Iskrivljena Povijest Bosne i Bajka o Bogumilima

7/25/2019 Iskrivljena Povijest Bosne i Bajka o Bogumilima

1/28

Iskrivljena povijest Bosne i bajka o bogumilimahttp://forum.klix.ba/iskrivljena-povijest-bosne-i-bajka-o-bogumilima-t54027s925.html

Moderators:Chmoljo, Sarajmen

Post ReplySearchAdvancedsearch

1099 posts

Posts:23

Joined:22/08/2004 13:47

Re: Iskrivljena povijest Bosne i bajka o bogumilima

Postby Foak 18/01/2010 18:41

Proitati ako ste u prilici:

Hadijahi, M., O jednom manje poznatom domaem vrelu za prouavanje crkve bosanske. Prilozi Instituta za istoriju BiH, X/II,10/2, Sarajevo,

1974, str. 55-109. Hadijahi samtra da je "Kunovski zapis" nastao izmeu 1560-1565.g.

MOLITVA OT TRESKA

I OT GROMA I OT BIJESA I OT GRADA

Zapretaju vam, dijavole i studeni grade i suhi vjetre,arhengelom Mihailom, sa vasemi silami nebeskimi, i Gavrilom i Urilom i Rapailom i Arapatlom

i Epimilom i Putoem, i Rumilom i Nahronotom i Paonom- da ne prihodite ka sijemu metehu kunovskomu!...

Zapretaju vam, dijavole i grade, sedmi rijei, koje rece Hristos, na krstu visei, bogu: Oe, oprosti onim koji me mue, za ljubav tvoju - i ja

prostim za ljubav tvoju!...

Zapretaju vam, dijavole, slavnijem prestolom i serapimom- da ne prihodite, dijavole i studni grade, ka tome metehu!...

Zapretaju vam, dijavole i studeni grade, trema patrijarsi: Avramom, Isakom i Jakovom, jee poivaju pod dubom amorskijem, i vasa imena tvoja

zaklinjaju: ime Ancilijas, Bel, Vratauh, Baran, Ankiba, Anglu, Cernica, Papilu, Kozoderac, Dominu, Rek, Ciper, Lambor, Anmi, Cernica,

Akomira, Apomiri..., Araklija, Sotona i Luciper!...

Zaklinjaju vas, dijavole i studeni grade, gospodom bogom i etiri jevangelji, i trista deset svetimi oci i 60 muenici, i Hri stosom i svetijem Jovanom-

da ne prihodite dijavole i studeni grade ka sijemu metehu!...

Zapretaju vam, dijavole i studeni grade i suhi vjetre, sedmi hljebi jee se u jevangelju pomenu, i otpoetom jee prija Isus i postavi pred uenike,

i slavnijem priastijem Hristojoviem, i svetijem knjievnici, i noem i maem jee ureza Petar uho rabu Pilatovu, i angeli je e otvalista kamen do

groba Hristova, i strahom od nedune strae kraljeve, i sedmi zvijezdami i maem bodutije, - da ne prihodite dijavole i studeni grade ka sijemu

metehu kunovskomu!...

Zapretaju vam, dijavole i studeni grade i suhi vjetre,24 starci sjedeti na prestolu, i munjami i gromi i glasi sjedeti ot prestola, i otroki jee

pojahu pjesan gospodinu, vapei hadeski..., i vijenci svetijeh jee poloie prestolom, i knjigami napisanijem... jee vidje na prestolu na desnice

sjedeti, i 4 angeli sjedeti na etireh uglijeh zemlje(i) dreti etiri vjetre zemaljske, i sedmi peat svetijemi da ne prihodite dijavole i studeni

grade i suhi vjetre ka metehu kunovskomu!...

Zapretaju ti dijavole i studeni grade trstiju jee izmjerena bi crkov boija, i brenijem jee izbra mihajla arhangela sa zmijami, i 12 apostoli i 12

kamenoma da ne prihodi grad ka sijemu metehu!...
http://forum.klix.ba/iskrivljena-povijest-bosne-i-bajka-o-bogumilima-t54027s925.htmlhttp://forum.klix.ba/iskrivljena-povijest-bosne-i-bajka-o-bogumilima-t54027s925.html


2/28

Zapretaju vam dijavole i studeni grade 40 udesi jee apustoli satvorie, koja udesa i zlamenija pie Luka u evangeliju, i slavnijem priastijem

svetago duha..., i elicijem svjetlom iIsaja ( kada) gredijae u Damask..., i angelomjee se javi koronilu, i snidijem svetago Petra u esariju, i

duhom jee porazi Iroda cara, i molitvami Pavlovijem jee zapreti s(ve)ti Pavao ime vu uho va tamnice u polunoti, va ide Pavao i sila i rastrgoe se

uzi im . da ne prihodite sijemu metehu!...

Stanem dobre, stanem dobre, stanem sa strahom boijem, da stane grad, da ne ide na siji meteh!...

I gla(gol)emu gospod ree: Glagolji siju molitvu: Od gradastva vi gospodi pomilujstva vi, gospodi pomiluj; arhangele Mihaile i Gavrile i urile i

Rapailei Arapataile i Epimile i Putoe i Rumile i Nahronote i Paone, sabludite sijega meteha kunovskog, od zlago dada i ot dijavola i ot ina i ot

bogate te bogactvom bogatoga Simeona Stlupnika, umnoite vasakem blagom za ljubav basemoga boga Sabaota vsemu metehu!..

Eto pred Vama je Molitva ot treska poznatija kao Kunovski zapis koja je pronadjena u Jemitima kod Foe 1905. godine. Do rata se nalazio u

Zemaljskom muzeju u Sarajevu, da li je i danas tamo ne znam. Zapis je napisana jednom papirnom svitku, zapeaen voskom radi zastite i smjesten

u jednu upljinu u borovoj kladi.Sam zapis je ostecen, ustvari njegov poetak, a zatim slijedi dvadesetak muslimanskih imena tadanjih stanovnika

meteha kunovskog kojima je zapis bio i namijenjen. Sama molitva, zapis, je pi san u starom bosanskom cirilicnom pismu. Zatim slijedi prepis

poruke na latinskom jeziku sa bosancicom, koju je navodno napisao sam Isus nekom caru u Jerusalimu.

To je u stvari irilina transkripcija latinskog teksta apokrifnog pisma Isusovog pisanog kralju Abagoronu. Nakon visekratnog zazivanja imena Isusa i

Marije slijedi bosanski tekst molitve necjelovit i bez zavretka. U devet odjeljaka zaklinjanja ovog zapisa ima vise podataka iz Apokalipse i

apokrifne literature, sa motvima iz Novog zavjeta.

Ono sto je najinteresantnije strunjacima su imena ejtana ,koja se spominju u etvrtom odjeljku a koja zakljinju trojica patrijarha. Meu

osamnaest ejtana udnih imena imaju i etvorica sa naim narodnim imenima ( Cernica, Kozoderac, Ciper i Cernica).

Po svoj prilici zapis je pisao neki pataren za svoje prijatelje koji su vec presli na Islam ali se jos nisu odrekli svojih obiaja i starih vjerovanja.

Prema iru Truhelki: ..Molitva ot treska, ot groma, bijesa i od grada, predstavlja neku vrstu ljekarue, nastale moda u nekom patarenskom

karitativnom prihvatilistu a odrzala se dugo kao dio narodnog praznovjerja. ZA nas je ona znaajna kao jedan od primjera tada nje pismenosti. .T

op

Foak

Posts:23

Joined:22/08/2004 13:47


Postby Foak 18/01/2010 18:44

U separatu iz naunog rada Jasminka Mulaomerovia: "Sveta mjesta za osamljivanje u Bosni i Hercegovini", objavljenog u asopisu "Znakovi

vremena" - broj 7-8, zima 2000 kao izvor podataka navodi se i...

Ostaci srednjovjekovnih bosanskih vjerovanja i obreda mogli su se nai u podruju Drenice jo krajem XIX stoljea i to kod m uslimanskog

stanovnitva. Vidi Solovjev, A., Nestanak bogumilstva i islamizacija Bosne. Godinjak Istorijskog drutva Bosne i Hercegovine, I, Sarajevo, 1949, str.

77.Top


3/28

Foak

Posts:23

Joined:22/08/2004 13:47


Postby Foak 18/01/2010 18:47

SteakGosta Milutina

http://www.focaci.org/index.php?option=com_content&view=article&id=631:gost-milutin&catid=47:nadgrobnjaci&Itemid=122 To

p

Foak

Posts:23

Joined:22/08/2004 13:47


Postby Foak 18/01/2010 19:15

Kako se prave mitovi?

http://www.rastko.rs/rastko-cg/povijest/stomic-pivljani.html
http://www.focaci.org/index.php?option=com_content&view=article&id=631:gost-milutin&catid=47:nadgrobnjaci&Itemid=122http://www.rastko.rs/rastko-cg/povijest/stomic-pivljani.htmlhttp://www.rastko.rs/rastko-cg/povijest/stomic-pivljani.htmlhttp://www.focaci.org/index.php?option=com_content&view=article&id=631:gost-milutin&catid=47:nadgrobnjaci&Itemid=122


4/28

Sl. 15. - Grob iz XV veka, zvani "Ercegov Grob", kod Sokola, grada Hercega Stjepana.

Dananji Pivljani priaju da su; ova groblja starija ; od sadanjeg pivskog stanovnitva i zato ih zovu: "Staro Groblje", ree "Mramorje"[54] a samo dva zovu "Grko Groblje".

Narod pria da su pre Srba u Pivi iveli neki "Grci", koji su zbog hladnoe usred leta pobegli niz Drinu i vie se nikada nisu vratili.[55]

Najlepe je groblje, zvano Mramorje, u Borkovia Katunu. Ovde ima 17 grobova na jednoj obloj glavici. Nadgrobne su ploe u obliku trapeza od tvrdoga krenjaka, dosta lepo

uraeno i sa arama s lica (sk. 4). Nekada su ploe bile sve uspravljene, tj. pobodene na kraoj osnovici, zbog ega ih narod i zove mramorje, a danas stoji samo jo jedna

uspravljena. Na jednoj od tih ploa poeo je neko da klee krst, pa je ostavio nedovreno.[53] Ovo je groblje na visini od 1480 m. Priblino je na toj visini i groblje na Branovu u

Jezerima, koje narod takoe zove Mramorje.

Oko epan-Grada (Sokola) ima mnogo starih grobova. Pop Jovo Radovi iz D. Crkvica priao mi je da takvih starih grobova ima mnogo po umi sa strane Tare i da na njima ima

nekih natpisa. Ja te ploe nisam gledao, ali sam naiao na jugoistonoj strani od grada na staro groblje sa vrlo velikim nadgrobnim ploama. U jednoj grupi ima 9 grobova, a meu

njima je jedan najvei i najlepi i na njemu ima irilovski natpis dosta iskvaren. U jednom napisu iz Foe, tampanom u "Vremenu" 9 novembra 1933 godine, pominje se ovaj grob

kod grada Sokola na epan-Polju, i natpis na njemu. Natpis glasi: Bo i Petkov (?) spomen ...... Milou(?) mo, u ra preide. Mol vi ne popiraite (me) mimoidui, ere sam {a

bio kako i v a (v) ete bti kako i ja smertni.

Crkvita


5/28

U vrhu staroga naselja, a sada zaseoka Zagraa, ispod epan-Grada, ima stara crkva sa jednim kubetom na sredini. Crkva je u ruevinama, a zidana je

od kamena i bigra. Svodovi su izgraeni od bigra, a crkva je bila spolja obloena tesanim kamenom. Crkva ima oblik lae, a ol tar je odvojen od

"crkve" zidom, to je retkost kod naih crkava. Na oltaru su troja vrata, i svi su lukovi, kako u crkvi tako i nad vratima i provorima, izraeni u

arapskom stilu. Crkva nema fresaka, belo je okreena i izgleda da je sluila i za damiju, iako nema munareta[61].


6/28


7/28

Manastir Piva

Staro groblje kod crkve na Piu je vrlo interesantno. Ono je mnogobrojnije no i jednodo sada pomenuto. Prilikom raskopavanja ovoga groblja nailo se na nek a stara

crkvita. Na temeljima jednog starog crkvita podignuta je i nova crkva za Pie i okolinu. Crkva nije velika i sva je ozidana od kamena iz temelja tih crkvita i od

nadgrobnih ploa.Ovo groblje na Piu je izmeano: ima starih grobova i grobova docnijih (ali ipak nikako docnijih od 350-400 godina) sa hrianskim oznakama.

2007 godine, evolucija u razmiljanju

http://www.manastir-lepavina.org/vijest.php?id=3427

Crkva na Zagrau posveena je sv. Vaznesenju Gospodnjem i nalazi se na otprilike pola puta od srednjevekovnog utvrenog grada Sokola i epan

Polja mesta koje se pod toponimom Meureje prvi put pominje jo u izvetajima vizantijskih hroniara iz 11. veka.

Stara srpska plemika i vladarska porodica Kosaa, poreklom iz istoimenog sela u okolini dananjeg Gorada, predstavljala je, esto pomalo

zaboravljenu, kariku koja je meusobno povezivala srpsko pravoslavno-hriansko plemstvo u tegobnim vremenima posle bitke na Kosovu.
http://www.manastir-lepavina.org/vijest.php?id=3427http://www.manastir-lepavina.org/vijest.php?id=3427


8/28

Vano je ovde pomenuti jo i izvanredna statika reenja, koja su omoguila da crkva ostane pod svojom kupolom skoro est stotina godina, iako je olovni pokriva sa nje skinut

odmah po dolasku Turaka, da bi njime bila pokrivena ta da novoizgraena Alada damija u Foi.

Soko Grad, pod kojim se manastir nalazi, bio je letnja prestonica epanove hercegovine sve dok ga Turci nisu zauzeli1465.godine.

Alada damija je podignuta oko 1550godine.

Tako se gradi mitomanija. Za par godina e neki tvrditi kako je Alada damija bila crkva. T

op

_majevica_


9/28

Posts:917

Joined:19/05/2009 16:36


Postby _majevica_ 18/01/2010 20:45

@Focak...

Nije lose a malo ovo sa crkvama si zakomplikovao.

Nego iskrivljena historija Bosne je ocevidna i gdje nema sumnje.Naime sva historija se gradi

na cinjenicama tj,dokazima arheoloskim i pi sanim znaci necim konkretnim.Medjutim pobijanje tih

dokaza i falsanjem kao krivotvorinama ili ponistavanjem nekih dokaza se kroji historija pogresna.

To je primjer nepriznavanja crkve bosanske,kao i bogumila ili skretanje cinjenica u vezi stecaka.

Kao stecci su ovo nekih naroda a ne Bosnjana pripadnici crkve bosanske su ovi ili bogumili nisu postojali.

Nego evo da se vratimo 2000 godina prije.Svi se slazemo i imamo historiju Bosne.Ovde su bili Iliri.

Dvije provincije Dalmacija i dijelom Panonija.Ilirska plemena ,njihovi obicaji,religija-mnogobostvo,

nacin zivljenja i organizovanja plemena i sl...Znaci imamo tu historiju i znamo recimo sta je

prije 2000 godina govorio Baton Dezijata u zarobljenistvu i pobunu i bitke po Bosni i sl....

Bitno je da se slazemo i da ni koga ta historija ne "ugrozava"ona je nezavisna od danasnjih naroda

u Bosni.Tako reci imamo svu potvrdu historije padom i podjelom istocnog i zapadnog rimskog carstva.

Poznat je teritorij Bosne sve do X st.Tek kada ta religija ilirika mnogobostvo treba da se transformira.

Vlastele vec se dijele kao sto je podijeljen istok i zapad a u tom momentu Bosna nije bila ni zapad ni istok.

Cak i samo krscanstvo tek 1054 se d ijeli na pravoslavlje i katolicanstvo.Ali sve u susjedstvu.U Bosni i dalje

caruje dijelom mnogobostvo.Tek od XI st.pocinju i patereni,katari,bogumili i ostali sve nazovimo heretici

koji su ne milom nego silom i raznim inkvizacijama bjezeci i boreci se za goli zivot sklanjali u Bosnu.

Vecina stanovnistva je bila hereticna po istoku i zapadu a oba su imali zelju zauzeti prvo rudno bogastvo

a onda teritorij i prosiriti se....Cak mislim da su tada bili Bosnjani veoma opasni i da nisu bili dobri

Bosnjani.Koji nisu dali da se ubijaju na svojoj zemlji.

Nego tek sada dolazimo do vremena Bosne gdje se ne slazemo u historiji Bosne.Prije svega je problem

sto pocinjemo krojiti historiju po interesima susjeda a ne Bosne i njenog stanovnistva.postoje sve cinjenice

i dokazi ko je zivio i kakvi su bili obicaji i banovine kasnije kraljevina Bosna...ali sve to se nazalost falsa

sve cinjenice i dokazi se ponistavaju i pravi se stimajuca historija...

http://www.knjiga.ba/Religija/Historija ... ge/en.html

"Bosanski bogumili su najznaajniji dogaaj i najinteresantnija pojava u dugoj historiji srednjovjekovne Bosne, na drutveno - politikom,

dravnom, vjerskom i ekonomskom polju djelovanja. Preko jednog vijeka traju rasprave o nastanku, korijenima, vezama, dodirima i odnosima,

sutini vjerskog uenja, organizaciji i ulozi u drutvu i dravi bosanskih bogumila. Naune temelje postavio je polihistor dr. Franjo Raki u djelu:

"Bogumili i patareni", iji rezultatisu i danas osnova za istraivanje ove historijske pojave.

Bosanski bogumili predstavljali su tokom cijelog srednjeg vijeka dominantnu i jedinu drutveno - politiku snagu u srednjovjekovnoj Bosni koja se
mailto:@Focak...http://www.knjiga.ba/Religija/Historijahttp://www.knjiga.ba/Religija/Historijamailto:@Focak...


10/28

suprostavila nadiranjima sa strane (bilo da je rije o vojno - politikim od strane maarskih vladara ili crkveno - vjerskim od strane katolike ili

pravoslavne crkve)".T

op

Nezbilj

Posts:706

Joined:16/08/2009 00:23


Postby Nezbilj 19/01/2010 00:11

kaboom wrote:Pa sva ova rasprava je krenula od tvoje tvrdnjeda su se steci iz Bosne proirili na Hum pod bosanskom vladavinom i da su ih oigledno prihvatili pravoslavni

stanovnici Huma.

Slaem se da moja gore navedena formulacija nije adekvatna i iskreno reeno rado bi je povukao. Meutim mislim da sam u poslj ednjih nekoliko

postova dovoljno razjasnijo svoje stavove po ovom pitanju. Steci se jesu u masi pojavli u Humu nakon prikljuenja ovog regiona bosanskoj dravi i

prihvatili su ih kako pravoslavci u Istonoj tako i katolici u zapadnoj Hercegovini. Takoer treba imati u vidu da u Humu iz istog perioda imamo i

strogo pravoslavlja groblja sa krstaama koja se po svemu jasno razlikuju od nekropola steaka. Meutim ploe i sanduci kao oblici ve su se u

prethodnim stoljeima pojavljivali kako u Humu tako i u drugim krajevima pa prema tome ne stoji formulacija da su se steci p roirili na Hum iz

Bosne kada su u ovom osnovno pojavnom obliku ve bili prisutni. Meutim karakteristini ukrasi i reljefi kao i karakteristini masivni i uspravni

monolitni oblici pojavljuju se u vrijeme proirenja bosanske drave. Navedeni karakteristini stil obrade i ukraavanja na dgrobnih spomenika koji

nazivamo stecima razvio se dakle u 14. i 15. vijeku na cijelom bosanskohercegovakom prostoru u isto vrijeme i pretvorio se u jedinstvenu

kulturnu karakteristiku ovog prostora.

to se tie naziva steak ja u njemu zaista ne vidim nita sporno obzirom da ne vidim kako bi se ovom nazivu mogla dati odreena ideoloka

pozadina ili istorijska manipulacija. Moda bi i bilo autentinije da se u literaturi koristio naziv mramor ili bilig ali tim e se ne bi promjenilo nita u

vezi samog koncepta steaka kao bosanskih odnosno bosanskohercegovakih monolitnih srednjevjekovnih nadgrobnih spomenika. Vezivanje sa

bogumilima nema veze sa nazivom steak tako da odbacivanje teorije o bogumilima nema uticaja na ovaj naziv. Nisam upoznat kak o je naziv steak

uao u upotrebu i zato je ba taj naziv opte prihvaen ali kao to rekoh ne vidim u tome neke naroite relevancije po cijel okupan koncept.

Ovome u jo dodati i to da srednjovijekovnu Bosnu, Hum i okolne zemlje kao i njihovo stanovnitvo, kultu ru, religiju i vlast, moramo pokuati

posmatrati (ovde ukljuujem i sebe) potpuno odvojeno od dananjih drava naroda i ideologija. Ovo je jedini nain da se pribl iimo rekonstrukciji

onoga to se stvarno deavalo na ovim prostorima prije 500 il i 800 godina. Zato imamo takve situacije da neko kae neu bosnansku crkvu da zovem

crkvom jer to znai da je ona blia Hrvatima nego Bonjacima to je prilino besmisleno ali u neku ruku i razumljivo iz persp ektive dananjih

odnosa. Takoer ini mi se da ti pouavada minimizira uticaj i znaaj bosanske drave u Humu jer se time naruava ideja o Hercegovini kao

vekovnoj srpskoj zemlji Nemanjia to je takoer razumljivo imajui u vidu vladajuu ideologiju. Mislim da zato tako strasno pokuava da steke

kao bosanskohercegovaki fenomen prikae kao vie vie hercegovaki i pravoslavni a manje bosanski i univerzalni. Meutim steci dokazuju da je

srednjovijekovna Bosanska drava oigledno bila puno draa nekadanim humljanima nego dananjim hercegovcima.


11/28

kaboom wrote:Ja sam izrazio sumnju u tu teoriju, posto

1. Najstariji datirani steci potiu sa teritorije Huma i Travunije i datirani su u XII vijek - (M. Vego, 1963; 196, 1964; 129, J.Kovaevi 1961, 309-316, P. Aneli 1962, 173- 175,

. Belagi 1971; 403-404;2004, 123)

2. Najvie steaka ima u dananjoj Hercegovini (prema povrini podruja najvea gustina je u oko lini Nevesinja) - (. Belagi 1983; 66-70, 2004; 165),

3. Uglavnom se svi slau da je "umjetnost steaka" dostigla vrhunce u podru ju dananje Hercegovine gdje se steci u kontinu itetu pojavljuju od X II do XVI vj.(naveu samo

nekropole Radimlja i Boljuni)

Sve to si naveo je tano s tim to da bi radi potpunije slike trebalo dodati:

4. U Hercegovini postoji svega nekoliko ploa i sanduka datiranih prije 14. vijeka a sve ostale nekropole sa nekoliko desetina hiljada steaka potiu

iz perioda u kojem se ovo podruje nalazilo u sastavu bosanske drave.

kaboom wrote:Problem, meutim nastaje kada pokua objasniti ta to spada u steke, to ih ini toliko osobenim da posjeduju ak i posebno ime (koje se btw prvi put pojavljuje u

XIX vj., zanimljivo ba u vrijeme kada se Austr-Ugarska zainteresovala za ovo podruje) tada se pojavljuju bug-ovi u teoriji.

Ako uzmemo da su osnovni oblici "steka" (po Belagiu):

ploe (etvorostrana leea prizma do 30 cm visine) 24% od ukupnog broja "steaka"

sanduk (etvorostrana leea prizma preko 30 cm debljine) 64% od ukupnog broja "steaka" (zajedno sa sanducima sa postoljima)

sljemenjak 9% od ukupnog broja "steaka"

krstaa 0,5% od ukupnog broja "steaka"

ostatak potpada pod ostale oblike

(nevezano za oblike reljefi se pojavljuju na ukupno 8,7% od ukupnog broja "steaka", od ukupnog broja evidentiranih primjeraka- 69356 , ukupno ih je sa natpisom 384)

Onda jednostavno nije istina da se takvi nadgrobni spomenici pojavljuju samo na toj teritoriji u tom vremenskom periodu, to se jasno vidi u pomenutom lanku, da ne

prepriavam sada, zato sam ga i okaio. Ostaje dakle otvoreno pitanje zato se insistira na tom prostorno vremenskom okviru, kada recimo u istom vremenu nastaju identini

spomenici kakvim se smatraju "steci" i na drugim prostorima, ili kada nastaju identini s pomenici kakvim se smatraju "steci" prije ili poslije tog vremenskog okvira.

Steke ne karakteriziraju samo monolitni oblici ve i specifini ukrasi, reljefi odnosno cjelina stilskog izraza. Veina nekropola sadre veinu

karakteristinih oblika i samo dio ukraenih steaka. Obzirom da su nekropole esto graene na starijim grobljima vjerovatno u nekim sluajevima

sadre i starije ploe bez natpisa koje nije bilo mogue jasno identificirati i razdvojiti. Meutim nekropole steaka jasno s e razlikuju po svojim

karakteristikama od drugih grobalja u regionu zato steci imaju posebno ime i posmatraju se kao specifian kulturni fenomen iji su znaaj samo

rijetki autori uopte pokuali osporiti.

Kada govorimo o sataniziranju austrougarske kolonijalne istorijografije na naim prostorima treba takoer rei da ono nije bi lo nita intenzivnija,

manipulativnije ili vie tetna od srpske i hrvatske istorijografije 19. vijeka koja jo uvijek ima i te kakvog uticaja i odjeka na popularno vienje

istorije. Dovoljno je za ilustraciju pogledati djelo Vuka Karadia - Svi Srbi i svuda iz 1849. http://www.rastko.rs/knjizevnost/vuk/vk... -srbi.htmlLast edited by Nezbiljon 19/01/2010 00:49, edited 1 time in total.To
http://www.rastko.rs/knjizevnost/vuk/vkhttp://www.rastko.rs/knjizevnost/vuk/vk


12/28

p

Nezbilj

Posts:706

Joined:16/08/2009 00:23



kaboom wrote:

Nezbilj wrote:Takoer treba imati u vidu da u Humu iz istog perioda imamo i strogo pra voslavlja groblja sa krstaama koja se po svemu jasno razlikuju od nekropola steaka

ako moze pojasnjenje, posto mi ovaj dio nije bas najjasniji

Mislio sam na ovaj citat iz knjige M .Wenzel - Bosanski stil na stecima i metalu, koji se meutim zapravo ne odnosi na Hum:

Veliki dio najranijih ukraenih nadgrobnih spomenika javlja se u pravoslavnoj Hercegovini. Ipak, mijeanje irilinih natpisa sa figurativnim

prikazima, kao na mnogim stecima, nikada se ne javlja na nadgrobnim spomenicima istog srpsko -pravoslavnog porijekla iz tog razdoblja.Top

Nezbilj

Posts:706

Joined:16/08/2009 00:23



kaboom wrote:Jo uvijek mi nisi odgovorio koja su to strogo pravoslavna groblja sa krstaama, koja se po svem u jasno razlikuju od nekropola steaka

dapojasnim pitanje interesuje me lokacija i nain razlikovanja od nekropola steaka

Ne znam, negdje sam i o tom neto ito, al sad vie ne znam gdje. Moda sam se neto i zahebo

kaboom wrote:Veliki dio najranijih ukraenih nadgrobnih spomenika javlja se u pravoslavnoj Hercegovini. Ipak, m ijeanje irilinih natpisa sa figurativnim prikazima, kao na

mnogim stecima, nikada se ne javlja na nadgrobnim spomenicima istogsrpsko-pravoslavnog porijekla iz tog razdoblja.

evo ti fotografija sa o iglednim mijeanjem irilinih natpisa sa figurativnim prikazima, sa lokaliteta Radimlja...imas dva primjerka samo na ovoj fotografiji, bez sumnje su u

pitanju pravoslavci

Obrati panju, kada kae: isto pravoslavno-srpskog porijekla, iz konteksta se jasno vidi da pri tome ne misli na Hercegovinu ve na Srbiju kada

kae kako se ukrasi sa steaka ne javljaju na strogo pravoslavno -srpskim spomenicima. To je takoer jasno i kada znamo da Wenzel ne negira


13/28

pravoslavlje Miloradovia za koje na drugom mjestu kae:

Bosanski kraljevi u 15. stoljeu zaduili su glavnog ovjeka stolake porodice Miloradovia da skuplja vojnike meu hercegovakim vlakim

plemenima. Prije toga, dok je ovo podruje bilo pod vlau srpskog kralja, ovaj posao je obavljala druga linost. To je bio V ukoslav Plii iz

okoline Gacka...

Meutim obzirom na lojalnost Miloradovia bosanskim vladarima oigledno da ih ne stavlja u kontekst istog srpsko -pravoslavnog porijekla to nije

ba po Vuku ali ena je amerikanka pa joj neemo zamjeriti To

p

zonbirile

Posts:11886

Joined:09/10/2008 12:06


Postby zonbirile 19/01/2010 08:35

samo kao podsjetnik,cijepanje crkve 1054g.Poslije 163g,znai1217g rimski papa krunie Stefana Nemanjia Prvovjenanog,znai nema ni

pravoslavlja tada.E sada ko moe rei i tvrditi kada je pravoslavlje nakalemljeno u Bosni. Top

_majevica_

Posts:917

Joined:19/05/2009 16:36



zonbirile wrote:samo kao podsjetnik,cijepanje crkve 1054g.Poslije 163g,znai 1217g rimski papa krunie Stefana Nemanjia Prvovjenanog,znai nema ni pravoslavlja tada.E sada

ko moe rei i tvrdit i kada je pravoslavlje nakalemljeno u Bosni.

Pa to je ono sto si prije naglasavao.Amebe se svojetaju kome pripadaju...Tako i vlasi koji su bili i kasnije prihvatili

pravoslavlje poslije par stotina godina oni se smatraju i u VIII st. kao srbi....nebuloze...nego evo jedan tekst malo

koji ima veze sa iskrivljenom prosloscu Bosne...

IV NADA OPSTANKA DUH BOGUMILSTVA

Nisu se sluajno udruile stare sile demokratske dame Evrope protiv Bosne. Iste sile stale po d bajrak unitenja potomaka najboljeg Naroda koji je

ikad hodao Planetom. Jedni sa Zapada, drugi sa Sjevera, trei sa Istoka. I, nestade Narod. Ali njegov duh prebiva nad tlom bo sanskim, nad umama,


14/28

oranicama, u vodama, u vazduhu... U tom duhu nestalih Bogumila poiva fenomen valterovtine. Prebiva duh bogumilski, iako im zlobnici

premjetaju i skrnave steke, kau, ispod kamena nita nema... Pa za njih i nema, odavno... Sve se izmijenilo, ni u koga nema Njihove

samodiscipline i strogosti. Zato i jeste sve tako i zato se digla kletva.

Ne elei povrijediti potenje, postojanost, ponos, ast, dostojanstvo, patriotizam, i svekoliku rtvu najplemenitijih Dobrih Bonjana, u ime svakog

dobronamjernika koji potuje ono to su svojim ivotom Bogumili stopljeni s prirodom uistinu bili, u Njihovo ime, moram rei ono najmanje to

mogu i smijem:

Opominjem sve agresore, vanjske i unutranje, koji atakuju na sjeni Dobrih. Niko ko se zlom dotakao Njihove karme nee biti poteen. Oni nisu

zalud po svaku cijenu, neustraivo, do smrti, slijedili filozofiju kojom su se isticali nad svima koji ih nisu htjeli priznati i prihvatiti. Niko ko ih je

izdao i priklonio se taboru okrvavljenih hordi nee doekati ono ime bolesni demagozi osljepljuju, zaglupljuju i u obnovljen i grijeh guraju mase.

Za Njih, Nebu-Mile, i samo nebo, i vode planinskih jezera i potoka, kao i zemlja rodna, prelijepa, napaena, bosanska, dugo i dobro sve pam ti. Nije

bilo i nee biti da Bosne ne bude, ak i da je opet ubiju.

Rei u i neto bogohulno: dobro je da ima i ratova ispliva mulj. Kad se vrtlozi staloe, dae se mulju da ostane to to jeste.

Svjetina govori o krizi. Ja govorim o vremenu stigle kletve. Mulj pripada sam sebi.

A vode Bosne e tei.

mr. sci. Marjan HajnalTo

p

Nezbilj

Posts:706

Joined:16/08/2009 00:23



kaboom wrote:@Nezbilj

taman sam pomislio kako je lijepo vidjeti da jopostoje ljudi koje nije sramota rei da neto ne znaju, a onda je uslijedio nastavak tvog posta u kom si blijedo pokuao opravdati

svoje tvrdnje. Ne bih irio raspravu, jednostavno mislim da ti nije trebao ovaj drugi dio posta

Ne znam kako si uspio zakljuiti da sam drugim dijelom mog posta pokuao opravdati prvi. Da mi je to bio cilj vjeruj mi imao sam puno boljih


15/28

naina.

to se tie citata M. Wenzel samo sam rekao da mislim da ona u svom tekstu ne misli na Humljane, kada govori o isto srpsko -pravoslavnom

porijeklu, bez zauzimanja linog stava o tome. Ali kad smo ve kod toga, evo na primjer Radimlja, kao jedna od najznaajnijih nekropola, vezuje

se za porodicu Miloradovia, koji su prema izvorima bili Vlaka porodica, a Vlas i kao to znamo nisu srpskog, odnosno uopte nisu ni slavenskog

etnikog porijekla, ve se najvjerovatnije radi o plemenima koja su prilikom doseljavanja Slavena na balkan, dola iz Rumunij e odnosno tadanje

Dakije. Vlasi su tokom srednjeg vijeka uvali svoju tradiciju, nonje kao i svoj vlaki identitet, koji je tek kasnije prerastao u isto srpski. Iako ne

znamo koji je udio stanovnitva Huma imao Vlako porijeklo, znamo da je taj udio posebno u unutranjosti Huma bio znaajan. U primorskom dijelu

Huma takoer imamo mjeano katoliko-pravoslavno stanovnitvo, iako opet ne znamo u kojem odnosu. Kultura Huma u svakom sluaju se znaajno

razlikuje od kulture Rake tako da zapravo ne vidim nita sporno u kvalifikaciji M. Wenzel.

Steci kao posebna forma su se u Humu razvili i omasovili nakon ulaska ovog podruja u sastav bosanske drave to je jedan od dokaza kulturnog

jedinstva Bosne i Huma u ovom periodu. Da je identit Humljana u to vrijeme bio isto srpski oni bi vladavinu Bosne posmatrali kao okupaciju i

napravili bi barijeru prema kulturnim i drugim uticajima iz Bosne. Meutim to nije bio sluaj. Primjera radi Humsko plemstvo bilo je vrlo

blagonaklono prema bosanskoj crkvi, a neki su prihvatili ovu crkvu kao svoju vjeru. Humski plemii nosili su bosanske titule poput vojvoda od Bosne

i po potrebi uestvovali u ratovima protiv Srbije, to je teko razumjeti ako su se Humljani u to vrijeme smatrali Srbima.

To da su vremenom svi pravoslavci Hercegovine kao i Bosne, prihvatili isto srpski identitet nije spor no, ali pitanje je da li takva kvalifikacija stoji

za srednji vijek. Pogledaj na primjer, kako su Crnogorci sa druge strane, iako su kroz cijeli srednji vijek bili pod vladavinom srpskih dinastija i

vladara, razvili svoj poseban identitet.

U svakom sluaju ako zna za neke izvore u kojima se Humljani samoidentificiraju (na primjer na nain kako se u pisanim dokumentima u Bosni

koristi samoidentifikacija "dobri Bonjani") volio bi da ujem je nisam imao prilike dublje istraivati tu temu. To

p

zonbirile

Posts:11886

Joined:09/10/2008 12:06



ma na ovoj temi nisam est gost niti mi je to fah,ali par puta sam reagovao,istzo faktoloki,kao pomo diskusiji.Meni se namee jedan logiki

slijed,a on ovde dolazi kao kurlus,jer je iaena logika.Poznato je dijeljenje crkve 1054g i krunisanje katoliko Nemanjia 1217g.Koliko godina

treba da se nova vjera implementira u ono doba i kako to da Vlasi pripadnici druge etnike skupine prihvate to religijsko odreenje i poveu sa

nacionalnim/etnikim i to sve do osvajanja Turske ,do 1463g -samo 246g.Ako CB definiemo kao heretiku u smislu laviranja izmeu dvije hrianske

crkve,onda i nje nema prije ,hajmo rei 13 i neke godine.Mislim da se grijei i da bi se jedan religijski separat ugurao,pravi se nemogui vremenski

disbalans i rui vremenski zaetak CB,koja je starija. To


16/28

p

Nezbilj

Posts:706

Joined:16/08/2009 00:23



zonbirile wrote:ma na ovoj temi nisam est gost niti mi je to fah,ali par puta sam reagovao,istzo faktoloki,kao pomo diskusiji.Meni se namee jedan logiki slijed,a on o vde

dolazi kao kurlus,jer je iaena logika.Poznato je d ijeljenje crkve 1054g i krunisanje katoliko Nemanjia 1217g.Koliko godina treba da se nova vjera implementira u ono doba i

kako to da Vlasi pripadnici druge etnike skupine prihvate to religijsko odreenje i poveu sa nacionalnim/etnikim i to sve do os vajanja Turske ,do 1463g-samo 246g.Ako CB

definiemo kao heretiku u smislu laviranja izmeu dvije hrianske crkve,onda i nje nema prije ,hajmo rei 13 i ne ke godine.Mislim da se grijei i da bi se jedan religijski separat

ugurao,pravi se nemogui vremenski disbalans i rui vremenski zaetak CB,koja je starija.

Hebem li ga do sada si mogao i sam malo proguglati ovo pitanje ali hajde da ne ostane neodgovoreno evo ukratko kako stvari stoje.

Dakle u 4. vijeku kranstvo postaje legalno na prostoru Rimskog carstva nakon ega poinje diskusija oko utvrivanja krans kih doktrina i crkvene

organizacije na ekumenskim saborima. Vremenom dolazi do razlaza u odreenim teolokim dok trinama i praksama koje u 11. vijeku kulminiraju

razlazom istone i zapadne crkve. Meutim stvaranje posebnih crkvenih organizacija zapoinje formiranjem 5 drvnih patrijarija: Rima, Carigrada

(ija se vlast prostirala na Malu Aziju, Pont, Balkansko poluos trvo i Rumunske zemlje) Aleksandrije, Antiohije i Jerusalima. Rim kao tradicionalna

prestonica carstva smatrao se najviom patrijarijom, a nakon to Carigrad postaje prestonica Rimskog carstva u 4. vijeku i nakon 3. ekumenskog

sabora Carigradska patrijarija dobiva poziciju druge najvanije patrijarije nakon Rima. Vremenom napetosti i rivalitet izmeu dva glavna centra

dovodi do odvajanja driju izmi odnosno crkvi koje se od 11 vijeka nazivaju rimo-katolika sa sjeditem u Rimu i s apapom kao vrhovnim

svetenikom i pravoslavna odnosno ortodoksna koja nije imala centralizovanu hijararhijsku strukturu ve niz autokefalnih crkvi.

Nakon doseljavanja slavena na Balkan poinje proces pokrtavanja i ustrojavanja njihovih crkvenih organizacija. Od 9. vijeka prostor Rake

podpadao je pod pravoslavnu ohridsku arhijepiskopiju sa tri eparhije (Ras, Lipljan i Prizren) koja je bila u sklopu carigradske patrijarije i u kojima

su vladike bili Grci. Na ovim prostorima postojale su crkve ije se svetenstvo nalazilo u skl opu navedene pravoslavne crkvene organizacije. Od

1219. Srpska pravoslavna crkva postaje autokefalna a nakon ega Sveti Sava organizuje novi teritorijalni usroj sa osam novih episkopija: zetskom,

hvostanskom, humskom, toplikom, budimljanskom, dabarskom i moravikom. Dabribosanska episkopija formira se tek nakon dolaska osmanlija u

16. vijeku kao to sam prethodno pisao ali Humska je definitivno osnovana 1219. sa sjeditem u Stonu nakon ega poinje poste peno napredovanje

pravoslavlja u ovom podruju.

Meutim prije 1219. u Humu je postojala katolika stonska biskupija sa sjeditem u Stonu koja se spominje jo 877. godine tako d a je Hum do 1219.

bio katoliki. Godine 1168. raka dinastija Nemanjia "oslobodila" je Duklju i Zahumlje, a Stefan Nemanja u Zahum lju postavlje brata Miroslava za

kneza. Ubrzo nakon toga knez Miroslav je protjerao iz Stona Katolikog biskupa Donata, koji je umro u izagnanstvu u benedikti nskom samostanu na

Lokrumu 1211. godine.To


17/28

p

zonbirile

Posts:11886

Joined:09/10/2008 12:06



@nezbilj

ne kontam prepriava moj post,a u nastupnoj besjedi bi da poduava.Osim toga google je samo pretraiva sajtova,a ne verifikovani nauni

arbitar i tamo moe svata nai kao i to ti prenosi glupost u dvije reenice.Pravoslavlje se javlja u XI vijeku,a u IX je Raka pravoslavna.Boli

mene qurac za vaa prepucavanja,ali isto logiki slijed ne dozvoljava da je bilo ono to piete i dokumentuje svojim C/P sa google.Zna li koli ko

ima pozitivnih sajtova o Drai?Konta ,ne moe planetarna pojava zaeta 1054g uz papsku dozvolu za krunidbu Nemanjia 1217g,b iti

implementirana u njegovom carstvu ranije,a saivljena u obinom puku i ivotu pogotovo. To

p

Nezbilj

Posts:706

Joined:16/08/2009 00:23



zonbirile wrote:@nezbilj

ne kontam prepriava moj post,a u nastupnoj besjedi bi da poduava.Osim toga google je samo pretraiva sajtova,a ne verifikovani nauni arbitar i tamo moe svata nai kao i

to ti prenosi glupost u dvije reenice.Pravoslavlje se javlja u XI vijeku,a uIX je Raka pravoslavna.Boli mene qurac za vaa prepucavanja,ali isto logiki slijed ne dozvoljava

da je bilo ono to piete i dokumentuje svojim C/P sa google.Zna li koliko ima pozitivnih sajtova o Drai?Konta ,ne moe planetarna pojava zaeta 1054g uz papsku dozvolu za

krunidbu Nemanjia 1217g,biti implementirana u njegovom carstvu ranije,a saivljena u obinom pukuivotu pogotovo.

Fakat ne kontam to se nervira. Internet kao i knjige zahtjeva da svaku temu istrai iz vie izvora i na osnovu argumenata donese sud o tome ta

se deavalo. Dao sam uvod o razvoju odnosa izmeu dvije crkve da bi razumi kako se poste peno formiralo ono to danas nazivamo pravoslavlje i na

naim prostorima vezujemo za Srbe. U 11. vijeku je dolo do zvaninog razlaza istone i zapadne izme ali teritorije koje su prethodno pripadale

Rimskoj i Carigradskoj patrijeriji ve se smatraju pravoslavnom i katolikom jer su ulazile u ove dvije posebne crkvene organizacije i hijararhije.

Kao to sam rekao Raka je ulazila u organizaciju ohridske arhijepiskopije koja je bila u sklopu Carigradske patrijarije prema tome moemo rei da

je Raka bila pravoslavna i u 9 vijeku. Pravoslavlje i katolicizam razvili su razliite dogme i prakse o kojima su se vodili sporovi tokom ekumenskih

crkvenih sabora. Pravoslavlje priznaje samo prvih 7. sabora od kojih se zadnji desio u 8. vijeku tako da se ve od tog vremena rauna razlaz dviju

crkava. Raka nije mogla biti katolika jer njen prostor nije bio u sklopu katolike teritorijalne organizacije i nisu se gradile katolike crkve sa

katolikim setenicima koji iji bi sljedbenici bili katolici. Zeta sa druge strane imala je katoliku nadbiskupiju u Baru ali u njenu teritoriju nije


18/28

ulazila Raka. Sa Humom je slina stvar jer je do 13. vijeka pripadao katolikoj organizaciji nakon ega Sveti Sava tokoer f ormira i pravoslavnu

teritorijalnu jedinicu u Humu iz kojeg je neposredno prije toga protjeran katoliki biskup. Hum ulazi u sastav Bosanske drave polovinom 14. vijeka

tako da se pravoslavlje razvijalo tokom prethodnih stotinjak godina. Tokom Bosanske vladavine vidimo uticaj bosanske crkve u Humu kao i kulturne

fuzije ovog podruja sa Bosnom. Za Stefana Nemanjia nema indikacija da je bio katolik. To to je dobio krunu od rimskog pape bio je vie politiki

in a ne vjerski.To

p

zonbirile

Posts:11886

Joined:09/10/2008 12:06



@nezbilj

ja opet ne kontam,ali se i ne sekiram.Sam in dozvole krunisanja od pape jeste politiki in,ali tim gore znai da su priznali premo Rima.A sin

Stefan Nemanji Prvovenani je bio dijete iz katolikog braka takoer.I ovde senmantika zamka ,bio je iz hrianskog braka i od hrianskih pra

,pra djedova,jer su oni bili sudionici raskola a ostali ,postali RK.Dok nije bilo raskola nije bilo ni katolika,a bogami ni ortodoksa/pravoslavnih.Ne

kontam kako si tako uporan,ako neto nije ferceralo,postojalo, morao si biti hrianin,ili mnogoboac,ateisti su doli poslije.Sve vie lii na one

koji bi da dokau da poslije ameba je nastao islam,nije brate sve ima svoj slijed.Top

_majevica_

Posts:917

Joined:19/05/2009 16:36



zonbirile wrote:ma na ovoj temi nisam est gost niti mi je tofah,ali par puta sam reagovao,istzo faktoloki,kao pomo diskusiji.Meni se namee jedan logiki slijed,a on o vde

dolazi kao kurlus,jer je iaena logika.Poznato je d ijeljenje crkve 1054g i krunisanje katoliko Nemanjia 1217g.Koliko godina treba da se nova vjera implementira u ono doba i

kako to da Vlasi pripadnici druge etnike skupine prihvate to religijsko odreenje i poveu sa nacionalnim/etnikim i to sve do osvajanja Turske ,do 1463 g-samo 246g.Ako CB

definiemo kao heretiku u smislu laviranja izmeu dvije hrianske crkve,onda i nje nema prije ,hajmo rei 13 i ne ke godine.Mislim da se grijei i da bi se jedan religijski separat

ugurao,pravi se nemogui vremenski disbalans i rui vremenski zaetak CB,koja je starija.

Od prve pojave krscanstva do 1054 godine obje crkve rimokatolicka i pravoslavna navode da su one takoreci

te prave ispravne crkve.Medjutim pravoslavlje kod nasih susjeda nema govora da je do postojalo do svetog save.


19/28

Moze se reci da je bilo vise zastupljeno dualisticko crkveno uredjenje na podruciju danasnje Srbije.Znaci samo

spominjanje neke srpske pravoslavne crkve prije svetog save u srbiji je samo prica o isus je pravoslavac

a i amebe

http://p210.ezboard.com/NASTANAK-IRENJE... D=42.topic

""Srpska plemena naselila su se na graninom prostoru na kome su se susretali kulturni i

crkveno-administrativni uticaji Carigrada i Rima. Ovo crkveno i kulturno dvojstvo obeleilo je ne

samo najraniju istoriju Srba, ve, u slabijoj meri, dualizam je bio prisutan i pod Nemanjiima, u

zrelo doba srpske dravotvornosti. Osnivanjem Barske arhiepiskopije 1067. godine prevladao je

uticaj Rimske crkve. Da bi pojaao nezavisnost srpske drave spram vizantijskih pretenzija,

Mihailo Voisavljevi Zetu okree prema Rimu, odakle zauzvrat dobija i kraljevsku titulu 1 077.

godine. Samostalna srpska drava po prvi put dobija samostalnu crkvu. Obrazovanje samostalne

crkve u srpskoj dravi ruilo je dotadanje pravo Ohridske i Drake arhiepiskopije koje su bile

pod vrhovnom vlau Carigradske patrijarije. Rim je nainio ovaj za njega neuobiajen ustupak

da bi umanjio uticaj Carigrada, s kojim je bio u otrom sukobu nakon rascepa iz 1054. godine. S

druge strane, uspostavljen je uzorni model po kome su srpski vladari koristili svoj poloaj izmeu

Istoka i Zapada, i njihov sukob interesa upotrebljavali za jaanje samostalnosti srpske drave i

crkve. U svakom sluaju, Zeta je dugo ostala ne samo dravni nego i crkveni centar Srba, tako da

je monaka duhovnost razvijana pod uticajem Rimske crkve. Uostalom, odreene razlike iz ti h

vremena ne treba prenaglaavati jer se i za Istok i za Zapad javila potreba jaanja monatva kao

borbene duhovne elite u sukobu s glavnom opasnou narastajuih neomanihejskih sekti.

Monatvo, kako na Istoku tako i na Zapadu, duhovno se je osnaivalo mistikom uenjem

Dionisija Aeropagite koje je bitno uticalo na crkvenu umetnost i kulturu celokupnog hrianskog

sveta. Uostalom znaajan broj italijanskih kaluera poduavao se monakom podvinitvu na

pravoslavnoj Svetoj Gori, tako da u to vreme jo uvek nije dolo do konanog podvajanja u

monakoj duhovnosti.

Nastanak, irenje i prihvatanje isihazma u srednjovekovnoj Srbiji 85

3.

Trei stadijum difuzije hrianstva i isihazma je period skupljanja ili akumulacije, kada se

javlja veliki broj svetih mesta na veoj udaljenosti od mesta nastanka. Ovaj stadijum karakterie

okretanje srpske drave prema pravoslavnom hrianstvu, pod uticajem Svetog Save, te

dobijanjem nezavisnosti pravoslavne srpske crkve, to je proces koji kulminira proglaavanjem

Peke patrijarije. Okretanje pravoslavlju pogoduje skupljanju isihastike duhovnosti po

manastirima u Srbiji i u Hilandaru. Ovaj proces se preklapa sa premetanjem srpskog dravnog

sedita iz Zete u Raku i sa uspostavljanjem vladavine dinastije Nemanjia. Rodonaelnik

dinastije, Stefan Nemanja, zasniva 1180. godine nezavisnu srpsku dravu, sa seditem u Rasu, kao

prestonom gradu velikih upana. Nemanjino dvostruko krtenje, prvo ga je krstio latinski
http://p210.ezboard.com/NASTANAK-IRENJEhttp://p210.ezboard.com/NASTANAK-IRENJE


20/28

svetenik u rodnoj Zeti, a zatim pravoslavni episkop u Rasu simbolino svedoi o postojeem

crkvenom dualizmu u srpskoj dravi. Prihvatanjem rakog episkopa kao svog episkopa,

Nemanja se okree vizantijskom hrianstvu. To okretanje verovatno je motivisano i mogunou

da uspostavi crkvu sa slubom na narodnom slovenskom jeziku i da time ojaa samostalnost, jer

je Rimska crkva propovedajui na latinskom vrila odnaroivanje i romanizovanje stanovnitva u

Zeti. Nemanja podie vei broj crkvi i manastira u kojima se organizuje monaki ivot i delatnost.

Monatvo Rake okrenuto je vizantijskoj duhovnosti o emu reito svedoi i odlazak najmlaeg

Nemanjinog sina Rastka na Svetu Goru, pod dejstvom pria svetogorskih monaha.

Zamonaivi se Rastko uzima ime sv. Save, jednog od osnivaa palestinskog monatva.

Abdicirajui sa vlastiostareli Nemanja se pridruuje sinu u monakom ivotu na Svetoj Gori, gde

osnivaju srpski manastir Hilandar. Ovo zajedniko delo sina i oca veliki je simbol okretanja

pravoslavlju i imae dalekosene posledice po istoriju Srbije i cele Istone Evrope.

Simptomatino je da Nemanja presto ostavlja mlaem, pravoslavnom sinu Stevanu, dok

prokatolikom Vukanu daje na upravu Zetu. U ovim smutnim i opasnim vremenima, kada je u

Srbiji besneo graanski rat, a Carigrad bio osvojen od Latina 1204. godine, Stevan je vodio

mudru, dvosmernu dravnu politiku, oslanjajui se na Vizantiju, a povremeno i na rimskog papu,

od koga je 1217. godine dobio kraljevsku titulu. Uprkos tome vizantijsko hrianstvo u Rakoj

putalo je jake korene koji su podsticani monakim delovanjem Save, iz sve jae zajednice

srpskih manastira na Svetoj Gori.

Iz ljubavi prema otadbini, vraa se Sava u Srbiju 1207. godine, te posreduje u izmirenju

Vukana i Stevana i u stvaranju dravne sloge Srba pravoslavne i katolike vere. Arhetipski znaaj

ima injenica da je Sava prestao da bude monah, ve da je po potrebi bivao i dravnik, zasnivajui

tradiciju nacionalnih doprinosa kaluera diplomata. Istovremeno, delujui kao prosvetitelj

otadbine, uitelj poboniosti i nastavnik prave vere Sava je razvi o zamaan misionarski i

preporoditeljski rad na reformisanju crkvenog ivota. Centar duhovnog i crkvenog ivota Srba

premeta se iz Rasa u Nemanjinu zadubinu, manastir Studenicu u koji su prenete Nemanjine

moti, stvarajui kult svetog Simeona, zatitnika Srbije. Doavi iz Svete Gore sa inom

arhimandrita Sava je manastir Studenicu proglasio arhimandrijom, a njenog igumana birali su

igumani est drugih srpskih manastira, ime Sava priprema teren za ostvarivanje srpske

samostalne pravoslavne crkve. Veto koristei sukobe Istoka i Zapada, Stevan i Sava su od

nkejskog patrijarha, kao jedinog legitimnog predstavnika pravoslavne carigradske patrijarije u

egzilu, dobili povelju o odvajanju srpske crkve od ohridske arhiepiskopije u zasebnu autokefalnu

arhiepiskopiju sa seditem u manastiru ii. Patrijarh Manojlo je u Nikeji 1219. godine

rukopoloio Savu za prvog arhiepiskopa koga e ubudue samostalno birati episkopi u Srbiji.

Samostalnost crkve omoguava Savi da do kraja dovri crkvene reforme. Te reforme su

sprovedene u strogo monakom duhu, ali sa izrazitim smislom za potrebe drutvenog delovanja

Crkve.""Top


21/28

Nezbilj

Posts:706

Joined:16/08/2009 00:23




ja opet ne kontam,ali se i ne sekiram.Sam in dozvole krunisanja od pape jeste politiki in,ali tim gore znai da su priznali premo Rima.A sin Stefan Nemanji Prvovenani je

bio dijete iz katolikog braka takoer.I ovde senmantika zamka ,bio je iz hrianskog braka i od hrianskih pra ,pra djedova,jer su oni bili sudionici raskola a ostali ,postali

RK.Dok nije bilo raskola nije bilo ni katolika,a bogami ni ortodoksa/pravoslavnih.Ne kontam kako si tako uporan,ako neto nije ferceralo,postojalo, morao si biti hrianin,ili

mnogoboac,ateisti su doli posl ije.Sve vie lii na one koji bi da dokau da poslije ameba je nastao islam,nije brate sve ima svoj slijed.

OK hajde da se vratimo na poetak. ta je tvoja teza? ta pokuava da dokae? I molim te ako hoe da diskutujemo uzdri se od linih

kvalifikacija..To

p

Nezbilj

Posts:706

Joined:16/08/2009 00:23



_majevica_ wrote:

Od prve pojave krscanstva do 1054 godine obje crkve rimokatolicka i pravoslavna navode da su one takoreci

te prave ispravne crkve. Medjutim pravoslavlje kod nasih susjeda nema govora da je do postojalo do svetog save.

Moze se reci da je bilo vise zastupljeno dualisticko crkveno uredjenje na podruciju danasnje Srbije.Znaci samo

spominjanje neke srpske pravoslavne crkve prije svetog save u srbiji je samo prica o isus je pravoslavac

a i amebe

http://p210.ezboard.com/NASTANAK-IRENJE... D=42.topic

""Srpska plemena naselila su se na graninom prostoru na kome su se susretali kulturni i

crkveno-administrativni uticaji Carigrada i Rima. Ovo crkveno i kulturno dvojstvo obeleilo je ne

samo najraniju istoriju Srba, ve, u slabijoj meri, dualizam je bio prisutan i pod Nemanjiima, u

zrelo doba srpske dravotvornosti. Osnivanjem Barske arhiepiskopije 1067. godine prevladao je
http://p210.ezboard.com/NASTANAK-IRENJEhttp://p210.ezboard.com/NASTANAK-IRENJE


22/28

uticaj Rimske crkve. Da bi pojaao nezavisnost srpske drave spram vizantijskih pretenzija,

Mihailo Voisavljevi Zetu okree prema Rimu, odakle zauzvrat dobija i kraljevsku titulu 1077.

godine. Samostalna srpska drava po pr vi put dobija samostalnu crkvu. Obrazovanje samostalne

crkve u srpskoj dravi ruilo je dotadanje pravo Oh ridske i Drake arhiepiskopije koje su bile

pod vrhovnom vlau Carigradske patrijarije. Rim je nainio ovaj za njega neuobiajen ustupak

da bi umanjio uticaj Carigrada, s kojim je bio u otrom sukobu nakon rascepa iz 1054. godine. S

druge strane, uspostavljen je uzorni model po kome su srpski vladari koristili svoj poloaj izmeu

Istoka i Zapada, i njihov sukob interesa upotrebljavali za jaanje samostalnosti srpske drave i

crkve. U svakom sluaju, Zeta je dugo ostala ne samo dravni nego i crkveni centar Srba, tako da

je monaka duhovnost razvijana pod uticajem Rimske crkve. Uostalom, odreene razlike iz tih

vremena ne treba prenaglaavati jer se i za Istok i za Zapad javila potreba jaanja monatva kao

borbene duhovne elite u sukobu s glavnom opasnou narastajuih neomanihejskih sekti.

Monatvo, kako na Istoku tako i na Zapadu, duhovno se je osnaivalo mistikom uenjem

Dionisija Aeropagite koje je bitno uticalo na crkvenu umetnost i kulturu celokupnog hrianskog

sveta. Uostalom znaajan broj italijanskih kaluera poduavao se monakom podvinitvu na

pravoslavnoj Svetoj Gori, tako da u to vreme jo uvek nije dolo do konanog podvajanja u

monakoj duhovnosti.

Nastanak, irenje i prihvatanje isihazma u srednjovekovnoj Srbiji 85

3.

Trei stadijum difuzije hrianstva i isihazma je period skupljanja ili akumulacije, kada se

javlja veliki broj svetih mesta na veoj udaljenosti od mesta nastanka. Ovaj stadijum karakterie

okretanje srpske drave prema pravoslavnom hrianstvu, pod uticajem Svetog Save, te

dobijanjem nezavisnosti pravoslavne srpske crkve, to je proces koji kulminira proglaavanjem

Peke patrijarije. Okretanje pravoslavlju pogoduje skupljanju isihastike duhovnosti po

manastirima u Srbiji i u Hilandaru. Ovaj proces se preklapa sa premetanjem srpskog dravnog

sedita iz Zete u Raku i sa uspostavljanjem vladavine dinastije Nemanjia.Rodonaelnik

dinastije, Stefan Nemanja, zasniva 1180. godine nezavisnu srpsku dravu, sa seditem u Rasu, kao

prestonom gradu velikih upana. Nemanjino dvostruko krtenje, prvo ga je k rstio latinski

svetenik u rodnoj Zeti, a zatim pravoslavni episkop u Rasu simbolino svedoi o postojeem

crkvenom dualizmu u srpskoj dravi. Prihvatanjem rakog episkopa kao svog episkopa,

Nemanja se okree viza ntijskom hrianstvu.To okretanje verovatno je motivisano i mogunou

da uspostavi crkvu sa slubom na narodnom slovenskom jeziku i da time ojaa samostalnost, jer

je Rimska crkva propovedajui na latinskom vrila odnaroivanje i romanizovanje stanovnitva u

Zeti.Nemanja podie vei broj crkvi i manastira u kojima se organizuje monaki ivot i delatnost.

Monatvo Rake okrenuto je vizantijskoj duhovnosti o emu reito svedoi i odlazak najmlaeg

Nemanjinog sina Rastka na Svetu Goru, pod dejstvom pria svetogorskih monaha.

Zamonaivi se Rastko uzima ime sv. Save, jednog od os nivaa palestinskog monatva.

Abdicirajui sa vlasti ostareli Nemanja se pridruuje sinu u monakom ivotu na Svetoj Gori, gde


23/28

osnivaju srpski manastir Hilandar. Ovo zajedniko delo sina i oca veliki je simbol okretanja

pravoslavlju i imae dalekosene posledice po istoriju Srbije i cele Istone Evrope.

Simptomatino je da Nemanja presto ostavlja mlaem, pravoslavnom sinu Stevanu, dok

prokatolikom Vukanu daje na upravu Zetu. U ovim smutnim i opasnim vremenima, kada je u

Srbiji besneo graanski rat, a Carigrad bio osvojen od Latina 1204. godine, Stevan je vodio

mudru, dvosmernu dravnu politiku, oslanjajui se na Vizantiju, a povremeno i na rimskog papu,

od koga je 1217. godine dobio kraljevsku titulu . Uprkos tome vizantijsko hrianstvo u Rakoj

putalo je jake korene koji su podsticani monakim delovanjem Save, iz sve jae zajednice

srpskih manastira na Svetoj Gori.

Iz ljubavi prema otadbini, vraa se Sava u Srbiju 1207. godine, te posreduje u izmirenju

Vukana i Stevana i u stvaranju dravne sloge Srba pravoslavne i katolike vere. Arhetipski znaaj

ima injenica da je Sava prestao da bude monah, ve da je po potrebi bivao i dravnik, zasnivajui

tradiciju nacionalnih doprinosa kaluera diplomata. Istovremeno, delujui kao pros vetitelj

otadbine, uitelj poboniosti i nastavnik prave vere Sava je razvio zamaan misionarski i

preporoditeljski rad na reformisanju crkvenog ivota. Centar duhovnog i crkvenog ivota Srba

premeta se iz Rasa u Nemanjinu zadubinu, manastir Studenicu u koji su prenete Nemanjine

moti, stvarajui kult svetog Simeona, zatitnika Srbije. Doavi iz Svete Gore sa inom

arhimandrita Sava je manastir Studenicu proglasio arhimandrijom, a njenog igumana birali su

igumani est drugih srpskih manastira, ime Sava priprema teren za ostvarivanje srpske

samostalne pravoslavne crkve. Veto koristei sukobe Istoka i Zapada, Stevan i Sava su od

nkejskog patrijarha, kao jedinog legitimnog predstavnika pravoslavne carigradske patrijarije u

egzilu, dobili povelju o odvajanju srpske crkve od ohridske arhiepiskopije u zasebnu autokefalnu

arhiepiskopiju sa seditem u manastiru ii. Patrijarh Manojlo je u Nikeji 1219. godine

rukopoloio Savu za prvog arhiepiskopa koga e ubudue samostalno birati episkopi u Srbiji.

Samostalnost crkve omoguava Savi da do kraja dovri crkvene reforme. Te reforme su

sprovedene u strogo monakom duhu, ali sa izrazitim smislom za potrebe drutvenog delovanja

Crkve.""

@zombrile Samo proitaj boldirano i bie ti jasno o emu sam govorio. Mislim da je problem u tome to ti pod pravoslavljem podrazumjeva ono to

je pravoslavlje danas. Pravoslavje je proizalo iz Carigradske patrijarije prema tome organizaciona struktura ove patrijarije i teritorije na kojima

je bila prisutna smatraju se istonom hrianskom crkvom odnosno pravoslavnom odnosno ortodoksnom. Isto tako rimo-katolika zapadna crkva

imala je svoju posebnu organizacionu strukturu sa biskupijama u kojima su radili sveenici koji su ulazili u hijararhijsku strukturu na ijem je vrhu

bio papa u Rimu. Dakle postojale se dvije odvojene crkvene strukture tako da je savreno jasno kaja je bila istona a koja zapadna. Ona zap adna

prozvala je sebe katolikom a ona istona pravoslavno ili ortodoksnom.

Koliko su ove crkvene organizacije imale uspjeha na terenu meu narodom odnosno koliko je u to doba bio prisutan osjeaj vjerskog i nacionalnog

identiteta u dananjem smislu je sasvim drugo pitanje. Crkva i religija su kao to vidimo koritene prije svega kao politika sredstva vladavine


24/28

razliitih dravnih struktura. U Humu se u periodu vladavine Nemanjia iri pravoslavlje kao to je u doba vladavine Crvene Hrvatske jaalo

katolianstvo. Nakon ulaska Huma u sastav Bosne masovno se pojavljuju steci kao proizvod tog vremena i vladavine. U svakom sluaju se s laem da

je besmisleno danas strogo povezivati pravoslavlje sa srpstvom jer srpski nacionalni identitet u dananjem smislu formira se tek u 19. vijeku.Top

zonbirile

Posts:11886

Joined:09/10/2008 12:06



@nezbilj

ne kontam,nakon vie postova ti me pita koja je moja postavka.Pa ako nisi shvatio,a oito nisi,kako mi odgovara.Poenta da c ijelinu dok ne

podijeli,razbije nema ni dvije polovine,dva komada.Prie o patrijarijama ne piju vode na ovu temu.One su se mogle javiti rani je,ali su bile

hrianske,bez obzira to su okrenute Vizantiji i Konstantinopolju,jer je raskol bio 1054g.Hrianstvo je cijelina,t ek iz nje proizilaze katolici i

pravoslavlje.Sem toga priati o CB u kontekstu borbe protiv paske ,ili izmatske dogme je istovremeno negiranje njenog trajan ja,dualizma, prije

raskola.Top

Nezbilj

Posts:706

Joined:16/08/2009 00:23




ne kontam,nakon vie postova ti me pita koja je moja postavka.Pa ako nisi shvatio,a oito nisi,kako mi odgovara.Poenta da cijelinu dok ne podijeli,razbije nema ni dvije

polovine,dva komada.Prie o patrijarijama ne piju vode na ovu temu.One su se mogle javiti ranije,ali su bile hrianske,bez obzira to su okrenute Vizantiji i Konstantinopolju,jer

je raskol bio 1054g.Hrianstvoje cijelina,tek iz nje proizilaze katolici i pravoslavlje.Sem toga priati o CB u kontekstu borbe protiv paske ,ili izmatskedogme je istovremeno

negiranje njenog trajanja,dualizma, prije raskola.

Postavio si niz pitanja i tezi na koje sam se potrudio da odgovorim, ali i dalje mi nije jasno ta u sutini ti pokuava da dokae. Da u Srbiji nije

bilo pravoslavlja prije osnivanja SPC? ak i ako uzmemo da pravoslavlje postoji od 1054. (to je besmislena teza) pravoslavna crkva je opet

postojala dvjesta godina do 1219. kada SPC dobiva autokefalnost. Uopte pokuavati dokazivati ili osporavati ove stvari je krajnje besmisleno zato

te i pitam ta pokuava da dokae sa ovim pitanjima. Ovo to si napisao o CB ne razumijem jer se ne radi o reenici ve nek oj vrsti nepovezanih


25/28

grupa rijei. ao mi je to fola radi i u ovom postu nisi nigdje spomenuo amebe jer to ti je pravo cool. Na kraju i sam si re kao da ovo nije tvoja

tema..T

op

Nezbilj

Posts:706

Joined:16/08/2009 00:23



kaboom wrote:

Nezbilj wrote:Za njegovog prethodnika Sandalja Kosau se sa sigurnou zna da je bio pripadnik Crkve Bosanske ...

Neto mi se ini da se ne slae ova tvoja tvrdnja sa stanjem na terenu

Evo kao ilustracija fotografija zadubine velikog vojvode Sandalja Hrania Kosae - Pravoslavna Crkva Sv. Stefana u epan polju, u kojoj se nalazi stecak ispod kog je sahranjen

njen ktitor

ruditi da

Kada mi da navod jednog relevantnog istoriara koji tvrdi da je Sandalj bio pravoslavac onda u se ja potruditi da ti napie m pet navoda elevantnih

istoriara koji bazirano na izvorima tvrde u prilog mom navodu.

to se tie crkve o kojoj govori daj mi jedan natpis na crkvi ili steku ili bilo kakav istorijski izvor koji govori u prilo g teoriji da je crkva zadubina

Sandalja.Top

Nezbilj

Posts:706

Joined:16/08/2009 00:23



kaboom wrote:Nadam se da e u ovom lanku pronai odgovore na svoja pitanja.

http://scindeks-clanci.nb.rs/data/pdf/0... 57137P.pdf

ako bude paljivo itao nai e bar par od tih pet navoda koje pominje, tako da ne mora da se trudi da ih na vodi. Nisambio u prilici da itam nalaze sa istraivanja iz 70-ih,
http://scindeks-clanci.nb.rs/data/pdf/0http://scindeks-clanci.nb.rs/data/pdf/0


26/28

koja se pominju u lanku, ali sam nailazio u literaturi iz 70 - ih (znai iz vremena arheolokih istraivanja crkve) da Belagi smatra ovaj steak nadgrobnim spomenikom Sandalja

Hrania Kosae.

Da, bilo je ve oigledno da ti je SANU glavni izv or znanja o istoriji BiHTo

p

zonbirile

Posts:11886

Joined:09/10/2008 12:06



Nezbilj wrote:


ne kontam,nakon vie postova ti me pita koja je moja postavka.Pa ako nisi shvatio,a oito nisi,kako mi odgovara.Poenta da cijelinu dok ne podijeli,razbije nema ni dvije

polovine,dva komada.Prie o patrijarijama ne piju vode na ovu temu.One su se mogle javiti ranije,ali su bile hrianske,bez obzira to su okrenute Vizantiji i Konstantinopolju,jer

je raskol bio 1054g.Hrianstvo je cijelina,tek iz nje proizilaze katolici i pravoslavlje.Sem toga priati o CB u kontekstu borbe protiv paske ,ili izmatske dogme je istovremeno

negiranje njenog trajanja,dualizma, prije raskola.

Postavio si niz pitanja i tezi na koje sam se potrudio da odgovorim, ali i dalje mi nije jasno ta u sutini ti pokuava da dokae. Da u Srbiji nije bilo pravoslavlja prije osnivanja

SPC? ak i ako uzmemo da pravoslavlje postoji od 1054. (to je besmislena teza) pravoslavna crkva je opet postojala dvjesta godina do 1219. kada SPC dobiva autokefalnost.

Uopte pokuavati dokazivati ili osporavati ove stvari je krajnje besmisleno zato te i pitam ta pokuava da dokae sa ovim pitanjima. Ovo to si napisao o CB ne razumijem jer

se ne radi o reenici ve nekoj vrsti nepovezanih grupa rijei. ao mi je to fola radi i u ovom postu nisi nigdje spomenuo a mebe jer to ti je pravo cool. Na kraju i sam si rekao da

ovo nije tvoja tema..

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

mislim da mjea Vizantiju sa religijom.Vizantija i sredite Konstantinopolj su Rimsko carstvo sa hrianskom vjerom,samo dislocirani zbog upada

barbara i pada Rima,a s vremenom sa latinskog normalno prelaze na grki,ali i dalje sami sebe smatraju i nazivaju Rimljanima. Taj helenizam

Istonog Rimskog Carstva moe da zavede,kako u pismu,kulturi,ikonam i sl.ali oficijelno su i dalje jedinstveni hriani istog carstva i ak pokuavaju

i uspijevaju ustoliiti ponovo Rim.O postojanju 2 crkve pod jednim krovom hrianstva nema govora do razlaza.Postoje dvije ku lture,zbog

objektivnih okolnosti,ali i jedni drugi se smatraju istim,naravno do raskola.Top


27/28

pojedinac

Posts:920

Joined:02/06/2006 19:02

Contact:

Contact pojedinac


Postby pojedinac 23/01/2010 15:46

Interesantna karta:

Top

Display posts from previous:

All postsSort by

Post time

Ascending

Go

Post Reply1099 posts

Page 38of44

Previous

1

36

37

38

39

40

44

Next

Return to (H)istorija/povijest

Jump to

Board index

All times are UTC+02:00

Delete all board cookies

The team

Contact usPowered byphpBB Forum Software phpBB Limited


28/28

Napomena: Poruke na forumu odraav

Iskrivljena Povijest Bosne i Bajka o Bogumilima

Documents

Transcript of Iskrivljena Povijest Bosne i Bajka o Bogumilima