ciceksepeti.com e-ticaret sitesinin Kullanılabilirlik Analizi
Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi
-
Upload
cagiltay -
Category
Technology
-
view
933 -
download
2
description
Transcript of Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi
![Page 1: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/1.jpg)
Türkiye’deki Kamu İnternet Siteleri Ne Kadar Vatandaş Odaklı?
Prof.Dr. Kürşat Çağıltay, [email protected] Durmuş, [email protected]
Orta Doğu Teknik Üniversitesi
![Page 2: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/2.jpg)
Bulutİş Sürekliliği
Bilişim ProjeleriÜstyapı
Sanallaştırma Karar Destek
MobilGeniş Bant
......
![Page 3: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/3.jpg)
E-devlet, Kimin için?
![Page 4: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/4.jpg)
2002-2011 Yılları Arasında Bilişim Teknolojilerine Yapılan Yatırım
Kaynak: Devlet Planlama Teşkilatı, 2011: Sayfa 74
![Page 5: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/5.jpg)
Kamu İnternet siteleri, vatandaşlar için
Erişilebilir Kullanılabilir Etkin Verimli ve Memnuniyet Verici olmalıdır.
![Page 6: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/6.jpg)
Neden e-Devlet İçin Kullanılabilirlik?
• TÜBİTAK Vizyon 2023 raporu– Vatandaşlar bilgisayarlara değil, bilgisayarlar
onlara ayak uydurmalı– Sıradan vatandaşa ayak uyduracak e-Devlet
hizmetleri gerekli
![Page 7: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/7.jpg)
Çalışmanın Amacı
• e-devlet hizmetinin sunulduğu kamu kurumu web sitelerini geniş bir kapsamda değerlendirmek
• bu sitelerin kullanıcı odaklı tasarımı ile ilgili problemlerini belirlemek
![Page 8: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/8.jpg)
• Kamu web sitesi değerlendirme aracı kullanılarak 33 kamu kurumu web sitesi 21 Kasım 2011 tarihi itibariyle değerlendirilmiştir
• Enformatik Enstitüsü tez çalışması
![Page 9: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/9.jpg)
Değerlendirme Kriterleri1. Erişilebilirlik2. Donanım ve Yazılım3. Kullanımın iyileştirilmesi4. Ana Sayfa5. Sayfa Yapısı6. Gezinim7. Yazı Görünümü8. Kaydırma Çubuğu ve Sayfa İçi Gezinim9. Sayfa İçi Başlıklar ve Web Sitesi Başlıkları
![Page 10: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/10.jpg)
Değerlendirme Kriterleri10.Bağlantılar11.Veri Girişi–Ekran Tabanlı Kontroller12.Resim ve Çoklu Ortam Elemanları13.Arama14.İletişim15.Üst Veri16.Web Sitesi İçerik Arşivleme17.Kişisel Bilgilerin Gizliliği ve Güvenliği18.Web Sitesi Yayımlanması
![Page 11: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/11.jpg)
Değerlendirilen Kurumlar
• Seçim: – Sayıştay Başkanlığı’nın 2006 yılında yaptığı bir
çalışmadaki kurumlar– E-devlet Kapısı web sitesinde bulunan "Sık
Kullanılan E-Hizmetler" ve "Ana Kurumlar" başlığı altında listelenen kamu kurumu web siteleri
![Page 12: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/12.jpg)
Değerlendirilen Kurumlar: 1-10E-Devlet KapısıAdalet BakanlığıBaşbakanlıkBilim, Sanayi ve Teknoloji BakanlığıCumhurbaşkanlığıÇalışma ve Sosyal Güvenlik BakanlığıÇevre ve Şehircilik Bakanlığı Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme BakanlığıDevlet Arşivleri Genel MüdürlüğüDevlet Personel Başkanlığı
![Page 13: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/13.jpg)
Değerlendirilen Kurumlar: 11-20Dışişleri BakanlığıDiyanet İşleri BaşkanlığıEkonomi BakanlığıEmniyet Genel MüdürlüğüGelir İdaresi BaşkanlığıGıda Tarım ve Hayvancılık BakanlığıGümrük ve Ticaret BakanlığıHazine Müsteşarlığıİçişleri BakanlığıKalkınma Bakanlığı
![Page 14: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/14.jpg)
Değerlendirilen Kurumlar: 21-33Kültür ve Turizm BakanlığıMaliye BakanlığıMilli Eğitim BakanlığıMilli Savunma BakanlığıOrman ve Su İşleri BakanlığıSağlık BakanlığıSosyal Güvenlik KurumuTapu ve Kadastro Genel Md.TBMMTürkiye İstatistik KurumuUlaştırma BakanlığıTürkiye İş KurumuDevlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü
![Page 15: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/15.jpg)
Görüşme
• 8 kurum ile yüzyüze görüşme/anket
![Page 16: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/16.jpg)
Genel Değerlendirme Sonuçları
![Page 17: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/17.jpg)
Kurum Bazında- e-devlet kapısı
![Page 18: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/18.jpg)
Sonuçlar• web sitelerinin performansları %61.2 ile %88.8
arasında değişmektedir
• Performansı %80’in üzerinde bulunan 1 web sitesi• Performansı %75 ile %80 arasında bulunan 12 web
sitesi • Performansı %70 ile %75 arasında bulunan dokuz
web sitesi • Performansı %60 ile %70 arasında bulunan 11 web
sitesi
![Page 19: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/19.jpg)
%80’in üzeri
• E-Devlet Kapısı
![Page 20: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/20.jpg)
%75 ile %80
• Başbakanlık, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye İstatistik Kurumu, Dışişleri Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, Cumhurbaşkanlığı ve Adalet Bakanlığı'
![Page 21: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/21.jpg)
%70 ile %75
• Gelir İdaresi Başkanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Türkiye İş Kurumu, Sağlık Bakanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı
![Page 22: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/22.jpg)
%60 ile %70
• Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, TBMM, , Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Devlet Personel Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Milli Savunma Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı
![Page 23: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/23.jpg)
Genel Bulgular• Değerlendirilen 33 e-devlet sitesinin yarısında
içerik organizasyonu problemli• İnternet sitelerinde vatandaşların
faydalanacağı hizmetler kolay ulaşabilir yerlerde değil
• Vatandaşlar, ihtiyaç duydukları uygulamaları e-devlet sitelerinde ararken zaman kaybetmekte ya da bu siteleri kullanmaktan kaçınmakta
![Page 24: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/24.jpg)
Genel Bulgular• Değerlendirilen internet sitelerinin yaklaşık
yüzde 30'unda arama fonksiyonu bulunmuyor, kalan internet sitelerinin birçoğunda ise arama fonksiyonu etkin bir şekilde çalışmıyor
![Page 25: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/25.jpg)
Genel Bulgular
• Kamu sitelerinin en zayıf olduğu nokta ''engellilerin kullanımına uygun tasarlanmamış olması''
• Hemen hemen tüm e-devlet siteleri görme engelliler dikkate alınmadan tasarlanmış
![Page 26: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/26.jpg)
Genel Bulgular• Kamu internet siteleri hazırlanırken vatandaşların bu
sitelerden ne beklediği araştırılmamakta ve siteler vatandaşların ihtiyaçlarına yönelik hazırlanmamaktadır.
• Genelde, ilgili kamu kurumu yöneticilerinin tanıtımının ön plana çıkmakta, internet sitelerinin tasarımı vatandaş odaklı değil kurum yöneticisi odaklı yapılmaktadır.
• Kamu internet sitelerinin kurum yöneticisinin etkinliklerini duyuran yapıdan çıkartılıp kurumun vatandaşa sunduğu hizmetleri öne çıkartan yapıya getirilmesi gerekir.
![Page 27: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/27.jpg)
Ne Yapmalı?
• e-Devlet projeleri tüm vatandaşlar için tasarlandığından kullanılabilirlik tamamen insana yatırımdır.
• Vatandaşlara etkin ve verimli sistemler sunulabilmesi için e-devlet projelerinde kullanılabilirlik ve erişilebilirlik konuları ayrı bir çalışma paketi olarak görülmelidir.
• Tasarımcılar/geliştiriciler “İnsan-Bİlgisayar Etkileşimi” konusunda eğitilmelidir
• Yazılım yaşam döngüsünün tümünü kapsamalıdır• Proje grupları içinde “kullanılabilirlik uzmanlarına” yer
verilmelidir• Kullanılabilirlik testleri için uzman desteği alınmalıdır• Kamu İnternet Siteleri Kılavuzundan yararlanılmalıdır
![Page 28: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/28.jpg)
Türkçe Raporun ve tezin tümüne ulaşmak için
ODTÜ İnsan Bilgisayar Etkileşimi Araştırma Grubu
http://hci.metu.edu.tr/
![Page 29: Kamu Internet Siteleri Kullanılabilirlik Değerlendirmesi](https://reader037.fdocuments.net/reader037/viewer/2022102804/54924a04b47959a35f8b45a9/html5/thumbnails/29.jpg)
Herkes Tarafından Kolay Kullanılabilir Bilişim Sistemlerine Ulaşabilmek Dileği ile
Teşekkürler
Prof.Dr. Kürşat Çağıltay, [email protected] Durmuş, [email protected]
Orta Doğu Teknik Üniversitesi