Karta Praw Podstawowych (KPP)
description
Transcript of Karta Praw Podstawowych (KPP)
Karta Praw Podstawowych (KPP)
Na poprzednim wykładzie powiedzieliśmy sobie, że
• Przedmiotem EPS jest zapewnienie realizacji praw socjalnych mieszkańców UE poprzez:
- Wspieranie zatrudnienia ( edukacja zawodowa, przekwalifikowanie, uznawanie wykształcenia)
- Poprawę warunków pracy- Rozwój dialogu Pracodawcy – pracownicy- Walkę z ubóstwem i dyskryminacją- Zapewnienie godziwego ZS
Na poprzednim wykładzie powiedzieliśmy sobie, że
• Beneficjentami EPS są :
- Państwa członkowskie i jego instytucje;- regiony, zwłaszcza zapóźnione- Pracodawcy i związki zawodowe- Pracownicy i obywatele UE
Realizatorami EPS są:
- Organu UE ( Rada Europejska, KE, PE, ETS, Komitety), rządy państw członkowskich, regiony, samorządy, organizacje
Istota i historia powstania KPP
• KPP to zbiór fundamentalnych praw człowieka i obywatela, określa też obowiązki UE w zakresie realizacji tych praw.
• Karta jest kompilacją dokumentów i zobowiązań międzynarodowych m.in. Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Paktu Praw Człowieka, Europejskiej karty Socjalnej
Istota i historia powstania KPP
• Projekt Karty przygotowywał Konwent;• KPP została proklamowana przez Radę,
Komisje i PE w 2000 r. w Nicei;• Podstawowe prawa socjalne znajdują ochronę w
rozdziale „Solidarność”;• W Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
nadano KPP moc obowiązującą; • Wyłączenie wywalczyły sobie Wlk.Brytania i
Polska;
Prawa Podstawowe wg KPP
• Karta składa się z preambuły, 7 rozdziałów i 54 artykułów.
• Godność ( art.1-5)• Wolność ( art.6-19)• Równość (art. 20-26)• Solidarność ( art.27-38)• Prawa obywatelskie (art. 39 – 46)• Wymiar sprawiedliwości (art. 47 – 50)• Postanowienia ogólne ( art.51 – 54 )
Omówienie artykułów KPP - godność
• Godność ludzka jest nienaruszalna, ma być szanowana i chroniona;
• Każdy ma prawo do życia;• Nikt nie może być skazany na karę śmierci;• Każdy ma prawo do poszanowania swojej
integralności fizycznej i psychicznej;• Zakaz praktyk eugenicznych ( selekcji osób),
wykorzystywania ciał ludzkich jako źródła zysku, klonowania istot ludzkich;
• Zakaz niewolnictwa i poddaństwa, handlu ludźmi i pracy przymusowej;
Wybrane artykuły KPP - wolność
• Każdy ma prawo do:- wolności i bezpieczeństwa osobistego;- poszanowania życia prywatnego i rodzinnego,
domu i komunikowania się;- zawarcia małżeństwa i założenia rodziny;- wolności myśli, sumienia i religii, wolności
wypowiedzi;- gromadzenia się, stowarzyszania, zwłaszcza w
partiach politycznych;- gwarantuje się wolność i pluralizm mediów .
Wybrane art. KPP – wolność cd
• Każdy ma prawo do :- zrzeszania się w związki zawodowe;- wolności w zakresie sztuki i badań naukowych;- podejmowania pracy w swobodnie wybranym
zawodzie;- swobody poszukiwania zatrudnienia,
wykonywania pracy i prowadzenia firmy na terenie UE;
- prawo do własności i azylu.
Wybrane art. KPP - równość
• Każdy jest równy wobec prawa;
• Zakazana jest jakakolwiek dyskryminacja ( płeć, rasa, kolor skóry, pochodzenie etniczne czy społeczne, cechy genetyczne, język, religię lub światopogląd, opinie polityczne, narodowość, majątek, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną czy polityczną).
Wybrane art.. KPP - równość
• UE szanuje różnorodność kulturową, religijną i językową;
• Należy zapewnić równość kobiet i mężczyzn we wszystkich dziedzinach ( możliwa pozytywna dyskryminacja);
• Prawa dziecka ( ochrona, opieka, prawo wyrażania poglądów i branie ich pod uwagę);
• Prawa osób niepełnosprawnych i w podeszłym wieku ( środki zapewniające im niezależność, integrację zawodową i społeczną, udział w życiu społeczności).
Wybrane art..KPP - solidarność
• Należy pracownikom zagwarantować :
- Prawo do informacji w przedsiębiorstwie;
- Prawo do rokowań i działań zbiorowych ( dot. też organizacji pracodawców);
- Dostęp do pośrednictwa pracy;
- Ochronę w przypadku nieuzasadnionego zwolnienia;
- Należyte i sprawiedliwe warunki pracy.
Wybrane art.. KPP - solidarność
• Zakaz pracy dzieci;• Szczególna ochrona rodziny i umożliwianie
godzenia życia rodzinnego z pracą;• Prawo do zabezpieczenia społecznego i usług
społecznych ( macierzyństwo, choroba, wypadek przy pracy, zależność i podeszły wiek, utrata pracy);
• Ochrona zdrowia( profilaktyka i leczenia) oraz konsumentów.
Wybrane art.. KPP – prawa obywatelskie
• Głosowanie i kandydowanie w wyborach do PE oraz do władz lokalnych w państwie, gdzie aktualnie zamieszkuje;
• Prawo do dobrej administracji ( bezstronne rozpatrzenie spraw w rozsądnym terminie);
• Dostęp do dokumentów zwłaszcza dot. organów i jednostek UE;
• Prawo do petycji do PE;• Swoboda przemieszczania się i opieka
dyplomatyczna i konsularna.
Wybrane art..KPP – wymiar sprawiedliwości
• Każdy ma prawo do :- Środka prawnego przed sądem;- Sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy
przez niezawisłym sądem;- Uzyskania porady prawnej, obrońcy i
przedstawiciela;- Uznania za niewinnego póki sprawa nie zostanie
zakończona;- Ponownego niekarania w tej samej sprawie.
Wybrane art.. KPP – postanowienia ogólne
• Wszelkie ograniczenia w korzystaniu z praw i wolności zawartych w KPP muszą szanować ich istotę;
• Ograniczenia muszą być proporcjonalne, mogą być wprowadzane w razie ważnej konieczności, ze względu na interes ogólny i prawa innych osób;
• Implementacja zapisów Karty ma wpływ na PS Unii i krajów członkowskich, ale uwzględnia też ich różnorodność.
Karta Praw Podstawowych w Polsce
• Polska ( i Wlk. Brytania) zastrzegła sobie zakres stosowania Karty w protokole dołączonym do Traktatu o funkcjonowaniu UE;
• Powody : „ interpretacja prawa przez ETPCz, doprowadziłyby do zmian def.rodziny i przymuszały do uznania małżeństw homoseksualnych” (L.Kaczyński);
• Zapisy Karty mogą się stać powodem niemieckich roszczeń majątkowych na Ziemiach Zachodnich ( opinia A. Fotygi).
Karta Praw Podstawowych w Polsce
• Za przyjęciem Karty opowiadali się : - NSZZ „Solidarność”- -Wł. Bartoszewski, B. Klich. J.
Protasiewicz, J. Saryusz – Wolski, D. Tusk, B. Komorowski;
- Amnesty Internatinal , Helsińska Fundacja Praw Człowieka;
- Znaczna część opinii publicznej (57% za, 22% przeciw).
Karta Praw Podstawowych w Polsce
• Przeciw przyjęciu Karty byli :- prof.. A. Zoll;- Deputowany PiS Konrad Szymański; - Rzecznik Praw Obywatelskich J. Kochanowski;- Episkopat Polski;
Ostatecznie premier D. Tusk podpisał Traktat w kształcie wynegocjowanym, przez Prez. L. Kaczyńskiego ( listopad 2007)
Czy KPP obowiązuje w Polsce
• Formalnie w brzmieniu przyjętym w Traktacie o funkcjonowaniu UE obowiązuje z zastrzeżeniem, że polskie prawo ma pierwszeństwo przed zapisami w Karcie;
• Praktycznie, wszystkie zapisy Karty zastały już przez Polskę uznane jako obowiązujące we wcześniej ratyfikowanych dokumentach – jednakże nie przestrzeganie ich nie grozi sądowym nakazem zmian prawa polskiego.
Czy KPP jest przestrzegana ? - dyskusja
• Czy mamy pełna ochronę socjalną ?• Czy dostęp do służby zdrowia jest na
miarę oczekiwań ?• Czy prawa pracownicze są gwarantowane
w wystarczającym stopniu ?• Czy wolność słowa jest przestrzegana we
wszystkich krajach UE ?• Czy prawa mniejszości są w pełni
respektowane ?