JAARVERSLAG 2011 - Huisartsenpraktijk Spaarndam...JAARVERSLAG 2011 HUISARTSENPRAKTIJK SPAARNDAM...
Transcript of JAARVERSLAG 2011 - Huisartsenpraktijk Spaarndam...JAARVERSLAG 2011 HUISARTSENPRAKTIJK SPAARNDAM...
JAARVERSLAG 2011
HUISARTSENPRAKTIJK SPAARNDAM
Ringweg 36
2064KK Spaarndam
www.hendriks-spaarndam.praktijkinfo.nl
2
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave ......................................................................................................................................... 2
Hoofdstuk 1 Inleiding ................................................................................................................................ 4
Leeswijzer .................................................................................................................................................................................. 4
Doelstellingen van dit jaarverslag .............................................................................................................................................. 5
Hoofdstuk 2 Infrastructuur en organisatie ................................................................................................ 6
Facilitering praktijkruimte en verslaglegging ............................................................................................................................. 6
Praktijkuitrusting ................................................................................................................................................................... 6
Automatisering ...................................................................................................................................................................... 6
Verslaglegging medische gegevens ........................................................................................................................................ 7
Praktijkorganisatie ..................................................................................................................................................................... 7
Spreekuren ............................................................................................................................................................................ 7
Bereikbaarheid ...................................................................................................................................................................... 9
Werkbelasting ..................................................................................................................................................................... 10
Ruimtegebrek ...................................................................................................................................................................... 13
Samenvatting hoofdstuk 2 ....................................................................................................................................................... 13
Hoofdstuk 3 Kwaliteitbeleid .................................................................................................................... 14
Medewerkers ........................................................................................................................................................................... 14
Opleidingsplan en scholing ...................................................................................................................................................... 15
Opleidingsplan ..................................................................................................................................................................... 15
Scholing ............................................................................................................................................................................... 15
Documentenbeheer ................................................................................................................................................................. 18
Veiligheid en Privacy ................................................................................................................................................................ 18
Registratie kwaliteit ................................................................................................................................................................. 19
Interne audits ...................................................................................................................................................................... 19
Externe audits ..................................................................................................................................................................... 21
Communicatie .......................................................................................................................................................................... 23
Intern en extern overleg ...................................................................................................................................................... 23
Overleg met patiënten ........................................................................................................................................................ 23
Overleg regionaal ................................................................................................................................................................ 23
Samenvatting hoofdstuk 3 ....................................................................................................................................................... 23
Hoofdstuk 4 Patiënten ............................................................................................................................ 24
Bevolking Spaarndam .............................................................................................................................................................. 24
Praktijkpopulatie ..................................................................................................................................................................... 25
Verschillen bevolking versus patiëntenpopulatie .................................................................................................................... 28
Samenvatting hoofdstuk 4 ....................................................................................................................................................... 28
Hoofdstuk 5 Aandoeningen en preventie ................................................................................................ 29
Chronische ziektes ................................................................................................................................................................... 29
Hart- en vaatziekten ............................................................................................................................................................ 31
3
Hartfalen ............................................................................................................................................................................. 33
Diabetes Mellitus ................................................................................................................................................................. 35
Astma en COPD ................................................................................................................................................................... 39
Meest voorkomende contacten ............................................................................................................................................... 40
Top 25 contacten ................................................................................................................................................................. 40
Wie komen niet ................................................................................................................................................................... 42
Wie komen vaak .................................................................................................................................................................. 42
Preventie .................................................................................................................................................................................. 43
50+ screening op HVZ .......................................................................................................................................................... 43
Griep preventie ................................................................................................................................................................... 44
Cervixscreening ................................................................................................................................................................... 45
Stoppen met roken .............................................................................................................................................................. 46
Ouderen en polyfarmacie .................................................................................................................................................... 48
Samenvatting hoofdstuk 5 ....................................................................................................................................................... 49
Hoofdstuk 6 Medisch handelen ............................................................................................................... 50
Voorschrijven medicatie .......................................................................................................................................................... 50
Top 10 medicatie ................................................................................................................................................................. 50
Voorschrijfcijfers FTO .......................................................................................................................................................... 51
Voorschrijven van antibiotica .............................................................................................................................................. 52
Verrichtingen ........................................................................................................................................................................... 55
Verwijzingen ............................................................................................................................................................................ 57
Samenvatting hoofdstuk 6 ....................................................................................................................................................... 60
Hoofdstuk 7 Conclusies ........................................................................................................................... 61
Samenvatting ........................................................................................................................................................................... 61
Analyse..................................................................................................................................................................................... 63
Acties en verbeterplannen ....................................................................................................................................................... 64
Jaarplan 2012 ......................................................................................................................................... 65
Bijlage 1 Afkortingen .............................................................................................................................. 74
4
Hoofdstuk 1 Inleiding
Leeswijzer
Het jaarverslag 2011 is qua inhoud en indeling veranderd t.o.v. de jaarverslagen 2008 t/m
2010. De hoofdstukken die betrekking hadden op het profiel van de praktijk, de missie en visie,
het zorgaanbod, de interne en externe communicatie, ons professioneel handelen en
kwaliteitssysteem zijn nu opgenomen in het Kwaliteitshandboek Spaarndam en niet meer in het
jaarverslag. In het Kwaliteitshandboek staan dus de zaken die de basis van de praktijk vormen
en in mindere mate aan verandering onderhevig zijn.
In het Jaarverslag worden vanaf 2011 alleen die onderwerpen opgenomen die verband houden
met het primaire proces, met de patiënten en de behandelingen. In dit jaarverslag wordt zoveel
mogelijk gebruik gemaakt van grafieken, zodat in één oogopslag trends in de afgelopen jaren
zichtbaar worden.
Regelmatig wordt in het jaarverslag verwezen naar een bepaald document met een nummer.
Alle aanwezige en gebruikte documenten van de huisartsenpraktijk zijn verzameld en
gestructureerd in de distributiematrix documenten Spaarndam. Meer hierover kunt u lezen in
Hoofdstuk 3. De volledige distributiematrix met een opsomming van alle documenten is op de
website van de praktijk te lezen.
In Hoofdstuk 2 “Infrastructuur en organisatie” zal worden ingegaan op wijzigingen in de
praktijkuitrusting, de organisatie en de bereikbaarheid. Tevens wordt de werkbelasting
besproken.
Hoofdstuk 3 “Kwaliteitsbeleid” geeft ondermeer een overzicht van de scholing van alle
medewerkers in het afgelopen jaar. Ons nieuwe documenten beheer en ons nieuwe
kwaliteitssysteem worden kort uitgelegd en verder beschreven in het Kwaliteitshandboek. Wel
wordt in het jaarverslag melding gedaan van de klachten en VIM registraties en wijzigingen in
interne en externe audits.
Hoofdstuk 4 “Patiënten” gaat in op de verhouding tussen de bevolking van Spaarndam t.o.v.
patiënten populatie van de huisartsenpraktijk.
Hoofdstuk 5 “Aandoeningen en preventie” is het belangrijkste en grootste hoofdstuk geworden
van het jaarverslag. Het beschrijft de cijfers over chronische en overige ziektes, de meest
voorkomende klachten, de top 25 contacten en ons beleid betreffende preventie.
Hoofdstuk 6 “Medisch handelen” handelt over de voorschrijfcijfers van medicatie, de getallen
betreffende verrichtingen en ons verwijzingsgedrag.
Hoofdstuk 7 “Conclusies” geeft een samenvatting en analyse van 2011, een overzicht van acties
en verbeterplannen en eindigt met het Jaarplan 2012.
Bijlage 1 bevat een lijst met gebruikte afkortingen in het jaarverslag.
5
Doelstellingen van dit jaarverslag
Het jaarverslag is bedoeld als expressie en als verantwoording van ons kwaliteitsbeleid.
Daarnaast is het een instrument om onderwerpen te selecteren voor het jaarplan 2012.
In het jaarplan 2012 zullen we de beleidsvoornemens voor het volgende jaar vastleggen.
Jaarverslag en jaarplan vormen een eenheid. Door middel van het jaarverslag/jaarplan geven
wij anderen inzicht in onze werkwijze. Het Kwaliteitshandboek vormt daarnaast de basis van
onze kwaliteit en ons beleid. Geïnteresseerden kunnen dit jaarverslag en het Kwaliteitshandboek
ook lezen op de praktijkwebsite: www.hendriks-spaarndam.praktijkinfo.nl.
6
Hoofdstuk 2 Infrastructuur en organisatie
Facilitering praktijkruimte en verslaglegging
Praktijkuitrusting
De complete lijst van middelen (medische apparatuur, automatisering, instrumentarium) is
verzameld in document ‘D120 Middelen lijst’. Tabel 2a geeft inzicht in de nieuw aangeschafte
apparatuur in 2011. De autoclaaf (coaguleren van kleine huidafwijkingen) werd vernieuwd. De
Propulse (elektrische oorspuit) werd vernieuwd i.v.m. te veel technische problemen met het
oude apparaat. De Uricult (broedstoof voor urine) werd aangeschaft om te zien of we hiermee
beter onderbouwd antibiotica kunnen voorschrijven bij vermeende urineweginfecties en ter
voorkoming van het te vaak aanvragen van urinekweken bij het laboratorium. Medische
apparatuur wordt jaarlijks geijkt. De systematiek hiervan is vastgelegd in document ‘D189
IJking van apparatuur’.
Tabel 2a Praktijkuitrusting, nieuwe medische apparaten
Praktijk uitrusting
medische
apparaten
Aantal Type Datum
aanschaf
Autoclaaf 1 Melag Euroklav
23-S
2011
Elektrisch oor
uitspuitapparaat
1 Propulse 2011
Uricult 1 Orion 2011
Automatisering
Voorbereidingen voor het EPD hadden tot gevolg dat UZI paslezers moesten worden
geïnstalleerd op alle computers. Een nieuwe PC moest daarvoor worden aangeschaft. Voor alle
medewerkers werden UZI passen aangevraagd en geactiveerd. Alle patiënten werden
aangemeld bij het EPD. Of het EPD er uiteindelijk komt is nog de vraag, maar we zijn
voorbereid.
I.v.m. traagheid van de PC’s en veroudering (aanschaf 2003) werden nieuwe PC’s aangeschaft
met een goed resultaat op de snelheid van werken.
Een 2e scanner voor de assistentes aan de balie werd geïnstalleerd, zodat er op rustige
momenten aan de telefoon ter plekke brieven kunnen worden ingescand.
In september 2011 zijn we gestart met MijnGezondheid.net (MGN), een patiëntenportaal. Het
werd geïnstalleerd en wordt onderhouden door Pharmapartners, dat ook het HIS (huisartsen
informatie systeem) onderhoudt. Patiënten die zich aanmelden voor MGN kunnen online
afspraken maken op onze spreekuren, kunnen hun medische dossier inzien voor wat betreft
medicatie en medische diagnoses, kunnen online herhaalmedicatie aanvragen en krijgen een
bericht van ons als de uitslag van een laboratoriumuitslag bekend wordt.
7
Tabel 2b Praktijkuitrusting, nieuwe ICT voorzieningen
Praktijk
uitrusting
automatisering
Aantal Type Datum
aanschaf
PC met office 2010 4 HP 2011
Laptop 1 HP Probook 2011
Scanner 1 Fujitsu 2011
Uzipas lezers 5 Omnikey 3121 2011
MGN Nvt Pharmapartners 2011
Verslaglegging medische gegevens
De praktijk maakt gebruik van het Huisartseninformatiesysteem (HIS) ‘Medicom Grafisch’
waarop alle op deze locatie werkende huisartsen zijn aangesloten. Op het systeem zijn tevens
de collega-huisartsen van de Hagro (ten behoeve van evt. waarneming) en apotheek het
Catharinahuis aangesloten. Daarnaast is er een regionale koppeling van de medische gegevens
met de Spoedpost Zuid-Kennemerland.
Er zijn 5 werkplekken, allen met een internetaansluiting, waarvan twee in een spreekkamer, één
in het zgn. ‘lab’, één bij de telefoon en één in het zgn. ‘back-office’. Daarnaast heeft
praktijkeigenaar Pascale Hendriks een thuiswerkplek waarbij ingelogd kan worden op Medicom.
Praktijkorganisatie
Spreekuren
De spreekuurorganisatie van de praktijk is in onderstaande tabellen weergegeven. In maart
2011 is Anneke Droogsma verhuisd naar Friesland en is Esther van der Aa in dienst gekomen.
Aanvankelijk werkte Esther op maandag en vrijdag, sinds september 2011 ook op de dinsdag
(ook middag). Pascale Hendriks is op de dinsdagen thuis gaan werken om de administratie te
gaan doen en voor te bereiden op het ontwikkelen van het kwaliteitssysteem voor de praktijk.
Vanaf september 2011 is de praktijk dus alle dagen de gehele dag geopend (voor die tijd op
dinsdagmiddag gesloten).
Eén keer per maand heeft Pascale Hendriks avondspreekuur van 17.30- 19.30 uur. Sinds 2011
doen ook de assistentes Willy van Dijk en Willeke van der Lee op die avond om de beurt
avondspreekuur.
Ten behoeve van MGN is het mogelijk om op alle dagen en spreekuurtijden een afspraak te
maken via internet. Ook werden vanaf oktober 2011 nog extra spreekuurplekken gecreëerd:
een half uur voor het middag spreekuur van de huisartsen. Deze plekken kunnen alleen gebruikt
worden door patiënten die via MGN een afspraak willen maken. Als de rest van de spreekuren
vol is, dan is er voor MGN patiënten op die manier altijd nog de mogelijkheid om een afspraak
te maken. Op die manier willen we het aantrekkelijk maken voor patiënten om gebruik te
maken van MGN. Eind 2011 waren er 80 patiënten die gebruik maakten van MGN.
8
Tabel 2c Organisatie van het huisartsen spreekuur, vanaf september 2011
Type spreekuur Dagdeel Uren
Werkdag
Ma Di Wo Do Vr
Afspraakspreekuur Ochtend 8:00 tot 11:30 u PH+EA EA PH+MB PH EA
Afspraakspreekuur Middag 15:00 tot 16:00 u
15:30 tot 16:30 u
EA
PH
EA MB
PH
PH
EA
Telefonisch spreekuur
en visites
Middag 12:00 tot 15:00 u
12:00 tot 15:30 u
EA
PH
EA MB
PH
PH
EA
Bijzonder spreekuur Avond
17:30 tot 19:30 u
(1 x per 4 weken)
PH
VLK
Afspraken gemaakt via
MGN
Elke dag 14:30 tot 15:00 u
15:00 tot 15:30 u
EA
PH
EA MB
PH
PH
EA
PH=Pascale Hendriks, EA=Esther van der Aa, MB=Mildred Beeldman
Tabel 2d Organisatie van het spreekuur van assistentes en POH
Type spreekuur Dagdeel Uren
Werkdag
Ma Di Wo Do Vr
Laboratorium Ochtend 8:00 tot 9:00 u LAB
Assistentes
Afspraakspreekuur
Ochtend 8:00 tot 11:30 u WD MG
(9 u)
MG
Middag 13:30 tot 14:30 u MG WD WL WL
Visites/
telefoontjes
Middag 12:30 tot 13:30 u MG WD/MG WD WL WL
Bijzonder
spreekuur
Avond
17:30 tot 19:30 u
(1 x per 4 weken)
WD/
WL
POH
Afspraakspreekuur
Ochtend 8:00 tot 11:30 u CR CR
Middag 14:00 tot 16:00 u CR CR
Afspraken
gemaakt via MGN
Elke dag Alle tijden MG WD/CR WD MG/CR MG
Madeleine Graaman (MG), Willy van Dijk (WD), Willeke van der Lee (WL), Cockie van Rooijen (CR)
9
Bereikbaarheid
Ook in 2011 was de praktijk het gehele jaar geopend, op 1 dag na i.v.m. het jaarlijkse
praktijkoverleg. Telefonisch heeft de patiënt de keuze uit keuze 1 (spoed), keuze 2
(herhaalrecepten) en keuze 3 (spreken van de assistente). Keuze 2 is 24 uur per dag mogelijk.
Keuze 1 en 3 alleen tussen 8 en 17 uur.
Bij spoedgevallen toetst de patiënt een 1. In de ochtend neemt de assistente de spoedlijn met
voorrang op. In de middag wordt de spoedlijn doorgeschakeld naar het spoedmobiel. De patiënt
krijgt dan direct de assistente, huisarts of POH aan de telefoon, degene die op dat moment
(volgens afspraak) het spoedmobiel bij zich heeft.
Per 1 oktober 2011 hebben we ons ingeschreven voor de Plusmodule van Achmea (waarover in
Hoofdstuk 3 meer). Dit betekende o.a. dat we in de middagen beter bereikbaar moesten zijn.
Voorheen waren we vanaf 12 uur alleen voor dringende zaken bereikbaar via de spoedlijn. Vanaf
oktober hebben we voor de middagen de Doktersdienst ingeschakeld indien de patiënt keuze 3
intoetst: de telefonistes van de Doktersdienst noteren naam, geboortedatum, telefoonnummer
en een korte beschrijving van de klacht of de vraag van de patiënt. Dit bericht wordt naar twee
verschillende e-mail adressen van de praktijk gestuurd. Op elke werkplek kan de mail worden
ingezien. Degene die op dat moment het spoedmobiel bij zich heeft is ook verantwoordelijk voor
het in de gaten houden van de e-mail en het terugbellen van de patiënt. Dit kan de assistente
zijn, de huisarts of de POH.
Per 1 oktober is er de mogelijkheid om via MGN een afspraak te maken, zoals eerder
beschreven.
Tabel 2e Telefonische bereikbaarheid
Aansluiting
Nummer
Zonder tussenkomst open
voor patiënten
Praktijklijn algemeen 023-5370803
Keuze 3 08:00 uur tot 12:00 uur
Praktijklijn via
doktersdienst
023-5370803
Keuze 3 12:00 uur tot 17:00 uur
Spoedlijn 023-5370803
Keuze 1 08:00 uur tot 17:00 uur
Receptenlijn 023-5370803
Keuze 2 24 uur per dag
Herhaalrecepten via
internet
24 uur per dag
www.hendriks-paarndam.praktijkinfo.nl
en www.mijngezondheid.net (MGN)
Intercollegiale lijn 023-geheim 08:00 uur tot 17:00 uur
Fax 023-5389283 24 uur per dag
Mobiel spoed 06-geheim Doorschakeling via spoedlijn
12:00 tot 17:00 uur
10
Aansluiting
Nummer
Zonder tussenkomst open
voor patiënten
Afspraken maken via
MGN 24 uur per dag
De telefooncentrale is van het type NEC en geïnstalleerd door Advitronics in 2009. Buiten
kantooruren worden de patiënten via een telefonische boodschap doorverwezen naar de
Spoedpost waardoor de 24-uurs beschikbaarheid van huisartsgeneeskundige zorg is
gegarandeerd.
De praktijkartsen participeren in de dienstregeling van de Spoedpost, een samenwerking tussen
de regionale huisartsen (huisartsenpost) en de spoedeisende hulp van het Kennemer Gasthuis
te Haarlem in locatie Noord en Zuid.
Door middel van een Hagro overeenkomst is de waarneming gedurende calamiteiten zoals bij
ziekte geregeld.
Werkbelasting
In tabel 2f wordt het aantal werkdagen berekend in 2011.
Tabel 2f Werkdagen in 2011
Dagen
Jaar 365
Weekend 106
Feestdagen 3
Vakantie 0
Praktijkdag 1
Totaal vrij 110
Werkdagen 2011 255
Grafieken 2a t/m 2d laten de verschillen zien van de afgelopen 4 jaar in de patiënt contacten en
het aantal administratieve contacten. Een consulteenheid is een omrekening van een dubbel
consult, een visite of een telefoontje naar de tijdseenheid van een consult.
In Grafiek 2a is aan de linkerzijde te zien hoe het soort contacten met patiënten in de afgelopen jaren
is gewijzigd. Het aantal dubbele consulten (> 20 minuten) is sterk gestegen ten nadele van een lichte
daling van het aantal consulten. Verder is opvallend dat het aantal telefoontjes is verdubbeld in 2011 in
vergelijking tot 2008. Het aantal recepten is licht gedaald. Het aantal dubbele visites is iets gestegen
ten nadele van het aantal kortere visites.
Aan de rechter zijde van Grafiek 2a staat het aantal administratieve contacten per 1000 patiënten per
jaar. Het betreft administratieve toevoegingen aan het dossier van de patiënt zoals bij het verwerken
van elektronische post, laboratorium uitslagen, het berekenen van risico’s, het toevoegen van een
notitie etc. De enorme stijging van ruim 5000 administratieve handelingen in 2008 tot bijna 8000 in
11
2011 geeft goed weer dat ons werk ingewikkelder en zwaarder is geworden door de toename van
administratieve handelingen en allerlei soorten verantwoording zoals o.a. voor dit jaarverslag.
Grafiek 2a Contacten per 1000 patiënten per jaar
In grafiek 2b zijn de absolute cijfers te zien. De praktijk is in de loop van de jaren gegroeid, daarmee
ook het aantal contacten. Het aantal consulten is licht gedaald, de dubbele consulten gestegen. Er is
ook hier een forse stijging van het aantal telefonische contacten met patiënten.
Aan de rechterzijde, ook absoluut, de stijging van het aantal administratieve contacten.
Grafiek 2b Contacten absoluut per jaar
0
500
1000
1500
2000
2500
2008 2009 2010 2011
Aan
tal p
er j
aar p
er 1
00
0
pati
ën
ten
Consulteenheden/ 1000 patiënten
per jaar
consult
dubbel consult
telefonisch
consult
recept
visite
dubbele visite
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
2008 2009 2010 2011
Aan
tal con
tacte
n p
er 1
00
0
pati
ën
ten
Administratieve contacten/ 1000
patiënten
per jaar
Administratief
contact per 1000 patiënten
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
2008 2009 2010 2011
Aan
tallen
ab
solu
ut
per j
aar
Contacten per soort per jaar
consult
dubbel consult
telefonisch
consult
recept
visite
dubbele visite
0
5000
10000
15000
20000
25000
2008 2009 2010 2011
Aan
tallen
ab
solu
ut
Administratieve contacten per jaar
Administratief
contact absoluut
12
Een consulteenheid is een omrekening van een dubbel consult, een visite of een telefoontje naar de
tijdseenheid van een consult. Dit geeft een beter beeld van de werk- en tijdbelasting per dag. Grafiek
2c geeft een beeld hierover. Links zien we weer hetzelfde beeld als in de voorgaande grafieken. Rechts
is we het aantal consulteenheden van alle soorten per werkdag bij elkaar opgeteld. Zo is te zien dat het
aantal patiënt contacten per werkdag is toegenomen van 69 in 2008 naar 77 in 2011.
Grafiek 2c Consulteenheden per werkdag
Grafiek 2d geeft nog eens hetzelfde weer, maar dan zonder de omrekening in consulteenheden. Links
eenzelfde beeld als de gegevens per jaar in Grafiek 2b en 2c. Rechts de forse toename van het aantal
contacten per werkdag!
Grafiek 2d Contacten per werkdag per soort en totaal
0
5
10
15
20
25
30
2008 2009 2010 2011
Aan
tallen
con
su
lteen
hed
en
ab
solu
ut
per w
erkd
ag
Consulteenheden per soort per
werkdag
consult
dubbel consult
telefonisch
consult
recept
visite
dubbele visite
64
66
68
70
72
74
76
78
2008 2009 2010 2011
Aan
tal con
su
lteen
hed
en
per
werkd
ag
Consulteenheden per werkdag
totaal
Consulteenhed
en per werkdag totaal
0
5
10
15
20
25
30
2008 2009 2010 2011
Aan
tallen
con
su
lteen
hed
en
ab
solu
ut
per w
erkd
ag
Consulteenheden per soort per
werkdag
consult
dubbel consult
telefonisch
consult
recept
visite
dubbele visite
64
66
68
70
72
74
76
78
2008 2009 2010 2011
Aan
tal con
su
lteen
hed
en
per
werkd
ag
Consulteenheden per werkdag totaal
Consulteenhede
n per werkdag totaal
0
5
10
15
20
25
30
2008 2009 2010 2011
Aan
tallen
con
tacte
n
ab
solu
ut
per w
erkd
ag
Contacten per soort per werkdag
consulten
dubbel consult
telefonisch
consult
recept
visite
dubbele visite
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
2008 2009 2010 2011
Aan
tal con
tacte
n p
er w
erkd
ag
Contacten per werkdag totaal
Contacten per
werkdag totaal
13
Ruimtegebrek
De huisartsenpraktijk is qua ruimte sinds de laatste verbouwing in 2004 niet meer veranderd. Er zijn 2
spreekkamers, waar huisartsen, praktijkondersteuner en assistentes spreekuur houden. Ook de kleine
voorraadkamer, tevens gebruikt voor laboratoriumonderzoek (door ons genoemd “lab”), wordt gebruikt
als spreekkamer.
Door de toename van het aantal patiënten en de toename van de werkzaamheden per dag zitten we
erg krap in de ruimte. Omdat we dit aan zagen komen, zijn we al in 2009 gestart met overleg met de
Stichting Dorpscentrum over uitbreiding. In 2011 zijn er ook gesprekken geweest met de Stichting en
de gemeente Haarlemmerliede. Tot op heden heeft dat niet tot een resultaat geleid.
Door het uitbreiden van de spreekuren en schuiven met ruimtes proberen we dat voorlopig op te
vangen, tot we een oplossing hebben gevonden.
Samenvatting hoofdstuk 2
In 2011 hebben we een aantal nieuwe diagnostische apparaten aangeschaft en een nieuwe sterilisator.
Alle PC’s zijn vernieuwd en we hebben ons voorbereid op het EPD.
Anneke Droogsma is verhuisd en heeft ontslag genomen, zij is vervangen door huisarts Esther van der
Aa. De spreekuren van de huisartsen zijn iets uitgebreid.
We zijn gestart met het patiënten portaal MijnGezondheid.net en we hebben onze telefonische
bereikbaarheid verbeterd in de middagen door doorschakeling naar de Doktersdienst.
De werkbelasting is toegenomen in 2011 door een toename van langere en meer ingewikkelde
consulten en meer telefonische contacten. Ook is er een aanhoudende toename van de administratieve
handelingen die betrekking hebben op de directe patiëntenzorg.
We ervaren ruimte gebrek. Door het uitbreiden van de spreekuren en schuiven met ruimtes proberen
we dat voorlopig op te vangen, tot we een oplossing hebben gevonden.
14
Hoofdstuk 3 Kwaliteitbeleid
Medewerkers
Madeleine Graaman Willy van Dijk Willeke van der Lee
Pascale Hendriks
Esther van der Aa Mildred Beeldman Cockie van Rooijen
15
Opleidingsplan en scholing
Opleidingsplan
Voor elke assistente en voor de praktijkondersteuner (POH) is een opleidingsplan gemaakt. Dit
wordt beschreven in document ‘D112 Opleidingsplan’. In 2011 hebben we ons vooral gericht op
triage (= het medisch inhoudelijke beoordelen van de urgentie van de klacht van de patiënt aan
de telefoon en balie) en omgaan met moeilijke patiënten. We zullen elk jaar een cursus gaan
doen op het gebied van reanimatie: AED (automatische elektrische defibrillator) en BLS (basic
life support). De POH heeft een individuele cursus “motiverende gesprekstechnieken” gevolgd.
Scholing
In de volgende tabel wordt het aantal uren nascholing in 2011 per medewerker opgegeven.
Tabel 3a Scholingsuren in 2011
Wie Aantal uren
geaccrediteerd
Aantal uren
niet geaccrediteerd
Pascale Hendriks,
huisarts 60.5 -
Mildred Beeldman,
huisarts 12 -
Esther van der Aa,
huisarts 63 -
Willeke van der Lee,
assistente - 10
Willy van Dijk,
assistente - 11
Madeleine Graaman,
assistente - 15
Cockie van Rooijen,
POH - 14
16
In tabellen 3b t/m 3d wordt per discipline en medewerker aangeven hoe de nascholingsuren zijn
opgebouwd. De onderwerpen die aan de orde zijn geweest, staan eveneens vermeld in de
tabellen.
Tabel 3b Scholing assistentes, onderwerpen
Onderwerp Georganiseerd
door
Uren:
niet geaccrediteerd
11 11 15
WL WD MG
AED en BLS DokH 2 2 2
Triage training/ omgaan
met lastige patiënten DokH 5 5 5
Urine Water Inzetten DokH 3 3
Vip cursus Calculus 5
Diabetessymposium Kcoetz 4 WL= Willeke van der Lee, WD = Willy van Dijk, MG = Madeleine Graaman
De VIP cursus van Calculus werd gedaan door assistente Madeleine met huisarts Pascale om het
proces van declareren beter onder de knie te krijgen.
De cursus ‘Urine water inzetten’ ging over de diagnostiek en behandeling van urine weginfecties.
De cursus heeft ervoor gezorgd dat we de Uricult/ broedstoof hebben aangeschaft en onze
afspraken over het voorschrijven van antibiotica bij urineweginfecties hebben aangescherpt.
Tabel 3c Scholing POH, onderwerpen
Onderwerp Georganiseerd
door
Uren
14
AED en BLS DokH 2
Triage training/ omgaan met lastige
patiënten DokH 5
Internetcursus nieuwe medicatie DM WebTV 1,5
Chronische ziekten management Concours Vitae 3
Chronische ziekten management
motiverende gesprekstechnieken Concours Vitae 3
17
Tabel 3d Nascholing huisartsen, onderwerpen
Onderwerp Georganiseerd
door
Uren
geaccrediteerd
60.5 12 63
PH MB EA
Palliatieve zorg NHG 20
Basiscursus diabetes Mellitus Langerhans 7
De nieuwe multidisciplinaire richtlijn CVRM
WebTV 2
Asklepion CVRM standaard NHG 16 16
BLS, AED en PBLS voor
huisartsen
DokH 2
Osteoporose AccreDidact 2
Psoriasis AccreDidact 2
Sportgeneeskunde AccreDidact 2
Schildklierstoornissen AccreDidact 2
Soa´s DokH 2
Allergieën bij kinderen DokH 2
Depressie DokH 2
Off/label gebruik medicatie DokH 2
ECG interpretatie in de
huisartsenpraktijk
DokH 12
Wat veranderd er voor u in
2011?
LHV 2
Training regiearts Haarlem Spoedpost ZK 3
Diabetes symposium Kcoetz 4
Spirometrie interpretatie DokH 3
NHG Voorjaar congres NHG 5
Workshop ouderen op reis Travel Alert 4
Kennemer Meer Dagen DokH 12
Orale behandeling bij Diabetes
type 2
WebTV 2
Havensymposium reizen en
risico’s
Havenziekenhuis 6
Wat veranderd er voor u in
2012?
LHV 2
Intercollegiale toetsing FTO 1,5 PH= Pascale Hendriks, MB= Mildred Beeldman, EA= Esther van der Aa.
18
Documentenbeheer
In 2011 werd grotendeels gewerkt met het Praktijkhandboek, waarin alle werkafspraken waren
verzameld, en met de Protocollen map waarin alle medische protocollen waren verzameld.
Verder maakten we gebruik van verwijsbrieven, voorlichtingsfolders en allerlei documenten
verspreid over de praktijk. Door de grote hoeveelheid documenten raakten we het overzicht
enigszins kwijt.
Eind 2011 zijn we gestart met het inventariseren van alle documenten die in de praktijk werden
gebruikt. Dit heeft geresulteerd in de “Distributiematrix Huisartsenpraktijk Spaarndam”, waarin
alle documenten op geordende manier verzameld zijn (D165). In tabel 3e is te zien hoe de
verschillende (309) documenten zijn geordend. We zijn uitgekomen op 42 werkafspraken, 18
protocollen, 189 documenten, 51 formulieren en 9 kwaliteitsregistraties. Elk document is op de
NAS server gezet met een snelkoppeling naar elke PC, zodat iedereen met de laatste versie van
het document werkt. De distributiematrix is onderdeel van het Kwaliteitshandboek
Huisartsenpraktijk Spaarndam, voor meer informatie wordt verwezen naar de website.
Tabel 3e Distributiematrix Huisartsenpraktijk Spaarndam, onderverdeling documenten
Primair proces Ondersteunend proces Externe documenten
Voorlichting praktijk Management van mensen Contracten
Voorlichting ziektes Management van middelen
Inschrijven Facilitair management
Uitschrijven Kwaliteitsmanagement
Hulpvraag: behandeling Financieel management
Hulpvraag: verwijzing
Nazorg
Preventie
Veiligheid en Privacy
Onze afspraken m.b.t. veiligheid en privacy zijn vastgelegd in Werkafspraak ‘W037 Privacy en
gegevensbeheer’.
19
Registratie kwaliteit
Interne audits
Interne audits betreffen de klachten registraties en veilig incidenten melden (VIM), Risico
Inventarisatie en evaluatie (RI&E), de conclusies uit voorgaande jaarverslagen en overige
interne acties ter verbetering van de praktijk. De verbeter onderwerpen van het Jaarplan 2011
vallen samen met de acties die nodig waren voor de praktijkaccreditatie (externe audits) en
zullen hier niet meer apart genoemd worden.
A. Klachtenregeling
De praktijk participeert in de regionale klachtenregeling van DokH via de afdeling IKG van
Zorgbelang Noord-Holland. In 2010 hebben we een interne klachtenprocedure opgesteld,
waardoor direct actie wordt ondernomen op een voor ieder duidelijke wijze. De werkwijze wordt
beschreven in Werkafspraak ‘W040 Klachtenbehandeling’. Klachten (mondeling en schriftelijk)
worden gemeld tijdens werkbesprekingen, verzameld door assistente Willeke en 1x/ jaar
geëvalueerd. Er zijn klachtenformulieren die in de wachtkamer liggen en er is de mogelijkheid
om via de internet site van de praktijk een klacht in te dienen.
Er zijn in 2011 vijf klachten gemeld: 2 mondeling en 3 middels het klachtenformulier op de
website.
Heeft betrekking op het wel/niet doen van een spoedvisite, was destijds gevraagd door
de ouders van een kind, het probleem is echter telefonisch afgehandeld. Over dit voorval
is niets terug te vinden in het journaal van de patiënte. Bovendien speelde het voorval
zich al enkele jaren geleden af en was het op het moment van de melding in 2011 niet
meer te reproduceren voor de praktijk.
Ouders hebben aangegeven geen vertrouwen meer te hebben in de huisarts en zijn over
gegaan naar een andere praktijk.
Heeft betrekking op de programmering van de telefooncentrale, er bleek op zondag een
fout in te zitten zodat patiënten het telefoonnummer van de spoedpost niet te horen
kregen. Zodra het probleem bekend werd is dit opgelost en via de mail gecommuniceerd
met de betreffende patiënt.
Drie klachten gaan over medisch-inhoudelijke zaken en communicatie. Zie specificatie
hieronder:
a. 1 klacht is besproken in het VIM –overleg, zie rapportage VIM 2011 hieronder.
b. 1 klacht had betrekking op het niet adequaat reageren op de hulpvraag bij
stoppen met roken. Is uitgesproken met patiënt en opgelost.
c. 1 klacht heeft betrekking op de procedure voor het maken van een afspraak en
het mogelijk niet goed inschatten van de urgentie door de assistente. Door de
huisarts besproken met patiënt.
B. VIM, veilig incidenten melden
Het doel van VIM is: Het structureel bespreken van ongewenste gebeurtenissen op een veilige
wijze voor iedereen. De werkwijze is vastgelegd in Werkafspraak ‘W041 VIM’. We hebben 2x
een VIM bijeenkomst gehouden in 2011. Assistente Willeke spoort iedereen aan om meldingen
te doen en zij verzamelt de meldingen.
20
Er zijn 3 VIM meldingen gedaan in 2011.
Heeft betrekking op medisch handelen, late diagnose/ernst onderschat door versnipperde
zorg. Deze melding is met alle medewerkers en patiënt besproken.
Er is afgesproken de zorg voor een patiënt met 1 bepaald probleem zoveel
mogelijk bij 1 huisarts te houden.
Heeft te maken met het niet terug bellen van een patiënt in de middag n.a.v. mail van de
doktersdienst.
Duidelijke afspraken zijn gemaakt wie er verantwoordelijk is voor berichten van
doktersdienst en spoedmobiel.
Heeft betrekking op het niet terug kunnen vinden van uitslagen van een 24 uurs
bloeddruk meter, door verkeerd invoeren van gegevens in de computer. Waardoor de
patiënt nogmaals een meting zou moeten krijgen.
Het probleem is uiteindelijk met behulp van de leverancier opgelost en de
gegevens zijn alsnog gevonden. De betreffende patiënt heeft er geen hinder van
gehad.
C. Arbo risico analyse RI&E
We hebben een Risico Inventarisatie en Evaluatie Huisartsenpraktijken (RI&E) uitgevoerd. Het
leverde ons de volgende verbeterpunten op:
- Bespreken Arbo regels tijdens werkoverleg 1x/ jaar
- Bekendmaking vertrouwenspersoon bij personeel
- Personeel voorlichten over wat te doen bij agressie
- Informatie ergonomisch ingerichte werkplek
- Informatie over procedure bij ziekte, arbodienst
- Afspraken maken over verzuimbegeleiding
- Aanstellen bedrijfshulpverlener
- Ontruimingsoefening doen
- Bedrijfshulpverlenersplan maken, incl. niet-
zelfredzame personen
- Blusmiddelen jaarlijks inspecteren
- EHBO koffer samenstellen
- Gevaarlijke stoffen, stikstofregeling
- Najaar 2012
- Najaar 2012
- Najaar 2012
- Najaar 2012
- Najaar 2012
- Najaar 2012
- Najaar 2012
- Najaar 2012
- Najaar 2012
- Najaar 2012
- Najaar 2012
- Najaar 2012
21
D. Overige interne acties
Migraine:
Uit een van de registraties van vorig jaar bleek dat een kleine groep patiënten met
migraine erg veel medicatie daarvoor gebruikt. We hebben deze groep patiënten
geanalyseerd en onderzocht of zij nog onlangs beoordeeld waren door de neuroloog (evt.
via hoofdpijnpoli). Als dat niet het geval was, hebben we patiënten uitgenodigd op het
spreekuur om het medicatie gebruik nog eens door te nemen. Deze groep patiënten
heeft van ons ook informatie gekregen over een onderzoek naar migraine aan de
universiteit van Utrecht over online zelfmanagementtraining.
ADHD:
Tijdens een FTO met de Hagro over ADHD bespraken we dat veel patiënten, die stabiel
zijn ingesteld op medicatie, uit controles worden ontslagen bij de psychiater en naar de
huisarts worden terugverwezen. Besloten werd om deze groep 1x per jaar actief op te
roepen voor controle van medicatie, bloeddruk en groei. In 2011 betrof het in totaal 21
patiënten met ADHD die medicatie daarvoor gebruiken, waarvan 9 volwassenen en 12
kinderen. Door middel van de zachte blokkade bij het medicijn wordt de assistente 1x
per jaar erop geattendeerd dat patiënt voor controle moet komen bij de huisarts.
Prednison en osteoporose:
In de NHG standaard Osteoporose staat dat patiënten die langdurig prednison gebruiken
ook preventief behandeld moeten worden met zgn. bisfosfonaten omdat prednison het
risico op botontkalking sterk verhoogd. In 2011 hebben we alle Prednison gebruikers
gecontroleerd en bij een aantal besloten om medicatie te starten ter preventie van
osteoporose.
Externe audits
Externe audits betreffen de Praktijkaccreditatie en de Achmea Plusmodule. Een 3e audit wordt
later genoemd in Hoofdstuk 6 Medisch handelen, voorschrijven. Daar worden de resultaten van
de prescriptie module FTO beschreven.
A. Praktijkaccreditatie
De gehele zorg van de huisartsenpraktijk valt onder de praktijkaccreditatie. Onze praktijk is
voor het derde jaar gevisiteerd en geaccrediteerd op 9 december 2010. De verbeterplannen
voor 2011 waren:
1. Implementatie diabetesprotocol ketenzorg KCOETZ (Kennemer Coöperatief voor
Effectieve Transmurale Zorg)
2. In kaart brengen van de zorgbehoefte bij ouderen 85+
3. Overdraagbaar maken van het declaratieproces
Deze verbeterplannen zijn allen uitgevoerd. De resultaten worden beschreven in Hoofdstuk 5
Chronische ziektes (1) en Hoofdstuk 5 Preventie (2). Het declaratieproces (3) is vastgelegd in
Werkafspraak ‘W042 Declaratieproces verrichtingen en inschrijftarieven’.
Eind 2011 zijn we met de nieuwe accreditatie cyclus gestart. Dit heeft ons een enorme impuls
gegeven en een grote hoeveelheid werk om ons kwaliteitssysteem op orde te krijgen. Op 12 juni
2012 zal de praktijk opnieuw bezocht en gekeurd worden. De verslagen van de verbeterplannen
22
2011 zullen dan beoordeeld worden. Tevens wordt de praktijk beoordeeld aan de hand van
vragenlijsten die we hebben ingevuld over het op orde hebben van een kwaliteitssysteem.
B. Achmea Plusmodule
Per 1 oktober 2011 hebben we ingeschreven op de Achmea Plusmodule. Achmea heeft een lijst
van rand- en praktijkvoorwaarden vastgesteld waaraan een praktijk moet voldoen om mee te
kunnen doen met deze module. Voldoen aan de criteria betekent dat de praktijk
bovengemiddelde kwaliteit levert. Hieronder volgt de lijst van voorwaarden. Een vinkje ervoor
betekent dat Huisartsenpraktijk Spaarndam voldoet aan de voorwaarde:
Randvoorwaarden:
Achmea als preferente verzekeraar
Alle huisartsen doen mee uit de praktijk
50% van de ingeschreven ptn is verzekerd bij Achmea of Agis
Praktijk doet mee aan ketenzorg voor DM type II
Praktijk doet mee aan de prescriptie module FTO
Praktijk heeft een contract POH-somatiek
Praktijkvoorwaarden, aanbod aan patiënten:
Opening praktijk 8-17 uur, ook voor vragen en afspraken maken
Bellen zonder beperkingen tussen 8-17 uur (geen antwoordbandje)
Praktijk heeft een praktijkwebsite
Praktijk voert een onderzoek uit naar cliënt ervaringen, ‘Door de Cliënt Bekeken’
Patiënten krijgen tijdens het consult direct verwijsbrief en/ of recept mee of het wordt opgestuurd naar het huisadres van patiënt indien hij/zij dat wenst
Praktijk is toegankelijk voor rolstoelen
Drie aanvullende voorwaarden (van de 7):
Dagelijks minimaal 10 mogelijkheden om online afspraken te maken door patiënten
Online aanvragen herhaalmedicatie
Telefoonsysteem conform toolkit bereikbaarheid LHV (keuzemenu, 4 inkomende lijnen, keuze 1 is spoed etc.)
- Ochtend- avond- of weekendspreekuur d.w.z. minimaal 1x/ week 2,5 uur
avondspreekuur of weekendspreekuur of 2x/ week 1 tot 1,5 uur ochtendspreekuur
tussen 7-8 uur. (we hebben wel 1x/ maand avondspreekuur 1,5 uur)
- E-mail consult (bewuste keuze om niet te doen)
- Dagelijkse mogelijkheid voor afname kweekmateriaal en bloedafname (wel wekelijks)
- POH-GGZ
23
Communicatie
Intern en extern overleg
In het Kwaliteitshandboek Spaarndam wordt beschreven hoe we het interne en externe overleg
m.b.t. onze kwaliteitsbewaking hebben vormgegeven.
Overleg met patiënten
Specifiek moet hier genoemd worden het overleg met patiënten, dat een vorm heeft gekregen
door de Plusmodule. Via de Plusmodule voert de praktijk jaarlijks een patiënttevredenheid
onderzoek uit met de naam DCB (door de cliënt bekeken). Eind 2011 is hiermee gestart. Op de
website zijn de resultaten van het onderzoek te lezen. Patiënten bleken zeer tevreden over de
kwaliteit en de bejegening van de assistentes, de POH en huisartsen. Als belangrijkste
kritiekpunt werd genoemd de beperkte mogelijkheid voor het maken van afspraken dezelfde dag
en de telefonische bereikbaarheid. De verbeteracties die volgden op de resultaten zijn ook weer
opgenomen in het Jaarplan 2012 in Hoofdstuk 7.
Overleg regionaal
Pascale Hendriks heeft in 2011 aan diverse bijeenkomsten deelgenomen met specialisten en
apothekers van het Kennemer Gasthuis, openbare apotheken en huisartsen over de landelijke
richtlijn Medicatie overdracht. Eind 2011 is over dit onderwerp een Conferentie georganiseerd,
waarbij betrokken hulpverleners in groepjes hebben gediscussieerd over het verbeteren van
Medicatie overdracht. In 2012 zal het onderwerp een vervolg krijgen, een regionaal protocol zal
worden opgesteld.
Samenvatting hoofdstuk 3
Er is door alle medewerkers in ruime mate nageschoold. Mildred Beeldman heeft wat minder
nascholingsuren in 2011 gedaan, maar had voldoende uren van de voorgaande jaren staan.
Er is hard gewerkt aan kwaliteit in 2011. Documentenbeheer is opgezet. Er zijn afspraken gemaakt
over veiligheid en privacy. Er waren 5 klachten en 3 VIM meldingen. Er is aandacht voor veilig werken
volgens de regels van de Arbo.
Interne audits zorgden voor betere controles bij ADHD patiënten en voor betere osteoporose preventie
bij prednison gebruik.
Externe audits zorgden voor drie verbeterplannen die in andere hoofdstukken worden beschreven
(praktijkaccreditatie). De nieuwe cyclus van de praktijkaccreditatie zorgt voor het opzetten van een
kwaliteitssysteem voor de praktijkorganisatie.
De Achmea Plusmodule zorgde voor verbetering van de bereikbaarheid van de praktijk.
De communicatie met patiënten heeft een vorm gekregen in het tevredenheidonderzoek. Belangrijkste
verbeterpunt is de (telefonische) bereikbaarheid van de praktijk.
24
Hoofdstuk 4 Patiënten
Bevolking Spaarndam
In onderstaande tabel is af te lezen dat de bevolking in het praktijkgebied (Spaarndam-West en
–Oost, Haarlemmerliede, Penningsveer en Spaarnwoude) 10% is gegroeid van 3647 bewoners
in 2008 naar 4019 bewoners in 2011.
Tabel 4a Bevolking praktijkgebied (gegevens 2008 t.o.v. 2011)
Man Vrouw Totaal %
Leeftijd 2008 2011 2008 2011 2008 2011 2008 2011
0-4 57 65 81 72 138 137 3,8% 3,4%
5-14 268 251 223 225 491 476 13,5% 11,8%
15-24 267 256 211 207 478 463 13,1% 11,5%
25-44 349 387 404 681 753 1068 20,7% 26,6%
45-64 648 651 595 608 1243 1259 34,0% 31,3%
65-74 156 179 172 196 328 375 9,0% 9,4%
75+ 87 111 129 130 216 241 5,9% 6%
Totaal 1815 1900 1815 2119 3647 4019 100% 100%
Percentage 50% 47% 50% 53%
De groei is met name in de leeftijdsgroep 25-44 jaar te zien. In die groep zijn er 315 bewoners
bijgekomen. Nog beter is dit zichtbaar in grafiek 4a.
25
Grafiek 4a
Praktijkpopulatie
In de tabel hieronder is te zien dat het overgrote deel van de patiënten in de huisartsenpraktijk
woont in Spaarndam. Het is in overeenkomst met ons beleid om patiënten die te ver van de
praktijk wonen te vragen een andere huisarts te zoeken. De meeste patiënten die bij ons in de
praktijk zijn of blijven en die wonen in Velserbroek of Haarlem, hebben familie banden met
Spaarndam of zijn tijdelijk verhuisd naar elders. Haarlemmerliede wordt wel tot ons
praktijkgebied gerekend.
Tabel 4b Geografische spreiding patiëntenpopulatie eind 2011
Aantal ptn per
plaats Aantal Percentage
Velserbroek 187 6,7%
Haarlem 225 8,0%
Spaarndam Oost en
West 2251 80,1%
Haarlemmerliede 131 4,7%
Rest 15 0,5%
Totaal aantal
patiënten 2809
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
0-4 5-14 15-24 25-44 45-64 65-74 75+
Aan
talle
n b
ew
on
ers
Leeftijdscohorten
Bevolkingspopulatie 2008-2011
2008
2011
26
In tabel 4c is de leeftijd- en geslachtverdeling te zien van patiënten in de praktijk.
Tabel 4c Leeftijdsverdeling patiëntenpopulatie eind 2011
Leeftijdscluster Man Vrouw Subtotaal Percentage
(man + vrouw)
0-4 jaar 61 53 114 4,1%
5-14 jaar 183 175 358 12,7%
15-24 jaar 199 157 356 12,6%
25-44 jaar 276 323 599 21,3%
45-64 jaar 456 428 884 31,4%
65-74 jaar 133 146 279 10%
75+ 81 138 219 7,8%
Totaal 1389 1420 2809 100%
Percentage 49,4% 50,6%
> 65 jaar 214 284 498 17,8%
In onderstaande grafiek ziet u hoe de patiënten populatie zich heeft ontwikkeld in de loop van 3
jaar. Er is een lichte daling van de jongere patiënten t.o.v. een lichte stijging van het aantal
oudere patiënten. In totaal is de praktijk gegroeid van 2735 patiënten in 2008 tot 2809 eind
2011.
Grafiek 4b Patiëntenpopulatie 2008 versus 2011
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
0-4 5-14 15-24 25-44 45-64 65-74 75+
Aan
talle
n
Leeftijdscohorten
Patientenpopulatie 2008-2011
2008
2011
27
Gedurende het jaar 2011 hebben de volgende mutaties zich voorgedaan in de praktijkpopulatie:
Tabel 4d Mutaties
Inschrijvingen Uitschrijvingen Totaal Saldo Nieuw
totaal
Mutaties 130 65 +65
Geboorte/ sterfte 19 18 +1
Totaal 149 83 232 +66 2809
Mobiliteit
percentage
5,3% 2,9% 2,4%
In 2011 zijn 18 patiënten overleden, met de volgende doodsoorzaken:
Natuurlijke dood 6 patiënten
HVZ 5 patiënten
Leukemie 2 patiënten
Carcinoom 5 patiënten
Het betrof 14 mannen en 4 vrouwen, de gemiddelde leeftijd op moment van overlijden was ruim
4 jaar ouder bij de vrouwen.
Tabel 4e Overleden patiënten
Geslacht mannen vrouwen
Aantal 14 4
Gemiddelde
leeftijd
73 77
28
Verschillen bevolking versus patiëntenpopulatie
In onderstaande grafiek is af te lezen dat met name de bewoners van middelbare leeftijd tussen
25-64 jaar een huisarts buiten het dorp Spaarndam hebben.
Grafiek 4c Bevolking versus patiëntenpopulatie eind 2011
Samenvatting hoofdstuk 4
De bevolking van Spaarndam is 10% gegroeid sinds 2008, met name in de leeftijdsgroep 25-44 jaar.
De praktijkpopulatie is sinds 2008 licht gegroeid met 2,7%. Er zijn 2809 patiënten in de praktijk eind
2011.
80% van onze praktijkpopulatie woont in Spaarndam-West of –Oost.
Bewoners van middelbare leeftijd in het praktijkgebied hebben vaker een huisarts buiten Spaarndam
dan oudere bewoners.
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
0-4 5-14 15-24 25-44 45-64 65-74 75+
Aan
talle
n
Leeftijdscohorten
Bevolking vs patiënten 2011
bevolking
patiënten
29
Hoofdstuk 5 Aandoeningen en preventie
Chronische ziektes
De praktijk is het grootste deel van de tijd bezig met de zorg voor patiënten met een chronische
ziekte. We hebben het dan meestal over DM (diabetes mellitus), HVZ (hart- en vaatziekten), HF
(hartfalen), COPD (chronic obstructive pulmonary disease) en astma (> 7 jaar). Maar ook de
zorg voor patiënten met reumatoïde artritis, osteoporose, artrose, hyper- en hypothyreoïdie en
kanker is een zeer belangrijk onderdeel van onze zorg. In tabel 5a is te zien hoeveel patiënten
we met een bepaalde diagnose in onze praktijk hebben. Bedenk dat het niet om 1020 patiënten
gaat, er is aanzienlijke overlap tussen de diagnoses, waarover later meer. Verder zijn het
prevalentie cijfers, diagnoses die ooit bij patiënten gesteld zijn.
Tabel 5a Chronische ziektes
Chronische ziekte Aantal patiënten met diagnose
DM 121
HVZ 189
HF 17
COPD 61
Astma 143
Reumatoïde artritis 24
Osteoporose 42
Artrose 186
Hyperthyreoïdie 18
Hypothyreoïdie 63
Kanker in enige vorm 156
Totaal 1020
DM (diabetes mellitus), HVZ (hart- en vaatziekten), HF (hartfalen), COPD (chronic obstructive
pulmonary disease) en astma
30
In dit hoofdstuk gaat het verder alleen over de eerste 5 genoemde chronische ziektes. Als we
cijfers weergeven over de chronisch zieken dan gaat het aan de ene kant over het aantal
patiënten en aan de andere kant over het aantal diagnoses. Een patiënt kan namelijk 1 of meer
chronische ziektes hebben.
In tabel 5b is te zien, bijvoorbeeld in de bovenste rij, dat er 72 patiënten zijn met alleen de
diagnose DM als chronische ziekte, 44 patiënten met DM hebben daarnaast een 2e chronische
ziekte en 5 patiënten met DM hebben 3 chronische ziektes. In totaal tellen we 531 chronische
ziektes bij 444 patiënten.
De gedetailleerde cijfers later in dit hoofdstuk over de verschillende chronische ziektes moeten
in dit kader gezien worden. Verder moet nog genoemd worden dat patiënten aantallen in
tabellen 5a t/m 5d de situatie betreffen aan het einde van 2011. De gedetailleerde cijfers vanaf
tabel 5e betreffen het aantal patiënten met een bepaalde chronische diagnose aan het begin van
2011.
Tabel 5b Patiënten met één of meer chronische diagnoses
1 diagnose 2 diagnoses 3 diagnoses
Totaal aantal
diagnoses
DM 72 44 5 121
HVZ 114 69 6 189
HF 4 9 4 17
COPD 40 18 3 61
Astma > 7 jr 131 12 - 143
Totaal aantal
diagnoses 361 152 18 531
Totaal aantal
patiënten 444
DM (diabetes mellitus), HVZ (hart- en vaatziekten), HF (hartfalen), COPD (chronic obstructive
pulmonary disease) en astma (> 7 jaar)
Patiënten met een chronische ziekte worden minimaal 1x/ jaar gecontroleerd voor hun ziekte en
worden daarvoor opgeroepen door ons in de maand van hun verjaardag. Om te voorkomen dat
een patiënt 2 of meer uitnodigingen krijgt en een paar keer achter elkaar voor controle moet
komen, hebben we eind 2011 een schema gemaakt. In dit schema staat per patiënt welke
chronische diagnose(s) hij/zij heeft. Patiënten krijgen nu 1 uitnodigingsbrief en kunnen dan in
één langere afspraak bijvoorbeeld zowel voor hun DM als COPD controle komen.
Een uitwerking van deze gegevens is af te lezen in tabel 5c. Hier wordt aangegeven om welke
diagnoses het gaat als patiënten 1 of 2 chronische diagnoses hebben. Tabel 5d is een verdere
uitwerking van de patiënten met 3 diagnoses.
31
Tabel 5c Patiënten met 1 , 2 of 3 chronische ziektes
DM HVZ HF COPD astma>7 jr. 3 diagnoses Totaal
DM 72 39 1 3 1 5 121
HVZ 39 114 6 15 9 6 189
HF 1 6 4 0 2 4 17
COPD 3 15 0 40 0 3 61
astma>7 jaar 1 9 2 0 131 - 143
Subtotaal 1
diagnose 72 114 4 40 131 Subtotaal 361
Subtotaal
2 diagnoses 44 69 9 18 12 Subtotaal 152
Subtotaal 3
diagnoses 5 6 4 3 - Subtotaal 18 531 DM (diabetes mellitus), HVZ (hart- en vaatziekten), HF (hartfalen), COPD (chronic obstructive pulmonary
disease) en astma (> 7 jaar)
In tabel 5d ziet u de uitwerking van de patiënten met 3 diagnoses. Zoals af te lezen betreft het
hier zes patiënten met in totaal 18 diagnoses.
Tabel 5d Patiënten met 3 chronische ziektes
1 patiënt COPD HVZ HF
2 patiënten COPD HVZ DM
3 patiënten DM HVZ HF DM (diabetes mellitus), HVZ (hart- en vaatziekten), HF (hartfalen),
COPD (chronic obstructive pulmonary disease) en astma (> 7 jaar)
Hart- en vaatziekten
Patiënten met een voorgeschiedenis van een hart- en vaatziekte (HVZ) hebben een verhoogd
risico op een volgende hart- en vaatziekte gebeurtenis. Het betreft patiënten met angina
pectoris, hartinfarct, TIA (transient isschemic attack), CVA (cerebrovasculair accident), perifeer
arterieel vaatlijden en/of een aneurysma van de aorta. Dit is de reden waarom we deze
patiënten met hun risicofactoren minimaal 1x/ jaar onder controle houden. De 1e jaren na een
HVZ zijn patiënten vaak nog onder controle bij de neuroloog, vaatchirurg of cardioloog.
Sommige patiënten blijven altijd onder controle in het ziekenhuis. Als duidelijk is dat patiënt
onder controle is bij de specialist (door brieven die we ontvangen of als de patiënt dit aangeeft)
dan is de controle bij de huisarts niet nodig.
Tijdens de jaarcontrole worden de volgende meetgegevens gecontroleerd: bloeddruk (RR),
gewicht, lengte, BMI, LDL cholesterol, nuchtere glucose. Daarnaast wordt gevraagd naar
klachten, rookgedrag, alcoholinname, beweging en familieziektes.
In 2011 zijn in totaal 226 diagnoses HVZ zijn gesteld. Zoals te begrijpen uit de tabellen eerder
in dit hoofdstuk is er ook hier weer veel overlap. De cijfers van 2011 zijn niet veel veranderd
t.o.v. 2010. Er is een lichte stijging bij AP en TIA. Opvallend is een daling van het aantal
mensen met perifeer arterieel vaatlijden. Dit heeft waarschijnlijk te maken met een diagnose
32
code (ICPC) controle van deze groep, waardoor een aantal verkeerde ICPC coderingen uit deze
groep zijn verdwenen. In 2008 t/m 2010 hadden we de patiënten met een aneurysma van de
aorta nog niet apart geregistreerd.
Grafiek 5a Hart- en vaatziekten diagnoses
0
10
20
30
40
50
60
70
AP MI TIA CVA PAV AAA
Aan
tal d
iagn
ose
s
Type diagnose
Diagnoses HVZ
2008
2009
2010
2011
33
Uiteindelijk ging het begin 2011 ‘slechts’ om 122 patiënten met 226 diagnoses uit de HVZ
groep. De cijfers over onze secundaire preventie van deze groep volgen in de tabel hieronder.
Eind 2011 verscheen de nieuwe NHG standaard CVRM met nieuwe richtlijnen. Die zullen in het
verslag over 2012 worden meegenomen.
Tabel 5e HVZ patiënten onder controle bij de huisarts
Praktijk Spaarndam
Aantal patiënten totaal 2809
Aantal
HVZ in voorgeschiedenis (selectie
jan. 2011) 122
Onder behandeling bij cardioloog/
neuroloog 40
Onder behandeling bij huisarts 82
Controle gehad bij huisarts in 2011 74 (90%)
Rookgedrag bekend 2011 108
Rokers in 2011 15 (14%)
Stop met roken advies gegeven in 2011 13 (87%)
Hartfalen
Hartfalen kan op grond van de klachten onderverdeeld worden volgens de NYHA classificatie, dit staat
voor New York Heart Association. De NYHA classificatie bestaat uit 4 klassen:
- Klasse I: kortademigheid alleen bij flinke inspanning, geen symptomen tijdens normale activiteiten.
- Klasse II: kortademigheid treedt op bij matige inspanning.
- Klasse III: kortademigheid treedt al op bij geringe inspanning.
- Klasse IV: kortademigheid in rust.
Het hartfalen project is gestart in 2009. De hele praktijk is gescreend (zie verslag 2009). In
2011 hebben we 22 patiënten met hartfalen. Van deze groep zijn er 16 (73%) bij ons onder
controle (elke 3 maanden) met een jaarlijkse controle bij de cardioloog van het Kennemer
Gasthuis. Van de resterende 6 patiënten is er één in Amsterdam onder controle, 2 patiënten zijn
erg instabiel (Nyha 3 of 4) dus intensief bij de cardioloog onder controle, 2 patiënten hebben
nagenoeg geen klachten (Nyha I) en worden slechts 1x per jaar door ons gecontroleerd en 1
patiënt is in het najaar 2011 overleden.
Patiënten die i.v.m. hartfalen bij ons gecontroleerd worden zijn hier erg tevreden over. Zij
krijgen zorg dicht bij huis en de zorg wordt gecombineerd met die van de andere chronische
ziektes die zij hebben. Dit geeft een aanmerkelijke vermindering van de belasting voor deze
patiënten.
34
Tabel 5f Hartfalen
2010 % 2011 %
Aantal patiënten met
hartfalen
24 22
Controle bij HA (1x/jaar
CAR en 3x/jaar HA)
18 75% 16 73%
Instabiel, dus
intensieve controles bij
CAR
2 8% 1 5%
Instabiel, intensieve
controle bij CAR én
1x/2 weken gewicht en
RR door POH
- - 1 5%
Controle in ziekenhuis
(eigen keuze/ instabiel)
1 4% 1 5%
Nagenoeg geen
klachten (Nyha I)
(1x /jaar controle door
HA)
2 8% 2 9%
Overleden 1 4% 1 5%
CAR= Cardioloog, HA=huisarts
35
Diabetes Mellitus
In 2011 zagen we een toename van 30 patiënten met DM ten opzichte van 2008. Deze toename
is met name toe te schrijven aan het aantal patiënten met type II DM.
In april 2009 zijn we gestart met deelname aan de keten DBC voor alle patiënten met DM type 2
die bij ons onder controle zijn. De huisartsen uit de regio zijn hiervoor verenigd in de KCOETZ
(Kennemer Coöperatief voor Effectieve Transmurale Zorg). Van de 134 patiënten met type II
DM, zijn er 118 (88%) onder controle bij ons.
Het blijft lastig om de streefwaarden voor bloeddruk en glucose waarden te behalen. Zo
bereiken we maar bij 50% van de patiënten een mooie lage bloeddruk, een LDL cholesterol <
2,5 en een gemiddelde glucose (Hba1c) onder de 7 (of < 53 volgens de nieuwe normering).
Het aantal fundoscopie onderzoeken (controle van de fundus van het oog ter voorkoming van
retinopathie/ vaatschade) liep in 2009 nog erg achter. Zoals te zien in tabel 5h verwijzen we in
2011 wel meer voor dit onderzoek (71% in 2011). Het is echter moeilijk patiënten te motiveren
om ook echt een afspraak te maken voor deze controle, want maar 51% van de 118 patiënten
is ook daadwerkelijk gegaan. Hier moet nog worden opgemerkt dat eind 2011 bekend werd dat
de nieuwe richtlijn geen jaarlijkse, maar een controle 1x/ 2 jaar voldoende acht.
Een aantal patiënten komt niet voor controles bij de huisarts, ondanks onze inspanningen.
Ongeveer 90% komt wel redelijk trouw. We proberen zoveel mogelijk om na een
kwartaalcontrole direct een nieuwe afspraak te maken na 3 maanden. Als patiënten nog geen
afspraak hebben in onze agenda en het is tijd voor de jaarlijkse controle, dan krijgen zij een
oproepbrief. Patiënten die niet komen voor de jaarcontrole worden nagebeld door de POH.
36
Tabel 5g Diabetes Mellitus
Praktijk Spaarndam 2008 2009 2010 2011
Aantal patiënten 2735 2774 2763 2809
Diabetes mellitus, type 1 11 11 7 11
Diabetes mellitus, type 2 104 127 124 134
DM Type 1 en 2 samen 115 138 131 145
Per 1000 patiënten 42 50 40 52
Type II bij HA onder controle ? 111
87%
111
90%
118
88%
Rookgedrag bekend 102
?
111
100%
108
97%
118
100%
HbA1c bekend 96
?
104
94%
102
92%
108
92%
HbA1c volgens streefwaarde - - 72
68%
61
56%
Bloeddruk bekend 96
?
106
95%
106
95%
111
97%
Bloeddruk volgens streefwaarde - - -
56
50%
LDL bekend 96
?
98
88%
- 105
89%
Volgens richtlijn LDL < 2,5 - - 104
94%
62
59%
MDRD (nierfunctie) bekend 96
?
99
89%
106
95%
108
92%
Voetcontrole gedaan 96
?
101
91%
88
79%
100
85%
Fundoscopie verwijzing gegeven 67
?
62
56%
84
59%
84
71%
Fundoscopie patiënt geweest in
afgelopen jaar
- - - 60
51%
37
Tabel 5h is een uitwerking van de vorige tabel. Als streefwaarde voor de bloeddruk bij DM geldt
een waarde van 130 mmHg systolisch. Bij oudere patiënten mag de bloeddruk hoger zijn. Zoals
te zien lukt het maar bij 42% van de ‘jongere’ groep om de streefwaarde te behalen tegen 95%
van de 80-plussers.
Tabel 5h Streefwaarden bloeddruk bij DM
DM met leeftijd < 80 jaar
Waarbij bloeddruk gemeten
91
93%
Systole ≤ 130 mmHg 37
42%
Systole >130 mmHg 54
58%
DM met leeftijd ≥ 80 jaar
Waarbij bloeddruk gemeten
20
100%
Systole < 160 mmHg 19
95%
Systole > 160 mmHg 1
5%
De volgende grafiek 5b gaat over het gebruik van het protocol in Medicom om diabetes
controles te registreren. Het is van belang dit protocol te volgen om belangrijke zaken niet te
vergeten. Slechts bij 61% van de patiënten werd 3 of 4x per jaar het protocol ingevoerd in
2010. Omdat we ontevreden waren over deze cijfers werd het een verbeterplan voor 2011.
In 2011 hebben we bereikt dat 85% van alle diabetes type 2 patiënten (=34+67 van de 118
patiënten die onder behandeling is van de huisarts), 3x of 4x/ jaar voor diabetescontrole kwam,
waarbij het Medicom protocol werd ingevuld. Een aantal patiënten is niet te motiveren voor
controles en enkele patiënten werden veelvuldig opgenomen in het ziekenhuis waardoor
controles erbij inschoten.
Al met al zijn we tevreden over de verbeterde opkomst, hoewel het behoorlijke inspanning kost
van de POH (veel bellen) om patiënten voor controles te laten komen.
38
Grafiek 5b Verbeterplan protocol gebruik bij DM
0
10
20
30
40
50
60
70
0 1 2 3 4
aan
tal p
atië
nte
n
Aantal keer per jaar ingevoerd
Protocol DM ingevoerd
2010
2011
39
Astma en COPD
Uit tabel 5i blijkt dat het aantal astma patiënten gelijk is gebleven en het aantal COPD patiënten flink is
gestegen t.o.v. 2010.
Eén keer per jaar ontvangen patiënten een oproep voor een jaarcontrole van ons.
Het blijft een enorme klus om patiënten met astma goed te controleren. Het opkomst percentage is
gedaald van 63% (102 van de 163) naar 46% (81 van de 177). Een groot deel van de astma patiënten
ervaart weinig klachten en is daarom niet gemotiveerd om op controle te komen. Er zal echter ook een
groep patiënten zijn met klachten die beter behandeld zou kunnen worden. Controles en juiste
behandeling van astma zijn erg belangrijk om op latere leeftijd het ontstaan van COPD te voorkomen.
De opkomst bij de COPD patiënten is wel redelijk goed gebleven, nl. 64% (25 van de 39 patiënten)!
Tabel 5i Astma en COPD
2008 2009 2010 2011
Aantal patiënten Spaarndam 2735 2774 2763 2809
Astma (R96)
% van hele praktijk
186
6,8%
179
6,4%
193
7%
192
6,8%
> 7 jaar en bij HA onder
controle
155
(> 12 jaar)
127 163 177
Controle met spirometrie in dit jaar 113
(ooit spiro gehad)
65
102
81
Rookgedrag bekend 59 103 80 54
Rokers - - 26
32%
12
22%
Stop met roken advies gegeven 14 14 11 2
COPD (R95)
% van hele praktijk
60
2,2%
57
2,2%
35
2%
63
2,2%
Waarvan bij HA onder controle - 37 30 39
Diagnose bevestigd met
spirometer
45 37 35 39
Spirometrie controle in dit jaar 30 21 23 25
Rookgedrag bekend 45 36 28 33
Rokers - - 13
43%
9
27%
Stop met roken advies gegeven 10 12 5 4
40
Ook dit jaar hebben we een rapportage over de rokers en de stop-adviezen. Eén vijfde van de astma
patiënten en ¼ van de COPD patiënten rookt. Het lijkt er op dat er minder patiënten met COPD roken
t.o.v. vorig jaar. Dat is hoopgevend. Er is nog grote verbetering mogelijk in het aantal stop-adviezen
dat we geven aan deze mensen.
Meest voorkomende contacten
Top 25 contacten
Waar zijn we in Spaarndam het meest druk mee?
We kunnen op verschillende manieren een patiënten contact hebben, tijdens een consult, visite,
telefonisch of een receptaanvraag. Maar ook administratief, door een laboratorium uitslag of
specialistenbrief te verwerken, door een bepaalde notitie toe te voegen, bijvoorbeeld of patiënt rookt of
niet. Tabel 5j betreft al deze contacten samen.
In tabel 5j is te lezen dat we het meest bezig zijn met patiënten met een hoge bloeddruk (plaats nr. 1
en 3, samen 506 contacten). Op de tweede plaats staan de luchtweginfecties (plaats nr. 10, 17 en 24,
samen goed voor 396 contacten. Hooikoorts staat op een goede 3e plaats. Verder zijn er opvallend veel
contacten die betrekking hebben op depressie en op geneesmiddel bijwerkingen. Ook alle chronische
aandoeningen zoals DM, astma, nierfunctiestoornissen/ proteïnurie en boezemfibrilleren komen voorbij
in deze top 25.
Een eenvoudiger probleem zoals overmatig oorsmeer geeft ook veel werk, meestal door het moeten
uitspuiten van de oren. Met de behandeling van wratten zijn we ook druk, met name omdat het zo lang
duurt voordat ze weggaan ondanks behandeling met stikstof of zalf.
Deze top 25 is samen goed voor 4052 contacten. In vergelijking met het totale aantal contacten
(incluis administratieve) is deze top 25 goed voor bijna 10% van het totale aantal contacten.
41
Tabel 5j Meest voorkomende aard van de contacten
2011 Diagnose Aantal contacten
i.v.m. deze diagnose
1. Essentiële hypertensie (K86) 274
2. Hooikoorts/ allergie (R97) 261
3. Hypertensie met orgaanschade (K87) 232
4. Depressie (P76) 215
5. Constitutioneel eczeem (S87) 212
6. Geneesmiddelen bijwerkingen (A85) 210
7. Fractuur radius/ ulna (L72) 178
8. Cystitis (U71.01) 173
9. Gestoorde glucosetolerantie (B85.01) 171
10. Hoesten (R05) 159
11. Cataract/ staar (F92) 157
12. Overmatig cerumen (oorsmeer) (H84) 155
13. Hypercholesterolaemie (T93.01) 152
14. Nierfunctiestoornis (U99.01) 144
15. Diabetes mellitus type 2 (T90.2) 141
16. Wratten (S03) 138
17. Gewone verkoudheid (R74.01) 135
18. Migraine (N89) 134
19. Andere letsels bewegingsstelsel (L81) 128
20. Proteïnurie (U98.01) 125
21. Spastisch colon/ IBS (D93) 122
22. Astma (R96) 117
23. Boezemfibrilleren (K78) 117
24. Acute infectie bovenste luchtwegen
(R74)
102
25. Fractuur hand/ voet (L74) 100
Totaal 4052
42
Wie komen niet
Tabel 5k gaat over patiënten zonder journaalregels in de afgelopen 5-15 jaar. Journaalregels ontstaan
als we echt in contact zijn geweest met de patiënt, als er recepten worden voorgeschreven, als
specialistenbrieven of uitslagen worden verwerkt in een patiënten dossier. Er zijn blijkbaar maar weinig
patiënten waarbij echt helemaal niks gebeurt.
Tabel 5k Geen journaalregels
2011 Aantal patiënten
5 jaar geen contact 7
10 jaar geen contact 1
15 jaar of langer geen contact 0
Wie komen vaak
In de onderstaande tabel is te lezen dat een aantal patiënten een groot aantal contacten heeft met de
praktijk. In totaal 20 patiënten zijn goed voor 2,3% van het totaal aantal contacten van 2813
patiënten. Ter vergelijking: per jaar is er gemiddeld per patiënt 26,7x een contact (incluis
administratieve contacten), bij deze 20 patiënten is het gemiddelde bijna 87 per jaar.
Tabel 5l Top 20 hoogste contact frequentie
Patiënten met hoogste contact frequentie Aantal keren contact in 2011
Patiënt 1. 116
Patiënt 2. 104
Patiënt 3. 101
Patiënt 4. 99
Patiënt 5. 94
Patiënt 6. 90
Patiënt 7. 90
Patiënt 8. 89
Patiënt 9. 88
Patiënt 10. 88
Patiënt 11. 87
Patiënt 12. 84
Patiënt 13. 83
Patiënt 14. 80
Patiënt 15. 79
Patiënt 16. 75
Patiënt 17. 74
Patiënt 18. 73
Patiënt 19. 73
Patiënt 20. 71
Totaal van 20 patiënten 1738 (2,3%)
Totaal aantal keren contact alle patiënten 75.183
Aantal patiënten met contact (incl. passanten) 2813
Gemiddeld aantal contacten per patiënt 26.7
43
Preventie
50+ screening op HVZ
De volgende tabel betreft ons sinds 2004 lopende 50+ screeningsproject. Elk jaar worden nieuwe 50
plussers opgeroepen voor een screening op hart- en vaatziekten. In de loop van de jaren hebben we op
deze manier 86% van onze 50-plussers in beeld gebracht voor wat betreft hun risico op hart- en
vaatziekten. We gebruiken hierbij de NHG risico tabel.
De cijfers verschillen slechts in geringe mate met die van 2009, reden waarom we die niet tegenover
elkaar hebben uitgezet. Opvallend blijft dat van de 1249 patiënten die we in beeld hebben, er slechts
één derde in principe gezond is wat betreft hart- en vaatziekten (416). Dat wil zeggen geen HVZ in de
voorgeschiedenis, geen DM, geen hypertensie, micro-albumine of gestoorde glucose tolerantie.
Daarvan hebben 380 patiënten een risico onder de 10% (299+81).
Eind 2011 verscheen de nieuwe NHG standaard CVRM met een nieuwe risico tabel. In 2012 zal worden
bekeken hoe we dit kunnen inpassen in de huidige gegevens.
Tabel 5m 50+ HVZ screening
Praktijk Spaarndam 2809
Aantal 50 plussers 1561
50+
gescreend op HVZ 1249
Risico
0-4%
Risico
5-9%
Risico
10-20% Onbekend Totaal
HVZ 0 0 190 0 190
DM (zonder HVZ)
0 0 97 0 97
Hypertensie zonder
orgaanschade (HT) (zonder HVZ/ DM)
77 52 50 4 183
Hypertensie met
orgaanschade (zonder HVZ/ DM)
41 36 77 2 156
Micro-albuminurie (MA) (zonder HVZ/ DM/ HT)
27 7 25 1 60
Gestoorde glucose
tolerantie (GGT) (zonder HVZ/ DM/ HT/ MA)
62 35 49 1 147
patiënten 50+ gezond. (geen HVZ, DM, HT, MA,
GGT) 299 81 25 11 416
Totaal 506 211 513 19 1249
44
Griep preventie
De praktijk voert jaarlijks een griepcampagne waarvoor de oproepen zelf worden verzorgd.
Steeds meer patiënten hebben een indicatie voor de griepprik. Dat komt deels door de verlaging van
de leeftijdsgrens van 65 jaar naar 60 jaar in 2010. De beschermingsgraad in 2011 echter was fors
lager dan in voorgaande jaren. De ouderen > 65 jaar waren nog redelijk goed beschermd met een
beschermingsgraad van 62%, maar de jongere patiënten beduidend minder (43%). De oorzaak voor
deze slechte opkomst was de publicatie van een artikel dat alle kranten haalde en dat betwijfelde of de
griepprik wel nuttig was. Het artikel werd vlak voor de grieprondes gepubliceerd en leidde tot een zeer
slechte opkomst.
De trend van de afgelopen jaren is duidelijk te zien in grafiek 5c. We zijn benieuwd wat de gevolgen
zullen zijn voor de komende jaren.
Grafiek 5c Beschermingsgraad griep
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
2008 2009 2010 2011
Be
sch
erm
ing
Jaartal
Beschermingsgraad griep
Patiënten < 60 jaar
Patiënten > 60 jaar
45
Cervixscreening
De praktijk verzorgt zelf de oproepen voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker bij vrouwen
tussen de 30 en 65 jaar. In 2009 werd gestart met het programma cervixscreening, waardoor we zelf
cijfers kunnen genereren over de opkomst. De volgende grafieken geven inzage in de resultaten en de
bereikte beschermingsgraad. De gegevens van de tabellen zijn afkomstig van de cervixmodule.
Tabel 5n Cervixscreening
2009 2010 2011
Doelgroep
Vrouwen 30-65 jaar 131 151 145
Geen indicatie
In het doelcohort 5 5 3
Oproepen
Indicaties 126 146 142
Verstuurde uitnodigingen 126 128 140
Non-responders 29 28 26
Cervix uitstrijkjes
uitgevoerd 97 100 114
Beschermingsgraad 77% 78% 80%
In onze regio is er een beschermingsgraad van 63% (gegevens Bevolkingsonderzoek MiddenWest),
dat betekent dat we het niet slecht doen met een beschermingsgraad van 80%.
46
In tabel 5o noemen we het aantal preventieve activiteiten op het gebied van cervix, griep en
reisvaccinaties bij elkaar.
Tabel 5o Preventieve activiteiten
2009 2010 2011
Totaal aantal patiënten 2774 2763 2809
Preventief Absoluut Per 1000
ptn
Absoluut Per 1000
ptn
Absoluut Per 1000 ptn
Cervixscreening 97 35 100 36 114 41
Griepvaccinatie seizoen 545 196 539 194 559 199
Griepvaccinatie H1N1, M1 692 249 - -
Griepvaccinatie H1N1, M2 663 239 - -
Reizigersadvies 81 29 62 22 82 29
Subtotaal 2078 748 701 252 755 269
I.v.m. de Mexicaanse griep preventie in 2009 viel het aantal preventieve activiteiten in 2009 veel hoger
uit dan in andere jaren. Als we die cijfers niet meenemen dan zijn de cijfers per 1000 patiënten vrij
stabiel in de loop van de jaren.
Stoppen met roken
Wij stimuleren patiënten om het roken te staken. Onze strategie daarbij is in eerste instantie goed
noteren van het rookgedrag op een opvallende plek in het systeem (als probleemregel) en tevens in
het diagnostische dossier (om gegevens te kunnen extraheren uit het systeem). Elk jaar wordt in ieder
geval aan patiënten met hart- en vaatziekten, DM, astma en COPD gevraagd of zij roken. Ook is het
een vast onderdeel van het 50+ HVZ screeningsproject. Iedere patiënt die rookt krijgt in principe een
stop met roken advies en er wordt gepeild bij de patiënt of hij/zij gemotiveerd is om te stoppen. Bij
een gemotiveerde patiënt wordt direct een vervolgafspraak gemaakt om een evt. stopdatum te
bepalen. De patiënt krijgt dan een aantal vervolgafspraken ter ondersteuning.
47
Uit onderstaande grafiek 5d blijkt dat we veel beter het rookgedrag van patiënten noteren. In 2008 en
2009 hadden we nog geen eenduidige manier om het aantal rokers te noteren, in 2010 hebben we hier
afspraken over gemaakt. In 2011 hebben we veel meer rookgegevens verzameld en hebben we meer
stop-adviezen gegeven. In 2012 willen we dit verder verbeteren. Zie hiervoor het jaarplan voor 2012.
Grafiek 5d Rookpreventie
-
50
100
150
200
250
300
350
2008 2009 2010 2011
per
100
0 p
atië
nte
n
Jaartal
Roken
rookgedrag bekend
stopadvies gegeven
48
Ouderen en polyfarmacie
In 2010 zijn we gestart met het Ouderenproject bij 85-plussers, met speciale aandacht voor
polyfarmacie (> 5 soorten chronische medicatie). Dossiers worden voorbereid door de huisartsen.
Gekeken wordt naar indicaties voor geneesmiddelen gebruik, interacties, benodigde controles,
bijwerkingen van medicijnen. Al deze zaken worden op papier gezet.
Na overleg van de huisarts met assistentes/ POH over de patiënt worden patiënten thuis bezocht.
Medicatie gebruik wordt besproken en zelfzorg wordt getest met behulp van Trazag lijsten. Na het
bezoek worden de uitkomsten weer nabesproken met de huisartsen. Zo nodig worden vervolgacties
bepaald. Zelfzorgproblemen worden in het dossier vastgelegd.
In 2011 hebben we het Ouderenproject voortgezet en uitgebreid met 80-plussers. Patiënten bij wie we
in 2010 geen problemen tegenkwamen en bij wie de situatie niet veranderd was in 2011, hebben we
niet opnieuw bezocht. Deze mensen zullen we in 2012 wel weer bezoeken. Uit het project wordt
duidelijk dat met name patiënten die veel medicijnen gebruiken (polyfarmacie) ook de meeste
zelfzorgproblemen ervaren.
Het Ouderenproject wordt erg positief ervaren: Het levert grote patiënt tevredenheid op en werkplezier
bij de assistentes en POH.
Tabel 5p Ouderenproject
2011 2010
Zorgproblemen Totaal 28 nieuwe
patiënten bezocht
Totaal 44 patiënten
bezocht
Hulp nodig bij het doen van het
huishouden 1 1
Laatste 6 maanden meer dan 2x
gevallen 9 4
Moeite met gaan en/of staan en/of
bewegen 2 2
Bekend met >5 verschillende
medicijnen 16 19
Eet/ drink probleem Z02 1 1
Bekend met geheugenprobleem 8 5
Last van een sombere stemming,
last van een depressie 1 1
Totaal aantal zorgproblemen 38 33
49
Samenvatting hoofdstuk 5
Chronische ziektes
In totaal hebben we 1020 keer een diagnose gesteld die past bij een chronische ziekte. Bij 444
patiënten stelden we 531 keer de diagnose diabetes mellitus, hart- en vaatziekte, hartfalen, COPD of
astma. In deze groep hebben 170 mensen 2 of meer diagnoses. Het betekent dat de zorg voor deze
patiënten complex is.
Het aantal patiënten met de diagnose hart- en vaatziekten (HVZ) is licht gedaald. 67% van de
patiënten met zo’n voorgeschiedenis is niet meer in het ziekenhuis onder controle. Van deze groep
kwam in 2011 90% voor de jaarlijkse controle bij de huisarts. Van alle patiënten met HVZ rookt slechts
14%. De nieuwe NHG standaard CVRM zal nieuwe acties generen voor 2012.
Hartfalen komt bij 22 mensen voor in onze praktijk. Hiervan worden er 16 gezamenlijk gecontroleerd
door de POH met de huisarts (3x per jaar) en de cardioloog (1x per jaar). Dit bevalt de patiënten zowel
als de huisarts en POH erg goed.
Het aantal patiënten met diabetes neemt gestaag toe. Het is lastig om bij patiënten de streefwaarden
voor de bloeddruk en gemiddelde suiker (Hba1c) te bereiken. Bij slechts 50% lukt dat, bij de oudere
patiënten lukt dat overigens veel beter. Daarnaast is het lastig om patiënten te motiveren om
regelmatig de ogen te laten controleren (fundoscopie).
In 2011 hebben we grote verbetering geboekt met protocollair werken bij DM: 85% van alle diabeten
komt 3 of 4x per jaar voor controle (t.o.v. 55% in 2010) waarbij het diabetes protocol wordt
ingevoerd.
Het aantal astma patiënten is stabiel gebleven, terwijl het aantal COPD patiënten flink is gestegen (van
35 naar 63 patiënten). De opkomst van de jaarlijkse controle bij astma is matig, terwijl die bij COPD
redelijk goed is (64%). Eén vijfde van de astma patiënten en ¼ van de COPD patiënten rookt. Het lijkt
er op dat er minder patiënten met COPD roken t.o.v. vorig jaar. Dat is hoopgevend.
Meest voorkomende contacten
We zijn in de praktijk vnl. druk met hoge bloeddrukcontroles en –behandeling, luchtweginfecties en
hooikoorts. Ook komen er veel bijwerkingen voor van medicijnen.
Er zijn maar weinig patiëntendossiers waar niks mee is gebeurd in de afgelopen 10 jaar. Een groepje
van 20 patiënten zorgt voor 2,3% van alle contacten.
Preventie
Van alle 50-plussers in de praktijk heeft 86% ooit meegedaan aan ons 50+ HVZ screeningsproject.
Hiermee proberen we hart- en vaatziekten te voorkomen.
Hoewel steeds meer mensen een indicatie voor de griepprik hebben, is de beschermingsgraad
dramatisch gedaald van 75% in 2010 naar 53% in 2011. Dit werd veroorzaakt door landelijke
publicaties van onderzoeken die het nut van de griepprik betwijfelden.
De opkomst van vrouwen bij het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker is onveranderd
goed met 80%.
In 2011 hebben we veel meer rookgegevens verzameld en hebben we meer stop-adviezen gegeven
Het ouderenproject is uitgebreid naar 80-plussers en loopt naar grote tevredenheid.
50
Hoofdstuk 6 Medisch handelen
Voorschrijven medicatie
Top 10 medicatie
Tabel 6a geeft weer voor welke medicijnen de meeste recepten zijn aangemaakt. Het wil strikt
genomen niet altijd zeggen dat dit ook de medicijnen zijn die het meest gebruikt worden; ACE-
remmers en cholesterolverlagers worden meestal 1x/ 3 maanden voorgeschreven, dus 4 recepten per
jaar. Maar antidepressiva, middelen als Ritalin en slaapmiddelen worden vaak 1x/ maand
voorgeschreven. Dat levert dus een groter aantal recepten op. De cijfers moeten op deze manier
worden geïnterpreteerd.
Tabel 6a Top 10 voorgeschreven medicatie in 2011
Geneesmiddel ATC Aantal recepten in 2011
1. ACE-remmers
(bloeddruk, nierfunctie)
C09 1310
2. Psychoanaleptica
(depressie, angst, ADHD, dementie)
N06 1218
3. Bètablokkers
(bloeddruk, hartritme)
C07 1029
4. Psycholeptica
(m.n. rustgevende- en slaapmiddelen)
N05 1015
5. Cholesterolverlagers C10 983
6. Magnesiumcarbonaat
(laxeren)
A02 935
7. Inhalatiesteroïden
(astma/COPD)
R03 929
8. Antitrombotica
(bloedverdunning)
B01 775
9. Diuretica
(bloeddruk, hartfalen)
C03 751
10. Analgetica
(pijnstillers)
N02 695
Totaal aantal voorgeschreven recepten: 19.093
51
Voorschrijfcijfers FTO
Tabel 6b Voorschrijfcijfers SFK
Praktijk Spaarndam
SFK
Percentage Score
Voorkeursmiddelen antibiotica 80% 1
Voorkeursmiddelen RAS-remmers 84% 3
Generieke protonpomp remmers 96% 3
Behandeling HVZ ptn met
statines 68% 3
Behandeling DM ptn met statines 84% 3
Behandeling DM ptn met
metformine 91% 3
Dosering statines 84% 3
Behandeling NSAID gebruikers
met maagmiddelen 94% 3
Dosering temazepam bij ouderen 87% 3
Behandeling astma ptn met ICS 86% 2
Volume antibiotica 417 2
Volume benzodiazepinen 12 3
Overbehandeling triptanen 72% 0
Overbehandeling startende
slaapmiddelengebruikers 67% 3
Therapie trouw bisfosfonaten 78% 1
Voorkeursmiddelen statines 86% 4
Totaalscore Score A 40
SFK= Stichting farmaceutische kengetallen, RAS= renine angiotensine systeem, HVZ= Hart- en vaatziekten, DM=
Diabetes mellitus, NSAID= Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs, ICS= inhalatie corticosteroïden
De Stichting Farmaceutische Kengetallen extraheert gegevens over voorgeschreven medicatie per
huisartsenpraktijk via de apotheek. Elk jaar bepaalt Achmea over welke medicatie onderwerpen zij
52
gegevens wil hebben en formuleert vooraf bepaalde streefwaarden. Per onderwerp kan een bepaalde
score worden gehaald. Afhankelijk van de totaalscore kan een praktijk een prestatiecode A, B of C
bereiken. Uit tabel 5b blijkt dat we een totale score van 40 hebben behaald. Deze totale score was
voldoende voor Prestatiecode A van Achmea.
De volgende voorschrijfcijfers zijn voor verbetering vatbaar:
We hebben te vaak antibiotica voorgeschreven (AB) en geven daarbij te vaak zgn.
breedspectrum antibiotica (zie bij voorkeursmiddelen en volume antibiotica). Een verdere
uitwerking vindt u in tabel 6c.
De behandeling van astma patiënten met Inhalatie corticosteroïden (ICS) is niet voldoende. Dit
heeft verband met de moeite die het ons kost om astma patiënten te motiveren om te komen
voor controle. Daardoor kunnen we te weinig mensen uitleg geven over het belang van
medicatie gebruik bij astma.
Een klein aantal patiënten met migraine zorgt voor een gigantische overbehandeling met
triptanen (medicatie tegen migraine). Zie hiervoor ook Hoofdstuk 3, Interne audits. Patiënten
die veel medicijnen gebruiken tegen migraine hebben we gesproken, de bedoeling van het
gebruik besproken en evt. opnieuw verwezen naar de Hoofdpijnpoli van de neurologen.
De therapie trouw van bisfosfonaten (tegen osteoporose) kan veel beter. De bedoeling is dat
patiënten met aangetoonde osteoporose gedurende 5 jaar elke week 1 pil innemen die de
botafbraak afremt. Mogelijk vergeten we om af en toe deze patiënten te wijzen op het belang
van het trouw innemen van deze medicatie.
Voorschrijven van antibiotica
Op de volgende pagina’s is te lezen hoe vaak we welk soort antibioticum voorschrijven voor welke
indicatie. In het algemeen is het de bedoeling dat we “zuinig” voorschrijven, dus alleen bij echt zieke
patiënten met een bacteriële infectie. En als we antibiotica voorschrijven dan het liefst zo smal mogelijk
(gericht tegen een kleine groep bacteriën) om resistentie te voorkomen. Soms is er een indicatie om
wel een breedspectrum antibioticum te geven, bv bij een kattenbeet of bij bepaalde urineweginfecties
waarbij de urinekweek aangeeft dat de bacterie niet te verhelpen is met een smal antibioticum.
Zoals te zien worden antibiotica in het algemeen het meest voorgeschreven bij urineweginfecties en
luchtweginfecties. Uit de cijfers blijkt een duidelijke daling van het totale aantal antibiotica
voorschriften in 2010 t.o.v. 2009, maar weer een stijging in 2011. Er zijn natuurlijk meer patiënten in
de praktijk gekomen, maar dit verklaart niet de gehele stijging.
53
In grafiek 6a ziet u de verhouding tussen de smal- en breedspectrum antibiotica in de afgelopen jaren
en de totalen. Het aandeel breed-spectrum antibiotica in het algemeen is ongeveer gelijk gebleven met
27%. Het aantal smal-spectrum antibiotica is gestegen t.o.v. 2010 en zo ook de totale aantallen.
Grafiek 6a Totaal aantal antibiotica voorschriften
Als we kijken naar het verschil per indicatie en per type antibiotica (Grafiek 6b, smal-spectrum AB),
dan valt met name de stijging op bij urineweginfecties. Bij oorinfecties en huidinfecties blijft het aantal
voorschriften ongeveer gelijk, bij de luchtwegen is er een lichte stijging.
Grafiek 6b Smal-spectrum antibiotica voorschriften per indicatie
0
100
200
300
400
500
600
smalspectrum breedspectrum totaal
Aan
tal v
oo
rsch
rift
en
Type antibiotica
Antibiotica totaal
2009
2010
2011
0
50
100
150
200
Aan
tal v
oo
rsch
rift
en
Indicatie
Smal-spectrum AB per indicatie
2009
2010
2011
54
Ook breed-spectrum antibiotica worden vnl. voor urineweginfecties voorgeschreven (Grafiek 6c).
Verder ook hier een lichte stijging bij luchtweginfecties.
Grafiek 6c Aantal breed-spectrum antibiotica per indicatie
Analyse:
In 2009 hebben we in het kader van een verbeterproject een cursus gevolgd om antibiotica gebruik
terug te dringen (zie jaarverslag 2009 en 2010). De huisartsen Pascale Hendriks, Mildred Beeldman en
Anneke Droogsma hebben die cursus gevolgd met een goed resultaat gezien de cijfers van 2010.
Een jaar later is de aandacht voor het onderwerp blijkbaar verslapt en het belang niet voor iedereen
duidelijk. De cijfers van 2011 zijn in detail nader bekeken op arts niveau. Het totale aantal
voorschriften in 2011 vertoonde weinig verschil tussen de huidige 3 huisartsen (een stijging bij
iedereen). Breedspectrum antibiotica werden verhoudingsgewijs iets meer voorgeschreven door Esther
van der Aa, die de cursus destijds niet heeft gevolgd.
Met name urineweginfecties generen veel antibiotica voorschriften. Om die reden hebben we een
Uricult aangeschaft om beter onderbouwd al dan niet antibiotica voor te schrijven. Ook zijn de
assistentes op cursus geweest om geprotocolleerd mee te denken over het beleid. De huisartsen
hebben nieuwe afspraken gemaakt met elkaar.
Al met al is onze conclusie dat dit onderwerp onze aandacht moet blijven behouden.
0 10 20 30 40 50 60 70
Aan
tal v
oo
rsch
rift
en
Indicatie
Breed-spectrum AB per indicatie
2009
2010
2011
55
Verrichtingen
Buiten de “gewone” contacten met patiënten, zoals tijdens consulten, telefoontjes en visites, zijn er
ook bijzondere verrichtingen die apart gedeclareerd worden. Het gaat dan bijvoorbeeld om
laboratorium bepalingen waarbij de kostprijs voor het onderzoek mag worden gedeclareerd. Het gaat
hierbij om kleine bedragen per test.
Vervolgens gaat het om M&I diagnostische verrichtingen (Modernisering en Innovatie). Deze
verrichtingen kunnen ook apart worden gedeclareerd.
Daarnaast betreft het M&I behandelingen, waarvoor ook aparte tarieven gelden.
Met M&I wordt door de overheid, via de verzekeraars, gestimuleerd om patiënten zoveel mogelijk in de
huisartsenpraktijk (1e lijn) te onderzoeken en te behandelen ter voorkoming van doorverwijzing naar
het ziekenhuis (2e lijn).
Grafiek 6d vermeldt welke laboratorium bepalingen we uitvoeren in de praktijk.
De daling van het aantal bloedglucose bepalingen gaat door in 2011. Dit komt omdat deze test niet
meer apart gedeclareerd wordt bij patiënten die vallen onder de DBC diabetes van de Kcoetz. Het
aantal urineonderzoeken is flink toegenomen. Blijkbaar zijn er meer mensen met klachten van de
blaas. Dit zou goed verband kunnen hebben met de toename van het aantal antibiotica voorschriften
voor urineweginfecties uit tabel 6c. Nieuw is de Uricult test, dit apparaat is eind 2011 aangeschaft.
Grafiek 6d Laboratoriumonderzoek in praktijk
In grafiek 6e valt m.n. de stijging van het aantal ECG onderzoeken op t.o.v. 2010. Dit wordt verklaard
door ons besluit om 1-malig bij alle hypertensie patiënten een ECG te maken omdat deze patiënten een
verhoogd risico op hartproblemen hebben. Verder zijn de aantallen redelijk stabiel gebleven.
Teledermatologie is iets toegenomen en spirometrie (longfunctietest) is iets afgenomen.
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
Zw.test Glucose Urinestick Uricult
Per
100
0 p
atië
nte
n
Laboratorium
2008
2009
2010
2011
56
Grafiek 6e Diagnostische verrichtingen
Als we het laboratoriumonderzoek en de diagnostische verrichtingen bij elkaar optellen, dan zien we
het resultaat in grafiek 6f. Het totale laboratorium onderzoek is iets gestegen t.o.v. 2010, met name
door de toename van het aantal urinestick onderzoeken. Het aantal diagnostische verrichtingen is
gelijk gebleven.
Grafiek 6f Totaal diagnostiek
0
10
20
30
40
50
60
Per
100
0 p
atië
nte
n
Diagnostiek
2008
2009
2010
2011
0
50
100
150
200
250
300
Laboratorium Diagn. verrichting
Per
100
0 p
atië
nte
n
Totaal diagnostiek
2008
2009
2010
2011
57
Grafiek 6f gaat over de behandelingen die we uitvoeren in de huisartsenpraktijk. Het betreft dan
behandelingen die apart gedeclareerd kunnen worden buiten de gewone consulten om. Hier is af te
lezen dat het aantal desensibilisatie kuren weer is afgenomen na een stijging in 2010. Het aantal
chirurgische verrichtingen is verder afgenomen en injecties in gewrichten is iets toegenomen. Verder
zijn de cijfers vrij stabiel.
Grafiek 6g Therapeutische verrichtingen
Verwijzingen
In grafiek 6h valt op dat de enorme toename van het aantal verwijzingen voor laboratorium
diagnostiek van 2010 zich nu heeft gestabiliseerd. Het aantal röntgen onderzoeken is gelijk gebleven.
Wel was er een flinke stijging van het aantal aangevraagde kweken (microbiologie). Voor een groot
deel betrof dit urinekweken. Met de aanschaf van de Uricult hopen we dat het aantal urinekweek
aanvragen in 2012 weer zal dalen. Het aantal endoscopie onderzoeken (gastroscopie, colonoscopie en
sigmoïdoscopie) is niet zo groot, maar er is wel een duidelijke toename.
0
50
100
150
200
250
300
therapeutisch
Per
100
0 p
atië
nte
n
Therapeutisch
2008
2009
2010
2011
58
Grafiek 6h Verwijzingen voor diagnostiek
In grafiek 6i zien we een lichte stijging van het aantal verwijzingen naar de fysiotherapeut t.o.v. 2010
en een daling naar de psychologen in de 1e lijn. Verder is het aantal verwijzingen stabiel.
Grafiek 6i Verwijzingen 1e lijn
Het aantal verwijzingen naar de 2e lijn is ook vrij stabiel gebleven in 2011. Zie grafiek 6j. Op alle
gebieden zijn er iets minder verwijzingen geweest, alleen het aantal bij de groep ‘overigen’ is gestegen
van 12 per 1000 patiënten naar 63 per 1000 patiënten. Deze groep is heel divers en betreft > 10
specialistische afdelingen.
0
100
200
300
400
500
600
RON MIC PA LAB END
Per
100
0 p
atië
nte
n
Diagnostiek
2008
2009
2010
2011
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
100
Pe
r 1
00
0 p
ati
ën
ten
1e lijn verwijzingen
2008
2009
2010
2011
59
Daarna volgt nog grafiek 6k met het totaal aantal verwijzingen in de 1e en 2e lijn. Er is een lichte
afname geweest van het aantal verwijzingen in 2011, ondanks de toename van het aantal patiënten.
Grafiek 6j Verwijzingen 2e lijn
Grafiek 6k Verwijzingen totaal
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Per
100
0 p
atië
nte
n
2e lijn verwijzingen
2008
2009
2010
2011
0
100
200
300
400
500
600
1e lijn 2e lijn Totaal
Per
100
0 p
atië
nte
n
Totaal verwijzingen
2008
2009
2010
2011
60
Samenvatting hoofdstuk 6
Bloeddrukmedicijnen worden het vaakst voorgeschreven door ons. Ook worden veel psychoanaleptica
voorgeschreven. We voldoen aan de normen van prestatie module A van Achmea, dat wil zeggen dat
we zuinig voorschrijven, generiek en zoveel mogelijk eerste keus middelen bij chronische
aandoeningen.
Op bepaalde gebieden is verbetering mogelijk: Antibiotica (minder bij urineweginfecties en smaller),
betere behandeling astma patiënten, minder medicatie bij migraine en betere therapietrouw bij
osteoporose.
We hebben in 2011 meer urineonderzoeken gedaan en meer ECG’s, maar het totaal aantal
diagnostische verrichtingen is slechts licht gestegen.
Het aantal behandelingen (therapeutische verrichtingen) is licht gedaald in 2011. Het totaal aantal
verwijzingen voor diagnostiek is gelijk gebleven. Wel hebben we meer urinekweken laten uitvoeren.
Het aantal verwijzingen naar andere eerste lijn zorgverleners is licht gedaald en ook het aantal
verwijzingen naar de tweede lijn (ziekenhuis) is niet toegenomen.
61
Hoofdstuk 7 Conclusies
Samenvatting
Hoofdstuk 2
In 2011 hebben we een aantal nieuwe diagnostische apparaten aangeschaft en een nieuwe sterilisator.
Alle PC’s zijn vernieuwd en we hebben ons voorbereid op het EPD.
Anneke Droogsma is verhuisd en heeft ontslag genomen, zij is vervangen door huisarts Esther van der
Aa. De spreekuren van de huisartsen zijn iets uitgebreid.
We zijn gestart met het patiënten portaal MijnGezondheid.net en we hebben onze telefonische
bereikbaarheid verbeterd in de middagen door doorschakeling naar de Doktersdienst.
De werkbelasting is toegenomen in 2011 door een toename van langere en meer ingewikkelde
consulten en meer telefonische contacten. Ook is er een aanhoudende toename van de administratieve
handelingen die betrekking hebben op de directe patiëntenzorg.
We ervaren ruimte gebrek. Door het uitbreiden van de spreekuren en schuiven met ruimtes proberen
we dat voorlopig op te vangen, tot we een oplossing hebben gevonden.
Hoofdstuk 3
Er is door alle medewerkers in ruime mate nageschoold. Mildred Beeldman heeft wat minder
nascholingsuren in 2011 gedaan, maar had voldoende uren van de voorgaande jaren staan.
Er is hard gewerkt aan kwaliteit in 2011. Documentenbeheer is opgezet. Er zijn afspraken gemaakt
over veiligheid en privacy. Er waren 5 klachten en 3 VIM meldingen. Er is aandacht voor veilig werken
volgens de regels van de Arbo.
Interne audits zorgden voor betere controles bij ADHD patiënten en voor betere osteoporose preventie
bij prednison gebruikers.
Externe audits zorgden voor drie verbeterplannen die in andere hoofdstukken worden beschreven
(praktijkaccreditatie). De nieuwe cyclus van de praktijkaccreditatie zorgt voor het opzetten van een
kwaliteitssysteem voor de praktijkorganisatie.
De Achmea Plusmodule zorgde voor verbetering van de bereikbaarheid van de praktijk.
De communicatie met patiënten heeft een vorm gekregen in het tevredenheidonderzoek. Belangrijkste
verbeterpunt is de (telefonische) bereikbaarheid van de praktijk.
Hoofdstuk 4
De bevolking van Spaarndam is 10% gegroeid sinds 2008, met name in de leeftijdsgroep 25-44 jaar.
De praktijkpopulatie is sinds 2008 licht gegroeid met 2,7%. Er zijn 2809 patiënten in de praktijk eind
2011. 80% van onze praktijkpopulatie woont in Spaarndam-West of –Oost.
Bewoners van middelbare leeftijd in het praktijkgebied hebben vaker een huisarts buiten Spaarndam
dan oudere bewoners.
62
Hoofdstuk 5
Chronische ziektes
In totaal hebben we 1020 keer een diagnose gesteld die past bij een chronische ziekte. Bij 444
patiënten stelden we 531 keer de diagnose diabetes mellitus, hart- en vaatziekte, hartfalen, COPD of
astma. In deze groep hebben 170 mensen 2 of meer diagnoses. Het betekent dat de zorg voor deze
patiënten complex is.
Het aantal patiënten met de diagnose hart- en vaatziekten (HVZ) is licht gedaald. 67% van de
patiënten met zo’n voorgeschiedenis is niet meer in het ziekenhuis onder controle. Van deze groep
kwam in 2011 90% voor de jaarlijkse controle bij de huisarts. Van alle patiënten met HVZ rookt slechts
14%. De nieuwe NHG standaard CVRM zal nieuwe acties generen voor 2012.
Hartfalen komt bij 22 mensen voor in onze praktijk. Hiervan worden er 16 gezamenlijk gecontroleerd
door de POH met de huisarts (3x per jaar) en de cardioloog (1x per jaar). Dit bevalt de patiënten zowel
als de huisarts en POH erg goed.
Het aantal patiënten met diabetes neemt gestaag toe. Het is lastig om bij patiënten de streefwaarden
voor de bloeddruk en gemiddelde suiker (Hba1c) te bereiken. Bij slechts 50% lukt dat, bij de oudere
patiënten lukt dat overigens veel beter. Daarnaast is het lastig om patiënten te motiveren om
regelmatig de ogen te laten controleren (fundoscopie).
In 2011 hebben we grote verbetering geboekt met protocollair werken bij DM: 85% van alle diabeten
komt 3 of 4x per jaar voor controle (t.o.v. 55% in 2010) waarbij het diabetes protocol wordt
ingevoerd.
Het aantal astma patiënten is stabiel gebleven, terwijl het aantal COPD patiënten flink is gestegen (van
35 naar 63 patiënten). De opkomst van de jaarlijkse controle bij astma is matig, terwijl die bij COPD
redelijk goed is (64%). Eén vijfde van de astma patiënten en ¼ van de COPD patiënten rookt. Het lijkt
er op dat er minder patiënten met COPD roken t.o.v. vorig jaar. Dat is hoopgevend.
Meest voorkomende contacten
We zijn in de praktijk vnl. druk met hoge bloeddrukcontroles en –behandeling, luchtweginfecties en
hooikoorts. Ook komen er veel bijwerkingen voor van medicijnen.
Er zijn maar weinig patiëntendossiers waar niks mee is gebeurd in de afgelopen 10 jaar. Een groepje
van 20 patiënten zorgt voor 2,3% van alle contacten.
Preventie
Van alle 50-plussers in de praktijk heeft 86% ooit meegedaan aan ons 50+ HVZ screeningsproject.
Hiermee proberen we hart- en vaatziekten te voorkomen.
Hoewel steeds meer mensen een indicatie voor de griepprik hebben, is de beschermingsgraad
dramatisch gedaald van 75% in 2010 naar 53% in 2011. Dit werd veroorzaakt door landelijke
publicaties van onderzoeken die het nut van de griepprik betwijfelden.
De opkomst van vrouwen bij het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker is onveranderd
goed met 80%.
In 2011 hebben we veel meer rookgegevens verzameld en hebben we meer stop-adviezen gegeven
Het ouderenproject is uitgebreid naar 80-plussers en loopt naar grote tevredenheid.
63
Hoofdstuk 6
Bloeddrukmedicijnen worden het vaakst voorgeschreven door ons. Ook worden veel psychoanaleptica
voorgeschreven. We voldoen aan de normen van prestatie module A van Achmea, dat wil zeggen dat
we zuinig voorschrijven, generiek en zoveel mogelijk eerste keus middelen bij chronische
aandoeningen.
Op bepaalde gebieden is verbetering mogelijk: Antibiotica (minder bij urineweginfecties en smaller),
betere behandeling astma patiënten, minder medicatie bij migraine en betere therapietrouw bij
osteoporose.
We hebben in 2011 meer urineonderzoeken gedaan en meer ECG’s, maar het totaal aantal
diagnostische verrichtingen is slechts licht gestegen.
Het aantal behandelingen (therapeutische verrichtingen) is licht gedaald in 2011. Het totaal aantal
verwijzingen voor diagnostiek is gelijk gebleven. Wel hebben we meer urinekweken laten uitvoeren.
Het aantal verwijzingen naar andere eerste lijn zorgverleners is licht gedaald en ook het aantal
verwijzingen naar de tweede lijn (ziekenhuis) is niet toegenomen.
Analyse
Ondanks de uitbreiding van de huisartsspreekuren op dinsdag is het lastiger geworden voor patiënten
om op korte termijn een afspraak te krijgen op het spreekuur. Door langere en ingewikkelder consulten
zijn de spreekuren sneller vol. Het is moeilijk om nog langere spreekuren op een dag te maken omdat
de administratieve handelingen ook enorm zijn toegenomen. Met name het verwerken van
elektronische post (specialistenbrieven en laboratoriumuitslagen) leveren dagelijks veel werk op en
kunnen moeilijk worden uitbesteed aan assistentes. Telefonisch wordt het voor de assistentes lastiger
een plek op het spreekuur te vinden, het gesprek duurt langer en daardoor wordt de telefonische
bereikbaarheid slechter. Er zijn nog te weinig patiënten die gebruik maken van MijnGezondheid.net.
Volgens het tevredenheidonderzoek moet de telefonische bereikbaarheid verbeteren. De bevolking van
Spaarndam is gegroeid en zo ook de praktijkpopulatie. We zullen daar op moeten anticiperen.
Er is een goede start gemaakt met het Kwaliteitssysteem, het is zaak dat in 2012 verder te
implementeren. De verbeteringen betreffende ADHD en osteoporose preventie bij prednison gebruikers
zijn goed bevallen en zullen een vervolg moeten krijgen in 2012.
Het blijft een enorme uitdaging om goede zorg aan diabeten te geven en om astma patiënten meer
voor controles te laten komen. Astma patiënten zouden beter hun onderhoudsmedicatie moeten
gebruiken. Teveel mensen met astma en COPD roken nog. COPD neemt toe, anti-rook acties blijven
erg belangrijk.
De dagbladen hebben een grote invloed op het al dan niet slagen van preventieve programma’s zoals
grieppreventie.
Antibiotica gebruik moet verder worden teruggedrongen, m.n. bij urineweginfecties. Daartoe zijn al
allerlei acties in gang gezet. De therapietrouw bij osteoporose moet worden verbeterd en heeft nog niet
echt onze aandacht. Het aantal grootgebruikers van antimigraine medicatie is moeilijk te beïnvloeden.
Ondanks de groei van de praktijk en de toename van de drukte is het aantal verrichtingen amper
toegenomen. Opvallend is dat ook het aantal verwijzingen niet is toegenomen.
64
Acties en verbeterplannen
Verbetering van de bereikbaarheid van de praktijk: dit wordt uitgewerkt in Verbeterplan 2 van het
jaarplan 2012.
Het in de gaten houden van ADHD patiënten krijgt een vervolg in 2012.
Osteoporose zal in onze praktijk meer aandacht krijgen omdat we mee gaan doen aan een project dat
d.m.v. screening onder vrouwen meer osteoporose probeert te ontdekken.
Het verder uitwerken en implementeren van het Kwaliteitssysteem wordt beschreven in Verbeterplan 1
van het jaarplan 2012.
Diabetes en astma heeft onverminderd onze aandacht. Mogelijk heeft de nieuwe systematiek van
oproepen bij patiënten met dubbeldiagnoses (jaarcontrole voor alle chronische ziekten in 1 keer) een
goed effect.
Stoppen met roken begint met weten wie er rookt. Deze actie wordt opgenomen in Verbeterplan 3 van
het jaarplan 2012.
De nieuwe NHG standaard CVRM heeft als nieuwe richtlijn dat de bloeddruk bij 80-plussers niet te laag
moet zijn. Het streven is een systolische bloeddruk tussen de 150 en 160 mmHg. Dit gegeven heeft
geleid tot Verbeterplan 4 van het jaarplan 2012.
65
Jaarplan 2012
De volgende 4 verbeterplannen zullen in detail worden uitgewerkt:
Verbeterplan 1
Opzetten en implementeren kwaliteitssysteem Huisartsenpraktijk Spaarndam.
Verbeterplan 2
Verbeteren telefonische bereikbaarheid en toegankelijkheid van de praktijk
Verbeterplan 3
Innovatieproject: Noteren van de rookstatus van patiënten
Verbeterplan 4
Verbeterplan CVRM: Verhogen van de streefwaarde van systolische bloeddruk bij patiënten > 80 jaar
66
Plan nr. 1: Opzetten en implementeren kwaliteitssysteem Huisartsenpraktijk
Spaarndam
Plantrekker: Pascale Hendriks Versie: definitief
Helper: Alle medewerkers
Startdatum: Januari 2012 Einddatum: Maart 2013
1. Opzetten en implementeren kwaliteitssysteem
In 2010 is samen met het personeel een start gemaakt met het ontwikkelen van een kwaliteitssysteem
door het formuleren van de visie en missie van Huisartsenpraktijk Spaarndam. In 2011 is gezamenlijk
nagedacht over de toekomstige inhoud van het jaarverslag en jaarplan. Vervolgens is gestart met het
inventariseren en organiseren van alle documenten in de praktijk (distributiematrix documenten). De
volgende stap was het maken van het Kwaliteitshandboek van de praktijk waarin o.a. het proces van
systematisch verbeteren wordt beschreven. Het is belangrijk dat alle personeelsleden op de hoogte zijn
van de laatste stap, en dat zij allen weten wat de taakverdelingen en verantwoordelijkheden zijn.
2. Verbeterdoel
Huidige situatie
De praktijk heeft een kwaliteitshandboek, jaarverslag 2011 met jaarplan 2012 en een distributiematrix
voor alle documenten. De werkafspraken en protocollen zijn inhoudelijk bij iedereen bekend. Het is nog
niet voor iedereen duidelijk hoe we hiermee gaan werken.
Gewenste situatie
Elk personeelslid is op de hoogte van het verbetersysteem dat we hanteren, van de werking van de
distributiematrix en van de taken en verantwoordelijkheden m.b.t. de documenten (m.n.
werkafspraken en protocollen).
Verbeterdoel
Half 2012 is elke personeelslid op de hoogte van het verbetersysteem en haar taken en
verantwoordelijkheden daarin. In maart 2013 hebben we de 2e verbetercyclus doorlopen en heeft elk
personeelslid haar taken uitgevoerd.
3. Knelpunten en bevorderende factoren
Knelpunten Oplossingen
Vergt omslag in denken en werken Bijeenkomst met extern begeleider, uitleg
Onderwerp laten terugkomen op
functioneringsgesprekken
Op alle PC’s staan nog allerlei documenten
die straks komen te vervallen
Tijd voor inplannen om alles op te schonen
67
Bevorderende factoren
Heel veel zaken lopen al
Verantwoordelijkheden zijn impliciet al duidelijk, nu alleen expliciet gemaakt
4. Plan van aanpak
Actie Uitvoerende Streefdatum Datum
afgetekend
Lijst van alle documenten in
praktijk maken
Madeleine Februari 2012 √
Distributiematrix opzetten Pascale met externe April 2012 √
Lijst maken van alle nog te maken
documenten (protocollen en
werkafspraken)
Pascale Februari 2012 √
Verdelen taken in nog te maken
documenten
Pascale, Cockie,
Willeke, Esther
Februari 2012 √
Alle noodzakelijke documenten
maken in zelfde opmaak, nummers
toevoegen
Pascale, Cockie, Willeke April 2012 √
Kwaliteitshandboek maken Pascale met externe April 2012 √
Alle kwaliteitsregistraties
verzamelen (VIM, klachten,
tabellen jaarverslag etc)
Pascale met Madeleine,
Cockie, Willy, Willeke
April 2012 √
Lijst verbetermogelijkheden maken Pascale Mei 2012 √
Verdeling alle taken en
bevoegdheden van medewerkers
Pascale Mei 2012 √
Jaarverslag maken Pascale en Madeleine Mei –juni 2012 √
Jaarplan maken, verbeterplannen
2012
Pascale Mei 2012 √
Implementatie voorbereiding,
presentatie van het geheel
Allen met externe 8 juni 2012 √
Vervolg implementatie volgens
schema intern overleg
Allen September 2012- maart
2013
68
Plan nr. 2: Verbeteren bereikbaarheid en toegankelijkheid praktijk
Plantrekker: Pascale Hendriks Versie: definitief
Helper: Alle medewerkers
Startdatum: April 2012 Einddatum: April 2013
1. Verbeteren bereikbaarheid en toegankelijkheid praktijk
We hebben een patiënt tevredenheidonderzoek laten uitvoeren (Door de Cliënt Bekeken van Achmea,
via de Plusmodule). De belangrijkste negatieve scores betroffen de bereikbaarheid en de
toegankelijkheid van de praktijk voor wat betreft het snel een afspraak kunnen maken.
2. Verbeterdoel
Huidige situatie
Onze praktijk scoort onder gemiddeld (< 25% percentiel van de gemiddelde score) op (telefonische)
bereikbaarheid en tevens op de score “binnen 24 uur op spreekuur terecht kunnen”. Deze matige score
heeft o.a. te maken met groei van de praktijk, telefonische drukte, met het feit dat te weinig patiënten
weten van de mogelijkheid om online afspraken te kunnen maken en mogelijk met het te kleine
aanbod van spreekuren.
Gewenste situatie
We willen graag dat patiënten tevreden zijn over onze bereikbaarheid, dat ze op de hoogte zijn en
meedoen met MGN (patiënten portaal) en snel terecht kunnen op het spreekuur.
Verbeterdoel
In het volgende patiënt tevredenheidonderzoek eind 2012/ begin 2013 willen we op de onderwerpen
bereikbaarheid en toegankelijk minimaal gemiddeld of boven- gemiddeld scoren.
Waarom zal het behalen van het einddoel de huidige situatie geheel of gedeeltelijk
verbeteren?
Een verbeterde score in het patiënt tevredenheidonderzoek geeft een beeld van hoe patiënten de
bereikbaarheid en toegankelijkheid ervaren. Hoe patiënten dit ervaren heeft verband met vele factoren
die we kunnen proberen te verbeteren.
3. Knelpunten en bevorderende factoren
Knelpunten Oplossingen
- ruimte gebrek, 2 spreekkamers, labje
voor assistentes
- voortdurend zoeken naar
uitbreidingsmogelijkheden
- organisatie spreekuren - efficiëntere bezetting kamers
- te weinig bekendheid en deelname aan
MGN (patiënten portaal voor online
afspraken maken)
- PR, verzamelen e-mail gegevens,
wachtkamerscherm
-te weinig bekendheid avondspreekuur -PR, nogmaals dorpskrant,
69
wachtkamerscherm
-communicatie over zgn. spoedplekken,
“morgen terugbellen”
- plan van aanpak samen met assistentes
Bevorderende factoren
-Er is al 30 min extra ingepland per spreekuur voor MGN
- MGN is klaar voor gebruik
- er is een avondspreekuur
4. Plan van aanpak
Actie Uitvoerende Streefdatum Datum
afgetekend
PR MGN: extra bericht op wachtkamerscherm PH mei 2012 √
E-mail adressen verzamelen van ptn om MGN
klaar te maken
allen September 2012
Nieuwsbrief per MGN ptn versturen over
uitkomst tevredenheidsonderzoek, jaarverslag,
griepprikdata etc
PH September 2012
Bijeenkomst alle medewerkers om organisatie
spreekuren en bereikbaarheid te bespreken
allen 8 juni 2012
PR over avondspreekuur: via dorpskrant PH Oktober 2012
Meten telefonische bereikbaarheid dmv Advicalls
met telefooncentrale
PH en MG November 2012
Evt meebellen arts op piekmomenten 8-9 uur
Evt uitbreiden assistentenuren?
Evt vaker waarnemende huisarts inschakelen?
70
Plan nr. 3: INNOVATIE PROJECT 2012: noteren rookstatus van patiënten
Plantrekker: Pascale Hendriks Versie: definitief
Helper: Alle medewerkers
Startdatum: januari 2012 Einddatum: Januari 2013
1. Noteren rookstatus van patiënten
We zijn de afgelopen jaren erg druk geweest met secundaire preventie op het gebied van HVZ, COPD,
astma, DM. We nodigen mensen uit voor controles die al bekend zijn met een van deze aandoeningen.
Bij deze mensen wordt de rookstatus genoteerd en wordt een stop advies gegeven indien van
toepassing. Primaire preventie van HVZ en COPD lijkt veel zinvoller. In dat kader nodigen we alle mensen die 50
jaar zijn geworden uit voor een preventie consult (CVRM). Echter, we bereiken op deze manier niet alle
patiënten die roken en die ingeschreven zijn in onze huisartsenpraktijk. Het gros van de patiënten
bezoekt slechts zelden de praktijk voor een consult. Iemand kunnen aanspreken op zijn rookgedrag
start met het bekend zijn van de rookstatus van diegene. En dan het liefst bij de jongere mensen. Volgens TNS Nipo rookt in Nederland 24,3% van de mensen van 15 jaar en ouder (gegevens aug
2011).
We hebben daarom 2012 uitgeroepen tot het “jaar van het noteren van de rookstatus”.
2. Verbeterdoel
Van januari t/m december 2012 proberen alle medewerkers van de huisartsenpraktijk (huisartsen,
POH, assistentes) om van zoveel mogelijk mensen (minimaal 50% van de mensen van 15 jaar en
ouder), die ingeschreven staan in de huisartsenpraktijk, de rookstatus te achterhalen.
3. Plan van aanpak
Op alle mogelijke manieren zal bekend gemaakt worden dat de huisartsen willen weten hoe (on-)
gezond Spaarndam is op het gebied van roken. De volgende methoden worden gebruikt om zoveel mogelijk gegevens te verzamelen en zoveel mogelijk mensen te bereiken:
1. Nieuwsbericht van de huisartsenpraktijk in de 2 plaatselijke dorpskranten
2. Huis aan huis folder waarbij mensen worden aangemoedigd om te melden of zij roken of niet
3. Wachtkamerscherm bericht 4. Nieuwsbericht op de website
5. In te vullen briefjes in de wachtkamer
6. In te vullen briefjes in elke spreekkamer
7. Bij elk consult vragen
De rookstatus wordt als meetwaarde ingevoerd om hiermee selecties te kunnen maken. Dit is van
groot belang. Daarnaast wordt een probleemregel van de rookstatus aangemaakt om het op een
zichtbare plaats in het medisch dossier te plaatsen. Rokers en Voorheen Rokers krijgen de ICPC code P17 (Tabaksmisbruik) en Nooit Rokers de ICPC code A97 (geen ziekte). Zodoende komt bij elk consult
de rookstatus duidelijk in beeld.
4. Resultaten
Eind 2011 is de situatie als volgt: Er staan 2809 mensen ingeschreven in de praktijk. Daarvan zijn er 2340 ≥ 15 jaar. Bij 904 (37% van
de 15-plussers) mensen is de rookstatus ingevoerd in de afgelopen 5 jaar.
199 mensen uit deze groep roken (8,5% van de populatie ≥ 15 jaar) en 145 x is een stop advies
gegeven aan deze mensen. 354 mensen hebben in het verleden gerookt en 351 mensen hebben nooit
gerookt. Volgens TNS Nipo missen we dus ruim 15% van de rokers.
71
Begin 2013 zullen we de resultaten bekend maken die onze inspanningen hebben opgeleverd. We zullen dan de situatie van eind 2012 beschrijven.
5. Evaluatiemethode:
Begin 2013 zal door middel van selecties uit Medicom bekeken worden of we van 50% van de mensen van 15 jaar of ouder weten of zij roken of niet.
6. Tijdsinvestering:
1. Nieuwsbericht schrijven en plaatsen: dec 2011/ jan 2012: 2 uur huisarts Hendriks
2. Huis aan huis folder maken, laten drukken, ophalen, zorgen voor verspreiding: 4 uur huisarts Hendriks, december 2011.
3. Wachtkamerscherm bericht maken: 20 minuten huisarts Hendriks, jan 2012. (Aanschaf
wachtkamerscherm en leren hoe het werkt: 6 uur in 2011)
4. Nieuwsbericht op de website plaatsen: 30 minuten huisarts Hendriks, jan 2012. 5. In te vullen briefjes in de wachtkamer maken: 10 minuten jan 2012, invoeren van de gegevens
van de ingevulde briefjes: 10 uur hele jaar door, assistentes.
6. In te vullen briefjes in elke spreekkamer, als bij 5
7. Navragen tijdens elk consult: 1 minuut per consult, ongeveer 100 uur per jaar
Totale tijdsinvestering: 122.40 uur
72
Plan nr. 4: Verbeterplan CVRM: Verhogen van de streefwaarde van systolische
bloeddruk bij patiënten > 80 jaar
Plantrekker: Pascale Hendriks Versie: definitief
Helper: Alle medewerkers
Startdatum: Januari 2012 Einddatum: Januari 2013
1. Verhogen van de streefwaarde van systolische RR bij patiënten > 80 jaar
De nieuwe NHG standaard CVRM geeft als advies om bij ouderen > 80 jaar hogere streefwaarden aan
te houden voor de systolische bloeddruk (SBD). Het is duidelijk aangetoond dat dit voor de
levensverwachting en kwaliteit van leven een goed effect heeft. Onze praktijk heeft 117 patiënten >
80 jaar. We zijn altijd vrij strikt geweest in het volgen van de vorige NHG standaard die een
streefwaarde van 140 aanhield.
2. Verbeterdoel
Huidige situatie
In januari 2012 zijn er 117 patiënten die > 80 jaar zijn. In die groep zijn er 102 bekend met
hypertensie, en/of diabetes mellitus en/ of HVZ, waarbij de bloeddruk dus gecontroleerd en meestal
behandeld wordt. Van deze groep zijn er 65 patiënten waarbij de SDB in het afgelopen jaar < 150
mmHg was (63%).
Gewenste situatie
Tachtig-plussers hebben een SBD tussen de 150-160 mmHg
Verbeterdoel
Eind 2012 heeft maximaal 40% van alle 80-plussers die behandeld worden voor hun bloeddruk een
SBD < 150 in het afgelopen jaar.
3. Knelpunten en bevorderende factoren
Knelpunten Oplossingen
Gewenning personeel aan streng
behandelen van de bloeddruk
Attentieregels, bespreken nieuwe NHG
standaard tijdens werkoverleg
Mogelijk zijn onze patiënten ook gewend
aan strenge behandeling en het idee dat
dat goed is.
Uitleggen
Bevorderende factoren
Het is fijn voor patiënten dat er een pil af mag
Meestal kan bètablokker worden geminderd of gestopt, prettig voor evt bijwerkingen bij
73
ptn
Medewerkers zijn alert
4. Plan van aanpak
Actie Uitvoerende Streefdatum Datum
afgetekend
Selectie 80 plus ptn Pascale Januari 2012 √
Selectie ptn met HVZ, DM, hypertensie Pascale Januari 2012 √
Selectie SBD < 150 mmHg in afgelopen jaar Pascale Januari 2012 √
Attentieregels toevoegen aan dossiers of:
attentie toevoegen aan probleemregel
Pascale Februari 2012 √
Tussen evaluatie met cijfers
58 vd 98 = 59%
Pascale Mei 2012 √
opnieuw :Attentieregels toevoegen aan dossiers
of: attentie toevoegen aan probleemregel
Willy van Dijk Juni 2012
Klinische les CVRM standaard Pascale Juni 2012
Eind evaluatie met cijfers Pascale December 2012
Verslag maken Pascale Januari 2013
74
Bijlage 1 Afkortingen
AAA Aneurysma aorta abdominalis (verwijding grote lichaamsslagader)
AB Antibiotica
ADHD Attention deficit hyperactivity disorder
AED Automatische elektrische defibrillator
AP Angina pectoris (pijn op de borst)
Arbo Arbeidsomstandigheden
ATC Anatomical, Therapeutical and Chemical (codering voor geneesmiddelen)
BIG Beroepen in de individuele gezondheidszorg
BLS Basic life support
BMI Body mass Index
C Consult
CAD Catheter à demeure (verblijfscatheter)
CAR Cardioloog
COPD Chronic obstructive pulmonary disease
CR Cockie van Rooijen
CVA Cerebrovasculair accident
CVRM Cardiovasculair risico management
DBC Diagnose- behandel combinatie
DC Dubbel consult
DCB Door de cliënt bekeken
DM Diabetes mellitus
DokH Deskundigheidsbevordering en ondersteuning kwaliteitsbeleid
huisartspraktijken NW Nederland
DV Dubbele visite
EA Esther van der Aa
ECG Elektrocardiogram
EHBO Eerste hulp bij ongelukken
75
EPD Elektronisch patiënten dossier
FTE Fulltime equivalent
FTO Farmacotherapeutisch overleg
GGD Gemeentelijke gezondheidsdienst
GGT Gestoorde glucose tolerantie
GGZ Geestelijke gezondheidszorg
HA Huisarts
Hagro Huisartsen groep
Hba1c Geglycosyleerd hemoglobine
HCZK Huisartsen coöperatie Zuid-Kennemerland
HF Hartfalen
Hidha Huisarts in dienst van een huisarts
HIS Huisartsen informatie systeem
HP Hewlett Packard
HT Hypertensie (hoge bloeddruk)
HVZ Hart- en vaatziekten
ICPC International Classification of Primary Care
ICS Inhalatie corticosteroïden
ICT Informatie en communicatie technologie
IKG Informatie- en klachtenbureau Gezondheidszorg
IKG Informatie- en klachtenbureau gezondheidszorg
Kcoetz Kennemer coöperatief voor effectieve transmurale zorg
KHB Kwaliteitshandboek
KNO Keel- neus- en oorarts
LDL Low density lipoproteine
LHV Landelijke huisartsen vereniging
M&I Modernisering en Innovatie
MA Micro-albuminurie (kleine deeltjes eiwit in de urine)
MB Mildred Beeldman
MDRD Modification of diet in renal diseases (berekende nierklaring)
76
MG Madeleine Graaman
MGN Mijn Gezondheid. net
MI Myocard infarct (hartinfarct)
MMSE Mini mental state investigation
MRSA Multi resistente stafylococcus aureus
MW Maatschappelijk werk
NAS Network attached storage
NHG Nederlands Huisartsen Genootschap
NSAID Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs
Nyha New York Heart Association
PAV Perifeer arterieel vaatlijden
PC Personal computer
PBLS Peadiatric Basis Life Support (reanimatie van kinderen)
PH Pascale Hendriks
POH Praktijk ondersteuner huisarts
PR Public Relations
Ptn Patiënten
R Recept
RAS Renine angiotensine systeem
RI&E Risico inventarisatie en evaluatie
RR Bloeddruk meting volgens Riva Rocci
SBD Systolische bloeddruk (de bovendruk)
SFK Stichting farmaceutische kengetallen
SOA Seksueel overdraagbare aandoening
TC Telefonisch consult
TIA Transient isschemic attack
TNS NIPO Transparant Network Substrate en Nederlands Instituut voor de Publieke
Opinie en het Marktonderzoek
Trazag Transmuraal Zorg Assessment Geriatrie
UZI Unieke zorgverlener identificatienummer
V Visite
77
VIM Veilig incidenten melden
VIP Verzekerden informatie programma
WD Willy van Dijk
Web TV Televisie via internet
WL Willeke van der Lee
WMO Wet maatschappelijke ondersteuning