Jan Willem van der Schans - Creative City Lab...Stadslandbouw en kansrijke verdienmodellen Jan...
Transcript of Jan Willem van der Schans - Creative City Lab...Stadslandbouw en kansrijke verdienmodellen Jan...
Stadslandbouw en kansrijke verdienmodellen
Jan Willem van der Schans [email protected]
Creative City Lab 2013, Amsterdam
4 maart 2013
Overzicht
Introductie
UA typologie
UA strategien
UA verdienmodellen
Slot
Introductie
Onderzoeker LEI-WUR
Supply chain research
Onderzoeker RSO-WUR
Regional food systems
Medeoprichter
Eetbaar Rotterdam
Denktank Stadslandbouw
Rotterdam
4
Stadslandbouw in Rotterdam: productieslag tijdens WOII
’Het enige groen dat ik me kan
bedenken voor een stad als
Rotterdam is een pot groene verf
om het beton groen te kleuren.’’
Beleving
Volgens de FAO kunnen
kleinschalige
stadstuinen 700 miljoen
mensen voeden
Typologie van stadslandbouw
Op en in gebouwen
Binnen stedelijk
Stadsrand
Buitengebied
Het voedsellandschap van de Zuidvleugel
In en om de stad
Professioneel
Het gaat over sluiten van kringlopen
Het is gericht op de lokale markt
Stadslandbouw is:
Mate van controle en schaal
Fresco, TEDx 2009
Mate van zelf-organisatie en stedelijkheid
Paul de Graaf 2011
UA typologie (van der Schans, in ontwikkeling) Zelf-organisatie Gemengd Controle
Gebouw Earthships
Kantoor (Ayuu)
Gardensunderglass (Cleveland, Ohio)
Polydome (Except)
Vertikale Kas (Amber Beernink)
The Plant (Chicago)
Vertical Farm (Despommier)
Farmcity (Heerlen)
Plantlab (Den Bosch)
Binnenstedelijk Dream Farm 2 (Alara, London)
Permacultuur tuinen:
Bergweg plantsoen (Rdam)
Binnentuin Centraal Wonen (Zevenkamp)
Urbaniahoeve (Schilderswijk)
Growing Power (Milwaukee)
Growing Communities (London)
Kas+Stad
De Kas (Amsterdam)
Stadsrand Agroforestry
Market gardens (warmoezeniers)
Hof van Twello
Ferme de Gally Kwekerij Osdorp
Rond de stad Landgoederen
Polyface
Ecohome (That Roundhouse, Pembrokeshire)
Eco villages
Barendrechtse bedrijfstype
Gesloten Kas
TT Rotterdam Bergwegplantsoen
Moestuin Centraal Wonen Zevenkamp
Growing Communities, Springfield Park, Hackney, Greater London
Kas als onderdeel van food community
Growing Communities, Springfield Park, Hackney, Greater London
Kas als onderdeel van food community
Gesloten kas
UA typologie Creative City Lab 2013
Zelf-organsiatie Gemengd Controle
Gebouwen Zuidpark (Adam) Metfarm(Adam)
Binnenstedelijk Tuinbutler (Lelystad) UitJeEigenStad (Rdam)
Hotspothutspot (Rdam)
Grown Downtown (Adam)
Stadsrand Sportpark Melkweg? Kwekerij Osdorp
Onze Volkstuinen onder glas
(Almere)
Rond de stad Buitengewone varkens (Twente)
Beebox (Amersfoort)
Willem en Drees (Cothen)
Landwaard (Nijmegen)
Eerlijke Oogst (Aalsmeer)
Gro Holland (Warmenhuizen)
UA strategien
Differentiatie
Diversificatie
Kostenreductie
Alternatieven voor exoten
Alternatieven voor exoten
Alternatieven voor exoten
Volgens de FAO kunnen
kleinschalige
stadstuinen 700 miljoen
mensen voeden
Happy Shrimp, Maasvlakte
Stadslandbouw als industriele ecologie
Zorgboerderij in de stad
Tuin
Nico Adriaans
Stichting
Couwenburg
Kostenreductie (vrijwilligers en sluiten kringlopen)
Verdienmodel
Hof van Twello
17 ha en
500.000 euro omzet
-Huisverkoop groenten,
zaden, verwerkte
producten
-Educatie
-Consultancy
-Horeca en recreatie
Neerwaartse druk boeren inkomens
(Backus, ten Pierick,
van Galen en Jager,
2011)
http://www3.lei.wur.nl/neg/NormenSO.aspx
Akkerbouw
Aardappelen, consumptie, op kleigrond 5260 ha
Aardperen 2900 ha
Bieten, suiker 2990 ha
Erwten (groen te oogsten) 1890 ha
Bloembollen en -knollen
Dahlia 26900 ha
Hyacinten 38400 ha
Bloemkwekerij gewassen onder glas
Chrysanten 589000 ha
Lelies 677000 ha
Potplanten voor de bloei: Phalaenopsys 1661000 ha
Bloemkwekerijgewassen, open grond
Droogbloemen 9860 ha
Overige bloemkwekerijgewassen 50900 ha
Fruit, open grond
Appelen 18500 ha
Bramen 195000 ha
Frambozen 140500 ha
Zoete kersen 37900 ha
Groenten, onder glas
Aardbeien onder glas 387000 ha
Trostomaten 450500 ha
Groenten, open grond
Aardbeien productie 33700 ha
Bospeen 16600 ha
Kropsla en overige sla 28300 ha
Kruiden bladgewassen 20800 ha
Spinazie 1680 ha
Standaardopbrengst
zonder vergoeding voor arbeid
en kapitaal
Bioveem bedrijven
De Lange Schoenmakers Drijfhout
Zuivelbereiding 29 1 18
Zorg 14
Camping 121
Bron: LEI; project Bioveem
Arbeidsopbrengst € /uur
Business model
Copieer apparaat
Scheermesje
Mobiele telefoon
Verdien model
Waarde propositie
Marktsegment
Kostenstructuur en inkomsten bronnen
Waarde netwerk
Waarde keten
Strategie
Marketing of Jan Robben strawberries
Focus on taste experience, rather than environmental
performance
Focus on tasteful strawberries (rather than Elsanta)
24 varieties, about 8 larger volumes
Direct sales, specialty shops, hotel/restaurants, catering.
Innovative carton packing material
Innovative taste concept: the strawberry tree
Marketing of Jan Robben strawberries
Wat is de unieke waarde
van het product/dienst?
Karakteristieken idee
Denk aan:
• Waarde voor de klant
• Welk probleem van uw
klanten helpt u
oplossen?
• In welke
klantbehoeften
voorziet u?
• Welke producten en
diensten biedt u aan
elk klantsegment?
• Beter (kwalitatief)
product
• Onderscheidend/uniek
• Gemakken/comfort
Voor welke klanten?
Voor wie creëert u
waarde?
Wie zijn uw
belangrijkste
klanten?
Denk aan:
• Gangbaar/niche
• Segmentering
klanten
• Marktaandeel voor
ogen?
• Groeiende groep
klanten?
• Kiezen klanten
bewust?
• Duurzaamheid
belangrijk?
Hoe wilt u klanten bereiken? Hoe
doet u dit nu?
Denk aan:
• Communicatie
• Verkoop (winkel/website)
• Levering/logistiek
• Transport (duurzaam)?
Wat voor soort relatie verwacht elk
van uw klantsegmenten dat u met
ze aangaat en onderhoudt?
Denk aan:
• Persoonlijk, anoniem,
abonnementent, co-creatie
• Activiteiten voor promotie en
bekendheid?
• Kosten daarvan?
Welke opbrengsten worden gegenereerd met het initiatief?
Wat is de vraagprijs van de producten en diensten en wat is
de benodigde hoeveelheid verkopen?
Denk aan:
• Vaste en dynamische opbrengsten
• Verkoop producten en diensten
• Licenties en verhuur
• Voor welke waarde zijn klanten echt bereid te betalen?
• Voor wat betalen zij op dit moment en hoe?
• Hou zouden ze het liefst betalen?
• Hoeveel draagt elke inkomstenstroom bij aan de totale
inkomsten?
• Kosten/baten analyse & toekomstperspectief
Welke middelen/resources zijn
nodig om het initiatief/ de
business te realiseren?
Denk aan:
• Benodigde €
(financiering/subsidies) – hoe te
verkrijgen?
• Werkkapitaal?
• Risicodragend vermogen?
• Contracten/afspraken?
• Ondernemerscompetenties?
• Benodigde kennis en ervaring?
• Tijd / Infrastructuur
Wat is het belangrijkste wat er
gedaan moet worden om het
initiatief succesvol te laten zijn?
Denk aan:
• Organiseren/Productieproces
• Toeleverantie van producten
• Volumes/kwaliteit producten
• Seizoensfluctuatie/houdbaarh
eid
• Logistiek/distributie
• Marketing/keurmerk/label
Wie zijn de partners,
(toe) leveranciers en
netwerken die het
initiatief mogelijk
maken?
Denk aan:
• Noodzakelijke
partners/Strategische
allianties
• Doel en aard van de
samenwerking
• Belangen van andere
partijen
• Vertrouwen en
motivatie
• Vorm van
samenwerking
((in)formeel/contracte
n)
• Welke middelen
halen bij partners?
• Welke
kernactiviteiten
voeren partners uit? Welke kosten moeten worden gemaakt om het
initiatief te laten bestaan, de producten & diensten
te produceren en op de markt te brengen?
Denk aan:
• Vaste kosten voor de productie
(productiemiddelen, salarissen, verzekeringen)
• Variabele kosten (ontwikkelkosten nieuw product,
start van nieuwe activiteiten, marketing,
verduurzaming, milieukosten (certificering)
• Schaalvoordelen/outsourcing/efficiëntie
/inkomstenstromen/
verdienmodel
VRAGEN CANVAS MODEL VOOR STADSLANDBOUW
1
2
3
4
5 6
Conclusies
Kijk wat er al is in de buurt
Zoek iemand die het concreet gaat doen
Ondersteun hem/haar bij ruimte in beleid
Ga aan de slag!