jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · •...

19

Transcript of jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · •...

Page 1: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

jhfvgmcg

Page 2: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

jhfvgmcg

„კლიმატის ცვლილება ეს რეალობაა თუ მითი...“

ნინო ჩხობაძე

Page 3: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

• კლიმატი - არის გრძელვადიანი. ატმოსფერულ პირობებში, 'ამინდი‘ რომელიც მერყეობს მუდმივად

• ცვლილება კლიმატის ბუნებრივია: მაგ. ბოლო გამყინვარების შემდეგ (11,500 წლის წინ) გლობალური ტემპერატურა იყო 5 ° C -ით დაბალი, ვიდრე - დღეს

• მაგრამ ჩვენ ახლა განვიცდით ტემპერატურის ზრდას დედამიწაზე უპრეცედენტო სიჩქარით

• რაც ალბათ ადამიანის საქმიანობის შედეგია

Page 4: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

კლიმატის ცვლილება რეალობაა...

• ევროპის ტემპერატურა გაიზარდა 0.76 ° C 1850 წლიდან

• 1.2 ° C-ით ტემპერატურის გაზრდა გამოიწვევს შეუქცევად, ფართომასშტაბიან და პოტენციურად კატასტროფულ ეკოლოგიურ ცვლილებებს

Page 5: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

კლიმატის ცვლილება ეს რეალობაა... • ექსტრემალური ამინდი - შტორმები , წყალდიდობები ,

გვალვები და სითბური ტალღები - სულ უფრო ხშირი და უფრო მძიმეა

• ევროპაში ბუნებრივი კატასტროფების 90% 1980 წლიდან გამოწვეულია ექსტრემალური ამინდით და შესაბამისად კლიმატის ცვლილებით

• გამონაკლისი საქართველოც არ არის

Page 6: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

კლიმატის ცვლილება ეს რეალობაა...

• ევროპის მყინვარების დაკარგეს ორი მესამედი მათი მასობრივი დნობის ტენდენცია1850 წლიდან დაჩქარებულია

• მყინვარების 1/3 შემცირებას ადასტურებენ საქართველოს გლაციოლოგებიც (ბოლო გლაციოლოგიური ექსპედიცია ჩატარდა 2012 წ)

• პოლარული ყინულის დნობა და ზღვის დონის აწევა ფიქსირდება უკვე ბოლო 50 წლის განმავლობაში

• მილიონობით ადამიანის მთელ მსოფლიოში ემუქრება წყლის დეფიციტი, შიმშილი და სიღარიბე

Page 7: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია
Page 8: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

Source: http://maps.grida.no/go/graphic/satellite-observations-in-arctic-sea-ice-1979-and-2003

Hug

o A

hle

niu

s, U

NE

P/G

RID

-Are

nd

al

Page 9: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

რა არის მიზეზი?

• ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია ატმოსფეროში და “სათბურის ეფექტი”

• ფაქტის უარყოფა, რომ კლიმატის ცვლილება რეალობაა, პრაქტიკულად შეუძლებელია

• ბუნებრივად არსებული სათბურის გაზები ეხმარება დედამიწას , შეინარჩუნოს სითბო - მათ გარეშე, ტემპერატურის იქნება 30 ° C-ს ქვემოთ

• ადამიანის მიერ სათბური გაზების ემისია 1970 წლიდან 70%-ით მოიმატა ატმოსფეროში , რაც ნიშნავს იმას, რომ ტემპერატურამ მოიმატა

Page 10: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

• სათბურის გაზები ეწოდება ატმოსფეროში არსებულ გაზებს, რომლებიც ნაწილობრივ ბლოკავენ დედამიწიდან კოსმოსურ სივრცეში გასხივებული ენერგიის ნაკადს.

• ამ მოვლენას ეწოდება სათბურის ეფექტი. სათბურის

გაზების ფენა მსგავსია ჩვეულებრივ სათბურში მინისა,

რომელიც ატარებს მზის სხივებს, მაგრამ აკავებს სითბოს.

აქედანაა ტერმინები “სათბურის ეფექტი” და “სათბურის

გაზები”.

• რაც უფრო მაღალია “სათბურის გაზების” კონცენტრაცია

ატმოსფეროში, მით მეტი სითბო რჩება დედამიწაზე.

Page 11: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია
Page 12: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

სათბური გაზები

ნახშიროჟანგი (CO2)

– ნახშირის მოხმარება, ნავთობი და გაზი გამოყენებული ენერგიისთვის, ტრანსპორტის გამონაბოლქვი და საწარმოების ემისია

აზოტის ოქსიდი (N2O)

– ნარჩენების პოლიგონები , სოფლის მეურნეობა და მეცხოველეობა

მეთანი (CH4)

ფტორის სხვადასხვა ნაერთები (HFCs) , (PFCs) , (SF6)

გამოყენებული მაცივრები, კონდიციონერები

Page 13: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

სად არის მტკიცებულება? • წამყვან სამეცნიერო ორგანო კლიმატის ცვლილების

პრობლემებზე მომუშავე არის გაერთიანებული ერების მთავრობათაშორისი პანელი კლიმატის ცვლილების შესახებ (IPCC).

• პანელი აერთიანებს 2500 ექსპერტს მსოფლიოს მასშტაბით

•მე -4 შეფასების ანგარიში (AR4) გამოქვეყნდა 2007 წლის ნოემბერში

•AR4 წარმოადგენს 6 წლამდე კვლევისა და ანალიზის ფრთხილი და მკაცრი მეცნიერულ მიდგომას და დასკვნებს

•2007 ნობელის პრემია

Page 14: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

მე- 4 შეფასების ანგარიში შედგება

• დამაჯერებელი მტკიცებულებები, რომ გლობალური დათბობა გამოწვეულია ადამიანის საქმიანობით

• თუ ტემპერატურა მოიმატებს 2 ° C-ით, ეფექტი შეიძლება იყოს მოულოდნელი და შეუქცევადი

• ჩვენ ჯერ კიდევ გვაქვს დრო, მოვახერხოთ შენელება პროცესების ან ადაპტაცია კლიმატის ცვლილებებთან

... მაგრამ გადაუდებელი ქმედება საჭიროა დღეს!

Page 15: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

რას აკეთებენ მთავრობები?

• მთავრობები მუშაობენ გაეროს კლიმატის ცვლილების ჩარჩო კონვენციის ფარგლებში

• მუშაობენ კიოტოს და კიოტოს შემდეგ მექანიზმზე

Page 16: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

რას ვაკეთებთ?

მარტივი ყოველდღიური ქმედებები ითამაშებენ მნიშვნელოვან როლს კლიმატის ცვლილების წინააღმდეგ

Page 17: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია
Page 18: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

რა შეგვიძლია გავაკეთოთ?

• რეციკლირება (გადამუშავება)

• წყლის დაცვა , (ცხელი წყლის დაზოგვა)

• ტყეების გაშენება

• ვიმგზავროთ საზოგადოებრივი ტრანსპორტით, ფეხით , ველოსიპედით

• გამოვრთოთ ელექტრო ხელსაწყოები,

Page 19: jhfvgmcg - nalanala.ge/climatechange/uploads/TrainingModules/1_1.pdf · • ადამიანის მიერ "სათბურის გაზების" ემისია

მადლობთ ყურადღებისთვის !