GMINA DRELÓW

2007

Informator Gminy Drelówopracowany

przez Gminną Bibliotekę Publiczną w Delowie

Herb Gminy Drelów to szczegól-ny znak zawierający w swej symbo-lice jej historię i teraźniejszość. Już w 1995 roku Zarząd Gminy Drelów zlecił Centrum Heraldyki Polskiej w Warszawie opracowanie herbu.

27. 06. 1996 roku Rada Gminy za-twierdziła herb, który przedstawia wiatrak srebrny na wzgórzu zielonym, na czerwonym tle między trzema krzyżami: łacińskim, kawalerskim i unickim.

Herb Gminy Drelów

Herb odwołuje się do historii tych ziem oraz do tradycyjnych zajęć mieszkańców. Krzyż unicki przypomina o mieszkających tu ongiś Unitach i o ich martyrologii. Krzyż kawalerski symbolizuje związek Drelowa z Międzyzrzeczcyzną. Krzyż łaciński świadczy o tradycjach ka-tolickich gminy i zarazem o tolerancji religijnej wśród ludzi. Wiatrak (koźlak) symbolizuje tradycje rolnicze gminy oraz pracowitość i gospo-darność jej mieszkańców.

3

4

Pod koniec XV wieku, przy starym trakcie drogowym z Międzyrzeca do Łomaz, powstała osada leśnych smolarzy „Drzewlewo”, która następnie uległa rozbudowie w wieś Drelów (Drehlów). Etymologia nazwy wskazuje na jej sło-wiańskie pochodzenie, wywodzące się od słów drzewo, drzewny, drzewiany. Około roku 1500 „drzewo” na Litwie nazywano „derwa”, co oznaczało smo-łę. W przedziale lat 1514 – 1529 dawna osada leśna Drzewlewo została prze-kształcona na wieś pańszczyźnianą z folwarkiem, którą w połowie XVI wieku poczęto nazywać „Drzewlowem”, później zaś Drelowem. Mieszkańcy osady leśnej Drzewlewa, owi smolarze, byli Mazurami. Natomiast rozbudowa osady leśnej w wieś pańszczyźnianą z folwarkiem o nazwie „Drzewlewo” (Drelów), była związana z osadzeniem tu ruskich chłopów pańszczyźnianych, ściągnię-tych z litewskich dóbr marszałka Jana Janowicza Zabrzezińskiego.

Przemawia za tym analiza źródeł historycznych, uzupełniona dodatkowo materiałem językowo-onomastycznym.

„Drelów u zarania dziejów”- rysunek własnoręczny Władysława Hawryluka

- koniec XV w. powstanie osady leśnej - Drzewlewo- 1514-1529 wieś pańszczyźniana z folwarkiem,KALENDARIUM

- po 1569 r. granica między Koroną a Litwą przebiega na wschód od Drelowa, koniec XV w. dziedzic dóbr międzyrzeckich Lew Sapiecha buduje drogę Zahajki-Drelów-Kwasówka i Drelów-Łózki,- 1655 - 1660 pożar wsi Sidykora części Drelowa, powstaje karczma w Drelowie,-27.11.1653 r. Zofia z Tęczyńskich Daniłowiczowa eryguje unicki kościół parafialny,

- druga połowa XVII w. nowy układ wsi Drelów,- 1706 r. i 1708 r. grabieże Drelowa i okolic przez wojska szwedzkie,- 1781 r. książę A.K. Czartoryski w Horodku buduje kaplicę,- 1783 - 1784 pierwsza szkoła wiejska,- 1830 r. pożar kościoła w Drelowie,- 1835 r. budowa murowanego kościoła w Drelowie,- 1854r. 1855 r. 1873r. epidemie cholery,- 1861 r. Grzegorz Kowalski (powstaniec) dzierżawi karczmę,- 1864 r. car Aleksander II wydaje ukaz o uwłaszczeniu chłopów,- 1868 r. powstaje Augustówka (część Drelowa),- 17.01.1874 r. śmierć 13 unitów przy kościele w Drelowie,- 1917 r. powstaje komórka Polskiej Organizacji Wojskowej w Drelowie,(organizuje Marek Stańczuk)- 04.04.1919 r. erygowano parafię katolicką w Drelowie,- 16.01.1919 r. Józef Kowalczuk posłem na sejm ustawodawczy- 1919 - 1928 likwidacja serwitutów w Drelowie,- 13.02.1928 r. scalenie gruntów,- 1949 r. biblioteka w Drelowie,- 1960 r. zawiązanie Ochotniczej Straży Pożarnej,-01.09.1962 r. Spółdzielnia Zdrowia,- 1963 r. budowa szkoły „tysiąclatki”,- 01.01.1973 r. powstanie gminy Drelów,- 19.12.1988 r. powstaje Gminny Ośrodek Kultury,

DRELÓW

5

Drelów to miejscowość położona na starych terenach osadniczych. Podczas badań wykopaliskowych przeprowadzonych w 1990 roku w Że-rocinie odkryto ślady obozowiska mezolitycznego oraz osady wczesnośre-dniowieczne. Natomiast badania wykopaliskowe, które odbyły się w 1992 roku świadczą o osadnictwie starożytnym, wczesnośredniowiecznym na terenie gminy (dokumentują to znalezione fragmenty ceramiki oraz krze-mieni). Gmina Drelów to teren znacząco związany z dziejami Polski i Li-twy jak również z Lubelszczyzną, Ziemią Brzeską i dobrami międzyrzecki-mi, w których Jan Nassutowicz założył szereg wsi bojarskich.

Wieś Drelów została założona prawdopodobnie również przez Jana Nassutowicza – starostę brześciańskiego, lub przez jego następców.

Szacuje się, że Drelów powstał najpóźniej w 1525 roku. W dokumen-tach z 1602 roku nazywa się „Drzewlewo”, później natomiast „Drehlów”.

Z kart historii

Od chwili powstania Dre-lów administracyjnie należał do województwa brześciańskiego, po Sejmie Unijnym w 1569 roku wszedł w skład nowo utworzo-nego województwa podlaskiego jako część dóbr klucza Między-rzec.

Wieś Drelów została zwią-zana od połowy XIX wieku z nowo utworzonym starostwem radzyńskim. W 1858 roku gminy w powiecie radzyńskim zostały zreorganizowane przez władze rosyjskie. Powstała gmina Żerocin, a siedzibę gminy z Dre-lowa przeniesiono do Zahajek.

Lata 1874-1875 to początek martylorologii unitów. Rejon Drelowa zna-ny był z oporu przed narzuconymi siłą prawosławiem. Najtragiczniejszym dniem dla drelowskich unitów stał się 17 stycznia 1874 roku, kiedy to roty kozaków, odbierając miejscowej ludności świątynie, zamordowały trzynastu wiernych. W tym okresie również wielu drelowian zesłano w głąb Rosji.

11 listopada 1918 roku - w dniu radosnym dla wszystkich Polaków, radość w Drelowie trwała zbyt krótko; przegrani Niemcy urządzili barba-rzyńską rzeź ludności cywilnej i żołnierzy Polskiej Organizacji Wojskowej. 18 listopada tegoż roku Drelów ograbiono i spalono. Na pamiątkę tego wydarzenia we miejscowości Łózki przy szkole podstawowej wzniesiono pomnik w hołdzie poległym peowiakom.

Od 1919 do 1975 roku ziemie obecnej gminy należały do województwa lubelskiego, po reformie w 1975 roku weszły w skład województwa bial-skopodlaskiego. Gmina Drelów powstała 1 stycznia 1973 roku na bazie trzech gromad: Żerocina, Szóstki i Drelowa. Po reformie samorządowej przeprowadzonej w 1998 roku Gmina Drelów weszła w skład powiatu bialskiego (województwo lubelskie).

6

Położenie geograficzne i waloryprzyrodnicze

Drelów położony jest w roz-ległej nizinie (na zachodnich krańcach niżu wschodnio - bałtycko -białoruskiego), na północy obejmując do-rzecze Krzny w rejonie Do-łhy, na południu - dolinę Białki, na wschodzie - teren Rudki oraz na zachodzie do-rzecze Krzny Południowej. Przez teren Drelowa przebiega kanał Wieprz-Krzna oraz zlokalizowany jest zbiornik retencyjny „Żelizna” z otoczeniem chronionego krajobrazu. W Drelowie spotkać wiele gatunków roślin typowych dla mikrowydm piaszczystych. Walorem florystycznym są zwarte kompleksy leśne. Są tolasy sosnowe w różnym wieku, pokrywające rozległe piaszczyste gleby. Na glebach usytuowanych niżej i bardziej żyznych występują lasy mieszane dębowo-sosnowe, dębowo-grabowe lub glebowe. Są to między innymi Lasy Żerocińskie, Witorożskie i Pański Las. Większe kompleksy leśne to

7

przede wszystkim Lasy Sokulskie. Dużą atrakcją tych lasów w sezonie letnio- jesiennym jest obfitość różnych gatunkówgrzybów. Na terenie utworzono rezerwat leśny „Liski”. Ochroną objęto także uro-czysko „Dęboż” i „Zapowiednik Łózecki” oraz „Werszki Małe”. Ustanowiony Podla-ski Obszar Chronionego Krajobrazu nie stwarza istotnych przeszkód wykorzysta-nia terenów dla celów turystycznych i re-kreacyjnych występujące na całym terenie gminy a przede wszystkim w jej północ-nym rejonie. Ponadto zaprojektowano: 1) Bialskopodlaski Obszar Chronione-go Krajobrazu. Obejmuje fragmenty

6 gmin: Biała Podlaska, Drelów, Łomazy, Międzyrzec Podlaski, Komarówka Podlaska i Wohyń. Największą część znajduje się na terenie gminy Drelów – 19.850 ha tj. 87,00% swojego obszaru. 2) Rezerwat leśny „Klec” – w leśnic-twie Strzyżowka, gdzie zachowały się stare bory sosnowe w wieku 100

8

– 110 lat, występuje tutaj myszołów zwyczajny, muchołówka żałobna, strzyżyk, kilka gatunków sikor, kruki i czyże. 3) Rezerwat faunistyczno – ornitologiczny Zbiornik Retencyjny „Żelizna” – wykazujący bardzo wysokie walory torfowiskowe i 5 florystyczne, jego otoczenie stanowiąpodmokłe łąki wtórnie zabagnione oraz uroczyska leśne: Świdów, Wilcze i Urle. 4) Rezerwat leśny „Zapowiednik Łózecki” – położony w leśnictwie Drelów. W jego granicach występują: kontynentalny bór mieszany, grąd typowy, miodownikowy i czyśćcowy, fragment olsu.

W gminie Drelów zostały utworzone dotychczas dwa rezerwaty leśne: rezerwat Liski, położony w Leśnictwie Zahajki oraz Omelno, położony w Leśnictwie Turów.

Rezerwat LiskiRezerwat ten został utworzony Zarządzeniem Ministra Leśnictwa

i Przemysłu Drzewnego z dn. 2.12.1981 roku. Powierzchnia jego wynosi 129,03 ha. Pod względem administracyjnym wchodzi on w skład Nadle-śnictwa Międzyrzec i Leśnictwa Zahajki.

Obszary chronione

Na terenie rezerwatu występuje kilka typów zbiorowisk roślinnych, naturalnych i półnaturalnych z wielogatunkowymi drzewosta-nami oraz licznie występującymi gatunkami chronionymi i rzadki-mi. Największym powierzchniowo zespołem, bo aż zajmującym 80% powierzchni leśnej rezerwatu,

jest bór mieszany z dominacją sosny zwyczajnej i dębu szypułkowego. Nie-które dęby znajdujące się na terenie rezerwatu osiągają rozmiary drzew pomnikowych. W południowo-wschodniej części rezerwaty występuje grąd lipowo-grabowy w dwóch podzespołach: grąd typowy i niski.

Do gatunków chronionych należą: lilia złotogłów, podkolan biały, gnieź-nik leśny, wawrzynek wilczełyko, kopytnik pospolity, konwaliz majowa i inne. Rezerwat jest także bogaty w faunę. Z rzadkich gatunków ssaków występuje orzesznica a z częściej występujących jeż wschodni i wiewiór-ka. Na terenie rezerwatu znajduje się duża ilość mrowisk mrówki rudnicy, w środkowej części.

9

Rezerwat OmelnoPołożony on jest na terenie kompleksu le-

śnego o tej samej nazwie, uroczysko Omelno. Powierzchnia jego liczy 26,97 ha. Pod wzglę-dem administracyjnym rezerwat wchodzi w skład Nadleśnictwa Radzyń i Leśnictwa Turów. Został on utworzony na podstawie rozporządzenia nr 163 Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dn. 20.10.1965 rok. Zbiorowiskiem porastającym obszar rezer-watu jest grąd subkontynentalny, który dzieli się na trzy podzespoły: grąd typowy, czyść-cowy i kokoryczowy. Dzrzewostan, terenu rezerwatu często osiąga wiek ponad 120 lat. Tworzy go dąb szypułkowy z udziałem lipy drobnolistnej. W mniejszej ilości występuje jawor, a także spotyka się pojedyncze egzem-plarze klonu zwyczajnego. Do gatunków chronionych zalicza się: bluszcz pospolity, lilia złotogłów, łuskiewnik różowy i narecznica szerokolistna.

Ze względu na wysokie walory przyrodnicze przylegających do uroczy-ska Omelno oddziałów leśnych dalsza część oddziału 194 oraz oddziałów 190, 192, i 193 projektowane jest poszerzenie rezerwatu Omelno o w/w teren leśny. Powierzchnia projektowanego poszerzenia wynosi 53 ha. Na terenie projektowanego poszerzenia, stwierdzono występowanie następujących zbiorowisk roślinnych jak: grąd typowy

10

Tilio - Carpinetum typicum, grąd czyśćcowy Tilio - Carpinetum stchy-etosum, grąd kokoryczowy, Tilio – Carpinetum corydaletosum oraz bli-żej nie określony ols w części graniczącej z podmokłymi łąkami. Florę pro-jektowanego poszerzenia reprezentują między innymi następujące gatunki chronione: wawrzynek wilczełyko, kruszczyk szerokolistny, listera jajowata, kopytnik pospolity, porzeczka czarna, kalina koralowa i konwalia majowa. W grupie gatunków rzadkich znajdują się: zdrojówka rutewkowata, jaskier kaszubski, kokorycz pusta, kokorycz pełna, fiołek przedziwny, Parzydło leśne, łuskiewnik różowy, dzwonek pokrzywolistny i przymiotno białe.

W granicach wsi Aleksandrówka w uroczysku Omelno zatwierdzono jeden pomnik przyrody – grupa 7 dębów szypułkowych o obwodach na wysokości 1,3 m od 290 cm do 375 cm i wysokościach około 27 m, które rosną w pobliżu gajówki.

Orzeczenie nr 32 Wojewody Bialskopodlaskiego z dnia 2 listopada 1984 r. Nr rej.woj. 73.

W wyniku przeprowadzonego rozpoznania na terenie gminy Drelów, wyznaczone zostały na jej obszarze trzy tereny, które powinny być objęte ochroną rezerwatową. Projektowane rezerwaty to: Klec, Zbiornik Reten-cyjny Żelizna, Zapowiednik Łózecki.

Zbiornik Żelizna wybudowany w systemie Kanału Wieprz-Krzna jest zbiornikiem położony w po-łudniowo-wschodniej części gmi-ny Drelów. Jest jedynym z dużych zbiorników wodnych na terenie gminy Drelów. Jego powierzchnia wynosi 349 ha. Zbiornik jest po-dzielony groblą na dwa zbiorniki

11

Dołha- Kościół unicki erygowany w 1604 roku przez Ga-briela Tęczyńskiego dziedzica Międzyrzecczyzny. W 1675 roku wybudowano nowy pw. św. Barba-ry (murowany w stylu odrodzenia). W 1874 roku zamieniony na prawosławny. W 1919 roku utwo-rzono parafialny kościół katolicki. Po jego spale-niu przy olbrzymim zaangażowaniu ówczesnego proboszcza ks. Kazimierza Komara i miejscowych

Najciekawsze zabytki Drelowa i okolic

parafian, wybudowano nowy z cegły palo-nej. Kościół konsekrowano w 1992 roku.- Dzwonnica murowana, koniec XVIII wieku, odbudowana po spaleniu w 1951 roku.- Plebania murowana, koniec XIX wieku.

- Rządcówka murowana, I poł. XIX wieku. Obecnie ośrodek szkolenio-wo-terapeutyczny AA.- Pomnik poświęcony poległym lotni-kom w obronie ojczyzny we wrześniu 1939 roku.

Zbiorowa mogiła żołnierzy września

o powierzchni 181 i 168 ha. Zbiornik Żelizna jest zbiornikiem nizinnym o niewielkiej głębokości i znacznej powierzchni w stosunku do magazy-nowanej wody. Jest zbiornikiem typowo rolniczym magazynującym wodę w okresie jesienno-zimowym, która jest wykorzystywana w okresie wege-tacyjnym. Pojemność całego zbiornika wynosi 6900 tys. m³. Średnia jego głębokość wynosi 197cm. Długość wałów wokół zbiornika wynosi 7870m, natomiast wału działowego 1760m.

Na obszarze gminy Drelów, ze względu na brak dużych rzek , stwier-dzono tylko 13 gatunków ichtiofauny. W rzece Krzna niegdyś występowa-ło dużo gatunków ryb. Obecnie na skutek dużego zanieczyszczenia ilość ryb jest uboga. W ostatnich latach nastepuje powolna odbudowa życia biologicznego w Krznie. Bardzo duże znaczenie dla ryb tego terenu posia-da zbiornik retencyjny Żelizna.

12

1939 roku, w tym bohaterskich lotników poległych w obronie ojczyzny we wrześniu 1939 roku w pobliżu wsi, na cmentarzu parafialnym w Dołdze. Na mogile wykonany jest pomnik gra-nitowy – cokół o wysokości ok. 2 m na którym umieszczone są tablice pamiątkowe z napisami „BOHATERSKIM PILO-TOM POLEGŁYM W OBRONIE OJCZYZNY WE WRZE-

ŚNIU 1939 R. CZEŚĆ ICH PAMIĘCI” oraz tablice z nazwiskami pilotów, którzy zginęli w pobliżu stacji kolejowej Sokule zestrzeleni przez niemieckie zgrupowanie bombowo-myśliwskie.8 września 1939 roku zginęli:-porucznik obserwator Bronisław Wojciechowicz (urodzony 1910 r.)-sierżant pilot Wojciech Gintarowski (urodzony 1909 r.)-kapral strzelec pokładowy Andrzej Bylebył (urodzony 1915 r.)Cokół zwieńczony jest makietą samolotu „Karaś”, zestrzelonego na początku września w okolicach wsi Dołha.- Pomnik powstania styczniowego na placu przy kościele w Dołdze, poświęcony tym, którzy walczyli i zginęli w powstaniu styczniowym na terenie Mie-dzyrzecczyzny. Pomnik został odsłonięty 14 wrze-śnia 2003 roku.

W związku z okrągłą 140 rocznicą wybuchu po-wstania styczniowego zrodził się pomysł aby uczcić tych, którzy walczyli i zginęli w powstaniu na tere-nie Międzyrzecczyzny. Pomysł zyskał uznanie i po-parcie władz, jak i lokalnej społeczności. Zawiązał się Komitet budowy pomnika powstania stycznio-wego. Honorowy patronat nad przedsięwzięciem objeli: poseł na Sejm RP – Franciszek Jerzy Stefaniuk, Wójt Gminy Drelów – Piotr Kazimierski oraz Wójt Gminy Międzyrzec Podlaski Roman Michaluk. Miejscem lokalizacji pomnika jest plac przy kosciele w Dołdze. O wyborze tego miejsca zdecydowało jego położenie – praktycznie na granicy gmin Międzyrzec Podlaski i Drelów oraz historia samej miejscowości, w której miało miejsce wiele wydarzeń związa-nych z powstaniem – tu przebywali powstańcy i tutaj zostali pochowani po-legli pod Sycyną.

Pomnik to 4,5 m drewniany krzyż wznoszący się nad kopcem ułożonym z polnych kamieni, przy których umieszczona jest tablica pamiątkowa z napisem.

Drelów- Kościół unicki erygowany 27 listo-pada 1653 roku przez Zofię Daniłowi-czową. Obecny murowany pw. Niepo-kalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny zbudowany został w 1835 roku z funduszy Konstantego Czartory-skiego. Konsekrowany 25 maja 1841 roku. W 1874 roku zamieniony na cerkiew prawosławną. 17 stycznia 1874 roku na cmentarzu kościelnym carscy żołnierze zastrzelili 13 unitów. W 1915 roku Niemcy zamienili kościół na spichlerz, plebanię i inne budynki na urządzenia wojskowe. 5 kwietnia 1919 roku erygowano parafię katolicką.- Dzwonnica murowana z około 1835 roku.

- Kaplica św. Onufrego w lasku „Horodek”, zbudo-wana w 1760 roku przez Mikołaja Waszyńskiego, w 1781 roku odrestaurowana przez Adama Czarto-ryskiego. W 1892 roku przyłączona do cerkwi, odre-montowana spłoneła w 1907 roku od uderzenia pio-runa. W 1915 roku zbudowano murowaną, a w 1919 roku wyświęcono na kościół katolicki. 12 czerwca odbywają się tu słynne odpusty.

- Pomnik poświecony bojownikom o niepodległość Polski oraz pomor-dowanym w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych (1939--1944) na cmentarzu w Drelowie.

13

Na pomniku widnieje napis: „TU SPOCZYWA-JĄ PROCHY BOJOWNIKÓW O NIEPOD-LEGŁOŚĆ POLSKI, POMORDOWANYCH W NIEMIECKICH WIĘZIENIACH I OBO-ZACH KONCENTRACYJNYCH W LATACH 1939 1944 W DACHAU / KS. PROBOSZCZ/ KAROL WAJSZCZUK/ ŻYŁ LAT 54”

Na pomniku wyryto ponadto imiona i na-zwiska mieszkańców gminy Drelów - 57 osób – ofiar zbrodni hitlerowskiej.

- Mogiły funkcjonariuszy MO poległych w walce o utrwalenie władzy lu-dowej. 1. Olesiejuk Stanisław Funk. MO żył lat 30 poległ dn. 10.X.1945r.2. Tarasiuk Feliks Funk. MO żył lat 33 poległ dn. 20.IV.1945r. Cześć ich pamięci!

- Pomnik żołnierzy BCH, pomor-dowanych podczas II wojny świa-towej, zlokalizowany w Drelowie. Na pomniku widnieje napis:„W hołdzie żołnierzom i batalio-nom BCH im. Ziemi Podlaskiej oraz współtowarzyszom walk z okupantem w latach 1939-1945”

- Pomnik Żołnierzy – Górników w Drelowie„Represjonowanym Politycznie Żołnierzom – Górnikom, którzy przy-

musowo zostali skierowani do pracy w kopalniach węgla i rud uranu w latach 1949-1959. Na wieczną pamięć - Koledzy”. Tak brzmi napis na tablicy pomnika, który został odsłonięty 3 października 2004 roku. Uro-czystego odsłonięcia pomnika dokonali: poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk, wójt gminy Drelów Piotr Kazimierski oraz prezes Powiatowego Związku Żołnierzy-Górników Zbigniew Czerwonka. Ceremonii poświecenia do-konał ks. Proboszcz Roman Wiszniewski.

14

- Izba Pamięci Męczenników PodlaskichDnia 17 stycznia 1874 roku w Drelowie, parafii unickiej, wojsko rosyjskie

zatrzymało 13 unitów i ciężko raniło około 200 osób. Unici w Drelowie wytrwa-łe bronili własnej cerkwi i wiary nie chcąc oddać kluczy do świątyni, i przyjąć prawosławia. Drelów, był parafią unicką od 1661 roku, należał do ówczesnegopowiatu i dekanatu radzyńskiego. Proboszcz parafii ks. Jan Welinowicz zostałwywieziony do więzienia w Chełmie, gdyż nie chciał przejść na prawosławie. Nowemu księdzu prawosławnemu parafianie odebrali klucze do świątyni. Rano17 stycznia 1874 roku przybyło stu kozaków i trzy roty piechoty oraz naczelnik powiatu major Kotow, który zażądał wydania kluczy cerkiewnych.

W obronie wiary przed świątynią w Drelowie 13 unitów poniosło śmierć męczeńską:Symeon PawłukWincenty Bazyluk

Kwasówka- Kapliczka drewniana zbudowana z pocz. XX wieku. 26 sierpnia odbywają się tu coroczne odpusty Matki Boskiej Czę-stochowskiej.

Leszczanka- Leśna mogiła poległych żołnierzy AK z oddziału „Ze-nona”.

Teodor OłtuszykAndrzej CharytoniukTrochim CharytoniukJan KościuczykTeodor KościuczykPaweł KozakAndrzej KubikJan KubikJan ŁucikJan RomaniukOnufry Tomaszuk

Pamięć o męczeństwie unitów w Drelowie pozostała mimo likwidacji Kościoła unickiego i dalszego prześladowania unitów. Po uzyskaniu niepod-ległości zaczęto gromadzić świadectwa o męczeństwie unitów na Podlasiu, a łacińska diecezja podlaska rozpoczęła formalnie w 1939 roku proces infor-macyjny, jako przygotowanie do beatyfikacji Unitów Podlaskich, aby uwiel-bić Boga poprzez tych, którzy okazali heroizm swojej wiary i przyjęli śmierć męczeńską jako wyraz swojej jedności w wierze z papieżem.

Obecnie 17 stycznia to wielki i chwalebny dzień dla Drelowa. To również dzień patronalny Gimnazjum im. Unitów Drelowskich w Drelowie. Do trady-cji przeszły już spektakle teatralne wystawiane przez młodzież gimnazjalną w każdą kolejną rocznicę wydarzeń styczniowych. Poprzez niezwykły heroizm Unitów gimnazjaliści przekazują w sposób szczególnie ujmujący przesłanie mężnego wyznawania wiary.

15

Łózki- Pomnik POW-ków.

W latach międzywojennych mieszkańcy Łózek upamiętnili swoich bohaterskich żołnierzy Polskiej Organizacji Wojskowej budując pomnik. Na cokole pomnika widniał napis „ŚP POLEGŁYM PEOWIA-KOM WACŁAWOWI WAWDYSZOWI MARKOWI STAŃCZUKOWI JÓZEFOWI ZAHAJKIEWICZO-WI 1918-1936”. Pomnik zniszczono w czasie II woj-

ny światowej. W 1996 roku z inicjatywy Zarządu Gminy i Koła Gminnego Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Poli-tycznych w Drelowie Rada Gminy w Drelowie podjęła uchwałę w sprawie wzniesienia pomnika POW w Łózkach. Pomnik odbudowano w roku 1999 przy Szkole Podstawowej w Łózkach, gdzie obecnie co roku odbywają się uroczystości z okazji odzyskania Niepodległości.

Na pomniku znajdują się trzy tablice. Pierwsza poświęcona osobom poległym w niemieckich więzieniach i obozach w latach 1940-1942 z orga-nizacji „Nasze Orły”. Druga tablica zawiera nazwiska osób internowanych w 1944 i zmarłych z wycieńczenia w łagrach sowieckich Borowicze w 1945 roku. Na tablicy trzeciej znajdują się nazwiska pomordowanych kapłanów Karola Waszczuka i Leona Gliszczyńskiego – proboszczów parafii Drelówzasłużonych w walce z okupantem.

Pierwotny pomnik pomordowanych peowiaków został wybudowany w 1936 roku. Zburzono go w 1940 i na nowo od-budowano w roku 1999 przy Szkole Pod-stawowej w Łózkach, gdzie obecnie co roku odbywają się uroczystości z okazji odzyskania Niepodległości

16

- Grota ufundowana przez Jana Hałajko. Kapliczka jubileuszowa, uroczyście poświę-cona przez ks. Romana Wiszniewskiego, probiszcza parafii w maju 2000 roku.- Kapliczka wiejska wybudowana w 1933 roku. Poświecona przez ks. Karola Wajszczuka.

Pereszczówka- Kaplica drewniana z 1859 roku. Ufundowana przez Pawła i Anastazję Olesiejuków, jako dziek-czynienie za relikwie św. Wiktora przywiezione do kościoła św. Mikołaja w Międzyrzecu Podlaskim.

17

Przechodzisko- Kaplica drewniana z 1939 roku. Wzniesiona przez mieszkańców Przechodziska z inicjatywy Jana Kołkowicza. Szczególnie interesujacym ele-mentem wnetrza kapliczki jest drewniana figuraśw. Jana, rzeźba nieznanego artysty z XIX wieku. 24 czerwca odbywają się tu odpusty na św. Jana.

Szóstka- Kościół pw. Najświętszej Marii Panny erygowany 10 września 1551 roku przez Stefana Zbarazkiego. W 1758 roku pobudowano nowy, drewniany, pokry-ty dachem z kopułą, w 1875 roku zamieniony na pra-wosławny, w 1890 roku przeniesiono go na cmentarz grzebalny i wybudowano nową cerkiew murowaną. W 1919 roku erygowano parafię katolicką pw. Naro-dzenia Najświętszej Marii Panny.- Plebania drewniana z końca XIX wieku.

Witoroż- Kościół drewniany (zabytek klasy 0) obrządku wschodniego pw. św. Michała wzniesiony 11 maja 1605 roku przez księcia Leona Sapiehę. W 1739 roku pobudowano nowy kościół drewniany. Do 1874 roku był w rękach unitów, potem zamieniono go na cerkiew prawosławną. W 1919 roku zamieniony na parafię katolicką pw. św. Michała Anioła.- Zagroda wiejska, dom drewniany kryty strzechą z początku XX wieku.

18

Wólka Łózecka- Kaplica drewniana z 1905 roku, obecnie murowana, z cegły palonej. 24 czerwca odbywają się tu coroczne od-pusty.

Zahajki - Kaplica pw. Serca Pana Jezusa, z cegły palonej, wybu-dowana została w latach 1957-1958 przez mieszkańców wsi Zahajki. Aktu poświecenia w 1961 roku dokonał ks. kanonik Stanisław Nowek.

- Kamienna Grota. W roku jubileuszowym 2000 została wybudowana kamienna grota, w której ustawiono figurę N.M.P Niepokalanego Serca,jaku wotum wdzięczności Panu Bogu za otrzy-mane łaski.Żerocin- Kaplica drewniana z końca XIX wieku. Nowa

wybudowana z cegły palonej przy ogrom-nym zaangażowaniu ówczesnego probosz-cza Parafii Drelów ks. Bronisława Charytonai miejscowych parafian z Parafii pw. MatkiBoskiej Szkaplerznej.- Kopiec Piłsudskiego w Żerocinie

15 sierpnia 1915 roku w Żerocinie stacjono-wała I Brygada Legionów Józefa Piłsudskiego. W 1936 roku, po śmierci Marszałka Józefa Pił-sudskiego, z inicjatywy: Józefa Szweda – kierownika miejscowej szkoły podsta-wowej, Józefa Kortoniuka (Bass) – legionisty I brygady, ks. Karola Wajszczuka – proboszcza parafii drelowskiej, Ludwika Wysockiego – sekretarza gminy Że-rocin, Józefa Sidorczuka – wójta gminy Żerocin oraz Stanisława Nowakow-skiego – leśniczego Leśnictwa Żerocin w dniu 12 maja 1936 roku złożono akt erekcyjny oraz rozpoczęto budowę kopca upamiętniającego pobyt I Brygady Józefa Piłsudskiego w Żerocinie. Po usypaniu kopca zasiano na nim trawę, wokół umocniono kamieniem, na górę prowadziły schodki do pamiątkowe-go kamienia z napisem „Pierwszemu Marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskie-mu Dla upamiętnienia pobytu I Brygady w Żerocinie w dniach 15 i 16. VIII.

1915 r. Ludność gminy Żerocin”. Kopiec do-okoła ogrodzono w każdym rogu zasadzo-no świerki przy pamiątkowym kamieniu zrobiono dwie rabaty kwiatowe. Odsłonię-cia pomnika dokonano w dniu 15 sierpnia 1936 r.

Kopiec w latach pięćdziesiątych zniszczono, ziemię rozwieziono na drogi, pamiątkowy kamień ocalał przed zniszczeniem i w 1988 roku wmurowano go przy nowo wybudowanej kaplicy w Żerocinie. Mieszkańcy Żerocina podjęli zaś inicjatywę odbudowy kopca. Replikę kopca sprzed wojny zlokalizowano w centrum wsi. 15 sierpnia 2000 roku odsłonięto odbudowany kopiec upamięt-niający pobyt w Żerocinie w 1915 roku Pierwszej Brygady Marszałka Piłsud-skiego z tablicą z granitu z zamontowanym na niej krzyżem Virtuti Militari z mosiądzu przyciemnianego i napisem:

„Pierwszemu Marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskiemu Dla upamięt-nienia pobytu I Brygady w Żerocinie W dniach 15 i 16.VIII.1915 r. Ludność gminy Żerocin Odbudowano w 85- rocznicę: Zarząd Gminy Drelów i Społe-czeństwo wsi Żerocin 15 sierpnia 2000 r.”- „Dęby Eichlerów” - pamiątkowe dęby w Żerocinie.

19

AUGUSTÓWKA, część wsi Drelów odległa 4 km na pd.-zach. od części głównej osady. Jako awuls, czyli folwark oderwany od gruntów większej posiadłości, pozostający bez chłopów pańszczyźnianych, powstał po roku 1850. Gospodarka Augustówki opierała się nie na wy korzystaniu siły pańszczyźnianej, lecz służby folwarcznej (najemnej), rekruto-wanej z robotników i komorników. Dawniej wieś - obecnie ulica. BAGNO, las chłopski należący do Zahajek; wycięty w 1930 r. Obecnie jest tutaj pastwi-sko, porośnięte częściowo liściastymi drzewami, głów nie brzozą (nie przedstawia więk-szej wartości).BAGONIEC, olszyna na pniach w pn. części wsi Drelów. Dawniej miejsce bagniste - stąd nazwa. BŁOTO, droga lokalna, nieutwardzona, przebiegająca przez tereny łąkowe i poła, daw-niej prawdopodobnie podmokłe. Obecnie ulica św. Onufrego.CHMIELNIK, zielnie w środkowej części Drelowa. Dawniej były to poletka dworskie.CYGAN, wyschnięte jezioro; „pól wiorsty” przed — Łysą Górą.CZERTEZY, łąka w pn.-wsch. części wsi Drelów, położona pod Pereszczówką.DĄBROWA, las we wsch. części wsi Drelów, położony w sąsiedztwie wsi Kwasówka;

Słownik obiektów fizjograficznych Drelowa

20

drzewostan w dobrym stanie, mocno zdewastowany przez Niemców; las mieszany; w drzewostanie dominuje sosna, dąb, grab, wzdłuż gościńca modrzewie.DWORSZCZYZNA, tereny położone w bezpośrednim sąsiedztwie dawnego dwom; po-letka powstałe wskutek wypalania lasów, prawdo- podobnie na początku XVII wieku.FLAKOWO, wyschnięte jeziorko w pn. części Drelowa.GĘSIA, droga lokalna. Obecnie ulica Kasztanowa.GRAŃSKIE, tereny na wsch. od centrum Wsi Drelów - obecnie ulica. HORODEK, miejsce kultu świętego Onufrego → Horodek Las.HORODEK LAS, las chłopski (od 1928 r.), położony w pn.-wsch. części wsi Drelów; w większości liściasto-iglasty, zalesiony po zrębie, w dzikiej gospodarce, sosna w wie-ku lat 40, dąb i grabina z dzikiego rozsiewu (w młodym wieku). Stary las przedstawiał przed zrębem wysoką wartość, szczególnie dębina. Istnieje pewna sprzeczność co do po-chodzenia nazwy „Horodek”. Nazwa ta odnosi się również do kaplicy stojącej w lesie, w miejscu objawienia św. Onufrego, oddalonej 3 km od wioski. W nazwie tej występuje określenie „horod”, co w języku starosłowiańskim oznacza „gród”, czyli warowne miejsce (o znaczeniu wojskowym).HORODKOWA (HORODICZNA), łąka w pn. -wsch. części wsi Drelów.KACZANKI, lasek, położony na zach. od centrum Drelowa, należący do prywatnego właściciela. KARŁOWSKIE, ziemie w środkowej części Wsi Drelów. Dawniej należały one do chło-pów; nowe, wydarte z nieużytków: niewielkie, karłowate - stąd nazwa.KLIN, lasek w pd. części wsi Drelów. Nazwa prawdopodobnie od kształtu klina, w jaki wcięte zostały otaczające go pola. KRZYŻOWKI, skrzyżowanie dróg w centrum wsi Drelów. KOLONIA, teren położony we wsch. części wsi Drelów, przy drodze do Parczewa.KOŹLIK, rozległe pastwiska i łąki w pd.-zach. części wsi Drelów.ŁAWECKIE, kompleks łąk, gdzie wpada do Dziegciarki woda z południowo-zach. tere-nów Drelowa.ŁYSA GÓRA, teren we wsch. części wsi Drelów. Jest to najwyższy punkt topograficz-ny w rejonie Drelowa (wysokość 151,3 m), a pod Dąbrową przy połach „obnowy” 152,4 - obecnie ulica. MOCZUŁO, przy dawnej drodze z Drelowa do Augustówki i Szóstki, w odległości nie-całej „wiorsty” od grobli przy →Poharze, po zach.-pn. stronie tej drogi, znajdowało się obejmujące kilka morgów „.Jezioro Moczuło”. Na obrzeżach tego jeziora gospodynie mo-czyły len.OPAŁKOWE KĄTY, pole w pn. - wsch. części wsi Drelów; to kąt powstały w wyniku opalania; opałką zaś nazywano człowieka zajmujące go się wypalaniem terenu, fachowca w swoim zawodzie - stąd nazwa. Nazwisko Opalko występuje we wsi do dnia dzisiejsze-go.PAŃSKI LAS, las położony około półtora kilometra na północ od Drelowa; stary las o dobrym drzewostanie, z przewagą drzew iglastych (świerki); podczas wojny został mocno zdewastowany.PODOCHOŻE, olszyna na północ od centrum Drelowa. Dawniej miejsce podmokłe i zabagnione. „Ochoża” - miejsce trudno dostępne.

21

POHAR, przed komasacją było to gromadzkie pastwisko Drelowa, usytuowane w pd. części wsi. Nazwa pochodzi od lasu zwanego „Gajem Puharem”, który został wycięty i zamieniony na gromadzkie pastwisko wsi Drelów, zwane „Poharem”.PORĘB (PRORĘB), łąka drelowska, w pn.-zach. części wsi.PUSTKA ŁÓZECKA, nieużytki położone na pd od wsi Drelów, w kierunku na wieś Łózki.ROKITNO, pola i zarośla położone na północ od → Werszek.RZEPIŃSKA, obrzeża Starego Drelowa, na polach między Dziegciarką a asfaltową drogą do → Kolonii; obecnie znajduje się tu osiedle domków jednorodzinnych. Dawniej ziemie te zasadzano rzepą, która była podstawową potrawą w tamtych czasach, zastępującą dzi-siejsze ziemniaki - stąd nazwa.SIEDZIACZE, teren na pd. od centrum wsi Drelów; pierwsze wykarczowane ziemie, które należały do dworu, ciągnące się aż do dzisiejszych → Werszek i → Augustówki.SIEDYKRY, pola położone w pn. - wsch. części wsi Drelów, po obu stronach gra-nicy między Drelowem i Pereszczówką; powstały po zlikwidowaniu wsi Sidykory, która w poł. XVI w. obejmowała pola i łąki położone między Drelowem, Pereszczówką i lasem → „Dąbrową”. Obecnie pograniczne łany pól nazywają się: „Sidykorą”, „Sidokrą” lub „Sidokrami”.SKAŁASZOWE, łąki po obu stronach polnej drogi łączącej Drelów z Żerocinem.SZKURLATY, pola na południowych obrzeżach → Werszek (od strony Wólki Łózec-kiej).SZOŁTANIOWE, pole w pn. części wsi Drelów, w kierunku wsi Pereszczówka.ŚLICZNE GRĄDY, łąki w pn. części wsi Drelów.TOPIŁO, wyschnięte jeziorko, które niegdyś znajdowało się w lesie → Dąbrowa (kilku hektarów).TORKOWNIA, wyschnięte jezioro na pd.-zach. od centrum wsi Drelów,TROŚCIANKI, las państwowy w okolicach Drelowa, przy granicy ze wsią Żerocin.TRYBY, las państwowy w pobliżu Drelowa, położony w pobliżu wsi Żerocin.ULAŃSKIE, grunty położone na północ od Drelowa. Jedne z pierwszych gruntów, jakie wydarte zostały puszczy. Dawniej była to szeroka polana, tworząca jedną wielką „ulicę”, na której pierwsi osadnicy siali zboże.UŚNIEŹE, poła i łąki położone na południe od Dąbrowy, między Kwasówką i Łózkami.UŻYK, sadzawka w pn. części Wsi Drelów, leżąca na prywatnej posiadłości.WACIOWA, łąka w pn.-wsch. części wsi Drelów, położona pod Pereszczówką.WERSZKJ, las chłopski w pd-zach. części wsi; przewaga drzew liściastych, min. dębu, wiązu i grabiny; drzewostan liczy ok. stu lat. Podszycie lasu bogate w roślinność charak-terystyczną dla gleb podmokłych. Występuje tutaj pokrzywa, malina, jeżyna, jarzębina, kruszyna i in.WOŁCZYKOWO, uroczysko położone na gruntach Żerocina. Obecnie nie jest już la-sem, a raczej kępą zarośli, otoczoną ze wszystkich stron bagnami. Jest to miejsce bardzo ciekawe; posiada glebę z domieszką marglu i wapna oraz roślinność nie występującą w na tych terenach, m. in. obuwik pospolity.WYHARY, łąka i pole w pn.-wsch. części wsi Drelów; powstałe wskutek wypalania lasów. W nazwie „Wyhary” słyszymy starosłowiańskie słowo „har”, co oznacza pożar.

ZACHACIE, ziemie w pn. części wsi, leżące przy → Pańskim Lesie. Jedne z pierwszych ziem wydartych puszczy należały „do chaty”, zaś położone za nimi nazywano „zachacieZAGUMIENIE, droga lokalna, nieutwardzona, łącząca ul. Szkolną z ul. Męczenników Podlaskich - obecnie ulica Ogrodowa.ZALIS, dworski las, który ciągnął się wąskim pasem po wschodniej stronie Dziegciarki (XVII w.).ZAWERCH, ziemie w środkowej części wsi Drelów. Jest to najwcześniej wydarta puszczy część Drelowa. To zielnie położone za „wierchern”, czyli najwyższym punktem, w którym stały rzędem po obu stronach ulicy zabudowania gospodarskie - stąd nazwa.ZAWERSZENE, patrz Zawerch.ŻAROWA, wyschnięte jeziorko w pn.-wsch. części wsi Drelów; stanowi ślad dawnych połączeń wodnych (obecnie zatartych).

22

23

AgroturystykaGmina Drelów leży 12 km na południe od

Międzyrzeca Podlaskiego w regionie o wspa-niałych, nie w pełni jeszcze wykorzystanych walorach przyrodniczych i krajoznawczych, w pobliżu „raju” dla wędkarzy – zbiornika wodnego Żelizna.

Trasy wzdłuż kanału Wieprz-Krzna, jak również wielkie kompleksy leśne zachęcają do licznych spacerów oraz wycieczek rowe-rowych z całą rodziną.

Specyficzne możliwości w gminie posiadamyśłiwstwo. Olbrzymie powierzchnie lasów, zbiorniki wody to siedlisko zwierzyny i ptac-twa. Teren gminy podzielony jest na obwo-dy łowieckie, które dzierżawią koła: Słonka, Hubertus, Diana, Knieja, Jeleń.

Trasa Nr 1Drelów – Żelizna – Kolembrody – Kozły – Korczówka – Wólka Korczowska – Witoroż – Danówka – Żerocin – Zahajki - Drelów

Trasa Nr 2Drelów – Kwasówka – Żelizna – Przegaliny – Ossowa – Ostrówki – Aleksan-drówka – Worsy - Szóstka - Drelów

Trasa Nr 3Drelów – Zahajki – „Liski” – Utrówka – Sitno – Rudniki - Wysokie – Międzyrzec Podlaski

Trasa Nr 4Drelów – Zahajki – „Liski” – Żerocin – Szachy – Dołha – Sokule – Danówka – Witoroż – Klasówka – Zbiornik „Żelizna” – Łózki – Drelów

Trasa Nr 5Drelów – Zahajki – Bereza – Szóstka – Worsy – Aleksandrówka – Omylno – Ostrówki – Wólka Łózecka – Łózki - Drelów

Trasa Nr 6Drelów – Horodek – Pereszczówka – Żerocin – Szachy – Utrówka – Sitno – Pu-chacze – Dołha – Danówka – Witoroż – Klasówka – Łózki – Zbiornik „Żelizna” – Drelów

TRASY TURYSTYCZNE

24

Gospodarstwo agroturystyczne „Ostoja”Demczuk Witold, Danówka 6, tel. 508334118 (5 pokoi)

Gospodarstwo agroturystyczne „Krystian”Błażejewska Alicja, Sokule 40,tel 083 3555343, (4-5 pokoi)

Gospodarstwo agroturystyczne „Staś”Sawczuk Stanisław, Łózki 104, tel. 083 372022110 miejsc noclegowych, usługi sezonowe kwiecień-wrzesień, oferta specjalna- przejażdżki bryczką, staw rybny, ognisko

Gospodarstwo agroturystyczneMaksymiuk Janina, Łózki 106,tel. 083 37202235 miejsc noclegowych,usługi sezonowe kwiecień-wrzesień.

Gospodarstwa agroturystyczne

25

KULTURAGminne Centrum Kultury

w Drelowie jest gminną jednostką organizacyjną, którą powołała Rada Gminy w Drelowie w 1999 roku. Sie-dzibą GCK jest Dom Kultury w Dre-lowie oddany do użytku 5 maja 1991 roku. Celem statutowym instytucji jest pozyskiwanie i przygotowanie społeczeństwa do aktywnego uczestnictwa w kulturze i współtworzenie jej wartości oraz upowszechnianie i promo-cja kultury lokalnej w kraju i za granicą. Zadania te realizuje poprzez: - Formy stałe - zespoły artystyczne,- Animacje kulturalne jakimi są konkursy, przeglądy,- Organizowanie cyklicznych i okolicznościowych przedsięwzięć arty-stycznych.

Gminne Centrum Kultury czynnie uczestniczymy w wydawaniu Kwar-talnika Drelowskiego- pisma samorządowego, którego wydawcą jest Urząd Gminy w Drelowie (szczegóły na www.drelow.pl - Kwartalnik Drelowski), w którym stara się przybliżać ważne wydarzenia w naszej gminie, sylwetki ciekawych ludzi oraz historię i tradycję naszej Małej Ojczyzny.

Raz w roku, wspólnie z Radą Gminy Drelów, Towarzystwem Przyjaciół Zie-mi Drelowskiej oraz Parafią Drelów,organizuje Dni Drelowa - dwudnio-wą imprezę, odbywającą się zawsze w pierwszą sobotę i niedzielę lipca. Jest ona prawdziwą „ucztą dla duszy i cia-ła”, szczególnie w pierwszym dniu, gdy podczas sesji naukowej Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Drelowskiej w sali wi-

dowiskowej GCK, przedstawiane są ciekawe postacie, które wpisały się w historię Ziem Drelowskich. W Horodku miejscu szczegól-nym w Drelowie, będącym przede wszystkim miejscem kultu św. Onufrego (www.drelow.siedlce.opoka.org.pl - Horodek), w sobot-

26

nie popołudnia mają miejsce spotkania ze znanymi ludźmi, przeglądy zespołów ludowych, prezentacje tradycyjnych potraw regionalnych i podsumowania konkursów.

Rokrocznie GCK organizu-je również Dożynki Gminne

w różnych miejscowościach naszej gminy oraz uważa się za inicjatora wy-platania tradycyjnych wieńców dożynkowych naszego regionu. – są one najpiękniejsze w powiecie, województwie a w 2004 roku wieniec uwity przez mieszkańców naszej gminy okazał się najpiękniejszy w Polsce na Dożynkach Prezydenckich w Spale. Ze szczególną pieczołowitością pro-muje nasze zespoły ludowe. Od 1999 roku GCK organizuje Powiatowy Przegląd Teatrów Obrzędowych przy ścisłej współpracy z Wojewódzkim Ośrodkiem Kultury w Lublinie oraz ze Starostwem Powiatowym w Białej Podlaskiej i dzięki czemu nasze zespoły obrzędowe mają okazję uczestni-czyć w Międzywojewódzkim Sejmiku Zespołów Teatralnych w Stoczku Łukowskim, a widzowie przypomnieć sobie zapomniane dzisiaj obrzędy.

GCK w Drelowie stara się również promować śpiewacze zespoły ludo-we, których na terenie naszej gminy działa 6, jedna kapela ludowa oraz jeden Dziecięcy Zespół Śpiewaczy.

Dla młodzieży proponuje się konkursy recytatorskie, przeglądy pio-senki anglojęzycznej, cykliczne konkursy plastyczne: bożonarodzeniowe TRADYCJA I WSPÓŁCZESNOŚĆ, palm i pisanek wielkanocnych oraz wystawy młodych talentów np. W PLASTELINOWYM ŚWIECIE NOR-BERTA DYBULA.

Przy GCK funkcjonuje m.in. pracownia plastyczna, czytelnia interne-towa „Ikonk@” oraz sala bilardowa.

27

Filia Gminnego Centrum Kultury w Aleksandrówce.

13 października 2007 roku odby-ło się uroczyste otwarcie filii GCK w Aleksandrówce. W ramach projektu współfinansowanego ze środków UniiEuropejskiej – Sektorowy Program

Operacyjny „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006” piękny XIX-wieczny dwór w Aleksandrówce odremontowano i przystosowano na pracownię obrób-ki lnu. Pod hasłem „Od ziarenka do obrusu, przez tradycję do współcze-sności”, będzie tu można śledzić cały proces z tym związany.

Gminna Biblioteka Publiczna w DrelowieGminna Biblioteka Publiczna w Drelowie od początku swojego ist-

nienia jest ważnym ośrodkiem kulturalnym i oświatowym. Prowadzi ona szeroką działalność informacyjną z wielu dziedzin życia ludzkiego – od gazetek informacyjnych i okolicznościowych po wystawy prezentacyjne książek czy prac dzieci i dorosłych.

Biblioteka inicjuje szeroko zakro-jone działania promocji czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży, poprzez udział w akcjach ogólnopolskich oraz lokalnych. W zakresie tych działań ściśle współpracujemy ze szkołą pod-stawową i gimnazjum, Przedszkolem

Samorządowym, Towarzystwem Przyjaciół Ziemi Drelowskiej oraz Gminnym Centrum Kultury.

Do tradycji placówki weszły różne formy pracy z czytelnikiem, konkursy, organizowanie spotkań literackich, wakacyjne rajdy rowe-rowe, ogniska czytelnicze, zajęcia świetlicowe z dziećmi i inne im-

28

prezy czytelnicze. Biblioteka kontynuuje cotygodniowe głośne czytania w Przedszkolu, jak również aktywnie uczestniczy w akcji „Cała Polska Czyta Dzieciom”. Przy bibliotekach istnieje także ”Klub Kubusia Puchat-ka” oraz „Klub Miłośników Biblioteki i Książki”, który skupia osoby lubią-ce sięgać po dobre książki.

Pracownicy biblioteki wy-szukują i gromadzą ciekawe materiały o własnej miejsco-wości i okolicy – wzbogacając tym samym dział regionalny biblioteki. Ponadto placówka bierze czynny udział w kon-kursach organizowanych przez Miejską Bibliotekę Publiczną w Białej Podlaskiej w ramach

cyklu „Ocalić od zapomnienia”.Na bieżąco kontynuowane są również prace nad prowadzeniem kroni-

ki biblioteki i kroniki Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Drelowskiej.Placówka promuje swoje działania oraz informuje o swojej ofercie

w „Kwartalniku Drelowskim” oraz poprzez Internet – obecnie trwają pra-ce nad stroną internetową biblioteki.

Obok działalności kulturalnej biblioteka zaspokaja gusta i potrze-by czytelnicze różnych grup użytkowników. Udostępnia także literaturę z księgozbioru podręcznego i działu regionalnego. Biblioteka nawiązuje również kontakty z osobami niepełnosprawnymi w zakresie ich potrzeb czytelniczych. Popularyzacji czytelnictwa pomaga również akcja „Książka bliżej czytel-nika”, dzięki której książki są dostarczane czytelnikom oso-biście.

29

„Kultura żyje w nas”Zespół Śpiewaczy z DrelowaPrawdziwym rarytasem kultury drelowskiej jest zespół śpiewaczy

utworzony przez: Stanisławę Hawryluk (ur. 1910 r., zm.1988 r.), Rozalię Daniluk (ur. 1926 r., zm. 1993 r.), Zofię Olesiejuk (ur. 1923 r.) i ElżbietęOpalko (ur. 1926 r.). Do stałego składu zespołu ostatnio często dołącza Zofia Daniluk (córka Rozalii).

Zespół ten prezentuje bardzo specyficzny, charakterystyczny dla Podla-sia repertuar, którego wykonanie znajduje uznanie u publiczności i przy-sparza nagród na różnego rodzaju prezentacjach. Najważniejsze z nich to:- I nagroda w kategorii zespołów śpiewaczych i „Złota Baszta” na Festiwa-lu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu – 1977 r.,- I nagroda na tymże festiwalu w 1978 roku w kategorii ballad ludowych,- I nagroda w kategorii zespołów śpiewaczych na Festiwalu Kapel i Śpie-waków Ludowych w Kazimierzu – 1980 r.,- II nagroda na tymże festiwalu w 1984 roku w tej samej kategorii.

Najczęściej i najchętniej zespół wykonuje doroczne pieśni obrzędowe, a wśród nich niektóre formy kolęd, ludowych pieśni wiosennych, ale przede wszystkim pieśni żniwne i dożynkowe, pieśni weselne, w tym zarówno ściśle obrzędowe, jak i tzw. przyśpiewki. Wyróżniającą się gru-pę utworów w repertuarze zespołu stanowią legendy ludowe, czyli pieśni o świętych – św. Magdalenie, św. Barbarze, św. Izydorze.

Drelowski zespół posiada w repertuarze całą gamę pieśni patriotyczno-historycznych. Są wśród nich pieśni o wodzach: T. Kościuszko czy J. Poniatowskim, a także o czasie zaborów i zsyłek na Sybir.

Zespół Śpiewaczy „BAGNOSZKI” z DrelowaZespół powstał w 1985 roku z inicjatywy członkiń Koła Gospodyń

Wiejskich w Drelowie. Repertuar zespołu stanowią autentyczne pieśni z okolic Drelowa, zbierane przez same członkinie i przekazywane ustnie

z pokolenia na pokolenie. W 2000 roku Zespół przyjął nazwę

„Bagnoszki”, od powstałej w połowie XVI w. nazwy grupy etnicznej, zamiesz-kującej region zwany „BAGNOSZE”, obejmujący 18 wsi, obecnie znajdujących się w większości w gminie Drelów.

Atutem tego zespołu jest również (poza oryginalnym repertuarem i wysokim kunsztem artystycznym) strój wyróżniający go spośród innych grup podlaskich. W swoim repertuarze zespół posiada ok. 60 autentycz-nych pieśni, zaczerpniętych z folkloru ziemi Południowego Podlasia. Ze-spół tworzy obecnie pięć pań z Drelowa. Kierownikiem zespołu jest Hali-na Zieniuk.

Oprócz licznych występów na imprezach gminnych, powiatowych i wojewódzkich, Panie trzykrotnie brały udział w Ogólnopolskim Prze-glądzie Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą, zdobywa-jąc II i III miejsca. W 2007 r. Zespół zdobył wyróżnienie na eliminacjach powiatowych Przeglądu Kapel i Śpiewaków Ludowych.

„Harmonijkowe Echo” z Drelowa

Kapela Harmonijkowe Echo ist-nieje od 2003 roku przy Gminnym Centrum Kultury w Drelowie. Kie-rownikiem muzycznym i menedże-rem jest Tadeusz Sójka, długoletni nauczyciel klasy akordeonu w Szkole Muzycznej w Międzyrzecu Podla-skim.

Członkowie zespołu to: Mirosław Sierocki, który gra na bębenku, har-

monijce ustnej a także śpiewa, Władysław Nazaruk gra na harmonijce ustnej i śpie-wa, Piotr Struczyk gra na listku, skrzypcach, mandolinie i śpiewa oraz syn pana Sójki – Maciej absolwent Akademii Muzycznej w Warszawie, który gra na klarnecie.

W repertuarze kapeli znajdują się popularne pieśni ludowe, biesiadne, przeboje sprzed lat, pieśni patriotyczne i religijne, kolędy i pastorałki, które to najczęściej prezen-tuje w województwie lubelskim i mazowieckim. Kapela koncertowała również za gra-nicą: na Ukrainie, Białorusi, w Wielkiej Brytanii i Belgii. Otrzymała wiele wyróżnień, dyplomów i podziękowań: między innymi

I miejsce (Złoty Mikrofon) na Impresjach Muzycznych w Janowie Podlaskim, “Wawrzyn Podlasia 2006” w kategorii Nagroda Specjalna.

Członkowie kapeli są pasjonatami i zapalonymi miłośnikami folkloru. Ich wy-stępy są niepowtarzalne, otwierają serca słuchaczy podczas wykonywania dawnych, często zapomnianych utworów ludowych.

30

Zespół Śpiewaczy „Kalina” z LeszczankiRok założenia 2005

Zespół powstał z inicjatywy miesz-kanek Leszczanki i sołtys wsi pani Ire-ny Uss, która jest też jego członkinią i jednocześnie kierownikiem zespołu. Zespół działa pod patronatem GCK w Drelowie. W skład zespołu wchodzą:1. Borowik Grażyna,2. Borowik Kazimiera,3. Kulik Helena,4. Grzeszyk Zofia,5. Michalczuk Anna,6. Weremczuk Halina,7. Wenio Zenon.

Zespół debiutował na Powiatowym Przeglądzie Teatrów Obrzędowych w Drelowie w 2005 roku. W swoim repertuarze posiada pieśni biesiad-ne, religijne i własne teksty do muzyki już znanej. Prezentował je na uro-czystościach gminnych, powiatowych i wojewódzkich. Pnie brały udział w 2007 r.w KONKURSIE WYROBÓW RZEMIEŚLNICZYCH w katego-rii produkt regionalny (PRZEKĄSKA DRWALA) i zajęły II miejsce. Na Powiatowym Przeglądzie Teatrów Obrzędowych zespół wystąpił z kabare-tem. Zespół posiada stylizowane stroje.Zespół Śpiewaczy “Czerwone Korale” z Zahajek

31

Zespół powstał w 2003 roku z inicjatywy członkiń Koła Gospo-dyń Wiejskich w Zahajkach. Kierow-nikiem zespołu jest pani Anna Wró-bel. Zespół działa pod patronatem Gminnego Centrum Kultury w Dre-lowie. W skład zespołu wchodzą:1. Anna Wróbel2. Zofia Nazaruk3. Bożena Popijantus4. Danuta Sierocka5. Grażyna Maksymiuk

32

6. Marian Maksymiuk7. Marian Wolski

W swoim repertuarze posiadają piosenki ludowe, biesiadne, religijne. Zespół występował na uroczystościach gminnych, powiatowych, woje-wódzkich i ogólnopolskich. Wyróżnia je stylizowany na tradycyjny strój ludowy. Członkowie Zespołu zasłynęli w całej Polsce jako twórcy trady-cyjnych wieńców dożynkowych. W 2004 r. wieniec dożynkowy z Zahajek zajął I miejsce na Ogólnopolskich Dożynkach w Spale i od tego roku jest rok członkinie wyplatają najładniejsze wieńce w województwie.

Zespół Śpiewaczy Worsianki z Wors Rok założenia – 1986 roku.

Zespół powstał z inicjatywy Kazimiery Krukowskiej z Żerocina.

Działał prężnie w latach 80-tych wy-stępując na uroczystościach gminnych i wojewódzkich prezentując pieśni bie-siadne i utwory ludowe. W latach 90-tych działalność swoja ograniczył ze względu na brak koordynatora swoich działań. Obecnie z inicjatywy członkiń odnawia swoja dzia-łalność pod patronatem GCK w Drelowie.W skład zespołu wchodzą:1. Gmurkowska Irena – kierownik zespołu2. Kozaczuk Irena,3. Waszczuk Helena,4. Ołtuszyk Ewa,5. Zalewska Zuzanna,6. Kaparuk Halina,7. Matejek Wanda,8. Sposób Wanda,9. Waszczuk Hanna.

W swoim repertuarze panie mają piosenki biesiadne, religijne, ludowe prze-kazywane z pokolenia na pokolenie oraz układane przez Panią Irenę Gmur-kowską i panią Wandę Matejek. Zespół występuje na dożynkach gminnych wykonując przyśpiewki dożynkowe. Członkinie wyplatają wieńce dożynkowe. Często towarzyszy im pan Jerzy Sposób grając na syntezatorze.

33

Zespół „Jarzębina”z AleksandrówkiZespół powstał w latach osiemdzie-

siątych, występując sporadycznie na imprezach gminnych. Od 2004 roku rozpoczęły się regularne próby zespo-łu. W skład Zespołu wchodzą:1. Wdowiak Grażyna2. Prokopiuk Jadwiga3. Grzeszuk Krystyna4. Zgrajek Renata5. Szczepaniuk Jadwiga6. Maksymiuk Kazimiera7. Bobrek Anna8. Szczęśniak Ewa

Opracownie muzyczne Stanisław Okoński. W swoim repertuarze ze-spół posiada piosenki biesiadne, religijne, patriotyczne. Panie występują w strojach charakterystycznych dla zespołu.

Zespół „ Roszada” z SzachZespół istnieje 11 lat. Początkowo

istniał jasko chór przykościelny w Ko-ściele Parafialnym w Dołdze. W swoimbogatym repertuarze posiada pieśni re-ligijne, biesiadne, ludowe. W repertu-arze są także teksty własne. Zespół dzia-ła pod patronem Gminnego Centrum Kultury w Drelowie. Przepiękne stroje

w których występują uczestnicy są ich własnoręcznym wykonaniem. Zespół rok rocznie bierze udział w przeglądach gminnych oraz reprezentował swoje umiejętności na.: Przegląd Pieśni Maryjnej – Leśna Podlaska gdzie w 2004 roku zdobył I miejsce, natomiast w 2005r III miejsce w kategorii Zespołów Ludowych. Zespół także wystąpił na Powiatowych Dożynkach w Drelowie.

Skład zespołu:Teresa Baczkura, Krzysztof Tomczuk, Teresa płotnicka, Józef Saczuk, Teresa Węgrzyniak, Mieczysław Pogonowski, Zofia Paczuska, ZbigniewGrądkowski, Łucja Russek, Stanisław Hać, Halina Oksiejuk, Andrzej Mikołajczuk.

TWÓRCZOŚĆ LUDOWATwórcy ludowi Gminy Drelów:Maria Kozłowiec z Szóstki – hafciarstwoHalina Filipiuk z Zahajek – hafciarstwoBolesław Olesiejuk z Witoroża – plecionkarstwo z trawTeresa Karczmarczyk z Dołhy – wikliniarstwoPaweł Kościaniuk z Witoroża – plecionkarstwoWioletta Łajtar z Łózek – haft krzyżykowyBronisław Majczyna z Łózek – malarstwo Marian Hawryluk z Zahajek – wyroby z drewna Henryka Chodźko z Drelowa – pisanki Dorota Wieliczko z Drelowa – pisanki,palmy wielkanocneJózef Matejuk z Przechodziska – plecionki ze słomy Janina Stefaniuk z Wólki Łózeckiej- serwetki Sylwia Pilarska z Kwasówki – wierszeBogusław Lewczuk z Szach 14 - rzeźba, płaskorzeźbaAnna Wróbel z Zahajek – pisankiSalwina Panasiuk z Drelowa – haft krzyżykowy

34

35

SŁOWO PISANEO tym, jak ważne jest odkrywanie historii oraz bieżące dokumento-

wanie faktów nie trzeba nikogo przekonywać. Pokłońmy się więc tym, którzy obserwują życie utrwalając jego poszczególne wydarzenia oraz tym, którzy podążają śladami drelowskiej historii i tradycji przybliżając dawne wydarzenia, opowieści, podania, pieśni czy legendy. W tym miejscu wspo-minamy tych piszących i dokumentujących fragmenty naszej rzeczywisto-ści, których publikacje bądź podania są ogólnie dostępne i znane, wierząc, że jest wśród nas wielu „badaczy” naszej małej Ojczyzny.

Znane wśród mieszkańców Drelowa są podania i tajemne opowie-ści dotyczące historii kultu świętego Onufrego w uroczysku Horodek. W książce Ewy Strok, Alicji Samulak i Ks. Romana Wiszniewskiego „Świe-ty Onufry w tajemnicy Horodka” zgromadzone zostały fakty i legendy o świętym Onufrym i Horodku – miejscu Jego kultu.

Poemat „Unitów Drelowskich Droga Krzyżowa” Franciszka Jerzego Stefaniuka opisuje wydarzenia doty-czące męczeńskiej śmierci trzynastu unitów zastrzelo-nych przed świątynią w Drelowie 17 stycznia 1874 roku, którzy przypieczętowali swoje oddanie „za wiarę, Ojczy-znę, polskie pacierze”.

Feliks Olesiejuk„Zwyczaje i obrzędy ludu międzyrzecczyzny”Niniejsza publikacja to zbiór ośmiu artykułów autora, opublikowanych w latach 1971-1992 w różnych to-mach „Rocznika Miedzyrzeckiego”, stanowiących cen-ny dokument etnograficzny dla wielu badaczy kulturyludowej, jak również swoista monografia zwyczajów i obrzedów dorocznych i rodzinnych „Monografia wsi Drelów”To swoista synteza dziejów Drelowa na tle przeszłości Międzyrzecczyzny. Pozycja oświetlająca w układzie chronologicznym dzieje tejże wsi.

36

Piotr Semeniuk„Zarys historii parafii pw. Św. Barbary w Dołdze”

Książka przynosi pierwsze, całościowe i gruntow-ne opracowanie dziejów parafii Dołha na PodlasiuPołudniowym. Stanowi ona cenny przyczynek do hi-storii Kościoła katolickiego w Polsce ze względu na to, iż są w niej przedstawione koleje losu wspólnoty kościelnej powstałej w 1604 roku jako parafia unickado erygowanej w 1919 roku z woli mieszkańców pa-rafii rzymskokatolickiej, istniejącej do dziś.

Książka jest bogata w interesujące historyczne szczegóły, lecz nade wszystko jest dokładnym wiarygodnym wykładem dotychczas mało znanej historii czterowiekowej parafii podlaskiej w naszejGminie.

Magdalena Semeniuk, Piotr Semeniuk„400 lat parafii Witoroż”

Monografia ukazująca dzieje parafii pod wezwaniem św. Michała Archa-nioła i wsi Witoroż, od momentu powstania cerkwi obrządku greckokatolic-kiego (unickiego) w Witorożu, ufundowanej 11 maja 1605 roku przez Kanc-lerza Wielkiego Księstwa Litewskiego Lwa Sapiehę, do dnia dzisiejszego.

„Krzyż Światowych Dni Młodzieży i obraz Matki Bożej Ocalenia w Drelowie: 23-24 czerwca 2003 r.”

Opracowana przez Henrykę Szmulik pozycja książkowa stanowiaca wspomnienia z przygotowań i relacje z odwiedzin Krzyża Światowych Dni Młodzieży oraz obrazu Matki Bożej Ocalenia w parafii Drelów. Ksiązka zawiera bogaty zbiór fo-tografii wykonanych przez Pawła Stefaniuka.

PoeciFranciszek Jerzy StefaniukRobert MatejukSylwia Pilarska

„Kwartalnik Drelowski” Pismo SamorządowePierwszy numer ukazał się w grudniu 1998 roku

37

TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ ZIEMI DRELOWSKIEJW dniu 26 kwietnia 2002 roku Sąd Re-

jonowy w Lublinie wydał postanowienie o wpisaniu do Krajowego Rejestru Sądo-wego Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Dre-lowskiej. Jednakże sam pomysł zebrania ludzi rozkochanych w tej okolicy narodził się w 1997 roku z inicjatywy ówczesnego wójta gminy Drelów Adama Szulika.

Punktem przełomowym dla realiza-cji pomysłu utrwalenia i rozwoju kultury regionalnej poprzez powołanie drelowskiego towarzystwa stało się spotkanie w ramach IV Dni Drelowa. Właśnie wtedy 51 osób wpisanych na listę założycieli powołało do życia Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Drelowskiej.

Celem towarzystwa jest organizowanie, integrowanie i urzeczywistnianie społecznej inicjatywy na rzecz wszechstronnego pomnażania dorobku kultural-no-historycznego gminy Drelów, a w szczególności:- krzewienie przywiązania do Ziemi Drelowskiej i troski o kultywowanie jej spu-ścizny historycznej;- pobudzanie i rozwijanie aktywności społecznej i inicjatyw kulturalnych człon-ków zbiorowych, pokrewnych organizacji i stowarzyszeń społecznych;- krzewienie i upowszechnianie wiedzy historycznej o gminie Drelów, a w szcze-gólności o jej randze politycznej, kulturalnej i gospodarczej;-współdziałanie z organami władzy i administracji państwowej i samorządowej w działaniach zmierzających do pielęgnowania i rozszerzania wiedzy o historii gminy Drelów;- współdziałanie i wymiana doświadczeń z towarzystwami regionalnymi w całej Polsce oraz innych krajach.

Obecnie w skład Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Drelowskiej wcho-dzą następujące osoby:1. Prezes – Franciszek Jerzy Stefaniuk2. Wiceprezes – Piotr Kazimierski3. Sekretarz – Alicja Samulak4. Skarbnik – Janusz Jaroszewski5. Członek – Mariusz Filipiuk6. Członek – Magdalena Pepa7. Członek – Piotr Semeniuk8. Członek – Ewa Strok9. Członek – Adam Szulik

38

Firmy i instytucjeUrząd Gminy Drelów

21-570 Drelów, ul. Szkolna 12http: www.drelow.pl,

e-mail: drelow@drelow.pltel. (083) 372 00 02,

tel. /fax (083) 372 00 37

Gminna Biblioteka Publiczna w Drelowie ul. Ogrodowa 2, 21-570 Drelów

tel (083) 372 00 38e-mail: bibliotekadrelow@poczta.onet.pl

Filia w Szóstce, tel. (083) 3721154Filia w Żerocinie, tel. (083) 3721311

Gminne Centrum Kulturye-mail: gck.drelow@poczta.onet.pl

ul. Ogrodowa 2, 21-570 Drelówtel. (083) 372 01 54

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznejul. Szkolna 11, 21-570 Drelów

e-mail: drelow@ops.pltel. 083 372 05 83, tel./fax. 083 372 00 18

Gminny Zespół Usług Wodociągowych i Gospodarki Komunalnej

ul. Dworska 4, 21-570 Drelówtel. (083) 372 00 31

Publiczne Gimnazjum nr 1 im. Unitów Drelowskich w Drelowie

ul. Szkolna 11, 21-570 Drelówe-mail: drelow_gimn_1@edu.apple.pl

tel. (083) 3720562

Publiczne Gimnazjum nr 2 w DołdzeDołha 1, 21-570 Drelów

www: http://strony.wp.pl/dolha/e-mail: dolha@wp.pl

tel. (083) 3711758

Samorządowe Przedszkole w Drelowieul. Bankowa 17, 21-570 Drelów

tel. 083 372 01 60

Szkoła Podstawowa im. M. Konopnickiej w Drelowie

ul. Szkolna 11, 21-570 Drelówwww: www.spdrelow.prv.pl

e-mail: spdrelow@poczta.onet.pltel. (083) 372 00 12

39

Szkoła Podstawowa im. Legionów Polskich w Żerocinie

Żerocin 23, 21-570 Drelówwww: www.zerocin.republika.ple-mail: zerocin@poczta.onet.pl

tel./fax (083) 372 13 12

Szkoła Podstawowa w ŁózkachŁózki 23, 21-570 Drelówe-mail: sp_lozki@wp.pl

tel (083) 372 02 51

Szkoła Podstawowa w SzóstceSzóstka 23, 21-570 Drelów

tel. (083) 372 11 64

Szkoła Podstawowa w WitorożuWitoroż 2, 21-570 Drelów

tel. 083 372 90 37

AptekaPrywatna apteka w Drelowie

Moskal Ewaul. Szkolna, 21-570 Drelów

tel. (083) 372 00 16Specjalizacja: gotowe leki, zioła,

parafarmaceutyki, szczepionki, surowice, artykuły sanitarne

Bank Spółdzielczy w Międzyrzecu Podlaskim

Oddział w DrelowiePlac Bankowy 2, 21-570 Drelów

tel. (083) 372 00 04

Oddział w DrelowiePunkt kasowy w Szóstce

21-570 Drelówtel. (083) 372 11 55

Oddział w DrelowiePunkt kasowy w Żerocinie

Żerocin 38a, 21-570 Drelówtel. (083) 372 00 96

Urząd Pocztowyul. Ogrodowa 2, 21-570 Drelów

tel. (083) 372 00 96Filia w Szóstce

Filia w Żerocinie

Służba ZdrowiaGOZ w Drelowie

ul. Szkolna, 21-570 Drelówtel. (083) 372 00 14

Ochotnicza Straż Pożarna w DrelowieNa terenie gminy działa 11 jednostek:1 jednostka typu „S-2”, wyposażona w

2 samochody pożarowe i 2 motopompy (Drelów),

5 jednostek typu „S-1” wyposażone w 1 sa-mochód pożarowy i 2 motopompy (Łózki,

Szóstka, Szachy, Żerocin, Worsy),3 jednostki typu „M-2” wyposażone w 2

motopompy (Witoroż, Dołha, Kwasówka)2 jednostki typu „M-1” wyposażone

w 1 motopompę (Przechodzisko, Zahajki)

40

Zakłady blacharskieBlacharstwo i Lakiernictwo Samochodowe

ul. Szkolna, 21-570 DrelówMatejuk Eugeniusz

Blacharstwo i Lakiernictwo Samochodoweul. Augustówka, 21-570 Drelów

Patejuk Zenon

Blacharstwo i Lakiernictwo Samochodoweul. Ogrodowa, 21-570 Drelów

Gawłowski Sławomir

Blacharstwo i Lakiernictwo SamochodowePrzechodzisko 40, 21-570 Drelów

Makaruk Zbigniew

Zakład betoniarskiChwedaczuk Krzysztof

ul. Grańska, 21-570 Drelówtel. (083) 372 02 71

Drelowskie spółdzielnieSpółdzielnia Kółek Rolniczych

ul. Bankowa 23, 21-570 Drelówtel. (083) 372 00 15, (083) 372 00 19.

Spółdzielnia oferuje: Sprzedaż paliw, nawo-zów, materiałów budowlanych,

usługi rolnicze,legalizacja i konserwacja zbiorników

Tartaki - usługi stolarskieCzarnecki Jan

Witoroż, 21-570 Drelówtel. (083) 372 90 39

Drukarnia „Poligraf ”Goś Andrzej

ul. Męczenników Podlaskich, 21-570 Drelów

tel. (083) 372 03 23

Przychodnia dla zwierzątPawełczak Grzegorz

ul. Bankowa, 21-570 Drelówtel.(083) 372 00 06

Zakład Handlu (083) 372 00 27

TransportMiędzynarodowy Transport Drogowy

„Zryw”Hać Henryk

ul. Nowa 52, 21-570 Drelówtel. (083) 372 04 65

Sklepy spożywczo-przemysłowePawilon Handlowy-Drelów,

Męczenników Podl.„Rama” Trochimiuk Danuta,

Męczenników Podl.Siudaj Zdzisław, Męczenników Podl.

„S&S” Stańczuk Katarzyna Męczenników Podl.

Budownictwo„Hawryluk” Budownictwo i posadzki

przemysłoweul. Męczenników Podl., 21-570 Drelów

tel. (083) 372 02 00

Zakład handlu „Handpol”Wynajem Sali weselnej i okolicznościowej

Bogucka Teresaul. Męczenników Podlaskich,

21-570 Drelówtel. (083) 372 00 27

41

Władze Gminy Drelów

Wójt Gminy DrelówPiotr Kazimierski

Marian Andrzej Bahonko - przewodniczącyDariusz Stanisław Struczyk - wiceprzewodniczącyCezary Tomasz Terpiłowski - wiceprzewodniczącyAnna CiesielskaAnna CieślikowskaWaldemar Andrzej JóźwikKorzysztof Bogdan ZbańskiJoanna TarasiukAnna WróbelCzesław ByczykTomasz Bieniek

RADA GMINY (wybory 2006 rok)

Wiesław KozaczukZenon Jan KornilukStanisław Bogusław KubikMarek Krzysztof Panasiuk

42

1. Zdzisław Andrzejuk2. Tomasz Bieniek3. Jan Bojko4. Ryszard Bunia5. Józef Byczyk6. Ks. Bronisław Charyton7. Zbigniew Chaciński8. Andrzej i Joanna Chodźko9. Chór „Wiarus”10. Zbigniew Ciesielski11. Stanisław Czeczug12. Zofia Daniluk13. Stanisław i Jadwiga Garbacik14. Irena Gmurkowska15. Stanisław Grochowski16. Teresa Grodecka17. Jan Grontkowski18. Józef Iwanejko19. Zbigniew Jaworski20. Jerzy Kizeweter21. Stanisław Klepacki22. Mirosław Kocko23. Janina Kołkowicz24. Ks. Kazimierz Komar25. Krystyna Kopron26. Zenon Korniluk27. Tadeusz Korszeń28. Włodzimierz Kościuczyk29. Jan Władysław Kortoniuk30. Wiesław Kozaczuk31. Tadeusz Krawczak32. Andrzej Kulikowski33. Roman Leszczuk34. Leszek Leśniczuk

35. Elżbieta Lichograj36. Edward Lipiński37. Zbigniew Łaziuk38. Tadeusz Łazowski39. Mieczysław Maciejczyk40. Czesław Małoszuk41. Joanna Marchel42. Robert Wincenty Matejuk43. Eugeniusz Miazga44. Barbara Michalczuk45. Jan Michalczuk46. Jerzy Michalczuk47. Międzyrzeckie Stowarzyszenie Rozwoju Przeds.48. Tadeusz Mikinnik49. Feliks Olesiejuk50. Marian Olesiejuk51. Zofia Olesiejuk52. Zdzisław i Wiesława Ołtuszyk53. Elżbieta Opalko54. Orkiestra Dęta OSP Śródmieście

ODZNACZENI MEDALEM„ZASŁUŻONY DLA GMINY DRELÓW”

43

55. Janusz Paderewski56. Roman Pękała57. Stanisław i Henryka Pieluszek58. Wiesław Romaniuk59. Stanisław Rosa60. Alicja Samulak61. Józef Semeniuk62. Tadeusz Siejka63. Szczepan Skomra64. Sławomir Skrodzki65. Tadeusz Sławecki66. Janina i Zbigniew Smoter67. Jan Stańczuk68. Danuta Stefaniuk69. Franciszek Jerzy Stefaniuk70. Ks. Mieczysław Ludwik Stefaniuk71. Zygmunt Ignacy Szabaciuk72. Ks. Józef Szajda73. Adam Krzysztof Szulik74. dr. Kiejstut Szymański75. Towarzystwo Przyjaciół Nauk76. Ks. Roman Wiszniewski77. Antoni Witkowicz78. Marian Wolski

79. Adam Wysocki80. Tadeusz Wysokiński81. zespół Śpiewaczek Ludowych82. Stanisław Żmija83. Koło Gospodyń Wiejskich - Drelów84. Ochotnicza Straż Pożarna – Kwasówka85. Zespół Śpiewaczy „Roszada” z Szach86. Marianna Olesiejuk87. Józef Geresz88. Bolesław Olesiejuk89. Lucjan Michalczuk90. Stanisław Stańczuk91. Józef Korniluk

VRC PROMOTION