INDEKS 404632 TYLKO Pnącza 399 - tesm.pl · moja druga pasja choĆ natŁok pracy i obowiĄzkÓw...

SIERPIEŃ 2015

GA

RD

EN &

TRENDS 399

zł(w tym 8% VAT)

TYLKO

VADEMECUM JESIENNEGO NAWOŻENIA

INDEKS 404632ISSN 2300-0104

Zaplanuj teraz, ciesz się wiosną

Utopiona w kompocie

Pnącza na stresPnącza na stres

Utopiona w kompocie



WARZYWA Z NASION VILMORIN NA TWOIM TALERZU

20150809_reklama_vilmorin_A4_1.1.indd 1 2015-08-10 14:31:00

SIERPIEŃ 2015

GA

RD

EN &

TRENDS 399

zł(w tym 8% VAT)

TYLKO


INDEKS 404632ISSN 2300-0104


Utopiona w kompocie


Utopiona w kompocie



Drodzy Czytelnicy! Leniwy, wakacyjny czas to najlepszy moment, żeby

nacieszyć się pracą wykonaną wiosną. Jak w każdym

numerze polecamy więc rośliny, które właśnie teraz

wyglądają najpiękniej. Udowadniamy, że krwawniki

– które często można spotkać w formie dzikiej,

rosnące przy drogach – to wcale nie chwasty. Ich

uprawa i pielęgnacja jest niezwykle łatwa, a dzięki

wielu odmianom możemy w ogrodzie zapewnić sobie

prawdziwą feerię barw. Od lipca do połowy września

można też podziwiać piękne, roztrzepane kwiatostany

pysznogłówki – znanej i lubianej byliny goszczącej w wielu polskich ogrodach. Podpowiadamy, jakie odmiany najlepiej

wybrać.

Nadchodząca nieubłaganie jesień to jednak nie koniec sezonu, także dla początkujących ogrodników. Wrzesień

to doskonały czas na założenie trawnika – zarówno temperatura powietrza, jak i gleby sprzyja kiełkowaniu nasion

i wzrostowi młodej trawy. W tym numerze znajdziecie także elementarz jesiennych nasadzeń. Kilka prostych błędów

popełnionych w czasie tej z pozoru błahej czynności może w znaczący sposób wpłynąć na przyjęcie się i dalszy wzrost

posadzonych roślin. Jak ich uniknąć podpowiada prawdziwy fachowiec – Wiesław Szydło ze Szkółki Niewierz.

W sierpniowym wydaniu Garden & Trends znajdziecie także coś dla zdrowia. Z materiału o walorach jarzębiny dowiecie

się m.in., że jej owoce zawartością witaminy C nie ustępują cytrusom. Poznacie także zalety dzwonkowca kosmatego,

który może być doskonałą receptą na stres.

W rubryce „Ogród osobistości” przedstawiamy natomiast ogrodnicze pasje Magdy Gessler. Araukaria, wiciokrzew,

glicynia – poznajcie ulubione rośliny znanej restauratorki.

Zapraszam do lektury!

Michał Gradowski,

redaktor naczelny magazynu Garden & Trends

WYDAWCA: Media Experts Sp. z o.o.ADRES REDAKCJI: 60-784 Poznań, ul. Grunwaldzka 43/1, tel. 61 820 41 75, faks: 61 828 76 02WICEPREZES ZARZĄDU:Jarosław Olewicz,[email protected] NACZELNY:Michał Gradowski,[email protected] DS. STRATEGII I ROZWOJU:Karolina Kałdońska,[email protected]

DYREKTOR DZIAŁU SPRZEDAŻY REKLAM:Renata Aleksandrzak,[email protected] PROWADZĄCY:Katarzyna Nowacka,[email protected]: Agnieszka Idziak, [email protected],Jolanta Kusiak, [email protected],

Szymon Skalski, [email protected]

SEKRETARZ REDAKCJI:Daria Idziak,[email protected]

STUDIO GRAFICZNE: MNS Design

DRUK: Zakład Poligraficzny Techgraf

PROJEKT OKŁADKI: Design Studio Jacek Łuczak

Nakład: 50000 egzemplarzy

SIERPIEŃ 2015

GA

RD

EN &

TRENDS 399

zł(w tym 8% VAT)

TYLKO


INDEKS 404632ISSN 2300-0104


Utopiona w kompocie


Utopiona w kompocie



OGRÓD OSOBISTOŚCI6 Moja druga pasja

NAGRODY GARDEN&TRENDS8 KREATORY

GardenTrendów

10 KALENDARIUM

POLECAMY ROŚLINY

12 Nie takie złe, jak je malują

18 Hibiskus bagienny – król późnego lata

20 Rozwichrzona głowa

OGRODNICZY PORADNIK24 Vademecum

jesiennego nawożenia

INSPIRACJE

28 Wrzuć kamień do swojego ogródka

30 Kompozyt dobry na (prawie) wszystko

OGRODNICZY PORADNIK

32 Jesienny trawnik

POLECAMY ROŚLINY

34 Niebanalne trawy

36 Hipnotyzujące róże

KOMPOZYCJE W DONICACH

40 Pomysły na jesień

4 Spis treści

s. 90

s. 18

s. 56

POLECAMY ROŚLINY

46 Piękna Annabelle

INSPIRACJE

48 Poletka z pięknem

OWOCE OGRODU

52 Polna jarzębina

ROŚLINY W DOMU

56 Kaktusowy raj

OGRODNICZY PORADNIK

60 Zaplanuj teraz, ciesz się wiosną

64 Sadzimy cebulowe w donicach

POLECAMY ROŚLINY

68 Lilia złotogłów

ZIOŁOLECZNICTWO

72 Pnącza na stres

INSPIRACJE

74 Mały ogród w wielkim stylu

OGRODNICZY PORADNIK

78 Gruntowny sprawdzian

82 Ogród nie ma urlopu

OWOCE OGRODU

84 Utopiona w kompocie

88 ZIELONY BUTIK

POMYSŁ NA TARAS

90 Na ciepłe, jesienne dni

EKOOGRÓD

92 Kompost – „złoto” ogrodników

OGRÓDEK WARZYWNY

96 Mniejsza kuzynka dyni

55Spis treści

s. 12

6 Ogród osobistościZ

dję

cie

z k

siąż

ki „

Smac

zna

Pols

ka”

Mag

dy

Ges

sler

Moja druga pasjaCHOĆ NATŁOK PRACY I OBOWIĄZKÓW NIE POZWALA MAGDZIE GESSLER NA SAMODZIELNĄ PIELĘGNACJĘ JEJ OGROMNEGO OGRODU, NIE MARNUJE ŻADNEJ OKAZJI, ABY SPĘDZAĆ W NIM CZAS. – OGRÓD, ZARAZ PO GOTOWANIU, TO MOJA DRUGA PASJA – MÓWI ZNANA RESTAURATORKA, PROWADZĄCA PROGRAM „KU-CHENNE REWOLUCJE”, JURORKA POLSKIEJ EDYCJI „MASTER CHEF”

Rozmawia: Katarzyna Nowacka

7Ogród osobistości

Mój w y marzony ogród zaprojektowałam i stworzyłam od podstaw ponad 20 lat temu. Inspiracją były dla mnie ogrody angiel-skie. Samodzielnie sadziłam niemal każdą roślinę. Do dziś wykorzystuję wiedzę i do-

świadczenie jakie zdobyłam wtedy, podczas zakładania pierwszego ogrodu – mówi Magda Gessler. Zarówno dom, jak i ogród powstały w miejscu, w którym kiedyś znajdował się wiśniowy sad. Dziś zostało po nim tylko jedno dorodne i obficie owocujące drzewo, nie jedyne w kolekcji Magdy Gessler, która je uwielbia.

ZIELONA OAZA SPOKOJU– Kocham wszystkie rośliny, jednak najbardziej upodo-bałam sobie araukarię, która rośnie w tak szybkim tem-pie, że niedługo zasłoni cały dom – śmieje się Magda Gessler. – Zachwycające jest piękno platana oraz wią-zów, które okalają ogród i dają poczucie prywatności. Mój ogród nie jest na pokaz, jest przede wszystkim dla mnie, chcę czuć się w nim komfortowo – dodaje. Drzewa to nie jedyny element dekoracyjny w ogrodzie Magdy Gessler. Prowadząca „Kuchenne rewolucje” stawia głównie na byliny i pnącza. – W moim ogrodzie zazwyczaj nie ma roślin jednorocznych, kocham by-liny, a szczególnie pachnące fiołki i hiacynty. Równie cudowne są pnącza, takie jak kiwi czy wiciokrzewy, ale najpiękniej kwitnie moja ulubiona glicynia – mówi.

Z OGRODU NA TALERZW ogrodzie Magdy Gessler nie zabrakło miejsca na niewielki zbiornik wodny oraz kącik leśny. Staw pięknie komponuje się z wierzbami, o typowym, płaczącym po-

kroju, a na jego powierzchni pływają bajkowe nenufary. W leśnym zaciszu porośniętym bujnym mchem jurorka „Master Chef” zbiera obfite plony grzybów, które potem wykorzystuje w kuchni. To jednak nie jedyne dary natury, które prosto z ogrodu trafiają na talerz. – Mój ogród jest zbyt blisko dużego miasta, aby uprawiać w nim zdrowe warzywa, dlatego postawiłam na podstawowe gatunki ziół. Ogromną radość sprawia mi też to, że stojąc na balkonie mogę zrywać morele prosto z drzewa – zdradza restauratorka. n

W leśnym zaciszu porośniętym bujnym

mchem jurorka „Master Chef” zbiera obfite plony

grzybów, które potemwykorzystuje w kuchni.

To jednak nie jedyne dary natury, które

prosto z ogrodu trafiają na talerz

8 Nagrody Garden & Trends

KREATORY GardenTrendów przyznaneRedakcja magazynu „Garden & Trends” już po raz piąty przyznała KREATORY GardenTrendów. Tym wyróżnieniem nagradzamy produkty, które kształtują ogrodnicze trendy, są gwarancją najwyższej jakości i oryginalnego designu. Poznajcie laureatów!

OBORNIK GRANULOWANYNaturalny nawóz organiczny, który zwiększa zawartość próchnicy w glebie, polepsza jej strukturę, żyzność oraz zdolność do zatrzymywania wody. Dzięki profesjonalnym procesom fermentacji, suszenia oraz działania wysokiej temperatury jest wolny od nasion chwastów oraz patogenów. Uniwersalne zastosowanie, wydłużony okres działania – to produkt, który idealnie odpowiada na potrzeby konsumentów. www.nawozyogrodnicze.pl

SERIA NASION BIOFirma Vilmorin Garden, jako propagator zdrowego stylu życia w zgodzie z naturą, od wielu lat promuje ekologiczne produkty. Nasiona gamy BIO to 24 odmiany różnych warzyw i ziół, które spełniają europejskie wymogi stawiane produktom ekologicznym. Idealne rozwiązanie dla zwolenników zdrowego trybu życia, którzy w swoim ogrodzie chcą uprawiać zdrowe i smaczne rośliny bez stosowania zbędnych środków chemicznych. www.vilmorin-garden.pl

BROS SPRAY NA OWADY TARAS I OGRÓD

Nowoczesny preparat przeznaczony do zwalczania owadów latających i biegających – much, os,

mrówek i pająków. To pierwszy na polskim rynku środek do oprysku przestrzeni otwartych, częściowo

otwartych, a także zamkniętych. Jego innowacyjna formuła tworzy niewidzialną barierę ochronną. To

jedna z najbardziej komfortowych form ochrony przed owadami. Dodatkowym atutem jest specjalna

dysza, zapewniająca precyzyjne rozpylanie. www.bros.pl

DONICA BALUSTRADOWA FALAUnikatowa donica o formie przypominającej falę, którą można powielać zestawiając kilka obok siebie. Oryginalny design umożliwia stworzenie wielobarwnego, modułowego systemu balustradowego na każdym balkonie. Donica przystosowana do montażu na okrągłych i prostokątnych poręczach balustrad. Montaż ułatwiają specjalne stabilizatory.www.formplastic.pl

99Nagrody Garden & Trends

EUROPEJSKI ŻEŃ-SZEŃDzwonkowiec kosmaty Codonopsis pilosula to oryginalna roślina ozdobna – bylinowe pnącze dorastające do 2 m wysokości, niezbędny składnik domowej, ziołowej apteczki. Ma podobne właściwości do żeń-szenia, a jest łatwiejszy w uprawie i szybciej rośnie. Korzeń dzwonkowca działa immunostymulująco i antystresowo. Roślina w pełni mrozoodporna w naszych warunkach klimatycznych. www.clematisy.com.pl

„DOMOWY OGRÓD” W. LEGUTKONowa seria nasion firmy W. Legutko dostosowana do preferencji i potrzeb młodych ludzi, powstała na bazie aktualnych trendów – ekologii, zdrowego trybu życia, slow life. „Domowy Ogród” – 30 różnych gatunków nasion – to dowód na to, że w prosty sposób można stworzyć własny ogród w mieszkaniu, na balkonie lub tarasie. Na opakowaniu czytelne instrukcje dotyczące wysiewu i pielęgnacji. Wprowadzaniu produktu na rynek towarzyszą działania edukacyjne m.in. na nowym portalu www.domowyogrod.wordpress.com , a także akcje społeczne i promocyjne.www.legutko.com.pl

LINIA SYSTEMU

WODNEGO ERGO Nowa, unikatowa linia systemu wodnego ERGO firmy Cellfast to

połączenie trwałości, niezawodności i oryginalnego designu. Ta unikatowa seria produktów jest gwarancją

efektywnej i ergonomicznej pracy, stanowiąc jednocześnie ozdobę ogrodu. Innowacyjne rozwiązania zastosowane w linii ERGO – systemy

SAFETOUCH™ i HANG UP™ – gwarantują wyjątkowy komfort użytkowania.

www.cellfast.com.pl

SERIE TEMATYCZNE IN MY GARDEN Możliwość łatwego znalezienia poszukiwanych roślin i gwarancja powodzenia uprawy – to

zalety nowej koncepcji sprzedażowej IN MY GARDEN. Pod tą marką można znaleźć pięć serii tematycznych: „Zdrowe i smaczne”, „Kolekcje odmianowe”, „Pachnący kącik”, „Rośliny na

nalewki” i „Staropolski Ogród”. Każde opakowanie oraz etykieta zawierają szczegółową instrukcję sadzenia oraz niezbędne informacje o danej roślinie.

www.inmygarden.eu, www.fructoplant.pl

TWOJA PLANTACJA Seria warzyw i owoców „Twoja plantacja” powstała z myślą o tych, którzy nie mają warunków do uprawy warzyw i owoców. Wybierając rośliny z tej serii można uprawiać pomidorki, paprykę, truskawki czy poziomki na swoim balkonie lub tarasie. Z roślinami PANEK w szybki i prosty sposób stworzysz własną miniplantację. Rośliny sprzedawane są w kolorowych doniczkach z kolorową etykietą zawierającą dokładne instrukcje uprawy. www.e-panek.pl

BAŃKI NAWADNIAJĄCE

AQUA DECOOzdobne bańki zapewniające

odpowiednie nawodnienie roślin podczas nieobecności w domu.

Wykonane z ozdobnego szkła, dostępne w różnych kolorach,

pojemność 200 ml. Po napełnieniu wodą i wetknięciu do gleby dostarczają

do niej wodę dzięki wbudowanej kapilarze.

www.hozelock.pl, www.victus.pl

JESIENNY KIERMASZ OGRODNICZY

POMORZA I KUJAW26-27 sierpnia, Bydgoszcz

Piękne rośliny, praktyczne akcesoria i fachowa wiedza – to wszystko

czeka na odwiedzających kiermasz ogrodniczy w Bydgoszczy. Wydarzenie

przyciąga nie tylko ze względu na liczne grono wystawców, ale także

atrakcyjne ceny wyjątkowych roślin.

10 Kalendarium

„Biznes Ogrodniczy”, „Garden&Trends” oraz „SlowLife Food&Garden” patronują 2. edycji Spotkania Blogerów Ogrodniczych na Wystawie „Zieleń to Życie”

Podobnie jak cała wystawa, również spotkanie Blogerów Ogrodniczych, odbędzie się pod hasłem „Obudź emocje!”. A tych na pewno nie zabraknie, bowiem wśród tematów poruszanych podczas spotkania znajdą się m.in. kwestie praw autorskich, zawiłości mediów społecznościowych i komercjalizacji bloga, tajniki fotografii czy

ogrodów permakulturowych. Ogrodnicy, architekci krajobrazu i pasjonaci mediów społecznościowych przyjadą z całej Polski, by podzielić się z uczestnikami swoją wiedzą i doświadczeniem. Serdecznie zapraszamy wszystkich, którzy prowadzą ogrodnicze blogi, vlogi, ogrodnicze fanpage'e na Facebooku i administrują forami o ogrodniczej tematyce do wzięcia udziału w spotkaniach. Odbędą się one 4 września w godzinach 9.30-12.30 oraz 5 września w godzinach 10.00-13.00 w sali A na pierwszym piętrze. Emocji na pewno nie zabraknie!

SPOTKANIE BLOGERÓW OGRODNICZYCH

HORTENSJOWY ZAWRÓT GŁOWY23 sierpnia, Ogród Botaniczny we Wrocławiu

Imprez poświęcona tylko jednemu rodzajowi roślin – hortensjom. Specjaliści w uprawie i pielęgnacji hortensji podzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem. Opowiedzą m.in. o tym, dlaczego hortensje nie chcą kwitnąć i jak pobudzić je do życia. Dodatkowo można będzie nabyć najpiękniejsze okazy na kiermaszu roślin.

JESIEŃ W OGRODZIE12-13 września, Rënk w Gdańsku

Około 100 wystawców weźmie udział w piątej edycji kiermaszu ogrodniczego „Jesień w ogrodzie”. Patronat medialny nad wydarzeniem objął miesięcznik „Biznes Ogrodniczy” oraz magazyn „Garden&Trends”. Impreza odbędzie się w godzinach od 10 do 18 na terenie Pomorskiego Centrum Hurtowego Rënk w Gdańsku, przy ul. Wodnika 50. Wśród wystawców przeważają producenci drzew, krzewów ozdobnych, owocowych, iglastych i liściastych. Część z nich stanowić będą również producenci pięknych, zwłaszcza jesienią, wrzosów. Podczas „Jesieni w ogrodzie” nie zabraknie także szerokiej oferty twórców ludowych. Plonami pochwalą się także producenci miodów, soków owocowych i rozmaitej postaci przetworów.

1111Kalendarium

FESTIWAL TRAW I KWIATÓW JESIENI27 września, Arboretum w Wojsławicach

Spacer z przewodnikiem, wykłady tematyczne oraz kiermasz roślin – głównie pięknych gatunków traw. Idealna okazja na wyposażenie swojego ogrodu w nowe okazy oraz

zaczerpnięcie fachowej wiedzy na temat uprawy. Imprezie towarzyszyć będzie wystawa fotograficzna „Jesień” Magdaleny Wasiczek.

DNI STORCZYKÓW 12-13 września, Ogród Botaniczny w Warszawie

Najpiękniejsze gatunki i odmiany orchidei z całego świata w jednym miejscu. Wiele z nich będzie można

także nabyć w atrakcyjnych cenach. W trakcie trwania imprezy będzie można skonsultować swoją wiedzę

i doświadczenie ze specjalistami w uprawie orchidei.

12 Polecamy rośliny

Nie takie złe, jak je malują

Krwawniki przestają być postrzegane jako chwasty, ale nadal trzeba na nie uważać, bo mogą wyprzeć z ogrodu inne

wartościowe rośliny. Coraz szersza oferta odmianowa sprawia, że częściej goszczą w polskich ogrodach. Słusznie – są bardzo

ozdobne i łatwe w uprawie

Nie takie złe, jak je malują

Tekst: Katarzyna Nowacka Zdjęcia: www.dobrepole.pl

Krwawnik to nasz rodzimy gatunek, często można spotkać tę roślinę w for-mie dzikiej, rosnącą przy drogach lub w zaniedba-

nych ogrodach. Świetnie czuje się w naszym klimacie, więc jej uprawa i pielęgnacja jest niezwykle łatwa i przyjemna.

W ogrodzie osiąga nawet 80 cm wysokości, kwitnie od połowy lata nawet do pierwszych przymrozków. Talerzowate kwiatostany spotkać można w wielu barwach, m.in. białej, różowej i żółtej.

Roślina wydziela charakterystycz-ny zapach, podobny do woni chry-

Achillea millefolium 'Cerise Queen'

Achillea millefolium 'Terracotta'

1313Polecamy rośliny

Achillea filipendulina

Achillea millefolium 'Colorado'Achillea millefolium 'Appleblossom'

Achillea millefolium 'Desert Eve Yellow'

Achillea millefolium 'Appleblossom'


Achillea millefolium 'Paprika'


zantem, który wabi pszczoły, motyle, a nawet biedronki – naturalnego wroga mszyc. Odstrasza natomiast mrówki, dlatego nie spotkacie ich w pobliżu krwawników.

Najlepiej rosną na próchnicznej i mocno przepuszczalnej, a nawet suchej glebie. Na stanowiskach podmokłych lub mokrych nie będą odpowiednio się rozwijały. Uwielbiają słońce – weźmy to pod uwagę planując miejsce na uprawę krwawników w swo-im ogrodzie.

Bardzo intensywnie rozmnażają się przez podziemne rozłogi, dlatego przez wielu ogrodników postrzegane są jako chwasty. Jest to jednak także zaleta – lubimy przecież rośliny, które w łatwy sposób można rozmnożyć i podarować bliskim. Cierpliwi ogrod-nicy mogą poczekać na nasiona, które doskonale kiełkują. Kiedy kwiaty przekwitną, a kwiatostan będzie już suchy, należy go ściąć, odwrócić górą do dołu i umieścić w papierowej to-rebce. Nasiona po jakimś czasie same opadną na dno. n

1515Polecamy rośliny


Achillea millefolium 'Desert Eve Deep Rose'

Achillea clypeolata Achillea ptarmica 'Double Diamond'

Achillea millefolium 'Kirschkonigin'


Achillea millefolium 'Desert Eve Red'

Achillea ptarmica 'Double Diamond'

Achillea millefolium 'Kirschkonigin'


Achillea millefolium 'Desert Eve Red'

RE

KL

AM

A

▶


Do ogrodu powoli zakrada się nuda? Powielane z roku na rok kompozycje nie cieszą już tak, jak na początku i nie robią wrażenia? Jeśli szukacie rośliny, która przełamie rutynę i wprowadzi do otoczenia nieco egzotyki, z pewnością warto zwrócić uwagę na Hibiskusy serii Summerific

T a spektakularna bylina – dzięki swoim ogromnym kwiatom, rewelacyjnym krzewieniu i ciekawym

kształcie liści – w ciągu zaledwie kilku lat podbiła europejskie rynki, a teraz

coraz częściej pojawia się także w pol-skich ogrodach.

Mimo iż hibiskusy bagienne nie są szczególnie wymagającymi roślinami, warto pamiętać o kilku zasadach, dzięki którym stworzymy im idealne warunki do rozwoju. De-cydując się na tę odmianę bylinowej ketmii, warto na samym początku znaleźć jej odpowiednie miejsce, cały czas pamiętając, że docelowo osiągają one 1,5 m wysokości i ponad metr szerokości. Musimy pamiętać, że te rośliny potrzebują słońca, dlatego też nie warto sadzić ich w miejscach zacienionych. Równie ważne jest za-pewnienie im dobrze przepuszczalnej gleby o umiarkowanej wilgotności.

Hibiskusy wyglądają rewelacyjnie sadzone w grupie, w wyekspono-wanym miejscu w ogrodzie. Można je również posadzić w ozdobnych donicach na tarasach lub balkonach.

Mimo iż pierwsze kwiaty pojawiają się dopiero w okolicach sierpnia i wy-glądają pięknie zaledwie kilka dni, rośliny nadrabiają to długim czasem kwitnienia trwającym aż do później jesieni.

Jeśli więc nie zapomnimy o przy-cięciu, obsypaniu korą przed zimą oraz regularnym zasilaniu – te ma-jestatyczne rośliny odwdzięczą się, przez długie lata przyozdabiając na-sze ogrody przepięknymi kwiatami.

Po zimie rośliny budzą się do życia dopiero po 15 maja, kiedy jest już zdecydowanie ciepło. Wiosną przyci-namy zasuszone pędy na wysokości około 10 cm nad ziemią. Hibiskusy lubią intensywne nawożenie zbilan-sowanym nawozem, np. PLANTON K przeznaczonym do roślin kwitną-cych. Przed zimą można lekko okryć ziemię wokół rośliny, ale nie jest to konieczne do zimowania. n

Hibiskus bagienny – król późnego lata

Hibiskus bagienny – król późnego lata

Summerific™- bylinowy hibiskus o ogromnych kwiatach!Więcej o roślinach na: www.poradnikogrodnika.pl

zimuje w

gruncie

efektownaozdoba ogrodów

bardzo du˝e, urzekajàco

pi´kne kwiaty

Proven Winners®poleca:

Pysznogłówka, monarda lub inaczej bergamotka – znana i lubiana bylina goszcząca w wielu polskich ogrodach. Jej ojczyzną jest Ameryka Północna, a konkretniej północne stany USA oraz Kanada. Nic dziwnego, że w naszym klimacie czuje się wspaniale

Tekst: Katarzyna NowackaZdjęcia: www.dobrepole.pl

Jej piękne, roztrzepane kwiatostany podzi-wiać możemy od lipca do połowy września. Rośliny osiągają nawet 100 cm wysokości i świetnie wyglądają posadzone w jednej, dużej grupie. Ich delikatne, a zarazem moc-ne pędy finezyjnie kołyszą się w powiewach wiatru.

Monarda jest bardzo żarłoczna, dlatego konieczne jest nawożenie kompostem lub innymi nawozami. Jednocze-śnie, dodając nawóz organiczny, zapewnimy odpowied-


Monarda hybrida 'Scorpio'

Monarda didyma 'Pink Supreme'

Rozwichrzona glowaRozwichrzona glowa

Polecamy rośliny 21

Monarda didyma 'Goldmelisse' Monarda hybrida 'Beauty of Cobham'

nią przepuszczalność gleby. W takich warunkach rośnie bardzo intensywnie i obficie kwitnie. Oczywiście można uprawiać tę roślinę także na nieco słabszych glebach – wtedy jednak jej wzrost będzie nieco zaburzony.

Pysznogłówka uwielbia słoneczne stanowiska, w takim miejscu jej młode liście wydzielają mocny, słodki aromat, który w bezwietrzne dni rozprzestrzenia się po całym ogrodzie.

Jedynym zagrożeniem dla uprawy monardy jest mącz-niak. W miejscach osłoniętych od wiatru, nieprzewiew-


nych jest duże ryzyko porażenia roślin. Z mączniakiem można walczyć stosując domowe lub chemiczne opryski.

Bergamotka jest dosyć ekspansywną rośliną, świet-nie rozrasta się przy pomocy podziemnych odrostów korzeniowych. Należy co 2-3 lata odmładzać kępę, wykopując ją i sadząc ponownie tylko najmłodsze części. Można także rozmnażać roślinę wysiewając nasiona, jednak pierwszy sposób jest dużo szybszy i efektywniejszy.

Monarda jest rośliną o szerokim zastosowaniu. Jej kwiaty oraz liście są wykorzystywane do produkcji perfum i kremów. Jest to także roślina lecznicza – z jej liści sporządzane są herbatki w smaku przypominające Earl Grey. n

Monarda hybrida 'Mahogany' Monarda hybrida 'Schneewittchen'

Monarda hybrida 'Cambridge Scarlet'

Monarda hybrida 'Beauty of Cobham'

Monarda hybrida 'Schneewittchen'

R E K L A M A

▶


24 Ogrodniczy poradnik

Vademecumjesiennego nawożenia

Vademecumjesiennego nawożenia

Po co, kiedy, jak i czym nawozić? Prezentujemy poradnik jesiennego nawożenia roślin ogrodowych – to doskonała pora na zastosowanie

kompostu i obornika. Można także przeprowadzić wapnowanie i nawożenie fosforem i potasem, ale nie azotem. Dowiedz się dlaczego!

Tekst: Sławomir Moty

PO CO I KIEDY?Jesień, choć dziwnie to zabrzmi, to doskonała pora, aby pomyśleć o wiośnie – i przygotować glebę do nowego sezonu. Większość roślin ogrodowych zakończyło już intensywny wzrost i szykuje się powoli do zimowego okresu spoczynku. Odpowiednio nawożone, będą odpor-ne na mrozy i bezpiecznie przezimują. Jesienią możemy nawozić wszystkie rośliny w ogrodzie – warzywa, zioła, drzewa i krzewy owocowe, byliny, iglaki, a nawet trawnik.

Zanim jednak rozpoczniemy nawożenie warto oddać próbkę gleby do analizy w Okręgowej Stacji Chemiczno--Rolniczej, gdyż tylko właściwe oznaczenie zawartości mikro- i makroelementów pozwala na prawidłowe określenie potrzeb nawozowych. Jeśli analiza gleby nie wskazuje dużych niedoborów pierwiastków, wtedy nawożenie mineralne odkładamy do wiosny i stosujemy jedynie nawożenie organiczne, które przede wszystkim poprawia jakość, strukturę i produktywność gleby.

Jeśli analiza gleby wykaże niedobory pierwiastków,

zastosuj nawożenie mineralne. Nie stosuj go jednak na

zapas – przenawożenie jest równie groźne jak niedobór

pierwiastków

RE

KL

AM

A

▶

VademecumVademecum

JAK I CZYM?Nawozy sztuczne (mineralne)Jeśli analiza gleby wykazała niedobory pierwiastków, warto zastosować nawozy mineralne (sztuczne). Są to najczęściej wygodne w stosowaniu wieloskładnikowe granulaty lub nawozy sypkie. W przeciwieństwie do nawozów uniwersalnych, nawozy jesienne zawierają niewiele azotu (N) stymulującego wzrost pędów i liści lub nie zawierają go wcale. Mają za to w składzie wysoką zawartość fosforu (F) i potasu (K) odpowiedzialnych

Biopon jesienny do trawnikaCena: ok. 7,80 zł za 1 kgwww.bros.pl

Nawóz z naturalnym guano – jesienny, uniwersalnyCena: ok. 19 zł za 1 kgwww.vilmorin-garden.pl

Nawóz jesienny do drzew i krzewów liściastychCena: ok. 9,90 zł za 1 kgwww.vila-nawozy.pl

za drewnienie pędów i odporność na mróz oraz miedź (Cu), bor (Br), żelazo (Fe) i mangan (Mn). W każdym centrum ogrodniczym można kupić specjalne mieszan-ki nawozowe – pod nazwą nawozy jesienne – zawierają one wszystkie wymienione pierwiastki. Można także stosować nawozy jednoskładnikowe – fosforowe,

superfosfat (pylisty lub granulowany) oraz mączki fosforytowe oraz potasowe – siarczan potasu lub sól potasową. Nawozy mineralne rozsypujemy pod roślinami i mieszamy je z wierzchnią warstwą gleby, a następnie obficie podlewamy. W trakcie zimy granulki nawozu się rozłożą, a pierwiastki zostaną uwolnione do gleby, z której zostaną pobrane przez rośliny na wiosnę.

Od wiosny do połowy lipca stosujemy nawozy

z dużą zawartością azotu odpowiedzialnego za wzrost roślin, a już od sierpnia tylko

nawozy jesienne bez tego pierwiastka. Nawożenie

mineralne najlepiej przeprowadzić dwukrotnie –

połowę dawki od połowy sierpnia do połowy września, a drugą na początku października.

Nawożenie organiczne – obornikiem – najlepiej

przeprowadzić już na koniec sezonu, w październiku


R E K L A M A

▶

Fructus Jesienny Cena: ok. 33 zł za 10 kg www.fructus.pl

Obornik i kompostNawozy organiczne zawierają wprawdzie mikro- i makroelementy, jednak nie wprowadzają do gleby tylu składników pokarmowych (pierwiastków), co nawozy sztuczne. Warto jednak je stosować, gdyż mają bardzo pozytywny wpływ na właściwości fizyczne gleby – wprowadzają cenną próchnice i pożyteczne mikroorganizmy – dzięki czemu gleba będzie żyzna, spulchniona, przepuszczalna i będzie posiadała odpowiednią strukturę do pra-widłowego wzrostu korzeni.

Najłatwiej zastosować dobrze rozłożony kompost własnej roboty – wystarczy go jedynie rozsypać pomiędzy roślinami i zmieszać z górną warstwą gleby lub tylko wysypać na powierzch-nię. Obornik (suszony lub granulowany – nie zawiera nieprzyjemnego zapachu, tak jak świeży) stosujemy raz na 2-3 lata – najlepiej w miejscu gdzie, dopiero planujemy uprawę, gdyż trzeba go dobrze wymieszać z glebą – przekopać na głębokość szpadla. n

Ogrodniczy poradnik 27

28 Inspiracje

Wrzuć kamień do swojego ogródka

Jeśli twój ogród do tej pory zdobiły krasnale, czas uderzyć się w PIERSI i wrzucić kamień do swojego ogródka – dosłownie. Kruszywa dekoracyjne

to nowoczesny sposób na dekorację ogrodów, sprawdzający się w różnorodnych aranżacjach, oferujący szeroką gamę zastosowań

GNEJS OTACZANY TO PRODUKT, KTÓRY ŚMIAŁO MOŻNA NAZWAĆ HITEM WŚRÓD KRUSZYW DEKORACYJNYCH

Jeśli twój ogród do tej pory zdobiły krasnale, czas uderzyć się w piersi i wrzucić kamień do swojego ogródka – dosłownie. Kruszywa dekoracyjne to no-woczesny sposób na dekorację ogrodów, sprawdzający się

w różnorodnych aranżacjach, oferujący szeroką gamę zastosowań.

Kamień w ogrodzie może stanowić niepowtarzalną ozdobę. Spośród wielu kruszyw warto zwrócić uwagę na wy-sokiej jakości gnejsy oferowane przez firmę TESM z Doboszowic na Dolnym Ślasku – trwałe, odporne na czynniki atmosferyczne i niezwykle różnorod-ne – do wyboru, m.in. kora kamienna,

Wrzuć kamień do swojego ogródka

GNEJSY DOSKONALE SPRAWDZAJĄ SIĘ JAKO KAMIEŃ DO GABIONÓW,

WYKORZYSTYWANYCH NIE TYLKO DO WZMACNIANIA SKARP, BRZEGÓW RZEK, ALE

TAKŻE JAKO ELEMENT DEKORACYJNYCH OGRODZEŃ ORAZ ELEWACJI BUDYNKÓW

Inspiracje 29

kamień gabionowy, kamień łamany, a tak-że płytki łupane oraz głazy ogrodowe.

Kaskady i oczka wodne, tarasy, ogrodzenia, alejki i ścieżki ogrodowe – to tylko niektóre elementy ozdobne i użytkowe, które można w ogrodzie wyczarować przy użyciu gnejsu. Nieregularne kształty i ostre krawędzie tych kruszyw sprawiają także, że stworzone z nich ogródki skalne doskonale naśladują natural-ny, górski krajobraz.

Szeroki wybór, ciekawa kolorystyka i różna granulacja kruszyw dekoracyjnych powodują, że to materiał coraz chętniej wykorzystywany w ogrodach. n

GŁAZY OGRODOWE NA BETONOWYM STOPNIU TO NOWOŚĆ NA POLSKIM RYNKU, KTÓRA JUŻ

WKRÓTCE BĘDZIE DOSTĘPNA W SPRZEDAŻY. PREMIERA JUŻ WE WRZEŚNIU NA WYSTAWIE

„ZIELEŃ TO ŻYCIE” W WARSZAWIE

WIĘCEJ INSPIRACJI ORAZ INFORMACJI O ZASTOSOWANIU KAMIENIA MOŻNA ZNALEŹĆ NA STRONIE WWW.GNEJSY.PL

Marka Gnejsy.pl powstała w Polsce ponad 3 lata temu, obecnie jest bardzo znana na rynku kruszyw ozdobnych za-równo w kraju, jak i za granicą. Poprzez liczne nagrody pro-duktowe i projekty marketin-gowe wypromowała produkty z własnej kopalni Gnejsu TESM

w Doboszowicach. Gnejsy stają się materiałem skalnym, bez którego nie sposób wyobrazić sobie nowoczesnego ogrodu i aranżacji przestrzeni publicz-nej. Triada: kamień – zieleń – drewno w dobie spójności z naturą nabiera coraz większe-go znaczenia.

Jeśli masz już dosyć czasochłonnych zabiegów konserwujących taras, a twoje drewniane deski wyglądają efektownie tylko do czasu pojawie-nia się pierwszych przebarwień – kompozyt to rozwiązanie właśnie dla ciebie. Ten nowoczesny materiał, łatwy w montażu i pielęgnacji, bez dodatkowych zabiegów posłuży nam przez lata. Dzięki ryflom nawet

mokra deska kompozytowa nie jest śliska, nie straszne jej też pleśń i grzyb. Materiał doskonały? Miłośników unikatowych, drewnianych słojów pewnie trudno będzie przekonać, ale dla zwolenników estetycznych i praktycznych rozwiązań to idealny wybór.

CO TO JEST KOMPOZYT? Deski kompozytowe wykonano z mieszanki mączki drzewnej i tworzyw sztucz-nych – polimerów termoplastycznych. Powstały w ten sposób materiał jest trwa-ły, odporny na działanie wilgoci i warunków atmosferycznych, a przy tym piękny. Skrót WPC, którym określa się kompozyt, pochodzi od angielskiej nazwy Wood Plastic Composites. Skład desek może być jednak różny. Na przykład kompozyt wykorzystywany do produkcji desek TerraDeck zawiera 48% mączki drzewnej pochodzącej z całkowicie naturalnych i odnawialnych źródeł.

Na rynku dostępne są różne typy kompozytów. Jednym z najpopularniej-szych jest kompozyt wykonany z polipropylenu. Warto jednak zastanowić się nad zakupem kompozytu z PVC, który, choć trochę droższy, jest bardziej odporny na zarysowania, twardszy i odporny na niskie temperatury.

KOMPOZYT dobry na (prawie) wszystkoDO ZŁUDZENIA PRZYPOMINA DREWNO, ALE JEST POZBAWIONY JEGO WAD. TO CORAZ POPULARNIEJSZY MATERIAŁ DO TWORZENIA POWIERZCHNI NA TARASACH I POMOSTACH – ODPORNY, ŁATWY W PIELĘGNACJI I DŁUGOWIECZNY

PALETA MOŻLIWOŚCIKompozyt może być wykonany w szerokiej gamie kolorystycznej – najpopularniejsze są odcienie brązu, grafitu i drewna egzotyczne-go. Deska kompozytowa daje także niemal nieograniczone możliwości tworzenia orygi-nalnych aranżacji – doskonale nadaje się do wykończenia tarasu, obudowy basenu, można stworzyć z niego ogrodzenie oraz akcesoria ogrodowe takie jak stoły, ławki czy kwiet-niki. Z kompozytu powstają także piękne i praktyczne balustrady, panele sufitowe oraz tyczki ogrodowe. Doskonałą ozdobą ogrodu mogą być również kompozytowe donice do samodzielnego montażu.

30 Inspiracje

KOMPOZYT dobry na (prawie) wszystko

ww

w.te

rrad

eck.

pl

ww

w.te

rrad

eck.

plw

ww

.terr

adec

k.pl

DO ZŁUDZENIA PRZYPOMINA DREWNO, ALE JEST POZBAWIONY JEGO WAD. TO CORAZ POPULARNIEJSZY MATERIAŁ DO TWORZENIA POWIERZCHNI NA TARASACH I POMOSTACH – ODPORNY, ŁATWY W PIELĘGNACJI I DŁUGOWIECZNY

RE

KL

AM

A

▶

KOMPOZYT – WADY I ZALETY + duża wytrzymałość na obciążenia+ odporność na czynniki atmosferyczne

tj. słońce, opady i wahania temperatur+ całkowita odporność na insekty i gryzonie

oraz grzyby pleśniowe+ bezpieczny, trudno zapalny materiał + nie wymaga malowania ani impregnacji + łatwość w utrzymaniu czystości+ dostępność pełnego wachlarza akcesoriów

systemowych i elementów wykończeniowych+ prosty montaż+ ekologiczny materiał, w 100% podlega recyklingowi + niskie koszty utrzymania + antypoślizgowa powierzchnia

– materiał częściowo syntetyczny– brak naturalnych, zróżnicowanych wzorów

w porównaniu z drewnem– deski tego samego koloru z różnych okresów produkcji

mogą mieć różne odcienie

ZRÓB TO SAMMontaż tarasu i innych powierzchni z desek kompozytowych nie jest trud-ny i można wykonać go samodzielnie. Wystarczą podstawowe narzędzia. Na przygotowanym wcześniej podłożu trzeba zamocować legary w odle-głości 35 cm, a później przymocować do nich deski za pomocą specjalnych klipsów. Warto wybrać producenta, który oferuje kompleksowy system do montażu – legary, listwy wykończeniowe, klipsy montażowe, samowiercą-ce wkręty ze stali nierdzewnej. Ważne jest też, aby przed zamocowaniem wkrętu nawiercić otwór – unikniemy w ten sposób pęknięcia struktury kompozytu. Przy układaniu tarasu należy też zachować 5-milimetrowe dylatacje, czyli przerwy między deskami – dzięki temu, kiedy materiał będzie „pracował” pod wpływem temperatury, podłoga się nie wypaczy. W zachowaniu właściwych odległości pomoże klips montażowy, który pozwoli na równe ułożenie deski na całej długości. n

ww

w.te

rrad

eck.

pl

Klipsy łączące (metalowe lub plastikowe) pozwalają przymocować deski tarasowe do legarów estetycznie i z zachowaniem odpowiednich dylatacji

Wrzesień to doskonały czas na założenie trawnika. Zarówno temperatura powietrza, jak i gleby sprzyjają kiełkowaniu nasion i wzrostowi młodej trawy. Przy właściwej pielęgnacji trawnik zdąży urosnąć i odpowiednio ukorzenić się przed zimą

JesiennyW brew obiegowym

opiniom trawnik można założyć nie tylko na wiosnę. P ó ź n y m l a t e m

i wczesną jesienią także panują do-skonałe do tego warunki. To bardzo dobry czas na założenie trawnika zarówno z siewu, jak i z rolki. We wrześniu temperatura jest już wy-równana – nie doskwierają upały, a do przymrozków jeszcze daleko. Gleba jest wystarczająco ciepła, dodatkowo znacznie częściej pada deszcz, który utrzymuje wysoką wilgotność powietrza oraz podłoża, konieczną dla prawidłowego kiełko-wania nasion traw.

WYMAGANIA TRAWNIKATrawy najlepiej rosną na podłożu lekkim i przepuszczalnym o pH 5,6-6,5. Pamiętajmy także o wałowaniu i grabieniu powierzchni, aby była płaska i odpowiednio ubita. Jedyną różnicą pomiędzy jesiennym a wio-sennym zakładaniem trawnika jest

to, że we wrześniu trawnika już nie nawozimy. Niestety jest już za późno na stosowanie nawozów. Młodej trawie muszą wystarczyć składniki pokarmowe zawarte w podłożu.

PRZYGOTOWANIE GLEBY POD TRAWNIKTylko odpowiednio głębokie prze-kopanie ziemi, na głębokość 15-20

cm, wzbogacenie jej w próchnicę i usunięcie trwałych chwastów gwarantuje zdrowy wzrost trawy i jej piękny wygląd.

Bez względu na wybór metody za-kładania trawnika, prace rozpoczy-namy od wyrównania i oczyszczenia ziemi. To najważniejszy etap i od niego uzależniony jest przyszły wy-gląd trawnika. Wielu początkujących ogrodników bagatelizuje to zalecenie i przygotowanie podłoża wykonuje niedbale lub nie robi tego wcale.


Jesienny

WYSIEW NASIONNasiona traw wysiane od końca sierpnia do końca września będą miały bardzo dobre warunki do kiełkowania. W przeciągu kilku tygodni trawa wyrośnie na tyle, aby

z powodzeniem przezimować. Mini-malna temperatura dla kiełkowania nasion traw to 6-8°C.

Czas niezbędny na pełne wykieł-kowanie nasion różni się przede wszystkim od zastosowanej mieszan-

ki nasion traw oraz jej odmian. Przy-kładowo rajgras angielski kiełkuje około tygodnia, a wiechlina łąkowa nawet 20 dni.

Nasiona wysiewamy metodą na krzyż w dawce podanej na opakowa-niu: zazwyczaj jest to 30 g/m2 w przy-padku siewu siewnikiem oraz 50 g/m2 w przypadku siewu ręcznego.

Po wysiewie na-siona przykrywamy niewielką warstwą ziemi i wałujemy. Na koniec całość delikat-nie podlewamy.

D o z a k ł a d a n i a trawnika polecamy podłoże do trawnika z linii NAJLEPSZE TRAWY Z IŁAWY. n

trawnikOgrodniczy poradnik 33

trawnik


Niebanalne

trawyNiebanalne

trawyMiskant chiński 'Memory' Miscanthus sinensis 'Memory'

Uniwersalna dekoracja ogrodów i popularna roślina tarasowa – zaletą traw ozdobnych jest nie tylko ich łatwa uprawa, ale też wszechstronne zastosowanie. Oto kilka odmian wartych polecenia

Na Zachodzie moda na trawy ozdobne trwa już od wielu lat, ale to rośliny coraz popularniejsze także w naszym kraju. Decyduje ich piękny wygląd oraz względy praktycz-ne – większość traw ozdobnych przyjmuje się nawet na najsłabszych glebach, a jednocześnie – właściwie wkompo-

nowane w przestrzeń – mogą stworzyć w ogrodzie niepowtarzalną aranżację. Najpopularniejsze są wszystkie odmiany miskantów, a także piórkówki, ale trawy oferują nam także pełen wachlarz innych możliwości. n

Proso fioletowe Panicum violaceum

Jęczmień grzywiasty Hordeum jubatum

Hipnotyzująceróże

Hipnotyzująceróże

Rosa ‘Sunshine Babylon Eyes’® ‘INTereybabnus’PBR


Róże z hipnotyzującym okiem to nowość

ogrodnicza, która – miejmy nadzieję

– na szerszą skalę pojawi się niebawem

także w Polsce. Budową kwiatów są

podobne do naszej rodzimej dzikiej róży,

jednak barwą zupełnie odbiegają od

znanych odmian

Zdjęcia: www.interplantroses.nl

R óże Babylon Eyes® dobrze sprawdzają się nie tylko w ogrodzie, ale także w uprawie pojemni-kowej w domu, na balkonie czy tarasie.

Wyróżniają się pięknymi, wielokolorowymi kwiatami, które w zależności od padania promieni słonecznych mienią się różnorodnymi odcieniami.

Żywozielone liście oraz oryginalna paleta barw kwia-tów podkreślają wyjątkowość ogrodu, a wnętrzom nadaje niepowtarzalny klimat.n Rosa ‘Sunshine Babylon Eyes’® ‘INTereybabnus’PBR


Rosa ‘Cream Babylon Eyes’®

Rosa ‘Maja Babylon Eyes’®


Rosa ‘Coral Babylon Eyes’®

Rosa ‘Pastel Babylon Eyes’®

Rosa ‘Queen Babylon Eyes’®

RE

KL

AM

A

▶

Nie ma sensu lamentować nad przemijaniem lata – jesień to piękne kolory: pomarańcze, czerwienie, purpury i żółcie, a nową porę roku

warto uświetnić nowymi kompozycjami. To czas na zmiany dekoracji kwiatowo-roślinnych w donicach

Tekst: Danuta Młoźniak, gardenarium.pl, ogrodowisko.pl

Pomysłyna jesieńPomysłyna jesień

40 Kompozycje w donicach

Roślinne dekoracje w donicach warto przygotować już pod koniec sierp-nia, bo letnie kwiaty po upalnej pogodzie nie wyglądają już tak doskonale. To idealny sposób na wydłużenie sezonu. Pomyślmy zatem, co mamy w ogrodzie albo

co jest dostępne w najbliższym centrum ogrodniczym i do dzieła.

Najważniejsze są pojemnikiNajlepsze do takich dekoracji są duże donice. Dzięki temu można zastosować w kompozycji nawet miniatu-rowe drzewka. Dużą donicę stawiamy na froncie domu lub na tarasie, gdzie będziemy ją najczęściej podziwiać. Do takiego pojemnika możemy dostawić kilka małych, najlepiej w jednym stylu, ale różnorodność umiejętnie

Kompozycje w donicach 41

tel. 54 283 62 63www.formplastic.pl

R E K L A M A

▶

zestawiona też jest mile widziana. Na parapecie możemy postawić jedną lub dwie skrzynki. Na scho-dach jednakowe małe doniczki np. z wrzosami lub turzycami. Materiał, z którego są wykonane pojem-niki, powinien być mrozoodporny. Dobrze sprawdza się kamień, włókno szklane i plastik. Terakota nie zawsze jest odporna, szkliwione donice także.

W harmonii z otoczeniemWażne jest też miejsce, tło, czyli kolor ścian i ma-teriał wykorzystany do wykończenia domu – np. cegły koloru czerwonego wymuszają na nas zasto-sowanie donic w czarnym lub brązowym kolorze, a czarne cegły dają możliwość zastosowania donic szarych lub białych, a nawet kolorowych. Donice muszą współgrać także ze stylem domu. Jeśli jest nowoczesny, najlepiej będą wyglądały wysokie donice w formie cylindrów lub prostych kubików w jednolitym kolorze, bez zdobień. Do domu tradycyjnego pasują donice z terakoty, w natural-nym kolorze, do domu typu dworkowego – wazy na postumencie. Dom rustykalny można ozdobić koszami z wikliny lub zwykłymi doniczkami glinianymi.

Rośliny na jesienne dekoracjeW dużych donicach prym wiodą drzewka, czyli japońskie i palmowe klony. Nierzadko mają intere-


RE

KL

AM

A

▶

sujący pokrój np. parasolowaty, zwisający lub pochyły. Jedno takie drzewko w atrakcyjnej, wysokiej donicy i już nic więcej nie trzeba.

Innym polecanym drzewkiem jest trzmielina oskrzydlona (Euonymus elatus), która jesienią przybie-ra ogniste barwy. Wielopniowy okaz będzie najlepszy albo taka sama trzmielina na pniu, w formie małego drzewka. Pod nią sadzimy kilka wrzosów, np. o żółtych igiełkach albo o białych kwiatach. Łatwo je umieścić razem. Możemy także zastosować dość długi bluszcz, który będzie zwisał aż do ziemi.

Jako element dominujący w kompozycji możemy także posadzić derenie o kolorowych gałązkach, lesz-czynę pogiętą, ognika szkarłatnego, karłowe drzewko iglaste, np. świerk biały w odmianach szczepiony na pniu albo karłową sosnę, cisa czy tuję na pniu.

Z jesiennymi dekoracjami dobrze komponują się trawy (miskanty, rozplenice, molinie) i rośliny podob-ne do traw (turzyce, tataraki, liriope i konwalniki). Dysponują dużą rozpiętością kolorów: od białych, pa-

skowanych, żółtych, poprzez zielone, srebrne i brązowe, aż po czarne. Taka niezwykła gama daje nam wielkie pole do popisu.

Dużą grupę roślin na jesienne dekoracje stanowią krzewinki i byliny, zwłaszcza te o zimozielonych liściach. Warto wymienić bergenie sercolistne, żurawki o barwnych liściach, trzmieliny Fortune’go. Kolejna grupa to różno-barwne wrzosy i inne wrzosowate (Hebe, Skimmia).

W moim ogrodzie od wiosny konsekwentnie mam kolory białe, czarne i cytrynowe. Czarne petunie zamie-niłam na konwalnik, jako biały pozostały cyklameny. Żółty kolor uzyskałam przy pomocy żurawki 'Citronelle' i żółtolistnych traw np. Hakonechloa macra 'All Gold' oraz prosownicy rozpierzchłej odmiany 'Aurea'.

Sadzenie i pielęgnacjaWielkość roślin dostosowujemy do wielkości donicy. Rzadziej odwrotnie, bo z reguły donice już posiadamy. Na


Drzewa i krzewyRośliny doniczkoweArtykuły dekoracyjnePrezentacje | WystawyWykłady branżoweSzkółkarstwo | FlorystykaHortiterapiaArchitektura KrajobrazuCentra ogrodnicze

201502-04październikaOstróda, ul. Grunwaldzka 55

garden-arena.plOrganizator: Patronat Honorowy:

RE

KL

AM

A

▶

dnie donicy umieszczamy drenaż, aby odpływał nad-miar wody, dodajemy żyznego podłoża i przymierzamy rośliny. Jeśli pasują, sadzimy i uzupełniamy podłoże. Uciskamy przy ściankach, ponownie uzupełniamy i podlewamy, aby ziemia obsiadła.

Jesiennych dekoracji nie należy zasilać nawozami. Należy je jedynie podlewać do czasu, aż zamarznie gleba. W okresach odwilży również podlewamy i w miarę potrzeby przycinamy. W szczególności usuwamy martwe lub porażone liście.

Jeśli chcemy, aby rośliny przeżyły w donicach do wiosny, musimy użyć takich z niższej strefy mrozo-odporności niż tych, które rosną w naszym ogrodzie. Gdy nadejdą mrozy, wskazane jest, aby donice posta-wić na styropianie i owinąć folią bąbelkową, którą maskujemy pędami krzewów lub ozdobną jutą.

Kilka tych prostych zasad sprawi, że nasz ogród i taras także jesienią będzie wyglądał niezwykle pięknie. n

Jedna z najbardziej rozpoznawalnych roślin na świecie, nawet ogrodniczy laik bez wahania poda jej prawidłową nazwę. Zachwyca kwiatowymi

pomponami oraz różnorodnością barw i odcieni. Nie uwłacza jej nawet to, że w wielu kwestiach zależna jest także od… gleby

Tekst: Katarzyna NowackaZdjęcia: Van Son & Koot, www.sonkoot.nl


Piekna Annabelle

H ortensja to gwiazda nie tylko polskich ogrodów, jest uwielbiana na całym świecie. W pełnym rozkwicie wygląda imponująco, aż chciałoby się rzucić w to morze pucho-wych kwiatostanów. Odmiana ‘Strong Annabelle’ ma je tak duże, że nie mieszczą się w dwóch dłoniach! Wyobraźcie sobie,

że ich wielkość zbliżona jest do wielkości naszej głowy. Robi wrażenie, prawda?

Pojawiające się w czerwcu śnieżnobiałe kwiatostany idealne kontrastują z żywozielonymi liśćmi. Ta pięk-ność osiąga maksymalnie 125 cm wzrostu i tworzy gęsty, zwarty pokrój. Sadząc kilka egzemplarzy obok siebie można stworzyć płot nie do zdarcia, a w dodatku niesamowicie ozdobny. Taki widok utrzymywał się bę-dzie aż do pierwszych przymrozków. Wtedy to mięk-

kie i delikatne kwiatostany zamienią się w zasuszone kule o słomkowej barwie, które także mają swój urok. A w zimowych miesiącach okryte śniegowym puchem wprowadzą do ogrodu odrobinę nostalgii.

Może się wydawać, że pod ciężarem tak dużych kwiatostanów jej pędy będą zwisać do samej ziemi – nic bardziej mylnego. Silna Annabelle radzi sobie z tym doskonale i trzyma fason w każdych, nawet najbardziej ekstremalnych warunkach. Nie straszny jej wiatr i mróz, wytrzyma nawet 35-stopniowe mrozy i jak nikt inny zniesie mroźne i uporczywe wiatry. Wszystko po to, aby wywołać uśmiech na twarzy ogrodnika, który zapewnił jej słoneczne miejsce i nieco nawozu na wiosnę.

W marcu stare gałęzie należy koniecznie usunąć, trzeba przyciąć je na wysokości 40 cm od ziemi. W ich miejsce pojawią się nowe, równie mocne i ozdobne. n

Odporna na mróz i wiatr

47Polecamy rośliny

Kwiatostany

w rozmiarze XXL

Gęsty i zwarty pokrój

Kwitnie całe lato i jesień

Takich widoków jak w Jutrosinie nie zobaczycie nigdzie w Polsce. Mała miejscowość niedaleko Rawicza przyciąga wielu pasjonatów ogrodnictwa – zarówno amatorów, jak i wykwalifikowanych specjalistów w tej dziedzinie. Wszystkich łączy jedno – miłość do roślin

Tekst: Katarzyna Nowacka

48 Inspiracje

Poletka z pięknemPoletka z pięknem

Każdego roku firma hodowlano-nasienna W. Legutko przyciąga wielu miłośników roślin. Wszystko za sprawą szerokiej oferty, którą można podziwiać na kilku hektarach ziemi należącej do firmy – 12

tys. poletek nie tylko brzmi niesamowicie, ale i zachwycająco wygląda.

Poletka pokazowe dostępne są dla wszystkich. Dzięki temu każdy może zobaczyć, jak wyglądają rośliny, jaki mają pokrój, barwę kwiatów, wyso-kość i jak dobrze radzą sobie na specyficznym stanowisku. W ofercie firmy W. Legutko można spotkać wiele nietypowych i ciągle mało popular-nych roślin.

Poletka spełniają jednak rolę nie tylko po-kazową. Wszystko robione jest głównie po to, aby sprawdzić czy, z nasion, które oferuje firma W. Legutko, wyrastają identyczne rośliny jak te deklarowane na opakowaniu. Losowo wybrana partia nasion zostaje co roku wysiana i sprawdzo-na według ściśle określonych kryteriów. Dzięki temu mamy pewność, że z nasion, które kupimy w sklepie uzyskamy zdrowe i piękne rośliny.

Piękne pola słoneczników to tylko jedna z wielu atrakcji Jutrosina. Na zdjęciu Wiesław Legutko, właści-ciel firmy W. Legutko

® W. LegutkoPrzedsiêbiorstwo Hodowlano-Nasienne Sp. z o.o.

49Inspiracje

SZCZEĆ RÓŻOWA DIPSACUS SATIVUS

To roślina dwuletnia dorastająca do 150 cm. Na przełomie czerwca

i lipca na sztywnych pędach tworzą się główkowate kwiato-

stany długości 8-10 cm. Drobne białoliliowe kwiaty szybko prze-

kwitają, a na roślinie pozostają okazałe, nieco kolczaste jajowate

owoce. Nadają się one znakomicie do suchych kompozycji flory-

stycznych. Idealnie prezentują się w postaci grup roślin na trawni-

kach i w parkach.

DZWONKI IRLANDZKIE MOLUCELLA LAEVISW naszym klimacie to roślina jednoroczna, dorasta do wyso-kości 60 cm. Wytwarza zielone, dzwonkowate kwiaty osadzone w kątach liści. Pięknie komponuje się na wysokich rabatach jako dodatek lub na niskich jako tło dla innych kwiatów. We florystyce wykorzystywany świeżo ścięty lub zasuszany do suchych bukietów.

FASOLA KARŁOWA ‘HESTIA’

Idealnie nadaje się do małych ogródków oraz do uprawy

pojemnikowej. Dzięki wyjątkowo ozdobnym kwiatom oraz zwar-temu pokrojowi będzie piękną ozdobą przydomowego ogrodu wystawnego. Jej młode, świeże

strąki można jeść bezpośrednio z rośliny, a suche nasiona tej fasoli

można wykorzystać np. do zup.

50 Inspiracje

SZARŁAT TRÓJBARWNY AMARANTHUS TRICOLORJest rośliną jednoroczną dorastającą do wysokości 70 cm. Ma krzaczasty pokrój i kilka wzniesionych, sztywnych pędów. Wyjątkowo dekoracyjny ze względu na różnokolorowe liście – pur-purowe, czerwone, różowe, żółte i czekoladowobrązowe. Wyjątkowo atrakcyjnie komponuje się na rabatach kwiatowych w towarzystwie innych barwnych roślin.

R E K L A M A

▶

BURAK OZDOBNYNie nadaje się do spożycia, ale doda charakteru i uroku każde-mu ogrodowi. Raz posiany na rabacie kwiatowej będzie gościł tam już na zawsze.

51Inspiracje

52 Owoce ogrodu

Polna jarzębinaMało kto wie, jak wiele składników mineralnych, witamin i innych

związków pozytywnie wpływających na nasze zdrowie i samopoczucie zawiera jarzębina. Zawartością witaminy C dorównuje cytrusom,

a ilością beta-karotenu prześciga nawet marchew

Tekst i przepisy: Sylwia Tysowecka

Polna jarzębina

53Owoce ogrodu

Polna jarzębinaPolna jarzębina

Jarząb pospolity (Sorbus aucuparia L.) występuje w Europie, Azji Południowo-Zachodniej oraz w zachodniej części Syberii. Natomiast w Polsce możemy go spotkać na terenie całego kraju.

Jarzębina jest bogata w witaminy, zwłaszcza C, zawiera też witaminy z grupy B, PP i K, potas, sód, magnez i miedź oraz kwasy organiczne, antocyjany, flawonoidy, garbniki, pektyny i cukry.

W medycynie ludowej jej zdrowotne właściwości wyko-rzystywane są od stuleci. Sprawdza się doskonale jako lek na przeziębienie. Jej owoce wykorzystywano też w leczeniu chorób płuc, nerek i wątroby. Napary z jarzębiny działają przeczyszczająco, przeciwzapalnie, moczopędnie, stosuje się ją także w zaburzeniach krążenia i trawienia, kamicy nerkowej oraz stanach zapalnych nerek.

Dzikie owoce jarzębiny najlepiej zbierać w miejscach od-dalonych od zakładów przemysłowych i ruchliwych szos. Nie mogą być przejrzałe czy mokre, bo takie łatwo pleśnieją. Owo-ce dziko rosnące zazwyczaj nie nadają się do jedzenia na suro-wo, ale po przetworzeniu będą doskonałym dżemem, konfi-turą czy nalewką albo idealnym dodatkiem do tłustych mięs. Zbiór jarzębiny należy rozpocząć, gdy owoce są już inten-sywnie czerwone. Najlepiej w październiku po pierwszych przymrozkach, by straciła gorycz. Brak przymrozków nie jest jednak problemem, ten sam efekt uzyskuje się wkładając owoce na 2 dni do zamrażalnika. Jagody obrywamy z kiści zostawiając tylko te najzdrowsze. n

R E K L A M A

▶

Konfitura jarzębinowa z orzechami laskowymiSKŁADNIKI:1 kg jarzębiny1 kg cukru30-40 dkg orzechów laskowych1 szklanka wody

PRZYGOTOWYWANIE:

1 Cukier wsypujemy do garnka, zalewamy wodą i podgrzewamy na wolnym ogniu aż powstanie syrop.

2 Do gotującego się syropu dodajemy jarzębinę i orzechy, na bardzo małym ogniu doprowadzamy do wrzenia.

3 Zdejmujemy z ognia na kilka minut, po czym znów doprowadzamy do wrzenia. Czynność tę powtarzamy 3 razy.

4 Do wcześniej przygotowanych słoików wkładamy owoce, a syrop zlewamy do butelki (zimą będzie doskonałym dodatkiem do herbaty, idealnym na przeziębienie).

5 Słoiki mocno zakręcone wkładamy do garnka i gotujemy przez 10 minut na małym ogniu. Gdy nieco ostygną wyjmujemy i stawiamy do góry dnem. n

54 Owoce ogrodu

Na czym polega fenomen kaktusów? Ich wielbicieli można podzielić na kilka grup: jedni cenią sobie mało absorbującą uprawę, inni zachwycają

się ich różnorodnością i pięknem, kolejna grupa identyfikuje się z zadziornością, z którą się kojarzą. Są jeszcze ci oporni, którzy nie zdążyli jeszcze przekonać się do wyjątkowości roślin z cierniami

Tekst: Katarzyna Nowacka, www.kropkiikwiatki.pl

bszarem występowania rośl in z rodziny Cac-taceae są suche tereny Ameryki. Wyjątek sta-nowi rodzaj Rhipsalis, k tórego w z n ac z ne j

części spotkać możemy na terenach Afr yki Północnej. Aby domowa uprawa była równie skuteczna jak naturalny rozwój roślin, należy zapewnić kaktusom identyczne lub prawie identyczne warunki środowiskowe.

Idealnym stanowiskiem dla więk-szości gatunków kaktusów jest pełne nasłonecznienie. W okresie letnim warto wystawić rośliny na taras lub balkon o wystawie południowej lub południowo-wschodniej albo za-gwarantować im miejsce przy oknie o podobnym naświetleniu.

Latem kaktusy doskonale sobie poradzą w temperaturze pokojowej lub w temperaturze panującej na zewnątrz. W okresie jesienno-zimo-wym należy je przenieść do miejsca

chłodnego, gdzie panuje temperatura w granicach 8-10°C. Takie prze-chłodzenie pozwoli roślinom wejść w okres spoczynku, a wiosną ruszyć z intensywną wegetacją.

Kaktusy powinno się podlewać rzadko, ale obficie, jedynie w miesią-cach wiosenno-letnich. Wczesną wio-sną, aby pobudzić rośliny do wzrostu, warto podlać je ciepłą, a nawet gorącą wodą. Nie jest wskazane nawadnianie ich zimą, może to prowadzić do zgni-cia rośliny i jej obumarcia.

56 Rośliny w domu

��Echinocactus grusonii, czyli fotel teściowej. Wyjątkowy kaktus o kulistym pokroju, wytwarzający długie i sztywne ciernie. W mieszkaniu może osiągnąć nawet 80 cm średnicy oraz zakwitnąć pięknymi kwiatami

Raz na 2-3 lata, w zależności od in-tensywności wzrostu kaktusów, należy przesadzić je do doniczki nieznacznie większej od poprzedniej. Idealne do uprawy kaktusów jest podłoże mine-ralne z niewielkim dodatkiem torfu. Powinno być przepuszczalne i lekkie. Podczas przesadzania warto dokładnie obejrzeć korzenie i usunąć możliwie jak najwięcej starego podłoża, aby zastąpić je świeżym. Po przesadzeniu warto lek-ko zwilżyć wierzchnią warstwę podłoża i przenieść roślinę w ciepłe miejsce. n

RE

KL

AM

A

▶

Cereus peruvianus ‘Monstruosus’ to monstrualna forma jednego z najpowszechniejszych kaktusów. Wygląda bardzo spektakularnie i jest najczęściej spotykana w sprzedaży

Opuntia microdasys w domowych warunkach dorasta do 60 cm i niezwykle rzadko kwitnie. Wytwarza kruche i ostre glochidy, które bez problemu wbijają się skórę, przyczepiają do ubrań i przedmiotów

�Gymnocalycium mihanovichii ‘Friedrichii’ to bezchlorofilowa forma kaktusa, szczepiona na innym gatunku, aby podtrzymać jej funkcje życiowe. Taki kaktus może zakwitnąć w domu, jednak nie ma pewności, że z uzyskanych nasion otrzymamy tę samą odmianę

Opundia ficus-indica w odróżnieniu od Opuntia microdasys wytwarza jadalne owoce i w mieszkaniu może dorastać nawet do 2 metrów. Owoce jednak trudno dojrzewają, a przed zjedzeniem należy dokładnie usunąć glochidy

Mammilaria, nazwana tak ze względu na liczne odrosty obrazujące matkę z potomstwem. Jest wyjątkowo groźna, jej ciernie zakończone są haczykami. Może zakwitnąć w domowych warunkach

58 Rośliny w domu


Zaplanuj teraz,ciesz się wiosną

– SADZIMY CEBULKI KWIATOWE

Uprawa kwiatów cebulowych daje spektakularne efekty i nie wymaga dużo cierpliwości. Sadząc cebulki warto

jednak zwrócić uwagę na najlepsze terminy wysadzania poszczególnych gatunków. Oto harmonogram jesiennego

sadzenia, który pomoże nam osiągnąć sukces

Tekst: Jolanta Piekarz

Zaplanuj teraz,ciesz się wiosną

– SADZIMY CEBULKI KWIATOWE

R E K L A M A

▶

Kwitnące wiosną kwiaty cebulowe budzą zwykle wiele zachwytu. Po szarej zimie nawet najmniejsza kępka krokusów czy przebiśniegów wydaje się przyrodniczym cudem. Dlatego w ogrodach sadzimy coraz

więcej cebulek wspaniałych roślin, które zadziwiają ko-lorem i kształtem, dostarczając nam moc estetycznych wrażeń. Zwykle uprawa kwiatów cebulowych kończy się powodzeniem (szczególnie w pierwszym roku po posadzeniu) i nie wymaga zbyt dużo cierpliwości. Wy-starczy umieścić dorodne cebule w ziemi, przeczekać zimę… i gotowe! Ogród kwitnie. Sprawa prosta, ale sa-dząc cebulki warto zwrócić uwagę na najlepsze terminy wysadzania poszczególnych gatunków, szczególnie że oferta dostępnych odmian jest coraz bogatsza.

Przedstawiamy harmonogram jesiennego sadzenia, który zawiera najkorzystniejsze terminy sadzenia ce-bul. Wynikają one z przeciętnych warunków klimatycz-nych, jakie panują w naszym kraju i zapewniają roślinie optymalny czas na właściwe ukorzenienie się przed nastaniem zimowych chłodów. W latach odbiegających od średniej, gdy zima przychodzi z opóźnieniem i jest łagodna, późniejsze terminy sadzenia nie wpływają negatywnie na uzyskanie zdrowych i dorodnych roślin. Cebulki kwiatowe w centrach ogrodniczych i sklepach internetowych dostępne są już w drugiej połowie sierpnia. n

61Ogrodniczy poradnik


ROŚLINY NAJLEPSZY TERMIN SADZENIA

tulipanydruga połowa

września, październik

narcyzydruga połowa

sierpnia, wrzesień

szafirki wrzesień

czosnki wrzesień, październik

krokusy wrzesień, październik

ranniki październik

ROŚLINY NAJLEPSZY TERMIN SADZENIA

psiząb wrzesień

szachownice wrzesień, październik

przebiśniegi wrzesień

hiacynty październik

kosaćce cebulowe (odmiany

z grupy Iris reticulata)

październik

puszkinia, cebulica

syberyjska, śnieżniki

październik

zawilce wieńcowate

wrzesień, październik


Sadzimy cebulowe w donicach

Sadzimy cebulowe w donicach

Większość roślin cebulkowych świetnie daje sobie radę w donicach, skrzynkach balkonowych oraz wiszących kwiatowych koszach. Wystarczy jesienią kupić ulubione tulipany, narcyzy czy szafirki i posadzić je według

kilku ogólnych zasad ogrodniczych. Bez względu na wielkość ogrodu, tarasu czy balkonu – każdy z nas może mieć kolorową wiosnę

Tekst: Katarzyna Bellingham


KIEDY SADZIMY CEBULKI W DONICACH?

Cebulki kupujemy już we wrześniu, ale w donicach najlepiej sadzić je w październiku i listopa-

dzie, w zależności od pogody. Obsadzamy donice, które planujemy wystawić do ogrodu dopiero na

wiosnę – w mroźne dni możemy schować je do szklarni, ogrodu zimowego czy garażu i spokojnie

wykonywać czynności sadzenia w dodatnich temperaturach. Jeśli obsadzamy pojemniki ogro-

dowe znajdujące się na stałe na zewnątrz, to będziemy ograniczeni minusowymi temperaturami

(w zamarzniętej glebie nic nie posadzimy).

R E K L A M A

▶65Ogrodniczy poradnik

METODA NA 'LASAGNE'Cebulki w donicach najlepiej jest sadzić w systemie wielowarstwowym, który cza-sami nazywany jest ' lasagne'. Dzięki tej metodzie wiosną pojemniki będą wyglą-dały naprawdę imponująco i będą ozdobne nawet przez kilka miesięcy. Na samym dole umieszczamy cebulki największe: tulipany i narcyzy, a wyżej te mniejsze: szafirki, iryski, krokusy, małe odmiany narcyzów i tulipanów. W ten sposób moż-na mieszać gatunki i odmiany. Najlepiej jest zadbać o to, aby wśród nich znalazły się zarówno rośliny kwitnące na samym początku wiosny (np. marcowe tulipany), jak i w drugiej połowie maja (późne tulipa-ny pojedyncze). Możemy sobie pozwolić na takie zgęszczenie roślin, ponieważ jest to obsadzenie typowo sezonowe – pod koniec wiosny donice są opróżniane, a rośliny oraz podłoże wymieniane. Ta metoda nie nadaje się do obsadzenia donic cebulami na wiele lat.


RE

KL

AM

A

▶

PODSTAWOWE ZASADY SADZENIA Cebulki potrzebują lekkiego, dobrze przepuszczal-nego podłoża i nie znoszą stojącej wody. Jeśli pod-łoże, którego używasz wydaje ci się zbyt ciężkie, to z łatwością możesz je rozluźnić dodając grysiku, drobnego żwiru lub nawet piasku. Dodatkowo każda donica powinna mieć na dnie przynajmniej dwucentymetrową warstwę drenażu i oczywiście otwór w podstawie. Po posadzeniu cebulek donice zawsze podlewamy wodą bez nawozu.

SCHRONIENIE NA ZIMĘCo zrobić zimą z donicami obsadzonymi cebul-kami? Możemy pozostawić je na zewnątrz lub schować w szklarni, garażu czy innym ciemnym lub jasnym budynku, w którym temperatura nie spada poniżej 0°C, ale też nie może być wyższa niż 8-9°C. Jeśli donice będą schowane, to nie musimy już martwić się żadną dodatkową ochroną na zimę, lecz pamiętajmy o sprawdzaniu wilgotności podłoża: nie powinno być ono zbyt mokre, ale i nie można dopuszczać, aby całkowicie wyschło, ponieważ cebulki potrzebują wody do rozwoju korzeni. Donice wstawione do pomieszczenia bez światła musimy po nowym roku bacznie obserwować i gdy pędy roślin osiągną już 10 cm, powinny być wystawione na światło do ogrodu lub na balkon – to zazwyczaj dzieje się na przełomie lutego i marca. Wiosną przy podlewaniu można zasilać rośliny płynnym nawozem ekologicznym. Donice pozostawione na zewnątrz trzeba ochronić przed mrozem. Podczas minusowych temperatur ucierpieć mogą cebulki oraz donice – szczególnie te gliniane. Po obsadzeniu donic podlewamy je bardzo skromnie – deszcze i mżawki zrobią swoje. Przed nadejściem mrozów podłoże w pojemni-kach nie powinno być zbyt mokre, gdyż lód może rozsadzić nawet najsolidniejsze skrzynie. Donice najlepiej ochronić styropianem i otulić workiem jutowym lub agrowłókniną. Wczesną wiosną do donic można dosadzić bratki, niezapominajki lub stokrotki, a przy podlewaniu zasilać płynnym nawozem ekologicznym. n

Cebulki kupujemy już we wrześniu, ale w donicach najlepiej sadzić je w październiku i listopadzie


Lilia złotogłów

Lilium martagon ‘Arabian Knight’

– o kwiatach wewnątrz żółtych, czerwono plamkowanych i końcach płatków

ciemnoczerwonych z brązowym odcieniem

Jest jednym z atrakcyjniejszych przedstawicieli krajowej flory objętych prawną ochroną. W naturze występuje na podgórskich łąkach

i prześwietlonych lasach na południu Polski. Jest byliną o sztywnej, sięgającej do 150 cm łodydze wyrastającej z cebul o żółtych łuskach. Warto zaprosić ją do

swojego ogrodu

Tekst i zdjęcia: Eugeniusz Radziul

Lilia złotogłów to bardzo atrakcyjna ro-ślina, która będzie doskonałą ozdobą ogrodu. Liście osiągają długość do 15 cm, są osadzone w kilku okółkach na dolnej części pędu. Na początku lata rozwijają się zwisłe, turbanowe kwia-ty o różowokarminowych, ciemniej

kropkowanych, mięsistych płatkach. Nie są zbyt wielkie – mają ok. 5 cm średnicy – lecz na pędzie wyrosłym z dorodnej cebuli może ich być ponad 20. Rozkwitają kolejno, od najniższych i przyjemnie pachną.

Uprawa lilii złotogłów w ogrodzie nie jest skom-plikowana. Roślina może rosnąć na rabatach wśród bylin, między krzewami lub pod okapem niezbyt gęstych drzew. Jak większość lilii lubi mieć „głowę w słońcu, a nogi w cieniu”, więc i na odkrytej po-wierzchni będzie czuła się dobrze, pod warunkiem, że gleba będzie porośnięta niskimi roślinami okrywowymi, takimi jak rogownica, smagliczka czy żagwin. Zdrowo rośnie i obficie kwitnie na zwięźlejszej, nieco gliniastej, neutralnej lub lekko wapiennej i w sezonie wegetacyjnym umiarkowanie wilgotnej glebie. Jest mrozoodporna, lecz co kilka lat, jesienią, należy wykopać cebule, by je porozdzie-lać i posadzić w luźniejszej więźbie.

Gatunek jest coraz rzadziej spotykany w ogro-dach, gdyż skutecznie wypierają go liczne odmiany i mieszańce. Niektóre z nich są okazalsze i mają większe kwiaty w różnych barwach i kombinacjach. Warto mnożyć lilie z nasion i we własnym zakresie dokonywać selekcji. n

Lilium martagon ‘Manitoba Morning’ – o różowokarminowych kwiatach upstrzonych ciemniejszymi, żółto obwiedzionymi plamkamiLilium martagon ‘Black Panther’

– mieszaniec własnej hodowli o kwiatach typo-wych dla gatunku, lecz bordowo zabarwionych

liściach i owłosionych pąkach. Barwa liści jest intensywna na słonecznych stanowiskach

69Polecamy rośliny

Lilium martagon ‘Claude Shidare’

– o bujnym wzroście, ciemnokarminowych

kwiatach z nielicznymi, jaśniejszymi

plamkami

Lilium martagon ‘Zlatice’

– odmiana o białych, lekko zaróżowionych kwiatach w fioletowe

kropki

70 Lilia

Lilium martagon ‘Orange Marmelade’ – o ciemnozabarwionych pędach i jednolicie pomarańczowych, słabo wywiniętych turbankach

Lilium martagon var. cattaniae – odmiana o kwiatach fioletowych z czarnym odcieniem


Lilium martagon

‘Mrs R.O Backhouse’ – o kwiatach żółtych

z drobnymi, ceglastymi kropkami

we wnętrzu

Lilium martagon var. album – odmiana

o mniejszych, białych kwiatkach

więcej roślin leczniczych znajdziesz na:

sklep.clematisy.pl

Naturalne utrzymanie organizmu w dobrej kondycji.

Żeń-szeń - najlepsza profilaktyka !

’Codonopsis pilosula’ - Żeń-szeń Europejski

Likwiduje zmęczenieDziała antydepresyjnie

Wzmacnia system odpornościowyObniża poziom cukru i cholesterolu

Poprawia pamięć i koncentrację

Tekst: dr Adam Marosz, Instytut Ogrodnictwa Skierniewice

Codzienna pielęgnacja roślin to jedna z najlepszych terapii na skutki szybkiego tempa życia. Warto też podejmować próby uprawy roślin mało znanych, o cennych właściwościach leczniczych pochodzących z Dalekiego Wschodu. Wśród nich jest kilka gatunków popra-

wiających ogólne samopoczucie i zwiększających odpor-ność na czynniki stresowe, m.in. żeń-szeń, dzwonkowiec

kosmaty, kolcosił szczeciniasty, cytryniec chiński, a także bylina występująca rejonach górskich (w tym w Tatrach) – rożeniec górski. Spośród nich najmniej powszechny w uprawie jest dzwonkowiec kosmaty, codonopis, w Chinach nazywany dangshen.

O ROŚLINIEDzwonkowiec to bylinowe pnącze dorastające do 2 m wysokości z rodziny dzwonkowatych (Cariophylaceae). Na stanowiskach naturalnych oplata niskie drzewa i krzewy rosnące nad brzegami strumieni w lasach północnych Chin i Korei. Jego polska nazwa wywodzi się od dużych (2-2,5 cm średnicy), d z w o n k o -w a t y c h , żół tozie lo -nych kwiatów z fioletowo-brązo-wą koroną, rozwijają-cych się od czerwca do sierpnia. Wierzchołki pędów i młodych liści są owłosione, starsze liście z wierzchu i od spodu również posia-dają włoski, ale widoczne pod lupą. Dzięki temu liście są miękkie w dotyku. Pędy po nacięciu lub zra-nieniu wydzielają sok mleczny. Liście mają owalny lub szeroko owalny kształt, są tępo zakończone, o podstawie zaokrąglonej lub lekko sercowatej. Kwiaty obupłciowe, pojedyncze na łodydze, pięciopłatkowe, płatki zrośnięte, o wierzchołach zaokrąglonych i wywi-

Pnącza na stres72 Ziołolecznictwo

Rośliny stosowane w medycynie Wschodu od wieków, z powodzeniem sprawdzają się także w polskich warunkach i są naturalną bronią w walce ze stresem. Jedną z nich jest dzwonkowiec kosmaty

niętych na zewnątrz. Pręciki w liczbie 5, wolne, zalążnia 3-komorowa, zalążki liczne, szyjka słupka krótka z 3

znamionami. Owocem jest stożkowata torebka zwierająca liczne, drobne nasiona.

WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE Dzwonkowiec kosmaty na Dalekim Wschodzie znany jest

od kilku wieków jako „żeń-szeń ubogiego Chińczyka”, ponieważ ma podobne właści-wości do żeń-szenia, a jest powszechniej spotykany, tańszy, łatwiejszy w uprawie i zdecydowanie szybciej rosnący. Korzeń ma mniejsze rozmiary niż żeń-szeń, jest podługowaty 10-25 cm, w miarę prosty, o średnicy 1-1,8 cm, barwy kremowej lub kremowożółtej, po wysuszeniu pomarszczony lub bruzdowany, żółta-wobrązowy. Smak słodki. W badaniach

przeprowadzonych przez chińskich naukowców potwierdzono działanie immu-

nostymulujące i antystresowe.

KORZENIE DO APTECZKIPobierając korzenie do użytku w domowej apteczce

ziołowej, wykopujemy roślinę jesienią, oddzielamy część kłaczy, a pozostały fragment z pąkami

śpiącymi sadzimy ponownie. Korzenie czyścimy z ziemi i suszymy. Następnie wykorzystujemy do spożycia starte na proszek. Na Dalekim Wschodzie korzenie wykorzystuje się także do

spożycia na świeżo zwykle drobno posiekane i połączone z różnymi sałatkami. Korzenie spożywane na surowo

w Chinach lub Korei (innych gatunków o większych ko-rzeniach lub bulwach) moczy się w osolonej wodzie 1-2 godziny, aby pozbyć się nadmiaru goryczki. Stosowany jest przy słabym apetycie, rozwolnieniu; osłabieniu i zmęcze-

niu; kaszlu i płytkim oddechu oraz innych problemach zdrowotnych. Dawkowanie: 6-15 g dziennie.

UPRAWA W OGRODZIERośliny należy sadzić na stanowiskach lekko ocie-nionych, na glebie żyznej lub umiarkowanie żyznej,

słabsze gleby przed sadzeniem należy zaprawić ziemią ogrodową lub domieszką ziemi gliniastej. Rośliny sadzimy na podporach sztucznych, a więc różnego rodzaju słupach, kratach lub małej architekturze ogrodowej albo w pobliżu drzew lub wysokich krzewów. Dzwonkowiec można także sadzić wzdłuż ogrodzeń i płotów. Na przeciętnych glebach szybko tworzy ładną zasłonę z liści, a w okresie letnim pojawiają się oryginalne kwiaty. Latem, kiedy wystąpią dłuższe okresy bezdeszczowe, rośliny wymagają dodatko-wego podlewania. W naszych warunkach klimatycznych

jest to roślina w pełni mrozoodporna, łatwa w uprawie, dość odporna na choroby i szkodniki. Nadziemna część zamiera jesienią po przymrozkach, a zimują zgrubiałe korzenie. Chcąc pozyskiwać korzeń dzwonkowca do celów użytkowych musimy posadzić kilka roślin – tak, aby wyko-pywanie i pozyskiwanie kłączy przeprowadzać co dwa lata. Jeśli zakupimy młode sadzonki roślin, to do pierwszego zbioru korzeni przystępujemy po około 3 latach uprawy.

NA BALKONIEDzwonkowiec może być posadzony również w większej donicy lub skrzynce i uprawiany na balkonie. Do więk-szego pojemnika lub długiej skrzynki sadzimy 3 rośliny. Pojemnik ustawiamy na posadzce np. w narożniku, tak by wyrastające pędy dzwonkowa owijały się na barierce lub innej podporze. Na zimę wymagane jest tylko dodatkowe zabezpieczenie pojemnika z rośliną. Można do tego celu wykorzystać specjalne pokrowce szyte z grubej agrowłók-niny. Nawożenie za pomocą nawozów o spowolnionym działaniu zapewnia stały dostęp składników pokarmo-wych. Ważne jest tylko regularne, obfite podlewanie co 2-4 dni, w zależności od warunków pogodowych i wiel-kości rośliny. n

73Ziołolecznictwo

OGRÓD PRZY NOWOCZESNYM BUDYNKU WIELORODZINNYM MUSI BYĆ DLA WŁAŚCICIELA MIEJSCEM ODPOCZYNKU, WYCISZENIA, ALE TAKŻE LETNIM SALONEM I MIEJSCEM DO ZABAW DLA DZIECI. WSZYSTKIE

TE WYMAGANIA SPEŁNIA WYJĄTKOWY, 45-METROWY OGRÓDEK W SOPOCIE

Projekt i realizacja: Agnieszka Durlik, APPO Projekt

Mały ogród w wielkim stylu

74 Inspiracje

Mały ogród w wielkim stylu

Z e względu na trójkątny kształt działki kom-pozycja ogrodu została oparta na ukośnych liniach, które optycznie powiększają prze-strzeń. Połączenie szarych płyt imitujących trawertyn oraz podwyższony drewniany podest mogłoby wydawać się ryzykowne,

jednak w tym przypadku to zestawienie tworzy nie tylko wyjątkowo nowoczesną, ale także funkcjonalną i spójną całość. n

75Inspiracje

PRZEMYŚLANE, ODPOWIEDNIO

DOBRANE OŚWIETLENIE NADAJE KAMERALNY KLIMAT.

LAMPA WOLNOSTOJĄCA, PODŚWIETLANE KULE, LAMPIONY

ORAZ ŚWIECE SPRAWIAJĄ, ŻE WIECZOREM OGRÓDEK STAJE

SIĘ TAJEMNICZYM ZAKĄTKIEM

CZĘŚĆ JADALNA SKŁADAJĄCA SIĘ ZE STOŁU I KRZESEŁ W KSZTAŁCIE FILIŻANEK. TO IDEALNY

ZESTAW NA LETNIE, RZEŚKIE ŚNIADANIA

NOWOCZESNY AŻUROWY PARAWAN ORAZ OGROMNY PARASOL NA WYSIĘGNIKU ZAPEWNIAJĄ INTYMNOŚĆ

I OCHRONĘ PRZED NIESPRZYJAJĄCĄ POGODĄ

CZYMŻE BYŁBY OGRÓD BEZ ROŚLIN? DO ROSNĄCYCH TU JUŻ WCZEŚNIEJ AKACJI I BRZOZY ORAZ ŻYWOPŁOTU Z TAWUŁY DOŁĄCZONO LICZNE NASADZENIA ZIMOZIELONE: KULE BUKSZPANU, BARWNE PIERISY I KWITNĄCE NA BIAŁO RÓŻANECZNIKI. DODATKOWO WPROWADZONE ZOSTAŁY: DEREŃ ‘ELEGANTISSIMA’, TRAWY OZDOBNE I ŚLIWA DZIECIĘCA

76 Inspiracje

Victus Emak Sp. z o.o., 61-619 Poznań, ul. Karpia 37 tel.: 61 823 83 69, e-mail: [email protected]

Kwitnący Dom i Ogród

www.pokon.plKwitnący Dom i Ogród

S I N C E 1 9 2 9

Po ko n cz yn i cu d a

POWERSPRAY

Rewelacyjne odżywki w nowoczesnym opakowaniu - dostarczają roślinom substancji pokarmowych i delikatnie nabłyszczają liście. Opatentowany atomizer dający mgiełkę, działa pod każdym kątem i można go użyć ponownie razem z opakowaniem uzupełniającym.

ściereczka do orchideiściereczka do liści

R E K L A M A

▶77Inspiracje

W SKŁAD WYPOSAŻENIA OGRODOWEGO

WCHODZI TAKŻE MODUŁOWY ZESTAW WYPOCZYNKOWYCH

MEBLI Z TECHNORATTANU W STONOWANYCH

BARWACH, DEKORACYJNE PODUCHY ORAZ STÓŁ KAWOWY Z FUNKCJĄ

SKRZYNI, W KTÓREJ MOŻNA PRZECHOWYWAĆ

MNIEJSZE ELEMENTY

Sadzenie roślin wydaje się bardzo łatwe, ale nawet przy wykonywaniu tej prostej czynności można popełnić kilka błędów, które mogą mieć zasadniczy wpływ na ich przyjęcie się i dalszy wzrost. Radzimy, jak ich uniknąćTekst: Wiesław Szydło, Szkółka Niewierz


Gruntowny sprawdzianGruntowny sprawdzian


KIEDY SADZIĆ ROŚLINY?Termin sadzenia roślin jest ściśle związany ze sposobem ich uprawy w szkółce. Wszystkie rośliny uprawiane w pojemnikach możemy sadzić praktycznie przez cały rok – z wyłą-czeniem okresu, gdy gleba jest zamarznięta. Rośliny z tzw. gołym korzeniem sadzimy tylko wtedy, kiedy są one pozbawione liści, czyli wczesną wiosną i późną jesienią. Krzewy i drzewa kopane z bryłą korzeniową (baloto-wane) – zwłaszcza zimozielone (żywotniki, jałowce, różaneczniki, laurowiśnie) – można sadzić wiosną (do rozpoczęcia wzrostu) oraz późnym latem (wrzesień) i jesienią, po zakoń-czeniu wzrostu. Warto jednak unikać sadzenia gatunków bardzo wrażliwych na mróz (np. ma-gnolii, hibiskusów, laurowiśni) późną jesienią (listopad) – lepiej to zrobić wiosną.

JAK PRZYGOTOWAĆ ZAKUPIONE ROŚLINY DO SADZENIA?Przede wszystkim powinniśmy je dobrze na-wodnić. Rośliny „z gołym korzeniem” należy umieścić przed sadzeniem na kilka godzin w wodzie, natomiast te w pojemnikach najle-piej przed sadzeniem zanurzyć na kilka minut w wiadrze z wodą. Niewykonanie tego prostego zabiegu często skutkuje nieudanymi nasadze-niami. Należy pamiętać, że większość krzewów ozdobnych jest uprawiana w podłożach torfo-wych, a takie po przeschnięciu bardzo trudno ponownie nawodnić. Dlatego posadzenie rośli-ny z przesuszoną bryłą korzeniową, nawet po podlaniu, może skończyć się jej wyschnięciem.

JAK SADZIĆ ROŚLINY?Najczęściej popełnianym błędem jest zbyt głębokie sadzenie roślin – szczególnie nie-bezpieczne na ciężkich, gliniastych glebach. Doprowadza ono do nagłego braku dostępu powietrza do systemu korzeniowego posadzo-nej rośliny. Jeżeli dodatkowo po posadzeniu silnie nawodnimy glebę i ją wyściółkujemy, może to doprowadzić do zamierania roślin – upraszczając: roślina się „dusi”. Najbezpiecz-niej jest więc posadzić ją tak głęboko, jak rosła, lub 2-3 cm głębiej. Tylko niektóre gatunki, np. powojniki, wymagają głębszego sadzenia. Drugim często popełnianym błędem przy sadzeniu roślin o większych rozmiarach (szczególnie drzew) jest brak ich stabilizacji

ROSARIUM Szkółka Róż Janina i Adam Chodun

Szkółka założona w 1980 r. przez dr Adama Choduna, specjalizu-

jąca się głównie w uprawie krzewów róż. Oferta ROSARIUM to

ponad 500 pozycji, w tym wiele licencjonowanych, najnowszych

odmian fi rm W. Kordes ‘Söhne’, Rosen Tantau, David Austin, Meilland

i Lens oraz ciekawa kolekcja róż historycznych i naturalnych. Firma

zaopatruje klientów hurtowych i detalicznych oraz prowadzi sprze-

daż wysyłkową. Wieloletnia wiedza i doświadczenie właścicieli są

gwarancją wysokiej jakości sprzedawanych roślin, poprawności od-

mianowej oferowanych krzewów i fachowej obsługi.

Radliniec 6, 63-040 Nowe Miasto n. Wartą

tel./fax 61 287 39 50; kom. 509 465 891; 509 465 893; 508 037 077www.rosarium.com.pl

e-mail: [email protected]; [email protected]

R E K L A M A

▶

�Rośliny „z gołym korzeniem” należy umieścić przed sadzeniem na kilka godzin w wodzie

Do zasypywania

roślin w trakcie sadzenia warto

użyć dobrej jakościowo

ziemi. Może być ona wzbogacona

torfem lub gliną

Drzewa

i krzewy balotowane (okręcone siatką lub jutą) sadzimy razem z materiałem zabezpieczającym

Rośliny sadzimy na takiej samej

głębokości, na jakiej rosły

w szkółce

po posadzeniu. Do momentu zakorzenie-nia się w nowym miejscu są one narażone na silne oddziaływanie wiatru, co może doprowadzić do ich wykrzywienia, a także uszkodzenia nowo powstających korzeni na skutek ciągłego poruszania się bryły ko-rzeniowej świeżo posadzonej rośliny. Do stabilizacji mniejszych drzew wystarczy pojedynczy palik, natomiast większe dobrze stabilizuje się przez zastosowanie odciągów. Trzecim ważnym zabiegiem poprawiającym przyjęcie się roślin w nowym miejscu jest roz-luźnienie palcami bryły korzeniowej (czasami stosuje się nawet przecięcie korzeni w kilku miejscach). Zabieg ten dotyczy tylko roślin sadzonych z pojemników, a szczególnie tych, które zbyt długo w nim rosły i wytworzyły zbity, silnie skręcony system korzeniowy. Oka-zuje się, że korzenie takich roślin nawet przez kilka lat po posadzeniu nadal rosną tak, jakby były w pojemniku i nie potrafią się swobodnie rozrosnąć w glebie.

CZY MOŻNA SADZIĆ ROŚLINY W PEŁNI KWITNIENIA?Oczywiście, ale tylko wtedy, gdy rosną one w pojemnikach. Wyjęcie rośliny z pojemnika nie powoduje uszkodzenia jej systemu korze-niowego, dlatego nawet w czasie jej kwitnienia możemy ją bez obaw posadzić w ogrodzie. Kupo-wanie roślin w fazie kwitnienia ma też ogromną zaletę, bo po prostu widzimy, co kupujemy.


R E K L A M A

▶

CZY ROŚLINY PO POSADZENIU POWINNY BYĆ PRZYCIĘTE?Po posadzeniu powinniśmy skrócić (i to silnie) tylko pędy drzew i krzewów posadzonych z „gołym korze-niem”. Nie musimy skracać pędów roślin sadzonych z bryłą korzeniową lub z pojemników, chyba że uznamy, że mają ich zbyt mało – i by zagęścić roślinę, przeprowa-dzamy cięcie pędów.

KIEDY NAWOZIĆ ROŚLINY PO POSADZENIU?Bezpośrednio po posadzeniu roślin nie powinniśmy nawozić. Należy dać im kilka tygodni na przyjęcie się w nowym miejscu i rozwinięcie systemu korzeniowego w glebie (rośliny posadzone jesienią będziemy oczy-wiście nawozić dopiero wiosną). Na glebach ubogich można ewentualnie zastosować nawożenie przed sa-dzeniem. Można do tego użyć praktycznie dowolnego nawozu wieloskładnikowego o niskiej zawartości azotu lub starego obornika. W obydwu przypadkach nawozy

mieszamy z glebą (przekopujemy). Na glebach suchych można także dodatkowo wprowadzić torf.

CZY PRZED SADZENIEM ROŚLIN NALEŻY SPECJALNIE PRZYGOTOWYWAĆ ZIEMIĘ?Większość drzew, krzewów i bylin będzie dobrze rosła w każdej przeciętnie żyznej glebie ogrodowej. Nie ma więc potrzeby kupowania specjalnych mieszanek podłoży do sadzenia każdej grupy roślin ogrodowych. Są jednak rośli-ny o specyficznych wymaganiach glebowych, których nie można uprawiać w każdym ogrodzie bez wymiany ziemi. Do takich należą rośliny wrzosowate: wrzosy, wrzośce, azalie i różaneczniki, których sukces uprawy jest uzależniony od specyficznej – kwaśnej i organicznej – gleby. Bez wymiany warstwy gleby (20-40 cm) nie będą się prawidłowo rozwijać. Lepiej także dobierać rośliny do warunków glebowych, niż radykalnie przekształcać je tak, aby w przydomowym ogrodzie mogły rosnąć bardzo wymagające gatunki. I tak np. na glebach suchych i piaszczystych lepiej sięgnąć po sosny, jałowce czy lawendy, niż „na siłę” sadzić magnolie, żywotniki lub funkie. n



Ogród nie ma urlopuSierpień to nie koniec ogrodniczych obowiązków. Przypominamy zatem, czym najlepiej zająć się w najbliższym czasie, aby na wiosnę móc cieszyć się bujnym i kwitnącym ogrodemTekst: Dawid Wajszczuk

PIELĘGNUJEMY TRAWNIK W sierpniu konieczne jest intensywne nawadnianie trawy, szczególnie w okresach przedłużających się susz. W normal-nych warunkach wystarczy podlewać co kilka dni, w czasie upałów – nawet codziennie. Podlewanie musi trwać na tyle długo, by woda dotarła do gleby przynajmniej na głębokość dziesięciu centymetrów, co może zająć nawet pół godziny. Murawa powinna być koszona co najmniej raz w tygodniu. Nie należy przycinać jej zbyt krótko – gdy źdźbła są dłuższe, dokładniej zacieniają glebę, dzięki czemu dłużej pozostaje nawilżona. Wśród zabiegów pielęgnacyjnych nie może też zabraknąć przewietrzenia darni – warto więc znaleźć czas na wykonanie aeracji, ale możemy też poczekać z tą czynnością do jesieni.

ODCHWASZCZAMY RABATYPrzejdźmy teraz do rabat, które znajdują się w niemal każdym ogrodzie. Należy pamiętać o ich regularnym odchwaszczaniu i nawadnianiu. Odchwaszczanie należy wykonywać możliwie najczęściej nie tylko ze względów es-tetycznych –chwasty odbierają substancje odżywcze innym roślinom i przyciągają szkodniki. Rabaty zazwyczaj wyma-gają nawadniania nieco rzadziej niż murawa. Przy tej okazji warto przypomnieć ogólną zasadę dotyczącą podlewania – podlewamy wczesnym rankiem lub późnym popołudniem, ale nie wieczorem. Krople wody nie powinny pozostawać na roślinach w okresie najsilniejszego nasłonecznienia, ponieważ mogą działać jak soczewki i przyczyniać się do poparzeń. Z kolei zbyt późne podlanie może sprawić, że rośliny nie zdążą obeschnąć i pozostaną wilgotne przez całą noc, co może powodować rozwój grzybów.

PRZYCINAMY ŻYWOPŁOT Jeśli ogród otacza żywopłot, do około połowy sierp-nia możemy go jeszcze przyciąć, o ile nie zrobiliśmy tego w lipcu. Zbyt późno przycięte gałązki nie zdążą zdrewnieć. Posiadacze drzew owocowych powinni w sierpniu zebrać owoce, a także usunąć te, które opadły, by nie dopuścić do ich zgnicia. Po zbiorze trzeba prześwietlić korony drzew, a także winorośli. Jeśli roślina była szczepiona, regularnie należy usu-wać dzikie pędy, potocznie zwane „wilkami”, rosnące zazwyczaj pionowo w górę.

RE

KL

AM

A

▶

ZAPRASZAMY DO OGRODU PTAKICi, którzy chcieliby cieszyć się obecnością ptaków w ogrodzie, prześwietlanie i strzyżenie krzewów powinni pozostawić sobie na sam koniec miesiąca. Sezon lęgowy trwa zazwyczaj od kwietnia do połowy sierpnia i – jeśli krzewy czy żywopłoty będą mocno wystrzyżone – ptaki wybiorą inne miejsca na zakła-danie gniazd. Gusta właścicieli ogrodów są nieraz zupełnym zaprzeczeniem ptasich preferencji. Ptaki nie lubią obcych gatunków drzew, bo nie jedzą ich nasion i owoców, a często nie umieją nawet budować gniazd w ich gałęziach. Zupełnie też nie podzielają upodobania do pedantycznie przystrzyżonego trawnika, za to chętnie skorzystają z leżącego w kącie chrustu, kępy pokrzyw czy pozostawionych suchych pędów bylin.

SADZIMY WARZYWA NA PÓŹNY ZBIÓR Ci, którzy do ogrodu chcą podejść bardziej praktycznie, mogą wysiać sałatę, rzodkiewkę, rukolę, roszponkę, szpinak czy koper na późny zbiór. Miłośnicy własnych warzyw prawdopodobnie posiadają także pomido-ry – te wysokie ogławiamy, pozostawiając jeden lub dwa liście powyżej ostatniego, dobrze rozwiniętego kwiatostanu. Sierpień to także pora na rozmnażanie goździków, naparstnic, liliowców, piwonii, fiołków czy wrzosów. Sadzić należy cebule przebiśniegów, krokusów, zimowitów – a pod koniec miesiąca także tulipanów i hiacyntów. W sierpniu skracamy też o połowę pędy lawendy.

84 Owoce ogrodu

Utopiona w kompocie

W naszym kraju śliwę upra-wia się we wszystkich regionach, jednak na najobfitsze zbiory moż-na liczyć w południowej i południowo-zachod-niej części Polski.

Śliwa najlepiej rośnie i owocuje na glebach przepuszczalnych i bogatych w składniki pokarmowe. Lubi gleby wil-gotne, źle znosi suche i piaszczyste. Jak większość drzew sadowniczych wymaga stanowiska słonecznego.

Owoce śliw doskonale nadają się na domowe przetwory.

Śliwy nawozi się tak samo jak jabłonie czy grusze, są jednak one nieco mniej-szymi drzewami, dlatego dawkę nawozu możemy zredukować o około połowę.

Komunikaty „podążaj za nowościami” towarzyszą nam na każdym kroku, jednak przy wyborze drzewek owocowych do ogrodu warto zaufać starym, sprawdzonym odmianom. Dzięki ich różnorodności w zakresie okresu dojrzewania owoców możemy zbierać je nawet przez 4 miesiąceTekst: Katarzyna NowackaPrzepisy: Sylwia Tysowecka

Utopiona w kompocie

�Śliwa brzoskwiniowa ma duże, pomarańczowoczerwone owoce z białawym nalotem. W smaku kwaskowato-słodkie, soczyste i aromatyczne.

Mirabelka flotowa ma małe owoce

o bladożółtej barwie z białawym nalotem. W smaku lekko

kwaskowate, aromatyczne, ale niezbyt soczyste.

NAJGROŹNIEJSZE SZKODNIKINAJGROŹNIEJSZE SZKODNIKI

Misecznik śliwowy. Jaja misecznika

pojawiają się na grubszych pędach. Do zwalczania

zalecany jest oprysk w tym samym czasie, co na

mszyce.

Mszyce. Ich czarne, błyszczące jaja można zauważyć wczesną wiosną u nasady pąków. Aby je zniszczyć należy przeprowadzić oprysk pod koniec marca lub na początku kwietnia, jeszcze przed pękaniem pąków liściowych.

Owocnica żółtoroga – osa śliwkowa. Składa

jaja w okresie kwitnienia śliw. Larwy, które wylęgają się z jaj

atakują małe zawiązki owoców niszcząc je, co w konsekwencji

prowadzi do ich opadania. Bardzo niebezpieczny szkodnik,

który może całkowicie zniszczyć owoce. Aby zapobiec takiej

sytuacji należy opryskać roślinę tuż przed końcem kwitnienia.

Przędziorek owocowiec. Ten mały czerwony pajączek żyje w liściach i wysysa soki, co prowadzi do ich wcześniejszego brązowienia i opadania. Aby się go pozbyć warto opryskać roślinę dwukrotnie – raz przed, a drugi raz po kwitnieniu.

85Owoce ogrodu

86 Owoce ogrodu

SPRAWDZONE I SMACZNE ODMIANY ŚLIW

DAMACHA – małe, granatowe owoce z lekkim niebieskim

nalotem. W smaku od kwaskowatego do bardzo słodkiego,

w zależności od stopnia dojrzałości.

LUBASZKA – bardzo małe owoce, granatowe do brązowo-

purpurowych z niebieskim nalotem. W smaku kwaskowate

i soczyste.

RENKLODA ALTHANA – owoce średniej wielkości

o fioletowo-bordowym zabarwieniu z lekkim, białawym

nalotem. W smaku kwaskowato-słodkie i soczyste.

RENKLODA ULENA – zielonkawo-żółte owoce z lekkim,

białym nalotem. W smaku od kwaśnego do słodkiego,

soczyste.

WĘGIERKA ŁOWICKA – owoce średniej wielkości,

granatowe z intensywnym niebieskim nalotem. W smaku

kwaskowato-słodkie i soczyste.

WĘGIERKA ZWYKŁA – owoce małe, w smaku słodkawe,

lekko cierpkie i średnio soczyste.

Powidła śliwkowe SKŁADNIKI:

• 4-5 kg bardzo dojrzałych śliwek węgierek (najlepsze na powidła)

• odrobina wody

PRZYGOTOWANIE:

Wbrew pozorom to w zupełności wystarczy, aby stworzyć pyszne powidła. Śliwki myjemy, kroimy na pół, pozbywamy się pestek i wrzucamy do garnka (polecam szeroki, z grubym dnem) z odrobiną wody na dnie. Przykrywamy pokrywką i doprowadzamy do wrzenia, od czasu do czasu mieszając. Gdy nasze przyszłe powidła zaczną bulgotać, odkładamy pokrywkę i gotujemy na małym ogniu, pamiętając o częstym mieszaniu. Jeśli zauważymy, że powidła przywarły i zaczynają się przypalać, natychmiast przelewamy je do innego garnka. Gotujemy ok. 3-4 godziny i odstawiamy do następnego dnia. Następnie znów gotujemy 3-4 godziny często i dokładnie mieszając. Jeśli po tym czasie masa spada z łyżki płatami, a nie

spływa – powidła są gotowe. Jeśli nie, gotowanie i mieszanie powtarzamy kolejnego dnia. Wszystko zależy od dojrzałości i soczystości owoców.

Wrzące powidła przekładamy do wyparzonych wcześniej słoików i stawiamy do góry dnem, czekając aż ostygną - wtedy odstawiamy do spiżarni.

R E K L A M A

▶

SKŁADNIKI:

• 70 dkg ziemniaków• 35 dkg mąki pszennej • 50 dkg śliwek węgierek• 2 jajka• 1 łyżka masła • 1/2 szklanki wiórków kokosowych • cukier puder do posypania• sól i cukier do smaku

PRZYGOTOWANIE:

1 Ziemniaki obieramy i gotujemy. Gorące przeciskamy przez praskę i studzimy.

2 Na stolnicę wysypujemy mąkę, dodajemy ziemniaki i formujemy dołek. Wbijamy jajka, dodajemy szczyptę soli i dokładnie wyrabiamy ciasto.

3 Rwiemy nieduże kawałki i rozpłaszczamy, tworząc okrągłe placki. Śliwki przecinamy na pół, wyjmujemy pestki, a do środka wsypujemy odrobinę cukru. Składamy w całość, kładziemy na środku każdego placuszka i zawijamy w ciasto tworząc kształtne, okrągłe knedle.

4 Gotujemy wodę z dodatkiem soli w dużym garnku. Na wrzątek wrzucamy knedle i gotujemy 2-3 minuty po wypłynięciu na powierzchnię.

5 Podawać z wiórkami kokosowymi zrumienionymi z masłem i oprószone cukrem pudrem.

Knedle ze śliwkami z wiórkami kokosowymi

87Owoce ogrodu

88 Zielony butik

KOSA SPALINOWA NAC

Urządzenie oznaczone numerem BP427-17KA-T

doskonale sprawdzi się w trudno dostępnych

miejscach. Konstrukcja z dzielonym wałem zapewnia

bezproblemowy transport (np. na działkę). Kosa

posiada dwusuwowy silnik o pojemności 42,7 cm3 i mocy

1,7 KM. System antywibracyjny zwiększa wygodę i komfort

pracy. Szerokość koszenia żyłką – 41 cm, tarczą tnącą – 25,5 cm. Pojemność zbiornika paliwa 0,9 litra. W zestawie głowica z żyłką oraz tarcza tnąca. Waga: 8,5 kg.

NAC, ok. 500 złwww.nac.com.pl

DONICA RULLOPoczuj magię swojej przestrzeni z donicą RULLO, która łączy w sobie nowoczesny design i najwyższą jakość. Wykonana z kompozytów szklano–poliestrowych, które zapewniają donicy wyjątkową trwałość i wytrzymałość na działanie czynników atmosferycznych oraz lekkość. Idealna do aranżacji wnętrz oraz zewnętrznych terenów zielonych i ogrodów.

Faktoria Design, 699 złwww.nowedonice.pl

ŁOPATY DO LIŚCI I NIE TYLKOOgromne, wygodne i niezwykle funkcjonalne łopaty do liści, traw czy zbierania owoców. Dzięki dużej powierzchni chwytnej ogrodowe prace będą szybsze i prostsze. Wykonane z lekkiego i wytrzymałego plastiku, będą nam służyć przez wiele lat. Chronią dłonie przed ostrymi gałęziami i nieprzyjemnymi roślinami, np. pokrzywą.

Łopaty do liści, ok. 75 złwww.amazon.com

AUTOMATYCZNE POIDŁO DLA PSADzięki wbudowanemu czujnikowi, który wykrywa ruch psa poidło automatycznie uruchamia przepływ wody, aby była ona dostępna dla zwierzęcia. Kiedy się oddala, samoistnie zostaje wyłączony. Niezwykle praktyczne urządzenie, dzięki któremu nasz pupil będzie miał świeżą wodę w zasięgu pyska.

Dog Outdoor Fountain, ok. 150 złwww.hammacher.com

KOSIARKA ELEKTRYCZNA NAC

Kosiarka oznaczona numerem LE15-36-PB-B posiada silnik o mocy 1500 W z zabezpieczeniem

termicznym. Prędkość obrotowa bez obciążenia – 3600 obr./min. Plastikowa obudowa z centralną,

6-stopniową regulacją wysokości koszenia w zakresie 20-70 mm. Szerokość koszenia – 36

cm, pojemność kosza – 40 l.

NAC, ok. 350 złwww.nac.com.pl

Modułowy zestaw składający się z sofy oraz stołu z funkcją skrzyni, w której można prze-chowywać wszystkie tarasowe akcesoria, zapewni nam komfortowy wypoczynek. Aby zapewnić więcej intymności na tarasie, od strony chodnika i sąsiadów ustawiono rząd donic, w których posadzono wysokie trawy

90 Pomysł na taras

Na ciepłe, jesienne dniRześkie powietrze przychodzące po upalnym lecie zachęca do odpoczywania na tarasie. Zwłaszcza jeśli jest on zaaranżowany według naszych wymagań i upodobań. Na 44 m2 zmieścić można nie tylko komplet do wypoczynku, ale także kącik kawowy i bogatą roślinność nadającą wyjątkową atmosferęProjekt i realizacja: Agnieszka Durlik, APPO Projekt

Pierwsze skrzypce na tym tarasie grają rośliny. Intensywny

róż w kilku odcieniach idealnie komponuje się z zielenią,

a różnorodne formy roślin dodają dynamiki, wprowadzając

jednocześnie nowoczesny klimat

Kącik kawowy zaaranżowany w stylu retro z oryginalnym, ażurowym fotelem w intensywnym limonkowym kolorze, który nawiązuje do kolorystyki wnętrza mieszkania

91Pomysł na taras

Dzięki licznym lampionom i świecom taras po zmroku ozdabia przyjemne,

rozproszone światło

Zimozielone kule z bukszpanu, kosodrzewina, jałowce, a także płaczące brzozy, zwiewne trawy ozdobne, kwitnące wrzosy, barwne kapusty ozdobne, astry i chryzantemy – idealnie dobrane rośliny dla jesiennego tarasu

Przez wielu ogrodników kompost nazywany jest czarnym złotem. Trudno się z tym określeniem nie zgodzić, gdyż jest to bez wątpienia

najlepszy nawóz organiczny, a przy tym całkowicie darmowy! Podpowiadamy, jak samodzielnie, szybko i łatwo zrobić kompost

Tekst: Sławomir Moty

Kompost – „złoto” ogrodników

Wielu młodych, zwłaszcza miejskich ogrodników nie zna i nie docenia roli kompostu w ogrodzie. Nie słuchają dobrych rad starszego pokolenia

działkowców z ROD-ów, dla których kompost był podstawą ekologicznego nawożenia i oszczędnego gospodarowania na działce. Kompostowanie wy-daje im się zwyczajnie niepotrzebne – przecież pod-łoże można kupić nawet w supermarkecie – mówią. Moim zdaniem, roli kompostu nie da się przecenić! Jest doskonałym przykładem na naturalny obieg materii w przyrodzie. Poza tym, kompost to nie

Żyzna ziemia z odpadów - kompostowanie to doskonały pomysł na ogrodowy recykling – z resztek roślin produkujemy

nawóz i podłoże w jednym

92 EKOogród

Kompost – „złoto” ogrodników

tylko cenna próchnica, to także źródło wielu pożytecznych mikroorganizmów glebowych. Nie wyobrażam sobie pracy w ogrodzie bez świeżej i pachnącej porcji kompostu (tak! pachnącej, zwłaszcza na wiosnę ma niezwykły zapach – spróbujcie kiedyś go powąchać!). Ma on oczywiście niewielkie wady... ale co i kto ich nie ma. Młodzi ogrodnicy (do was w szczególno-ści się zwracam) – w każdym ogrodzie, nawet niewielkim, powinien znaleźć się kompostownik. Szybko docenicie walory tego nawozu i podłoża w jednym. Jego działanie zauważycie w swoich ogrodach... i w portfelach.

CZYM JEST I JAK POWSTAJE KOMPOST? Kompostowanie to rozkład (humifikacja i mineralizacja) materii organicznej (resztki roślinne) przy udziale mi-kroorganizmów glebowych (bakterie, promieniowce, grzyby oraz dżdżownic) do próchnicy i związków mineralnych. Proces ten trwa od kilku do kilkunastu miesięcy (w zależności od m.in. tempera-tury, wilgotności i rodzaju składowanej materii organicznej – im drobniejsze elementy, tym szybciej się rozkładają).

KOMPOST TO NIE TYLKO CENNA

PRÓCHNICA, TO TAKŻE ŹRÓDŁO WIELU

POŻYTECZNYCH MIKROORGANIZMÓW

GLEBOWYCH

CO MOŻNA KOMPOSTOWAĆ, A CZEGO NIE?

MOŻNA KOMPOSTOWAĆ:

+ skoszoną trawę

+ liście, słomę i drobne gałązki

+ resztki warzyw, obierki, itd

+ resztki owoców (egzotycznych także)

+ skorupki jajek

+ fusy z kawy i herbaty (nawet torebki)

+ wióry i trociny z gałęzi

+ grubsze gałęzie, ale muszą być rozdrobnione

+ szary papier, tekturę, wytłoczki jajek, rolki po papierze

toaletowym

+ popiół (tylko drewniany)

NIE MOŻNA KOMPOSTOWAĆ:

– chwastów z nasionami

– korzeni i kłączy chwastów

– chorych roślin

– owoców cytrusowych

– roślin opryskanych środkami ochrony

– mięsa i kości

– zadrukowanego i białego papieru

RE

KL

AM

A

▶

DO CZEGO WYKORZYSTAĆ KOMPOST?Kompost to świetny nawóz organiczny i doskonała alter-natywa dla obornika. Ponadto jest tani, łatwo dostępny i nie można go przedawkować, a jeśli zbadamy jego pH (może być kwaśny) oraz zawartość mikro- i makroelemen-tów (w Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej) będziemy mogli go stosować praktycznie pod każdą roślinę. Mo-żemy go wykorzystać do m.in. sadzenia i przesadzania roślin, ściółkowania rabat kwiatowych oraz nawożenia roślin ozdobnych lub warzyw.

ZAKŁADANIE KOMPOSTOWNIKA – JAK, GDZIE I KIEDY?Kompost można zakładać o każdej porze roku, bez względu na pogodę i temperaturę. Wystarczy jedynie wybrać odpo-wiednie miejsce, typ kompostownika i zacząć składować tam materię organiczną. Aby przyspieszyć kompostowa-nie można zastosować aktywatory lub startery – preparaty zawierające mikroorganizmy inicjujące procesy rozkładu.

Kompostownik najlepiej założyć na uboczu ogrodu, w miejscu mało widocznym, jednak nie zanadto oddalo-nym, aby nie było do niego za daleko. Miejsce powinno być osłonięte od wiatru, w półcieniu. Nadmierne słońce będzie go wysuszać, a w cieniu nie osiągnie odpowiedniej temperatury, niezbędnej do przebiegu procesów rozkładu.

Najprostszym typem kompostownika jest pryzma kompostowa – to nic innego jak sterta odpadków na

94 EKOogródKOMPOST – PLUSY I MINUSY+ cenne źródło próchnicy i mikroorganizmów+ jest za darmo+ uniwersalny nawóz do wszystkich roślin ogrodowych+ nie można go przedawkować+ sposób na pozbycie się resztek roślin i odpadków+ poprawia strukturę gleby

– niska zawartość składników mineralnych– długi czas oczekiwania– wymaga regularnego przerzucania warstw

Wyłączny dystrybutor Firma KRZYSIOR

[email protected] www.ogrodoweinnowacje.pl

niebanalny design

komfort dla korzeni nawet w upał czy mróz

odporność na erozję

Innowacje dla wymagających ogrodników

www.ogrodoweinnowacje.plR

EK

LA

MA

▶

Pamiętaj! Kompost to nie śmietnik.

Wyrzucaj tam tylko odpady organiczne!

gołej ziemi – wygląda to mało estetycznie, jednak nic nie kosztuje i najlepiej sprawdza się w przypadku przerabiania dużej ilości materii. Jeśli chcemy bardziej uporządkować kompostowanie możemy wykonać kom-postownik drewniany (taki mam od lat i wam go pole-cam) – tj. zbić skrzynię z desek lub palet (konstrukcja wytrzyma 3-4 lata) lub zdecydować się na plastikowy termokompostownik (jest niewielki jednak dzięki na-grzewaniu się proces rozkładu przebiega w nim bardzo szybko – już po 3 miesiącach otrzymujemy gotowy kompost). Wybór zależy od naszych preferencji, wiel-kości ogrodu i zasobności portfela. Najlepiej założyć dwa kompostowniki – jeden na świeże, bieżące resztki do kompostowania, a drugi z gotowym kompostem z resztek z zeszłego sezonu. Dzięki temu z jednego będziemy brać, a na drugi wyrzucać.

CEBULA MA WARSTWY, OGRY MAJĄ WARSTWY... I KOMPOST MA WARSTWY!Aby materia organiczna przemieniła się w kompost musi być układana „z głową”. Procesy rozkładu prze-biegają tylko w warunkach tlenowych, przy odpowied-niej temperaturze i wilgotności, dlatego elementy do kompostowania musimy układać warstwami. Na dno układamy najgrubsze gałęzie i patyki. Wyżej układa-my skoszoną trawę, liście, słomę i inne resztki roślin. Każdą warstwę przesypujemy kompostem z zeszłego sezonu (przyspieszy to znacznie rozkład). Warstwy powinny mieć 15-20 cm (nie więcej). Co kilka tygodni warstwy trzeba nakłuwać, podlewać i przerzucać, aby doprowadzić powietrze i wilgoć do środka.

DŻDŻOWNICE KOMPOSTOWEKażdy kompostownik, bez względu na typ powinien mieć odkryte dno, aby w końcowym etapie kompo-stowania mogły swobodnie przedostać się do niego dżdżownice. Trawią one materię organiczną przyczy-niając się do przyspieszenia jej rozkładu, a ich wydaliny (koprolity) dodatkowo poprawiają żyzność i strukturę. Na rynku można kupić dżdżownice kalifornijskie, które choć doskonale radzą sobie w kompoście, to są bardzo wrażliwe na mróz i zginą po pierwszej zimie. Nie martwcie się jednak, gdyż polskie gatunki zimują doskonale. n

MNIEJSZA KUZYNKA

DYNISmaczna, niskokaloryczna, zawiera wiele składników odżywczych, a ponadto działa odkwaszająco na organizm – to tylko niektóre zalety cukinii. Można ją spożywać na surowo, jednak najsmaczniejsza jest grillowana, zapiekana lub duszona Tekst: Irena Żołnowska Przepisy: Sylwia Tysowecka

Cukinia należy do rodziny dy-niowatych, często mylona jest z kabaczkiem, bo podobnie s m a k uje i w y g l ą d a . W małym ogródku

lepiej upraw iać jedna k cukinię, ponieważ zaj-muje mniej miejsca, ma zwarty, nieco krzaczasty pokrój.

96 Ogródek warzywny

MNIEJSZA KUZYNKA

DYNI

97Ogródek warzywny

Jest k i lka najpopularniejszych od-mian cukinii różniących się najczęściej kolorem skórki – od kremowego, przez jasnopomarańczowy, po zielony – w cętki oraz prążki. To warzywo, które lubi ciepło, słońce i zawsze wilgotną glebę. Najlepsze do jej uprawy jest miejsce nasłonecznione i osłonięte od wiatru.

Glebę przed siewem warto dobrze na-wieźć obornikiem lub kompostem – cuki-nia rośnie szybko i jest bardzo „żarłoczna”.

Nasiona wysiewamy po 15 maja, aby mieć pewność, że nie dosięgną ich żadne przymrozki. Siejemy po 2-3 nasiona na głębokość około 3 cm, w rozstawie 1 x 1 m. Po wschodach usuwamy zbędne siewki, zostawiając jedną najdorodniejszą. Usu-wając je należy uważać, aby nie uszkodzić pozostałych roślin, ponieważ ma słaby system korzeniowy. Najlepiej uciąć je no-życzkami, nożem lub uszczknąć palcami.

Pierwsze owoce cukinii pojawiają się pod koniec czerwca. Najsmaczniejsze są te niewielkie, z jeszcze niewykształconymi nasionami, o miękkiej skórce. Staramy się zrywać je co 3-4 dni, kiedy kwiat na końcu uschnie. Jeśli zbiór będzie nieregularny, cukinia będzie wolno wykształcała nowe owoce kosztem już istniejących. n

R E K L A M A

▶

98 Ogródek warzywny

Sałatka z cukinią i fetą

• 1 młoda cukinia• pół sałaty karbowanej • pięć pomidorków

koktajlowych• ser feta • bazylia do dekoracji

SOS:• 3 łyżki oliwy• 2 łyżki soku z cytryny

(lub octu jabłkowego)• 1 łyżeczka miodu • 1 ząbek czosnku

(przecisnąć przez praskę)• sól, pieprz, zioła

prowansalskie do smaku

PRZYGOTOWANIE:

1 Wszystkie składniki na sos umieszczamy w małym słoiczku i potrząsamy przez kilka minut, aż dokładnie się połączą.

2 Cukinię kroimy wzdłuż na cieniutkie plastry (doskonały będzie szczelinowy nożyk do obierania warzyw). Sałatę rwiemy na drobniejsze cząstki. Pomidorki kroimy na pół.

3 Tak przygotowane warzywa układamy na talerzu, posypujemy rozdrobnionym serem.

4 Całość skrapiamy przygotowanym wcześniej sosem i dekorujemy listkami bazylii.

Cukinia zapiekana z mięsemSKŁADNIKI:• 4 młode cukinie • 1 kg mięsa mielonego (np. wieprzowo-wołowe)• 20 dkg żółtego sera• 1 duża cebula• 3 ząbki czosnku (przeciskamy przez praskę)• kilka suszonych pomidorów (drobno kroimy)• 6 pomidorków koktajlowych• 1 szklanka bulionu (kostka rosołowa rozpuszczona we

wrzątku)• sól, pieprz, cukier, tymianek (najlepiej świeży), papryka

słodka, olej

PRZYGOTOWANIE:

1 Cukinie myjemy, przekrawamy i wydrążamy gniazda nasienne, lekko solimy i odstawiamy.

2 Na rozgrzany olej wrzucamy cebulę, posypujemy szczyptą cukru (wtedy cebula pięknie się zeszkli).

3 Do zeszklonej cebuli wrzucamy drobno pokrojone suszone pomidory. Smażymy mieszając jeszcze 2 minuty na małym ogniu.

4 Następnie dodajemy zmielone mięso i dokładnie mieszamy. Dorzucamy czosnek, drobno posiekany tymianek, doprawiamy do smaku solą, pieprzem, papryką i dusimy kilka minut.

5 Cukinię osuszamy, faszerujemy ciepłym mięsem, posypujemy tartym, żółtym serem. Na wierzch kładziemy ćwiartki pomidorków.

6 Tak przygotowane cukinie układamy na blasze wyłożonej folią aluminiową, na dno wlewamy bulion i wkładamy do piekarnika rozgrzanego do 180 °C. Całość przykrywamy folią (inaczej ser nam się spiecze) – po 30 min danie jest gotowe.

SKŁADNIKI:

WARZYWA Z NASION VILMORIN NA TWOIM TALERZU

20150809_reklama_vilmorin_A4_1.1.indd 1 2015-08-10 14:31:00

SIERPIEŃ 2015

GA

RD

EN &

TRENDS 399

zł(w tym 8% VAT)

TYLKO


INDEKS 404632ISSN 2300-0104


Utopiona w kompocie


Utopiona w kompocie



INDEKS 404632 TYLKO Pnącza 399 - tesm.pl · moja druga pasja choĆ natŁok pracy i obowiĄzkÓw...

Documents

Transcript of INDEKS 404632 TYLKO Pnącza 399 - tesm.pl · moja druga pasja choĆ natŁok pracy i obowiĄzkÓw...