28Inspirerende organisatie Knowmads

De Ygenwijze Sabine reist kriskas door ons koude

kikkerlandje om op zoek te gaan naar de meest

inspirerende en bezielde organisaties. Deze keer gaat

ze naar onze hoofdstad, waar ze een bezoek brengt aan

Knowmads, een eigenzinnige businessschool.

28

Als ik voor Hembrugstraat 156 sta, twijfel ik even of ik op de juiste plek ben. Ik had niet echt een verwachting van het gebouw maar ik kreeg nu het gevoel een buurthuis binnen te lopen. Toen ik wat beter keek, leek dat gevoel niet helemaal onterecht te zijn, omdat het gebouw voor een groot deel ook daadwerkelijk een buurthuis bleek te zijn. Net op het moment dat ik om wilde draaien en het huisnummer nogmaals wilde checken, zag ik het logo van Knowmads op de muur in een ruimte die mij het meest deed denken aan de keuken van een hostel of studentenhuis. Het rook er naar bamisoep en koffie en even dacht ik terug aan dat wat ik had gelezen over Knowmads voordat ik de afspraak had gemaakt met Pieter Spinder, de oprichter- of zoals hij zichzelf noemt ‘initiator’ - van Knowmads.

Een half jaar geleden, kwam ik per toeval in aanraking met deze bijzondere opleiding toen ik bij seats2meet de 3rd Space World Conference bij-woonde. De naam “Knowmads” en de korte introductie intrigeerde mij dusdanig dat ik de volgende dag de wereld van Knowmads indook en ik mij direct aanmeld-de voor tribe 6 – zonder eigenlijk te weten dat ik me aanmeldde voor de nieuwe lichting.

Knowmads komt voort uit KaosPilots, een praktijkgerichte businessschool die in 1992 in Denemarken werd opgericht en die staat voor sociale innovatie en creativiteit. In 2007 werd een Nederland-se afdeling opgezet en in 2010 besloot Pieter Spinder (destijds teamleider bij KaosPilots) onder een nieuwe naam door te gaan. Dat werd Knowmads, een sa-mensmelting van knowledge, madness en nomads. Oftewel: kennisnomaden met lef.

De opleiding is zowel idealistisch, internationaal als sterk praktijkgericht te noemen. Zo is ze gericht op duur-zaamheid; leidt ze internationale change-makers op én werkt ze direct samen met het bedrijfsleven aan projecten met als

thema’s ondernemerschap, sociale innova-tie, creativiteit, marketing en leiderschap.Met de 5500 euro die de studenten inleggen aan het begin van het jaar zijn zij automatisch aandeelhouder van de school. Dit houdt in dat ze de eventuele winst verdelen en volledige medezeggenschap hebben bij beslissingen over personeelszaken en financiën. Het is de bedoeling dat studenten hun inleg weer terugverdienen door als coöperatie te wer-ken voor opdrachtgevers als KLM, Achmea, Royal Haskoning en de WereldWinkel.

Van een inspirerende organisatie wordt gesproken wanneer zij bezield is, in de breedste zin van het woord. Bezielde organisaties worden geleid door bevlogen leiders die zich bewust zijn van de volgende elementen:1. bestaansgrond of bestemming2. principiële waarden3. kernkwaliteiten4. ultieme droomBron: Kus de visie wakker, Hans van der Loo

Het programma is gebaseerd op vier fundamentele vragen. Zij vormen de leidraad van het jaar:1) Wie ben ik en wat wil ik doen?2)Wat wil ik leren/ontwikkelen om dat te kunnen behalen?3)Hoe kan ik van toegevoegde waarde zijn voor onze wereld?4) Hoe kan ik mijn ideeën de wereld in brengen? Ik hoor Pieter op de achtergrond richting keuken lopen en ik besluit hem tegemoet te lopen.

De man met de herkenbare en opvallende blonde bos haar, ronde bril en twinkelende ogen geeft mij een stevige welkomsthand en loopt voor mij uit. Net op dat moment zie ik weer de tekst die mij de eerste keer dat ik de website bezocht ook zo pakte: ‘welcome home’... Een simpele en

veelgebruikte boodschap, maar die mij desondanks opnieuw raakt. Waarschijnlijk omdat je het niet verwacht tegen te komen binnen een businessschool. In de afgelopen jaren heb ik heel wat opleidingsinstituten van binnen gezien maar ik heb mij nooit eerder zo snel thuis gevoeld als hier.

Na een korte rondleiding in het relatief kleine pand, steekt Pieter van wal. Vol enthousiasme vertelt hij over het ontstaan, de ontwikkeling en over de toekomstplannen van de eigenzinnige school. Ook praat hij over het belang van de eigen verantwoordelijkheid en betrokkenheid van de studenten; niet alleen moeten de studenten zelf hun les-programma en de bijbehorende praktijk-opdrachten regelen, ook de inrichting van het schoolgebouw valt onder hun hoede. Pieter vertelt dat ieder half jaar de zogenaamde Oasis-game wordt gespeeld door de nieuwe tribe; het gebouw wordt overgeleverd aan de nieuwe lichting studenten met de opdracht hun eigen leeromgeving te creëren. “Zo wordt het hún omgeving en dat maakt het niet alleen dat zij er graag zijn en dat zij zich er thuis voelen, maar het heeft ook een direct positief effect op het gezamenlijke leervermogen”, aldus Pieter.

Al snel wordt duidelijk dat een onder-wijsprogramma - hét fundament binnen het regulier hoger onderwijs - een vies woord is binnen Knowmads. Volgens Pieter is het voor businessopleidingen onmogelijk om vier jaar vooruit te plannen in een wereld die zo snel verandert als nu. Vandaar zijn keuze voor een eenjarig programma gekoppeld aan de intentie een levenslange leer-community te creëren.

29

Voorwoord | Sander Roovers | Foto Tessa Wiegerinck

Inhoudsopgave

Lekker belangrijk

10 eigen wijsheden

Y-generatie | Dennis Huijzers | Werken.fm | 32 jaar |Tekst Rebecca van de Kar | Foto's Tessa Wiegerinck

Prioritijd | Column Gonneke

Zeker lezen, checken en bekijken

Pitch jezelf | Joris Roovers

Fashion trends young profs | Jeroen Lens

Inspirerende organisatie | Knowmads | Sabine van Baal

Credits: Luciana Figueiredo for WOVOX

Credits: DELA

Credits: WOVOX Team

Inspirerende medewerker | Katja Hoedjes | Universiteit van Wageningen | 27 jaar | Tekst Rebecca van de Kar | Foto's Tessa Wiegerinck

Inspirerende ondernemer | Stef van Dongen | Enviu | 36 jaar | Tekst Rebecca van de Kar | Foto's Tessa Wiegerinck

Bier, muziek en wetenschap | Jennifer van den Akker | Foto's Berbera van den Hoek

Slashen | Column Sharona

Het nieuwe traineeship | Rob Biemans

Luxeproblemen of grote dillema's? | Steven den Boer

Credits: Davison_Inventionland

Credits: Marcin Wichary

Dagboek van een avonturier | Eric Hoefmans

The Heroes Journey | Column Rijk

Mee-makers

Distributie en partners

30

Als ik Pieter uiteindelijk naar zijn ultieme droom vraag, lijkt hij mijn vraag te willen ontlopen. Na wat ontwijkende grapjes begint hij over de BIG-dance. Even schieten mijn gedachten richting de bekende tv-programma’s en zoek ik naar de link met Knowmads. Ondertussen verschuift Pieter naar de rand van zijn enorme doorleefde fauteuil en zoekt hij naar de juiste woorden om mij mee te kunnen nemen in zijn droom. “Het onderwijssysteem van nu is bureaucratisch, log en machtsbelust. Hierdoor loopt het achter op de ‘echte’ wereld en doet het niet meer waar het ooit voor bedoeld was: aanhaken bij de actuele vraag van de markt. Door de ontwikkelingen binnen InHolland wordt er meer gestuurd op procedures en regels dan ooit tevoren. Dit verlamt niet alleen, maar leidt ook tot een cultuur waarin er geen fouten meer gemaakt mogen worden. Het is juist zo essentieel dat je fouten kúnt maken binnen een leeromgeving. Daarvan leer je namelijk vaak het meest. Mijn droom is op micro-niveau een verandering teweeg te brengen”.

Pieter praat bevlogen verder over het doel van Knowmads en spreekt zelfs van een ‘stille revolutie’ binnen onderwijsland. Het onderwijsconcept van Knowmads, waarbij ‘leren door theorie in de praktijk toe te passen’ centraal staat, staat namelijk niet op zichzelf. Niet alleen binnen Nederland, maar over de hele wereld ontstaan er scholen met hetzelfde doel: jonge mensen het gevoel en het geloof geven dat ze iets kunnen veranderen, dat ze een betere wereld kunnen creëren. In een tijd waarin begrippen als duurzaamheid en globalisering steeds meer centraal komen te staan en zich snel ontwikkelen, ontstaan er ook nieuwe problemen waarvoor nieuwe oplossingen moeten worden gevonden. Een innovatief onderwijssysteem dat leiders opleidt om met deze problemen om te gaan, lijkt dé oplossing. “Hoe mooi zou het zijn een opleiding te starten die je in staat stelt ieder jaar jouw leerbehoeften, ontwikkeling en kwaliteiten te evalueren en vervolgens af te zetten tegen een internationaal onderwijsaanbod dat het meest aansluit bij jouw ontwikkeling en behoeften van dat moment? Ik zou graag meerdere Knowmads op de wereld vestigen, met ieder hun eigen scope. Daarnaast wil ik kennisnomaden, de leiders van de toekomst, de mogelijkheid bieden hun eigen onderwijs-programma samen te stellen dat past bij hun passie en talent, en aanhaakt bij de globalisering en de actuele vraag van de markt”.

Terwijl Pieter enthousiast doorpraat, glijden mijn gedachten weer even af. Ik zie mezelf ergens in Zuid-Amerika, samen met een groepje bevlogen en leergierige mensen. Ik kan de enorme flow waarin ik mij, tijdens mijn reizen en internationale baantjes bevond, weer helemaal voelen. Op het moment dat ik voor mezelf constateer dat die periode een van mijn meest leerzame periodes is geweest uit mijn leven, hoor ik Pieter nogmaals het bedrag van 5500 euro noemen. Ik word direct weer in het hier en nu gezogen en ik realiseer mij opnieuw dat deze brug - als alleenstaande moeder - er nu een te ver is. Tribe 6 heb ik helaas aan mijn neus voorbij moeten laten gaan, maar ik vond het fantastisch toch een kijkje te kunnen nemen in een - wat mij betreft - zeer bezielde en vertrouwde keuken.

Op weg naar huis schieten fragmenten van het gesprek willekeurig voorbij en ineens besef ik mij dat ik nog steeds niet de link heb gelegd tussen de ultieme droom van Pieter en het begrip ‘BIG-dance’. Wat bedoelde hij eigenlijk? Een educatieve ‘dans’ over de wereld maken middels verschillende Knowmads?

31

Knowmads wordt geleid door een man die niet alleen gelooft in zijn ultieme droom maar ook het lef heeft hieraan vast te houden en dit met al zijn bevlogenheid weet uit te stralen. De waarden ‘ritme’, ‘enthousiasme’, ‘kwetsbaarheid’ en ‘aandacht’, die hij zelf als de kernwaarden omschrijft van Knowmads, komen duidelijk terug in zijn eigen levensverhaal en vormen tegelijker-tijd de lijm tussen de verschillende culturen en zienswijzen van de verschillende studenten. Knowmads sluit aan bij de typerende kwaliteiten van generatie Y en leidt hen op tot creatieve, bewus-te ondernemers die in staat zijn nieuwe en duurzame business-modellen te bedenken aanhakend bij de snel veranderende wereld.

Uiteraard kan er vanuit een kritisch oogpunt de vraag gesteld worden in hoeverre de opgeleide kennisnomaden hun weg uiteindelijk zullen vinden in de ‘echte’ wereld .... Een wereld waarin nog steeds gevraagd wordt om diploma’s, certificaten en andere bewijslast en waar een grote scepsis heerst ten aanzien van onderwijsvormen die radicale verandering beogen. Desalniette-min sluit ik mij aan bij de filosofie van Pieter dat deze scepsis alleen kan worden doorbroken door op microniveau het goede voor-beeld te zijn en te laten zien hoe bezield het onderwijs óók kan zijn. En ineens wist ik het ...De BIG-dance ... Geniaal!

Sabine van Baal

Ik ben Ygenwijs omdat ik geloof in een be-tere wereld waarin iedereen kan - en durft te zijn wie hij/zij is en doet wat hij/zij het liefste wil. Ik sta voor bezielde organisaties waarin er een juiste balans is tussen deskundigheid, samenwerkingsprocessen en zelfkennis.

Voorwoord | Sander Roovers | Foto Tessa Wiegerinck

Inhoudsopgave

Lekker belangrijk

10 eigen wijsheden

Y-generatie | Dennis Huijzers | Werken.fm | 32 jaar |Tekst Rebecca van de Kar | Foto's Tessa Wiegerinck

Prioritijd | Column Gonneke

Zeker lezen, checken en bekijken

Pitch jezelf | Joris Roovers

Fashion trends young profs | Jeroen Lens

Inspirerende organisatie | Knowmads | Sabine van Baal

Credits: Luciana Figueiredo for WOVOX

Credits: DELA

Credits: WOVOX Team

Inspirerende medewerker | Katja Hoedjes | Universiteit van Wageningen | 27 jaar | Tekst Rebecca van de Kar | Foto's Tessa Wiegerinck

Inspirerende ondernemer | Stef van Dongen | Enviu | 36 jaar | Tekst Rebecca van de Kar | Foto's Tessa Wiegerinck

Bier, muziek en wetenschap | Jennifer van den Akker | Foto's Berbera van den Hoek

Slashen | Column Sharona

Het nieuwe traineeship | Rob Biemans

Luxeproblemen of grote dillema's? | Steven den Boer

Credits: Davison_Inventionland

Credits: Marcin Wichary

Dagboek van een avonturier | Eric Hoefmans

The Heroes Journey | Column Rijk

Mee-makers

Distributie en partners

“A knowmad is a nomadic knowledge worker –that is, a creative, imaginative, and innovative person who can work with almost anybody, anytime, and anywhere”