İçindekiler - WordPress.com · 2014. 8. 19. · 1971 Devrimci Çıkışı ve Leninist Parti...

İçindekiler

1971 Devrimci Çıkışı ve Leninist Parti Anlayışı

Büyüyen Partinin Kadro ve Örgüt Sorunları

Büyük Ekim Devrimi 79 Yıl Sonra da Dünya Proletaryasının Savaş Bayrağıdır

Ekim Devrimi’nden XIX. Parti Kongresi’ne SB’de Sosyalizmin İnşa Sorunları (I)

Sosyalizm Öldü mü?

Bir Kongre ve Komünist Gençlik Örgütü

Proleter Doğrultuİki aylık Devrimci Sosyalist

Teorik ve Politik DergiKasım - Aralık 1996 Sayı:8

Sun Yayıncılık Adına Sahibi: Gülseren OlgunYazıişleri Müdürü: Mustafa Süke

Yönetim Yeri: Başmusahip Sokak No:3/3 Cağaloğlu/İST

Tel: (0212) 512 40 84 Fax: (0212) 519 05 28Baskı Ceylan Matbaacılık Tel: (0212) 517 0081

Dağıtım: BiryayBanka Hesap No: Sun Yayıncılık Yapı Kredi Bankası Sirkeci Şubesi Hesap No: 3570/9

3

Eli niz de ki 8. sa yı ile sizlerle ye ni den mer ha ba di yo ruz.

Bu sa yı da; 7. sa yı da baş la yan ‘71 çı kışı ve Le ni nist Par ti An la yı şı” baş lık lı ya zının son bö lü mü, bi rin ci ya zı mız.

İkin ci ya zı mız yi ne par ti ya şa mı na ilişkin; bü yü yen bir par ti nin kad ro ve ör güt so run la rı nı iş li yor. Coğ raf ya mız da ve somut ta ya şa nan so run la rı ve çö züm öneri le ri ni bu la ca ğı mız bu ya zı yı, özel ola rak mü ca de le ya şa mı nın he nüz ba şın da ki genç mark sist le ni nist ko mü nist le ri eği ti ci ni te lik te dir.

Ekim dev ri mi nin yıl dö nü mü ne denk ge len bu sa yı mız da, dev ri min ve sos ya lizmin ilk ku ru lu şu nun ge nel bir bi lan ço su nu su nan ve sos ya liz min so run la rı na bir gi riş ni te li ğin de ki ya zı lar bu la cak sı nız.

Sos yal em per ya list Rus ya ile bir lik te re viz yo nist blo kun çö zü şüy le or ta ya çı kan ye ni dö nem de/du rum da, mark sist le ni nistle rin ide olo jik cep he de yü rüt me si ge re ken çok kap sam lı mü ca de le nin öne mi ni ve konu la rı nı açık la yan bir ya zımız ise “Sos yalizm Öl dü mü?” baş lı ğı nı ta şı yor.

Geç ti ği miz ay lar da ko mü nist genç ler, iki yıl lık sa va şım sü re ci ni, 1. Kong re’ le rini top la ya rak taç lan dır dı lar. Mark sist leni nist ko mü nist par ti nin, genç lik için de ki bö lü ğü olan KGÖ’yü, kong re bel ge le ri nin üze rin den ta nı tan ve de ğer len di ren “Bir Kong re ve Ko mü nist Genç lik Ör gü tü” baş

lık lı ya zı mı zı bu la cak sı nız. Ya zı; ko mü nist genç li ğin ba şa rı lı ge liş me çiz gi si ni; bir lik dev ri mi nin ya rat tı ğı güç, coş ku, ira de, karar lı lık la par ti ön der li ğin de bi linç li bir yürü yü şün ifa de si ola rak sun mak ta, bun dan son ra ki ba şa rı la rı ha zır la ya cak un sur la rın üze rin de dur mak ta dır.

Bir baş ka ya zı mız; pat ron Ame ri ka ile bir lik te em per ya list güç le rin Or ta do ğuKör fez ek se nin de, ge ri ci böl ge dev let le riyle bir lik te Kür dis tan üze rin de ki son pa zarlık la rı nı; Ta la ba ni (ya nın da İran)Bar za ni (ya nın da Irak) ça tış ma sı nın ya rat tı ğı ye ni or tam da ku rul ma ya ça lı şı lan kurt lar sofra sı nı, sof ra da yer al ma ya ça lı şan Türk sö mür ge ci le ri ni, amaç la rı ve ko num la rıy la ele alı yor. Ya zı ta raf a rın tü mü nün ka tıl dığı ya da ka tıl ma ya ça lış tı ğı “ba rış” ya da “pax ame ri cana”yı, baş lan gı cı ve son şekliy le dev rim ci ana li ze ta bii tut mak ta.

Son ya zı mız da; yak la şık bir yıl ön ce baş la yan, pra tik bir li ğin ya nın da pro to kol ha zır lık ça lış ma la rı na ka dar yük se lir ken ay nı za man da ge niş le yen güç ve ey lem bir li ği ça lış ma la rı nı, mark sist le ni nist komü nist le rin bu ça lış ma la ra ka tı lım perspek tif e rin den baş la ya rak, ge liş me ler içinde yü rüt tük le ri po le mik le rin den olu şan bir der le me su nu yo ruz. Bu gün için tav sa mış olan güç ve ey lem bir li ği, yarın yi ne gündem le şe cek tir. Bun dan ka ça nı la maz. Bu ba ğ lam da mark sist le ni nist ko mü nist le rin

Sunu

4

gö rüş açı sı nın bir kez da ha okur la rı mızca bi lin ce çı karıl ma sı nın ya ra rı ol du ğu na inan ı yo ruz. Bu sa yı nın kap sa mı nı faz la şi

şir me mek için Sta lin’in do ğum yıl dönümü vesilesiy le hazır lanan bir yazımızı 9. sayıya bırak tık.

1971 Devrimci Çıkışı ve Leninist Parti Anlayışı

Bir önceki sayımızda, 1971 dev rim cili ği nin fark lı bi le şen le ri nin ge nel de Tür kiye dev ri mi ne ve özel de le ni nist pro le tar ya par ti si an la yı şı na iliş kin ka rak te ris tik yakla şım la rı nın an la tı mı nı, ya rı sö mür ge ve ge ri ül ke ler de,

1) Ekim Dev ri mi mo de li nin ge çer li olma dı ğı,

2) Si lah lı sa va şı mın dev ri min baş lan gıcın dan za fe ri ne de ğin si ya sal sa va şı mın te mel bi çi mi ol du ğu,

3) Dev ri min kır la rdan kent le re doğ ru bir ro ta iz le ye ce ği,

4) Pro le tar ya par ti si nin bi le şi min de köy lü le rin ağır lık ta ola ca ğı ve

5) Dev rim ci du ru mun sü rek li lik ta şı dı ğı yo lun da ki gö rüş ler de bul du ğu be lir til miş ve bu gö rüş le rin genç Tür ki ye dev rim ci ha re ke ti üze rin de et ki li, hat ta ege men olma sı na yol açan ül ke ve dün ya kon jonk

tü rü ne ka ba çiz gi le riy le de ği nil miş ti. Ekim Dev ri mi’nin yo lu nu n, ya ni pro le tar ya yı temel alan bir si ya salör güt sel stra te ji nin ve tak ti ğe iliş kin le ni niststa li nist ba kış açısı nın, “bi zim gi bi ül ke ler de” (ya ni ge ri ve ba ğım lı ül ke ler de) ge çer li ol ma dı ğı yo lunda ki ön yar gı nın dam ga sı nı bas tı ğı THKO, THKPC ve TKP(ML), bu an la yış la rı nın do ğal ve ka çı nıl maz bir so nu cu ola rak an ti le ni nist bir par ti an la yı şın da ko nak lıyor lar dı. Di ğer bir di zi ko nu da ara la rın da va ro lan önem li ide olo jiksi ya sal fark lı lık lara kar şın, bu ör güt le rin hep si ni de “1971 dev rim ci li ği” di ye ni te len di re bi le ce ği miz or tak bir çiz gi de bir leş ti ren fak tör le rin en önem li le rin den bi ri, iş te buy du. 1960’ların Tür ki ye’sin de sa yı sı mil yon la rı bu lan bir di zi ey lem ve di re ni şin de ta nık lık et tiği gi bi, bü yük bir dev rim ci po tan si ye le ve di ğer ezi len sı nıf ve kat man la ra ön der lik

1971 Devrimci Çıkışı ve Leninist Parti Anlayışı II

6

et me ye te ne ği ne sa hip ol du ğu nu si ya sal pra tik için de de ka nıt la mış bu lu nan pro letar ya yı te mel al ma, onu sos ya list bi linç le do nat ma ve tüm hal kın ger çek ön de ri duru mu na ge tir me gö re vi ni kav ra ya ma yan 1971 dev rim ci li ği ni n, yu ka rı da da de ğindi ği miz bir di zi iç ve ulus la ra ra sı fak tö rün de bas kı sıy la böy le bir par ti an la yı şı na yö nel me si, Tür ki ye dev rim ci ha re ke ti nin da ha son ra ki bü tün bir dö nem bo yun ca olu şu mu nu bi çim len dir miş ve ge li şi mi ni fren lem iş tir. Dün ya ve Tür ki ye öl çe ğin de asıl so rum lu lu ğu nu ve gü na hı nı, Sov yet mo dern re viz yo niz mi ve onun ül ke mizde ki acen ta ve uzan tı la rı gel mek üze re re viz yo niz min ta şı dı ğı bu sü reç, uzun bir sü re iş çi ha re ke ti ile mi li tan dev rim ci li ğin bir bi rin den ay rı, hat ta ne re dey se kar şıt ku tup lar da gö rül me si ne ve ko num lan ması na yol aç mış tır. İş te mark sist le ni nist komü nist ler, bu ta rih sel ay rı lı ğı ve yanıl gı yı, yal nız ca te ori dü ze yin de çü rüt mek le ve red det mek le ye tin me yip, onu dev rim ci yığın ha re ke ti nin pra ti ği için de de çü rüt meye ve red det me ye ve le ni nist tip te ger çek bir dev rim ci pro le tar ya par ti si nin inşa sı na gi riş tik le ri için dir ki, Tür ki ye dev rim ci hare ke ti nin ta ri hin de bir çı ğır açı yor ve onun “ma kus ta li hi”ni ge ri dö nül mez ce si ne değiş tir me ye baş lı yor lar.

1971 dev rim ci li ği nin, ay nı za man da TKP re viz yo niz mi nin ve onun Tür ki ye devrim ci ha re ke ti için de yer a lan var yant la rının, II. En ter nas yo nal opor tü niz min den ve men şe vizm den esin le nen khvos tist (kuyruk çu) ve ken di li ğin den ci çiz gi si ne karşı bir is yan ha re ke ti ol du ğu nu gö zö nü ne al dığ ımız da, onun bu ko nu da da çu bu ğu faz la sıy la ter si ne bük me si nin ve ira de ci bir ko nu ma düş me si nin ne den le ri ni kavra ya bi li riz. Nes nel ko şul la rın ro lü nü alabil di ği ne abar tan ve do la yı sıy la doğ ru bir

te ori ye ve si ya sal du ru mun ma ter ya list bir ana li zi ne da yan dı ğı ko şul lard a dev rim ci ön der li ğin ve dev rim ci ira de nin oy na ya cağı dev sel ro lü an la ya ma yan, da ha da ötesi an la mak da is te me yen ve pro le tar ya nın ve di ğer ezi len ve sö mü rü len yı ğın la rın ba ğım sız ta rih sel ey le min den öcü gi bi kor kan sağ opor tü niz me ve re viz yo niz me bu kar şı çı kı şın dev rim ci öz ünün bi lim sel ve eleş ti rel bir tarz da sa hip le nil me si, bugün son de re ce bü yük bir de ğer ta şı yor. Özel lik le dev rim dü şün ce ve pra ti ği nin evren sel öl çek te bir tas fi ye ci lik dal ga sı nın için de bo ğul ma k is ten di ği gü nü müz de, 1971 dev rim ci le ri nin, o çok ye ter siz te orik ve si ya sa l do na nım la rıy la ve ar ka la rın da kit le ler ol mak sı zın gö ğü fet het me ye gi rişme le rin de an la tı mı nı bu lan dev rim ci cü ret ve öz ve ri den şim di ki dev rim ci ku şak la rın öğ re ne cek le ri pek çok şey ol du ğu tar tışma gö tür mez. O ku şak lar ki, ken di le rinden ön ce ge len le rin iz le rin den yü rü ye rek ve omuz la rı na ba sa rak iler le me ve do layı sıy la on la rın, bir ye re ka dar ka çı nıl maz ha ta la rın dan öğ ren me ola na ğı na sa hip bu lun mak ta ve ken di le ri ne bu den li çok şey ve ril di ği için de, ken di le rin den çok daha faz la sı is ten mek te dir.

***Pro le tar ya nın ön der li ği ni, esas ola rak

yal nız ca laf ta be nim se miş, pro le tar ya nın ye ri ne te ori de köy lü lü ğü ve pra ik te köy lü yı ğın la rın dan da ko puk olan dev rim ci öncü yü koy muş olan 1971 dev rim ci ha re ke ti, o gü nün ko şul la rın da gö re ce kı sa bir süre için de 12 Mart as ke rifa şist re ji mi ne kar şı gi riş ti ği sa vaş ta si ya sal ve ör güt sel ola rak ye nil miş ve çö ker til miş ti. Bun da:

a) 1971 dev rim ci le ri nin, ge nel ola rak le ni niststa li nist tak tik (sa va şım ve ör güt bi çim le ri) an la yı şın dan uzak oluş la rı nın da et ki siy le, dev rim dal ga sı nın 1516 Ha


7

zi ran bü yük iş çi di re ni şin den son ra ge ri çe kil me ye baş la dı ğı o gü nün Tür ki ye’si nin si ya sal du ru mu nu ve sı nıf a ra ra sı güç ilişki le ri ni doğ ru bir tarz da de ğer len di re meme le ri (iş çi ve köy lü yığ ın la rı nı gerç ek te ol du ğun dan çok da ha dev rim ci gör me le ri ve ön cü nün gi ri şe ce ği si lah lı sa va şı mın iş çi ve köy lü yı ğın la rı nı dev rim ci ey le me çek me ko nu sun da ki ro lü nü aşı rı de re cede abart ma la rı) ve,

b) Tür ki ye’nin sos yoeko no mik ya pısı nı ger çek te ol du ğun dan da ha ge ri görme le ri, Tür ki ye iş çi sı nı fı ve köy lü lü ğünün ger çek du ru mu na –ya ni Tür ki ye iş çi sı nı fı nın, ger çek bir dev rim ci ön der lik ten yok sun ol ma sı na kar şın özel lik le 1960’lı yıl lar da ser gi le di ği gö re li mi li ta n lık ve Kürdis tan bir ya na bı ra kı lır sa Tür ki ye köy lülü ğü nün dev rim ci sa va şım ge le ne ği ve pra ti ği nin zayıf ı ğı, hat ta yer yer ege men sı nıf a rın bir ye dek gü cü gi bi dav ran ma eği li mi– hem de doğ ma tik bir tarz da gözle ri ni ka pa ma la rı ve ko şul la rı 1960’la rın Tür ki ye’si nin ko şul la rın dan hay li fark lı olan 1930’la rın Çin’inin, 1950’le rin Kü bası’nın ve di ğer ba zı ül ke le rin dev rim dene yim le ri ni şe ma tik bir bi çim de ül ke mi ze uyar la ma ya ça lış ma la rı ve bu de ne yim lerin ül ke miz için de ge çer li ol du ğu ön kabu lü be lir le yi ci bir rol oy na mış tı. Oy sa, sö mür ge sta tü sü ne sa hip olan ve ya rı feodal ka lın tı la rın sos yo eko no mik ya pı sına ha la dam ga sı nı vur du ğu Kür dis tan bir ya na bı ra kı la cak olur sa, 1960’la rın Türki ye’si, ka pi ta liz min ve bu na bağ lı ola rak kent nü fu su nun, iş çi sı nı fı nın ve sen di ka lı iş çi sa yı sı nın hız la art tı ğı, top ra ğın bü yük top ra k sa hip le ri nin elin de yo ğun laş ma sının ile ri öl çü le re var ma ma sı ve kü çük ölçek li iş let me le rin yay gın lı ğı ne de niy le bir top rak dev ri mi nin ze mi ni nin za yıf ol duğu, ka pi ta liz min kı ra da hız la ge liş me si ne

deni y le kır nü fu su nun gi de rek fark lı laş tı ğı, gö re ce ge niş bir kır pro le tar ya sı ve ya rıpro le tar ya sı kat ma nın oluş mak ta ol du ğu, kır da n ken te gö çün bir çığ gi bi bü yü dü ğü ve bü yük kent le rin çev re le ri nin ge ce kondu lar la ku şa tıl dı ğı bir ül key di. Bü tün bu ge liş me le rin, bur ju va zi ile pro le tar ya arasın da ki çe liş me nin hız la kes kin leş me si ne ve özel lik le İs tan bul, Ada na, İz mir, Ko caeli gi bi sa na yi mer kez le rin de –bir ço ğunda, da ha son ra dan THKO, THKPC ve TKP(ML) gi bi ör güt le ri oluş tu ra cak ka d ro ve ön der le rin de ak tif ola rak yer al dı ğı– önem li iş çi ey lem le ri nin ya şan ma sı na yol aç ma sı ka çı nıl maz dı. Kent ler de ya şa yan nü fu sun top lam nü fu sa ora nı 1950 yı lında yüz de 25.0 do la yın day ken, 19501970 dö ne min de kır dan ken te 4,7 mil yon kadar in sa nın göç et me si so nu cun da bu oran 1970 yı lın da yüz de 38,5’e çık mış tı ve bu tren din ge liş me ye de vam et ti ği belliy di. 196371 yıl la rı ara sın da ak tif nü fus için de üc ret li le rin ora nı yü de 21,6’dan yüz de 29,2’ye, si gor ta lı iş çi le rin sa yı sı 710.000’den 1.404.000’e ve sen di ka lı işçi le rin sa yı sı 296.000’den 2.363.000’e çık mış tı. 1971 dev rim ci le ri nin “ge ri ci li ğin ka le le ri” ola rak gör dük le ri ve kur tu lu şu nu, em per ya liz min ve ge ri ci li ğin yu mu şak karnı ola rak gör dük le ri kır lar da ki köy lü ler den olu şa cak ge ril la or du su nun za fe ri ne bağla dık la rı kent ler de ki iş çi sı nı fı nın 196371 yıl la rı ara sın da ger çek leş tir di ği 610 gre ve 190.835 iş çi ka tıl mış, bu grev ler de yi ti rilen iş gü nü sa yı sı 2.166.000’i bul muş tu. Ger çek bir dev rim ci ön der lik ten yok sun bu lun ması na, ge ri ci Türkİş ve re for mist DİSK yö ne tim le ri nin bal ta la ma la rı na karşın iş çi le rin, bu ey lem le rin bir ço ğun da iş ve ren le rin uşak la rıy la, po lis ve as ker le kar şı kar şı ya ge le rek ça tış tı ğı, o dö nemde grev le rin ya nı sı ra çok sa yı da fab ri ka,


8

iş ye ri ve ma den iş ga li ya şan dı ğı ha tırlar da dır. Sı nı fın ta ri hin de hak et ti ği ye ri al mış olan bu ey lem ler ara sın da Ka vel Kab lo (İs tan bul, 1963), Ka ra don Kö mür Ocak la rı (Zon gul dak, 1965), Pa şa bah çe Şi şeCam (İs tan bul, 1966), Bat man Rafi ne ri si (Si irt, 1967), Koz lu ve Di la ver kömür ocak la rı (Zon gul dak, 1968), Sin ger (İs tan bul, 1969), Al pa gut Lin yit (Ço rum, 1969), Gamak Elekt rik Mo tor la rı Ya pım (İs tan bul, 1969), Türk De mir Dö küm (İstan bul, 1969), Sun gur lar Isı Ka zan (İs tanbul, 1970), Ali ağa Ra fi ne ri si (İz mir, 1970), Gıs la ved Las tik (İs tan bul, 1970), Bos sa (Ada na, 1970) grev ve di re niş le ri ni ve tabii, 1516 Ha zi ran 1970 bü yük iş çi di re nişi ni sa ya bi li riz. Ama, de ğin di ği miz ve deği ne ce ği miz iç ve ulus la ra ra sı fak tör le rin de et ki siy le, mark sist le ni nist for mas yo nu ye ter siz olan bu devrim ci ku şak, Tür ki ye iş çi sı nı fı nın, göz le ri nin önün de ge liş mekte olan sa va şı mı nın, ger çek bir ko mü nist par ti si nin oluş tu rul ma sı nın sub jek tif koşul la rı nı da hız la ol gun laş mak ta ol du ğu nu gö re mi yor du. Ne ya zık ki, yal nız ca marksizmle ni niz mi de ğil, Tür ki ye’nin so mut ger çek li ği ni de kav ra ya ma yan, ya da da ha doğ ru su an cak ba zı yön le riy le ka v ra ya bilen 1971 dev rim ci le ri, ge rek de mok ra tik ve ge rek se sos ya list dev rim sa va şı mı nın ön de ri olan ve ol ma sı ge re ken iş çi sı nı fını, TKP re viz yo niz mi nin ve onun var yantla rı nın, sen di ka bü rok ra si si nin, ve bur ju va par ti le ri nin la net li et ki si ne bı ra karak yüzle ri ni köy lü lü ğe ve genç li ğe çe vir di ler.

Bi lin di ği gi bi, 1971 dev rim ci li ği nin her üç bi le şe ni de iş çi sı nı fı nı te mel alan bir si ya salör güt sel stra te ji ye kar şı çık makla kal mı yor, işç i le rin ve di ğer emek çi le rin ken di öz de ne yim le ri üze rin den eği til me leri ni ve pro le ta r ya nın gün cel tak ti ği nin, ya ni sa va şım ve ör güt len me bi çim le ri nin, kit le

ha re ke ti nin ger çek du ru mun dan yo la çı kıla rak sap tan ma sı nı ön gö ren le ni nist kit le çiz gi si an la yı şı nı re viz yo nizm le öz deşleş ti ri yor lar dı. Bu ör güt ler bu nun ye ri ne, dev rim ci sı nıf a rın kit le ha re ke ti nin du rumun dan ba ğım sız ola rak her za man için ge çer li gör dük le ri tek dü ze bir tak ti ği, ya ni de vrim ci ön cü nün si lah lı ey le mi ni ge çi riyor lar dı. On lar, dev rim ci ön cü nün si lahlı ey lem le ri nin, dev rim ci pat la ma ya ha zır ol du ğu var sa yı lan yı ğın la rın sak lı öf ke ve ener ji si ni, tıp kı kü çük bir mo to run bü yük bir mo to ru ça lış tır ma sın da ya da fün ye nin ateş len me si nin di na mi ti pat lat ma sın da oldu ğu gi bi, on la rın sak lı ener ji ve öf ke si ni zin cir le rin den bo şan dı ra ca ğı nı var sa yıyor lar dı. On lar, o gü nün dün ya ve Tür ki ye dev rim ci ha re ke tin de son de re ce yay gın olan bir ön yar gı nın –dev ri min mut la ka kırla rı te mel alan ge ril la sa va şı bi çi min de geli şe ce ği ge ri ve ba ğım lı ül ke ler de kent le ri ve pro le tar ya yı te mel alan bir si ya salörgüt sel stra te ji nin ka çı nıl maz ola rak re vizyo niz me gö tü re ce ği dü şün ce si– da et ki si al tın day dı lar. Bu ba kış açı sı nın tu haf ve ken di için de man tık lı so nuç la rın dan bi ri si de, as lın da o sı ra lar da bi le, re for mist ve dü ze ni çi ko num da bu lu nan ve M. Ali Aybar, B. Bo ran ve S. Aren’den, M. Bel li ve hat ta D. Pe rinç ek’e ka dar uza nan bir di zi re viz yo nist oda ğın iş çi sı nı fı nın saf a rın da bol şe vik le rin yap tı ğı tür den bir si ya salörgüt sel ça lış ma dan ve kent ler de ger çekleş ti ri le cek bir ge nel ayak lan may la ik tida rın ele ge çi ril me sin den ya nay mış gi bi eleş ti ril me siy di! Oy sa, dün ya pro le tar ya sı ve halk la rı nın dev rim ci sa va şım de ne yimle ri nin de gös ter di ği gi bi, ne le ni niststali nist tak tik an la yı şı nın ge çer li li ği yal nızca ge liş miş ka pi ta list ül ke ler le sı nır lı dır, ne re viz yo nist akım lar ger çek te iş çi sı nı fı için de bol şe vik le rin yap tı ğı tür den bir kit le


9

ça lış ma sın dan ve bir ge nel ayak lan mayla ik ti da rın ele ge çi ril me sin den ya nay dı lar ve ne de Ekim Dev ri mi’nin yo lu nun benim sen me si be lir li ko şul lar al tın da kır sal alan lar da ge ril la sa va şıhalk sa va şı sürdü rül me siy le, hat ta bel li dö nem ler de bu sa va şım bi çi mi nin esas alın ma sıy la çe lişmek tey di. Do la yı sıy la, her şey den ön ce, 1971 dev rim ci liği nin, İ. Kay pak ka ya gi bi en ile ri tem sil ci leri nin bi le, iş çi sı nı fı nın tarih sel ro lü nü, Tür ki ye’nin sos yoeko no mik ve sı nıf sal pa no ra ma sı nın te mel ka rak teris tik le ri ni, Tür ki ye dev ri mi nin di na mik leri ni ve Le nin’in “Ge ril la Sa va şı” ad lı maka le sin de sa va şım bi çim le ri ko nu sun da söy le di ği –ve le ni niststa li nist tak tik an layı şı nın özü nü ve ru hu nu an la tan aşa ğı daki söz le ri as lın da kav ra ma dık la rı nı ra hatlık la söy le ye bi li riz:

“Sa va şım bi çim le ri so ru nun in ce lenme sin de her mark sis tin te mel is tem leri ne ler dir? İl kön ce, mark sizm, öte ki tüm il kel sos ya lizm bi çim le rin den tek bir özel sa va şım bi çi mi ne bağ lı kal ma mak la ayrı lır. En de ği şik sa va şım bi çim le ri ni ka bul eder ve on la rı ‘uy dur maz’, ama dev rim ci sı nıf a rın, ha re ke tin ge li şi mi için de ken disi ni gös te ren sa va şım bi çim le ri ni yal nız ca ge nel leş ti rir, ör güt ler ve bun la ra bi linç li bir ifa de ve rir. Bü tün so yut for mül le re ve bü tün dokt rin ci re çete le re ke sin kes düşman olan mark sizm, ha re ket ge liş tik çe, yı ğın la rın sı nıf bi lin ci art tık ça, ik ti sa di ve si ya sal bu na lım lar kes kin leş tikçe sa vunma ve sal dı rı nın ye ni ve da ha de ği şik yön tem le ri nin sü rek li bir bi çim de doğ ması nı sağ la yan iler le me için de ki kit le sava şı mı na kar şı dik kat li bir tu tum ta kı nılma sı nı ge rek ti rir. Bu ne den le, mark sizm, ke sin ola rak her han gi bir sav a şım bi çi mi ni red det mez. Mark sizm, mev cut top lum sal du rum de ğiş tik çe, ka çı nıl maz ola rak, bu

dö ne me ka tı lan lar ca bi lin me yen ye ni sava şım bi çim le ri nin do ğa ca ğı nı ka bul ederek, yal nız ca o an da müm kün ve var olan sa va şım bi çim le riy le ken di ni hiç bir ko şul al tın da sı nır la maz. Bu yön den, mark sizm, kit le pra ti ğin den, eğer öy le ifa de ede bilir sek, öğ re nir, ve ‘sis tem ya pan la rın’ tek ba şı na ça lış ma la rıy la keş fe di len sa va şım bi çim le riy le yı ğın la ra öğ ret mek yo lun da hiç bir id di ada bu lun maz.” (MarksEn gelsMark sizm, s. 131132) Ay nı şe kil de Sta lin, 1928’de Çin dev ri miy le il gi li tar tış ma lar sıra sın da SBKP için de ki Troç kiZi nov yevKa me nev mu ha le fe ti nin öner di ği ma ce racı tak tik le ri eleş ti rir ken şöy le di yor du:

“Mu ha le fet, par ti nin ön den git me si ge rek ti ği ni söy ler ken hak lı. Bu, ken di sine say gı gös te ril me dik çe, ger çek bir komü nist par ti nin ol ma dı ğı ve ola ma yaca ğı bey lik bir mark sist il ke dir. Ama bu, ger çeğin ya l nız ca bir bö lü mü. Tüm ger çek şu ki, par ti, yal nız ca ön der git me me li, ama sa yısız yı ğın la rı da ken di ar dın dan gö tür me lidir. Sa yı sız yı ğın la rı ar dın dan gö tür me den ön den git mek, as lın da ha re ke tin ge ri si ne düş mek, ha re ke tin kuy ru ğu na ta kıl mak de mek tir; bu, yı ğın la rın ile ri ye doğ ru ha reke ti ni, bir za man için teh li ke ye dü şü re bi lir. Le ni nist yö ne tim tas ta mam şu na da ya nır: ön cü, art çı yı ken di ar dın dan gö tür me si ni bil me li dir; ön cü, yı ğın lar da n kop mak sı zın ön den git me li dir. Ama ön cü nün yı ğın lardan kop ma ma sı, sa yı sız yı ğın la rı gerçek ten ken di ar dın dan gö tü re bil me si için, ke sin bir ko şul, ya ni yı ğın la rın ön cü sü nün gös ter ge le ri nin, yö ner ge le ri nin, slo ganla rı nın doğ ru lu ğu na ken di öz de ne yim leri ile ina n ma la rı ko şu lu zo run lu dur.” (Çin Ko nu sun da”, Mark sizm ve Ulu sal So run ve Sö mür ge so ru nu, s. 299) Öte yan dan, ön cü nün si la h lı sa va şı mı nı dev ri min başla n gı cın dan za fe ri ne de ğin ve dev rim ci


10

yı ğın ha re ke tin de ki yük sel me ve al çalma lar dan ba ğım sız ola rak, si ya sal sa vaşı mın te mel bi çi mi ve yı ğın la rın si ya sal eği ti mi ve dev rim ci kav ga ya çe kil me si nin esas ara cı ola rak gö ren THKO, THKPC ve TKP(ML)’nin par ti ve par ti in şa sı na iliş kin an la yı şı nın da bu “sol” kit le çiz gi si an la yı şı na gö re bi çim len me si nes ne le rin do ğa sı ge re ğiy di. Le nin’in, yu ka rı da da gön der me de bu lun du ğu muz dü şün ce si uya rın ca, bu ör güt le rin ey le mi nin içe ri ği on la rın ni te li ği ni be lir li yor ve on la ra, si yasal bir ör güt ten çok, bir as ke ri ör güt özelli ği ka zan dı rı yor du. Bu eği lim, dö ne min üç ör gü tü için de en ge ri ko num da olan ve za ten adı bi le salt as ke ri yö ne li mi ni ele ve ren THKO’da da ha net bir tarz da gözlen me si ne (H. İnan’ın, THKO’nun “par ti ve or du fonk si yo nu nu bün ye sin de ta şı dı ğı”, pra tik so run la rın, ör gü tün “pa r tior du iki lemi ni ay rı mı na gir me si ne ih ti yaç gös ter medi ği” vb. sap ta ma la rı) ka r şın, THKPC ve TKP(ML) için de ge çer liy di. Her ne ka dar, THKPC ve TKP(ML) ken di le ri ni “pro le tarya nın si ya sa l ön cü sü” ola rak ta nım la mış ve özel lik le ikin ci si, THKO ve THKPC’nin ki şi li ğin de fo ko cu lu ğu ve Ge va riz mi eleştir miş ve si ya se tin si la ha ku man da et me si an la yı şı na sa hip ol du ğu nu ile ri sür müş se de, bu iki “par ti”nin de, THKO’nun du rumun da ol du ğu gi bi ön ce lik le bir as ke ri ör güt gi bi dav ran dı ğı açık tı. Ör güt sel il kesi nin “po li tik ve as ke ri li der li ğin bir li ği” oldu ğu nu söy le yen ve dev rim ci stra te jisi ni po li tik leş miş as ke ri sa vaş stra te ji si ola rak ta nım la yan THKPC ol sun, “par ti li” ol mak için ön ce “or du lu” ol muş ol ma yı ön gö ren ve ör güt di sip li ni ni bo zan la ra kar şı son de re ce sert yap tı rım lar içe ren bir tü zü ğü bu lu nan TİK KO (Tür ki ye İş çi Köy lü Kur tuluş Or du su) ad lı bir as ke ri ko la sa hip olan TKP(ML) ol sun, “par ti” sı fat la rı na kar şın

as lın da as ke ri yan la rı ağır ba san bi rer siya sal ör güt tü ler.

***An cak, le ni nist par ti an la yı şın dan sap

mış da ha doğ ru su böy le bir an la yı şa ulaşa ma mış olan 1971 dev rim ci ha re ke ti nin bi çim len me si ne kat kı da bu lu nan ve o dönem de dün ya öl çe ğin de et ki li ol muş si yasal eği lim le rin mark sist le ni nist te ori den ay rı lan, hat ta ona kar şıt te mel yak la şım ları nın –ko nu mu zun çer çe ve si ni aş ma mak kay dıy la– da ha ya kın dan in ce len me me si ve dev rim ci bir eleş ti ri ye ta bi tu tul ma ma sı ha lin de, bu ya zı ama cı na tam ola rak ulaşmış ol ma ya cak tır. Do la yı sıy la, şim di de so ru nun bu yö nü nü de ele al ma mız gere ki yor.

Yu ka rı da, 1950’li yıl lar da Sov yet modern re viz yo niz mi nin dev rim kar şı tı bir akım ola rak or ta ya çık ma sı ve bu na bağ lı ola rak onun izin den gi den re viz yo nist parti le rin dev rim ci ve ön cü ni te lik le ri ni yi tirme le ri ne de niy le dev rim için aya ğa kal kan iş çi, köy lü ve genç lik yı ğın la rı nın göz le ri ni Çin’e ve Kü ba’ya çe vir dik le rin den sö zetmiş tik. Ulus lar ara sı ko mü nist ha re ke tin bü yük öl çü de za yıf a dı ğı ve Tür ki ye’de ide olo jik akım dü ze yin de bi le ol sa ko münist bir ön derl i ğin bu lun ma dı ğı ko şul lar da, bu iki oda ğın tem sil et ti ği ve sa vun du ğu kü çük bur ju va dev rim mo de li Tür ki ye’de de önem li bir po pü la ri te ka zan dı. Ge çerken, 1960’lı yıl lar da Tür ki ye’de ka pi ta lizmin ge liş me si nin ve pro le tar ya nın ni cel ve ni tel güç dü ze yi nin gö re li ge ri li ği nin, bu na bağ lı ola rak nü fu sun ço ğun lu ğu nu ba rındı ran kır lar da sı nıf sal kar şıt lık la rın hay li ge liş miş ol ma sı na kar şın ha la ge niş bir kü çük ve or ta köy lü kit le si nin bu lun ma sının, pro le tar ya nın ge niş ke sim le ri nin kır la eko no mik ve top lum sal bağ la rı nı önem li öl çü de sür dü rü yor ol ma sı nın vb. ya ni Tür


11

ki ye’nin sos yoeko no mik ya pı sı nın, kü çük bur ju va ön yar gı la rın bes len di ği bir ze min oluş tur muş ol du ğu nu anım sa ta lım. Le nin, 1910 yı lın da ka le me al dı ğı “Av ru pa İş çi Ha re ke ti İçind eki Ay rı lık lar” ad lı ma ka lesin de, iş çi sı nı fı ha re ke ti için de or ta ya çıkan fark lı eği lim le rin mad di te mel le ri ni tartı şır ken şu çok öğ re ti ci göz le mi ya pı yor du:

“Mark sizm, iş çi sı nı fı ve onun ide ologla rı ta ra fın dan, en ko lay, en hız lı, en eksik siz ve en sü rek li bi çim de, bü yük ölçek li sa na yi nin en faz la ge liş ti ği yer ler de özümse nir. Ge ri ya da ağır ge li şen eko no mik iliş ki ler, sü rek li ola rak, iş çi ha re ke ti içinde mark siz min an cak ba zı yön le ri ni, yeni dün ya gö rü şü nün an cak ba zı bö lüm leri ni ya da te kil slo gan la rı nı ve is tem le ri ni kav ra yan ve ge nel ola rak bur ju va dün ya gö rü şü nün ve özel ola rak bur ju va de mokra tik dün ya gö rü şü nün tüm ge le nek le riy le bağ la rı nı ke sin bir bi çim de ko pa ra ma yan iş çi ha re ke ti yan daş la rı nın or ta ya çık ması na yol açar lar.” (The The ore ti cal Prin ciples Of Mar xism, s. 739)

Esas iti ba rıy la köy lü lü ğü ve dev rim ci ön cü yü/genç li ği öne çı ka ran bu dev rim mo de li, en ber rak an la tı mı nı Mao Ze dung ve yan daş la rı nın an ti mark sist tez le rin de bul muş tu. Çin KP’nin ön de ge len yö ne tici le rin den Liu Şaoşi, Çin halk dev ri mi nin za fe rin den üç yıl ön ce, ya ni 1946’da yaptı ğı bir ko nuş ma da şun la rı söy lü yor du.

“Mao Ze dung’un bü yük ba şa rı sı, marksiz min Av ru pai bi çi mi nin ye ri ne onun Asyai bi çi mi ni ge çir mek ol muş tur. Marks ve Le nin Av ru pa lı idi ler; on lar Av ru pa dil le rinde Av ru pa ta rih le ri ve so run la rı üze rin de yaz dı lar ve As ya’yı ve Çin’i çok az tar tıştı lar… O (Mao Ze dung PD.). Mark siz min Çin li ya da As yai bi çi mi ni ya rat mış tır. Çin, kü çük top rak par ça la rı iş le yen çok bü yük sa yı da in sa nın aç lı ğın sı nı rın da ya şa dı ğı

ya rı fe odal, ya rı sö mür ge bir ül ke dir… Daha faz la sı na ileş miş bir eko no mi ye ge çiş ça ba la rın da Çin … ile ri dü zey de sı na ileşmiş ül ke le rin bas kı sıy la kar şı kar şı ya dır… Di ğer Gü ney do ğu As ya ül ke le rin de de ben zer ko şul lar bu lun mak ta dır. Çin’in tuta ca ğı yol hep si ni et ki le ye cek tir” (Ak ta ran, Stu art R. Schram, The Po li ti cal Tho ught of Mao Tsetung, s. 111.) Bu ra da, fa şizme kar şı, mer ke zin de Sov yet ler Bir li ği halk la rı nın bu lun du ğu dün ya halk la rı nın gör kem li za fe ri nin ka za nıl ma sı nın he men er te sin de tin sel et ki si ve say gın lı ğı do ruk nok ta sın da bu lu nan Le nin’in ve Sta lin’in bolşevik par ti si nin oto ri te si ne kar şı üs tü ör tü lü ve utan gaç bir mey dan oku ma giri şi mi nin, ev ren sel ge çer li li ğe sa hip bir teori ve dün ya gö rü şü ola rak Bol şe viz min, ya ni mark sizmle ni niz min ye ri ne ma oiz mi ge çir me yo lun da bir ilk de ne me nin sözko nu su ol du ğu açık tır. Aşa ğı da da gö rece ği miz gi bi, mark sizmle ni niz min ev rensel li ği ne bu mey dan oku ma gi ri şi mi, ge ri ve ya rı sö mür ge ül ke le rin sosyoekonomik ya pı la rı ve bu ül ke ler de ki dev rim ci sü reçler le, ge liş miş ka pi ta list ya da em per ya list ül ke le rin ki ara sın da ki fark lı lık la rın aşı rı de re ce de abar tıl ma sıy la el ele git mek teydi. Liu Şaoşin’in söz ko nu su ko nuş ma sından yak la şık 20 yıl son ra, 1965’te Lin Biao’nun Ya şa sın Halk Sa va şı nın Za fe ri ad lı bro şü rü ya yım la na cak tı. O sı ra lar res men Mao Ze dung’un ar dı lı ve en ya kın si lah arka da şı ilan edil miş bu lu nan Lin Bi ao, bura da ma oiz min ev ren sel li ği sa vı nı şöy le sa vu nu yor du.

“Mao Ze dung yol da şın kır sal dev rimci üs ler ku rul ma sı ve kent le rin kır lar dan ku şa tıl ma sı te ori si nin ezi len ulus la rın ve halk la rın ve özel lik le de As ya, Af ri ka ve La tin Ame ri ka’nın ezi len ulus la rı ve halk ları nın ha li ha zır da em per ya liz me ve uşak la


12

rı na kar şı yü rüt tük le ri dev rim ci sa va şım lar açı sın dan son de re ce bü yük ve ev ren sel pra tik bir önem ta şı dı ğı unu tul ma ma lıdır… Bu ül ke le rin ço ğun da ki te mel si yasal ve eko no mik ko şul lar la, es ki Çin’de hü küm sü ren ko şul lar ara sın da pek çok ben zer lik ler var dır. Çin’de ol du ğu gi bi, bu ül ke ler de de köy lü so ru nu son de rece önem li dir. Köy lü ler, em per ya list le re ve on la rın uşak la rı na kar şı ulu sal de mok ra tik dev ri min te mel gü cü nü oluş tu rur lar.” (Akta ran, Henry M. Christ man, Com mu nism In Ac ti on, s. 343344) O da ha son ra sözle ri ni şöy le sür dü rü yor du:

“Dev rim ci le rin so nal za fe re doğ ru ilerle ye cek le ri dev rim ci üst le ri, an cak ve ancak kır sal alan lar sağ la ya bi lir. İş te, tam da bu ne den le dir ki, Mao Ze dung yol da şın kır sal al an lar da dev rim ci üs böl ge le ri kurma ve kent le ri kır lar dan ku şat ma te ori si, bu böl ge le rin halk la rı nın gi de rek da ha çok il gi si ni çek mek te dir.” (Ay nı yer de, s. 344.)

Öte yan dan, 1959’da za fer le so nuç lanan ve La tin Ame ri ka halk la rı nın ABD emper ya list le ri ne ve on la rın yer li uşak la rı na kar şı sa va şım la rı nı yü rek len di ren Kü ba dev ri mi nin ön der le ri de, kır sal alan la rı ve köy lü lü ğü esas alan bir dev rim stra te ji sinin, en azın dan tüm La tin Ame ri ka ül ke le ri için ge çer li ol du ğu nu ile ri sü rü yor lar dı. Bu dev ri min ön der le rin den Che Gu eva ra, La tin Ame ri ka’da dev ri min na sıl ger çekleş ti ri le ce ği ko nu sun da ki dü şün ce le ri ni, OLAS’ın (La tin Ame ri ka Halk la rı Da yanış ma Ör gü tü) İkin ci Ha va na Dek la ras yonu’nun, ken di si nin de onay la dı ğı şu söz leriy le açık lı yor du.

“Ül ke le mi zin özel li ği ni be lir le yen özellik ler, sa na yi inin ge ri kal mış lı ğı ve ta rı mın fe odal ni te li ği dir. Bu nun için dir ki, şe hir işçi le ri nin ha yat şart la rı nın zor lu ğu söz götür me mek le be ra ber, köy lü nü fus da ha

da kö tü zu lüm ve sö mü rü şart la rı al tın da ya şa mak ta dır; ve köy lü sek tö rü, ay nı zaman da, sey rek is tis na lar dı şın da, top lam nü fu sun ezi ci ço ğun lu ğu nu mey da na getir mek te, bir çok hal ler de yüz de yet mi şi ni geç mek te dir.

“Ço ğu za man şe hir ler de otu ran bü yük top rak sa hip le ri ni he sa ba kat ma ya cak olur sak, bu bü yük kit le nin ge ri ka lan kıs mi ge çim le ri ni, ya gü lünç üc ret le ri kar şı lı ğında plan tas yon lar da gün de lik çi ola rak çalış mak la, ya da Or ta çağ lar da ki ne ben zer sö mü rü şart la rı için de top ra ğı iş le mek le sağ lar lar. La tin Ame ri ka’da kır sal böl geler de ya şa yan fa kir hal kın, po tan si yel halin de bü yük bir dev rim ci güç teş kil et me sinin ne de ni iş te bu şart lar dır.

“Sö mü rü cü sı nıf ar ik ti da rı nın ye ga ne da ya na ğı olan or du lar, ge le nek sel sa vaşa gö re ayar lan mış bir ya pı ve teç hi za ta sa hip tir ler. Ha re kat sah ne si ola rak ken di ara zi le ri ni se çen köy lü le rin dü zen siz savaş la rı ile baş et me ye ge lin ce ta ma men güç süz kal dık la rı gö rü lür… ”Kü çük sa vaşçı çe kir dek le rin baş lat tık la rı mü ca de le ye gi de rek sü rek li bir şe kil de ye ni ye ni güçler ka tı lır, kit le ha re ke ti boy gös ter me ye baş lar, es ki dü zen ya vaş ya vaş yıp ra nır, çö ker: İş te tam bu sı ra da dır ki, iş çi sı nıfı ve şe hir li yı ğın lar sa va şın ka de ri ni ta yin eder ler” (“La tin Ame ri ka Dev ri mi nin Tak tik ve Stra te ji si”, Er nes to Che Gu eva ra, Si yasal Ya zı lar, s. 12324.) Che Gu eva ra, aynı gö rüş açı sı nı, “Kü ba: Ay rı Bir Olay mı Yok sa Em per ya liz me Kar şı Sa va şın Öncü sü mü?” ad lı ma ka le sin de de şöy le di le ge tir miş ti:

“La tin Ame ri ka’da halk kit le le ri nin zafe ri ni sağ la ya cak yol, çok açık bir şe kil de es ki sö mür ge dün ya sı nın ya pı sı nı kö künden yı ka cak ve köy lü ler den ku ru lu bir ordu ta ra fın dan yü rü tü le cek bir ge ril la sa va


13

şı ola rak gö zük mek te dir.” (Ay nı yer de, s. 106107) Ge rek Mao Ze dung ve yan daşla rı nın ve ge rek se Gu eva raCast ro çiz gisi nin sa vu nu cu la rı nın yak la şım la rı nın en önem li öğe le rin den bi ri si, ge liş miş ka pita list ya da em per ya list ül ke ler de dev rim so ru nuy la ge ri, ba ğım lı ve ya rı sö mür ge ül ke ler de dev rim so ru nunun bü tü nüy le fark lı iki olay ol du ğu dü şün ce si dir. “Bi zim gi bi ül ke ler” de yi şi nin sim ge le di ği bu yakla şı mın, ken di ara la rın da ki yer yer önem li bir di zi fark lı lı ğa kar şın 1971 dev rim ci çı kışı nın H. İnan, M. Ça yan ve İ. Kay pak ka ya gi bi ön der le ri nin te mel tez le ri ne dam gası nı vur du ğu ve bir bü tün ola rak 1960’ların ikin ci ya rı sın da ve 1970’ler de Tür ki ye dev rim ci ha re ke ti için de son de re ce yaygın bir ön yar gı ola rak yer leş miş ol du ğu bi li ni yor.

Köy lü ve kü çük bur ju va dev rim ci li ğinin “us ta sı” Mao Ze dung, da ha 1938 gibi er ken bir ta rih te ka le me al dı ğı “Sa vaş ve Stra te ji So run la rı” baş lık lı ma ka le sin de ge ri ve ba ğım lı ül ke ler de ki dev rim le, geliş miş ka pi ta list ül ke ler de ki dev ri mi bü tünüy le kar şıt ku tup la ra yer leş ti ren bu yakla şı mı şöy le açık la mış tı:

“İk ti da rın si lah zo ruy la ele ge çi ril mesi, so ru nun sa vaş la çö zül me si, dev ri min baş lı ca gö re vi ve en yük sek bi çi mi dir. Bu mark sistleninist dev rim il ke si ge rek Çin ve ge rek se bü tün di ğer ül ke ler için ev rensel ola rak ge çer li dir.

“Ama il ke ay nı kal mak la bir lik te, onun pro le tar ya par ti si ta ra fın dan uy gu lan ması, de ği şik ko şul la ra gö re de ği şik bi çim ler alır. Fa şist ol ma dık la rı ya da sa vaş ha linde ol ma dık la rı za man ka pi ta list ül ke ler içte (fe oda liz mi de ğil) bur ju va de mok ra si sini uy gu lar lar; dış iliş ki le rin de ise ken di le ri bas kı al tın da ol ma yıp, baş ka ül ke le ri bas kı al tın da tu tar lar. Bu özel lik le rin den do la yı,

ka pi ta list ül ke ler de ki pro le tar ya par ti si nin gö re vi, uzun bir le gal mü ca de le dö ne mi bo yun ca iş çi le ri eğit mek, güç top la mak ve böy le ce ka pi ta liz mi ni hai ola rak yıkma ya ha zır lan mak tır. Bu ül ke ler de so run, uzun bir le gal mü ca de le, par la men to dan bir kür sü ola rak ya rar lan ma, ik ti sa di ve si ya si grev ler, sen di ka la rın ör güt len me si ve iş çi le rin eği til me si so ru nu dur. Ora da ör güt len me bi çi mi le gal dir, mü ca de le bi çimi de kan sız dır (as ke ri de ğil dir)… Ko münist par ti le ri nin ver mek is te dik le ri tek savaş, ha zır lan mak ta ol duk la rı iç sa vaş tır. Fa kat bu ayak lan ma ve sa vaş; bur ju va zi ger çek ten ça re siz bir du ru ma ge lin ce ye, pro le tar ya nın bü yük ço ğun lu ğu si la ha sarı lıp sa vaş ma ya ka rar lı ha le ge lin ce ye ve köy lük böl ge ler de ki prole tar ya ya gö nül lü ola rak yar dım edin ce ye ka dar baş la tıl mama lı dır. Ve böy le bir ayak lan ma ve sa va şı baş lat ma nın za ma nı gel di ğin de, ilk adım şe hir le ri ele ge çir mek, ar dın dan da köylük böl ge le re iler le mek ola cak tır; ter si değil. Bü tün bun lar ka pi ta list ül ke ler de ki Komü nist Par ti ler ta ra fın dan ya pıl mış tır ve Rus ya’da ki Ekim Dev ri miy le de doğ ru lu ğu ka nıt lan mış tır.

“Çin ise fark lı dır. Çin’in özel lik le ri, bağım sız ve de mok ra tik de ğil, ya rı sö mür ge ve ya rı fe odal ol ma sı, iç te de mok ra si olma yıp fe odal bas kı al tın da bu lun ma sı ve dış iliş ki le rin de mil li ba ğım sız lı ğa sa hip ol ma yıp em per ya liz min bas kı sı al tın da olma sı dır. Do la yı sıy la, ya rar la na bi le ce ği miz bir par la men to muz ve iş çi le ri le gal ola rak grev için ör güt le me hak kı mız yok tur. Komü nist Par ti si nin bu ra da ki gö re vi, esas ola rak, ayak lan ma ve sa va şı baş lat madan ön ce uzun bir le gal mü ca de le dö nemin den geç mek ve ön ce bü yük şe hir le ri ele ge çi rip ar dın dan köy lük böl ge le ri iş gal et mek de ğil, tam ter si dir.” (Mao Ze dung,


14

Seç me Eser ler, Cilt II, s 261263) Mao Ze dung’un bu ra da di le ge tir di ği, ken di sinin ve Çin re viz yo nist le ri nin da ha son ra da sa vun ma ya de vam ede cek le ri ve ulusla ra ra sı öl çek te bir ma oist eko lün te mel ve ayır de di ci öğe le ri ne dö nüş tü re cek le ri bu dü şün ce le rin, yal nız ca Mao Ze dung’a özel bir de ğer bi çen TKP(ML)’nin değil, ama, THKO ve THKPC’nin de te mel yak la şım la rı nı na sıl de rin den et ki le di ği ni gö re bil mek için bir si ya set de ha sı ol mak ge rek mi yor. 1971 dev rim ci le ri nin de esas iti ba rıy le pay laş tık la rı bu an ti mark sist düşün ce le rin ter si ne, ge liş miş ka pi ta list ülke ler de de ko mü nist par ti le ri nin her zaman ve özel lik le de sı nıf çe liş me le ri nin kes kin leş ti ği dö nem ler de da ha da pe kişti ril me si ge re ken bir il le gal ay gı ta sa hip ol ma la rı ve dev rim ci şid de tin kul la nı mı na ve si lah lı sa va şı ma ha zır lık gö rev le ri ni gün dem de tut ma la rı, pro le tar ya ile burju va zi ara sın da ki çe liş me nin en “ba rış çı” gö zü ken dö nem ler de bi le her han gi bir vesi ley le pat la ma nok ta sı na ge le bi le ce ği ni he sa ba kat ma la rı ve pro le tar ya yı ve di ğer emek çi le ri bur ju va de mok ra tik ön yar gı ve ya nıl sa ma la ra ka pıl ma ma la rı ve bur ju va le ga li te si ne gü ven me me le ri için eğit me leri ge re kir.

Ama, asıl önem li si, Mao Ze dung ve izle yi ci le ri nin sav la rı nın ter si ne, bü tün ge ri ve ba ğım lı ül ke le ri ay nı se pe te koy mak, hep si ni ya rı fe odal bir sos yoeko no mik yapı ya sa hip var say mak ve özel lik le de 1971 dev rim ci le ri nin de yap tık la rı gi bi, bun la rın hep si için ge çer li ge nel bir for mül (kır ve köy lü ağır lık lı bir dev rim stra te ji si) önermek ko nu yu aşı rı de re ce de ba sit leş tir mek ve saç ma lık de re ke si ne in dir ge mek olacak tır. Ge ri ve ba ğım lı ül ke ler ka te go ri sine ko nan ül ke ler, da ha em per ya lizm ve pro le ter dev rim le ri ça ğı nın baş la rın da bi le

ken di ara la rın da önem li bir çe şit li lik sergi li yor lar dı. Ka pi ta list ge liş me dü ze yi bakı mın dan As ya ve Af ri ka ül ke le ri nin da ha ile ri sin de olan La tin Ame ri ka ül ke le ri nin bü yük ço ğun lu ğu 19. yy’ın ilk ya rı sın da İspan yol ve Por te kiz sö mür ge ci le ri ne kar şı sür dü rü len kur tu luş sa vaş la rı nın za fer le bit me si so nu cu si ya sal ba ğım sız lık la rı na ka vuş muş lar, ama Ba tı Av ru pa’nın ka pita list ül ke le ri nin ve za man la da özel lik le ABD’nin eko no mik ve si ya sal he ge monya sı al tı na gir miş ler di. Öte yan dan, Stalin, da ha 1925 gi bi gö re ce er ken bir ta rihte “Do ğu halk la rı üni ver si te si nin si ya sal gö rev le ri” ad lı ya zı sın da, As ya ve Af ri ka ül ke le ri nin hep si nin ay nı ka te go ri ye konu la ma ya ca ğı nı ve da ha da önem li si, pro le tar ya nın bu ül ke le rin hep sin de ay nı stra te jik çiz gi yi iz le ye me ye ce ği ni şöy le an la tı yor du:

“Bu gün için sö mür ge ve ba ğım lı ül kele rin özel li ği, ger çek lik te ar tık hep si ni kapsa yan tek bir sö mür ge Do ğu ol ma ma sıdır. Es ki den sö mür ge Do ğu, tek bir bü tün oluş tu ran bir şey ola rak dü şü nü lü yor du. Şim di, bu dü şün ce ar tık ger çek li ğe uy muyor. Şim di en azın dan üç sö mür ge ve bağım lı ül ke ka te go ri si var. Bi rin ci si, he men he men ken di pro le tar ya sı hiç bu lun ma yan ve sı nai ba kım dan hiç ge liş me miş Fas gibi ül ke ler. İkin ci si, sı nai ba kım dan az geliş miş ve nis be ten az sa yı da bir pro le tarya sı bu lu nan ve Çin ve Mı sır gi bi ül ke ler. Üçün cü sü de; ka pi ta list ba kım dan az çok ge liş miş ve az çok ka la ba lık bir pro le tar yası bu lu nan Hin dis tan gi bi ül ke ler.

“Bü tün bu ül ke le rin hiç bir bi çim de ay nı pla na ko nul ma ya cak la rı açık.” (Mark sizm ve Ulu sal So run ve Sö mür ge So ru nu, s. 263) 1970’le re ge lin di ğin de, bu ül ke le rin he men he men hep sin de ka pi ta lizm, de ğişen dü zey ler de de ol sa ge liş miş, kent sel


15

nü fu sun ve iş çi sı nı fı nın sa yı sı hem mutlak, hem de gö re li ola rak art mış, ka pi ta list iliş ki le rin da ha ağır ge liş ti ği kır sal böl geler de sı nıf sal fark lı laş ma şu ya da bu öl çüde iler le miş, ama ay nı za man da, ka pi ta lizmin eşit siz ge liş me ya sa sı uya rın ca, “ge ri ve ba ğım lı” ül ke ler ara sın da ki fark lı laş ma da art mış bu lu nu yor du. Bu ba kım dan, ara la rın da, İs pan ya, Ar jan tin, Uru gu ay, Yu na nis tan, Bre zil ya, Gü ney Ko re, Şili, Mek si ka, Por te kiz gi bi gö re ce ge liş miş, nü fu su nun ço ğun lu ğu kent ler de ya şa yan ve bü yük bir pro le tar ya ya sa hip ül ke ler le; Ru an da, Su dan, Ken ya, Eti yop ya, So mali, Ye men, Af ga nis tan, Za ire, Mo zam bik, An go la, Ne pal gi bi nü fu su nun bü yük çoğun lu ğu kır lar da ya şa yan çok kü çük bir pro le ter nü fu sa ve ya rı fe odal bir ya pı ya sa hip olan ül ke le rin tü mü nü ay nı se pe te dol dur mak ve hep si için ben zer bir –köy lü ağır lık lı– dev rim stra te ji si öner mek da ha da yan lış ve anak ro nik ha le gel miş ti. Bunun la bir lik te, mark sizmle nin izm, so mut ko şul la rın so mut ana li zi ne bağ lı ola rak, fe oda liz me, mo nar şi ye, sö mür ge ci li ğe ve em per ya liz me kar şı sa va şım gö rev le ri nin ön plan da ol du ğu ül ke le rin ba zı la rın da dev ri min kır lar dan kent le re doğ ru bir ro ta iz le ye bi le ce ği ni el bet te hiç bir za man yadsı ma mış tır. Ve do ğal ola rak, sos yoekono mik ve si ya sal ko şul la rı ne de niy le, devri min böy le bir ro ta iz le di ği böy le si köy lü ka rak ter li ül ke ler de ko mü nist par ti le ri nin sağ lam bir mark sistleninist çe kir de ğe, doğ ru bir prog ra ma tik ve si ya sal çiz gi ye ve iş çi ha re ke tiy le sı kı ve is tik rar lı bağ lara sa hip ol ma la rı ve pro le ter bi le şim le ri ni iyi leş tir me ye özen gös ter me le ri kay dıy la, ağır lık lı ola rak yok sul köy lü ler den oluşma la rı na da. Özel öne mi ne de niy le ko münist en ter nas yo na lin, du ru mu nu ya kın dan iz le di ği ve sık sık tar tış tı ğı Çin dev ri mi ve

ÇKP ko nu sun da yap tı ğı uya rı ve ha zır ladı ğı yö ner ge ler bu ba kım dan son de re ce öğ re ti ci dir ler. Ör ne ğin ÇKP’nin 1927 yı lında Çan Kayşek kli ği nin sal dı rı la rı üze ri ne ağır ka yıp lar ve re rek kır sal alan la ra çe kilme si nin, onun gi de rek bir köy lü par ti si ne dö nüş me si ne kat kı da bu lu nan bir fak tör ola bi le ce ği ni dü şü nen ko mü nist en ter nasyo na lin ön de ge len yö ne ti ci le rin den Pi atnits ki, da ha 1930 yı lın da ha zır la dı ğı bir ra por da bu par ti nin:

“… 1928’29’da bi le şi mi açı sın dan bir köy lü par ti si ne dö nüş me teh li ke siy le karşı kar şı ya bu lun du ğu nu ve onun kent lerde ki ge niş iş çi yı ğın la rıy la bağ la rı nı yi tirdi ği ni…” (The Com mu nist In ter na ti onal, 1919’43 Do cu ments, Cilt 3, s. 1) söy lüyor du. Öte yan dan, Ar na vut luk’ta 1930’ların son la rın da, he men he men hep si kü çük iş yer le rin de ça lı şan çı rak lar dan olu şan 15 bin do la yın da iş çi nin bu lun ma sı, bu ülke de 1941 yı lın da Ar na vut luk KP’nin kurul ma sı nı en gel le me di. An cak, par ti nin prog ra ma tik ve si ya sal çiz gi si nin ya nı sı ra pro le ter bi le şi mi nin de son de re ce önemli ol du ğu na inan Ar na vut luk ko mü nist le ri, özel lik le kur tu luş tan son ra, di ğer emek çi sı nıf ve kat man lar dan ko mü nist le re ka pıla rı ka pat mak sı zın, par ti nin sı nıf sal bi le şimi ni iyi leş tir mek için sis tem li bir ça ba harca mış lar dı. As lın da, özel lik le 20. yy’ın ilk ya rı sın da, ge ri ve ba ğım lı ül ke ler de ku rulan par ti le rin he men he men hep si ben zer so run ve teh li ke ler le kar şı kar şı ya bu lu nuyor lar dı. Ama, ko mü nist en ter nas yo nal, böy le si so run ve teh li ke le rin var lı ğın dan yo la çı ka rak, bir di zi sö mür ge ve ba ğım lı ül ke de ko mü nist par ti le ri nin kır sal böl geler de yok sul köy lü le re da ya nan bir ge rilla ya da halk sa va şı sür dür me si ne kar şı çık ma mış, an cak bu par ti le ri, kent ler de ki iş çi sı nı fı ha re ke ti ve sen di kal ha re ket le


16

bağ la rı nı ko ru ma la rı ve ge liş tir me le ri ve ken di pro le ter bi le şim le ri ni iyi leş tir me le ri ko nu sun da uyar mış, par ti nin ve eğer varsa onun si lah lı güç le ri nin yö ne ti min de iş çi kö ken li ko mü nist le rin bu lun ma sı na özen gös te ril me si ni ıs rar lı bir bi çim de is te miş tir.

Yak la şık ya da çok ka ba bir ta rih ve rile cek olur sa, 1950 ön ce sin de he men hemen hep si sö mür ge sta tü sün de bu lu nan ve ku ral ola rak ya rı fe odal üre tim iliş ki le rinin ege men ol du ğu ge ri ve ba ğım lı ül ke lerde hem pro le tar ya sa yı ca kü çük ya da çok kü çük tü; hem de bu na bağ lı ola rak pro letar ya bur ju va zi çe liş me si ye te rin ce ol gunlaş ma mış tı. Bu gi bi ül ke ler de, asıl he de fi ka pi ta liz min yı kıl ma sı ve sos ya liz min inşa sı olan pro le tar ya nın, köy lü yı ğın la rı nın an ti em per ya list ve an ti fe odal sa va şı mı na ön der lik et mek le yü küm lü bu lun ma sı nın, leninist öl çüt le re uy gun ko mü nist par ti leri nin in şa sın da nes nel te me li bu lu nan bir güç lük ya rat tı ğı, ya ni pro le tar ya nın devrim ci ön cü sü nün üze rin de, onu bur ju va ya da kü çük bur ju va de mok ra si si nin bir kuyru ğu ha li ne gel me ye, onun için de eri meye ve onu, de mok ra tik ağır lık lı ey le mi nin içe ri ği ne uy gun ola rak de mok ra tik bir par ti ola rak bi çim len me ye zor la yan bir ba sınç ya rat tı ğı bi lin mek tey di. İş te bu ne den ledir ki, Le nin, ko mü nist en ter nas yo na lin tem muz 1920’de top la nan ikin ci kong resi ne sun du ğu ra por da sö mür ge ül ke ler de ko mü nist par ti le ri nin em per ya liz me kar şı bur ju vade mok ra tik kur tu luş ha re ket le rini bel li ko şul lar la des tek le me si, ama as la onun için de eri me me si ge rek ti ği ni be lir tir ve bu par ti le rin iz le me si ge re ken stra teji ve tak tik le rin ana çiz gi le ri ni be lir tir ken şöy le di yor du:

“Be şin ci si, ge ri ül ke ler de ki bur ju vademok ra tik kur tu luş eği li mi nin ko mü nist kı lığa bü rün me si ne kar şı ka rar lı bir sa va şım

ve ril me si ge rek mek te dir; Ko mü nist enter nas yo nal sö mür ge ve ge ri ül ke ler deki bur ju vade mok ra tik ulu sal ha re ket le ri, an cak bü tün ge ri ül ke ler de, yal nız ca laf ta ko mü nist ol ma yan ge le ce ğin pro le tar ya par ti le ri nin öğe le ri nin bi ra ra ya ge ti ril me si ve ken di özel gö rev le ri ni ya ni ken di ulusla rı nın bur ju vade mok ra tik ha re ket le ri ne kar şı sa vaş ma gö rev le ri ni kav ra ya cak bi çim de eği til me si ko şu luy la des tek le meli dir. Ko mü nist en ter nas yo nal, sö mür geler de ve ge ri ül ke ler de bur ju va de mok rasi si ile ge çi ci bir bağ laş ma kur ma lı, fa kat onun la kay naş ma ma lı, ter si ne en il kel bi çim de de ol sa pro le tar ya ha re ke ti nin ba ğım sız lı ğı nı ka yıt sız ko şul suz ko ru malı dır.” (The Com mu nist In ter na ti onal, s. 236237) Le nin, Sta lin ve Ko mü nist en ternas yo nal; Sov yet ler Bir li ği’nin ve ge liş miş ka pi ta list ül ke le rin ko mü nist pro le tar yası nın des te ği ile bir yan dan sö mür ge ve ba ğım lı ül ke ler de ki an ti em per ya list kur tuluş ha re ke ti nin ge niş köy lü yı ğın la rı nı da se fer ber ede rek iler le til me si ve dev ri min de mok ra tik ve an ti em per ya list gö rev leri nin en ka rar lı ve en ra di kal bir bi çim de ye ri ne ge ti ril me si için ça ba har can ma sı ve bir yan dan da bu ül ke ler de ye ni ye ni kurul mak ta olan ko mü nist par ti le ri nin ken di ba ğım sız lık la rı nı ti tiz lik le ko ru ya rak sözko nu su sa va şı ma ka tıl ma la rı, onun ba şına geç me le ri ve böy le lik le pro le tar ya ve köy lü lü ğün dik ta tör lü ğü yo luy la sos ya list dev ri min ön ko şul la rı nı ha zır la ma la rı gerek ti ği ni dü şü nü yor lar dı. Ko mü nist par tile ri nin, an ti em per ya list ve an ti fe odal sava şım gö rev le ri nin önp lan da ol du ğu ve köy lü ve kü çük bur ju va yı ğın la rı nın bü yük ço ğun lu ğu oluş tur du ğu böy le si ko şul larda, mark si sitleninist ro ta la rın dan sapma ma la rı için kü çük bur ju va zi nin ide olojik ba sın cı na kar şı ke sin ti siz bir sa va şım


17

yü rüt me le ri, kad ro la rı nın eği ti mi ne özen gös ter me le ri, iş çi sı nı fıy la sağ lam bağ lar kur ma la rı ve doğ ru bir si ya sal ve ör güt sel çiz gi iz le me le ri ge re ki yor du.

De mek ki, 1971 dev rim ci li ği nin, ge lişmiş ka pi ta list ül ke ler de dev rim so ru nuy la, “bi zim gi bi ül ke ler”de dev rim so ru nu nun bü tü nüy le fark lı ve çe şit li yön le ri ba kımın dan ne re dey se ta ban ta ba na kar şıt özel lik ler ta şı dık la rı bi çi min de ki ma oistge va rist ön yar gı la rı ne mark sistleninist te ori nin ön gö rü le ri ne, ne ulus la ra ra sı komü nist ha re ke tin bu alan da ki pra ti ği ne ne de Tür ki ye’nin so mut ger çek li ği ne uyu yordu. Yu kar da da de ğin miş ol du ğu muz gi bi, kü re sel güç den ge si nin sos ya list Sov yetler Bir li ği ve dün ya pro le tar ya sı ve halkla rın dan ya na de ğiş me siy le so nuç la nan ikin ci dün ya sa va şın dan son ra es ki sömür ge ci lik sis te mi nin çök me si, 1950’li ve özel lik le de 1960’lı ve 1970’li yıl lar da emper ya liz me ve sö mür ge ci li ğe kar şı halk kur tu luş sa vaş la rın da ade ta bir pat la manın ya şan dı ğı bu sü re cin, ay nı za man da 1960’lı ve 1970’li yıl lar da ulus la ra ra sı komü nist ha re ke tin Kruş çevBrej nev re vizyo niz mi nin iha ne ti so nu cun da da ğıl ma sı ve güç ten düş me si ve ge liş miş ka pi ta list ül ke ler de iş çi sı nı fı nın dev rim ci ha re keti nin Av ru pa’da ki ko mü nist par ti le re de ege men olan sı nıf sal iş bir li ği çiz gi si nin so nu cun da bal ta lan ma sıy la ör tüş me si, ulus la ra ra sı öl çek te kü çük bur ju va devrim ci li ği nin güç ka zan ma sı nın ko şul la rı nı güç len di re cek ti. Ama, hep sin den önem li si de şu dur: Mao Ze dung ve Che Gu eva ra gi bi kü çük bur ju va dev rim ci le ri nin –ve onla rın izin den gi den 1971 dev rim ci le ri nin– kır ve köy lü yan lı sı ve kent ve iş çi kar şıtı yak la şım la rı nın ve ken di le ri ni kent le rin kır lar dan ku şa tıl ma sı nı ön gö ren bir devrim stra te ji si nin ev ren sel li ği dü şün ce si ne

hap set miş ol ma la rı nın te me lin de, as lın da ka pi ta list top lu mun ge liş me ya sa la rı nın ve iş çi sı nı fı nın ta rih sel mis yo nu nun kav ranma ma sı ve ge nel ola rak kü çük bur ju va zinin ve özel ola rak köy lü lü ğün dev rim ci potan si ye li nin abar tıl ma sı yat mak tay dı. İş çi sı nı fı nın ka pi ta list top lum da ki özel ye ri ni ve ta rih sel mis yo nu nu kav ra ma yan la rın, bu ro lü kü çük bur ju va zi ye (emek çi köy lülü ğe) ar ma ğan et me le rin de, leninist par ti an la yı şı na ula şa ma ma la rın da ve onun yeri ne “ide olo jik ön cü” te zi ni ge çir me le rin de şa şı la cak bir yan yok tu. Özel lik le Tür ki ye gi bi ka pi ta liz min or ta dü zey de ge liş miş, pro le tar ya nın sa yı ca ço ğal mış ve kır la rında fe odal ka lın tı la rın önem li bir ağır lı ğı nın kal ma mış ol du ğu –ve do la yı sıy la, fe odaliz me kar şı ge niş köy lü yı ğın la rı nı çev resin de bir leş ti re cek bir top rak dev ri mi nin faz la bir önem ta şı ma dı ğı– ül ke ler de iç fark lı laş ma sı hay li iler le miş olan “köy lülük”le de ger çek bir ba ğı ol ma yan böy le si kü çük bur ju va dev rim ci ör güt le rin ger çek bir ge liş me ve kit le sel leş me şan sın dan yok sun sek ter çev re ler ola rak kal ma la rı ve ge ri ci li ğin sal dı rı sı kar şı sın da ser gi ledik le ri kah ra man ca di re ni şe kar şın da ğılma la rı ka çı nıl maz dı. ***

An la şı la bi le ce ği üze re, leninist par ti öğ re ti si, mark sizmle ni niz min or ga nik bir par ça sı dır ve as la onun, pro le tar ya nın tarih sel ro lü, ka pi ta list top lu mun eko no mik ve sı nıf sal ana li zi, pro le tar ya nın he gemon ya sı, de mok ra tik dev rim den sos ya list dev ri me ke sin ti siz ge çiş, bur ju va dev let ay gı tı nın dev rim ci zor yo luy la yı kıl ma sı, pro le ter dik ta tör lü ğü, sos ya liz min in şa sına vb. iliş kin de ğer len dir me le rin den ay rı ola rak ele alı na maz ve an la şı la maz. Konu nun da ha iyi an la şı la bil me si için, ön ce, bi lim sel sos ya liz min Marks ve En gels’in gün le rin den bu ya na, ka pi ta list top lu mun


18

ana li zi te me lin de iş çi sı nı fı ve kü çük burju va zi nin ni te lik ve ko num la rı üze ri ne söyle dik le ri ne kuş ba kı şı göz at ma mız ge re kiyor.

Marks ve En gels, da ha 1848’de ka leme al dık la rı Ko mü nist Ma ni fes to’da şunla rı söy lü yor lar dı:

“Bu gün bur ju va zi ile kar şı kar şı ya gelen bü tün sı nıf ar içe ri sin de yal nız ca prole tar ya ger çek ten dev rim ci bir sı nıf tır. Öte ki sı nıf ar mo dern sa na yii kar şı sın da erir ler ve ni ha yet yok olur lar; pro le tar ya ise onun özel ve te mel ürü nü dür:

“Alt or ta sı nıf, kü çük ima lat çı, dükkan cı, za na at çı, köy lü, bü tün bun lar, or ta sı nı fın par ça la rı ola rak var lık la rı nı yo kolmak tan kur tar mak için, bur ju va zi ye kar şı sa va şır lar. Bun lar, şu hal de, dev rim ci değil tu tu cu dur lar. Hat ta ge ri ci dir ler, çün kü ta ri hin te ker le di ği ni ge ri sin ge ri ye dön dürme ye ça lı şır lar. Ka za ra dev rim ci ol sa lar bi le, pro le tar ya ya ka tıl mak üze re ol dukla rın dan ötü rü böy le dir ler: şu hal de, o anda ki çı kar la rı nı de ğil, ge le cek te ki çı kar ları nı ko ru mak ta pro le tar ya nın ba kış açı sı nı edin mek için ken di le ri nin ki ni ter ket mek tedir ler” (Marks/En gels, Seç me Ya pıt lar Birin ci Cilt, s. 142143.) On lar, da ha son ra, es ki top lu mun tor tu su nun, ya ni lum pen pro le tar ya nın, ku ral ola rak, “da ha çok geri ci ent ri ka la rın pa ra lı ale ti ol ma ya ha zır” ol du ğu nu ve öte yan dan ka pi ta liz min prole tar ya yı mülk süz leş ti re rek, onun bur ju va ön yar gı la rı nın et ki sin den kur tul ma sı nın ko şul la rı nı ya rat tı ğı nı söy le dik ten son ra söz le ri ni şöy le sür dü rü yor lar dı:

“Üs tün lü ğü ele ge çir miş bun dan ön ce ki bü tün sı nıf ar, top lu mu bü yük öl çü de kendi mülk edin me ko şul la rı na bo yun eğ di rerek, za ten edin miş ol duk la rı ko num la rı nı pe kiş tir me ye bak mış lar dır. Pro le ter ler ise, da ha ön ce ki ken di mülk edin me bi çim le ri

ni ve böy le lik le, da ha ön ce ki bü tün öte ki mülk edin me bi çim le ri ni de or ta dan kaldır ma dık ça, top lum sal üre ti ci güç le ri ele ge çi re mez ler. Ken di le ri ne ait ko ru na cak ya da pe kiş ti ri le cek hiç bir şey ler yok tur; gö rev le ri, özel mül ki ye tin o gü ne ka dar ki bü tün gü ven ce le ri ni ve ko ru nak la rı nı yoket mek tir.

“Da ha ön ce ki bü tün ta rih sel ha re ket ler, azın lık ha re ket le ri ya da azın lık la rın çı karı na olan ha re ket ler di. Pro le ter ha re ket, bü yük ço ğun lu ğun, bü yük ço ğun lu ğun çı ka rı na olan bi linç li, ba ğım sız ha re ke tidir. Pro le tar ya, bug ün kü top lu mu mu zun en alt ta ba ka sı, res mi top lu mun tüm üstya pı ta ba ka la rı ha va ya uçu rul ma dık ça, dav ra na maz, doğ ru la maz.” (Ay nı yer de, s. 143144.) Ge ne Marks, 1850 yı lın da ka le me al dı ğı “Mer kez Ko mi te si nin Komü nist Bir li ğe Çağ rı sı”nda.

“De mok ra tik kü çük bur ju va zi nin dev rimi ola bil di ğin ce ça buk ve ol sa ol sa yu karda ki is tem le rin ger çek leş me siy le so nuçlan dır ma yı ar zu la ma sı na kar şı lık, az çok mülk sa hi bi tüm sı nıf ar ege men ko num ların dan uzak laş tı rı lın ca ya dek, pro le tar ya dev let gü cü nü ele ge çi rin ce ye ve yal nız ca bir tek ül ke de ki de ğil, dün ya nın tüm ön dege len ül ke le rin de ki pro le ter le rin bir li ği nin, bu ül ke le rin pro le ter le ri ara sın da ki re kabe tin or ta dan kalk mış ol du ğu ve hiç de ğilse bel li baş lı üre ti ci güç le rin pro le ter le rin el le rin de top lan mış bu lun du ğu nok ta ya ula şı lın ca ya dek, dev ri mi sü rek li kıl mak bi zim so ru nu muz ve bi zim gö re vi miz dir. Bi zim için so run özel mül ki ye tin her hangi bir de ği şik li ğe uğ ra tıl ma sı de ğil, ol sa ol sa yo ke dil me si dir; sı nıf kar şıt lık la rı nın üze ri nin ör tül me si de ğil, sı nıf a rın or ta dan kal dı rıl ma sı dır; mev cut top lu mun iyi leş tiril me si de ğil, ye ni bir top lu mun ku rul ması dır.” (Ay nı yer de, s. 217218) di yor du.


19

Marks ve En gels’in ya pı tı nı dev ra lan ve ge liş ti ren Le nin, “Karl Marks Öğ re ti sinin Ta rih sel Yaz gı sı” ad lı ma ka le sin de, Marks’ın öğ re ti sin de ki asıl şe yin, “sos yalist top lu mun ku ru cu su ola rak, pro le tarya nın ta rih sel ro lü nün açı ğa çı ka rıl ma sı” ol du ğu nu söy le dik ten son ra;

“Hem Av ru pa’da hem de As ya’da ki de ne yim den son ra, sı nıfdış/si ya set ve sı nıfdış/sos ya lizm den söz eden bir kimse ye ya pıl ma sı ge re ken şey, he men onu bir ka fe se ko yup Avust ral ya kan gu ru su ya da ben ze ri bir şey le bir lik te ser gi le mektir.” (MarksEn gelsMark sizm, s. 87) diyor du. Ge ne o, Rus sos yal de mok rat iş çi par ti si nin “bi linç li pro le tar ya nın par ti si” oldu ğu nu, onun, de mok ra tik köy lü ha re keti ni bü yük top rak sa hip le ri ne kar şı yü rüttü ğü sa va şım da des tek le mek le yü küm lü bu lun du ğu nu söy le dik ten son ra, bu gö revin ye ri ne ge ti ril me si nin köy pro le tar ya sına, ken di siy le köy bur ju va zi si ara sın da ki çe liş me yi gös ter me ve köy pro le tar ya sını, kent pro le tar ya sıy la bir lik te ba ğım sız bir sı nıf ola rak ör güt le me gö re vi ni as la unut tur ma ma sı ge rek ti ği ni be lir tir. Le nin, 1902’de ka le me al dı ğı “Rus Sos yal Demok ra si si nin Ta rım Prog ra mı” ad lı ma kale sin de, par ti nin ta rım prog ra mın da köylü ler den ya na olan ta lep le rin “çok da ha sı nır lı” ve “çok da ha ılım lı” ol du ğu nu söyler ken, onun, iş çi sı nı fı ve köy lü lük kar şısın da ki te mel den fark lı ko num la rı nı şöy le açık lı yor du:

“Üc ret li iş çi ler ko nu sun da ise, gü nü müzün top lu mun da yer alan bir sı nıf ol ma la rı açı sın dan on la rın çı kar la rı nı sa vun ma yı üst le ni yo ruz; bu nu ya pı yo ruz, çün kü onla rın sı nıf ha re ke ti ni tek ger çek dev rim ci ha re ket ola rak gö rü yo ruz(…) ve bu özel ha re ke ti ör güt le me ye, onu yö net me ye ve ona sos ya list bi lin cin ay dın lı ğı nı ta şı ma ya

ça ba lı yo ruz. Öte yan dan köy lü lük hakkın da, gü nü müz top lu mun da çift çi le rin ve kü çük top rak sa hip le ri nin bir sı nı f ol ma la rı ba kı mın dan on la rın çı kar la rı nı sa vun mayı hiç bir şe kil de üst len mi yo ruz… sos yal de mok ra si sa de ce pro le tar ya nın çı kar la rını –doğ ru dan doğ ru ya ve tü müy le– temsil eder ve sa de ce onun sı nıf ha re ke ti ile sağ lam or ga nik bir lik için ça lı şır. Sos yal de mok ra si nin an cak bel li du rum lar da ve so mut ve ke sin ola rak be lir len miş ko şullar da bu sı nıf a rın çı kar la rı nı sa vun ma yı üst len me si nin ne de ni bu dur.” (Ta rım Sorun la rı I, s. 271.)

Da ha da ço ğal tıl abi le cek olan bu ve ben zer pa saj la rın içe rik ve me saj ları, mark siz min ku ru cu la rı nın ya şa dık la rı gün ler den bu ya na, pro le tar ya nın ve kapi ta list top lu mun ya pı sın da mey da na gelen tüm de ği şik lik le re kar şın ge çer li lik leri ni esas ola rak ko ru mak ta dır lar. Bu ra da, bi lim sel sos ya liz min, leninist par ti öğ re ti si de için de ol mak üze re yı ğın la rın sa va şım de ne yim le ri için de ye ni den ve ye ni den doğ ru lan mış ve doğ ru la na cak olan bir di zi ya şam sal ve vaz ge çil mez il ke le ri nin özünü ve de yim ye rin dey se ru hu nu bu la bi li riz. Pro le tar ya nın ka pi ta list top lum için de ki özel ye ri ni ve bun dan kay nak la nan misyo nu nu, bu top lum da ki tek ger çek dev rimci sı nıf olan pro le tar ya ile di ğer ezi len ve sö mü rü len sı nıf ve kat man lar ara sın da ki esa sa iliş kin ay rı mı, tüm sö mü rü cü ve mülk sa hi bi sı nıf ve kat man lar dev ri le ne de ğin dev ri mi ke sin ti siz bir tarz da sür dür me nin zo run lu lu ğu nu kav ra ma yan ve da ha sı siya sal ve ör güt sel ça lış ma sı nı, stra te ji ve tak ti ği ni bu kav ra yış üze ri ne oturt ma yan bu dev rim ci ha re ket, ko mü nist bir ha re ket ola maz. Ve do ğal ola rak, böy le bir dev rimci ha re ke tin leninist par ti an la yı şı nı iç selleş tir me si ve ken di si ni bu an la yı şa gö re


20

bi çim len dir me si de ola nak sız dır. Mark sizmin kla sik le ri nin de di le ge tir miş ol duk la rı gi bi, pro le tar ya dı şın da ki di ğer ezi len ve sö mü rü len sı nıf ve kat man lar, dev ri min de mok ra tik aşa ma sın da em per ya liz me ve onun ye rel da ya nak la rı na, fa şiz me, fe odal ka lın tı la ra kar şı ve ri len sa va şı ma ka tı la bilir, hat ta bir di zi ta rih sel ör nek te de (1945 Yu gos lav ya, 1949 Çin, 1959 Kü ba, 1979 Ni ka ra gua vb.) gö rül dü ğü gi bi bu sa vaşım la ra ön der lik ede rek on la rı za fe re da hi ulaş tı ra bi lir ler. Ne var ki, on lar, ken di sınıf sal do ğa la rı ge re ği, ka pi ta liz me ve burju va top lu mu na kar şı ke sin ve so nuç alı cı bir sa va şı ma gi re mez, üre tim araç la rı nın özel mül ki ye ti nin or ta dan kal dı rıl ma sı nı ve sos ya liz min ku ru lu şu nu he def e ye mez, ya ni sö mü rü ye da ya nan sı nıf ı top lu mun çer çe ve si ni aşa maz lar. Dev rim ci ve demok ra tik kü çük bur ju va zi nin ön der li ğin de yü rü tü len bu sa va şım lar, en iyi ola sı lık la ra di kal de mok ra tik dö nü şüm le rin ya şa ma ge çi ril me si, iş çi le rin ve di ğer emek çi le rin bir di zi de mok ra tik hak ve öz gür lü ğü el de et me si ve/ya da ka pi ta list sö mü rü nün en ka ba gö rü nüm le ri nin tör pü len me si ya ni de mok ra tik bir ka pi ta liz mi n ku rul ma sıy la so nuç la na cak tır. Ama, en de mok ra tik ve dev rim ci kü çük bur ju va zi de mülk sa hi bi bir sı nıf tır ve onun la –em per ya list burju va zi ve bü yük top rak sa hip le ri de içinde ol mak üze re– di ğer sö mü rü cü sı nıf ar ara sın da ki çe liş me ler, son çö züm le me de mülk sa hi bi sı nıf ar ara sın da ki çe liş me lerdir. Le nin’in, Rus kü çük bur ju va dev rim cile ri ni (“Sos ya list Dev rim ci ler”) eleş ti rir ken söy le di ği gi bi, “Rus ya’da bu gün kü köy lü ha re ke ti nin ama cı ne dir? Top rak ve özgür lük. Bu ha re ke tin tam za fe ri nin öne mi ne ola cak tır? Za fer ka za nıl dık tan son ra, bu ha re ket, top rak bey le ri nin ve bü rok ratla rın dev let yö ne ti min de ki ege men lik le ri ni

or ta dan kal dı ra cak tır. Top ra ğı kur tar dıktan son ra, top rak bey le ri nin top rak la rını köy lü le re ve re cek tir. Top rak bey le ri nin mülk süz leş ti ril me si ve tam an la mıy la özgür lük, me ta üre ti mi ni or ta dan kal dı racak mı? Ha yır, kal dır ma ya cak tır… Tam ter si ne, en yük sek kas/(top rak bey le ri) ne ka dar tam ola rak boz gu na uğ ra tı lır ve or ta dan kal dı rı lır sa, bur ju va zi ile pro le tarya ara sın da ki sı nıf ay rı lı ğı da o ka dar derin le şe cek tir. Köy lü ayak lan ma sı nın tam za fe ri nin nes nel an la mı ne ola cak tır? Bu za fer, serf ik dü ze ni nin bü tün ka lın tı la rı nı te miz le ye cek tir, ama hiç bir şe kil de bur juva eko no mik dü ze ni ni ya da ka pi ta liz mi ya da top lu mun –zen gin ve yok sul bur ju va zi ve pro le tar ya ola rak– sı nıf a ra bö lün me sini or ta dan kal dır ma ya cak tır.” (“Kü çük burju va sos ya liz mi ve pro le ter sos ya liz mi”, Ta rım So run la rı I, s. 346347) De mek ki, de mok ra tik dö nü şüm le rin ger çek leş ti rilme si, ge nel ola rak sö mü rü len ler le sö müren ler ara sın da ki çe liş me le ri ve özel olarak da pro le tar ya ile bur ju va zi ara sın da ki sı nıf çe liş me si ni or ta dan kal dır ma ya cak, tam ter si ne bu çe liş me yi da ha da kes kinleş ti re cek, bu çe liş me nin pro le tar ya ve di ğer sö mü rü len kat man lar ca da ha ko lay al gı lan ma sı nı sağ la ya cak ve do la yı sıy la on la rın ken di ger çek dev rim le ri, ya ni sosya list dev rim için sa va şı ma gi riş me le ri nin ko şul la rı nı da ha da ol gun laş tı ra cak tır. Ve iş te bu nun için dir ki, ko mü nist ha re ket dev ri min de mok ra tik gö rev le ri ne kar şı asla il gi siz kal ma ma lı, ter si ne bu dev ri min en ra di kal bir tarz da ve son sı nı rı na ka dar ger çek leş ti ril me si için çaba harcamalıdır. Demokratik devrimin en radikal bir tarzda gerçekleştirilmesi ve son sı nı rı na ka dar iler le til me si, onun ka za nım la rı nın ko runma sı, de mok ra tik dev rim den ke sin ti siz bir bi çim de sos ya list dev ri me ge çi le bil me si


21

ve bü tün bun la rın ön ko şu lu olan pro le tarya nın de mok ra tik dev rim de he ge mon yası nın sağ la na bil me si için, pro le tar ya nın ken di ger çek sı nıf par ti si ne sa hip ol ma sı, onun, bur ju va zi ve kü çük bur ju va zi kar şısın da ken di ide olo jik, si ya sal ve ör güt sel ba ğım sız lı ğı nı ne pa ha sı na olur sa ol sun ko ru ma sı mut lak bir zo run lu luk tur. Bu neden le dir ki, bi lim sel sos ya liz min ku ru cula rı ve sür dü rü cü le ri, pro le tar ya nın, her za man ve han gi ko şul lar al tın da olur sa ol sun, en de mok ra tik ve dev rim ci kü çük bur ju va zi de için de ol mak üze re sö mü rücü ve mülk sa hi bi sı nıf a rın tü mün den ay rı du ran –baş ta par ti gel mek üze re– ken di ba ğım sız sı nıf ör güt le ri ni (par ti, sen di ka, ko ope ra tif vb.) oluş tur ma sı ve sür dürme si ve mil li yet, din, böl ge, cin sel lik farkı gö zet mek si zin tüm iş çi le rin bu ör güt ler için de bi ra ra ya ge ti ril me si ko nu sun da ısrar lı ol muş lar dır. Marks, da ha 1850 yı lında, “Mer kez Ko mi te si nin Ko mü nist Birli ğe Çağ rı sı”nda, o sı ra lar Al man ya’da pro le tar ya nın ça lı şan nü fu sun çok kü çük bir ke si mi ni oluş tu ru yor ol ma sı na kar şın onun, mo nar şi ye ve fe oda liz me kar şı tutar sız bir tarz da sa vaş mak ta olan kü çük bur ju va de mok rat la rın dan ba ğım sız örgüt len me si ni sür dür me si ge rek ti ği ni şöy le di le ge ti ri yor du:

“De mok ra tik kü çük bur ju va zi, her yerde ezil mek te ol du ğu şu an da pro le tar ya ya ge nel ola rak bir lik ve uz laş ma öğüt lü yor, ona eli ni uza tı yor ve her tür den gö rü şü de mok ra tik bir par ti için de ku cak la ya cak ge niş bir mu ha le fet par ti si nin ku rul ma sı için ça ba lı yor, ya ni iş çi le ri, ar dın dan ken di özel çı kar la rı nın giz len di ği sos yal de mokrat laf a rın ege men ola ca ğı ve sev gi li barış uğ ru na pro le tar ya nın özel is tem le ri nin ön pla na ge ti ril me ye ce ği bir par ti ör gü tü ne bu laş tır ma ya ça ba lı yor. Böy le bir bir lik ta

ma men on la rın ya ra rı na ve tü müy le pro letar ya nın za ra rı na ola cak tır. Pro le tar ya sahip ol du ğu ve bü yük emek ler le sağ lan mış ba ğım sız ko nu mu nu yi ti re cek ve bir kez da ha res mi bur ju va de mok ra si si nin bir ek len ti si du ru mu na dü şe cek tir. Bu bir lik bun dan ötürü, en ke sin bir bi çim de red dedil me li dir. Bir kez da ha bur ju va de mok ratla rı nın te za hü rat ko ro su ol ma du ru mu na dü şe ce ği yer de, iş çi ler ve özel lik le de birlik (Ko mü nist Bir lik, PD.), res mi de mokrat la rın ya nın da ken di le ri ni iş çi par ti si nin ba ğım sız, giz li ve res mi bir ör gü tü nü kurma ya ve bu nun her ke si mi ni pro le tar ya nın tu tu mu nun ve çı kar la rı nın bur ju va et kisin den ba ğım sız ola rak ele alı na ca ğı iş çi der nek le ri nin mih rak nok ta sı ve çe kir de ği yap ma ya zor la ma lı dır lar.” (Marks/En gels, Seç me Ya pıt lar, Bi rin ci Cilt, s. 218219) An cak o, bu nun la da ye tin mi yor ve küçük bur ju va de mok rat la rı nın tu tar sız lı ğı nı, kay pak lı ğı nı ve ka rar sız lı ğı nı dik ka te alarak iş çi le re, ay rı bir as ke ri ör güt de kurma la rı ge rek ti ği ni şu söz ler le öğüt lü yor du:

“Ama iş çi le re kar şı iha ne ti za fe rin ilk sa atin den iti ba ren baş la ya cak olan bu par ti ye kar şı et kin ve teh dit edi ci bir bi çimde kar şı ko ya bil mek için iş çi ler, si lah lanmış ve ör güt len miş ol ma lı dır lar. Tüm prole tar ya nın yiv li ve yiv siz tü fek ler le, top lar la ve cep ha ney le si lah lan dı rıl ma sı der hal ger çek leş ti ril me li dir, iş çi le re kar şı kul lanı lan Mi lis Mu ha fız la rı nın tek rar ku rul ması na kar şı ko nul ma lı dır. Ne var ki, bu sonun cu su nun ola nak lı ol ma dı ğı yer ler de, iş çi ler, ko mu tan la rı ken di le ri ta ra fın dan se çi len ve ken di le ri nin seç tik le ri bir ge nelkur ma ya sa hip bir pro le ter mu ha fız ola rak ör güt le me ve ken di le ri ni, dev let yet ki si nin de ğil, iş çi le rin kur ma yı ba şa ra cak la rı devrim ci top lu luk kon sey le ri nin em ri ne ver me işi ne gi riş me li dir ler” (Ay nı yer de, s. 220


22

221.) İn sa nın bu sa tır la rı oku du ğu za man Marks’ın bu dü şün ce ve sap ta ma la rı nın, dev rim ci te rör le pro le tar ya yı as la yan yana ve bi ra ra da ola ma ya cak kar şıt lar gi bi al gı la yan ve “te rö rist sos ya lizm”e ve “aske ri sap ma”ya ateş püs kü ren Emek Par tili le ri mi zin tüy le ri ni di ken di ken ede ce ği ni anım sa ma ma sı el de de ğil. Ama Marks, 1871’de, I. En ter nas yo nal’in 7. yıl dö nümü nü kut la ma ko nuş ma sın da, Pa ris Komü nü’nden çı ka rıl ma sı ge re ken ders le re işa ret eder ken de bu dü şün ce si ni bir biçim de yi ne le miş ve şöy le de miş ti:

“… Böy le bir de ği şik li ğin ta mam la nabil me sin den ön ce, pro le tar ya dik ta tör lü ğü ge rek li dir ve bu nun ilk ön ko şu lu pro le tarya or du su dur. Emek çi sı nıf ar, kur tu luş hak kı nı sa vaş ala nın da ka zan mak zo runda dır lar.” (Marks/En gels, Eser ler, Cilt 17, s. 433, Di etz Ya yı ne vi, Ber lin 1962.) Aslın da, bu dü şün ce ve sap ta ma lar Emek Par ti li le ri mi ze ve çe şit li ül ke ler de ki benzer le ri ne, bun dan yak la şık 150 yıl önce, ya ni dev ri min ça ğı mız da ol du ğu gibi hemen hemen sü rek li ola rak gün dem de bu lun ma dı ğı bir çağ da ve ril miş bir ya nıttır. De vam ede lim: Ge ne Marks, 1871’de ya pı lan Lond ra Kon fe ran sı’nda, I. En ternas yo nal’in Tü zü ğü ne aşa ğı da ki an la tımla rın ek len me si ni ka bul et tir miş ti:

“Mülk sa hi bi sı nıf a rın ko lek tif ik ti da rına kar şı mü ca de le sin de pro le tar ya an cak mülk sa hi bi sı nıf a rın oluş tur duk la rı bü tün es ki par ti le re mu ha lif ay rı bir si ya sal par ti kur mak su re tiy le bir sı nıf ola rak dav ra nabi lir.

“Pro le tar ya nın bir si ya sal par ti için de bu in şa sı, top lum sal dev ri min ve onun nihai, sı nıf a rın or ta dan kal dı rıl ma sı he defi nin za fe ri ni ger çek leş tir mek için zo runlu dur.” (Ak ta ran, J. Moly ne ux, Mark sizm ve Par ti, s. 29) Le nin, ay nı ko nu üze rin de

pek çok kez dur muş ve pro le tar ya nın bağım sız bir dev rim ci sı nıf par ti si için de örgüt len me si nin ya şam sal öne mi nin sü rek li ola rak al tı nı çiz miş ti. O, 1905 Rus Dev rimi nin he men ön ce sin de, de mok ra tik devri min stra te jik so run la rı nı menşevik ler le eleş ti rel bir tarz da tar tış tı ğı ün lü bir bro şürün de şun la rı söy lü yor du:

“Bir sos yal de mok rat (ko mü nist, PD.) pro le tar ya nın ka çı nıl maz ola rak, sos yalizm uğ ru na en de mok ra tik ve cum hu ri yetçi bur ju va zi ye ve kü çük bur ju va zi ye kar şı sı nıf sa va şı mı aç mak zo run da ol du ğu nu bir an için bi le ol sun unut ma ma lı dır. Bu, her tür lü kuş ku nun öte sin de dir. Öy ley se, sos yal de mok ra si nin ay rı, ba ğım sız ve ta ma men bir sı nıf par ti si nin mut lak zorun lu lu ğu da, her tür lü kuş ku nun öte sinde dir” (De mok ra tik Dev rim de Sos yal Demok ra si nin İki Tak ti ği, s. 99.)

Şim di bü tün bu söy le nen le rin ışı ğın da, kı sa ca da ol sa DHKPC ve TKP(ML)’nin par ti ve par ti in şa sı na iliş kin an la yış la rı na de ğin me miz ge re ki yor. 1960’ların sonlarından bugüne kadar uzanan 30 yıla yakın süre içinde, özellikle de 1980’le rin ikin ci ya rı sın dan bu ya na ka pi ta liz min daha da faz la ge liş me si ne bağ lı ola rak, Türk emek çi köy lü kat man la rı nın ve kent kü çük bur ju va zi si nin de mok ra tik ha re ke ti göre li ola rak da ha da za yıf düş müş, an cak Tür ki ye iş çi sı nı fı nın dev rim ci ha re ket li liği çok da ha faz la öne çık mış ve be lir ginleş miş tir. Da ha da önem li si, az çok önem li her ey le mi ni bal ta la ma ya, en gel le me ye ve yo lun dan sap tır ma ya ça lı şan sen di ka bü rok ra si si nin ge ri ci ça ba la rı na ve devrim ci ve ko mü nist ön cü nün adı na la yık bir iş çi sı nı fı ça lış ma sı ör güt le me ko nu sunda ki ağır ha ta la rı, opor tü nist has ta lık la rı ve ba ğış la na maz ama tör lük le ri ne de niy le ger çek bir dev rim ci ön der lik ten ha la yok


23

sun bu lun ma sı na kar şın, iş çi sı nı fı mı zın, di ğer ezi len ve sö mü rü len sı nıf ve katman la ra ön der lik et me, on la rı pe şin den sü rük le me ye te ne ği ni ve po tan si ye li ni ye te rin ce gös ter miş ve or ta ya koy muş olma sı dır. Tür ki ye’de ve dün ya da ne ler olup bit ti ği ni gör me ve gör dük le ri ni an la ma yete ne ği ne sa hip olan tüm dev rim ci ler, 30 yı la yak la şan bu sü re için de ken di kolek tif ve bi rey sel te orik do na nım la rı nı ve de ğer len dir me le ri ni kit le pra ti ği nin sı navın dan ge çir me dün ya dev ri mi de ne yimle ri ni in ce le me ve ken di le ri ni te orik ola rak eğit me/mark sist dün ya gö rü şü nü edin me ba kı mın dan 1971 dö ne mi nin genç devrim ci le ri ne gö re, kı yas la na ma ya cak ka dar ge niş ola nak lar el de et ti ler. Bü tün bun lar gö zö nü ne alın dı ğın da, 1971 dev rim ci hare ke ti nin aşıl mış ol ma sı ge re ken te orik ve stra te jik ha ta la rı nı sür dü ren DHKPC ve TKP(ML) gi bi ör güt le rin, 1971’de ki öncel le ri ne yö nel ti len eleş ti ri ler den çok daha faz la sı nı ha ket tik le ri ni söy le ye bi li riz ve söy le me li yiz.

Bi lim sel sos ya liz min ku ru cu la rı, Komü nist Ma ni fes to’nun bir ye rin de Sa intSi mon, Fo uri er ve Owen gi bi üto pik sosya list le rin ko num ve iş lev le riy le, on la rın izin den gi den iz le yi ci le ri ve öğ re ti le ri nin du ru mu nu kar şı laş tı rır lar. Üç ün lü üto pik sos ya lis tin ya nıl gı la rı nın, he nüz ka pi taliz me öz gü sı nıf çe liş me le ri nin kes kin leşme di ği ve pro le tar ya nın sı nıf sa va şı mının ge liş me di ği eko no mik ve top lum sal ko şul lar la bağ lan tı sı için de kav ran ma sı ge rek ti ği ni söy le yen Marks ve En gels, onla rın ço cuk su ya nıl gı la rı nı ve si ya sal ve dev rim ci ey le mi red det me le ri ni eleş ti rir ler de. Bu na kar şı lık, Sa intSi mon, Fo uri er ve Owen’in ya zı la rın da “eleş ti rel bir öğe”nin ve “iş çi sı nı fı nı ay dın la ta cak en de ğer li bir mal ze me”nin bu lun du ğu nu be lir te rek

on la rı öven Ko mü nist Ma ni fes to ya zar ları, bu üç ön cü yü iz le me ve on la rın öğ reti le ri ni ya şa ma ge çir me sa vın da olan la ra ise acı ma sız ca sal dı rır lar. Çün kü, ara dan ge çen za man için de yal nız ca ka pi ta liz min ve pro le tar ya nın sa va şı mı nın ge liş me si de ğil, ka pi ta list top lu mun ge liş me ya sa ları nın or ta ya ko nul ma sı da üto pik sos ya list öğ re ti yi çok tan çü rü ğe çı kar mış ve bu eski miş öğ re ti yi sa vu nan la rı gi de rek nes nel ola rak ge ri ci bir ko nu ma sü rük le miş ti. Onla ra gö re:

“Eleş ti relüto pik sos ya liz min ve komü niz min öne mi, ta rih sel ge liş mey le ters oran tı lı dır. Mo dern sı nıf sa va şı mı nın geliş me si ve bel li bir bi çim al ma sı ora nında, sa va şım dan bu ha ya li ay rı ka lış, ona ya pı lan bu ha ya li sal dı rı lar bü tün pra tik de ğer le ri ni yi ti ri yor. Do la yı sıy la, bu sistem le rin ku ru cu la rı nın bir çok ba kım lar dan dev rim ci ol ma la rı na kar şın, bun la rın öğre ti le ri, her ke re sin de salt ge ri ci ta ri kat lar kur muş lar dır. Bun lar, pro le tar ya nın ile ri ye doğ ru ta rih sel ge li şi mi kar şı sın da sı kı sıkı ya us ta la rı nın es ki gö rüş le ri ne sa rı lıyor lar. Do la yı sıy la bun lar, dur ma dan sı nıf sa va şı mı nı kö relt me ye ve sı nıf kar şıt lıkla rı nı uz laş tır ma ya ça ba lı yor lar.” (Marks/En gels, Seç me Ya pıt lar, Bi rin ci Cilt, s. 166.) Evet, ül ke miz de, 1971 dev rim ci liği nin ya nıl gı la rı nı bu gün ha la ayak ta tutma ya ve si ya sal ör güt sel stra te ji le ri ni bu te mel de oluş tur ma ya ça lı şan la rın ko numla rı nın da bir öl çü de Marks ve En gels’in, üto pik sos ya list le rin çö mez le ri ne yö nelt tiği eleş ti ri ye ben zer bir eleş ti ri yi ge rek li kıldı ğı nı söy le ye bi li riz. On lar, bu gün ha la, işçi sı nı fı nın ka pi ta list top lu mun tek ger çek dev rim ci sı nı fı ol du ğu nu kav ra ya ma makta, onu hal kın bir par ça sı gi bi al gı la makta ve leninist pro le tar ya par ti si ni, pro le tarya nın en ile ri öğe le rin den olu şan bir ön cü


24

müf re ze ola rak de ğil, pro le tar ya yı tem sil et me hak kı na sa hip ol du ğu nu ile ri sü ren pro fes yo nel dev rim ci ler den olu şan bir ideolo jik ön cü ola rak kav ra mak ta dır lar. Örne ğin, Ye ni Çö züm der gi si nin ekimka sım 1987 ta rih li 8. sa yı sın da yer alan “Pro letar ya nın Üç Bü yük Za fe ri ve Er nes to Che” ad lı ya zı da üç dev ri min, ya ni Rus ya, Çin ve Kü ba dev rim le ri nin ev ren sel il ke le ri sayı lır ken şun lar söy le ni yor:

“Can alı cı nok ta, de mok ra tik dev rim de ke sin bir ta vır ta kın ma ya ye te nek li sı nıfla rın (özel de köy lü lü ğün) dev rim ci po tansi ye li nin en iyi şe kil de de ğer len di ril me sidir. Pro le tar ya nın ön cü lük fonk si yon la rı nı ye ri ne ge tir me si için fi ili ön cü lük şart değil dir. Pro le tar ya par ti si ara cı lı ğı ile ide olojik ön cü lük ya pa rak da fonk si yo nu nu yeri ne ge ti re bi lir, esas olan da bu dur.” (Ye ni Çö züm, Seç me Ya zı lar, s. 84.) Her hal de 1980’le rin son la rı na yak la şıl dı ğı bir ta rihte, Ye ni Çö züm ya zar la rı nın ha la (ha la!) pro le tar ya nın “ide olo jik ön cü lü ğü”nden dem vu ra bil me le ri ve pro le tar ya sız bir pro le tar ya par ti si(!)nin te ori si ni ya pa bilme le ri, on la rın 1970’ler den bu ya na yaşa nan dev rim ve kit le sa va şı mı de ne yimle rin den hiç ama hiç bir şey öğ re ne me miş ol duk la rı nı gös te ri yor. 1971 dev rim ci hare ke ti için de “ide olo jik ön cü lük” te zi nin en açık ve en tu tar lı sa vu nu cu su olan M. Çayan, ül ke miz de pro le tar ya nın –ken di deyi miy le– “fi ili” ya da “fi zi ki” ön cü lü ğü nün ko şul la rı nın bu lun ma yı şı nı, iş çi sı nı fı nın “ni ce lik ve ni te lik ola rak … za yıf ol ma sı”na ve “dev rim or du su nun te mel gü cü nün” kırlar da ya şa ma sı na bağ lı yor du. Böy le si bir an ti mark sist te zi 1970’le rin ba şın da sa vunan M. Ça yan’ı ve 1971 dev rim ci ha re keti nin di ğer ön der le ri ni bir ye re ka dar mazur gör mek ola nak lı dır. Ama 1970’ler den bu ya na iş çi sı nı fı nın ni cel ola rak da ha da

bü yü dü ğü, ken di için de ki sı nıf sal fark lı laşma nın da ha da ge liş miş ol ma sı ne de niy le bir “köy lü lük” ka te go ri sin den sö zet me nin yan lış ol mak tan çı kıp dü pe düz saç ma ve ge ri ci ha le gel di ği, Kür dis tan bir ya na bı ra kı lır sa, de mok ra tik köy lü ha re ke tinin, iş çi ha re ke ti nin çok ge ri sin de kal dı ğı Tür ki ye’de ha la “ide olo jik ön cü lük” te zi ni sa vun mak, 1971 dev rim ci li ği nin çok ge risi ne düş mek ve onu ka ri ka tü ri ze et mektir. Bu opor tü nist te ze en iyi ya nı tı, ha la söz cü ğün ger çek an la mıy la dev rim ci bir ön der lik ten yok sun bu lun ma sı na kar şın, 1987’den bu ya na NE TAŞ’ta, SE KA’da, Ka ra bük, İs ken de run ve Ereğ li De mirÇelik’te, Pa şa bah çe Şi şe cam’da, Zon gul dak ma den le rin de, Kar tal, İz mir, İs tan bul, Kağıt ha ne, Geb ze vb. be le di ye le rin de, To ros Güb re’de, Yur ti çi ve Aras Kar go’da, Kazlı çeş me ve Tuz la De ri iş yer le rin de, PETLAS’ta, CEMTAŞ’ta, Ünal dı Kon fek si yon atel ye le rin de vb. bir di zi mi li tan di re niş ger çek leş tir miş olan iş çi sı nı fı ver miş bulu nu yor.

Ye ni Çö züm ya zar la rı nın M. Ça yan’ın izin den gi de rek “pro le tar ya par ti si”ni yalnız ca pro fes yo nel dev rim ci ler den olu şan bir ör güt ola rak gör me le ri ve bu ör güt içinde yer alan kad ro la rın sı nıf sal kö ken le rinin her han gi bir önem ta şı ma dı ğı nı ile ri sür me le ri de, on la rın an ti mark sist “ide olojik ön cü lük” an la yış la rı nın man tık sal bir uzan tı sı ve so nu cu dur. Ay nı sap ta ma, esas ola rak, ey lül 1994’te ya yım la nan sa yı sın da yer alan “Kit le için de par ti çalış ma sı” ad lı ya zı da şu de ğer len dir me yi ya pan Ön cü Par ti zan der gi si ya zar la rı için de ge çer li dir:

“Ko mü nist Par ti si, ko mü nist le rin, profes yo nel dev rim ci le rin ör gü tü dür.” (Ön cü Par ti zan, Sa yı 2, s. 58.) leninist pro le tar ya par ti si öğ re ti si ne gö re, onun, pro fes yo nel


25

dev rim ci ler den olu şan çe kir de ğin de yer alan kad ro la rın mark sizmle ni niz mi benim se miş ol ma la rı kay dıy la sı nıf sal, mesle ki vb. kö ken le ri nin her han gi bir öne mi yok tur. An cak, ger çek bir pro le tar ya par tisi 24 sa ati ni dev ri me ve ren pro fes yo nel devrim ci kad ro lar dan iba ret ol ma dı ğı ve olama ya ca ğı gi bi, bu pro fes yo nel çe kir dek için de yer alan kad ro la rın sı nıf sal, mes leki vb. kö ken le ri nin önem li ol ma ma sı, parti nin ge nel sı nıf sal bi le şi mi nin önem ta şıma dı ğı an la mı na, ya ni onun, pro le tar ya te me li üze rin de ol du ğu gi bi, pe ka la köylü lük, kü çük bur ju va zi vb. te me li üze rin de ku ru la bi le ce ği an la mı na gel mez. As lında, bu akım la rın çiz di ği –salt pro fes yo nel dev rim ci ler den olu şan– bir söz de pro letar ya par ti si tab lo su, RSDİP’nin tem muz 1903’de top la nan II. Kong re si sı ra sın da Mar tov ve yan daş la rı nın Le nin’e yük le meye ça lış tık la rı par ti ta nı mı nı an dı rı yor. Lenin, bu ko nu da şun la rı söy lü yor du:

“Bu nok ta üze rin de du ru yo rum, çün kü da ha son ra ki ko nuş ma cı lar, yol daş Martov’un bu ifa de si ni, Le nin ‘tüm par ti üye li ğini salt giz li ey lem ci ler le sı nır la mak is ti yor’ yol lu çok yay gın ve çok ba ya ğı bir sa va dö nüş tür dü ler. Yal nız ca gü lüm se meyle kar şı la na bi le cek olan bu so nu cu, hem yol daş Po sa dovs ki, hem yol daş Po pov çı kar dı; Mar ti nov’la Aki mov’un di lin dey se bu tür bir so nu cun ger çek opor tü nist karak te ri bü tün bü tün or ta ya çık tı” (Bir Adım İle ri İki Adım Ge ri, s. 80.) Da ha son ra:

“Be nim için giz liey lem ci ör güt, an cak ge niş bir sos yal de mok rat iş çi sı nı fı par tisi ta ra fın dan sa rı lıp ör tün dü ğü za man bir an lam ta şır.” (Ay nı yer de, s. 80) di yen Lenin söz le ri ni şöy le sür dü rü yor du:

“Par ti ör güt le ri nin yal nız ca pro fes yo nel dev rim ci ler den oluş ma sı ge rek ti ği dü şünül me me li dir. Aşı rı öl çü de sı nır lı ve giz li

ör güt ler den ga yet ge niş, öz gür, lo se Or gani sa ti onen’le re (gev şek ör güt ler, PD.) kadar, her tür den, de re ce den ve cep he den ör güt le re ge rek sin me miz var.” (Ay nı yerde, s. 80.)

Bu an la tı lan la rın ışı ğın da, “ide olo jik ön cü lük” te zi ni sa vu nan bu iki akı mın, pro le tar ya sız pro le tar ya par ti si yo lun daki an la yış la rı nın iki da ma rı nın bir leş ti ği ni gö re bi li riz: Sı nıf sal, mes le ki vb. kö ken le ri önem li ol ma yan pro fes yo nel dev rim ci lerden olu şan bir söz de pro le tar ya par ti si an la yı şıy la köy lü le rin, kü çük bur ju va ların vb. için de ço ğun lu ğu oluş tur du ğu bir söz de pro le tar ya par ti si an la yı şı bi ra ra ya gel mek te ve bir bir le ri ni ta mam la mak ta dır. Ko nu mu zu doğ ru dan il gi len dir me mek le bir lik te, ge çer ken, bu iki akı mın da bu sınıfdı şı par ti an la yış la rı nın, do ğal ola rak, on la rın sı nıfdı şı si ya set, sı nıfdı şı sos yalizm ve sı nıfdı şı dev rim ci lik an la yış la rının man tık sal bir de va mı ve uzan tı sı oldu ğu nu be lirt me miz ge re kir. Öte yan dan, D. Ka ra taş’ın im za sı nı ta şı yan 27 Ekim 1988 ta rih li Dev rim ci Sol Sa vun ma sı’nda şu sa tır la rı oku yo ruz:

“Par ti miz, Tür ki ye halk la rı nın ide olo jik ve po li tik ön cü ör gü tü ola cak tır…

“Bi zim par ti miz Tür ki ye halk la rı nın po litik ön de ri, sı nıf ar sa va şın da Tür ki ye halkla rı nın ön cü müf re ze si ola cak tır…” (Hak lıyız Ka za na ca ğız!, Cilt 2, s. 754, abç.) Ay nı ko nu da, DHKPC Kong re bel ge le rin de de.

“Bu par ti Kürt ve Türk halk la rı nın, Arapla rın, Laz la rın, Gür cü le rin, Çer kes le rin, Rum la rın, Er me ni le rin, Ale vi le rin, Sünni le rin, tüm mez hep ve din den emek çi hal kı mı zın, tüm Ana do lu halk la rı nın, emper ya lizm ve oli gar şiy le iş bir li ği ya pan bir avuç ha inin dı şın da, her ke sin par ti si ol malı dır.” (Par tiCep he ile İk ti da ra Yü rü ye lim, s. 248, abç) de ni yor du. Za ten, ör gü tün adı


26

da (Dev rim ci Halk Kur tu luş Par ti si), bu arka daş la rın, pro le tar ya ya, onun par ti si olma ya, onun ide olo ji si ni sa vun ma ya iliş kin söz cük le rin hiç bir ger çek de ğe ri ol ma dı ğını bir kez daha doğ ru la mak ta dır. Si ya sal ça lış ma sı nı kent ler de yo ğun laş tı ran DHKPC’den fark lı ola rak kır la rı ve köy lü lü ğü esas al mak ta di re ten TKP(ML)’nin par ti an la yı şı da öz de DHKPC’nin kin den fark lı de ğil dir. Bu akı mı nın gö rüş le ri ni yan sı tan “Kit le İçin de Par ti Ça lış ma sı” baş lık lı ya zıda şöy le de ni yor du:

“Par ti nin hal kın ön cü müf re ze si ol duğu nu söy le dik. Par ti, kit le le rin des te ği ni ve gü ve ni ni her tür lü mü ca de le le re gir mek için al mak du ru mun da dır. Dev rim yo lunda iler le yen bir par ti, kit le nin ol du ğu her yer de ol ma lı dır. İş çi le rin, köy lü le rin, aydın la rın, öğ ren ci le rin, tüm emek çi hal kın için de, on la rın yol gös te ri ci si ola rak müca de le le ri ni ör güt le me k, par ti nin bi rin cil gö re vi dir. Bu, bir pers pek tif ola rak al gı lanma lı dır.” Bir ko mü nist par ti si nin, özel likle de an ti em per ya list de mok ra tik dev rim gö rev le ri nin ön plan da ol du ğu ül ke ler de, güç le ri ni yal nız ca iş çi sı nı fı için de ko numlan dır ma ma sı, ken di pro le tersı nıf sal bakış açı sı nı bir ke na ra bı rak mak sı zın ve uzun erim li he def e ri ni unut mak sı zın, diğer sö mü rü len ve ezi len sı nıf ve kat manlar için de de ça lış ma sı ve hal kın tü mü nün sa va şım la rı na ön der lik et me si ge rek ti ği doğ ru dur. Onun, pro le ter ol ma yan emekçi kat man la rın ve genç li ğin en ile ri ve en mi li tan öğe le ri ni ken di saf a rı na ka zan ması ge rek ti ği de tar tış ma gö tür mez. An cak, pro le ter ol ma yan sı nıf ve kat man lar dan ki şi le rin ko mü nist par ti si ne ka tı la bil mesi nin vaz ge çil mez bir ön ko şu lu, on la rın pro le tar ya nın dev rim ci dün ya gö rü şü nü ka bul et me le ri dir. Marks ve En gels, da ha 1879’da sos yal de mok rat (ya ni ko mü nist)

par ti si nin “tek yan lı bir iş çi par ti si” ol mama sı ge rek ti ği ni sa vu nan Al man ya Sos yal De mok rat Par ti si için de ki opor tü nist le ri ağır bir bi çim de eleş ti rir ler ken şun la rı söylü yor lar dı:

“İkin ci si, baş ka sı nıf ar dan böy le si kişi ler pro le ter ha re ke te ka tı lır sa, ile ri sürü le cek ilk is tem, bun la rın bur ju va, kü çük bur ju va vb. ön yar gı la rın ka lın tı la rı nı bir likte ge tir me me le ri, pro le ter gö rüş bi çi mi ni ol du ğu gi bi be nim se me le ri dir… Al man ya gi bi kü çük bur ju va bir ül ke de bu (bur ju va ve kü çük bur ju va –PD.) dü şün ce le ri n elbet te ye ri var dır. Ama yal nız ca sos yal demok rat iş çi par ti si nin dı şın da.” (“A. Be bel, W. Li ebk necht, W. Brac ke’ye vb. Ge nel ge Mek tup”, MarksEn gelsLe nin, İş çi Sı nı fı Par ti si Üze ri ne, s. 130)

Bu ara da bir tu haf ı ğa, her gün Mao Ze dung’a bağ lı lık la rı nı ilan eden TKP(ML)’li ar ka daş la rı mı zın, far kın da ol ma dan ken di le ri ni, Mao Ze dung’un, Kruş çev reviz yo nist le ri nin “Bü tün hal kın par ti si” te zine yö nelt ti ği eleş ti ri nin mu ha tap la rı ha li ne getir me le ri ne de ğin me den de ge çe meye ce ğiz. Anım sa na ca ğı üze re Mao Zedung, sah te ve iki yüz lü bir tarz da da olsa, SBKP’nin 1961 yı lın da top la nan 22. Kong re si’nde ile ri sü rü len bu re viz yo nist te zi, 1964’de ka le me al dı ğı “Kruş çev’in Sah te Ko mü niz mi ve Dün ya İçin Ta rih sel Ders ler” ad lı bro şü rün de şöy le eleş tir mişti.

“Mark sizmle ni niz min ge nel bil gi si bize, tıp kı dev let gi bi, bir si ya si par ti nin de bir sı nıf mü ca de le si ara cı ol du ğu nu öğ retir. Her si ya si par ti bir sı nıf ka rak te ri ne sahip tir. Par ti zan lık sı nıf ka rak te ri nin yo ğunlaş mış ifa de si dir. Sı nı fa bağ lı ol ma yan ya da sı nıf ar üs tü bir si ya si par ti hiç bir yer de yok tur ve be lir li bir sı nı fın çı kar la rı nı tem sil et me yen bir ‘bü tün hal kın par ti si’ di ye bir


27

şey de as la ol ma mış tır, yok tur.” (Ulus lara ra sı Ko mü nist Ha re ketin Ge nel Çiz gi si Hak kın da Po le mik, s. 507508)

Ama, ken di si ni ney se, ama ko mü nist par ti si ni de pro le tar ya nın de ğil, hal kın öncü müf re ze si, bü tün hal kın par ti si ola rak gö ren ve ad lan dı ran la rın ey lem le ri nin (ve pro pa gan da ve aji tas yon la rı nın) içe ri ğiy le ör güt le ri nin ni te li ği ara sın da ka çı nıl maz bir uyum ola ca ğı açık tır. Ör güt le ri ni, tüm emek çi sı nıf ve kat man lar dan ge len devrim ci ve ile ri ci in san la rın bir cep he si gi bi al gı la yan bu ar ka daş la rın söz de pro le tarya par ti le ri nin ey lem le ri nin ve pro pa ganda ve aji tas yon et kin lik le ri nin içe ri ği de ka çı nıl maz ola rak po pü lizm le, dev rim ci de mok ra tizm le ka rak te ri ze edil mek te dir. On la rın pro pa gan da ve aji tas yon et kin likle ri nin so yut bir “halk” ede bi ya tın dan ibaret ol ma sı, bu et kin lik ler de pro le tar ya nın uzak he def e rin den, ya ni sos ya lizm den ve pro le ter dik ta tör lü ğün den vb. hiç sö zedil me me si, ya da bu nun dil ucuy la ya pılma sı el bet te ki rast lantı sal de ğil dir. Oy sa, İkin ci En ter nas yo nal opor tü niz mi ne kar şı ve ri len sa va şım için de ku ru lan Üçün cü (ko mü nist) En ter nas yo nal’e ka tıl ma nın 21 ko şu lun dan bi rin ci sin de şun lar söy leni yor du:

“1 Bü tün pro pa gan da ve aji tas yon, ger çek ten ko mü nist bir ni te lik ta şı ma lı ve Ko mü nist En ter nas yo nal prog ra mı ile karar la rı na uy gun düş me li dir… Pro le tar ya dik ta tör lü ğün den, ba sit çe, bi li nen ve ara ya so kuş tu rul muş bir ta lep gi bi söz edi le mez; ak si ne onun pro pa gan da sı öy le ya pıl malı dır ki, her ba sit iş çi, her ka dın iş çi, her as ker ve köy lü, gün lük ha ya tın ba sı nı mız ta ra fın dan sis tem li bi çim de göz le ne cek ve her gün kul la nı la cak ol gu la rın dan kalka rak bu dik ta tör lü ğün zo run lu lu ğu nu anla ma lı dır.” (III. En ter nas yo nal, 1919’43,

s. 2930) Bu ar ka daş lar, par ti le ri nin “Türki ye halk la rı na ön ce lik le an ti em per ya list, an ti oli gar şik bi linç ta şı”ya ca ğın dan ya da “sos ya list” de ğil, “ye ni de mok rat iş çi”den söz eder ken, iş çi le rin ve di ğer emek çi le rin sa va şım uf ku nu da ralt tık la rı nı ve on la ra bur ju va bi linç ta şı dık la rı nı gö re mi yor lar. On la rın pro le tar ya ya ve di ğer sö mü rü lenle re, bur ju va zi nin ve mülk sa hi bi sı nıf a rın tü mü ne kar şı da ha bu gün den yü rüt tük le ri an ti ka pi ta list kav ga ya ön der lik et me gi bi bir gö rev ta nı ma ma la rı, bu yı ğın la rı, demok ra tik dev ri min za fe ri ni iz le ye cek olan sos ya list dev ri me şim di den ha zır la mama la rı ve on la ra “sos ya list bi linç” ver me yi akıl la rın dan bi le ge çir me me le ri, bü tü nüy le ken di po pü list ve kü çük bur ju va de mok ratik ni te lik le ri nin bir so nu cu dur. Bu sı nıf sal do ğa la rı nın ka çı nıl maz bir so nu cu ola rak, on lar, ezi len ve sö mü rü len yı ğın la ra yalnız ca, em per ya list ler le ve on la rın yer li uşak la rıy la olan kav ga la rı te me lin de “demok ra tik bi linç” ver mek le ye tin mek te ve böy le ce iş çi sı nı fı nı, sı ra dan bir de mokra tik sı nıf dü ze yin de kal ma ya mah kum et mek te ve onun, üc ret li kö le lik sis te mi ni yık ma kav ga sı nın önün de –öz nel ni yet lerin den ba ğım sız ola rak– bir ba ri kat oluştur mak ta dır lar. Le nin,

“Eğer iş çi ler, han gi sı nıf a rı et ki li yor olur sa ol sun, zor ba lık, bas kı, zor ve suis ti ma lin her tür lü sü ne kar şı tep ki gös terme de eği til me miş ler se ve iş çi ler bun la ra kar şı, baş ka her han gi bir açı dan de ğil de, sos yal de mok rat bir açı dan tep ki gös terme de eği til me miş ler se, iş çi sı nı fı bi lin ci, ger çek bir si ya sal bi linç ola maz.” di yor du. (Ne Yap ma lı?, s. 89, abç PD) Kuş ku suz, ken di si ni pro le tar ya nın de ğil, “hal kın” öncü müf re ze si ola rak gö ren le rin, “halk”ın saf a rın da yer ala bi le cek olan kü çük ölçek li sö mü rü cü ler (kü çük bur ju va zi nin


28

üst kat ma nı) ile iş çi ler ve di ğer sö mü rülen kat man lar ara sın da da an ta go nist çe liş me ler bu lun du ğu nu kav ra ma yan ların, sı nı fın ve tüm sö mü rü len yı ğın la rın, şim di den sos ya list bi linç le do na tıl ma sı ve ku ru lu dü ze nin ve ka pi ta list top lu mun tüm kö tü lük le ri ne ve olum suz be lir ti le ri ne kar şı, po pü listde mok ra tik de ğil, pro le tersos ya list bir açı dan kar şı çı ka cak şe kil de eğitil me si ve Kürt ulu sal so ru nu da için de ol mak üze re an ti em per ya list ve de mok ratik gö rev le rin pro le tersos ya list bir perspek tif e ele alın ma sı gi bi bir so run la rı olamaz. Çünkü, her şeyden önce kendileri, faşizme, emperyalizme, kapitalizme karşı sosyalist değil demokratik içerikli, topyekün değil, sınırlı bir muhalefet yürütmektedirler. Nes nel ola rak, pro le tar ya yı, ge nel ola rak “halk”ın için de erit me ye, de mok ratik kü çük bur ju va zi nin bir kuy ru ğu ha li ne ge tir me ye ve ona ken di uzak he def e ri ni unut tur ma ya ça lı şan bu akım la rın temsil ci le ri ne şu nu söy le ye bi li riz: “Le nin’in bol şe vik par ti si için de or ta ya çık mış olan ve pro le tar ya ya kar şı kü çük bur ju va zi nin çı kar la rı nı sa vu nan anar kosen di ka list le ri eleş ti rir ken söy le dik le ri si zin için de faz lasıy la ge çer li dir.” Bol şe vik par ti si nin ön deri, par ti nin mart 1921’de top la nan Onuncu Kong re si’ne sun du ğu “Par ti Bir li ği ve Anar koSen di ka list Sap ma Üze ri ne Rapor”da şöy le di yor du:

“Marks ve En gels, sı nıf ay rım la rını unut ma eği li min de olan la ra ve ge nel ola rak üre ti ci ler den, halk tan ve emek çi halk tan sö ze den le re şid det le kar şı çık tılar. Marks ve En gels’in yaz dık la rı nı okumuş olan her kes, on la rın ya pıt la rın da, genel ola rak üre ti ci ler den, halk tan ve emek çi halk tan sö ze den ler le alay et tik le ri ni anımsa ya cak tır. Ge nel ola rak emek çi halk ya da iş çi ler yok tur; ya zih ni yet ve alış kan lık

la rı ka pi ta list çe olan –ki, baş ka tür lü olamaz– ve ken di üre tim araç la rı olan kü çük mülk sahip le ri var dır, ya da büs bü tün farklı bir zi hin sel bi çim len me si olan üc ret li işçi ler, ka pi ta list ler le ara la rın da an ta go nist çe liş me ler bu lu nan ve sa va şım da on la ra kar şı saf tu tan bü yük sa na yi nin üc ret li işçi le ri var dır.” (Col lec ted Works, Cilt 32, s. 251)

***İş çi sı nı fı nın ka pi ta list top lum la tam bir

an ta go nizm için de bu lun du ğu nu, sö mü rüye da ya nan sı nıf ı top lu mu yık ma ve ye ni bir dün ya in şa et me ye te ne ği ne sa hip biri cik sı nıf ol du ğu nu ve hat ta bu ne den le Le nin’in on dan “iç gü dü sel ve ken di li ğinden sos yal de mok rat” di ye sö zet ti ği ni bili yo ruz. Ama, bü tün bun lar dan ve iş çi sını fı nın yu ka rı da da mark sizmle ni niz min te orik te mel le ri ne da ya na rak gös ter me ye ça lış tı ğı mız nes nel ya da po tan si yel devrim ci li ğin den; onun ken di li ğin den devrim ci le şe ce ği ve sos ya list si ya sal bi linç edi ne ce ği, bu ne den le de eme ğin kur tulu şu sa va şı mın da ön cü dev rim ci ira de nin vaz ge çil mez ve ya şam sal bir iş le ve sa hip ol ma dı ğı so nu cu çık maz ve çı ka rı la maz. Kü çük bur ju va dev rim ci li ği nin pen ce re sinden ba kıl dı ğın da, ne iş çi sı nı fı nın nes nel ya da po tan si yel dev rim ci li ği an la şı la bi lir, ne de Marks’ın Bi rin ci En ter nas yo nal’in Tü zü ğü’ne koy du ğu, “iş çi sı nı fı nın kur tulu şu biz zat iş çi ta ra fın dan ger çek leş ti rilme li dir” il ke si nin ger çek an la mı. On la ra gö re, ko mü nist ön cü nün yi ğit li ği, öz ve ri si ve ira di mü da ha le siy le, pro le tar ya nın kit le kah ra man lı ğı nı, nes nel ya da po tan si yel dev rim ci li ği ni bi ra ra da dü şün mek ve bağdaş tır mak ola nak sız dır. Oy sa dün ya prole tar ya sı ve halk la rı nın de ne yim le ri, bu iki öğe nin kar şı lık lı ola rak bir bir le ri ni dışla ta ma dık la rı nı, tam ter si ne bes le dik le ri ni


29

ve güç len dir dik le ri ni; ya ni pro le tar ya nın ken di ta rih sel mis yo nu nu, an cak ger çek bir dev rim ci ön cü nün var lı ğı ha lin de oyna ya bil di ği ni, ama ay nı şe kil de dev rim ci ön cü nün de an cak ta rih sel ve top lum sal ge liş me nin ya sa la rı nı an la ya bil di ği, kendi si ni en ile ri te oriy le si lah lan dı ra bil di ği ve ger çek ten dev rimci olan sı nı fa da ya na bildi ği za man ön cü lük iş le vi ni ye ri ne ge ti rebil di ği ni ve “es ki dün ya”yı yı ka bi le cek bir ko nu ma ge le bil di ği ni gös ter mek te dir. Kuşku suz, ne Bi rin ci En ter nas yo nal’in Tü züğü’nde yer alan söz ko nu su il ke yi sa vu nan Marks ve En gels ol sun, ne de iş çi sı nı fının “iç gü dü sel ve ken di li ğin den sos yal demok rat” ol du ğu nu söy le yen Le nin ol sun, onun ken di li ğin den sos ya list si ya sal bi linç edi ne ce ği ni ve ka pi ta liz me ve bur ju va zi ye kar şı ken di li ğin den, sos ya lizm ve ko münizm pers pek tif i bir kav ga ya gi ri şe ce ği ni söy le mek is ti yor lar dı. Böy le ol du ğu için dir ki, on lar tüm ya şam la rı bo yun ca, baş ta ken di le ri, iş çi sı nı fı nın tüm di ğer sı nıf ardan ay rı ve ba ğım sız ör güt len me si, ken di dev rim ci sı nıf par ti si ne sa hip ol ma sı için en ka rar lı dev rim ci ira di mü da ha le yi yapmış lar ve tüm ya şam la rı bo yun ca bu çizgi yi sür dür müş ler dir. Marks ve En gels’in, iş çi sı nı fı nın ile ri öğe le ri nin bi le ide olo jik ba kım dan ka fa sı ka rı şık ve ge ri bir konum da bu lun du ğu ve Pro ud hon, Las sal le, Ba ku nin gi bi kü çük bur ju va dev rim ci le rinin dü şün sel et ki si nin son de re ce yay gın ol du ğu 1860’lı yıl lar da Bi rin ci En ter nas yonal’i kur mak ve ya şat mak için ver dik le ri son de re ce zor ve kar ma şık sa va şı mın ve Marks’ın ölü mün den son ra En gels’in, çeşit li ül ke le rin olu şum sü re cin de ki ve genç dev rim ci iş çi par ti le ri ne –çok de ği şik diller de ya yım la nan ga ze te ve der gi le ri ni iz le mek, yö ne ti ci ve ön de ge len mi li tan larıy la yo ğun bir bi çim de mek tup la şa rak ve

yüz yü ze gö rü şe rek öğüt ve tas vi ye ler de bu lun mak su re tiy le– sağ la dı ğı des te ğin ve ya şa mı nın so nu na doğ ru, İkin ci En ternas yo nal için de ağır ağır ol gun laş mak ta olan opor tü niz me kar şı ver di ği inat çı ve ıs rar lı ide olo jik kav ga nın anım san ma sı ye ter li ola cak tır. Ve böy le ol du ğu için dir ki, iş çi sı nı fı nın ta rih sel ro lü nü yad sı yanla ra ya da kü çüm se yen le re yıl dı rım lar yağ dır mış ve sı nıfdı şı si ya set ve sı nıfdışı sos ya lizm den “söz eden”le ri “Avus tural ya kan gu ru su”yla bir lik te ser gi le me yi öner miş olan Le nin, ye ni tip te pro le tar ya par ti si nin te mel le ri ni at mak için Rus ya işçi sı nı fı ve dev rim ci ha re ke ti için de ki her tür den opor tü nist eği li me kar şı son de rece ka rar lı ve uz laş maz bir ide olo jik sa vaşım sür dür müş, iş çi sı nı fı nın iş ve ren le re kar şı eko no mik sa va şım için de sos ya list sı nıf bi lin ci edi ne ce ği yo lun da ki kuy ruk çu ve ken di li ğin den ci gö rüş le ri mah kum etmiş ve,

“… Mü ca de le güç lü bir dev rim ci ler örgü tü ta ra fın dan yö ne til me di ği sü re ce prole tar ya nın ken di li ğin den mü ca de le si hiç bir za man onun ger çek ‘sı nıf mü ca de le si’ hali ne gel me ye cek tir.” (Ne Yap ma lı?, s. 166) de miş ti. Bu ba kım dan, söz cü ğün ger çek an lam da bir ko mü nist par ti si nin oluş tu rulma sı için dev rim ci ön cü nün ser gi le ye ce ği dev rim ci ira dey le yı ğın la rın dev rim ci ey lemi ve ör güt lü lü ğü as la kar şı kar şı ya ko namaz. Le nin şöy le di yor du:

“1 sü rek li li ği sağ la yan is tik rar lı bir önder ler ör gü tü ol ma dan hiç bir dev rim ci ha re ket var lı ğı nı sür dü re mez; 2 ha re ketin te me li ni oluş tu ran ve ona ka tı lan halk yı ğın la rı mü ca de le ye ken di lik le rin den ne ka dar bü yük sa yı da sü rük le nir ler se, böy le bir ör gü te olan ge rek sin me o öl çü de ive dile şir ve bu ör güt de o öl çü de sağ lam ol malı dır (yok sa de ma gog la rın yı ğın la rın da ha


30

ge ri ke sim le ri ni peş le rin den sü rük le me le ri da ha da ko lay laş mış olur)” (Ay nı yer de, s. 153) di yor du. Her hal de, yüz bin ler ce iş çi, ken t yok su lu ve emek çi me mur so kak lara dö kü lür ken, eli miz de yı ğın la ra ko mu ta ede bi len güç lü bir “ön der ler ör gü tü”nün bu lun ma yı şı nın acı sı nı çek mek te ol du ğumuz ül ke miz için, Le nin’in bu söz le ri nin ne den li ge çer li old uğu nu açık la ma ya ge rek bi le ol ma ma lı dır. Bu ba kım dan, iş çi sı nıfı nın ta rih sel mis yo nu nun açık se çik bir tarz da ka bul edil me si; Ko mü nist par ti si nin esas ola rak ve ön ce lik le bu sı nı fa da ya lı ola rak in şa edil me si, as la sı nı fın ken di liğin den sa va şı mı ve bi lin ci önün de secde ye ge lin me si ve onun ide ali ze edil me si an la mı na gel mez. Sı nı fın, ka pi ta list toplum da iş gal et ti ği ko num dan kay nak la nan dev rim ci po tan si ye li as la ken di li ğin den ko mü nist bir ör güt len me ya rat ma ya cak ya da ut kun bir pro le ter devr i mi ne yol açma ya cak tır. Mark sist leninist ko mü nist ler, ken di için de ho mo jen bir ya pı ya sa hip olma yan ve özel lik le em per ya list ül ke ler de ba zı bö lük le ri bur ju va zi ta ra fın dan sa tın alı na bi len iş çi sı nı fı nın, sos ya list ve demok ra tik eği ti mi nin ye ter siz li ği ve za yıf ı ğı ko şul la rın da za man za man, hat ta pek çok kez em per ya liz min ve bur ju va zi nin pa sif ya da hat ta ak tif da ya na ğı ola bi le ce ği ni de bi li yor lar. An cak on lar, bu du ru mun sorum lu su nun ön ce lik le sı nı fın ken di si de ğil, her şey den ön ce em per ya lizm, bur ju va zi ve on lar la bağ laş ma için de bu lu nan reviz yo nizm ve re formi zm ol du ğu nu, ama ta rih sel mis yo nu nu ye ri ne ge tir me si ve de mok ra si ve sos ya lizm bay ra ğı nı yu ka rı kal dır ma sı için onu eğit me yen, eği te meyen ve ger çek ten dev rim ci bir sı nıf ça lışma sı ör güt le me yi ba şa ra ma yan dev rimci ön cü ler ol du ğu nu da bi li yor lar. Marks ist leninist ko mü nist le rin, iş çi sı nı fı nın aya

ğa kal dı rıl ma sı, dev rim ci leş ti ril me si ve tüm ezi len ve sö mü rü len yı ğın la rın ba şına ge çe rek em per ya liz me, fa şiz me ve kapi ta liz me kar şı kav ga yı yük selt me si ni ve Kürt hal kı nın yar dı mı na koş ma sı nı frenle yen ve en gel le yen her tür ve renk ten opor tü nist ve ha ta lı an la yış lar la kav ga ya tu tuş ma la rı ve el bet te ken di le ri ni de bu dev rim ci eleş ti ri den ba ğı şık tut ma ma la rı bun dan dır. Ön cü ruh ve dev rim ci ira de, her şey den ön ce bu alan da, bur ju va zi ve onun iş çi sı nı fı ha re ke ti, sen di kal ha re ket ve dev rimci ha re ket için de ki uzan tı la rı ve uşak la rı ta ra fın dan uyuş tu rul muş bu lu nan sı nı fın uyan dı rıl ma sı, onun bağ rın da yatan dev sel ener ji nin açı ğa çı ka rıl ma sı alanın da ser gi len me li, bu nun ya pı la bil me si için, evet, sı nı fın ve dev rim ci hare ke tin ken di si ne kar şı da bir kav ga yü rü tül me lidir. Dün ya ve Tür ki ye de ne yi mi, iş çi sı nı fı ha re ke tiy le bi lim sel sos ya liz min dev rim ci bir tarz da bir leş ti ril me si nin zor luk la rından ka çan la rın öner dik le ri ve de ne dik le ri yol la rın çık maz yol lar ol du ğu nu ye te rince gös ter miş tir ve gös ter me ye de de vam ede cek tir. Mark sist leninist ko mü nist ler, bu gö rev den, ne ba zı la rı nın yap tı ğı gi bi alt ka de me sen di ka bü rok rat la rıy la bir le şerek ve sı nı fın ge ri yan la rı ve tu tum la rıy la uz la şa rak, ne de sı nı fın dev rim ci po tan siye li ni/ta rih sel mis yo nu nu yok sa ya rak ve onun ye ri ne kü çük bur ju va zi yi, genç li ği, vb. ge çi re rek ka ça cak lar dır. On lar, Tür kiye gi bi, bi lim sel sos ya lizm le iş çi sı nı fı hare ke ti nin çok uzun bir sü re ay rı ay rı yol lardan yü rü dü ğü ve bir le şe me di ği bir ül ke de iş çi sı nı fı nın dev rim ci leş ti ril me si ve tüm ezi len ve sö mü rü len yı ğın la rı ken di çevre sin de top la ya cak ger çek bir ön der sı nıfa dö nüş tü rül me si için son de re ce güç lü bir devrim ci ira de gös ter me le ri, bu ama ca uy gun ve inat ve ıs rar la uy gu la ya cak la rı


31

uzun erim li bir pla na sa hip ol ma la rı ve bunun için de, genç lik baş ta gel mek üze re, di ğer dev rim ci sı nıf ve kat man lar ara sın da da mut la ka yü rüt me le ri ge re ken si ya sal ve ör güt sel ça lış ma yı unut mak sı zın, güçle ri ni esas ola rak iş çi sı nı fı için de ça lış maya yo ğun laş tır ma la rı ge rek ti ği ni bi li yor lar. Sı nı fın dev rim ci leş ti ril me si ve onun ken di

ta rih sel mis yo nu nu –ka pi ta liz min yı kıl ması ve sos ya liz min in şa sı yo luy la ko mü nizme doğ ru yü rü yüş– ye ri ne ge ti re bil me si için bu son de re ce ağır, ama ay nı öl çü de gör kem li so rum lu luk, esas ola rak ve önce lik le mark sist leninist ko mü nist ler baş ta gel mek üze re Tür ki ye ko mü nist ha re ke tinin omuz la rın da dur mak ta dır.

Büyüyen Partinin Kadro ve

Örgüt SorunlarıGİ RİŞ:Pro le tar ya nın ön cü müf re ze si Mark sist

Le ni nist Ko mü nist Par ti, bir lik dev ri minden bu ya na sı nıf sa va şı mı nın çe şit li alanla rı na yö ne lik mü da ha le si, bir leş ti ri ci tu tumu ve uz laş maz sı nıf tav rıy la bü yü yen bir trend de iler li yor. Par ti nin or ta ya koy du ğu bu per for mans, dost ve düş man nez din de bir sır de ğil dir.

Par ti nin, Ga zi ayak lan ma sın da ki örnek tu tu mu, Ha san Ocak yol daş şah sın da yü rü tü len ka yıp lar kam pan ya sı, ka yıp lar kam pan ya sı nın Ulus la ra ra sı Gö zal tın da Ka yıp lar Ku rul ta yı ile taç lan dı rıl ma sı, Hasan Ocak’ın gör kem li ce na ze tö re nin de ki kit le sel lik, bir leş ti ri ci lik ve mi li tan lık, öğren ci genç li ğin hak al ma mü ca de le si ne en deks li mi li tan ve kit le sel ey lem li lik le ri ne kat kı sı, ‘95 ve ‘96 1 Ma yıs’la rı, sü re siz açlık gre vi ve ölüm oru cu di re ni şi sü re cin de

ki yay gın ey lem li lik ler... vb. ör nek ler alınan me sa fe nin so mut gös ter ge le ri dir.

Di ğer yan dan, bu sü re içe ri sin de iki kong re ve iki kon fe rans ger çek leş ti ril miştir. İki yı la sığ dı rı lan bu ba şa rı lar bir kaç on yı la eş de ğer ka za nım lar dır.

Par ti nin tar zı da esa sen bu sü re çte şe kil len miş tir. Ya şa nı lan sü re cin ken di si, par ti nin var olan la ye tin me di ği ni ve ye tinme ye ce ği ni ka nıt la mış tır.

Tür ki ye ve Kür dis tan dev ri mi nin ih tiyaç la rı na ya nıt ver di ği öl çü de, da ha ile ri he def er or ta ya ko ya rak ya şa ma ge çir diği öl çü de ön der par ti ha li ne ge le bi li r. Bu bir zo run lu luk tur. Ön cü par ti, baş ta pro letar ya ol mak üze re kit le le rin ön de ri ha li ne gel mek zo run da dır. Bu, par ti nin açık ve net bir ma ni fes to su dur.

Par ti nin ma ni fes to sun da re for miz me ve sı nıf uz laş ma cı lı ğı na yer ol ma dı ğı gi bi,

“Bir avuç in san, bir bi ri mi zin eli ni sım sı kı tut muş hal de, sarp bir yol da,

uçu ru mun ke na rın da yü rü yo ruz. Her ta raf an düş man lar ca sa rıl mı şız

ve yo lu mu za ne re dey se de vam lı düş man ate şi al tın da de vam et mek zo run da yız.

Öz gür ce al mış ol du ğu muz ka rar la, tam da düş man la ra kar şı sa vaş mak için bir leş tik.”

Le nin


33

sek ter li ğe ve kü çük bur ju va ma ce ra cı lı ğına da yer yok tur. Par ti, le ni nist sa vaş hattın da, mi li tan dev rim ci bir çiz gi de oluş muş ve bu doğ rul tu da ge li şi yor.

Gör mek is te yen her gö zün gö re bi le ceği net lik te, ön der par ti nin si lü eti gö rül müştür.

Par ti nin hat tı, yö nü ve ro ta sı be lir gin ola rak ge le ce ğe yö nel miş tir. Söz ile ey lem ara sın da ki uyum lu luk da ha da ge liş miş tir. Par ti, iki yıl lık ya şa mın da, tu tuk, han tal, bü rok ra tik, ken di ne gü ven siz, edil gen, sağ cı ve ken di li ğin den ci ve dar pra tik çi, ha ta ve za af ar la açık bir he sap laş ma ya gir miş tir. Ge le nek sel po li ti ka yap ma ve örgüt len me tar zı ame li yat ma sa sı na ya tı rılmış ve par ti tar zı nın oluş ma sı nın ze mi ni ya ra tıl mış tır.

Pra tik ça lış ma la rı mi li tan laş tı rıl mış, poli tik ça lış ma la rı be lir gin bir iler le me ve geliş me gös ter miş tir. Par ti nin po li tik ge liş mele re sis tem li ve ak tif bir tarz da mü da ha le ye te ne ği ge liş miş tir. Alı nan bu me sa fe ye rağ men, par ti ör güt le ri nin po li tik ön der lik dü ze yi ve ye te ne ği ni ge liş tir me gö re vi hala önü müz de du ru yor.

Par ti Tar zı Kad ro lar ve Yö ne ti ci lik Par ti nin bu gün en önem li so ru

nu ce sa ret, atıl gan lık, cü ret, ken di ni orta ya koy ma ve dev rim ci ira de de ğil, –bu yön ler de önem li me sa fe alın dı ğı or ta dadır– yı ğın la rın ön de ri ha li ne gel me so runu dur. Ön cü par ti, baş ta pro le tar ya ol mak üze re kit le le rin ön de ri bir par ti ko nu mu na yük sel mek zo run da dır.

“Ön cü par ti den ön der par ti ye” ge çi şin en te mel so run la rın dan bi ri kad ro ve ör güt so ru nu dur. Gün cel, ha ya ti bir so run olan kad ro ve ör güt so ru nu ye rin de ve za manın da doğ ru bir tarz da çö züm le ne mez se

en iyim ser yak la şım la so run ge le ce ğe bıra kıl mış olur.

Par ti nin öz gü lün de kad ro ve ör güt soru nu, esa sen bü yü me ve güç len mey le il gi li bir so run dur. Çö züm le ne me me si halin de sü rek li bü yü ye ce ği ve par ti nin ge lece ği ni ris ke ata ca ğı açık tır.

Kad ro ve ör güt so ru nu nun ikin cil un suru ise bir lik dev ri miy le bir lik te ye ni sü re ce ta şı dı ğı mız dar pra tik çi, ken di li ğin den ci ça lış ma tar zı nın ka lın tı la rı dır.

Kad ro ve ör güt so run la rın da me sa fe al ma nın önem li bir ko şu lu olan dar pratik çi ve ken di li ğin den ci ça lış ma tar zı nın bü tün gö rün gü le ri ne kar şı uz laş maz müca de le ye de vam edil me li.

Par ti, bel ge le rin gös ter di ği gi bi da ha Bir lik Kong re si’nde dar pra tik çi li ği ye şerten bir ze min olan ör güt sel ken di li ğin denci li ği al tet me gö re vi ni önü ne koy muş tu. Ör güt sel ken di li ğin den ci li ği al tet me nin önem li bir hal ka sı olan ör güt sel stra te ji nin ge nel çer çe ve si ni çiz miş ti. Ör güt sel strate ji nin ör güt so ru nu nun çö zü mü ne gi den yol da te mel bir ön ko şul ol du ğu nu be lirtmiş ti. El bet te çö züm yo lu nun bi li ni yor olma sı, so ru nu çöz me ye yet mi yor. Sis tem li ve peş pe şe so mut adım la rın atıl ma sı nı ge rek ti ri yor.

‘96 1 Ma yıs’ının gös ter di ği gi bi on binle ri saf a rın da top la yan par ti nin mut la ka çöz me si ge re ken en acil ih ti ya cı, ye ni ve genç kad ro la rın ka za nıl ma sı, ör güt lenme si ve ye tiş ti ril me si dir. İçin de bu lun duğu muz sü re cin kav ra nıl ma sı ge re ken en önem li hal ka la rın dan bi ri si bu dur. Çün kü, mev cut kad ro lar la, sü rek li bü yü yen ve güç le nen, yük sel me tren din de olan par tinin, ide olo jik, po li tik ve ör güt sel ih ti yaç ları na, ol ma sı ge re ken dü zey de ya nıt vermek ola sı de ğil dir.


34

Es ki ve Ye ni Kad ro larBu ra da asıl so run, es ki kad ro la rın is tik

rar ve sağ lam lı lı ğıy la, de ney ve tec rü be leriy le, ye ni ve genç kad ro la rın di na mik li ği, can lı lı ğı ve atak lı ğı nın ile ri bir sen te zi nin ger çek leş ti ril me si dir. Bir baş ka ifa dey le es ki kad ro la rın de ney ve tec rü be le riy le ye ni kad ro la rın can lı lı ğı kay naş tı rıl ma lı dır. Bu açı dan te mel par ti ör güt le ri ve yö ne tici or gan la rın bi le şi min de bu den ge ye özel bir iti na gös te ril me si ge re kir.

Sta lin, “Kad ro la rı se çer ken, dip ten doru ğa, es ki ve genç mi li tan la rı ba şa rı lı bir bi çim de kay naş tı rıp bağ daş tır ma sı nı bilmek” ge rek ti ği ni özen le vur gu lu yor du. Es ki kad ro lar la ye ni kad ro la rın sen te zi, par ti nin kong re ve kon fe rans gi bi önem li plat form la rın da da ha da ge liş ti ril me li.

Sta lin, genç kad ro lar la il gi li ola rak şunla rı söy lü yor: “Genç kad ro la ra ge lin ce, onlar el bet te es ki kad ro la rın sa hip bu lun dukla rı o de ne yi me, o sağ lam bi çim len me ye, o işi ni bil me ve o yö net me gü cü ne sa hip de ğil dir ler. Ama il kin, genç kad ro lar engin ço ğun lu ğu oluş tu rur lar; ikin ci si on lar genç tir ler ve şim di lik ara mız dan ay rıl ma teh li ke si al tın da de ğil dir ler; üçün cü sü, her bol şe vik mi li tan için çok de ğer li bir net lik olan ye ni duy gu su, genç ler de güç lü bir bi çim de ge liş miş tir; dör dün cü sü, gençler öy le si ne ça buk bü yü yor ve ye ti şi yor, o ka dar bü yük atıl gan lık ile yük se li yor lar ki, es ki le re ye ti şe cek le ri, on la rın yan la rın da yer ala cak la rı ve on la ra de ğer bir nö bet de ğiş ti ri ci ola cak la rı gün uzak de ğil dir...

İş te genç kad ro la rı ce sa ret le ve tam za ma nın da yö ne tim gö rev le ri ne yük seltmek bu ne den le zo run lu dur. “ (Le ni niz min So run la rı, sf.721)

Es ki kad ro lar da gö rü len bir za afı bura da be lirt mek te ya rar var: Es ki kad ro lar, de ney ve tec rü be bi ri kim le ri ni, ma ne vi ve

ah la ki de ğer le ri genç dev rim ci le re ak tarmak ta ve pay laş mak ta tu tuk dav ra nı yor. Bu ata le te son ver mek zo run lu bir par ti gö re vi dir. Genç kad ro la rı mı zın do na nı mını yük selt mek ba kı mın dan önem li dir.

Ör güt sel Stra te ji ye Uy gun Kad ro Ta ri fiKad ro la rın oran sal da ğı lı mı söz ko nu su

ol du ğun da ise, doğ ru dan pro le tar ya safla rın dan ka za nıl mış kad ro la rın sa yı sı nın ar tı rıl ma sı, par ti nin ge le ce ği nin gü ven ce al tı na alın ma sı, kad ro ve ör güt so ru nu nun çö zü mü ba kı mın dan ya şam sal bir öne me sa hip tir.

Par ti ör güt le ri ve yö ne ti ci kad ro lar, faali yet alan la rı na öz gü ör güt sel stra te ji yi so mut lar ken par ti nin ge nel ör güt sel strate ji si ne sı kı sı kı ya bağ lı kal ma lı, bir yandan öz gün lük le ri dik ka te alır ken di ğer yan dan ge nel ör güt sel stra te ji yi gö zet meli dir.

Ana güç le rin sı nıf ça lış ma sı na tek sif edil me si, sı nı fın yo ğun laş tı ğı kent le rin temel ça lış ma alan la rı ol ma sı, sı nı fa yö ne lik ça lış ma nın fab ri ka ve iş let me ler te me linde ele alın ma sı, en önem li pro le ter kit le ör gü tü olan sen di ka lar la, iş çi le rin yo ğun ola rak ya şa dı ğı emek çi semt le rin sı nıf ça lış ma sı nın ayak la rı ol du ğu, an ti fa şist mü ca de le nin, stra te jik alan la rı olan emekçi semt le rin ay nı za man da pro le tar ya nın do lay sız ye de ği ve kent yok sul la rı nın barı na ğı ol ma sı ne de niy le par ti ça lış ma sının te mel alan la rı içe ri sin de bu lun du ğu, do la yı sıy la sı nı fa yö nel ti len ana güç le rin bir kıs mı nın semt par ti ör güt le rin de konum lan ma sı ge rek ti ği, pro le ter ve emek çi yı ğın la rın ya rı sı nı teş kil eden iş çi, emekçi ve genç ka dın lar ara sın da ça lış ma nın par ti ça lış ma sı nın ve dev rim or du su nun ya rı sı ol du ğu, Kür dis tan ve Tür ki ye sı nı rı


35

bo yun ca bir set ha lin de uza nan stra te jik böl ge de kent mer kez li bir fa ali ye tin yürü tül me si, Bir lik Kong re si’nde be lir le nen ör güt sel stra te ji nin önem li ba zı un sur la rı ol du ğu bi li ni yor.

Par ti nin iki yıl lık sü re ci gö ze til di ğinde ör güt sel ro ta sı nı, söz ko nu su ör güt sel stra te ji ni be lir le di ği ni ve bu yön de iler le diği ni söy le me li yiz. An cak, ge rek çe le rin den ba ğım sız ola rak sı nıf ça lış ma sı nın, İş çi Kon fe ran sı’ndan son ra bel li bir can lan ma ol ma sı na rağ men, ol ma sı ge re ke nin çok ge ri sin de ol du ğu, ka dın ça lış ma sın da da Ana lar Ku rul ta yı gi bi önem li et kin lik le rin ger çek leş me si ne rağ men, ve ri len önem doğ rul tu sun da so nuç alı cı adım la rın atı lama dı ğı, ke za, Kür dis tan ça lış ma sın da da par ti nin ge liş me hat tı ve par ti tar zı doğ rultu sun da ge rek li ve zo run lu adım la rın yete rin ce atıl ma dı ğı an la şı lı yor.

Kad ro ve ör güt so ru nun da kök lü çö zümün en önem li bo yu tu sı nıf ça lış ma sı na iliş kin dir. Par ti nin sı nıf a bağ la rı nı güç lendir di ği, iş çi sı nı fı nın po li tik mü ca de le si ni iler let ti ği ve po li tik li de ri ha li ne gel di ği ölçü de kad ro ve ör güt so run la rı nın çö zümü yo lun da önem li iler le me kay de de ce ği açık tır. Di ğer yan dan kök lü çö züm adı na mev cut gö rev le rin üs tün den at la na ma yaca ğı da açık tır. Kav ga nın bü yü tül me si ve ör güt so run la rı nın çö zü mü bir ve ay nı süre cin hal ka la rı dır. Bir lik te ele alı na rak çözü le bi lir.

Si ya sal Çiz gi ve Kad ro larKad ro ve ör güt so ru nu nu kök lü tarz da

çöz me nin di ğer önem li bo yu tu ise parti çiz gi si ve po li ti ka la rı nın ıs rar lı ve inatçı bir bi çim de ya şa ma ge çi ril me si dir, par ti çiz gi si doğ rul tu sun da ki pra ti ğin da ha da ge liş ti ril me si dir. Gün cel ve dö nem sel poli tik gö rev le rin tam za ma nın da ve doğ ru

bi çim de kav ran ma sı, par ti çiz gi siy le ilişki len di re rek çö züm yo lu na gi dil me si dir. Mark sizmLe ni nizm’in, pro le tar ya ide olo jisi nin yön ver di ği po li tik ref ek sin tüm parti ör güt le ri ne si ra yet et me siy le, bel li baş lı şe hir ler de şu ve ya bu dü zey de kit le sel leşmiş, po li tik mü da ha le ye te ne ği ge liş miş ve ken di ayak la rı üze rin de du ra bi len, her ba kım dan ken di ken di le ri ne ye ter li, güç lü ye rel ön der lik ler in şa edil di ğin de kad ro ve ör güt so run la rın da önem li me sa fe al mış olu na cak.

Sta lin, şun la rı söy lü yor. “Doğ ru bir siya sal çiz gi ye sa hip ol mak el bet te ilk ve en önem li şey dir. Ama bu he nüz yet mez. Doğ ru bir si ya sal çiz gi, sa de ce ilan edilmek için de ğil, ama uy gu la mak için çi zilmiş tir. Ne var ki, doğ ru bir si ya sal çiz giyi pra tik ola rak uy gu la mak için kad ro lar ge re kir; par ti nin si ya sal çiz gi si ni an la yan, onu ken di öz çiz gi si ola rak kav ra yıp uygu la ma ya ha zır bu lu nan, onu pra ti ğe geçir me si ni bi len ve onu ya nıt la ma ya, savun ma ya, onun için sa vaş ma ya ye te nek li olan in san lar ge re kir. Yok sa, doğ ru si yasal çiz gi, ka ğıt üze rin de kal ma teh li ke si ni ta şır.” (Le ni niz min So run la rı, sf.719)

Po li tik gö rev le rin çö zü mü yo lun da atılan adım la rın ken di si, kad ro la rın bi çim lenme sin de ve eği ti min de özel bir rol oy nar. Bu gö rev le rin ye te rin ce kav ran ma dı ğı ve ge rek li atı lı mın ya pıl ma dı ğı her du rum da, önem li, önem siz kad ro ve ör güt so run la rının ya şan ma sı ka çı nıl maz dır.

Par ti nin öz gür lük ve sos ya lizm yü rü yüşün de, hı zı na ayak uy du ra ma ma, adap te ola ma ma gi bi azım sa na ma ya cak “dö külme ler le” kar şı la şıl mış tır. Bun la rı do ğal gör mek ge re kir. Par ti tar zı nı ya şa ma geçir me, iç sel leş tir me, ye ni den ka lı ba dö külme sü re ci nin do ğal so nuç la rı dır. Şa şır mamak ge re kir.


36

Par ti tar zı nın önem li bir un su ru olan gün cel po li tik ge liş me le re ye rin de ve zama nın da doğ ru bir bi çim de mü da ha le eden par ti ör güt le ri nin önem li me sa fe katet me si, ve rim li ve üret ken ol ma la rı, istik rar lı bir çiz gi de iler le me le ri bu nun göster ge si dir. Di ğer yan dan pek çok po li tik ge liş me ye se yir ci ka lan, ade ta po li tik gündem le rin pe şin den sü rük le nen, id di asız ve ata let içe ri sin de bu lu nan par ti ör güt leri nin var lık la rı nı ko ru ma teh li ke si ne ma ruz kal ma la rı ve hat ta çü rü me be lir ti le ri nin bu lun ma sı ka çı nıl maz dır. Her dü zey den par ti ör güt le ri ve yö ne ti ci kad ro lar, fa aliyet le ri ni bu açı dan da göz den ge çir me li ve ge rek li so nuç la rı, ge rek li ders le ri çı karma lı dır.

Par ti be lir le nen is ti ka met te, ken di yolun dan yü rü yor. Her bir kad ro ve par ti ör gü tü, par ti nin yü rü yü şü ne ayak uy durmak la yü küm lü dür. Bu da ye ter li de ğil dir. Par ti nin ge nel so run la rı na ka fa yo rup çözüm ler üret mek ve öner mek le mü kel lef tir.

Her dö ne meç te, par ti nin her atı lı mında, par tiy le uyum so ru nu nun bir bi çim de ya şan ma sı ka çı nıl maz dır. ‘95 MartMa yıs sü re ci bu na bir ör nek tir. Önü müz de ki süreç te mü ca de le nin da ha da sert le şe ce ği ol gu su gö zö nü ne alın dı ğın da ben zer örnek ler le kar şı laş mak müm kün dür. Bu na da ha zır ol mak ge re kir.

Üze rin den at la na mı ya cak olan mev cut ger çek li ği ir de le mek ve ba zı sap ta ma lar yap mak ge re ki yor:

Bi rin ci si; he men he men her ör güt sel dü zey de gö rü len “dö kül me ler” kar şı sında şa şır mak, bü yü yen ve de ği şen par ti ger çe ği ni ve iki yıl lık sü re cin sar sı cı lı ğı nı ye te rin ce kav ra ya ma mak tır, özüm se yeme mek tir. Bu kav ra yış sız lı ğın gi de ri leme me si; şu ve ya bu za man ke si tin de, şu ve ya bu dü zey de mem nu ni yet siz li ği

ko şul lan dı rır, bes ler ve üre tir. İş le rin sarpa sar dı ğı dö nem ler de, sı nıf sa va şı mı nın zik zak lı, iniş li çı kış lı ger çe ği kar şı sın da, par ti nin ge liş me tren din de ya vaş la ma ve hat ta ge ri le me sü re ci ne gir di ği ko şul lar da, par ti aleyh ta rı bir gö rü nü me bü rü ne bi lir. Par ti mu ha lif i ği psi ko lo ji si ni ge liş ti re bi lir. Par ti ör güt le ri ve yö ne ti ci kad ro lar, par ti güç le ri ni bu hu sus lar da da eğit me li ve hazır la ma lı dır.

İkin ci si; ba zı fa ali yet alan la rın da ki parti çe pe rin de gö rü len ve “or ta ku şak” di ye ta bir edi len, önem siz sa yı la ma ya cak bir kı sım çe per iliş ki si nin ken di le ri ni be lir gin bi çim de ge ri bir po zis yon da ko num lan dırmış ol ma sı dır.

Par ti Çe pe ri nin Ör güt len me siSo ru nun bir bo yu tu, söz ko nu su güç le

rin sa vaş çı bir par ti nin çe pe ri ol ma hü vi yeti ne ye te rin ce sa hip ola ma dı ğı ger çe ği dir. Sa vaş hat tın da yü rü yen bir par ti, kad ro ları nı ken di sa vaş ger çek li ğiy le bi çim len dirdi ği, ka lı ba dök tü ğü, eğit ti ği ve ha zır la dı ğı gi bi, sem pa ti za nın dan ile ri ta raf ta rı na kadar par ti çe pe ri ni de ör güt le mek, eğit mek ve ha zır la mak la yü küm lü dür.

Par ti ör güt le ri ve yö ne ti ci kad ro lar, kad ro ve ör güt so ru nu nun bir par ça sı ola rak, çe pe rin ör güt len me dü ze yi ni yükselt me ve eği ti mi so ru nu na özel bir önem ver me li, par ti ça lış ma sı nın bir zo run lu lu ğu ol du ğu bi lin ciy le ha re ket et me li dir. Saf arı na her gün ye ni in san la rın ka tıl dı ğı par ti ba kı mın dan, bu gö rev er te le ne mez, savsak la na maz acil bir gö rev dir.

Çe per, par ti nin kit le ler ara sın da da yan ağı, ko ru na ğı ve ay nı za man da kad ro rezer vi dir. Doğ ru dan par ti nin bu gü nü nü ve ge le ce ği ni il gi len di rir.


37

Özel lik le, ye ni ve genç kad ro aday ları nın de po lan dı ğı çe pe re ge rek li önem ve de ğe ri ve re me yen, do la yı sıy la kad ro la şama yan par ti ör güt le ri ve yö ne ti ci kad ro lar, gö rev ve so rum lu luk la rı nı ye ri ne ge tir memiş sa yı lır lar.

So ru nun bir di ğer önem li bo yu tu ise, yi ne par ti tar zı nın kap sa mı na gi rer. Parti ör güt le ri, çe per iliş ki le ri ni ve en uy gun ör güt sel araç lar la en uy gun bi çim de örgüt le me si ge re kir. Ta bi ri ca iz se çe pe ri ni “eme bil me li dir”. Ken di ne en ya kın olan çe pe ri ni, du yar lı ay dın la rı “eme me yen” bir par ti nin bir aya ğı to pal ol ma ya mah kumdur.

Asıl önem li si ken di ne en ya kın olan par ti güç le ri ni, çe pe ri ni uy gun araç lar la ör güt le ye me yen, çe şit li mü ca de le bi çimle riy le ha re ke te ge çi re me yen bir par ti nin, par ti ör güt le ri nin, yı ğın la rı ör güt le me si, öz gür lük ve sos ya lizm mü ca de le si ni geliş tir me si ve ön der lik et me si ham ha yaldir. Ön cü par ti den ön der par ti ye geç me id di asın da olan par ti ba kı mın dan so ru nun öne mi açık ve an la şı lır dır. Tüm par ti örgüt le ri ve yö ne ti ci kad ro lar, kad ro ve ör güt so ru nu nun bu ya nı nı da gün dem le ri ne alma lı ve çö züm ler üret me li dir.

İk ti da rı al ma ya ki lit len miş bir sa vaş par ti si nin her dü zey de ki par ti ör güt le ri ve yö ne ti ci kad ro la rı, fa ali yet le ri ni bu açı dan da göz den ge çir me li, sor gu la ma lı, ir de leme li, ge rek li ders le ri ve so nuç la rı çı karma lı dır.

Şu ger çe ği bir kez da ha anım sat mak ta ya rar var: Par ti nin prog ra ma tik gö rüş le rini, stra te ji si ve tak ti ği ni kav ra ya ma yan veya bu doğ rul tu da cid di ça ba sar fet me yen, par ti nin po li ti ka la rı nı ya kın çe pe re ta şı yama yan par ti ör güt le ri ve yö ne ti ci kad ro lar par ti yi kit le le re ma le de mez ler. Yı ğın lar içe ri sin de dal bu dak sa la ma yan, yı ğın sal

la şa ma yan bir par ti ör gü tü de enin de sonun da çü rü me ye mah kum dur.

Par ti ör güt le ri ve yö ne ti ci kad ro la rın, par ti nin prog ra mı nı, po li tik çiz gi si ni ve çeşit li ko nu la ra iliş kin po li ti ka la rı nı ya ra tı cı bir tarz da ve sis te ma tik bi çim de fa ali yet alan la rı na ta şı ma sı gö rev le ri ge re ği dir.

Par ti ör güt le ri ve yö ne ti ci kad ro la rın, bu gö rev le ri ek sik siz ye ri ne ge ti re bil me leri nin önem li ko şu lu te orik ça lış ma ve ideolo jikpo li tik eği tim dir. Eği tim le il gi li ola rak Pro le ter Doğ rul tu’nun da ha ön ce ki sa yı ların da iki ya zı ya yın lan dı. O ne den le bura da so ru na ye ni den gir mi yo ruz. Mark sist le ni nist ko mü nist ler o ya zı la rı ye ni den ince le me li ve ken di ça lış ma la rı için ge rek li so nuç la rı çı kar ma lı dır lar.

Plan lı Fa ali yet ve Fa ali yet te Ha ki mi yetPar ti tar zı, dar pra tik çi li ğe ve ken di

li ğin den ci li ğe kar şı mü ca de le içe ri sin de şe kil le ni yor ve ge li şi yor.

Par ti ör güt le ri, par ti nin prog ra mı, strate ji si, tak ti ği ve ge nel ör güt len me stra teji si nin or ta ya koy du ğu he def er doğ rultu sun da be lir li bir pla na bağ lan mış bir fa ali yet yü rüt me li. Bu ra da plan la ma nın ör güt sel ken di li ğin den ci li ği al tet me de özel bir ro lü bu lu nur. Ay rı ca plan sız bir fa aliyet ve rim siz li ği ar tı rır, müt hiş bir ener ji isra fı na ne den olur, ay rı ca de net le mek de müm kün de ğil dir. De net le ne bi lir bir fa aliye tin ken di si ön ce lik le plan lı, prog ram lı olmak zo run da dır.

Plan lı bir fa ali yet do ğal ola rak ör gütlen me dü ze yi ni de yük sel tir. Çün kü, fa aliye ti plan lar ken, sı nır la rı nı çi zer ken, he defle ri ni be lir ler ken en önem siz gö rü len par ti iliş ki le ri, “kı rın tı lar” bi le de ğer len di ri lir. Bu da fa ali yet ala nın da ki ör güt len me dü ze yini aza mi öl çü de yük sel tir.


38

Plan lı fa ali yet, kad ro la rın ha ta ve za afla rı nı çok da ha kı sa sü re de açı ğa çı kar tır. Kad ro la rın eği ti mi ni ko lay laş tı rır, fa ali ye tin plan lan ma sı, fa ali yet ala nı na ha ki mi yeti de ko lay laş tı rır. Di ğer yan dan, fa ali yet ala nı na ha kim ola ma yan bir par ti ör gü tü do ğal ola rak di sip li ni sağ la ya maz, po lis sız ma la rı na açık ha le ge lir.

Par ti ör gü tü ve yö ne ti ci kad ro la rın fa aliyet ala nı na ha kim ol ma sı nın an la mı ön celik li ola rak par ti nin ya kın çe pe ri ne ha kim ol ma sı dır. Par ti çe pe ri ne ha kim ola ma yan bir par ti ör gü tü, fa ali yet ala nı nın ge nel sorun la rı nı, iş çi sı nı fı nın ve emek çi kit le le rin nab zı nı elin de tu ta maz. On la rın dün ya sına gi re mez, so run la rı nı kav ra ya maz ve so mut po li ti ka lar ge liş ti re mez. Ön cü lük bir ya na, yar dım cı bi le ola maz.

Di ğer yan dan par ti ör güt le ri ve yö ne ti ci kad ro lar, çe per de bu lu nan en ge ri sem pati zan dan ile ri ta raf tar la ra ka dar tüm iliş kiler hak kın da ye ter li bil gi ye sa hip ol ma lı dır. Han gi iliş ki nin ne tür bir ye te ne ği ol duğu nu, ne tür ola nak la ra sa hip ol du ğu nu, han gi iş te ça lış tı ğı nı, po lis ve ce za evi dene yi mi nin olup ol ma dı ğı nı ki şi sel za af a rı, han gi ulu sa men sup ol du ğu vb. bil gi le ri şu ve ya bu dü zey de bil mek zo run da dır. Bun la rın bi lin me me si söz ko nu su iliş ki lerin is te ni len dü zey de ör güt len me si ni, olanak la rın par ti nin hiz me ti ne su nul ma sı nı en gel ler. Ay nı za man da “kör”lü ğün bir sonu cu ola rak göz le ri nin önün de ki cev herle ri gö re mez ler. Böy le si ör güt çü ler an cak ye te nek siz ve be ce rik siz ör güt çü ler ün vanı nı ha ke der ler. Ama par ti li bir kad ro ünva nı nı as la ha ket mez ler. Böy le si ör güt çüler ne il le gal ba sın teş ki la tı nı ku ra bi lir ler, ne top lan tı yer le ri te min ede bi lir ler, ne de ba rın ma yer le ri ma li ola nak lar ya ra ta bi lirler. Fa ali ye ti ge liş tir me, uy gun araç la rı bu

lup çı kar ma ve dev re ye sok ma be ce ri si ni gös te re mez ler.

Plan lı fa ali ye tin bir baş ka bo yu tu da tek tek po li tik he def er de ifa de si ni bu lan ik ti dar bi lin ci dir. İk ti dar bi lin ci ni iç sel leştir miş bir par ti ör gü tü ve kad ro, fa ali yet ala nın da ki her po li tik ge liş me yi, so ru nu ik ti dar pers pek ti fiy le ele alır. Öz gür lük ve sos ya lizm yan gı nı nı bü yüt me nin aracı ola rak de ğer len di rir. Par ti güç le ri ni bu pers pek ti fe uy gun ola rak ha re ke te geçir me si ni, se fer ber et me si ni bi lir. Güç le ri sü rek li ola rak can lı ve ha re ket li tut ma sı nı bi lir. Böy le si bir fa ali ye tin ye ni, can lı, di namik ve ye te nek li ör güt çü ler ve pro pa gandist ler çı ka ra ma ma sı, müm kün de ğil dir. Bu pers pek tif par ti ör güt le ri nin, yö ne ti ci kad ro la rı n ini si ya tif e ri ni ge liş ti rir, ya ra tıcı lık la rı nı ar tı rır ve ey lem gü cü nü yük seltir. Ter si bir fa ali yet, dar grup tar zı nın bir un su ru olan içe dö nük lü ğü ko şul lan dı rır. Ka çı nıl maz ola rak fa ali ye ti sü rek li ola rak kü çül tür. Bu nun, bü yü ye me me kri zi ne yol aça ca ğı ve çü rü me yi ge liş ti re ce ği açık tır.

Be lir li bir pla na bağ lan ma mış ve ik tidar bi lin ci ne sa hip ol ma yan bir fa ali yet en faz la sın dan si lik so nuç lar üre tir. Bu nun da yı ğın la rı ör güt le me si, yı ğın lar üze rin de iz bı rak ma sı müm kün de ğil dir. Ya nı sı ra sö zü edi len tür den bir fa ali yet po lis ope ras yonla rı kar şı sın da da tu tu na maz. Po lis operas yon la rı al tın da po li tik fa ali ye ti ör güt leyip kar şı sal dı rı ya ge çe mez, do la yı sıy la par ti güç le ri nin mo ti vas yo nu nu sağ la yamaz, düş ma nın psi ko lo jik sal dı rı sı nı, par ti saf a rın da pa nik ya rat ma tak tik le ri ni bo şa çı kar ta maz.

Po lis ope ras yon la rı sü re ci ni özel bir siya sal mu ha re be anı ol du ğu ger çe ği da ha iyi kav ran ma lı ve iç sel leş ti ril me li. Fa ali yet ala nı nın ter ke dil me si nin ge ti re ce ği olum


39

suz luk la rı al tet mek için ay lar ca uğ raş mak ge rek ti ği açık tır.

Par ti nin iki yıl lık sü re ci nin bu açı dan da de ğer len dir di ği miz de, ge li nen aşa mada par ti tar zı nın bü yük öl çü de fa ali ye te ha kim ol du ğu gö rü lü yor Bu hat tı da ha da ge liş tir mek ve düş ma nı da ha çok şaş kı na çe vir mek ge re ki yor.

Plan lı, prog ram lı bir fa ali yet ile kit le le re yö ne lik po li ti ka tar zı ara sın da bir iç uyu m bu lun du ğu gi bi, dar grup çu içe dö nük poli ti ka tar zıy la dar pra tik çi lik ve ken di li ğinden ci lik ara sın da da bir iç uyum bu lu nur.

Po li tik mü ca de le de par ti tar zı, par ti yi dev rim ve sos ya lizm mü ca de le si nin ön deri ha li ne ge tir me yi he def er. Par ti tar zı nın bir di zi un su ru, kad ro ve ör güt so run la rı bu pers pek tif e yak la şıl dı ğın da an lam kaza nır. Par ti yi dev ri min ön de ri ha li ne getir mek bu gü nün bir so ru nu dur. Do ğal lık la kad ro ve ör güt so run la rı da bu gü nün sorun la rı dır. So ru nun böy le kav ra nıp al gılan ma sı, ik ti dar bi lin ciy le de ör tü şür.

Kad ro ve ör güt so run la rın da gö rü len ha ta ve za af ar kar şı sın da, uz la şı lı cı ğı de ğil mü ca de le ci li ği, olum suz luk la rı görmez den gel me tu tu mu nu de ğil, olum suzluk la rı açı ğa çı kar ma yı, ör güt sel iliş ki ler de prag ma tiz mi, or ta yol cu lu ğu, ida re ci li ği, ör güt sel opor tü niz mi de ğil, mark sist eleşti riöze leş ti ri yi bay rak laş tır ma lı. Le nin, ‘Bir Adım İle ri İki Adım Ge ri’ ad lı ün lü ese rinde opor tü nizm le il gi li ola rak şun la rı söy lüyor du: “Bu gün kü opor tü niz min her alan da gös ter di ği ka rak te ris tik bir özel li ği ni, ya ni bu la nık lı ğı nı, şe kil siz li ği ni, kay pak lı ğı nı, hiç akıl dan çı kar ma ma lı yız. Opor tü nist kişi, ya pı sı ge re ği, her za man açık ve ka rarlı bir tu tum ta kın mak tan ka çı na cak tır; her za man or ta yo lu ara ya cak tır;her za man bir bi ri ne kar şıt gö rüş ler ara sın da bir yı lan gi bi kı vır kı vır gi dip ge le cek, her iki siy le

‘gö rüş bir li ği’ için de ol ma ya ve fi kir ay rı lıkla rı nı kü çük de ği şik lik le re, kuş ku la ra, masum ve din dar ca ögüt le re vb. in dir ge me ye ça lı şa cak tır.”(Bir Adım İle ri İki Adım Ge ri, sf.253)

İk ti dar bi lin ciy le do nan mış par ti kad rola rı için tüm top lum sal ge liş me le ri sa hiplen me, mü da ha le et me ve ön der lik et me kay gı sı gün de lik ko mü nist ya şam la rı nın bir par ça sı dır.

Sa va şın bir cep he si nin ba şın da iş birlik çi te kel ci bur ju va zi nin tem sil ci le ri var sa di ğer cep he si nin ba şın da da par ti var dır. Kav ga yı ör güt le mek ve önün de ol mak par ti ye dü şer. Ön cü par ti den ön der parti ye ge çi şin ha zır lı ğı için de olan par ti nin tüm ör güt le ri bu çiz gi de yü rü me li. Po li tik ça lış ma da par ti tar zı sa de ce ken di güçle ri ni de ğil, yı ğın la rın se fer ber edil me si ni he def er.

Top lum sal ge liş me le re, gün cel po li tik ge liş me le re mü da ha le et me dü ze yi, po litik du yar lı lı ğın ge liş miş lik dü ze yiy le de ilgi li dir. Po li tik du yar lı lı ğı za yıf bir kad ro nun po li tik ge liş me le ri anın da kav ra yıp, par ti güç le ri ni ve yı ğın la rı ha re ke te ge çir me si bek le ne mez. Ol sa ol sa top lum sal ha reke tin pe şin den sü rük le nir. Bu nun da adı art çı lık tır. As la ön cü lük de ğil dir. Di ğer yandan gün cel po li tik ve top lum sal ge liş mele ri za ma nın da ha ber al ma ve bil gi len me me ka niz ma la rı nı ya ra ta ma mış kad ro lar da mü da ha le ola na ğı nı ve fır sa tı nı baş tan ka çır mış sa yı lır lar.

Or gan Ça lış ma sıDü zen li or gan top lan tı la rı ör güt sel ya

şam da par ti tar zı nın te mel ge rek le rin dendir. Ko lek tif iş le yi şin gü ven ce si dir. Ko lektif akıl ve ko lek tif ira de nin ge liş ti ril di ği bir ze min dir. Par ti ör güt le ri nin, ye rel ön derlik le rin tüm po li tik ve ör güt sel so run la rı


40

nın çö züm len di ği, çö züm le rin üre til di ği, plan la rın ya pıl dı ğı, de ney ve bi ri kim le rin ak ta rıl dı ğı ka rar la rın alın dı ğı önem li bir plat form dur. Eleş ti ri ve öze leş ti ri me ka nizma sı, en ve rim li tarz da or gan top lan tı ların da ya şam bu lur.

Par ti kad ro la rı ve yö ne ti ci kad ro lar, organ top lan tı la rı nın, öne mi ne, cid di ye ti ne uy gun bir so rum lu luk la, ön ce den be lir lenmiş po li tik ve ör güt sel gün de me iyi bi çimde ha zır lan ma la rı, top lan tı la ra do lu bir kafay la gel me le ri bir zo run lu luk tur.

Or gan top lan tı la rın da çö züm len me si ge re ken so run lar, aya küs tü ve ya üs tün kö rü gö rüş me ler le çö züm le ne mez. Di ğer yan dan po li tik ve ör güt sel ge liş me le rin da yat tı ğı he men anın da çö züm len mesi ge re ken so run la rı or gan top lan tı sın da çöz me adı na er te le me nin de so rum lu ca bir tu tum ol ma dı ğı nı be lir te lim.

Or gan top lan tı la rı pra tik ve ör güt sel ka rar al ma mer cii ol ma sı nın ya nı sı ra organ üye le ri nin eği ti mi ne hiz met eden bir ku rum dur. Or gan üye le ri nin ide olo jik, poli tik ve ör güt sel ola rak do na nım la rı nı güçlen dir me ye hiz met et me li dir. Or ga nın iç iş le yi şi ve eği ti mi ko nu sun da or gan sek rete ri nin özel bir so rum lu lu ğu var dır.

Or gan üye si yol daş lar ara sın da ki ilişki le rin açık lı ğa, yol daş ca gü ve ne da yanma sı, ör gü t i çi at mos fe rin dev rim ci leş mesin de özel bir rol oy nar. Yol daş ca gü ve nin ege men ol du ğu bir or gan da oy la ma, zorun lu hal ler de baş vu ru lan bir yön tem dir.

Bir or gan üye si nin di ğer bir or gan üyesi ne yö ne lik eleş ti ri si nde “iliş ki le ri boz mama”, “ger gin lik ya rat ma ma” vb. ne den ler le bi linç li ola rak “yu mu şat ma” ve ya eleş ti rinin özü nü kül len dir me gi bi tu tum lar bi rinci si, ör güt sel opor tü niz min yo lu nu açar ikin ci si; or gan üye si yol daş la rı na ken di niye tin den ba ğım sız ola rak in ci ne cek, kı rı

la cak ço cuk mu ame le si yap ma an la mı na ge lir, bu tu tu mun al tı ka zıl dı ğın da yol daşla rı nı kü çüm se me eği li mi gö rü lür. Üçün cü ola rak, or gan üye si yol daş la ra yar dı mı nı esir ge miş, ha ta ve za af a rın dan arın mala rı na yar dım cı ol ma mış sa yı lır. El bet te eleş ti ri üs lü bu na dik kat edil me li. Or gan ya şa mın da sek ter tu tum ve dav ra nış lar da yı kı cı ve kı rıp dö kü cü dav ra nış lar dır. Eleş ti ri ler ya pı cı ve eği ti ci ol mak zo run dadır. Or gan içi iliş ki ler de yıp ra tı cı it ham lar, ön yar gı lı, sub jek tif yak la şım lar, or gan yaşa mı nın kir len me si ne ne den olur. Ör gütsel ya şam da par ti tar zı eği ti ci, emek ve ri ci ve bir leş ti ri ci ol ma yı ön gö rür.

Ör güt sel sek ter lik, ör güt sel li be ra lizm ve ör güt sel opor tü nizm or gan ya şa mı nı, par ti içi ya şa mın ze hir len me si ne ne den olan önem li za af ar dır. Bu za af ar yol daş ca gü ve ni, ko lek tif akıl ve ira de yi güç len dirmez, ak si ne hot zot çu lu ğun, li be ra liz min, or ta yol cu lu ğun ve ida rei mas la hat çı lı ğın ge liş me si ne ze min ha zır lar, ka yır ma cı lı ğı, iki yüz lü lü ğü, de di ko du cu lu ğu ge liş ti rir.

Han gi ge rek çey le olur sa ol sun hiç bir or gan üye si, par ti kad ro su or gan top lan tıla rı na ka tıl ma ma ve ya or gan üye si bir yoldaş la iliş ki le ri ni as kı ya al ma gi bi bir tu tum içe ri si ne gi re mez. Bu gi bi du rum lar da il gi li par ti ör gü tü par ti tü zü ğü nün hü küm le ri ni iş let mek zo run da dır. Ak si bir tu tum, par ti di sip li ni ni felç eder.

Be lir til me si ge re ken di ğer bir nok ta, tüm par ti ör güt le ri, mer ke zi ön der li ğin yazı lı ve söz lü ta li mat la rı nı, müm kün olan en kı sa za man di li min de fa ali yet alan ları na ta şı mak la yü küm lü ol ma la rı dır. Merke zi ön der li ğin ta li mat la rı nı ken di ki şi sel dü şün ce le ri ne gö re al gı la mak, eğipbükmek, sı ra dan en gel le ri ge rek çe gös te rek uy gu la ma mak sa bit par ti suç la rı dır. Hiç bir ko şul da hoş gö rüy le kar şı la na maz. Uz la


41

şı cı ve hoş gö rü lü dav ra nan lar da su ça ortak ol muş sa yı lır lar.

Par ti Hu ku ku ve Par ti li Ya şamPar ti üye le ri, par ti kad ro la rı ve par ti yö

ne ti ci le ri ara sın da ve ya alt or gan da gö rev alan par ti üye si ile, en üst or gan da gö rev alan par ti üye si ara sın da par ti hu ku ku açısın dan hiç bir fark yok tur. Di ğer yan dan par ti nin de ğer le ri ni ko ru ma, par ti yi sa hiplen me, ba kı mın dan da hiç bir par ti li kendi si ni da ha az so rum lu gö re mez. Bir par ti üye si ge rek par ti çe pe rin de, ge rek se de iş çi sı nı fı, emek çi ler ara sın da par ti nin bir sim ge si ol du ğu nu as la unut ma ma lı. Onun tüm dav ra nış la rı ve ya şa mı par ti çe pe rinin, ve kit le le rin gö ze ti mi ve de ne ti mi altın da dır.

Bir par ti üye si nin olum lu ve olum suz dav ra nış la rı par ti nin pres ti ji ni doğ ru dan et ki ler. Par ti nin pres ti ji ni azal tır ve ya çoğal tır. Par ti üye si bu lun du ğu her or tam da al çak gö nül lü ğüy le, mü ca de le ci li ğiy le, komü nist ah la kıy la, bir leş ti ri ci li ğiy le par ti ye ya ra şır ör nek bir tu tum al mak zo run da dır. İn san lar par ti miz hak kın da ka rar ve rir ken ço ğun luk la par ti üye si nin ki şi li ği ne, ya şamı na, ey le mi ne ba ka rak ka rar ve rir ler.

Bu lun du ğu her alan da; fab ri ka da, semt te, okul da, iş ken ce mer kez le rin de ve ce za evin de par ti nin bir sim ge si ol du ğu nu, ör güt sel iliş ki le rin de ve ya şa mın da le ninist ör güt norm la rı nın ve par ti tü zü ğü nün yön ver di ği nin bi lin ciy le ha re ket et me li.

Par ti tü zü ğün de ifa de si ni bu lan par ti üye si nin gö rev ve so rum lu luk la rı na uygun dav ra nıp dav ran ma dı ğı nı de net lemek en baş ta il gi li par ti ör güt le ri ne, par ti kad ro la rı na ve par ti yö ne ti ci le ri ne dü şer. Do la yı sıy la par ti kad ro la rı en baş ta ken dile ri ni par ti tü zü ğü nün em ret ti ği norm lar la

do nat ma lı dır. Ken di si ni par ti norm la rıy la do nat ma yan bir par ti kad ro su ve ya yö neti ci kad ro par ti üye le ri ni is te ni len dü zey de de net le ye mez. On la rın ha ta ve za af a rı nı za ma nın da gö re me ye ce ğin den yar dım cı ve eği ti ci ola maz.

Ken di si ni eği te me yen, de net le ye meyen di sip li ni ze ede me yen bir kad ro par ti üye le ri ni eği te mez ve ge liş ti re mez.

Kad ro lar, bur ju va dün ya ya ait alış kanlık ve öz lem ler den tü müy le arın ma yı ya rının in san la rı na ait özel lik ler le do non ma yı te mel bir gö rev ola rak gö rür. Ben ci li ğin ve bi rey ci li ğin ken di üze rin de ki her gö rün güsü ne kar şı sa vaş açar.

Ko mü nist inanç, öz gür lük ve sos ya lizm mü ca de le si ne adan mış lık, par ti ye bağ lılık, is tik rar lı ol ma gi bi te mel özel lik ler, her par ti kad ro sun da ol ma sı ge re ken özel likler dir. Ye te nek ler ise ikin cil dir.

Par ti kad ro la rı ve yö ne ti ci kad ro lar plan lı, prog ram lı fa ali ye tin ta kip çi si ol malı. Fa ali yet içe ri sin de gö rü len dar pra tik çi, ken di li ğin den ci ça lış ma tar zı nın iz le ri ni za ma nın da gör me ye te ne ği ni ge liş tir me li, za af ı fa ali ye te mü da ha le et me, ini si ya tif ve be ce ri si ni gös ter me li dir ler. As li gö revle ri ni unu tup, tek tek iliş ki ler le za ma nı nı ve ener ji si ni tü ke ten yol daş la ra sık lık la rast la nı yor. Bu yol daş la ra yar dım cı ol mak en baş ta yö ne ti ci kad ro la rın gö re vi dir. Eğer yö ne ti ci kad ro lar da ben zer za af ar ta şı yor lar sa ge rek li ör güt sel ted bir ler kaçı nıl maz ha le ge lir.

Yö ne ti ci bir kad ro nun en önem li özellik le rin den bi ri si fa ali yet ala nın da ki her par ti kad ro su, her par ti üye si nin ve her ile ri ta raf ta rın te mel özel lik le ri ni bil me ve ta nı ma ye te ne ği ne sa hip ol ma sı dır. Parti fonk si yo ner le ri nin iyi ta nın ma sı, isa bet li gö rev len dir me de önem li bir et ken dir. İsabet siz gö rev len dir me ler ne de niy le ener ji


42

le ri nin bo şa git ti ği ve ya ge ri le ti ci ol du ğunun ör nek le ri az de ğil dir.

Çok yön lü ta nı ma ve isa bet li gö rev lendir me, sı kı bir de ne tim le bir leş ti ril me li dir. Bu üç un su run bir leş me sin den ve rim li, üret ken sü rek li bü yü yen ve güç le nen bir par ti ör gü tü nün te mel le ri atıl mış olur.

Kad ro lar, gün de lik mü ca de le içe ri sinde, ha ta ve za af a rıy la mü ca de le edi le rek ye tiş ti ri lir. Mü ca de le nin yön te mi sek ter ve yı kı cı de ğil bir leş ti ri ci, kı rı cı de ğil, eği ti ci, uz laş ma cı de ğil mü ca de le ci ol mak zo runda dır.

Yö ne ti ci kad ro lar, par ti saf a rın da komü nist ada let duy gu su nun sü rek li güçlen me si ne özel önem ver me li dir. Ka li nin, Mos ko va’da ki par ti li iş çi le rin da nış ma toplan tı sın da yap tı ğı ko nuş ma da şun la rı söylü yor du: “Par ti yö ne ti ci si nin ki şi ler le iliş kisin de tü müy le na mus lu ol ma sı ge re kir. Par ti ör gü tü nün sek re te ri par ti nin gö züdür. Bu nu tü müy le al gı la yıp al gı la ma dı ğını zı bil mi yo rum. İş te bu ne den le in san la ra kar şı her tür ki şi sel sem pa ti ve an ti pa tile rin or ta dan kal dı rıl ma sı şart tır. Eğer şu ya da bu se bep ten sem pa ti bes le di ği niz in san lar var sa bu nu o ka dar de ri ne gizle me li si niz ki, hiç kim se bir şey sez me sin. Eğer si zin in san lar la iliş ki le ri niz de duy gula rı nı za ka pıl dı ğı nı zı far ke der le rse so nuç kö tü dür.” (M.İ.Ka li nin, Dev rim ci Eği tim Dev rim ci Ah lak, s.106)

Mark sist le ni nist ko mü nist par ti de tüm par ti üye le ri nin eşit hak la ra sa hip ol du ğu bi li ni yor. Par ti de ay rı ca lık lı hak la ra sa hip bi rey ve ya bi rey le re yer ol ma dı ğı gi bi hiçbir par ti üye si ne ve ya kad ro su na tü zük norm la rı nın dı şın da bir tu tum alı na maz.

Bi rey ler kar şı sın da adil, hoş gö rü lü ve vic dan lı olan par ti, ko lek tif ira de ve devri min çı kar la rı kar şı sın da da ay nı öl çü de adil ve vic dan lı ol mak zo run da dır. Ye ni in

san ti pi ni bu gün den ye tiş ti re cek olan parti, bu de ğer le ri ola bil di ğin ce ge liş tir me ye, de rin leş tir me ye ça lı şır. Kit le sel le şen bir par ti de, sü rek li bü yü yen ve güç le nen bir par ti de, saf a rı na yüz ler ce kad ro ada yı nın ka tıl dı ğı bir par ti de, kü çük bur ju va alışkan lık lar la, de ğer yar gı la rıy la, ko mü nist ada let duy gu suy la çe li şen za af ar la kar şıla şıl ma sı son de re ce do ğal dır. Do ğal olma yan ise, par ti nin, söz ko nu su za af ar la uz laş ma sı ve ge rek li eği ti mi ve re me me sidir.

Yö ne ti ci kad ro lo rın en faz la du yar lı ol ma sı ge re ken ko nu lar dan bi ri si bu olma lı dır. Bir par ti li nin bir baş ka par ti li hakkın da şu ve ya bu se bep ten kay nak la nan ger çe ğe ay kı rı, ön yar gı lı, sub jek tif tu tum ve dav ra nış la rı mut la ka sor gu lan ma lı. Ge rek li tu tum alın ma lı dır. Ter si bir tu tum, li be ral ve ya uz la şı cı bir tu tum; bi rin ci olarak, hak sız lı ğa uğ ra yan par ti li üze rin de ge ri le ti ci bir et ki de bu lu nur. İkin ci si ve en önem li si, ko mü nist ada let duy gu su nun ze de len me siy le par ti içi dev rim ci at mosfe rin, yol daş ca gü ven or ta mı nın kir len mesi ne yo l a çar.

Hiç bir par ti li yol daş, bir baş ka yol da şa, so mut ka nıt la ra da yan ma dan suç la ma hak kı na sa hip de ğil dir. So mut ka nıt la ra sa hip ol ma sı du ru mun da da ka nıt la rı il gi li par ti ör gü tü ne su nar. “Suç la rı” ve “İt hamla rı”da par ti ye bı ra kır. İl gi li or ga na bı ra kır. Ken di si par ti adı na suç la ya maz. He le hele “ta rih” ön ce si ne ait ki şi sel kır gın lık la rı par ti ye ta şı ma mak ge re ki yor.

Ta rih sel “hak sız lık lar” ar tık ta ri hin konu su dur. Böy le si ha ta ve za af a rın par ti nin saf a rı na ye ni ka tıl mış par ti üye le rin de görül me si bir nok ta ya ka dar hoş gö rü le bi li nir. (El bet te hoş gö rü lü ol ma mü ca de le et meme yi ge rek tir mez.) Ama par ti nin ku ru cu üye le ri söz ko nu su ol du ğun da as la!


43

Yö ne ti ci kad ro lar; gö rev len dir me, görev den al ma, eleş ti ri ve ce za söz ko nu su ol du ğun da da sem pa ti ve an ti pa ti duy gula rıy la ha re ket ede mez. An ti pa ti duy du ğu bir in san hak kın da tah mi ne, söy len ti le re ve ya es ki bil gi le re da ya lı yar gı lar la karar ve ren bir yö ne ti ci nin mut la ka eği ti lip ye ni den ka lı ba dö kül me si ge re kir. Ke za sem pa ti duy duk la rı bir in san için ya pı lan eleş ti ri le re ku lak la rı nı tı ka yan, açıl ma sı ge re ken so ruş tur ma yı aç ma yan, ge rek li de ne tim le ri yap ma yan, leh te ki ön yar gı lara gö re ka rar ve ren yö ne ti ci ler için de aynı şey ge çer li dir. Bun lar par ti at mos fe ri ni ze hir ler.

So ru nun bir baş ka bo yu tu nu ele alırsak; ko mü nist ada let ko nu sun da ki şi sel bir za af ta şı ma yan yö ne ti ci kad ro lar da ge rek li du yar lı lı ğı ve uya nık lı ğı gös te remez ler se, ge rek li de ne tim le ri yap maz larsa, par ti saf a rın da bir di zi za afın ci rit atma sı na en gel ola maz lar. Do la yı sıy la par ti saf a rı na ka tı lan ye ni ve genç yol daş la rın, ko mü nist ada let duy gu suy la ye tiş me le ri en gel len miş olur. Bu da enin de so nunda par ti at mos fe ri nin ze hir len me si ne yol açar.

Ka li nin; yö ne ti ci kad ro lar da mut la ka bu lun ma sı ge re ken ba zı özel lik le ri ya lın bir bi çim de be lir ti yor, uzun da ol sa il gi li pa sa jı ak tar mak ta ya rar var.

“... Kit le le re ger çek ten et ki ya pa bil mesi, kit le le rin ken di si ni din le ye bil me si, ona ina na bil me si için par ti ör gü tü sek re te rinden ne is ten mek te dir? Ken di li ğin den anla şı lı yor ki, par ti yö ne ti ci si nin pro pa ganda cı nın, aji ta tö rün dü şün ada mı ol ma sı, ko mü nist par ti si ne bü yük iç ten lik le bağ lı bu lun ma sı, par ti mi zin ta ri hi ni hiç ol maz sa ge nel çiz gi le riy le bil me si ve par ti mi zin iş çi sı nı fı önü ne, hal kın önü ne koy du ğu gö revle ri an la ma sı ge re kir. Par ti yö ne ti ci si nin,

pro pa gan da cı nın si ya sal ge liş me dü ze yi ba kım ın dan baş ka la rın dan da ha aşa ğı de re ce de ol ma ma sı şart tır. O hal de, par ti iş çi si kit le le re na sıl ya naş ma lı dır?

Bi rin ci si: Uzun yıl lar dır edin di ğim ki şisel de ney le ri me gö re par ti yö ne ti ci si nin bur nu bü yük, ken di ni be ğen miş ol mama sı ge re kir. Eğer siz iş çi ler le ya da sıra dan par ti üye le riy le ko nuş ma la rı nız da, her han gi bir ça lım la, se si ni zin to nuy la, önem siz, bel ki de rast ge le bir cüm ley le ken di ni zi on lar dan da ha akıl lı say dı ğı nızı, on lar dan da ha çok bil di ği ni zi sez di rirse niz, o za man mah vol muş su nuz dur. İş çi ve ge nel lik le sı ra dan in san lar ken di le ri ni üs tün gö ren ki şi le ri sev mez ler ve on la rın söz le ri ni din le mez ler. Hat ta uy gun bir zaman da bu nu ken di le ri ne adam akıl lı hatır la tır lar. Bu ne den le, ko mü nist le rin, herşey den ön ce ken di ni be ğen miş, bur nu bü yük ol ma ma la rı ve Sta lin yol da şın 1935 Ka sım’ın da Sta ha nof çu la rın da nış ma toplan tı la rın da söy le di ği şu söz le ri unut mama la rı ge re kir: ‘De mek ki, biz, par ti nin ve hü kü me tin yö ne ti ci le ri ola rak yan lız iş çi lere öğ ret me miz de ğil, bi zim de on lar dan bir şey ler öğ ren me miz ge rek mek te dir. Si zin, şim di ki da nış ma top lan tı sı üye le ri nin bura da, bu top lan tı da ki hü kü me ti mi zin yöne ti ci le rin den bir şey ler öğ ren di ği ni in kar et me ye ce ğim. Fa kat şu nun da in kar edilme me si ge re kir ki, biz hü kü me tin yö ne tici le ri siz ler den Sta ha nof çu lar dan, şim di ki top lan tı üye le rin den çok şey ler öğ ren dik. Ve bu nun için yol daş lar te şek kür ede rim, ver di ği niz ders için çok te şek kür ede rim ! ‘

Şu hal de aji ta tö rün al çak gö nül lü ol ması so nu cu na var dık. Bu ni te li ğe özel lik le, par ti yö ne ti min de ege men olan par ti iş çi sinin, par ti ör gü tü sek re te ri nin sa hip ol ma sı ge re kir. Eğer o, iş çi le rin sev gi si ni ka zanmak is ter se ki bir len me me li, ken di sin de al


44

çak gö nül lü lük ni te li ği ni eğit me li dir. Doğ ru mu söy lü yo rum? (ses ler :’doğ ru, doğ ru’) Yö ne ti ci ol mak is te ye nin ken di ken di ni denet le me si zo run lu dur.” (M.İ.Ka li nin, Devrim ci Eği tim Dev rim ci Ah lak, sf.103104)

Mark sist Le ni nist Par ti de De ne timMark sist Le ni nist par ti de tüm par ti ör

güt le ri ve or gan lar, de ne tim me ka niz ması nın kap sa mı içe ri sin de dir. De ne tim siz, de ne tim dı şı, de ne ti me ka pa lı ken di ba şına buy ruk bir par ti ör gü tü dü şü nü le mez.

Mark sist Le ni nist par ti de, de ne tim meka niz ma sı nın la yı kıy la iş le til me si, de netle ne bi lir bir fa ali ye ti ön gö rür.

Par ti tar zı nın önem li bir un su ru olan de ne tim, par ti de ki bü rok ra tik eği lim le ri, key fi li ği, vur dum duy maz lı ğı or ta dan kaldır ma yı he def er. Par ti de açık lı ğı, ada le ti, di sip li ni ve kol ek ti viz mi güç len di rir.

Sü rek li bü yü yen ve güç le nen par ti mizde, par ti içi de ne ti min öne mi da ha da ar tıyor. İde al de ne tim yön te mi, oto kon trol da de ni len ken di ken di ne de ne tim dir. Ken di ken di ne de ne tim, kad ro lar ve par ti yö neti ci le ri ba kı mın dan mut lak bir zo run lu luktur. Bu nun için da va ya ve par ti di sip li ni ne bağ lı lık, ön ko şul dur. Bu özel lik le re sa hip ol ma yan kad ro, do ğal dır ki ken di ken di si ni is te ni len dü zey de de net le ye mez.

Açık bir uy gu la ma olan de ne tim me kaniz ma sı, par ti mi zin ör güt sel ya şa mın da iki bi çim de iş le ti lir. Bun lar sis te ma tik ya zı lı ve söz lü de ne tim dir.

Be lir li per iyod lar da hi lin de her alt organ bir üst or ga na ya zı lı ra por lar sun makla yü küm lü dür. Ra por lar üst tenal ta ve alt tan üs te ol mak üze re iki yön lü de ne tim araç la rı dır. Ra por lar eleş ti riöze leş ti ri meka niz ma sı nın iş le til me si ne de ze min hazır lar. De net le ne bi lir bir fa ali ye tin ar tı ve ek si le ri ni gös te rir. Par ti fa ali ye ti nin top lu

bi lan ço su nu çı ka rır. Bir ön ce ki ra por döne min de be lir le nen he def e rin ne öl çü de ger çek çi he def er ol du ğu nu açı ğa çı kar tır.

Ra por dö ne min de ki ger çek ör güt sel du ru mun olum lu ve olum suz yan la rı nı, güç lü ve za yıf yan la rı nı açı ğa çı kar tır. Açığa çı kan çe şit li za af ar la mü ca de le edilme si ni ko lay laş tı rır.

Ye rel ör güt le rin ve bir bü tün ola rak parti nin ge liş me tren di ni göz ler önü ne se rer. Ye ni plan la rın oluş tu rul ma sı, kı sa ve or ta va de li he def e rin da ha so mut ola rak be lirlen me si ni ko lay laş tı rır. Ye ni pers pek tif er su nar. Dar pra tik çi ve ken di li ğin den ci çalış ma tar zıy la mü ca de le edil me si ni ko laylaş tı rır. Do ğal ola rak, par ti tar zı nın da ha çok iç sel leş me si ni, kav ran ma sı nı sağ lar. İsa bet li ve ger çek çi he def e rin be lir len mesi ni ko lay laş tı rır.

Eğer par ti, kad ro la rın ça lış ma sı nı büyük bir ti tiz lik le de net le mez, ha ta ya pan ların ya nıl gı la rı nı za ma nın da dü zelt mez se, o za man cid di ku sur la rın yol aç tı ğı ağır so run lar or ta ya çı kar.

Bü tün par ti ör güt le ri al dık la rı ka rar ların ta kip çi si ol ma lı, de net le me li dir. Da ha az ama uy gu la na bi lir ka rar lar alın ma lı ve bun la rın tü mü de net len me li dir.

De ne tim me ka niz ma sı nın ikin ci sis tema tik bi çi mi olan söz lü de ne tim de par ti fa ali ye ti nin te mel ge le nek le rin den dir.

Or gan top lan tı la rı, iki li, üç lü gö rüş meler söz lü de ne ti min baş lı ca araç la rı dır.

Ya zı lı ve söz lü de ne tim me ka niz ma sının iş le til me si, mer ke zi ve ye rel par ti örgüt le ri ta ra fın dan alı nan po li tik ve ör güt sel ka rar la rın pra ti ğe ne öl çü de ge çi ril di ği ni, göz ler önü ne se rer.

De ne tim me ka niz ma sı nı iş le tir ken daima gö zö nün de bu lun du rul ma sı ge re ken bir hu sus da, de ne ti min za ma nın da yapıl ma sı dır. Za ma nın da ya pıl ma yan de ne


45

ti min, mü da ha le nin ve eleş ti ri nin kıy me ti har bi ye si yok tur. Ge cik miş bir de ne tim, de ne tim ol mak tan çı kar.

Par ti ör güt le ri nin ge nel fa ali ye tin den özel fa ali yet alan la rı na, ör güt içi at mos ferden tek tek par ti li le rin ev ya şa mı na, ye ral tı ba sı mı nın ör güt len me bi çi min den ku rumla rın ör güt len me si ne, her so mut du rum da il le ga li te ku ral la rı nın uy gu lan ma sın dan, or gan top lan tı la rı nın dü zen li li ği ne vb. bütün bu alan lar de ne ti min ko nu su dur.

De ne ti min ama cı, il gi li par ti ör gü tü nün ha ta ve za af a rı nın anın da gös te ril me si ve kav ra tıl ma sı nın ya nı sı ra, par ti ör gü tünün, so mut gö rev ler le, ye ni pers pek tif er le önü nün açıl ma sı dır.

Do la yı sıy la de ne tim par ti ör güt le rine yar dım cı ol ma nın, eğit me nin ve parti norm la rı nı ha kim kıl ma nın en önem li araç la rın dan dır.

De ne ti min is te ni len dü zey de ol ma dı ğı ger çe ğin den ha re ket le, de ne tim me ka nizma sı da ha iş lev li kul la nıl ma lı, alı nan karar la rın pra tik ör güt sel ya şam da uy gu lanma sı sağ lan ma lı, aşa ğı dan ve yu kar dan de ne ti min ger çek lik ha li ne gel me si için du yar lı lık ar tı rıl ma lı dır.

Özel lik le için de bu lun ulan ko şul lar, dene ti min öne mi ni da ha çok ar tı rı yor. Sü rek li bü yü yen ve güç le nen bir par ti ger çe ği, öncü par ti den ön der par ti ye ge çiş sü re cin de ol mak, par ti tar zı nın tüm par ti ör güt le ri, tek tek par ti üye si ve kad ro lar nez din de iç sel leş ti ril me si, kav ran ma sı, ge rek li dönü şü mün sağ lan ma sı, bü yü yen par ti nin kad ro ve ör güt so run la rı nın müm kün olan en kı sa za man da çö zü mü ba kı mın dan önem li dir. Ya nı sı ra za af a rın açı ğa çı karıl ma sı ve za ma nın da mü ca de le edil me si ba kı mın dan da önem li dir.

De ne ti min, for ma lizm ve bü rok ra tizm şek lin de an la şıl ma sı ve ya gü ven lik, şüp

he ci lik ola rak al gı lan ma sı, kü çük bur ju va bir kav ra yı şa te ke bül eder.

De net le yi ci nin gör dü ğü ha ta ve za af arı dil ucuy la ifa de et me si, li be ral uz la şı cı bir tu tum ta kın ma sı ör güt sel opor tü niz me te ka bül eder. Böy le si bir tu tum, de net lenen ör güt ler ve kad ro lar nez din de eği ti ci ol ma dı ğı gi bi, ör güt sel opor tü niz min par ti ör güt le ri ne si ra yet et me si nin ze mi ni ni de ha zır lar. Di ğer yan dan de net le nen par ti ör güt le ri par ti nin uya rı la rı nı, eleş ti ri le ri ni bü yük bir dik kat ve ti tiz lik le ele alıp ya şama ge çir me ira de si ni gös ter me le ri ge re kir.

De ne tim yal nız ca mer ke zi ön der li ğin de ne ti mi ola rak al gı la na maz. Tüm alt örgüt le rin, mer ke zi ön der li ğin kong re ka rarla rı nın ne öl çü de uy gu la nıp uy gu lan madı ğı nı de net le mek gö rev ve so rum luk la rı ge re ği dir. Tüm par ti ör güt le ri ve kad ro la rı mer ke zi ön der li ğin ve şu ve ya bu sü reçte al dı ğı ka rar la rı ya şa ma ge çir me ve irade si ni sor gu la ma ve de net le me hak la rı na sa hip tir ler. Bu, par ti de al tan de ne ti min bir ala nı dır ve mut la ka kul la nıl ma lı dır.

Ay nı şe kil de; ye rel par ti or gan la rı nın ken di alt la rın da ki ör güt ve kad ro lar ca de ne ti mi, yi ne, bü tün par ti ça lış ma sı nın, par ti kad ro la rı nın ta ban dan, kit le ler ta rafın dan de ne ti mi ne ge re ksi nim var dır. Kitle le rin eleş ti ri si ne açık ol ma lı, eleş ti ri kanal la rı aç mak par ti nin il gi li ör güt le ri nin bu ka nal lar dan ge len eleş ti ri le re de ğer verme si, ya nıl gı la rı nı gi der mek için bir araç yap ma sı ge rek li dir. Bu nun; ma rk sist leni nist ko mü nist par ti nin hal ka ve dev rim da va sı na kar şı so rum lu lu ğu nun bir öl çü sü ol du ğu sık sık ha tır lan ma lı dır.

So nuç ola rak sis te ma tik ya zı lı ve söz lü de ne ti min araç la rı olan ra por lar ve or gan top lan tı la rı ör güt sel ya şam da par ti tarzının as li un sur larıdır.

Büyük Ekim Devrimi 79 Yıl Sonra da Dünya Proletaryasının

Savaş Bayrağıdır2526 Ekim 1917 gün le rin de Rus pro le

tar ya sı nın top mer mi le ri Mos ko va’da Rus çar lı ğı nın Kış lık Sa ra yı’nı döv dü ğün de; ken di sin den ön ce ki bü tün ta rih ler bo yunca ken di özü ne ya ban cı laş tı rı lan “in san”ın ye ni den in san laş ma sı, sö mü rü, bas kı ve ay rı ca lık la rın ol ma dı ğı, in sa nın ger çek ten öz gür ol du ğu ve in san lı ğın bü yük uyum dün ya sı nın yal nız ca öz le mi ni du yan, ama bu na na sıl ula şı la ca ğı nın bil gi si ne sa hip ol ma yan, ya ni do ğa ve top lu mun özün deki çe liş ki ve bu nun ka çı nıl maz ve zo run lu ola rak va ra ca ğı so nuç la ra ulaş ma nın yo lu hak kın da ma ter ya list di ya lek tik bir si la ha sa hip ol ma yan bü tün üto pik sos ya list lerin ve on la rın en bi lim se li olan Çer ni şevski’nin so yut ütop ya sı na ya pı lan kuv vet li ve so mut bir pra tik vur gu ol ma nın öte sin de MarksEn gels ve Pa ris Ko mü nar la rı nın ya rım kal mış ta rih sel ey le mi nin di ya lek tik

ola rak man tık sal so nuç la rı na ka dar iler letil me si ve bir bi çim de ta mam lan ma sı nın ha be ri ni de en yük sek bir gü rül tü lü ses le dün ya pro le tar ya sı, ezi len halk lar ve sömür ge ulus la ra du yu ru yor du ve pro le ter dev rim ler ça ğı nın açı lı şı na da çağ rı çı karı yor du.

Bu bü yük ta rih sel ge liş me, her hangi bir te orik so yut la ma nın, ken di so mut kav ra mı na doğ ru iler le me si ve so mut laşma sı de ğil, o gü ne de ğin, do ğa ve toplum olay la rı nın ta rih sel ge li şim ev re le ri ni ken di ma ter ya list di ya lek tik yön tem le riy le ana li ze ede rek so mu ta ula şan MarksEngels’in pa ra dig ma la rı nın top lum la rın pratik ya şa mın da ki ta rih sel ve top lum sal bir so mut luk ve te ori nin ken di ger çek ya şamı na ka vuş ma sı dır.

Bü yük sos ya list Ekim Dev ri mi, “özünde eleş ti rel ve dev rim ci” olan Marks’ın

“Devrimlerin tarihi en iyi partilerin, en ileri sınıfların en sınıf bilinçli öncü birliklerinin tahmin ettiklerinden daima içerik olarak çok daha zengin, daha renkli, daha çok yön-lü, daha canlı ve ‘kurnaz’dır. Bu anlaşılırdır da, çünkü en

iyi öncü birlikler, onbinlerin bilincinin, arzusunu, tutk-usunu, hayalgücünü dile getirir. Devrim ise bütün insan yeteneklerinin, özel bir atılım ve özel bir gerilim anında,

en keskin sınıf mücadelesi tarafından harekete itilmiş onlarca milyonun bilinci, iradesi, tutkusu ve hayal gücüyle

gerçekleşir.” Lenin

Büyük Ekim Devrimi

47

öğ re ti si nin ka pi ta liz min son ev re si olan tekel ci ka pi ta lizm dö ne min de üc ret li emek le ser ma ye ara sın da ki uz laş maz çe liş ki nin ka çı nıl maz ola rak yol aça ca ğı ge liş me ve de ğiş me le rin pra tik bir ifa de si dir. Dünya pro le tar ya sı ve sö mür ge ulus lar Ekim Dev ri mi’yle, ar tık kur tu lu şa na sıl ve han gi yol dan gi de cek le ri ni tar tış ma ya bir nok ta ko ydu lar. Çün kü Ekim Dev ri mi, Le nin ve Bol şe vik ler ce 1900’ler de baş la ya rak “üstün de ki kül ler”den te orik ola rak te miz ledik le ri mark siz min pra tik bir ifa de si ola rak bu yo lu bü tün tar tış ma la rı ge rek siz kı lacak de re ce de gös te ri yor du.

Ba şın da Le nin, Sta lin ve Bol şe vik le rin bu lun du ğu bü yük sos ya list Ekim Dev ri mi, o gü ne ka dar ki in san lık ta ri hin de bir dö nemeç tir. Öy le ki, gün cel si ya sal pra tik önem ve an la mı nın çok da ha öte sin de ke li me nin ger çek an la mıy la ta rih sel bir dö ne meçtir. Kı sa ömür lü Pa ris Ko mü nü de ne yi mini dış ta tu ta cak olur sak; ta rih te ilk ola rak ezi len, sö mü rü len, bas kı al tın da tu tu la rak aşa ğı la nan lar, sö mü rü cü sı nıf a rın egemen lik ay gı tı nı si lah lan mış yı ğın la rın devrim ci şid de tiy le par ça la ya rak ege men sı nıf ola rak ör güt le ni yor lar dı. Fran sız sos ya lis ti P. La far gue’nin 1887’de söy le di ği “Bü tün es ki ka pi ta list ler se çim hak la rın dan yoksun ola cak lar dır” sö zü, Ekim Dev ri mi’yle yal nız seç me ve se çil me hak la rıy la de ğil, bü tün al ter na tif er den yok sun bı ra kı la rak ka pi ta list le rin ik ti dar se çe nek le ri ve üre tim araç la rı üze rin de ki mül ki ye tin özel bi çi mi de si lah lı “zor”la el le rin den alı na rak ha yat ka za nı yor du.

Mark siz min te ori si nin “mü ca de le ve yal nız mü ca de le ta yin eder” de di ği bir dizi ay rın tı yı da mü ca de le nin en yo ğun laşmış ka tı bi çi mi olan bü yük Ekim Dev ri mi çöz müş tür. Le nin ve Bol şe vik ler, Ekim Dev ri mi ön ce sin de, Ekim gün le rin de ve

son ra sın da mark siz min ka pi ta lizm den komü niz me ge çiş, pro le tar ya dik ta tör lü ğü, pro le tar ya dik ta tör lü ğü al tın da sı nıf ar müca de le si ve sos ya liz min in şa sı vb. gi bi bir di zi so run da ki mu az zam te orik ha zi ne si ni, ta rih sel ve top lum sal ge liş me nin var dı ğı dü zey kar şı sın da top la mış, sı nıf an dırmış ve ana liz ede rek da ha üst ve zen gin bir içe rik le çö zü me bağ la mış lar dır. Ve bu zen gin içe rik li te ori nin ye ni den ku ru lu şu, 79 yıl son ra da ol sa pro le ter dev rim le ri ça ğı nın mark siz mi, le ni nizm ola rak dünya pro le tar ya sı, ezi len hak lar ve sö mür ge ulus la rın elin de ulus la ra ra sı bur ju va zi ye ve onun doğ ru dan ye de ği olan ulus la rara sı re for mizm ve re viz yo niz me kar şı müca de le bay ra ğı ola rak dal ga la nı yor. Böyle söy le di ği miz için mark sizm de “ge rek li de ği şik lik ler”(!) yap mak la meş gul olan lar ya ni re viz yo nist ler, ya sal cı re form cu lar, troç kiz min bü tün “sağ” ve “sol” ver si yonla rı yer le rin de hop la ya cak lardır. Na sıl bu ka dar “dog ma tik” olu na bi lir di ye. Biz de on la ra Le nin’in 1917’den son ra “Marks’ın or to doks bir iz le yi ci si yim” de di ği ni hatır la ta rak, evet biz de Marks ve Le nin’in “Or to doks iz le yi ci le ri” ol du ğu mu zu söy leye rek, her boy, renk ve ton da ki bil cüm le mark sizmle ni nizm düş man la rı nın kor kula rın dan kur tul ma la rı na as la yar dım cı olma ya ca ğız. Ta rih te hiç bir za man bu gün ya şa mak ta ol du ğu muz dün ya ko şul la rında ki ka dar mark sizmle ni niz min te ori, il ke ve norm la rı nı “Or to doks ça” ve kıs kanç lıkla sa vun mak de ne bi lir ki ih ti yaç ol ma mıştır.

Bü yük sos ya list Ekim Dev ri mi, pro letar ya, ezi len ve sö mü rü len di ğer sı nıf ve ka te go ri le rin han gi yol dan ik ti da rı ele geçir me le ri ge rek ti ği ne iliş kin ola rak ta rih te tar tı şı la ge len so ru na da so mut ve pra tik çö zü mü gün dem leş ti re rek, dün ya pro


48

le tar ya sı ve ezi len halk lar ba kı mın dan bü tün tar tış ma la ra ke sin nok ta yı koy du. Sö mü rü cü ege men sı nıf a rın ik ti dar dan uzak laş tı rıl ma sı so ru nun da, pro le tar ya ve di ğer ezi len sı nıf ve ta ba ka lar içinde yaygın ola rak sü ren bur ju va par la men ta rist ya nıl sa ma la rı dar ma da ğın et ti. Bur ju va zinin ik ti dar dan uzak laş tı rıl ma sı, pro le tar ya ve di ğer emek çi le rin ik ti da rı ele ge çir mesi nin an cak bu top lum sal sı nıf ve ta ba kala rın ör güt len miş si lah lı zo ru ile ola nak lı ol du ğu nu gös ter di. Ekim Dev ri mi, ik ti da rın si lah lan mış yı ğın la rın, ör güt len miş devrim ci şid de tiy le ege men bur ju va zi nin ik tidar ay gı tı nı par ça la ya rak ken di ik ti da rı nı kur ma la rı nı gös ter mek le kal ma dı, ik ti darı ele ge çir dik ten son ra da el de ki si la ha da ha sı kı sa rı la rak ka pi ta list bur ju va zi nin di re ni şini da ğıt mak/yo ket mek ve ken di ikti da rı nı her ge çen gün pe kiş tir mek ge rekti ği ni de bü tün çıp lak lı ğıy la açı ğa çı ka rarak bi linç le re yer leş tir di.

1917 Ekim Dev ri mi, ulus la ra ra sı bur juva zi nin yay gın ve et kin bir bi çim de pro pagan da et ti ği ve bu pro pa gan da nın dün ya pro le tar ya sı ve ezi len halk la rın da ya rat tı ğı bur ju va de mok ra si si nin er dem ve üs tünlük, ya lan ve al dat ma ca sı nın kar şı sı na “Sov yet sis te mi” ara cı lı ğıy la pro le ter demok ra si yi çı ka ra rak bur ju va al dat ma cayı ter si ne çe vi re rek bo şa çı kar dı. Sov yet sis te mi pro le tar ya dik ta tör lü ğü nün ik ti dar ör güt len me si ola rak en ge liş kin, en kapsam lı ve en ile ri pro le ter de mok ra si si özel lik le riy le bugün ve bun dan son ra da ev ren sel bir mo del ol ma ya de vam edecek tir. Le nin’in “Sov yet” ör güt len me si için pro le tar ya nın mü ca de le ta ri hin de or ta ya çı kar dı ğı “en ge liş kin” ve “en ile ri” ör gütlen me mo de li ol du ğu nu, Ba tı Av ru pa prole tar ya sı ken di ül ke le rin de ik ti da rı ele geçi re rek, pro le tar ya dik ta tör lü ğü nün da ha

ile ri ve ge liş kin ik ti dar ör güt len me si model le ri or ta ya çı kar ma dı ğı sü re ce “Sov yet ör güt len me si nin ev ren sel li ği de vam edecek tir”, de di ği ni ha tır lar sak bu te mel ba kış açı sın dan “Dün ya Sov yet ler Cum hu ri ye ti” for mü las yo nu na na sıl ve han gi te mel olgu lar dan ha re ket le ulaş tı ğı nı an la ya bi li riz. Ha la ta rih te “Sov yet” mo de lin den da ha ile ri bir ör güt len me mo del le ri nin or ta ya çık ma dı ğı nı ve onun ev ren sel li ği nin devam et ti ği ni ra hat lık la söy le ye bi li riz.

II. Dün ya Sa va şı’n dan son ra Or ta Avru pa ve Gü ney do ğu Avrupa ül ke le rin de; Po lon ya, Çe kos la vak ya, Ma ca ris tan, Roman ya, Bul ga ris tan, Yu gos lav ya ve ilk dönemlerde Ar na vut luk’ta dev rim den son ra “Halk De mok ra si si Dev let le ri” doğ duy sa da bun la r, sı nıf bi le şim le ri ve sos ya list ni te lik le ri iti ba rıy la “Sov yet ör güt len mesi”nden da ha ile ri mo del ler ola ma dı lar. Pro le tar ya dik ta tör lü ğü nün ik ti dar ör gütlen me si ola rak Sov yet ler, hep arın ma, dö nüş me ve da ha saf pro le ter ol ma ya doğ ru ev ri lir ken, “Halk De mok ra si si Devlet le ri” uzun yıl lar ilk baş ta ki bi le şim le riy le ya şa dı lar. Ye ter li dö nü şüm le ri ger çek leşti re me di ler. He men he men bü tün “Halk De mok ra si si Dev let le ri” fa şiz me kar şı müca de le için de ku rul du lar. Fa şiz me kar şı ku ru lan “Halk Cep he”le ri da ha ge niş sı nıf ve kat man la rın si ya sal eği lim le ri ni ba rındı rı yor lar dı. “Halk Cep he si” ör güt len me si uzun yıl lar de vam et ti. Do la yı sıy la pro letar ya dik ta tör lü ğü al tın da sos ya liz mi in şa so ru nu bu ül ke ler de çok par ti li ço ğul cu sistem le gü dük leş ti. Bu ül ke ler de ik ti dar dan uzak laş tı rı lan bü yük bur ju va zi dı şın da ki top lum sal ke sim le rin si ya sal ör güt len mele ri “Halk cep he si” ara cı lı ğıy la bir bi çimde ik ti dar da ol duk la rı için Çe kos la vak ya dı şın da Sov yet ler Bir li ği’nde ki gi bi kar şıdev rim ci ayak lan ma la ra kal kış ma dı lar ve/


49

ya da kal kı şa ma dı lar. Ar na vut luk’u dış ta tu ta cak olur sak, bü tün “Halk De mok ra sisi Dev let le ri” da ha çok Le nin’in “İki Tak tik” ad lı ese rin de or ta ya koy du ğu “Pro le tar ya ve Köy lü lü ğün Dev rim ci De mok ra tik Dikta tör lü ğü” for mü las yo nu na kar şı lık dü şen bir ni te lik gös ter di ler.

Ekim Dev ri mi’ nin ge nel leş tir di ği “Sovyet” ör güt len me si, 1905 Dev ri mi gün le rinde, bir çok yö nüy le ör tük ve be lir siz ola rak yı ğın la rın mü ca de le si nin or ta ya çı kar dı ğı mo del ler di. Dev ri min ye nil gi siy le bir lik te bit ki sel ha ya ta gir di ler. 1912’ler den sonra adım adım can lan dı lar. 1917 Şu bat Dev ri mi gün le rin de, dü zen ör güt le ri olarak de ğil, ayak lan ma yı yö net me or gan la rı ola rak iş lev gör dü ler. Ayak lan ma dan sonra ik ti dar or gan la rı iş le vi ka za na rak ge nelleş ti ler. Bü tün ül ke ge ne li ne ya yı la rak; iş çi sov yet le ri, as ker sov yet le ri, köy lü sov yetle ri ola rak ka lı cı laş tı lar. Sov yet ör güt lenme si, ta rih te ki bü tün bur ju va de mok rasi le rin den da ha ge niş ve da ha kap sam lı bir de mok ra tik ka rak ter gös ter di. Bir avuç sö mü rü cü dı şın da top lum da ki mil yon lar ca iş çi, as ker, köy lü ve bu sı nıf ar dan ay dının top lum sal ya şa mın bü tün alan la rında ki yö ne tim iş le ri ne doğ ru dan ka tı lı mı nı ger çek leş ti re rek pro le ter de mok ra si si nin bur ju va de mok ra si si nin bü tün bi çim le ri ne kar şı üs tün lü ğü nü dün ya pro le tar ya sı ve ezi len halk la rı na gös ter di ler.

Pro le tar ya dik ta tör lü ğü nün ilk on yılın da, Sov yet ör güt len me si nin ge liş tir di ği im kan lar la 13 mil yo na ya kın iş çi, emek çi ve ay dın mil let ve ki li, yü rüt me ko mi te le ri ne se çi le rek ve sov yet le rin kong re le ri ne dele ge ola rak ka tıl ma sı sağ lan mış tır. Yi ne Sov yet sis te mi Rus ya ve et ra fın da ki ezilen ve sö mür ge ulus la rın gö nül lü, öz gür ve tam eşit hak lar la 1922 yı lın da Sov yet Sos ya list Cum hu ri yet le ri Bir li ği’ni (SSCB)

oluş tu ra rak ulus la ra ra sı bur ju va zi kar şısın da güç lü bir sos ya list ana yurt oluş tura rak dün ya pro le tar ya sı ve ezi len ve sömür ge ulus la ra bü yük bir di ren me oda ğı sun muş tur.

Ekim Dev ri mi gün le rin de ve son ra sında Bol şe vik ler, top lum sal ya şa mın bü tün alan la rın da en ge niş yı ğın la rı bün ye le rinde top la yan iş çias ker ve köy lü sov yet lerin de kit le le ri Bol şe vik po li ti ka la ra ka zanmak ve hız la top lum sal dev ri mi iler le te rek sos ya liz min in şa sı nı sağ la ma ya gi riş mişler dir. Sov yet ler de ki yay gın ve sis tem li ko mü nist pro pa gan da ve bi linç len dir me ça lış ma sıy la komünist parti si çok sü rat li bir şe kil de yı ğın la rı ko mü nist po li ti ka la ra ka zan ma yı ba şar mış, di ğer kü çük bur juva par ti le ri sov yet ler de, sen di ka lar da ve ko ope ra tif er de eri te rek tec rit et me yi başar dı . Ekim Dev ri mi ‘nin ar dın dan bir biri ni ta kip eden iç sa vaş lar zin ci ri ve karşı dev rim ci ayak lan ma lar dö ne min de ise, o za man Sov yet ler için de ör güt len me ve ya şa ma hak la rı na sa hip olan po li tik güçler bir bi ri ar dı na pro le tar ya nın ik ti da rı na kar şı, kar şı dev rim ci ayak lan ma la ra katı la rak pro le tar ya nın dev rim ci şid de ti ne he def ol muş lar dır. Di ğer le ri ne oran la daha geç kar şı dev rim cep he si ne ge çen “sol sos ya list ler”e uzun sü re pro le ter de mokra si sin den ya rar lan ma fır sa tı ta nı nmış tır. Bu po li ti ka sa ye sin de bu par ti nin pek çok yö ne ti ci si Sov yet hü kü me ti ne gi re bil miştir. Pro le tar ya ve emek çi yı ğın la r, her geçen gün da ha bü yük bir hız la bu par ti nin an cak ile ri bir bur ju va de mok ra si si ni içeren po li ti ka la rı nı terk ede rek yal nız laş mala rı na yol aç tık tan son ra, “sol sos ya list ler” de kar şı dev rim ci is yan lar çı kar ma ya başla dı .

Komünist parti si ve pro le tar ya dik tatör lü ğü ne kar şı kun dak la ma ve kar şı dev


50

rim ci baş kal dı rı la ra baş vur ma dığı sürece, hiçkim se ye kar şı eği tim ve ik na nın dı şında şid de te baş vur ma mış tır ko mü nist ler. Ba şın da Le nin ve Sta lin’in bu lun du ğu Bolşe vik par ti si nin 1920’ler de Ros tov’un alınma sın dan son ra ölüm ce za la rı nın kal dı rıla ca ğı nı ilan et me si bu nun açık bir ka nı tı ve ifa de si dir. Ama Ekim Dev ri mi’ ni ta kip eden ilk al tı yıl için de Av ru pa em per ya listle ri Sov yet ler Rus ya’ sına kar şı ar dı ar ka sı ke sil me yen doğ ru dan sal dı rı lar, is ti la lar, bun la ra ko şul lar el ver me di ğin de içer den ayak lan ma lar kış kır ta rak pro le tar ya dik tatör lü ğü ve Sov yet sis te mi ni yık ma ya ça lışmış tır. Bu ne den le pro le tar ya dik ta tör lü ğü “es ki top lu mun güç le ri”ne kar şı ve on la rın fa ali yet le ri ne kar şı ka rar lı bir mü ca de le yü rüt müş tür. Ama eğer bü tün bu sal dı rıla ra kar şı ba şa rı sağ la ya bil diy se, bu nun tek ne de ni Bol şe vik le rin uy gu la dı ğı devrim ci şid det de ğil. Bu nun asıl ve ger çek ne de ni; pro le tar ya, ik ti dar ör güt len me si ola rak Sov yet ler ara cı lı ğıy la kit le le rin büyük ço ğun lu ğu nu ik ti da ra ve top lum sal ya şa mın yö ne ti mi ne ka ta rak bu yol dan on la rın gü ven ve des te ği ni ala rak bir avuç sö mü rü cü azın lık üze rin de dik ta tör lü ğü nü kur ma yı ba şar ma sın da dır. On mil yon lar ken di ik ti dar la rı nı ve ge le cek le ri ni ken dile ri korumuş lar dır. Onun için Le nin, “prole tar ya dik ta tör lü ğü nün te me li ni ne yalnız ca şid det oluş tu rur, ne de şid det bu te me li oluş tu ran baş lı ca öğe dir. Pro le tarya dik ta tör lü ğü nün baş lı ca özü, emek çi lerin ile ri bir li ği nin, ön cü sü nün tek yö ne ti cisi nin yani pro le tar ya nın ör güt le yi ci li ği dir. Pro le tar ya nın he de fi sos ya liz mi kur mak, top lu mun sı nıf a ra bö lün me si ne son vermek, top lu mun bü tün üye le ri ni emek çi lere dö nüş tür mek, in sa nın in san ta ra fın dan sö mü rül me si nin tüm bi çim le ri ni te mel den yık mak tır” (Ak ta ran Mark sizmLe ni niz

min İl ke le ri, VI. Ki tap s. 20). Ye ni ik ti da ra on mil yon la rı ör güt le me, yö net me ve bilinç len dir me ye te ne ği ni “pro le tar ya nın örgüt le yi ci li ği” ve Sov yet sis te mi sağ la mıştır. Ya nı sı ra Le nin’in yu ka rı da öz lü ola rak ifa de et ti ği ko mü nist par ti si nin sos ya lizmle il gi li po li ti ka sı, bu ola na ğı sağ la mış tır.

Na sıl ki, pro le tar ya dik ta tör lü ğü ile prole tar ya de mok ra si si bir bi ri nin kar şı tı değil bir ve ay nıy sa, pro le tar ya dik ta tör lü ğü ve Sov yet ik ti da rı da bir bi ri nin kar şı tı değildir. Sov yet ler, pro le tar ya dik ta tör lü ğünün ik ti dar ör güt len me si dir. Pro le tar ya dik ta tör lü ğü es ki top lu mun güç le ri ne ve ide olo ji le ri ne kar şı dik ta tor yal bir iş lev görür ken, top lu mun çok bü yük bir ezi ci çoğun lu ğu için de mok ra si dir. Çok par ti li çoğul cu sis tem ci ler, Sov yet ik ti da rı nın “es ki top lu mun güç le ri “ne kar şı (ki Rus ya’da Bol şe vik le rin dı şın da ki bü tün po li tik parti le r iç sa vaş lar dö ne min de ye ni ik ti da ra kar şı is yan lar çı kar mak la “es ki top lu mun güç le ri” ol duk la rı nı or ta ya koy muş lardır) dik ta tör lük uy gu lan dı ğı için Sov yetler Bir li ği’nde pro le ter de mok ra si sin den bah se di le mez der ken, Ekim Dev ri mi’n den son ra, yal nız ca ser best re ka bet çi ka pi talizm dö ne min de ki ile ri bur ju va de mok rasi sin den baş ka bir şey is te me yen “es ki top lu mun güç le ri”yle ay nı nok ta lar da ve ko num lar da bir le şi yor lar. Her iki si de si yasal dev ri mi ta kip eden bir top lum sal dev rimi ha yal et mi yor lar. O ne den le Rus ya’daki top lum sal dev rim kar şı sın da di re nen “es ki top lum güç le ri ne” yö ne len dev rim ci şid det ten müt hiş ra hat sız olu yor lar.

Pro le tar ya dik ta tör lü ğü nün ik ti dar örgüt len me si ola rak Sov yet ler le ko mü nist par ti iliş ki si mark sist lik adı na en faz la çarpı tı la rak re viz yon dan ge çi ri len so run lardan bi ri ol muş tur. Sov yet ler Bir li ği’nde ki ve bü tün dün ya ül ke le rin de ki troç kist ve


51

“si vil top lum cu” akım lar ve bü tün le ni nizm düş ma nı opor tü nist ler, özel lik le Sta lin döne min de ki Sov yet ör güt len me le rin de Bolşe vik le rin di ğer dü şün ce akım la rı na yaşam hak kı ta nı ma dık la rı nı ve Sov yet leri, salt Bol şe vik leş tir dik le ri için iş lev siz kıl dıkla rı nı söy le ye rek, pro le tar ya nın tem sil ci si ve ön cü bir li ği nin Sov yet ler’de ki ro lü nü söz de ide olo jik ön der lik dü ze yi ne çek mek için yo ğun ve kap sam lı bir fa ali yet gös termiş ler dir. As lın da on la rın bu sal dı rı la rı Lenin’edir. Kon jonk tü rel du rum, bu sal dı rı la rı Sta lin üze rin den yap ma la rı na da ha el veriş li ol du ğu için bu yo lu tu tu yor lar. Oy sa Ekim Dev ri mi ile be ra ber ba şın da Le nin ol mak üze re Bol şe vik ler, komünist parti ve “pro le tar ya nın ör güt le yi ci li ği” ye te neğiy le Sov yet le re iliş kin ba kış açı la rı nın ke sin ti siz ola rak on la rın ho mo jen leş ti rilme si ne doğ ru ol du ğu açık tır. Ni san Tez leri’nde Le nin ayak lan ma çağ rı sı ya par ken, iki ana mer kez de Sov yet le rin Bol şe vik lerin eli ne geç me sin den yo la çı kı yor du. Bu te mel ol gu yu tah lil eden Le nin, ge liş menin yö nü nün, Bol şe vik le rin bü tün ik ti dar or gan la rın da ege men güç ola rak ör güt lene cek le ri doğ rul tu sun da ol du ğu so nu cuna ula şa rak ayak lan ma çağ rı sı ya pı yor du.

Ekim Dev ri mi’n den son ra Le nin ha yatta ol du ğu 6 yıl lık (bu ay nı za man da iç savaş lar ve em per ya list is ti la yıl la rı dır) zaman içe ri sin de bü tün iş çi sov yet le ri, as ke r sov yet le ri, köy lü sov yet le ri, sen di ka lar, ko ope ra tif er ve bü tün kit le ör güt le rin de komünist parti sinin yö ne ti ci ko mi te le ri vardır. Bol şe vik ler bu ör güt lü lük le riy le yo ğun, yay gın ve sü rek li ide olo jik, po li tik ve ör gütsel ça lış ma ya pa rak “es ki top lum güç leri”ni saf dı şı edi yor lar. Ba zı böl ge ler de bu nok ta da hız la bü yük me sa fe ler alınır ken, dev rim den ön ce ge ri ci li ğin da ha güç lü oldu ğu böl ge ler de ise iler le yen yıl lar için de

bu ko num la rı ya ka la ya bi li yor lar. Do ğal dır ki, bu mü ca de le sos ya liz min in şa sı nın iler le yen yıl la rın da, bü tün ik ti dar or gan la rı ve di ğer top lum sal ör güt len me le rin sosya list ni te lik le ri ka pi ta lizm den dev ra lı nan, es ki top lu mun çar pıklı la rın dan te miz le necek tir. Öy le de ol muş tur. Do la yı sıy la, komünist parti sine eşit le nen Sov yet ler iti ra zı bir saf sa ta dan öte de ğer ta şı mı yor. He le bu eleş ti ri nin Le nin’e de ğil de, son ra sın da yal nız ca Sta lin’e ya pıl ma sı tam bir iki yüzlü lük tür.

Le nin’in “Dev let ve Dev rim” ad lı eserin de Marks’ın te ori si nin ba şı na ge len ler için söy le di ği şey ler bu gün ek sik siz ola rak Le nin’in öğ re ti si nin ba şı na ge li yor. “Bü yük dev rim ci le rin sağ lık la rın da ezen sı nıf ar … on la rın öğ re ti le ri ni en vah şi düş man lıkla, en ko yu kin le, ge mi azı ya al mış ya lan ve if ti ra kam pan ya la rıy la kar şı laş mış lardır. Ölüm le rin den son ra ise, dev rim ci öğre ti le ri nin içe ri ği ni iğ diş ede rek, dev rim ci kes kin li ği ni ala rak, ba ya ğı laş tı ra rak, on ları za rar sız aziz ler ha li ne ge tir me ye, de yim ye rin dey se ev li ya laş tır ma ya ezi len sı nıf arı ‘te sel li et mek’ ve baş tan çı kart mak için on la rın ad la rı na bel li bir ün bah şet me ye ça lı şır lar. Bur ju va zi ve iş çi ha re ke ti içinde ki opor tü nist ler, şim di mark siz min böyle bir ‘iş lev den ge çi ril me si’nde bir le şi yorlar.” Sov yet ler ile komünist parti si iliş ki si so ru nun da ve bir di zi baş ka te mel te orik so run da bur ju va zi nin ve iş çi ha re ke ti için de ki opor tü nist ler, Le nin’in öğ re ti si ni Marks’ın ki gi bi bir “iş lem den” ge çi ri yor lar. Le nin’in öğ re ti sin de, Sov yet le rin ko mü nist par ti sin den ba ğım sız ol du ğu, “ço ğul cu” ol du ğu ve ko mü nist par ti si nin Sov yet ler ve kit le ör güt le rin de ide olo jik, si ya sal ve ör güt sel bo yut la rın bir bü tün lük ve “tek”lik gös ter di ği, salt bir ha ki mi yet kur ma fik ri nin bu lun ma dı ğı nı id dia ede rek Le nin’in pro


52

le tar ya dik ta tör lü ğü nün “es ki top lum güçle ri”ne kar şı için de ba rın dır dı ğı dik ta tor yal ya nı nın dev rim ci kes kin li ği ni çe kip alı yorlar. Bu gün faz la uzak la ra git me den ya şadı ğı mız ka ra par ça sı üze rin de et ra fı mı za bak tı ğı mız da geç miş te bel li öl çü ler de ve bir bi çim de dev rim ci lik yap mış pek çok ki şi ki bun la rın sa yı la rı kü me ler oluş tu ra cak ka dar çok tur bu gün bü tün öz lem le ri yalnız ca ve an cak bir bur ju va de mok ra si sinin kı rın tı la rıy la oya lan mak la sı nır lan mış her bi ri di ğer le ri ne gö re fark lı lık lar gös terse de yi ne hep si “bir”lik ha lin de Le nin’in öğ re ti si nin dev rim ci ve kes kin yan la rı nı al mak uğ ra şı sı nok ta sın da bir le şi yor lar. Oy sa Le nin’in pro le tar ya dik ta tör lü ğü nün ör güt le me bi çi mi ola rak “sov yet”ler so runun da ki te ori si nin ge li şim ev ri mi ni bi len her dev rim ci onun pro le tar ya nın her üyesi nin bi lin ci ni ko mü nist par ti si nin üye le rinin dü ze yi ne çı ka ra rak saf bir ko mü nist nite li ğe doğ ru ge liş ti ği ni bi lir ler. Mark sizm de “ge rek li de ği şik lik ler” yap mak la uğ ra şan bü tün dün ya re viz yo nist ve opor tü nist le ri, ba zen bu ger çek du ru mun zo run lu luk ların dan kay nak lan dı ğı nı ve bu zo run lu durum la rın “te ori leş ti ri le me ye ce ği ni” söy lerler. Ne den ol mu yor muş? Mark sizm so mut ko şul la rın so mut tah li li ise, ne den Ekim Dev ri mi’n den son ra sos ya liz min in şa sı ola rak mad di top lum sal bir gü ce dö nü şen mark sist te ori ge nel leş miş ol ma sın, bu somut luk tan de ğil mi dir? Le nin Sov yet mode li nin “ev ren sel li ğin den” bah se di yor. Kapi ta list ab lu ka al tın da em per ya list is ti la ve sal dı rı la rın diz gin ta nı ma dı ğı, sos ya liz me ve pro le tar ya nın ik ti da rı na kar şı komp lo ve kun dak la ma la rın bir bi ri ni ko va la dı ğı bir Sov yet ler Bir li ği’nde mark sist te ori pra tik ola rak bir top lu mun ya şa mı na uy gu la nıyor. Bu uy gu la ma da kar şı kar şı ya gel diği fa ali yet le re kar şı bir baş ka uy gu la ma ya

baş vu ru yor. Evet em per ya list ab lu ka kı rılma dık ça pro le tar ya nın bur ju va zi ye kar şı mü ca de le si ay nı yol dan za fe re iler le yecek tir. Bu ger çek du ru mun ken di si, her te oris ye ni bir te orik çı kar sa ma ya mut la ka gö tür mek zo run da dır. MarksEn gels kendi te ori le ri ni şu ya da bu dün ya re form cusun dan ödünç al ma dık la rı nı, doğ ru dan her gün ve her sa at göz le ri mi zin önün de ce re yan eden sı nıf ar ara sın da ki mü ca dele/ça tış ma la rın ve top lum sal çal kan tı la rın so nuç la rın dan so yut la dık la rı nı söy ler ken tam da zo run lu luk lar dün ya sın da ya şadık la rın dan dı. Ay nı bi çim de on lar, “il ke ler, araş tır ma nın çı kış nok ta sı de ğil, so nu cudur, do ğa ve in san la rın ta ri hi ne uy gu lanmaz lar, bun lar dan so yut la nır lar; do ğa ve in san dün ya sı il ke le re uy maz, il ke ler ancak do ğa ve ta ri he uy duk la rı öl çü de doğru dur. So ru nun tek ma ter ya list an la yı şı bu dur” (An tiDuh ring, Syf. 92) der ler ken mark sizmle ni niz min il ke le ri nin, ta rih sel ey le mi için de ki in sa nın, bu ey le min den so yut lan dık la rı nı upuy gun an lat mak is temi yor lar mı?

Ekim Dev ri mi ve onun açı ğa ka vuş turdu ğu pro le tar ya dik ta tör lü ğü nün ik ti dar örgüt len me si olan “sov yet”ler öğ re ti si “özel bir atı lım ve özel bir ge ri lim anın da, en kes kin sı nıf mü ca de le si ta ra fın dan ha reke te itil miş on lar ca mil yo nun bi lin ci, ira desi, tut ku su ve ha yal gü cü”nden, so yut la nan bir öğ re ti dir. Bel ki de ne bi lir ki, ta rih te en “tam” ola na ya kın te ori de bu dur. Yu karda Le nin’den yap tı ğı mız alın tı da fi kir ve çı kış nok ta la rı ba kı mın dan böy le dir. Ki şi bir ke re si lah la rı göm me ye dur sun, ar ka sı le ni nist öğ re ti yi ne re den “dü zel te ce ği” uğra şı sıy la geç mek zo run da ola cak tır. Lenin’in “ölü mün den son ra kar şı dev rim ci troç ki den “si vil top lum”cu, au roko mü nisti, ti to cu ve yer yer bir mark sist olan Ro sa


53

Lu xem burg’a ka dar uza nan ge niş bir yelpa ze “Sov yet”le rin, sen di ka la rın ve baş ka kit le ör güt le ri nin ko mü nist par ti den ve prole tar ya dev le tin den ba ğım sız ol ma sı gere kir gi bi bir an ti mark sist te zi kıv ra na rak ve de zor la na rak ya eleş tir miş ler, ya da Le nin’e ma let mek için çır pın mış lar dır. Lenin’in, Sov yet ler’de, sen di ka lar da, ko opera tif er de ve ko mü nist par ti de ki bü rok ra tik çar pık lık la ra kar şı mü ca de le nin ara lık sız, yo ğun ve aman sız ola rak yü rü tül me si nin yo lu nun bu ör güt ler de ko mü nist par ti nin ide olo jik, si ya sal ve ör güt sel arın ma müca de le si ola rak gör dü ğü esas lı bir bütün sel li ği, “ba ğım sız”laş ma ola rak çar pıtmış lar dır. Ko mü nist par ti si nin her gün her da ki ka ko mü nist bir dö nü şüm mü ca de le si ver di ği bu ör güt len me le rin ko şul la ra bağ lı ola rak gö re ce var olan ken di form la rı nı da re viz yo nist ler ken di çar pıt ma la rı na te orik ge rek çe yap ma ya ça lış mış lar dır.

Marks’ın, “dev ri min sü rek li li ği” te mel öğ re ti si ne yan çi zen bü tün top lum sal “bekle me ci ler”, pro le tar ya dik ta tör lü ğü onun “sov yet” ör güt len me siy le ko mü nist parti si ara sın da aşıl maz uçu rum lar ve ka lın du var lar örer ken, yi ne Marks’ın şu ya lın dü şün ce le riy le “sa vaş tık la rı nı”(!) ele veri yor lar. “Bu sos ya lizm (ya ni ko mü nizm), dev ri min sü rek li li ği nin ifa de si dir; tüm sı nıf fark lı lık la rı nın, bun la rın da yan dı ğı tüm üretim iliş ki le ri nin, bu üre tim iliş ki le ri ne te ka bül eden tüm top lum sal iliş ki le rin ve bu top lumsal iliş ki ler den kay nak la nan tüm dü şün cele rin yı kıl ma sı için zo run lu bir ge çiş nok ta sı olan pro le tar ya dik ta tör lü ğü dür.” (Ak ta ran, Le ni nizm 3. def ter, Syf. 44 İn ter Yay.) Önce, Le nin’in de yi şiy le dün ya nın ezi ci bir ço ğun lu ğun da pro le ter dev rim le rin ol duğu nu, “Dün ya Sov yet ler Cum hu ri ye ti” yara tıl sa da hi pro le tar ya dik ta tör lü ğü öğ reti si, bu “dev rim ci dö nü şüm ler” dö ne mi nin

zo run lu lu ğun dan te mel le ni yor. De mek ki, zo run lu luk lar pe ka la te ori leş ti ri le bi li yor. Son ra, bu sü reç acı ma sız sı nıf ça tış mala rıy la do lu geç mek zo run da dır. Marks’ın yu ka rı da sı ra la dı ğı “iş”ler ve mü ca de le lerin “ba rış için de” ge çe me ye ce ği bü yük bir açık lık la göz ler önün de dir. Ve en so nun da bü tün bu mü ca de le le ri ko mü nist par ti si ne yü rüt me si ni bir çok ba kım dan im kan lı kı lan “Sov yet” ör güt len me si su nu yor. O hal de, Bol şe vik le rin “Sov yet ör güt len me si” için de Marks’ın öz ola rak for mü le et ti ği şey le re kar şı sa va şa rak, “Sov yet”le ri Bol şe vik leştir me si ne ne den yük sek iti raz lar da bu lu nulu yor. Bu mü ca de le “ba rış çıl” ol ma dı ğı için mi? Eh o da sı nıf ar mü ca de le si nin do ğa sına ay kı rı dır. Çün kü, “es ki top lu mun güç le ri” pro le tar ya nın ik ti da rı nı de vir mek, kay bettik le ri es ki “cen net le ri ni” tek rar el de et mek için uy sal “top lum sal ba rış çı”la rın yük sek mü sa ade le ri ni bek le mez ler. Mark sizmLeni niz min bü tün ide olo jik düş man la rı, “temel pa ra dig ma la rın sor gu lan ma sı” der ken, Sov yet mo dern re viz yo nist sis te min çö küşü nün bü tün gü nah la rı nı Marks’ın for mü le et ti ği, Le nin ve Sta lin ön der li ğin de ki Bol şevik Par ti’nin de yü rüt tü ğü pra tik sos ya lizm mü ca de le le ri ne fa tu ra ede rek he def şa şırtı yor lar. Bu na fi le bir ça ba dır. Çün kü, Ekim Dev ri mi’y le Marks’ın öğ re ti si ar tık mad di bir güç tür. Ekim Dev ri mi’n den son ra, prole tar ya ik ti da rı na kar şı “Sov yet”ler için de baş kal dı ran grup ve ki şi ler den hiç bi ri nin ay rı bir sos ya lizm pro je si ge liş tir di ğin i bugün kü ha lef e ri id dia ede bi li yor lar mı? Hayır. Çün kü, on la rın bü tün “mü ca de le”le ri yal nız ca pro le tar ya nın ik ti da rı nı yık mak la sı nır lı kal mış tır. Pro le tar ya nın de mir yumru ğunu te pe le rin de gör me le ri bun dan dır.

Ge rek Ekim Dev ri mi’n den son ra ki yıllar da Sos ya list Sov yet ler Bir li ği’nde ki Troç ki, Bu ha rin, Ka me nev, Zi nov yev ve


54

baş ka la rı ol sun, ge rek gü nü müz de dün ya ve Tür ki ye’de ki on la rın ta kip çi le ri ol sun, Le ninSta lin ve Bol şe vik Par ti’nin pro le tarya ik ti da rı al tın da “dev ri min sü rek li li ği” öğre ti si ni gün de lik ya şa ma sok arak bur ju va ide olo ji si nin de ği şik bi çim ler de ki yan sı mala rı na kar şı “yı kı cı” bir mü ca de le yü rüt mele ri ne yük sek iti raz la rının özün de bir ve ya bir kaç ül ke de sos ya liz min ku ru la ma ya cağı te mel fik ri ya tı yor. Gü nü müz de ki le rin, so ru nun özü nü kav ra ma yı bir ya na bı rakıp et ra fın da sı cak la pa dan sa kı nan ke di gi bi do laş ma la rı nın ne de ni bu dur. Troç ki‘nin gü nü müz de ki sağ ve sol yo rum cu la rı, bur ju va zi nin ma sa sın dan ar ta ka lan demok ra si kı rın tı la rıy la cil ve leş me yi he def ve amaç edin dik le ri için pro le tar ya dik tatör lü ğü al tın da ki sert sı nıf mü ca de le le ri on la rı kor kunç şe ki lde ür kü tü yor. On yıl lardır üze rin de ge viş ge tir dik le ri şey, te orik ve pra tik ola rak müm kün gör me dik le ri “tek ül ke de sos ya liz mi” Sta lin bir zor la ma teoriy le uy gu la ma ya sok tu ğu için “çok ça insa nın” ge rek siz ye re ha ya tı na mal ol muş. Yi ne ta rih sel ola rak ola nak lı gö rül me yen bu “re el sos ya lizm” ne ti ce de çök müş tür on la ra gö re. Bu ko nu da da Ekim Dev rimi’y le so mut mad di bir ger çek lik ka za nan le ni nist öğ re ti bü tün çar pıt ma ve sal dı rıla ra rağ men mark sist le ni nist ko mü nistle rin elin de güç lü bir sal dı rı si la hı ol ma ya de vam edi yor. Çün kü en baş ta bu le ni nist öğ re ti ye sal dı ran mark sizm düş man ları ne dün ya nın her han gi bir ül ke sin de devrim yap tı lar, ne de top lum sal ve po li tik bir güç ola bil di ler. Böy le si ko num la rı ya ka lamak için bir dert le ri de ol ma dı. On lar elle ri ni bö ğür le ri ne ko yup dün ya pro le tar yası nın “eş za man lı” ve/ya da bir bi ri ni ay nı ta rih sel sü reç ler de ard ar da ta kip eden dev rim le ri ni bek le di ler. Onun için Le nin bun la ra hak lı ola rak “top lum sal bek le me

ci ler” ve bur ju va zi nin iş çi ha re ke ti için de ki uzan tı la rı de di. Sta lin’den son ra SSCB’yi dün ya em per ya list sis te me en teg re edenler de mark sizmle ni niz min bu düş man ları dır. 1919 Al man Dev ri mi ‘nin ye nil gi sinden son ra Karl Li ebk necht kat le dil di ği gün yaz dı ğı ma ka le de şöy le di yor du: “Fran sız bur ju va zi si 1848 Ha zi ran ka sap la rı nı ve 1871 Ma yıs ka sap la rı nı ken di saf a rın dan çı kar mış tı. Ama Al man bur ju va zi si nin bizzat böy le bir zah me te kat lan ma sı na ge rek yok. ‘Sos yal de mok rat lar’ kir li, aşa ğı lık, kan lı ve al çak işi ya pı yor lar.” 1919 Ocak Dev ri mi’ nde Al man ya’da “sos yal de mokrat lar”ın yap tı ğını 1956’dan son ra Kru çevBrej nev baş la ttı Gor ba çov ta mam la dı. On lar “tek ül ke de sos ya lizm”in ta ma men ola nak lı ol du ğu öğ re ti si nin Le nin’e ait olma dı ğı ya la nı üze ri ne de yıl lar ca ge viş ge tir di ler.

Le nin, 1916 yı lın da ka le me al dı ğı “Emper ya lizm” ad lı bro şü rün de, ka pi ta liz min ge liş me sey ri ni in ce le ye rek al dı ğı te mel ka rak te ris tik özel lik le ri ni tah lil ede rek tanım la dı. Ser best re ka bet çi ka pi ta liz min en yük sek nok ta ya ulaş tı ğı 18601880 yıl la rı nı te kel le rin emb ri yon, 1873 bu na lımı son ra sı nı kar tel le rin ge liş me dö ne mi, 19001903 bu na lım dö ne mi kar tel le rin baş tan ba şa eko no mi nin te mel le ri ha li ne gel di ği ni ve ar tık “ka pi ta lizm em per ya lizme dö nüş müş tür” so nu cu na ulaş tı. Emper ya liz min özün de ki çe liş ki le rin de rin li ğinin, bun la rın mey da na gel me si ne ne den ol du ğu dev rim ci ge liş me le rin üze ri ni küllen di ren Ka utsky ve yan da şı bü tün sosyalde mok rat la ra kar şı, Le nin, yo ğun bir ide olo jik mü ca de le dö ne mi baş lat tı. Emper ya lizm dö ne mi nin en te mel özel li ği nin, “ik ti sa di ve si ya si ge liş me nin eşit siz li ği, ka pi ta liz min mut lak bir ya sa sı dır” gi bi temel bir ar gü man dan yo la çı ka rak tek ül ke


55

de sos ya liz min za fe ri nin ola nak lı ol du ğu tes pi ti ne ula şan Bü tün dün ya re form cu ları nı bir an da ken di kar şı sın da bul an Le nin, “Av ru pa ya da tüm dün ya bir le şik dev let leri” şi arı üze rin de Ka utsky, bir Avus tu ral yalı “sos yalde mok rat” olan Karl Ren ner ve Troç ki’yle kı ya sı ya bir mü ca de le ye tu tuştu. Ekim Dev ri mi me sa jı nın en gün cel siya sal bir ya nı ola rak bu so run da Le nin’in sa vun duk la rı nın açık ça ve nis pe ten ge niş ola rak or ta ya ko nul ma sı, Sta lin tek ül ke de sos ya liz mi kur ma ya gi riş ti ği için Ka utsky, Karl Ren ner ve Troç ki’nin bu gün kü iz le yici le ri nin re viz yo nist sis te min yı kı lı şı nı Stalin’e fa tu ra etme si ne de ve ril miş bir ya nıt ola cak tır. Ay nı za man da Ekim Dev ri mi bütün re viz yo nist ve troç kist le re kar şı pra tik bir po le mik tir de.

Le nin Ekim Dev ri mi’n den ön ce inat la “Tek ül ke de sos ya liz min za fe ri nin” ola naklı ol du ğu nu sa vu nur. Ekim Dev ri mi’n den son ra sos ya list top lu mun in şa edil me si ne gi ri şir. Bu çok açık ve tar tı şıl ma sı ge reksiz bir ger çek ten, gü nü müz de ki kar şı devrim ci troç kist mih rak, bir hır sı zın hır sız lık yap tı ğı yer den ka çı şın a ben zer bir dik katle ka çı yor. Le nin, da ha 1915 yı lın da şöyle di yor du; “Ama ba ğım sız bir şi ar ola rak, dün ya bir le şik dev let le ri şi arı hiç de doğru ol maz dı. Çün kü bi rin ci si, o sos ya liz me denk dü şer; ikin ci si, tek ül ke de sos ya lizmin za fe ri nin im kan sız lı ğı yan lış an la yı şını ve böy le bir ül ke nin di ğer le riy le iliş ki le ri üze ri ne yan lış bir an la yı şı or ta ya çı ka ra bilir. İk ti sa di ve si ya si ge liş me nin eşit siz li ği, ka pi ta liz min mut lak bir ya sa sı dır. Bun dan şu so nuç çı kar ki; sos ya liz min za fe ri başlan gıç ta bir kaç ka pi ta list ül ke de ya da tek ba şı na alın mış bir ül ke de bi le ola nak lı dır. Bu ül ke nin mu zaf fer pro le tar ya sı, ka pi talist le ri mülk süz leş tir dik ten son ra ve kendi ül ke sin de sos ya list üre ti min ör güt len

me sin den son ra ken di ni di ğer, ka pi ta list dün ya nın kar şı sı na ko ya cak ve di ğer ülke le rin ezi len sı nıf a rı nı ken di ya nı na çeke cek, on larda ka pi ta list le re kar şı is yan lar kö rük le ye cek ve ge rek li li ğin de sö mü rü cü sı nıf a ra ve on la rın dev let le ri ne kar şı hatta si lah zo ru na bi le baş vu ra cak tır”… (abç) (İn ter Yay. Le ni nizm, 4. Def ter, Syf. 78.)

Le nin’in bu te mel pers pek ti fi, troç kizm ve onun de ği şik ver si yon la rı nın id dia etti ği bir ma ka le nin için de ge çer ken söy lenen şey ler de ğil dir. Ak si ne, ka pi ta liz min em per ya lizm aşa ma sı nın gös ter di ği te mel özel lik ler den ha re ket le çı ka rı lan te mel sonuç lar dan bi ri si dir. Bir ül ke de “ka pi ta list leri mülk süz leş tir dik ten son ra ken di ül ke sinde sos ya list üre ti min ör güt len me sin den” bah se di yor. Ya ni bir po li tik dev ri mi ta kip et me si ge re ken ve onun la kop maz bir di ya lek tik sel iliş ki için de ol ma sı ge re ken top lum sal dev rim den bah se di yor. Öy le sine or ta ya atı lan bir fi kir ol ma dı ğı için önce Avus tur ya lı sos yal de mok rat olan Karl Ren ner, on dan son ra da uka la troç ki pole mi ğe baş la ya rak iti raz lar yük sel ti yor lar. On la rı baş ka mark sizm düş man la rı ta kip edi yor.

Ön ce Karl Ren ner’in bir tek ül ke de sos ya liz min ola nak lı ol du ğu te zi ne kar şı söy le dik le ri ne ba ka lım. “… Pro le tar ya nın ege men ol du ğu bir dev le tin va rol du ğu bir za man çer çe ve si için de sos ya li zas yon ne öl çü de gerçekleştirilebilir. Ve sosyalizasyon ne ölçüde ge le cek te ki bir en ter nas yona lin gö re vi ola rak ka la cak tır… Her tür lü si ya si komp li kas yon lar bir ta ra fa bı ra kı lır ve salt ik ti sa di açı dan ba kı lır sa, şu önerme ge çer li dir. Ne ka dar güç lü gö rü nür se gö rün sün hiç bir ulu sal eko no mik böl ge si, bu gün ar tık ce za sız kal ma dan dün ya paza rı nın bü tün lü ğün den ko pa maz! O halde de mek ki, tek ül ke de sos ya li zas yon,


56

pro le tar ya bu ül ke ye tam ege men ol sa da, an cak dün ya pa za rı nın do la şı mı nın bi çim le ri ve ku ru luş la rı bu na izin ver di ği öl çü de müm kün dür!… Bu ne den le sos yaliz min tam za fe ri, ik ti sa di ya şa mın tam bir sos ya li zas yo nu im ka nı her şey den ön ce pro le tar ya nın ka pi ta liz min ile ri ül ke le rinde ki za fe ri ne ba ğım lı dır ve dün ya si ya sal en ter nas yo na li ku rul ma dan o et ki de bu luna maz… “ (age) Gö rül dü ğü gi bi Avus turya lı sos yal de mok rat za man ge çir me den Le nin’in dü şün ce le ri ne kar şı sa vaş açarak “dün ya si ya sal en ter nas yo na li” ya ni pro le tar ya dün ya öl çe ğin de si yasal ik tida rı al ma dan bir ül ke de, o ül ke nin “ulu sal eko no mi si”ne ka dar güç lü de ol sa “sos yalist üre ti min ör güt len me si”si ne ön ce “kapi ta list dün ya pa za rı” mü sa ade et me di ği için ola nak sız dır di yor.

Nis pe ten uzun bir alın tı da Troç ki’den ak ta ra rak Le nin’in kiy le kar şı laş tı ra lım. O za man Bol şe vik le rin Mer ke zi Ya yın Orga nı “Sos yal De mok rat”ta ya yım la nan Le nin’in ma ka le si ne atıf ta bu lu na rak şöyle di yor Troç ki. “… İk ti sa di ve si ya si geliş me nin eşit siz li ği, ka pi ta liz min mut lak bir ya sa sı dır. ‘Sos yal de mok rat’ bun dan tek ül ke de sos ya liz min za fe ri nin müm kün oldu ğu ve bun dan ötü rü tek tek her dev let le pro le tar ya dik ta tör lü ğü nü, Av ru pa Bir le şik Dev let le ri’nin ya ra tıl ma sı na ba ğım lı kılma ya ge rek ol ma dı ğı so nu cu nu çı kar dı… Ulu sal ze min de mü ca de le ye baş la rız ve sür dü rü rüz; dev rim ci bir Rus ya’nın bir tutu cu Av ru pa kar şı sın da tu tu na bi le ce ği ni ya da sos ya list bir Al man ya’nın ka pi ta list dün ya da izo le ka la bi le ce ği ni dü şün mek umut suz bir şey olur du” (age). Avus turya, Al man ya, İn gil te re, Fran sa di ğer bir ifa dey le tüm Av ru pa’da bir le şik bir dev rim ol ma dan Rus ya ya da Al man ya’da pro letar ya nın po li tik ik ti da rı ele ge çir erek ka pi

ta list dün ya ya kar şı di re ne bi le ce ği ni savun mak Troç ki ta ra fın dan ha yal ve/ya da “umut suz luk” ola rak de ğer len di ri li yor. O ne den le o, Ekim Dev ri mi ko nu sun da içinde en kü çük bir umut ta şı mı yor. “Bir le şik Av ru pa Dev let le ri”nde dev rim ola ma yacak sa Rus ya’da pro le tar ya nın ik ti da ra el koy ma sı na hiç de ge rek yok di yor.

Ge çer ken bir kü çük no ta ih ti yaç var. Tür ki ye dev rim ci ha re ke ti için de öteden be ri Troç ki’ye bir hak sız lık ya pı lıyor. Bir ba kı ma ödül len di ri li yor ya ni. 1905 ve son ra sın da Le nin, bur ju va zi pro le tarya nın mü ca de le si ni ez mek için köy lü lüğün des te ği ni al ma dan bu nu ba şa ra maz der ken, Troç ki ‘köy lü lü ğün Rus Dev ri mi‘nin önem li bir ye de ği ola rak ro lü nü yad sıyor du. Söz de bir sos ya list dev rim söy le mi tut tu ru yor du. Bu ta ma men la fız day dı ve sah te kar ca bir sa vu nuy du. Ekim Dev rimi’n den son ra ki Troç ki’nin çiz gi si nin ge lişim eğ ri si ni bi len, ya ni Troç ki’yi “üze ri ne” ya zı lan ya zı lar dan de ğil, onu doğ ru dan yaz dık la rın dan ta kip eden ya da in ce le yen her dev rim ci gö re cek tir. Troç ki sah te kar bir kar şı dev rim ci dir. O hiç bir za man sosya list dev ri mi sa vun ma mış tır. Ekim Dev rimi’n den ön ce pro le tar ya yı ye dek le rin den mah rum bı rak ma ya ça lı şa rak dev ri mi çelme le me ye ça lış mış tır. Ekim Dev ri mi günle rin de ve son ra sın da Rus pro le tar ya sı nın ik ti da rı ala ca ğı na ve za fe ri ni pe kiş ti re ce ğine kar şı “umut suz luk” yay mış tır/kar şı çıkmış tır. Av ru pa pro le tar ya sı nın “dev let sel des te ği ol ma dan” Rus ya’da ik ti da rı pro letar ya nın al ma sı nı ge rek siz gör müş tür. Bıra ka lım ge ri bir Rus ya’da pro le tar ya nın ikti da rı nın pe ki şe ce ği ni, “sos ya list üre ti min ör güt len me si”nin ola nak lı ola bi le ce ği ni, ile ri ka pi ta list bir ül ke olan Al man pro le tarya sı nın bi le kı ta Av ru pa sı ve dün ya dev rimi iz le mez se ik ti da rı nı ka pi ta list bur ju va zi


57

kar şı sın da ko ru ya ma ya ca ğı na iliş kin olarak ke sin “inan cı nı” di le ge tir miş tir Troç ki. O, 1930’lar dan son ra da ile ri bir eko nomik sa na yii ge liş me dü ze yin den söz etmiş ama, dev let ik ti da rı nın “bü rok ra tik bir kast” ta ra fın dan gaspedil diğini söylerken, pro le tar ya ik ti da rı nı şid det yo luy la ele geçir ilme sin den dem vur ma ya baş la mıştır. Böylece pra tik te em per ya list efen di le riyle bu dü şün ce si ne bağ lı ola rak pro le tar ya ik ti da rı na kar şı komp lo la ra gi riş miştir. Va ta bii ki so nuç la rı na da kat lan mış tır.

Le nin ve Bol şe vik Par ti si, Ekim Dev rimi’n den son ra Avus tur ya, Fran sa, İn gil te re ve Al man ya pro le tar ya sı nın dev rim ci hare ke ti ne bü yük bir dik kat le eğil di ler. O zaman kı ta Av ru pa ‘sı nın pro le ter ha re ke ti nin dev rim ci yük se li şi ni tah lil ede rek so nuç lar çı kar dı lar. Ya nı sı ra yo ğun, ya kın ve doğ rudan ide olo jik, po li tik vb. des tek gös ter di ler. Özel lik le Al man pro le tar ya sı nın gün dem de olan sos ya list dev ri mi ne de bü yük umut lar bes le di ler. Al man ya pro le tar ya sı nın za fe rinin, Ekim Dev ri mi ‘ne ve Rus ya’da sos yaliz min in şa sı , em per ya list ab lu ka ve is ti la ha re ket le ri kar şı sın da bü yük bir mad di des tek ola ca ğı na inandılar. Hatta “Dün ya Sov yet ler Cum hu ri ye ti”ne doğ ru da ha hızlı bir iler le me nin im kan la rı nın son de re ce ha zır la na ca ğı na iliş kin duy duk la rı inanç ve umut tan ötü rü bü yük bir dev rim ci he ye can duy du lar. Al man Dev ri mi’ nin 1919 Ocak ayın da al dı ğı ye nil gi den son ra da dün ya dev rim sü re ci nin ge ri le til miş ol ma sı na rağmen Rus Bol şe vik le ri, dün ya dev ri mi perspek ti fin de en kü çük bir sap ma gös ter meden, da ima hız lı ve bü yük öz ve ri ler le ken di ül ke le rin de sos ya list dev ri mi sü rek li kı larak, sos ya liz min in şa sı na gi riş ti ler.

Ekim Dev ri mi ‘nin için de ger çek leş tiği ta rih sel ko şul lar, gü nü müz em per ya list dün ya ko şul la rın dan önem li ba zı fark lı lık

lar gös te ri yor ol sa da bu de ğiş me ve geliş me ler öz sel bir de ği şik lik gös ter mi yor. Ön ce lik le em per ya listka pi ta liz min te mel ka rak te ris tik özel lik le ri de ğiş me den du ruyor. Le nin’in o gün ler de tah lil et ti ği dün ya ka pi ta list em per ya list sis te min dün ya prole tar ya sı ezi len halk lar ve sö mür ge uluslar ba kı mın dan açı ğa çı kar dı ğı so nuç lar, bu gün da ha ağır laş mış ola rak ya şa nı yor. Em per ya liz min “ye ni dün ya dü ze ni”nde gi de rek üre ti min yo ğun laş ma sı ve te kel lerin bir bir le ri ni yut ma sa va şı bü tün hı zıy la sü rü yor.

Em per ya list ka pi ta lizm ya rat tı ğı üre tici güç ler le uza yın fet hi ne çı kı yor, ama bu in sa nın ken di ne ve do ğa ya ya ban cı laşması nın da had saf ha ya ulaş tı ğı bir aşama dır. Ka pi ta list dü zen dün ya nın da mı nı del mek le kal ma mış, onu bü tü nüy le yaşan maz ha le ge ti re rek in san lı ğı fe la ke te sü rük le mek te dir. 1980’ler den son ra ABD ve Av ru pa em per ya list le ri 200 mil yon ton teh li ke li atık gön der miş tir ken di le ri ne bağım lı ül ke le re. Ka pi ta lizm in san lı ğı ah la ki çö kü şün son sı nır la rı na ka dar zor la mış bu lu nu yor. Fu huş ve te ca vüz olay la rı günde lik ya şa mın önem li bir ye ri ni iş gal eder du ru ma gel miş tir. Esen li be ra lizm ve “serbest pi ya sa” rüz gar la rı ile es ki Sov yet ülke le rin den ka pi ta list dün ya nın he men her ta ra fı na gi den ka dın lar vü cut la rı nı pa zar lıyor lar. İn san lı ğın ya rat tı ğı hiç bir uy gar lık ta ka dın bu gün kü ka pi ta list dün ya da ol du ğu ka dar aşa ğı lan ma mış tır. Dün ya nın aç lar ve iş siz ler or du su na her gün bin ler ce si da ha ka tı lı yor. Af ri ka’da her gün bin ler ce ki şi aç lık tan ölü yor. Dün ya nın is tis na sız bü tün ka pi ta list ül ke le ri yıl lık büt çe le ri nin çok önem li bir bö lü mü nü “gü ven lik” harca ma la rı na ayı rı yor. De va sa bo yut la ra ula şan üre ti ci güç le re rağ men in san lı ğın bü yük ço ğun lu ğu bu gün aç lık çe ki yor.


58

Ne re den ba kı lır sa ba kıl sın üre ti ci güçler so kul duk la rı ka bu ğa sığ mı yor. Em perya listka pi ta list ka buk her ge çen gün da ha da zor la nı yor. Bi lim ve tek no lo ji nin ge li şimi bir ve ya bir kaç te kel elin de in san lı ğa yö ne li yor. Av ru pa Bir li ği için de dü şü nü len ül ke ler de iş siz lik ora nı yüz de 11’le re va rıyor. İn gil te re’de 4 mil yo na ya kın iş siz var. Dün ya pi ya sa la rın da bü tün me ta lar serbest çe do la şır ken, iş gü cü nün do la şı mı güm rük du var la rı na çar pı yor.

Bur ju va zi nin ya rat tı ğı ka pi ta list uy garlı ğın bü tün gö ze nek le rin den gü ven siz lik, ka ram sar lık, ada let siz lik ve eşit siz lik fışkı rı yor. Ka pi ta list em per ya liz min sö mü rü ve ege men lik iliş ki le ri te me li üze rin de kuru lan uy gar lı ğı, gö rül me miş bir bar bar lığa dö nüş müş tür. Aç lı ğın, iş siz li ğin, ulu sal bo ğaz laş ma la rın, ci na yet le rin, te ca vüz lerin, al kol ve uyuş tu ru cu kul la nı mı nın alıp yü rü dü ğü, an ta go nist sı nıf çe liş me le ri nin dün ya öl çe ğin de kes kin le şe rek üst üs te yı ğıl dı ğı, her tür den kit le kı yım si lah la rıy la bur ju va zi nin ege men li ği ni sür dü re bil di ği tam bir bar bar lık. Ar tık ka pi ta lizm mi adı nı dol dur muş tur. Kı sa ca, ulus la ra ra sı ka pi

ta lizm, her ge çen gün ken di si ni var eden im kan la rı da ha faz la tü ke ti yor. Bir top lumsal sis tem ken di si ni var eden im kan ları tü ke tin ce bir baş ka top lum sal sis te me dö nüş mek ten baş ka yol yok tur onun için. O ne den le ça ğı mız pro le ter dev rim le ri çağı dır.

Ekim dev ri mi ül ke sin de, on mil yon lar sos ya liz min sem bol le ri, Le ninSta lin poster le riy le sos ya lizm mü ca de le si nin yo lu na gi ri yor, ye ni Ekim Dev rim le ri ni, ken di anava ta nın da tek rar ve ya kın da gör me si nin ola nak la rı ar tı yor. Fran sa’da mil yar lar ca pro le ter ve emek çi ‘96 eki min de 1 gün yaşa mı felç et ti. Or ta do ğu ve La tin Ame ri ka ül ke le ri nin halk la rı em per ya liz me yer li işbir lik çi le ri ne kar şı her gün da ha ile ri müca de le le re atı lı yor. Kürt ulu su em per yaliz me ve iş bir lik çi si sö mür ge ci dev let le re kar şı ulu sal kur tu luş mü ca de le si yo lun da ye ni mev zi ler ka za na rak iler li yor. Ye ni Ekim Dev rim le ri ar tık gün cel bir ol gu olarak da ha çok be lir gin le şi yor. Em per yalizminka pi ta list ölüm çan ları çalıyor. Bun da umut lu ol mak için yeter li neden var dır.

“Ko mü nist En ter nas yo nal Yü rüt me Ko mi te si’nin

Bü yük Sos ya list Ekim Devrimi’ nin 20. Yıl dö nü mü İçin Çağ rı sı”

“Pro le ter ler, emek çi ler, bü tün dün ya halk la rı!

Bü yük sos ya list Ekim Devrimi’n den bu ya na 20 se ne geç ti. 20 se ne ön ce Le nin ve Sta lin’in par ti si ön der li ğin de Rus ya’nın iş çi le ri ve köy lü le ri ka pi ta list le rin ve bü yük top rak sa hip le ri nin ha ki mi ye ti ni yık tı lar ve pro le tar ya dik ta tör lü ğü nü, iş çi le rin ve köylü le rin sov yet le ri ha ki mi ye ti ni kur du lar. 20 se ne lik sov yet ik ti da rı ve sos ya list in şa, sa de ce SB’nin emek çi le ri nin eş siz bir zafe ri de ğil, bi la kis bü tün dün ya iş çi le ri nin, bü tün dün ya halk la rı nın da mu az zam bir za fe ri dir.

Sos ya list dev ri min da ha ilk gü nün de ye min li düş man lar bö lük bö lük sov yet ülke si nin üs tü ne çul lan dı lar. Sos ya list devrim ci ler, men şe vik ler ve be yaz gar dist (kar şı dev rim ciçn) gü ru hun des te ğiy le çar ge ne ral le ri, en ter nas yo nal mü da ha le ci ler gü ney den, do ğu dan, ku zey den ve ba tıdan sov yet ül ke si ne kar şı sa va şa gi riş tiler. ‹ş çi ler ve köy lü ler ken di dev rim le ri ni, ül ke le ri ni, ba ğım sız lık la rı nı kah ra man ca sa vun du lar. Ölüm süz Le nin’in yö ne ti minde onun yol da şı ve de ğer li ar ka da şı Stalin bü tün cep he ler de iç ve en ter nas yo nal kar şı dev ri me kar şı mu zaf fer di re ni şi ör

Ko mü nist En ter nas yo nal’in Yü rüt me Ko mi te si, bü yük sos ya list Ekim Devrimi’ nin 20. yıl dö nü mü ve si le siy le bü tün dün ya pro le ter le ri ne, emek çi le ri ne ve halk la rı na yö ne lik bir çağ rı ya yın lar. Bu çağ rı yı “Ekim Devrimi’nden XIX. Parti Kongresi’ne SB’de Sosyalizmin İnşaası Sorunları” yazı dizisine girifl olarak bu ra ya ak ta rı yo ruz. (Çe vi ri bi raz kı sal tıl mış tır)

Ko mü nist En ter nas yo nal Yü rüt me Ko mi te si

60

güt le di. Öl çü süz yok luk lar ve fe da kar lık al tın da en ter nas yo nal pro le tar ya ta ra fından des tek le nen sov yet ül ke si nin iş çi le ri ve köy lü le ri, kar şı dev rim ci ge ne ral le ri ve mü da ha le ci le ri ta ma men yer le bir et ti ler. Bir el de si lah, di ğe ri nde ma la, iş te sos yaliz mi böy le in şa et ti ler.

Sov yet ler Bir li ği’nde ka pi ta liz min ye niden in şa sı için ça ba har ca yan hal kın bütün düş man la rı na kar şı, yo rul ma ta nı maz mü ca de le de, sa bo taj cı la ra, za rar ver ici lere, ku lak la ra, troç kistbu ha rinist ca sus la ra ve ha in le re kar şı mü ca de le de bol şe vik lerin par ti si, sos ya list in şa cep he sin de yeni za fer ler ka zan dı. Sta lin’in bil ge ön derli ğin de Sov yet ler Bir li ği, ken di ni ol duk ça fa kir, ge ri bir ta rım ül ke sin den iler le miş bir sa na yi ül ke si ne dö nüş tür dü. Bu ül ke, sa na yi üre ti miy le Av ru pa’da ilk sı ra yı ve bü tün dün ya da da ikin ci sı ra yı al dı. Bü yük Sta lin, bü tün zor luk la rı ve teh li ke le ri aşarak, sov yet ül ke si ni ve halk la rı nı, Sov yetler Bir li ği’nde sos ya liz min ni hai ve ge ri ye dö nü şüm süz za fe ri ne gö tür dü.

Bü tün ül ke le rin iş çi le ri, şim di sos yalizm ya şa mın (bü tün) bol lu ğuy la göz le ri nizin önün de dir! Ya şa yan sos ya lizm; bu, insa nın in san ta ra fın dan sö mü rü sü nün yok edil me si de mek tir. Ya şa yan sos ya lizm; bu, iş siz li ğin ve se fa le tin yok edil me si, emek çi kit le le rin mad di ve kül tü rel ya şam stan dart la rı nın dur mak sı zın yük sel til mesi, iş gü nün de vam lı kı sal tıl ma sı, en ge niş sos yal si gor ta de mek tir. Ya şa yan sos yalizm; bu, her Sov yet ler Bir li ği va tan da şı na ga ran ti edi len iş hak kı, din len me hak kı, eği tim hak kı de mek tir.

Bü tün dün ya nın halk la rı, bu gün mu zaffer sos ya liz min bu ül ke si, ye ni şe hir le ri nin de va sa fab ri ka la rı nın, top ra ğın de rin leri nden çı kar tı lan ye ral tı zen gin lik le ri nin, re kor re kol te nin ih ti şa mıy la göz le ri mi zin

önün de du ru yor. O, ça lış ma coş ku su nun kah ra man lı ğı nın, ha ri ka Sto ha nov ha reke ti nin, kül tü rü nün, genç li ği nin pı rıl tı sıy la önü müz de du ru yor… O, bü yük sos ya list Ekim Devrimi’ nin ka za nım la rı nın ve dünya ba rı şı nın bek çi si olan ye nil mez kı zı lordu nun tan kın da önü müz de du ru yor.

Kö yün mil yon lar ca emek çi le ri, bugün, sos ya liz min ül ke si, köy lü lü ğü ka ran lık yok sul luk tan ko lek tif eko no mi nin mut lu kül tür do lu ya şa mı na yük sel ten ta rı mın ko lek tif eş ti ril me siy le pe ki şen iş çi le rin ve köy lü le rin tah rip edi le mez it ti fa kı nın ci simleş me si ola rak önü müz de du ru yor.

Sö mür ge ül ke le rin halk la rı, bu gün sosya liz min ül ke si Sov yet ler Bir li ği halk la rı dost or tak ya şam la rı ve kar deş bir li ğiy le, ik ti sa di güç le ri nin ve kül tü rel ya ra tı cı lık ları nın bü tün ve ri miy le önü müz de du ru yor.

Sos ya liz min ül ke si her gün, bü yük Sta li nist Ana ya sa ‘da tes pit edil miş açılıpser pil miş sos ya list de mok ra si siy le bütün dün ya önün de du ru yor. Bu ana ya sa, bü tün ül ke le rin halk la rı için bir mü ca de le prog ra mı dır; “Fa şiz me kar şı, sos ya lizm ve de mok ra si ye ni le mez di yen bir da va akt ı dır” (Sta lin). Sos ya liz min ül ke si nin seçim kam pan ya sın da bü tün halk la rın coşku su, Sov yet ler Bir li ği halk la rı nın sov yet hü kü me tiy le çö zül mez ba ğı nı, sos ya list sis te min sar sıl maz lı ğı nı ve sağ lam lı ğı nı gös te ri yor.

Ve yer kü re de de vam lı ye ni mil yon lar ca in san, ba kış la rı nı sos ya liz me çe vi ri yor lar. On lar, Sov yet ler Bir li ği iş çi ve köy lü le rinin, dev rim ci dü şün ce nin ve fi ilen Le nin ve Sta lin gi bi dev le ri ta ra fın dan yö ne tilen bol şe vik le rin par ti si ön der lik et ti ği için mu zaf fer ol duk la rı nı gö rü yor lar. Bu par ti, Ekim 1917’de iş çi le ri ve köy lü le ri mu zaffer ayak lan ma ya gö tür dü. O, köy lü lü ğü ken di ne çe ken iş çi sı nı fı nı ken di et ra fın da

Ko mü nist En ter nas yo nal Yü rüt me Ko mi te si

61

top la mış tı. Sov yet ler Bir li ği emek çi le ri muzaf fer ol du lar. Çün kü iş çi sı nı fı pro le tar ya dik ta tör lü ğü nü kur muş tu. Çün kü o, bu dikta tör lük le kar şı dev rim ci sı nıf a rın di ren ci ni bas tır mış tı, sov yet ül ke si nin sa vun ma gücü nü güç len dir miş ti, sos ya liz min in şa sı nı mu zaf fer ce so nuç lan dır mış tı.

Ama Av ru pa’nın di ğer ül ke le ri nin emek çi le ri bol şe vik le rin 1917’de iş çi le ri ve köy lü le ri yö nelt tik le ri za fe rin ay nı yo lun da gi de mez ler miy di? ‹ş çi ler, em per ya list sava şın son gün le ri ni ha tır la yı nız. Emek çi hal kın mil yon la rı (mil yon lar ca emek çi çn) si lah lan mış du rum day dı lar. Dev rim ci hare ke tin dal ga sı ka pi ta list ül ke le ri bas mıştı. Al man ya, Avus tur yaMa ca ris tan de vrim ta ra fın dan sa rıl mış tı. Ama o za man pro letar ya nın kit le ör güt le ri üze rin de be lir le yici nü fu za sa hip olan sos yal de mok ra si nin ge ri ci ön der le ri, iş çi le ri ye nil gi nin yo lu na yö nelt ti ler. On lar, dev rim ci ha re ke tin kapsa mın dan kor kan bur ju va zi ye, bu ha re keti ge çi ci re form la rla fren le ye rek yar dı ma koş tu lar. Bu ön der ler, bur ju va ziy le bir lik te Av ru pa’da pro le ter dev ri mi boğ du lar. Onlar, bur ju va zi ile, iş çi sı nı fı nın çı kar la rı na ters dü şen ko alis yon po li ti ka sı ic ra et ti ler. Bu po li ti ka ile iş çi ha re ke ti ni böl dü ler, prole tar ya yı ve onun köy lü lük ve şe hir le rin kü çük hal kı (kü çük bur ju va zi kas te di li yor çn) üze rin de ki et ki gü cü nü za yıf at tı lar. On lar, fa şiz me güç le ri ni ce za sız (en gelsiz –çn) ör güt le mek için mü sa ade et ti ler. On lar, kit le le ri fa şizm kar şı sın da ge ri çekil me ye sevk et ti ler. On lar, ni ha yet, fa şizm kar şı sın da tes lim ol du lar.

Bu gün iş çi ler, ge ri ci sos yal de mok rat ön der le rin po li ti ka sı nın ken di le ri ni han gi uçu ru ma gö tür dü ğü nü gö rü yor lar. Ba zı ka pi ta list ül ke ler de fa şist dik ta tör lük ku

rul du. Oluk oluk iş çi ka nı akı yor. Al çak faşist çe te ler, halk kit le le riy le alay edi yor lar. Fa şizm, iş çi le ri kö le leş ti ri yor… Ama parla men ter sis te min ha la var ol du ğu yerler de de bur ju va zi, gü cü yet ti ği oran da… fa şiz min, halk kit le ler ine kar şı sal dı rı sı nı ör güt le me ye ça lı şı yor. Em per ya list savaş tan 20 se ne son ra, in san lık, ye ni den da ha kor kunç bir dün ya bo ğaz laş ma sıy la (kat li amıy la –çn) kar şı kar şı ya. Bur ju vade mok ra tik dev let le rin tes li mi yet çi li ğin den ya rar la na rak fa şist ca ni ler, in san lı ğın dörtte bi ri ni da ha şim di den sa va şa sok tu lar.

Sa de ce Sov yet ler Bir li ği, dün ya pro letar ya sı na ve bü tün emek çi in san lı ğa bu ce hen nem den çı kış yo lu nu gös te ren bir fe ner ku le si gi bi yük se li yor ve Sov yetler Bir li ği’nde sos ya liz min yıl dı zı ne kadar çok pı rıl pı rıl par lar sa, ha kim sı nıf ar, sov yet ül ke si ne kar şı, iş çi ha re ke ti ne ve ken di halk la rı nın her öz gür lük ça ba sı na kar şı o den li fe na ku du ru yor lar. (ve) bütün dün ya emek çi le ri So vey te ler Bir li ği etra fın da o den li sı kı bir le şi yor lar. Sov yet ler Bir li ği’nin sos ya liz mi, alev le nen coş kunlu ğuy la ka pi ta list ül ke le rin halk kit le le ri ni tu tuş tu ru yor. O, on la rın mü ca de le ye ha zır oluş luk la rı nı ar tı rı yor. O, on la rı za fer güve niy le dol du ru yor…

Sov yet ler Bir li ği’nde sos ya liz min za feri, ka pi ta list ül ke ler de ki mil yon lar ca köy lüye ve şe hir emek çi le ri ne… kur tu lu şla rı nın yo lu nun sa de ce, iş çi sı nı fı ile it ti fak tan geç ti ği ni gös te ri yor…” (“Ko mü nist En ternas yo nal Yü rüt me Ko mi te si’nin Bü yük Sos ya list Ekim Devrimi’ nin 20. Yıl dö nümü ‹çin Çağ rı sı”, Ko mü nist En ter nas yonal Der gi si, sa yı 1112, 15 Ara lık 1937, S. 10351037, Al man ca).

Sosyalizm Öldü mü

62

Sosyalizm Öldü mü?Mark sizm, doğ du ğun dan be ri “çü rü

tül me”ye çalışılmış, ger çek le şen ise tam ter si ol muş tur; mark sizm, ken di ne kar şıt gö rüş le ri çü rü te rek ge liş miş tir. Dün ya burju va zi si, ken di sı nıf sal çı ka rı ve ge le ce ği açı sın dan mark siz min ne den li ölüm cül bir teh li ke arz et ti ği ni çok er ken kav ra mış ve ta ri hin her dö ne min de mark siz me kar şı mü ca de le si ni başta; fel se fe, eko no mi ve te ori ol mak üze re, her alanda ve her bir ta ri hi dö ne min so mut so run la rı te me lin de ele ala rak sür dür müş tür. Bur ju va zi nin ve onun ulus la ra ra sı alan da iş çi ve ko mü nist iş çi ha re ke ti için de ki ajan la rı nın (re vizyo nist le rin) hep de ği şik form lar da açı ğa çık ma sı bu nun açık ifa de si dir. Bur ju va zi, mark siz mi çü rüt mek için so mut du ru mun so mut ana li zin den ha re ket et miş tir. Bu gün de öy le ha re ket edi yor. Re viz yo nist blokun çök me siy le, kesintisizce sür dür mek te

ol du ğu an ti ko mü nizm mü ca de le si ni “Sosya lizm öl dü” kam pan ya sı na dö nüş türdü. Bu ya zı mız da bu alan da ki ge liş me le ri; dün ya bur ju va zi si ve onun he sa bı na çalı şan re viz yo nist le rin mark siz mi, sos yaliz mi “öl dür me” ope ras yon la rı nı(!) gün cel bakımdan inceleyeceğiz.

“Mark sist öğ re ti güç lü dür, çün kü doğru dur”

Mark sizm ve ya ça ğı mız da ki an la mıy la mark sizmle ni nizm, Marks, En gels, Le nin ve de Sta lin’in bi lim sel gö rüş ve te ori le rinin bü tün lük lü sis te mi dir.

19. yy’ın ‘40’lı yıl la rın da do ğan marksizm, iş çi sı nı fı nın te mel çı kar la rı nın te orik ifa de si dir. Bu te ori Marks ve En gels ta rafın dan te mel len di ril miş ve sis tem leş ti rilmiş tir. Bu te ori; fel se fe de, po li tik eko no mi


63

de ve sos ya list öğ re ti de ger çek an lam da bir dev ri min ifa de si dir.

“Mark sist öğ re ti güç lü dür, çün kü doğru dur; kap sam lı ve uyum lu dur ve in sa na kör inan cın, ge ri ci li ğin ve bur ju va bas kısı nı sa vun ma nın hiç bir bi çi miy le bağ daşma yan, ek sik siz bir dün ya gö rü şü sağ lar. Al man fel se fe si, İn gi liz eko no mi po li ti ği ve Fran sız sos ya liz mi nin tem sil et ti ği insan lı ğın 19. yy’da ya rat tı ğı en iyi ürün le rin meş ru mi ras çı sı dır” (Le nin; Mark siz min Üç Kay na ğı ve Üç Bi le şe ni”; MarksEngelsMark sizm, s. 79.)

Marks ve En gels, dev ral dık la rı bu mira sı, eleş ti ri sel ve ya ra tı cı bir tarz da değer len di re rek ve bu de ğer len dir me de iş çi sı nı fı nın sı nıf sal ba kı şı nı esas ala rak bilim sel te ori le ri ni oluş tur muş lar dır. Şüp hesiz ki bu te ori bu gün den ya rı na; he men olu şu verme miş tir. Mark sizm, fel se fe de, po li tik eko no mi de ve te ori de bur ju vaidealist akım la ra kar şı çe tin bir mü ca de le yi içe ren sü reç için de doğ muş tur.

“Öy le ki; iş çi sı nı fı nın mü ca de le siy le bağ lam için de olan ve esa sen pro le tar ya ara sın da yay gın la şan öğ re ti ler ara sın da da hi mark sizm, öy le hiç de bir an da kendi ni ka bul et tir me miş tir. Var olu şu nun ilk el li yı lın da (19. yy’ın ‘40’lı yıl la rın dan iti baren) Mark sizm, ken di ne te mel den düş man olan te ori le re kar şı mü ca de le et ti. ‘40’lı yılla rın ilk ya rı sın da Marks ve En gels, fel se fi ide alizm gö rüş açı sı na sa hip olan ra di kal genç He gel ci ler le he sap laş tı lar. ‘40’lı yılla rın so nun da mü ca de le eko no mik öğ re tiler ala nın da önp la na çık tı –pro ud ho niz me kar şı mü ca de le– ‘50’li yıl lar bu mü ca de lenin so nuç lan dı ğı yıl lar ol du: Fır tı na lı 1848 yı lın da or ta ya çı kan öğ re ti le rin ve par ti lerin eleş ti ri si. ‘60’lı yıl lar da mü ca de le ge nel te ori ala nın dan, doğ ru dan iş çi ha re ke ti ne ya kın ala na kay dı: Ba ku niz min En ter nas

yo nal’den de fe dil me si. ‘70’li yıl la rın ba şında Al man ya’da kı sa bir dö nem için pro udho nist Mül ber ger ‘70’li yıl la rın so nun da da po zi ti fist Düh ring önp la na çık tı lar” (Le nin; Mark sizm ve Re viz yo nizm, C. 15, s. 20, Alm.)

Baş ka bir ma ka le sin de de Le nin, marksiz min ge liş me sü re ci ni üç aşa ma da ele alır: “1848’de ya yın la nan Ko mü nist Mani fes to’ dan… be ri dün ya ta ri hi, açıkseçik üç ana dö ne me bö lün müş tür. 1) 1848 Dev ri mi’nden Pa ris ko mü nü ne (1871) ka dar; 2) Pa ris ko mü nün den Rus Dev rimi’ne (1905) ka dar; 3) Rus Dev ri mi’nden bu ya na” (Karl Marks Öğ re ti si nin Ta rih sel Yaz gı sı” (MarksEn gels, Mark sizm, s. 84.)

Bu ana dö nem le rin her bi rin de marksizm, fel se fe, po li tik eko no mi ve te ori alan la rın da bur ju va, kü çük bur ju va akımla ra kar şı çe tin mü ca de le için de ge liş miştir.

“Bi rin ci dö ne min ba şın da hiç de egemen ol ma yan, sos ya liz min bir çok grup ya da eği lim le rin den yal nız ca bi ri si olan Marks’ın öğ re ti si… Bi rin ci dö ne min sonu na doğ ru (18481871), bu fır tı na lar ve dev rim ler dö ne min de Marks ön ce si sosya liz mi” (Le nin, agk, s. 85.) öl dü re cek, ta ri hin çöp lü ğü ne ata cak de re ce de ge lişmiş tir. Bu dö nem de ki mü ca de le nin so nucun da ba ğım sız, güç lü pro le ter ka rak ter li par ti ler doğ muş tu. Bu na bir bü tün ola rak 1. En ter nas yo nal’i (18641872) ve Al man Sos yal De mok rat İş çi Par ti si ‘ni ör nek olarak ve re bi li riz.

“Fır tı na lar ve dev rim ler dö ne mi” olan bi rin ci dö ne min ak si ne ikin ci dö nem, devrim siz bir dö ne mi, “ba rış çıl” ka rak ter ta şıyan bir dö ne mi ka rak te ri ze edi yor du. Bu dö nem, ay nı za man da, Ba tı’da bur ju va dev rim le ri nin ta mam lan dı ğı, Do ğu’nun ise


64

bu dev rim le re he nüz ha zır ol ma dı ğı bir dö nem di.

“Ba tı, gel mek te olan de ği şim le rin ‘barış çı’ ha zır lı ğı ev re si ne gir di. Sos ya list par ti ler, özel lik le pro le ter ni te lik te olan lar, her ta raf ta ku rul du lar ve bur ju va par lamen ta riz mi ni kul lan ma yı ve ken di gün lük ba sı nı nı ken di eği tim ku rum la rı nı, ken di sen di ka la rı nı ve ken di ko ope ra tif bir lik leri ni kur ma yı öğ ren di ler. Marks’ın öğ re ti si tam bir za fer ka zan dı ve ya yıl ma ya baş ladı” (Le nin, agk, s. 86.)

Yi ne Le nin’in de yi miy le bu dö nem, prole tar ya nın güç le ri ni to par la dı ğı, ge le ce ğin mey dan mu ha re be le ri için ha zır lan dı ğı ya vaş ama se bat la iler le yen sü re ci ifa de edi yor du.

Mark siz min, sı nıf düş man la rı üze ri ne te orik za fe ri nin ifa de si olan bu dö nem de, mark siz min düş man la rı, ona kar şı müca de le ede bil mek için mark sizm kı lı ğı na bü rün mek zo run da kal dı lar. Le nin’in deyi miy le bu “ta ri hin di ya lek ti ği”ydi. Dö nemin “ba rış çıl” özel li ği, ba rış çıl, par la menter mü ca de le nin ka za nım la rı nın hiç de kü çüm se ne me ye cek bo yut lar da ol ma sı; birta kım eko no mik ve sos yal hak la rın el de edil me si, opor tü nist güç le rin ge liş me si ne ne den ol du ve on lar, Le nin’in de yi miy le “sos ya list opor tü nizm”, “bü yük mey dan mu ha re be le ri ne ha zır lık dö ne mi ni, bu muha re be ler den vaz geç me an la mın da yorum la ma ya” baş la dı lar. Ar tık on lar, sı nıf mü ca de le sin den vaz geç me yi, üçbeş kuruş için; eko no mik ko şul la rın iyi leş ti ril me si için mü ca de le yi, bir bü tün ola rak “sos yal ba rı şı” va az edi yor lar dı.

Üçün cü dö ne min ka rak te ri ikin ci dö nemin kin den ol duk ça fark lıy dı. Bu dö nem, bü yük mey dan mu ha re be le ri ne ha zır lık

de ğil, bü yük mey dan mu ha re be le ri nin ger çek leş ti ril di ği dö nem di.

“…Opor tü nist ler, As ya’da dün ya öl çüsün de önem li olan fır tı na nın ye ni bir kayna ğı or ta ya çı kın ca ken di le ri ni, ‘top lum sal ba rış’ ve ‘de mok ra si’ ko şul la rın da fır tı nanın ge rek siz li ği ko nu la rın da pek kut laya ma dı lar. Sov yet dev ri mi ni, Tür ki ye’de, İran’da ve Çin’de ki dev rim ler iz le di. İş te şim di biz bu fır tı na lar dö ne min de ve bu fır tı na la rın Av ru pa’da ki ‘yan sı ma la rı’ döne min de ya şı yo ruz… As ya’dan son ra Avru pa da, As ya’da ki gi bi ol ma mak la bir likte, ka rış ma ya baş la dı, 18721904 ‘ba rış çı dö ne mi’ bir da ha dön me mek üze re ge çip git ti” (Le nin, agk, s. 86/87.)

Gi diş o gi diş!Sı nıf ı top lum la rın ta ri hin de, hiç bir za

man, hiç bir ha kim sı nı f, ken di ik ti da rı nın ge çi ci ol du ğu na, bir gün baş ka bir sı nı fın ha kim güç ola ca ğı na inan ma mış tır. Köle ci top lum da kö le sa hip le ri, dü zen le ri nin ebe di ol du ğu na ina nır lar dı. Ama on la rın dü ze ni, o dü ze nin bağ rın da do ğan fe odal güç ler ta ra fın dan yı kıl dı. Fe odal ler de, feoda liz min ebe di ol du ğu na ina nı yor lar dı. Ama on la rın dü ze ni de o top lu mun bağrın dan çı kan bur ju va sı nıf ta ra fın dan yıkıl dı. Bu se fer, ik ti da rı nı ku ran bur ju va zi ken di dü ze ni nin; ka pi ta liz min ebe di ol duğu na ina nı yor du. Şim di sı ra bur ju va zi de. O da bir gün ta rih sah ne sin den si li ne cek, onu ta rih sah ne sin den si le cek olan güç pro le tar ya dır. Ve onun ide olo ji si de marksizm dir. Bu ger çe ği gö ren bur ju va zi her alan da ve her tür lü sa vaş hi le siy le marksiz me kar şı mü ca de le et mek te dir. Bur juva zi ve ide olog la rı, mark sizm yan lış bir dü şün ce ol du ğu için ona kar şı mü ca de le et tik le ri vaa zı nı ve ri yor lar. Oy sa gerçek


65

bu nun tam da ter sidir. Bur ju va zi ve ideolog la rı, mark sizm doğ ru ol du ğu ve onların sömürü ve zor yoluyla sürdürdükleri egemenliklerini tehdit ettiği için, ona kar şı mü ca de le edi yor lar. Si ya si ha ki mi yet le ri ni ko ru mak ve “ebe di”leş tir mek için bu müca de le yi sür dür mek zo run da dır lar.

Bu ger çe ği Le nin şöy le di le ge ti rir:“Uy gar dün ya nın tü mün de Marks’ın

öğ re ti si, mark siz me bir çe şit ‘za rar lı mezhep’ gö zü ile ba kan, (res mi ve li be ral) bütün bur ju va bi li mi nin aşı rı düş man lı ğı nı ve nef re ti ni uyan dır mak ta dır. Ve baş ka bir tu tum da bek le ne mez. Çün kü sı nıf a rın sa va şı mı te me li ne da ya nan bir top lumda, ‘ta raf sız’ top lum sal bi lim yok tur. Bü tün res mi ve li be ral bi lim, şu ya da bu bi çim de üc ret li kö le li ği sa vun mak ta dır, oy sa marksizm, bu kö le li ğe kar şı aman sız bir sa vaş aç mış tır… Fel se fe ta ri hi ve top lum sal bilim ta ri hi bi ze tam bir açık lık la gös te ri yor ki; mark sizm de, dün ya uy gar lı ğı nın geliş me çiz gi si dı şın da doğ muş, dar gö rüşlü, taş laş mış bir öğ re ti olan ‘sek te rizm’e ben zer hiç bir şey yok tur. Tam ter si ne; Marks’ın de ha sı ta ma men in san lı ğın en ön de ge len be yin le ri nin ge tir di ği so ru lara ya nıt lar sağ la mış ol ma sın da dır. Onun öğ re ti si fel se fe nin, eko no mi po li ti ğin ve sos ya liz min en bü yük tem sil ci le ri nin öğ reti le ri nin doğ ru dan ve do lay sız bir de va mı ola rak doğ muş tur” (Le nin, Mark siz min Üç Kay na ğı ve Bi le şe ni, agk, s. 78/79.)

Mark sizm, bur ju va zi nin baş be la sı dır. Bur ju va zi, mark siz me kar şı cep he den mü ca de le si nin ya nı sı ra, onu çar pı ta rak da mü ca de le eder. Bu çar pıt ma mü cade le sin de, üni ver si te le rin de “ba ğım sız” bi lim yu va la rın da ye tiş tir di ği uz man ları nı, “mark sa log lar”ını ve iş çi sı nı fı içinde ki ajan la rı olan re viz yo nist le ri kul la

nır. Marks’ın, do la yı sıy la da mark siz min na sıl çar pı tıl dı ğı nı Le nin şöy le açık lar;

“Ta rih te, kur tu luş la rı için mü ca de le eden kö le leş ti ril miş sı nıf a rın dev rim ci düşü nür ve ön der le ri nin öğ re ti le ri nin ba şına bir çok kez ge len şey bu gün Marks’ın öğ re ti si nin ba şı na ge li yor. Ezen sı nıf arın, sağ lık la rın da bü yük dev rim ci le re ar dı ar ka sı gel mez ta ki bat lar dan baş ka ve recek le ri hiç bir şey yok tu; on la rın öğ re ti leri ni, en vah şi düş man lık, en ko yu kin, en taş kın ya la n ve ka ra la ma kam pan ya la rıyla kar şı la dı lar. Dev rim ci öğ re ti nin içe ri ği ni bo şal ta rak, dev rim ci ucu nu ko pa rıp atarak ve ba ya ğı laş tı ra rak, bü yük dev rim cile ri ölüm le rin den son ra za rar sız iko na lar ha li ne ge tir me ye, de yim ye rin dey se azizleş tir me ye, ezi len sı nıf a rı ‘te sel li et mek’ ve on la rı al dat mak için ad la rı na bel li bir şan ver me ye ça lı şır lar. Bur ju va zi ile iş çi ha re ke ti için de ki opor tü nist ler, mark sizmin iş te böy le si bir ‘iş len me si’nde birle şi yor lar. Öğ re ti nin dev rim ci ya nı, devrim ci ru hu unu tu lu yor, bir ke na ra iti li yor, çar pı tı lı yor. Bur ju va zi için ka bul edi le bi lir olan ya da öy le gö rü nen şey ler önp la na çı ka rı lı yor ve övü lü yor. Şa ka bir ya na, bugün bü tün sos yal şo ve nist ler ‘mark sist’tirler! Ve da ha dü ne ka dar uz man lık ko nu su mark siz min kö kü nü ka zı mak olan bur ju va Al man bil gin le ri, git tik çe da ha sık bi çimde, soy gun sa va şı nın yü rü tül me si için son de re ce iyi ör güt len miş o iş çi sen di ka la rı nı eğit miş ‘Ulu salAl man’ Marks’tan söz ediyor lar” (Le nin, Seç me eser ler, Clt. 7, Syf. 17/18.)

Bur ju va zi nin, mark siz mi, Ekim Dev rimi’yle bir lik te de ger çek lik ol duk tan sonra sos ya liz mi “öl dür me”, “yok et me” ve ya da “çar pıt ma” ope ras yon la rı na geç me den ön ce mark siz min, mark sizmle ni niz me dö nüş me si nin ne den le ri ne ba ka lım:


66

Bu ko nu da Sta lin şöy le di yor;“Mark siz min bir şey, le ni niz min ise

baş ka bir şey ol du ğu, mark sist olun madan da le ni nist olu na bi le ce ği ak la ge lebi lir. Ama böy le bir dü şün ce ke sin lik le doğ ru sa yıl maz. Le ni nizm, Le nin’in öğ reti si es ki mark sizm de ğil dir. Le ni nizm emper ya lizm ve pro le ter dev rim le ri ça ğı nın mark siz mi dir. Baş ka bir de yiş le, le ni nizm, Marks’ın ya rat tı ğı bü tün her şe yi, ar tı, Lenin’in mark siz min ha zi ne si ne ka ta rak onu zen gin leş tir di ği ve Marks’ın ya rat tı ğı her şey den zo run lu ola rak çı kan ye ni yi (prole tar ya dik ta tör lü ğü öğ re ti si, köy lü so runu, ulu sal so run, par ti, re for miz min sos yal kö ken le ri so ru nu, ko mü nizm de bel li baş lı sap ma lar so ru nu vb.) kap sar. Bu ne denle, so ru nu, mark sizm ve le ni nizm den de ğil de (te mel de bir ve ay nı şey olan) marksizm ya da (abç.) le ni nizm den söz ede cek şe kil de for mü le et mek da ha iyi olur du… Le ni nizm, tüm ül ke le rin iş çi le ri nin dev rimci ha re ke ti nin de ne yim le ri nin ge nel leş ti rilme si dir” (Ko mü nist Genç lik Bir li ği’nin Görev le ri, C. 7, Syf. 203.)

Yo rum suz ka bul len di ği miz bu sap tama dan son ra şu nu ila ve et me li yiz: Bir dö nem, salt Marks ve En gels’i, mark sizmi “çü rüt me”, “öl dür me”, “yok et me” ve “çar pıt ma” mü ca de le si ve ren bur ju va zi; her kı lı ğa gir miş şek liy le bur ju va zi em perya list çağ ile bir lik te mark sizmle ni niz mi, Ekim Dev ri mi’n den son ra sos ya list in şayı, ba zen tek ba şı na Le nin’i (mark siz me “sa rıl a rak”), ço ğu kez de Sta lin’i (ba zen Marks ve En gels’e, ba zen de Le nin’e veya dö nem dö nem “mark sizmle ni niz me sa rı la rak”) “çü rüt me”, “yok et me”, “öl dürme” ve “çar pıt ma” mü ca de le si ni ver miş tir. Bu mü ca de le; mark siz min do ğu şun dan be ri sü re ge len bu mü ca de le gü nü müz de

de so mut ko şul la rın kı lı ğı na bü rü ne rek de vam et mek te dir.

Dün ya bur ju va zi si nin mark sist te ori yi, sos ya liz mi re viz yo na uğ rat ma, “yok et me” ope ras yon la rı1 II. En ter nas yo nal opor tü niz mi (re viz yo niz mi) ve akı be ti1889’da (Pa ris Kong re si) ku ru lan II.

En ter nas yo nal’in kuruluş amacı, tek tek ül ke ler de mark sist par ti le rin ve baş ka prole ter ör güt len me le rin ge liş me si ni teş vik et mek, iş çi sı nı fı nın eko no mik ve si ya si ey lem le ri ni uluslararası alan da ko or dine et mek, iş çi ha re ke ti için de her tür den bur ju va dü şün ce nin –ide olo ji si nin– ola sı et ki le ri ne kar şı mü ca de le et mek ve ni haye tin de pro le tar ya yı ulu sal ve uluslararası alan da si ya si ik ti dar mü ca de le si için hazır la mak tı.

II. En ter nas yo nal, bel li bir dö nem, kuru lu şun dan son ra ki ilk 10 yıl, da ha da somut laş tı ra cak olur sak En gels’in ölü mü ne ka dar (1895) olan dö nem de ta ri hi gö revi ni ye ri ne ge tir mek için mü ca de le et miştir. Ama da ha 19. yy’ın ‘90’lı yıl la rı nın orta sın da uç lan ma ya baş la yan –En gels’in de fark et ti ği– opor tü niz me kar şı ka rar lı bir mü ca de le sür dü rü le me miş ti. II. En ternas yo nal’in opor tü nistre viz yo nist ba tak lığa gö mül me si nin ide olo jik ön ko şul la rı bu dö nem de oluş muş ve yay gın laş mış tı.

Opor tü nizm, em per ya liz min bir ürünüy dü, di ye bi li riz ki; ay nı za man da emper ya liz min varoluş ko şul la rın dan bi ri siydi. Bu kar şı lık lı iliş ki ve ya bir bi ri ile bağ lam için de ol ma ol gu su em per ya liz min eko nomik, po li tik ve de ide olo jik ko şul la rın da aran ma lı dır. Opor tü nizm, ulu sal ve ulusla ra ra sı alan da iş çi ha re ke ti nin bö lün mesi, par ça lan ma sı de mek tir. Opor tü nizm,


67

iş çi sı nı fı na ve ya et ki si al tı na al dı ğı kesi min ka pi ta list sis te me, bur ju va dü ze ne, si ya si ve ide olo jik ola rak bağ lan ma sı demek tir. Bu, opor tü niz min te mel si ya si göre vi dir. Ka pi ta liz min, te kel ci aşa ma sı na (em per ya lizm) geç me siy le bir lik te oportü niz min gö rev ala nı da ge niş le di. Te kel ci bur ju va zi, te kel ka rı nın bir kıs mı nı iş çi sını fı nı sa tın al mak için kul lan dı ve ay nı zaman da bir ta kım eko no mik ve de mok ra tik (ör güt len me, si ya si mü ca de le vs.) ta viz ler ve re rek, sı nı fı, mü ca de le et mek ten alıkoy ma ya ça lış tı. Bur ju va zi, böy le lik le iş çi sı nı fı için de opor tü nist dü şün ce ve ta vır ların doğ ma sı nı ve ge liş me si ni teş vik et miş olu yor du.

Opor tü nizm, sı nıf mü ca de le si nin zorun lu lu ğu nu, do la yı sıy la ka pi ta list sis temin iş çi sı nı fı ön der li ğin de dev rim ci müca de le ile yı kıl ma sı nı red de der.

Opor tü nizm, be lirt ti ği miz bu an la yı şın ka çı nıl maz so nu cu ola rak, pro le tar ya dikta tör lü ğü nü de red de der.

Opor tü nizm, açık ve ya ör tü lü bir şe kilde mark sizm den çark et mek tir, iş çi aristok ra si si ve iş çi bü rok ra si si onun iş çi sı nı fı için de ki sos yal ta ba nı nı oluş tu rur.

II. En ter nas yo nal par ti le ri için de, da ha zi ya de bu yüz yı lın ba şın dan iti ba ren gerçek mark sist ler ile opor tü nist ler ara sın da şid det li mü ca de le ler sür dü rül müş tür ve en ter nas yo nal iş çi ha re ke tin de mark sizmin el de et ti ği za fer, ulus la ra ra sı opor tüniz mi “Mark sist” gö rün me ye zor la mış tır. İş çi sı nı fı nın, mark siz min en azı lı düş manla rı “mark siz min ge nel ze mi nin de” (Lenin) du ra rak her alan da mark sist te ori ye kar şı mü ca de le et miş ler dir. Opor tü nizm, Rus ya Sos yal De mok rat İş çi Par ti si dı şında ki II. En ter nas yo nal’in bü tün par ti le rinde üs tün lü ğü ele ge çir miş ti.

Opor tü nizm bu mü ca de le sin de re vizyo nizm for mun da; mark siz mi te mel konu lar da re viz yon dan ge çir me sa vı nı öne sü re rek or ta ya çık mış tı.

Re viz yo nizm, et ki si al tı na al dı ğı par tile ri, bur ju va re for mist iş çi par ti le ri ne dönüş tür dü.

I. dün ya sa va şı, opor tü niz min ge lişme si ni hız lan dır dı. Le nin’in de yi miy le I. dün ya sa va şı opor tü niz mi sos yal şo veniz me dö nüş tür dü ve opor tü niz min bur juva zi ile olan giz li it ti fa kı nı açık bir it ti fa ka dö nüş tür dü (Bkz. Le nin, Clt. 21, Syf. 321. Alm.) Ni te kim; I. dün ya sa va şı nın pat lak ver me sin den son ra da II. En ter nas yo nal par ti le ri nin ön der ke sim le ri em per ya list bur ju va zi nin sa fı na ge çe rek em per ya list sa va şı ve te kel ci bur ju va zi nin il hak po li tika ve plan la rı nı des tek le miş ler dir.

“Sos yal şo ve nizm, ku sur suz opor tünizm dir. O, bur ju va zi ve ge nel kur may lar la açık, ço ğu kez ba ya ğı it ti fak için ol gun laşmış tır” (Le nin, C. 22, s. 112, Alm.)

II. En ter nas yo nal’de ge li şen mark siz mi re viz yo na uğ rat ma ve bur ju va laş tır ma hare ke ti nin iki önem li tem sil ci si var dır. Bunla rın her bi ri, re viz yo nizm, opor tü nizm, sos yal şo ve nizm, kı sa ca an ti mark sist müca de le için bi rer prog ram dır. Bu şah si yetler ne di yor lar dı?

E. Berns te in (18501932), ulu sal (Alman ya) ve en ter nas yo nal alan da iş çi sı nı fı ha re ke ti için de re form cu lu ğun ve re viz yo niz min baş la tı cı sı ol muş tur. Bernste in bir di zi ya zı sın da (18971898; “Sosya liz min so run la rı ve sos yal de mok ra sinin gö rev le ri”) mark siz mi her üç bi le şe ni ala nın da; fel se fe, po li tik eko no mi ve te ori, te mel ko nu lar da re viz yo na ta bi tut muştur. “Kant’a dö nüş” onun slo ga nı dır. He gel ile Marks’ın di ya lek tik an la yış la rı nı bir ve ay nı an la yış lar ola rak gö ren yi ne Berns


68

te in’dır. Fel se fe nin te mel so ru nu nun; dünya yı de ğiş tir me so ru nu na tu tar lı ma terya list çö züm ge ti ri le me ye ce ği ni sa vu nan Berns te in’dır. O, bu an la yı şı nın ka çı nılmaz so nu cu ola rak; sos ya liz mi ah la ki ve etik bir ide ale in dir ge miş tir.

Sos ya lizm, sa de ce ah lak ve etik bir ide olo ji ye in dir ge nin ce pro le tar ya dik ta törlü ğü nü sa vun ma nın da bir an la mı kal maya cak tı. Ni te kim o, pro le tar ya dik ta tör lü ğü an la şı yını; mark sist ol ma nın bu mi henk ta şı nı (Le nin) red det miş tir.

Berns te in, re form lar uğ ru na mü cade le yi, re form lar la bur ju va dü ze ni “mükem mel leş tir me”yi esas al mış ve sı nıf mü ca de le si ni; bur ju va dü ze ni yık ma müca de le si ni red det miş tir. Onun “ha re ket her şey, so nuç hiç bir şe y” sö zü bu an la yışın dan kay nak la nır.

K. Ka utsky (18541938), namı di ğer Dö nek Ka utsky; II. En ter nas yo nal’in önde ge len te oris yen le rin den bi ri si olan Kautsky, ön ce le ri mark sist ti ve mark sist düşün ce nin yay gın laş ma sın da önem li bir rol oy na dı. Ama o, oy na dı ğı bu olum lu ro le rağ men, mark siz mi ger çek ten kav ra mış bi ri si de ğil di. En gels ta ra fın dan da eleşti ri len Ka utsky, en ağır ve hak lı eleş ti ri yi Le nin’den al mış tır. Le nin, Ka utsky’nin “İkti da rın yo lu” ya zı sı nı olum la mış tır, ama ay nı za man da da eleş tir miş tir. Çün kü o, bu ya zı sın da pro le ter dev rim den söz etme si ne rağ men, bur ju va dev le tin yı kılma sın dan ve pro le tar ya dik ta tör lü ğü nün ku rul ma sın dan hiç söz et me miş tir. II. Enter nas yo nal’de ge li şen opor tü niz me pa ralel ola rak Ka utsky de mark siz mi bir ke na ra at mış ve 1910’da Al man Sos yal De mokrat İş çi Par ti si’n de oluş tur du ğu “mer ke zi” grup la mark siz me kar şı açık tan sal dı rı ya geç miş tir. Ka utsky, sı nıf mü ca de le si ve onun do ğal so nu cu olan ik ti dar so ru nu nu

kav ra ma mış, Ekim Dev ri mi’y le Rus ya’da gün de me ge len pro le tar ya dik ta tör lü ğü nü red det miş tir. Ka utsky, dö nek leş tik ten sonra en ateş li an ti ko mü nist ol muş tur. Kautsky’nin bu hız lı “ge liş me”sin de di ya lektik ve ta ri hi ma ter ya liz mi hiç an la ma mış ol ma sı nın da et ki si bü yük tür. Bir ör nek; Ka utsky, 1898’de, re viz yo nist le rin, marksist fel se fe yi ve ya bir bü tün ola rak marksiz mi ye ni kant çı lık la bir leş tir me ye ça lıştık la rı bu dö nem de Ple ha nov’a yaz dı ğı mek tup ta şöy le di yor du:

“Her ha lü kar da, açık ça söy le me liyim ki; ye ni kant çı lık be ni hiç de zor du rum da bı rak mı yor. Fel se fe de hiç bir za man güçlü ol ma dım ve bir bü tün ola rak di ya lek tik ma ter ya lizm gö rü şü nü be nim se miş ol mama rağ men, Marks ve En gels’in eko nomik ve ta ri hi ba kış açı la rı son ker te de ye ni kant çı lık la bir leş ti ri le bi lir.”

İş te bu den li “fi lo zof” olan Ka utsky, bu an la yı şı nı açık la ma sın dan 10 se ne son ra, ya ni re viz yo nist le rin, mark siz mi Mach’ın fel se fe siy le bir leş tir me ye ça lış tık la rı dönem de şöy le di yor du: “Mark siz mi fel se fi bir öğ re ti ola rak gör mü yo rum. Bi la kis onu, am pi rik bir bi lim ola rak, top lum üze ri ne özel bir gö rüş ola rak gö rü yo rum. Ta bii ki bu gö rüş, ide alist fel se fe ile bir leş ti ri lemez. Ama o Mach’ın al gı la ma te ori si ile çe liş ki için de de de ğil dir.”

Opor tü niz min, re for miz min ve re viz yoniz min ne den li çok, çe şit li tür le ri olur sa ol sun, hep si nin or tak ol du ğu çı kış nok tala rı, bel li gö rüş ler var dır: So mut du rum ışı ğın da şe kil len di re rek mark siz mi üç bile şe ni ala nın da red det mek, çar pıt mak, bur ju va zi nin ka bul ede ce ği bir an la yı şa indir ge mek tir. Bü tün re viz yo nist ler ve oportü nist ler, bir kıs mı ör ne ğin Mao ne den li dev rim ci gö zü kür ler se gö zük sün ler, son ker te de sı nıf iş bir li ği ni, pro le tar ya nın, ta


69

ri hi mis yo nun dan vaz geç me si ni, mev cut bur ju va dü zen için de ka lı na rak re form lar uğ ru na mü ca de le yi esas alır lar ve bur juva zi nin si ya si ik ti da rı nın dev rim yo luy la yı kıl ma sı nı ve pro le tar ya dik ta tör lü ğü nü red de der ler.

Le nin ön der li ğin de Bol şe vik le rin mü cade le si so nu cun da II. En ter nas yo nal oportü niz mi çö ker til di. Bu mü ca de le için de Lenin, mark siz mi ye ni, em per ya list ko şul lar ışı ğın da ge liş tir di, zen gin leş tir di.

Marks ve En gels’in dev let ve par ti üzeri ne ka le me al dık la rı baş lı ba şı na bir ya zıla rı yok tur. On lar, şu ve ya bu ya pıt la rın da, ma ka le ve mek tup la rın da bu ko nu la rı ele al mış lar dır. On la rın, ya şa dık la rı dö ne min ko şul la rı na bağ lı ola rak gün de me gelen, gün de me gel di ği bo yut ta ele alı nan bu ko nu lar em per ya list çağ da, o “fır tı na ve dev rim ler ça ğı”nda opor tü niz me kar şı mü ca de le için de ge liş ti ril miş ve ye ni tipte mark sist par ti an la yı şı Bol şe vik par ti de so mut laş mış, Ekim Dev ri mi’y le de marksist dev let an la yı şı yi ne opor tü niz me kar şı mü ca de le için de ge liş ti ril miş tir. Ulus la rın ken di ka de ri ni ta yin an la yı şı, iş çi ha reke ti nin en ter nas yo nal ör güt sel bir li ği nin sağ lan ma sı, fel se fe ala nın da ki mü ca de le (Amp ri ok ri ti si zm ese ri nin do ğu şu) Ekim Dev ri mi’y le gün de me ge len tek ül ke de sos ya list dev rim so ru nu yi ne opor tü nizme kar şı mü ca de le için de ge liş ti ri len ve mark siz me kat kı ola rak gör dü ğü müz anla yış lar dır. Bu li ste uza tı la bi lir. Lis te kı sa da ol sa, uzun da ol sa, ger çek olan; II. Enter nas yo nal opor tü niz mi nin; o, mark siz mi re viz yo na uğ ra ta rak, onu dev ri mci özünden ko par ta rak “çü rüt me”, “öl dür me”, “yok et me” ope ras yon la rı nın ağır bir ye nil gi alma sı dır. Bu mü ca de le de çö ken II. En ternas yo nal opor tü niz mi ol du ve ka za nan da

mark sizm, ça ğı mız da ki adıy la mark sizmle ni nizm.

2 Sos ya liz mi, Sta lin nez din de Le nin’i “yok et me” ope ras yon la rıEkim Dev ri mi’n den son ra Rus ya’da

ik ti da ra ge len pro le tar ya dik ta tör lü ğü nü kur ma ve sos ya liz mi in şa et me sü re ci nin he nüz ba şın da iki tür den düş man la mü cade le et mek zo run da kal mış tı.

Ekim Dev ri mi’n den ve em per ya list ül ke ler de ko mü nist par ti le ri n ku rul masın dan so nra bu ül ke ler de opor tü nizm, em per ya list/ka pi ta list sis te min do lay sız is tik rar fak tö rü ol du; ma li ser ma ye nin sarsı lan ik ti da rı nın ye ni den ku rul ma sın da ve Ekim Dev ri mi ‘nin iş çi sı nı fı üze rin deki dev rim ci et ki si nin kı rıl ma sın da opor tüniz me bü yük iş dü şü yor du (Al man ya’da ki ge liş me, en ya lın ör ne ği oluş tu rur.) Ekim Dev ri mi’n den son ra opor tü nizm, ide olojik ola rak an ti sov ye tizm for mu nu al mış ve mü ca de le si nin mer ke zi ne an ti ko mü niz mi oturt muş tu.

Ye ni ku ru lan Sov yet ül ke si ne sal dırmak ta ve pro le tar ya dik ta tör lü ğü nü yıkmak ta ka rar lı olan 14 ve ya 16 ül ke başta da em per ya list ül ke ler bu ni yet le ri ni ger çek leş tir mek te te red düt süz ol duk la rı nı gös te rir ce si ne Sov yet ül ke si ne sal dır dı lar. Çar lık ka lın tı la rı nın ve ya sö zü mo na “muha le fet”in de des te ğiy le pro le tar ya dik tatör lü ğü nü yı ka ca ğı nı sa nan ava nak dün ya bur ju va zi si iki se ne sü ren iç sa vaş so nunda “sün gü sü in miş”, der si ni al mış ola rak Sov yet top rak la rı nı terk et mek zo run da kal dı.

Bu mü ca de le de de ye ni len em per yalist bur ju va zi ve an tisov ye tizm (an ti komü nizm), ka za nan ise mark sizmle ni nizm oldu.


70

Sos ya list in şa ve bu in şa için de marksist te ori; (mark sizmle ni nizm) tek ül ke de sos ya liz min in şa sı na kar şı yü rü tü len müca de le için de ku rul du ve ge liş ti ril di. Bu mü ca de le nin kar şı dev rim oda ğın da Troçki, Ka me nev, Zi nov yev ve Bu ha rin du ruyordu. Şüp he siz ki, bun lar baş tan itibaren kar şı dev rim ci de ğil ler di ve Rus ya’da ki, son ra da Sov yet ül ke sin de ki sı nıf mü cade le si nin ge liş me si ne kat kı da bu lun muşlar dır. Ama üze rin de dur du ğu muz nok ta, so ru nun bu yö nün den zi ya de, ay nen Kautsky ör ne ğin de ol du ğu gi bi, bu un sur la rın an ti mark sist (an ti le ni nist), an tiSov ye tik (an tiSta li nist) do la yı sıy la bir bü tün ola rak an ti ko mü nist po zis yon da du ra rak, emper ya list, fa şist bur ju va ziy le iş bir li ği içinde SB’de in şa edi len sos ya liz mi yık ma ya ça lış ma la rı dır. Da ha Le nin sağ ol du ğu dö nem de Troç ki, sü rek li dev rim, köy lü lüğün de mok ra tik ve sos ya list dev rim de ki dev rim ci po tan si ye li ve tek ül ke de devrim so run la rın da ge re ken der si al mış tı. Ama Le nin öl dük ten ve NEP dö ne mi nin so na er me sin den son ra, yi ne sos ya lizmin in şa sı nın gün de me gel di ği 1925’ten son ra Bol şe vik par ti için de olu şan sağ ve sol sap ma cı lar dan –bu sap ma la ra sü rekli Troç ki, Zi nov yev, Ka me nev ve Bu ha rin ön der lik edi yor lar dı– Troç ki, tek ül ke de, so mut ta da SB’de sos ya liz min in şa edileme ye ce ği ni sa vu na rak, ik ti da rın bur ju vazi ye ia de edil me si ni pra tik te sa vun muş olu yor du. Sos ya list sa na yi ileş me ko nusun da sa na yi ileş me yi bal ta la mak için ay nı un sur lar bu se fer ko ro ha lin de ağır sa na yii kur ma gi ri şi mi ni yan lış bu lu yor lar, bel li bir (ser ma ye) bi ri ki mi sağ la mak için sa na yi ileş me ye ha fif sa na yii ile baş lanma sı nı öne ri yor lar dı. Sta lin ön der li ğin de Bol şe vik par ti bu ko nu lar da sözkonusu un sur la ra ge re ken der si ver miş ti. Ta rı mın

ta ma men ko lek tif eş ti ril me sin de Bu ha rin, sı nıf iş bir li ği ni sa vu na rak, ku lak la rın zengin köy lü le rin mülk süz leş ti ril me si ne kar şı çı kı yor ve Bol şe vik par ti, ona bu an la yışın dan do la yı da ge re ken der si ve ri yor du.

SB’de sos ya liz min in şa sı sü re cin de boş dur ma yan bu un sur lar, kar şı dev rim ci ör güt len me ye git ti ler. Mu ha le fe tin, kar şıdev rim ci ger çek li ğe dö nüş me sin de esas iti ba rıy la iki çe liş ki be lir le yi ci rol oy na maktay dı.

Sa na yi ileş me ve ta rı mın ko lek tif eş ti rilme si: Sos ya list sa na yii ve sos ya list ta rım, bur ju va zi nin ye ni den ge liş me ko şul la rı nı or ta dan kal dı rı yor du. Bun dan do la yı dır ki, bur ju va zi nin ar tık la rı, her ara ca emper ya lizm le iş bir li ği ne debaş vu ra rak müca de le edi yor du. Bu mü ca de le de Troç ki, Ka me nev, Zi nov yev ve Bu ha rin SB’de ka pi ta liz min res to ras yo nu nu sa vu nu yorlar dı. On lar, çar lık Rus ya’sından ka lın tı bur ju va zi nin si ya si tem sil ci le ri ol muş lar dı ar tık.

Uluslararası alan da fa şizm, yük se liş dö ne min dey di. Bir bü tün ola rak em perya list bur ju va zi, özel de de fa şizm ve Alman fa şiz mi SB’yi yok et me yi plan lı yordu. Bu nun için de Sov yet ül ke sin de ken di hesap la rı na ça lı şan 5. kol la rı ör güt le me ye ça lış tı lar. Al man fa şiz mi nin 5. ko lu ol ma yı da troç kistzi nov ye vist un sur lar ka bul lendi ler.

O dö nem SB’de söz ko nu su olan, var ol makyok ol mak mü ca de le siy di, sos yaliz min ge le ce ğiy di. Bu var ol makyok olmak mü ca de le sin de mu zaf fer olan, Sta lin ön der li ğin de Bol şe vik par ti ve bir bü tün ola rak Sov yet ül ke siy di. Kar şı dev rim ci güç le rin ye nil gi siy le so nuç la nan mü ca dele sü re ci için de mark sizmle ni nizm, her bir bi le şe ni ala nın da Sta lin ta ra fın dan ge lişti ril miş tir. Sta lin, mark sist fel se fe yi, po li tik


71

eko no mi yi ve bi lim sel sos ya liz mi (te ori) Le nin’in bı rak tı ğı yer den ala rak, SB’de sos ya liz min in şa sı pra ti ği için de, em perya list bur ju va zi ve ül ke için de ki kar şı devrim ci un sur la ra kar şı mü ca de le için de geliş tir di.

Bu dö nem (II. dün ya sa va şı da da hil), mark sizmle ni niz min bü tün em per ya list bur ju va zi nin her tür den opor tü niz min ve Sov yet ül ke sin de ki kar şı dev rim in ye nil giye uğ ra tıl dı ğı dö nem di. Bu dö nem de karşı dev rim ci em per ya list bur ju va zi nin in şa edi len sos ya liz mi, bü tün dün ya yı sar mış olan ko mü nist ha re ke ti, bir bü tün ola rak mark sizmle ni niz mi ve Sta lin nez din de de Le nin’i “yok et me” ope ras yon la rı hüs ran la so nuç lan mış ve II. dün ya sa va şı so nun da bir çok ül ke ka pi ta list sis tem den ko pa rak, SB ön der li ğin de sos ya list kam pı oluş turmuş lar dı.

3 XX. Par ti Kong re si ve Kruş çev re viz yo niz mi nin mark sizmle ni niz mi, in şa edi len sos ya liz mi Sta lin’e sal dı rıy la “yok et me” ope ras yo nuTek rar la na tek rar la na ar tık bık kın lık

ge ti ren Kruş çev re viz yo niz mi ne ve ya sonra ki ta nım la ma sıy la bir bü tün ola rak Sovyet re viz yo niz mi ne iliş kin eleş ti ri nok ta ları nı be lir te lim.

Kruş çev ile baş la yan Sov yet re viz yoniz mi nin ve ya da Sov yet an ti ko mü niz minin ayırt edi ci ba zı özel lik le ri var dı.

Her şey den ön ce Sov yet re viz yo niz mi si ya si ik ti da rı gasp ede rek ik ti da ra gel miş ve si ya si ik ti dar day ken ge liş miş olan bir re viz yo nizm di. Sov yet re viz yo niz mi, re vizyo niz mi ku rum laş tır mış, sos ya liz mi yı karak kla sik ka pi ta liz me ge çi şin aşa ma sı nı, ara ik ti dar for mu nu oluş tur muş tur. Sov yet re viz yo niz mi, hem ül ke için de ola sı mu

ha le fe ti en gel le mek, hem de uluslararası alan da et ki li ola bil mek için sos ya liz mi, sos ya list ku rum la rı ta be la ola rak kul lanma ya özen gös ter miş tir. Sov yet re vizyo nist le ri her şe yi sos ya lizm adı na yapmış lar dır; pro le tar ya dik ta tör lü ğün den, pro le ter en ter nas yo na liz min den, dev rimden, sos ya list sa na yii ve ta rım dan; bir bütün ola rak sos ya list üre tim bi çi min den vs. hep sos ya lizm adı na çark et miş ler; bü tün hal kın dev le ti, sı nıf iş bir li ği, em per ya list ül ke ler le ba rış için de bi ra ra da ya şa ma yı vb. ye ni ko şul lar da mark sizmle ni niz min ge liş ti ril me si ola rak lan se et miş ler ve dünya ko mü nist ha re ke ti ni bö le rek, ona ta ri hinin en ağır dar be si ni vur muş lar dır. Sov yet re viz yo nist le ri ku rul muş sos ya liz mi yık ma kö tü ünü ne sa hip tir ler.

Sov yet re viz yo niz mi, sos ya liz mi, sosya liz min ge liş ti ril me si adıy la yık tı ğı için, her tür den re viz yo nist fa ali ye ti sos ya lizm ola rak gös ter di ğin den do la yı, ne re dey se bir ne sil, için de ya şa dık la rı ve şe kil len dikle ri re viz yo nist sis te mi sos ya lizm ola rak al gı la mış tır (Re viz yo nist ba sın da bu “sosya lizm”e “re el sos ya lizm” de ni yor du.)

Kruş çev ci le rin si ya si ik ti da rı gasp etme le rin den son ra ki ge liş me si ni doğ ru tes pit eden em per ya list bur ju va zi, “re el sos ya lizm” kav ra mı nı be nim se ye rek bu “sos ya lizm”in çü rü yü şü nü, yoz lu ğu nu, bur ju va de mok ra si sin den de ge ri olu şu nu an ti ko mü nist pro pa gan da sı nın de ğiş mez mal ze me si yap mış tır. Bu nok ta da Sov yet re viz yo niz miy le an ti ko mü niz miy le emper ya list bur ju va zi nin an ti ko mü niz mi her ne ka dar dün ya po li ti ka sın da re ka be tin ge re ği kar şı lık lı ola rak bir bir le ri ne atıptut sa lar da Sta lin nez din de in şa edil miş sos ya liz me ve bir bü tün ola rak da marksizmle ni niz me sal dı rı da ay nı cep he de ay rı po zis yon lar da ol ma la rı na rağ men


72

bir leş miş ler dir. Mark sist te ori de ya pı lan tah ri ba tın de rin li ği bu ra dan kay nak lanmak ta dır. İk ti dar da olan re viz yo nizm, 1956’dan (XX. Par ti Kong re si’nden) çöke ne ka dar (1989/’90), ya ni yak la şık 35 yıl bo yun ca sos ya lizm adı na bü rok ra tik ka pi ta liz mi uy gu la mış, mark sizmle ni nizm adı na an ti mark sist, an ti ko mü nist te ori ler üret miş ve bun la rı et ki si al tı na al dı ğı, bir dö ne min “Halk de mok ra si si” ül ke le rin de ve ka pi ta list ül ke ler de ki “ko mü nist” par tiler de ve do la yı sıy la bü tün dün ya da mad di bir gü ce dö nüş tür müş tür. Sov yet re viz yoniz mi, an ti ko mü niz mi ni özen le sak la ma yı Sta lin’e sal dı rıy la eş an la mda gör müş tür. Ama onu, bu öze ni de kur ta ra ma mış ve em per ya list le şen re viz yo nist sis tem (sosyal em per ya lizm) hız la kla sik ka pi ta liz me doğ ru ev ril miş ve ni ha ye tin de blok ola rak 1989/’90 dö ne min de çök müş tür. Bu, onun ka çı nıl maz so nuy du.

Bu gün, mil yon lar ca, hat ta yüz mil yonlar ca in sa nın ka fa sın da ce vap lan dı rıl mamış ve ya yan lış ce vap lan dı rıl mış so ru şu dur: 1989/’90 dö ne min de çö ken neydi? Sov yet re viz yo niz mi nin şe kil len dir di ği çev re ler, 1989/’90’da çö ke nin “re el sos yalizm” ol du ğu nu söy ler ler ken, biz mark sistle ni nist komünistler, bu dö nem de çö ke nin re viz yo nist sis tem ol du ğu nu söy lü yo ruz. So ru ya ve ri len fark lı ce vap, bu ko nu da ka fa ka rı şık lı ğı nın de vam et ti ği ni ve bunun gi de ril me si için mark sistle ni nist lerin ulu sal ve uluslararası alan da kay da de ğer bir ça ba sarf et me dik le ri ni gös terir. Bu, mark sist le ni nist ko mü nist le rin de bir ger çe ği dir.

O hal de; SB’de ve dün ya da in şa edilen, re el ola rak var olan sos ya liz min; sosya list sis te min Kruş çev re viz yo niz mi nin 1956’da XX. Par ti Kong re si’nde si ya si ik ti da rı gasp et me siy le ağır bir ye nil gi ye

uğ ra dı ğı nı, sos ya list blok ola rak çök tü ğünü, ama ta ma men yok edi le me di ği ni (Arna vut luk) tes pit et mek, so ru na yak la şı mın doğ ru ol du ğu nu, sa de ce ve sa de ce göste rir. Ama bu nun ne den böy le ol du ğu nu açık la maz, 3035 yıl ön ce si nin bu so ru suna ko mü nist ler he nüz kap sam lı bir ce vap ver me miş ler dir.

Öy ley se; sos ya liz min ye nil gi si nin neden le ri so ru su, kla sik ka pi ta lizm le (emper ya lizm le) re ka bet le ye nik dü şen reviz yo nist sis te min, bü rok rat ka pi ta liz min ye nil gi si nin ne den le ri so ru suy la ay nı laş tırı la maz, bir bi ri ne ka rış tı rı la maz. Bu iki soru, bir bi ri ne an ta go nist iki sis te min ye nil gisi nin açık lan ma sı nı içe rir.

Tek rar la ya lım; sos ya lizm, mark sizmle ni nizm ta ri hin de ki en ağır ye nil gi si ni 1956’da SBKP(B)’nin XX. Par ti Kong resi’nde Kruş çev re viz yo nist le ri nin si ya si ik ti da rı gasp et me siy le al dı. İn şa edi len sos ya lizm, sos ya liz min po li tik eko no misi ve te ori ola rak mark sizmle ni nizm her alan da tah rip edil di, çar pı tıl dı, ter si ne çevril di ve bu, “re el sos ya lizm”, mark sizmleni niz min gü nün ko şul la rı na gö re “ge lişti ril me si” adı al tın da ko yu ve ka ran lık bir an ti ko mü niz me, em per ya list bur ju va zi ye par mak ısır tan bir sov ye tik an ti ko mü nizmi ne dö nüş tü rül dü. İş te, re viz yo nist blokun çök me siy le, ye ni len, çö ken, yok olan buy du.

Do la yı sıy la; 1989/’90’da çö ken, if as eden le ni nist em per ya lizm te ori si de ğil, ar tık em per ya list sa vaş la rın ola ma ya cağın dan, em per ya list ül ke ler de ba rış çıl, par la men ta rist yol la sos ya liz me ge çi le bile ce ğin den, an ti le ni nist an lam da kav ranan ba rış için de bi ra ra da ya şa ma an layı şın dan bah se den re viz yo nist tez ler di. Çö ken ve if as eden, pro le tar ya dik ta törlü ğü nü red de den, sos ya lizm de sı nıf sa


73

va şı mı nın ola ca ğı nı red de den, tüm halkın dev le tin den ve par ti sin den bah se den re viz yo nist tez ler di. Çö ken ve if as eden, sa na yii de ve ta rım da sos ya lizm ta be lası al tın da kri ze gir miş olan re viz yo nist sınıf sal ve eko no mik iliş ki ler di. Sos ya liz min 1956’da ki ye nil gi siy le bü rok ra tik ka pi ta lizmin; re viz yo niz minsos yal em per ya liz min 1989/’90’da ki if a sı nı ve çö kü şü nü bir biri ne ka rış tır ma mak ne ka dar önem liy se, söz ko nu su ye nil gi nin ve çö kü şün ne denle ri ni araş tır mak ve bun dan ders ler çı kartmak da o den li önem li dir.

4 Bu gün kü du rum ve gö rev le ri mizRe viz yo nist blo kun yı kıl ma sıy la bir lik te

em per ya list bur ju va zi elin de ki, ade ta sınır sız her tür lü ola na ğı (tv, rad yo, ba sın, kon fe rans lar vs.) kul la na rak, ide olog la rını, ka lem şör le ri ni se fer ber ede rek her zaman ki yay ga ra sı nı; ka pi ta liz min ebe di oldu ğu nu ve sos ya liz mden üs tün ol du ğu nu da ha güç lü ve da ha yo ğun bir şe kil de di le ge tir me ye baş la dı. Bu, ola ğa nüs tü kampan ya nın ba şı nı ABD em per ya liz mi çe kiyor du. Sov yet sos yal em per ya liz mi nin yıkıl ma sıy la tek sü per güç ko nu mu na ge len ABD, bu ko nu mun dan ya rar la na rak “ye ni dün ya dü ze ni”ni kur ma ya yö nel di. Bu düzen “sos ya lizm”in ölü sü üze ri ne yük se liyor, “öz gür” dün ya adı na ABD em per yaliz mi ni ebe di leş tir me yi amaç lı yor du. Ama he sap tut ma dı, çün kü yan lış tı. Re viz yo nist blo kun var lı ğın dan do la yı her alan da, her za man ve güç lü bir şe kil de ABD em per yaliz mi nin kar şı sın da du ra ma yan Al man ve Ja pon em per ya list le ri; Ame ri ka’nın “ye ni dün ya dü ze ni”ni ta nı ma dık la rı nı her hare ket le riy le bel li edi yor lar ve dün ya he gemon ya sı plan la rı nı pra ti ğe ge çi ri yor lar dı. Bu, em per ya liz minka pi ta liz min di ya lek

ti ği nin re ka be tin bir ge re ğiy di. ABD’nin “ye ni dün ya dü ze ni” ku rul ma dan çök tü. Ama Ame ri kan em per ya liz mi, sos ya liz mi, mark sizmle ni niz mi ka ra la mak, dün ya iş çi sı nı fı ve emek çi kit le le ri nin nez din de gaddar, kö tü bir sis tem, ca ni bir ide olo ji ola rak gös ter mek için her fır sa tı de ğer len dir di.

Sta lin, ocak 1934’te, SBKP(B)’nin 17. Kong re si’ne sun du ğu ça lış ma ra po run da şöy le di yor du:

“Sos ya liz min, ku rul ma sı nın, se fa let ve mah ru mi yet ler te me lin de, fer di ge rek sinim le rin kı sıt lan ma sı ve in san la rın ge çim dü ze yi ni, fa kir fu ka ra nın ge çim dü ze yi ne in dir ge me te me lin de ola nak lı ol du ğu nu san mak ah mak lık tır. Ki za ten on la rın kendi le ri yok sul kal mak is te mez ler ve re fah lı bir ya şam için ça ba har car lar. Sö züm yaba na, böy le bir sos ya liz mi kim is ter? Bu, sos ya lizm de ğil, sos ya liz min ka ri ka tü rü olur” (C. 13, s. 319.)

‘50’li yıl la rın ba şın da sos ya list SB, Avru pa’da bi rin ci, dün ya da ise ABD’den sonra ikin ci bir çok alan da onu da geç me si ne rağ men ko num da olan bir ül key di. Al çak re viz yo nist ler iş te bu sos ya list po tan si ye li har ca ya har ca ya 35 yıl için de onu, sos yaliz min ka ri ka tü rü ne çe vir di ler. İş te dün ya bur ju va zi si ve on lar la bir lik te re viz yo nist ha in ler sos ya lizm di ye bu ka ri ka tü re saldı rı yor lar ve bü tün dün ya ya bu ka ri ka tü rü “iş te sos ya lizm” di ye ta nı tı yor lar dı. Bu kari ka tür, hem re viz yo nist ül ke ler de ki, hem de kla sik ka pi ta list ül ke ler de ki in san yığın la rı nez din de “sos ya lizm”di. Ta bii ki; bu den li kö tü bir sis te min, yok lar ve mah rumi yet ler ve ya sak lar sis te mi nin pe şin den kim se git mez, onun uğ ru na kim se mü cade le et mez di.

Bu de ma go ji nin bel li bir dö nem tutma dı ğı nı kim se iddia edemez. Kı zıl or du Na zi top la ma kamp la rı nı kur ta rır ken ka


74

me ra man la rı, fa şiz min in san lı ğı ne ha le ge tir di ği ni tes pit et miş ler di. Em per ya list med ya nın ka me ra man la rı da re viz yoniz min in san lı ğı ne ha le ge tir di ği ni tes pit et ti ler ve bu film le ri mil yar lar ca in sa na ulaş tır dı lar. Fa şiz min iş le di ği ci na yet na sıl unu tul ma dıy sa, re viz yo niz min “sos ya lizm” adı na iş le di ği ci na yet de unu tul ma ya cak. İş te unu tul ma ya cak olan bu ci na yet, bü tün in san lı ğı et ki le di. Ama bu, uzun sür me di. İn san lar ye ni den ara yış içi ne gir di ler ve ka pi ta liz min al ter na tif siz ol ma dı ğı kı sa bir za man için de an la şıl dı. Re viz yo nist ül keler de ki se çim ler de, in san lar ye ni den “sosya lizm”e, “ko mü nist” par ti le re, ad la rı nı de ğiş tir dik le ri için “sos ya list” ve ya sos yal de mok rat par ti le re yö nel di ler. Bu par ti ler bir çok ül ke de ye ni den hü kü met kur du lar ve ya güç lü bir mu ha le fet ol du lar. Bu geliş me ne yi gös te rir? El bet te ki re viz yo nizmin ka pi ta liz me olan üs tün lü ğü nü de ğil. Bu ge liş me es ki re viz yo nist ül ke ler de yığın la rın sos ya liz mi al ter na tif ola rak gördük le ri ni, her şe ye rağ men sos ya liz min yok ol ma dı ğı nı, in san la rın bey nin den sökü lüp atı la ma dı ğı nı gös te rir. Mos ko va ve es ki adıy la Le ning rad so kak la rın da Le nin ve Sta lin’in pos ter le ri nin ta şın ma sı el bet te ki bel li bir öz lem ve eği li min; sos ya liz me olan inan cın açık bir ifa de siy di. Hiç kim se, Kaf kas kö ken li bir ba ya nın de yi şiy le, ha in ve sah te kar Kruş çev ile hır sız Brej nev’in res mi ni ta şı mı yor du, hiçkim se on la rın döne mi ne öz lem duy mu yor du.

Al man ya’nın Do ğu eya let le rin de (es ki Al man De mok ra tik Cum hu ri ye ti top rak ları) ya pı lan bir an ke tin so nuç la rı nı 25 Ocak 1992 ta rih li Do ğu Al man ya’nın yı kıl masın dan yak la şık iki se ne son ra “Frank furter Rundsc hau” ga ze te sin de oku yo ruz:

“Ber lin’de ça lı şan top lum bi lim ci ler, Doğu Al man ya’da ya şa nan dö nü şüm den iki

yıl son ra, hal kın, top lum sal dö nü şüm süre ci nin han gi bo yut la ra ulaş tı ğı nı, han gi so nuç lar ge tir di ği ni tes pit et tik ten son ra, hal ka, sos ya lizm le il gi li gö rüş le ri ni sor du; sa de ce, yak la şık her dört so ru lan dan bi ri, sos ya liz mi ba şın dan be ri ve kök ten bir yanıl gı sa yar ken, so ru lan la rın ya rı dan faz lası, iyi bir fi kir ol du ğu, ama iyi ger çek leşti ril me di ği ka nı sın da. Ay rı ca yüzde 58.8’i sos ya liz min iyi yön le ri nin de ol du ğu nu söy lü yor. Yi ne yüzde 12.6’sı ise, bir gün, da ha ile ri bir bi çim le ge ri ge le ce ği umu dunu ta şı yor.”

İn san lar, ka pi ta list sis tem den “sı ca ğı sı ca ğı na” böy le yüz çe vi ri yor lar ve sos yaliz mi al ter na tif ola rak gö rü yor lar.

Re viz yo nist blo kun çök me sin den sonra hem bu ül ke ler de ki, hem de kla sik ka pi ta list ül ke ler de ki re viz yo nist par ti ler de çök tü ler ve par ça lan dı lar. Bu ül ke lerde ge liş me ye açık, yö nü nü sos ya liz me, mark sizmle ni niz me çe vir miş olan par ti ler ve ör güt ler ku rul du ve mü ca de le edi yor lar.

Ke za kla sik ka pi ta list ül ke ler de de durum ay nı. Her ta raf ta sı nıf mü ca de le sin de gö ze çar pan bir can lan ma var. Ar tık, sosya liz min, mark sizmle ni niz min ye ni den yük se li şi en ter nas yo nal bir ka rak ter ta şıyor di ye bi li riz. Sos ya lizm için mü ca de lenin sür dü rül me di ği ül ke yok gi bi. Açık ki; yı ğın lar, ka pi ta list bar bar lı ğın ba tak lı ğın a gö mül mek is te mi yor lar ve kur tu lu şun yolu nu sos ya lizm de ara ma ça ba sı içine giri yor lar.

İş çi sı nı fı dı şın da hiç bir top lum sal sınıf ve ta ba ka mev cut sö mü rü sis te mi ni yı ka rak sos ya liz mi ku ra maz ve iş çi sı nı fı, ken di ni var eden ko şul lar var ol du ğu müddet çe de bu mis yo nu ye ri ne ge ti re cek yega ne sı nıf tır.


75

Sos ya lizm öl me di, çün kü onun nes nel ko şul la rı or ta dan kalk ma dı.

Ama bu tes pi ti yap mak la so ru nu muz çö züm len miş ol mu yor. Ge nel ola nı, bi line ni tek rar la mak la faz la bir yol ala ma yız. Bu gün, Ana do lu coğ raf ya sın da mark sist le ni nist ko mü nist ler ve uluslararası alanda da ko mü nist ler ta ri hi bir gö rev le karşı kar şı ya lar: Bu ta ri hi gö rev, sa de ce ve sa de ce, sos ya liz min öl me di ği ni ade ta ge le nek sel leş miş kav ram lar la açık la mak de ğil dir. Bir yer de bu, ta li bir so run dur. Esas olan, mark sizmle ni niz min, Sta lin’in ölü mün den gü nü mü ze ka dar bi rik miş olan so run la rı na ce vap ver mek te dir. Bu ra da so run olan, mark sizmle ni niz min ken di si de ğil dir. Bu ra da so run olan; fel se fe, po litik eko no mi ve bi lim sel sos ya lizm (te ori) ala nın da bi rik miş olan so run la ra açık lık ge ti ril me si dir. İş te tam da bu an lam da bi riken so run lar mark sizmle ni niz min so runla rı dır.

Sta lin, 1953’te öl dü. Üç se ne son ra da re viz yo nist ler si ya si ik ti da rı gasp et tiler. Mark sist te ori nin do ğa ve top lum da ki ge liş me le re ver di ği ce vap bu ta rih le sı nırlı kal mış tır. Bu ta rih ten son ra, gü nü mü ze ka dar olan dö nem de do ğa ve top lum da ki ge liş me ler ma ter ya list di ya lek tik açı sından in ce len me miş ve bun dan so nuç lar çı kar tıl ma mış tır. Biz bu gü nün so run la rını, dün den kal ma alın tı lar la çö ze me yiz. Marks, En gels, Le nin ve Sta lin’in gö rüş le ri, bu gü nün so run la rı için eli miz de bi rer kı lavuz dur. Biz bu kla vuz ışı ğın da ha re ket etmek le kar şı ka rşı ya yız. Ör ne ğin, Le nin’in em per ya lizm te ori si, bu gün kü du rum da em per ya liz min ge liş me si ni açık la mı yor, ama em per ya liz min bu gün kü ge liş me si ni gör me miz ve açık la ma mız için çı kış nokta mız, kla vu zu muz olu yor. Le nin, ay nen

bu an la yış tan ha re ket le Marks’ın dü şünce le ri ni ge liş tir me di mi?

Söz ko nu su za man di li mi için de ki fel sefe, po li tik eko no mi ve bi lim sel sos ya lizm (te ori) alan la rın da ki ge liş me le ri çö züm leme , açık ça sı mark sizmle ni niz mi Sta lin’in bı rak tı ğı nok ta dan ala rak gü nü mü ze kadar ge liş tir me görevi hem uluslaararası ve ulu sal alan da marksist leninist komünistlerin omuzlarındadır.

İn san lar, ye ni den sos ya liz me yö ne liyor lar. Bu, doğ ru. Ama han gi pers pek tifle? Geç mi şin pers pek ti fiy le ve o geç miş (bu geç mi şe “re el sos ya lizm” dö ne mi de da hil, çün kü en ter nas yo nal alan da yı ğınla rın bir kıs mı re viz yo niz mi, sos ya lizm ola rak bi li yor) ha la in ce len me miş.

İn san lar, ye ni den sos ya liz me yö ne liyor lar. Bu doğ ru. Ama bu yö ne li min önünü so mut ko şul lar ışı ğın da ve mark sizmle ni niz min üç bi le şe ni ba zın da ne de re ce açı yo ruz?

“Mark sist öğ re ti güç lü dür, çün kü doğru dur”! O hal de gü nün so ru nu; bu öğ reti nin güç lü ve doğ ru olu şu nu gü nü mü zün so run la rı na çö züm ler ge tir mek, ka nıt lamak tır. Sos ya liz min öl me di ği an cak böyle lik le en iyi, en çıp lak, en doğ ru bir şe kilde gös te ril miş olur.

Bu ko nu da Sta lin’in şu söz le ri bi ze yol gös ter me li dir: “Mark sizm, do ğa nın ve toplu mun ge li şim ya sa la rı nın bi li mi dir; ezi len ve sö mü rü len kit le le rin dev ri mi nin bi li midir, bü tün ül ke ler de sos ya liz min za fe ri nin bi li mi dir, ko mü nist top lu mun ku rul ma sı nın bi li mi dir. Bi lim ola rak mark sizm, ye rin de say maz ken di si ni sü rek li ge liş tir mek te ve ta nım la mak ta dır. Mark sizm, ge li şi mi için de el bet te ye ni de ney ler le, ye ni bil giler le zen gin le şe cek tir; bu nun so nu cun da tek tek for mü las yon la rı ve var dı ğı so nuçlar za man la el bet te de ğiş mek zo run da


76

dır. Bun la rın ye ri ne ye ni ta rih sel gö rev lere uy gun olan ye ni for mül ler ve so nuç lar ko nul mak zo run da dır. Mark sizm, bü tün çağ lar ve dö nem ler için zo run lu olan değiş mez so nuç lar ve for mül le ri red de der. Mark sizm, her tür lü dog ma tiz min düş manı dır” (Clt. 15, Syf. 225, Mark sizm ve Dilbi li mi nin So run la rı.”)

Sta lin’in yu ka rı ya ak tar dı ğı mız an la yışı na gel mek için so ru nu bir kez da ha baştan ala lım: Dün ya bur ju va zi si, re viz yo nist sis te min çök me sin den son ra za fer sarho şu ol muş tu. O, bir taş la iki kuş vur duğu nu sa nı yor du: bir ta raf tan re viz yo niz mi mark sizm ola rak lan se edi yor, di ğer ta raftan da, bu re viz yo niz mi kas te de rek “İş te mark sizm (sos ya lizm) çök tü” di yor du ve ha la da di yor. Bur ju va zi nin ide olog la rı da çok iyi bi li yor lar ki; SB ve Do ğu Av ru pa ül ke le ri so mu tun da çö ken ve yı kı lan sosya lizm de ğil dir. Ve yi ne on lar bi li yor lar ki; en et ki li an ti ko mü nist pro pa gan da, çö ken ve ta ri hin çöp lü ğü ne atı lan re viz yo niz mi, o me lun “re el sos ya lizm”i, sos ya lizm ola rak gös ter mek tir.

Bur ju va zi “Ko mü nist Ma ni fes to”dan bu ya na ko mü niz mi çü rüt me ye ça lış mıştır. Ekim Dev ri mi’n den bu ya na pro le tar ya dik ta tör lü ğü nü ve in şa edi len sos ya liz mi yık ma ya ça lış mış tır. Ama o, sü rek li ye nilmiş, sü rek li ba şa rı sız kal mış tır. An cak reviz yo nist iha net (1956) bur ju va zi yi do lay lı ola rak ama cı na ulaş tır mış tır.

Hiç bir bi lim, mark sizm ka dar iha ne te uğ ra ma mış tır ve hiç bir bi lim, mark siz min çar pı tıl dı ğı ka dar çar pı tıl ma mış tır. Emper ya list bur ju va zi ve re viz yo nist dü şünce ar tık la rı, mark siz me kar şı cep he den ve topye kün sal dı rı la rı na de vam ede cek lerdir. Ve mark siz min ta ma men çar pı tıl mış ola rak iş çi ha re ke ti ne ta şın ma sı nı sağ lama ya ça lı şa cak lar dır.

Mark sizm ka tı şık sız bir bi lim dir. Ama bu, sü rek li, ge nel doğ ru la rı tek rar la mak an la mı na gel mez. Tam ter si ne, onu, günü mü zün so run la rı na çö züm ge tir mekte ey lem kla vu zu ola rak, çı kış nok ta sı ola rak kav ra ma lı yız. Ya şa yan bir Marks, En gels, Le nin ve Sta lin yok ki; için den çı ka ma dı ğı mız so run lar söz ko nu su ol duğun da si ya siide olo jik çö züm bek le ye lim. Her şe yi biz zat yap mak zo run da yız (Çağı mı zın Marks la rı, En gels le ri, Le nin le ri ve Sta lin le ri ara mız dan çı ka cak tır.) Sta lin’in ölü mün den bu ya na ge çen sü reç için de fel se fe, po li tik eko no mi ve bi lim sel sosya lizm (te ori) alan la rın da te orik bir boş luk doğ muş tur. İş te bu te orik boş lu ğu ka patmak zo run da yız. Bu gö re vi ye ri ne ge ti rebil mek için mark siz mi, Sta lin’in, yu ka rı ya ak tar dı ğı mız an la yı şın da kav ra dı ğı gi bi kav ra ma lı yız.

Evet! Son oto ri te 1953’te ara mız dan ay rıl dı. O dö nem ler de “sı kı şan”, çö zümsüz lük içi ne dü şen O’na, Bol şe vik parti ye, o, Le nin ve Sta lin’in par ti si ne başvu ru yor du. Sı ğı nı la cak, da ya nı la cak bir yer ler var dı. Bu gün böy le bir oto ri te miz, böy le bir par ti miz yok. Bu ra da ak la şu so ru ge le bi lir; En ver Ho ca ve AEP ne oldu? Şüp he siz ki; E. Ho ca ve AEP, bi zim açı mız dan mark sizmle ni niz min sa vu nucu su ve uy gu la yı cı sı ol muş lar dır. E. Ho ca ön der li ğin de Ar na vut luk ko mü nist le rinin re viz yo niz me kar şı mü ca de le le ri, kad ro, mark sist le ni nist par ti vb. an la yış la ra öğre ti ci li ğin den hiç bir şey kay bet me miş tir. Ti to re viz yo niz mi ne, Av ru pa “ko mü niz mine”, Sov yet mo dern re viz yo niz mi ne, üç dün ya te ori si ne ve Mao re viz yo niz mi ne kar şı mü ca de le ye ön der lik eden E. Ho ca yol daş tı. Ama dün ya coğ raf ya sın da marksistle ni nist ler, on la rın bir par ça sı ola rak da Ana do lu coğ raf ya sın da mark sist le ni


77

nist ko mü nist ler var. Mark sist te ori, do ğa ve top lum da ki ge liş me le re çö züm ge tirme te me lin de 1950’le rin se vi ye sin de kaldı. Şim di so run, bu se vi ye yi gü nü mü ze yük selt mek tir. Bu de va sa, bü tün dün ya ya mey dan oku yan mü ca de le yi üst le ne rek sos ya liz min öl me di ği ni, di ya lek tik ve ta rihi ma ter ya liz min; mark sistle ni nist dün ya gö rü şü nün ebe di ol du ğu nu en iyi bir şe kilde ka nıt la mış olu ruz.

Şim di, son ola rak, çö züm bek le yen acil gö rev le ri te orik boş lu ğun doğ du ğu en önem li alan la rı be lir te lim:

– Fel se fe ala nın da gö rev le ri miz:Bu alan da ya pıl ma sı ge re ken, me ta fi

zik ve di ya lek tik dü şün ce tar zı ve me to du ara sın da ki mü ca de le yi ye ni ol gu lar te melin de gün cel leş tir me ktir. Bur ju va zi nin, doğa bi li mi ne da ya na rak uzay bi li mi idealiz mi yay ma (son bul gu la ra da ya na rak dün ya yı tan rı nın ya rat tı ğı an la yı şı) ve reviz yo niz min mark sist fel se fe yi çar pıt ma sına kar şı mü ca de le.

– Ta rih bi li mi ala nın da gö rev le ri miz:Ma ter ya list ta rih araş tır ma sı ve ya zı

mı, ül ke miz ko mü nist le ri nin pek önem seme dik le ri, ama bu na rağ men en önem li ve acil so run la rı mız dan bi ri si dir. Ta ri hin ma ter ya list yo ru mu, ge nel la fız la ra sığ dırı la maz. Bu gün eli miz de, her za man başvu ra ca ğı mız, öne re ce ği miz Tür ki ye ve Kür dis tan ta ri hi nin ma ter ya list açı dan bir ya zı mı yok tur. Bur ju va ay dın la rın, ya bancı la rın bu alan da ki ça lış ma la rı nı kü çümse mi yo ruz. Ama unut ma ma lı yız ki, ta ri hin ma ter ya list yo ru mu söz ko nu su ol du ğun da ko mü nist ler ile on la ra en ya kın olan devrim ci, de mok rat lar ara sın da bi le önem li yo rum fark la rı va rdır. Di ğer le riy le ara mızda ki yo rum far kı el bet te da ha da bü yük ola cak tır.

– Dev let te orisi ala nın da:

Ge nel la fız la rı tek rar la ma nın hiç bir anla mı yok. İki tip dev let var dır; “bur ju va dikta tör lü ğü ne te ka bül eden bur ju va dev let ve pro le tar ya dik ta tör lü ğü ne te ka bül eden sos ya list dev let” ge nel leş tir me si, so ru nu ba si te in dir ge mek tir. So run, dev let üze rine so yut bir tar tış ma de ğil dir.

II. dün ya sa va şı son ra sın da Do ğu ve Or ta Av ru pa ül ke le rin de gün de me ge len “Halk de mok ra si si” an la yı şı, ör ne ğin Osman lı lar’da na sıl bir fe odal dev le tin sözko nu su ol du ğu, an ti em per ya list mü ca de le için de olu şan bir dev let an la yı şı nın olup ol ma dı ğı, 1923’ten gü nü mü ze TC’nin dev let ola rak ge liş me aşa ma la rı vs. ay rıntı lı ola rak ele alın ma lı dır.

– Po li tik eko no mi ala nın da:Marks’ın Ka pi tal’in den ve Le nin’in

em per ya lizm ana li zin den bu gü ne ka pita list eko no mi de bir di zi ye ni ge liş me ler ol du. Bu ye ni ge liş me ler es ki tah lil ler le açık la na mı yor. Ama açık la ma mız için teorik te me li oluş tu ru yor lar. Gü nü müz de dev let te kel ci ka pi ta liz min de gö rü len yeni ge liş me ler, eko no mi dev re vi li ği nin ye ni bi çim le ni şi, eko no mik kriz per yo dun da ki de ğiş me ler, özel lik le II. dün ya sa va şın dan bu gü ne ka pi ta list/em per ya list eko no mi de gö rü len ye ni ge liş me ler mark sistle ni nist po li tik eko no mi çer çe ve sin de, bu ko nu da Marks, En gels, Le nin ve Sta lin’in öğ re ti leri ne da ya nı la rak açık lan ma lı dır.

– Sos ya liz me gi den yol:Ya kın geç mi şin (II. dün ya sa va şın dan

son ra sı) dev rim ler ta ri hi kap sam lı bir şekil de araş tı rıl ma lı dır.

– An ti ko mü niz me kar şı mü ca de le alanın da gö rev le ri miz:

Bu ko nu üze rin de ya zı bo yun ca durul du. Bu ra da sa de ce şu nu ha tır lat mak la ye ti ne ce ğiz: An ti ko mü nizm, sa de ce bur juva zi nin de ğil, mark siz me kar şı re viz yo nist


78

le rin de en önem li si ya si ve ide olo jik bir sila hı dır. An ti ko mü nizm top lum sal ya şa mın/iliş ki le rin her ala nın da kar şı mı za çık makta dır. Ve o, sı nıf mü ca de le si nin ge liş me sine pa ra lel ola rak ye ni bi çim ler ala rak karşı mı za çı ka cak tır. Bu gün an ti ko mü niz min en teh li ke li bi çi mi, em per ya list bur ju vazi nin ve re viz yo nist ka lın tı la rın or tak la şa sür dür dük le ri sos ya lizm çök tü an la yı şı dır. Bu ra da re viz yo nist ler re viz yo niz mi, “re el sos ya lizm”i, ger çek sos ya liz min ye nil gi si, çök me si ola rak gö rü yor lar. Bu nun böy le ol ma dı ğı 1956’dan 1989/’90’a ka dar olan sü reç re viz yo niz min ik ti dar dö ne mi ayrın tı lı in ce le ne rek açık lan ma lı dır.

Bu ra da bir nok ta ya dik ka ti çek mek iste riz: Re viz yo nist par ti le rin da ğıl ma sından son ra ku ru lan, mark sizmle ni niz me yö ne len, geç mi şe (Sta lin dö ne mi) olum lu yak la şan, ama XX. Par ti Kong re si’nden Gor ba çov’a ka dar olan dö ne mi “kö tü” de ol sa sos ya lizm ola rak de ğer len di ren parti ler var (özel lik le Rus ya’da ki iki par ti.) So ru na böy le bir yak la şım yan lış tır ve bu an la yış ta olan lar bu gö rüş le rin de ıs rarlı olur lar sa ki öy le gö zü kü yor ye ni, modern bir re viz yo nist akım do ğar ve o bu akı mın an ti ko mü niz mi ne (an ti mark sizm) kar şı mü ca de le de ka çı nıl maz olur.

– Ye ni bir en ter nas yo na lin ku rul ma sı ala nın da ki gö rev le ri miz:

Bu alan da ki tes pit le ri miz doğ ru dur. Ye ni bir ko mü nist en ter nas yo na lin ku rulma sıy la bağ lam için de, en ter nas yo nal alan da fa ali yet yü rüt mek ge re kir. Ko münist ler, en ter nas yo nal bir lik ten, ör güt sel bir li ği an lı yor lar. III. En ter nas yo nal’in dağıl ma sın dan son ra ku ru lan “En for mas yon Bü ro su” (19471956) ör güt sel bir li ğin bir ifa de si de ğil di. Açık olan şu; III. En ter nasyo nal’in da ğıl ma sın dan son ra ki dö nem de ulus la ra ra sı ko mü nist ha re ke tin ör güt sel bir li ği nin sağ lan ma sı için adım atıl ma mıştır. Bu gün da ha ya kı cı ola rak, bu gö rev mark sist le ni nist ko mü nist le rin önün de dur mak ta dır.

İş çi sı nı fı nın dün ya gö rü şü nü; di ya lektik ve ta ri hi ma ter ya liz mi, Marks ve En gels kur u yor (mark sizm), Le nin ve Sta lin ge liştir i yor (mark sizmle ni nizm), bel li bir nokta ya ka dar ge tir iyor lar. Ge li nen nok ta dan bay ra ğı dev ral mak ve ya da de vam et mek de bu gün kü nes lin “ol maz sa ol maz” göre vi dir ve biz ler bü tün dün ya ya bu gö revi ye ri ne ge tir di ği miz oran da sos ya liz min öl me di ği ni, çök me di ği ni, her şe ye rağ men ge le ce ğin sos ya lizm ola ca ğı nı ka nıt lar ve gös te re bi li riz.

Bir Kongre ve Komünist Gençlik Örgütü

Son iki yıl da Tür ki ye ve Ku zey Kür distan’da, dev rim ve sos ya lizm mü ca de lesi nin sey ri ni kök lü de ği şik li ğe uğ ra tan ve uğ rat ma yı sür dü ren ge liş me ler ya şa nı yor.

70 yı lın “ma kus ta ri hi”ni ye ne rek, iş çi sı nı fı nı, bü tün top lu mun ön cü ro lü ne yüksel te cek ana so ru nun, par ti so ru nu nun çö zü mü, bü tün di ğer şey le ri de rin den etki le yen, nor mal yo lu na so kan ve ol gunla şa rak ile r le me si ni sağl ayan en önem li ge liş me dir.

Par ti nin do ğu şu; da ğı nık lı ğa, sek te rizme, dar grup çı kar la rıy la ma lül bir dö neme son ve ren bir lik dev ri mi nin ürü nü dür. Ay nı za man da, sı nı fın en ile ri un sur la rı nın bö lün müş lü ğü ne, bü tün di ğer kat man la rın en ile ri un sur la rı nın, emek ve ürün le ri nin par ça lan mış lı ğı na son ve ren bu dev rim, si ya sal mü ca de le are na sı na bir an da geomet rik ola rak kat la na rak ar tan güç le ri

sür dü. Si ya sal, ör güt sel ve pra tik ça lışma nın bü tün alan la rın da bir lik dev ri mi nin so nuç la rı el le tu tu lur, göz le gö rü lür ha le gel di. Bu gö rü nür so nuç lar dan bi ri, par tinin genç lik ça lış ma la rı nın ba şın da ki ko lo; özel lik le öğ ren ci genç lik kit le le ri ara sın da, son iki yı lın bü tün bü yük ba şa rı la rı nın altın da im za sı bu lu nan KGÖ’dür. İki yıl dır ba şa rı dan ba şa rı ya ko şan KGÖ, geç ti ğimiz ay lar da 1. Kong re’ si ni ya pa rak, mü cade le nin ye ni sü reç le ri ni ku cak la mak için ha zır lık la rı nı ta mam la dı.

Ge çen iki yıl lık mü ca de le ya şa mı nı değer len di ren kong re nin; Ko mü nist Genç lik Ör gü tü’nün, ide olo jikpo li tik ve ör güt sel du ru mu nun tes pi ti ni yap tı ğı gi bi, ile ri ye doğ ru yü rü yü şü nün plan ve pers pek tif e rini oluş tur du ğu, si ya sal ve ör güt sel he defle ri ni be lir le diğ ini be lirt me li yiz.


80

Kong re bel ge le ri in ce len di ğin de görü le cek tir ki, Mark sist Le ni nist Ko mü nist Par ti’nin iş çi, emek çi, öğ ren ci genç lik kitle le ri için de par ti nin ko mü nist ça lış ma sının ara cı olan Ko mü nist Genç lik Ör gü tü, ar tık sa va şın ye ni etap la rı na da ha ha zırlık lı; bi linç ve ör güt lü lü ğü nü yük selt miş, si ya salaka de mikeko no mik mü ca de le pers pek tif e ri ni ge li ştir miş, kav ga cı lı ğını ve ira de si ni pe kiş tir miş ola rak; li se den üni ver si te ye, atöl ye den fab ri ka ya, va roştan mer ke ze her ke sim de, her alan da en ge niş genç lik yı ğın la rı nı ku cak la ma ya, kav ga de ni zi ne at la ma ya ha zır. Genç lik yı ğın la rı nın ser ma yeye, fa şiz me kar şı sava şı nın bü tün alan la rın da ve bü tün sa vaş bi çim le ri nin en önün de bu lun mak ve öncü lük ten yı ğın la rın ön der li ği ne yü rü yen

mark sist le ni nist par ti nin genç lik bö lü ğü ol mak için her şe ye sa hip.

Şu açık lık la an la şı lı yor ki, öğ ren ci, iş çi ve emek çi genç li ğin her cep he de sa va şımı ör güt le me ve yük selt me ye, onu par tinin ön der li ğin de dev rim ve sos ya lizm kavga sı na bağ la ma ya, coş ku ve ka rar lı lık la, azim ve bi linç le, sa vaş ma gü cüy le, dostun ve düş ma nın göz le ri önün de yük selen bü yük bir güç var. Geç miş ba şa rı la rı, bir bü yük za fer ler ku şa ğıy la kar şı kar şı ya olun du ğu nu gös te ri yor. Bü tün söy le nenle rin top la mın dan çı kan önem li bir so nuç da şu, bu gün coğ raf ya mız da kav ga ya ve kav ga nın ön der li ği ne KGÖ ve ko mü nist genç ler den da ha ha zır, da ha ör güt lü ikin ci bir genç lik gü cü yok. Bu mu az zam ge lişme yi, bu bü yük gü cü an la ya bil mek, an la

Gençlik;insanyaşamınınbelirlibiryaşdiliminedenkdüşen,insanınendinamik,en atak, en duyarlı, öğrenmeye, değişime, yeniliğe en açık olduğu dönemini ifadeeder.

Gençlik “bugün” ile gelecek arasında bir köprü, “eski”nin bağrında filizlenen,onunla çatışma içindegelişen “yeni”ningeleceğe taşıyıcısıdır. “Eski”nindeğerleri,düşünüşvedavranıştarzıhenüzondakökleşmemişyadaegemenhalegelmemiştir.Bunedenleeskiylebağlarızayıftır.Geleneklerin,yasaların,dinin,okulun,ailenin(düzenintemelkurumları)baskısıonu–eskimişolan–kuruludüzenetavıralmayayöneltir.Buonuneskiyleçelişkiveçatışmalarınınifadesidir.“Eski”ylebağlarınınzayıfığınedeniyletoplumunöğrenmeye,değişmeye,yeniliğeenaçıkkesimidir.

Bilimselveteknolojikgelişmeler,toplumsalaltüstoluşlarlasüreklideğişendünyamızdakiheryenilik,ilkgençliküzerindeyankısınıbulur.Yeniliklereenkolayayakuyduranveonlarıilkuygulayangençliktir.

Gençlikte olgun insanların temkinliliği yoktur.O tehlikelerin, yeniliklerin içinekorkusuzcadalar.

Gençlik,aynızamandabirarayışdönemidir.Bu,ondagüçlübirkavramayeteneğini,öğrenmevesorgulamatutkusunukoşullar.

Ohalde,ataklık,dinamiklik,kendinifedaruhu,korkusuzluk,yeniliğevedeğişimeaçıkolma,hızlıanlamavekavramayeteneği,öğrenmevesorgulamatutkusugençliğinözgünortaközellikleridir.

Gençliktümbuözelliklerindendolayısınıfarmücadelesindebirparçasıolduğusınıfınönsaftaki,savaşçıgücünüoluşturur.Hersınıfınveyaonunenbilinçliunsur

BELGELERDEN


81

ta bil mek için kong re ka rar la rı nı, ta nıt mak ve de ğer len dir mek is ti yo ruz. Bu iki yı lın ya ra tıl ma sın da eme ği ge çen, za fer ler kuşa ğın dan ko mü nist genç şe hit ler; Şen gül Bo ran ve Öz gür Ev rim Gö çen’i saygıyla anıyoruz.

I KGÖ’nün Ör güt sel Ge li şi miKong re bel ge le ri, KGÖ’nün olu şu mu

nu açık la dı ğı bö lüm de, Mark sist Le ni nist Ko mü nist Par ti’nin ken di ku ru lu şu nun hemen ar dın dan, ken di ni oluş tu ran ya pı ların genç lik bö lük le ri ni bir leş ti re rek mer kez ko mi te si ni ata dı ğı nı; KGÖ adı ve ri len bu ye ni ör gü tün, ör güt sel ba ğım sız lık çizgi sin de yu ka rı dan aşa ğı ya ör güt len di ğini gö rü yo ruz. Kong re bel ge le ri bu adı mı,

hak lı ve doğ ru ola rak, “Bir lik dev ri mi nin genç lik ala nın da ki so mut ka za nı mı nı ve par ti nin genç li ğe duy du ğu gü ve ni ve beklen ti le ri ni” ifa de et ti ği ni söy lü yor.

KGÖ’yü oluş tu ran lar ön ce ki yıl lar da, “mi li tan lı ğı, po li tik ve ör güt sel gü cüy le” genç lik yı ğın la rı için de “say gın bir ye re” sa hip ler di. Ge çen sü reç ler de ya ra tıl mış, “bil gi, bi ri kim, de ne yim ve olum lu ge lenek le ri KGÖ’ye ta şı ya bi le cek” un sur la ra sa hip ol mak, en baş ta önem li bir avan ta ja sa hip ol mak de mek ti. Böy le ce; ge çen dönem le rin en seç kin ko mü nist genç le ri nin KGÖ’nün ba şı na geç me siy le, el de edil miş ka za nım la ra da ya na rak, mev cut güç le ri “eği tip, ye ni den ka lı ba dö ke bi le cek ira de, es nek lik ve bi ri kim” or ta ya çık mış olu yordu.

larınınoluşturduğusiyasaltemsilcisi(partiörgüt)böylesibirsavaşçıgücükazanmakister.

Gençlikbirsınıfdeğildir.Toplumsalbirsınıfdeyince;üretimdebirbirinebenzerroloynayan,üretim ilişkilerikarşısındaortakçıkarlara sahiphomojenbir toplulukanlaşılır.Oysagençlikhomojenbiryapıyıifadeetmez.Bizimgençlikiçindeözelolarakandıklarımız,işçisınıfının,kentvekırküçükburjuvazisiningençliğiileöğrencigençliktir.

Öğrencigençliğinilkikikesimdenfarkı,doğrudanbirsınıfaaitveyabirsınıftınorganikparçasıolmamasıdır.Onedenledeonubir“toplumsaltabaka”olaraknitelemekyanlışdeğildir.Butoplumsaltabaka,üretimkarşısındakipozisyonu,yaşamvedüşünüştarzınedeniyleküçükburjuvaziyeyakındır.Ancakbu,öğrencigençliğinsosyalizmiçindöğüşmeyeceğianlamınagelmiyor.Çünküo,homojenbiryapıdeğildirvekonumu,ideolojiksiyasalkümeleşmeleregörebelirlenir.Öğrencigençlikiçindeproletaryanın,küçükburjuvazinin,ortaburjuvazinin,egemenburjuvazininözlemveçıkarlarınıtemelalanbuuğurdamücadeleedenayrıayrıgençlikkümelerimevcutturvebunlarınherbirinisınıfsalpozisyonugruplaşmalarabağlıolarakbelirlenir.Komünistgençlik,devrimcigençlik,reformcugençlik,faşistgençlikvb.

Gençliğinataklık,dinamiklik,öğrenmeye,değişimeveyeniliğeaçıklık,gelenekseldeğeryargılarıvesömürücüegemensınıfarındeğeryargılarıylahenüzköklübirtarzdabiçimlenmemişolmasıylavb.türdeş,özgünortak,görelibağımsızözellikleri,onunbağımsızörgütlenmesinintemelinioluşturur.

Gençlik ve Örgütlenmesi, s. 111-11

BELGELERDEN


82

Bel ge le rin de di ği gi bi; “Bir lik dev ri mi son ra sın da, grup çu dü şü nüş ve dav ra nış tar zın dan kur tul ma, es ki kim lik le ri ter ketme ve par ti kim li ği ni, do la yı sıy la ye ni tar zı iç sel leş tir me, pra tik leş tir me MLKP’nin oldu ğu gi bi, KGÖ ön der li ği nin de ilk ve en önem li sı na vı”. KGÖ bu sı na vı ba şa rıy la ve ri yor, en ba şın da bol şe vik tar zı, ça lışma la rı nın ve iş le yi şi nin kı la vu zu ha li ne ge ti ri yor. Ko lek tif ka rar, ko lek tif ira de, düzen li ve sis tem li or gan ça lış ma la rı, si yasal ve ör güt sel so run lar ve so nuç la rın ortak la şa tar tış ma plat for mu nu oluş tur mak; KGÖ fa ali ye ti ni ile ri ye ta şı yan ça lış ma nın yol gös te ri ci il ke le ri dir.

KGÖ, her ye ni ku ru lan ör gü tün doğal yo lu nu iz li yor; “par ti çiz gi si ni genç lik için de ya şa ma ge çir mek ve bu na bağ lı po li ti ka lar oluş tu ra rak, pra tik leş tir mek le gö rev li” ola rak, “ör güt sel in şa ve kad rolaş ma fa ali ye ti”ni yo ğun laş tı rı yor. Genç lik yı ğın la rı nın is tem le ri ni ya ka la ya rak öz gün po li ti ka lar oluş tur mak, aji tas yon ve propagan da mal ze me le ri üret mek; KGÖ’yü kı sa za man da, özel lik le öğ ren ci genç lik yı ğın la rı nın göz le ri önün de di na mik bir yapı ya yük sel ti yor.

Ge li şen mü ca de le, mü ca de le için de sü rek li ge li şen, ye ni le nen ve “genç le şen” KGÖ; bir genç lik ör gü tü nün do ğal ge lişme çiz gi si ile ev rim leş mek te ol du ğu nu gös te rir. Genç lik in san ya şa mın da özel, geçici bir ke sit ol du ğu na gö re ko mü nist genç lik ör gü tü nün her bi ri mi nin de sü rekli de ği şip ye ni le ni yor ol ma sı ge re ki yor. Bu de ğiş me ve ye ni len me; bir yan dan ye ni güç le rin dev re ye gir me siy le, bir yan dan par ti ye akış la ve bir yan dan da “ge çi ci yol ar ka daş la rı”nın elen me siy le ger çekle şir. Ta bii, bu a ra da düş man dar be le ri nin za iyat la rı da unu tul ma sın. Kong re’nin birin ci un sur da ger çek le şen ba şa rı lı çiz gi yi

onay lar ken, ikin ci un sur da ba şa rı nın düşük ka lı şı nı tes pit edi yor ol ma sı önem li. Bu KGÖ’nün tek rar de ği ne ce ği miz ken di ek sik ve za af a rı nın bi lin cin de ol ma sı, gizle me me si; bun la rı gi der mek için ilk ko şu la sa hip ol du ğu nu da gös te rir.

KGÖ, genç lik mü ca de le si nin ge lişme hat tı na ne kat tı di ye so ru la bi lir. Bu na Kong re ya nıt ve ri yor; “Po li ti ka la rın da kavga cı, uz laş maz bir hat iz le ye rek, mü cade le nin ih ti yaç ve so run la rı nı te mel al dı.” KGÖ’nün genç lik ha re ke ti nin ge li şi mi ne ka kı la rı nın di ğer önem li bir ne de ni ni/ko şulu nu bu ra da an mak ge re ki yor. Kong re bu ne de ni/ko şu lu doğ ru tes pit edi yor: KGÖ ön der li ği, “Genç lik ha re ke ti nin tüm ha vası nı so lu ma gi bi bir avan ta ja her za man sa hip ol du. Bu ona po li tik ref ek si ni sü rek li ar tır ma ye te ne ği ni ka zan dır ma da yar dımcı ol du.”

KGÖ ör güt sel in şa yı, genç lik ha re keti nin ge li şi mi için de ger çek leş ti ri yor. Süreç te sü rek li bir ye ni len me için de ol ma sı, düş man dar be le ri nin aç tı ğı ge dik ler nede niy le de bel li de za van taj lar ya rat mış tır. An cak gö rü len ve kong re nin de tes pit et tiği KGÖ, bu de za van taj la ra ta kı lıp kal madı, ya şa mın ih ti yaç la rı nı mut lak laş tır ma dı, so mut du rum ne yi ge rek tiri yor sa dik ka tini ora ya yo ğun laş tı rıp yü rü dü. Onun bu ba şa rı lı yü rü yü şün de, ön der lik ini si ya tifiy le ye rel ör güt le rin ini si ya ti fi nin bir bi rini ta mam la dı ğı nı, gün lük ge liş me için de iz le mek ta ma men ola nak lı idi. Kong re nin bu der si, da ha son ra ki ça lış ma la ra ışık tuta cak şe kil de çı kar mış ol ma sı da ol duk ça önem li. KGÖ ön der li ği nin bu nu iki ay rı nokta dan ba şa rıy la uy gu la dı ğı nı kong re belge le rin de gö re bi lir si niz. Bir yan dan; “par ti ve kong re ru hu na uy gun dav ra na rak… ko mü nist ya şa mın zor luk la rın dan kor kuya ka pı lan, ken di ni de ğiş ti rip, dö nüş tür


83

me ba şa rı sı nı gös ter me yen kad ro la rı, konum la rı na uy gun gö rev len di re rek… hız la öne fır la yan la rın önü nü açıp, so rum lu lukla rı nı ar tı ra rak…” Di ğer yan dan; “ye rel örgüt ler le ya kın ve sı cak bir iliş ki yi ge liş tirme yi ba şar dı… ye rel ör güt le re her za man ge niş ini si ya tif ve ril di… on bin le re ön der lik eden bir KGÖ’nün ya ra tıl ma sı nın, an cak bu doğ rul tu da atı la cak adım la rın sü rek li de rin leş ti ril me siy le,…” ola ca ğı nı gö re rek ve bu na uya rak ge liş tir di ği an la şı lı yor. Aslın da bu iki kı la vuz hat, KGÖ’nün par ti tarzı nı, da ha baş tan ken di ne ör nek al dı ğı nı ve bu tar zı ken di öz gü lün de so mut laş tı rarak ge liş tir me yi ba şar dı ğı nı gös te ri yor. Ki, kong re de, bu nu tes pit edi yor.

Bü tün an la tı lan lar dan KGÖ’nün örgüt sel in şa da hil tüm ça lış ma he def e ri ni vur du ğu id dia edi le mez ta bii ki. Kong re ge nel de ba şa rı lı ve he def e ri tut tu ran örgüt sel ça lış ma nın za af a rı nı, ek sik ka lan he def e ri ni ve ha ta la rı da tes pit edi yor. Örne ğin; bel li met ro pol ler de ge liş me te mel alı na rak güç ler da ğı tıl ma ma ya ça lı şı lı yor. An cak, za man za man çev rey le cid di bağ ko puk luk la rı ya şa nı yor. KGÖ, genç li ğin an ti fa şist sa va şı mı nın en güç lü, en ör gütlü ve en et ki li kuv ve ti; ge li şen mü ca de le için de bu da ha iyi gö rül dü ve an la şıl dı. KGÖ’nün si ya sal et ki ala nı ge niş le di ve si ya si pres ti ji art tı. An cak, bu du ru mun mey ve le ri ni top la ma ve ye ni güç le ri ör gütle me de za yıf ık la ra dü şül dü.

Eği tim ve Kad ro laş maKom so mol, par ti nin genç lik bö lü ğü ola

rak par ti ye genç kad ro la rın ak ta rı mı için de bir is tas yon. Kom so mol ken di ko şul la rı için de bi ri kim li ve de ney li kad ro la rı par ti ye ak ta rı yor. An cak ge çen dö nemde bu akışın za yıf kal dı ğı, kong re ta ra fın dan tes pit edi li yor. Bu du ru mun ne den le rin den bi ri

ola rak, eği tim ça lış ma la rı ve kad ro laş mada ki za af ar sa yı lı yor. Kong re bu alan da ki za af a rın gi de ril me si için par ti nin da ha çok yar dım cı ol ma sı ge rek ti ği ni söy lü yor. Doğru dur; genç lik ör güt le ri nin par ti çiz gi sin de eği ti min de baş lı ca ro lü par ti nin, genç lik teki par ti li kad ro la rın oy na ma sı ge re kir. Bu ge nel bir doğ ru, sos ya lizm ve dev rim deney le ri nin or ta ya çı kar dı ğı bir ders tir. Sovyet dev ri min den son ra 3. En ter nas yo nal’e bağ lı ola rak olu şan Ko mü nist Genç lik Enter nas yo nal’i Kong re si; eği ti min öne mi ve içe ri ğiy le il gi li ola rak KGB’le re ve ko münist par ti le re bu gö rev le ri ni şöy le ha tır latmak ta dır:

“g) KGB’ler, ça lı şan genç li ğin kit le le ri ni et ra fın da top la dık ça, bun lar la sis te ma tik şe kil de le ni nist bir eği tim ça lış ma sı yü rütme si nin ge rek ti ği nin bi lin cin de ol ma lı dır. Bu ol ma dan KGB’le ri, yü zey sel leş me ve mü ca de le le riy le fa ali ye ti nin ko mü nist ana ka rak te ri ni kay bet me (si lik leş me) teh li kesi bek le mek te dir.” (Kom so mol ve Par ti, s. 108109)

Par ti nin eği tim de ki ro lü üze ri ne de şunlar vur gu lan mak ta dır; “(KGB’le rin) le ni nist eği ti mi de ko mü nist par ti ta ra fın dan ya pıla cak de vam lı ve et kin yar dı ma bağ lı dır.” (a.g.e., s. 111112)

Kong re, iki yıl lık mü ca de le dö ne mi ni de ğer len di rir ken eği tim so ru nu na, KGÖ ça lış ma sın da ki so run lar açı sın dan da deği ni yor; ‘95 ya zın da ki eği tim ça lış ma larının ka za nım la rı nı vur gu lu yor. “For ma lar ta ti le, mü ca de le ye de vam” şi arıy la pra tikleş ti ri len yaz ça lış ma la rı nın bir aya ğın da, de rin li ği ne ça lış ma nın bir yo lu ola rak yaz kamp la rı ör güt le ni yor. Eği tim kamp la rı adı nı da ve re bi le ce ği miz bu ça lış ma “poli tik ürün top lan ma sı ve ni te lik yük selt me” amaç lı. “Yıl için de ko şuş tur ma için de” teoriksi ya si eği ti min ih mal edil di ği ger çe


84

ğin den ha re ket eden KGÖ, bu ça lış malar la eği tim ek si ği ni gi der me ye ça lı şı yor. Kong re de bu ger çe ği tes pit edi yor. An cak bu ra da önem li bir so ru na par mak bas mamız ge re ki yor. Ko mü nist dev rim ci fa ali yetin he men her ke si mi, mü ca de le için de, en faz la eği tim ça lış ma la rı nı ak sa tı yor ve yaz kamp la rıy la bu açı ğı ka pat ma ya uğ raşı yor. Bu tür kamp lar ar tık ge le nek sel leşmiş gö rü nü yor. Kuş ku suz eği ti min baş lı ca bi çim le rin den bi ri, yo ğun laş tı rıl mış, kı sa za man lı ko lek tif eği tim ler dir. Ken di ye rinde ve ken di ro lü nü oy na yan her un sur gibi bu tarz eği tim de, ya rar lı ve iler le ti ci dir. An cak bir un sur (ki bu ra da yaz eği tim leri) baş ka un su ru n ye ri ne ika me edi lir se, (dü zen li sis tem li, sü rek li eği tim ça lış ması nın ye ri ne) or ta ya doğ ru bir pra ti ğin çıka rıl dı ğın dan söz edi le mez. Yaz kamp la rı ken di ro lü nü oy na ma lı, ama “a çık ka pama” ara cı ha li ne ge ti ril me me li; “yıl için de te oriksi ya si eğ it imin ih ma li ne” hoş gö rü eği li mi, par ti yi de kom so mo lu da ge liş tirmez. Do la yı sıy la bu tür eği lim ler le özel bir mü ca de le ye ge rek si nim var. Te oriksi ya si eği tim, her gün kü pra ti ğin so ru nu ola rak çö zül me li, her za man, “en hız lı” pra tik ler için de da hi ger çek le şe bi lir bir iş ha li ne gel me li. Za man yok lu ğu, ge liş me le rin peşin den koş ma lar, ge rek çe ol mak tan çıkma lı; eğer za man yok sa, “yü rür ken, eğitim yap ma lı yız, yü rür ken dü şün me li yiz” di ye rek yo la çık ma lı yız.

Kong re, te orik si ya si eği tim ek sik li ği nin bo yut la rı na ve za rar lı so nuç la rı na de ğinmek le doğ ru ya pı yor. Ay nı şe kil de, eğitim ih mal kar lı ğı nın ve ko lay cı eği lim le ri n eleş ti ri si ve çö züm yön tem le ri üze rin de de dur ma lı dır. Bu so ru nu ise ar tık ye ni dö nem ön der lik ve kad ro la rı nın çöz me si ge re ki yor.

Eği tim ça lış ma sıy la ba ğı için de ya da de ğil, KGÖ’nün Kong re’nin işa ret et ti ği yön de, kad ro laş ma ça lış ma sın da da ha üret ken bir hat iz le me si ve par ti ye ta ze kan ak ta rı mı nı hız lan dır ma sı ge rek li. Komso mol, par ti ile genç lik yı ğın la rı ara sın da bir köp rü, kad ro ba ğı açı sın dan da bir ara is tas yon ro lü nü hak kıy la oy na ma lı. Par tiye gö re dü şün mek, te mel mis yo nu gençlik için de par ti nin üre ti mi ni sağ la mak olan kom so mo lun çok ayı rı cı bir özel li ği ol ma lıdır. Kom so mol üye le ri için ko mü nist gençlik ör gü tü; bir ka pı dan KGÖ üye si ola rak gi ri len, öbür ka pı dan par ti üye si ola rak çı kı lan bir ha zır lık oku lu ol ma lı dır. KGÖ, “amaç ve ru hu na uy gun da vra na rak” kendi için de “kad ro ak ta rı mın da “ gös ter di ği ce sa re ti, par ti ye kad ro ak ta rı mın da da kuşan ma lı dır.

Ta bii bu so ru nun di ğer ucun da da, par ti ör gü tü du ru yor. Par ti, hem genç li ğin eğiti mi için gö rev le ri ni ye ri ne ge tir me de daha so rum lu ol ma lı, hem de kom so mol da ki par ti li le ri ken di bün ye si ne çek me de da ha atak bir po zis yo na geç me li dir. Ku ru luş süre ci nin öz gün lük le ri ar tık aşıl mış tır; gençlik ka dro la rı nın ye ni ufuk la ra, ye ni de nizle re açıl ma ge rek si nim le ri art mış tır.

***Kong re ye su nu lan ra por lar dan çı kan

di ğe r bir so nuç; ge rek Kür dis tan’da ve gerek se yurt dı şın da KGÖ ör güt len me le ri nin so run la rı nın gün de me hak kıy la gir me miş ol du ğu dur. KGÖ mer ke zi, ken di si ni her iki ke si me, ön der lik ve yol gös te ri ci lik yap ma, ça lış ma la rı na des tek sun ma ve so nuç la rını top la ma da ba şa rı sız sa yı yor: Kom somol mer ke zi, bu ra la ra he nüz da ha kök lü bir şe kil de el ata ma dı ğı nı, ça lış ma la rın; par ti nin ih ti yaç la rı ve Ko mü nist Genç lik Ör gü tü’nün mev cut du ru mu ne de niy le, par ti ör gü tü ne bağ lı ola rak sür dü ğü nü be


85

lirt mek te. Kong re, so ru nu su nu lan ra porlar ışı ğın da tar tı şı yor ve ye ni dö nem de her iki alan da mer ke zi leş me ve par ti den ba ğım sız laş ma he defi ni KGÖ’nün hem mer ke zi ve hem de bu ke sim ör güt le ri nin önü ne ko yu yor. Pers pek tif be lir len miş, yöne lim ka ra rı alın mış tır; sı ra, pra tik te. Yaşa nan lar, KGÖ’nün bu nu da ba şa ra ca ğına da ir ye te rin ce ve ri su nu yor.

1. Kong re ge çen dö ne min ya ra tım la rını ve KGÖ’lü ol ma yı şöy le ta nım lı yor: “… bü yük bir öz ve ri, alın te ri ve göz nu ru dur söz ko nu su olan. Ön der li ğin den en alt or ga nı na ve kad ro su na ka dar ko mü nist genç li ği miz iki yıl lık ak tif dev rim ci pra tikle ri, ka za nım la rı ve za fe rle riy le ken di ni or ta ya ko ya rak, par ti mi zin yol gös te ri ci liğin de bir za fer ler ku şa ğı ya rat tık. KGÖ’lü ol mak ve MLKP’nin genç li ği ol mak bu dur ve bir kez da ha ilan edi yo ruz ki, bu nu hep yük sek ler de tu ta cak, kir le til me si ne as la izin ve rme ye ce ğiz. Her ko şul al tın da sava şı mı sür dür mek, dev ri me, sos ya liz me, mark sizmle ni niz me, par ti ye ve şe hit leri mi ze so nu na ka dar bağ lı kal mak, ileri yü rü me de ce sa ret, düş man sal dı rı la rı kar şı sın da çe lik ten ira de ye sa hip ol mak, bo şa lan yer le ri za ma nın da dol dur mak için so rum lu luk üst len mek ar tık ör gü tü mü zün ay rıl maz par ça la rı ol muş tur.”

Bu pa saj, ade ta bir and; dev ri me ve ko mü niz me bağ lı lık an dı. Ay nı za man da büt ün KGÖ üye le ri ne ve ye ni ka tı la cakla ra da çağ rı ni te li ğin de dir. Her ko mü nist genç, bu me sa jı iyi al gı la ma lı; her gün kü ça lış ma la rı nı, çağ rı nın süz ge cin den geçir me li dir.

***Ye ni dö ne me da ir ör güt sel pers pek tif

ler ve hat ta di rek tif er var, kong re bel gele rin de. Bu na gö re; za fer ler zin ci ri ne ye ni hal ka lar ek le mek, KGÖ or gan la rı nı ge liş

tir mek, KGÖ’nün genç lik kit le le ri için de ör güt len me dü ze yi ni yük selt mek ve yaymak, ye ni ça lış ma alan la rı aç mak, bir önce ki dö nem de ya ra tıl mış uz man laş ma yı ge liş tir mek, ku rum sal laş ma yı sağ la mak, par ti ola nak la rı na ba ğım lı lı ğı azalt mak, KGÖ ve kad ro la rı nın ye ni önemli gö rev leri ara sın da yer alı yor.

KGÖ 1. Kong re si, “tüm ba şa rı ve kaza nım la rın, KGÖ’yü ye ni ufuk la ra ta şı manın güç lü bi rer te me li ol du ğu nu” vur gu laya rak, “za fer ler zin ci ri se ri si ne ye ni le ri ni ek le ye rek da ha güç lü ile ri ye atıl mak” duru şu nu ön gö rü yor. Atı lan hiç bir adı mı küçüm se me den, ba şa rı la rı di ğer dev rim ci grup la rın du rum la rıy la kı yas la ma dan, ufuk dar lı ğı na düş me den, “bi li nen yol dan yü rün me si”ni bü tün or gan ve üye le rin den is ti yor. Ve çok önem li bir uya rı ya pı yor:

“Eğer ça lış ma la rı mı zı da ha da ile ri ye sıç ra ta mı yor sak, ye ni alan la ra açı la mıyor sak, her gün or gan la rı mı zı da ha faz la ge liş ti re mi yor ve ye ni or gan lar kur ma nın he ye ca nı, coş ku su ve bi lin ciy le ha re ket ede mi yor sak,… ka bul et mek ge re kir ki, or ta da bir so run var de mek tir. Bu du rumda ya ‘yaş lan dı ğı nı zı’ ka bul ede cek si niz, ya da bi linç çar pık lı ğı nı; üçün cü bir yol yok.” Evet, uya rı, çok sert bel ki, ama olma yan la ra/ola ma yan la ra ba kar sak, çok da ge rek li ol du ğu nu gö rü rüz. Olum suzluk la rı or ta ya çı ka ran han gi ne den olur sa ol sun, “ka pi ta list dün ya nın üze ri miz de ki bir yü kü ola rak gö rül me li, kö kün den söküp at mak için ide olo jik ve pra tik ola rak hü cu m et me li yiz.” Ve; “par ti tar zıy la yoğrul muş”, ör güt sel ge liş me sin de bü yük bir me sa fe ka tet miş, “ko mü nist genç li ğin ener ji si ni, ya ra tı cı lı ğı nı ve a te şi ni yö nel terek arı na ca ğı yük ler den kor ku su” ola maz, ol ma ma lı dır.


86

KGÖ’nün ör güt sel ça lış ma sı nın ya yılma sı ge re ken alan lar dan bi ri ne da ha işaret et mek ge re kir. KGÖ, or du için de daha doğ ru su as ke ri okul lar için de ça lış ma baş lat ma lı dır. Bu ça lış ma, dev rim mü cade le si nin stra te jik pla nı nın ba şa rı sı nı hazır la ya cak önem li un sur lar dan bi ri ola rak ele alın ma lı. Hat ta li se den gi po lis ko lej le ri de, bu çe rçe ve de de ğer len di ril me si gere ken bir alan. Bel ki çok ya kın za ma nın de ğil ama, si ya sal ve ör güt sel ça lış ma hedef e ri nin içi ne, bel li bir plan a bağ lan mış ola rak alın ma lı.

Bir baş ka he def; ço cuk lar ara sın da ko mü nist genç lik ör güt len me si nin ya ra tılma sı dır. Unut ma ya lım, Ko mü nist Gençlik En ter nas yo na li de KGB’le rin önü ne,

ço cuk lar ara sın da ça lış ma gö re vi ni de ko yu yor. Ka pi ta list sis tem de, özel ola rak coğ raf ya mız da ço cuk lar, hem iş çi ve hem de öğ ren ci ola rak an ti fa şist, dev rim ci müca de le nin güç le ri ara sın da dır lar. Sö mürge ci bir sa va şın ya şan dı ğı bu coğ raf ya da ço cuk lar, sa va şın doğ ru dan vur du ğu bir ke sim ay nı za man da. Bir baş ka açı dan ba kar sak, sa vaş la rın cep he ler de baş la yıp bit ti ği dö nem ler çok tan ta ri he ka rış tı. Savaş, özel lik le sı nıf sal (ve ulu sal kur tu luş) sa vaş la r ar tık her yer de. Fi lis tin’de taş lı ge ne ral ler, Ga zi’de ba ri kat ço cuk la rı boşu na doğ ma dı lar. KGÖ Kong re si, Ba ri kat Ço cuk la rı’na gön der di ği me saj la, ko nunun bi lin cin de ol du ğu nu gös ter miş olu yor. Ye ni dö nem ça lış ma la rın da ço cuk la rın

BELGELERDEN

Komsomol ideolojikbağlılık,örgütselbağımsızlık, leninist ilkesinegöre çalışır.LeninliderliğindeII.Enternasyonaloportünizminekarşımücadelesürecindeortayaçıkmışvemarksistleninistteoriileaydınlatılmışbuilke,tarihideneylerlesınanarakuluslararasıkomünistgençlikhareketineyönverenbirilkehalinegelmiştir.TürkveKürtuluslarıiletümulusalazınlıklardanişçi,emekçi,öğrencigençliğimizinkomünistgençlikörgütlenmesiolanKGÖ(KomünistGençlikÖrgütü)debuilkeyikendinerehberalarakyolunuçizer.

İdeolojikbağlılık,komsomolun,partininideolojiksiyasal(programstratejitaktik)önderliğinikabuletmesini,partininprogramatik,stratejik,taktikçizgisineaykırıpolitikalargeliştirmemesiniifadeeder.

Komsomolun,partininideolojisimarksizmleninizmdenayrıbirideolojisi,marksistleninistteorininışığındaoluşturulmuşpartiprogramındanayrıbirprogramıyoktur.

Komsomoluntarihsel işleviveasligörevi,gençliğisosyalistbirruhlaeğiterek,partiprogramına,marksizmeleninizme,sosyalizmvekomünizmekazanmaktır.

Komsomol,butarihselişleviniveasligöreviniözgünbirbiçimde,gençlikyığınlarının somutdurumuveözelliklerini gözeterekyerinegetirir.Komsomolunpolitik çizgisimarksistleninistteorivepartininprogramındankaynaklanırvebuteoriveprogramınyolgöstericiliğindegeliştirilir,uygulanır.

İdeolojikbağlılık ilkesikomsomolunleninistçizgide ilerleyerektarihselmisyonuveasligöreviniyerinegetirmesininbiricikgarantisidir.Parti,proletaryanınöncüpolitikkurmayı, en ileri örgüt biçimidir. Partinin teorik, programatik, taktik ve örgütsel derinliği,yetkinliği,engindeneyiveolgunluğukomsomoluideolojikvesiyasalolarakyönlendirmeyeteneğininkanıtıdır.Komsomolunbirikimvedeneyimipartiyegöredahazayıftır.Partibuözellikleriylekomsomolunolasıhatavezaafarınıgörerek,göstererekkomsomolunsapmalaradüşmemesinin,ilkelisağlambirçizgideyürümesiningüvencesidir.Partininkomsomolaönderliğininyöntemibaşlıcaolarak“yoldaşçaeleştiri”ve“inandırma”yadayanmaktadır.Buolmadangerçekanlamdaörgütselbağımsızlıktandabahsedilemez.


87

mü ca de le ye ve KGÖ’ye ka tı lı mı nı ar tırmak için ge rek li ça ba , plan lı ve se bat lı bir şe kil de ör güt len me li dir.

KGÖ ve İş çi Genç likÖr güt sel ça lış ma lar ve he def e rin ele

alın dı ğı bö lüm ler de, KGÖ’nün or ta ya çıkı şın da ki ko şul la ra bağ lı ola rak li se li ve üni ver si te li genç lik için de ça lış ma la rı nı yo ğun laş tır dı ğı be lir til mek te dir.

O gün kü so mut du ru ma uy gun bu pra tik, KGÖ’nün, gi de rek da ha faz la iş çi genç lik ve semt ler de yo ğun la şan iş siz ya da emek çi genç li ğe yö nel me si ge rek ti ği ni de unut tur mu yor. Ni te kim kong re bu te mel ih ti ya cı di le ge ti re rek, “bel li bir plan da hilin de iş çi genç lik ça lış ma sı na yö nel mek”

ge rek ti ği nin üze rin de du ru yor. Bu nun için, öğ ren ci genç lik ça lış ma sı için de de özel bir adım atı la rak mes lek okul la rın da ki çalış ma ya ağır lık ve ril me si is teni yor.

Bu olum lu ve doğ ru bir vur gu. İş çi sını fı nın po li tik kur ma yı bir par ti nin genç lik bö lü ğü, el bet te ken di si ni özel lik le sı nı fın genç üye le ri ara sın da var et me li dir. Bunun için ko şul lar la uyum lu plan la ra sa hip ol mak, plan la rı ya şa ma ge çir mek için de ka rar lı lık la güç le ri bu ra ya bel li bir plan da hi lin de yö nelt mek ve so nuç ala bil mek için ise güç lü bir ira de gös ter mek ge reki yor. Ko mü nist par ti si, eğer sı nı fın “en ile ri, en ge liş kin ve en sa vaş çı” un sur ları nı bağ rın da top la ya cak sa, sı nıf a bağla rı nı ge liş ti re cek se, bu nu genç un sur lar

BELGELERDEN

…Komsomolbirokuldur.Marksizmleninizmleyenitanışmışgençlerikomünizmruhuyla eğitir. Safarındaki en iyi unsurları partiye verir.Bu anlamıyla partinin de yedekkadroyatağıdır.

GençliğikomünizmruhuylaeğiterekmarksizmleninizmevepartiprogramınakazanmaamacınabağlıolarakKomsomol;

1)Partininideolojisiveprogramını,devrimcigelenekleriniajitasyonpropagandayoluylagençlikyığınlarıiçerisindeyayar.

2)Gençlikhareketininönündekisorunlarayanıtverecekteorik,siyasalveörgütselolarakmilitanbirpratikgeliştirir.Partipolitikalarınınyolgöstericiliğindeteorik,siyasalbirçalışmayayönelir.

3)Gençlikiçindekiburjuvavekarşıdevrimcikesimlerilemarksizmleninizmdışıhertürlüdüşünceveçizgiyekarşıideolojikvepolitiksavaşıkesintisizbirtarzdasürdürür.

4)Partiningüncelsiyasalfaaliyetinigüçlendirir.Propagandaajitasyonmateryallerinidağıtır.

Komsomolbirgençlikpartisiyadaöncüsüdeğildir.Gençliğindevrimvesosyalizmkavgasındakigerçekveteköncüsüveönderikomünistpartidir.Partiproletaryanınsınıförgütü,öncükurmayıdır.

Komsomolişçi,emekçiveöğrencitümgençliğinkitlevikomünistörgütüdür.Gençliğinenbilinçli,fedakar,militanunsurlarınıngönüllüvedisiplinlibirliğidir.

Komsomolpartiyi,partiüyelerininölçütlerini,çalışmatarzınıtaklitetmemelidir.Komsomol,gençlikyığınlarınıörgütlediğibilinciylehareketetmeli,olabildiğincekitleselbirörgüt olmalıdır.Aksi durum komsomolu darlaştırır ki bu örgütsel bağımsızlık ilkesininmantığıylabağdaşmaz.

Komünist Gençlik Örgütlenmesi (Komsomol), s. 121-122-124-125


88

dan el de ede cek tir. Ki, bu da, bir ba kı ma KGÖ’nün ön ça lış ma sıy le el de edi le cek tir. Bu ba kım dan, kong re nin tes pit le ri ye rinde. KGÖ önün de ki sü reç te, bu tes pit lere uy gun bir ça lış ma ya yö nel me li dir. Pek çok in san KGÖ’nün öğ ren ci genç lik için de yo ğun laş ma sı ile ko mü nist genç lik ör gü tü ni te li ği ara sın da bir çe liş ki ol du ğu nu düşün mek te dir. Ni ye? Çün kü on la ra gö re; ta rih te kom so mol lar, iş çi genç li ğin ör güt leri ola rak doğ muş ve iş çi köy lü genç lik birlik le ri ha li ne dö nüş müş ler dir. Ve ni ha yet, 3. En ter nas yo nal bün ye sin de bir genç lik en ter nas yo na li ola rak ör güt len miş ler dir.

Bu id di alar, yüz yı lın ba şın da kom somol la rın do ğuş ko şul la rın da, kom so molla rın kö ke ni ve yüz yı lın ilk on yıl la rın da ki

pra tik de ney le ri için doğ ru dur. Bu açı dan, bir so yut la ma ba kı mın dan doğ ru dur. Komü nist Genç lik En ter nas yo na li’nin 2. Kong re si genç lik ör güt le ri hak kın daki tezle rin de ol gu yu şöy le di le ge ti ri yor: “1. Sosya list genç lik ha re ke ti, iş çi genç li ğin ar tan ka pi ta list sö mü rü ve bur ju va mi li ta riz mi nin ken di sin den ya rar lan ma sı nın oluş tur du ğu bas kı al tın da; iş çi genç li ği (bur ju va) si vilmil li yet çi ide olo ji ile ze hir le me ça ba la rına ve iş çi genç li ğin eko no mik, po li tik ve kül tü rel is tem le ri nin bir çok ül ke nin sos yal de mok rat par ti ve sen di ka la rı ta ra fın dan gö zar dı edil me si ne bir tep ki ola rak or ta ya çık mış tır.

SGÖ’le rin ku rul ma sı, ço ğu ül ke de, opor tü nist ve re for mist eği li mi gi de rek ar

tan sos yal de mok rat par ti ve sen di kala rın yar dı mı ol mak sı zın, hat ta ba zı ül ke ler de de on la ra rağ men ger çekleş miş tir.” (a.g.e., s. 84)

Bu pa saj da sı nı fın genç üye le ri nin Av ru pa par ti le rin de ki re for miz me ve opor tü niz me, par ti saf a rın da ilk kar şı çı kı şı gös te re rek ba ğım sız ör güt lenme ba şa rı sı nı gös te rdik le ri ni gö rü yor ve genç li ğin, “sağ”a kar şı “sağ du yusu”nu, di na miz mi ni bir kez da ha ya kala ma fır sa tı bu lu yo ruz.

2. En ter nas yo nal’in çö kü şü ve SBKP ön de rli ğin de 3. En ter nas yonal’in ör güt len me si, opor tü niz min ye nil gi ye uğ ra tı la rak tas fi ye si de mek olu yor, ay nı za man da. Genç lik ör gütle ri de bu sü reç te yer le ri ni a lı yor lar ve ye ni du ru ma gö re gö rev le ri ni şöy le be lir li yor lar:

“4. KGÖ’le rin bu gün kü ro lü, iş çi genç lik kit le le ri ni top la mak, on la rı birer ko mü nist ola rak eğit mek ve ko münist sa vaş cep he si ne yer leş tir mek tir.” (a.g.e., s. 86) Kuş ku suz ko mü nist

Birbütünolarak‘94‘95sürecindeKGÖbirkomsomololarakvarlığınıvegelişmedüzeyiniherzemindeifadeetti.İddia,cüretvebüyük kavgalara uygun psikolojik şekillenme bu dönemde oluştu. İktidar bilinci, önderlik iddia ve gerçeğine uygun davranmanınbirincişartıolan,mücadeleninsıçramalıgelişiminisağlamabilincivepratiğisafarımızda oturdu. Nesnel zeminin olgunlaştığıalanlardaönderlikmisyonuveörgütlükuvvetlerin burada yoğunlaştırılmasının yanında, antifaşist kuvvetlerin ortak hedefte birleştirilmesiyönüyledeönemliadımlaratıldı.Birçok kesimin, öğrenci gençlik, özelde deüniversiteli gençlik hareketinden umudunukestiği, birimlere yönelimi yalnızca kadrolaşma faaliyetine endekslediği üstelik, kadrolarının çoğunu da okullardan çektiği birdönemdeKGÖiraditarzda,alandayoğunlaşarakhareketinyenidenfilizlenmesineönayakoldu.KGÖ’nünbusüreçteperspektiferivemilitanlığıylaöneçıkışıkitledekomünistgençliğeolansempativegüveniartırdı.

1994-1995 Yılı Faaliyeti Sayfa 26-27

BELGELERDEN


89

genç lik ör güt le ri yal nız ca iş çi genç ler den oluş mu yor. Pek çok Av ru pa ko mü nist parti si nin, öğ ren ci genç lik için de de ko mü nist genç lik bö lük le ri mev cut. Dev rim den ön ce Le nin, SBKP’nin öğ ren ci le r i çin de ki bir likle rin den söz eder. Dev rim den son ra ise, ar tık KGB, iş çi ve köy lü genç lik bir lik le ri dir.

Bu be lir le me le rin ya pıl dı ğı dö nem de, iş çi ve emek çi köy lü kö ken li genç ler, çok kı sa ya da hiç eğ itim siz ola rak iş çi ya da emek çi köy lü olu yor lar. Ka pi ta list ge liş me, em per ya list aşa ma ya var sa da, eği til miş iş gü cü kul la nı mı gi bi iş gü cü eği ti mi de son der ece ge ri dir. Or ta da öğ ren ci gençlik di ye bi le ce ği miz, alt sı nıf a ra men sup bir bü yük kit le den söz edi le mez. Ka pi talist em per ya list sis tem, ka pi ta list eği ti mi yay gın laş tır ma ya ‘50’ler le bir lik te baş la dı. 50’ler de es ki sö mür ge ci lik sis te mi ye ri ni ye ni sö mür ge ci li ğe bı ra kır ken, bu gü nkü

ya rı sö mür ge ler de de ka pi ta list eği tim, mo dern iş gü cü eği ti mi yay gın laş tı. Ya ni, ar tık, alt sı nıf a rın genç le ri iş çi ol ma dan ön ce –dü ze yi ne olur sa ol sun– öğ ren ci olu yor lar dı. Ay rı ca üni ver si te eği ti mi de es ki ye gö re ola ğa nüs tü bo yut lar da yaygın laş mış tı.

Bu ol guy la bir lik te, kit le ler ha lin de ki öğ ren ci genç le rin, devr im ve sos ya lizm mü ca del es in de yer ala cak la rı, do la yı sıyla ko mü nist par ti le rin ve ko mü nist genç lik ör güt le ri nin ça lış ma la rın da ve ya pı la rın da da önem li bir yer ala cak la rı bek le ne bi lir.

Bi zim coğ raf ya mız da, özel ola rak üniver si te genç li ği ‘60’la rın he men ba şın da, ‘68’le rde ve ‘70’ler de, bu gün de top lum sal ve ulu sal sa vaş saf a rın da kit le ler ha lin de yer alı yor ve öğ ren ci kö ken li ler dev rim ci mü ca de le nin ör güt lü güç le ri için de önem li bir ağır lık oluş tu ru yor sa, tam da böy le bir nes nel ge liş me nin so nu cu bu ko num la ra yer leş tik le ri ni gör mek ge re ki yor. Bu gün, 12 mil yon or ta öğ re nim dü ze yin de öğ renci var; üni ver si te ka pı la rı na yı ğıl mış 11,5 mil yon öğ ren ci var. 11,5 mil yon üni ver site li yi, özel mes lek eği tim kurs la rı nın öğren ci le ri ni de ek le ye rek top lar sak, genç nü fu sun en bü yük di li mi nin, ay dın la rın bu en du yar lı, en ha re ket li ke sim le ri nin 15 mil yo nu aş tı ğı nı gö rü rüz. Bu da ül ke nüfu su nun dör tte bi ri de mek tir.

Bu du rum da, bü yük ço ğun lu ğu iş çi ve emek çi yok sul halk ke sim le ri ne men sup bu genç lik ke si mi ni gör mez den, ya da ağır lığı nı yan sıt maz lık tan ge le cek bir genç lik ör gü tü, kom so mol ola bi lir mi? Bu ka dar ge niş bir öğ ren ci genç li ğin, ko mü nizm il kele ri ve ko mü nist par ti po li ti ka la rı üze rin de eği ti mi ni, an ti fa şist an ti em per ya list dev rim mü ca de le si ne ve sos ya liz me çe kil me si gö re vi ni, par ti adı na kim ya pa cak? Bu nun mark sist le ni nist par ti nin genç lik bö lü ğü

Sonikiyıldapratiğineğiticiliktekimuazzamgücünü hep birlikte yaşadık.Birlikdevrimi,Parti’nin ilanı,DevrimciGazivekayıplar savaşımı,liseli gençliğin kurultay ve kongrepratiği,gençliğinhakalmaveözgürleşmeeylemdalgası, ‘96görkemli1MayısKutlamasıveUluslararasıKayıplar Kurultayı vb. kısa bir sürecindevasa kazanımlarıdır. Zengin deneyimlerle dolu bu sürecin muazzamolanaklarsağladığıaçıktır.KGÖkadroveorganlarıdabusürecidoludolu yaşadılar.Ancak yaşanan pratiğintümkadrolarımızcabilinceçıkarılması,kazanımlarınıniçselleştirilmesi,buyolladahakarmaşıkvezorgörevlerinbaşarılması, kararlılıkla iktidara yürüyenbirpartiningençlikörgütüiçinyaşamsalönemdedir.

Örgütsel Durum, sayfa 51

BELGELERD


90

olan KGÖ’den baş ka ad re si var mı? O halde, kom so mol ko nu sun da şab lon la rın kalın tı la rın dan ken di mi zi kur ta ra rak, dev rim de ney le rin den ve mark sist te ori den özü a la lım, on la rı ey le mi mi zin şab lo nu de ğil, kı la vu zu yap ma yı ba şa ra lım. KGÖ’nün bu gün kü yö ne li min de an la yış dü ze yin de bir yan lış lık, bir sap ma yok tur. Kong re Belge le ri’nde de nil di ği gi bi; “KGÖ kuş ku suz bir öğ ren ci ör gü tü de ğil dir… İş çi, emek çi, öğ ren ci tüm genç li ğin kit le vi ko mü nist örgü tü dür. Fa kat dö ne min ve ül ke nin nes nel şart la rı öğ ren ci genç li ğe önc e lik ve ril me sini ge rek tir mek ted ir. KGÖ’nün pra ti ği de bunu ka nıt la mış tır.”

Bu gün kü pra tik bir so run, baş lan gıç ta de ğin diğ imiz gi bi, iş çi sını fı nın genç un

sur la rı nı par ti de top la mak ba kı mın dan var dır. Bu so ru nun çö zü mü için, ön ce lik le KGÖ kol la rı sı va ma lı; iş çi sı nı fı nın he def se çi len bö lük le ri, ka li fi ye iş gü cü ye tiş ti ren mes lek okul la rı, atöl ye le rin genç iş çi le ri ara sın da ça lış ma la rı da ha et kin şe kil de ör güt le me li dir. Şüp he siz, KGÖ’de “pro leter un su run ön der li ği ni gü ven ce le mek”, bu ra dan ge çe cek tir.

Bu ra da, pra tik te or ta ya çı kan, (ya da çık tı ğı sa nı lan) bir baş ka so ru na de ği nelim. De ni yor ki, fab ri ka lar da ya da atöl yeler de hem genç lik ör gü tü, hem de par ti ör gü tü na sıl ça lı şır? Bu iş le ri ka rış tı rıp iki baş lı lık ya rat maz mı? Ya rat maz; ya rat mama sı, par ti ör gü tü ve genç lik ör güt le ri nin ken di rol le ri ni doğ ru kav ra yıp doğ ru uy gu

la ma sı na bağ lı dır. Genç lik; in san ya şa mı nın

be lir li bir ke si ti ne denk dü şen, in sa nın en di na mik, en atak, en du yar lı, öğ ren me ye, de ği şi me, ye ni li ğe en açık ol du ğu dö nemi ni ifa de eder. Adı üs tün de, genç iş çi ler de genç tir; dev rim ve sos ya lizm mü ca de les ine ka za nıl ma la rı için on la rın da tıp kı öğ ren ci ler gi bi öz gün poli ti ka la ra, öz gün yön tem le re ve özel ör güt le re ih ti yaç la rı vardır. Coğ raf ya mız da ki genç iş çi ti pi ni dü şü ne lim; bü tün haf ta ça lı şır. Ar tık haf ta so nu nu futbol ma çın da, Müs lüm Gür ses kon se rin de, fa lan ca lu na park ta ata ri vb. oy na ya rak ge çir mek için can atı yor dur. Özel lik le atöly eler de ça lı şan genç iş çiler ara besk mü zi ğin, “ara besk ha yat la rın” hay ra nı dır. Bü tün bu lun du ğu me kan lar da “tav lana cak kız”, ya da “ayar tı la cak”

Birçokdevrimcikesimin, liseligençlikhareketininogünüvegeleceğinihayatınakışınaterkeden,tıkanıklıkları aşma çabasına girmeyen, il çapındamerkezi bir yapıyı çok görerek ufuksuzluklarını,cesaretsizliklerinivegrupçuluklarınıyansıtankarşıçıkışlarınarağmenkazanılanbirzaferdibu.Komünistgençliğinbirliğinenkapsamlışekliylesağlanmasıiçin,düşünceoluşturulmasısürecininbaşında,her yapıya gitme ve her kesimden tavır belirlemeçabası, Gençliğin Sesi’nin açıktan karşı saldırıyagirişmesidışındayanıtbulamadı.Duyarlıdavrananlar ise irade, emek, sabırvebirleştiricilik ruhununkudretini gösteremediler. Sürecin gerisine düşerekkoptular.Grupçulukvecüretyoksunluğucephesindebunlaryaşanırken,komünistgençlikyenibirbaşarıyı hazırlamak için yola koyulmuştu.Girdikleribuyoldagecelerinigündüzlerinekatarak,yeniaraçlarkeşfedipeskileriihtimamlakullanarak,çalışmayımerkezi kampanya düzeyine çıkarıp, kampanyatarzıçalışmanınçokgüzelbirörneğinisergileyerekilerlediler. Pratik içerisinde öğrenip, öğrettiler. Buyolun sonuna gelip hedefe varıldığında iradesizlikçokgerilerdekalmış,gözlergelecektekibüyükkavgalarakilitlenmişti.

MK Çalışma Raporu Sayfa 17-18

BELGELERDEN


91

er kek ara mak la meş gul dür ler. Bir ön cü eli ulaş ma dı ğın da, sen di ka laş ma ya da, poli tik leş me ye de ilg isi z dir ler. Ama, se çimle ri, be ğe ni le ri, öz lem le ri; bur ju vafe odal dü ze nin on la ra ver di ği ka da rıy la yi ne de özel dir, ken di ne öz gü dür. Di ğer yan dan, yi ne de genç ol ma la rı ne de niy le atak tır, öğ ren me ye ve ge liş me ye açık tır. Açık ki, bu genç li ğin sı nı fın mü ca de le si ne ve par ti saf a rı na ka za nıl ma sı da, on la rın du rumla rı nı ve so run la rı nı kav ra yan, özel po li tika la rı; özel bir aji tas yo nu, özel bir ör güt mo de li ni ve özel bir mü ca de le tar zı nı gerek ti rir.

Par ti çiz gi sin de genç lik yı ğın la rı nın mü ca de le si ne ön der lik eden, on la rı par tinin ey le mi ne ve çiz gi sin de dev rim ve sosya lizm mü ca de le si ne çe ke cek par ti den ay rı, kit le sel leş me ye uy gun es nek lik te bir ör gü te ge rek si nim var dır. İş çi ya da köylü ve hat ta öğ ren ci genç lik ko mü niz me ve dev rim sa va şı na çe kil me li dir. Ama bu nun için, genç lik ka te go ri si nin öz gün lük le ri ni he sa ba ka ta cak, genç li ğin di na miz mi ne ayak uy du ra cak ka dar ha re ket li bir araç ol maz sa, bu ba şa rı la maz.

Da ha ko lay an la şıl ma sı için iş çi gençli ği ör nek ve re lim. İş çi genç, sı nı fı nın üyesi dir. Sı nı fın eko no mik si ya si sa va şı mı na ka tı lır. Sen di kal ve po li tik ör güt len me ler de yer alır. An cak onu bu fa ali ye te ve ya pı ya genç li ğin öz gün ko nu mu ve öz gün so runla rıy la bir lik te kat mak sözko nu su ol duğun da, par ti ör gü tü nün “is tik rar”lı ve “oturmuş” tar zı ye ter siz ka lır. Bu ra da çok da ha ha re ket li, es nek ve ba sit ör güt sel ve pra tik hat ta ih ti yaç var dır.

İş te bu yüz den iş çi sı nı fı için de par ti ça lış ma sı nın ol du ğu/ol ma dı ğı her yer de KGÖ ça lış ma sı na yer var dır, ge rek vardır; hem de aci len ve ol duk ça kap sam lı adım la ra ge rek si nim var dır. İş çi sı nı fı nın

genç, ya ni en di na mik, en eği tim li un sur ları KGÖ oku lun dan par ti ye aka cak tır. KGÖ mer ke zi ve ye rel ör güt le ri, 1. Kong re’nin iş çi genç lik ça lış ma sı nı ge liş tir me ta li matı nı tam da böy le an la ma lı ve ya şa ma geçir me li dir.

Fab ri ka, atöl ye vb. üre tim bi rim le rin de ve sen di ka lar da tıp kı ka dın ör güt le ri gi bi, genç lik ör güt le ri de yan ya na, ken di rolle ri ni oy na ya bi lir ler ve oy na ma lı dır lar. Bu ko nu da Ko mü nist En ter nas yo nal’in ka rarla rın da yol gös te ri ci bir bö lüm var. Onu da ak ta ra rak bu ko nu yu ka pa ta lım:

“… KGB üye le ri nin, KP’le rin po li tik faali yet le ri ne ve iş çi sı nı fı nın mü ca de le le rine ka tıl ma la rı ve yar dım et me le ri; KP’le ri ile Ko mün tern’in prob lem le ri nin çö zümlen me sin de (KGB’ler ile üye le ri nin) et kin ol ma la rı ge rek ti ği so nu cu çı kar. Par ti nin iş let me hüc re le ri nin, semt ko mi te le ri nin, il ko mi te le ri nin fa ali yet yü rüt tü ğü, ama KGB’nin bu tür ör güt len me ye sa hip olma dı ğı yer ler de, par ti ör güt le ri ko mü nist genç li ği oluş tur ma lı dır ve ko mü nist gençlik de par ti ör güt len me si nin ol ma dı ğı yerde, bu ör güt le rin oluş tu rul ma sı na var güçle riy le des tek ol ma lı dır.”

Ça lış ma için de ki iş bir li ği nin na sıl gerçek le şe ce ği nin bir baş ka yo lu da şöy le gös te ri li yor:

“KP’le rin iş let me ler de ki hüc re le ri ve sen di ka lar da ki frak si yon la rı, ko mü nist genç li ğin eko no mik ve di ğer gö rev le rin ye ri ne ge ti ril me sin de, ko mü nist genç li ğe et kin des tek ver me li dir ler.” (a.g.e., s. 111112)

II- Si ya sal Ça lış ma la rın Ge li şi miKong re Bel ge le ri, KGÖ’nün ku ru lu şuy

la bir lik te ge li şi mi ni, si ya sal mü ca de le nin bü tün ör nek le ri ne ka tıl ma nın ya nın da, en baş ta öğ ren ci genç li ğin mü ca de le si


92

için de; öğ ren ci genç li ğin de mok ra tik eğitim he de fi doğ rul tu sun da pa ra lı eği ti me, har(a)çla ra, po lisida re bas kı sı na kar şı sa va şı mı na ka tı la rak ve ön der lik ede rek ger çek leş tir di ği ni ta nıt lı yor.

Öğ ren ci genç li ğin ‘94’95 ve ‘95’96 öğ re nim dö nem le rin de yük se len mü cade le si nin için de ve en ba şın da yer alan KGÖ, ay nı za man da li se li le rin, üni ver siteli le rin aka de mikde mok ra tik ör güt le ri nin ya ra tıl ma sı için de can la baş la ça lış mış; ön cü lük ve ön der lik ro lü nü hak kıy la oy namış tır.

Kong re nin ele al dı ğı ve de ğer len dir diği bü tün ör güt ra por la rı, KGÖ’nün ön cülük ve ön der lik id di ası na sa hip ola rak yo la çık tı ğı nı ve bu nu ger çek leş tir mek için ol

duk ça ka rar lı bir pra tik ser gi le diğ ini göste ri yor. Genç li ğin aka de mik mü ca de le si ne ka tı la rak, ge liş me ye tam za ma nın da ira di mü da ha le ler de bu lu na rak, si ya saltoplum sal mü ca dele are na sı na ta şın ma sı nı, bir baş ka ifa dey le; bü yük bir si ya sal müca de le nin ha ber ci si olan aka de mik mü cade le yi et ki le ye rek si ya sal laş tı ra cak bi linç li ve ör güt lü adım la rı at ma yı ba şar mış tır.

KGÖ, ‘94’95 eği tim yı lın da ki gö rev leri ne yak la şım tar zıy la, bu he de fi çok net ola rak be lir le di ği ni gös te ri yor. Ni te kim belge ler, KGÖ’nün “’94’95’te genç lik kit lesi ni, ko mü nist ön cü lü ğü al tın da top la ma, gün cel so mut so run la rın dan ha re ket le mü ca de le sah ne si ne çı kar ma ve ör gütle me yo luy la is tik rar ka zan ma fa ali ye ti ni,

An ti fa şist, An ti em per ya list, İle ri ci, Dev rim ci ve Ko mü nist Dün ya Genç li ği ne Çağ rı

Kapitalistemperyalistsistembütünvahşetiyleegemenliğinisürdürüyor.Emperyalizmdünolduğugibi,bugündebütünçürümüşlüğünüsergiliyor.Onun,dünyaproletaryasıvehalklarınaolduğugibi,emekçidünyagençliğinedebaskı,sömürü,haksızsavaş,şovenizm,açlık,sefalet,fuhuş,uyuşturucudanvb.başkaverebilecekhiçbirşeyiyoktur.O,halklara,dünyaemekçigençliğineveonlarınhertürlühaklı,ilericivedevrimciistemlerinebugündeazgıncasaldırıyor.Bütüngelişmeler,kapitalistemperyalistsistemindeğiştiğişeklindekipalavralarınınyalnızcaiçiboş,gericibirşarlatanlıkolduğunufazlasıylagösteriyor.

Emperyalizm,burjuvazivegericilik,dünyaproletaryasıveezilenhalklarındanolduğugibi,ilerici,devrimcivekomünistdünyagençliğindenbugündekorktukçakorkuyor.Buyüzdensafarıbölme,gericiçatışmalarıkörükleme,devrimvesosyalizmdüşmanıgericipropagandayıyoğunlaştırmaçabalarınıartıraraksürdürüyor.Kapitalistemperyalistsistem,proletaaryavehalklaraolduğugibi,emekçidünyagençliğinedehiçbirgelecekvermiyor,veremezde!

ABD’ci“YeniDünyaDüzeni”stratejisiylebirlikte,emperyalizmintopyekünsaldırıplanlarıdahafazladevreyesokuldu.Bustratejininemekçidünyagençliğiiçinanlamı,dahafazlaölüm,dahafazlasefalet,dahafazlabireycilik,dahafazlayabancılaşma,dahafazlaahlaksalvemoralyozlaşmaveçöküntüdür.

Emperyalisttopyekünsaldırıstratejisinekarşı,dünyaproletaryasıvehalklarıolduğugibi,gençlikdebirleşikbirkarşıkoyuşugeliştirmekzorundadır.Bugündünyanınneresindeolursaolsunişçi,köylüveöğrencigençlikbenzersorunlarlakarşıkarşıyadır.Uluslararasıbirlik,dayanışmaveörgütlülüğünönemveaciliyetidahadaartmaktadır.Kongremiz;emperyalizminvegericiliğinsaldırılarına,gericisavaşlara,emperyalistsavaştehlikesine,

BELGELERDEN


93

bir le şik top lum sal si ya sal mü ca de le ye bağ la ma he def e ri ne ki lit len di” di yor. Bu sa tır lar, KGÖ’nün aka de mik mü ca de le yi, top lum sal mü ca de le nin bir par ça sı ola rak ele al ma, sı nıf so ru nu na bağ la ma ve siya sal laş tır ma pers pek ti fi ne sa hip ol du ğunu gös te rir. Ay nı za man da; ken di si ni ve genç li ğin en ge niş ke sim le ri ni iki cep he de –KGÖ’de ve öğ ren ci bir lik le ri ile der nekle rin de– ör güt le me işi ni de, du ra ğan ve sta tik bir şey ola rak ele al ma dı ğı nı uzak, “ba rış çıl ha zır lık” sap lan tı la rı na düş meden kav ga için de ger çek leş ti ri le cek iş ler ola rak ele al dı ğı nı gös te rir. Ni te kim, iki yıl lık ça lış ma, bu pers pek tif e rin yol göster di ği önem li ba şa rı la ra im za atıl dı ğı nı ka nıt la mak ta dır.

‘94’95’te KGÖ, bir ön ce ki dö nem de baş la tı lan li se li öğ ren ci le rin ör güt len me ve fa şist ge ri ci eği ti me, po lisida re iş bir liği ne kar şı mü ca de lesi ni iler le te cek bir atılım için de ol du. Li se li Öğ ren ci Bir lik le ri’nin İs tan bul baş ta ol mak üze re yay gın laş ması ve mer ke zi leş me si ni bir ku rul tay la taçlan dır ma sı, dö ne min he men ba şın da gerçek leş ti. Li se li ler ku rul ta yı, dö nem için de li se li öğ ren ci le rin mü ca de le si ni ge liş tir mesi nin ve ör güt len me si ni yay ma nın da bir kal dı ra cı, esin kay na ğı ve yol gös te ri ci si ol du. Sa yı sız li se de öğ ren ci ey lem le ri, öğ ren cive li da ya nış ma sıy la fa şistida re po lis iş bir li ği nin püs kür tül me si, Ca ğa loğ lu çı kar ma la rı ; ör güt len me ve mü ca de le si ni mer ke zi leş tir miş bir gü cün ba şa rı la r ha

BELGELERDEN

burjuvayozkültüre,geleceksizliğe,eğitiminözelleştirilmesinevb.karşıfarklıuluslardan,dinlerdenveırklardandünyagençliğiniseslerinivekavgalarınıyükseltmeyeçağırıyor.

Kongremiz;dünyaemekçigençliğininsorunlarınıtartışmak,bilgivedeneyalışverişindebulunmak,gençliğinenternasyonalistbirlikvedayanışmasınıgeliştirmekiçintümilerici,devrimcivekomünistgençlikkurumvekuruluşlarını,1997yazındaANTİFAŞİST,ANTİEMPERYALİSTDÜNYAGENÇLİKKAMPI’nıbirliktedüzenlemeyeçağırıyor.

Emperyalistkapitalistsistemyıkılmayamahkumdur.Onuyokedecekpatlayıcılarbugündahafazlabirikmiştir.Sömürücüzorbalarınkanlısaltanatıergeçtarihinkaranlıklarınagömülecek,sömürüsüz,vesınıfsızbirdünyaergeçkurulacaktır.Sosyalizmbugündeinsanlığınbüyüközlemiolmayadevamediyor.Burjuvazi,emperyalistler,gericilikverevizyonistler,ayrıayrıvehepbirliktesosyalizminöldüğü,artıkdevrimlerintarihekarıştığı,vb.yalanlarıtekrarlayıpduruyorlar.Onlarrevizyonistsistemlerinçöküşününfaturasınıdevrimevesosyalizmeçıkarıyorlar.Amahayır!Tarihinsosyalizmeolanakışıhiçbirşekildeengellenemez;devrim,sosyalizmvekomünizmdavasıhiçbirşekildeyokedilemez.

Kongremiz;emekçidünyagençliğinidevrimvesosyalizmiçinkavgayakatılmaya,‘68’indevrimciruhunuyükseltmeyeçağırıyor!

Kongremiz;TürkveKürtuluslarındanveulusalazınlıklardancoğrafyamızgençliğinindevrimciselamlarını,dünyailerici,devrimcivekomünistgençliğineiletmektenbüyükbironurduyuyor;GüneyKore,Fransa,Yunanistangençliğinindirenişçiliğindenilhamalıyor.

Se lam Ol sun Gü zel Ya rın lar ve Öz gür Bir Ge le cek İçin Sa va şan la ra!Kah rol sun Em per ya lizm ve Dün ya ge ri ci li ği!Ya şa sın İle ri ci, Dev rim ci ve Ko mü nist Dün ya Genç li ği nin En ter nas yo na list Bir-

lik ve Da ya nış ma sı!KGÖ I. Kong re si, Duyuru ve Çağrılar, 305


94

ne sin de yer alır. Öğ ren ci genç lik ha re ketin de de ği şik si ya sal eği lim ler den genç lik grup la rı nın bir le şik ha re ke ti ni sağ la yan ör nek ler de dö ne min ba şa rı la rı için de sayıl ma lı dır. ***

Bir baş ka ge liş me, bu dö nem le bir lik te öğ ren cive li da ya nış ma sı ve ey lem bir li ğinin sağ lan ma sı dır. Da ya nış ma li se li öğren ci mü ca de le si nin baş lı ca ko nu la rın dan bi ri ha li ne gel miş tir. Ar tık öğ ren ci ey lemle ri nin için de, ai le le rin en azın dan tem silci le ri yer al mak ta dır. Bu, ezi ci ço ğunl uğu iş çi ve emek çi sı nıf ar dan ai le le rin, bir kez de, ço cuk la rı nın is tem le ri ve ey lem le ri için de eği til me le ri ve si ya sal laş tır ma ları an la mı na gel mek te dir. Böy le ce, öğ renci ha re ke ti ile ge nel halk ha re ke ti nin, iş çi sı nı fı ha re ke ti nin gün dem le rin de ve geliş me le ri nde or tak lı ğı ya ka la mak ola nak lı ha le gel mek te dir.

Li se li öğ ren ci genç lik ha re ke ti yi ne bu dö nem de KGÖ’nün (ve ta bii par ti nin) özel yö ne li miy le li se li eği tim ci or tak lı ğı nı da geliş tir me ye baş la mış tır. Bu ge liş me za yıf tır, ama adı üs tün de bir ge liş me dir; iler le til diğin de top lum sal mü ca de le nin il gi li bü tün ke sim le ri nin ha re ket bir li ği ni sağ la ya ca ğı gi bi, tü mü nü bir den si ya sal laş tı ra rak serma ye ve fa şist re ji me kar şı dev rim ben dine akı şı nı hız lan dı ra cak tır.

KGÖ ön der li ğin de ki li se li genç lik, diğer genç lik güç le riy le bir lik te, ‘94’95’in 2. dev re sin de Ni san boy kot la rı nı da unutma dı. Üni ver si te seç me sı nav la rı na kar şı, “ÖSSÖYS kal dı rıl sın”, “Her ke se pa ra sız ve eşit eği tim hak kı” ta lep li kam pan ya yü rüt tü. 1. Kong re’nin de tes pit et ti ği gibi bu kam pan ya nın bir ya nın da li se li ler var dı, ama di ğer ya nın da üni ver si te li ler; ai le ler ve ta bii eği tim ci ler. Li se li le rin dı şında bu kam pan ya ya ka tı lım za yıf kal mış tı; bu nu, kong re ye su nu lan ra por da de ğer

len di ri yor ve bü yük bir ders ola rak kayde di yor: Li se li, üni ver si te li öğ ren ci le rin ve di ğer ke sim le rin ge rek li ol du ğu an da gündem le ri ni bir leş tir mek ge rek. Bu nun yönte mi ise, gün dem de ki ko nu yu her ke se, her ke si me ta şı ya cak tarz da pro pa gan da ve aji tas yo nu ör güt le mek. Ha re ke ti, hem ye rel ve hem de mer ke zi ola rak ör güt lemek, di ğer si ya sal grup lar la or tak ey lemler ör güt le mek.

‘94’95 dö ne min de üni ver si te li genç lik mü ca de le si nin bel li baş lı bü tün ör nek le ri ve alan la rı KGÖ’nün et kin lik ala nı dır. Akade mik is tem ler, si vil fa şist sal dı rı lar, polisjan dar ma bas kı sı, fa şist ge ri ci eği ti me kar şı pro tes to ey lem le ri, üni ver si te ler de ki öğ ren ci ha re ke ti nin bu dö nem ko nu la rından. Ha re ket ise, met ro pol ler den baş laya rak Kür dis tan’a Ka ra de niz’e, en üc ra kent le re ka dar ya yıl mak ta dır. Ko mü nist genç li ğin ön cü lük ve ön der lik id di ası nın, gün de min doğ ru ya ka lan ma sı ve anın da mi li tan mü ca de le hat tı nın ge liş ti ril me sinde so mut la nı şı ba kı mın dan önem li geliş me ler bun lar. 1. Kong re Bel ge le ri’nin tes pit et ti ği gi bi; al ter na tif açı lış lar, 6 Kasım boy kot la rı, ül kü cü fa şist ler le Mar ma ra Üni ver si te si ve di ğer pek çok yer de ça tışma lar, bun la rın baş lı ca la rı. Di ğer le rin de ol du ğu gi bi, ama özel lik le ül kü cü fa şist lerin sal dı rı la rı, öğ ren ci genç lik için de, fa şist yu va la ra kar şı “hız lı ve ka rar lı ta vır ge liştir mek ya nın da, ko mü nist, dev rim ci, an tifa şist ör güt ve ke sim le ri, an ti fa şist mi li tan bir çiz gi de” bir leş tir di. Ko mü nist genç lik, hem bu ge liş me de, hem de fa şist sa ldırila ra kar şı ye ni an ti fa şist mü ca de le araç ve bi çim le ri ni ge liş tir me de ön cü ve ön der ol du. Mar ma ra Üni ver si te si’nde üç gün lük gör kem li di re niş ve bin ler ce üni ver si te li nin ka tıl dı ğı İs tan bul Üni ver si te si ey le mi, an tifa şist di re niş bir li ği nin de te pe nok ta la rı dır.


95

KGÖ’nün ön cü lük ve ön der lik mis yo nu nu ger çek leş ti re bil me ye te ne ği ni gös ter me si ba kı mın dan ol duk ça önem li dir.

***‘9495 dö ne mi nin bir baş ka çı kı şı nı,

Üni ver si te li Genç Ka dın ör güt len me si ve 8 Mart et kin lik le ri nin, ilk kez üni ver si te lere yay gın ca ta şın ma sı oluş tu ru yor. Kongre bel ge le ri bu ge liş me yi şöy le yan sı tıyor: “… Ba har dö ne min de 8 Mart Dün ya Emek çi Ka dı nlar Gü nü’nde ÜGK ça lış ması öne çı ka rıl dı. De mok ra tik ka dın ha re ke ti ve EKB ek se nin de de vam eden ey lem ler, 8 Mart’ta üni ver si te ler de ÜGK’nın kapsam lı pra ti ği ile can bul du. Çı ka rı lan bülten le ve di ğer önem li araç lar la yo ğun bir aji tas yonpro pa gan da fa ali ye ti yü rü tül dü”. De va mın da; bu olum lu ge liş me nin ile ri ye ta şı na ma ma sı ve ne den le ri de de ğer lendi ri li yor: “An cak ÜGK po li ti ka sı ve pra ti ği, yer yer bi rim ler de ki kav ra yış dü ze yi sağ lığı ve ön der li ğin en doğ ru sis tem le bu örgüt lü lü ğün de va mı nı sağ la ma yö nün de ki ye ter siz li ğiy le sü rek li leş ti ri le me di.”

Üni ver si te ler de ve (ta bii li se ler de de) ka dın ça lış ma la rı nın ak tif eş ti ril me si, sosya list ve de mok ra tik bo yut la rıy la ça lış manın ve öğ ren ci ka dın la rın ör güt len me si nin ge rek li ve zo run lu ol du ğu da ha son ra ki sü reç te da ha faz la açı ğa çık mış tır. Ni tekim 1. Kong re , bu zo run lu lu ğu ve ge rek lili ği bi lin ce çı ka ra rak, KGÖ’nün önü ne, yeni dö nem için önem li gö rev ler koy muş tur. Ko mü nist genç li ğin, öğ ren ci ler için de ki ko mü nist ça lış ma nın bir bo yu tu ola rak kadın ça lış ma sı na ge re ken yö ne li mi gös tere ce ği bek le nir. KGÖ bi rim le ri ne bağ lı kadın ku rul la rı nın oluş tu rul ma sı ve ya nı sı ra; üni ver site ler de ÜGK, li se ler de de ben ze ri de mok ra tik ör güt çe kir dek le ri nin ya ra tılma sı bu ça lış ma nın ör güt len di ril me si nin baş lı ca bi çim le ri ol ma lı. Kuş ku suz sözko

nu su ör güt sel he def er, tıp kı di ğer le ri gi bi, öğ ren ci genç ka dın la rın eği tim den ai le orta mı na ka dar gör dük le ri bas kı, ay rım cı lık, cin sel şid det ve ikin cil ko nu ma kar şı müca de le le ri için de; hem bu mü ca de le le ri ne mü da ha le ile ve hem de ge nel de ki demok ra tik ve sos ya list ka dın ha re ke ti ne katı lı mı nı sağ la ya rak ger çek leş ti re bi lir. Ya ni; par ti nin ko mü nist ka dın ça lış ma sı, bir biçim de, ken di öz gün lük le ri için de öğ ren ci genç ka dın lar ara sın da da, ko mü nist kit le ça lış ma sı nın ya rı sı nı ya rat ma pers pek tifiy le ör güt len me li dir. Önü müz de ki dö nemde, bu ba kım dan sa yı sız fır sat do ğa cak tır. İlk an da DEK’i bu açı dan da de ğer len dirmek, ko mü nist genç le rin önü nü aça cak tır.

KGÖ bi rim ve üye le ri, par ti nin ka dın ba sı nı nı bu amaç la, ti tiz bir şe kil de iz leme li, ken di ça lış ma sı için ge rekl i so nuç la rı çı kar ma lı ve bu ala na ken di ko nu mun dan kat kı sun ma lı dır. Mü ca de le nin her ala nında “ba şa rı lı ol mak”, “za fer ler zin ci ri ne yeni hal ka lar ka ta rak iler le mek” pers pek ti fiyle sa va şan KGÖ’ye, za fer ler ku şa ğı na bu ya kı şır.

***Kong re’nin tes pit et ti ği önem li bir ek sik

lik ise, öğ ren ci yurt la rı ve yurt lar da kon sey ör güt len me sin de or ta ya çı kı yor. Yurt lar, kong re nin de tes pit et ti ği gi bi dev rim ci bir genç lik ha re ke ti için üs ler ha li ne ge ti ril meli dir. Bu gün “ye ni ‘68’ler ya rat ma” şi arıyla yo la çı ka ca ğı nı (ve çık tı ğı nı ek le ye lim) açık la yan ko mü nist genç lik, ‘68 genç li ği nin gör kem li ey lem le rin de yurt la rın bi rer kit lesel di re niş üs sü, hat ta ka rar gah ro lü oy nadı ğı nı bil me li dir ler. ‘68’ler de OD TÜ, An ka ra Si ya sal ve Ce be ci, Ça pa Yük sek Öğ re nim yurt la rı; an ti fa şist, an ti em per ya list gençlik ha re ke ti nin ve aka de mik mü ca de le nin ör gü t len me sin de çok özel rol ler oy na mışlar dır. Ay nı ke za, ‘70’li yıl lar bo yun ca An ka


96

ra’da; Ce be ci, Ha cet te pe, OD TÜ yurt la rı, İs tan bul’da; Si te, Ka dır ga, İs tan bul Eği tim, Bo ğa zi çi vb. yurt la rı, öğ ren ci ha re ke ti ve dev rim ci genç lik mü ca de le si için bi rer üs gö re vi gör müş ler dir. Ay rı ca ek le mek gere ki yor ki, ül kü cü fa şist ve şe ri at çı genç lik ör güt le ri de, ön ce lik le ken di kur duk la rı ya da ele ge çir dik le ri yurt la rı, fa şistşe ri at çı örgüt len me ve sal dı rı la rı için, ay rı ca bu bölge ler de he ge mon ya kur mak için, bi rer üs ha li ne ge tir miş ler dir.

Ne re den ba kar sak ba ka lım, yurt çalış ma la rın da ki ek sik lik, öy le si ne de ği ni lip ge çi le cek tür den ek sik lik ler de ğil dir. Kuşku suz, eği tim de ki özel leş tir me den ön ce yurt lar da özel leş tir me yay gın laş tı. ‘60’la ra ve hat ta ‘70’le re gö re, ser ma ye nin baş lı ba şı na bir kar ala nı ola rak kü çükbü yük sa yı sız öğ ren ci yurt la rı kur ma sı ve yi ne, üni ver si te kam püs le ri nin kent ler dı şı na ta

şın ma sı; yurt ça lış ma sı nın ye ni zor luk la rı ve so run la rı ola rak genç li ğin önün de. Bu du rum el bet te çok bü yük bir da ğı nık lık; he def kit le ye ulaş mak ve bir le şik ey lemli lik ya rat mak ba kı mın dan bü yük de zavan taj lar la yo la çık mak de mek tir. An cak, her şe ye kar şın önem ve aci li yet sı ra sı na gö re, mü ca de le nin di ğer he def e riy le bağlı bir şe kil de, se çe rek, yurt ça lış ma la rı nı ör güt le mek bir zo run lu luk tur. Fa şistşeri at çı üs le ri da ğıt mak da bu kap sam da ki gö rev ler den bi ri sa yıl ma lı. Yurt la rı –önemli le ri ni, stra te jik ay rı ca lı ğı olan la rı özel likle– dev rim ci öğ ren ci genç lik ha re ke ti nin üs le ri ha li ne ge tir mek için kol la rı sı va ma lı.

KGÖ, Kong re Bel ge le ri’ nin or ta ya koydu ğu gi bi, si ya sal mü ca de le ye –ki bu nu ay rı bir baş lık al tın da ele ala ca ğız– ka tılı mı ile bir lik te üni ver si te ve li se li genç liğin ‘94’95 dö ne min de; “Kom so mol ola rak

Genç li ğe Çağ rı

Kir li Sa va şa Alet Ol ma, As ke re Git me

Kürdistandakisömürgecisavaşboyutlanaraksürüyor.Kirlisavaşınbütünyükvesonuçlarını,baştagençlergelmeküzereişçiveemekçilertaşıyor.Sömürgecileriçinönemliolankanlısaltanatlarınısürdürmektir.Kürtulusubununiçinboğazlanıyor.İşçiveemekçilerbununiçineziliyor.Yurtseverler,devrimcilervekomünistlerbununiçinkatlediyor.

GençArkadaş,Sömürgecifaşistdiktatörlük,iliklerinedekçürümüşsömürüvezulümdü

zenisenikirliamacınaaletediyor.Seniölümesürüyor.Busömürgecisavaştaseninhiçbirçıkarınyoktur.Unutmaki,Kürtulusunusömürgeciboyundurukaltındatutanfaşistdiktatörlük,hertürlüözgürlüğünolduğugibi,senindedüşmanındır.O,sanaşovenizm,yıkım,sefalet,ölümdenvb.başkahiçbirseyvermiyor.Kürthalkısenindüşmanındeğil,dostundur.Faşistdiktatörlük,KürthalkınınolduğukadarTürkhalkınındadüşmanıdır.

GençArkadaş,Sömürgecisavaştayokedilenseningeleceğinvedekişiliğindir.Askeregi

BELGELERDEN


97

var lı ğı nı ve ge liş me po tan si ye li ni, ön der lik mis yo nu nu ku şan dı ğı nı ka nıt la dı; id dia, cü ret ve bü yük kav ga la ra uy gun psi ko lo ji edin di. Ön der lik mis yo nu ve nes nel ze min ol gun laş tı ğı an da ör güt lü ku vvet le ri bu rada yo ğun laş tır ma, an ti fa şist kuv vet le ri hedef te bir leş tir me” gi bi bir ye te ne ği ser gile ye bil di ği ni, dost, düş man her ke sin gö zü önü ne ser miş tir.

***Ko mü nist genç lik ve aka de mik mü ca de le‘95’96 öğ re nim yı lı için de bir ön ce ki

dö ne me gö re, hem KGÖ fa ali yet le ri, hem de genç li ğin mü ca de le si yük se li yor, da ha faz la yay gın la şı yor ve bir kı sım he def e ri vu ra rak iler li yor.

Kong re bu nu, ön ce ki yıl la rın ya ra tımla rı nın sıç ra ma sı, kav ga rüz gar la rı nın bir fır tı na ya dö nü şüm dö ne mi ola rak de ğer

len di ri yor. Bu ra da üni ver si te li genç li ğin, harç mü ca de le si ba kı mın dan ta ma men ye rin de ve doğ ru bir çı kar sa ma ya pıl mıştır. Ha re ke tin baş lan gıç, ge liş me ve so nuç bö lüm le ri, ge li şim eğ ri sin de de ği şik lik le re sah ne ol sa da, üni ve rsi te li öğ ren ci genç liğin ‘95’96 dö ne mi ni, fır tı na ya ben zet mek ta ma men ye rin de dir. Özel ola rak üze rin de du rul ma sı ge re ken de bu.

Dö ne min he men ba şın da li se li le rin kurulta yı var; dö ne min so run la rı, mü ca de le ve ör güt len me pers pek tif e ri ni be lir le yen, mü ca de le coş ku ve ka rar lı lı ğı nı aşı la yan, he def e ri vur ma ira de si ni ku şan dı ran.

İkin ci si; üni ver si te gen çli ği nin harç müca de le siy le baş la yan ve pro tes to cu luk çiz gi si ni aşa rak hak al ma mü ca de le si ne dö nü şe rek bü tün sü re ce dam ga sı nı vuran, za fer ler zin ci ri.

BELGELERDEN

denbinlerceyaşıtını,kellekulakavcısıvegerillacesetlerinebasarakpozverenbirerposahalinegetiren,sömürgecifaşistdiktatörlüktür.Buonursuzluğakarşıçık,kirlisavaşaaletolma!Unutmaki,diktatörlük,halklarıboğazlatırken,buradaençoksenikullanıyor!

Öyleyse,sömürgecifaşistdiktatörlüğekarşısesiniyükselt,özgürlükkavgasınakatıl!“Koşulsuzaskeregitmemehakkı”içinsavaşımı,genelözgürlükiçinsavaşımlabirleştirerek,geleceğeonurlayürü!

GençArkadaş;Seninsafın,işçiveemekçimilyonlarınyanıdır.Sendebufaşistsömürge

cidiktatörlüktarafındaneziliyor,horlanıyor,aşağılanıyorvekatlediliyorsun.İliklerinedekçürümüşsömürüvezorbalıkdüzenisanadahiçbirgelecekvermiyor.Unutmaki,birulusuezenbirbaşkaulusözgürolamaz.Kürtulusununsömürgeciesareti,ancakveyalnızcasenindeesaretiniperçinler.Kürtulusununulusalözgürlüğüiçinsavaşarak,kendiözgürlüğünüdekazan!Köleliğeköleceboyuneğmek,onursuzluğunenbüyüğüdür.

Kah rol sun Sö mür ge ci Fa şist Dik ta tör lük!Fa şiz me Ölüm, Kürt Ulu su na Öz gür lük!

KGÖ I. Kong re si, Duyuru ve Çağrılar, s. 307


98

Bü tün bu mü cade le ler için de, ha re ketin pro tes to cu ve re for mist du rak la ma eğili mi ni ge ri le te rek ge li şen an ti fa şist gençlik kuv vet le ri nin bir lik te ha re ke ti ; sü re ci ta mam la yan üçün cü un sur ola rak be li riyor. Bir dör dün cü un sur; ‘91de baş la yan ‘92’93’te sü ren ve dur gun lu ğun bir baş ka be lir ti si ola rak öğ ren ci der nek le rin den kaçış eği li mi nin son bul ma sı; ya ni, öğ ren ci genç lik der nek le rin de ye ni bir can lan ma, ör güt len me ve öğ ren ci ha re ke tin de ki rolle ri nin ar tı şı.

Ar tık ge le nek sel leş miş YÖK pro tes tola rıy la ye ti ni le me ye ce ği, da ha dö ne min ba şın da bel li ol muş tur. Yük sek öğ re nim genç li ği; 19 ekim Ca ğa loğ lu ve 20 ekim An ka ra Kı zı lay ey le miy le start alan bir atılım sü re ci ne gir di. 678 ka sım YÖK protes to ey lem le ri, her za man kin den yay gın ve mi li tan bir çiz gi de ge liş ti. 8 ka sım da Tak sim’e çı kan öğ ren ci genç lik, ye ni dönem de, ya sak la rı “dev rim ci ira de ve kit lesel kuv vet”in zo ruy la aşa ca ğı nı ilan et miştir. Ar tık her ta raf tan, yüz de 300’ün üs tü ne zam la nan harç la ra ha yır ta le bi yük selt meye baş la mış tı. Bu doğ rul tu da he men bü tün kent ler de, bü tün üni ver si te ve bö lüm le rinde de ği şik ey lem ler olu yor du. Fa kat, tam bu sı ra da öğ ren ci ha re ke ti nin önün de ye ni ayak bağ la rı or ta ya çık ma ya baş la dı. “Koor di nas yon” ve “İni si ya tif” ad lı re for mist eği lim ler, genç li ğin ge niş kit le le ri nin, yüksek öğ re ni min özel leş ti ril me si de mek olan harç la ra kar şı kök lü bir mü ca de le hat tı nı, pro tes to cu ni te lik li ey lem ler le kes me ye ve öğ ren ci genç lik için de bir bö lün me ya ratma ya baş la dı lar. Ör ne ğin, 20 ara lık Be yazıt ey le mi böy le bir ey lem di.

Ko mü nist genç li ğin, ira de, cü ret ve karar lı lık do lu “hak al ma” ey lem çiz gi si tam bu sı ra da dev re ye gir di. Ko mü nist gençler, bü tün di ğer genç lik eği lim le ri nin, öğ

ren ci dal ga sı nın ge ri le me si ne tes lim ol duğu an da, Yıl dız Tek nik Üni ver si te si’nde ki aç lık gre viy le –o pek çok genç lik gru bunun pa sif di ye kü çüm se di ği– sü re ce müda ha le et ti. 19 ara lık tan şu bat ba şı na kadar; gi de rek ço ğa lan ka tı lım lar ve gi de rek ge niş le yen de ği şik top lum sal ke sim le rin des te ği ile sü ren aç lık gre vi, 2. dö ne min ba şın da ki pat la ma yı ha zır la dı. YTÜ’de baş la yan ve sü ren yal nız ca bir aç lık grevi de ğil di. Her ta ra fa, her ke si me öğ ren ci genç li ğin ta lep le ri ni, so run la rı nı ve mü cade le ru hu nu ta şı yan çok zen gin bir ey lemli lik dö ne mi idi. Ni te kim, eği tim ci ler den aile le re, öğ ren ci genç lik kit le le rin den di ğer dev rim ci genç lik güç le ri ne ka dar her ke sin il gi si ni ve sem pa ti si ni sağ la dı ve bü yük bir mü ca de le dö ne mi ni ha zır la dı. Ni ha yet 4 şu bat Tak sim, 5 şu bat Kı zı lay za fer le ri ger çek leş ti. Ha re ke tin ate şi Kür dis tan’ın kı yı kent le ri ni, İç Ana do lu’nun “en ha reket siz” kent le rin de ki yük sek okul la rı nı bi le et ki le di; de ği şik dü zey ler de ha re ke te geçi rdi. KGÖ’nün ön gör dü ğü Öz gür Eği tim Plat for mu tam an la mıy la ya şa ma ge çeme di ama, Üni ver si te li Öğ ren ci Plat formu, ko mü nist genç ler ya nın da pek çok dev rim ci genç lik gru bu nu bir ara ya ge tir di ve öğ ren ci tep ki si nin re form cu ka nal la ra akı tıl ma sı na izin ver mek si zin, ‘dev rim ci an ti fa şist genç lik ha re ke ti ‘nin do ğu şu nu sağ la dı. Re form cu güç le rin önü nü ke serek, ay rış ma yı dev rim ci çiz gi le hi ne çö züme bağ la dı.

Şu bat so nun da Be ya zıt ey le mi, harç ları öde me di ği için atı lan öğ ren ci le rin ka yıt hak kı için ey lem ler ve ni ha yet Hu kuk Fakül te si iş ga li; gö zal tı la ra kar şı Sul ta nahmet Ad li ye si iş ga li ve ni ha yet 23 mart ta, rek tör le rin top lan tı sı nı bas ma amaç lı Kızı lay gös te ri si, po li sin sal dı rı sı üze ri ne de DTCF iş ga li nin ger çek leş me si; or ta da ar


99

tık “salt ve sı ra dan bir aka de mik mü ca dele” de ğil, si ya sal laş mış mi li tan bir dev rimci genç lik ha re ke ti ol duğ unu/oluş tu ğu nu gös te ri yor du.

KGÖ genç li ği, bü tün bir ey lem yı lın da “fe da ru hu, inanç, mi li tan lık ve ya ra tı cı lıkta ki ba şa rı sı nı, ni te lik ve ni ce lik kuv ve ti ni” bü tün bo yut la rıy la or ta ya koy du. KGÖ’yü sü re cin ba şın dan so nu na ka dar önem li bir söz sa hi bi ve fark lı; en ön de, ön cü ve önder kı lan ney di? Kong re bel ge le ri nin sü reci de ğer len di ren bö lüm le ri in ce le nir se, bu so ru la rın ya nıt la rı ko lay lık la bu lu nur.

İl kin; mark sist le ni nist par ti nin yol gös teri ci li ğin de KGÖ, en ba şın da öğ ren ci gençlik kit le le ri nin en ya kı cı so ru nu nu, harç lar (ve ta bii ser ma ye dü ze ni nin özel leş tir me sal dı rı sı nı) so ru nu nu doğ ru teş his et ti. Onbin ler ce, yüz bin ler ce emek çi gen ci üni versi te eği ti min den mah rum bı rak ma ya ne den ola cak harç lar ve diz gin siz harç zam la rı, öğ ren ci le ri ol du ğu ka dar emek çi ai le le ri de bü yük bir so run la yüz yü ze bı ra kan en önem li un sur du. Bu ne den le harç la ra kar şı bü yük bir tep ki bi rik miş ti. So run, bu tep kinin açı ğa çı ka rıl ma sı, doğ ru ro ta da, mü cade le ci bir çiz gi de ör güt le nip kit le sel ha reke te dö nüş tü rül me sin dey di. İş te KGÖ, ilk önem li ba şa rı sı nı bu ra da gös ter di; harç la ra kar şı tep ki den, üni ver si te li genç li ğin bü yük bir aka de mik mü ca de le si nin ör güt le ne bile ce ği ni gör dü, plan la rı nı bu na gö re yap tı; pro pa gan daaji tas yon, ha re ke ti ör güt le me işi ni bu ra ya yo ğun laş tır dı.

İkin ci si; sü re cin bu ra da kal ma ya ca ğını, harç lar dı şın da özel leş tir me sal dı rı sının di ğer bi çim le ri ne, ör ne ğin kat kı pa yı vb. ile bu ha re ke tin li se li genç li ğin ve her iki ke si min ve li le ri olan yok sul emek çi halkın bu çar pış ma nın ta ra fı ha li ne ge le ce ğini de gör dü. Da ha sı bu mü ca de le nin, hak al ma çiz gi sin den yü rü dük çe dev let le, ser

ma ye dü ze niy le çar pış ma ha li ne ge le ceği ni; ya ni gi de rek si ya sal la şa ca ğı nı tes pit et ti. Harç la ra kar şı aka de mik mü cad elenin bü yük bir si ya sal kav ga nın ha ber ci si ol du ğu nu gö re rek, bu na gö re po li ti ka lar oluş tur du.

Tıp kı Le nin’in yüz yı lın ba şın da işa ret et ti ği gi bi, Rus öğ ren ci genç li ği nin akade mik mü ca de le si nin iz le di ği çiz gi gerçek leş ti. Dü ze nin harç sal dı rı sı, bü yük bir aka de mik mü ca de le ge liş tir di. Ay nı şe kil de Le nin’in Bol şe vik par ti nin öğ renci genç lik bir lik le ri nin gö rev le ri ne ler dir, kap sa mın da yap tı ğı tar tış ma lar da ki gi bi; öğ ren ci le re, “faz la ile ri git me yin, ya sa dı şı yol la ra sap ma yın” di yen re for mist güç ler dev re ye gir me ye ça lış tı. Ama ko mü nist ve dev rim ci ön der lik mü da ha le siy le bü yük bir si ya sal/top lum sal kav ga doğ du. Ve re formist en gel ler bi rer bi rer te pe len di, za fer hal ka la rı bir bi ri ne ek le ne rek, ser ma ye düze ni ve fa şist dik ta tör lü ğe kar şı, bü yük bir ba ri kat oluş tu. Ba şa rı lar la do lu bir dö nem ya şan dı. Dev let, harç lar ko nu sun da bir takım ge ri adım lar at mak zo run da kal dı. Bu mü ca de le ‘96’97 dö ne min de de sü re cek. Da ha bü yük kav ga lar ve da ha bü yük başa rı lar öğ ren ci genç li ği bek li yor. Kong re ka rar la rıy la açık ça te yid edi li yor ki; KGÖ ye ni dö ne min bu alan da ki kav ga la rı na, hem pers pek tif hem de pra tik ola rak ha zır.

KGÖ, öğ ren ci genç lik için de ça lış mala rı nı ye ni baş tan, be lir len miş he def ere doğ ru dü zen ler ken, özel lik le re form cu akım la rın, dev rim ci ge liş me nin önün de ki en gel ler ola rak tec ri ti ne önem ver me ye de vam et me li. Ge çen dö ne min ders leri, bu ye ni dö ne min ö nü nü ye te rin ce aydın la tı yor. Re for mist genç lik akım la rı nın et ki si al tın da ki genç le ri dev rim ci çiz gi ye çek mek, özel lik le önem li. “Okul cu”, “Akade mik bir mü ca de ley le ye tin me ye” eği


100

lim li bu kit le ye na sıl yak la şa ca ğı mız çok önem li.

Bir ke re; öğ ren ci gen çli ğin is tem le ri ka dar, ruh du ru mu nu da iyi he sap la mak ge re ki yor. Kit le le rin mü ca de le si ni ge liş tire bi le cek tak tik le ri sağ lam ca ör mek ge reki yor. Kit le le ri ör güt le me de, öğ ren ci gençlik der nek le ri nin önem li rol oy na ya ca ğı nı kav ra yan KGÖ; der nek le ri ör güt le me çalış ma sı na hız ve rir ken, di ğer dev rim ci öğren ci grup la rı nı ve ile ri genç lik ke sim le ri ni bu ra ya çe ke bil me li di r. Son za man lar da dev rim ci akım lar ara sın da ki iliş ki ler de ya şa nan olum suz luk la rın, ey lem ve güç bir li ği ça lış ma la rın da ki tav sa ma la rın ve olum suz bir çiz gi de ge li şen tar tış ma la rın, grup çu ve re ka bet çi eği lim le rin genç lik mü ca de le si ne yan sı ma be lir ti le ri cid di düzey de. Ko mü nist genç lik, bu tür ge liş mele rin önü ne geç me ye ça lış ma lı dır.

Ha re ke tin kit le sel ka rak te ri ni ge liş tirmek ba kı mın dan, üni ver si te genç li ği yanın da, li se li or ta ve hat ta il ko kul öğ ren cile ri nin pa ra lı eği ti me kar şı mü ca de le si nin eş za man lı ge liş me si ge re ki yor. Üs te lik bu ta ma men müm kün. Şöy le ki, ar tık dev let okul la rı da, ka yıt pa ra sı ile açı lan, her ay top la nan kat kı pa yı de nen pa ra lar ve yıl için de bun dan baş ka ya kıt, ma sa ör tü sü vb. gi bi tüm gi der le rin öğ ren ci ler den tahsil edil di ği pa ra lı okul lar ha li ne gel di ler. Bun la ra for ma, ki tap, def ter, di ğer kır ta siye, ser vis ve ye mek pa ra la rı, tak vi ye ve ko lej kurs la rı vb. ek le nir se; or ta da, “herke se pa ra sız zo run lu eği tim” di ye bir şeyin kal ma dı ğı gö rü lür. Bu na kar şın ge çen dö nem ler de pa ra lı eği ti me kar şı mü ca dele za yıf kal dı. Oy sa ki bu coğ raf ya da 12 mil yon ilk ve or ta öğ re nim öğ ren ci si var. Bun la rın en az 57 mil yon ve li si, 500 bin eği tim emek çi si var. Top lam ola rak 20 mil yo nu aş kın bir kit le, doğ ru dan pa ra lı

eği ti min kıs ka cın da. 1 mil yo nu a şkın üniver si te öğ ren ci si, bir o ka dar üni ver si te ye ha zır lık için der sa ne le re yı ğı lan la rı da ekler sek, nü fu sun ya rı ya ya kı nı nı et ki le yen bü yük bir pa ra lı eği tim soy gu nuy la yüzyü ze olun du ğu gö rü lü yor. Bu, bü yük bir mü ca de le po tan si ye li ni de gös te ri yor. Bu po tan si ye lin ha re ke te ge çi ril me si, di ğer kuv vet ler gi bi KGÖ’nün de ak tif ça lış ması na bağ lı. Kong re’nin mü ca de le de, farklı ke sim le rin gün dem le ri nin bir leş ti ril me si ge re kir ta li ma tı, tam da bu gö rev le rin gerçek leş ti ril me si için bir kı la vuz dur.

***Öğ ren ci genç lik kit le le ri nin okul cu luk

eği li miy le mü ca de le ise, ha re ke tin ge lişi mi ba kı mın dan ol duk ça önem li. Le nin, 1908’de ki öğ ren ci mü ca de le si için de bu tür eği lim ler le mü ca de le için bu gün de yarar la na bi le ce ği miz şu de ğer len dir me le ri ya pı yor:

“Dö vü şe ka tı lan lar is ter kav ra sın is ter kav ra ma sın, bu genç lik için ge niş öl çek li bir gö rev, bir grev, si ya sal ça lış ma nın başlan gı cı dır…” (Kom so mol ve Par ti, s. 33)

“Gö re vi miz, ‘aka de mik’ pro tes to cu kitle si ne ça tış ma nın nes nel an la mı nı açıkla mak, onu bi linç li si ya sal ça lış ma ya dö nüş tür mek, sos yal de mok rat öğ ren ci grup la rın ca yü rü tü len aji tas yo nu on kat ar tır mak ve tüm fa ali ye ti öy le bir bi çimde yö net mek tir ki, son üç yı lın ta ri hin den dev rim ci so nuçl ar çı ka rıl sın, ye ni bir devrim ci mü ca de le nin ka çı nıl maz lı ğı an laşıl sın ve is tib da tın dev ril me si ve ku ru cu mec li sin top lan ma sı nı is te yen bi zim es ki ve ol duk ça za man lı şi ar la rı mız ye ni demok rat ku şak lar için bir tar tış ma ko nu su ve yo ğun laş ma nın de nek ta şı ol sun. “(a.ge., s. 3334)

Aka de mik mü ca de le nin sı nır la rı na ya pı şıp ka lan lar, pro tes to cu çiz gi yi aş


101

ma ma ya ça lı şan lar her za man ola cak tır. Hat ta ha re ke tin baş lan gıç sü reç le rin de, he nüz ça tış ma sert leş miş ken, ge niş bir okul cu genç lik ke si mi ile yüz yü ze olu nacak tır. Ko mü nist genç ler, bu du rum la rın ge çi ci ol du ğu nun bi lin cin de ola rak, ama bu na kar şı bi linç li bir mü ca de le için de olma lı dır lar. Le nin, da ha yüz yı lın ba şın da, Rus ya’da ko mü nist genç le re, ben zer durum lar için, bu gün de ya rar la na bi lec eğimiz şu söz ler le ses le ni yor.

“Schvartz’in kam çı la rı, gü nü mü zün öğren ci le ri ‘aka de mist ler’den, ‘si ya set çi ler’e çe vir me ye yet mi yor. Ye ni kad ro la ra tüm dev rim ci bir eği tim ver mek için on la rın bir çok Ka ra yüz baş ça vu şu nun ağır lık la kam çı la rı na ih ti ya cı var. Sto pli n’in si yase tiy le eği ti len (biz de ki ler 12 Ey lül ve ‘90 çö kü şüy le eği til di ler) bu kad ro lar, Ka ra yüz Ekim ci Du ma’yla güç le ri ni bir leş ti ren is tibdat la, ulu sal öl çü de bur ju va de mok ra tik ça tış ma la rın nes nel ka çı nıl maz lı ğı nı açıkça gö ren biz le rin, sos yal de mok rat la rın sü rek li dik ka ti ni ge rek si nir ler.” (a.g.e., s. 35)

Genç li ğin mi li tan dev rim ci mü ca de lesi ne “anar ji ve te rör” di ye sal dı ran bur juva ba sın çı ğırt kan lı ğı na ve or ta lı ğın “karış ma sı”ndan, po lis cop la rın dan kor kan re for mist akım la rın ser ze niş le ri ne, “vandal lar” ya kış tır ma la rı na al dır ma mak gere ki yor. On lar dur gun, ken di ha lin de akan ne hir ler is ti yor lar; oy sa ki, di ğer ezi len ler gi bi öğ ren ci genç li ğin de ser ma ye ve faşist dik ta tör lü ğe kar şı mü ca de le si ni ge lişti re cek çağ la yan la ra ih ti ya cı var. KGÖ, bu çiz gi de yü rü yor, Kong re bu çiz gi yi bir kez da ha doğ ru lu yor ve genç li ği ye ni ye ni zafer le re kış kır tı yor.

So nuç ola rak; KGÖ’nün bü tün pra tikle rin den (ve kong re bel ge le rin den) şu rahat lık la çı ka rı la bi lir: KGÖ, öğ ren ci genç li

ğin aka de mikde mok ra tik mü ca de le si nin de ni zi ne bü tün kuv ve tiy le dal mış tır. Ama bu da lış ken di li ğin den de ğil; okul cuakade mist bir çiz gi de de ğil, her han gi bir devrim ci bir çiz gi de de de ğil, ko mü nist devrim ci bir çiz gi de, mark sist le ni nist par ti nin genç lik bö lü ğü ola rak ka tıl mış; bu ra da hem ken di ni, hem genç lik kit le le ri ni eğitmiş, ör güt le miş, aka de mik mü ca de le yi si ya sal mü ca de le nin bir kal dı ra cı ha li ne ge tir miş; dev ri min okul lar da ki aya ğı nın ko mü nist ör güt le yi ci si, ön de ri ve mi li ta nı ol muş tur. (Ge ri cifa şist genç lik bir lik le ri nin kar şı sın da, re for mist okul cu çiz gi le ri tec rit et me ye özel bir ağır lık ve re rek yü rü müştür.)

***Po li tik Mü ca de le ve Ko mü nist Genç likKom so mol, po li tik mü ca de le ye par ti nin

ön der li ğin de, par ti po li ti ka la rı nın ışı ğın da ka tı lır. Ve eğer bu çiz gi de yü rür se, ba şarı lı ola bi lir. KGÖ’nün ge çen iki yıl lık prati ği ni de ğer len di ren 1. Kong re Bel ge le ri, KGÖ’nün bu hat tan yü rü dü ğü nü bir kez da ha ka nıt lı yor. KGÖ, iki yı lın bel li baş lı önem li olay la rı için de par ti hat tın dan yürü dü. Ga zi ba ri kat la rı, Ha san Ocak’ı bulma mü ca de le si ve son ra sın da ki ka yıp lar kam pan ya sı, 1 Ma yıs’lar, iş çi ve me mur gös te ri le ri, ce za ev le rin de ki fa şist kat liam la ra kar şı yük se len an ti fa şist di re niş (Ara lık ‘95Mart ‘96), 8 Mart’lar ve ni hayet ka yıp lar ku rul ta yı, sü re siz aç lık gre vi ve ölüm oru cu di re ni şi bun la rın baş lı ca larıy dı. KGÖ, sö mür ge ci kir li sa va şa kar şı mü ca de le de de ye ri ni al dı. Dö nem için de ey lem ler ve aji tas yon ça lış ma la rıy la kendi ni gös ter di.

Kong re bel ge le ri, Ga zi ayak lan ma sı na ha zır sız lık ya ka lan ıl dı ğı nı ve ön der lik bilin cin de ki za yıf ık ne de niy le de, ayak lan


102

ma ya ka tı lı mın “so nuç la rı nı top la ma da sığ ka lın dı ğı”nı tes pit et mek te dir. KGÖ’nün bu alan da ki za af a rı nı, H. Ocak ve ka yıplar kam pan ya sın da aş tı ğı, “Ha san Ocak Kam pan ya sı ‘nın ilk ya pı ta şı nın üni versi te li ve li se li genç ler ol du ğu” tes pit edilmek te dir. Ay nı eği li mi, 1 Ma yıs kam panya la rı ve mi ting le rin de de sür dü ren KGÖ, gö rül dü ğü ka da rıy la son ölüm oru cu sü recin de ise, çok faz la ve mer ke zi bir et kin lik gös te re me miş du rum da. Bu du rum, el bette KGÖ’nün po li ti ka ya ya da par ti nin poli tik mü ca de le si ne il gi siz li ği nin ürü nü olarak an la şı la maz. An cak özel gün dem le rin, ba zı çok kri tik an la rın da ge nel gün de me bağ lan ma sı ve onun içi ne uy gun bir şekil de yer leş ti ril me si ge rek ti ği ni; bu ya pı lama dı ğın da, bir an da po li tik gün de min “dışın da” ka lı na bil di ği ni an la mak ve bi lin ce çı kar mak ge re ki yor. Kuş ku suz, bu sü re cin de ğer len dir me si, tak vim nede niy le ol sa ge rek, Kong re Bel ge le ri’nde yer al mı yor.

Ge nel ola rak şu be lir le me den yo la çıkıl ma lı; kom so mol, par ti nin po li tik fa ali ye ti için de ye ri ni al ma lı, kom so mol için “po li tik fa ali yet, di ğer fa ali yet le ri için te mel ve yöntem oluş tu rur”. Kom so mol, par ti nin po li tik hat tın dan yü rür se ba şa rı lı olur. Ko mü nist Genç lik En ter nas yo na li’nin kom so mol lar için be lir le di ği gö rev le rin den bi ri ni bu ra ya ak ta rır sak, ko nunun da ha iyi an la şı lac ağını sa nı yo ruz:

“a) Po li tik fa ali yet… kuv vet len di ril meli dir. Po li tik fa ali yet KGB’le rin KP ile en ya kın te mas ve onun ön cü lü ğün de iş çi sı nı fı nın tüm sa va şım la rı na ka tıl ma sı ve ça lı şan genç li ği onun (iş çi sı nı fı nın) için ha re ke te ge çir me siy le; KGB’le rin KP ve KE’nin tüm prob lem le ri nin tar tı şıl ma sı ve çö züm len me si aşa ma la rı na ve ge nel de de par ti ha ya tı na ak tif ka tı lım gös ter mele riy le ta nım la nır. Po li tik fa ali yet… ko mü

nist genç li ğin di ğer gö rev le rin den fark lı bir öne me sa hip de ğil dir, tüm di ğer gö rev le ri için te mel ve yön tem oluş tu rur.” (a.g.e., s. 106107)

Bu pa saj, ol duk ça önem li; kom so molun po li tik ya şam, iş çi sı nı fı nın (ve ta bii diğer emek çi le rin) sa va şı mı ve ni ha yet parti nin ey le mi için de ki du ru şu nu, ey le mi nin te mel yö nü nü ve hat ta mis yo nu nu an lama mı zı sağ lı yor. Olay la rın ge li şi mi için de sav rul ma dan, par ti fa ali ye ti nin ve yı ğınla rın sa va şı mı nın ge ne li için de kal ma nın öne mi ni ve bü tün bun la rın, kom so mo lun mis yo nu na uy gun lu ğu nun bi rer öl çü sü olduğ unu açık lı yor. Bu ra dan an la şıl ma lı dır ki; kom so mo lun par ti nin genç lik yı ğın la rı için de ki bö lü ğü ol ma mis yo nu, her olay da, her ge liş me de ken di ni doğ ru la ma lı dır. Bu ol ma dı ğın da, kom so mo lun yü zey sel leşme, genç lik (he le de öğ ren ci) ha re ke tiy le dar laş ma, genç li ği par ti ön der li ğin de devrim ve sos ya lizm mü ca de le si ne kat ma, genç li ğin mark sist le ni nist eği ti mi ni yapma gö rev le rin de za yıf a ma olur.

Kom so mo lun, genç lik ha re ke tin de ki baş lı ca gö rev le ri; genç li ğin her tür lü hare ke ti nin dev rim ci leş ti ril me si, par ti çiz gi si doğ rul tu sun da dev rim ve sos ya lizm müca de le si ne çe kil me si ve ta bii genç li ğin mark sizm le ni nizm, par ti prog ra mı ve po liti ka la rı üze rin den eği til me le ri ni sağ la maktır. Bu gün için özel lik le öğ ren ci genç lik le uğ ra şan bir kom so mol, bu ke si mi için de, çok de ği şik si ya sal grup laş ma la rın ol duğu ve genç li ğin yi ne de bü yük bir ke si minin bun la rın dı şın da ya “il gi siz ler” ya da yal nız ca “okul cu lar” ola rak kal ma yı “başar dık la rı”nı he sa ba kat tık la rın da, iki li görev le yüz yü ze ol duk la rı nı sü rek li ak ılda tut ma la rı ge re kir. El bet te yı ğın la rı ken di so mut so run la rı üze rin den mü ca de le ye çe ke cek ler dir; an cak bu nun la ye ti ni le mez,


103

da ha sı asıl ola rak bu alan da du ru la rak yapı la cak dev rim ci ça lış ma ek sik li ola cak tır. Po li ti ka da bu nun adı eko no mizm dir. Ya pıla cak olan, po li ti ka nın bü tün ko nu la rın da, par ti nin po li tik ça lış ma sı nın bü tü nün de kom so mol güç le ri nin yer al ma sı dır. Par tinin kom so mo la ide olo jik po li tik ön der li ği, genç lik le sı nır lı de ğil dir; ki, KGÖ’nün soru nu bu şe kil de dar laş tır ma dı ğı açık lık la tes pit edi le bi lir. An cak pra tik, her za man en sağ lam öl çü tdür. Ge çen dö ne min pratik adım la rı için de, bu ba kım dan açı ğa çıkan ek sik le rin gi de ril me si nin, sağ lam bir gö rüş açı sı ka dar sağ lam ve ka rar lı bir pra tik yö ne lim le gi de ri le ce ği an la şı lır.

KGÖ için de yer alan par ti li üye le rin gö rev le ri ba kı mın dan da so ru na ba ka bili riz. KGÖ’nün par ti po li ti ka la rı doğ rul tusun da ça lış ma la rı nın gü ven ce si yal nız ca par ti prog ra mı, te mel gö rüş le ri ni içe ren ma ter yal le ri ya da gün lük pro pa gan da ve aji tas yon mal ze me si de ğil dir. Her gün kü ça lış ma için de, dö nem sel ya da gün lük plan lar ya pı lır ken, bun la rın par ti he def eriy le; par ti nin po li tik yö ne li mi ve po li tik faali ye tiy le uyu mu ve ko or di nas yo nu nun da sağ lan ma sı ge re kir. Bu nun so rum lu lu ğu KGÖ mer ke zi ne ait ol du ğu ka dar, özel lik le ye rel alan lar da par ti li genç lik ça lı şan la rının omu zun da dır. Ya ni; KGÖ’nün fa ali yet sü re cin de, her gün kü par ti ey le miy le, par ti he def e riy le uyu mu sağ la mak, KGÖ’nün par ti ye kar şı gö rev le ri nin ye ri ne ge ti rilme si ni gü ven ce le mek par ti li le re dü şer. KGÖ’de ki her par ti li; genç lik için de komü nist ça lış ma yı ör güt len dir mek le, gençli ği mark sizmle ni nizm ve par ti gö rüş le ri doğ rul tu sun da eğit mek le, KGÖ fa ali yet leri nin par ti ey le mi yö nün de şe kil len me si ni ve de ne ti mi ni sağ la mak la yü küm lü dür ler.

KGÖ’nün ku ru luş ve ilk atı lım sü re ci ni ta mam la dı ğı tes pit edi iyor sa, –ki edi li yor–

ar tık, po li tik mü ca de le nin bü tün alan la rında par ti nin bir bö lü ğü ola rak bü yük adımla rın sa hi bi ola ca ğı nı bek le ye bi li riz.

***En ter nas yo na lizm ve Ko mü nist Genç lik1. Kong re, KGÖ’nün ulus la ra ra sı genç

lik ça lış ma sı na ka tıl ma so ru nu nu gö rüşüp, de ği şik ül ke ler de dev rim ci an ti fa şist, an ti em per ya list genç lik ör güt le riy le iliş ki kur ma ve ulus la ra ra sı genç lik ça lış ma ları na katıl ma ka ra rı alıp, KGÖ’nün önü ne so mut gö rev ler koy muş tur. Bu doğ rul tu da bir adım ola rak, “An ti fa şist, An ti em perya list Dün ya Genç lik Kam pı” dü zen le me ka ra rı al mış ve “dün ya emek çi gen çliği nin so run la rı nı tar tış mak, bil gi ve de ney alışve ri şin de bu lun mak, genç li ğin en ter nasyo na list bir lik ve da ya nış ma sı nı ge liş tirmek için tüm ile ri ci, dev rim ci ve ko mü nist genç lik ku rum ve ku ru luş la rı nı”, bir lik te dü zen le me ye ça ğı rı yor. 1997 ya zın da ger çek leş ti ri le cek kamp çağ rı sıy la bir likte Kong re, dün ya genç li ği ni; dev rim ve sos ya lizm için kav ga ya ka tıl ma ya, ‘68’in dev rim ci ru hu nu ye ni den yük selt me ye çağı rı yor.

Bu ka rar ve çağ rı ile KGÖ, ko mü nist genç lik ör gü tü ol ma ni te li ği ni bir kez da ha ka nıt lı yor. En ter nas yo nal iliş ki ler ala nı na, ulus la ra ra sı genç lik ha re ke ti nin bir bi le şeni ola rak ka tıl mak bi linç ve ka rar lı lı ğı sergi li yor. Bu de mek tir ki, KGÖ, önü müz de ki sü reç te ulus la ra ra sı alan da da ye ni ve büyük ba şa rı la ra im za at ma yı sür dü re cek. MLKP’nin genç lik bö lü ğü ol ma nın di ğer bir ge re ği ni ye ri ne ge tir miş ola rak, ulus lara ra sı iliş ki ler ala nın da ve dün ya genç li ğinin em per ya list sis te me ve ge ri ci li ğe kar şı sa va şı na da ira di bir mü da ha le de bu luna ca ğı, ko lay lık la an la şı la bi lir. KGÖ’nün Av ru pa ça pın da yay gın bir ta raf tar kit le


104

si ne sa hip ol ma sı, önem li bir ör güt len me ya rat mış ol ma sı, ona, şim di den bu alan da yü rü tü le cek ça lış ma lar ba kı mın dan, büyük ola nak lar sun mak ta dır.

1.Kong re’nin bü tün genç li ğe; “Kir li Sava şa Alet Ol ma, As ke re Git me” çağ rı sı, ko mü nist genç lik ör gü tü nün en ter nas yona list ni te li ği ve en ter nas yo nal gö rev le re yak la şı mı açı sın dan da de ğer len di ri le bi lir.

KGÖ, Tür ki ye ve Ku zey Kür dis tan’da, mil li yet ve mez hep ay rı mı yap mak sızın, bü tün iş çi, öğ ren ci, köy lü ve emek çi genç li ğin ko mü nist ör güt len me si ol du ğunu ilan et miş tir. Bu ba kım dan onun, Batı’da ol du ğu gi bi Kür dis tan’da da genç li ği, par ti çiz gi sin de ko mü nist ça lış ma ile kendi bün ye sin de ör güt le me ve mü ca de le ye sok ma gö re vi var. Ni te kim 1. Kong re bu alan da ki ça lış ma la rı, gö rev le ri ve al te dilme si ge re ken so run la rı da ele alı yor. Ki, bu ça lış ma, ka çı nıl maz ola rak, sö mür ge ci fa şist dik ta tör lük ko şul la rın da, da ha özgün po li ti ka lar la yü rü tü le cek tir. Sö mür ge ci sa vaş ko şul la rın da Kür dis tan’da ko mü nist genç lik ça lış ma sı, di ğer şey le rin ya nında, bir le şik bir dev ri min ör güt len di ril mesi ni he def e ye cek tir. Di ğer ta raf tan ko münist genç li ğin hem Kür dis tan’da ve hem de Ba tı’da, sür mek te olan ulu sal dev ri mi des tek le me, onun y urt se ver güç le riy le da

ya nış ma yı ge liş tir me gi bi ay nı za man da en ter nas yo na list gö rev le ri de var dır. İş te bu gö rev ler den bi ri de, özel lik le Ba tı’da sö mür ge ci sa vaş çı ğırt kan lı ğı na ve şo venizm dal ga sı na kar şı mü ca de le et mek tir. 1. Kong re’nin bir kez da ha yi ne le di ği, aske re git me me çağ rı sı, Türk, Kürt ve di ğer mil li yet ler den genç le rin sö mür ge ci sa vaşın ale ti ol ma ma sı amaç lı dır. Kong re bu çağ rı yı yi ne ler ken, ko mü nist genç li ğin Kürt ulusuna ve ulusal baş kal dırıya karşı en ter nas yonal görev lerin den birine de işaret et miş oluyor.

KGÖ’nün bel ge le rinin kı sa ta nı tı mıy la 1. Kong re si’ni an lat ma ya ça lış tık. Bel gele rin her bö lü mü, her pa rag ra fı, ko mü nist bir genç lik ör gü tü nün ka fa açık lığ ını, kavga da bi linç li ve plan lı yö ne li mi ni, coş ku ve ka rar lı lı ğı nı; bü yük ba şa rı la ra im za atmış ve da ha da ata cak za fer ler ku şa ğı nı an la tı yor, ta nı tı yor. 1. Kong re bel ge le ri ni oku mak ve in ce le mek, ko mü nist genç li ğin di na miz mi ni, en gin le ri fet het me ru hu ve kav ga cı bir ruh la dop do lu ol du ğu nu an lama yı sağ la ya cak tır. Biz de bu ve si ley le bir kez da ha; “Şan ol sun KGÖ’ye”, “Şan olsun 1. Kong re’ye” diyoruz. Kong re kararlarını yaşama geçir mek amacıy la yola çıkacak bütün komünist genç leri şim diden büyük başarı dilek leriy le.

Ortadoğu, Çıkar Çatışmaları ve Emperyalist “Barış”

veya “Pax Americana” DansıGün ler ce de vam eden as ke ri ha re

ket li li ğin so nu cun da 3 ey lül de Kör fez’deki Ame ri kan sa vaş ge mi le rin den ve B52 uçak la rın dan fır la tı lan 27 fü zey le ABD, Gü ney Irak’ta ki tes pit et ti ği he def e ri vurdu. Sal dı rı lar 4 ey lül de de de vam et ti.

ABD, bu sal dı rı sı na ne den ola rak, Irak or du su nun Kuzey Irak’a –Güney Kür distan sız ma sı nı gös te ri yor du. Kör fez sa vaşın dan son ra bu böl ge, Irak or du sun dan te miz len miş ve BM’nin hi ma ye sin de bölge ilan edil miş ti.

Kör fez sa va şın da ki du ru mun ak si ne bu sal dı rı sın da ABD em per ya list ül ke ler den ve ya Kör fez Sa va şı ko alis yo nun dan bek ledi ği des te ği ve ya ona yı tam ala ma dı. Ameri kan sal dı rı sı nı sa de ce Bri tan ya ve Al man hü kü met le ri des tek le di ler. Fran sa, Çin, Rus ya ve Arap ül ke le ri ABD’ye des tek verme di ler. Öy le ki, bu sal dı rı yı, BM Gü ven lik

Kon se yi da hi onay la ma mış tı. Çı kar la rı nın ye ni den teh li key e düştüğünü gö ren ABD em per ya liz mi, bü tün dün ya ka mu oyu nu ol dubit tiy le kar şı kar şı ya bı rak mış tı. Saldı rı, is te ni len hiç bir so nu cu ver me di. Tam ter si ne bi ri ken ve su ni ola rak, zor yo luy la bas kı al tın da tu tu lan çe liş ki le rin ye ni den ve bu se fer da ha kar ma şık bir şe kil de pat lak ver mesi ni be ra be rin de ge tir di.

BM şem si ye si al tın da em per ya list aske ri ko alis yon, Ku veyt’i iş gal eden Irak’ı ye nil gi ye uğ rat mış tı. Ku veyt kur ta rıl mış(!) es ki bas kı cı iliş ki ler ye ni den sağ lan mış ve Sad dam Hü se yin’in Irak için de de ha re ket sa ha sı da ral tıl mış tı. Ama Sad dam re ji mi, mu ha le fe ti kan la boğ ma ya de vam edi yor. Irak hal kı aç lık ve se fa let için de yü zü yordu. ABD em per ya liz mi, Sad dam’ı dü şürmek ve onun ye ri ne sa dık bir uşa ğı ge tirme ama cı na ula şa ma mış tı.

Ortadoğu, Çıkar Çatışmaları

106

Irak “so ru nu”nu hal le de me mek ABD em per ya liz mi nin uy ku su nu ka çı rı yor du. Fi lis tin‹s ra il “ba rış”ı sağ lan mış tı. Bir de Kör fez’de ki Sad dam so ru nu hal le di lir se böl ge de tam an la mıy la pax ame ri ca na ha kim ola cak! Ya ni Ame ri kan em perya liz mi Or ta do ğu’nun zen gin pet rol yatak la rı na tam an la mıy la sa hip ola caktı. Ame ri kan em per ya liz mi bu ama cı na ula şa ma dı. Çün kü onun, bu ama cı na ulaş ma sı nın önün de cid di en gel ler vardı: Irak, Arap Ül ke le ri, Kürt ulu sal ha reke ti ve ‹ran ABD em per ya liz mi nin Orta do ğu’da is te di ği gi bi at oy nat ma sı nın önün de ki esas en gel le ri oluş tu ru yor lar dı/oluş tu ru yor lar.

Em per ya list ül ke le rin, baş ta da ABD em per ya liz mi nin böl ge ye mü da hale sin de çe şit li Kürt par ti le ri nin iç dalaşlarını çözmek için arkalarını çeşitli devletlere dayamaları ve si le olu yor du/olu yor; Sad dam or du la rı nın Er bil iş ga lin de ve bu iş gal den son ra ha la de vam eden ge lişme ler de Bar za ni ve Ta la ba ni ara sın da ki iktidar dalaşı be lir le yi ci ol muş tu.

Or ta do ğu’yu, bu kav ramı Kör fez ve Kür dis tan ola rak da ral tır sak, önem li kı lan iki fak tör var: Pet rol ve Kürt ulu su nun gele ce ği. Bu fak tör le rin her iki si de ay nı dere ce de önem li dir.

Bu ya zı mız da, bu iki fak tö rü ta raf a rıy la bir lik te ele ala ca ğız.

Or ta do ğu ve Em per ya list le ra ra sı Çe liş ki lerBe lirt ti ği miz gi bi Or ta do ğu’yu Bas ra

Kör fe zi ve Kür dis tan’la sı nır lı yo ruz. Bu böl ge, stra te jik ko nu mu nun (As ya ve Afri ka’ya açı lan yol) öte sin de, pet ro lün bulun ma sın dan son ra em per ya list ül ke ler ara sın da ki re ka be tin en önem li odak nokta la rın dan bi ri si ol muş tur. Dün ya pet rol

kay na ğı nın yak la şık yüzde 60’ı bu böl gede bu lun mak ta dır.

II. dün ya sa va şın dan re viz yo nist blokun yı kı lı şı na ka dar olan dö nem için de böl ge em per ya list le ra ra sı çe liş ki le rin geliş miş lik du ru mu açı sın dan nis pe ten “is tikrar lı” bir gö rü nüm arz edi yor du. Sa va şın bi ti mi ni ta kip eden yıl lar dan iti ba ren ABD em per ya liz mi, em per ya list bur ju va zi nin de yi miy le “öz gür dün ya”nın jan dar ma lı ğını üst len miş ti. Öy le ki; sa de ce ge ri ül ke ler de ğil, sa vaş tan ye nik çı kan Al man ya, Japon ya ve ga lip çı kan ama za yıf a yan ‹n gilte re ve Fran sa da ABD’nin he ge mon ya sına gir miş ler di. Ame ri kan em per ya liz mi, bir ta raf tan eko no mik gü cü ne da ya na rak, diğer ta raf tan da bu ül ke le ri, bu nun öte sinde bü tün dün ya yı ko mü nizm teh li ke siy le teh dit ede rek ka pi ta list dün ya üze rin de ki he ge mon ya sı nı kur muş tu.

“Dı şa rı ya kar şı her şey ‘ya kın da’ gözü kü yor. ABD, Ba tı Av ru pa’yı, Ja pon ya’yı ve di ğer ka pi ta list ül ke le ri ve si ka ya bağ lamış; ABD’nin pen çe si ne dü şen (Ba tı) Alman ya, ‹n gil te re, Fran sa, ‹tal ya, Ja pon ya ita at li bir şe kil de ABD’nin emir le ri ni ye ri ne ge ti ri yor lar. Bu ‘dü zen len miş du rum’un ‘ebe di yen’ de vam ede ce ği ne, bu ül ke lerin, ABD’nin bo yun du ru ğu na ve ha ki mi yeti ne son su za dek ta ham mül ede cek le ri ne, Ame ri kan kö le li ğin den kur tul ma ya ve bağım sız ge liş me yo lu nu tut ma ya ça lış maya cak la rı na inan mak yan lış olur” (Sta lin, C. 15, s. 284285, Alm.)

Öy le de ol du. Uzun bir sü reç için de Stalin’in bu ön gö rüsü ger çek leş ti. Ön ce le ri, eko no mik ola rak nis pe ten za yıf ko num ların dan do la yı ABD’ye da ha sı kı ba ğım lı lık, si ya si ve as ke ri alan lar da da ba ğım lı lı ğı be ra be rin de ge ti ri yor du. Bu ba ğım lı lık ta, Ame ri kan em per ya liz mi nin bu ül ke le ri, SB’yi kast ede rek, ko mü niz min ya yıl ma


107

sıy la teh dit et me si de önem li bir rol oy nuyor du. Her ha lü kar da ABD em per ya liz mi, bir ta raf tan eko no mik ve as ke ri gü cü ne da ya na rak, di ğer ta raf tan da ko mü nizm teh li ke si teh di diy le bu ül ke ler üze rin de he ge mon ya kur muş tu. Bu dö nem zar fında Ame ri kan em per ya liz mi nin he ge mon ko nu mu nu güç len di ren si ya si, eko no mik ve de as ke ri an laş ma lar, pakt lar ör ne ğin NA TO ya pıl mış tı. Ama sü reç için de sözko nu su bu em per ya list ül ke ler ge li şe rek, gi de rek da ha be lir gin bir şe kil de ken di çıkar la rı nı da ifa de et me ye baş la mış lar dı. Bu, ABD’ye kar şı re ka be tin dil len di ril mesin den baş ka bir an lam ta şı mı yor du.

Sosyal emperyalist SB’nin başında bulunduğu re viz yo nist blo kun çök me sin den son ra söz ko nu su bu em per ya list ül ke ler ara sın da ki iliş ki lerçe liş ki ler, her ne kadar ye ni bir ni te lik ka zan ma mış lar sa da, ol duk ça kes kin leş miş ola rak açı ğa çık tı. Çün kü bu çe liş ki le ri bas tı ran fak tör ler orta dan kalk mış tı. Re viz yo nist blok kar şısın da ki ka pi ta list blok da ğı tıl mış tı.

Bu sü reç için de em per ya list le ra ra sı iliş ki ler de iki eği li min ya şam bul du ğu nu gö rü yo ruz: “Bun lar dan bi ri, bü tün em perya list le rin it ti fa kı nı ka çı nıl maz ya pı yor. Di ğe ri ise, bir em per ya lis ti di ğer le ri nin kar şı sı na di ki yor. Hiç bi ri si sağ lam te me le da yan ma yan iki eği lim” (Le nin, “Dış Po liti ka Üze ri ne Ra por”, C. 27, s. 363, Alm.)

Bu eği lim ler den bi rin ci si bü tün emper ya list le rin it ti fa kı be lirt ti ği miz ne denler den do la yı II. dün ya sa va şın dan re vizyo nist blo kun yı kı lış dö ne mi ne ka dar olan sü reç te ger çek leş ti ril miş ti. Bu, gö nül lülük ten zi ya de, ko şul la rın da yat tı ğı ka çınıl maz zo ra ki bir it ti fak tı. ‹kin ci eği lim ise, re viz yo nist blo kun da ğıl ma sın dan son ra ki sü reç te ha kim olur. “Bü tün em per ya listle rin it ti fa kı nı ka çı nıl maz” kı lan ko şul la rın

or ta dan kalk ma sı, “bir em per ya lis ti di ğerle ri nin kar şı sı na di ken” eği li mi bü tün şiddet ve çıp lak lı ğıy la ge çer li kı lı yor du.

Bu gün söz ko nu su olan, söz ko nu su bu em per ya list ül ke le rin, baş ta da ABD, Alman ya ve Ja pon ya’nın dün ya yı pa zar alanı ve top rak sal ola rak ye ni den pay laş ma mü ca de le sin de kar şı kar şı ya gel me le ri dir. Bu mü ca de le nin sür dü rül dü ğü alan lar dan bi ri si de Or ta do ğu’dur.

Di ğer ta raf tan: II. dün ya sa va şından sos ya list Sov yet ler Bir li ği mu zaf fer ola rak çık mış tı. Sos ya lizm uluslararası alan da güç len miş, Or ta ve Do ğu Av ru pa ül ke le ri ka pi ta list sis tem den ko pa rak SB et ra fın da sos ya list sis te mi kur muş lar dı. Ne var ki, SB’de, XX. Par ti Kong re si’nde Kruş çev ci re viz yo nist ler si ya si ik ti da rı gasp ede rek ka pi ta liz min ye ni den in şa sı nın yo lu nu açmış lar dı. SB’de ku ru lan re viz yo nist ik ti dar, sü reç için de, Le nin ve Sta lin’in sos ya list SB’sini sos yal em per ya list bir ül ke ye dönüş tür müş ler di. Sos yal em per ya list SB, ABD em per ya liz mi nin ya nı sı ra ve onun kar şı sın da dün ya he ge mon ya sı pe şin de ko şan ikin ci sü per güç ol muş tu. Böy le lik le dün ya, –et ki si faz la ol ma yan, en azın dan bu ül ke ler ka dar ol ma yan re viz yo nist Çin ve sos ya list Ar na vut luk’u dış ta tutar sak– bu iki sü per güç ta ra fın dan iki kam pa bölün müş olu yor du. Bu iki em per ya list kamp ara sın da ki he ge mon ya mü ca de le si ne den li şid det li olur sa ol sun, dün ya nın ba zı böl ge le rin de bu şid det li re ka bet ye ri ni geçi ci pay la şıl mış lı ğın be ra be rin de ge tir di ği “is tik ra ra” bı rakı yor du. Bu “is tik rar lı” alanlar dan bi ri si de Or ta do ğu’ydu. (Yu ka rı da be lirt ti ği miz dar an la mıy la.)

Sov yet re viz yo nist le ri, uy du ruk “ka pita list ol ma yan ge liş me yo lu”, “sos ya liz me yö ne len ül ke ler” te ori siy le; bu, sos yal emper ya list sö mür ge te ori siy le bir çok ge ri ci


108

dik ta tör lük le r ile bağ lar kur muş, bu ül kele ri sos yal em per ya list he ge mon ya sı altı na al mış tı. Irak ve Su ri ye de bu ül ke ler ara sın day dı. Sos yal em per ya list SB, “kapi ta list ol ma yan ge liş me yo luy la sos ya lizme yö ne len” bu ül ke ler de he ge mon ya sı nı ku rar ken, ABD em per ya liz mi de Tür ki ye, ‹ran (fiah dö ne mi), Ku veyt, S. Ara bis tan vb. ül ke ler de he ge mon ya sı nı kur muş tu.

Böl ge de kav ga, re ka bet her iki güç ara sın da sür dü rü lü yor ve her bir kamp ta yer alan ül ke ler, “de fac to”ya SB’nin ya da ABD’nin çı kar la rı nı gi ri len it ti fa kın cere me si ola rak des tek li yor lar dı. Bu dö nem zar fın da böl ge de ne dar be ler –‹ran, Irak, Tür ki ye– ne de an ti em per ya list mü ca dele ler ek sik ol muş tu. Bu an lam da böl ge tam an la mıy la is tik rar sız dı. Ama böl genin iki süper güç ta ra fın dan pay la şıl mışlık du ru mu baş ka bir em per ya list gü cün böl ge ye mü da ha le si ni ve ya ge rek Sov yet ve ge rek se de Ame ri kan çı kar la rı nı teh dit et me du ru mu nu or ta dan kal dı rı yordu, iş te tam da bu an lam da ge çer li olan bir “is tikrar lı” du rum söz ko nu suy du.

Re viz yo nist blo kun çök me siy le bir lik te, ka pi ta list dün ya da ABD sul ta sın da gerçek le şen “bü tün em per ya list le rin it ti fa kı” da çök me aşa ma sı na gir di. Bu gün o dönem den kal ma an laş ma lar fi ilen ge çer li ol sa lar da, bağ la yı cı hiç bir et ki le ri kal madı. Em per ya list le ra ra sı çe liş ki ler, ade ta zin cir le rin den bo şal dı: her bir em per ya list hay dut, ken di he sa bı na “ava” çık tı, ken di he sa bı na he ge mon ya ve nü fuz ala nı el de et me mü ca de le si ne gi riş ti ve bu mü ca dele em per ya list ül ke le ri da ha yo ğun, da ha sert bir şe kil de kar şı kar şı ya ge tir di/ge tiri yor.

II. dün ya sa va şın dan re viz yo nist blokun çö kü şü ne (1989/’90) ka dar olan dönem de “bü tün ül ke le rin em per ya list le ri nin

ge nel it ti fa kı, … po li ti ka nın iti ci gü cü” idi. (Le nin, Agk. Syf. 363.) Bu gün ise tam tersi söz ko nu su. Çün kü ko şul lar de ğiş miş tir.

“…Ka pi ta lizm ko şul la rın da sö mür gele rin, çı kar ve nü fuz alan la rı nın vs. payla şı mı için ka tı lan la rın gü cün den, ge nel eko no mik, ma li, as ke ri vb. gü cün den başka bir şey dü şü nü le mez. Ama ka tı lan la rın gü cündeki değişiklikler dengesizdir. Çünkü ka pi ta lizm ko şul la rın da tek tek iş let mele rin, tröst le rin, sa na yii dal la rı nın ve ül kele rin eşit bir ge liş me si ola maz” (Le nin, C. 22, s. 300, “Em per ya lizm”, Alm.)

Bu, bu gü nün ko şul la rın da em per ya list eko no mi ve “po li ti ka nın iti ci gü cü”nü oluştur mak ta dır. O hal de, kim ne is ti yor?

ABD Em per ya liz mi Bi rin ci si, böl ge ABD em per ya liz mi açı

sın dan stra te jik ola rak daha da önem li ol muş tur. ‹kin ci si ABD em per ya liz mi, bölge de ki he ge mon ya sı nı ko ru mak ve ge nişlet mek için es ki ye oran la da ha çok zor lanmak ta dır.

Bi rin ci nok ta: SB’nin da ğıl ma sın dan son ra, onun nü fuz ala nı için de olan böl geler, em per ya list le ra ra sı reka be te açık hale gel miş ler di: Irak, Su ri ye, böl ge ola rak Kaf kas ya ve Or ta As ya. Bu gün ken di ni pek his set tir me se de em per ya list le ra ra sı re ka be tin, ya kın ge le cek te şid det le ne ce ği alan la rın ba şın da Kaf kas ya ve Or ta As ya gel mek te dir. Bu böl ge ler de bü tün em perya list ül ke le rin gö zü var. Ama esas re kabet Rus ya, ABD, Al man ya, Ja pon ya ve Çin (Or ta As ya) ara sın da sür dü rü le cek tir. Bu bü yük hay dut la rın kar şı sın da Fran sa, ‹n gil te re ve ‹tal ya gi bi em per ya list ül kele rin tek baş la rı na ha re ket le ri, so ru nun özün de faz la bir şey de ğiş tir me ye cek tir. Ame ri kan em per ya liz mi bu böl ge le re doğru dan mü da ha le et me nin ken di si ne pa


109

ha lı ya mal ola ca ğı nı çok iyi bil di ği için bu böl ge le re, “hin ter land”ını sağ la ma ola rak yak la şı yor. O, Af ga nis tan’ı Çin’e, ‹ran’a kar şı ve Or ta As ya’ya dal mak için bir üs ola rak kul lan mak is te di ği için Ta le ban hare ke ti ni doğ ru dan ve ya Pa kis tan ka na lıy la des tek le di. Ame ri kan em per ya liz mi ge niş an la mıy la Or ta do ğu’da da mev cut ola nakla rı nı kul la na rak, di ğer em per ya list güçler den da ha ön ce ha re ket et ti ve böl ge de, ken di em per ya list çı kar la rı na hiz met eden bir “ba rış” çem be ri ve ya Or ta do ğuTürki ye üze rin den Or ta As ya’ya uza nan bir “ba rış” şe ri di oluş tur ma ya ça lış tı. Af ga nistan gi bi bü tün ola rak Or ta do ğu ve Tür ki ye, ABD em per ya liz mi nin Kaf kas ya ve Or ta As ya’ya uza nı şın da bi rer “hin ter land”dır, bi rer sıç ra ma tah ta sı dır. Bu, stra te jik özelli ğin den do la yı Or ta do ğu, Ame ri kan emper ya lizmi için da ha da önem li ol muş tur.

‹kin ci nok ta: Re viz yo nist blok ve ya SB’nin da ğıl ma sın dan ön ce ki dö nem de ABD, esas iti ba rıy la sos yal em per ya list SB’ye kar şı mü ca de le edi yor du. Di ğer em per ya list ül ke ler bu mü ca de le de ancak ta raf tu tu yor lar ve ken di em per ya list çı kar la rı nı ABD’nin “glo bal” he ge mon ya şem si ye si al tın da ge ri oran lar da ger çekleş ti ri yor lar dı. “Ye ni dün ya dü ze ni” ile bu du rum ta ma men de ğiş miş tir. Bu gün ABD, baş ta Al man ya ol mak üze re Fran sa, ‹n gilte re, Ja pon ya ve gi de rek et ki si ni gös terme ye baş la yan Rus ya gi bi em per ya list ülke le re kar şı çok yön lü mü ca de le ile kar şı kar şı ya dır. Bu gün, hiç bir em per ya list ül ke, doğ ru dan çı ka rı ol mak sı zın, II. dün ya sava şı son ra sı nın bera be rin de ge tir di ği anlaş ma lar ve yü küm lü lük ler doğ rul tu sun da Ame ri kan em per ya liz mi nin po li ti ka la rı na alet ol muyor. Çıkarların belirlediği bu duru mu ABD de bi li yor.

Her bir em per ya list ül ke nin, ön ce lik le de Al man ya ve Fran sa’nın ken di em perya list çı kar la rı için mü ca de le si, ABD’nin böl ge de ki ko nu mu nu hem güç leş ti ri yor ve po li ti ka sı nın tutmasına yol açıyor. Herha lü kar da ABD em per ya liz mi nin böl ge de es ki si gi bi at oy nat ma sı nın nes nel ko şulla rı kal ma mış tır. ‹s ra ilFi lis tin “ba rı şı”nın ve Kör fez sa va şın dan son ra Irak po li tika sı nın uygulanamaması bu nun açık ifade si dir. Baş ta Kürt ulu sal ha re ke ti ol mak üze re, Su ri ye, Sad dam re ji mi, ‹ran, Alman ya ve Fran sa stra te jik ola rak ABD’nin Or ta do ğu’da ki be lir li en gel le ri ni oluş tu ruyor lar. Tak tik sel açı dan Tür ki ye, ‹n gil tere ve Bar za ni ve Ta la ba ni ha re ket le ri de dö nem dö nem ABD em per ya liz miy le çeliş ki ye dü şü yor lar. Bu gün ge li nen nok ta (Gü ney Kür dis tan’da ki son ça tış ma largelişmeler) bu nu gös te ri yor.

Al man Em per ya liz miAl man em per ya liz mi en di na mik, iş

ta hı tam an la mıy la ka bar mış hay dut konu mun da bulunuyor. Onun bu ko num da ol ma sı nın nes nel ne den le ri var. San ki ta rih te ker rür edi yor. Al man em per ya lizmi, ka pi ta liz min ser best re ka bet çi dö nemin den te kel ci dö ne mi ne ge çiş sü re cin de ser gi le di ği ge liş me için de o dö nem, sonra dan ge li şen, dün ya nın pay la şı mın dan pay kap ma mış olan Al man ya ge liş me de Fran sa’yı ta ma men, ‹n gil te re’yi de bir çok alan da ge ri de bı ra kı yor ve dün ya yı yeni den pay laş ma ta le bin de bu lu nu yor du. Bu gün de ben ze ri bir du rum la kar şı kar şıya yız. Al man ya II. dün ya sa va şın da al dı ğı ye nil gi nin yü küm lü lük le rin den kur tul du ve bu sü reç için de dün ya “pas ta”sın dan pay ta lep ede cek de re ce de ge liş ti. O’nun en baş ta ge len ra kip le ri ABD ve Rus ya’dır.


110

Or ta do ğu, Al man em per ya liz mi nin düşün ce de ge le nek sel ya yıl ma alan la rın dan bi ri si dir. Dü şün ce de ge le nek sel di yo ruz, çün kü Al man em per ya liz mi hiç bir dö nem Or ta do ğu’da ha kim ol ma mış tır, ama bu nu plan la mış ve pla nı nı ger çek leş tir mek için adım lar da at mış tır. Os man lı dev le ti üzerin de ki nü fu zu ve Bağ dat De mir yo lu’nun ya pı mı bunun örneklerindendir.

“Drang nach Sü dos ten” (Gü ney doğu’ya yö ne liş) Al man em per ya liz mi nin sö mür ge cihe ge mon ya cı po li ti ka sı nın iki aya ğın dan bi ri si dir (di ğe ri Do ğu’ya yöne liş tir. “Drang nach Os ten”) Bu po li ti ka Al man em per ya liz mi nin bölge ye; Ana dolu’ya, Me zo po tam ya’ya bir bü tün ola rak ya kın Doğu ve Or ta do ğu’ya yö ne li şi ni ifa de eder. Or ta do ğu’da Al man em perya liz mi nin en bü yük ra ki bi ABD’dir ve ya ABD’nin böl ge de ki mev cut he ge mon ya sını teh dit eden en önem li po tan si yel güç Al man ya’dır. ‹ran, Al man em per ya liz mi nin bir üs sü ol ma ya aday dır. Bu ül ke, ABD ile olan çe liş ki le ri nin de bir so nu cu olarak Al man ya ile sı kı ba ğım lı lık iliş ki le ri ne gir miş tir. Al man ya’nın Tür ki ye üze rin deki doğ ru dan ve Av ru pa Bir li ği va sı ta sıy la sür dür dü ğü ve ABD’ye yö ne lik he ge monya mü ca de le si he nüz so nuç lan ma mış tır. Gö rül dü ğü gi bi Al man em per ya liz mi nin bu ko num la nı şı (‹ran) ve po li ti ka sı (Tür kiye) ABD’nin böl ge de ki ha re ket ala nı nı ve ola nak la rı nı da ralt mak ta dır. Bu stra te jik yö ne li mi nin öte sin de Al man em per ya liz mi Or ta do ğu’nun bü tün ül ke le riy le si ya si ve özel lik le de eko no mik iliş ki le ri ni ge liş tirmek te ve böy le ce ABD’nin böl ge ül ke le ri üze rin de ki si ya si ve eko no mik nü fu zu nu kı rı cı et ki de bu lun mak ta dır.

Böl ge de ba ğım sız rol oy na ma ya en ya kın em per ya list ül ke ler ola rak ‹n gil tere, Fran sa ve Rus ya, gün cel ge liş me ler

de, ge liş me le rin yö nü nü ciddi bir biçimde et ki le yen bir gü ce sa hip de ğil ler. ‹n gil te re ve Fran sa, böl ge de ki ge le nek sel güç leri ni çok tan yi tir miş ler dir. ‹n gil te re, an cak ABD’ye ya man ma, onun çı kar la rı na hizmet et me ko şu luy la söz sa hi bi olur ken, Fran sa “ben de va rım” der ce si ne tek başı na ha re ket et me ye ça lı şı yor. Kör fez sava şı nın he men son ra sın da em per ya list ko alis yo nun bo zul ma sın da Fran sa’nın ro lü, böl ge ül ke le riy le ge liş tir di ği iki li ilişki ler, ABD’nin Irak’a son sal dı rı sı nı destek le me me si ve ni ha yet Fran sız cum hurbaş ka nı J. Chi rac’ın Or ta do ğu zi ya re ti Fran sız em per ya liz mi nin böl ge de na sıl bir po li ti ka için de ol du ğu nu yan sı tan ve riler dir. Fran sa, Arap ül ke le riy le iliş ki le ri ni “ta ze li yor.” ABD’nin “ba rış” adı na da yatma sın dan bu na lan Arap ül ke le ri ör ne ğin Su ri ye, Fi lis tin Fra nsa ile sı cak iliş ki lerden ya na ol duk la rı nı be lir ti yor lar. Öy le ki, Chi rac, Fi lis tin’de kah ra man gi bi kar şı lanı yor. Ne de ni açık; Ku düs so ru nu na bakı şı ve ‹s ra il’e “tep ki li” dav ra nı şı. Bü tün bu ge liş me ler Fran sa ile ABD ara sın da ki çe liş ki le ri ve böl ge üze ri ne re kabet le ri ni kes kin leş ti ri yor.

‹tal ya, Çin ve Ja pon ya gi bi em per ya list ül ke le rin böl ge de ki ça tış ma la rın da görüldüğü kadarıyla fi ili bir et kin lik le ri yok. Ancak Rusya Dışişleri Bakanı’nın Ortadoğu gezisiyle yeni bir girişimi başlatmış bulunuyor.

So ru nun doğ ru dan ta raf a rıPDK (Kür dis tan De mok rat Par ti si) ve

YNK (Kür dis tan Yurt se ver ler Bir li ği): Barza ni (PDK) ve Ta la ba ni (YNK) ön der li ğinde ki bu iki par ti, Gü ney Kür dis tan’ın iki büyük aşiretin desteğini alan bu en güçlü ör gü tler, son ha re ket le riy le bi rer iha net


111

şe be ke si ne dö nüş müş ol duk la rı nı bir kez da ha ka nıt la mış ol du lar. Gü ney Kür dis tan PDK’sı 50 yıl ön ce ku rul du. Ku ru lu şun da Kürt hal kı nın de ği şik sı nıf sal kat man la rı nı tem sil edi yor du. Gü ney Kür dis tan’da –diğer par ça la rın da ol du ğu gi bi– eko no mi ol duk ça ge riy di ve top lum sal ge liş me de an cak kap lum ba ğa adı mıy la iler li yor du. Top lum sal ve si ya sal iliş ki ler tu tu cu ve feodal ka rak ter ta şı yor lar dı. Top lum da kapi ta list (bur ju va) iliş ki ler ye ni ye ni olu şuyor lar dı. Bir bü tün ola rak G. Kür dis tan’ın top lum sal ve si ya sal ge liş me sin de bi rin ci de re ce de fe odal, ikin ci de re ce de de bur juva çev re ler ini si ya tif sa hi biy di ler. PDK’nın ku ru luş aşa ma sın da top lu mun bu ge ri güç le ri üzer le ri ne dü şen ro lü hak kıy la oyna mış lar dı. O dö nem par ti nin ku rul ması ile ri bir adım dı. Sö mür ge ci güç ler Kürt ulu sal uya nı şı nı en gel le mek ve par ti nin, bu uya nı şın bir ara cı ol ma sı nı aka me te uğ rat mak için el le rin den ge le ni ya pı yor lardı ve par ti nin ku ru luş sü re ci ne mü da ha le ede rek bir di zi ge ri ci, aşi ret çi, fe odal güçle rin/iliş ki le rin par ti de ha kim ol ma sı nı sağla mış lar dı. Do la yı sıy la Gü ney Kür dis tan PDK’sı, da ha ku ru lu şun dan be ri bu ge ri ci, fe odal güç le rin po li tik çı kar la rı nı sa vu nan par ti ol muş tu. Bu güç le rin ba şı nı çe kenler de par ti ye ağır lı ğı nı ko yan lar Bar zanlar ol muş tu. Ge ri ci, fe odal, aşi ret çi, din ci güç le rin bir çı kar or tak lı ğı söz ko nu suy du. Ku ru lan çı kar den ge le ri nin bo zul ma sı, bu güç le rin bir bir le ri ne kar şı sa va şa cak la rı, bir bir le ri ni bo ğaz la ma da ge ri kal ma ya cakla rı an la mı na ge li yor du. Ni te kim, sa de ce son yıl lar da ki ge liş me ler de ğil, da ha Güney li güç le rin, Do ğu Kür dis tan’da ki ulusal kur tu luş mü ca de le si ne ka tıl ma la rı döne min de ve ta kip eden ye nil gi yıl la rın da ön de ge len (var lık lı, sö zü din le nir) Gü neyli güç le rin ne tür bi rey sel nü fuz pe şin de

koş tuk la rı ve han gi olum suz ge liş me le re ne den ol duk la rı sır de ğil dir.

Gü ney Kür dis tan’ın top lum sal ve si yasal ya şa mın da Molla Mus ta fa Bar za ni birleş ti ri ci özel li ği olan bir ön der di. Onun ülke de bu lun ma dı ğı yıl lar da par ti ta ma men fe odal ağa la rın, aşi ret re is le ri nin ve din adam la rı nın eli ne geç miş ti. Mus ta fa Barza ni, SB’den ül ke ye dön dü ğün de bir di zi ye ni ge liş me ler, ol dubit ti ler le kar şı kar şıya kal mış tı.

1964 yı lın da PDK’da bir ay rı lık gün deme gel di. Bar za ni ler bu ay rı lı ğa bir tür lü ta ham mül ede me di ler. Çün kü bu ay rı lık, PDK’nın nü fuz ala nı nı da ral tı yor du. Tala ba ni ve baş ka bir kaç PDK kad ro su nun PDK’dan kop ma la rı ve YNK’nın ku rul masıy la baş la yan Gü ney Kür dis tan’ın ye ni ta ri hi, “Bi ra ku ji”le rin (Kar deş kav ga la rının), iha ne tlerin baş lan gı cı ol muş tu. Bu iha net, son ge liş me ler le do ruk nok ta sı na ulaş mış tır.

Öz gür Atı lım ga ze te si nin 24. sa yı sında (14 Ey lül 1996) bu iki par ti nin ka rak ter ve amaç la rı son ge liş me ler ışı ğın da şöy le de ğer len di ri li yor:

“Gü ney Kür dis tan’da bit mez tü ken mez ça tış ma la ra gi ren ve ni ha yet son tu tuş tukla rı sa vaş ta, bir bir le ri ne üs tün lük kur mak için, Kürt ulu su nu sö mür ge ci bo yun du ruk al tın da tu tan ‹ran ve Irak gi bi dev let ler le do lay lı ve doğ ru dan iş bir li ği ya pan, dün ya halk la rı nın azı lı düş ma nı Ame ri kan emper ya liz mi ni ‘du ru ma mü da ha le’ye ça ğıran PDK ve YNK, ulu sal re form cu lu ğun, ulu sal öz gür lük sa va şı nın re zil bir en ge li ol du ğu nu bir kez da ha göz ler önü ne ser di. Aşi ret ör güt len me si ne da ya lı iki par ti nin ara sın da ki sa vaş, uzun va de de si ya sal ha ki mi yet sağ la ma ya, gün cel plan da ise güm rük ve pet rol ge lir le ri nin pay la şı mı na iliş kin dir. Bu uğur da şey tan la bi le iş bir li ği


112

ne ha zır dır lar. Ge ri ci ve fa şist sö mür ge ci böl ge dev let le ri nin bir bi riy le olan çe liş ki lerin den ya rar lan ma ya ça lı şa rak, ra ki bi ne, ger çe ğe da ha uy gun bir vur guy la, Kürt ülke si ne ve hal kı na sal dır mak tan tu tun da, em per ya list le rin fi gü ra nı ol ma ya de ğin her yol mü bah tır on lar için. Bun lar ulu sal öz gür lü ğe inan maz lar, halk la rı na gü venmez ler, dev rim ci im kan lar dan öd le ri kopar. Han gi dev let ler le, han gi ka ran lık, kalı cı ve ge çi ci it ti fak la ra gir dik le ri ya da giz li an laş ma lar yap tık la rı bu gün tam ola rak bi li ne mez de ol sa, ke sin olan şey, her iki par ti nin de, tüm bun la rı po li tik ha ki mi yet ve ik ti sa di çı kar te me lin de yü rüt tük le ri dir. Ge rek umut la rı nı Ame ri kan em per ya liz minin böl ge plan la rı na bağ la mış bu lu nan ve sö mür ge ci Türk bur ju va dev le tiy le bir fede ras yon ha ya li pe şin de ko şan Ta la ba ni, ge rek se de ABD’den ve Tür ki ye sö mür geci li ğin den ya na ha yal kı rık lı ğı na uğ ra mış gö rü nen, Sad dam re ji miy le bir oto nom an laş ma sı im za la ya rak sö mür ge ci bo yundu ruk için de var lı ğı nı gü ven ce le me ye yöne len Bar za ni, ulu sal öz gür lü ğün baş lı ca en gel le ri ol mak la kal mı yor, fa kat ay nı zaman da em per ya list le rin ve Kür dis tan’ı sömür ge ci cen de re ye hap se den dev let le rin, Or ta do ğu ve Önas ya ham le le ri nin pi yonla rı ol ma çiz gi si ne sı kı sı kı ya sa rı lı yor lar. On lar, Gü ney Kür dis tan’ın geç mi şi dir ler, fa kat as la ge le ce ği ola ma ya cak tır lar. Kürt hal kı on la rı sö küp ata cak tır” (“ABD Emper ya liz mi nin ve Böl ge Ge ri ci li ği nin Kö leleş tir me Sal dı rı la rı” ma ka le sin den.)

Bu iki par ti hak kın da söy len me si gere ken bun lar dır. Yal nız bu ra da be lir til mesi ge re ken önem li bir no kta var. Gü ney Kür dis tan’da Kürt le rin ulus laş ma sü re ci çok ge ri dir, en azın dan Ku zey’de kin den ol duk ça ge ri dir. Bu, Gü ney’de Kürt le rin bir bir le ri ne nis pe ten gevşek bağ lar la bağ lı ola rak, ya şa dık la rı nı gös te rir. Ay nı di li ko

nuş mak me se le nin özün de faz la bir şey de ğiş tir mi yor. Sta lin’in, Gür cü le rin ge li şimiy le il gi li ola rak söy le di ği, pe ka la Gü ney Kür dis tan’da ki Kürt ler için de ge çer li dir.

“Re form ön ce si dö nem de Gür cü ler or tak bir top rak üze rin de ya şı yor lar ve ay nı di li ko nu şu yor lar dı, bu na rağ men ke li me nin tam an la mıy la bir ulus oluş turmu yor lar dı; çün kü bir bi rin den ay rı bir sürü prens lik le re bö lün müş ol duk la rın dan, or tak bir ik ti sa di ya şan tı sür dü re mi yor lar, yüz yıll ar dan be ri bir bir le riy le sa va şı yorlar, bir bir le ri ni yı kı ma uğ ra tı yor lar ve birbir le ri ne kar şı ‹ran lı lar ve Türk le ri kış kırtı yor lar dı. Ba zen ta lih li bir hü küm da rın ger çek leş tir di ği, prens lik le rin kı sa sü re li ve rast lan tı lar so nu cun da bir leş me le ri, en iyi hal de sa de ce yü zey sel yö ne tim ala nı nı kap sı yor; en kı sa za man da prens lik le rin huy suz luk la rı ve köy lü le rin il gi siz li ği yüzün den yı kı lı yor du. Gür cis tan’ın ik ti sa di par ça lan mış lı ğı için de baş ka tür lü de olamaz dı” (Sta lin, “Mark sizm ve ulu sal sorun”, C. 2, s. 257.)

Bu gün Gü ney Kür dis tan böy le bir süreç ten geç mek te dir. Gü ney Kür dis tan Bar za ni ve Ta la ba ni ve ya PDK ve YNK “prens lik le ri ne” bö lün müş du rum da dır. Bu “prens lik ler” çı kar la rı için bir bir le ri ni bo ğaz lı yor lar ve bir bir le ri ne kar şı ‹ran’ı, Tür ki ye’yi, Irak’ı, ABD’ yi kış kır tı yor lar. An cak ulu sal bir li ğin sağ lan ma sıy la Barza ni ve Ta la ba ni “prens lik le ri” ömür le ri ni dol dur muş ola cak lar dır. Bu an lam da bu “prens lik ler”, Gü ney Kür dis tan’ın geç mişi ni; ulu sal bir li ğin sağ lan ma sı da ge le ceği ni oluş tur mak ta dır ve bu ge le cek için de “prens lik le re” yer yok tur.

PKK: Kürt ulu sal kur tu luş mü ca de lesi nin fi ilen yü rü tü cü sü ve tem sil ci si olan bu yurt se ver ha re ket, bü tün yal pa la mala rı na; dö nem dö nem gös ter di ği re formiz me, em per ya list ül ke ler le iliş ki kur ma


113

eği li mi ne rağ men yurtsever de vrim ci öze sa hip tir. PKK, Gü ney Kür dis tan’da ki son ge liş me le re/ça tış ma la ra ak tif ola rak ka tılma mış; sa va şan ta raf ar dan bi ri nin ya nında fi ilen yer al ma mış tır. Ama Ta la ba ni’ye da ha ya kın dur du ğu ve ona en azın dan ma ne vi bir des tek ver di ği de açık tır (PKK Ge nel Baş ka nı A. Öca lan, esir alı nan Ta la ba ni’nin eşi ve di ğer yö ne ti ci le re iyi mu ame le ya pıl ma sı için Bar za ni’ye çağrı yap mış, ak si tak dir de PDK’ya tavır alacak la rı nı açık la mış tı.)

Bar za ni ve Ta la ba ni ara sın da ki sa vaş, bir yer de Gü ney li Kürt le rin uya nı şı na da kat kı da bu lun mak ta dır. On lar; bu iki aşiret reisi ara sın da ki çı kar da la şı nın Güney Kür dis tan’ı par ça la dı ğı nı, hal kı da ha kor kunç se fa le te sü rük le di ği ni gö rü yor lar ve gi de rek, bu iki gü cün Gü ney’de ulu sal çı kar la rı tem sil et mek ten ta ma men uzak ol duk la rı nı kav rı yor lar. Bu nesnel olgu böl ge de ki si ya si ve as ke ri var lı ğı süren PKK’nin etkisini artıran bur durumdur. fiüphe siz ki, PKK’nin Gü ney’de ki var lı ğı, PDK ve YNK’nın et ken li ğiy le kar şı laş tı rı la maz. Ama her ge çen gün PKK’nin güç len mesi ne hiz met eden gelişmeler yaşanmakta dır. Bu du ru mu Bar za ni ve Ta la ba ni de gö rü yor lar. Bun la rın ne me nem “prens ler” ol du ğu nu PKK de pe ka la bi li yor. Do la yısıy la PKK’nin ge liş me si, PDK ve YNK’nın eri me si an la mı na gel mek te dir ve bu “prens ler” bu eri me yi, ken di yo ko luş la rı nı dur dur mak için PKK’ya kar şı bir le şe rek, onu yok et me mü ca de le si ver mek ten de ge ri kal ma ya cak lar dır ve za ten dö nem dö nem Türk ve ‹ran sö mür ge ci le ri nin, ordu la rı nın önü ne dü şe rek Gü ney’de ge ril la avı na çı kan Ta la ba ni ve Bar za ni güç le rinden baş ka la rı de ğil dir. Onların bu sürece katılımlarının oranı çıkar ilişkilerine ve konjonktürel dengelere bağlı olarak de

ğişir. Nitekim son çatışmaları “sona erdirme” amacıyla 30 ekimde Ankara’da ABD direktiferiyle bir araya gelen her iki parti temsilcisi de PDK’ye karşı Türkiye’yle işbirliğini kabul ettiler. (PDK daha sonra bu anlaşmanın bazı maddelerine uymayacağını açıkladı.)

Irak: Gerici Sad dam re ji mi Ku veyt’i işgal ede rek, hem böl ge sel bir güç hem de, Kör fez’de ki pet rol kay nak la rı nın ye ga ne sa hi bi olmak istediği me sa jı nı ve ri yor du. Bu me saj, hem aynı bölgedeki emperyalizmin işbirlikçisi devletlere hem de em perya list ül ke le re yö ne lik ti. Çı kar la rı nın teh dit edil di ği ni gö ren em per ya list ül ke ler, çok hız lı ve çok ko lay an laş tı lar. Ve bü tün emper ya list ül ke le rin fi ilen ka tıl dık la rı ve ya açık tan des tek le dik le ri em per ya list le ra rası sa vaş ko alis yo nu nu kurmak ta ve Irak’a sal dır mak ta ge cik me di ler. Irak bü yük bir ye nil gi ye uğ ra tıl dı. Sad dam re ji mi dü şü rüle me di, ama onun ha re ket sa ha sı da ral tıldı. Gü ney Kür dis tan BM yö ne ti mi ne ve rildi. Boş dur ma yan Sad dam re ji mi, Irak’ın bü tü nün de ye ni den söz sa hi bi ol mak için eli ne ge çen her fır sa tı de ğer len dir di. En önem li fır sat da, Bar za ni’nin çağ rı sıy dı. “Irak’ın bü tü nün de kont ro lü ye ni den ele al mak için” ya nıp tu tu şan Irak re ji mi, or dula rı nı Er bil üze ri ne gön der mek te ge cik medi. Saddam re ji mi ne re dey se böl ge de ki bü tün güç ler le çe liş ki li du ru mda dır. ‹ran’la olan böl ge sel re ka be ti, Kör fez’de ki Arap Emir lik le ri’nin, Ku veyt’in, hat ta S. Ara bistan’ın kor ku su, Su ri ye ile es ki den be ri devam eden re ka be ti, ke za Tür ki ye ile olan an laş maz lı ğı ve Kürt ulu suy la olan çe liş kisi, fa şist Sad dam re ji mi nin ateş ten çembe r le çev ri li ol du ğu nu gös te ren ol gu lar dır. On bin ler ce Kürdün ka ti li olan Sad dam, Irak’ın bü tün lü ğü nü sağ la mak, ya ni Güney Kür dis tan üze rin de ye ni den ha ki mi yet


114

kur mak için hiç bir fır sat ka çır ma ya cak tır. Ke za o, Kör fez ül ke le ri ni, iş gal le teh dit etme ye de de vam ede cek tir.

‹ran: Do ğu Kür dis tan’ı “sö mür ge leş tiren” ‹ran da böl ge de hemen hemen hiç bir ül ke ile ba rı şık de ğil dir. ‹ ran gerici mol la re ji mi, böl ge sel he ge mon ya pe şin de olma nın öte sin de Kaf kas ya ve özel lik le de Or ta As ya üze rin de nü fuz sa hi bi ol ma çaba sı için de dir. ‹ran mol la re ji mi Tür ki ye ile hem böl ge sel he ge mon ol ma re ka be ti ni sür dü rür ken, Kaf kas ya ve Or ta As ya’da da ay nı re ka be ti sür dür mek te dir. Böl gesel güç ol ma ko nu sun da ‹ra n’ın Irak ile de çe liş ki si var dır. ‹ran sö mür ge ci le ri ‹ran Kür dis ta nı’n da ki ulu sal kur tu luş mü ca dele si nin aman sız düş ma nı dır ve bu mü cade le yi boğ mak için, ay nen Tür ki ye gi bi, Gü ney Kür dis tan’a sal dır mak ta dır. ‹ran’ın sah te an ti em per ya list li ği nin –dev rim döne mi ni de ğil, bu gü nü kast edi yo ruz–, somut ta da an ti ame ri kan cı lı ğı nın hiç bir ile rici yö nü yok tur. ‹ran ve ABD’nin böl ge de ki çı kar la rı çe liş mek te dir. Ama ‹ran, ABD’nin bü tün tec rit po li ti ka sı na ve fi ili adı mı na rağ men tec rit ol ma mış tır. Burada, ‹ran’ın, özel lik le Al man em per ya liz miy le ge liş tirdi ği iliş ki le rin be lir le yi ci ro lü var dır. Al man em per ya liz mi, ABD’nin yap tı rım la rı karşı sın da ‹ran’ın bir ne vi kal ka nı dır. ‹ran, Al man em per ya liz mi nin böl ge de ki üs sü olma ko nu mun da dır. Do la yı sıy la Al man em per ya liz mi, bu gün çok açık bir şe kil de gö rül me se de, böl ge de em per ya list le rara sı çe liş ki le rin it ti fak lar oluş tu ra cak dere ce de kes kin leş ti ği bir sü reç te böl ge de ki nü fu zu nu ‹ran üze rin den sağ la ma yo lu nu mut la ka de ne ye cek tir.

Tür ki ye: Böl ge sel güç ko nu mun da olan faşist diktatörlük, stra te jik ko nu mundan ve eko no mik po tan si ye lin den do layı per va sız ha re ket et me eği li min de ve

“em per ya list” amaç lar pe şin de dir. Tür ki ye ve Kürdistan, Kaf kas la ra, Or ta As ya’ya ve Or ta do ğu’ya bu ra dan da As ya ve Afri ka’ya açı lan yol üze rin de ol ma sın dan, bu stra te jik ko nu mun dan do la yı özel lik le ABD ve AB’nin (baş ta da Al man ya’nın) gi de rek kes kin le şen bir re ka bet ala nı duru mun da dır. Faşist diktatörlük, em per yalist efen di le riy le or tak ha re ket et ti ğin de, em per ya list güç ler de ona ba zı kı rın tı lar sun duk la rın da he def e dik le ri ama ca ulaşa cak la rı nı bi li yor lar.

Faşist devlet ‹ran ile Or ta do ğu’da ki, Kaf kas lar’da ki ve Or ta As ya’da ki re ka beti ni açık bir şe kil de sür dür mek te dir. Her ne ka dar, Irak’ın “top rak bü tün lü ğü nü” savu nu yor gö zük se de, Ker kük ve Mu sul’u; bu ra da ki pet rol ya tak la rı nı ele ge çir me ama cı nı güt mek te dir. Or ta mın uy gun oldu ğu ko şul lar da bu il ha kı ger çek leş tir mek için ha re ket ede ce ğin den hiç şüp he edilme me li dir.

Tür ki ye’de sö mür ge ci fa şist re jim Kürt ulu sal ha re ke ti ni boğ mak için yo ğun ça ba için de dir. Ku zey Kür dis tan’ı iş gal al tın da tu tan fa şist dik ta tör lük, Kürt ulu su na karşı je no sid uy gu la mak tan çe kin me mek tedir. Her ne ka dar kat li am, Ha lep çe’de ki nin bo yu tu na var ma sa da, her gün ya pıl makta dır.

Diktatörlük, Sad dam re ji miy le de çe lişki için de dir. Bun da, Tür ki ye’nin Mu sul ve Ker kük’e göz dik miş ol ma sı önem li bir rol oy na mak ta dır.

Or ta do ğu’da Ge liş me le rin/Çe liş ki le rin Sey riBöl ge de ki ye rel ve em per ya list güç

le rin fa ali ye ti iki nok ta ya ki lit len miş tir. Birin ci si; Kürt ulu sal kur tu luş ha re ke ti nin bo ğul ma sı. Bu nok ta da em per ya list ler ve ye rel güç ler ay nı gö rüş te ler, or tak ha re


115

ket edi yor lar. ‹kin ci si ise, böl ge üze rin de nü fuz sa hi bi ol mak ve pet rol kay nak la rı nı kont rol et mek. Bu nok ta da ise or tak hare ket söz ko nu su de ğil, çe şit li güç le rin birbir le ri ne kar şı it ti fa kı, des te ği söz ko nu su. Bu nok ta da, an laş ma ta li, ge çi ci, re ka bet esas tır. So ru nu bu iki açı dan ele ala lım.

Kürt ulu sal kur tu luş mü ca de le si açı sından: Kör fez sa va şı ve Sad dam re ji mi nin ye nil gi sin den son ra Gü ney Kür dis tan’da özel lik le ABD em per ya liz mi nin gi ri şimle ri so nu cun da bir fe de ra tif Kürt dev leti ku rul du. Ta bii bu, em per ya list ko ru ma al tın da ku ru lan bir dev let ti. Esa sın da bu ye ni ya pı laş ma, dev let ten baş ka her şe ye ben zi yor du. Gü ney li Kürt güç ler ne böyle dev let kur ma pers pek ti fi ne sa hip ti ler ve ne de böy le bir ge liş me ye ha zır dı lar. Güney Kür dis tan, ta ri hin de önem li bir fır sat ya ka la mış tı. fiüp he siz ki bu gi ri şim, emper ya list şem si ye al tın da ger çek leş ti ri liyor du. Ama bu na rağ men Gü ney, bel li bir dö nem, Irak ve kom şu sö mür ge ci güç le rin (Tür ki ye ve ‹ran) bas kı sı al tın da kal mamış, nis bi bir öz gür lü ğe ka vuş muş tu. Bu öz gür lük or ta mı, Gü ney’de ulu sal uya nış için, Kürt hal kı nın ulu sal ör güt len me si için pe ka la kul la nıla bi lir di. Ama ele ge çen fır sat kul la nı la ma dı. Em per ya list kontrol al tın da ku ru lan bir dev le tin, ba ğım sız ola ma ya ca ğı ve so mut ta da öz gür Kür distan’ın bu koşullarda en azın dan Gü ney’de ku ru la ma ya ca ğı açık tır. Ama bu sü reç, ulu sal uya nı şın ve ör güt len me nin önü ne en gel ler çı kar ma yan, tam ter si ne bu na ortam ya ra tan bir sü reç ti.

Gü ney’de et kin olan Bar za ni ve Ta laba ni güç le ri, yu ka rı da be lirt ti ği miz özellik le rin den do la yı Kürt ulu sal uya nı şı nı ör güt le me ve ge liş tir me ye te ne ğin den ve de ni ye tin den ol duk ça uzak tı lar. On lar için esas olan, ai le ve aşi ret çı kar la rıy dı. On

lar, bu çı kar la rı te mi nat al tı na al mak ve bir bir le ri nin aley hi ne ge niş let mek için Kürt ulu su nun can düş ma nı sö mür ge ci güç lerle (Tür ki ye, ‹ran ve Irak) ve ABD em perya liz miy le iş bir li ği yap mak ta hiç bir sa kınca gör me miş ler di ve dev let ten baş ka her şe ye ben ze yen bu “dev let”, son ge liş meler le hiç bir dev let sel işi ni ye ri ne ge tir meden yı kıl dı.

Ku zey Kür dis tan ise yıl lar dan beri sü ren bir dev rim sü re ci ni ya şa mak tadır. Türk sö mür ge ci dev le ti ne kar şı sürdü rü len bu ulu sal kur tu luş mü ca de le sin de Ku zey li Kürt ler, PKK ön der li ğin de ulu sal kur tu luş yo lun da bü yük me sa fe ler ka tetti ler. fiüp he siz PKK, baş lan gıç ta ki tu tarlı an ti em per ya list ko nu mun dan çok şey kay bet miş tir. fiüp he siz, onun ulu sal kur tuluş an la yış ve dev ri mi nin ola sı zaferi, dar an lam da Kürt ulu su nun, Kürt pro le tar ya sı ve emek çi yı ğın la rı nın sos yal kur tu lu şu nu be ra be rin de ge tir me ye cek tir. Açık ki, ik tida ra ge le cek olan Kürt ulu sal bur ju va zi si, ken di sı nıf sal çı kar la rı nı ha kim kı la caktır. Bu ise pro le tar ya nın ve ge niş yok sul emek çi yı ğın la rın çı kar la rı na ters dü şer. Ama şu an esas olan, so ru nun bu yö nü de ğil dir. So ru nun esas yö nü, Tür ki ye Kürdis tan’ı kay nak lı Kürt ulu sal kur tu luş hare ke ti nin bü tün Or ta do ğu’yu et ki le me si dir. Ar tık böl ge de ki bü tün ye rel ik ti dar lar ve em per ya list ül ke ler, açık ça ka bul et me seler de, Kürt ulu sal dev ri mi nin nes nel ol duğu nu, söy lev den mad di bir gü ce dö nüştü ğü nü gör mek te dir ler. Tam da bun dan do la yı hem ye rel ik ti dar la rın, hem de emper ya list dev let le rin önün de iki al ter na tif var: Ya bu dev ri mi yu mu şa ta rak re for mi ze edip za rar sız ha le ge ti re cek sin; ya da boğa cak sın. Or ta do ğu, Kürt ulu sal dev ri mi bu al ter na tif er açı sın dan bir ay rım nok tası na yak la şı yor.


116

Kürt ulu sal dev ri mi nin bo ğul ma sın da bü tün ye rel güç le rin (Tür ki ye, ‹ran, Irak, Su ri ye) ve bü tün em per ya list dev let lerin or tak ha re ket ede ce ğin den hiçkim se şüp he ede mez. Çün kü Kürt ulu sal dev rimi (Ku zey çı kış lı), Kür dis tan’ın di ğer parça la rın da da ulu sal uya nı şı şah lan dı racak ve bü tün Kür dis tan’ın ba ğım sız lı ğı nı sağ la ya cak tır. Bu, böl ge de ki em per ya list çı kar la ra da ters dü şer. Bu, bü tün Or ta doğu halk la rı nın em per ya liz me kar şı mü cade le si ni kam çı lar. Tam da bu ne den ler den do la yı ye rel güç ler ve em per ya list ül ke ler, Kürt ulu sal dev ri mi ni ba şa rı lı ol ma ve ya tu tar lı bir şe kil de bu yol da iler le me du rumun da or tak la şa bo ğmaya çalışa cak lardır. On la rın bun da çı kar or tak lı ğı var dır. Ama Kürt ulu sal ha re ke ti nin, Batı’da açılmış ve gelişmekte olan ikinci cepheyle, iş çi sı nı fı ve emek çi le ri nin mü ca de le siy le; mark sist le ni nist ko mü nist le rin ön der li ğinde ki an ti em per ya list de mok ra tik dev rim mü ca de le siy le bir leş me si ve ya it ti fak halin de ha re ket et me si du ru mun da du rum ta ma men de ği şe cek tir. Bu du rum da bir bü tün ola rak Tür ki ye ve Ku zey Kür dis tan, sa de ce Or ta do ğu halk la rı nın de ğil bü tün dün ya da ezi len le rin ve sö mü rü len le rin; dün ya iş çi sı nı fı ve emek çi le ri nin ışı ğı olacak tır. Ana do lu coğ raf ya sı bu ge liş me ye ge be dir.

Ak si tak tir de, Kürt ulu sal ha re ke tin de re for miz min, prag ma tiz min ha kim ol ması ve mü ca de le nin uz laş ma ya ev ril me si du ru mun da bu teh li ke bü yük tür böl genin ye rel güç le ri ve em per ya list le rin or tak ha re ke ti söz ko nu su ol ma ya cak tır. Her bir ye rel güç ve em per ya list ül ke, uy sal laş tırıl mış ha re ke ti ken di çı kar la rı için bir diğer le ri ne kar şı kul la na cak tır.

Em per ya list re ka bet açı sın dan: Kür distan’ı sö mür ge leş ti ren ül ke ler, baş ta ABD

ol mak üze re em per ya list ül ke ler (‹n gil tere, Fran sa, Al man ya) son ge liş me le rin da yat tı ğı du rum dan do la yı ye ni “çö züm” yol la rı bul mak için çok ha re ket li gün ler ge çi ri yor lar. ABD em per ya liz mi, Gü ney’de kay bet ti ği nü fu zu nu ye ni den el de et mek ve nis pe ten ka lı cı olu şum ları ger çek leş tirmek için eli ni ça buk tut tu. Böl ge ül ke le ri de rol pe şin de ko şu yor lar.

PDK ve YNK ara sın da ki ça tış ma la rın bir an ön ce dur du rul ma sı ve so ru nun “barış çıl” çö zü mü için ha re ke te ge çen ABD ve onun la bir lik te Tür ki ye, ön ce Si lo pi’de Bar za ni ile, da ha son ra da An ka ra’da Tala ba ni ile gö rüş tü ler. Bu gö rüş me ler de Bar za ni ve Ta la ba ni’ye akıl lı ol ma la rı nı(!) söy le yen ABD, PDK’nın Irak ile iliş ki sinden, YNK’nın da ‹ran ve Su ri ye’ye yö ne lişin den ra hat sız ol du ğu nu di le ge tir di. Ta bii ki, Tür ki ye de ay nı gö rüş te ol mak zo run da kal dı. Tür ki ye bu gö rüş me ler de, Gü ney Kür dis tan’da ulu sal azın lık ko nu mun da olan Türk men ol gu su nu bir koz ola rak oyna dı ve Gü ney Kür dis tan’ın ye ni den yapı laş ma sın da Türk men le rin de söz sa hi bi ol ma la rı ge rek ti ği ni ABD, PDK ve YNK’ya ka bul et tir di. ABD Dı şiş le ri Ba kan Yar dımcı sı Ro bert Pel let re au bu du ru mu, Esenbo ğa Ha va li ma nı’nda dü zen le di ği ba sın top lan tı sın da şöy le açık lı yor du: “Gü ney Kür dis tan’da Irak’ın top rak bü tün lü ğü çerçe ve sin de Türk men ler, Kürt ler ve Asu ri ler da hil tüm ta raf a rın ka tı la ca ğı ka lı cı bir istik ra rın oluş tu rul ma sı nı ar zu edi yo ruz… Türk men le rin, gö rüş me le rin dı şın da tutul ma ma sı ge rek ti ği gö rü şün de yim. Türkmen ler ay rı ca, ateş ke sin göz lem len me sine yar dım cı ol mak için rol üst le ne bi lir ler.” Bu tam da Tür ki ye’nin po li ti ka sı nı ifa de eden söz ler di.

Nitekim R. Pel let re au, Türk ve ‹n gi liz tem sil ci le ri nin de ka tıl dı ğı Bar za ni ve Ta


117

la ba ni temsilcileri ile Ankara’da 30 ekimde ya pı lan gö rüş me ler de her iki ta ra f da ateşke si ka bul et ti kleri ni açık la dı. Bir anlamda so nuç alı na ma yan Dub lin gö rüş me le ri ne, An ka ra’da de vam edi ldi.

ABD gözetiminde imzalanan 20 maddelik bir anlaşmayla ateşkes imzalayan tarafar, daha sonra yine bir araya gelecekler. Bu anlaşmanın dikkat çekici yanı bölgede faşist diktatörlüğün etkinliğini artırmak amacıyla Türkmen faktörünün Barış ‹zleme Gücü adı altında devreye sokulması oldu. Yanısıra anlaşmada PKK’ye karşı işbirliği de imzalandı. Uygulanamayacağı PDK’nin iki gün sonra ki çarkıyla daha şimdiden açığa çıkan bu anlaşma bölgesel zeminin kaypaklığının da en tipik göstergesi. Çünkü son süreçte PDK, PKK karşıtı, YNK ise PKK dostu gibi gösteriliyordu. PDK anlaşmanın PKK’ye ilişkin maddesine karşı tavır açıklarken, Talabani’nin YNK’si hala sessiz! Güvenlik Kuşağı Yalanı

Güney’deki çatışma süreçleri boyunca faşist diktatörlük hep “güvenlik kuşağı” yaratma peşinde oldu. Ku zey ve Gü ney Kür dis tan ara sın da ki ba ğı ko par mak, somut ta da PKK’nin Gü ney’den Ku zey’e geç me si ni en gel le mek için Tür ki ye’nin oluş tur ma yı amaç la dı ğı ge çi ci gü ven lik ku şa ğı pla nı pek rağ bet gör me di. Sa de ce ABD ve ‹n gil te re ta ra fın dan des tek le nen bu plan, tüm böl ge ül ke le ri hem de baş ka em per ya list ül ke ler (Fran sa, Rus ya) tara fın dan tep kiy le kar şı lan dı. Tür ki ye, bir ta raf tan böy le bir şe ri di oluş tu ra ca ğım der ken, di ğer ta raf tan da bu an la yı şı nı askı ya al dı ğı na işa ret eden ta vır la ra gir di ve böy le bir iki lem için dey ken pat lak ve ren PDK ve YNK ça tış ma sı Tür ki ye’nin, adeta im da dı na ye tiş ti. fiim di Tür ki ye ye ni den

ve bir da ha Or ta do ğu’da ki Ame ri kan poli ti ka sı na ki lit len di. O, ay nı za man da Güney Kür dis tan’da çar pı şan ta raf ar ara sında or tak ara bu lu cu luk için ‹ran’a çağ rı da bu lu nu yor. ‹ran da bu na ha zır ol du ğu nu açık lı yor. Sad dam ise, çar pı şan ta raf a rı Bağ dat’a ça ğı rı yor.

Or ta do ğu’da re ka bet için de olan emper ya list ül ke ler ve on la rın göl ge sin de ye rel sö mür ge cigerici dev let ler, Kür distan’ı ye ni den a me li yat ma sa sı na ya tı rıyor lar. Her bir güç; so ru na ken di çı ka rı açı sın dan yak la şı yor ve öy le ki, ço ğu kez ki min ne de di ği, ni çin öy le de di ği, ge liş mele rin hı zı baş dön dü rü cü ol du ğu için pek bi lin mi yor. Ama böl ge de söz sa hi bi ol mak is te yen her güç, dev re dı şı kal ma mak için bir şey ler söy lü yor. Tıp kı Al man em per yaliz mi nin ABD’nin Irak’ı son bom ba la ma sını des tek le me si gi bi. An la şı lan o ki, ABD em per ya liz mi bu se fer ol dubit ti ye açık ka pı bı rak ma yan ve ra kip le ri ni dış la yan bir “çö züm” için uğ ra şa cak ve an la şı lan o ki Tür ki ye’de ken di le hi ne olan kon jonk türel ge liş me den ya rar la na rak Kürt ulu sal mü ca de le si ni fi zi ki ola rak et ki siz ha le getir mek için her za man kin den da ha yo ğun bir ça ba har ca ya cak.

ABD, Or ta do ğu’da son ge liş me ler le za yıf a yan ko nu mu nu ye ni den güç len dirme fır sa tı nı ya ka la dı. Ama di ğer em per yalist ül ke ler bu ge liş me le ri sey ret mi yor lar, on lar da şu ve ya bu form da Or ta do ğu’da ki re ka be tin bir ta ra fı nı oluş tu ru yor lar ve karşı lık lı çı kar ça tış ma sı, yer li iş bir lik çi le ri nin de ka tı lı mıy la de vam ede cek tir. Ta ki bölge nin an ti em per ya list, dev rim ci ve ko münist di na mik le ri, ye rel ge ri ci ik ti dar la rı al tede ne ve em per ya list le ri böl ge den ko va na ka dar…

Güç ve Eylem BirliğiGi riş‘95 yı lı son la rın dan baş la ya rak, fa şist

re jim ce za ev le rin de ki dev rim ci tut sak la ra sal dı rı dal ga sı baş lat tı ğın da, dev rim müca de le si nin ör güt lü kuv vet le ri nin sal dı rı anı ve alan la rın da güç le ri ni ve ey lem le ri ni bir leş ti re rek, or tak düş ma na or tak vu ruş gü cü nü ko nuş tur ma ya baş la dı ğı gö rüldü. Gi de rek, dev rim ci ve ko mü nist par ti ve ör güt le rin mer ke zi dü zey de güç ve eylem bir lik le ri ni ya rat ma amaç lı ça lış ma la rı gün de me gir di.

‘96 ba şın da ön ce iki par ti ara sın da baş la yan, son ra da di ğer le ri nin ka tı lı mıy la ge niş le yen ve hız la nan güç ve ey lem birli ği ça lış ma la rı, az da ol sa ürün de ver di. An cak, özel lik le 1 Ma yıs’tan son ra ta raflar ara sın da an laş maz lık lar, ça lış ma la rın tem po sun da dü şüş ler or ta ya çık tı. Ceza ev le rin de, ser ma ye ve sö mür ge ci fa

şist dik ta tör lü ğe kar şı aç lık gre vi ve ölüm oru cu şek lin de ge nel di re niş, özel ola rak bah se ko nu par ti ve ör güt ler den tut sak ların si per yol daş lı ğı ile sü rer ken, dı şa rı da güç ve ey lem bir lik le ri, mer ke zi ça lış mala rın ko nu su ola rak tav sa ma ya, sön me ye baş la mış tı bi le. Di re niş son ra sın da so run çö züm uf kun da de ğil, ga ze te ve der gi say fa la rın da ki tar tış ma la rın, po le mik le rin dar lı ğın da suç la ma ve yer gi le rin ko nu su ha li ne gel miş ti. Ve sü reç bu gün de esas ola rak bu min val üze rin de sü rüp gi di yor.

Sı nıf ar mü ca de le si nin sey ri için de, her za man ser ma ye ve fa şiz me kar şı dev rimci kuv vet le rin de ği şik düz lem ler de bir liği so ru nu gün dem de ol muş tur. Alı şıl mış olan, alı şıl mış ol du ğu ka dar da il ginç olan an ti fa şist dev rim ci, ko mü nist ve ni ha yet yurt se ver kuv vet le rin, mü ca de le de güç ve

Güç ve Eylem Birliği

119

ey lem le ri ni bir leş tir me le ri ge rek ti ği üze rinde çok ça du ru lur; ya zı lır, çi zi lir.

Bah se ko nu ör güt ve par ti ler, güç ve ey lem bir li ği nin ge rek li li ği ne, ken di le ri nin bu tarz bir iliş ki ye açık ve hat ta ha zır ol duğu nu açık lar, ba sın or gan la rın da du yu rur. Ey lem ve güç bir li ği ne da ir or ta ya dö kü len fi kir ler ara sın da te mel nok ta lar da ay nı lık be lir gin bir şe kil de gö ze çar par, ama; süre cin na sıl iş le ye ce ği, or tak mü ca de le nin na sıl, han gi mo del le ör güt le ne ce ği gi bi so run lar da ay rı lık lar bir bi ri ni iz ler, bes ler ve ço ğu kez de kör dö ğü şü ne dö nü şür.

Ko lay lık la an la şı la bi le ce ği gi bi so runlar, so run tar tı şıl ma ya baş lan dı ğın da or taya çı kar, he le de tar tış ma lar uza dı ğın da için den çı kıl maz nok ta la ra va rır/var dı rı lır.

An cak, mü ca de le nin bi li nen bü tün süreç le rin de, san ki söz ko nu su tar tış ma lar yok muş ça sı na, hat ta tar tış ma la rı bo şa çı ka rır ca sı na, pra tik “ken di bil di ği” yol da sü rer gi der. O pra tik; mü ca de le nin hemen bü tün alan la rın da, o an ora da bu lunan bü tün kuv vet le rin güç ve ey lem bir li ği yap ma sı dır. Ya ni, te ori gri dir, ya şam ağa cı ye şil dir doğ ru su, ta raf ar ne tar tı şır sa tartı şsın kav ga nın sı cak an’la rın da dur madan doğ ru la nır. Bir baş ka ifa dey le, ya şam hük mü nü ha kim kı lar; ör güt ler, par ti ler tartı şa du rur ken.

Kuş ku suz, pra tik bir lik ler pü rüz süz, so run suz ya da ol ma sı ge re ken dü zey de de ğil dir. Bu nun sa, pra ti ğe da ir ne den leri ya nın da, el bet te ki ör güt le rin ara sın da ki iliş ki ler de ki so run lar, ey lem ve güç bir liği ne da ir yak la şım fark la rı nın, o an ki eylem üze rin de ki bas kı la rıy la ba ğın tı lı dır. 20 kü sür yıl lık mü ca de le sü re ci ne ba kar sak; ya şa nan lar la tar tı şı lan lar ara sın da de rin çe liş ki ler; baş la yan bi ten ya da tav sa yan pek çok yan ya na du ruş gö rü rüz. Ama bir şey açık ve net tir; ezi len le rin sa va şı nın

her önem li/önem siz ör ne ği, ya da kavga nın her ge nel yük se li şi; bü tün ör güt lü kuv vet le ri si ya set are na sı na çek ti ği gi bi bun la rı bir bi çim de yan ya na iş ve ör güt or tak lı ğı na da it miş tir.

Es ki le re uzan mak pek ge rek mi yor; ‘89 ba har atı lı mı ile baş la yan iş çi sı nı fı nın müca de le si nin sey rin de, emek çi me mur la rın mü ca de le sin de da ha ön ce sin de baş la yan ve geç ti ği miz yıl ata ğa kal kan öğ ren ci hare ke tin de; emek çi ka dın lar cep he sin de, emek çi semt le rin de; Ga zi ba ri kat la rı, 1 Ma yıs’lar vb. pek çok mü ca de le a la nı ve ör ne ğin de mü ca de le ci bir lik le rin ger çekleş ti ği ne ta nı ğız. Pe ki o za man so run ne? Bir ters lik yok mu? Ters olan ne?

Ön ce şu nu kuv vet le vur gu la mak gerek; ta rih sel kay nak lar, olum suz pra tik ler söz ko nu su ol du ğun da da ha bü yük önem ka za nı yor. Grup çu luk ve re ka bet gi bi küçük bur ju va il let ler, dev rim ci yıl la rın en be lir gin özel li ği dir. Da ğı nık lık, par ça lanmış lık bu iki il let le ko şut tur; top lum sal temel le ri ay nı dır, va rol ma ko şul la rı da şu ya da bu dü zey de ay nı dır.

İde olo jikpo li tik kay nak lar, ge liş mele rin di ğer önem li ne de ni ol mak ta dır. Ki bu bağ lam da ay rı lık la rın ya da so run ların or ta dan kalk ma sı bek le ne mez. Do ğal, ol ma sı zo run lu bir ne den ol ma ya de vam ede cek tir.

Ne den le rin top la mı üze rin den şu gerçe ği tes lim et me li yiz; güç ve ey lem bir likle ri, cep he vb. or tak her iş, her ör güt or tak düş ma na kar şı ik ti dar he de fiy le yü rüyen dev r im ci kuv vet le rin bir lik alan la rı dır. Ama, ay nı za man da; na sıl bir mü ca de le çiz gi si, na sıl bir ör güt mo de li gi bi ay rı lık lar ola rak da yan sı ya bi le cek te mel bir so runda; na sıl bir dev rim/na sıl bir ik ti dar so runun da dü ğüm le nen he ge mon ya müc adele si nin ala nı dır.


120

Eğer açık la mak ge re kir se; or tak düşman olan iş bir lik çi ser ma ye dü ze ni ve onun sö mür ge ci fa şist dik ta tör lü ğü, genel de dev le te kar şı mü ca de le eden; ideolo jikpo li tik kay nak la rı ve çiz gi le ri fark lı, de ği şik sı nıf sal kat man la rın (bas kın olan kü çük bur ju va kat man lar) çı kar la rı nı temsil eden, ör güt, par ti, çev re, grup var. Hepsi de gü cü ve ör güt lü lü ğü dü ze yin de; doğal ola rak si ya set sah ne sin de.

En ge nel de ama cı, ku ru lu dü ze nin ve dev le tin yı kıl ma sı nı ve ye ri ne ezi len ler dün ya sı nı tem sil eden dev rim cide mokra tik ik ti da rın ku rul ma sı nı he def e yen çok sa yı da dev rim ci akım; pro le tar ya dik ta törlü ğü ve ko mü niz mi he def e ye rek, dev rim ve dev rim ci ik ti dar pers pek ti fiy le yü rü yen ko mü nist ve ni ha yet ge çen 10 yıl da örgüt le di ği ulu sal baş kal dı rıy la Kür dis tan’ın ba ğım sız lı ğı nı he def e yen Kürt yurt se ver güç ler de vrim ci si ya set sah ne si nin ör güt lü kuv vet le ri.

Özet ola rak, dev rim ci, ko mü nist ve Kürt ulu sal cı par ti ve ör güt ler, bu gün fa şist dik ta tör lü ğe ve ser ma ye dü ze ni ne kar şı, dev rim ci çiz gi de öz gür lük mü ca de le si nin, dev rim ve ik ti dar mü ca de le si nin yü rü tücü sü, ör güt le yi ci si ve en ge nel de ön de ri du ru mun da lar. Bu fark lı ni te lik te üç ana kuv vet or tak laş tık la rı ka dar, ni te lik fark lılık la rı nın so nu cu ola rak, fark lı ey lem le rin, eği lim le rin sa hi bi dir ler. Bu nes nel ve do ğal du rum la rı ne de ni ile ay nı za man da bir birle ri ne “kar şı”dır lar. Bu “kar şı”lık ne de niy le ay nı za man da mü ca de le için de dir ler. İş te he ge mon ya mü ca de le si de di ği miz tam da bu dur; bu te mel üze rin de, bu ne den le orta ya çık mak ta dır.

Mü ca de le de or tak lık ka dar, ay rı lık da, he ge mon ya kur ma yı kap sa yan ça tış ma da o ka dar do ğal ve zo run lu dur. Eğer bu du ru m zo run lu ve do ğal sa yıl maz sa, sı

nıf salide olo jik te mel ler ve po li tik he def er ara sın da ki fark la rı ya kav ra nmı yor ya da “unu tu lu yor”, unu tul mak is te ni yor de mektir. Ya ni, sı nıf a rın, ide olo ji le rin fark lı lı ğına da ir bi lim sel gö rüş açı sın da ide aliz me doğ ru bir kay ma or ta ya çı kı yor de mek tir. Gö rü lü yor ki, mü ca de le nin pra tik ih ti yaçla rı nın bas kı sı, yer yer böy le si kay ma la rı or ta ya çı ka rı yor. Ey lem ve güç bir li ği ya da cep he, mec lis üze ri ne çı kan ya zı la rın hemen tü mün de ça tış ma nın do ğal lı ğı üzerin de du rul ma mış olu şu, bi raz da böy le an la şıl ma lı dır.

So ru nu bü tün yön le riy le ele al mak, her za man çö zü mü gü ven ce le me nin yolu dur. De ğer len dir me le re göz atı lır sa, bir yan da; grup çu luk, fır sat çı lık üze ri ne olur ol maz sa yı sız ör nek üst üs te yı ğıl mış. Taraf ar, özel lik le bir ta raf, her işin, her ey lemin en bü yük gü cü, ör güt çü sü ve ön de ri ol du ğu nu ka nıt la ma ya so yu nur ken, o çok sal dır dı ğı grup çu luk, fır sat çı lık il le ti nin bas kı sı al tın da ol du ğu nu ve yi ne bu son ey le miy le, bu il le ti ala bil di ği ne kö rük le diği nin, san ki far kın da bi le de ğil.

Di ğer ta raf ta; ça tış ma nın do ğal lı ğını ye te rin ce bi lin ce çı kar ma mış ol ma nın yan sı ma sı di ye bi le ce ği miz şey ler gö rü lüyor. Bir lik ha lin de ey le me, or tak düş ma na kar şı ya kın he def e rin or tak şi ar la rıy la yürü me ye çok, hem de pek çok ge rek si nim var; pra tik mü ca de le için de bu ge rek si nimin ko va la yı cı sı ol mak ge re ki yor. An cak, en kü çük or tak lık ta bi le, “kar şı”lık du ru munun çı ka ra ca ğı/çı kar dı ğı so run la rın ola cağı/ol du ğu, da ha se rin kan lı bir şe kil de ele alın ma sı na ge rek ol du ğu açık. Hat ta yaşa nan la rı çir kin leş ti ri ci en uç ör nek le re bile, so ğuk kan lı lık la bi lim sel ta nı lar koy mak ve geç mek ge rek. Ni ye ol mu yor, ni ye yapıl mı yor; ni ye bir li ğe gel mi yor lar ve ya ni ye me se le le ri sap tı rı yor lar gi bi so ru lar, eğer


121

so ru nu ele alan ya zı lar da ağır lık lı yer tutu yor sa, bir öl çü de ek sik bir ka vra yış var de mek tir. Yan lış bir sor gu la ma yön te mi nin et ki le ri olan bu so ru lar ter ke dil di ğin de, her şey, her kuv vet ey le mi ve söy le miy le da ha net ken di si ni or ta ya ko ya cak tır.

Olay la rın gel di ği nok ta da gö rü lü yor ki, “te pe”de, ey lem ve güç bir li ği ni, bu gün kü si ya sal ko şul la rın da yat tı ğı bu işi çö zü me bağ la ma nın önü tı kan mış du rum da dır. Ba zı du rum lar da, tı kan ma ha lin de ki sorun la rın, faz la ca zor lan ma sı doğ ru de ğildir. Bu an lam da, so mut si ya sal bir he def ola rak güç ve ey lem bir li ğin den vaz ge çil mek si zin “te pe”den ku rul ma sı, faz la zorla na maz.

Ya ne ya pıl ma lı? Yi ne “ta ban”dan yürü mek ge re ki yor. Mü ca de le nin ge li şi mi, her gün her olay da ta ban da ey lem ve hatta güç bir lik le ri ni za ten zor lu yor ve sağ lıyor. Gö rül dü ğü gi bi, ya şam bu ra da. Te ori, an cak bu ra da, bu dü zey de pra ti ğin yol gös te ri ci si ola bi li yor. Bu da bir baş ka nesnel du rum.

Bü yük ha re ket ler, bü yük bir lik ler yara tır. Ya şa nan dev rim de ney le ri; or tak he def er için par ti ve ör güt le rin ha re ke tin bü yük atı lım la ra geç ti ği an lar da, güç leri ni ve ey lem le ri ni bir leş tir mek ten baş ka şey ya pa ma dık la rı nı her ör nek te ka nıt lamış tır. Ha re ke tin ken di ro ta sın da, nes nel ge liş me si ve yük se li şi ye ni den dev rim ci, ko mü nist ve yurt se ver kuv vet le rin önüne, bü yük bir lik le ri ko ya cak tır. Bu gün için ger çek le şe bi lir olan la uğ raş mak, di ya lektik yön te min de bir ge re ği. Ger çek le şe bilir ola nı en ile ri, en iyi ha le ge tir mek için sar fe di le cek ça ba, ya zın yi ne gün dem leşe cek da ha bü yük bir lik le ri ha zır la ma nın da en emin, en kı sa yo lu. An laş maz lık ların an la şı lır ha le gel me si, gö rü lü yor ki zaman is ti yor.

Mark sist le ni nist ko mü nist ler, sı nıf sal ve ulu sal mü ca de le nin son yıl la rın da koşul la rı ol gun la şan ve son bir yıl da çö züm ama cıy la ele alı nan güç ve ey lem bir li ği so ru nu na, en ba şın da bü yük bir du yar lı lık, bü yük bir so rum lu luk duyg usuy la yak laştı lar. Doğ ru gö rüş le rin ve tak tik ön der li ğin ge rek tir di ği ha re ket ka bi li ye ti ve es neklik le rin sa hi bi ol du lar. Ge nel de doğ ru bir ha re ket ve iliş ki tar zı ge liş tir di ler. On la rın da sü reç için de çe şit li ha ta ve ek sik lik le ri ol muş tur/ol du, bun la rın di le ge ti ri lip eleş tiril me sin den ra hat sız da ol ma dı lar. An cak, önem li bir şe yin te pe de bir lik yan lı sı olurken, ta ban da ka çın dı ğı gi bi bir suç la maya ko nu ola cak tek bir dav ra nı şın sa hi bi ol ma dı lar. Mü ca de le nin de ği şik cep he lerin de bu ger çek ra hat lık la tes pit edi le bi lir. Ol ma yan ba zı şey le rin ne de ni ni bu ge nel yak la şım da ara ma mak, pra ti ğin za af a rından say mak, tek bi lim sel yol olur. Unu tulma sın; “kar şı”lı ğın so run la rı nı, bir öl çü de mark sist le ni nist ko mü nist ler de ya şa makta dır lar ve ya şa ya cak lar dır. Ama so run ların için den biz yi ne; “bir lik, eleş ti ri, bir lik; ik na ve bir leş ti ri ci lik” yo lun dan gi de rek çöz mek te ıs rar lı ol ma lı yız, ola ca ğız da.

Bu gün, “güç ve ey lem bir li ği”ni da ha bü yük ha re ket ya rat ma nın bir ma ni ve la sı ola rak kul la na bil me ola na ğı ya ka la na madı. Bu, dev ri min za rar ha ne si ne kay de dilme li. An cak, her şey bit miş gi bi umut suzluk ya da ya kın ma ya ge rek yok, an la mı da yok. Kav ga sü rü yor, kav ga ye ni den ye ni den ken di ih ti yaç la rı nı da ya ta cak; daha bü yük ira de le ri de ha zır la ya cak tır. İşte o ana ha zır lı ğın bir par ça sı ol ma sı için, mark sist le ni nist ko mü nist le rin dün kü süreç te so ru na na sıl bak tık la rı nı, ne ler önerdik le ri ni, or ta ya çı kan olum suz luk lar la ve en gel ler le na sıl ça tış tık la rı nı top lu ola rak oku ra sun mak is te dik. Eli niz de ki ya zı, güç


122

ve ey lem bir li ği hak kın da mark sist le ninist le rin an la yış la rı nı, cep he ya da mec lis öne ri le ri ne na sıl bak tık la rı nı, pra tik mü cade le nin bir le şik di re niş çiz gi si ne uy gun luğun ge rek le ri ni an la tan ya zı la rı içe ri yor. Ya nı sı ra, mer ke zi güç ve ey lem bir li ği dene me si nin du yu ru ve ba zı mer ke zi bil di rile ri, dö ne min en bü yük ve en ba şa rı lı güç ve ey lem bir li ği olan Ce za ev le ri Mer kezi Ko or di nas yo nu’nun açık la ma la rı nı içeri yor. Ay rı ca, mar ksist le ni nist ko mü nistle rin, di ğer fi kir ler le po le mik le ri yer alı yor.

Yurt dı şın da; MLKP ve DHKPC ara sında Dev rim ci ve Ey lem Bir li ği ku rul du

“Bir le şe lim, öz gür lü ğü bir lik te ka za na lım”Gö zal tın da ka yıp la rın, iş ken ce le rin,

yar gı sız in faz la rın, fa ili bel li ci na yet le rin ya şan dı ğı, faşist dev let te rö rü nün gün geç tik çe tır man dı ğı ül ke coğ raf ya sın da ve Av ru pa’da bu gün ar tık dev rim ci güç bir liği bir te men ni ve ni yet ol mak tan çı kıp ete ke mi ğe bü rün me ye baş la dı. Va roş lar da, okul lar da, iş ye ri ve ce za ev le rin de, kı sa cası ya şa mın pek çok ala nın da bir ara ya gelen, or tak mü ca de le ör güt le ye bi len güç ler, bu gün sü re ce da ha ile ri mü da ha le ler de bu lu nu yor lar.

Dev rim ci da ya nış ma ve dost lu ğun daha ira di bir nok ta ya gel me si an la mı na gelen ilk to hum, MLKP Yurt dı şı Ko mi te si ve DHKC Av ru pa Ör gü tü ta ra fın dan top ra ğa a tıl dı. Av ru pa ça pın da mer ke zi leş ti ri len dev rim ci güç ve ey lem bir li ğiy le; iş bir lik çi te kel ci bur ju va zi ye, pa ra ba ba la rı na, gene ral le re, kontr ge ril la cı la ra, or du ve po li se ya ni top ye kün fa şist dik ta tör lü ğe kar şı devrim ci bir cep he oluş tu rul ma sı he def e ni yor.

Söz ko nu su ör güt le rin yurt dı şı ko mi tele ri nin 22 mart gü nü yap tı ğı açık la ma da, şu not la ra dik kat çe kil di:

“Düş ma nı mız or tak kur tu lu şu muz birdir, gü cü müz bir li ği miz dir”

Fa şist dev let te rö rü nün, hal kın en değer li ev lat la rı nı, yol daş la rı nı ka çı rıp kat letti ği, köy ler de ki in san la rın ev le riy le bir lik te ya kı lıp yok edil di ği, be den le rin den baş ka kar şı ko ya cak şe yi ol ma yan dev rim ci tutsak la rın ce za ev le rin de kat le dil di ği bir ülke de sus ma nın, ka yıp ve kat li am la ra göz yum mak, cop la nan, kur şun la nan emekçi le re, kat le di len Kürt hal kı na sır tı nı dönmek ol du ğu vur gu la nır ken, fa şizm den hesap so rul ma sı, hal kın ada le ti nin is ten me si ve uy gu lan ma sı ge rek ti ği be lir ti li yor.

Açık la ma da ay rı ca; Ay şe nur fiim şekle rin, Ha san Ocak la rın, Rıd van Ka rakoç la rın, Düz gün Te kin le rin ve ka çı rı lıp kat le di len dev rim ci le rin ka til le ri ni bul mak için bir li ği yük selt mek ge rek ti ği ni vur gulan dı. Or tak mü ca de le dost luk la rı nı, siper yol daşlık la rı nı ge liş tir me nin öne mi ne de vur gu ya pı lan açık la ma da gü nün, Gazi’nin Nur te pe’nin, Ok mey da nı’nın şan lı ayak lan ma ve di re niş le ri ni bü yüt me, yi ğit Ga zi şe hit le ri yo lun dan yü rü me, Ga zi’nin, Si vas’ın, Der sim’in, Ciz re’nin tüm kat li amla rın he sa bı nı sor ma gü nü ol du ğu be lir tili yor.

“Gün, na mus lu, onur lu her ke sin bir leşik gü cü nü ve ey le mi ni nam lu ya sür me gü nü dür”

“Güç le ri mi zi bir leş ti re lim, cep he mi zi ge niş le te lim” çağ rı sı ya pan dev rim ci güç ve ey lem bir li ği cep he si, fa şiz min bas kı ve zul mü al tın da ya şa mak is ten mi yor sa, aynı amaç için, or tak pay da lar da, or tak güç, or tak ey lem ve or tak duy gu lar la ha re ket et me nin ge rek ti ği ne vur gu ya pı yor.

Güç ve ey lem bir li ği nin düş man kar şısı nda bir lik te ha re ket ede bil mek ol du ğu be lir ti lir ken; dev rim ci le rin, sos ya list le rin dost lu ğu, da ya nış ma yı, des te ği, bir bir le


123

ri için öz ve ri de bu lun mayı öğ ren me den bir lik te sa va şa ma ya cak la rı ve bun la rı öğre ne rek, bir lik te mü ca de le ede bi le cek le ri be lir ti li yor.

A çık la ma da, ba ğım sız lık, de mok ra si ve sos ya lizm den ya na olan her kes le yapı la bi le cek çok şey ol du ğu vur gu la nır ken, faşist te rö rün ve hak gasp la rı nın kar şı sında halk al ter na ti fi ni çı kart mak için hal kın bir le şik dev rim ci gü cü ör güt len me li dir deni li yor.

Son ola rak; fa şiz me kar şı mü ca de le et mek is te yen, sa mi mi olan her ke se, Türki ye li, Kür dis tan lı halk la rın sa va şı nı güçlen dir me ye, yü rek te, gö nül de, umut ta ve ey lem de bir ol ma ya ça ğ rı ya pı lır ken; “Anti fa şist, an ti em per ya list, tüm de vrim ci, ileri ci, yurt se ver halk güç le ri ni güç ve ey lem bir li ği mi ze omuz ver me ye, so kak lar da, mey dan lar da, ba ri kat lar da her yer de ortak mü ca de le ye ça ğı rı yo ruz” de nil di.

Evet, mark sist le ni nist ko mü nist ler le, dev rim ci halk güç le ri nin baş lat tı ğı dev rimci da ya nış ma ve dost luk, kav ga yol daş lığı, si per yol daş lı ğı gün geç tikç e bü yü yor ve fi liz ler ba har yan gı nı nı kö rük lü yor.

Hay di kar de len yan gı nın da, ge ce yi tutuş tur ma ya…

Par ti tar zı, güç ve ey lem bir lik le ri ve gö rev lerIPar ti tar zı ile ge li şen sı nıf sal ve ulu sal

kav ga nın acil ve te mel ge rek si nim le rin den bi ri olan güç ve ey lem bir li ği iliş ki si ni doğru bir tarz da an la mak ve pra tik leş tir mek ge re ki yor. Bu iliş ki doğ ru ve il ke li kav randı ğı oran da, mark sist le ni nist ko mü nist ler, ön der lik id di ası nın ge rek le ri ne uy gun davran mış ola cak lar.

Sı nıfar mü ca d ele si are na sın da, sı nı fın ve dev ri min ön de ri ve ön cü sü ol ma ta rih

sel ve si ya sal mis yo nuy la, sı nı fın ve yı ğınla rın ge li şen kav ga sı na mü da ha le eden mark sist le ni nist ko mü nist ler, güç ve eylem bir li ği hat tı nın örü lüp ge liş ti ril me sinde, ön cü ini si ya tif ve ira de nin söz cü sü ve tem sil ci si ola rak ken di ni or ta ya koy mak zo run da dır lar.

Bu ön cü ini si ya tif ve ira de nin tem sil ci si ve söz cü sü ola rak öne çık ma zo run lu luğu nun te mel ve gün cel, ta rih sel ve si ya sal ne den le ri ni (ek sik bir tab lo ola rak) şöy le özet le ye bi li riz:

a) Par ti, sı nı fın po li tik ge nel kur ma yı; ezi len, sö mü rü len mil yon la rın ön cü sü dür.

Bu ger çek, mark sist le ni nist ko mü nistle rin önü ne, dev ri mi mi zin ilk adı mı olan an ti em per ya list de mok ra tik halk dev ri minde yer ala cak olan tüm dev rim ci sı nıf ve ta ba ka lar la bağ laş ma kur ma; ezi len sınıf a rın, ezi len ulus ve ulu sal azın lık la rın, ezi len mez hep le rin, ezi len cin sin de mokra tik ha re ke ti ni tek bir dev rim akı mı içeri sin de ör güt le me, bir leş tir me, yö net me gö re vi ni koy mak ta dır.

Po li ti ka da par ti tar zı, ken di öz gü cü ne gü ven me yi, öz kuv vet le ri ni mi li tan bir hatta se fer ber et me yi; do lay sız ye dek le rin (stra te jik müt te fik le rin) ha re ke te ge çi rilme si ni, sı nı fın he ge mon ya sın da bir leş tiril me si ni, do lay lı ye dek ler den (ge ri ci sı nıf ve ta ba ka lar içe ri sin de ki çe liş ki ve ça tışma lar dan) ba şa rıy la ya rar lan ma yı içe rir ve ifa de eder.

De mok ra tik ve sos ya list mü ca de lenin gün cel ge rek si nim le ri ni ya nıt lar ken, mark sist le ni nist ko mü nist ler ve par ti nin tüm kuv vet le ri bu l unduk la rı her alan da bu te mel ve stra te jik kav ra yı şa bağ lı ola rak ha re ket et me li dir ler.

Do ğal ola rak bu kav ra yış, güç ve eylem bir li ği hat tı nın örü lüp ge liş ti ril me sin de de so mut laş ma lı, il ke li, bir leş ti ri ci, kav ga yı


124

ge liş ti ri ci bir ira de, cü ret, ba şar ma ve kazan ma tut ku su ola rak ya şam bul ma lı dır.

b) Par ti bir lik dev ri mi nin ese ri dir. Birleş ti ri ci lik par ti nin ma ya sı nı oluş tur du. Birlik dev ri mi, Tür ki ye ko mü nist, dev rim ci, de mok ra tik ve yurt se ver ha re ke ti nin kö tü ün lü dar grup çu ve sek ter ge le ne ğin den, tarz ve kül tü rün den kök lü ve ge ri dö nüşsüz ko pu şun ve ge le ce ği fet het me nin adı, ad re si ve ira de si dir.

Bir bu çuk yı la ya kın sü re cin öz de neyim le ri nin net bir şe kil de ka nıt la dı ğı gi bi, söz ko nu su atı lım ve ira de so mut, el le tutu lur bir çe kim mer ke zi ne dö nüş müş bulu nu yor. Bir lik dev ri mi ve onun ese ri olan par tinin ke sin ti siz atı lım lar or ta sın da ki ge li şi mi, mark sist le ni nist ko mü nist le ri yığın lar nez din de bü yü yen bir umut ha li ne ge tir miş bu lu nu yor. Tüm bun lar, par ti nin ge le nek sel ha re ke ti nin olum suz tar zından, kül tü rün den ko puş ma sıy la, ge li şen kav ga nın te mel ve gün cel ge rek si nim leri ne ye ni bir tarz da mü da ha le et me siy le ba şa rıl mış tır.

Tür ki ye dev rim ci ha re ke ti nin ge le neksel tar zı çok tan dır kav ga nın önü ne bir ayak ba ğı ha li ne gel miş ve çü rü me üretmek te dir. Öde di ği be del ler le oran tı lı ders çı kar ma sı nı bil me yen, al dı ğı ye nil gi le ri yığın la rı, ge le ce ği fet het me de güç lü bir okula dö nüş tür me yi ba şa ra ma yan bir dev rimci ha re ket ger çe ğiy le kar şı kar şı ya yız.

İş te, mark sist le ni nist ko mü nist ler bu üzü cü, olum suz ge le nek le ko puş ma yı, ye ni bir tarz da ken di ni or ta ya koy ma yı ba şar dı ğı için dir ki, Tür ki ye’de bir çı ğı rın adı dır. Ge le ce ğin fet hi, açıl mış olan bu çığır dan yü rü mek le an cak ba şa rı la bi lir ve ba şa rı la cak tır.

Bu te mel ta rih sel, si ya sal ve gün cel ger çek, par ti nin önü ne, güç ve ey lem bir liği hat tı nın örü lüp ge liş ti ril me sin de bir leş ti

ri ci ve ıs rar lı dav ran ma yı; ön cü ini si ya ti fin söz cü sü ola rak öne çık ma yı do ğal ve kaçı nıl maz bir yaz gı ola rak da yat mış tır. Nite kim Ha san Ocak ve ka yıp lar ka m pan yasın dan Rıd van Ka ra koç ve Si bel Yal çın’ın uğur lan ma sı na, Ana lar Ku rul ta yı’ndan Kürt ulu sal ha re ke tiy le da ya nış ma ya, Gazi ayak lan ma sın dan va roş lar da ge liş ti rilen si ya sal et kin lik le re, genç lik ten EKB ça lış ma sı na vb. vb. kav ga nın her ala nında bir ye ni tarz ve bir leş ti ri ci rol açık ça ge liş ti ril miş, da ha da ge liş ti ri le cek tir. Par ti ha mu run da ki bir leş ti ric ilik ma ya sı, an tiem per ya list an ti fa şist mü ca de le de ön cü ve bir leş ti ri ci tar zın ve ge le ne ğin ya ra tılma sın da pra tik leş mek te dir.

Bu hat, sı nı fın ve par ti nin ira de si, cüre ti, atıl gan lı ğı, ya rat ıcı lı ğı ve mut la ka ba şar ma akıl, ce sa ret ve sa vaş ye te ne ği ola rak ke sin ti siz bir çiz gi de ge liş ti ril me lidir.

Bu ol gu la rı bi lin ce çı kar mış, ken di ni or ta ya ko yuş ta rzıy la bu nu ka nıt la mış ve ka nıt la ma ya de vam eden; dev rim ve ik tida rın te ori ve pra ti ği olan par ti, onun bu hat tı bü yük stra te jik dü şün me yi ve davran ma yı; tak tik le ri bu na gö re bi çim len dirme yi ge rek tir mek te dir.

IIGüç ve ey lem bir li ği hat tı nın ya ra tıl ma

sı, gide rek bu hat tın dev rim ci, de mok ra tik cep he aşa ma sı na ulaş tı rıl ma sı nı ba şarmak için ba zı te mel ger çek le rin iyi kav ranma sı ge re ki yor.

Bu ol gu la rı şöy le özet le ye bi li riz: a) Her ye nil gi bir okul dur. Bu oku lun

çar pı cı bir şe kil de ka nıt la dı ğı te mel gerçek ler den bi ri si şu dur:

‘74’80 dev rim ci ka ba rış dö ne min de dev ri min te mel ve gün cel ge rek si nim lerin den bi ri si de tüm an ti fa şist mu ha le fet


125

güç le ri nin or tak düş ma na kar şı or tak müca de le ge le ne ği nin; ka lı cı, is tik rar lı güç ve ey lem bir li ği cep he si nin ya ra tıl ma sıy dı.

An cak ne var ki, Tür ki ye ve Ku zey Kür dis tan dev rim ci ve yurt se ver ha re ke ti bu nu ba şa ra ma dı. Ade ta sı nır ta nı ma yan bö lün me ler, par ça lan ma lar, hi zip leş me ler, dar grup çu re ka bet ve düş man lık, devrim ci ha re ket içi şid det, em per ya liz me, fa şiz me ve ser ma ye ye kar şı or tak mü cade le den bü yük bir oran da uzak dur ma ve kaç ma, ira de siz lik bu dö ne min te mel karak te ris tik has ta lık la rı nın ba şın da ge li yordu. Ve bu du rum kit le ler de dev rim ci ha reke te kar şı be lir gin gü ven siz lik le ri bes le miş ve ge liş tir miş ti.

As ke ri fa şist dar be nin bu den li ko lay za fer ka zan ma sı ağır, di re niş siz ve mo ral bo zu cu bir ye nil gi nin alın ma sı öte ki şey lerin ya nı sı ra bu ger çek le bağ lıy dı.

Ye nil gi ve ge ri ci lik oku lu nun bu te mel der si ve de ne yi, na sıl ha re ket edil me me si ge rek ti ği ni ber rak bir tarz da or ta ya ko yuyor.

Ye nil gi oku lu nun bu der si, dev rimci hare ke tin söz ko nu su kö tü ün lü ge le nek ve tar zın dan kop ma yı; dar grup çu lu ğa kar şı sis tem li mü ca de le yi; or tak mü cad ele gele nek le ri ni ya rat ma yı; güç ve ey lem bir li ği hat tın da yü rü me yi ge rek ti ri yor.

Açık ça vur gu la mak ge re kir ki, pek çok si ya sal par ti ve çev re bu so run da bol kalem oy nat ma sı na kar şın, ger çek te, kö tü ün lü dar grup çu re ka bet ve düş man lık la, sa ğ lık sız par ça lan ma ve ira de siz lik le, ortak mü ca de le ge le nek le ri ya rat ma ya kar şı ko yuş la be lir le nen ge le nek ve tarz dan kopa ma dı ğı için ger çek bir iler le me sağ la yamı yor. Ken di ni tek rar lı yor: Güç ve ey lem

Dev rim ci tut sak la rın ge nel di re ni şi ni des tek le ye limFa şiz me kar şı mü ca de le yi yük sel te lim

20mayıstabaşlattığımızvetoplam33zindanda1500özgürlüktutsağıolarakyükselttiğimizsüresizaçlıkgrevimiz18haziranda30.(otuzuncu)gününegirdi.

MLKP,DHKPC,TKP(ML),TİKB,TKP/ML,TKEPLeninist,EKİM,DirenişHareketi,TDP,THKPC/HDÖdavalarındanyargılanandevrimcitutsaklarolarak,hastanevemahkemeyegitmemetavrıylagüçlendirdiğimizsüresizaçlıkgrevini:

6,8,10Mayısgenelgelerikaldırılsın,Tutsakailelerineyöneliksaldırılarasonverilsin,Savunmahakkımızvetutsaklarıntedavileriönündekiengellerkaldırılsın,Eskişehirtabutluğukapatılsın,İtirafçılaştırmasaldırganlığınasonverilsin,talepleriylecanbedelibirkararlılıklasürdürüyoruz.FaşistAğarveçetesininMGK'ylabirlikte

tezgahladığıbuvahşisaldırısını;bedenlerimiziortayakoyarakfaşizmekarşıözgürlükleriçinmücadeleyedönüşengeneldirenişimizleyenilgiyeuğratacağız.

Bizözgürlüktutsaklarınıngeneldirenişi,bugünyiğitanalarınöncülükettiğiailelerimiz,sosyalistbasın,aydınlar,sendikalar,kitleveinsanhaklarıörgütleri,sanatçılar,solpartiler,işçiler,gençlerveemekçimemurlarcaülkenindörtbiryanındadurmakbilmeyenmücadelelerledestekleniyor.

HALKLARIMIZA


126

bir li ği üze ri ne çok ko nu şup az iş ya pı yor, vb.

Bu du rum, dev rim ci ha re ke tin ye nil gi de ni len ok ulu ger çek bir si la ha, fa şiz mi ve ser ma ye yi vu ran güç lü bir do na nı ma dönüş tü re me di ği ni ka nıt lı yor.

Ay nı ol gu, ay nı za man da ye ni müca de le ge le nek le ri ya rat ma nın ko lay olma ya ca ğı nı, çok bü yük emek sar fı nı, ka rar lı lı ğı, ini si ya ti fi, cü re ti, fe da kar lı ğı gerek tir di ği ni gös te ri yor. Güç ve ey lem bir li ği kav ga sı nın ba şa rı sı nın ge le nek sel tar zın, dar grup çu lu ğun ye nil gi ye uğ ra tıl ma sından ge çe ce ği ni; bu ge le ne ğin ise ha la di ri ve kök lü ama mut la ka yı kı la cak bir ba ri kat ola rak önü mü ze di kil di ği ni gös te ri yor.

Bu gö re vi, gerek le ri ne uy gun çö ze cek gü cün par ti nin ol ma sı; bir leş ti ri ci ön cü inisi ya ti fin söz cü sü ola rak öne çı kı şı; güç ve ey lem bir li ği ne ha zır olan, bu na yö ne len

güç ler le sa ğ lık lı ko lek tif ça lış ma nın ge lişti ril me sin de dar grup çu gü dü ler le ha re ket edil me me si, mark sist le ni nist ko mü nist lerin söz ko nu su ge le ne ği il ke li, kök lü ve olgun bir ira dey le aş mış ol ma sıy la bağ lı dır.

b) Tür ki ye ve Ku zey Kür dis tan’da ge lişen kav ga, sö mür ge ci fa şist dik ta tör lü ğün din me yen ve kat mer le şen te rö rü, bir le şik, kit le sel, ör güt lü mi li tan bir mü ca de le hattın da yü rü me yi ge rek ti ri yor.

Gi de rek ge niş le yen top lum sal mu hale fe tin ay rı mec ra lar dan akı şı nın önü ne ge çe bil mek; iş çi le rin, emek çi me mur la rın, genç li ğin, ka dın la rın, Ale vi le rin, Kürt le rin, ulu sal azın lık la rın, kent yok sul la rı nın, küçük üre ti ci le rin, ile ri ci ay dın la rın kav ga sını tek bir dev rim akı mı içe ri sin de bir leşti re bil mek; kav ga yı dev rim ci bir li der lik et ra fın da ge liş ti re bil mek; sı nıf sal ve ulu sal mü ca de le nin acil bir ge rek si ni mi dir.

Başeğmeyenbudemokratikdayanışmayıcoşkuylaselamlıyoruz,İşkencecikatilpolisin,analarımıza,aydınlarımıza,emekçihalklarımızavahşicesaldırısınıpro

testoediyoruz.Faşisthükümetin,polisinsaldırısıyalnızcadevrimcitutsaklarıngeneldirenişinevedayanışmayadeğil,işçisınıfının,emekçilerinvehalklarındemokratikmücadelesinedir.Vefaşistbarbarlığateslimolmayıhepimizedayatıyor;fiilenkazanılanhaklarıgaspetmeyihedefiyor.

İşkencevekatliamcılığıuluslararasıdüzeydebelgeliMehmetAğar'ın,tutsaklarısiyanürlebirgecedetoplucayoketmeyisavunanCemalSahirGürçay'ın,EskişehirAydınölümsevkininsorumlusuUğurİbrahimhakkıoğlu'nun,yasadanhukuktantüzüktenbahsetmelerininnasılbirfaşistşarlatanlıkolduğuaşikardır.Birhaftadaüçgenelgeçıkararaktabutlukveitirafçılıkdayatmasındabulunanların,kazanılmışhaklarıgaspedenlerin,tutsakailelerinekarşı,terörkampanyasıbaşlatanların"yasalartüzükleruygulanıyor"demagojilerihiçkimseyialdatmamalıdır.

Songünlerde"muhatapyok","hükümetboşluğuvar"vb.yaklaşımlarakarşılıkbelirtiyoruzki,yasaları,genelgeleriçıkartanlardır.YaniMGK'dır,devlettir.

Faşistbarbarlıklasaldıranegemensınıfar,gerçektegüçsüzdür.Haklıolanişçiler,emekçihalklar,sanatçıveaydınlar,devrimcitutsaklarolarakbizleriz.Örgütlülüğümüz,mücadelemizvedayanışmamızdır.Mücadele,tutsaklarladayanışmayıaşmışfaşizmekarşımücadeleye,faşistdevletterörünekarşıgeneldevrimcidemokratmücadeleyedönüşmüştür.

Faşistdevletterörünekarşıgeneldevrimcidemokratikmücadeleyidahadayükseltelimveyayalım!Alanları,semtleri,okulları,işyerlerini;devrimcidayanışmanınverdiğigüçle,faşistdevletterörünekarşıgeneldirenişimizinmevzilerinedönüştürelim.FaşistAğarveçetesininterörünü,faşistdevletterörünüyenilgiyeuğratalım.


127

Ge li şen halk mu ha le fe ti nin da ğı nık lı ğı, Ame ri kan cı ya rı as ke ri fa şist dik ta tör lüğün en bü yük avan taj la rın dan bi ri ol duğu na gö re, bu avan ta jın dik ta tör lü ğün ve ege men sı nıf a rın, dü ze nin elin den çe ki lip alın ma sı ge re ki yor.

Ku rul muş olan DSP des tek li ANAPDYP ko alis yon hü kü me tiy le bir lik te dik tatör lü ğün eko no mik, si ya sal sal dı rı la rı nın da ha da ar ta ca ğı; top lum sal öf ke ve halk mu ha le fe ti nin da ha faz la bü yü ye rek sertle şe ce ği ger çe ği ni dik ka te al dı ğı mız da an ti fa şist ve dev rim ci güç le rin ey lem ve güç bir li ği hat tın da yü rü me si nin öne mi daha iyi gö rü le bi lir.

Bu de ğer len dir me le ri ya pan ama güç ve ey lem bir li ği cep he si ni ya rat mak sözko nu su olun ca şu ve ya bu ne den le uzak du ran si ya si par ti ve çev re lerin, kav ga nın ger çek ge rek si nim le ri ni, dev rim ve ik ti dar pers pek ti fi ni özüm le dik le rinin söy le ne meye ce ği açık ol sa ge rek.

c) Ku zey Kür dis tan’da bir ol gu olan ulu sal kur tu luş çu dev rimin, kı sa erim de ol ma sa da bir ye nil gi teh li ke siy le kar şı kar şı ya gel me ola sı lı ğı mev cut.

Bu teh li ke sa de ce fa şist dik ta tör lü ğün ve em per yal iz min te rör le, tec rit le, ha re keti yor gun dü şü re rek ez me pla nı ve sal dırı sı na in dir ge ne mez. Ya nı sı ra bu teh li ke, Kürt so ru nu nun Ame ri kan cı, Ba tı cı çö züm pla nı nın, “ba rış”, “po li tik çö züm” adı al tında öne ri len li be ral bur ju va po li ti ka nın zafer un su ruy la bir lik te ge niş dü şü nül me li ve kav ran ma lı dır.

Kür dis tan dev ri mi, Tür ki ye dev ri mi için bü yük bir kat kı, Ku zey Kür dis tan’da pat lak ver miş olan dev ri mi mi zin ye nil gi si Tür ki ye dev ri mi nin, Tür ki ye dev rim ci ha re ke ti nin ye nil gi si an la mı na ge lir.

Tüm bu ol gu lar, Tür ki ye dev rim ci ha reke ti nin önü ne, Kür dis tan’da açıl mış olan cep he yi ye ni bir cep hey le, Ba tı’da be lir li an lam da var olan ama atı lım lar la gelişti ril

Bizdevrimcitutsaklar;6,8,10Mayısgenelgeleriniçöpeatıncaya,Eskişehirtabutluklarınıkapatıncaya,İtirafçılaştırmasaldırısınasonverilinceye,Ailelerimizüzerindekifaşistterörüdurduruncaya,Halklarımızayönelenpolisbarbarlığınıgeriletinceyekadar,canlarımızıyatırdığımızsüresizaç

lıkgrevinedevamedeceğiz,hertürdenbedeliödemeyehazırız,buhaklıdemokratiktaleplerieldeedinceyedeğindirenişimizisürdüreceğiz.

Yaşasındevrimcitutsaklarıngeneldirenişi!Özgürlükveiçinsavaşanhalklarımızyenilmezbirgüçtürler!Devrimcitutsaklarteslimalınamaz!Eskişehirtabutluğunuyıkacağız!

Tüm ce za ev le rin de ki (MLKP, DHKP-C, TKP(ML), TİKB, TKP/ML, TKEP-Le ni nist, EKİM Di re niş Ha re ke ti) TDP, THKP-C/HDÖ da va tut sak la rı adı na;

M.AliÇelebi,fiadiÖzbolat,MehmetYeşilçalı,CanaliTürkmen,ÖkkeşKaraoğlu,ÜmitOnursalÖzat,BurhanKartal,RamazanSadıkoğulları,BülentParmaksız,MehmetÇiftçi

CezaevleriMerkeziKoordinasyonu

Öz gür Atı lım sa yı 12, s. 1


128

me si ge re ken ikin ci bir cep hey le bir leş tirme; böy le ce hem Kür dis tan’da ki dev ri min yar dı mı na koş ma, hem de bir dev ri min bir bü tün ola rak Tür ki ye dev ri mi ne sağ la dı ğı fır sat, kat kı yı en iyi bi çim de de ğer len dirme; bir le şik bir de vrim le dik ta tör lü ğü yıkma stra te ji ve tak ti ği ni güç lü bir ira dey le uy gu la ma nın ola ğa nüs tü ya kı cı bir gö rev ol du ğu nu gös te ri yor.

Bu gö re vin ba şa rı sı, TürkKürt coğ rafya sın da, güç ve ey lem bir li ği nin tüm ile rici, yurt se ver, dev rim ci ve ko mü nist ha reke tin or tak ve er te le ne mez gö re vi dir.

Güç ve ey lem bir li ği hat tın da yü rü yüp yü rü ye me me so ru nu dev ri mi ya pıp yapma ma so ru nu; Kürt dev ri mi nin yar dı mı na ko şup koş ma ma so ru nu; bi rin ci cep he yi ikin ci bir cep hey le ta mam la yıp ta mam lama ma so ru nu; ön cü lük, ön der lik id di asının ge rek le ri ne gö re dav ra nıpdav ran mama so ru nu dur.

Güç ve ey lem bir li ği nin öne mi ni gerçek ten kav ra ma yan la rın, bu uğur da eylem li ola rak ken di le ri ni or ta ya koy ma yanla rın bir lik çı ğırt kan lı ğı nın boş bir kub be de hoş bir se da ol mak tan öte hiç bir de ğe ri yok tur.

Kuş ku suz ki, bu tu tum halk lar la, devrim ci ler le oy na ma, dal ga geç me tav rı olarak gö rü lüp dam ga lan ma yı hak et mek tedir.

d) Ege men sı nıf ar ve fa şist dik ta tör lük Kür dis tan’da açıl mış olan cep he nin güçle ne cek ikin ci bir cep he sa va şıy la bir leşme me si için yük sek bir du yar lı lık ser gi lemek te dir.

Çün kü Ba tı’da da bü yü ye cek ye ni bir cep he, dü ze nin ve fa şist dik ta nın so nu nu hız la yak laş tı ra cak tır.

Dik ta tör lük, ye ni dö nem de Kür distan’da kir li, hak sız ve sö mür ge ci sa va şı tır man dı ra cak tır. Ba tı’da res mi fa şist te

rö rü da ha ak tif sa va şa sü re ce ği ül kü cü fa şist ve şe ri at çı fa şist te rör le içi çe hız la ge liş ti re cek, yo ğun laş tı ra cak tır.

Fa şist dik ta tör lük, ge ri ci iç sa va şı daha faz la kış kır ta cak ve ha zır la ya cak tır. Bu amaç la TürkKürt, Ale viSün ni, la ik ve şeri at çı ça tış ma sı nı kö rük le ye cek tir.

Si ya si ko şu lla rın tah li li sı nıf sal kav ganın an ti fa şist mü ca de le nin fa şist dik ta törlük le halk yı ğın la rı ara sın da ki ça tış ma nın da ha bir üst ev re ye, da ha kap sam lı bir ka pış ma, iç sa vaş aşa ma sı na doğ ru ilerle ye ce ği ni gös te ri yor.

Ön cü lük id di asın da olan par ti ve ör gütle rin da ha bu gün den ge le ce ği gör me si, ha zır lan ma sı ve yı ğın la rı ha zır la ma sı gere kir.

Kı sa da ol sa özet le me ye ça lış tı ğı mız bu tab lo, güç ve ey lem bir li ği nin hem içe ri sinden geç mek te ol du ğu muz ta rih selsi ya sal ev re nin, hem de bu ev re yi ta kip ede cek ola sı aşa ma nın gö ze til me si ve ha zır lık lı giril me si ba kı mın dan so mut bir gö rev ola rak dev rim ci, an ti fa şist ha re ke tin önün de durmak ta ol du ğu nu gös ter mek te dir.

Marks ist le ni nist ko mü nist ler bu ba kış açı sı ve si ya sal de ğer len dir me ye bağlı ola rak ken di ni ko num lan dır mak ta dır. Par ti nin bu du ru şu, do ğal ola rak, güç ve ey lem bir li ği bo yu tun da ki gö rev le rin de de so mut laş mak ta dır. Güç ve ey lem bir li ği ne ve ri len de ğer bu nun ka nı tı dır.

e) ‘80’li yıl lar ge rek TürkKürt coğ rafya sın da, ge rek se de ulus la ra ra sı öl çek te ye nil gi ve ge ric i lik yıl la rı; dev rim ci dal ganın geç ici ola rak ge ri çe kil di ği, kar şı devrim ci dal ga nın yük sel di ği yıl lar ol du.

Bu sü reç ulus la ra ra sı are na da ya vaş ya vaş en ter nas yo nal pro le tar ya ve halk lar le hi ne gi de rek de ğiş mek te dir. An cak sözko nu su tab lo he nüz esas lı ola rak de ğişme miş bu lu nu yor.


129

TürkKürt coğ raf ya sın da ise ye nil gi ve ge ri ci lik yıl la rı pek çok ba kım dan aşıl mış ol sa bi le asıl ola rak da Ba tı’da ha la ge ri de ka lan sü re cin ya rat tı ğı tah ri bat he nüz atılım lar bi çi min de aşı la ma mış tır.

An cak sü reç, bu nok ta ya doğ ru ev ri liyor.

Bu ra da vur gu la mak is te di ği miz te mel ol gu tas fi ye ci lik ol gu su dur. Tas fi ye ci oportü nizm, ye nil gi ve kar şı dev rim yıl la rı nın ge nel ve te mel has ta lı ğı dır.

Tas fi ye ci lik, mark sizmle ni niz min prole tar ya nın, şid de te da ya lı dev ri min ve dev rim ci olan ne var sa on dan ko pu şun ve red din öte ki adı dır.

Tas fi ye ci lik, em per ya liz min, ka pi taliz min, bur ju va zi nin hiz me tin de te ori de re viz yo niz me, po li ti ka da re for miz me, örgüt len me de le ga liz me te ka bül eden bir akım dır.

Tas fi ye ci opor tü nizm, bur ju va zi nin ve diz gin le rin den kur tul muş kar şı dev ri min dev rim ci ve ko mü nist ha re ket pro le tar ya ve halk lar üze rin de ki sis te ma tik ve katmer li ide olo jik si ya si, fi zi ki bas kı ve sal dırı la rı nın ürü nü dür.

Tür ki ye’de, as ke ri fa şist dar bey le açılan ye nil gi ve do lu diz gin ge ri ci lik yıl la rı ulus la ra ra sı are na da içe ri si ne gi ri len geri ci lik yıl la rıy la ör tüş tü.

Bu ol gu, Tür ki ye’de tas fi ye ci opor tü nizmin tah ri ba tı nın kap sam lı, de rin ol ma sı na yol aç tı. Kuş ku suz ki, 12 Ey lül ye nil gi sinin di re niş siz bir ye nil gi ol ma sı nın tam da bu ra da son de re ce önem li bir ye re sa hip ol du ğu na, Kürt coğ raf ya sın da yurt se ver ha re ket ön der li ğin de ge liş ti ri len ge ril la ve ser hıl dan la rın ter sin den tas fi ye ci akı ma kar şı olum lu ro lü ne dik kat çek mek ge re kir.

Ge li nen aşa ma da, Tür ki ye ve dün yada ki tas fi ye ci akı mın ha la et kin li ği nin kı rıla ma dı ğı nı be lirt mek ge re ki yor. TDKP’nin

gir di ği tas fi ye ci ro ta ve gel di ği nok ta bu olgu nun coğ raf ya mız da ki son de re ce önem ta şı yan bir ör ne ği ni sim ge le mek te dir.

Son ola rak ya kın dö nem de ku ru lan ÖDP, tas fi ye ci opor tü niz min güç le ri ni oluş tu ran akım la rın ço ğu nun top lan dı ğı dev ri me kar şı ku rul muş olan tas fi ye ci bir ba ri kat tır. Tas fi ye ci lik, ör güt lü, bir le şik bir ha re ket ola rak bur ju va zi nin, bur ju va li bera liz mi nin ye de ğin de, onun bir uzan tı sı ola rak iş le vi ni ye ri ne ge tir me ye de vam etmek te dir.

Vur gu lan ma sı ve gö ze til me si ge re ken bir di ğer ol gu da “Kürt so ru nu”nun Ameri kan cı, Ba tı cı çö zü mü nün güç ka zan dı ğı oran da ve gi de rek so mut bir çö zü me dönüş tü ğü ko şul lar da dev ri me ve Kürt ulu sal dev ri mi ne kar şı ku rul muş olan tasfi ye ci ba ri ka tın ye ni bir güç ka za na bi le ce ği olgu su dur.

Bu ol gu lar, mark sist le ni nist ko mü nistle rin, de vrim ci ve yurt se ver ha re ke tin önüne so mut bir gö rev ola rak tas fi ye ci ba ri kata kar şı, dev rim ci bir ba ri kat ku rul ma sı nı; tas fi ye ci li ğin tas fi ye si için çe tin bir mü cade le nin ör güt len me si gö re vi ni koy mak tadır.

Güç ve ey lem bir li ği nin ku rul ma sı, geliş ti ril me si, ka lı cı laş tı rıl ma sı, tas fi ye ci li ğe kar şı mü ca de le nin te mel bir bo yu tu nu; tamam la yı cı bir bi le şe ni ni oluş tur mak ta dır.

Bu ra da ana so run, dev rim ci, yurt se ver ha re ke tin bu gö rev ve so rum lu luk la rı nın bi lin ciy le dav ra na bil me si dir. Bu ba şa rıl dığı oran da za ten yı kıl ma ya, tec ride mahkum olan, TürkKürt coğ raf ya sın da uzun sü re li tu tun ma ve he ge mon ya kur ma şansı olma yan tas fi ye ci ba ri kat da ha er ken yı kı la bi le cek tir.

Özet le mek ge re kir se; dar grup çu gele nek ten ko pmak; or tak mü ca de le ge lenek le ri ya rat mak; kav ga nın gün cel ge rek


130

si nim le ri ne ya nıt vermek ve bir son ra ki aşa ma sı na ha zır lan mak ve ha zır lık lı girmek; Kürt dev ri mi nin şu ve ya bu bi çimde bo ğul ma sı nı ön le mek, Kürt dev ri minin Tür ki ye dev ri mi ba kı mın dan ya rat tı ğı ola ğa nüs tü ola nak la rı, ba şa rı lı bir ro ta da de ğer len di re bil mek, dev ri me kar şı oluş turu lan bur ju va li be ra liz min bir bi çi mi ya da ona ek lem len miş olan tas fi ye ci ba ri ka ta kar şı, dev rim ci bir ba ri kat kur mak için güç ve ey lem bir li ği, em per ya liz me, fa şiz me ve sö mür ge ci li ğe kar şı sı nı fın ve halk la rımı zın güç lü bir si la hı na çev ril me li dir.

Ge le nek sel ha re ke tin dar grup çu ki şili ği nin açık ifa de si olan grup için po li ti ka tar zı nın al ter na ti fi olan yı ğın lar için po li tika yap ma tar zı kav ra nıp uy gu lan ma dan, her cep he de il ke ve esnek li ği bir leş ti re cek çiz gi de dar grup çu luk la he sap laş ma dan TürkKürt coğ raf ya sın da mer ke zi, ka lı cı, kap sam lı bir güç ve ey lem bir li ği ni yarat mak, gi de rek bu çe kir de ği ezi len sı nıf ve ta ba ka la rın, ulus ve ulu sal azın lık ve mez hep le ri an ti fa şist dev rim ci cep he si ne dö nüş tür mek ola nak lı de ğil dir. Par ti bu bi linç le uzun so luk lu, cü ret li, baş la dı ğı işi so nu na dek gö tü ren, sö zü nün eri bir ya pı ola rak dav ran mış tır, dav ra na cak tır.

Par ti, TürkKürt coğ raf ya sın da ba şarı sız ka lan bir lik de ne me le ri nin de ne yimle ri nin güç ve ey lem bir li ği ya pa cak dost güç ler le tar tı şıl ma sın dan ya na dır.

Bu eleş ti rel de ğer le ndir me geç miş ten ge le cek için ders çı kar ma il ke si ne bağ lı ola rak ya pıl ma lı dır. En ge nel hat la rıy la bu so run da şun lar söy le ne bi lir. Her bi çi miyle dev rim ci ha re ket ve bi le şen le ri si ya sal ba kım dan ye te rin ce ol gun laş ma dı ğı, dar grup çu ge le nek le şe kil len di ği, sol ço cukluk has ta lı ğı olan sek te rizm den kur tu lama dı ğı; iş ya pan de ğil ade ta laf üre ten bir lik ler le; il ke siz bir lik ara yış la rıy la ara

sı na ki mi za man net bir set çe ke me di ği; ye nil gi oku lun dan ba şa rıy la, ye ni lene rek çı ka ma dı ğı için, Ey lül ye nil gi si nin ve özelde tas fi ye ci tah ri ba tı nın et ki sin den geç ve güç kur tul du ğu için; öde di ği be del ler le oran tı lı ders çı kar ma sı nı bi le me me, öğ rene me me, an ti fa şist kit le nin bir lik is tem ve bas kı sı na de ğer ver me yi ba şa ra ma ma gibi has ta lık lar dan do la yı, bir tür lü sağ lık lı bir ro ta da, gü zel, ka lı cı ör nek bir güç ve ey lem bir li ği hat tı ya ra tı la ma mış, bu doğrul tu da ki gi ri şim ler ha yat bul ma mış tır.

Kuş ku suz ki, tüm bun lar ne ya pıl mama sı nı gös ter di ği gi bi, na sıl dav ran mak ge rek ti ği nin de so mut ve ri le ri ni, ders ve de ne yim le ri ni de biz le re sun mak ta dır.

Vur gu lan ma sı ge re ken bir di ğer te mel ger çek de şu dur:

Dev rim ci ha re ke tin içe ri sin de bu lun duğu ko şul lar, za af a rı dik ka te alın dı ğın da, güç ve ey lem bir li ği hat tı ba sit ten kar ma şığa doğ ru sin di re sin di re örü le rek ge liş ti rilme li; ne er ken ne de geç ha re ket edil me li; li be ral ve sek ter po li ti ka lar la ara ya ka lın bir sı nır çiz gi çe kil me li; bu kez mut la ka kazan ma ve ya rat ma ve ger çek ten kav ga yı ile ri ta şı yan, sınıf düş man la rı na dar be ler in di ren, kit le ler de ve dev rim ci ha re ket te gü ven ve umut ve ren, laf de ğil iş üre ten bir çiz gi de yü rün me li dir.

Güç ve ey lem bir li ği ça lış ma sı na kendi si ni ha zır his se den güç ler le za man kaybet me den yo la ko yul ma lı; bu ça lış ma ya eği lim gös te ren dost güç ler des tek le nip teş vik edil me li; güç ve ey lem bir li ği doğrul tu sun da atı lan her olum lu adım öne çıka rıl ma lı dır.

Ey lem ve güç bir li ği or tak düş ma na kar şı or tak vu ruş ma yı, si per yol daş lı ğı nı ifa de eder.

Güç ve ey lem bir li ği için yo la çı kar ken, ey lem bir li ği ni, güç bir li ği gi bi kap sam lı ve


131

uzun va de li bir blok gi bi or tak an ti fa şist si ya sal ça lış ma de re ce si ne dek ge niş letme ye ha zır ol ma yan lar la, tek tek ey lemler de, te kil kam pan ya lar da vb. bi çim ler de (kı sa erim li) ey lem bir lik le ri ya pa rak bu nu gi de rek güç bir li ği dü ze yi ne doğ ru ge liş tirme pers pek ti fiy le iliş ki ler dü zen len me li dir.

IIIGüç ve ey lem bir li ği nin il ke sel ve yön

tem sel çer çe ve si ni de çiz mek ge re ki yor. En önem li un sur la rıy la bu ko nu da şun

lar söy le ne bi lir: a) Güç ve ey lem bir lik le ri as ga ri prog

ram te me lin de yük sel me li. Sı nı fın ve yığın la rın, mü ca de le eden tüm güç le rin gün cel eko no mik, po li tik, top lum sal is temle ri ne ener jik bir tarz da sa hip çı kıl ma lı. Gün cel is tem ler üze rin de sü ren sa va şım te mel is tem le re ve fa şist dik ta tör lü ğün yıkıl ma sı na (dev rim ve ik ti dar) pers pek ti fi ne bağ lı ele alın ma lı dır.

Dev rim ve ik ti dar pers pek ti fi ol ma yan ile ri ci bur ju va re form cu par ti ve çev re lerle te kil is tem ler et ra fın da or tak an ti fa şist mü ca de le hat tın da yü rü me ye de bel li bir önem ve ril me li dir. Bu ka te go ri ye gi ren le gal par ti ve ör güt ler, çev re ler an ti fa şist mü ca de le de ile ri ci, mü ca de le ci dav randık la rı oran da bir lik te dav ra nıl ma lı dır. Görev, bu ke sim le rin nes nel ger çe ği ni bi le rek bir yan dan ide olo jik mü ca de le ve pra ti ğe çek me yo luy la bu güç le rin tas fi ye ci, reform cu ka rak te ri ni ser gi le mek iken; öte yan dan ey lem bir lik le ri yo luy la bu güç le ri so ka ğa çek mek, or tak iş ya pı la bi le cek sorun lar da or tak dav ran mak tır.

b) Güç ve ey lem bir li ği, ey lem de bir lik, pro pa gan da ve aji tas yon da öz gür lük il kesi te me lin de yük sel me li dir.

Bu il ke, fark lı sı nıf ve ta ba ka la rın hem or tak dav ra nış çiz gi si nin ve hem de ken

di le ri ni öz gür ce ifa de ede bil me le ri nin güven ce si dir.

Ey lem de bir lik, or tak is tem ve he def er et ra fın da bir ara ya gel mek tir. O hal de eylem bir li ği sü re cin de (mi ting, gös te ri, kampan ya vb.) or tak bir di sip li nin ku rul ma sı, or tak is tem ve şi ar la rın hay kı rıl ma sı nın özen le öne çı ka rıl ma sı do ğal ve ka çı nılmaz dır.

Pro pa gan da ve aji tas yon da ser best lik, fark lı sı nıf sal kim lik le re sa hip güç le rin bir yan dan or tak iş ya par ve ça lı şır ken, öte yan dan da fark lı lık la rı ifa de et me, eleş tiri ve tar tış ma hak la rı nı kul lan ma yı ifa de eder.

Kim se kim se nin bu hak kı nı elin den ala maz. Bu ra da esas olan bu hak kın il keli, nes nel, ol gun kul la nı lıp kul la nıl ma ması dır. Ya pıl ma sı ge re ken şey, dar grup çu tarz ve üs lup la ara ya ke sin bir sı nır çiz gi si çe ke rek, dost luk iliş ki si ni, dev rim ci kav gayı ge liş ti ri ci tarz da bu hak kı kul lan mak tır.

c) Açık lık il ke si; eleş ti rel dost luk an layı şı, güç ve ey lem bir li ği hat tı nın ba şa rı sını gü ven ce le yen un sur lar dır.

Güç ve ey lem bir li ği ni örüp ge liş ti recek ler, bu sü reç te çı ka bi le cek iri li ufak lı so run la rı, fark lı yak la şım ve de ğer len dirme le ri ni dü rüst çe, si ya sal ol gun luk la önce lik le güç ve ey lem bir li ği plat for mun da ele al ma lı ve çöz me li dir ler.

Tüm ça ba la ra kar şın bu plat form da çözü le me yen so run lar, eğer il gi li ta raf önemli ve açık lan ma sı nı ge rek li gö rü yor sa kamu oyu önün de ifa de edi le bil me li dir.

Yi ne bu nok ta da ha re ket tar zı, ka muoyu önü ne ta şı na cak ay rı lık ko nu su olan so run lar da ya pı la cak açık la ma la rın, eleşti ri ve tar tış ma nın dost luk iliş ki si ne güç ve ey lem bir li ği blo ku na göl ge dü şür me me si, dar grup çu lu ğu kış kırt ma ma sı ol ma lı dır. Ya nı sı ra, güç ve ey lem bir li ği cep he si için


132

de yer alan güç le rin, te ori, prog ram, strate ji ve tak tik so run lar da ka mu oyu önün de ide olo jik mü ca de le yü rüt me hak kı mevcut tur.

Eleş ti ri siz dost luk ve bir lik an la yı şı ve pra ti ği ne dost luk la ne de dev rim ci bir lik po li ti ka sıy la bağ da şır. Opor tü niz min birlik po li ti ka sı nın ak si ne hem dost luk iliş kisi, si per yol daş lı ğı do lu do lu ge liş ti ril me li hem de ide olo jik ay rı lık lar üze rin de dostça tar tış ma lar ya pı la bil me li dir.

Güç ve ey lem bir li ği po li ti ka sı li be ral ve sek ter te ori ve pra tik le re vu ra vu ra çe likle şe bi lir. Yı ğın lar nez din de güç lü bir umuda, gü ve ne, çe kim mer ke zi ne dö nü şe bi lir. Düş ma nın yü re ğin de ki kor ku yu bü yü te bilir, onun bey ni ne ve kal bi ne güç lü dar beler in di re bi lir.

Dost luk, or tak he def er için or tak vuruş mak tır. Dost luk, or tak sa va şım da kar şı lık lı say gı yı, sev gi yi, de mok ra tik hoş gö rü yü sü rek li ge liş ti re bil mek tir. Dostluk, kar şı lık lı fe da kar lı ğa kat la na bil mektir. Dost luk, ide olo jik ay rı lık la rı giz le meden dost ça tar tı şa bil mek tir. Dost luk, dar grup çu lu ğu aşa bil mek tir. Dost luk, zor anlar da kar şı lık sız bi rbi ri nin yar dı mı na ko şabil mek tir. Dost luk, fark lı de ğer len dir me ve eleş ti ri le re say gı du ya bil mek, ta ham mül gös te re bil mek, ola sı çe liş ki ve mü ca dele le ri dost lu ğun önü ne ayak ba ğı ola rak dik me mek tir. Dost luk, açık lık tır, bir bi ri ni ger çek ten an la ma ça ba sı dır, iliş ki ler de ya pı cı lık, bir leş ti ri ci lik tir. Dost lu ğun te mel yön te mi ko lek ti vi zim dir, ik na ve dö nüş türü cü lük tür. Hak sız alın gan lık lar, kır gın lıklar, tep ki ler, si ne ye çek me ler vs. dost luk la bağ daş maz.

Tür ki ye’de dev rim ci dost lu ğun, si per yol daş lı ğı nın ge liş ti ril me si ne ge rek si nim var. Dar grup çu ta rih sel sü reç ve ge le nek,

bu tip dost luk te ori ve pra ti ği nin ge liş mesi ni ön le miş tir.

Bu en gel yı kıl ma lı dır. Dev ri min bu na ge rek si ni mi var. Dev rim ci ha re ke tin buna ge rek si ni mi var. Kit le ler bu nu is ti yor ve bek li yor. Ya ra tı la cak olan ye ni ge le nek bu nu ge rek tiri yor.

d) Güç ve ey lem bir li ği, ba rış çıl ve as ke ri, ya sal ve ya sa dı şı; iş çi, me mur, genç lik, ka dın, semt ler, de mok ra tik kit le ör güt le ri, vb. ol mak üze re ge niş kap sam lı dü şü nül me li ve ger çek leş me li dir.

e) Güç ve ey lem bir li ği, ta ban da ey lem bir li ği ile te pe den ey lem bir li ği po li ti ka sı na da yan ma lı. Güç ve ey lem bir li ği ne ka rar ve ren po li tik güç ler mer ke zi ve ye rel kuvvet le riy le komp le bir se fer ber lik ve or tak iş yap ma bi linç ve pra ti ğiy le ken di le ri ni or taya koy ma lı dır lar.

Mer ke zi dü zey de güç ve ey lem bir li ği yap ma ya ka rar ve ren po li tik par ti ve örgüt ler, güç ve ey lem bir li ği po li ti ka sı nı yerel ini si ya tif mer kez le ri ne da yan dır ma lı, ta ban dan ey lem bir lik le ri nin ge liş ti ril me sine özel bir de ğer ve rme li dir ler.

Güç ve ey lem bir li ği cep he sin de çı kabi le cek so run lar, ye rin de, so run la rın çıktı ğı yer de ve bir üst dü zey de ki yet ki li organ lar ara sın da ya pı la cak tar tış ma lar la çö zül me li dir.

An cak, güç ve ey lem bir li ği yap ma ya ka rar ve ren par ti ve ör güt le rin ön der likle ri sü re ci, ge liş me le ri, so run la rı sı kı bir şe kil de iz le me li, yö net me li, çöz me li dir ler. Ta ban da, ye rel dü zey de çı ka bi le cek sorun la rı çık tı ğı dü zey de çöz me ini si ya ti fi ile mer kez le rin bu sü re ci sı kı bir şe kil de de net le me po li ti ka sı işin ge rek le ri ola rak an la şıl ma lı, alt ta çö zü le me yen ya da ciddi prob le me dö nüş me ola sı lı ğı olan ola sı çe liş ki ve ça tış ma la ra er ken mü da ha le de bu lu na bil me li dir ler. Güç ve ey lem bir li ği


133

cep he si ol gun laş tı ğı oran da, ta raf a rın birbir le ri nin tar zı nı, kül tü rü nü, has sa si yet le rini da ha iyi an la ya bil dik le ri nok ta ya gel dikle ri oran da ye rel dü zey de çı kan so run la rın cep he nin ye rel ini si ya tif mer kez le rin de ve ye rel par ti mer kez le rin de çöz me ye gi derek da ha faz la önem ve ril me li dir.

Güç ve ey lem bir li ği ne gi diş sü re ci bakı mın dan ol sun, güç ve ey lem bir li ği nin ku ru lu şu ve ila nı ve son ra sı ba kı mın dan ol sun, gün dem le ri ola bil di ğin ce ya kın laştır mak, or tak gün de me da ya lı ha re ket etmek ya şam sal önem de dir.

Böy le si ne bir ha re ket tar zı, do ğa sı gere ği, bu hat tın ya pı cı la rı ol ma so rum lu luğu nu üst len miş po li tik güç le rin, ba ğım sız po li tik ça lış ma la rı nı sı nır la ma la rı nı; öne rile ri, atı la cak adım la rı her kes ten ön ce ortak ira de ha li ne ge tir me le ri ni; or tak ira de te me lin de dost ve düş man önü ne çık mala rı nı ge rek ti rir.

Ba şa rı nın ya ka lan ma sı ay nı za man da bu na bağ lı dır.

f) Güç ve ey lem bir li ği cep he si içe ri sinde çı ka bi le cek çe liş ki ve ça tış ma la rı çözme nin il ke ve yön te mi, bir lik, eleş ti ri, bir lik; ik na ve bir leş ti ri ci lik ol ma lı dır.

TürkKürt coğ raf ya sı nın ta rih sel de neyi mi nin çar pı cı bir şe kil de ka nıt la dı ğı gi bi, dev rim ci par ti ve ör güt ler ara sın da ki iliş kide kı rı cı, sek ter ol mak her za man ko lay, ya pı cı lık, bir leş ti ri ci lik, si per yol daş lı ğı her za man güç ol muş tur. Öy le ki, bu ba kımdan olum lu ör nek ler ve mi ras her za man için bü tün için de ki ikin cil de re ce de bir değer ola rak kal mış tır.

Bu gün için de ha la esas teh li ke dar grup çu sek te rizm dir. Dar grup çu tarz, dev ri min ge nel çı kar la rı nı de ğil, grup sal çı kar la rı te mel alır. Dev ri min ge nel çı karla rıy la gru bun çı kar la rı kar şı kar şı ya geldi ğin de ge nel çı kar la rı özel çı kar la ra fe da

eder. Stra te jik de ğil, kı sa erim li, gü nü birlik dü şü nür, prag ma tik tir. Bir leş ti ri ci de ğil bö lü cü dür. Sa bır lı ol ma yı, ik na ve dö nüştür me yi, bil mez. Öf key le, tep ki sel lik le oturup kal kar. Ko le ktif ira de ye de ğil dar grupçu ba şı na buy ruk lu ğa, ki bir li li ğe, uka la lı ğa da ya nır. Bü yük dü şün me ve bir lik üze ri ne bol ca ka lem oy na tır. Ama ger çek te küçük dü şü nür, dar grup çu kan ser bu tar zın tem sil ci le ri ni hep kü çük he sapki tap lar yap ma ya mah kum eder. Bir lik der, ira de koy maz, ko ya maz. Bir lik der, ger çek te bir lik ten kor kar, ür ker. Bi rlik der, ilk ba şarı sız lık ta, ye nil gi de yan çi zer. İra de siz dir, cü ret siz dir, cü ce dir, bir uç tan di ğer uca sav ru lur. Ağır be del ler öde nir, ama dar grup çu ufuk suz luk, çap sız lık, ik ti dar sız lık, ders çı kar ma sı nı bil mez. Za yı fın kar şı sında as lan ke si lir, güç lü nün kar şı sın da boyun eğer vb.

Bu ol gu, bir lik kap sa mın da na sıl davran ma mak ge rek ti ği nin de an la tı mı dır.

g) Güç ve ey lem bir li ği sü re ci ve kurum laş ma sı, do ğal ve ka çı nıl maz ola rak ken di ge le nek le ri ni, tar zı nı, kül tü rü nü yara ta cak tır ve ya rat ma lı dır da.

Or tak li te ra tür ya rat ma gö re vi de ya ratı la cak olan or tak mü ca de le ge le nek le rinin te mel bir bi le şe ni dir.

Bu li te ra tür, üs lup dar grup çu re ka be ti, çe liş me le ri et ki siz leş ti re cek, güç ve ey lem bir li ği nin ya pı cı la rı ol ma gö re vi ni üst le necek po li tik güç le ri ve bu sü re ce da ha sonra ka tı la cak po li tik güç le ri bir leş ti ri ci, ik na edi ci bir tar zı ifa de et me li dir.

h) Güç ve ey lem bir li ği sü re ci or tak irade ye da ya lı ge liş ti ril me li dir.

Ka rar lar alın ma dan ön ce cep he nin organ la rın da de rin le me si ne tar tı şıl ma lı, çeliş ki ve mü ca de le ko nu su ola bi le cek sorun lar, ik na sü re ci so nu na dek iş le ti le rek çö zül me li dir.


134

Cep he nin or gan la rın da ka rar lar olanak lıy sa oy bir li ğiy le alın ma lı. Oy bir li ği nin ola nak lı ol ma dı ğı ko şu llar da oy çok lu ğu yön te mi kul la nıl ma lı dır.

Cep he de yer alan, fa kat alı nan ka rarla ra ka tıl ma yan po li tik güç le rin “grev kı rıcı lı ğı” yap ma mak ko şu luy la yan lış bul dukla rı ey le me ka tıl ma ma ka ra rı var dır.

Kuş ku suz ki, bu hak, son de re ce özen li kul la nıl ma lı, güç ve ey lem bir li ği blo ku na za rar ve ril me me li dir. Da ha sı yan lış bu lunma sı na kar şın dev rim ci dost lu ğun ve güç bir li ği nin üye si ol ma so rum lu lu ğu ge re ği ey le me, et kin li ğe ola bil di ğin ce ge lip ka tılma du yar lı lı ğı ser gi len me li dir.

Ay nı şe kil de cep he nin ve or gan la rı nın çe şit li ka rar la rı na ka tıl ma yan, eleş ti ren po li tik güç le rin eğer zo run lu ve ge rek li görü yor lar sa bu eleş ti ri le ri ni ka mu oyu na duyur ma hak la rı var dır.

An cak bu hak da son de re ce ti tiz bir tarz da kul la nıl ma lı, bir li ğin ru hu na, güç ve ey lem bir li ği ne kar şı teş hi re yö nel me me li.

Bu ra da şu nok ta vur gu lan ma lıdır: Fark lı sı nıf sal ve si ya sal kim lik le re, po li ti ka yap ma tar zı na sa hip par ti ve örgüt le rin bir ara ya gel me siy le ku ru la cak bir güç bir li ği cep he si için de her za man için çe liş ki ler, mü ca de le ler ola cak tır. Bu ra da önem li olan bu çe liş ki ve mü ca de le le ri il ke ve es nek li ği bir leş ti re cek, bir li ği iç ten güçten dü şü re rek ge le ce ği ni teh li ke ye at maya cak bir ro ta da ka rar lı lık la yü rü ye bil me ol gun lu ğu nu, ye te ne ği ni gös te re bil mek tir.

Cep he nin iç so run la rı, ön ce lik le “ai le için de” ele alın ma lı ve çö zül me li dir. Çö züle me yen so run lar çok zo run lu ol ma dık ça ka mu oyu nun gün de mi ne gö tü rül me me li, bu yol ulu or ta kul la nıl ma ma lı dır. Ka muoyu na açık la ma yap mak, is te yen(ler) önce lik le cep he ye ge rek li bil gi le ri, ne den le ri vs. mut la ka açık la ma lı dır lar. Cep he de ki

güç le rin eleş ti ri ve de ğer len dir me le ri ne de ğer ver me li dir ler.

i) Güç ve ey lem bir li ği sü re ci, ba sit ten kar ma şı ğa doğ ru ge li şe rek ol gun la şacak. Bu sü reç ay nı za man da bir eği tim ve dö nüş me sü re ci ola rak kav ran ma lı dır. Yara tı la ma mış olan ye ni ve or tak mü ca de le ge le nek le ri ni ya rat ma id di asın da olan la rın ken di le ri nin de eği til me ye, ol gun laş ma ya, ye ni len me ye ge rek si ni mi var.

Bu bü yük id di anın söz cü lü ğü ne so yuna cak her güç, bu nu ken di ni or ta ya ko yuş tar zıy la ka nıt la ma lı dır.

Evet, id dia bü yük bir id di adır, bü yük dü şün me yi, ge niş ufuk lu dav ran ma yı, eylem li tarz da ken di ni or ta ya koy ma yı, yaman bir ira de ser gi le me yi, söz de de ğil ger çek ten dar grup çu luk la ge ri dö nüş süz ko puş ma yı ge rek ti ri yor.

Bu ta rih sel ve si ya sal ira de yi ko yan (ve dev rim) ka za nır. Bu nu ba şa ra ma yan lar kay be der. Bun dan da dev ri min ka za na cağı hiç bir şey yok tur kuş ku suz.

j) Tür ki ye dev rim ci ha re ke ti nin bi le şenle ri ni oluş tu ran iri li ufak lı tüm si ya si par ti, ör güt ve çev re ler ön der lik id di asıy la or taya çı kı yor lar.

Bu ol gu, açık bir mü ca de le ve çe kiş me ko nu su olu yor ve ola cak da.

Coğ raf ya mı zın bu ger çe ği, do ğal olarak güç ve ey lem bir li ği sü re ci ne ke sin ti siz bir bi çim de yan sı ya cak tır.

Ön ce lik le biriki nok ta nın al tı çi zil meli dir: Ön der lik so ru nu ma sa ba şın da çözül mez. Ön der lik bah şe di l mez, kav ga da ka za nı lır. Sı nıf sal ve ulu sal mü ca de le nin ger çek, ge nel ve gün cel ge rek si nim le ri ne mi li tan ca ya nıt ve re cek olan ön der li ği ve ön cü lü ğü ka za na cak tır.

Ge le nek sel dar grup çu tarz dan ko puşma ye te ne ği gös te re me yen le rin bu bü yük id di ayı ka zan ma sı za ten ola nak lı de ğil.


135

Önü müz de bü yük, çap lı, kan lı ve sert bir mü ca de le dö ne mi var. ‘70’li yıl la rın tar zıy la ko puş ma dan, Ey lül ye nil gi si nin ders le riy le si lah lan ma dan, mark sizmle niniz me, sı nı fa so nu na dek bağ lı kal ma dan sı nı fı, halk la rı mı zı bek ley en bü yük ge lecek fet he di le mez.

Bu ön ha tır lat ma dan son ra vur gu lanma sı ge re ken şu dur: TürkKürt coğ raf yasın da kav ga da söy le ye cek sö zü olan tüm po li tik güç ler, güç ve ey lem cep he sin de yer al ma lı dır lar. Dar grup çu ge le nek ve tar zın ürü nü kı sır ve ik ti dar sız ön der lik dayat ma sı na gir me den, bu nu ye ni mü ca dele ge le ne ği ya rat ma nın önü ne ba ri kat olarak sür me den bir lik te ça lış ma yı öğ ren me li ve bir lik te vu ruş ma lı dır lar. Sı nı fa ve hal ka ön der lik id di asıy la or ta ya çı kan lar eğer tu tar lıy sa güç ve ey lem bir li ği hat tı nın yapı cı la rı ro lü nün hak kı nı ver me li dir ler. Önder li ği ka zan mak is te yen grev ler de, di reniş ler de, ba ri kat ve ayak lan ma lar da, güç ve ey lem bir li ği sü re cin de bu yur sun ge lip ka zan sın, kim se kim se ye en gel de ğil ve ola maz da.

Kı sa ca sı, Tür ki ye dev rim ci ha re ke ti dar grup çu ön der lik an la yı şın dan kop malı, bu nu bir da yat ma ve kö tü ün lü re ka bet ko nu su yap ma ma lı, güç ve ey lem bir li ği, bu ra dan da ke li me nin ger çek an la mın da dev ri mi mi zin ke sin za fe ri nin te mel et kenle rin den olan cep he ye yü rü yüş sü re cinde ön der lik id dia sı nın da ke sin bir ifa de si olan or tak mü ca de le ge le ne ği nin ya pı cı ları ol ma so rum lu lu ğuy la dav ran ma lı dır lar. Yu ka rı da ki po li ti ka mark sist le ni nist komü nist le rin güç ve ey lem bir li ği ne ba kı şını yan sı tır. Güç ve ey lem bir li ği sü re ci ne par ti tar zıy la mü da ha le ve ön cü ini si ya tif kav ga nın her ala nın da bu doğ rul tu da kendi ni or ta ya koy ma yı ifa de eder. Gün lük par ti ça lış ma sı dü zen le nir ken, mark sist

le ni nist ko mü nist le rin bu stra te jik ve tak tik gö rev le ri ne da ha mi li tan ca sa rıl ma la rı gere ki yor. DHKPC ile MLKP’nin baş lat mış ol duk la rı ve ko şul la rı nı da ha bir ol gunlaş tır ma ya ça lış tık la rı güç ve ey lem bir liği sü re ci il ke li, il ke ve es nek li ği bir leş ti ren pro le tar ya ya ve ön cü kur ma yı na ya kı şır ya man bir ira dey le hız la ge liş ti ril me li dir. Tüm par ti güç le ri, bu lun duk la rı alan lar da bu ta rih sel ve si ya sal bi linç le, si per yoldaş lı ğı bi lin ciy le, dar grup çu gü dü ler den uzak, ya pı cı, bir leş ti ri ci, ka lı cı ve or tak gün dem li bir hat üze rin de yü rü me li dir ler.

Baş la mış olan ama he nüz ol gun laş tırıl ma ya ça lı şı lan sü reç, an ti fa şist mü cade le de öne çık mış iki par ti nin or tak ira de ko yu şu nu ve bu nun ge liş ti ril me si ni, ta bandan bir li ğin da ha sis tem li ha le çe kil me si ni ge rek ti ri yor.

Mark sist le ni nist ko mü nist ler bu bakım dan ak tif dav ran ma lı, bir leş ti ri ci ro ta da iler le me li, dev rim ci dost lu ğun ge rek le ri ne sım sı kı sa rıl ma lı dır lar. Çı rak lık ev re sinden geç me den iyi bir du var cı us ta sı oluna ma ya ca ğı bi lin ci ve al çak gö nül lü lü ğüyle gös te riş ten uzak bir sü re ci DHKP ile bir lik te iler let me li dir ler. Böy le ce di ğer dost güç le re de ör nek ol ma lı dır lar.

Pro le ter Doğ rul tu, sa yı 4, s. 12 ve Özgür Atı lım, sayı 1, s. 12

De mok ra tik Mu ha le fet Mec li si ve Mec lis ler Tar tış ma sı na Not larGa ze te mi zin da ha ön ce ki sa yı la rın da,

“Plat form” kö şe sin de, an ti fa şist sa va şımın tek cep he de ör güt len di ri le rek, emekçi hal kın dev rim ci ik ti da rı he de fi ne yö neltil me si nin ya şam sal öne mi ni vur gu la mış; cep he, güç ve ey lem bir li ği so run la rı na iliş kin dü şün ce ve öne ri le ri mi zi or ta ya koy muş tuk. Bu ya zı mız da, Kur tu luş ga zete si ta ra fın dan sa vu nu lan ve öne ri len De


136

mok ra tik Mu ha le fet Mec li si ve Mec lis ler’e iliş kin ki mi eleş ti rel de ğer len dir me le ri mi zi sun ma yı, ara mız da ki ay rı lık la rın an la şılma sı ve or tak bir ze mi nin ya ka lan ma sı ve ge liş ti ril me si ba kı mın dan ge rek li ve ya rarlı gö rü yo ruz.

I- An ti fa şist sa va şım cep he si ih ti ya cı ve gö re vi ge ri ye iti li yor, per-

de le ni yorFa şist dik ta tör lü ğe kar şı mü ca de le nin

ge liş ti ril me si, bu ge liş me nin önü ne ku rulan re form cu tu zak la rın ka rar lı ca aşıl ma sı ve bi rik miş güç le rin sa va şı mı nın sıç ra tılma sı için, bir an ti fa şist sa va şım cep hesi’nin ku rul ma sı nın bi rin cil gö rev ol du ğu po li tiktop lum sal ko şul lar al tın da ya şı yoruz. Ga zi’nin yıl dö nü mün e bu nu ba şarmış ola rak gir mek, martma yıs sü re cin de ürün le ri ni gör mek ve en ge niş yı ğın la ra gös ter mek ge re ki yor du. Ya zık ki ba şa rı lama dı. Mü ca de le yi yük sel te cek bu ola na ğı de ğer len dir mek ko nu sun da ki te red dütler ve so rum suz ca uzak du ruş, 1 Ma yıs son ra sı der gi le re yan sı yan dü zey siz laf ya rı şı nı ve gü ven siz lik mik ro bu nu da bera be rin de ge tir di. Oy sa an ti fa şist sa vaşım cep he si’yle gi ri le cek 1 Ma yıs, ile ri ci, de mok rat, yurt se ver yı ğın lar da bir moral üs tün lük ve umut dal ga sı ya rat mak la kal ma ya cak, alan lar da ko lek tif di sip li nin, dev rim ci ör güt le rin saf a rın da yer alan kitle nin dev rim ci da ya nış ma bi lin cin de ve dost luk ru hun dan ise ger çek bir de rin leşme nin gü ven ce si ola cak tı. Yu ka rı da da dik kat çek ti ği miz gi bi so nuç salt bun la rın ba şa rı la ma ma sıy la sı nır lı kal ma dı. İliş kiler de ye ni ger gin lik öğe le ri doğ du ve ‘77’80 dö ne mi nin so rum suz ve yoz tar tış ma tar zı ade ta hort la dı.

Bü tün bu ger çek ler ve esen so ğuk rüzgar lar an ti fa şist sa va şım cep he si ih ti ya cını or ta dan kal dır dı mı? Ha yır. 1 Ma yıs ger

çe ği ve fa şiz min ye ni sal dı rı kam pan ya sı hem ola nak la rı, hem de bir le şik mü ca dele ih ti ya cı nı göz ler önü ne se ri yor. Bu ra da özel ola rak vur gu lan ma lı dır ki, Ame ri kan em per ya liz mi dün ya da ye ni den ge liş meye baş la yan dev rim ci mü ca de le ve ara yışla rı boğ mak için kol la rı sı va mış bu lu nu yor. Bu nun en so mut yan sı ma sı nın Tür ki ye ve Ku zey Kür dis tan’da ola ca ğı nı gör me mek için kör ol mak ge re kir. Or ta do ğu zir vesin den Was hing ton’da ki “is tih ba rat çı lar” top lan tı sı na uza nan sü re cin ne den le ri ve amaç la rı bu açı dan da doğ ru bi çimde de ğer len di ri lir se, dev rim ci le rin ge rek düş ma nın im ha sal dı rı la rı na, ge rek se de güç lü dev rim ci hü cum la ra ha zır ol ma la rı ge rek ti ği ken di li ğin den açı ğa çı kar.

Tam da böy le bir sü reç te ve gün cel siya sal bir gö re vin ye ri ne ge ti ril me sin de bu ka dar ge ci kil miş ken bir an ti fa şist sa vaşım cep he si (mu ha tap par ti ve ör güt le rin sap lan tı la rın dan kay nak la nan ne den ler le bu nun ger çek leş ti ri le me me si ha lin de ise bir güç bir li ği) ko nu sun da ıs rar lı ve amaca uy gun bir mü ca de le yü rüt mek ye ri ne, “önem li olan ör güt le rin de ğil hal kın birli ği dir” şek lin de özet le ne bi le cek bir yo la gir mek cid di bir zig zag dır. Asıl gö rev ve gün de min ye ri ne, “de mok ra tik mu ha le fet mec li si” ve “mec lis lermec lis le rin oluş tura ca ğı cep he” tar tış ma sı nın ge çi ril me si en baş ta bu açı dan yan lış tır. Hal kı bir leş tire bi le ce ği umu lan mec lis ler pro je si nin tartı şıl ma sı ge re ken içe ri ğe da ir yön le ri, ürün ve rip ver me ye ce ği, bu nun han gi dö nem de ba şa rı la ca ğı bir ya na, her gün ken di ni öne çı ka ran mü ca de le gö rev le ri nin dev rim ci lere bir za man kre di si ta nı ma dı ğı gö rül mek zo run da dır. Kur tu lu ş’un ger çek leş tir mek üze re kol la rı sı va dı ğı pro je ve bu na da ir tar tış ma la rın ya rat tı ğı toz du man dev rim ci


137

ha re ke tin ger çek gün de mi ni ve acil ih ti yacı nı per de le mek te dir.

Ara ba yı atın önü ne koş ma mak ge reki yor. Bu gün dev rim ci ge liş me ve hal kın ör güt len me sisa vaş tı rıl ma sı, “re form cular ve ya sal cı tas fi ye ci ler de da hil her kesi”, “ör güt süz bi rey le ri” bi ra ra ya ge ti re cek pro tes to lar dan de ğil, sa va şan güç le rin cep he si ni kur mak tan ge çi yor. Bu ba kımdan, ör güt lü dev rim ci ve an ti fa şist güç lerin or tak cep he si ni ya rat mak tan baş la yarak, sa va şı mın her ala nın da en kap sam lı bir ha re ket pla nı ge liş ti ri le bi lir ve ge liş ti rilme li dir.

II- De mok ra tik mu ha le fet mec li si so ru nuDü zen den ya da yal nız ca fa şist re jim

den ra hat sız olan, kök lü ve ya kıs mi de ğişik lik ler is tek ve id di ası na sa hip ko mü nist, dev rim ci, re for mist, li be ral güç ve ku rumla rı bi ra ra ya ge tir me he de fin de ki De mokra tik Mu ha le fet Mec li si bu gün kü ko şul larda yal nız ca re form cu dal ga nın dev rim ci tep ki ve ey lem le ri boğ ma sı nın ara cı olacak tır.

Eğer so run bir an ti fa şist sa va şım cephe si’nin kap sa mı dı şın da ele alı na cak ve söy len di ği gi bi ge nel ola rak tüm ile ri ci mu ha le fe ti bir leş tir me yi amaç la ya cak sa, bu gün tüm gü cü nü ya sal ör güt len me le re ada mış, bur ju va zi den dev şir me be ce ri le rini kul la na rak bir di zi kit le ör gü tün de yö netim ku rul la rı nı ele al mış olan re form cu ve ya sal cı tas fi ye ci le rin, de ği şik do ğal mütte fik le riy le bir lik te bu ra da ke sin bir ağır lık oluş tu ra cak la rı nı gör me mek için kör olmak ge re kir. Böy le bir araç ya rat mak ve ener ji yi bu nun için de tü ket mek dö ne min ih ti yaç ve gö rev le ri açı sın dan ne den li yarar lı dır? Açık tır ki, onun ya rar la rı za rar la rının ya nın da çok önem siz ka la cak tır.

Bu du rum za man la de ğiş mez mi? Kuşku suz so yut bir ola sı lık ola rak bu na ha yır de ne mez. Hat ta “uzun va de” gö ze ti le rek, “evet” ya nı tı bi le ve ri le bi lir. An cak bun ların öte sin de ke sin olan bir şey var: o da ih ti ya cı ya nıt la ma ya cak ör güt len me le re git me nin son de re ce ge rek siz ve yanlış ol du ğu dur. Bun lar ve ri li ko şul lar (güç iliş ki le ri ve ih ti yaç lar) al tın da ya iş lev siz ka la cak lar ve ya yoz la şa cak, be lir le nen amaç la rın hiz me tin de ol ma yan bir ro ta ya otu ra cak lar dır. KESK, De mok ra si Plat formu gi bi ku rum lar bi ze bir fi kir ver mek zorun da dır.

He sa ba kat ma maz lık ede me ye ce ğimiz bu ger çek dı şın da DMM’ye iliş kin üç un su ru vur gu la ma lı yız:

a Dev rim ci ler, re form cu lar la, De mokra tik Mu ha le fet Mec li si pro je sin de id dia edil di ği gi bi “Genç lik Cep he si” vb. oluşum la rın da için de yer ala ca ğı “ka lı cı” itti fak la ra gi re mez. Böy le si bir bir lik an cak ge çi ci ve şar ta bağ lı ola bi lir. Ör ne ğin 6 ay, bir yıl vb. sü reç le ri kap sa yan blok an laşma lar tar zın da yü rü tü le mez.

b Bu gün an ti fa şist sa va şım cep hesi’nin bir par ça sı ola rak, ko mü nist dev rimci ve an ti fa şist par ti ve ör güt le rin, ya sal plat form la rı tek plat form da bir li ğe yö neltme le ri ge rek li, müm kün ve ya rar lı dır. Ancak böy le bir yol dan, fa şiz me ya da onun bir kı sım uy gu la ma la rı na kar şı mü ca de le eden, et me ye yö ne len re form cu, ya sal, tas fi ye ci vb. ke sim ler le ey lem bir li ği tarzın da it ti fak lar, or tak güç se fer ber lik le ri müm kün ve ge liş ti ri ci ola cak tır. Baş ka bir an la tım la, po li tik öz gür lük sa va şı mı nın ya da dev ri min bu gün kü buy ru ğu, ku ru luş süre ci, iş le vi aki be ti meç hul, en ge niş, mükem mel bir ör güt len me de ğil, fa kat za man yi tir mek si zin mü ca de le et mek is te yen le rin dik kat mer ke zi ola cak, ka rar lı, tu tar lı, sö


138

züy le ey le mi bir olan plat form lar, bir lik ler ya rat mak tır.

c Bu tip ten bir ya pı için yı ğın la rın belle ğin de doğ ru çağ rı şım ya pa cak bir isim kul la nıl ma lı dır. “Mu ha le fet” kav ra mı tar tışma sız bi çim de ye ri ni “mü ca de le” kav ra mına ter ket me li dir.

III- Ör güt bi çim le ri so ru nu, plat form lar ger çe ği ve mec lis lerÖn ce lik le şu nun al tı çi zil me li dir, “mec

lis ler”, “kon sey ler”, “ko mi te ler” gi bi kavram lar ve bun la rın da ya lı ör güt len me öneri le ri ye ni de ğil dir. Bun lar yıl lar dır bu gün kü re form cu lar, si vil top lu cu lar vb. ta ra fın dan or ta ya atıl dı, tar tı şıl dı. Ke za ulu sal kurtu luş çu ha re ket ser hıl dan lar dö ne min de, halk ko mi te le ri ve ye rel mec lis ler de neme si ne gi riş ti. O ne den le de, kav ra ma ve ya ör güt bi çi mi ne yö ne lik iti raz la rın, “bu grup çu ta vır dır”, “Kur tu luş öner di ği için kar şı çı kı lı yor” gi bi ref eks ler le kar şı çı kılma ma lı dır. Bu nun için hiç bir inan dı rı cı gerek çe öne sü rü le mez.

Ör güt bi çim le ri mü ca de le nin ih ti ya cı ola rak gün de me ge lir ler. Kür dis tan’da bu den li yay gın ve be lir gin ol ma sa bi le en azın dan Tür ki ye’de öz gür lük mü ca de le si için de yer alan la rın ya da be lir li bir alan da et kin mu ha le fet yü rüt mek is te yen le rin birle şik mü ca de le ih ti ya cı ola rak “plat formlar” or ta ya çık mış ve dev rim ci et ki nin bulun du ğu her du rum da iş lev li ol muş lar dır. Üni ver si te li genç li ğin, tut sak ai le le ri nin, va roş güç le ri nin, iş çi ve me mur sen di ka şu be le ri nin, EKB’nin şah sın da de mok ratik ka dın ha re ke ti nin ve ni ha yet li be ral ler ve re form cu la rın da için de yer al dı ğı ge niş ke sim le rin (De mok ra si Plat for mu) oluş turduk la rı plat form lar bu nun so mut ör nek leri dir. Bun lar, pro je le rin de ğil dü pe düz müca de le nin or ta ya çı kar dı ğı bi çim ler dir ve

ih ti yaç la ra, sa va şı mın sub jek tif du ru mun dü ze yi ne uy gun ol duk la rı için de ya şa ma ye te ne ği gös ter miş ler dir. Bu gün dev rim cile re dü şen bun la rı yay gın laş tır mak, devrim ci et ki yo luy la za af a rın dan arın dı rıp, tu tar lı ha le ge tir mek, sağ lık lı bir iş le yiş dü ze ni ne ve mü ca de le ro ta sı na ka vuştur mak tır. İş le vi tü ken me miş, ge liş ti ri le bile cek böy le si ya pı lar var ken bu nu aşan bir de rin lik ve ge niş lik te mec lis ler kurma ya yö nel mek sı kı ca ye re bas mak tan vaz geç mek tir, zor la ma bir tu tum dur. Neden? Çün kü öne ri le ne gö re mec lis le güdü len amaç, he nüz hiç bir po li tik ya pı ya an ga je ol ma mış, hat ta re form cu dü zen par ti le ri nin et ki si al tın da ki in san la rı da kap sa ya cak ge niş lik te, ka ra rı alan lar, dola yı sıy la uy gu la ma so rum lu lu ğu bu lu nanlar ola rak on la rı ha re ke te ge çi ri ci ya pı lar ya rat mak tır! Fa kat böy le si ya pı lar, dün yanın her ya nın da mü ca de le araç la rı ola rak, an cak çok güç lü sa va şım la rın ürü nü olarak gün de me gel me miş ler mi dir? İn ti fada sız, ser hıl dan sız, ayak lan ma sız ya da azçok sü rek li li ğe ka vuş muş dev rim ci kit le ey lem li lik le ri ol mak sı zın, üs te lik de fa şizm ko şul la rın da böy le “halk laş mış” ya pı lar na sıl ya şa tı la cak lar dır? On la rın üze rin de yük sel dik le ri ta ban da iş lev siz leş me le ri, bun dan kay nak lı ola rak yoz laş ma la rı nasıl ön le ne cek tir?

As lın da bi rer giz li der nek olan bu meclis le ri, id dia edi len kap sam ve rol de ayakta tut mak ken di ba şı na bir so run ola caksa, bu nun ne de ni, içe rik ve bi çim ola rak he nüz ih ti ya cın bir ürü nü ol ma dı ğı gerçe ğin de aran ma lı dır. Di ğer le ri ni bir ya na bı ra ka lım, ser hıl dan dal ga sı nın ge ri ye çe kil di ği Ku zey Kür dis tan’da or ta ya çı kan so nuç la rı in ce le ye rek bi le doğ ru dü şün cele ri ya ka la ya bi li riz.


139

Eğer be lir til di ği, amaç lan dı ğı gi bi “örgüt len me nin halk laş tı rıl ma sı”, “sa va şın halk laş tı rıl ma sı” gi bi rol le ri ni oy na ya madık la rı ve iş lev siz leş tik le ri nok ta da, bu na göz yu mul ma ya cak sa ve bun la rı fa şiz me kar şı öz gür lük mü ca de le si nin bir ara cı ola rak de ğer len dir mek çiz gi sin de ha reket edi le cek se, bu kez de ör güt lü dev rim ci güç le re doğ ru da ralt mak zo run lu lu ğuy la yüz yü ze ge li ne cek tir. Bu gün kü mü ca de lenin ger çe ği bu dur. İs tan bul’un be lir li yönle riy le tar tış ma ko nu su ya pı la bi le ce ği ni var say sak bi le, en bü yük sa na yii kent le ri de da hil Tür ki ye’nin di ğer şe hir le ri üze ri ne ya pı la cak so ğuk kan lı bir tar tış ma bu nu orta ya ko ya cak tır.

Bü tün bu ger çek ler, dev rim ci le re, örgüt lü güç le rin oluş tur du ğu ve çağ rı la rına bu ya pı la rın güç le ri ni be lir gin bi çim de aşan sa yı da, he nüz hiç bir po li tik gru bun saf a rın da yer al ma yan in san la rın da uydu ğu plat form lar yo lun dan yü rü me nin hala doğ ru se çim ol du ğu nu gös ter mek te dir. Plat for mun ye ri ne bir baş ka isim ge çi ri lebi lir, bu nun bir öne mi yok tur; fa kat han gi güç ler den olu şa ca ğı, iş le vi vb. ko nu lar da bir de ği şik lik söz ko nu su ola maz.

IV- Tüm sı nıf ve ta ba ka la ra mec lis bi çi mi ni öner me yan lış lı ğıMec lis le rin, çe şit li sı nıf ve ta ba ka la rın

du rum la rın dan, mü ca de le dü zey le rin den ve ih ti yaç la rın dan ba ğım sız ola rak tek biçim de ve rol de öne ril me si de so ru nun bir di ğer tar tış ma lı bo yu tu dur.

İş çi sı nı fı ve öğ ren ci genç lik açı sın dan kı sa ca tar tı şa lım.

İş çi sı nı fı mü ca de le sin de mec lis ler so ru nu na sıl ele alı na bi lir? Her şey den ön ce, iş çi le rin giz li kit le ör güt len me si düşün ce siy le ara ya net bir sı nır çiz mek gere kir. İş çi sı nı fı nın kit le ör gü tü sen di ka lar

dır. Bu ka rar lı mü ca de le ler ve di re niş ler le ka za nıl mış, ya sal laş tı rıl mış, ko run muş bir hak tır. Uzun yıl lar dır ve fa şiz min müm kün olan her yol la sen di ka la rı tas fi ye ye yö neldi ği, sen di kal ör güt lü lü ğü da ğı tıp ez me ye ça lış tı ğı ko şul lar da dev rim ci le re dü şen bu nu ön le me mü ca de le si ni ge liş tir mek, akı şı ter se çe vir mek tir.

Bu gün mil yon lar ca sen di ka sız iş çinin sen di ka lar da ör güt len me si ve mev cut sen di ka la rın iş lev li kı lın ma sı, sen di ka ağa ve bü rok rat la rın dan arın dı rıl ma sı gi bi vazge çil mez gö rev le rin bu lun du ğu ko şul lar da so ru nu na sıl ele al mak ge re kir?

Bu nu üç gö rev kap sa mın da di ye ya nıtla ya bi li riz.

Bi rin ci si, bu gün kü SfiP’le rin dı şın da, sen di ka sız ön cü iş çi le ri de kap sa ya cak biçim de ör güt len me ler ge liş tir mek, bu meclis ler tar zın da ola bi lir. An cak sö zü edi len mec lis, dü şün sel ve pra tik du ru mun dan ba ğım sız ola rak en faz la sa yı da iş çi yi katma, bu nok ta dan kit le ler le bu luş ma proje si nin ürü nü ve ifa de si ola maz. Çün kü böy le bir ya pı, ih ti ya cı kar şı la ma ya cak tır. İh ti yaç ne dir? Fab ri ka böl ge le rin de ve tek tek şe hir ler de or ta ya bir iş çi ira de si çıkar mak. Pat ron la ra ve sen di ka ağa la rı na kar şı ge liş ti ri le cek bu ira de, bu gün esasen ör güt lü ve ör güt süz, sen di ka lı ve sendi ka sız ön cü, ile ri iş çi le rin oluş tu ra ca ğı bir plat form la sağ la na bi lir. Ge niş le me yi amaç ha li ne ge tir mek, bi zi asıl amaç tan uzaklaş tı ra cak tır. Çün kü bu bir giz li iş çi der neği, giz li sen di ka de ğil, ko şul la rın ge rek tirdi ği ge çi ci bir ör güt len me, bir mü ca de le ara cı dır. Böy le ol mak zo run da dır.

İkin ci si, sen di ka ağa ve bü rok rat la rı na kar şı mü ca de le nin ge liş ti ril me si, sı nı fın dik ka ti nin bir de bu nok ta dan çe kil me si ve şu ve ya bu dü zey de ey lem li lik le rin ör gütle ne bil me si için Sen di ka fiu be ler Plat for


140

mu’nun güç len di ril me si, iş lev li kı lın ma sı ge rek mek te dir. Dev rim ci et ki al tın da ki tüm sen di ka şu be le ri nin SfiP’ye yö nel til me si ve SfiP üze rin de iş çi bas kı sı nın yo ğun laştı rıl ma ya ça lı şıl ma sı bu gün bu nun en güçlü iki ola na ğı dır.

Üçün cü sü, sen di ka laş ma mü ca de le sini yo ğun laş tır mak, “her iş ye ri ne sen di ka” slo ga nı et ra fın da güç lü kam pan ya lar örgüt le ye bil mek.

Tüm bun la rı at la ya rak, ör güt bi çim le ri öner me nin en mü kem mel pro je yi içer di ği ko şul lar da bi le bir işe ya ra ma ya ca ğı or tada dır.

Öğ ren ci genç li ğe mec lis ler adı al tın da öne ri len giz li ve ya ya rı le gal öğ ren ci derne ği dir? Pe ki ama ne den? Ör ne ğin üniver si te li genç lik ka za nıl mış bir hak ola rak der nek ler gi bi bir ara ca sa hip de ğil mi? Ya da der nek ler kit le ör güt leri de ğil mi dir?

Açık tır ki öğ ren ci genç lik için de meclis ler (giz li ve ya ya rı le gal fa kül te der ne ği, üni ver si te der ne ği, şe hir der ne ği ve yi ne giz li ve ya ya rı le gal der nek ler fe de ras yonu) yo lun dan yü rü mek tü müy le sub jek tif, ha yat tan ko puk ve zor la ma bir pro je dir. Ka za nıl mış hak lar dan, ula şı lan mev zi den ge ri ye gi diş tir.

Bu gün ya şa mın di ğer alan la rın da oldu ğu gi bi, üni ver si te li genç lik için de de dev rim ci ve mü ca de le ci an ti fa şist ler le, re form cu ve ya sal tas fi ye ci le ri sü rek li li ği olan tek bir mü ca de le ara cın da bir leş tirmek yal nız ca bir ha yal boş bir ça ba dır. Üni ver si te li genç li ğin an ti fa şist mü ca de le ara cı, bin le ri ha re ke te ge çir me ye te ne ği gös ter miş plat form tar zın da ör güt len meler dir. Ve bun la rın kap sa mı, ro lü net tir. Dev rim ci ve mü ca de le ci an ti fa şist öğ renci le rin “ko or di nas yon”, “ini si ya tif” gi bi çevre ler le ey lem bir lik le ri ise plat form kim liğiy le sağ la na bi lir.

So nuç ola rak, bu gün üni ver si te li le rin kit le sel ör güt len me si için der nek im ka nı iyi bi çim de de ğer len di ril me li dir. Genç lik grup la rı nın tüm ta raf tar ve sem pa ti zanla rı nı yö nel te cek le ri, hak ve çı kar la rı için mü ca de le et mek is te yen her öğ ren ci nin der nek üye si ol ma sı için kam pan ya lar dü zen le ye cek le ri, şu ya da bu gru bun alt ör gü tü ha li ne ge ti ril me den, en azın dan be lir li bir dö nem po li tik mü ca de le nin bazı “siv ri” ve “ağır” gö rev le ri nin ÜÖP eliy le den ge le ne ce ği der nek ler ye ni den bir güç ve çe kim mer ke zi ola cak lar dır. Bu gün bu ka za nıl mış hak üze rin den yü rün me li ve bu im kan ger çe ğe dö nüş tü rül me li dir.

Üni ver si te li genç li ğin an ti fa şist mü cade le si nin ise ÜÖP eliy le, ona ge rek li ve bir kaç mad de yi aş ma yan bir tü zük le iç di sip lin ka zan dır ma yo lun dan güç len diril me si ta ma men ola nak lı dır. Bu na da ir ye te rin ce ka nıt or ta ya çık mış tır. Bu ör güt tar zın da ıs rar edil me li dir.

Li se li genç li ğe ge lin ce öne ri len bi çi min, mev cut ve be lir li bir et kin li ğe sa hip LÖB ve DLB’yi aşan hiç bir ya nı yok tur. Bu gün bün ye sin de önem li bir kit le yi bir leş ti ren (ve en ge niş kit le yi bir leş tir me ye uy gun), şe hir dü zey le rin de bir le şik mü ca de le olana ğı ya rat mış, var lı ğı nı yö ne ti ci le ri ni seçe rek sür dür me ye te ne ği ka zan mış, tüm şe hir le ri kap sa ya cak bir lik ler yö nün de geli şen ve ya sal laş ma mü ca de le si yü rü ten araç la rı kul lan mak müm kün ken onu kı rıp yep ye ni bir ör güt kur mak han gi ih ti ya cın ürü nü dür?

(Bu ra da özel ola rak vur gu lan ma sı gere ken bir hu sus da; ku ru la cak mi lis le rin mec lis le rin em ri ne ve ril me si gi bi dü şünce ler dir. Bun la rın da ya şa dı ğı mız si ya si ger çek ler den ta mamen ko puk ta sa rı lar ol du ğu nu vur gu la ma lı yız. Ne in ti fa da la rın Fi lis ti n’in de yiz, ne ser hıl dan la rın Kür dis


141

tan’ın da, ne de ayak lan ma la rın bir bi ri ni iz le di ği her han gi bir ül ke de.)

Son bir nok ta ola rak be lir til me li dir ki, ko mü nist, dev rim ci ve mü ca de le ci an tifa şist par ti ve ör güt le rin ger çek leş ti re ce ği bir li ğe ne isim ve ri le ce ği tü müy le oluş turu cu la rın so ru nu dur. Her han gi bir isim ön ko şu lu muz de ğil, öne ri le ri miz ola bi lir.

Önem li olan ör güt lü dev rim ci ve an ti faşist güç le rin or tak cep he si ni ya rat mak tan baş la ya rak an ti fa şist mü ca de le nin ge lişti ril me si ve bu nun için so mut bir ha re ket pla nı üze rin de bir le şil me si dir. Güç lü devrim ci bir ira de an cak bu yol dan ya ra tı labi lir.

Öz gür Atı lım, sa yı 11, s. 12

“Ta ba nı Ol ma yan Bir ‘Te pe’ Bir li ği” mi Öne ri li yor?“Ya şam ta ra fın da n aşıl mış ol gu lar,

ölüm süz de ni len ada let önü ne çağ rı lır. Ah lak ve hu ku ka bu baş vu ruş, bi zi bi limsel ba kım dan bir par ma k bi le iler let mez.”

Ge ri de bı rak tı ğı mız ve içe ri sin den geçmek te ol du ğu muz ta rih sel sü reç, da ha önce le ri nis pe ten ör tük olan bir di zi ol gu ve so ru nu açı ğa çı kar dı, net leş tir di. Bun la rın ba şın da ide olo jik ko num la rı fark lı olan, ardı şık ge len si ya sal sü reç le rin tah li li ve bu tah lil ler üze rin de yük se len mü ca de le biçim le ri, bun la rı ha ya ta ge çi re cek araç lar hak kın da bir bir le rin den çok fark lı dü şü nen par ti, ör güt ve çev re le rin ba zı nok ta lar da ya kın laş ma la rı ge li yor. Ba zı nok ta lar diyo ruz, çün kü, bun la rın her bi ri nin ide olojik ko num la rı, te mel si ya sal pers pek tif e ri dün den fark lı de ğil.

O ne den le, bü tün bun lar ara sın da ki ya kın laş ma nın de ği şik bo yut la rı nı bi limsel ana li ze ta bi tu ta maz sak, pek çok bakım dan sub jek ti viz me düş me teh li ke siy le

ka çı nıl maz ola rak kar şı kar şı ya ka la bi li riz. Bu ya kın laş ma ya bir ba kış ata cak olursak:

Ge li nen nok ta da 17 Ağus tos 1996 tarih li Kur tu luş der gi si nin söy le di ği gi bi “herkes bir lik ten ya na. Ger çek ten de ‘ilaç için’ bi le ol sa kar şı yım di ye ni bul mak şu ara lar müm kün de ğil.” Kü çük bur ju va ya sal cıreform cu par ti ve ör güt ler den tu tun, mi li tan dev rim ci par ti ve ör güt le re, ora dan ko münist par ti ve ör güt le re ka dar uza nan çok ge niş bir yel pa ze bu gün bir lik ten söz ediyor.

Ama bü tün bu dev rim ci söy le me karşın, ger çek ya şam da bu na, bı ra ka lım “tam”lık ba kı mın da n, işin as ga ri ge rek leri öl çü sün de bi le bir kar şı lık ya şan mı yor. Bir lik te mü ca de le et me nin mut lak zo runlu lu ğu na da ir ya zı la rı, söz ko nu su bü tün par ti ve ör güt le rin ya zı lı ba sı nın da he men her sa yı sın da gör dü ğü mü zü/oku du ğu muzu her kes bi li yor. Bı ra ka lım bu nu, de ği şik dü zey ve za man lar da ya pı lan gö rüş me lerde ki tar tış ma lar da her si ya sal çev re adı na ko nu şan, ko nuş ma sı nın he men ba şın da bir di zi olum luolum suz ge rek çe sı ra la dıktan son ra; mü ca de le nin gel di ği aşa masın da dev rim ci güç ler ara sın da “mer ke zi dü zey de” bir ey lem bir li ği nin ger çek leş tiril me si ge rek ti ği ni ıs rar la vur gu lu yor. Bunlar söy len dik ten son ra ne den pra tik te buna uy gun luk yok?

Ön ce bu nun de ği şik ve nes nel te mel leri üze rin de kı sa ca da ol sa dur mak ta ya rar var. Dik kat edi lir se so run la de ği şik dü zeyler de mu ha tap olan par ti ve ör güt ler, devrim ci mü ca de le nin bu gün var dı ğı nok ta nın bir da yat ma sı ola rak bir lik te yü rü me nin ka çı nıl maz lı ğın dan bah se di yor. Ne var ki, bun la r, bu alan da ki te mel po li tik perspek tif e rin den ve ta şı dık la rı zih ni yet te bir de ği şik lik yap ma dan/kur tul ma dan bah se


142

di len söy le mi yük sel ti yor lar. Te mel po li tik pers pek tif er in sor gu lan ma sı ve de ği şik lik ya pıl ma sı nın mut lak ge rek li li ğin den bahse di lir ken, bir le şik mü ca de le nin ör güt lendi ril me si, ay nı an la ma gel mek üze re deği şik emek çi sı nıf ve ka te go ri le rin şu ya da bu ke sim le ri ne kar şı lık dü şen po li tik ör güt len me le re iliş kin ola rak ge liş ti ri le cek po li ti ka lar dan, ey lem bir li ği, bir le şik cep he vb. da ral tıl mış alan da ki de ği şik lik ler den söz edi yo ruz. Yok sa, kim se den, ey lem bir li ği ya pa bil me miz için ken di bü tün temel po li tik pers pek tif e ri ni de ği şik li ğe uğrat ma sı nı is te mi yo ruz.

Sağ lık lı mu ha se be ih ti yaç tırBü tün “bir lik prob lem le ri”nin ge lip üze

rin de dü ğüm len di ği te mel nok ta; öte den be ri bu alan da ki po li ti ka la rın sor gu lan mama sın da ara mak ge rek ti ği ni söy le mek te ne bir sa kın ca var, ne de bir abart ma. Bunun en be lir gin ör ne ği ni Kur tu luş ga ze te si çev re sin de gör mek müm kün. Bu ga ze tenin 17 Ağus tos ‘96 ta rih li sa yı sın da ya yımla nan “Bir lik prob lem le ri; hiç bi ri çö züm süz de ğil dir” baş lık lı ya zı da, ya kın geç miş te de ği şik emek çi top lum sal ke sim ler de ve bu alan lar da mü ca de le yü rü ten po li tik örgüt len me ler ara sın da ya şa nan olum lu yakın laş ma ve bir li kte iş yap ma ör nek le ri ni doğ ru ve hak lı ola rak sı ra la dık tan son ra, şu çı kar sa ma yı ya pı yor; “El bet te bu sü reç ay nı za man da da ha ge niş bir lik te lik le re, de mok ra tik mu ha le fe ti ör güt le ye cek da ha yay gın ve mer ke zi ya pı la ra sa hip ola mayı şı mı zın olum suz lu ğu nu da tüm ya kı cı lığıy la hi set me mi ze, gör me mi ze de ne den ol muş tur…”

Kur tu luş ga ze te si çev re si da ha dün ide olo jik po li tik hat tı ne olur sa ol sun, bütün dev rim ci ve ko mü nist ör güt ler le ken di ara sı na ka lın bir du var örü yor du. Bü tün pra tik adım la rı nı ken di si nin di ğer le rin den

fark lı ol du ğu nu an lat ma ya bağ lı ola rak atı yor du. Bu nun ge rek çe le ri ni de ya pı lan tüm bir lik le rin “iş” yap ma dan da ğıl dı ğı nı, bu alan da olum suz bir ge le ne ğin yer leşti ği ni gös te ri yor du. Bu alan da atı la bi le cek dev rim ci ira di adım la rı yad sı yor du. Dola yı sıy la pra tik te hiç bir dev rim ci grup la bu luş ma ya da her han gi bir bi çim de ve dü zey de “ey lem bir li ği” yap ma ola na ğı yaka la ma mış tır.

Bu gün ise, yu ka rı da ak tar dı ğı mız sonuç la ra ula şı yor. Bu nok ta ya ka dar iler lemiş ol ma sı olum lu bir ge liş me dir. An cak bu alan da ki po li ti ka ve alış kan lık la rın da pek faz la bir de ği şik lik yap mı yor. Bu kez de, ben bü tün dü zey ler de bir lik te “iş” yapma ya her za man açık ve ha zı rım di yor. Baş ka la rı nın “te pe de bir li ğe evet, alanlar da ha yır” de di ği ni ile ri sü re rek, ken dile ri nin öner di ği “De mok ra tik Mu ha le fet Mec lis le ri (DMM)” mo de li ni baş ka la rı na mut la ka ka bul et me le ri için da ya ta bi li yor.

Ta ban, “mer kez”in kar şı sı na ko nu lamaz. Bu ar ka daş la rın ken di cep he le rinde ge liş tir dik le ri öne ri ler, bü tü nüy le ka bul edil me di ği nde, tar tış ma ko nu su ya pıl dığın da baş lı yor lar ver yan sın et me ye. Yi ne ay nı ya zı da; “çe şit li alan lar da ki bir lik le rin bir bi ri nin kar şı tı ola rak gö rül me si”, “kavram lar, ta nım lar üzer in de an laş maz lıklar”, “Sol, alan lar da so mut yü küm lü lük ler üst len mek ten, kit le ler için de sı nan mak tan ka çı yor”, Bü tün bun lar ge ti ri len öne ri le rin ve mo del le rin tar tış ma sız ka bul edil me si için ya zı lan ve söy le nen ler dir. Her devrim ci akı mın ön ce ki sü reç ler de, de ği şik alan ve cep he ler de ya rat tı ğı ku rum lar ve ör güt len me ler var dır. Kur tu luş’çu arka daş lar, DMM fik ri or ta ya atı lır atıl maz ne den bü tün bun la rı lağ ve dip öne ri mi zi ka bul et mi yor su nuz, de me ye ge tir iyor lar. Ay rım ya pıl ma dan, “alan lar da so rum lu luk


143

üst len mek ten”, “kit le için de sı nan mak tan ka çı yor” suç la ma sı da faz la bir de ğer taşı mı yor. Bu gü ne ka dar her ke sin yap tı ğı ve ya pa ma dık la rı kit le ler için de ya pıl mış de ğil mi dir? Bir lik prob lem le ri ni bu ve benzer nok ta lar da ara mak on la rı an la ma mak de mek tir.

Çe şit li alan lar da ki bir lik ler bi rbi ri nin kar şı sı na ko yu lu yor di ye yük se len iti raz lara rağ men, ay nı şe yi her kes ten da ha çok bu ar ka daş lar ya pı yor. “Te pe”de ya pı lacak ve bir bü tü nün par ça la rı olan ta banda ki bir lik te lik ler ke li me nin tam an la mıy la kar şı kar şı ya ko nu lu yor. “Mer ke zi bir lik ler el bet te bu sü reç te önem li rol ler üst le nebi lir ler ve böy le bir lik te lik le re de dev rim ci ha re ket el bet te ha yır de me mek te dir…” Ya zı nın bü tü nü gö zö nü ne alın dı ğın da görü le cek tir ki, dev rim ci ve ko mü nist ör gütle rin ve par ti le rin de ği şik emek çi ke sim ler için de mü ca de le ve ör güt len me ça lış ma sı ya par ken gün cel ik ti sa di ve po li tik ta lep ler uğ ru na bir lik te ha re ket et me le riy le, bü tün bun la rın mer ke zi dü zey de bir prog ra ma ve so mut ha re ket pla nı na ka vuş tu rul ma sı işi ni ka rşı kar şı ya ko ya rak tar tı şı yor lar.

Mer ke zi bir lik le rin bu “sü reç te öne mli rol ler üst le ne bi le ce ği ni” söy le dik ten son ra bu tar tış ma yı yü rüt mek ne an la ma ge li yor. “Çok ge niş ke sim le ri, kit le le ri doğ ru dan işin içi ne kat ma yı, on la rı söz ve ka rar sahi bi yap ma yı öne ren mo del ler bir bi çi miy le red de dil mek te dir”, “her kes bu nun al ter nati fi ola rak ‘mer ke zi dü zey de ey lem ve güç bir lik le ri’ öner mek te dir”. Ön ce lik le böy le bir tar tış ma nın mu ha ta bı ol ma dığ ımı zı belir te lim. Ya zı lı ba sı nı mız da hiç kim se böy le bir tar tış ma yü rü tü ğü mü zü id dia ede mez. Ya pı lan gö rüş me ler de de ke za du rum aynı dır. De ma go jik yön tem ler le ne sı ra dan bir emek çi yi inan dır mak müm kün dür, ne de so run da bir par mak iler le mek. Ken di

le rin in dı şın da ki le rin ge niş emek çi kit le le ri doğ ru dan “işin içi ne kat ma yı”, “söz ve karar sa hi bi yap ma yı” is te me di ği ni say fa lar do lu su yaz mak hiç inan dır cı ol mu yor. Taban da ve mer ke zi dü zey de ya pı la cak birlik ler bir ol gu nun iki ya nı ise, bun la rı birbi rin den ayır mak ve “ta ban da bir lik” di ye fer ya dı bas mak da ne olu yor?

Mer ke zi bir lik ler le ta ban bir lik le ri ni karşı kar şı ya ko yar ken ve ta ban da ve alan da bir lik için ile ri sü rü len te mel ge rek çe, merke zi dü zey de ya pı lan bir lik ler “or tak açıkla ma” yap mak tan ile ri gi de mi yor; de ği şik mü ca de le alan la rın da ifa de si ni bu la mı yor vb.’dir. O hal de; ma dem bu ol gu lar bir bütün se, bun la rı bir bi rin den ayı ra rak tar tı şıla ca ğı na, ne den bu alan da ki ba zı yan lış po li ti ka ve alış kan lık la rı nız dan, on la rı sorgu la ya rak işe baş lan mı yor. So ru nun gerçek bir ya nı var. Bu gü ne de ğin, mer ke zi dü zey de ya pı lan bir di zi olum su z de ney ya şan mış tır. Bun lar mü ca de le alan la rın da kar şı lık la rı nı ya rat ama mış tır. Bü tün bunla ra evet. Ama bu gün so run bu ka dar basit ele alı na maz. Yük se len mü ca de le bir bi çim de ta ban dan ge li yor. Bir le şik mü cade le nin top lu mun de ği şik emek çi ke simle ri için de ya şam bul ma sı, onu oluş tu ran po li tik akım la rın yay gın lık ve et ki gü cü ne bağ lı bir du rum dur. Bu po li tik akım la rın güç le ri bü tün alan lar da ken di si ni his set tire cek ka dar ge liş kin de ğil se, Kur tu luş’çu ar ka daş la rın öne ri ve ge liş tir dik le ri mo deller bü tü nüy le ka bul edil miş ol sa bi le, pek çok alan da bel ki im za la rın yan sı ma sın dan öte pra tik bir var lık gös ter me ye cek ler dir.

Ger çek ve güç iliş ki siBir lik çal ış ma la rın dan dış lan ma ya cak

ve onun için de gö rül me si ge re ken bir çok ör güt ve çev re nin ger çek lik le ri bi lin me yen bir du rum de ğil. Do la yı sıy la bun lar, ge lişkin bir gü ce ve yay gın ör güt len me le re sa


144

hip po li tik akım lar la, an cak var ol duk la rı alan ve ke sim ler için de bir lik te iş yap ma şan sı na sa hip ola bi lir ler. Pek çok alanda da ger çek du rum la rı im za la rın var olma sı nın ile ri si ne ge çe me ye cek tir. Bun da an la şıl ma yan bir yan yok tur. Ya bun la rı bir le şik mü ca de le nin bir öğe si ola rak görme ye cek sin ya da bu nes nel du ru mu kabul ede cek sin. Baş ka bir yol ola maz.

Kur tu luş’çu ar ka daş la rın kay gı la rı na ba ka lım. “Ör güt lü lük le ri, kit le ler için de ki et ki le ri, alı na cak ka rar lar da üst le ne cek leri so rum lu luk ve hü küm lü lük ler ger çek te çok fark lı fark lı da ol sa mer ke zi dü zey deki bir lik ler de her kes tek oy sa hi bi ola cak. Ter cih ne den le rin den bi ri bu ol sa ge rek.” (ay nı ya zı) Bu ra da ki akıl yü rüt me tar zın da mer ke zi bir or ga ni zas yo na ka vuş tu rul muş bir le şik mü ca de le an la yı şı nın izi bi le yoktur. Ay nı bi çim de bu pa saj da da ha çok, açık bir bi çim de mer ke zi or ga ni zas yon red de di li yor. Mer ke zi bir lik ler le ta ban da mü ca de le nin bir le şik bir hal al ma sı karşı kar şı ya ko nu lu yor. Yu ka rı da ki sa tırlar ya zıl dık tan son ra, geç miş sü reç için; “mer ke zi ya pı la ra sa hip ol ma yı şı mı zın olum suz lu ğu nu tüm ya kı cı lı ğıy la his set tik” de me nin hiç bir inan dı rı cı lı ğı kal mı yor.

Ya pı lan pro pa gan da nın dü ze yi ne bakı lır sa, Kur tu luş’çu ar ka daş la rın çok kapsa yı cı ve ge niş bir de mok ra si an la yı şı na sa hip ol duk la rı sa nı lır. Çok ge niş ke simle rin doğ ru dan söz ve ka rar sa hi bi ol ması ge rek ti ği gi bi pro pa gan da nın, yu ka rı da söy le nen ler le bir lik te dü şü nü lün ce salt gö rü nüş te ol du ğu, al da tı cı ol du ğu gö rüle cek tir. San ki mer ke zi dü zey de ve müca de le nin de ği şik alan ve ke sim le ri içinde bir lik ler ger çek leş ti ri lin ce her de vrim ci par ti ve ör gü tün ger çek et ki gü cü ne gö re for mül ler bul mak ola nak sız mış gi bi, merke zi dü zey de ki ey lem bir lik le ri nin red de

dil me si bu pa ra dok sun çö züm anah ta rı ola rak su nu lu yor.

Ba zı kav ram ve ka te go ri le rin yo rum lanma sı nok ta sın da ki tar tış ma da key fi ola rak zor la nı yor. Kur tu luş ga ze te si çev re si nin “kav ram lar ve ta nım lar” üze rin de baş kala rı nın so run çı kar dık la rı eleş ti ri si nin hak lı ve doğ ru olan bir ya nı yok tur. Tar tış ma nın özü, bü tün alan lar da, bir di ğer ifa dey le taban da ki bir lik le rin, onu yö ne ten mer ke zi bir kur ma yın, işin man tık sal so nuç la rı bakı mın dan mut la ka ge rek li ol du ğu dur. Soru nun bu te pe ve ta mam la ya nı ol ma yın ca mo de lin ken di si şe kil siz ve pra tik te iş levsiz ola ca ğı nok ta sın da dır. İkin ci bir bo yu tu da, bu gün olu şa cak emb ri yon ku rum la ra ya rı nın, ge le ce ğin araç la rı nın adı nın ve on la rın oy na ya ca ğı mis yon la rın yük lenme si nok ta sı dır. Ya ni “er ken doğ um la rın yan lış ol du ğu” gi bi esas lı bir ze min de soru nu tar tı şı yo ruz. Kur tu luş’çu ar ka daş lar, öner dik le ri mo de li tar tış ma ya ko nu bul duğu muz için ta ban da de ğil, “te pe”de bir lik is te di ği miz gi bi asıl sız eleş ti ri ler yö nel tiyor lar.

Emek çi sı nıf a rın dev rim ci cep he siy le il gi li ola rak ya pı lan tar tış ma lar da baş ka ları nın eleş ti ri ve öne ri le ri üzer in de dü şünme zah me tin de bu lun ma dan el de ki ha zır “şab lon cu luk” eleşt i ri si ni dev re ye so kuyor lar. Ge nel an lam da ko nu şu la cak olursa, za ten bu gün ken di öl çü le ri içe ri sin de fa şist kar şı dev rim ka rşı sın da bir iç hu kuka “tam”lık ba kı mın dan ka vuş ma mış bir dev rim ci cep he den ra hat lık la söz et mek müm kün dür. Bu gün “alan lar da cep he leşme li yiz” de mek baş ka bir şey dir. Ki, buna kim se nin iti ra zı yok. fiim di oluş tu ru lacak bir lik le rin bir Hal kın Bir le şik Cep he si ol ma ya ca ğı nı söy le mek baş ka bir şey dir. Ko mü nist ler, bü tün po li tik akım la rın, han gi sı nıf ve ta ba ka la rı tem sil et ti ği “kris ta li ze”


145

ol sun, on dan son ra cep he leş me le re gi delim gi bi bir tar tış ma ve eleş ti ri nin mu ha tabı de ğil ler.

Ge rek siz re ka bet ten ka çı nıl ma lıDev rim ci, ko mü nist par ti ve ör güt ler

ara sın da oluş tu ru la cak bir ey lem bir li ği, bu “cep he”nin bü yü tü le rek de ği şik mad di iliş ki ler dü ze yin de bö lün müş emek çi sınıf ve ta ba ka la rın cep he bir li ği ne ka dar ge liş ti ril me si gö re vin den söz edi yo ruz. Bu ar ka daş lar da “cep he leş me li yiz” derken bu nes nel du ru mun bas kı sı al tın da ko nuş muş ol mu yor lar mı? “Mer ke zi bir lik de yi mi ne re dey se be lir siz leş miş, içi boşal tıl mış tır” de ni yor. Bir an bu na ina na lım. O za man gö rev, bun dan kaç mak mı dır, yok sa bu nu de ği şik ka rak te ris tik özel lik le ri iti ba riy le açık lı ğa ka vuş tu ra rak, “boş olan içi ni” dol dur mak mı dır? Biz ce gö rev, ikinci si ni yap mak tır. Bu ya pıl ma yın ca, mer kezi dü zey de ör güt le rin bir bir le rin den uzak du rur ken, alan lar da re ka bet ve kar ma şanın önü ne geç mek ta ma men ola nak sızla şır. Bun dan çık ma ya cak tek şey “Halk Cep he le ri” ola cak tır.

Ger çek le re da yan ma dan yük se len bir id dia da, mer ke zi dü zey de bir lik le rin ya pıldı ğı ve de ği şik top lum sal ke sim ler için de ki ça lış ma da kim se nin bu na ya naş ma dı ğıdır. Mark sist le ni nist ko mü nist le rin öte den be ri bu ko nu da söy le dik le ri ve yap tık la rı bü tün dev rim ci par ti ve ör güt ler ta ra fından dik kat le iz le ni yor ve bi lin iyor. Genç lik cep he sin de, emek çi me mur ha re ke ti cephe sin de, ka yıp lar mü ca de le si cep he sin de ve en son ola rak öz gür lük tut sak la rı ai lele ri nin mü ca de le si cep he sin de ge rek bağım sız ola rak, ge rek dev rim ci par ti, ör güt ve ay dın sa nat çı ke sim ler le bir lik te yap tığı mız iş ler, kay det ti ği miz ge liş me dü ze yi bü tün her kes ten çok Kur tu luş ga ze te si çev re sin ce bi li ni yor. Ger çek le re göz le ri ni

ka pa mak da bu ar ka daş la rın ken di çe lişki le ri dir. Bu alan lar da ge liş ti rdi ği öne ri ve mo del le ri tar tış ma sız ka bul et me miz bek le ni yor ga li ba. Bu ol ma dı ğı ve ya da pü rüz ler çık tı ğı za man da, ken di le ri birlik çi baş ka la rı ta ban da bir lik te iş yap mak is te me yen ler olu yor. Ön ce bu çar pık yakla şım tar zı nın dü zel til me ye ih ti ya cı var.

So nuç ola rak; söy le dik, yi ne ye lim. İstis na sız bü tün par ti ve ör güt ler so mut birlik ih ti ya cın dan söz edi yor. Biz de bu ge nel ka nı ve inan cın için de yiz. Dün bu ih ti yaçla il gi li bir tek söz söy le me yen ler, bu gün “işin” aci li ye tin den bah se di yor. Bu is te ğin di le ge ti ril me sin de ki sa mi mi ye te inan ı yoruz. Mi li tan dev rim ci ör güt ler ba kı mın dan bun dan en kü çük bir kuş ku du yu la maz. Ge liş me nin ken di si, kim se nin ni ye tin den de kay nak lan mı yor. Ge ri de bı rak tı ğı mız kı sa cık bir dev rim ci sü re cin ol gu sal içeri ği, dev rim cep he si için bu nu ka çı nıl maz gö rev ola rak da yat mış tır. Bü tün çev re lerin di le ge tir di ği, fa şist kar şı dev ri min örgüt lü, yön tem li ve bir le şik sal dı rı sı nı hiç bir dev rim ci ör güt ve par ti yal nız ba şı na boşa çı ka ra maz ve ka lı cı dev rim ci mev zi ler el de ede rek ik ti dar yü rü yü şü nü ke sin ti siz sür dü re mez gi bi yak la şım lar ger çek duru mun ifa de si dir. Bu ih ti ya cı kar şı la ya cak dev rim ci re zerv ler pek çok ba kım dan açığa çık mış bu lu nu yor. fiim di gö rev, dev rimci ör güt ve par ti le rin ken di du rum la rı na gö re po li ti ka yap ma alış kan lık la rı ndan, ken di mo del le ri nin tar tış ma sız baş ka ların ca ka bul edil me si gi bi yak la şım lar dan kur tul ma yı da ya tı yor.

Bir lik ve si per yol daş lı ğıBaş ka la rıy la bir “or tak lık” el de et me

yi dü şün dü ğü nü ze gö re, gel iş ti re ce ği niz öne ri ler de ge nel ola rak ken di iç ör güt lenme mo del le ri ni ze tam bir uy gun luk göster me ye ce ği ni, bu nun ya şam bu la ma ya


146

ca ğı nı an la mak zo run da sı nız. Do la yı sıy la “ka tı” po li ti ka lar da bel li es ne me ler ge liş tire mez se niz, ne ka dar bir lik ih ti ya cın dan bah se der se niz edin, pra tik te bu ko num la rı ya ka la ma şan sı nız hiç bir za man ol ma yacak tır. Bu ya pıl ma dı ğı için, ya pı lan bir lik telik ler de Kur tu luş’çu ar ka daş la rın ya rat tı ğı prob lem ler bol ca ya şan mış tır. Ölüm oru cu di re ni şi sal dı rı sın da, bu sü re ce iliş kin farklı bir tak tik yak la şım la sü re cin bir par ça sı olan grup la ra kar şı iz le nen po li ti ka en siv ri ör nek ola rak anıl ma ya de ğer dir.

Ge li nen aşa ma da On İki ler’in “bir”lik olan dev rim ci ira de le ri nin çok ge niş emekçi ke sim ler için de ya rat tı ğı, ar tık dev rim ciler bir lik te iş yap ma yı ve öl me yi ba şa ra cak ol gun luk dü ze yi ni ya ka lı yor, tar zın da ki güven eği li mi ni, hiç bi ri mi zin yüz ge ri et meye, tav sat ma ya ve ye ni bir umut suz lu ğa çe vir me ye hak kı yok tur. Kı rıl ma ya başla yan olum suz ge le nek ve bu nun or ta ya çı kar dı ğı dev rim ci im kan lar, her de vrim ci ör güt ve par ti nin ken di sin den ön ce ki süreç ler den da ha çok fe da kar lık et me sini da ya tı yor. Öy le gö rü nü yor ki, bun dan böy le “bir lik” üze ri ne yaz makçiz mek ten çok, is tis na sız bü tün akım la rın ken di temel po li tik pers pek tif e ri ni ken di le ri ba kımın dan va rı la bi le cek son nok ta ya ka dar es ne te rek di ğer le ri ne doğ ru dün den da ha faz la eğ ril me le ri üze rin de ka fa yor ma ya ça lış sa lar, da ha bü yük bu luş ma nok ta la rı ya ka la ya bi le cek ler dir. Söz ko nu su edi len mi li tan dev rim ci ör güt ve par ti ler ol du ğu nu vur gu la ya lım.

Bir an var sa ya lım ki, Kur tu luş ga ze te si çev re si nin ge liş tir di ği DMM pro je si ni pek çok dev rim ci par ti ve ör güt ka bul et ti. Bunun ger çek an lam da bu gü nün mü ca de le ih ti yaç la rı nı kar şı la ya bil me si ve bü yü tü lerek top lum sal ya şa mın bi ti şik alan la rın daki dü zen ve re jim kar şı tı emek çi kit le le ri

ku cak la ma sı, bun la rın mü ca de le ara cı ola bi me si için bi le, Kur tu luş çev re si nin, şim di ya pı lan iri li ufak lı bir lik ey lem le rin de or ta ya koy du ğu ta vır ve alış kan lık la rın dan kur tul ma sı ge re ki yor.

Kur tu luş ga ze te si, “So run son de re ce çıp lak. Çe şit li alan lar da ve ül ke ge ne linde dev rim ci, de mok rat, ör güt lü güç le rin bir li ği ni sağ la mak du ru mun da yız” di yor. O hal de “ta ban’dan” mı “te pe den” mi tartış ma sı nın bu ra da ye ri ne dir? Söz ko nu su edi len ör güt lü güç ler le mer ke zi dü zey de ve bir prog ra ma ka vuş tu rul muş or tak nokta lar ya ka lan ma dan, bü tün alan lar da na sıl bir lik sağ la na bi lir? Ve ay rı ca bu alan lar da or tak mü ca de le na sıl yük sel ti le bi lir? Da ha böy le si bir kon sen süs sağ lan ma dan, yapı lan öne ri le rin baş ka la rı ta ra fın dan tartış ma ya de ğer bu lun ma sı nı, han gi hak la ta ban da ve alan lar da bir lik te mü ca de le ye ya naş ma mak la eleş ti ri yor su nuz baş kala rı nı. Genç lik Ku rul ta yı bu na ti pik bir örnek tir. Bu ör nek te ki tar tış ma lar dev rim ci ka mu oyu nun bil gi si da hi lin de dir. Baş ka ları bu nu doğ ru bul ma mış, za man la ma nın isa bet siz ol du ğu nu söy le miş di ye kim se yi “ta ban da bir lik”ten ya na ol ma mak la eleştir me ye hak kı nız yok tur.

De mok ra tik Mu ha le fet Mec lis le ri öneri si nin kar şı sı na, De mok ra si Plat for mu, me mur cep he si kar şı sı na KESK, genç lik cep he si kar şı sı na öğ ren ci der nek le ri çıka rıl dı ğı na iliş kin bir ge nel le me ya pa rak eleş ti ri yor Kur tu luş. Mark sist le ni nist komü nist ler böy le bir tar tış ma yı hiç bir zaman yap ma dı lar. Ki me ne söy lü yor sa nız açık söy le yin.

Bir lik te iş yap makBu gün mer ke zi dü zey de ya pı la cak

ve bü tün top lum sal alan la rda uy gun karşı lı ğı nı bu la cak bir lik ler de, kuş ku yok ki, bu alan lar da ki ör gü tsüz kit le le ri içer mek


147

zo run da dır. Ma hal le ler de, fab ri ka lar da, sen di ka lar da, me mur ve genç lik mü cade le sin de oluş tu ru la cak bir lik ler her han gi bir dev rim ci ör gü te men sup ol ma yan ve mü ca de le et me is tek ve ar zu su nu ta şı yan bi rey le ri bu “bir lik”le re al mak, o alan da ki bü tün mü ca de le zer re cik le ri ni top la ya rak ay nı he de fe yö nelt mek gö re viy le kar şı kar şı ya dır.

An cak söy le mek ger eki yor ki, bu araçla rın tu tar lı bir dev rim ci doğ rul tu da ilerle me si nin yo lu, mi li tan de vrim ci ör güt lerin alan lar da diz gin le ri el de tut ma sın dan ge çi yor. Bu, hem tit rek öğe le rin ce sa retlen di ri le rek ile ri çe kil me si mü ca de le si bakı mın dan, hem de bu “bir lik”ler için de reviz yo nistre form cu dü şün ce ve eği lim le re kar şı tu tar lı bir mü ca de le yü rü te rek on la rı et ki siz le ştir mek ba kı mın dan vaz ge çil mezdir. Dev rim ci ör güt ler de yu ka rı dan başla ya rak söz ko nu su edi len bü tün alan la ra ka dar in di ri len bir bir lik prog ra mı ol ma dı ğı sü re ce adı ne olur sa ol sun “birl ik”ler şe kilsiz ol mak la kal maz, ya sal cıre for mist le rin elin de yoz laş tı rı la rak oyun cak ha li ne gelir. En iyim ser bir yak la şım la bu gün kü demok ra si plat form la rı nın ile ri si ne ge çe mez.

Dev rim ci ha re ket te ya kın sü reç te geliş ti ri len “bir lik te iş yap ma” gi bi bir dev rim ci çı kı şı ve eği li mi ge liş tir me yi bu gün en temel gö rev le ri miz den bi ri ola rak an lı yo ruz. Pra tik yö nü mü zü de bu te mel yak la şım üze rin de ta yin edi yo ruz. Bu na bağ lı olarak “güç ve ey lem bir li ği”, cep he leş mek so ru nun da ge liş me nin önü nün tı kan mama sı için hiç bir so rum lu luk ve fe da kar lıktan ge ri dur ma ya ca ğız. Bu alan da gös teril me si ge re ken aza mi, özen ve ti tiz li ğin gös te ril me si ge rek ti ği bi lin ciy le ha re ket ede ce ğiz. Gö re vin ge rek le ri açı sın dan, “cep he”, “güç ve bir li ği” so ru nun da son ge liş me le re bağ lı ola rak, bu ge liş me le rin

so nuç la rı nı ve ken di öne ri ve pro je le ri miz hak kın da önü müz de ki sa yı la rı mız da yazma ya de vam ede ce ğiz.


Öz gür lük Sa va şı mı nın Tak tik Bir lik İh ti ya cıPo li ti ka ya en az il gi du yan lar bi le, bü

tün top lum An ka ra’yı göz lü yor. Fa şist dikta tör lü ğün ik ti dar mer ke zi, po li tik re ji min, eko no mik ve top lum sal dü ze ni nin üret ti ği ve fa kat her han gi bir şe kil de “çö ze me di ği” git gi de yı ğı lan, bü yük top lum sal ve po li tik so run la rın ya rat tı ğı ba tak lı ğın içi ne gır tlağı na ka dar bat mış tır. An ka ra’da ki po li ti ka ba tak lı ğı, iş bir lik çi bur ju vaz inin yö ne teme me kri zi nin bir gö rün gü sü ol du ğu kadar, bu kri zi ağır laş tır mak ta dır da. Son bir yıl he men he men hü kü met siz geç miş tir. Biriki is tis na ha riç bur ju va zi nin par ti leri eri mek te, par ça lan mak ta dır. Mec lis ise ne re dey se se çil me den es ki miş tir. Gö rünen An ka ra po li tik ka os, çö züm süz lük ve ira de yok sun lu ğun dan baş ka bir şey değil. Fa kat dev le tin iş le ri de yü rü yor, gö rünür de ki An ka ra’nın ak si ne ger çek ik ti dar mer ke zi MGK bü tün ip le ri elin de tu tu yor. Ama o da yö ne te me me kri zi ni çö ze mi yor. Çö züm süz lük, çü rü me, so run la rın ağır lığı ve çok lu ğu fa şist sal dır gan lık üre ti yor. Bur ju va par ti le rin yol suz luk la rı, maf ya laşma, komp lo lar, su ikast lar vb. bi çi min de sü ren iç he sap laş ma la rı ay yu ka çı kı yor.

Ağır la şan yö ne te me me kri zi, de rin leşe rek sis te min iyi den iyi ye çü rü me si ne kar şın po li tik re ji min ken di li ğin den çö ke bile ce ği ni san mak ham bir ha yal olur. Eğer vu rup dü şü rül mez se, eğer te pe len mezse, fa şist re jim ne den li çü rür se çü rü sün, yö ne te me me kri zi ne den li de rin le şir se de rin leş sin re jim ken di li ğin den düş me yecek tir. De mek ki onu te pe le yip ye re se re


148

bi le cek top lum sal kuv vet le rin za yıf ı ğı nın aşıl ma sı dır te mel so run. Re jim, mu ha lif sı nıf ve ke sim le rin po li tik bi linç, dev rim ci ey lem yü rüt me ye te ne ği ve vu ruş gü cünün –tak tik bir li ği– za yıf ı ğın dan güç almak ta dır. So run bü tü nüy le ha re ke tin öznel yö nüy le il gi li dir ve dev rim ci ön der li ğin et ki ala nı na gi rer.

Kuş ku suz ki, top lum sal mu ha le fe tin ay rı ay rı bi le şen le ri nin ken di ko num la rından, ken di ta lep le riy le kav ga ya tu tuş ması, ha re ke tin kit le sel li ği nin de rin leş me si ba kı mın dan olum lu bir un sur dur. Za ten her bir ke si min ken di ta lep le rin den, kendi so run la rı nın çö zü mü üze rin den ha reke te geç me sin den da ha do ğal bir şey de ola maz. Fa kat bu top lum sal mu ha le fe tin di ğer ke sim le ri nin so run ve ta lep le ri ne, faşist re jim le gir di ği çar pış ma la ra il gi siz kalma yı, ge tir di ği sem pa ti be ya nı nın, sem bolik des te ğin öte si ne geç me di ği öl çü de bir za af tır. Ha re ke tin ufuk dar lı ğı nı gös te rir, za yıf dü şü rür. Top lum sal mu ha le fe tin en te mel za af a rı nın ba şın da bu gö rüş açı sı dar lı ğı ve ufuk suz luk ge li yor.

Öy le ki, ade ta iş çi sı nı fı nın so run ve ta lep le ri iş çi le ri, emek çi me mur la rın sorun ve ta lep le ri me mur la rı, eği tim sis te minin so run la rı genç li ği, Kürt ulu su nun sömür ge ci lik bo yun dur uğu al tın da ezil me si Kürt le ri ya da ko mü nist, dev rim ci, yurt sever ba sı na yö ne lik sal dı rı lar bu cep he yi, tut sak dev rim ci le re ve ai le le ri ne yö ne lik sal dı rı lar san ki yal nız bun la rı il gi len di ri yor. Ay rı ay rı kit le ör güt le ri ne, ay dın ve sa natçı la ra yö ne lik bas kı ve sal dı rı lar için de du rum ay nı.

Bu du rum, ay rı ay rı her bi ri ni yal nız bıra ka rak, za yıf dü şü rü yor. Her bi ri ken di so run ve ta lep le ri ni bü tün den, asıl so rundan ko puk ele ala rak çöz me ye ça lı şı yor. Oy sa ay rı ay rı, par ça par ça çar pış ma lar

la hiç bi ri so run la rı nı çö ze mi yor, ta lep le ri ni el de ede mi yor.

Top lum sal mu ha le fe tin ay rı ay rı bü tün un sur la rı nın, her bi ri nin öz gün so run ve ta lep le ri nin öte sin de bu luş tu ğu bir nokta, bir ke siş me, dü ğüm len me nok ta sı yok mu? Ha re ke tin tak tik bir li ği sağ la na maz mı? Bu so ru la rın doğ ru ya nıt la rı nı pra tikleş tir mek, ön de rlik id di ası nın ge re ği dir.

Top lum sal mu ha le fe tin bü tün de ği şik ke sim le ri nin so run ve ta lep le ri nin bir ki litlen me nok ta sı nın var lı ğı nı gör mek hiç de zor de ğil. Kürt ulu su ne is ti yor? İş çi sı nıfı ne is ti yor? Emek çi me mur lar, öğ ren ci genç lik ne is ti yor? Ne is ti yor de mok ra tik Ale vi ha re ke ti? Kent yok sul la rı ne is tiyor, ni çin baş kal dı rı yor? Ne is ti yor ay dınlar? Ay rı ay rı öz gün gö rü nüm le ri ne olur sa ol sun, ha re ke te geç tik le rin de hep si sorun la rı nın çö zü mü ve ta lep le ri nin ger çekleş ti ril me si nin önün de, te pe sin de MGK bu lu nan fa şist dik ta tör lü ğü bu lu yor lar. O, küs tah bir ka ba da yı gi bi, bil di ği ni oku maya, bü tün top lu mun çü rü me si, dü şü rü lüp ki şi lik siz leş ti ril me si pa ha sı na, her tür lü yön te me baş vu ra rak ayak ta dur ma ya çalı şı yor. Top lu mun ye ni den di ri li şi ni, çü rüme ve ko kuş ma dan kur tu lu şu nu, ken di ne ge li şi ni sağ la ya bi le cek bü tün di na mik le ri boğ ma ya ça lı şı yor. Tam da bu nun için, ör güt len me, pro pa gan da, aji tas yon ve eylem öz gür lü ğü ne sal dı rı yor.

De mok ra si üze ri ne ma sal lar an la tı lıyor, ha yal ler ve ya nıl sa ma lar ya ra tı lı yor; de mok ra si de ma go ji si al tın da, ezi len, horla nan, sö mü rü len, bas kı ve aşa ğı lan ma ya uğ ra yan bü tün top lum sal güç le rin her çeşit öz gür lü ğü yok edi li yor. Dü zen içi, le gal par ti ler bi le sal dı rı la ra he def olu yor. Eh lileş tir me so pa ve zor la sağ lan mak is te niyor. “Ya sa”, “hu kuk dev le ti”, “mec lismil let ira de si” vb. söz le ri sa de ce de ma go ji den


149

iba ret ka lı yor. Öz gür lük ten yok sun luk ezi len le ri ne fes siz bı ra kır ken, fa şist reji min öm rü nü uza tı yor. Öz gür lük, bü tün ezi len le ri, bas kı ve aşa ğı la nan top lum sal ke sim le rin ta lep le ri nin ki lit len di ği bu luşma nok ta sı dır. Hat ta bu, son otuz yıl dır böy le dir. Ama bu gün ge niş yı ğın la rın özgür lük ge rek si ni mi ile fa şist dik ta tör lü ğün ta ham mül süz lü ğü ara sın da ki çe liş ki had saf ha ya ulaş mış bu lu nu yor. Çar pış ma nın ek se nin de du ran da bu çe liş ki dir.

Top lum sal mu ha le fe tin ay rı ay rı ke simle ri nin ka fa sı nı kal dır mak, öz gün ta lep ve so run la rı dış la mak sı zın, ha fi fe al mak sızın, gö zü nü ile ri ye, ge le ce ğe, te mel so runa çe vir me si ni sağ la mak, bü tün ke sim le ri ay nı he de fe yö nelt mek, ke siş me nok ta sı or tak ta lep ler de bu luş tur mak, öz gür lük ve sos ya lizm mü ca de le si nin ön cü par ti si nin gö re vi dir. “Fa şiz me ölüm hal ka öz gür lük”, “Fa şiz me ölüm tek yol dev rim”, “Fa şiz mi dev rim le eze ce ğiz”, “Fa şiz me kar şı tek yum ruk tek ba ri kat” gi bi slo gan lar, po li tik kit le aji tas yo nu nun mer ke zin de dur makta dır. Bü tün top lu mu sar sa cak dev rim ci aji tas yo nun ener jik tarz da ör güt len me sini, tek tek, ay rı ay rı çar pış ma la rın te mel so ru n da bir leş me si ni ve yo ğun laş ma sı nı, dev rim ci bir yol da iler le me si ni sağ la ma yı ba şar mak ön cü nün gö re vi dir.

Top lum sal mu ha le fe tin so run ve talep le ri nin bu luş ma nok ta sı nın be lir len mesi, bu yol da yü rü tü le cek kit le aji tas yo nu, kit le le ri uyar ma ve ay dın lat ma ça lış ma sı ha re ke tin tak tik bir li ği ni sağ la ma ya yetmez. Mü ca de le ve ör güt bi çim le ri ni de kap sa yan bir ha re ket pla nı nı pra tik ola rak ge liş tir mek de bir o ka dar önem li, acil ve ge rek li dir.

Öz gür lük mü ca de le sin de, bu mü ca dele ye ka tı lan güç le ri ile ri sıç ra ta cak, fa şist dik ta tör lü ğü ge ri püs kür te cek vu ruş, ya

da si lah po li tik ge nel grev, ge nel di re niştir. Bu, “bir an lık”, “tek bir ey lem” ola rak kav ra na ma ya ca ğı gi bi, bi lin mez bir za manın so ru nu da de ğil dir. Bel li baş lı önem li kent le ri ku cak la yan bir po li tik ge nel grev, ge nel di re niş bu gün kü ko şul lar da bir di zi kü çük çap lı ge nel grev ler, ge nel di re niş ler çar pış ma la rı nı, öz gün bi çim de iz le ye bi lir. Semt ler, böl ge ler, kent ler dü ze yin de genel grev ge nel di re niş ler, iş ko lu dü ze yin de ge nel grev ler ola bi lir. Üs te lik çok açık tır ki, ge nel grev, ge nel dir en iş bir tek ey lem biçim ine de in dir ge ne mez. Ge nel grev, genel di re niş bir di zi de ği şik ey lem bi çi mi nin kar ma şık bir kom bi nas yo nu şek lin de iç içe geç me sin den baş ka bir şey ola maz. Grev ler, grev ler le bir le şen pro tes to, göste ri ve yü rü yüş ler, emek çi me mur la rın iş bı rak ma sı, ke za bu nun pro tes to, gös te ri ve yü rü yüş ler le bir leş me si, va roş lar da esna fın ke penk ve kon tak ka pat ma sı, gençlik boy kot la rı vb. Yer yer so kak gös te ri leri nin so kak çar pış ma la rıy la, ba ri kat lar la bir leş me si vb.

Ge nel grev, ge nel di re niş bü tün bu deği şik ey lem ve mü ca de le bi çim le ri nin karma şık bir kom bi nas yo nu ola bi le ce ği ne gö re, onu ha zır la mak ve ör güt le mek için tek bir ör güt bi çi min den, üs te lik çok özel bir ör güt bi çi min den sö ze di le me ye ce ği, bir tek ör güt bi çi mi ne sap la nı la ma ya ca ğı da çok açık tır. De ği şik, çok fark lı bir di zi ör güt bi çi mi, ge nel grev, ge nel di re ni şin ha zırlan ma sı ve ör güt len me sin de öz gül ağırlı ğı na uy gun bir rol oy na ya bi lir. Bu ör güt bi çim le ri, ha re ke te bü tü nüy le dı şa rı dan ta şı na cak şey ler de de ğil dir. Kuş ku suz, ge nel grev, ge nel di re niş ba zı ye ni ör güt bi çim le ri ya ra ta bi lir. “Ge nel grev, ge nel dire niş ko mi te le ri” bu ba kım dan an lam lı dır. Fa kat, ge nel grev ge nel di re niş ko mi te le ri yü rü tü le cek aji tas yon ve pra tik ola rak ör


150

güt le me gi ri şim le ri (fab ri ka lar da, iş yer lerin de, semt ler de) ge rek mek le bir lik te, geli şen öz gür lük mü ca de le sin de şu ya da bu dü zey de iş le vi, ye ri ve ağır lı ğı olan mevcut bü tün ör güt bi çim le rin den ya rar la nılma sı, bun la rın ge nel grev, ge nel di re ni şin ha zır lı ğı ve ör güt len me sin de kul la nıl ma sı ge re kir. İş çi ve emek çi me mur sen di ka la rı, özel lik le şu be ler plat form la rı ve bir lik le ri, öz gür lük mü ca de le sin de şu ve ya bu düzey de ta raf olan, yer alan yö re der nek lerin den ÇHD’ye, ÇGD’den İHD’ye de ği şik ya pı ve bi le şen le riy le sa yı sız plat form la ra, mi li se de ğin, şu an da mu ha re be ye da hil olan mev cut bü tün ör güt bi çim le ri nin kulla nıl ma sı, es ki bi çim le rin yet me di ği ve ya en gel teş kil et ti ği du rum lar da, alan lar da ye ni ör güt bi çim le ri nin bu lu na rak dev reye so kul ma sı ge re kir. So ka ğı te mel alan mü ca de le tar zı ze mi nin de, top lum sal muha le fe tin de ği şik ke sim le ri ve ör güt lü lükle ri ara sın da ki iliş ki le rin güç len di ril me si, po li tik ufuk la rı nın ve ey lem ye te nek le ri nin ge liş ti ril me si yö nün de ara lık sız ve sis tema tik tarz da sür dü rü le cek inat çı ça lış malar, ge nel grev, ge nel di re niş ha zır lı ğı nın önem li bir yö nü dür. İş çi ve emek çi me mur sen di ka la rı üze rin de ko mü nist ve dev rimci et ki nin ge liş ti ril me si nin, güç len di ril me sinin öne mi özel lik le vur gu lan ma lı dır.

Ge nel grev, ge nel di re niş, hat ta öz gün bir tarz da ifa de et mek ge re kir se ge li şe cek ge nel grev ge nel di re niş ler, fa şist re jim le sü ren çar pış ma da, “bu gün” –bu dö ne min, bu sü re cin– sa va şa da hil edil me si, devre ye so kul ma sı ge re ken mu ha re be biçim le ri dir. Bu ra dan şu ke sin so nuç çı kar ki, dev rim ci ön cü bu mu ha re be bi çi mi ni sa va şa da hil ede bil mek için uy gun anlar da, uy gun fır sat lar çık tı ğın da ira di gi rişim ler de bu lun mak, ön cü so rum lu lu ğu nu ta şı mak ta dır. Gör kem li ‘96 1 Ma yıs’ın dan

gü nü mü ze olay la rın ge li şi mi, önü müz deki ya kın dö nem de ge liş me le rin şu ve ya bu çap ta ge nel grev ge nel di re niş gi ri şi mi için du ru mu ol gun laş tı ra bi le ce ği ni ve uygun fır sat lar ya ra ta bi le ce ği ni gös te ri yor ve fır sat lar yal nız ca on la rı de ğer len dir mek üze re ha zır olan lar için var dır.

Öz gür Atı lım, sa yı 13, s. 1

Güç ve Ey lem Bir li ği Mü ca de le nin Bir İh ti ya cı dırSı nıf sal ve ulu sal mü ca de le nin gün cel

gö rev le ri, mü ca de le nin da ha bir üst aşama ya doğ ru gi di yor olu şu ve da ha bugün den ge rek li ha zır lık la rın ge cik me den ya pıl ma sı ve fa şist ik ti da ra kar şı mü ca dele nin çok yön lü yük sel til me si için, an ti faşist sa va şım güç le ri ara sın da ka lı cı güç ve ey lem bir lik le ri nin ka çı nıl maz ol du ğu ar tık bir ger çek ha li ne gel miş tir.

Tür ki ye ve Kür dis tan’da düş ma na karşı or tak mü ca de le yi ge liş tir mek, bir le şik sa va şı mı ör güt le mek, dev rim ci ha re ke tin bir leş ti ril me si nin önün de du ran su ni engel le ri kal dır mak, kit le le rin dev rim ci hare ke te duy du ğu gü ve ni or tak mü ca de le pra ti ği içe ri sin de pe kiş tir mek dev rim ci güç le rin en önem li gö rev le ri ara sın da dır.

Dev rim ci gö rev net tir; mü ca de le de ortak hal ka nın ya ka lan ma sı dır. Düş man la gi ri len ça tış ma da dev rim ci le rin zo run lu ola rak bi ra ra ya ge li şi, Tür ki ye ve Kür distan’da ki mü ca de le nin bir bi ri ne duy du ğu ih ti yaç, düş man kar şı sın da bu gün için zayıf olan dev rim ci güç le rin bi rleş ti ril me si; bu hal ka nın ya ka lan ma sı için ye ter li ve ridir.

Tüm bu ger çek le re rağ men; yıl lar dır si ya sal mü ca de le yü rü ten ör güt ve par tile rin ay rı kül tür ve ge le nek ler le şe kil len diği, ide olo jik ve si ya sal ba kım dan çok fark lı


151

gö rüş le re sa hip ol duk la rı, grup çu lu ğun, ön yar gı la rın, sek te riz min, re ka bet çi duygu la rın önem li öl çü de ken di si ni his set tirdi ği si ya sal or tam lar dik ka te alın dı ğın da bir le şik dev rim ci sa va şı mı ör güt le me nin ko lay ol ma ya ca ğı bi lin me li dir. Bu gün den her şe yin çok iyi ve so run suz ge çe ce ğini söy le mek, hem abar tı ola cak, hem de dev rim ci ha re ke tin mev cut ger çek li ği ni yan sıt ma ya cak tır. Ör ne ğin; bir bil di ri nin, açık la ma nın ya da bir ey lem çağ rı sı nın al tı nda on on beş si ya sal akı mın im za sı bu lu nu yor, ama ey le me ge len grup sa yı sı üçbe şi geç mi yor, ge len ler de sı nır lı sa yıda güç ka tı yor. Bu olum suz luk lar dev rimci ha re ke tin ger çek li ği dir. Bu zor luk la rın ve za af a rın bi lin ciy le ha re ket edil me li ve or ta ya çı kan so run la rın bo yu tu ne olur sa ol sun, po li tik bir ol gun luk la ele alın ma lı ve eleş ti rel bir tarz da çö züm len me li dir.

Ba sın da ve gö rüş me ler den or ta ya çıkan so nuç; mü ca de le nin so run la rı na ve ör güt bi çim le ri ne yak la şım da be lir gin görüş ay rı lık la rı nın ol du ğu dur. Do ğal dır ki, her si ya si akım ken di prog ra ma tik ve strate jik gö rüş le ri ne uy gun mü ca de le bi çim leri ve tak tik ler be lir le ye cek ve gö rüş le ri nin mü ca de le si ni de so nu na ka dar ve re cek tir. Bu her si ya sal ha re ke tin en do ğal hak kı ve gö rev dir.

Ki min le han gi dü zey de bir bir lik so rusu na net ya nıt ver mek zo run da yız? Uzun va de li, plan lı, prog ram lı ve gün cel si ya sal ge liş me le re ya nıt ve ren mü ca de le yi bir üst bo yu ta çı kar tan mü ca de le ve ör güt biçim le ri dü şü nü lü yor sa, bu nun doğ ru dan mu ha tap la rı; gü cü ve po tan si ye li ne olursa ol sun dev rim ci mi li tan hat ta yü rü yüp, pra tik te tas fi ye ci li ğe, re for miz me, par laman te riz me kar şı mü ca de le eden ler dir.

Ken di si ni sol içe ri sin de gö ren re formist, le ga list güç ler le si ya sal ge liş me le

re bağ lı ola rak ge çi ci ve tak tik sel ey lem bir lik le ri ya pı la bi lir. Kar şı çı kı lan bu nokta de ğil dir. So run; uzun va de li ve bel li bir prog ra ma bağ lan mış mü ca de le ve ör güt bi çim le ri ne bu güç le rin alın ma sı ve stra tejik it ti fak la rın ya pıl ma sı dır. Yan lış olan ve mü ca de le edil me si ge re ken bu an la yıştır. Pe şi nen söy le ye lim; tas fi ye ci ve re formist güç ler, böy le si bir bir lik içe ri sin de yer al maz lar. Her si ya sal ge liş me kar şı sın da, fa şiz mi teş hir et mek ye ri ne dev rim ci ha reke te sal dır ma yı gö rev edi nen le rin dev rimci güç ler le bir lik di ye bir so run la rı ol ma dı ğı da bi lin me li dir. Pra tik te ya şa nan mev cut saf aş ma bu nun çok açık bir yan sı ma sıdır. Ay nı lar ay nı yer de, ay rı lar ay rı yer de ko num lan mış bu lu nu yor lar. Bu ger çek li ği de ğiş tir me nin tek yo lu, tas fi ye ci li ğe, düzen içi li ği ne, re for miz me kar şı ide olo jik, si ya sal sa va şı mı ge liş tir mek tir.

Yı ğın la ra yö ne lik po li ti ka yap ma adı al tın da böy le si gi ri şim le rin, mü ca de le nin ge nel çı kar la rı na hiz met et me ye ce ği çok açık tır. Re for mist ve tas fi ye ci güç ler le bel li bir plan ve prog ra ma bağ lan mış uzun vade li ey lem bir lik le ri ni red det mek ve bu gün tar tı şı lan güç ve ey lem bir lik le ri nin dı şında tut mak, ken di gü cü ne ve po li ti ka la rı na du yu lan bir gü ven siz lik de ğil dir. Ya şa mın ken di si de bu tür id di ala rı bo şa çı kar tıp red det mek te dir. Bu so run lar ay rı ca tar tışı la bi lir. An cak dik kat le rin bu nok ta la rın üze rin de yo ğun laş tı rıl ma sı mü ca de le nin ih ti yaç la rı na ya nıt ver me ye ce ği de çok açık tır.

Her si ya sal akım ken di gö rüş le ri nin mü ca de le si ni ver me si bir ya na, en önemli gö rev le ri miz den bi ri de, dev rim ci güç ler ara sın da or tak hal ka la rın ya ka lan ma sıdır. Mü ca de le ve ör güt bi çim le rin de birleş ti ği miz ve ay rıl dı ğı mız nok ta la rı çok net ola rak or ta ya ko yup, bir lik yan la rı mı


152

zı önp la na çı kar ta rak bir le şik mü ca de le yi ör güt le me li yiz. Bu yak la şım, ne ide olo jik bir ta viz dir, ne de bir baş ka sı nın pe şin den sü rük len mek tir. Mü ca de le nin ge nel çı karla rı nı te mel alan po li tik bir yak la şım dır.

Ger çek te fa şiz me kar şı dev rim ci ör güt ve par ti le rin or tak mü ca de le cep he si nin ya ra tıl ma sı dü şü nü lü yor sa; hiç bir si ya sal ha re ket, mut la ka be nim doğ ru la rım ka bul edil me li dir psi ko lo ji siy le ha re ket et me me lidir. Bir le şik mü ca de le nin ör güt len di ril me si için po li ti ka da ge rek li es nek lik ler gös te rilme den; fa şiz me, em per ya liz me, şo ve nizme, ge ri ci li ğe kar şı mü ca de le çağ rı la rı nın ya şam bul ma ya ca ğı ve za man kay bın dan baş ka bir şey ifa de et me ye ce ği ni de bilme li yiz. Evet so rum lu luk; or tak mü ca de le çağ rı sı ya pan si ya sal ör güt ve par ti ler dedir.

Öz gür Atı lım, sa yı 20, say fa 8

Re ji min Ye ni Sal dı rı la rı, Ko mü nist Ça lış ma ve An ti fa şist Bir likFa şist “İl ler İda re si Ya sa sı”yla bir lik te

re ji min hu ku ki çer çe ve si ni ye ni den düzen le yen bur ju va dev le ti, kat li am ve gözal tı kam pan ya la rı nı da yo ğun laş tır dı. Bu ya sa nın geç mi şi, fi ili du ru mun ya sallaş tı rıl ma sı na, ge le ce ği ise dik ta tör lü ğün, dev rim ci ha re ke tin bü yü me ve sıç ra ma im kan la rın dan duy du ğu de rin en di şe ve kor ku ya işa ret et mek te dir. Ye rel mer kezle rin yet ki le ri nin bu tarz art ı rı mı nın Ame rikan em per ya liz mi nin ya rı sö mür ge si başka ba zı dev let ler de gün de me ge ti ril di ği ve ya uy gu lan dı ğı da so ru nun akıl da tu tulma sı ge re ken bo yut la rın dan bir di ğe ri dir. ‘91’de baş lat tı ğı (ve Kürt ulu sal öz gür lük mü ca de le si nin alev le ri için de Ba tı’da gerçek le şen Ga zi ayak lan ma sıy la püs kür tülüp ini ne tı kı lan) bi rin ci top ye kün sal dı rıya, “Te rör le Mü ca de le Ya sa sı”yla hu ku ki

çer çe ve çi zen fa şist dik ta tör lük, ikin ci topye kün sal dı rı da ise çer çe ve yi “İl ler İda re si Ya sa sı”yla çiz di. Kuş ku yok ki; bu nu aşan uy gu la ma la rın gün de me so kul ma sı bir sürp riz ol ma ya cak tır ve “iç sa vaş ya sa sı” ni te le me si bü tü nüy le ye rin de dir. Ke za bu ka nu nu yıl lar dır gün de min de tu tan ve ikinci top ye kün sal dı rı sü re cin de bur ju va zi nin göl ge mec li si ne ve Çan ka ya’ya onay la tan MGK, ger çek ya sa ma ve yü rüt me gü cü ol du ğu nu bir kez da ha ser gi le miş tir.

Sı nıf sa va şı mı nın da ha da sert le şe ceği ne da ir di ğer ve ri le re ek le nen ye ni bir hal ka olan “İl ler İda re si Ya sa sı”nda asıl ye ni olan, fa şist ka til le ri kat let me im ka nı ve yar gı lan ma ma gü ven ce si nin sı nır sız ca ta nın ma sı de ğil dir. Kuş ku suz bu önemli bir un sur dur ve baş ta po lis ve özel tim ol mak üze re bur ju va dev le tin si lah lı güçle ri ne mo ral pom pa la ma yı ve ken di le ri ni ra hat his set me le ri ni sağ la ma la rı nı da göze ti yor. An cak TMY ile “İl ler İda re si Yasa sı” ara sın da ki ana ayı rım nok ta sı, ye ni fa şist ka nu nun grev ve gös te ri ler baş ta ol mak üze re iş çi sı nı fı nın ve tüm emek çile rin ey lem le ri ni boğ ma yı, bü yük mü ca dele ler le ka za nıl mış hak la rı nı çe kip al ma yı he def e yen ve bu nun ya sal da ya nak la rı nı ala bil di ğin ce ge niş le ten yö nü dür. Kit le lere yö ne lik dev let te rö rü nün her tür sı nırlan ma sı nı bir ke na ra it me si dir. Kı sa ca sı bu kez sal dı rı la rı nın oda ğın da tek ba şı na dev rim ci ön cü le rin ezil me si, fi zik sel im hası yok, fa kat de mok ra tik içe rik te ki ler den baş la ya rak iş çi le rin, emek çi le rin, genç lerin ay rı ay rı ve bir le şik ey lem le ri ve ör gütlen me le ri de var.

İkin ci top ye kün sal dı rı nın hu ku ki çerçe ve si olan “İl ler İda re si Ka nu nu”na kar şı et ki li bir mü ca de le nin ör güt len me si gö revi, üze rin den at la na ma ya cak den li önemli dir. Yı ğın la rın bu ye ni ya sa nın esas ve


153

amaç la rı ko nu sun da ay dın la tıl ma la rı, her kit le ey le min de “fa şist ‘İl ler İda re si Ya sa sı’ ip tal edil sin” şi arı nın yük sel til me si, bu nu ifa de eden dö viz ve pan kart la rın ta şın ması; ay nı ama ca bağ lan mış pa nel ler, göste ri ler, grev ler, boy kot lar dü zen len me si fa şist dik ta tör lü ğe kar şı sa va şı mın ve asıl ola rak da ikin ci top ye kün sal dı rı yı püskürt me mü ca de le si nin önem li bir yö nü nü oluş tu ra cak tır. İş çi sı nı fı nın bu gün kü en kav ga cı bö lü ğü ya da bir li ği ola rak Tuzla De ri iş çi le ri nin bin ler ce ki şi lik pro tes to ey le mi, bu ko nu da da tüm ezi len le re yol gös ter mek te dir.

Dev rim ci ola nak lar ve ta rih sel fır sat lar kar şı sın da ha zır ol makÇe liş ki le rin had saf ha da ol du ğu bir

böl ge de mü ca de le edi yo ruz. Ya şa dı ğı mız coğ raf ya bu açı dan böl ge nin de ile ri sinde dir. Sı nıf sal, ulu sal, din sel (mez hep sel) so run lar yu ma ğıy la kar şı kar şı ya yız. Emper ya list bo yun du ruk ve re ji min fa şist karak te ri tüm çe liş ki le ri da ha da ağır laş tı rıyor. Bur ju va zi “ha vuç” po li ti ka sı uy gu la ma yo lun dan bi le yü rü ye mi yor. Bu nun, kendi si ne çok pa hal lı ya mal ola ca ğı nı dü şüne rek de rin bir kor ku du yu yor. Bu ko nu da atıl mak is te nen en kü çük adım lar bi le şiddet li bir iç mü ca de le ye yol açı yor. Bu salt ide olo jik po zis yon dan de ğil, fa kat da ha da faz la, ik ti sa di ve po li tik da ya nak la rın alabil di ği ne za yıf ol ma sın dan bes le ni yor.

Kürt ulu su nun “es ki tarz da yö ne til mek is te me di ği” her tür lü kuş ku nun öte sin dedir. He nüz, “es ki si gi bi yö ne til mek is te meme” dü ze yi ne uzak ol sa da Tür ki ye’de ki iş çi, emek çi ve genç li ğin mem nu ni yet siz liği ise gi de rek bü yü yor.

Bur ju va zi ise es ki tarz da yö ne te miyor. Bu apa çık or ta da dır. Da ha sı par lamen to su nun kuk la ka rak te ri ve iş lev siz li ği de gi de rek da ha ge niş yı ğın lar ta ra fın dan

kav ra nı yor. De nen me miş güç ola rak sahne ye sür dü ğü po li tik is la mın tem sil ci si RP (ki, ker hen olan lar da hil top lam oyu %21’den iba ret tir) hü kü met gö re vin de sözüy le ey le mi ara sın da ki uçu rum sal fark la açık bir yıp ran ma sü re ci ne gir di. En ge ri yı ğın lar nez din de bi le gü ve nil mez lik duygu su yük se li yor. Ge ri ye ka lan tüm bur ju va par ti ler ise kü çül me, iç mü ca de le ve erozyon la kar şı kar şı ya.

Açık tır ki; iyi ör güt len miş, sub jek tif ve nes nel ha zır lı ğı ye ter li “kü çük” bir ön cünün bi le ezi len le ri za fe re yö nel te bi le ce ği bü yük altüst oluş lar ya şan ma sı nın ön koşul la rı nın mev cut ol du ğu bir coğ raf ya dayız.

İkin ci top ye kün sal dı rı ve (ge le ce ğe uza nan yö nü bir ya na) sal dı rı nın hu ku ki çer çe ve si ni oluş tu ran fa şist “İl ler İda resi Ya sa sı”na kar şı mü ca de le de, yu ka rı da ifa de edi len tüm ol gu lar he sa ba ka tıl mak zo run da dır.

Bu nun acil leş tir di ği gün cel po li tik görev ler den bi ri de, ko mü nist ve dev rim ci ba sın da önem sen di ği ne da ir vur gu la rın yo ğun laş tı ğı Güç bir li ği ve bu yol dan örüle cek olan, par ti ve ör güt le rin an ti fa şist cep he si dir.

Ya zık ki bu ko nu da ey lem sö zün çok ge ri sin de dir. An ti fa şist bir lik ih ti ya cı vurgu su, bir lik ‘öv gü sü’ ar tık özel bir de ğer ta şı mı yor. O ge ri de ka lan bir bu çuk yıl lık sü re cin so ru nuy du. Bu lun du ğu muz nok tada me se le pra tik adım lar at mak ta, ey lem bir li ğin den Güç bir li ği pra ti ği ne ger çek bir sıç ra ma ya pa bil mek te dir.

Ge nel di re niş sü re ci ve Ölüm Oru cu sal dı rı sı, Güç bir li ği ko nu sun da da ha ön ce söy len miş söz le ri göz den ge çir me yi daya tan, ye ni söz ler söy le me yi ola nak lı ve ge rek li kı lan bir sü reç ti. An cak gö rü lü yor ki; ba zı par ti ve ör güt ler, on da, bir bir le riy


154

le mü ca de le nin ye ni ka nıt la rı nı bul ma ya da ha bü yük bir de ğer ve önem ve ri yor lar. An ti fa şist bir lik ten sö zet me le ri ne, bu nun ya rat tı ğı ka za nım ve ola nak la rı öv me le rine kar şın, onun ru hu nu oluş tu ran öğe den, bir leş ti ri ci lik ten bir hay li uzak ol duk la rı nı ade ta hay kı rı yor lar. Ka za nıl mış bir müca de le yi, baş ta dev rim ci mi li tan ve sempa ti zan lar ol mak üze re ezi len ulus la rın uf ku nu ge niş let mek ve üs tün bir mo ral le do nat mak çer çe ve sin de tar tı şıp ge liş tirmek on la rı “tat min” et mi yor; sü re ci bir lik te gö tür dük le ri ve ay nı düş ma na kar şı, aynı amaç lar la pa ra lel yü rü dük le ri güç ler le, ile ri ci yı ğın lar nez din de pu an ka zan ma ya dö nük söz dü el lo su yü rüt me za af a rı na dört el le sa rı lı yor lar. “Ders çı kar ma”, “öğren me”, “da ha sağ lam bir lik ler için eleşti rel ol ma” gi bi söz ka lıp la rı nı si per alarak yıp rat ma sa va şı ge liş ti ri yor lar. Bu yol çık maz dır. Dev rim ci eleş ti ri bir leş ti ri ci li ği bal ta la maz. Onun içe rik ve amaç la rı belli dir. Eğer bu sı nı rı aş mak tay sa nız, du rup dü şün me li si niz. Dalbu dak sa la ca ğı an laşı lan bu gi diş ko nu sun da uya rı cı ol ma yı bir zo run lu luk sa yı yor ve ko mü nist le rin mad di ger çek le rin tersyüz edil me si ya da key fi ta rih ya zı mı na iti raz dı şın da bu söz dü el lo su nun için de ola ma ya cak la rı nı vur gu lu yo ruz.

Mark sist le ni nist ko mü nist ler; yı ğın la rı dev rim ci sa va şı ma yö nelt mek, dev rim ci ola nak la rı ve or ta ya çı ka bi le cek ta rih sel fır sat la rı en iyi bi çim de de ğer len dir mek için ken di le ri ni ye ni den ör güt ler, ça lış ma tar zı, ör güt bi çi mi ve mü ca de le araç la rında bu nun ge rek le ri ne uy gun adım lar atarken; bir leş ti ri ci lik öğe si nin anah ta rı ol duğu an ti fa şist Güç bir li ği ve an ti fa şist cep he ko nu la rın da ki ça ba la rı nı da bık mak sı zın sür dü re cek ler dir.


Bir le şik Di re niş‘96 dev rim ci 1 Ma yıs’ı tam bir ni ren gi

nok ta sıy dı. O gü ne ka dar bi ri ken dev rim ci im kan la rı de ğer len di ren fa şist dik ta tör lüğün ku man da mer ke zi MGK, 1 Ma yıs’ın ken di le ri için bü yük ve teh li ke li ge liş me lere ge be ol du ğu nu çok iyi an lı yor du. Do layı sıy la bu mev zi sa va şı nı mut la ka ka zanma lıy dı. Bü tün ha zır lı ğı, ey le mi bas tır mak ve yı ğın lar da güç lü bir mo ral bo zuk lu ğu nu ya rat ma yı el de et me he de fi ne gö re yaptı. Ne ti ce de sal dı rı pla nı nı uy gu la dı. Ama he def e di ği ko num la rı ya ka la ma yı ba şara ma dı. Dev rim ci ve ko mü nist le rin ön derli ğin de yü rü yen on bin le rin dev rim ci öf ke ve ka rar lı lı ğı fa şist MGK’nın plan la rı nı alt üst et ti. Ve ar ka sın dan ye ni sal dı rı lar. Hedef Cu mar te si Ana la rı’nın dev rim ci mevzi siy di bu kez. Bu mu az zam sa vaş si pe rini de dev rim ci ha re ket terk et me di. Da ha ile ri yü rü ye rek fa şist Ağar’ı sah te “hoş görü” açık la ma la rı yap mak zo run da bı r ak tı. Bu mev zi sa va şı nı da kay be den ser ma ye ve fa şizm, da ha ön ce baş lat tı ğı öz gürlük tut sak la rı cep he si üze rin den dev ri mi ge ri let me sal dı rı plan la rı nı ye ni bo yut larıy la dev re ye koy du. So nuç yi ne hüs ran ve yi ne ye nil gi. Evet bu üç bü yük mev zi sa va şın da düş man kay bet ti. Dev rim ci ve ko mü nist ha re ket, mev zi le ri ko ru mak la kal ma dı. On la rı ge niş let ti de.

Bu dev rim ci za fer ve ka za nım la rın bir di zi za afı için de ta şı sa da bir le şik di re niş te sağ lan dı ğı doğ ru an la şıl maz sa, bun dan son ra ya pı la cak la r ve han gi yol dan yü rüne ce ği de doğ ru sap ta na maz/plan la namaz. Bu söy le nen ler bü tün dev rim ci par ti ve ör güt le ri n üze rin de bir leş tik le ri ge liş me nok ta la rı dır. Sü re siz aç lık grev le ri ve ölüm oru cu dev rim ci sal dı rı sı et ra fın da yü rü tülen bir le şik mü ca de le kar şı sın da ye ni len ve bü yük bir mo ral bo zuk lu ğu na sü rek le


155

nen fa şist kar şı dev rim şim di “İl ler İda resi Ya sa sı” ad lı sal dı rı p la nıy la he de fi da ha da bü yük tu ta rak ka za nı lan mev zi ler den dev rim ci ha re ke ti sö küp at ma yı plan lı yor. So kak ta de vrim ci ve ko mü nist le re yö ne lik ola rak per va sız ca yü rü tü len sü rek avı bunun doğ ru dan so nuç la rı dır.

Bul ga ris tan dev ri mi nin ön de ri bü yük ko mü nist Di mit rov, 9 ha zi ran fa şist dar besi nin he men son ra sın da ser ma ye nin deği şik emek çi ke sim le re yö ne lik sal dı rı la rının bo yut la rı nı vur gu la dık tan son ra şöy le de vam edi yor: “Bu ko şul lar al tın da yok luk için de ya şa yan hal kın ço ğun lu ğu kol la rı nı ka vuş tu rup ken di du rum la rı na kar şı ka yıtsız ve se yir ci mi ka la cak la r? Ara la rın da var olan prog ram, po li ti ka ve tak tik ay rılık lar dan do la yı ken di le ri ni ka pi ta list le rin eli ne bı ra ka rak, on la rın az gın sal dı rı la rının kur ba nı mı ola cak lar? Böy le bir şey öne re cek ka dar saç ma dü şü nen bir tek ger çek halk li de ri var mı?” Bu yak la şım ve ça ba la rın so nu cun da Bul ga ris tan’da faşiz me kar şı bir le şik cep he ku ru lu yor. Söyle nen le rin bu an lam da öne mi var. Bir cephe de ne yi ol ma sı bağ la mın da ak tar mak ta ya rar gör dük. Za ten, ya şan mış bü tün ülke le rin dev rim ta rih le ri ne bak tığ ımız da, bir le şik mü ca de le nin ör güt len me si, ih tiya cı nın ken di si ni ya kı cı ola rak da yat tı ğı ko şul la rın bu gün Tür ki ye ve Kür dis tan’da ya şa nan dev rim le kar şı dev rim ara sın da ki güç iliş ki le ri ne ben zer ko şul lar ol du ğu nu çok ra hat lık la gö re bi li riz. Dev rim ci hare ke ti mi zin tek tek bi le şen le ri nin bu gün Di mit rov’un söy le dik le ri ne ben zer şey ler söy le me si bir rast lan tı de ğil dir. An cak bir önem li fark var. Tür ki ye dev rim ci ha re ke ti böy le bir bir le şik mü ca de le nin ör güt lenme si ih ti ya cın dan da ha faz la bah se di yor. Ama da ha ön ce 14 Ey lül ‘96 ta rih li Öz gür

Atı lım’ın 24. sa yı sın da açık la dı ğı mız neden ler den ötü rü pra tik adım lar ata mı yor.

fiim di ne yap mak ge re ki yor?Yu ka rı da sa tır baş lık la rıy la ve çok ana

hat la rıy la ve ril me ye ça lı şı lan bu ger çek tab lo kar şı sın da mar ksist le ni nist ko münist le rin her dü zey de dev rim ci güç le rin fa şiz me kar şı bir le şik cep he si ne ha zır olduk la rı öte den be ri ıs rar la vur gu lan mıştı. Ko şul la rı tam ola rak oluş ma dı ğın dan cep he ye git mek için güç ve ey lem bir likle ri özel lik le öne ril miş ti. Mark sist le ni nist ko mü nist ler hep, dev rim ci ör güt le rin birli ği nin sağ la na rak bu ra dan yü rün me si ni, mer ke zi ve ye rel bi rim le ri nin oluş tu rulma sı nı, di ğer güç le rin de bu ze min üzerin den olu şu ma çe kil me si ni vur gu la dı ve öner di. Özel lik le Kur tu luş der gi si çev resiy le bir le şik mü ca de le nin ör güt len me si nok ta sın da kü çüm sen me ye cek adım lar da at tı. Önem li ya kın laş ma nok ta la rı yaka la dı lar. An cak bel li bir aşa ma dan son ra dü şü nü len çer çev e ve dü zey de ki ko numla rı ya ka la na ma dı. Kur tu luş çev re si daha çok ya rı le gal ve ka tı la bi le cek her ke si kap sa yan, da ha çok “top lum sal bir ör güt” mo de li ne da ya na rak yü rü me yi sa vu nuyor. De mek olu yor ki, ör güt mo de li ve iş levi üze rin de te mel den fark lı dü şü nü yor. Bu ay nı za man da ör güt len me mo del le ri nin fark lı lı ğın dan kay nak lan mak ta dır. Bir çok dev rim ci ör güt cep he yi er ken bu lu yor ve bu na ya naş mı yor. Cep he ve bir lik için de ör güt le nen mü ca de le nin önün de sa va şarak ön der olu na bi le ce ği ni ha la kav ra mış de ğil ler.

Güç ve ey lem bir li ği ve/ya da ile ri ci ve dev rim ci par ti ve ör güt ler ara sın da an tifa şist, an ti em per ya list bir sa va şım cephe si nin ör güt len me si bağ la mın da, sü recin ol gu sal içe ri ği, ön ce den öne sü rü len mo del ler da ya tıl ma sın da ıs rar edi lir se var


156

olan tı ka nık lı ğı aş ma yı de ğil, ge liş me nin önü nün ke se bi le ce ği teh li ke si ni gös teri yor. O ne den le so ru nun dev rim ci ta bana ta şın ma sı, ona mal edil me si ge li nen yer de ha ya ti önem ta şı yor. Ge ri de ka lan sü re ci de ğer len dir di ği miz de, mer ke zi düzey de ku rul muş ve bir prog ra ma ka vuş turu la rak bü tün ça lış ma alan ve bi rim le ri ne ka dar in di ril miş bir cep he bir li ği ne dev rimci ör güt le rin tam ola rak ha zır ol ma dık ları açı ğa çık mış bu lu nu yor. Her ba kım dan böy le bir ha zır lık dü ze yi ya ka la nın ca ya ka dar baş ka yol ve yön tem le rin bu lun ması gü nün gö re vi dir. Ak si hal de bu gü ne kadar ki olum lu ge liş me le rin ters yüz ol ma sı teh li ke si var dır. Bu ra da dev ri min ge nel çı kar la rı nın gö ze til me si bü yük önem ta şıyor. Yük sek bir so rum lu luk bi lin ci nin devre ye gir me si mut la ka ge rek li dir.

So nuç ola rak, so ru nu bi raz da ha açacak olur sak, ge li nen aşa ma da za man yitir me den dev rim ci par ti ve ör güt ler arasın da ki iliş ki le ri bel li öl çü ler çer çe ve sin de ko or di ne eden bir Mer ke zi Ko or di nas yon oluş tu rul ma lı dır. Bu nun al dı ğı ka rar lar doğ rul tu sun da ya pa bi le cek ler bü tün çalış ma alan la rın da ola nak lı ol du ğu öl çü de bir lik te ko ta rıl ma lı dır. İkin ci to pye kün faşist sal dı rı sı nın ye ni aya ğı olan “İl ler İdare si Ya sa sı”nın so nuç la rı na kar şı ve bunla rın pra tik te iş le mez ve ge çer siz ol ma sı için “bir lik”te ya pı la cak çok şey var. Bu nun dev rim ci ha re ket açı sın dan mu az zam bir el ve riş li ze mi ni de var dır. Bü tün dev rim ci grup la rın ta ba nı nın bu gü ne ka dar ya pı lan bir lik te iş ler de, da ha bü yük bir le şik mücade le ye duy du ğu öz lem ve is tek, pek çok ba kım dan açı ğa çık mış bu lu nu yor. Her ölüm oru cu di re niş çi si ve şe hi di nin “bir likte sa vaş tık, bü yük bir si per yol daş lı ğı örne ği ser gi le dik ve düş ma nı di ze ge tir dik” de di ğin de dev rim ci ta ba nın duy du ğu yük

sek dev rim ci he ye can bu nun açık ifa de sidir. Dev rim ci ön der lik ler bu güç lü eği li mi doğ ru tah lil et mek zo run da lar.

Ye rel alan lar da ki mü ca de le yi yü rü tecek araç la rın, ye ni ör güt le rin bir lik te oluştu rul ma sın dan işe ko yu la bi li nir. Emek çi semt ler de, şart lar han gi dü zey de ör gütlen me ye el ve ri yor sa bu nu, bü tün dev rim ci ör güt ler le bir lik te ya pa bi lir. Ken di ala nı nın da yat tı ğı dev rim ci gö rev le ri bu bir le şik ör güt len me –adı ne olur sa ol sun– ken di ini si ya ti fi ile ör güt le ye ce ği gi bi Mer ke zi Ko or di nas yon’un al dı ğı ka rar ve çağ rı la rı ola nak lı ol du ğu öl çü de pra ti ğe ge çi re bi lir.

Genç lik cep hes in de bü tün der nek le ri bir leş tir me yo lun dan yü rü ne bi lir. Yük sek öğ re nim genç li ği der nek le ri ni bir leş ti re rek bir fe de ras yon ça tı sı al tın da mer ke zi leştir mek ya da güç lü plat form lar oluş tur mak hiç de ola nak sız de ğil dir. Bu ya pıl ma lı dır. Or ta öğ re nim cep he sin de, özel lik le li seli genç li ğin var olan ör güt len me le ri ni birleş ti re rek mer ke zi leş tir me ye gid ile bi lir. Bu hiç bir gru bun ba ğım sız po li tik fa ali ye ti önün de en gel de ğil dir. Mü ca de le nin somut pra tik so run la rıy la il gi li her dev rim ci par ti ve ör gü tün ve tek tek bi rey le rin geliş tir di ği dü şün ce ve öne ri le ri her za man ge liş me nin önü nü aç mak ba kış açı sıy la de ğer len dir mek ka za nı cı ol acak tır. Öneri le ri tar tı şıp zen gin leş ti re rek her gru bu es ne ye bil di ği ka dar es net me ye ça lı şa rak da ha ile ri bir sen tez üze rin de bir le şe rek bu dü şün ce ve öne ri le re ya şam ka zan dırı la bi lir. Mer ke zi Ko or di nas yon’un al dı ğı ka rar lar ve çı kar dı ğı çağ rı la rın ha ya ta geçi ril me si için bu cep he de aza mi bir özen gös te ril me si ge re kir. Te mel so run lar dan bi ri bu alan da gün dem le rin bir leş ti ril me si, atı la cak adım la rın bir lik te tar tı şı la rak atılma sı ola cak tır.


157

Bir çok gru bun za ten bel li öl çü ler de için de ol du ğu ka yıp la ra kar şı mü ca de le cep he si ve “Cu mar te si Ana la rı” mev zi si, da ha da ge niş le ti le rek ay nı za man da ak tif ve iş lev li kılın ma lı, kar şı dev ri min çok ya kın dan ala ka gös ter di ği bu dev rim ci mev zi, dev rim ci ha reke tin bü tü nü nü kap sa yan mer ke zi bir di re niş üs sü ha li ne ge ti ril me li dir. Ye ni “İl ler İda re si Ya sa sı” sal dı rı sı nın kap sa mı ve ça pı nı gö zö nü ne al dı ğı mız da, bu dev rim ci mev zi de di ren me nin ve onu ge liş tir me nin öne mi da ha da net gö rü le cek tir.

Öz gür Tut sak lar la Da ya nış ma Plat for mu (DE TU DAP) na sıl ki, ölüm oru cu di re ni şi sü re cin de An ka ra, İs tan bul ve İz mir’de ÖDK (Öz gür Tut sak lar la Da ya nış ma Ko mi te si) bi çi min de ge niş le ti le rek mer ke zi leş ti ril diy se, ay nı bi çim de ko ru na rak ge liş ti ril me li, daha baş ka il ler de de kar şı lı ğı ya ra tıl ma lı dır. Bu ku rum laş ma nın ölüm oru cu di ren iş le ri sü re cin de ne re dey se ipi en ön de ku cak la yan bir le şik ör güt len me gerç e ği ol du ğu bir an akıl dan çı ka rıl ma ma lı, onun ge li şi mi ni kü çük he sap lar la kur ban et me me gö rev iy le karşı kar şı ya olun du ğu unu tul ma ma lı dır.

İş çi, me mur, sa nat çı, ay dın lar ala nın da, fab ri ka, iş ye ri ve sen di kal ça lış ma da diğer alan lar da bir lik te ben zer ör güt lü lük le re gi di le bi lir. Özel lik le iş çi ve emek çi me mur sen di ka la rın da re for miz min ve ya sal cı lı ğın çü rü tü cü et ki si ni kır mak için ko mü nist ve de vrim ci ör güt ler bir le şik bir odak oluş tu ra bi lir ler. Blok ha lin de ha re ket et mek, re for mizmin pe şin de sü rük le nen ki mi un sur la rın dev rim ci leş me si ni sağ la ya cak tır. Bu an lam da ta ban da ki kap sa yı cı lık ve kaz an ma ba kış açı sıy la ha re ket et mek bu mü ca de le de iş le ri bir hay li ko lay laş tı ra cak tır.

Top lum sal ha ya tın bü tün bu alan la rın da ki bir le şik mü ca de le de, her alan mut la ka ken di ne öz gü ka ra kte ris tik ler ta şı ya cak tır. Oluş tu ru lan ör güt len me nin ta nım lan ma sından, tem si lin den, iş le yi şi ne ka dar. Bü tün bun lar bir bi çim de sı nır lan dır ma mak ge re kir. Ala nın öz gül du ru mu na gö re, her bi çi me açık olun du ğu bir kez da ha vur gu lan ma lı dır. An cak bu yol dan yü rü nür se mer ke zi dü zey de bir prog ram ve iç hu ku ka ka vuş tu rul muş mer ke zi cep he leş me el de e di le bi lir. Bu yo lun kı sal ma sı ya da uza ma sı, ba sit ten karma şı ğa yü rü tü le cek bir le şik mü ca de le de anın da ya pı la cak doğ ru dev rim ci ve bi lim sel yön tem ler le ge liş ti ri len ide olo jik ve po li tik mü ca de le hat tın dan ge çi yor. Ama ar tık sözün öte si ne geç mek ge rek ti ği ni ıs rar la ve bir kez da ha vur gu la mak ge re ki yor. Öne ri ler so mut he def er de aç ık. Sı ra mu ha tap la rın pra tik tu tum la rın da. Yok sa süs lü söz ler de de ğil.

Öz gür Atılım sayı 26, s. 12

İçindekiler - WordPress.com · 2014. 8. 19. · 1971 Devrimci Çıkışı ve Leninist Parti...

Documents

Transcript of İçindekiler - WordPress.com · 2014. 8. 19. · 1971 Devrimci Çıkışı ve Leninist Parti...