Kaynak Elektrik Dergisi (Eylül 2015)

Say

316

6 T

LEy

ll 2

015

www.elektrikdergisi.comYl

KRESEL BAZDA YENLENEBLR ENERJ MMKN! S24PELSAN AYDINLATMA LABORATUARI AKREDTE OLDU S42BAZ OYUNU / 0,6YA 41,25 S58ELEKTROMEKANK ENSTTSNN KURULUU S62ENERJ KORUMA PRZLER VE GVENLK S74ELEKTROSTATK FLTRELER N YG TEKNOLOJS S78

Vedat Demirciolundan,neadaya uzanan cinayetler zinciri

YAYINCIDAN

ZEL BLM: ex-proof

KALTEL VE KESNTSZ ENERJENERJ ZLEME VE SCADA

81

21

neadaya nkleer

haneri

E n E r j i , E l E k t r i k , A y d n l A t m A , E l E k t r o n i k v E o t o m A s y o n m h E n d i s l i i d E r G i s i

Kaynak_Elektrik_Sayi 307.indb 117 1/8/15 3:40 PM

KWWSZZZJHUVDQFRPWUHPDLOLQIR#JHUVDQFRPWU

MERKEZ HEAD OFFICE

stanbul Anadolu Yakas OSBGazi Bulvar No:39-41 34953 TUZLA - ISTANBUL - TR T: +90 216 593 00 50 (10) F: +90 216 593 00 60 [email protected]

FABRKA FACTORY

aycuma OSB 1 NoluMeydan 6. ve 7. Sk. aycuma - ZONGULDAK T: +90 (372) 638 55 88 / 99 F: +90 (372) 638 55 99

FABRKA RUSYAFACTORY RUSSIA

238440,Russia, Kaliningradskaya obl., Bagrationovskii r-n.,pos. Razdolnoe,Papenburgskaya ul. 2. T: +7 4015 666 358F: +7 4012 341 242http://[email protected]

ORTA DOU OFSMIDDLE EAST OFFICE

Box No: 9677 P6-93,SAIF ZONE SHARJAH,U. A. E.T: +971 6 5574060 F: +971 6 5574020

ANKARA OFSANKARA OFFICE

Mertebe sok. 26/2 BetepeAnkara TURKEYT: +90 312 222 62 94 F: +90 312 222 62 95

ZMR OFSZMR OFFICE

Karahasan Atl mrk.1203/9 Sokak no:3/BYENEHR-ZMR T: +90 232 449 88 08GSM: +90 530 976 99 77

w w w . g e r s a n . c o m . t r

TRKYEninLK ve TEK YERL RETMELEKTRKL ARAARJ STASYONU

VERA ELEKTROMEKANK PANO SSTEMLERMHENDSLK ve MAKNE SAN. TC. A..

vedik OSB. 1468. Cad. 2239/1. Sok. No:106378 Ostim - Ankara / TRKYETel: +90 312 394 54 64 (pbx) Fax: +90 312 394 77 97

140019001

[email protected]

IEC 61.439-1ye gre TP TESTli Pano retimi

Kumanda Panosu, Rle Panosu, LCC, SDK retimi TEA ve ITM artnamelerine Uygun (380/154/36 kV)

AG, Kompanzasyon, MCC, PLC Pano retimleri

Y.G. ve O.G. Trafo Merkezleri iin Destek Hizmetleri

PLC-SCADA-RTU Yazlm HizmetleriEnerji zleme Yazlmlar ve Proses Otomasyonlar

Endstriyel Tesislerin Elektrik ve Otomasyon leri Montaj, Test ve Devreye Alma Hizmetleri

Sa Kk, Kompanent ve zel Kabin malatlar

Hzla byyen ve srekli bir gelime ierisinde bulunan Enerji Sektrnn ve Sanayi Tesislerinin elektrik, elektromekanik ve otomasyon ihtiyalarna zm mhendislii sunuyoruz.

VERA ELEKTROMEKANK PANO SSTEMLERMHENDSLK ve MAKNE SAN. TC. A..

vedik OSB. 1468. Cad. 2239/1. Sok. No:106378 Ostim - Ankara / TRKYETel: +90 312 394 54 64 (pbx) Fax: +90 312 394 77 97

140019001

[email protected]

IEC 61.439-1ye gre TP TESTli Pano retimi

Kumanda Panosu, Rle Panosu, LCC, SDK retimi TEA ve ITM artnamelerine Uygun (380/154/36 kV)

AG, Kompanzasyon, MCC, PLC Pano retimleri

Y.G. ve O.G. Trafo Merkezleri iin Destek Hizmetleri

PLC-SCADA-RTU Yazlm HizmetleriEnerji zleme Yazlmlar ve Proses Otomasyonlar

Endstriyel Tesislerin Elektrik ve Otomasyon leri Montaj, Test ve Devreye Alma Hizmetleri

Sa Kk, Kompanent ve zel Kabin malatlar

Hzla byyen ve srekli bir gelime ierisinde bulunan Enerji Sektrnn ve Sanayi Tesislerinin elektrik, elektromekanik ve otomasyon ihtiyalarna zm mhendislii sunuyoruz.

NDEKLER22

ANKARA KATLAMINDA HER

TRL YAYIN YASAK

24 2050 YILINDA

KRESEL BAZDA YENLENEBLR ENERJ

HAYAL DEL

26 ULUSLARARASI

ELEKTRK RETM FUARI 18-20 KASIMDA

STANBULDA

28 ELEKTRK

FATURASINDAK TRT PAYI GER DENECEK

M?

30 MHENDSLER

KARYER PLANLARINI TDE EKLLENDRD

32 EN BYK YZER

SANTRALIN TRAFOLARI

ALSTOMDAN

34 KUADASI FATMA

ZEL ARABUL KLTR MERKEZ HZMETE

GRD

36 ABB: NEDEN VE

NE ZAMAN ROBOT KULLANALIM

38 KONCA MLTON

KARBON NTRALZASYONU

PROGRAMINI TRKYEDEN

BALATTI

40 RUSYA LAVE NDRM

KOULLARINI BELRTT

42 PELSAN AYDINLATMA

LABORATUARI AKREDTE OLDU

44 RUSLAR KIBRIS RUM

KESMNE DE NKLEER SANTRAL NA ETMEK

STYOR

46 BYOGAZ RETM N YEN

DZENLEME

48 ELEKTRKL BSKLET ALIRKEN

BATARYASINA DKKAT EDN

32

67

14

Eyll2015

Tarmsal ve hayvansal aTklar, doalgaz iThalaTn azalTabilir

50 DSYE GNE ENERJS

SSTEM

52 VKODAN OCUKLARA

YARDIM N RNEK ADIM

53 ENERJ TCARET DERNE YEN YNETM KURULUNU

SET

54 CEO OLMANIN EN GZEL YANI, HER EY YERNZE BAKASININ YAPMASI

55 POZTF ENERJ DL

HANZADE DOAN BOYNERE

56 KARTAL BLGE ADLYES

AKILI SSTEMLERDE MAKEL SMARTHOMEU SET

58 ANKARA MEKTUBU: BAZ

OYUNU / 0,6YA 41,25

62 ELEKTRK TARHNDE

YOLCULUK: ELEKTROMEKANK ENSTTSNN KURULUU

64 BLRK RAPORLARI:

ENKAZDAK KABLOYU TUTAN OCUU ELEKTRK ARPINCA

74 ENERJ KORUMA PRZLER VE

GVENLK

76 PANELMASTER ALAK GERLM TP TESTL PANO SSTEMLER

72

24

67

72

155

ElektrikgncesiENERJ DNYASINDAN

15

Eyll2015

ZEL BLM: ex-proofKALTEL VE KESNTSZ ENERJENERJ ZLEME VE SCADA

81

9$(676LOLNRQYH.RPSR]LW8\JXODPDODUPDODWYH7LF$7HO)D[

(PDLOLQIR#YDHVWFRPWU:HEZZZYDHVWFRPWU

9$(676/.219(.2032=7 8

7UDQVIRUPDWUOHUGHDQLGHQROXDELOHFHNSUREOHPOHULQGHHQGLULOPHVLQGHNXOODQODFDNSUDWLN

ELOJLOHULHQGVWULQLQLOHULJHOHQX]PDQODUQGDQUHQLQL]7DNULEHQELUDVUGU'REOHHVL]ELOJLYHWHFUEHOHULEQ\HVLQGHWRSODPDNWDGU'REOHEXELOJLOHUL'REOHWHVWFLKD]ODUNXOODQFODUYHUGLLVHUYLVKL]PHWOHULYH/LIHRID7UDQVIRUPHUYHEHQ]HULVHPLQHUOHUOHPWHULOHUL\OHSD\ODPDNWDGU

(QGVWUL\LVHUYLVKL]PHWOHULPL]OH]POHULPL]OHYHHVL]ELOJLELULNLPLPL]OHJOHQGLUL\RUX]

We put the wein Empower

'REOHLOHJFQ]HJNDWQ

/LIHRID7UDQVIRUPHU6HPLQDU2FDN_'XEDL%LUOHLN$UDS(PLUOLL_ZZZGREOHFRPORDWGXEDL

%\N*7UDQVIRUPDWUOHULPU

ENERJ, ELEKTRK, AYDINLATMA, ELEKTRONK VEOTOMASYON MHENDSL DERGS

Yerel Sreli YaynAvrupa Bakr EnstitsTrkiye Medya PartneriSay: 316 - Eyll 2015

Kaynak Yayn Tantm ReklamSan. ve Tic. Ltd. ti. adna Sahibi,

Yayn YnetmeniSorumlu Yaz leri Mdr

Ersin [email protected]

Genel Yayn KoordinatrEkim N. KAYA

[email protected]

Haber SorumlusuCan Cengiz

[email protected]

Reklam KoordinatrAyhan STNER

[email protected]

Reklam MdrZiya ALKAN

[email protected]

Tasarm1001 Ajans

Ayda bir karSay fiyat: 6 TL.

Yllk (12 say) abone bedeli 70 TL.renciler iin 40 TL.

Ynetim YeriEski Osmanl Sk. Arkan Mrk.

No:30 K:2 D:10 34387Mecidiyeky-ST.

Tel: (0 212) 272 59 59 (pbx)Faks: (0 212) 272 33 90

web: http://www.elektrikdergisi.com

Ankara Blge TemsilcisiRamazan PEKTA

JUPTEK Elk. Elo. Mh. San. ve Tic. Ltd. ti.Tel: 312-433 74 76Fax: 312-438 74 77

Bask: G.M. Matbaaclk ve Tic. A..100 Yl Mah. MASST 1. Cad. No: 88

Baclar/ST.Tel: (0212) 629 00 24-25Faks: (0212) 629 20 13.

mzal yazlarn dnsel sorumluluu yazarlarna, reklam ieriinin sorumluluu ilgili firmaya aittir. Dergimizdeki haber ve yazlardan

izinsiz alnt yaplamaz.Son Bask Tarihi: Ekim 2015

YAYIN DANIMA KURULU ELEKTRomEKANiK SANAYii

Hseyin ARABUL Barmek Holding Ynetim Kurulu Bakanmuzaffer AVCI Elimsan fiirketler Grubu Kurucu orta

mustafa NURDoAN Federal Elektrik A.. Ynetim Kurulu BakanBlent DAmAR Pelka Yn. Kur. Bakan

Dr. Arnold HoRNFELD Siemens Trkiye eski Bakan

TRAFo VE ALT CiHAZLARI Refik Can ERKK ABB Elektrik Transformatr Genel Mdr Yrd.

Ergin DKmEN TEKON Enerji A..Teoman ETN TEKON Enerji A.. Ynetim Kurulu Bakan

Sleyman KASIRGA EAE Kabin Danman

KoNDANSATRLER Hakk oNAT TOKAY Elektrik Ltd. ti. VISHAY-ESTA Trkiye Temsilcisi

Ahmet BAARAN KONDA Genel Mdr

ELEKTRiK mAKiNALARI Prof. Dr. Kemal SARIoLU T Elek.-Elektronik Fak. Emekli retim yesi

Prof. Dr. H. Blent ERTAN ODT Elektrik Mh. Blm

ELEKTRiK LETim VE DAITIm SiSTEmLERi Dr. T. Tunay AYLI

Yusuf H. KAYA EAE Ynetim Kurulu Bakan

A.G. TESiSAT, ALT CiHAZLARI Cem BA Legrand-malat ve Endstri Md.

Salih ztekin Elektrik Yksek Mhendisi Cihan Elektrik Sat Mdr

ELEKTRiKLi ULAIm Prof. Dr. Atf URAL Kocaeli niv. Kurucu Rektr

Rza Akan Elektrik Yksek Mhendisi

G ELEKTRoNii Prof. Dr. Nejat TUNAY Okan niversitesi Mhendislik Fakltesi Dekan

Prof. Dr. Hac BoDUR YT niversitesi r. yesi

GVENLiK Uur YERTUT Yesta Gvenlik Sist. Ltd. ti.

oTomASYoN ENSTRmANTASYoN Burak CEDETA ABC Cedeta Otom.Kont.Gn.Md.

Levent SKmEN Allen-Bradley - TrkiyeErtan SYLEmEZ ENELSAN End. Elekt. Gn. Md.Prof.Dr.Doan BRAHm Yakn Dou niversitesi

L VE KoNT. CiHZ. Ahmet T. UZUNKAYA ENTES Yn. Kurulu yesi

aatay KKSALoLU DKE Genel MdrAli mANSUR DEMA Ynetim Kurulu BakanHalis Erdal GREL GEMTA Genel Mdr

ouzhan LBAY TERRA Ltd. ti. Genel Md.

YILDIRImDAN KoRUNmA etin TEKN Radsan Ltd. ti. Gn.Md.

Harun SIRmABIYIK Amper A.. Yn. Kur. Bk.

AYDINLATmA Prof. Dr. mehmet . KKDoU Kltr ni. Mhendislik ve Mimarlk Blm Bakan

Prof.Dr. Sermin oNAYGL T Enerji Enstits

ELEKTRiK mH. ET. Prof. Dr. Ahmet DERVoLU T Emekli retim yesi

KALiTE VE STANDARTLAR Dr. Sait SAmLI SIEMENS- Kalite Yn. Direktr

ANAHTAR TESLimi SiSTEmLER VE FABRiKA ELEKTRiFiKASYoNU mer oYDAIIK SIEMENS - Endstriyel Hiz. ve zmler Blm Direktr

mHENDiS RGTLERi Teoman ALPTRK TMMOB ve EMO eski Bk.

Gencecik ocuklard / Belki siz de grdnz, / Ellerinde pankartlar / Yolda gidiyorlard/ zgrlk istiyorlar / zgrlk diyorlard, / Ellerinde pankartlar / zgrlk diyorlard 1968di, T rencilerinden Vedat Demirciolu, ABD Altnc Filosunu protesto gsterileri sonrasnda Gmsuyundaki renci yurdunu basan polis tarafndan pencereden atlarak ldrlmt. Bu lm, renci cinayetleri arasnda bir ilkti. Byk tepkilere yol amt. ylesine yank uyandrmt ki dnemin byk ozan ve trk stad Ruhi Su bu olay zerine Vedat Demirciolu marn yazmt. Yaznn giriindeki msralar o marn bir ktasNereden icap etti bu mar anmak denilecek olursa, aklayaym; bu sayfann konusu, bu sayda, tahmin edilebilecei gibi, Ankarada, dzenleyicileri arasnda TMMOBnin de bulunduu mitingde gerekletirilen katliam olacakt. O yazy zihnimde olutururken, Demirciolu mar geldi dilimin ucuna yerleti. Olaylar arasnda bir paralellik vard nk... Fakat son anda haber sayfalarmzda greceiniz, yayn yasa gelince, konuyu deitirmek gerekti. Ama dilimin ucundaki dizeleri yazmamn, yasak kapsamna girmeyecei umudu ile bir genlik ansn sizlerle buluturaym dedimKatliam olayndan nce bu sayda bu kenin yaz konusu nkleer santrallar olabilir gibi dnyordum. nk Cumhurbakan RTE Japonyadan dnerken, uakta kendisine yneltilen Rusya ile kritik bir srece girilirse enerjide sknt olur mu eklindeki bir soruya yant verirken, Nkleer santral yapacak bir kurum bulunur ifadesini kullanmt. Oysa bu konularla biraz ilgilenenler biliyor ki, Rusyann yerine nkleer santral yapmn stlenecek bir kurum bulmak yle kolay bir i deildir. Santral iinin karmakl, teknolojik zellikleri bir yana, santral ihalesi, her trl hukuk engelini amak amac ile, TBMMden geirilen zel bir yasa ile, ikili anlama eklinde Rusyaya verilmiti. Yeni bir kuruma devir ii de yine TBMM onayndan geirilecek bir yasa ile olabilecektir. Bu olaslk ise 1 Kasm seiminde RTEnin en az 276 milletvekili kazanmasna baldr.Rusya ile bir anlamazlk kmas halinde Akkuyu

Nkleer Santralnn nasl bir karmaaya dnecei uzmanlarn tartaca ok boyutlu bir meseledir diye dnrken, iei burnundaki Trkiyeyi seime gtrmekle grevli hkmetimizin Enerji Bakannn nc nkleer santral aklamasn kucamza bulduk; Santraln yeri neada olarak belirlenmiti.O neada ki, kendine has bitki rts ile Trkiyenin 122 nemli Bitki Alan (BA) arasnda. Subasar orman olarak da bilinen bu hassas ortamda yetien didubak-mee-kzlaa kark orman tipinin Trkiyedeki iki nadir rneinden birine evsahiplii yapan neada Longozu, ayn zamanda uluslararas szlemelerle korunan bitki trlerinin bulunduu zengin kumul ve sulak alan floras nedeniyle olaanst neme sahip bir yer. Trkiyede yalnzca burada kaytl bulunan Peygamber iei (Centaurea arenaria) gibi lke apnda nadir en az 11 bitki trnn de yaam alan. ki taraf sit alan olan Longoz ormanlar Amazon ve Kongodan sonra dnyadaki nc Longoz orman.Avrupadaki 12 bin bitki trnn 3200 burada. Nesli tkenmi yaban hayvanlarna longoz orman ev sahiplii yapyor. Karadenizin 22 kilometreyle en byk doal sahil eridine sahip. Devlet korumak iin 20 milyon gibi ok byk paralar harcad buraya. Karadenizin en byk balk poplasyonunun yuvaland yer buras. Kalkan bal da mehurdur. Bern Szlemesi ltlerine gre alanda konaklayan veya yaamn srdren 184 ku tr (2007) tehlike altnda snfnda olup koruma altna alnmas gereken trlerden. Tm Trkiyedeki memeli trlerinin yzde 57si neada yresindeki zengin yaam alanlarnda grlebiliyor.Dnya gzeli yaanas Sinopun bana ikinci nkleer santral kerten zihniyetin, nc santral hanerini neadaya vurmasnda alacak bir ey de yok aslnda

23

Eyll2015

Vedat demirciolundan,neadaya uzanan cinayetler zinciri

YAYINCIDAN

ERSN KAYA [email protected]

www.elektrikdergisi.comHABER

24

Eyll2015

Karar, Ankara Cumhuriyet Basavcl Anayasal Dzene Kar lenen Sular Soruturma Brosu tarafndan 14 Ekimde medya kurulularna ivedi ibaresiyle bildirildi.Cumhuriyet Savcs Tekin Kk imzal kararda, soruturma dosyas kapsam hakknda yazl,

grsel, sosyal medya ile internet ortamnda faaliyet gsteren her trl medyada her trl haber, rportaj, eletiri ve benzeri yaynlarn yaplmasna yasaklanmasna karar verildiinden, sz konusu kararn infaz edilmesi iin gerei rica olunur denildi.

AnkArA 6. Sulh CezA hAkimlii, 10 ekimde AnkArA GArndA meydAnA Gelen bombAl terr SAldrSylA ilGili SoruturmA tAmAmlAnnCAyA kAdAr uyGulAnmAk zere, Son dnemin en Geni kApSAml yAyn yASA kArArn Ald.

AnkArA kAtliAmndA her trl yAyn yAsAk

dergimizin bu sayfasnda, dzenleyicileri arasnda trk mhendis ve mimar Odalarnn da bulunduu Bar,emek, demokrasi mitingi ile ilgili bir haber yer alacakt. hazrladmz bu haber sayfasn Ankara 6. sulh Ceza mahkemesinin yukarda verdiimiz yayn yasa karar nedeniyle kullanamadk.


26

Eyll2015

2050 ylndA kresel BAzdA yenileBilir enerji hAyAl deilkreSel lekte hAzrlAnAn GreenpeACein 2015 enerji devrimi rAporunA Gre, 2050 ylnA kAdAr 1.07 trilyon dolArlk yAkt tASArrufu SAlAnmAS nGrlyor. GreenpeACe 2050 ylnA kAdAr kreSel AptA yzde yz yenilenebilir enerjiye Gemek iin hAzrlAd yol hAritASn yeni hAzrlAd 2015 enerji devrimi rAporundA Sundu.

Kresel lekte hazrlanan rapora gre 2050 ylna kadar fosil ve nkleer enerji kaynaklarndan yenilenebilir enerjiye geiin faturas yllk 1 milyar dolar olarak gerekleirken 2050 ylna kadar 1.07 trilyon dolarlk yakt tasarrufu salanacak.evre korunmas ve toplumsal salk asndan tasarruf edilecek maliyetler, 20 milyon yeni i imkan ve dnm iin gerekli yatrmlar raporda detayl olarak sunuluyor.

Greenpeace Uluslararas Genel Direktr Kumi Naidoo, Temiz ve gvenli bir enerji gelecei sunmak iin en etkili ve adil yol olan yenilenebilir enerjiye geiin nnde, fosil yakt lobisinin faaliyetlerinin engel tekil etmesine izin vermemeliyiz. Bu i yaplamaz diyen herkese bu raporu okumalarn ve yaplabilir olduunu, yaplmas gerektiini ve yaplmasnn herkesin yararna olacan grmesini bekliyorum dedi.Geri dntrlemez iklim felaketini nlemek iin 2C kresel s art limitinde durmay hedefl eyen politik ve i dnyas liderleri aralkta Paris 2015 klim Konferansnda somut admlar atmak iin buluacaklar.ABD merkezli Meister Danmanlk Grubu tarafndan Uluslararas Enerji Ajans, Goldman Sachs ve ABD Enerji Bakanl projeksiyonlarna gre daha doru sonular verdii belirtilen Enerji Devrimi raporu ngrlerine gre dnya enerji arznda dinamik bir dnm yaanmaya balansa da, bu srecin hzlanmas gerekiyor.Fosil yakt kullanm sonlandnda harcanmayacak salk ve ykc iklim etkilerinin maliyetleri ile beraber temiz enerjiyle beslenen bir dnyada fosil yakt endstrisinin her dakikada 10 milyon dolar tevik alamayaca da dnldnde zmn basit olduunu vurgulayan Greenpeace Akdeniz Srdrlebilir Finans Kampanyas Sorumlusu brahim ifti, Gne ve rzgar endstrisi gerekli olgunlua ulat ve maliyetler asndan dnya apnda kmr ile rekabeti durumda. nmzdeki on yl iinde yaratlan istihdam ve salanan enerji asndan kmr endstrisini geride brakmalar muhtemel. Fosil yaktlara yaplan her yeni yatrm atl kalma olasl olan yksek riskli sermaye grubunda dedi.

Z G E N E L E K T R K V E T C A R E T A . .

www.ozgen . com

1. Organize Sanayi Blgesi Gktrk Caddesi No:8 06935 Sincan - Ankara 0(312) 267 10 25 0(312) 267 10 28 [email protected]

Bus-Bar Sistemleri Ana Datm Panolar ekmeceli Panolar MCC Panolar Aydnlatma ve Priz Panolar Mimik Kumanda Panolar Metal Clad Hcreler Metal Kkler Mobil Kkler Fiberoptik Altyaplar Havaalanlar Rayl Sistemler Otoyol ve Tneller Pompa stasyonlar Hidroelektrik Santraller

Trafo Merkezleri Silo Tesisleri Endstriyel Tesisler

ret im Taahht Mav i r l i k

Z G E N E L E K T R K V E T C A R E T A . .

www.ozgen . com

1. Organize Sanayi Blgesi Gktrk Caddesi No:8 06935 Sincan - Ankara 0(312) 267 10 25 0(312) 267 10 28 [email protected]

Bus-Bar Sistemleri Ana Datm Panolar ekmeceli Panolar MCC Panolar Aydnlatma ve Priz Panolar Mimik Kumanda Panolar Metal Clad Hcreler Metal Kkler Mobil Kkler Fiberoptik Altyaplar Havaalanlar Rayl Sistemler Otoyol ve Tneller Pompa stasyonlar Hidroelektrik Santraller

Trafo Merkezleri Silo Tesisleri Endstriyel Tesisler

ret im Taahht Mav i r l i k


28

Eyll2015

berlin, ikAGo ve AnGhAydA bAArylA dzenlenmekte olAn CWeme fuArlAr, portfolyoSunA imdi de iStAnbulu ekliyor. fuAr blGede bobinAj, elektrik motoru ve trAfo retimi endStrilerine ynelik tek bulumA noktAS olACAk.

Trkiye, son yllarda elektrik retimi endstrisinin en hzl byyen pazarlarndan biri oldu. Getiimiz yllarda trafo retimi endstrisi iin uluslararas bir merkez haline gelen lkenin elektrikli makina ihracatnn yzde 15ini trafo, elektrik motoru ve jeneratr sektr karlamakta. Ayn zamanda lkedeki elektrik ihtiyacnn 2023 ylna dek ylda yzde 7 orannda bir art gstermesi beklenmektedir. Bu alanda byyen ihtiyac karlayabilmek iin yaplmas gereken yatrmlarn ise 130 milyar dolar bulaca ngrlmektedir.CWIEME stanbul kaplarn 18-20 Kasm tarihlerinde Istanbul Fuar Merkezinde ayor. Trkiye, Orta Dou, Avrupa, Balkanlar ve BDT blgelerinden fuar ziyaret edecek mhendisler, satnalma departmanlar, endstriyel tasarmclar ve karar alclar aralarnda Permabond, Rancan, R. Bourgeois, Alliance Windings, nci Makina, Emtel ve Can Kalpn da olduu 100den fazla katlmcyla buluacak. CWIEME fuarlar organizatr i2i Fuarclkn Portfolyo Direktr Haf Cennydd Yalnzca Trkiyede deil, blgenin tmnde elektrik retimi endstrisinde gzlemlediimiz byme, bu

pazarlar gelimeye devam ettii iin bize, retici ve tedarikileri baars kantlanm bir platformda biraraya getirebilmemiz iin ideal bir frsat sunuyor eklinde konutu.Elektrik motoru ve alternatrler iin statr reten talyan firma DMG Meccanicann Sat Mdr Lorenzo Veglia, CWIEME, dnyaya teknolojimizin gcn ve bilgimizi gstermek iin setiimiz platform ve mterilerimizle bulumak, fikir alverii yaparak yeni i anlamalar kurmak iin byk bir frsat. imdi de CWIEME stanbulun bir paras olarak bu yeni pazar kefedecek olmann heyecann tayoruz. derken; Boydem Yap ve Elektrik Malzemeleri Firmas Gelitirme Mdr Bar Aktan ise, CWIEME, doru tedariki ve reticileri bir araya getiren en nemli platformlardan biri olduu iin bu organizasyonun bir paras olmaktan byk mutluluk duyuyoruz. CWIEME Istanbul bizi ayn zamanda Orta Asya ve Afrika blgelerinden yeni i balantlar kurmamz da salayacak. eklinde gr bildirdi.

tiCAret ve eitimFuar dzenleyen i2i Fuarclk konu ile ilgili aklamasnda sayfamzdaki bilgileri verdi:

CWIEME portfolyosundaki dier fuarlar gibi stanbul fuar da yalnzca nde gelen tedarikilerle buluabilmenizi salayan bir nokta deil ayn zamanda pazardan son haberleri, gelimeleri renebileceiniz bir platform olacak.Fuar bnyesinde yer alan CWIEME Connect seminerleri byyen enerji ve retim ihtiyac zerine younlarken ayrca karlalabilecek teknik zorluklar, elektrikli ve hibrid aralardaki tasarm yenilikleri ve yenilenebilir enerji konularna deinecek.Uzman konumaclar arasnda Alstom rn Mdr Safinaz Aybar, IHS Technologyden Kdemli Analist Josefin Berg, Vahle AR-GE Mdr Dr. Faical Turki, Endstriyel motorlar AR-GE Departman Mdr Hakan Gedik, Enel Trafo Uzman Flavio Mauri ve e-mobilite tasarm ve teknolojileri uzman, Okan niversitesi Mhendislik ve Mimarlk Fakltesi Dekan Prof. Dr. Nejat Tuncay bulunuyor.Haf Cennydd son olarak, CWIEME stanbul blgede elektrik motoru, jeneratr, trafo ve tehizat reticilerinin ihtiyalarna dorudan cevap veren tek fuar olacak. Fuarmzn alnda yerli ve yabanc tm katlmc ve ziyaretilerimizi karlamay byk bir heyecanla bekliyoruz diyor.

UlUslArArAs elektrik retimi FUAr, 18-20 kAsmdA ilk kez istAnBUldA

CWIEME stanbul 18-20 Kasm tarihlerinde stanbul Fuar Merkezinde dzenlenecek.

CWIEME stanbulda dnyann her yerinden katlm gsteren endstrinin lider reticileri ile tanacak ve stanbulun stn konumundan yararlanarak yeni i balantlar kuracaksnz.

Siz de aramza katln ve blgenin bobinaj, elektrik motoru ve trafo retimi endstrilerine ynelik tek fuarnn bir paras olun.

Daha fazla bilgi ve cretsiz giri biletinizi almak iin sitemizi ziyaret edin:

www.coilwindingexpo.com/istanbultr/KED/

ISTANBULUN ESZ KONUMUYLA NZ YEN

PAZARLARA TAIYIN

Bu fuar 5174 sayl Kanun gereince TOBB (Trkiye Odalar ve Borsalar Birlii) izni ile dzenlenmektedir

001124 CWIEME ISTANBUL KAYNAK AD 197x272 AW.indd 1 12/10/2015 16:18


30

Eyll2015

Hrriyet gazetesinden Aysel Alpn haberi uzun sredir tartma konusu olan elektrik faturasndaki TRT pay ile ilgili aydnlatc bilgiler iermekte. Gazeteye konuan Elektrik Mhendisleri Odas Enerji Bilim Koordinatr Olgun Sakarya, Enerji Piyasas Dzenleme Kurumunun (EPDK) 2011 yl banda, kayp kaak bedeli zerinden TRT pay alnamayacana ilikin bir karar yaynladn anmsatt. TRTnin EPDK kararna itiraz zerine Dantayn yrtmeyi durdurma karar aldn belirtti. Ancak Dantay 13.Dairesinin birka ay nce, TRT itirazn reddettiini vurgulayan Sakarya, Dolaysyla EPDKnin kayp kaak bedeli zerinden TRT pay alnamayaca karar geerli klnm oldu. Ancak TRT, Dantay 13.Dairesi kararna itiraz etti. imdi son sz Dantay dari Dava Daireleri Kurulu syleyecek dedi.

Vatandalarn, kayp kaak bedeli zerinden dedii TRT paynn ortalama bir faturada 20 kuru civarnda olabilecei tahmininde bulunan Sakarya, bunun da yllk 2.5 lira; 4 ylda ise 10 lira anlamna geldiini syledi. Sakarya, TRTnin bu yolla ylda fazladan 150 ila 200 milyon lira topladn belirterek, 4 ylda iade etmesi gereken rakamn 800 milyon liraya yaklatn vurgulad. Sakarya, Vatanda iin ok anlaml bir rakam deil belki ama toplamda ok nemli bir miktar. Biz EMO olarak vatandan kayp-kaak bedelini kesinlikle dememesi gerektiini savunuyoruz. Bu hukuksuz, haksz bir tahsilattr. Durum byleyken bir de bunun zerinden TRT pay ve yzde 18 KDV eklenerek, tam bir Deli Dumrul Vergisine dnyor. Buna bir an nce son verilmelidir. Yarg kararlar ortadadr dedi.

elektrik FAtUrAsndAki trt pAy geri deneCek mi?elektrik fAturAlAr zerinden denen trt pAynA ilikin enerji piyASAS dzenleme kurumunun (epdk) 28 eyll pAzArteSi Gn Ald kArAr, tketiCinin kAfASn kArtrd. vAtAndAn, trtye dedii yllk toplAm 150 ilA 200 milyon lirAlk keSintinin iAdeSi iin ne zAmAn ve kime bAvurulmAS GerekeCek? bu Sorunun yAntn elektrik mhendiSleri odAS verdi.

kOnUtlAr, sAnAyi kUrUlUlArndAn FAzlA dedi

Trkiye statistik Kurumu (TK) 2015 yl I. Dnem (Ocak Haziran) elektrik ve doal gaz fiyatlar verilerini paylat. Buna gre; konutlarda 1 kWh elektrik iin, tketiciler 2015 yl I. dneminde en kk tketim aral olan 1.000 kWhin altnda ortalama 39 kuru, en byk tketim aral olan 15.000 kWh ve stnde ise ortalama 36,6 kuru dedi.Sanayide 1 kWh elektrik iin ilk alt ayda ortalama 24,4 kuru dendi. Sanayide 2015 yl I. dnem elektrik fiyatlarna bakldnda, en kk tketim aralnda

(20 MWh alt) tketiciler 1 kWh elektrik iin ortalama 28,2 kuru, en byk tketim aralnda (150.000 MWh st) ise ortalama 20,8 kuru dedi.

Devlet ve Vakf niversitelerinin yan sra, Kariyer Merkezleri ve Mezun Derneklerinin de desteiyle TMKAFta; mhendislik, sanayi ve teknoloji alannda faaliyet gsteren sektrnn nc firmalar, kamu teknoloji kurulular, meslek odalar, lkemizin 37 farkl niversinteden 7000e yakn nitelikli mhendis adaylar ile bulutu. Bu yl ilk defa gereklemesine ramen; renciler, mezunlar ve irketler yksek katlm gsterdi.Arelik, Bosch, alk Enerji, Hema Endstri, Kale Kilit, Sanko Holding, Trk Ekonomi Bankas, Trksat, Vestelin sektr ana sponsorluklarn stlendii TMKAFa, ulusal ve uluslararas 62 firma katld.

rektr kArACA: renCilerimizin kAriyer plAnlAmAlArnA destek OlUyOrUz.T Rektr Prof. Dr. Mehmet Karaca, fuara katlan firmalarn stantlarn ziyaret ederek firma yneticileri ve rencilerle bir araya geldi. Rektr Karaca, bu sene ilki gerekletirilen fuarla ilgili olarak Ulusal ve uluslararas birok firmay bir araya getirdik ve rencilerimizle buluturduk.

Amacmz rencilerimize ve mhendis adaylarna iyi bir kariyer imkn salamak. Aslnda buna benzer etkinlikler yaryl dneminden sonra ubat-Mart gibi yaplyordu. Biz bunu renciler, dneme balamadan evvel branlaryla ilgili ilere daha ok kanalize olsunlar diye ne ektik. Fuara, Trkiye genelindeki tm niversite rencilerini davet ettik, fuara katlmdan ve ilgiden memnunuz. Fuarda emei geen T Kariyer Merkezine teekkr ederim eklinde konutu.

kAmpste mlAkAt ile i ve stAj FrsAtlArki gn sren fuar; mhendislik rencileri, yeni mezunlar ve kariyerinde yenilik arayan deneyimli mhendisler iin nemli bir frsat yaratt. Fuarda, sektrel gelimeler, frsatlar, ihtiya duyulan igc profili ve merak edilen baka birok konu firma yetkilileri tarafndan aydnlatld. Fuarn sonunda katlmclar, sektrler ve firmalar ile ilgili detayl bilgi edinmekten ve ilk elden zgemilerini paylamaktan son derece memnun olduklarn dile getirdiler. Samimi bir iletiim ortamnda gerekleen etkinlikte mhendisler kariyerleriyle ilgili, firmalar ise ie alm politikalaryla ilgili nemli kazanmlar salam oldu.


32

Eyll2015

mhendisler kAriyer plAnlArn itde ekillendirdi

iStAnbul teknik niverSiteSi kAriyer merkezi, kAriyer ve yetenek ynetimi dernei ile birlikte dzenledii, mhendiSlik meSleine zel uluSAl lekli ilk kAriyer fuAr trkiye mhendiSlik kAriyer fuAr (tmkAf) 5-6 ekim 2015 tArihlerinde AyAzAA kAmpSnde Gerekletirdi.

Akll eBekeler sAyesinde 250 milyOn tl tAsArrUF

Turkcell Genel Mdr Yardmcs lker Kuruz, Trkiyedeki elektrik tketiminin geen yl bir nceki yla gre yzde 3.7 artarak 255 milyar 490 milyon kilovatsaate (kWh) ulatn, bunun iin harcanan parann 94 milyar liray bulduunu belirterek, enerji tketiminin tamamnn akll ebekelerle llerek ynetilmesi halinde bu rakamn 15 milyar liralk ksmnn tasarruf edilebileceini ifade etti. Trkiyede faaliyet gsteren 21 elektrik datm irketinin tmnn Turkcell ile altn vurgulayan Kuruz, yle konutu: Bugn toplam 200 bin akll sayatan 150

bini Turkcell Makineler Aras letiim (M2M) hatlar ile alyor. Biz makineler aras iletiimi ekonomik verimlilii artracak bir zmler btn olarak gryoruz. 2014te Trkiyedeki yaklak her 3 makineden 2sine Turkcell M2M hatlaryla hizmet vererek 1.6 milyon Turkcell SIM kartl makineyi konuturduk.

Bylece lke ekonomisine yalnzca 2014te 2 milyar liradan fazla katk saladk. Son 3 yla bakarsak bu rakam toplamda 4.5 milyar liraya ulayor. 2015in ilk 6 aynda akll ebeke zmlerimizle toplamda yaklak 250 milyon liralk tasarruf saladk. lker Kuruz, Gaziantepte akll ehir uygulamalarn hayata

geirdiklerini belirterek yakn zamanda Konyada kapsaml bir projeyi balatacaklarn syledi.


34

Eyll2015

Szleme kapsamnda Alstom; 200 MVA g transformatrlerinin retim ve teslimatn gerekletirerek devreye alma, saha testleri ve yedek para temini almalarn yrtecek. Transformatrlerin retimi, Alstom Gridin dnyann en modern g transformatrleri fabrikalarndan biri olan Gebzedeki tesislerinde retilecek.Konu hakknda grlerini dile getiren Alstom Grid G Transformatrleri Ticari Direktr Tun Tezel, Alstom olarak yzer santral alannda dnya lideri olan Karadeniz Enerji ile bu projede almaktan ok memnunuz. Bu szleme

Alstom transformatrlerinin kalite ve yksek performansn ve bu alandaki teknik uzmanln yanstyor. lkelerin ksa vadeli enerji taleplerinin hzlca ve fiyat avantajyla karlanmasna yardmc olma olana daha fazla insana srdrlebilir ve gvenilir elektrik salamak iin nemli bir adm dedi.

en Byk yzer sAntrAln trAFOlAr AlstOmdAnAlStom, kArAdeniz poWerShip oSmAn khAn (kpS12) SAntrAlinin G trAnSformAtrlerini tedArik etmek iin kArAdeniz enerji Grubu ile Szleme imzAlAd. kArAdeniz poWerShp oSmAn khAn SAntrAli, 486 mWlk GCyle dnyAnn en byk yzer enerji SAntrAli olACAk. trAnSformAtrlerin teSlimAtnn 2016 bAndA tAmAmlAnmAS plAnlAnyor.


36

Eyll2015

KEGEVin kurucusu Hseyin Arabulun son dnemde yapt katklarla tamamlanan ve Kuadas Fatma zel Arabul Kltr Merkezi (KUAKMER) adn alan zgn niteliklere sahip kltr merkezinin Kuadasnn kltrel ve sanatsal yaamna nemli bir katk salamas bekleniyor.Alta konuan KEGEV Bakan Szer, KEGEVin, Kuadasna KUAKMER gibi ok nemli bir kurum kazandrldn syledi. Trende, demi Yldz Kent Arivi ve Mzesinin kuran ve sahip olduu bilgi ve deneyim ile KUAKMERin oluum srecine byk katk sunan Prof. Dr. Engin Berber, kltr merkezi ile ilgili bilgi verdi. KUAKMERin sahip olduu baz zellikleri ile pek ok kltr merkezinden farkl olduunu ifade eden Berber, KUAKMER, anlatm ok gl bir mekan. Animasyon odalar, grsel ve iitsel canlandrmalar ile kendisini anlatan bir kltr kurumu. ok deerli bir koleksiyona sahip. KUAKMER Kuadasnn ve Kuadallarndr. Emei geen herkese yrekten teekkr ediyorum dedi.KEGEV Onursal Bakan iadam Hseyin Arabul ise KUAKMERin KEGEVin alt kuruluu olduunu belirterek denetiminin KEGEV, Kuadas

Belediyesi ve Arabul Ailesi tarafndan yaplacan syledi. KUAKMERin herkesin ziyaret edebilecei ve Kuadas belleinin zmsenebilecei bir mekan olduuna dikkat eken Arabul KUAKMER, Kuadasnda kltr ve bellee yaplan ilk yatrmdr. Ancak bu bir balangtr. nmzdeki srete kltre yaplan yatrmn artacana inanyorum diye konutu. Trende konuan Kuadas Belediye Bakan zer Kayal, Kuadas Belediyesi olarak kltr alannda nemli projeleri bulunduunu kaydederek, Camiatik Mahallesini ve Yldrm Caddesini eski gzel gnlerine kavuturacaz. KEGEV ve Hseyin Arabul olmak zere KUAKMERin yapmna katk sunan herkese ok teekkr ediyorum dedi.

Kuadas Kaymakam Muammer Aksoy, Kuadasnn Trkiyenin en nemli destinasyonlarndan birisi olduunu syledi. Aksoy Ancak bu gl merkezin kltr ve sanat alannda eksiklikleri bulunmaktadr. Bu nedenle KUAKMERi ok nemsiyor ve daha gzel eylerin olacana inanyorum dedi.Trende konuan Aydn Valisi Erol Ayyldz da Byle bir merkezin almasna vesile olan herkese ok teekkr ediyorum. Biz de Valilik olarak kentsel dnmn salanmas ve kltrel yatrmlarn yaplmas ile ilgili olarak elimizden gelen her trl destei vermeye hazrz. dedi. Konumalarn ardndan Vali Ayyldz, KUAKMER binasn balayan Zehra Kutlu Candemire plaket verdi.

kUAdAs FAtmA zel ArABUl kltr merkezi hizmete girdikuAdAS eitim ve Gelitirme vAkf(keGev)nA bAlAnAn tArihi bir ev zerinde 2013 ylndA kuAdAS belediyeSi ve Aydn vAlilii il zel idAreSi tArAfndAn inAAtnA bAlAnAn kuAdAS kltr merkezi hizmete Girdi.

ilan.indd 1 01.07.2014 13:42

n10-800 kVA G Aral nTek Kabinde 800 kVA G nIGBT Redresr ve nvertr nGiri PFC Devresi nAktif Giri Akm Harmonik Dzeltme nTHDv


38

Eyll2015

ABB Dudullu fabrikasnda gerekletirilen etkinlikte insanla ibirlii iinde alma konseptinde dnyada gerek anlamda ilk olan ABBnin yeni robotu Yuminin (You & Me) yansra daha ar ykler tayabilecek olan yeni robot modelleri de mterilere tantlrken, ileride mevcut rn gamn geniletmeyi planlad alanlara ilikin sunumlar gerekletirildi.Sadece robotlar deil, katma deer salayan, robotlar ile entegre alan, kamera sistemi ve kuvvet kontrol sistemi tantld. Bu sistemler ile ilgili uygulamalar gerekletirildi. Neden ve ne zaman CNC yerine robot kullanalm sorusuna tm katlmclarla birlikte yant arand. Uygulama rneklerinde G kodu direkt robot diline evirerek, sahada robot ile ileme yapld. Etkinlikte ne kan bir dier rn, ABBnin pazara sunduu SRP (Simplified Robot Programing) ekipman oldu. Daha ok genel endstrideki mteal olmayan boya uygulamalarnda kullanlan bu ekipman ile operatrn ABBnin gelitirdii demo tabancas ile birlikte yapt boyama hareketleri, programlama ihtiyac olmadan robota nasl aktarlabildii paylald.

Ayrca robotlar devreye alrken kullanlabilecek, flexpendanta alternatif bir tablet zerinden alan RobotStudio Apps Online uygulamas ve hareket ynnde tutarak robotu kolay bir ekilde hareket ettirmek iin bir fikir olarak sunulmu, akselerometre ve jiroskopa sahip olan, alma prensibi bir atalet ve yn lm nitesine dayanan T10 el paneli de izleyicilere tantld. Robotlu retime Trkiyede artan bir talep olduunu vurgulayan ABB Trkiye Indirekt Robot Sat Mdr Funda orak, genel endstri ile farkl uygulamalar pazarnda byme beklediklerini szlerine ekledi.

ABB: neden ve ne zAmAn rOBOt kUllAnAlm?robotik, ArtAn rekAbet dnyASndA lkelerin endStriye dAyAl bymelerini hzlAndrACAk temel unSurlArdAn biri. Abbnin teknolojileriyle rettii Web tAbAnl, ortAk AlmA temelli robotlAr hem i Gvenlii hem de retimin kAliteSi zerinde olumlu etki yApmAy AmAlAmAktA.

AkkUyU nkleer sAntrAli reklAmlArnA OnAyReklam Kurulu, Akkuyu Nkleer G Santrali Anin reklamlarnn, Tketicinin Korunmas Kanununa aykr olmadna karar verdi. Gmrk ve Ticaret Bakanl bnyesinde faaliyet gsteren Reklam Kurulu, baz sivil toplum kurulularnn bavurusu zerine Akkuyu Nkleer G Santrali Aye ait, televizyon kanallarnda ve radyolarda yaynlanan reklamlar, billbordlardaki afiler ile www.akkunpp.com adresli internet sitesinde yaynlanan videolardaki tantmlar incelemeye almt. Kurul, sz konusu reklamlarn 6502 sayl Tketicinin Korunmas Hakknda Kanun kapsamnda deerlendirilip deerlendirilemeyecei konusunda usul ynnden yaplan grme ve deerlendirmenin ardndan, reklamlar ieriinde yer alan iddialar bakmndan deerlendirildi.


40

Eyll2015

led ile ehirlerde Byk enerji tAsArrUFU

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Ali Rza Alaboyun, sokak aydnlatmasnda LEDE geiin deerlendirilmesi amacyla Ankara, zmir, Eskiehir illerinde toplam be adet pilot projenin gerekletirildiini belirterek, Pilot almalar sonucunda yzde 40 civarnda bir tasarruf oran tespit edildi dedi.Bakan Alaboyun, enerjide arz gvenliinin salanmas, da bamllktan kaynaklanan risklerin azaltlmas, enerji maliyetlerinin srdrlebilir klnmas, iklim deiiklii ile mcadelenin etkinliinin artrlmas ve evrenin korunmas iin enerjiyi verimli ve tasarruflu kullanmann kanlmaz olduunu dile getirdi.Enerji verimliliine ynelik abalarn deerinin her geen gn arttna dikkat eken Alaboyun, Enerji retimi ve iletiminden nihai tketime kadar ki btn aamalarda enerji verimliliinin gelitirilmesi, bilinsiz kullanmn ve israfn nlenmesi, enerji younluunun gerek sektrler baznda gerekse makro dzeyde azaltlmas ulusal enerji politikamzn ncelikli ve nemli bileenlerindendir dedi.Trkiye genelinde yaklak 7 milyon sokak aydnlatma armatrnn bulunduu, her yl yaklak 4 milyar kWh yani toplam tketimin yzde 2si civarnda bir elektrik tketiminin sz konusu olduunun altn izen Bakan Alaboyun, Bu aydnlatma tketimi iin Bakanlmz tarafndan yllk yaklak 1,1 milyar TL tutarnda bir deme yaplmaktadr diye konutu.

kOniCA minOltA kArBOn ntrAlizAsyOnU prOgrAmn trkiyeden BAlAtt koniCA minoltA buSineSS SolutionS europe, tm AvrupAy kApSAyAn kArbon emiSyonunu AzAltACAk yeni hizmeti kArbon ntrAlizASyonunu ilk olArAk trkiyeden bAlAtt.

Trkiyeden balatlan, kolay bir uygulamay garanti eden bu effaf ve esnek zm bir yandan kurumsal firmalara iklim koruma konusundaki duruunu vurgulama olana sunarken bir yandan bask profesyonellerine, rnlerine deer katabilme ve daha fazla i alabilme imkan veriyor. Konuyla ilgili konuan Konica Minolta Trkiye Bakan Toshiyuku Yamada; Konica Minoltann ClimatePartner ile yapt ibirlii erevesinde Bandrma Rzgar Enerjisi projesini desteklemesi ve karbon ntralizasyonu programn Trkiyeden balatmas, evre konusunda Trkiyeye verdii nemi gsteriyor dedi. Yamada szlerini: Karbon ntralizasyonu hizmetimiz ile mterilerimize karbon emisyonlarn lmleyebilme ve bu lm sayesinde kendi koyduklar evreci hedefleri gerekletirme imkan veriyoruz. Bylece kurumsal mterilerimiz kurumsal sosyal sorumluluk projelerinde somut veriler ortaya koyabilir. diyerek tamamlad.

k sAAti UygUlAmAsnA gei 8 kAsmdA

Gn ndan daha fazla yararlanmak ve elektrik tasarrufu salamak iin saatler 29 Martta 1 saat ileri alnmt. imdi yine ayn sebepten dolay saatler tekrar bir saat geri alnacak. Normal koullarda 25 Ekim Pazar gn geri alnmas gereken saatler, 1 Kasmda gerekleecek olan 26. Dnem Milletvekili Genel Seimi dolaysyla ertelendi.25 Ekimde sona erecek olan yaz saati uygulamas, hem seim gn saatler konusunda bir karklk yaanmamas

hem de sandklarn almasnn havann erken kararmasyla akam saatlerine kalmamas iin ertelendi. Bakanlar Kurulunun yeni kararna gre yaz saati uygulamas

8 Kasmda sona erecek. 8 Kasma ertelenen yaz saati uygulamas, 8 Kasm Pazar gn saat 04.00 itibariyle son bulacak. Bu tarihte saatler 1 saat geri alnacak.

rUsyA ilAve indirim kOUllArn Belirtti

Rusya Enerji Bakan Novak yapt aklamada Altn izmek isterim ki, bugn iin doal gaz fiyat petrol ve petrol rnlerine bal olarak formle ediliyor. Yani, Trkiye iin verilen fiyat, petrol ve petrol rnlerinin fiyatlarndaki de bal olarak indirildi. lave indirim, hacmin ykseltilmesi ve yeni altyap projelerinin hayata geirilmesi halinde konuulabilir dedi.Rusya Enerji Bakan, Trk Akmnn 2 koldan olumas halinde bunun Trkiyenin avantajna olacan sylerken Bu sayede Trkiyeye doal gaz sevkiyat artacak. Ayrca Avrupaya doal gaz sevkiyat mmkn olacak ve Trkiye, hub lke konumuna gelecek diye konutu.Novak, anlamann nihai hali iin Trkiye ve Rusyann almalara devam etmesi gerektiini de kaydetti. Novak, Trk Akm anlamasnda

hattn ka koldan oluaca konusunun henz netlemediini belirtti. Rus bakan, Hkmetler aras anlamada farkl alternatifler zerinde duruluyor. Biz, en az 2 kolu kapsayan bir anlama imzalanmas gerektiini dnyoruz. Bir kol Trkiye, bir kol da Dou Avrupa iin. Her bir kol 15,75 milyar metrekplk kapasiteye sahip olacak dedi.Rus bakan, anlamann nihai hali iin Trkiye ve Rusyann almalara devam etmesi gerektiini de kaydetti. Rus bakan, Trkiye nin Ukraynadan doal gaz almak zorunda kalmayacak. Trk Akm ile birlikte Trkiyenin Ukrayna zerinden ald 10 milyar metrekplk doal gaz transitine ihtiyac kalmayacan syledi. Rus bakan, Trkiyeye gnderilen doal gaz hacminin 3 milyar metrekp artrlacan da szlerine ekledi.


42

Eyll2015

Pelsan Laboratuar retimi ve ticareti yaplan elektroteknik malzemelerin, aydnlatma armatrlerinin, lambalarn ve bu rnlere ait nihai birleenlerin elektriksel, fiziksel, kimyasal ve fotometrik zelliklerinin belirlenmesi amacyla kuruldu. Akreditasyon erevesinde yaplan deney, analiz ve lmlerde uluslararas tannrlk ve geerlilik

salanmakta, periyodik olarak gerekletirilen ara kontrol ve kalibrasyonlar sayesinde mterilerin rn kalitesi ve gvenilirliine katk salamakta. Deney, lm ve analiz faaliyetleri TS EN ISO/IEC 17025 standard gerekliliklerine uygun olarak gerekletirilmekte, belgelendirilmekte ve laboratuvar iletme artlar srekli olarak denetim altnda tutulmakta.


44

Eyll2015

pelsAn AydnlAtmA lABOrAtUAr Akredite OldU

pelSAn AydnlAtmAnn, 1997 ylndA 550 m2lik kApAl AlAndA modern CihAz AltyApSylA kurulmu olAn lAborAtuvAr, 28 niSAn 2015 tArihinde trkAk (trk AkreditASyon kurumu) tArAfndAn tS en So/eC 17025 StAndArd kApSAmndA Akredite edilerek kAliteSini teSCil ettirdi.

petrOl 2020de 80 dOlArA geleBilir

petrol ihra eden lkeler organizasyonu (opeC), 2020 ylnda ortalama petrol fiyatnn varil bana 80 dolara ykseleceini ngrd. opeC, grup d lkelerdeki petrol arznn beklenenden yava art gsterdiini belirtti. Grubun aratrma raporuna gre opeC ye lkelerinin petrol retimi 2017 ylnda gnlk 58.2 milyon varil olacak. Sz konusu miktar bir nceki tahminden 1 milyon varil dk seviyede. opeC orta vadede talepte byk bir art beklemiyor. Grup ortalama petrol fiyatnn bu ylki 55 dolar seviyesinden 2020ye kadar her yl yaklak 5 dolar ykseleceini ngryor.

Bota LNG M.Erelisi Raf inerisi ekmeceli pano deiimini

Garagoel Petrol PlatformuTrkmenistan Hazar Denizi


46

Eyll2015

rUslAr, kBrs rUm kesimine de nkleer sAntrAl inA etmek istiyOr

Mersinde Akkuyu Nkleer Santralini ina eden Rus nkleer enerji irketi Rosatomun, Rum Enerji Bakanlna, Kbrsta elektrik retiminde nkleer enerjiden istifade edilmesiyle ilgili bir program sunduu bildirildi. irketin sunduu programn, Kbrsa, elektrik sorununu tamamen zecek ve akaryakt ithali bamlln ortadan kaldracak kk nkleer santraller ina edilmesinin n grld ifade edildi.irket yetkililerinin Rum Enerji Bakanl yetkilileriyle yapt grmede, eitli devlet dairelerinden gelen katlmclara, elektrik enerjisi tedarik edilmesiyle ilgili nemli konularda

bilgi alma imkan tannd renilirken, irket temsilcilerinin, nkleer santralden megavat bana, dier giderler de dahil 50 Euroya retim yaplabilecei teminatn verdii belirtildi. Rum Elektrik daresi tarafndan bugn retilen elektriin megavat bana yaklak 85 euro olduu aktarlrken, Rus yetkililerin, nkleer santralin, herhangi bir kaza durumunda hibir risk tamadndan bahsettiklerini ve katlmclarn bu nde ikna edilmeye alld aktarld.

28 Bin kiiye elektrik sAyA Bedelleri geri deneCekEnerji Piyasas Dzenleme Kurumu Bakan Mustafa Ylmaz, 30 Mart 2013ten sonra elektrik abonesi olup elektrik saya bedeli deyen 28 bin vatandan cretlerini geri almadn ve bu cretlerin geri deyeceini duyurdu.EPDKdan yaplan yazl aklamada grlerine yer verilen Ylmaz, datm irketlerinin bu konuda zerine deni yaptn ve bugne kadar dokuz datm irketinin 169 bin 812 aboneye, toplamda 4 milyon 761 bin lira iade ettiini kaydetti.

Yaklak 28 bin abonenin iade bedellerini almadklarn tespit ettiklerini belirten Ylmaz, Bunlarn bir ksmna ulalamadn, bir ksmnn da saya bedelinin kendilerine geri iade edileceinden habersiz olduklarn dnyoruz deerlendirmesinde bulundu.

Aklamaya gre, 30 Mart 2013 tarihinden itibaren, elektrik sayalarnn mlkiyetinin datm irketlerine gemesine ramen baz datm irketleri cret almaya devam etti. EPDKnn konuya ilikin kararnn ardndan, datm irketleri abonelere saya

bedellerini iade etmeye balad. Ylmaz, sz konusu 28 bin aboneye, toplamda 466 bin 299 lira iade edileceini ifade etti.

ilan.indd 1 06.03.2014 16:28


48

Eyll2015

Bakanlk, atklardan biyogaz retilmesini salayacak Biyometanizasyon Tesisleri ve Fermente rn Ynetimi Tebli taslan hazrlad. Dzenleme enerji geri kazanm tesislerinden saylan mekanik ayrma, biyokurutma ve biyometanizasyon tesislerinin teknik kriterlerini belirliyor. Tebli atk ileme tesislerine de yeni kurallar getiriyor. Buna gre tesislerin yerleim alanlarna en yakn mesafesi 250 metre olacak. Yer seiminde kokuyu engellemek iin rzgar yn dikkate alncak. Tesislerin tasarm ortamn, topran, yzey sularnn ve yeralt sularnn kirlenmesini nleyecek ekilde yaplacak.Tesiste oluacak koku, toz, sznt suyu, gaz gibi olumsuz etkileri asgari dzeye indirmek iin her trl tedbirin alnmas zorunlu olacak. Atk kabul merkezlerinin de meteorolojik olaylarn etkilerine kar zeri kalc yap malzemesiyle kapal olarak ina edilmesi gerekecek. Biyometanizasyon

tesisinde oluan biyogaz toplanp dorudan veya ilenerek enerji veya yakt retiminde kullanlacak. Elde edilen biyogazn kullanlmamas halinde biyogaz sera gaz etkisini azaltacak ekilde uygun kapasiteli mealelerde yaklacak. Bu gazlar serbest olarak atmosfere verilemeyecek. Tesislere kabul edilen atn kayna, kodu, miktar, tesise eriim ekli gibi bilgileri ieren veri kayt sistemi oluturulacak.

BiyOgAz retimi iin yeni dzenlemeevre ve ehirCilik bAkAnl, hAyvAn GbreSi, yemek yAlAr ve tArm Sektrnden kAn orGAnik AtklArdAn biyoGAz retilmeSi iin teSiSlere nemli kriterler Getiren dzenlemeyi tAmAmlAd. yeni dnemde orGAnik Atk oluAn teSiSlerdeki biyoGAz toplAnArAk dorudAn veyA dolAyl olArAk yAkt retiminde kullAnlACAk.

epdkdAn i ve ii gvenliine tevik

Enerji Piyasas Dzenleme Kurumu (EPDK) Bakan Mustafa Ylmaz, performans iyiletirmesini salamak amacyla, alt yklenicisi ile beraber lml i kazas yaanmayan irketlerin tarifelerinde ilave bonus uygulamay planladklarn bildirdi. EPDKdan yaplan yazl aklamaya gre Ylmaz, uygulamann 2016 ylnda hayata gemesinin planland syledi.

Ylmaz, EPDKnn hizmet kalitesini elektrik tarifelerinin bir unsuru yaparak tketicilere daha kaliteli hizmet sunulmasn tevik etmek istediini belirterek, Bylece elektrik kesintilerini say ve sre olarak azaltmay planlyoruz dedi. sal ve gvenliinin i

yap ekli ile kurumsal kltr ve vizyon ile dorudan ilgili olduunu belirten Ylmaz, Bu sebeple bu alanda iyi olan irketlerin dier alanlarda da iyi olduunu varsaymann doru olacan ngryoruz. Bu kapsamda dorudan llebilir ve gzlemlenebilir bir gsterge olarak lml i kazas yaanmamas kriterini deerlendiren Kurumumuz, belli bir ylda alt yklenicileri ile beraber lml i kazas yaanmayan irketlerin tarifelerinde ilave bonus uygulamay planlyor ifadelerini kulland.

UFS DEMEALTI UYGULAMALARI

www.obo.com.tr

G ile estetii birletirenakll ve dekoratif zmler

ISLAK ZEMNLERDEGVENL

ENERJ KULLANIMINA UYGUN

UFS DEMEALTI UYGULAMALARI

www.obo.com.tr

G ile estetii birletirenakll ve dekoratif zmler

ISLAK ZEMNLERDEGVENL

ENERJ KULLANIMINA UYGUN


50

Eyll2015

tprAtA grev deiiklii

Yl sonunda ya haddi nedeniyle grevinden ayrlacak olan TPRA Genel Mdr Yavuz Erkutun yerine genel mdr yardmcs brahim Yelmenolunun atand bildirildi.TPRAtan yaplan yazl aklamada, Ko Topluluuna devrinin ardndan 2006 Ocak ayndan bu yana TPRA Genel Mdrl grevini yrten Yavuz Erkutun ya haddi nedeniyle 31 Aralk 2015 tarihinde grevinden ayrlaca belirtildi.Erkutun yerine genel mdr yardmcl grevini yrten brahim Yelmenolunun atand ifade edilen aklamada, unlar kaydedildi:brahim Yelmenolu, i yaamna 1987 ylnda Maliye Bakanlnda balam, 1992 ylnda Hesap Uzmanlar Kurulunda grev almtr. 2004 ylnda Ko Holding Denetim Grup Bakanlna transfer olan Yelmenolu, 2004-2006 dneminde Ko Holding A. Denetim Grubu Koordinatr olarak grev yapmtr. 27 Ocak 2006 tarihinden bu yana da mali ilerden sorumlu Genel Mdr Yardmcl grevini yrtyordu.

elektrikli Bisiklet Alrken BAtAryAsnA dikkAt edin

Sr keyfi ve kolayln maksimuma karan g kaynaklar li-ion bataryalar sayesinde son zamanlarda elektrikli bisiklet kullanmnda art grlmektedir. Yal havalarda bile sr imkan ve kolayl salayan elektrikli bisikletlerde doru batarya kullanm ile uzun sreli ve gvenli sr imkan yakalanabilir.Bisiklet kullanmnn kimi yerlerde hobi, kimi yerlerde kolay ve ekonomik ulam iin kullanldn belirten Stok Enerji Pazarlama Mdr Ahmet Furkan Ekinci trafikteki zaman kayb, park yeri problemi ya da ulam maliyetini azaltmak isteyenler elektrikli bisikletleri tercih ediyor. Elektrikli bisiklet zellikle yoku karken harcanan eforu ciddi anlamda azaltyor. Yokuta bile dz yolda gidiyormu gibi rahat bir sr salayan elektrikli bisikletler, kiilere ciddi anlamda zaman ve konfor kazandryor. Tm bu katma deerli zellikler, elektrikli bisikletlerin ulamdaki paynn her geen gn artmasna katk salyor. eklinde konutu.Elektrikli bisikletlerle, normal bisikletler arasndaki en nemli fark bileeni lityum iyon (li-ion) bataryalar olduunu ifade eden Ekinci, elektrikli bisiklet almak isteyenleri bataryalar konusunda dikkatli olmaya ard. Kullanlan bataryalarn zellikle elektrikli bisiklet iin, bu sektrde retim yapan markalarn da tavsiye ve deerlendirmelerini alarak retilmi olmas nemlidir. rnein; bir dizst bilgisayar iin retilmi bataryann, elektrikli bisiklet iin kullanlmas potansiyel bir tehlike anlamna gelir. Bu tr tercihler ile yksek enerji younluu elde edilmek istenirken, gvenlik asndan bir dezavantaj oluturabilir. Bu da ciddi hasarlara yol aabilir. Kck bir cep telefonun patlamas bile ciddi hasarlara yol aarken, cep telefonu bataryasnn 40 kat daha byk bir sistemin patlamasndan, yangn ve ciddi yaralanmalar ortaya kabilir. Dedi.Ekinci, Kullanm mr tamamen kullanc artlarna bal olarak deien elektrikli bisiklet bataryalar, scaklk, nem gibi evre artlardan etkilenir. Doru yaplan bir seim ile her gn kullanlan bir elektrikli bisiklet bataryas, iki yln sonunda yzde 65 orannda bir kapasiteye sahip olmaldr. eklinde konutu.

AydnlAtmA eitim seminerlerinin kAyt tArihleri UzAtld

Aydnlatma Trk Milli Komitesi 1995 ylndan bu yana kurulu amalar dorultusunda, lkemizde aydnlatma

disiplininde alan ve sektrde yer alan akademisyenleri, reticileri, tasarmclar ve uygulamaclar bir araya getirmekte, ulusal olduu kadar uluslararas alanda da yaplan almalar deiik ortamlarda duyurarak ilgilileri ile paylamakta. Teknolojinin gelimesi ile birlikte hzla byme gsteren aydnlatma

sektrndeki kiileri ve sektr ile ilgilenenleri bilgilendirmek amac ile ATMK, 2014 ylnda birincisi 2015 ylnn Mart aynda da ikincisi dzenlenen seminerin ncsn 7 Kasm 5 Aralk 2015 tarihleri arasnda gerekletirecek. Bu kapsamda da seminere katlm iin daha nceden belirlenmi olan tarih 30 Ekim tarihine kadar uzatld.

Kabul ilemiyle birlikte devreye alnmak iin sre devam ediyor. Kurulan sistemle birlikte yaklak olarak yllk 325.000 kWh elektrik enerjisi retilmesi ngrlyor. Projeden retilecek elektrik, tesisin elektrik ihtiyacn gneten karlayarak maliyetleri en aza indirgemeye ynelik faaliyetlerin balang aamas olmu olup dier yaplmas dnlen projelere tamamen k

olacaktr. Gne Enerji Sistemleri, evreye zararl gazlar vermeyen, tkenmeyen bir enerji tr olarak dier kaynaklardan ayrlyor. evreye zarar vermemesi, tkenmeyen ve ucuz bir enerji kayna olmas nedeniyle, gne panellerinin yaygnl her geen gn artyor. Gne pil ya da panelleriyle elektrik ebekesinden uzak blgelerde, bedava elektrik retmek mmkn oluyor.

dsiye gne enerjisi sistemidSi Genel mdrl 18. blGe mdrl, Sorumluluk AlAn ieriSinde, SpArtA eirdir yolu zerinde teSiSin elektrik ihtiyACn kArlAyAbilmek iin At zerine 175 kWp GCnde bir Gne enerjiSi SiStemi kurulumu Gerekletirildi.


vikOdAn OCUklArA yArdm iin rnek Adm

Srdrlebilir, Aydnlk Bir Gelecek yaklam ile birok sosyal sorumluluk projesi yrten VKO, alanlarndan oluan Aydnlk Toplum Gnlllerini bu projelerine dahil ederek maksimum etkiyi salamay amalyor. 17 yldr toplum yararna ok sayda proje gerekletiren kurulu, hayata geirdii kurumsal sosyal sorumluluk projelerini, alanlarndan oluan Aydnlk Toplum Gnllleri ile birlikte yrtyor. VKO Aydnlk Toplum Gnllleri, a muhta sosyal konulara aydnlk katmak iin gnlden aba sarf ediyor. Aydnlk Toplum Gnlllerinin yer ald son proje ise Steptember oldu. Bu kapsamda gnlllerin kurduu takmlar, eyll ay boyunca gnde 10.000 adm atma hedefi ile birlikte Cerebral Palsyli (duruu ve hareketleri etkileyen fiziksel bir engellilik durumu) ocuklar iin 12.000 TL ba toplayarak yine rnek admlar attlar. Steptember, tm dnyada e zamanl olarak yrtlen bir sosyal sorumluluk projesi ve ngilizce september (eyll) ve step (adm) kelimelerinin birlemesinden olumu anlaml bir proje ad. Amac ise, Cerebral Palsy hastas ocuklarn varlna ve ihtiya duyduklar destee dair toplumda farkndalk yaratmak. Projeye destek olan gnlller, Steptember projesi kapsamnda eyll ay boyunca gnde 10.000 adm atma hedefi koyarak bireysel salklarna katk salarken, sosyal evrelerinden topladklar balarla da Cerebral Palsyli ocuklarn tedavilerine maddi katk salyor. Bu dorultuda anlam dolu bir farkndalk yaratyor. Ia Muhta Her Sosyal Konuda, Tm Gnlmzle Aydnlatmak in Varz. slogan ile sosyal sorumlulukta rnek olan VKO Aydnlk Toplum Gnllleri, proje kapsamnda kurduklar 8 takmn elde ettii 12.000 TL bala Cerebral Palsyli ocuklara, attklar yaklak 5 milyon admla da bireysel salklarna katk saladlar.

A mUhtA her kOnUdA, tm gnlmzle AydnlAtmAk iin vArz.VKO nsan Kaynaklar ve Kurumsal Geliim Direktr Mutlu Kutlu, gnllln nemine vurgu yapt konumasnda 1998 ylndan beri, bugne ve gelecee deer katan sosyal sorumluluk projelerini hayata geirmek zere azami aba gstermekte ve bu projelerimizi alanlarmzdan oluan Aydnlk Toplumlu Gnlllerinin katlm ile yrtmekteyiz. alanlarmz, rnek bir duyarllkla ve Ia Muhta Her Sosyal Konuda, Aydnlatmak in Varz. slogan ile gerekten gnlllk konusunda her zaman rnek admlar atmlardr. Daha nce zel Sektr Gnlller Dernei tarafndan En Baarl Gnlllk Program dlne de layk grlen bir kurulu olmamz, sosyal sorumluluu ve gnlll adeta kurum kltrmzn bir paras olarak ele aldmzn bir gstergesi niteliindedir. Tabii bu baarda liderlerimizin desteini de gz ard etmememiz gerekir. Sosyal sorumlulukla ilgili hemen her

almada olduu gibiSteptember projesinde de Ynetim Kurulu Bakanmz Toshihide Arii ve CEOmuz Nusret Kayhan Apaydnn da bizzat destek salamas projedeki en nemli motivasyon kaynaklarndan biri olmutur. Trkiye Spastik ocuklar Vakfnn hayata geirdii bu nemli projeye destek salamak zere kurduumuz 8 takm, 12.000 TL gibi rakamsal olarak sembolik de olsa, gnlllkle elde edilmesi nedeni ile anlamca byk bir destek saladlar. Umarm, Cerebral Palsyli ocuklarmzn eitimine bir nebze olsun katk salamaya ve bu anlamda farkndalk yaratmaya destek olur. dedi.


54

Eyll2015

FAtih BirOl: petrOl FiyAt BirkA eyrek dAhA dk kAlmAyA devAm edeCek

IEA Bakan Fatih Birol, petrol fiyatnn uzun bir sre 45 dolar/varil civarnda kalmasn beklediini syledi. Birol, irketlerin bu nedenle sadece bu yl yatrmlarn bete bir orannda azalttklarn, tarihin hibir dneminde yatrmlarda bu kadar gl bir azalma olmadn da vurgulad.Avusturyada yaynlanan Kurier gazetesine konuan Birol, petrol fiyatlarnn tekrar 100 dolar/varil seviyesini ap amayaca sorusuna verdii yantta, Sadece, petrol fiyatnn birka eyrek daha dk kalmaya devam edeceini syleyebilirim. Petrol fiyat uzun bir sre 45 dolar/varil olmaya devam edecek diye konutu. Ucuz petroln retici irketler iin byk problem olduunu ifade eden Birol, irketlerin bu nedenle sadece bu yl yatrmlarn bete bir orannda azalttklarn, tarihin hibir dneminde yatrmlarda bu kadar gl bir azalma olmadn da vurgulad.

enerji tiCAreti dernei yeni ynetim kUrUlUnU seti

Enerji Ticareti Dernei , 2015 yl Olaan Genel Kurul Toplantsn yapt ve yelerin ounun katld oylamayla Ynetim Kurulu seimi gerekletirildi. Yeni Ynetim Kurulunun ilk toplantsnda Sanko Enerji Genel Mdr Cem Ak, ETD Ynetim Kurulu Bakan olarak oybirliiyle tekrar seildi.ETD Ynetim Kurulunun yesi olan dier irketler ise u ekilde olutu: AKENERJ, AKSA AKSEN ENERJ, ENERJISA, FNA ENERJ, GATES, LMAK, OMV ve STATKRAFT.ETD Ynetim Kurulu Bakan Cem Ak Genel Kurul sonras yapt aklamada emeini ve zamann ortaya koyarak bir ok baarl almaya imza atan tm yelere ve nceki Ynetim Kuruluna teekkr ederek, ETD effaf, rekabeti, liberal ve lkemizin bymesine katkda bulunacak bir enerji ticareti piyasa yapsnn kurgulanmas ve iletilmesini salamak amacyla kurulmu bir dernektir; bu hedeflerine ulamak iin almalarna taviz vermeden devam edecektir. Devlet kurumlar, irketler ve dier sivil toplum kurulular ile youn ibirlii yaparak hedefleri dorultusunda somut katma deer yaratan ETD, sekin yeleri ve temsil gcyle sektrn en etkin derneklerinden biridir. dedi.

ynetim kurulu Asil yeliine seilenler :1 GATES ENERJ TCARET A.. mustafa kArAhAn / m. Arif zozAn2 STATKRAFT ELEKTRK EN. TOPTAN SATI LTD. T. A. Servet AkGn / bora emAnetolu3 FNA ELEKTRK ENERJS TH. HR. VE TOP. SAT. A..onur yAzGAn / burak Gler4 AKENERJ ELEKTRK EN. TH. HR. TOP. TC. A..A. mit dAnmAn / Selim Gven5 SANKO ENERJ SANAY VE TCARET A.. m. Cem Ak / ihsan Akyol6 AKSA AKSEN ENERJ TCARET A.. murat kirAzl / metin koAr7 ENERJSA ELEKTRK EN. TOPTAN SATI A..benedikt meSSner / sak de eSknAzS8 OMV ENERJ TCARET A.. burak z / Serkan hotolu9 LMAK ENERJ TC. A.. birol erGven /erkin kln

55

Eyll2015


56

Eyll2015

Akenerji Ayyldz rzgr sAntrAlinde kApAsite ArtryOr

Akenerji, ilk yenilenebilir enerji retim tesisi olarak 2009 ylnda devreye ald Ayyldz Rzgar Santrali iin kapasite artrm gerekletirecek.Bandrmada bulunan ve toplam kurulu gc 15 MW olan Ayyldz Rzgar Santrali, EPDKdan alnan izinler neticesinde 28 MWa karlacak. Sera Gaz Emisyon Azaltm kapsamnda Gold Standard kriterlerine gre tescil edilen santralin kapasite artrm gerekletirildiinde, yaklak 15.000 evin elektrik ihtiyacn karlamas planlanyor. Ayyldz Rzgar Santrali, Trkiyede rzgar enerjisine dayal retim tesisleri iin byk nem arz eden ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl tarafndan balatlan Rzgar Gc zleme ve Tahmin Merkezi Projesi bnyesinde bulunma zellii tayor. Konuyla ilgili aklama yapan Akenerji Genel Mdr Ahmet mit Danman, Akenerji olarak, bir yandan santrallerimizi piyasa fiyatlarna gre optimum ekilde iletmeye devam ederken, bir yandan da yenilenebilir kaynakl retim tarafnda mevcut santrallerimizin muhtemel kapasite artrm imkanlarn deerlendiriyoruz. Ayyldz Rzgar Santralinin retim kapasitesini artrmaya da buradan yola karak karar verdik. Konuyla ilgili Enerji Piyasas Dzenleme Kurulundan da gerekli izinleri almz iin mutluyuz dedi.

CeO OlmAnn en gzel yAn, her eyi yerinize BAkAsnn yApmAs

Okan niversitesi Ynetim ve Aratrma Topluluunun dzenledii Kamps Geliim Zirvesi hafta boyunca sektrnde nde gelen irketlerin yneticilerini arlad. Zirveye,

Enerjisann 2011den beri CEOluunu stlenen Yetik Kadri Mert konuk oldu. 33 yldr alma hayatnda bulunan Mertin rencilere ilk tavsiyesi her eyi sorgulamak gerektiiydi. Mert bu konuda Her eyi otomatikman kabul etmeyin. Riske girmek de gerekse sonunda rezil olacanz da bilseniz sorgulamaktan

vazgemeyin. Toplumun peinden gidince baarl olma ansn karyorsunuz. Bazen duvara toslasanz da cesur olun ve sorgulayn diye konutu. Genlere baarszlktan korkmamalar gerektiini syleyen Mert Baarszlktan ders alp onu tekrar etmemeye odaklanmanz, sonraki aamada baarl olmanz salar hatrlatmasnda bulundu. Dnyada enerji sektrnn zor durumda olduunu syleyen Mert, Enerjisann vizyoner bir irket olarak ileri vadeli planlar yapmasnn irketi bu dnemden koruduunu belirtti. irkette iler gayet iyi gidiyor, otomatie baladk diyen Mert, szlerine CEO olmann gzel yanlarndan esprili bir ekilde bahsederek devam etti: CEO isen hibir ey yapmana gerek yok. Her eyi yerine bakas yapyor. En zor grev genel mdr yardmcsnn diye devam etti. niversitelerde rencilerle sohbet etmenin, deneyimlerini aktarmann, ders vermenin son yllardaki motivasyon kayna olduunu anlatan Mert tekinden daha ok ie yaradm hissettiriyor diyerek genlerle bulumann hayatndaki neminin altn izdi.

Schneider Electric, Yeil Srdrlebilir Zirvesi kapsamnda, daha yaanabilir gelecek hayalini paylaan, topluma pozitif katk saladna inand, Doan Holding Ynetim Kurulu yesi Hanzade Doan Boynere Pozitif Enerji dln takdim etti.Pozitif Enerji dl ilk kez geen yl, sadece enerji deil; her alanda toplumsal fayda yaratma misyonunu yceltme ve rnekler yoluyla bu alandaki farkndal artrma amacyla oluturuldu. Schneider Electric Trkiye lke Bakan Bora Tuncer, dzenlenen dl treninde yapt konumada, Sayn Hanzade Doan Boynerin, cinsiyet eitliinin salanmas ve kz ocuklarnn insan haklarndan tam ve eit olarak yararlanmas iin yapt almalar ilgi ve takdirle izliyoruz. Kendisi, birok kz ocuu ve ailenin hayatnda

pozitif deiim yaratt. nanyoruz ki, yaratmaya da devam edecek dedi.Hanzade Doan Boyner de yapt konumada unlar syledi: Baba Beni Okula Gnder, aslnda bir srdrlebilirlik projesi. Bugnn kz ocuklarn, yarnn eitimli, baarl, i ve sosyal yaamn iinde kadnlar olarak hazrlamay hedefliyor. Gelecein temellerini bugnden atyor. Eer bugne kadar yaptmz almalarla topluma Pozitif Enerji yayabildiysek, insanlarn yaamna Pozitif dokunularda bulunabildiysek ne mutlu bize Ancak yolumuz uzun. Kadnlarn eitim almalar kadar i yaamnn, sosyal yaamn iinde de varlk gstermeleri iin yapmamz gereken daha ok i var.Getiimiz yl ilk Pozitif Enerji dl, stanbul Modern Sanat Mzesi Ynetim Kurulu Bakan Oya Eczacbana takdim edilmiti.

pOzitiF enerji dlhAnzAde dOAn BOynereSChneder eleCtrC tArAfndAn, yeil i Srdrlebilir i zirveSinde bu yl ikinCiSi verilen pozitif enerji dl, doAn holdinG ynetim kurulu yeSi hAnzAde doAn boynerin oldu.

57

Eyll2015


58

Eyll2015

kArtAl Blge Adliyesi Akll sistemlerde mAkel smArthOmeU seti kArtAl blGe AdliyeSi, binA otomASyon SiStemleri iin mAkel irketler Grubunun mArkAS olAn SmArthome rnlerini Seti. Sz konuSu proje knX otomASyon SiStemleri konuSundA trkiyenin en byk otomASyon projeSi olmA zelliini tAyor.

Yaklak 5.000 adet KNX rnn kullanld projede 10.000e yakn otomasyon kontrol noktas bulunduu belirtildi. Proje devreye alndnda aydnlatma ve iklimlendirme fonksiyonlar, KNX tabanl akll bina otomasyon sistemleri zerinden

ynetilebilecek. Yaklak 111.000 metre kare alan zerine toplam 7 bloktan oluacak olan projede hukuk daireleri, ceza daireleri ve toplam 561 otopark yer alacak. Binada ayrca 3.250 adet snak da yer alacaktr. Bina toplam 10 katl olarak ina edilecek. Aydnlatma iin dali ve on-off, iklimlendirme iin ise iklimlendirme (FCC) kontrollerinin yaplaca sistem ierisinde yer alan akll anahtar ve dedektrler sayesinde hem istenilen senaryolar anahtar zerinde devreye alnabilmekte hem de dedektrler araclyla farkl senaryolar otomatik olarak kurgulanabilmektedir. Sistem Ik seviyesini ayarlayan dedektrler ile ortam k seviyesinin istenilen lks deerine otomatik ayarlanabilmesi veya kapatlabilmesi konusunda kolaylk salamakta.

elAz milli eitimden mAkele ziyAret

Elaz Milli Eitim Mdrl Teknik Bro Amirlii alanlar Makel tesislerini ziyaret ederek yetkililerden bilgi aldlar. Makel rnleri hakknda bilgi sahibi olduklarn ancak retim artlarn ve fabrikay ilk kez grdklerini belirten Teknik Bro Amirlii alanlar, anahtardan prizden, alt rnlerine ve akll ev otomasyon sistemlerine dek tm rnler hakknda

bilgi aldlar. Sat ve Pazarlama Direktr Serkan Emsalin konumasndan sonra Makel irketler Grubuna ait kurumsal sunumu gerekletiren Pazarlama Mdr Fatih Yzbaolu, ayn zamanda anahtar-priz rnleri hakknda da bilgi verdi. Ardndan srasyla Makel Smarthome Akll Ev Ve Otomasyon blm yneticisi Emre ge ve Makel alter Trkiye Sat Mdr mdat Kalemci rnler ve rnek projeler zerinden bilgiler aktardlar.

60

Mart2015

BAZ OYUNU: 0,6YA 41,25

Tuncay Derman, Eyll 2015

Dantay 13. Dairesinin Elektro-manyetik Mikrodalga Terminal-leri (Baz stasyonlar) ile ilgili tarihsel karar Yerleim Yerlerine Baz stasyonu Yaplamayacak, Yer-leim Yerlerine Baz stasyonu Dikile-mez balklaryla 14 Eyll 2015 gn medyaya (gazetelere, televizyonlara ve internete) dt.1 Dergimizin son saysna da kapak ve haber oldu. Daha da nemlisi, bu haberde yer bulan Trkiyede bugne kadar uygulanmak-ta olan Elektromanyetik alandaki en kk Elektrik Alan iddeti (limit) deerini veren Ynetmelik maddele-rinin iptal edilmesi zaferidir.

Bu olaan Yarg karar iin tarihsel ve zafer szcklerini kullanmam hakl nedenlere dayanyor. nk, yaam alanlarna adeta burunlarnn dibine pervaszca, sorumsuzca, ncelikle insan salna, dolaysyla insan haklarna kesinlikle aykr olarak kurulan Baz stasyonlarndan, salklar asndan fiziksel ve psikolojik onulmaz zarar gren hatr saylr sayda vatandamz arasnda ailesi ve evresiyle birlikte birinci srada yer alanlar arasndaym.

21 Nisan 2011 gnl (27912) Resmi Gazetede yaymlanan Bilgi Teknolo-jileri ve letiim Kurumu (BTK) Ynet-meliine, Tketici Haklar Dernei (THD) ve TMMOB evre Mhendisleri Odas (MO) ayn yl (2011) Dan-tayda iptal davas ayorlar.

1 rnek haberler: Szc ve Aydnlk gazeteleri ve nternet siteleri, 14 Eyll 2015.

Dava, 4 yl sonra 22 Mays 2015te sonulanyor. Bilgi Teknolojileri ve le-tiim Kurumu (BTK) namndaki kamu kuruluu tarafndan yaymland bildirilen, herhalde dilini de eski-yeni Trke karm ve bir yandan eksik, te yandan tekrarlarla, saptrmal, teknik hatal -karmak hale getirelim de etkisi yksek olsun diye olma-l- uzun mu uzun isimli Elektronik Haberleme Cihazlarndan Kaynak-lanan Elektromanyetik (ortamda Elektrik) Alan iddetinin Uluslararas Standartlara Gre Maruziyet 2 Limit deerlerinin Kontrol ve Denetimi (!) Hakkndaki Ynetmelikin kimi aykr bulunan maddeleri nihayet Dantay tarafndan hakl gerekelerle iptal ediliyor. Ynetmeliin uluslararas standartlarla ilgisinin bulunmadn ortaya koyan Yarg iptaliyle karlaan madde says, biri geici madde olmak zere 6 maddeden oluuyor.3

Uluslararas ilgili kurulular tarafndan Elektromanyetik Alan konusunda yaplan deerlendirmeler kapsamn-da, zellikle bedensel ve ruhsal insan sal asndan byk nem tayan en kk elektrik alan iddeti deerini dikkate alan ihtiyat ilkesi kuralna kesinlikle uyuluyor.4

2 Maruziyet: Maruz kalmak, bir olay ya da durumun etkisinde kalmak, etkileim.3 Bilgiler, medya haberlerinde hatal kullanlan, Ynetmeliin uzun ismi dahil, Elektromanyetik alan iddeti tanm Elektrik alan iddeti olarak, W/m birimi V/m olarak dzeltilmek suretiyle alnd.4 htiyat: Saknm, her olasl dnerek ll davranma, Trke Szlk.

Avrupa Birlii (AB) lkeleri ve dnya-nn ok lkesinde saknm ilkesine yaamsal nem veriliyor. Trkiyede, bu yazda sz geen Ynetmeliin dava tarihinden de nce geerli olan en kk elektrik alan iddeti limit deeri 41,25 V/m olarak uygulan-maktadr. Oysa, haberlerde ayn limit deerin Avusturya-Salzburgta 0,6 V/m, evet, 1 V/mden de kk, yani bizdekinin 1/68i (68de biri) olarak uyguland belirtiliyor. Dantayn tarihi kararnda bu deerin Avrupa standartlarna uyumlu hale getirilmesi ngrlyor.

Dantay tarihi karar yllar sonra kn-caya kadar okkann altna gittiimizi bundan daha gzel aklayacak bir rnek karar olabilir mi?

Benim, dolaysyla ailemin ve evrede oturan komularmn bana Baz stas-yonu dmesi, bu yazda sz geen Ynetmelik davasndan nceye, 2009 ylna ait. Oturduum apartmann sokak genilii (cross) mesafesinde (bu mesafe BTK lm tutanaklarnda min. 12 metre olarak veriliyor) kar apartmann atsna montaj yaplan ilk Baz stasyonu ile 6 yl nce 2009 yl Mart aynda tantk. Ayn anda iki bloktan oluan baz istasyonunun montajn ve sunta ya da plastikten, ancak tavan kapal, yannda kaps olan baca biimi verilmi kutular ii-ne gizlenmesini ailece sokaa bakan penceremizden korku filmi izler gibi izledik. Devam 2010 Kasmnda geldi. kinci bir telefon irketi kendi iki baz stasyonunu ayn atya ayn

60

Eyll2015

61

Mart2015

61

Eyll2015

yapay baca gizlemeleriyle monte et-mekte gecikmedi. Sonuncu (nc) telefon irketi de ayn atya bundan bir ay sonra (Aralk 2010) kendi baca grntl bazn dikince baz terminali tamamlanm oldu. Bylece 3 mobil telefon irketinin 6 Bazndan, pardon 5i bacadan oluan Elektromanyetik mikrodalga yayc ve toplayc salnm (emisyon) yapan terminali yaam alanmza iznimiz sorulmadan kurul-mu oldu.

Baz istasyonlarnn gl mikrodalga (elektromanyetik dalga) yayclar olduu, yakn mesafelerde insanlar ve bu kapsamda bebekler, ocuklar, yal-lar, hamileler ve hastalar iin daha ar olmak zere tm canllara (evi-mizdeki kedi dahil) olumsuz bedensel fiziksel ve psikolojik etkilerini dikkate alarak bu telefon irketlerine yaam alanlarnn odak noktalarna Baz stas-yonlar kurma izni veren Bilgi Teknolo-jileri ve letiim Kurumuna ncelikle izinlerin kaldrlmas iin bavurduk (1 Haziran 2009). Aldmz yant ne yazk ki olumsuzdu. Yakn mesafede yaylmasna izin verdikleri mikro-dalgalarn fiziksel ynden insanlara zarar vermediini, zararnn bilimsel olarak kantlanmadn ileri sryor, ayn mikrodalgalarn fiziksel etkisi kadar nem tayan psikolojik ykc etkilerinden ise sz etmiyorlard.

Bu durumda, ikinci are olarak, bal olduumuz ankaya Belediyesine mar kurallarna aykrlk gerekesiyle vakit kaybetmeden ihbarda ve gerei-nin yaplmas iin bavuruda bulunduk (Haziran 2009). Ancak Belediyeden iki yl aan bir sre olumlu-olumsuz sonu alnamad. Bu yoldan midimizi kesme noktasna gelince, nc areye bavurduk. Apartman yneti-mi olarak (daha sonra mahkemenin kararyla kiisel davaya dnt) Mart 2011de Avukat Bromuz marifetiyle telefon irketine bazlarn kaldrl-mas iin dava atk. Bu dava temyiz

aamas dahil iki buuk ksur yl sonra 20 Kasm 2013de beklemediimiz biimde aleyhimize sonuland ve GSM irketine mahkemece takdir edi-len mahkeme ve veklet cretlerini demek zorunda kaldk. lgin olan bu davann aleyhimize sonulanmasnda mahkemenin gerekelerinin ban-da da, yakn mesafede yaylmasna izin verilen mikrodalgalarn fiziksel ynden insanlara zarar vermedii, insanlara zararnn bilimsel olarak ka-ntlanmad yer alyordu. Ayn mikro-dalgalarn fiziksel etkisi kadar nem tayan psikolojik ykc etkilerinden, dolaysyla insanlara (canllara) zarar verdii gibi bu kez vermediinin, bilimsel olarak kantlanmadndan mahkeme kararnda sz edilmiyordu. Yani yarya kadar dolu bardan sade-ce dolu blmnden sz ediliyordu.

Dava atmzda 9 ay sonra, davayla ilgisi olmayan sevindirici bir gelime oldu. ankaya Belediyesi tarafndan Ankara ankayadaki binalar ve yaam alanlaryla iie olan Baz stasyonlar, bu kapsamda bizleri olumsuz etkile-yen sokamzda kar bina atsndaki Mart 2009dan beri dikili, faaliyette olan 5i baca grntl 6 Baz is-tasyonu, mar Kanununa aykrlk gerekesiyle kaldrld (Aralk 2011). Ayn konuda atmz dava bundan 2 yl sonra sonulansa da, davann gerekeli karar tarafmza tebli edilmediinden davayla ilgili yeni bir giriimde bulunamadk. ok ilgintir, Kasm 2013de kaybettiimiz bu dava-nn gerekeli karar tarafmza 2 yla yakn bir sre sonra yeni (1 Haziran 2015te)tebli edildi. Dolaysyla za-man kaybetmeden Yargtaya temyiz bavurumuzu yaptk.

NSANLAR LM, HL HES PENDELER, PES!

Basl ve grsel basnda yaz ortasnda Austosun son haftasnda (2015) Karadenizde yaanan son sel felke-

ti, selin korkun etkisi gsteren ters dnerek sel sularna kaplan tonlarca arlktaki kepe (i makinesi) foto-rafyla yer alyordu. Haberi yazan bir muhabir deil, bir magazin yazar gazete ekindeki kesine bu blmde kullandmz bal atmt.5

Dnn ibretlik haberi Orman ve Su leri Bakannn aklamasyd diyor yazar, Veysel Erolunun, yan HESler ve tkanan menfezlerden kay-naklandn sylememek, Allahn bels, doa katili HESleri temize karmak iin Bu ya 500 ylda bir gelen ya bahanesine sndn eletiriyor. Ve iin gereini aratrm, aklyor: nceki gn 24 saatte met-rekareye 220 kilo ya dm ama ayn yere (Hopa) 3 yl nce 23 Eyll 2012de metrekareye 338 kilo ya dm. Yani, 500 yl da nereden kt? diyor. Sonunda Yahu, insan-lar lm, insanlar! Gel de delirme! diye feveran ediyor.

HES planszl ve ykcl gibi Baz stasyonu acmaszl furyas. Hep-sinin altndan rant hesaplar kyor. zerinde nemle durduumuz da bu. Baz stasyonlarn bu kadar yakn me-safelerde insanlar bedensel ve ruhsal salklarn kaybetsin, hatta yaama bir an nce veda etsin diye mi kuru-yoruz? Bunun iin mi insanlarmzn yaam alanlarna gen, yal, salkl, salksz demeden Baz Terminalleri dikerek elektromanyetik salnmla, mikrodalgalarla koyun koyuna yaa-malarn destekliyoruz. Vatandalar-mzn beden ve ruh salklarn birinci planda korumaya ynelik son Yksek Yarg kararlar, bu arpk yaklam ve uygulamaya son vermekle kalmam, bu uygulamay hibir vicdan sknts duymadan yllardr yapanlara ve onlara bilinli ya da bilinsiz olarak gz yumanlara ok nemli bir ders olmutur.

5 Rahan Glan, Szc gazetesi, k eki, 27 Austos 2015.

BAZ STASYONLARINI YERLEM YERLERNE BU KADAR YAKIN MESAFELERDE NSANLAR BATA OLMAK ZERE TM CANLILILAR BEDENSEL ve RUHSAL SALIKLARINI KAYBETSN, HATTA YAAMA BR AN NCE VEDA ETSN DYE M KURUYORUZ?

62

ubat2015

Yeter ki, bundan ders almak yerine, ok kez yapldna tank olduumuz gibi, sz konusu limit deeri (41,25 V/m) birka puan indirerek ilerine gelen yine yksek bir noktada tutmaya kalkmasnlar, bu kez de kutsal Yksek Yarg kararlarn p kutusuna atmaya ynelik torba yasa karmaya ynelmesinler.

BLR-BLMEZK RAPORLARI

Mektubumun giriinde, Baz stas-yonlarnn yerleim alanlarna geli-igzel kurulmasnda en nemli iptal kararnn, lkemizde uygulanmakta olan elektromanyetik ortamda en kk alan iddeti (limit) deerini veren Ynetmelik maddelerinin iptal edilmesi olduunu belirtmi ve bu sonucu tarihsel bir zafer olarak ifade etmitim.

Yaam alanmzn 12 metre karsnda-ki atya 6 Bazdan oluan Baca Gizle-meli Baz Terminali kurulunca Yargya bavurduumuzu sylemitim. Bazlar Belediye Encmeninin isabetli kara-ryla yaklak 4 yl nce 2011 sonunda sklm olsa da, ayn konudaki da-vamzn temyiz aamas yeni balad ve sryor. 2011de atmz davada Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesi teknik ve salk arlkl bu konuya aklk getirmek iin Bilirkii tayin etti. Bilirkii Raporu mahkemeye 18 Ekim 2011de sunuldu. Bilirkii unvanl kiilerin biri TV vericilerinde uzman, dieri Nkleer tp uzman bir prof. Dr. 900 MHz iin Elektrik Alan iddeti Snr Deerini raporlarnda, Ynetmelikteki gibi 41,25 V/m olarak veriyorlar ve Raporun Deerlendir-me ve Sonu blmnde u ifadeleri kullanyorlar:

Teknik ynden: lm sonular ile yukarda verilen snr deerlerin karlatrlmas sonucunda, ikyete konu tm meknlarda Elektrik Alan iddeti deerlerinin Telekomnikasyon Kurumu tarafndan belirlenen min. snr deer olan 41,25 V/mnin altnda kald, ayrca tm Baz stasyonlarnn baca grnts verilen muhafazalar iinde gizlendii, bu nedenle gvenlik

mesafesi hesab yaplamad. Bilir-kii lmler ynetmelikteki 41,25 V/m deerinin altnda diyerek, iin kolayna bavuruyor. lmde gr-len 1 V/m dolayndaki elektrik alan iddeti ile karlatrma deeri olarak ynetmelikte verilen elektrik alan id-deti 41 V/m arasndaki 40 kata varan

farkll dert etmiyor. Oysa, konunun pf noktas o

nsan salna etki ynnden: zel-likle Baz stasyonlarnn toplum sal zerinde potansiyel kt etkileri konu-sunda yaygn endie bulunduu, bunun temel nedeninin zt grleri savunan ok sayda rapor bulunmas olduu, Dnya Salk rgtnn raporunda, zellikle Baz stasyonlarnn yayd radyofrekans enerjinin kanser, uyku bozukluu, kardiyovaskler sorunlar ve dier salk sorunlarna yol atna dair tutarl kant bulunmadnn belir-tildii ifade edildikten sonra:

Ancak, Baz stasyonlarnn sala ve kanser yapc etkisine dair tp lite-ratrndeki bilimsel yaynlar net bir yargya varmak iin henz yetersiz

62

Eyll2015

TRKYEDE UYGULANMAKTA OLAN ELEKTROMANYETK ALANDAK EN KK ALAN DDET LMT DEERN (41,25 V/m) VEREN YNETMELK MADDELERNN PTAL EDLMES, TRK YARGISININ TARHE GEEN EN NEML NSAN HAKLARI GZETM KARARI, TRK VATANDAININ ZAFERDR

63

Eyll2015

olsa da, kanser gibi telfisi olmayan hastalklarn nlenmesi asndan yeni ve gvenilir veriler ortaya kana kadar toplumu Baz stasyonlarnn yayd Elektromanyetik radyasyon-dan olabildiince korumak gerektii, ayrca keif srasnda davac apart-man sakinleriyle yaplan grmede, sakinlerin dava konusu yakn mesafe-de kurulan Baz stasyonunun kendi-lerinin ve zellikle kk ocuklarn, yallarn, hamilelerin ve salk sorunu bulunanlarn salklarna etkileri ko-nusunda ciddi endie ve tedirginlik iinde bulunduklarnn gzlemlendii, bu nedenlerle ilgili Baz stasyonla-rnn kaldrlmasnn gerekli olduu grnde olduklar belirtiliyor. Yani Bilirkii, tedbirli olmakta yarar var, bazlarn kaldrlmas iyi olur diyor.

Teknik incelemeyi yapan bilirkiinin Ynetmelikle belirlenmi olan Elektro-manyetik alandaki Elektrik Alan id-deti limit (minimum) deerinin Trki-yedeki uygulama dnda uluslararas platformdaki deerlerine ilikin ilgisi, bilgisi, dolaysyla aratrmas ve so-runu da yok. Bu nemli noktay 2015 ylnn ortalarnda Dantay 13. Dairesi tespit ederek Trkiyede abartl ve aykr bir deer olarak uygulana gelen Elektromanyetik ortamlarda Elektrik alan iddeti limit (minimum) deeri olan 41,25 V/myi referans l olarak uygun grmeyip iptal karar veriyor.

2011de atmz davay gren yerel mahkeme ise, bilirkii ifadele-rinin sadece tereddt yaratan, Baz stasyonlarnn insan salna zarar verdii bilimsel olarak kantlanm deil ksmn alyor, Bilirkiinin, yeni ve gvenilir veriler ortaya kana kadar toplum Baz stasyonlarnn yay-d Elektromanyetik radyasyondan olabildiince korunmaldr, yerleim yerlerindeki Baz stasyonlarnn toplu-mun endie ve tedirginliine yol al-mamas iin kaldrlmas uygun olur tespit ve tavsiyesini dikkate almayarak davay aleyhimize sonulandryor (Aralk 2013).

Henz ilgili yarg ve yerel ynetim kurumlarna bavurularmzn

gereklemedii aamada ilk etapta (Haziran 2009)Bilgi Teknolojileri ve letiim Kurumu (BTK)ndan yakn mesafemizde kurulu Baz Terminalinin oluturduu Elektromanyetik ortamn Elektrik Alan iddeti lm isteimiz zerine grevlendirilen lm elemanlar gnn leye yakn saatlerinde, yani Baz stasyonu telefon trafiinin youn olmad bir zaman diliminde 10 dakika iinde lmle en by 1,63 V/m olan deerler tespit etmilerdi. Kendilerine, salkl bir lm sonucu alnmas iin uluslararas ilgili literatrde tavsiye edildii gibi, zellikle telefon trafiinin youn olduu mesai bitimi akam saatlerinde ve gne yaylan ok daha fazla lm yaplmas gerektii uyarlarmza ise olumlu yant alnamamtr. Bilirkii raporunda da sabah saat 10:00 dolaynda yaplan lmlerle ayn eksikliin tekrarland grlyor (30 Kasm 2011).

Gerek olan u ki, eer Trkiyede Elektromanyetik alandaki Elektrik Alan iddeti limit (minimum) de-eri Avusturya-Salzburgta olduu gibi 0,6 V/m olarak uygulansa idi, konutumdaki BTK teknik ekibi ve Bilirkii lmleri bu limit deerinin 2,7 katn, lmler mobil telefon trafiinin en youn olduu saat dilimlerinde yaplsayd belki de 4-5 katn gstermi olacakt ki, bu da salk bakmndan ne denli risk altnda olduumuzun iareti ve kantyd.

Trkiyede Elektromanyetik alanda Elektrik Alan iddeti limit (minimum) deerini Salzburgda uygulanann 68 kat gsterirseniz, gerekleri kuma da deil betona gmer, salmz yllar boyu risk altnda brakr, HESleri savunma bahanelerinde, suya, gaza boulan madenlerdeki, en son Hacda pepee yaanan yzlerce cana mal olan akl almaz ihmalleri kadere balama masallarnda olduu gibi kurnazlkla sorumluluktan kurtulamazsnz. Baz stasyonlar ve onlarn yaam alanlarmzda acmaszca yaydklar Elektromanyetik mikrodalgalarn zellikle salmza

tehlikelerinin kmsenemeyecei gereini ve mecburiyetini son Dantay karar tm plakl ile bir utan karar olarak ortaya karmtr.

Suudi Arabistan getik, zellikle lkemizde insan cannn bu kadar ucuz olmasnn, igvenliinin sfr olduu madenlerle, sorumsuzlarn direksiyon bana getii trafikle, iilerin bana baret takmaktan ibaret sayan inaat sektryle, terr belsnn bamza aklszca sarlmasyla kaybettiimiz canlarla snrl olmadn, Kanun, Ynetmelik denilen bir takm kural getiren belgelerle de yllar boyu yaammzn hie sayld gereini dehet ve utanla grebiliyoruz.

Bu durumda, Avrupa lkelerinde, insan (canl) yaamna birinci dere-cede deer ve nem verilerek yaam alanlarna kurulan Elektromanyetik salnm yapan tesislerde Elektrik Alan iddeti limit deeri olarak tek rakaml hatta 1 V/mnin altnda deerler tes-pit edilir ve uygulanrken, lkemizde bir tr toplum yaamna kast biimine brnen 60-70 kata ulaan abarts akl almayan 41,25 V/myi belirleyen ve bilinli olarak belirlendii ortaya kan bu limit deerini yllar boyu ftursuzca uygulayanlarn bu tespit ve uygulamalarnn nedenlerini ak-layabiliyorlarsa aklamalar, akla-yamyorlarsa hesabn bu lkede ya-ayanlara, siyasetten vazgetik, yarg yoluyla vermeleri gerei byk nem kazanyor.

Son dari Yksek Yarg (Dantay) kararn Baz alrsak, hl Adalet dattklarndan midimizi kesmediimiz Yksek Yarg organlarmz tarafndan, rantsal karlar uruna bunca uluslararas standarda aykrlktan da te insan yaamna ihanet belgelenirken, ayn Yksek Yarg organlarnn hibir etki altnda kalmadan biz vatandalarnn beden ve ruh saln kaytsz koulsuz korumaya alacak ilkesel kararlaryla tarihe iz drmeyi srdreceinden en kk bir kukumuz dahi olmamas gerekiyor.

E L E K T R K T A R H N D E Y O L C U L U KOSMAN BAHADIR

lkemizde elektrik mhendisliine ynelik eitim, ilk kez stanbul Darlfnunu Fen Fakltesinde balad. O tarihten nce gerek Mhendis Mektebinde, gerekse Darlfnunda elektrik dersleri veriliyordu. Fakat bu dersler o dnemlerde fizik derslerinin bir konusu olarak mfredata giriyordu. Darlfnunda elektrik ve makine mhendislii eitimi birlikte olarak ilk kez bu niversitenin Fen Fakltesi bnyesinde 1926-1927 retim ylnda kurulmu bulunan Elektromekanik Enstitsde verilmitir. (Robert Kolejde elektrik mhendislii retimi daha nce balad ve bu okuldan ilk elektrik mhendisi 1925 ylnda mezun oldu. Fakat bu okuldan mezun olan mhendisler, Mhendislik ve mimarlk hakknda kanunun (kabul tarihi 1927) bir maddesi uyarnca, ancak yeterli meslek bilgisine sahip olduklar imtihanla sabit bulunduu takdirde mhendislik yapabiliyorlard.).

Darlfnunun bnyesinde kurulmu bulunan bu enstitnn kurulmasnda en byk rol olan bilim adam, o srada Darlfnun Fen Fakltesi reisi (dekan) olan matematiki Hsn Hamid (Sayman) Bey (1890-1975)dir. 1926da Fen Fakltesi mderrislerinden Hsn Hamid Bey, Burhaneddin Ferid Bey, fizik mderrisi Tevfik Bey ve Fransadan gelmi olan Dr. Meintreden oluan bir komisyon kurulmu ve bu komisyon Fransann Nancy niversitesindeki Elektromekanik Enstitsnn programn temel alarak bir program hazrlamtr.

Bu program 13 Haziran 1926 tarih ve 3868 numaral kararname ile hayata geirilmitir. Bu kararname ile ayrca bir ek talimatname yrrle konularak Tatbiki Makine ve Elektrik mhendislii ubesi (Kimya mhendislii ubesi ile birlikte) kurulmu ve Makine ve Elektrik mhendislii (ve kimyagerlik) diplomas ihdas edilmitir. Bylece bu kararname ile Trkiyede ilk defa Makine ve Elektrik mhendislii retimi balamtr. Bu mhendislik retimini yrtmek zere 1926 Ekiminde Elektromekanik Enstits kurulmu ve bu enstit 1926-1927 ders ylnda retime balamtr. Enstitnn amac, yllk retim sonucunda elektromekanik mhendisi yetitirmektir.

Enstitnn elektrik laboratuar, elektroteknik deneyleri ve elektrik lm blmlerini iermektedir. Elektrik laboratuarnda her trden lme ve dier aletler bulunmaktadr. Bu nedenle bir elektrik mhendisinin uygulamada karlaabilecei her trl sorun, bu laboratuarda deney konusu olabilmektedir. 1929-1930 ders ylndan itibaren bir hazrlk snf konularak renim sresi drt yla kartlmtr.

Hazrlk snflarnda genel matematik, fizik, tasar geometri, teknik resim ve kimya dersleri okutulmaktadr. Birinci snfta, genel matematik, izim melekesi gelitirme, genel fizik, teknoloji (dkmhaneler, model ve kalp imali, demir dvme, perin, takm tezgahlar), teknik resim, cisimlerin mukavemeti, denge diyagramlar, atlye (makine paralarnn incelenmesi, makine

kurmak, lehim uygulama) dersleri vardr. kinci snf dersleri ise, genel fizik, uygulamal makine, teknoloji (dililer, kaylar, kablolar, krikolar, su cendereleri, kuvvet nakil milleri, kazan imalat vb.), elektroteknik (doru akm, magnetik devre, dinamo, komtasyon, akmlatrler vb.), elektrik lmleri (ders ve laboratuar), teknik resim, atlye (takm tezgahlarnn kullanm, torna tezgah, delme, vida imali vb.) dir. nc snf dersleri de unlardr: Is makineleri, su makineleri, termik ve hidrolik makinelerle ilgili uygulamalar, elektroteknik (alternatif akm, bir fazl akmlar, ok fazl akmlar, transformatrler, senkron motorlar, alternatif akmlarn birletirilmesi ve asenkron motorlar vb.), elektrik lme ve elektroteknik deneyleri, elektrik tatbikat (ders ve proje), telgraf ve telefon (konferans ve laboratuar).

Darlfnun Fen Fakltesi

ELEKTROMEKANK ENSTTSNN KURULUU

64

Eyll2015

Salih Murat Uzdilek Londra'daki rencilik yllarnda...

bnyesindeki Elektromekanik Enstits, 1934 ylnda rencileriyle birlikte Yksek Mhendis Mektebine devredilmitir. Yksek Mhendis Mektebinde grevli olan Ord. Prof. Salih Murad (Uzdilek) Beyin anlattna gre, Bavekil smet nnnn 1934 ylndaki mektebi ziyareti srasnda Mdr Fikri (Santur) Bey ve dier hocalar bavekil ile grerek stanbul niversitesinde bulunan Elektromekanik Enstitsnn Yksek Mhendis Mektebine devrinin gerektiini sylemilerdir. Bavekilin de bunu uygun bulmas zerine bu dnm gerekletirecek bir komisyon kurulur. Bu komisyonda Salih Murad (Uzdilek), Fikri (Santur), Burhaneddin (Sezerar) ve Franois Duscio bulunmaktadr. Bu komisyonun almalar sonucunda, stanbul niversitesi Fen Fakltesi Elektromekanik Enstits, 11 Nisan 1935 tarih ve 2687 numaral stanbul niversitesinin Elektromekanik ubesine ait alat ve edavat ve kitaplarn Yksek Mhendis Mektebine devri hakknda kanunun birinci maddesi uyarnca niversite demirbanda kaytl olan Elektromekanik ubesine ait alat, edavat ve kitaplar parasz olarak Yksek Mhendis Mektebine devredilmitir. Bunun sonucunda da Elektromekanik Enstits, Yksek mhendis Mektebinde Elektromekanik ubesi olarak yerini almtr. retim yesi bakmndan takviye edilen ubeye, Yksek Mhendis Mektebi rencilerinden de katlanlar olmutur. Bununla birlikte Elektromekanik Enstitsnn Yksek Mhendis Mektebine devredilmesine ilikin kanun, bu mektepteki retimin balamasndan sonra yaynlanmtr. nk kaytlarda stanbul niversitesi Elektromekanik Enstits rencilerinden birinin Eyll 1934 tarihinde kendi niversitesinde imtihana girdii ve 13 Ekim 1934 tarihinde de Yksek Mhendis Mektebi Elektromekanik ubesine kayt yaptrm olduu grlmektedir.

1935 ylnda PTT kurumunun muhabere mhendisi ihtiyacn karlamak zere Yksek Mhendis Mektebine Muhabere ubesi eklenmitir. 1944te okulun stanbul Teknik niversitesine dntrlmesi srasnda da Elektromekanik ubesi iki blme ayrlm ve bunlardan elektrik blm muhabere blm ile birletirilerek, kuvvetli akm ve zayf akm kollarndan kurulu bir Elektrik Fakltesi oluturulmutur. Kuruluunda 5 krs ile retime balam olan Elektrik Fakltesi, 1944-45 retim ylnda sekiz rencisini mezun etmitir.

Yararlanlan Kaynaklar:Emre Dlen; stanbul Darlfnunu Fen Fakltesi Elektromekanik Enstits (1926-1935) Trk Teknoloji Tarihi, Yayna hazrlayanlar; Emre Dlen-Mustafa Kaar 1. Trk Bilim ve Teknoloji Tarihi Kongresi Bildirileri, s.115-154, Trk Bilim Tarihi Kurumu-SK yayn, stanbul 2003.Osman Bahadr; Elektriin Ksa Tarihi, TMMOB Elektrik Mhendisleri Odas stanbul ubesi yayn, 2001.

66

Temmuz2015

B L R K R A P O R L A R IPROf. DR. OSMAN SEVAOLUNUN ARVNDEN

1. Dava Konusu OlayKazazede .B, Belediye tarafndan ykm yaplmakta olan bir evin enkazna girmi, demir zannederek eline almak istedii bir elektrik kablosundan vcuduna geen elektrik akmna arplarak sakatlanmtr.

2. Dosya Kapsamndan Tespit Edilen Hususlar o Kazazede .B. olay tarihinde 8 yandadr. o Aratrma ve Uygulama Hastanesinin yazsnda;

Kiide yaralanma nedeniyle, olutuu bildirilen sa el 2. Parmakta parsiyel hareket kstll arzasnn; duyu veya organlardan birisinin srekli zayflamasna veya yitirilmesine neden olmad belirtilmitir.

o Kaza yeri Aratrma ve nceleme Raporunda; Sokak zerinde Belediyenin yol geniletme almasnn olduu, burada herhangi bir elektrik kablosunun olmad grld belirtilmitir.

o Olay Yeri Grg ve Tespit Tutananda; Meydana gelen elektrik arpmas neticesi yaralanma olay ile ilgili olarak olay yerine gelindii, olay yerinde Belediye iilerinin yol geniletme almasnn olduu belirtilmitir.

o Tank F.S. ifadesinde; Olay gn saat 14.00 sralarnda bir ses duyduunu, damdan indiinde bir ocuun yan binada yattn grdn, banda bekleyen baka bir ocuk olduunu, ocuu kucaklayp yola getirdiini, etraftaki komular ve Belediye alanlarnn yardm ile ambulansa haber verildiini beyan etmitir.

o Y.B ifadesinde; Hurdaclk ii yaptn, saat 14.00 sralarnda iyerinde iken, kardeinin aradn, olu .Bnin Belediyenin ykm yapt bir inaatta, artklarn iinde elektrie arpldn sylediini beyan etmitir.

o Tank, 1996 doumlu .B ifadesinde; Olay gn

yeeni .B ile birlikte oyun oynamak iin parka gitmekte olduklarn, parkn hemen yannda bir evin Belediye tarafndan yklm olduunu, yakndaki bir elektrik direinden yklan eve gelen bir elektrik kablosunun enkazn zerinde durduunu, evin enkaz yolu kapattndan parka gitmek iin enkazn zerinden getiklerini, o esnada elektrik direine bal olan elektrik kablosunun yeeninin eline dediini ve yeeninin titredikten sonra yere dtn, kimin ardn bilmedii ambulans ile hastaneye gtrdn beyan etmitir.

o Kadastro Teknisyeni tarafndan hazrlanan Bilirkii Raporunda; 1201 Ada 60 ve 61 parsellerin yklm olduu, olay yerinin 1201 Ada 61 parsel snrlar iinde kald belirtilmitir.

o

Kaynak Elektrik Dergisi (Eylül 2015)

Documents

Transcript of Kaynak Elektrik Dergisi (Eylül 2015)