J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

52
ppap # 1 anssKaMßZs J EXERCIT1UM ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT= nPAFMO2YNH2 Comprehendens Delineationem, Consentiente Ampliss: Facultate Philosophica, In Regia ad Auram Academia, PR;E sID E 'v. -«Viro Adm. Reverendo At Celei er rimo, '4 /I I J W-j ?! *. i .s v< , Dn. M. Joh. ®«n(ter/ Phil. Pradt.& Hist. Prof. Ord. % '' •£1 J «? -• ’■ Bonorum CinsursL madesiot examinan- dum sisiit GABRIEL Th. ■AREN IU s, O- Bothniensis. ji Aud.Max t dieiy st DsO ita Martii horii antem. A. M DCC Viii. Exc. Jo, WAL.

Transcript of J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

Page 1: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

ppap# 1 anssKaMßZs J

EXERCIT1UM ACADEMICUM,BREVEM

TH2110AT=nPAFMO2YNH2

_

Comprehendens Delineationem,Consentiente

Ampliss: Facultate Philosophica,In Regia ad Auram Academia, ’

PR;E sID E'v. -«Viro Adm. Reverendo At Celeierrimo,

'4 /I I J W-j ?! *. i • ■ ■ - .s v< * ,

Dn. M. Joh. ®«n(ter/Phil. Pradt.& Hist. Prof. Ord.

% '' •£1 J «? ■ ■ -• ’■Bonorum CinsursL madesiot examinan-dum sisiit

GABRIEL Th. ■AREN IUs,O- Bothniensis.

ji /» Aud.Maxt dieiy st DsO itaMartii horii antem. A. M DCC Viii.

Exc. Jo, WAL.

Page 2: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

DEI,t r .‘yW 2

REGIs?Magnae Fidei Viro,

Rtierendi(sinio in CHRIsTOPatri ac Domino,

W JOHANNIGEZELIO,

s. 8. Theologiae DOCTORIConsummatissimo,

Dicecesios Aboensis EPIsCOPOGravissitno,

RegiaeAcademiae PKO-CANCELLARIO

MagnificentissiaiOjsALUTEM ET ANF

Page 3: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

spes msgni, Paren*& glo-ria Pindi,

Tento quid? audaces mitta sat*

Neicio num potcrint ■, nam supra se lapuisse,Est irata, reor, sata dedisle sibi.

sed quid esit causae tandem (juad ralia temno?scilicet invitis queis in Opaca seror,

silvis tot densis, tot frondibus undiquc septa,Quam copiosa stuit guttuia quaeque maris,

suntdata signa tubae, sero medicina patatur,sunt data signa , juvat nil revocare pedem.

Cur prccor, ignolcas o lucida stella Virorum,si suerint, uc sunt, munera manca tibi,

Quae damus invtti, dum res angusta penatum,sorsque inimica domi dum potiora vetant.

Non audacia nos, laudis non ulla Cupido,Quidr' sed adcgit eo non temerata sides:

Non temerata sides,quam tollent seculanulla,Non teaierata sides, nec moritura sides.

• REVERENDIssIMA VEsTRAPATERNITATIs

Bumilitnut etiensG. ARENIUs.

Page 4: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

Admodum (3 Pl. ReClaris (3

v_ ■Vi

Dn. GE OR (TI biu gg,- I w.*'.-;.' ' ■ ': i -x- «slll»** s • iVIctO

Pastori Civitatis Valentis, Paroeciacqv Mulla*4 -sa.riensis longe, qeriti/simo, ut & adjacen-

tium Praposito , celebratissimo , Patronodevenerando. , ,

Dn. MARTI NO GALLO,Pactor! in QBctO seniori meriti(simo,Bene-

r’ factori optimo» • .i;;vnl.«ui J.

DN. M. LAURENTIO GEZELIO ,

PAFLORI ITEM IN W6RO BENE MERICO, PVERGE»tx OBsERVANTIFLIMO.

DN. M. LAURENTIO OWIsT/PAFTORI IN CTLKFTJRO LAUDATIFLMIO.FAUTORI MUL-TIs OBFEQUIIs DETNERENDO.

DN. G A BRI EL I KAL M ,

sACELIANO IN NCRPTs PERVIGIII, AVUNCUIO OPTI»MC, UT PARENCIs JOCO,DEME MCRNT».

Page 5: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

verendis> Rcverendis,sps&atissimis

9Rls,i > wH? ■ • ' s t

Dn. M. GABRIEL! n THAUVONIO*Pactori & Przposito in ffletpig samigeratis*simo, Maecenati ac Promoton omni obser-vantia jugiter colendo. .

.

s

* ‘i ■ 'i- *

; J % / '

D*. m arti n 0 ?RI\VELIO,•i Pactori ia Qstsllslp Vigilantissimo ;,-J Patrono

uno non nomine suspiciendo.

DN.M. JACOBO VERANDRO,Pastori in tappsierd/ UT sc Civitacis Christi*nae Fidelistimo, Favitori honoracissimo.

Dr JOHANNI bachster.90<•* i}t \i j •

sacellano Chrictmae, perinductrib, affinita-te & amore (ibi junctissimo.

Dn. rO t LA?.s O I HL K EVN.,

M, V. D, in dJia\6Xl sideli, affini itidemdilecto, .vdscU .•

'

Page 6: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

uscipite haec, Patroni,Vos quoquefronte serena

\ Munera, quae vobis porrigit aegra.manus. ;

iEgra,quod hoc neqveat quidquam dare-'

, munere majus,AEgra nihil , poterit quod dare, majus

- habet. ;Jam si qvid valuere preces, si votaque

qvicquam,Interposjfra fint benefacta ; rogo.'l

Dona quidem, sateor, quod sine haec vi-lia;nulla js csa

j;>

Qua tamen extiterint, somite, mente( o>i vi ’" ■- s'l • data.sic faciet munus conflans; Intentio

justa,r,., Devote sethper * nomina. vestra

1 *‘x 1 colens. ‘

V E sTR i

OblervAntiss- * ;i

■-Gabr. Aremus.

Page 7: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

sUFER ARGUMENTOEgregiae dislertanonis

Egregii Juvenis^DN. GABR. A R E N II>

Amici singulariterdilecti.

I Ntempestivis multorum teropora* canis

Quid niteant ? noli qvaerere't. cura// facit.

Gura injusta tamen , nec' jusso mu-:nere suncta.

'i- * *vV - * .

Cura soris nimium cognita, rarari ' j " s; ; domi, i'

QuaeTunVvectra, agite, OmKvir^yiiwiitinque aliena .

| Quaerite, : quando nihil quod facia-} . tis, erit_. '

• A-h JW):&sl}nUsi&cam sebre Inslatusrelinqutb.

TORsT. RUDEENs

Page 8: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

JuveniHuMani/simo DottistiMotst,

O" GABR1EL 1ARENIO,

InVANAM CUKlOsirATEM

B. C. 0.

Curiole inqvirenti.

\7ix Juvenis» morbos Juvenui^sistis :

Tempore cum nobis nil ni(i

magna dabis.

irolixo animo htc paucAbonori dedit

PETRUs Tigersledk»

Page 9: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

njAJ» Aik e .ar jJ,

Ntermultasj qvasPhi-losophi vetcres stu-Ctuanribus levibusqjprscipub animis, ex

motibus quibusdam Palasstricis, egestibus aliquanto liberioribus <3Cid genus consimilibus 9 inesTe judi-carunt 5 inconstantiae notas aequeTMwe/a, primo quidem loco Iegirsierentur, quae passim in eorutnlcriptis exstant dcimmoderaraqua-dam avocacione ab uno conside-rationis scopo in aliura» undesa-cihs decur conjectura, nihil, velparutn, adesse dutnrebus sese itnmiscuerint,& molesti-am parere aptis ionge supra eo-

Page 10: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

2

rum tiaturam positis. Quod itaqueiste, ob miram & sibi quasi conna-tam dicendi suavitatem Z pleris»que sic di&us Eloquentiae Parens»& quem c toro <p*xomQxrrw agmineiticriro nominaverim maximum*Cicero, denotare voluit cura moli*mwe invita susceplo AHnerJ>tty illud 8chic locutn invenit haud mdccen-tcmi si enim ita faciendum cst,ut contra unsoerstm naturam nibil ton-

tendamusy menente eodem in Itb. dc ossi-tiis I. pag. ip2. LJtiquc existimavi-ritn eos, qui in tor tamque diverlaabripiuntur, in hanc impingerenaturae regulam: Non attinet re-pugnare naturae, nec quidquam se-qui quod aslequi nequeas: si nain-

que,unus quidem,vix (ustecerit unirei ordinate, & ea ? qua decuerir»

Page 11: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

3cur3, expedieniae, quanto mirnaspluribus ? est ltaque wwat ut ajunt,MiaerDa aliquid (uscipere, nihilaliud q)>am adverstntc repugnanttstatura, ceu pluribus boc ipsum declaratCtcero i» eit, loco. Quara stolide au-tem hoc siat & practer omnem ra-tionis modum» ipsa quam dixi, ra-sio, st modo (ana fuerit» di6ticak;Cicero natnque cum duabus quasiPerlonis hominem indutum eslevult, alteram vocat propriam> alte-ram communemj e quibus hatic di-eir esse rationem, quae homini eritinstar dire&ricis, cligentis quid st-bi congruum str, quid non, quid8iaturseconveniar,quidverepugnet}pyopria autem Pcrjona-, quam ipsamnaturam ests docet» decenrer debe-mus uti i & nostro nos pcde ac mo-

Page 12: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

4dulb metiri, etiamsi majora vide-amus geri ab aliis. Quod si hiffrio-

igitur non quamlibet, sed sibimaxime convenientem Pcrsonamagunt, t quanto magis hsec conside-tatio* itt j vita esl: tenenda si quiautem (üblimiora» & suo ingenio,viribus, conditione ac vita;, generemajorasadsc&ent* turpiter is inhoc Mundi theatro dare & pro sii-tuere dolent, ut non immerito ceuinepti histriones rideantur atqueexplodantur, Itaque Cicero alibi ait,eos more gigantnm .cum t Diis pugnare 9

qui natura obnituntur; hi enim dumaliorum naturam imitantur, omit-tunt luam* k Hinc & socrates iis sub-inde, quit Meteorologiae tantumcurabant, resp.ondere solebat: Jghasupra nos nihil ad nos, Et Aristoteles

Page 13: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

5re; ev:ssente8 demonffrare conan-rem ssmfflter tacere dicebac» urssquis lolem per lucernam offende-re conetur. Max. serm. II. Ut er-go eo quisque sernione uti deber squi sibi notus ess 5 nisi grseca ver-ba inculcans jure optimo rideaturssic in a&iones omnemque vitamnullam conserri discrepantiae» o-portet. Hoc utcunque jam sit, ni-hilominus tamen, ceu ante raultaabhinc secula jam extitere» ita ho-dieque, si conjicere modo sas sue«rit, exissunt, qui curiosa suanobis ansam dederunt , argu«mentum Dissertanonis noste ineorum sun°dandi. Quse itaque B. L« ne di»carn vivis ac propnis depi&a co»lonbus» adhoc enim nscfacts atra-

Page 14: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

6menti ncc temporis mihi suir, le-v» tamen» quo potui» pemcilio ad-umbrata scse ipsatn repndrnrat.si quae autem sl tenuitate ingenii&ie(hn3tione 5 quaein contexendoante diem nato & immaturo hocoperc» maturi mihi adstitere co-itlitcs) vel sicco praeterita suerintpcde, vel alias insufficienter tra&a-ta,ea a B. L candore, qui male sa-£ta alioqum in meliorem interpre-cari partem didicit, consido mihicompensatum iri.

§. I.Ic itaque praemissis, quae ad pra?-

. seris negotium' quasi "Prooemii; loco facere vi(a lunt, placet jam,

* quoniam omnis de r&yustrivti Disputario futuraest, ante in ipsiusvocis natales inquirere, ut eo commo-tjius ad ulteriora pandatur via. Ut

Page 15: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

7taceam allusionem istam elegantem sa*tis,qua illudit Curiosis ipse Plutarchus in su»de Curio/. Comment. in attendenda sini icetprima hujus vocis origine, dum ahte~riutn si. p. /celerator*, k •Curiosttate principi•ortum traxij/eait. Allusio ridicula! narrantenim , dicti ille ,

(ed nescio quinam, penu-ria frumenti Athenis oborta, ita, utquibus eslet triticum, ii id in publicumnon promerent, ded domi suse per no-ctem molerent, quosdam itaque obara-,bulassequi molarum

'

observarent slre-:piturri, atque inde bae nomen repor-ta sie quali molarios diceres,- est enim<4A«r/ Graecis molere; simihs igiturquod esse debeat origo hujus vocabuli;vel ut illeloqui .amat, sycophanta, quemLatini Delatorem dicunt; quasi jam C«-;riosts cum invisissimis atque molestisti-mis hominibus,ob similitudinem atquecognationemrei,aliquid intercedar com-mune. hoc in medio linquimus. Verumtamen est, quod iple t tjc WMWC&XPi&tsltzsignificatns non dissimile quid .impor-tet. Quid enim significat whvTr&ypirwn~

-•*-* ,• . Z V i < j

Page 16: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

8aliud quam Curiositaiem, quam inanemlollicstudinem s & originem debet vociin concrero ' 'mKvn^yst^r , Curtosus ,

' hocyicissim deducitur a verbo m\vir&iypenaCumse perlerutor,' quod compositum esta & Trsaysiu, & hoc iterum CXseu ‘zrgarju 'desceridic ; est iraque vi vocisnihil aliud, quam cupiditas /quaedamcdgnoscendi aliorum res, multisque seImplicandi negotiis. J Quoad Homohy-iniairs aurem, accipitur quidem Curiost-tsas aliquando pro;ordinata & 5egregiarerum tuarum sunctione, led quae signi-licatio’ jam a nobis aliena 'est , utpoteinmalo : sensu hoc verbum accipientibus,ut se. Ambrol. Galep. Passeratio curiosiuille iJdicitur, qui nimium°studet' iri in'

, quirendo,autinre aliqua agenda magisquam decet ,* diligens est. Dicitur aliojws- 1 : rn/im* •. 1 s -

' Ptt&nomine Graecis, %-ststgyc s, woirTrxaogJobene concinit cum Ipriori; sigmficantenim ea verba,lj inanirer aliquid satage»re & laborare, übi aures arrigant Cum*

cum frustra rentent id, cujus onerapares esle nequeunt, sacpius, innuo, c«-

Page 17: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

9riositatis hujus non alius effectus eertioresse soler, quam eum Terentiasto isto,o-leum & operam perdere, quo plus eniralaborat inquirendo, eo minus invenit:Test. sal. atque ita nec inepte respon-det Galloruro; Curiosiie, dtstr d' opprtndrcde i>oir des cboset nouVclles, Italorum: Cu-rtositd diliqenza ; GermanorG: Geschdstsg-kelt/ die Wunderglerigkeit/derVorwttz;Issispanorum: Curiosidad y dittgencia; An*glorum: Curiositie piked dtltgenct : sveco*rvm:Forwetenhet/Le Fennornm:cajomud/sWsijca suru eli wireys.

§. H.rNsscribenda aurem nobis venit diAv

x?enyno<rlv>i omnium primoex adjnvBA cjualitate , quae est morbus quirtaraquasi innarus, contractus ex invidia, qtria livoris rabie sibi non remperat, in_,alreriusque luccessibus non pacara cumfronte, ied ammi quodam deliquio 5cacerbitate, oculos concinub insentos te»net;quos iraque in virtutum Iplendoreclaros deprehendir, in hos dsbacchatur,judicans se digmorem, qui h»c omnia

Page 18: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

10rectiiis roeliusque efficiar. Hic quoquestimulus est, qui mandat curiose varia in-vestigare munera, malorum tractando-rum copiosarn historiam; Anima quip-pe omnigenum vitiorum plena, metuitea, quae intus sunr, adeoque propriamviram, tanqoam mjuenncUssimum spe-ctaculum inlpicere, ac rationem, velu-ti lumen,in sesereflectere non sustiner;ldeoque exilit soras & vagatur circumaliena, paicens & saginans suam vitiosi-tattrr. Invidisi non indignum opus!ipsa enim est aegritudo animi ex alteriusfelicitate orta, qui mocus calorem nonlevtm intus exsulcitar, & ab inrimis adtxuur.as corporis partes evocat; quosit, ut invidi mcalescanr, cumque bilio-lum humorem concitent, & Is insitaincertbrum levitate evadat, accidic nonraro ut lraicantur, ac in proximumodio plusquam Vatiniano rapiantuc-..Hinc est quod ram soliian reddanrur,incipiantque omnes pereurrere p*aseas,omnes angu!os,suam exprobrando Cu-riositaten]. Ergo malorum cogninonem

Page 19: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

11Curiosus affectari eo tenesur morbo.quodgaudium ex aliorum adversis rebos ca-ptat, & hoc vitium est invidentiae ger-manum. Invidentia enim est dolor eorwceptus ob res alrerius prospera?;gaudiuravero ieu volupratem, qua assicimur obaliena mala, EpichtreiAuam uno verboGraeci dicunr, utrumque autem horumnasatur e malignitare, saevo & beluinoanimi affectu, cujus natura est ob ali-enam feliciratem & virturem torqueri;quo majora enim aiiorum gaudia & bo-na, eo plura hinc illi nascuntur (uspiria& tormenta: inwdetur , ait Cicero, prt-stanti sturenttqut naturt, Deinde ejus estnatura, aliena bona & dona odiste, ro-dere atque extenuando obscurare, stu-clere ea ad se traherevel alio a Possesso-re dertvare, (ua non contenra esse (orte,& quos alios enumerat monstrosae hujusMatris monstrosos scaetus Egardut , in (u»opsrty quod in[cribit\ rvdis-i ZtauTOv. p. 291.

§' III.C vocemus autem ex anriquissimissuis

antns nostram in his angvem, non

Page 20: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

12aliter ac in Herba, latitantem; huic nem-pe Invidiae ; sororio , adjunctae

*

lunt vin-•*Jr' c,tj

.,

- 1

i■ ' ■ ‘ ** J/s*■ ** * eIculo aliae duae, quae forte camam'k&yiicrvyw nobis consti tuent, Avaritiasc. & Ambitur hontrum sine Aemulatio , ean-dem:utpote ; subdole ; sussulcientes, mu-tssasqsse sibi invicem praestanres operas.Verum hoc uti innuebam, .caute &

subdole sit, nempe (ub specie . liberae ho-nestatis. Hinc duae potissimum excipisolent pecuniariae cupiditatis, caulae, «e----------hssttaj seu indigentia & sumtusTqui inex-hausta simi. Unde s ,anlamarripuerunt suam dilatandi Curiositatem jtjvaria lubeundb.mbnera & expeditiones.sed patiantur, quaeso, sibi abripi a mehanc praeconceptam. opinionem; pluranamque, quam rite exlequi sibi tuto quisaudeat, polliceri, negotia j aggredi, suaeest indigentiae cumulum addere, fructi-bus tamen hujus laboris, .Hujus (udorisnullis, ne minimis ad eum redundantibus.Et utcunque hoc aliquando siat (ub talipraetextu, datur tamen & alia\Curiosuasquae non . cadit sub hanc limitationem,

Page 21: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

13dum aliena curantur, «quae nullum non.(nodo. u(um praebent, sed &se? | ipsoCuriosum | ignominiosam Curiositatis su»

incurrere faciunt. Quin & ac-cedit amu/atio atque ambitas bonorum seu;

ambitio , quae nullis continentiae limiti-bus circumlcripta 5

, aegre sert|Remp. la-stius patere quam ut sui unius guber-natione administrari possir, quo deside-rio opum iniqui plerumque agitari so-sent, multisque <idcirco, modis , injustisunt,, qui , inde vel potentiam.(ibi< ad-sicere satagunt, vel ut ex illarum lar-gitionibus auram popularem captent,,quales generosiores quidam & na-turali quadam |magnanimitate praediti,imitantur sici!.; ? vere magnanimos,n quipossident omne id, r quod , in .virtutibusest r o peprov. 4. Nic. }, 't sed vana s istaindigentiae exceptio, quae non nisi spe-ciero honesti mentitur; utut enim num-mus succedaneus ; sit,& Vicarius indigen-nae ex hominum instituto factus, juxta.Arist, s. Nic. s,§. 29. t übi haec inveniun-tur: imci&aypcc rrjs ro rs&W/ssr» . s

Page 22: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

14ytym «aera ervvsy*ij¥. interitu dupllCClHj,egsiosdmus Indigentiam .naturalem unam?de q u subsumi potest essatum illud Ari-stotehcum, alteram Pittosam. quam vel 1

acuit abantiavel amplificat luxuna; lum»tuosom vitium, adeoque sub hoc exce-ptionis praetextu admitti ,' non nisi cumgrandihonestarisopprobrio,p6test;Hinc ?

enata querela’Ciceronis : Maximi inquit;’adducuntur pteriqktsuil eos ju/liiii''~capiat’oblibh) cura ia' imperiorum , binorumt glo •

riive cupiditatem inciderint. Quod enimest apud Ennium: 1Nuda sanßa faciesaPwc sides regni esi. 'id Hatios 5‘patet'; rna 5quicquid ejusmodi est, in quo non pos-iunt plures excellere,pluribus tamen id-iplum atsibitiose affectantibus, in eo ple-rumque sit tanta :cdn sitio ut dissicilli-mum sit nsanctam servare societatem,Declaravit id C. Caesaris temeritas, qui-omnia jura divina & humana pervertit,propter eum, : quem sibi sspsss 'opinioni»'errore • finxerat, principatum; ; bellumsC. contra- Patriam' tulit impium, nullanuminis reverentia nullovProvidenti^

Page 23: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

15divinae metu, nullis naturae aut Civita-tis Romanae juribus

4consideratis, , Addit

& aliam,causam 'Egardus/ quare caratalte sapere Audeant Curiosi ri quod sukmn noverint se homines effo, omnis, ait*Curiositas tst ex ignorantia sui* liuol« Pra&»m- 257-•Ia luimbVssmi&uqv jssciC,

£»?»:.v«io»; in quem ultimo tendit, st1 quasi in sua puncta tandem resolvirur

haec immatura alienorum inquisirio, for-te dissicilius nobis s erit .

inveltigare, ■ nilsiex occasiene Canonis istius Logici: Qua-tis tst causa talis est esserus yi limus» no-ljw4J (I*'!*'* *-*'_• i* •* «•>>.*>

bismetjjjpus alium,formare Canontm

non multum: a priori discordantem: Cu-jus causa mala tst, ejus (I sinis malus tst.Quem sinem dum inspexerimus,, etiamexpediet indolem atqueCharacterem, utpote cum , isthoc t sineunum quid. constituentem, propius at«tendisse. Dissicile adeoque non erit.*conjicere > hujus , sarinae ; homuncionesnon aliam ab caulam tam acutos aliorum

.v»* jl ««m» ii* <.Ui 4 i *d rlsev inspectoresjVicinianique per-

Page 24: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

16lustrare, quam ut aliquid in 'ea observesirjquod vitiolum denotet habitum, & hoctamen non medendi sed i:patefaciendicausa; qua enim libenter audiunt libenteretiam loquuntur, (s qua ab aliis studiosecolli-gunt, apud altos cum gaudio'-esserunt. Cit,plutarche

, in Commnt. super Curiosit} sed& haec eurmsttas, inopinatum sortitur es-sectura, qua (cihcet inimicis, 7si;quiTap«pellandi sunt, quam (ibi existunt utili-ores; eorum namque res arguunt & inlucem’ protrahunt, ostenduntq; eis quodtavere, quod corrigere debeant. sc sed utaccidentalis ;estssiicce sinis, ac non» msipraeter spem operantis, ;intentatus; ; sicneque ut adaequatus admittendus -:est,qualem nihilosecius sibi reservatum ha

hunc» eumque geminum, ut (equa-rr« ,A * ->, sr* >j -n - • r\• / •n • has—-tur alienorum deductio, propriorum

amemn aliquod opinatum commodum:Non aliter quam ii homines, qui, r nisimagno cum aliorum damno, nunquamse divites evasuros Iperant. Media autem,vel rectius instrumenta, ad obtinendumhunc Jsinem adaptata, ut taceam -mille

1 rr • * ' *%

Page 25: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

17dolos, praetexturas & nesarias artes alias,quibus dies nodiesque in caedes & rui-nas, quantumvis tacicas, incenci sunt>facimus aliorum lingvat , quae illis ancil-lares quasi operas praestant, & illorumipsorum quae sideliter apertaesuncin exaudiendis ejusmodi tragcediis, il-las praecipud, quae novae sunt, cura voluprate spectantes, obloletis autero, co*micis atque lactis non admodum libenterinteresse cupiunt:itaque nuptias,aliquo,auc sacrificium, aut solennem pomparnnarrante, socors est negligensque Au-ditor homo Curiosus> & pleraque se jaMante audivisseait; si vero quis astidens*vieium Virgini oblacum, Matronae ad-ulrerium, litis intentationem ac discvr-diam frarrum reserat, non magis dor*mitat aut aliis occupatur,Vtrum auretprtbtt tum plura reqpirit.

sicut enim Cucurbitulae pessimumecar»ne humorem educunt; sic aures Curioso-rum pessimos sermones ad se trahunt.Et sicut quibusdam in Urbibus Iunt por-tae quaedam nesasU- ac cristes, per quas

Page 26: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

18educuntur qui a Carnisice, necandi sunt,tum sordes atque piacula, nihil autemquod castum vel ;factura est, per easintrat aut exit? .sic etiam Cariosorum au-res ■ bonum nihil aut elegans, sed tan-tum -de caedibus sermones, & im-purae narrationes,. persurant. Haecunica. < est illorum -< r siren, haec Musi-cahaec illis omnium auditionum estIvavissima.

v r Quippe Campus studiumest audiendi quae occultata sunt & latentiquapropter & otiyssis■ inultis pulchrisspectaculis,auditionibus,scholis, Dispu»tactonibus, . aliorum literas \ si forte /exaccidente quaedam sele eis osserant»,,( quis - enim tales non metuet ? ) re»signanr, ;aures parietibus vicinorum ap-plicant, & cum lervis eorum atque Mu-lierculis susurros , milcent, plerumqueid non sine periculo, femper cum tur»pitudine. . Nunc, quemadmodum, in fa-bulis est, Lamiam domi dormire caecam,oculis m quodam reposiris, so-ras autem egrestam interere oculos, at-kqiie/yidere i \ ita quisque (iorum soris &

Page 27: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

adversura alios 'i malignitatirCario/ttaieniquasi oculos aptat, in sua ipsius malaimpingens, saepenumero ob ignoratio»nem visum iis i & lumen non adbibet.Equidem lUysstt, ne cum Matre colloqui-um quidem sustinuit, antequam e Vateaudivisset ea V quorum gratiae ad : inserosvenerat; his cognitis, & r ad Matrem leconvertit, & in reliquas mulieres ihqui-sivis, quaeTyro esser Jquae formosa Chio**ris, ■ & cur mortua fuerit • Epicasta ? 5 »

sublimii sunem udi de culmine nedtntUsed hi, cum 1suarum rerum socordia,?ignoratione & neglectu summo, 'in ali-orum natales inquirunt, scilicet, Viciniavum fuisse syrum aviam Thressara:illuni tria debere talenta ,' neque persol-visse Usuras. Quin & | talia indagant,unde uxor -hujus redeat, quid iste &

iste in angulo inter se fint locuti: & quisenumerare, poterit i innumeras eorumcuras, quibus huc & illuc impelluntur,dum in omni officiorum suorum gene-re excellere student, ars ex accumula*

Page 28: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

20negotiorum ,spartis £ nullam relinquereinsectam. r i ctss ui zoh

$. V.Ceo tamen cum in descriptione otAo-

occupamur, age, perseque-mur eandem, antequam ad alia noster

vertar discursus; omnibus igitur de-tractis nequitiae; (bae: larvis, eos aspicien-dos locabimus. • Curiosus in haec (eiplurainsinuac, familiae quidem bene consti-tutae, haud libenter, etiamsi rogaretur,futurus spectator; quorum vero catssastaves & sores inventae • sunt, ea dete-gens, aliisque enuncians., Ventorum, aje-bat Aristo, molestissimi sunt ii, qui amittuntvobis retegunt: iCuriosus non vestes proxi-morum, non tunicas, sed ipsos parietesdetrahit , sores pandit,- atque.adeo ven-ti instar omnia pervadit, bacchationes,choreas &per noctem ductas hilaritatesexaminans atcp calumniae; & quemad-modum in Comoedia exagitati Cleonis

Manus in Aetolis animus in Cio sidis erant:-Ita Curiosi sanimus simul & in divisumsedibusestct casis pauperum, in aulis

Page 29: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

21Regum, in cubilibus recens nuptiis jun-dorum, omnes res indagat, peregrino-rum, Principum: has quidem non sinepericulo,- nam sicut aconitum aliquisgustans, qualitatem ejus scrutandi Jgra-tia, prius perit, quam saporem sentiat;ita qui majorum mala rimantur, Caepeprius seipsos pesfundant, quam cogno-verint, quod quaerebant. Id genus homi-nes raro rus abeunt, quod tranquillita-tem & silentium solitudinis ferre non_j

possiot; quod si eo interdum accedant,magis tum vicinorum quam suas inspi-ciunt vites, & interrogant quot bovesvicino mors abstulere, aut quantumvini acorem contraxerit,. atque his moximpleti, cursu se proripiunt. Etenim ve-rus ,rusticus ne casu quidem allato, exurbe rumori lubens aurem commodatled in hanc loquitur sententiam: J •;

Nunc ille mi raslris excercenti silum,,Fuerit quibus pax sa&a conditionibusNarrabit ; bae enim [celestus ,obambulans'.

v Nunc curio/e' quatit ille - T ••

sed Curiosi rus, ut rem obsoletam, frigi-

Page 30: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

22ssam & tragadiis carentem, fugientes,,ipfribunal, torum porrusque (e mtru-duns,quaerentes: Novine aliquid? atquimane sueras in soro: aut puras rriutntiorarum Ipacio urbis staturn esse im-snurarum? Ar si in aliquem inciderint,qui habet quod narrer, huic, ab equodelapsi , dexrram injiciunc, ampiexiquejhommetn & exosculaci, audiunr. sivero occurrens aliquis nihil dicat esseliovi, indignabundo similes: quid ais?jnquiunt, non tuisti in soro<* non prae-tergresisis es curiam ? non compellastseos qui ex Iralia venere? exosum ho-minum genus! egregie igitur Locro-rum Prindpes,qui pergre venientem&quaerentem, ecqiud novi? mulsaverunr,Recte eriam Ch3rondis, qui vetuic neqms civium in Comcedia rraduceretur»praeter adulteros & Curiosis- videtur e-nim adulterium curiosa in airenus vo-luptatem esse inquisirio, eorumque in-dagaio, que ab( ondunmr & pleros-que latens, CnriosttM irem eorruprela estac denudatio arcanoiuuu iino qualem

Page 31: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

23eam describitPlutarchus, talem & agno-,Icimus, quod sc. facile db(linere ab his ,

quibus ip(i interdictum est, , non possit t 'quodcon siliis, amicorum arcanis st ingerat ,, (aera.,qu£ cerni ab. illa nesas esl , intueatur, loca /»-

accessa calcet & J'ermones Regum /cruteiur.Hinc est quod haud inepte in compara-tionem venire soleat . jam cum gallinaealiorum intrante domos, & iterum cunaeArgo centum habente oculos. sllsicd. t*Encyclop, Ethic. lib. 21. c. ij.

§. VI.

Qvoniam amem sori & tribunaUs men*tio injecta est, descendamus igirur

ad halce Rerumphl. formas, indagaturiquidjuxta earundem administrationemusu venire soleat. Imprimis quidetn in-cidit iste quaestionis status: An uni mul-ta officia committenda: Magistrarusplures imponendi aut sustinendi r haecquaestio, quamvis ex snperius allatisvideatur latis dilui posse, interimnon grave erir adserre eorutn ra-«iones, qui pro asfirmativa non aliter

Page 32: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

24quam pro socis & aris pugnare viden»tur. Primum argumentum delumuntab agilitate & velocitate naturs humantqucingtnii, quod non solum possit in unumtantum, verum &in plura, & hoc noneodem die modo, sed & eodem cempo-ris momento vim luam impendere.».Qaintil.Ub. i. Instit. Ora. cap. 19. Ita Ci-tharccdi simul & memoriae, & sono vo-cis & pluribus slexibus serviunt, curainterim aiios nervos dextra percurruns,aliosleva trahunt, continenc, praebent:ne pes quidem otiolus, certam legemtemporum (ervat, & haec omnia simul.Agricolae item arva & vineta & o!eas&arbustum colunr, pratis, pecoribus, hor-tis & alvearibus curam accommodanr.Imo serentibus aliquid negotiis, aliquiddesideriis amicorum, aliquid rebusdo-roesticis, aliquid curae corporis, nonni-hil voluptatibus quotidie damus. idemibid• Deinceps argumentantur, quod'varittat delectet, animos resiciat & re-paret,contra aliquanto sic dissiciliusunoinlaboreperieyerare; & etiamsi musta

Page 33: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

25egerimus,quodam tamenumodo recen-tes sumus ad id .quod, incipimus, übipro le rursutn citant eund. Quintii, acce-dit quod & dignitates quaedam,^ inutiles& ( superstui sini ? Magistratus ut ho-rum multi uni -alicui committi possins.GregtsholozAnasytibt 4- de Rep, cap. 6. $Ne-eessit m ■ praeterea j[se pe. i facere ( illud cogit,ne. propter.ssiipendia aerarium oneretur,

idem ibid. «jsebbla - ; v.)i boup. {luteit* scbsip esl 'W'h§>‘l:: VII. hs ih.TJhn'J3l

Tlis jamrespondeamus necesseest, Pri**• ■‘rautn quod attinet, tum quidem re-ctius ac melius negotia a multis quamuno consiciuntur; • quemadmodum marnus multos in digitos divisa ad negotiaperagenda, celerem atque expedirunL,usum habet. .stiurarchusde. gerendaRep.singuli y inquit , sinalare£is consicere possunt,plura vero Minime; quod si tacere quishoc conetur, in singulis desiciet ira, utin nullo egregius evadat., Plato (ec, de Rep.itemArist.lih. 2. (s 4. Polttic.

(Ac licet in-

tentum quis animum • habeat;) tamenduas res, magnas praesertim,

Page 34: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

26donon agereuno tempore,sed ne cogisan»do quidem, explicare quisquam potest.Cic.philipp.u. Etsi quotj mKvTgdysiovtt sa-les initio placeant, sintque nonnullis ad-mirationi propter industriam , tamenoritur post taedium & reditus sit ad sin •

gulos. Plutarcbus de ger. Rep, Nec possunttales immunes ac liberi ede a reprehen-sionibus; ut illud filentio minime invol-vatur, quod ita praecludatur via con-scendendi ad honores idoneis, quod vi-tium in Aristocratia praecipuo non in-solens effo (olet, dum per ambitum pra-vasque artes, via in (enaturo patet virisimprobis atque ineptis, exclusis melio-ribus. Pusehdors, de oss. hont. stTCi\>is. lib, 2.t. g. Quod siaccidit dum unus pluriumvices & honores occupat, ac ita Princi-pi depereunt boni &-strenui,.qui alio(e(e conserunt, dum vident in unumColum honores conserri. Greg.lholozantuItb: 4. de Rep. c. 6. Neque enim facilecredendum, duabus rebus necessariisunum (ossicere nam cum : uni judicioasfuerit, alteri abstrahi necesle est, sicque

Page 35: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

nulli eorum idoneum in totum inveniri,Itaque apud Plutarchum de Metioeho quoedarrs,omnia agere volente, illudAthenisCivium ore trequens circumserebatur;Metiochtu excercttum ducit, Mettochus p/as

uwat, Mttiocbui sarinam trablat, Metiocbutcunsiis aliis pr&esl, Mettochus tta% plorabit t

qualis & plerumque exitus illorum essesoler,qni temeritate vel ambitione qua-dam omnia agere volunt. Laudatur id*circo non immerito LudovicusUngariaeRex,qui a Casimiro M. PolonorumRe-ge in Regni successionem adoptatus,perentibus Polonorum Legatis, utgnura sissciperet, respondit: non satisinrelligere, neque hunc quid ivadeat,neque illos quid petant; e neutrorurnenim re id sore. sicut neque duobusquj-dem gregibus expediat unum haberePastorem; ita duasResp. vix ulla ratiorne, sine alterutrius, sive adeo utriusquemalo & incommodo, uno adrninistrariposse. Crtmer. lib. 13. quapropter & Ci»cero felicem depraedicat Remp. Cu/asadmw/lrAtio latissime pateat ad plurimsquc

Page 36: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

2 80 ■. 0 Q

pertineat. Consulrius itaque est pauciores,'vel unicum praecipue acquirendi mo-dum dextre urgere s & excolere,' juxtatritum illud: @d mdnga ctctl sdmdn*Act Oll)Csor. Et proverbium - sver. Irababesi;vs (jen !som bctt nrdnsisl s ' Odrn iQrlben l^anbt:nnncrsoussisi;sia Quod &

Funccius suo tectarum facit exemplo,«lui dum A. 1568. d, '2g- Octobris,' & aera-tis suae anno 49. statuum Borussiae sen-tentia damnatus & capite truncatus est,ante suam Curiosiratem s urpote causamhujus necis, legitur hocessiprtualbidissicho jionoloss- sudiinsisq

Disce meo exemplo mandato mlinere sungi ,tt&E(suge ceii peslem Ttjy-mhvfrajeyuea-vryv.Isi < csiibunt Abraham lihlihpzeriis in IndiciiChroittlogi *p. 6"]2. & Vet. Lmdebergtus libi r4•*

Chromi, p.nslveh, p. no- Oedipumtffldque-Gslriositas in? extremas ;conjecitcalamitates, dum se i p tum quaerere vo-luit, ut qui non Corinthius sed peregri-nus • esiet,iadeo !ut hoc essatum suo tan-dem comprobare calculo teneretur >

Venerandamalorum oblipio quanti* Pluti

Page 37: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

29§. VIII.

TJinc Cicero lib. r. de officiis dicis, tamperegrini quam incoU officium esse, »*-

bil pr&ter Juum ntgotium agcrc, nihil de alioAtqmrtre, minimeque in atiena Rep. tsji cu-rio/um, sic & Lycurgus peregrinos La.cedaemone palam arcebat, ne civium.,mores peregrinis corrumperentur. lstaautem Curiositas cum alibi rum Venetiisperquam est periculola, arcana Reip.interiora consilia & morbos saepissimescrutantibus indigenis. si autem quodsuum estsacere, & quemque non aliudageredeceat, quam quod concrediti si-di muneris ratio requirit, tion utiquelonge aberraverimus e scopo, si heicjam inserendam curemus istam apudPoliticos obviam quaestionem: An Ec-clesiastici secularia tractare debeant?Respondebimus confestim missis amba-gibus,ad eorum,quas objicere solent,in-stantias. Mandato sibi divinitus munerediligenter quidem & sideliter quemquesungi convenit, suisque te sinibus conti-nere» juxta monitum illud: Cave sa!»

Page 38: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

30cem mitras in alienam messera ,& aliena,quae ad te nihil attinent, ne cures; namalienarum rerum cura,| tuarum est ja-ctura, philautiae & vanae persvasionisnota, honestae existimationis & nominismacula, & demum , tradis gravisque_,ruina. ■; Test. sgardo in suo Vvciß-i HiavTiv, &

quidem part. prim, p. Extra ordinemta-menin Conciliis itoliticicm adhiberi:[olent Cie*,rici , quatenus membra sunt imperii , &de sa-lute Reip. non minus quam (latus solli-eiti esse debent , ceu pro nobis hac in rersespondecßeverendisssi dura vixit, jamautem beare desunctus Doct.Joh. Gezel.in Encyclop. & Quaest. Politic. p. 142. sic& Ecclesiasticis Ecclesiasticacomrnissa esl:, certaequerGonsistoriorurrj;sedes assignatae, de quo jpassim considipotest Ordinant. Ecclesiast; interim hoc-ipsum nulla in re excusat Curiosos caete-ros, i qui res ad se minime pertinentesanxie * ventilanti verum iis,- occinit illud:

■ Aliena quarsubt acute pervides mala,'\Uih■ iln propriis: caecus hominum insidi(sme s

Et aliud Plutarchi; transfer extrinsecus

Page 39: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

31& intro converte Curiositatem , siquidem.delectaris malorum tractanda historia*domi tibi est copiosa materia. :n. M

$. IX.A xque, ut Curiosa temeritas exitium se***re femper inveniat infelix, teste sacra& profana historia, cum quotidiana ex-perientia ; sio & ejus haec certa sequela,quod seipsam ludit & decipit; seiplatnmiseram reddit, & efficit animum nun-quam tranquillum: nam is, qui dixit__*animi tranquillitatem assestantem ,neque pri-vAtini multa, neque publice debere agere , pri-mum magno emendam nobis facit rem,venalem nimirum inertia, tanquara uni-cuique infirmo praecipiens: , •&b :s Quietus in (iratis mane tuis miser, 1 |j-Gompelcat itaque se humana temeritas& id, quod non est, non quaerat, ne illudquod est, non inveniat. Aug. contra.*Manich. Cave ergo agas xxtpov m tsed quod tuum est cura, quod alteriusmitte»,. ■ ■ ■. ; .1

V s * $ yK '

t> 'Ht>yev 7su(>tj>yu)V cvJusjtvg egycv Asya* .?

Tuv yu(> xa&tpjieyijrseyhuxCti.^

Page 40: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

32Lnborm mn necessarium necjuaquam laboretnuocoi nam non ncccjjaria negligenda junt.Remedium ergo, quo quis uti possit, nehac in re facilis decipiatur, subministratCicero in lib. i. dt ojsic. p 199. Cujus locihaec (unt verba: £)u& contemplantcis ex-pendert oportebit, quid quisque habeat sni, ea-que moderari, nti Velle experiri quam se alie-v<% deceant ; id enim maxime quemquedecet. quod est cujusque suum maxime.suum igitur quisque noscac ingenium,acremque (e & vinorurn & bonorumsuorum judicem praebear, ne scenici plusquam nos videantur habere prudentiae;ilii enim non optimas, led sibi accomo-datissimas fabulas eiigunt: qui vocefre-ri sunt, Eptgonos,Medeamque-, qui gestu,sdenalippam , ClyUtneslram* 6c sic deinceps.atque ira bistrio hoc videbir in (cena,quod non vtdebit (apirn? m vita. AdditCicero: Ad quas res Aptissimi erirntu in iispotisjimum lalorabimus. Apposire docer s

EpictetUs; Euv inrtp' oCvctsitr civeiAdsitjs roTrpoauTrov , h&i cc txtm qygysiovqcrut, n&t oqJvtenro cxssArgao-aj, msthizrss i, sk st quam

Page 41: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

33PtrsotiAr/i , qut virts tuai Juperat, tndtitris,tum eam tndccore geres , tnm eam,quam susti-rtert pojjes, negliges. Enchirtd. cap. sg. qui-bus optime conveniunr, quae in superi-oribus a Cicerone commodavimus, ut-pote ex eadem schoia prosecta. sin aii-quando necessitas nos ad ea derruserir,quae nostri non lunt ingenii, sicur non-nunquam accidir, ut,quantumvis inviri,iis rebus irnpiicemur,ad quas explican-das natura iurnus inepti; quid igirurL»tunc agendum? Ossicit mstri erit, inqnicidern, td unice operam dare, ut quam ba-iaestissime recedamus, &qitam mmimutn inde-tore gradum reseramus- rinagis enim no-bis mcumbit vitia sugere, quam bona anatura negata adsectare vesle. Etquem-admodum gubernatornavis alia suisipseperagit manibus, alia instrumenris acmambus aliorum,utirurq! nautis,proreris&remigum Magistris,quibuscp sua libiconvenientia concredens munia: sic 5cCivilis praecipua viri officium est, ut_,aliis quoque imperium concedat, nequeomnes Civitatis res suis unius Oratio-

Page 42: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

34nibus, decretis atque actionibus admi-nistret. Quod nec indignabuntur Urbisnostrae lumina, si inter eximium eorumfulgorem, cum Valerio Maximo, hancspectandam locaverim virtutem, quodtam juste officia in singulos distributa,quemque suae moneant rationis officii,unde & in futurum Politiae florem vivi-dum speramus. sic Pericles Menippousus est ad gerenda bella; Ephialtisope»ra concilium Areopagiticum depressit;per Charinum, leges contra Megaren-les pertulit Lamponem Thurios con-ditum eraisit. Gratulamur itaque Pa-triae nostrae dulcissimae statum huncReip.convenientissitnum,senatorum & Epho-rorum Regis consilio ita firmatum, utbona reperiri & mala devitari,ex eo sa-cilime conflet; Unicum saltim est quoddesideramus, nempe, ut ita salvus nobisnostrisque posteris decurrat incolumis,& perrennet ad universalem & catholi-cam illam omnium reformationem, ia'die Pantocritico futuram} sed ad propo-situra revertamur. Neque enim & so-

Page 43: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

35lum minus invidiae obnoxia est, ob ma-gnitndinem potentia in multos distnbu-ra, sed & rectuis negotia consiciuntur»& qui in Rep, aliis quo<|{ munera publi-cacommittit, actiones efficit ob locie-tatem esficaciores: at qui insatiabili glo-riae potentiaeve studio totam sibi impo-nit Remp. & ea quoque aggreditur,adquae vel a natura,vel ab exercitationeestjrnparatus ( ut cum Cleo ad ducendumexercirum, Philopocmen ad regendamClasIem, Annibal ad concionandum secontulit) e]us, ubi quid peccarum est,non habec locum excusatio, sed occini-turei praeterea Euripideum hoc:

Traclasti qui saber ejjcs non sabrtlia;scilicet, legationem obivisti artis per-lvadendi ruciis, annonam procurasti so-cors, quaetturam gessisti ignarus calcu-li, senex vel imbeciliis exercitum duxi-sti; sic & multi infeliciter id audent,non bene ac probe oblervata svcpvia &

naturaii inclinatione, ut non solum spesua &ambitione irustrentur,sed& quod

Page 44: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

36brevibus Gyans, carcere aut supplirioaliquando dignum existimetur.

§. X.*T Radit & Cicero praeterea aiiam re-"* gulam ad quaro, ceu normam, to-

tam conformare vitam decet in averlan.do virio: Imprimis, inquis,constituendum e/l, quos rtos (5 cjualeis esse ve~Itwnsy (5 in quo genere vits. Quo ipsoostendir certum sinem actionum huma-narum esse conssituendum, tum conve-niens vitae genus esse eligendura, pec_,quod & silum sinem obcineas, & quo teeriam ducat tua natura; riam ad eun-dem sinem & scopum non solum diver-sis viis saepe irur, sed & ornnino eun-dum ess iis,qui diversaro induerunt per-ionam. Finem vero sibi nemo non pro-ponir hunc,ut possit esse felix; at mme-diis nimis fluctuant hornines, unde &

Ciceroni audir haec deliberano dissicili-ma, Atque ira deprehendere licer,quodiequantur -- jtsMoi vitae genus «zrsAsn/s-i-

per varia studia & artes, qua in re

Page 45: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

37multitudinis seruntur judicio, quaequemajori parti pulcherrima videntur, eavel maxime exoptant, ceu discurrit hacde re peregregie ductor noster Ciceroin hb. i. de ossic. p. ipp. &sequentibtu. in sdit.puta Rachtlii. Quamvis jam longe de_»me abjectius lentiam, quam ut impro-bem eorum mores, tamen quis non vi-deat, haec dissecata, ut ita dicam, studia,invitare ipsos ad studiumvyi. Res non indiget prolixa quidemprobatione; sentienribus enim se aliquidimpendisse operae, aliquid temporis ju*ridicis, aliquid Thejologicis, aliquidaliis disciplinis, indigne serunr, nisi inquamcunque partem aliquanto curiosiusinquirere, suamque ad omnia capacita-tem exprobrare liceat: quibus tamenipse Cicero heic videtur suum, de certoqaid eligevdo, monitum opponere, & eam,quam toties laudat, vita constantiam. sedquid & dicendum de \>tu% (olitarial annon& haec magnum advitandarnrvpyv sulcimentum? Imo frequentiusso-ris quam domi peccant, oculi, aures, os

Page 46: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

38& manus, quia objecta movent sensuffilnmica e(l , ait seneca, multorum conMersa-,tt • nam aut aliquid Vitii nobis ingerit ,r autcommodat , aut imprimit y quo major est po*pulus cui miscemur, bine periculi plus est. : Ni-hili tam dammsum bonis, moribus quam insyestaiulo residere ; tunc enim per voluptatem ,facilius \>itia/übrepunt. . hucusqj ille. Egar-idus autem; £ Tu , quantum re EIe quidem| li-:cet , te a turba Ef frequentia hominum avelle,

(s in tuo angulo cum angelo late, Ast quidmulta? canit & idem Poeta: io•- - Et bene >qui latuit bene luxit ,

& intrahiFortunam debet quisque manere /uam.'y , •

Includet ergo conclusionem Adagiumillud, quod in commune jam abiit pro-verbium; spartam natius ef, hanc exorna.Er hae suntcjam lineolae istae,. minoris,quam quod minimum censetur,'. pretii ,

quae & propterea,ur tumultuarie ac prae-propere nimis exaratae, omne silum,ro-bur a,benigna B. L. censura expecto*Fateor quidem & multa heic desidera-ri, quae continuandam mAu?r?&y u> s <r vi/q scommentationem n(upplere-cpotuissent,

Page 47: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

& etiam pauca, quae.congesta sunt» nul-lam prorsus sapere elegantiam, nullumornatum. Addo, quod & nonnulla, ea,quadebuisient, methodo, non videanturtractata, sed quod Audio a me factumsciet B. L, urgente hoc rei, quae mihitractanda erarsipsius copiosa indole. Jaminterim dum manum de tabula tollerepraesens rerum status jubear, Colopho-nis adhuc vices subeant, preces & votadevotissima pro Rege nostro Clerraen-tissimo, CAROLO ex CAROLIs maxi-mo, atque eo nomine DUODECIMO,qui nobis intermedia bellorum incendia,tuta gaudentibus pace , mille periculo-rum telis obnoxius,extra Patrios sines in-desessasagit excubias. O! definite tandeminvidissimi ac in sueonum necem con-jurati enses, ad innocentium pectora mu-crones dirigere, jam dudum a tor inter-sectorum sangvine tepidos. Ut tandemfelici ad nos sidere redeat, totius sveci®spes,suorum terror hostiuro, Arctoi Or-bis Lumen & nostrae Pater Patriae / imoredeati cum gloriae cum victoria, cum

diuturna Pace!s l H 1 s, '

Page 48: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

suptr DisputAttoncm eruditAmDe_,

noAr riPArMos ITN H,

PolitissimiDN. GABsUELIs ARENII.

Quisquis eris, qvi cotisuetus versartj diurna

Nosturnaque tnann, quos meditata cohorsDosta libros-y boc lucrutn Atque hxc tibi prx-

mia sunto,Ut tandem doElis annumerer: Viris.

Injpice (s ARENIUM, cujus fuit unicacura ,

Dottorum dottis invictare libris.Mox tibi, crede mibi: nam sses ejl nescia

salli ,

Prxmia continus sedulitatis habsslaurus ille serct, quos dostis ncstit Apollo,

£/ titulos, meruere Viri.Festinus gratulabatur

Joh. F Air an i)ER.'

Page 49: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

Erudirione atq; Jtioribustnsigni,DN. G ABR.IELI AR.ENIO,

DonoArn PAsMOs^NH

solerrer disserenti,Amico Familiarisjimo.

TEntas ccerulei, RtTpondens, marmor»Ponti,

Ut ceisas rigidus trudit hiacus aquas.Queis subsunc synes, horninum cristslsimi

sata ,

Ad qux non paucis naufraga prora jacet.subque tua pinu Jatet ardens alca crepido;

Hxc mKii7t^ysjboa-vv*i, quam vaga puisataqua.

Attamen haud dubius sesicia carbasa ducis,Prima per has turbas eti! tua navis arat.

Djtigito & posthxc , vento spirante secundo»Ingenii puppan , littora ad alma tuarn.

Zacharias Forbus,'L. F.

Page 50: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

’ ■’ Ad li/jo isisiuiHLiteratissimum Dn. Respondentem,<vs i #4 £Xc «•'i ii. .4 J J IV3 OA U

Amitum smcerc obscrVandum :

i modi enrrant numeros per apros,Indolis dores canerem lodalis,

Cui per anfractus terirur gradarimsemita avita;

Asteunttarde, resonantque raucum:Nec notam turpem sugerera, vigonssi tui laudes calamus serendo,

Prodigus esset.Opto jucundis ut eas rosesis,Res tuae cursu properenr secundojAspera est nobis pereunda spina,

Dulcis Amice.Esto: procedas pede semper uno,Praemium non te fugiet laboris:Istud, in gnavos facilis ministros,

Mula parabir.

JOH. PROCHMAN.

Page 51: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

iv ; ;.»isan £il LiVh** Respondentem.

tvslb (Taba/ sitvasc onnttigljct/n;s(jesosstn tsycr ; as sincta/ i

©om sosa as ssm>etenljcts?.:-so(teb. (trm ctnslctg srnna |gsrrpibjt/ oct>i blsssa bemppa/oom bcm lijEtt)i(l aj btama ma.

imi r tnaisct-irhnl3. '2)st ttsljsitt isict *Arenius tpsit : .rimtfret» |tna,mtrd 9^abct/ T. " *

cssiiaise siijsall mct> got> sssis)! ii 2 ;•Xil en £ '2El<js wsln sabe: cCl?ct ingeri nytta meb sig bae/

Ut (sota l;wab c«a annate av*Wijd Edert vpsath snstar iag

Ps i)stra Nordens wagnar/At en as dett beromda slagj

<vom sdrr/ an bleswe hagnad:Ing menar at 3 kunde sd/3 Edra Faders Fothspar ga.

306#'£?6*<gsnsMi®jr.

Page 52: J ACADEMICUM, BREVEM TH2110AT=

Ad Eximium Au<5tortm5

Amkum familhrissimum.

Quid juvat assiduis hominem pal-4{l!!jt?','iti.■ 7/nti lescere chartis,

Et verlare bonos nocte dieque libros/scilicet ut lucrum post longos, dulce,ilssis jhia^labores?Essiciat laetum, sive supersles honor.

Ut icrccepisti :, doctis iindulge Ca-

nicenis,sic ea qua suimus, | (pes nemscassa |

:"V - cadet. :- •?-

H. R .