ΑφιέρωμαO ιερός χώρος της Δωδώνης

Οι διαρρήκτες δεν κάνουν διακοπές!

Kαλοκαίρι στην Πρέβεζα

για όλα τα γούστα!

ΙΟΥΛ

ΙΟΣ

- Σ

ΕΠ

ΤΕΜ

ΒΡ

ΙΟΣ

20

13

Οι πλατείες άδειασαν, οι σημαίες αποκαθηλώθηκαν, τα συνθήματα έσβησαν.Στη χώρα έχει στηθεί ένα νέο σκηνικό. Βουβό. Οι πολίτες έπειτα από τις κραυγές, επέλεξαν τη σιωπή. Σιωπηλοί μένουν οι άνεργοι, επειδή κουράστηκαν να ακούνε για

επενδύσεις και για μείωση της ανεργίας, που εξαιρεί ωστόσο πάντοτε τον ίδιο. Η σιωπή αυτή είναι εκκωφαντική, είναι το μέτρο μιας διαψευσμένης ζωής.

Σιωπηλοί μένουν οι νέοι. Για τη δική μας τη γενιά όλα ήταν πιο εύκολα. Όπως έγραψε και ο Τόμας Φρίντμαν: «Έπρεπε να «βρούμε» μια δουλειά. Τα παιδιά μας, όμως, θα έπρεπε να «εφεύρουν» μια δουλειά. Σίγουρα, τα πιο τυχερά θα βρουν την πρώτη δου-

λειά τους, αλλά ακόμη και αυτά θα πρέπει να επανεφευρίσκουν και να αναδιοργανώνουν αυτήν τη δουλειά πολύ πιο συχνά από τους γονείς τους, αν θέλουν να προοδεύσουν στο πεδίο που διάλεξαν». Η σιωπή των νέων είναι η πίκρα για τις επαγγελίες που ακυρώθηκαν.

Σιωπηλοί μένουν κι όσοι είδαν το διαφορετικό κόσμο που έπλασαν μέσα τους να δι-αψεύδεται και να συντρίβεται. Ο αναχωρητισμός είναι μια λύση γι’ αυτούς. Μένουν μόνοι τους, απομακρυσμένοι από τη δη-

μόσια σφαίρα. Σε ποιον να απευθυνθούν και τι να πουν; Αποφεύγουν να ρίξουν νερό στο μύλο της αθλιότητας.

Σιωπηλοί μένουν κι εκείνοι που κουρά-στηκαν να καταγγέλλουν την ασίγαστη μανία της καταστροφής σε παραλίες και

δάση, τη μετατροπή των πόλεων σε απάνθρω-πα συγκροτήματα, που στεγνώνουν την ψυχή. Εκείνοι που βλέπουν το αναγκαίο και το αιώ-

νιο να θυσιάζονται μπροστά στο εφήμερο και το ταπεινό.

Είναι όμως λύσεις η σιωπή κι η φυγή;Η απουσία και η φυγή διευκολύνουν τους καταπατητές του δημόσιου χώρου, ν’ απλωθούν, να δράσουν ανενόχλητοι, να καταλάβουν ακόμη

μεγαλύτερο χώρο. Πολύ περισσότερο ενισχύεται η συλλογική αίσθηση της ματαιότητας και η απελπισία. Δεν υπάρχει λύση, δεν υπάρχει κανείς που να μπορεί να δείξει τη διέξοδο.

Το καλό χάνει από το κακό. Η σιωπή και η φυγή είναι επιλογές πο-λυτελείας, όταν οι καιροί δεν δίνουν το δικαίωμα της απόσυρσης, σ’ όποιον έχει κάτι να πει και κάτι να κάνει για το καλό της πατρίδας.

Πως μπορείς να περιγράψεις τη σημερινή Ελλάδα;Είναι μια χώρα γερασμένη, που έχει χάσει το σθένος της. Μια χώρα φτωχή όχι μόνο επειδή της λείπουν τα χρή-ματα αλλά επειδή της λείπει η διάθεση για ζωή. Κανείς από αυτούς που μιλάνε καθημερινά δεν είναι σε θέση να

μας πει πως θα είναι και πως θέλουμε να γίνει αυτή η χώρα, όχι σε δέκα χρόνια αλλά ούτε του χρόνου τέτοια εποχή.

Η λύση δεν είναι να συνεχίσουμε να κουτρουβαλάμε στην κατηφόρα, μέχρι να γκρε-μοτσακιστούμε. Κάτι πρέπει να γίνει για να σπάσει το τόσο σκοτάδι. Η κατάσταση έχει γίνει τόσο σοβαρή για να εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι μπορούμε να τη

διαχειριστούμε ερήμην όσων σήμερα μένουν σιωπηλοί.

Καλό ταξίδι!

2

editorialΟι σιωπηλοί

γράφει οΝίκος Ζαρμπαλάς Η απουσία και η φυγή δι-

ευκολύνουν τους καταπα-τητές του δημόσιου χώρου, ν’ απλωθούν, να δράσουν ανενόχλητοι, να καταλά-βουν ακόμη μεγαλύτερο χώρο. Πολύ περισσότερο ενισχύεται η συλλογική αί-σθηση της ματαιότητας και η απελπισία. Δεν υπάρχει λύση, δεν υπάρχει κανείς που να μπορεί να δείξει τη διέξοδο.

ΙMAKEΦεστιβάλ Τέχνης

στην Πρέβεζαμε τον Μπάμπη Στόκα

και Κομέντια Ντελ Αρτε

14

30

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ – ΕΚΔΟΣΗΓραφείο Γενικού Τουρισμού Υπεραστικού ΚΤΕΛ ΙωαννίνωνΠανεπιστημιούπολη, 45500, ΙωάννιναΤηλ.: 26510 26344

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣΝίκος Ζαρμπαλάς

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ – ΕΠΙΜΕΛΕΙΑNext Com A.E.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣΑρχείο Next Com

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗNext Com A.E.Χαντέλη & Μπάρκα, 45221, ΙωάννιναΤηλ.: 26510 29600www.nextcom.gr

νέα του κτελ 5

εδώ κι εκεί 6

συν+πλην- 8

Οικονομία 12Η Τράπεζα Ηπείρου αντέχει στην καταιγίδα

Αφιέρωμα 14Ο ιερός χώρος της Δωδώνης

Βιβλιοπαρουσίαση 20

Διαβάζουμε 21

εριεχόμενα

Mουσική 35

Τechnews 36

Fashion woman 38

Fashion man 39

Beauty 40Tα μυστικά του καλοκαιρινού μακιγιάζ

Διατροφή 42Η διατροφή της yoga

Health 43

Αθλητικά 44

Αυτοκίνητο 46

Ο ιερός χώρος της Δωδώνης

Βιογραφία 22Κενάν ΜεσαρέΈνας ταλαντούχος αυτοδίδακτος ζωγράφος

Ρεπορτάζ 24Οι διαρρήκτες δεν κάνουν διακοπές!

περί λόγου 28Το παιδί σας μιλάει. Tο ακούτε;

πόλη...τισμός 30Φεστιβάλ Τέχνης στην Πρέβεζαμε τον Μπάμπη Στόκα και Κομέντια Ντελ Αρτε

Ταξίδι στο χρόνο 32

Επίκαιρα 34

Διαβάστε το περιοδικό

on line

Πρόεδρος και πάλι ο Γρηγόρης Γκίκας Εκλέχτηκε η νέα διοίκηση στο Υπεραστικό ΚΤΕΛ

Με μεγάλη συμμετοχή και χωρίς προβλήματα διεξήχθησαν τη Δευτέρα 22 Ιουλίου, σε αίθουσα του ξενοδοχείου “Du Lac” οι εκλογές για την ανά-δειξη της νέας διοίκησης του Υπεραστικού ΚΤΕΛ Ιωαννίνων.

Στις θέσεις του Προέδρου και του Αντιπροέδρου επανεξελέγησαν - με μεγάλη πλειοψηφία και χωρίς να αντιμετωπίσουν άλλο υποψήφιο - οι κ.κ Γρηγόρης Γκίκας και Νίκος Τσόγκας αντίστοιχα. Τις υπόλοιπες πέντε θέσεις, των συμβούλων στη νέα διοίκηση έπειτα από την καταμέτρηση των ψήφων κατέλαβαν οι Αιμίλιος Πλιάτσι-κας, Γεώργιος Ηλίας, Κώστας Παππάς, Νίκος Μπάφας και Δημήτρης Μήτσης.

Οι πρώτες δηλώσεις του Γρηγόρη ΓκίκαΤην ικανοποίηση του για την επανεκλογή του αλλά και για την εκλογική διαδικα-σία εξέφρασε ο Γρηγόρης Γκίκας, αμέσως μετά την επανεκλογή του. «Η εκλογική διαδικασία υπήρξε υποδειγματική. Οι μέτοχοι του ΚΤΕΛ Ιωαννίνων με υπευθυνότη-τα έκαναν τις επιλογές τους και μας έδωσαν την εντολή να συνεχίσουμε τη σκληρή δουλειά. Πιστεύω ότι με την ψήφο τους επιβράβευσαν τη μεγάλη προσπάθεια που κάναμε τη τριετία που πέρασε. Έδωσε καρπούς σε πολλά επίπεδα», μας είπε. Αφού ευχαρίστησε για την προσφορά τους δύο μέχρι σήμερα συμβούλους στη διοίκηση (Βασίλη Ιωάννου και Χρήστο Σιγιάννη), που δεν διεκδίκησαν την επανεκλογή τους συνέχισε αναφερόμενος στις προκλήσεις του μέλλοντος: «Οι καιροί είναι δύσκολοι. Η οικονομική κρίση δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστη καμία οικονομική δραστηριότη-τα. Τα μέτωπα που θα ανοίξουν το επόμενο διάστημα είναι πολλά και μεγάλα. Απαι-τείται σχεδιασμός, εγρήγορση, σύνεση. Πάνω απ’ όλα πρέπει να δράσουμε συλλογι-κά. Έχουμε στο πλευρό μας πολύχρονη εμπειρία και κυρίως τους πολίτες, που μας γνωρίζουν και μας εμπιστεύονται. Θα τα καταφέρουμε.»

νέα του κτελ

Ο Γρηγόρης Γκίκας που

επανεκλέχτηκε στη θέση του

Προέδρου

5

66

Έγραφε ο Ροΐδης: «Οι Άγγλοι έχουν δύο Βουλές, την

άνω και την κάτω, ημείς μίαν μόνην ανωκάτω». Πόσο, δυστυχώς, τον δι-καιώνουν, έπειτα από έναν αιώνα, οι εικόνες της Βουλής των τελευταί-ων ημερών!

Κώνειο για τους ηλικιω-μένους

Το κώνειο είναι πολυετές φυτό, που πετάει φύλλα πλατιά και σαρκώδη με ελαφρύ τρίχωμα κάθε άνοιξη. Αναπτύσ-σει ένα πένθιμο άνθος δέκα περίπου εκα-τοστών, που έχει χρώμα μοβ και σιγά – σιγά μαραίνεται και πεθαίνει μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού. Ο θάνατος του Σωκράτη έκανε πασίγνωστη τη χρήση του κώνειου. Στην Κέα όπου το φυτό ευ-δοκιμεί κι είναι αυτοφυές, η χρήση ήταν διαφορετική. Επειδή το νησί ήταν άγονο και το κριθάρι που κυρίως χρησιμοποιού-σαν μαζί με τα βελανίδια για τη διατρο-φή τους περιορισμένο, έλαβαν δραστικά μέτρα κατά του υπερπληθυσμού. Όταν ένας ηλικιωμένος έφτανε σε σημείο που δεν μπορούσε πια να καλύψει τις ανά-γκες του, έπειτα από μια τελετή αποχαι-ρετισμού, τον έβαζαν σε μια βάρκα τον αποχαιρετούσαν και τον άφηναν στο έλε-ος των θαλασσίων ρευμάτων στο ανοιχτό πέλαγος. Στον ηλικιωμένο έδιναν μια φι-άλη με κώνειο το οποίο διψασμένος αυ-τός αργά ή γρήγορά ήταν υποχρεωμένος να καταναλώσει. Ελπίζω να μη μελετά η Τρόικα την ελληνική ιστορία.

Με το κινητό στην παλάμηΣτην παλάμη του χεριού μας με λίγη σω-

στή προετοιμασία μπορούμε να έχουμε τις πληροφορίες που θα μας βοηθήσουν να ορ-γανωθούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Οι διακοπές θέλουν… το κινητό τους! Εκεί θα βρούμε πληροφορίες για ξενοδοχεία, αερο-πορικά ή ακτοπλοϊκά εισιτήρια, χάρτες, του-ριστικές πληροφορίες. Επίσης μπορούμε να δούμε τα e-mail μας, ν’ ανανεώσουμε το προ-φίλ μας στο facebook και να σερφάρουμε στα αγαπημένα μας sites την ώρα που απολαμβά-νουμε τον καφέ μας στην παραλία ή αναπαυό-μαστε στο ξενοδοχείο. Άλλαξαν οι καιροί…

Να μειωθούν οι φόροι Κι από Αύγουστο χειμώνα! Πολλοί συ-

μπολίτες ήδη σκέφτονται το πετρέλαιο θέρ-μανσης και τους υπερβολικούς φόρους που το συνοδεύουν. Η περσινή εμπειρία ήταν κυρίως διδακτική (για την κυβέρνηση). Οι τιμές αυξήθηκαν κατά 30%, η κατανάλωση μειώθηκε κατά 70% οι πολίτες ξεπάγια-σαν και τα δημόσια έσοδα συρρικνώθηκαν κατά 200 εκατομμύρια ευρώ! Η πολιτική της υπερβολικής φορολόγησης εκτός από ανάλγητη, αποδείχτηκε και αναποτελεσμα-τική. Τώρα είναι η ώρα το πάθημα να γίνει μάθημα. Η μείωση του Φ.Π.Α. στην εστίαση έδειξε τον δρόμο. Είναι ανάγκη να συζητη-θεί η μείωση των φόρων στα καύσιμα μαζί με τη δικαιότερη κατανομή των φορολογι-κών βαρών. Ας το τολμήσουν (πριν το επερχόμενο χειμώνα).

εδώ κι εκεί...

*

*

*

*

*

*

*

*

Ιόνια και όχι Ιονία«Ξαναμπαίνουν σε τροχιά τα έργα

στους μεγάλους οδικούς άξονες της χώ-ρας» δεν έχει βαρεθεί να αναγγέλλει ανά δίμηνο, ένα χρόνο τώρα, η κυβέρ-νηση. Μαζί με κάθε ανακοίνωση δωσ’ του εμφανίζεται και η «Ιονία Οδός». «Ιονία» ο ένας, «Ιονία» ο άλλος… Γιατί βρε παιδιά; Η οδός είναι Ιόνια, η βαί-νουσα παράλληλα με το Ιόνιο πέλαγος. Εάν επιθυμείτε την καθαρεύουσα οφεί-λετε να λέτε «Ιόνιος Οδός». Όπως λέμε Ιόνιος Ακαδημία. Το Ιονία είναι λάθος. Ιωνία είναι μόνο μία. Γεμίσαμε όμως παπαγάλους που επαναλαμβάνουν άκριτα ό,τι ακούσουν. Κι άλλους αμαθείς που νομίζουν ότι αποκο-μίζουν κύρος βάζοντας αλλού τον τόνο.

Πως, βέβαια καλή μου… Διακοπές θα πάμε τον Αύγουστο. Τώρα συζητάμε ποιο έτος…

Η οδός λέγεται ή

Ιόνια ή Ιόνιος, ή

αιώνιος. Ποτέ Ιονία.

Φορολογική πολιτική.Πολλοί φόροι, καθόλου λογική!

*

*

*

*

*

*

*

*

7

Γιορτάζει το θέατροΠλούσιο σε παραστάσεις το εφετινό καλο-

καίρι, μια που ουκ ολίγοι θίασοι, ξεκίνησαν κι ήδη… οργώνουν την Ήπειρο. Θα ξεχωρίσου-με την παράσταση του Δημοτικού Περιφε-ρειακού Θεάτρου Ιωαννίνων «Το Αμάρτημα της μητρός μου» του Γεωργίου Βιζυηνού. Το σκηνοθέτησε ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες της χώρας, ο Δήμος Αβδελιώτης και πρωταγωνιστούν δύο πολύ καλοί ηθοποι-οί ο Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος και η Ρένα Κυπριώτη. Το δημοτικό θέατρο κλείνει 30 χρό-νια λειτουργίας και προσφοράς στον πολιτισμό της Ηπείρου. «Το αμάρτημα της μητρός μου» είναι εκατοστή θεατρική παραγωγή του, από τη γέννησή του. Το δημοτικό θέατρο γιορ-τάζει σε πλατείες χωριών και πόλεων της Ηπείρου όπως πρέπει…

Δέκα εκατομμύρια πυ-ροφύλακες

Κάθε καλοκαίρι εδώ και δεκαετίες δυστυχώς «εθιμικά» ο δασικός πλούτος της χώρας μας απειλείται με καταστρο-φή. Δάση καίγονται και πολλάκις τσιμε-ντένιοι όγκοι «ξεφυτρώνουν» σε καμένες εκτάσεις. Η περιβαλλοντική καταστροφή θεωρείται ανυπολόγιστη, αλλοιώνεται βάρβαρα η φυσιογνωμία μιας περιοχής επηρεάζονται δραματικά η οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Αυτό το καλο-καίρι η κοινωνία αντιμετωπίζει τεράστιες δυσκολίες, που δημιουργεί η οικονομική συγκυρία. Αρκεί να αναφερθεί ότι τα δύο τρίτα των εναέριων μέσων της χώρας δύ-ναται να επιχειρούν υπό προϋποθέσεις. Οφείλουμε λοιπόν οι πολίτες – περισσό-τερο από κάθε άλλη χρονιά – να εκδηλώ-σουμε τη μέριμνά μας είτε μέσα από μορ-φές συλλογικής δράσης (αυτοδιοίκηση, σύλλογοι κτλ.), είτε μέσω της ατομικής δράσης. Ο καθένας να δράσει στο βαθ-μό που μπορεί ή είναι εκπαιδευμένος να το πράξει. Κάποτε – όχι πολύ παλιά – το χτύπημα της καμπάνας σήμαινε διακοπή κάθε ατομικής απασχόλησης και ολόψυχη συμμετοχή στην αντιμετώπιση της κοινής ανάγκης. Το μοντέλο αυτό το εγκαταλεί-ψαμε και περάσαμε σε παρακμιακές νο-οτροπίες. Σήμερα καθόμαστε στο καφε-νείο, παρακολουθούμε (ίσως βρίζοντας) τις προσπάθειες των άλλων. Ίσως αν δεν βαριόμαστε, να πάρουμε τηλέφωνο την Πυροσβεστική αν δούμε καπνό! Αυτό πρέπει ν’ αλλάξει. Από εμάς εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό – εάν το φετινό καλο-καίρι θα επιτύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στη διάσωση των δασών. Η πατρίδα μας χρειάζεται δέκα εκα-τομμύρια πυροφύλακες, που θα επι-τηρούν ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο και θα προειδοποιούν έγκαιρα για την εκδήλωση πυρκαγιάς.

Η παγίδα των ακινήτωνΕπί δεκαετίες η ελληνική κοινωνία

περιστρεφόταν γύρω από την ανάγκη «να έχεις ένα κεραμίδι πάνω από το κε-φάλι σου». Πρώτα ήταν οι κληρονομιές, αργότερα όταν μπήκαμε στο ευρώ, ήρ-θαν τα χαμηλά σε επιτόκια και πολυετή σε εξόφληση στεγαστικά δάνεια. Τώρα όλα άλλαξαν. Οι Έλληνες για πρώτη φορά στην ιστορία τους είδαν τα σπίτια τους να μετατρέπονται σε παγίδες φορο-λόγησης. Ο πέλεκυς έπεσε επί δικαίους και αδίκους. Όσα ακούμε - αλλά και η κοινή λογική μας κάνουν να συμπερά-νουμε ότι η φορολόγηση των ακινήτων θα εξακολουθήσει να είναι «Η» λύση για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα των εσό-δων τα επόμενα χρόνια. Αν αναλογιστεί κανείς τη συμμετοχή της οικοδομής σε όλες τις φάσεις ανάπτυξης της ελ-ληνικής οικονομίας από το 1950 και πέρα, αντιλαμβάνεται τις συνέπειες.

Υπάρχει μυαλό;Ακούω πολύ συχνά από κυβερνητικά χείλη

για τις «μεγάλες επενδύσεις» που θα «σώσουν» τη χώρα κι απορώ. Ας υποθέσουμε ότι έρχονται (που δεν το βλέπω) δέκα επενδυτές και προχω-ρούν τα σχέδια τους. Πόσες νέες θέσεις εργασί-ας θα προκύψουν; Αν θεωρήσουμε ότι κάθε ξένη επένδυση θα δώσει εργασία σε χίλια άτομα, τότε προκύπτει ότι θα δημιουργηθούν 10.000 θέσεις εργασίας. Οι άνεργοι, όμως, στη χώρα μας φθά-νουν το ενάμισι εκατομμύριο… Οι αρμόδιοι για την Ανάπτυξη και την αντιμετώπιση της ανεργί-ας γνωρίζουν πόσες μικρομεσαίες επιχειρήσεις υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα; Είναι πάνω από 600.000 και εξ αυτών τουλάχιστον 200.000 εί-ναι υγιείς επιχειρήσεις. Αν η κυβέρνηση έδινε κίνητρα στις επιχειρήσεις αυτές, με τον όρο να προσλάβουν έναν τουλάχιστον άνεργο η καθε-μία, θα είχαμε 200.000 νέες θέσεις εργασίας, έναντι των 10.000 που προσδοκούμε από τις περιβόητες μεγάλες επενδύσεις! Δεν αρκούν οι καλές προθέσεις. Χρειάζεται και μυαλό. Και πέραν τούτου απαιτείται εκτός της φα-ντασίας και οργάνωση.

Σ’ αυτή τη χώρα δεν υπάρχουν λε-φτά. Ούτε τσίπα! Δυστυχώς…

Άσχημος κόσμος, ανήθικος,

απαίσια πλασμένος.

Μη ρωτάς τι έκανε

σε σένα ο δανειστής.

Ρώτα γιατί έπεσες

στην ανάγκη του.

*

*

8

συν+πλην-

Μας αρέσει…Αν ρίξουμε μια ματιά σε ανθρώπους

της διπλανής πόρτας θα καταλάβουμε ότι παντού υπάρχουν νησίδες ανθρωπιάς. Για παράδειγμα βλέπω πολλούς που δείχνουν αγάπη και φροντίδα για τα ανυπεράσπιστα ζώα, που ζουν δίπλα μας. Μια γνήσια αλ-τρουιστική πράξη που δεν έχει υλική αντα-πόδοση.

Είδα πολλούς μ’ ένα βιβλίο στο χέρι. Το διάβασμα είναι το σήμα - κατατεθέν του κα-λοκαιριού. Πολλοί βρήκαν, παρά τις αντι-ξοότητες το χρόνο και την ψυχική διάθεση να ασχοληθούν με κάτι, που ταξιδεύει το μυαλό.

Για πρώτη φορά είδαμε σε αστυνομικό δελτίο να καταγράφονται παραβάσεις για χρήση κινητού τηλεφώνου κατά τη διάρκεια της οδήγησης. Καιρός ήταν!

Παρακολουθώ θιάσους να παρουσιά-ζουν αρχαία τραγωδία. Στο τέλος με ή χωρίς από μηχανής θεό, η τάξη αποκαθίσταται κι επέρχεται κάθαρση. Παρήγορο!

Τα χρόνια της κρίσης πολλοί βλέπουν μόνο το κακό να προελαύνει, καθώς τα ανα-χώματα αποδεικνύονται σαθρά ή ανεπαρ-κή.Υπάρχουν όμως και αντίρροπες δυνάμεις που δημιουργούν αισιοδοξία. Οργανισμοί, ομάδες πολιτών, σύλλογοι, αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες. Συγκεντρώνουν τρόφιμα, φάρμακα, ρουχισμό, καθαρίζουν κοινό-χρηστους χώρους. Σταγόνες στον ωκεανό; Όχι, κάθε άλλο. Κινήσεις που αποδίδουν, διδάσκουν, αναπαράγονται, καρποφορούν απροσδόκητα.

Τους τελευταίους μήνες αναζωογονή-θηκε ένας τομέας που επί περίπου μια εικο-σαετία είχε περιπέσει σε «χειμέρια νάρκη»: Οι έρευνες υδρογονανθράκων. «Δεν θα αφήσουμε ανεξερεύνητη ούτε σπιθαμή γης είτε στην ξηρά είτε στη θάλασσα», λένε οι αρμόδιοι.

Διαβάζω και φέτος δελτία τύπου με ειδήσεις για «ανάσυρση πτώματος από τη θάλασσα». Σε μια χώρα κατ’ εξοχήν θαλασσινή, η δεύτερη αιτία θα-νάτου από ατυχήματα είναι οι πνιγμοί, μετά τα τροχαία.

Κάποτε οι μεγαλύτεροι μας έλεγαν «να έχεις ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι σου». Τώρα το κεραμίδι έπεσε στο κεφάλι μας!

Παγωμένοι παρακολουθούμε στη Βουλή την ανταλλαγή ύβρεων, επιπέ-δου χαμαιτυπείου, κραυγές και πρά-ξεις που και οι χούλιγκαν αποφεύ-γουν. Δεν είναι φυσιολογικό άντρες κα γυναίκες αυτής της υποστάθμης να μας εκπροσωπούν και να ψηφίζουν νόμους. Η Κοινωνία οφείλει να τους αποσύρει.

Κι αυτό το καλοκαίρι ορισμένοι τύ-ποι μπορούν να συνεχίζουν να πίνουν σαμπάνιες, να τρώνε αστακούς και να κολυμπούν στη Μύκονο - ενώ ο απλός κόσμος δεν τα βγάζει πέρα και περιμέ-νει στις ουρές για να φάνε τα παιδιά του. Υπάρχει καλύτερη απόδειξη απο-τυχίας της οικονομικής πολιτικής;

Μια κάμψη διακρίνεται στα πα-νηγύρια των χωριών, προφανώς λόγω μειωμένης κατανάλωσης. Που να βρε-θεί κουράγιο για γιορτή…

Οι ημιμαθείς θριαμβεύουν στην εποχή μας, κυριαρχούν στα πανεπι-στήμια, στη δημοσιογραφία και κυρί-ως στην πολιτική. Η χυδαία χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας με την επιβολή σύντομων ανταλλαγών - 140 χαρακτή-ρες είναι το όριο ενός tweet - διευκο-λύνει την εξάπλωση και διαιώνιση του είδους. Ζούμε πια στο βασίλειο της «ατάκας» και της κόντρας». Πολλοί μάλιστα είναι και περήφανοι για όσα δεν ξέρουν ή έχουν μάθει λάθος.

Δεν μας αρέσει…

99

10

ΚΤΧ

11

οικονομία

12

Η Τράπεζα Ηπείρου αντέχει στην καταιγίδαΚάλεσμα του Κ. Ζωνίδη σ’ όλους τους ηπειρώτες

παρο

υσία

ση

Η Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου όχι μόνο άντε-ξε στην τρικυμία τα τελευταία χρόνια, που η χώρα κλυδωνίζεται αλλά και είχε ιδιαίτερα σημαντικά

επιτεύγματα. Η διαπίστωση αυτή βρέθηκε στο επίκεντρο της εισήγησης του προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου της Τρά-πεζας Ηπείρου Κώστα Ζωνίδη κατά την ταχτική Γενική Συνέ-λευση των μετόχων που πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο «ΗΠΕΙΡΟΣ ΠΑΛΛΑΣ».

«Η Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου όχι μόνο άντεξε, αλλά αύξησε το σύνολο των μεγεθών της σε αξιοθαύμαστο βαθμό και μέχρι και το έτος 2012 διένειμε κέρδη στα μέλη της, όταν το σύνολο του τραπεζικού συστήματος, όχι μόνο δεν διένειμε κέρ-δη, αλλά προχώρησε σε εκμηδενισμό και ακόμη σε πλήρη απώ-λεια της αξίας των μετοχών, με ταυτόχρονη καταγραφή ζημιών για σειρά ετών» είπε ο κ. Ζωνίδης τονίζοντας ότι «είμαστε η μόνη τράπεζα που δεν αρνηθήκαμε να αποδώσουμε σε μετρη-τά, ποσά καταθέσεων δεκάδων ή εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ στους πελάτες μας, όταν στο ίδιο χρονικό διάστημα το σύνολο των τραπεζών χορηγούσε μόνο τραπεζικές επιταγές και μετρη-τά μέχρι 5.000 ευρώ».

Ο κ. Ζωνίδης υπογράμμισε ότι η Τράπεζα δεν κατόρθω-σε απλά να επιβιώσει, αλλά συνέβαλλε αποφασιστικά στο να

κρατηθούν βιώσιμες και παραγωγικές, δεκάδες Ηπειρωτικές επιχειρήσεις, συμμετέχοντας με τον τρόπο αυτό στην, κατά το δυνατόν, διατήρηση της Ηπειρωτικής οικονομίας και στη συ-γκράτηση της ανεργίας στην περιφέρειά μας.

Η αλήθεια με αριθμούςΟι Ηπειρώτες περιβάλλουν την «τράπεζά τους» με εμπι-

στοσύνη, με αποτέλεσμα και κατά τον περασμένο χρόνο η Τρά-πεζα Ηπείρου εμφανίζει αξιοθαύμαστη αύξηση των μεγεθών της. «Το σύνολο των τραπεζικών καταθέσεων στην Ελλάδα μειώθηκε πάνω από 30% τα τελευταία χρόνια. Το 2012, όπως είναι γνωστό, υπήρχε ανασφάλεια σε όλους και έντονη πολιτι-κή αστάθεια. Όμως, μέσα σ’ αυτό το κλίμα, όχι μόνο καταφέ-ραμε να κρατήσουμε και να αυξήσουμε τις καταθέσεις (κατά 11,22%) και το ενεργητικό της Τράπεζας (κατά 12,18%), αλλά καταφέραμε να κάνουμε την αύξηση του Μετοχικού μας Κε-φαλαίου κατά 7 εκ. ευρώ, ενώ αρχικά είχαμε στόχο τα 5,5 εκ. ευρώ (συνολική αύξηση 39,06%). Ήταν η μοναδική αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στο τραπεζικό σύστημα το 2012» λέει ο Γενικός Διευθυντής της Τράπεζας κ. Βασίλης Τσουκανέλης και συνεχίζει: «Διατηρήσαμε σημαντική κερδοφορία, ύψους 1,9 εκ.

ευρώ προ φόρων, αποσβέσεων και προβλέψεων. Βέβαια είναι μικρότερη από αυτή του 2011, αλλά είμαστε από τις ελάχιστες επιχειρήσεις στην Ελλάδα που παραμείναμε κερδοφόρες. Σε ό,τι αφορά, τέλος, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, στην Τράπε-ζά μας ήταν στο 21% την ώρα που στο σύνολο του κλάδου είναι περίπου στο 27%».

Προϋποθέσεις επιτυχίαςΟ κ. Ζωνίδης απέδωσε την ανθεκτικότητα της Τράπεζας

στην αλληλοβοήθεια μεταξύ των μελών, τη χρηστή και συνετή διοίκηση, τη σύμπνοια μεταξύ των μελών της διοίκησης και τις αγαστές σχέσεις αυτής με τους εργαζόμενους και την πλήρη αποστασιοποίηση της τράπεζας από κομματικές και πολιτικές αντιπαραθέσεις και σκοπιμότητες. «Οι παραπάνω προϋποθέ-σεις είναι αυτές που τηρούνται και σήμερα από τη διοίκηση της τράπεζας» υποστήριξε ο κ. Ζωνίδης.

Κοντά στους ΗπειρώτεςΑναφερόμενος στα επόμενα βήματα της Τράπεζας Ηπεί-

ρου ο Γενικός Διευθυντής της κ. Τσουκανέλης υποστηρίζει: «Ο σχεδιασμός σε βάθος 5ετίας είναι να καλύψουμε όλη την ενδοχώρα της Ηπείρου. Διαθέτουμε 5 καταστήματα στα Γιάν-νινα, ενώ είμαστε παρόντες σε Άρτα, Πρέβεζα και Ηγουμε-νίτσα. Ανοίγουμε το επόμενο στο Λούρο (σε μια περιοχή με 7.500 κατοίκους που είχαν μείνει χωρίς τράπεζα) και στόχος μας είναι να καλύψουμε κάθε σημαντικό οικονομικό κέντρο της Ηπείρου (Μέτσοβο, Πάργα, Παραμυθιά, Καναλάκι κ.α.). Μπορούμε να πάμε κοντά στους Ηπειρώτες. Άλλωστε, το μο-ντέλο των Συνεταιριστικών Τραπεζών είναι πολύ πετυχημένο στην Ευρώπη. Πιστεύουμε, ότι η Τράπεζα είναι δίπλα σε όλους τους Ηπειρώτες, αλλά και όλοι οι Ηπειρώτες πρέπει να είναι δίπλα στην Τράπεζα».

Χωρίς μέρισμαΚαταλήγοντας ο κ. Ζωνίδης είπε: Η διοίκηση, με εισήγηση

του συνόλου των στελεχών της τράπεζας, αποφάσισε το σύνο-λο των κερδών της χρήσης του 2012, ύψους 1.500 ευρώ περί-που, να μεταφερθεί για την ενίσχυση των αποθεματικών, την αύξηση των προβλέψεων, οι οποίες μετά από την νέα αύξησή τους, θα ανέρχονται πλέον στο ποσό των 7 εκατομ. ευρώ περί-που. Έτσι, δεν θα γίνει διανομή, για την παρούσα χρήση, με-ρίσματος στα μέλη, γεγονός δυσάρεστο, αλλά αναγκαίο για το μέλλον μας. Η διοίκηση της Συνεταιριστικής Τράπεζας Ηπεί-ρου, μετά από πολλά χρόνια, για πρώτη φορά εισηγείται τη μη διανομή μερίσματος και αυτό το κάνει μετά από πολύ μεγάλη

σκέψη, όμως θεωρεί το γεγονός αυτό απαραίτητο και ανα-γκαίο μέσο για την ενδυνάμωσή μας», ανέφερε ο κ. Ζωνίδης. Το Δ.Σ. προχώρησε και συνεχίζει την περιστολή των εξόδων (μείωση των ενοικίων) στο σύνολο των καταστημάτων, περι-στολή των λειτουργικών δαπανών, μείωση του μισθολογικού κόστους, μείωση ακόμη και αυτής της ελάχιστης αποζημίωσης των μελών του Δ.Σ.).

Κάλεσμα προς όλους τους Ηπειρώτες«Η Τράπεζα Ηπείρου θα αντέξει. Αυτό αποτελεί δέσμευση

της διοίκησης, πρόσκληση και πρόκληση για τους Ηπειρώτες. Δύναμη και κεφάλαιό μας είναι τα 11.000 μέλη της Τράπε-ζας», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Κώστας Ζωνίδης και πρό-σθεσε: Η συμβολή της τράπεζας στην οικονομία της Ηπείρου αποδείχθηκε με έργα και όχι με λόγια. «Σ’ αυτή τη συγκυρία και παρά την τεράστια οικονομική στενότητα που έχει ο κα-θένας μας και ο καθένας από σας, ζητάμε να πλαισιώσετε και να στηρίξετε την τράπεζα. Η πρόσκληση αυτή του διοικητικού μας συμβουλίου, έχει ιδιαίτερη σημασία. Σας καλούμε όλους. Όλους τους Ηπειρώτες και τις Ηπειρώτισσες, που βρίσκονται μέσα και έξω από την Ήπειρο, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, καλούμε το σύνολο των επιχειρήσεων, των ΟΤΑ, των ΝΠΔΔ, να γίνετε κοινωνοί, κήρυκες και συμμέτοχοι αυτής της τερά-στιας προσπάθειας που καταβάλλουμε, όχι για εμάς, αλλά για την οικονομία και την ανάπτυξη του τόπου μας. Ελάτε να αγο-ράσετε έστω και μία συνεταιριστική μερίδα, να γίνετε μέλη της Συνεταιριστικής Τράπεζας Ηπείρου, για να συνεχίσει η τράπε-ζα αυτή να αποτελεί μοχλό στήριξης της μικρομεσαίας οικονο-μίας, η οποία από το 2010 μέχρι και σήμερα, δέχεται τη μεγα-λύτερη επίθεση και οδηγείται στον αφανισμό. Η μικρομεσαία οικονομία, η οικονομία του τόπου μας, δεν θα πεθάνει, γιατί μαζί της θα χαθούμε όλοι μαζί. Σε πείσμα των μεγάλων συμ-φερόντων η οικονομία του τόπου μας θα παραμείνει ζωντανή, με τη Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου στο πλευρό της. Ελάτε να γίνουμε όλοι μέλη της Συνεταιριστικής Τράπεζας Ηπείρου, όλοι μαζί μπορούμε». l

13

Ο πρόεδρος του Δ.Σ

Κωνσταντίνος Ζωνίδης

αφιέρωμα

14

Η αρχαία παράδοση θεωρούσε το μαντείο της Δωδώνης το πιο αρχαίο ελληνικό μαντείο, και το μοναδικό ως ένα καιρό.

Το μαντείο αυτό είχαν συμβουλευτεί οι Πελασγοί για να πληροφορηθούν αν πρέπει να πάρουν από τους βάρβαρους τα ονόματα των Θεών. Η απάντηση του μαντεί-ου ήταν καταφατική. Το μαντείο της Δωδώνης είναι γνωστό στα «Αργοναυτικά»,

ένα έπος που έχει χαθεί και το γνωρίζουμε μόνο από περιλήψεις των αρχαίων, και στα ομηρικά έπη. Όταν ο Ηρόδοτος επισκέφτηκε ο ίδιος τη Δωδώνη, πληροφορήθηκε από τις ιέρειες μια τοπική παράδοση που την είχε ακούσει, παραλλαγμένη κάπως, στη Θήβα της Αιγύπτου: δυο μελανές πελειάδες (περιστερές) έφυγαν από τη Θήβα και η μια ίδρυσε στη Λιβύη το ιερό του Άμμωνος Διός, ενώ η άλλη κάθισε σε μια βαλανιδιά της Δωδώνης και παράγγειλε με ανθρώπινη φωνή πως εκεί έπρεπε να ιδρυθεί το μαντείο του Διός. Σύμφωνα με τα «Αργοναυτικά», ο Ιάσων, κατά τη σύσταση της θεάς Αθηνάς, έρχε-ται στη Δωδώνη για να πάρει ένα κλαδί από την προφητική βαλανιδιά και να το βά-λει στην πρώρα του καραβιού για να οδηγεί και να προστατεύει τους Αργοναύτες από τους κινδύνους στο περιπετειώδες ταξίδι τους. Σύμφωνα με την «Ιλιάδα», τη στιγμή που ο Πάτροκλος φορώντας την πανοπλία του Αχιλλέα φεύγει με τους Μυρμιδόνες για να αντιμετωπίσει τον Έκτορα, ο Αχιλλέας, κάνει σπονδές με χρυσό ποτήρι και εύχεται στο Δωδωναίο Δία. Στην «Οδύσσεια» επίσης, ο Οδυσσέας, φτάνει στη Δωδώνη για να πληροφορηθεί από τη μαντική φηγό (βαλανιδιά) πώς θα γυρίσει στην πατρίδα του την Ιθάκη, κρυφά ή φα-νερά; Οι χρησμοί του μαντείου δίνονταν από το θρόισμα των φύλλων της ιεράς φηγού (βαλανιδιάς), το πέταγμα των πελειάδων (περιστεριών που φώλιαζαν στο φύλλωμα της), του κελαρύσματος του νερού της ιεράς Ναΐου Πηγής και του αδιάκοπου ήχου των λεβή-των, που ήταν σε ένα περίβολο από χάλκινους τρίποδες, που περιέκλειε την κατοικία του Δία. Οι ιερείς που ερμήνευαν στους θνητούς τη θεία βούληση ήταν «ανιπτόποδες και χαμαιεύναι», δηλαδή κοιμόταν καταγής και δεν έπλεναν τα πόδια τους για να έρχονται σε επαφή με τη γη και να αντλούν από αυτή τη μαντική δύναμη. Το θέατρο της Δωδώνης είναι ένα από τα μεγαλύτερα της Ελλάδας. Οικοδομήθηκε στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ. επί βασιλέως Πύρρου (297-272 π.Χ.) για τη γιορτή των Ναΐων που τελούνταν πιθανώς κάθε τέσσερα χρόνια.

O ιερός χώρος της Δωδώνης

Η ιερή βαλανιδιάΆγνωστοι είναι οι λόγοι που οδήγησαν στην ίδρυση της λατρείας στη Δωδώνη. Η βαλανιδιά ήταν δέντρο ιερό στα ιν-δοευρωπαϊκά φύλα, όπως οι Έλληνες, οι Ιλλυριοί, οι Ιταλοί, οι Γερμανοί, οι Νορμανδοί. Η βαλανιδιά έχει την ιδιό-τητα να έλκει τον κεραυνό και ο χώρος όπου έπεσε ένας κεραυνός θεωρούνταν ιερός.Ίσως οι λόγοι αυτοί και το γεγονός ότι οι βάλανοι αποτελούσαν τροφή των ανθρώπων και των κατοικίδιων ζώων, συντέλεσαν στην καθιέρωση λατρευτι-κών σχέσεων με το δέντρο. Η ιερότητα της βαλανιδιάς βεβαιώνεται και από τις επιτύμβιες στήλες, που συχνά κοσμού-νται με κλάδο βαλανιδιάς, αλλά και από τα δρύινα στεφάνια, χρυσά ή επίχρυσα, που συνήθιζαν να καταθέτουν ως κτερί-σματα στους τάφους.

16

Όταν το θέατρο απόκτησε πάλι φωνή

Ήταν το καλοκαίρι του 1960 όταν, έπειτα από 2000 χρόνια σι-ωπής, τα λόγια του αρχαίου δράματος ακούστηκαν και πάλι στο Θέατρο της Δωδώνης, σ’ αυτόν τον ιερό χώρο. Ω! τέκνο

του Αγαμέμνονα που οδήγησες παλιά στην Τροία το μεγάλο στράτευ-μα. Η μεγάλη τραγωδός Ασπασία Παπαθανασίου στέκεται στη σκηνή και ζωντανεύει την «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή. 5 Αυγούστου άρχισαν οι εκδηλώσεις στη Δωδώνη, με πρωτοβουλία της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών, με τον «Πειραϊκό Θίασο», σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Ρο-ντήρη. Την επόμενη μέρα παίχτηκαν και οι δύο από τις τρεις τραγωδίες της Ορέστειας του Αισχύλου: «Χοηφόροι κι Ευμενίδες». Ο Δημήτρης Ροντήρης το 1938 εγκαινίασε την Επίδαυρο με το ίδιο έργο, έγραψε μια ακόμη ιστορική σελίδα. Το δρόμο που άνοιξε, ακολούθησε το Εθνι-κό Θέατρο. Ο τραγικός λόγος των αρχαίων συγγραφέων ακούγεται στη Δωδώνη από τους μεγαλύτερους ερμηνευτές: την Κατίνα Παξινού, τον Αλέξη Μινωτή, τον Θάνο Κωτσόπουλο, την Άννα Συνοδινού. «Ιφιγέ-νεια εν Αυλίδι», «Ιφιγένεια εν Ταύροις», «Αντιγόνη», «Αίας», «Ανδρο-μάχη», «Εκάβη», «Φοίνισσες», «Ικέτιδες» κ.α. Οι παραστάσεις άλλα-ξαν την πολιτιστική ιστορία της περιοχής. Η ανταπόκριση των πολιτών της περιοχής ήταν πολύ μεγάλη, λες κι έπιασαν και πάλι ένα νήμα, που είχε αφεθεί πριν χρόνια. Ο κόσμος ήταν καθισμένος παντού, ενώ όταν έσβηναν τα φώτα η σιωπή ήταν υποδειγματική. Χιλιάδες πολιτών έφταναν στη Δωδώνη πεζοί, με μέσα συγκοινωνίας, με αυτοκίνητα ιδι-ωτικά και κοινής χρήσεως, με στρατιωτικά Τζέιμς, με δίκυκλα. Ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, στη «Ελευθερία» της 23ης Αυγούστου 1964, γρά-φει: «Γιδοβοσκοί, ξωμάχοι, μεροκαματιάρηδες, άνθρωποι της καθημε-ρινής χαμοζωής, της αφώτιστης, της πολύμοχθης, συμμετείχαν σε ένα λαϊκό πανηγύρι, όπου η συμμετοχή τους δεν αποτελεί απλή πράξη ανα-ψυχής, αλλά πραγματική μέθεξη, ολόψυχη και ολόκαρδη. Οι άνθρωποι των αστικών κέντρων πηγαίνουν στο θέατρο συχνά από κοσμική υπο-χρέωση ενημερότητας. Ο λαός πηγαίνει για να ανοίξει μια φωτεινή και βαρυσήμαντη παρένθεση στον ακομμάτιαστο χρόνο της ταλαιπωρίας του και αυτό αποτελεί μια υπόσχεση καρποφορίας».

αφιέρωμα

*Εξώφυλλο προγράμματος παράστασης του Εθνικού Θεάτρου τον Αύγουστο του 1963

*Το θέατρο της Δωδώνης σε ταχυδρομικό δελτάριο της δεκαετίας του 1910.

Αρχαία θέατρα, υποταγμένα σε «φεστιβάλ»Τα αρχαία θέατρα είναι μια ξεχωριστή κατηγορία αρχαιο-τήτων, που όταν η κατάσταση τους το επιτρέπει μπορούν να φιλοξενήσουν χρήση που να παραπέμπει, έστω και με κάποιες διαφορές στη αρχική λειτουργία. Πρόκειται για σύνθετες κατασκευές με τριμερή χαρακτηριστικά διάρ-θρωσης (σκηνή, κοίλο, ορχήστρα) και παρουσιάζονται πιο αυξημένα σε αυτά τα κλασικά προβλήματα συντήρησης των αρχαίων μνημείων. Στη χώρα μας αλλά και διεθνώς υπάρχουν ολέθρια παραδείγματα επεμβάσεων σε αρχαία θέατρα που κυμαίνονται από την αρχαιολογική στειρό-τητα μέχρι την πλήρη υποταγή του αρχαίου θεάτρου στις ανάγκες του τουρισμού και κυρίως των σύγχρονων παρα-στάσεων. «Η ιστορία της συντήρησης των αρχαίων θεά-τρων της σημερινής ελληνικής επικράτειας δεν είναι από τις πιο αξιομνημόνευτες, γιατί παραδοσιακά η αρχαιολο-γική συντήρηση τους σήμαινε γρήγορη αποκατάσταση όπως τύπου στερέωσης, ή συχνά ανακατασκευή για την ασφαλή χρησιμοποίηση τους από το κοινό. Συμπιεσμένες χρονικά επεμβάσεις μεγάλης κλίμακας προηγήθηκαν ή συνέπεσαν με το ξεκίνημα των καλλιτεχνικών γιορτών για να εκπνεύσουν σύντομα χωρίς τις περισσότερες φορές να έχουν ολοκληρωθεί. Τα «φεστιβάλ» έγιναν θεσμοί η ουσι-αστική φροντίδα των θεάτρων όμως όχι... Αλλά και η ίδια η διαχείριση των ελληνικών θεάτρων δεν είναι σίγουρα από τις πιο αξιομνημόνευτες. Μνημεία σύρθηκαν βίαια στη χρήση και την αυθαίρετη κακοποίηση για να πραγματο-ποιηθούν παραστάσεις και τοπικές εκδηλώσεις, χωρίς την προαπαιτούμενη επιστημονική έρευνα και τη στοιχειώδη προετοιμασία του χώρου, γράφει ο Κωνσταντίνος Μπολέ-της

17

Η πορεία της αποκατάστασης (Από το 1875 ως σήμερα)Για την κατασκευή του θεάτρου χρησιμοποιήθηκαν δύο είδη ηπειρωτικού ασβε-στόλιθου, παρόμοια από πετρολογική άποψη αλλά με διαφορετικά ποιοτικά χα-ρακτηριστικά. Η ανομοιογένειά τους σε συνάρτηση με τις ακραίες καιρικές συν-θήκες που επικρατούν στην ορεινή περιοχή του Ιερού, οδήγησαν σε εκτεταμένη αποσάρθρωση του δομικού υλικού. Πριν από τις επεμβάσεις του 1960 το θέατρο παρουσίαζε την εικόνα βίαιης καταστροφής από σεισμό ή ανθρώπινη δραστη-ριότητα. Οι πρώτες ανασκαφές στο χώρο έγιναν το καλοκαίρι του 1875 από τον ηπειρώτη λόγιο, τραπεζίτη και πολιτικό Κωνσταντίνο Καραπάνο. Το θέατρο ήταν μισοθαμμένο σε ερειπιώδη κατάσταση. Οι έρευνες επικεντρώθηκαν σε μνημεία ήδη ορατά και αποκάλυψαν επιφανειακά το περίγραμμα των περισσότερων οικο-δομημάτων του Ιερού χωρίς να εξαντλήσουν την ανασκαφή ως το φυσικό έδαφος. Όπως έχει επισημανθεί, υπήρξαν πλούσιες σε κινητά ευρήματα αλλά φτωχές σε συμπεράσματα. Συνεργάτες του Καραπάνου ήταν αρχικά ο Πολωνός μηχανικός σιδηροδρόμων Sigismund Menejko, ο οποίος ήλθε τελικά σε σύγκρουση μαζί του, επειδή του απέκρυψε μέρος των ευρημάτων των ανασκαφών. Τα ευρήματα αυτά κατέληξαν στο Μουσείο του Λούβρου, ενώ το μεγαλύτερο τμήμα τους πουλήθηκε στο Μουσείο του Βερολίνου, από τον γαμπρό του Menejko, τον Allted Potocki, που τα είχε πάρει ως προίκα από τον πεθερό του. Με την πάροδο του χρόνου ο ανασκαμμένος χώρος καλύφθηκε εξαιτίας των προσχώσεων των χειμάρρων του Τόμαρου. Έτσι όταν τον Σεπτέμβριο του 1899 επισκέφθηκε την Δωδώνη ο Allted Potocki δεν διακρινόταν κανένα από τα οικοδομήματα που είχε ανασκάψει ο Κα-ραπάνος. Μετά την απελευθέρωση της Ηπείρου το 1913, την ανασκαφική έρευνα του χώρου ανέλαβε η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία. Κατά τη διάρκεια της εκατονταετίας οι εργασίες αποκατάστασης των μνημείων είναι συνεχείς (με μι-κρά διαλείμματα λόγω των πολέμων) αλλά ο τρόπος διαφέρει ανάλογα την εποχή, τις κοινωνικές συνθήκες, τις επιστημονικές γνώσεις κτλ.

Η πρώτη περίοδος εκτείνεται από το 1920 έως το 1950Δύο καθηγητές ο Γ. Σωτηριάδης εο 1920 και ο ηπειρώτης Δ.Ευαγγελίδης από το 1929 έως το 1932, αποκάλυψαν ένα μεγάλο μέρος των οικοδομημάτων του Ιερού. Οι έρευνες διακόπτονται εξαιτίας του β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτή την περίοδο δόθηκε έμφαση στη αποκάλυψη του πολιτιστικού αποθέματος, στην ανάγνωση, την επιστημονική επεξεργασία και την προβολή των ευρημάτων.

Η δεύτερη περίοδος θα μπορούσε να οριοθε-τηθεί μεταξύ των ετών 1950-1965.Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται από την κορύφω-ση των δραστηριοτήτων του κράτους στο πλαίσιο της τουριστικής προβολής. Η κεντρική ιδέα είναι πως τα πολιτιστικά αγαθά ως εκθέματα είναι οι-κονομικά εκμεταλλεύσιμα. Δεν είναι τυχαίο ότι την ίδια περίοδο, εκτός από την Δωδώνη σοβαρές επεμβάσεις πραγματοποιούνται στο Θέατρο του Ασκληπιείου της Επιδαύρου, στο ωδείο του Ηρώ-δου του Αττικού, στο ωδείο Πατρών κ.α. Ο χώρος του θεάτρου της Δωδώνης άρχισε να ερευνάται συ-στηματικά μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο από τον καθηγητή Δ. Ευαγγελίδη ο οποίος με δοκιμαστικές τιμές αποκάλυψε τμήμα της ορχήστρας και του Κοίλου. Μετά τον θάνατο του Ευαγγελίδη, η έρευ-να στο θέατρο συνεχίστηκε από τον Έφορο Αρχαι-οτήτων Σ.Δάκαρη, ο οποίος ανέλαβε την διεύθυνση των ανασκαφών της Αρχαιολογικής Εταιρείας στη Δωδώνη. Το καλοκαίρι του 1959 ο Σ. Δάκαρης, με δαπάνες της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας ανέσκαψε στο κοίλο και την ορχήστρα μέχρι τη στάθμη του φυσικού βράχου, αποκάλυψε ολόκληρη τη σκηνή και τις παρόδους, απομάκρυνε τις επι-χώσεις εμπρός από τα αναλήμματα. Η πλήρης απο-χωμάτωση ολοκληρώθηκε το φθινόπωρο του ίδιου έτους. Την επόμενη χρονιά συντελέστηκαν κατόπιν εντολής της Υπηρεσίας Αρχαιοτήτων και Αναστη-λώσεως του Υπουργείου Προεδρίας, η προσωρινή τοποθέτησις των εδωλίων εις τα δύο κατώτερα δι-αζώματα και των αναβαθμών 10 κλιμάκων» σημει-ώνει ο ανασκαφέας και αναστηλωτής. Κατ’ αυτόν τον τρόπο έγινε δυνατή η διοργάνωση εορτών στη Δωδώνη την 5η και 6η Αυγούστου 1960, με πρωτο-βουλία της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών.

Η τρίτη περίοδος αντικατάστασης του θεά-τρου θα μπορούσε να οριοθετηθεί μεταξύ των ετών 1965-2000.Οι παρεμβάσεις είναι περιορισμένης κλίμακας. Παρά την εργώδη προσπάθεια της τοπικής Εφο-ρείας Αρχαιοτήτων για σύνταξη μελετών και για εξεύρεση χρηματοδοτήσεων επί σειρά ετών οι προ-σπάθειες έπεφταν στο….κενό. Μετά το 1975 στο χώρο του θεάτρου γίνονται επεμβάσεις και συνε-χείς καθαρισμοί, ενώ το μνημείο παραχωρείτο για παραστάσεις διδασκαλίας αρχαίου δράματος και ενίοτε για θεατρικές και μουσικές παραστάσεις άλ-λων ρεπερτορίων μέχρι το 1999, οπότε με απόφαση του ΥΠΠΟ απαγορεύτηκε πλέον η παραχώρηση

18

αφιέρωμα

του θεάτρου σε οποιαδήποτε χρήση. Η συνεχής τουριστική δραστηριότητα και η εντατική παρα-χώρηση του για εκδηλώσεις, είχαν φέρει την κα-τάσταση του αρχαίου δομικού υλικού σε οριακό σημείο.

Η τελευταία περίοδος της αποκατάστασης του μνημείου αρχίζει το 2000 και διαρκεί ως σήμερα. Την περίοδο αυτή οι προσπάθειες των επιστη-μόνων κι υπηρεσιακών παραγόντων συναντούν τη συνδρομή των τοπικών φορέων (τότε νομαρ-χιακή αυτοδιοίκηση) κι η σοβαρή προετοιμασία βρήκε στήριξη από κοινοτικές χρηματοδοτήσεις Οι εργασίες στο αρχαίο θέατρο σήμερα κυλούν κανονικά. Προ ημερών ολοκληρώθηκε η τρίτη ανατολική κερκίδα.

*Οι δυτικές κερκίδες του θεάτρο, σήμερα.

Γιώργος Σμύρης Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής για την αποκατάσταση της Αρχαίας Δωδώνης.

Είπε για την αποκατάσταση του μνημείου.

Η εικόνα που παρουσίαζε μέχρι πρότινος το θέατρο της Δωδώνης είναι αποτέλεσμα αφενός της χρόνιας εγκατάλειψης, αποτυπωμένης ακόμη στο υψηλότερο τμήμα του κοίλου, το επιθέατρο, και αφετέρου του έργου αποκατάστασης που πραγματοποιήθηκε κατά τη δεκαετία του ’60. Αναμφίβολα το έργο αυτό έβγα-λε το μνημείο από την εγκατάλειψη και το μετέτρεψε από λιθοσωρό σε θέατρο. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει τις τελευ-ταίες δεκαετίες είναι ικανοποιητική.

Η μορφή που παρουσίαζε το θέατρο μετά την αποκα-τάσταση της δεκαετίας του ’60 είχε εντυπωθεί τόσο βαθειά στις συνειδήσεις των κατοίκων, που οποια-δήποτε περαιτέρω επέμβαση στα μάτια τους έμοιαζε βανδαλισμός. Η εικόνα του ρομαντικού ερειπίου που καθώς στέκει μεγαλοπρεπές, μοναχικό και ήσυχο, επιτρέπει στη βλάστηση να αναπτύσσεται στο σώμα του και στις καιρικές συνθήκες να επιδρούν στο υλι-κό του, ασκεί πάντοτε τεράστια γοητεία.

Αυτό που διατηρείται στη συλλογική συνείδηση δεν είναι ούτε η αρχική εικόνα ενός μνημείου, ούτε η αρ-χιτεκτονική του αξία, αλλά τα υπολείμματα της φθο-ράς και της ακρωτηριασμένης του όψης. Αυτό που προέχει είναι η διάσωση του μνημείου, τόσο ως έρ-γου τέχνης, όσο και ιστορικής μαρτυρίας. Οι μελέτες για την ταύτιση των αποδομημένων και παρατοπο-θετημένων μελών του θεάτρου, καθώς και οι επεμ-βάσεις μας στο υλικό κατασκευής του είναι δυνατόν

να αποδώσουν με μεγάλη προσέγγιση την αρχική του μορφή. Με αυτή την παραδοχή, το έργο αποκα-τάστασης του θεάτρου και των άλλων μνημείων του ιερού επιχειρεί την απόδοσή τους σε μια κοινωνία, που θα θελήσει και θα έχει τα μέσα να τα ανακτήσει πνευματικά. Το έργο της αποκατάστασης του θεά-τρου της Δωδώνης λειτουργεί ακολουθώντας αυστη-ρούς κανόνες σχετικά με την τεχνική και τη χρήση του αρχαίου και του νέου υλικού, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζει κάθε αρχιτεκτονικό μέλος ως ανεξάρ-τητη μονάδα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. Ο εξορθολογισμός αυτός και η διεπιστημονικότητα, που επιβάλλεται σε τέτοιου είδους έργα, επιτρέπει την πολύπλευρη αποκατάσταση του μνημείου.

Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε σήμερα το μνημείο είναι λιγότερο αφγηγηματικός, και περισ-σότερο ορθολογικός και συστηματικός, άρα και επι-στημονικός, απογυμνωμένος και απαλλαγμένος από οποιαδήποτε νοσταλγική και συναισθηματική φόρ-τιση.

Το κείμενο βασίστηκε στην ομιλία του επίκουρου καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γιώργου Σμύρη σε εκδήλωση που διοργάνωσαν ο δήμος και το Πνευματικό Κέντρο, στο πλαίσιο των εκατό χρό-νων από την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, στα βι-βλία «Δωδώνη» του Σωτήρη Δάκαρη (έκδοση του Υπουργείου Πολιτισμού) και «Αρχαία θέατρα της Ηπείρου» (έκδοση Περιφερειακή Ένωση Δήμων Ηπείρου και «Διαζώματος»)

«Αυτό που προέχει είναι

η διάσωση του μνημείου, τόσο ως έργου

τέχνης, όσο και

ιστορικής μαρτυρίας.»

19

βιβλ

ιοπα

ρουσ

ίαση

20

Πριν από λίγες μέρες κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Επίκεντρο, η δεύτερη έκδοση του ιστορικού μυθιστο-ρήματος του Σπύρου Γόγολου «Στην Καρδιά της Αυ-

τοκρατορίας Θεσσαλονίκη-Κωνσταντινούπολη-Σμύρνη (1905 - 1912)». Το βιβλίο έχει ήδη μεταφραστεί στα Τουρκικά και θα κυκλοφορήσει το Φθινόπωρο στην Τουρκία. Ας σημειωθεί ότι ο γνωστός βιβλιοκριτικός της εφημερίδας «Νέα» Δημο-σθένης Κούρτοβικ το επέλεξε ως το καλύτερο στην κατηγορία του για το 2012. Πρόκειται για ένα βιβλίο το οποίο συνδυάζει με μοναδικό τρόπο την ιστορία με τη λογοτεχνία, αγγίζοντας παράλληλα και την ταξιδιωτική λογοτεχνία.

ΥπόθεσηΗ υπόθεση του βιβλίου διαδραματίζεται σε πέντε πόλεις, σε πέντε διαφορετικές χρονικές περιόδους, με πρωταγωνιστή έναν ηλικιωμένο δημοσιογράφο, τον Άλκη Αναγνωστάκη, ο οποίος βρίσκεται το 1960 στα Σκόπια της πρώην Γιουγκοσλα-βίας για ένα δημοσιογραφικό συνέδριο. Εκεί παθαίνει εγκε-φαλικό και κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του, με τη βοήθεια μιας νεαρής ελληνίδας νοσοκόμας, η οποία βρίσκεται στη Γιουγκοσλαβία ως πολιτική πρόσφυγας, θυμάται την εγκατά-στασή του στην Αθήνα και τρεις σημαντικές δημοσιογραφικές του αποστολές σε τρεις ξεχωριστές πόλεις: στη Θεσσαλονίκη το 1905, στην Κωνσταντινούπολη το 1907 και στη Σμύρνη το 1912.Ο ζαγορίσιος Άλκης Αναγνωστάκης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου ο πατέρας του ήταν με-γάλος καπνοβιομήχανος, χαρακτηριστική περίπτωση Ηπει-ρώτη που ξενιτεύεται και με το μόχθο και την εξυπνάδα του μεγαλουργεί. Η καταγωγή της μητέρας του ήταν λεβαντίνικη από τη Σμύρνη. Οι λεβαντίνοι, χαρακτηριστικό στοιχείο της Ανατολής, ήταν γενικά Ευρωπαίοι, οι οποίοι απέκτησαν μυθι-κές περιουσίες λόγω των διομολογήσεων και είχαν αφομοιώ-σει γόνιμα την Ανατολή.Ο Άλκης Αναγνωστάκης λοιπόν, μετακομίζει από επιλογή το 1905 στην Αθήνα και εργάζεται ως δημοσιογράφος στη με-γαλύτερη εφημερίδα, την «Ακρόπολις». Εκεί, αγοράζει ένα νεοκλασικό σπίτι συνάπτει σχέση με μια από τις υπηρέτριές του, η οποία τον επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό και γενικά ζει τη μεγάλη ζωή.Ο διευθυντής της «Ακρόπολις» Βλάσης Γαβριηλίδης (υπαρ-κτό πρόσωπο) αντιλαμβάνεται την μοναδική του ικανότητα να εκμαιεύει διάφορα από τους συνεντευξιαζόμενούς του και τον κρίνει κατάλληλο για να του αναθέσει σημαντικές συνε-ντεύξεις και συναντήσεις.Η πρώτη αποστολή είναι στη Θεσσαλονίκη, όπου ο Αναγνω-στάκης στέλνεται υποτίθεται από την εφημερίδα, στην πραγ-ματικότητα όμως από το ελληνικό υπουργείο εξωτερικών, για να πλησιάσει τους πρωταγωνιστές του μακεδονικού ζητήμα-τος, το οποίο βρίσκεται στην πιο κρίσιμη φάση του. Να ση-μειωθεί, ότι όλοι οι συνεντευξιαζόμενοι και οι άνθρωποι τους οποίους γνώρισε στη Θεσσαλονίκη, πλην του βλάχου Αχιλλέα εφέντη ήταν υπαρκτά πρόσωπα. Μέσω των συνεντεύξεων μας δίνεται όλη η περιρρέουσα ατμόσφαιρα της πόλης εκείνης της

εποχής ενώ δε λείπουν γεύματα σε κοσμικά εστιατόρια της πόλης, δείπνα και δεξιώσεις σε πολυτελείς επαύλεις, ερωτικές συναντήσεις, εκμυστηρεύσεις και δολοφονικές απόπειρες.Η δεύτερη δημοσιογραφική αποστολή είναι στην Κωνστα-ντινούπολη το 1907, όπου ο Αναγνωστάκης αποστέλλεται εκ μέρους της βρετανικής πρεσβείας και του ελληνικού υπουρ-γείου εξωτερικών, για να συναντήσει τον σουλτάνο Αμπντούλ Χαμίτ, προκειμένου να βολιδοσκοπήσει τις προθέσεις του σχετικά με το «άνοιγμα» που κάνει προς τη Γερμανία. Η Μ. Βρετανία ενδιαφέρεται για το χώρο της Μ. Ανατολής, όπως και η Ελλάδα. Ο Πρώτος Παγκόσμιος πόλεμος είναι προ των θυρών. Πάλι μας περιγράφεται λεπτομερώς η αυτοκρατορική Κωνσταντινούπολη των αρχών του 20ου αιώνα. Το συγκε-κριμένο κεφάλαιο θέλει ίσως, ιδιαίτερη προσοχή, γιατί δίνει νέα δεδομένα στον αναγνώστη και του ζητά να διευρύνει την οπτική του γωνία. Ο σουλτάνος στην κυριολεξία «ξεγυμνώ-νεται» μπροστά του και με δυο λόγια του αποκαλύπτει ότι η αυτοκρατορία του βρίσκεται στο τέλος της, καθώς οι δυτικοί την κατασπαράζουν σαν ύαινες.Στη Σμύρνη που πριν την καταστροφή, ήταν ένα κομμάτι της Ευρώπης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, ο Αναγνωστάκης πηγαίνει για καθαρά οικογενειακούς λόγους, καθώς πέθανε ο παππούς του και είναι ο βασικός κληρονόμος της τεράστι-ας οικογενειακής περιουσίας. Οι άνθρωποι που τον μυούν και του αποκαλύπτουν τη Σμύρνη είναι η αδερφή της μητέρας του η Λινέτ, ο δημοσιογράφος Γιώργος Υπερείδης, ο Αμερικανός πρόξενος Χόρτον και ο Βαλής της Σμύρνης Ραχμί μπέης και αυτοί υπαρκτά πρόσωπα. Εκεί γνωρίζει τη μοναδική μανία των Σμυρνιών για ζωή, άνεση, καλοπέραση και διασκέδαση.Με τη Σμύρνη αποδίδονται πλήρως και οι τρεις πόλεις, οι οποίες σχημάτιζαν την «Καρδιά της Αυτοκρατορίας» και έχει φωτιστεί μια δύσκολη και «σκοτεινή» πρόσφατη σχετικά χρο-νική περίοδος και ο αναγνώστης έχει μεταφερθεί, όσο γίνε-ται πιο ρεαλιστικά και αληθοφανώς σ’ αυτή τη συναρπαστική εποχή.

Στην Καρδιά της Αυτοκρατορίας 2η έκδοση

21

διαβάζουμε

1. διήγημα

2. συνέντευξη

4. μυθιστόρημα5. πεζογραφία 6. διηγήματα

3. αστυνομικό

Το Ι-travel σας προτείνει βιβλία που σας ψυχαγωγούν, σας προβληματίζουν, σας ενημερώνουν. Βιβλία που σας ταξιδεύουν…

Την εποχή της κρίσης, ο θίασος της Στέλλας περιοδεύει στην επαρχία. Στα Τρίκαλα εξαφα-νίζεται ένας νέος ηθοποιός, ο Βασίλης Πετρόπουλος, γεγονός που προξενεί αναστάτωση στον θίασο. Την υπόθεση αναλαμ-βάνουν οι ντετέκτιβ Στρατής και Βλάσσης. Καθώς οι έρευνες προχωρούν, διαπιστώνεται ότι η εξαφάνιση του Βασίλη σχετί-ζεται με μια παλιά υπόθεση. Οι αποκαλύψεις θα συγκλονίσουν και θα δώσουν λαβή στη συγ-γραφέα για να στήσει τη δική της ατμόσφαιρα.

Η Αθήνα της κρίσης. Διαδηλώ-σεις, επεισόδια, μαγαζιά που κλείνουν. «Αγανακτισμένοι» και «δόγμα του σοκ». Μια νεαρή γυναίκα επιχειρεί αποδράσεις που μένουν ανολοκλήρωτες και ρίχνεται με όλη τη δύναμη της ύπαρξής της, στον έρωτα της για έναν άντρα μυστηριώδη και ανεξιχνίαστο. Ερωτηματικά που αναζητούν απαντήσεις, συναι-σθήματα που ψάχνουν τρόπους να εκφραστούν σε ένα κόσμο που καταρρέει με πάταγο.

...καλή ανάγνωση!

«Βρήκα ένα κουμπί και για χάρη του έραψα ένα φόρεμα» λέει μια παροιμία. Όπως δεν υπάρ-χει στη φύση ευθεία γραμμή ή τέλειος κύκλος, δεν υπάρχει και στην κοινωνία αυτοτελές και ανεξάρτητο διήγημα. Ακόμα και ένα αφηγητής προσωπικής εμπειρίας όχι μόνο κόβει και ράβει αλλά και – βαθύτερα – αγνοεί τα πάμπολλα ρυάκια που διαμόρφωσαν τη συγκεκριμένη κοίτη.

Μέσα της δεκαετίας του ’90 σε ένα πανέμορφο χωριό του Πηλίου. Ένα κορίτσι, η Μέλω, ψάχνει την ελευθερία, τον έρωτα, τη φυγή. Ο μικρός τόπος την πνίγει, τα χείλη της γυρεύουν το μέλι της ζωής, τον καρπό του πάθους, μια αίσθηση λύτρωσης από την κλειστή κοινωνία. Ένα μυθι-στόρημα για τον έρωτα, τον σαρκικό πόθο και τη μοναξιά.

Η συγγραφέας του «Νησιού» έχει γράψει τρία συνολικά μυθιστορή-ματα, από τα οποία τα δύο έχουν ως σκηνικό την Ελλάδα. Σε αυτή τη συλλογή διηγημάτων της, την πρώτη, η οποία μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, τα θέματά της έχουν πάλι να κάνουν με τη χώρα μας. Μόνο που αυτή τη φορά δεν ασχολείται με το παρελθόν της Ελλάδας, αλλά με το παρόν της.

Ο ποιητής Γιάννης Δάλλας εί-ναι το ζωντανό αποτύπωμα της ελληνικής ιστορίας. Έζησε υπο-λείμματα της τουρκοκρατίας, τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, την Κατοχή, τον Εμφύλιο, τη μετα-πολεμική Ελλάδα, το στήσιμο πανεπιστημιακών σχολών και εκ του σύνεγγυς όλα τα λογοτε-χνικά ρεύματα του αιώνα μας. Το βιβλίο είναι ένα διάλογος με τον Γιώργο Δουατζή, μια εκ βα-θέων εξομολόγηση όπου ανοίγει την ψυχή του και μιλάει σε ση-μερινούς και επερχόμενους.

1

5 6

2 3 4

Ο Κενάν Μεσαρέ, «ο ευγενής Γιαννιώτης με το αλβανικόν όνομα, την ελληνικήν εκπαί-

δευσιν και την ελληνικωτάτην ψυχήν», υπήρξε ένας ταλαντούχος αυτοδίδακτος νατουραλιστής ζωγράφος. Ο Κενάν Με-σαρέ, ο οποίος τα έργα του υπέγραφε ως Κ. Messaré, ενώ από τους Γιαννιώτες φίλους και γείτονές του αποκαλούνταν Κενανμπέης, γεννήθηκε στα Γιάννενα στα 1889 ή στα 1887. Πατέρας του ήταν ο Χασάν Ταχσίν Πασάς, αλβανικής κα-ταγωγής στρατηγός που υπηρετούσε την Οθωμανική Αυτοκρατορία και στις 26 Οκτωβρίου 1912, κατά τον Α΄ Βαλκα-νικό Πόλεμο, παρέδωσε τη Θεσσαλονί-κη αμαχητί στα ελληνικά στρατεύματα.

Η καταγωγή της οικογένειάς τους ήταν από τον οικισμό Μεσαριά της σημερινής νότιας Αλβανίας, ο οποίος αναπτύσσεται απέναντι από τον οικι-σμό Μολυβδοσκέπαστη του δήμου Κό-νιτσας. Ο Κενάν Μεσαρέ φοίτησε στη Σχολή Γαλατά Σεράι της Κωνσταντι-νούπολης, και όταν ενηλικιώθηκε έγινε υπασπιστής του πατέρα του. Μετά την ήττα των Οθωμανών αποφάσισε να μεί-νει στην Ελλάδα. Έλαβε την ελληνική υπηκοότητα, ενώ διετέλεσε μέλος της διεθνούς επιτροπής η οποία οριστικο-ποίησε τα σύνορα στα Βαλκάνια.

Στα 1934 επέστρεψε στα Γιάννε-να και παντρεύτηκε τη Γιαννιώτισσα Ραφέτ, θυγατέρα του αλβανικής κα-ταγωγής Μουσταφά πασά Ιωαννίνων, δασκάλα ξένων γλωσσών, η οποία πα-ρέδιδε ιδιαίτερα μαθήματα σε γιαννιώ-τικες οικογένειες. Μετά το γάμο του ο Κενάν Μεσαρέ εγκαταστάθηκε μόνιμα στα Γιάννενα. Από το γάμο του απέκτη-σε δύο γιους. Τον Ίνη Μεσαρέ, αρχιτέ-κτονα μηχανικό και τον Ρεμζή Μεσαρέ, ηλεκτρονικό μηχανικό.

Ο Κενάν Μεσαρέ πέθανε στα 1965 στα Γιάννενα. Η σορός του, σύμφωνα με επιθυμία του, μεταφέρθηκε στη Θεσσα-λονίκη για να ταφεί στον οικογενειακό τάφο, στο αλβανικό νεκροταφείο στην Τριανδρία. Οι εικαστικές δημιουργίες που φιλοτέχνησε ο Κενάν Μεσαρέ, δια-κρίνονται για την πλούσια θεματολογία

2222

βιογραφίαγράφει ο Στέφανος Δ. Παππάς

Kενάν ΜεσαρέΈνας ταλαντούχος αυτοδίδακτος ζωγράφος

τους, καθώς και για την καλλιτεχνική απεικόνιση των θεμάτων τους. Προ-σωπογραφίες, νεκρές φύσεις, τοπία, υδατογραφίες με προσφιλές θέμα τη λί-μνη των Ιωαννίνων Παμβώτιδα, ακου-αρέλες θηραμάτων συναποτελούν την ευρύτατη θεματολογία του έργου του, σημαντικό μέρος του οποίου αποτελούν πολεμικά θέματα κυρίως από τους βαλ-κανικούς πολέμους, αλλά και ορισμένα από τις μάχες της Αλβανίας και τη γερ-μανοϊταλική κατοχή της χώρας. Έργα του, έργα διαχρονικής αξίας πολλά από τα οποία σημαδεύονται με φρεσκάδα και ζωντάνια, αγάπη και νοσταλγία για τα Γιάννενα και τους ανθρώπους τους, θησαυρίζονται σε δημόσιες και ιδιωτι-κές συλλογές.

Έργα του Κενάν Μεσαρέ εναπόκει-νται στις εξής δημόσιες, κρατικές ή αυ-τοδιοικητικές συλλογές: Μουσείο Πο-λέμου 1912 – 1913 στο Χάνι Εμίν Αγα, Μουσείο Πολέμου Λαχανά στις Σέρρες, Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών, Δημο-τική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης, Δήμος Ιωαννιτών, VIII Μεραρχία πεζικού, Λέ-σχη Αξιωματικών Φρουράς Θεσσαλονί-κης, Λέσχη Αξιωματικών Φρουράς Ιω-αννίνων, Λύκειο Ελληνίδων Ιωαννίνων.

Στο πλαίσιο του εορτασμού για τα «ελευθέρια» της πόλης των Ιωαννί-νων, τον Φεβρουάριο στα 2000, με πρωτοβουλία που ανέλαβε ο «Σύλλο-γος Αποφοίτων Ζωσιμαίας Σχολής» και συνδιοργανωτές ήταν η νομαρχιακή αυ-τοδιοίκηση Ιωαννίνων, ο δήμος Ιωαννι-τών και ο «Σύλλογος Παλιών Γιαννιω-τών» έγινε στο Πνευματικό Κέντρο του δήμου Ιωαννιτών αναδρομική έκθεση έργων του Κενάν Μεσαρέ. Ακολούθως, στα 2002, η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων κυκλοφόρησε λεύκωμα έρ-γων του Κενάν Μεσαρέ με τίτλο «Κενάν Μεσαρέ. Έργα».

Παλαιότερα, στα 1986, ο δήμος Ιωαννιτών με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, τιμώντας τη μνήμη του Κενάν Μεσαρέ, έδωσε το όνομά του σε οδό της πόλης. lΟ Χασάν Ταχσίν Πασάς (1845-1918) ήταν

ανώτερος στρατιωτικός αξιωματούχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Ο Κενάν Μεσαρέ φοίτησε στη Σχολή Γα-λατά Σεράι της Κωνσταντινούπολης, και όταν ενηλικιώθηκε έγινε υπασπιστής του πατέρα του.

2424

ρεπορτάζ

«Αντικλεπτικά» μέτρα για το καλοκαίρι

Οι διαρρήκτες δεν κάνουν διακοπές!

Πονοκέφαλος για τις αστυνομικές αρχές αποτελούν τα αυ-ξημένα κρούσματα διαρρήξεων και κλοπών που καταγρά-φονται τους μήνες του καλοκαιριού. Σπασμένα τζάμια αυ-τοκινήτων από τα οποία έχουν αφαιρεθεί χρηματικά ποσά, παραβιασμένες πόρτες κατοικιών απ’ όπου έχουν κάνει «φτερά» τιμαλφή, έχουν μπει πλέον στην ημερήσια διάτα-ξη. Αξίζει να σημειώσουμε ότι πέρσι τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο είχαμε στην Ήπειρο καταγεγραμμένες 25 δι-αρρήξεις και κλοπές και 5 απόπειρες κλοπών.

Δεν είναι και λίγοι, οι διαρρήκτες οι οποίοι προτιμούν να μην πάνε διακο-πές και εκμεταλλευόμενοι την απου-

σία του κόσμου αναπτύσσουν τη δράση τους εντός πόλης. Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο να φεύγουμε για διακοπές αλλά το μυαλό μας γυρνά, ανήσυχα, στο σπίτι μας. «Μήπως, επιστρέφοντας, ανακαλύψουμε ότι το διέρ-ρηξαν;». Για να μην βρείτε λοιπόν το σπίτι σας «καλοκαιρινό», επιστρέφοντας από τις διακοπές, καλό είναι να λάβετε κάποια μέ-τρα προκειμένου να προστατευθείτε από τους ανεπιθύμητους «ποντικούς» του καλο-καιριού. Η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Περιφέρειας Ηπείρου, προχώρησε στη δη-μοσιοποίηση ορισμένων μέτρων προστασίας: Πρώτα και κύρια ασφαλίστε καλά τις πόρτες και τα παράθυρα του σπιτιού σας με κάθε διαθέσιμο μέσο ασφαλείας. Ενεργοποιήστε το σύστημα συναγερμού και μη τοποθετείτε αντικλείδια σε μέρη που μπορούν να εντο-πίσουν οι διαρρήκτες (γλάστρες, πατάκια,

γραμματοκιβώτια). Μην αφήνετε σε κοινό-χρηστους χώρους ή στον κήπο αντικείμενα που διευκολύνουν την αναρρίχηση επίδοξων κλεφτών (σκάλες, βαρέλια, κτλ) αλλά και ούτε σημειώματα έξω από την πόρτα ή μήνυ-μα στον αυτόματο τηλεφωνητή, που να γνω-στοποιούν ότι απουσιάζετε. Μην αφήνετε ένα φως μονίμως αναμμένο ή γραμματοκιβώτια ξεχειλισμένα από έντυπα και περιοδικά στο κεφαλόσκαλο. Είναι «κράχτες» της απουσίας σας και ζητήστε από πρόσωπο εμπιστοσύ-νης σας ν’ ανοίγει τα πατζούρια του σπιτιού σας κάπου – κάπου, να βάζει μουσική και να αδειάζει το γραμματοκιβώτιό σας από την αλληλογραφία. Μην αφήνετε στο σπίτι σας μεγάλα χρηματικά ποσά ή αντικείμενα αξίας. Οι θυρίδες είναι σημαντικό μέσο προστασί-ας και σε περίπτωση που ενημερωθείτε από γείτονες, φιλικά ή συγγενικά σας πρόσωπα ότι παρατηρούν κάτι ύποπτο στο σπίτι σας μη διστάσετε να ειδοποιήσετε το «100» ή το Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής σας.

Πώς να προστατευθείτε από τους διαρρήκτες του καλοκαιριού

25

«Μην ανοίγετε την πόρτα σας σε αγνώστους» συμβουλεύουν οι αστυνομικοί.

Την ώρα του μπάνιου και των διακοπών

Τα Σαββατοκύριακα, όταν αυξάνονται οι λου-όμενοι στις παραλίες, κάνουν την εμφάνιση τους και οι διάφοροι επιτήδειοι. Η δράση

τους επικεντρώνεται στην κλοπή των προσωπικών αντικειμένων των τουριστών την ώρα που αυτοί βρίσκονται στη θάλασσα ή στη διάρρηξη των οχη-μάτων που είναι παρκαρισμένα σε απόμερα σημεία. Εσείς θα πρέπει να θυμάστε ότι δεν αφήνουμε ποτέ ανεπιτήρητα τα προσωπικά μας αντικείμενα (πορ-τοφόλι, γυαλιά ηλίου, κινητό, φωτογραφική μηχα-νή, κλειδιά, ρούχα). Μην αφήνετε ποτέ εκτεθει-μένα τσάντες, πορτοφόλια και κλειδιά μηχανής ή αυτοκινήτου, όπου κι αν βρίσκεστε, έχετε μαζί σας το απολύτως απαραίτητο ποσό, τοποθετημένο σε εσωτερική τσέπη των ρούχων σας και μην αφήνετε ποτέ ασυνόδευτες τις αποσκευές σας, παρά μόνο όταν μπορείτε να τις ασφαλίσετε σε κάποιο χώρο υποδοχής. Μην αφήνετε χρήματα ή άλλα αντικεί-μενα αξίας στο αυτοκίνητό σας και μην τοποθετεί-τε τσάντα ή χαρτοφύλακα σε εμφανές σημείο και αφαιρείτε την πρόσοψη του ραδιοφώνου και κάθε πολύτιμο όταν βγαίνετε από το αυτοκίνητό σας. Όταν βρίσκεστε σε διακοπές προτιμάτε πολυσύ-χναστους και καλά φωτισμένους δρόμους για τις μετακινήσεις σας αλλά και πριν από κάθε ανάληψη χρημάτων σε Α.Τ.Μ., ελέγξτε το χώρο γύρω σας για πιθανόν ύποπτες κινήσεις

26

Μπαράζ επιθέσεων σε ηλικιωμένους

Μπαράζ ληστρικών επιθέσεων – που αρκετές φορές έχουν τραγική κατάληξη – αλλά και απατών με στόχο ηλικιωμένους καταγράφεται το τελευταίο

διάστημα. Οι ηλικιωμένοι ιδιαίτερα αυτοί που ζουν μόνοι τους αποτελούν τον υπ’ αριθμόν ένα στόχο των ληστών, αφού είναι πιο ευάλωτοι και προβάλουν τη μικρότερη αντίσταση. Ο πρώτος κανόνας αυτο-προστασίας που τους συστήνουν οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. είναι το αυ-τονόητο, να μην ανοίγουν ποτέ και για κανένα λόγο σε άγνωστα άτομα. «Μην αφήνετε κανένα να μπει σπί-τι σας εκτός εάν ξέρετε ποιος είναι», επισημαίνουν. Όπως έχει κατ’ επα-νάληψη διαπιστωθεί, οι ηλικιωμένοι αποδεικνύονται πιο εύπιστοι ιδιαίτερα μάλιστα αν οι άγνωστοι – απατεώνες – τους πλησιάζουν εμφανιζόμενοι ως φίλοι και γνωστοί των παιδιών ή άλλων συγγενών τους. Ένα από τα συχνότερα κόλπα των απατεώνων είναι να ζητούν χρήματα από ηλικιωμένους γονείς, επικαλούμε-νοι άμεση και ξαφνική ανάγκη των παιδιών τους. «Το ίδιο μπορεί να προσπαθήσουν και τηλεφωνικά ή και να ζητήσουν συνάντηση με το υποψήφιο θύμα τους», προειδοποιούν οι αστυνομικοί, που επισημαίνουν ότι ο κανόνας σε αυτή την περίπτωση είναι να γίνε-ται τηλεφωνική επιβεβαίωση, και μάλιστα να τηλεφωνούν οι ίδιοι

οι ηλικιωμένοι – κι όχι να μιλούν με άτομο το οποίο κάλεσαν οι άγνωστοι. Έτσι ακριβώς την πάτησαν, τον περασμένο Μάιο στην Άρτα, 37χρονος Έλληνας και 25χρονη Ρουμάνα όταν επιχείρησαν να αποσπάσουν 200 ευρώ από ηλικιωμένη, λέγοντας της είμαστε

«γνωστοί του γιου σου». Μόνο που η γυναίκα αυτή θέλη-σε να του τηλεφωνήσει πρώτα για να σιγουρευτεί, με

αποτέλεσμα οι δύο δράστες να τραπούν σε φυγή κι αργότερα να συλληφθούν. «Σε κάθε περίπτωση

να δηλώνετε στους αγνώστους που σας προ-σεγγίζουν ότι δεν πρόκειται να τους παραδώ-σετε χρήματα, εάν δεν εμφανιστούν πρώτα οι γνωστοί – συγγενείς σας», προτρέπουν οι αστυνομικοί και ζητούν από τους ηλικι-ωμένους να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί και στην περίπτωση που ξαφνικά χωρίς καν να έχουν διαπιστώσει οποιαδήποτε βλάβη, εμφανίζεται στην πόρτα τους ο τεχνικός της

ΔΕΗ ή του ΟΤΕ: πολύ συχνά απατεώνες ή και επίδοξοι ληστές προφασίζονται ότι είναι υπάλ-

ληλοι δημόσιων υπηρεσιών για να ανοίξουν την πόρτα τα υποψήφια θύματά τους. Οι απάτες με

στόχο τους μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους είναι πολλές. Στην Πρέβεζα, προ τριμήνου, μια 83χρονη έδωσε

450 ευρώ σε 29χρονο, όταν αυτός την ξεγέλασε πως ο γιος της δήθεν είχε αγοράσει μηχάνημα από αυτόν και τον συνεργό του. Οι ίδιοι οι δράστες πήραν κι άλλα 600ευρώ από άλλη ηλικιωμένη: ισχυριζόμενοι ότι είναι λογιστές του ανιψιού της, την έπεισαν να επιβιβαστούν σε αυτοκίνητό τους και αφού τη μετέφεραν σπίτι της αυτή τους παρέδωσε τα χρήματα προκειμένου να εισπράξει «επι-δότηση» ο ανιψιός της…

Tι να προσέξετε για ένα ασφαλές ταξίδι

Επειδή το καλοκαίρι παρατηρείται μεγαλύτερη κυκλοφορία αυτοκινήτων και οι μετακινήσεις μας είναι πιο συχνές, και μάλιστα πολλές φορές με όλη την οικογένεια, απαιτείται ιδι-

αίτερη προσοχή κατά την οδήγηση. Κατά τις μετακινήσεις μας λοι-πόν με αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα στη διάρκεια των καλοκαιρινών μας διακοπών σύμφωνα με την αστυνομική διεύθυνση πρέπει για τη δική μας ασφάλεια, την ασφάλεια της οικογένειας μας και την ασφάλεια των συμπολιτών μας, να θυμόμαστε ότι οδηγώ με ασφά-λεια σημαίνει πως πριν την αναχώρηση μας για τις καλοκαιρινές μας διακοπές, είναι απαραίτητο να κάνουμε έναν πλήρη έλεγχο στο όχημα μας. Αυτός ο έλεγχος θα πρέπει να περιλαμβάνει από φρένα και ελαστικά μέχρι κουτί πρώτων βοηθειών και κλιματισμό. Όλοι οι επιβαίνοντες στο αυτοκίνητο θα πρέπει να φορούν πάντα τη ζώνη ασφαλείας. Αυτή δεν είναι διακοσμητικό «αξεσουάρ», αλλά «ασφά-λεια ζωής» Τα μικρά παιδιά θα πρέπει να προστατεύοντα από το ει-δικό κάθισμά τους. Ακόμη δεν πίνουμε όταν πρόκειται να οδηγήσου-με και δεν οδηγούμε όταν είμαστε κουρασμένοι και δεν μιλάμε στο κινητό όταν οδηγούμε. Πρέπει κατά την οδήγησή μας να δείχνουμε ιδιαίτερη προσοχή στις στροφές, κατοικημένες περιοχές και δρόμους χωρίς μπαριέρα ή στηθαίο. Δεν ρισκάρουμε τις ζωές μας και τις ζωές των άλλων κάνοντας παραβάσεις και κρατάμε χαμηλές ταχύτητες. Τα όρια ταχύτητος, οι πινακίδες με οδηγίες και τα φανάρια βρίσκονται εκεί για να μας προστατεύουν εφόσον τα σεβόμαστε. Για τους μοτοσι-κλετιστές, ισχύουν περίπου τα ίδια, πρέπει όμως να ξέρουμε ότι χωρίς το σωστό κράνος και το προστατευτικό ντύσιμο είμαστε εκτεθειμένοι ανά πάσα στιγμή σε κίνδυνο. Τα δίκυκλα δικαιούνται όπως όλα τα τρο-χοφόρα, τη δική τους θέση στους δρόμους. l

Η ομιλία και γενικότερα η επικοινωνία αποτελεί μέρος των διαπροσωπικών σχέσεων του ατόμου με το περιβάλλον του. Η επικοινωνία μέσω της ομιλίας είναι ένα κατεξοχήν ανθρώπινο χα-ρακτηριστικό. Αν και κάθε παιδί ανα-πτύσσεται με τους δικούς του ρυθμούς υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα χρο-νικά όρια σε αυτή τη διαδικασία ανά-πτυξης της ομιλίας καθορίζοντας και την εξέλιξή της.

Το παιδί σας μιλάει. Το ακούτε;

28

περί λόγουγράφει η λογοθεραπεύτρια Ελένη Φιλίδη

0-6 μηνών:Το παιδί μπορεί να παράγει ήχους ευχαρίστησης και να αντιδρά γυρίζοντας το κεφάλι του. Ανάλογα με τις ανάγκες του χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα, αναγνωρίζει φωνές και γελάει όταν του μιλάνε, μιμείται ήχους, χρησιμοποιεί χειρονομίες για να υποδείξει αυτό που θέλει και η φωνή του παρουσιάζει ποικιλία στην ηχηρότητα και τον τόνο.

7-12 μηνών:Καταλαβαίνει το όχι και το ναι, ανταποκρίνεται στο όνομά του, κα-ταλαβαίνει τις απλές εντολές και μιμείται περισσότερους ήχους. Την εμφάνισή τους κάνουν και οι πρώτες λέξεις (κυρίως ουσιαστικά) κα-θώς και το βάβισμα (μαμαμαμα) με έντονα στοιχεία προσωδίας και επιτονισμού.

13-18 μηνών:Η ομιλία του είναι σχεδόν ακατάληπτη, παράγει κάποια σύμφωνα, αρχίζει να έχει πιο εκφραστικό λεξιλόγιο με 3-25 λέξεις ή και περισ-σότερες χρησιμοποιώντας παράλληλα χειρονομίες. Επίσης μπορεί να ακολουθήσει απλές εντολές.

19-24 μηνών:Σε αυτή τη φάση η ομιλία του γίνεται κατανοητή και αρχίζει να μοιάζει σταδιακά με την ομιλία των ενηλίκων, με εκφραστικό λεξι-λόγιο 50-100 λέξεις ή και περισσότερες, προτάσεις με ουσιαστικά και ρήματα και προσωπικές αντωνυμίες (εγώ, εσύ, αυτός). Μπορεί να απαντά στην ερώτηση <<τι είναι αυτό;>>, να ονομάζει πέντε μέρη του σώματος και κάποια οικεία αντικείμενα, καθώς και να ακούει ιστορίες. Οι εντολές αν και πιο σύνθετες (από 2 μέρη) μπο-ρούν να ακολουθηθούν.

2-3 ετών: Η ομιλία του είναι περισσότερο κατανοητή από τους ξένους. Χρη-σιμοποιεί προτάσεις με 3-4 λέξεις, κάνει και απαντά σε απλές ερω-τήσεις , αντιλαμβάνεται 500-900 λέξεις, έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50-250 λέξεις ή περισσότερες, κάνει γραμματικά και συντακτικά λάθη, παραλείπει ή αντικαθιστά κάποια φωνήματα και μιλάει δυ-νατά. Μπορεί να κατανοεί τις έννοιες ‘όλα’ και ‘πολλά’, να ζητά τα αντικείμενα με το όνομα τους, να προσδιορίζει διάφορα μέρη του σώματος, να εκφράζει την ανάγκη του να πάει τουαλέτα και τέλος ακούει ιστορίες και τραγούδια.

3-4 χρονών:Χρησιμοποιεί προτάσεις με 4-6 λέξεις, καταλαβαίνει 1200 – 2000 λέξεις και έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 800 -1500 λέξεις. Τα συντα-κτικά και γραμματικά λάθη βελτιώνονται, χρησιμοποιεί σωστά τον πληθυντικό αριθμό, αντωνυμίες και χρόνους ρημάτων, αντιλαμβά-νεται τις έννοιες παρελθόν και μέλλον,αντίθετες έννοιες (μικρό-μεγάλο) και συμμετέχει σε συζητήσεις εκφράζοντας και συναισθή-ματα. Οι εντολές που ακολουθεί είναι πιο σύνθετες (2-3 μέρη).

4-5 χρονών:Καταλαβαίνει πάνω από 2800 λέξεις, έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 900 – 2000 λέξεις και χρησιμοποιεί σύνθετες προτάσεις 4 -8 λέ-ξεις κάνοντας σωστή χρήση της γραμματικής. Καταλαβαίνει τους

αριθμούς μέχρι το 3 και έννοιες του χώρου, αναγνωρίζει μέχρι 3 βασικά χρώματα. Πλέον ακούει μια ιστορία, την αναμεταδίδει και απαντά σε ερωτήσεις καθώς επίσης μπορεί να περιγράψει την μέρα του στο σχολείο.

Παρ’ ότι το κάθε παιδί έχει τον δικό του ρυθμό ανάπτυξης, δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε στο ότι το παιδί μας είναι μικρό και θα μιλήσει αργότερα. Αν υπάρχει υποψία για κάποια διαταραχή στην επικοινωνία και τον λόγο του θα ήταν πολύ χρήσιμο να λά-βει μια λογοθεραπευτική αξιολόγηση για να διαπιστωθούν τυχόν διαταραχές. Η έγκαιρη παρέμβαση θα βοηθήσει το παιδί να απο-φύγει τις δευτερογενείς συνέπειες, όπως χαμηλή αυτοεκτίμηση, μειωμένη κοινωνική δραστηριότητα και φόβο για επικοινωνία και έκφραση. l

30

πολη...τισμός

Τριήμερο φεστιβάλ τέχνης θα πραγματοποιηθεί στις 30 και 31 Αυγούστου και στη 1 Σεπτεμβρίου στην Πρέβεζα, στο πλαίσιο του προγράμμα-τος «I MAKE» της κοινοτι-κής πρωτοβουλίας «Interreg Ελλάδα - Ιταλία 2007 - 2013». Το φεστιβάλ αποτε-λεί την κορύφωση μιας σει-ράς δραστηριοτήτων που με τη συμμετοχή των νέων της Πρέβεζας θα προβάλουν την πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής. Οι δραστηριότη-τες αφορούν μουσική, χορό, φωτογραφία, γκράφιτι.

Φεστιβάλ Τέχνης στην Πρέβεζα στα τέλη Αυγούστουμε τον Μπάμπη Στόκα και Κομέντια Ντελ Άρτε

Το φεστιβάλ θα υποδεχτεί το κοινό την Παρασκευή 30 Αυγούστου με προβολή video και ζωντανή μουσι-

κή από τους μαθητές του σεμιναρίου πρωτό-τυπης μουσικής σύνθεσης και ντοκιμαντέρ. Θα ακολουθήσει χορευτική παράσταση από τους μαθητές του σεμιναρίου χορού, ενώ η πρώτη μέρα του φεστιβάλ θα ολοκληρωθεί με τη μεγάλη συναυλία του γνωστού καλ-λιτέχνη Μπάμπη Στόκα. Η είσοδος για το κοινό θα είναι δωρεάν καθ’ όλη τη διάρκεια του φεστιβάλ. Παράλληλα θα διεξάγεται η έκθεση φωτογραφίας, ενώ θα πραγματοποι-ηθεί επίδειξη γκράφιτι από επαγγελματίες του είδους οι οποίοι θα απεικονίσουν με τον δικό τους εναλλακτικό τρόπο τον πολιτισμό της περιοχής. Συνέχεια στο φεστιβάλ το Σάββατο 31 Αυγούστου με τη μοναδική και σπάνια για την Ελλάδα παρουσίαση αυτο-σχεδιαστικής κωμωδίας κομέντια ντελ άρτε (Commedia dell‘ arte) από τους ιταλούς εταίρους. Θα ακολουθήσει Dj set αλλά και Show Tango και Latin από το βραβευμένο χορευτικό σχήμα Ritmo Nuevo και συναυλία με τη συμμετοχή τοπικών μουσικών συγκρο-τημάτων, εμώ σε εξέλιξη θα βρίσκεται και η έκθεση φωτογραφίας. Το φεστιβάλ θα ολο-κληρωθεί την Κυριακή 1 Σεπτεμβρίου, οπότε και θα συνεχιστούν οι μουσικές εκδηλώσεις και η έκθεση φωτογραφίας.

Το πρόγραμμα των πολιτιστικών εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθούν το φετινό Καλοκαίρι στην Πρέβεζα, παρουσίασε σε συνέντευξη τύπου που παρέθεσε ο εντε-

ταλμένος σύμβουλος για θέματα πολιτισμού κ. Κοσμάς Κορωναί-ος. «Όπως πέρυσι έτσι και φέτος προσπαθήσαμε να καταρτίσου-με ένα ενδιαφέρον πρόγραμμα το οποίο πιστεύω ότι ικανοποιεί όλα τα γούστα στο μέτρο του δυνατού και σε αυτό που μπορούμε να κάνουμε» τόνισε μεταξύ άλλων ο κ. Κορωναίος. Ουσιαστικά το Preveza Festival 2013 ξεκίνησε στα μέσα Ιουνίου και θα ολο-κληρωθεί το Σάββατο 31 Αυγούστου με τη Γιορτή της Σαρδέλας. Αναλυτικά το πρόγραμμα για το υπόλοιπο διάστημα του καλο-καιριού:

Κυριακή 4 Αυγούστου, Δημοτικό ΚηποθέατροΠαιδική Θεατρική Παράσταση«Το Παραμύθι του ΜΕΓΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ»Από τις Μαγικές ΣβούρεςΚείμενο και Σκηνοθεσία: Δημήτρη Αδάμη

Δευτέρα 5 Αυγούστου, Δημοτικό ΚηποθέατροΘεατρική Παράσταση «ΚΟΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ»Του Νικολάι ΓκόγκολΠαίζουν οι ηθοποιοί Λυδία Κονιόρδου, Ελένη Κοκκίδου, Μαρία Κατσαν-δρή, Ελένη Ουζουνίδου, Τάνια Παλαιολόγου Από το ΘΕΑΤΡΟ ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Κυριακή 4 Αυγούστου και Δευτέρα 5 Αυγούστου (Αμφιθέατρο Λούρου)-(Πλατεία Καναλίου)Θεατρική Παράσταση «ΧΕΝΣΕΛ ΚΑΙ ΓΚΡΕΤΕΛ» των αδελφών Γκριμ

Τρίτη 6 Αυγούστου, Δημοτικό ΚηποθέατροΣυναυλία «MUSIC DIAMONDS” summer editionΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΙΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΥΡΙΕΣ ΤΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ

Τετάρτη 7 Αυγούστου, Δημοτικό ΚηποθέατροΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ «ΠΟΙΟΣ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ...»Μια μουσική παράσταση...Η ζωή και το έργο του κορυφαίου Έλληνα δημιουργού, στο καλλιτεχνικό γεγονός της χρονιάς.Μουσική ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣΣενάριο-Σκηνοθεσία ΘΕΜΗΣ ΜΟΥΜΟΥΛΙΔΗΣΣκηνικό ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΤΣΑΣΠαίζουν: ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΒΑΛΤΙΝΟΣ, ΦΙΛΑΡΕΤΗ ΚΟΜΝΗΝΟΥ, ΑΛΕΞΑΝ-ΔΡΑ ΣΑΚΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ, ΑΡΗΣ ΛΕΜΠΕΣΟΠΟΥΛΟΣ, ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΜΟΥΤΑΦΗ,Τραγουδούν: ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΚΕΔΟΝΑΣ, ΓΙΩΤΑ ΝΕΓΚΑ, ΚΩΣΤΑΣ ΘΩΜΑΙ-ΔΗΣ, ANNA ΛΙΝΑΡΔΟΥ

8 Αυγούστου, Δημοτικό Κηποθέατρο, Παράσταση Καραγκιόζη

Σάββατο 10 Αυγούστου, Δημοτικό ΚηποθέατροΘεατρική παράσταση « ΒΑΚΧΕΣ» Του ΕυριπίδηΣκηνοθεσία Δημήτρης ΛιγνάδηςΣάκης Ρουβάς-Ρούλα Πατεράκη – Δημήτρης Λιγνάδης

Σάββατο 10 Αυγούστου, Ωρωπός Γιορτή Κρασιού

Δευτέρα 12 Αυγούστου, Δημοτικό ΚηποθέατροΠαιδική θεατρική Παράσταση«ΑΙΣΩΠΟΣ ΚΑΤΙ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΜΑΣ ΠΕΙ……»Της Κάρμεν Ρουγγέρη

Πέμπτη 15 Αυγούστου, ΣτεφάνηΕτήσιο Πανηγύρι

Δευτέρα 19 Αυγούστου, Δημοτικό Κηποθέατρο«Συναυλία του ΜΑΡΙΟΥ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗ»

Σάββατο 21 Αυγούστου, Δημοτικό ΚηποθέατροΘεατρική Παράσταση « ΕΛΕΝΗ» Του ΕυριπίδηΣτο έργο πρωταγωνιστούν: Πέμη Ζούνη – Αντώνης Καφετζόπουλος Σκη-νοθεσία: Βασίλης Νικολαϊδης

Παρασκευή 23 Αυγούστου, Δημοτικό ΚηποθέατροΠαιδική μουσική παράσταση «ένα σπίτι παραμύθια»της Λίνας Νικολακοπούλου και του Σταμάτη Κραουνάκη.

Τρίτη 27 Αυγούστου, Δημοτικό ΚηποθέατροΘεατρική Παράσταση « Το αμάρτημα της μητρός μου»από ΔΗΠΕΘΕ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Τετάρτη 28 Αυγούστου, Δημοτικό ΚηποθέατροΠαιδική Θεατρική Παράσταση« Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΙΣΙΩΝ «από την Παιδική σκηνή «ΗΛΙΑΧΤΙΔΑ»

Σάββατο 31 Αυγούστου, Γιορτή Σαρδέλας

Παράλληλες εκδηλώσεις

Παρασκευή 2 Αυγούστου, Δημοτικό ΚηποθέατροΘεατρική Παράσταση - «Το Τίμημα» (...ανάθεμα τα τάλαρα...)Θεατρική Σκηνή Πρέβεζας

Σάββατο 3 Αυγούστου, Κάστρο ΠαντοκράτοραΣυναυλία - ROCK FESTIVAL

Τρίτη 13 Αυγούστου, Δημοτικό ΚηποθέατροΘεατρική Παράσταση από την Ομάδα «Θεατρική Πορεία»Κοινωνικό Ιατρείο Πρέβεζας

Παρασκευή 9 ΑυγούστουΠλατεία Ανδρούτσου «ΚΟΖΥΛΕΙΑ»Μουσικοχορευτική ΕκδήλωσηΜορφωτικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Μικρασιατών και Ποντίων Ν. Πρέβεζας

Σάββατο 10 Αυγούστου - Κυριακή 18 ΑυγούστουΣτην αίθουσα Δαρδανελίων 3 έναντι ταβέρνας «ΨΑΘΑ» Ζωγραφική IPAD από τον Κων/νο Καλέντζη

Τετάρτη 14 Αυγούστου - Κυριακή 25 ΑυγούστουΟΙΚΙΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ Έκθεση ζωγραφικής από τον Δημήτριο Μπέκα

Σάββατο 14 Σεπτεμβρίου - Κυριακή 22 ΣεπτεμβρίουΟΙΚΙΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ Έκθεση ζωγραφικής από τον Κων/νο Θεοχαρόπουλο ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: ΤΗΛ. 2682 0 25325 & 2682 0 25503

31

Καλοκαίρι στην Πρέβεζα για όλα τα γούστα

πολη...τισμός

32

Η εβραϊκή Συναγωγή στο Κάστρο

ταξίδι στο χρόνο

Στα Γιάννινα συναντήθηκαν τρείς θρη-σκείες, που πορεύτηκαν παράλληλα επί αιώνες στη ζωή της πόλης. Τρείς ήταν και οι κοινότητες που ρίζωσαν και έζησαν σε αυτήν: η Χριστιανική κοινότητα, που ήταν πάντοτε η πολυπληθέστερη, η Μουσουλ-μανική, που δημιουργήθηκε μετά την εί-σοδο των Τούρκων στην πόλη το 1430 και η Εβραϊκή, πολυάριθμη άλλοτε, που έζησε αθόρυβα και αρμονικά με τη Χριστιανική ιδίως κοινότητα.

Τα Γιάννινα, όπως και η Χαλκίδα, έχουν πα-ραδόσεις όσον αφορά την καταγωγή της Εβραϊκής κοινότητας. Σύμφωνα με μια

από αυτές ο Μέγας Αλέξανδρος έφερε Εβραίους από την Παλαιστίνη, για να εγκατασταθούν στην πόλη. Μια άλλη παράδοση υποστηρίζει ότι η κοι-νότητα ιδρύθηκε από Εβραίους που είχαν συλλη-φθεί από τους Ρωμαίους μετά την καταστροφή του Δεύτερου Ναού της Ιερουσαλήμ το 71 μ.Χ. και μεταφέρονταν στη Ρώμη. Στη διαδρομή τα πλοία που τους μετέφεραν προσάραξαν κοντά στην Πάργα και οι ναυαγοί Εβραίοι κατέληξαν στα Γιάννινα, οπού δημιούργησαν κοινότητα.

Κατά τη Βυζαντινή περίοδο δεν ακούστηκαν πολλά για τους Εβραίους των Ιωαννίνων, ενώ κατά την τουρκοκρατία η κοινότητα μεγάλωσε σημαντικά, ήταν Romaniot (ελληνόφωνοι ρωμιοί εβραίοι) και μιλούσε μια πολύ παλιά ελληνική διάλεκτο. Στην εποχή του Αλή Πασά (αρχές του 19ου αιώνα) η κοινότητα ανέπτυξε σημαντικές εμπορικές δραστηριότητες και είχε στενούς δε-σμούς με την Καστοριά, την Κωνσταντινούπολη, την Άρτα και την Κέρκυρα. Στα τέλη του 19ου αι-ώνα με συνολικό πληθυσμό των Ιωαννίνων γύρω στις 20.000, Εβραίοι ήταν περίπου 3.500.

Την περίοδο αυτή ήκμασε και η περιώνυμη και περίφημη Εβραϊκή σχολή των Ιωαννίνων “Alliance Insraelite” που ανέδειξε σπουδαίες προσωπικότητες, όπως τον περίφημο Γιοσέφ Ελιγιά που ήταν από τους μεγαλύτερους ελλη-νοεβραίους ποιητές. Το κτίριο της σχολής κα-τεδαφίστηκε τα 1964. Σήμερα η κοινότητα των Ιωαννίνων αριθμεί λίγες μόνο δεκάδες μέλη και δεν υπάρχει Ραβίνος. Η εξόντωση του Εβραϊκού πληθυσμού κατά το μεγάλο πόλεμο ήταν σχεδόν καθολική.

Η Εβραϊκή Συναγωγή που βρίσκεται στο κά-στρο, δίπλα στα τείχη κτίστηκε το 1826, χωρίς να είναι η αρχαιότερη της πόλης. Η ερευνήτρια Ελένη Κουρμαντζή καταγράφει άλλες δύο Συ-ναγωγές στην πόλη μια που κατά την παράδοση κτίστηκε τον όγδοο αιώνα (!) και άλλη που κτί-στηκε πιθανόν το 1540 και βρισκόταν στην οδό Γιοσεφ Ελιγιά αλλά καταστράφηκε στην κατοχή.

Η Γιαννιώτικη Συναγωγή (Καλ Καδάς Πα-σαν) όπως άλλωστε οι περισσότερες περιβάλλε-ται από αυλή. Οι άνδρες εισέρχονται στον κυρί-ως χώρο λειτουργίας από αυτή, ενώ οι γυναίκες ανεβαίνουν από ξεχωριστή σκάλα στο γυναικω-νίτη, του οποίου μάλιστα τα ανοίγματα προς το εσωτερικό είναι καλυμμένα με ξύλινα καφασω-τά, όπως στις συναγωγές της Κομοτηνής και των Τρικάλων. Η κάτοψη της είναι διαμορφωμένη σε βαθμό “βασιλικής” και ο κύριος άξονάς της περνάει κατά πλάτος του κτιρίου, ενώ σειρές από κολόνες χωρίζουν τον εσωτερικό χώρο σε επιμέρους τμήματα. Στον εσωτερικό χώρο οι δυο πόλοι είναι το βήμα, απ’ όπου ο Ραβίνος ηγείτο της λειτουργίας και η κιβωτός απέναντι του, που περιέχει τα λειτουργικά βιβλία.

Το ότι το κτίριο της συναγωγής σώθηκε οφεί-λεται στο γεγονός ότι η Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη μετέφερε εκεί τα βιβλία της, όταν κατέλαβαν το κτίριο της οι Γερμανοί. Η μεταφορά έγινε με πρωτοβουλία του δημάρχου Βλαχλείδη τον οποίο η Εβραϊκή κοινότητα ανακήρυξε ευεργέτη της. l

33

*Το 1996 ο Δήμος Ιωαννίτων τιμώντας τη μνήμη των αδικοχαμένων αυτών θυ-μάτων ανέγειρε στη περιοχή του μόλου της πόλης, σε μια συνοικία που άλλοτε κυριαρχούσε το Εβραϊκό στοιχείο, ένα εξαίρετο μνημείο έργο του Ηπειρώτη γλύπτη Γιώργου Χουλιαρά.

Η Εβραϊκή Συναγωγή που βρίσκεται στο κά-στρο, δίπλα στα τείχη κτίστηκε το 1826, χω-ρίς να είναι η αρχαιό-τερη της πόλης. Το ότι το κτίριο της συναγω-γής σώθηκε οφείλεται στο γεγονός ότι η Ζω-σιμαία Βιβλιοθήκη με-τέφερε εκεί τα βιβλία της, όταν κατέλαβαν το κτίριο της οι Γερμα-νοί. Η μεταφορά έγινε με πρωτοβουλία του δημάρχου Βλαχλείδη τον οποίο η Εβραϊκή κοινότητα ανακήρυξε ευεργέτη της.

34

επίκαιρα

Η θάλασσα «ψήνει» το δέρμα και το κάνει ανθε-κτικό.

ΜΥΘΟΣ. Δεν έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά πως αν βάλουμε το δέρμα σε νερό με αλάτι θα γίνει ανθεκτικό.

Το αλάτι κάνει καλό στο δέρμα και δεν πρέπει να ξεβγαζόμαστε μόλις βγούμε από τη θάλασσα.

ΜΥΘΟΣ. Πρέπει να ξεβγαζόμαστε, διότι το αλάτι κάνει τραχεία την επιφάνεια του δέρματος και με την τριβή στα ρούχα θα μπο-ρούσε να προκαλέσει ερεθισμό στο δέρμα ή και επιδείνωση κά-ποιας δερματοπάθειας.

Το ιώδιο της θάλασσας κάνει καλό στο δέρμα.

ΜΥΘΟΣ. Η ποσότητά του στη θάλασσα είναι πολύ μικρή και δεν απορροφάται καν από το δέρμα.

Δεν πρέπει να καθόμαστε στην άμμο γιατί θα κολλήσουμε μύκητες.

ΑΛΗΘΕΙΑ. Από την άμμο, όμως, κινδυνεύουμε να κολλήσουμε και διάφορα βακτήρια και μικρόβια.

Δεν πρέπει να καθόμαστε με βρεγμένο μαγιό στην άμμο.

ΑΛΗΘΕΙΑ. Η υγρασία ευνοεί τη μετάδοση μυκήτων και βακτηρί-ων, ενώ το νοτισμένο δέρμα είναι ευάλωτο στις λοιμώξεις.

Δεν πρέπει να περπατάμε ξυπόλητοι στην άμμο ή γύρω από την πισίνα.

ΑΛΗΘΕΙΑ. Για την πισίνα διότι υπάρχει κίνδυνος μυκητίασης ή «μυρμηγκιάς» στα πόδια, αλλά όχι και τόσο για την άμμο (εκτός πια κι αν υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού ή αντένδειξη, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης).

Το νερό στις πισίνες είναι μολυσμένο.

ΜΥΘΟΣ, εφόσον το νερό της πισίνας χλωριώνεται σωστά ή χρη-σιμοποιούνται μέθοδοι απολύμανσης όπως το όζον και εφόσον γίνεται σωστή συντήρηση.

Το κοκκίνισμα είναι απαραίτητο για να μαυρίσει το δέρμα.

ΜΥΘΟΣ. Το κοκκίνισμα αποτελεί την πρώτη συνέπεια από την υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου και όχι προϋπόθεση για να μαυρίσει κανείς.

Το μαύρισμα αποτελεί ένδειξη υγείας.

ΜΥΘΟΣ. Μπορεί το μαύρισμα να κρύβει κάποιες ατέλειες (από τα σπυράκια της ακμής έως το πάχος), αλλά αποτελεί ένδειξη δερματικής βλάβης και όχι υγείας.

Το χλώριο της πισίνας χαλάει τα μαλλιά.

ΑΛΗΘΕΙΑ. Το χλώριο κάνει τα μαλλιά σκληρά, θαμπά και ξερά, γι’ αυτό και πρέπει να τα ξεβγάζουμε αμέσως μόλις βγούμε από την πισίνα.

Αλήθεις και Μύθοι:Το αλάτι της θάλασσας, η πισίνα και το μαύρισμα

...νέες κυκλοφορίες

«Ευγενικά τραγούδια» Λάκης Παπαδόπουλος

Λάκης Παπαδόπουλος και Μαρία Τσαρού-χα: «Ευγενικά Τραγούδια» - λυρικές μελω-δίες από τις δεκαετίες του ‘50 και του ‘60 στη τζαζ-ροκ φύση τους. ‘Ένας προσωπικός κώδικας έκφρασης που συνδυάζει αρμονι-κά το παλαιό με το σύγχρονο, το μοντέρνο με το διαχρονικό.

«Η αγάπη δυναμώνει» Μιχάλης Χατζηγιάννης

Ο πολυαναμενόμενος δίσκος του Μιχάλη Χατζηγιάννη σε νέο ανανεωμένο ύφος. Με την επί πολλούς μήνες Νο1 επιτυχία «Σε Έναν Τοίχο» με τον Μηδενιστή και τη νέα ομώνυμη επιτυχία «Η Αγάπη Δυναμώνει», η νέα δισκογραφική του δουλειά αναμένε-ται να έχει τεράστια επιτυχία.

«Τι ώρα θα βγούμε» Έλενα Παπαρίζου

Νέα ολοκληρωμένη δισκογραφική δουλειά «Τι ώρα θα βγούμε;» στη MINOS EMI. 15 τραγούδια με περισσότερες μπαλάντες αλλά και με έντονα dance κομμάτια… Δεν περιμένουμε τίποτα λιγότερο από την επί χρόνια αγαπημένη τραγουδίστρια!

«Summer Wine» Lana Del Rey

Κλασσικό και αγαπημένο το summer wine είναι το επίσημο τραγούδι του καλοκαι-ριού! Το απόλυτο pop είδωλο η Lana Del Rey διασκεύασε το κλασικό κομμάτι των Frank Sinatra / Lee Hazlewood από το 1967, «Summer Wine», μαζί με τον Barrie-James O’ Neill των Kassidy.

«Explosions around, the desert inside» Melentini

Η Μελεντίνη, ιδρυτικό μέλος και δημι-ουργός της μουσικής του ανεξάρτητου ηλεκτρονικού σχήματος sequence theory project ολοκληρώνει την πρώτη της προ-σωπική δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Explosions around, the desert inside» προχωρώντας στη μελοποίηση μιας δικής της συλλογής ποιημάτων, σε ένα δίσκο με έντονο θεατρικό ύφος.

«Graffiti on the Train»Stereophonics

Οι Ουαλοί alternative rock Stereophonics στο μουσικό προσκήνιο μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια απουσίας. Το εξαιρετικό γεμάτο συναισθήματα single «Graffiti On The Trains» υμνεί τον ξεχασμένο από τον γύρω κόσμο ρομαντισμό, ο οποίος γίνεται με τον καιρό όλο και πιο σκληρός, όλο και πιο αδιάφορος.

μουσική

35

technews

Το πρώτο ελληνικό παιδικό ραδιόφωνοΔιασκέδαση με παράλληλη μάθηση στα παιδιά με τη νέα εφαρμογή ifeelkid.gr για iPhone και iPad. Καθημερινό ωριαίο πρό-γραμμα με παιδική μουσική και παραμύθια για διασκέδαση, ψυχαγωγία ή νανούρισμα και παράλληλα διδασκαλία μέσω εκπαιδευτι-κών καρτών για παιδιά προσχολικής και πρώ-της σχολικής ηλικίας. Δωρεάν στο AppStore για iPhone και iPad.

Αισθητήρας καπνού στα κινητάΗ Apple πρωτοπορεί και πάλι με το SENSE+ στα κινητά τηλέφωνα. Με δυνατότητα ανίχνευσης του καπνού και της θερμότητας που πιθανότατα να περικλείει το χρή-στη η προσθήκη είναι σχεδιασμέ-νη για να αντιλαμβάνεται πιθανές πυρκαγιές και να χτυπάει σε περί-πτωση που υπάρχει κάποιος κίν-δυνος και πρέπει να ειδοποιήσει μέσω προεπιλεγμένων επαφών ή ακόμα και την πυροσβεστική.

Φακοί επαφής με τηλε-σκοπική όρασηΓια άτομα με προβλήματα όρασης δημιουργήθηκαν οι φακοί επαφής με τηλεσκοπική όραση από διεθνή επιστημονική ομάδα. Με πάχος μό-λις 1.7mm και σε συνδυασμό με ει-δικά γυαλιά παρέχουν δυνατότητα μεγέθυνσης των οπτικών λεπτομε-ρειών κατά 2.8 φορές και με δυνα-τότητα επιλογής ανάμεσα στην κα-νονική και την τηλεσκοπική όραση. Η συγκεκριμένη τεχνολογία έχει ως στόχο να βρει εφαρμογή και σε άλ-λες υπηρεσίες, όπως στο στρατό.

Καμπυλωτή τηλεόρασηΝέα δεδομένα στο χώρο των τηλεοράσε-ων από τη η Samsung με την νέα κυρτή κατασκευή όπου κάθε σημείο της οθόνης βρίσκεται σε ίση απόσταση από τον θεατή. Ως αποτέλεσμα η ευκρίνεια που προσφέρει είναι μοναδική. Η τελευταίας τεχνολογίας τηλεόραση είναι πάρα πολύ λεπτή και ήδη κυκλοφορεί στην κορεάτικη αγορά, ενώ πολύ σύντομα αναμένεται και στις υπόλοι-πες χώρες.

Η καινούρια επικοινωνία των νέων λέγεται SnapchatΦωτογραφίες οι οποίες αυτοκαταστρέφονται σε 10 δευτερόλεπτα! Νέα μόδα επικοι-νωνίας των εφήβων με όνομα Snapchat. Πρόκειται για εφαρμογή επικοινωνίας μέσω φωτογραφιών, το οποίο προστατεύει τα προσωπικά δεδομένα αφού καταστρέφει τις φωτογραφίες σχεδόν αμέσως και δεν αφήνει ίχνη, ενώ παράλληλα είναι διασκεδα-στικό και εύκολο. Το Snapchat, project δυο φοιτητών, έχει ήδη καταφέρει να κερδί-σει 60 εκατομμύρια δολάρια από χρηματοδοτήσεις!

36

37

fashion woman

1/ 2/

4/

5/

3/

Digital-animal prints

Η ολόσωμη εκδοχή κυριαρχεί φέ-τος στα prints εμπνευσμένα από το street wear style. Όσο για τις «λεοπαρδαλέ» εκτυπώσεις έρχο-νται δυναμικά στη μόδα για το φετινό καλοκαίρι. Μαγιό με βού-λες, χρώματα της ζέβρας και γε-ωμετρικά patterns είναι τα μαγιό που θα δείτε φέτος στην παραλία.

Pin-ups κορίτσια

Δυναμικό come back των vintage μαγιό με αναφορά στη δεκαετία του ’50. Χαρακτηριστικά τους τα ψηλόμεσα σλιπς με έντονα floral χρώματα. Κατάλληλα για γυναί-κες με μικρή κοιλίτσα που δεν θέ-λουν να την αναδεικνύουν.

Mix και Match

Συνεχίζουμε τη περσινή μόδα του Mix &Match και φέτος. Είναι ένας καλός τρόπος να συνδυάσεις τα κλασσικά με τα μοντέρνα. Μη φο-βηθείς να ταιριάξεις τα πάνω και τα κάτω από τα παλιό σου μαγιό που ίσως ποτέ να μην ξαναφορού-σες.

Criss cross straps ή ruffles

Η φετινή μόδα στα μαγιό επιτάσ-σει πολλά λουράκια και περίεργα δεσίματα κάνοντας τη γυναίκα πολύ sexy. Τα μαγιό με βολάν και κρόσσια είναι εξίσου ελκυστικά καθώς δημιουργούν μια παιχνιδιά-ρικη διάθεση με την κίνηση τους.

Αρχαιοελληνικό στυλ

Οι διασημότεροι οίκοι μόδας πο-ντάρουν στις θηλυκές ελληνικές καμπύλες και προτείνουν μπικίνι με πλούσιο ντραπέ, πλισέ και σού-ρες δημιουργώντας εικονικό όγκο εκεί ακριβώς που τον χρειάζεστε και κολακεύοντας τρομερά τη σι-λουέτα σας.Έντονα χρώματα όπως το πορτοκαλί και το μπορντό είναι ιδανικά για τη φετινή σεζόν, χωρίς όμως να αποκλείονται και τα ολό-λευκα μαγιό που παραπέμπουν σε αυτό το στυλ και αναδεικνύουν το ηλιοκαμένο δέρμα. Συμπληρώστε αυτό το στυλ με χρυσά αξεσουάρ που θα αποθεώσουν την καλοκαι-ρινή σας εμφάνιση και θα σας με-ταμορφώσουν σε Ελληνίδα θεά.

Γίνε η βασίλισσα της παραλίας!

38

fashion man10 μοιραία ατοπήματα για το αντρικό ντύσιμο

1/Παντελόνι

3 Απόφυγε τα σορτσάκια με τσέπες που θυμίζει πιο πολύ μαθητή δημοτικού και όχι ένα στυλάτο άντρα. Διάλεξε βερμού-δες μέχρι το γόνατο και όχι πιο κάτω που δεν θα σε κολακέψουν.

3 Το παντελόνι πρέπει να έχει καλή εφαρμογή στο σώμα σου και να μην σα-κουλιάζει. Μην επιλέγεις φαρδιά ρούχα αν δεν είσαι καλλιτέχνης της Hip Hop μουσικής. Δεν είναι ανάγκη ο καβάλος να φτάνει στα γόνατα αν δεν μπορείς να το υποστηρίξεις.

2/Τshirt - Πουκάμισο

3 Αν το στέρνο σου έχει τρίχες ΜΗΝ αφήνεις το πουκά-μισο ανοικτό μέχρι χαμηλά, παρά μόνο ένα κουμπί.

3 Μην επιλέγεις μπλουζάκια με στάμπες που το κάνουν να φαίνεται πανηγυριώτικο. Και επιτέλους ξέχνα τα αμάνικα - μόνο στο γυμναστήριο ή άντε για την παραλία.

3 Αν φορέσεις polo μπλουζάκι ή πουκάμισο ΜΗΝ κυ-κλοφορείς με τον γιακά σηκωμένο ωσάν προπέλα. Ο Κό-μης Δράκουλας και η μόδα του πρέπει να μείνουν στα Καρπάθια Όρη και φυσικά, μην γυρίζεις τα μανίκια στα κοντομάνικά σου δήθεν μου τάχα μου για να δείξεις τα μούσκουλα που «έχτισες» το χειμώνα στο γυμναστήριο. Όσο για το πουκάμισα διπλώστε τα μανίκια προσεκτικά. Σε κανέναν δεν αρέσει να μοιάζει με τον Βασίλη Αυλω-νίτη.

3 Η γραβάτα πρέπει να φτάνει μέχρι τη ζώνη αλλιώς μια κοντή γραβάτα αποτελεί σίγουρα ένα εισιτήριο για την τάξη του κιτσάτου.

3/Παπούτσια - Αξεσουάρ

3 Η παντοφλίτσα φοριέται μόνο στην παραλία, την πισίνα και… το σπίτι σου! Όχι άλλη παντόφλα μέσα στην πόλη!

3 ΜΗΝ φοράς κάλτσες με ανοικτά παπούτσια αν δεν θες να μοιάζεις με τουρίστα στο Μοναστηράκι. Μέγιστο σφάλμα η λευκή κάλτσα με μαύρο παπού-τσι, κινδυνεύεις ως και... να σε συλλάβουν.

3 Τσαντάκι και καλοκαίρι δεν ταιριάζουν, αλλά αν πρέπει να κουβαλάς τα προσωπικά σου αντικείμε-να επίλεξε ένα μικρού μεγέθους τσαντάκι. Ξέχνα την «μπανάνα»! και φυσικά το σακίδιο πλάτης.

3 Προσοχή σε καπέλο και γυαλιά ηλίου! Δεν είσαι ούτε ο μπαρμπα-Γιαννακάκης για να κυκλοφορείς με μεγάλο ψάθινο, ούτε VIP για να φοράς γυαλί που είναι πιο μεγάλο από το κούτελό σου! Τέλος προσοχή με τα κοσμήματα και ιδιαίτερα με το χρυ-σά που ταιριάζει καλύτερα σε γυναικείους λαιμούς παρά σε αντρικούς. Αρκέσου σε ένα καλό ρολόι.

39

Τα «μυστικά» του καλοκαιρινού μακιγιάζ!Το καλοκαίρι θέλει τη γυ-ναίκα ανάλαφρη, δροσε-ρή, ανανεωμένη, λαμπε-ρή. Με την έτσι κι αλλιώς ανεβασμένη διάθεση και ένα φυσικό μακιγιάζ ο στόχος αυτός δεν είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Ένα καλοκαιρινό μακι-γιάζ δεν χρειάζεται πολύ κόπο… μόνο έξυπνα tips.

Ακολουθήστε τα παρακάτω και εντυπωσιάστε τους γύρω σας:

Καλό καλοκαίρι, λοιπόν και καλή επιτυχία!

gΞεχνάτε τα έντονα κραγιόν, σκούρα eyeliner και το βαρύ make up.

gΠροτιμήστε τις κρέμες με χρώμα για το πρόσωπο, ώστε να φαίνεται πιο φυ-σικό το δέρμα σας.

gΑπλώστε στα μάγουλα ρουζ σε μπρονζέ αποχρώσεις για να αποκτήσε-τε μια υγιή και νεανική όψη.

gΣτα χείλη βάλτε ένα απαλό κραγιόν σε ροζ ή ουδέτερο χρώμα και περάστε ένα διάφανο lip - gloss για λάμψη.

gΑν δεν μπορείτε να αποχωριστείτε το χρώμα από τα χείλη σας χρησιμοποι-είστε μόνο gloss στο χρώμα που επιθυ-μείτε και όχι κραγιόν γιατί η ζέστη θα αλλοιώσει το προϊόν και το αποτέλεσμα δεν θα είναι καλό.

g Αν έχετε μαυρίσει αρκετά μπο-ρείτε να τολμήσετε κραγιόν σε πορ-τοκαλί ή κοραλλί τόνους.gΜάσκαρα σε μωβ, μπλε ή ακό-

μη και πράσινη απόχρωση θα απογειώσει το βλέμμα σας. Με το κατάλληλο μαύρισμα και κάποια από τα παραπάνω tips δεν θα περάσετε απαρατήρητες! l

beautyγράφει η αισθητικός Βίκυ Σκουτέρη

40

διατροφή

4242

γράφει η διαιτολόγος Μάρθα Κώστα

H διατροφή της yoga

SATTVIC ΤΡΟΦΗ: Ηρεμεί, προσφέρει διαύγεια και πνευματική εξέλιξη. Περιέχει κυρίως φρούτα, καρπούς, σπόρους, λαχανικά (με πράσινα φύλλα), προϊόντα ολι-κής αλέσεως, μέλι, νερό, βιολογικό γάλα. Γενικότερα, περιλαμβάνει φρέσκα βιολογικά προϊόντα και όχι κον-σερβοποιημένα και κατεψυγμένα προϊόντα.

RAZASIC ΤΡΟΦΗ: Τονώνει το σώμα αλλά ταυτόχρονα προκαλεί δραστηριότητα και υπερδιέγερση στο νου. Το razasic φαγητό περιέχει πικάντικα φαγητά, τονωτικά όπως καφές, τσάι, αυγά, σκόρδο, κρεμμύδι, κρέας, ψάρι, σοκολάτα και γενικότερα αποφεύγεται από τους yogis .

TAMASIC ΤΡΟΦΗ: Βαραίνει το σώμα και θολώνει το μυαλό. Το tamasic περιέχει αλκοόλ και μεγάλες ποσό-τητες φαγητού.

Τρόπος ΜαγειρέματοςΤο σωστό για τους yogis είναι να γεμίζει το μισό στομάχι με φαγητό, το ¼ με νερό και το υπόλοιπο να παραμένει άδειο. Επίσης, ο τρόπος με τον οποίο μαγειρεύεται το φαγητό μπορεί να αλλάξει τη φύση του. Οι καρποί γί-νονται sattvic όταν μαγειρευτούν, ενώ το μέλι γίνεται “δηλητηριώδες” όταν μαγειρεύεται. Επίσης, η φύση της τροφής μπορεί να αλλάξει αν αναμειγνύονται διάφορα είδη τροφών (π.χ. razasic με tamasic) ή με καρυκεύματα ή αν αποθηκεύονται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Πα-ραδείγματος χάρη, οι σπόροι πρέπει να ωριμάζουν ενώ τα φρούτα δεν πρέπει.

Σύμφωνα με τη φιλοσοφία της yoga, το φαγητό ταξινομείται ανάλογα με τις αντιδράσεις που προκαλεί στο σώμα και στο νου. Πιο συγκεκριμένα, το φα-γητό χωρίζεται στις εξής τρεις κατηγορίες: Sattvic (ηρεμία, γαλήνη) Razasic (δραστηριό-τητα) και Tamasic (σκοτάδι, αδράνεια).

«Τρώμε για να ζούμε» και όχι «Ζούμε για να τρώμε»Η ώρα στην οποία τρώμε και ο τρόπος με τον οποίο τρώμε είναι πολύ ση-μαντικά. Δεν πρέπει να τρώμε αργά το βράδυ (πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει ένα κενό τουλάχιστον 2 ωρών ή ακόμα καλύτερα 3-4 ωρών πριν από τον ύπνο). Το φαγητό πρέπει να είναι φρεσκομαγειρεμένο. Η διάθεση του ανθρώπου που μαγειρεύει επηρεάζει πάντα το γευστικό αποτέλεσμα. Το φαγητό πρέπει να είναι νόστιμο έτσι ώστε να το ευχαριστιόμαστε. Κά-ποιοι yogis προτιμούν να τρώνε φαγητό το οποίο είναι μαγειρεμένο από τους ίδιους ή από άλλους yogis.

Ναι στη χορτοφαγίαΓια τους yogis η χορτοφαγία είναι πολύ σημαντική. To κρέας και το ψάρι όχι μόνο κάνουν κακό στη yoga αλλά είναι ενάντια σε έναν από τους βασι-κούς κανόνες της yoga (yamas) που διέπουν τη φιλοσοφία της και αναφέ-ρονται στην έλλειψη της βίας. Παραδοσιακά, η διατροφή των yogis είναι λακτο-χορτοφαγική και αποφεύγονται τα αυγά και η ζωική σάρκα. Οι yogis πιστεύουν ότι την ώρα της σφαγής, ο φόβος του θανάτου διαπερνά τα κύτ-ταρα του ζώου. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι χορτοφάγοι είναι πιο υγιείς από τους κρεατοφάγους και ζουν πιο πολλά χρόνια. Τέλος, στις μέρες μας τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι εξίσου επικίνδυνα με το κρέας καθώς τα ζώα που μεγαλώνουν σε φάρμες ζουν σε πολύ κακές συνθήκες και παίρ-νουν αντιβιοτικά και ορμόνες προκειμένου να παράγουν περισσότερη πο-σότητα γάλατος, τα οποία περνάνε στο γάλα. Συνεπώς, σατβική διατροφή είναι μόνο αυτή η οποία δεν περιέχει καθόλου ζωικά προϊόντα. l

43

healthγράφει η E. Παππά

Μεγαλώνουμε μιμούμενοι. Μεγαλώνουμε «μαθαίνοντας», ότι η επικοινωνία είναι χειραγώγηση, επιβολή. Σκεφτείτε, όταν ήμαστε παιδιά: Οι γονείς εξηγούσαν τι ήθελαν να κάνουμε,

πώς ήθελαν να είμαστε και αν δεν συμφωνούσαμε, μας το επέβαλαν… υποσυνείδητα. Μιμούμενοι, λοιπόν, ακολουθούμε το ίδιο μοτίβο υπο-συνείδητα και πάλι, ως ενήλικες. Όταν ο άλλος δεν συμφωνεί, επιλέ-γουμε να αντιδράσουμε είτε στρέφοντας την επιθετικότητά μας προς τα έξω φωνάζοντας, είτε και προς τα μέσα αλλάζοντας συζήτηση, αρ-νούμενοι το βλέμμα, κρατώντας αρνητική στάση. Και αυτή η διαδικα-σία αυξάνει την απόσταση και μας μαζεύει, μας απομονώνει. Ας ξε-περάσουμε τις «προκάτ» αντιλήψεις που όλοι μας έχουμε! Σκεφτείτε πόσο διαφορετικά είναι τα τσόπστικς που χρησιμοποιούν οι Ασιάτες για το φαγητό τους από τα πιρούνια των Δυτικών. Είναι τόσο διαφο-ρετικά, αλλά επιτελούν την ίδια λειτουργία. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στους ανθρώπους καθώς μοιραζόμαστε μεν κοινές έννοιες αλλά διαμορφώνουμε διαφορετικές αντιλήψεις για όλα. Μερικές φορές και για γεγονότα που έχουμε ζήσει μαζί! Πώς είναι δυνατόν; Όλοι φέρου-με «προκάτ» αντιλήψεις και πεποιθήσεις για τη ζωή. Οργανώνουμε τη συγκεντρωμένη γνώση και διαμορφώνουμε απόψεις κερδίζοντας χρόνο: κάποια στιγμή μαθαίνουμε π.χ. τι είναι ένα ποδήλατο και πώς το χρησιμοποιούμε, οπότε κάθε φορά που το βλέπουμε λειτουργούμε αυτόματα. Έπειτα διαμορφώνουμε αντιλήψεις γύρω από αυτό, πώς είναι π.χ. ένα ωραίο ποδήλατο, πώς θα είμαστε ασφαλείς πάνω σε αυτό κλπ. Το ίδιο κάνουμε και με τις αφηρημένες έννοιες, όπως το τι είναι δίκαιο, αστείο, αγάπη, κλπ. Έτσι, επεξεργαζόμαστε τα γεγονότα που μας συμβαίνουν με διαφορετικό τρόπο ο καθένας μας και όσο κι αν θέλουμε να πιστεύουμε πως μοιραζόμαστε κοινές αντιλήψεις με τους άλλους, κάνουμε λάθος. Οι άνθρωποι που είναι σε σχέση συντρο-φική, φιλική ή και επαγγελματική, θέλουν να συμφωνούν σε όλα ή έτσι να δείχνουν. Πιστεύουμε ότι μια καλή σχέση σημαίνει «ταύτι-ση», όμως αυτό δεν ισχύει γιατί ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός στη διαφορετικότητά του! Αποτέλεσμα είναι ότι είτε ο ένας είτε ο άλλος είτε και οι δυο μαζί προσποιούνται κοινές αντιλήψεις από φόβο μην χαθούν. Και τελικά χάνονται όντες μαζί κάθε ημέρα γιατί δεν επικοι-νωνούν. Η ουσιαστική επικοινωνία βρίσκεται στη διαρκή ανακάλυψη της διαφορετικότητας… κι αυτό μπορεί να γίνει τόσο ωραίο και δημι-ουργικό, φτάνει να το «ξορκίσουμε»!

Αν το «ξορκίσουμε» θα έρθουμε σε ουσιαστική επι-κοινωνία. Επιλέγω να παραδέχομαι τις προ-κατασκευές μου και να ακούω τον άλλο. Ανακαλύπτω το βλέμμα του, τις αισθήσεις του, τον κόσμο του και επιδιώκω να τον καταλάβω. Εκφράζω τον εαυτό μου. Δεν τον επι-βάλλω. Παραδέχομαι πως τα δεδομένα τα δικά μου μπορούν να είναι διαφορετικά από του άλλου. Όχι ανώτερα, ούτε κατώτερα, διαφορε-τικά.

Και ύστερα;Και ύστερα επικοινωνώ. Ακούω, ρωτώ για ό,τι δεν καταλαβαίνω αντί να προσπαθώ να το μεταφράσω, προσπαθώ να μην επικρίνω και ανα-λαμβάνω την ευθύνη των επιλογών μου. Αυτό, όμως, είναι ένα παιχνί-δι του οποίου τους κανόνες πρέπει να ξέρουν καλά και οι δύο. Ας ξεκι-νήσουμε, όμως, από τον εαυτό μας. Μπορούμε, το θέλουμε όμως; l

Μπορούμε να επικοινωνήσουμε ουσιαστικά. Το θέλουμε όμως;

4444

αθλητικάγράφει ο Βαγγέλης Γυφτόπουλος

Οι ξένοι παίκτες που έκαναν τη διαφορά

Φέτος δύο ξένοι παίκτες του ΠΑΣ ήταν από τους κορυφαίους σε απόδοση παίκτες και αναφερόμαστε ασφαλώς στους Τόμας Ντε

Βινσέντι και Μπράνα Ίλιτς. Και μάλιστα μετά από πολλά χρόνια η τοπική ομάδα βρήκε καλούς ξένους παίκτες που έκαναν την διαφορά. Μικρομεσαίας κα-τηγορίας που απλά να βοηθούν βρήκε πολλούς κατά το παρελθόν, αλλά να κάνουν την διαφορά και να εί-ναι πρωτοκλασσάτοι παίκτες, είχε χρόνια να βρει και τους είχε φέτος. Με τη διαφορά ότι τελείωσε το συμ-βόλαιο του Τόμας Ντε Βινσέντι και πήγε στον Ολυμπι-ακό. Ο Ίλιτς όμως έμεινε γιατί έχει ένα ακόμα χρόνο συμβόλαιο. Πριν από μερικά χρόνια, πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση ερχόταν από το εξωτερικό και κυρί-ως από τη Λατινική Αμερική «καραβιές» ξένων παι-κτών. Τώρα που δεν υπάρχουν πολλά χρήματα οι ΠΑΕ στράφηκαν στην ελληνική αγορά για παίκτες νεαρής ηλικίας. Αλλά παλιά ξένος να είναι και ό,τι νάναι… Αυτή ήταν η φιλοσοφία πολλών ομάδων και πολλών προέδρων.

Ανεπανάληπτη η γενιά των Αργεντινών παικτών.

Αργότερα στέρεψαν οι φλέβες χρυσού από το εξωτερικό

*Τόμας ντε Βινσέντι

*Μπράνα Ίλιτς

Από τον ΠΑΣ πέρασαν καλοί αλλά και κακοί παίκτες. Επειδή όμως φέτος μας χάρισαν ωραίες στιγμές, τόσο οι Ντε Βινσέντι, Ίλιτς όσο και ο γκολκίπερ Φεγκρούς (έληξε το συμβόλαιο στα Γιάννινα και πήγε στη Λεμεσσό Κύπρου), ας θυμηθούμε κά-ποιους καλούς ξένους παίκτες που πέρασαν από τον ΠΑΣ και τους θυμούνται ακόμα οι Γιαννιώτες φίλαθλοι. Πρόπερσι δεν ήταν τυχαίο όνομα ο Μπακαγιόκο, αλλά για τα χρήματα που πήρε δεν είχε την ανάλογη προσφορά. Μεγάλη πάστα είχαν και τη σαιζόν 08-09 οι Λουτσιάνο Ντε Σόουζα και ο Ριμόλντι. Αν πάμε πιο πίσω παρά την παρέλαση ξένων παικτών δεν είχαμε κάποιον που να έριχνε τα… τσιμέντα στους «Ζωσιμάδες» όπως λέει ο Αλέφαντος. Επί εποχής Κολέμπα, ο Έλντερ είχε μια ση-μαντική ποιότητα σαν παίκτης, αλλά στον β’ γύρο είχε μηδαμι-νή προσφορά όπως και στα κρίσιμα παιχνίδια. Ο Φουτσίνι θα μπορούσε να αναδειχθεί σε μια σπουδαία μονάδα, αλλά έφυγε νωρίς. Πριν απ’ τον Κολέμπα, το 1998 ήρθε για ένα εξάμηνο ο Τζούρτζεβιτς από τον ΠΑΟΚ, πολύ καλός παίκτης αλλά πριν τον γνωρίσουμε έφυγε, αφού ήταν και στα τελειώματα της καριέρας. Φτάνουμε έτσι στα μέσα της δεκαετίας του ’90 που ξεχώρισαν οι Μουφ και Μιλόγεβιτς. Για την γενιά των Αργεντίνων άσσων της δεκαετίας του ’70 που θα κάνουμε ειδική αναφορά, είναι αυ-τονόητο ότι δεν είναι δυνατόν να συγκριθεί με τους μετέπειτα ξένους παίκτες που ήρθαν από το εξωτερικό. Εκείνη η χρυσή και μεγάλη πεντάδα (εξάδα ήταν μόνο μια χρονιά, όταν ήταν για ένα χρόνο και ο Παστερνάκης) ήταν, είναι και μπορεί να είναι και στο μέλλον μοναδική και ανεπανάληπτη.

Τι λένε οι μάνατζερΈχουμε ρωτήσει αρκετές φορές διάφορους μάνατζερ που

έφεραν ξένους παίκτες και δεν έπιασαν στον ΠΑΣ, τι ακριβώς συμβαίνει μ’ αυτές τις περιπτώσεις και οι περισσότεροι μας πα-ρέπεμψαν στους νόμους της αγοράς! Ό,τι δίνεις παίρνεις, θέτο-ντας στις εξαιρέσεις εκείνες τις περιπτώσεις που έρχονται ξένοι με άγνωστο όνομα και παίζουν καλή μπάλα. Αλλά οι περισσό-τεροι μας είπαν, ότι μια ομάδα Β’ Εθνικής που πρωταγωνιστεί ή μια μικρομεσαία ομάδα Α’ Εθνικής, για να πάρει έναν καλό ξένο, πρέπει να πληρώσει σημαντικά ποσά. Γιατί θα πάρει συ-γκεκριμένους παίκτες προερχόμενους από καλές ομάδες και με δεδομένη την δοκιμασμένη παρουσία τους στα πρωταθλήματα που αγωνίζονται.

Μοναδική η γενιά των Αργεντίνων

Αφού ανοίξαμε ένα τέτοιο θέμα σή-μερα θα κάνουμε και μια αναδρομή στο απώτερο παρελθόν, δηλαδή στις δεκαετίες ’70 και ’80 όπου θα δούμε ότι πλην των Αργεντίνων άσσων της δεκαετίας του εβδομήντα, από τους πολλούς ξένους που πέρασαν αργότε-ρα ξεχώρισαν μόνο ο τερματοφύλα-κας Ράντισιτς που αποκτήθηκε επί εποχής Γκμοχ, ο Μανέφσκι και στην συνέχεια η γενιά των με-γάλων ξένων έκλεισε με τους Μουφ και Μιλόγιεβιτς. Εξαιρού-με από τις αναφορές τους Βορειοηπειρώτες Τζουμπα και Μπε-λά, γιατί ανεξάρτητα αν ήρθαν από την Αλβανία που είναι ξένη χώρα, είναι Έλληνες.

«Μουφ, Μουφ, Μουφ…»

Το καλοκαίρι του 1993 προπονητής προσλήφθηκε ο Ντρά-γκαν Κοκότοβιτς που υπήρξε παλιότερα ποδοσφαιριστής του ΠΑΣ Γιάννινα. Μαζί του έφερε από την Σερβία τους Ζντένκο Μουφ και Βλάνταν Μιλόγιεβιτς που μπορεί να μη είχαν μεγά-λο όνομα όταν ήρθαν στην Ελλάδα, αλλά υπήρξαν σπουδαίοι ποδοσφαιριστές. Πολύ σύντομα έγιναν τα ινδάλματα χιλιάδων φιλάθλων και τράβηξαν στο γήπεδο πολύ κόσμο. Παρά τα δύ-σκολα χρόνια που περνούσε τότε η ομάδα και τα μεγάλα οικο-νομικά προβλήματα που είχε, λόγω του καλού ποδοσφαίρου που έπαιζε μαγνήτιζε το ενδιαφέρον του κόσμου και στα περισσό-τερα παιχνίδια το γήπεδο ήταν κατάμεστο από κόσμο. Οι ιαχές «Μουφ, Μουφ. Μουφ….» ακούγονταν σε κάθε γήπεδο και λόγω ότι ο Ζντένκο ήταν πανέξυπνος και σαν άνθρωπος, ήταν πά-ντα το αγαπημένο παιδί της εξέδρας. Και σήμερα αν γυρίσετε στους δρόμους της πόλης θα δείτε σε κάποιους τείχους να είναι γραμμένο το όνομα του Μουφ. Στην συνέχεια πήγαν Καλαμάτα «πακέτο» και από εκεί χώρισαν οι δρόμοι τους. Ο Μουφ στην Ελλάδα δεν είχε την ανάλογη καλή συνέχεια, αφού μετά την Κα-λαμάτα πήγε στον Πανελευσινιακό, ξαναήρθε στα Γιάννινα και έφυγε για το Μεξικό. Εκεί στην Γκουανταλαχάρα έκανε σπου-δαία καριέρα, αλλά την τρίτη φορά που επέστρεψε στα Γιάννι-να επί εποχής Κολέμπα το 2002 δεν έδειξε πολλά πράγματα. Ο Μιλόγιεβιτς είχε μεγαλύτερη διάρκεια από τον Μουφ. Πλην της Καλαμάτας έπαιξε πολλά χρόνια σε Παναθηναϊκό, Ηρακλή και Απόλλωνα. Ο Μιλόγιεβιτς έπαιξε μόνο ένα χρόνο στον ΠΑΣ.

Η επανάσταση από την Αργεντινή Την χρονιά 71-72 εμφανίζεται στο προσκήνιο ο Γκομέζ Ντε

Φαρία και αναλαμβάνει την τεχνική ηγεσία του ΠΑΣ. Πρόεδρος παρέμεινε ο Σάκης Τσουκανέλης. Ο Φαρία είναι ο άνθρωπος κλειδί που άνοιξε τις πόρτες στην αγορά παικτών της Λατινικής

Αμερικής, αφού έζησε σ’ αυτές τις χώρες και είχε τις ανάλογες προσβάσεις. Έτσι στα μέσα της σαιζόν ήρθαν οι Γκλασμά-νης, Παστερνάκης, που τότε έπαιζαν στην Βενεζουέλα και λίγο αργότερα ο Κοντογιωργάκης. Την επόμενη χρονιά το καρέ των Αργεντίνων συμπληρώθηκε με την έλευση και των υπολοίπων τριών παικτών Μοντέζ, Αλβαρέζ, Λίσα. Εί-ναι οι παίκτες που άλλαξαν μετά το 1972 ριζικά το σκηνικό και αποτέλεσαν τον κινητήριο μοχλό στην δημιουργία της

θρυλικής εποχής του «Αγιαξ της Ηπείρου». l

45

*Εδουάρδος Κοντογιωργάκης

4646

αυτοκίνητο

Νέα άδεια κυκλοφορίαςΣε περίπτωση που αλλάξει ο κάτοχος του

οχήματος ή μεταβληθεί κάποιο κύριο χαρακτη-ριστικό στοιχείο της άδεια κυκλοφορίας, χρει-άζεται έκδοση νέας άδειας. Σε αντίθετη περί-πτωση προβλέπεται φυλάκιση ενός έως τριών μηνών και πρόστιμο τουλάχιστον 200 ευρώ.

Κρίση και οδική ανασφάλεια

Super mini και ντιζελοκίνητα τα αυτοκίνητα που έχουν μεγαλύτερη ζήτηση.

Συνεχίστηκε το πρώτο πεντάμηνο του 2013 η πτώση της ελληνικής αγοράς αυτοκινήτου, αν και με

πιο συγκρατημένους ρυθμούς. Συγκεκρι-μένα, το διάστημα Ιανουαρίου - Μαΐου ταξινομήθηκαν συνολικά 24.718 επιβατικά αυτοκίνητα συγκριτικά με 26.904 το αντί-στοιχο πεντάμηνο του 2012, καταγράφο-ντας έτσι μείωση 8,1%. Σημειωτέον ότι η πτώση συμβαίνει ενώ βρίσκεται σε ισχύ το πρόγραμμα απόσυρσης παλαιών αυτοκινή-των. Ενδιαφέρον δεν παρουσιάζουν όμως μόνο τα ποσοτικά αλλά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της αγοράς, καθώς οι προ-τεραιότητες του μέσου έλληνα αγοραστή έχουν αλλάξει ριζικά. Έτσι σχεδόν τα δύο στα τρία καινούργια Ι.Χ. που είχαν πουλη-

θεί το πρώτο τρίμηνο του έτους ήταν ντιζε-λοκίνητα και χρειάστηκε να περάσουν επτά συνεχόμενοι μήνες για να πάρουν τον Μάιο - και πάλι οριακά κεφάλι - τα βενζινοκίνητα μοντέλα με μερίδιο αγοράς 50,6%. Περίπου το 70% των ταξινομήσεων αφορά μοντέλα με κινητήρες έως 1.400 κ.εκ., ενώ όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς - δεν «κουνιέται φύλλο» στα πάνω από 1.600 κ.εκ., ιδιαίτερα στις λιανικές πωλήσεις. Εν-νοείται ότι την τιμητική τους έχουν οι δύο μικρότερες κατηγορίες μοντέλων, μίνι και σούπερ μίνι. Σχεδόν οι μισές ταξινομήσεις καινούργιων Ι.Χ. αφορούν σούπερ μίνι μο-ντέλα, όπως το Ford Fiesta, το Opel Corsa ή το Nissan Micra. Γι’ αυτό και δεν ξενίζει το γεγονός ότι πρωταθλητής πωλήσεων το

πρώτο πεντάμηνο του έτους έχει αναδει-χθεί το Toyota Yaris που ανήκει στη συ-γκεκριμένη κατηγορία. Σύμφωνα με τους εμπόρους αυτοκινήτων, ο κόσμος εμφανί-ζεται κουμπωμένος και επηρεάζεται ακόμα και από έκτακτα γεγονότα τα οποία δεν έχουν άμεση σχέση με την Ελλάδα. Αναφέ-ρουν, για παράδειγμα, ότι όσο κυριαρχού-σε το θέμα της Κύπρου μειώθηκε ο αριθμός των ραντεβού για σέρβις στα συνεργεία έως 50%, δείγμα κακής ψυχολογίας και ανασφάλειας. Γενικότερα έχουν μειωθεί οι διελεύσεις για σέρβις στα εξουσιοδοτημένα συνεργεία καθώς οι πελάτες ψάχνουν για οικονομικότερες λύσεις, έστω και αμφίβο-λης ποιότητας. l

Οδηγώντας χωρίς δίπλωμαΌποιος συλλαμβάνεται να οδηγεί όχημα

ενώ του έχει αφαιρεθεί η άδεια οδήγησης, τότε - εκτός των άλλων ποινών - στερείται και του δικαιώματος επαναχορήγησης νέας άδειας οδή-γησης για τρία επιπλέον έτη.

Επηρεάζει η οικονομική ύφε-ση την οδική ασφάλεια και πως; Θα ακούσετε πολλούς

να καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ο περιορισμός των μετακινήσεων και το συντηρητικότερο - καθότι οικονομι-κότερο - στυλ οδήγησης λειτουργούν θετικά και συμβάλλουν σε μείωση των τροχαίων ατυχημάτων. Μάλλον πρό-κειται για μία επιφανειακή προσέγγιση του ζητήματος. Ας δούμε γιατί: Τα άδεια κρατικά ταμεία έχουν αφήσει στο έλεος του Θεού τη συντήρηση του οδικού δι-κτύου. Ακόμη και απολύτως αναγκαίες εργασίες πάνε για το (αόρατο) μέλλον! Ανά πάσα στιγμή κινδυνεύουμε εξαιτί-ας του φθαρμένου ασφαλτοτάπητα ή μιας μεγάλης λακκούβας. Το πρόβλημα συναντιέται παντού και στις πόλεις και στους εθνικούς δρόμους. Έπειτα μεγά-λο πρόβλημα παρουσιάζεται και με την τεχνική κατάσταση των αυτοκινήτων. Οι ιδιοκτήτες πολλών οχημάτων δεν έχουν

χρήματα για τα σέρβις.Έτσι βλέπουμε να μεγαλώνει με γε-

ωμετρική πρόοδο ο αριθμός των αυτο-κινήτων με φθαρμένα ελαστικά, χαλα-σμένα φώτα ή φρένα. Στους δρόμους κυκλοφορούν πλέον πολλά γηρασμένα σαραβαλάκια. Η οικονομική δυσπραγία και η χρηματοδότηση με το σταγονόμε-τρο έχει μετατρέψει πολλά (μικρά και μεγάλα) οχήματα σε κινητές βόμβες.

Η ανεργία, τα οικονομικά προβλή-ματα της καθημερινότητας, η ανασφά-λεια για το μέλλον αγχώνουν τον οδηγό, ο οποίος γίνεται επιθετικός.

Το σενάριο του επιθετικού οδηγού στο τιμόνι ενός κακοσυντηρημένου αυ-τοκινήτου με φθαρμένα ελαστικά και φρένα, που κινείται σε ένα ολισθηρό οδόστρωμα με χαλασμένα φανάρια δεν ανήκει στην επιστημονική φαντασία, αλλά εξαιτίας της κρίσης μπήκε για τα καλά πλέον στη ζωή μας.

Ας έχουμε λοιπόν το νου μας…

Κ.Ο.Κ

δρομολόγια ΚΤΕΛπου, πως και πότε θα ταξιδέψετε

με το ΚΤΕΛΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΑΘΗΝΑ ΑΘΗΝΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

07:15 06:30 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΟΧΙ ΚΥΡΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΑΡΓΙΕΣ

09:00 08:30

11:00 11:00

13:00 13:00

15:15 15:30

17:00 17:00

20:30 ΟΤΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΙΝΗΣΗ 21:30 ΟΤΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΙΝΗΣΗ

24:00 22:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΑΡΤΑ- ΑΓΡΙΝΙΟ – ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ – ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ – ΙΤΕΑ – ΛΙΒΑΔΕΙΑ - ΧΑΛΚΙΔΑ

ΧΑΛΚΙΔΑ – ΛΙΒΑΔΕΙΑ – ΙΤΕΑ – ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ – ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ – ΑΓΡΙΝΙΟ – ΑΡΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

καθημερινά 12:00 εκτός Σαββάτου καθημερινά 10:00 εκτός Σαββάτου

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–Δ. ΜΕΤΣΟΒΟΥ –ΤΡΙΚΑΛΑ – ΚΑΡΔΙΤΣΑ - ΛΑΜΙΑ-ΑΘΗΝΑ

ΑΘΗΝΑ – ΛΑΜΙΑ – ΚΑΡΔΙΤΣΑ – ΤΡΙΚΑΛΑ – Δ. ΜΕΤΣΟΒΟΥ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

καθημερινά 12:00 καθημερινά 10:00 εκτός Σαββάτου

καθημερινά 10:30 ΑΠΟ ΑΘΗΝΑ – Από Λαμία ώρα 13:15 , από Καρδίτσα ώρα 14:30

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΚΥΡΙΑΚΗ 13:45 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΚΥΡΙΑΚΗ 13:30 από Λαμία – 15:00 από Καρδίτσα

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΓΡΕΒΕΝΑ - ΚΟΖΑΝΗ ΚΟΖΑΝΗ – ΓΡΕΒΕΝΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

καθημερινά 10:30 – 14:45 καθημερινά 10:45 – 15:00

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Τα δρομολόγια ώρα 10:45 από Κοζάνη και 14:45 από Ιωάννινα θα εκτελούνται από λεωφορεία του ΚΤΕΛ Ν. Κοζάνης.

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΚΑΛΑΜΑΤΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Πέμπτη – Παρασκευή – Κυριακή – Δευτέρα 13:30

Πέμπτη – Παρασκευή – Κυριακή – Δευτέρα 13:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–Δ. ΑΝΘΟΧΩΡΙΟΥ - ΤΡΙΚΑΛΑ ΤΡΙΚΑΛΑ – Δ. ΑΝΘΟΧΩΡΙΟΥ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

08:45 - 14:45 08:30 – 15:00 Παρασκευή 15:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΚΑΣΤΟΡΙΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ 15:00 ΔΕΥΤΕΡΑ 10:00

ΤΕΤΑΡΤΗ 11:00 ΤΕΤΑΡΤΗ 14:30

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΚΥΡΙΑΚΗ 11:00 – 15:00 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ – ΚΥΡΙΑΚΗ 10:00 – 14:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΦΛΩΡΙΝΑ ΦΛΩΡΙΝΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 18:00 - ΚΥΡΙΑΚΗ 13:00 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14:00- ΚΥΡΙΑΚΗ 16:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΑΤΡΑ ΠΑΤΡΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

καθημερινά 09:30 – 14:30 Καθημερινά 09:00 – 14:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΒΟΛΟΣ ΒΟΛΟΣ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

καθημερινά 10:15 - 15:00 - 20:00ΤΟ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ ΩΡΑ 20:00 ΔΕΝ ΘΑ ΕΚΤΕΛΕΙΤΑΙ ΚΑΘΕ ΣΑΒΒΑΤΟ

καθημερινά 08:15 - 13:30– 17:30Από Λάρισα: 9:15- 14:30-18:30ΤΟ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ ΩΡΑ 17:30 ΔΕΝ ΘΑ ΕΚΤΕΛΕΙΤΑΙ ΚΑΘΕ ΣΑΒΒΑΤΟ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΓΡΙΝΙΟ ΑΓΡΙΝΙΟ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

07:00 06:15

12:30 10:30

15:30 15:00

19:00 19:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΓΡΙΝΙΟ ΑΓΡΙΝΙΟ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

07:00 06:15

12:30 10:30

15:30 15:00

19:00 19:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ –ΜΕΤΣΟΒΟ - ΓΡΕΒΕΝΑ – ΚΟΖΑΝΗ - ΒΕΡΟΙΑ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ – ΒΕΡΟΙΑ – ΚΟΖΑΝΗ - ΓΡΕΒΕΝΑ – ΜΕΤΣΟΒΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΕΚΤΟΣ ΣΑΒΒΑΤΟΥ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΕΚΤΟΣ ΣΑΒΒΑΤΟΥ

07:00 Αν υπάρχουν επιβάτες θα διέρχεται από Γρεβενά

08:00 από Γρεβενά

11:30 11:30

14:15 14:00

16:00 15:30

18:30Αν υπάρχουν επιβάτες θα διέρχεται από Γρεβενά

18:30από Γρεβενά

20:30 20:30

ΣΑΒΒΑΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ

07:00Αν υπάρχουν επιβάτες θα διέρχεται από Γρεβενά

08:00από Γρεβενά

11:30 11:30

14:15 14:00

16:00 15:30

20:30Αν υπάρχουν επιβάτες θα διέρχεται από Γρεβενά

20:30από Γρεβενά

Δ/ΝΣΗ: Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ 45 – ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΤΗΛ. ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ ΘΕΣΕΩΝ 26510 26286-25014

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

06:45 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 07:00 ΜΕΝΙΝΑ – ΝΕΟΧΩΡΙ - ΕΓΝΑΤΙΑ

10:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 08:30 Εγνατία- Παραμυθιά - Δουρούτη

12:30 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 10:00 Εγνατία- Δουρούτη

14:00 Εγνατία, Παραμυθιά 12:00 Εγνατία – Κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON - ΤΕΙ

15:00 Εγνατία 14:45 Εγνατία - ΤΕΙ

18:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 17:30 Εγνατία – Παραμυθιά - ΤΕΙ

20:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 20:15 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON - ΤΕΙ

ΣΑΒΒΑΤΟ ΚΑΙ ΚΥΡΙΑΚΗ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

09:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 09:00 μέσω Εγνατίας οδού- ΔΟΥΡΟΥΤΗ

12:30 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 12:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON - ΤΕΙ

15:00 Εγνατία, Παραμυθιά 14:45 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου

18:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 17:30 Εγνατία – Παραμυθιά - ΤΕΙ

20:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 20:15 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON - ΤΕΙ

20:00 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON 20:15 Εγνατία – κόμβος Νεοχωρίου – πρ. CYCLON - ΤΕΙ

48

49

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΡΤΑ ΑΡΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

πλην Σαββάτου – Κυριακής06:30– 08:30 – 11:00 – 13:00 – 14:30 – 16:30 – 18:30 – 20:00

πλην Σαββάτου – Κυριακής06:30 – 08:45– 11:00 – 13:00 – 14:30 – 16:15 – 18:15 – 20:15 Το δρομολόγιο 8:30 από Αρτα θα διέρχεται από ΤΕΙ - ΔΟΥΡΟΥΤΗ

Σάββατο – Κυριακή

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΡΤΑ ΑΡΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

07:30 – 10:00 – 12:30 – 14:30 – 18:30 – 20:00

07:30 – 10:00 – 12:00 – 14:00 – 18:15 – 20:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΡΕΒΕΖΑ ΠΡΕΒΕΖΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

πλην Σαββάτου – Κυριακής06.30 - 09.00 – 10.30 - 12.00 - 13.30 – 15.00 – 17.30 - 20.30Σάββατο – Κυριακή07.45 - 10.00 - 12.30 - 14.30 - 17.30 - 20.30

πλην Σαββάτου – Κυριακής06.00 - 07.30 - 09.15 – 11.30 - 13.30 - 16.30 - 18.00 – 20:00Σάββατο – Κυριακή07.30 - 10.00 - 12.00 - 14.45 - 18.00 – 20:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΕΡΑΣΣΕΑ Δευτέρα 06:00

ΚΕΡΑΣΣΕΑ - ΡΑΔΟΒ. – ΓΡΑΝΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ Δευτέρα 07:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΓΡΑΝΙΤΣΑ - ΚΕΡΑΣΣΕΑ Δευτέρα 14:15

ΚΕΡΑΣΣΕΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ (μεσω Τύριας) Δευτέρα ΑΜΕΣΩΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΣΕΝΙΚΟ Παρασκευή 06:00

ΣΕΝΙΚΟ – ΡΑΔΟΒΙΖΙ - ΓΡΑΝ. - ΙΩΑΝ Παρασκευή 07:15

ΙΩΑΝ. – ΓΡΑΝ. – ΡΑΔΟΒΙΖΙ – ΣΕΝΙΚΟ Παρασκευή 14:15

ΣΕΝΙΚΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ (μεσω Τύριας) Παρασκευή ΑΜΕΣΩΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΓΚΡΙΜΠΟΒΟ Τετάρτη 06:00

ΓΚΡΙΜΠΟΒΟ – ΕΚΚΛΗΣΟΧ. - ΚΑΛΟΧ. - ΣΟΥΛΟΠ. - ΙΩΑΝΝΙΝΑ Τετάρτη 06:45

ΙΩΑΝ. - ΣΟΥΛΟΠ. – ΚΑΛΟΧΩΡΙ - ΕΚΚΛΗΣΟΧ. - ΓΚΡΙΜΠΟΒΟ Τετάρτη 13:00

ΓΚΡΙΜΠΟΒΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ Τετάρτη 14:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΣΕΝΙΚΟ Παρασκευή 06:00

ΣΕΝΙΚΟ – ΡΑΔΟΒΙΖΙ - ΓΡΑΝ. - ΙΩΑΝ Παρασκευή 07:15

ΙΩΑΝ. – ΓΡΑΝ. – ΡΑΔΟΒΙΖΙ – ΣΕΝΙΚΟ Παρασκευή 14:15

ΣΕΝΙΚΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ (μεσω Τύριας) Παρασκευή ΑΜΕΣΩΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΓΚΡΙΜΠΟΒΟ – ΒΡΥΣΟΥΛΑ Παρασκευή 06:00

ΒΡΥΣΟΥΛΑ - ΚΟΥΡΝΟΡΑΧΗ – ΦΩΤΕΙΝΟ(στο Κέντρο) - ΙΩΑΝΝ. Παρασκευή 07:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΦΩΤΕΙΝΟ(στο Κέντρο) - ΚΟΥΡΝΟΡΑΧ. - ΒΡΥΣΟΥΛΑ Παρασκευή 14:15

ΒΡΥΣΟΥΛΑ – ΓΚΡΙΜΠΟΒΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ Παρασκευή 16:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΣΕΝΙΚΟ Παρασκευή 06:00

ΣΕΝΙΚΟ – ΡΑΔΟΒΙΖΙ - ΓΡΑΝ. - ΙΩΑΝ Παρασκευή 07:15

ΙΩΑΝ. – ΓΡΑΝ. – ΡΑΔΟΒΙΖΙ – ΣΕΝΙΚΟ Παρασκευή 14:15

ΣΕΝΙΚΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ (μεσω Τύριας) Παρασκευή ΑΜΕΣΩΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΖΑΛΟΓΓΟ – ΒΕΡΕΝΙΚΗ ΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗ 05:40 – 12:45 ΑΠΟ ΕΓΝΑΤΙΑ

ΒΕΡΕΝΙΚΗ – ΖΑΛΟΓΓΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗ 07:00 – ΑΜΕΣΩΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΒΡΟΣΥΝΑ - ΚΑΤΩ ΛΑΒΔΑΝΗ - ΠΛΑΚΙΑΤΙΚΑ Δευτέρα 05:30

ΠΛΑΚΙΑΤΙΚΑ - Α.ΛΑΒΔΑΝΗ – Α.Κ.ΑΕΤΟΠΕΤΡΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ Δευτέρα 07:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – Κ.Α.ΑΕΤΟΠΕΤΡΑ - Α.ΛΑΒΔΑΝΗ - ΠΛΑΚΙΑΤΙΚΑ Δευτέρα 13:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΜΕΓ. ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ ΜΕΓ. ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα –Παρασκευή 06:00 – 14:30 Δευτέρα –Παρασκευή 07:15 – 15:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΙΕΡΟΜΝΗΜΗ ΙΕΡΟΜΝΗΜΗ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Πέμπτη 06:15 – 13:45 Πέμπτη 07:30 – 15:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΚΟ - ΔΑΦΝΟΦΥΤΟ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΚΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Τρίτη 08:15 – 15:15 Τρίτη 08:15 – 15:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΖΙΤΣΑ ΖΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

πλην Σαββάτου - Κυριακής 07:15 - 13:30 - 15:15 - 20:15

πλην Σαββάτου - Κυριακής 08:15 – 14:15 – 16:00 - 21:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΛΥΓΓΟΣ

ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 06:15

ΛΥΓΓΟΣ-ΠΟΛΥΛΟΦΟΣ-ΓΡΑΜΜΕΝΟ-ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ-ΛΟΦΙΣΚΟΣ-ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ-ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 07:05

ΛΥΓΓΟΣ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ – ΛΟΦΙΣΚΟΣ – ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ – ΓΡΑΜΜΕΝΟ – ΠΟΛΥΛΟΦΟΣ – ΛΥΓΓΟΣ

ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 13:30ΤΡΙΤΗ – ΤΕΤΑΡΤΗ – ΠΕΜΠΤΗ: ΠΟΛΥΛΟΦΟ 07:00 ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ 07:20

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΛΑΨΙΣΤΑ – ΝΕΟΧΩΡΙ – ΠΡΩΤΟΠΑΠΠΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 06:30

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ- ΠΕΤΣΑΛΙ – ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ – ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΚΟΜΒΟ – ΔΟΜΠΟΛΗ ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 07:10 ΤΡΙΤΗ – ΤΕΤΑΡΤΗ – ΠΕΜΠΤΗ ΕΩΣ ΠΕΤΣΑΛΙ 07:00 – ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ : 07:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΑΣΦΑΚΑ – ΠΕΤΣΑΛΙ - ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 13:30

ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ- ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΜΕΣΩΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ-ΒΛΑΧΑΤ-ΧΡΥΣΟΡΑΧΗ-ΒΡΟΝΤΙΣΜΕΝΗ-ΡΙΑΧΟΒΟ-ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ

Παρασκευή 06:00 – 14:45

ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ-ΡΙΑΧΟΒΟ-ΒΡΟΝΤΙΣΜΕΝΗ-ΧΡΥΣΟΡΑΧΗ-ΒΛΑΧΑΤΑΝΟ-ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Παρασκευή 07:15 – 16:00

ΙΩΑΝΝ.-ΑΣΦΑΚΑ-ΠΕΤΣΑΛΙ-ΜΕΤΑΜ.-ΚΑΛΠΑΚΙ

πλην Σαββάτου - Κυριακής 21:00

ΚΑΛΠΑΚΙ-ΙΩΑΝΝΙΝΑ

αμέσως

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΔΕΛΒΙΝΑΚΟΠΟΥΛΟ - ΣΠΗΛΑΙΟ

Τρίτη 06:15 – 14:15

ΣΠΗΛΑΙΟ - ΔΕΛΒΙΝΑΚΟΠΟΥΛΟ - ΔΡΑΓΟΥΜΗ – ΙΩΑΝ.

Τρίτη 07:00 – 15:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ -ΨΙΝΑ-ΔΡΑΓΟΨΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΟΧΩΡΙ-ΠΟΛΥΓΥΡΟ-ΖΟΡΓΙΑΝΗ-ΛΑΛΙΖΑ-ΧΙΝΚΑ-ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα 06:30 Από Πολύγυρο 07:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ -ΧΙΝΚΑ-ΛΑΛΙΖΑ-ΖΟΡΓΙΑΝΗ-ΠΟΛΥΓΥΡΟ-ΔΡΑΓΟΨΑ-ΨΙΝΑ-ΕΛΕΥΘΕΡ.-ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα 14:15. Από ΕΛΕΥΘΕΡΟΧΩΡΙ το απόγευμα, εάν υπάρχουν επιβάτες.

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΜΕΤΣΟΒΟ ΜΕΤΣΟΒΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

06:00 ΙΩΑΝΝΙΝΑ-ΜΑΖΙΑ -29ο χλμ –Εγνατία - 42ο – 41ο - Βοτονόσι – Μέτσοβο07:15 Μέτσοβο – Ανήλιο12:30 Ιωάννινα – Δρίσκος- 29χιλ.- Εγνατία – 42 χιλ. 41χλμ. – Βοτονόσι – Μέτσοβο14:15Μέτσοβο – Ανήλιο 15:15ΙΩΑΝΝΙΝΑ-ΜΑΖΙΑ -29ο χλμ –Εγνατία - Μέτσοβο

08:15Μέτσοβο – Εγνατία – 29ο χλμ Δρίσκος - Ιωάννινα 15:00Μέτσοβο – Βοτονόσι - 41ο - 42ο Εγνατία – 29ο – Δρίσκος - Ιωάννινα 17:00Μέτσοβο – Εγνατία – 29ο χλμ Δρίσκος - Ιωάννινα

Σάββατο

06:30ΙΩΑΝΝΙΝΑ-ΜΑΖΙΑ -29ο χλμ –Εγνατία - 42ο – 41ο - Βοτονόσι – Μέτσοβο 14:00Ιωάννινα – Δρίσκος- 29χιλ.- Εγνατία – 42 χιλ. 41χλμ. – Βοτονόσι – Μέτσοβο

08:15Μέτσοβο – Βοτονόσι - 41ο - 42ο Εγνατία – 29ο – Δρίσκος - Ιωάννινα15:30Μέτσοβο – Βοτονόσι - 41ο - 42ο Εγνατία –29ο – Δρίσκος - Ιωάννινα

Κυριακή

16:00ΙΩΑΝΝΙΝΑ-ΜΑΖΙΑ -29ο χλμ –Εγνατία Μέτσοβο

17:30Μέτσοβο – Βοτονόσι - 41ο - 42ο Εγνατία – 29ο – Δρίσκος - Ιωάννινα

5050

ΙΩΑΝΝΙΝΑ- ΠΑΛΑΙΟΠΥΡΓΟΣ Παρασκευή 05:30 (μέσω Βήσσανης)

ΠΑΛΑΙΟΠΥΡΓΟΣ – ΒΗΣΣΑΝΗ - ΚΑΤΩ PΑΒΕΝΙΑ – Σχολείο ΔΟΛΙΑΝΩΝ (εάν υπάρχουν επιβάτες) - ΙΩΑΝ.

Τετάρτη 06:45

Εάν υπάρχουν μαθητές, από ΒΗΣΣΑΝΗ 07:30 07:00

ΙΩΑΝΝ. - Σχολείο ΔΟΛΙΑΝΩΝ - ΚΑΤΩ ΡΑΒΕΝΙΑ – ΒΗΣΣΑΝΗ - ΠΑΛΑΙΟΠ. – ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΟ

13:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΣΕΝΙΚΟ Παρασκευή 06:00

ΣΕΝΙΚΟ – ΡΑΔΟΒΙΖΙ - ΓΡΑΝ. - ΙΩΑΝ Παρασκευή 07:15

ΙΩΑΝ. – ΓΡΑΝ. – ΡΑΔΟΒΙΖΙ – ΣΕΝΙΚΟ Παρασκευή 14:15

ΣΕΝΙΚΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ (μεσω Τύριας) Παρασκευή ΑΜΕΣΩΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΚΑΚΑΒΙΑ 06:30–08:30 (εκτός Σαββάτο & Κυριακής) –10:00–11:45–13:30–14:30–16:00-18:30 καθημερινά

ΚΑΚΑΒΙΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ 09:00-10:15 (εκτός Σαββάτου) -11:45-13:30-15:00-16:45-18:00-19:30 (περίπου) καθημερινά

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΑΚΑΒΙΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΑΘΗΝΑ 07:00 – 10:00 ΤΑΧΕΑ

ΑΘΗΝΑ–ΙΩΑΝ.–ΚΑΚΑΒΙΑ-ΙΩΑΝ. 08:30 εάν υπάρχουν επιβάτες και 19:45 – 20:00

ΙΩΑΝ. – ΠΑΡΑΚΑΛΑΜΟΣ - ΚΟΥΚΛΙΟΙ πλην Σαββάτου - Κυριακής 06.30

ΚΟΥΚΛΙΟΙ – ΠΑΡΑΚΑΛΑΜΟΣ- ΔΟΛΙΑΝΑ – ΙΩΑΝ. πλην Σαββάτου - Κυριακής 07.30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΔΟΛΙΑΝΑ - ΠΑΡΑΚΑΛΑΜΟΣ – ΚΟΥΚΛΙΟΙ πλην Σαββάτου - Κυριακής 13.30

ΚΟΥΚΛΙΟΙ - ΠΑΡΑΚΑΛΑΜΟΣ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ πλην Σαββάτου - Κυριακής 15.00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΠΕΤΣΑΛΙ - ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ - ΚΑΛΠΑΚΙ - ΔΟΛΙΑΝΑ 07:30 ΜΑΘΗΤΙΚΟ

ΔΟΛΙΑΝΑ - ΚΑΛΠΑΚΙ - ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ - ΠΕΤΣΑΛΙ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ μετά τη λήξη των μαθημάτων

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΤΙΣΜΑΤΑ – ΧΑΡΑΥΓΗ – ΚΑΣΤΑΝΗ - ΑΓ.ΜΑΡΙΝΑ Δευτέρα – Παρασκευή 05:00 – 14:00 μετά τη λήξη των μαθημάτων

ΑΓ.ΜΑΡΙΝΑ – ΚΑΣΤΑΝΗ – ΧΑΡΑΥΓΗ – ΚΤΙΣΜΑΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ Δευτέρα – Παρασκευή 06:45 – 15:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΔΗΜΟΚΟΡΗ Δευτέρα 05:15

ΔΗΜΟΚΟΡΗ – ΣΤΡΑΤΙΝΙΣΤΑ – ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ – ΚΕΡΑΣΟΒΟ – ΣΙΤΑΡΙΑ – ΚΡΥΟΝΕΡΙ - ΜΑΥΡΟΝΟΡΟΣ – ΑΝΩ ΠΑΡΑΚΑΛΑΜΟΣ – ΜΠΟΥΛΕΪΚΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα 06:30

ΙΩΑΝΝ. – ΜΠΟΥΛΕΪΚΑ - Α. ΠΑΡΑΚΑΛ. – ΜΑΥΡΟΝΟΡΟΣ – ΚΡΥΟΝΕΡΙ – ΣΙΤΑΡΙΑ – ΚΕΡΑΣΟΒΟ – ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ – ΣΤΡΑΤΙΝΙΤΣΑ - ΔΗΜΟΚΟΡΗ

Δευτέρα 14:15

ΔΗΜΟΚΟΡΗ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ Δευτέρα αμέσως

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΡΓΥΡΟΧΩΡΙ Δευτέρα 05:30

ΑΡΓΥΡΟΧΩΡΙ – ΖΑΒΡΟΧΟ – ΤΕΡΙΑΧΙ - ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ - ΓΚΑΛΝΤΕΡΙΜΙ - ΔΕΛΒΙΝΑΚΙ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα 07:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΔΕΛΒΙΝΑΚΙ - ΓΚΑΛΝΤΕΡΙΜΙ – ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ - ΤΕΡΙΑΧΙ - ΖΑΒΡΟΧΟ - ΑΡΓΥΡΟΧΩΡΙ

Δευτέρα 14:00

ΑΡΓΥΡΟΧΩΡΙ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ Δευτέρα αμέσως

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΑΡΓΥΡΟΧΩΡΙ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 05:45

ΑΡΓΥΡΟΧΩΡΙ – ΖΑΒΡΟΧΟ – ΤΕΡΙΑΧΙ – ΣΤΑΥΡΟΔΡΟΜΙ – ΓΚΑΛΝΤΕΡΙΜΙ – ΔΕΛΒΙΝΑΚΙ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 07:00

Από ΙΩΑΝΝΙΝΑ αντίστροφα ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14:00επιστροφή αμέσως

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΦΡΑΓΚΑΔΕΣ - ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ ΠΕΜΠΤΗ 05:15

ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ - ΦΡΑΓΚΑΔΕΣ - ΔΙΛΟΦΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΠΕΜΠΤΗ 06:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΔΙΛΟΦΟ (εάν υπάρχουν επιβάτες) - ΦΡΑΓΚΑΔΕΣ - ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ ΠΕΜΠΤΗ 13:45

ΛΕΠΤΟΚΑΡΥΑ – ΦΡΑΓΚΑΔΕΣ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΠΕΜΠΤΗ 15:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΤΡΙΣΤΕΝΟ–ΕΛΑΤΟΧΩΡΙ Δευτέρα - Παρασκευή 13:15

ΕΛΑΤΟΧΩΡΙ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ Δευτέρα - Παρασκευή 15:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΕΛΑΤΟΧΩΡΙ (έξω) Δευτέρα - Παρασκευή 05:00

ΕΛΑΤΟΧΩΡΙ (έξω). - ΤΡΙΣΤ. -ΙΩΑΝΝΙΝΑ Δευτέρα - Παρασκευή 07:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΜΙΚΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ Παρασκευή 05:15

ΜΙΚΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ - 41 ΧΙΛ/ΤΡΟ - ΣΙΤΣΑΙΝΑ – ΠΕΤΡΑ – ΔΕΜΑΤΙ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Παρασκευή 06:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΔΕΜΑΤΙ – ΠΕΤΡΑ – ΣΙΤΣΑΙΝΑ – 41ο ΧΙΛ. - ΜΙΚΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ – ΡΑΧΟΥΛΕΣ

Παρασκευή 13:15θα τερματίζει ΜΙΚΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ –εάν υπάρχουν επιβάτες.

ΡΑΧΟΥΛΕΣ - ΜΙΚΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ Παρασκευή 14:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΛΥΓΓΙΑΔΕΣ ΛΥΓΓΙΑΔΕΣ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Τρίτη - Παρασκευή 08:45 – 13:00 Τρίτη - Παρασκευή 09:15 – 13:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ –ΒΑΣΙΛΙΚΟ –ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΟΚαθημερινά πλην Σαββάτου – Κυριακής

ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΟ - ΒΑΣΙΛΙΚΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ Καθημερινά πλην Σαββάτου – Κυριακής

05:30 – 14:00 07:00 - 15:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ – ΒΙΤΣΑ – ΜΟΝΟΔΕΝΔΡΙ - Α.Κ.ΠΕΔΙΝΑ–ΕΛΑΦΟΤΟΠΟΣ

ΕΛΑΦΟΤΟΠΟΣ– Α.Κ.ΠΕΔΙΝΑ – ΜΟΝΟΔΕΝΔΡΙ –ΒΙΤΣΑ – ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ–ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα 05:45 – 14:00 ΕΑΝ ΥΠΑΡΞΕΙ ΜΙΣΘΩΣΗ 12:45

Δευτέρα 06:30 – 15:15 ΕΑΝ ΥΠΑΡΞΕΙ ΜΙΣΘΩΣΗ 12:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΑΠΙΓΓΟ ΠΑΠΙΓΓΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Τρίτη 05:30 – 14:30 Τρίτη 07:00 – 16:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - Α.Κ. ΙΤΕΑ - ΠΕΤΡΑ ΠΕΤΡΑ - Α.Κ. ΙΤΕΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα 06:00 – 13:45 Δευτέρα 07:15 – 14:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΧΡΥΣΟΒΙΤΣΑ – ΜΥΛΟΙ ΜΥΛΟΙ ΧΡΥΣΟΒ.-ΓΥΜΝ.ΧΡΥΣ.-ΙΩΑΝΝΙΝΑ

πλην Σαββάτου - Κυριακής 06:00 – 14:30 πλην Σαββάτου - Κυριακής 07:10από ΧΡΥΣΟΒΙΤΣΑ 07:30ΚΑΘΕ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 05:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΜΕΓ.ΓΟΤΙΣΤΑ - ΚΡΑΨΗ – ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ – ΚΡΑΨΗ - ΜΕΓ. ΓΟΤΙΣΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Τετάρτη -05:30 – 14:15 Τετάρτη - 07:00 – 15:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΣΚΑΜΝΕΛΙ ΣΚΑΜΝΕΛΙ – ΚΑΠΕΣΟΒΟ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Παρασκευή 06:00 – 13:35 Παρασκευή 06:55 – 15:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΕΛΑΤΗ – ΜΑΝΑΣΗ - ΔΙΠΟΤ. - ΑΝΘΡΑΚ. - ΚΑΒΑΛ. - ΙΩΑΝ.

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΜΗΛΙΩΤ. - ΚΑΒΑΛ. - ΑΝΘΡΑΚ. - ΔΙΠΟΤ. - ΜΑΝΑΣΗ – ΕΛΑΤΗ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Παρασκευή 05:30 Παρασκευή 13:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΕΛΑΤΗ – ΜΑΝΑΣΗ - ΔΙΠΟΤ. - ΑΝΘΡΑΚ. - ΚΑΒΑΛ. - ΙΩΑΝ.

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΜΗΛΙΩΤ. - ΚΑΒΑΛ. - ΑΝΘΡΑΚ. - ΔΙΠΟΤ. - ΜΑΝΑΣΗ – ΕΛΑΤΗ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Παρασκευή 05:30 Παρασκευή 13:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ–ΔΕΛΒΙΝΑΚΙ ΔΕΛΒΙΝΑΚΙ-ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα - Παρασκευή 05:30 – 14:00 Δευτέρα - Παρασκευή 07:15– 15:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΟΝΙΤΣΑ (καθημερινά πλην Σαββάτου και Κυριακής)

ΚΟΝΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ (καθημερινά πλην Σαββάτου και Κυριακής)

05:00 07:00

07:00 09:30

13:00 14:30

16:00 17:30

19:30 20:45

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το δρομολόγιο ώρα 07:00 από Ιωάννινα, 08:30 για ΜΕΡΤΖΙΑΝΗ, 10:15 από ΜΕΡΤΖΙΑΝΗ. Τα δρομολόγια ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΚΟΝΙΤΣΑ ώρα 07:00 και ΚΟΝΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ ώρα 07:00 και 14:30 θα διέρχονται από ΚΑΛΛΙΘΕΑ (Γορίτσα).Σάββατο – Κυριακή ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΟΝΙΤΣΑ – ΜΕΡΤΖΙΑΝΗ – ΚΟΝΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ 08:00από ΚΟΝΙΤΣΑ 09:30, από ΜΕΡΤΖΙΑΝΗ 10:15, από ΚΟΝΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ 11:00Σάββατο ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΚΟΝΙΤΣΑ 06:00 – 13:00 – 19:30 ΚΟΝΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ 07:30 – 15:30 – 20:45Κυριακή ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΚΟΝΙΤΣΑ 13:00 – 19:30 ΚΟΝΙΤΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ 15:30 – 20:45Τα δρομολόγια ώρα 13:00 θα επεκτείνονται έως ΜΕΡΤΖΙΑΝΗ, 15:30 από ΚΟΝΙΤΣΑ,

ΚΟΝΙΤΣΑ - ΜΕΡΤΖΙΑΝΗ ΜΕΡΤΖΙΑΝΗ - ΚΟΝΙΤΣΑ

Πλην Σαββάτου – Κυριακής 06:15 – 14:45 Πλην Σαββάτου – Κυριακής 07:15 – 16:15

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Κάθε Τετάρτη, τα δρομολόγια ΚΟΝΙΤΣΑ - ΜΕΡΤΖΙΑΝΗ ώρα 14:45 και ΜΕΡΤΖΙΑΝΗ – ΚΟΝΙΤΣΑ ώρα 06:45 θα διέρχονται από ΚΑΛΟΒΡΥΣΗ.

ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ ΓΡΑΜΜΗΣ ΠΩΓΩΝΙΑΝΗΣ – ΚΑΚΟΛΑΚΚΟΥ

51

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΔΕΡΒΙΖΙΑΝΑ - ΠΟΛΥΣΤΑΦΥΛΟ - ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ.

ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ - ΣΙΣΤΡ. – ΕΛΑΦΟΣ - ΔΕΡΒΙΖΙΑΝΑ - ΘΕΡΙΑΚ. – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Παρασκευή 05:15 Παρασκευή 06:40

ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ ΓΡΑΜΜΗΣ ΣΚΛΙΒΑΝΗΣ ΤΕΡΟΒΟΥ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΙΚΑ

ΓΡΑΜΜΗ ΔΕΡΒΙΖΙΑΝΩΝ - ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙΟΥ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΠΛΑΤΑΝΟΥΣΑ - ΔΑΦΝΩΤΗ ΤΡΙΤΗ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 05:45

ΔΑΦΝΩΤΗ – ΠΛΑΤΑΝΟΥΣΑ – ΠΗΓΑΔΙΑ – ΚΑΛΕΝΤΖΙ- ΠΑΤΕΡΟ – ΦΟΡΤΟΣΙ- ΚΩΣΤΙΤΣΙ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗ 07:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΩΣΤΙΤΣΙ – ΦΟΡΤΟΣΙ – ΠΑΤΕΡΟ – ΚΑΛΕΝΤΖΙ – ΠΗΓΑΔΙΑ – ΠΛΑΤΑΝΟΥΣΑ – ΔΑΦΝΩΤΗ

ΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗ 13:15

ΔΑΦΝΩΤΗ – ΠΛΑΤΑΝΟΥΣΑ – ΠΗΓΑΔΙΑ – ΚΑΛΕΝΤΖΙ – ΠΛΑΙΣΙΑ – ΚΟΡΥΤΙΑΝΗ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 07:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΚΟΡΥΤΙΑΝΗ – ΠΛΑΙΣΙΑ – ΚΑΛΕΝΤΖΙ – ΠΗΓΑΔΙΑ – ΠΛΑΤΑΝΟΥΣΑ - ΔΑΦΝΩΤΗ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 13:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ –ΜΠΕΡΚΟ - ΤΖΑΜΑΛΗ ΑΓΑ – ΤΕΡΜΑ - ΜΠΑΟΥΣΙΟΙ - ΑΓ.ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ – ΚΩΣΤΑΝΙΑΝΗ - ΔΡΑΜΕΣΙΟΙ

Δευτέρα 06:15 – 07:30

ΙΩΑΝΝΙΝΑ –ΔΡΑΜΕΣΙΟΙ - ΚΩΣΤΑΝΙΑΝΗ -ΑΓ.ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ - ΜΠΑΟΥΣΙΟΙ – ΤΖΑΜΑΛΗ ΑΓΑ – ΜΠΕΡΚΟ εάν έχει επιβάτες - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα 13:45 – 15:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ –ΕΓΝΑΤΙΑ - ΒΑΛΑΝΙΔΙΑ – ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ – ΚΟΥΜΑΡΙΑ – ΕΓΝΑΤΙΑ – ΚΩΣΤΑΝΙΑΝΗ ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Πέμπτη 05:45 – 07:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΚΟΥΜΑΡΙΑ - ΑΓ.ΝΙΚΟΛΑΟΣ – ΒΑΛΑΝΙΔΙΑ – ΕΓΝΑΤΙΑ - ΚΩΣΤΑΝΙΑΝΗ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Πέμπτη 13:45 – 15:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΑΝΩ ΔΑΦΝΟΥΛΑ ΔΕΥΤΕΡΑ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 06:30

ΑΝΩ ΔΑΦΝ. – ΚΑΡΑΔΗΜΑ - ΙΩΑΝ ΔΕΥΤΕΡΑ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 07:15

ΙΩΑΝΝ. - ΣΥΝ. – ΚΑΡΑΔΗΜΑ - ΑΝΩ. ΔΑΦΝ. ΔΕΥΤΕΡΑ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 13:45

ΑΝΩ ΔΑΦΝΟΥΛΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΔΕΥΤΕΡΑ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14:45

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΚΡΥΦΟΒΟ - ΡΑΒΕΝΙΑ (ΜΑΘΗΤΙΚΟ) 06:30

ΡΑΒΕΝΙΑ - Α. ΚΡΥΦΟΒΟ - ΑΒΓΟ - ΜΟΛΥΒΑΔΙΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ 07:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΜΟΛΥΒΑΔΙΑ - ΑΒΓΟ - Α.ΚΡΥΦΟΒΟ 14:10 Επιστροφή αμέσως

Κάθε Παρασκευή για ΡΑΒΕΝΙΑ και Κρυφοβό 06:05

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΜΥΡΟΔΑΦΝΗ (ΜΑΘΗΤΙΚΟ) 06:30

ΜΥΡΟΔΑΦΝΗ - ΠΕΡΔ. ΙΩΑΝ. 07:20

ΙΩΑΝ. - ΠΕΡΔ. - ΜΥΡΟΔΑΦΝΗ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ 13:55 Επιστροφή αμέσως

ΙΩΑΝ. - ΑΓ.ΓΕΩΡΓ. - ΣΚΛΙΒ. - ΒΙΤΣΙΡ. – ΒΑΡΛΑΑΜ – ΤΕΡΟΒΟ - ΡΑΨΑΙΟΙ

Δευτέρα - Παρασκευή 14:00 θα διέρχεται μόνον μέσα από τα χωριά, για τα οποία υπάρχουν επιβάτες.

ΡΑΨΑΙΟΙ – ΠΕΝΤΕ ΠΗΓΑΔΙΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ Δευτέρα - Παρασκευή ΑΜΕΣΩΣ

ΙΩΑΝ. - ΘΕΡΙΑΚΗΣΙ – ΠΕΝΤΟΛΑΚΟΣ – ΔΕΡΒΙΖΙΑΝΑ – ΕΛΑΦ. - ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ

Παρασκευή 12:30 (παραλαβή μαθητών από Δερβίζιανα προς Παλαιοχώρι)

ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ. - ΠΟΛΥΣΤΑΦΥΛΟ - ΔΕΡΒΙΖΙΑΝΑ - ΘΕΡΙΑΚ. - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Παρασκευή 15:00

ΘΕΡΙΑΚΗΣΙ - ΠΕΝΤΟΛΑΚΟΣ Εάν υπάρχουν επιβάτες. Εάν γίνει μίσθωση κάθε Τρίτη - Τετάρτη – Πέμπτη έως Άρδοση

ΙΩΑΝ. - ΑΓ.ΓΕΩΡΓ. - ΣΚΛΙΒ. - ΒΙΤΣΙΡ. – ΒΑΡΛΑΑΜ – ΤΕΡΟΒΟ - ΡΑΨΑΙΟΙ

Δευτέρα - Παρασκευή 14:00 θα διέρχεται μόνον μέσα από τα χωριά, για τα οποία υπάρχουν επιβάτες.

ΡΑΨΑΙΟΙ – ΠΕΝΤΕ ΠΗΓΑΔΙΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ Δευτέρα - Παρασκευή ΑΜΕΣΩΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΕΝΤΕ ΠΗΓΑΔΙΑ – ΡΑΨΑΙΟΙ Δευτέρα - Παρασκευή 06:00

ΡΑΨΑΙΟΙ– ΤΕΡΟΒΟ - ΒΑΡΛ. - ΤΖΟΥΒΑΡ. -ΑΓ. ΓΕΩΡ. - ΣΚΛΙΒ. - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα - Παρασκευή 07:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΠΡΑΜΑΝΤΑ ΠΡΑΜΑΝΤΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ Το δρομολόγιο θα εκτελείται από το νέο δρόμο Αγνάντων.

ΔΕΥΤΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 05:45 – 14:45Κυριακή ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΡΑΜΑΝΤΑ 14:45

ΔΕΥΤΕΡΑ– ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 08:00 – 17:00Κυριακή ΠΡΑΜΑΝΤΑ - ΑΓΝΑΝΤΑ – ΠΛΑΙΣΙΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ 17:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΜΙΧΑΛΙΤΣΙ – ΚΑΙΣΑΡΗ ΚΑΙΣΑΡΗ – ΜΙΧΑΛΙΤΣΙ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα – Παρασκευή 05:45 – 13:30 Δευτέρα – Παρασκευή 07:15 – 15:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΡΟΣΗΛΙΟ ΠΡΟΣΗΛΙΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΔΠέμπτη 05:45 – 13:45 Πέμπτη 07:15 – 15:15

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΠΕΝΤΟΛΑΚΟΣ ΠΕΝΤΟΛΑΚΟΣ – ΘΕΡΙΑΚΗΣΙ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Παρασκευή 06:00 Παρασκευή 06:55

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΜΕΛΙΓΓΟΙ ΜΕΛΙΓΓΟΙ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Δευτέρα – Παρασκευή 06:30 – 13:45 Δευτέρα – Παρασκευή 07:30 – ΑΜΕΣΩΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΖΩΤΙΚΟ ΖΩΤΙΚΟ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΤΡΙΤΗ 05:15 – 13:45 ΤΡΙΤΗ 06:30 – αμέσως

ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΜΟΥΣΙΩΤΙΤΣΑ - ΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ – ΜΟΥΣΙΩΤΙΤΣΑ – ΙΩΑΝΝΙΝΑ

πλην Σαββάτου - Κυριακής 06:00 – 13:55 πλην Σαββάτου – Κυριακής 07:15 – 15:00

ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΜΑΝΩΛΙΑΣΣΑ ΜΑΝΩΛΙΑΣΣΑ - ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Τρίτη 07:00 – 14:15 Τρίτη 07:45 – 14:45

Χρήσιμες συμβουλές για το ταξίδι σας• Προγραμματίστε το ταξίδι σας.

• Μπορείτε να κάνετε κράτηση θέσης στο τηλέφωνο 26510.26286.

• Η κράτηση θέσης ισχύει έως 1 ώρα πριν την ανα-χώρηση του δρομολογίου που επιθυμείτε. Ενημε-ρώστε μας σε περίπτωση μη πραγματοποίησης του ταξιδιού σας.

• Τα άτομα με ειδικές ανάγκες έχουν προτεραιότητα στην κράτηση θέσης, στην άνοδο και κάθοδο από τα λεωφορεία.

• Το κάπνισμα απαγορεύεται στα λεωφορεία.

• Στο λεωφορείο, δέστε τη ζώνη σας.

Αποσκευές• Τοποθετείστε στις αποσκευές σας ταμπέλλα με τα

προσωπικά σας στοιχεία (ονοματεπώνυμο – τηλέ-φωνο ή διεύθυνση).

• Μην τοποθετείτε πράγματα αξίας στις αποσκευές σας.

• Απευθυνθείτε για οποιοδήποτε πρόβλημα αντι-μετωπίσετε στο προσωπικό μας. Θα είναι πάντα πρόθυμο να σας εξυπηρετήσει.

5252

Ταξιδέψτε με το ΚΤΕΛ μας

...γρήγορα...άνετα

...οικονομικάκαι με ασφάλεια!

ΑφιέρωμαO ιερός χώρος της Δωδώνης

Οι διαρρήκτες δεν κάνουν διακοπές!

Kαλοκαίρι στην Πρέβεζα

για όλα τα γούστα!

ΙΟΥΛ

ΙΟΣ

- Σ

ΕΠ

ΤΕΜ

ΒΡ

ΙΟΣ

20

13