Katı Atık Oluşumu ve Karaterizasyonu Raporu

download Katı Atık Oluşumu ve Karaterizasyonu Raporu

of 85

Transcript of Katı Atık Oluşumu ve Karaterizasyonu Raporu

T.C. EVRE VE ORMAN BAKANLII EVRE YNETM GENEL MDRL ATIK YNETM DARE BAKANLII

KATI ATIK ANA PLANIKATI ATIK OLUUMU VE KARAKTERZASYONU RAPORU

RAPORU HAZIRLAYAN:

M M K OMHENDSLK, MALAT, MAVRLK, KOORDNASYON ve TC. A.. ENGINEERING CONSTRUCTION MANUFACTURING CONSULTING & TRADE

KISIKLI Byk amlca Cad. Baay Sok. No : 3 amlca STANBUL

Tel. : Fax : E-mail: Web:

(0 216) 422 67 34 422 67 36 (0 216) 422 67 32

[email protected] www.mimko.com..tr

KASIM 2006

T.C. EVRE VE ORMAN BAKANLII EVRE YNETM GENEL MDRL ATIK YNETM DARE BAKANLII

KATI ATIK ANA PLANIKATI ATIK OLUUMU VE KARAKTERZASYONU RAPORU

Prof. Dr. Nevzat Kor (MMKO) Prof. Dr. zzet ztrk (T) Dr. B. Suat Tylolu (MMKO) evre Mh. Asl zabal (MMKO) evre Mh. B. Hande Tezer (MMKO) evre Y. Mh. Aye Dudu Allar (T) evre Y. Mh. Erol avu (MMKO) evre Mh. Hseyin Karan (MMKO) evre Y. Mh. Adnan Aka (MMKO)

KASIM 2006

NDEKLER 1. GR.......................................................................................................................................... 1 2. ALIMANIN AMACI VE KAPSAMI ................................................................................. 2 3. KATI ATIK RETM ............................................................................................................ 3 3.1. Kat Atk Anketleri............................................................................................................... 3 3.2. Anket Sonular.................................................................................................................... 8 3.3. Anket Sonularnn Deerlendirilmesi............................................................................... 13 3.4. Birim Atk retim Deerleri .............................................................................................. 14 4. KATI ATIK KARAKTERZASYONU ................................................................................ 16 4.1. Kat Atk Karakterizasyonu Analiz Metodu....................................................................... 16 4.2. Bykehir Belediyeleri Anket Formlar ........................................................................... 25 4.3. EHCIP Projesinde ngrlen Kat Atk Karakterizasyonu.............................................. 27 4.4. Kat Atk Ana Plan Sonular ile EHCIP Projesi Deerlerinin Karlatrlmas ............. 32 5. SONU..................................................................................................................................... 34

I

TABLO DZN Tablo 1. Bykehir Belediyesi olan iller.................................................................................. 4 Tablo 2. Dzenli depolama tesisi olan iller................................................................................ 4 Tablo 3. Tartm yaplan iller ...................................................................................................... 5 Tablo 4. Model blgelerini temsil eden iller .............................................................................. 6 Tablo 5. Kat atk anketi uygulanan illerin listesi ...................................................................... 7 Tablo 6. Belediye kat atk anketi atk oluumu sonular ....................................................... 10 Tablo 7. EHCIP Projesi birim atk oluum deerleri (kg/kii-gn) ......................................... 13 Tablo 8. Anket sonularnn EHCIP Projesi ile karlatrlmas (2006) ................................. 14 Tablo 9. Kat Atk Ana Plan Projesinde belirlenen birim atk oluum deerleri................... 15 Tablo 10. Karakterizasyon iin nerilen iller........................................................................... 16 Tablo 11. Kat atk bileenleri .................................................................................................. 20 Tablo 12. Kat atk karakterizasyonu yaplan yerleimlerin analiz sonular (2006 k)......... 21 Tablo 13. Kat atk bileenlerinin yerleimlere gre dalm (k) ........................................ 22 Tablo 14. Kat atk karakterizasyonu yaplan yerleimlerin analiz sonular (2006 yaz) ........ 23 Tablo 15. Kat atk bileenlerinin yerleimlere gre dalm (2006 yaz) ............................... 23 Tablo 16. Kat atk karakterizasyonu yaplan yerleimlerde atk bileenlerinin dalm (2006 yaz) ........................................................................................................................................... 24 Tablo 17. Kat atk bileenlerinin yerleimlere gre dalm (2006 yaz) ............................... 25 Tablo 18. Kl ve cruf orannn yerleimlere gre deiimi (k) .......................................... 25 Tablo 19. stanbul ve Antalya Bykehir Belediyeleri karakterizasyon bilgileri (STA A..) .................................................................................................................................................. 26 Tablo 20. stanbul ve Antalya Bykehir Belediyeleri kat atk bileenlerinin dalm ...... 26 Tablo 21. Blgelere gre EHCIP Projesinde ngrlen kat atk karakterizasyonu deiimi tahminleri ................................................................................................................................. 28 Tablo 22. Kat Atk Ana Plan ile EHCIP Projesi atk karakterizasyonu sonularnn mukayesesi (2006 yl itibariyle).............................................................................................. 33

EKL DZN ekil 1. Kat atk anketi uygulanan illerin harita zerinde gsterimi......................................... 7 ekil 2. Sabit hacim kab.......................................................................................................... 17

II

EK DZN Ek 1. Belediye Kat Atk Anketi Ek 2. Bykehir Belediyesi Kat Atk Anket Formu Ek 3. Belediye Kat Atk Anketi Sonular Ek 4. EHCIP Projesi Birim Atk etim Deerleri Ek 5. Kat Atk Karakterizasyonu Prosedr Ek 6. EHCIP Projesi Kat Atk Karakterizasyonu Sonular KISALTMALAR AB ATM OB DE EEA EHCIP &Y KAAP KAY MGT TMBM : Avrupa Birlii : Atk Toplama Merkezi : T.C. evre ve Orman Bakanl : Devlet statistik Enstits : Elektrik-Elektronik Ekipman Atklar : Yksek Maliyetli evre Yatrmlarnn Planlamas Projesi : naat ve Yknt Atklar : Kat Atk Ana Plan Projesi : Kat Atk Ynetimi : Maddesel Geri Kazanma Tesisi : Trkiye Byk Millet Meclisi

III

1. GR T.C. evre ve Orman Bakanl, kat atk bertaraf iin Trkiye genelinde Belediyeler Aras Blgesel Ynetim Birliklerinin oluturulmas, ekonomik olarak srdrlebilir kapasitede Blgesel Kat Atk Tesisi Projeleri gelitirilmesi ve projelerin bir plan dahilinde uygulanmasna karar vermitir. Kat Atk Ana Plan Projesi, evre ve Orman Bakanl ile MMKO Mhendislik malat Mavirlik Koordinasyon ve Ticaret A.. arasnda 08.11.2005 tarihinde bir szleme imzalanan szleme erevesinden yrtlmektedir. Sz konusu projenin kapsam, Trkiye genelinde ilgili mevzuatta ngrlen ekilde, dzenli depolama tesislerinin kurulmas, kat atk miktarnn azaltlmas, geri kazanmn salanmas, kat atk tama giderlerinin drlmesi ve gerektiinde uygun teknolojiyle donatlm transfer istasyonlarnn kullanlmasna ynelik planlar oluturulmas ve dzenli depolamaya ynelik Standart Tasarm Projelerinin gelitirilmesidir. Kat Atk Ana Plan Projesi kapsamnda hazrlanan bu raporda, Trkiye genelinde tartma dayal kentsel kat atk retimini belirlemek zere toplam 30 ilde yrtlen anket ve 8 il iin 2006 k/yaz dnemi atk karakterizasyonu almas sonular verilerek, daha nce Yksek Maliyetli evre Yatrmlar Planlamas (EHCIP, 2005) Projesindeki kentsel kat atklarla ilgili kabul ve kriterlerle mukayeseli bir deerlendirme yaplmtr.

1

2. ALIMANIN AMACI VE KAPSAMI Bu alma, Trkiye genelinde birim kii bana kentsel kat atk retimi ve karakterizasyonunun belirlenerek srdrlebilir Kat Atk Ynetim Sistemlerinin oluturulmasna esas verilerin temini amacyla balatlmtr. alma iin gerekli ham verilerin elde edilmesinde, seilmi bir grup Belediyelere anket uygulanmas ile snrl sayda dier illerde tartm ve karakterizasyon yaplmas yolu izlenmitir. Belediye Anketleri evre ve Orman Bakanl zerinden 30 ile gnderilmitir. Bu iller, sosyo-ekonomik durum, iklim ve corafi durum, blgelere gre dalm v.b. parametreler gz nnde bulundurularak Trkiyenin genelini temsil edecek ekilde belirlenmitir. Anketlerle Belediyelerin; nfus, toplama-tama, kentsel atk dndaki dier atklar, mevcut depolama alanlar ve kat atk miktarlar ile ilgili bilgileri elde edilmitir. Belediye Anketleri ile paralel olarak illerde tartm ve karakterizasyon almas da yrtlmtr. Bu almann gerekletirilecei 7 ilde nceki 30 ildekine benzer seme kriterlerine dayanarak belirlenmitir. Tartma dayal atk retimi ve karakterizasyonu almas sonunda Trkiye genelini temsil eden 2006 yl tipik verileri iin bugne kadarki mevcut verilere gre daha gereki bir veri taban oluturulmas salanmtr. Oluturulan bu veri taban, EHCIP Projesi ile uyumlu Kat Atk Ana Plannda ngrlen Blgesel Atk Ynetim Tesislerinin tasarmnda balang verileri olarak kullanlabilecektir.

2

3. KATI ATIK RETM 3.1. Kat Atk Anketleri Belediyelere ve Bykehir Belediyelerine uygulanan kat atk anketleri Ek 1 ve Ek 2de verilmitir. Belediyelere uygulanan anketlerde ana balklar nfus, kentsel kat atklarn toplanmas, dier atklar, depolama alan, kat atk miktarnn tespiti ve iletiim bilgileridir. Bykehir belediyeleri iin hazrlanan ankette ise nfus, kat atklar, atk kompozisyonu, dier kat atklar, depolama alan ve iletiim bilgilerine yer verilmitir. Anket uygulamasnn asl amac Trkiye geneli iin birim atk retimi deerlerinin belirlenmesidir. Bu kapsamda ihtiya duyulan iki temel parametre gnlk atk retimi ve ilgili nfustur. Anketlerde 2000 yl nfus saym sonularndan ziyade Belediyelerin kat atk hizmeti verdikleri nfus sorulmutur. Anketlerin gnderilecei iller belirlenirken drt faktre dikkat edilmitir: Bykehir Belediyesi olan iller Dzenli depolama tesisi olan iller Proje kapsamnda tartm ve atk karakterizasyonu yaplan iller Model blgelerini temsil edici nitelik tayan dier iller

Bu faktrlerin ayrntl olarak aklamas aada muhtelif balklar altnda verilmitir. Anketlerin gnderilecei illerin seimi Bykehir Belediyeleri, dzenli depolama tesisi olan iller ve proje kapsamnda tartm ve karakterizasyon almas yaplan illerin tmn kapsayacak ekilde yaplmtr. Son olarak Trkiye genelinin daha gereki olarak temsili iin bu iller dnda listeye dahil gereken dier illere de baklmtr. Bykehir Belediyeleri 2004 ylnda yrrle giren Bykehir Belediyesi Kanununa (BBK, 2004) gre Bykehir Belediyeleri, kat atk ynetim hizmetlerini tek elden yrtmektedirler. En gvenilir kat atk verileri ayn zamanda lkenin idari adan da en gelimi illeri olan bu ehirlerden toplanmaktadr. Bu nedenle hazrlanan kat atk anketlerinin tm Bykehir Belediyelerine gnderilmesine karar verilmitir. Trkiyedeki Bykehir Belediyelerinin tam listesi Tablo 1de verilmektedir. Tablodan da grld zere toplam 16 adet Bykehir Belediyesi bulunmaktadr.

3

Tablo 1. Bykehir Belediyesi olan iller Bykehir Belediyeleri 1 stanbul 2 Ankara 3 zmir 4 Antalya 5 Bursa 6 zmit 7 Adana 8 Mersin 9 Eskiehir 10 Kayseri 11 Konya 12 Samsun 13 Sakarya 14 Erzurum 15 Diyarbakr 16 Gaziantep

Dzenli depolama tesisi olan iller Kat atk ynetim hizmetlerinin gelitii, idari adan bir sistem oturtmu ve uygulamaya dnk kaytlarn ayrntl olarak tutulduu bir dier ile grup, dzenli depolama tesisine sahip olan illerdir. Bu illerin says snrl olmakla birlikte, Belediyelerinden gvenilir veri elde edilebilmektedir. T.C. evre ve Orman Bakanl tarafndan en son Mays 2006 itibariyle bildirildii zere toplam 12 ilde toplam 19 dzenli depolama tesisi bulunmaktadr. Tablo 2de dzenli depolama tesisi mevcut olan iller, bu illerdeki toplam tesis saylar ve birden fazla tesis olan illerde sz konusu sahalarn konumu ile ilgili aklama verilmitir.

Tablo 2. Dzenli depolama tesisi olan iller l Tesis says 1 stanbul 2 2 zmir 4 3 Antalya 2 4 Bursa 1 5 zmit 1 6 Gaziantep 1 7 Mula 3 8 Aydn 1 9 Balkesir 1 10 Denizli 1 11 Isparta 1 12 Samsun 1

Aklama Asya yakas, Avrupa yakas zmir, Foa, Patara, Gcek Antalya, Manavgat Marmaris, Data, Ortaca Didim -

4

Tartm yaplan iller Kat Atk Ana Plan Projesi kapsamnda gerek verilerin elde edilebilmesi amacyla tartm ve karakterizasyon almasnn gerekletirilecei rnek iller seilmitir. evre ve Orman Bakanl yetkilileri ile grlerek says 7 ile snrlandrlan bu illerin her birinin mmkn olduunca Trkiyenin farkl corafi blgelerini temsil etmesine dikkat edilmitir. Tek istisna ky eridinde yer alan turistik illerin karakteristiini yanstmak amacyla Ege Blgesinden deil Akdeniz Blgesinden bir Belediyenin seilmi olmasdr. Seilen illerin Trkiye genelini olduka iyi yanstt dnlmektedir. Tartm ve karakterizasyon yaplan illerin hangi kstaslara gre belirlendii Blm 4.1de ayrntl olarak aklanmtr. Bu kapsamda Kat Atk Ana Plan Projesinde tartm ve atk karakterizasyonu yaplan illerin listesi Tablo 3de verilmektedir. Tablonun ikinci kolonunda seilen yerin hangi corafi blgeye ait olduu, nc kolonunda hangi ile bal olduu ve son kolonda seilen le Belediyesinin ad yer almaktadr.

Tablo 3. Tartm yaplan iller Corafi blge 1 Marmara Blgesi 2 Akdeniz Blgesi 3 Karadeniz Blgesi 4 Akdeniz Blgesi 5 Gneydou Anadolu Blgesi 6 Dou Anadolu Blgesi 7 Gneydou Anadolu Blgesi

l Edirne Antalya Zonguldak Isparta anlurfa Erzincan Krkkale

le Kean Alanya Merkez Merkez Merkez Merkez Merkez

Model blgelerini temsil eden iller Anket gnderilecek illerin belirlenmesine son olarak Trkiyeyi gereki olarak temsil eden nitelik ve sayda ilin seilmi olmasna dikkat edilmitir. Bu amala Trkiyede yer alan toplam 81 il, ncelikle 7 corafi blge altnda, ardndan Kat Atk Ana Plan Projesi kapsamnda belirlenmi olan model blgeleri 11 blge altnda gruplanmtr. Bu gruplama Tablo 4de verilmektedir. Ayn tablo zerine yukardaki blmlerde aklanan tm seim kriterleri de farkl iaretlerle ilenmitir. Bu kapsamda Bykehir Belediyeleri kaln, dzenli depolama tesisi olan iller italik ve proje kapsamnda tartm ve karakterizasyon yaplan iller alt izili harflerle gsterilmitir. Bu ekilde tek tablo zerinde yeterince temsil edilmeyerek akta kalan model blgesinin olup olmad kontrol edilmitir. Listesinin temsil niteliini arttrmak amacyla son aamada belirlenen iller yldz iareti (*) ile gsterilmitir. Toplam 11 adet model blgesinin her birinden byklne gre en az 1, en fazla 3 ilin seilerek anket gnderilecek illerin nihai profili ortaya kmtr. Yaplan bu almalar Tablo 4den izlenebilir.

5

Tablo 4. Model blgelerini temsil eden iller Marmara Blgesi 1a 1b 1b 1b 1c 1c 1c 1c 1c 1c 1c stanbul Bursa Kocaeli Sakarya Balkesir Bilecik anakkale Edirne Krklareli Tekirda Yalova 1a 1c 1c 1c 1c 1c 1c 1c Ege Blgesi zmir Afyon Aydn Denizli Ktahya Manisa Mula Uak Akdeniz Blgesi 2b 2b 2c 2e 2e 2e 2e 2e Antalya Mersin Adana Burdur Hatay Isparta K.Mara * Osmaniye Karadeniz Blgesi 2c 2d 2d 2d 2d 2d 2d 2d 2d 2d 2d 2d 2d 2d 2d 2d 2d 2d Samsun Amasya Artvin Bartn Bayburt Bolu orum Dzce Giresun Gmhane Karabk Kastamonu Ordu Rize Sinop Tokat Trabzon * Zonguldak 2a 2c 2c 2c 2e 2e 2e 2e 2e 2e 2e 2e 2e Anadolu Blgesi Ankara Eskiehir Kayseri Konya Aksaray ankr Karaman Krkkale Krehir Nevehir Nide Sivas * Yozgat Dou Anadolu Blgesi 3b Erzurum 3c Ar * 3c Ardahan 3c Bingl 3c Bitlis 3c Elaz 3c Erzincan 3c Hakkari 3c Idr 3c Kars 3c Malatya 3c Mu 3c Tunceli 3c Van Gneydou Anadolu Blgesi 3a Gaziantep 3b Diyarbakr 3c rnak 3c Adyaman * 3c Batman 3c Kilis 3c Mardin 3c Siirt 3c anlurfa

Kaln talik Alt izili

*

: Bykehir Belediyeleri (Tablo 1) : Dzenli depolama tesisi olan iller (Tablo 2) : Tartm iin seilen iller (Tablo 3) : Model blgelerine gre yeni seilen iller

6

Tablo 4de zetlenen alma dorultusunda kat atk anketi gnderilmesi iin belirlenen 30 ilin tam listesi Tablo 5de verilmektedir. Bu iller ekil 1deki lke haritas zerinde de ilenmi olup Trkiyenin genel dalmn olduka iyi temsil ettikleri dnlmektedir. Tablo 5. Kat atk anketi uygulanan illerin listesi 1 stanbul 16 2 Bursa 17 3 Kocaeli 18 4 Sakarya 19 5 zmir 20 6 Samsun 21 7 Antalya 22 8 Mersin 23 9 Adana 24 10 Ankara 25 11 Eskiehir 26 12 Kayseri 27 13 Konya 28 14 Erzurum 29 15 Gaziantep 30

Diyarbakr Edirne Balkesir Aydn Isparta K.Mara Trabzon Zonguldak Dzce Sivas Krkkale Ar Erzincan Adyaman anlurfa

ekil 1. Kat atk anketi uygulanan illerin harita zerinde gsterimi

7

3.2. Anket Sonular Kat Atk Ana Plan Projesi kapsamnda Tablo 5de verilen illere Belediye Kat Atk Anketi gnderilmi olup doldurulan anketler yaklak 2 ay ierisinde toplanmtr. Anketlerin sonular Microsoft Office Excel program araclyla elektronik ortama aktarlarak Ek 3de verilmektedir. Belediye kat atk anketlerinin en nemli bileeni birim atk retim deerlerinin belirlenmesidir. Birim atk retimi iki temel parametreye baldr: kat atk hizmetleri verilen nfus oluan atk miktar

Oluan toplam atk miktarnn hizmet edilen nfus deerine blnmesi ile birim atk retim deeri hesaplanm olur. Ancak bu deerlerin tespiti kolay olmamaktadr. Aada, anketlerde yer alan bu parametreler ve bunlarla ilikili olarak hesaplamada kullanlan varsaymlar zet eklinde aklanmtr. Nfus Birim atk miktarlarnn belirlenmesinde ncelikle Belediyenin bugn itibariyle hizmet ettii nfusun tespiti gereklidir. Resmi kayt olarak en gncel nfus verisi 2000 yl nfus saymna (TK, 2004) ait olduundan Belediyeler mevcut durumda hizmet ettikleri nfus iin kesin bir deer verememektedirler. Bu nfus, 2000-2006 yllar aras nfus artndan etkilenebilecei gibi mevsimsel olarak da farkllklar gsterebilmektedir. Anketlerde Belediyelerden mmkn olduunca gereki bir yaklamla 2006 ylna ait yerleik ve turist nfusunun belirtilmesi istemitir (Ek 2 ve Ek 3). Belediye yetkililerinin yazl beyanatlarna ilaveten Kat Atk Ana Plan Projesi kapsamnda gelecee dnk nfus projeksiyonlar gerekletirilmitir. Birim atk retimi hesaplarnda 2000-2030 yllar iin yaplan nfus tahminlerinden 2006 yl iin olan deerler alnarak kullanlmtr. Burada nemli olan husus nfus tahminlerinde sadece yerleik (Belediye snrlar dahilindeki kentsel nfus) nfusunun kullanld, turist nfusunun dikkate alnmaddr. Birim atk retimleri hesaplanrken Belediyelerin beyan etmi olduu k (yerleik) ve yaz (yerleik & turist) nfus deerleri ile proje kapsamnda hesaplanan yeni nfus deerlerinin tm dikkate alnmtr. Bir baka deyile toplam atk miktar k, yaz ve hesaplanan olmak zere farkl nfus deeri esas alnarak hesap yaplmtr. Bu suretle birim atk retimi iin gereki bir deiim aral elde edilmitir. Dolaysyla, hesaplarda birbirine nispeten yakn olmakla beraber farkl birim atk retimi deeri elde edilir. phesiz ki tek bir nfuslandrma sistemi belirlenerek birim atk oluumunun tespiti daha kolaydr, ancak ham verilerin gerei mmkn olan en iyi lde yanstmasnn salamak asndan bu metodun izlenmesi gerekmitir. Atk miktar Kat atk hesaplarnn en nemli bileeni toplam atk miktarnn belirlenebilmesidir. Bu amala dnya apnda uygulanan en uygun ve gvenilir metot, 1 gnden az olmamak koulu ile belirlenen bir periyot boyunca atk toplama aralarnn tmnn dolu ve bo olarak tartmdr. En az 1 gn, tercihen 1 hafta boyunca, farkl mevsimlerde tekrarlanmak koulu ile8

gerekletirilen sz konusu ara tartmlar, birim zamanda oluan atk miktarn verir. Bu durumda temel yol, seilen Belediyelerden gerek tartma dayal veri talep etmektir. Ancak Belediyelerin ounda toplama aralarn tartabilecek kantar mevcut deildir ve Belediyeler gnlk maliyetleri yksek olan bu kantarlar zel sektrden kiralama yoluna da gitmemektedirler. Bu noktada, Belediye yetkililerine tahmini atk oluum deerlerini sormaktansa, sefer saylar zerinden atk oluumunun tespiti yoluna gidilmitir. Bu metot, gerek tartm verilerine nazaran belirli temel varsaymlar iermekle birlikte, yazl beyanatlardan ok daha gvenilir veri sunmaktadr. Bu kapsamda kat atk anketlerinde iki ayr tablo hazrlanmtr (Ek 3). Kantar olan Belediyelerden 1 hafta sreyle tartm prosedrn gerekletirmeleri veya ellerindeki mevcut tartm verilerini tabloya ilemeleri istenmitir. Kantar olmayan Belediyelerden ise ok daha pratik bir yol olan toplama aralarnn 1 haftada yaptklar seferlerin kaydedilmesi istenmitir. Ayn tabloda sorulan ara kimlikleri (model, plaka, yl), ara zellikleri (maksimum atk hacmi), gnlk sefer saylar sayesinde atk oluumun masa banda hesab mmkndr. Burada her bir ara iin ayr ayr ele alnan forml aada verilmitir: Gnlk atk miktar = Haftalk sefer says x Hacim x Doluluk oran x Atk younluu Haftalk atk toplanan gn says

Yukardaki formlde yer alan doluluk oran literatr aratrmas yoluyla elde edilmitir. Bu oran, bir toplama aracnn toplam hacminin yaklak olarak kullanlan ksmn iaret etmek zere Trkiye geneli iin %90 seilmitir. Formldeki atk younluunun, sktrmal toplama aralar iin 650 kg atk/m3 ve sktrmasz toplama aralar iin 350 kg atk/m3 olarak alnmasna karar verilmitir. Ancak anket cevaplarnn toplanmasnn ardndan baz tutarsz sonularn ortaya kmas neticesinde bu Belediyeler ile telefon araclyla tekrar grlerek toplama aralar ile ilgili daha detayl bilgi alnm ve veriler dorulatlmtr. Sonu olarak anketlerde Belediyelere iki ayr tablo verilerek bu tablolardan yalnzca birinin doldurulmas istenmitir. Ara tartm ve ara sefer says tablolarndan her ikisini dolduran Belediyeler iin ise temel prensip olarak gerek tartm verileri esas alnmtr. Detayl sonular Ek 3de sunulan anketlerden elde edilen atk oluum verileri Tablo 6da zetlenmitir. Anket dolduran 16 Bykehir Belediyesi dahil toplam 30 il, tabloda 11 model blgesi altnda gruplanarak verilmitir.

9

Tablo 6. Belediye kat atk anketi atk oluumu sonularK Nfus (2006) Yaz Hesaplanan K nfusuna gre Birim atk oluumu (kg/kii-gn) Yaz nfusuna gre Yllk ortalama Hesaplanan nfusa gre

1a stanbul zmir Toplam 1b Bursa Kocaeli Sakarya Toplam 1c Aydn Balkesir Denizli Edirne Mula Toplam

11.500.000 1.407.935 12.907.935 1.524.065 611.843 278.220 2.414.128 143.561 643.300 192.677 979.538

11.500.000 1.798.000 13.298.000 1.524.065 891.843 277.700 2.693.608 125.000 985.600 152.677 1.263.277

10.332.375 1.219.026 11.551.401 1.854.747 566.171 395.214 2.816.132 162.927 598.521 213.972 975.420

1,16 0,91 1,13* 1,41 0,92 1,41 1,29 0,90 1,25 1,07 1,17

1,16 0,71 1,1 1,41 0,63 1,41 1,15 1,04 0,82 1,35 0,9

1,16 0,84 1,12 1,41 0,82 1,41 1,24 0,95 1,11 1,16 1,08

1,29 1,05 1,26 1,16 1,00 0,99 1,1 0,79 1,35 0,97 1,17

*Koyu renkte baslan deerler blgesel ortalama atk retimlerini gstermektedir.

10

Tablo 6. Belediye kat atk anketi atk oluumu sonular (devam)Nfus (2006) K Yaz Hesaplanan K nfusuna gre Birim atk oluumu (kg/kii-gn) Yaz nfusuna gre Yllk ortalama Hesaplanan nfusa gre

2a Ankara Toplam 2b Antalya Mersin Toplam 2c Adana Eskiehir Kayseri Konya Samsun Toplam2d

917.402 917.402 191.746 700.000 891.746 1.569.957 22.250 519.159 800.000 718.423 3.629.789 167.830 214.946 106.000 273.830 250.000 537.430 324.444 270.000 1.381.874

982.600 982.600 285.000 730.000 1.015.000 1.475.000 23.950 597.500 750.000 724.943 3.571.393 249.000 214.946 106.000 355.000 220.000 607.760 324.444 350.000 1.502.204

634.543 634.543 163.702 1.136.338 1.300.041 1.519.422 25.101 823.173 1.472.499 671.445 4.511.640 140.104 244.445 233.220 373.324 168.873 600.329 324.444 286.326 1.379.972

1,00 1,00 1,63 0,76 0,95 0,83 1,00 1,08 1,05 0,62 0,87 1,03 2,60 0,90 0,98 0,76 0,75 1,02 1,27 0,88

0,93 0,93 1,09 0,73 0,83 0,88 0,93 0,94 1,13 0,61 0,89 0,69 2,60 0,90 0,75 0,87 0,67 0,87 0,98 0,81

0,98 0,98 1,45 0,75 0,91 0,85 0,98 1,03 1,08 0,62 0,88 0,92 2,60 0,90 0,90 0,80 0,72 0,97 1,17 0,86

1,44 1,44 1,9 0,47 0,65 0,85 0,89 0,68 0,57 0,66 0,70 1,23 2,29 0,41 0,72 1,13 0,67 0,87 1,20 0,88

Dzce Trabzon Zonguldak Toplam2e

Isparta Kahramanmara Krkkale Sivas Toplam

11

Tablo 6. Belediye kat atk anketi atk oluumu sonular (devam)Nfus (2006) K Yaz Hesaplanan K nfusuna gre Birim atk oluumu (kg/kii-gn) Yaz nfusuna gre Yllk ortalama Hesaplanan nfusa gre

3a Gaziantep Toplam3b

1.162.660 1.162.660 1.187.505 519.583 519.583 264.306 100.000 184.586 1.112.262 1.661.154

1.164.660 1.164.660 1.177.805 528.183 528.183 254.306 90.000 202.200 864.362 1.410.868

1.077.334 1.077.334 795.834 489.883 489.883 221.893 90.710 195.837 957.691 1.466.130

0,53 0,53 0,39 0,91 0,91 1,01 1,61 0,63 0,50 0,66

0,53 0,53 0,39 0,9 0,9 1,05 1,79 0,57 0,64 0,78

0,53 0,53 0,39 0,91 0,91 1,02 1,67 0,61 0,55 0,70

0,57 0,57 0,57 0,97 0,97 1,20 1,77 0,59 0,58 0,75

Diyarbakr Erzurum Toplam3c

Adyaman Ar Erzincan anlurfa Toplam

12

Yukarda akland zere verileri Tablo 6da k, yaz ve hesaplanan olmak zere 3 farkl nfus deeri ve bu nfuslara gre kartlan 3 farkl birim atk retim deeri sunulmaktadr. Birim atk retim deerleri kaln harflerle yazlmtr. Pembe ile iaretleni olan iller sonular itibariyle deerlendirildiinde gvenilir ve gereki veri salayan illerdir. Sar ile iaretli olan iki il ise birim atk retimlerinin ortalamann ok zerinde veya ok altnda kalmas nedeniyle gerei yanstmad dnlerek hesaplamalarda kapsam dnda braklmtr. Bir baka deyile anketler toplam 28 il zerinden deerlendirilmitir.

3.3. Anket Sonularnn Deerlendirilmesi EHCIP Projesi Kabulleri Avrupa Birlii (AB) iin T.C. evre ve Orman Bakanl koordinasyonunda uluslararas ortakl Envest Planners Konsorsiyumu tarafndan 2005 ylnda tamamlanan Yksek Maliyetli evre Yatrmlarnn Planlamas (EHCIP) Projesi kapsamnda Trkiye iin birim atk oluum deerleri belirlenmitir (ENVEST, 2005). Bu deerler projenin resmi balang yl olan 2003 yl verileri baz alnarak oluturulmu olup 20 senelik bir sre iin tahminler ngrlmtr. Sz konusu birim atk retim verileri, Trk ve yabanc uzmanlarn mevcut veri ve literatr aratrmalar ile AB lkelerindeki rnekler zerinden ok kapsaml bir alma sonucunda gelitirilmitir. T evre Mhendislii Blm bu almada nc rol stlenmitir. EHCIP Projesi kapsamnda nerilen birim atk retim verileri ayrntl olarak Ek 4de verilmi olup Tablo 7de zetlenmitir.

Tablo 7. EHCIP Projesi birim atk oluum deerleri (kg/kii-gn) Model Blgeleri 2005 2010 2015 1a 1,16 1,18 1,21 1b 1,1 1,12 1,14 1c 1,07 1,09 1,11 2a 1,15 1,18 1,21 2b 1,09 1,12 1,14 2c 1,07 1,1 1,12 2d 1,04 1,06 1,08 2e 1,05 1,08 1,1 3a 1,1 1,13 1,15 3b 1,05 1,08 1,1 3c 1,02 1,04 1,06 Ortalama* 1,08 1,11 1,13

2020 1,24 1,17 1,14 1,23 1,17 1,14 1,11 1,13 1,17 1,12 1,08 1,15

*Trkiyede kentsel nfusun ~ %50sinin Bykehirlerde, kalan %50sininde dier kentlerde oturduu dikkate alnarak aritmetik ortalama uygulanabilecei sonucuna varlmtr. Kaynak: ENVEST, 2005

13

Anket Sonular Kat Atk Ana Plan (KAAP) Projesi kapsamnda elde edilen anket sonular ile EHCIP Projesinde retilen verilerin karlatrlmas Tablo 8de verilmektedir. Karlatrma iin 2006 yl ortalamalar esas alnmtr. Tablo 8den grld zere Kat Atk Ana Plan Projesi kapsamndaki anket almasyla elde edilen veriler EHCIP Projesi ile zellikle 1. Blge iin tamamen rtmektedir. Ancak 2. ve 3. Blgelerde anket sonular nceden tahmin edilen deerlerin altnda kalmtr.

Tablo 8. Anket sonularnn EHCIP Projesi ile karlatrlmas (2006) KAAP EHCIP 1 Model Blgeleri (kg/kii-gn) (kg/kii-gn) 1a 1,18 1,12-1,26 1b 1,12 1,10-1,24 1c 1,09 1,08-1,17 2a 1,18 0,98-1,44 2b 1,12 0,65-0,95 2c 1,10 0,70-0,88 2d 1,06 0,72-0,90 2e 1,08 0,86-0,88 3a 1,13 0,53-0,57 3b 1,08 0,91-0,97 3c 1,04 0,70-0,75

3.4. Birim Atk retim Deerleri Kat Atk Ana Plan Projesi kapsamnda, Blm 3.3de zetlenen anket sonularnn deerlendirilmesi ve EHCIP Projesi ktlar ile karlatrlmas sonucunda Trkiye iin ortaya kan birim atk oluum deerleri Tablo 9da verilmektedir. Tablodan da grld zere tartma dayal birim atk retim deerleri EHCIP Projesi 2006 yl tahminlerinin bir miktar altnda kalmaktadr. Buna ramen zellikle fizibilite almalarnda EHCIP verilerinin gvenle kullanlabilecei aktr. Trkiye geneli iin ortalama kentsel kat atk retimi de emniyetle 1,04 kg/N-gn veya ~380 kg/N-yl alnabilir. Bu deer EHCIP Projesinde 2005 yl iin tahmin edilen 1,08 kg/N-gn veya 394 kg/N-yl deerine de olduka yakndr.

14

Tablo 9. Kat Atk Ana Plan Projesinde belirlenen birim atk oluum deerleri Model Blgeleri Birim atk oluumu (kg/kii-gn) 1a 1,15 (1,28)* 1b 1,12 (1,24) 1c 1,10 (1,16) 2a 1,15 (1,28) 2b 0,90 (1,00) 2c 0,85 (0,94) 2d 0,85 (0,90) 2e 0,85 (0,90) 3a 0,85 (0,94) 3b 0,90 (1,00) 3c 0,75 (0,80) Ortalama 0,95 (1,04)*Parantez iindeki deerler, Trkiye genelinde sokak toplayclar ve/veya kurumlarca gerekletirilen mevcut geri dnm faaliyetleri sonucu, Bykehirlerde toplam kentsel kat atn %10u, dier yerlerde ise %5i seviyesinde ambalaj at geri dnm etkisinin yanstlmas sonucu elde edilen deerleri temsil etmektedir.

15

4. KATI ATIK KARAKTERZASYONU Kat atk karakterizasyonu yaplmak zere Proje Ekibi tarafndan Tablo 10de sralanan iller evre ve Orman Bakanlna nerilmitir.

Tablo 10. Karakterizasyon iin nerilen iller Blge Karakterizasyon iin nerilen iller 1c Kean/anakkale (Marmara) 2b Alanya (Akdeniz) (Bykehir ancak turistik) / 1c Kuadas (Ege) 2d Rize/Zonguldak (Karadeniz) 2e Isparta (Akdeniz) 2e Aksaray/Nide/Krkkale ( Anadolu) 3c Urfa (Gneydou Anadolu) 3c Erzincan/Adyaman (Dou Anadolu)

Bakanln gr alndktan sonra, Trkiyenin genelini temsil edecek nitelikte ve daha nceden gerek MMKO ile Tnn gerekse evre ve Orman Bakanlnn beraber allm olduu 7 il (Belediye) belirlenmitir. Bu iller; Edirne, Antalya, Isparta, Zonguldak, Urfa, Erzincan ve Krkkaledir. Bu illerden Edirne; Belediye iin yrtlen bir proje kapsamnda, T ekibi tarafndan Edirnede (Kean), yaz karakterizasyonu daha nceden yaplmtr. Edirne (Kean), bu proje dahilinde k karakterizasyonu da yaplarak Marmara Blgesini temsil edebilecei dnldnden dahil edilmitir. Bu proje kapsamnda Bykehir Belediyeleri olmamasna ramen Antalya, Akdeniz Blgesinin youn turist alan bir ili olmas, yaz iin kat atk karakterizasyonunu temsil edebilecei ve Bakanln tavsiyesi zerine seilmitir. Isparta da Akdeniz Blgesi iin Bykehir Belediyesi olmayan Belediyeleri temsil etmektedir. Zonguldak ise Karadeniz Blgesinin sanayi ehri olmas sebebiyle ve daha nce MMKO Firmas ile bir proje yrttkleri iin uygun bulunmutur. Geriye kalan illerden; Urfa, Gneydou Anadolu; Erzincan, Dou Anadolu ve Krkkale, Anadolu Blgesini temsil edecek Belediyeler olarak Proje Ekibi tarafndan seilmitir. Yukarda saylan bu illere hem yaz hem de k dneminde birer kez gidilerek Belediyelerdeki alanlarn da yardmyla karakterizasyon almas yrtlmtr.

4.1. Kat Atk Karakterizasyonu Analiz Metodu Kat atk karakterizasyonu yaplan illerde Belediyelere, almann yaplaca tarih nceden bildirilmitir. Ayn zamanda almann prosedr de iletilmitir. Bu sayede, Belediyelere hem alma ile ilgili n bir bilgi verilmi hem de gerekli malzemelerin temini salanmtr. Kat atk karakterizasyonu iin gereken malzemeler aada sralanmtr:

16

Kantar Sabit hacim kab (1m*1m*1m veya 1m*1m*0,5m) Plastik rt (5m*10m) Plastik veya metal kap (kat atk bileen saysna gre) Krek, trmk, sprge, eldiven, maske, izme, baret, gzlk

Belediye alanlar ile birlikte Proje ekibinden bir mhendis, Belediyelerin mevcut dzensiz depolama sahalarnda karakterizasyon yapmak zere yukardaki malzemeleri de temin ederek toplanmlardr. Belediye ile karakterizasyon almas yapmadan bir gn nce alma iin alnacak numunelerin hangi noktalardan alnaca tespit edilmitir. Numuneler; yksek, orta ve dk gelir seviyesini temsil eden mahalleler ile ardan alnmtr. Bu ekilde farkl noktalardan numune alnmasnn sebebi, ilde oluan toplam kat atkla benzer nitelikte bir yn oluturmaktr. Bylece elde edilen edilen numunede yaplan karakterizasyonun gerei daha doru yanstmas salanmtr. Atk toplama aralar dzensiz depolama alanna gelmeden nce karakterizasyon iin hazrlk yaplmtr. 5m*10 m ebatlarnda kaln bir plastik rt dz bir zemin zerine serilmi, kantar, snflandrma iin kullanlacak kaplar ve sabit hacim kab yerletirilmitir. Sabit hacim kab; 1m*1m*0,5 m llerindeki alt ve st ak, kulplu, numune almak iin kullanlan kaptr (ekil 2) .

ekil 2. Sabit hacim kab

Fotoraf 1de Erzincanda yaplan karakterizasyon almas grlmektedir. alma srasnda, alanlarn sal ve gvenlii asndan eldiven, maske, tulum ve izme gibi malzemelerin kullanlmasna dikkat edilmitir.

17

Fotoraf 1. Erzincan linde yaplan karakterizasyon almas

alma iin hazrlklar yapldktan sonra daha nceden belirlenmi noktalardan gelen atk toplama aralar, topladklar atklar yn halinde dkmtr. Atk ynnn farkl noktalarndan alnan rneklerle homojen bir numune oluturmak zere sabit hacim kab doldurulmutur. Fotoraf 2, Urfada yaplan karakterizasyon almasnda gelen atklarn sabit hacim kabna doldurulmas srasnda ekilmitir.

18

Fotoraf 2. Gelen kat atklar sabit hacim kabna doldurulurken (.Urfa) Fotoraf 2deki gibi atklar sabit hacim kab ierisine doldurulduktan sonra atklar bileenlerine ayrlmtr. Fotoraf 3de snflandrma srasnda ekilmitir.

Fotoraf 3. Kat atklar bileenlerine gre ayrlrken (Krkkale)19

Bu alma kapsamnda yaplan karakterizasyonlarda EHCIP Projesinde belirlenen 16 atk bileeni esas alnmtr. Tablo 11de kat atk bileenleri sralanm ve her bir bileene rnekler verilmitir.

Tablo 11. Kat atk bileenleri Atk Bileenleri Mutfak atklar Kat Karton Hacimli karton Plastik Cam Metal Hacimli metal Elektrikli ve elektronik ekipman atklar Tehlikeli atk Park ve bahe atklar Dier yanmayanlar Dier yanabilenler Dier yanabilir hacimli atklar Dier yanmayan hacimli atklar Dier (yukardaki gruplar hari)

Kapsam Yemek artklar, ekmek, sebze, meyve Gazete, kat, defter St kutusu, meyve suyu kutusu, tetra-pak kutular Karton kutular Tm plastikler Cam ie, cam bardak, kavanoz Teneke kutu, atal, bak Metal dolap, masa vs. Telefon, radyo vs. Pil, boya kutusu Dal, aa paras, im vs. Ta, kum, toz, seramik, Kuma, ocuk bezi, ayakkab, terlik, yastk Mobilya, tahtadan yaplm malzemeler vs. -

Yaplan kat atk karakterizasyonu almalarnda, alnan numuneler yukardaki bileenlere gre ayr ayr kaplara konduktan sonra kaplarn hem dolu hem de bo arlklar tartlp not edilmitir. Her bileen iin iki kere tartm yaplmasnn nedeni net (sadece atk bileeni) arln elde etmektir. Daha sonra net tartmlardan, bileenlerin toplam atk ierisindeki % oranlarna geilmitir. Kat atk karakterizasyonu almasnda izlenen prosedr Ek 5, ve karakterizasyon yaplan illerde k dneminde oluan kat atn bileenlerinin dalm ise Tablo 12de verilmitir. Tablo 12 incelendiinde Zonguldak ve Edirne haricindeki illerde mutfak atklar (organik madde) %30-45 arasnda deien deerlerle en fazla olan bileendir. Trkiyede bugne kadar yaplan karakterizasyon almalarnn ok byk bir ksmnda, en son tartlan atk bileeni (mutfak artklar + dier yanmayanlar (kl, toprak, ta, v.b.)) toplam genelde %50nin zerinde deerler almaktadr. Bu almada, sz konusu ksm iinde yer alan %15-20lik dier yanmayanlar bileeni ayrlarak tam anlamyla mutfak atn tekil eden bileenin daha gereki olarak (~%5 birimlik farkla) ifadeedilmesi salanmtr.

20

Tablo 12. Kat atk karakterizasyonu yaplan yerleimlerin analiz sonular (2006 k) Kat atk bileenleri (%) Alanya Erzincan Isparta Mutfak atklar Kat Karton Hacimli karton Plastik Cam Metal Hacimli metal Park ve bahe atklar Dier yanmayanlar Dier yanabilenler Dier yanabilir hacimli atklar Dier yanmayan hacimli atklar Elektrikli ve elektronik ekipman atklar Tehlikeli atk Toplam 30,0 9,1 0,4 3,8 11,5 6,5 1,2 0,0 0,0 18,4 12,7 0,0 6,5 0,0 0,0 100,0 45,0 3,8 1,0 1,7 7,8 2,7 0,9 0,0 0,9 25,8 10,3 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 35,0 4,9 0,7 1,9 13,8 2,2 1,9 0,0 0,0 21,6 18,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 Kean Krkkale . Urfa Zonguldak 40,0 4,1 0,7 4,4 8,4 2,9 1,0 0,0 7,1 22,9 8,3 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 40,0 4,1 0,3 2,1 8,0 3,9 1,0 0,0 5,9 24,1 10,5 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 43,0 1,5 0,2 1,6 7,4 1,6 1,7 0,0 0,4 26,3 16,4 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 31,2 8,4 1,4 3,9 14,9 4,8 3,1 0,0 0,0 15,1 17,1 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0

Bir dier dikkat ekilmesi gereken bileen de dier yanabilen hacimli atklardr. Bu bileene Tablo 11de de belirtildii gibi mobilya benzeri atklar dahildir. Karakterizasyon almalarnn gerekletirildii hibir ilde bu tip ata rastlanmamtr. Bu durum da bu tr atklarn, tekrardan kullanmnn hurdaclar tarafndan salanmas anlamna gelir. Trkiye genelinde bu tr atklar iin bir eit geri dnm kendiliinden gelimitir denebilir. Ayn ekilde hacimli metal bileeni de karakterizasyon yaplan illerde %0dr. Dier yanabilen hacimli atklarda olduu gibi bu tip atklarda da sistematik olmayan bir geri dnm olumutur. Yine Tablo 12den grld zere karakterizasyon yaplan tm illerde oluan atkta tehlikeli atk ve elektronik ekipman atklar bulunmamtr. Kat atk bileenleri, Tablo 12dekinden farkl olarak daha genel gruplandrlabilir. Biyolojik olarak ayrabilir atk, ambalaj atklar, geri dntrlebilir atk ve dier olmak zere 4 balk altnda toplanabilir. Tablo 13de bu 4 gruba gre yzdece dalm verilmitir.

21

Tablo 13. Kat atk bileenlerinin yerleimlere gre dalm (k) Kat atk bileenleri(%) Biyolojik olarak ayrabilir atk Geri dntrlebilir atk Ambalaj at Dier Alanya Erzincan Isparta Kean Krkkale . Urfa Zonguldak 55,9 32,5 17,3 24,8 62,7 18,0 9,3 25,8 60,6 25,4 11,3 21,6 64,8 21,7 12,1 22,9 63,0 19,5 10,3 24,1 63,1 14,0 6,7 26,3 62,0 36,6 18,2 15,1

Tablo 13de verilen biyolojik olarak ayrabilen atk bileenine; mutfak atklar, kat, karton, hacimli karton, park ve bahe atklar, dier yanabilenler ve dier yanabilir hacimli atklar dahildir. Biyolojik olarak ayrabilir atk oran her ilde dier bileenlere gre daha fazladr. Bir dier bileen olan geri dntrlebilir atk ise; kat, karton, plastik, hacimli karton, cam, metal ve hacimli metal bileenlerinden olumaktadr. Ambalaj atklar ise geri dntrlebilir atklar oluturan bileenlerle ayndr. Ancak, geri dntrlebilir atn belli bir ksm ambalaj atdr. rnein cam ie hem geri dntrlebilir atk hem de ambalaj at iken gzlk cam sadece geri dntrlebilir atktr. Bu sebeple her bir geri dntrlebilir atk bileeni belli bir oranla arplarak ambalaj at oranlarna ulalmtr. Dier yanmayanlar, dier yanmayan hacimli atklar, elektrikli ve elektronik ekipman atklar ile tehlikeli atklar dier atklar grubuna girmektedir. Tablo 13de aka grld gibi biyolojik olarak ayrabilir atklarn toplama oran tm illerde ok yksek olup %55 ile %66 arasnda deiiklik gstermektedir. Geri dntrlebilir atklar ise %18 ile %37 arasnda deien deerlerle ikinci byk paya sahiptir. Dier atklarn oran da %15-25 aralnda deimektedir. Tablo 12 ve Tablo 13de kn yaplm karakterizasyon almas sonular verilmitir. Ancak karakterizasyon almas, atn karakterizasyonunun mevsimsel olarak deiecei bilindiinden yazn da ayn illerde ayn prosedr takip edilerek yaplmtr. Yazn yaplan karakterizasyonun sonular da Tablo 14de verilmitir. Tablo 14e bakldnda kn yaplan karakterizasyon almasnda olduu gibi mutfak atklarnn oluan toplam ata oran en fazladr. Sadece Krkkale li iin bu genelleme yaplamaz. Krkkalede yazn yaplan almada, mutfak at ok dk kmtr. Btn illerde, hacimli metal, dier yanmayan/yanabilir hacimli atklar, elektrikli ve elektronik ekipman atklar ile tehlikeli atk bileenleri kmamtr. Yazn yaplan karakterizasyon almas dier illerin yan sra Dzcede, bir dier proje kapsamnda yaplm ve Tablo 14de analiz sonular verilmitir. Mutfak atklar dier illerde olduu gibi %33 ile en yksek orana sahiptir. Dier yanabilen atklar da %19,8 deerle ikinci srada yer almaktadr.Tablo 12 ve Tablo 14 karlatrldnda btn illerde (Krkkale hari) yazn organik atk ve dier yanabilen atk miktarnn artt gzlenmektedir. Plastiklerde ise yazn bir d yaanmtr. Baz bileenlerde kn meydana gelen dramatik dler geriye kalan dier bileenlere daha homojen bir dalm gstermitir.

22

Tablo 14. Kat atk karakterizasyonu yaplan yerleimlerin analiz sonular (2006 yaz) Kat atk bileenleri (%) Alanya Erzincan Isparta Kean Krkkale . Urfa Zonguldak Dzce Mutfak atklar Kat Karton Hacimli karton Plastik Cam Metal Hacimli metal Park ve bahe atklar Dier yanmayanlar Dier yanabilenler Dier yanabilir hacimli atklar Dier yanmayan hacimli atklar Elektrikli ve elektronik ekipman atklar Tehlikeli atk Toplam 34,0 10,7 0,5 4,2 2,4 5,8 1,1 0,0 0,0 21,9 19,4 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 35,0 2,8 0,4 6,0 2,3 13,3 0,9 0,0 0,0 18,9 20,4 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 40,0 6,3 1,2 2,5 2,3 2,0 0,9 0,0 0,0 17,9 27,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 43,0 3,0 0,5 2,0 1,3 1,3 0,9 0,0 2,3 27,6 17,9 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 20,0 8,5 1,9 5,8 6,2 15,1 1,3 0,0 9,2 11,1 21,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 45,5 1,8 0,3 1,9 1,1 1,4 3,9 0,0 1,3 22,8 20,1 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 34,5 8,3 1,8 4,4 4,5 5,7 3,0 0,0 0,0 15,0 22,8 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 33,0 6,1 7,7 0,2 7,8 4,3 2,9 0,0 0,4 17,8 19,8 0,0 0,0 0,1 0,0 100,0

Tablo 15de yazn oluan kat atn drt ana bileene gre dalm verilmitir. Tablo 15. Kat atk bileenlerinin yerleimlere gre dalm (2006 yaz)Kat atk bileenleri (%) Biyolojik olarak ayrabilir atk Geri dntrlebilir atk Ambalaj At Dier Alanya Erzinca n Ispart a Kean Krkkal . Urfa Zonguldak Dzce e

68,9 24,7 14,6 21,8

64,6 25,8 20,7 18,9

76,9 15,1 8,4 17,9

68,8 9,2 5,4 27,6

66,4 38,7 26,9 11,1

70,9 10,3 5,5 22,8

71,7 27,7 16,4 15,0

67,0 29,0 17,0 17,9

23

Tablo 15den grld zere biyolojik olarak ayrabilir atklarn oran, dier bileenlerden ok daha yksektir. Geri dntrlebilir atk oranlar Isparta, Edirne ve anlurfa haricinde %25in zerinde seyretmektedir. Dier atklarn oran ise %10-30 orannda deimektedir. Kat atk karakterizasyonunda yukarda grld gibi farkllklar meydana gelmesinden dolay, Tablo 16 ve Tablo 17deki yaz-k ortalamas alnarak elde edilen deerler, bu illerde oluan atn karakterizasyonunu daha gereki olarak temsil etmektedir.

Tablo 16. Kat atk karakterizasyonu yaplan yerleimlerde atk bileenlerinin dalm (2006 yaz) Kat atk bileenleri (%) Alanya Erzincan Isparta Kean Krkkale . Urfa Zonguldak Mutfak atklar Kat Karton Hacimli karton Plastik Cam Metal Hacimli metal Park ve bahe atklar Dier yanmayanlar Dier yanabilenler Dier yanabilir hacimli atklar Dier yanmayan hacimli atklar Elektrikli ve elektronik ekipman atklar Tehlikeli atk Toplam 32,0 9,9 0,5 4,0 7,0 6,1 1,2 0,0 0,0 20,1 16,1 0,0 3,2 0,0 0,0 100,0 40,0 3,3 0,7 3,8 5,1 8,0 0,9 0,0 0,4 22,4 15,3 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 37,5 5,6 1,0 2,2 8,0 2,1 1,4 0,0 0,0 19,7 22,5 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 41,5 3,6 0,6 3,2 4,9 2,1 1,0 0,0 4,7 25,2 13,1 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 30,0 6,3 1,1 4,0 7,1 9,5 1,1 0,0 7,6 17,6 15,7 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 44,3 1,7 0,3 1,8 4,2 1,5 2,8 0,0 0,8 24,5 18,2 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 32,9 8,3 1,6 4,1 9,7 5,3 3,1 0,0 0,0 15,1 20,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0

24

Tablo 17. Kat atk bileenlerinin yerleimlere gre dalm (2006 yaz) Kat atk bileenleri (%) Biyolojik olarak ayrabilir atk Geri dntrlebilir atk Ambalaj at DierAlanya Erzincan Isparta Kean Krkkale . Urfa Zonguldak

62,4 28,6 15,9 23,3

63,6 21,9 15,0 22,4

68,7 20,2 9,9 19,7

66,8 15,4 8,8 25,2

64,7 29,1 18,6 17,6

67,0 12,2 6,1 24,5

66,9 32,1 17,3 15,1

Yukardaki tablolarda kl ve cruf, bileen olarak dahil edilmemitir. Bunun sebebi karakterizasyon almas srasnda kl ve cruf etkin bir ekilde ayrlamayaca dnldnden ayr bir tabloda verilmesi daha doru olacaktr (Tablo 18).

Tablo 18. Kl ve cruf orannn yerleimlere gre deiimi (k) Kat atk bileeni (%) Alanya Erzincan Isparta Kl ve cruf 0,0 16,4 8,4 Kean 66,1 Krkkale . Urfa Zonguldak 11,7 2,5 34,2

Zonguldak ve Edirnede kn dier yerleimlere kyasla daha sert gemesi ve doal gazn henz yaygnlamamasna bal olarak snma amacyla kullanlan kmrden kaynaklanan kl-crufun oran en yksektir. Kl-cruf, Edirnede oluan toplam atn 66sn, Zonguldakta oluan atn ise 34n meydana getirmektedir.

4.2. Bykehir Belediyeleri Anket Formlar Kat Atk Ana Plan Projesi kapsamnda kat atk karakterizasyonu ve tartm almasna paralel olarak Anket uygulamas da yrtlmtr. Bykehir Belediyelerinin hepsi ve Trkiyenin genelini temsil edecek 16 Belediyeye tarafmzdan hazrlanan Kat Atk Anketleri Bakanlk aracl ile ulatrlmtr. Bykehir Belediyeleri iin hazrlanan ankette, dier Belediyelerden farkl olarak kat atk karakterizasyonu ile ilgili bilgiler de sorulmutur. Ancak bu konuyla ilgili, 16 Bykehir Belediyesinden sadece stanbul Bykehir Belediyesi bilgi vermitir. Ayrca Antalya Bykehir Belediyesinde STA A.. tarafndan 2005 ylnda gerekletirilen detayl bir karakterizasyon almas sonucu da elde edilmitir. Tablo 19da stanbul ve Antalya Bykehir Belediyelerince beyan edilmi karakterizasyon bilgileri ile Tablo 20de kat atk bileenlerinin dalm verilmitir.

25

Tablo 19. stanbul ve Antalya Bykehir Belediyeleri karakterizasyon bilgileri (STA A..) Antalya (2005) Kat atk bileenleri (%) stanbul (2006) Mutfak atklar 29,6 36,1 Kat 8,4 4,3 Karton 5,4 3,3 Hacimli karton 0,0 0,0 Plastik 3,4 2,1 Cam 6,1 3,8 Metal 1,4 1,9 Hacimli metal 0,0 0,0 Park ve bahe atklar 5,7 5,3 Dier yanmayanlar 20,0 24,3 Dier yanabilenler 20,0 18,9 Dier yanabilir hacimli atklar 0,0 0,0 Dier yanmayan hacimli atklar 0,0 0,0 Elektrikli ve elektronik ekipman atklar 0,0 0,0 Tehlikeli atk 0,0 0,0 100,0 Toplam 100,0

Tablo 20. stanbul ve Antalya Bykehir Belediyeleri kat atk bileenlerinin dalm Antalya Kat atk bileenleri (%) stanbul Biyolojik olarak ayrabilir atk 69,1 67,9 Geri dntrlebilir atk 24,7 15,4 Ambalaj at 15,3 9,4 Dier 20,0 24,3

stanbul Bykehir Belediyesinde de dier Belediyelerde olduu gibi mutfak atklarnn oran %29,5 ile en fazladr. Tablo 20deki deerlere bakldnda, dier illerde olduu gibi stanbulda da biyolojik olarak ayrabilir atk miktar en fazladr (%54,6). Geri dntrlebilir atk miktar %40 civarnda, ambalaj at ise %20 ile dier Belediyelerde oluandan daha fazladr. Zaten sosyo-ekonomik konumu dolaysyla geri dntrlebilir atn dolaysyla da ambalaj at orannn fazla olmas beklenen bir sonutur.

26

4.3. EHCIP Projesinde ngrlen Kat Atk Karakterizasyonu EHCIP Projesi kapsamnda, Trkiye iin mevcut veriler uluslararas literatr verileri ile desteklenerek 2003 ylndan balayarak 20 sene iin eitli kriterler gz nnde bulundurulmakta, her bir blge (1A,1B, 1C, 2A, 2B, 2C, 2D, 2E, 3A, 3B ve 3C) iin atk karakterizasyonu tahmini yaplmtr. Sz konusu atk bileimi tahminleri Tablo 21de beer yllk aralklarla blgelere gre verilmitir. Ayrca tm yllar iin kat atk karakterizasyonunda beklenen deiim de Ek 6 da sunulmutur.

27

Tablo 21. Blgelere gre EHCIP Projesinde ngrlen kat atk karakterizasyonu deiimi tahminleri 1A 1B Kat Atk Bileenleri (%) 2005 2010 2015 2020 2005 2010 2015 Mutfak atklar 27,6 24,6 21,9 19,5 31,9 28,1 24,7 Kat 12,1 12,8 13,5 14,3 14,2 15,1 16,0 Karton 7,8 8,2 8,7 9,2 9,8 10,4 10,9 Hacimli karton 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 Plastik 12,0 12,5 12,8 13,1 8,1 8,6 9,1 Cam 4,1 4,2 4,2 4,1 2,4 2,5 2,5 Metal 2,8 2,9 2,9 2,9 2,8 2,8 3,0 Hacimli metal 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 Park ve bahe atklar 2,1 2,0 2,0 2,1 1,9 1,9 1,9 Dier yanmayanlar 17,6 18,4 19,2 20,1 18,6 19,7 20,7 Dier yanabilenler 10,2 10,5 10,7 10,9 6,6 7,0 7,3 Dier yanabilir hacimli atklar 1,2 1,3 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 Dier yanmayan hacimli atklar 1,2 1,3 1,2 1,2 1,2 1,2 1,2 Elektrikli ve elektronik ekipman atklar 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 Tehlikeli atk 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 Toplam 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0Kat atk bileenleri (%) Biyolojik olarak ayrabilir atk Geridntrlebilir atk Ambalaj at Dier

1C 2020 21,5 16,7 11,4 0,3 9,6 2,6 3,0 0,3 2,0 21,8 7,7 1,2 1,2 0,5 0,3 100,0 2020 60,8 43,9 23,1 23,5 2005 33,6 12,0 7,2 0,3 9,9 4,1 2,7 0,3 1,9 18,4 6,6 1,2 1,2 0,5 0,3 100,0 2005 62,7 36,4 19,0 20,1 2010 30,2 12,8 7,6 0,3 10,4 4,2 2,7 0,3 1,9 19,4 7,0 1,2 1,2 0,5 0,3 100,0 2010 60,9 38,4 20,0 21,1 2015 27,1 13,5 8,2 0,3 10,8 4,2 2,8 0,3 1,9 20,4 7,4 1,2 1,2 0,5 0,3 100,0 2015 59,5 40,2 20,9 22,0 2020 24,3 14,2 8,6 0,3 11,2 4,1 2,9 0,3 1,9 21,4 7,7 1,1 1,1 0,6 0,3 100,0 2020 58,2 41,7 21,7 23,0

2005 61,2 39,3 20,3 19,3

2010 59,7 41,2 21,3 20,1

2015 58,4 42,8 22,1 21,0

2020 57,4 44,2 22,9 21,8

2005 65,8 37,8 20,0 20,4

2010 64,1 40,1 21,2 21,4

2015 62,4 42,1 22,2 22,4

28

Tablo 21. Blgelere gre EHCIP Projesinde ngrlen kat atk karakterizasyonu deiimi tahminleri (devam) 2A 2B Kat Atk Bileenleri (%) 2005 2010 2015 2020 2005 2010 2015 2020 Mutfak atklar 22,6 20,0 17,7 15,8 30,6 27,3 24,4 21,8 Kat 13,7 14,4 15,2 15,9 14,2 14,9 15,7 16,4 Karton 9,1 9,6 10,1 10,6 8,9 9,4 9,9 10,4 Hacimli karton 0,4 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 Plastik 11,9 12,3 12,6 12,8 10,5 11,0 11,4 11,7 Cam 3,6 3,7 3,7 3,6 3,2 3,3 3,3 3,3 Metal 2,8 2,9 2,9 2,9 3,0 3,0 3,2 3,2 Hacimli metal 0,2 0,2 0,2 0,2 0,3 0,3 0,3 0,3 Park ve bahe atklar 2,0 2,0 2,0 2,1 1,9 1,9 1,9 1,9 Dier yanmayanlar 20,8 21,6 22,3 23,1 17,5 18,4 19,3 20,3 Dier yanabilenler 10,1 10,3 10,5 10,6 6,6 6,9 7,3 7,6 Dier yanabilir hacimli atklar 0,9 0,9 0,9 0,8 1,2 1,2 1,2 1,1 Dier yanmayan hacimli atklar 0,9 0,9 0,9 0,8 1,2 1,2 1,2 1,1 Elektrikli ve elektronik ekipman atklar 0,5 0,5 0,4 0,4 0,5 0,6 0,4 0,5 Tehlikeli atk 0,2 0,2 0,2 0,2 0,3 0,3 0,3 0,3 Toplam 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0Kat atk bileenleri (%) Biyolojik olarak ayrabilir atk Geridntrlebilir atk Ambalaj at Dier

2C 2005 35,0 11,9 8,3 0,3 7,5 2,5 2,0 0,3 2,0 22,7 4,8 0,6 1,2 0,5 0,3 100,0 2005 62,9 32,8 17,6 24,5 2010 31,4 12,7 8,8 0,3 8,0 2,6 2,1 0,3 2,0 23,9 5,2 0,6 1,2 0,5 0,3 100,0 2010 61,1 34,9 18,7 25,5 2015 28,1 13,5 9,3 0,3 8,5 2,7 2,2 0,3 2,0 24,8 5,6 0,6 1,2 0,5 0,3 100,0 2015 59,5 36,8 19,6 26,5 2020 25,1 14,2 9,8 0,3 8,9 2,7 2,3 0,3 2,1 25,7 6,1 0,6 1,1 0,6 0,3 100,0 2020 58,1 38,5 20,5 27,4

2005 58,8 41,8 21,8 22,3

2010 57,6 43,5 22,7 23,0

2015 56,7 45,0 23,4 23,6

2020 56,0 46,3 24,1 24,3

2005 63,6 40,3 20,8 19,2

2010 62,0 42,2 21,8 20,2

2015 60,7 44,0 22,7 20,9

2020 59,5 45,4 23,4 21,9

29

Tablo 21. Blgelere gre EHCIP Projesinde ngrlen kat atk karakterizasyonu deiimi tahminleri (devam) 2D Kat Atk Bileenleri (%) Mutfak atklar Kat Karton Hacimli karton Plastik Cam Metal Hacimli metal Park ve bahe atklar Dier yanmayanlar Dier yanabilenler Dier yanabilir hacimli atklar Dier yanmayan hacimli atklar Elektrikli ve elektronik ekipman atklar Tehlikeli atk Toplam Kat atk bileenleri (%) Biyolojik olarak ayrabilir atk Geridntrlebilir atk Ambalaj at Dier 2005 32,1 10,6 7,3 0,3 8,7 1,7 3,2 0,3 1,8 24,8 6,1 1,2 1,2 0,5 0,3 100,0 2005 59,4 32,0 16,1 26,4 2010 29,0 11,3 7,7 0,3 9,2 1,7 3,3 0,3 1,8 25,7 6,5 1,2 1,2 0,5 0,3 100,0 2010 57,7 33,9 17,0 27,4 2015 26,2 12,0 8,2 0,3 9,6 1,8 3,4 0,3 1,8 26,5 6,8 1,1 1,1 0,6 0,3 100,0 2015 56,4 35,5 17,9 28,2 2020 23,7 12,8 8,7 0,3 10,0 1,8 3,4 0,3 1,9 27,1 7,2 1,1 1,1 0,5 0,3 100,0 2020 55,6 37,2 18,7 28,7 2005 32,5 12,2 7,6 0,3 8,2 2,3 2,0 0,3 1,9 22,4 7,2 1,2 1,2 0,5 0,3 100,0 2005 62,9 32,9 17,0 24,0 2010 29,4 12,9 8,0 0,3 8,7 2,3 2,1 0,3 1,9 23,3 7,6 1,2 1,2 0,5 0,3 100,0 2010 61,3 34,7 17,9 25,0 2E 2015 26,6 13,7 8,5 0,3 9,1 2,3 2,2 0,3 1,9 24,1 7,9 1,1 1,1 0,5 0,3 100,0 2015 60,0 36,4 18,8 25,8 2020 24,1 14,3 9,0 0,3 9,5 2,3 2,3 0,3 1,9 24,9 8,2 1,1 1,1 0,5 0,3 100,0 2020 58,9 37,9 19,5 26,5

30

Tablo 21. Blgelere gre EHCIP Projesinde ngrlen kat atk karakterizasyonu deiimi tahminleri (devam) 3A 3B Kat Atk Bileenleri (%) 2005 2010 2015 2020 2005 2010 2015 2020 Mutfak atklar 39,1 35,2 31,5 27,5 34,7 31,3 28,2 24,5 Kat 10,5 11,4 12,3 13,4 11,8 12,6 13,4 14,3 Karton 7,2 7,8 8,4 9,1 8,0 8,5 9,0 9,5 Hacimli karton 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,2 Plastik 7,5 8,1 8,7 9,2 8,6 9,0 9,5 9,9 Cam 1,3 1,4 1,5 1,6 2,2 2,3 2,3 2,2 Metal 2,1 2,2 2,3 2,4 2,6 2,7 2,8 2,8 Hacimli metal 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,2 Park ve bahe atklar 2,1 2,1 2,1 2,0 2,0 2,0 2,0 1,7 Dier yanmayanlar 22,0 23,3 24,3 25,6 20,5 21,5 22,4 24,7 Dier yanabilenler 4,7 5,1 5,6 6,2 6,1 6,4 6,8 7,3 Dier yanabilir hacimli atklar 0,6 0,6 0,6 0,6 1,2 1,2 1,2 1,0 Dier yanmayan hacimli atklar 1,2 1,3 1,2 1,1 1,2 1,2 1,2 1,0 Elektrikli ve elektronik ekipman atklar 0,6 0,4 0,6 0,5 0,4 0,5 0,4 0,5 Tehlikeli atk 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 0,2 Toplam 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Kat atk bileenleri (%) Biyolojik olarak ayrabilir atk Geridntrlebilir atk Ambalaj at Dier 2005 64,6 29,3 15,0 23,8 2010 62,6 31,7 16,2 24,9 2015 60,8 33,8 17,3 26,1 2020 59,0 36,2 18,6 27,3 2005 64,0 33,7 17,4 22,0 2010 62,3 35,7 18,5 23,2 2015 60,8 37,6 19,4 24,0 2020 58,4 39,1 20,1 26,3

3C 2005 40,0 9,8 6,4 0,3 6,9 1,4 2,0 0,3 2,0 23,5 5,0 0,6 1,2 0,6 0,3 100,0 2005 64,0 27,0 13,8 25,2 2010 36,3 10,6 6,9 0,3 7,4 1,5 2,1 0,3 2,0 24,6 5,4 0,6 1,2 0,5 0,3 100,0 2010 62,1 29,1 14,8 26,3 2015 32,9 11,4 7,4 0,3 7,9 1,5 2,2 0,3 2,0 25,7 5,8 0,6 1,1 0,6 0,3 100,0 2015 60,4 31,0 15,8 27,4 2020 29,7 12,3 8,0 0,3 8,4 1,6 2,3 0,3 2,0 26,5 6,3 0,6 1,1 0,6 0,3 100,0 2020 59,1 33,0 16,8 28,1

31

4.4. Kat Atk Ana Plan Sonular ile EHCIP Projesi Deerlerinin Karlatrlmas Bu alma kapsamnda 8 farkl kentte gerekletirilen atk karakterizasyonu (madde grubu analizi) sonular ile EHCIP Projesinde esas alnan 2006 yl kentsel atk bileenlerinin karlatrmas Tablo 22de topluca verilmitir. Atk karakterizasyonunu etkileyen en temel iki unsur, Trkiye genelinde Bykehirler ve baz turistik merkezlerde arlkl olarak sokak toplayclar ile gerekletirilen ambalaj atklar toplama (geri dnm) faaliyeti ile madde gruplar analizinde en son tartlan mutfak atklar bileeni iinde, slak atklara fiziki olarak ayrlmaz derecede karm bulunan dier yanamayanlar (ta, kum, toz, toprak, seramik, v.b.) grubunun etkisidir. Bu iki faktrn birim atk retimi ve atk karakterizasyonu zerindeki etkilerinin makul bir ekilde dikkate alnarak dzeltme yaplmas gereklidir. Bugne kadar zellikle Bykehirlerdeki deneyimler, sokak toplayclar ve hurda sektr zerinden ambalaj atklarnn ~ %25 (toplam atn ~ %10u) orannda geri kazanldn gstermektedir. Bykehirler dndaki yerleimler iin de toplam atk zerinden ~ %5lik bir miktarnn ambalaj at olarak depolama sahalarnda bertaraf edilen atktan geri dnm sektrnce ekildii kabul edilebilir. Dolaysyla birim atk retimi deerleri Bykehirlerde 1/0,90, dier blgelerde ise 1/0,95 faktrleri ile arplarak dzeltilmelidir. Bu almada da sz konusu dzeltmeler yaplarak, blgelere gre 2006 yl birim atk retimleri Tablo 9da verilmitir. Ambalaj atklarndaki bu azalma atk karakterizasyonuna da yansmaktadr. Bu husu zellikle bata Antalya olmak zere byk turizm merkezlerinde belirginlemekte ve bilhassa otellerde retilen ambalaj atklar byk lde geri dntrebilmektedir. Yeni ambalaj atklar ynetmelii ile bu tr illegal geri dnm faaliyetlerinin, ambalaj reticileri adna evre ve Orman Bakanlnca yetkilendirilmi kurulularca yrtlerek yasal ereveye oturtulmas ngrlmtr. Bu yndeki faaliyetler srmekle birlikte sokak toplayclarnn sreteki rolleri halen etkin bir ekilde devam etmektedir. EHCIP Projesi atk karakterizasyonu verileri ile bu proje kapsamnda 8 yerleim merkezi ve 2 Bykehir iin elde edilen atk karakterizasyonu analizi sonularnn kyaslanmasnda ambalaj atklar grubu bileenleri ile mutfak atklar ve dier yanmayanlar bileenlerindeki farkllklar yukarda belirtilen hususlar erevesinde deerlendirilmelidir. Ancak genelde, deneysel karakterizasyonla bulunan mutfak atklar bileeni EHCIP deerlerinden 5~10 birim daha fazladr. Ayrca dier yanmayanlar da, EHCIPe gre asgari 5 birim fark edebilmektedir. Bu proje kapsamnda 8 yerleim merkezi ve 2 Bykehirde, 2 kez ve bir gnlk atklar zerinde gerekletirilen karakterizasyon analizi sonularnn, nitelik ve nicelik bakmndan ierdii rnekleme hatalarnn da (yerleim yerinin azl ve 2 mevsimde sadece haftann bir gn retilen veriler) mutlaka istatistiki bakmdan dikkate alnmas gerekmektedir. Bu tr karakterizasyon ve tartma bal atk retimi almalarnn daha fazla atk havzasn kapsamak zere sistematik biimde srdrlmesi byk nem tamaktadr. Ambalaj atklar grubuna giren bileenler de toplamda EHCIP verilerinden daha dk deerlerde seyretmektedir. Trkiyenin AB yelik srecinde, milli gelir artna paralel olarak mutfak atklarnda azalma, ambalaj atklarnda artma ve birim atk retiminde de AB ortalamasna doru bir artn gerekleecei beklenmektedir.

32

Tablo 22. Kat Atk Ana Plan ile EHCIP Projesi atk karakterizasyonu sonularnn mukayesesi (2006 yl itibariyle) 1C Kat atk bileenleri (%) Mutfak atklar Kat Karton Hacimli karton Plastik Cam Metal Hacimli metal Park ve bahe atklar Dier yanmayanlar Dier yanabilenler Dier yanabilir hacimli atklar Dier yanmayan hacimli atklar Elektrikli ve elektronik ekipman atklar Tehlikeli atk Toplam Kat atk bileenleri (%) Biyolojik olarak ayrabilir atk Geridntrlebilir atk Ambalaj at Dier KAAP 41,5 3,6 0,6 3,2 4,9 2,1 1,0 0,0 4,7 25,2 13,1 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 91,9 15,4 8,8 66,3 EHCIP 32,8 12,1 7,3 0,3 10,0 4,1 2,7 0,3 1,8 18,6 6,7 1,2 1,2 0,5 0,3 100,0 62,3 36,8 19,2 20,4 KAAP 32,0 9,9 0,5 4,0 7,0 6,1 1,2 0,0 0,0 20,1 16,1 0,0 3,2 0,0 0,0 100,0 82,5 28,6 15,9 3,2 2B EHCIP 29,9 14,3 9,1 0,3 10,6 3,2 3,0 0,3 1,9 17,7 6,6 1,2 1,2 0,5 0,3 100,0 63,3 40,7 21,0 19,4 KAAP 32,9 7,5 3,7 2,7 9,0 4,9 3,0 0,0 0,1 16,0 19,9 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 81,9 32,1 17,3 34,2 2D EHCIP 31,5 10,8 7,4 0,3 8,8 1,7 3,2 0,3 1,8 25,0 6,2 1,2 1,2 0,5 0,3 100,0 59,0 32,4 16,3 26,7 KAAP 33,4 6,0 1,0 3,2 7,5 6,1 1,3 0,0 4,1 18,6 18,8 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 84,8 25,1 14,6 10,5 2E EHCIP 31,8 12,4 7,7 0,3 8,3 2,3 2,0 0,3 1,9 22,5 7,3 1,2 1,2 0,5 0,3 100,0 62,6 33,2 17,2 24,3 KAAP 43,3 2,0 0,3 2,2 4,4 2,9 2,4 0,0 0,8 24,1 17,6 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 86,3 14,3 8,0 9,5 3C EHCIP 39,2 10,0 6,5 0,3 7,0 1,4 2,0 0,3 2,0 23,7 5,1 0,6 1,2 0,4 0,3 100,0 63,7 27,5 14,0 25,3

33

5. SONU Kat Atk Ana Plan Projesi kapsamnda toplam 8 atk havzasn temsil eden yerleimler ile STA A..den elde edilen iki Bykehirde gerekletirilen tartma dayal atk retimi ve karakterizasyonu analizleri, ayrca evre ve Orman Bakanl vastas ile toplam 30 ilde uygulanan Atk Anketi verileri erevesinde ulalan sonular aada zetlenmitir: Atk anketleri ve 8 atk havzasnda gerekletirilen tartma dayal atk retimi verilerine gre 2006 yl iin ortalama atk retimi ~1,04 kg/N-gn (380 kg/N-yl) civarnda gereklemekte olup EHCIP Projesinde kabul edilen 1,08 kg/N-gn (394 kg/N-yl) deerine ok yakndr. Birim atk retimi hesabnda, sokak toplayclar arlkl mevcut geri dnm sektrnce gerekletirilen %10 (Bykehirler) ve ~ %5lik (dier yerleimler) geri dnm etkisi dikkate alnmaldr. Atk karakterizasyonu almalarnda, madde grubu analizi almas deneyi uygulama protokolnde, en son tartlan mutfak atklar bileeni iindeki ~ %15-20lik dier yanmayanlar bileeninin ayrlmas gerekmektedir. Trkiyede bugne kadar yrtlen pek ok atk madde grubu analizi almas sonular, sz konusu dier yanmayanlar bileeni de mutfak atklar iinde sayld iin, nemli bir sistematik hata iermektedir. Bu yzden nceki literatr verileri de bu gzle ele alnmaldr. Bu almada elde edilen atk karakterizasyonu ile EHCIP Projesi 2006 yl verilerinin mukayesesi sonunda, mutfak atklar bileeni EHCIPe gre 5~10 birim daha yksek, ambalaj atklar grubu toplam daha dk ve dier yanmayanlar bileeni de 5 birim i deikenlik gsterir durumdadr. Ancak genelde EHCIP verilerinin zellikle fizibilite hesaplarnda iyi bir yaklamla genel atk karakterizasyonunu temsil ettii gzlenmektedir. AB yelik srecinde, milli gelir artna paralel olarak atk retiminin yllk ortalama ~ 2% hzla artmas, atk karakterizasyonunda da mutfak atklarnda azalma, ambalaj atklarnda ise artma beklenmektedir. Milli gelirimiz AB ortalamasna yaklatnda atk retimi ve karakterizasyonunda da AB ortalamasna yaklaacamz beklenmelidir. Bu proje kapsamnda gerekletirilen atk retimi ve karakterizasyonu almasnn, daha fazla atk havzasn kapsamak zere Trkiye genelinde 5 yl gemeyen aralklarla sistematik olarak tekrarlanmas, srdrlebilir atk ynetimi bakmndan zorunluluk arz etmektedir.

34

KAYNAKLAR AB, 1975. Avrupa Birlii Komisyonu. (1975). Kat Atk ereve Direktifi, 75/442/EEC. AB, 1994. Avrupa Birlii Komisyonu. (1994). Ambalaj Atklar Direktifi, 94/62/EC. AB, 1999. Avrupa Birlii Komisyonu. (1999). Dzenli Depolama Direktifi, 99/31/EC. AB, 2000. Avrupa Birlii Komisyonu (2000). Hurda Aralar Direktifi, 2000/53/EEC. AB, 2002. Avrupa Birlii Komisyonu (2002). Atk Elektronik ve Elektrikli Ekipmanlar Direktifi, 2002/96/EEC. OB, 1991. T.C. evre ve Orman Bakanl. (1991). Kat Atklarn Kontrol Ynetmelii, T.C. Resmi Gazete, No: 20814, Tarih: 14.03.1991. OB, 2004a. T.C. evre ve Orman Bakanl. (2004). Atk Yalarn Kontrol Ynetmelii, T.C. Resmi Gazete, No: 25353, Tarih: 21.01.2004. OB, 2004b. T.C. evre ve Orman Bakanl. (2004). Hafriyat Topra, naat ve Yknt Atklarnn Kontrol Ynetmelii, T.C. Resmi Gazetesi No: 25406, Tarih: 18.03.2004. OB, 2004c. T.C. evre ve Orman Bakanl. (2004). Ambalaj ve Ambalaj Atklarnn Kontrol Ynetmelii, T.C. Resmi Gazetesi No: 25538, Tarih: 30.07.2004. OB, 2004d. T. C. evre ve Orman Bakanl. (2004). Atk Pil ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmelii, T.C. Resmi Gazete, No: 25569 Tarih: 31.08.2004. OB, 2004e. T.C. evre ve Orman Bakanl. (2004). Su Kirlilii Kontrol Ynetmelii, T.C. Resmi Gazetesi No: 25687, Tarih: 31.12.2004. OB, 2005a. T.C. evre ve Orman Bakanl. (2005). Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii, T.C. Resmi Gazetesi No: 25755, Tarih: 14.03.2005. OB, 2005b. T.C. evre ve Orman Bakanl. (2005). Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmelii, T.C. Resmi Gazetesi No: 25883, Tarih: 22.07.2005. TK, 2004. Trkiye statistik Kurumu resmi internet sayfas, www.die.gov.tr. DPT, 2003. Devlet Planlama Tekilat. (2003). l Nfus Tahminleri. ENVEST, 2005. T.C. evre ve Orman Bakanl. Trkiye iin Yksek Maliyetli evresel Yatrmlarn Planlamas. Dzenli Depolama Direktifi Direktife zg Yatrm Plan. TBMM, 1930. Trkiye Byk Millet Meclisi. (1930). Umumi Hfzshha Kanunu, Kanun No: 5216, Tarih: 06.05.1930. TBMM, 1983. Trkiye Byk Millet Meclisi. (1983). evre Kanunu, Kanun No: 2872, Tarih: 02.08.1983. BBK, 2004. Trkiye Byk Millet Meclisi. (2004). Bykehir Belediyesi Kanunu, Kanun No: 5216, Tarih: 23.07.2004. TBMM, 2005. Trkiye Byk Millet Meclisi. (2005). Belediye Kanunu, Kanun No: 5393, Tarih: 03.07.2005. UNDP, 2004. http://www.un.org/esa/population. WHITE vd., 1995. White, P., Franke M., and Hindle P. (1995). Integrated Solid Waste Management: A Lifecycle Inventory, Chapman and Hall Publications, New York, USA.

35

EKLER

Ek 1. Belediye Kat Atk Anketi .................................... BELEDYES KATI ATIK ANKET 1- NFUS K I 2006 ylnda Belediyenin kat atk hizmeti verdii tahmini nfus Yaz ve k sezonlarnn sresi (ay)I II

Yaz II

K sezonu, snma kaynakl kl oluumunun gzlendii aylar olarak kabul edilir. Yaz sezonu, tatil nedeniyle ehir nfusunun azald veya artt aylar olarak kabul edilir.

2- KENTSEL KATI ATIKLARIN TOPLANMASI Atklarn toplanma metodu Konteyner Poet/Torba Dier ..................... 100 ltlik ...................... 200 ltlik .. 400 ltlik ...................... 800 ltlik ..................... 1000 ltlik .................... 3000 ltlik ............................. dier ........................ Ynetici ............................... i Belediye zel sektr

-Toplama konteyner ile yaplyor iseKonteyner says (adet)

ehir merkezi ile atk dkm alan aras mesafe (km) Kat atk toplama hizmetinde alan toplam grevli says (kii) Sokak toplaycs says (kii) Sokak toplayclar tarafndan toplanan tahmini atk miktar (ton/gn) Kat atk toplama hizmeti Kat atk hizmetleri iin ayrlan/harcanan toplam bte (YTL) 3- DER ATIKLAR Atk Miktar (ton/ay) Kentsel Atklar ile Kark Toplama Evet Hayr Yakma Bertaraf Yntemi Dzenli depolama Dzensiz depolama

Atk Tr Kl Tbbi atk Tehlikeli atk Endstri atklar Hafriyat atklar Askeriye atklar Dier

I

4- DEPOLAMA ALANI Depolama metodu Yeri, mevkii Depolamaya balanlan tarih Atk ynnn ykseklii (m) Depolama alan (dnm) Dzenli depolama Dzensiz (vahi) depolama

5- KATI ATIK MKTARI TESPT Aada yer alan Ek.A ve Ek.B tablolarndan sadece bir tanesi doldurulacaktr. Ek.A tablosu, 1 hafta srecince dkm alanna yaplan tm seferlerin kaydedilmesini gerektirir. Ek.B tablosu, dkm alanna sefer yapan kamyonlarn en az 3 gn, en fazla 1 hafta boyunca kantar araclyla tartmn gerektirir. En gvenilir veriler tartm yoluyla elde edildiinden, kantar tedariki mmkn ise Ek.B tablosu doldurulmaldr. Ara filosu iin stunlarn yetersiz kalmas halinde seilen tablodan iki kopya alnarak doldurulmaya devam edilir. 6- LETM BLGLER Anket Formunu Dolduran YetkililerAd Soyad Belediye Ad Grevi Telefon E-posta

Anketi Hazrlayan alma GrubuAd Soyad Prof. Dr. zzet ztrk Dr. B. Suat Tylolu Asl zabal * B. Hande Tezer Erol avu * Kurumu stanbul Teknik niversitesi evre Mhendislii Blm MMKO Mhendislik, malat, Mavirlik, Koordinasyon ve Tic. A.. MMKO Mhendislik, malat, Mavirlik, Koordinasyon ve Tic. A.. MMKO Mhendislik, malat, Mavirlik, Koordinasyon ve Tic. A.. MMKO Mhendislik, malat, Mavirlik, Koordinasyon ve Tic. A.. Grevi Proje Koordinatr Proje Yrtcs Proje Mhendisi Proje Mhendisi Proje Mhendisi Telefon (0 212) 285 37 90 (0 216) 422 67 34 (0 212) 285 37 94 (0 212) 285 37 94 (0 216) 422 67 34 E-posta iozturk@ ins.itu.edu.tr bstuyluoglu@ yahoo.com asliozabali@ yahoo.com tezerb_hande@ yahoo.com cavuse@ gmail.com

* Ltfen sorunuz olduunda dannz.

II

Ek.A - Haftalk Sefer Saylar (Tarih: / Ara Tipi Plaka, Model ve Yl Hacim (m3)

/ 2006) Atk Toplama Aralar Pazartesi Sal aramba Sefer Says I Perembe Cuma Cumartesi Pazar

I

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O

Bir sefer, dkm alanna gidi ve geli anlamna gelir. Atk toplama aralarnn yapt her sefer iin bir yuvarlak ii doldurularak veya X iareti konularak iaretlenir.

III

Ek.B Haftalk Tartm Deerleri (Tarih: / Plaka, Model Ara Tipi ve Yl Hacim (m3)

/ 2006) Atk Toplama Aralar Sefer Says1. sefer 2. sefer 3. sefer 4. sefer 1. sefer 2. sefer 3. sefer 4. sefer 1. sefer 2. sefer 3. sefer 4. sefer 1. sefer 2. sefer 3. sefer 4. sefer 1. sefer 2. sefer 3. sefer 4. sefer

Bo Arlk (ton) I

Pazartesi

Sal

Dolu Tartm (ton) II aramba Perembe Cuma

Cumartesi

Pazar

I

II

Ayn ara iin boken bir defa tartm yaplmas yeterlidir. Tm aralar sahaya atk getirdikleri her sefer iin gnlk olarak tartlmaldr.

IV

Ek 2. Bykehir Belediyesi Kat Atk Anket Formu ................................. BYKEHR BELEDYES KATI ATIK ANKET 1- NFUS Hizmet Edilen le Belediyeleri Hizmet Edilen Toplam Nfus 2- KATI ATIKLAR Toplam kat atk miktar (ton/yl) 2001 2002 2003 2004 2005

3- DER KATI ATIKLAR Atk Miktar (ton/yl) Kentsel Atklar ile Kark Toplama Evet Hayr Yakma Bertaraf Yntemi Dzenli depolama Dzensiz depolama

Atk Tr Tbbi atk Tehlikeli atk Hafriyat atklar Artma amuru Dier

4- ATIK KOMPOZSYONU Atk Bileenleri Mutfak atklar Park ve bahe atklar Kat Karton Plastik Cam Metal Dier yanabilenler Kl Tarih: ....../....../.............. Kaynak: ........................ Arlka Yzde ()

V

5- DEPOLAMA ALANI Depolama metodu Dzenli depolama mevcut ise Yeri, mevkii Depolamaya balanlan tarih Atk ynnn ykseklii (m) Depolama alan (dnm) LETM BLGLER Anket Formunu Dolduran Yetkililer (Tarih: ...../...../2006)Ad Soyad Belediye Ad Grevi Telefon E-posta

Dzenli depolama Dzensiz (vahi) depolama AB Dzenli Depolama Trk Mevzuat ile Uyumlu Dzenli Depolama

Anketi Hazrlayan alma GrubuAd Soyad Prof. Dr. zzet ztrk Dr. B. Suat Tylolu Asl zabal * B. Hande Tezer Erol avu * Kurumu stanbul Teknik niversitesi evre Mhendislii Blm MMKO Mhendislik, malat, Mavirlik, Koordinasyon ve Tic. A.. MMKO Mhendislik, malat, Mavirlik, Koordinasyon ve Tic. A.. MMKO Mhendislik, malat, Mavirlik, Koordinasyon ve Tic. A.. MMKO Mhendislik, malat, Mavirlik, Koordinasyon ve Tic. A.. Grevi Proje Koordinatr Proje Yrtcs Proje Mhendisi Proje Mhendisi Proje Mhendisi Telefon (0 212) 285 37 90 (0 216) 422 67 34 (0 212) 285 37 94 (0 212) 285 37 94 (0 216) 422 67 34 E-posta iozturk@ ins.itu.edu.tr bstuyluoglu@ yahoo.com asliozabali@ yahoo.com tezerb_hande@ yahoo.com cavuse@ gmail.com

* Ltfen sorunuz olduunda dannz.

VI

Ek 3. Belediye Kat Atk Anketi SonularTartma Gre (ton) ADANA Nfus (k) Nfus (yaz) Hesaplanan nfus Haftalk atk miktar 7.000.000 Gnlk atk miktar 1.000.000 911.340 14.310 404.820 15.120 130.191 2.044 57.831 2.160 Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar Haftalk atk miktar 7.000.000 911.340 14.310 404.820 15.120 Gnlk atk miktar 1.000.000 130.191 2.044 57.831 2.160 Sonu (ton) Atk miktar (k) Atk miktar (yaz) Atk miktar*

SEYHAN YRER ALADA CEYHAN FEKE MAMOLU KARASAL KARATA KOZAN POZANTI SAMBEYL TUFANBEYL YUMURTALIK ADANA

849.283 500.000 6.674 110.000 4.000

800.000 450.000 25.000 90.000 10.000

918.803 367.069 7.590 123.505 5.268

1,18 0,26 0,31 0,53 0,54

1,25 0,29 0,08 0,64 0,22

1,09 0,35 0,18 0,47 0,41

90.000 10.000

80.000 20.000

86.239 10.948

616.140 108.000

88.020 15.429

616.140 108.000

88.020 15.429

0,98 1,54

1,10 0,77

1,02 1,41

1.569.957 1.475.000

1.519.422

9.069.730

1.295.676

0,83

0,88

0,85

VII

Tartma Gre (ton) ADIYAMAN Nfus (k) Nfus (yaz) Hesaplanan nfus Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk atk miktar 1.825.200 8.820 Gnlk atk miktar 260.743 1.260 Haftalk atk miktar 1.825.200 8.820 Gnlk atk miktar 260.743 1.260

Sonu (ton) Atk miktar (k) Atk miktar (yaz) Atk miktar*

MERKEZ BESN ELKHAN GERGER GLBAI KAHTA SAMSAT SNCK TUT ADIYAMAN

250.000 11.306

240.000 11.306

203.038 12.857

1,04 0,11

1,09 0,11

1,28 0,10

3.000 264.306

3.000 254.306

5.998 221.893

32.400

4.629

32.400 1.866.420

4.629 266.631

1,54 1,01

1,54 1,05

0,77 1,20

VIII

ANKARA ALTINDA ANKAYA ETMESGUT GLBAI KEREN MAMAK SNCAN YENMAHHALE AKYURT AYA BALA BEYPAZARI AMLIDERE UBUK ELMADA EVREN GDL HAYMANA KALECK KAZAN KIZILCAHAMAM NALLIHAN POLATLI EREFLKOHSAR ANKARA

Nfus (k)

Nfus (yaz)

Hesaplanan nfus

Tartma Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar

Haftalk atk miktar

Sonu (ton) Gnlk Atk Atk atk miktar miktar miktar (k) (yaz)

Atk miktar*

80.000

90.000

40.153

520.065

74.295

520.065

74.295

0,93

0,83

1,85

500.000 20.000 6.000 45.000 5.600 70.000 4.402 11.400 28.000 25.000 17.000 105.000 917.402

500.000 35.000 8.000 50.000 7.500 75.000 6100 15.000 30.000 40.000 16.000 110.000 982.600

304.639 9.176 8.915 7.524 39.167 7.168 53.000 4.962 12.865 18.049 18.417 19.539 90.969 634.543 110.490 324.000 15.784 46.286 368.250 52.607

3.137.355 220.500 30.870 40.793 200.025 64.800 479.430 86.940 161.255 102.060 217.035 152.145 652.365

448.194 31.500 4.410 5.828 28.575 9.257 68.490 12.420 23.036 14.580 31.005 21.735 93.195

3.137.355 220.500 30.870 40.793 368.250 64.800 479.430 86.940 110.490 324.000 217.035 152.145 652.365 6.405.038

448.194 31.500 4.410 5.828 52.607 9.257 68.490 12.420 15.784 46.286 31.005 21.735 93.195 915.005

0,90 1,58 0,97 1,17 1,65 0,98 2,82 1,38 1,65 1,24 1,28 0,89 1,00

0,90 0,90 0,73 1,05 1,23 0,91 2,04 1,05 1,54 0,78 1,36 0,85 0,93

1,47 3,43 0,49 0,77 1,34 1,29 1,29 2,50 1,23 2,56 1,68 1,11 1,02 1,44

IX

Tartma Gre (ton) ARI MERKEZ Nfus (k) 100.000 Nfus (yaz) 90.000 Hesaplanan nfus 90.710 Tartma Gre (ton) ANTALYA MERKEZ AKSEK ALANYA ELMALI FNKE GAZPAA GNDOMU BRAD KALE KA KEMER KORKUTEL KUMLUCA MANAVGAT SERK ANTALYA 191.746 285.000 163.702 18.000 60.000 80.000 30.000 40.000 130.000 18.788 28.523 81.515 868.000 124.000 8.000 20.000 7.234 16.000 9.746 50.000 15.000 16.559 11.083 Nfus (k) Nfus (yaz) Hesaplanan nfus Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk atk miktar 1.125.883 Gnlk atk miktar 160.840 Haftalk atk miktar 1.125.883 Gnlk atk miktar 160.840

Sonu (ton) Atk miktar (k) Atk miktar (yaz) Atk miktar*

1,61Sonu (ton)

1,79

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar

Atk Atk miktar miktar (k) (yaz)

Atk miktar*

308.700 100.800

44.100 14.400

308.700 100.800

44.100 14.400

2,76 1,48

0,88 0,96

2,66 1,30

78.975 510.120 315.000

11.282 72.874 45.000

78.975 510.120 315.000 868.000 2.181.595

11.282 72.874 45.000 124.000 311.656

1,41 4,05 0,75 1,55 1,63

0,56 2,43 1,13 0,95 1,09

1,56 3,88 1,58 1,52 1,90

X

AYDIN MERKEZ

Nfus (k) 143.561

Nfus (yaz) 125.000

Hesaplanan nfus 162.927

Tartma Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar 203.920 29.131 Tartma Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar 1.462.250

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar

Haftalk atk miktar 906.430

Gnlk atk miktar 129.490

Sonu (ton) Atk Atk miktar miktar (k) (yaz)

Atk miktar*

0,90

1,04

0,79

BALIKESR MERKEZ AYVALIK BALYA BANDIRMA BGAD BURHANYE DURSUNBEY EDREMT ERDEK GME GNEN HAVRAN VRND KEPSUT MANYAS MARMARA ADASI SAVATEPE SINDIRGI SUSURLUK BALIKESR

Nfus (k) 260.000 32.000 2.000 150.000 14.600 14.700 50.000 18.600 41.000 10.200 5.800 5.600 2.300 14.000 22.500 643.300

Nfus (yaz) 260.000 150.000 2.200 140.000 14.600 14.700 150.000 150.000 42.000 10.200 5.800 5.600 10.000 8.000 22.500 985.600

Hesaplanan nfus 244.999 36.375 2.179 110.787 16.547 16.665 44.582 21.182 41.239 11.511 6.564 6.306 2.519 11.700 25.366 598.521

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar 995.400 30.713 897.975 162.630 300.105 450.450 626.220 192.465 52.920 142.200 4.388 128.282 23.233 42.872 34.650 89.460 27.495 7.560 9.276 10.864 2.700 25.920 19.845

Haftalk atk miktar 1.462.250 995.400 30.713 897.975 130.040 300.105 450.450 626.220 192.465 52.920 77.340 80.650 19.550 181.440 138.915 5.636.433

Gnlk atk miktar 208.893 142.200 4.388 128.282 18.577 42.872 64.350 89.460 27.495 7.560 11.049 11.521 2.793 25.920 19.845 805.205

Sonu (ton) Atk Atk miktar miktar (k) (yaz)

Atk miktar*

208.893

130.040

18.577

0,80 4,44 2,19 0,86 1,27 2,92 1,29 4,81 0,67 0,74 1,90 2,06 1,21 1,85 0,88 1,25

0,80 0,95 1,99 0,92 1,27 2,92 0,43 0,60 0,65 0,74 1,90 2,06 0,28 3,24 0,88 0,82

0,85 3,91 2,01 1,16 1,12 2,57 1,44 4,22 0,67 0,66 1,68 1,83 1,11 2,22 0,78 1,35

77.340 80.650 19.550

11.049 11.521 2.793

64.935 76.050 18.900 181.440 138.915

XI

Tartma Gre (ton) Nfus (k) BURSA Nfus (yaz) Hesaplanan nfus 1.854.747 Haftalk atk miktar 6.444.930 Gnlk atk miktar 2.148.310

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar Haftalk atk miktar 6.444.930 Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar 2.003.400 548.100 286.200 78.300 Gnlk atk miktar

Sonu (ton) Atk miktar (k) Atk miktar (yaz) Atk miktar*

1.524.065 1.524.065

2.148.310

1,41

1,41

1,16

DYARBAKIR MERKEZ BSML ERMK INAR N DCLE EL ERGAN HAN HAZRO KOCAKY KULP LCE SLVAN DYARBAKIR

Nfus (k) 1.000.000 95.000

Nfus (yaz) 1.000.000 85.000

Hesaplanan nfus 620.906 69.578

Tartma Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar

Haftalk atk miktar 2.003.400 548.100

Sonu (ton) Gnlk Atk atk miktar miktar (k) 286.200 78.300

Atk miktar (yaz)

Atk miktar*

0,29 0,82 3,79

0,29 0,92 3,56

0,46 1,13 3,33

4.700

5.000

5.354

124.740

17.820

124.740

17.820

6.200 5.678 11.927 64.000 1.187.505

6.200 5.678 11.927 64.000 1.177.805

7.038 6.457 13.564 72.937 795.834

223.650 8.100 123.390 171.675

31.950 1.157 17.627 24.525

223.650 8.100 123.390 171.675 3.203.055

31.950 1.157 17.627 24.525 457.579

5,15 0,20 1,48 0,38 0,39

5,15 0,20 1,48 0,38 0,39

4,54 0,18 1,30 0,34 0,57

XII

DZCE MERKEZ AKAKOCA CUMAYER LML GLYAKA GMOVA KAYNALI YIILCA DZCE

Nfus (k) 99.000 26.500 7.000 9.830 12.000 9.500 4.000 167.830

Nfus (yaz) 99.000 100.000 7.000 8.500 17.000 14.500 3.000 249.000

Hesaplanan nfus 64.423 29.067 8.128 9.748 13.764 10.734 4.240 140.104

Tartma Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar 626.535 205.065 30.240 35.280 30.870 243.180 33.075 89.505 29.295 4.320 5.040 4.410 34.740 4.725

Haftalk atk miktar 626.535 205.065 30.240 35.280 30.870 243.180 33.075 1.204.245

Sonu (ton) Gnlk Atk atk miktar miktar (k) 89.505 29.295 4.320 5.040 4.410 34.740 4.725 172.035

Atk miktar (yaz)

Atk miktar*

0,90 1,11 0,62 0,51 0,37 3,66 1,18 1,03

0,90 0,29 0,62 0,59 0,26 2,40 1,58 0,69

1,39 1,01 0,53 0,52 0,32 3,24 1,11 1,23

EDRNE MERKEZ ENEZ HAVSA PSALA KEAN LALAPAA MER SLOLU UZUNKPR EDRNE

Nfus (k) 120.000 3.941 8.000 8.604 2.200 3.382 6.550 40.000 192.677

Nfus (yaz) 70.000 23.941 8.000 8.604 2.200 3.382 6.550 30.000 152.677

Hesaplanan nfus 135.669 4.482 9.190 9.633 2.582 3.846 7.447 41.124 213.972

Tartma Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar 997.710 39.200 84.580 142.530 5.600 12.083 0 2.530 4.114 5.171 26.493

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar

Haftalk atk miktar 997.710 39.200 84.580 56.543 17.710 28.800 36.200 185.450 1.446.193

Sonu (ton) Gnlk Atk Atk atk miktar miktar miktar (k) (yaz) 142.530 5.600 12.083 8.078 2.530 4.114 5.171 26.493 206.599

Atk miktar*

56.543 18.900 24.570 79.380 257.985

8.078 2.700 3.510 11.340 36.855

1,19 1,42 1,51 0,94 1,15 1,22 0,79 0,66 1,07

2,04 0,23 1,51 0,94 1,15 1,22 0,79 0,88 1,35

1,05 1,25 1,31 0,84 0,98 1,07 0,69 0,64 0,97

17.710 28.800 36.200 185.450

XIII

Tartma Gre (ton) ERZNCAN Nfus (k) 135.000 7.500 3.000 2.862 2.250 3.474 6.000 7.000 17.500 184.586 Nfus (yaz) 135.000 8.000 3.200 3.500 5.000 4.000 10.000 11.000 22.500 202.200 Hesaplanan nfus 121.882 7.445 2.685 3.255 2.551 3.956 6.862 12.745 34.456 195.837 Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk atk miktar 418.860 64.800 15.435 35.100 24.570 11.025 85.590 27.000 126.000 Gnlk atk miktar 59.837 9.257 2.205 5.014 3.510 1.575 12.227 3.857 18.000 Haftalk atk miktar 418.860 64.800 15.435 35.100 24.570 11.025 85.590 27.000 126.000 808.380

Sonu (ton) Gnlk atk miktar 59.837 9.257 2.205 5.014 3.510 1.575 12.227 3.857 18.000 115.483 Atk miktar (k) Atk Atk miktar miktar* (yaz)

MERKEZ AYIRLI L KEMAH KEMALYE OTLUKBEL REFAHYE TERCAN ZML ERZNCAN

0,44 1,23 0,74 1,75 1,56 0,45 2,04 0,55 1,03 0,63

0,44 1,16 0,69 1,43 0,70 0,39 1,22 0,35 0,80 0,57

0,49 1,24 0,82 1,54 1,38 0,40 1,78 0,30 0,52 0,59

XIV

ERZURUM MERKEZ AKALE AT HINIS HORASAN ILICA SPR KARAOBAN KARAYAZI KPRKY NARMAN OLTU OLUR PASNLER PAZARYOLU ENKAYA TEKMAN TORTUM UZUNDERE ERZURUM

Nfus (k) 450.000 15.600

Nfus (yaz) 450.000 15.600

Hesaplanan nfus 410.806 17.682

Tartma Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar 3.044.340 98.640 434.906 14.091

Haftalk atk miktar 3.044.340 98.640

Gnlk atk miktar 434.906 14.091

Sonu (ton) Atk miktar (k)

Atk miktar (yaz)

Atk miktar*

0,97 0,90

0,97 0,90

1,06 0,80

12.683 5.000 3.700

12.683 5.000 3.700

14.423 7.675 4.221

4.410 26.460 1.890

630 3.780 270

4.410 26.460 1.890

630 3.780 270

0,05 0,76 0,07

0,05 0,76 0,07

0,04 0,49 0,06

4.000 4.900 3.800 6.900 8.000 5.000 519.583

5.000 6.000 6.200 6.000 8.000 10.000 528.183

3.720 5.488 4.180 7.221 8.990 5.476 489.883 40.710 5.816

35.100 22.050 23.625 6.615 14.040

5.014 3.150 3.375 945 2.006

35.100 22.050 23.625 6.615 14.040 40.710 3.317.880

5.014 3.150 3.375 945 2.006 5.816 473.983

1,25 0,64 0,89 0,14 0,25 1,16 0,91

1,00 0,53 0,54 0,16 0,25 0,58 0,90

1,35 0,57 0,81 0,13 0,22 1,06 0,97

XV

ESKEHR MERKEZ ALPU BEYLKOVA FTELER GNYZ HAN NN MAHMUDYE MHALGAZ MHALICIK SARICAKAYA SEYTGAZ SVRHSAR ESKEHR

Nfus (k)

Nfus (yaz)

Hesaplanan nfus

Tartma Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar 52.920 7.560

Haftalk atk miktar 52.920

Gnlk atk miktar 7.560

Sonu (ton) Atk miktar (k)

Atk miktar (yaz)

Atk miktar*

5.800

7.500

6.491

1,30

1,01

1,16

5.150

5.150

5.846

35.100

5.014

35.100

5.014

0,97

0,97

0,86

8.000 3.300 22.250

8.000 3.300 23.950

9.032 3.731 25.101

38.903 28.665

5.558 4.095

38.903 28.665 155.588

5.558 4.095 22.227

0,69 1,24 1,00

0,69 1,24 0,93

0,62 1,10 0,89

XVI

GAZANTEP MERKEZ (AHNBEY+ EHTKAML+ OUZEL) ARABAN ISLAHYE KARKAMI NZP NURDAI YAVUZEL GAZANTEP

Nfus (k)

Nfus (yaz)

Hesaplanan nfus

Tartma Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar 3.971.150 567.307

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar

Haftalk atk miktar 3.971.150

Gnlk atk miktar 567.307 18.051

Sonu (ton) Atk miktar (k)

Atk miktar (yaz)

Atk miktar*

1.044.660 1.044.660 18.000 20.000

983.746 12.130

0,54 1,00

0,54 0,90

0,58 1,49

126.360

18.051

126.360

100.000

100.000

81.458

211.680

30.240

211.680

30.240

0,30

0,30

0,37

1.162.660 1.164.660

1.077.334

4.309.190

615.599

0,53

0,53

0,57

ISPARTA MERKEZ

Nfus (k) 250.000

Nfus (yaz) 220.000

Hesaplanan nfus 168.873

Tartma Gre Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar 5.709.750 190.325

Sefer Saysna Gre Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar

Haftalk atk miktar 1.332.275

Gnlk atk miktar 190.325

Sonu Atk miktar (k)

Atk miktar (yaz)

Atk miktar*

0,76

0,87

1,13

Nfus (k) STANBUL 11.500.000

Nfus (yaz)

Hesaplanan nfus

Tartma Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar 93.336.300 13.333.757

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar

Haftalk atk miktar

Sonu (ton) Atk Gnlk atk miktar miktar (k)

Atk miktar (yaz)

Atk miktar*

93.336.300 13.333.757

1,16

1,16

XVII

KAHRAMANMARA MERKEZ AFN ANDIRIN ALAYANCERT EKNZ ELBSTAN GKSUN NURHAK PAZARCIK TRKOLU KAHRAMANMARA

Nfus (k) 332.000 35.830 8.000 12.500 6.200 71.400 35.000 24.500 12.000 537.430

Nfus (yaz) 332.000 45.260 15.000 10.000 40.000 92.000 35.000 24.500 14.000 607.760

Hesaplanan nfus 370.961 40.751 9.451 14.377 7.824 81.312 34.381 27.719 13.553 600.329

Tartma Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar 1.161.090 180.180 70.200 261.135 122.117 482.895 152.100 248.850 151.200 165.870 25.740 10.029 37.305 17.445 68.985 21.729 35.550 21.600

Haftalk atk miktar 1.161.090 180.180 70.200 261.135 122.117 482.895 152.100 248.850 151.200 2.829.767

Gnlk atk miktar 165.870 25.740 10.029 37.305 17.445 68.985 21.729 35.550 21.600 404.252

Sonu (ton) Atk miktar (k)

Atk miktar (yaz)

Atk miktar*

0,50 0,72 1,25 2,98 2,81 0,97 0,62 1,45 1,80 0,75

0,50 0,57 0,67 3,73 0,44 0,75 0,62 1,45 1,54 0,67

0,45 0,63 1,06 2,59 2,23 0,85 0,63 1,28 1,59 0,67

XVIII

Tartma Gre (ton) ZMR Nfus (k) Nfus (yaz) 100.000 400.000 580.000 Hesaplanan nfus 76.054 444.801 351.017 Haftalk atk miktar 697.365 1.516.310 3.471.000 Gnlk atk miktar 99.624 216.616 495.857

Sefer Saysna Gre (ton)

BALOVA 68.000 BORNOVA 400.000 BUCA 600.000 L GAZEMR GZELBAHE KARIYAKA KONAK NARLIDERE 60.000 ALAA 40.000 BAYINDIR 18.500 BERGAMA 52.985 BEYDA EME 25.000 DKL 15.000 FOA KARABURUN 2.950 KEMALPAA KINIK KRAZ MENDERES MENEMEN DEM 80.000 SEFERHSAR 20.000 SELUK 25.500 TRE TORBALI URLA ZMR 1.407.935

Sonu (ton) Atk Haftalk Gnlk atk Haftalkatk Gnlk atk miktar atk miktar miktar miktar miktar (k) 697.365 99.624 1,47 1.516.310 216.616 0,54 3.471.000 495.857 0,83

Atk miktar (yaz) 1,00 0,54 0,85

Atk miktar* 1,31 0,49 1,41

60.000 40.000 18.000 45.000 300.000 80.000 15.000

61.532 42.688 18.048 59.332 28.723 14.274 3.334

261.790

37.399 260.190 167.895 464.310 848.250 542.880 35.100 37.170 23.985 66.330 121.179 77.554 5.014

261.790 260.190 167.895 464.310 848.250 542.880 35.100

37.399 37.170 23.985 66.330 121.179 77.554 5.014

0,62 0,93 1,30 1,25 4,85 5,17 1,70

0,62 0,93 1,33 1,47 0,40 0,97 0,33

0,61 0,87 1,33 1,12 4,22 5,43 1,50

60.000 60.000 40.000

70.390 19.931 28.901

137.025 258.570 290.644 41.521

19.575 36.939

137.025 258.570 290.644

19.575 36.939 41.521

0,24 1,85 1,63

0,33 0,62 1,04

0,28 1,85 1,44

1.798.000

1.219.026

8.951.329

1.278.761

0,91

0,71

1,05

XIX

Nfus (k) KIRIKKALE

Nfus (yaz)

Hesaplanan nfus 324.444

Tartma Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar KI YAZ 330.000 282.630

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk Gnlk atk atk miktar miktar

Haftalk atk miktar

Gnlk atk miktar

Sonu (ton) Atk Atk miktar miktar (yaz) (k)

Atk miktar*

1,02 0,87

Tartma Gre (ton) KAYSER Nfus (k) Nfus (yaz) Hesaplanan nfus 310.393 270.000 3.500 13.000 40.000 3.500 16.555 5.000 9.000 5.500 4.404 100.000 13.000 22.000 13.700 519.159 260.000 7.500 13.500 60.000 7.000 50.000 8.000 9.000 6.500 6.000 120.000 13.300 23.000 13.700 597.500 299.605 3.713 14.227 39.898 6.840 22.352 8.080 13.732 5.965 5.008 39.665 12.467 25.775 15.450 823.173 578.350 82.621 2.150.010 307.144 Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk atk miktar 1.007.685 18.900 360.360 1.156.500 504 61.898 20.790 61.740 93.308 49.770 330.750 22.680 127.890 47.880 Gnlk atk miktar 143.955 2.150.010 2.700 51.480 165.214 72 8.843 2.970 8.820 13.330 7.110 47.250 3.240 18.270 6.840 18.900 360.360 578.350 504 61.898 20.790 61.740 93.308 49.770 330.750 22.680 127.890 47.880 3.924.829 307.144 2.700 51.480 82.621 72 8.843 2.970 8.820 13.330 7.110 47.250 3.240 18.270 6.840 560.690 Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar

Sonu (ton) Atk miktar (k) Atk Atk miktar miktar* (yaz)

KOCASNAN MELKGAZ AKKILA BNYAN DEVEL FELAHYE HACILAR NCESU ZVATAN PINARBAI SARIOLAN SARIZ TALAS TOMARZA YAHYALI YELHSAR KAYSER

1,14 0,77 3,96 2,07 0,02 0,53 0,59 0,98 2,42 1,61 0,47 0,25 0,83 0,50 1,08

1,18 0,36 3,81 1,38 0,01 0,18 0,37 0,98 2,05 1,19 0,39 0,24 0,79 0,50 0,94

0,46 1,03 0,73 3,62 2,07 0,01 0,40 0,37 0,64 2,23 1,42 1,19 0,26 0,71 0,44 0,68

XX

Tartma Gre (ton) KOCAEL Nfus (k) Nfus (yaz) Hesaplanan nfus Haftalk atk miktar 2.324.600 400.670 172.480 459.500 Gnlk atk miktar 332.086 57.239 24.640 65.643

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk atk miktar 1.252.755 483.210 141.120 309.330 594.720 Gnlk atk miktar 178.965 69.030 20.160 44.190 84.960 Haftalk atk miktar 2.324.600 400.670 172.480 459.500 594.720 3.951.970 Gnlk atk miktar 332.086 57.239 24.640 65.643 84.960 564.567

Sonu (ton) Atk miktar (k) Atk miktar (yaz) Atk miktar*

MERKEZ GEBZE GLCK KANDIRA KARAMRSEL KRFEZ DERNCE KOCAEL 100.000 111.000 611.843 100.000 111.000 891.843 93.182 106.896 566.171 Tartma Gre (ton) KONYA Nfus (k) 800.000 Nfus (yaz) 750.000 Hesaplanan nfus 1.472.499 Haftalk atk miktar 5.906.350 Gnlk atk miktar 843.764 Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar Haftalk atk miktar 5.906.350 Gnlk atk miktar 843.764 300.000 80.843 20.000 500.000 80.843 100.000 288.272 63.446 14.376

1,11 0,71 1,23 0,66 0,77 0,92Sonu (ton) Atk miktar (k)

0,66 0,71 0,25 0,66 0,77 0,63

1,15 0,90 1,71 0,70 0,79 1,00

Atk miktar (yaz)

Atk miktar*

1,05

1,13

XXI

Tartma Gre (ton) SAKARYA Nfus (k) 200.000 8.000 31.200 32.500 6.520 Nfus (yaz) 200.000 8.000 31.200 32.500 6.000 Hesaplanan nfus 322.690 8.936 26.375 32.453 4.760 33.600 4.800 Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk atk miktar 2.264.535 38.259 346.500 67.284 29.700 Gnlk atk miktar 323.505 5.466 49.500 9.612 4.243 Haftalk atk miktar 2.264.535 38.259 346.500 67.284 33.600 Gnlk atk miktar 323.505 5.466 49.500 9.612 4.800

Sonu (ton) Atk miktar (k) Atk miktar (yaz) Atk miktar*

MERKEZ FERZL STL AKYAZI GEYVE HENDEK KARAPREK KARASU KAYNARCA KOCAAL PAMUKOVA SAPANCA TARAKLI SAKARYA

1,62 0,68 1,59 0,30 0,74

1,62 0,68 1,59 0,30 0,80 0,61 1,88 0,30 1,01

21.800 278.220

40.000 277.700 395.214 2.750.178 392.883

1,41

1,41

0,99

Tartma Gre (ton) Nfus (k) 700.000 Nfus (yaz) 730.000 Hesaplanan nfus 1.136.338 Haftalk atk miktar 3.732.000 Gnlk atk miktar 533.143

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar Haftalk atk miktar 3.732.000 Gnlk atk miktar 533.143

Sonu (ton) Atk miktar (k) Atk miktar (yaz) Atk miktar*

MERSN

0,76

0,73

XXII

Tartma Gre (ton) SAMSUN Nfus (k) 447.123 11.000 2.000 6.500 105.000 65.000 21.000 13.500 10.500 9.000 4.500 Nfus (yaz) 431.843 15.000 1.600 4.500 90.000 75.000 22.000 12.500 25.000 20.000 6.500 Hesaplanan nfus 413.018 13.590 2.190 6.425 95.223 55.939 22.045 8.951 10.346 10.153 7.168 29.350 4.193 64.600 9.229 33.400 527.650 375.415 4.771 75.379 53.631 Haftalk atk miktar Gnlk atk miktar

Sefer Saysna Gre (ton) Haftalk atk miktar 1.322.100 111.888 15.435 13.860 414.540 83.385 55.125 62.550 226.395 11.869 Gnlk atk miktar 188.871 15.984 2.205 1.980 59.220 11.912 7.875 8.936 32.342 1.696 Haftalk atk miktar 1.322.100 111.888 15.435 33.400 527.650 375.415 83.385 64.600 62.550 226.395 29.350 Gnlk atk miktar 188.871 15.984 2.205 4.771 75.379 53.631 11.912 9.229 8.936 32.342 4.193

Sonu (ton) Atk miktar (k) Atk miktar (yaz) Atk miktar*

MERKEZ ALAAM ASARCIK AYVACIK BAFRA ARAMBA HAVZA KAVAK LADK ONDOKUZMAYIS SALIPAZARI TEKKEKY TERME VEZRKPR YAKAKEN