Vlada Republike SrpskeMinistarstvo za ekonomske odnose i regionalnu saradnju

INVESTIRAJTE U BUDUĆNOST

2

3

Porezi

Carine

Slobodne zone

Radni odnosi

Zapošljavanje stranaca

Aneks 1Prijavljivanje i registracija stranog ulaganja

Potrebna dokumenta za registraciju na sudu Postupak nakon sudske registracije preduzeća

Aneks2 Registracija stranih predstavništava u BiH

32

33

34

34

35

36

36

37

37

Republika Srpska

Investicione prednosti Republike Srpske

Stabilna ekonomska situacija

Tržišni potencijal

Niski troškovi poslovanja

Povoljan ambijent za strane investitore

Kvalitetni ljudski resursi

Poslovno okruženje

Republika Srpska u međunarodnim tokovima

Predstavništva Republike Srpske u inostranstvu

Korisni linkovi

Pravni okvir

Strana ulaganja

Koncesije

Vrste privrednih subjekata u Republici Srpskoj

Banke u Republici Srpskoj

Osiguravajuća društva

Privatizacija

Predstavništva stranih lica

Pravo svojine stranih lica

Tržište kapitala

9

10

11

12

14

16

18

19

20

20

21

23

24

24

26

27

27

28

29

29

30

Sadržaj

4

5

... Naša strategija je kreiranje poslovnog ambijenta koji će oja�ati konkurent�.. Naša strategija je kreiranje poslovnog ambijenta koji će oja�ati konkurent�sku moć domaće privrede... Oblikovaćemo ekonomski sistem tako da bude

isplativo proizvoditi u Republici Srpskoj i izvoziti proizvode na druga tržišta...

… Partnerstvo javnog i privatnog sektora će imati snažnu podršku kroz donošenje svih neophodnih propisa, u svrhu daljeg poboljšanja klime za

ulaganja i smanjivanja troškova poslovanja…

Iz Ekspozea predsjednika Vlade Republike SrpskeMilorada Dodika (novembar 2006. godine)

6

7

administrativni, privredni i kulturni centar Republike SrpskeBanja Luka

8

Administrativni, privrednii kulturni centar

Službeni jezici

Uređenje

Proglašena

Priznata Ustavom BiH

Površina

Stanovništvo (procjena iz 2006.)

Valuta

Klima

Vremenska zona

Pozivni broj

Banja Luka

Jezici srpskog, bošnja�kog i hrvatskog naroda

Ustavnopravni entitet u okviru Bosne i Hercegovine (BiH)

28.02.1992.

14.12.1995.

25.053 кm2 (9.673 sq. mi)

1.487.000

Konvertibilna marka (BAM)

Kontinentalna (sjeverni dio),Umjerena planinska (viši predjeli) iMediteranska (jugozapadni dio)

CET (srednjoevropsko vrijeme), GMT +1

+387

Srbija

Hrvatska

Mađarska

Rumunija

Italija

Slovenija

FBiH

RS

9

Republika SrpskaVode su još jedno od bogatstava Republike Srpske (iskorišćenost hidropotencijala je 30%), a njeni vodo�

toci zadovoljavaju više od 73% parametara propisanih za prvu klasu vode

Republika Srpska (RS) nalazi se u zapadnom dijelu Balkanskog poluostrva i dobro je saobraćajno povezana sa državama u okruženju (Srbija, Hrvatska i Crna Gora).

Kvalitetni poljoprivredni i šumski potencijali su jedno od osnov�nih obilježja Republike Srpske. Ukupna površina poljoprivred�nog zemljišta je 1.299.000 hektara (51 % udjela u površini RS), što �ini 1 hektar po stanovniku, što je iznad svjetskog prosjeka (0,24 hektara po stanovniku) i evropskog prosjeka (0,40 hektara po stanovniku). Šumovitost je 0,67 hektara po glavi stanovnika.

Vode su još jedno od bogatstava Republike Srpske (iskorišće�nost hidropotencijala je 30%), a njeni vodotoci zadovoljavaju više od 73% parametara propisanih za prvu klasu vode.

Prirodna bogatstva Republici Srpskoj daju i veliki turisti�ki po�tencijal. Posebno izdvajamo slijedeće lokacije: Planine � Jahorina, Kozara, Manja�a, Maglić, Romanija, Borja; Rijeke � Tara (rafting, splavarenje), Drina (jezera, ribolov), Pliva (jezera), Vrbas (kajak, rafting), Una (kajak, rafting, ribolov, slapovi), Sava (sportovi na vodi, nauti�ki turizam), Ribnik (ribolov); Jezera � Perućac, Zvor�ni�ko jezero, Plivska jezera, Balkana (vješta�ko); Banje � Laktaši,

Slatina, Srpske Toplice, Mlje�anica, Vrućica, Kulaši, Dvorovi, Lješljani, Vilina Vlas i Guber; Prirodni rezervati � Prašuma Perućica, Prašumski rezervat Janj kod Šipova, Barda�a kod Srpca (prirodni pti�iji rezervat sa 11 jezera); Izletišta � Zelenkovac i Balkana kod Mrkonjić Grada, Eko�centar „Ljekarice“ kod Prijedora, Etno selo Stanišić kod Bijeljine, Tjentište na Sutjesci; Nacionalni parkovi � Sutjeska i Kozara.

Banja Luka je administrativni, privredni i kulturni centar Republi�ke Srpske, sjedište Vlade Republike Srpske i Narodne skupštine Republike Srpske. Nalazi se u sjeverozapadnom dijelu Republike Srpske. Od Sarajeva je udaljena 240 km, od Zagreba 190 km, a od Beograda 320 km. Sa ovim gradovima je povezana kvali�tetnim drumskim saobraćajnicama, željeznicom i vazdušnim putem. Teritorija grada obuhvata površinu od 1.232 km², broj stanovnika je oko 300.000.

Ostali veći gradovi u Republici Srpskoj su: Bijeljina, Prijedor, Doboj, Gradiška, Zvornik, Prnjavor, Teslić, Laktaši, Trebinje i drugi. Br�ko se nalazi u Distriktu Br�ko, koji je pod zajedni�kom upravom Republike Srpske i Federacije BiH.

10

Investicione prednosti Republike Srpske

Mogućnosti ulaganja u Republiku Srpsku

Republika Srpska investitorima nudi brojne mogućnosti direktnog ulaganja, ili ulaganja kroz koncesije, po veoma povoljnim uslovima:

• velik potencijal za razvoj poljoprivredne djelatnosti - trećina ukupno obradivih površina je još uvijek slobodna za obradu,

• izuzetno povoljni uslovi za razvoj termo i hidroenergetskog sektora � 30% iskorišćenost ukupnih potencijala za proizvod�nju elektri�ne energije,

• velika mogućnost obezbjeđenja energije i energenata iz obnovljivih izvora (energija vjetra i sunca; bio�dizel i bio�gas),

• bogatstvo šumskog kompleksa – površina šuma i šumskog zemljišta �ini 40% teritorije Republike Srpske,

• rudni i mineralni resursi (ugalj, boksit, lignit, željezo, bakar, aluminijum, cink, mangan, srebro),

• veliki turistički potencijali omogućavaju razvoj banjskog, kulturno-istorijskog, seoskog, sportskog, etno i eko turizma.

Na listi svjetskih tržišta koja se najbrže mijenjaju, a koju je objavio ameri�ki poslovni magazin „Forbes“ u julu 2008. godine, Bosna i Her�cegovina je na prvom mjestu sa osvojenih maksimalnih 100 bodova. Istraživanje je obuhvatilo promjene u urbanom razvoju, obrazovanju, civilnim slobodama, bruto domaćem proizvodu po stanovniku, kao i pristup telefonu, internetu i televiziji u posljednjih 10 – 15 godina.

Atraktivnosti tržišta Republike Srpske doprinose: stabilna ekonomska situacija, veliki potencijal tržišta, niski troškovi poslovanja, veoma po�voljan ambijent za strane investicije, kvalitetni ljudski resursi. Ne treba zaboraviti ni izuzetno povoljan geografski položaj, mrežu saobraćaj�nica i razvijen telekomunikacioni sistem.

11

Stabilna ekonomska situacija

Ekonomska politika u Republici Srpskoj ima za cilj održavanje makroekonomske stabilnosti i privredni rast, povećanje izvozne konkurentnosti preduzeća, poboljšanje poslovnog okruženja, podsticanje preduzetništva u malim i srednjim preduzećima, privla�enje stranih investicija, kao i korištenje mogućnosti koje proizilaze iz Sporazuma o stabi�lizaciji i pridruživanju Bosne i Hercegovine Evropskoj uniji.

Neki od indikatora stabilnosti u Republici Srpskoj su:• konstantan rast bruto društvenog proizvoda,

• stabilnost valute garantuje njena vezanost za evro po principu monetarnog odbora,

• Bosna i Hercegovina je u 2007. godini bila zemlja sa najnižom stopom inflacije u regionu.

Stopa inflacije u regionu u 2007. godini

BiH 4,90

5,60

5,80

6,60

6,70

10,10

Slovenija

Hrvatska

Rumunija

Crna Gora

Srbija

Izvor: Godišnji izvještaj Centralne banke BiH za 2007. godinu

2006. 2007 procjena 2008 projekcija

BDP (tekeuće cijene u milionima) 3.323 € 3.609 € 3.915 €

BDP per capita 2.247 € 2.438 € 2.729 €

BDP stopa rasta (realno) 15.7% 8.6% 8.5%

Izvoz u milionima 787 € 833 € 933 €

Izvoz (stopa rasta) 36.1% 6% 11.9%

Uvoz u milionima 1.411 € 1.616 € 1.697€

Uvoz (stopa rasta) 6.5% 14.5% 5.1%

Inflacija (cijene na malo, stopa rasta) 5.4% 2.2% 2.1%

Rast industrijske proizvodnje 19.1% 8% 12%

Prosje�ne neto plate 275 € 306 €

Makroekonomski indikatori

Izvor: „Ekonomska politika za 2008 godinu,“ Vlada Republike Srpske

12

Tržišni potencijal

• Republika Srpska ima veoma povoljnu stratešku lokaciju.Njena pozicija na evropskom kontinentu omogućava investitorima lak pristup cjelokupnom tržištu Evropske unije, centralne i isto�ne Evrope.

• Evropska unija je putem tzv. Preferencijalnih trgovinskih aranžmana uvela jednostrane trgovinske povlastice za izvozne proizvode BiH, koji ispunjavaju tehni�ko�tehnološke standarde EU, bez kvantitativnih ograni�enja (izuzev kvota za mali broj proizvoda) i plaćanja carina.

Takođe, Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju Bosne i Her�cegovine Evropskoj uniji potpisan je 16. juna 2008. godine, �ime se BiH obavezala na postepeno davanje carinskih ustupaka u narednih šest godina na dogovorene grupe pro�izvoda (određeni proizvodi će biti izuzeti od ovih ustupaka), sve do uspostavljanja zone slobodne trgovine sa unutrašnjim tržištem EU.

• Bosna i Hercegovina, osim sa zemljama EU, ima preferencijalne izvozne režime i sa Rusijom, Sjedinjenim Ameri�kim Državama,

Kanadom, Australijom, Novim Zelandom, Japanom, Švajcar�skom i Norveškom. Kao rezultat otvaranja tržišta, pokretanje biznisa u Republici Srpskoj zna�i mogućnost pristupa izuzet�no velikom tržištu, bez plaćanja carinskih obaveza.

• Bosna i Hercegovina je jedna od zemalja potpisnica trgovinskog sporazuma CEFTA – Central European Free Trade Agree�ment, �ime je stvorena jedinstvena zona slobodne trgovine, sa tržištem od preko 30 miliona ljudi.

Koristeći prednosti otvaranja tržišta, Republika Srpska ostva�ruje konstantan rast izvoza i uvoza, pri �emu izvoz raste po prosječnoj godišnjoj stopi oko 29%, dok uvoz raste sporije – po prosje�noj godišnjoj stopi oko 10% (pokazatelj za period 2004 � 2007). Porastu izvoza doprinose i aktivnosti Vlade Repu�blike Srpske na podsticanju izvoznih preduzeća sa kvalitetnim proizvodnim programima.

13

Ostalo8,38%

Hrana i žive životinje7,82%

Mašine i transportna sredstva21,12%

Sirove materije (osim goriva)30,68%

Industrijski proizvodi32,01%

Ostale zemlje28,76%

SAD8,28%

Slovenija8,30%

Srbija17,28%

Italija16,92%

Hrvatska10,79%

Njemačka9,66%

Ostalo18,27%

Hrana i žive životinje14,75%

Mineralna goriva, maziva12,47%

Industrijski proizvodi36,95%

Mašine i transportna sredstva17,57%

Ostale zemlje32,62%

Slovenija5,37%

Mađarska4,13%

Srbija25,75%

Italija11,88%

Hrvatska13,04%

Njemačka7,21%

Izvoz iz Republike Srpske po proizvodima u 2007. godini

Uvoz u Republiku Srpsku po proizvodima u 2007. godini

Izvoz iz Republike Srpske po zemljama u 2007. godini

Uvoz u Republiku Srpsku po zemljama u 2007. godini

14

Niski troškovi poslovanja

Republika Srpska, u poređenju sa zemljama u regionu, nudi investitorima veoma konkurentne troškove poslovanja. Po�reske obaveze i troškovi radne snage su dosta niski u odnosu na evropske standarde. Prosje�na neto plata zaposlenog rad�nika u Republici Srpskoj u 2007. godini je iznosila 306 evra.

Poreski sistem u Republici Srpskoj funkcioniše u skladu sa evropskim principima i standardima oporezivanja dohotka

RepublikaSrpska

10%

Mađarska

16%

Rumunija

16%

Hrvatska

20%23%

Slovenija

Porez na dobitIzvor: Ministarstva finansija navedenih zemalja

Porez na dodatu vrijednost (PDV)

17%

Porez na dobit 10 % od ostvarene dobiti

Porez na dohodak 8% od iznosa bruto plate

Doprinosi 30,6% od iznosa bruto plate

i dobiti, kao i sa Međunarodnim ra�unovodstvenim stan�dardima. U poređenju sa drugim zemljama, poreske stope u Republici Srpskoj su izuzetno povoljne.

Porez na dobit u Republici Srpskoj iznosi 10% i jedan je od najnižih u regionu. Za mala preduzeća, kao poreske obveznike, postoji mogućnost odabira obra�una poreza na dobit po stopi od 2% na ukupan godišnji prihod, pod određenim uslovima.

15

Bosna i Hercegovina je potpisala sporazume o izbjegavanju dvojnog oporezivanja sa velikim brojem zemalja, �ime se stvaraju povoljniji uslovi za investiranje, ubrzanje toka investi�cija, podsticanje zajedni�kih ulaganja i transfera tehnologije.

Srbija

Holandija

Danska

Belgija

Slovenija

Pakistan

Italija

Gr�ka

Kipar

Švedska

Sporazumi o izbjegavanju dvostrukog oporezivanja

Sporazumi Bosne i Hercegovine o izbjegavanju dvojnog oporezivanja

Mađarska

Finska

Poljska

Španija

Francuska

Ujedinjeno Kraljevstvo

Češka

Moldavija

Hrvatska

Egipat

Rumunija

Ujedinjeni Arapski Emirati

Njema�ka

Jordan

Turska

Norveška

Albanija

Slova�ka

Iran

U postupku je ratifikacija ovog sporazuma sa sljedećim zemljama: Rusija, Austrija, Makedonija, Malezija, Bjelorusija, Letonija, Katar, Kuvajt, Irska, Malta i Sirija.

16

Republika Srpska postaje veoma atraktivno tržište za strane investitore, zahvaljujući naporima vlasti na republi�kom, kao i na lokalnom nivou, na stvaranju povoljnog poslovnog okruženja.

Direktne strane investicije (DSI) u Republici Srpskoj u 2007. godini bilježe znatan porast u odnosu na raniji period. U poređenju sa 2006. godinom, kada je vrijednost direktnih stranih investicija iznosila 68 miliona evra, u 2007. godini ova vrijednost je povećana �ak 14 puta i iznosila je 998 miliona evra. Od toga se najveći dio, u vrijednosti od 644 miliona evra, odnosno 64,7%, odnosi na privatizaciju Telekoma Repu�blike Srpske od strane Telekoma Srbija. Nivo DSI per capita u Republici Srpskoj u 2007. godini iznosio je 671 evra.

U narednom periodu o�ekuje se priliv DSI od preko 800 miliona evra (privatizacija Rafinerije nafte Brod, Rafinerije ulja Modri�a, Petrola Banja Luka, izgradnja TE Stanari).

Pogodnosti za strane ulaga�e

Strani investitori u Republici Srpskoj: • imaju nacionalni tretman, što znači da imaju ista prava i

obaveze kao i domaći rezidenti,

• slobodno stiču i raspolažu pokretnom i nepokretnom svojinom,

• oslobođeni su plaćanja carina na opremu koja je ulog stranog lica,

• vrše slobodan transfer dobiti u inostranstvo.

Fond za podršku stranih investitora

Bosna i Hercegovina obezbjeđuje finansijsku podršku stranim investitorima za projekte u oblasti proizvodnje, istraživanja i razvoja, putem Fonda za podršku stranim investitorima. Sredstva iz ovog Fonda odobravaju se u za�visnosti od veli�ine investicije, broja novootvorenih radnih mjesta, ulaganja u nerazvijena podru�ja, ekoloških zahtjeva i u�ešća izvoza u ukupnoj prodaji.

Osiguranje stranih investicija

Strane investicije u Bosni i Hercegovini mogu biti osigurane od restrikcije transfera, eksproprijacije, rata i građanskih nemira i kršenja ugovora, putem Fonda Evropske unije za garantova�nje investicija, kojim upravlja Multilateralna agencija za garan�tovanje investicija (MIGA), �lanica Svjetske bankarske grupe. Takođe, moguće je dobiti podršku US Overseas Private Inves�tment Corporation (OPIC), u smislu osiguranja investitora od politi�kog rizika.

Povoljan ambijent za strane investitore

Direktne strane investicije u Republiku Srpsku u milionima €

2004

314.79

2005

167.05

2006

68.03

2007

998.29Izvor: Ministarstvo spoljne trgovine i ekonomskih odnosa BiH

17

SAD

Ujedinjeno Kraljevstvo

Švedska

Holandija

Makedonija

Španija

Švajcarska

Srbija

Crna Gora

Pakistan

Finska

Litvanija

Austrija

U cilju promocije i zaštite investicija, Bosna i Hercegovina je potpisala sporazume sa slijedećim zemljama:

Ukrajina

Belgija

Luksemburg

Danska

Bjelorusija

Iran

Egipat

Hrvatska

Njema�ka

Rumunija

Portugal

Slova�ka

Mađarska

Sporazumi o unapređenju i zaštiti investicija

Takođe, u postupku potpisivanja je i sporazum sa Libijom i Ujedinjenim Arapskim Emiratima.

Slovenija

Turska

Češka

Jordan

Katar

Gr�ka

Kuvajt

Kina

Indija

Italija

Francuska

Moldavija

Malezija

Albanija

18

Veliki broj visokoškolskih ustanova u Republici Srpskoj pruža kvalitetne dodiplomske i postdiplomske studije u skladu sa Bolonjskim procesom. To omogućava obrazovanje visoko�kvalifikovanog kadra i doprinosi konstantnoj ponudi produk�tivne i inovativne mlade radne snage.

Od ukupno upisanih studenata u školskoj 2006/2007. godi�ni, u�ešće žena je 55%, što je jedan od pokazatelja politike ravnopravnosti polova u Republici Srpskoj.

Vlada Republike Srpske je u prethodnom periodu realizova�la razli�ite programe podsticanja zapošljavanja visokoobra�zovanih mladih ljudi, a sa njihovom realizacijom će nastaviti i u narednom periodu:

• Programom zapošljavanja pripravnika i volontera sa visokom stru�nom spremom u 2007. godini, obezbijeđeno je sufi�nansiranje troškova njihovog rada, gdje je 60% troškova rada snosila Vlada, a poslodavci preostalih 40%.

Kvalitetni ljudski resursi

Broj visokoškolskih ustanova u 2006 / 2007. školskoj godini

Univerziteti 9 Fakulteti 60, Akademije 5

Visoke škole 11

Vjerski fakulteti 1

Ukupno 21

Projekat podsticanja zapošljavanja u 2008. godini putem javnih konkursa � jednokratna doznaka sredstava poslodav�cima iznosila je od 1.300,00 � 1.500,00 evra po zaposlenom radniku sa srednjom i visokom stru�nom spremom.Takođe, u cilju smanjenja ukupne nezaposlenosti, Vlada Re�publike Srpske podsti�e zapošljavanje ugroženih kategorija stanovništva (invalidi) realizacijom projekta odobravanja bespovratnih sredstava poslodavcima u iznosu od oko 1.000,00 evra po zaposlenom iz ove kategorije.

Izvor: Republi�ki zavod za statistiku, Republika Srpska, 2008.

19

• Bankarski sektor u Republici Srpskoj se u potpunosti razvio i nudi kompletne pakete usluga. U saradnji sa Centralnom bankom Bosne i Hercegovine, stvorena je osnova za finan�sijsku stabilnost zemlje. Sve banke u Republici Srpskoj su osigurale depozite i većina banaka ima veću stopu rezervi kod CB BiH od zakonom propisanih. Zbog veoma niske stope in�flacije, ostvaren je zna�ajan priliv stranog bankarskog kapitala.

U 2007. godini, evidentiran je porast kredita odobrenih privrednim subjektima, sa stopom rasta od 27% u odnosu na prethodnu godinu. Takođe, ukupni depoziti bilježe stopu rasta od 78% u odnosu na 2006. godinu.

Izdavanje dozvola za rad, kao i nadzor nad poslovanjem banaka, mikrokreditnih organizacija i davalaca lizinga u Republici Srpskoj obavlja Agencija za bankarstvo Repu�blike Srpske.

• Investiciono-razvojna banka Republike Srpske (IRB RS) je finansijska institucija koja je osnovana u cilju podsticanja investicija i stimulisanja razvoja u Republici Srpskoj. IRB RS realizuje program podrške razvoju privrednih aktivno�sti u Republici Srpskoj putem šest kreditnih linija:

• Krediti za početne poslovne aktivnosti,• Krediti za preduzetnike i preduzeća,• Krediti za mikrobiznis u poljoprivredi,• Krediti za poljoprivredu,• Stambeni krediti,• Krediti za jedinice lokalne samouprave.

Takođe, IRB RS sprovodi proces privatizacije državnih preduzeća i efikasno upravlja državnim kapitalom. Na internetskoj prezentaciji Investiciono�razvojne banka Re�publike Srpske, može se naći elektronska baza podataka koja sadrži informacije o poslovnom okruženju, prirodnim resursima Republike Srpske, pogodnostima investiranja, tekućim i planiranim investicionim projektima.

• Banjalučka berza hartija od vrijednosti je osnovana 2001. godine, kao akcionarsko društvo. Ima dva tržišna se�gmenta: službeno berzansko tržište i slobodno berzan�sko tržište, a metode trgovanja koje se primjenjuju su: kontinuirani metod trgovanja i aukcijski metod trgovanja sa preovlađujućom cijenom.

Poslovno okruženje

Trgovanje hartijama od vrijednosti odvija se samo preko �lanova berze, putem elektronskog sistema trgovanja. Čla�novi berze mogu biti preduzeća za poslovanje sa hartijama od vrijednosti i banke sa sjedištem u Republici Srpskoj.

Banjalu�ka berza hartija od vrijednosti je od 2004. godine punopravan član Federacije evro-azijskih berzi – Federa�tion of Euro�Asian Stock Exchanges (FEAS), a 2007. godine je primljena u dopisno �lanstvo Federacije evropskih berzi –The Federation of European Securities Exchanges (FESE) i Federacije svjetskih berzi –World Federation of Exchanges (WFE).

• Republička agencija za razvoj malih i srednjih preduzeća, kao i mreža agencija za njihov razvoj na lokalnom i regi�onalnom nivou, doprinose podsticanju preduzetništva u Republici Srpskoj.

• U Republici Srpskoj postoji mogućnost uspostavljanja slobodnih zona u kojima se mogu obavljati:

• proizvodne djelatnosti (laka industrija),• komercijalno-trgovinske djelatnosti (veleprodaja),• uslužne djelatnosti: bankarski i novčani poslovi, usluge

osiguranja i reosiguranja imovine i lica, špedicije, usluge pošte i sl.

Unapređenje poslovnog ambijenta i otklanjanje ad�ministrativnih barijera, postignuto je putem realizacije projekta „Giljotina propisa“ � sistemska reforma propisa, prva takve vrste sprovedena u zemljama Balkana.

20

U savremenim tokovima globalizacije i evroatlanskih inte�gracija, jedno od strateških opredjeljenja Republike Srpske je uspostavljanje i unapređenje saradnje sa inostranstvom. U tom kontekstu, neka od zna�ajnijih ostvarenja u prote�klom periodu su:

• Republika Srpska je postala član Evropske skupštine regija (Assembly of European Regions –AER), koja pruža podršku uspostavljanju bilateralnih i multilateralnih partnerstava regijama u procesu evropskog proširenja i globalizacije,

• U cilju unapređenja interregionalne privredno-ekonomske, nau�no�tehni�ke, obrazovne, kulturne, sportske i drugih oblika saradnje, Republika Srpska potpisala je nekoliko sporazuma o saradnji, kao što su sporazumi sa federalnim gradom Sankt Peterburgom, Ruska Federacija / Regijom Veneto, Provincijom Di Beluno, Republika Italija / okrugom Troms, Kraljevina Norveška,

• Predstavništva Republike Srpske doprinose unapređenju svih oblika saradnje sa institucijama i organizacijama u inostranstvu.

Republika Srpska u međunarodnim tokovima Predstavništva Republike Srpske u inostranstvu

Predstavništvo Republike Srpske u Srbiji Bulevar despota Stefana 4/4 Beograd Srbija T/F. +381 11 3246�633; 3238�633 email: predstavnistvo@predstavnistvorsbg.rs Predstavništvo Republike Srpske u Ruskoj Federaciji Ул. Гостиничная, д.6, корп. 1 127106 Москва Россйя T/F. +7 495 482�08�61; 482�08�57; 482�08�46 email: centarrs.moskva@gmail.com

Predstavništvo Republike Srpske u SR Njema�koj Eberhard Str. 4 b 70173 Stuttgart Deutschland T/F. +49 711 620 71 69; 620 71 64 email: predstavnistvo.republikesrpske@gmx.net

Predstavništvo Republike Srpske u Izraelu P.O.B. 6001 Jerusalem 91060 Israel T/F. +972 2 655 8476; 537 6988 Mobile +972 50 207 591

Predstavništvo Republike Srpske u Belgiji Rond point Schuman 11 B�1040 Brussels Belgium T. +32 2 256 75 72; +32 2 256 75 73 F. +32 2 256 75 03 еmail: representation@rep�srpska.eu Predstavništva Republike Srpske u Vašingtonu i Zagrebu su u procesu uspostavljanja.

21

Korisni linkovi

http://www.narodnaskupstinars.net/

http://www.predsjednikrs.net/

http://www.vladars.net/

http://www.regodobrenja.net/

http://www.koncesije�rs.org/

http://www.rars�msp.org/

http://www.abrs.ba/

http://www.irbrs.net/

http://www.komorars.ba/

http://www.blberza.com/

http://www.khov�rs.org/

http://www.rzs.rs.ba/

http://www.vijeceministara.gov.ba/

http://www.uino.gov.ba/

http://www.cbbh.gov.ba/

http://www.fipa.gov.ba/

http://www.igabih.com/

http://www.basmp.gov.ba/

Narodna Skupština Republike Srpske

Predsjednik Republike Srpske

Vlada Republike Srpske

Registar postupaka i odobrenja i inspekcijskih postupaka

i predmeta kontrole

Komisija za koncesije Republike Srpske

Republi�ka agencija za razvoj malih i srednjih preduzeća

Agencija za bankarstvo Republike Srpske

Investiciono�razvojna banka Republike Srpske

Privredna komora Republike Srpske

Banjalu�ka berza

Komisija za hartije od vrijednosti Republike Srpske

Republi�ki zavod za statistiku

Savjet ministara BiH

Uprava za indirektno oporezivanje BiH

Centralna Banka BiH

Agencija za promociju stranih investicija BiH

Izvozno kreditna agencija

Institut za zaštitu intelektualnog vlasništva BiH

22

23

Pravni okvirVlada Republike Srpske je opredjeljena da stvori pozitivan

ekonomsko�pravni ambijent za sve vidove ulaganja

Ova brošura ima za cilj da olakša pregled pozitivnog zakonodavstva u Republici Srpskoj domaćim i stranim in�vestitorima. Ona ne može biti zamjena za izvorne tekstove pravnih propisa i preporu�uje se svima koji je koriste da prije nego što poduzmu bilo koju pravnu radnju, konsultu�ju stru�ne osobe.

Vlada Republike Srpske je opredjeljena da stvori pozitivan ekonomsko�pravni ambijent za sve vidove ulaganja. Jedan od prvih koraka ka tom cilju je stvaranje pravne sigurnosti za sve investitore i pojednostavljivanje svih pravnih proce�dura u vezi sa poslovanjem.

U tom pravcu Republika Srpska je prva na Balkanu sprovela “Giljotinu propisa” i jedina je tim projektom, pored formal�nosti, obuhvatila i “giljotinu” inspekcijskih postupaka i pred�meta kontrole. “Giljotina propisa” je dovela do smanjenja troškova poslovanja, uklanjanja administrativnih prepreka za poslovanje i smanjenja mogućih izvora korupcije.

Republika Srpska ima povoljne zakone koji regulišu oblast direktnih stranih ulaganja, uklju�ujući nacionalni tretman stranih ulaga�a. Strani ulaga�i su u pravima i obavezama u potpunosti izjedna�eni sa domaćim pravnim subjektima. Oni imaju jednaka svojinska prava na nepokretnostima kao domaća pravna ili fizi�ka lica.

Takođe, u Republici Srpskoj izvoz i uvoz roba i usluga je slobodan, ali to ne isklju�uje zabrane ili restrikcije u opravdanim slu�ajevima koji su definisani propisima. Strana pravna i fizi�ka lica u prometu roba i usluga izjedna�ena su sa domaćim rezidentima.

24

Strani ulaga�i su u pravima i obavezama u potpunosti izjedna��eni sa domaćim pravnim subjektima.

Takođe, strani ulaga�i imaju pravo da vrše transfer dobiti nastale kao rezultat njihovog ulaganja u Republici Srpskoj u inostranstvo, slobodno i bez odlaganja, u slobodno konverti�bilnoj valuti. Strani ulaga� može da investira i reinvestira dobit iz takvih ulaganja u bilo koji sektor privrednih i neprivrednih djelatnosti u Bosni i Hercegovini.

S obzirom da strana lica (kao i domaća) ne mogu postati vlasnici određenih dobara (prirodna bogatstva, te ostala dobra od opšteg interesa za Republiku Srpsku), to je pravo privrednog korištenja tih dobara omogućeno putem dodjele koncesija. Odluku o dodjeli koncesije donosi Vlada Republike Srpske na osnovu prethodnog javnog i svima dostupnog, nediskrimi�natornog postupka. Pored javnog tendera za dodjelu koncesija, Zakon predviđa mogućnost i samoinicijativne ponude.

Strana ulaganja

Koncesije

Zakon o preduzećima ("Službeni glasnik RS", br. 24/98, 62/02, 66/02, 38/03, 97/04 i 34/06); Zakon o privrednim društvima je u pripremi;

Zakon o politici direktnih stranih ulaganja u BiH ("Službeni glasnik BiH", br. 17/98 i 13/03);

Zakon o stranim ulaganjima ("Službeni glasnik RS", br. 25/02 i 24/04).

Zakon o koncesijama ("Službeni glasnik RS", br. 25/02 i 91/06).

Oblici stranih ulaganja su: • osnivanje pravnog lica u potpunoj svojini stranog ulaga�a, • osnivanje pravnog lica u zajedni�koj svojini domaćeg i

stranog ulaga�a, • ulaganje u postojeće pravno lice,• posebni oblici ulaganja (koncesije i sl.).

25

izgradnju energetskih objekata

izgradnju i/ili korištenje: • saobraćajnica i pripadajućih infrastrukturnih objekata • hidroakumulacija, izuzev prenosa elektri�ne energije

• lovstvo i ribolov; • putnički i teretni željeznički saobraćaj; • javni linijski prevoz lica;

druga dobra u skladu sa Zakonom o koncesijama.

izgradnju, korištenje i upravljanje cjevovodnim transportom nafte i gasa i skladištenje u cjevovodima i terminalima;

korištenje • vodotoka i drugih voda; • građevinskog zemljišta; • šuma i šumskog zemljišta; • ljekovitih, termalnih i mineralnih voda; • poljoprivrednog zemljišta;

Koncesija se može dati na:

istraživanje i/ili korištenje energetskih i drugih mineralnih sirovina;

26

Vrste privrednih subjekata u Republici Srpskoj

Orta�ko društvo

Komanditno društvo

Akcionarsko društvo (1) Nov�ani dio osnovnog kapitala akcionarskog društva koje se osniva simultanim osnivanjem ne može biti manji od 50.000 KM. (2) Nov�ani dio osnovnog kapitala akcionarskog društva koje se osniva sukcesivnim osnivanjem ne može biti manji od 100.000 KM.

Društvo sa ograni�enom odgovornošću Minimalni iznos kapitala je 2.000 KM.

Samostalni preduzetnik

Zakon o preduzećima ("Službeni glasnik RS", br. 24/98, 62/02, 66/02, 38/03, 97/04 i 34/06); Zakon o privrednim društvima je u pripremi.

Vrste privrednih subjekata

27

Banke u Republici Srpskoj

Osiguravajuća društva

Zakon o bankama ("Službeni glasnik RS", br. 44/03 i 74/04).

Zakon o društvima za osiguranje ("Službeni glasnik RS", br. 17/05 i 64/06).

• Strana pravna i fizička lica mogu, pod istim uslovima kao i domaća pravna i fizi�ka lica, osnovati nove ili ulagati u postojeće banke.

• Uslov za osnivanje i rad banaka je dozvola Agencije za bankarstvo Republike Srpske, a 15.000.000 KM je minimalni iznos osniva�kog kapitala banke koji banka mora održavati.

Strana pravna i fizi�ka lica mogu osnovati (sama ili zajedno sa domaćim licima) akcionarsko društvo za osiguranje u Republici Srpskoj.

Osniva�ki kapital za osnivanje akcionarskog društva za osiguranje ne može biti manji od:

• Strana banka može, uz odobrenje Agencije za bankarstvo Republike Srpske, otvoriti predstavništvo u Republici Srps�koj radi prezentovanja, prikupljanja i davanja informacija.

• Predstavništvo nema svojstvo pravnog lica, organizacioni je dio banke i ne može obavljati bankarske poslove.

3.000.000,00 KM ako se društvo osniva za obavljanje poslova životnog osiguranja,

2.000.000,00 KM ako se društvo osniva za obavljanje poslova ostalih osiguranja,

3.000.000,00 KM ako se društvo osniva za obavljanje poslova reosiguranja.

28

Strana lica mogu, pod jednakim uslovima kao i domaća lica, u�estvovati u postupku privatizacije državnog kapitala u preduzećima.

Vau�erska privatizacija u Republici Srpskoj je po�ela 1998. godine, a Zakon o privatizaciji državnog kapitala je omogućio privatizaciju oko 830 preduzeća koja su bila u državnom vlasništvu. Svi državljani Republike Srpske su dobili vau�ere koje su mogli da investiraju u otprilike 830 preduzeća, koja su bila predmet privatizacije, ili u 13 privatizacionih investicionih fondova (fondovi zatvorenog tipa), �ime su postali akcionari preduzeća ili fondova u koje su investirali svoje vau�ere.

Zakonom o privatizaciji državnog kapitala u preduzećima propisane su slijedeće metode privatizacije:

• prodaja akcija na berzi,• prodaja putem tendera,• prihvatanje javne ponude za preuzimanje,• neposredni odabir kupca,• prodaja zaposlenim u preduzeću (ESOP) i• kombinacija prethodnih metoda.

Privatizacija

Okvirni zakon o privatizaciji preduzeća i banaka u BiH ("Službeni glasnik BiH", br. 14/98, 14/00, 16/02 i 88/05);

Zakon o privatizaciji državnog kapitala u preduzećima ("Službeni glasnik RS", br. 51/06, 1/07, 53/07 i 41/08);

Zakon o privatizaciji državnog kapitala u bankama ("Službeni glasnik RS", br. 24/98, 5/99, 18/99 i 70/01);

Zakon o Investiciono�razvojnoj banci Republike Srpske ("Službeni glasnik RS", broj 56/06);

Zakon o Akcijskom fondu Republike Srpske ("Službeni glasnik RS", br. 56/06 i 1/07).

Ovlašćeni prodavac državnog kapitala je

Investiciono�razvojna banka Republike Srpske

a.d. Banja Luka.

29

Predstavništva stranih lica

Pravo svojine stranih lica

Osnivanje i rad predstavništva stranih lica regulisano je Zakonom o spoljnotrgovinskoj politici BiH ("Službeni glasnik BiH" br. 7/98 i 35/04) i Odlukom o osnivanju i radu predstavništava stranih lica u BiH ("Službeni glasnik BiH", broj 15/03).

• Strana lica mogu samostalno, ili sa drugim stranim licima, da osnuju predstavništvo radi istraživanja tržišta, obavl�janja propagandnih i informativnih poslova, te radi svoga predstavljanja.

• Obavezna je registracija u registru predstavništava koji se vodi u Ministarstvu spoljne trgovine i ekonomskih odno�sa Bosne i Hercegovine.

• Strana fizička i pravna lica (osnovana i registrovana u Republici Srpskoj) mogu steći i slobodno raspolagati svojinom (pokret�nim stvarima i nepokretnostima) u Republici Srpskoj.

• Za fizička i pravna lica iz bivše Jugoslavije postoji uslov reciprociteta.

• Dokaz o reciprocitetu kod sticanja nepokretnosti za lica iz bivše Jugoslavije izdaje Ministarstvo inostranih poslova BiH.

• BiH je usvojila i prihvatila sve najvažnije međunarodne konvencije i sporazume iz oblasti industrijske svojine i intelektualnog vlasništva.

• Predstavništvo nema status pravnog lica i ne može zaklju�ivati ugovore u ime osniva�a, izuzev predstavništva stranih avioprevoznika koji mogu obavljati prodaju prevoz�nih dokumenata, u skladu sa međudržavnim ugovorima i međunarodnim konvencijama koje je zaklju�ila ili kojim je pristupila Bosna i Hercegovina.

Pravni akti koji bliže regulišu ovu materiju su : Ustav Republike Srpske; Zakon o stranim ulaganjima („Službeni glasnik RS“, br. 25/02 i 24/04), Zakon o osnovnim svojinsko�pravnim odnosima („Službeni list SFRJ“, br. 6/80 i 36/90 � ovaj Zakon je naslijeđen iz pravnog sistema bivše države i primjenjivaće se do donošenja novog, i „Službeni glasnik RS“, broj 38/03), Zakon o industrijskom vlasništvu u BiH („Službeni glasnik BiH“, broj 3/02).

30

U skladu sa Ustavom Bosne i Hercegovine, institucije Republike Srpske imaju ovlaštenja za usvajanje zakona i podzakonskih akata koji regulišu tržište kapitala u Republici Srpskoj. Tako su Komisija za hartije od vrijednosti Republike Srpske, Banjalu�ka berza hartija od vrijednosti a.d. Banja Luka, društva za upravljanje investicionim fondovima, in�vesticioni fondovi i berzanski posrednici osnovani u skladu sa legislativom Republike Srpske. Zakonski okvir Republike Srpske je u zna�ajnoj mjeri usklađen sa relevantnim zakons�kim okvirom u Federaciji Bosne i Hercegovine

Domaćim i stranim pravnim i fizi�kim licima omogućeno je da pod istim uslovima kupuju i prodaju hartije od vrijed�nosti na Banjalu�koj berzi.

Tržište kapitala

Zakon o preduzećima („Službeni glasnik RS“, br. 24/98, 62/02, 66/02, 38/03,97/04 i 34/06);

Zakon o tržištu hartija od vrijednosti („Službeni glasnik RS“, broj 92/06);

Zakon o preuzimanju akcionarskih društava („Službeni glasnik RS“, broj 65/08);

Zakon o investicionim fondovima („Službeni glasnik RS“, broj 92/06);

Navedeni zakoni i ostali zakonski i podzakonski akti veza�ni za tržište kapitala su dostupni na engleskom jeziku, na internet stranici Banjalu�ke berze (www.blberza.com).

31

32

Porezi

Zakon o Poreskoj upravi – Prečišćeni tekst ("Službeni glasnik RS", broj 112/07);

Ispravka Zakona o Poreskoj upravi – Prečišćeni tekst ("Službeni glasnik RS", broj 22/08);

Zakon o porezu na dobit � primjenjuje se od 01.01.2007. ("Službeni glasnik RS", broj 91/06);

Zakon o porezu na dohodak � primjenjuje se od 01.01.2007. ("Službeni glasnik RS", br. 91/06, 128/06 i 120/08);

Zakon o doprinosima ("Službeni glasnik RS", br. 51/01, 96/03 i 128/06);

Zakon o porezima na imovinu ("Službeni glasnik RS", br. 51/01 i 53/07);

Zakon o posebnim republi�kim taksama ("Službeni glasnik RS", br. 8/94, 29/00, 18/01, 22/01. 60 II dio /03, 14/04, 41/05 i 51/06);

Zakon o boravišnoj taksi ("Službeni glasnik RS", broj 118/05);

Zakon o porezima na igre na sreću i zabavne igre ("Službeni glasnik RS" br. 5/99, 52/01, 25/02 i 52/06);

Odluka o određivanju visine posebne republi�ke takse na promet motornih benzina i dizel goriva ("Službeni glasnik RS", broj 73/02).

• Poreska politika i poreski sistem direktnih poreza su u nadležnosti entiteta.

• Za prikupljanje poreza u Republici Srpskoj nadležna je Poreska uprava Republike Srpske.

• Indirektni porezi (PDV, carine, akcize i putarine) su u nadležnosti BiH, a za njihovo prikupljanje nadležna je Uprava za indirektno oporezivanje BiH.

• U Bosni i Hercegovini je u primjeni jedinstvena stopa poreza na dodatu vrijednost u iznosu od 17%.

Indirektni porezi

Direktni porezi

33

• Na izvoz dobara iz BiH primjenjuje se nulta stopa PDV, odnosno poresko oslobađanje.

• Da bi se promet smatrao izvozom, moraju biti zadovoljeni sljedeći uslovi:

• da je dobro prešlo granicu BiH,• da je naplata potraživanja za izvršeni izvoz izvršena u

roku 180 dana. Ako naplata nije izvršena u tom roku onda se smatra da transakcija sa inostranstvom nije izvršena, već se smatra da je promet izvršen unutar granice BiH.

• Poresko oslobađanje pri izvozu dobara obveznik može da ostvari ako posjeduje izvoznu carinsku ispravu, odnosno ovjerenu kopiju izvozne carinske isprave o izvršenom izvozu dobara, izdatu u skladu sa carinskim propisima.

• Carinska politika je u nadležnosti BiH. Za prikupljanje carina nadležna je Uprava za indirektno oporezivanje BiH, a prihodi od carina se dijele između BiH i entiteta.

• Dažbine se plaćaju po stopama predviđenim Zakonom o carinskoj tarifi BiH. Carinska tarifa BiH je, po svom obli�ku, sadržaju i pravilima primjene, u potpunosti usklađena sa carinskom tarifom Evropske unije i nomenklaturom harmonizovanog sistema.

Porez na dodatu vrijednost

Carine

Zakon o porezu na dodatu vrijednost ("Službeni glasnik BiH", br. 09/05 i 35/05);

Pravilnik o primjeni Zakona o porezu na dodatu vrijednost ("Službeni glasnik BiH", br. 93/05, 21/06, 60/06, 06/07, 100/07 i 35/08).

Zakon o carinskoj politici BiH (”Službeni glasnik BiH”, br. 57/04 i 51/06);

Zakon o carinskoj tarifi (”Službeni glasnik BiH”, br. 1/98, 5/98, 7/98, 22/98, 31/02, 19/03, 32/04, 48/05 i 76/06).

• Ako je u skladu sa carinskim propisima odobreno periodi�no carinjenje dobara koja se izvoze, a do izdavanja izvozne carinske isprave, poresko oslobađanje obveznik može da ostvari ako posjeduje ra�une ili otpremnice, ovjerene od strane nadležnog carinskog organa.

• Navedeni zakoni i ostali zakonski i podzakonski akti dostupni su na internet stranici Uprave za indirektno oporezivanje BiH � www.uino.gov.ba.

• Carinske stope su izražene u postocima i primjenjuju se na vrijednost uvezene robe (ad valorem). Raspon carin�skih stopa je od 0 do 15%.

• Uporedo sa novom carinskom tarifom, uveden je novi automatizovani carinski informacioni sistem (Asucuda). Nova carinska tarifa, nova metodologija rada i informaci�oni sistem carinske službe predstavljaju povoljan poslovni ambijent za spoljnotrgovinsku razmjenu.

34

Slobodne zone

Radni odnosi

Zakon o slobodnim zonama (”Službeni glasnik RS”, broj 65/03);

Zakon o slobodnim zonama u BiH (”Službeni glasnik BiH”, br. 3/02 i 13/03);

Zakon o spoljnotrgovinskoj politici BiH (”Službeni glasnik BiH”, br. 7/98 i 35/04).

Zakon o radu – Prečišćeni tekst (”Službeni glasnik RS”, broj 55/07).

• Savjet ministara BiH, na osnovu prijedloga Ministarstva spoljne trgovine i ekonomskih odnosa BiH, daje odob�renje za osnivanje zone, ali je potrebna i saglasnost Vlade Republike Srpske.

• Zone mogu osnivati domaća i strana pravna i fizička lica.

• Zakonske odredbe koje regulišu oblast radnih odnosa su usklađene sa međunarodnim standardima iz kon�vencija Međunarodne organizacije rada.

• Pravni osnov radnog odnosa je ugovor o radu između radnika i poslodavaca.

• Maksimalno radno vrijeme radnika je 40 časova sedmično.

• Radnik koji ima najmanje šest mjeseci neprekidnog rada ima pravo na godišnji odmor u trajanju od naj�manje 18 radnih dana.

• Radnik ima pravo na naknadu plate za vrijeme korišćenja godišnjeg odmora, državnog praznika, privremene sprije�enosti za rad zbog povrede na radu ili profesionalne bolesti.

• Poslodavac ne može radniku isplatiti manju platu od one koja je utvrđena kolektivnim ugovorom.

• U zoni je dozvoljeno obavljanje svih djelatnosti (proizvodne, komercijalne i uslužne), osim djelatnosti kojima se ugrožavaju životna sredina, zdravlje ljudi, materijalna dobra i bezbjednost zemlje.

• Poslodavac može otkazati ugovor o radu radniku, razlozi za otkazivanje ugovora o radu nabrojani su u �lanu 125. stav 1. Zakona o radu. Otkaz ugovora daje se u pismenom obliku.

• Radnici imaju pravo da po svom slobodnom izboru organizuju sindikat i da se u njega u�lanjuju.

• Poslodavci imaju pravo da po svom slobodnom izboru organizuju odgovarajuća udruženja poslodavaca i da se u njih u�lanjuju.

• Poslodavac koji zapošljava više od 15 radnika, a koji ima namjeru u naredna 3 mjeseca otkazati ugovor o radu najmanje 10% od ukupno zaposlenih (ali ne manje od 5), dužan je da o tome konsultuje savjet radnika (sindikat).

• Radnik ostvaruje pravo na štrajk u skladu sa međunarodnim standardima sadržanim u Zakonu o štrajku Republike Srpske.

35

Strano lice za zaklju�ivanje ugovora o radu pored opštih usl�ova propisanih Zakonom o radu, mora ispunjavati i posebne uslove:

• da ima odobren boravak na teritoriji Republike Srpske, odnosno Bosne i Hercegovine, u skladu sa odgovarajućim zakonom,

• da ima važeću radnu dozvolu.

Zapošljavanje stranaca

Zakon o zapošljavanju stranih državljana i lica bez državljanstva (”Službeni glasnik RS”, br. 97/04, 96/05 i 123/06).

Radna dozvola:

• izdaje je filijala Zavoda za zapošljavanje Republike Srpske nadležna prema sjedištu poslodavca,

• radna dozvola izdata po zahtjevu jednog poslodavca ne može se prenositi na drugog poslodavca,

• radna dozvola se ne može izdati za lice koje posjeduje turisti�ku vizu,

• stranac koji obavlja poslove utvrđene propisima o stranim ulaganjima i ovlašteni predstavnik humanitarne organiza�cije, oslobođeni su pribavljanja radne dozvole.

36

Aneks 1 Prijavljivanje i registracija stranog ulaganja

Uputstvo o registraciji direktnog stranog ulaganja (”Službeni glasnik BiH”, br. 22/99 i 21/00).

Postupku sudske registracije preduzeća prethodi postupak prijavljivanja i registracije stranog ulaganja kod Ministarstva spoljne trgovine i ekonomskih odnosa Bosne i Hercegovi�ne, za što je potrebno slijedeće:

1. Popunjen i potpisan obrazac DSU, koji obezbjeđuje Ministarstvo,

2. Dokument kojim se utvrđuje identitet stranog ulaga�a:• pravna lica podnose ovjeren izvod iz sudskog registra u

zemlji porijekla ili drugi odgovarajući dokument, ne stariji od 6 mjeseci (ovjereni prevod),

• fizička lica podnose dokaz kojim se utvrđuje njihov identitet (ovjerena kopija pasoša i potvrda o stalnom boravku u inostranstvu za domaće državljane),

3. Dokument kojim se utvrđuje svojstvo ovlaštenog predstavnika

ulaga�a, 4. Ovjerena kopija akta o osnivanju, kada se radi o ulaganju

u preduzeće, 5. Ovjerene kopija akta stranog ulaga�a da se pristupi

stranom ulaganju, 6. Kopija potvrde o plaćenoj taksi za registraciju stranog ulaganja.

Potrebna dokumenta za registraciju na sudu

1. Osniva�ki akt � Ugovor, odnosno Odluka o osnivanju, u zavisnosti od toga da li preduzeće osnivaju dva i više lica ili samo jedno lice (jedno�lano d.o.o., jedno�lano akcio�narsko društvo), odnosno Ugovor o ulaganju sredstava.

2. Akt o osnivanju ( potpise osniva�a ) potrebno je ovjeriti

kod notara. 3. Statut preduzeća � društva ( izuzetak su samo orta�ko i

komanditno društvo).

4. Strano pravno lice podnosi ovjeren izvod iz sudskog registra u zemlji porijekla ili drugi odgovarajući dokument, ne stariji od 6 mjeseci (ovjereni prevod), odnosno fizi�ko lice podnosi dokaz kojim se utvrđuje njegov identitet.

5. Dokaz o uplati osniva�kog uloga. 6. Ovjeren potpis lica ovlaštenog za zastupanje, na propisanom

obrascu. 7. Odluka o imenovanju zastupnika, ukoliko nije određen

osniva�kim aktom. 8. Dokaz o uplati sudske takse koja iznosi 900 KM za osnivanje

preduzeća sa pravom obavljanja spoljnotrgovinskog prometa, odnosno 600 KM, ukoliko preduzeće ne registruje pravo spoljnotrgovinskog prometa.

9. Dokaz o uplati troškova oglasa za Službeni glasnik Republike

Srpske (4,5 KM po jednom redu teksta oglasa). 10. Ovjerena kopija diplome za lice ovlašteno za obavljanje

spoljnotrgovinskog poslovanja (potreban je najmanje IV stepen stru�ne spreme).

11. Prijava za upis, na propisanim jednoobraznim obrascima,

koji se nabavljaju u slobodnoj prodaji u knjižari i koštaju 15 KM. 12. Ako je zakonom ili drugim propisima u skladu sa

zakonom propisano davanje dozvole, saglasnosti ili dru�gih odgovarajućih akata, registrovani subjekat je dužan tu dokumentaciju dostaviti sudu u roku od 60 dana od dana registracije.

13. Rješenje Ministarstva spoljne trgovine i ekonomskih

odnosa Bosne i Hercegovine o registraciji stranog ulaganja.

37

Postupak nakon sudske registracije preduzeća

1. Izrada pe�ata uz Rješenje o registraciji preduzeća.

2. Prijava Republi�kom zavodu za statistiku radi određivanja mati�nog broja i šifre djelatnosti preduzeća (taksa iznosi 70 KM). Prijava se podnosi na propisanom obrascu koji izdaje Republi�ki zavod za statistiku Republike Srpske i uz koji se prilaže ovjerena kopija sudskog rješenja sa prilozi�ma, kopija li�ne karte direktora i OP obrazac (kupuje se u Republi�kom zavodu za statistiku Republike Srpske).

3. Odobrenje za obavljanje djelatnosti koje izdaje odjeljenje za privredu i društvene djelatnosti opštine � grada, na �ijem se podru�ju nalazi sjedište preduzeća, sa potreb�nom dokumentacijom.

4. Otvaranje ra�una. Prijava se popunjava na propisanim obrascima koji se obezbjeđuju u banci uz koju se prilaže OP obrazac (ovjeren potpis lica za zastupanje), ovjerena kopija sudskog rješenja sa prilozima i eventualno druga dokumentacija, prema zahtjevu banke.

5. Poresku prijavu, odnosno izdavanje jedinstvenog identifikacionog broja vrši podru�na jedinica Poreske uprave Republike Srpske, prema sjedištu preduzeća. Od dokumen�tacije je potrebno priložiti: rješenje o registraciji, rješenje o ispunjavanju uslova za obavljanje djelatnosti, kopiju li�ne karte direktora (sve kopije moraju biti ovjerene). Obrazac za prijavu dobije se u Poreskoj upravi. Taksa iznosi 2 KM i može se kupiti u Poreskoj upravi (poreska prijava se obavezno podnosi u roku od 5 dana od dana dobijanja opštinskog rješenja).

6. Prijava obveznika poreza na dodatu vrijednost vrši se kod mjesno nadležnog regionalnog centra Uprave za indirektno oporezivanje BiH. Obavezi prijavljivanja podliježu sva lica �iji oporezivi promet dobrima ili uslu�gama u prethodnoj godini prelazi ili je vjerovatno da će preći prag od 50.000,00 KM.

7. Preduzeće registrovano za obavljanje spoljnotrgovinske djelatnosti podnosi prijavu Upravi za indirektno oporezi�vanje BiH za upis u registar carinskih obveznika.

Aneks 2 Registracija stranih predstavništava u BiH

Odluka o osnivanju i radu predstavništava stranih lica u BiH (”Službeni glasnik BiH”, broj 15/03).

Strano lice dužno je za upis u Registar, koji vodi Ministarstvo spoljne trgovine i ekonomskih odnosa BiH, podnijeti prijavu koja sadrži:• naziv i sjedište osnivača,• sjedište predstavništva,• osnovne podatke o osobi odgovornoj za rad predstavništva.

Uz prijavu za upis podnosi se:• odluka o osnivanju predstavništva i odluka o imenovanju

osobe odgovorne za rad predstavništva,• program rada predstavništva u BiH,• isprava o upisu strane osobe u registar koji se vodi u

sjedištu registrovanja firme, ili druga isprava o osnivanju prema propisima zemlje u kojoj osniva� ima sjedište.

Ministarstvo spoljne trgovine i ekonomskih odnosa BiH je dužno da o prijavi za upis u Registar odlu�i u roku od 10 dana, od dana podnošenja.

Upisom u Registar predstavništvo sti�e pravo rada u Bosni i Hercegovini, na osnovu rješenja koje donosi nadležno Ministarstvo.

38

Vlada Republike SrpskeTrg Republike Srpske 178 000 Banja Luka

Ministarstvo za ekonomske odnose i regionalnu saradnjuT. +387 51 339 324F. +387 51 339 647meoi@meoi.vladars.net

www.vladars.net