1

M I N I S T E R S T W O O B R O N Y N A R O D O W E J

SZEFOSTWO OBRONY PRZECIWLOTNICZEJ

Wojska OPL ./2013

INSTRUKCJA

O POWSZECHNEJ OBRONIE PRZECIWLOTNICZEJ

W SIACH ZBROJNYCH RP

W A R S Z A W A

2013

2

3

SPIS TRECI Strona

WSTP........... 4 Rozdzia 1. ZASADY OGLNE POWSZECHNEJ OBRONY PRZECIWLOTNICZEJ... 6 Rozdzia 2. ORGANIZACJA POWSZECHNEJ OBRONY PRZECIWLOTNICZEJ W MIEJSCACH STAEGO I CZASOWEGO POBYTU.. 9 2.1 Przygotowanie stanw osobowych i rejonw zakwaterowania do wymogw

powszechnej obrony przeciwlotniczej......................... 9 2.2 Organizacja powszechnej obrony przeciwlotniczej w miejscach czasowego

pobytu .......................................................... 13 2.3 Zadania, wyposaenie i dokumentacja sub dyurnych w zakresie realizacji

przedsiwzi powszechnej obrony przeciwlotniczej. 14 Rozdzia 3. ZASADY SZKOLENIA Z POWSZECHNEJ OBRONY PRZECIWLOTNICZEJ.. 16 3.1 Planowanie i organizacja szkolenia programowego oraz

uzupeniajcego.. 16 3.2 Organizacja i prowadzenie treningw POPL oraz treningw w systemie

powszechnego ostrzegania i alarmowania................................. 17 3.3 Sprawdzian i ocena funkcjonowania podsystemu powszechnej obrony

przeciwlotniczej... 19 Rozdzia 4. POWSZECHNA OBRONA PRZECIWLOTNICZA W DZIAANIACH BOJOWYCH...... 20 4.1 Organizacja powszechnej obrony przeciwlotniczej w rnych sytuacjach

taktycznych.. 20 4.2 Organizacja powszechnej obrony przeciwlotniczej podczas przemieszczenia

i postoju.......................................................... 21 Rozdzia 5. ZASADY PROWADZENIA ZORGANIZOWANEGO OGNIA DO CELW POWIETRZNYCH NIESPECJALISTYCZNYMI RODKAMI RAENIA.. 23 5.1 Podstawowe zasady strzelania do celw powietrznych z broni osobistej

i pokadowej 23 5.2 Strzelanie do wolno leccych celw powietrznych 24 5.3 Strzelanie do szybko leccych celw powietrznych.. 25 5.4 Strzelanie do celu atakujcego z lotu nurkowego. 26 5.5 Strzelanie do desantw spadochronowych 27

ZACZNIKI............. 28 1. Zakres przedsiwzi powszechnej obrony przeciwlotniczej realizowanych

przez dowdc jednostki wojskowej (szefa instytucji) SZ RP.......................... 29 2. Zadania, lokalizacja, wyposaenie i zasady pracy

posterunku obserwacyjnego ............................................................. 30 3. Oznakowanie oraz dokumentacja schronu OPL i szczeliny przeciwlotniczej... 35 4. Ocena dziaalnoci jednostki wojskowej (instytucji) w zakresie

powszechnej obrony przeciwlotniczej..... 39 5. Oglny schemat czynnoci jednostki wojskowej (instytucji)

po ogoszeniu alarmu powietrznego 40 6. Wykaz zalecanej tematyki szkoleniowej z powszechnej obrony

przeciwlotniczej... 41

4

WSTP

1. Niniejsza instrukcja jest podstawowym dokumentem regulujcym funkcjonowanie

powszechnej obrony przeciwlotniczej (POPL) jako podsystemu (elementu)

w systemie zdolnoci do przetrwania i ochrony wojsk Si Zbrojnych RP (SZ RP).

Stanowi podstaw do opracowania i wprowadzenia do uytku subowego

szczegowych instrukcji (poradnikw, wytycznych) uwzgldniajcych specyfik

i uwarunkowania poszczeglnych rodzajw si zbrojnych i instytucji.

2. Podsystem powszechnej obrony przeciwlotniczej organizuje si i realizuje

we wszystkich jednostkach wojskowych (instytucjach) SZ RP, na wszystkich

poziomach dowodzenia, w kadym rodzaju dziaa oraz w warunkach pokoju

na zasadzie powszechnoci.

3. Stosowany w dalszej czci instrukcji zwrot jednostka wojskowa oznacza

samodzieln jednostk organizacyjn SZ RP, funkcjonujc na podstawie

nadanego przez Ministra Obrony Narodowej etatu okrelajcego jej struktur

wewntrzn, posugujc si pieczci urzdow z godem pastwowym i nazw

(numerem) jednostki. Instytucja oznacza kad inn komrk organizacyjn

si zbrojnych wyodrbnion pod wzgldem organizacyjnym, nie wchodzc

w skad zwizku operacyjnego (ZO) lub taktycznego (ZT), np.: dowdztwo, sztab,

zarzd, departament, biuro, orodek, centrum, baza, skadnica, klub, itp.

4. Okrelenie dowdca oznacza dowdc jednostki organizacyjnej SZ RP,

dowdc pododdziau, oddziau, zwizku taktycznego i operacyjnego

(rwnorzdnego). Okrelenie szef oznacza szefa (dyrektora, kierownika,

komendanta-rwnorzdnego) innej instytucji lub komrki organizacyjnej

wystpujcej w strukturze Si Zbrojnych RP.

5. Organizatorami podsystemu powszechnej obrony przeciwlotniczej w jednostkach

wojskowych (instytucjach) SZ RP i odpowiedzialnymi za jego funkcjonowanie

s ich dowdcy (szefowie). Nadzr merytoryczny nad podsystemem sprawuje

szef sztabu jednostki lub oficer pionu operacyjnego (jeli nie wystpuje-osoba

funkcyjna wyznaczona rozkazem przeoonego).

6. Dowdcy wszystkich poziomw dowodzenia zobowizani s do organizowania

oraz prowadzenia powszechnej obrony przeciwlotniczej w penym zakresie

z wykorzystaniem wszelkich moliwych, dostpnych si i rodkw, w kadych

warunkach i sytuacjach.

5

7. Szefowie pozostaych jednostek organizacyjnych i instytucji wojskowych SZ RP

zobowizani s do realizacji postanowie niniejszej instrukcji w zakresie

waciwym do moliwoci oraz posiadanych si i rodkw.

8. W przypadku stacjonowania w garnizonie (kompleksie koszarowym) dwch lub

wicej jednostek wojskowych (instytucji) odpowiedzialno za funkcjonowanie

powszechnej obrony przeciwlotniczej ponosi dowdca garnizonu (osoba

odpowiedzialna za kompleks koszarowy). Dowdcy (szefowie) pozostaych

jednostek (instytucji) zobowizani s do wsppracy i organizowania podsystemu

POPL zgodnie z wytycznymi odpowiedzialnego.

9. Szczegowe zadania organizatora podsystemu POPL (dowdcy, szefa) zawiera

Zacznik 1. Zakres przedsiwzi powszechnej obrony przeciwlotniczej

realizowanych przez dowdc jednostki wojskowej (szefa instytucji) SZ RP.

10. Oddziay i pododdziay wojsk obrony przeciwlotniczej wyposaone

w specjalistyczne uzbrojenie przeciwlotnicze stosuj zapisy niniejszej instrukcji

w zakresie nie naruszajcym zasad ich taktycznego (operacyjnego)

wykorzystania oraz bojowego przeznaczenia.

11. Powszechna obrona przeciwlotnicza specjalistycznych si morskich Marynarki

Wojennej realizowana jest w ramach samoobrony pojedynczego okrtu, grupy

zadaniowej/zespou okrtw w porcie, rejonie zerodkowania oraz podczas

prowadzenia dziaa na morzu.

12. Powszechna obrona przeciwlotnicza Wojsk Specjalnych realizowana jest zgodnie

z odrbnymi ustaleniami.

13. Dopuszcza si odstpstwa od zapisw niniejszej instrukcji w przypadkach

uzasadnionych specyfik, potrzebami i moliwociami jednostki wojskowej

(instytucji) SZ RP.

6

Rozdzia 1.

ZASADY OGLNE POWSZECHNEJ OBRONY PRZECIWLOTNICZEJ

1. Powszechna obrona przeciwlotnicza (POPL) to zesp aktywnych

i pasywnych przedsiwzi majcych na celu samoobron (samooson)

wasnych si (obiektw) przed rozpoznaniem i uderzeniami rodkw napadu

powietrznego (NP) przeciwnika oraz minimalizujcych skutki potencjalnych

uderze.

1.1. W ramach aktywnej powszechnej obrony przeciwlotniczej prowadzi si

optyczno-wzrokowe rozpoznanie przestrzeni powietrznej, ostrzeganie

i alarmowanie o zagroeniu uderzeniami z powietrza oraz zorganizowan

walk ze rodkami napadu powietrznego przy uyciu niespecjalistycznych

rodkw raenia. Rozpoznanie optyczno-wzrokowe przestrzeni

powietrznej jest zasadniczym sposobem wykrywania oraz identyfikacji

obiektw powietrznych (swj-obcy), realizowanym przy uyciu dostpnych,

wasnych si i rodkw rozpoznania (posterunkw obserwacyjnych,

obserwatorw, przyrzdw optycznych). Umoliwia ustalenie liczby,

przynalenoci i typw samolotw (migowcw), ugrupowania bojowego

lotnictwa przeciwnika oraz charakteru jego dziaa. Rozpoznanie optyczno -

wzrokowe przestrzeni powietrznej prowadz posterunki obserwacyjne

wystawiane od poziomu batalionu wzwy (rwnorzdne) oraz obserwatorzy

w kompanii (plutonie, druynie). Pozostae jednostki organizacyjne

i instytucje informacje o zagroeniu atakiem z powietrza uzyskuj z systemu

powszechnego ostrzegania i alarmowania. Szczegowe wyposaenie, zasady

pracy i zadania posterunku obserwacyjnego zawiera Zacznik 2.

Ostrzeganie wojsk to dziaanie majce na celu przyjcie oraz terminowe

przekazanie do podlegych wojsk (si) komunikatw (sygnaw)

uprzedzajcych o prawdopodobnym wystpieniu zagroenia uderzeniami

rodkw napadu powietrznego, a take wskazanie zalecanych dziaa

zabezpieczajcych i ochronnych. Realizowane jest od poziomu zwizku

taktycznego (ZT) wzwy na podstawie informacji uzyskanych z orodkw

rozpoznania radiolokacyjnego i radioelektronicznego w ramach narodowego

i sojuszniczego systemu rozpoznania lub na podstawie informacji otrzymanych

z jednostek podlegych, wspdziaajcych i nadrzdnych.

7

Alarmowanie wojsk to dziaanie realizowane w przypadku wystpienia

realnego uderzenia przeciwnika powietrznego, majce na celu

natychmiastowe przekazanie sygnau Alarm powietrzny do okrelonych

osb, pododdziaw (oddziaw), a take podjcie wczeniej zaplanowanych

czynnoci na sygna, w tym wprowadzenie stanu gotowoci dla pododdziaw

dyurnych oraz ukrycie w schronach pozostaego stanu osobowego jednostki.

Alarmowanie organizuje si i prowadzi na podstawie rozpoznania wasnego

lub komunikatw (sygnaw) ostrzegawczych z dostpnych rde

rozpoznania technicznego i wzrokowego. Sygnay o zagroeniu z powietrza

podaje si dostpnymi sposobami (gosem, syren, gongiem, rac wietln

oraz przez techniczne rodki cznoci). Aktywna walka ze rodkami napadu

powietrznego realizowana jest we wszystkich oddziaach i pododdziaach

wszystkich rodzajw wojsk wyposaonych w osobiste uzbrojenie strzeleckie

(karabiny maszynowe wszelkich typw) oraz pojazdy (wozy bojowe,

transportery) posiadajce pokadowe uzbrojenie strzeleckie umoliwiajce

prowadzenie zorganizowanego ognia do celw powietrznych (nie dotyczy

oddziaw i pododdziaw wojsk obrony przeciwlotniczej wyposaonych

w specjalistyczne uzbrojenie artyleryjskie i rakietowe). W tym celu wyznacza

si pododdziay dyurne (w skadzie nie mniejszym ni pluton), pozostajce

rotacyjnie w natychmiastowej gotowoci do otwarcia ognia do atakujcych

celw powietrznych. Szczegowe zasady prowadzenia zorganizowanego

ognia z broni osobistej i pokadowej do celw powietrznych przedstawiono

w Rozdziale 5.

1.2. Pasywna powszechna obrona przeciwlotnicza obejmuje czynnoci

minimalizujce skutki powstae w wyniku potencjalnych uderze przeciwnika

powietrznego. Obejmuje: maskowanie, rozrodkowanie si i rodkw,

przygotowanie schronw i ukry (szczelin) przeciwlotniczych oraz likwidacj

skutkw uderze lotniczych. Maskowanie to zesp czynnoci majcych na

celu ukrycie si i rodkw przed rozpoznaniem powietrznym przeciwnika,

wprowadzenie w bd co do pooenia oddziaw, pododdziaw (si) wasnych

oraz prowadzonych przez nie dziaa, a take utrudnienie przeciwnikowi

skutecznego raenia ogniowego.

8

Maskowanie realizuje si wasnymi siami i rodkami w sposb cigy, stosujc

gwnie etatowe i podrczne rodki maskujce, malowanie maskujce,

maskowanie wiate i elementw odblaskowych oraz wykorzystujc

maskujce waciwoci i uksztatowanie terenu, pory doby i warunkw

atmosferycznych, a take ograniczajc czas pracy urzdze elektronicznych.

Rozrodkowanie to rozmieszczenie wojsk (si i rodkw) minimalizujce

efektywno uycia uzbrojenia przez przeciwnika, zmniejszajce wasne straty

oraz stwarzajce dogodne warunki do prowadzenia walki.

Oddziay, pododdziay (siy) rozrodkowuje si z uwzgldnieniem otrzymanych

przez nie zada, posiadanego czasu, waciwoci ochronnych sprztu

bojowego (obiektw) oraz charakteru terenu. Rozrodkowanie nie powinno

utrudnia dowodzenia, wspdziaania, tworzenia ugrupowania bojowego

(marszowego) i prowadzenia dziaa bojowych. Rozrodkowanie si i rodkw

powinno umoliwia prowadzenia ognia do celw powietrznych.

Przygotowanie schronw (szczelin) przeciwlotniczych polega

na przystosowaniu istniejcej infrastruktury koszarowej, wykonaniu prac

inynieryjnych oraz wykorzystaniu ochronnych waciwoci terenu w celu

zapewnienia stanom osobowym ochrony przed oddziaywaniem ogniowym

przeciwnika powietrznego. Likwidacja skutkw uderze przeciwnika

powietrznego obejmuje dziaania majce na celu odtworzenie gotowoci

bojowej pododdziaw oraz przywrcenie korzystnych warunkw

do prowadzenia dalszych dziaa po uderzeniu z powietrza.

9

Rozdzia 2.

ORGANIZACJA POWSZECHNEJ OBRONY PRZECIWLOTNICZEJ

W MIEJSCACH STAEGO I CZASOWEGO POBYTU

2.1. Przygotowanie stanw osobowych i rejonw zakwaterowania do wymogw

powszechnej obrony przeciwlotniczej

2.1.1. Organizowanie podsystemu powszechnej obrony przeciwlotniczej

w miejscach staego i czasowego pobytu realizuje si w celu

przygotowania stanu osobowego jednostki do dziaania w warunkach

zagroenia uderzeniami z powietrza. Wymaga to przystosowania rejonu

(obiektu) i infrastruktury koszarowej oraz stosowania szeregu

przedsiwzi o charakterze organizacyjnym i szkoleniowym.

2.1.2. Przystosowanie rejonu do wymogw POPL obejmuje:

organizacj optyczno - wzrokowego rozpoznania przestrzeni

powietrznej,

przygotowanie stanowisk ogniowych (szczelin przeciwlotniczych) dla

pododdziaw dyurnych oraz schronw OPL dla pozostaego stanu

osobowego jednostki,

zaplanowanie i przygotowanie si i rodkw do rozrodkowania,

maskowania oraz likwidacji skutkw uderze NP.

2.1.3. Rozpoznanie optyczno-wzrokowe w warunkach garnizonowych

prowadz Posterunki Obserwacyjne (PO) organizowane samodzielnie lub

wsplnie dla kompleksw koszarowych (garnizonowych) oraz

obserwatorzy prowadzcy rozpoznanie powietrzne i alarmowanie

na korzy wasnego pododdziau. Posterunek moe realizowa

dodatkowo zadania w zakresie wykrywania wybuchw jdrowych, uderze

chemicznych oraz wykrywania i monitorowania skae, lecz jego skad

i wyposaenie musz wwczas zosta rozszerzone zgodnie z odrbnymi

wymogami w tym zakresie. Posterunek rozmieszcza si na dachu

budynku lub wiey (ewentualnie w terenie w pobliu koszar) w miejscu

zapewniajcym obserwacj okrn oraz ochron przed niekorzystnymi

warunkami atmosferycznymi. Powinien posiada czno przewodow

lub radiow z oficerem dyurnym (operacyjnym) oraz dokumentacj

i wyposaenie w odpowiednim zestawie (skrzyni) zgodnie

z treci Zacznika 2.

10

2.1.4. Stanowiska ogniowe dla pododdziaw dyurnych wybiera si

i przygotowuje w obrbie lub pobliu koszar (na placach wicze,

w parkach sprztu technicznego itp.). Jeeli jest to moliwe, stanowiska

naley rozbudowa inynieryjnie. Stanowiska te powinny:

umoliwia bezpieczne prowadzenie zorganizowanego ognia w wycinku

przestrzeni powietrznej nie mniejszym ni 90 azymutu,

zapewnia prowadzenie obserwacji w sektorze nie mniejszym ni 180

azymutu,

znajdowa si z dala od skadowisk materiaw potgujcych skutki

uderze lotniczych (np. amunicji, MPS) oraz linii wysokiego napicia.

2.1.5. Przygotowanie schronw OPL ma na celu zapewnienie ochrony przed

rodkami raenia przeciwnika powietrznego stanowi osobowemu jednostki

nie zaangaowanemu bezporednio w walk. Na schrony OPL mona

przystosowa infrastruktur koszarow, gwnie piwnice, pomieszczenia

podziemne, bunkry oraz inne obiekty, jednak czas ich przystosowania nie

moe przekracza trzech roboczogodzin (rbh). Kade z adaptowanych

pomieszcze w miar moliwoci powinno mie awaryjne (zapasowe)

wyjcie. Na zewntrz budynkw i na klatkach schodowych prowadzcych

do schronw naley umieci strzaki koloru biaego z czarnym napisem

DO SCHRONU OPL. Kade pomieszczenie przeznaczone na schron

powinno by oznaczone tabliczk informacyjn i po dostosowaniu

posiada nastpujce wyposaenie:

urzdzenia filtrowentylacyjne (w miar moliwoci i potrzeb),

sprzt przeciwpoarowy (ganice),

sprzt saperski (oskard, om, opata, topr),

wiato zastpcze (lampy elektryczne, latarki),

rodek cznoci ze sub dyurn (telefon, radiotelefon, radiostacja),

awki lub taborety,

instrukcj dyurnego schronu,

instrukcj zachowania si w schronie OPL,

ywno i wod (w sytuacji realnego zagroenia).

Uwaga: W pojedynczym schronie (szczelinie) nie powinno znajdowa si wicej ni poowa stanu osobowego dowdztwa i sztabu jednostki (pododdziau, oddziau, zwizku taktycznego , operacyjnego) lub instytucji.

11

W przypadku braku w jednostce wojskowej (garnizonie, koszarach)

pomieszcze moliwych do wykorzystania na schrony OPL dopuszcza si

w staej gotowoci bojowej jedynie wytrasowanie i oznaczenie tabliczkami

miejsc w terenie przeznaczonym na szczeliny przeciwlotnicze.

Tabliczki naley wykona z blachy i umocowa na nkach z metalowego

prta. Po wprowadzeniu wyszych stanw gotowoci bojowej naley

niezwocznie przystpi do wykonania prac inynieryjnych w penym

zakresie. Oznakowanie i dokumentacj schronu OPL (szczeliny)

okrelono w Zaczniku 3.

2.1.6. Przygotowanie do maskowania polega na zaplanowaniu i wydzieleniu

do uycia etatowych i podrcznych rodkw maskujcych oraz

zastosowaniu odpowiednich zason (rolet) na okna maskujcych wiato.

Wskazane jest, aby wyczanie owietlenia w koszarach realizowaa

suba dyurna przy uyciu centralnego wycznika zasilania.

W ramach obrony elektronicznej powinno by realizowane maskowanie

promieniowania rodkw elektronicznych poprzez ograniczanie ich pracy

do niezbdnego minimum.

2.1.7. Przygotowanie si i rodkw do rozrodkowania obejmuje zesp

przedsiwzi planistycznych i organizacyjnych majcych na celu takie

rozmieszczenie stanw osobowych i uzbrojenia (przy wykorzystaniu

istniejcej infrastruktury i waciwoci terenu), aby w jak najwikszym

stopniu ograniczy rozpoznanie i ewentualne straty wynikajce z uderze

przeciwnika powietrznego. Wszelkie zadania dla podlegych si powinny

zosta wczeniej okrelone i zaplanowane, a ich realizacja sprawdzona

podczas treningw na sygna alarmu powietrznego.

2.1.8. Likwidacja skutkw uderze przeciwnika powietrznego obejmuje

planistyczno-organizacyjne przygotowanie si i rodkw do ewakuacji

rannych i kontuzjowanych, odtworzenia systemu rozpoznania, dowodzenia

i cznoci, naprawy uszkodzonego sprztu, odbudowy zniszczonych

schronw, ukry i obiektw, gaszenia poarw oraz odtworzenia zapasw

rodkw bojowych i materiaowych zgodnie z odrbnymi wymogami.

12

2.1.9. Prowadzenia zorganizowanego ognia z broni osobistej i pokadowej

do celw powietrznych wymaga:

wyznaczenia stanowisk ogniowych w rejonie koszar

(na przykoszarowych placach wicze, poligonach),

rotacyjnego wyznaczania (na okres od miesica do kwartau)

w rozkazie dziennym jednostki pododdziau dyurnego w skadzie okoo

1/3 stanu ewidencyjnego pododdziau (najlepiej etatowy pluton)

i utrzymywania w staej gotowoci do podjcia natychmiastowej walki

z przeciwnikiem powietrznym. Przykadowy zapis w rozkazie dziennym

jednostki (pododdziau) powinien brzmie: W terminie od do

wyznaczam (nazwa pododdziau) jako pododdzia dyurny

do zwalczania nisko leccych celw powietrznych z broni osobistej

(pokadowej). Stanowiska do prowadzenia ognia wyznaczam

w rejonie(okreli miejsce). Gotowo od chwili ogoszeniu Alarmu

powietrznego osign w czasie do...minut. Odpowiedzialnym

za realizacj czyni(stop, imi, nazwisko),

wydzielenia amunicji dla pododdziau dyurnego w iloci pozwalajcej

na pene zaadowanie magazynkw (tam) kadego egzemplarza broni

nabojami z pociskami zwykymi (lub przeciwpancernymi) i smugowymi

w stosunku 3:1. Amunicj oznakowuje si napisem AMUNICJA

ALARMOWA POPL. Zaadowania magazynkw (tam) dokonuje si

jedynie w przypadku faktycznego zagroenia - na rozkaz dowdcy

pododdziau. Pododdziay dyurne wyprowadza si na wyznaczone

i przygotowane stanowiska ogniowe na sygna alarmu powietrznego

wedug wczeniejszych ustale.

13

2.2. Organizacja powszechnej obrony przeciwlotniczej w miejscach czasowego

pobytu

2.2.1. Organizacja powszechnej obrony przeciwlotniczej w rejonie czasowego

pobytu (np. na poligonie, rejonie alarmowym) winna uwzgldnia warunki

zblione do rzeczywistych warunkw pola walki. W tym celu naley:

przygotowa w rejonie pobytu szczeliny przeciwlotnicze w iloci

zapewniajcej ochron caemu stanowi osobowemu (jeli niemoliwe-

wytrasowa i oznakowa) oraz przydzieli etatowym pododdziaom,

przygotowa stanowiska do rozwinicia posterunku obserwacyjnego,

dokona wyboru stanowisk ogniowych dla dyurnych, specjalistycznych

rodkw OPL oraz okreli czas i sposb zajmowania stanowisk

ogniowych na wypadek alarmu powietrznego,

rotacyjnie wyznacza pododdziay dyurne do zwalczania celw nisko

leccych z niespecjalistycznych rodkw ogniowych, okrelajc rejon

i zasady dziaania oraz przygotowa do tego celu amunicj strzeleck,

wyposay suby dyurne i stanowiska dowodzenia w tabele

aktualnych sygnaw alarmowych, odbiorniki radiowe do odbioru

sygnaw ostrzegania oraz techniczne rodki alarmowania (ogaszania

alarmu powietrznego),

uzgodni zasady wsppracy (w tym cznoci) z najbliszym orodkiem

alarmowania;

opracowa plan rozrodkowania sprztu bojowego na wypadek alarmu

powietrznego,

wyznaczy grup do likwidacji skutkw uderze z powietrza oraz

przydzieli odpowiedni sprzt i rodki transportu,

przeprowadzi szkolenie z przedmiotowej problematyki. Cykl szkolenia

zakoczy sprawdzianem z realizacji czynnoci stanu osobowego na

sygna alarmu powietrznego.

Uwaga: Wszystkie jednostki (pododdziay) przebywajce w rejonach czasowego pobytu (alarmowych, zerodkowania, poligonach) zobowizane s do przestrzegania zasad rozrodkowania, maskowania oraz ograniczenia pracy rodkw radioelektronicznych.

14

2.2.2. Podczas przemieszczenia do rejonu czasowego pobytu marszem,

transportem koowym, kolejowym lub wodnym naley:

zorganizowa nasuch w sieci ostrzegania oraz optyczno wzrokow

obserwacj sytuacji powietrznej podczas marszu,

okreli sposb alarmowania przemieszczajcych si pododdziaw,

dostosowa rodki transportu do prowadzenia ognia z broni osobistej

i pokadowej (dla pododdziaw dyurnych),

rodki OPL zdolne do prowadzenie ognia z krtkich przystankw

ugrupowa w kolumnie manewrujcych wojsk,

przestrzega zasad rozrodkowania i maskowania podczas postojw,

zorganizowa obserwacj przestrzeni powietrznej i POPL w miejscach

odpoczynkw i postojw.

2.3. Zadania, wyposaenie i dokumentacja sub dyurnych w zakresie

realizacji przedsiwzi powszechnej obrony przeciwlotniczej

2.3.1. Podstawowym zadaniem sub dyurnych w zakresie powszechnej obrony

przeciwlotniczej jest uruchomienie i monitorowanie czynnoci

wykonywanych przez stan osobowy jednostki (instytucji) na sygna Alarm

powietrzny. Szczegowy zakres czynnoci do wykonania przez sub

dyurn wraz z terminami ich realizacji powinien okrela harmonogram

czynnoci znajdujcy si w miejscu penienia suby.

2.3.2. Suba dyurna ponosi odpowiedzialno za przyjcie i przekazanie

komunikatw ostrzegawczych i sygnaw alarmowych, ogoszenie alarmu

powietrznego oraz uruchomienie i koordynacj czynnoci alarmowych

przewidzianych do wykonania w jednostce wojskowej (instytucji).

2.3.3. W celu waciwego funkcjonowania sub dyurnych w zakresie

przyjmowania sygnaw ostrzegania o zagroeniu z powietrza oraz

dziaania w czasie ogoszenia i trwania alarmu powietrznego naley

zapewni subie oficera dyurnego (operacyjnego) nastpujce

wyposaenie oraz dokumentacj:

odbiornik komunikatw ostrzegawczych o zagroeniu z powietrza wraz

z danymi radiowymi do pracy w systemie powszechnego ostrzegania

i alarmowania,

15

tabel sygnaw alarmowych i komunikatw ostrzegawczych (zgodnie

z obowizujcymi dokumentami normatywnymi),

techniczne rodki cznoci i urzdzenie do alarmowania jednostek

(pododdziaw) o zagroeniu z powietrza w miejscu i poza MSD,

harmonogram dziaania suby dyurnej na sygna Alarm powietrzny,

zawierajcy szczegowe zadania do wykonania przez suby i stan

osobowy jednostki oraz czas ich realizacji (pomocniczy zacznik

do dokumentacji suby dyurnej w formie tabelarycznej),

map (schemat) stref ostrzegania o zagroeniu z powietrza oraz

objanienia kodw (sygnaw) otrzymanych w systemie,

plan treningw POPL oraz treningw w systemie powszechnego

ostrzegania i alarmowania,

dziennik sygnaw, meldunkw ostrzegania, powiadamiania.

Suby dyurne pododdziaw powinny by wyposaone w:

techniczne rodki alarmowania o zagroeniu uderzeniami z powietrza

w miejscu i poza MSD;

tabel sygnaw alarmowych i komunikatw ostrzegawczych;

harmonogram czynnoci suby dyurnej i pododdziau po otrzymaniu

sygnau Alarm powietrzny, zawierajcy szczegowe zadania

do wykonania oraz czas ich realizacji (pomocniczy zacznik w formie

tabelarycznej do dokumentacji suby dyurnej).

Uwaga: Suby dyurne jednostek wojskowych nie penice funkcji orodka alarmowania nie wyposaa si w odbiornik komunikatw ostrzegawczych oraz map stref ostrzegania o zagroeniu z powietrza.

2.3.4. Ponadto w dokumentacji bojowej wykonywanej na poszczeglnych

poziomach dowodzenia umieszcza si schemat rozmieszczenia

pododdziaw dyurnych, sektory ognia, odpowiednio ponumerowane

schrony i szczeliny OPL z okreleniem ich przydziau dla danego

pododdziau (komrki organizacyjnej) oraz czasu zajcia, a take miejsce

i czas rozwinicia posterunku obserwacyjnego.

16

Rozdzia 3.

ZASADY SZKOLENIA Z POWSZECHNEJ OBRONY PRZECIWLOTNICZEJ

3.1. Planowanie i organizacja szkolenia programowego oraz uzupeniajcego

3.1.1. Szkolenie z POPL naley prowadzi w ramach szkolenia programowego,

szkolenia uzupeniajcego (doskonalcego) oraz cyklicznych treningw

POPL i treningw w systemie powszechnego ostrzegania i alarmowania.

Gwny wysiek szkolenia programowego naley skupi na tematyce

obejmujcej realizacj przez stan osobowy i suby dyurne jednostki

czynnoci po ogoszeniu alarmu powietrznego oraz prowadzenie

zorganizowanego ognia do celw powietrznych z broni osobistej

i pokadowej. Zalecan tematyk szkolenia przedstawia Zacznik 6.

3.1.2. Organizatorami szkolenia programowego i uzupeniajcego z problematyki

powszechnej obrony przeciwlotniczej s dowdcy od poziomu plutonu

wzwy oraz osoby funkcyjne odpowiedzialne za szkolenie kadry

i pracownikw wojska (korpusu suby cywilnej). Nadzr merytoryczny nad

caoci szkolenia z problematyki powszechnej obrony przeciwlotniczej

sprawuje oficer pionu operacyjnego (gdy nie wystpuje-inna osoba

wyznaczona rozkazem dowdcy/szefa).

3.1.3. W ramach szkolenia uzupeniajcego onierzy i pracownikw wojska

naley zaplanowa minimum 2 godziny szkolenia teoretycznego w roku

z zakresu sygnaw powszechnego ostrzegania i alarmowania oraz

dziaania na sygna alarmu powietrznego.

3.1.4. W ramach dziaalnoci szkoleniowo-metodycznej, w pierwszym kwartale

kadego roku, naley zaplanowa i przeprowadzi z kadr dowdcz

i osobami prowadzcymi szkolenie z powszechnej obrony przeciwlotniczej

zajcia instruktaowo-metodyczne nt.: Organizacja i przebieg treningu

powszechnej obrony przeciwlotniczej w jednostce wojskowej.

3.1.5. Przedsiwzicia powszechnej obrony przeciwlotniczej (szkolenia, treningi,

sprawdziany, itp.) ujmuje si w planie zasadniczych przedsiwzi na

dany rok, miesicznych i tygodniowych planach szkolenia oraz

ewidencjonuje w dziennikach lekcyjnych (szkolenia).

3.1.6. Odpowiedzialno za planowanie, przebieg i efekty szkolenia z POPL

ponosi dowdca jednostki wojskowej (szef instytucji).

17

3.2. Organizacja i prowadzenie treningw POPL oraz treningw w systemie

powszechnego ostrzegania i alarmowania

3.2.1. Praktyczne doskonalenie stanw osobowych z przedsiwzi

powszechnej obrony przeciwlotniczej odbywa si poprzez organizacj

i udzia w cyklicznych treningach POPL, organizowanych przez dowdcw

(szefw) we waciwym im zakresie.

3.2.2. Treningi powszechnej obrony przeciwlotniczej prowadzi si na podstawie

opracowanego w jednostce Planu organizacji i przeprowadzenia

treningw POPL w roku uzupenianego planami miesicznymi

(kwartalnymi) oraz konspektami (kartami pracy) do zaj.

Treningi w jednostce wojskowej organizuje si raz w miesicu,

od poziomu brygady (rwnorzdnej) wzwy raz na kwarta, a w innych

instytucjach SZ RP dwukrotnie w roku. Trening powinien rozpoczyna si

ogoszeniem Alarmu powietrznego. Przykadowy sposb ogoszenia

alarmu powietrznego przez sub dyurn (operacyjn): Uwaga! Uwaga!

Uwaga! Ogaszam alarm powietrzny dla 12.batalionu saperw; lub

Uwaga! Uwaga! Uwaga! Ogaszam alarm powietrzny dla garnizonu Ek.

3.2.3. W ramach treningu wyznaczony stan osobowy wyprowadza si

do schronw i prowadzi szkolenie z problematyki POPL. Pododdziay

dyurne kieruje si na wyznaczone stanowiska ogniowe i prowadzi zajcia

z problematyki zwalczania celw powietrznych. Specjalistyczne oddziay

i pododdziay wojsk OPL w tym czasie realizuj czynnoci w ramach

systemu obrony przeciwlotniczej (treningi kierowania ogniem, trening

zgrywania systemu OPL oddziau, ZT). Oglny schemat czynnoci

pododdziaw jednostki wojskowej (instytucji) po ogoszeniu alarmu

powietrznego przedstawia Zacznik 5.

3.2.4. W miar moliwoci podczas treningw powinno si wykorzystywa

rzeczywiste loty samolotw, zdalnie sterowanych modeli samolotw

(migowcw) lub imitatory desantu spadochronowego. Zaleca si rwnie

czenie treningu POPL z przedsiwziciami z zakresu OPBMR.

3.2.5. W treningu POPL udzia bior wszystkie suby dyurne, cay stan

osobowy oraz pracownicy wojska danej jednostki lub instytucji.

3.2.6. Treningowy sygna Alarmu powietrznego moe by wprowadzony

na polecenie upowanionych osb w trakcie sprawdzenia funkcjonowania

podsystemu POPOL w jednostce wojskowej (instytucji).

18

3.2.7. Treningi w systemie powszechnego ostrzegania i alarmowania

o zagroeniu z powietrza realizuje si na podstawie odrbnych

wytycznych (instrukcji) organizatora systemu. W ramach treningu waciwy

terytorialnie orodek alarmowania przekazuje w sieci radiowej sygnay

i komunikaty uprzedzajce o zagroeniu uderzeniami z powietrza.

Sygnay te powinny by przyjmowane przez wszystkie suby dyurne

penice funkcje orodka alarmowania. Po przyjciu sygnaw

rozkodowuje si je i okrela, jakich rejonw dotyczy zagroenie, w jakim

czasie naley spodziewa si ataku NP oraz skad i kierunek jego

dziaania. Na tej podstawie oficer operacyjny (dyurny) przekazuje

do podlegych ogniw alarmowania treningowy sygna Alarmu

powietrznego. Przykadowy sposb ogaszania treningowego alarmu

powietrznego przedstawia si nastpujco: Uwaga! Uwaga! Uwaga!

Ogaszam alarm powietrzny dla.. (garnizonu Pock, batalionu, bazy).

Sygna treningowy. Praktycznie nie wykonywa.

Uwaga:

Pen tre sygnau treningowego i jego odwoanie odnotowuje si tylko raz. W

przypadku wielokrotnych powtrze sygnau treningowego dodaje si adnotacj

Sygna otrzymaem rwnie o godz. 17.00, 18.12 oraz Odwoanie sygnau

otrzymaem rwnie o godz. 17.20, 18.42.

3.2.8. Sygnay przekazywane w systemie powszechnego ostrzegania

(alarmowania) powinny by odnotowane w Dzienniku sygnaw,

meldunkw ostrzegania, powiadamiania przez suby dyurne penice

funkcje orodka alarmowania, a sygnay ogoszenia i odwoania alarmu

powietrznego w ksikach meldunkw wszystkich sub dyurnych.

3.2.9. Za organizacj i przebieg treningw powszechnej obrony przeciwlotniczej

oraz treningw w systemie powszechnego ostrzegania i alarmowania

odpowiada dowdca jednostki wojskowej (szef instytucji).

19

3.3. Sprawdzian i ocena funkcjonowania podsystemu powszechnej obrony

przeciwlotniczej

3.3.1. Sprawdzian funkcjonowania podsystemu powszechnej obrony

przeciwlotniczej w jednostce wojskowej prowadzi si dwukrotnie w roku

kalendarzowym (w zwizku taktycznym wzwy, innej instytucji raz na rok).

Sprawdzian prowadzi osoba funkcyjna (komisja) wyznaczona rozkazem

dowdcy jednostki wojskowej (szefa instytucji).

3.3.2. Celem sprawdzianu jest ocena:

stopnia przygotowania stanu osobowego, pododdziaw i sub

dyurnych do praktycznej realizacji przedsiwzi na sygna alarmu

powietrznego (w tym pododdziau dyurnego),

funkcjonowania i efektywnoci optyczno-wzrokowego rozpoznania

przestrzeni powietrznej oraz skutecznoci ostrzegania (alarmowania),

przydatnoci infrastruktury koszarowej do ukrycia stanw osobowych,

dokumentacji i wyposaenia miejsc penienia suby pod ktem

realizacji zada na sygna alarmu powietrznego,

przygotowania si i rodkw do realizacji przedsiwzi z zakresu

usuwania skutkw potencjalnych uderze z powietrza;

gabinetowej i terenowej bazy szkoleniowej do szkolenia z POPL,

dokumentacji rozkazodawczej, organizacyjno-planistycznej oraz

szkoleniowej.

3.3.3. Sprawdzian i ocen funkcjonowania POPL naley przeprowadza zgodnie

z obowizujcymi w tym wzgldzie przepisami regulujcymi problematyk

dziaalnoci kontrolnej i zakoczy notatk subow przedkadan

do wiadomoci dowdcy jednostki wojskowej (szefa instytucji). Notatka

winna zawiera: zakres sprawdzianu (sprawdzone zagadnienia),

pododdziay (komrki) poddane sprawdzeniu, opis stanu faktycznego,

stwierdzone niedocignicia i uwagi oraz ewentualne zalecenia dla

wykonawcw. Zagadnienia podlegajce sprawdzeniu i ocenie ujto

w Zaczniku 4.

3.3.4. Niezalenie od sprawdzianw organizowanych przez wyszych

przeoonych, dowdcy oddziaw i pododdziaw zobowizani s

do cyklicznego sprawdzania stopnia opanowania zagadnie POPL

w ramach codziennej dziaalnoci subowej.

20

Rozdzia 4.

POWSZECHNA OBRONA PRZECIWLOTNICZA

W DZIAANIACH BOJOWYCH

4.1. Organizacja powszechnej obrony przeciwlotniczej w rnych sytuacjach

taktycznych

4.1.1. Zorganizowanie i realizacja przedsiwzi powszechnej obrony

przeciwlotniczej jest obowizkiem kadego dowdcy, realizowanym

w kadych warunkach i w kadej sytuacji taktycznej. W tym celu

dowdca zobowizany jest do:

zorganizowania cigej obserwacji przestrzeni powietrznej oraz

alarmowania wojsk,

wyznaczenia i przygotowania pododdziaw dyurnych do prowadzenia

walki z atakujcymi NP przy uyciu dostpnych rodkw raenia,

zapewnienia schronienia stanowi osobowemu nie zaangaowanemu

bezporednio w dziaania bojowe,

zaplanowania oraz przygotowania si i rodkw do realizacji

przedsiwzi zmniejszajcych skutki uderze przeciwnika

powietrznego (rozrodkowania, maskowania, likwidacji skutkw

uderze).

4.1.2. Batalion (dywizjon) organizuje powszechn obron przeciwlotnicz

w ramach kompanii (baterii) i samodzielnych plutonw w taki sposb,

aby wasne ugrupowanie bojowe byo osaniane z kadego kierunku.

4.1.3. W ramach wytycznych do powszechnej obrony przeciwlotniczej

dowdca zobowizany jest poda:

sposb organizacji rozpoznania przestrzeni powietrznej;

sygnay alarmowania o zagroeniu uderzeniami z powietrza oraz

sposoby ich przekazywania;

sposb dziaania pododdziau po ogoszeniu alarmu powietrznego;

miejsce i czas penienia dyurw przez pododdziay dyurne

oraz zasady otwarcia ognia do atakujcych celw powietrznych;

przedsiwzicia dotyczce ukrycia ludzi i sprztu oraz rozrodkowania

i maskowania oraz sposoby likwidacji skutkw uderze rodkw

napadu powietrznego przeciwnika.

21

4.1.4. W kompaniach wszystkich rodzajw wojsk wydziela si pododdziay

dyurne w skadzie co najmniej plutonu i rotacyjnie utrzymuje

w natychmiastowej gotowoci do prowadzenia zorganizowanego ognia

do celw powietrznych z uzbrojenia osobistego i pokadowego

(za wyjtkiem pododdziaw znajdujcych si w bezporedniej

stycznoci z przeciwnikiem naziemnym osanianych przez

specjalistyczne pododdziay obrony przeciwlotniczej). Ogie otwiera

si do celw powietrznych bezporednio atakujcych wasny

pododdzia i ktrych przynaleno (swj-obcy) zostaa jednoznacznie

okrelona.

4.1.5. Podczas forsowania przeszkd wodnych zasadniczy rzut si powinien

by ubezpieczony z obydwu brzegw przez pododdziay przygotowane

do prowadzenia zorganizowanego ognia do przeciwnika powietrznego.

4.1.6. Pododdziay przewoone na rodkach desantowych i przeprawach

powinny by w staej gotowoci do otwarcia ognia ze wszystkich

moliwych rodkw ogniowych do atakujcych celw powietrznych.

4.2. Organizacja powszechnej obrony przeciwlotniczej podczas

przemieszczenia i postoju

4.2.1. Podczas planowania i organizowania przemieszczenia dowdca

zobowizany jest przeanalizowa nakazan drog marszu

i zaplanowa oraz zorganizowa powszechn obron przeciwlotnicz

kolumny marszowej. Szczegln uwag naley zwrci na takie

miejsca na trasie marszu, jak: mosty, przeprawy wodne, odsonite

odcinki drg, rejony postojw lub odpoczynkw, itp.

4.2.2. W kadej kolumnie marszowej naley zorganizowa okrn

obserwacje przestrzeni powietrznej. W tym celu wyznacza si

odpowiedni liczb obserwatorw w zalenoci od dugoci kolumny

oraz warunkw marszu (obowizkowo na pocztku, w rodku i na

kocu kolumny marszowej) wyposaonych w rodki alarmowania

i cznoci.

4.2.3. Podczas marszu wyznaczone uprzednio pododdziay dyurne i rodki

ogniowe utrzymuje si w staej gotowoci do otwarcia ognia. Pozostae

siy wczaj si do walki w miar osigania gotowoci.

22

4.2.4. Jeeli w wyniku ataku lotnictwa kolumna zostanie zatrzymana, pojazdy

zjedaj z drogi w najblisze ukrycia. Nieopancerzone pojazdy

opuszcza si i kryje wykorzystujc warunki terenowe. Po zakoczeniu

ataku NP naley bezzwocznie kontynuowa marsz celem uniknicia

kolejnych uderze.

4.2.5. Rejon (miejsce) przeznaczony na odpoczynek powinien posiada

naturalne warunki maskujce przed rozpoznaniem powietrznym

(zadrzewienie, zabudowania itp.). Pojazdy i wozy bojowe maskuje si oraz

zachowuje zwikszone odstpy pomidzy nimi. Podczas odpoczynku,

niezalenie od rozrodkowania i maskowania, naley utrzymywa sta

gotowo do zwalczania atakujcych NP.

4.2.6. Pododdziay przewoone kolej przygotowuje si do zwalczania rodkw

napadu powietrznego wszystkimi moliwymi rodkami ogniowymi.

W przypadku, gdy transport osaniany jest siami rodkw OPL,

pododdziay znajdujce si w transporcie organizuj powszechn obron

przeciwlotnicz w cisym wspdziaaniu z nimi. Pododdziay dyurne

i obserwatorw wyznacza si na pocztku, w rodku i na kocu

transportu, zapewniajc im bezpieczestwo przejazdu, warunki okrnego

prowadzenia ognia do celw powietrznych oraz czno

z komendantem transportu. Zmiany pododdziaw dyurnych dokonuje si

podczas postoju pocigu. Ogie prowadzi si wedug oglnych zasad.

23

Rozdzia 5.

ZASADY PROWADZENIA ZORGANIZOWANEGO OGNIA DO CELW

POWIETRZNYCH NIESPECJALISTYCZNYMI RODKAMI RAENIA

5.1. Podstawowe zasady strzelania do celw powietrznych z broni osobistej

i pokadowej

5.1.1. Zwalczanie przeciwnika powietrznego (samolotw, migowcw,

desantw, bezzaogowych statkw powietrznych) z broni osobistej

i pokadowej organizuje si na zasadzie samoobrony przed atakiem

z powietrza. Do walki z celami nisko leccymi wyznacza si dziaajce

we wasnym ugrupowaniu bojowym pododdziay dyurne wszystkich

rodzajw wojsk oraz rodki bojowe, ktre nie s bezporednio

zaangaowane w walk z przeciwnikiem naziemnym.

5.1.2. Strzelanie prowadzi si pododdziaem (od plutonu wzwy) na komend

dowdcy, pociskami zwykymi lub przeciwpancernymi (zwikszajcymi

moliwo przebicia opancerzenia celu) i smugowymi (umoliwiajcymi

prowadzenie obserwacji pooenia tras pociskw i korygowanie ognia)

w stosunku 3:1. Warto nastawy celownika uzbrojenia okrela si

odpowiednio dla kadego typu broni.

5.1.3. Zwalczanie celw powietrznych z broni pokadowej prowadzi si

na postoju, z krtkich przystankw i podczas marszu. W zalenoci

od parametrw lotu celu, warunkw atmosferycznych i sytuacji bojowej

stosuje si ogie towarzyszcy, ogie wedug tras pociskw oraz ogie

zaporowy. W celu prowadzenia ognia towarzyszcego uzbrojenie

naprowadza si na cel za pomoc celownika, uwzgldniajc przy tym

wyprzedzenie i utrzymuje wycelowany w prawdopodobny punkt przelotu

celu. Ogie wedug tras pociskw polega na skierowaniu karabinu

maszynowego na cel i otwarciu ognia cigego z jednoczesnym

obserwowaniem tras pociskw i korygowaniem ognia. Prowadzc ogie

zaporowy wyznaczone obsugi uzbrojenia po otrzymaniu komendy

prowadz ogie dugimi seriami na kierunku przypuszczalnego przelotu

samolotu (migowca).

5.1.4. Prawo decyzji otwarcia ognia posiadaj dowdcy od szczebla plutonu

wzwy. Wszyscy dowdcy zobowizani s zna zasady identyfikacji celw

powietrznych i ponosz odpowiedzialno za ostrzelanie wasnych

24

samolotw (migowcw).

5.2. Strzelanie do wolno leccych celw powietrznych

5.2.1. Podczas strzelania do wolno leccych celw powietrznych (migowcw,

samolotw i bezzaogowych statkw powietrznych), poruszajcych si

z prdkoci do 250 km/h, strzelajcy kieruj bro w kierunku celu,

a nastpnie okrelaj pooenie w przestrzeni punktu wyprzedzonego.

Wielko wyprzedzenia dla wszystkich rodzajw broni strzeleckiej oglnie

okrela si w sylwetkach celu w zalenoci od odlegoci (np. odlego

400 m, wyprzedzenie 4 sylwetki). Po uwzgldnieniu wyprzedzenia lini

celowania przesuwa si wzdu osi lotu przed sylwetk samolotu i oddaje

pierwsz seri. Z chwil otwarcia ognia celowanie naley prowadzi za

pomoc przyrzdw celowniczych, a ogie korygowa na podstawie

obserwacji torw lotu pociskw, ktre powinny ukada si nieco przed

i powyej celu. Jeeli cel nie bdzie trafiony pierwsz seri zmienia si

wielko wyprzedzenia w zalenoci od uchyle tras pociskw wzgldem

celu, a nastpnie strzela kolejn seri. Ogie prowadzi si na komend:

DO SAMOLOTU (MIGOWCA) 4 SYLWETKI-OGNIA! lub

DO SAMOLOTU (MIGOWCA) Z PRAWEJ (Z LEWEJ), 4 SYLWETKI-

OGNIA!.

Rys. 1. Strzelanie do wolno leccych celw powietrznych

SO - stanowisko ogniowe Pw - punk wyprzedzenia Pc - linia celowania Hc - wysoko lotu celu

SO

Wyprzedzenie 4 sylwetki

Hc

Pw Pc

25

5.3. Strzelanie do szybko leccych celw powietrznych

5.3.1. Do celw poruszajcych si z du prdkoci (powyej 250 km/h)

prowadzi si ogie zaporowy. Polega to na postawieniu zapory ogniowej

na przypuszczalnym kursie celu. W zalenoci od odlegoci wykrycia

wykonuje si zapor pochy lub pionow.

5.3.2. Pochy zapor ogniow (Rys. 2) wykonuje si, gdy odlego wykrycia

celu jest wiksza ni 2000 m, a jego kurs przechodzi nad ugrupowaniem

pododdziau. onierze ustawiaj wwczas bro pod ktem 45

w stosunku do poziomu i prowadz ogie w kierunku zbliajcego si

celu. W celu wykonania zapory dowdca podaje komend:

DO SAMOLOTU-POCHY-OGNIA. Komend podaje si w momencie,

gdy cel znajduje si w odlegoci ok. 1000 m.

Rys. 2. Pochya zapora ogniowa SO - stanowisko ogniowe Ow - odlego wykrycia celu (>2000 m.) Pw - punkt wyprzedzenia Hc - wysoko lotu celu

5.3.3. Pionow zapor ogniow (Rys. 3) wykonuje si, gdy cel zostanie wykryty

w odlegoci mniejszej ni 2000 m. Zapor ogniow wykonuj onierze

caym pododdziaem rwnoczenie prowadzc ogie pionowo w punkt

wyprzedzony nad rejonem stanowisk pododdziau. Ogie otwiera si

w moliwie najwikszej odlegoci do celu. W celu wykonania pionowej

zapory ogniowej podaje si komend: DO SAMOLOTU-PIONOW-

OGNIA.

Kurs celu

45o

Pw

SO

Ow>2000 m

Hc

26

Rys. 3. Pionowa zapora ogniowa SO - stanowisko ogniowe Ow - odlego wykrycia celu (>2000 m.) Pw - punkt wyprzedzenia Hc - wysoko lotu celu

5.4. Strzelanie do celu atakujcego z lotu nurkowego

5.4.1. Obiekty powietrzne bezporednio atakujce pododdzia z lotu nurkowego

zwalcza si ogniem wszystkich moliwych rodkw ogniowych

na komend dowdcy pododdziau lub samodzielnie (Rys.4). Strzelanie

prowadzi si celujc w przedni cz kaduba samolotu. Ogie otwiera

si w momencie wejcia samolotu w lot nurkowy (na odlegoci

maksymalnego zasigu broni) i prowadzi z maksymalnym nateniem

przez cay czas nurkowania wedug celownika nastawionego uprzednio

do strzelania do celw powietrznych. W celu otwarcia ognia dowdca

pododdziau podaje komend: DO NURKUJCEGO-OGNIA.

Rys. 4. Strzelanie do celu atakujcego z lotu nurkowego

Punkt celowania

Linia celowania

SO

Kurs celu Pw

SO

Ow

27

5.5. Strzelanie do desantw spadochronowych

5.5.1. Strzelanie do desantw spadochronowych (Rys.5) prowadzi si z nastaw

celownika okrelon w instrukcji danego rodzaju broni. Punkt celowania

okrelony jako rodek (pas gwny) spadochroniarza przesuwa si wzdu

kierunku jego opadania.

5.5.2. Oglnie wielko wyprzedzenia dla wszystkich rodzajw broni strzeleckiej

mona w praktyce przyj nastpujco:

podczas strzelania na odlego do 200 m - 0,5 sylwetki na kade

100 m odlegoci do celu,

podczas strzelania na odlego ponad 200 m - 1 sylwetk na kade

100 m odlegoci do celu.

5.5.3. Do otwarcia ognia podaje si komend: DO SPADOCHRONIARZY-DWIE

FIGURY-OGNIA.

Rys. 5. Strzelanie do desantu spadochronowego

Punkt celowania

Kierunek opadania

Wyprzedzenie

28

ZACZNIKI

29

Zacznik 1.

Zakres przedsiwzi powszechnej obrony przeciwlotniczej

realizowanych przez dowdc jednostki wojskowej (szefa instytucji) SZ RP

LP. PRZEDSIWZICIE REALIZUJCY

UWAGI DOWDCA SZEF

1. Opracowanie dokumentacji organizacyjno-planistycznej

X X

2. Opracowanie dokumentacji rozkazodawczej (wytycznych)

X X

3. Organizacja rozpoznania przestrzeni powietrznej

X X

4. Organizacja ostrzegania o zagroeniu uderzeniami z powietrza

X X

dot. ZT oraz JW penicych

funkcj orodka alarmowania

5. Organizacja alarmowania o ataku przeciwnika powietrznego

X -

6.

Wydzielenie pododdziaw dyurnych do zwalczania nisko leccych celw powietrznych niespecjalistycznymi rodkami raenia

X -

dot. pododdziaw posiadajcych odpowiednie uzbrojenie osobiste

i pokadowe

7. Organizacja schronw i szczelin przeciwlotniczych

X X

8. Przygotowanie do rozrodkowania si i rodkw

X X

9. Przygotowanie do maskowania X X

10. Przygotowanie do likwidacji skutkw uderze z powietrza

X X

11. Przystosowanie rejonu zakwaterowania do wymogw POPL

X X

12. Organizacja POPL w rejonach czasowego pobytu

X X

13.

Przygotowanie sub dyurnych (operacyjnych) do realizacji zada w zakresie POPL

X X

dot. JW i instytucji wystawiajcych suby dyurne (operacyjne)

14. Prowadzenie szkolenia programowego z zakresu POPL

X -

15. Prowadzenie szkolenia uzupeniajcego z kadr i PW z zakresu POPL

X X

Przeprowadzenie zaj instruktaowo-metodycznych

X -

16. Prowadzenie treningw POPL z ogoszeniem alarmu powietrznego

X X

17. Prowadzenie treningw w systemie powszechnego ostrzegania i alarmowania

X X zgodnie z odrbnymi ustaleniami

18. Sprawdzian i ocena funkcjonowania POPL w jednostce wojskowej

X X

19. Przygotowanie do realizacji przedsiwzi POPL w ramach osigania gotowoci do dziaa

X X

20. Przygotowanie do realizacji przedsiwzi POPL w dziaaniach bojowych

X X

30

Zacznik 2.

Zadania, lokalizacja, wyposaenie i zasady pracy

posterunku obserwacyjnego

Zadania posterunku obserwacyjnego

Posterunek obserwacyjny stanowi element ugrupowania bojowego niezbdny

do zapewnienia podstawowej informacji o sytuacji w przestrzeni powietrznej

w bezporednim otoczeniu macierzystego pododdziau szczebla batalionu/dywizjonu

(rwnorzdnego). Do jego podstawowych zada naley:

a) prowadzenie cigej obserwacji przestrzeni powietrznej oraz nasuchu bez

wzgldu na warunki atmosferyczne i por doby, w zasigu maksymalnej

widocznoci wzrokowej i w zasigu suchu,

b) wykrywanie obiektw powietrznych oraz okrelanie ich przynalenoci

(swj-obcy),

c) ustalanie podstawowych parametrw obiektu powietrznego (liczba, typ,

kierunek lotu, odlego, czas dolotu oraz charakter dziaania),

d) alarmowanie pododdziaw o zagroeniu z powietrza oraz o ewentualnych

innych zagroeniach,

e) prowadzenie obserwacji wasnych samolotw i migowcw,

f) ledzenie dziaania ssiednich pododdziaw,

g) penienie funkcji ubezpieczenia bezporedniego pododdziau w rejonie

rozmieszczenia,

h) realizacja innych zada okrelonych przez przeoonego.

Lokalizacja posterunku obserwacyjnego

Miejsce rozmieszczenia posterunku obserwacyjnego ustala dowdca pododdziau,

zazwyczaj w pobliu stanowiska dowodzenia. Miejsce rozmieszczenia posterunku

powinno:

a) zapewni okrn obserwacj w paszczynie poziomej,

b) znajdowa si w odlegoci nie mniejszej ni 1 km od rde haasu,

c) utrudnia wykrycie oraz umoliwia obron posterunku przed przeciwnikiem

naziemnym i powietrznym,

d) zapewnia swobodne (skryte) przemieszczanie si obserwatorw.

W garnizonach posterunek rozmieszcza si na przystosowanych dachach budynkw

i wieach, a w terenie grzystym na dominujcych wzgrzach i wzniesieniach.

W dziaaniach bojowych urzdzenie posterunku obserwacyjnego polega

na zbudowaniu punktu obserwacyjnego i schronu dla obsugi posterunku (w ramach

penej rozbudowy inynieryjnej) oraz przygotowaniu terenu do ochrony i obrony

posterunku. Obserwator okrela kierunek lotu obiektw powietrznych wedug

kierunkw stron wiata na podstawie odpowiednio opisanych tabliczek

orientacyjnych, wyznaczonych obiektw (dozorw) terenowych lub kierunku marszu.

Zasadnicze i porednie kierunki stron wiata okrela si za pomoc busoli lub

kompasu.

31

Wyposaenie posterunku obserwacyjnego:

a) instrukcja posterunku w ukadzie:

przeznaczenie i zadania posterunku obserwacyjnego,

przygotowanie posterunku do pracy,

wykorzystanie przyrzdw i wyposaenia posterunku,

zasady prowadzenia obserwacji przestrzeni powietrznej,

szczegowe zadania obsady posterunku (obserwatora),

identyfikacja obiektw powietrznych i okrelania parametrw

ich lotu,

sposoby alarmowania i wskazywania wykrytych obiektw powietrznych,

inne zagadnienia (wg potrzeb).

b) grafik dyurw obserwatorw,

c) dziennik obserwacji,

d) przyrzd obserwacyjny (lornetka polowa lub lorneta TZK),

e) tabliczki orientacyjne z kierunkami stron wiata,

f) rodki sygnalizacyjne (gong, syrena),

g) pistolet sygnaowy wraz z nabojami,

h) podstawowe sylwetki i znaki rozpoznawcze NP,

i) rodki cznoci (telefon, radiostacja),

j) kompas (busola lub GPS),

k) bro etatowa,

l) indywidualne rodki ochrony przed skaeniami,

m) okulary przeciwsoneczne,

n) przybory do pisania,

o) zegarek.

Zasady pracy posterunku obserwacyjnego

Na posterunku obserwacyjnym obowizuje cigy, zmianowy system pracy.

Obserwatorzy peni cig sub na zmian w wymiarze do dwch godzin,

a w niekorzystnych warunkach atmosferycznych (zamie, mrz, opady deszczu,

upa) p godziny. Posterunek obserwacyjny utrzymuje bezporedni czno

przewodow lub radiow ze stanowiskiem dowodzenia dowdcy pododdziau

(w MSD z oficerem dyurnym, operacyjnym). Odpowiedzialno za gotowo bojow

posterunku ponosi jego dowdca. Podczas stawiania obsadzie posterunku

obserwacyjnego zada jego dowdca zobowizany jest przekaza dane dotyczce:

a) orientowania si w terenie oraz okrelenia kierunkw stron wiata,

b) sytuacji taktycznej, podstawowych informacji o przeciwniku naziemnym oraz

szczegowe informacje o przeciwniku powietrznym,

c) miejsca rozmieszczenia i zakres rozbudowy inynieryjnej posterunku;

d) wyznaczenia wycinkw (sektorw) obserwacji i sposobw prowadzenia

obserwacji optyczno-wzrokowej;

e) zasad meldowania o wykrytych obiektach powietrznych i naziemnych oraz

sposobw alarmowania;

f) czasu i kierunku przelotu wasnego lotnictwa,

g) czasu penienia dyurw, zmian i odpoczynkw.

32

Obserwatorzy sytuacji powietrznej prowadz rozpoznanie powietrzne i alarmowanie

na korzy wasnego pododdziau. Wycinki obserwacji poszczeglnych

obserwatorw powinne zosta wyznaczone tak, aby zazbiay si i zapewniay

obserwacj okrn. Do podstawowych obowizkw dyurnych obserwatorw

naley:

a) wykonywanie zada stawianych przez dowdc posterunku,

b) penienie dyuru zgodnie z grafikiem oraz poprawne wykonywanie czynnoci

obserwatora,

c) znajomo sposobw wykrywania oraz rozpoznawania i wskazywania rodkw

napadu powietrznego,

d) umiejtno posugiwania si rodkami cznoci i przyrzdami bdcymi na

wyposaeniu PO,

e) znajomo sygnaw alarmowych, sposobw ogaszania alarmu oraz sygnaw

o przelotach wasnego lotnictwa,

f) natychmiastowe meldowanie dowdcy pododdziau wynikw obserwacji

i wpisywanie ich do dziennika obserwacji.

Wzory meldunkw o wykrytych obiektach powietrznych

1) Wedug stron wiata: kierunek, ilo i typ obiektu powietrznego, odlego

do obiektu powietrznego (w hektometrach, gdzie 1 hm=100 m), np.:

a) Z 1 na 5, cztery SU-24, 40;

b) Z zachodu, dua grupa samolotw, 45.

2) Wedug dozorw: numer dozoru, ilo i typ obiektu powietrznego, odlego

do obiektu powietrznego (w hektometrach), np.:

a) Nad 2, cztery TORNADO, 30;

b) Nad 3, migowiec w zawisie, 25;

3) Wedug kierunku marszu: pooenie w stosunku do kierunku marszu, ilo i typ

obiektu powietrznego, odlego do obiektu powietrznego (w hektometrach), np.:

a) Z przodu, z lewej, cztery migowce, 25;

b) Z tylu, z prawej, dwa F-16, 40;

c) Z lewej, grupa nierozpoznanych samolotw, 50.

33

Oznakowanie kierunkw zagroenia uderzeniami z powietrza

Wzr dziennika obserwacji

Data i godzina

Gdzie zauwaono Co zauwaono Kiedy i komu

meldowano Uwagi

17.04.2012 09:45

Z zachodu na wschd

4xSu-24

17.04.2012 09:46

dowdcy batalionu

Meldunek telefoniczny;

przelot na duej wysokoci

19.09.2012

09:57 Nad 1

Grupa migowcw

Ka-27

19.09.2012

09:58 dowdcy batalionu

Meldunek telefoniczny; migowce w zawisie

09.11.2012

17:23 Z prawej

2xMiG 29

09.11.2012

17:24 dowdcy batalionu

Meldunek telefoniczny;

przelot

1 PN

2 PN-WSCH

3 WSCH

4 PD-WSCH

5 PD

6 PD-ZACH

7 ZACH

8 PN-ZACH

34

Schemat rozbudowy inynieryjnej posterunku obserwacyjnego

Schemat pojedynczego okopu dla obserwatora

180 cm

50 cm

30 cm

Wejcie

Stanowisko obserwatora

Schron dla obsugi

Wejcie

300-350 cm

220 cm

150 cm

350-400 cm

350-400 cm

Stanowisko radiotelefonisty

+25 cm

-150 cm

50 cm

150 cm

35

Zacznik 3.

Oznakowanie oraz dokumentacja schronu OPL

i szczeliny przeciwlotniczej

Wzr strzaki kierunkowej DO SCHRONU OPL

Wzr tabliczki informacyjnej na drzwi schronu (przykad)

18 c

m

15 cm

SCHRON NR 1

1. PRZEZNACZONY DO UKRYCIA: 1.klog.

2. LICZBA LUDZI: 58

3. POWIERZCHNIA: 169 m2

4. POJEMNO: 147 m3

5. CZAS PRZYSTOSOWANIA: 2 rbh.

6. STOPIE USZCZELNIENIA: nieuszczelniony

7. ODPOWIEDZIALNY: dowdca 1 plutonu

85 cm

25 cm

20 cm

DO SCHRONU OPL

WYMIARY LITER: wysoko 10 cm szeroko 4 cm grubo 1 cm grubo linii strzaki 1,5 cm

16 cm

8 cm

36

ZATWIERDZAM

(stopie, imi, nazwisko, data)

INSTRUKCJA DYURNEGO SCHRONU

(wzr)

Dyurnego schronu wyznacza dowdca jednostki wojskowej (szef) spord

onierzy jednostki (instytucji).

Dyurny schronu ma prawo i obowizek:

1) wydawa polecenia wszystkim osobom przebywajcym w schronie;

2) sprawdza stan techniczny i wyposaenie schronu;

3) dopilnowa sprawnego zajcia i opuszczenia schronu;

4) zna liczb osb przebywajcych w schronie;

5) zamkn wejcie do schronu i sprawdzi jego szczelno;

6) sprawdzi posiadanie indywidualnych rodkw ochrony przed skaeniami oraz

sprawno techniczn urzdze filtrowentylacyjnych (jeli schron jest w nie

wyposaony);

7) nawiza czno przez techniczne rodki cznoci z oficerem dyurnym,

poda numer schronu, godzin jego zajcia i liczb przebywajcych osb;

8) nie dopuszcza do tarasowania przej i zapeniania pomieszcze zbdnymi

przedmiotami;

9) nie zezwala na wykonywanie czynnoci powodujcych nadmierne zuycie

tlenu (palenie tytoniu, wiec, otwartego ognia, zbdnego wysiku fizycznego

itp.);

10) obserwowa reakcje i zachowanie si osb groce powstaniem paniki lub

innych niepodanych zachowa;

11) zapewni racjonalne zuycie racji ywnociowych i wody pitnej;

12) po odwoaniu alarmu dopilnowa opuszczenia schronu przez wszystkie osoby

w nim przebywajce;

13) meldowa oficerowi dyurnemu (dowdcy, szefowi) o opuszczeniu schronu

przez ludzi i odtworzeniu gotowoci schronu;

14) wykonywa inne polecenia oficera dyurnego (dowdcy, szefa).;

15) inne zadania (wg potrzeb).

OPRACOWA

.. (stopie, imi, nazwisko)

37

ZATWIERDZAM

(stopie, imi, nazwisko, data)

INSTRUKCJA ZACHOWANIA SI W SCHRONIE OPL

(wzr)

W SCHRONIE OPL NALEY:

1) bezwzgldnie stosowa si do polece dyurnego schronu;

2) szybko i sprawnie zaj wyznaczone miejsce w schronie;

3) utrzymywa w sprawnoci i gotowoci do natychmiastowego uycia

(w pooeniu POGOTOWIE) indywidualny sprzt ochrony przed skaeniami;

4) by w gotowoci do prowadzenia akcji ganiczej i ratunkowej na polecenie

dyurnego schronu;

5) utrzymywa porzdek i dyscyplin w zajmowanym pomieszczeniu;

6) inne (wg potrzeb).

ZABRANIA SI:

1) wykonywania jakichkolwiek czynnoci bez zgody dyurnego schronu;

2) tarasowania przej i przechowywania zbdnych przedmiotw;

3) prowadzenia gonych rozmw i nawoywa;

4) przemieszczania si i samowolnego opuszczania wyznaczonego miejsca;

5) wykonywania czynnoci powodujcych nadmierne zuycie tlenu (palenie

tytoniu, wiec, uywania otwartego ognia, podejmowania zbdnego wysiku

fizycznego itp.);

6) inne (wg potrzeb).

OPRACOWA

.. (stopie, imi, nazwisko)

38

Wzr oznakowania szczeliny przeciwlotniczej

20 c

m

30 cm

270o

360o

SEKTOR OGNIA

ODPOWIEDZIALNY:.

SZCZELINA PRZECIWLOTNICZA NR

PODODDZIA -

39

Zacznik 4.

Ocena dziaalnoci jednostki wojskowej (instytucji)

w zakresie powszechnej obrony przeciwlotniczej

Dzia Zagadnienie - przedmiot

Sp

raw

dzen

ie

doku

me

nta

cji

rozkazo

da

wcze

j

i szko

lenio

we

j

Dokumenty organizacyjne i rozkazodawcze. Wyznaczenie w rozkazie dziennym osb odpowiedzialnych za problematyk POPL oraz dyurnych schronw i pododdziaw dyurnych

Planowania szkolenia programowego i uzupeniajcego

Dokumentacja szkolenia instruktaowo-metodycznego

Ewidencja szkolenia programowego

Planowanie i ewidencja treningw POPL

Aktualno, kompletno i przydatno dokumentacji sub dyurnych z zakresu POPL

Sp

raw

dzen

ie

infr

astr

uktu

ry

PO

PL

Przygotowanie i oznakowanie schronw (szczelin) dla stanu osobowego Lokalizacja i wyposaenie Posterunku Obserwacyjnego

Przygotowanie i oznakowanie stanowisk ogniowych (szczelin) dla pododdziaw dyurnych

Przygotowanie i oznakowanie amunicji dla pododdziaw dyurnych

Wyposaenie obiektw koszarowych w wiata zastpcze, rolety lub zasony zaciemniajce

Sp

raw

dzen

ie s

topn

ia

wyszko

lenia

o

nie

rzy

i p

od

od

dzia

w

Realizacja szkolenia programowego i uzupeniajcego z POPL

Znajomo sygnaw alarmowych oraz moliwoci bojowych i sposobw wykonywania ataku przez rodki napadu powietrznego

Organizacja i prowadzenie wykrywania oraz rozpoznawania obiektw powietrznych

Znajomo zasad prowadzenia rozpoznania przestrzeni powietrznej oraz alarmowania wojsk o zagroeniu uderzeniami z powietrza

Przygotowanie pododdziau dyurnego do prowadzenia ognia z broni osobistej (pokadowej) do celw powietrznych

Znajomo obowizkw przez dowdcw pododdziaw dyurnych

Przygotowanie i realizacja pozorowania celw powietrznych

Sp

raw

dzen

ie

pra

kty

czn

eg

o

dzia

ania

Dziaalno sub dyurnych po otrzymaniu sygnau

Dziaalno pododdziaw po otrzymaniu sygnau, w tym dziaalno pododdziau dyurnego

Dziaalno posterunku obserwacyjnego Zachowanie pozostaego stanu osobowego na sygna alarmu powietrznego (zajcie schronw i szczelin, zachowanie na sygna)

Przestrzeganie zasad pasywnej POPL (maskowanie, rozrodkowanie, likwidacja skutkw uderze itp.)

Sta

n b

azy

szko

lenio

we

j Wykorzystanie w szkoleniu filmw i przeroczy, modeli, symulatorw i trenaerw

Utrzymanie i wyposaenie bazy gabinetowej (sali szkolenia)

Stan techniczny i wykorzystanie terenowego orodka szkolenia z POPL

40

Zacznik 5.

Oglny schemat czynnoci jednostki wojskowej (instytucji) po ogoszeniu alarmu powietrznego.

* dotyczy jednostek wojskowych (oddziaw, pododdziaw) posiadajcych stosowne uzbrojenie i wyposaenie.

PODODDZIAY DYURNE*

JEDNOSTKA WOJSKOWA (INSTYTUCJA)

ALARM POWIETRZNY

PODODDZIAY (ODDZIAY) OPL

ROZPOZNANIE PRZESTRZENI POWIETRZNEJ.

ZWALCZANIE CELW POWIETRZNYCH

OSIGNICIE PENEJ GOTOWOCI BOJOWEJ

ROZWINICIE POSTERUNKU OBSERWACYJNEGO*

ZAJCIE STANOWISK* OGNIOWYCH

KIEROWANIE OGNIEM

ZAJCIE SCHRONW OPL

POZOSTAY STAN OSOBOWY

/PRACOWNICY WOJSKA/

41

Zacznik 6.

WYKAZ

ZALECANEJ TEMATYKI SZKOLENIOWEJ Z POWSZECHNEJ OBRONY PRZECIWLOTNICZEJ

L.P TRE ZAGADNIENIA

PODMIOT SZKOLENIA

UWAGI kadra

prac. wojska

suby dyurne

PODODDZIAY DODATKOWO stan

osobowy w schronach

przy sprzcie

obsada PO

1. Istota, cel i zasady powszechnej obrony przeciwlotniczej. Sygnay alarmowe i komunikaty ostrzegawcze

X X X X X - -

2.

Organizacja i zasady funkcjonowania systemu powszechnego ostrzegania wojsk oraz ludnoci cywilnej o zagroeniu uderzeniami z powietrza i skaeniami

X X X X X - -

3. Organizacja powszechnej obrony przeciwlotniczej w jednostce wojskowej.

X X X X X - -

4. Dziaanie pojedynczego onierza (osoby) po ogoszeniu alarmu powietrznego

X X X X X X -

5. Dziaanie pododdziau na sygna alarmu powietrznego

X - X X - X -

6. Obowizki suby dyurnej po otrzymaniu sygnau Alarm powietrzny

X - X X X - -

7. Zasady zachowania si w schronie OPL - - - - X - -

8. Organizacja powszechnej obrony przeciwlotniczej w rnych sytuacjach taktycznych

X - - X X X -

9. Zasady i sposoby prowadzenia wzrokowego rozpoznania przestrzeni powietrznej

X - X X X X -

10. Praca posterunku obserwacyjnego w rnych sytuacjach taktycznych

- - - - - - X

11. Sylwetki, dane taktyczno-techniczne samolotw i migowcw wasnych wojsk

X - - X X - X

12. Moliwoci bojowe i sposoby dziaania samolotw i migowcw wchodzcych w skad uzbrojenia pastw ssiednich

X - - X X - X

42

L.P TRE ZAGADNIENIA

PODMIOT SZKOLENIA

UWAGI kadra

pracow. wojska

suby dyurne

PODODDZIAY DODATKOWO stan

osobowy w schronach

przy sprzcie

obsada PO

13. Zwalczanie wolno leccych celw powietrznych

X - - X - X X

praktycznie

14. Zwalczanie szybko leccych celw powietrznych

X - - X - X -

15. Zwalczanie desantw spadochronowych X - - X - X X

16. Stosowania biernej POPL (maskowanie, rozrodkowanie) warunkach garnizonowych i w dziaaniach bojowych

X X X X X X X

17. Wykonywanie norm szkoleniowych z POPL - - - X - X X

18. Likwidacja skutkw uderze NP X X X X X X X

Uwaga: Realizacja tematu 13,14,15 w warunkach garnizonowych przy uyciu amunicji lepej oraz moliwego do zastosowania imitatora celu powietrznego (np. 26 mm nabj sygnaowy bez/na spadochronie, rakietowy nabj owietlajc , model samolotu) W warunkach poligonowych z zastosowaniem amunicji bojowej oraz imitatora celu powietrznego.