3. BASAMAK GÖĞÜS HASTALIKLARI KLİNİKLERİNDE (3.BGHK) GINA (GLOBAL INİTİATİVE FOR ASTHMA) KRİTERLERİNE

UYUM

BİLUN GEMİCİOĞLU 1 FÜSUN YILDIZ 2 MEHMET POLATLI 3 SİBEL ATIŞ 4 A.BERNA DURSUN 5 FERDA ÖNER ERKEKOL 5 HATİCE TÜRKER 6 BİRSEN OCAKLI 6 GÜNGÖR ÇAMSARI 7 AYGÜN GÜR 7 SEÇİL KEPİL ÖZDEMİR 8 ÖMÜR AYDIN 8 ÖZNUR ABADOĞLU 9 ARİF ÇIMRIN 10 MUSTAFA LEVENT ERKAN 11 HAKAN GÜNEN 12 ÖZLEM GÖKSEL 13

1- İ.Ü. CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ, GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI2- KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI3- ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI4- MERSİN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI5- ATATÜRK GÖĞÜS HASTALIKLARI VE GÖĞÜS CERRAHİSİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ, ALLERJİ ÜNİTESİ6- SÜREYYAPAŞA GÖĞÜS HASTALIKLARI VE GÖĞÜS CERRAHİSİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ7- İSTANBUL, YEDİKULE GÖĞÜS HASTALIKLARI VE GÖĞÜS CERRAHİSİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ8- ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI, ALERJİ BİLİM DALI9- CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI, ALERJİ BİLİM DALI10- 9 EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI11- 19 MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI12- İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI13- İZMİR ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ALLERJİK HASTALIKLAR POLİKLİNİĞİ

KATILAN MERKEZLER

GINA 2007 ve KONTROL KAVRAMI

Özellikler Tam Kontrol(hepsi olmalı)

Kısmi Kontrol(herhangi biri/ hafta)

Kontrolsüz

Gün içi semptom

Yok ( 0-2 / hafta)

Haftada 2’den fazla

Gece uyanma

Yok Herhangi bir

Aktivite kısıtlaması

Yok Herhangi bir

Rahatlatıcıgereksinimi

Yok( 0-2 / hafta)

Haftada 2’den fazla

FEV1 - PEF Normal < %80 veya kendi en iyisi

Alevlenme Yok 1 veya fazla/yıl

Kontrolsüz bir hafta

Bir haftada kısmı kontrolün 3 veya daha fazla özelliğin bulunması

ASTIM KONTROLÜNÜ NUMERİK DEĞERLENDİREN TESTLER

Ölçüm Testi Yazar Puanlama

Asthma Control Questionnaire (ACQ) Juniper et al, 1999 0 – 6

Asthma Control Test (ACT) Nathan et al, 2004 5 – 25

Asthma Therapy Assessment Questionnaire (ATAQ)

Vollmer et al, 1999 0 – 4

Asthma Control Scoring System (ACSS) Boulet et al, 2004 0 – 100%

AMAÇLAR

• GINA 2007 semptom kontrolü kriterlerini sorgulayan kolay anlaşılabilir bir form (AKUT 1) hazırlanması ve aynı formda bazı kontrolsüzlük nedenlerinin ortaya konabilmesi (AKUT 2)

• Yeni formun validasyonu, Astım Kontrol Testi (AKT) ve FEV1 ile korelasyonlarının saptanması

• 3.BGHK Türk astımlı hastalarda AKUT total ile GINA 2007 kriterlerine uyumun ve bazı kontrolsüzlük nedenlerinin ortaya konabilmesi

Tedavi altında 810 astım olgusu (13 3BGHK)

Demografik veri, tedavi, allerji sorgulamaları

AKT, AKUT Anketleri, SFT

100 olguda

uzman görüşü

İstatistiksel Değerlendirme

.

YÖNTEM

ASTIM KONTROL TESTİ™ (AKT) 1) Son 4 hafta içerisinde astımınız sizin işte, okulda, veya evde yeterince çalışmanızı ne

sıklıkla engelledi?1. her zaman2. çoğu zaman3. bazen4. çok az5. hiçbir zaman

2) Son 4 hafta içerisinde ne sıklıkla nefes darlığı hissettiniz?6. günde birden fazla7. günde 1 kez8. haftada 3-6 kez9. haftada 1 veya 2 kez10. hiçbir zaman

3) Son 4 hafta içerisinde astım şikayetleriniz (hırıltı, öksürük, nefes darlığı, göğüs sıkışması veya ağrısı) kaç kez gece veya sabah normal kalkış saatinizden önce sizi uyandırdı?11. haftada 4 veya daha fazla gece12. haftada 2 veya 3 gece13. haftada 1 kez14. 1 veya 2 kez15. hiçbir zaman

Astım Kontrol Testi™ (AKT) 4) Son 4 hafta içerisinde rahatlatıcı inhaler cihazınızı veya albuterol türü

nebülizer ilacınızı kaç kez kullandınız?1. günde 3 kez veya daha fazla2. günde 1 veya 2 kez3. haftada 2 veya 3 kez4. haftada1 kez veya daha az5. hiçbir zaman

5) Son 4 haftadaki astım kontrolünüzü nasıl değerlendirirsiniz?6. kontrol dışı7. çok az kontrol altında8. biraz kontrol altında9. epey kontrol altında10. tamamen kontrol altında

Toplam Puan:

Astımda Kontrole Ulaşma Testi (AKUT)1. Son bir hafta içinde ne sıklıkta astıma bağlı gündüz yakınmalarınız (nefes darlığı, öksürük, hırıltı) oldu?

a) Hiçbir zaman (10)b) Haftanın 1 veya 2 günü (8)c) Haftada 3 veya daha fazla günde (2)d) Hergün (0)

2. Son bir hafta içinde ne sıklıkta astıma bağlı gece yakınmalarınız (nefes darlığı, öksürük, hırıltı, uyku bölünmesi) olduğu için gece veya sabaha karşı uyandınız?

a) Hiçbir zaman (10)b) Haftanın sadece bir gecesi (4)c) Haftada 2-6 (2)d) Hergün (0)

3. Son bir hafta içinde ne sıklıkta düzenli olarak aldığınız ilaçlara ek olarak rahatlatıcı, kurtarıcı ilaç (nefes açıcı ilaç) kullandınız?

e) Hiçbir zaman (10)f) Haftanın 1 veya 2 günü (8)g) Haftada 3 veya daha fazla günde (2)h) Hergün (0)

4. Son bir hafta içinde ne sıklıkta günlük faaliyetlerinizde (iş, okul, egzersiz, alışveriş ve ev işi vs.) kısıtlanma yaşadınız?a) Hiçbir zaman (10)b) Haftanın 1 veya 2 günü (6)c) Haftada 3 günden fazla (2)d) Hergün (0)

5. Son gelişinizden beri astım nedeni ile daha önceden planlanmamış doktor/acil başvurunuz oldu mu?

a) Hayır (10) b) Evet (0)

6. Astımınızı tetikleyen etkenlerle (sigara, parfüm kokuları, allerjenler, üşütme, stres) karşılaşınca astımınız kontrol altında (yakınmasız) kalabiliyor mu?a) Evet (10) b) Hayır (0)

7. Allerjik veya allerjik olmayan nezle veya reflü (midede yanma ekşime) gibi eşlik eden bir hastalığınız var mı? Cevabınız ‘Hayır’ ise 9. soruya geçiniz?a) Hayır (10) b) Evet (0)

8. Yukarıdaki soruya ‘Evet’ cevabı verdi iseniz eşlik eden hastalığınız kontrol altında mı?a) Evet (10) b) Hayır (0)

9. Son gelişinizden beri ve özellikle son 1 bir haftadır ve verilen tedaviyi düzgün kullanıyor musunuz?a) Evet (10) b) Hayır (0)

10. Kullandığınız inhaler cihaz veya cihazlarınızı nasıl yaptığınızı lütfen gösterir misiniz?a) Teknik doğru (10) b) Teknik yanlış (0)

Toplam Puan:

BİYOMETRİK VE FONKSİYONEL PARAMETRELER

Parametre Değer

N 810

Yaş ortalaması 44.4±13.6

Hastalık süresi 9.9±9.5

Kadın / Erkek (%) 78.4 / 21.6

Sigara kullanmamış (%) 68.6

% FEV1 80.4±21.1

Uzman GörüşüN r p

AKT 100 0,690 <0,001

AKUT 1 100 0,936 <0,001

AKUT Total 100 0,813 <0,001

AKUT VE AKT VALİDASYONLARI

AKT VE AKUT SONUÇLARI

AKT AKUT 10%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

15.8

35.2

40.118.6

44.1 46.2

KontrolsüzKısmi KontroldeKontrolde

ORT±SD 18,8±5.4 36,2±14,8 En İyi 25 50

AKT & AKUT 1 Korelasyonu

R=0,846p<0,001

AKT & AKUTtotal korelasyonu

R=0,758p<0,001

FEV1 < %80 ile AKT & AKUT 1 korelasyonu

R=0,847p<0,001

FEV1> %80 ile AKT & AKUT 1 korelasyonu

R=0,781p<0,001

CİNSİYETE GÖRE AKT SONUÇLARI

AKT AKT kadın AKT erkek0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

55.9 53.265.7

44.1 46.834.3

KontrolsüzKontrolde

P<0,003

CİNSİYETE GÖRE AKUT SONUÇLARI

AKUT AKUTkadın AKUTerkek0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

35.2 34.5 37.7

18.6 16.925.1

44.1 48.737.1

KontrolsüzKısmi KontroldeKontrolde

P<0,009

Prik Deri Testi Bulguları

42.7

29.7

27.6

Deri testi

pozitifnegatifyapılmamış

AKT ve AKUT Testleri ile deri testi pozitif ve negatifler arasında anlamlı bir fark saptanmadı

AKT; GINA Uyumu (%)

AKT1 AKT2 AKT3 AKT4 AKT50%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

34.6

64.356.2

69.3

33

65.4

35.743.8

30.7

77

UYGUN DEĞİL

AKUT 1; GINA Uyumu (%)

AKUT1 AKUT2 AKUT3 AKUT4 AKUT50%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

67.756.5

77.9

45.2

83.4

33.343.5

22.1

54.8

16.6

UYGUN DEĞİL

AKT – AKUT ve GINA Uyumu (%)

Gündüz Gece SABA Aktivite0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

64.356.2

69.3

34.6

67.7

56.5

77.9

45.2 AKTAKUT

AKUT 1 + FEV1 ; GINA Uyumu (%)

Tam kontrolde olanların %67,9’unun, kısmi kontroldekilerin %60’ının, kontolsüzlerin %34,4’ünün FEV1 >%80 olduğu gözlenmiştir.

Kontrolde Kısmi kontrolde

Kontrolsüz05

101520253035404550

23.9

11.215.9

11.3

7.4

30.3

FEV1<%80FEV1>%80

AKUT 6-10 Yanıtları (%)

Hiperreaktivite Komorbidite Düzensiz tedavi

Yanlış teknik0

10

20

30

40

50

60

70

80

69.6

61.6

17

8.4

var

Komorbiditesi bulunanların ancak %47’si bu hastalığın kontrolde olduğunu bildirmekte

AKUT 6 ile AKUT Uyumu (%)

Kontrolde Kısmi kontrolde

Kontrolsüz0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

18.811.2

15.9

16..4

7.4

30.3

Hiperreaktivite varHiperreaktivite yok

SONUÇ

• AKT, GINA 2007 rehberi’nde önerilen pratik bir testtir.

• Ancak, AKUT anketi, GINA uyumu ve kontrolsüzlük nedenlerinin gösterilmesinde daha net veriler içermektedir.