ราง 1.0 เลาเรองไปเยอน

จอรแดน : มหศจรรยแหงเมองโบราณ ปราสาทในทะเลทราย และทะเลตาย

Jordan : Wonders of Ancient Cities, Desert Castles and Dead Sea พลลภ กฤตยานวช

ทปรกษาสมาคมอทยานแหงชาต ทปรกษาสมาคมอสงหารมทรพยไทย

ทปรกษาสมาคมภมสถาปนกประเทศไทย ............................................ 

เมอปลายป พ.ศ. 2555 ผมไปประชมทกรงอมมาน ประเทศจอรแดน ทาใหไดเหนสภาพบานเมองของกรงอมมาน ( ) รวมทงมโอกาสไปเยอนสถานทสาคญหลายแหงนอกกรงอมมาน ทาใหเหนวาจอรแดน นอกจากจะมเมองโบราณเพตราทนาทงระดบหนงในเจดสงมหศจรรยของโลกแลว จอรแดนยงมเมองอากาบาทเปนสถานททองเทยวชายทะเลทสวยงาม มเมองโบราณเจราชยคโรมนเรองอานาจ กบทงยงมเมองและโบราณสถานอนๆอกหลายแหงทเปนแหลงทองเทยวทนาสนใจอยางยงทงในเชงประวตศาสตร ศลปะและสถาปตยกรรม นอกจากน จอรแดนยงมภมทศนเนนเขาและทะเลทรายวาดรมทสวยงาม มทะเลสาบเดดซทเปนพนทตาทสดในโลก และมอทยานแหงชาตทมธรรมชาตนาพศวงอกหลายแหง ผมจงขอเลาเรองราวของสถานทสาคญทไปพบเหนบางแหงโดยสงเขป เพอการขยายโลกทศนแกผสนใจตอไป

1. ประเทศจอรแดน (Jordan) : ดนแดนโบราณทนาสนใจทางธรรมชาต ศลปะ และวฒนธรรม ประเทศจอรแดน มชอเปนทางการวา “Hashemite Kingdom of Jordan” เปนประเทศแถบ

เอเชยตะวนออกกลางทลอมรอบดวยประเทศซเรยทางดานเหนอ ซาอดอารเบยทางใตและตะวนออก อรคทางตะวนออกเฉยงเหนอ อสราเอลและอยปตทางตะวนตก โดยมทะเลตายดานตะวนตกและทะเล

แดงอยทางดานใต มพนทประเทศรวม 89,342 ตารางกโลเมตร โดยกวาครงหนงของพนทประเทศเปนทะเลทรายอาหรบ มประชากรรวมประมาณ 6.5 ลานคน ประชากรสวนใหญเปนชนเผาอาหรบทนบถอศาสนาอสลาม มภาษาอาราบคเปนภาษาราชการ มกรงอมมานเปนเมองหลวง ปจจบน มกษตรย Abdullah II เปนประมขของประเทศ

เนองจากเปนประเทศทไมมบอนามนของตนเอง รายไดและเศรษฐกจของประเทศจงขนอยกบผลตผลดานเกษตร การคาบรการ และอตสาหกรรมการ

ทองเทยวเปนหลก 2. กรงอมมาน (Amman) : เมองหลวงทนาสนใจทางประวตศาสตรและวฒนธรรม

กรงอมมานเปนเมองหลวงของจอรแดน มประชากรประมาณ 2.5 ลานคน ตงอยบนพนทเนนเขาหลายลกทเชอมตอระหวางหบเขาจอรแดนและทะเลทรายกวางใหญ เปนเมองโบราณทมประวตศาสตรและอารยธรรมทยาวนานมากกวา 9,000 ป โดยในยคเหลกหรอราว 1200 – 539 ป กอน ค.ศ. เมองนมชอเรยกวา Rabath-Ammon แตในชวงประมาณ 300 ป กอน ค.ศ. ไดเปลยนชอเมองเปน Philadelphia กระทงในปท 63 กอน ค.ศ. จงถกผนวกเปนสวนหนงของสหพนธทศรฐ (Decapolis League) แหงอาณาจกรโรมน ทาใหมการกอสรางถนน วหารและอาคารหลายแหงในเมองตามแบบฉบบโรมน ตอมาในยคไบแซนไทนภายใตอาณาจกรโรมนตะวนออกเรองอานาจ ศาสนาครสตไดเขามามอทธพล ทาใหมการสรางโบสถครสตหลายแหง ตอมาในชวงครสศตวรรษท 7 ศาสนาอสลามไดแผอานาจอทธพลครอบคลมมาถงเมองน จงไดเปลยนชอเมอง Philadelphia กลบเปน Ammon หรอทเรยกวา Amman ในปจจบน

จากประวตศาสตรทยาวนานของเมองอมมาน เมอผมมาเยอนเมองนในป พ.ศ. 2555 จงพบวาอมมานเปนเมองทมความแตกตางหลากหลายระหวางสงเกากบใหม ระหวางความโบราณและความทนสมย ไมวาจะเปนเรองทางศาสนา การแตงกาย อาหารการกน ทอยอาศย อาคารอสงหารมทรพยและสงกอสรางทางสถาปตยกรรมอนๆ รวมทงวถการใชชวตของชาวเมองแบบดงเดมและแบบตะวนตก กระนน ทกสงกยงดารงอยอยางผสมผสานกนอยางนาสนใจ

ผมไปรวมการประชมระหวางประเทศและพกทโรงแรม Le Royal ( ) ถนน Zahran เปนโรงแรมทนสมยระดบหาดาว ทอยบรเวณจตรส King Talal ในยานธรกจการคาสมยใหมทมรานคาและโรงแรมสมยใหมหลายแหง และเมอมองจากชนสงของโรงแรมจะเหนววทวทศนของอาคารบานเมองอมมานทชดเจน ( )

อกยานหนงทผมไปพกไดแก โรงแรม Toledo Hotel เปนโรงแรมระดบสามดาวทเงยบสงบ

ในยานถนน Al Razi Street บนเนนเขา และเมอผมเดนลงจากเนนในระยะประมาณ 5 -10 นาท สพนทราบดานลาง กพบอาคารนาสนใจหลายแหง เชน ธนาคารทอยอาศย - Housing Bank ( ) โบสถครสต ( ) และสเหราทสวยงามของอมมานชอ King Abdullah Mosque ( ) ( ) ทสรางมาตงแตป ค.ศ. 1982 โดยมโดมสนาเงนดโดดเดน ภายในสเหราสามารถรองรบศาสนกไดประมาณ 3,000 คน

ยามราตร ผมเดนไปตามถนน Al Razi Street ดานซายมอของโรงแรมประมาณ 7 นาท กพบ

เหนธนาคาร ซปเปอรมารเกต และรานคาสมยใหมหลายแหง ( ) บางรานมสนคาประดบตกแตงนาด ( )

จากยานรานคาสมยใหม ชวงกลางวน ผมเดนไปยงดาวนทาวนทเปนยานตลาดใจกลางเมองเกา เหนรานคาตกแถวมากมายทขายสนคาราคาถกนานาชนดสาหรบชาวเมอง ( ) และไมไกลนก เมอผมอยบนเนนเขาทตงปอมปราการของตวเมองโบราณ มองลงไปเบองลางจะเหนยานทอยอาศยของกรงอมมานทปลกสรางอยางแออดยดเยยด รปทรงอาคารเปนตกคอนกรตแทงสเหลยมทาสเหลองคลายกนไปหมด ( ) และมองเหนเสาธงจอรแดนทตงสงเดนเหนอชมชนยานชมชนเมอง

สาหรบบรเวณเนนเขาทเปนทตงของปอมปราการเกาแหงกรงอมมาน (Amman Citadel)

นอกจากจะเหนภาพววทวทศนของอาคารบานเรอนของกรงอมมานแบบ panoramic view รอบทศทางแลว ยงสามารถมองเหนโรงละครโรมน หรอ Roman Theater ( ) ทมขนาดใหญทสดในประเทศจอรแดน ทตงอย ณ ตนเขาเบองลาง โดยมภาพอาคารบานชองทสรางบนภเขาสงเปนฉาก

หลง โรงละครโรมนแหงน ( ) มแถวทนง 3 ระดบ จผชมไดถง 6,000 คน สรางมาตงแต ค.ศ. 169 และแมในปจจบน Roman Theater กยงใชจดงานเฉลมฉลองตางๆไดอย

ทบรเวณบนเนนเขาแหงน ผมเหนวาเปนจดทนาสนใจทสดของกรงอมมาน เนองจากเปน

แหลงศกษาประวตศาสตรหลายยคสมยทประกอบดวยซากโบราณสถานทสาคญหลายแหง ไดแก วหารเฮอรควลส (Temple of Hercules) ( ) และถนนแบบโรมน ทสนนษฐานวาสรางขนระหวางป ค.ศ. 161–180 ในสมยโรมนเรองอานาจ นอกจากน ยงมซากปรกหกพงของโบสถครสตยคไบเซนไตน (Byzantine Church) ( ) ทสรางราว ค.ศ. 550 และวงโอเมยยาด (the Omayyad Palace) ( ) ทสรางประมาณ ค.ศ. 730 ในยคมสลมเรองอานาจทยงอยในสภาพทอนรกษไวอยางด

3. เมองโบราณเจอราช (JERASH) : ความยงใหญทางสถาปตยกรรมของอาณาจกรโรมน เมองเจอราชเปนสถานทนาสนใจทสดแหงหนงของจอรแดนรองจากเมองเพตรา เนองจากเปนเมองโบราณทมรองรอยแสดงความยงใหญทางสถาปตยกรรมของอาณาจกรโรมนทคอนขางสมบรณทสดแหงหนงของโลก เมองเจราชสรางขนเมอประมาณ 400 ปกอน ค.ศ. โดยในอดตมชอเรยกวา “Gerasa” เปนเมองทตงอยในเสนทางการคาสาคญแหงหนงในยคกรกและนาบาเทยนเรองอานาจ และในชวงประมาณ 64 ปกอนครสตกาล เมองเจอราชกตกอยภายใตการครอบครองของโรมน เชนเดยวกบเพตรา และกลายเปนเมองโบราณ 1 ใน 10 หวเมองของอาณาจกรโรมนตะวนออกทเรยกวา ”Roman Decopolis” (ทศนครโรมน) ซงยงคงความเจรญรงเรองอยางมากในชวงครสศตวรรษท 1 แตเมอถงชวงครสศตวรรษท 3 เมองนกเสอมลงพรอมกบความเสอมอานาจของจกรวรรดโรมน โดยในชวง ครสศตวรรษท 4-6 เมองนกถกอทธพลของครสถศาสนาเขาครอบงา มการสรางโบสถครสตนบสอบแหง แตในชวงครสศตวรรษท 8 ไดเกดแผนดอนไหวขน ทาใหอาคารบานเรอนพนาศไปจานวนมาก และในชวงสงครามครเสดในครสศตวรรษท 12 นครเจอราชกแปรสภาพเปนสนามรบทาใหผคนอพยพไปอยทอน หลงจากนน เมองแหงนกถกทงรางมาหลายรอยป กอนทจะมประชากรจะกลบเขาไปอยอาศยอกนบแตป ค.ศ. 1878 เปนตนมา ปจจบน เมองเจราชยงคงเหลอซากปรกหกพงของเมองทแสดงความยงใหญของเมองโรมนทงการวางผงเมองและสถาปตยกรรมสงกอสรางตางๆ ทยงนบวาคงสภาพความสมบรณและมการอนรกษไดดทสดแหงหนงของจอรแดนและของโลก ผมเดนทางไปเมองเจอราชทตงอยทางเหนอของอมมานประมาณ 45 กโลเมตร ใชเวลาเดนทางโดยรถยนตประมาณ 40 นาท เมอไปถงเมองโบราณแหง น ผมกมงหนาเขาสารวจชมเมองทนท โดยมไกดทองถนนาชมพรอมอธบายเรองราวตางๆ ผมเดนเขาเมองเจอราชโบราณ จดแรกทพบเหนกคอ “The Arch of Hadrian” (ซมประตจกรพรรดเฮเดรยน) ( ) ทสรางขนเมอป ค.ศ. 129 เพอเปนเกยรตแกการมาเยอนของจกรพรรดเฮเดรยนแหงโรมน ซงบางครงเรยกชอซมประตนวา “The Arch of Triumph“ หรอประตชย ทมทางเขา 3 ประต โดยประตกลางมความสง 11 เมตร จากนนผมเดนตอไปตามถนน มองทางซายมอจะเหน ซากอาคารและสนาม “Hippodrome” ซงเดมเปนสนามแขงมาและการกฬา ซงสรางมาตงแตโรมนเรองอานาจในชวงประมาณครสศตวรรษท 2-3 โดยจผชมไดมากถง 15,000 คน จากนนผมเดนไปตามถนนประมาณ 400 เมตร จนมาถง “South Gate” (ประตเขาเมองทางใต) ( ) ทสรางมาตงแตครสศตวรรษท 1 มลกษณะคลายกบประตชย และเมอมองไปทางซายมอจะเหนซากปรกหกพง

ของ “Temple of Zeus” ( ) ทสรางมาตงแตป 162 กอน ค.ศ. เมอเดนตอไปจะเหนลานขนาดใหญรปวงรทมแนวเสาไอโอนค 56 เสาลอมรอบ ทเรยกชอวา “Oval Forum” ( ) ทใชเปนศนยกลางการคาและเปนลานอนกประสงค รวมทงเปนสถานทชมนมพบปะสงสรรคของชาวเมอง

จากนน ผมเดนตามไกดไปตามถนนหลกของเมองจากทางใตไปทางเหนอ โดยถนนนมความยาวประมาณ 800 เมตร ทเรยกวา “Cardo Maximus” หรอ Colonnaded streets มองเหนแนวเสาโรมนทสงเดน มซากหวเสาตกลงพนใกลเคยง ( ) ถดไปทางซายมอจะเหนซากและเสาหนของ “Macellum” ทเปนตลาดของเมอง โดยทบรเวณตรงกลางตลาดมบอนาพแปดเหลยมตงอย ( ) และเมอเดนตอมาตามพนถนนทปดวยแสลบหนตามสไตลโรมน (Roman paved street) จะเหนวาสองขางถนนมเสาแบบโครนเธยน (Corinthian) สงใหญตงเรยงรายตลอดทางจานวนกวา 500 เสา ( ) จากนนทดานซายมอจะเหนซากของ “Nymphaeum” ( ) ทมอางนาพตงอยหนาอาคารสงใหญ ทสรางขนในราวป ค.ศ. 191 เพออทศแดเทพธดาแหงขนเขา ซงเปนทเคารพนบถอของชาวเมองแหงน ทงน ของเดมมรปแกะสลกเทพธดาและมการตกแตงประดบทสวยงามทสดแหหงนงของเมองน

จากนน ผมเดนขนไปบนลานหนของเนนเขาดานซายมอ จะเหน “Temple of Artemis” ( )

หรอวหารเทพอารเทมส ทเปนเทพประจาเมองเจอราช เปนวหารขนาดใหญทแบงเปน 3 ชน คอ ชนนอก ชนกลาง และชนในสด สรางขนในราวป ค.ศ. 150 เพอใชเปนสถานทสาหรบทาพธบวงสรวง บชาตอเทพองคน

จดสดทายทนาสนใจทสดแหงหนงของเจอราช ไดแก “South Theretre” ( ) หรอโรงละครทางทศใต ทสรางในราวป ค.ศ. 90-92 สามารถจผชมไดถง 3,000 คน ปจจบนยงอยในสภาพคอนขางสมบรณและใชงานได

4. ทะเลทรายวาดรม (WADI RUM) : ภมทศนภเขาและทะเลทรายทสวยงามนาทง

จากเพตรา ผมเดนทางตอมายงทะเลทรายวาดรมอนลอชอวา ทะเลทรายแหงนในอดตเคยเปนถนอาศยของชนเผาอาหรบนาบาเทยนกอนทจะยายถนฐานไปสรางอาณาจกรอนยงใหญทเมองเพตรา ตอมาทะเลทรายแหงน เปนเสนทางคาราวานคาขายจากประเทศซาอฯ เดนทางไปยงประเทศ

ซเรยและปาเสลไตน ในระหวางป ค.ศ. 1916–1918 ทะเลทรายแหงน เปนสถานทชมนมพลของชนเผาอาหรบอาหรบ นาโดยเจาชายไฟซาล ผนาแหงชาวอาหรบและทอ ลอวเรนซ นายทหารชาวองกฤษ เพอรวมกนขบไลพวกออตโตมนทเขามารกรานเพอครอบครองดนแดน และทะเลทรายแหงนไดใชเปนสถานถายทาภาพยนตฮอลลวดอนยงใหญในอดตเรอง “LAWRENCE OF ARABIA” ทไดรบรางวลออสการถง 7 รางวล

เมอมาถงวาดรมชวงบาย ผมตองเปลยนการนงรถยนต มาเปนนงรถจปโฟรวล ทขบโดยไกดทองถน เพอทองทะเลทราย ขบรถไปไมนาน ผมกเหนภมทศนภเขาในทามกลางเมดทรายละเอยดสสมอมแดงอนเงยบสงบทกวางใหญไพศาล ตดกบสทองฟาสคราม ( ) ทาใหรสกตนเตนกบการมาเยอนทะเลทรายแหงน ทถกกลาวขานวาเปนทะเลทรายทมภมทศนสวยงามทสดแหงหนง ของโลก เมอถงเขาบางลก ผมเดนขนไปบนยอดเนน และมองดโดยรอบ ทาใหเหนภมทศนทสวยงามมาก ( ) บางจดมองลงมาเหนรถทผมนงขนาดเทารถเดกเลน ( )

เมอรถขบซกแซกลกไปเรอยๆ กเหนภมลกษณภเขาทมลกษณะรปทรงสนฐานสวยงาม

แตกตางกนออกไปเรอยๆ เขาบางลกผมเดนขนไปด แตไมถงยอด ตองกลบถอยหลงลงมา( ) เพราะ

ไมมเวลาพอ และบางจดมภมลกษณของหบเขาและทองทะเลทรายทเปนเอกลกษณทสวยงามเปนพเศษ ( )

นอกจากน ผมยงเหนปอมคายของทอ ลอวเรนซ ทใชเปนสถานทคดแผนการสรบกนพวกออต

โตมน เหนลายสลกอกษรโบราณบนผนงหนของภเขา แวะดมนาชาทเตนทชาวเบดอนทอาศยอยในทะเลทราย ชมววสวยงามสสนตางๆกอนพลคา ฯลฯ กอนทจะกลบมายงแคมปทพกกลางทะเลทรายกอนคา

แคมปทผมพกคางแรมในทะเลทรายนชอวา Captains Desert Camp ทตงอยในหบเขา มเตนทจานวนกวาสบตงประชดภเขา ( ) กลางคนมไฟฟาปน แตปดประมาณสามทม จงอาศยไฟตะเกยงทจดไวกลางลาน และแสงเทยนภายในเตนทเทานน ตอนกลางดกผมลกขนออกมาดดวงดาวทสกใสกลางฟากฟาสดคณานบ ทามกลางความมดสนทแหงราตรกาล

ชวงเชาตร ผมเดนไปดพนทโดยรอบ เหนแคมปทอยใกลเคยงอกแคมปหนง ( ) จงเดนเขา

ไปสารวจดโดยละเอยด ทาใหเหนความแตกตางของสองแคมปนในแทบทกดานตงแตการออกแบบ

แคมปจนถงการจดภมทศนบรเวณ และเมอผมเดนไตขนไปยงยอดภเขาทอยใกลๆ ทาใหเหนววทวทศนทะเลทรายและภเขาโดยรอบทสวยงามอกแบบหนง รวมทงเหนภาพแคมปใกลเคยงจากมมสงอยางชดเจน ( )

5. กลมปราสาทในทะเลทราย (Desert castles) : มรดกโลกอกแหงหนงของจอรแดน วนหนง ผมเดนทางแตเชาตรจากกรงอมมานมงหนาไปทางทศตะวนออกตามเสนทางไปชายแดนประเทศอรกและซาอดอาระเบย เพอชมกลมปราสาทในทะเลทราย 3 แหง ของจอรแดน

1) ปราสาทคารานา (Qasr Kharrana) เปนจดแรกทผมไปเยอน หลงจากนงรถยนตคนเดยวจากอมมานมาไดประมาณ 60 กโลเมตร ปราสาทคารานาตงอยโดดเดยวกลางทะเลทราย รปทรงรภายนอกเปนทรงสเหลยมสรางดวยหนมสองชน เมเดนผานประตเขาไป พบวาภายในมสนามกวางและมการแบงหองตางๆออกเปนหลายหอง ทาใหสนนษฐานวานาจะเปนคฤหาสนของกาหลบ เดมสรางขนมาตงแตสมยโรมนและไบเซนไตนเพอใชเปนทพกของกองคาราวานทหยดพกระหวางการเดนทางในทะเลทราย แตทเหนในปจจบนสรางขนใหมราวป ค.ศ. 711 สมยโอเมยยาด (the Omayyad) ทมสลมเขามาครอบครองดนแดน

2) ปราสาทอมรา (Qasr Amra) เนองจากผมไปเยอนปราสาทแหงนแตเชาตร ผมจงเขาไปชมเพยงคนเดยวเทานน ทาใหสามารถเพงพจารณาและถายรปไดอยางเตมท ปราสาทอมราตงอยโดดเดยวกลางทะเลทราย ( ) สรางในสมยโอเมยยาด โดย Caliph Walid II (ค.ศ. 705-715)

เปนอาคารขนาดเลก ทสรางขนเพอเปนโรงอาบนาและเพอการพกผอนหยอนใจสาหรบกองคาราวาน ทจะเดนทางจากซาอดอาระเบย ไปยงดามสกสหรออยปต และแวะพกคางคนในบรเวณน เมอผมเดนเขาไปภายในอาคาร พบวาตามผนงและหลงคาทรงโคง ( ) เตมไปดวยภาพวาดศลปะแบบเฟรสโก (frescos) โดยชาวซเรยหรออาหรบ เปนภาพเขยนเรองราวเกยวกบการลาสตว อฐทะเลทราย นกรบ ภาพอาบนาของสตร นกดนตรและนางรา ฯลฯ หลายภาพชารดจดจางไป แตมหลายภาพทยงเหนชดเจน และทนาพศวงทสดกคอมหลายภาพทโชวหญงสาวเปลอยอก ( ) และทกาลงอาบนาในอาง ( ) ซงถอวาเปนภาพตองหามในศาสนาอสลาม ภาพศลปะแบบเฟรสโกในปราสาทอมรา นบวาเปนภาพยคแรกๆของศลปะโลกมสลม จงทาใหไดรบการขนทะเบยนเปน 1ใน3 มรดกโลกของประเทศจอรแดน (a UNESCO World Heritage site)

3) ปอมอาซรก (Azraq Fort) จากปราสาทอมรา ผมเดนทางตอไปทางทศตะวนออก เพอไปชมปอมอาซรก ไปคนเดยวอกเชนเคย ปอมนสรางขนดวยหนภเขาไฟสดาทงหมด (black basalt) โดยชาวโรมนตงแตครสศตวรรษท 3 แตมาสรางเสรจสมบรณเมอป ค.ศ. 1237 สมยราชวงศ Ayyabid ของมสลม เมอผมเดนผานประตกาแพงเขาไป มองเหนพนทกวางขวาง ทกดานยงมกาแพงหนทมประตและหอรบโดยรอบ ( ) ( ) แมปจจบนจะอยในสภาพททรดโทรงลงกตาม ปอมบางจดมการกอสรางภายในเปนหนโคง ( ) และหลายจดขดเปนหลมหลบภย นอกจากน ตรงกลางลานของปอมมซากอาคารสเหรามสลม ( ) ทสรางในยคสมย Ayyabid

ปอมแหงนมชอเสยงเปนทรจกของคนทวไป เนองจากในป ค. ศ. 1917 ถกใชเปนศนย

บญชาการกองทพของชนชาวอาหรบทนาโดยนายทหารชาวองกฤษชอท.อ.ลอเรนท (T. E. Lawrence) หรอทชาวโลกรจกกนในนามวา “Lawrence of Arabia” ในชวงของการลกฮอตอสของชนเผาอาหรบทเรยกวา “The Arab Revolve” เพอรวมมอกนตอตานการเขามารกรานแผนดนของชาวตรกแหงอาณาจกรออตโตมน

6. ทะเลตาย (Dead Sea) : พนทตาสดของพนผวโลก ทะเลตายหรอ Dead sea อยทางทศตะวนตกของอมมาน ใชเวลาขบรถประมาณหนงชวโมง

กถงแลว ทะเลนยาวประมาณ 90 กโลเมตร กวาง 14 กโลเมตร บางแหงลกมากถง 430 เมตร เปนทะเลทเปนพรมแดนรวมของจอรแดน และอสราเอล

ผมตนเตนทจะไปเหนและสมผสนาเคมแหงทะเลตาย เพราะทราบมาวาทะเลตายเปนธรรมชาตพเศษทนาพศวงแหงหนงของโลก เนองจากเปนบรเวณพนทจดทตาทสดบนพนผวของโลก โดยอยตากวาระดบนาทะเลกวา 400 เมตร และเปนทะเลทมนาเคมจดทสดในโลก โดยเคมมากกวา 7 เทาตวของนาทะเลทวไป ทเปนเชนน เนองจากทะเลตายอยทามกลางหบเขาทมแมนาจอรแดนไหลลงมาแตเปนพนทปดลอมทนาไมสามารถไหลออกสมหาสมทรได นาจงถกขงและระเหยไปเหลอทงไวแตเกลอและแรธาตตางๆอยางหนาแนนเขมขน นาทะเลทเหลอจงเคมจด ทาใหปลาและสตวนาทงหลายไมสามารถอาศยอยไดเลย เปนเหตใหทะเลแหงนไดชอวา “ทะเลตาย- Dead sea“

ผมไปทะเลตายสองรอบ ในรอบแรกเดนทางจากเพตราขนมา ดววทวทศนทะเลมาเรอย บางครงกแวะพกถายรปโขดหนรมทะเล ( ) และเมอมาถงชายหาดสาธารณะแหงหนง ผมกขอลงไปพสจนความเคมและทดลองความจรงวาสามารถลอยตวไดจรงหรอไม ผลปรากฏวาลอยตวบนผวนาไดจรงๆ ( ) และนาทะเลเคมจดจนขมป และเมอเขาตานดเดยวกแสบมาก

ผมไปทะเลตายอกครงหนง ภายหลงเสรจสนการสมมนา ตามทเจาภาพจดบรการใหเปน

พเศษ คราวหลงน คณะผสมมนา ไดรบการตอนรบอยางดยงจากเจาของโรงแรมทเปนรสอรทระดบหาดาวรมทะเล รสอรทมขนาดใหญโต มรานคาขายของทระลกและสนคาเครองสาอางจากทะเลตาย มหองสปา อาบอบนวด ฯลฯ และมการจดบรเวณภมทศนทสวยงามทสดแหงหนงของจอรแดน ( ) ( ) หลงจากชมภายในอาคารและการจดพนทบรเวณแลว ผมไดลงไปยงชายหาดและทดลอง

ลอยนาบนผวทะเลตายอกครง ( ) หลงจากนน คณะผรวมเดนทาง ไดเดนเลนพกผอนหยอนใจ รบลมชมววพระอาทตยตกทสวยงามของทะเลเดดซ ( ) อยางมความสขสดชนกอนกลบอมมาน

7. เขตอนรกษพนทชมนาอาซรก (Azraq Wetland Reserve) : การพทกษแหลงนากลางทะเลทราย จอรแดนมเขตพนทคมครองและพนทอนรกษธรรมชาตทสวยงามหลายแหง อาทเชน Wadurum Protected Area ทมภมทศนภเขาและทะเลทรายทสวยงาม Dana Biosphere Reserve ทเปนพนทอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ Mujib Nature Reserve ทอยใกลกบ Dead Sea และ Shaumari Wildlife Reserve ทเปนเขตรกษาพนธสตวปา ทางดานตะวนออกของประเทศ ผมสนใจไปเยอนพนทเหลาน แตเวลาจากด จงไดไปเยอนพนทชมนาอาซรก ซงเปนพนทอนรกษแหลงนากลางทะเลทราย ทอยไมไกลจากเมองและปอมอาซรกมากนก ผมเขาไปชมพนทชมนาอาซรก โดยไมมการเกบเงนคาผานประต ไดรบการตอนรบอยางดจากเจาหนาท พนทแหงนมเพยงประมาณ 12 ตารางกโลเมตร จดตงขนในป ค.ศ. 1978 โดยอยภายใตการดแลของ Royal Society for the Conservation of Nature สถานทแหงน นอกจากจะเปนแหลง

นาดมสาหรบชาวอมมานแลว ยงเปนทพกอาศยของนกอพยพจากแดนไกล เชน Scandinavia, Siberia และ Africa ดวย

ผมเดนไปตามสะพานไม ( ) เดนชมพนทชมนา ( ) และขอใหฝรงคนหนงทไปเยอนสถานทแหงนถายรปภาพใหเปนทระลก ( ) รบอากาศเยนบรสทธ เหนผนนาและตนไมเขยว ทาใหไดรบความสขสดชน เบกบานใจ ราวกบไดพบเหนโอเอซสในทามกลางทะเลทรายทแหงแลง กอนทจะเดนทางกลบกรงอมมาน

การไปเยอนประเทศจอรแดนครงน แมจะเปนเวลาไมนานนก แตทาใหไดเหนสภาพบานเมองของกรงอมมาน และสถานทสาคญหลายแหงนอกกรงอมมานทงเมองโบราณเพตราทนาทง เมองโบราณเจราชยคโรมนเรองอานาจ ทะเลทรายวาดรมทสวยงาม ทะเลสาบเดดซทเปนพนทตาทสดในโลก ปราสาททะเลทรายทแปรเปลยนสภาพ กบทงไดพบเหนภมทศนภเขาและธรรมชาตนาพศวงอกหลายแหง นอกจากน จอรแดนยงมสถานทอนๆอกหลายแหง ซงผมเหนวาลวนแตนาสนใจและมคณคาทงในมตเชงประวตศาสตร ศลปะ สถาปตยกรรม และธรรมชาตวทยา ทควรคาแกการไปเยอนพสจนดวยตนเอง

....................

แหลงขอมลประกอบการเรยบเรยง Borgia, E. (2001). Jordan : Past & Present, Petra – Jerash – Amman. Redwan Book Shop. Aqaba,

Jordan. Bourbon, Fabio (2006). Petra : Art, History and Itineraries in the Nabataean Capital. Redwan Book Shop. Aqaba, Jordan. Browning, Iain (1996). Jerash and the Decapolis. London. Casule, Francsca (2010). Art and History of Jordan. Casa Editrice Bonechi, Florence, Italy. Jordan Tourism Board (2006). Jordan : History & Culture. Amman, Jordan. Jordan Tourism Board (2012). Jordan at a Glance. Amman, Jordan.