Jaarverslag 2014 Gelderse Natuur en Milieufederatie€¦ · Gelderse Natuur en Milieufederatie •...

Jaarverslag 2014 Gelderse Natuur

en Milieufederatie Vereniging Gelderse Natuur en Milieufederatie Jansbuitensingel 14 6811 AB Arnhem Tel. 026 3523740 Fax 026 3892093 [email protected] www.gnmf.nl © Gelderse Natuur en Milieufederatie, april 2015

Gelderse Natuur en Milieufederatie • Jaarverslag 2014 • 3 / 59

FINANCIËLE ONDERSTEUNING De Gelderse Natuur en Milieufederatie wordt ondersteund door de provincie Gelderland en de Nationale Postcode Loterij

De Provincie Gelderland De Gelderse Natuur en Milieufederatie heeft in 2014 van de Provincie Gelderland een budgetsubsidie

ontvangen ter grootte van € 297.614,= (prijspeil 2013) dankzij deze bijdrage heeft de GNMF een groot

aantal projecten kunnen uitvoeren. Voor een gedetailleerd overzicht zie Verkort Financieel verslag.

Nationale Postcode Loterij: 2,25 miljoen euro voor De Natuur en Milieufederaties Bijna honderd goede doelen ontvangen dit jaar een schenking van de Postcode Loterij. Tijdens het

jaarlijkse Goed Geld Gala in het DeLaMar Theater in Amsterdam, maakte de loterij bekend dat zij dit

jaar een recordbedrag van ruim 312 miljoen euro doneert aan al deze goede doelen die werkzaam zijn

op het gebied van mens en natuur in binnen- en buitenland. De Natuur en Milieufederaties ontvangen

2,25 miljoen euro. “De Natuur en Milieufederaties zijn ontzettend blij met de bijdrage van de Postcode

Loterij voor ons werk aan een mooi en duurzaam Nederland”, aldus voorzitter Joris Hogenboom van

De Natuur en Milieufederaties. “Dankzij de deelnemers van de loterij kunnen wij onder meer onze

energieservicepunten, de ‘Nacht van de Nacht’ en vele andere projecten realiseren.”

De Gelderse Natuur en Milieufederatie kan dankzij de bijdrage van de Nationale Postcode Loterij

onder andere de volgende projecten uitvoeren: Natuurlijke veiligheid deltaprogramma rivieren, Schone

en beleefbare Waal, Hier opgewekt Gelderland, Stook je Rijk, Footprint, Geef om Gelderland, Binding

achterban, Ondersteuning voorloperbedrijven. Ook heeft de Postcodeloterij samenwerking met de

andere Natuur en Milieufederaties mogelijk gemaakt.


Bij de foto (v.l.n.r.): Corinne Ellemeet (Netwerkdirecteur van De Natuur en Milieufederaties), Sonja

Sars (secretaris van De Natuur en Milieufederaties), Judith Lingeman (hoofd afdeling Goede Doelen

van de Nationale Postcode Loterij) en Joris Hogenboom (voorzitter van De Natuur en Milieufederaties)

Foto: Roy Beusker Fotografie


INHOUD

Doelstelling en Organisatie ...................................................................................... 6

Voorwoord .................................................................................................................. 7

Samenvatting ............................................................................................................. 8

De GNMF voor een mooi Gelderland (A) ............................................................... 10

De GNMF voor een duurzaam Gelderland (B) ....................................................... 17

Samenwerken aan het netwerk (C) ........................................................................ 22

Beleid en organisatie .............................................................................................. 29

Doorkijk in 2015 ....................................................................................................... 40

Begroting 2015 en bestedingen werkplan 2015 GNMF......................................... 44

Verantwoording budgetsubsidie 2014 ................................................................... 47

Overzicht declarabele uren en uitgaven budgetsubsidie ..................................... 49

Berekening gemiddeld uurtarief 2014 .................................................................... 50

Verkort Financieel verslag ...................................................................................... 51

Accountantsverklaring bij verkort financieel verslag .......................................... 58

Lijst met afkortingen en begrippen:

ALV: Algemene Ledenvergadering GNMF

CNK: Coalitie Natuurlijke Klimaatbuffers

CoP: Community of Practice

CRO-Teuge: Commissie Regionaal Overleg Teuge EHS: Ecologische Hoofdstructuur

GGOR: Gewenst Grond- en Oppervlaktewater Regime

GNN: Gelders Natuurnetwerk

GO: Groene Ontwikkelingszone

IVN: Vereniging Natuur- en Milieu Educatie

KRW: (Europese) Kader Richtlijn Water

LTO: Land- en Tuinbouw Organisatie (Noord/Gelderland)

MER: Milieu Effect Rapport

Natura 2000: Europese topnatuurgebieden met extra beschermingsregime (Vogel- en Habitatgebieden)

NLO: Natuur en Landschap Overleg (met Gelderse terreinbeheerders)

OIM: Overleg Infrastructuur en Milieu

PAS: Programmatische Aanpak Stikstof

PHS-GON: Programma Hoogfrequent Spoor – Goederenvervoer Oost-Nederland

PRO: Provinciale Raad voor Omgevingsbeleid

RO: Ruimtelijke Ordening

ROP: Rail Opstap Punt

SLG: Stichting Landschapsbeheer Gelderland

SMART: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden

TBO: Terrein Beherende Organisatie

TOP: Prioritaire gebieden waar de verdroging in 2015 moet zijn opgelost

Het officiële jaarverslag inclusief de volledige jaarrekening is op te vragen bij de Gelderse Natuur en Milieufederatie Jansbuitensingel 14 6811 AB Arnhem 026-3523740 [email protected]


DOELSTELLING EN ORGANISATIE De statuten van de Gelderse Natuur en Milieufederatie zijn per 7 mei 2014 gewijzigd, omdat de GNMF

op die datum van een stichting overgegaan is in een vereniging.

De vereniging Gelderse Natuur en Milieufederatie heeft ten doel de bevordering van natuurbehoud,

landschapsbescherming en milieuzorg in de provincie Gelderland, alles in de meest ruime zin.

De vereniging tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door:

- De beïnvloeding van het beleid op het gebied van natuurbehoud, landschapsbescherming en

milieubeheer in Gelderland, zowel door het stimuleren van dat beleid door het uitdragen van

denkbeelden en het signaleren van knelpunten, als door het, op professioneel hoogwaardige en

effectieve wijze, behartigen van belangen op genoemde gebieden, in en buiten rechte en met alle

wettige middelen, onder meer in procedures bij het verlenen van vergunningen en in inspraak- en

besluitvormingsprocedures, alsmede tegen elk ander besluit op welk gebied dan ook waarbij

schade/nadeel, direct of indirect, aan natuur en/of landschap en/of milieu kan worden toegebracht;

- Het overdragen van de expertise van de vereniging aan lokale en regionale organisaties teneinde

die organisaties eveneens in staat te stellen op hun beurt het gemeentelijk of regionaal beleid

aldus te beïnvloeden;

- Als eerste aanspreekpunt te fungeren voor inwoners, overheden of instellingen, die zich met een

vraag op het gebied van landschap en milieu geconfronteerd zien.

De vereniging beoogt niet het maken van winst.

De organen van de stichting zijn:

De Algemene Ledenvergadering (ALV)

Het Bestuur

De werkorganisatie


VOORWOORD Het jaar 2014 was voor de GNMF een jaar van verandering.

De belangrijkste verandering was wel de omvorming van de oude rechtsvorm Stichting naar de

huidige rechtsvorm Vereniging. De GNMF had bijna 43 jaar als Stichting bestaan, maar bestuur en

directie vonden het na uitgebreid onderzoek en discussie wenselijk de organisatie naar Vereniging om

te bouwen.

De belangrijkste reden is die van democratische vertegenwoordiging en legitimiteit. Een stichting is in

wezen aan niets of niemand verantwoording verschuldigd. Een stichting, ook al wordt deze vorm zo

democratisch mogelijk ingericht, is uiteindelijk alleen van zichzelf. Een Vereniging is van de leden, zij

bepalen het reilen en zeilen van de organisatie. Dat is voor een organisatie die zich sterk maakt voor

een bepaald belang – in ons geval: een schoon milieu, een prachtige natuur en een aantrekkelijk

landschap – eigenlijk een must: wie dat belang een warm hart toedraagt moet lid kunnen worden en

mee kunnen bepalen hoe dat belang wordt behartigd.

De Verenigingsvorm is ook, of juist, relevant als er verschillende visies zijn op het natuur-, milieu- en

landschapsbelang. En die zijn er. Denk bijvoorbeeld aan de discussies over windenergie. Die

energievorm wordt aan de ene kant gepromoot als oplossing voor klimaat- en andere effecten van

fossiele energie, maar aan de andere kant ook verguisd vanwege de mogelijke impacts op natuur en

landschap. De ene zienswijze weegt niet op voorhand zwaarder dan de andere, waar het om gaat is

dat de verschillende zienswijzen gezamenlijk zoeken naar wat er kan en hoe het kan. Dan is het

waardevol om uiteenlopende ideeën juist binnen de organisatie te hebben, met een democratische

structuur voor intern debat en besluitvorming. Dat levert betere, zorgvuldigere afwegingen en

besluiten op.

En tenslotte helpt de Verenigingsvorm de GNMF koers te vinden en te houden in een situatie waarin

overheidsfinanciering verder terugloopt (ten onrechte, maar het is wel een feit) en nieuw

financieringsvormen worden ontwikkeld. Daarbij heeft de GNMF de ambitie meer ondernemend en

projectmatig te gaan werken, maar tegelijkertijd moet natuurlijk wel de maatschappelijke rol van de

GNMF voorop blijven staan. Een Vereniging met een brede achterban kan daarop toezien.

De eerste, geanimeerde Algemene Ledenvergaderingen lieten al direct zien dat deze overwegingen

breed worden gedragen. Het gevoel ‘de GNMF is van ons’ was er van meet af aan, en de bereidheid

daarvoor medeverantwoordelijkheid te nemen ook. Ook de snelle groei van het aantal leden

(groeperingen én particulieren), zelfs zonder grote publiciteitsinspanningen tot nog toe, is verheugend.

We zullen een levendige vereniging, met een groot draagvlak, de komende jaren ook hard nodig

hebben om belangrijke kernkwaliteiten van onze prachtige provincie te behouden en liefst te

vergroten, via beïnvloeding van politiek en bestuur, via samenwerking met bedrijven en groeperingen,

via samenspraak als het kan, en via acties als het moet – die overigens dikwijls later alsnog tot

samenwerking leiden. Soms is confrontatie nodig voor vriendschap ontstaat.

Die koers uitbouwen vraagt om een veerkrachtige organisatie. Met de nieuwe verenigingsstructuur is

daarin voorzien. Zo sluiten we 2014 af, en gaan we op naar de toekomst.

Jan Paul van Soest

Voorzitter Gelderse Natuur en Milieufederatie


SAMENVATTING De belangrijkste resultaten

Speerpunt Kwaliteit Gelderse natuur:. Het project Stadsbijen waarvoor we in 2013 de Nationaal Groenfonds natuuraanmoedigingsprijs

gekregen hebben, is uitgebouwd tot een landelijk project waarvoor financiering gezocht wordt;

Na anderhalf jaar voorbereiding is de GNMF aan de slag gegaan met de definitiefase van de

Hattemerpoort realisatie. In voorjaar 2015 hopen we zo ver te zijn dat we naar de uitvoeringsfase

kunnen overstappen.

GNMF heeft op een twintigtal bestemmingsplannen gereageerd ter voorkoming van aantasting

van natuur en landschap. Bij voorkeur is daarbij de dialoog gezocht met de initiatiefnemers of de

gemeente. In een aantal gevallen heeft dit geleid tot een bevredigende oplossing;

Zorgen hebben we t.a.v. het oplossen van de stikstofovermaat in de natuur. Het ziet er niet naar

uit dat de landelijke PAS hier voldoende brongerichte maatregelen voor gaat nemen. GNMF heeft

kritisch gereageerd op de aanwijzingsbesluiten van het Rijk ten aanzien van de Veluwe en de

Rijntakken. Via het ruimtelijk spoor (bestemmingsplannen) hebben we gemeenten aangesproken

op beperken van nieuwe stalruimten voor groei van de veestapel. Uitvoerig hierover met diverse

gemeente gesproken en handreikingen aangeboden.

Speerpunt Mooi landschap Als secretaris en deelnemer actieve bijdrage geleverd aan Waalweeldeprojecten. Onder andere

ten aanzien van nieuwe initiatieven zoals Schone Waal en Huissensewaard;

De 10e Nacht van de Nacht heeft weer meer activiteiten en deelnemers opgeleverd. Ook de

samenwerking met de Gelderlander is uitgebouwd. Er zijn nu twee nachtelijke riviertochten

georganiseerd;

GNMF heeft veel tijd gestoken in de nieuwe Gelderse Omgevingsvisie. Door middel van actieve

lobby zijn een aantal zaken alsnog ten goede gewijzigd. Zo zijn de Stiltegebieden gehandhaafd,

moet de provincie een nadere invulling geven aan de 4 uitbreidingscriteria intensieve veehouderij

en is de provincie actief aan de slag gegaan met hydrologische beschermingszones natte

landnatuur;

Samen met terreinbeheerders 5 puntenplan gemaakt voor de schrijvers van de provinciale

verkiezingsprogramma’s. Vervolgens gewerkt aan een manifest voor de Veluwe ten behoeve van

de coalitie onderhandelingen.

Bij diverse (rond)wegen geadviseerd over nut- noodzaak en het belang van natuur, landschap en

leefomgeving ingebracht. Daarbij regelmatig opgetrokken met provincie.

Speerpunt Klimaat en energie: Het GNMF servicepunt HIER opgewekt heeft in 2014 weer 10 nieuwe Gelderse lokaal duurzame

energiecoöperaties ondersteund;

In Nijmegen belangrijke stappen gezet richting de realisatie van 5 windmolens langs de A15,

zoals ondertekening van het SOK met de gemeente, de goedkeuring van de gemeenteraad van

het bestemmingsplan met 37 stemmen vóór en slechts 2 tegen. Inmiddels heeft de coöperatie

zo’n 400 leden. Met Alliander een plan opgesteld voor 11 ha zonnepark onder de 5 geplande

windmolens die zowel stroom als warmte gaat leveren aan het Nijmeegse restwarmtenet.

Hiervoor een subsidie gekregen van de provincie van €180.000;

Voor het 3e jaar leiding gegeven aan landelijke ‘Stook je rijk’ project gericht op de gebouwde

omgeving (ligt de grootste potentie aan energiebesparing) en specifiek in de huursector heeft de

GNMF bijgedragen aan hogere ambities bij corporaties, huurdersbelangenverenigingen en

gemeenteraden van Nijmegen en Apeldoorn.


Met Klimaatverbond en Alliander gewerkt aan opzet van het Gelders Energie Akkoord die vlak

voor de verkiezingen zal worden ondertekend door een groot aantal partijen en vervolgens

aangeboden aan de provincie;

Dagblad de Gelderlander heeft ruim aandacht besteed aan de Gelderse Voetafdruk. Een tool

ontwikkeld door de Natuur en Milieufederaties voor burgers waar zij hun voetafdruk op kunnen

berekenen. Zo’n 600 Gelderlanders hebben deze tool inmiddels ingevuld.

Speerpunt Participatie achterban en geïnteresseerde burgers: Onder motto Geef om Gelderland weer 3 activiteiten met en voor Gelderse burgers

georganiseerd zoals Berendonck toegankelijk en groen, Red de bonte dijken en Parklaan Ede

anders. Dit naast Nacht van de Nacht, Big Jump en activiteiten in het kader van de Nijmeegse

windmolencoöperatie;

Stichting GNMF omgevormd tot een vereniging met aangesloten organisaties en individuele

leden. Tevens twee ALV’s georganiseerd waar de leden konden meebeslissen over de koers van

de GNMF;

In 2014 hebben zich 101 lidorganisaties en 140 (individuele) leden aangesloten bij de vereniging.

Via PS brieven de Statenleden geadviseerd over de standpunten van de GNMF;

De GNMF heeft de banden met Gelderse voorloperbedrijven aangehaald en adviseert hen actief.

Tevens heeft ze een bijeenkomst voor haar bedrijfsvrienden georganiseerd samen met Interface

in Scherpenzeel, waar Klaas van Egmond een verhaal heeft gehouden;

Samen met IVN en Landschapsbeheer Gelderland uitvoering gegeven aan educatief programma

2014-2015. Per 1 januari 2014 heeft IVN kantoorruimte bij GNMF gehuurd;

Leeswijzer In de volgende hoofdstukken staat per project aangegeven wat de gestelde doelen waren, wat de bereikte resultaten zijn en wordt een toelichting gegeven op de bereikte resultaten. Verder zijn bij elke activiteit het aantal gerealiseerde uren en bijbehorende totale werkelijke kosten en de begrote aantal uren en totale kosten aangegeven.


DE GNMF VOOR EEN MOOI GELDERLAND (A)

Speerpunt Kwaliteit Gelderse natuur

Beoogde resultaten 2014 Bereikte resultaten 2014 Toelichting

Stadsnatuur (bijen) Gerealiseerd 188,0 uren / € 18.091,= Begroot 150 uren / € 15.500,= / onzeker € 6.500,=

Met acquisitie financiering gerealiseerd voor project; 40 geplaatste bijenkasten, gefinancierd door sponsors en/of donateurs; Verkoopkanaal opgezet voor >500 kilo honing; Het project is inmiddels genomineerd voor de Nationaal Groenfonds natuurprijs 2013!

Bij 2 bedrijven zijn in totaal 8 bijenkasten geplaatst (Sanadome en SIDN); er staan nog 4 kasten op het stadhuis van Nijmegen. Verschillende andere bedrijven buiten het bekende GNMF-netwerk tonen interesse om in 2015 mee te doen. Veel media-aandacht bereikt, waaronder een paginagroot artikel in dagblad Trouw. De bekende bioloog dr Freek Vonk heeft een T-shirtreeks gelanceerd, van oa Stadsbijen. Samenwerking verbreed met andere landelijke verslavingszorg organisaties.

Samenwerking GNMF en IrisVerslavingszorg blijkt zeer aansprekend. Met betrekking tot acquisitie is gebleken dat het sponsorbedrag een drempel voor deelname vormt. Overwogen wordt om voor 2015 de prijzen aan te passen. De betrokken deelnemers wensen allen de honing voor eigen gebruik (gasten en personeel) te behouden. Op basis van dit project is projectidee landelijk opgeschaald en bij de Postcode Loterij een aanvraag ingediend voor een landelijk project. Helaas is deze eind januari afgewezen. Gaan wel door met landelijke acquisitie.

Hattemerpoort Gebiedsregie Gerealiseerd 295,5 uren / € 34.044,= Begroot 200 uren / € 19.000,= / onzeker € 10.000,=

Opdracht/subsidie voor dit project gekregen van provincie; Planning gemaakt voor de aanpak van de diverse projecten: Taakverdeling gemaakt met DLG en IVN, zie Meerjarig Educatief Programma (onderdeel B1);Communicatie, educatie en participatieplan klaar; Samenwerkingsafspraken gemaakt met gemeenten, LTO, TBO’s en particuliere grondeigenaren; Bijeenkomsten georganiseerd met burgers en groepen uit omgeving; Minimaal 5 van de max 27 projecten opgestart.

Draagvlak verkregen bij de belangrijkste actoren (overheden, LTO, lokale groepen en TBO’s) uit het gebied voor onze rol als gebiedsregisseur. Opdracht door provincie is eind september aan GNMF verleend.; Uitvoering in oktober gestart in samenwerking met IVN. Omdat DLG wordt opgeheven contact gezocht met kavelruilspecialist uit de regio (Heerde) die situatie en boeren kent. Gestart met inventariserende ronde langs direct betrokkenen, (grondeigenaren in uiterwaard, overheden en belangenorganisaties).

In oktober projectorganisatie opgezet met GNMF, IVN en kavelruilspecialist en plan van aanpak en tijdsplanning opgesteld; In november/december 60 ‘keukentafelgesprekken’ gevoerd met boeren in met name de Hoenwaard over realisatie natuur, dan wel agrarisch natuurbeheer; IVN is gestart met draagvalkversterking natuur, landschap en cultuurhistorie bij vrijwilligers, scholieren en ondernemers.

Natura 2000 Gerealiseerd 185,5 uren / € 16.056,= Begroot 100 uren / € 9.000,=

Voorstellen gedaan om de instandhoudingsdoelstellingen te bevorderen

Geparticipeerd in diverse klankbordgroepen beheerplannen Gelderse Natura2000 gebieden,

Diverse bijeenkomsten Rijntakken, Achterhoek, Veluwe enz. bijgewoond;


en deze standpunten uitgedragen bij opstelling beheerplannen; Voorstellen gedaan zodat de GGOR’s effectief bijdragen aan anti-verdrogingsdoelen. Idem voor KRW t.a.v. waterkwaliteit; Voorstellen gedaan die leiden tot halvering depositie in 18 jaar; Draagvlak gerealiseerd bij achterban.

zoals Veluwe, Rijntakken, Achterhoek, Binnenveld; Vanwege vertraging in ter visie leggen PAS wel al voorbereidende besprekingen gehad met collega NMF’s en N&M, maar bespreken met achterban uitgesteld tot begin 2015; Beroep RvS ingesteld tegen aanwijzingsbesluit N2000 Rijntakken op begrenzing dijkhellingen en opheffen foerageergebieden ganzen en aanwijzingsbesluit Veluwe op te ruime exclavering recreatieterreinen e.d.; Tevens zienswijze ingediend tegen openstellen van de jacht op winterganzen.

Mede namens de natuurorganisaties reactie naar de STAS EZ m.b.t. het provinciale advies dijkhellingen buiten de aanwijzing Rijntakken te houden; Natura 2000 Rijntakken betrokken bij reacties op voorkeursstrategie Delta rivieren; Reactie lokale achterban m.b.t. Binnenveld alternatief ondersteund. Ingebracht in het landelijke overleg; TOP gebieden verdroging landelijk geagendeerd en bijdrage geleverd omgevingsvisie en -verordening Gelderland o.a. m.b.t. hydrologische beschermingszones en natte landnatuur; Begeleiding gegeven ecologisch dijkbeheer.

Lokale biodiversiteit verhogen Gerealiseerd geen uren / geen kosten Begroot 200 uren / € 19.400,= / onzeker € 10.400,=

Financiering geregeld voor dit project bij gemeenten; 2 trainingen georganiseerd: Plannen voor de Natuur met in totaal tenminste 20 deelnemers aangeboden

In 2014 is gekeken hoe en waar met dit project gestart kan worden. De ideeën in het project zijn kansrijk, maar het in de markt zetten van een dergelijke cursus vraagt om specifieke kennis, kunde en geloofwaardigheid.

Acquisitie bij ambtenaren is niet uitgevoerd, omdat na intern overleg het commercieel aanbieden van deze cursus niet kansrijk blijkt.

Tijdelijke natuur Gerealiseerd 62,0 uren / € 5.298,= Begroot 200 uren / € 18.000,= / onzeker € 9.000,=

Promotiemateriaal ontwikkeld over voordelen tijdelijke natuur; Bijeenkomsten georganiseerd waarop mogelijkheid van tijdelijke natuur wordt uitgedragen; Bij bedrijven en gemeenten een of meer projecten voor tijdelijke natuur geacquireerd en eerste project in uitvoering genomen.

Samen met VNO-NCW, Natuur en Milieu Overijssel en het Innovatienetwerk op 8 oktober een ronde tafelbijeenkomst georganiseerd voor Gelderse bedrijven over tijdelijke natuur, en de resultaten van deze bijeenkomst gedeeld; K3Delta tips gegeven over de mogelijkheid van tijdelijke natuur in de Eisenhowerplas bij Elst.

Hoewel het onderwerp Tijdelijke natuur positief wordt ontvangen, blijkt het bijzonder lastig om er projecten op te acquireren. Gemeenten en bedrijven doen het maken van een plan en het aanvragen van ontheffingen doorgaans met de ecoloog, of het adviesbureau waar ze al een samenwerkingsrelatie mee hebben; K3Delta is voornemens om de komende jaren tijdelijke natuur te realiseren.

Microplanologie Gerealiseerd 814,0 uren / € 67.445,= Begroot 835 uren / € 75.159,=

Gereageerd op bestemmingsplannen buitengebied enz. van Gelderse gemeenten; Minimaal 5 inspraakreacties in vooroverleg gegeven en waar mogelijk gemeentebestuur overtuigd van het gegrond zijn van gestelde bezwaren tegen bepaalde beleidsvoornemens; Oplossing gevonden voor minimaal 2 concrete casussen via overleg met overheden/initiatiefnemer;

Advisering rond zweefvliegterrein Malden, vliegveld Twente (effecten op Gelderland) Reactie gegeven op bestemmingsplan sportveld Otterlo, afgestemd met TBO’s en eigen achterban; Overleg gevoerd met gemeente Nijkerk en projectontwikkelaar over het Recreatieterrein Nieuw Hulckesteijn, Tevens zienswijze ingediend op grenscorrectie in herziening Omgevingsvisie; Werkgroep Parklaan Anders en GNMF hebben met succes actie gevoerd tegen de verbreding van de

Ontwikkeling vliegveld Twente is gestopt; Met gemeente Ede overeenstemming bereikt over inpassing en compensatie sportveld Otterlo; Inbreng Nieuw Hulckesteijn samen met lokale groep, onder meer via het plan “het Groene Alternatief. Onderdelen uit dit plan worden overgenomen, bijvoorbeeld de aanleg van faunaverblijven; Als lid van het WPA, zet GNMF zich samen met andere natuur- en milieuorganisaties en bewonersverenigingen


Inbreng afgestemd met achterban. Parklaan in Ede, zodat Landgoed Hoekelum werd gespaard. Wordt nu gezocht naar oplossingen om ook de Hoekelumse Eng te sparen; Bestemmingsplan aanleg fietspad Barneveld N310. GNMF heeft zienswijze ingediend vanwege ontbreken borging natuurcompensatie; Na deal hebben GNMF en SWMA toch zienswijze ingediend tegen Bestemmingsplan Julianatoren. Dit nadat bleek dat eigenaren illegaal bomen hadden gekapt, plus poging tot sluipende uitbreiding; Berkelland, zienswijze ingediend tegen bestemmingplan crematorium Haarlo; Samen met Vrienden Gorsselse Hei kritisch over bestemmingsplan buitengebied Lochem; Bestemmingsplan Wylerbergmeer Ubbergen Onvoldoende onderzoek is gedaan naar effecten op de natuur. Bestemmingsplan wordt aanpast; Bestemmingsplan Kastanjebos Otterlo/Ede Bezwaar gemaakt en beroep ingesteld; Met lokale groep bezwaar aangetekend tegen de verleende omgevingsvergunning door de gemeente voor de bouw van drie appartementencomplexen op landgoed Rhederhof te Rheden. Bij de provincie is gepleit voor opname van Rhederhof in de ecologische hoofdstructuur (GNN); Deelname aan Nijkerks klankbordroep bestemmingsplan buitengebied; Met lokale groep en Staatsbosbeheer beroep is aangetekend tegen het bestemmingsplan Huissensche Waarden in Lingewaard. Het Plan voor ontgronding is bij de Raad van State ter zitting ingetrokken; Bezwaar is gemaakt tegen de uitbreidingsaanvraag intensieve veehouderij Wichmond; Bezwaar gemaakt tegen mogelijke bouw van een hotel in het buitengebied bij het Kievitsveld, Emst; Een zienswijze is ingediend tegen de vestiging van een recycling bedrijf in buitengebied aan de

in voor een andere Parklaan die meer rekening houdt met de waardevolle omgeving. De gemeente bereidt een nieuw bestemmingsplan voor; N.a.v. zienswijze fietspad heeft de gemeente voor te realiseren natuurcompensatie, 0,8 ha boscompensatie bij de Wolweg geregeld; Overleg is gaande met de gemeente en SWMA over bomenkap en vermeende illegale uitbreidingen van het park Julianatoren in de natuur. Ook gemeente werd onaangenaam verrast door illegale bomenkap; Bezwaar crematorium, vragen nut noodzaak bouw in de EHS en vragen ladder duurzaam ruimtegebruik. Overeenstemming lijkt te zijn bereikt met de gemeente Lochem over de aanpassingen ervan; Een door de gemeente gehonoreerde natuurzone is bij de Raad van State, ondanks beroep van de RGV, in stand gebleven; Onderhandelingen over mogelijke natuurcompensatie voor leefgebied Daslopen nog. Samen met de lokale groep is de GNMF van mening dat het bestemmingsplan de bouw van appartementen niet toestaat. De bezwarencommissie is dit met hen eens. Doel is een plan die past bij Veluwerandzone. Voor een deel lijkt verzoek tot opname in GNN door provincie te worden gehonoreerd; Afspraken gemaakt over mogelijke ontwikkelingen van de landbouw in het nieuwe bestemmingsplan; Na vernietiging van bestemmingsplan Huissensche Waarden door RvS beraadt GNMF zich over mogelijkheden natuurontwikkelingsproject in de Huissensche Waarden. Samen met Ark, SBB; GNMF is van mening dat natuurbeschermingswet en WAV uitbreiding van de veehouderij niet toestaat; Overleg met de RGV en het Wellnes Centrum Veluwse Bron is gaande over extra natuurcompensatie; De gemeente buigt zich nog over de zienswijze. GNMF e.a. zijn van mening dat een afval verwerker op een industrieterrein thuishoort. Het betreft de voormalige Topwood-locatie


Scheggertdijk gemeente Lochem, buiten regulier industrieterrein; Bezwaar ingediend tegen omgevingsvergunning mestverwerkingsinstallatie Laarberg Berkelland; O.a. door GNMF zienswijze ingediend tegen aanvraag omgevingsvergunning voor een minicamping aan de Rauwershofweg 4 in de EHS, gemeente Winterswijk

Presentatie bedrijf die mestverwerkingsinstallatie gaat exploiteren lijkt te mooi om waar te zijn; De aanvrager heeft mede vanwege ingediende bezwaren de aanvraag ingetrokken.

Biodiversiteit in de bouwgrondstoffenmarkt Gerealiseerd geen uren Begroot 125 uren / € 11.250,= / onzeker € 11.250,=

Financiering geregeld voor dit project (subsidieaanvraag is reeds ingediend bij Agentschap en/of bijdrage K3Delta); De criteria zijn, na input van derde deskundigen, door de GNMF en K3Delta gezamenlijk vastgelegd; Jaarlijks zijn door K3Delta samen met de GNMF de nieuwe doelstellingen (soortenrijkdom en reductie uitstoot) bepaald en vertaald naar de werkpraktijk en vastgelegd in een plan van aanpak voor het betreffende jaar; Kennisuitwisselingsplan 2014 is opgesteld en Kennisuitwisselingsdag is uitgevoerd; Eerste nieuwsbrief is opgesteld en verzonden; Eerste presentatie binnen de branchevereniging is voorbereid.

Projectaanvraag bij Agentschap (tegenwoordig Rijksdienst voor Ondernemend Nederland geheten) is helaas afgewezen.

Met K3Delta nog een brainstorm gevoerd over aanvullende mogelijkheden, maar dit heeft uiteindelijk vanwege ontbreken financiering geen resultaat opgeleverd.

Speerpunt Mooi Landschap

Ruimte voor de rivier (Waalweelde) Gerealiseerd 222,5 uren / € 19.258,= Begroot 100 uren / € 9.000,=

Bijdrage geleverd aan de selectie en promotie van top projecten van Waalweelde; Bijgedragen aan de koppeling van ruimte voor de rivier en ruimte voor natuur, landschap en cultuurhistorie (LNC waarden) bij de uitvoering van de PKB t.a.v. de Waal;

Bijgedragen aan de selectie en promotie van Waalweeldeprojecten zoals Schone Waal. Hiervoor ook de promotie getrokken richting gemeenten (loopt in 2015 door);. Ook met succes ervoor geijverd dat projecten als Huissensche Waard door Waalweelde worden meegenomen i.v.m. kansen voor de natuur;

Deelgenomen aan Waalweelde, kerngroep en spiegelgroep evenals Natura 2000 voorkeursstrategie; Bijdrage geleverd aan uitvoering Deltaprogrammma Rivieren uiterwaardenbeheer; Presentatie Urban Regions of the Delta bijgewoond;


D.m.v. minimaal één bijeenkomst achterban geraadpleegd en waar nodig ondersteund.

Begeleiding pilot langsdammen (ook binnen Rivercare); Voor de procedure rondom de Huissensche Waard contact onderhouden met de achterban.

Spiegelgroep accent gelegd op ruimtelijke kwaliteit en ruimteoplossingen. Bijdragen aan het Beheer en ontwikkelplan Rijkswateren, m.b.t. rivieren.

Spiegelgroep Waalweelde Gerealiseerd 162,0 uren / € 21.455,= Begroot 100 uren / € 20.000,=

Als secretaris zorggedragen dat de spiegelgroep optimaal kan functioneren. door middel van: - De ondersteuning van de voorzitter; - Het voeren van het secretariaat; - Het incidenteel uitvoeren van opdrachten voor de Spiegelgroep.

De secretaris heeft gezorgd voor het optimaal functioneren van de spiegelgroep WaalWeelde. Binnen de overlegstructuur WaalWeelde heeft de secretaris de kerngroepbijeenkomsten en de spiegelgroepbijeenkomsten georganiseerd. Beide overleggen vinden vier keer per jaar plaats. Ook ondersteunt de secretaris de voorzitter bij zijn werkzaamheden voor de spiegelgroep. De agenda voor de spiegelgroep wordt gezamenlijk opgesteld en vervolgens aan de kerngroep voorgelegd. De spiegelgroep levert zo gevraagd en ongevraagd adviezen aan het Bestuurlijk Platform Waalweelde: Visieontwikkeling op de lange termijn; Projecten in uitvoering; Burgerparticipatie; Relatie hoogwater-beschermingsprogramma en Ruimtelijke maat-regelen Deltaprogramma Rivieren. Eind 2014 is gestart met voorbereidingen voor excursie naar Duitsland (gerealiseerd in januari 2015).

De Voorzitter neemt namens de spiegelgroep deel aan het bestuurlijk overleg hoogwaterbeschermings-programma van het waterschap rivierenland; Aan het eind van 2014 zijn voorbereidingen getroffen om een excursie naar Duitsland te organiseren met als doel meer inzicht te krijgen in grensoverschrijdende samenwerking en om de samenwerking in het rivierbeheer tussen de provincie Gelderland en Noordrijn-Westfalen te stimuleren. Deze excursie was begin 2015 en heeft de spiegelgroep goede inzichten gegeven; Ook is eind 2014 gestart met een evaluatie van de spiegelgroep. Doel van deze evaluatie is input te vormen voor de statenonderhandelingen; Verder zijn medio 2014 overleggen geweest over de integratie van de spiegelgroep-website in de nieuwe WaalWeelde-website.

Nacht van de Nacht Gerealiseerd 258,0 uren / € 24.293,= Begroot 245 uren / € 25.590,= / onzeker € 4.500,=

De tiende Nacht van de Nacht op 25 oktober 2014 in Gelderland geïnitieerd en gecoördineerd; Vrijwilligers getraind door IVN afhankelijk van doorgang Meerjarig Educatief Programma (zie B3); Meer dan 35 activiteiten met bij goede weer- omstandigheden tenminste 2.500 deelnemers zijn georganiseerd; Naast belevingsactiviteiten is bij alle activiteiten via foldermateriaal aandacht besteed aan het terugdringen van onnodige verlichting.

40 nachtactiviteiten georganiseerd met ruim 3.000 deelnemers; ` 4 speciale Nacht van de Nacht nieuwsbrieven zijn verstuurd naar bijna 140 Gelderse lezers (een verdubbeling ten opzichte van 2013). De GNMF heeft i.s.m. Dagblad de Gelderlander 2 nachtvaarten op de Waal en de IJssel georganiseerd, waaraan 300 personen deelnamen; Tijdens de avondactiviteiten zijn 2000 folders ‘Tips voor het donker’ over handelingsperspectief onder deelnemers verspreid; Zienswijze ingediend met als pleidooi om een betere lichtafscherming bij rozenkwekers in de Bommelerwaard. Helaas heeft dit niet tot het gewenste resultaat geleid.

De GNMF heeft 11 vrijwilligers benoemd tot ambassadeur van de Nacht van de Nacht; alle ambassadeurs hebben een ‘toolkit’ met tips voor nachtactiviteiten ontvangen. Dit heeft geleid tot extra aandacht voor nachtbeleving op 9 verschillende locaties in Gelderland en voor extra aandacht in lokale en regionale media; 10 vrijwilligers hebben deelgenomen aan een speciale excursie voor vrijwilligers van de Nacht van de Nacht. Bij 16 avondactiviteiten, zoals bij de beide bootexcursies i.s.m. De Gelderlander, is uitgebreid aandacht besteed aan de gevolgen en mogelijkheden om lichtvervuiling te verminderen; Adviezen gegeven aan Milieudefensie Arnhem over lichtbelevingsonderzoek in stadsparken.


Schone rivieren Gerealiseerd 17,0 uren / € 1.309,= Begroot 200 uren / € 20.000,=/onzeker € 10.000,=

Doorgang afhankelijk van goedkeuring Meerjarig Educatief Programma en/of subsidieverzoeken binnen Waalweelde, waaronder het afvalfonds van de gemeenten langs de Waal. Pilotproject langs de Waal uitgevoerd in tenminste 4 gemeenten met lokale achterban van IVN, SLG en GNMF en indien mogelijk samen met praktijkgericht onderwijs.

8 gemeenten hebben zich aangemeld voor het project; andere partners zijn RWS/I&M, provincie en WSRL. Doel: eerste helft 2015 in teken van opruimen zwerfvuil in uiterwaarden door lokale verenigingen. Tweede helft in teken van educatieve belevingsactiviteiten; IVN trekt het project; GNMF verzorgt communicatie. In december is een communicatieplan opgesteld, voor opzet beeldmerk en website, en als ondersteuning van gemeenten in hun communicatie met hun inwoners.

In het voorjaar van 2015 gaan in acht gemeenten langs de Waal groepen vrijwilligers de uiterwaarden schoonmaken, onder de noemer 'Waaljutters'. IVN/GNMF ondersteunen de gemeenten bij het werven van de groepen. Vanaf de zomer worden lokaal educatieve belevingsactiviteiten georganiseerd, die de schoonheid van de uiterwaarden in de schijnwerpers zetten.

Natuur, landschap en milieu Omgevingsvisie Gerealiseerd 97,0 uren / € 9.166,= Begroot 100,0 uren / € 9.000,=

Meegedacht over de vormgeving van instrumenten zoals de ladder en de verordening. Met TBO’s en manifestpartners gereageerd op de definitieve versie; Lobby richting Statenleden vormgegeven; Inspraak in PS gegeven; Achterban betrokken bij onze inspraak.

GNMF heeft bijdrage geleverd aan de Omgevingsvisie d.m.v. debatten, PRO, tekstsuggesties enz. Deze bijdrage met TBO’s afgestemd in NLO overleg; Met behulp van de PS nieuwsbrief, afspraken met Statenleden en d.m.v. inspraak, lobby richting Statenleden vormgegeven. Op verschillende momenten bijeenkomsten georganiseerd voor achterban (o.a. Veluwe en Achterhoek) t.b.v. informatie overdracht. Achterban opgeroepen actief mee te doen.

GNMF heeft veel aandacht besteed aan de vormgeving van de Omgevingsvisie; Via de manifestpartners is een advies gegeven voor het RO hoofdstuk;. Daarna met TBO’s invloed uitgeoefend op onderwerpen als natte landnatuur, stiltegebieden, GNN en GO, grondgebonden landbouw, intensieve landbouw, (wind)energie en bedrijventerreinen . Daarbij ook successen geboekt op gebied van landbouw en stiltegebieden.

Provinciale en Waterschap Verkiezingen Gerealiseerd 89,5 uren / € 8.180,= Begroot 150 uren/ € 14.500,=

Coalitie gesmeed gericht op de Provinciale- en Waterschapsverkiezingen; 10 puntenplan of variant daarop gemaakt voor lobby; Programmacommissies benaderd met onze wensen; Plan klaar voor verkiezingscampagne en de formatie.

Met de TBO’s, IVN en SLG een 5 puntenplan gemaakt voor de verkiezingsprogramma’s opgesteld door de programmacie’s van politieke partijen; Binnen PRO meegewerkt aan een agenda voor de nieuwe Staten; Initiatief genomen tot het Gelders Energie Akkoord en Wild van de Veluwe. Beide manifesten zijn gericht op de coalitie onderhandelingen meteen na de verkiezingen; Overleg gevoerd groene bestuurders, Water Natuurlijk regio en waterschappen.

5 puntenplan (Geef Natuur en Landschap de 5) heeft slecht beperkte invloed gehad, maar wel ingezet bij Oogstfeest van de natuurorganisaties; Initiatiefnemer van Gelder Energie Akkoord die moet leiden tot breed gesteunde aanbieding vlak voor de verkiezingen; Met TBO’s mede initiatiefnemer van Wild van de Veluwe. Dit als antwoord op de uitdaging van de gedeputeerde om wederom met een breed gedragen manifest te komen, om op deze manier invloed uit te oefenen op provinciaal beleid.

Landschapspark Danenberg Gerealiseerd 41,5 uren / € 3.561,= Begroot 50 uren / € 4.500,=

Er ligt een door achterban en bewoners gedragen plan voor Landschapspark

Het Integraal Landschapsplan voor de Danenberg is op een aantal punten, zoals het aandeel van rode

Vanaf de zomer heeft de ontwikkeling van het bestemmingsplan wederom vertraging opgelopen. Dit


Danenberg; Onze inbreng is er op gericht om het bestemmingsplan Danenberg eind 2014, uiterlijk begin 2015 door gemeenteraad vastgesteld te krijgen.

ontwikkelingen, aangepast, waardoor de landschappelijke kwaliteit is verbeterd. Dit aangepaste plan heeft lokaal nog steeds draagvlak (getoetst in de Werkgroep Danenberg).

werd met name veroorzaakt door personele wisselingen, zowel bestuurlijk als ambtelijk bij de gemeente. Bestemmingsplan zal nu op zijn vroegst eind 2015 kunnen worden vastgesteld.

Duurzame mobiliteit en logistiek Gerealiseerd 150,0 uren / € 13.547,= Begroot 100 uren / € 9.000,=

Heldere standpunten en inspraakreacties geleverd, mede gedragen door (lokale) natuur- en milieuorganisaties voor projecten voor zover die in 2014 aan bod komen, zoals 380 kV-Achterhoek, ViA15, N786, A12 Ede-Grijsoord; In samenwerking met bedrijfsleven en overheid regionaal gebruik ROP (Valburg) gepromoot en overslag weg/water in het rivierengebied op reeds natte locaties bevorderd; Bijeenkomst georganiseerd met bij de GNMF (aangesloten) groepen over duurzame logistiek in het rivierengebied.

Deelname bijeenkomst logistieke hotspot Rivierenland en overleg over A15-corridor, waarbij ingezet op duurzame en realistische keuzes voor transport en overslag in deze corridor; zienswijze ingesteld inpassingsplan Medel II, vanwege ontbreken deugdelijke onderbouwing noodzaak en slechte inpassing in omgeving; Natuurcompensatie A12 Ede-Grijsoord is in de aanbesteding mede als gevolg van onze inbreng goed meegenomen; Overeenstemming met gemeente Zaltbommel over compensatie sportvelden/ rondweg N322 en met gemeente Barneveld over bestemmingsplan Harselaar-Zuid fase 2 bereikt; Frequent overleg werkgroep van bewoners en milieuorganisaties doortrekking A15; Zienswijze ingediend op inpassingsplan 380 kV-lijn Achterhoek en afstemming met lokale organisaties; Via diverse kanalen aangeven dat nut/noodzaak van een Noordtak Achterhoek ontbreekt en dat met verbeterde inzet Betuweroute ook de overlast langs de IJssellijn beperkt blijft; Zienswijzen ingediend luchthavenbesluit Twente en Lelystad; Inspraak geleverd op grootschalige perifere detailhandel Apeldoorn (Hornbach), omdat dit leidt tot onnodige ruimteverspilling en aantasting landschap.

Met diverse betrokken is in kader van A15-corridor overlegd over realisatie van ROP, waarbij ingezet is op een integrale visie/aanpak van andere ruimtelijke ontwikkelingen (windturbines, verbreding A15) nabij deze locatie, omdat wij voorstander zijn van een kleinschalig regionaal ROP; In de discussie over de Noordtak Achterhoek hebben wij samen met diverse bewoners- en milieuorganisaties de werkgroep “Noordtak Achterhoek, vergeet ’t maar” opgericht om de kennis zoveel mogelijk te bundelen en effectief lobby te voeren tegen doortrekking. De Staatssecretaris volgt ook deze lijn. Inmiddels is de discussie over een Noordtak vanwege ontbreken noodzaak tot na 2020 uitgesteld; Het inpassingsplan voor de westelijke rondweg Voorthuizen (N3030), die wij de afgelopen jaren hebben ondersteund, is in november door PS vastgesteld.


DE GNMF VOOR EEN DUURZAAM GELDERLAND (B)

Speerpunt Klimaat en Energie


Natuurlijke veiligheid in het Deltaprogramma Rivieren

Gerealiseerd 157,0 uren / € 13.589,= Begroot 131 uren / € 11.750,= / onzeker € 5.000,=

Inbreng geleverd gericht op een Deltabeslissing veiligheid die voortaan uitgaat van een overstromingskans benadering i.p.v. overschrijdingskans, waarmee een integrale veiligheidsbenadering in beeld komt die meer kansen biedt aan duurzamere en natuurlijkere oplossingen dan alleen dijkverzwaringen; Inbreng geleverd gericht op de opname van drie Natuurlijke klimaatbuffers als voorkeursstrategie in het Deltaprogramma Rivieren.

Besluitvorming voorkeursstrategie DP Rivieren en Veiligheid begeleid in klankbordgroep Rivieren en Overleg Infrastructuur en Milieu. Bijgedragen aan de ontwikkeling en vertaling van het concept Smart Rivers samen met WWF, SBB en NM; Accent op ruimte voor de rivier i.c. retentie Rijnstrangen en Waal Maas connectie; Afstemmen strategie lobby met betrekking tot meekoppeltoets, Smart Rivers en uitgangspunten in samenwerking met Wereld Natuurfonds, Staatsbosbeheer, 12 provinciale Landschappen en Natuurmonumenten.

Bijgedragen aan de voorbereiding en evaluatie door Kennis voor Klimaat van de regionale adaptiestrategie rivieren (ORAS). Overleg Expertise netwerk Waterveiligheid (ENW) bijgewoond. Idem. Voortouw reactie op deltabeslissingen en tussentijdse wijziging NWP van CNK en NMF m.b.t. rivieren en veiligheid; Opgesteld en afgestemd i.o.m. lokale natuur en Milieugroepen langs de rijntakken. Deltacongres en Hoogwaterconferentie met Noordrijn-Westfalen bijgewoond.. Bijdrage geleverd aan diverse (internationale) evaluaties.

Klimaat en energie Gerealiseerd 207,0 uren / € 17.574,= Begroot 80 uren / € 7.200,=

Minimaal twee adviezen aan provinciale Staten gegeven over voorstellen van GS met betrekking tot de uitvoering van het Energietransitie Programma 2012-2015; Minimaal twee initiatieven voor duurzame energieopwekking ondersteund; Stappen gezet om CO2-prestatieladder geïmplementeerd te krijgen in provinciaal en eventueel gemeentelijk beleid.

GNMF heeft zienswijzen ingediend op de provinciale voorstellen om windenergie buiten Gelderland te realiseren (op zee bijvoorbeeld), investering recessiegelden door aansluiting regionaal warmtenet Nijmegen- Arnhem en tuinbouwgebied Bergerden, lagere aansluitkosten energie-initiatieven, versnelling energietransitie, Gelderse windvisie en revolverend instrumentarium; Voor ondersteuning burger energie initiatieven zie Hier Opgewekt project ; GNMF heeft met het Gelderse bedrijf Dusseldorp in maart en september 2014 dialooggesprekken in het kader van niveau 4 en 5 van de CO2 prestatieladder gevoerd;

Het idee is opgevat om samen met de provincie en Skao een bijeenkomst over de CO2 prestatieladder voor inkopers van Gelderse gemeenten te organiseren. Dit wordt vervolgd na bespreking van de nota in de Statencommissie; Contact is gelegd met Gelderse coördinatoren van de VNG- ondersteuningsstructuur (energiebesparing bij particuliere woningeigenaren). Daarbij is de landelijke campagne Kleur Uw Gemeente Groen van Meer Met Minder en de Natuur en Milieufederaties besproken. Mogelijkheden van samenwerking zijn aan de orde zijn onderzocht; Op initiatief van GNMF is samen met Alliander en het Klimaatverbond is het Gelders Energie Akkoord (GEA) gestart. Het GEA betreft een


In maart 2014 is overleg gevoerd met de teammanagers Ontwerp en Aanleg Wegen, Onderhoud Wegen, medewerker Contracten en beleidsmedewerker Duurzaam GWW van de provincie over de inzet en ervaring met de CO2 prestatieladder bij GWW door de provincie. Een nota voor de Statencommissie begin 2015 wordt afgewacht.

versnelling van de uitvoering van het landelijke Energieakkoord in. Het GEA wordt aan de hand van de landelijke tien pijlers opgezet en loopt in ieder geval door tot aan de provinciale verkiezingen.

Bedrijven, energie en milieu Gerealiseerd 275,0 uren / € 23.347,= Begroot 150 uren / € 13.500,=

Vijfmaal inbreng geleverd bij revisievergunningen dan wel aanscherping van vergunningen. Hierbij wordt proactief de dialoog met bedrijf en bevoegd gezag gezocht; Bij het leveren van inbreng wordt tevens gekeken naar het niveau van energie besparingsmaatregelen en opwekking van duurzame energie in de voorschriften en de mogelijkheden toepassing 5 jaar terugverdientermijn.

Bij 10 bedrijven is inbreng in de milieuvergunningen geleverd; Met de meeste bedrijven zoals asfaltcentrale en puinbreker Dura Vermeer Nijmegen, GDF Suez Nijmegen (planvorming opwekking duurzame energie, LNG overslag), Parenco (uitbreiding papierproductie), Mead Johnson Nijmegen, gieterij Doesburg (nieuwe vergunningaanvraag), Sealed Air en zandwinningsbedrijf Roelofs (verondiepen zandwinput Montferland) is een actieve dialoog gevoerd; Het beoordelen van energiemaatregelen en rendement is prominent bij de biomassa- en energiecentrales (GDF Suez Nijmegen en mestvergisting RMS te Groenlo) aan de orde geweest.

Met de beoordeling is concreet invulling gegeven aan de doelstelling om afdoende milieu- en gezondheidsbepalingen te realiseren in de betreffende vergunningen; Andere inbreng is geleverd bij de vergunningen van de volgende bedrijven: gieterij Vulcanus Doetinchem en verondiepen zandwinput Heijtink te Montferland. De GNMF neemt deel aan de landelijke klankbordgroep ‘bestrijdingsmiddelen en omwonenden’. Het blootstellings- en gezondheidsrisico van omwonenden bij fruit- en bollenteelt wordt daarbij onderzocht.

Stook je Rijk Gerealiseerd 314,0 uren / € 91.229,= Begroot 100 uren / € 15.540,= /onzeker € 11.222,=

Acquisitie financiering gerealiseerd (subsidie aanvraag reeds ingediend bij ministerie BZK); Huurdersbelangenverenigingen in Nijmegen en Apeldoorn zijn bewustgemaakt (‘woonlasten worden lager”) en gestimuleerd om met het nieuwe convenant aan de slag te gaan richting eigen corporatie; Gemeenteraden en -besturen en corporaties zijn gestimuleerd om actief te werken aan ambitieuze energieafspraken met corporaties in lijn met het Energieakkoord, en aan driepartijenoverleg in lijn met de herziening van de Woningwet (gelijkwaardige positie huurders) . Corporaties

Voor 2015 weer landelijke subsidie BZK gekregen voor verdere uitrol van dit project; Met steun van GNMF hebben huurders belangenverenigingen in Nijmegen en Apeldoorn corporaties gewezen op het belang van energiemonitoring; De vijf Nijmeegse corporaties hebben hun energie-prestaties van het afgelopen jaar tijdens een bijeenkomst toegelicht. De drie Apeldoornse corporatie hebben dit eveneens gedaan; In de gemeenten Nijmegen en Apeldoorn zijn corporaties ambitieuzer geworden bij de uitvoering van het convenant. De corporaties hebben

Het succes van de projecten Stook je Rijk 2011, 2013 en 2014 heeft geleid tot een vervolgopdracht voor 2015. De GNMF coördineert dan zestien Ronde-tafel gesprekken (waarvan twee in Gelderland); De behaalde resultaten laten zien dat de corporaties zich duidelijk bewust zijn geworden van de noodzaak van energiebesparing in de bestaande huurvoorraad en van de landelijke afspraken hierover met het ministerie (gemiddeld 3% CO2 reductie per jaar). Zij communiceren hier nu ook actief over;


geven de voortgang aan (in een lokale bijeenkomst); Projectcoördinatie van het landelijke project Stook je Rijk; Een landelijke slotbijeenkomst ter afsluiting van vervolgproject is succesvol georganiseerd.

aangegeven jaarlijks hun energieprestaties te presenteren en toe te lichten aan huurdersverenigingen en de raad; De GNMF heeft de landelijke projectcoördinatie ‘Stook je rijk’ 2014 uitgevoerd. De door de GNMF georganiseerde slotbijeenkomst ‘Stook je rijk’ is een landelijk succes geworden (70 deelnemers);

Huurdersverenigingen en raadsleden gebruiken de kansen die het Energieakkoord hen biedt.

Ondergrond/schalie- en steenkoolgas Gerealiseerd 30,5 uren / € 2.590,= Begroot 100 uren / € 10.500,=

Signalen gegeven richting landelijke politiek wanneer zich nieuwe ontwikkelingen voordoen; Inbreng geleverd voor STRONG, de Rijksstructuurvisie over schaliegas en de Omgevingsvisie; Advies gegeven richting gemeenten, onder andere over strijdig verklaring in bestemmingsplannen; Betrokken organisaties en burgers regelmatig geïnformeerd.

Landelijke ontwikkelingen gevolgd en het initiatief genomen tot een inspraakreactie (9 juli, samen met Natuurmonumenten en Gelders Erfgoed) op de conceptnotitie reikwijdte en detailniveau Structuurvisie Schaliegas; Inbreng geleverd voor STRONG, de Rijksstructuurvisie over de ondergrond.

Net als de Provincie Gelderland vindt de GNMF dat het aanboren van nieuwe bronnen van fossiele energie - zoals schaliegas - niet past in de transitiestrategie naar duurzame energieopwekking, zeker niet in Gelderland; Omdat besluitvorming plaatsvindt in Den Haag zijn we onderdeel van een bredere coalitie tegen schaliegaswinning. De totstandkoming van de Structuurvisie duurt lang, het moratorium is in 2014 opnieuw verlengd. Er was daarom geen aanleiding voor concrete Gelderse activiteiten.

Hier Opgewekt Gelderland Gerealiseerd 392,0 uren / € 34.896,= Begroot 425 uren / € 39.250,=/onzeker € 26.470,=

Acquisitie gerealiseerd bij provincie; Minimaal tien (nieuwe) lokale duurzame energie-initiatieven zijn versterkt door servicepunt; Eerstelijnsondersteuning geboden bij onder meer financiering en ledenwerving; Actief initiatieven met deskundigen en goede voorbeelden elders verbonden tijdens bijeenkomsten; Media-aandacht verworven voor lokale duurzame energie-initiatieven; Verdere voorstellen t.a.v. inzet provinciaal revolving fonds becommentarieerd zodat lokale initiatieven gebruik kunnen maken van fonds; Minimaal één lokaal initiatief is succesvol ondersteund ofwel er is een coöperatie opgericht die stroom levert;

Een projectvoorstel voor financiering van het Servicepunt HIER opgewekt Gelderland is in november 2014 ingediend. Het voorstel wordt opgenomen in het provinciale programma 2015;. Effectief begeleid zijn onder meer Burgerwindpark Nijmegen, Vallei Energie, Lingewaard Energie, Berkeland Energie, Tijdvoorgroen, Dorpsvereniging van Wichmond Vierakker, NovioVolta, Leur Energiek, Opgewekt Maas en Waal, Bronckhorst e.o. Energieneutraal (BOEN), bijvoorbeeld t.a.v. financiering, ledenwerving en haalbaarheid (van zonnedaken); Media-aandacht voor lokale duurzame energie-initiatieven bij burgerwindpark Nijmegen en Tijdvoorgroen; Het ontwikkelen van voorstellen ten aanzien van inzet van het provinciaal financieel instrumentarium voor lokale duurzame energie-initiatieven heeft plaatsgevonden in samenwerking

Gelderland heeft met de GNMF een provinciaal steunpunt voor lokale duurzame energie-initiatieven. Het steunpunt is een spin in het web van de Gelderse initiatieven en heeft via de campagne ‘HIER opgewekt’ goed zicht op de landelijke ontwikkelingen. Op de website van HIER opgewekt staan eind december 2014 46 Gelderse LDE; Het Servicepunt neemt deel aan een kerngroep voor de inhoud en organisatie van de CoP voor Gelderse lokale duurzame energie-initiatieven. In 2014 zijn werkplaatsen burgerwindparken en collectieve zonnedaken van start gegaan. Doel van de werkplaatsen is om tot échte realisatie van opwekking te komen. In 2015 start een werkplaats energiebesparing; Het Servicepunt is coördinator geweest van de werkplaats collectieve zonnedaken van de CoP.


met Gelderse voorlopers CoP, alsmede ver-betering van de regels van het instrumentarium; NovioVolta is succesvol ondersteund en levert nu ook stroom aan leden; In samenwerking met Agem en VKK-FDG is een bijeenkomst ‘Inspiratiesessie lokale energie’ georganiseerd; Naast eerstelijnsactiviteiten heeft het Steunpunt diverse andere activiteiten georganiseerd.

Vijf bijeenkomsten met steeds 25 deelnemers hebben plaatsgevonden; Voor de Vereniging Kleine Kernen Gelderland geeft het Steunpunt eerstelijnsondersteuning aan de dorpsverenigingen die actief zijn op het gebied van collectieve lokale opwekking van duurzame energie; In mei is er voor Gelderse statenleden, raadsleden, wethouders en energie- initiatieven een excursie naar het energieneutraal dorp Saerbeck in Duistland georganiseerd.

WindPower Nijmegen Gerealiseerd 444,5 uren / € 44.136,= en vervolg gerealiseerd 311,0 uren / € 26.731,=

Begroot 500 uren / € 50.000,=

Zo’n 500 (actieve) leden voor de coöperatie Windpower Nijmegen geworven; Samen met hen participatievorm(en) in het Windpark Nijmegen uitgewerkt en eerste start gemaakt met de werving van enkele duizenden participanten; Educatieve ondersteuning gerealiseerd zie Meerjarig Educatief Programma (onderdeel B7); Belangrijke stappen gezet in projectontwikkeling van het windpark.

Mede door ons goede lobbywerk heeft de Nijmeegse gemeenteraad op 1 oktober het bestemmingsplan vrijwel unaniem aangenomen; Op 5 oktober is de ‘Grootste Levende Windmolen’ gerealiseerd in de uiterwaarden bij Lent; Eerste wervingsplan voor participanten is opgesteld. Voorjaar 2015 wordt hiermee een start gemaakt; Samen met het IVN is een plan gemaakt voor het geven van lessen op (basis)scholen, uit te voeren in 2015. De coöperatie Windpower Nijmegen telde eind 2014 een kleine 400 leden en een zeskoppig bestuur. Via enkele actieve ledenwerkgroepen en het bestuur is de coöperatie nauw betrokken bij het opstellen van het financieel participatieplan en de randvoorwaarden voor de turbinekeuze. Besluitvorming over beide volgt in februari 2015.

Actief gelobbyd voor draagvlak voor het windpark bij omwonenden en politici; De GNMF zorgt via stichting Wiek-II voor de professionele uitvoering van de communicatie en werving van participaties voor het beoogd Windpark Nijmegen-Betuwe, en denkt ook actief mee over de ontwikkeling van het windpark; Daarnaast doet de GNMF veel uitvoerend werk voor de coöperatie Windpower Nijmegen; Rekening houdend met een aantal noodzakelijke randvoorwaarden, is de start van de uitgifte van participaties verschoven van oktober 2014 naar medio 2015.

Klimaatbestendige stad Gerealiseerd geen uren Begroot 40 uren / € 3.600,= / onzeker € 1.350,=

Financiering geregeld voor dit project; Bedrijven, maatschappelijke organisaties en overheden ondertekenen regionale intentieovereenkomsten; Onderdeel van de intentieovereenkomst is het realiseren van een groene infrastructuur als klimaatbuffer in het stedelijk gebied.

Gesprekken met waterschappen en gemeenten, waaronder waterschap Vallei en Veluwe gevoerd over subsidiemogelijkheden; Landelijke acquisitie opgezet, maar vanwege uitblijven succes ook weer voorlopig beëindigd; Intentie overeenkomst nog niet gerealiseerd. Collega organisatie NMO neemt stokje over.

Landelijk NMF/CNK project voorbereid.. Koplopergroep coalitie ruimtelijke adaptatie bijgewoond op verzoek van CNK en Natuur en Milieufederaties; Presentaties en stand voorbereid voor en tijdens het festival ruimtelijke adaptatie;.


Coalities onderzocht met waterschappen Vallei en Veluwe, Rivierenland, gemeenten, Grontmij en NMU.

Footprint Gerealiseerd 48,0 uren / € 6.356,= Begroot 100 uren / € 11.040,= / onzeker € 4,000,=

Projectenideeën ontwikkeld; Acquisitie gerealiseerd voor verdere ontwikkeling tool en projecten bij provincie en/of gemeenten; Bedrijven gepolst voor deelname aan footprint; Dagbladen benaderd voor opzetten enquête;

Startschot voor Voetafdruk Gelderland gegeven door een paginagroot artikel in Dagblad de Gelderlander (september 2014, duurzame dinsdag). Circa 600 respondenten personen hebben de Voetafdruk Gelderland ingevuld. 30 personen hebben zich aangemeld voor een maandelijkse nieuwsbrief met tips over duurzaam leven; Nog geen acquisitie gerealiseerd.

Vanwege vertraging in de samenwerking met de andere Natuur en Milieufederaties is nog weinig energie gestoken in acquisitie en projecten met gemeenten en/of bedrijven, die de footprint moeten verkleinen

Zoetwatervoorziening Gerealiseerd 60,0 uren / € 5.193,= Begroot 35 uren / € 3.150,= / onzeker € 950,=

Financiering geregeld voor dit project; Adequaat voorzieningenniveau water voor natuur opgenomen in het rijks en provinciaal omgevingsbeleid; Koppeling aan concrete natuurgebieden zoals de TOP lijst verdroogde gebieden.

Bijgedragen aan omgevingsvisie en –verordening Gelderland (o.a. natte landnatuur); Bijgedragen aan ontwikkeling en bescherming topgebieden verdroging in kader van deltaprogramma zoetwater hoge zandgronden (ZON)

Overleg met groene waterschap bestuurders, en binnen KRW overleg in Gelderland (Rijn west, -midden, -oost en Maas); Bijgedragen aan waterbeheerplan Vallei en Veluwe. Aanpassing ruimtelijke ordening bepleit voor een duurzaam watersysteem.

LNG-dialoog Gerealiseerd 31,5 uren / € 2.845,= Begroot 62 uren / € 5.580,= / onzeker € 3.150,=

Acquisitie gerealiseerd bij platform LNG; Inzet gepleegd zodat het beoogde proces leidt tot een gedeeld beeld over de inzet van LNG; Mede zorggedragen dat afspraken tussen de betrokken partijen vastgelegd worden in een overeenkomst; Zorggedragen dat de afspraken op regelmatige basis worden geëvalueerd en met betrokken partijen worden besproken.

GNMF heeft deelgenomen in de stuurgroep samen met Natuur en Milieu, de Zuid-Hollandse Natuur en Milieufederatie en vertegenwoordigers van het Platform LNG; De stuurgroep kwam in 2014 viermaal bijeen. De milieuorganisaties zien vooral de inzet van LNG in de scheepvaart als een positief milieueffect. TNO heeft in opdracht van de stuurgroep een effectenrapport opgesteld van gebruik van LNG in transport over water en de weg.

Voorjaar 2015 zal een door alle partijen gedragen afsprakennotitie verschijnen waarin is aangegeven hoe LNG in het transport kan worden ingezet; Discussie is er nog over externe veiligheid, gebruik van schaliegas in de keten en andere ongewenste ontwikkelingen.


SAMENWERKEN AAN HET NETWERK (C)

Speerpunt Achterban en Burgers


Regionale inbreng Gerealiseerd 108,0 uren / € 10.426,= Begroot 200 uren / € 19.000,=

Er zijn per regio minimaal 1 regiobijeenkomst, gericht op een specifiek regio gebonden onderwerp, georganiseerd, waarbij gezamenlijke standpunten en van lokale natuur en milieuorganisaties is gebundeld; Deze inbreng vertaald naar beleidsbeïnvloeding bijv. de vertegenwoordiger van maatschappelijke organisaties in de regiocommissie;

Inbreng en terugkoppeling geleverd in aanloop naar vaststelling van de omgevingsvisie met lokale vertegenwoordigers van lid-organisaties in Rivierenland, Veluwe en Achterhoek; Met lid-organisaties in met name de Achterhoek ontwikkelingen gevolgd van Biovergistingsinstallaties in Varsseveld en Groenlo. Ingesproken op bijeenkomst in Groenlo in overleg met achterban. Met CRO-leden (omwonenden en milieuorganisaties) over vliegveld Teuge inbreng afgestemd in CRO. Daarnaast overleg gevoerd over deelname in door het vliegveld geïnitieerd Omgevingsberaad Teuge met als doel het betrekken van de omgeving bij mogelijk toekomstige ontwikkelingen van het vliegveld en het in kaart brengen en verminderen van de overlast naar de omgeving.

Helaas bij eerste bijeenkomst van het Omgevingsberaad is de ambitie door de directie van het vliegveld teruggetrokken en is het omgevingsberaad verworden tot klankbordgroep.

Cursussen achterban Gerealiseerd 21,0 uren / € 1.849,= Begroot 100 uren / € 9.500,=

2 cursussen georganiseerd met minimaal 15 deelnemers met hulp van IVN.

1 workshop Introductie Media en Communicatie georganiseerd in samenwerking met IVN Gelderland met 30 deelnemers; 1 instapcursus Sociale Media georganiseerd in samenwerking met Milieudefensie Academie met 10 deelnemers

Mogelijkheden van structurele samenwerking met IVN en met Milieudefensie worden onderzocht.

Servicepunt natuur- en landschapsontwikkeling Gerealiseerd geen uren Begroot 75 uren / € 6.750,=

Doorgang afhankelijk van goedkeuring Meerjarig Educatief Programma (zie B6): Samen met IVN en SLG Servicepunt natuur- en landschapsontwikkeling opgezet en taakverdeling gemaakt.

Eind 2014 en begin 2015 organiseerde IVN Gelderland, in samenwerking met de Gelderse Natuur en Milieufederatie, de Groen Dichterbij Wintertour: een reeks van vier informatieve en inspirerende bijeenkomsten, bedoeld voor

In samenwerking met de GNMF neemt IVN het voortouw in het uitwerken van een Gelders Servicepunt Groene Burgerinitiatieven (SGB). Het SGB ondersteunt en versterkt de groeiende beweging van mensen die samen aan de slag


Eerste vragen beantwoord t.a.v. regelgeving e.d mensen die betrokken zijn bij een groen buurtproject of er één willen starten; Tijdens de bijeenkomsten in december, januari en februari gingen we in op fondsenwerving en financiering, juridische zaken, en samenwerken met de gemeente; In totaal hebben 115 mensen de Wintertour bijgewoond. De tips uit de Wintertour worden na afloop breder verspreid zodat een grotere groep geïnteresseerden hier gebruik van kan maken; GNMF concentreert zich op informeren initiatieven over o.a. regelgeving.

gaan met groene burgerinitiatieven in de eigen omgeving; Met de kennis van IVN, GNMF en SLG over regelgeving, het organiseren van betrokkenheid en financiën en goede voorbeelden en tips uit de praktijk, houden we initiatiefnemers enthousiast en betrokken en helpen we hen met het tot een succes maken van hun project; Als onderdeel hiervan is de GNMF begonnen met de organisatie van de Pluk van de Pettefletprijs 2015; een prijs voor degene die op gebied van natuur en milieu een grote bijdrage levert.

Helpdesk Gerealiseerd 237,0 uren / € 19.187,= Begroot 250 uren / € 23.500,=

Afhandelingen en registratie van ten minste 100 vragen; Succesvolle afhandeling van minimaal vijf lokaal spelende natuur- en milieukwesties; GNMF in het nieuws als effectieve ondersteuner van deze lokale groepen of burgers met deze vijf succesvolle kwesties.

Er zijn 65 vragen geregistreerd. Zes ervan waren er op 31 december 2014 nog in behandeling; Succesvolle advisering en/of bemiddeling van kwesties bij Bemmel (geluidsoverlast) en Didam (slibstort);

De meest voorkomende onderwerpen waren bomenkap en de uitbreiding van veehouderijen. Vraag over slibstort in zandplas bij Didam leidde tot publieke ondersteuning en Big Jump-actie, en ten slotte tot intrekking plan; 4 vragen waren gerelateerd aan bedrijven (terreinen) en 3 vragen aan effecten van wegen op omgeving.

Werving en binding achterban Gerealiseerd 405,5 uren / € 39.728,= Begroot 325 uren / € 36.790,=/onzeker € 4.990,=

100 aangesloten organisaties lid vereniging; Met tenminste 1 aangesloten lokale natuur- en milieugroep is een wervingsactie uitgevoerd; Minstens 2 campagneacties georganiseerd waaraan werving en binding is gekoppeld; Minimaal 5000 kennissen, 1500 deelnemers aan diverse activiteiten en 500 supporters in ons relatiebeheersysteem; Relatiedag(en) met minimaal 100 deelnemers georganiseerd;

Op 10 mei is de GNMF een vereniging geworden. Eind 2014 telt de vereniging 101 lid-organisaties en 141 particuliere leden; Medio 2014 zijn we de campagne Red de Bonte Dijken gestart: 1600 mensen hebben de petitie ondertekend, bijna 700 personen hebben zich aangemeld voor de speciale actienieuwsbrief. In september is de Voetafdruk Gelderland van start gegaan. 600 mensen hebben de scan ingevuld en 30 hebben zich aangemeld voor de nieuwsbrief; Ruim 400 burgers hebben hun handtekening gezet bij actie Hoekelum. In 2015 willen we in samenwerking met lokale groepen actief inzetten op (leden- en donateurs)werving voor deze groep; In mei en november zijn 2 ledenvergaderingen georganiseerd met in totaal circa 120 deelnemers.

In het relatiebeheersysteem staan eind 2014: 5200 kennissen, 3388 deelnemers, 178 supporters (het betreft hier per categorie unieke adressen). Het aantal supporters ligt lager dan beoogd, omdat we in het voorjaar van 2014 de definitie van deze groep hebben aangescherpt in een strategisch ledenwervingsplan voor de GNMF; Verder heeft de GNMF in samenwerking met terrein beherende organisaties, IVN en Landschapsbeheer Gelderland voor de 1ste keer het Gelders Oogstfeest georganiseerd met ruim 100 deelnemers; Kick-off bijeenkomst ledenwerving georganiseerd; Diverse adressenbestanden omgezet en ingevoerd; automatisering conversie adressenbestanden en uitvoer gegevens en


ondersteuning collega-federaties.

Ondersteuning voorloperbedrijven Gerealiseerd 162,0 uren / € 14.284,= Begroot 200 uren / € 18.000,=

Dankzij inbreng GNMF gaan 5 voorloperbedrijven duurzaam ondernemen in bedrijfsvoering meenemen; In eerste kwartaal 2014 is eerste bijeenkomst voor Gelderse bedrijven georganiseerd, afhankelijk van resultaten wordt tweede bijeenkomst georganiseerd; Het GNMF-netwerk bedrijfsvrienden wordt in 2014 verdubbeld (van 10 naar 20).

Samen met projectontwikkelaar een bijeenkomst georganiseerd met lokale natuur- en milieuorganisaties over inpassing van woningbouw op het TNO-terrein Apeldoorn, hetgeen leidde tot een aantal verbeterpunten; De tweede GNMF-netwerkbijeenkomst voor bedrijven heeft op 16 mei plaatsgevonden bij Interface te Scherpenzeel. Hieraan hebben 18 bedrijven deelgenomen, waarvan 8 van onze huidige bedrijfsvrienden.

Tijdens de netwerkbijeenkomst hield Klaas van Egmond, hoogleraar milieu en duurzaamheid aan de Universiteit van Utrecht en werkzaam binnen het Utrecht Sustainability Institute, een boeiende presentatie met als titel “Circulair wereldbeeld voor een circulaire economie”;

Geef om Gelderland Gerealiseerd 309,5 uren / € 27.643,= Begroot 300 uren / € 32.000,=

Minstens 2 actuele campagneacties en 2 jaarlijks terugkerende campagnes voor en met burgers en lokale groepen georganiseerd; Minimaal 1000 mensen betrokken bij actuele acties en projecten.

Berendonck: met heel veel burgers en betrokken bedrijven is gelobbyd en ingesproken bij de Wijchense gemeenteraad, op 13 maart zijn tijdens de besluitvormende raadsvergadering 3000 handtekeningen aangeboden; Kort voor de zomervakantie is de campagne ‘Red de bonte dijken’ gestart, om de waterschappen op te roepen tot dijkbeheer waarbij meer rekening wordt gehouden met flora en fauna. Er zijn 1600 handtekeningen opgehaald onder een petitie, die begin 2015 zal worden aangeboden; Met Stichting Milieuwerkgroepen Ede is eind 2014 een petitie gestart tegen de aanleg van een vierbaansweg door Landgoed Hoekelum. Op 31 december hadden ruim 400 burgers hun handtekening gezet onder het motto Parklaan Anders.

Begin van het jaar kwam de campagne tegen bouwplannen in de Berendonck tot een voorlopig slot. Het loopt nu verder in de vorm van juridische procedures; In het voorjaar zijn verschillende andere mogelijkheden voor publiekscampagnes verkend. Bezwaren tegen de kartbaan Eefde (Gorsselse heide) en mogelijke uitbreiding van vliegveld Teuge zijn onderzocht. Vooralsnog beperken we ons hier tot overleg met betrokkenen en enkele publieksexcursies en artikelen in de pers.


Communicatie en Overleggen


Externe communicatie Gerealiseerd 304,0 uren / € 22.729,= Begroot 250 uren / € 22.500,=

45 persberichten en artikelen (media); 25 e-nieuwsbrieven; 30.000 bezoeken website (brede publiek); 2.000 abonnees e-nieuwsbrief (brede publiek); 1.000 vrienden op Facebook; 750 volgers op Twitter.

Tussen haakjes staan de aantallen van 2013. 44 persberichten en artikelen (45); 17 e-nieuwsbrieven (15) en 19 actie e-nieuwsbrieven (5); 41.000 bezoeken aan website (33.600); 2.100 abonnees e-nieuwsbrief (1.500); 1.400 vrienden op Facebook (1.200); 877 volgers op Twitter (720).

De volgers van ons nieuws zijn op alle fronten in aantal toegenomen o.a. door concrete acties. Het bezoek aan de website steeg met bijna 25%; Het aantal verstuurde algemene e-nieuwsbrieven is licht afgenomen ten faveure van inzet social media, een trend die in 2013 is ingezet; De berichtgeving naar en in de traditionele media is hetzelfde gebleven; Opvallend nieuw zijn de directe contacten via de sociale media: vragen, tips en discussie.

Werkplan, jaarverslag, Seizoenbrieven en PS Gerealiseerd 71,5 uren / € 14.195,= Begroot 100 uren / € 16.000,=

7 PS Nieuwsbrieven (leden PS); 3 Seizoenbrieven; Jaarverslag en Werkplan, sluiten op elkaar aan volgens SMART-module, jaarverslag ook met jaarrekening en accountantsverklaring.

6 PS Nieuwsbrieven verstuurd; 3 Seizoenbrieven (oplage 1500, verspreid via achterban en bezoekerscentra) gemaakt; Jaarverslag 2013 (mei) en Werkplan 2015 (december) eindredactie van verzorgd.

Uit reacties van PS-leden blijkt dat zij de PS Nieuwsbrief op prijs stellen. Op hun verzoek zijn er adressen aan de lijst toegevoegd; De Seizoen brieven informeren onze achterban, donateurs, geïnteresseerden en het brede publiek (via bezoekerscentra) over actuele onderwerpen en werkzaamheden. Door de Seizoenbrieven kan beter worden aangesloten op actuele campagnes.

Bestuurlijke overleggen inclusief voorbereiding Gerealiseerd 284,0 uren / € 26.989,= Begroot 150 uren / € 14.029,=

Naar andere partijen helderheid geschapen over de standpunten van de GNMF; Afgestemde reacties vanuit de Gelderse natuur en milieuorganisaties; Door samenwerking invloed uitgeoefend op beslissers; Secretariaat Manifestoverleg (met waterschappen) vormgegeven; Secretariaat NLO vormgegeven.

Jaarlijkse gesprekken gevoerd met gedeputeerden Jan Jacob van Dijk en Annemiek Traag; Met aantal wethouders gesprekken gevoerd; Samenwerking Gelderse Natuur en Milieuorganisaties vormgegeven via organiseren van 5 Natuur en Landschap Overleggen; Samen met het waterschap Rijn en IJssel het bestuurlijk overleg georganiseerd tussen de Gelderse waterschappen en natuurorganisaties; Diverse adviezen gegeven in kader van PRO. Excursie Limburg georganiseerd met gedeputeerde Jan Jacob van Dijk; Mede-organisatie Oogstfeest in oktober 2014;

In kader van verbeteren onderlinge relatie en acquisitie; Uitvoering gegeven aan afspraken op het natuur en Landschapsoverleg; Opzet gezamenlijke excursie Limburg met bestuurlijke deelname van Gelderland gecoördineerd (begin 2014); Actief bijgedragen aan diverse PRO adviezen (zie jaarverslag PRO).


Samenwerkingsoverleg NMF Gerealiseerd 341,5 uren / € 31.653,= Begroot 235 uren / € 21.150,= /onzeker € 11.970,=

Samenwerking heeft geleid tot effectiever werken van de medewerkers van de GNMF. Effectiviteit samenwerking is vergroot, zowel intern (bedrijfsvoering) als extern; Samenwerking heeft geleid tot onderlinge uitwisseling en verbetering van de bedrijfsvoering; Met samenwerking zijn projecten geacquireerd. Door een Big Jump te organiseren, wil de GNMF aandacht vragen voor het belang van schoon oppervlaktewater

GNMF participeert in DB van de 12 NMF’s. DB geeft leiding aan de samenwerking. Verder participeert de GNMF in de themateams Klimaat en duurzame bedrijvigheid, Ruimte en natuur en Binding. Ook op het gebied van interne bedrijfsvoering zoeken we samenwerking; De NMF’s hebben geparticipeerd in het SER energieakkoord en zijn mede ondertekenaar; Acquisitie wordt geprofessionaliseerd, waarbij opwaarderen van succesvolle provinciale projecten de belangrijkste aanpak is. Samen met omwonenden een Big Jump georganiseerd in het Gat van Roelofs bij Nieuw-Dijk (Montferland). Er deden dertig mensen mee. De sprong was bedoeld als actie tegen de plannen voor mogelijke slibstort in de zandwinplas. Zowel in huis-aan-huisbladen als in de Gelderlander werd aandacht besteed aan de Big Jump.

Op het gebied van werving wordt gezamenlijk gewerkt aan deskundigheidsbevordering; Op het gebied van projectacquisitie wordt gezamenlijk ingezet o.a. op Footprint, Hier Opgewekt en uitwerking SER akkoord. De actie is voortgekomen uit een vraag aan de GNMF Helpdesk. Omwonenden vroegen de GNMF om advies en steun in verband met plannen voor verondieping. Mede naar aanleiding van de actie heeft de gemeente Montferland de plannen geblokkeerd.

Secretariaat Coördinatie Water Gerealiseerd 143,0 uren / € 12.377,= Begroot 40 uren / € 3.600,= / onzeker € 3.240

Natuur en milieudoelstellingen worden optimaal opgenomen in de Deltadeelprogramma’s en de nieuwe stroomgebied beheerplannen van de Kaderrichtlijn Water; De Natuur en Milieufederaties zijn bekend met de prioritaire landelijke waterthema’s; In het OIM zijn de belangrijke waterthema’s van de NMF en TBO’s op de agenda gezet;

Bijdrage aan acquisitie (klimaat actieve stad) en opstellen van concept acquisitieplannen (klimaat actieve stad en schoonwatersprong) en activiteitenplan Ruimte en Natuur. Werksessie reset Big Jump. Deelname aan en mee voorbereiden van Kopteam Ruimte en Natuur. Bijdragen wateroverleg en uitwisselen voortgang landelijk waterbeleid. Deltaprogramma en meekoppelprogramma water en natuur. Vertegenwoordigen van NMF in het landelijke OIM op het vlak van waterbeleid.

Bijwonen OIM en informatie-uitwisseling met NMF met betrekking tot Deltaprogramma en waterkwaliteit (KRW); coördinatie van de landelijke bijdragen Deltaprogramma, waaronder vooral de deelprogramma’s Veiligheid, Zoetwater en Nieuwbouw en Herstructurering; Kennis nemen en uitwisselen van informatie met NMF m.b.t. voorgenomen rijksbeleid waterkwaliteit en waterkwantiteit.

Samenwerking met IVN en SLG 2013-2015 Gerealiseerd 33,0 uren / € 3.192,= Begroot 119 uren / € 10.689,=

Meerjarig Educatief Programma goedgekeurd; Gezamenlijk werkplan voor 2014 uitgevoerd; Samenwerking in aantal projecten verbeterd Minimaal 1 bijeenkomst georganiseerd voor medewerkers onderling.

Met IVN en Landschapsbeheer Gelderland een gezamenlijk werkplan Meerjarig educatief programma opgesteld die in 2014 is uitgevoerd; Intensivering samenwerking heeft geleid tot gezamenlijke huisvesting. Verdere intensivering samenwerking verschoven naar 2015.

Vanwege discussie met provincie over werkplan kon de uitvoering pas in 2014 beginnen. Begin nog wat wennen, maar in de loop van het jaar steeds meer activiteiten opgestart (Hattemerpoort, windmolens, servicepunt N&L ontwikkeling).


Beroepsprocedures Gerealiseerd 64,0 uren / € 8.143,= Begroot 50 uren / € 5.000,=

Daar waar het strikt noodzakelijk is en/of uit overleg geen oplossing is gekomen kan besloten worden tot de gang naar de rechter en/of Raad van State. Dit bij groot belang voor natuur, milieu en landschap, het voorkomen van een precedentwerking of het realiseren van noodzakelijke jurisprudentie.

Mede namens vereniging Natuurmonumenten, is een beroep ingediend tegen het Bestemmingplan buitengebied Lochem 2010 correctieve herziening vanwege het mede bestemmen van agrarische gronden met waarde en EHS voor sport- en motorsportterrein; Beroep is ingesteld en schorsingsverzoek ingediend voor bestemmingsplan bedrijventerrein Kanaalhavens Nijmegen, samen met gemeente Beuningen en vier lokale bewoners- en milieuorganisaties, vanwege niet in acht nemen van de VNG-richtafstanden voor risicovolle bedrijven tot woonbebouwing in Weurt; Met aangesloten groepen en 20tal omwonenden is beroep ingesteld tegen het bestemmingsplan Wylerbergmeer (uitbreiding recreatieactiviteiten en aanleg van recreatiewoningen) vanwege mogelijke gevolgen voor omwonenden en natuur. Beroep bestemmingsplan buitengebied Doetinchem gegrond verklaard. Toets op mogelijke milieueffecten van uitbreidingen in de landbouw was onzorgvuldig uitgevoerd. Mogelijke aantasting van landgoed ’t Maetje als gevolg van het toestaan van bedrijvigheid was niet zorgvuldig gewogen; Samen met Het Geldersch Landschap en Stichting SME beroep bij de RvS ingesteld tegen het bestemmingsplan Parklaan Ede vanwege aantasting EHS, Natura2000 en cultuurhistorisch waardevol landschap (Veluwe overgang); Beroep is ingediend tegen de aanwijzingsbesluiten N2000 Veluwe en Rijntakken. Voor wat betreft de Veluwe richt het beroep zich met name op het exclaveren van diverse terreinen. Het beroep inzake de Rijntakken richt zich op de vraag of met de begrenzingen voldoende rekening is gehouden met voorkomende stroomdalgraslanden langs dijken;

Het beroep Lochem is gehonoreerd. De gemeente moet het bestemmingsplan aanpassen. Verder maakt de gemeente nadere afspraken over het gebruik van de gronden voor recreatiedoeleinden met Vrienden van de Gorsselse Hei; Beroep op 1 onderdeel gehonoreerd. Namelijk met betrekking tot de capaciteitsuitbreiding van een aanwezige puinbreker. Milieueffecten waren onvoldoende onderzocht. De Raad van State heeft de mogelijkheden voor de puinbreker ingeperkt door hierin te voorzien; Het beroep is toegewezen voor wat betreft het ontbreken van een goed natuuronderzoek en effecten op bijvoorbeeld de otter. De gemeente moet dit onderzoek alsnog uitvoeren. Bestemmingplan buitengebied Doetinchem is vanwege de vele fouten, onder meer op het onderdeel landbouw en milieu en aantasting van landgoed t’ Maetje als onderdeel van de EHS geheel vernietigd; Beroep toegewezen; gemeente heeft nagelaten om op voorhand een andere invulling van de Parklaan in het plan op te nemen (tracéverschuiving). Ook aantasting van Natura2000 en daar voorkomende beschermde habitat kon niet door de beugel; Voor de Veluwe zijn de gevolgen van exclaveren niet goed onderzocht o.a. vanwege het feit dat veel betreffende gronden wel degelijk een natuurbeheerdoel hebben in het provinciale natuurbeheerplan en daarmee leefgebieden vormen voor aangewezen beschermde soorten;. Het beroep flora en faunawet Berendonck richtte zich tegen de aantasting van het leefgebied van de das. Het beroep is toegewezen. Besluit van de Staatsecretaris was onzorgvuldig en hij moet de bezwaren tegen de ontheffing ff-wet opnieuw wegen;


Beroep is ingediend tegen de ontwikkeling van een Wellnescentrum op de Berendonck en daaraan gelieerde ontheffing flora en faunawet Berendonck. Samen met omwonenden en Das en Boom is deze procedure ingezet; Beroepen ingesteld tegen het inpassingsplan Medel II fase a en verruiming gebruik vliegveld Teuge in de avonduren door installatie van baanverlichting.

Beroep tegen het bestemmingsplan Harselaar Zuid te Barneveld ingetrokken, nadat overeenstemming is bereikt over intrekken ammoniakrechten en compensatie Esvelderbeek

Klachtenlijn Geen urenregistratie / geen kosten Geen uren opgenomen in begroting

Binnen 14 dagen afhandelen van klacht door geven van ter zake doende reactie;

Eén klacht binnengekomen over ongevraagd informatie mailen over steenkoolgasactie binnen 2 dagen afgehandeld.

Klager vond opsturen informatie onbeschoft, maar had bij zetten handtekening tegen steenkoolgas aangegeven dat hij op de hoogte wilde worden gehouden.

Acquisitie Gerealiseerd 198,0 uren / € 17.057,= Begroot 193 uren/€ 35.100,=/onzeker € 17.370,=

Acquireren van projecten, nog uit te voeren in 2014, ter grootte van minimaal € 13.410,= en acquireren van nieuwe projecten voor 2015.

De acquisitie van de projecten “Stook je Rijk 2015”, “Hier Opgewekt Gelderland 2015”, vervolg “Windpower Nijmegen” en “Hattemerpoort gebiedsregie” zijn succesvol verlopen.

Het acquireren van projecten neemt een steeds groter tijdsbeslag in van de werkzaamheden van de GNMF. Om te voorkomen dat deze kosten teveel op de overhead van de GNMF drukken, worden deze apart gefinancierd uit eigen middelen.


BELEID EN ORGANISATIE

Keuze van de projecten en activiteiten in relatie tot provinciale prioriteiten

De GNMF heeft op basis van eigen prioriteiten, prioriteiten van haar achterban en prioriteiten die gezamenlijk gemaakt zijn met andere milieufederaties gekozen voor een mix van projecten en activiteiten. De GNMF-prioriteiten werden mede ingegeven door de prioriteiten van de Provincie (PS en GS), het bestuursakkoord tussen Rijk en Provincies en het werkgebied van de provincie dat zich vooral richt op het groenblauwe raamwerk en het rode raamwerk. Zo zijn de volgende prioriteiten uit het Collegeakkoord van GS en Provinciale Staten vertaald naar de volgende concrete projecten en activiteiten:

Andere houding t.a.v. meer betrekken burgers bij activiteiten en keuzes (Uitdagend Gelderland pag

3): zie projecten Geef om Gelderland, Groei Veestapel, Berendonck, Schaliegas, Nacht van de

Nacht, maar ook opzetten coöperatie windenergie Nijmegen, Beginspraak, Ondersteuning

Voorloperbedrijven en Meerjarig educatief programma;

Speerpunt Dynamische steden en vitale regio’s: zie structureel werk Regio overleggen achterban,

adviesverlening in de PRO en inzet op lokaal duurzame energieprojecten

Speerpunt Bereikbaarheid: zie structureel werk Wegen mobiliteit, bedrijventerreinen en logistiek;

Speerpunt Ruimtelijke Ordening: zie adviesverlening in PRO, bijdrage via Manifestpartners en als

voorzitter werkgroep Planologie van manifestpartners en gemeenten;

Speerpunt Water: zie projecten Regionaal waterbeleid, Big Jump, Deltaprogramma Rivieren en

Ruimte voor de rivier;

Speerpunt Klimaat en energie o.a. t.a.v. energietransitie en Revolving fund: zie project Stook je Rijk,

Servicepunt Hier opgewekt, structureel werk Klimaat en energie en Klimaatcorridor A15;

Speerpunten Landelijk gebied/Nieuwe contouren voor de EHS: zie voorzitterschap

Planologiewerkgroep van de manifestpartners en de gemeenten.


Interne organisatie 2014 was voor de GNMF een goed jaar. Het personeelsbestand is zelfs in de loop van het jaar iets uitgebreid met een projectmedewerker realisatie nieuwe natuur. Per 1 januari heeft een oudgediende de organisatie verlaten, waardoor ruimte is gecreëerd voor nog meer projectmatig werken. Dit heeft wel betekend dat er eenmalig extra kosten zijn gemaakt, zodat 2014 niet met een positief saldo is afgesloten. Net zoals voorheen is er volop werk gemaakt van acquisitie, om de terugloop van de budgetsubsidie te kunnen ondervangen en om aan de inspanningsverplichting (budgetsubsidie beperkten tot 40% van de omzet) van de provincie te voldoen. In combinatie met enkele kleine bezuinigingen is deze doelstelling gerealiseerd. Verwachting is dat het percentrage budgetsubsidie t.a.v. de totale omzet in de komende jaren onder de 40% zal blijven vanwege een verdere vermindering van de structurele bijdrage van de provincie. Bestuur en Raad van Advies

Rol van het bestuur: de Algemene Ledenvergadering van de vereniging GNMF kiest een Bestuur

In het bestuur hebben zitting: vertegenwoordigers van de lid organisaties en individuele leden.

Het bestuur stuurt de Vereniging aan t.w.: het bureau van de GNMF met als verantwoordelijke de

directeur, de activiteiten, de strategische koers, de organisatie en de financiële gang van zaken. Daartoe

stelt zij 4 jaarlijks een Strategisch plan op met daarin globaal het beleid voor die jaren. Jaarlijks stelt zij

het Werkplan en de Begroting vast evenals het Jaarverslag en de Jaarrekening.

De leden hebben een controlerende rol richting het bestuur, directeur en bureau. Dit doet zij door 2 maal

per jaar op een Algemene Ledenvergadering het jaarverslag, de jaarrekening (kascontrolecommissie en

accountantsverklaring), het werkplan (strategisch plan) en de begroting vast te stellen.

Gewenste samenstelling bestuur: De leden van het bestuur worden enerzijds gekozen uit de lid

organisaties. Van deze leden wordt verwacht dat ze weten wat er in de achterban van de GNMF leeft en

dat zij deze meningen op bestuurlijk niveau kunnen vertalen en vertolken. Dit heeft zowel te maken met

verwachtingen ten aanzien van de inbreng van de GNMF, inhoudelijke inbreng, regionale inbreng als wel

verschillen tussen meer milieu gerichte en meer natuur en landschap gerichte groepen.

Van de individuele leden wordt verwacht dat ze op bestuurlijk niveau de geluiden uit de samenleving

kunnen vertalen naar gewenste activiteiten van de GNMF. Daarnaast wordt inhoudelijke en

communicatieve kennis verwacht op de inhoudelijke terreinen waar de GNMF zich mee bezig houdt.

De Voorzitter: De voorzitter is bij voorkeur een gezaghebbend figuur, die in Gelderland aanzien heeft en

beschikt over een breed netwerk. De voorzitter is als bestuurder aanspreekpunt voor aangesloten

organisaties, In de externe profilering opereert de voorzitter complementair aan de dire

Jaarverslag 2014 Gelderse Natuur en Milieufederatie€¦ · Gelderse Natuur en Milieufederatie •...

Documents

Transcript of Jaarverslag 2014 Gelderse Natuur en Milieufederatie€¦ · Gelderse Natuur en Milieufederatie •...