İzmir Arkeoloji Müzesindeki Arkaik Dönem Ticari Amphoralar

download İzmir Arkeoloji Müzesindeki Arkaik Dönem Ticari Amphoralar

of 16

Transcript of İzmir Arkeoloji Müzesindeki Arkaik Dönem Ticari Amphoralar

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    1/16

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    2/16

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    3/16

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    4/16

    1 Smer Atasoy - Hseyin ErpehlivanFilyos - Tios Kent: lk Yerlemeye Ait Keramik Buluntular

    13 Cenker Atila - Binnur Grlerzmir Arkeoloji Mzesinde Bulunan Srme ieleri (Tpleri)

    17 Serdar Aybek - Aygn Ekin MeriMetropolisden Rlyefli Matara

    25 Nezih Aytalar - Baran AydnA Carian Orientalising Dinos from zmir Museum

    35 Ceren BaykanKarabel Kaya Ant Koruma nlem Plan

    43 Dani BaykanRoma Dnemi Tedavi Meknlar

    51 Baak BozDilerde Mikro Anma zleri ve Beslenme likisi

    61 Ylmaz BktelEdirne Arkeoloji Mzesinde Bulunan Bir Kurun Lahit Kapa ve Figrl Bir Balkzerine Notlar

    67 zlem evik

    Urartuda Kadnlar

    75 Talat Dalaman mer ErenEdirne Mzesindeki Kitabeli Rahleler

    81 Filiz DivarcTrakya Blgesi lk Tun a Yerleimlerinin Corafik Bir Deerlendirmesi

    93 Burin Erdou - Glay Ylankaya ErdouBat atalhykte Bulunan nsan Betimlemeli Boyal anak mlekler

    Smyrna Agora Bazilikas 3. Galeri 13 ve 16 Numaral Meknlarda Ele Geen Bir Grup

    105 Akn Ersoy - Glten elik - ada Ylmaz

    nsz

    smail FazloluAlbm

    Katlmclar

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    5/16

    115 lkan Hasdal - S. Melike ZerenKlazomenai Kazlar Inda Yerel retim Siyah Firnisli Cup-Skyphoslar zerine Baz

    Gzlemler

    125 Bilge HrmzlIsparta Mzesinde Korunan Karia rn Tabaklar

    133 Ergn KaracaAllianoida Bulunmu Kemik Arak ve rekeler

    139 Elif KoparalKlazomenai Khorasnda Savunma Sistemi

    147 Hande Kkten

    Arkeolog in Gvenli Bir Yol Haritas: Arkeolojik Kazlarda Koruma Planlamas

    157 Reyhan KrpePers Hakimiyetinde Troas Blgesi: Demografik Yap ve Pers Ynetim Sistemi

    167 A. Neslihan KurtuluMneccim Krallar Secdesi Temasnn k ve 15. Yzyla Kadar Gelien Sahne emas

    177 smail Hakk KurtuluKrklareli ukurpnar Ky Trak (Demira) Tepe Kaleleri ve Bir Mimari Kalnt

    189 Fikret zcan

    ber die Bedeutung des Bildfeldes in der Bauplastik

    201 Yusuf Sezginzmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    213 Ik ahinLydiada Meter Epithetleri

    223 Taciser Tfeki Sivasarhyk - Dorylaiondan Pimi Toprak Bir Kourotrophos Figrini

    231 Fuat Ylmaz

    Arkaik Dnem Etrsk ve Anadolu Mezar Resimlerinin Karlatrlmas

    241 Glgn YlmazAyasuluk Kalesi Kazlarnda Ele Geen Bir Valencia Taba

    249 Nejat YcelAksaray li Sarn Mevkii Yerleim i ve Yerleim D Youn Yzey Aratrmas

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    6/16

    ZMR ARKEOLOJ MZESNDEK ARKAK DNEM

    TCAR AMPHORALAR

    Yusuf Sezgin

    zetzmir Arkeoloji Mzesinde korunan ok saydaki ticari amphora arasnda, az sayda da olsa, ArkaikDneme tarihlenen rnekler yer almaktadr. alma kapsamnda, .. ge 7. yzyl ile erken 5. yzylarasna tarihlenen sekiz amphora ele alnmtr. Buluntular iindeki en byk grubu rnekle Lesbosretimleri oluturmaktadr. Lesbos amphoralarndan iki tanesi Gri biri ise Krmz kil hamuru renginesahiptir. Beyaz astarl Khios amphoralar iki rnekle, Klazomenai ve Miletos retimleri ise tek bir amphoraile temsil edilmektedir. zmir Arkeoloji Mzesindeki son rnek, blgesel bir retim anlay iinde oniaretimi olarak snflandrlmtr.

    zmir Arkeoloji Mzesi, oniann nemli merkezlerinden Smyrna antik kentininbulunduu zmirde yer almaktadr. Mze, zengin eser koleksiyonlar ile sadece blgenindeil Trkiyenin nde gelen mzeleri arasndadr. Bu almada ele alnan eserler, eitlivesilelerle zmir Arkeoloji Mzesine ulam sekiz adet ticari amphoradan olumaktadr.1

    zmir Mzesinde korunan Arkaik Dneme ait ticari amphoralar arasnda en byk grubuLesbos retimi olarak snflandrlan rnekler oluturmaktadr. Lesbosun Arkaik ve Klasik

    Lesbos Amphoralar olarak balca iki ana gruba ayrlmaktadr. 2 zmir Mzesindekirneklerden ikisi (Env. No. 9549 ve 9824) gri, biri ise krmz (Env. No. 24882) retimLesbos amphorasdr. Env. No. 9549 (Fig. 2), Bayrakl kazsnda 1976 ylnda aakarlmtr. Env. No. 9824 (Fig. 3) Sha Mermerci Kolleksiyonundan zmir Mzesinehediye olarak gelmitir. Env. No. 24882 (Fig. 4) ise Foa aklarnda denizde ele gemitir.

    Lesbos retimi ticar amphoralarn en erken rnekleri .. 7. yzyl ortalarna aittir.3 .. 7.yzyln nc eyrei iine ait buluntularn tamamn gri renkli rnekler oluturmaktadr(Fig. 1). Krmz renkli kil hamuruna sahip Lesbos amphoralar ise .. 7. yzyln soneyreinde retilmeye balamtr. Son yllarda gerekletirilen kil analizleri, gri kaplara

    Anadolu kylarnda farkl birok retim merkezine iaret etmektedir. Bu adan gri Lesbosamphoralar sadece tek bir merkezde (Lesbos) retilmi olabilecei gibi, kuzeybat

    Anadolu kysnda, yzyllar boyunca gri seramik geleneini yaatan Kyme ve Troia gibidier atlyelerde de retilmi olabilirler. Dier taraftan gri ve krmz Lesbos amphoralar

    1 zmir Arkeoloji Mzesinde korunun ticari amphoralarn tamamn kapsayan almalar tarafmzdan 2006ve 2008 yllarnda gerekletirilen iki farkl kampanyada gerekletirilmitir. Bu almalar srasndagsterdikleri kolaylklardan tr Mze Aratrmaclar Ayla nl ve Hamdi Ekiz, Mze Mdr YardmcsMahir Atc ve Mze Mdr Mehmet Tunaya kranlarm sunarm. Eserlerin izimlerini gerekletiren Dr.Fuat Ylmaz, Ara.Gr. Mehmet Grbzer ve Arkeolog Emel Dereboyluya teekkr ederim.2 Lesbos retimi ticari amphoralar iin bkz.: Clinkenbeard 1982; Dupont 1998: 156-163; Dupont 2009;

    Lungu 2009; Sezgin 2009: 359427, Lev. 100123.3 Sezgin 2009: 373-377 (GLes1).

    ilikin, gerek Lesbos Adasnda gerekse de Aiolis lgesini de kapsayan kuzeybat

    nemler boyunca rettii ticari amphoralar Gri Lesbos Amphoralar ve Krmz

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    7/16

    Yusuf Sezgin

    gzle ayrt edilemeyecek kadar benzer kil hamur grnlerine4 ve paralel bir formgeliimine sahiptir. Bu adan gri ve krmz amphoralarn retiminden, farkl atlyeler olsadahi, tek bir merkez sorumlu olmaldr.

    Env. No. 9549 (Fig. 2), omuzlara yakn ikin karn formuna, kaideye doru hzla daralanalt gvdeye ve alt gvde ile kesintisiz birleen, s oyuklu ve geni halka formlu dipkaideye sahiptir. Form zellikleri asndan .. 600550 yllar arasna tarihlenen GLes2rnekleriyle rtmektedir.5 Env. No. 9824 ise (Fig. 3), GLes2 amphoralarnn hemenardndan gelen ve .. 6. yzyln ikinci yarsna tarihlenen GLes4 grubu iinde yeralmaktadr.6 Krmz Lesbos retimi olan tek rnek ise KLes2 grubu iindedeerlendirebileceimiz Env. No. 24882deki amphoradr(Fig. 4). .. 6. yzyln nceyreine tarihlenen KLes2 amphoralar, .. 6. yzyln son eyreinde ortaya kanKLes3 amphoralar ile KLes1 amphoralar (.. ge 7. yzyl 550) arasnda yer alan birgei grubudur(Fig. 1).7 Bu dnem ile birlikte krmz Lesbos amphoralarnn retimindeciddi bir art meydana gelmi ve piyasalardaki gri Lesbos hkimiyeti krlmaya

    balamtr.zmir Mzesindeki Arkaik ticari amphoralar arasnda iki tane Khios retimi rnek yeralmaktadr. Env. No. 3327 (Fig. 5), Bayrakl Kazsndan,8 Env. No. 4332 (Fig. 6) isePitane Nekropolisi Kazsndan9 gelmektedir. Arkaik Dnemde retilen ticari amphoratipleri arasnda en iyi tannan gurubu, yaklak 600 yl boyunca amphora reten, Khiosoluturmaktadr.10 Khios retimi amphoralar Helen dnyasnda ve kolonilerinde ele geensaysal adan en byk grubu oluturmaktadr. Khiosda ticari amphora retimi .. 7.yzyln ortalarnda balamtr. Khios Adasnda, ikin boyunlu ticar amphoralara aitretim artklar dnda,11 Arkaik Dnemdeki seramik retimine ilikin arkeolojik verilergnmze kadar ele gememitir. Bu durum, Khiosdaki seramik retimine yneliktartmalarn byk bir blmnn baka merkezlerden gelen rnekler zerinden

    gerekletirilmesine neden olmutur.12

    .. 650 yllar ile .. 490/80 yllar arasnda retilen Khios ticar amphoralar 6 ana grupaltnda ele alnmtr. zmir Mzesindeki Env. No. 332713 ve 4332 (Fig. 5-6) gerek formgerekse de bezeme zellikleri asndan Khi2 grubu iinde yer almaktadr.14 Khi2 grubu

    beyaz astarl ticar amphoralar, yeni bir anlayn ve standart tipin temsilcileridir. ncl

    4 Lesbos amphoralar zerinde gerekletirilen kil analizleri sonucunda, gri ve krmz rneklerin farkl kilyaplarna sahip olduklar ileri srlmtr. Clinkenbeard 1982: 264; Dupont 2010: 38.5 Bu almada ele alnan ticari amphoralar iin, yazar tarafndan 2009 yl almasnda oluturulansnflandrmalar kullanlmtr. Sezgin 2009. GLes2 rneklerinin ele getii merkezler iin bkz.: Sezgin 2009:

    379380, Lev. 161.6 Sezgin 2009: 383386, Lev. 107109.7 Sezgin 2009: 394398, Lev. 115117.8 lk olarak J.M. Cook tarafndan yaynlanan amphorann Bayrakl Kazsnda ele getii anlalmakla

    birlikte, tam buluntu noktas belirlenememitir.9 zmir Mzesi Pimi Toprak Eser Envanteri defterindeki kaytta, amphorann andarl hafriyatnda

    bulunduu yazmaktadr.10 Khios ticari amphoralarna ilikin tipoloji denemeleri iin bkz.: Doer 1988: 88114; Dupont 1998: 146151; Sezgin 2009: 138226, Lev. 3260.11 1980lerin ilk yarsnda adada gerekletirilen kurtarma kazlarnda tespit edilen seramik frnlar ve ikin

    boyunlu ticar amphoralara ait retim artklar, Khiosun amphora retimine dair en somut kantlardr.Tsaravopoulos 1986.12 Price 1924: 204-205; Boardman 1956: 5560; Boardman 1981: 143144; Bayburtluolu 1978: 2730.13

    Sz konusu amphora ilk olarak J.M. Cook tarafndan yaynlanmtr. Cook 1958-1959: 14, Fig. 4.14 Sezgin 2009: 157165, Lev. 3542.

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    8/16

    zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    olan Khi1 amphoralarnda (.. 650625) grlen omuzlara yakn ikin karnl ve alakgvde formu terk edilmitir.15 nce ve uzun, ovoid gvde formlu bir tip yaratlmtr.retildii dnemler boyunca d piyasalarda gl bir ekilde varlk gstermesini sadeceambalaj ile aklamak mmkn deildir. Piyasadaki alclar amphoray kendisi iin deil,

    iindeki rn iin satn almaktayd. Antik dnyann en pahal ve en kaliteli araplarndanbirini reten Khiosun arab antik kaynaklar tarafndan da sklkla, vgylevurgulanmtr.16 Khiosun antik dnyann en pahal araplarndan birini retmesineramen, zellikle Khi2 amphoralar ile popler olmas, yeni bir rn ve yeni bir form ile

    piyasaya girmi olmasyla aklanabilir. Khi2 grubu ticari amphoralarn .. 625575yllar arasnda retildikleri kabul edilmektedir. Env. No. 3327 ve 4332 (Fig. 56), genelform zellikleri ile .. 650625 yllarna ait Khi1 grubu amphoralara yaklamaktadrlar.Bu adan zmir Mzesi rneklerini .. ge 7. erken 6. yzyla tarihlemek mmkndr.

    zmir Mzesinde, 4333 envanter numaras ile korunan amphora (Fig. 7), PitaneNekropolisi Kazsnda 1960 ylnda ele gemitir. Amphora form ve bezeme detaylar

    asndan Klazomenaide retilen son ticari amphora grubu olan Kla7 (.. 550490/80)iinde deerlendirilmelidir. Klazomenaide ticari amphora retimi Khios ve Lesbosdaolduu gibi .. 7. yzyln ortalarnda balamtr.17 Kla7 ticar amphoralar hem kenttehem de tketim merkezlerinde ele geen, saysal anlamda, en byk amphora grubunuoluturmaktadr.

    zmir Mzesinde, Arkaik Dneme ait ticari amphoralar arasnda Miletos retimi olaraksnflandrlan rneklerden bir tane bulunmaktadr. Env. No. 13245i (Fig. 8), benzerrneklerden yola karak .. 6. yzyln ilk yarsna tarihlemek mmkndr. 18 Miletosdaticari amphora retimi .. ge 8. erken 7. yzylda balamasna ramen, en erkenrnekler i piyasada kullanm grmtr.19 D pazarlara satlmak zere retilen en erkenMiletos amphoralar .. 7. yzyl ortalarna aittir.20 .. 6. yzyln ilk yarsnda, Miletos

    amphoralarnn retiminde ciddi bir patlama yaanm ve retilen rnekler tm Akdeniz veKaradeniz havzasna datlmtr. zmir Mzesi amphoras da sz konu ticaretin bir kantniteliindedir.

    Env. No. 9823 (Fig. 9), .. 6. yzyln sonlar erken 5. yzyl ile birlikte ticaretsahnesinde grlmeye balayan yeni bir tipin temsilcisidir. retim merkezi zerinetartmalar gnmzde halen devam etmektedir. Tipin retim merkezi iin Samos,21

    15 Khi1 ticari amphoralar iin bkz.: Sezgin 2009: 15156, Lev. 3234.16 Whitbread 1995: 138, 144; Unwin 1996: 81; Foley et al 2009: 294. Komedi yazar Hermippos, Khiosarabnn eriilmez kalitede olduunu belirtmitir. Strabona gre adann kuzeybat blgesindeki dalk

    alanda yer alan Ariusiada Greklerin en iyi araplar retilmektedir: Strabon, Geographika, XIV.1.35. Pliniusda Arusian olarak anlan Khios arabndan zellikle sz etmektedir: Plinius,Naturalis Historia, XIV.9.73.Athenaeus,Deipnosophistai adl eserinde, Khios arabnn en iyi arap olduundan ve Arusian arabndan

    bahsetmektedir: Athenaeus, Deipnosophistai, I.26b, I.29e, I.32f. Theopompos, beyaz ya da sar araptanfarkl olan siyah (black) ya da koyu (dark) arabn Khioslular tarafndan bulunduunu sylemektedir: Brown1962: 193, dipnot 6; Boardman 1967: 152.17 Klazomenai retimi ticari amphoralar iin bkz. Doer 1988: 4286; Dupont 1998: 151156; Sezgin 2004:Sezgin 2009: 44137, Lev. 131.18 Sz konusu rnek genel form zellikleri itibariyle Mil.3 grubu iinde yer almaktadr. Sezgin 2009: 250256, Lev. 6572.19 Mil.1 olarak snflandrlan en erken Miletos amphoralar iin bkz.: Naso 2005: Fig. 2, Kat. No. 14;Kalaitzoglou 2008: Taf. 134, 603. AMPH 08, 602. AMPH 07, 604. AMPH 09a; Sezgin 2009: 240242, Lev.61.20

    Mil.2 grubu. Sezgin 2009: 242250, Lev. 6264.21 Brashinskii 1967: 2223.

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    9/16

    Yusuf Sezgin

    Miletos22 ve Samos-Miletos23 nerilmitir. Son dnemde gerekletirilen almalar, szkonusu amphora tipinin blgesel bir retim anlay iinde, Samos Adas ve kar kylarile iinde Klazomenai ve Erythrainin de yer ald zmir Yarmadasndaki farklmerkezlerde retilmi olduklarn gstermitir.24

    KATALOG

    Yk.: Ykseklik; Gen.: Genilik; Der.: Derinlik.

    zmir Arkeoloji Mzesi, Envanter No. 9549 (Fig. 2)Az ap: 0,120 m., Yk.: 0,667 m., Boyun Yk.: 0,135 m., Kaide ap: 0,054 m., Oyuk Der.: 0,015 m.,Gvde Gen.: 0,412 m., Hamur: Youn mika, kire ve tak katkl, gri (2.5 Y 5/1).Tanm: Darya ekik, d yz keli, kaln az kenar. Azn hemen altnda yivlisilme. Az kenarndanomuzlara doru genileyen yksek boyun. Azn hemen altndan dik kp omuzlara hafif alarak balanan,yuvarlak kesitli, baston formlu dey kulplar. Omuzlara yakn ikin karn ve kaideye doru hzla daralan altgvde. Alt gvde ile kesintisiz birleen, hafif yuvarlatlm ve dar oturma dzlemli, s oyuklu, halka formludipkaide.Buluntu YeriTarih: SmyrnaBayrakl 1976 (.. 600550).

    zmir Arkeoloji Mzesi, Envanter No. 9824 (Fig. 3)Az ap: 0,110 m., Yk.: 0,610 m., Boyun Yk.: 0,130 m., Kaide ap: 0,056 m., Gvde Gen.: 0,400m., Hamur: Youn mika, youn tak, kire ve kum katkl, krmzms gri (10 R 6/1).Tanm: Darya ekik, yuvarlatlm az kenar. Azdan omuzlara doru hafif alan silindir formlu,yksek boyun. Azn hemen altndan kan, yuvarlak kesitli, baston formlu dey kulplar. Kulpomuz

    balantsnn hemen zerinden balayp omuzlara inen hafif yksek ve ince silme (fare kuyruu). Omuzlarayakn olduka ikin karn ve kaideye doru daralan alt gvde. Alt gvde ile kesintisiz birleen, oyuksuz,geni ve dz dipkaide.Buluntu YeriTarih: Sha Mermerci Koleksiyonundan Hediye (.. 550500).

    zmir Arkeoloji Mzesi, Envanter No. 24882 (Fig. 4)Az ap: 0,114 m., Yk.: 0,667 m., Boyun Yk.: 0,162 m., Kaide ap: 0,038 m., Oyuk Der.: 0,006 m.,

    Gvde Gen.: 0,388 m., Hamur: Youn mika, youn ince kire, tak ve kuvartz katkl, ak krmz (2.5YR 7/6), rtSva: Ak krmz (2.5 YR 6/6).Tanm: Darya ekik, yuvarlatlm ve kaln az kenar. Azn hemen altnda yivli silme. Az kenarndanomuzlara doru alan, yksek boyun. Azn hemen altndan kan yuvarlak kesitli, baston formlu deykulplar. Kulpomuz balantsnn hemen zerinden balayp omuzlara inen hafif yksek ve ince silme (farekuyruu). Omuzlara yakn ikin karnl, ovoid gvde formu. Alt gvde ile kesintisiz birleen, oturmadzlemi s oyuklu, dar ve silindir formlu dipkaide.Buluntu YeriTarih: Phokaia aklarnda, denizden (.. 550525).

    zmir Arkeoloji Mzesi, Envanter No. 3327 (Fig. 5)Az ap: 0,130 m., Yk.: 0,700 m., Boyun Yk.: 0,133 m., Kaide ap: 0,055 m., Gvde Gen.: 0,364m., Hamur: nce, rafine killi, youn kire ve mika katkl, pembe (5 YR 7/4), Astar: Beyaz (2.5 Y 8/1),Firnis Rengi: Ak krmz (2.5 YR 6/6) ile krmzms kahverengi (2.5 YR 3/3) arasnda.

    Tanm: Yksek band formunda, d yz bombeli, firnislenmi az kenar. Silindir formlu, yksek boyun.Az kenarnn hemen altndan boyuna dik kp eimli omuzlara hafif ie ekilerek balanan, baston formlu,elips kesitli kulplar. Omuzlara yakn hafif ikin karnl, ovoid gvde formu. Alt gvde ile btnlemi, halkaformunda dipkaide.Boynun alt blmnde yatay firnis bant. Omuz zerinde iki tarafta yatk S formunda bezeme motifi. Omuzzerinde, S motifinin altnda , karn zerinde bir, gvde altnda bir yatay firnis bant. Kulplarn boyuna veomuzlara birletii yerlerde firnis emberler. Kulplar zerinden gelip gvde altndaki yatay firnis bandakadar ulaan simetrik ve dey firnis bandlar.Buluntu YeriTarih: SmyrnaBayrakl (.. ge 7. erken 6. yzyl).

    22 Dupont 1998: 175, Fig. 23.9 d-g; Dupont 2007: Taf. 78, n. 1, 56.23 Lawall 1995: 167195, Fig. 6979.24

    .. 5. yzyl boyunca retimi devam eden tip genel bir tanmlama iinde onia retimi TicarAmphoralar olarak snflandrlmtr. Sezgin 2009: 428449, Lev. 124129.

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    10/16

    zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    zmir Arkeoloji Mzesi, Envanter No. 4332 (Fig. 6)Korunan Yk.: 0,683 m., Az ap: 0,121 m., Boyun Yk.: 0,130 m., Gvde Gen.: 0,365 m., Hamur:Mika, kire ve az tak katkl, z gri (5 YR 5/8), Astar: 10 YR 9/1, Firnis Rengi: 10 R 4/12.Tanm: Dip-kaide eksik. Yksek band formunda, d yz bombeli, firnislenmi az kenar. Silindir formlu,yksek boyun. Az kenarnn hemen altndan boyuna dik kp eimli omuzlara hafif ie ekilerek balanan,

    baston formlu, elips kesitli kulplar. Omuzlara yakn hafif ikin karnl, ovoid gvde formu.Boynun alt blmnde yatay firnis bant. Omuz zerinde iki tarafta yatk S formunda bezeme motifi. Omuzzerinde, S motifinin altnda , karn zerinde bir, gvde altnda bir yatay firnis bant. Kulplarn boyuna veomuzlara birletii yerlerde firnis emberler. Kulplar zerinden gelip gvde altndaki yatay firnis band aansimetrik ve dey firnis bandlar.Buluntu YeriTarih: Pitane Nekropolisi 1960 (.. ge 7.-erken 6. yzyl).

    zmir Arkeoloji Mzesi, Envanter No. 4333 (Fig. 7)Korunan Yk.: 0,584 m., Az ap: 0,141 m., Boyun Yk.: 0,134 m., Gvde Gen.: 0,382 m., Band Kal.:0,023, 0,022, 0,022 m. (yatay), 0,024 m. (dey),Hamur: Youn mika, kire, tak ve kuvartz katkl,krmzms sar (5 YR 6/8), rt Sva: Krmzms sar (5 YR 7/8).Tanm: Gvde altnn bir blm ve dip-kaide korunmamtr. Da takn, tam bir yuvarlak oluturan, kalnve kuvvetli bilezik formlu, firnislenmi az kenar. Az kenarndan omuzlara doru daralan kesik konik

    formlu, yksek boyun. Az kenarnn altndan boyuna dik kp eimli omuzlara dik balanan, bastonformlu, yksek, bask elips kesitli kulplar. Omuzlara yakn hafif ikin karnl, ovoid gvde formu.Omuz zerinde iki, gvde altnda bir kaln, yatay firnis bant. Kulplar zerinden gelen ve gvde altndakiyatay banda kadar devam eden simetrik iki dey firnis band.Buluntu YeriTarih: Pitane Nekropolisi 1960 (.. 525500).

    zmir Arkeoloji Mzesi, Envanter No. 13245 (Fig. 8)Az ap: 0,125 m., Yk.: 0,560 m., Boyun Yk.: 0,098 m., Kaide ap: 0,070 m., Oyuk Der.: 0,008 m.,Gvde Gen.: 0,382 m., Hamur: Youn kire, mika, kum ve az tak katkl, krmzms sar (5 YR 7/6),rtSva: Krmzms sar (5 YR 7/8).Tanm: Yksek ve ince, yastk formunda, da hafif kntl az kenar. Azdan omuzlara doru hafifdaralan silindir formlu boyun zerinde, kulplarn boyuna birletii yerde l kademe. Boyundan omuzlarayay eklinde balanm ksa ve elips kesitli kulplar. Dta, boyun omuz geiinde, derin ve geni yiv.

    Omuzlara yakn ikin karnl, ovoid gvde formu. Alak ve geni halka formunda, oturma dzlemidzletirilmi, s oyuklu dipkaide.Buluntu YeriTarih: Geli Yeri Belirsiz ? (.. 6. yzyl balar).

    zmir Arkeoloji Mzesi, Envanter No. 9823 (Fig. 9)Az ap: 0,149 m., Yk.: 0,615 m., Boyun Yk.: 0,104 m., Kaide ap: 0,044 m., Oyuk Der.: 0,016 m.,Gvde Gen.: 0,331 m., Hamur: Youn mika, youn kire, tak ve kuvartz katkl, krmzms sar (5 YR6/8), rtSva: Krmzms sar (5 YR 7/8).Tanm: Da takn ve kntl, kaln ve kuvvetli, bilezik formlu az kenar. Silindir formlu boyun. Azkenarnn hemen altndan hafif ykselerek kp eimli omuzlara hafif ie ekilerek balanan, baston formlu,yksek ve bask elips kesitli kulplar. Boynun alt blmnde, boyun-omuz geiinde kademe. nce, uzun veovoid gvde formu. O t u r m a dzlemi ge ni ve yu var lat lm , derin oyuklu, plastik halkal dipkaide.Buluntu YeriTarih: Sha Mermerci Koleksiyonundan Hediye (.. ge 6. yzyl).

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    11/16

    Yusuf Sezgin

    Fig. 1:Arkaik Dnemde oniada retilen icari mphoralar (Hazrlayan: Yusuf Sezgin).

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    12/16

    zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    Fig. 2:EnvNo. 9549 (Gri Lesbos, .. 600550).

    824 (Gri Lesbos, .. 600550).

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    13/16

    Yusuf Sezgin

    Fig. 4:EnvNo. 24882 (Krmz Lesbos, .. 550525).

    Fig. 5:Env

    No. 3327 (Khios, .. ge 7. erken 6. yzyl).

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    14/16

    zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    Fig. 6:EnvNo. 4332 (Khios, .. ge 7 . erken 6. yzyl).

    Fig. 7:EnvNo. 4333 (Klazomenai, .. 525500).

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    15/16

    Yusuf Sezgin

    Fig. 8:EnvNo. 13245 (Miletos, .. erken 6. yzyl).

    Fig. 9:EnvNo. 9823 (onia

    , .. ge 6. yzyl).

  • 7/31/2019 zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    16/16

    zmir Arkeoloji Mzesindeki Arkaik Dnem Ticari Amphoralar

    SELM KAYNAKA

    Bayburtluolu, C. 1978: Les Cramiques chiotes dAnatolieLes cramiques de la Grce de lEst et leurDifussion en Occident, Actes du Coll. Internat. du CNRS n. 569 (Naples, 1976) 27-30.Boardman, J. 1956: Chian and NaukratiteBSA 51, 55-62.

    Boardman, J. 1967:Excavations in Chios 1952-1955, Greek Emporio, Oxford.Boardman, J. 1981:Kolonien und Handel der Griechen, Mnchen.Brashinskii, I.B. 1967: Novye Dannye o Torgovle Olvii s SamosomKSIA 109, 22-26.Brown, A.D.F. 1962: Black Wine ClR 12-3, 192-195.Clinkenbeard, B.G. 1982: Lesbian Wine and Storage Amphoras: A Progress Report on Identification

    Hesperia 51-3, 248-267.Cook, J.M. 19581959: Old Smyrna, 19481951BSA 53-54, 1-34.Cook, R.M.- Dupont P. 1998:East Greek Pottery, London/New York.Doer, E. 1988:Klazomenai Kazsndaki Arkaik Dnem Ticar Amphoralar , Doktara Tezi, Ege niversitesi,zmir.Dupont, P. 2007: Diffusion des amphores commerciales de type Milesian dans le Pont archague (Ed.Cobet, J.- von Greave, V.,)Frhes Ionien eine Bestandsaufnahme, Panionion-Symposion Gzelaml 26.September1. Oktober 1999, Mainz, 621-630.

    Dupont, P. 2009: Lesbiaca I. Donnes archomtriques prliminaries sur les amphores du type de LesbosDupont, P.- Lungu, V.,Synergia Pontica & Aegeo-Anatolica, Galai, 37-48.Dupont, P. 2010: The Contrubition of Archeometric Results to Our Understanding of Archaic East-GreekTrade (Ed. Solovyov, S.)Archaic Greek Culture: History, Archaeology, Art & Museology , Proceedings ofthe International Round-Table Conference June 2005, St-Petersburg, Rusia (BAR International Series), 37-40.Foley, B.P.- Dellaporta, K.- Sakellariou, D.- Bingham, B.S.- Camilli, R.- Eustice, R.M.- Evagelistis, D.-Ferrini, V.L.- Katsaros, K.- Kourkoumelis, D.- Mallios, A.- Micha, P.- Mindell, D.A.- Roman, C.- Singh, H.-Switzer, D.S.- Theodoulou, T. 2009: The 2005 Chios Ancient Shipwreck Survey. New methods forunderwater archaeologyHesperia 78, 269-305.Kalaitzoglou, G. 2008: Assesos. Ein geschlossener Befund sdionischer Keramik aus dem Heiligtum der

    Athena Assesia, MilForsch 6, Mainz.Lawall, M.L. 1995: Negotiating Chronologies: Aegean Ampora Research, Thasian Chronology, and Pnyx

    III (Ed. Stolba, V.- Hannestad, L.) Chronologies of the Black Sea Area in the Period c. 400-100 BC., BlackSea Studies, vol. 3, Aarhus University Press, 31-67.Lungu, V. 2009: Lesbiaca II. Donnees typologiques preliminaries sur les amphores a pate grise deMytilene Dupont P, Lungu V., Synergia Pontica & Aegeo-Anatolica, Galai, 48-72.

    Naso, A. 2005: Funde aus Milet XIX. Anfore commerciali archaiche a Mileto: rapport preliminareAA 2,73-84.Price, E.R. 1924: The pottery of NaucratisJHS44, 183-219.Sezgin, Y. 2004: Clazomenian Trade Amphorae of the Seventh and Sixth Centuries (Ed. Moustaka, A.-Skarlatidou, E.- Tzannes, M.-C.- Ersoy, Y.) Klazomenai, Teos and Abdera: Metropoleis and Colony.Proceedings of the International Symposium held at the Archaeological Museum of Abdera, 20-21 October2001, Thesaloniki, 169-183.Sezgin, Y. 2009:Arkaik Dnem Dou Yunan Ticari Amphoralar Sorunu, Doktora Tezi, Ege niversitesi,Sosyal Bilimler Enstits, zmir.

    Tsaravopoulos, A. 1986: E archaia poli tis ChiouHoros 4, 124-144.Unvin, T. 1996: Wine and the Vive,An Historical Geography of Viticulture and the Wine Trade, Routledge,London and New York.Whitbread, I.K. 1995: Greek Transport Amphorae: A Petrological and Archaeological Study, Oxford.