3500 – 3000 BCE

Nagsimula angpagsibol ng mga

lungsod at kasaysayan nang

Mesopotamia

KABIHASNANG SUMER

Nabuo 5000 taon na ang nakararaan.

Timog bahagi ng Fertile Crescent.

SUMERIAN Unang pangkat ng mga taongnagtatag at nanirahan sa lungsod-estado ng Sumer.

KILALA ANG MGA SUMERIAN SA…

Malayang pamamahala

Pagpapahalaga ng kalayaan

Pagkakaisa

Aktibong paglahok sa mga kalakalan.

Tanyag na mga lungsod-estado.

(Kish, Ur, Larak, Nippur at Lagash)

LUNGSOD ESTADO

NG URPinakamatandang lungsod-estadong nilinang ng mga Sumerian.

Itinatag ng mga UBAIDAN ng Sumer.

Pinangunahan ni Leonard Woolley angpaghuhukay sa Ur.

pinakaunang uri ng pagsulatna binubuo ng 500 napictograph at simbolo.

Paraan ng pagsusulat ng mga Sumerian.

CUNEIFORM

Pagtatala ng mga sobrangprodukto sa pagsasaka.

Nakasulat sa tabletang luadgamit ang stylus.

Ginawa ang pinaka lumangcuneiform noong 3500 BCE.

SCRIBE

Dalubhasa sa pagsusulat ng cuneiform.

DomeVaultAlgebraSexagesimal systemKalendaryong lunarGulongPotter’s wheelAraro sa pagsasaka

Mga Ambag:

Uri ng pamahalaan ng mga Sumerian.

Pamahalaang pinamumunuan ng simbahan.

PATESI– pinunong pari ng mga Sumerian.

POLYTHEISM

Pananampalataya sa maraming dyos:

Anu – dyos ng kalangitan

Enlil – dyos ng mga ulap at hangin

Ea – dyos ng tubig at baha

ZIGGURAT Templong tore naanimo’y pyramide. 2-7 baitang. Flat ang tuktokMay templo sa tuktok napinagdadausan ng mgaritwal.Matatagpuan sa sentrong lungsod o pamayanan.

“Bundok ng diyos”

Makikita ang mga

bantayog ng kanilang

dyos

Ishtar – Pag-ibig at

Digmaan

Enki - Tubig

Walang

pagkakaisang

politikal.

See pahina 134

Patuloy na

tagisan ng

kapangyarihan.

MGA IMPERYO SA

MESOPOTAMIA

MGA LAYUNIN:

Naiisa-isa ang mga kontribusyon ng mga pinuno ng mga kabihasnang Akkadian, Babylonian, Hittites at Assyrian.

Naihahayag ang mga saloobin tungkol sa mgabatas at patakarang ipinatupad ng mga pinuno sabawat kabihasnan; at

Nakagagawa ng brochure tungkol sa mgakontribusyon ng bawat kabihasnan.

LUNGSOD-ESTADO NG

SUMER

Kish, Ur, Larak,

Nippur at Lagash

MGA IMPERYONG MESOPOTAMIA

Akkad Babylonia Assyria Chaldea

See pahina 165

Pinaka-unang

imperyo sa buong

mundo.

Itinatag ni Haring

Sargon I (2300 BCE)

IMPERYONG AKKADIAN

HARING SARGON I

Kauna-unahang dakilang

pinuno ng mga Semitic

Pinuksa ang

makapangyarihang Sumer sa

ilalim ni Lugal-Zaggist.

Pinag-isa ang buong Sumer.

Tumagal ng 50 taon ang

kanyang pamumuno.

NARAMSIN - PUMALIT KAY SARGON I

“Hari ng Ikaapat na Bahagi ng Daigdig”

IMPERYONG BABYLONIAN

Ancient tribe of

Canaanites who

inhabited the country

northeast of the

Jordan River as far as

Mount Hermon.

Ika- 6 na Pinuno

Naging malakas naimperyo

ang Babylonia.

Nagpagawa ng malakingziggurat para kay Marduk.

Matitibay na pader nanagbibigay proteksyon sa

Babylon.

Ika- 6 na Pinuno

Inayos ang mga kalsadangpangkalakalan na

nagpalakas ng ekonomiya

Kinatatakutan sa sobranghusay ang kanyang

mandirigma

Pinatatag angpamahalaan ng

Imperyong Babylonia

CODE OF

HAMMURABI

Pinakamahalagang ambag ni

Hammurabi.

Sistematikong pagpapatupad ng

mga batas sa lupain ng Babylon.

Kauna-unahang kodigo ng batas sa

buong mundo.

Nahukay noong 1901 sa Susa, Iran.

CODE OF

HAMMURABI

ANO-ANO ANGNILALAMAN NG KODIGO?

Pampulitika, panlipunan at pangkabuhayang

organisasyong ng Babylon.

Probisyon sa pag-aasawa, diborsyo, pangako at

pakikiapid.

Katayuan ng babae sa

lipunan.

LEX TALIONIS

Mata sa mata, ngipin para sa ngipin

SAAN NAKABASE ANGPAMUMUHAY NG MGA

BABYLONIAN?

MARDUK – pangunahin at pinakamakapangyarihang

diyos.

EPIC OF GILGAMESH

Pagpasok ng Amorites.

Pamumuno ni Hammurabi.

Pagbagsak ng Babylonia.

“Ginintuang Panahon ng Babylon”

Pagkamatay ni Hammurabi

Pangkat ng mgamangagasong nagmula saH-K ng Babylon.

Lumusob sa Babylon noong1530 BCE.

Kauna-unahang imperyo nanakapagtayo ng kabihasnan sa Asia Minor noong 1700 BCE

IMPERYONG HITTITE

HATTUSAS (HATTUSHA)

Kapitolyo/kabisera ng imperyong

Hittite.

PAANO NALUPIG NG MGA HITTITES

ANG BABYLONIA?

Modernong kagamitan sa

pakikidigma

Unang pangkat na gumamit ng sandatang bakal

Bihasa sa pagsakay ng kabayo at pangangarwahe.

ANO ANG KAIBAHAN NG MGA

HITTITES SA IBANG IMPERYO?

Nakapaglinang ng

higit na makataong

Batas.

Mas mataas na

pagtingin sa mga

kababaihan.

PUDUPEPA – asawa ni

Hattusilis III na kasa-kasama

niya sa pagdidesisyon sa

kanyang kaharian.

Matrilineal

Nagwakas angKabihasnang

Hittites taong1200-1190 BCE (300-450 taon)

900 – 700 BCE

Matatagpuan sa lambak-

ilog ng Tigris sa

Mesopotamia.

Kabilang sa mga

Semitikong pangkat na

nandandayuhan sa

Mesopotamia.

IMPERYONG ASSYRIAN

NESILIM – TAWAG SA MGAASSYRIAN

Kinilalang pinakamalupit, pinakamabagsik

at mapaghamok na pangkat ng mga

sinaunang tao.

Upang mapanatiling bukas ang

kanilang daanang

pangkalakalan.

PAANO UMAATAKE ANGMGA ASSYRIAN?

SISTEMANG PANANALAKAY

Paggamit ng mga chariot, espada helmet at sibat na yarisa bakal.

Pagsunog sa mga lugar nakanilang sinasakop.

Pinapatay at pinupugutan ng ulo ang mga bihag.

Ginagawang alipin ang ilan samga biktima ng kanilangpananakop.

PAMAHALAAN

ASSURsentro at lungsod-estadong Kabihasnang Assyrian

Pinaka epektibong Pamahalaan.

NINEVEHKabisera ng KabihasnangAssyrian

Simbolo ng katayugan at

kalupitan

Kauna-unahang

dakilang mandirigma ng

Assyrian

Mediterranean – Hilaga

ng Turkey

PINUNO

Tiglath Pileser I( BCE)

Adad Nirari(911 – 891 BCE)

Nagingmakapangyarihan

ang imperongAssyrian.

Tiglath Pileser III(744 – 727 BCE)

Lalong pinalawak ang

imperyo (Syria, Armenia at

Babylon)

Nagtalaga ng mga

pinuno sa bawat sakop

na teritoryo

Sennacherib(704 – 681 BCE)

Sinakop ang 89 (Lungsod)

at 820 (Pamayanan)

Pinasunog ang Babylon

Nagpatatag sa Nineveh

bilang kabisera.

Ashurbanipal(668 – 627 BCE)

Assurbanipal (aka)

Higit na pinalawak ang

imperyo. (Syria, Lebanon at

Phoenicia)

Napagbuklad ang mga

magkakahiwalay na estado.

Malupit, marahas ngunit

napakahusay na

administrador.

Pinaunlad ang kalakalan

at ipinaayos ang mga

kalsada.

Paniningil ng mga

mabibigat na buwis.

Ipinagawa ang kauna-

unahang silid-aklatan sa

mundo (25, 000 clay

tablets)

Natamo ang Tugatog ng Kapangyarihan at

Tagumpay

(Sumerian + Babylonian)

ASHUR – Pangunahingdyos.

Cuneiform ang uri ng kanilang pagsusulat at pagtatala.

KULTURA