INSTRUMENTET E METODES SE ANKETIMIT

Metoda e anketimit – metoda me e perdorur ne kerkimet e tregut

Rendesia e instrumenteve ne mbledhjen e te dhenave Detyrat e instrumenteve:

a) Per nga permbajtja instrumentet instrumentet duhet te sigurojne pergjigje nga te anketuarit

b) Per nga forma dhe permbajtja instrumentet instrumentet duhet te jene te harmonizuara qe te nxisin bashkepunimin ne mes te paleve

Instrumentet kryesore te metodes se anketimit:- Pyetesori anketues- Perkujtuesi anketues

Sfidat ne perzgjedhjen e te anketuarve dhe anketueseve:

- Perzgjedhja e te anketuarve – diferencat ne nivelin; kulturor, profesional, arsimor, parashikimet e reaksionet e mundshme etj.

- Perzgjedhja e anketueseve – mundesia me lehte e perzgjedhjes, trajnimet, kontrolli etj

PYETESORI ANKETUES Eshte instrument per mbledhjen e te dhenave primare Eshte nje liste e pyetjeve, me hapesirat per pergjigje ose

me pergjigje te mundshme ku i shenon anketuesi ose i anketuari

Rendesia ne hartimin e pyetesorit anketues Pyetjet e pyetesorit percaktojne cilesine e kerkimeve te

tregut Forma e pyetesoritForma e pyetesorit varet nga: - qellimet e kerkimit - menyra e realizimit

Hartimi i gabuar pyetjeve ( renditja, pergjigjet opcionale, etj.) shkaktare te deshtimit te kerkimeve

Shkaktaret kryesor te deshtimit te procesit kerkimor:

- Hartimi joadekuat i pyetesorit---------- 74%- Interpretimi i keq------------------------58%- Mostra joadekuate-----------------------52%- Metoda joadekuate statistikore---------44%- Prezentimi i rezultateve qe nuk bazohen ne fakte------------------------41%

Aktivitetet ne hartimin e pyetesorit:

- Definimi i te dhenave qe duhet te mbledhen nga i anketuari

- Percaktimi i teknikave te komunikimit me te anketuarin- Formulimi i pyetjeve- Renditja e pyetjeve ne pyetesor- Hartimi i formes se pyetesorit

Fazat e hartimit te pyetesorit:

1. Pergatitja e hartimit te pyetesorit2. Hartimi i pyetesorit3. Percaktimi i formes perfundimitare te pyetesorit

Pergatitja e hartimit te pyetesorit

Procesi i pergatitjes

- Perkufizimi i qellimit kerkimor

- Percaktimi i sakte per te dhenat primare qe duhet te mblidhen me metoden e anketimit

- Percaktimi i teknikes se komunikimit( personal, telefon, poste…)

Hartimi i pyetesorit

Percaktimi per:

- Rregullat e pergjithshme, llojin e formes dhe te hartimit te pyetjeve

- Menyren e parashtrimit te pyetjeve- Tekniken e pyetjeve

( pyetje te strukturuara ose jo, te drejperdrejta ose te terthorta, te mbuluara ose te hapura…)

PERCAKTIMI I INFORMACIONEVE TE KERKUARA

Hapi i pare i procesit – percaktimi per informacionet qe do t’i kerkojme

Hapat e ndermarre per percaktimin e informacioneve:

1. Perkufizimi i problemit kerkimor2. Percaktimi i qellimeve te kerkimit3. Shnderrimi i qellimeve ne gjuhen e studiuesit4. Parashtrimi i pyetjeve konkrete

PERCAKTIMI I LLOJIT TE PYETESORIT DHE FORMES SE KOMUNIKIMIT ME TE ANKETUARIN

Percaktimi per formen e komunikimit Forma e komunikimit percakton: menyren e parashtrimit te

pyetjeve, numrin e tyre dhe renditjen e tyre Pas percaktimit te formes se komunikimit hartohet pyetesori

Parimet e pyetjeve ne komunikimiet me: poste, telefon.

Vendimi per pyetje te mbuluara ose jo… Vendimi per pyetesor te strukturuar ose jo… etj. Kombinimi i llojitllojit dhe formes formes ( shembull: anketimi me poste dhe papershtatshmeria e

pyetjeve te pastrukturuara dhe te pambuluara) Pra, permbajtja e informacionit qe kerkohet do te

percaktoj llojin dhe formen komunikimit me te anketuarin

PERCAKTIMI I PERMBAJTJES SE PYETJES

Permbajtja e pyetjeve harmonizohet me informacionet qe informacionet qe deshirojme t’i mbledhim, me llojin e pyetesorit dhe me deshirojme t’i mbledhim, me llojin e pyetesorit dhe me formene komunikimitformene komunikimit

Testimi i permbajtjes se pyetesorit behet me pyetjet:

1. A eshte pyetja e nevojshme ( pyetja per gjinine per shembllin “lotion”)

2. A duhet pyetje shtese-”nenpyetje”

3. Cfare eshte mundesia qe i anketuari te pergjigjet ne pyetje – situatat e munshme

- I anketuari nuk ka njohuri me ceshtjen toneI anketuari nuk ka njohuri me ceshtjen tone- Te anketuarit nuk i kujtohen detajetTe anketuarit nuk i kujtohen detajet- Kur kerkohen pyetje plotesuese (sic)Kur kerkohen pyetje plotesuese (sic)

4. A deshiron i anketuari te pergjigjet ( arsyet per pergjigje te gabuar, pyetjet shume personale)

Tejkalimi i kesaj situate arrihet:

- Mbulohet pyetja per personat e ndjeshem- Behen pyetje hyrese per “relaks”- Formulohet pyetja me menyre projektive ( sh. KEK)- Pergjigjet opcionale te jene te “koduara” ( sh. pagat)

PERCAKTIMI I FORMES SE PERGJIGJES NE PYETJE

Forma e pergjigjeve varet nga lloji i pyetjes Kriteret ne klasifikimine llojeve te pyetjeve

1. Pyetjet sipas permbajtjes- FaktetFaktet- MendimetMendimet- InformininInforminin

2. Pyetjet sipas menyres se shtruarjes- Te drejtperdrejtaTe drejtperdrejta- Te terthortaTe terthorta

3. Pyetje sipas funksioneve- IdentifikueseIdentifikuese- PermbajtesorePermbajtesore- BazikeBazike- FilterFilter- KontrollueseKontrolluese

4. Pyetje sipas konstruksionit- Te thjeshta Te thjeshta - Te kombinuaraTe kombinuara

5. Pyetjet ne baze te formes se pergjigjes

- Pyetjet e mbylluraPyetjet e mbyllura- Pyetjet me me zgjedhje te pergjegjesPyetjet me me zgjedhje te pergjegjes- Pyetjet e hapuraPyetjet e hapura

PYETJET E MBYLLURAPYETJET E MBYLLURA

Pyetje me dy(tri) alternativa te pergjigjes

Perparesite:Perparesite:- Te thjeshta- Pranohen lehte nga i anketuari- Minimalizimi i ndikimit nga anketuesi

Te metat:Te metat:- Veshtiresite ne formulimin e pyetjeve per nje “po” ose “jo” te

qarte- Imponimi i pergjigjes me nje “po” ose”jo” absolute

Shfrytezimi i metodave te kombinuara-fillimi me pyetje te mbyllura dhe perfundimi me te hapura

PYETJET ME SHUME ZGJEDHJE TE PERGJEGJES

Eshte kryesisht pyetje e hapur Mundesi per dhenje te nje numri te caktuar te

pergjigjeve Jepen pergjigjet opcionale dhe mundesia per “nuk e di”

ose “ arsye tjera” Mundesia e pergjigjes ne vetem nje pyetje nga

pergjigjet opcionale( e lehte per grupin dhe perpunim statistikor)

Pergjigjet sipas prioriteteve ose evaluim ( p.sh. shkallet 1-5)

PerparesitePerparesite- Ofrojne me shume te dhena- Ndikimi i anketuesit eshte me i vogel Te metatTe metat- Problemet ne grupim- Problemet ne numerim dhe perpunim te pergjigjeve

- VerejtjeVerejtje Sfidat ne shtruarjen e pyetjeve

1. Renditja alternative – momenti psikologjik i te anketuarit, pergjigjet sipas radhes te te anketuarit e pavendosur (zgjidhja: grupeve te ndryshme u prezentohen renditje te zgjidhja: grupeve te ndryshme u prezentohen renditje te ndryshme te pyetjeve)ndryshme te pyetjeve)

2. Tendenca qendrore – te pyetjet(pergjigjet) sasiore, tendenca per pergjigje ne mes te vlerave

Pyetjet e hapura

Pyetje te pergjithesuara dhe liria e pergjigjes se te anketuarit

Fillohet me biseda ne mes te anketuesit dhe te anketuarit

Pyetjet e hapura pa u orientuar pergjigjjaPyetjet e hapura pa u orientuar pergjigjja – i anketuari me mire shpjegon qendrimin e vet

Pyetjet e hapura ku orientohet pergjigjja – Pyetjet e hapura ku orientohet pergjigjja – marrin pergjigje per ate e na intereson(p.sh.cilesine), e jo ato qe nuk na duhen(cmimin, ambalazhin etj.)

Perparesite e pyetjeve te hapuraPerparesite e pyetjeve te hapura

- Sasia e madhe e te dhenave - Idete e reja( te papritura) te marra nga te anketuarit- Nuk ka paqartesi(pyetje te paqarta) per te anketuarin

Te metat e pyetjeve te hapuraTe metat e pyetjeve te hapura

- Veshtiresia ne grupimin e pergjigjeve- Veshtiresite ne perpunimin detaj te pergjigjeve- Komunikimi intensiv i anketuesit me te anketuarin

mundeson orientimin e gabur ne pergjigje

FORMLIMI I PYETJEVE Detyra me e rendesishme dhe me komplekse gjate procesit Formulimi i keq i pyetjeve shkakton: mos pergjigjen,

rezistence, pergjigje te gabuar…nga i anketuari

Rregullat per formulimin e pyetjeveRregullat per formulimin e pyetjeve- Pyetjet duhet te jene te qarta dhe te njohura per te anketuarin- Te dhenat e kerkuara nuk duhet te jene te pergjithesuara- Te jene te kuptueshme per secilen kategori te te anketuarve- Nuk duhet te kete pyetje sugjestive- Nuk duhet te behen per jeten private- Te pyetet per faktet e jo per arsyet(!)- Te mundesohen pergjigjet e lehta- Nje pyetje nuk duhet te kete pyetje tjera brenda saj- Duhet te mundesohet edhe pergjigja “nuk e di”- Rendesia ne renditje e pyetjeve

PERCAKTIMI I RENDITJES SE PYETJEVE

Rendesia e renditjes logjike te pyetjeve Preferohet nje renditje si:a) Fillohet me pyetje te thjeshta dhe interesante

b) Predorimi i teknikes se “hinkes”

c) Renditja logjike dhe degezimi i pyetjeve- Diagrami i mundesive logjike- Degezimi ( bejme ndarjen ne konsumatore dhe

jokonsumatore)- Degezimi i tille qe nuk je mundesine qe i anketuari te

supozoje pyetjen e radhes

d) Grupimi i pyetjeve- Pyetjet per identifikimin e konsumatorit- Pyetjet per permbajtjen e procesit

e) Radhitja e pyetjeve – pyetjet e veshtira jepen ne fund te pyetesorit

VENDIMI MBI PAMJEN E JASHTME TE PYETESORIT

Pershtypja e pare nga pamja e jashtme Rregullimi i mire Pa tekst te ngarkuar

Faqja e pare duhet te kete:- emrin, adresen, numrin e telefonit te ndermarrjes qe

bene kerkimin- Titullin - Prezentim i shkurte per qellimin e kerkimit- Karakteristikat identifikuese te pyetesorit( numri rendor,

vendi i kerkimit etj.)

KONTROLLIMI DHE PERMIRESIMI I PYETESORIT DHE TESTIMI PILOT

Domosdoshmeria e kontrollimit te pyetesorit dhe mundesite e korigjimt

Testi (pilot) me nje pjese te vogel te te anketuarve Arrihet kontrolli i kuptueshmerise, pershtatshmerise dhe

perdorimit te pyetesorit Nuk ka per qellim vertetimin e rezultateve Kontrollon instrumentet e kerkimit Testimi pilot behet gjithmone me anketim personal Anketuesit jane bashkepunetoret dhe kontrolloret

PERKUJTUESI ANKETUES

Eshte lista e pyetjeve per anketuesin

Permbane momente e rendesishme mbi objektin e kerkimit

Anketuesi perdore perkujtuesin gjate komunikimit gojor me te anketuarin

MATJA E QENDRIMEVE

Me qendrim kuptojme: sistemin e vazhdueshem te ndjenjave pozitive ose

negative,te gjendjeve emotive dhe te gadishmerise per te reaguar pozitivisht ose negativisht ndaj produktit apo ndaj gjendjes se caktuar ne treg

Per matjen e qendrimeve shkalla eshte instrumenti mates

Shkallet me te perdorura jane:

1. Shkalla nominale2. Shkalla rendore3. Shkalla intervale4. Shkalla raportuese

1) SHKALLA NOMINALE

Forme e thjeshte e shkalles – shprehet permes shifres(kodimit) te identitetit

Numri i shkalles ne asnje rast nuk shpreh vleren ose kategorizimin e personit apo te vetive te tij

Si tregues mesatar (statistikor) mund te shprehet vetem moda

2) SHKALLA RENDORE

Bene klasifikimin e vetive te ndonje produkti apo te vetive te tij

Renditen ose klasifikohen me numra apo shpreje sipas nivelit te cilesise

3) SHKALLA INTERVALE

Dallimi ndermjet rendeve ( niveleve) eshte i barabarte

Dallon nga shkalla intervale ku dallimi ndermjet rendeve (niveleve) eshte i ndryshem

4) SHKALLA RAPORTUESE

E ka zeron si pikenisje natyrore dhe absolute Shkalle raportuese jane te gjtha njesite fizike Vlera e numrit eshte ajo qe perfaqeson edhe vleren e saj

natyrore Mund te llogariten te gjithe treguesit

mesatare(statistikore), mesatarja aritmetike, mediana, moda

FALEMINDERIT