IND BADAN 1000 SUNO

UllNTlIlYO HABEENKIIWaxaa diyaariyey khaalid AI.Xuseynaan

Waxaa turjumay C/Qaadir sh.max,ed akhii

o~ ~c) ~ ~.Jl.J .L:...li'.J &~.311 c_ri.;.:tl\ ~ COOPERATIVE OFFICE FOR CALL

AND GUIDANCE EASTERN JEDDAH. P. 0 .. Box ' • Y 'Y'V Jeddah Y 'T'Y' K.S .. A

Tel.#"\To-,"\V' -Fax "\Tt·Y'~/\

wU Js' ,, n JJta. I .J\ .$, l ·J ~ ~ ·""" JS./~ .. ~ ~.....--- ..;-• • • '..J'1

~lA~l~4

INKA BADAN ' • • • SUNO MAALINTII IYO HABEENKII

Waxaa diyaariyey khaalid AI-Xuseynaan Waxaa turjumay C/Qaadir sh.max,ed akhii

HORDHACWaxaa mahad iska leh allaha raxiimka ah eeqafaarka ah ee kariimka ah ee qahaarka ah,allahagedgadiya quluubta iyo aragyada banii,aadamka,Allaha og waxa muuqda iyo waxa qarsoon ayaan kumahdin, mahad aan kala go,laheyn habeen iyomaalin walba..Waxaan makhraati ka ahay inuusanjirin allaah xaq lagu caabudo oon aheyn allahawaaxidka ah een laheyn cid la wadaagtadineysa cidii allaahnimada, shahaado ka badbaa-ictiqaadisa cadaabka naarta, waxaan kaloomakhraati ka ahay inuu muxamed yahay nabiga allesoo doortay, nabad galyo iyo naxariis dushiisa allahayeelo isaga iyo ehelkiisii iyo xaasaskiisii iyoasxaabtiisii mudneyd in la darajeeyo , nabadgalyoaan dhamaaneynin intey habeenkii iyo maalintubaaqi yihi in . lntaa kadib..

Arinta u fi ican ee looga baahan yahay inuu muslimkuku dadaalo intuu nool yahay waa ku dhaqankasunada nabiga s.c.w. hadalkiisa iyo ficilkiisa ilaa ayxayaatadiisu ku sal garowdo sunada habeen iyomaalin walba,

Du,nuun Al-Misri wuxuu yiri: (Calaamada fagu gartoinuu allaah adoonkiisa jecel yahay waa inuu adoonkuraaco akhlaaqdii nabiga s.c.w. iyo ficilkiisii iyoamarkiisii iyo sunadiisii ..

HORDHACWaxaa mahad iska leh allaha raxiimka ah eeqafaarka ah ee kariimka ah ee qahaarka ah,allahagedgadiya quluubta iyo aragyada banii,aadamka,Allaha 09 waxa muuqda iyo waxa qarsoon ayaan kumahdin, mahad aan kala gO,laheyn habeen iyomaalin walba..Waxaan makhraati ka ahay inuusanjirin allaah xaq lagu caabudo oon aheyn allahawaaxidka ah een laheyn cid la wadaagtadineysa cidii allaahnimada, shahaado ka badbaa-ictiqaadisa cadaabka naarta, waxaan kaloomakhraati ka ahay inuu muxamed yahay nabiga allesoo doortay, nabad galyo iyo naxariis dushiisa allahayeelo isaga iyo ehelkiisii iyo xaasaskiisii iyoasxaabtiisii mudneyd in la darajeeyo , nabadgalyoaan dhamaaneynin intey habeenkii iyo maalintubaaqi yihiin .lntaa kadib..

Arinta u fiican ee looga baahan yahay inuu muslimkuku dadaalo intuu nool yahay waa ku dhaqankasunada nabiga s.c.w. hadalkiisa iyo ficilkiisa i1aa ayxayaatadiisu ku sal garowdo sunada habeen iyomaalin walba.

DU,nuun AI-Misri wuxuu yiri: (Calaamada lagu gartoinuu allaah adoonkiisa jecel yahay waa inuu adoonkuraaco akhlaaqdii nabiga S.C.w. iyo ficilkiisii iyoamarkiisii iyo sunadiisii ..

# JiJTAJ At aq+.+ si$+'56 Ot '',s,+s fs OI S ) t "J"3

llt .ltlf 1 : ol-r- ,i ( p*: Jie Ots r+_ri3

Aflaah sareeye wuxuu yiri : (Nabi muxamadowwaxaad dhahdaa hadaad Allaah jeceshihiin isooraaca, Allaah wuu idin jeclaan wuuna idiin dhaafiAllaah waakan danbiyada dhaafa ee danbiyadiinanaxariista).Xasan Af-Basri wuxuu yiri: (Calaamada lagu gartoiney allaah jecel yihiin waxey aheyd sunada nabigiisaoo la raaco) .

Qofka muslimka ah waxaa lagaga qiyaas qaataasiduu sunada nabiga ku yahay , mar kasta oo uu aadugu dadaalo allaah agtiisa ayuu sharaf ku yeeshaa,sidaas owgeed ayaan anigoo uga gol lehsoonooleynta sunada nabiga s.c.w. -muslimiintadhexdooda- ayaan waxaan diyaariyey kitaabkan yarsi ay u noqoto ku dhaqanka sunadu nolofmaalmeedkooda xaga cibaadada iyo markeyseexanayaan iyo markey wax cunayaan amacabayaan iyo markey la tacaamulayaan dadka iyodhamaan markey is daahirinayaan, bixidooda iyogalidooda iyo markey dhar xiranayaan iyo dhaamaandhaqdhaqaaq kasta oo la sameynaayo waa inuu kusaleysnaado sunada xabiibka s.c.w. Bal kawaranhaduu mid inaga mida kadhumo waxoogaa lacagawaxaad arkeysaa qofkii oo aad u raadinaaya oomurugsan ilaa uu kahelo ,laakiin meeqa sunadanabiga s.c.w. ina dhaaftay oo hadana aynaan kamurgin , ,

~ ~.J ~l ~ ~~1.i ~,~~ u} Ji ) :~~, J\ir,: Wl~ J1 ( ~.) ..).jii; ~\,J ~~j

Allaah sareeye wuxuu yiri : (Nabi muxamadowwaxaad dhahdaa hadaad Allaah jeceshihiin isooraaca, Allaah wuu idin jeclaan wuuna idiin dhaafiAllaah waakan danbiyada dhaafa ee danbiyadiinanaxariista).Xasan AI-Basri wuxuu yiri: (Calaamada lagu gartoiney allaah jecel yihiin waxey aheyd sunada nabigiisa00 la raaco) .

Qofka muslimka ah waxaa la9aga qiyaas qaataasiduu sunada nabiga ku yahay , mar kasta 00 uu aadugu dadaalo allaah agtiisa ayuu sharaf ku yeeshaa,sidaas oWgeed ayaan anigoo uga got lehsoonooleynta sunada nabiga s.c.w. -muslimiintadhexdooda- ayaan waxaan diyaariyey kitaabkan yarsi ay u noqoto ku dhaqanka sunadu nololmaalmeedkooda xaga cibaadada iyo markeyseexanayaan iyo markey wax cunayaan amacabayaan iyo markey la tacaamulayaan dadka iyodhamaan markey is daahirinayaan, bixidooda iyogalidooda iyo markey dhar xiranayaan iyo dhaamaandhaqdhaqaaq kasta 00 la sameynaayo waa inuu kusaleysnaado sunada xabiibka s.c.w. Bal kawaranhaduu mid inaga mida kadhumo waxoogaa lacagawaxaad arkeysaa qofkii 00 aad u raadinaaya 00

murugsan ilaa uu kahelo ,Iaakiin meeqa sunadanabiga s.c.w. ina dhaaftay 00 hadana aynaan kamurgin "

DHIBAATOOYINKA UGU WAAWEYN EE INAHEYSTA..Waxaan aad uweyneynay diinaarka iyo dirhamka sika weyn sunada nabiga s.c.w. Hadii dadka la dhihilahaa qofkii hal sune ah nooleeya waxaa la siinayaabeeso waxaad arki laheyd iyagoo ku dadaalaya kudhaqanka sunada Nabiga s.c.w habeen iyo maalinwalba si ay suno kasta uga helaan faaido .. Maalmuxuu ku tarayaa? markii lagu dhigo qabrigaaga oociida dusha lagaa saaro..

(.*tr J$ lJiyls t+rll [t+Jl Os,ii & ) , ,Jh5.Il dtl

\ 1 r , \ V : , r l r l t

Aduunyada ayaad doorate€tr , aakhiro ayaanakhery badan oo baaqi ahaaneysa ..Sunada aan halkan ku cadeyneyno waxaa lagawadaa tan qofkii sameeya uu ajir ka helaayo, qofkiikatagana aan la ciqaabeynin, waana sunada habeeniyo maalin walba soo noqnoqota , qof kastana weyudhib yar tahay inuu sameeyo.Waxaana ogaaday haduu qof walba xil iska saarosunooyinkan inuu dhaqan galin karo in ka badanmaaf in kasta \ . . . suno, bishiina waxey kuimaaneysaa f . , . . . oo suno, bal eeg qofkii ka jaahilnoqday sunooyinkan ama intuu bartay aan kucamal falin , qofkaasi wuxuu naftiisa ka dayacayxasanaad badan waana mid ka qaday kheyr badan ..

SUNADA OO LA I-AASIiiO WAXEY LEE DAHAYFAA,DOOYIN..t -Qofku wuxuu gaari darajada allaah adoonkiisa kujeclaado

DHIBAATOOYINKA UGU WAAWEYN EE INAHEYSTA..Waxaan aad uweyneynay diinaarka iyo dirhamka sika weyn sunada nabiga s.c.w. Hadii dadka la dhihilahaa qofkii hal sune ah nooleeya waxaa la siinayaabeeso waxaad arki laheyd iyagoo ku dadaalaya kudhaqanka sunada Nabiga s.c.w habeen iyo maaHnwalba si ay sunG kasta uga helaan taaido .. Maatmuxuu ku tarayaa? markii lagu dhigo qabrigaaga 00

ciida dusha lagaa saaro..

(.:Lt · 0 .~\ W~ iLaaJ\· :. ... t.): u.~~\ .tl6(.,:TO J JP- .Po J .. .. (JJ~~ (."It cr- UWiI

"'lq'V : ~~\

Aduunyada ayaad doorateen, aakhiro ayaanakhery badan 00 baaqi ahaaneysa ..Sunada aan halkan ku cadeyneyno waxaa lagawadaa tan qofkii sameeya uu ajir ka helaayo, qotkiikatagana aan la ciqaabeynin, waana sunada habeeniyo maalin walba 500 noqnoqota , qof kastana weyudhib yar tahay inuu sameeyo.Waxaana ogaaday haduu qot walba xii iska saarosunooyinkan inuu dhaqan galin karo in ka badanmaalin kasta ,. • •suno, bishiina waxey kuimaaneysaa ,",., ••• 00 suno, bat eeg qofkii ka jaahilnoqday sunooyinkan ama intuu bartay aan kucamal falin , qofkaasi wuxuu naftiisa ka dayacayxasanaad badan waana mid ka qaday kheyr badan "

SUNADA 00 LA LAASIMO WAXEY LEE DAHAYFAA,DOOYIN..'-Qotku wuxuu gaari darajada allaah adoonkiisa kujeclaado

Y- Sunada waxey kabtaa naqsiga ku dhacafaraa,isha..r- Sunadu waxey dadka ka badbaadisaa in lagudhaco bidcada .r- Sunadu waxey ku tuseysaa weyneynta diintailaahay.War muslimiinow yaan sunada nabiga loo deymola,aanin ha noqoto sunada nabiga s.c.w. midshaqeysa nolol maalmeedkiina , hadii aydaan idinkuku dhaqmin yaa ku dhaqmi, sunadu waa astaantalagu garto dhabnimada jaceylka nabiga s.c.w. iyoraacitaankiisa .

IITIARKII HURDADA LAGA TOOSO ..\ -Waxaa sune ah In labada gacmood wajiga lagumasaxo, arintan waxaa cadeeyey imaarnu nawawiiyo xaafid ibnu xajar daliilkooduna waa : (Nabigas.c.w. ayaa intuu hurdo ka toosay labadiisa gacmoodwajigiisa ku masaxay ) Eeg Saxiixul-Muslim .Y-ln la duceysto . (Aflaah baa mahada iska leh ,Alfaha nasoo nooleeyey markuu nadifay kadib ,Allaahaas ayaana nasoo saari doona )eeg bukhaari.r-ln la cadeydo : (Nabigu s.c.w markuu hurdada katooso cadey ayuu afkiisa ku jiid jiidi jiray) Bukh aariiyo Muslim.r -ln biyaha sanka laga soo saaro markii lasandaarsado kadib , Nabiga s.c.w. wuxuu yiri: (Haduu axadkiin hurdada ka tooso, sadex jeer hafirdhiyo biyaha uu ku sandaarsaday,waayosheydaanka ayaa ku barya sanqaroorkiisa) Bukhaariiyo Muslim..

,,- Sunada waxey kabtaa naqsiga ku dhacafaraa,isha..r - Sunadu waxey dadka ka badbaadisaa in lagudhaco bidcada .f - Sunadu waxey ku tuseysaa weyneynta diintailaahay.War muslimiinow yaan sunada nabiga loo deymola,aanin ha noqoto sunada nabiga s.c.w. midshaqeysa nolol maalmeedkiina , hadii aydaan idinkuku dhaqmin yaa ku dhaqmi, sunadu waa astaantalagu garto dhabnimada jaceylka nabiga s.c.w. iyoraacitaankiisa .

MARKII HURDADA LAGA TOOSO ..'-Waxaa sune ah In labada gacmood wajiga lagumasaxo, arintan waxaa cadeeyey imaamu nawawiiyo xaafid ibnu xajar daliilkooduna waa : (Nabigas.c.w. ayaa intuu hurdo ka toosay labadiisa gacmoodwajigiisa ku masaxay ) Eeg Saxiixul-Muslim ."-In la duceysto : (Allaah baa mahada iska leh ,Allaha nasoo nooleeyey markuu nadilay kadib ,Allaahaas ayaana nasoo saari doona )eeg bukhaari.r -In la cadeydo : (Nabigu s.c.w markuu hurdada katooso cadey ayuu afkiisa ku jiid jiidi jiray) Bukhaariiyo Muslim.f -In biyaha sanka laga soo saaro markii lasandaarsado kadib , Nabiga S.c.w. wuxuu yiri: (Haduu axadkiin hurdada ka tooso, sadex jeer hafirdhiyo biyaha uu ku sandaarsaday,waayosheydaanka ayaa ku barya sanqaroorkiisa) Bukhaariiyo Muslim..

o-ln gacmaha la meyro sadex jeer Nabigu s.c:w.wuxuir yiri : (Haduu axadkiin ka tooso hurdadiisayuusan gacantiisa galinin weelka ilaa uuka meyrosadex jeer )

WA)K/AA SUNE AH MARKII IT'IUSQUSHA LAGALAAYOAMA LAGA SOO BfiK/MYO lN :\ -Lugta bidix la hor galiyo , markii laga soo

baxaayana lugta midig la hor bixiyo.

Y-ln la aqristo markii lagalaayo musqusha ducada:(Allahayow waxaan kaa magan galeynaa

inayaaOiinta kuwooda dhadiga iyo kuwooda labka

ah) Bukhaari iyo Muslim. Musquluhu waa hoyga

shayaadilntu galaan.r-tn la aqrisio markii laga baxaayo musqushaducadan (Allow ii dhaaf),waxaa soo saaray sunanka

markii laga reebo An-Nisaa,i

Markasta oo uu qofku galaayo musqusha ama kasoo

baxaayo sunooyinkan ayuu ku camal fali , saas

ayuuni ku dhaqan galiyey labo suno oo markii

musqusha lagalaayo ah - lugta bidix iyo ducadagalida musqusha iyo labo kale oo ah markii laga soo

baxaayo musqusha lugta midig iyo ducadabixitaanka). .

WN|(/AA SUNE AH MARKII LA WEYSO QAADANAAYO1-ln la dhaho bismil laahi.

Y-ln la dhaqo sadex ieer gacmacaha..f-lntaan wajiga la meyrin inlaga hormariyoluqluqasho iyo sandaar' r -ln biyaha lagu

o-In gacmaha la meyro sadex jeer Nabigu S.C.w.

wuxuu yiri : (Haduu axadkiin ka tooso hurdadiisayuusan gacantiisa galinin weelka ilaa uuka meyrosadexjeer)

WAXAA SUNE AH MARKII MUSQUSHA LAGALAAYOAMA LAGA 500 BAXAAYO IN :, -Lugta bidix la hor galiyo , markii la9a soo

baxaayana lugta midig la hor bixiyo.

"-In la aqristo markii lagalaayo musqusha ducada:(Allahayow waxaan kaa magan galeynaashayaadiinta kuwooda dhadiga iyo kuwooda labkaah) Bukhaari iyo Muslim. Musquluhu waa hoygashayaadilntu galaan.r -In la aqristo markii laga baxaayo musqushaducadan (Allow ii dhaaf),waxaa soo saaray sunankamarkii laga reebo An-Nisaa, i .

Markasta 00 uu qofku galaayo musqusha ama kasoobaxaayo sunooyinkan ayuu ku camal fali , saasayuuna ku dhaqan galiyey labo suno 00 markiimusqusha lagalaayo ah - lugta bidix iyo ducadagalida musqusha iyo labo kale 00 ah markii laga 500

baxaayo musqusha lugta midig iyo ducadabixitaanka) ..

WAXAA SUNE AH MARKII LA WEYSO QAADANAAYO, -In la dhaho bismillaahi.

"-In la dhaqo sadex jeer gacmacaha..r -Intaan wajiga la meyrin inlaga hormariyoluqluqasho iyo sandaar. i-In biyaha lagu

sandaarsaday loo firdhiyo xaga bidix, iyadoo lagaqaadanaayo xadiiskii nabiga s.c.w. : (Wuxuu meyraygacmihiisa sadex jeer kadibna wuu luqfuqday,kadibna wuu sandaarsaday , kadibna biyihii sankaayuu firdhiyey kadibna wajigiisa ayuu sadax jeermeyray) Bukhaari iyo Muslim.

o-Luqluqashada iyo sandaarsiga oo lagu xeeldheeraado Macnahu waa in si fiican biyaha loogaarsiiyo, Nabiguna s.c.w. wuxuu yiri :(lnaad somantaahay mooyaane si fiican u luqluqo oo u sandaarso)afarta ayaa soo saartay-waa sunanka-

l-Luqluqashada iyo sandaarsiga oo gacan kaliyalagu guto nabiga s.c.w. ayaa sidaas yeelay sida kucad Bukhaari iyo Muslim .

v-f n la cadeydo markii la luqluqanaayo, nabiga s.c.w.wuxuu yiri :(Hadaana ka baqeynin inaan umaddeydadhibo waxaan amri lahaa cadeyga markasta oo ayweyso qaadanaayaan) Axmed iyo Nisaa,i

^-ln garka weyn biyaha la dhex galiyo markii wajigala dhaqaayo Nabigu s.c.w. markuu weysoqaadanaayo gacmihiisa ayuu garkiisa dhex marinjiray) At-Tarmiidi l-ln madaxa la masaxo , habkamadaxa loo masaxo waa : Labadiisa gacmood oobiyo leh ayuu foodiisa ka bilaabi markaasuuqadaadka ku geyn,kadibna halkuu kabilaabay ayuukusoo celin, masaxida waajibka ah waa in madaxaoo dhan la masaxo..nabiguna s.c.w. sidii hore aanusoo sheegnay ayuu u masaxay madaxiisa sida ku

sandaarsaday loo firdhiyo xaga bidix, iyadoo lagaqaadanaayo xadiiskii nabiga S.C.w. : (Wuxuu meyraygacmihiisa sadex jeer kadibna wuu luqluqday,kadibna wuu sandaarsaday I kadibna biyihii sankaayuu firdhiyey kadibna wajigiisa ayuu sadax jeermeyray) Bukhaari iyo Muslim.

o-Luqluqashada iyo sandaarsiga 00 lagu xeeldheeraado Macnahu waa in si fiican biyaha loogaarsiiyo, Nabiguna s.c.w. wuxuu yiri :(Inaad somantaahay mooyaane si fiican u luqluqo 00 u sandaarso)afarta ayaa 500 saartay-waa sunanka-

1-Luqluqashada iyo sandaarsiga 00 gacan kaliyalagu guto nabiga S.C.w. ayaa sidaas yeelay sida kucad Bukhaari iyo Muslim .

V-In la cadeydo markii la luqluqanaayo, nabiga s.c.w.wuxuu yiri :(Hadaana ka baqeynin inaan umaddeydadhibo waxaan amri lahaa cadeyga markasta 00 ayweyso qaadanaayaan) Axmed iyo Nisaa,i

A-In garka weyn biyaha la dhex galiyo markii wajigala dhaqaayo Nabigu S.C.w. markuu weysoqaadanaayo gacmihiisa ayuu garkiisa dhex marinjiray) At-Tarmiidi '\-In madaxa la masaxo , habkamadaxa loo masaxo waa: Labadiisa gacmood 00

biyo leh ayuu foodiisa ka bilaabi markaasuuqadaadka ku geyn,kadibna halkuu kabilaabay ayuukusoo celin, masaxida waajibka ah waa in madaxa00 dhan la masaxo..nabiguna s.c.w. sidii hare aanusoo sheegnay ayuu u masaxay madaxiisa sida ku

I .-ln weysada la gaarsiiyo cad bukhaari iyo muslim'.faraha gacmaha iyo kuwa lugaha dhexdoodaa,waana siduu amray nabigeenu s.c.w. sida ay soo

saareen afarta sunanka ah.\ I -ln weysada midigta lugaha iyo gacmaha laga

bilaabo, lasuulkii illaahayna s.c.w. wuxuu jeclaa

midigeysiga markuu kabaha xiranaayo, iyo markuu is

daah-irihaiyo , waana sida ay soo saareen bukhaariiyo muslim \ r-ln laga badiyo dhaqida halmar markiila dhaqaayo wajiga iyo labada gacmood iyo labadalugood..

'lr-ln la ashahaato markii weysada la dhameeyo,faa,idada laga helaayana waa qofkii dhaha waxaaloo furayaa sideeda albaab ee janada markaasuu kagalayaa midkuu doono, muslim baa soo saaray'

\ t-ln guriga lagu soo weyso qaato , Nabigu s'c'w'wuxuu yiri . (Qofltii ku daahir qaata gurigiisa kadibnaaada masjid kamida masaajidda illaahay si uu usooguto farad ka mida faraa,isha ilfaahay ,kaastalaanadiisa midna danbiga ayaa lagaga hoobiyaamidna darajo aYaa loogu siyaadiyaa )muslim baa soo

saaray..

\ o-ln weysada xubnaha gacanta lagu marmariyo1l-ln biyaha la tashiilo Nabigu s.c.w. wuxuu ku

weyso qaadan jiray mud -waa labo sacab oo biyo ah.Eeg Bukhaari iyo Muslim ..\v-waa la dhaafin karaaweysada xunbaha afarta ah labada lugood iyolabada gacmood meelaha la sheegay, AbuuhureyraA.H.R.N. markuu dhaqaayo labadiisa gacmood

, •-In weysada la gaarsiiyo cad bukhaari iyo muslim..faraha gacmaha iyo kuwa lugaha dhexdoodaa,waana siduu amray nabigeenu S.C.w. sida ay soosaareen afarta sunanka ah., '-In weysada midigta lugaha iyo gacmaha lagabilaabo, rasuulkii iIIaahayna S.C.w. wuxuu jeclaamidigeysiga markuu kabaha xiranaayo, iyo markuu isdaahirinaayo , waana sida ay soo saareen bukhaariiyo muslim '"-In laga badiyo dhaqida halmar markiila dhaqaayo wajiga iyo labada gacmood iyo labadalugood..

,r-In la ashahaato markii weysada la dhameeyo,faa,idada laga helaayana waa qofkii dhaha waxaaloo furayaa sideeda albaab ee janada markaasuu kagalayaa midkuu doono, muslim baa soo saaray.

'£-In guriga lagu soo weyso qaato , Nabigu s.c.w.wuxuu yiri : (Qofkii ku daahir qaata gurigiisa kadibnaaada masjid kamida masaajidda iIIaahay si uu usooguto farad ka mida faraa,isha iIIaahay ,kaastalaabadiisa midna danbiga ayaa lagaga hoobiyaamidna darajo ayaa loogu siyaadiyaa )muslim baa 500

saaray..

, o-In weysada xubnaha gacanta lagu marmariyo ."-In biyaha la tashiilo Nabigu s.c.w. wuxuu kuweyso qaadan jiray mud -waa labo sacab 00 biyo ah.Eeg Bukhaari iyo Muslim .. ' v-Waa la dhaafin karaaweysada xunbaha afarta ah labada lugood iyolabada gacmood meelaha la sheegay, AbuuhureyraA.H.R.N. markuu dhaqaayo labadiisa gacmood

wuxuu gaarsiin jiray weysada dhudhunkiisa,markuulugaha dhaqayana dhudhumihiisa fugaha, kolkaasuudhihi jiray sidaas ayaan arkay nabiga s.c.w. oo uweyso qaadanaaya .. Eeg Muslim.

lA-ln fa tukado labo rakcadood markii la weysoqaato, Nabigu s.c,w. wuxuu yiri :(Qofkii uweyseystasidaan u weyso qaatay oo kaleeto kadibna tukadalabo rakcadood oon naftiisa u sheegin waxmashquuliya danbigiisa waa loo dhaafaa ).. bukhaariiyo muslim baa soo saaray saxiisul-muslim.Xadiiska cuqbah ibnu caamir waxaa ku cad qofkiisidaas u weyso qaata iney jano u waajibtay..

\ t-ln weysada lagu xeel dheeraado oo macnaheeduyahay in la gaarsiiyo xubin walba biyaha , qofkamuslimka ah waxaa dhacda inuu weyseysto maaliniyo habeen kasta dhowr jeer , qaarkoodna shan jeer ,qaarna ka badan gaar ahaan qofkii raba inuu tukadosalaada barqinka iyo salaatu leyl , markasta oo uuqofku weyso qaato wuxuu awood u lee yahay inuuku camal falo sunadan kadibna wuxuu helayaa ajiraad u weyn ..

FA/4,IDADA KAGA HELAAYO KUCAMAL FALKASUNADAN WAA :Waxey soo hoos galeysaa hadalkiinabiga s.c.w. (Qofkii rnarkuu weyso qaadanaayoweysada hagaajiya danbigiisa ayaa hoobanaya ilaauu ka baxo cidiyaha hoostooda )waxaa wariyeymuslim. Nabigu s.c.w. wuxuu kaloo yiri : (Majiro qofintuu weyso qaato weysada toosinaya, kadibna laborakcadood tukanaaya isagoo qalbigiisa iyo wajigiisa

wuxuu gaarsiin jiray weysada dhudhunkiisa,markuulugaha dhaqayana dhudhumihiisa lugaha, kolkaasuudhihi jiray sidaas ayaan arkay nabiga s.c.w. 00 uweyso qaadanaaya .. Eeg Muslim.

'A-In la tukado labo rakcadood markii la weysoqaato, Nabigu s.c.w. wuxuu yiri :(Qofkii uweyseystasidaan u weyso qaatay 00 kaleeto kadibna tukadalabo rakcadood oon naftiisa u sheegin waxmashquuliya danbigiisa waa loo dhaafaa ).. bukhaariiyo muslirn baa soo saaray . saxiisul-rnuslim.Xadiiska cuqbah ibnu caamir waxaa ku cad qofkiisidaas u weyso qaata iney jano u waajibtay..

, C\-In weysada lagu xeel dheeraado 00 macnaheeduyahay in la gaarsiiyo xubin walba biyaha I qofkamuslimka ah waxaa dhacda inuu weyseysto maaliniyo habeen kasta dhowr jeer, qaarkoodna shan jeer I

qaarna ka badan gaar ahaan qofkii raba inuu tukadosalaada barqinka iyo salaatu leyl , markasta 00 uuqofku weyso qaato wuxuu awood u lee yahay inuuku camal falc sunadan kadibna wuxuu helayaa ajiraad u weyn .,

FAA,IDADA KAGA HELAAYO KUCAMAL FALKASUNADAN WAA :Waxey soo hoos galeysaa hadalkiinabiga s.c.w. (Qofkii markuu weyso qaadanaayoweysada hagaajiya danbigiisa ayaa hoobanaya ilaauu ka baxo cidiyaha hoostooda )waxaa wariyeymuslim. Nabigu s.c.w. wuxuu kaloo yiri : (Majiro qofintuu weyso qaato weysada toosinaya, kadibna laborakcadood tukanaaya isagoo qalbigiisa iyo wajigiisa

allaah dartiis u jeediyey,haduu jiro qof noocaa$awaxaa u waajibeysa jano ,danbigiisana waa ladhaafayaa ) waxaa soo saaray Muslim.lmaamu nawawi wuxuu yiri : Wuxuu ku helaymartabadan naftiisa ayuu ka ilaalin jiray wiswiskasheydaanka iyo inuu sunadan udiido ,aadbuuna uxifdin jiray si uusan marnaba uga mashquulin,qalbigiisa oo u kali noqday sunadan ayuu ugabadbaaday sheydaanka.

GADEYGA..Dhowr waqti oo uu cadeydo muslimku habeenkii iyomaalintii ayaa jiraNabigu s.c.w wuxuu yiri:(Hadii aanan dhibeyninumadeyda waxaan amri lahaa cadeyga salaad kastamarkey tukanaayaan) Bukhaari iyo Muslim ayaa soo

saaray..markii la isu geeyo intuu musfimku cadeydoY t ka saac kama yaraaneysg Y . jeer ,shantasalaadood wuu u cadayan, sunooyinka raatibada ahsalaada barqinkii la tukado, witirka iyo markuugurigiisa galaayo sida ay Caa,siho A.H.R.N. kucadeysay saxiixul muslim, Akhii si aad sunada uasiibto cadayo markasta ood galeyso gurigaaga iyomarkaad Quraanka aqrineyso iyo hadii afku is badafoiyo markaad hurdada ka soo kacdo iyo markaadweyso qaadaneysid Nabigu s.c.w. wuxuu yiri:(Cadeygu wuxuu nadiifiyaa afka, rabina wuu raaligaliyaa) waxaa soo saaray lmaamu Axmed..

FAA,IDADA LAGA HELAAYO KUDHAQANKASUNADAN..A- Rabi ayaa adoonkiisa raali ka ahaanaya ..

allaah dartiis u jeediyey,haduu jiro qot noocaasawaxaa u waajibeysa jano ,danbigiisana waa ladhaafayaa) waxaa soo saaray Muslim.Imaamu nawawi wuxuu yiri : Wuxuu ku helaymartabadan naftiisa ayuu ka ilaalin jiray wiswiskasheydaanka iyo inuu sunadan udiido ,aadbuuna uxifdin jiray si uusan marnaba uga mashquulin,qalbigiisa 00 u kali noqday sunadan ayuu ugabadbaaday sheydaanka.

CADEYGA..Dhowr waqti 00 uu cadeydo muslimku habeenkii iyomaalintii ayaa jiraNabigu s.c.w wuxuu yiri:(Hadii aanan dhibeyninumadeyda waxaan amri lahaa cadeyga salaad kastamarkey tukanaayaan) Bukhaari iyo Muslim ayaa soo

saaray..markii la isu geeyo intuu muslimku cadeydo" i ka saac kama yaraaneyso ". jeer ,shantasalaadood wuu u cadayan, sunooyinka raatibada ahsalaada barqinkii la tukado, witirka iyo markuugurigiisa galaayo sida ay Caa,siho A.H.R.N. kucadeysay saxiixul muslim, Akhii si aad sunada uasiibto cadayo markasta ood galeyso gurigaaga iyomarkaad Quraanka aqrineyso iyo hadii afku is badaloiyo markaad hurdada ka soo kacdo iyo markaadweyso qaadaneysid .. Nabigu s.c.w. wuxuu yiri:(Cadeygu wuxuu nadiifiyaa afka, rabina wuu raaligaliyaa) waxaa soo saaray Imaamu Axmed ..

FAA,IDADA LAGA HELAAYO KUDHAQANKASUNADAN..A- Rabi ayaa adoonkiisa raali ka ahaanaya .,

B-Afka ayuu nadiifiyaa .Waxaa baritaan lagu gaaray dhinaca cilmagacaafimaadka inuu cadeygu ka sameysan yahaywaxyaabo badan oo faa,ido u leh ilkaha iyo ciridkawaxaana kamida ..\ - Maadooyin ka hortagaaya jeermiska .T- Maadooyin afka nadiifinaaya .r-Maadooyin ilkaha sifeynaaya .t- Maadooyin afka carfiya.

SUNADA KABA GASHIGA ..Nabigu s.c.w. wuxuu yiri: (Haduu midkiin kabogashanaayo midigta haka bilaabo, haduu iskasiibaayana bidixda haka bilaabo, labada kaboodhawada xirto ama kabo la,aan ha ahaado) waxaasoo saaray muslim. Sunadan waxey musfimka kusoo noqnoqotaa dhowr jeer habeenkii iyo maalintiiwaayo wuxuu kabaha xirtaa ama siibaa markuumasaajidka aadaayo ama ka soo noqdo, markuumusqusha galaayo ama ka soo baxaayo markuushaqadiisa aadaayo, sunadan aad ayey usoonoqnoqotaa sidaas owgeed hadii la niyoodo ajirweyn ayaa laga helayaa qofkuna wuxuu ahaanayaaqof ku dhex nool sunada markuu soconaayo iyomarkuusan soconinSUNOOYIN KU TACALUQA LABISKAWaxaa iyadana aad usoo laablaabta habeenkii iyomaalintii in la xirto dharka ama la iska siibo, gaarahaan markii la qubeysanaayo ama la seexanaayoi.w.m. hadaba waxaa fagama maarmaana inaadogaatid sunooyinkan..

B-Afka ayuu nadiifiyaa .Waxaa baritaan lagu gaaray dhinaca cilmagacaafimaadka inuu cadeygu ka sameysan yahaywaxyaabo badan 00 faa,ido u leh ilkaha iyo ciridkawaxaana kamida ..,- Maadooyin ka hortagaaya jeermiska .,,- Maadooyin afka nadiifinaaya .r -Maadooyin ilkaha sifeynaaya .t- Maadooyin afka carfiya.

SUNADA KABA GASHIGA ..Nabigu s.c.w. wuxuu yiri: (Haduu midkiin kabogashanaayo midigta haka bilaabo, haduu iskasiibaayana bidixda haka bilaabo, labada kaboodhawada xirto ama kabo la,aan ha ahaado) waxaasoo saaray muslim. Sunadan waxey muslimka kusoo noqnoqotaa dhowr jeer habeenkii iyo maalintiiwaaye wuxuu kabaha xirtaa ama siibaa markuumasaajidka aadaayo ama ka soo noqdo, markuumusqusha galaayo ama ka 500 baxaayo markuushaqadiisa aadaayo, sunadan aad ayey usoonoqnoqotaa sidaas owgeed hadii la niyoodo ajirweyn ayaa laga helayaa qofkuna wuxuu ahaanayaaqof ku dhex noel sunada markuu soconaayo iyomarkuusan seeonin .,SUNOOYIN KU TACALUQA LABISKA .,Waxaa iyadana aad usoo laablaabta habeenkii iyomaalintii in la xirto dharka ama la iska siibo, gaarahaan markii la qubeysanaayo ama la seexanaayoLW.m. hadaba waxaa lagama maarmaana inaadogaatid sunooyinkan..

1-Waxaad dhehdaa markaad dharka xiraneysid amaiska siibeysid bismillaah .lmaamu nawawi wuxuu yiri : Bismilaahi markastain la dhaho waa larna huraan.

v- Nabigu s.c.w. haduu labisto khamiis ama go, amacimaamad wuxuu dhihi jiray : (Allahayow waxaan kuweydiisanayaa kheyrkiisa iyo kheyrka loo sameeyeywaxaana kaa magangalayaa sharkiisa iyo sharka loosameeyey) waxaa wariyey abuu daa,uud iyo tarmidiiyo axmed ,waxaana saxiixiyey ibnuxibaan iyoxaakim, xaakimna wuxuu yiri : shardiga muslimdahabina wuu waafaqay.

Y-ln midigta faga bilaabo labiska , Nabigu s.c.w.wuxuu yiri: ( Hadaad labisataan midigta ka bilaaba )waxaa wariyey tarmidi iyo abuuda,uud iyo ibnumaaja, waana saxiix ..t-ln bidixda laga bilaabo markii la siibaayo kadibnamidgta ..

SUNOOYINKA i'ARKII GURIGA I-AGA BN(IAAYOIYO MARKII LASOO GALAAYO.lmaamu nawawi wuxuu yiri : Waxaa fiican in ladhaho bismiflaah oo la badiyo wardiga, waana indadka la salaamo.l -Markii guriga la soo galaayo waxaa suno ah in laxuso il laahay nabiguna s.c.w. wuxuu yiri . (Haduumidkiin Allaah xuso markuu gurigiisa galaayo iyomarkuu cuntadiisa cunaayo, sheydaanku wuxuudhahaa caawa jiif iyo casho idiinma taalo )

'-Waxaad dhehdaa markaad dharka xiraneysid amaiska siibeysid bismillaah .Imaamu nawawi wuxuu yiri : Bismilaahi markastain la dhaho waa lama huraan.

,,- Nabigu s.c.w. haduu labisto khamiis ama go, amacimaamad wuxuu dhihi jiray : (Allahayow waxaan kuweydiisanayaa kheyrkiisa iyo kheyrka loo sameeyeywaxaana kaa magangalayaa sharkiisa iyo sharka loosameeyey) waxaa wariyey abuu daa,uud iyo tarmidiiyo axmed ,waxaana saxiixiyey ibnuxibaan iyoxaakim, xaakimna wuxuu yiri : shardiga muslimdahabina wuu waafaqay.

'-In midigta laga bilaabo labiska , Nabigu s.c.w.wuxuu yiri: ( Hadaad labisataan midigta ka bilaaba )waxaa wariyey tarmidi iyo abuuda,uud iyo ibnumaaja, waana saxiix ..t -In bidixda laga bilaabo markii la siibaayo kadibnamidgta ..

SUNOOYINKA MARKII GURIGA LAGA BAXAAYOIVO MARKII LASOO GALAAVO.

Imaamu nawawi wuxuu yiri : Waxaa fiican in ~a

dhaho bismillaah 00 la badiyo wardiga, waana indadka la salaamo.'-Markii guriga la soo galaayo waxaa suno ah in laxuso illaahay nabiguna s.c.w. wuxuu yiri : (Haduumidkiin Allaah xuso markuu gurigiisa galaayo iyomarkuu cuntadiisa cunaayo, sheydaanku wuxuudhahaa caawa jiif iyo casho idiinma taalo )

\-Ducada markii guriga la galaayo xadiiskii Nabigas.c.w.: (Allahayow waxaan ku weydiisanaayaakheyrka guri galida iyo kheyrka guri ka bixida , bismillaah ayaan ku galeynaa bismi lfaahi ayaan kubaxeynaa, Alfaah ayaana talo saaraneynaa, kadibnawuxuu salaamayaa reerkiisa ) waxaa wariyey abuudaa,uud .

Qofku markuu gurigiisa ka baxaayo ama uu galaayowuxuu dareemayaa inuu Allaah talo saartay, taasinawaxey xoojin xiriirka ka dhexeeya isaga iyo Allaah

r-Cadeyga : Nabigu s.c.w. markuu gurigiisa galaayowuxuu bilaabi jiray cadey ) muslim. t-As-salaamAllaah sareeye wuxuu yiri:

( 4#b 4s-;1r* eirt Se dn A+ri Os,*"i:i .,Je lJ"l*i f:S++ fli. ll$

1 1 :;3Jl

Hadaan ka soo qaadno inuu qofku gurigiisa soogalay shanta salaadood ee faradka ah markuumasaajidka ku soo tuk^dey kadaib, wuxuu dhabaqay\ . suno Qofku haduu dhaho markuu guriga kabaxaayo : (Bismi llaahi allahayow adigaan ku talosaartay , xeelad iyo quwad ma fihi , waxaa loodhahaa waa lagu kaafiyey, waa lagu ilaaliyey, waalagu hanuuniyey, sheydaankuna wuu kadheeraadaa) waxaa wariyey At-Tarmidi iyo AbuuDaa,uud . .Qofka muslimka ah gurigiisa siyaalo badan ayuu ugabaxaa , markuu dantiisa u baxaba haduu sunadandabaqo wuxuu helayaa ajir badan ..

." -Ducada markii guriga la galaayo xadiiskii NabigaS.C.W.: (Allahayow waxaan ku weydiisanaayaakheyrka guri galida iyo kheyrka guri ka bixida , bismilIaah ayaan ku galeynaa bismi lIaahi ayaan kubaxeynaa, Allaah ayaana talc saaraneynaa, kadibnawuxuu salaamayaa reerkiisa ) waxaa wariyey abuudaa,uud.

Qofku markuu gurigiisa ka baxaayo ama uu galaayowuxuu dareemayaa inuu Allaah talc saartay, taasinawaxey xoojin xiriirka ka dhexeeya isaga iyo Allaah

r-Cadeyga : Nabigu s.c.w. markuu gurigiisa galaayowuxuu bilaabi jiray cadey ) muslim. £-As-salaamAllaah sareeye wuxuu yiri:

(~~ Lw~' ~. ~ A<...6~ t~, Aa' ...A l:i ...·a~J IjLi)... :.) • w-- .. ~ r..r- ..,-- .J:H~ •

1 , : .)..,.ll\

Hadaan ka soo qaadno inuu qofku gurigiisa soogalay shanta salaadood ee faradka ah markuumasaajidka ku soo tuk"'dey kadaib, wuxuu dhabaqay". suno Qofku haduu dhaho markuu guriga kabaxaayo : (Bismi lIaahi allahayow adigaan ku talosaartay , xeelad iyo quwad ma lihi , waxaa loodhahaa waa lagu kaafiyey, waa lagu ilaaliyey, waalagu hanuuniyey, sheydaankuna wuu kadheeraadaa) waxaa wariyey At-Tarmidi iyo AbuuDaa,uud .,Qofka muslimka ah gurigiisa siyaalo badan ayuu ugabaxaa , markuu dantiisa u baxaba haduu sunadandabaqo wuxuu helayaa ajir badan ..

FA/A,IDADA LAGA HELAAYO KUDHAQANKASUNADA }(A BIXIDA GURIGA..\ -Qofka waxaa faga kaafin wax kastoo muruggafinaaya aduunkiisa iyo aakhiradiisa .Y- Qofka waxaa laga ilaalin wax kasta oo shar ahama la kohdo jinni iyo insi midkuu rabo ha ahaado.r-Qofka waxaa la siinayaa hanuun.

SUNOOYINKA MARKII MASAAJIDI(ALA AADAAYO..\ -ln masaajidka lagu jarmaado ama la hormaro sijamaacacada muslimiinta loola tukado..nabigu s.c.w.wuxuu yiri: (Hadey dadku og yihiin kheyrka ku jira inloo dagdago aadaanka iyo safka hore , xataa hadaanlagu heleynin in loo qori tuurto ma,ahane dadku weyu qori tuuran lahaayeen, sidoo kale dadku hadey oh

yihiin faa,idada ku iirta in la jarmaado wey jarmaadilahaayeen, sidoo kale hadey dad og yihiin faa,idadaku jirta salaada cishaha iyo subaxda wey imaanlahaayeen xalaa gurguurad) waxaa soo saarayBukhaari iyo Muslim ..

Y-ln fa aqristo ducada markii masaajidka la aadaayo.(Allahayow qalbigeyga iyo carabkeyga nuuri,Allahayow maqalkeyga iyo arageyga iyogadaasheyda iyo horteyda iyo dusheyda iyohoosteyda ka yeel nuur , Allahayow isii nuur) waxaawariyey Musfim.

r-ln masaajidka tartiib loo socdo oon la dagdagin..Nabigu s.c.w. wuxuu yiri: (Hadaad maqashaan

FAA,IDADA LAGA HELAAYO KUDHAQANKASUNADA KA BIXIDA GURIGA ..'-Qofka waxaa laga kaafin wax kastoo muruggalinaaya aduunkiisa iyo aakhiradiisa ." - Qofka waxaa laga ilaalin wax kasta 00 shar ahama la kohdo jinni iyo insi midkuu rabo ha ahaado.r-Qofka waxaa la siinayaa hanuun.

SUNOOYINKA MARKII MASAAJIDKALAAADAAYO..'-In masaajidka lagu jarmaado ama la hormaro sijamaacacada muslimiinta loola tukado..nabigu S.C.w.

wuxuu yiri: (Hadey dadku og yihiin kheyrka ku jira inloo dagdago aadaanka iyo safka hore I xataa hadaanlagu heleynin in loo qori tuurto ma,ahane dadku weyu qori tuuran lahaayeen I sidoo kale dadku hadey oh

yihiin faa,idada ku jirta in la jarmaado wey jarmaadilahaayeen, sidoo kale hadey dad 09 yihiin faa,idadaku jirta salaada cishaha iyo subaxda wey imaanlahaayeen xataa gurguurad) waxaa soo saarayBukhaari iyo Muslim ..

"-In la aqristo ducada markii masaajidka la aadaayo.(Allahayow qalbigeyga iyo carabkeyga nuuri,Allahayow maqalkeyga iyo arageyga iyogadaasheyda iyo horteyda iyo dusheyda iyohoosteyda ka yeel nuur , Allahayow isii nuur) waxaawariyey Muslim.

i-In masaajidka tartiib loo socdo oon la dagdagin ..Nabigu S.C.w. wuxuu yiri: (Hadaad maqashaan

aqimaada aada salaada, ahaadana kuwo tartiibsadaoo xasiloon ) waxaa wariyey Bukhaari iyo Musfim .t-ln masaajidka lug lagu tago .. waa arin fiican sidaay cadeeyeen fuqahadu, waxaa haboon in tafaabadala isu dhadhaweeyo oon la dagdagin si xasanaadbadan loo helo,waxeyna udaliishadeen nusuustacadeyneysa fadliga ku soo arooray in la badiyotalaabada foo qaadaayo masaajidka , Nabigaa s.c.w.wuxuu yiri: (Ma idin tusiyaa waxa dunuubta lagudaadiyo darajad ana kor loogu qaado ? haa rasuulkiiAlfow waa masaajidka oo in badan loo socdo )waxaa wariyey Muslim ..

o-ln la aqristo ducada markii masaajidka la galaayo :(Allahayow ii fur albaabada naxariistaada) Xadiis

kalena wuxuu lee yahay haduu midkiin damco inuumasajidka galo nabiga ha ku saliyo kadibna hadhaho : Allahayow ii fur albaabada naxariistaada)waxaa wariyey nisaa,l iyo ibnu maaja iyo ibnukhuseyma iyo ibnu xibaan]-ln la hor galiyo lugta midig markii masjidka fagalaayo, anas ibnu maalik A.H.R.N. wuxuu yir i :(Waxaa sunada ka mida inaad lugtaada midig horgalisid masjidka,markaad baxeysana lugtaada bidixhor bixisid )waxaa soo saaray xaakim wuxuuna yiri:waa saxiix shardiga muslim dahabina wuu kuwaafaq ay ..

v- In loo dheereeyo salaada safka hore ..A-fn la duceysto markii masaajidka laga baxaayo :(Allahayow waxaan ku weydiisan fadligaada )waxaa

aqimaada aada salaada, ahaadana kuwo tartiibsada00 xasiloon ) waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim .f -In masaajidka lug lagu tago .. waa arin fiican sidaay cadeeyeen fuqahadu, waxaa haboon in talaabadala isu dhadhaweeyo oon la dagdagin si xasanaadbadan loo helo,waxeyna udaliishadeen nusuustacadeyneysa fadliga ku 500 arooray in la badiyotalaabada loo qaadaayo masaajidka , Nabigaa s.c.w.wuxuu yiri: (Ma idin tusiyaa waxa dunuubta lagudaadiyo darajadana kor loogu qaado ? haa rasuulkiiAllow waa masaajidka 00 in badan loo socdo )waxaa wariyey Muslim ..

o-In la aqristo ducada markii masaajidka la galaayo(Allahayow ii fur albaabada naxariistaada) Xadiis

kalena wuxuu lee yahay haduu midkiin damco inuumasajidka galo nabiga ha ku saliyo kadibna hadhaho : Allahayow ii fur albaabada naxariistaada)waxaa wariyey nisaa, I iyo ibnu maaja iyo ibnukhuseyma iyo ibnu xibaani-In la hor galiyo lugta midig markii masjidka lagalaayo, anas ibnu maalik A.H.R.N. wuxuu yiri:(Waxaa sunada ka mida inaad lugtaada midig horgalisid masjidka,markaad baxeysana lugtaada bidixhor bixisid )waxaa soo saaray xaakim wuxuuna yiri:waa saxiix shardiga muslim dahabina wuu kuwaafaqay ..

V_ In loo dheereeyo salaada safka hare ..A-In la duceysto markii masaajidka laga baxaayo :(Allahayow waxaan ku weydiisan fadligaada )waxaa

wariyey musfim imaamu nisaa,l ayaa wuxuu kusiyaadiyey ducadan in nabiga lagu saliyo..1-ln la tukado markii masjidka lagalo labo rakcadood- taxiyatul masjid - intaan la fariisan ka hor sida kucad Bukhaari iyo Muslim

lmaamu shaafici wuxuu yiri : Taxiyatul masjidkawaa la tukan karaa xataa waqtiyada reeban, xaafidibnu xajarna wuxuu yiri : waxaa si dhan loogo,aamiyey iney taxiyatul masjidku sune tahay ..

markii la isku dardaro sunooyinka ku tacaluqa aadidamasaajidka shanta salaadood iyo galida masjidka ,kasoo bixidiisa , ducooyinka fa aqristo markasta ,taxiyatul masjidka waxey gaarayaan o . suho ..

SUNOOYINKA AADAANKA ..lbnu qayim wuxuu sheegay iney yihiin shan suno..\-ln la dhaho siduu lee yahay mu,adinku marka lagareebo xaya cala salaat ,xaya calal falaax labadanwaxaa la dhihi : Laa xowfa walaa quwati ilaa billaah)waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim..

FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU CAMAL FALKASUNADAN ..r -Janada ayaa lagu gali sida ku cad Saxiixul-Musl im..Y-ln la dhaho : Aniguna waxaan makhraati ka ahayinuusan jirin Allaah xaq lu caabudo oon aheyn allahawaaxidka ah, Muxamedna s.c.w. yahay rasuulkiii l laahay waxaan raali ka,ahay inuu aflaah yahayrabi islaamkuna yahay diinta xaqa ah ,muxamedna

wariyey muslim .. imaamu nisaa,1 ayaa wuxuu kusiyaadiyey ducadan in nabiga lagu saliyo..~-In la tukado markii masjidka lagalo labo rakcadood- taxiyatul masjid -- intaan la fariisan ka hor sida kucad Bukhaari iyo Muslim ..

Imaamu shaafici wuxuu yiri : Taxiyatul masjidkawaa la tukan karaa xataa waqtiyada reeban, xaafidibnu xajarna wuxuu yiri : waxaa si dhan loogO,aamiyey iney taxiyatul masjidku sune tahay .,

markii la isku dardaro sunooyinka ku tacaluqa aadidamasaajidka shanta salaadood iyo galida masjidka ,kasoo bixidiisa , ducooyinka la aqristo markasta ,taxiyatul masjidka waxey gaarayaan 0 - sunG ..

SUNOOYINKA AADAANKA ..Ibnu qayim wuxuu sheegay iney yihiin shan suno..'-In la dhaho siduu lee yahay mU,adinku marka lagareebo xaya cala salaat ,xaya calal falaax labadanwaxaa la dhihi : Laa xowla walaa quwati ilaa billaah)waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim..

FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU CAMAL FALKASUNADAN ..'-Janada ayaa lagu gali sida ku cad Saxiixul­Muslim.."-In la dhaho : Aniguna waxaan makhraati ka ahayinuusan jirin Allaah xaq lu caabudo oon aheyn allahawaaxidka ah, Muxamedna s.c.w. yahay rasuulkiijllaahay . waxaan raali ka,ahay inuu allaah yahayrabi islaamkuna yahay diinta xaqa ah ,muxamedna

s.c.w. yahay rasuulkii illaahay )waxaa wariyeymuslim ..ku camal fafka sunadan waxaa laga helidanbi dhaaf sida ku cad xadiiskan ..

r-ln Nabiga s.c.w. lagu saliyo markii aadaankudhamaado , sida u fiican ee loogu saliyo nabigas.c.w. waa in layiraahdo saliga ibraahiimiya :(Allahuma Saf i calaa muxamed wacalaa aalimuxamed kamaa saleyta calaa ibraahiin wacalaaaali ibraahiim inaka xamiidu majiid , allaahumabaarik calaa muxamed wa calaa aali muxamedkamaa baarakta calaa ibraahiim wacalaa aaliibraahiim inaka xamiidu majiid ) waxaa wariyeyBukhaari ..

t-Waa in la dhaho saliga nabiga ka dib ducadan :(Allaahuma rabi haadihi dacwati taamah Wasalaatil-Qaa,imah aati muxamedan alwasiilata walfadiilatawabcas-hu maqaaman maxmuudan aladiiwacadtahu) waxaa wariyey bukhaari.Faa,idada laga helaayo ku camal falka ducadan :Qofkii dhaha shafaacada nabiga s.c.w. ayuu helayaao-lntaa kadib wuxuu doono ayuu ku duceysan karaasunooyinka ku tacaluqa maqalka aadaanka iyo

ajiibidiisa waxaa lagu qiyaasaa Yosuno ..

SUNOOYINKA AQITUIAADA ..Gudiga daaimka ah ee cilmi baarista iyo fatwadasacuudiga waxey cadeeyeen iney aqimaada shantasalaadood lee dahay Y . suno marka la isugeegeeyo.

s.c.w. yahay rasuulkii iIIaahay )waxaa wariyeymuslim ..ku camal falka sunadan waxaa laga helidanbi dhaaf sida ku cad xadiiskan ..

r -In Nabiga S.c.W. lagu saliyo markii aadaankudhamaado , sida u fiican ee loogu saliyo nabigaS.C.w. waa in layiraahdo saliga ibraahiimiya :(Allahuma Sali calaa muxamed wacalaa aalimuxamed kamaa saleyta calaa ibraahiin wacalaaaali ibraahiim inaka xamiidu majiid , allaahumabaarik calaa muxamed wa calaa aali muxamedkamaa baarakta calaa ibraahiim wacalaa aaliibraahiim inaka xamiidu majiid ) waxaa wariyeyBukhaari ..

t -Waa in la dhaho saliga nabiga ka dib ducadan :(Allaahuma rabi haadihi dacwati taamah Wasalaatil­Qaa,imah aati muxamedan alwasiilata walfadiilatawabcas-hu maqaaman maxmuudan aladiiwacadtahu) waxaa wariyey bukhaari.Faa,idada laga helaayo ku carnal falka ducadan:Qofkii dhaha shafaacada nabiga s.c.w. ayuu helayaao-Intaa kadib wuxuu doono ayuu ku duceysan karaasunooyinka ku tacaluqa maqalka aadaanka iyo

ajiibidiisa waxaa lagu qiyaasaa "Osuno ..

SUNOOYINKA AQIMAADA ..Gudiga daaimka ah ee cilmi baarista iyo fatwadasacuudiga waxey cadeeyeen iney aqimaada shantasalaadood lee dahay ". suno marka la isugeegeeyo.

FAA,IDO :Sida sunada ah waa inuu qofka maqlaayaaqimka dhaho sida qofka aqimaaya marka lagareebo xaya calas-salaat iyo xaya calal-falaaxqadqaamati salaat sideeda ayuu udhihi ,dhihi maayoaqaamahaa -llaah wa adaamahaa ,waayo xadiiskaku soo arooray waa daciif (Gudiga daaimka ah eecilmi baarista iyo fatwada sacuudiga)

SALAADA OO LA DHIGTO SUTRO ..Nabigu $.c.w. wuxuu yiri: (Haduu midkiin tukanaayoha dhigto hortiisa sutro hana u dhawaado, yuusanau ogolaanin in axad dhex maro isaga iyo surtadiisa)waxaa wariyey Abuu daa,uud iyo lbnu maajah iyolbnu khuseyma .

Xadiiskan wuxuu cadeynayaa iney sutradu tahaysune masaajid ha ahaado guri ahaaado , raga iyohaween waa is ku mid , muslimiinta qaar kamida weyka qadeen sunadan, sidaas darteed waxaadarkeysaa iney tukanayaan iyagoo aysan hortoodaoolin sutro.. sunadan aad ayey usoo noqnoqotaahabeenkii iyo maalintii, salaadaha raatibada,salaadabarqinka, taxiyatul masjidka ,salaada witirka,haweenkana sidaasoo kale ayey usoo laablaabataamarkey gurigooda ku tukanayaan , laakiin salaadajamaacada imaamka ayaa sutro u ah dadka kudabatukanaaya ..

MAS,ALOOYIN KU TACALUQA SUTRADA..\ -Sutradu waxey ku asaxi wax kastoo qofkatukanaaya hortiisa dhigto sida usha ama yaal sidadarbiga tiirka ,wax loo shardiyo majiro xaga balarka ..

FAA,IDO :Sida sunada ah waa inuu qofka maqlaayaaqimka dhaho sida qofka aqimaaya marka la9areebo xaya calas-salaat iyo xaya calal-falaax ..qadqaamati salaat sideeda ayuu udhihi ,dhihi maayoaqaamahaa -lIaah wa adaamahaa ,waayo xadiiskaku soo arooray waa daciif (Gudiga daaimka ah eecilmi baarista iyo fatwada sacuudiga)

SALAADA 00 LA DHIGTO SUTRO ..Nabigu s.c.w. wuxuu yiri: (Haduu midkiin tukanaayoha dhigto hortiisa sutro hana u dhawaado, yuusanau ogolaanin in axad dhex marc isaga iyo surtadiisa)waxaa wariyey Abuu daa,uud iyo Ibnu maajah iyoIbnu khuseyma .

Xadiiskan wuxuu cadeynayaa iney sutradu tahaysune masaajid ha ahaado guri ahaaado , raga iyohaween waa is ku mid, muslimiinta qaar kamida weyka qadeen sunadan, sidaas darteed waxaadarkeysaa iney tukanayaan iyagoo aysan hortoodaoolin sutro.. sunadan aad ayey usoo noqnoqotaahabeenkii iyo maalintii, salaadaha raatibada,salaadabarqinka, taxiyatul masjidka ,salaada witirka,haweenkana sidaasoo kale ayey usoo laablaabataamarkey gurigooda ku tukanayaan , laakiin salaadajamaacada imaamka ayaa sutro u ah dadka kudabatukanaaya ..

MAS,ALOOYIN KU TACALUQA SUTRADA.., -Sutradu waxey ku asaxi wax kastoo qofkatukanaaya hortiisa dhigto sida usha ama yaal sidadarbiga tiirka ,wax loo shardiyo majiro xaga balarka ..

Y-Waxaa haboon iney sutradu dhanaato taako iyowaxoogaa.r-Waxaa haboon qofka tukanaaya iyo sutradu ineykala fogaadan sadex dhudhun in la eg meeluu kusujuudo.r -Sutrada waxaa loo baneeyey imaamka iyo qofkiikaligii tukanaaya ..o-sutrada imaamka ayaa surto u ah dadka ku dabatukanaaya ,sidaas owgeed wey banaan tahay in ladhex maro safafka hadii loo baahdo .

FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU CATAL FALI(ASUNADAN ..A-Safaada ayaa waxey ka badbaadin iney naaqusto,hadii waxa hor maraya ay yihiin naag iyo dameer iyo

eey madow..B-Salaada waxey ka badbaadin inuu qofku eeg eegomeelo aan loo baahneyn , qofku wuxuu kugaabsanayaa aragiisa sutrada sokodeeda,taasinawaxey qeyb ka qaadan inuu salaadiisa kukhushuuco.C-dadka ayaa fursad u helaaya iney maraan sutradagadaasheeda ..

SUNOOYINKA LA SAiIEEYO HABEENKII IYOMA/ALINTll..\ -Sunooyinka raatibada ah Nabigu s.c.w. wuxuu yiri:(Ma jiro qof musfim ah oo allaah dartiis u tukanaayamaalin kasta I Y rakco oo sune ah - haduu jiro kaas -allaah wuxuu janada uga dhisaa giri ..) waxaawariyey Muslim .

~ -Waxaa haboon iney sutradu dhanaato taako iyowaxoogaa.r-Waxaa haboon qofka tukanaaya iyo sutradu ineykala fogaadan sadex dhudhun in la e9 meeluu kusujuudo.£-Sutrada waxaa loo baneeyey imaamka iyo qofkiikaligii tukanaaya .,o-Sutrada imaamka ayaa surto u ah dadka ku dabatukanaaya ,sidaas owgeed wey banaan tahay in ladhex marc safafka hadii loo baahdo .

FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU CAMAL FALKASUNADAN ..A-Salaada ayaa waxey ka badbaadin iney naaqusto,hadii waxa hor maraya ay yihiin naag iyo dameer iyo

eey madow..B-Salaada waxey ka badbaadin inuu qofku eeg eegomeelo aan loo baahneyn , qofku wuxuu kugaabsanayaa aragiisa sutrada sokodeeda,taasinawaxey qeyb ka qaadan inuu salaadiisa kukhushuuco.C-dadka ayaa fursad u helaaya iney maraan sutradagadaasheeda ..

SUNOOYINKA LA SAMEEYO HABEENKIIIYOMAALINTII..'-Sunooyinka raatibada ah Nabigu S.c.w. wuxuu yiri:(Ma jiro qof muslim ah 00 allaah dartiis u tUkanaayamaalin kasta '~rakeo 00 sune ah - haduu jiro kaas ­allaah wuxuu janada uga dhisaa giri .. ) waxaawariyey Muslim.

Sunooyinkan waa sidan : r rakcadood oo duhurka kahoreysa iyo labo ka danbeysa ,labo rakcadood oomaqribka ka danbeysa iyo labo cishaha ka danbeysaiyo labo fajarka ka horeysa ..AKHII miyaadan jaceyl uqabin in guri janadalagaaga dhiso ?..ilaali na$eexadan ka soo fushaynabiga s.c.w. tuko \ Yrakcadood oo sune ah ..Y-Salaatu-Duxaa waa salaada barqinkii la tukadowaxey udhigantaa sidii adigoo bixiyey f 1 . sadaqo,xubnaha banii damku wxey ka kooban yihiin 11 .xubnood ,xubnahaas mid kasta waxey ubaahantahay maafin kasta in laga sadaqeeyo shukhri lagumahdinaayo nicmadan ,intaasoo dhan waxaa gudikara labo rakcadood oo barqinkii la tukado ..

FM,IDADA KU CAMAL FALKA SUNADAN :Saxiixul-muslim abiidar wuxuu nabiga ka wariyeyinuu yiri : (Xubin kasta oo waagu ubaryo waxaadusheeda ahaaday sadaqo, subxaana llaah kastawaa sadaqo, wanaag kasta oo la is amro waasadaqo , xumaan kasta oo la iska reebo waa sadaqo, waxaasoo dhan waxaa badal ka noqon kara laborakcadood oo barqinkii la tukado.)

Abii hureyra waxaa ka sugnaaday inuu yiri :Nabiga s.c.w. oo ah kaan jeclaa ayaa ii dardaarmayinaan soomo sadex maalmood iyo inaan tukadolabada racadood ee barqinkii iyo inaan tukado witirkaintaana seexan ka hor) waxaa soo saaray Bukhaariiyo Muslim.

Sunooyinkan waa sidan : i rakcadood 00 duhurka kahoreysa iyo labo ka danbeysa ,Iabo rakcadood 00

maqribka ka danbeysa iyo fabo cishaha ka danbeysaiyo labo fajarka ka horeysa ..AKH I1 miyaadan jaceyl uqabin in guri janadalagaaga dhiso ?.ilaali naseexadan ka soo fushaynabiga s.c.w. tuko ''\'rakcadood 00 sune ah ..'\' -Salaatu-Duxaa waa salaada barqinkii la tUkadowaxey udhigantaa sidii adigoo bixiyey r, -sadaqo,xubnaha banii damku wxey ka kooban yihiin ".xubnood ,xubnahaas mid kasta waxey ubaahantahay maalin kasta in laga sadaqeeyo shukhri lagumahdinaayo nicmadan ,intaasoo dhan waxaa gudikara labo rakcadood 00 barqinkii la tukado .'

FAA,IDADA KU CAMAL FALKA SUNADAN :Saxiixul-muslim abiidar wuxuu nabiga ka wariyeyinuu yiri : (Xubin kasta 00 waagu ubaryo waxaadusheeda ahaaday sadaqo, subxaana lIaah kastawaa sadaqo, wanaag kasta 00 la is amro waasadaqo , xumaan kasta 00 la iska reebo waa sadaqo, waxaasoo dhan waxaa badal ka noqon kara laborakcadood 00 barqinkii la tukado.)

Abii hureyra waxaa ka sugnaaday inuu yiriNabiga s.c.w. 00 ah kaan jeclaa ayaa ii dardaarmayinaan soomo sadex maalmood iyo inaan tukadolabada racadood ee barqinkii iyo inaan tukado witirkaintaana seexan ka hor) waxaa soo saaray Bukhaariiyo Muslim.

Waqtiga Salaatul-Duxaa wuxuu bilaabanayaaaroortii markey qoraxdu soo baxdo rubac saac kadib,wuxuuna dhamaanayaa salaada duhur rubac saacka hor, waqtiga ugu haboon ee la tikado waa markeyqoraxdu aad u kululaato, waxaana u yar inta latukado labo rakcadood sideed rakcadood ayaanaubadan ,qaarna waxey dhaheen wax go,an malehan..

Y-Sunada casarka: Nabigu s.c.w. wuxuu yiri :( Allaah ha u naxariisto qofkii tukada afar rakcadoodsalaada casar ka hor) waxaa wariyey Abuu da,uudiyo Tarmidi..r-Sunada maqribka : Nabigu s.c.w. wuxuu yiri :(Tukada maqribka ka hor tukada maqribka ka hor,

markii sadexaad wuxuu yiri: Qofkii doona) waxaawariyey Bukhaari .

r-Sunada cishaha : Nabigu s.c.w. wuxuu yiri :(Aadaan kasta iyo aqimaad kasta waxaa udhaxeeya salaad , aadaan kasta iyo aqimaad kastawaxaa u dhaxeeya salaad markii sadexaad wuxuuyiri:(Qofkii doona) waxaa wariyey Bukhaari iyoMuslim .lmaamu nawawi wuxuu yiri : Macnaha xadiiskalabada aadaan waxaa laga wadaa aadaanka iyoiqimaada..

S U NOOYI N KA SAI.AATU L-L EYLKARasuuf ku s.c.w. wuxuu yiri: (Soom la soomoramadaan ka dib waxaa u fiican soomka bishamuxaram, salaad latukado faradka kadib waxaa u

Waqtiga Salaatul-Duxaa wuxuu bilaabanayaaaroortii markey qoraxdu 500 baxdo rubac saac kadib,wuxuuna dhamaanayaa salaada duhur rubac saacka hor, waqtiga ugu haboon ee la tikado waa markeyqoraxdu aad u kululaato, waxaana u yar inta latUkado labo rakcadood sideed rakcadood ayaanaubadan ,qaarna waxey dhaheen wax gO,an malehan..

"-Sunada casarka: Nabigu S.C.w. wuxuu yiri :( Allaah ha u naxariisto qofkii tukada afar rakcadoodsalaada casar ka hor) waxaa wariyey Abuu da,uudiyo Tarmidi..,..-Sunada maqribka : Nabigu s.c.w. wuxuu yiri :

(Tukada maqribka ka hor tukada maqribka ka hor,markii sadexaad wuxuu yiri: Qofkii doona) waxaawariyey Bukhaari .

i-Sunada cishaha : Nabigu s.c.w. wuxuu yiri :(Aadaan kasta iyo aqimaad kasta waxaa udhaxeeya salaad , aadaan kasta iyo aqimaad kastawaxaa u dhaxeeya salaad markii sadexaad wuxuuyiri:(Qofkii doona) waxaa wariyey Bukhaari iyoMuslim.Imaamu nawawi wuxuu yiri : Macnaha xadiiskalabada aadaan waxaa laga wadaa aadaanka iyoiqimaada..

SUNOOYINKA SALAATUL-LEYLKA ..Rasuulku s.c.W. wuxuu yiri: (Soom la soomoramadaan ka dib waxaa u fiican soomka bishamuxaram, salaad latukado faradka kadib waxaa u

fiican salaada habeenkii) waxaa wariyey Saxiixul-Muslim .

I -Tirada u fiican ee habeenkii la tukado waaI \ rakcadood ama \ Yrakcadood waxaana daliil u ahxadiiskii nabiga s.c.w. salaadiisu habeenkii waxeyaheyd I'l rakcadood) Bukhaari ,riwaayad kafe ooBukhaari soo saaray waxey tiri: Habeenkii wuxuutukan jiraY \ Yrakcadood.

\-Waxaa sune ah markuu habeenkii salaada ukacaayo inuu cadeydo waxaana fiican in la aqriyoaayadaha udanbeeya suurada Aali-Cimraan ilaadhamaadka suuradda..

s,tJ jg$3 dilJl J)lfil-l cF;Yls siJ.-,,$ ctlt sf O!) ,aJ+ Cr

\1 . : ;1 ; . c . l t (+ ta fudSYl-Waxaa sune ah inuu ku duceysto ducadii nabigas.c.w. ka sugnaatay: Allahayow adigaa mahad iskaleh, adigaa ah kan leh samooyinka iyo dhulalka iyowaxa ku dhex jira, Allahayow adigaa mahad iska lehadigaa ah nuurka samooyinka iyo dhulalka iyo waxaku dhex jira, Allahayow adigaa mahad iska leh,adigaa mulki u leh samooyinka iyo arlooyinka,adigaa mahad iska leh Allahayow adigaa xaq ah,balantaaduna waa xaq, la kulankaaduna waa Xflq,hadalkaaduna waa xaq, janadaaduna waaxaq,naartuna waa xaq,nabiyaduna waa xaq,muxamedna s.c.w. waa xaq,saacaduna waa Xoq,Allahayow adigaan isu kaa dhiibay ,adigaan kurumeeyey,adigaan ku talosaartay, adigaan kuusoo

fiican salaada habeenkii) waxaa wariyey Saxiixul­Muslim.

, -Tirada u fiican ee habeenkii la tUkado waa, 'rakcadood ama ,rrakcadood waxaana daliil u ahxadiiskii nabiga s.C.W. salaadiisu habeenkii waxeyaheyd " rakcadood) Bukhaari ,riwaayad kale 00

Bukhaari soo saaray waxey tiri: Habeenkii wuxuutukan jiray 'rrakcadood.

"-Waxaa sune ah markuu habeenkii salaada ukacaayo inuu cadeydo waxaana fiican in la aqriyoaayadaha udanbeeya suurada Aali-Cimraan ilaadhamaadka suuradda..

~4'l .;If.m,J~ ~\,J oi:A}l\,J ~\."...J\ ~ ~ "n :4J."i D-t

, l\. : eJ.JA&- Jl ( '-:J4N\ ul,J~

i -Waxaa sune ah inuu ku duceysto ducadii nabigas.c.w. ka sugnaatay: Allahayow adigaa mahad iskaleh, adigaa ah kan leh samooyinka iyo dhulalka iyowaxa ku dhex jira, Allahayow adigaa mahad iska lehadigaa ah nuurka samooyinka iyo dhulalka iyo waxaku dhex jira, Allahayow adigaa mahad iska leh,adigaa mulki u leh samooyinka iyo arlooyinka,adigaa mahad iska leh Allahayow adigaa xaq ah,balantaaduna waa xaq, la kulankaaduna waa xaq,hadalkaaduna waa xaq, janadaaduna waaxaq,naartuna waa xaq,nabiyaduna waa xaq,muxamedna s.c.w. waa xaq,saacaduna waa xaq,Allahayow adigaan isu kaa dhiibay ,adigaan kurumeeyey,adigaan ku talosaartay, adigaan kuusoo

laabtay, adigaan kugu dooday, adigaan kuguxukuntamay,iidhaaf wixii aan horey u faly iyo waxaandib ka fafay iyo waxaan sireystay,iyo waxaan si cad ufalay, adigaa hormareeye ah wax kaadanbeeyanaaysan jirin illaah xaqlagu caabudo oon adiga aheynmajiro) waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim lafdiganaBukhaari baa leh..

r -Waxaa kale oo sunooyinka kamida : In salaadahabeenkii labo rakcadood oo khafiifa lagu bilaabo siinta danbe ufududaato , Nabigu s.c.w. wuxuu yiri:(Haduu midkiin ukaco inuu tkado salaatul-leylka hakubilowdo marka hore labo rakcadood oo khafiifa )waxaa wariyey Muslim ..

o-Waxaa kale oo sune ah in salaatu-leylka lagubilowdo ducadan ka sugnaatay nabiga s.c.w. :(Rabiga jibrii l iyo miikaa,ii l , iyo israafii l, allahaabuuray samooyinka iyo dhulka allaha og sheygamaqan iyo kan loo jeedo ,adigaa xukminaayaadoomahaaga waxey isku khilaafaan, igu hanuuniwixii la isku khilaafo oo xaqa idimkaaga dartiis,adigaa qafkaad doontid ku hanuuniya jidka toosan)waxaa wariyey Muslim ..1-Waxaa sune ah in salaada habeenkii ladheereeyo.. Rasuulka s.c.w. ayaa la weydiiyeysalaada u fadli badan : markaasuu yiri: Mida u dheerwaxaa wariyey Saxiixul Muslim ..

v-Waxaa sune ah in allaah la magan galo markii lagaaro aayad cadaabka ka hadfeysa waxaana la dhihi: Acuudu billaahi min cadaabi l laahi sidoo kale

laabtay, adigaan kugu dooday, adigaan kuguxukuntamaY,iidhaaf wixii aan horey u faly iyo waxaandib ka falay iyo waxaan sireystay,iyo waxaan si cad ufalay, adigaa hormareeye ah wax kaadanbeeyanaaysan jirin iIIaah xaqlagu caabudo oon adiga aheynmajiro) waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim lafdiganaBukhaari baa leh..

f-Waxaa kale 00 sunooyinka kamida : In salaadahabeenkii labo rakcadood 00 khafiifa lagu bilaabo siinta danbe ufududaato , Nabigu s.c.w. wuxuu yiri:(Haduu midkiin ukaco inuu tkada salaatul-Ieylka hakubilowdo marka hare labo rakcadood 00 khafiifa )waxaa wariyey Muslim ..

O-Waxaa kale 00 sune ah in salaatu-Ieylka lagubilowdo ducadan ka sugnaatay nabiga s.c.w. :(Rabiga jibriil iyo miikaa,iiI ,iyo israafiil, allahaabuuray samooyinka iyo dhulka allaha og sheygamaqan iyo kan loo jeedo ,adigaa xukminaayaadoomahaaga waxey isku khilaafaan, igu hanuuniwixii la isku khilaafo 00 xaqa idimkaaga dartiis,adigaa qafkaad doontid ku hanuuniya jidka toosan)waxaa wariyey Muslim ..i-Waxaa sune ah in salaada habeenkii ladheereeyo.. Rasuulka s.c.w. ayaa la weydiiyeysalaada u fadli badan : markaasuu yiri: Mida u dheer

waxaa wariyey Saxiixul Muslim ..

v-Waxaa sune ah in allaah la magan gala markii lagaaro aayad cadaabka ka hadleysa waxaana la dhihi: Acuudu billaahi min cadaabi lIaahi , sidoo kale

markii lagaaro aayad raxmada ku saabsan waxaa ladhihi : Allahayow waxaan ku weydiisaneynaafadligaada , sidoo kale waa la tasbiixsan markii lamaraayo aayad allaah hufeysa , arimahan waa ficilkiinabiga s.c.w. sida ku cad Saxiixul-Muslim .

AS BAABTA LOO I(AALIT'I EYSTOQffAAN'U-LEYLKA ..\-Duco. Y-ln laga fogaado soojeedka badan. r-lnmaalintii wax laga seexdo. r-ln macsida lagadheeraado. o-ln nafta kheyrka lagu dirqiyo.

WITIRKU WUXUU LEE YAHAY SUNOOYIN\ -Qofkii sadex rakco kutukada witir waxaa fiicaninuu aqriyo rakcada koobaad faatixada kadibSabixisma Rabikal-Aclaa rakcada labaadna Qul-Acuudu birabil falaq,rakcada sadexaadnaQulhuwallaahu axad ,sidan waxaa wariyeyAbuudaa,uud iyo Tarmidi iyo ibnu Maajah ..

Y- Inuu yiraahdo markuu witirka dhameeyo subxaanamalikil-quduus sadex jeer ,marka sadexaad wuxuudaaraqudni ku siyaadiyey in kor loo qaado oo ladhaho rabil malaa,ikati war-ruux , waxaa sax yiriDaaraqudni & Abuudaa,uud iyo Nisaa,ina weywariyeen..

SUNADA FAJARKA..Sunadani waxey lee dahay sunooyin khaas ku ah..\-Waxaa sune ah in la fududeeyo ,caaisha A.H.R.N.waxey tiri : ( Rasuulkii i l laahay s.c.w. wuxuu tukan

markii lagaaro aayad raxmada ku saabsan waxaa ladhihi : Allahayow waxaan ku weydiisaneynaafadligaada , sidoo kale waa la tasbiixsan markii lamaraayo aayad allaah hufeysa , arimahan waa ficilkiinabiga s.c.w. sida ku cad Saxiixul-Muslim .

ASBAABTA LOO KAALMEYSTOQIYAAMU-LEYLKA ..'-Duco. \'-In laga fogaado soojeedka badan. 1-lnmaalintii wax laga seexdo. f -In maesida lagadheeraado. o-In nafta kheyrka lagu dirqiyo.

WITIRKU WUXUU LEE YAHAY SUNOOYIN ..'-Qofkii sadex rakeD kutukada witir waxaa fiieaninuu aqriyo rakcada koobaad faatixada kadibSabixisma Rabikal-Aclaa rakcada labaadna Qul-Acuudu birabil falaq,rakcada sadexaadnaQulhuwallaahu axad ,sidan waxaa wariyeyAbuudaa,uud iyo Tarmidi iyo ibnu Maajah ..

,,- Inuu yiraahdo markuu witirka dhameeyo subxaanamalikil-quduus sadex jeer ,marka sadexaad wuxuudaaraqudni ku siyaadiyey in kOf loo qaado 00 ladhaho rabil malaa,ikati war-ruux , waxaa sax yiriDaaraqudni & Abuudaa,uud iyo Nisaa,ina weywariyeen..

SUNADA FAJARKA..Sunadani waxey lee dahay sunooyin khaas ku ah..'-Waxaa sune ah in la fududeeyo ,eaaisha A.H.R.N.waxey tiri : ( Rasuulkii iIIaahay s.c.w. wuxuu tukan

jiray labo rakcadood oo khafiifa inta u dhaxeysaaadaanka fajarka iyo aqimaada) Bukhaari iyo Muslim\-Waxaa la aqrinayaa rakcada hore aayada ku jirtaSuuratul-Baqrah 1T1 :(Quuluu aamanaa billaaahiwamaa unsila ileynaa) rakcada labaadna aayada kujirta Aali-Cimraan : (Aamanaa billaahi wash-had bianaa muslimuun) waxaa iyada la akhrin karaaaayada 1r ee suurada Aali-Cimraan: (Qul yaa ahlalkitaabi tacaalow ilaa kalimatin sawaain beynanaa wabeynakum) waxaa wariyey saxiixul Muslim..

Riwaayad kale oo uu muslim wariyey ayaa waxeycadeysay .inuu nabigu s.c.w. aqrin jiray labadarakcadood ee fajarka: (Qulyaa ayuhal kaafiruun iyoQulhuwa-Llaahu axad )

r-Markii labada rakcadood ee fajarka la tukadowaxaa sune ah in dhinaca midig loo seexdo walowdaqiiqado yarba ha ahaatee.. waa sida ku cadBukhaari ..

SALAADA FAJARKA KA DIB OO LA FARIISTO..Nabiga s.c.w. markuu tukado salaada fajarka wuufadhin jiray ilaa ay qoraxdu si fiican uga soo baxdo)waxaa wariyey saxiixul-muslim- imaamu nawawiwuxuu yiri: (Xasnaa waxaa laga wadaa markeyqoraxdu si fiican u soo baxdo )

Maxey tahay nicmada ka weyn in.. Allaah sareeye uuku 'kalifay malaa,ig uduceysa dadka fadhiyamasaajidda salaada kahor iyo salaada ka dibmalaaigtaasi waxey dhaheysaa : (Allahyow udhaaf

jiray labo rakcadood 00 khafiifa inta u dhaxeysaaadaanka fajarka iyo aqimaada) Bukhaari iyo Muslim.,. -Waxaa la aqrinayaa rakcada hare aayada ku jirtaSuuratul-Baqrah ,r, :(Quuluu aamanaa billaaahiwamaa unsila ileynaa) rakcada labaadna aayada kujirta Aali-Cimraan : (Aamanaa billaahi wash-had bianaa muslimuun) waxaa iyada la akhrin karaaaayada ,t ee suurada Aali-Cimraan: (Qui yaa ahlalkitaabi tacaalow ilaa kalimatin sawaain beynanaa wabeynakum) waxaa wariyey saxiixul Muslim..

Riwaayad kale 00 uu muslim wariyey ayaa waxeycadeysay :inuu nabigu s.c.w. aqrin jiray labadarakcadood ee fajarka: (Qulyaa ayuhal kaafiruun iyoQulhuwa-Llaahu axad )

r -Markii labada rakcadood ee fajarka la tukadowaxaa sune ah in dhinaca midig loo seexdo walowdaqiiqado yarba ha ahaatee.. waa sida ku cadBukhaari ..

SALAADA FAJARKA KA DIB 00 LA FARIISTO..Nabiga s.e.w. markuu tukado salaada fajarka wuufadhin jiray Haa ay qoraxdu si fiiean uga soo baxdo)waxaa wariyey saxiixul-muslim- imaamu nawawiwuxuu yiri: (Xasnaa waxaa laga wadaa markeyqoraxdu si f1iean u 500 baxdo )

Maxey tahay nicmada ka weyn in.. Allaah sareeye uuku ' kalifay malaa,ig udueeysa dadka fadhiyamasaajidda salaada kahor iyo salaada ka dibmalaaigtaasi waxey dhaheysaa : (Allahyow udhaaf

Allahayow unaxariiso) akhii eeg markaad allaahadeecdo sida laguu qadarinaayo Allaah wuxuu kuusahlay malaa,ig kuu duceyneysa ..

SUNOOYINKA $ALAADA EE ODHAAHDA AH..\ -Ducada salaada lagu furfurto: (Subxaanaka-Llaahuma abixamdika watabaaraka ismukawatacaalaa jaduka walaa ilaaha qeyruka) waxaawariyey afaria..

Waxaad kaloo aqrisan kartaa ducadan kale :(Allaahuma baacid beynii wabeyna khadhaayaayakamaa baacadta beynal mashriq wal maqrib ,Af faahuma naqinii min khadhaayaaya kamaatunaqaa soobal-abyad mina danas,Allaahumaaqsilnii min khadaayaaya bitalji wal-maai wal-bardi)waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim,ducooyinkan midaad doonto ayaad aqrin kartaamarkaad salaada xirato ".

r-ln sheydaanka la iska naaro intaan quraanka labilaabin, Acuudu bilfaahi mina sheydaani raji im..

t-ln la dhaho bismillaahi AR-Raxmaani Ar-Raxiimi.o-ln la dhaho aamiin markey faataxadu dhamaato iyoIn la aqriyo quraan faatixada ka dib salaadaha

fajarka jimcaha , maqribka salaadaha afartarakcadood ah , qofka kaligii tukanaaya , laakiin qofkahadii la tujinaayo hadey salaadu tahay kuwa kor looqaado aqrin maayo hadey tahay salaadaha hoos loodhigana wuu aqrinayaa .

Allahayow unaxariiso) akhii eeg markaad allaahadeecdo sida laguu qadarinaayo Allaah wuxuu kuusahlay malaa,ig kuu duceyneysa ..

SUNOOYINKA SALAADA EE ODHAAHDA AH..'-Ducada salaada lagu furfurto: (Subxaanaka­Llaahuma abixamdika watabaaraka ismukawatacaalaa jaduka walaa ilaaha qeyruka) waxaawariyey afarta..

Waxaad kaloo aqrisan kartaa ducadan kale :(Allaahuma baacid beynii wabeyna khadhaayaayakamaa baacadta beynal mashriq wal maqrib ,Allaahuma naqinii min khadhaayaaya kamaatunaqaa soobal-abyad mina danas,Allaahumaaqsilnii min khadaayaaya bitalji wal-maai wal­bardi)waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim,ducooyinkan midaad doonto ayaad aqrin kartaamarkaad salaada xirato ..

r -In sheydaanka la iska naafO intaan quraankalabilaabin, Acuudu billaahi mina sheydaani rajiim ..

i -In la dhaho bismillaahi AR-Raxmaani Ar-Raxiimi.o-In la dhaho aamiin markey taataxadu dhamaato iyoIn la aqriyo quraan faatixada ka dib salaadaha

fajarka jimcaha , maqribka salaadaha atartarakcadood ah , qofka kaligii tukanaaya , laakiin qofkahadii la tujinaayo hadey salaadu tahay kuwa kor looqaado aqrin maayo hadey tahay salaadaha hoos loodhigana wuu aqrinayaa .

l-Waxaa sune ah markii rukuucda laga soo kaco inla dhaho:(Rabanaa walakal-xamdu mil,u samaawaatiwamil,ul ardi wamaa beynahumaa, wamil,umaashi,ta min shey,in bacdu, ahlu sanaa,l waf majdiaxaqu maaqaalal cabdu ,wakulunaa laka cabdu

allaahuma laa maanica limaa acdeyta walaamucdiya limaa manacta, walaa yanfacu daljadiminkal-jadi) waxaa wariyey muslim..

v-Waxaa sune ah in la dhaho tasbiixda sukuucda iyosujuuda mar ka badan . A-Labada sujuudood inta udhaxeysa waxaa la dhihi: Rabi lqfir-Lii wixii markabadan. q-fn lagu duceysto attaxiyaatka danbe :(Allaahuma inii acuudu bika min cadaabi jahanamawa min Cadaabil-Qabri wamin fitnatil-maxyaawalmamaat, wa min fitnatil-masiixi Ad-Dijaal) waxaawariyey Bukhaari iyo Muslim ..

Waxaa fiican qofka sujuudsan inuusan ku ekeysanintasbiix kaliya ee uu badiyo ducada , nabiga s.c.w,wuxuu yiri : (Adoonka wuxuu rabigiis ugu dhowyahay markuu sujuudsan yahay ee badiya ducada )waxaa wariyey muslim . Waxaa kaloo jira ducooyinkale, qofkii raba dib ha u eego kitaabka xisnu musfimee uu qoray Al- Qaxdaani..Sunooyinkan waxaa la dhihi rakcada dhexdeedamarkii laga reebo ducada salaada lagu bilaabo iyoducada ka danbeysa atixiyaadka ..

SUNOOYINKA SALAADA EE FIGILKA U BAAHAN.I -ln gacmaha kor loo qaado markii la xiranaayo

salaada.

'i-Waxaa sune ah markii fukuucda laga 500 kaco inla dhaho:(Rabanaa walakal-xamdu mil,u samaawaatiwamil,ul ardi wamaa beynahumaa, wamil,umaashi,ta min shey,in bacdu, ahlu sanaa,l wat majdiaxaqu maaqaalal cabdu ,wakulunaa laka cabdu

allaahuma laa maanica limaa acdeyta walaamucdiya Iimaa manacta, walaa yanfacu daljadiminkal-jadi) waxaa wariyey muslim..

v-Waxaa sune ah in la dhaho tasbiixda sukuucda iyosujuuda mar ka badan . A-Labada sujuudood inta udhaxeysa waxaa la dhihi: Rabi Iqfir-Lii wixii markabadan. '\-In lagu duceysto attaxiyaatka danbe :(Allaahuma inii acuudu bika min cadaabi jahanamawa min Cadaabil-Qabri wamin fitnatil-maxyaawalmamaat, wa min fitnatil-masiixi Ad-Dijaal) waxaawariyey Bukhaari iyo Muslim ..

Waxaa fiican qofka sujuudsan inuusan ku ekeysanintasbiix kaliya ee uu badiyo ducada , nabiga s.c.w.wuxuu yiri : (Adoonka wuxuu rabigiis ugu dhowyahay markuu sujuudsan yahay ee badiya ducada )waxaa wariyey muslim . Waxaa kaloo jira ducooyinkale, qofkii raba dib ha u eego kitaabka xisnu muslimee uu qoray AI- Qaxdaani..Sunooyinkan waxaa la dhihi rakcada dhexdeedamarkii la9a reebo ducada salaada lagu bilaabo iyoducada ka danbeysa atixiyaadka ..

SUNOOYINKA SALAADA EE FICILKA U BAAHAN.~ -In gacmaha kor loo qaado markii la xiranaayo

salaada.

Y- In gacmaha kor loo qaado markii la rukuucaayo ..r-ln gacmaha kor loo qaado markii rukuucda lagasookacaayo .r-ln gacmaha kor loo qaado markii laga istaagaayodhamaadka rakcada labaad salaadaha labadaatixiyaadka leh ..

o-1-v-Gacmaha markaad kor uqaadeysid faraha iskudhaji ,oo utaag xaga qiblada iyadoo calaacashufuran tahay , waxaana fiican in lala simo garbahaama dacalka dhagaha ..

A- In gacanta midig la saaro gacanta bidix ama laguqabto gacanta midig dhudhunka bidixda.,

l-ln la fi iriyo barta lagu sujuudo..'l . -ln labada lugood la kala qaado waxoogaa ..I t- In markii quraanka la aqrinaayo si fiican loodhuuxo macnihiisa ..

SUNOOYINI(A RUKUUCDA ..I -lnuu ku ji lbihiisa ku qabto labadiisa gacmood oofaraha lakala durkiyey ..Y-lnuu ka fogeeyo labiida dhinac cududadiisa ..

SUNOOYINKA SUJUUDA ..\-Y-r- Markii la sujuudaayo waa in laga dheereeyolabada cudud labadadhinac, calooshana bowdyaha ,bowdyahana dhudhumaha laga fogeeyo.. t- Makuusujuudaayo waa inuu labada low kala dheereeyo.

.,. - In gacmaha kor loo qaado markii la rukuucaayo ..r -In gacmaha kor loo qaado markii rukuucda la9a800kacaayo.£-In gacmaha ker loo qaado markii laga istaagaayodhamaadka rakcada labaad salaadaha labadaatixiyaadka leh .,

0_"l-v-Gacmaha markaad kor uqaadeysid faraha iskudhaji ,00 utaag xaga qiblada iyadoo calaacashufuran tahay , waxaana fiican in lala simo garbahaama dacalka dhagaha ..

A- In gacanta midig la saaro gacanta bidix ama laguqabto gacanta midig dhudhunka bidixda..

'\-In la fiiriyo barta lagu sujuudo.., • -In labada lugood la kala qaado waxoogaa .., ,- In markii quraanka la aqrinaayo si fiican loodhuuxo macnihiisa .,

SUNOOYINKA RUKUUCDA ..'-Inuu ku jilbihiisa ku qabto labadiisa gacmood 00

faraha lakala durkiyey ".,. -Inuu ka fogeeyo labiida dhinac cududadiisa ..

SUNOOYINKA SUJUUDA ..,-"-,- Markii la sujuudaayo waa in laga dheereeyolabada cudud labadadhinac, calooshana bowdyaha ,bowdyahana dhudhumaha laga fogeeyo.. £- Makuusujuudaayo waa inuu labada low kala dheereeyo.

o-I-v- Waa in faraha labada lugood dhulka lagu surola isna dhajiyo inta sujuuda lagu jiro..A-Labada gacmood waxaa la dhigi lasimankagarbaha ama dhagaha.1-\ .-\ 1- Gacmuhu waa iney fidsanaadaan farahunais heystaan, qibladana u jeedaan'..

SUNOOYINKA U DH$(EEYA I-ABADA SUJUUDOOD..Fadhiga u dhaxeeya labada sujuudood wuxuu leeyahay labo qaab .t -Af-lqcaa '. Waa inuu qofku taago faraha labadalugood, kadibna ku fadhiiso labadiisa cidhbood..\- Al-lftiraash : Waa in lugta midig la taago ,lugtabidixna lagu fariisto waana sida attixiyadka hore ,Nabigu s..c.w. aadbuu u dheereyn jiray fadhigan ilaala moodo inuu hilmaamay ..Jalsatul istiraaxa : Waa fadhi yar oo ka danbeeyasujuuda labaad markii la tukado rakcada koobaadiyo rakcada sadexaad ..

SU NOOYIN KA TASHAH UDKA..At-Taxiyaadka- LabaadTashahudka labaad : Wuxuu lee yahay sadex qaab .A-ln lugta midig la taago ,lugta bidixna laga hoosmariyo dhudhunka midigta kadibna dabada la dhigodhulka . .

B-Sidii hore ayaa la yeeli laakiin la taagi maayo lugtamidig , ee waxaa laga soo hodeedin lugta bidixda ..C-Lugta midigta ayaa la taagi , lugta bidixdanawaxaa lakala dhex galin bowdyada lugta midig iyodhudhunkeeda..

0_"\-V- Waa in faraha labada lugood dhulka lagu surala isna dhajiyo inta sujuuda lagu jiro..A-Labada gacmood waxaa la dhigi lasimankagarbaha ama dhagaha.'\-, •-, ,- Gacmuhu waa iney fidsanaadaan farahunais heystaan, qibladana u jeedaan' ..

SUNOOYINKA U DHAXEEYA LABADA SUJUUDOOD..Fadhiga u dhaxeeya labada sujuudood wuxuu leeyahay labo qaab .'-AI-Iqcaa : Waa inuu qofku taago faraha labadalugood, kadibna ku fadhiiso labadiisa cidhbood..,,- AI-Iftiraash: Waa in lugta midig la taago ,Iugtabidixna lagu fariisto waana sida attixiyadka hore ,Nabigu s..c.w. aadbuu u dheereyn jiray fadhigan ilaala moodo inuu hilmaamay ..Jalsatul istiraaxa : Waa fadhi yar 00 ka danbeeyasujuuda labaad markii la tUkado rakcada koobaadiyo rakcada sadexaad ..

SUNOOYINKA TASHAHUDKA..At-Taxiyaadka- LabaadTashahudka labaad : Wuxuu lee yahay sadex qaab .A-In lugta midig la taago ,Iugta bidixna laga hoosmariyo dhudhunka midigta kadibna dabada la dhigodhulka ..

8-Sidii hore ayaa la yeeli laakiin la taagi maayo lugtamidig , ee waxaa laga soo horjeedin lugta bidixda ..C-Lugta midigta ayaa la taagi , lugta bidixdanawaxaa lakala dhex galin bowdyada lugta midig iyodhudhunkeeda..

GACMAHA XAGEE LA SAARI?\ -Gacmaha waxaa la saari labada bowdyoodkorkooda midigta midig baa la saari, bidixdanabidixdaa la saari iyagoo ay faruhu fidsan yihiin iskunadhagan yihiin..Y-Far murugsatada ayaa la taagi i laaat-tixiyaadku ka dhamaado (suulkana tarta dhexeayaa lagu qaban sidii iyadoo la goobaabiyey oo kalewaxaana la fiirin farta taagan )

r-ln loo jeesto markii la salaamo naqsanaayodhinaca midigta kadibna dhinaca bidixda ..waxaa jira (\ o)suno oo ficil ah oo soo noqnoqotarakcad walba ,marka hadii la isku daro dhamaansalaada faradka ah waxey noqon ( r t o )suno

Salaada sunada ahna waa \ o rakcadood, sidaanhorey usoo sheegnay habeenkii iyo maalintii ,sunooyinka ku dhex jirana waxey dhan yihiin 1Y osuno, hadii si fiican loo dhaqan galiyo rakcad kasta .

Haduu qofku sii siyaadiyo rakcooyinka uu tukanaayowaxaa sii siyaadaya sunooyinkan..

Waxaa jira sunooyin ficli ah oon iyagu hal markabadan soo laablaabaneynin ama labo jeer..

1-Markii safaada la xiranaayo gacmaha ayaa kor looqaadi . Y-Rakcada sadexaad markii loo kacaayogacmaha ayaa kor loo qaadaa labadaas jeer masoo laalaabtaan..

GACMAHA XAGEE LA SAARI?'-Gacmaha waxaa la saari labada bowdyoodkorkooda midigta midig baa la saari, bidixdanabidixdaa la saari iyagoo ay taruhu tidsan yihiin iskunadhagan yihiin .. " -Far murugsatada ayaa la taagi ilaaat-tixiyaadku ka dhamaado (suulkana tarta dhexeayaa lagu qaban sidii iyadoo la goobaabiyey 00 kalewaxaana la fiirin tarta taagan)

r -In loo jeesto markii la salaamo naqsanaayodhinaca midigta kadibna dhinaca bidixda ..waxaa jira ("O)suno 00 ficil ah 00 500 noqnoqotarakcad walba ,marka hadii la isku daro dhamaansalaada faradka ah waxey noqon (f .,. 0 )suno

Salaada sunada ahna waa "0 rakcadood, sidaanhorey usoo sheegnay habeenkii iyo maalintii ,sunooyinka ku dhex jirana waxey dhan yihiin '\.,. °suno, hadii si fiican loo dhaqan galiyo rakcad kasta .

Haduu qofku sii siyaadiyo rakcooyinka uu tukanaayowaxaa sii siyaadaya sunooyinkan..

Waxaa jira sunooyin ficli ah 000 iyagu hat markabadan soo laablaabaneynin ama labo jeer..

'-Markii salaada la xiranaayo gacmaha ayaa kor looqaadi . "-Rakcada sadexaad markii loo kacaayogacmaha ayaa kOf loo qaadaa labadaas jeer ma500 laalaabtaan..

r-Farta ayaa la ishaari ilaa uu At-Tixiyaadku kadhamaado, atixiyaadka hore iyo kan danbe waa iskumid . .t -Markii la salaamo naqsanaayo labada dhinacmidigta iyo bidixda ayaa loo jeedsan.o-1- Jalsatu istiraaxa iyo tawaruku horey ayaanusoo cadeynay .

Faa,ido :lbnu qayim wuuxu yiri : Adoonku labojeer ayuu il laahay hor istaagi ,mid waa markuusalaada tukanaayo mida kalena waa maalinta uuillaahay la kulmi doono, qofkii guta mida hore si fi icanu ilaaliya -salaada- mida labaad il laahay baa u dhibyareyn, qofkii mida koobaad -salaada ̂ ku gaboodfala illaahay ayaa tan danbe ku adkeeya ..

SUNOOYINKA SALAADAHA FARADKA KADANBEEYA..\ -Sadex jeer ayaa la dhihi istaaqfurullaahi kadibna :Allahuma anta salaam wa minka salaam tabaaraktayaa dal jalaali wal ikraam)waxaa wariyey Muslim.

\-Laa il laaha ila llaahu waxdahu laa shariika lah ,lahul-mulki walahul-xamdi wahuwa calaa kuli shey,inqadiir allaahuma laa maanica limaa acdayta walaamucdiya limaa manacta, walaa yanfacu dal jadiminkal-jadu) waxaa wariyey bikhaari iyo muslim..

r-Laa il laaha ilallaahu waxdahu laa shariika lah.Lahul-mulku walahul-xamdu wahuwa calaa kulishey,in qadiir, laa xowla walaa quwati i laa billaahi, laa i l laaha i la l laahu alaa nacbudu i laa iyaahu lahu-

i -Farta ayaa la ishaari ilaa uu At-Tixiyaadku kadhamaado, atixiyaadka hore iyo kan danbe waa iskumid "t -Markii la salaamo naqsanaayo labada dhinacmidigta iyo bidixda ayaa loo jeedsan.0_ \- Jalsatu istiraaxa iyo tawaruku horey ayaanusoo cadeynay .

Faa,ido :Ibnu qayim wuuxu yiri : Adoonku labojeer ayuu iIIaahay hor istaagi ,mid waa markuusalaada tukanaayo mida kalena waa maalinta uuiIIaahay la kulmi doono, qafkii Quta mida hare si fiieanu ilaaliya -salaada- mida labaad iIIaahay baa u dhibyareyn, qofkii mida koobaad -salaada - ku gaboodfala iIIaahay ayaa tan danbe ku adkeeya .,

SUNOOYINKA SALAADAHA FARADKA KADANBEEYA..'-Sadex jeer ayaa la dhihi istaaqfurullaahi kadibna:Allahuma anta salaam wa minka salaam tabaaraktayaa dal jalaali wal ikraam)waxaa wariyey Muslim.

"-Laa iIIaaha ila lIaahu waxdahu laa shariika lah ,lahul-mulki walahul-xamdi wahuwa calaa kuli shey,inqadiir allaahuma laa maanica limaa acdayta walaamucdiya limaa manacta, walaa yanfaeu dal jadiminkal-jadu) waxaa wariyey bikhaari iyo muslim..

i -Laa iIIaaha ilallaahu waxdahu laa shariika lah.Lahul-mulku walahul-xamdu wahuwa calaa kulishey,in qadiir, laa xowla walaa quwati ilaa billaahi,Iaa illaaha ila lIaahu alaa naebudu ilaa iyaahu lahu-

nicmatu walahul-fadlu walahu as-sanaaul-xasanwalaa illaaha ilallaahu mukhlisiina lahu-diini wallowkarihal kaafiruun) waxaa wariyey Muslim..

t-Waxaad dhaheysaa subxaana llaah walxamdulillaah wallaahu akbar midkasta rrjeer, kadibna dhehmida boqlaad Laa illaaha ilallaahu waxdahu laashariika lah. Lahul-mulku walahul-xamdu wahuwacalaa kufi shey,in qadiir) waxaa wariyey Muslim ..

o-Allaahuma acinii calaa dikrika wa shukrika waxusni cibaadatika ) waxaa wariyey Abuudaa,uud iyoNisaa,l .

I-Allahuma inii acuudu bika minal-jubni, wa acuudubika an aruda ilaa ardalil-cumri ,wa acuudu bika minfitnati dunyaa, wn acuudu bika min cadaabil-qabri)waxaa wariyey Bukhaari..

v-Rabi qinii cadaabaka yowma tubcas cibaadaka,ducadan waxaa laga wariyey barraa A.H.R. , Baraawuxuu yiri: markaan ku tukano nabiga s.c.w.gadaashiisa waxaan aad u jeclaan jiray inaanahaano dhinaciisa midigtiisa si uu noo soo aadiyowajigiisa waxaana maqlay isagoo dhahaaya ducadiiaan soo sheegnay..

A-Waxaa sune ah in la aqriyo Qulhuwa-Lfaahu axadiyo Qul acuudu Birabil-Falaq iyo Qul acuudu Birabi-Naas ) waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo Tarmidi iyoNisaa, l . .

nicmatu walahul-fadlu walahu as-sanaaul-xasanwalaa iIIaaha ilallaahu mukhlisiina lahu-diini wallowkarihal kaafiruun) waxaa wariyey Muslim..

t-Waxaad dhaheysaa subxaana lIaah walxamduli!laah wallaahu akbar midkasta ,",'"'jeer, kadibna dhehmida boqlaad Laa iIIaaha ilallaahu waxdahu laashariika lah. Lahul-mulku walahul-xamdu wahuwacalaa kuli shey,in qadiir) waxaa wariyey Muslim ..

O-Allaahuma acinii calaa dikrika wa shukrika waxusni cibaadatika ) waxaa wariyey Abuudaa,uud iyoNisaa,l.

'\-Allahuma inii acuudu bika minal-jubni, wa acuudubika an aruda ilaa ardalil-cumri ,wa acuudu bika minfitnati dunyaa, wa acuudu bika min cadaabil-qabri)waxaa wariyey Bukhaari..

v-Rabi qinii cadaabaka yowma tUbcas cibaadaka,ducadan waxaa laga wariyey barraa A. H.R. , Baraawuxuu yiri: markaan ku tukano nabiga S.C.w.gadaashiisa waxaan aad u jeclaan jiray inaanahaano dhinaciisa midigtiisa si uu noo soo aadiyowajigiisa waxaana maqlay isagoo dhahaaya ducadiiaan soo sheegnay..

A-Waxaa sune ah in la aqriyo Qulhuwa-Llaahu axadiyo Qui acuudu Birabil-Falaq iyo Qui acuudu Birabi­Naas ) waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo Tarmidi iyoNisaa,I ..

Salaada fajarka iyo salaada maqribka kadibsuuradahan sadex sadex jeer ayaa la aqrinayaa ..

l-Waxaa sune ah in la aqriyo Aayatul-Kursi ..I . -Dheh salaada subax iyo salaada maqrib kadibt .jeer : Laa illaaha ilallaahu waxdahu laa shariikalah. Lahul-Mulku walahul-xamdu yuxyii wayumiituwahuwa calaa kuli shey,in qadiir) waxaa wariyeyTirmidi. .

\ I -Waa inuu ku tasbiixsado gacantiisa , waxaa jirtariwaayad dhaheysa gacanta midig ,dadbaa waxkasheegay laakiin riwaayado kale ayaa xoojinaaya ..\ Y- Waa in wardigan la guto inta la fadhiyo meeshalagu tukaday ..

Qofka muslimka ah haduu ku dadaafo wardigansalaad walba markuu tukado wuxuu dhaqan galinkaraa sunooyin ku dhow oo suno, salaada subax iyomaqribku wey ka siyaadayaan intan..

FAA,IDADA LAGA HEI-AAYO KU DHAQANKASUNOOYINKAN ..A-Qofka muslimka ah ee ku dadaala tasbiixdansalaad walba gadaasheeda wuxuu la mid yahay qofsadaqeystay o. . oo sadaqo, hadalkii nabiga s.c.w.(Tasbiix walba waxaa laga helaa sadaqo Allaahuakbar kasta waxaa laga helaa sadaqo, ak-xamdullillaahi kasta waxaa laga helaa sadaqo ,Laa illaaha ilallaahu kasta oo la dhaho waxaa laga halaa sadaqo)waxaa wariyey muslim..

Salaada fajarka iyo salaada maqribka kadibsuuradahan sadex sadex jeer ayaa la aqrinayaa ..

'\-Waxaa sune ah in la aqriyo Aayatul-Kursi .., •-Dheh salaada subax iyo salaada maqrib kadib, •jeer: Laa iIIaaha ilallaahu waxdahu laa shariikalah. Lahul-Mulku walahul-xamdu yuxyii wayumiituwahuwa calaa kuli shey,in qadiir) waxaa wariyeyTirmidi..

, '-Waa inuu ku tasbiixsado gacantiisa , waxaa jirtariwaayad dhaheysa gacanta midig ,dadbaa waxkasheegay laakiin riwaayado kale ayaa xoojinaaya .., ,,- Waa in wardigan la guta inta la fadhiyo meeshalagu tukaday ..

Qofka muslimka ah haduu ku dadaalo wardigansalaad walba markuu tukado wuxuu dhaqan galinkaraa sunoayin ku dhow 00 suno, salaada subax iyomaqribku wey ka siyaadayaan intan..

FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKASUNOOYINKAN ..A-Qofka muslimka ah ee ku dadaala tasbiixdansalaad walba gadaasheeda wuxuu la mid yahay qofsadaqeystay 0 •• 00 sadaqo, hadalkii nabiga s.c.w.(Tasbiix walba waxaa laga helaa sadaqo Allaahuakbar kasta waxaa laga helaa sadaqo, ak-xamdullilIaahi kasta waxaa laga helaa sadaqo ,Laa iIIaaha ilalIaahu kasta 00 la dhaho waxaa laga halaa sadaqo)waxaa wariyey muslim..

lmaamu nawawi wuxuu yiri:(Waxey qaadaneysaaxukunka sawaabkeeda) ..

B-Qofka muslimka ah ee ilaaliya tasbiixdan waxaajanada dhexdeeda fooga talaalayaa o .. oo geed .,Nabiga s.c.w. ayaa wuxuu soo maray Abuuhureyraoo talaalaya geed markaasuu ku yiri :(AbuuhureyrowMakutusiyaa talaal ka kheyr badan talaalkan aadheyso? Abuuhureyra wuxuu yiri: Haa, Nabiga s.c.w.ayaa yiri waxaad dhahdaa:(Subxaanallaahwalxamdulli llaah walaa illaaha ila llaah wallaahuakbar , mid kasta oo ka mida kuwan janada ayaageed fagaaga talaali ) waxaa wariyey ibnu maajahwaxaana saxiixiyey Al-Baani ..C-Qofkii aqriya aayatul kursi salaad walbagadaasheeda waxaa janada uga dhiman inuu galoinuu dhinto kaliya ..

' D-Qofkii daa,ima tasbiixdan danbigiisa waala hoobinxataa haduu dhan yahay xunbada bada ,sida ku cadSaxiixul-Muslim ..H-Qofkii daa,ima tasbiixdan salaadaha gadaashoodahoogi maayo aduun iyo aakhiro, sida ku cad SaxiixulMusfim ..W-Tasbiixdan waxey kabeysaa naqsiga ku dhaca

salaadaha faradka ah ..

SUNOOYIN LA AQRIYO AROORTII IYO GALABTII,.1 -Aayatul-kursiga

Faa,idada laga helaayo Aaytul-Kursiga waa : Qofkiiaqriya gafabtii iyo aroortii jinka ayaa laga korinayaa

Imaamu nawawi wuxuu yiri:(Waxey qaadaneysaaxukunka sawaabkeeda) .,

S-Qofka muslimka ah ee ilaaliya tasbiixdan waxaajanada dhexdeeda looga talaalayaa ".. 00 geed ..Nabiga S.C.W. ayaa wuxuu soo maray Abuuhureyra00 talaalaya geed markaasuu ku yiri :(AbuuhureyrowMakutusiyaa talaal ka kheyr badan talaalkan aadheyso? Abuuhureyra wuxuu yiri: Haa, Nabiga S.C.w.ayaa yiri waxaad dhahdaa:(Subxaanallaahwalxamdulli lIaah walaa illaaha ila lIaah wallaahuakbar , mid kasta 00 ka mida kuwan janada ayaageed lagaaga talaali ) waxaa wariyey ibnu maajahwaxaana saxiixiyey AI-Saani ..C-Qofkii aqriya aayatul kursi salaad walbagadaasheeda waxaa janada uga dhiman inuu galoinuu dhinto kaliya ..

. D-Qofkii daa,ima tasbiixdan danbigiisa waala hoobinxataa haduu dhan yahay xunbada bada ,sida ku cadSaxiixul-Muslim ..H-Qofkii daa,ima tasbiixdan salaadaha gadaashoodahoogi maayo aduun iyo aakhiro, sida ku cad SaxiixulMuslim ..W-Tasbiixdan waxey kabeysaa naqsiga ku dhaca

salaadaha faradka ah ..

SUNOOYIN LA AQRIYO AROORTII IYO GALABTII..~ -Aayatul-kursiga .,

Faa,idada laga helaayo Aaytul-Kursiga waa: Qofkiiaqriya galabtii iyo aroortii jinka ayaa laga korinayaa

waxaa wariyey nisaa,f waxaa sax yiri Al-Baani .

Y-Qulhuwa-llaah, Qul acuudu birabil-falaq , Qulacuudu birabin-naas ) waxaa wariyey abuudaa,uudiyo tarmidi.. Faa,idada laga helaayo:Qoftii dhahasadex jeer aroortii iyo galabtii waxey ka kaafin waxwalba .

r-Asbaxnaa wa asbaxa mulku lillaah , walxamdulli-Laa illaaha ilallaahu waxdahu laa shariika lah. flaahLahul-mulku walahul-xamdu yuxyii wayumiituwahuwa calaa kuli shey,in qadiir , rabiyow waxaankaa baryi kheyrka maanta iyo kheyrka ka danbeeya ,rabiyow waxaan kaa magan gali sharka maanta iyosharka ka danbeeya , rabiyow waxaan kaa magangali caajis,iyo cantabnimo iyo cadaabka qabriga iyocadaabka naarta) waxaa wariyey muslim, galabtiinameesha asbaxnaa ah ayaad dhihi amseynaa,habeenkiina meesha maalintii ah ayaad ku badali ..

i-Allow adigaa waaga noo bariisiiyey , Allow adigaana galabeysiiyey, allow adigaa na nooleeyey ,allowadigaa na dili , allow adigaa kolkaan dhimano nasoonooleyn.. kolkii galabtii lagaarana wuxuu dhihi: Allowadigaa na galabeysiiyey, allow adigaa waaga noobariiyey allow adigaa na nooleeyey ,allow adigaa nadili, allow adigaa kolkaan dhimano xagaada looahaan. o-Allaahuma anta rabii laa il laaha ilaa antakhalaqtanii wa anaa cabduka wa anaa calaa cahdikawawacdika mastadhactu acuudu bika min shari maasanactu , abuu,u laka binicmatika calaya waabuu,ubidanbii faqfirl i i fa inahu laa yaqfiru dunuuba ilaa

waxaa wariyey nisaa,1 waxaa sax yiri AI-Baani .

.,. -Qulhuwa-lIaah, Qui acuudu birabil-falaq , Quiacuudu birabin-naas ) waxaa wariyey abuudaa,uudiyo tarmidi.. Faa,idada laga helaayo:Qofkii dhahasadex jeer aroortii iyo galabtii waxey ka kaafin waxwalba.

r-Asbaxnaa wa asbaxa mulku Iillaah , walxamdulli­Laa illaaha i1allaahu waxdahu laa shariika lah. lIaahLahul-mulku walahul-xamdu yuxyii wayumiituwahuwa calaa kuli shey,in qadiir , rabiyow waxaankaa baryi kheyrka maanta iyo kheyrka ka danbeeya ,rabiyow waxaan kaa magan gali sharka maanta iyosharka ka danbeeya , rabiyow waxaan kaa magangali caajis,iyo cantabnimo iyo cadaabka qabriga iyocadaabka naarta) waxaa wariyey muslim, galabtiinameesha asbaxnaa ah ayaad dhihi amseynaa,habeenkiina meesha maalintii ah ayaad ku badali ..

i-Allow adigaa waaga noo bariisiiyey I Allow adigaana galabeysiiyey, allow adigaa na nooleeyey ,allowadigaa na dili , allow adigaa kolkaan dhimano nasoonooleyn.. kolkii galabtii lagaarana wuxuu dhihi: Allowadigaa na galabeysiiyey, allow adigaa waaga noobariiyey allow adigaa na nooleeyey ,allow adigaa nadili, allow adigaa kolkaan dhimano xagaada looahaan. o-Allaahuma anta rabii laa illaaha ilaa antakhalaqtanii wa anaa cabduka wa anaa calaa cahdikawawacdika mastadhactu acuudu bika min shari maasanactu , abuu,u laka binicmatika calaya waabuu,ubidanbii faqfirlii fa inahu laa yaqfiru dunuuba ilaa

anta) waxaa wariyey bukhaari..Faa,idada lagahelaayo ducadan : Qofkii dhaha galabtii isagooyaqiinsan kadibna dhinta habeenkeeda janada ayuugalayaa , aroortii qofkii dhahana waa la mid..

l-Allaahuma inii asbaxtu ush-hiduka wa ush-hiduxamalati carshika wamalaa,ikatika wajamiicakhalqika inka anta allaah, laa illaaha ilaa antawaxdaka laa shariika laka, wa ana muxamdancabduka warasuufuka: waxaa wariyey abuudaa,uudiyo nisaa, I

Qofkii dhaha ducadan aroortii iyo galabtii afar jeerallaah naarta ayuu ka xoreeyaa ..v-Allaahuma MaaAsbaxa bii Min Nicmatin Aw bi Axadin min KhalqikaFaminka Waxdaka Laa shariika Lak, Falakal -xamduwalakal-shukru..waxaa wariyey abuudaa,uud iyonisaa,l oo ku wariyey kitaabkiisa fii camafi af-yowmwa leylah..Ducadan qofkii dhaha aroortii wuxuugutay shukriga maalintaas, qofkii dhaha galabtiinawuxuu gutay shukriga habeenkaas.. A-AllaahumaCaafinii f i i Badanii, Allaahuma caafinii f i i samcii,Allaahuma caafinii fii basarii, Laa,ifaaha ilaa antaAllaahuma inii Acuudu bika Minaf-kufri waf-faqri waAcuudu bika min cadaabil-qabri , Laa ilaaha llaaAnta, sadex jeer ayaa la dhahayaa ,, waxaa wariyeyAbuudaa,uud iyo Axmad ..

1-Xasbiyallaahu Laa illaaha ilaa huwa caleeyhitawakaltu wahuwa rabul-carshi Al-cadiim. Todobojeer ayaa la dhihi, waxaa soo saaray ibnu-suniisagoo loo koryeelay nabiga s.c.w. -marfuuc-

anta) waxaa wariyey bukhaari..Faa,idada lagahelaayo ducadan : Qofkii dhaha galabtii i8a900yaqiin8an kadibna dhinta habeenkeeda janada ayuugalayaa , aroortii qofkii dhahana waa la mid..

1-Allaahuma inii asbaxtu ush-hiduka wa ush-hiduxamalati carshika wamalaa,ikatika wajamiicakhalqika inka anta allaah, laa iIIaaha ilaa antawaxdaka laa shariika laka, wa ana muxamdancabduka warasuuluka: waxaa wariyey abuudaa,uudiyo nisaa,1 .

Qofkii dhaha ducadan aroortii iyo galabtii afar jeeratlaah naarta ayuu ka xoreeyaa ..v-Allaahuma MaaAsbaxa bii Min Nicmatin Aw bi Axadin min KhalqikaFaminka Waxdaka Laa shariika Lak, Falakal -xamduwalakal-shukru ..waxaa wariyey abuudaa,uud iyonisaa, I 00 ku wariyey kitaabkiisa fii camali al-yowmwa leylah..Ducadan qofkii dhaha aroortii wuxuugutay shukriga maalintaas, qofkii dhaha galabtiinawuxuu gutay shukriga habeenkaas.. A-AllaahumaCaafinii fii Badanii, Allaahuma eaafinii fii sameii,Allaahuma caafinii fii basarii, Laa,ilaaha ilaa antaAllaahuma inii Acuudu bika Minal-kufri wal-faqri waAcuudu bika min cadaabil-qabri , Laa ilaaha lIaaAnta, sadex jeer ayaa la dhahayaa 1I waxaa wariyeyAbuudaa,uud iyo Axmad ..

'\-Xasbiyallaahu Laa iIIaaha ilaa huwa ealeeyhitawakaltu wahuwa rabul-earshi AI-eadiim. Todobojeer ayaa la dhihi, waxaa 500 saaray ibnu-suniisagoo loo koryeelay nabiga s.c.w. -marfuuc-

abuudaa,uudna wuxuu ku sheegay inuu saxaabi kuistaagay-mowquuf..Faa,idada xadiiskan lagafaa,idaayo waa : Qofkii todobo jeer ku calceliyaducadan aroortii iyo galabtii illaahay ayaa ka kaafiyahamiga aduunyada iyo aakhiro ..

I . -Allaahuma inii As-aluka Al-cafirua wal-caafiyahfiidunyaa wal-aakhirah, Allaahuma inii As,aluka Al-cafirya wal-caafiyah fii diinii wa dunyaayii wa Ahfii,waMaafii.Allaahuma astur caawraatii wa min roowcaatii.Allaahuma axfidnii minbayni yadeeya wa min khalfiiwacan Yamiinii wacan Shimaalii wa min foowqii waacuudu bicadamatika an uqtaala mintaxtii..waxaawariyey abuu daa,uud iyo ibnu maajah..

\ \ -Allaahuma caalimul-qeybi wash-shahaadahfaadhiral-samawaati wal-ardi Rabi kuli sheey,inwamiliikihi Ash-hadu allaa illaaha ilaa anta acuudubika min shari nafsii wa min shari shaydaan washirkihi wa an aqtarifa calaa nafsii suu,an aw ajurahuilaa muslim.. waxaa wariyay tarmidi iyo abuudaa,uud. .

1\-Bismilaahi Al-ladii laa yaduruhu maca lsmihiSheey,in fil-ardi walaa fis- samaa,l wahuwa As-samiicu Al-caliim ..Waxaad leedahay sidax jeer .waxaana wariyay AbuuDaa,uud iyo tarmidi iyo ibnu maajah iyo axmed..

\ r-Radeytu billaahi raban, wabil islaami diinanwabimuxamadin s.c.w. nabiyan ) sadex jeer.. waxaawariyey abuudaa,uud iyo tarmidi iyo nisaa, I iyo

abuudaa,uudna wuxuu ku sheegay inuu saxaabi kuistaagay-mowquuf..Faa,idada xadiiskan lagafaa,idaayo waa : Qofkii todobo jeer ku calceliyaducadan aroortii iyo galabtii iIIaahay ayaa ka kaafiyahamiga aduunyada iyo aakhiro ..

, •-Allaahuma inii As-aluka AI-cafwa wal-caafiyahfiidunyaa wal-aakhirah, Allaahuma inii AS,aluka AI­cafwa wal-caafiyah tii diinii wa dunyaayii wa Ahlii,waMaalii.Allaahuma astur caawraatii wa min roowcaatii.Allaahuma axfidnii minbayni yadeeya wa min khalfiiwacan Yamiinii wacan Shimaalii wa min fOQwqii waacuudu bicadamatika an uqtaala mintaxtii..waxaawariyey abuu daa,uud iyo ibnu maajah..

, '-Altaahuma caalimul-qeybi wash-shahaadahfaadhiral-samawaati wal-ardi Rabi kuli sheey,inwamiliikihi Ash-hadu allaa iIIaaha ilaa anta acuudubika min shari nafsii wa min shari shaydaan washirkihi wa an aqtarita calaa nafsii suu,an awajurahuilaa muslim.. waxaa wariyay tarmidi iyo abuudaa,uud..

, "-Bismilaahi AI-Iadii laa yaduruhu maca IsmihiSheey,in fil-ardi walaa fis- samaa,l wahuwa As­samiicu AI-caliim ..Waxaad leedahay sidax jeer .waxaana wariyay AbuuDaa,uud iyo tarmidi iyo ibnu maajah iyo axmed..

, r -Radeytu billaahi raban, wabil islaami diinanwabimuxamadin S.c.w. nabiyan) sadexjeer .. waxaawariyey abuudaa,uud iyo tarmidi iyo nisaa,l iyo

axmed Faa,idada wardigan : Qofkii dhaha sadex jeeraroortii iyo galabtii allaah waxaa xaq ku ah inuu karaali noqdo maalinta qiyaamaha )

\ t-Yaa xayu yaa qayuum,biraxmatika astaqiis,aslix liisha,nii kulahu walaa takilnii ilaa nafsii dharfatal-ceyn)waxaa wariyey xaakim wuuna saxiixiyey dahabinawuu waafaqay..

1 o-Asbaxnaa calaa fidratil-islaam wa kalimatil-ikhlaasaddiini nabiyinaa muxamed s..c.w. wamilati abiinaaibraahiim xaniifan musliman wamaa kaana minal-mushrikiin) waxaa wariyey axmed..

t r-(Subxaana llaah wabixamdihi ) boqol jeer , waxaawariyey Muslim.. Faa,idada tasbiixdan :Qoflriidhaha boqol jeer galabtii iyo aroortii, ma jiroqiyaamaha qof la imaan kara wax ka fiican wuxuu layimi ilaa qof layimi intiisa oo kale ama ka siyaadiyeyma,ahane ..

Faa,ido kale : Danbiyadiisa waa laga hoobiyaaxataa hadey dhan tahay xunbada bada oo kale..\ v- Laa illaaha ila llaahu waxdahu laa shariika lah ,lahul-mulki walahul-xamdi wahuwa calaa kuli shey,inqadiir boqol jeer markuu waagu baryo waxaawariyey bikhaari iyo muslim.. faa,idada laga helaayoqofkii dhaha wardigan . \ -Wuxuu la mid yahay sidiiqof xoreeyey toban qoorood..Y- Waxaa loo qoraa boqol xasano..l- Waxaa laga hoobiyaa boqol gaf.

axmed Faa,idada wardigan : Qofkii dhaha sadex jeeraroortii iyo galabtii allaah waxaa xaq ku ah inuu karaali noqdo maalinta qiyaamaha )

, i-Yaa xayu yaa qayuum,biraxmatika astaqiis,aslix liisha,nii kulahu walaa takilnii ilaa nafsii dharfatal-ceyn)waxaa wariyey xaakim wuuna saxiixiyey dahabinawuu waataqay..

, o-Asbaxnaa calaa tidratil-islaam wa kalimatil-ikhlaasaddiini nabiyinaa muxamed S..C.W. wamilati abiinaaibraahiim xaniifan musliman wamaa kaana minal­mushrikiin) waxaa wariyey axmed..

"-(Subxaana lIaah wabixamdihi ) boqol jeer, waxaawariyey Muslim.. Faa,idada tasbiixdan :Qofkiidhaha boqol jeer galabtii iyo aroortii, ma jiroqiyaamaha qot la imaan kara wax ka fiiean wuxuu layimi ilaa qot layimi intiisa 00 kale ama ka siyaadiyeyma,ahane ..

Faa,ido kale: Danbiyadiisa waa laga haabiyaaxataa hadey dhan tahay xunbada bada 00 kale.., v- Laa iIIaaha ita lIaahu waxdahu laa shariika lah ,lahul-mulki walahul-xamdi wahuwa calaa kuli shey,inqadiir boqal jeer markuu waagu baryo waxaawariyey bikhaari iyo muslim.. taa,idada laga helaayoqofkii dhaha wardigan : '-Wuxuu la mid yahay sidiiqat xoreeyey toban qoarood..,,- Waxaa loo qaraa boqol xasano..r - Waxaa laga hoobiyaa boqol gat.

r-Waxey maalintaas ka xijaabtaa sheydaanka ilaagalabtii ..

t A-(lstaaqfurullaahi wa atuubu lleyhi) maalin kastaboqol jeer ... waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim..\ l-Allaahuma inii As,aluka Cilman naafican WaRizqan Dhayiban wa Camalan Mutaqabalan..markuuwaagu kuu baryo , waxaa wariyey ibnu Maajah.

Y.-Subxaana-llaahi Wabixamdihi cadada Khalqihiwaridaa Nafsihi wa zinati carshihi wa midaadakalimaatihi.. sadex jeer waxaa wariyey Muslim ...r 1-Acuudu Bikalimaati-llaahi At-taamaati Min ShariMaa Khalaq.. galabtii ayuu sadex jeer dhihi, waxaawariyey tarmidi iyo ibnu maajah iyo axmed.. Qofkuhaduu aqriyo mid kamida adkaartan wuxuu ku camalfalay suno kamida sunoo yinka nabiga s.c.w.,sidaasowgeed waxaa looga baahan yahay qofka muslimkaah inuu ku dadaalo wardigan aroortii iyo galabtii si uuajir iyo xasanaad badan u helo,waxaa iyadana loobaahan yahay in allaah dartiis iyo si yaqiin ku jirtoloo dhaho adkaartan, lana dareemo macnaha weynee ay xunbaarsan tahay adkaartan, waxaan shakikujirin inay isbadel weyn ku ridi nolosha qofka iyoakhlaaqdiisa ..

SUNOOYINKA i'ARKII DADKA LAI.A KULi'IO..I -f n la isa salaamo, Nabiga s.c.w ayaa la weydiiyeysalaanteebaa u fiican ? markaasuu yiri: ( Dadka oo laquudiyo iyo salaanta qofkaad taqaan iyo midkaadanaqoonin )waxaa wariyey Bukhaari iyo Musilim ..

i-Waxey maalintaas ka xijaabtaa sheydaanka ilaagalabtii ..

'A-(Istaaqfurullaahi wa atuubu lIeyhi) maalin kastaboqol jeer ... waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim..'~-Allaahuma inii AS,aluka Cilman naafican WaRizqan Dhayiban wa Camalan Mutaqabalan..markuuwaagu kuu baryo , waxaa wariyey ibnu Maajah.

" •-Subxaana-lIaahi Wabixamdihi cadada Khalqihiwaridaa Nafsihi wa zinati carshihi wa midaadakalimaatihi.. sadex jeer waxaa wariyey Muslim .." '-Acuudu Bikalimaati-lIaahi At-taamaati Min ShariMaa Khalaq.. galabtii ayuu sadex jeer dhihi, waxaawariyey tarmidi iyo ibnu maajah iyo axmed.. Qofkuhaduu aqriyo mid kamida adkaartan wuxuu ku carnalfalay suno kamida sunoo yinka nabiga s.c.w.,sidaasowgeed waxaa looga baahan yahay qofka muslimkaah inuu ku dadaalo wardigan aroortii iyo galabtii si uuajir iyo xasanaad badan u helo,waxaa iyadana loobaahan yahay in allaah dartiis iyo si yaqiin ku jirtoloo dhaho adkaartan, lana dareemo macnaha weynee ay xunbaarsan tahay adkaartan, waxaan shakikujirin inay isbadel weyn ku ridi nolosha qofka iyoakhlaaqdiisa ..

SUNOOYINKA MARKII DADKA LALA KULMO..'-In la isa salaamo, Nabiga s.c.w ayaa la weydiiyeysalaanteebaa u fiican ? markaasuu yiri: (Dadka 00 laquudiyo iyo salaanta qofkaad taqaan iyo midkaadanaqoonin )waxaa wariyey Bukhaari iyo Musilim ..

Ninbaa Nabiga s.c.w. usoo galay markaasuu yiri:(As-salaamu caleykum Nabiga s.c.w. ayaa salaantiika qaaday, markaasuu ninkii fariistay, Nabiga s.c.w.ayaa yiri : Toban,hadana nin kale ayaa yimimarkaasuu yiri: As-Salaamu caleykum wa raxmatullaahi , nabiga s.c.w. ayaa salaantii ka qaaday,markaasuu ninkii fariistay ,nabiga s.c.w. ayaa yiri :Labaatan ,hadana nin kale ayaa yimi markaasuu yiri:As-salaamu caleykum waraxma tullaahiwabarakaatuhu, nabiga s.c.w. ayaa salaantii kaqaaday markaasuu ninkii fariistay ,nabiga s.c.w.ayaa yiri : Sodan ) waxaa wariyey abuudaa,uud,tarmidina wuxuu ka dhigay xasan

Akhii fiiri allaha ku dhowree : Meeqa xasanaad ayuunafiiisa ka dayacay qofka aan salaanta oo dhan waxku salaameynin?-salaanta oo dhan waa Sodanxasano ,halkii xasanana markuu u yar yahay waaToban xasano,f.xl r=T* oo xasaflo , xasanadunaintaasoo la sii jibaaray ayey haan kartaa.. akhii barcarabkaada inaad dhahdo salaanta oo dhan si aad uhesho ajirkaas weyn, Salaantu marar badan ayeysoo noqnoqotaa markaad masjidka galeysid waxaadsalaami walaalahaa , markaad ka baxeysidna waa lamid, sidoo kale markaad guriga galeysid iyo markaadka baxeysid, Waxaa sune ah markaad walaalkaakala tageysaan inaad salaanto salaan dhameystiran,waxaana dafiil u ah xadiiskii nabigu s.c.w. yiri : (Hadiiaad dad meel fadhiya u tagtid salaan, hadaad katageysidna salaan maxaa yeelay salaantii hore kamaxaq badna tan danbe ) waxaa wariyey Abuudaa,uudiyo Tamidi .lnta jeer ee qofku uu wax salaami karo

Ninbaa Nabiga S.C.w. usoo galay markaasuu yiri:(As-Salaamu caleykum Nabiga S.C.w. ayaa salaantiika qaaday, markaasuu ninkii fariistay, Nabiga s.c.w.ayaa yiri : Toban,hadana nin kale ayaa yimimarkaasuu yiri: As-Salaamu caleykum wa raxmatulIaahi , nabiga s.c.w. ayaa salaantii ka qaaday,markaasuu ninkii fariistay ,nabiga s.C.W. ayaa yiri :Labaatan ,hadana nin kale ayaa yimi markaasuu yiri:As-Salaamu caleykum waraxma tullaahiwabarakaatuhu, nabiga s.c.w. ayaa salaantii kaqaaday markaasuu ninkii fariistay ,nabiga s.c.w.ayaa yiri : Sodan ) waxaa wariyey abuudaa,uud,tarmidina wuxuu ka dhigay xasan ..

Akhii fiiri allaha ku dhowree : Meeqa xasanaad ayuunaftiisa ka dayacay qofka aan salaanta 00 dhan waxku salaameynin?-salaanta 00 dhan waa Sodanxasano ,halkii xasanana markuu u yar yahay waaToban xasano,'· x' •=,.. 00 xasano , xasanadunaintaasoo la sii jibaaray ayey haan kartaa.. akhii barcarabkaada inaad dhahdo salaanta 00 dhan si aad uhesho ajirkaas weyn, Salaantu marar badan ayey500 noqnoqotaa markaad masjidka galeysid waxaadsalaami walaalahaa , markaad ka baxeysidna waa lamid, sidoo kale markaad guriga galeysid iyo markaadka baxeysid, Waxaa sune ah markaad walaalkaakala tageysaan inaad salaanto salaan dhameystiran,waxaana daliil u ah xadiiskii nabigu s.c.w. yiri : (Hadiiaad dad meel fadhiya u tagtid salaan, hadaad katageysidna salaan maxaa yeelay salaantii hare kamaxaq badna tan danbe ) waxaa wariyey Abuudaa,uudiyo Tamidi .Inta jeer ee qofku uu wax salaami karo

wey ka badan tahay Y . jeer, markuu guriga soogalaayo, markuu ka baxaayo , markuu masaajidkagalaayo markuu ka baxaayo markuu dad arko ,markuu taleefon diraayo i.w.m.

Y-ln la muusoodo ama dhoolo cadeyn , nabigus.c.w. wuxuu yiri: (Ha yareysanin shey macruufawalow aad walaalkaa waji furan kula kulantide)waxaa wariyey Muslim..r- In la is gacan galiyo , nabiga s.c.w . wuxuu yiri :(Ma jiraan labo muslim oo intey kulmaan is gacangalinaya , hadey jiraan waa loo dhaafi danbigoodaintesan kala tagin ) waxaa wariyey Abuudaa,uud iyoTarmidi iyo lbnu Maajah.lmaamu Nawawi wuxuu yiri: Ogow iney is gacangalintu tahay shey fiican markii la kulmaba) hadabaakhii ku dadaal inaad qofkaad la kulantidba aadisugu dartid salaan iyo gacan galin iyo dhoolocadeyn halkaas waxaad hir galisay hal waqti fsuno..i -Hadalka wanaagsan taaro: Allaah sareeye wuxuuyiri

irtbi-Jl 6l p6rs g;i; irU+.il| i,! O"..ri qF q,rll f JtJfo ,r lt+J &-9)

o r: rl-r*Yt ( tl+. l3-c uL{Dl.l OLtNabiguna s.c.w. wuxuu yiri: ( Kalimada fiican waasadaqo ) waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim.

Kalimada fiican waxaa soo hoos galaaya wardiga,ducada ,salaanta, iyo amaanta xaqa ah, akhlaaqdamideeda toosan, anshaxa iyo asluubta hagaagsan,Kalimada fiican sida sixirka oo kale ayey qofkausaameysaa qofka wey soo jiidataa , qalbigana wey

wey ka badan tahay ~. jeer, markuu guriga 500

galaayo, markuu ka baxaayo , markuu masaajidkagalaayo markuu ka baxaayo markuu dad arko ,markuu taleefon diraayo LW.m.

~ -In la muusoodo ama dhoolo cadeyn , nabiguS.C.w. wuxuu yiri: (Ha yareysanin shey macruufawalow aad walaalkaa waji furan kula kulantide)waxaa wariyey Muslim..r - In la is gacan galiyo , nabiga s.c.w . wuxuu yiri :(Ma jiraan labo muslim 00 intey kulmaan is gacangalinaya , hadey jiraan waa loo dhaafi danbigoodaintesan kala tagin ) waxaa wariyey Abuudaa,uud iyoTarmidi iyo Ibnu Maajah.Imaamu Nawawi wuxuu yiri: Ogow iney is gacangalintu tahay shey fiican markii la kulmaba) hadabaakhii ku dadaal inaad qofkaad la kulantidba aadisugu dartid salaan iyo gacan galin iyo dhoolocadeyn halkaas waxaad hir galisay hat waqti rsuno..f -Hadalka wanaagsan taaro: Allaah sareeye wuxuuyiri

w~ w!~e~ w~ w! ~t ~ ~ \-Jl~ tJ J4aJ Ji,,)" f: ,. \J'WI'i\ (~ \.j~ wLww)'J w\S

Nabiguna S.c.W. wuxuu yiri: ( Kalimada fiican waasadaqo ) waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim.

Kalimada fiican waxaa soo hoos galaaya wardiga,ducada ,salaanta, iyo amaanta xaqa ah, akhlaaqdamideeda toosan, anshaxa iyo asluubta hagaagsan,Kalimada fiican sida sixirka 00 kale ayey qofkausaameysaa qofka wey 500 jiidataa , qalbigana wey

qaboojisa, .Kalimada dhayibka ah waxey daliilutahay in qofku qalbigiisa ka buuxo hanuun iyo nuur,.sidaas darteed ma ku fakirtay inaad xayaatadaadaoo dhan ku camirto aroortii iyo habeenkii kalimadafiican, naagtaada, carurtada dariskaada, saaxiibahaaiyo cid kasta ood la tacaamuleyso waxey ubaahanyihiin kalimada dhayibka ah..

SUNOOYINKA MARKII CUNTADA I-A CU}IAAYO..Sunooyin cuntada ka horeeya iyo sunooyin cuntadadhexdeeda la dhaho \-Bismi llaah. Y- In gacantamidig lagu cuno. r- In qof walba hoostiisa ka cuno ..sunooyinkan waxaa si dhan u cadeeyey xadiiskiinabiga s.c,w. uu yiri :(Wiilyahow markaad waxcuneyso bismi llaahi dheh , gacantaada midigna kucun, hoostaadana ka cun )waxaa wariyey Muslim..t-Hadii gobal cuntada ka mida dhulka kaaga dhaco ,katir wasakhda oo cun, waa dardaarankii nabigas.c.w. waxaa warieyey Saxiixul-Muslim..6-ln lagu cuno cuntada sadex farood, nabiga s.c.w.sadex farood ayuu ku cuni jiray waana sidii badneydee uu yeeli jiray , waana sida fiican iney dan kaletimaado ma,ahane

HABKA LOO FARIISTO iIIARKII CUNTADA LACUNAAYO ..Waxaa haboon sida uu sheegay xaafid : In dhulka fadhigo labada jilbood,caloosha lugahana lasoodaahiriyo,ama in la taago lugta midigta ah,tanbidixdana lagu fariisto,Waxaa kaloo jira sunooyindhaca hunguriga ka dib.

qaboojisa, .Kalimada dhayibka ah waxey daliilutahay in qofku qalbigiisa ka buuxo hanuun iyo nuur..sidaas darteed ma ku fakirtay inaad xayaatadaada00 dhan ku camirto aroortii iyo habeenkii kalimadafiiean, naagtaada, earurtada dariskaada, saaxiibahaaiyo cid kasta ood la tacaamuleyso waxey ubaahanyihiin kalimada dhayibka ah..

SUNOOYINKA MARKII CUNTADA LA CUNAAYO..Sunooyin euntada ka horeeya iyo sunooyin euntadadhexdeeda la dhaho '-Bismi lIaah. ,,- In gaeantamidig lagu cuno. 1- In qof walba hoostiisa ka cuno ..sunooyinkan waxaa si dhan u cadeeyey xadiiskiinabiga s.c.w. uu yiri :(Wiilyahow markaad waxcuneyso bismi lIaahi dheh , gacantaada midigna kucun, hoostaadana ka cun )waxaa wariyey Muslim..i -Hadii gobal euntada ka mida dhulka kaaga dhaeo ,katir wasakhda 00 eun, waa dardaarankii nabigas.c.w. waxaa warieyey Saxiixul-Muslim..o-In lagu euno euntada sadex farood, nabiga s.e.w.sadex farood ayuu ku cuni jiray waana sidii badneydee uu yeeli jiray , waana sida fiiean iney dan kaletimaado ma,ahane

HABKA LOO FARIISTO MARKII CUNTADA LACUNAAYO ..Waxaa haboon sida uu sheegay xaafid : In dhulka ladhigo labada jilbood,caloosha lugahana lasoodaahiriyo,ama in la taago lugta midigta ah,tanbidixdana lagu fariisto,Waxaa kaloo jira sunooyindhaca hunguriga ka dib.

t -Nabiga s.c.w. ayaa ina amray in la leefleefo farahaiyo xeerada,sababtuna waa ma ogin meeshabarakadu ku jirto, waxaa wariyey Saxiixul-Muslim..r-ln allaah lagu mahdiyo markii la cunteeyo kadib :Allaah sareeye wuxuu raali ka ahaan adoonkiisamarkuu cutada cuno kadibna allaah ku mahdiyo)waxaa wariyey Saxiixul-Muslim .

Nabigu s.c.w. markuu cunteeyo wuxuu ku duceysanjiray : (Al-Xamduli llaah alladii adcamanii hadihi warasaqaniihi min qeyri xowlin minii walaa quwah)Faa,idada ducadan laga helo : danbigiisii hore ayaala dhaafi,, waxaa wariyey abuudaa,uud iyo tarmidiiyo ibnu maajah , Xaafid iyo Albaanina waxey kadhigeen Xasan..

Guud ahaan markii la isu geeyo sunooyinka markiicuntada la cuno kadib la dhaho waxey gaarayaan Y .suno ,gaar ahaan markii sadex jeer maalintii wax lacuno , kabadan hadii wax la cuno wey ka sii badan,hadaba waxaa loo baahan yahay qofka muslimka ahinuusan fursadahan oo kale iska dayicin..

SUNOOYINKA I-AMA HURAANKA AHMIARKII WAX LA CABAAYO-.r -Bismi llaah . Y- in gacanta midig lagu cabo.xadiiskii nabiga s.c.w. :( Wiilyahow markaad wax cuneyso bismi llaahi dheh, gacantaada midigna ku cun)\-ln banaanka weelka lagu neefsado ,sadex jeernabiyaha la cabo , lama ogola in hal mara biyaha lagu

'-Nabiga s.c.w. ayaa ina amray in la leefleefo farahaiyo xeerada,sababtuna waa ma ogin meeshabarakadu ku jirto, waxaa wariyey Saxiixul-Muslim..r-In allaah lagu mahdiyo markii la cunteeyo kadib :Allaah sareeye wuxuu raal; ka ahaan adoonkiisamarkuu cutada cuno kadibna allaah ku mahdiyo)waxaa wariyey Saxiixul-Muslim .

Nabigu s.c.w. markuu cunteeyo wuxuu ku duceysanjiray : (AI-Xamduli lIaah aHadii adcamanii hadihi warasaqaniihi min qeyri xowlin minii walaa quwah)Faa,idada ducadan laga helo : danbigiisii hore ayaala dhaafi" waxaa wariyey abuudaa,uud iyo tarmidiiyo ibnu maajah , Xaafid iyo Albaanina waxey kadhigeen Xasan..

Guud ahaan markii la isu geeyo sunooyinka markiicuntada la cuno kadib la dhaho waxey gaarayaan " •suno ,gaar ahaan markii sadex jeer maalintii wax lacuno ,kabadan hadii wax la cuno wey ka sii badan,hadaba waxaa loo baahan yahay qofka muslimka ahinuusan fursadahan 00 kale iska dayicin..

SUNOOYINKA LAMA HURAANKA AHMARKII WAX LA CABAAYO..'-Bismi lIaah . ,,- in gacanta midig lagu cabo.xadiiskii nabiga S.C.w.:( Wiilyahow markaad wax cuneyso bismi lIaahi dheh, gacantaada midigna ku cun)"-In banaanka weelka lagu neefsado ,sadex jeernabiyaha la cabo , lama ogola in hal mara biyaha lagu

cabo, Nabigu s.c.w. biyaha hal neefsi ayuu ku cabijiray ) waxaa wariyey saxiixul-muslim ..r-ln biyaha fadhiga lagu cabo , Nabigu s.c.w. wuxuuyiri :(Qofna yuusan biyaha cabin isagoo taagan )waxaa wariyey Saxiixul- Muslim.o-Dheh Al-Xamduli llaah kolkaad biyaha cabtidAllaah sareeye wuxuu raali ka ahaan adoonkiisamarkuu cutada cuno kadibna allaah ku mahdiyo amaintuu biyo cabo uu allaah ku mahdiyo ) waxaawariyey Saxiixul-Muslim .Guud ahaan markii la isu geeyo sunooyinka markiibiyaha lacabaayo la dhaho waxey gaarayaan(Y .1suno iney kasii siyaadaana wey dhici kartaa , dadkaqaar waxey cabaan sharaabka qabow iyo mid kululwaxaana dhici karata ineysan sharaab ahaan iyobiyo ku xisaabin hadaba waxaa loo baahan yahayqofka muslimka ah inuusan fursadahan oo kale iskadayicin. .

SUNOOYINKA OO GURIGA LAGU TUKADO..I -Nabigu s,c,w, wuxuu yiri : (Salaada waxaa kheyrbadan in guriga lagu tukado ,markii laga reebo kuwafaradka ah) waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim"

v- Nabigu s.c.w. wuxuu yiri : (Salaada sunada ah eeuu midkiin tukado iyadoon loo jeedin waxey kakheyr badan tahay salaadiisa sunada ah ee loojeedo r ojeero)waxaa wariyey abuu yacfaa, albaaninawuu saxiixiyey. Sunooyinkan aad ayey usoolaalaabtaan habeenkii iyo maalintii sidaas owgeedwaxaa lagama maarmaana in lagu dadaalo waxaanafiican in guriga lagu tukado si ajir weyn loo helo

cabo, Nabigu S.C.w. biyaha hal neefsi ayuu ku cabijiray ) waxaa wariyey saxiixul-muslim ..r -In biyaha fadhiga lagu cabo , Nabigu S.C.w. wuxuuyiri :(Oofna yuusan biyaha cabin isagoo taagan )waxaa wariyey Saxiixul- Muslim.o-Dheh AI-Xamduli lIaah kolkaad biyaha cabtidAllaah sareeye wuxuu raali ka ahaan adoonkiisamarkuu cutada cuno kadibna allaah ku mahdiyo amaintuu biyo cabo uu allaah ku mahdiyo ) waxaawariyey Saxiixul-Muslim .Guud ahaan markii la isu geeyo sunooyinka markiibiyaha lacabaayo la dhaho waxey gaarayaan("·)suno iney kasii siyaadaana wey dhici kartaa , dadkaqaar waxey cabaan sharaabka qabow iyo mid kululwaxaana dhici karata ineysan sharaab ahaan iyobiyo ku xisaabin hadaba waxaa loo baahan yahayqofka muslimka ah inuusan fursadahan 00 kale iskadayicin ..

SUNOOYINKA 00 GURIGA LAGU TUKADO..'-Nabigu S,C,W, wuxuu yiri : (Salaada waxaa kheyrbadan in guriga lagu tukado ,markii laga reebo kuwafaradka ah) waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim.

,,- Nabigu s.c.w. wuxuu yiri : (Salaada sunada ah eeuu midkiin tukado iyadoon loo jeedin waxey kakheyr badan tahay salaadiisa sunada ah ee loojeedo "Ojeero)waxaa wariyey abuu yaclaa, albaaninawuu saxiixiyey. Sunooyinkan aad ayey usoolaalaabtaan habeenkii iyo maalintii sidaas owgeedwaxaa lagama maarmaana in lagu dadaalo waxaanafiican in guriga lagu tukado si ajir weyn loo hero

sunadana loo asiibo ..

FAA,IDADA LAGA HEL/MYO KU CAMALFALKA SUNADA GURIGA ..A-Waxey sabab u noqotaa in qofku u khushuucoalle dartiis.B-Waxey sabab u noqotaa in raxmadaeebe ku soo dagto guriga sheydaankuna ka fogaado

C-Waxey sabab u noqotaa in lalaban laabo ajirkeedasida loo laban laabo salaada masjidka lagu tukado..

SUNADA LA DHAHO INTAAN FADHIGALAGA ISTAAGIN KA HOR..Subxaanaka llaahuma wabixamdika ash-hadu anlaa illaa anta astaqfiruka wa atuubu ileyka) waxaawariyey sunanka..Maxaa ka badan fadhiyada la fariisto , hadii aan qaarka mida sheegno ..1-Markaad wax cuneysid sadexda waqti inta badandadku wey sheekeystaan ..Y-Markaad aragto mid saaxibadaa kamida ama dariskuu ah ood waxoogaa la sheekeysato xataahadeydaan fariisan, waxaa lagaa rabaa markaadkala tageysaan inaad ducada majliska aqrisatid..

r-Hadaad xaaskaada iyo caruurtaada u sheekeysoama ay kuu sheekeeyaan. . t-Hadaad midsaaxiibadaa ka mida ama xaaskaada babuur siiwada fuushaan ha hilmaamin ducada majliska fagukhatimo..o-Markaas la fariisato saaxiibada aad wadashaqeysaan ama kuwa aad wax wada barataan. 1-Hadii aad xaadirtid goob fagu qabtay darsi iyo

sunadana loo asiibo ..

FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU CAMALFALKA SUNADA GURIGA ..A-Waxey sabab u noqotaa in qofku u khushuucoalle dartiis.B-Waxey sabab u noqotaa in raxmadaeebe ku 500 dagto guriga sheydaankuna ka fogaado

C-Waxey sabab u noqotaa in lalaban laabo ajirkeedasida loo laban laabo salaada masjidka lagu tukado..

SUNADA LA DHAHO INTAAN FADHIGALAGA ISTAAGIN KA HOR..Subxaanaka lIaahuma wabixamdika ash-hadu anlaa iIIaa anta astaqfiruka wa atuubu ileyka) waxaawariyey sunanka..Maxaa ka badan fadhiyada la fariisto , hadii aan qaarka mida sheegno ..'-Markaad wax cuneysid sadexda waqti inta badandadku wey sheekeystaan .."-Markaad aragto mid saaxibadaa kamida ama dariskuu ah ood waxoogaa la sheekeysato xataahadeydaan fariisan, waxaa lagaa rabaa markaadkala tageysaan inaad ducada majliska aqrisatid..

'-Hadaad xaaskaada iyo caruurtaada u sheekeysoama ay kuu sheekeeyaan.. £-Hadaad midsaaxiibadaa ka mida ama xaaskaada babuur siiwada fuushaan ha hilmaamin ducada majliska lagukhatimo.. o-Markaas la fariisato saaxiibada aad wadashaqeysaan ama kuwa aad wax wada barataan. 1­

Hadii aad xaadirtid goob lagu qabtay darsi iyo

muxaadaro markii lakala tagaayo waalama huraaninaad ducada majliska ku gunaanadid..ducadan waxla heli karo ma,aha, waxaana sharaf ugu filanmuslimka daa,ima markasta oo ay munaasabadeedutimaado inuu allaah subxaanahu watacaalaa kahufay xumaanoo dhan, waliba wuxuu markastacusbooneysiiyaa towbada iyo alle u laabashada lagarabo qofkasta ..wuxuu kaloo mar kasta waxidaaallaah subxaanahu watacaalaa oo mudan in kaligiisla caabudo..Faa,ido :lbnu qayim wuxuu yiri:Kulanka walaaluhu kulmaan waa labo nooc : Midkakoobaad waa mid iska caadi ah oo dadka is fahmayaay ku baashaalayaan si waqtigu isu gooyo, ibnuqayim wuxuu yiri noocan dhibkiisa ayaa ka badanfaa,idada laga hefaayo.. ugu yaraan qalbiguuingajiyaa, waqtigana wuu dhumiyaa ..

Midka labaad : Kulan gogoldhigiisu yahay in la iskakaashado kheyrka xaqana la isu dardaarffio ,kulankan waa mid dhaxalgal ah oo lama huraan ah..Markii camal la qabanaayo waa in niyadu xaadirtahay,..Akhii Allaha ku ilaaliyee ogow in dhamaan camalkaaad sameyneysid oo dhan sida hurdada ,cunida 1shaqada ,i.w.m. in loo badali karo cibaado iyo daacolagu heli karo kumanyaal xasanaad ah ,laakiinwaxaa shardi ah in loo niyoodo markii lasameynaayoallaah dartiis , nabigu s.c.w. wuxuu yiri : (Camalkasta waxaa halbowle u ah niyada,qof kastanawuxuu niyoodo ayuu iska lee yahay) waxaa wariyeybukhaari iyo muslim .. Matalan : haduu qofku dhaqsouseexdo si uu salaatul-leyf ama salaada fajarka

muxaadaro markii lakala tagaayo waalama huraaninaad ducada majliska ku gunaanadid..ducadan waxla heli karo ma,aha, waxaana sharaf ugu filanmuslimka daa,ima markasta 00 ay munaasabadeedutimaado inuu allaah subxaanahu watacaalaa kahufay xumaanoo dhan, waliba wuxuu markastacusbooneysiiyaa towbada iyo alle u laabashada lagarabo qofkasta ..wuxuu kaloo mar kasta waxidaaallaah subxaanahu wataeaalaa 00 mudan in kaligiisla caabudo..Faa,ido :Ibnu qayim wuxuu yiri:Kulanka walaaluhu kulmaan waa labo nooe : Midkakoobaad waa mid iska eaadi ah 00 dadka is fahmayaay ku baashaalayaan si waqtigu isu gooyo, ibnuqayim wuxuu yiri noocan dhibkiisa ayaa ka badanfaa, idada laga helaayo.. ugu yaraan qalbiguuingajiyaa, waqtigana wuu dhumiyaa ..

Midka labaad : Kulan gogoldhigiisu yahay in la iskakaashado kheyrka xaqana la isu dardaarmo ,kulankan waa mid dhaxalgal ah 00 lama huraan ah..Markii carnal la qabanaayo waa in niyadu xaadirtahay, ..Akhii Allaha ku i1aaliyee ogow in dhamaan eamalkaaad sameyneysid 00 dhan sida hurdada ,cunida ,shaqada ,i.w.m. in loo badali karo cibaado iyo daacolagu heli karo kumanyaal xasanaad ah ,Iaakiinwaxaa shardi ah in loo niyoodo markii lasameynaayoallaah dartiis , nabigu s.c.w. wuxuu yiri : (Carnalkasta waxaa halbowle u ah niyada,qof kastanawuxuu niyoodo ayuu iska lee yahay) waxaa wariyeybukhaari iyo muslim .. Matalan : haduu qofku dhaqsouseexdo si uu salaatul-Ieyl ama salaada fajarka

utukado,hurdadiidu waxey isu badali cibaado, sidaasayaa waxkastoo banaan cibaado looga dhigi karaa.

HABKA HAL WAQTI LOOGA FAA,IDEYSAN KAROGIBAADOOYIN BADAN ..Arintan waxaa yeeli kara kaliya dadka yaqaanaqiimaha waqtiga , waxaana jira habab loo hirgalinkaro..I -Haduu qofku aado masaajidka waa cibaado ,haduusii wardiyo ama quraan dhexda ku sii aqriyana waacibaado kale. Y-Hadii qofka aroos looga yeeroajiibida uu ajiibay waa cibaado , haduu intuu waqtigaka faa,ideysto wardi ama waano iyo wacdi dhexgaliyana waa cibaadooyin kale.r-Shaqada ayhaweeneydu gurigeeda allaah dartiis ugashaqeyneyso waa cibaado , hadey ku darto wardi iyocajaladaha diintu ku duuban tahay oo ladhageystana waa cibaadooyin kale lbnu cumarA.H.R.N wuxuu yiri : (Waxaan ka tirin jiray hal fadhioo uu fariistay nabaiga s.c.w. boqol jeer : Rabi iqfirliiwatub calaya inaka anta tawaabu raxiim ) waxaawariyey abuudaa,uud iyo tarmidi wuxuuna yiri . waaxadiis saxiix ah.. eeg siduu nabigu s.c.w. ugafaa,ideystay haf fadhi labo cibaado, digriga illaahayiyo istiqfaar , tan labaadna asxaabta ayuu wuxuubaraayey diintooda..

IN ALLAAH LA XUSO ITIAR KASTA..l-Allaah oo mar kasta la xuso waa aasaaskiicibaadada waana cinwaanka xoojinaaya xiriirka kadhexeeya khaaliqa iyo adoonkiisa, Caa,ishaA.H.R.N. waxey tiri :(Nabiga s.c.w. markasta allaah

utukado,hurdadiidu waxey isu badali cibaado, sidaasayaa waxkastoo banaan cibaado looga dhigi karaa.

HABKA HAL WAQTI LOOGA FAA,IDEYSAN KAROCIBAADOOYIN BADAN ..Arintan waxaa yeeli kara kaliya dadka yaqaanaqiimaha waqtiga , waxaana jira habab loo hirgalinkaro..'-Haduu qofku aado masaajidka waa cibaado ,haduusii wardiyo ama quraan dhexda ku sii aqriyana waacibaado kale. "-Hadii qofka aroos looga yeeroajiibida uu ajiibay waa cibaado , haduu intuu waqtigaka faa,ideysto wardi ama waano iyo wacdi dhexgaliyana waa cibaadooyin kale. r -Shaqada ayhaweeneydu gurigeeda allaah dartiis ugashaqeyneyso waa cibaado , hadey ku darto wardi iyocajaladaha diintu ku duuban tahay 00 ladhageystana waa cibaadooyin kale Ibnu cumarA.H.R.N wuxuu yiri : (Waxaan ka tirin jiray hat fadhi00 uu fariistay nabaiga s.c.w. boqol jeer: Rabi iqfirliiwatub calaya inaka anta tawaabu raxiim ) waxaawariyey abuudaa,uud iyo tarmidi wuxuuna yiri : waaxadiis saxiix ah.. eeg siduu nabigu s.c.w. ugafaa,ideystay hal fadhi labo cibaado, digriga iIIaahayiyo istiqfaar , tan labaadna asxaabta ayuu wuxuubaraayey diintooda..

IN ALLAAH LA XUSO MAR KASTA ..'-Allaah 00 mar kasta la xuso waa aasaaskiicibaadada waana cinwaanka xoojinaaya xiriirka kadhexeeya khaaliqa iyo adoonkiisa, Caa,ishaA.H.R.N. waxey tiri :(Nabiga s.c.W. markasta allaah

ayuu xusi jiray) waxaa wariyey Saxiixul-Muslim.

Allaah oo lagu xirnaado waa nolol , isaga oo loocararana waa badbaado, udhawaanshihiisana waaliibaan iyo raali ahaansho.Ka fogaanshihiisana waa baadinimo iyo khasaaro..\-Dikriga illaahay waa kan kala saara muuminiintaiyo munaafiqiinta, munaafiqiinta waxaa lagu gartaaallaah ma xusaan wax yar mooyaane ..

r-Sheydaanku dadka wuxuu ka raayaa markey kagaabiyaan xuska illaahay , xuska illaahay waa darbiadag oo ka ilaalinaya dadka dhagarta sheydaanka,.sheydaankuna wuxuu dadka jecel yahay markeyhilmaamaan xuska illaahay..t-Xuska illaahay waa jidka lagu liibaano, Allaahsareeye wuxuu yiri :

( '-r.3SIl OJ.AI ̂ irt 5.r+ Tt .5ll JS\ #+J$ OjrhIJ lJi.i O$Il)y A : "rr;lt

o-Waa in la daa,imo xuska i l laahay ,ahlu janahukama shalaayaan saacad dhaaftay ,waxey kaliya ooka shalaayaan saacad ku dhaaftay macno la,aan -saacad aysan allaah xusin- Xuska allaah oo ladaa,imo wuxuu ka dhigan yahay xiriirka rabi oongoin. .lmaamu nawawi wuxuu yiri: Culimadu waxeygo,aamiyeen inuu qalbiga iyo carabka ka wardin karoqofta weysadu ka jabtay iyo kuwa qaba jinaabadaiyo caadada, waxeyna dhihi karaan subxaanallaahwaf xamdulillaah wallaahu akbar walaa illaaha ila

ayuu xusi jiray) waxaa wariyey Saxiixul-Muslim.

Allaah 00 lagu xirnaado waa nolol , isaga 00 loocararana waa badbaado, udhawaanshihiisana waaliibaan iyo raali ahaansho.Ka fogaanshihiisana waa baadinimo iyo khasaaro.."-Dikriga iIIaahay waa kan kala saara muuminiintaiyo munaafiqiinta, munaafiqiinta waxaa lagu gartaaallaah ma xusaan wax yar mooyaane ..

,..-Sheydaanku dadka wuxuu ka raayaa markey kagaabiyaan xuska iIIaahay , xuska iIIaahay waa darbiadag 00 ka ilaalinaya dadka dhagarta sheydaanka..sheydaankuna wuxuu dadka jeeel yahay markeyhilmaamaan xuska iIIaahay..f -Xuska iIIaahay waa jidka lagu liibaano, Allaahsareeye wuxuu yiri :

( ~.jliI\ ~ ~\ JS~ '1\ ~\ JS~ ~~ ~'" '~1 ~jJ\)

"A : .x.y\

o-Waa in la daa,imo xuska iIIaahay ,ahlu janahukama shalaayaan saacad dhaaftay ,waxey kaliya 00

ka shalaayaan saacad ku dhaaftay macno la,aan ­saacad aysan allaah xusin- Xuska allaah 00 ladaa,imo wuxuu ka dhigan yahay xiriirka rabi oongain..Imaamu nawawi wuxuu yiri: Culimadu waxeygo,aamiyeen inuu qalbiga iyo carabka ka wardin karoqofka weysadu ka jabtay iyo kuwa qaba jinaabadaiyo caadada, waxeyna dhihi karaan subxaanallaahwal xamdulillaah wallaahu akbar walaa iIIaaha ila

l laahu wallaahu akbar allahuma Sali calaamuxammed s.c.w. weyna duceysan karaan , laakiinquraanka lama ogola iney aqriyaan gaar ahaanfabadan danbe.. l-Qofkii badiya xuska eebe ,allaahayaa xusa, Allaah sareeye wuxuu yiri:

\ o\ : tjill ( #ii A-l;sjg)Hadii qofku ku farxaayo in boqor magaciisa kasheego dadka dhexdiisa, ama loo sheego inuumaanta amaanaayey boqor hebel sidee noqonayaafarixiisu , sookama sii sareyso inuu allaah kaasheego meel ka fiican meeshii aad ku xusto..

v-Ma aha qasadka loola jeedo digriga in lahamhamleeyo kaliya iyadoo qalbigu kamashquulsan yahay weyneynta allaah, ee waa in lafahmo macnahadigriga oo waliba la sii dhuuxo..

J++$ u-t.t_, i,i;iJ l.e,*!g ,l! .ir gF &._J Slis) :.rJtn: At ,,ltg

Y . o . r-il;roYl ( Oilititl iF itr Yr ijt ail3 3.{Jt1 1jsilt .f.

Waxaa lagama marmaana in qofku si dhaba u facmomacnaha wardiga si wardiga carabka iyo kan qalbigudhamaan ugu xidhaan qofka rabigiisa isagoo kor iyohoosba nadiif ka ah ..

IN LAGU FIKIRO NICMOOYINKA ILLAAHAY ..Nabigu s.c.w. wuxuu yiri : (Ku fikira nicmooyinkaillaahay , hana ku fikirina illaahay ) waxaa wariyeydhabaraani fif-owsad wal-beyhaqiyu fii shucabalbaanina wuxuu ka dhigay xasan .

lIaahu wallaahu akbar allahuma Sali calaamuxammed s.c.w. weyna duceysan karaan , laakiinquraanka lama ogola iney aqriyaan gaar ahaanlabadan danbe.. '-Qofkii badiya xuska eebe ,allaahayaa xusa, Allaah sareeye wuxuu yiri:

,0" :;.AUl ( ~.;Sj\ ~.J.;Sjti)

Hadii qofku ku farxaayo in boqor magaciisa kasheego dadka dhexdiisa, ama loo sheego inuumaanta amaanaayey boqor hebel sidee noqonayaafarixiisu , sookama sii sareyso inuu allaah kaa

sheego meel ka fiican meeshii aad ku xusto..

V-Ma aha qasadka loola jeedo digriga in lahamhamleeyo kaliya iyadoo qalbigu kamashquulsan yahay weyneynta allaah, ee waa in lafahmo macnahadigriga 00 waliba la sii dhuUXQ..

~ WJ.J~.J ~~~~ ~.) JSj\.J) :~~, J\.i

" • 0 : u\~~\ ( ~\iJ\ V- us:a "i.J ~'i'.J .JJiJ4 J.Ji1' V­

Waxaa lagama marmaana in qofku si dhaba u facmomacnaha wardiga si wardiga carabka iyo kan qalbigudhamaan ugu xidhaan qofka rabigiisa isagoo kor iyohoosba nadiif ka ah ..

IN LAGU FIKIRO NICMOOYINKA ILLAAHAY ..Nabigu S.C.w. wuxuu yiri : (Ku fikira nicmooyinkaiIIaahay, hana ku fikirina iIIaahay ) waxaa wariyeydhabaraani fil-owsad wal-beyhaqiyu fii shucabalbaanina wuxuu ka dhigay xasan .

Nicmooyinka illahay waxey ka mid yihiinwaxyaabaha qofku dareemaayo habeen iyo maalinkasta ,gaar ahaan markuu eego aduunka kuhareereysan taasina waxey sababi in fa badiyomahada illaahay iyo shukrintiisa ..\ -Akhii wali ma dareentay nicmada markaadmasaajidka aadeysid iney jiraan dad badan oon loodhibyareynin nicmadan gaar ahaan salaada fajrka..T-Ma dareentay nicmada illaahay markaadbaabuurkaada saaran tahay eed daawaneysiddhulka illahaay ,midbaa baabuurku la gadoomay,midna wuxuu dhageysanayaa hees iyo sheydaancodkiisa ..r-Ma dareentay nicmada Allaah kuu nicmeeyeymarkaad dhageysaneysid dhib iyo dufaano iyodagaalo ku habsaday caalamka meefo ka mida.Caaqilku waa kan ku cibra qaata , Caaqilku waa kanaysan marnaba qalbigiisa ka baxeynin inuu kuxamdinaayo mahadaha eebe, nicmada diinta,nicmada caafimaadka, nicmada barwaaqada,nicmada in alllaah ka badbaadiyey shar ideylkiis

QUR/AANKA OO LA KHATIMO BIL KASTA ..Nabiga s,c,w. wuxuu yiri: (Aqri quraanka bil kasta)waxaa wariyey Abuu daa,uud .Habka loo khatimikaro quraanka : Waxaad imaaneysaa masaajidkasalaada ka hor I . daqiiqo , Aqri labo baal ooudhigma afar bog sidaas waxaad ku aqrisay shantasalaadood 'l . baal oo udhiganta 1 . bog ama hal jus,habkan ayaad bil kasta si dhibyaraan ah quraankaugu khatimi kartaa ..

Nicmooyinka iliahay waxey ka mid yihiinwaxyaabaha qofku dareemaayo habeen iyo maalinkasta ,gaar ahaan markuu eego aduunka kuhareereysan taasina waxey sababi in la badiyomahada iIIaahay iyo shukrintiisa .., -Akhii wali ma dareentay nicmada markaadmasaajidka aadeysid iney jiraan dad badan oon loodhibyareynin nicmadan gaar ahaan salaada fajrka.." -Ma dareentay nicmada iIIaahay markaadbaabuurkaada saaran tahay eed daawaneysiddhulka iIIahaay ,midbaa baabuurku la gadoomay,midna wuxuu dhageysanayaa hees iyo sheydaancodkiisa ..r -Ma dareentay nicmada Allaah kuu nicmeeyeymarkaad dhageysaneysid dhib iyo dufaano iyodagaalo ku habsaday caalamka meelo ka mida.Caaqilku waa kan ku cibra qaata , Caaqilku waa kanaysan marnaba qalbigiisa ka baxeynin inuu kuxamdinaayo mahadaha eebe, nicmada diinta,nicmada caafimaadka, nicmada barwaaqada,nicmada in alllaah ka badbaadiyey shar ideylkiis .

QURAANKA 00 LA KHATIMO Bll KASTA ..Nabiga s.c.w. wuxuu yiri: (Aqri quraanka bil kasta)waxaa wariyey Abuu daa,uud .Habka loo khatimikaro quraanka : Waxaad imaaneysaa masaajidkasalaada ka hor ,. daqiiqo , Aqri labo baal 00

udhigma afar bog sidaas waxaad ku aqrisay shantasalaadood , • baal 00 udhiganta ". bog ama hal jus,habkan ayaad bil kasta si dhibyaraan ah quraankaugu khatimi kartaa ..

SUNOOYINKA LA DHAHO INTAAN LA SEEHNKAHOR\ -Bismika-Llaahuma Amuutu wa axyaa . waxaawariyay Bukhaari..Y- Waxaad Aqrineysaa : l-Qul huwa flaahu axad .T-Qul acuudu birabil falaq . r-Qul acuudu Birabin-Naas waxaa wariyay Bukhaari..r- Waxaad kaloo akhrisaa Aayutul kursi : (Allaahulaa ilaaha ilaahuwal-xayul-qayuum) waxaa wariyeyBukhaari. .r-(Bismika rabii wadactu janbii wabika arfacu inamsakta nafsii farxamhaa, wa in arsaltahaa faxfid-haa bimaa taxfad bihi cibaadaka saalixiin) waxaawariyey Bukhaari & Muslim.o-(Allaahuma innaka khalaqta nafsii wa antatatawafaahaa laka mimaatahaa wa maxyaahaa inaxyeytahaa faxfid-haa wa in amatahaa faqfirlahaa,Allaahuma inii As,aluka Al-caafiyah).. waxaawariyay Muslim..

t-(Allaahuma qanii cadaabaka yoowma tubcathucibaadaka) waxaad dhahdaa sedax jeer. Waxaawariyey Abuudaa,uud iyo Tarmidi..v-(Subxaanallaah)rr jeer. (Walxamdulil laah)rr jeer.(Wallaahu akbar)rr jeer. Waxaa wariyey Bukhaari &Musl im..A-(Alxamd u lil laahi Allad ii adcamanaa wasaqanaawakafaanaa wa,awaanaa fakam miman laakaafiiyalahu walaa mawaa).. waxaa wariyey muslim..r-(Allaahuma caalimul-Qaybi wa shahaadahfaadhira-samawaati wal ardi, rabi kuli sheey,inwamafiikihi Ash-hadu an laa.il laaha ilaa anta acuudu

SUNOOYINKA LA DHAHO INTAAN LA SEEXANKAHOR, -Bismika-Llaahuma Amuutu wa axyaa . waxaawariyay Bukhaari..,. - Waxaad Aqrineysaa : '-Qui huwa lIaahu axad .

,. -Qui acuudu birabil falaq . r -Qui acuudu Birabin­Naas waxaa wariyay Bukhaari..r - Waxaad kaloo akhrisaa Aayutul kursi : (Allaahulaa ilaaha ilaahuwal-xayul-qayuum) waxaa wariyeyBukhaari..t-(Bismika rabii wadactu janbii wabika arfacu inamsakta nafsii farxamhaa, wa in arsaltahaa faxfid­haa bimaa taxfad bihi cibaadaka saalixiin) waxaawariyey Bukhaari & Muslim.O-(Allaahuma innaka khalaqta nafsii wa antatatawafaahaa laka mimaatahaa wa maxyaahaa inaxyeytahaa faxfid-haa wa in amatahaa faqfirlahaa,Allaahuma inii AS,aluka AI-caafiyah).. waxaawariyay Muslim..

"\-(Allaahuma qanii cadaabaka yoowma tubcathucibaadaka) waxaad dhahdaa sedax jeer. Waxaawariyey Abuudaa,uud iyo Tarmidi..V-(Subxaanallaah)rr jeer. (Walxamdulillaah)rr jeer.(Wallaahu akbar)rr jeer. Waxaa wariyey Bukhaari &Muslim..A-(Alxamdulillaahi Alladii adcamanaa wasaqanaawakafaanaa wa,awaanaa fakam miman laakaafiiyalahu walaa mawaa) .. waxaa wariyey muslim.."-(Allaahuma caalimul-Qaybi wa shahaadahfaadhira-samawaati wal ardi, rabi kuli sheey,inwamaliikihi Ash-hadu an laa,iIIaaha ilaa anta acuudu

bika minshari nafsii wamin sharri-shaydhaan washirkihi wa ana aqtarifa calaa nafsii aw ajuruhaa ilaamusfim)., waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo Tirmidi..I .-(Allaahuma aslamtu nafsii ileyka wafawadtu amriiileyka wawajahtu wajhii ileyka, wo alja,tu dahrii ileykaraqbatan warahbatan ileyka, laamalja,a walaamanjaa ilaa ileyka Aamantu bikitaabika alladiianzalata wabinabiyika alladii arsalata) waxaawariyey Bukhaari iyo Muslim.t I -(Allaahuma rabi As-Samaawaati sabca warabill-carshi Al-cadiim, Rabanaa waraba kuli sheey,infaaliqul xabi wanawaa wamunzilu At-toowraatawal,inji i l wal furqaan acuudu bika minshari kulisheey,in anta aakhidu binaasiyatihi, Allaahuma antal-awal faleeysa qablaka sheey,un wa antaf aakhirfaleeysa bacdaka sheey,un wa anta daahir faleeysafoowqaka sheey,un wa antal-badhin faleeysaduunaka sheey,un Aqdi canaa Ad-deyn wa aqninaaminal-faqri) waxaa wariyay musfim.. \ Y-Waxaad kalooaqrisaa labadda aayadood ee ugu danbeysaSuuratul Al-baqara :

(OJl"3.tls t.,r i," q{ d-iil t-+ d-e"J!l i}"I ) : lir: At dlsYAo: A""Yl e;rrll e::*

Nabigu s.c.w. wuxuu yiri : (Qofkii aqriya habeenkiiweyku filan yihiin) waxaa wariyey bukhaari iyomuslim Culimada ayaa isku khilaaftay macnahawey kaafineysaa ,qaar waxey yiraahdeen waxey kakaafin Salaatul-Leylka, qaarna waxey yiraahdeenwaxey ka kaafin wax kasta oo xun oo la kahdo,sheekha kitaabkan qorey wuxuu yiri : wey banaan

bika minshari nafsii warnin sharri-shaydhaan washirkihi wa ana aqtarifa calaa nafsii aw ajuruhaa ilaamuslim).. waxaa wariyey Abuudaa,uud iyo Tirmidi.., •-(Allaahuma aslamtu nafsii ileyka wafawadtu amriiileyka wawajahtu wajhii ileyka, wa alja,tu dahrii ileykaraqbatan warahbatan ileyka, laamalja,a walaamanjaa Haa ileyka Aamantu bikitaabika altadiianzalata wabinabiyika alladii arsalata) waxaawariyey Bukhaari iyo Muslim., '-(Allaahuma rabi As-Samaawaati sabca warabill­carshi AI-cadiim, Rabanaa waraba kuli sheey,infaaliqul xabi wanawaa wamunzilu At-toowraatawal,injiil wal furqaan acuudu bika minshari kulisheey,in anta aakhidu binaasiyatihi, Allaahuma antal­awal faleeysa qablaka sheey,un wa antal aakhirfaleeysa bacdaka sheey,un wa anta daahir faleeysafoowqaka sheeY,un wa antal-badhin faleeysaduunaka sheey,un Aqdi canaa Ad-deyn wa aqninaaminal-faqri) waxaa wariyay muslim.. , '" -Waxaad kalooaqrisaa labadda aayadood ee ugu danbeysaSuuratul AI-baqara :

(DJl..}4JlJ ~.) 6-A 4! J~t ~ ~)\ u.-1) :~~\ J\i

'" /\0: ~YI ~~\ ~.J>""l

Nabigu s.c.w. wuxuu yiri : (Qofkii aqriya habeenkiiweyku filan yihiin) waxaa wariyey bukhaari iyomuslim . Culimada ayaa isku khilaaftay macnahawey kaafineysaa ,qaar waxey yiraahdeen waxey kakaafin Salaatul-Leylka, qaarna waxey yiraahdeenwaxey ka kaafin wax kasta 00 xun 00 la kahdo,sheekha kitaabkan qorey wuxuu yiri : wey banaan

tahay in labada macne loola jeedo -hadalkii imaamunawawi halkaas ayuu ku dhamaaday -Al -Adkaat..\ t-Waa in daahir la ahaado kudhaqan lagudhaqmaayo xadiiskii nabiga s.c.w. yiri: (Weysoqaado markaad seexaneysid )\ t-Waa in loo seexdo dhinaca midigta , waa hadafkiinabiga s.c.w. sida ku cad bukhaari iyo muslim..I o-Nabigu s.c.w. markuu seexanaayo gacantiisamidig ayuu dhigi jiray dhabankiisa midig hoostiisa)waxaa wariyey abuu daa,uud1l-Waa in firaashka la dhabaandhabo intaan laguseexan, nabigu s.c.w. wuxuu yiri:(Markuu damcomidkiin inuu firaashkiisa ku seexdo hadhabaandhabo, waayo ma oga waxa ugadanbeeyey) Waxaa wariyey Bukhaari & Muslim..\ v-ln la aqriyo :Qul yaa ayuhal kaafiruun, Faa,idadalaga helaayana waa gaalada ayey kaa bariyeeleysaa, arintan waxaa wariyey Abuudaa,uud iyotirmidi iyo axmed waxaana saxiixiyey ibnu xibaan iyoxaakim waxaana waafaqay dahabi, xaafidna wuxuuyiri :Waa xasan, Albaanina wuu saxiixiyey..lmaamu nawawi wuxuu yiri : Waxaa fiican in la laimaado dhamaan adkaarta ku timi baabkan , hadiifaga gaari waayana inta u mihiimsan ayaa lagasameyn..Markaad eegto dadka waxey u badan yihiin dadseexda habeenkii iyo maalintii labo jeer,sidaasdarteed sunadan in labo jeer la sameeyo waa labohuraan, waayo sunoo yinkan khaas kuma ahahurdada habeenkii kaliya, axaadiista waxaa lagafahmayaa iney caam yihiin..

tahay in labada macne loola jeedo -hadalkii imaamunawawi halkaas ayuu ku dhamaaday -AI -Adkaar.., r -Waa in daahir la ahaado kudhaqan lagudhaqmaayo xadiiskii nabiga s.c.w. yiri: (Weysoqaado markaad seexaneysid ), f -Waa in loo seexdo dhinaca midigta , waa hadalkiinabiga s.c.w. sida ku cad bukhaari iyo muslim..,o-Nabigu s.c.w. markuu seexanaayo gacantiisamidig ayuu dhigi jiray dhabankiisa midig hoostiisa)waxaa wariyey abuu daa,uud ..'1-Waa in firaashka la dhabaandhabo intaan laguseexan, nabigu s.c.w. wuxuu yiri:(Markuu darncomidkiin inuu firaashkiisa ku seexdo hadhabaandhabo, waayo ma oga waxa ugadanbeeyey) Waxaa wariyey Bukhaari & Muslim.., v-In la aqriyo :Qul yaa ayuhal kaafiruun, Faa,idadalaga helaayana waa gaalada ayey kaa bariyeeleysaa, arintan waxaa wariyey Abuudaa,uud iyotirmidi iyo axmed waxaana saxiixiyey ibnu xibaan iyoxaakim waxaana waafaqay dahabi, xaafidna wuxuuyiri :Waa xasan, Albaanina wuu saxiixiyey..Imaamu nawawi wuxuu yiri : Waxaa fiican in la laimaado dhamaan adkaarta ku timi baabkan , hadiilaga gaari waayana inta u mihiimsan ayaa lagasameyn..Markaad eegto dadka waxey u badan yihiin dadseexda habeenkii iyo maalintii labo jeer,sidaasdarteed sunadan in labo jeer la sameeyo waa labohuraan, waayo sunoo yinkan khaas kuma ahahurdada habeenkii kaliya, axaadiista waxaa lagafahmayaa iney caam yihiin ..

FAA,IDADA LAGA HELAAYO SUNOOYINKA INTAANLA SEEHN..\ -Qofka muslimka ah haduu dhaho tasbiixdanintuusan seexan ka hor waxaa foo qorayaa\ . . sadaqo .. waxaana udalii la xadiiskii nabiga s.c.w.yiri: (Tasbiix kasta ,iyo takbiir kasta ,alxamduli llahikasta iyo laa illaaha ila llaahu kasta waa sadaqo )waxaa wariyey muslim ..lmaamu nawawi wuxuu yiri : (Waxey qaadaneysa€lxukunka ajirkeeda )\-Qofka muslimka ah ee ku dadaala inuu adkaartandhaho intuusan seexan \ . 'geed oo timir ah ayaajanada loogu talaalaa ..r-Adoonka illaahay ayaa xifdiya habeenkaassheydaanka iyo wixii shar ahna waa laga fogeeyaahabeenkaas ..i-Sidaas muslimka yeelay wuxuu habeenkiisii kusoo aflaray illaahay oo la xuso iyo daaco iyo afle talosaarasho ..GABAGABO..lntaas ayaa ii dhibyaraatay inaan soo aruuriyosunooyinka dadku maalin walba sameyn karo-Allaahwaxaan su,aalaneynaa inuu nagu nooleeyo sunadanabiga s.c.w. naguna dilo sunadiisa s.c.w.Ugudanbeyntii waxaan ku duceysaneynaa Al-Xamduli l laahi rabil caalamiin..AKHII MARNABA HA KA HILMAAI'IN WALAALKAADUCADAADA , iiIDA ](ALE HADII AAD U BAAHATO INAADLA SOO XIRIIRTO M: OoO^ror r 11

r< ry"il FlrJl ,l,r-l "r..+ U,Jrd", Al 'P,

FAA,IDADA LAGA HELAAYO SUNOOYINKA INTAANLASEEXAN..'-Qofka muslimka ah haduu dhaho tasbiixdanintuusan seexan ka hor waxaa loo qorayaa, • ·sadaqo .. waxaana udaliila xadiiskii nabiga S.C.w.yiri: (Tasbiix kasta Jiyo takbiir kasta ,alxamduli lIahikasta iyo laa illaaha ila lIaahu kasta waa sadaqo )waxaa wariyey muslim ..Imaamu nawawi wuxuu yiri : (Waxey qaadaneysaaxukunka ajirkeeda )"-Qofka muslimka ah ee ku dadaala inuu adkaartandhaho intuusan seexan , •• geed 00 timir ah ayaajanada loogu talaalaa ..; -Adoonka iIIaahay ayaa xifdiya habeenkaassheydaanka iyo wixii shar ahna waa laga fogeeyaahabeenkaas .,f -Sidaas muslimka yeelay wuxuu habeenkiisii kusoo afjaray ilIaahay 00 la xuso iyo daaco iyo alle talosaarasho ..GABAGABO..Intaas ayaa ii dhibyaraatay inaan soo aruuriyo ­sunooyinka dadku maalin walba sameyn karo-Allaahwaxaan sU,aalaneynaa inuu nagu nooleeyo sunadanabiga s.c.w. naguna dilo sunadiisa s.c.w.Ugudanbeyntii waxaan ku duceysaneynaa AI­Xamduli lIaahi rabil caalamiin..AKHII MARNABA HA KA HILMAAMIN WALAALKAADUCADAADA, MIDA KALE HADII AAD U BAAHATO INAADLA 800 XIRIIRTO M: 0 0 0" '1"" ~ t '\ '\

.. - \

" ~\ ~-' ~\ ~-' .w:- ~~ ~-' ~\ ~-'

r , , - f et l

TUSMOHORDHAC

BOGGA'l

DHIBAATOOYINKA UGU WAAWEYN EE INA HEYSTA ISUNADA OO LA '-AASIMO WAXEY LEE DAHAYFAA,DOOYIN... IMARKII HURDADA LAGA TOOSO .. tWAXAA SUNE AH MARKII MUSQUSHA LA GALAAYO AMALAGA SOO BN(IAAYO IN . OWru&AA SUNE AH MARKII LA WEYSO QAADANAAYO.. OFAA,IDADA LAGA HELAAYO KUCAMAL FALKA SUNADAN.. ̂CADEYGA,.. 1FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANIG SUNADAN.. 1SUNADA KABA GASHIGA .. 1 .SUNOOYIN KU TACALUQA LABISKA -. I .SUNOOYINKA MARKII GURIGA LAGA Bru&qAYO.. 'I 'I

IYO MARKII LASOO GALMYO.FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANI(A SUNADA KABIXIDA GURIGA . . 1TSUNOOYINI(A MARKII MASAAJIDI(A LA AADAAYO.. \TSUNOOYINIG AADAANI(A 10FAA,IDADA I-AGA HELMYO KU DHAQAN}G SUNADAN.. I OFAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKA DUCADAN..IOSUNOOYINIG AQIMAADA... 11SALAADA OO LA DHIGTO SUTRO .. I VMAS,ALOOYIN KU TACALUQA SUTRADA.. lVFAA,IDADA LAGA HE|.JqAYO KU CAMALFALIGSUNADAN... \ ̂SUNOOYINI(A LA SAMEEYO HABEENKII IYO MAALINTII.. I^SUNOOYINI(ASALMTUL-LEYLKA. \1ASBAABTA LOO KAALMEYSTO QIYAAMU.LEYLKA . Y T

WITIRKU WUXUU LEE YAHAY SUNOOYIN ., YTSUNADA FAJARKA.. Y ISALAADA FAJARIG I(A DIB OO LA FARIISTO .. Y ISUNOOYINI(A SALAADA EE ODHAAHDA AH.. Y OSUNOOYINI(A SALAADA EE FICILKA U BAAHAN.. Y1

u....."------..))---.-II4------..6,,

BOGGA,'"

TUSMOHORDHACDHIBAATOOYINKA UGU WAAWEYN EE INA HEYSTASUNADA 00 LA LAASIMO WAXEY LEE DAHAYFAA,DOOYIN...MARKII HURDADA LAGA TOOSO.. £

WAXAA SUNE AH MARKII MUSQUSHA LA GALAAYO AMALAGA SOD BAXAAYO IN: "WAXAA SUNE AH MARKII LA WEYSO QAADANAAYO.. 0

FAA,IDADA LAGA HELAAYO KUCAMAL FALKA SUNADAN.. /\CADEYGA... '\FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKA SUNADAN.. '\SUNADA KABA GASHIGA " ) •SUNOOYIN KU TACALUQA LABISKA ... ).SUNOOYINKA MARKII GURIGA LAGA BAXAAYO.. "IYO MARKII LASOO GALAAYO.FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKA SUNADA KABIXIDA GURIGA .. H'

SUNOOYINKA MARKII MASAAJIDKA LA AADAAYO.. ) '"SUNOOYINKA AADAANKA ) 0

FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKA SUNADAN.. ) 0

FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKA DUCADAN.. ) 0

SUNOOYINKA AQIMAADA... , i

SALAADA 00 LA DHIGTO SUTRO .. 'vMAS,ALOOYIN KU TACALUQA SUTRADA.. 'vFAA,IDADA LAGA HELAAYO KU CAMALFALKASUNADAN... ,/\SUNOOYINKA LA SAMEEYO HABEENKII IYO MAALlNTII.. ,/\SUNOOYINKA SALAATUL-LEYLKA .. ) '\ASBAABTA LOO KAALMEYSTO QIYAAMU-LEYLKA .. "'"

WITIRKU WUXUU LEE YAHAY SUNOOYIN ., "'"SUNADA FAJARKA.. "'"SALAADA FAJARKA KA DIB 00 LA FARIISTO.. "tSUNOOYINKA SALAADA EE ODHAAHDA AH.. "0SUNOOYINKA SALAADA EE FICILKA U BAAHAN.. '1' i

SUNOOYINIG RUKUUCDA.. YV

SUNOOYINI(A SUJUUDA.. YVSUNOOYINI(A U DHAXEEYA LABADASUJUUDOOD.. Y^SUNOOYINI(A TASHAHUDIG.. I^GACMAHA XAGEE I.A SAARI? Y 1SUNOOYINKA SALAADAHA FARADIfi I(A DANBEEYA.. T.FAA,IDADA I.AGA HELAAYO KU DHAQANI(A SUNADAN \SUNOOYIN LA AQRIYO AROORTII IYO GALABTII rr

^SUNOOYINI(A MARKII DADI(A LALA KULMO. ^SUNOOYINI(A MARKII CUNTADA LA CUNAAYO.. I \HABIfi LOO FARIISTO MARKII CUNTADA LA CUNAAYO. T ISUNOOYINKA LAMA HURAANKA AH..MARKII WAX LA CABAAYO..SUNOOYINKA OO GURIGA I-AGU TUI(ADO ..FAA,IDADA LAGA HELMYO KUCAMAL FALKA SUNADAG U R I G A . .SUNADA LA DHAHO INTAAN FADHIGALAGA ISTAAGIN I(A HOR..HABI(A HAL WAQTI LOOGA FAA,IDEYSAN KAROCIBAADOOYIN BADAN ..IN ALLAAH LA XUSO MAR KASTA .IN LAGU FIKIRO NICMOOYINKA ILLAAHAY..QURAANKA OO LA KHATIMO BIL KASTA .SUNOOYINI(A LA DHAHO INTAAN LA SEEXAN KAHOR ..FAA,IDADA LAGA HEI AAYO SUNOOYINKA INTAANSEEXAN..GABAGABO..

T Y4 r

1 1

1 1

t 1f 1

t Af l

O r

LAo ror

SUNOOYINKA RUKUUCDA .. rv

SUNOOYINKA SUJUUDA ., '\'v

SUNOOYINKA U DHAXEEYA LABADA SUJUUDOOD.. '\' /\SUNOOYINKA TASHAHUDKA.. '\'/\GACMAHA XAGEE LA SAARI? 'I' '\

SUNOOYINKA SALAADAHA FARADKA KA DANBEEYA.. ,...FAA,IDADA LAGA HELAAYO KU DHAQANKA SUNADAN. ,...,.SUNOOYIN LA AQRIYO AROORTII IYO GALABTII .. ,..,..

ASUNOOYINKA MARKII DADKA LALA KULMO.. r'ASUNOOYINKA MARKII CUNTADA LA CUNAAYO.. t'HABKA LOO FARIISTO MARKII CUNTADA LA CUNAAYO.. t,SUNOOYINKA LAMA HURAANKA AH..MARKII WAX LA CABAAYO.. f'\'SUNOOYINKA 00 GURIGA LAGU TUKADO .. t,..FAA,IDADA LAGA HELAAYO KUCAMAL FALKA SUNADAGURIGA.. ftSUNADA LA DHAHO INTAAN FADHIGALAGA ISTAAGIN KA HOR.. H

HABKA HAL WAQTI LOOGA FAA,IDEYSAN KAROCIBAADOOYIN BADAN .. t i

IN ALLAAH LA XUSO MAR KASTA .. f i

IN LAGU FIKIRO NICMOOYINKA ILLAAHAY.. fAQURAANKA 00 LA KHATIMO BIL KASTA.. t '\

SUNOOYINKA LA DHAHO INTAAN LA SEEXAN KAHOR .. o.

FAA,IDADA LAGA HELAAYO SUNOOYINKA INTAAN LASEEXAN.. or'GABAGABO.. or'