kapital-dneven za 02-04-2012

понеделник. 2 април. 2012

ЕМУ САД€ $61,51 46,35

Курсна листа на Народна банка на Македонија

МБИ 10 МБИД ОМБ2.025,33 1.925,00 121,04+0,99% +0,73% -0,20%%

Извор: Македонска Берза

сре.max. 230 Cmin. 70 C

број

499

| г

один

а 2

| це

на 2

0 де

н. |

тел

. 3 2

98 1

10 |

фак

с. 3

298

111

КАРЛОС СЛИМ "ЗАГРИЗА " НА РУДАРСТВОТО И ЕНЕРГЕТИКАТА ВО МАКЕДОНИЈА ?!

...само идејата е капитал, с$ друго е пари...

www.kapital.mk

член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUP

денес во КапиталПоради технички причини “БАНКИТЕ & БИЗНИСОТ“ не излезе на 30 март (петок). Ве информираме дека истиот е објавен во денешниот број на дневниот весник „Капитал“.

Нема судска, ама има јавна пресуда за Тарбс - „Капитал“ награден за истражувањето! �6

ддеПора

МАКЕДОНИЈА ВО ТОП 10 ЗЕМЈИ ПО РАСТОТ НА ЦЕНИТЕ НА ГОРИВАТА! �2-3

СТР. 8

П“Бииод

ддП

Ц2-3

пон.max. 170 Cmin. 40 C

вто.max. 210 Cmin. 40 C

Попоски и Бесими рушат рекорди – средби и патувања секој ден! �7

Владата не ја повлекува штетната забрана за тргување со отпад!? �10

о Капиталички причиниБИЗНИСОТ“не

www.kapital.mk прославипрвроденден�9

2WWW.KAPITAL.MK

Издава: KAPITAL MEDIA GROUP доо Скопје, компанијата е формирана во 1999 година, кога е издаден првиот број на магазинот Капитал ул. Димитрие Туцовиќ бр 20, 1000 Скопје, п.фах: 503, Република Македонија

ДИРЕКТОР И ГЛАВЕН УРЕДНИК: Љупчо Зиков

ИЗВРШЕН ДИРЕКТОР (МАРКЕТИНГ И ФИНАНСИИ) Гордана Михајловска

ГРАФИЧКИ И ИТ ДИРЕКТОРНиколај Томашевски

OFFICE MANAGER И ФИНАНСИИ Александра Николова: ++389 2 3298 110/ лок:[email protected]

Првиот број на дневниот весник Капитал се појави на 17 март 2010телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111e-mail: [email protected]

ПРЕТПЛАТА НА ДНЕВНИОТ ВЕСНИК КАПИТАЛ И НА МАГАЗИНОТ КАПИТАЛСања Савовска: ++ 389 2 3298 110/ лок:[email protected]РЕКЛАМААлександра Стојменова: ++389 2 3298 110/ лок:103; [email protected]; [email protected]ОГЛАСИ: Дијана Гулакова: ++389 2 3298 110/ лок:105; [email protected]СПЕЦИЈАЛНИ ПРИЛОЗИ: Јасмина Савовска Трошановски ++389 2 3298 110/ лок:102; [email protected]

ОДГОВОРЕН УРЕДНИКСпасијка Јованова

ПОМОШНИЦИ НА ОДГОВОРНИОТ УРЕДНИККатерина Синадиновска (политика)Катерина Попоска (економија)УРЕДНИЦИАлександар Јанев, Петре ДимитровАлександра Спасевска

ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА СПЕЦИЈАЛНИ ДОДАТОЦИВерица Јорданова

ОДГОВОРЕН УРЕДНИК НА WWW.KAPITAL.MKАлександар Јанчески

ОВЛАСТЕН ПРАВЕН ЗАСТАПНИК:“Адвокатско друштво ДЕ ЛЕГЕ”

Печати: Графички Центар СкопјеСпоред мислењето на Министерството за култура за дневниот весник “Капитал” се плаќа повластена даночна стапка. Текстовите и фотографиите не се враќаат. Сите објавени текстови, фотографии и друга графичка опрема се авторски заштитетни и можат да бидат преобјавени, или на друг начин користени само со дозвола на издавачот.Даночен број: МК 4030999366644; Жиро сметки: Еуростандард банка: 370011100019555

КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛНИК 02.04.2012

НАВИГАТОР> коментар> анализа> победник и губитник> бројка> лидери> не им беше денот

ИЗЈАВА НА ДЕНОТ

КОМЕНТАР

С$ поголемата загриженост поради воени немири меѓу Израел и Иран созде премија на страв. Како што ќе расте тој страв, ќе расте и цената на нафтата. Тоа е најопасниот ризик за заздраву-вањето на еконо-мијата.

“

“

НУРИЕЛ РУБИНИаналитичар

Чувме дека Антимонопол-ската комисија отвори постапка за испитување картелско здружување од четворица трговци со струја. Бомба вест! Во 20-годишната

историја на независна Македонија не се случило државна институција да се зафати со решавање на вака сложен и клучен проблем за пазарната економија во земјава. Затоа овој случај е и тест на кој треба да се докаже професионалноста, независноста и стручноста на Комисијата за заштита на конкуренцијата.Монополското и антипазарното делување прави огромна штета за стопанството и за државниот Буџет и мора да се делува веднаш. Постапката за испитување картел со струја мора да се истера докрај транспарентно и законски за да се испита целиот случај. Ако се докаже картел, казните треба да бидат големи затоа што профитите и интересите во бизнисот со струја се огромни (стотици милиони евра), а штетите што ги трпи економијата поради екстра профитите (во случај на картел) уште поголеми. Ако, пак, постапката не се истера докрај, ќе знаеме дека друга била целта на изјавата на претседателот на Антимонополската комисија, Чедо Краљевски. Не да се руши картел, туку да се прати некаква порака до компаниите. Е, тука веќе станува многу опасно и тоа не смее да се случи. Борбата против монополите и картелите мора да биде многу транспарентна. С$ друго значи отворање простор за нови договори меѓу државата и бизнисот. И тука штетите врз стопанството се уште поголеми.Затоа секоја борба против тие што ја уриваат пазарната конкуренција мора да стане институционална. Затоа и ако постојат индиции за картелско здружување во фармацевтскиот бизнис, како што секој втор ден изјавува министерот за здравство, Никола Тодоров, значи дека има работа за Антимонополската комисија, и тоа веднаш. Ако Комисијата не отвори постапка, а министерот продолжи само да зборува, исто така може да значи некоја „порака“ за фармацевтите?!Испитувањето и казнувањето на картелите и злоупотребите на монополите е обврска на секоја држава која сака пазарна економија. Затоа не може Краљевски да изјавува дека нема потреба да делува на нафтениот пазар затоа што цените на горивата биле регулирани. Што ако? Тоа не значи дека не може да постои договор. Во антимонополската борба не се дозволени никакви импровизации. С$ поинаку значи нешто сомнително!

Нов јавен повик за користење пари од програмата ИПАРД

Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој објави шести јавен повик за користење финансиски средства од Петтата компонента на

Инструментот за претпристапна помош за рурален развој на Европската унија. oгласот ќе трае 45 дена, односно до 15 мај. Заинтересираните земјоделски производители можат да добијат и информации за изготвување и доставување барања, како и практични совети за аплицирање. Финансиските средства од програмата ИПАРД 2007-2013 се наменети за инвестиции на земјоделските стопанства, инвестиции за преработка и маркетинг на земјоделските и рибни производи, како и за диверзификација и развој на руралните економски активности.Целта на програмата ИПАРД 2007-2013 е преку соодветни мерки за поддршка на земјоделството и руралниот развој да се подобри конкурентноста на земјоделското производство.

> БРОЈКА

1.456земјоделци купиле полиса за осигурување на земјоделските површини лани, што е пораст на бројот на осигурани земјоделци за 15%, покажуваат податоците на Агенцијата за супервизија на осигурување. Вкупната премија што ја наплатиле осигурителните друштва од овој тип осигурување во 2011 година изнесува 320.000 евра.

Македонија е рамо до рамо со високоразвиените земји, како САД, Канада, Јапонија, Шведска и Германија, но не по економски раст, извоз или животен стандард, туку по растот на цените на горивата

за период од една година. Анализата на британскиот магазин „Економист“ покажува дека за периодот февруари 2011-2012 година рекордно поскапеа бензините во Италија, дури 18% за една година. Зад рекордерот Италија се Унгарија, каде што бензините поскапеа за 17%, и Полска со 14%.

Катерина Попоска[email protected]

Држава-картели 0:0 или...

Спасијка Јованова

[email protected] Македонија во Топ 10 земји Македонија во Топ 10по растот на цените на горивата!по растот на цените

Меѓу 30-те земји од светот со рекордно поскапување на горивата на врвот се и Полска, Литванија, Ирска, САД, Словенија, но и Македонија. Иако „Економист“ никаде не ја сместува земјава во рангирањето, ако се анализираат фактичката состојба и податоците од Регулаторната комисија за енергетика, Македонија е меѓу 10-те земји од светот, бидејќи во периодот февруари 2011-2012 година бензините поскапеа за дури 9%.

Британскиот магазин „Економист“ пресмета дека за една година најмногу поскапеле горивата во Италија и во Унгарија. Со 10% раст на цените на горивата високо котираат САД, Канада, Шведска. Иако „Економист“ не ја рангира земјава, податоците од Регулаторната комисија за енергетика покажуваат дека Македонија е меѓу 10-те земји во светот со најголем раст на цената на бензините

Kapital Akademija...член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUPул. Вељко Влаховиќ бр 11, телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111mail: [email protected]

www.kapital.mkпеток 02/04/2012

18%

(2,3

)

17%

(1,9

4)

14%

(1,7

7)

13%

(1,7

9)

12%

(2,0

8)

12%

(0,9

3)

10%

(1,8

6)

10%

(1,3

9)

10%

(2,2

1)

9% (1

,61)

8% (2

,27)

8% (1

,77)

8% (1

,54)

7% (1

,9)

7% (2

,58)

7% (1

,82)

7% (2

,21)

7% (1

,81)

7% (1

,84)

6% (2

,32)

6% (2

,12)

6% (2

,11)

6% (2

,24)

5% (1

,68)

5% (2

,12)

5% (2

,04)

4% (2

)

3% (1

,93)

-1%

(2,1

)

1. И

тали

ја

2. У

нгар

ија

3.По

лска

4. Л

атви

ја

5. И

рска

6. С

АД

7. С

лове

нија

8. К

анад

а

9. Ш

ведс

ка

Мак

едон

ија

11. Г

рциј

а

Лукс

ембу

рг

. Авс

трал

ија

14. Ч

ешка

5. Н

орве

шка

6. Л

итва

нија

17. Б

елги

ја

18. Ш

пани

ја

19. А

встр

ија

0. Х

олан

дија

Порт

угал

ија

22.Ф

инск

а

23. Д

анск

а

24. Б

угар

ија

5. Б

рита

нија

6. Ге

рман

ија

27. Ј

апон

ија

Шва

јцар

ија

9. Ф

ранц

ија

КАДЕ ИМА НАЈСКАП БЕНЗИН ВО СВЕТОТ?!% раст на цената на бензинот за периодот февруари 2011-2012 година (цена во февруари 2012 година $/лит.)

извор: Економист и Регулаторна комисија за енергетика

3WWW.KAPITAL.MK

ПОБЕДНИКлидери

не им беше денот

победник и губитник

мисла на денот

КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛНИК 02.04.2012

+

Релативно новиот премиер на Шпанија се чини никако не може да ги

земе работите во свои раце и да почне да ги решава економските проблеми со кои се соочува неговата земја. Шпанија е во економска криза, рецисијата & тропа на врата, а граѓаните се при крај со трпението, додека воведувањето на ригорозните реформи во работното законодавство уште повеќе ја влоши ситуацијата во презадолжената земја. Шпанија минатата недела беше зафатена од генерален штрајк каков што не видела досега историјата на оваа земја. Институциите престанаа со работа, а главниот град беше целосно парализиран. Никогаш досега во Шпанија не се случило истовремено да штрајкуваат 85% од работниците во земјата, што покажува колку е сериозна ситуацијата со којашто се соочуваат Рахој и неговата влада. За многумина Шпанија е новата Грција во еврозоната, бидејќи земјата, и покрај

_

НЕ СЕ ПЛАШИ ОД ГОЛЕМИ ЧЕКОРИ. НЕ МОЖЕШ ДА ПОМИНЕШ ПРЕКУ АМБИС СО ДВА МАЛИ СКОКА.

Дејвид Лојд Џорџпоранешен премиер на Велика Британија

ПАЛ ШМИТ

Унгарскиот претсе-дател конечно остана без докторската

титула по долги превирања, од кои излезе дека неговата докторска дисертација од 1992 година, сепак, е плагијат

ЗОРАН ЗАЕВ

Со поддршката што ја „има“ неговата партија

и со програмата што ја „нема“, нејасно е како потпретседателот на СДСМ повторно бара изборно соочување со ВМРО-ДПМНЕ

КОЦЕ ТРАЈАНОВСКИ

Со право скопскиот градоначалник бара јавните локални

претпријатија да не добиваат субвенции затоа што тие се монополи во дејноста и треба да работат профитабилно

ГУБИТНИК

МАРИАНО РАХОЈ

Во времиња кога новинарската професија ги доживува

најголемите предизвици и е често предмет на критики од страна на јавноста, Македонскиот институт за медиуми, со кој раководи Билјана Петковска, исправено се бори за почитување на основните начела на оваа професија. Преку организацијата на семинари и трибини на кои се дебатира за основните проблеми на новинарството оваа организација нашите проблеми ги дигна на повисоко ниво и на разни начини бара решение за сите проблеми и предизвици со кои се соочуваме секојдневно.Од пред неколку години преку манифестацијата „Најдобра истражувачка сторија„, Македонскиот институт за медиуми даде свој придонес и за поттикнување на истражувачкото новинарство, на кое многу често се заборава во редакциите.

БИЛЈАНА ПЕТКОВСКА

> БРОЈКА

30.744 предмети за денационализација вкупно се решени со што Владата го заврши целиот процес, информираше министерот за финансии, Зоран Ставрески. Со решавањето на овие предмети, нагласи тој, исправена е една голема историска неправда. Министерството за финансии во периодот од 2001 заклучно со 2012 година издало 10 емисии на обврзници во износ од 291 милион евра, а треба да издаде уште една емисија во вредност од 10 милиони евра. Законот за денационализација почна да се спроведува во мај 2000 година. Заклучно со мај 2005 година во управна постапка беа поднесени вкупно 22.809 барања, поради интересот од граѓаните во 2007 година Владата одлучи да даде и дополнителен рок за поднесување барања. Во декември 2007 до кога и беше продолжен рокот беа доставени уште 7.935 нови барања.

> БРОЈКА

111,1 милиони евра зинесува вкупната бруто-полисирана премија што ја наплатиле осигурителните компании во текот на 2011 година, што претставува пораст од 5,16% во споредба со претходната година, покажуваат податоците на Агенцијата за супервизија на осигурување. Најголемиот пораст во неживотното осигурување е остварен во класата за осигурување од автоодговорност, а енормен раст евидентира и животното осигурување.

Цените на бензините во Македонија галопирачки растатСпоред анализата на „Економист“, направена врз основа на информациите од Ројтерс, Јапонскиот информативен центар за нафта, Австралискиот институт за нафта и Канадскиот центар за природни ресурси, помал раст на цените на горивата од Македонија имаат Грција, Луксембург, Австралија, Чешка, Норвешка, Литванија, Белгија, Шпанија и Австрија, каде што за една година бензините поскапеа за 7% и 8%. Бензините најмалку поскапеа во Јапонија (4%) и во Швајцарија (3%). Рангирањето покажува дека само во Франција бензините поевтиниле и тоа за 1%.За голем дел од возачите во светот цената на горивата никогаш не била толку голема како сега. Во февруари годинава, возачите на Америка плаќаа 93 центи за литар бензин, што е за 12% повеќе отколку пред една година. Во Македонија, пак, во февруари минатата година еуросупер од 98 октани чинеше 78,5 денари за литар, во време кога нафтата на светските берзи чинеше 106 долари за барел, а еден долар 45,04 денари. Во февруари годинава, литар бензин од 98 октани чинеше 85,5 денари, барел нафта 121,68 долари, а еден долар 46,48 денари. Со последното поскапување во понеделникот, горивата во земјава се најскапи од кога и да е досега. Литар еуросупер од 98 октани чини 89 денари за литар, при што трговците ја наплаќаат највисоката маржа од 3,2 денари за литар, иако можат да наплаќаат и пониска. Со

ова, горивата ја надминаа цената од 77,5 денари за литар бензин, во време кога барел нафта се продаваше за неверојатни 140 долари, летото 2008 година.Алармантни бројки за „Капитал“ изнесоа дел од менаџерите на индустриските капацитети во земјава, според кои, за најмалку 20 милиони евра ќе се зголемат трошоците на индустријата за набавка на горива годинава ако постоечките цени на нафтените деривати останаат непроменети во следните девет месеци. Рекордното

поскапување на бензините го вклучи алармот кај компаните за можното поскапување на производите ако државата не интервенира на пазарот за да ги ублажи штетите што & се закануваат на економијата поради прескапите горива. Бизнисмените најавуваат дека ако продолжи трендот на поскапување на нафтата и нафтените деривати, ќе бидат принудени на непопуларна мерка - поскапување на производите, што пак за нив ќе значи апсолутна неконкурентност на европските и светските пазари.

Шпанската Идиом ќе проектира подземна сообраќајница во Скопје

Градот Скопје и шпанската компанија Идиом во петокот потпишаа договор за поректирање на подземната сообраќајница во Скопје покрај Вардар, проект вреден 32 милиони евра. Станува збор за инвестиционо техничка документација

на ниво на основен проект, односно градежен и сообраќаен проект. „Вредноста на градежниот проект изнесува 500.000 евра, а на сообраќајниот проект е 70.000 евра“, изјави градоначланикот на Скопје, Коце Трајановски.Должината на подземната сообраќаница е 1.300 метри, од кои 900 се под земја, а 400 метри се надземни. Сообраќајницата ќе започне со кружен тек кај мостот Гоце Делчев, ќе се движи под земја, а ќе излегува кај Транспортен центар. Според Трајановски, ќе биде 10 метри под земја, при што 6,5 метри ќе биде простор за циркулација на сообраќајот. Пропусната моќ на сообраќајницата е 8.000 возила на час.Според најавите, градежниот и сообраќајниот проект треба да бидат готови до ноември годинава, а во 2013 година да започнат градежните работи и да биде готова за три години. Шпанската проектантската куќа Идиом речиси четири години е присутна во Македонија. Досега имале работено на гасната централа Те–То и на проектот за трамвај во Скопје.

ФРАНСОА БАРОЕН

Нов фонд за спас на еврозоната ќе формираат

министрите за финансии на земјите-членки од еврозоната во Копенхаген, вреден дури 1.000 милијарди евра

Македонија во Топ 10 земји 0 земји по растот на цените на горивата!на горивата!

Окта со најскапа рафинериска нафта во Европа

Македонија е рекордер по високата

рафинериска цена на горивата во Европа. Рафинериската цена на дизелот што го произведува Окта изнесува 0,77 евра за литар, а продажната цена на дизелот во моментот е 1,23 евра за литар. Статистиката на Европската енергетска асоцијација покажува дека во Ирска, Шведска и во Малта има највисока рафинериска цена на дизелот во Европа, која изнесува меѓу 0,534-0,524 евра за литар. Ако малопродажната цена на дизелот е 1,23 евра за литар, произлегува дека производната „јаде“ најмногу од вкупната цена. На акцизата отпаѓаат 0,20 евра, а на ДДВ 0,20 евра по литар. Дистрибутерот Макпетрол, пак, јa наплаќа највисоката маржа понудена од Регулаторна комисија за енерегетика од 0,052 евра за литар. Во споредба со Шведска, каде што дизелот е најскап во Европа, малопродажната цена е 1,544 евра за литар, а рафинериската 0,524 евра.

производна цена47,5

маржа3,2

надоместок за животна средина

0,03

надоместок за формирање

задолжителни нафтени резерви

0,3акцизи12,5

ддв12

fo

to: F

IL

IP

PO

PO

VS

KI

77,5денари чинеше литар еуросупер 98 во јули 2008 година, кога цената на нафтата рушеше рекорди, достигнувајќи речиси 140 долари за барел

89денари сега чини литар еуросупер 98, што е рекорд, а барел нафта

во светот чини 125 долари

56,5денари за литар чинеше бензин од 98 октани во април 2009 година, што

е најниска цена во последните шест години, а нафта „брент“ чинеше 50,6 долари за барел

ВКУПНО 75,5Структура на цената на дизелот во Македонија, март 2012 год. (ден./лит.)

извор: Регулаторна комисија за енергетика

ФОТО НА ДЕНОТ...

светот низ медиумите...

НАВИГАТОР ГРАФИК НА ДЕНОТ...4WWW.KAPITAL.MKКАПИТАЛ ПОНЕДЕЛНИК 02.04.2012

Vecernje NovostiСрпскиот весник за носечка тема ја има информацијата дека за една година бројот на функционери во Србија се зголемил за четири пати и сега во земјава има 30.000 „фотелјаши“.��

The Wall Street journalЕвропското издание на весникот за централна тема ги има актуелните штрајкови на синдикатите во Шпанија, каде што моментално се спроведуваат болни реформи, а бројот на невработени ја надмина вредноста од 20%.��

РепубликаБугарскиот весник на насловната страница носи анализа за климатските промени кои се резултат на глобалното затоплување, кои според весникот, Бугарија ќе ја направат пустина како Сахара.��

ThЕвровеснги ина скадеспроа брнад��

VecСрпсимагодиво Спати„фот��

www.kapital.mk

1

2

3

4

The GuardianБританскиот весник на насловната страница одвојува најголем простор за континуираниот раст на цените на бензините и одлуката на Британија да користи нафта од стоковите резерви.��

ФОТО НА ДЕНОТ...

Министерот за одбрана Фатмир Бесими имаше средба со македонските мировници на кои лично им ги изрази своите пофалби за тоа што го прават во Авганистан, ги слушна нивните прашања и очекувања и им посака во јули живи и здрави да се вратат во Македонија. Во Авганистан се наоѓаат 170 македонски мировници.

Ивана Колева[email protected]

Македонските извозни компании очекуваат од економските промотори многу повеќе од

комуникација преку мејл. Дел од компаниите се задоволни од промоторите, а дел се жалат дека им недостига стручност, искуство, знаење и долга листа на контакти во странство. Од Агенцијата за странски инвестиции, пак, велат дека активностите за промоција на македонскиот извоз, коишто се нова обврска за промоторите, се преземаат согласно со мислењата и барањата на бизнис-заедницата. Оттаму велат дека за промоторите најголема тешкотија во странство е недоволно развиената свест за Македонија. Но, бизнисмените им порачуваат на Агенцијата и на промоторите повеќе внимание да посветат на самата обврска што ја имаат затоа што промоцијата на еден производ на странски пазар не е лесна ниту едноставна работа. Таа бара многу знаење, умешност, но и познавање на производот. Виктор Петков, директор на фабриката за конзервирање овошје и зеленчук, Випро, која извезува во 15 земји на три различни континенти, вели дека економските промотори, иако многу се трудат, сепак немаат доволно искуство и стручност за одредени области. „За да направите вистински контакт со некој увозник од странство, не треба само да биде пратен еден официјален мејл за да ве поврзат. Потребно е многу повеќе. Промоторот треба, пред с$, добро да ја познава оваа проблематика затоа што промоторството е тешка и макотрпна работа“, вели Петков. Според него, промоторите треба да испратат и по 30 мејлови само за потребите на една компанија, постојано да прават анализи на странските пазари, да ја

мерат конкурентноста на македонските производи, да ја согледуваат силата на останатите извозници на одреден пазар и да укажат на можноста за нови конкурентни производи, за кои сега можеби нема такво производство. Петков додава дека често се случува одредени промотори да ги проследуваат контактите без вистински да се заинтересираат колку се успешни комуникацијата и соработката. И тој и други претставници од бизнис-заедницата посочуваат дека барањето нови странски партнери или саемски настапи се преголем залак за промоторите затоа што тие релации воопшто не се изградени.„Потребно е повеќе време да помине за да се изгради добра врска со одреден промотор, со кој ќе имаме меѓусебна доверба и соработка на долги патеки. А, компаниите немаат време за чекање кога бизнисот е во прашање“, велат тие. Посочува на примерот на Германија и Франција,

чии амбасади во најкраток можен рок ги проверуваат македонските компании за кои нивните бизнисмени се заинтересирани. Кај нас, од компаниите се жалат дека се случило да чекаат и по цел месец да добијат информации за потенцијалните партнери. Љупчо Велески, директор за извоз од Витаминка, која извезува на 26 странски пазари во САД, Европа и во Африка, вели дека компаниите треба да научат дека не може да очекуваат економските промотори да им донесат продажба и извоз на тацна. „Тие може да ја поврзат фирмата со странски партнер или да помогнат со суштински информации, но не и да најдат купувач. Купувачите компанијата сама си ги наоѓа, не може да очекува државата, стопанските комори или промоторите тоа да го прават место неа“, вели тој. Велевски вели дека има одлична соработка со поголем дел од промоторите, меѓу кои тие во Дубаи, Шведска, Германија, Турција, Америка...

„Промоторите можат многу да помогнат со пазарни информации, оценет бонитет на некоја фирма или одредени совети за настап на пазарот. Не мора секогаш тоа да биде врзано со материјални трошоци“, вели Велески.Од компанијата за здрава храна Виталиа велат дека стапиле во контакт со неколку промотори и се задоволни од соработката. Заинтересирани се за проширување на извозот во Русија, Турција, Канада и Англија, каде што Македонија има промотори.„Искуствата покажуваат дека препораките од амбасадите и промоторите значително помагаат во реализација на директни контакти со сериозни партнери, со што се стекнува доверба меѓу компаниите. Промоторите со своите познавања на пазарите може да делуваат како филтер, помагајќи во изборот на доверлив партнер за соработка, со што се смалува ризикот од инвестирање на домашните компании“, вели Искра

НАЈЧИТАНО НА WEB...Венизелос знае нешто што официјално Скопје не знае... или не кажува? ЈСП и Градски паркинг во загуба, останатите локални претпријатија книжат добивки Зошто Тодоров не ја признава стручноста на приватните лекари?!Индустријата паѓа, компаниите бараат антикризни мерки од Владата

аниите барарладата

Компаниите ги канат прна гости за да видат шт

доров не ја д р јтните лекар

жат

Македонските извозници бараат од економските промотори поголема заинтересираност за домашните компании и производи кои ги промовираат во странство. Ги канат на посета во нивните производни капацитети за да воспостават вистинска комуникација

ГЛИГОР ЦВЕТАНОВМакпрогресЕкономските промотори, пред с$, треба да ги посетат македонските извозни компании за на самото место да се запознаат со нашите капацитети и асортиманот. Само така ќе знаат што можат да им понудат на странските партнери. И компаниите треба да покажат поголем интерес за промоторите.

ВИКТОР ПЕТКОВВипроЕкономските промотори треба постојано да прават анализи на странските пазари, да ја мерат конкурентноста на нашите производи, да ја согледуваат силата на останатите извозници и да ни укажат на нови конкурентни производи, за кои можеби немаме такво производство.

ИСКРА ВЕТАЏОКОСКА?МУЦУНСКАуправител и косопственик на ВиталиаПромоторите со своите познавања на пазарите може да делуваат како филтер, помагајќи во изборот на доверлив партнер за соработка, со што се смалува ризикот од инвестирање на домашните компании.

Вообичаено правило е дека просечната плата е двојно помала од вредноста на извозот по вработен во една земја. Во Македонија платите се само 21% помали од вредноста на извозот по вработен, што укажува на тоа дека Македонија има многу низок извоз по вработен или пак, дека платата е нереално повисока во споредба со другите земји.

Македонија со најмал извоз по вработен

987

731

484

417

373

339

2.91

1

1.316

666

728

710

410

СловенијаХрватскаСрна ГораБиХСрбијаМакедонија

Просечна нето плата (евра)Извоз по вработен (евра)

60СЕКУНДИБРИФИНГ

+4,00 +6,45%

-270,00 -3,00%

66,00

НАЈГОЛЕМ ДОБИТНИКАрчилормитал

НАЈГОЛЕМ ГУБИТНИКВардар осигурување

8.730,00

6 45%

3 00%

ДРУГИ ПАЗАРИ

СТАПКА СТАПКА

1,1992ПРОМЕНА ПРОМЕНА

+0,2%ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.10

1,3356

+0,6%

VALUTI£ € € $

FJU^ERSIZLATO

+0,70%ПОВЕЌЕ ИНФОРМАЦИИ НА СТР.11

1.666,500 70%

NAFTA BRENT

+0,78%

123,350 78%

1.800

2.000

2.200

2.400

2.600

2.800

3.000

07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12

2010/2012 Max. 2.827,622010/2012 Min. 1.943,09

2.025,33

БЕРЗА

МБИ 10

10.000 10.500 11.000 11.500 12.000 12.500 13.000 13.500

07/07 21/08 05/10 19/11 03/01 17/02

DOW JONES

+0,15%

13.145,82+0 15%

3 ФАКТИ ЗА...

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч

FTSE 100 5.773,77 +0,55%Nikkei225 10.083,60 -0,31%S&P 500 1.403,28 -0,16%Nasdaq 3.095,36 -0,37%DAX 6.935,73 +0,88%TOPIX 854,35 -0,40%

ТОП ВЕСТИ...

WWW.KAPITAL.MK

Европските берзи пораснаа, уочи состанокот на министрите за финансии во еврозоната. Растот на цените на акциите, според познавачите, се должи на очекувањето од страна на инвеститорите, министрите да го усвојат предлогот за зголемување на фондот за сузбивање на должничката криза.

Минатата недела на Македонската берза беше остварен промет од 883.965 евра од редовното тргување, кое се намали за 1,28% во споредба со претходната недела. Прометот од тргување со обврзници пак, забележа намалување од 22,69% на неделно ниво.Главниот берзански индекс МБИ-10 на неделно ниво падна за 0,70% и трговската недела ја заврши со вредност од 2.025,33 индексни поени.

5.033 1.558 52

контроли во 2011 година изврши Државниот инспекторат за транспорт во рамките на Законот за превоз во патниот сообраќај и Законот за јавни патишта

барања се издадени до прекршочната комисија во 2011 година и 801 барање до надлежен суд за поведување соодветни постапки

возила надлежните инспектори исклучиле од сообраќај, а на 31 лице им ги одзеле сообраќајните дозволи поради прекршување на Законот за превоз во патниот сообраќај

ГЛИГОР БИШЕВгенерален директор на Стопанска банка-Скопје

Еврокризата удри на реалниот сектор

Првиот човек на Стопанска банка е загрижен за последиците од еврокризата врз реалниот сектор во земјава.

„Извозот континуирано се намалува, а индустриското производство паѓа“, вели Бишев.Тој смета дека кризата немала некои поголеми импликации во банкарскиот сектор, кој е стабилен и бележи намалување на гарантниот капитал на банките за 1%, а кризата донела и зголемување на штедењето во денари. Доколку кризата во ЕУ продолжи според него наместо раст од 2,5%, ќе имаме стагнација.

Kapital Akademija...член на групацијата KAPITAL MEDIA GROUPул. Димитрие Туцовиќ бр 20, телефон: ++ 389 3 298 110 факс: 3 298 111mail: [email protected]

Владата ја доби дивидендата од Вардакс

По неколкумесечно одолжување, Вардакс СА, фирмата сопственик на нафтоводот Солун-Скопје, во четвртокот конечно префрли 4,6

милиони евра како дел од 25 милиони евра што како дивиденда реши да ја подели лани летото. Информацијата ја потврдуваат од кабинетот на вицепремиерот за економски прашања, Владимир Пешевски. На сметката на Нафтовод дооел Скопје, што Владата наменски ја отвори во 2005 година, легнаа парите од дивидендата која од 2005 година до денеска воопшто не беше распределена. Фирмата Нафтовод е сопственик на 20% од акциите во Вардакс, а останатите 80% се сопственост на Елпет Балканики, фирма-ќерка на грчката рафинерија Хеленик петролеум.Во мај минатата година во Солун се одржа акционерско собрание на Вардакс, каде што присуствуваше и претставникот на државниот капитал во Вардакс, Ромела Поповиќ-Трајкова. Тогаш акционерите решија Вардакс да го исплати акумулираниот профит. Како што „Капитал“ неодамна објави, поради нерешени имотно-правни односи, Македонија шест години по ред немаше право на дивидендата од Вардакс. Лиценцата за вршење енергетска дејност и лиценцата за оптички кабел за интерна употреба на Вардакс беа последниот услов на кој Македонија се обврза пред Вардакс за да ги добие своите 20% од нераспределената добивка на оваа македонско-грчка компанија. Нејасно е и зошто Владата чекаше пет години за да ги задоволи барањата на Вардакс, а за сметка на тоа, да ги жртвува милионските профити кои не ги добиваше од 2006 година.

Мукаетов го отвори Интернационалниот тренинг за лидери во Охрид

Интернационалниот тренинг за лидери кој од вчера се одржува во Охрид, ги учи младите извидници од Македонија и Данска како да ги

подобрат нивните организациони вештини, како да се справуваат со конфликт, како да ги мотивираат помладите и како да промовираат позитивни вредности преку забава. Генералниот директор на Алкалоид и генерален конзул на Кралството Данска во Македонија, Живко Мукаетов, истакна дека ова е добар начин да се изгради здрав систем на позитивни вредности кај младите.„Основна цел на овој настан е градење капацитети на младите, кои се нашата иднина. Посебно задоволство ми претставува што Македонија е пионер во регионот во организација на ваков настан, преку кој со едукативни методи ќе придонесеме да се изгради здрав систем на позитивни вредности кај младите”, рече Мукаетов. Горан Георгиев од извидничкиот сојуз на Македонија истакна дека извидничките организации на двете држави се трудат да создадат што е можно повеќе лидери, кои ќе носат позитивни промени во општеството.

Објавен оглас за продажба на Охис

Министерството за економија го објави јавниот оглас за продажба на скопската хемиска фабрика Охис. Се продаваат 1.477.172

акции, кои претставуваат 76,575% од главнината на компанијата, која е загубар. Еден од критериумите што треба да ги исполнат заинтересираните купувачи е да имаат поединечни или консолидирани приходи од продажба за 2009, 2010 и 2011 година од над два милиони евра за секоја година поединечно. Заедно со понудата, треба да се достават и банкарска гаранција за учество во износ од 1,5 милиони евра, која ќе се активира ако во првите пет години отпуштат макар и еден вработен или ја променат дејноста на друштвото. Понудите се доставуваат до Министерството за економија, а крајниот рок е 30 мај. При изборот на најповолен понудувач, најмногу бодови (по 30) носат бонитетот на компанијата, инвестициите во првите пет години и бројот на нови вработувања во првите три години, а за понудената цена по акција се добиваат 10 бода.

АНГЕЛА МЕРКЕЛканцелар на Германија

Грција помина добар пат во реформирањето на земјата и

сега има шанса да ја надмине должничката криза, но се уште се соочува со многу строги мерки“

“

од промилиомилиосо понгаранцевра, котпуштдејносМинис

МАЈА КАДИЕВСКА<ВОЈНОВИЌвицегувернер на Народната банка

Кризата влијаеше на извозот и на инвестициите

Пред кризата, Македонија во Грција извезуваше 50% од

вкупниот извоз, а сега таа бројка е 5%, вели Маја Кадиевска-Војновиќ, вицегувернер во НБМ, која смета дека кризата сериозно влијаеше и врз нивото на странските инвестиции во земјава. „Постојат ризици и за финансиската стабилност, но нашите банки се стабилни и конзервативни“, вели Кадиевска.Според неа, тоа што една четвртина од банките во земјава се со грчки капитал, не треба да загрижува.Од друга страна според неа, кризата пак ни отворила нови пазари, како што е Кина., што според неа е добро искористување на новите можности кои ги донесе кризата.

650студенти се запишале

на Факултетот за информатички науки и

компјутерски инжeнеринг, кој одбележа една година работење. Годинава ќе ги

отвори вратите за 700 до 800 студенти. ФИНКИ работи и нова студиска програми на англиски јазик, преку која планира да прерасне во

регионален универзитетски центар по информатика.

13,9% е зголемен прометот во трговијата на мало во

земјава во декември 2011 година и тоа е најголем

месечен раст таа година. Во другите месеци од минатата година, трговијата генерално

бележи раст, и покрај кризата. Најмал е растот

во октомври, кога изнесува само 4,1%.

ПРОЦЕНКИ...

ромоторите то продаваат

Ветаџокоска-Муцунска, управител и косопственик на Виталиа. Додава дека во практика недостиг има за навремени информации врзани за информирање за вонцаринските бариери, кои директно влијаат на цената и на конкурентноста на македонските производи во странство. Од промоторите очекува анимирање на странските компании да ги посетат македонските штандови на саемски настапи во други земји. Висар Фида, директор на Агенцијата за странски инвестиции, вели дека компаниите најголем интерес пројавуваат за обезбедување контакти на одредени извозни пазари, помош при организација на состаноци, добивање основни информации за пазарите и одржувањето на промотивни настани. Според него, промоторите добиваат цели кои треба да ги остварат на годишно ниво, кои варираат од земја до земја. Тие се утврдуваат за секој посебно во зависност од територијата

која ја покрива, потенцијалот за економска соработка на земјата и времетраењето на ангажманот. „Во делот на промоција на извозот, резултатите на промоторите се мерат преку бројот на генерирани контакти од странските пазари, кои изразиле конкретен интерес за соработка со македонски компании, организирани и реализирани Б2Б средби, посета и претставување на Македонија на промотивни настани на целните пазари и нивниот придонес во изработка на генерални и специјализирани истражувања и извештаи“, вели Фида. Некои компании, пак, предложија економските промотори да ги посетат нивните производства за да се запознаат со капацитетите и потенцијалот на компаниите што се промовираат за извоз. „Само така ќе знаат што можат да им понудат на странските партнери. Но, од друга страна и компаниите треба да покажат поголем интерес за промоторите и да воспостават силна двонасочна комуникација“, вели Глигор Цветанов, директор на Макпрогрес од Виница. Според него, без целосно запознавање на промоторите со компаниите што ги промовираат и нивните потенцијали невозможно е да се направи добра промоција на македонскиот извоз. Тој досега не стапил во контакт со ниту еден промотор. Но, вели колку е тоа причина поради недоволна информираност од страна на државата, толку е вина поради неупорност на самата компанија.

Што бараат компаниите од економските промотори?

да се специјализираат во одредена област; �да прават студиозни анализи на странските пазари; �да ја мерат конкурентноста на македонските производи надвор; �да имаат подлабока комуникација со компаниите; �да ги познаваат одлично македонските производи; �да имаат претходни искуства; �да бидат добро обучени; �организирање Б2Б средби. �

Каков бенефит имаат фирмите од економските промотори?

Познавање на локалниот �пазар;Помали трошоци; �Таргетирани состаноци. �

6WWW.KAPITAL.MKКАПИТАЛ ПОНЕДЕЛНИК 02.04.2012

ПОЛИТИКА

Нема судска, ама има јавна пресуда за Тарбс - „Капитал“ награден „Капитал“ награден за истражувањето! за истражувањето!

„Капитал“ доби уште една потврда за својата висока релеванција и професионализам - две награди кој Македонскиот институт за медиуми им ги додели на новинарите Максим Ристески и Ивана Колева. Ристески од дневниот весник „Капитал“ ја доби втората награда за истражувачка сторија од Македонскиот институт за медиуми за сторијата „Афера Тарбс“. Новинарката Ивана Колева, пак, доби пофалница за сторијата за „Откривање на акционерите под 5%“

Габриела Делова [email protected]

Судскиот случај за аферата „Тарбс“ кој с$ уште е далеку од судска разрешница, заглавен меѓу судските лавиринти на релација Скопје и Лондон, можеби не се закити со судска пресуда,

но доби јавна потврда дека дефинитвно е случај пар екселанс за начинот на кој функционираат институциите во земјава. И не само тоа. На експлицитен начин, токму оваа афера уште еднаш го потврдува единството на политичките партии кои заеднички засегнати од случајот и тоа како знаат да соработуваат. Но, не за интересите на јавноста, туку како и секогаш за своите, партиски интереси. Аферата која со години се чуваше во владините фиоки, и претпазливо се криеше од очите на јавноста, по три години конечно излезе на виделина. Сторијата која прва детално ја раскажа новинарот Максим Ристески од дневниот весник „Капитал“ за кратко време доби голем интерес кај граѓаните. Мисијата, вели Ристески, е со овој текст да се придонесе за потранспарентно трошење на парите на граѓаните од страна на државните институции, но и да ја отслика соработката на политичките партии кој кога врзани за заеднички интерес, работат спротивно од јавниот.„Особено сум почестен со наградата која се доделува за афирмација на најважниот предизвик на новинарската професија што е истражувачкото новинарство,

Во силна конкуренција „Капитал“ се закити со две награди„Капитал“ доби уште една потврда дека останува најрелевантен медиум во земјава. За тоа потврда се двете награди кој Македонскиот институт за медиуми им ги додели на новинарите Максим Ристевски и Ивана Колева. Ристески од дневниот весник „Капитал“ ја доби втората награда за истражувачка сторија од Македонскиот институт за медиуми за сторијата „Афера Тарбс“. Новинарката Ивана Колева, пак, доби пофалница за сторијата за „Откривање на акционерите под 5%“. Независната комисија за избор на најдобра истражувачка сторија за 2011 година ги додели наградите на конкурсот распишан од Македонскиот институт за медиуми. Комисијата првата награда & ја додели на сторијата „Списоци“,

објавена на А1 телевизија од авторите Сашка Цветковска и Наташа Стојановска. Третата награда ја поделија авторите на истражувачките стории „Посвојување“ (ТВ Сител) и „Досие продажба“ (Дневник), Александар Динев и Милена Атанасоска-Манасиева. Поради мноштво добри приказни кои пристигнале на конкурсот, жири-комисијата одлучи да додели и три пофалници, на новинарите Колева од „Капитал“, Жаклина Хаџи-Зафирова од „Утрински весник“ и Лаура Папранику од „Коха“. Наградите за најдобра истражувачка сторија МИМ ги доделува за да го поттикне и афирмира истражувачкото новинарство како врвно достигнување во новинарската професија и заштитник на демократските вредности.

„Капитал“ и во „борба“ за транспарентност на акционерите Успехот на весникот „Капитал“ и влијанието кое го има во јавноста дополнително е потврдено и со пофалницата која МИМ & ја додела и на новинарката Ивана Колева за сторијата „Јавно откривање на акционерите под 5%“. „Истражувачката сторија за јавното откривање на акционерите под 5% ја работев речиси три месеци. Ова е многу значајна тема, затоа што ги открива можните тајни канали за поврзување на јавните функционери и искористување на нивната државна функција за стекнување на лична корист, што е директен судир на интереси. Политичарите кои се ’ситни‘ акционери во македонските компании, според вака поставените закони се заштитени легално да работат во лична корист. Посебно кога станува збор за доделување на тендери,

политичарите ги избираат оние компании во кои се ситни акционери, анонимни за јавност и остваруваат лична корист преку доделените дивиденди. Посебно ми е драго што МИМ ме пофали за мојот личен ангажман да истражувам на оваа тема толку темелно, што на крајот пратениците гласаа во Собранието за предлог-измени на законите кои ја регулираат оваа проблематика“, рече Колева.

кое значи подготвеност да се оди и по линијата на најголем отпор, во интерес на информирањето на јавноста. Една од мисиите на ’Капитал‘ е да влијае на што поотчетно трошење на парите на граѓаните од страна на државните институции, односно да ги обелоденува злоупотребите“, вели Ристески.Инаку, финалето на случајот се очекува да биде пресудата од судскиот спор што с$ уште се води пред Високиот суд на правдата, Кралска Дивизија, Комерцијален суд во Лондон, по тужба од компанијата со австралиско потекло, Тарбс Европа, против четири македонски институции: Владата, Министерството за транспорт и врски, и јавните претпријатија Македонска радио-телевизија и Македонска радиодифузија.

Ристески: Наидов на целосна затвореност од страна на институциитеВо тек на истражувањето на околностите што довеле до судскиот спор и во обидот да се лоцираат можните виновници за опасноста Македонија да биде оштетена за сума од над 70 милиони евра, наидов, вели Ристески, на целосна затвореност од страна на институциите и поранешните функционери поврзани со случајот. „Причините за тоа се јасни од погоре споменатото - нема влада од 2002 година досега која не е вмешана во аферата. Во повеќе наврати со објавените написи беа изнудени реакции од институциите, признавање на вината од страна на надлежните, а како најконкретен резултат од истражувањето го сметам објавувањето на склучениот договор за јавна

Повторно сите погледи се свртени кон Али Ахмети, од кого се очекува да пресече дали ќе има нов закон за лустрација. Албанскиот партнер во власта, ДУИ, во мигот кога ВМРО-

ДПМНЕ во име на целата коалиција го објави новото законско решение својата поддршка ја услови со постоење консензус меѓу власта и опозицијата, но тогаш овој услов беше исполнет зашто СДСМ даде начелна поддршка. Но, по одлуката на Уставниот суд, кој укина одредба што се повторува и

во новиот закон, СДСМ целосно се повлече со став дека немаат намера да учествуваат во уривањето на уставниот поредок. Кај ВМРО-ДПМНЕ пак, ставот на опозицијата не предизвика никакво колебање, туку напротив, оттаму најавија дека ако треба законот ќе го „избуткаат“ сo гласовите на мнозинството во Парламентот (од 62 пратеници). Проблемот е што ако ДУИ постапи принципиелно, во отсуство на консензус би требало да се воздржи од гласање за законот. Од партијата на Ахмети, сепак, се надеваат дека ставот на

Ахмети ќе пресече дали ќе има лустрацијаМаксим Ристески[email protected]

СДСМ не е дефинитивен. „Од СДСМ не сме добиле ништо официјално дека нема да му дадат поддршка на новиот закон за лустрација, туку само го знаеме она што тие го пласираа преку медиумите на прес-конференции. Во понеделник (денес) ќе имаме координација во Парламентот и оттаму ќе произлезат понатамошните одлуки“, изјави координаторот на пратеничката група на ДУИ, Талат Џафери. Од друга страна, СДСМ не остава никаков простор за промена на нивните позиции. „ДУИ нема да добие официјален став, зашто ние нашиот став јасно го искажавме. Кога спомнуваат консензус, тие го имаат предвид

ставот на СДСМ за новиот закон за лустрација пред да биде донесена одлуката на Уставниот суд“, вели генералниот секретар на СДСМ, Андреј Петров. Во владејачката ВМРО-ДПМНЕ не веруваат дека ДУИ ќе им ја откаже поддршката поради доследност на претходно искажаниот став.„Не мислам дека ставот на СДСМ ќе влијае на одлуката на ДУИ. Секоја партија поединечно си носи став и не верувам дека ДУИ нема да гласа за предлог-законот за лустрација“, изјави за „Капитал“ пратеникот на ВМРО-ДПМНЕ, Илија Димовски, кој е еден од главните промотори на новата правна лустрациска рамка.

набавка на Министерството за транспорт и врски со англиската адвокатска канцеларија Херберт Смит (која го брани Министерството во Лондон)“, вели тој. Договорот е објавен на 23 февруари, со задоцнување од една година (спротивно на Законот за јавни набавки), непосредно по серијата текстови од оваа сторија, во кои се бараше поголема отчетност од Министерството. Најдобра потврда дека не „пукавме на слепо“, вели тој, е интервјуто со министерот за транспорт и врски, Миле Јанакиески, објавено во „Капитал“ по негово барање, во кое тој првпат проговори конкретно за судскиот спор и за околностите што довеле до него.

МАКСИМ РИСТЕСКИ

ј

ИВАНА КОЛЕВА

Покрај двете награди за новинарите на „Капитал“, првонаградена беше сторијата “Списоци“ на Сашка Цветковска и Наташа Стојановска од А1, а третото место го поделија Милена Атанасоска Манасиева од „Дневник“ и Александар Динев од „Сител“ за сториите “Досие Продажба“ и “Посвојување“. Пофалници добија новинарките Жаклина Хаџи-Зафирова од „Утрински Весник“ и Лаура Папранику од “Коха“.

7ПОЛИТИКА

ЈУНИМаркетиншка конференција08

КАЛЕНДАР НА НАСТАНИ �ЗА ПЕРИОД АПРИЛ � ЈУНИ 2012�

member of KAPITAL MEDIA GROUPmember of

Kapital Akademija...

телефон: ++ 389 2 3298 110 факс: ++ 389 2 3298 111e-mail: [email protected]

Подгответе се за инвестирање20

АПРИЛОрганизација на про-дажбата и продажен менаџмент и успешен продажен разговор

04 06-Финансии во продаж-бата и управување соклучните клиенти и преговарање и развој на долгорочни односи со клиентите

24 27-

МАJCustomer Rela? onshipи Customer Experiencemanagment и известу-вање и пратење на продажбата

09 11-

WWW.KAPITAL.MK КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛНИК 02.04.2012

Фатмир Бесимисредба со грчкиот колега Димитриос �Аврамопулос во Лариса;работна посета на Италија; �работна посета на Данска; �средба со висока воена делегација од �Турција;посета на Косово; �средба со Стефани Бабст, помошник- �заменик генерален секретар на НАТО;посета на Србија; �конференција за �безбедносна политика Минхен;состанок на �Северноатлантскиот совет во Брисел;работна посета на САД; �молитвен појадок во �Вашингтон;посета на Пентагон; �средба со албанскиот �колега Арбен Иами;средба со �помошникот-заменик државен секретар на САД, Филип Рикер;средби со повеќе �команданти на НАТО.

ВЛАДО БУЧКОВСКИпоранешен министер за одбранаИ да посака министер, не верувам дека може да оствари олкав број средби. Нивната активност е за поздрав, успеваат да обезбедат средби на соодветно ниво. Дополнително, мислам дека нивната сеприсутност е резултат на некоја игра во заднина за барање креативен начин да се отворат вратите на НАТО.

ДЕНКО МАЛЕВСКИпоранешен министер за надворешни работиработиСредбите се користат за промоција на пресудата од Хаг, а тоа не вродува со плод - во неколку наврати експлицитно и јасно официјалните претставници на НАТО ни посочија дека за влез во НАТО, сепак, е потребно решение за проблемот со името.

Секојдневни средби со колегите од регионот и од Европа, работни посети дома и надвор, учество на состаноци и на форуми, предавања на европски образовни институции – министрите за надворешни

работи и за одбрана, Никола Попоски и Фатмир Бесими, по Нова година се впуштија во силно лобирање. Тие и двајцата ќе бидат дел од делегацијата којашто ќе ја претставува Македонија на самитот на НАТО во Чикаго, предводени од шефот на државата, Ѓорге Иванов, па нивните активности се толкуваат во насока на зацврстување на позициите на земјата пред мај. Меѓу многубројните посети и средби кои ги остварија двајцата министри, секако, оние на САД се исклучително важни. И Попоски и Бесими беа во Вашингтон – Попоски се сретна со заменикот-државен секретар, Вилијамс Барнс, а Бесими токму со посетата на САД ја почна и својата „Агенда Чикаго 2012“, во рамките на која тој пред своите колеги ја потенцира важноста од учеството на Македонија во мисиите ИСАФ во Авганистан, како и воопшто, силната посветеност на Македонија кон атлантската

интеграција.Активноста на министрите е неспорна, а секако, и оправданоста од нивните средби и контакти со колегите и со функционерите од ЕУ и од НАТО, едногласни се нивните претходници, кои потврдуваат дека и Попоски и Бесими презентираат исклучива посветеност. Она што се наметнува како дилема е колку успехот од договорените посети и состаноци е еднаков на успехот од резултатите што би требало да произлезат од нив. Пред Чикаго, логично е целата дипломатија да се насочи кон силно лобирање за прием на Македонија. Конференцијата на министрите за одбрана од земјите од Јадранската група минатата недела, на која домаќин беше министерот Бесими, заврши со порака до НАТО дека е време да ги отвори вратите за интеграција на целиот регион. Познавачите ценат дека ваквите активности се добредојдени во пресрет на Чикаго, но дека фактичката ситуација зборува за два моменти – прво, отворен проблем со Грција,

без чие решение приемот во Алијансата се покажа како невозможна мисија и второ, пресудата од Хаг, која за нашите министри е главен аргумент во лобирањето, за која челниците на НАТО се изјаснија дека е само правна сатисфакција за земјава.

Средбите ги решивме... останува уште споротТокму поради овие два факти поранешниот министер за надворешни работи Денко Малевски вели дека треба

да се сфати дека ако на средбите се фокусираат на пресудата од Хаг, тешко ќе

успееме во замислата.„Тоа нема да вроди со плод, зашто веќе во

неколку наврати експлицитно и јасно официјалните претставници на НАТО ни посочија дека за влез во Алијансата, сепак, е потребно решение за оној друг проблем

Попоски и Бесими рушат рекорди – средби и патувања секој ден!Двајцата министри наголемо се растрчани на средби и на посети со кои ја убедуваат меѓународната заедница во неправдата што & се прави на државата со блокадата за НАТО. Нивните претходници ги поздравуваат состаноците, но велат – од нив ќе има аир само ако се резултат на тајна игра за решавање на името!Катерина Синадиновска[email protected]

- проблемот со името. Кај нас проблемот е што ние како општество, како источна цивилизација, многу често не разбираме дека „не“ е „не“ и дека „да“ е „да“, зашто кај нас често пати „не“ знае да стане „да“ и обратно. И се трудиме да ја пласираме таа перцепција и на Запад, каде што функционираат други принципи и вредности“, вели Малевски.Со фактот дека без компромис со Грција трудот на министрите ќе остане невалоризиран се согласува и поранешниот министер за одбрана Владо Бучковски. Но, Бучковски се сомнева дека самите средби се резултат на една поголема игра во заднина.„Содржината на нивните средби е тајна. Што точно зборуваат, пренесуваат, договараат не можеме да знаеме. Ние го знаеме само она што официјално се изјавува, што не секогаш е вистинската слика, па не можеме да цениме колку овие средби се оправдани или не. Сметам дека зад кулисите, сепак, се случува нешто. Не гледам зошто инаку би биле отворени вратите насекаде за

двајцата министри. Мислам дека исто како што ЕУ најде начин со пристапниот дијалог, се бара некое креативно решение и за спорот со Грција“, вели Бучковски.Во јавноста наголемо се шпекулираат разни сценарија кои може да произлезат од Самитот во Чикаго. Она што е официјално е дека проширувањето воопшто не е на дневен ред, па надежите одат во насока дека некоја земја-членка под точката „разно“ ќе го отвори прашањето за приемот на Македонија. Сепак, и да биде така, сите варијанти кои се отворени зборуваат за охрабрувачки пораки кои Македонија би ги добила, поставени рокови, па и договори за стратешко партнерство, но не и

полноправно членство, с$ додека не се обезбеди

поддршката од Атина и не се руши принципот

на консензус.

Никола Попоскиработна посета на Чешка; �работна посета на Данска; �работна посета на Обединетото �Кралство;работна посета на Брисел; �форум во Брисел; �работна посета на Германија; �средба со албанскиот колега Едмонд �Хаџинасто;учество на Советот за човекови права �на ООН, Женева;предавање на Институтот за �политички студии Париз;работна посета на Европскиот �парламент;работна посета на Латвија и Естонија; �работна посета на Вашингтон; �конференција на Групата пријатели �на Сирискиот народ


КОМПАНИИ ПАЗАРИ

Најбогатиот човек во светот, мексиканскиот телекомуникациски магнат, Карлос Слим Хелу најмногу се интересирал за инвестиции во рударството во Македонија, но и за енергетските проекти и приватизацијата на државните

загубари како Тутунскиот комбинат од Прилеп. Слим дознал за потенцијалот на рударството во Македонија, посебно на рудникот Тајмиште во околината на Кичево, за што покажал особено голем интерес. Eкономскиот владин тим ги презентираше економските потенцијали на земјата пред мексиканскиот милијардер и му ги понуди буквално сите инвестициски проекти - од Коридорите 8 и 10, Вардарска долина, Сончев град во туристичките развојни зони во Охрид, Преспа и Дојран до државните загубари. “Наша цел е господинот Карлос Слим да добие претстава за вкупните потенцијали на Македонија како и за крупните проекти за кои настојуваме

Ивана Колева[email protected]

Карлос Слим „загриза“ на рударството и енергетиката во Македонија?!Најбогатиот човек во светот, Карлос Слим, според владините претставници, најголем интерес покажал да инвестира во рударството и енергетиката. Владата му ги понуди буквално сите инвестициски проекти, од Коридорите 8 и 10, до државните загубари.

Бизнисмените, во услови на криза, се жалат на дополнителните девет дена боледување на товар на работодавецот и потребата од вработување нови лица само за да се постигне навремено регулирање на боледувањата на вработените.

да привлечеме странски инвестиции“, изјави министерот Ставрески по срдебата со мексиканскиот магнат. Додаде дека Слим ги пофалил економските политики на Владата, кои посебно во време на криза се покажале доста успешни. Ставрески истакна дека владиниот тим ќе се обиде да ја искористи посетата на Слим за да го придобие како потенцијален инвеститор, но и за да ја искористи неговата мрежа на значајни познанства која може да донесе крупни инвеститорски имиња за македонските проекти.Освен инфраструктурните проекти, премиерот Никола Груевски му ги претстави на Слим и можностите за модернизација на образованието. Првото место на листата на најбогати луѓе на светот на бизнис магазинот „Форбс“ веќе трета година по ред е резервирано од Слим. Неговото богатство е проценето на 69 милијари долари.Карлос Слим дојде во Македонија на покана на министерот за информатичко општество и администрација, Иво Ивановски за да претседава со состанокот на Комисијата за широкопојасен интернет и дигитален развој што денеска ќе се одржи во Охрид.

Одржувањето на Комисијата во Охрид е надвор од вообичаената практика на Комисијата да заседава во канцелариите на ОН во Женева, Париз или Њујорк. Покрај Слим, на него ќе присуствуваат и нејзиниот копретседавач - претседателот

на Руанда, Пол Кагаме, како и комисиските членови, меѓу кои и извршните директори на најголемите светски компании кои се двигатели на информатичкото општество како Интел, Ериксон, Телефоника, Циско, Алкател лусент, Хуавеј и многу други.

Иако е најкрупен финансиски магнат во светот и "тежи" десет пати повеќе од македонскиот БДП, бизнисменот

Карлос Слим Хелу е многу едноставен и непосреден човек, открива министерот за финансии Зоран Ставрески. Ставрески заедно со членовите од владиниот тим, имал можност на вечера да поразговара со бизнисменот Карлос Слим и на некои

секојдневни теми, надвор од бизнис разговорите за инвестиции и економски можности.“Импресионира неговата непосредност и начинот на кој што гледа на работите. Упатува на тоа дека и покрај големото финансиско богатство, Карлос Слим сепак е многу едноставен човек во суштина“, вели министерот.

Ставрески: Карлос Слим е многу едноставен човек

Владиниот тим на магнатот Карлос Слим му ги презентираше најзначајните инвестициски проекти за државата, во делот на енергетиката, рударството и инфраструктурата

к о м е р ц и ј а л е н о г л а с

9WWW.KAPITAL.MK КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛНИК 02.04.2012

Силвана Жежова[email protected]

Кембах и Битолско пиво повторно на пазарот

WWW.KAPITAL.MK ПРОСЛАВИ ПРВ РОДЕНДЕНЗа една година на интернет-просторот www.kapital.mk стана најсилно електронско издание за бизнисмените во Македонија, но и редовна интернет-адреса за младите со претприемачки дух и интерес за економија

Интернет-порталот www.kapital.mk прослави една година постоење. За една година интернет-просторот www.kapital.mk стана најсилно електронско издание за бизнисмените во Македонија, но и редовна интернет-адреса

за младите со претприемачки дух и интерес за економијата. Новости од бизнис-секторот во Македонија и во светот, електронски верзии на дневниот весник „Капитал“, бизнис-магазинот „Капитал&Менаџер“, месечникот „Банките&Бизнисот“, сето тоа може да се прочита на едно место, на интернет-порталот www.kapi-tal.mk, кој е дел од Капитал Медиа Гроуп. Со објавени повеќе од 19.000 текстови за само една година www.kapital.mk претставува своевидна електронска библиотека со бизнис-содржини, а сето тоа достапно и во fl ipbook формат, што за првпат токму www.kapital.mk го воведе на македонскиот медиумски пазар. Посетеноста месечно просечно расте за 12% и с$ повеќе е задолжителна основна интернет-адреса за македонската бизнис-заедница. Тоа го покажуваат и податоците за бројот на директни посети, кој е во постојан пораст. За лојалноста и довербата кон www.kapital.mk зборува и податокот дека дури 65% од читателите

по првата посета повторно се враќаат. Затоа www.kapital.mk има и 9.050 регистрирани читатели и 9.500 љубители на страницата на Фејсбук.Најголем дел од читателите на интернет-порталот доаѓаат од Македонија, но и од САД, Бугарија, Германија, Србија, Словенија... Наскоро заедно со неколку медиуми од регионот „Капитал“ ќе започне еден голем силен балкански проект, за кој наскоро ќе информираме. Како резултат на сето тоа што го прави www.kapital.mk, односно Капитал Медиа Гроуп

Со објавени повеќе од 19.000 текстови за само една година www.kapital.mk претставува своевидна електронска библиотека со бизнис-содржини, а сето тоа достапно и во fl ipbook формат, што за првпат токму www.kapital.mk го воведе на македонскиот медиумски пазар.

„Капитал“ - прв македонски весник во Newseum

Во галеријата на дневни весници, која

е дел од Newseum, интерактивен музеј на медиуми кој се наоѓа во Вашингтон, во кој секој ден се објавуваат актуелни насловни страници на 802 дневни весници од 86 земји од целиот свет, „Капитал“ е единствениот дневен весник кој ја претставува Македонија. АЛЕКСАНДАР ЈАНЧЕСКИ

одговорен уредник на www.kapital.mk

“ Во морето од интернет-страници и портали, www.kapital.mk успешно го освојува сегментот од

пазарот за бизнис и економија и се наметна како основна интернет-адреса за голем број бизнисмени.

Кој чита www.kapital.mk?

3345% 65%80%51%

години е просечната возраст на читателотод читателите се на возраст од 25 до 34 годинисе мажи

се со високо и повеќе од високо образованиеработат во приватно претпријатие

на отворената интернет-анкета, која ја спроведовме пред три месеци, дури 92% од читателите кои гласале се изјасниле дека главно се задоволни од тоа што може да го видат и прочитаат на www.kapital.mk. Ова претставува силен позитивен сигнал и мотивација плус.

Битолско пиво и Кембах повторно се во продажба на македонскиот пазар, откако Пивара Битола свечено беше отворена од страна на нејзиниот сопственик Блажо Димитров и главниот технолог Менде Стојчевски. Оваа инвестиција

е вредна 10 милиони евра, а вложено е во промена на пивоводната и водоводната инсталација, изградба на сопствена енергана и сопствена станица за третман на вода, сопствено производство на ПЕТ амбалажа, ново квасно одделение. Опремата за производство е набавена од Германија, а вложувањето во производството, според сопственикот Димитров, ќе значи и заштеда на пари, што од друга страна ќе ги направи поконкурентни на пазарот.„Ќе заштедиме околу 1,5 милион евра, само затоа што имаме сопствено производство на амбалажа и сопствен транспорт. Имаме наши сопствени четири бунари за вода. Преку сопствената енергана, ќе заштедиме и на водената пареа која пред неколку години чинеше 6 денари, а со поскапувањата на мазутот, денес ако ја набавуваме би не чинела 50 денари“, изјави сопственикот Блажо Димитров, познат и како сопственик и на конфекцијата Марди од Радовиш.Пивара Битола има лежен подрум за одлежување на пивото, кое го прави квалитетно. Битолско и Кембах се единствените пива во Македонија кои се произведуваат според германската формула: јачменов слад, хмељ, квасец и вода.„Работиме според Законот за чистота во Германија, односно работиме со чисти суровини, со нескладирани житарки. Пивскиот квасец го добиваме од Германија, хмељот од Словенија, јачмениот слад од Хрватска, а ја користиме битолската вода“, изјави Менде Стојчевски,

главен технолог во Пивара Битола.Капацитетот на пиварницата изнесува 300.000 хектолитри годишно, што претставува речиси една третина од годишната потрошувачка на пиво во Македонија која изнесува околу 1 милион хектолитри. Оттаму амбициите на Пивара Битола да се освои една третина од пазарот. Во пиварницата има 80 вработени, а ќе се вработат и уште нови 20 во производство. 40% од нив се од поранешните вработени во пиварница, која до 2010 година помина низ две стечајни постапки.„Бидејќи конкуренцијата е голема, мораме да изнајдеме начин како да се приближиме до потрошувачите. Имаме право да кажеме дека имаме квалитетно пиво кое кога еднаш ќе се купи, потрошувачот повторно ќе го купи“, истакна тој.Наредните две години, целата заработувачка Пивара Битола ќе ја вложи во промоција на брендот. Моментно се насочени само на македонскиот пазар, а во блиска иднина најавија производство на матни пива.

10

МБИ 102.025,33МБИД1.925,00ОМБ121,04

BELEX15 SASX 10531,93 763,07

CROBEX SOFIX1.835,16 308,91

SBITOP ATHEX 599,26 733,88

DOW JONES NASDAQ 13.145,82 3.095,36

S&P 500 BRAZIL BOVESPA1.403,28 65.331,47

CAC 40 FTSE 1003.420,69 5.773,71

DAX SWISS6.935,73 6.204,86

NIKKEI 225 HANG SENG10.083,60 20.555,60

TOPIX BSE 30854,35 17.404,20

30.03.2012 раст нова ценаАрчилормитал (ХРМ) +6,45% 66,00Макпетрол +3,63% 18.950,00Комерцијална банка +2,33% 2.980,00Македонски Телеком +0,75% 530,00Алкалоид +0,23% 4.160,00

30.03.2012 пад нова ценаВардар осигурување -3,00% 8.730,00Гранит -0,92% 505,00РМДЕН10 -0,69% 90,00Стопанска банка -0,60% 160,00Скопски пазар -0,04% 4.399,00

Индекс на компании котирани на примарен пазар на Токиска берза

Индекс на 30 најголеми компании котирани на берзата во Бомбај

Извор: Блумберг

-0,31% -0,26%Индекс на најголемите јапонски компании котирани на Токиска берза

Индекс на најголеми компании котирани на берзата во Хонг Конг

-0,40% +2,03%

АЗИЈА ИНДЕКСИ

ПОДАТОЦИТЕ СЕ ОД ПРЕТХОДНИОТ ДЕН ДО 15Ч.

ЕВРОПА ИНДЕКСИ+1,17% +0,55%

Индекс на 40 најголеми компании котирани на париската Еуронекст берза

Индекс на 100 најголеми британски компании котирани на Лондонска берза

+0,88% +0,46%Индекс на 30 најголеми герм. компании котирани на Франкфуртска берза

Индекс на 20 најголеми и најликвидни компании од швајцарскиот пазар на капитал


Заеднички индекс 30 големи американски компании котирани на Њујоршка берза

Индекс на 100 светски компании котирани на NASDAQ берзата, без финансиски компании

-0,16% +0,71%Заеднички индекс на 500 котирани компании на двете најголеми американски берзи

Индекс на најликвидните акции на Берзата во Сао Паоло, Бразил

+0,15% -0,31%

Главен индекс на Белградската берза Главен индекс на Сараевската берза

+1,19% -0,19%Главен индекс на Загребската берза Главен индекс на Софиската берза

+1,98% -0,12%Главен индекс на Љубљанската берза Главен индекс на Атинската берза

АМЕРИКА ИНДЕКСИ

-0,20%Извор: Македонска Берза

ИНДЕКСИ РЕГИОН+0,70% +0,21%

МАКЕДОНСКА БЕРЗА

+0,99%+0,73%

+

-

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИБанка 3м 6м 24м 36мКомерцијална банка 3,60% 4,60% 7,40% 7,70%НЛБ Тутунска банка 3,50% 4,50% 7,00% 7,50%Стопанска банка 3,60% 4,65% 7,40% 7,60%Шпаркасе банка 3,50% 4,50% 6,50% 7,00%Охридска банка 4,30% 4,80% 5,50% 6,00%Прокредит банка 3,40% 4,40% 7,10% 7,30%ТТК банка 3,50% 4,40% 7,40% 7,70%Алфа банка 3,30% 4,20% 7,40% 7,60%Уни банка 4,00% 5,00% 8,00% 8,50%Еуростандард банка 4,30% 5,30% 8,20% 8,60%Халкбанк АД Скопје 4,00% 5,00% 8,00% 8,40%

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИБанка 3м 6м 24м 36мКомерцијална банка 2,10% 2,70% 3,70% 4,20%НЛБ Тутунска банка 2,10% 2,60% 3,70% 4,00%Стопанска банка 2,10% 2,60% 3,70% 4,00%Шпаркасе банка 1,95% 2,35% 3,80% 4,30%Охридска банка 2,50% 3,00% 4,00% 4,50%Прокредит банка 2,00% 2,60% 3,60% 3,80%ТТК банка 2,00% 2,50% 3,65% 4,05%Алфа банка 2,10% 2,30% 3,70% 4,00%Уни банка 2,55% 3,00% 4,50% 6,00%Еуростандард банка 2,50% 2,80% 4,50% 5,10%Халкбанк АД Скопје 2,20% 2,80% 4,10% 4,50%

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

1м 3м 6м 12мEuribor (EUR) 0,42% 0,78% 1,08% 1,42%Libor (EUR) 0,36% 0,69% 1,02% 1,40%Libor (USD) 0,24% 0,47% 0,73% 1,05%Libor (CHF) 0,08% 0,01% 0,18% 0,39%

МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

Рочност преку ноќ 1 недела 1м 3мСКИБОР 2,20% 3,18% 4,18% 4,98%МКДОНИА 2,20%

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ ВО ОДДЕЛНИ ЗЕМЈИ

Народна банка на Македонија 4,00%Народна банка на Србија 12,00%Народна банка на Хрватска 6,00%Централна банка на Црна ГораЦентрална банка на Словенија

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБМ

Инструмент каматаБлагајнички записи 4,00%Ломбарден кредит 5,50%

СТАПКИ НА ЗАДОЛЖИТЕЛНА РЕЗЕРВА НА БАНКИ

Домашна валута 10%Домашна валута со валутна клаузула 20%Странска валута 13%

КУРСНА ЛИСТА

Држава Валута Среден курс во ЕМУ евро 61,5096

САД долар 46,3454В.Британија фунта 73,5937Швајцарија франк 51,0411Канада долар 46,3489Австралија долар 47,9420Извор: НБРМ

Основна кам. стапка Стапка на инфлација5,20%

13,40%2,50%3,60%2,20%

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИБанка 3м 6м 24м 36мКомерцијална банка 3,60% 4,60% 7,40% 7,70%НЛБ Тутунска банка 3,50% 4,50% 7,00% 7,50%Стопанска банка 3,60% 4,65% 7,40% 7,60%Шпаркасе банка 3,50% 4,50% 6,50% 7,00%Охридска банка 4,30% 4,80% 5,50% 6,00%Прокредит банка 3,40% 4,40% 7,10% 7,30%ТТК банка 3,50% 4,40% 7,40% 7,70%Алфа банка 3,30% 4,20% 7,40% 7,60%Уни банка 4,00% 5,00% 8,00% 8,50%Еуростандард банка 4,30% 5,30% 8,20% 8,60%Халкбанк АД Скопје 4,00% 5,00% 8,00% 8,40%

КАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕПОЗИТИ ВО ЕВРА КАЈ ДЕЛОВНИТЕ БАНКИБанка 3м 6м 24м 36мКомерцијална банка 2,10% 2,70% 3,70% 4,20%НЛБ Тутунска банка 2,10% 2,60% 3,70% 4,00%Стопанска банка 2,10% 2,60% 3,70% 4,00%Шпаркасе банка 1,95% 2,35% 3,80% 4,30%Охридска банка 2,50% 3,00% 4,00% 4,50%Прокредит банка 2,00% 2,60% 3,60% 3,80%ТТК банка 2,00% 2,50% 3,65% 4,05%Алфа банка 2,10% 2,30% 3,70% 4,00%Уни банка 2,55% 3,00% 4,50% 6,00%Еуростандард банка 2,50% 2,80% 4,50% 5,10%Халкбанк АД Скопје 2,20% 2,80% 4,10% 4,50%

ЕВРОПСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

1м 3м 6м 12мEuribor (EUR) 0,42% 0,78% 1,08% 1,42%Libor (EUR) 0,36% 0,69% 1,02% 1,40%Libor (USD) 0,24% 0,47% 0,73% 1,05%Libor (CHF) 0,08% 0,01% 0,18% 0,39%

МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

Рочност преку ноќ 1 недела 1м 3мСКИБОР 2,20% 3,18% 4,18% 4,98%МКДОНИА 2,20%

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ ВО ОДДЕЛНИ ЗЕМЈИ

Народна банка на Македонија 4,00%Народна банка на Србија 12,00%Народна банка на Хрватска 6,00%Централна банка на Црна ГораЦентрална банка на Словенија

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБМ

Инструмент каматаБлагајнички записи 4,00%Ломбарден кредит 5,50%

СТАПКИ НА ЗАДОЛЖИТЕЛНА РЕЗЕРВА НА БАНКИ

Домашна валута 10%Домашна валута со валутна клаузула 20%Странска валута 13%

КУРСНА ЛИСТА

Држава Валута Среден курс во ЕМУ евро 61,5096

САД долар 46,3454В.Британија фунта 73,5937Швајцарија франк 51,0411Канада долар 46,3489Австралија долар 47,9420Извор: НБРМ

Основна кам. стапка Стапка на инфлација5,20%

13,40%2,50%3,60%2,20%

Отворен инвестициски фонд Нето вредност 1M 3M 6M 1Y YTD ДАТУМ

Илирика Југоисточна Европа 24.416.679,22 -4,23% 0,24% -4,85% -27,85% -0,11% 29.03.2012

Илирика Глобал-Растечки пазари 36.799.893,79 -8,76% -2,29% 0,79% -20,27% -3,24% 29.03.2012

Иново Статус Акции 15.267.004,71 -2,39% -1,79% -6,09% -13,37% -1,74% 29.03.2012

КД БРИК 46.113.026,49 -4,11% 5,28% 8,10% -9,37% 4,63% 29.03.2012

КД Нова ЕУ 21.347.111,53 -1,29% -0,04% -7,02% -32,42% 0,23% 29.03.2012

КБ Публикум - Балансиран 25.424.031,07 -1,43% 5,10% 1,70% -12,77% 4,78% 29.03.2012

КБ Публикум - Обврзници 40.565.637,44 0,08% 2,31% 2,87% 4,52% 2,19% 29.03.2012

КБ Публикум Паричен 62.475.040,93 0,27% 0,84% 1,65% 0,00% 0,81% 29.03.2012

ПРИНОС НА ОТВОРЕН ИНВЕСТИЦИСКИ ФОНД

-1%

-1%

0%

1%

1%

2%

2%

3%

3%

4%

01/10 04/10 06/10 09/10 12/10 03/11 06/11 09/11 12/11

ДВИЖЕЊЕ НА ИНФЛАЦИЈАТА ВО МАКЕДОНИЈА ПЕРИОДОТ 2010/2011

Извор: Државен завод за статистика

WWW.KAPITAL.MKКАПИТАЛ ПонедеЛнИК 02.04.2012

компании пазари

четврток - 29.03.2012

Триглав со 58 милиони евра добивка пред оданочување

Групацијата Триглав 2011 година ја заврши со добивка пред оданочување од 58 милиони евра и со нето-добивка од 47,5 милиони евра. И Заваровалница Триглав го подобри своето работење, па и покрај падот на премијата од

осигурување, ја зголеми добивката пред оданочување на 54,4 милиони евра и нето-добивка на 43,8 милиони евра. „На порастот на добивката влијаеше, пред с$, доброто работење во доменот на осигурувањето, на што укажува подобрувањето на комбинираниот количник, кој на ниво на групација се намали за еден процентен поен, на 90,1%, а во Заваровалница Триглав изнесуваше 83%. Осигурителните компании во групацијата Триглав минатата година обезбедија 989,4 милиони евра бруто-полисирана премија, што е 2% помалку од претходната година. На понискиот раст влијаеше намалената побарувачка за одредени производи на осигурување, што се должи на пониската активност во стопанството, намалените увоз и извоз, нови стечаи на компании, намалената куповна моќ на граѓаните, зголемената невработеност, намаленосто кредитирање на банките“, соопштија од Триглав.

Тиквеш очекува добивка пред оданочување од 383 илјади евра

Винарската визба Тиквеш очекува добивка пред оданочување од 23,56 милиони денари (383 илјади евра) годинава. Компанијата очекува раст

на приходите од 15%, до нивото од 1,279 милијарди денари. „За остварување на зацртаните цели особено е важен фокусот на ексјугословенските пазари, со акцент на Србија, како наш најголем регионален пазар, со планиран раст на приходите од 12%, како и Хрватска и Босна и Херцеговина, со очекуван раст од двоцифрени бројки. Во Македонија, каде што сме лидери во винскиот бизнис, е проектиран раст од 5%“, се вели во планираниот биланс на успех за 2012 година. Физичкиот обем на продажба изразен во литри се планира да биде 16% поголем во споредба со 2011 година.

Контрола на трговијата со отпад, да се укине забраната за тргување со отпад и контрола на извозот на отпад, предложи Стопанската комора во петокот на средбата со министерот за животна средина Абдулаќим Адеми

Да се зајакнат контролите во трговијата со отпад, да се пре-кине одлуката за забрана за тргување и из-

воз на метален отпад и да се воведе поголема контрола при товарењето на камионите кои извезуваат отпад. Ова се главните предлози на претставниците од Стопанската комора на Македонија кои ги предложија на петочната средба со министерот за животна средина, Абдулаќим Адеми.„Уште еднаш ги искажавме штетните последици од оваа забрана, им ги предочивме на службите во Министерството од сите аспекти и сите последици со кои Македонија ќе се соочи за шест месеци колку што трае забраната за тргување и извоз на отпад. Бевме сослушани и ни беше ветено дека сите наши предлози и забелешки ќе бидат разгледани на следната седница на Владата. Но, не знаеме што ќе се случи на крајoт“, вели Владо Момировски, претседател на Асоцијација за секундарни суровини и рециклирање при Стопанската комора.Министерот Адеми потврди дека забелешките на компаниите ќе

Владата не ја повлекува штетната забрана за тргување со отпад!?

од министерот за животна средина, Абдулаќим А деми, беше дека оваа одлука е донесена поради с$ позачестените кражби на предмети од метал што се во општа употреба. Тие се децидни дека ја поддржуваат решеноста на Владата да стави крај на незаконските активности во откупот и трговијата со отпадот на одредени фирми и поединци, но потенцираат дека тоа мора да се регулира на законски начин.Она што е многу чудно што за основаноста на ваквата одлука министерот Адеми се повикува на Законот за животна средина, а не на Законот за управување со отпад со кој многу прецизно се регулира оваа дејност. Во Законот за управување со отпад е многу јасно и детално прецизирано кој с$ промет на отпад може да се врши, а кој е забранет. Во истиот Закон пишува дека сите оние кои незаконски

> БроЈка

400 милиони денари од вкупно 700 милиони државна поддршка се за зголемување на конкурентноста на земјоделското производство во земјава. Унапредувањето на животната средина и на руралните подрачја ќе се поддржи со 28,5 милиони денари, а подобрувањето на квалитетот на животот во селските средини со 140 милиони денари. За инфраструктура во аграрот се обезбедени 89 милиони денари, за инвестиции за земјоделски стопанства 255 милиони, а за воспоставување систем за следење и за анализа на автохтоните раси добиток и видови растенија 22 милиони денари.

постапуваат и кои вршат откуп на производи и материјали кои се во општа употреба ќе се казнат со казна затвор од три до десет години. Очигледно ако Владата сака да ги регулира овие незаконски активности постои соодветна регулатива за тоа. Но, за жал, и покрај тоа што во Законот се предвидени големи затворски казни, досега ниту една фирма, ниту поединец во Македонија не е казнет.Голем дел од металопреработувачките компании во земјата кои главна суровина за работа им се металните отпадоци, меѓу кои Макстил, Железник, Теал Тетово, МЗТ Леарница, Митал

и уште некои други фирми, велат дека ќе бидат принудени да го сопрат производството и да отпуштат голем дел од вработените ако владината одлуката не се промени.

Биљана здравковска-Стојчевска[email protected]

20% од вкупниот извоз на Македоија го прават

металопреработувачката индустрија

40 илјади работнции се поврзани со дејноста

преработување и трговија со отпад

бидат разгледани на следната владина седница, но уште еднаш потенцираше дека оваа мерка била неопходна поради „непослушноста на компаниите да соработуваат со државните институции и да ги пријавуваат крадците на железо“.„Иако како Влада го изменивме Законот за управување со отпад и воведовме казни за незаконското тргување со отпад од општа употреба, немаше намалување на кражбите и немаше известување од опе-раторите, отпадите за про-дажба на ваквите предмети, иако тие според Законот се обврзани да ги пријават оние кои продаваат вакви производи“, објаснува Адеми.Со забраната за трговија со отпад работењето на сите фирми кои работат во индус-тријата со откуп, трговија и рециклирање на ваков отпад, како и металопреработувач- ките компании на кои ваквиот отпад им е главна суровина во производството, целосно се блокира во следните шест месеци.Компаниите ја повикаа Владата да ја укине забраната за промет, откуп и извоз на отпад од метали, бидејќи може да затвори 261 компанија, во кои работат 41 илјада фирми, а ќе предизвика силен удар за најсилната извозна индустрија и врз целата економија.Единственото објаснување

аБдулаќим адеми министерот за животна средина

11

1.800 2.000 2.200 2.400 2.600 2.800 3.000

07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12

МБИ10

1.900 2.100 2.300 2.500 2.700 2.900 3.100

07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12

МБИД

104

108

112

116

120

124

07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12

ОМБ

1.800

2.000

2.200

2.400

2.600

2.800

3.000

07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12

МБИ 102.025,33МБИД1.925,00ОМБ121,04

BELEX15 SASX 10531,93 763,07





CAC 40 FTSE 1003.420,69 5.773,71

DAX SWISS6.935,73 6.204,86

NIKKEI 225 HANG SENG10.083,60 20.555,60

TOPIX BSE 30854,35 17.404,20








-0,40% +2,03%













+0,15% -0,31%








+0,99%+0,73% МБИ 10

2.025,33МБИД1.925,00ОМБ121,04

BELEX15 SASX 10531,93 763,07





CAC 40 FTSE 1003.420,69 5.773,71

DAX SWISS6.935,73 6.204,86

NIKKEI 225 HANG SENG10.083,60 20.555,60

TOPIX BSE 30854,35 17.404,20








-0,40% +2,03%













+0,15% -0,31%








+0,99%+0,73%

МБИ 102.025,33МБИД1.925,00ОМБ121,04

BELEX15 SASX 10531,93 763,07





CAC 40 FTSE 1003.420,69 5.773,71

DAX SWISS6.935,73 6.204,86

NIKKEI 225 HANG SENG10.083,60 20.555,60

TOPIX BSE 30854,35 17.404,20








-0,40% +2,03%













+0,15% -0,31%








+0,99%+0,73%

ЛЕСНА СУРОВА ПРИРОДЕН ГАС103.47$/барел 2,16/ММБТу

BRENT ЗА ЗАТОПЛ.123.35$/барел 322

ЗЛАТО НИКЕЛ1668.60$/унца 17.487,50

СРЕБРО АЛУМИНИУМ32.53$/унца 2.052,50

БАКАР ЧЕЛИК8.441,25 520.00$/унца

ПЧЕНКА КАКАО605,00$/бушел 2275.000$/бушел

ПЧЕНИЦА ШЕЌЕР613,00$/бушел 27,25

КАФЕ СОЈА1.77/бушел 1355.50$/бушел

Разв. Банка Месер1.126,00 4.200,00

Политика БИП42,00 27,00

Јадр. Осиг. Хид. Елек.32.970,00 143,50

Агромеѓ. Карл. Банка570,03 42,01

Словенијал. Истрабенз43,99 2,00

Пробанка Јутекс8,02 25,00

НАФТА

Податоците за фјучерсите на нафта, метали и суровини се земаат од веб страната на американската финансиска агеција Блумберг

МЕТАЛИ+0,83% +0,1%

-2,93% +3,45%

+1,67% +1,0%

ФЈУЧЕРСИ

+0,42%+0,49%

+0,67%+0,78%

/

СУРОВИНИ-2,62% -0,87%

+1,30%

-12,50% -3,57%ЗАГРЕБСКА БЕРЗА

+0,48% -0,99%


АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНАБЕЛГРАДСКА БЕРЗА+12,71% +5,00%

+7,73%

-30,36% -15,98%

+11,88%

Податоците за акции со најголема промена во регионот, се земаат од веб страниците на Белградска, Загрепска и Љубљанска берза

-18,15% -10,39%

ЉУБЉАНСКА БЕРЗА+29,38% +17,65%

.

ЛЕСНА СУРОВА ПРИРОДЕН ГАС103.47$/барел 2,16/ММБТу

BRENT ЗА ЗАТОПЛ.123.35$/барел 322

ЗЛАТО НИКЕЛ1668.60$/унца 17.487,50

СРЕБРО АЛУМИНИУМ32.53$/унца 2.052,50

БАКАР ЧЕЛИК8.441,25 520.00$/унца

ПЧЕНКА КАКАО605,00$/бушел 2275.000$/бушел

ПЧЕНИЦА ШЕЌЕР613,00$/бушел 27,25

КАФЕ СОЈА1.77/бушел 1355.50$/бушел

Разв. Банка Месер1.126,00 4.200,00

Политика БИП42,00 27,00

Јадр. Осиг. Хид. Елек.32.970,00 143,50

Агромеѓ. Карл. Банка570,03 42,01

Словенијал. Истрабенз43,99 2,00

Пробанка Јутекс8,02 25,00

НАФТА

Податоците за фјучерсите на нафта, метали и суровини се земаат од веб страната на американската финансиска агеција Блумберг

МЕТАЛИ+0,83% +0,1%

-2,93% +3,45%

+1,67% +1,0%

ФЈУЧЕРСИ

+0,42%+0,49%

+0,67%+0,78%

/

СУРОВИНИ-2,62% -0,87%

+1,30%

-12,50% -3,57%ЗАГРЕБСКА БЕРЗА

+0,48% -0,99%


АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМА ПРОМЕНАБЕЛГРАДСКА БЕРЗА+12,71% +5,00%

+7,73%

-30,36% -15,98%

+11,88%

Податоците за акции со најголема промена во регионот, се земаат од веб страниците на Белградска, Загрепска и Љубљанска берза

-18,15% -10,39%

ЉУБЉАНСКА БЕРЗА+29,38% +17,65%

.

1.800 2.000 2.200 2.400 2.600 2.800 3.000

07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12

МБИ10

1.900 2.100 2.300 2.500 2.700 2.900 3.100

07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12

МБИД

104

108

112

116

120

124

07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12

ОМБ

1.800

2.000

2.200

2.400

2.600

2.800

3.000

07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12

МБИД е составен од 15 најликвидни акции на компании котирани на пазарот на јавно поседувани друштва

МБИ 10 е составен од 10 најликвидни акции на компании котирани на официјалниот пазар на Македонска берза

ОМБ е составен од најликвидните обврзници котирани на Македонска берза

WWW.KAPITAL.MK КАПИТАЛ ПонедеЛнИК 02.04.2012

1.800 2.000 2.200 2.400 2.600 2.800 3.000

07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12

МБИ10

1.900 2.100 2.300 2.500 2.700 2.900 3.100

07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12

МБИД

104

108

112

116

120

124

07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12

ОМБ

1.800

2.000

2.200

2.400

2.600

2.800

3.000

07/10 10/10 02/11 05/11 09/11 01/12

Петре Димитров[email protected]

+0,99% -0,20%+0,73%

Вредностите кои ги гледате денеска, се од последниот ден на тргување, четврток - 29.03.2012

Шпаркасе банка го консолидираше Управниот одбор

Надзорниот одбор на Шпаркасе банка Македонија постигна договор со заемна согласност со Владимир Ефтимоски да го прекине неговиот ангажман како член на Управниот одбор на банката, почнувајќи од 17 април

2012 година. По оваа промена, Сава Далбоков, активно ќе ја преземе улогата на претседател на УО на Шпаркасе банка Македонија, како што беше најавено овој месец. Согласно со оваа одлука, УО на Шпаркасе банка Македонија ќе се состои од два члена: Александра Радиќ (со клучни одговорности во областите на управување со ризици, финансии, ИТ, кредитна администрација, депозити и процесирање) и Сава Далбоков (со клучни одговорности во областите продажба за население и правни лица, дирекција за FX и пазар на пари, маркетинг и комуникации, човечки ресурси). „Надзорниот одбор на Шпаркасе банка Македонија би сакал да го изрази своето високо позитивно мислење за ангажманот на Ефтимоски, за неговата професионалност, конструктивност и посветеност на банката, како и за значителниот придонес во развојот на Шпаркасе банка во последните неколку години. За неговата професионална иднина ги изразуваме нашите најдобри желби и се заблагодаруваме на досегашната конструктивна соработка“, велат од Шпаркасе банка.

Еврото ќе опстане, експертите се оптимистиРеформите, поголемата контрола на буџетската и фискалната политика и намалувањето на долговите на задолжените членки на еврозоната се гаранцијата за тоа сигурно да биде така

Европската валута ќе преживее. Еврото како валута реално нема проблем, туку кризата во еврозоната и во Европската унија е резултат на високите задолжувања на државите-членки, заклучија учесниците

на дебатата „Иднината на еврото - предизвиците за финансиска стабилност“, организирана од Фондацијата Конрад Аденауер, Институтот за демократија Societas Civllis, Германско-македонското стопанско здружение и Европската бизнис-асоцијација.Токму во решавањето на причините кои

„Слично како и во САД, кои во 2009 година почнаа со прочистување на банкарскиот сектор и на ЕУ, мора да се спроведат одредени реформи, како што се финансиска консолидација, реструктурирање и ликвидност на финансискиот сектор и нова политика на финансиско трошење“, смета Бишев. Дека еврото има сигурна иднина смета и Гудрин Елизабет Штајнакер, амбасадор на Германија во земјава.„Еврозоната може да се спаси. Излегувањето на Грција од зоната не е решение. Да, точно е дека Германија

профитира од моменталната криза поради евтините и поволните услови за финансирање и дека профитираме од еврото поради нашата извозна ориентација. Но, исто така точно е и дека Германија целосно се вложува во решавањето на кризата и финансиски и политички“, вели Штајнакер, која е загрижена за драстичното зголемување на задолжувањето на граѓаните во ЕУ.„Ние во Германија имаме многу мали Грци, беше кажано неодамна на една од телевизиите. Тоа загрижува“, вели Штајнакер.

> БРОЈКА

15 тони електронски отпад извезе струмичката фирма Њу-флеш за Кина и Јапонија. Електронскиот отпад, чија цена се движи од 2 до 10 денари за килограм, во Њу-флеш се селектира и моментално се извезува во овие две земји, а елементите од пластика по рециклажата се продаваат на домашни преработувачи.

придонесоа за високите задолжување лежи и сигурноста за иднината на еврото. Бавното реагирање и политичкиот отпор на неколку земји за помош дополнително ги влошија работите.„Иднината на еврото е можна ако се решат клучните причини за кризата во еврозоната: фискална консолидација, спроведување и завршување на болните структурни реформи и ако евродолгот дополнително се намали“, смета Маја Кадиевска-Војновиќ, вицегувернер во Народната банка на Македонија.Со неа се согласува и генералниот директор на Стопанска банка Скопје, Глигор Бишев, кој е оптимист за иднината на еврото, а на моменталните случувања во еврозоната гледа како на моментална криза. Тој смета дека единствено кредитниот раст може да донесе економски раст.

ГУДРин ЕлизАБЕт ШтАЈнАКЕР, амбасадор на Германија во МакедонијаСоздавањето на еврото во прв план беше политички проект. Запоставувањето на економскиот момент при неговото формирање придонесе да дојдеме во ситуацијата во којашто сме.

фот

о:Ф

ИЛ

ИП

ПОПО

ВСКИ

нлБ тутунска банка со најдобар резултат лани во нлБ Групацијата

Според резултатите објавени на Годишното акционерско собрание, НЛБ Тутунска банка а.д. Скопје повторно е најуспешна банка во словенечката НЛБ Групација и банка со најголем пораст на нето-

добивката меѓу банките во Македонија за 2011 година. НЛБ Тутунска банка лани оствари нето-добивка од 10,7 милиони евра што е за 42,5% повеќе во однос на 2010 година, со што банката продолжи да остварува позитивни резултати и стабилен раст. „Одржан е квалитетот на кредитното портфолио, со низок процент на нефункционални пласмани под нивото на банкарскиот сектор. Главните активности беа фокусирани на заштита на банката од непредвидени ризици, обезбедување нови кредити за стопанството и граѓаните, како и на проекти за намалување на оперативните трошоци од работењето. Тоа на банката & овозможи континуирана стабилност и висока профитабилност, како и во целокупното постоење и работење во изминатите 26 години“, велат од кабинетот на управата на Тутунска банка.

к о м е р ц и ј а л е н о г л а с


к о м е р ц и ј а л е н о г л а с к о м е р ц и ј а л е н о г л а с

Владата на Република Македонија -

Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој

307.521,00 24.601.680,00

922.563,00 49.203.360,00

184.512.600,00

307.521,00

12.300.840,00

Васе Целеска[email protected]

СВЕТ

Цела управа на Меркатор поднесе оставка!Причината за колективната оставка е нарушената доверба меѓу најголемите сопственици на компанијата и менаџментот. „Војната“ меѓу нив настана поради намерата на хрватскиот концерн Агрокор да го купи најголемиот трговски синџир во регионот

Петчлената управа на најголемиот словенечки трговски синџир Меркатор, на чело со претседателот Жига Дебељак, доцна во четвртокот вечерта поднесе колективна оставка поради несогласување

со сопствениците на компанијата, пренесоа словенечките медиуми. „Причината за колективната оставка е недостигот од доверба меѓу најголемите сопственици на компанијата и менаџментот“, изјави портпаролката на Меркатор, Мојца Бришчик.Како што се претпоставуава веќе долго време, „војната“ меѓу менаџментот и мнозинските сопственици на Меркатор настана поради хрватскиот концерн Агрокор и неговата намера да стане мнозински акционер во најголемиот словенечки трговски синџир. Мнозинските сопственици, меѓу кои се конзорциумот банки на чело со Нова Љубљанска банка (НЛБ) и Пивоварна Лашко, имаа намера да му ги продадат своите акции (52,1%) на сопственикот на Агрокор, Ивица Тодориќ, но менаџментот на Меркатор остро се противеше на тоа. Управата на Меркатор, во која покрај Жига

Дебељак се наоѓаат и Мелира Колбезан, Вера Аљанчич Фалеж, Петер Заврл, Станка Чуровиќ и двајца помошници, Алеш Решник и Јоже Садар, изјавија дека во Меркатор ќе останат уште најмногу половина година, освен ако сопствениците не сакаат тие да си одат порано бидејќи така пропишуваат договорите за работа. Отстапувањето од должноста, Дебељак го потврди и за словенечката новинска агенција СТА, велејќи дека времињата се пресериозни и претешки и дека управата на Меркатор сака овој трговски синџир да се развива, за што отсега одговорноста за тоа ќе ја преземат сопствениците.Интересно е тоа што оставката на менаџерскиот тим се случи само еден ден пред состанокот на акционерското собрание на Меркатор во петокот, на кое требаше да се предложат нови членови на надзорниот одбор, кои пак понатаму ќе имаа право да ги променат членовите на управата на компанијата.Мнозинските сопственици на Меркатор, НЛБ и Пивоварна Лашко, „беа изненадени од оваа одлука на управата“, пишува словенечкиот бизнис-весник „Финанце“. За медиумите тие изјавија дека с$ уште не е одлучено кој ќе ја

ЖИГА ДЕБЕЉАКпретседател на Управниот одбор на Меркатор во заминување

“Времињата се пресериозни и претешки. Управата на Меркатор сака овој трговски синџир да се развива кон напред. Но, отсега одговорноста за тоа ќе ја преземат сопствениците.

замени старата управа, а за наследниците на целиот тим на Дебељак ќе одлучуваат во текот на оваа недела. Тие соопштија дека работата на Меркатор, без оглед на новите случувања, продолжува непречено. „Финанце“ на почетокот од минатата недела објави дека Дебељак заминува во Горење, каде што ќе биде член на Управниот одбор надлежен за финансии, но оваа информација тој ја негираше.

Поволна ситуација за ТодориќКако што пренесува „Финанце“, Дебељак бараше излез од компанијата долго време бидејќи беше очекувана промената на составот на надзорниот одбор, кој ќе се противи на неговиот став за продажба на Меркатор. Со оглед на тоа што Дебељак беше главен противник за продажба на Меркатор на Агрокор, неговото заминување секако му е од корист на сопственикот на најголемиот хрватски концерн, Ивица Тодориќ. Агрокор на 17 октомври минатата година, преку необврзувачка понуда, се пријави на јавниот тендер за купување на 52,1% акции од Меркатор, кој во име на конзорциумот главни акционери го водеше ИНГ банка. За најдобра понуда на тендерот, конзорциумот продавачи, меѓу кои НЛБ и Пивоварна Лашко како најголеми акционери, ја избраа понудата на Агрокор од 221 евро за акција и одлучија

ексклузивно да преговараат со Тодориќ за условите за аквизицијата. По петмесечни напорни преговори, стратешки потези и политички игри, Тодориќ подигна бело знаменце и се откажа од намерата да го преземе Меркатор, со образложение дека процесот на продажба може да се оддолжи многу.Сега, со новонастанатата ситуација се отвораат нови можности за Тодориќ да се врати во игра и да го преземе Меркатор.

ФЕЉТОН 15

К О М Е Р Ц И Ј А Л Е Н О Г Л А С

WWW.KAPITAL.MK КАПИТАЛ ПОНЕДЕЛНИК 02.04.2012

(Продолжува)Во утрешниот број: Почнува новото поглавје на „Хаотика“ во кое

ќе се уочат погрешните реакции на менаџментот за време на турбуленција.

Време е за нова стратегија

ГЛАВА 1: СВЕТОТ ВЛЕЗЕ ВО ЕДНА НОВА ЕКОНОМСКА ФАЗА

обезбеди бизнисот и понатаму да живее успешно и да расте. Целта е да се постигне Одржливост на деловното претпријатие.Сите деловни лидери се интензивно фокусирани врз создавање стратегии, организациски структури и култура на компанијата за да создадат „супериорна вредност за клиентот“ во животот на едно деловно претпријатие. Во периодот на турбуленција, постигнувањето максимум во создавањето вредност на една тековна и постојана основа ќе бара нова група Стратегиски однесувања во хаотично време.Во „Хаотика“ не се залагаме за еден конзервативен пристап кон стратегија што избегнува ризик, туку, попрвин, за еден внимателен и пресметан пристап, кој и го штити деловното претпријатие од револуционерните сили што влијаат врз бизнисот во текот на времињата на турбуленција, и сепак храбро и промислено ги унапредува своите интереси. Тоа е профилактичен пристап кон деловниот ризик, пристап што ги оневозможува веројатноста, надменоста и алчноста да го надвладеат рационалното менаџирање на бизнисот.Ние гледаме на „Хаотика“ како на прирачник што деловните лидери во еден широк опсег на индустрии ќе го користат за да ги подготват своите компании да се соочат со хаотичните ситуации што ги очекуваат и да успеат во времето на турбуленција.

Турбуленцијата се случува со жестоко темпо, затекнувајќи многу бизниси неподготвени и ранливи на хаосот што го носи. Влегувањето во оваа нова ера е време на огромна можност, но, исто така, и време на значителен ризик. А бидејќи турбуленцијата не може да се избегне, на компаниите им останува само да избираат како ќе се соочат со неа

ФИЛИП КОТЛЕР, кого многумина го сметаат за татко на модерниот маркетинг, е еден од светските

најистакнати експерти за стратешката практика на маркетингот и беше прогласен за прв лидер во маркетиншка смисла од страна на Американската маркетиншка асоцијација. Како истакнат професор по меѓународен маркетинг на Факултетот за менаџмент Келог на Универзитетот во Нортвестерн, Котлер истражува во стратегискиот маркетинг, иновацијата, потрошувачкиот маркетинг, деловниот маркетинг, маркетингот на услуги, дистрибуцијата, електронскиот маркетинг и општествениот маркетинг. Беше консултант во Ај-би-ем, Бенк оф Америка, Мерк, Форд, Џенерал електрик, Ханивел и во многу други компании. Живее во Гленко, Илиноис.

ЏОН А. КАСЛИОНЕ е еден од најстручните светски бизнис-стратези, којшто работи како

советник на бројни компании на големи и средни пазари и којшто спроведе стратегии за развивање глобален бизнис во 88 земји на шест континенти. Тој е основач, претседател и главен извршен

директор на ГПЦ Бизнис капитал ЛЛЦ, консултантска фирма за интеграции и аквизиции. Живее во Лејк Форест, Илиноис.

Почитувани читатели, дневниот весник Капитал ви ја претставуа “Хаотика“, едно од најзначајните дела на светскиот маркетинг гуру, Филип Котлер, издадено во мај, 2009 година. Котлер заедно со својот соработник Џон Каслионе ја напиша оваа книга во екот на светската економска криза и постави насоки за тоа како треба да се развиваат бизнисите во “новата економска нормалност“. Дознајте како “Хаотика“ може да ви помогне да ги лоцирате изворите на турбуленцијата во бизнисот; како да подготвите сценарија за одговор на турбулентниот хаос; како да развиете стратегии за долгорочна отпорност кон турбуленции; како да изградите флексибилност во компаниските биланси, буџети и стратегии и уште многу корисни бизнис алатки за водење бизнис во денешниот хаотичен свет!

Почитувани читателПочитувани читатели, дневниот весник Кјот соработник Џсвојот соработник Џон Каслионе ја напишо “Хаотика“ можекако “Хаотика“ може да ви помогне да ги лоцорноотпорност кон турбуленции; како да изградите12 ал ви ја претставуа “Хаотика“, едно од најзначајните дела на светскиот маркетинг гуру, Филип Котлер, и

аа книга во екот на светската економска криза и постави насоки за тоа како треба да се развиваат бизнирате изворите на турбуленцијата во бизнисот; како да подготвите сценарија за одговор на турбулентн

апиташа оваи лоци

ХАОТИКА: МЕНАЏИРАЊЕ И МАРКЕТИНГВО ТУРБУЛЕНТНИ ВРЕМИЊА

ФАКТОРИ ШТО МОЖАТ ДА ПРЕДИЗВИКААТ ХАОС

Денешниот свет на с$ поголема заемна поврзаност и

меѓузависност значи поголем ризик за секоја компанија. Важни фактори што ги зголемуваат можностите за појава на деловни ризици вклучуваат:

Технолошки напредок и �информатичка револуција;Револуционерна технологија и �иновации;„Подем на другите“ (the Rise of �the Rest);Хиперконкуренција; �Државни инвестициски фондови �(Sovereign Wealth Funds);Животна средина; �Еманципирање на клиентите. �

„Како палење светло во една темна соба, ’Хаотика‘ ги осветлува денешните тешки предизвици и прави еден дополнителен чекор за да обезбеди јасна и практична рамка за совладување на турбуленцијата. Важен и соодветен придонес за менаџментот и за маркетингот“

РЕНДЕЛ РИНГЕР, � менаџерски партнер, Verse Group, LLC

„Со темелно познавање Котлер и Каслионе ја опишуваат новата нормалност на турбуленцијата и ги изнесуваат нејзините последици за сите функции во бизнисот. Системот за менаџмент на хаотичноста е соодветен и ќе биде траен придонес за менаџментот“

ЕДУАРДО БРАУН � , корпоративен директор, HSM Global

„Метафората на турбуленцијата во природата е брилијантна, бидејќи таа води безгрешно кон потребата за еден систем за рано предупредување за бизнисот. Метеоролозите одамна имаа вакви системи, и иако ние не можеме да ги спречиме торнадото, сушата или ураганот, можеме да се подготвиме за нив. Деловните луѓе мора да го направат истото... а авторите ви помагаат да го направите тоа со алатки и стратегии“

ЏО ПЛАМЕР � , Универзитет Колумбија и Olson Zaltman Associates

НЕКОЛКУ ПОФАЛБИ ЗА „ХАОТИКА“ ОД ЦЕЛИОТ СВЕТ

КАРАКТЕРИСТИКА НОРМАЛНА ЕКОНОМИЈА ЕКОНОМИЈА СО НОВА НОРМАЛНОСТЕкономски циклуси Предвидливи ОтсутниПодеми / бумови Може да се дефинираат (во просек 5 - 7 години) Непредвидливи, непостојаниПадови / рецесии Може да се дефинираат (во просек 10 месеци) Непредвидливи, непостојани

Потенцијално влијание на проблемите Ниско ВисокоОпфатен профил на инвестицијата Експанзивна, широка Внимателна, фокусирана

Толеранција на пазарен ризик Прифаќање ИзбегнувањеСтавови на клиентите Доверливи Несигурни

Преференции на клиентите Стабилни, се развиваат Плашливи, пат кон сигурност

Откако ќе ги разгледа главните фактори што предизвикуваат промена и турбуленција, бизнисот мора да признае дека не може да работи како во минатото, кога имал

едно сценарио за нормални пазари и за „бум“ пазари и друго за опаднати пазари и за пазари во рецесија. Денес, бизнисот на сите пазари мора да биде способен да управува и да продава во средини изложени на одредено ниво на турбуленција. Тоа што сега е потребно е една нова стратегиска рамка за работење и покрај наизменичната и непредвидлива турбуленција.Кога пишуваше за турбуленцијата во текот на длабоката рецесија во раните

90-ти години на 20-тиот век, Питер Дракер рече:„Во турбулентни времиња едно претпријатие треба да се менаџира така што и ќе ги издржи ненадејните удари и ќе ги искористи ненадејните неочекувани можности. Ова значи дека во турбулентни времиња основите треба да се менаџираат и тоа добро“.Турбуленцијата се случува со жестоко темпо, затекнувајќи многу бизниси неподготвени и ранливи на хаосот што го носи. Влегувањето во оваа нова ера е време на огромна можност, но, исто така, и време на значителен ризик. И додека турбуленцијата во бизнисот не може да се избегне, компаниите, секако, можат да избираат како ќе се соочат со неа. Тие можат да пловат низ турбуленцијата или да бидат вплеткани во неа. Тие можат да го игнорираат или да се спротивстават на хаосот на турбуленцијата додека се обидуваат да се одржат и да преживеат, или можат да ги предвидат и да ги искористат силите на турбуленција.

Целта е „Одржливост на претпријатието“Бизнисите мора да ги развијат вештините, системите, процесите и дисциплините за брзо да ја откријат и предвидат турбуленцијата во својата средина и за да ги откријат слабите точки и можностите што доаѓаат од хаосот што следува - и деловното претпријатие мора да реагира мудро и внимателно и со силна решителност.Ние ја напишавме книгата „Хаотика“ токму со оваа цел. Во „Хаотика“ ги споделуваме нашите сфаќања и нашите набљудувања на компаниите што се судрија со турбуленцијата и со зголемената турбуленција и тоа што го направија за да преживеат подобро од своите конкуренти. Ние ги изнесуваме насоките за развивање системи за рано предупредување, кои ќе ги препознаат слабите сигнали што можат да понудат само меки знаци

за откривање и за предвидување на турбуленцијата, кои им недостигаат на најголем дел од компаниите. Ние ги опишуваме сценаријата за да се замисли тоа што би можело да се случи како резултат на различни нови сили. Ние ги разгледуваме реакциите на секое сценарио, кои би можеле да ја избегнат штетата или да ја сведат на минимум. Ние воведуваме методологии и листи за проверка (checklists) за дизајнирање системи за управување и маркетинг на хаотиката за да помогнеме да се создаде деловно претпријатие кое реагира брзо, кое е силно и еластично и кое успешно ги менаџира ризикот и неизвесноста и вешто ги користи можностите во текот на хаотичните времиња.„Хаотика“ претставува еден дисциплиниран пристап кон откривање на изворите на турбуленција, предвидување на слабите точки и можности едноподруго, и развивање важни и соодветни реакции за да се

18 APRIL - SPECIJALEN PRILOG

ZA SITE INFORMACII I PRA[AWA OKOLU OGLASUVAWETO OBRATETE SE DO MARKETING SEKTOROT NA E-MAIL: [email protected]; TEL: 02 3298 110LICE ZA KONTAKT: JASMINA SAVOVSKA TRO[ANOVSKIKAPITAL MEDIA GROUP DOO; P-FAH 503 1000 SKOPJE TEL. 02 3298 110; FAKS. 02 3298 111

� EDNA DECENIJA PODOCNA: [TO DONESE BOLOWSKIOT PROCES VO MAKEDONSKOTO VISOKO OBRAZOVANIE-POLESNA PROODNOST ILI I POGOLEM KVALITET?

� STUDENTI NA MAKEDONSKI NAÎN- DIPLOMA VO RAKA, NO NE I “MEKI” VE[TINI POLESNO DA SE NAJDE RABOTA.

� IZVE[TAJOT NA SVETSKA BANKA OTKRIVA PORAZITELNI PODATOCI ZA NEUSOGLASENOST NA MAKEDONSKIOT OBRAZOVEN PROCES SO POTREBATA OD GRADEWE SESTRANI LI^NOSTI!

� EDUKACIJA NA MENAXERI - NOVA PONUDA, KOJ ]E UÊSTVUVA, [TO ]E UÂT MAKEDONSKITE MENAXERI?

ZA OVIE I ZA DRUGI TEMI ÎTAJTE VO SPECIJALNIOT PRILOG EDUKACIJA KOJ KE IZLEZE NA 18 APRIL 2012 VO NEDELNIKOT KAPITAL.

EDUKACIJA

објавува

РАБОТИЛНИЦА АЛТЕРНАТИВНИ НАЧИНИ НА ФИНАНСИРАЊЕ НА

ВАШИОТ БИЗНИС20.04.2012

ЦЕЛ НА РАБОТИЛНИЦАТА Е УЧЕСНИЦИТЕ ДА СЕ ЗДОБИЈАТ СО ЗНАЕЊЕ ЗА:

Методи на вреднување (валуација) на компанијата;1. Структурирање на зделка (deal) со инвеститор;2. Типови на договори (term sheets) и клаузули кои се 3. користат при преговарање со инвеститор;Стратегии за излез од компанијата (exit strategies);4. Извори на финансирање за вашиот бизнис според 5. потребите на компанијата

РАБОТИЛНИЦАТА Е НАМЕНЕТА ЗА:� Сопственици на компании;� Извршни директори на компаниите;� Финансиски менаџери;� Вработени во останати високи позиции

во компаниите

ПРЕДАВАЧ НА РАБОТИЛНИЦАТА Е:БЛАЖ КОСJa menaxira Mreàta na biznis angeli vo Slovenija i Fondot na biznis angeli vo Slovenija od 5,4 milioni evra. Aktivno e involviran vo pretpriemni{tvoto preku tesna sorabotka so Mreìte na biznis angeli vo regionot, tehnolo{kiot park vo Slovenija i Ven~r Kapital Fondovite od regionot. Toj e avtor na eden od naj~itanite biznis blogovi vo Slovenija www.blazkos.com.

Работилницата ќе се изведува на српски јазик, а материјалите ќе бидат на македонски и англиски јазик.

member of KAPITAL MEDIA GROUP

...Za da znaeme pove}e! I samite da si pomogneme......Za da znaeme pove}e! I samite da si pomogneme...

Kapital Akademija...

Видео врска со г-дин БРАНКО ДРОБНАК, кој има инвестирано во повеќе компании во Словенија и е член на бордот на бизнис ангели на Словенија.

Сите заинтересирани за учество на работилницата можат да се пријават најдоцна до 18 април 2012 година.

Проектот Kapital Akademija... е формиран на 25.09.2011 лица за контакт: Гордана Михајловска, Дијана Гулакова, Бобан Ѓорѓиевски � [email protected] � 02 3298 110

kapital-dneven za 02-04-2012

Documents

Transcript of kapital-dneven za 02-04-2012