Kafiye Ve Redif

04/14/2304/14/23 11

KAFİYE KAFİYE (UYAK)(UYAK)REDİFREDİF

04/14/2304/14/23 22

KAFİYEKAFİYE•KAFİYE NEDİRKAFİYE NEDİR

•KAFİYE ÇEŞİTLERİKAFİYE ÇEŞİTLERİ

•KAFİYE ÖRGÜLERİKAFİYE ÖRGÜLERİ

04/14/2304/14/23 33

KAFİYE NEDİR?KAFİYE NEDİR?

•Çoğu zaman mısra Çoğu zaman mısra sonlarında, bazen de mısra sonlarında, bazen de mısra içlerinde ya da başlarında ses içlerinde ya da başlarında ses benzerliğini sağlayan kelime benzerliğini sağlayan kelime veya eklere veya eklere kafiyekafiye denir. denir.

04/14/2304/14/23 44

•Kafiyeyi oluşturan unsurların Kafiyeyi oluşturan unsurların yazılışları ve okunuşları aynı, yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları ve görevleri farklı anlamları ve görevleri farklı olmalıdırolmalıdır..

Yel yapraklarımı savurYel yapraklarımı savururur

Dört yanım yağmurla örtülüDört yanım yağmurla örtülü

Güz vaktim gerçek ya ne yağmGüz vaktim gerçek ya ne yağmurur

(Ahmet Muhip Dranas)(Ahmet Muhip Dranas)

04/14/2304/14/23 55

KAFİYE ÇEŞİTLERİKAFİYE ÇEŞİTLERİ

•YARIM KAFİYEYARIM KAFİYE

•TAM KAFİYETAM KAFİYE

•ZENGİN KAFİYEZENGİN KAFİYE

•CİNASLI KAFİYECİNASLI KAFİYE

04/14/2304/14/23 66

1. YARIM KAFİYE1. YARIM KAFİYE

•Sözcük veya eklerin son Sözcük veya eklerin son hecelerinde genellikle bir hecelerinde genellikle bir ünsüz harfin benzeşmesine ünsüz harfin benzeşmesine dayanan kafiyeye dayanan kafiyeye yarım yarım kafiyekafiye denir. denir.

04/14/2304/14/23 77

Ben çektiğim kimler çeBen çektiğim kimler çekkerer

Gözlerim kanlı yaş döGözlerim kanlı yaş dökkerer

Bulanık bulanık aBulanık bulanık akkarar

Dağların seliyim şimdi.Dağların seliyim şimdi.

(Kul Mustafa)(Kul Mustafa)

Birinci dörtlükte çek-, dök-, ak Birinci dörtlükte çek-, dök-, ak kelimelerininkelimelerinin

sonundaki “sonundaki “kk” sesleri yarım kafiyedir.” sesleri yarım kafiyedir.

04/14/2304/14/23 88

Hörü kızlar sürmelemiş göHörü kızlar sürmelemiş gözzünüünü

İlin aşiretin çeksin naİlin aşiretin çeksin nazzınıını

Kaldır perçemini görem yüKaldır perçemini görem yüzzünüünü

(Karacaoğlan)(Karacaoğlan)

Ve deniz aynı deniVe deniz aynı denizz

O gülüşten eser yok yalnıO gülüşten eser yok yalnızz

(Yahya Kemal Beyatlı)(Yahya Kemal Beyatlı)

04/14/2304/14/23 99

Hatırlar bir gün, camı aHatırlar bir gün, camı aççtığınıtığını

Duran bir bulutu, bir kuş uDuran bir bulutu, bir kuş uççtuğunutuğunu

Tutmak için koTutmak için koşştum ay ışıklarınatum ay ışıklarına

Dağılıp karıDağılıp karışştım ay ışıklarınatım ay ışıklarına

((Ahmet Muhip Dranas)Ahmet Muhip Dranas)

04/14/2304/14/23 1010

Çıkış noktaları birbirine yakın Çıkış noktaları birbirine yakın olan bazı harflerin benzeşmesi de olan bazı harflerin benzeşmesi de yarım kafiye sayılır: c-ç, ç-ş, s-ş, l-r, yarım kafiye sayılır: c-ç, ç-ş, s-ş, l-r, ğ-y, d-t, z-s gibi.ğ-y, d-t, z-s gibi.

Aşkın şarabından iAşkın şarabından iççemem

Mecnun olup dağa düMecnun olup dağa düşşemem

(Yunus Emre)(Yunus Emre)

04/14/2304/14/23 1111

Gelmişim dünyaya bir daha geGelmişim dünyaya bir daha gellmemmem

Alem bir yan olsa o yari veAlem bir yan olsa o yari verrmemmem


Biz de gezer idik irfanda saBiz de gezer idik irfanda sazzdada

Bize de gel oldu kanlı SıvaBize de gel oldu kanlı Sıvass’ta’ta

Hidir paşa bizi astı bulunmazHidir paşa bizi astı bulunmaz

(Pir Sultan Abdal)(Pir Sultan Abdal)

04/14/2304/14/23 1212

2. TAM KAFİYE2. TAM KAFİYE• Sözcük veya eklerin son hecelerinde, Sözcük veya eklerin son hecelerinde,

biri ünlü biri ünsüz harf olmak üzere, biri ünlü biri ünsüz harf olmak üzere, iki ses birbirinin aynı ise bu iki ses birbirinin aynı ise bu tamtam kafiyekafiyedir.dir.

Dedem koynunda yattıkça benimsin, Dedem koynunda yattıkça benimsin,

ey güzel toprey güzel toprakakNeler yapmış bu millet en yakın tariheNeler yapmış bu millet en yakın tarihe

bir sor bbir sor bakak(Süleyman Nazif)(Süleyman Nazif)

04/14/2304/14/23 1313

Orhan zamanından kalma bir duvOrhan zamanından kalma bir duvarar

Onunla aynı yaşta ihtiyar bir çınOnunla aynı yaşta ihtiyar bir çınarar

(Ahmet Hamdi Tanpınar)(Ahmet Hamdi Tanpınar)

Ey bu topraklar için toprağa düşmüş Ey bu topraklar için toprağa düşmüş askaskerer

Gökten ecdad inerek öpse o pâk alnı Gökten ecdad inerek öpse o pâk alnı değdeğerer

(Mehmet Akif Ersoy)(Mehmet Akif Ersoy)

04/14/2304/14/23 1414

Mazî köyünde, hatıralar gölgesinde kMazî köyünde, hatıralar gölgesinde kalalYaklaştığın tabiatı günlerce seyre dYaklaştığın tabiatı günlerce seyre dalal


Akşam, yine akşam, yine akşAkşam, yine akşam, yine akşamamGöllerde bu dem bir kamış olsGöllerde bu dem bir kamış olsamam

(Ahmet Haşim)(Ahmet Haşim)

Gurbet o kadar aGurbet o kadar acıcıKi ne varsa içimdeKi ne varsa içimdeHepsi bana yabanHepsi bana yabancıcı

(Kemalettin Kamu)(Kemalettin Kamu)

04/14/2304/14/23 1515

3. ZENGİN KAFİYE3. ZENGİN KAFİYE

• Sözcük ve eklerin son hecelerinde Sözcük ve eklerin son hecelerinde ikiden fazla ses benzerliğine dayanan ikiden fazla ses benzerliğine dayanan kafiyeye zengin kafiye denir.kafiyeye zengin kafiye denir.

• Birbirine benzeyen seslerin Birbirine benzeyen seslerin sıralanışında herhangi bir kural sıralanışında herhangi bir kural yoktur.yoktur.

• Benzer ses sayısı üçü geçince Benzer ses sayısı üçü geçince uyumda zenginleşme derecesi artar. uyumda zenginleşme derecesi artar.

04/14/2304/14/23 1616

• Ancak, şiirde sözün doğallığını yitirmeden Ancak, şiirde sözün doğallığını yitirmeden dizeleri kulağı tırmalayan benzer ses dizeleri kulağı tırmalayan benzer ses yığınları durumuna sokmadan zengin kafiye yığınları durumuna sokmadan zengin kafiye kullanabilmek ustalık isteyen bir sanattır.kullanabilmek ustalık isteyen bir sanattır.

ertesi gün başladı gün doğmadan ertesi gün başladı gün doğmadan yolcuyolculukluk

soğuk bir mart sabahı…buz tutuyor her soğuk bir mart sabahı…buz tutuyor her sosolukluk

(Faruk Nafiz Çamlıbel)(Faruk Nafiz Çamlıbel)

04/14/2304/14/23 1717

4. CİNASLI KAFİYE4. CİNASLI KAFİYE

• Anlam ayrı fakat yazılış ve söyleniş Anlam ayrı fakat yazılış ve söyleniş aynı olan iki sözün mısra sonunda aynı olan iki sözün mısra sonunda kullanılması suretiyle yapılan kafiyeye kullanılması suretiyle yapılan kafiyeye cinaslı kafiye cinaslı kafiye denir.denir.

Kalem böyle çalınmıştır Kalem böyle çalınmıştır yazımayazıma

Yazım kışıma uymaz kışım Yazım kışıma uymaz kışım yazımayazıma

(Gevheri)(Gevheri)

04/14/2304/14/23 1818

Dönülmez akşamın ufkundayız vakit çok Dönülmez akşamın ufkundayız vakit çok geçgeç

Bu son fasıldır ey ömrüm, nasıl geçersen Bu son fasıldır ey ömrüm, nasıl geçersen geçgeç!!


• Birinci mısradaki “geç” zaman Birinci mısradaki “geç” zaman anlamındadır. İkinci mısradaki “geç” ise anlamındadır. İkinci mısradaki “geç” ise “geçmek” fiilinin emir çekimidir. “geçmek” fiilinin emir çekimidir. Yazılışları aynı anlamları farklıdır.Yazılışları aynı anlamları farklıdır.

04/14/2304/14/23 1919

Her nefeste eyledik yüz bin Her nefeste eyledik yüz bin günahgünahBir günaha etmedik bir Bir günaha etmedik bir gün âhgün âh

(Süleyman Çelebi - Mevlid)(Süleyman Çelebi - Mevlid)

Güle nazGüle nazBülbül eyler Bülbül eyler güle nazgüle nazGirdim bir dost bağınaGirdim bir dost bağınaAğlayan çok Ağlayan çok gülen azgülen az..

YazındanYazındanKatip kölen olayımKatip kölen olayımÖğret bana Öğret bana yazındanyazındanAşıka ölüm olmazAşıka ölüm olmazYa kürektir Ya kürektir ya ya

zındanzından..

(Anonim)(Anonim)

04/14/2304/14/23 2020

KAFİYE KAFİYE ÖRGÜSÜ ÖRGÜSÜ (DÜZENİ)(DÜZENİ)•DÜZ KAFİYEDÜZ KAFİYE

•ÇAPRAZ KAFİYEÇAPRAZ KAFİYE

•SARMA KAFİYESARMA KAFİYE

04/14/2304/14/23 2121

Kafiye Örgüsü (Düzeni)Kafiye Örgüsü (Düzeni)

• Mısraların son seslerine bakılarak bir Mısraların son seslerine bakılarak bir dörtlüğün kafiye düzeni çıkarılabilir.dörtlüğün kafiye düzeni çıkarılabilir.

• Bir mısranın hangi mısra ile kafiyeli Bir mısranın hangi mısra ile kafiyeli olduğunun gösterilmesine kafiye olduğunun gösterilmesine kafiye örgüsü denir. örgüsü denir.

• Kafiye düzeninde her mısra bir Kafiye düzeninde her mısra bir çizgiyle, kafiyeler de harflerle çizgiyle, kafiyeler de harflerle gösterilir.gösterilir.

04/14/2304/14/23 2222

1) 1) Düz KafiyeDüz Kafiye

• Birinci mısra ile ikinci mısranın, Birinci mısra ile ikinci mısranın, üçüncü ile dördüncü mısranın üçüncü ile dördüncü mısranın birbiriyle kafiyeli olmasıdır. birbiriyle kafiyeli olmasıdır.

………………..aa

………………..aa

………………..bb

………………..bb

04/14/2304/14/23 2323

Derler bilir hakikati yüzlerce feylesofDerler bilir hakikati yüzlerce feylesofBir kısmı şek ve şüphede bir kısmı hayli kofBir kısmı şek ve şüphede bir kısmı hayli kofAksetmiyor çoğunda fikirler ayân beyân,Aksetmiyor çoğunda fikirler ayân beyân,Hayyâm imiş hakikati az çok fısıldayan.Hayyâm imiş hakikati az çok fısıldayan.

Halk edebiyatında dörtlüklerde kullanılan Halk edebiyatında dörtlüklerde kullanılan aaabaaab şeklindeki kafiyeler de düz kafiyedir.şeklindeki kafiyeler de düz kafiyedir.

Ağacınız yapraklarla donanırAğacınız yapraklarla donanırTaşlarımız bir birliğe inanırTaşlarımız bir birliğe inanırHer çiçekler bağrınızda gönenirHer çiçekler bağrınızda gönenirPınarınız çağlar akışır dağlarPınarınız çağlar akışır dağlar

aaaabbbb

(Yahya Kemal)(Yahya Kemal)

aaaaaabb


04/14/2304/14/23 2424

2) 2) Çapraz KafiyeÇapraz Kafiye

• Dörtlükte birinci ile üçüncü, ikinci ile Dörtlükte birinci ile üçüncü, ikinci ile dördüncü mısranın kafiyeli olmasıdır. dördüncü mısranın kafiyeli olmasıdır. abababab şeklinde gösterilir. şeklinde gösterilir.

………………..aa

………………..bb

………………..aa

………………..bb

04/14/2304/14/23 2525

Hâfız’ın kabri olan bahçede bir gül varmış;Hâfız’ın kabri olan bahçede bir gül varmış;

Yeniden her gün açarmış kanayan rengiyleYeniden her gün açarmış kanayan rengiyle

Gece bülbül ağaran vakte kadar ağlarmışGece bülbül ağaran vakte kadar ağlarmış

Eski Şiraz’ı hayal ettiren âhengiyleEski Şiraz’ı hayal ettiren âhengiyle

aa

bb

aa

bb

(Yahyâ Kemal)(Yahyâ Kemal)

04/14/2304/14/23 2626

3) 3) Sarma KafiyeSarma Kafiye

• Her dörtlüğün birinci ve dördüncü, ikinci Her dörtlüğün birinci ve dördüncü, ikinci ve üçüncü dizeleri kendi arasında ve üçüncü dizeleri kendi arasında kafiyelidir.kafiyelidir.

• Kafiye düzeni Kafiye düzeni abbaabba şeklinde gösterilir. şeklinde gösterilir.

………………..aa

………………..bb

………………..bb

………………..aa

04/14/2304/14/23 2727

Akşamleyin güneş ardından gecelerAkşamleyin güneş ardından geceler

Görününce en son bu yolun ucunda,Görününce en son bu yolun ucunda,

Aksimiz mi? –dersin-başı avucunda,Aksimiz mi? –dersin-başı avucunda,

Düşünceye dalmış bir insan geceler. Düşünceye dalmış bir insan geceler.

aa

bb

bb

aa

(Cahit Sıtkı (Cahit Sıtkı Tarancı)Tarancı)

04/14/2304/14/23 2828

REDİFREDİFMısra sonlarında yazılışları, anlamları Mısra sonlarında yazılışları, anlamları

ve görevleri aynı olan eklerin, kelime ve görevleri aynı olan eklerin, kelime ve gruplarının tekrar edilmesine redif ve gruplarının tekrar edilmesine redif denir. denir.

Redif kafiyeden sonra gelir. Bu sebeple Redif kafiyeden sonra gelir. Bu sebeple bir mısrada sondan başa doğru, önce bir mısrada sondan başa doğru, önce varsa redif, sonra kafiye bulunur.varsa redif, sonra kafiye bulunur.

Redif her mısra sonunda bulunmak Redif her mısra sonunda bulunmak zorunda değildir. Redifsiz kafiye de zorunda değildir. Redifsiz kafiye de olabilir.olabilir.

04/14/2304/14/23 2929

Ülkendeki kuşlardan ne haber Ülkendeki kuşlardan ne haber vardırvardır

Mezarlardan bile yükselen bir bahar Mezarlardan bile yükselen bir bahar vardırvardır

Aşk celladından ne çıkar madem ki yâr Aşk celladından ne çıkar madem ki yâr vardırvardır

Yoktan da vardan da öte bir var Yoktan da vardan da öte bir var vardırvardır

Hep suç bende değil beni yakıp yıkan bir nazar Hep suç bende değil beni yakıp yıkan bir nazar vardırvardır

O şarkıya özenip söylenecek mısralar O şarkıya özenip söylenecek mısralar vardırvardır

((Sezai KarakoçSezai Karakoç))

Yarab bela-yı aşk ile kıl aşina Yarab bela-yı aşk ile kıl aşina benibeni

Bir dem bela-yı aşktan etme cüda Bir dem bela-yı aşktan etme cüda benibeni

(Fuzuli)(Fuzuli)

04/14/2304/14/23 3030

Bizim elde bahar olur yaz Bizim elde bahar olur yaz olurolurGöller dolu ördek olur kaz Göller dolu ördek olur kaz olurolurSevgi arasında yüz bin naz Sevgi arasında yüz bin naz olurolurSuçumu bağışla ben sana kurbanSuçumu bağışla ben sana kurban

(Ercişli Emrah)(Ercişli Emrah)Kaçır beni âhenk, al beni birKaçır beni âhenk, al beni birliklikArtık barınamam gölge varArtık barınamam gölge varlıktalıktaVer cüceye onun olsun şairVer cüceye onun olsun şairliklikŞimdi gözüm büyük sanâtkarŞimdi gözüm büyük sanâtkarlıktalıkta

(Necip Fazıl)(Necip Fazıl)

04/14/2304/14/23 3131

Hülya tepeler hayâl ağaçHülya tepeler hayâl ağaçlarlar

Durgun suda dinlenen yamaçDurgun suda dinlenen yamaçlarlar

Yukarıdaki dizelerde altı çizili Yukarıdaki dizelerde altı çizili bölümler rediftir.bölümler rediftir.

Kafiye Ve Redif

Sports

Transcript of Kafiye Ve Redif