KARAGÖZ- HACİVAT GÖLGE OYUNU

Deriden yapılan tasvirlere arkadan vuran ışığın tasvirlerin gölgesini beyaz bir perde üzerine yansıtması temeline dayanan gölge oyunu doğu kültürlerine özgü bir sanattır ve ortaya çıkışı hakkında değişik rivayetler vardır.

Bu tekniğin Türk halk kültüründe ortaya çıkışı ve ne zaman Karagöz ve Hacivat olarak biçimlendiği hakkında değişik görüşler vardır. Bunlardan en yaygın olanı Sultan Orhan devrinde (1324-1362) Ulu Cami’nin inşaatı sırasında Bursa’da geçmiştir.

Cami inşaatında çalışan ,demirci ustası Kambur Bâli Çelebi( Karagöz ) ile duvarcı ustası Halil Hacı İvaz ( Hacivat ) arasında geçen nükteli konuşmaları dinlemek isteyen işçiler işi gücü bırakıp onların etrafında toplanır, bu yüzden de inşaat yavaş ilerlermiş. Bu durumu öğrenen padişah (Sultan Orhan) her ikisini de idam ettirmiş. (Bir rivayete göre ise Karagöz idam edilmiş, Hacivat ise hacca giderken yolda ölmüştür).

• Daha sonra çok pişman olan padişahı teselli etmek isteyen

• Şeyh Küşterî başından beyaz sarığını çıkarıp germiş ve arkasına bir ışık yakarak ayağından çıkardığı çarıkları ile de Karagöz ve Hacivat’ın tasvirlerini canlandırıp nükteli konuşmalarını tekrar etmiş.

• O tarihten sonra da Karagöz oyunları değişik mekanlarda oynanır olmuş.

Günümüzde de Karagöz perdesine Şeyh Küşterî meydanı denir ve Şeyh Küşterî Karagözcülüğün pîri kabul edilir. Karagöz hakkında ilk kesin belge şehzadelerin sünnet şölenini anlatan 1582 tarihli Sur name-i Hümayun'dadır.

Gölge oyunu tekniğinin Türk toplumunda ne zaman kullanılmaya başlandığı hakkında kesin bir bilgi yoktur. Bir görüşe göre Çinlilerden Moğollara onlardan da Türklere geçmiştir. Daha sonra da Türk akınlarının istikametine paralel olarak batıya geçmiştir.

ORTAYA ÇIKIŞIYLAİLGİLİ DEĞİŞİK RİVAYETLER

  Bir rivayete göre Çin hükümdarı Wu (M.Ö. 140-87) karısının ölümü üzerine derin bir üzüntüye kapılır. Şav Wong adlı bir Çinli, hükümdarın üzüntüsünü hafifletmek için sarayın bir odasına gerdiği beyaz bir perdenin arkasından geçirdiği bir kadının perde üzerine düşen gölgesini ölen kadının hayali diye sunar (Bizdeki Karagöz ve Hacivat efsanesine benzerlik dikkat çekicidir).Bir başka rivayete göre ise Hint’ten çıkmış 4. ve 5. yüzyıllarda Java’ya geçmiş ve buradan da batı dünyasına yayılmıştır.

 Prof. Metin And’a göre ise, 1517 yılında Mısır’ı fetheden Yavuz Sultan Selim’in Memluk sultanı Tuman Bay’ın Nil Nehri üzerindeki Roda adasında asılışını hayal perdesinde canlandıran bir hayal sanatçısını, oğlu Kanuni Sultan Süleyman’ın da görmesini arzu ederek İstanbul’a getirmesiyle gölge oyunu Anadolu’ya girmiştir:

“Türkler 16. yüzyılın başında perde gerisinden gölge yansıtma tekniğini Mısır’dan almışlardır.

Mısır’dan alınmış olan bu yeni oyuna zamanla Türk yaratıcılığı katılmış,

Nitekim bir çok gezgin, 19. yüzyılda Mısır’daki gölge oyununu anlatırken, bunun Karagöz olduğunu, Mısır’a Türkler tarafından sokulduğunu ve çoğunlukla Türkçe oynatıldığını belirtmişlerdir.

Karagöz Oyunlarının BölümleriKaragöz Oyunlarının Bölümleri• 1)Mukaddime (Giriş)

 • Göstermelik kaldırıldıktan

sonra Hacivat şarkısını söyleyerek seyirciye göre sol taraftan perdeye gelir.

• *Şarkısını bitirdikten sonra perde gazelini okur, perde gazeli de bittikten sonra seyirciyi selamlar ve Karagöz’ü perdeye getirebilmek için tegannî’ye (tegannî kelimesi makam ile şarkı söyleme anlamına gelir, burada Hacivat’ın bir melodi ile ah bana bir eğlence medet diye seslenişi tegannî olarak adlandırılır)başlar.

*Oyundan önce perdenin ortasına konan göstermelik, nareke (kamıştan yapılmış bir çeşit düdük) zırıltısı ve tef velvelesi ile kaldırılır. *Göstermelik oyun hakkında fikir veren bir tasvir olabileceği gibi oyun ile ilgisiz bir tasvir de olabilir. *Göstermelik konmasının amacı seyircinin oyuna odaklanmasını sağlamak ve oyunun başladığını belirtmektir.

A

B

Karagöz camdan uzanır Karagöz camdan uzanır

ve Hacivat’a ve Hacivat’a

bağırmamasını söyler, bağırmamasını söyler,

Hacivat’ın bağırmaya Hacivat’ın bağırmaya

devam etmesi üzerine kafası kızan devam etmesi üzerine kafası kızan Karagöz aşağı atlar ve Hacivat ile Karagöz aşağı atlar ve Hacivat ile kavga ederler. Hacivat kaçar, kavga ederler. Hacivat kaçar, Karagöz sırtüstü yerde yatar Karagöz sırtüstü yerde yatar vaziyette iken Hacivat’a söylenir. vaziyette iken Hacivat’a söylenir.

Karagöz, (bir daha gel bak ben sana neler yaparım) der demez Hacivat gelir. Hacivat’ın gelmesiyle Mukaddime biter, Muhavere başlar.

2)Muhavere (Söyleşi, atışma)2)Muhavere (Söyleşi, atışma)

  Muhavere asıl oyunun konusuyla ilgili değildir. Muhavere asıl oyunun konusuyla ilgili değildir. Bu bölüm Karagöz’ün yabancı sözcükleri Bu bölüm Karagöz’ün yabancı sözcükleri

kullanarak konuşan Hacivat’ı yanlış anlaması kullanarak konuşan Hacivat’ı yanlış anlaması ya da yanlış anlar görünmesi, böylece ortaya ya da yanlış anlar görünmesi, böylece ortaya türlü cinaslar ve nükteler çıkmasıyla sürer gider. türlü cinaslar ve nükteler çıkmasıyla sürer gider.

Eğer oyun uzatılmak istenirse muhavereden sonra istenirse bir Eğer oyun uzatılmak istenirse muhavereden sonra istenirse bir de “Ara Muhaveresi“ oynatılır. de “Ara Muhaveresi“ oynatılır. Ara muhaveresinde klasik muhaverelerden farklı Ara muhaveresinde klasik muhaverelerden farklı

olarak karagöz ve Hacivat'ın yanı sıra daha farklı olarak karagöz ve Hacivat'ın yanı sıra daha farklı tipler de oyun katılabilir. tipler de oyun katılabilir.

Muhavereler her konuya açıktır, önceden bilinen bir Muhavereler her konuya açıktır, önceden bilinen bir muhaverenin içine günlük olaylar sokulabileceği gibi, günlük muhaverenin içine günlük olaylar sokulabileceği gibi, günlük olayları şakacı bir dille eleştiren doğaçlama muhaverelerde olayları şakacı bir dille eleştiren doğaçlama muhaverelerde olabilir. Karagöz oyunlarında doğaçlamaya en uygun bölüm olabilir. Karagöz oyunlarında doğaçlamaya en uygun bölüm muhavere bölümüdür. muhavere bölümüdür.

Ferhat ile Şirin, Tahir ile Zühre, Leyla ile Mecnun gibi klasik oyunların fasıl bölümleri güncel olayların işlenmesine çok fazla müsait olmamasına karşın, bu oyunların muhavere bölümleri her tür konunun işlenmesine açıktır.

Bu Karagöz oynatan ustanın maharetine ve kültürüne bağlıdır.

Bu yüzden Karagöz oynatacak kişinin dağarcığının zengin olması gerekir. Eskiden Karagöz ustaları televizyonun, radyonun, gazetenin olmadığı çağlarda Karagöz oyunlarının içinde siyasal taşlamalar yapar ve kamuoyunun sesini temsil ederlerdi.

Karagöz perdesinde siyasi olayların canlandırılması Padişah 2. Abdülhamit döneminde ağır cezalara bağlanmıştır. Bu karardan sonra Karagöz oyunları sürekli olarak aynı oyunların ezberlenip oynatıldığı, hiçbir çekiciliği olmayan sıradan bir oyun olup çıkmıştır.

Büyük tuluat (doğaçlama) ustası İsmail Dümbüllü’nün “Seyircinin kararı kesindir, temyize gitmez” dediği gibi ilginçliği kalmayan Karagöz oyunları seyircinin ilgisini çekmez olmuştur. Karagöz oyunlarının ilgi çeker bir duruma gelebilmesi ancak eskiden olduğu gibi güncel olayların mizahî bir dille perdeye aktarılması ile

mümkün olabilir. Evliya Çelebi’nin çok övdüğü Hayâlî Kör Hasanzade

Mehmet Çelebi’nin akşamdan sabaha dek değişik taklitler yapıp herkesi hayretler içinde bıraktığı, 18. yüzyıl sonlarında yetişen Kasımpaşalı Hafız’ın da gece sabaha kadar sadece Hacivat ile Karagöz’ü oynatıp konuşturduğu, dinleyenlerin çatlamak derecesine geldiği ve vaktin nasıl geçtiğini fark etmedikleri biliniyor.

18. yüzyıl sonlarında yetişen hayal küpü Emin Ağa’nın bir söylediği muhavereyi bir daha söylemez diye şöhreti vardır.

Muhavere bölümü kafası kızan Karagöz’den dayak yiyen Hacivat’ın kaçması, yalnız kalan Karagöz’ün Sen gidersin beni buraya mıhlamazlar, pamuk ipliğiyle hiç bağlamazlar, ben de çeker gider köşe pencereme otururum bakalım burada ne oyunlar oynanır diyerek çıkması ile sona erer.

3)Fasıl (Bir öykünün anlatıldığı asıl 3)Fasıl (Bir öykünün anlatıldığı asıl oyun)oyun)

Bu bölümde bildiğimiz tiyatro oyunları gibi baştan Bu bölümde bildiğimiz tiyatro oyunları gibi baştan sona bir oyun oynanır,.sona bir oyun oynanır,.

Oyunun akışına göre kendi kılık ve şiveleri ile Zenne, Oyunun akışına göre kendi kılık ve şiveleri ile Zenne, Çelebi, Tuzsuz Deli Bekir, Beberuhi, Tiryaki, Çelebi, Tuzsuz Deli Bekir, Beberuhi, Tiryaki, Frenk,Yahudi, Acem, Matiz gibi değişik tipler girip Frenk,Yahudi, Acem, Matiz gibi değişik tipler girip çıkarlar.çıkarlar.

Elbette ki başrollerde her zaman karagöz ile Hacivat Elbette ki başrollerde her zaman karagöz ile Hacivat vardır. Karagöz ustası oyunun akışına göre bu tipleri vardır. Karagöz ustası oyunun akışına göre bu tipleri azaltıp çoğaltabilir. Bazı oyunlarda Karagöz ve azaltıp çoğaltabilir. Bazı oyunlarda Karagöz ve Hacivat da oyunun akışına göre değişik kılıklarda Hacivat da oyunun akışına göre değişik kılıklarda perdeye gelip rollerini yaparlar. perdeye gelip rollerini yaparlar.

Örneğin Karagöz’ün gelin olması oyununda Karagöz gelin kılığı ile oyuna Örneğin Karagöz’ün gelin olması oyununda Karagöz gelin kılığı ile oyuna katılır ya da cazular oyununda Karagöz cinler tarafından çarpılıp eşek katılır ya da cazular oyununda Karagöz cinler tarafından çarpılıp eşek haline gelir, Karagöz’ün ağalığı oyununda Hacivat kahya olur , salıncak haline gelir, Karagöz’ün ağalığı oyununda Hacivat kahya olur , salıncak oyununda ise Karagöz tarafından tanınmamak için kadın kılığına girer.oyununda ise Karagöz tarafından tanınmamak için kadın kılığına girer.

► Bazı kaynaklarda Kâr-ı Kadîm (klasik, eskiden Bazı kaynaklarda Kâr-ı Kadîm (klasik, eskiden kalma), ya da yeni olarak nitelendirilen bazı kalma), ya da yeni olarak nitelendirilen bazı oyunlar günümüze kadar gelerek oyunlar günümüze kadar gelerek klasikleşmiştir. klasikleşmiştir.

► Bu oyunlar yaklaşık kırk tanedir; Aptal Bekçi, Bu oyunlar yaklaşık kırk tanedir; Aptal Bekçi, Bahçe, Balık, Bursalı Leyla, Büyük Evlenme, Bahçe, Balık, Bursalı Leyla, Büyük Evlenme, Cambazlar, Cazular, Cincilik, Eczane, Ferhat ile Cambazlar, Cazular, Cincilik, Eczane, Ferhat ile Şirin, Hain Kahya, Hamam, Hekimlik, Şirin, Hain Kahya, Hamam, Hekimlik, Kağıthane Sefası, Kanlı Kavak, Kanlı Nigar, Kağıthane Sefası, Kanlı Kavak, Kanlı Nigar, Karagözün Ağalığı, Karagözün Aşçılığı, Karagözün Ağalığı, Karagözün Aşçılığı, Karagözün Bakkallığı, Karagözün Gelin Olması, Karagözün Bakkallığı, Karagözün Gelin Olması, Karagözün Şairliği, Kırgınlar, Kütahya Çeşmesi, Karagözün Şairliği, Kırgınlar, Kütahya Çeşmesi, Leyla ile Mecnun, Mal Çıkarma, Mandıra Sefası, Leyla ile Mecnun, Mal Çıkarma, Mandıra Sefası, Meyhane, Orman, Ortaklar, ödüllü, Sahte Meyhane, Orman, Ortaklar, ödüllü, Sahte Esirci, Salıncak, Sünnet, Tahir ile Zühre, Esirci, Salıncak, Sünnet, Tahir ile Zühre, Tahmis, Tımarhane, Yalova Sefası, Yazıcı. Tahmis, Tımarhane, Yalova Sefası, Yazıcı.

4)Bitiş4)Bitiş Fasıl bölümü sona erdikten Fasıl bölümü sona erdikten

sonra Karagöz ile Hacivat sonra Karagöz ile Hacivat perdeye gelirler (eğer rol gereği perdeye gelirler (eğer rol gereği perdede farklı bir kıyafet ile perdede farklı bir kıyafet ile görünüyorlarsa perdeden çıkıp görünüyorlarsa perdeden çıkıp normal kıyafetleri ile gelirler). normal kıyafetleri ile gelirler). Karagöz oyunlarının klasik bir Karagöz oyunlarının klasik bir bitişi vardır. Fasıl bölümü bitişi vardır. Fasıl bölümü bittikten sonra perdeye bittikten sonra perdeye seyirciyi eğlendirmek için şarkı seyirciyi eğlendirmek için şarkı veya türkü eşliğinde bir tipleme veya türkü eşliğinde bir tipleme gelir, eskiden dansöz ya da gelir, eskiden dansöz ya da köçek çıkarmış ancak bu köçek çıkarmış ancak bu tipleme günümüze uyarlanarak tipleme günümüze uyarlanarak tanınmış bir şarkıcı ya da tanınmış bir şarkıcı ya da türkücü vs. olabilir. türkücü vs. olabilir.

►Eğlendirici tipleme de çıktıktan sonra Eğlendirici tipleme de çıktıktan sonra Hacivat "aman Karagözüm nedir bu işler" Hacivat "aman Karagözüm nedir bu işler" der, karagöz ise "kafanı kırsın geyiklerle der, karagöz ise "kafanı kırsın geyiklerle keşişler" deyip Hacivat'a tokat atar. keşişler" deyip Hacivat'a tokat atar.

►Bunun üzerine Hacivat “Yıktın perdeyi Bunun üzerine Hacivat “Yıktın perdeyi eyledin viran, varayım sahibine haber eyledin viran, varayım sahibine haber vereyim hemann!" der ve seyirciyi vereyim hemann!" der ve seyirciyi selamlayarak çıkar. selamlayarak çıkar.

►Karagöz’de “Her ne kadar sürç-i lisan Karagöz’de “Her ne kadar sürç-i lisan ettikse affola, ehh Hacivat bir dahaki ettikse affola, ehh Hacivat bir dahaki oyunda yakan elime geçerse vayyy oyunda yakan elime geçerse vayyy haline!" der ve seyirciyi selamlayarak haline!" der ve seyirciyi selamlayarak çıkar. çıkar.

►Perde arkasındaki ışığın sönmesiyle oyun Perde arkasındaki ışığın sönmesiyle oyun sona erer. sona erer.

Mehmet Muhittin SevilenMehmet Muhittin Sevilen

"Hayali Küçük Ali" Mehmet Muhittin "Hayali Küçük Ali" Mehmet Muhittin SevilenSevilen

Mehmet Muhittin SevilenMehmet Muhittin Sevilen,   bilinen adıyla ,   bilinen adıyla     Hayali Küçük AliHayali Küçük Ali,   (d. 1886, İstanbul - ö. ,   (d. 1886, İstanbul - ö. 7 Şubat 1974, Ankara)   Kukla ve gölge 7 Şubat 1974, Ankara)   Kukla ve gölge oyunu sanatçısı.oyunu sanatçısı.

Geleneksel temaşa sanatının önde gelen ilk isimlerinden olan Sevilen, Türkiye'de Cumhuriyet öncesi Karagöz ve Hacivat sanatının en bilindik temsilcisi, cumhuriyet sonrasında Atatürk'ün huzurunda gösteri yapmış ve O'nun tarafından desteklenmiş bir sanatçıdır.

Daha 8 yaşındayken Karagöz oyununa Daha 8 yaşındayken Karagöz oyununa merak saran Mehmet Muhittin, Davutpaşa merak saran Mehmet Muhittin, Davutpaşa Rüştiyesini (ortaokul) bitirmesinin ardından Rüştiyesini (ortaokul) bitirmesinin ardından PTT'de çalışmaya başladı. I. Dünya PTT'de çalışmaya başladı. I. Dünya Savaşı sürecinde askere gitti. Askerlik Savaşı sürecinde askere gitti. Askerlik sonrasında tekrar mesleğine dönerek sonrasında tekrar mesleğine dönerek 1944 yılında emekli olana kadar Ankara'da 1944 yılında emekli olana kadar Ankara'da çalıştı.çalıştı.

Emeklilik sonrasında Karagözcülük konusunda Emeklilik sonrasında Karagözcülük konusunda profesyonelce çalışmaya başlayan sanatçı, profesyonelce çalışmaya başlayan sanatçı, çocukluk sürecinde Saffet Bey'den aldığı destek çocukluk sürecinde Saffet Bey'den aldığı destek ve izleyicisi olduğu Hayali Ömer Efendi, Hayali ve izleyicisi olduğu Hayali Ömer Efendi, Hayali Memduh Bey, Hayali Arap Cemal Efendi, Hayali Memduh Bey, Hayali Arap Cemal Efendi, Hayali Sobacı Ömer Efendi, Hayali Nazif Bey, Hayali Sobacı Ömer Efendi, Hayali Nazif Bey, Hayali serçe Mehmet Efendi, Hayali Kâtip Salih Efendi, serçe Mehmet Efendi, Hayali Kâtip Salih Efendi, Hayali Arap Ömer Ağa ve Hayali Behiç Efendi Hayali Arap Ömer Ağa ve Hayali Behiç Efendi gibi gölge oyunu ustalarının öğretileriyle, çocuk gibi gölge oyunu ustalarının öğretileriyle, çocuk yaşlarda başladığı oynatıcılık mesleğini yaşlarda başladığı oynatıcılık mesleğini sürdürmüştür.sürdürmüştür.

İlk oyununu 1900 yılında Fatih'in Draman İlk oyununu 1900 yılında Fatih'in Draman semtinde semtinde Hımhımlı MandıraHımhımlı Mandıra adıyla adıyla sergilemiş ve büyük ilgi ve beğeni sergilemiş ve büyük ilgi ve beğeni toplamıştır.toplamıştır.Cumhuriyet öncesi döneminin zor Cumhuriyet öncesi döneminin zor koşullarında gölge oyununa büyük emek koşullarında gölge oyununa büyük emek veren veren "Hayali Küçük Ali""Hayali Küçük Ali", o günlerde , o günlerde sanatını uygulayabilmek için özel izinler sanatını uygulayabilmek için özel izinler almak zorunda kalmıştır:almak zorunda kalmıştır:

".. mevlanakapı yokuşunda velet karabaş ".. mevlanakapı yokuşunda velet karabaş mahallesi'nde, çarıkhane sokağında, 16 mahallesi'nde, çarıkhane sokağında, 16 numaralı hanede mukim bâlâya, fotoğrafı numaralı hanede mukim bâlâya, fotoğrafı ilişik ali efendi'ye, edeb ve terbiye ilişik ali efendi'ye, edeb ve terbiye dairesinde hikâye söylemek, meddahlık dairesinde hikâye söylemek, meddahlık etmek ve hayal oynatmak için müsaade etmek ve hayal oynatmak için müsaade edildiğini bildirir işbu vesika kılındı"...edildiğini bildirir işbu vesika kılındı"...

60 yılı aşkın sanat yaşamı boyunca, 60 yılı aşkın sanat yaşamı boyunca, sadece Karagöz oynatıcılığı yapmakla sadece Karagöz oynatıcılığı yapmakla yetinmeyen Mehmet Muhittin Sevilen, 20 yetinmeyen Mehmet Muhittin Sevilen, 20 yıla yakın süreyle TRT'de radyo yıla yakın süreyle TRT'de radyo programları gerçekleştirip sunmuş, kitaplar programları gerçekleştirip sunmuş, kitaplar yazmış, meddahlık yapmış, özellikle de yazmış, meddahlık yapmış, özellikle de öğrenci yetiştirmeye önem vererek, öğrenci yetiştirmeye önem vererek, Halkevlerinde öğretmenlik yapmıştır. Halkevlerinde öğretmenlik yapmıştır.

Birçok oyununun metinlerini kendisi yazan Birçok oyununun metinlerini kendisi yazan sanatçı, yapıtlarını ülkenin dört bir yanında sanatçı, yapıtlarını ülkenin dört bir yanında Halkevleri'nde, "Karagöz odaları"nda Halkevleri'nde, "Karagöz odaları"nda sergilemiştir. Karagöz ve Hacivat oyununu, sergilemiştir. Karagöz ve Hacivat oyununu, hiç bir özelliğini bozmadan günümüze hiç bir özelliğini bozmadan günümüze taşıyarak, yapmacıksız şekilde aktarmayı taşıyarak, yapmacıksız şekilde aktarmayı ustaca başarmış ve bu konuda onlarca ustaca başarmış ve bu konuda onlarca ses bantı doldurarak, bu sanatı yaşatma ses bantı doldurarak, bu sanatı yaşatma çabasına düşmüş, hastayken bile çabasına düşmüş, hastayken bile vazgeçmemiştir.vazgeçmemiştir.

Geleneksel Türk Tiyatrosu'nun Geleneksel Türk Tiyatrosu'nun oluşumunda temel taşlardan biri sayılan oluşumunda temel taşlardan biri sayılan Karagöz oyunu bugün de Karagöz oyunu bugün de "Hayali Küçük "Hayali Küçük Ali"Ali", Mehmet Muhittin Sevilen'in torunları , Mehmet Muhittin Sevilen'in torunları ve bu sanata gönül verenler tarafından ve bu sanata gönül verenler tarafından sürdürülmeye çalışılmaktadır. sürdürülmeye çalışılmaktadır.

Karagöz Karagöz okumamış bir halk adamıdır.

Karagöz halk diliyle konuşur. Öğrenim görmüş kişilerin ( Hacivat,

Çelebi, Tiryaki vb.) yabancı sözcük ve dil kurallarıyla yüklü sözlerini anlamaz, anlayabildiklerini de

anlamaz görünür; bu yabancı sözleri Türkçe sözcüklere benzeterek, onlara ters anlamlar verir. Böylece, toplum içindeki iki ayrı zümrenin dillerinin çarpışmasından türlü gülünçlükler

doğar.

Hacivat, Karagöz'ün tam tersi bir tiptir. Öğrenim görmüştür, medrese diliyle konuşmaktadır, her çeşit bilim (matematik, iktisat, ahlâk, gramer vb.) ve sanattan (edebiyat, musiki vb.) az buçuk anlar. Görgü kurallarına uygun davranır, her zaman kişisel çıkarlarını göz önünde bulundurur, bunun sonucu olarak da, kurulu düzeni olduğu gibi kabul edip eleştirme ve direnme yollarına sapmaz, nabza göre şerbet verir.

Kimi oyunlarda malı mülkü olan zengin bir adam,  ya da mirasyedi. Çelebi, karagöz oyunlarının klasik tiplerinden biridir.

Afyon yutup pineklemekle ömür geçiren, konuşmaların en can alacak noktasında başı öne düşüp uyuklamaya başlayan <<Tiryaki>> nin adı, çoklukla <<Nokta Çelebi>> dir. Eldeki kaynaklar, bu tipin çok eskiden beri hayal perdesinin başlıca kişilerinden biri olduğunu göstermektedir.

Hemen bütün oyunlarda <<Altı kolaç>> lakabıyla anılan Beberuhi, cüce, ağzı kalabalık, yaygaracı, boyu ile uygun düşmeyecek yolda tafra satıcı bir çeşit mahalle insanıdır.

Bir elinde kama, bir elinde şarap kabı ile perdeye gelen, nâra atan, anasını babasını ve dokuz yüz doksan dokuz kişiyi öldürmüş olmakla övünen, öldürme işinde elinin hafif olduğunu bildiren, başını kestirmek istemeyen ve kendisi gibi yiğit bir kişiden çürük bir başı esirgeyen Karagöz'e şaşan Tuzsuz, perdedeki kişileri zorbalığıyla ürkütür; dolantı karmaşık bir hal aldığı sırada ortaya çıkıp meseleyi çözerek oyunu sona erdirir.

Karagöz ve Orta oyunu tipidir. Dürüst, mert ama bilgisiz ve kabadır. Çabuk kızar, ataktır, onun için adam öldürmek çok kolaydır. Kabadayılığı vardır, ama sıkıya gelince kaçar. İyi davranılınca uyumludur. İmparatorluk coğrafyasında kavgacı ve silahşorlukları ile tanınır. Kendine has bir şivesi, Arnavut ağzı vardır. Lâf anlatması zordur, okuma yazmayı, sayı saymayı bilmez. Oyunlarda bahçıvanlık, bostancılık, bozacılık, vb. işlerle uğraşır.

Zenne, bir tiyatro sergisi hâsıl olduğunda kadın rolüne çıkan erkektir. Zenne eski dilde kadın demektir.

Matiz Elinde sürekli olarak şarap şişesi bulunur. Matiz , sarhoş , külhanbeyi tiplerinin hepsi yaklaşık olarak aynı tiplerdir.(Bekri Mustafa, Bekri Veli, Sakallı Deli, Hımhım Ali, Hovarda Çakır, Kırmızı Suratlı Bakır, Burunsuz Mehmet, Çopur Hasan, Cingöz Mustafa) Argoda çok içki içen ya da çok sarhoş olan insanlara matiz denir.

Laz Laz , çabuk öfkelenen, çabuk çabuk konuşan ağzı kalabalık, çok hareketli bir tiplemedir. Laz karşısındakine konuşma fırsatı vermez, hep kendi konuşmak ister. Oyunlarda Fırıncı Hayrettin ağa , gemici , fındık tüccarı gibi roller üstlenir.

► AcemAcem Halıcılıkla uğraşan zengin İranlı tipleme. İran'dan ya da  Halıcılıkla uğraşan zengin İranlı tipleme. İran'dan ya da Azerbeycan'dan gelmiştir. Eğlenmekten ve kendisine dalkavukluk Azerbeycan'dan gelmiştir. Eğlenmekten ve kendisine dalkavukluk yapılmasından hoşlanır. Bol bol para dağıtır. Şiire düşkündür, yapılmasından hoşlanır. Bol bol para dağıtır. Şiire düşkündür, söylediği farsça şiirlere Karagöz aynı uyaklarla saçma sapan söylediği farsça şiirlere Karagöz aynı uyaklarla saçma sapan cevaplar verir. cevaplar verir.

► Bunların dışında Osmanlı imparatorluğu döneminde yaşayan her Bunların dışında Osmanlı imparatorluğu döneminde yaşayan her tip Karagöz oyunlarında yerini almıştır. Bu tiplerin başlıcaları tip Karagöz oyunlarında yerini almıştır. Bu tiplerin başlıcaları şunlardır:şunlardır:

► --BOLULU AŞÇIBOLULU AŞÇI-RUM-KÜRT-RUM-KÜRT-İMAM-KAYSERİLİ-İMAM-KAYSERİLİ-ÇERKEZ-YAHUDİ-ÇERKEZ-YAHUDİ-RUMELİLİ-ARAP-RUMELİLİ-ARAP-ZENCİ-DOKTOR-ZENCİ-DOKTOR-KÜLHANCI-AYVAZ-KÜLHANCI-AYVAZ-KİLCİ-FRENK-KİLCİ-FRENK-HOKKABAZ-HOKKABAZ-DENYO-ÇENGİ-DENYO-ÇENGİ-KÖÇEK-SOYTARI-KÖÇEK-SOYTARI

► HİMMET:HİMMET:KKastamonu'lu Himmet olarak da geçer.Sırtında baltası vardır.Kaba saba bir astamonu'lu Himmet olarak da geçer.Sırtında baltası vardır.Kaba saba bir tiptir tiptir

.

► Eksen Kişiler Eksen Kişiler (Karagöz, Hacivat) (Karagöz, Hacivat) ► Kadınlar Kadınlar (Zenneler, Kanlı Nigar, Salkım İnci, (Zenneler, Kanlı Nigar, Salkım İnci,

Karagöz'ün karısı, Hacivat’ın Kızı vs.) Karagöz'ün karısı, Hacivat’ın Kızı vs.) ► İstanbul ağzı konuşanlar İstanbul ağzı konuşanlar (Çelebi, Tiryaki) (Çelebi, Tiryaki) ► Anadolulu kişiler Anadolulu kişiler (Laz, Bolulu, Kayserili, Kürt, (Laz, Bolulu, Kayserili, Kürt,

Kastamonulu) Kastamonulu) ► Anadolu dışından gelen kişiler Anadolu dışından gelen kişiler (Arnavut, Arap, (Arnavut, Arap,

Acem) Acem) ► Müslüman olmayan kişiler Müslüman olmayan kişiler (Rum, Ermeni, Yahudi) (Rum, Ermeni, Yahudi) ► Kusurlu ve ruhsal hasta olan kişiler Kusurlu ve ruhsal hasta olan kişiler (Kekeme, (Kekeme,

Kambur) Kambur) ► Kabadayılar ve sarhoşlar Kabadayılar ve sarhoşlar (Matiz, Tuzsuz Deli (Matiz, Tuzsuz Deli

Bekir, Sarhoş) Bekir, Sarhoş) ► Eğlendirici kişiler Eğlendirici kişiler (Köçek, Çengi, Cambaz, (Köçek, Çengi, Cambaz,

Hokkabaz) Hokkabaz) ► Olağanüstü kişiler ve yaratıklar Olağanüstü kişiler ve yaratıklar (Cazular, Cinler, (Cazular, Cinler,

Canan) Canan) ► Geçici, ikincil kişiler ve çocuklar Geçici, ikincil kişiler ve çocuklar (Çeyiz (Çeyiz

taşıyıcıları, Satıcılar vs.) taşıyıcıları, Satıcılar vs.)

Gölge oyunu Karagöz´de musiki önemli bir rol oynar.Karagöz´ün ayrılmaz bir parçası olan musiki bu oyunlarda kendine özgü bir nitelik kazanmış, Osmanlı şehir eğlence musikisinin bir türü haline gelmiştir. Musikinin yer almadığı bir Karagöz oyunu düşünülemez. Musiki Karagöz´de Osmanlı-Türk musikisinin değişik türleri ile beste şekillerini içinde toplar.Klasik musikinin kâr, karçe, murabba, beste, semai, şarkı gibi beste şekilleri; gazel ve taksimler; şehir eğlence musikisinin köçekçeleri, tavşancaları ve oyunhavaları; Anadolu´nun ve Rumeli´nin türküleri dışında, oyunlarının konuları gereği olan Arapça ve Yahudice güfteli şarkılar, Çingene şarkıları, Rum ve Ermeni kültürlerine özgü ezgiler, vals, polka, opera aryası gibi batı müziği parçaları da Karagöz musikisinde yer almıştır.Oyunların konuları musiki repertuarının gittikçe genişlemesini sağlamıştır.Karagöz musikisinin tesbit edilebilen repertuarı daha çok 19. ve 20. yüzyıl Türk musikisine aittir.Ancak, bu repertuarda, Abdulkadir Meragi´ye mal edilen kârlar, Seyyid Nuh, Itrî, Kassamzade, Ebubekir Ağa, Tab´î, Sadullah Ağa, Mustafa Çavuş gibi bestecilerin eserleri de bulunması, bu arada Batı müziği eserlerine de yer verilmesi Karagöz musikisinin sabit olmadığını, Türk musikisindeki ve Türk toplumundaki değişime uyum sağlamak amacıyla her dönemde değiştirildiğini gösterir

Aptal Bekçi Oyunu Aptal Bekçi Oyunu

KaragözKaragözHacivatHacivat1.Zenne1.Zenne2.Zenne2.ZenneÇelebiÇelebi

Tuzsuz Deli BekirTuzsuz Deli BekirBeberuhiBeberuhi

EşekEşek

►Nâreke zırıltısı ve tef velvelesi ile Nâreke zırıltısı ve tef velvelesi ile göstermelik kalkar, Hacivat Şarkı göstermelik kalkar, Hacivat Şarkı eşliğinde gelir.eşliğinde gelir.

►(Şarkı, Şehnaz Sengin Semai)(Şarkı, Şehnaz Sengin Semai)Dîdem yüzüne nâzır, nâzır yüzüne Dîdem yüzüne nâzır, nâzır yüzüne dîdemdîdem(Şarkı bittikten sonra Hacivat perde (Şarkı bittikten sonra Hacivat perde gazelini okur)gazelini okur)

► Of hay hakOf hay hakGönül verdik perdeye dost, başlayan bir Gönül verdik perdeye dost, başlayan bir gazeldirgazeldirHüner değilse de dünyaya gelmek ne güzeldirHüner değilse de dünyaya gelmek ne güzeldirÖlümlüymüş dünya, neler gelmiş neler geçmişÖlümlüymüş dünya, neler gelmiş neler geçmişHüner, geçmişi gününde görüp güldürmededirHüner, geçmişi gününde görüp güldürmededirGülen pek az, ağlayan ne çok, Tanrıyı Gülen pek az, ağlayan ne çok, Tanrıyı saymazsaksaymazsakHüner, oynayan kim, oynatan kim, bilmededirHüner, oynayan kim, oynatan kim, bilmededirTanrı gölgesini eksik eylemesin duamızTanrı gölgesini eksik eylemesin duamızHüner, gölgede solmadan açmayı bilmededir.Hüner, gölgede solmadan açmayı bilmededir.

►Hacivat:Ah efendim ne olurdu şu dört Hacivat:Ah efendim ne olurdu şu dört köşe perdede bana da bir arkadaş olsa, köşe perdede bana da bir arkadaş olsa, eli temiz, yüzü temiz, sözleri tatlıııı eli temiz, yüzü temiz, sözleri tatlıııı

►Karagöz:(Evin penceresinden bakarak): Karagöz:(Evin penceresinden bakarak): Hoş geldin keçi suratlı Hoş geldin keçi suratlı

►Hacivat:Geliverse şu meydana, o Hacivat:Geliverse şu meydana, o söylese ben dinlesem, efendim haddim söylese ben dinlesem, efendim haddim olmayarak bendeniz söylesem, bizi olmayarak bendeniz söylesem, bizi seyreden dostlar gülseler eğlenseler, iş seyreden dostlar gülseler eğlenseler, iş ne imiş diyelim işimizi Mevla’m rast ne imiş diyelim işimizi Mevla’m rast getire (Hacivat musiki gazeli getire (Hacivat musiki gazeli okur)Gelse o çeşm-i siyahım Handeler okur)Gelse o çeşm-i siyahım Handeler peyda olur peyda olur

► Karagöz:(Pencereden bakarak) Hacivat Karagöz:(Pencereden bakarak) Hacivat hayırdır yahu ezan mı okuyorsun hayırdır yahu ezan mı okuyorsun

► Hacivat:Ah bana bir eğlence medet Hacivat:Ah bana bir eğlence medet ► Karagöz:Allah versin Allah versin hadi başka Karagöz:Allah versin Allah versin hadi başka

kapıya kapıya ► Hacivat:Yar bana bir eğlence Hacivat:Yar bana bir eğlence ► Karagöz:Hacivat aşağıya gelirsem gösteririm Karagöz:Hacivat aşağıya gelirsem gösteririm

sana eğlenceyi sana eğlenceyi ► Hacivat:Yar bana bir eğlence (Karagöz evden Hacivat:Yar bana bir eğlence (Karagöz evden

atlar, Hacivat ile kavga ederler, Hacivat atlar, Hacivat ile kavga ederler, Hacivat kaçar Karagöz yerde yatar) kaçar Karagöz yerde yatar)

► Karagöz:Ah aman, Hacivat'ı kaçırdım ama galiba Karagöz:Ah aman, Hacivat'ı kaçırdım ama galiba ben de altıma kaçırdım, sen bir daha gel bak ben ben de altıma kaçırdım, sen bir daha gel bak ben sana neler yapacağım Hacivat (Hacivat gelir) sana neler yapacağım Hacivat (Hacivat gelir)

► Hacivat:Aman Karagözüm akşamı şeriflerin hayır Hacivat:Aman Karagözüm akşamı şeriflerin hayır olsun olsun Karagöz:Senin de sülaleni sansarlar boğsun (vurur) Karagöz:Senin de sülaleni sansarlar boğsun (vurur)

► Hacivat:Aman Karagözüm ben sana iltifat ediyorum Hacivat:Aman Karagözüm ben sana iltifat ediyorum sen ise bana vuruyorsun yazıklar olsun sana yazık sen ise bana vuruyorsun yazıklar olsun sana yazık

► Karagöz:Hoş geldin kazık oğlu kazık (vurur) Karagöz:Hoş geldin kazık oğlu kazık (vurur) ► Hacivat:Aman karagözüm ağzından çıkanı hiç Hacivat:Aman karagözüm ağzından çıkanı hiç

kulağın duymuyor kulağın duymuyor

► Karagöz:A musibet adam, her akşam gelirsin Karagöz:A musibet adam, her akşam gelirsin kapımın önünde hay bana pancar hay bana kapımın önünde hay bana pancar hay bana pancar diyerek bağırırsın, hiç halimi pancar diyerek bağırırsın, hiç halimi sormazsın, başımdan geçenleri bilmezsin sormazsın, başımdan geçenleri bilmezsin

► Hacivat:Hayrola Karagözüm ne olduHacivat:Hayrola Karagözüm ne oldu► Karagöz:Sorma Hacivat sorma, bizim karıyla Karagöz:Sorma Hacivat sorma, bizim karıyla

kavga ettik kavga ettik ► Hacivat:Ya, sebep ne peki Hacivat:Ya, sebep ne peki ► Karagöz:İşte efendim komşu karının kocası Karagöz:İşte efendim komşu karının kocası

ona elbiseler alırmış da çiçekler gibi ona elbiseler alırmış da çiçekler gibi gezdirirmiş de ben ona senede bir kat gezdirirmiş de ben ona senede bir kat elbiseyi bile çok görürmüşüm de,derken iş elbiseyi bile çok görürmüşüm de,derken iş büyüdü karı beni kapı dışarı attı büyüdü karı beni kapı dışarı attı

► Hacivat:Aman Karagözüm hemen kaç Hacivat:Aman Karagözüm hemen kaç ► Karagöz:Ben de öyle yaptım zaten Hacı cav Karagöz:Ben de öyle yaptım zaten Hacı cav

cav cav ► Hacivat:Eee, sonra Hacivat:Eee, sonra ► Karagöz:Evden çıkınca kahveye uğradım, bir Karagöz:Evden çıkınca kahveye uğradım, bir

kahve içtim, birden üzerime bir ağırlık çöktü, kahve içtim, birden üzerime bir ağırlık çöktü, hamama gideyim de bir yıkanayım dedim hamama gideyim de bir yıkanayım dedim

► Hacivat:Evet karagözüm güzel düşünmüşsün, Hacivat:Evet karagözüm güzel düşünmüşsün, insan hamama gidince rahatlar insan hamama gidince rahatlar

► Karagöz:Hamama gittim, soyunup içeri girdim Karagöz:Hamama gittim, soyunup içeri girdim bir kurnanın başına oturdum, bir de baktım iki bir kurnanın başına oturdum, bir de baktım iki tellağın kolları arasında ipekli peştamallara tellağın kolları arasında ipekli peştamallara sarılı birini getirdiler, göbek taşının üstüne bir sarılı birini getirdiler, göbek taşının üstüne bir havlu serdiler, o getirdikleri adamı yatırıp havlu serdiler, o getirdikleri adamı yatırıp gittiler gittiler

► Hacivat:Evet Karagözüm her halde terlesin Hacivat:Evet Karagözüm her halde terlesin diye yatırmışlardır diye yatırmışlardır

► Karagöz:Öyleymiş, adam biraz yattı, sonra ne oldu Karagöz:Öyleymiş, adam biraz yattı, sonra ne oldu bilmem adam göbek taşından yuvarlanıp yere düştü bilmem adam göbek taşından yuvarlanıp yere düştü

► Hacivat:Her halde adamcağız sıcaktan fenalık Hacivat:Her halde adamcağız sıcaktan fenalık geçirmiştir geçirmiştir

► Karagöz:Hemen yanına gidip adama baktım, bir de ne Karagöz:Hemen yanına gidip adama baktım, bir de ne göreyim Hacivat adam tıpkı bana benzemiyor mu göreyim Hacivat adam tıpkı bana benzemiyor mu

► Hacivat:Olabilir Karagözüm insanlar çift yaratılmıştır Hacivat:Olabilir Karagözüm insanlar çift yaratılmıştır derler derler

► Karagöz:Birden aklıma bir şeytanlık geldi, usulca Karagöz:Birden aklıma bir şeytanlık geldi, usulca adamın belinden ipekli peştamalları çıkartıp kendi adamın belinden ipekli peştamalları çıkartıp kendi belime bağladım, benim peştamalları da onun beline belime bağladım, benim peştamalları da onun beline bağladım, adamı ayağından çekip bir kurnanın başına bağladım, adamı ayağından çekip bir kurnanın başına bıraktım, geldim göbek taşının üstündeki havluya bıraktım, geldim göbek taşının üstündeki havluya yattım yattım

► Hacivat: Aman Karagöz hamamcılar seni tanırlar Hacivat: Aman Karagöz hamamcılar seni tanırlar Karagöz:Yahu tıpkı o adama benziyorum dedim ya Karagöz:Yahu tıpkı o adama benziyorum dedim ya

► Hacivat:Sonra? Hacivat:Sonra?

► Karagöz:Derken tellağın biri geldi, kese istemisiniz Karagöz:Derken tellağın biri geldi, kese istemisiniz efendim dedi, ben de hiç istifimi bozmadım başımı efendim dedi, ben de hiç istifimi bozmadım başımı salladım, tellak aldı beni bir kurnanın başına salladım, tellak aldı beni bir kurnanın başına götürdü, beni bir yıkadı bir yıkadı ki Hacivat, ben götürdü, beni bir yıkadı bir yıkadı ki Hacivat, ben ben olalı böyle temizlenmemiştim hiç, sonra beni ben olalı böyle temizlenmemiştim hiç, sonra beni tertemiz ipekli havlulara sarıp o adamın soyunduğu tertemiz ipekli havlulara sarıp o adamın soyunduğu odaya götürdü, bir güzel de kuruladı, efendim odaya götürdü, bir güzel de kuruladı, efendim sıhhatler olsun çay kahve nargile ister misiniz diye sıhhatler olsun çay kahve nargile ister misiniz diye sordu, bir nargile bir de kahve söyleyip afiyetle sordu, bir nargile bir de kahve söyleyip afiyetle içtim içtim

► Hacivat:Peki Karagözüm seni hiç kimse tanımadı mıHacivat:Peki Karagözüm seni hiç kimse tanımadı mı► Karagöz:Tanımadılar, getirin benim çamaşırlarımı Karagöz:Tanımadılar, getirin benim çamaşırlarımı

dedim, bir bohça getirdiler bohçayı açtım, içinden dedim, bir bohça getirdiler bohçayı açtım, içinden ipekli çamaşırlar çıktı güzelce giyindim, ceplerini ipekli çamaşırlar çıktı güzelce giyindim, ceplerini karıştırdım bir de ne göreyim Hacivat karıştırdım bir de ne göreyim Hacivat

► Hacivat:Aman Karagöz çabuk söyle ne gördün Hacivat:Aman Karagöz çabuk söyle ne gördün

► Karagöz:Cepler para dolu Hacivat, para, beni Karagöz:Cepler para dolu Hacivat, para, beni keseleyene, kurulayana, bohçayı getirene, keseleyene, kurulayana, bohçayı getirene, ayakkabıları getirene, hepsine bol bol bahşiş ayakkabıları getirene, hepsine bol bol bahşiş bıraktım, hepsi yerden temennalar eşliğinde bıraktım, hepsi yerden temennalar eşliğinde “efendim Allah ömürler versin” diyerek beni “efendim Allah ömürler versin” diyerek beni uğurladılar, bir de baktım ki hamamın uğurladılar, bir de baktım ki hamamın kapısının önünde son model bir fayton kapısının önünde son model bir fayton bekliyor, arabacı kapıyı açıp buyurun bekliyor, arabacı kapıyı açıp buyurun efendim dedi beni arabaya bindirdi. efendim dedi beni arabaya bindirdi.

► Hacivat:Aman Karagöz o araba da nerden Hacivat:Aman Karagöz o araba da nerden çıktı çıktı

► Karagöz:O beyin arabasıymış Karagöz:O beyin arabasıymış ► Hacivat:Arabacı da seni tanımadı mı Hacivat:Arabacı da seni tanımadı mı ► Karagöz:Dedim ya tıpkı o adama Karagöz:Dedim ya tıpkı o adama

benziyorum diye benziyorum diye ► Hacivat:Eee sonra Hacivat:Eee sonra

► Karagöz:Derken Hacivat araba güzel bir Karagöz:Derken Hacivat araba güzel bir konağın önünde durdu konağın önünde durdu

► Hacivat:Kimin konağıymış Karagöz Hacivat:Kimin konağıymış Karagöz ► Karagöz:O beyin konağıymış, kapılar açıldı iki Karagöz:O beyin konağıymış, kapılar açıldı iki

uşak geldi kollarıma girdi “efendim sıhhat uşak geldi kollarıma girdi “efendim sıhhat afiyet olsun” diyerekten beni içeri aldılar afiyet olsun” diyerekten beni içeri aldılar

► Hacivat:Uşaklar da seni tanımadı mı Hacivat:Uşaklar da seni tanımadı mı ► Karagöz:Tanımadılar Hacivat, neyse merdiven Karagöz:Tanımadılar Hacivat, neyse merdiven

başında iki güzel kız beni uşakların elinden başında iki güzel kız beni uşakların elinden aldılar yukarı çıkardılar “efendim sıhhat ve aldılar yukarı çıkardılar “efendim sıhhat ve afiyetler olsun inşallah” diyerek beni yukarı afiyetler olsun inşallah” diyerek beni yukarı çıkardılar. Merdivenin başında ipekten çıkardılar. Merdivenin başında ipekten gecelikler giymiş dünyalar güzeli bir hanım gecelikler giymiş dünyalar güzeli bir hanım “kızlar efendimi incitmeyin yavaş çıkarın” diye “kızlar efendimi incitmeyin yavaş çıkarın” diye kızlara çıkıştı beni kızların kolundan alarak bir kızlara çıkıştı beni kızların kolundan alarak bir odaya soktu, oda yatak odasıymış odaya soktu, oda yatak odasıymış

► Hacivat:Hanım da seni tanımadı öyle mi Hacivat:Hanım da seni tanımadı öyle mi ► Karagöz:Yahu Hacivat dedim ya sana tıpkı o Karagöz:Yahu Hacivat dedim ya sana tıpkı o

adama benziyorum diye adama benziyorum diye ► Hacivat:Sesinden de tanımadılar mı Hacivat:Sesinden de tanımadılar mı ► Karagöz:Ben hamam yorgunuyum diye hiç Karagöz:Ben hamam yorgunuyum diye hiç

sesimi çıkarmıyorum sesimi çıkarmıyorum ► Hacivat:Ya! Sonra? Hacivat:Ya! Sonra? ► Karagöz:Hanım bana gecelikler giydirdi, Karagöz:Hanım bana gecelikler giydirdi,

“istirahat ediniz, çok yorulmuşsunuzdur” “istirahat ediniz, çok yorulmuşsunuzdur” diyerek kuştüyünden yapılmış yatağa yatırdı, diyerek kuştüyünden yapılmış yatağa yatırdı, bir yelpaze aldı geldi başucuma oturdu yavaş bir yelpaze aldı geldi başucuma oturdu yavaş yavaş yellemeye başladı, ben gözüm yarı açık yavaş yellemeye başladı, ben gözüm yarı açık yarı kapalı uyur gibi yapıyorum yarı kapalı uyur gibi yapıyorum

► Hacivat:(ağzını şapırdatarak) Aman Karagözüm Hacivat:(ağzını şapırdatarak) Aman Karagözüm sonra? sonra?

► Karagöz:Sulanma, ağzını sil tepelerim haaa Karagöz:Sulanma, ağzını sil tepelerim haaa ► Hacivat:Anlat Karagözüm anlat sonra ne oldu? Hacivat:Anlat Karagözüm anlat sonra ne oldu? ► Karagöz:Anlatmayacağım işte Karagöz:Anlatmayacağım işte ► Hacivat:(yalvarırcasına) Kuzum Karagözüm ne olur Hacivat:(yalvarırcasına) Kuzum Karagözüm ne olur

anlat sonra ne oldu? anlat sonra ne oldu? ► Karagöz:Bey hamamdan geldikten sonra biraz Karagöz:Bey hamamdan geldikten sonra biraz

istirahat edip kahvaltı edermiş, sofrayı hazırlamışlar istirahat edip kahvaltı edermiş, sofrayı hazırlamışlar hanım gelmiş beni uyandırıyor “efendim kalkar hanım gelmiş beni uyandırıyor “efendim kalkar mısınız sofra hazırlandı” diyor, ben yine gözlerim mısınız sofra hazırlandı” diyor, ben yine gözlerim yarı açık yarı kapalı uyuyorum, hanım baktı ki ben yarı açık yarı kapalı uyuyorum, hanım baktı ki ben uyanmıyorum, herhalde efendinin içine baygınlık uyanmıyorum, herhalde efendinin içine baygınlık gelmiştir diyerek bir şişe lavanta getirdi yavaş gelmiştir diyerek bir şişe lavanta getirdi yavaş yavaş yüzüme serpmeye başladı, ben yine yavaş yüzüme serpmeye başladı, ben yine uyanmayınca bolca dökmeye başladı, lavanta ılık uyanmayınca bolca dökmeye başladı, lavanta ılık ılık yüzümden aşağı doğru akmaya başladı ılık yüzümden aşağı doğru akmaya başladı

► Hacivat:Aman pek de kibar bir hanımmış, sen Hacivat:Aman pek de kibar bir hanımmış, sen hamamdan çıktın ya soğuk lavanta seni hasta eder hamamdan çıktın ya soğuk lavanta seni hasta eder diye ısıtmıştır besbelli diye ısıtmıştır besbelli

► Karagöz:Yok yahu Hacı cav cav, meğerse bir köpek Karagöz:Yok yahu Hacı cav cav, meğerse bir köpek gelmiş suratıma işemiyor mu gelmiş suratıma işemiyor mu

► Hacivat:Aman Karagöz köpek de nerden çıktı şimdi Hacivat:Aman Karagöz köpek de nerden çıktı şimdi ► Karagöz:Ben kahveye gidip kahve içince uyuyup Karagöz:Ben kahveye gidip kahve içince uyuyup

kalmışım, rüya görmüşüm, o sırada kahvecinin kalmışım, rüya görmüşüm, o sırada kahvecinin köpeği gelmiş suratıma işiyor ben de rüyamda köpeği gelmiş suratıma işiyor ben de rüyamda gördüğüm hanım bana lavanta döküyor sanmışım gördüğüm hanım bana lavanta döküyor sanmışım

► Hacivat:Aman Karagöz deminden beri anlattığın Hacivat:Aman Karagöz deminden beri anlattığın rüya mıydı? rüya mıydı?

► Karagöz:Seni gidi muşmula suratlı adam seni, böyle Karagöz:Seni gidi muşmula suratlı adam seni, böyle şeyler gerçek olur mu hiç (vurur, Hacivat gider) sen şeyler gerçek olur mu hiç (vurur, Hacivat gider) sen gidersin beni buraya mıhlamazlar pamuk ipliğiyle gidersin beni buraya mıhlamazlar pamuk ipliğiyle hiç bağlamazlar ben de çeker giderim, tavan hiç bağlamazlar ben de çeker giderim, tavan arasında farelerle tavla atarım(gider) arasında farelerle tavla atarım(gider)

(Muhavere burada biter, fasıl (Muhavere burada biter, fasıl başlar) başlar)

► Şarkı eşliğinde Zenneler gelir Şarkı eşliğinde Zenneler gelir (Şarkı Hicaz Curcuna)Âteşi suzan-ı firkât (Şarkı Hicaz Curcuna)Âteşi suzan-ı firkât yaktı cism-ü cânımı yaktı cism-ü cânımı (Zenneleri Hacivat karşılar) (Zenneleri Hacivat karşılar)

► Hacivat:Vay efendim hoş geldiniz Sefalar Hacivat:Vay efendim hoş geldiniz Sefalar getirdiniz, böyle şarkılar söyleyerek ne getirdiniz, böyle şarkılar söyleyerek ne tarafa gidiyorsunuz tarafa gidiyorsunuz

► 1.Zenne:Allah ömürler versin Hacivat Çelebi, 1.Zenne:Allah ömürler versin Hacivat Çelebi, şöyle biraz gezmeye çıktık şöyle biraz gezmeye çıktık

► Hacivat:Anladım hanım kızım, evde otura Hacivat:Anladım hanım kızım, evde otura otura canınız sıkıldı herhalde otura canınız sıkıldı herhalde

► 1.Zenne:Ah evimizi hiç sormayın Hacivat 1.Zenne:Ah evimizi hiç sormayın Hacivat çelebi, evin damı akıyor ama ev sahibi hiç çelebi, evin damı akıyor ama ev sahibi hiç aldırmıyor, bir dolaşalım bakalım bir ev aldırmıyor, bir dolaşalım bakalım bir ev bulabilirsek hemen taşınacağız bulabilirsek hemen taşınacağız

► Hacivat:Aman hanım kızım iyi olacak Hacivat:Aman hanım kızım iyi olacak hastanın doktor ayağına gelirmiş, benim hastanın doktor ayağına gelirmiş, benim elimin altında güzel bir ev var eğer elimin altında güzel bir ev var eğer beğenirseniz hemen size vereyim o evi, beğenirseniz hemen size vereyim o evi, yeter ki evi beğenin sizden iyi kiracı mı yeter ki evi beğenin sizden iyi kiracı mı bulacağım bulacağım

► 1.Zenne:Evi görebilir miyiz Hacivat çelebi 1.Zenne:Evi görebilir miyiz Hacivat çelebi ► Hacivat:Hay hay evladım, buyurun (eve Hacivat:Hay hay evladım, buyurun (eve

girerler içerde konuşurlar) işte hanım kızım girerler içerde konuşurlar) işte hanım kızım burası mutfak, burası yatak odası burası mutfak, burası yatak odası

► 1.Zenne:Çok güzel Hacivat Çelebi 1.Zenne:Çok güzel Hacivat Çelebi ► Hacivat:Yukarıda da iki oda var, çok Hacivat:Yukarıda da iki oda var, çok

kullanışlıdır, bakınız arkada bahçesi de var kullanışlıdır, bakınız arkada bahçesi de var

► 2.Zenne:Tavuk kümesi de var mı efendim 2.Zenne:Tavuk kümesi de var mı efendim ► Hacivat:Elbette var hanım kızım Hacivat:Elbette var hanım kızım ► 1.Zenne:Pek güzelmiş efendim (perdeye gelirler) 1.Zenne:Pek güzelmiş efendim (perdeye gelirler)

Kirası ne kadar Hacivat Çelebi Kirası ne kadar Hacivat Çelebi ► Hacivat:Evladım siz yabancı değilsiniz sizin için elli Hacivat:Evladım siz yabancı değilsiniz sizin için elli

milyon olur milyon olur ► 2.Zenne:Peki efendim biz bu evi tuttuk, buyurun bir 2.Zenne:Peki efendim biz bu evi tuttuk, buyurun bir

aylık da peşin veriyoruz aylık da peşin veriyoruz ► Hacivat:Sağ olunuz evladım güle güle oturunuz Hacivat:Sağ olunuz evladım güle güle oturunuz

(gider) (gider) ► 2.Zenne:Biz de gidip evi temizleyelim bari (giderler) 2.Zenne:Biz de gidip evi temizleyelim bari (giderler)

► Şarkı eşliğinde Tuzsuz Deli Bekir gelir Şarkı eşliğinde Tuzsuz Deli Bekir gelir (Şarkı Hicaz Düyek)Külhanbeylik omuzdaşlar (Şarkı Hicaz Düyek)Külhanbeylik omuzdaşlar bize pek şandır bize pek şandır

► Tuzsuz:(Nâra atar) Ey gidi felek, ey gidi felek beTuzsuz:(Nâra atar) Ey gidi felek, ey gidi felek be► Karagöz:(pencereden bakarak) Hey gidi Karagöz:(pencereden bakarak) Hey gidi

dümbelek be, bu da kim yahu dümbelek be, bu da kim yahu ► Tuzsuz:Bana bak öyle tepeden konuşma Tuzsuz:Bana bak öyle tepeden konuşma

erkeksen aşağı gel de boyunu görelim erkeksen aşağı gel de boyunu görelim ► Karagöz:(gelir) Ne var be ne bağırırsın ayağına Karagöz:(gelir) Ne var be ne bağırırsın ayağına

basılmış ayılar gibi? basılmış ayılar gibi? ► Tuzsuz:Eyt be, bana bak bre sen beni tanır Tuzsuz:Eyt be, bana bak bre sen beni tanır

mısın, bana adıyla sanıyla Tuzsuz Deli Bekir mısın, bana adıyla sanıyla Tuzsuz Deli Bekir derler derler

► Karagöz:Senin tatsız tuzsuz olduğun belli zaten Karagöz:Senin tatsız tuzsuz olduğun belli zaten

► Tuzsuz:Bana bak var mısın benimle bir Tuzsuz:Bana bak var mısın benimle bir güreşe bakalım ha güreşe bakalım ha

► Karagöz:Seninle değil, senden daha kabadayı Karagöz:Seninle değil, senden daha kabadayı pehlivan varsa o gelsin onunla güreşirim ben pehlivan varsa o gelsin onunla güreşirim ben

► Tuzsuz:Bana bak yere bir mendil ser bakalım Tuzsuz:Bana bak yere bir mendil ser bakalım Karagöz:Ne olacak mendil Karagöz:Ne olacak mendil

► Tuzsuz:ben şimdi bir vuruşta senin kelleni Tuzsuz:ben şimdi bir vuruşta senin kelleni keseceğim, kellen yere düşüp toz olmasın keseceğim, kellen yere düşüp toz olmasın diye, eğ bakalım başını yere diye, eğ bakalım başını yere

► Karagöz:Sen beni biraz bekle bakalım Karagöz:Sen beni biraz bekle bakalım burada(Karagöz eve gidip bir sopa alır, burada(Karagöz eve gidip bir sopa alır, sopayı arkasına saklayıp perdeye gelir) Bana sopayı arkasına saklayıp perdeye gelir) Bana bak Tuzsuz, başımı nasıl eğecektim ben? bak Tuzsuz, başımı nasıl eğecektim ben?

► Tuzsuz:(Başını aşağı eğerek) İşte böyle Tuzsuz:(Başını aşağı eğerek) İşte böyle ► Karagöz:(sopayı Tuzsuz’un kafasına indirir) Al Karagöz:(sopayı Tuzsuz’un kafasına indirir) Al

sana sana

► Tuzsuz:Aman bre kelleyi kırdın Tuzsuz:Aman bre kelleyi kırdın ► Karagöz:Kırarım ben, sana Tuzsuz Deli Bekir derlerse Karagöz:Kırarım ben, sana Tuzsuz Deli Bekir derlerse

bana da Karagöz pehlivan derler bana da Karagöz pehlivan derler ► Tuzsuz:helal sana be, ben kendimi kabadayı sanırdım Tuzsuz:helal sana be, ben kendimi kabadayı sanırdım

meğer sen benden daha kabadayı imişsin meğer sen benden daha kabadayı imişsin ► Karagöz:Elbette öyleyim Karagöz:Elbette öyleyim ► Tuzsuz:Sen hakikaten kabadayı bir adama Tuzsuz:Sen hakikaten kabadayı bir adama

benziyorsun, bana bak ben seni bu mahalleye bekçi benziyorsun, bana bak ben seni bu mahalleye bekçi yapıyorum tamam mı, yapıyorum tamam mı,

► Karagöz:Olur Tuzsuz efendi olur, Karagöz:Olur Tuzsuz efendi olur, ► Tuzsuz:Yalnız şu karşıdaki eve yeni taşınan zennelere Tuzsuz:Yalnız şu karşıdaki eve yeni taşınan zennelere

dikkat et, yabancılar girmesin haydi eyvallah (gider) dikkat et, yabancılar girmesin haydi eyvallah (gider) ► Karagöz:(eve gider başına bir külah takıp perdeye Karagöz:(eve gider başına bir külah takıp perdeye

gelir) haydi bekçi verelim, peynirli, kıymalı, sade gelir) haydi bekçi verelim, peynirli, kıymalı, sade bekçi bekçi

► Zenne:(içerden) Aa gündüz vakti de bekçi dolaştığını Zenne:(içerden) Aa gündüz vakti de bekçi dolaştığını bu mahallede gördüm ayol bu mahallede gördüm ayol

► Şarkı söyleyerek Çelebi gelir Şarkı söyleyerek Çelebi gelir Şarkı Nihavent İstanbul Türküsü) Üsküdar’a Şarkı Nihavent İstanbul Türküsü) Üsküdar’a gider iken aldı da bir yağmur gider iken aldı da bir yağmur

► Zenne:(perdeye gelerek) Vay beyim böyle Zenne:(perdeye gelerek) Vay beyim böyle şarkılar söyleyerek nereden gelirsiniz, nerelere şarkılar söyleyerek nereden gelirsiniz, nerelere gidersiniz gidersiniz

► Çelebi:Nereye olacak, sizi aramaktan Çelebi:Nereye olacak, sizi aramaktan ayaklarıma kara sular indi, evden ayrılmışsınız ayaklarıma kara sular indi, evden ayrılmışsınız

► Zenne:Evet efendim çıktım, buraya taşındım, Zenne:Evet efendim çıktım, buraya taşındım, yeni evimiz çok güzel yeni evimiz çok güzel

► Çelebi:Müsaade ederseniz görmek isterim Çelebi:Müsaade ederseniz görmek isterim efendim efendim

► Karagöz:(pencereden) Ooo burada pazarlık Karagöz:(pencereden) Ooo burada pazarlık başlamış başlamış

► Zenne:Tabii efendim ama buralarda bir bekçi Zenne:Tabii efendim ama buralarda bir bekçi dolaşıyor siz yarım saat sonra gelin olmaz mı bekçi dolaşıyor siz yarım saat sonra gelin olmaz mı bekçi anlamasın, hem aramızda bir parola belirleyelim, siz anlamasın, hem aramızda bir parola belirleyelim, siz parolayı söyleyince ben kapıyı açarım içeri girersiniz parolayı söyleyince ben kapıyı açarım içeri girersiniz

► Çelebi:Çok iyi olur Çelebi:Çok iyi olur ► Karagöz:Hem de parolalı ha Karagöz:Hem de parolalı ha ► Zenne:Siz kapıyı çalınca ben size parola derim siz Zenne:Siz kapıyı çalınca ben size parola derim siz

de lofça çivisi dersiniz, kapıyı açarım de lofça çivisi dersiniz, kapıyı açarım ► Karagöz:Parola çiviymiş anladım Karagöz:Parola çiviymiş anladım ► Çelebi:Allahaısmarladık efendim (gider) Çelebi:Allahaısmarladık efendim (gider) ► Zenne:Güle güle efendim uğurlar olsun Zenne:Güle güle efendim uğurlar olsun

► Karagöz:(gelip zennelerin kapısını çalarak) Karagöz:(gelip zennelerin kapısını çalarak) Açın ben geldim Açın ben geldim

► Zenne:(içerden) Parola? Zenne:(içerden) Parola? ► Karagöz:Çivi Karagöz:Çivi ► Zenne:Ne çivisi Zenne:Ne çivisi ► Karagöz:(Kendi kendine) Çivinin adını Karagöz:(Kendi kendine) Çivinin adını

anlamadım ki yahu.. Şey hanım çivi işte yahuanlamadım ki yahu.. Şey hanım çivi işte yahu► Zenne:Çivi anladık ama ne çivisi Zenne:Çivi anladık ama ne çivisi

► Karagöz:Temel çivisi Karagöz:Temel çivisi ► Zenne:Değil Zenne:Değil ► Karagöz:Döşeme çivisi Karagöz:Döşeme çivisi ► Zenne:Değil Zenne:Değil ► Karagöz:Nal çivisi Karagöz:Nal çivisi ► Zenne:Değil Zenne:Değil ► Karagöz:Ayakkabı çivisi Karagöz:Ayakkabı çivisi ► Zenne:O da değil Zenne:O da değil ► Karagöz:Canım işte çivilerin birisi Karagöz:Canım işte çivilerin birisi ► Zenne:Tamam ama adı ne Zenne:Tamam ama adı ne ► Karagöz:Ölünün körü çivisi (gider, yavaşça Karagöz:Ölünün körü çivisi (gider, yavaşça

çelebi gelir) çelebi gelir)

► Çelebi:(kendi kendine) Buralarda kimseler yok Çelebi:(kendi kendine) Buralarda kimseler yok galiba (kapıyı çalar) galiba (kapıyı çalar)

► Zenne:(içerden) Kim o Zenne:(içerden) Kim o ► Çelebi:Çivi Çelebi:Çivi ► Karagöz:(pencereden bakarak) Ooo çivici başı Karagöz:(pencereden bakarak) Ooo çivici başı

gelmiş gelmiş ► Zenne:(içerden) Ne çivisi Zenne:(içerden) Ne çivisi ► Çelebi:Lofça çivisi Çelebi:Lofça çivisi ► Zenne:Buyurun efendim buyurun (kapıyı açar) Zenne:Buyurun efendim buyurun (kapıyı açar) ► Karagöz:(pencereden) Tüh lofça çivisi imiş (perdeye Karagöz:(pencereden) Tüh lofça çivisi imiş (perdeye

iner, zennelerin kapısını vurur) iner, zennelerin kapısını vurur) ► Zenne:(içerden) Kim o Zenne:(içerden) Kim o ► Karagöz:Çivi Karagöz:Çivi ► Zenne:Ne çivisi Zenne:Ne çivisi ► Karagöz:Lofça çivisi Karagöz:Lofça çivisi ► Zenne:Buyurun içeri Zenne:Buyurun içeri

► Karagöz:(içeri girer) Ooo maşallah sofra da Karagöz:(içeri girer) Ooo maşallah sofra da kurulmuş kurulmuş

► Çelebi:(içerden)Hoş geldin bekçi baba Çelebi:(içerden)Hoş geldin bekçi baba ► Karagöz:(içerden)Hoş bulduk çivicibaşı Karagöz:(içerden)Hoş bulduk çivicibaşı ► Zenne:(içerden)Ne içersiniz bekçi baba rakı Zenne:(içerden)Ne içersiniz bekçi baba rakı

şarap likör vermut? şarap likör vermut? ► Karagöz:(içerden)Rakı var mı rakı Karagöz:(içerden)Rakı var mı rakı ► Zenne:(içerden)Var efendim buyurun Zenne:(içerden)Var efendim buyurun ► Karagöz:(içerden)Oh yarasın Karagöz:(içerden)Oh yarasın ► Zenne:(içerden) Mezelerden de buyurun Zenne:(içerden) Mezelerden de buyurun

efendim efendim ► Çelebi:(içerden)Yavaş iç bekçi baba sarhoş Çelebi:(içerden)Yavaş iç bekçi baba sarhoş

olursun olursun ► Karagöz:(içerden)Sen karışma, oh yarasın Karagöz:(içerden)Sen karışma, oh yarasın

(içer sarhoş olur, bu sırada Tuzsuz Deli Bekir (içer sarhoş olur, bu sırada Tuzsuz Deli Bekir perdeye gelir) perdeye gelir)

► Tuzsuz:(Nâra atarak) Ey gidi felek be, nerde o Tuzsuz:(Nâra atarak) Ey gidi felek be, nerde o bekçi olacak adam be bekçi olacak adam be

► Zenne:(içerden) Aman kaçın Tuzsuz geldi Zenne:(içerden) Aman kaçın Tuzsuz geldi ► Çelebi:(içerden)Nereye kaçalım Çelebi:(içerden)Nereye kaçalım ► Zenne:(içerden) Arka kapıdan kaçın Zenne:(içerden) Arka kapıdan kaçın ► Karagöz:(içerden) Ya ben nereye kaçayım Karagöz:(içerden) Ya ben nereye kaçayım ► Zenne:(içerden)Sen de bahçeye saklan Zenne:(içerden)Sen de bahçeye saklan ► Karagöz:(içerden) Olur ben de bahçedeki Karagöz:(içerden) Olur ben de bahçedeki

kümese gireyim (kümese girer içerden tavuk kümese gireyim (kümese girer içerden tavuk horoz sesleri gelir) ötme kerata keser dolmanı horoz sesleri gelir) ötme kerata keser dolmanı yaparım ha yaparım ha

► Tuzsuz:(içerden) Ooo rakı sofrası da hazırmış Tuzsuz:(içerden) Ooo rakı sofrası da hazırmış ► Zenne:(içerden)Sizin için hazırladım efendim Zenne:(içerden)Sizin için hazırladım efendim ► Tuzsuz:Mezeler fiyakalı ama piliç kızartması Tuzsuz:Mezeler fiyakalı ama piliç kızartması

yok yok ► Zenne:(içerden) Şimdi kümesten bir tane alıp Zenne:(içerden) Şimdi kümesten bir tane alıp

keserim efendim keserim efendim ► Tuzsuz:(içerden) Olmaz ben gider keser Tuzsuz:(içerden) Olmaz ben gider keser

getiririm bir tane getiririm bir tane ► Karagöz:(içerden) Eyvah Tuzsuz kümese geliyor Karagöz:(içerden) Eyvah Tuzsuz kümese geliyor

galiba (Tuzsuz kümese girer karagözü görür) galiba (Tuzsuz kümese girer karagözü görür) ► Tuzsuz:(içerden)Vay bekçi baba senin burada Tuzsuz:(içerden)Vay bekçi baba senin burada

işin ne işin ne ► Karagöz:(içerden)Tavuklara hırsız dadanmış da Karagöz:(içerden)Tavuklara hırsız dadanmış da

onu bekliyordum onu bekliyordum

► Tuzsuz:(içerden) Aferin bekçi baba sen git artık ben Tuzsuz:(içerden) Aferin bekçi baba sen git artık ben hakkından gelirim o hırsızın hakkından gelirim o hırsızın

► Karagöz:(perdeye gelir) Oh yarabbi şükür kurtuldum Karagöz:(perdeye gelir) Oh yarabbi şükür kurtuldum Tuzsuzun elinden Tuzsuzun elinden

► Zenne:(içerden)Tuzsuz gel efendim ben şimdi pilici Zenne:(içerden)Tuzsuz gel efendim ben şimdi pilici kızartır getiririm kızartır getiririm

► Tuzsuz:(içerden) Hele bir tane daha doldur bakayım Tuzsuz:(içerden) Hele bir tane daha doldur bakayım şu rakıdan şu rakıdan

► Zenne:(içerden) Buyurun efendim Zenne:(içerden) Buyurun efendim ► Karagöz:Bu iş böyle olmaz bu Tuzsuzu kapı dışarı Karagöz:Bu iş böyle olmaz bu Tuzsuzu kapı dışarı

etmeli (gider beberuhileri toplar kendi de bir eşeğin etmeli (gider beberuhileri toplar kendi de bir eşeğin üzerine biner gelir) bana bakın beberuhiler bu eve üzerine biner gelir) bana bakın beberuhiler bu eve tatsız tuzsuz bir adam girdi bunu yakalayıp kapı tatsız tuzsuz bir adam girdi bunu yakalayıp kapı dışarı atacağız tamam mı dışarı atacağız tamam mı

► Beberuhiler:(hep bir ağızdan) Sen merak etme Beberuhiler:(hep bir ağızdan) Sen merak etme Karagöz biz arkandayız Karagöz biz arkandayız

► Karagöz:Ama bana bakın adam hem sarhoş hem de Karagöz:Ama bana bakın adam hem sarhoş hem de bıçaklı bıçaklı

► Beberuhiler:Sen merak etme Karagöz biz sarhoştan Beberuhiler:Sen merak etme Karagöz biz sarhoştan da bıçaktan da korkmayız da bıçaktan da korkmayız

► Karagöz:Hadi bakalım göreyim sizi, ben şimdi Tuzsuzu Karagöz:Hadi bakalım göreyim sizi, ben şimdi Tuzsuzu dışarı çağıracağım dışarı çağıracağım

► Beberuhiler:Çağır gelsin biz ona yapacağımızı biliriz Beberuhiler:Çağır gelsin biz ona yapacağımızı biliriz ► Karagöz:(eve doğru bağırarak) Hey bana bak Tatsız Karagöz:(eve doğru bağırarak) Hey bana bak Tatsız

tuzsuz herif senin bu evde işin ne çık bakayım dışarı tuzsuz herif senin bu evde işin ne çık bakayım dışarı (beberuhilere dönerek) bana bakın hazır mısınız herif (beberuhilere dönerek) bana bakın hazır mısınız herif geliyor geliyor

► Beberuhiler:Hazırız gelsin Beberuhiler:Hazırız gelsin ► Karagöz:Bana bak Tuzsuz erkeksen dışarı çık Karagöz:Bana bak Tuzsuz erkeksen dışarı çık ► Tuzsuz:(dışarı çıkar) Eyt be kim o eşeğin üstünde Tuzsuz:(dışarı çıkar) Eyt be kim o eşeğin üstünde

bağıran bağıran ► Karagöz:Mahalle bekçisi (bu sırada beberuhiler kaçar) Karagöz:Mahalle bekçisi (bu sırada beberuhiler kaçar)

►Tuzsuz:Ne istiyorsun be Tuzsuz:Ne istiyorsun be ►Karagöz:Biz mahalleliler seni bu evden Karagöz:Biz mahalleliler seni bu evden

çıkarmaya geldik (arkasına bakar ki çıkarmaya geldik (arkasına bakar ki beberuhiler gitmiştir) Ee şey yani Tuzsuz beberuhiler gitmiştir) Ee şey yani Tuzsuz sana bir eşek getirdim belki binersin diye sana bir eşek getirdim belki binersin diye

►Tuzsuz:Hani beni evden atacaktınız be Tuzsuz:Hani beni evden atacaktınız be ►Karagöz:Yok yahu şaka yaptım ben sana Karagöz:Yok yahu şaka yaptım ben sana ►Tuzsuz:Ben eşek meşek istemem defol Tuzsuz:Ben eşek meşek istemem defol ►Karagöz:Gel bakalım eşek efendi biz Karagöz:Gel bakalım eşek efendi biz

gidelim gidelim

► Tuzsuz:(evdeki zenneler hitaben) Bana bak Tuzsuz:(evdeki zenneler hitaben) Bana bak güzelim ben şimdi meyhaneye gidiyorum güzelim ben şimdi meyhaneye gidiyorum yarın akşam yine gelirim hadi eyvallah yarın akşam yine gelirim hadi eyvallah (gider , Hacivat ve Karagöz perdeye gelirler) (gider , Hacivat ve Karagöz perdeye gelirler)

► Hacivat:Aman karagözüm nedir bu işler Hacivat:Aman karagözüm nedir bu işler ► Karagöz:kafanı kırsın geyiklerle keşişler Karagöz:kafanı kırsın geyiklerle keşişler ► Hacivat:Yıktın perdeyi eyledin viran varayım Hacivat:Yıktın perdeyi eyledin viran varayım

sahibine haber vereyim hemann sahibine haber vereyim hemann ► Karagöz:Burada oyunumuz erdi sona her ne Karagöz:Burada oyunumuz erdi sona her ne

kadar sürç-i lisan ettikse affola kalın kadar sürç-i lisan ettikse affola kalın sağlıcakla. sağlıcakla. (Işık söner oyun biter) (Işık söner oyun biter)

► Not:Önemli olan oyunu yazılı olduğu şekliyle Not:Önemli olan oyunu yazılı olduğu şekliyle ezberleyip oynatmak değildir. Önemli olan ezberleyip oynatmak değildir. Önemli olan karagöz oyunlarının en temel özelliği olan karagöz oyunlarının en temel özelliği olan doğaçlama geleneğini kullanarak oyunun doğaçlama geleneğini kullanarak oyunun temel örgüsünü bozmadan uygun yerlerine temel örgüsünü bozmadan uygun yerlerine güncel espriler ve motifler ekleyerek ilgi güncel espriler ve motifler ekleyerek ilgi çeker bir hale getirmektir. Bu metinde örnek çeker bir hale getirmektir. Bu metinde örnek olarak kullanılmış olan müzikler de olarak kullanılmış olan müzikler de değiştirilip seyircinin ilgisini çekebilecek değiştirilip seyircinin ilgisini çekebilecek güncel müzikler kullanılabilir, ancak güncel müzikler kullanılabilir, ancak kullanılacak müziğin ilgili tiplemelerin genel kullanılacak müziğin ilgili tiplemelerin genel karakteristiğine uygun olması gerekir.karakteristiğine uygun olması gerekir.

► *Karagözün aptal bekçi oyunu Mehmet *Karagözün aptal bekçi oyunu Mehmet Muhittin Sevilen (Hayali Küçük Ali) Muhittin Sevilen (Hayali Küçük Ali) tarafından yazılan Milli Eğitim basımevi tarafından yazılan Milli Eğitim basımevi tarafından 1969 yılında basılan KARAGÖZ tarafından 1969 yılında basılan KARAGÖZ adlı kitaptan alınmıştır.adlı kitaptan alınmıştır.

► SONSON