We leven niet in tijdperk van verandering

maar in een verandering van tijdperk

*Tekst dia @JanRotmans

Unieke Kanteling

1. weefsel van de samenleving verandert

2. structuur van de economie verandert

3. disruptieve technologische doorbraken

Laatste Kantelperiode

Modernisering

1850-1920

industriële revolutie staal, elektriciteit, verbrandingsmotor

fundament voor Nederland 2.0

onderwijs, kiesrecht, zorg, sociale structuren

vernieuwing in kunsten architectuur, schilderkunst, literatuur

Indicaties voor Kantelperiode

- collectief unheimisch gevoel dat verandering in lucht hangt

- chaos door turbulentie, instabiliteit en onzekerheid

- enorme dynamiek van onderop, nieuwe macht van onderop

- geen duidelijke richting, weinig inzicht en overzicht

- creatieve mensen breken door het systeem heen

- steeds meer conflicten tussen bestaande en nieuwe orde

De natuur organiseert ook ‘chaos’ om oude structuren af te breken en nieuwe te laten verrijzen. Een rups wordt letterlijk vloeibaar in de popfase – alle structuur verdwijnt; het is even

complete chaos. En dan… de vlinder, de hogere orde …

VLOEIBAAR @Jan Bommerez

25 jaar

DoorontwikkelingsfaseVoorontwikkelingsfase

25 jaar

Transitie naar Samenleving 3.0

Horizontaal

Decentraal

Bottom-up

Kant

elpe

riode Verticaal

Centraal

Top-down

Tijd

O

pbou

w va

n du

urza

me

sam

enle

ving

We zitten hier

Mensen willen niet meer

dat anderen

(mensen, organisaties, onnodige regels, systeem)

voor hen bepalen.

“zo doen we dat nu eenmaal”-

gaat niet meer op

airBNBUberBuurtzorgFamiliegroepplanBuurttuinenEigen energie

Van: Overheid- Provincie-Gemeente-Organisaties-medewerkers-burgers

Naar: Handelen vanuit samensturing

Als mensen niet gehoord worden en niet mogen meebesluiten.

Transitie in het sociaal domein

Risico is dat we dezelfde fouten maken op gemeentelijke schaal, met minder geld en minder mensen

Transformatie = Cultuuromslag

Systeemwaarden Menswaarden

doelmatigheid aandacht / tijd

efficiency vertrouwen

controle, beheersing ruimte

regelzucht keuzevrijheid

kosten / baten kwaliteit

Verbroken Verbindingen

relatie tussen zorgverlener en zorgvragervertrouwen, intimiteit, passie, aandacht, bezieling

is verworden tot

relatie tussen leverancier en cliëntkosten, doelmatigheid, budget, efficiency, afrekening

Verbroken Verbindingen

Systeem is belangrijker geworden dan Mens

vandaag is belangrijker morgen

cijfers belangrijker dan mensen

Hoe d

e sys

teem

waar

den h

et

over

nem

en

Waar gaan we naartoe?

Andere positie Sociaal netwerk

Niet: Mensen dingen voor elkaar laten doen!!

Maar: Samen besluiten wat er nodig is om de situatie te verbeteren.

Investeren in netwerken, omgaan met groepen, omgaan met conflicten, vertrouwen in kringen, georganiseerde tegenspraak.

PARTICIPATIEROUTES SOCIAAL DOMEIN

ROUTES NAAR ZORG

• De hulpverlening maakt het plan en heeft de regie.

• Cliënten krijgen enkel professionele ondersteuning en hebben geen eigenaarschap

• Omgeving is en wordt niet betrokken

• Nieuwe transitiedoelen (dichter bij burger, regie bij cliënt en netwerk activeren) ingevoegd in oud systeem

• Regie en verantwoordelijkheid blijven gescheiden

• Machtsverschil zit in de weg (afhankelijkheidsrelatie)

• Omgeving bepaalt niet mee, maar moet wel uitvoeren en wil dat niet. (geen eigenaarschap)

• 80 % hulpverlener stelt de vraag niet.

• Verwijdering tussen cliënt en zijn netwerk dat hem moet helpen.

PARTICIPATIEROUTES SOCIAAL DOMEIN

Succes!

Anke Siegers, @anderskijkend www.DatisHelder.com