Bartosz Filip Malinowski - Crowdsourcing dla Starbucksa, małych startupów i otwartych miast
Karolina Grodecka: Adaptowanie i publikowanie Otwartych Zasobów Edukacyjnych. Kwestie prawne i...
-
Upload
centrumcyfrowe -
Category
Education
-
view
516 -
download
0
Transcript of Karolina Grodecka: Adaptowanie i publikowanie Otwartych Zasobów Edukacyjnych. Kwestie prawne i...
This project was financed with the support of the European Commission. This publication is the sole responsibility of the author and the Commission is not responsible for any use that may be made of the information contained therein.
Adaptowanie i publikowanie OZE. Kwestie prawne i praktyczne - webinar
19 maja 2015 r. Prowadzenie: Karolina Grodecka, Centrum e-Learningu AGH
Spotkaliśmy się, aby
zdobyć umiejętności dostosowywania otwartych zasobów edukacyjnych do własnego kontekstu i potrzeb wynikających ze specyfiki nauczanego przedmiotu.
W rezultacie webinaru uczestnicy będą:• rozumieli różnicę między wykorzystaniem OZE i zasobów objętych
tradycyjnym prawem autorskim,• potrafili wykorzystywać OZE zgodnie z warunkami licencji,• znali sposoby efektywnej lokalizacji otwartych treści,• znali serwisy do publikacji własnych materiałów w sieci w otwarty sposób.
W sieci mamy dostęp do ogromnej ilości materiałów graficznych, zdjęć czy muzyki.
ALE nie zawsze z materiałów tych można korzystać dowolnie. Istnieje szereg ograniczeń i warunków jakie musimy spełnić, aby móc wykorzystywać te zasoby legalnie.
Treści w sieci
dozwolony użytek prywatnego dozwolony użytek publiczny prawo cytatu
rodzaj (ograniczonej) swobody korzystania z publikacji autorstwa innych osób
Treści w sieci a prawo autorskie
1994 r.
POWSZECHNY DOSTĘP DO INTERNETU WSZYSTKO ZMIENIŁ
> 100% zgodności
Korzystanie z OZE
lokalizacja
(Koalicja Otwartej Edukacji, 2012)
Piramida otwartości prawnej publikacji
Źródło: State of the Commons. Report, https://stateof.creativecommons.org/report/, 2014
Aż 76% dostępnych w 2014 r. zasobów można modyfikować, a 58% wykorzystywać także do celów komercyjnych
Zasoby na licencjach CC
Które z licencji CC umożliwiają adaptację?
Adaptacja OZE
Na zajęciach z Automatyzacji i robotyzacji procesów produkcyjnych mogę wykorzystać: http://ocw.mit.edu/courses/electrical-engineering-and-computer-science/6-002-circuits-and-electronics-spring-2007/video-lectures/6002_l2.pdf Jako materiał dodatkowy do ćwiczeń. Zatem, utwór zależny na pewno udostępnię jako mniej więcej 30% treści utworuoryginalnego, ponadto będzie w wersji polskiej (tłum. moje) i w innym układzie graficznym(comic sans-owi mówimy zdecydowane „nie!”)
Zasób: http://otworzksiazke.pl/images/ksiazki/media_aktywni/media_aktywni.pdf
Zasób dostępny jest na licencji CC BY. Wykorzystam podrozdział 3B: Propozycje tematów lekcji w kursie e-learningowym poświęconym dydaktyce akademickiej. Uczestnicy kursu z tematów przytoczonych przez autora ułożonych alfabetycznie, będą układali autorskie programy zajęć.
Rysunek neuronu na stronie otwartego zasobu: http://www.clker.com/clipart-neuron.html# Przechodząc do strony: http://www.clker.com/inc/svgedit/svg-editor.html?paramurl=/inc/clean.html?id=18262 pozwalającej na edycję, dzięki udostępnionych narzędziom mogę dodać tekstowe opisy różnych części neuronu lub inne teksty odnoszące się do mojego przekazu. Rysunek mogę następnie zachować, eksportować itp.
Dozwolony użytek a licencje CC
Grafika: The 1709 blog, http://the1709blog.blogspot.com/2013/03/copyright-hub-gets-150000-government.html, CC BY
Czy w ramach dozwolonego użytku można korzystać z zasobów na licencjach CC tak samo
jak z każdego innego zasobu dostępnego w sieci?
Licencje Creative Commons, na których dostępne do otwarte zasoby edukacyjne wyraźnie zastrzegają, że nie wpływają na możliwość korzystania z utworu na zasadzie dozwolonego użytku osobistego/edukacyjnego.
Oznacza to, że z otwartych zasobów można korzystać tak samo jak z każdego innego zasobu (np. modyfikować nawet jeśli licencja CC na to nie zezwala) o ile nie będziemy ich publicznie rozpowszechniać.
Dozwolony użytek a licencje CC
Opis wykorzystanych OZE
Wykorzystując utwór dostępny na licencji Creative Commons, musimy dochować warunków określonych w licencji oraz opisać utwór tak, by każdy wiedział kto jest jego autorem i jak może z niego skorzystać.
Schemat takiego opisu powinny wyglądać następująco:
© [Lista autorów], Źródło – tytuł zasobu: link do źródła, nazwa licencji: CC-BY 3.0 (link do: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.pl)
Opis wykorzystanych i zaadaptowanych OZE
Jeśli zaś tworzymy nowy utwór na bazie czyjegoś (np. remiks kawałka muzycznego czy kolaż zdjęć) i chcemy nasz utwór opublikować na innej licencji taki opis będzie wyglądać następująco:
© [Lista autorów], Źródło – tytuł zasobu: link do materiału oryginalnego, licencja źródła: [CC -BY 3.0] (link do licencji: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.pl), licencja: (dowolna wg wyboru autora utworu zależnego)
Zapis można modyfikować, pamiętając o konieczności umieszczenia wszystkich trzech podstawowych elementów:
autora/listy autorów linku do źródła
nazwy licencji i linku
Opisywanie OZE – kluczowe elementy
Problemy z identyfikacją elementów do opisu
„Wszystkie wpisy na blogu dostępne są na licencji Creative Commons”
W stopce bloga znajduje się ikona informująca o licencji CC BY-SA.
PROBLEM 1
PROBLEM 2
Peniny jesienią, źródło: http://bolo12.wordpress.pl/?p=21, licencja: Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska (http:// creativecommons.org/licenses/by/3.0pl/).
Pociąg na stacji Warszawa Śródmieście WKD, fot. Antoni Zażyła, źródło: http://blox.pl/?p=732, licencja: Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska (http:// creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/).
Czy opisy są prawidłowe?
Książki, czasopisma i magazyny
Informacja o licencji obok wykorzystywanego utworu (zdjęcia, tekstu) lub w stopce na stronie, na której został on wykorzystany.
Ewentualnie istnieje możliwość wyliczenia wszystkich wykorzystanych utworów wraz z zasadami, na jakich zostały udostępnione, na końcowych stronach wydawnictwa.
Źródło: Fundacja Nowoczesna Polska, Krótki kurs własności intelektualnej. Materiały dla uczelni, http://prawokultury.pl/kurs/creative-commons, CC BY-SA
Jak opisać licencjonowany utwór w różnych mediach?
Fotografie i grafiki
Informacja na lub tuż przy wykorzystywanej grafice lub zdjęciu.
Informacja ta znaleźć się też może w stopce strony, jeśli inne formy atrybucji będą niepotrzebnie ingerować w treść materiału graficznego.
Źródło: Fundacja Nowoczesna Polska, Krótki kurs własności intelektualnej. Materiały dla uczelni, http://prawokultury.pl/kurs/creative-commons, CC BY-SA
Jak opisać licencjonowany utwór w różnych mediach?
Prezentacja (slajdy)
Informacje o wykorzystywanym materiale bezpośrednio na slajdzie, na którym jest on rozpowszechniony — lub na ostatniej stronie całej prezentacji.
Źródło: Fundacja Nowoczesna Polska, Krótki kurs własności intelektualnej. Materiały dla uczelni, http://prawokultury.pl/kurs/creative-commons, CC BY-SA
Jak opisać licencjonowany utwór w różnych mediach?
Jak opisać licencjonowany utwór w różnych mediach?
Film
Informacja o wykorzystywanym materiale bezpośrednio w treści filmu w czasie, w którym jest on wyświetlany — lub w napisach końcowych z zaznaczeniem, w jakiej części filmu dany fragment jest rozpowszechniony.
Źródło: Fundacja Nowoczesna Polska, Krótki kurs własności intelektualnej. Materiały dla uczelni, http://prawokultury.pl/kurs/creative-commons, CC BY-SA
Jak opisać licencjonowany utwór w różnych mediach?
Podcast, nagranie audio
Informacja do słuchaczy o wykorzystywaniu materiałów objętych wolną licencją w trakcie audycji, na jej początku, na końcu lub tuż przed emisją rozpowszechnionego materiału dźwiękowego.
Źródło: Fundacja Nowoczesna Polska, Krótki kurs własności intelektualnej. Materiały dla uczelni, http://prawokultury.pl/kurs/creative-commons, CC BY-SA
Łączenie OZE na różnych licencjach CC
Uznanie Autorstwa Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach
Uznanie Autorstwa – Na Warunkach Niekomercyjnych Uznanie Autorstwa – Na Warunkach
Niekomercyjnych – Na Tych Samych Warunkach
Uznanie Autorstwa – Bez Utworów Zależnych
Uznanie Autorstwa – Na Warunkach Niekomercyjnych – Bez Utworów Zależnych
Łączenie OZE na różnych licencjach CC
Uznanie Autorstwa Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach
Uznanie Autorstwa – Na Warunkach Niekomercyjnych Uznanie Autorstwa – Na Warunkach
Niekomercyjnych – Na Tych Samych Warunkach
Uznanie Autorstwa – Bez Utworów Zależnych
Uznanie Autorstwa – Na Warunkach Niekomercyjnych – Bez Utworów Zależnych
Łączenie OZE na różnych licencjach CC
https://www.youtube.com/watch?v=bvnkBZdK7LA - cz. 2 (od 4:25)
Przypadek: Andrea
Tabelka CC BY + Diagram CC BY-NC
nowy utwór może być opublikowany na licencjach:
Przypadek: Charles
Zdjęcie CC BY-SA + zestaw ćwiczeń CC BY-NC
chce opublikować nowy utwór na licencji
Nowe zdjęcie CC BY + zestaw ćwiczeń CC BY-NC
chce opublikować nowy utwór na licencji
Zestawienie - zgodność licencji
kompatybilna ze wszystkimi licencjami
zasoby tylko na tej samej licencji
Studenci w ramach zajęć z animacji chcą przygotować krótki film na temat międzynarodowej współpracy twojej katedry i projektów jakie powstały w ciągu ostatniego roku. Wszystkie materiały w postaci zdjęć i opisów przygotowywaliście razem ze studentami. Szukacie jedynie ścieżki dźwiękowej, którą możecie podłożyć do filmu, aby był bardziej atrakcyjny. Z kilku przykładów wspólnie wybraliście utwór na licencji CC BY grupy Bellevue https://www.jamendo.com/pl/track/1181019/gates dostępny w serwisie Jamendo.
Film chcecie opublikować na stronie katedry oraz na profilu na Facebooku i dzielić się w mediach społecznościowych. Jednak z uwagi na zdjęcia studentów nie chcecie, aby film był modyfikowany.
Na jakich z powyższych warunkach możecie opublikować film?
Ćwiczenie
Na ćwiczeń z historii literatury studenci mają za zadanie w grupach opracować interaktywną oś czasu dotyczącą wydarzeń ze świata kultury i literatury w okresie międzywojennym. Na osi czasu mogą znaleźć się zdjęcia, obrazy, filmy oraz linki do tekstów dzieł literackich.
Prace studentów zostaną opublikowane jako plakat na sesji kół naukowych oraz opublikowane w na stronie konferencji na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach.
Z jakich serwisów mogą korzystać?
Wikipedia CC BY-SA Flickr różne licencje TED.com CC BY-NC-NDEdukacja medialna CC BY-SA POLONA: różne licencje + domena publiczna Europeana: różne licencje + domena publicznaWikiźródła CC BY-SASlideshare różne licencje
Ćwiczenie
Publikowanie własnych / zmodyfikowanychOZE w sieci
Publikowanie tekstów i prezentacji na licencjach CC
Wg raportu State of the Commons w 2014 r. w serwisie Scribd zostało opublikowanych 50 mln dokumentów na licencjach CC.
Instrukcja Jak publikować materiały tekstowe i prezentacje w sieci przy użyciu licencji CC (Scribd i Slideshare) http://creativecommons.pl/instrukcja-dokument/
Wsparcie dla wszystkich licencji Creative Commons
Publikowanie grafiki na licencjach CC
Wg raportu State of the Commons w 2014 r. w serwisie Flickr zostało opublikowanych 307 mln zdjęć na licencjach CC.
Instrukcja Jak publikować materiały graficzne w sieci przy użyciu licencji CC (Flickr) http://creativecommons.pl/instrukcja-foto/
Publikowanie zasobów wideo na licencjach CC
Wg raportu State of the Commons w 2014 r. w serwisie YouTube zostało opublikowanych 10 mln filmów na licencjach CC BY.
Instrukcja Jak publikować materiały wideo w sieci przy użyciu licencji CC (YouTube i Vimeo) http://creativecommons.pl/instrukcja-wideo/
Wsparcie dla wszystkich licencji Creative Commons
Wsparcie tylko dla licencji Creative Commons Uznanie autorstwa
Wg raportu 5 Pathways to Openness: Building Understanding of Open Education zasoby wideo są najczęściej wykorzystywanymi zasobami otwartymi.
Zasoby wideo – najczęściej wykorzystywane
Publikowanie zasobów audio na licencjach CC
Instrukcja Jak publikować materiały audio w sieci przy użyciu licencji CC (Soundcloud) http://creativecommons.pl/instrukcja-audio/
Wsparcie dla wszystkich licencji Creative Commons
Bardziej dostępne zasoby filmowe
Tłumaczenie = adaptacja
Automatyczne napisy w j. ang - przykład
Często możemy spotkać się z automatycznie generowanymi napisami w j. angielskim. Dzięki temu, jeśli tłumaczymy napisy na j. polski, nie musimy robić tego ze słuchu. Możemy wspomóc się wygenerowanymi automatycznie napisami w j. ang.
RSA Animate - Changing Education Paradigms, Ken Robinson, https://www.youtube.com/watch?v=zDZFcDGpL4U
Włączenie napisów
Jeśli masz konto na serwisie YouTube, możesz skorzystać z narzędzi do tłumaczenia zintegrowanych z tymi serwisami. > AUTORSTWO FILMU
Możliwość ściągnięcia z YouTube filmu, wgrania go na własne konto i dodania napisów.
Dodawanie napisów do filmu na YouTube/Vimeo
Narzędziae Amara (http://www.amara.org/pl) pozwala w prosty sposób dodać napisy i zsynchronizować je z dźwiękiem. Aby rozpocząć tłumaczenie wymagane jest założenie konta i zalogowanie się.
Pobieranie napisów w wielu formatach - także tym wspieranym przez YouTube (SBV).
Dodawanie napisów do filmu - Amara
Jeśli chcesz przetłumaczyć wystąpienia w serwisie TED.com musisz dołączyć do grupy tłumaczy-wolontariuszy, aby twoje tłumaczenie było dodane do filmów w serwisie.
TED.com korzysta z narzędzia Amara, które jest zintegrowane z serwisem.
Jak wybrać licencję dla swojego zasobu?
https://creativecommons.org/choose/
PRACA DOMOWA -‐ do 24.05
Upewnij się raz jeszcze czy wyszukany po ostatnim webinarze zasób pozwala na adaptację. Jeśli tak, dokonaj jego modyfikacji według pomysłów/planów o jakich pisałeś/łaś w ostatniej pracy domowej. Następnie opublikuj zasób w Internecie. Możesz skorzystać z serwisów omówionych podczas spotkania (Slideshare, YouTube, Scribd, etc.), własnego repozytorium uczelnianego, osobistego bloga lub strony WWW. Pamiętaj o wyraźnym oznaczeniu licencji. Link do opublikowanego zasobu wyślij przez poniższy formularz.
http://goo.gl/forms/pG5LEkpAJt
Nagrania webinarów
Nagrania pierwszych dwóch webinarów na kanale Centrum Cyfrowego w serwisie YouTube:
https://www.youtube.com/playlist?list=PLQTFcCXGEe55xrxteSgtyRDWeZDgOeF7_
Następny webinar: 25 maja 2015 g. 17:00
Omówienie i podsumowanie prac domowych :)
Prezentacja dostępna na licencji CC BY 3.0 PL hKp://creaMvecommons.org/licenses/by/3.0/pl/