insomni tedavisi
-
Upload
hakan-kaynak -
Category
Health & Medicine
-
view
553 -
download
3
Transcript of insomni tedavisi
![Page 1: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/1.jpg)
Uyku bozukluklarının tedavisi hakkında genel bilgi ve uyku
hastalıkları
İNSOMNİ tedavisinde kullanılan farmakolojik ajanlar
Prof. Dr. Hakan Kaynak09 Mart 2013 – Cumartesi / HEKİM KURSU
15:45 – 16:30
![Page 2: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/2.jpg)
İnsomni
Uykuyu başlatma, Sürdürme, Sabah erken uyanma, Uykunun dinlendirici olmaması
“Hiperarousal” tipler
Genellikle farklı tipler birarada görülebilir
![Page 3: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/3.jpg)
Aldrich, M.S. Sleep Medicine. 1999; Oxford University Press. 1e.
% 23.7 si insomniden şikayet ediyor
% 17.6 sı kronik insomni.
![Page 4: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/4.jpg)
İnsomni Ayırıcı TanısıTedavi Seçiminde Önemli
Komorbidite• Psikiyatrik hastalıklar• Medikal, nörolojik hastaıklar
• kalp yetmezliği • İlaç ve/veya madde kullanımı, kötü kullanımı
Diğer uyku hastalıkları• Uyku-apne sendromu• RLS- PLMS• Sirkadiyen ritm bozuklukları
Primer insomniler• Psikofizyoloıjik insomni• İdiyopatik insomni• Paradoksal insomni
![Page 5: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/5.jpg)
İnsomni tedavisinde İlk Seçenek
Ömür boyu sürebilen bir boz.Kognitif ve davranışçı tedaviler Uzun süre etkinliği devam eder.
% 100 etkinlik sağlanamamakta.
Gerektiğinden daha az kullanılmakta.
![Page 6: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/6.jpg)
Antihistaminikler
İnsomi hastalarının % 25 i kullanıyor
% 5 sürekli kullanıyorBenadryl(diphenhydramine)
Unisom (doxylamine)
Uykuya dalmada etkisi minimum,
Uykunun kalitesini bozuyor,
Ertesi gün uykululuk yapıyor
![Page 7: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/7.jpg)
Doğal maddeler ve Yiyecekler
Melatonin ve Valerian dışında veri yok
Standart özellikleri bilinmediğinden dikkatli ve sınırlı kullanılmalı
![Page 8: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/8.jpg)
Melatonin
Melatonin sirkadiyen ritm düzensizliklerinde kısa süreli kullanılabilir.,
“Jet lag”, vardiyalı çalışma
Gece kullanıldığında hipnotik etki minimum
Yaşlı hastalar fayda görebilir
Körlerde kullanılabilirBrzezinsk A. NEJM 1997;336(3):186-195.
![Page 9: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/9.jpg)
Melatonin Agonistleri
Ramelteon selektif olarak melatonin MT1 ve MT2 reseptörlerine bağlanır.
2005 yılından beri FDA tarafından onaylanmıştır.
![Page 10: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/10.jpg)
Ramelteon
Farklı etki mekanizması olan bir hipnotik
Uykuya dalma zorluğu ile şekillenen veya
Sirkadiyen ritm bozukluğunun ön planda olduğu uykusuzluklarda
Roth T, Stubbs C, Walsh JK. Sleep. 2005;28:303-307.
Hirai K, Kita M, Ohta H, et al. J Biol Rhythms. 2005;20:27-37.
![Page 11: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/11.jpg)
Ramelteon-transient Insomnia
Roth T, Stubbs C, Walsh JK. Sleep. 2005;28:303-307.
Ramelteon
![Page 12: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/12.jpg)
Ramelteon
1. Roth T, Stubbs C, Walsh JK. Sleep. 2005;28:303-307.
2. Hirai K, Kita M, Ohta H, et al. J Biol Rhythms. 2005;20:27-37.
Diğer nörotransmitter sistemleri ile etkileşmediği için ilaç etkileşimi yok
Bağımlılık ve tolerans yok
![Page 13: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/13.jpg)
Prolonged-release formulation of melatonin (Circadin) for the treatment of insomniaApril 2012, Vol. 13, No. 6 , pp. 895-905Patrick Lemoine †1 & Nava Zisapel2
Yavaş Salınımlı Melatonin:“Circadin”
Fizyolojik melatonin salınımını taklit ediyor
55 yaş üstü uykusuzluklarda kullanılabilir
Ertesi gün uyanıklık daha iyi
İyi tolere ediliyor ,etkileşim yok, bağımlılık yok
![Page 14: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/14.jpg)
Alkol
Uyku latensini kısaltmak dışında iyi etkisi yok
Uykunun kalitesini ( gece içi uyanıklık süre ve sayısını artırarak) bozuyor
REM uykusunu azaltıyor
Bağımlılık ve tolerans riski dolayısı ile kullanılmamalı
![Page 15: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/15.jpg)
Amitriptyline,
Trazodone [Desyrel],
Mirtazapine [Remeron]
en sık kullanılanlardır.
Antidepresanlar
![Page 16: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/16.jpg)
Uyku latensini ve
Uyku sonrası uyanıklık süresini azaltırlar.
İnsomni depresyon ile birlikte ise daha etkilidirler
Trazodone insomni ve depresyon birlikteliğinde en sık kullanılan ilaç
Depresyon olmadığında etki ???
Antidepresanlar
![Page 17: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/17.jpg)
Hakan KAYNAK, Derya KAYNAK, Erbil GÖZÜKIRMIZI, Christian GUİLLEMİNAULT,
The effects of Trazodone on sleep in patients treated with stimulant antidepressants.
Sleep Medicine 2004, 5(1) pp15-20
AntidepresanlarTrazodone
SSRI kullananİnsomni şikayeti olan veya
tedavi sonrasında insomni eklenen12 kadın hastadaTrazodone eklenmesi ile insomni şikayetinde objektif ve subjektif düzelme
![Page 18: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/18.jpg)
Doxepinİnsomni için, FDA onaylı,
trisiklik antidepresan.Depresyon da 100 to 200 mg İnsomnia da 3 to 6 mg.
Hipnotik dozlarda, selektif olarak histamin 1 reseptörlerine etkili
Tipik antikolinerjik yan etkiler yokUyku latensine etkili değil.Uyku içindeki uyanıklıklara etkili.
![Page 19: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/19.jpg)
Uykuya dalmayı kolaylaştırır,
REM süpresyonu yapar
2 haftadan uzun süre ile kullanılmamalı,Tolerans ve bağımlılık potansiyeli yüksek
Solunum ve kardiyovasküler sistemi depresyonu
Akut intoksikasyon ve ölüm riski
Barbitüratlar
![Page 20: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/20.jpg)
Hipnotikler Etki Mekanizmaları
Genelllikle
GABAA reseptörü - klor kanal kompleksindeki
selektif bağlanma yerlerini
aktive ederek etkili olurlar
![Page 21: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/21.jpg)
GABAA Benzodiazepin reseptörleri
GABAA reseptöründe bilinen
13 alt ünit vardır
Benzodiazepine duyarlı olanlar
α1, α2, α3, α5
Benzodiazepine duyarlı olmayanlar
α4 ve α6
![Page 22: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/22.jpg)
GABAA Benzodiazepin reseptörleri
α1 sedatif
anterograd amnezi
antikonvülsan etki
α2 anksiyolitik
α3, α5 antikonvülsan
α2, α4 kas gevşetici, alkol etkisini artırıcı
![Page 23: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/23.jpg)
GABA - A
α1 uykuyu en çok etkileyen alt ünittir.
![Page 24: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/24.jpg)
Anksiyolitik Sedatif HipnotikAntiepileptik
(Diazepam, Klonazepam) Kas gevşetici
(Diazepam, Klordiazepoksid)
Benzodiazepinler
![Page 25: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/25.jpg)
Uyuşukluk, uyuklama
Konfüzyon, amnezi
Dezoriyantasyon, ataksi
Alkolle birlikte fazla doz : ölüm
Artık Etki +++
İlaç kesildiğinde ortaya çıkan
“Rebound” insomni
BenzodiazepinlerYan Etkileri
![Page 26: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/26.jpg)
BenzodiazepinlerFDA tarafından insomni tedavisinde onaylı
Benzodiazepin Yarı Ömür Doz
EstazolamFlurazepam
ProSomDalman
8-24 48-120
1-2 mg15-30 mg
Quazepam Doral 48-120 7.5-15 mg
TemazepamTriazolam
RestorilHalcion
8-202-4 saat
7.5-30 mg0.125 mg
![Page 27: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/27.jpg)
Non- Benzodiazepin Hipnotikler
Yapı olarak benzodiazepinlerden farklı
Etki yeri ve şekli olarak benzodiazepinlere benzer
Sedatif ve hipnotik etkileri anksiyolitik etkilerinden daha belirgin
![Page 28: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/28.jpg)
Non- Benzodiazepin Hipnotikler
Çabuk emilirler Karaciğerde metabolize olurlar Böbrek yoluyla atılırlar En yüksek plazma konsantrasyonu
genellikle 1 saatte Sedasyon sağlarken anksiyolitik,
antikonvülsan ve kas gevşetici etki göstermezler
Uykunun yapısını bozmazlar
![Page 29: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/29.jpg)
Non- Benzodiazepin Hipnotikler
Yan etki : uykuya eğilim, “diziness”, bulantı
Tolerans seyrek
“Rebound” insomni seyrek
Uygun dozlar kullanıldığında bağımlılık beklenmez
![Page 30: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/30.jpg)
Zolpidem: Uyku Latensine Etkisi5 hafta süreyle kalıcı
*Significantly different from placebo (p<0.05). Vogel G, et al. Sleep Res. 1989;18:30. Abstract.
![Page 31: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/31.jpg)
Non- Benzodiazepin HipnotiklerZolpidem- Zolpidem XR
İmidazopiridin türevi
Çabuk emilir
Zolpidem 5 ve 10 mg
Zolpidem XR 6.25 ve 12.5 mg
Yarılanma ömrü kısa : 2.5 saat, XR 2.8 saat
α1 üzerine etkileri belirgin
antikonvülsan ve kas gevşetici etki yok
Yan etki : uykuya eğilim, “diziness”, diyare
Sabaha karşı uyanıklık
![Page 32: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/32.jpg)
ZolpidemSublingual Tab. ve Oral spray
Sublingual Tablet :
1.75-3.5 mg. Yarılanma ömrü 2.5 saat 5-10 mg Yarılanma ömrü 2.8 saat
5-10 mg sublingual tablet ile etki süresi 6.7 saat
Oral Spray 5-10 mg.
Etki başlangıcı daha çabuk
Etki süresi : 8.4 saate kadar uzuyor
![Page 33: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/33.jpg)
Non- Benzodiazepin HipnotiklerZaleplon
Pirazolopirimidine türeviÇabuk emilirYarılanma ömrü çok kısa : 1 saatİstenen uyanma saatinden 4 saat
öncesine kadar kullanılabilir.α1 üzerinden etkili Yan etki : uykuya eğilim, “diziness”,
diyare
![Page 34: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/34.jpg)
Non- Benzodiazepin HipnotiklerZaleplon
Zolpidem ile karşılaştırıldığında “rebound” insomni yok
Uykuyu başlatma güçlüğü olan hastalarda kullanımı önerilmekte.
![Page 35: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/35.jpg)
Non- Benzodiazepin Hipnotikler
Eszopiclone
Siklopirolon türevi
α1 alt üniti üstünden etkili olduğu düşünülmekte.
Yarılanma ömrü 6 saat
Scharf MB, Roth T, Vogel GW, Walsh JK. J Clin Psychiatry. 1994;55(5):192-199.
![Page 36: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/36.jpg)
Non- Benzodiazepin HipnotiklerEszopiclone
6 ay süre ile kullanım sonunda:Uyku latensi kısa, Uyku sonrası uyanıklık süresi az, Uyanıklık sayısı az, Toplam uyku süresi artmış kalmaya devam
etmekteTolerans yok
FDA tarafından uzun süre kullanımı serbest
En sık yan etki : ağızda kötü tat ve bulantı
Krystal AD, Walsh JK, Laska E, et al. Sleep. 2003;26:793-799.
WALSH JK, KRYSTAL AD, AMATO DA, RUBENS R, CARON J, WESSEL TC, SCHAEFER K, ROACH J, WALLENSTEIN G, ROTH T.Sleep 2007;30(8):959-68.
![Page 37: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/37.jpg)
J. Med Toxicol. 2013 Feb 13The Clinical and Forensic Toxicology of Z-drugs.Gunja N.
Non- Benzodiazepin hipnotiklerYan etkiler
Davranış bozuklukları,İleri yaşlılarda düşmeler
AmneziHalüsinasyonlarParasomniler
![Page 38: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/38.jpg)
• Ritanserin,
• Eplivanserin,
• Volinanserin
Yavaş dalga uykusunda artma
Uykunun sürdürülmesinde güçlük, gece sık uyanma şikayeti olduğunda önerilmekte.
Çalışmalar durduruldu.
5HT2A Reseptör Antagonistleri
![Page 39: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/39.jpg)
Orexin Antagonistleri
1. Roth T, Stubbs C, Walsh JK. Sleep. 2005;28:303-307.
2. Hirai K, Kita M, Ohta H, et al. J Biol Rhythms. 2005;20:27-37.
Orexin -2 reseptör antagonistleri
Histaminerjik etkili Orexin -1 reseptör antagonistleri
Dopaminerjik etkili
![Page 40: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/40.jpg)
Orexin Antagonistleri
1. Roth T, Stubbs C, Walsh JK. Sleep. 2005;28:303-307.
2. Hirai K, Kita M, Ohta H, et al. J Biol Rhythms. 2005;20:27-37.
Orexin-1 (OX1R) Orexin-2 (OX2R) Almorexant Dual orexin etkiliOX1 / 2 reseptör antagonisti
2006-2011 yılları arasında yapılan faz II -III çalışmalarda uykusuzlukta etkili.2011 de çalışmalar durduruldu
![Page 41: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/41.jpg)
Orexin Antagonistleri
1. Roth T, Stubbs C, Walsh JK. Sleep. 2005;28:303-307.
2. Hirai K, Kita M, Ohta H, et al. J Biol Rhythms. 2005;20:27-37.
Orexin -2 reseptör antagonistleri
Almorexant a göre
uykusuzlukta daha etkili
![Page 42: insomni tedavisi](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022052509/55af53301a28ab751c8b4749/html5/thumbnails/42.jpg)
Neurology, 2012 Dec 4;79(23):2265-74.Herring WJ et.all
Dual Orexin Antagonistleri“SUVOREXANT”
Doza bağlı artan etkiUyku latensi, Uyku etkinliği ve Gece içi uyanıklıklarda
Genellikle iyi tolere ediliyor.
Kasım 2012 FDA onay süreci başladı