Islamitische voorzangen

BESPREEKBUREAU MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE GENTJ. Kluyskensstraat 2, 9000 Gent

Di - vr 10:00 - 12:00 & 13:00 - 17:00, za 13:00 - 17:00

t. 09 269 92 92

e. [email protected]

w. www.debijloke.be

DE BIJLOKE BISTROMa - vr 12:00 - 18:00

Op concertdagen ook 2 uur voor en 2 uur na het concert

t. 09 277 07 04

e. [email protected]

w. www.debijlokebistro.be

OP ZOEK NAAR EEN GESCHENK?Doe een concert cadeau in de vorm van een geschenkbon of een ticket naar uw

keuze. Te verkrijgen aan onze balie.

OP ZOEK NAAR KWALITEITSVOLLE OPNAMES?In de foyer vindt u een selectie opnames u aangeboden door Raga Maqam

Dastgah, Axel Elbin, Dorfstr. 11, D-40629 Düsseldorf

T & F +49-211-4541122, [email protected]

www.raga-maqam-dastgah.com

AANDACHT!Gelieve uw mobiele telefoon uit te schakelen.

Muziekcentrum De Bijloke is mobiel dankzij het partnership met Gent Motors

(www.gentmotors.be)

COLOFONTekst programmaboekje | Johan Van Acker

Inleiding | Johan Van Acker

Coverafbeelding | Soerat nr. 1 al-fatiha ‘de opening’

Coördinatie programmaboekje | Sophie Cocquyt

Verantwoordelijke uitgever | Yves Rosseel

© Muziekcentrum De Bijloke Gent

09 269 92 92 - [email protected]

3EAST OF EDEN

ISLAMITISCHE VOORZANGEN IN MAROKKO

NOUREDDINE TAHIRI JOUTI, AHMED CHIKI, OTMANE ALAMI, AZIZ ALAMI CHENTOUFI

DO | 11.03.10 | 20:00

WWW.DEBIJLOKE.BE

4

PROGRAMMA

EAST OF EDEN

Adhan ‘oproep tot het gebed’Koranrecitaties- Soera nr. 1 al-fatiha ‘de opening’- Soera nr. 2 al-bakara ‘de koe’, vers 254-255 en 284-286- Soera nr. 3 aal ‘imraan ‘Imraans mensen’, vers 189-195- Soera nr. 112 al-ichlaas ‘de toewijding’- Soera nr.113 al-falak ‘de ochtendschemering’- Soera nr. 114 an-naas ‘de mensen’De mystieke islam - soefi-liederen- Sidi Bahloul as-Sharqi - Ik, ik ben niet iemand die zomaar iets vertelt- Sidi Muhammad al-Harrâq (1772-1845) - Nu heb ik wat ik wil- Sidi Abu al-Hasan al-Shush-tari (1213-1269) - Zij die houden van mijn schoonheid- Sidi Abu al-Hasan al-Shushtari - Uw wijn, o sjeik, is uitstekend

- Sidi al ‘Arbi Adilâî - De liefde van Allah- Sidi al ‘Arbi Adilâî - De liefde van Allah (mawwal)- Sidi Muhammad al-Harrâq - Bied me uw hulp, Allah- Sidi Muhammad al-Harrâq-Wil je, leerling, de weg ne-men ?- Sidi Abu al-Hasan al-Shush-tari - We zijn klaar om het gebed te verrichten- anoniem - Ik zeg aan Allah om me te leiden- anoniem - Allah, je schenkt me vele dingen- anoniem - We zijn ar-moedig temidden uw rijkdom gekomen - PAUZE -

Fragmenten uit Arabisch-Andalusische suites- Nouba Istihlal - Nouba M’Charqi- Nouba ‘Iraq al-Ajam


5

UITVOERDERS

EAST OF EDEN

Noureddine Tahiri Jouti | zang & daf (raamtrommel)Ahmed Chiki | ud (luit)Otmane Alami | qanun (plankciter)Aziz Alami Chentoufi | zang & tar (schellentrom)

WWW.DEBIJLOKE.BE

6

I Koranrecitaties

Voor moslims is de Koran het woord van God zoals Hij dat door de engel Djibriel (Arabisch voor Gabriël) aan Zijn profeet en gezant Mohammed heeft laten openbaren. Om het met de woorden van de Koran te zeggen: Djibriel heeft met Gods toe-stemming de Koran in het hart van Mohammed neergezonden als bevestiging van wat er voordien al was en als leidraad en goed nieuws voor de gelovigen. Volgens de meest gangbare overlevering bestond er bij de dood van de Profeet geen boekwerk dat de gehele Koran be-vatte. Wel was de tekst vanaf het begin van de openbaringen in mondelinge vorm volledig bewaard. Tijdens de regering van de derde kalief Oethmaan, werd aan een commissie o.l.v. Zaid Ibn Thabit, de vroegere secretaris van de Profeet, opdracht gegeven een officiële redactie van de hele Koran vast te stellen. Tot een uniforme voordracht kwam men echter nog niet. Het vroege Arabische schrift bevatte geen klinkers, en een aantal medeklinkers had bovendien dezelfde of bijna dezelfde vorm. In de loop van de eeuwen werden echter tekens ontwikkeld om letters van elkaar te onderscheiden, en nieuwe tekens inge-voerd om de klinkers aan te duiden en andere bijzonderheden van de tekst vast te leggen. Toch maakte dit geen einde aan de wildgroei die uit de mondelinge overlevering voortkwam.In de eerste helft van de tiende eeuw reikte Ibn Moedjahid, de ‘imaam’ van de Koranlezers in Bagdad, de oplossing aan. Met steun van de autoriteiten verklaarde hij zeven overgeleverde manieren van lezen voor correct. Alle gingen terug op zeven beroemde Koranlezers uit de achtste eeuw. Vandaag zijn er eigenlijk maar twee versies meer in omloop. De versie die door Warsj van de lezing van Nafi’ is overgeleverd, is in gebruik in

ISLAMITISCHE VOORZANGEN EN ARABISCH-ANDALUSISCHE SUITES IN MAROKKO

TOELICHTING

JOHAN VAN ACKER


7TOELICHTING

Afrika (uitgezonderd Egypte). De versie die door Hafs is over-geleverd van de lezing van ‘Asim is gangbaar in Egypte en in de rest van de Arabische wereld. Hoewel deze lezingen naar uitspraak en naar voordracht nogal eens uit elkaar lopen, zijn de betekenisverschillen tamelijk klein.

Onder de Oethmaanse redactie werden de geregistreerde openbaringen niet chronologisch, maar min of meer volgens lengte geordend. Zo ontstonden 114 delen of soera’s: eerst de langere soera’s en daarna de kortere, met aan het begin een kort lofgebed, de openingssoera ‘Soerat al-fatiha’. De soera’s worden op hun beurt onderverdeeld in verzen of ajaat (mv. van aja ‘teken’, vaak vertaald als ‘vers’). In de islamitische traditie worden de soera’s doorgaans niet aangeduid met hun nummer, maar met hun naam. Die stamt uit een latere tijd, en is meestal ontleend aan een woord bij het begin van de soera of aan een kenmerkend onderwerp dat erin behandeld wordt. Alle soera’s – behalve de negende – beginnen met de formule ‘bismillahhi r-rahmani r-rahiem’ (in de naam van God, de erbarmer, de barmhartige).

De mystieke islam Volgens de overlevering leidden sommige moslims al tijdens het leven van de profeet Mohammed (570-632) een terug-getrokken leven, gewijd aan devotie en ascese. Deze mystieke islam of soefisme ‘institutionaliseerde’ zich snel tot een aan-tal broederschappen. Soefi’s moesten een louteringsproces doormaken, een sober en armoedig bestaan leiden (faqir in het Arabisch, darwesh in het Perzisch waarvan later derwisj werd afgeleid). Ook het luisteren naar muziek en poëzie kon helpen om dichter tot God te komen. Onder andere het voortdurend opzeggen van de formule ‘la ilaha illa Allah’ (er is geen god dan Allah) groeide uit tot een geliefd middel om tot extase te komen.

Het soefisme heeft een rijke literatuur voortgebracht. Het ka-rakter van de liefdespoëzie en lyrische mystieke teksten loopt sterk parallel. De mystieke poëzie heeft weliswaar betrekking

WWW.DEBIJLOKE.BE

8 TOELICHTING

op God, maar wordt niettemin verwoord met beelden en sym-bolen ontleend aan de profane wereld. De achterliggende idee is eenvoudig: de aardse schoonheid is een afspiegeling van het goddelijke. In de gedichten gaat het bijvoorbeeld over de minnaar die hartstochtelijk op zoek is naar zijn geliefde, maar gebukt gaat onder haar onbereikbaarheid en (vaak) harteloos gedrag. Ook wijn speelt een belangrijke rol, en staat voor de vervoering als stap naar de eenwording met God. De taverne staat voor het huis van de mysticus die de eenheid met God heeft bereikt; de murshid is de herbergier die de mystieke reis begeleidt.

Noureddine Tahiri en zijn collega’s kozen voor liederen van Sidi Bahloul as-Sharqi, Sidi Muhammad al-Harrâq, Sidi al ‘Arbi Adilâî en Sidi Abu al-Hasan al-Shushtari. Muhammad al-Harrâq stichtte in de Noord-Marokkaanse stad Tetouan de naar hem genoemde Harraqiyya soefi-orde. Onder het reciteren van gedichten (diwân) bereiden de leden van de broederschap zich voor op de gewijde dans (‘imara). De naam al-Harrâq of ‘verbrand’ (door de vlammen van de goddelijke liefde) legt een direct verband met de vroomheid van deze sjeik. Zijn leerling Sidi Al ‘Arbi Adilâî zette de traditie verder.De mystieke filosoof-dichter al-Shushtari (1212-1269) had een bewogen leven in de dertiende eeuw. Zijn zoektocht naar een mystieke eenwording met God leidde tot een obsessie die uiteindelijk in een gruwelijke zelfmoord eindigde, voor hem de enige manier om opgenomen te worden in de goddelijke ge-nade. Zijn zoeken bracht hem van het door de Moren geregeer-de Andalusië door Noord-Afrika tot in het Midden-Oosten. Nu eens was hij een slaafse volgeling van meesters als Ibn Sab’in, dan weer trok hij als troubadour rond met zijn eigen gedichten, gevolgd door zijn discipelen. ‘Liefde’ was zijn grote drijfveer, in navolging van Ibn Sab’in en Ibn ‘Arabi: “Mijn hart kan vele vormen aannemen: een klooster voor de christenen, een tem-pel, de Ka’ba voor de pelgrims, de koran, … mijn credo is liefde, waar je ook vandaan komt, de liefde is eeuwig, mijn kracht en mijn geloof.” Al-Shushtari stond aan de wieg van een grote symbiose tussen het Westen (christendom) en het Oosten (is-lam), een symbiose die vele mystieke orden later aanhingen.


9TOELICHTING

II Arabisch-Andalusische suites

Ustad Tahiri en zijn collega’s presenteren instrumentale en gezongen melodieën die op orale manier door meesters in ver-schillende scholen zijn overgeleverd, in steden als Tanger, Fez, Tetuan, …

De gedwongen uittocht van vele bevolkingsgroepen maakte dat de rijke middeleeuwse muzikale traditie op het Spaanse schiereiland zelf op het punt stond te verdwijnen. Maar dit erfgoed overleefde in de Maghreblanden waar het de status verwierf van klassieke muziek en vandaag nog altijd Andalusi-sche muziek wordt genoemd.

Het westelijke kalifaat al-Andalus

Op 19 juli 711 staken Arabische en Berberse ruiters onder leiding van Târiq ibn Ziyâd de Straat van Gibraltar over. In minder dan zeven jaar liepen ze het Visigotische rijk onder de voet. Bij een diepe raid stootten ze zelfs door tot Poitiers waar Karel Martel hen in 732 tot staan bracht. Aan die nederlaag bleken ze uitein-delijk weinig belang te hechten, want op Asturië en Galicië na stond het hele Iberische schiereiland onder hun gezag. Zeven-honderd jaar lang zou de halve maan wapperen boven ‘al-An-dalus’, de naam waarmee in de Arabische wereld naar Spanje werd verwezen.

In het begin werd ‘al-Andalus’ bestuurd door de gouverneurs van het Oemayyadenkalifaat van Damascus. Door de machts-overname van de ‘Abâssiden in 750 kwam hieraan een abrupt einde. Eén telg uit de Oemayyadendynastie wist te ontkomen naar Spanje, waar hij zich vestigde als emir ‘Abd al-Rahmân I.Hij koos Cordoba tot hoofdstad en knoopte diplomatieke betrekkingen aan met de christelijke rijken in het noorden en met Byzantium. Zijn verre opvolger ‘Abd al-Rahmân III besloot in 929 opnieuw de titel van kalief te voeren. Hij daagde hier-mee de vanuit Bagdad regerende ‘Abâssidendynastie openlijk uit. Het lukte en het westerse kalifaat was een feit. Drie eeu-wen lang bleef Cordoba de hoofdstad van ‘al-Andalus’. In de

WWW.DEBIJLOKE.BE

10 TOELICHTING

11de eeuw verdween het centrale gezag, en raakte de macht verdeeld over verschillende stadstaatjes. Toch vormde deze politiek onstabiele periode een cultureel hoogtepunt. De on-derlinge rivaliteit tussen de hoven en de zucht naar een ver-fijnd, kleurrijk en briljant hofleven stimuleerden in belangrijke mate de beoefening van de kunsten. De christelijke koningen vormden echter een steeds grotere militaire bedreiging voor de Arabische bewindslieden. Toen Alfons VI van Castilië in 1085 Toledo innam, riepen ze de hulp in van een Berberstam uit Noord-Afrika, namelijk de Almoraviden. De reconquista bleek echter niet meer te stoppen. Een laatste reactie kwam er onder de Almohadendynastie, maar in 1223 moest ook zij plaats ruimen. Geleidelijk aan veroverden de christelijke vorsten alle Spaanse gebieden die nog onder moslimbewind stonden. Na Cordoba (1236) en Sevilla (1248), restte er alleen rond Granada nog een klein gebied. Door handig politiek manoeuvreren slaagde de daar heersende Nasridendynastie er nog ander-halve eeuw in zelfstandig te blijven. Cultureel was dit zelfs de glansperiode van Granada. Het Alhambra, dat voltooid werd eind 14de eeuw, is daar het meest sprekende voorbeeld van. Volgens de 14de-eeuwse Grenadijnse historicus Ibn al-Khatîb speelde ook de muziek aan dit hof een belangrijke rol. Dat blijkt in elk geval uit de vooraanstaande plaats van dichters en musici binnen de hofhiërarchie. In 1492 was het echter definitief afge-lopen, het jaar waarin emir Boabdil de sleutels van het Alham-bra overhandigde aan het katholieke vorstenpaar Ferdinand en Isabella.

Faisons la nouba

Gasten die in het Arabisch-Andalusische Spanje op een audiën-tie bij de kalief wachtten, hadden niet te klagen. Vocaalinstru-mentale ‘suites’ zorgden de klok rond voor vermaak en aflei-ding. Ieder uur kreeg een muzikale invulling, met liederen over de liefde tot Allah of over meer aardse verlangens in geheime tuinen. Ustad Noureddine put samen met Ahmed Chiki, Otma-ne Alami en Aziz Alami Chentoufi uit de 11 nouba’s of suites die de tijd overleefden. Hun virtuoze zang met traditionele begelei-ding is een feest. Faisons la nouba…


11TOELICHTING

De Arabisch-Andalusische muziek is een geestesinstelling. De hele cultuur zit erin: architectuur, kalligrafie, de openheid van de wetenschap, de tolerantie tegenover andere godsdiensten. Een lied is hier een gebouw, je moet er alleen willen instappen. Kijk naar de verfijning van het Alhambra of de moskee van Cordo-ba, de poëzie die toen werd geschreven, het feit dat christenen, moslims en joden samenleefden. Het moge duidelijk zijn: in al-Andalus bloeide tussen de achtste en de 15de eeuw een mooie en weelderige cultuur. In Marokko kan je nog flarden van het klassieke repertoire opvangen. Slenterend door de medina, ko-men fragmenten uit de nouba’s je tegemoet. Een mirakel... Het is muziek die gemaakt is tussen de intocht van de moslims in 711 in Spanje en de uittocht in 1492. Mensen die al acht eeuwen in Andalusië woonden, moesten plots weg. Ze verloren zowat hun hele beschaving, hun land, de gebouwen. De gezangen zijn ze echter blijven cultiveren als waren het overblijfselen van een verloren paradijs.

De teloorgang van de gouden eeuwen in Andalusië leidde tot een ware culturele depressie. De vluchtelingen hadden het moeilijk in Noord-Afrika, en kwamen de malaise pas in de loop van de 19de eeuw te boven. Tijdens de Turkse overheersing (enkel Marokko ontsnapte hieraan) werd de muziek angstvallig bewaard tussen de muren van de moslimbroederschappen. Uit schrik om hun erfgoed te verliezen, hebben ze die muziek dan ook vastgelegd. Sommige eigenschappen zoals het improvi-seren bij de openingsstukken zijn hierdoor verloren gegaan, maar dat was nu eenmaal de prijs om de culturele eigenheid te behouden.

Met impressionistische toets

De Arabisch-Andalusische muziek heeft een ingenieuze struc-tuur. Op het eerste gehoor lijken het afzonderlijke liederen, maar eigenlijk gaat het om suites of nouba’s. Ze zijn opge-bouwd uit een verzameling gedichten, die in hun volledigheid 6 tot 7 uur kunnen duren. Een bekend musicus uit Bagdad, Ziryab, concipieerde in de 8ste eeuw al de poëtische en muzi-kale contouren. Hij deed dat door Griekse en Perzische modi,

WWW.DEBIJLOKE.BE

12 TOELICHTING

Byzantijnse toonaarden, Arabische modulaties en Berberse ritmes te vermengen met Romaanse grondlagen. De structuur ging van zeer trage openingsliederen over vijf verschillende ritmes tot opwindende stukken aan het eind. Je had één zo’n suite per uur van de dag, 24 in totaal, elk met hun eigen gevoel. Vergelijk het met impressionistische schilders die op elk uur van de dag een andere lichtinval schilderden. Er zijn er 11 volledig van overgebleven, en van de 6 andere resten er stukjes.

Elke nouba is opgebouwd vanuit melodie en ritme, maar kent in de notatie – een recente praktijk – geen aanduidingen voor dynamiek of klanksterkte. Intrinsiek eenstemmig worden de suites dikwijls heterofoon uitgevoerd: instrumenten en stem-men verdubbelen de hoofdmelodie met lichte versieringen en afwijkingen. Het staat de muzikanten vrij om de liederen solo of via beurtzang te brengen. Het doel blijft de compacte hoog-staande poëzie met maximale diepgang te verklanken.

De Arabisch-Andalusische suites bleven lang een elitaire aangelegenheid. Met de komst van de radio raakten ze ook bij bredere bevolkingsgroepen bekend. Podiumuitvoeringen zijn dus een vrij recente aangelegenheid. Tot laat in de 20ste eeuw organiseerden mecenassen in Noord-Afrika avonden – een soort muzieksalons – waar gespeeld en gezongen werd, en waar ze hun vrienden en handelspartners op uitnodigden. Van het begin tot het einde luisterden de gasten aandachtig. De mensen hadden dat geduld. Vandaag durven ensembles die eerste langzame bewegingen al eens overslaan, om direct naar de snellere ritmes over te schakelen zodat het publiek in de handen kan klappen. Jammer, want het majestueuze gaat op die manier verloren.

Een muzikaal huzarenstukje

Een nouba telt vijf delen die elk een onbepaald aantal liede-ren bevatten, op hetzelfde ritme (mizân) gebouwd en in een bepaalde volgorde gezongen. De ritmes zijn: bsît, qâim wa nisf, btayh, darj en quddâm. Iedere mizân vangt aan met en trage beweging – muwassa of breed – die geleidelijk versneld wordt


13TOELICHTING

tot allegro (mahzuz) en vivo (insirâf). De san’a of liederen die iedere mizân vormen, zijn onafhankelijk van elkaar maar wor-den tijdens een concert zonder onderbreking uitgevoerd.

Iedere nouba begint met een bugya, d.i. een vrij, niet gerit-meerd voorspel dat tot doel heeft de toehoorders in de sfeer van de hoofdmodus te brengen. Daarna volgt een twîshya of instrumentale ouverture in tempo giusto met name in het ritme waarop de zang zal inzetten.

De gezangen bestaan uit zeven verzen. Ze behoren voor het merendeel tot twee litteraire genres die in Andalusië ontston-den en er ruime populariteit verwierven: muwashshah in klas-siek Arabisch en zajal in Arabisch dialect. Het zijn strofische gedichten waarin metrum en ritme afwisselen en die in de vorm van coupletten en refrein voorgedragen worden. Hier en daar worden min of meer lange muziekstukken (twîshya) tussen de liederen ingelast, vooral in de quddâm. Een vocale (muwwâl) of instrumentale (taqsîm) improvisatie doet soms dienst om twee bewegingen van de mizân te verbinden, veelal om de uitvoerin-gen ervan in te korten.

Drie nouba’s

Vanavond krijgt u fragmenten uit drie nouba’s te horen. De nouba Istihlal verklankt de vele effecten die de liefde kan uitoe-fenen. De schemering, net voor het vallen van de nacht, is het ideale moment om deze suite uit te voeren. De nouba M’Charqi is slechts gedeeltelijk bewaard gebleven. Centraal staat de scheiding van de geliefden na een verblijf in een exotische tuin. De nouba ‘Iraq al-Ajam tenslotte verkent momenten van vreugde en voorspoed, liederen die bij voorkeur om midder-nacht worden gebracht.

WWW.DEBIJLOKE.BE

14 TEKSTEN

Adhân – Oproep tot het gebedAllah is de Grootste (4x)Ik getuig dat er geen god is dan Allah (2x)Ik getuig dat Mohammed de Boodschapper van Allah is (2x)Haast je naar het gebed (2x)Haast je naar de voorspoed (2x)Het gebed is beter dan de slaap (2x) [enkel bij het eerste gebed ’s morgens]Allah is de Grootste (2x)Er is geen god dan Allah

Soera nr. 1 al-fatiha ‘de opening’(1) In de naam van God, de erbarmer, de barmhartige. (2) Lof zij God, de Heer van de wereldbewoners, (3) de erbarmer, de barmhartige, (4) de heerser op de oordeelsdag. (5) U dienen wij en U vragen wij om hulp. (6) Leid ons op de juiste weg, (7) de weg van hen aan wie U genade geschonken hebt, op wie geen toorn rust en die niet dwalen.

Soera nr. 2 al-bakara ‘de koe’, vers 254-255 en 284-286In de naam van God, de erbarmer, de barmhartige.(254) Jullie die geloven ! Geeft ook bijdragen van wat Wij jullie voor jullie levensonderhoud gegeven hebben voordat er een dag komt waarop er geen handel, geen vriendschap en geen voorspraak is. De ongelovigen zijn de onrechtplegers. (255) God, er is geen god dan Hij, de levende, de standvastige. Slui-mer noch slaap overmant Hem. Hem behoort wat in de heme-len en wat op aarde is. Wie is het die zonder Zijn toestemming bij Hem zou kunnen bemiddelen ? Hij weet wat vóór hen is en wat achter hen is en zij bevatten niets van Zijn kennis, behalve dan wat Hij wil. Zijn troon strekt zich uit over de hemelen en de aarde en het valt Hem niet zwaar beide in stand te hou-den. Hij de verhevene, de geweldige. (284) Van God is wat er in de hemelen en wat er op de aarde is. Of jullie openlijk laten blijken wat in jullie binnenste is of het verbergen, God rekent met jullie daarover af en dan vergeeft Hij wie Hij wil en straft wie Hij wil. God is almachtig. (285) De gezant gelooft in wat zijn Heer vandaan naar hem is neergezonden en de gelovigen ook; allen geloven in God, in Zijn engelen, in Zijn boeken en in


15TEKSTEN

Zijn gezanten. Wij maken geen enkel onderscheid tussen Zijn gezanten. Zij zeggen: “Wij horen en gehoorzamen. Schenk ons Uw vergeving, onze Heer. Bij U is de bestemming.” (286) God legt niemand meer op dan hij kan dragen. Hem komt toe wat hij verdiend heeft en van hem wordt gevorderd wat hij heeft begaan. Onze Heer, reken het ons niet aan als wij vergeten of fouten maken. Onze Heer, leg ons niet een zware last op zoals U die aan hen hebt opgelegd die er voor onze tijd waren. Onze Heer, leg ons niet iets op waarvoor wij geen kracht hebben en schenk ons vergiffenis, vergeef ons en heb erbarmen met ons. U bent onze beschermheer, help ons dan tegen de ongelovige mensen.

Soera nr. 3 aal ‘imraan ‘Imraans mensen’, vers 189-195In de naam van God, de erbarmer, de barmhartige.(189) God heeft de heerschappij over de hemelen en de aarde en God is almachtig. (190) In de schepping van de hemelen en de aarde en het verschil van dag en nacht zijn tekenen voor mensen die verstand hebben, (191) die God staande, zittende en op hun zij liggende gedenken en die over de schepping van de hemelen en de aarde nadenken: “Onze Heer, U hebt dit niet voor niets geschapen – U zij geprezen ! – en behoed ons voor de bestraffing van het vuur. (192) Onze Heer, wie door U het vuur wordt binnengevoerd, die wordt door U te schande gemaakt. De onrechtplegers zullen geen helpers hebben. (193) Onze Heer, wij hebben iemand die opriep tot het geloof gehoord: ‘Gelooft in jullie Heer!’ Dus geloven wij. Onze Heer, vergeef ons onze zonden en wis onze slechte daden uit en neem ons met de vromen weg. (194) Onze Heer, en geef ons wat U ons door Uw gezanten hebt toegezegd en maak ons niet te schande op de opstandsdag. U zult de afspraak niet afzeg-gen.” (195) Toen verhoorde hun Heer hen: “Ik laat het werk van iemand van jullie die [goed] doet niet verloren gaan, of het nu een man is of een vrouw; jullie horen bij elkaar. Zij dus die uitgeweken zijn, uit hun woningen verdreven zijn, op Mijn weg tegenspoed geleden hebben, gestreden hebben en gesneuveld zijn, van hen zal Ik de slechte daden kwijtschelden en Ik zal hen tuinen binnen laten gaan waar de rivieren onderdoor stromen; als beloning van God. En God, bij Hem is de goede beloning.”

WWW.DEBIJLOKE.BE

16 TEKSTEN

Soera nr. 112 al-ichlaas ‘de toewijding’In de naam van God, de erbarmer, de barmhartige.(1) Zeg: “Hij is God als enige, (2) God de bestendige. (3) Hij heeft niet verwekt en is niet verwekt (4) en niet één is er aan Hem gelijkwaardig.”

Soera nr.113 al-falak ‘de ochtendschemering’In de naam van God, de erbarmer, de barmhartige.(1) Zeg: “Ik zoek bescherming bij de Heer van de ochtendsche-mering (2) tegen het kwaad dat Hij geschapen heeft (3) en tegen het kwaad van de donkere nacht wanneer hij aanbreekt (4) en tegen het kwaad van haar die op de knopen blazen (5) en tegen het kwaad van een jaloerse wanneer hij jaloers is.”

Soera nr. 114 an-naas ‘de mensen’In de naam van God, de erbarmer, de barmhartige.(1) Zeg: “Ik zoek bescherming bij de Heer van de mensen, (2) de koning van de mensen, (3) de god van de mensen, (4) te-gen het kwaad van de stiekeme influisteraar (5) die de mensen in hun binnenste influistert, (6) of hij nu tot de djinn of tot de mensen behoort.”


17

Noureddine Tahiri Jouti

WWW.DEBIJLOKE.BE

18 BiNNENKORT

ZA 22.05.10 | 20.00 | EAST OF EDEN

ENSEMBLE SARBANDGEBOORTE EN HEMELVAART VAN DE PRO-FEET MOHAMMED

Op de twaalfde dag van de derde maand van het islamitische jaar vieren moslims de geboorte van de profeet Mohammed. Het is een dag die letterlijk oplicht en waarop Koranrecitaties en gebeden op hun plaats zijn.

Soefimystici kleuren dit feest van oudsher feestelijk in, en dat laat zich ook in de liedkunst verklanken. Het Ensemble Sar-band citeert uit het Ottomaanse ‘Mevlid’, een lofdicht op de profeet dat Süleyman Celebi schreef in de 15de eeuw. Ook de herdenking van Mohammeds hemelvaart gaat met religieuze ingetogenheid gepaard. De engel Gabriël begeleidde hem op zijn tocht van Mekka naar Jeruzalem, waar hij op een ladder van licht de zevende hemel beklom. De voorbije eeuwen is ook rond deze herdenking een rijk muziekrepertoire gegroeid, gaande van sobere recitaties tot uiterst kunstzinnige liederen.

De Bijloke | KraakhuisInleiding om 19:15


19HUISMEDEDELINGEN

DAAN BAUWENS ALGEMEEN DIRECTEUR MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKEDaan Bauwens (55) wordt de nieuwe directeur van Muziekcen-trum De Bijloke. Dat heeft de raad van bestuur beslist op 29 ja-nuari. Daan Bauwens volgt als algemeen directeur Yves Rosseel op, die tien jaar de leiding had over het Muziekcentrum. Daan Bauwens heeft zowat zijn hele loopbaan in de artistieke sector doorgebracht. De jongste jaren werkte hij met Gerard Mortier aan het Forumproject in Gent, zorgde hij voor de opstart van Operastudio Vlaanderen en was hij algemeen directeur van de Handelsbeurs Concertzaal. Tijdens zijn carrière deed hij heel wat ervaring op, zowel op het vlak van cultuurpolitiek, financi-eel beheer als artistieke profilering. Onder leiding van Yves Rosseel werd het Muziekcentrum een van de belangrijkste muzikale ontmoetingsplaatsen in Vlaande-ren.

JAZZ & SOUNDSMuziekcentrum De Bijloke Gent, Kunstencentrum Vooruit, Gent Jazz, Hogeschool Gent Conservatorium en KASK houden een nieuw festival boven de doopvont: Jazz & Sounds. Het festival gaat door op verschillende locaties van 22 tot en met 28 maart 2010. Kom op zaterdag 27 en zondag 28 maart naar Muziekcentrum De Bijloke Gent voor jazz en hedendaagse muziek. Kom luiste-ren en kijken naar o.a. een performanceparcours met Françoise Vanhecke en de klas van Mireille Capelle met muziek van Cage en Berio, een installatieparcours door de studenten van het KASK, documentaires over Charlie Haden en Leonard Herman, improvisatieworkshops, proza en poëzie van Paul van Ostaijen gebracht door Ben Sluijs en Tom Van Bauwel... De muzikale vertolkers zijn o.a. Jozef Dumoulin en Dre Pallemaerts, Ernst Reijseger & Mitoslav Vitous.

Dagpassen, meerdaagse passen en losse tickets zijn vanaf heden te verkrijgen in het bespreekbureau van Muziekcentrum De Bijloke Gent.

Ontdek dit en nog veel meer op www.jazzandsounds.com

WWW.DEBIJLOKE.BE

20 BiNNENKORT

ZA | 13.03.10 20:00 | Exploration

Atos TrioRachmaninov, Schumann,

Sjostakovitsj

Z0 | 14.03.10 11:00 | Kantata

Florian Heyerick, Nicolas Achten,Ex TemporeCantates van Christoph Graupner

Z0 | 14.03.10 15:00 | Symfonisch 2 / 2+

Symfonieorkest Vlaanderen olv Etienne Siebens, Alexei Ogrintchouck (hobo)Haydn, Strauss, Brahms

WO | 17.03.10 20:00 | MA.XS

Ronald Brautigam (pianoforte)Beethoven

DO | 18.03.10 20:00 |

Symfonisch 3 / 3+

Brussels Philharmonic olv Michel Tabachnik, Hélène Grimaud (piano)Schumann, Bruckner

DO | 18.03.10 20:00 | Jazz +

(in Kunstencentrum Vooruit)

Louis ClavisLost on the way

VR | 19.03.10 20:00 | Musica Antiqua 1

Academy of Ancient Music, Pavlo Beznosiuk (muzikale leiding)Stabat Mater

ZO | 21.03.10 15:00 | Symfonisch 1 / 1+

deFilharmonie, Ronald Brautigam (piano), Jaap van Zweden (dirigent)Beethoven, Tsjaikovski

MA | 22.03.10 10:30 & 13:30

Collegium Vocale Gent, Philippe Herreweghe (dirigent) OPEN REPETITIE Mattheuspassie van

J. S. Bach (reservering: www.debijloke.

be of 09 269 92 92)

MA | 22.03.10 - ZO 28.03.10

Jazz & Sounds (diverse locaties)

WO | 24.03.10 20:15 | Miry +

(in de Handelsbeurs)

Quatuor DanelBeethoven, Goebaidoelina, Weinberg

WO | 31.03.10 20:00 | Voix Gras

Compagnie BischoffTenebrae

DO | 01.04.10 20:00 |

Musica Antiqua 2

Collegium Vocale Gent, Philippe Herreweghe (dirigent)Mattheuspassie (uitverkocht)

VR | 02.04.10 20:00 | Miry

ARSIS4, Ronald Brautigam (piano)Dvorák, Sjostakovitsj, Brahms

Islamitische voorzangen

Documents

Transcript of Islamitische voorzangen