Jaarverslag 2008 Gevangenenzorg Nederland

Geloof in Herstel, jaarverslag 2008 1

Geloof in Herstel

Jaarverslag 2008

Gevangenenzorg Nederland


Omslag: Aquarel door Esther Klaassen (consulent zorg herstelrechtprogramma’s)

Gevangenenzorg Nederland werkt met vrijwilligers voor mensen die gebrokenheid kennen in hun leven door

gevangenschap en de gevolgen daarvan. Die gebrokenheid is te zien in ons logo (het geknakte riet uit

Jesaja 42 vers 3). Precies op die breuk willen wij ondersteunen, zodat het donkere van pijn, fouten en

onzekerheid mag overgaan in licht. Licht van vreugde en bevrijding.


Inhoudsopgave VOORWOORD ...........................................................................................................................................................4

GEVANGENENZORG NEDERLAND .........................................................................................................................5

Organisatie ...................................................................................................................................................... 5

Visie ................................................................................................................................................................ 5

Missie .............................................................................................................................................................. 5

Doelstelling ..................................................................................................................................................... 5

Logo ................................................................................................................................................................ 5

VRIJWILLIGERS, STAF, BESTUUR en RAAD VAN TOEZICHT ...............................................................................6

Vrijwilligers ...................................................................................................................................................... 6

Vrijwilligers en kwaliteit ................................................................................................................................... 6

Staf .................................................................................................................................................................. 7

Bestuur ............................................................................................................................................................ 7

Raad van Toezicht en Advies ......................................................................................................................... 7

ZORG VOOR GEVANGENEN EN HUN FAMILIE ......................................................................................................8

Inleiding ........................................................................................................................................................... 8

Gevangenenzorg ............................................................................................................................................ 8

Nazorg en trends ............................................................................................................................................ 9

Groeipartner Oranje Fonds ........................................................................................................................... 10

Familiezorg ................................................................................................................................................... 10

Tbs-programma ............................................................................................................................................ 10

Arbeidsbemiddeling ...................................................................................................................................... 11

S.O.S.-Herstelrecht ....................................................................................................................................... 12

Kerstactie ...................................................................................................................................................... 13

Hoger Beroep................................................................................................................................................ 13

Overig ........................................................................................................................................................... 13

Registratie en Privacy ................................................................................................................................... 13

ACHTERBAN en PARTNERS .......................................................................................................................... 14

Communicatie en Fondsenwerving .............................................................................................................. 14

Vermogensfondsen ....................................................................................................................................... 15

Het vrijwilligersbudget van het Ministerie van Justitie .................................................................................. 15

Justitie ........................................................................................................................................................... 15

Justitiepastoraat ............................................................................................................................................ 15

Internationaal ................................................................................................................................................ 16

RELATIE TOT HET MEERJARENBELEID 2007-2011 .................................................................................... 17

Beleidsvoornemens ...................................................................................................................................... 17

Bajes en burgers ........................................................................................................................................... 18


VOORWOORD

Met dankbaarheid presenteren wij ons jaarverslag 2008. Onze vrijwilligers hebben weer vele bezoeken

afgelegd in gevangenissen en Tbs-klinieken. Ook aan familieleden van gevangenen werd zorg geboden.

Inspirerend was het voorts om te zien hoe positief (jeugdige) gevangenen en inrichtingen reageerden op

onze S.O.S. – cursus. Gezamenlijk mogen we ons inzetten voor herstel.

We zijn dankbaar dat het draagvlak daarvoor in onze achterban opnieuw is toegenomen. De donaties van

particulieren stegen met bijna 90%. De giften van kerken namen toe met 30%. Deze cijfers laten zien dat niet

alleen wij geloven in herstel. Het stimuleert ons tot het zoeken naar nieuwe en betere wegen om

gevangenen en hun familie te helpen om af te rekenen met de oorzaken en gevolgen van criminaliteit.

Daarbij krijgen we ook alle steun en medewerking van fondsen en Justitie. De officiële Justitiële erkenning

geeft niet alleen een formeel entree naar de gevangenissen, maar heeft ook in veel gevallen een goede en

inhoudelijke samenwerking tot gevolg met gevangenisdirecties en de medewerkers. In het bijzonder noemen

we hier de Medewerkers Maatschappelijke Dienstverlening. Met hen is veelvuldig en constructief contact.

Eén van de hoogtepunten was de Koninklijke waardering voor ons werk. Op een feestelijke slotbijeenkomst

van het Oranje Fonds Groeiprogramma reikten Prins Willem Alexander en Prinses Maxima de certificaten uit

ter gelegenheid van de succesvolle afronding van het eerste jaar. Het driejarige groeiprogramma heeft het

Oranje Fonds ontwikkeld met McKinsey en voorziet in financiële en inhoudelijke support voor het project

Gebaande Wegen. Samen met hen en onze groeicoach André Janssens, is de ambitie geformuleerd om aan

1.000 gevangenen nazorg te bieden in 2009 en 2010 met 500 vrijwilligers.

In dit programma is ook de slogan ‘geloof in herstel’ ontwikkeld. Het sluit zowel aan bij wat we beogen als

waar we voor staan. We zien gevangenen die na vier keer detentie de knop omzetten en samen met onze

vrijwilligers alles op alles zetten om hun leven een positieve wending te geven. Dat geeft veel voldoening.

Ook zien we gevangenen die in detentie het geloof in God en Jezus Christus (her)vinden. Dat stemt ons

dankbaar en vreugdevol, tot op de Bron van herstel. Geert Boogaard verwoordt dat mooi in ‘Gert Jan en ik’:

Hij zat zijn halve

leven in de cel.

Gert Jan, met wie ik

op het schoolplein speelde.

Hij was in onze stad

niet meer in tel:

Recidivist, die

telkens stal of heelde.

Ik zocht hem op.

Het klikte wonderwel.

Twee vrienden, die

van één erbarmen leefden.

Niemand is zo ver heen, of hij mag gediend worden vanuit de wetenschap dat God genadig is, om herstel te

geven.

Directie, Bestuur en Raad van Toezicht en Advies.

5

GEVANGENENZORG NEDERLAND

Organisatie

Stichting Gevangenenzorg Nederland is een door het Ministerie van Justitie erkende (vrijwilligers)organisatie

voor zorg aan gevangenen en hun familie. Ze participeert als volwaardig nationaal zelfstandige organisatie in

Prison Fellowship International (PFI) dat vertegenwoordigd is in 128 landen. PFI heeft als Niet-Gouverne-

mentele Organisatie een consultatieve status in de Sociaal-Economische Raad van de Verenigde Naties.

Gevangenenzorg Nederland aanvaardt in verbondenheid met PFI de bijbel als Gods Woord dat richting geeft

aan haar handelen. Hierbij wordt de apostolische geloofsbelijdenis en de geloofsbelijdenis van Nicea

onderschreven.

Onze zorg wordt aangeboden zonder onderscheid te maken naar ras, cultuur, godsdienst en levensstijl. Van

bestuur en medewerkers wordt verwacht dat zij de grondslag van de stichting onderschrijven en daaraan

praktisch gestalte geven in hun dagelijks leven. Daarnaast wordt verwacht dat zij meelevend lid zijn van een

christelijke gemeente.

Visie

De visie van Gevangenenzorg Nederland is een organisatie te zijn voor verzoening en herstel voor de

gevangene en zijn familie. Grondslag hiervoor is de overtuiging dat de barmhartigheid van God in Zijn Zoon

Jezus Christus zich ook uitstrekt naar de medemens in de gevangenis (Mattheüs 25:42).

Missie

De missie van Gevangenenzorg Nederland is de christelijke gemeente en haar leden te motiveren om te

zien naar gevangenen en hun familie. Zij wil hen daarbij informeren, trainen en begeleiden.

Doelstelling

De doelstelling van Gevangenenzorg Nederland is om gevangenen en hun familie te ondersteunen tijdens

het verblijf in de gevangenis, en de periode daarna van re-integratie in hun familie, leefomgeving en arbeids-

situatie. Vervolgens om gevangenen en hun familie te ondersteunen in het vinden van nieuwe wegen voor

zingeving en levensstijl die recidive voorkomen.

Logo

Het internationale logo is gebaseerd op de Bijbeltekst uit Jesaja 42:3 "Het geknakte riet zal Hij niet verbre-

ken...naar waarheid zal Hij het recht voortbrengen" .

VRIJWILLIGERS, STAF, BESTUUR EN RAAD VAN TOEZICHT

Vrijwilligers

‘Doen, denken en doneren’. Dat is kort gezegd de vrijwillige betrokkenheid bij onze

gaan in heel Nederland vrijwilligers op bezoek bij gevangenen. Daarnaast zijn er mensen en bedrijven die

met hun expertise willen meedenken met de vragen die ons bezig houden. Tenslotte zijn er inmiddels 10.000

particuliere donateurs die ons werk mede mogelijk m

Uit deze brede vrijwillige betrokkenheid blijkt een gezond draagvlak voor onze organisatie. Daar zijn we trots

op. We vinden het ook essentieel. De maatschappij straft me

andere hand. De maatschappelijke integratie van gevangenen is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Samen met gevangenen wordt gewerkt aan herstel.

De inzet van vrijwilligers zien we als een basiswaarde en heef

spectrum van integratiezorg aan gevangenen. Maatschappelijk gezien bespaart vrijwillige inzet de

samenleving veel kosten. Hun (duizenden) ‘manuren’ worden immers niet ‘afgerekend’.

In 2008 ontvingen we 297 (2007:250

nieuwe vrijwilligers zijn ingestroomd. 27 (2007:34) contractvrijwilligers stroomden uit. Het aantal vrijwilligers

met een contract in 2008 kwam daarmee uit op 285 (2007:255). Het totaal aant

naar 323. De vrijwilligers zonder contract

een nazorgopvang.

Figuur 1 Informatieverzoeken en vrijwilligers in 2007 en 2008

Vrijwilligers en Kwaliteit

Centraal in de selectie, opleiding en begeleiding van onze vrijwilligers staat het competentieprofiel justitieel

vrijwilligerswerk. Dit is ontwikkeld in samenwerking met de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) en vertaald

naar een zelfevaluatie voor geïnteresseerde vrijwilligers en Handboeken voor de training aan hen die

daadwerkelijk instromen en ingezet worden als vrijwilliger.

0

100

200

300

400

VRIJWILLIGERS, STAF, BESTUUR EN RAAD VAN TOEZICHT

‘Doen, denken en doneren’. Dat is kort gezegd de vrijwillige betrokkenheid bij onze



die ons werk mede mogelijk maken, naast kerken, bedrijven, fondsen en de overheid.


op. We vinden het ook essentieel. De maatschappij straft met de ene hand, maar toont compassie met de

hand. De maatschappelijke integratie van gevangenen is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Samen met gevangenen wordt gewerkt aan herstel.

De inzet van vrijwilligers zien we als een basiswaarde en heeft een versterkende



In 2008 ontvingen we 297 (2007:250) maal een informatieverzoek over vrijwilligerswerk. 57 (2007:29)


met een contract in 2008 kwam daarmee uit op 285 (2007:255). Het totaal aantal vrijwilligers steeg van 296

De vrijwilligers zonder contract zijn onder meer inzetbaar voor vervoer van gevangenen naar b.v.

Informatieverzoeken en vrijwilligers in 2007 en 2008



valuatie voor geïnteresseerde vrijwilligers en Handboeken voor de training aan hen die

daadwerkelijk instromen en ingezet worden als vrijwilliger.

2007 2008

250297

296323

Informatie-verzoeken Vrijwilligers

6

‘Doen, denken en doneren’. Dat is kort gezegd de vrijwillige betrokkenheid bij onze organisatie. Dagelijks



aken, naast kerken, bedrijven, fondsen en de overheid.


hand, maar toont compassie met de

hand. De maatschappelijke integratie van gevangenen is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

t een versterkende kracht in het totale



) maal een informatieverzoek over vrijwilligerswerk. 57 (2007:29)


al vrijwilligers steeg van 296

zijn onder meer inzetbaar voor vervoer van gevangenen naar b.v.

Informatieverzoeken en vrijwilligers in 2007 en 2008



valuatie voor geïnteresseerde vrijwilligers en Handboeken voor de training aan hen die

7

In 2008 zijn 57 nieuwe vrijwilligers getraind in 8

bijeenkomsten in Zwolle en Zoetermeer. Op 27

september is in Amersfoort de landelijke

vrijwilligersdag belegd waarop 115 mensen (73

vrijwilligers) aanwezig waren. Het thema

‘Schuld, straf en herstel’ werd ingeleid door dr.

John Blad, hoofddocent

Strafrechtswetenschappen aan de Erasmus

Universiteit te Rotterdam. De vrijwilligers

ontvingen 4 maal per jaar de VI (nieuwsbrief).

Staf

In 2008 werd onze staf versterkt met een tweetal maatschappelijk werkers, een medewerker communicatie

en fondsenwerving en een projectleider zorg en organisatie. Eén maatschappelijk werker nam afscheid. De

dagelijkse leiding van de organisatie was in handen van onze directeur mr. Hans Barendrecht. Per 31

december 2008 telt de staf 12,6 fte (2007:10,5 fte).

Bestuur

Het bestuur kwam in 2008 vier maal in vergadering bijeen met de directie en eenmaal in het najaar met de

Raad van Toezicht en Advies. In de vergadering met de Raad werd afscheid genomen van dr. ir. Henk

Taale. Sinds 1999 was hij secretaris. We zijn dankbaar voor zijn grote en stabiele inzet die mede

bijgedragen heeft aan de ontwikkeling van de organisatie. ‘Houdt de vrijwilligers hoog’ aldus Henk in zijn

dankwoord. Hij is opgevolgd door mr. Jaap Rodenburg, advocaat bij SRK Rechtsbijstand te Zoetermeer.

Raad van Toezicht en Advies

De Raad van Toezicht en Advies komt één maal per jaar met bestuur en directie bijeen. Daarin was mr. drs.

Michel Groothuizen MPA onze gast. Michel is directeur Sanctie- en Preventiebeleid (DSP) van het Ministerie

van Justitie. DSP geeft richting aan een consequente en effectieve sanctietoepassing bij volwassenen en het

voorkomen van criminaliteit. Eén van haar dossiers is ‘Reclassering’. Michel Groothuizen schetste de positie

en kaders van het reclasseringswerk, mede in relatie tot maatschappelijke ontwikkelingen en de inzet van

vrijwilligers.

Figuur 2 John Blad tijdens de vrijwilligersdag

ZORG VOOR GEVANGENEN EN HUN FAMILIE

Inleiding

Gevangenen zitten gedwongen vast. Ze zijn echter vrij om vrijwilligers van Gevangenenzorg Nederland uit te

nodigen voor bezoek. Dit gaat niet ten koste van het wekelijkse bezoekuur van familie en vrienden. Voorts

vinden de bezoeken plaats in aparte bezoekcellen. Dit is mog

van Justitie en dat waarderen we zeer. Gevangene en vrijwilliger kunnen in alle rust vertrouwelijk met elkaar

spreken. Ook familieleden en Tbs-patiënten worden bezocht.

Van elk bezoek maakt de vrijwilliger

werkers. Zij dragen eindverantwoordelijkheid voor de zorg en de goede voortgang daarvan, mede door het

coördineren van de contacten met werkveldpartners binnen en buiten de gevangenis en d

Gevangenenzorg

In 2008 zijn door onze organisatie 1.800 bezoeken afgelegd. 1.406 bezoeken hadden betrekking op

gevangenen en Tbs-patiënten (918), ex

het kader van het arbeidsintegratieproject de Aansluiting. Het totaal aantal bezoeken is t.o.v. 2007 (1.891)

licht afgenomen. De bezoeken na detentie daarentegen laten een stijging zien van 186 naar 227. Het

ontbreekt ons vooralsnog aan instrumenten om het effect daarvan te m

Het aantal zorgtrajecten steeg van 201 naar 300. De instroom van nieuwe trajecten nam door een actief

beleid toe van 75 naar 129. Dit is mede een gevolg van de goede contacten met de

Maatschappelijke Dienstverlening (MMD). H

identiteitspapieren, inkomen, huisvesting en zorg. Daarnaast moet de MMD’er de status van de gevangene

bij vrijlating tijdig en zorgvuldig overdragen aan de gemeente

door ons wordt bezocht, vindt vooraf afstemming plaats met

overleg.

Figuur 3

0

500

1000

1500

2000

Zorgtrajecten

ZORG VOOR GEVANGENEN EN HUN FAMILIE

gedwongen vast. Ze zijn echter vrij om vrijwilligers van Gevangenenzorg Nederland uit te


vinden de bezoeken plaats in aparte bezoekcellen. Dit is mogelijk dankzij onze erkenning van het Ministerie

waarderen we zeer. Gevangene en vrijwilliger kunnen in alle rust vertrouwelijk met elkaar

patiënten worden bezocht.

Van elk bezoek maakt de vrijwilliger een verslag dat vervolgens wordt besproken met onze maatschappelijk


coördineren van de contacten met werkveldpartners binnen en buiten de gevangenis en d


patiënten (918), ex-gevangenen (227) en relaties (261). 394 bezoeken vonden plaats

beidsintegratieproject de Aansluiting. Het totaal aantal bezoeken is t.o.v. 2007 (1.891)


ontbreekt ons vooralsnog aan instrumenten om het effect daarvan te meten op het voorkomen van terugval.


beleid toe van 75 naar 129. Dit is mede een gevolg van de goede contacten met de

lening (MMD). Hoofdtaak van de MMD’er is om de gevangene te screenen op


bij vrijlating tijdig en zorgvuldig overdragen aan de gemeente. Ten aanzien van elke nieuwe gevangene die

door ons wordt bezocht, vindt vooraf afstemming plaats met de betreffende MMD

3 Zorgtrajecten en bezoeken in 2007 en 2008

2007

2008

201300

186227

18911800

Zorgtrajecten Bezoeken na detentie Bezoeken totaal

8

gedwongen vast. Ze zijn echter vrij om vrijwilligers van Gevangenenzorg Nederland uit te


elijk dankzij onze erkenning van het Ministerie

waarderen we zeer. Gevangene en vrijwilliger kunnen in alle rust vertrouwelijk met elkaar

een verslag dat vervolgens wordt besproken met onze maatschappelijk


coördineren van de contacten met werkveldpartners binnen en buiten de gevangenis en de Tbs-inrichting.


gevangenen (227) en relaties (261). 394 bezoeken vonden plaats in

beidsintegratieproject de Aansluiting. Het totaal aantal bezoeken is t.o.v. 2007 (1.891)


eten op het voorkomen van terugval.


beleid toe van 75 naar 129. Dit is mede een gevolg van de goede contacten met de Medewerker

oofdtaak van de MMD’er is om de gevangene te screenen op


elke nieuwe gevangene die

MMD’er. Ook daarna is er

Bezoeken totaal

9

Nazorg en Trends

In het jaarverslag over 2007 deelden we onze blijdschap met de forse daling van het aantal gevangenen dat

voor de datum van de Vervroegde Invrijheidstelling (VI) afhaakt. Het percentage daalde van 51% (2006:45)

naar 16% in 2007 (12). Het jaar 2008 laat een lichte stijging zien naar 23% (17). Ook het percentage van

gevangenen waarmee de zorgrelatie binnen 5 maanden na VI wordt beëindigd, nam toe. Ging het in 2007

nog om 13 personen (18%), in 2008 betrof het 23 mensen (31%). Anderzijds laat de duur van de zorgrelatie

een stijging zien (18%: 20) als het gaat om de periode van 9 tot en met 12 maanden (2007: 12% ; 9).

De afronding van de nazorg tot en met 12 maanden na VI laat een stijging zien van 9% (2008:57%). De

contacten tot meer dan 12 maanden na VI namen af met 16% (2008: 16%). We zijn geneigd dit positief te

duiden. Wij bieden standaard een nazorgperiode van 6 maanden. Deze kan naar wens worden verlengd.

Het is niet de bedoeling aan te sturen op een levenslange relatie. Het gaat er ons om dat de gevangene

zelfredzaam is danwel een plaats vindt in een stabiele omgeving.

In 2008 zien we een duidelijke stijging bij de hulp bij het vinden van huisvesting en opvang na detentie en

aanverwante zaken als vervoer en hulp bij het verhuizen. Dit neemt toe van 25 naar 47. De hulp bij

inschrijving voor opvang (26%) en zelfstandige huisvesting (26%) stijgt ten opzichte van 2007 met 18%.

Voorts zien we dat het aantal gevangenen dat binnen 5 maanden voor VI bij ons aanklopt, zich verdubbelt

van 15% (11) in 2007 tot 29% (37) in 2008. Daarin zit een substantieel deel ‘late instromers’ die zeer kort

voor de VI-datum een beroep doen op onze (na)zorg. Dit legt relatief veel beslag op onze capaciteit. Het zijn

vaak spoedeisende zaken kort voor vrijlating met veel bel- en regelwerk. Deze acute acties kunnen lastig bij

vrijwilligers worden belegd en worden derhalve opgepakt door onze maatschappelijk werkers. Dit gaat ten

koste van de beschikbare tijd voor de coördinatie van lopende en instroom nieuwe zorgtrajecten.

In het verlengde van het bovenstaande zien we een stijging van de contacten met gemeenten en instanties.

Wij voorzien dat dit in 2009 verder zal toenemen. Zo’n 70% van de gevangenen verblijft korter dan 4

maanden in een Penitentiaire Inrichting. Jaarlijks komen ruim 34.000 gevangenen vrij die moeten integreren

in de Nederlandse samenleving (2008: 29.000 unieke personen). Dit betekent dat er sprake moet zijn van

een hoge effectieve doorloopsnelheid bij de 180 MMD’ers en een hoge actieradius bij gemeenten in hun

verantwoordelijkheid voor de integratie van gevangenen. Partners als Gevangenenzorg blijken daarin

welkom en versterkend.

Het ontbreekt ons vooralsnog aan een meetinstrument dat de effecten van onze (gecombineerde) zorg en

de relatie in de trends eenduidig kan verklaren en onderbouwen.

10

Figuur 4 Koninklijke belangstelling

Groeipartner Oranje Fonds

Voor de periode 2008 – 2010 is ‘Gebaande

Wegen’ - ons bezoeken integratieproject voor

gevangenen – geselecteerd als deelnemer in

het Oranje Fonds Groeiprogramma. Doel van

dit programma is de landelijke groei van

beloftevolle initiatieven. Het is ontwikkeld in

samenwerking met het adviesbureau McKinsey

en voorziet naast financiële support (maximaal

€ 50.000 per jaar) in coaching en workshops

door deskundigen in het eerste jaar. Samen met

onze groeicoach André Janssens – werkzaam

bij Nieuwe Maan – is een groeistrategie

ontwikkeld om in 2009 en 2010 aan totaal 1.000

gevangenen (na)zorg te bieden. Het korps

vrijwilligers zal groeien tot 500. Onder Koninklijke

belangstelling werd op 8 december 2008 het

eerste jaar feestelijk afgesloten.

Familiezorg

In 2008 was sprake van 57 hulpverleningstrajecten. Dat is een stijging van 16% ten opzichte van 2007 (49).

Het aantal bezoeken nam met 32 toe tot 261, een stijging van 14%. In 2008 is de nieuwe methodiek volledig

geïmplementeerd. De methodiek, neergelegd in het handboek ‘Passende Sleutels’ blijkt functioneel voor de

vrijwilliger en de aansturing van onze maatschappelijk werker familiezorg. Het handboek wordt regelmatig

gebruikt als naslagwerk. Een goed voorbeeld is ‘meerzijdige partijdigheid’. De vrijwilligers zijn er voor de

partner thuis. Als deze zich negatief uitlaat over de man in de gevangenis en zich als zodanig positioneert,

betekent dit niet dat de vrijwilliger daarin kan meegaan.

In dit zorgprogramma, bekend als ‘de Luchtplaats’, zijn 148 kinderen verblijd met een cadeautje namens hun

gevangen vader of moeder. Ten opzicht van 2007 is dat meer dan een verdubbeling (63). De cadeautjes

worden persoonlijk overhandigd door een vrijwilliger. Hetzelfde geldt voor de bezorging van kerstpakketten.

Dit nam toe tot 55 (2007: 33).

In 2008 is voorts driemaal meegewerkt aan een vader-kinddag in de gevangenis van Zoetermeer waarbij wij

een groepsprogramma voor de moeders verzorgden.

11

Tbs-programma

Per 1 januari 2008 is het nieuwe project ‘de Omgang’ van start gegaan. Hiermee leggen we ons toe op de

ontwikkeling van zorg aan Tbs-patiënten. Tot die tijd vielen zij onder het programma Gebaande Wegen, dat

zorg verleent aan personen die alleen een gevangenisstraf hebben. Omdat de context van de bezoeken

wezenlijk anders is en er voorts in Tbs-klinieken draagvlak bestond voor zorg door vrijwilligers, is ‘de

Omgang’ ontwikkeld als driejarig project. In deze periode wordt een methodiek voor zorg door vrijwilligers

ontwikkeld.

In de verslagperiode zijn 450 bezoeken gebracht aan 40 Tbs-patiënten in 8 klinieken. Voorzien was dat er 45

patiënten bezocht zouden worden. Er zijn 35 vrijwilligers ingezet. Met de Tbs-klinieken in Balkbrug en

Groningen zijn samenwerkingsovereenkomsten gesloten. In 2008 heeft Gevangenenzorg Nederland in een

tweetal nieuwsbrieven aandacht besteed aan het vrijwilligerswerk ten behoeve van Tbs-patiënten

Nederland telt in totaal 12 Tbs-klinieken.

Arbeidsbemiddeling

Resultaten

In 2008 zijn via het programma ‘de Aansluiting’ 19 gevangenen bemiddeld naar een arbeidsplek. Zeven

daarvan zijn niet aan de slag gegaan. In zes gevallen hield het verband met keuzen en omstandigheden

van de deelnemers1. In één geval werd de regiomanager ontslagen waardoor instroom niet kon

plaatsvinden. Uiteindelijk hebben de bemiddelingen geresulteerd in 12 daadwerkelijke plaatsingen. De

doelstelling was 13. Twee deelnemers hebben geen arbeidscontract meer. Eén daarvan is ingestroomd in

een zorgtraject. De oudste deelnemer is geboren in 1960, de jongste in 1988. De meeste deelnemers

werden geplaatst in uiteenlopende functies waarvoor doorgaans weinig scholing nodig was. Eén deelnemer

kon worden geplaatst bij een consultancy bureau als assistent boekhouder. Deze werkgever draagt zorg

voor een verdere vakopleiding.

De uitvoering van het project was mogelijk dankzij support van Stichting Instituut Gak.

Businessplan

In 2008 heeft PricewaterhouseCoopers (PwC) ons begeleid bij een haalbaarheidsonderzoek naar een

marktgerichte ontwikkeling van het project. PwC bood dit aan in het kader van haar Corporate Social

Responsibility Programma. Hein Grafhorst (principal manager) en Johan Rijneveld (adviseur) begeleidden

op zeer vakkundige wijze onze fondswerver en directeur in het haalbaarheidsonderzoek. ‘Op grond van het

onderzoek wordt geconcludeerd dat ‘de Aansluiting’ voldoende potentie heeft om als marktactiviteit

doorontwikkeld te worden. De behaalde successen zijn tot op heden zeer veelbelovend’, aldus de brief van

23 januari 2009 van drs P.B.W. Teunisse, director adviesgroep Binnenlands Bestuur van PwC2. Op basis

hiervan zal in de eerste helft van 2009 een businessplan gereed zijn.

1 Ziekte (1), zorgverplichting (1), als zelfstandige beginnen (1) , niet komen opdagen (2), arrestatie (1)

2 Aanbiedingsbrief bij het rapport ‘Terug in de samenleving, terug naar werk’.

12

Stichting Janivo participeerde als partner voor de onderzoeksinzet van Gevangenenzorg Nederland. Voorts

was er inhoudelijke input van een kwalitatieve klankbordgroep met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven,

de (gemeentelijke) integratiemarkt en Justitie.

Recessie?

Vooralsnog bleven de gevolgen van de financiële crisis beperkt. Alertheid is echter geboden. Intussen zal

Gevangenenzorg Nederland er alles aan doen om de arbeidsbemiddeling van gevangenen in 2009 te

continueren en het project zodanig te ontwikkelen, dat het zich in de toekomst goeddeels zelfstandig kan

faciliteren. We streven daarbij naar een brede samenwerking met partners en personen die zich willen

inzetten voor de arbeidsparticipatie van gevangenen en een veilige samenleving.

Door onze methodiek, die zich kenmerkt door maatwerk en persoonlijke aandacht door de betrokkenheid

van vrijwilligers, zijn wij ervan overtuigd een versterkende meerwaarde te kunnen bieden aan de initiatieven

die Justitie en het CWI ondernemen inzake een arbeidstoeleiding die al tijdens detentie start.

S.O.S. - Herstelrecht

‘Criminaliteit is een zingevingsvraag’, aldus de

criminoloog Peter Nelissen3. Gevangenenzorg

Nederland onderstreept deze visie van harte. Mensen

maken keuzen om doelen te realiseren die voor hen

een waarde vertegenwoordigen. In geval van

criminaliteit zijn grenzen overschreden en slachtoffers

gemaakt. Wereldwijd is een beweging op gang

gekomen4 die zich realiseert dat de formele

benadering van het strafrecht alléén tekortschiet om

mensen te bewegen tot het nemen van

verantwoordelijkheid. Rondom dit cruciale thema heeft

Gevangenenzorg de cursus Spreken Over Schuld

(S.O.S.) ontwikkeld.

De cursus is in 2008 tweemaal gegeven aan 14 gevangenen in de gevangenis van Zoetermeer en viermaal

aan 33 jeugdige gevangenen in Sassenheim. Zij deden tevens mee aan Make It!, een onder de jeugd

populaire knutselsessie, waarin op creatieve wijze werd gewerkt aan herstel. De S.O.S.-cursus werd

gegeven in 6 of 8 wekelijkse bijeenkomsten.

3 Zie onder meer zijn boek Stoppen met Criminaliteit.

4 Restorative Justice Restorative justice is a theory of justice that emphasizes repairing the harm caused or revealed by criminal

behaviour. It is best accomplished through cooperative processes that include all stakeholders. Definitie van Prison Fellowship

International. Zie http://www.restorativejustice.org/

Figuur 5 Werkstuk 'Make It!'

13

In de modulaire variant op de S.O.S.-cursus die wekelijks werd gegeven in het Detentieconcept Lelystad

ontvingen we met onze vrijwilligers 2.014 gevangenen aan tafel. Vanaf de start van project in 2006

ontvingen we 6.185 maal gevangenen aan tafel.

Ook in dit programma is de inzet van vrijwilligers van grote betekenis en wordt door de deelnemers zeer

gewaardeerd. Treffend is ook de openheid van gevangenen. ‘Als ik hier zit, wil ik alles goedmaken, geen

verkeerde dingen meer doen. Maar buiten is het zo moeilijk!’. Ook is er respect voor vrijwilligers die op hun

vrije zaterdag naar Lelystad afreizen. ‘Mannen, ik vind dat we diep respect moeten hebben voor deze

mensen die voor ons vrijwillig op zaterdag naar de bak komen’.

Kerstactie

In 2008 zijn met financiële én fysieke support van partners in totaal 1.023 kerstpakketten uitgedeeld aan

gevangenen in Doetinchem (173), Zeist (475) en Zoetermeer (375).

Hoger Beroep

De gebedsgroep Hoger Beroep kwam tweewekelijks bijeen op ons kantoor om te bidden voor de noden van

gevangenen en hun familie. De staf start elke werkdag met een kort Hoger Beroep.

Overig

In de verslagperiode was 153 keer (2007:133) sprake van een eenmalig of kortdurend verzoek om advies via

de telefoon of de website van gevangenen, hun relaties en derden. In vrijwel alle gevallen kon volstaan

worden met een advies of doorverwijzing. In 2007 is 2 keer facilitaire ondersteuning geboden aan Stichting

Ontmoeting in Epe voor het vervoeren van gevangenen in het kader van een integratieproject. Tot slot is

sprake van twaalf correspondentiecontacten.

Registratie en Privacy

Vrijwilligers en staf tekenen voor geheimhouding. De (elektronische) dossiervorming geschiedt conform

richtlijnen van het College Bescherming Persoonsgegevens. Gevangenen en hun familie mogen erop

vertrouwen dat alleen in geval van uitdrukkelijke toestemming informatie aan derden wordt verstrekt.

14

ACHTERBAN en PARTNERS

Het werk van Gevangenenzorg Nederland is mogelijk dankzij brede support van achterban en fondsen en

samenwerking met werkveldpartners. Onze christelijke identiteit schept herkenbaarheid en draagvlak in de

achterban en onze professionaliteit geeft vertrouwen bij werkveldpartners. In 2008 is 45% van de inkomsten

afkomstig van particulieren (27%) en kerken (18%). Een en ander legt een vitale basis onder ons werk.

Communicatie en Fondsenwerving

In 2008 is onze nieuwe pay off ‘geloof in herstel’ geïntroduceerd. Het symboliseert basis en focus van ons

werk. De pay off is leidend in de werving van donateurs. Het aantal donateurs is bijna verdubbeld tot iets

meer dan 10.000. De particuliere donaties stegen met 88% tot ruim € 270.000. Het aantal actieve donateurs

is met 87% relatief hoog. Ook de giften uit kerken stegen, en wel met 30% tot ruim € 180.000.

Aan de basis van deze positieve ontwikkeling ligt onder meer de mooie publiciteit in dagbladen en

tijdschriften, zoals het Reformatorisch Dagblad, het Nederlands Dagblad, Terdege, EO Visie, Eva,

Volkskrant, Elisabethbode, Opwekking en diverse Kerkbladen. Een aantal maal zijn bijsluiters ingevoegd met

aanbevelingen van Andries Knevel en Kees van der Staaij, beiden lid van onze Raad van Toezicht en

Advies.

Voorts werd een aantal maal medewerking verleend aan radiogramma’s van de IKON en EO en lokale

zenders over onze zorg aan gevangenen en hun familie. Het aantal unieke bezoeken aan onze website

kwam uit op bijna 9.000. Er werd 59 maal (2007: 90) voorlichting gegeven in kerken en op scholen. In een

aantal gevallen werd dit gecombineerd met een sponsoractie.

Onze aanwezigheid op de Wegwijsbeurs was minder succesvol dan in 2007, maar leverde toch nog ruim

100 vaste donateurs op. Dankbaar zijn

we voor de opbrengst van € 40.000 die

we ontvingen uit acht rommelmarkten en

kringloopwinkels.

Dankbaar zijn we opnieuw voor de grote

inzet van onze vrijwilligers die als PR-

ambassadeurs vooral in de avonduren er

op uit gingen om voorlichting te geven.

Na een stijging van 50% in 2007, daalde

de support van bedrijven licht met 6% tot

bijna € 100.000. We zien een verband

met de recessie die zich in 2008

aandiende. Een aantal business partners

heeft zich gecommitteerd tot en met

2009. Voor een impressie van onze zakelijke donateurs verwijzen we graag naar onze website onder het

item ‘bedrijven’.

Vermogensfondsen

Het supportpercentage van vermogensfondsen bleef stabiel op 25%. Hun support is tijdelijk, maar essentieel

voor de ontwikkeling van ons werk. We danken onder meer het Oranje Fonds, Stichting Rotterdam, Het RC

Figuur 6 PR-vrijwilliger Ruud de Bruijn

15

Maagdenhuis, Janivostichting, Stichting Instituut Gak, het Fonds Psychische Gezondheidszorg, de Nationale

Reclasseringsactie voor hun vertrouwen in ons werk. Voorts zijn er diverse fondsen die er de voorkeur aan

geven niet vermeld te worden. Ook hen zijn we zeer erkentelijk voor hun loyale steun.

Het vrijwilligersbudget van het Ministerie van Justitie

De Directie Sanctie- en Preventiebeleid (DSP) van het Ministerie van Justitie is belast met de verdeling van

de gelden uit het vrijwilligersbudget. Dat bedraagt € 1.500.000. In 2008 ontving Gevangenenzorg Nederland

daaruit een subsidie van € 92.500, een toename van 38% ten opzichte van 2007 (€ 67.000). We zijn

verheugd dat de waardering voor ons werk zich ook financieel heeft vertaald. Dit is van groot belang, onder

meer in het verkrijgen van support van vermogensfondsen en bedrijven.

Justitie

De goede samenwerking met Justitie heeft zich in 2008 gecontinueerd. De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)

van het Ministerie van Justitie verschaft ons vrije toegang tot alle gevangenissen in Nederland. DJI heeft als

missie te werken aan een veiligere samenleving door enerzijds de gevangenisstraf uit te voeren en

anderzijds door samen te werken met ketenpartners die een rol vervullen in de terugkeer naar de

samenleving van de gevangene.

Gevangenenzorg Nederland is één van die ketenpartners. Zowel op centraal niveau in Den Haag als op

uitvoerend niveau in de locale is sprake een zeer plezierige en constructieve samenwerking. Er is

waardering en respect voor onze inzet en aanpak.

Op uitvoerend niveau is er sprake van een constructieve samenwerking met Medewerker Maatschappelijke

Dienstverlening (MMD). Deze regelt allerlei zaken rondom (na)zorg, huisvesting, identiteitspapieren en

inkomen. Deze vier onderdelen zijn belangrijk bij de voorbereiding op de terugkeer in de samenleving. Ten

aanzien van elke nieuwe gevangene die door ons wordt bezocht, vindt vooraf afstemming plaats met het

MMD. Ook daarna is er zo nodig contact. In 2008 is er 178 maal overleg geweest (2007:107; 2006: 95)

Ook vinden we op centraal niveau aandacht voor ons pleidooi om het vrijwilligerswerk structureel mee te

nemen in de beleidsplannen, onder meer met betrekking tot de nazorg. Ook via de Tweede Kamer heeft ons

lid van de Raad van Toezicht en Advies, Kees van der Staaij (SGP), een stevige positie bepleit van de inzet

van vrijwilligers in de nazorg aan gevangenen. Staatssecretaris Albayrak heeft toegezegd in mei 2009 te

komen met een notitie.

Justitiepastoraat

In 2008 is de hoofdpredikant, drs. Jan Eerbeek, te gast geweest in een bestuursvergadering. Daarin is open

en constructief van gedachten gewisseld over het formaliseren van een wijze van samenwerken. Evenals het

geval is met andere werkveldpartners, hechten wij ook in relatie tot het gevangenispastoraat aan een goede

afstemming. In de praktijk wordt ten aanzien van gevangenen, die tevens contact hebben met het

gevangenispastoraat, overleg gezocht. In geval van pastorale vragen en verzoeken om bijvoorbeeld Bijbels,

wordt de gevangene geattendeerd op het gevangenispastoraat. Wij vertrouwen erop dat er in 2009 goede

voortgang gemaakt kan worden inzake het maken van landelijke afspraken, die recht doen aan ieders

eigenheid en positie, en de integrale zorg aan gevangenen ten goede komt.

16

Internationaal

Gevangenenzorg Nederland is lid van Prison Fellowship International (PFI). Dit unieke vrijwilligersnetwerk

telt ruim 100 leden over de gehele wereld. PFI heeft tevens een consultatieve status in de Sociaal

economische Raad van de VN. Tijdens een internationale PFI-vergadering in maart, is onze directeur

gekozen als één van de drie leden van de European Support Group (ESG). PFI stelt budget ter beschikking

om haar te vertegenwoordigen en de groei te bevorderen van haar leden. In relatie daarmee sprak onze

directeur op een symposium

ter gelegenheid van het 15

jaar bestaan van Prison

Fellowship Polen.

Vervolgens legde hij

werkbezoeken af in

Duitsland, Zwitserland en

Suriname. Met Prison

Fellowship Suriname is er

een samenwerkings-

overeenkomst tot en met

2010. Stichting

Rentmeester, het fonds van

oud ondernemer Willem den

Hertog, levert financiële

support, Gevangenenzorg

stelt expertise ter beschikking. De Tilburgse hoogleraar prof. Anton van Kalmthout en gevangenisdirecteur

Michael Wijngaarde adviseren.

Figuur 7 Internationaal bezoek

RELATIE TOT HET MEERJARENBELEID 2007

Voor de periode tot en met 2011 is

diverse voornemens wisselende voortgang geboekt.

Beleidsvoornemen 1: Regionale Ontwikkeling

Focus op de regio zou moeten leiden tot een zorgaanbod aan

Oranje Fonds/McKinsey groeiprogramma

1.000 gevangenen in de periode 2009/2010.

600. Het aantal vrijwilligers zal stijgen

willekeurig moment stijgt van 140 in 2008 naar 265 in 2009 om

Figuur 8 Ontwikkeling van Beleidsvoornemen 1

Praktijk en discussies in 2008 laten zien dat

om groei te realiseren. De pilot Zeeland laat zien dat groe

niet alleen directie en staf bereikt worden, maar juist ook gevangenen. In 2009 zal dit verder worden

ingevuld. Inmiddels staat er een getrainde groep van 10 vrijwilligers in de startblokken. Overigens w

zorgvragen verdeeld onder de maatschappelijk werkers op basis van de regio.

Beleidsvoornemen 2: Zorg- en doelgroepverbreding

In 2008 is een apart project Tbs-zorg gestart (

een duurzaam project met een passende methodiek. Ook de

Er is vooralsnog geen actief beleid ontwikkeld op werving en inzet van jeugdige

Beleidsvoornemen 3: Verzelfstandiging van de Arbeidstoeleiding

In 2008 is met PricewaterhouseCoopers

samenleving, terug naar werk’. Dit rapport is positief becommentarieer

In 2009 zal een businessplan worden opgesteld. Doel is om arbeidstoeleiding zodanig te organiseren dat het

zelffinancierend is. Naar verwachting wordt het businessplan in de tweede helft van 2009 geïmplementeerd.

0

100

200

300

400

500

600

MEERJARENBELEID 2007-2011

een vijftal meerjarendoelen geformuleerd. In 2008 is

diverse voornemens wisselende voortgang geboekt.

Beleidsvoornemen 1: Regionale Ontwikkeling

Focus op de regio zou moeten leiden tot een zorgaanbod aan meer gevangenen. In 2008 i

Oranje Fonds/McKinsey groeiprogramma is daartoe een projectplan ontwikkeld. Dat voorziet in

1.000 gevangenen in de periode 2009/2010. In 2009 wil de organisatie 400 gevangenen bereiken en in 2010

Het aantal vrijwilligers zal stijgen naar 425 in 2009 en 500 in 2010. Het aantal lopende trajecten op een

willekeurig moment stijgt van 140 in 2008 naar 265 in 2009 om vervolgens in 2010 op 400

Ontwikkeling van Beleidsvoornemen 1

Praktijk en discussies in 2008 laten zien dat permanente en fysieke regionale presentie niet per se nodig

ren. De pilot Zeeland laat zien dat groei tijd nodig heeft. Het is van essentieel belang dat


ingevuld. Inmiddels staat er een getrainde groep van 10 vrijwilligers in de startblokken. Overigens w

zorgvragen verdeeld onder de maatschappelijk werkers op basis van de regio.

en doelgroepverbreding

zorg gestart (‘de Omgang’). In drie jaar moet dit project zich ontwikkelen tot

een duurzaam project met een passende methodiek. Ook de S.O.S.-cursus is gestart met een jeugdvariant.

Er is vooralsnog geen actief beleid ontwikkeld op werving en inzet van jeugdige vrijwilligers

rzelfstandiging van de Arbeidstoeleiding

et PricewaterhouseCoopers gewerkt aan een haalbaarheidsonderzoek ‘Terug in de

samenleving, terug naar werk’. Dit rapport is positief becommentarieerd door een externe klankbordgroep.

sinessplan worden opgesteld. Doel is om arbeidstoeleiding zodanig te organiseren dat het


Aantal bereikte gevangenenVrijwilligers

Aantal bereikte gevangenen

Vrijwilligers

17

geformuleerd. In 2008 is ten aanzien van de

In 2008 is in het driejarige

een projectplan ontwikkeld. Dat voorziet in (na)zorg aan

009 wil de organisatie 400 gevangenen bereiken en in 2010

Het aantal lopende trajecten op een

vervolgens in 2010 op 400 uit te komen.

ieke regionale presentie niet per se nodig is

i tijd nodig heeft. Het is van essentieel belang dat


ingevuld. Inmiddels staat er een getrainde groep van 10 vrijwilligers in de startblokken. Overigens worden de

dit project zich ontwikkelen tot

gestart met een jeugdvariant.

vrijwilligers.

gewerkt aan een haalbaarheidsonderzoek ‘Terug in de

door een externe klankbordgroep.

sinessplan worden opgesteld. Doel is om arbeidstoeleiding zodanig te organiseren dat het


Aantal bereikte gevangenen

Vrijwilligers

18

Beleidsvoornemen 4: Verbetering van de Publieke Informatievoorziening

Onze ambitie is om hét kennis & servicecentrum te zijn voor onze achterban op het gebied van detentie en

integratie van gevangenen. In 2008 is een representatief panelonderzoek onder onze donateurs gedaan. Er

bleek een overtuigende tevredenheid te bestaan over onze nieuwsvoorziening. Dit stemt tevreden. In 2008 is

voorts diverse malen (met vrijwilligers) media-aandacht geweest voor ons werk. Ook het aantal bezoeken

aan onze website neemt toe. We streven naar het geven van verdere invulling van dit voornemen en denken

vooral aan opiniërende artikelen. Er is vooralsnog geen (uitgewerkt) plan dat voorziet in een grootse aanpak.

Beleidsvoornemen 5: Versterking van contactniveaus met Penitentiaire Inrichtingen en partners

De realisering van dit beleidspunt loopt grotendeels parallel aan beleidsvoornemen 1. Door uitbreiding van

het zorgteam en de aanstelling van een projectleider zorg en organisatie in 2008, ontstond meer ruimte voor

overleg met de inrichtingen en andere (zorg)partners. Dit zal zich in 2009 versterkt doorzetten.

Bajes en burgers

De criminoloog Koos van Weringh schreef in 1993 een aardig boekje onder de titel ‘De ideale gevangenis’.

Hij bepleit een autonoom stelsel en een beweging van ‘burgers voor gevangenen’. ‘Van de maatschappij valt

niets te verwachten, wel van de mensen daaruit die inzien dat er iets moet veranderen (…) en de daad bij

het woord voegen’5. In een autonoom stelsel zijn er onder meer royale bezoekmogelijkheden, ook in de

avonduren. Wij hopen dat dit inderdaad (weer) wordt ingevoerd. Het zou een impuls betekenen voor het

particuliere initiatief die burgers mobiliseert om gevangenen te bezoeken. Het zou de integratiekansen

kunnen vergroten. Het lijkt erop dat het Justitiebeleid zich in die richting ontwikkeld. Wij juichen dat uiteraard

van harte toe. Anders dan Van Weringh geloven wij dat herstel niet primair begint bij een anders stelsel,

maar bij gevangenen die verantwoordelijkheid nemen. Daar mag best nog wat naastenliefde in worden

geïnvesteerd6. Geloof in herstel telt de zegeningen!

5 Koos van Weringh, ‘De ideale gevangenis, Bas Lubberhuizen Amsterdam, 1993. p.57 6 Van Weringh is wat sceptisch over ‘pogingen met de allerbeste bedoelingen’ en ‘dat er heel wat naastenliefde is geïnvesteerd’, p.65

23

CELINFORMATIE GEVANGENENZORG NEDERLAND PER 31 DECEMBER 2008

Organisatie Stichting Gevangenenzorg Nederland is een door het Ministerie van Justitie erkende (vrijwilligers)organisatie voor hulp aan gevangenen en hun familie. Ze participeert als volwaardig nationaal zelfstandige organisatie in Prison Fellowship International (PFI www.pfi.org). Inmiddels is PFI vertegenwoordigd in 128 landen en heeft het als Niet-Gouvernementele Organisatie een consultatieve status in de Sociaal-Economische Raad van de Verenigde Naties. Doelstelling De doelstelling van Gevangenenzorg Nederland is om gevangenen en hun familie te ondersteunen tijdens het verblijf in de gevangenis, en de periode daarna van rentegratie in hun familie, leefomgeving en arbeidssituatie. Vervolgens om gevangenen en hun familie te ondersteunen in het vinden van nieuwe wegen voor zingeving en levensstijl die recidive voorkomen. Identiteit Gevangenenzorg Nederland werkt vanuit een christelijke identiteit. De zorg wordt aangeboden zonder onderscheid te maken naar ras, cultuur, godsdienst en levensstijl.

Bestuur Maatschappelijke Functie mr Henk Abbink (vz) vice president Gerechtshof Arnhem Dick Alblas AA forensisch accountant drs. Aart Huisman klinisch (voorheen forensisch) psycholoog mr Erik Linssen notaris ds. Joop Spoor predikant/directeur Epafras mr Jaap Rodenburg advocaat bij SRK Rechtsbijstand te Zoetermeer Raad van Toezicht en Advies Maatschappelijke Functie drs. Adriaan de Boo docent Economie Hogeschool InHolland Willem den Hertog oud-ondernemer (Hertog IJs) Jan van den Heuvel oud-ondernemer (Hage/The Greenery) drs. Andries Knevel presentator EO mr C. van der Staaij fractielid SGP Tweede Kamer dr. Jan van der Wal (vz) bestuurder Intrazorg plus ir. Rein Willems Eerste Kamerlid CDA (voorheen CEO Shell Nederland) Staf 12,6 fte mr Hans Barendrecht directeur Rinus de Boed extern trajectbegeleider (arbeidsintegratie) Helen du Bois office manager Hanna Geuze communicatiemedewerkster Brenda Hofman consulent zorg Joost de Jager projectleider zorg en organisatie Petra Jongeneel consulent zorg (families) Esther Klaassen consulent zorg (herstelrechtprogramma’s) drs. Herman Kooij fondsenwerver Ruud Lammers medewerker integratie ir. Kees van der Linden coördinator Ilse Pieterse consulent zorg Miranda Prins medewerker secretariaat Christiaan Verschoor consulent zorg

Adresgegevens Postadres Postbus 773, 2700 AT Zoetermeer Bezoekadres Kaagkade 57, 2700 AA Zoetermeer Telefoon + 31 79 33 10 568 Fax + 31 79 33 10 945 Website www.gevangenenzorg.nl Giften zijn welkom op onze giro 639 14 16 t.n.v Gevangenenzorg Nederland te Zoetermeer. Gevangenenzorg Nederland is ANBI-erkend.

Jaarverslag 2008 Gevangenenzorg Nederland

Documents

Transcript of Jaarverslag 2008 Gevangenenzorg Nederland