De toekomst van het buitengebied boer, burger en gemeente Janneke Zevenbergen, voorzitter Rietgors.
Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een...
Transcript of Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een...
![Page 1: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/1.jpg)
Hoe omgaan met watercrassula?Een vertaling van experimenten voor beheer
Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)Hein van Kleef (Stichting Bargerveen)Emiel Brouwer (Onderzoekcentrum B-Ware)
![Page 2: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/2.jpg)
Watercrassula Herkomst Australië
Aquatisch – semiterrestrisch
Brede range aan standplaatscondities
Concurrent
Zuurstofloosheid
Waterchemie
Opvullen waterlaag
![Page 3: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/3.jpg)
Watercrassula
Akkerenven – Brabantse Wal
![Page 4: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/4.jpg)
Watercrassula in Nederland
![Page 5: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/5.jpg)
Bestrijdingsmethoden
Dwingeloosche heide
Afgraven en afdekken
Afdekken
Kleuren van het water
Huis ter Heide Huis ter Heide
![Page 6: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/6.jpg)
Bestrijdingssucces
Van Kleef et al. 2016
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Num
be
r o
f stu
die
s
Eradication measures
Not recordedNot effective (not completely eradicated)Effective (completely eradicated)
Chemical Mechanical Physical
![Page 7: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/7.jpg)
Condities geschikt voor eradicatie
Kleine besmettingen
Besmetting aanwezig in een geïsoleerd watersysteem
Alleen op terrestrische locaties
![Page 8: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/8.jpg)
Waarom een systeemgerichte aanpak?
Bestrijding is vrijwel onmogelijk of niet duurzaam
Bestrijding is ingrijpend
Nieuwe vestiging uit restanten of van elders
Indicaties dat sturing op standplaatscondities mogelijk is: Veel besmettingen in terreinen van recente natuurontwikkeling
Biomassaproductie is ongekend hoog in vennen
Soort is niet overal dominant
![Page 9: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/9.jpg)
Veldstudie
>40 locaties (vennen, natte laagten e.a.)
![Page 10: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/10.jpg)
Veldstudie - Aquatisch
Biomassa watercrassula
![Page 11: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/11.jpg)
Veldstudie - AquatischConcurrerende soorten (bedekking >40%)
< 100 g·m-2 > 100 g·m-2
Gesteeld glaskroos 3 0
Pilvaren 1 0
Oeverkruid 2 0
Knolrus 2 0
Vensikkelmos 1 0
Aantal wateren 12 10
Watercrassula biomassa
![Page 12: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/12.jpg)
Veldstudie - TerrestrischConcurrerende soorten (bedekking >40%)
< 100 g·m-2 > 100 g·m-2
Pitrus 2 0
Pilvaren 4 0
Knolrus 3 0
Veelstengelige waterbies 3 0
Veenmos 2 0
Aantal wateren 18 8
Watercrassula biomassa
![Page 13: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/13.jpg)
Sturende factoren op oever
Groei
Vestiging
Effect van: Nutriënten (stikstof en fosfaat)
Concurrentie
![Page 14: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/14.jpg)
Experiment 1 - Groei
Kratten met 8 cm venbodem
Twee concurrenten Oeverkruid en moerashertshooi
Twee stikstofbehandelingen 0 en 100 µm ammoniumnitraat
Drie fosfaatbehandelingen 0, 5 en 10 µm orthofosfaat
![Page 15: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/15.jpg)
Watercrassula
Ve
ran
de
rin
g in
be
de
kkin
g (%
)V
era
nd
eri
ng
in b
ed
ekk
ing
(%)
Watercrassula
![Page 16: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/16.jpg)
Watercrassula
Ve
ran
de
rin
g in
be
de
kkin
g (%
)V
era
nd
eri
ng
in b
ed
ekk
ing
(%)
Watercrassula
WC + Oeverkruid
WC + Moerashertshooi
Oeverkruid
Moerashertshooi
![Page 17: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/17.jpg)
Watercrassula
WC + Oeverkruid
WC + Moerashertshooi
Oeverkruid
Moerashertshooi
Ve
ran
de
rin
g in
be
de
kkin
g (%
)
![Page 18: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/18.jpg)
Experiment 2 - Vestiging
Kratten met 8 cm venbodem
2 concurrenten en controle Oeverkruid, pilvaren, kale bodem
2 ganzenbehandelingen 0 en 30 gram feces
Elke bak fragmenten watercrassula 60 stuks á 3 mm
![Page 19: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/19.jpg)
Experiment 2 - Vestiging
0
10
20
30
40
50
60
ok ok-p ok-kb ok-kb-p pv pv-p pv-kb pb-kb-p
Aan
tal v
est
igin
gen
Behandeling
ok
pv
![Page 20: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/20.jpg)
Experiment 2 – Vestiging & Biomassa
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
ok ok-p ok-kb ok-kb-p pv pv-p pv-kb pb-kb-p
Bio
mas
sa W
ate
rcra
ssu
la (
g)
Behandeling
ok
pv
![Page 21: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/21.jpg)
Voorlopige conclusiesStandplaats
Limitatie door koolstof en stikstof
Facilitatie door open systemen en ganzenfeces
Ontwikkeling en vestiging watercrassula beperkt door concurrentie Concurrenten: oeverkruid, moerashertshooi, glaskroos, pilvaren, veenmos,
veelstengelige waterbies, pitrus
Natuurterreinen
Goed ontwikkelde vennen zonder vermesting geen watercrassula dominantie
Natuurontwikkeling op bv. voormalige landbouw wel watercrassula dominantie
![Page 22: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/22.jpg)
Systeemgericht bestrijden Nodig
Kennis van standplaatscondities
Werkwijze
Biomassa verwijderen
Ecosysteem weerbaarder maken Vermestingsproblemen opheffen, sturen abiotiek, successie stimuleren, ganzen weren
Resultaat
Veerkrachtiger ecosysteem
Verlaagde vestigingskans
Bij onverhoopt toch vestigen geen dominantie
Minder ecologische schade
![Page 23: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/23.jpg)
Richtlijnen voor beheer Voorkomen
Vermesting
Onnodig ‘graafwerk’
Inschatten
Risico’s Nabije besmettingen?
Vermestingsproblemen?
Eigenschappen systeem?
Handelen
Afweging voor eliminatie / beheer
Systeemgerichte maatregelen uitvoeren
Monitoren en rapporteren
![Page 24: Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een vertaling van experimenten voor beheer Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022043009/5f9bcf71e9272327754469d4/html5/thumbnails/24.jpg)
Discussie
Dank voor uw aandacht