JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

35
Hizmet Kalitesini Ölçme ve Yönetme, ACSI/Fornell Modeli ve Performansın Gelişimi için Yaklaşımlar JForce Information Technologies Inc., Nov 2015 Senior Data Scientist / Researcher MURAT YAZICI, M.Sc. e-mail: [email protected]

Transcript of JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Page 1: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Hizmet Kalitesini Ölçme ve Yönetme, ACSI/Fornell

Modeli ve Performansın Gelişimi için Yaklaşımlar

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Senior Data Scientist / Researcher

MURAT YAZICI, M.Sc.

e-mail: [email protected]

Page 2: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

İçindekiler1) Hizmet Kalitesini Ölçme ve Yönetme2) Literatürde Hizmet Kalitesini Ölçmede Kullanılan Modeller3) SERVQUAL Modeli4) Müşteri Sadakati ve Hizmet Kalitesi arasında Pozitif Yönlü Korelasyon (ilişki) var mıdır?5) Bankacılık Sektöründe Müşteri Sadakati - Hizmet Kalitesi İlişkisi6) 10 Boyutlu Hizmet Kalitesi Özellikleri7) Toplam Kalite Yönetimi (TKY) 7.1) Toplam Kalite Yönetim İlkeleri 7.2) Toplam Kalite Yönetiminin Ana Unsurları 7.3) Toplam Kalite Yönetim Prensipleri 7.4) Toplam Kalite Yönetiminin Sağladığı Yararlar8) Toplam Kalite Kontrol (TKK)9) ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti Endeksi10) Teşekkürler

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 3: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

Hizmet Kalitesini Ölçme ve YönetmeKalite kontrolü fiziksel ortam, yeterli materyal ve malzemeye sahip olma gibi fiziksel ve dokunulabilir özelliklerle ilgilidir. Ancak sunulan çıktılar soyut bir ürün özelliğindedir, tüketicilere yarar sağlanılır ve bir performans beklenilir. Hizmetlerin sunumunda, hizmeti sunan personelin yeteneği, bilgisi ve o andaki durumu önemli olması nedeniyle, hizmet kalitesinin ölçümü soyut ve sübjektif bir yargı kararının sonucu olarak belirlenmektedir.

Hizmet kalitesi, servis potansiyeli, hizmet süreci veya hizmet sonucu ile ilgilidir.

- Servis potansiyeli olarak çalışanın yeteneği, - Hizmet süreci performansı olarak hizmet hızını, - Sonuç kalitesi olarak müşteri dileklerini yerine getirme başarısını örnek verilebilir.

Bu bilgiler baz alındığında hizmet kalitesini ölçme ve yönetmede baz alınacak temel performans ölçütlerinin ana başlıklar olarak çalışanın yeteneği, hizmet hızı ve müşteri memnuniyeti olduğunu söyleyebiliriz. Her ana başlık kendi içinde alt başlıkları içerdiğini söyleyebiliriz. İleriki bölümde detaylı bir şekilde bu ana ve alt başlıkları inceleyeceğiz.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 4: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

Literatürde Hizmet Kalitesini Ölçmede Kullanılan Modeller1) Teknik ve Fonksiyonel Kalite Modeli (Grönroos Modeli)2) Niteliksel hizmet Kalitesi Modeli 3) Sentezlenmiş Hizmet Kalitesi Modeli 4) SERVPERF Hizmet Kalitesi Modeli 5) İdeal Değer Hizmet Kalitesi Modeli 6) Değerlendirilmiş Performans ve Normlandırılmış Kalite Modeli 7) Nitelik ve Genel Etki Modeli 8) PCP Nitelik Modeli 9) Müşteri Değeri ve Müşteri Tatmini Modeli 10) İç Hizmet Kalitesi Modeli 11) İç Hizmet Kalitesi VZA Modeli 12) SERVQUAL Modeli

Bu sunumda yukarıdaki tekniklerden SERVQUAL Modelinin yaygınlığı açısından üzerinde durulacak ve bir endeks olarak da ACSI/Fornell Müşteri Memnuniyeti Ölçüm Endeksine de yer verilecektir. Diğer hizmet kalitesi ölçüm modelleri ileri çalışmalara bırakılmıştır.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 5: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

SERVQUAL ModeliSERVQUAL yöntemi Parasuraman, V.A. Zeithaml ve Leonard L.Berry tarafından geliştirilmiştir. Ölçek genelde müşterinin hizmetten beklentileri ve algılama düzeyi olmak üzere iki grup ve 7’li Likert ölçeği şeklinde (1. Hiç Katılmıyorum, …, 7. Tamamen Katılıyorum) oluşmaktadır. Bazı örnek çalışmalarda ölçeğe müşterinin demografik özellikleri de katılmakta ve sonuçlar demografik özelliklerle ilişkili değerlendirilmektedir. Parasuraman ve arkadaşları hazırladıkları ölçekte öncelikle hizmet kalitesini tanımlama, etkileyen unsurları belirleme ve buna dayalı hizmet kalitesinin ölçülebilir olması için genel bir model geliştirmeye çalışmışlardır. Araştırmaların sonucunda, müşteriler açısından hizmet kalitesinin tanımı, hizmet beklentileri ve etkileyen unsurlar ve hizmet kalitesinin boyutları konusunda önemli bilgiler elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, kaliteli bir hizmetin sunulabilmesi için müşterilerin hizmet beklentilerinin karşılanması veya bu beklentilerinin ötesinde hizmet verilmesi gerektiği düşüncesi ağırlık kazanmıştır. Sonuç olarak hizmet kalitesi yöntemi SERVQUAL, müşterilerin istek veya beklentileri ile algılamaları arasındaki farklılık ölçüsüdür (Bozdağ vd., 2003:4).

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 6: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

SERVQUAL ModeliParasuraman ve arkadaşlarının araştırmalarında hizmet kalitesinin beş boyutunun bulunduğu belirtilmektedir (on boyut ile araştırma yapılmış, analizin sonucunda beş boyuta indirgenmiştir). Bunlar;

1) Fiziksel Özellikler (Tangibles): İşletmenin hizmet sunumundaki bina, araç-gereç ve personel görünümü,

2) Güvenirlilik (Reliability): Söz verilen bir hizmeti doğru ve güvenilir bir şekilde yerine getirebilme yeteneği,

3) Heveslilik (Responsiveness): Müşteriye yardım etme ve hızlı hizmet verme istekliliği,

4) Güven (Assurance): Çalışanların bilgili ve nazik olmaları müşterilere güven duygusu uyandırabilme becerileri,

5) Empati (Emphaty): Çalışanların kendilerini müşterilerin yerine koyması ve müşterilere kişisel ilgi göstermesidir.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 7: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

SERVQUAL Modeli

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 8: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

SERVQUAL ModeliHizmet kalitesi problemlerinin varlığını gösteren beş fark bulunmaktadır. Bu farklar, müşteri beklentileri ile algılamaları arasındaki farklardır ve farkların yönü ve büyüklüğü hizmet kalitesini tanımlamaktadır (Parasuraman, 1985:44; Devebakan ve Aksaraylı, 2003:42):- Fark 1: Müşteri beklentileri ve yönetimin müşteri beklentilerini algılaması arasındaki fark.- Fark 2: Yönetimin müşteri beklentilerini algılaması ile hizmet kalitesi standartları arasındaki fark.- Fark 3: Hizmet kalitesi standartları ile hizmetin sunumu arasındaki fark (hizmet performansı farı).- Fark 4: Hizmetin sunumu ile dış çevre ile iletişimler arası fark.- Fark 5: Beklenen hizmet ile algılanan hizmet arasındaki farktır (ilk dört boşluğa göre ortaya çıkıyor).

SERVQUAL yönteminin uygulama alanlarına bakarsak;- Farklı zamanlardaki müşteri beklentileri ve algılamaları karşılaştırılması,- İşletmenin kendi SERVQUAL puanını rakiplerininki ile karşılaştırılması,- Farklı kalite algılamalarına sahip müşteri kısımlarının incelenmesi,- İç müşterilerin kalite algılamalarının değerlendirilmesi şeklinde uygulama alanları olduğunu

söyleyebiliriz.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 9: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

Müşteri Sadakati ve Hizmet Kalitesi arasında Pozitif Yönlü Korelasyon (ilişki) var mıdır?Müşteri memnuniyetinin hizmet kalitesinden etkilendiğini iddia eden yaklaşımın mantığı şu biçimde açıklanabilir: öncelikle müşterinin daha önceden deneyimi olmadığı bir firma ile ilgili hizmet kalitesi algılamaları müşterinin istek ve beklentilerine dayanır. İlk karşılaşmadan sağlanan hizmet kalitesi algılamalarının gözden geçirilmesi daha sonra ki karşılaşmalarda olur ve algılamaların geliştirilmesi her ilave karşılaşma ile sağlanır. Geliştirilen ve arttırılan hizmet kalitesi algılamaları müşterinin firma hakkındaki görüşlerini ve gelecek satın almalarını etkiler.

ABD'de ülke çapında 453 orta ve büyük ölçekli şirketin satış gücünü müşteri tatminine bakarak ödüllendirdiği saptanmıştır.

1994 yılında Mentzer, Bienstock ve Kahn büyük ABD şirketlerinde yürüttükleri araştırma sonucunda işletmelerin %41'inin yönetimin performansının değerlendirmelerini müşteri tatmin ölçüm sonuçlarına bağladıklarını ortaya çıkarmıştır.

McCarthy, yaptığı bir çalışmada 500.000 Xerox müşterisinin tatmin anketleri incelendiğinde tamamen tatmin olmuş müşterilerin bağlılıklarının tatmin olmuş müşterilerin bağlılıklarının 6 katı olduğunu bulmuştur (Szwarc, 2005:9).

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 10: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

Müşteri Sadakati ve Hizmet Kalitesi arasında Pozitif Yönlü Korelasyon (ilişki) var mıdır?1994 yılında Juran Enstitüsü tarafından yapılan bir araştırma, Amerika’nın 200'den fazla en büyük şirketinin tepe yöneticilerinin %90'ının "Müşteri tatminin en üst düzeye çıkarmanın karlılığı ve pazar payını da en üst düzeye çıkaracağını" anlamış olduklarını ortaya koymuştur (Fay 1994).

1994 yılında Menzer ve meslektaşları tarafında 100'den fazla büyük Amerikan şirketinde yapılan araştırma ile bu şirketlerin %75'inin misyon bildirilerinde müşteri tatmini konusuna yer verdiklerini ortaya çıkarmışlardır.

1993 yılında Boulding ve diğerleri yaptıkları bir çalışmada hizmet kalitesi ile davranışsal niyetlerin birbirlerine doğrudan bağlı olduklarını göstermişlerdir. Bu çalışmada bir otel hizmeti edinen müşterilerin hizmet kalitesi ve yeniden bu hizmeti alma isteği ile ve ayrıca bu hizmeti başka kişilere de önermesi ile doğrudan bir ilişkisi olduğunu kanıtlamıştır. Ayrıca 1997 senesinde Bansal ve Taylor bir uygulamalarında banka müşterilerinin bu bankadan aldıkları hizmet kalitesi ile oluşan davranışlar arasındaki ilişkiyi incelemişler ve hizmet kalitesinin doğrudan davranışsal niyetleri etkilediğini saptamışlardır.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 11: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

Bankacılık Sektöründe Müşteri Sadakati - Hizmet Kalitesi İlişkisiArtan rekabet ortamıyla birlikte müşteri memnuniyeti git gide artan bir öneme sahip olmuştur. Bu yüzden, işletmelerin rakipleri ile mücadele edebilmeleri için müşterilerini iyi tanımaları ve onların isteklerini tam anlamıyla karşılayabilmeleri gerekmektedir. Çünkü var olan müşterinin memnuniyetini arttırmak ve marka bağlılığını sağlayabilmek, yeni müşteri kazanmaya çalışmaktan çok daha kolaydır. Hizmet kalitesi, müşteri memnuniyetini etkileyen ve müşteri sadakatini arttırmaya yardımcı olan en önemli faktörlerden biridir.

Finansal hizmet sektörü sürekli değişmeler gösteren dinamik bir sektördür ve hızla gelişen teknoloji, ekonomideki dalgalanmalar, yoğun rekabet ortamı bu değişimleri daha da arttırmaktadır. Bankacılık sektörü de diğer finans sektörleri gibi bu değişimlerden önemli ölçüde etkilenmektedir. Ancak zamanla müşteri memnuniyetinin ve sadakatinin önemi fark edilmiş, hizmet kalitesinin bu değişimler karşısında pazar içerisinde varlık gösterebilmek için büyük önem arz ettiği anlaşılmıştır.

Bankalar müşteri memnuniyetini ve sadakatini arttırabilmek için öncelikle sunulan hizmetin kalitesini arttırmalı ve bunun için de bankacılık sektöründeki kalite kısıtlarını açık bir şekilde belirlemelidir. Bu kısıtları belirlerken müşteri memnuniyetini baz almalı ve müşteri tarafından istenilen hizmeti en kısa zamanda ulaştırmak için gerekli adımları atmalıdır.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 12: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

10 Boyutlu Hizmet Kalitesi Özellikleri1) Güvenilirlik: Müşteriye vaat edilen hizmetin gerçekleştirilmesi, verilen sözlerin tutulması hem

bankanın güvenilirliği hem de hizmetin kalitesi açısından büyük önem taşımaktadır.2) Heveslilik: Müşteri hizmeti alırken çalışanın yardım etmeye istekli olduğunu hissetmeli, çalışan

hizmeti zamanında yerine getirip müşteriyi bekletmemelidir.3) Yeterlilik, Yeteneklilik: Çalışanlar yaptıkları işin bilincinde olmalı, o konuda gerekli ve yeterli

donanıma sahip olmalıdır. Aksi bir durumla karşılaşıldığında ilgili çalışanlara eğitim verilerek bu eksiklik giderilmelidir.

4) Ulaşılabilirlik, Kolay Bulunabilirlik: Bankaların ulaşılabilir olması, hizmeti daha ucuz bir şekilde sunması(internet bankacılığı, ATM makinaları) müşteri memnuniyetinde ve müşteri sadakatinin sağlanmasında önemli bir kriterdir.

5) Nezaket: Banka çalışanları müşterilere gerekli hizmeti sunarken nazik olmalı, müşterileri sabırla dinleyip isteklerini saygılı bir şekilde yerine getirmelidir.

6) İletişim: Banka çalışanları müşteriye konuyla ilgili bütün detayları müşterinin anlayacağı dilden anlatmalı, müşterinin kafasındaki soru işaretlerine tatmin edici cevaplar vererek, onlara sunulan hizmetin kalitesini hissettirmelidir.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 13: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

10 Boyutlu Hizmet Kalitesi Özellikleri7) İnanırlılık: Bankanın bilinirliği, müşteriyle iletişimde bulunan personelin ikna ve inandırıcılık kabiliyeti ile ilgili bir kalite özelliğidir. Bu yüzden müşteriyle bire bir iletişime girecek personel bu özellik dikkate alınarak belirlenmelidir.

8) Emniyet: Banka sektöründe hizmet kalitesini belirlemede emniyet çok önemli bir faktördür. Bankalar, müşteriye yatırdığı paranın güvende olduğu hissiyatını sağlamak zorundadır.

9) Anlayışlılık/Müşteri Tanınması: Banka çalışanlarının müşterilerini bireysel olarak tanımaları, onların istekleri karşısında anlayışlı olmaları müşterinin verilen hizmetten memnun kalmasına katkı sağlamaktadır.

10) Fiziki Görünüm: Çalışan personelin iş yerine uygun giyinmesi, bankanın fiziki durumu ve atmosferi hizmet kalitesini etkilemekte ve bunun sonucunda müşteri memnuniyeti ve sadakati üzerinde fiziksel bir etki oluşturulmaktadır.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 14: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

Toplam Kalite Yönetimi (TKY)TKY, kurum ve işletmelerin sürekli gelişimlerini sağlamada hem bir dizi rehberlik ilkeleri ve hem de bir felsefedir. TKY, müşterilerin şimdi ve gelecekteki ihtiyaç ve beklentilerini karşılayacak tüm süreçleri, materyal ve hizmetleri, tedarikçi ve tüm çalışanları sürekli iyileştirip geliştirmek için uygulanan kantitatif metotlar şeklinde tanımlanır. TKY, bir işletme içindeki tüm insanların karşılıklı işbirliği ve parasal değerde mal ve hizmet üretmek için iş süreçleriyle ilgili ve ilişkili olarak müşteri beklentilerini ve ihtiyaçlarını karşılayacak ve hatta onu da aşacak biçimde ele alan yönetim biçimidir.

Toplam Kalite Yönetiminin İlkeleri:Bu ilkeler, toplam kalite felsefesinin temel taşları olarak bilinmektedir. Üretim ve yönetim süreçlerine ilişkin basit fakat basit olduğu kadar da önemli olan yeni tanımlamalar getirmektedir. Bu ilkeler şunlardır:

1) İlk defa yaparken doğru yap,2) Müşterini ve çalışanlarını dinle ve onlardan öğren,3) Sürekli iyileştirme ve geliştirmeyi rutin alışkanlıklar haline getir,4) Takım çalışması, aynı zamanda çalışanlar ve yönetimle çalışanlar arasında karşılıklı güveni tesis et.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 15: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

Toplam Kalite Yönetimi (TKY)Toplam Kalite Yönetiminin Ana Unsurları:Toplam kalite yönetimi anlayışının üzerine oturduğu sekiz ana bileşen vardır. Bunlar;

1) Ürün ve hizmetin tasarımı,2) Üretim süreçlerinin tasarımı,3) Tedarik,4) Kıyaslama (Benchmarking),5) Karar verme araçları,6) Çalışanların karara katılımı,7) Sürekli iyileştirme,8) Müşteri memnuniyetidir.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 16: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

Toplam Kalite Yönetimi (TKY)Toplam Kalite Yönetim Prensipleri:1) Müşteri Odaklılık: Kuruluşlar, müşterilerine bağımlıdır. Bu yüzden müşterilerinin mevcut ve

gelecekteki ihtiyaçlarını anlamalı, müşteri şartlarına uymalı ve müşteri beklentilerinin üzerine çıkmak için çaba harcamalıdır.

2) Liderlik: Liderler organize ederler, yön ve amaç birliğini belirlerler. Lider firma içerisinde öyle bir ortam kurmalı ve devam ettirmelidir ki insanlar kuruluşun hedeflerinin başarılmasında tam olarak katılabilmelidirler.

3) Çalışanların Katılımı: Her seviyedeki insanlar kuruluşun birer değeridir ve tam olarak katılımları ile kabiliyetleri kuruluşun çıkarları için kullanılabilir.

4) Proses Yaklaşımı: Faaliyetler ve ilişkili kaynaklar bir proses olarak yönetildikleri zaman başarılı sonuçlar çok daha etkin olarak gerçekleştirilebilir.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 17: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

Toplam Kalite Yönetimi (TKY) P Planla : Hedefleri & Prosesleri Belirle U Uygula : Prosesleri Uygula K Kontrol Et : İzle & Ölç İ İyileştir : Sürekli İyileşme Sağla

Yönetime Sistem Yaklaşımı: Birbirleri ile ilişkili proseslerin sistem olarak belirlenmesi, anlaşılması ve yönetilmesi kuruluşları etkinliklerini sağlar ve hedeflerin gerçekleştirilmesinde verimlilik getirir.

Sürekli İyileştirme: Kuruluşun bütün performansının sürekli iyileştirilmesi kurumun kalıcı bir hedefi olmalıdır.

İyileşme: Ürünün özellik ve karakteristiklerinin artırılması ve/veya bunları üretmek ve dağıtmak için kullanılan proseslerin etkinliğinin ve verimliliğinin artırılması demektir.

Karar Vermede Gerçekçi Yaklaşım: Etkili kararlar veri ve bilginin analizine dayanır.

Karşılıklı Çıkara Dayalı Tedarikçi İlişkileri: Bir kuruluş ve tedarikçisi birbirine bağımlıdır ve bir değer oluşturma konusunda kabiliyetleri artırmak için karşılıklı çıkarları vardır.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 18: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

Toplam Kalite Yönetimi (TKY)Toplam Kalite Yönetiminin Sağladığı Yararlar:1) Kaynak kullanımını optimize ederek kaynak israfının azaltılması,2) Mamul ve hizmet kalitesinin arttırılması,3) Verimlilik için gerekli teşvik ve koordinasyonun sağlanması ve verimlilik artışı yaratması,4) Ürün teslim sürelerinin kısalması,5) Süreçlerde sürekli iyileşme,6) Müşteriye hizmetin temel alınışı, müşteriye ürün teslimi sürelerinin kısalması ve sonuçta müşteri

doyumunun artmasıdır.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 19: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

Toplam Kalite Kontrol (TKK)Kalite Kontrol, kalite isteklerini sağlamak için kullanılan uygulama teknikleri ve faaliyetlerdir. "İmalatta kalite kontrol" veya "İşletme çapında kalite kontrol" gibi kavramlardan bahsedilebilir. Kalite Kontrol ifadesindeki kalite sözcüğü en soyut manada en iyi anlamı taşımamaktadır. Endüstride bu ifade, ürün bir fiziksel varlık taşısın taşımasın "bazı müşteri beklentilerini tatmin etmek için en iyi" anlamındadır. Bu müşteri koşullarından en önemlileri,

- Ürün fonksiyonu ve kullanış amacı,- Ürün veya hizmetin satış fiyatıdır.

Bu iki koşul bunlara ilave edilecek 10 farklı ürün ve hizmet koşullarına yansıtılabilir. Bunlar;

1) Ömür ve güvenilirlik,2) Boyutsal ve çalıştırılma karakteristiklerinin spesifikasyonu,3) Emniyet gereksinimleri,4) İlgili standartlar,5) Mühendislik, üretim, kalite maliyetleri,6) Malzemenin üretildiği üretim koşulları,

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 20: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

Toplam Kalite Kontrol (TKK)7) Kullanılır hale getirme, bakım ve servis,8) Enerji kullanımı ve malzeme korunum faktörleri,9) Çevresel ve diğer yan etkilerin değerlendirilmesi,10) Müşterinin çalıştırmasına, kullanılmasına, ürün hizmetine ait maliyetlerdir.

Bu koşulların amacı, ürün ve hizmet maliyeti ile emniyetlilik gibi temel gereksinimleri de taşıyan müşteri değerlendirilmesi arasında düzgün bir şekilde dengelenerek oluşturulacak kalitenin sağlanmasıdır. Endüstride kontrol terimi herhangi bir faaliyetin önceden saptanan kurallar çerçevesi içinde belirli amaçları gerçekleştirecek biçimde yürütülmesini sağlama fonksiyonu olarak tanımlamaktadır.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 21: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti Endeksi

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 22: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti EndeksiÖzel Sektör için Model: Satınalma Öncesi; Gizli Değişken: Müşteri Beklentileri

Measurement Variable1. Satın alma öncesi genel kalite beklentisi2. Ürünün müşterinin kişisel ihtiyaçlarına ne kadar uygun olduğu hakkında beklenti (özelleştirilmiş)3. Ürünün güvenilirliği ile ilgili beklenti

Satınalma Sonrası; Gizli Değişken: Algılanan Kalite

Measurement Variable4. Satın alma sonrası genel kalite değerlendirmesi5. Ürünün müşterinin kişisel ihtiyaçlarına ne kadar uygun olduğu hakkında değerlendirme6. Ürünün güvenirliliği ile ilgili değerlendirme

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 23: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti Endeksi Gizli Değişken: Algılanan Değer

- Measurement Variable;7. Alınan kaliteye göre fiyatın oylaması, değerlendirilmesi8. Ödenen fiyata göre kalitenin oylaması, değerlendirilmesi

Gizli Değişken: TMME-Müşteri Memnuniyeti

- Measurement Variable;9. Genel memnuniyet değerlendirmesi10. Karşılanan ve karşılanmayan beklentilerin değerlendirmesi11. Müşteriye göre ideal ürün veya servis ile karşılaştırma

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 24: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti Endeksi Gizli Değişken: Müşteri Şikayetleri

- Measurement Variable;12. Ürün veya Servis hakkında müşterinin, a) Yazılı Şikayetleri b) Sözlü Şikayetleri

Gizli Değişken: Müşteri Bağlılığı

- Measurement Variable;13. Tekrar satınalma olasılığının değerlendirilmesi14. Tekrar satınalma için fiyat toleransının (artma yönünde) değerlendirilmesi15. Tekrar satınalma için fiyat toleransının (azalma yönünde) değerlendirilmesi

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 25: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti EndeksiDevlet Daireleri ve Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlar için Model;

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 26: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti Endeksi- 1 soru hizmeti kullanmadan önceki müşterinin beklentisini belirleme- 6 soru kuruluşun 3 faaliyetini değerlendirme (örn; Müşteri servisi, Bilgi Servisi, Verilen hizmetler vb.)- 1 soru hizmetlerle ilgili gerçek bir deneyime dayanan müşteri kalite algısını değerlendirme- 1 soru, hizmetler hakkında genel memnuniyet sorusu- 1 soru, hizmetlerin beklentileri aşması ya da beklentilerin altında kalması (beklentileri

karşılayamaması üzerine- 1 soru, ideal bir hizmet ile karşılaştırma- 1 soru, şikayetler için- 2 soru, Kullanıcı güveni (trust)

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 27: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti EndeksiÖzel Sektör için Sorular:

Q1. ... ‘nın genel olarak kalitesi hakkında beklentinizi nasıl değerlendirirsiniz? 1-10 arası bir puan verilir ya da diğer seçenekler; 11 - Bir fikrim yok. 12 - Cevap vermek istemiyorum.

Q2. Kişisel ihtiyaçlarınızı karşılamak için ...yı tercih ettiğinizi ve ...’nın ... ürününü kullanacağınızı düşünelim. Kişisel ihtiyaçlarınızı karşılamada ....’nın ne kadar iyi olabileceğini beklerdiniz? 1-10 arası bir puan verilir ya da diğer seçenekler; 11 - Bir fikrim yok. 12 - Cevap vermek istemiyorum.

Q3. ...’nın ... ürününü satın almadan önceki beklentilerinizi düşünürsek, ne kadar sıklıkla bu ürünün hatalı olacağını, sorunla karşılaşacağınızı beklerdiniz? 1-10 arası bir puan verilir ya da diğer seçenekler; 11 - Bir fikrim yok. 12 - Cevap vermek istemiyorum.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 28: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti EndeksiÖzel Sektör için Sorular:

Q4. İlk olarak lütfen ... hakkında geçmiş tüm deneyimlerinizi hesaba katınız. ...’nın genel kalitesi hakkında nasıl bir puan verirdiniz? 1-10 arası bir puan verilir ya da diğer seçenekler; 11 - Bir fikrim yok. 12 - Cevap vermek istemiyorum.

Q5. ...‘nın ... ürününü kullandığınız zaman beklentilerinizi, kişisel ihtiyaçlarınızı gerçekte ne kadar karşıladığını lütfen puanlayınız. 1-10 arası bir puan verilir ya da diğer seçenekler; 11 - Bir fikrim yok. 12 - Cevap vermek istemiyorum.

Q6. ...‘nın ... ürününü kullandığınız zamanları düşünürsek, ne kadar sıklıkla bu ürün ile ilgili hata veya problemle karşılaştınız? 1-10 arası bir puan verilir ya da diğer seçenekler; 11 - Bir fikrim yok. 12 - Cevap vermek istemiyorum.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 29: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti EndeksiÖzel Sektör için Sorular:

Q7. ...’dan aldığınız kaliteye göre ödediğiniz fiyatı lütfen değerlendiriniz. 1: Alınan kaliteye göre oldukça düşük fiyat 10: Alınan kaliteye göre oldukça iyi bir fiyat ------- 1-10 arası bir puan verilir ya da diğer seçenekler; 11 - Bir fikrim yok. 12 - Cevap vermek istemiyorum.

Q8. ...’a ödediğiniz fiyata göre lütfen kaliteyi değerlendiriniz. 1: Ödenilen fiyata göre oldukça düşük bir kalite 10: Ödenilen fiyata göre oldukça iyi bir kalite ------- 1-10 arası bir puan verilir ya da diğer seçenekler; 11 - Bir fikrim yok. 12 - Cevap vermek istemiyorum.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 30: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti EndeksiÖzel Sektör için Sorular:

Q9. İlk olarak lütfen ... hakkında geçmiş tüm deneyimlerinizi hesaba katınız. ...’dan ne kadar memnundunuz? 1: Oldukça memnun değilim. 10: Oldukça memnunum. 11 - Bir fikrim yok. 12 - Cevap vermek istemiyorum.

Q10. … şirketi ile ilgili geçmiş tüm deneyimlerinizi düşünün. … şirketi ne ölçüde beklentilerinizin altında veya beklentilerinizin üstünde idi? 1: Beklentilerimin altında idi. 10: Beklentilerimin üstünde idi. 11 - Bir fikrim yok. 12 - Cevap vermek istemiyorum.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 31: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti EndeksiÖzel Sektör için Sorular:

Q11. ...’ı bir anlığına unutalım. Şimdi, ... yerine ideal bir genel ad hayal etmeni istiyorum. ... ismini hayal ettiğin ideal isimle karşılaştırır mısın? 1: Hayal ettiğim ideal isme çok yakın bir isim değil. 10: Hayal ettiğim ideal isme oldukça yakın bir isim. 11 - Bir fikrim yok. 12 - Cevap vermek istemiyorum.

Q12. Geçmişte ... hakkında şikayette bulundunuz mu? 1 - Evet 2 - Hayır 3 - Hatırlamıyorum. 4 - Cevap vermek istemiyorum.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 32: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti EndeksiÖzel Sektör için Sorular:

(IF Q12 = 1, ASK Q12A; OTHERWISE GO TO Q13)

Q12A. En son kayıda alınan şikayetinizin ne kadar iyi idi veya ne kadar zayıftı? Kayıda alınan şikayetinizi nasıl puanlarsınız? 1-10 arası bir puan verilir ya da diğer seçenekler; 11 - Bir fikrim yok. 12 - Cevap vermek istemiyorum.

Q13. ...’ı tekrar tercih etme olasılığınızı 1-10 arasında değerlendirir misiniz? 1-10 arası bir puan verilir ya da diğer seçenekler; 11 - Bir fikrim yok. 12 - Cevap vermek istemiyorum.

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 33: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti EndeksiÖzel Sektör için Sorular:

(IF Q13= 6-10, ASK Q14; OTHERWISE GO TO Q15)

Q14. ...’da fiyatların arttığını hayal edelim. Diğer şirketlerin ise eski fiyatlarını koruduğunu düşünelim. ... şirketi en fazla yüzde kaç fiyat arttırımı yaparsa bir sonraki satın alımınızda yine .... tercih ederdiniz? Lütfen %0 ile %25 arasında bir oran söyleyiniz. 0 to 25 ------- 26 - %26 veya daha fazlası için 101 – Asla satın almak, kullanmak istemem. 102 - Bir fikrim yok. 103 - Cevap vermek istemiyorum.

Q15. ...’da fiyatların düştüğünü hayal edelim. Diğer şirketlerin ise eski fiyatlarını koruduğunu düşünelim. ... şirketi en az yüzde kaç fiyat indirimi yaparsa bir sonraki satın alımınızda yine .... tercih ederdiniz? 0 to 25 ------- 26 - %26 veya daha fazlası için 102 - Bir fikrim yok. 101 – Asla satın almak, kullanmak istemem. 103 - Cevap vermek istemiyorum.JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 34: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

ASCI/Fornell Müşteri Memnuniyeti EndeksiÖzel Sektör için Sorular:

(IF Q13= 6-10, ASK Q14; OTHERWISE GO TO Q15)

Q14. ...’da fiyatların arttığını hayal edelim. Diğer şirketlerin ise eski fiyatlarını koruduğunu düşünelim. ... şirketi en fazla yüzde kaç fiyat arttırımı yaparsa bir sonraki satın alımınızda yine .... tercih ederdiniz? Lütfen %0 ile %25 arasında bir oran söyleyiniz. 0 to 25 ------- 26 - %26 veya daha fazlası için 101 – Asla satın almak, kullanmak istemem. 102 - Bir fikrim yok. 103 - Cevap vermek istemiyorum.

Q15. ...’da fiyatların düştüğünü hayal edelim. Diğer şirketlerin ise eski fiyatlarını koruduğunu düşünelim. ... şirketi en az yüzde kaç fiyat indirimi yaparsa bir sonraki satın alımınızda yine .... tercih ederdiniz? 0 to 25 ------- 26 - %26 veya daha fazlası için 102 - Bir fikrim yok. 101 – Asla satın almak, kullanmak istemem. 103 - Cevap vermek istemiyorum.JForce Information Technologies Inc., Nov 2015

Page 35: JForce IT Inc. - Hizmet Kalitesi Ölçümü - Murat YAZICI

Murat YAZICI, M.Sc.

TEŞEKKÜRLER…MURAT YAZICI, M.Sc.

e-mail: [email protected]

JForce Information Technologies Inc., Nov 2015