Kasaysayan Ng Pag-unlad Ng Wikang Filipino 12

27

Transcript of Kasaysayan Ng Pag-unlad Ng Wikang Filipino 12

Enero,12,1935: Hinirang ni Pangulong MANUEL L. QUEZON ang mga kagawad na bubuo ng Surian ng Wikang Pambansa alinsunod sa tadhana ng seksyon 1, Batas Komonwelt blg 184, sa pagkakasusog na Batas Komonwelt Blg 333.

Oktubre,27,1936: Itinagubilin ni Pangulong Manuel L. Quezon sa Asemblea Nasyonal ang paglikha ng isang surian na Wikang Pambansa na gagawa ng isang pag-aaral ng mga wikang katutubo sa Pilipinas, sa layuning makapagpaunlad at makapagpatibay ng isang wikang panlahat na Batas Komonwelt Blg. 184 na lumikha ng surian ng Wikang Pambansa at itinatakda ang mga kapangyarihan at tungkulin nito.

Hunyo,18,1937: Pinagtibay ng Batas ng Komonwelt Blg. 333 na nagsususog sa ilang seksyon ng Batas Komonwelt Blg. 184.

Disyembre,30,1937: Bilang pag-alinsunod sa tadhana Batas ng Komonwelt Blg. 184, sa pamamagitan ng kautusang tagapagpaganap ng Blg. 134 ay ipinahayag ni Pangulong Quezon ang wikang Pambansa ng Pilipinas na batay sa Tagalog.

Abril,1,1940: Batay sa Kautusang Tapagpaganap Blg. 263 ay binigyang pahintulot ang pagpapalimbag ng isang Diksyunaryo at isang Gramatika ng Wikang Pambansa. Hunyo,19,1940: ay pasisimulan ng ituro ang Wikang Pambansa ng Pilipinas sa lahat ng paaralang pampubliko at pribado sa buong kapuluan.

Hunyo,7,1940: Pinagtibay ng Batas Komonwelt Blg. 570 nagtatadhana bukod sa ibang wika ay magiging isa na sa Wikang opisyal ng Pilipinas simula Hulyo,4,1940.

Marso,26,1954: Nilagdaan ni Pangulong Magsaysay ang Proklama Blg. 186 na nagsusog sa Proklama Blg. 12, serye ng 1954 na sa pamamagitan nitoy ang panahon pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa taon-taon simula sa ika-13 hanggang ika-19 ng Agosto. Nakapaloob sa panahang saklaw ang pagdiriwang ng kaarawan ni Pang. Manuel Quezon.

Agosto 13, 1959: Pinalabas ni Kalihim Jose Romero ng Kagawaran ng Edukasyon ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 7, na nagsasaad na kailan may tutukuyin ang Wikang Pambansa, salitang Pilipino ay siyang gagamitin. Oktubre 24, 1967: Naglagda ang pangulong Marcos ng isang kautusang tagapagpaganap (Blg. 96, na nagtatadhanang ang lahat ng gusali, edipisyo at tanggapan ng pamahalaan ay papangalanan na sa Pilipino.

Marso 27, 1968: Pinapalabas ng kalihim Tagapagtanggap Rafael M. Salas ang memorandum Sirkular Blg. 172 na nagbibigay-diin sa pagpapairal ng kautusang Tagapagpaganap Blg. 96 at bilang karagdagan ay iniatas din ang mga letterhead ng mga kagawaran, tanggapan at mga sangay ng pamahalaan ay nararapat na nasusulat sa Pilipino, kalakip ang kaukulang teksto sa Ingles. Iniatas din na ang pormularyo ng panunumpa sa tungkulin ng mga pinuno at empleyado ng pamahalaan ay sa Pilipino gagawin.

Agosto 5, 1968: Pinapalabas ang Memorandum Sirkular Blg. 199 na nilagdaan ni Kalihim tagapagtanggap Rafael Ms. Sales na nananawagan sa mga pinuno at empleyado sa pamahalaan na dumalo sa mga seminar Pilipino na idinaraos ng surian ng Wikang Pambansa sa lahat ng purok pangwika.

Agosto 6, 1968 : Ang Kautusang Tagapagtanggap Blg. 187 na nilagdaan ng Pangulo na nag-aantas sa lahat ng kagawaran, kawanihan, tanggaapan at iba pa pang sangay ng pamahalaan ng gamitin ang Wikang Pilipino hanggat maari sa linggo ng Wikang Pambansa at pagkaraan nito, sa lahat ng opisyal na komunikasyon at ransaksyon ng pamahalaan.

Agosto 7, 1969: Ang Memorandum Blg. 277 ay pinapalabas ni Kalihim Tagapagpaganap Ernesto M. Maceda na na bumabago sa memorandum Sirkular Blg. 199 na nananawagan sa mga pinuno at empleyado ng pamahalaan na dumalo sa mga seminar sa Pilipino na idaraos ng Surian ng Wikang Pambansa sa lahat ng pangwika hanggang sa ang lahat ng pook ay masaklaw ng kilusang pangkapuluan sa pagpapalaganap ng Wikang Pambansa.

Agosto 17, 1970: Pinapalabas ni Kalihim Tagapagpaganap Alejandro Melchor ang Memorandum Sirkular Blg. 384 na nagtatalaga ng mga may kakayahang tauhang upang mamahala ng lahat ng komunikasyon sa Pilipino sa lahat ng Departamento, Kawanihan, Tanggapan at iba pang sangay ng pamahalaan kabilang ang mga korporasyong ari o kontrolado ng pamahalaan.

Marso 4, 1971: Pinalabas ni Kalihim Tagapagpaganap Alejandro Melchor ang Memorandum Blg. 443 na hinihiling sa lahat ng tanggapan ng pamahalaan na magdaos ng palatuntunan sa alaala ika-83 anibersaryo ng kapanganakan ni Francisco Baltazar sa Abril 2, 1971.

Marso 16, 1971: Nilagdaan ni Pangulong Ferdinand E. Marcos ang Kautusang Tagapagpaganap 304 na nagpapanauli sa Surian ng Wikang Pambansa at nililiwanag ang kanyang mga kapangyarihan at tungkulin.

Hulyo 29, 1971: Memorandum Sirkular Blg. 448 na humihiling sa lahat ng tanggapan ng pamahalaan na magdaos ng palatuntunan sa pagdiriwang ng Wikang Pambansa, Agosto 13-19. Disyembre 1, 1972: Nilagdaan ni Pangulong Marcos ang Kautusang Panlahat Blg. 17, na nag-uutos na limbagin sa Pilipino at Ingles sa Official Gazette at gayun din sa mga pahayagang may malawak na sirkulasyon bago idaos ang plebisito para sa ratipikasyon ng Saligang Batas noong Enero 5, 1973.

Disyembre 1972: Nag-atas ang Pangulong (Blg. 73) Ferdinand E. Marcos sa Surian ng Wikang Pambansa na ang Saligang Batas ay isalin sa mga Wikang sinasalita ng may limampung libong mamamayan, alin sunod sa probisyon ng Saligang Batas ( Artikulo XV, Seksyon 3[1] )

1973: Sa Saligang Batas, Artikulo XIV, seksyon 3: Ang Saligang Batas na ito ay dapat ipahayag sa Ingles at Pilipino, ang dapat na mga wikang Opisyal, at isalin sa bawat dayalektong sinasalita ng mahigit sa limampung libong taon taong-bayan, at sa Kastila at Arabik. Sakaling may hidwaan, ang tekstong Ingles ang mananaig. Ang Pambansang Asembleya ay dapat gumagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pormal na adpsyon na panlahat na Wikang Pambansa na makikilalang Pilipino.

1974(Hunyo 19)- Nilagdaan ni Kalihim Juan L. Manuel ng Edukasyon at Kultura ang Kauutusang Pangkagawarang Blg. 25 na nagtadhana ng mga panuntunan sa pagpapatupad ng patakarang esukasyon baylingwal sa mga paaralan sa magsisimula sa taong-aralan 19741975. Ang kauutusang ito ay alinsunod sa mga tadhana ng Saligang Batas ng 1972.

1978 (Hulyo 21)- Nilagdaan ng ministrong Edukasyon at Kultura Juan L. Manuel ang Kautusang Pagministri Blg. 22 na naguutos sa isama ang pilipino sa lahat ng kurikulum pandalubhasang antas. Magsimula sa unang semestre ng taongaralan 1979-1980. ang lahat ng pangmatas na edukasyon institusyon ay magbubukas ng anim (6) na unit sa Pilipino sa kanilang mga Palatuntunang aralinsa lahat ng kurso, maliban sa mga kursong pagtuturo sa labindalawang(12) yunit.

1986(Agosto)- Nilagdaan ni Pangulong Corazon C. Aquino ang Proklamasyon Blg. 19 na kumikilala sa wikang Pambansa na gumawa ng napakahalagang papel sa Himagsikang pinasiklab ng Kapangyarihan Bayan na nagbunsod ng bagong pamahalaan.

1971 (Marso 4)- Pinalabas ni Kalihim Tagapagpaganap Alejandro Melchor ang Memorandum Blg. 443 na hinihiling sa lahat ng tanggapan ng Pamahalaan na magdaos ng palatuntunan sa alaala ika83 anibersaryo ng Kapanganakan ni Francisco Baltazar sa Abril 2,1971.

1971 (Marso 16)- Nilagdaan ni Pangulong Ferdinand E. Marcos ang Kautusang Tagapagpaganap 304 na napapanauli sa Surian ng Wikang Pambansa at nililiwanag ang kanyang mga kapangyarihan at tungkulin.

Ang Surian ng Wikang Pambansa ay nagkaroon ng sumusunod na mga kapangyarihan, Tunkulin at Gawain: 1. Mahayag ng mga kinakailangang panuntunan at alituntunin na alinsunod sa mga pamantayang umiiral at tumutugon sa mga pinakabagong kaunlaran sa agham ng linggwistika tungo sa pagpapalawak at pagpapalakas