in vitro guly-august

•IN•VITRO•

h μηνιαια εκδοση με θεμα την υγεια • διανεμεται δωρεαν h

h ιουΛιοσ - αυγουστοσ 2011 h τ. 27

h Μεταμόσχευση ποδιών από Ισπανούς γιατρούς

h Τέτανος: Προσοχή ο κίνδυνος παραμονεύει

h Της μόδας τώρα η προσθετική γλουτών

h Έφηβοι και διακοπές: Η κήρυξη της ανεξαρτησίας

«Ασπίδες» για το καλοκαίρι

ΑσφΑλεισ διΑκοπεσ

30

Νερό: Πηγή ζωής

Αν κάποιος προσπαθούσε να μιλήσει για το νερό, σίγουρα θα ξεκινούσε από τον χαρακτηρισμό «πηγή ζωής». Το νερό δεν είναι απλώς ένα κομμά-τι από τη ζωή μας. Είναι ολόκληρη η ζωή και η ύπαρξή μας, αφού τόσο ο πλανήτης μας όσο και ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελούνται κατά το μεγαλύτερο μέρος από νερό. Διαβάστε για όλα τα «μυστικά» καλής ενυ-δάτωσης του οργανισμού και στις διακοπές.

Διακοπές χωρίς απρόοπταΤο καλοκαίρι μπορεί να είναι η πιο επιθυμητή εποχή του έτους, όμως για όσους πάσχουν από κάποια χρόνια πάθηση είναι εποχή δύσκολη, καθώς στα ήδη υπάρχοντα προβλήματα προστί-θενται η ζέστη, η μόλυνση αλλά και οι πάγιες καλοκαιρινές δραστηριότητες, που ασφαλώς «κουράζουν», ακόμα και τους υγιείς. Διαβάστε για τους κανόνες που θα κάνουν τις διακοπές και για τους συνανθρώπους μας με χρόνια προβλήματα το ίδιο... ανάλαφρες.

28Συνέντευξη Ιωάννης ΤσιάντηςΟ εκφοβισμός και η βία στα σχολεία είναι πλέον καθημερι-νό φαινόμενο, πολλές φορές ανεξέλεγκτο, αφού οι μαθητές - «θύματα» συνήθως απο-φεύγουν να καταγγείλουν την επιθετική συμπεριφορά ορι-σμένων συμμαθητών τους. Για αυτό το διεθνές φαινόμενο του «bullying» μιλάει στο «In Vitro» ο Αναπληρωτής Καθηγητής Παι-δοψυχιατρικής και Πρόεδρος των Ιατρικών Ειδικοτήτων της Ε.Ε. στην Παιδική και Εφηβική Ψυχιατρική Ιωάννης Τσιάντης.

07 Συγγενείς Καρδιοπάθειες

09 Τα μυστικά της υγιεινής κουζίνας

11 Ενημερωθείτε για την ηπατίτιδα

12 Νέος τύπος ιού της Βλεννόρροιας

14 Υποχόνδριος με τον θόρυβο

20 Υπεριδρωσία και μύκητες

21 Αντιγήρανση: Φωνητικές χορδές

36 Η δίαιτα της ενυδάτωσης

38 Baby boom: Προβλήματα συμπεριφοράς

40 Εναλλακτικά: Γελωτοθεραπεία

DELLA ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Α.Ε.Καφαντάρη 27, Αθήνα, 11631Τηλ.: 210.68.56.700,Fax.: 210.68.51.008

EΚΔoΤηΣ

Αντωνης ΔελλΑτoλΑς

ΓΕΝΙΚoΣ ΔΙΕυθυΝΤhΣ ΕΚΔoΣΕΩΝ DELLA

ΒΑγγελης Β. ΠΑΠΑκωςτΑς

ΔΙΕυθυΝΤρΙΑ

Βικυ κΑρΑτζΑφερη

ΑρχΙΣυΝΤΑΚΤηΣνικος ςτΑυρουλλΑκις

ΣυΝΕρΓAΤΕΣ: ηλέκτρα Αλευρίτη, Αλέκα Κόγκα, Βασιλική Μανιάτη, Εμμανουήλ Σιγιολτζάκης, Μαρία Ορφανίδου

ΔΙΟρθΩΣη: Κώστας θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου

ART DIREcToRΔημήτρης Λύρας

EΠΕΞΕρΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓρΑΦΙΑΣ Γιώργος Καπελούζος

ΕΜΠΟρΙΚη ΔΙΕυθυΝΣηΜάρκος Δελατόλας

υΠΕυθυΝη ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣΕλένη Σαμπάνη[email protected]

υΠΕυθυΝΟΣ ΠΑρΑΓΩΓηΣ - ΔΙΑΝΟΜηΣΜάριος Φιλιππούσης

ΕΚΤυΠΩΣη: Τυποεκδοτική

ΦΩΤΟΓρΑΦΙΕΣ: shutterstock.com

Μηνιαία έκδοση για την υγεία

Διανέμεται δωρεάν

Σύνταξη 210 6856700, εσωτ. 311

Διαφήμιση210 6847222

4•in•vitro

IndexΙΟυΛΙΟΣ-ΑυΓΟυΣΤΟΣ 2011

24

41Ενυδάτωση και δροσιά μετά τον ήλιοΚαλή είναι η ηλιοθεραπεία και όμορφο το σοκολατί μαύ-ρισμα. Το θέμα είναι πώς θα διατηρηθεί και παράλληλα με ποιους τρόπους η επιδερμίδα θα παραμείνει απαλή, μετά την «καταπόνηση» του ήλιου. Στις σελίδες του «In Vitro» θα βρείτε συμβουλές για το πώς να διατηρήσετε την επιδερ-μίδα σας βελούδινη μετά το μαύρισμα.

16«Συγχωνεύσεις» κατά της διαφθοράςΜε βασικό στόχο την «ευελι-ξία» στο σύστημα των παρε-χόμενων ιατρικών υπηρεσιών και παράλληλα την εξάρ-θρωση των καθεστώτων που αναπαρήγαγαν τα φαινόμε-να διαφθοράς στον χώρο της υγείας, το υπουργείο υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ανακοίνωσε τις τελικές απο-φάσεις του για τις συγχωνεύ-σεις των νοσοκομείων της χώρας.

18Το πείραμα της ΙκαρίαςΦαίνεται ότι οι κάτοικοι αυ-τού του όμορφου όσο και ευχάριστα «περίεργου» ελ-ληνικού νησιού του Αιγαίου, της Ικαρίας, κατέχουν το μυ-στικό της μακροζωίας. Ειδική έρευνα Ελλήνων καθηγητών Καρδιολογίας κατέδειξε ότι η διατροφή, οι συνήθειες και γενικότερα ο τρόπος ζωής των κατοίκων του νησιού «εκτοξεύουν» το όριο ζωής 10 φορές πάνω από τον πα-γκόσμιο μέσο όρο!

[email protected]

Webwww.issuu.com/invitromagazine

6•IN•VITRO

EditorialTης Βίκυς Καρατζαφέρη

Βάλτε στις αποσκευές σας καλή διάθεση και «διακόψ-τε», όπως άλλωστε συµ-βουλεύει και η λέξη «διακο-πές», ό,τι κάνα-τε τον χειµώνα που πέρασε. Αποσυνδε-θείτε από τον υπολογιστή, ανακαλύψτε τη µαγεία του ραδιοφώνου, «χαθείτε» στις σελίδες ενός καλού βιβλίου.

ΠΡΟΣΩ ΟΛΟΤΑΧΩΣ

Οι εκκρεµότητες λύθηκαν, το αφεντικό έδωσε τη συγκατά-θεσή του, τα εισιτήρια είναι στην τσέπη, οι αποσκευές ετοιµάστηκαν. Πρόσω ολοτα-

χώς! Βάζουµε πλώρη για άλλο ένα ταξίδι, κοντινό ή µακρινό δεν έχει σηµασία, και µπαίνουµε σε διάθεση καλοκαιρινή πιο πολύ από ποτέ. Διακοπές. Τα όνειρα του χειµώνα για ατελείωτο χουζούρι στη φυσι-κή σκιά που χαρίζουν τα αρµυρίκια, πλάι στο κύµα, για νόστιµο φαγητό από αγνές πρώτες ύλες, για απόλαυση του ηλιοβασι-λέµατος και για χαλάρωση θα γίνουν, επι-τέλους, πραγµατικότητα για πολλούς.Πάρα πολλές έρευνες, εξάλλου, το κατα-δεικνύουν: Η σηµασία των διακοπών για την υγεία µας, σωµατική και συναισθηµα-τική, είναι µεγάλη. Μας ανανεώνουν, µας ξεκουράζουν, βελτιώνουν τις ισορροπίες της οικογένειας, αποµακρύνουν τον κίνδυ-νο να παρουσιαστεί το λεγόµενο burn out syndrome, δηλαδή τα προβλήµατα υγείας που σχετίζονται µε το άγχος της δουλειάς και µε το απαιτητικό πρόγραµµα της καθη-µερινότητας.Έχει βρεθεί ότι οι εργαζόµενοι άνδρες ηλι-κίας από 35 έως 57 ετών, που παίρνουν κα-νονικές διακοπές, έχουν µειωµένο κίνδυνο θανάτου κατά 20%, σε σχέση µε αυτούς που στερούνται τις διακοπές τους. Στις εργαζόµενες γυναίκες ηλικίας από 45 έως 64 ετών, που παίρνουν τις διακοπές τους, ο κίνδυνος θανάτου µειώνεται κατά 50%, σε σχέση µε τις γυναίκες που δεν παίρνουν κανονικά τις διακοπές τους.Οι διακοπές του καλοκαιριού είναι ο µόνος τρόπος για να µπορούν οι εργαζόµενοι σε όλες τις βαθµίδες να ξεκουραστούν απο-τελεσµατικά και να µπορέσει ο οργανισµός τους να ανακάµψει και να επιδιορθώσει τις «βλάβες» σε ψυχικό και σε σωµατικό επίπε-δο – βλάβες που συσσωρεύονται από τους ξέφρενους ρυθµούς, στους οποίους υπο-βάλλονται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.Η χαµογελαστή νοσοκόµα περίµενε πώς και πώς να αρχίσει η άδειά της για να «αποφορτίσει» τον οργανισµό της από µια δύσκολη όσο και απαιτητική χρονιά. Τα προβλήµατα στον χώρο της υγείας, οι αλλαγές στα νοσοκοµεία και ευρύτερα στο ΕΣΥ, αλλά και διάφορα οικογενειακά ζη-τήµατα, όλα αυτά την έκαναν να λαχταρά-ει να αποδράσει, έστω και για 2-3 µέρες, µακριά από όλα. Και ένιωσε ευγνώµων

που έχει και φέτος αυτή τη δυνατότητα. Γιατί ξέρει καλά ότι ειδικά αυτή τη χρονιά αρκετοί είναι εκείνοι που θα αναγκαστούν να παραµείνουν στο κλεινόν άστυ λόγω περιορισµένης οικονοµικής δυνατότη-τας ή, στην καλύτερη περίπτωση, θα (ξανα)θυµηθούν τα χωριά τους. Επιπλέον υπάρχουν πάντα οι ασθενείς, που, λόγω της κα-τάστασής τους, νοσηλεύονται στα νοσοκοµεία, έχοντας συντροφιά τους δικούς τους ανθρώπους αλλά και το προσωπικό.Για όλους εκείνους, αυ-τές οι µελέτες που υπο-γραµµίζουν την ανάγκη για «ικανοποιητική χρονική δι-άρκεια» διακοπών και, µάλι-στα, «υψηλής ποιότητας» µάλλον ακούγονται βερεσέ. Αρκούνται στα ταξίδια του νου και της ψυ-χής…Πάντως τα καλοκαιρινά ταξίδια, ακόµη και τα λεγόµενα low budget (χαµηλού προϋπολογισµού) προσφέρουν στις οικογένειες τη δυνατότητα να δεθούν µεταξύ τους ενώ βοηθούν τα παιδιά να µάθουν περισσότερα πράγµατα και να γίνουν πιο έξυπνα. Βρετανική έρευνα, στην οποία συµµετείχαν 21.600 παιδιά ηλικίας 8 ετών, έδειξε ότι περίπου εννέα στους δέκα µαθητές (ποσοστό πάνω από το 90%) που ταξίδεψαν στις θερινές δια-κοπές, είχαν σε µεγάλο βαθµό βελτιωµένη αντίληψη κατά τη διάρκεια του σχολείου αλλά και καλύτερα αποτελέσµατα στις εξε-τάσεις. Σύµφωνα µε τους ειδικούς, αυτό πιθανότατα συµβαίνει διότι στις διακοπές γονείς και παιδιά χαλαρώνουν, απολαµ-βάνουν τις στιγµές που µοιράζονται και συζητούν περισσότερο. Ειδικά οι γονείς αφήνουν πιο ελεύθερα τα παιδιά να «εξε-ρευνήσουν» ό,τι τους κάνει εντύπωση και οι ίδιοι έχουν τη διάθεση να µοιραστούν µε τα παιδιά διάφορες χρήσιµες πληροφορίες για τον προορισµό τους.

in•vitro•7

Μ' ενδιαφέρειΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Συνεργάστηκε ο κ. Χαράλαμπος Καρβούνης, Καθηγητής Καρδιολογίας ΑΠΘ, Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογι-κή Κλινική Ιατρείο Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων και Πνευμονικής Υπέρτασης ΠΓΝΘ «ΑΧΕΠΑ»

Συγγενείς καρδιοπάθειες

Τα νέα ερευνητικά δεδομένα

δείχνουν ότι οι ασθενείς

με ΠΑΥ μπορούν

να ανταπο-κριθούν σε προηγμένες θεραπείες και ότι δεν πρέπει να

θεωρούνται υποψήφιοι

μόνο για μεταμόσχευ-

ση.

Μία συχνή επιπλοκήΜια συχνή επιπλοκή των ασθενών με συγγενείς καρδιοπάθειες είναι η Πνευμονική Αρτηριακή Υπέρταση (ΠΑΥ), η οποία, πολύ απλά, είναι η αυξημένη πίεση στα πνευμονικά αγγεία. Τότε, οι ασθενείς παρουσιάζουν συμπτώματα, με πιο συχνό την πολύ έντονη δύσπνοια, που εκδηλώνεται με την παραμικρή προσπάθεια, ακόμα κι όταν κάνουν λίγα βήματα. Άλλα συμπτώματα της Πνευ-μονικής Αρτηριακής Υπέρτασης είναι: ζάλη, κόπωση, πόνος (αίσθημα σύσφι-ξης) στον θώρακα, συγκοπτικό επεισό-διο και περιφερικό οίδημα. Οι ασθενείς αυτά τα συμπτώματα τα αγνοούν ή τα αποδίδουν σε κούραση και κακή φυσική κατάσταση, με αποτέλεσμα η νόσος να εξελίσσεται. Η νόσος ακολουθεί μια εξελικτική πο-ρεία που χαρακτηρίζεται από τέσσερα λειτουργικά στάδια. Στο τρίτο και στο τέ-ταρτο, τα συμπτώματα είναι τόσο έντονα που ο ασθενής δυσκολεύεται να εκτελέ-σει ακόμη και τις πιο απλές καθημερινές συνήθειες, όπως να ντυθεί ή να κάνει λίγα βήματα. Θα πρέπει να τονιστεί ότι ασθενείς που διαγνώστηκαν με συγγε-νείς καρδιοπάθειες και είχαν την κατάλ-ληλη χειρουργική ή και φαρμακευτική αγωγή, θα πρέπει να παρακολουθούνται από τον ειδικό ιατρό εφ’ όρου ζωής και να μην το αμελούν γιατί πάντοτε υπάρ-χει ο κίνδυνος της Πνευμονικής Αρτηρια-κής Υπέρτασης. Υπολογίζεται ότι το 10% των ανθρώπων με συγγενείς καρδιοπάθειες αναπτύσ-σουν πνευμονική αρτηριακή υπέρταση.

Τι πρέπει να γίνεισύΜφωνα με τις οδηγίες των διεθνών επιστημονικών εταιρειών, για τη σωστή αντιμετώπιση της Πνευμονικής Αρτηρι-ακής Υπέρτασης επιβάλλεται ο έλεγ-χος και η τακτική παρακολούθηση των ασθενών να γίνεται από εξειδικευμένα κέντρα. Τέτοια κέντρα βρίσκονται τόσο στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη όσο και σε άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας μας. Όσον αφορά στη θεραπεία της Πνευμονικής Αρτηρια-κής Υπέρτασης, η χρήση αρκετών θεραπευτικών ουσιών έχουν αποδε-δειγμένα αποτελέσματα σε ασθενείς με συγ-γενείς καρδιοπάθειες, καθώς, σύμφωνα με την κλινική μελέτη BREATHE-5, βελτιώνει σημαντικά την πνευμονική κυκλοφορία και την ικανότητα σωματικής άσκησης των ασθενών, χαρίζοντάς τους καλύτερη ποιότητα ζωής.

Οι συγγενείς καρδιοπάθειες εί-ναι ανωμαλίες διάπλασης της καρδιάς που φέρει μαζί του το άτομο από την ημέρα της γέννησής του. Με άλλα λόγια,

οι πάσχοντες από συγγενείς καρδιοπάθειες γεννιούνται με κάποιο «κατασκευαστικό» πρόβλημα στην καρδιά. Ο όρος δεν πρέπει να συγχέεται με τη «συγ-γένεια», δηλαδή με την κληρονομικότητα, με την οποία έχει μικρή μόνο σχέση.Υπολογίζεται ότι στη χώρα μας κάθε χρόνο γεννιούνται 1.000 μωρά με συγγενείς καρδιο-πάθειες, ενώ 40.000 έως 50.000 έφηβοι και ενήλικοι πάσχουν από συγγενείς καρδιοπά-θειες. Οι μισοί από αυτούς είναι γυναίκες – οι περισσότερες αναπαραγωγικής ηλικίας –, οι οποίες διατρέχουν σημαντικούς κινδύνους εάν μείνουν έγκυοι δίχως να υποβάλλονται στην απαιτούμενη συχνή παρακολούθηση.

Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσηςΌταν διαγνωστεί κάποια μορφή συγγενούς καρδιοπάθειας, προγραμματίζεται μια σειρά εξετάσεων σε εξειδικευμένα κέντρα, προ-κειμένου να αποφασισθεί εάν και πότε η χει-ρουργική αντιμετώπιση και επέμβαση είναι αναγκαία.Η έγκαιρη διάγνωση, η κατάλληλη χειρουρ-γική και φαρμακευτική αντιμετώπιση και η μακροχρόνια και συχνή παρακολούθηση σε ειδικά οργανωμένα κέντρα καθώς και η ευαισθητοποίηση των ίδιων των πασχόντων μπορούν να τους προσφέρουν καλύτερη ποι-ότητα ζωής.Η διαχρονική εξέλιξη και επιβίωση των ατό-

μων με συγγενή καρδιοπάθεια σχετίζεται απόλυτα με τη μορφή και τη βαρύτητα της νόσου. Για κάποια άτομα η συγγενής καρδι-οπάθεια αντιμετωπίζεται σε τέτοιο βαθμό ώστε το άτομο να διατηρήσει τον ενεργό τρόπο ζωής και να φθάσει στην ενήλικο ζωή χωρίς την ιατρική παρέμβαση. Για τα υπό-λοιπα άτομα θα χρειασθεί να γίνει κάποιας μορφής ιατρική παρέμβαση (φαρμακευτική ή χειρουργική). Πριν από μισό αιώνα, όταν ακόμη η σωστή διάγνωση και θεραπεία (συ-ντηρητική και κυρίως χειρουργική) ήταν σε αρχικό στάδιο, περισσότερα από τα μισά παι-διά με συγγενή καρδιοπάθεια πέθαιναν προ-τού γιορτάσουν τα πρώτα τους γενέθλια και

μάλιστα τα μισά από αυτά τον πρώτο μήνα (νεογνική ηλικία). Σήμερα η πρόγνωση είναι πολύ καλή χάρη στην αλματώδη πρό-οδο, την πρώιμη και έγκαιρη διάγνωση, τη

σωστή συντηρητική αντιμετώπιση και κυρίως την αποτελεσματική χειρουργική θεραπεία και τη διά βίου συνεχιζόμενη παρακολού-θηση. Αξίζει να τονιστεί ότι όλες οι συγγενείς καρ-διοπάθειες, χειρουργημένες ή μη, χρειά-ζονται παρακολούθηση από ειδικό ιατρό. Δυστυχώς όμως, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, παγκοσμίως ένα πολύ μεγάλο πο-σοστό των ασθενών, οι οποίοι χειρουργού-νται σε παιδική ηλικία για συγγενή καρδιοπά-θεια, με το πέρασμα του χρόνου παύουν να παρακολουθούνται.

Τι είναι και πού οδηγούν

Η επιβίωση των ατόμων με συγγενή καρδιοπάθεια σχε-τίζεται απόλυτα με τη μορφή και τη βαρύτητα της νόσου

8•in•vitro

WarningΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Βλέννα στα κόπραναΣε κάθε κένωση, από τη βλεννογόνο του παχέος εντέρου παράγεται μια βλέν-να, η οποία διευκολύνει την αποβολή των κοπράνων χωρίς να προκαλείται πόνος. Πρόκειται για το φυσικό λιπαντικό του οργανισμού και η ποσότητά της είναι τόσο μικρή, που δεν γίνεται αντιληπτή. Όταν, όμως, αυτό αλ-λάξει, γίνει δηλαδή αισθητή η παρουσία της, τότε απαιτείται η άμεση ενημέρωση του οικογενειακού γιατρού για περαιτέρω διερεύνηση. Κι αυτό διότι πρόκειται για ένα σύμπτωμα αρκετών δυσάρεστων καταστάσεων, οι οποίες είναι πιθανό να αποφευχθούν ή να περι-οριστούν από την έγκαιρη αντιμετώπισή τους.

Τι είναι: Η αύξηση της ποσότητας της βλέννας κατά την κέ-νωση. Μπορεί να παρατηρηθεί βλέννα αναμεμειγμένη με κόπρανα, τα κόπρανα να έχουν βλεννώδη εικόνα ή μπο-ρεί ακόμα να υπάρξει και βλεννώδης κένωση.Δεν ανησυχούμε όταν: Μας ταλαιπωρεί μια γαστρε-ντερίτιδα. Ενίοτε στο πλαίσιο μιας λοίμωξης του γαστρεντερικού συστήματος μπορεί να έχουμε την παρουσία βλέννας και σπανιότερα αίματος σε κάποια από τις κενώσεις. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και κατά τη διάρκεια λήψης κάποι-ας φαρμακευτικής αγωγής. Οι περιπτώσεις αυτές δεν είναι ανησυχητικές, καθώς είναι αναστρέψιμες και η βλέννα σταματά με τη θεραπεία της λοίμωξης ή την ολοκλήρω-ση της χορήγησης των φαρμάκων. Παρ’ όλα αυτά, θα πρέπει να αναφερθεί η παρουσία της στον γιατρό.Ανησυχούμε όταν: Η παραγωγή της βλέννας έχει διάρκεια ή δια-λείπουσα εμφάνιση, επανέρχε-ται δηλαδή σε τακτά χρονικά διαστήματα (περίπου κάθε είκοσι με τριάντα ημέρες). Αυτή η επανάληψη της εμφάνισής της μπορεί να είναι προϊόν κά-ποιας φλεγμονώδους νόσου των εντέρων ή νεοπλασίας και θα πρέπει να αναφερθεί στον γιατρό άμεσα.

Γιατί έχω βλέννα στα κόπραναΦλεγμονώδη νοσήματα: Η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Κρον, που είναι χρόνια νοσήματα προκαλούν αύξηση της βλέννας, λόγω της φλεγμονής που υπάρχει στη βλεννογόνο του παχέος εντέρου. Μπορεί να συνοδεύεται από

αίμα, διάχυτο κοιλιακό άλγος, πυρετική κίνηση (έστω «δέκατα») και αυξημένο αριθμό κενώσεων ημερησίως.

Καλοήθεις νεοπλασίες του εντέρου: Ένας καλοήθης όγκος προκαλεί πο-λύποδες, τα λεγόμενα και αδενώματα. Οι πολύποδες λέγονται και βλεν-

νοπαραγωγικοί, γιατί αποτελούνται από βλεννοπαραγωγικά κύτταρα και έχουν την ικανότητα να παράγουν βλέννα σε μεγάλες ποσότητες.

Σε ένα μεγάλο ποσοστό οι πολύποδες σε βάθος χρόνου εξελίσσο-νται σε κακοήθεια, γι’ αυτό και οι ειδικοί συνιστούν να αφαιρού-

νται και, μάλιστα, έγκαιρα. Η αντιμετώπιση των καλοηθών πα-θήσεων του παχέος εντέρου είναι εύκολη και ασφαλής. Συχνά

είναι ενδοσκοπική (μη χειρουργική) και οδηγεί όχι μόνο σε θεραπεία αλλά και σε προφύλαξη από μελλοντικές περιπέ-

τειες με καρκίνους.Κακοήθεις νεοπλασίες του εντέρου: Αρκετές από τις

κακοήθειες του παχέος εντέρου αναπτύσσονται σε προϋπάρχουσες καλοήθειες. Σε ένα πρώιμο στάδιο

μιας κακοήθους νεοπλασίας, η βλέννα στα κόπρα-να μπορεί να κυριαρχεί. Μια βλεννώδης κένωση ή

μια κένωση όπου παρατηρούμε βλέννα μαζί με αίμα, ίσως να είναι αρχικά τα μοναδικά σημάδια

μιας κακοήθειας, η οποία αργότερα μπορεί να εκδηλώσει σοβαρότερα συμπτώματα, όπως

άλγος, δυσκολία ή ακόμα και αδυναμία κε-νώσεων.

Αυξημένο στρες ή ιδιοπαθής υπερκι-νητικότητα του εντέρου: Περιπτώσεις

σπαστικής κολίτιδας ή ευερέθιστου εντέρου μπορούν να οδηγήσουν

σταδιακά σε χρόνια κι επαναλαμ-βανόμενη βλέννα στα κόπρανα,

χωρίς ωστόσο να κρύβουν πίσω τους μια συγκεκριμένη παθο-

λογία.Παθήσεις του πρωκτού:

Βλέννα είναι πιθανό να εμφανιστεί επίσης και

σε περιπτώσεις περιε-δρικού αποστήματος, περιεδρικού συριγγί-

ου, μεγάλου βαθμού αιμορροϊδοπάθειας, αφρο-

δίσιων νοσημάτων και γενικά σε παθήσεις του πρωκτού. Τα συμπτώματα των παθήσεων αυτών, ωστόσο, που συνήθως προηγούνται, όπως άλγος, διόγκωση της περιοχής, πυορροή μακριά από κενώσεις («λέρωμα» εκτός τουαλέτας), παρουσία αίματος αλλά και πυρετική κίνηση, θορυβούν τους περισσότερους ασθενείς, οι οποίοι συνήθως έχουν ήδη επισκεφθεί τον ειδικό γιατρό, προτού κάνει η βλέννα την εμφάνισή της.

Πότε να το πω στον γιατρόΠολλές φορές παρατηρούμε κατά την κένωση την παρουσία βλέννας στα κόπρανα. Υπό συγκεκριμένες συνθήκες αυτή μπορεί να είναι παροδική. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που η αυξημένη παραγωγή βλέννας κατά την αφόδευση αποτελεί σύμπτωμα μιας πολύ πιο σοβαρής κατάστασης, για την οποία πρέπει επειγόντως να ενημερωθεί ο γιατρός.

•Η κατανάλω-ση μεγάλης ποσότητας

αλκοόλ μπορεί να προκαλέ-σει εκροή βλέννας. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, δεν είναι ανησυχητικό, καθώς η ποσότητα είναι μικρή και εφήμερη. Σε μικρό χρονικό διάστημα θα αυτοπεριοριστεί

και δεν θα παρουσιαστεί ξανά, εάν σταματήσει και η κατανάλωση οινοπνεύ-

ματος.•Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο χρώ-μα που πρέπει να μας θορυβήσει. Η βλέννα είναι διαφανής και

συνήθως αναμεμειγ-

μένη με το χρώμα

των κοπρά-νων το κόκκινο

του αίματος ή με τις χρωστικές των

τροφών.•Η λήψη φαρμάκων, το οι-

κογενειακό αλλά και ιατρικό ιστορικό και η ηλικία είναι παράγοντες που ανησυ-

χούν ή καθησυχά-ζουν.

tips

Συνεργάστηκε ο Dr Χρήστος Τσαρπαλής, Χειρουργός Ογκολογίας -Λαπαροσκοπικής - Αγγείων

Γράφει η Αλέκα Κόγκα

in•vitro•9

ΡεπορτάζΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Συνεργάστηκε ο Διονύσης Σγούρας, Ερευνητής Γ’, Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ, Εργαστήριο Ιατρικής Μικροβιολογίας

Επιχείρηση «καθαρά τρόφιμα»

Όλοι πιστεύουμε πως ό,τι μαγειρεύ-ουμε στο σπίτι είναι καθαρό, υγιεινό και δεν κρύβει κινδύνους για την υγεία μας. Σε περίπτωση που πά-θουμε γαστρεντερίτιδα ή τροφική

δηλητηρίαση κατηγορούμε τα καταστήματα από όπου προμηθευτήκαμε κάποιο τρόφιμο. Κι όμως. Στοιχεία από την Ευρώπη δείχνουν ότι το 50%-80% όλων των κρουσμάτων πηγάζουν από το σπίτι. Στην πλειονότητά τους οι λεγόμενες τροφιμογενείς παθήσεις είναι αποτέλεσμα ανεπαρκούς ελέγχου της θερμοκρασίας, είτε κατά τη διάρκεια του μα-γειρέματος είτε κατά τη συντήρηση του τροφίμου. Ορισμένες τροφές, όπως τα κρέατα, τα ψάρια, τα πουλερικά και τα αυγά, μπορεί να αποτελέσουν οχήματα εισόδου μικροβίων στο σπίτι, μικρόβια τα οποία, ανάλογα με τον χειρισμό, μπορούν να δια-σπαρούν στις επιφάνειες της κουζίνας.

Η σωστή θερμοκρασίαΗ θερμοκρασία μαγειρέματος του κρέατος έχει με-γάλη σημασία για να σκοτωθούν οι παθογόνοι μι-κροοργανισμοί που μπορεί να περιέχονται σε αυτό. Τα συνήθη παθογόνα είναι το εντεροπαθογόνο E.coli, η σαλμονέλα, το καμπυλοβακτήριο και η λι-στέρια. Για την αποτελεσματική αντιμετώπισή τους η θερμοκρασία στο εσωτερικό του τροφίμου κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος αρκεί να φτάσει και να διατηρηθεί στους 70° C τουλάχιστον για δύο λεπτά της ώρας.Σε πιο πρακτικό επίπεδο, καθώς η μέτρηση της θερμοκρασίας στο εσωτερικό ενός τροφίμου δεν είναι εφικτή, το μαγείρεμα πρέπει να διαρκεί έως ότου τα υγρά του φαγητού πάψουν να περιέχουν αίμα. Και πάλι, όμως, πρέπει να γνω-ρίζουμε ότι δεν θα σκοτωθούν όλοι οι μικροοργα-νισμοί, αλλά ο αριθμός τους θα περιοριστεί σε ένα χαμηλό επίπεδο, για ασφαλή, πλέον, κατανάλωση.Επίσης, τρόφιμα που έχουν ξεπαγώσει πριν μαγει-ρευτούν ή παγωμένα τρόφιμα που απλώς θέλουν ζέσταμα πρέπει να ψήνονται στις κατάλληλες θερ-μοκρασίες για αρκετό χρονικό διάστημα, ώστε όλο το τρόφιμο να αποκτήσει θερμοκρασία μαγειρέμα-τος, όπως περιγράφτηκε για τα νωπά τρόφιμα.Είναι σαφές ότι στην περίπτωση των καταψυγμέ-νων τροφών είναι επιβεβλημένη η πλήρης από-ψυξη του κρέατος πριν από το μαγείρεμα, ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα κάποιες περιοχές στο εσωτερικό του να μείνουν άψητες.Τέλος, πρέπει να ελέγχουμε τη σωστή λειτουργία των συσκευών μα-γειρικής μας, διότι, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, μικρές σχετικά αποκλίσεις στη θερμοκρα-σία της τάξεως των 5° C αυξάνουν σημαντικά τον απαιτούμενο χρόνο ψησίματος, ώστε το τρόφιμο να είναι ασφαλές.

Κατάλληλες θερμοκρασίες και χρόνοι ψησίματος (κέντρο τροφίμου):Θερμοκρασία..................... Χρόνος.ψησίματος60° C ............................................... 45 λεπτά65° C ...............................................10 λεπτά70° C ................................................. 2 λεπτά

Τα μυστικά της υγιεινής κουζίνας

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στον χώρο της κουζίνας υπάρχουν δυνητικά εστίες όπου ευνοείται η ανάπτυξη μικροβίων. Έτσι, είναι πολύ σημαντικό να καθαρίζουμε συχνά και σχολαστικά τους τενεκέδες σκουπιδιών και να τους απολυμαίνουμε.Καθάρισμα χρειάζονται, επίσης, και τα ντου-λάπια όπου συντηρούνται τρόφιμα, διότι τα τρόφιμα που χύνονται, έστω και λίγο, έξω από τη συσκευασία τους, αποτελούν θρεπτικό υπόστρωμα για την ανάπτυξη μικροβίων.Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στα σπίτια μας, με τις μοντέρνες συνθήκες διαβίωσης, επικρα-τούν συνθήκες σταθερής θερμοκρασίας και υγρασίας, χειμώνα - καλοκαίρι, οι οποίες ευ-νοούν τον πολλαπλασιασμό και την ανάπτυξη μικροβίων. Τα ντουλάπια λοιπόν αυτά, όπως

Καθαριότητα του χώρουκαι οι ψωμιέρες, πρέπει να πλένονται κατά τακτά χρονικά διαστήματα και να αφήνονται ανοιχτά μέχρις ότου στεγνώσουν εντελώς.Η καθαριότητα του νεροχύτη είναι επίσης πολύ σημαντική, καθόσον υπολείμματα τρο-

φών πάνω στα άπλυτα σκεύη αποτελούν πραγματικό παράδει-σο θρεπτικών υλικών για τα μικρόβια.Τέλος, τα σφουγγαρά-κια με τα οποία πλέ-

νουμε τα σκεύη πρέπει να αλλάζονται συχνά, να πλένονται μετά την ημερήσια χρήση με ζεστό νερό και απορρυπαντικό και να στεγνώ-νουν, ώστε να μη βρίσκουν πρόσφορο έδαφος ανάπτυξης τα μικρόβια.

Έχει διαπιστωθεί ότι έως και το 80% των κρουσμάτων γα-στρεντερίτιδας προέρχονατι από μικρόβια στο σπίτι

Προκειμένου να διατηρηθούν σχεδόν φυσιολογικά τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα των διαβητικών και να μειώνεται ο κίν-δυνος των επιπλοκών (προβλήματα όρασης, νεφρική νόσος,

νευρική βλάβη και καρδιαγγειακές παθήσεις) που προκύπτουν όταν τα επίπεδα γλυκόζης είναι σταθερά υψηλά, η Διεθνής Ομοσπονδία Διαβήτη προτρέπει να γίνονται τακτικά μετρή-σεις της γλυκόζης και ιδιαίτερα μετά τα γεύματα. Παράλ-ληλα συνιστά και την τακτική αυτομέτρηση, καθώς αυτή μπορεί στο μέλλον να οδηγήσει σε πολύ θετι-κά αποτελέσματα, κάνοντας τη ζωή των διαβητι-κών πολύ πιο απλή. Ωστόσο, παρά τα οφέλη της, η αυτομέτρηση θεωρείται, δυστυχώς, από πολλούς μια ενοχλητική διαδικασία. Παρ’ όλα αυτά αποτελεί έναν σημα-ντικό παράγοντα για τη διαχείριση του διαβήτη και παράλληλα δί-νει και σημαντικές πληρο-φορίες για την πορεία της νόσου τόσο στον ίδιο τον ασθενή όσο και στον θεράποντα γιατρό του.

10•in•vitro

ΕπίκαιραΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Ελλάδα Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Μόνο ένα 10% των Ελλήνων

γνωρίζει πόσο νερό πρέπει να καταναλώνει καθημερινά

απ’ όλες τις πηγές (συμπεριλαμ-βανομένων δηλαδή των τροφίμων

και των ροφημάτων), που είναι περίπου 2 λίτρα για τις γυναίκες και 2,5 λίτρα για

τους άνδρες, ενώ από τις γυναίκες περίπου το 20% και από τους άνδρες το 35% προσλαμ-

βάνει λιγότερο νερό απ’ αυτό που συνιστά η Ευρω-παϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA). Αυτά είναι

στοιχεία που προέκυψαν από την πρώτη επιστημονική μελέτη στην Ελλάδα σχετικά με την ενυδάτωση, που εκπό-

νησε το Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεω-πονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ). Στόχος της μελέτης αυτής

ήταν να διερευνηθεί (καθώς δεν υπήρχαν μέχρι τώρα στη χώρα μας σχετικά στοιχεία) το επίπεδο ενημέρωσής μας σχετικά με την επαρκή πρόσληψη νερού, η οποία, όταν δεν καλύπτεται, μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση. Σε μια κατάσταση, δηλαδή, η οποία, ακόμη και στην πιο ήπια μορφή της, μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, κόπωση, εξασθένιση αντανακλαστικών, μείωση δυνατότητας λήψης αποφάσε-ων, συντονισμού και συγκέντρωσης.

Πίνουμε ε

λάχισ

το νε

ρό

Για κα

λύτε

ρο έλεγ

χο το

υ διαβήτη

UpDown

FACTS

>��Μελέτες έχουν δείξει ότι η αυ-τομέτρηση της γλυκόζης αίματος είναι χρήσιμη τόσο για τον δια-βήτη τύπου 1 όσο και τον τύπο 2.

> Η συχνή καταγρα-φή των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα των διαβη-τικών βοηθά στο να μειώνεται ο κίνδυνος επιπλο-κών (προβλήματα όρασης, νεφρική νόσος, νευρι-κή βλάβη και καρδιαγγειακές παθήσεις), που προκύπτουν όταν τα επίπεδα γλυ-κόζης είναι στα-θερά υψηλά.

> Στην αγορά κυκλοφορούν μετρητές γλυκό-ζης αίματος που έχουν σήμαν-ση γευμάτων, η οποία καταγρά-φει εύκολα τα μεταγευματικά επίπεδα γλυκό-ζης στο αίμα.

FACTS

>�Στη χώρα μας, το καλοκαίρι, η πρόσληψη νερού καλύπτεται κατά 61% από πόσιμο νερό, 24% από ροφήματα (χυ-μούς, αναψυκτι-κά, καφέ, τσάι, κ.λπ.) και 15% από στέρεα τρό-φιμα (ιδίως φρού-τα και λαχανικά). Τον χειμώνα τα ποσοστά διαφο-ροποιούνται και είναι 50%, 26% και 24% αντίστοι-χα.

ΕΙΠΑΝ

Αντώνης Ζαμπέλας, αναπληρωτής καθηγητής Μονάδας Διατροφής του Ανθρώπου,Τμήμα Επιστήμης και Τεχνο-λογίας Τροφίμων,Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

«Τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι, αλλά και οι έγκυες και οι γυναίκες που θηλάζουν χρειάζε-ται να προσέχουν ιδιαίτερα την επαρκή ενυδά-τωσή τους».

in•vitro•11ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Φέτος απέκτησε και η ηπατίτιδα την… Παγκόσμια Ημέρα της, που καθιερώθηκε απ’ τον Πα-γκόσμιο Οργανισμό Υγείας να είναι η 28η Ιουλίου. Και ήταν

αναγκαίο κάτι τέτοιο, αφού υπολογίζεται ότι σε παγκόσμιο επίπεδο 1 στους 12 συναν-θρώπους μας έχει προσβληθεί από τον ιό της ηπατίτιδας B ή C, ενώ κάθε χρόνο σχεδόν 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι σε ολόκληρο τον πλανήτη πεθαίνουν από τη νόσο. Σύμφωνα, μάλιστα, με την Ελληνική Εταιρεία Μελέ-της Ήπατος, η ηπατίτιδα σπάνια εμφανίζει συμπτώματα, αλλά μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο. Παρ’ όλα αυτά, όμως, είναι ένα νό-σημα που αντιμετωπίζεται και, σε πολλές πε-ριπτώσεις, μπορεί να ιαθεί πλήρως, εφόσον βέβαια υπάρξει εντοπισμός των ασθενών και έγκαιρη διάγνωση του προβλήματος. Αυτό, όμως, που είναι πραγματικά ανησυχη-τικό, είναι το γεγονός ότι οι φορείς ηπατίτι-δας B ή C παγκοσμίως είναι πολύ περισσότε-

ροι κι από τους φορείς του ιού HIV / AIDS. Να σημειωθεί εδώ ότι, παρόλο που τελευταία έχει σημειωθεί σημαντική μείωση του επιπο-λασμού της χρόνιας ηπατίτιδας Β στη χώρα μας, ωστόσο καταγράφονται υψηλά ποσοστά ηπατίτιδας Β σε πληθυσμούς οικονομικών μεταναστών, που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα. Τα δεδομένα αυτά προκύπτουν από πρόσφατη πανελλήνια έρευνα του Κέντρου Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων (ΚΕΕΛΠΝΟ). Από την ίδια έρευνα προκύπτει, επιπλέον, ότι ένα αυξανόμενο ποσοστό των νέων περιστατικών με χρόνια ηπατίτιδα C διαπιστώνεται σε χρή-στες ενδοφλεβίων ναρκωτικών.Στον τομέα της θεραπείας, δύο νέοι θερα-πευτικοί παράγοντες για την αντιμετώπιση της χρόνιας ηπατίτιδας C έχουν εγκριθεί πρόσφατα στις ΗΠΑ και η έγκρισή τους στη χώρα μας αναμένεται εντός του 2011. Με τα φάρμακα αυτά επιζητείται η πλήρης εκρίζω-ση του ιού και συνεπώς ίαση σε ποσοστά που ξεπερνούν το 70% των ασθενών.

Ο Ιατρικός Σύλλογος

Αθηνών (ΙΣΑ) «στέλνει

πολλά χαιρε-τίσματα στην

εξουσία» πληροφο-ρόντας ότι «Υγεία με

μπαλώματα δεν γίνεται», απορρίπτο-

ντας τις «ευ-ρηματικές» και «λυσιτε-λείς» προ-τάσεις της

διευθύντριας της 2ης

Υγειονομικής Περιφέρειας Πειραιά για κάλυψη των κενών στα

νοσοκομεία των νησιών

κατά την τουριστική περίοδο.

Υπέρβαρα παιδιά αδυνάτισαν τρώ-γοντας έως και 4 φορές την εβδομάδα επιδόρπια χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, ανακοίνωσε στο 93ο Ετήσιο Συνέδριο Εν-δοκρινολογίας στη Βοστόνη, η παιδία-τρος κα Αντωνία Δα-σταμάνη.

Σε εξέλιξη βρίσκεται εισαγγελική έρευνα για το αν η άρνηση δανέζικης εταιρείας (Leo Pharma Ελλάς) να προμηθεύσει με ηπαρίνη νοσοκομείο, εξαιτίας των χρεών του προς αυτήν, έθε-σε σε κίνδυνο την υγεία ασθενών.

H τέταρτη μεταμό-σχευση καρδιάς, σε διάστημα τριών μηνών, πραγματοποι-ήθηκε στο Ωνάσειο από τον κ. Ανδρέα Μπαϊρακτάρη και την ομάδα του, σε 43χρονο ασθενή που έπασχε από διατατική μυοκαρδιοπάθεια.

Ο Καθηγητής Ιολογίας Harald zur Hausen έδωσε διάλεξη στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών με θέμα: «Η πρόληψη του καρκί-νου διά του εμβολια-σμού: Η ωφελιμότητα της αναγνώρισης των μολυσματικών παρα-γόντων που συντελούν στην ανάπτυξη καρκί-νου στον άνθρωπο».

Το σκληρόδερμα «προτιμά» τις γυναίκες Η ΕλλΗνική Ρευματολογική Εταιρεία επιση-μαίνει πως το σκληρόδερμα είναι ένα χρόνιο αυτοάνοσο νόσημα, του οποίου όμως η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η νόσος αυτή, που εμφανίζεται κυρίως σε γυναίκες ηλικίας 40 - 60 ετών (με ποσοστό εμφάνισης 4 γυναίκες προς 1 άνδρα, ενώ στην παραγωγική ηλικία η αναλογία αυξάνεται σε 15 γυναίκες προς 1 άν-δρα), προσβάλλει τις αρθρώσεις αλλά και πολλά όργανα του σώματος (δάκτυλα χεριών, ποδιών, γαστρεντερικό σωλήνα, ήπαρ, καρδιά κ.ά.). Η διάγνωσή της γίνεται από ειδικευμένο ρευματο-λόγο, με τη βοήθεια του ιατρικού ιστορικού, της κλινικής εξέτασης και κάποιων διαγνωστικών εξετάσεων (αιματολογικές εξετάσεις, τριχοειδο-σκόπηση κ.ά.).

Γραμμή υποστήριξης «ΔΕν πονάΕι μόνο το σώμα αλλά και η ψυχή…». Η διαπίστωση αυτή οδήγησε τον Πανελλήνιο Σύν-δεσμο Νεφροπαθών (ΠΣΝ) να δημιουργήσει τη νέα τηλεφωνική γραμμή ψυχολογικής υποστή-ριξης ασθενών 211- 40 33 831, στοχεύοντας να προσφέρει – με πολύτιμες και πρακτικές συμβου-λές – ανακούφιση στους νεφροπαθείς, οι οποίοι, εκτός από τον σωματικό πόνο, βιώνουν καθημερι-νά και το ψυχολογικό βάρος της ασθένειάς τους. Κάθε νεφροπαθής, λοιπόν, αλλά και οι οικείοι του μπορούν να έρχονται σε επικοινωνία – μέσω της γραμμής αυτής – με την ψυχολόγο του Συνδέσμου Νεφροπαθών και να της θέτουν κάθε προβλημα-τισμό τους, δύο φορές την εβδομάδα (Δευτέρα 18:00 - 19:00 & Τρίτη 12:00 - 13:00).

Ορφανά φάρμακα: Λύση για τις σπάνιες παθήσεις Τα ορφανά φάρμακα είναι σκευάσματα ει-δικά σχεδιασμένα για τη διάγνωση, πρόληψη και θεραπεία σπάνιων νόσων, που, σύμφωνα με την κα Ελένη Τέντου, πρόεδρο και διευθύνουσα σύμβουλο φαρμακευτικής εταιρείας, είναι σοβαρές και σε πολλές περιπτώσεις απειλητικές για την ανθρώπινη ζωή. Μάλιστα, πριν εμφανιστούν αυτά τα φάρμακα, πολλές απ’ τις σπάνι-ες νόσους έμεναν αθεράπευτες και οι ασθενείς οδηγούνταν ταχύ-τατα είτε στον θάνατο ή ζούσαν με βαριές αναπηρίες. Παρήγορο, πάντως, είναι πως ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός για τα Ορφανά Φάρμακα έχει χαράξει ήδη μια προδιαγεγραμ-μένη πορεία, που συγκαταλέγεται στις πιο επιτυχημένες πολιτικές της Ε.Ε. για την υγεία.

FACTS

>�H πρόληψη της λοίμωξης από τους ιούς στηρί-ζεται στην ενη-μέρωση των ομά-δων αυξημένου κινδύνου σχετικά με τους τρό-πους μετάδοσης και κυρίως στην εφαρμογή προ-γραμμάτων εμ-βολιασμού έναντι των ιών ηπατίτι-δας Α και Β.

ΕΙΠΑΝ

Σ. Καραταπάνης, πρόεδρος της Ελ-ληνικής Εταιρείας Μελέτης Ήπατος, διευθυντής Α’ Παθο-λογικής Κλινικής Γ.Ν. Ρόδου

«Ο ιός της ηπατίτιδας Β είναι το μεγαλύτε-ρο καρκινογόνο μετά το κάπνισμα».

Ενημερωθείτε για την ηπατίτιδα

Τρόπο να εντοπίζονται οι επαπειλούμενες εγκυμοσύνες φαίνεται ότι βρήκαν Βρετανοί επιστήμονες. Έπειτα από παρακολούθηση συνολικά 112 εγκύων γυναικών με συμπτώματα αποβολής, οι οποίες υποβάλ-

λονταν σε υπερηχογραφήματα, εβδομαδιαία καταγραφή πόνου και αιμορρα-γίας και μέτρησης των ορμονών προγεστερόνης και χοριακής γοναδο-τροπίνης και από τις οποίες κάποιες τελικά έχασαν τα μωρά τους, κατέληξαν στο συμπέρασμα πως έξι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο αποβολής: το ιστορικό υπογονιμότητας, τα επίπεδα των δύο ορμονών, το μήκος και η ηλικία του εμβρύου και η σοβα-ρότητα της αιμορραγίας. Οι παράγοντες αυτοί από μόνοι τους δεν πρόσφεραν κάποια αξιόλογη πληροφορία. Ο συνδυασμός όμως δύο εξ αυτών, η σοβαρότητα της αιμορραγίας και τα επίπεδα της χοριακής δημι-ούργησαν έναν «Δείκτη Βιωσιμότητας της Κυή-σεως», ο οποίος στις επόμενες εθελόντριες προέβλεψε με πολύ μεγάλη ακρίβεια ποιες κινδύνευαν να χάσουν τα μωρά τους. Πιο συγκεκριμένα, ο δείκτης αυτός προέβλεψε ποιες κυή-σεις θα κατέληγαν σε τοκετό σε ποσοστό 94% και με ακρίβεια 77% ποιες θα οδηγούνταν σε αποβολή.

12•in•vitro

ΕπίκαιραΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Κόσμος Γράφει η Αλέκα Κόγκα

Ένα νέο στέ-λεχος

του ιού που προκαλεί βλεννόρροια, έχει κάνει

την εμφάνισή του και απειλεί τη δημόσια υγεία, καθώς δεν

μπορεί να αντιμετωπιστεί με τα υπάρχοντα αντιβιοτικά. Πρόκειται για

μεταλλαγμένο στέλεχος, που ονομάστηκε «ΗΟ41», και η ανάλυσή του έδειξε ότι είναι

εξαιρετικά ανθεκτικό σε όλα τα αντιβιοτικά που περιέχουν κεφαλοσπορίνες – από τα τελευταία

εναπομείναντα φάρμακα που δρουν αποτελεσματικά κατά της βλεννόρροιας.

Η πρόσφατη ανακάλυψη δεν έχει επιτρέψει ακόμη στους επιστήμονες να ορίσουν το εύρος του ανθεκτικού αυτού

στελέχους, που μπορεί πολύ εύκολα να μεταδοθεί. Αξίζει να σημειώσουμε ότι στοιχεία του Αμερικανικού Κέντρου Ελέγχου και

Πρόληψης Νοσημάτων αναφέρουν ότι σχεδόν 700.000 άνθρωποι στις ΗΠΑ προσβάλλονται κάθε χρόνο από βλεννόρροια, οι μισές γυναίκες που έχουν μολυνθεί δεν έχουν συμπτώματα ενώ οι άνδρες το εντοπίζουν κα-θώς νιώθουν τσούξιμο κατά την ούρηση.

Αθεράπευτη βλε

ννόρροια

Θα προβλέποντα

ι οι α

ποβολές

UpDown

FACTS

>�Η βλεννόρροια που μένει αθεράπευτη, μπορεί να προκαλέ-σει στειρότητα στις γυναίκες, επώδυνη ούρηση με αίσθηση τσουξίματος, βάρος και πόνο, καθώς και πυώδεις εκκρίσεις από τα γεννητικά όρ-γανα στους άνδρες.

>�Τουλάχιστον 340 εκατομμύρια νέα κρούσματα θερα-πεύσιμων σεξουα-λικά μεταδιδόμε-νων νόσων, όπως η σύφιλη, η βλεννόρ-ροια, τα χλαμύδια και οι τριχομονάδες, καταγράφονται κάθε χρόνο παγκοσμίως σε άτομα ηλικίας από 15 έως 49 ετών.

FACTS

>�Το 20% των κυήσεων πα-ρουσιάζει ανησυχητικά συ-μπτώματα αποβολής μέσα στις πρώτες δέκα εβδομάδες ζωής του εμβρύου κι από αυτές ένα ποσοστό έως 20% καταλήγει τελικά σε απώλειά του.

>�Η ορμόνη χοριακή γοναδο-τροπίνη παράγεται από τον πλακούντα μια εβδομάδα μετά τη γονιμοποίηση του ωαρίου. Η τιμή της ανεβαίνει μέχρι τη 10η - 12η εβδομά-δα, η ύπαρξή της είναι από τις πρώτες ενδείξεις εγκυμο-σύνης και η αύξηση της τιμής στις πρώτες εβδομάδες είναι επιβεβαίωση ότι όλα προχω-ρούν κανονικά.

ΕΙΠΑΝ

«Έως τώρα δεν μπορούσαμε να προβλέ-πουμε ποιες κυήσεις απειλούνται, με

αποτέλεσμα όλες οι έγκυοι με απειλη-τικά συμπτώματα να υποβάλλονται

σε αχρείαστες και μερικές φορές επιζήμιες παρεμβάσεις, όπως

επιπλέον εξετάσεις αίματος, νοσηλεία, παραμονή στο

κρεβάτι και υποκατά-σταση προγεστερό-

νης».


Πραγματοποιήθηκε στην Ισπανία η πρώτη μετα-μόσχευση κάτω άκρων στον κόσμο, η οποία έγινε ταυτόχρονα και στα δύο

πόδια. Η επέμβαση, που κράτησε πάνω από δώδεκα ώρες, έγινε από την ομάδα του πλαστικού χειρουργού Πέδρο Καβάδας στο νοσοκομείο Λα Φε της Βαλένθιας και η βασική δυσκολία που αντιμετώπισαν οι γιατροί ήταν η σύνδεση των νεύρων, έτσι ώστε τα νέα μέλη να λειτουργήσουν σε ικανοποιητικό βαθμό.Αν και η έγκριση για την επέμβαση είχε δο-θεί από τις αρμόδιες υγειονομικές αρχές από τον Μάιο του 2010, τόσοι οι γιατροί όσο και ο ασθενής χρειάστηκε να περιμέ-νουν πάνω από έναν χρόνο μέχρις ότου

βρεθεί τελικά το κατάλληλο μόσχευμα. Οι πληροφορίες για τον λήπτη των μοσχευ-μάτων είναι ελάχιστες και οι γιατροί είναι ιδιαίτερα φειδωλοί. Έγινε, ωστόσο, γνωστό ότι πρόκειται για έναν νέο άνδρα, ο οποίος είχε χάσει σε ατύχημα και τα δύο του πόδια από το μέσο του μηρού και κάτω και, παρά την επιτυχία της μεταμόσχευσης, οι γιατροί επισημαί-νουν ότι θα είναι μάλλον αδύνατο ο νεαρός Ισπανός να περπατήσει χωρίς την υποστή-ριξη κάποιου μπαστουνιού. Το γεγονός, πάντως, ότι θα σηκωθεί και πάλι «στα πόδια του» βελτιώνει κατά πολύ την ποι-ότητα της ζωής του μετά το ατύχημα και κάνει την ιατρική κοινότητα να μιλά για μια επέμβαση - ορόσημο για τα δεδομένα των μεταμοσχεύσεων.

Ολλανδοί εφευρέτες λανσάρουν φανελάκια και εσώ-

ρουχα που αναλύουν

τους χτύπους της καρδιάς

κι αν κάτι είναι ύπο-

πτο, καλούν ασθενοφόρο.

Διαθέτουν αισθητήρες που συνδέο-νται ασύρμα-τα με κινητό τηλέφωνο, και στόχος τους είναι

να ανιχνεύ-ονται και να

αποτρέπονται εμφράγματα.

Η παρουσία κατοικί-διου στο σπίτι κατά το πρώτο έτος της ζωής ενός παιδιού μειώνει κατά το ήμισυ την πιθανότητα μεγαλώνο-ντας να γίνει αλλεργι-κό στα ζώα. Η πρώιμη έκθεση των παιδιών στα ζώα ενισχύει το ανοσοποιητικό τους σύστημα.

Ο παντζαροχυμός βελτιώνει τις αθλητικές επιδόσεις και αυξάνει την αντοχή. Ελαττώνει την αρτηριακή πίεση και δίνει έξτρα ενέρ-γεια. Ο λόγος; Η υψηλή περιεκτικότητα των παντζαριών σε νιτρώδη άλατα, που διαστέλ-λουν τα αιμοφόρα αγγεία.

Η ουλίτιδα μπορεί να καθυστερήσει τη σύλληψη για δύο μήνες εξαιτίας της φλεγμο-νής της που διαταράσ-σει την ομαλή λειτουρ-γία του οργανισμού. Αυτό λένε Αυστραλοί επιστήμονες και συμ-βουλεύουν τακτικές επισκέψεις στον οδο-ντίατρο.

Διάλυμα σε σπρέι εξαφανίζει τα μικρόβια από τα ρούχα. Πρόκει-ται για αντιμικροβια-κή αγωγή με μόνιμη δράση, μπορεί να εφαρμοστεί ακόμα σε χαλιά, παπούτσια και πλαστικά και εξουδε-τερώνει μεγάλο εύρος επικίνδυνων παθογό-νων οργανισμών.

Υγιές τσιγάρο;Επιστημονικοί κύκλοι της Βρετανίας διέρρευσαν ότι βρισκόμαστε πολύ κοντά στην κυκλοφορία τσιγάρου που όχι μόνο δεν θα προκαλεί προβλήματα στην υγεία, αλλά θα βοηθά και στη διακοπή του καπνίσμα-τος! Το τσιγάρο αυτό ονομάζεται «παροχέας νικοτίνης» και στην πραγματικότητα είναι μια συσκευή εισπνοής όμοια με τσιγάρο. Η κάθε ρουφηξιά απελευθερώνει υψηλή δόση νικοτίνης κι αυτό προσφέρει ίδια αίσθηση, γεύση και ευχαρίστηση στους χρήστες χωρίς κινδύνους. Παρ’ όλα αυτά αντικαπνιστικές ορ-γανώσεις της Βρετανίας επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει ασφαλής τρόπος πρόσληψης νικοτί-νης, ακόμη και εάν τα προβλήματα στην υγεία τα προκαλεί η πίσσα και τα δηλητηριώδη αέ-ρια που προκαλούνται από την καύση και απε-λευθερώνονται μέσα στους πνεύμονες.

Φράουλες εναντίον διαβήτησΕ αντιδιαβητικό «όπλο» μπορούν να εξελιχθούν οι φράουλες, καθώς τα υψη-λά επίπεδα φλαβονοειδών που περιέχουν, μπορούν να περιορίσουν τις επιπλοκές της νόσου. Η ουσία αυτή διαπιστώθηκε ότι εμπόδισε την υπερτροφία των νεφρών σε πειραματόζωα και μείωσε αρκετά τα υψηλά επίπεδα πρωτεΐνης στα ούρα (που είναι βα-σικό σημάδι νεφροπάθειας). Προκειμένου να λάβει κανείς τις ευεργετικές ιδιότητες της συγκεκριμένης ουσίας, θα πρέπει να καταναλώνει καθημερινά 37 φράουλες και οι ερευνητές σκοπεύουν να δημιουργήσουν ένα συμπλήρωμα διατροφής που θα περιέχει τον σωστό αριθμό του μυρωδάτου φρούτου και θα προστατεύει από τις κακές συνέπειες του διαβήτη.

Πρόβλημα στύσης; Στον οδοντίατρο…μια νόσοσ των ούλων μπορεί και να σχε-τίζεται με προβλήματα στύσης. Πρόσφατη έρευνα σε 70 άνδρες έδειξε ότι, καθώς αύξα-νε η σοβαρότητα της στυτικής δυσλειτουργί-ας, αύξανε και η εμφάνιση χρόνιας περιοδο-ντίτιδας. Δεν είναι η πρώτη φορά που η φτωχή στοματική υγεία έχει χρεωθεί προβλήματα στύσης ενώ η περιοδοντική νόσος έχει συνδεθεί και με πολλές σοβαρές νόσους, όπως η καρδιοπάθεια και ο διαβήτης. Αιτία, τα βακτή-ρια που υπάρχουν στο στόμα και τα οποία μπορούν να εισχωρήσουν στο κυκλοφορι-κό σύστημα. Η φροντίδα των ούλων και γενικότερα η στο-ματική υγιεινή μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης προβλη-μάτων στο σεξ, με αποτέλεσμα, εκτός των άλλων, να μην υπάρχει άγχος και χαμηλή αυτοπεποίθηση.

FACTS

> Η συγκεκριμένη ιατρική ομάδα πραγματοποίη-σε το 2008 διπλή μεταμόσχευση χεριών, η πρώτη στην Ισπανία και δεύτερη στον κόσμο, και το 2009 κατάφερε την πρώτη ολική μεταμόσχευση προσώπου, που περιλάμβανε τη γλώσσα και την κάτω σιαγόνα.

Πρώτη μεταμόσχευση

ποδιών

ΕΙΠΑΝ

Πέδρο Καβάδας, πλαστικός χειρουρ-γός, επικεφαλής ομάδας

«Η μεταμόσχευση ήταν για τον ασθενή μονόδρομος, κα-θώς η βλάβη που είχε προκληθεί δεν άφηνε περιθώρια για προσθετικά μέλη και θα έπρεπε να περά-σει το υπόλοιπο της ζωής του σε αναπηρι-κό αμαξίδιο».

Η καλύτερη προστασία από τους θορύβους είναι η πρόληψη. Πράγμα που σημαίνει αλλαγή της νοοτροπίας μας, καθώς η ηχορ-ρύπανση – αντίθετα με την ατμο-σφαιρική ρύπανση – παύει να υπάρχει αν χαμηλώσει κανείς την ένταση της τηλεόρα-σης, κλείσει τον διακό-πτη κάποιας μηχανής ή φτιάξει την εξάτμιση της μοτο-σικλέτας του…

Σας ενοχλεί ακόμα και το θρόι-σμα των δένδρων, ο κυματι-σμός της θάλασσας, οι φωνές των παιδιών ή το βουητό από τα τζιτζίκια του καλοκαιρι-

ού; Αν ναι, τότε σίγουρα είστε υπερβο-λικά υποχόνδριος με τον θόρυβο και θα πρέπει να το διερευνήσετε περισσότερο, καθώς αυτή η «υπερευαισθησία» δεν σας ωφελεί.Όσοι όμως είσαστε υποχόνδριοι με τον θόρυβο, ενδεχομένως να είστε και δι-καιολογημένοι, γιατί, όπως λένε και οι ειδικοί, μόνο πενήντα πέντε ντεσιμπέλ είναι η ένταση θορύβου που μπορεί να ανεχθεί – δίχως βλάβες – ο ανθρώπινος οργανισμός. Και, δυστυχώς, οι περισσότε-ροι κάτοικοι των μεγαλουπόλεων ζούμε σε συνθήκες… αεροδρομίου, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, εξαιτίας της ηχορ-ρύπανσης που προκαλούν τα χιλιάδες δίκυκλα, που αγκομαχούν στις ανηφόρες, ο μεγάλος αριθμός των Ι.Χ. αυτοκινήτων, οι τηλεοράσεις που παίζουν στη διαπα-σών κ.τ.λ. Και τι κάνουμε για ν’ αποφύγουμε τις κάθε λογής «επιθέσεις» του θορύβου; Με τη βοήθεια της τεχνολογίας καταφύγαμε στα διπλά τζάμια στα παράθυρα, στις μπα-ριέρες στους αυτοκινητόδρομους, στους ειδικούς ασφαλτοτάπητες στις οδικές αρτηρίες, στα ηχοπετάσματα στις κατοι-κημένες περιοχές. Όσο για την αποκα-τάσταση των βλαβών, έχουμε καταφύγει σε βιονικά αφτιά ή και σε μικροκομπιού-

τερ, που τοποθετούνται μέσα στ’ αφτιά και στέλνουν στον εγκέφαλο τα ηχητικά κύματα…

Ο «βομβαρδισμός» των Ελλήνων Όταν από τους παγκόσμιους οργανι-σμούς έχει καθοριστεί ως μέγιστη στάθμη αποδεκτού εξωτερικού θορύβου τα 55 ντεσιμπέλ στις κατοικημένες περιοχές την ημέρα, κι ενώ μόνο για τα αεροδρό-μια έχει τεθεί το όριο των 75 ντεσιμπέλ, οι κάτοικοι των περισσότερων ελληνικών πόλεων «βομβαρδίζονται» από θορύβους που ξεπερνούν τα… 70 ντεσιμπέλ!Όσο για τους κατοίκους της πρωτεύου-σας, τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, αφού το 60% του πληθυσμού της Αθήνας και του Πειραιά ζουν με απαράδεκτα υψη-λές στάθμες κυκλοφοριακού θορύβου. Δηλαδή με ηχορρύπανση που κυμαίνεται στις σημαντικές οδικές αρτηρίες από 90 έως 100 ντεσιμπέλ, στη διάρκεια της ημέ-ρας, αλλά δυστυχώς και της νύχτας.Αποτέλεσμα; Ένας στους τρεις Έλληνες, κυρίως εργάτες (συνήθως εργάζονται σε καθεστώς αυξημένου θορύβου), πάσχει σήμερα από επαγγελματική βαρηκοΐα. Οι μισοί εργαζόμενοι στους σιδηροδρόμους υποφέρουν από παθήσεις του ακουστικού συστήματος. Όσο για τους υπόλοιπους, μάθαμε ήδη να ζούμε παρέα με πονοκε-φάλους ή ναυτίες, άσχετο αν πιστεύουμε ή όχι ότι η φασαρία θεωρείται σχεδόν έν-δειξη ζωντάνιας και μεσογειακού ταμπε-ραμέντου!

Σύμφωνα με στοι-χεία του ΟΟΣΑ, 140 εκατομμύρια άνθρωποι εκτίθε-νται σε ανυπόφορα επίπεδα θορύβου στις βιομηχανικές χώρες και άλλα 110 εκατομμύρια παρουσιάζουν δια-ταραχές στον ύπνο και την εργασία εξαιτίας των υψη-λών θορύβων.

Οι πρώτες ακουστι-κές μελέτες έγιναν από τον Πυθαγόρα – από τον 6ο κιόλας αιώνα –, ενώ ο Σε-νέκας ήδη από την εποχή του Νέρωνα διαμαρτυρόταν για την ηχορρύπανση που προκαλούσαν τα γαβγίσματα των σκύλων, τα ουρλια-χτά των σκλάβων, ο θόρυβος στους δρό-μους και οι φωνές των μικροπωλητών.

Σεβαστείτε τους γύρω σας και μη θορυβείτε ασύστολα. Σίγουρα το ίδιο θα κάνουν και οι άλλοι για σας.

14•in•vitro

ΥποχόνδριοςΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

…με τον θόρυβο

Πώς «χτυπάει» ο θόρυβος την υγεία;Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, την Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ και επισημάνσεις άλλων ευρωπαϊκών οργανισμών, στην ηχορρύπανση οφείλονται σοβαρές βλάβες τόσο του νευρικού όσο και του κυκλοφορικού συστήματος. Αυτές εκδηλώνονται με συμπτώμα-τα ταχυκαρδίας, υπέρτασης, δύσπνοιας, ναυτίας, γαστρίτιδας και πονοκεφάλων. Αρκετές, όμως, είναι και οι ψυχολογικές διαταραχές, όπως κακή διάθεση, εκνευρισμός, αυξημένη επιθετικότητα, κόπωση, άγχος, ημικρανίες και αϋπνίες. Επίσης, παρατηρούνται δυσχέρεια στην πνευματική εργα-σία που απαιτεί συγκέντρωση καθώς και μείωση της παραγωγικότητας και της απόδοσης των μαθη-τών, οι οποίες οφείλονται στον ερεθισμό και την απόσπαση της προσοχής. Όσο για τις αϋπνίες που οφείλονται στους θορύβους, προκαλούν βλάβες στο νευρικό σύστημα, στο στομάχι και αποδυνα-μώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Η πιο σοβαρή όμως επίδραση από τον θόρυβο είναι – σύμφω-να με τους ειδικούς – η απώλεια της ακοής. Στις ανεπτυγμένες, μάλιστα, βιομηχανικές χώρες, ένα μεγάλο ποσοστό εργαζομένων θα καταστούν οι κουφοί του μέλλοντος.

ΕξουθένωσηΗ ΣυνεχήΣ έκθεση σε 65 ντεσιμπέλ ευθύνεται για ταχυκαρδίες, έλκη και αύξηση κατά 20% του κινδύνου εμφράγματος. Επιπλέον, όσοι βιώνουν καθημερινά τον «τρελό» ρυθμό των ντεσιμπέλ, δεν μπορούν να χαλαρώσουν, με αποτέλεσμα να έχουν μύες και νεύρα συνεχώς τεντωμένα, διεσταλμένες τις κόρες των ματιών και υπερέκ-κριση διαφόρων ορμονών. Ανάμεσα σε αυτές και η αδρεναλίνη, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο της υπέρτασης.

Μια ζωή γεμάτη… έντασηΠηγή Επίπεδο θορύβου (σε ντεσιμπέλ)Εκπυρσοκρότηση ...................................... 140Ηλεκτρικό τρυπάνι ....................................130Κομπρεσέρ ...............................................100Ηλεκτρική σκούπα ...................................... 80Αστικός δρόμος (χωρίς κίνηση) ..................120Φορτηγό σε απόσταση 5 μ. .........................90Εσωτερικό ενός τυπικού αστικού σπιτιού ....50Συζήτηση ....................................................60Θορυβώδες εστιατόριο ...............................70Δυνατή μουσική ..........................................80Συναυλία ροκ ............................................100Ντισκοτέκ .................................................110Μόλις αντιληπτός ήχος ................................10Χτύπος ρολογιού .........................................20Αναστεναγμός σε απόσταση 5 μ. .................30Πέταγμα πεταλούδας .............. λιγότερο από 5Λάλημα πετεινού ........................................85Φιλί στο αφτί ............................................130

Στον τρελό χορό των… ντεσιμπέλ

«Πάντα μέσα από μια άσχημη κατάστα-ση βγαί-νει κάτι καλό. Εγώ, για παρά-δειγμα, τα οκτώ χρόνια που έκα-να την αιμοκά-θαρση, γνώρισα τον φίλο μου και από τότε είμαστε αχώρι-στοι».

Στα 8 μου διαπιστώθηκε στο νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία» ότι πάσχω από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και συγκεκριμένα από νεφρασβέστω-ση (όταν το ασβέστιο «πάει» πάνω στα νεφρά και σταδιακά τα χαλάει) και από μικρού μεγέθους νε-φρά. Μέχρι τότε, οι γιατροί δεν το είχαν διαγνώσει. Όταν μου το ανακοίνωσαν στεναχωρήθηκα πολύ, αλλά δεν σοκαρίστηκα ιδιαίτερα, καθώς ήμουν πολύ μικρή για να καταλάβω τη σοβαρότητα της κατάστασης. Οι γονείς μου, από την άλλη, λυπήθη-καν πολύ.

από την ηλικία των 8 μέχρι και τα 20 έκανα κάποια καθιερωμένα τσεκ-απ για να παρακολου-θώ την κρεατινίνη μου, ώσπου στα 20 μπήκα στο μηχάνημα για να κάνω αιμοκάθαρση. Έπειτα από μια απλή φαρυγγίτιδα, σε συνδυασμό με πυρετό, μου ανακοίνωσαν οι γιατροί ότι πρέπει να μπω ραγδαία στο μηχάνημα. Βέβαια, μου είχαν πει σε μικρότερη ηλικία ότι υπάρχει ενδεχόμενο αιμο-κάθαρσης, αλλά μέχρι τότε μου φάνταζε πολύ μακρινό.

ο πρώτοΣ χρόνοΣ προσαρμογής στο μηχάνημα ήταν, ομολογώ, πολύ δύσκολος και ψυχολογικά και σωματικά. Όσον αφορά στην ψυχολογία μου, μου πήρε πολύ χρόνο να εγκλιματιστώ στις νέες συν-θήκες, να συνειδητοποιήσω την κατάστασή μου, να μπω στον ρυθμό της ροής της αιμοκάθαρσης. Ήμουν χάλια, αλλά είχα τουλάχιστον τη συμπαρά-σταση των φίλων και της οικογένειάς μου.

περίμενα με αγωνία τη μεταμόσχευση, την οποία έκανα έπειτα από 8 χρόνια και, μάλιστα, στο εξω-τερικό, καθώς στην Ελλάδα δεν υπήρχε μόσχευ-μα. Γενικά η κατάσταση στην Ελλάδα της δωρεάς οργάνων είναι απαράδεκτη. Ταλαιπωρήθηκα πάρα πολύ, δεν μπορούσα να φύγω, να πάω ένα ταξίδι, ένιωθα ανήμπορη και πιο πολύ «αιχμάλωτη».

τα χρόνια που περίμενα μέχρι να γίνει η μεταμό-σχευση κύλησαν κάπως καλύτερα σχετικά με τον πρώτο χρόνο προσαρμογής μου. Όλη μου η ζωή βέβαια ήταν γύρω από το μηχάνημα, καθώς προ-σάρμοσα τη δουλειά, την καθημερινότητα και τις δραστηριότητές μου με βάση αυτό. Το πιο σημαντι-κό μου πρόβλημα ήταν ότι δεν είχα πολλές φλέβες και τα ψυχολογικά είχα σκαμπανεβάσματα.

17 νοέμβρη του 2008. Χτυπάει το τηλέφωνο, βράδυ Δευτέρας μετά την αιμοκάθαρσή μου. Ήταν από τη Γαλλία και με ρωτούσαν αν ήμουν σε καλή κατάσταση. Τους απάντησα ότι ήμουν μια χαρά και μου ανακοίνωσαν ότι πρέπει να φύγω για τη Γαλλία για να γίνει η μεταμόσχευση. Αισθάνθηκα υπέροχα και μάλιστα ήρθε την κατάλληλη στιγμή, γιατί ένιω-θα ότι δεν άντεχα άλλο στο μηχάνημα.

την επόμενη μέρα ήμουν στη Γαλλία και έκανα τη μεταμόσχευση. Όλα πήγαν καλά, κάθισα δέκα μέρες μόνο στο νοσοκομείο, δεν παρουσιάστηκε καμιά επιπλοκή και έπειτα κάθισα άλλους τρεις μήνες για παρακολούθηση. Ήταν το καλύτερο διά-στημα στη ζωή μου. Είχα πολλή ενέργεια, διάθεση για ζωή, καλή ψυχολογία και έκανα όνειρα για το μέλλον.

τώρα πια, ύστερα από τρία χρόνια, έχω «ξεφύγει» από την ιδέα του μηχανήματος, κάνω ταξίδια και αισθάνομαι ελεύθερη.

αρτεμις Γκινου

«Η μεταμόσχευση άλλαξε τη ζωή μου»Η κ. Άρτεμις Γκίνου κατάφερε να βγει νικήτρια ύστερα από μια χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, οκτώ χρόνια αιμοκάθαρσης και μια επιτυχή μεταμό-σχευση στο εξωτερικό. Από τότε, άλλαξε ολόκληρη η ζωή της.


ΕxperienceΕμπιστευτικά

16•in•vitro ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Η ηγε-σία του

υπουργεί-ου είναι

πεπεισμέ-νη ότι η

διαφθορά στο χώρο της υγείας

είναι παράγωγο της διοι-κητικής

ακαταστα-σίας και

της κακο-διοίκησης. Όπως έχει αναφέρει σχετικά ο υπουργός

Α. Λο-βέρδος «έπρεπε να έρθει

το ΔΝΤ για να μας πει τι πρέπει να γίνει;»

Πολιτική υγείαςΓράφει ο Νίκος ΣταυρουλλάκιςΟ νέος χάρτης των νοσοκομείων του ΕΣΥ

Μία ημέρα πριν από τη λήξη της προθεσμίας (1η Ιουλίου 2011), που ο ίδιος είχε θέσει προκειμέ-νου να ανακοινώσει τις αποφάσεις του στο ζήτημα των συγχωνεύ-

σεων των νοσοκομειακών μονάδων της χώρας, με στόχο την παροχή πιο αποτελεσματικής περίθαλ-ψης, την πάταξη της διαφθοράς αλλά και τη «συμ-μόρφωση» προς τις επιταγές του Μεσοπρόθεσμου, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος έδωσε στη δημοσιότητα την τελική πρότασή του.Σύμφωνα με αυτήν, στον τομέα της περίθαλψης, τα 133 νοσοκομεία της χώρας συγχωνεύονται σε 83, ενώ αντίστοιχες συνενώσεις θα ισχύσουν και στον τομέα της πρόνοιας. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου κάνει λόγο για εξοικονόμηση 75 εκα-τομμυρίων ευρώ, αμέσως ήδη από το 2012, ενώ με την ορθολογική διαχείριση που εισηγείται η μεί-ωση των οργανικών κλινών, από 46.000 που είναι σήμερα στις περίπου 32.000, δεν θα έχει – λέει – επίπτωση στην παροχή περίθαλψης, καθώς το μόνο που θα συμβεί θα είναι να επιτευχθεί κάλυψη των κλινών της τάξεως του 80% (το ποσοστό αυτό με την υπάρχουσα διάρθρωση είναι 70%).Ήδη το σχετικό νομοθέτημα βρίσκεται στη Βουλή προς συζήτηση, την ώρα που ακόμα και βουλευτές της συμπολίτευσης (μεταξύ των οποίων και πολλοί γιατροί) εκφράζουν ανοικτά τις διαφωνίες τους. Ακόμα εντονότερες είναι οι αντιδράσεις εκ μέρους των ιατρικών συλλόγων της χώρας, που σε ειδικές ανακοινώσεις τους κάνουν λόγο για «πραξικόπη-μα» με στόχο τη διάλυση του ΕΣΥ.Σε κάθε περίπτωση, η πράξη θα δείξει αν οι επιλο-γές της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας πετύχουν τους στόχους τους, αφενός ως προς την εξοικονόμηση χρημάτων, αφετέρου ως προς τον περιορισμό της διαφθοράς που διατρέχει το πά-σχον σύστημα.Την ίδια ώρα, μαίνεται ο πόλεμος πάνω από τα εκατοντάδες Προεδρικά Διατάγματα που θα εξει-δικεύσουν στην πράξη το νέο σύστημα, καθώς απουσιάζει η φιλοσοφία «μετάβασης» από το παλαιό στο νέο (μεταβατική περίοδος). Έτσι δίνε-ται χώρος στην αναθέρμανση παλαιών διαφορών μεταξύ γιατρών, επικεφαλής κλινικών στα κρατικά νοσοκομεία, ακόμα και στην εκδήλωση φαινόμε-νων ρεβανσισμού μεταξύ «συναδέλφων» στο ΕΣΥ, που σε ορισμένες περιπτώσεις δεν είναι ξένα και προς τις πολιτικές προτιμήσεις των αντιπάλων ενδι-αφερομένων…Σήμερα δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, έχει όμως αξία να θυμηθούμε τη στάση του υπουργού Α. Λοβέρ-δου, ο οποίος, λίγους μόνο μήνες νωρίτερα, διέ-ψευδε με εμφανή βδελυγμία τη «φημολογία» για τις συγχωνεύσεις των νοσοκομείων. Σε ενημέρωσή του προς τον αρμόδιο Κοινοβουλευτικό Τομέα Ερ-γασίας (ΚΤΕ) του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος συνεδρίασε υπό την προεδρία του αναπληρωτή εισηγητή Παναγιώ-τη Αντωνακόπουλου στις 29 Σεπτεμβρίου 2010 για την κυβερνητική πολιτική στον χώρο της Υγείας, ο κ. Λοβέρδος «ένιπτε τας χείρας του»…Σύμφωνα με την τότε ανακοίνωση του ΠΑΣΟΚ, στη συνεδρίαση ο Ανδρέας Λοβέρδος «διέψευσε φήμες ότι θα πραγματοποιηθούν συγχωνεύσεις νοσοκο-μείων», τονίζοντας ότι κάτι τέτοιο δεν περιλαμβάνε-ται στις προτεραιότητες της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου. Στην ίδια ανακοίνωση ο υπουργός Υγεί-ας διατύπωσε την άποψη ότι «όλες αυτές οι φήμες διακινούνται από τοπικούς παράγοντες της Ν.Δ. εν όψει των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών».

Ο αρμόδιος υφυπουργός Μάρκος Μπόλαρης ανακοίνωσε τις συγχωνεύσεις στον τομέα της Πρόνοιας, που καλύ-πτουν ολόκληρη την επικράτεια και έχουν ως εξής:

> Οι Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας (ΜΚΦ) μετασχημα-τίζονται σε Οργανισμούς Κοινωνικής Φροντίδας (ΟΚΦ).

> Σε κάθε διοικητική περιφέρεια θα υπάρχει: Ένας Οργανισμός Κοινωνικής Φροντίδας για άτομα με Αναπηρία και ένας Οργανισμός Κοινωνικής Φροντίδας για το Παιδί και την Οικογένεια. Συνενώνονται 73 ΝΠΔΔ προστασίας ΑμεΑ σε 13 ΝΠΔΔ, με έναν ενιαίο οργανισμό, ο οποίος θα εκδοθεί με Π.Δ. περί «Σύστασης Οργανισμού Κοινωνικής Φροντίδας

Ατόμων με Αναπηρία» (ΟΚΦ ΑμεΑ). Συνενώνονται 19 ΝΠΔΔ προστασίας παιδιού σε 9 ΝΠΔΔ, με έναν ενιαίο οργανισμό, ο οποίος θα εκδοθεί με Π.Δ. περί «Σύστασης Οργανισμού Κοινωνικής Φροντίδας Παι-διού και Οικογένειας» (ΟΚΦ Παιδιού και Οικογένειας).

> Συνολικά, σε όλη τη χώρα συνενώνονται 92 Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας σε 22 Οργανισμούς Κοινωνικής Φροντίδας. Οι υφιστάμενες Μονάδες θα εξακολου-θούν να λειτουργούν ως παραρτήματα του ενιαίου Οργανισμού, με εξειδικευμένο αντικείμενο.

> Οι υφιστάμενες θέσεις απασχόλησης ενσωματώνονται στον νέο φορέα.

«Συγχωνεύσεις» κατά της διαφθοράς

Αλλαγές και στην Πρόνοια


Οι αντιδράσειςΑντιδράσεισ από γιατρούς, ιατρικούς συλλόγους, αλλά και από κυβερνητικούς βουλευτές καταγράφονται ήδη, αμέσως μετά την εξαγγελία των νέων ρυθμίσεων.Για «λάθη και παραλείψεις» που περιέχονται στα στοιχεία του υπουργείου Υγείας για τα υπό συγχώνευση νοσοκομεία της χώρας, κάνουν λόγο γιατροί που έλαβαν μέρος στη δημόσια διαβούλευση για το θέμα. Οι γιατροί που πήραν μέρος μιλούν ειδικότερα για αριθμητικά και στατιστικά λάθη σε πληρότητα, αριθμό γιατρών, ανεπτυγμένων κλινών και αναγκών και κάνουν έκκληση για διόρθωση των λανθασμένων στοιχείων και αναθεώρηση των αλλαγών που βασίστηκαν σε αυτά.Εξάλλου, κατά τη συζήτηση στην ΚΤΕ του ΠΑΣΟΚ των άρθρων του νομοσχεδίου, πολλοί βουλευτές από την περιφέρεια ανέπτυξαν αντιρρήσεις επί του νομοσχεδίου, επικαλούμενοι τοπικές ιδιαιτερότητες, με αιχμή τις τοπικές αλλαγές που προωθούνται στα νοσηλευτικά ιδρύματα της περιφέρειας. Βάσιμες θεωρούνται, ωστόσο, οι αντιρρήσεις βουλευτών από νησιωτικές περιοχές, οι οποίοι επικαλέστηκαν τις γεωγραφικές - καιρικές ιδιαιτερότητες που επικρατούν στους τόπους τους. Ο υφυπουργός Υγείας Μιχάλης Τιμοσίδης επιφυλάχθηκε να εξετάσει τις παρατηρήσεις των βουλευτών – οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν γιατροί.

Oι συνδιακλιστέςΈντονες είναι και οι αντιδράσεις σε συνδι-καλιστικό επίπεδο. «Οι συγχωνεύσεις και το κλείσιμο νοσοκομείων όπως προβλέ-πει το σχέδιο λειτουργικής αναδιάταξης του ΕΣΥ, που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Υγείας, μαζί με μία σειρά άλ-λων μέτρων όπως οι πληρωμές για εξετά-σεις σε ιατρεία νοσοκομείων, το πάγωμα των προσλήψεων και η μείωση των χρη-ματοδοτήσεων, καταργούν τη δημόσια και δωρεάν υγεία για όλους και δημιουργούν συνθήκες για επιχειρηματικές δράσεις από ιδιώτες, συνέπειες που θα επηρεά-σουν μακροπρόθεσμα και θα οδηγήσουν στην εξαθλίωση την υγεία των πολιτών» αναφέρεται σε ανακοίνωση της Τοπικής Γραμματείας του ΠΑΜΕ Θεσσαλονίκης.Οξύτατη, τέλος, ήταν η αντίδραση του ΙΣΑ. Η ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά τη συνεδρίαση του Δ.Σ., στις 12 Ιουλίου, αναφέρει ότι κατά τη διαβούλευση οι ΠΙΣ και οι Ιατρικοί Σύλλογοι, που είναι ΝΠΔΔ και οι κατά νόμο Σύμβουλοι της Πολιτείας σε θέματα υγείας, πέρασαν «στα αζήτητα», ενώ τονίζεται ότι «πρόκειται για ολοκληρωτικού χαρακτήρα πρακτικές που υποτιμούν τη νοημοσύνη του πολίτη και υπηρετούν αποκλειστικά τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης υποτακτικών απέναντι στις “κατοχικές δυνάμεις” που δυστυχώς διαφεντεύουν τις τύχες της πατρίδας μας».

Την Τετάρτη 29 Ιουνίου ο κ. Λοβέρδος ανακοίνωσε τις τελικές προτάσεις του υπουργείου Υγείας και Κοινωνι-

κής Αλληλεγγύης (ΥΥΚΑ). Οι αλλαγές στον υγειονομικό χάρτη αφορούν τόσο στον κλά-δο Υγείας όσο και στον κλάδο Πρόνοιας. Ο σχεδιασμός γίνεται με βάση τις υπάρχουσες 13 διοικητικές περιφέρειες της χώρας. Ο δεκάλογος με τις κυριότερες αλλαγές έχει ως εξής:

1Εκατόν τριάντα τρία (133) νοσοκομεία της χώρας, με τα αντίστοιχα Δ.Σ. και τους

διοικητές τους, γίνονται 83, με αντίστοιχο αριθμό Δ.Σ. και διοικητών. Τα 50 «θυγατρι-κά» νοσοκομεία που «χάνουν» την αυτονο-μία τους, θα δίνουν λόγο στα «κεντρικά».

2Στα 50 νοσοκομεία τοποθετούνται ανα-πληρωτές διοικητές και αντίστοιχα Συμ-

βούλια Διοίκησης, που θα αναφέρονται στα 83 κεντρικά Δ.Σ. και τους διοικητές τους. Οι σημερινές θέσεις διοικητών - αναπληρωτών διοικητών, από 175, μειώνονται σε 144.

3Μικρότερου εύρους αλλαγές θα προκύ-ψουν στα 210 Κέντρα Υγείας (Κ.Υ.) της

Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) του ΕΣΥ με στόχο την ορθολογική αναδιοργάνωση των Κέντρων Υγείας, των Πολυδύναμων Περι-φερειακών Ιατρείων και των Περιφερειακών Ιατρείων, και την κατανομή προσωπικού τους (μετακινήσεις και πρόσληψη 45 γιατρών).

4Ο αριθμός των κλινών μειώνεται κατά 14.000. Σήμερα, από 46.000 οργανικές

κλίνες, λειτουργούν οι 36.000 περίπου, πα-ρουσιάζοντας ποσοστό κάλυψης 70%. Στο νέο σύστημα, οι κλίνες μειώνονται σε 32.000 περίπου (μείωση 10%), με βάση τις επιταγές του Μεσοπρόθεσμου, με στόχο να επιτευ-χθεί κάλυψη 80%. Το ποσοστό αυτό ισχύει στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες.

5Από τις σχεδόν 2.000 κλινικές μονάδες, συνενώνονται 330 και μεταφέρονται πε-

ρίπου 40, έτσι ώστε 1.670 κλινικές μονάδες να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά σε όλα τα νοσοκομεία.

6Ανάλογες συγχωνεύσεις πρέπει να ανα-μένονται και στους εργαστηριακούς ή

απεικονιστικούς τομείς των νοσοκομείων. Στόχος είναι να υπάρξει ένα ακτινοδιαγνω-στικό και ένα βιοπαθολογικό τμήμα σε κάθε νοσοκομειακή μονάδα και τα περισσότερο

εξειδικευμένα τμήματα (ανοσο-λογικό, κυτταρολογικό κ.λπ.) στα «κεντρικά» νοσοκομεία.

7Προβλέπεται ένα τουλάχιστον Κέντρο - Μονάδα Αποκατάστασης

ανά περιφέρεια, καθώς και Μονάδα Διαχεί-ρισης Χρόνιων Νοσημάτων στα κύρια νοσο-κομεία.

8Από τους 21.000 κλινικούς γιατρούς θα υπάρξει αναγκαιότητα μετακίνησης

εντός των ορίων του νομού που ήδη εργάζο-νται, για 600, ενώ θα χρειαστεί η πρόσληψη 80 ακόμη γιατρών για την κάλυψη ελλείψε-ων.

9Οι σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις (για κοινά Δ.Σ. - διοικητές κ.λπ.) προ-

βλέπονται στους Νόμους 3918/2011 και 3984/2011. Ωστόσο, αν χρειαστούν επι-πλέον ρυθμίσεις στα τμήματα που συνενώ-νονται, θα συμπεριληφθούν σε επόμενα νομοσχέδια. Το ΥΥΚΑ θα εκδώσει Υπουργικές Αποφάσεις (Υ.Α.) για τις αρμοδιότητες των

νέων Δ.Σ., των διοικη-τών, των αναπληρω-τών διοικητών, καθώς και για τις όποιες αλλαγές απαιτούνται στη λειτουργία των οργάνων (Δ.Σ.) και

στη δικαιοδοσία των επικεφαλής (διοικητών - αναπληρωτών διοικητών). Η ρύθμιση προ-βλέπεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη Αυγούστου (2011), ενώ τον πρώτο μήνα του φθινοπώρου, οι διοικήσεις των Υγειονομικών Περιφερειών (ΥΠΕ) θα εκδώσουν τις σχετικές αποφάσεις για τα Συμβούλια Διοίκησης των διασυνδεόμενων νοσοκομείων και θα προ-τείνουν τροποποιήσεις των «οργανισμών» σε 100 περίπου νοσοκομεία, προκειμένου να ακολουθήσει η έκδοση Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων (ΚΥΑ) τον Σεπτέμβριο.

10Η εξοικονόμηση πόρων το 2012 υπο-λογίζεται να είναι της τάξεως των 75

εκατ. ευρώ, ενώ η «οικονομία» θα διπλασι-αστεί στο διάστημα της διετίας 2013-2015. Υπενθυμίζεται ότι στην πρώτη παρουσίαση των «ιδεών» περί συγχωνεύσεων νοσοκομεί-ων, ο κ. Λοβέρδος είχε εκτιμήσει την εξοικο-νόμηση πόρων σε 1,4 δισ. ευρώ, το 2011.

Οι οριστικές αποφάσεις

133 νοσοκομεία της χώρας, με τα αντίστοιχα Δ.Σ. και τους διοικητές τους, γίνονται 83

Η πράξη θα δείξει αν το πείραμα της

αναδιάρ-θρωσης του υγειονομι-κού χάρτη της χώρας θα περι-ορίσει τη

σπατάλη και τη διαφθορά

στο χώρο της υγείας

Οι παρατη-ρήσεις των ειδικών από την Α’ Πανε-πιστημιακή Καρδιολο-

γική Κλινική συγκλίνουν

στο ότι η μα-κροζωία των

Ικαριωτών οφείλεται

στον τρόπο ζωής, στη

μακροχρόνια μεσογειακή διατροφή,

στην ορεσί-βια ζωή και στην έλλει-ψη στρες. Ωστόσο οι ακριβείς

μηχανισμοί δεν έχουν διευκρινι-

στεί.

18•in•vitro

Με ενδιαφέρειΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Γράφει o Εμμανουήλ Σιγιολτζάκης

Οι συνήθειες της μακροζωίαςΜεσογειακή δίαιτα ή... θρησκευτική νηστείαΑυτό που φαίνεται να διακρίνει τους ηλικιω-μένους κατοίκους της Ικαρίας από τους νεό-τερους είναι ο τύπος του καθημερινού τους διαιτολογίου, που περιλαμβάνει συχνότερα ψάρι, φρούτα, λαχανικά, όσπρια και τσάι. Επίσης το 50,5% των υπερηλίκων ανέφεραν τήρηση... θρησκευτικής νηστείας.

Ο μεσημεριανός υπνάκοςΤα ηλικιωμένα άτομα στο νησί έχουν ως συ-νήθεια τη μεσημεριανή σιέστα (σε ποσοστό 75%) συχνότερα από τους νεότερους, πα-ράγοντας που αξιολογήθηκε ως θετικός στη μακροζωία.

Λάδι, ψάρι, φρούτα, όσπρια και λίγος καφέςΗ συχνή εβδομαδιαία κατανάλωση ψαριού σχετίζεται με καλύτερη διατασιμότητα της αορτής, δηλαδή καλύτερη αγγειακή ηλικία. Ανάλογα και η καθημερινή χρήση ελαιόλα-δου φαίνεται να έχει ευεργετική επίδραση στη σεξουαλική ζωή ακόμα και των ηλικιωμέ-νων, με καλύτερα ποσοστά ικανοποίησης από την ερωτική τους δραστηριότητα. Φρούτα, λαχανικά, όσπρια και τσάι, «θωρακίζουν» την καρδιά και τα αγγεία των Ικαριωτών, αλλά καταπολεμούν και την κατάθλιψη των ηλικι-ωμένων. Τέλος, η μέτρια κατανάλωση (1-2 φλιτζάνια) καφέ την ημέρα βρέθηκε ότι σχε-τίζεται με καλύτερη αγγειακή διατασιμότητα.

Φυσική άσκησηΤο 85% των συμμετεχόντων στην έρευνα ανέφερε μέτρια ενασχόληση με φυσική δρα-στηριότητα. Φαίνεται ότι η ενασχόληση των ηλικιωμένων ατόμων της μελέτης με το περ-πάτημα και τις αγροτικές δουλειές βελτιώνει το σωματικό βάρος και μειώνει την εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων.

Καθημερινή δραστηριότηταΗ ενασχόληση με φυσική καθημερινή δραστη-ριότητα μεταξύ των υπερηλίκων (άνω των 80 ετών) φαίνεται να σχετίζεται με 54% μικρό-τερη πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου.

Περιορισμός του άγχουςΌσοι έχουν επισκεφθεί την Ικαρία μπορούν να αντιληφθούν από-λυτα το εν λόγω εύρημα της έρευνας. Οι ρυθμοί της κα-θημερινότητας σ’ αυτό το νησί είναι αργοί – εκνευρι-στικοί πολλές φορές ή και «γραφικοί» για τους κατα-πιεσμένους κατοίκους των μεγάλων αστικών κέντρων. Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι οι συγκεκριμένοι νησιώτες δεν βασανίζονται από τα συνή-θη άγχη που ταλαιπωρούν μεγάλη μερίδα του ελληνικού πληθυσμού.

Μακροβιότητα

Τα τελευταία 150-200 χρόνια το προσδόκιμο επιβίωσης του ανθρώπου ακολούθησε έντο-νο ρυθμό αύξησης, τόσο στον αναπτυγμένο όσο και στον ανα-

πτυσσόμενο κόσμο. Η συνεχής άνοδος του προσδόκιμου επιβίωσης θεωρείται σπουδαίο επίτευγμα του σύγχρονου κόσμου, καθώς είναι φαινόμενο που αποδίδεται στην κοινω-νικοοικονομική ανάπτυξη, αλλά και, κυρίως, στη συνεχή πρόοδο των επιστημών υγείας. Σύμφωνα με στοιχεία από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ), οι ηλικιωμένοι (άνω των 65 ετών) αντιπροσωπεύουν το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού, ενώ το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί στο 24% μέχρι το 2020.Πρέπει, όμως, να επισημανθεί ότι η επιμή-κυνση της ζωής δεν συνδέεται πάντα με την επιμήκυνση της διάρκειας επιβίωσης με ικανοποιητική ποιότητα ζωής. Οι καρδιαγγει-ακές παθήσεις εκτιμώνται ως η κυριότερη αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας.Όπως ανακοίνωσαν σε συνέντευξη Τύπου οι καθηγητές καρδιολογίας κύριοι Χρήστος Πίτσαβος, Χριστόδουλος Στεφανάδης, Εμ-μανουήλ Βαβουρανάκης και η επιμελήτρια κυρία Χριστίνα Χρυσοχόου, με αφορμή σε συμπόσιο του Ελληνικού Κολεγίου Καρδιο-

λογίας στην Ικαρία, στις 14-17 Ιουλίου 2011, με θέμα την Επεμβατική Καρδιολογία, η Ικα-ρία, μαζί με τη Σαρδηνία και την Οκινάβα της Ιαπωνίας είναι οι περιοχές του κόσμου με τα υψηλότερα ποσοστά υπερήλικων. Όπως, μάλιστα, δείχνουν τα δημογραφικά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη μόνο το 0,1% του πληθυ-σμού ζει πάνω από 90 χρόνια, στην Ικαρία το αντίστοιχο ποσοστό είναι δεκαπλάσιο.

Τα μυστικά του Αιγαίου Εκπαιδευμένοι γιατροί καρδιολόγοι και πα-θολόγοι επισκέφτηκαν την Ικαρία από τις αρχές Ιουνίου μέχρι το τέλος του Οκτωβρίου του 2009. Εκεί προσέφεραν πλήρη παθο-λογική και καρδιολογική εξέταση με στόχο την αποτίμηση της κατάστασης υγείας των μόνιμων κατοίκων του νησιού. Συνολικά αποτιμήθηκαν περισσότερες από 300 πα-ράμετροι, κλινικές, βιοχημικές, συνήθειες τρόπου ζωής, ψυχοκοινωνικοί και διαιτητικοί παράγοντες.Το συμπέρασμα ότι η μακροβιότητα δεν απο-τελεί ένα τυχαίο γεγονός, όπως έλεγαν οι ίδιοι οι κάτοικοι, αλλά αποτέλεσμα μακρο-χρόνιας υιοθέτησης εναλλακτικού τρόπου και θεώρησης ζωής, είναι από μόνο του εντυ-πωσιακό.

Το πείραμα της Ικαρίας

Η εν λόγω έρευνα είχε ακόμη ένα σημα-ντικό εύρημα. Οι ηλικιωμένοι κάτοικοι της Ικαρίας εμφάνισαν και χαμηλότερα ποσο-στά κατάθλιψης. Τα ποσοστά ήταν από τα χαμηλότερα σε σύγκριση με άλλους πληθυσμούς ηλικι-ωμένων. Τα ηλικιωμένα άτομα με υψηλά επίπεδα κατάθλιψης (στο άνω τριτημόριο τιμών του λεγόμενου γηριατρικού σκορ)

παρουσίαζαν μεγαλύτερο ποσοστό μετα-βολικού συνδρόμου (66% έναντι 53%), λιγότερα χρόνια εκπαίδευσης στο σχολείο (7 έτη έναντι 8,5), υψηλότερα ποσοστά αρτηριακής υπέρτασης (66% υπερτασικοί έναντι 58%), σακχαρώδους διαβήτη (27% έναντι 20%) και καρδιαγγειακής νόσου (23% έναντι 16%) και χειρότερα επίπεδα φυσικής άσκησης.

Μακροζωία χωρίς κατάθλιψη

Στην ιστορία καταγρά-

φονται περιστατικά τέτανου που χρονολογού-νται από τον

5ο αιώνα π.Χ. Αλλά μόλις

το 1889 απο-μονώθηκε σε έναν ασθενή ο οργανισμός

που τον προκαλεί και αποδείχθηκε

ότι είναι υπεύθυνος

για την ανάπτυξη της

ασθένειας, όταν εισήχθη με ένεση στα

ζώα.

Η αντιμετώπισηΣε περίπτωΣη που τραυματιστείτε κάπου όπου είναι βρόμικα, είναι πολύ σημαντικό να μπορέσετε ν’ αντιμετωπίσετε το τραύμα σωστά μέχρι να επισκεφθείτε γιατρό, για να προλάβετε τη λοίμωξη. Τι να κάνετε; Πλύνετε το τραύμα με άφθονο αντισηπτικό – οξυζε-νέ ή ιώδιο – ή αν δεν έχετε τίποτε απ’ αυτά, με άφθονο νερό. Το τραύμα χρειάζεται πολύ καλή τοπική αντισηψία. Αν είναι πολύ ρυπαρό και βαθύ, ίσως χρειαστεί και αντιβίωση, αλλά γι’ αυτό θα αποφασίσει ο γιατρός.

Αντιτετανικό εμβόλιοΤο αντιτετανικό εμβόλιο πρέπει – σε αντίθεση με άλλα – να γίνεται σε πολλές δόσεις, αφού μία και μόνο δόση δεν μας καλύπτει. Τελευ-ταία, συστήνεται το αντιτετανικό εμβόλιο να γίνεται διπλό, δηλαδή να περιέχει και εμβόλιο κατά της διφθερίτιδας (τύπος για ενήλικες), επειδή υπήρξαν κάποια κρούσματα.Αν ξεχάσετε να κάνετε το επαναληπτικό εμ-βόλιο, δεν χρειάζεται να αρχίσετε τη διαδι-κασία του εμβολιασμού από την αρχή, αν δεν έχει περάσει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τριών ετών. Στην αντίθετη περίπτωση, αν χτυπήσετε, χρειάζεται να κάνετε και ορό και εμβόλιο. Πάντως, όσες δόσεις έχουν γίνει, δεν θεωρούνται αμελητέες (ακόμα κι αν είναι μόνο μία).

Αντιτετανικός ορόςΟ ορός γίνεται σε περιπτώσεις που ο τραυ-ματίας δεν έχει εμβολιαστεί ή δεν έχει κάνει τις αναμνηστικές δόσεις. Ο ορός είναι απο-τελεσματικός για διάστημα 2-3 εβδομάδων. Δεν παίζει ρόλο αν ο τραυματίας ακολουθεί παράλληλα κάποια φαρμακευτική αγωγή. Αν είναι εμβολιασμένος, δεν διατρέχει κανέ-ναν απολύτως κίνδυνο. Καθώς ο ορός δεν έχει παρενέργειες, μπορούν να τον κάνουν άφοβα και οι έγκυοι. Η δοσολογία του ορού καθορίζεται ανάλογα με την ηλικία του τραυ-ματία κι επειδή έχουν αναφερθεί σπάνιες περιπτώσεις εκδήλωσης αλλεργίας σε άτομα υπερευαίσθητα, καλό είναι να το αναφέρετε στον γιατρό. Πολλοί πιστεύουν ότι το εμβόλιο δεν χρειά-ζεται, αφού μπορούν να κάνουν αντιτετανικό ορό. Όμως, ο ορός πρακτικά δεν μας καλύ-πτει, καθώς διαρκεί μόνο λίγες ημέρες, γύρω στις 15-20. Μετά μειώνεται η άμυνα του ορ-γανισμού. Γι’ αυτό χρειάζεται το εμβόλιο και οι αναμνηστικές δόσεις του.

Να ξέρετε ότι:> Ο τέτανος αποτελεί ακόμη σοβαρό ιατρι-

κό πρόβλημα σε Αφρική, Ινδία, Ινδοκίνα, Κίνα κ.α., λόγω ανεπαρκών προγραμμάτων εμβολιασμού και λόγω των ανεπαρκών ια-τρικών δομών.

> Παρά το ευρύ πρόγραμμα υποχρεωτικού προληπτικού εμβολιασμού που εφαρμό-ζεται στην Ελλάδα από το 1960, δυστυχώς λοιμώξεις από το μικρόβιο του τετάνου αναφέρονται και δηλώνονται σποραδικά στις ανάλογες υπηρεσίες.

Όλοι έχουμε ακούσει για τον τέ-τανο, ένα μικρόβιο που μπορεί να προκαλέσει ακόμη και τον θάνατο. Όμως πόσοι λαμβάνου-με σοβαρά υπόψη τον κίνδυνο

μόλυνσης από αυτό το μικρόβιο, ειδικά τώρα το καλοκαίρι που περνάμε μεγάλο διάστημα στην εξοχή; Είναι περίεργο, αλλά οι περισσό-τεροι «σνομπάρουν» τον τέτανο. Λανθασμένα επικρατεί η άποψη ότι ο τέτανος δήθεν εξα-φανίστηκε από την Ιατρική, τουλάχιστον στον αναπτυγμένο «δυτικό» κόσμο. Δυστυχώς, δεν είναι έτσι τα πράγματα. Πρέπει λοιπόν να ξέ-ρουμε ότι, ενώ πρόκειται για θανατηφόρα μό-λυνση, μπορούμε να προφυλαχθούμε εύκολα με ένα απλό εμβόλιο ή έναν ορό, πριν από τη μόλυνση, καθώς μετά, η κατάσταση μπορεί να αποβεί μοιραία.

Ο τέτανος «αγαπά» τη βρομιάΟ τέτανος είναι ένα μικρόβιο που υπάρχει παντού στη φύση, ειδικότερα όμως σε σκου-ριασμένα μέταλλα και μεταλλικά αντικεί-μενα, στα άχυρα και την κοπριά. Συνεπώς, οποιαδήποτε στιγμή μπορούμε να πάθουμε τέτανο, αν δεν έχουμε εμβολιαστεί. Αυτό ισχύει για όλους μας, παιδιά και ενήλικες. Αν πραγματοποιηθεί λύση του δέρματος (σχι-στεί, δηλαδή, το δέρμα), τότε το αναερόβιο μικρόβιο του τετάνου (αναπτύσσεται υπό συνθήκες μειωμένου οξυγόνου) μπορεί να εισχωρήσει, να εγκλωβιστεί στην τραυματι-σμένη επιφάνεια και να προκαλέσει τέτανο. Από τη στιγμή που θα εκδηλωθεί η νόσος, η εξέλιξή της είναι γοργή, με βαρύτατη πρό-γνωση.

Η θεραπεία: δύσκολη και πολύπλοκη Τα βασικά συμπτώματα του τετάνου είναι: πονοκέφαλος (έτσι αρχίζει), εμετός, φούσκω-μα και τέντωμα του δέρματος στο σημείο του τραύματος, με ταυτόχρονη παράλυση του νευρικού συστήματος και σπασμό. Η θεραπεία του τετάνου είναι χρονοβόρα, με λίγες πιθα-νότητες για πλήρη ίαση. Συνήθως, ο θάνατος επέρχεται όταν η νόσος εξελιχθεί και αναπτυ-χθεί σε ενήλικες ή παιδιά που είναι πλημμε-λώς ή ατελώς εμβολιασμένοι. Ένα μόνο εμβό-λιο (μία δόση) δεν μας καλύπτει, καθώς πρέπει να αναπαραχθούν αντισώματα στον οργανισμό μας, για να μας προστατεύουν συνεχώς.

Η πρόληψη: εύκολη και απλήΠρέπει να ξέρουμε ότι μπορούμε να προ-φυλαχθούμε από τον τέτανο εύκολα με ένα

απλό εμβόλιο ή έναν ορό. Στην Ελ-λάδα, όπως και σε ολόκληρο τον κό-σμο, όλα τα παιδιά εμβολιάζονται κατά του τετάνου σε μικρή ηλικία, μέσω

του τριπλού εμβολίου. Ο εμβολιασμός αυτός προσφέρει ανοσία στον τέτανο για αρκετά χρόνια και χρειάζεται ανανέωση ανά περίπου δέκα χρόνια.Ο τέτανος δεν αφήνει μόνιμη ανοσία. Αυτό σημαίνει πως ακόμα και αν ένα άτομο νοσή-σει και ιαθεί, μπορεί κάποτε πάλι να ασθενή-σει. Γι’ αυτό θα πρέπει να κάνει αντιτετανικό εμβόλιο. Επίσης, να θυμάστε ότι ο τέτανος δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Σε μεγάλο ποσοστό ο τέτανος οδηγεί στον θάνατο, γι’ αυτό και θεωρείται πολύ επικίνδυνη ασθένεια

Γράφει η Μαρία Ορφανίδου Τέτανος


Συνεργάστηκε ο Δρ. Γιάννης Παπαϊωάννου, Ειδικός Παθολόγος

Ένας κίνδυνος στη φύση

(Α)σθενές φύλο20•in•vitro ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Υπεριδρωσία και μύκητες Γράφει o Εμμανουήλ Σιγιολτζάκης

Συνεργάστηκε ο Ιωάννης Παπαγγελόπουλος, Δερματολόγος- Δερματοχειρουργός

Οι άνδρες που υπο-φέρουν

από υπερ-βολική

εφίδρωση είναι πε-

ρισσότερο επιρρε-

πείς στην ανάπτυξη μυκητιά-σεων το

καλοκαίρι. Οι άνδρες

αυτοί πρέπει να

αντιλη-φθούν την ουσία της εξίσωσης

ΥΠΕΡΙΔΡΩ-ΣΙΑ + ΜΥ-ΚΗΤΙΑΣΗ = ΚΑΚΟΣΜΙΑ,

και ότι χρειάζονται

ιατρική αντιμετώ-πιση με

σωστή θε-ραπεία και

όχι συμ-βουλές για πιο δυνατά αντιιδρω-

τικά.

Καλοκαίρι στο κέντρο της πόλης... Είναι μεσημέρι και στο ασφυκτι-κά γεμάτο βαγόνι του μετρό, που σας μεταφέρει μετά τη δουλειά στο σπίτι, η ατμόσφαιρα είναι

αποπνικτική. Τα παράθυρα είναι ανοικτά κι όμως υποφέρετε από τη βαριά οσμή του ιδρώτα ορισμέ-νων συνεπιβατών σας, που προκαλεί την εύλογη απορία σας: Μα υπάρχουν άνθρωποι που δεν πλέ-νονται; Κι όμως, δεν πρόκειται γι’ αυτό. Ή τουλάχι-στον πάντοτε...Δεν θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το κα-λοκαίρι ως «εποχή των ανδρών», αφού το ισχυρό φύλο ταλαιπωρείται συχνά με μυκητιάσεις στις μασχάλες ή τα πόδια, με τη συνακόλουθη βαριά οσμή που συνήθως συνοδεύει τις καταστάσεις αυτές. Η σωματική τριχοφυΐα σε συνδυασμό με την πιθανή παρουσία υπεριδρωσίας, ορισμένες υποχρεώσεις κοινωνικού χαρακτήρα, που απαι-τούν ειδική ένδυση (κλειστά παπούτσια, γραβάτα κ.λπ.), αλλά και πολλά εσφαλμένα στερεότυπα (…οι γυναίκες μόνο έχουν ανάγκη τα αρώματα, για να μυρίζουν ωραία), οδηγούν στο δυσάρεστο «σύνδρομο του βαγονιού»! Έτσι, αρκετές είναι οι φορές που τα ρούχα, στην περιοχή της μασχάλης, έχουν αλλάξει χρώμα από τον ιδρώτα, ενώ και οι κάλτσες είναι... μούσκεμα. Το φαινόμενο συνο-δεύεται συνήθως από κακοσμία, καθώς το ιδρω-μένο δέρμα αποτελεί ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη μυκήτων, ιδίως στις περιοχές που δεν αερίζονται καλά. Το «έδαφος» γίνεται πιο εύφορο όταν ποτίζεται... Στην πραγματικότητα, το καλο-καίρι ευνοείται η ανάπτυξη μυκητιάσεων, ακριβώς επειδή η υψηλή θερμοκρασία εντείνει την εφί-δρωση και κάνει υποχρεωτική την ελάφρυνση των ρούχων, αφήνοντας περισσότερη έκταση δέρμα-τος εκτεθειμένη σε μικροοργανισμούς.

Τα είδη των θερινών μυκητιάσεων Οι δερματικές θερινές μυκητιάσεις μπορούν να χωριστούν σε τρεις μεγάλες κατηγορίες, αναλό-γως με τους μύκητες που τις προκαλούν: σε αυτές που οφείλονται σε δερματόφυτα, στην ποικιλό-χρου πιτυρίαση και στις μυκητιάσεις από candida (μονίλια).

Μυκητιάσεις από δερματόφυταΤα δερματόφυτα προσβάλλουν το δέρμα οπουδή-ποτε στο σώμα, κυρίως στα νύχια και στα μαλλιά. Πρόκειται για μύκητες που υπάρχουν στο χώμα, αλλά και στα κατοικίδια ζώα. Στην περίπτωση αυτή ο κατάλληλος ιατρός είναι ο… κτηνίατρος! Η βλάβη που προκαλούν τα δερματόφυτα στο δέρμα είναι ερυθρό εξάνθημα, με μικροσκοπικά λέπια στην περιφέρεια. Έχει συνήθως κυκλική ή

πολυκυκλική μορφή, με τάση περιφερειακής επέ-κτασης ταυτόχρονα με τη σημειούμενη κεντρική επούλωση. Στα νύχια εμφανίζεται με διάφορες αλλοιώσεις (κιτρίνισμα, λεύκανση ή γραμμώσεις), ενώ στα μαλλιά δημιουργούν κενούς χώρους. Η θεραπεία μπορεί να είναι τοπική (με αλοιφές, λοσιόν, τζελ, πούδρες), συστηματική (με χάπια) ή και τα δύο, απαιτεί όμως μακρά διάρκεια (έως και 4 μήνες).

Ποικιλόχρους πιτυρίασηΗ ποικιλόχρους πιτυρίαση εμφανίζεται στο σώμα, στον λαιμό και στις βάσεις των άνω άκρων, ψηλά στον βραχίονα. Εκδηλώνεται συχνότερα το κα-λοκαίρι, επειδή ο μικροοργανισμός υπάρχει στο έδαφος, κυρίως στην άμμο της παραλίας. Εκδη-λώνεται με τη μορφή κηλίδων, που τον χειμώνα φαίνονται καφέ και το καλοκαίρι λευκές (έτσι δι-καιολογείται και ο όρος ποικιλόχρους). Η θεραπεία είναι εύκολη και γρήγορη (15 ημέρες) και, όπως παραπάνω, περιλαμβάνει τοπική αγω-γή, συστηματική αγωγή ή συνδυασμό.

ΚαντιντιάσειςΗ καντιντίαση είναι λοίμωξη από μύκητα και ευ-νοείται από την υγρασία και τη ζέστη, γι’ αυτό και εκδηλώνεται σε πτυχές στο δέρμα, όπως κάτω από μαστό, στις μεσοδακτύλιες περιοχές στα χέρια και στα πόδια, στις μηρογεννητικές πτυχές, στις μασχάλες, καθώς και μεσογλουτιαία. Εμφανίζεται ως κοκκινωπή βλάβη, με μια λευκή απόχρωση σαν λευκό στρώμα. Γι’ αυτό και ο όρος candida albicans. Η θεραπεία είναι παρόμοια με την ποικιλόχρου πιτυρίαση.

Μυκητιάσεις στα πόδιαΤα πόδια είναι η ευαίσθητη περιοχή των ανδρών το καλοκαίρι, καθώς ευνοούνται οι μυκητιάσεις από τη ζέστη και την υγρασία. Ενισχύονται λόγω της εφίδρωσης των ποδιών και των κλειστών παπουτσιών. Παρά το γεγονός ότι η μόλυνση οφείλεται είτε σε candida είτε σε δερματόφυτο, εξετάζεται χωριστά λόγω της ειδικής μορφής της. Η μυκητίαση αυτή εμφανίζεται και με τον γνωστό όρο «πόδι του αθλητή», επειδή πρωτοπαρατηρή-θηκε σε αθλητές που γυμνάζονταν σε κλειστούς αθλητικούς χώρους και μετά περπατούσαν ξυ-πόλητοι σε αποδυτήρια και ντους. Ξηροδερμία, κνησμός, απολέπιση, φλεγμονή και φλύκταινες, είναι τα συμπτώματα, πολλές φορές επώδυνα. Είναι επικίνδυνη, καθώς μπορεί να εξαπλωθεί στα πέλματα και στα νύχια των ποδιών, αλλά και σε άλλα τμήματα του σώματος, ιδίως όταν ο πάσχων «ξύνεται» και μετά αγγίζει άλλα σημεία του δέρ-ματος.

Καλοκαίρι… γένους αρσενικού

ΑντιγήρανσηΦωνητικές χορδές


Συνεργάστηκε η Μαρινέλλα Τσουκαλά, Μ.Α., CCC-SLP, παθολόγος λόγου - φωνής - ομιλίας

Η φωνή είναι το αποτέλεσμα της ταλάντωσης των φωνη-τικών χορδών, η δομή των οποίων είναι πολύ ευαίσθητη.


Ένα φωνητι-κό πρόβλημα αντιμετωπί-ζεται φαρ-μακευτικά,

χειρουργικά ή με συν-

δυασμό και των δύο. Ορισμένα

προβλήματα μπορούν να αντιμετω-

πιστούν και από παθολό-γο λόγου και ομιλίας που

είναι ειδικευ-μένος, ώστε να κάνει μια μη ιατρική

εκτίμηση της φωνητικής δυσκολί-ας και να

καθορίσει το κατάλληλο πρόγραμ-μα για την

καλυτέρευσή της.

Μυστικά και ντοκουμένταΌσοι ζουν από τη φωνή τους (ηθοποιοί, καθη-γητές, τραγουδιστές, εκφωνητές) ξέρουν πολλά μυστικά ώστε να διατηρούν τις φωνητικές τους χορδές υγιείς και να αποφεύγουν τις κακοτοπι-ές. Ας μάθουμε μερικά:

Ενυδάτωση: Το άφθονο νερό διατηρεί λεπτόρ-ρευστη τη βλέννα των φωνητικών χορδών και τις βοηθά να πάλλονται με λιγότερη πίεση από τους πνεύμονες. Οι καλά ενυδατωμένες χορδές αντι-μετωπίζουν ευκολότερα και γρηγορότερα έναν τραυματισμό ή μια πάθηση. Καφές και αλκοο-λούχα ποτά, ωστόσο, προκαλούν αφυδάτωση και καλό είναι να αποφεύγονται. Air conditions και καλοριφέρ δημιουργούν στεγνή ατμόσφαι-ρα, όπως και οι κλειστοί χώροι με πολύ κόσμο ή ελλιπή κλιματισμό. Ένας υγραντήρας θα βελ-τίωνε την ατμόσφαιρα τουλάχιστον μέσα στο σπίτι σας.

Αίσθηση πυκνόρρευστης βλέννας: Συνήθως αντιμετωπίζεται με φαρμακευτική αγωγή και πόση αρκετού νερού ημερησίως. Πολλοί όμως εξακολουθούν κι έχουν αυτή την αίσθηση τόσο στον λάρυγγα όσο και στις φωνητικές χορδές. Πιθανότατα οφείλεται στην παλινδρόμηση του οξέος του στομάχου στον λάρυγγα (γαστροοισο-φαγική παλινδρόμηση). Το πρόβλημα αντιμετω-πίζεται ιατρικά με αλλαγές στην καθημερινότη-τα αλλά και στη διατροφή (περιορισμός λιπαρών φαγητών, τηγανιτών, αλκοόλ, καπνίσματος, ανθρακούχων ποτών κ.λπ.).

Αφωνία: Ένα χρόνιο πρόβλημα χρειάζεται γι-ατρό. Μια κουρασμένη φωνή, όμως, μπορεί να επανέλθει με αποχή από την ομιλία λίγων μόλις ωρών. Αν έχετε μπροστά σας μια ομιλία, ένα επαγγελματικό τηλεφώνημα που θα πάρει ώρα, μια παράδοση μαθήματος ή μια παράσταση, τότε φροντίστε να ξεκουράσετε τη φωνή σας πριν με 1-2 ώρες αφωνίας.

Σωστή χρήση: Καλό είναι να χρησιμοποιούμε τη φωνή μας με όσο το δυνατόν λιγότερη προ-σπάθεια και βέβαια χωρίς εντάσεις. Ο σταθερός τόνος είναι φύλακας άγγελος των φωνητικών χορδών, όπως επίσης και το μέτρο. Η πολυλογία επιβαρύνει, χώρια που δεν μας κολακεύει...

Καθαρισμός λαιμού: Αυτό το γνωστό βηχαλάκι που πολλοί το κάνουν είτε γιατί κάτι τους ενο-χλεί είτε λόγω συνήθειας, μπορεί να δημιουρ-γήσει διόγκωση των χορδών με αποτέλεσμα να γίνουν ευαίσθητες σε μια κάκωση.

Σωστή αναπνοή: Στα μαθήματα φωνητικής διδά-σκεται ο σωστός τρόπος αναπνοής που οδηγεί σε σωστότερο τρόπο ομιλίας. Το αποτέλεσμα είναι η προστασία και ξεκούραση της φωνής. Σε όσους δεν είναι επαγγελματίες προτείνεται να μιλάνε αφού προηγουμένως έχουν εισπνεύ-σει. Ξεκινάμε εκπνέοντας γιατί έτσι δυναμώνει η φωνή χωρίς να «σπάει». Αναπνέουμε με την πλήρη χωρητικότητα των πνευμόνων μας κι όχι μόνο με το πάνω μέρος τους, χρησιμοποιούμε δηλαδή διαφραγματική αναπνοή.

Απαραίτητη για να επικοινω-νούμε και να εκφραζόμαστε, η φωνή είναι αναντικατά-στατη, αλλά παραμελημένη, καθώς οι περισσότεροι σπάνια

σκεφτόμαστε να προφυλάξουμε τις φωνητι-κές μας χορδές και μόνο όταν περνάμε ένα βράχνιασμα ή αντιμετωπίζουμε πόνο, θυμό-μαστε ότι υπάρχουν. Όπως όλα τα μέρη του οργανισμού, ωστόσο, χρειάζονται φροντίδα, καθώς απειλούνται από λιγότερο ή περισ-σότερο σοβαρές παθήσεις, έχουν καθημε-ρινούς εχθρούς και, όπως πάντα, η φθορά του χρόνου κάποτε θα εμφανιστεί. Μόνο που εδώ, εάν προσέχουμε, το πιθανότερο είναι να έχουμε...

Έχω μια φωνή…Η φωνή είναι το αποτέλεσμα της ταλάντωσης των φωνητικών χορδών, η δομή των οποίων είναι πολύ ευαίσθητη. Φυσιολογική φωνή είναι αυτή που ο τόνος, η χροιά και η έντασή της είναι κατάλληλα για επικοινωνία και ται-ριάζουν στο άτομο που τα έχει. Συχνά τα παραπάνω αλλοιώνονται και προκα-λούνται φωνητικά προβλήματα από πολλές και διάφορες αιτίες. Συνήθως είναι παροδι-

κά, όπως βράχνιασμα λόγω κρυολογήματος ή εξαιτίας των συνθημάτων σε έναν ποδο-σφαιρικό αγώνα και υποχωρούν σταδιακά. Ποιος φωνάζει;Δεν είναι σπάνιο, ωστόσο, καταχρηστικές συνήθειες να οδηγήσουν σε μονιμότερες βλά-βες. Κραυγές, ουρλιαχτά, δυνατό γέλιο ή κλά-μα μπορεί να προκαλέσουν ρήξη των αιμοφό-ρων αγγείων των φωνητικών χορδών. Αν και

η πληγή έχει συνήθως την ικανότητα της αυ-τοΐασης, αν συνηθίζε-τε να χρησιμοποιείτε τα παραπάνω μέσα, εί-ναι πιθανό να υπάρξει διαταραχή των διαδι-

κασιών ίασης που θα οδηγήσει στην ανάπτυξη παθολογίας. Η κακή χρήση της φωνής μπορεί να προκαλέσει οίδημα, εξογκώματα, κάλους ή έλκη εξ επαφής, ακόμα και παράλυση. Χρό-νιο πρόβλημα μπορεί επίσης να αναπτυχθεί από το κάπνισμα, που προκαλεί πρήξιμο και αλλοίωση, ενώ μπορεί να προκαλέσει χρόνια λαρυγγίτιδα, πολύποδες φωνητικών χορδών και καρκίνο. Ξηραίνει επίσης τον λαιμό κάνο-ντάς τον πιο επιρρεπή σε τραυματισμό.

Από φωνή... φωνάρα

22•in•vitro

Ηealthy tipsΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Για την εγκυμοσύνη

good

Συμβου-λευτείτε τον γιατρό σας για το αν πρέπει να

συνεχίσετε τα φάρμακα

που παίρνατε πριν από την εγκυμοσύνη, ώστε να απο-

φευχθούν πιθανές

διαταραχές στο έμβρυο.

+Η διατροφή της εγκύου επηρεάζει τη σωματική και ψυχολογική ανά-

πτυξη του παιδιού. Είναι απαραίτητο οι μέλλουσες μητέρες να ακολουθούν ένα ισορροπημένο και πλούσιο διαιτο-λόγιο για να γεννήσουν υγιή και γερά παιδιά.

+Προσέχετε τις μολυσμα-τικές ασθένειες, όπως

την ερυθρά και την παρωτίτι-δα, ιδιαίτερα κατά τη διάρ-κεια του πρώτου τριμήνου της εγκυμοσύνης. γιατί σε αυτή τη φάση διαμορφώνο-νται τα διάφορα όργανα του εμβρύου.

+Η κοιλιακή χώρα της εγκύ-ου θα πρέπει να περιβάλ-

λεται από ιδιαίτερη φροντίδα. Γι’ αυτό δείξτε την ανάλογη προσοχή, ώστε να αποφύγετε τραυματισμούς από πτώση.

+Αφήστε «χώρο» για τον πατέρα. Είναι εξαιρετικής σημασίας, τόσο

για την εξέλιξη και ανάπτυξη του παιδιού όσο και για την πορεία της σχέση του ζευγαριού και ολόκληρης της οικογένειας, να δίνει η γυναίκα - μητέρα χώρο στον άντρα της, καθώς πολλές φορές ο πατέρας νιώθει ότι αποκλείεται, ότι περισσεύει.

+Επιλέξτε τον γιατρό και τη μαία που σας ταιριάζει. Η ψυχική ηρεμία και

η σωματική υγεία της μητέρας εξαρ-τώνται σε μεγάλο βαθμό από τους δύο αυτούς συνοδοιπόρους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

+Η δυσκοιλιότητα απα-σχολεί τις περισσότερες

εγκυμονούσες. Για να την αντιμετωπίσετε, αυξήστε την κατανάλωση φυτικών ινών και νερού και εντάξτε στο διαιτολόγιό σας ξερά δαμάσκηνα, ώριμα ακτινίδια, βερίκοκα και γιαούρτι.

+Η φυσική δραστηριότητα έχει πολλά οφέλη για τη μέλ-

λουσα μητέρα και το μωρό και πρέπει να ξεκινά νωρίς. Βέβαια, θα πρέπει πάντα να υπάρχει η καθοδήγηση ειδικού για το είδος, τη συχνότητα, τη διάρκεια και την ένταση της άσκησης. Πάντως, δραστηριότητες χαμηλής ή μέτρι-ας έντασης, όπως το περπάτημα, θεωρούνται γενικά ασφαλείς.

+Επικοινωνήστε με το έμβρυο. Προσπαθήστε να είστε χαλα-

ρωμένη, εστιασμένη καθημερινά και να παρατηρείτε ποιες είναι οι ανάγκες οι δικές σας και του παιδιού σας. Η σχέση μητέρας - εμβρύου αναπτύσσεται από την ενδομήτρια ζωή, καθώς κτίζεται η συναισθηματική σχέση ανάμε-σά σας.

+Συμφιλιωθείτε με τους πόνους του τοκετού.

Εάν πάτε απροετοίμα-στες στον τοκετό, το πιο πιθανό είναι να κυριευτείτε από φόβο και αγω-νία.


Μην κατα-ναλώνετε

φρούτα και λαχανικά που

δεν είστε σίγουρες ότι έχουν

πλυθεί καλά. Μπορεί να κρύβουν

κινδύνους για εσάς και το έμβρυό

σας.

bad

-Μην τρώτε «για δύο». Σίγου-ρα οι διατροφικές ανάγκες της

εγκύου είναι αυξημένες, σε κα-μία περίπτωση, όμως, δεν πρέπει η μέλλουσα μητέρα να υπερβάλ-λει. Οι συστάσεις για την αύξηση του βάρους της εγκύου διαφέ-ρουν ανάλογα με το βάρος στο οποίο ξεκίνησε η εγκυμοσύνη.

-Μην καπνίζετε. Το καλύτερο, μάλιστα, είναι να το κόψετε 4 -

5 μήνες πριν από τη σύλληψη. Αν, όμως, το συνεχίζετε, πρέπει να γνωρίζετε ότι μπορεί να προκαλέ-σει σοβαρά προβλήματα υγείας στο έμβρυο. Να σημειωθεί πως το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θεωρείται ότι ευθύ-νεται για το 20%-30% των παι-διών που γεννιούνται με χαμηλό βάρος, για το 14% των πρόωρων τοκετών και για το 10% των νεο-γνικών θανάτων.

-Μην πιέζετε τον εαυτό σας τον πρώτο καιρό και μην τον εξαντλείτε ερ-

γασιακά. Το πιο πιθα-νό είναι σιγά - σιγά,

με την προσαρμο-γή του σώματος

στη νέα αυτή κατάσταση, να αρχίζετε να ανακτά-τε περισ-σότερη ενέργεια. Πάρτε μια ολιγοήμε-ρη άδεια,

αν αυτό μπορεί να

σας ισορροπή-σει, κι όταν ξα-

νανιώσετε δυνατή μπορείτε να επιστρέ-

ψετε στην εργασία σας.

-Μην υπερβάλλετε με τη χρήση συμπληρωμάτων διατροφής, αν

ακολουθείτε ένα υγιεινό καθημε-ρινό πρόγραμμα. Καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε πρώτα τον γιατρό σας, που είναι πιθανόν να σας χορη-γήσει ταμπλέτες σιδήρου και φυλλι-κού οξέος, καθώς ο οργανισμός της εγκύου τα χρειάζεται.

-Αποφεύγετε την υπερβολι-κή και παρατεταμένη χρήση

αλκοόλ, καθώς είναι ευρέως γνωστό πως μπορεί να προκαλέ-σει σοβαρές δυσλειτουργίες στο παιδί, όπως χαμηλή νοητική ικα-νότητα, καρδιακές παθήσεις κ.ά.

-Μην πανικοβληθείτε με τις αλλαγές στο σώμα σας, που πιθανώς θα αλλά-

ξουν και τις ερωτικές σας συνήθειες. Άλλωστε, σε πολλές γυναίκες η ερωτική επιθυμία ανεβαίνει κατακόρυφα στη δι-άρκεια της εγκυμοσύνης.

-Ένα από τα πιο συχνά ενο-χλήματα στην εγκυμοσύνη

είναι η ναυτία και οι εμετοί. Προσπαθήστε να αποφύγε-τε τα βαριά και πικάντικα φαγητά, να απομακρύνετε μυρωδιές που σας ενοχλούν και να αερίζετε συχνά τους χώρους στους οποίους κινεί-στε.

-Μειώστε την κατανάλωση κα-φεΐνης κατά τη διάρκεια της

ημέρας. Μην καταναλώνετε πα-ραπάνω από ένα με δύο φλιτζά-νια καφέ φίλτρου και περιορίστε το τσάι, τα αναψυκτικά τύπου κόλα και τις σοκολάτες.

-Αποφύγετε έντονες συναισθηματικές καταστάσεις και ισχυρές συγκινήσεις,

καθώς η συναισθηματική κατάσταση μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του εμβρύου. Το άγχος, ο θυμός, ο φόβος, για παράδειγμα, της μητέρας μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένη ροή του αί-ματος στο έμβρυο και/ή στην έκκριση ορμονών που διοχετεύονται στο έμβρυο μέσω του πλακούντα.

24•in•vitro

Cover StoryΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Οδηγός για διακοπές με υγεία

Συνεργάστηκαν οι Μαρίνα Οικονόμου – επίκουρη καθηγήτρια Ψυχιατρικής, Κωνσταντίνος Τσιούφης – επίκουρος καθηγητής Καρδιολογίας, Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, και υπεύθυνος

της Μονάδας Υπέρτασης στο «Ιπποκράτειο» Νοσοκομείο, Αναστάσιος Κανελλόπουλος – χειρουργός - οφθαλμίατρος, καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου Νέας Υόρκης


Γράφουν οι Βίκυ Καρατζαφέρη, Μαρία Ορφανίδου

Περισσότερες πληροφορίες για υγιεινές διακοπές στη σελίδα 45

Η ζέστη του καλοκαιριού δεν επηρεάζει μόνο τα τρόφιμα, αλλά και τα φάρμακα. Επομένως όσοι πάσχουν από κάποιο χρόνιο νόσημα και παίρνουν συστηματικά φάρμακα θα πρέπει να είναι ιδιαίτεροι προσεκτικοί, όχι μόνο με τη δοσολογία, αλλά και με τη συντήρησή τους, ώστε να μην κινδυνεύσουν από τυχόν αλλοιώσεις τους. Το αποτέλεσμα της αλλοί-ωσης – από την αλλαγή των συνθηκών συντήρησης ενός φαρμάκου – είναι να γίνει το φάρμακο αδρανές και αναποτελεσματικό. Να χάσει, δηλαδή, τη θε-ραπευτική του ιδιότητα, με συνέπεια ο ασθενής να παίρνει κανονικά τη δόση του, αλλά χωρίς να βλέπει βελτίωση. Γενικότερα για το θέμα αυτό έχετε υπόψη σας τα εξής:

Αλλαγή δόσηςΗ δοσολογία ορισμένων φαρμάκων μπορεί να δια-φοροποιηθεί τους μήνες του καλοκαιριού. Όπως, για παράδειγμα, τα διουρητικά φάρμακα που χο-ρηγούνται στους υπερτασικούς πρέπει να λαμβά-νονται σε μικρότερες δόσεις, λόγω της εφίδρωσης από την πολλή ζέστη και της απώλειας υγρών από τη λήψη του φαρμάκου. Την ελάττωση της δόσης ενός φαρμάκου δεν πρέπει ποτέ να την κάνει κάποι-ος μόνος του, αλλά μόνο έπειτα από σύσταση του γιατρού του.

Φάρμακα και αλκοόλΤο καλοκαίρι αυξάνεται αρκετά η κατανάλωση αλ-κοολούχων ποτών και κυρίως της μπίρας. Πρέπει να

προσέχουν ιδιαίτερα, λοιπόν, όσοι είναι λάτρεις του ποτού και ακολουθούν συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή, καθώς ο συνδυασμός αλκοόλ και φαρμάκων αντενδείκνυται σε όλες τις περιπτώσεις, λόγω του ότι ενισχύει τη δράση των φαρμάκων. Αποτέλεσμα; Υπνηλία ή μειωμένα αντανακλαστικά ή και χειρότε-ρες συνέπειες για την υγεία. Όσοι, μάλιστα, παίρ-νουν αγχολυτικά, ηρεμιστικά ή αντιβιοτικά πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα, γιατί σε ορισμένες περιπτώ-σεις μπορεί να θέτουν σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή τους.

ΚορτικοειδήΠρόκειται για μια άλλη κατηγορία φαρμάκων, με τα οποία πρέπει να είμαστε προσεκτικοί τώρα το καλο-καίρι. Λόγω των αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων τους, τα φάρμακα αυτά χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις ρευματικών, άσθματος, δερματικών παθήσεων ή σε διάφορες μορφές καρκίνου και μόνο με συνταγή γι-ατρού. Παρουσιάζουν σοβαρές παρενέργειες, όπως κατακράτηση νερού και άλατος στους ιστούς και ιδιαίτερα στην περιοχή του προσώπου. Αν κάποιος τα παίρνει για καιρό, μπορεί να παρουσιάσει οιδήματα (πρηξίματα). Για να αντιμετωπιστούν οι παρενέρ-γειες αυτές, καλό είναι να περιοριστεί η δοσολογία τους, αν βέβαια το επιτρέπει η κατάσταση της υγείας του ασθενή. Σε αντίθετη περίπτωση, η κατακράτη-ση νερού περιορίζεται αν αφαιρεθεί το αλάτι από τη διατροφή. Για κάθε αλλαγή της δόσης κι αυτών των φαρμάκων αρμόδιος είναι ο γιατρός.

Τips> Όλα τα φάρμακα πρέπει να φυλάσσονται σε

θερμοκρασία δωματίου και κατά προτίμηση σε κλειστό και σκοτεινό χώρο, εκτός από εκείνα που λόγω της παρασκευής τους πρέπει να διατηρού-νται στο ψυγείο, π.χ. κάποια εμβόλια ή αντιβιο-τικά.

> Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται τα λεγόμενα «θερμοευαίσθητα» φάρμακα. Μια κατηγορία, δηλαδή, φαρμάκων τα οποία επηρεάζονται άμεσα από τις μεταβολές της θερμοκρασίας.

> Τα φάρμακα σε μορφή δισκίου ή κάψουλας δεν αλλοιώνονται εύκολα. Τα φάρμακα όμως σε υγρή μορφή, όπως τα σιρόπια, μπορούν εύκολα ν’ αλ-λοιωθούν αν τα ξεχάσετε ανοιχτά ή δεν τα βάλετε στο ψυγείο.

> Αν και η προφύλαξη των φαρμάκων από τη ζέστη αναγράφεται στη συσκευασία τους, καλό είναι να ρωτάτε και τον φαρμακοποιό σας για το πώς πρέ-πει να τα διατηρείτε.

Το καλοκαίρι δεν είναι και τόσο εύκολη εποχή για όσους πάσχουν από κάποια χρόνια πάθηση. Μία ο υδράργυρος που τραβά την ανηφόρα, μία η μεγάλη απώλεια ιδρώτα, μία η μόλυνση του περιβάλλοντος και το ασφυκτικό περιβάλλον στα μεγάλα αστικά κέντρα, ακόμη και οι δραστηριότητες στη θάλασσα ή στο βουνό μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση

της υγείας μεγάλης μερίδας ασθενών. Ωστόσο το δικαίωμα στην υγεία, στην ξεκούραση και στην ξεγνοιασιά του καλοκαιριού είναι αναφαίρετο για όλους, τόσο για τους υγιείς όσο και γι’ αυτούς που έχουν κάποιο παροδικό ή μόνιμο πρόβλημα υγείας. Το «εισιτήριο» είναι η λήψη των απαραίτητων προφυλάξεων πάντα, φυσικά σε συνεννόηση με τον

ειδικό γιατρό, ώστε οι πολυπόθητες διακοπές να περάσουν χωρίς προβλήματα ή άλλα απρόοπτα ακόμα και για εκείνους με επισφαλή υγεία.

Διακοπές χωρίς απρόοπτα

Ζέστη και φάρμακα

26•in•vitro

Cover StoryΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Οδηγός για διακοπές με υγεία

Όσοι έχουν καρδιοπάθειεςΚαθώς δεν πάσχουν ούτε υποφέρουν όλοι το ίδιο, ο εκάστοτε θεράπων γιατρός είναι αυτός που θα κρίνει τις δυνατότητες και τις ανάγκες κάθε ασθενή ξεχωριστά. Να θυμά-στε ότι όσοι, λόγω της πάθησής τους, ακο-λουθούν φαρμακευτική αγωγή, είναι ιδιαί-τερα ευάλωτοι στη ζέστη και μπορεί εύκολα να εκδηλώσουν θερμοπληξία σε περίπτωση καύσωνα. Όσοι πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια πρέπει να επικοινωνούν τακτικά με τον γι-ατρό τους, γιατί μπορεί να παρουσιάσουν υπόταση, δύσπνοια ή αίσθημα εξάντλησης και αδυναμίας. Αυτό συνήθως οφείλεται στο φτωχό σε αλάτι διαιτολόγιο που ακολουθούν λόγω της πάθησής τους, το οποίο – συνδυ-ασμένο με τα φάρμακα που λαμβάνουν κα-θημερινά και με την έντονη εφίδρωση λόγω υψηλής θερμοκρασίας – οδηγεί στα παραπά-νω συμπτώματα.

Tips> Αναπροσαρμόστε τη θεραπεία σας τους

καλοκαιρινούς μήνες, ώστε τα φάρμακα που παίρνετε να σας καλύπτουν στις κλι-ματολογικές συνθήκες της εποχής.

> Προτού απολαύσετε το μπάνιο σας στη θάλασσα, σιγουρευτείτε πρώτα ότι μπο-ρείτε να το κάνετε χωρίς κίνδυνο. Αυτό γίνεται συνήθως με έναν καλό καρδιο-λογικό έλεγχο, που θα προσδιορίσει της δυνατότητες της καρδιάς σας.

> Σε γενικές γραμμές, αποφεύγετε την πολύ κρύα θάλασσα και την πολύωρη έκθεση στον ήλιο, γιατί «παραμονεύει» ο κίνδυνος δύσπνοιας, στηθάγχης ή ακόμα και εμφράγματος.

> Μείνετε μακριά από κάθε δραστηριότητα σε χώρους ανοιχτούς και ζεστούς.

> Προτιμήστε τα άνετα και ελαφριά ρούχα.

> Μην κουράζεστε, μην κυκλοφορείτε τις ώρες που κάνει πολλή ζέστη, πίνετε πολ-λά υγρά, τρώτε ελαφριές τροφές και απο-κλείστε από το διαιτολόγιό σας τον καφέ και τα οινοπνευματώδη.

> Οι περίπατοι και κάθε άλλη άσκηση θα πρέπει τώρα το καλοκαίρι να αναπροσαρ-μόζονται και να γίνονται νωρίς το πρωί και αργά το απόγευμα (τις ώρες, δηλαδή, που δεν κάνει πολλή ζέστη).

Όσοι έχουν διαβήτηΤο καλοκαίρι αποτελεί έναν πραγματικό πει-ρασμό για όσους πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη. Τα φρούτα της εποχής (καρπούζια, πεπόνια, σύκα) είναι πλούσια σε σάκχαρα κι αν αυτό συνδυαστεί με τις καλοκαιρινές εξόδους, όπου το παγωτό ή το αναψυκτικό θεωρείται για αρκετούς «απαραίτητη» από-λαυση, τότε γίνεται απόλυτα κατανοητό το πόσο εύκολο είναι να παρασυρθεί κανείς και να παραβιάσει τη δίαιτά του. Οι διαβητικοί, που λόγω της πάθησής τους ταλαιπωρούνται από πολυδιψία, πολυουρία και πολυφαγία, εμφανίζουν ακόμα πιο έντονα τα δυο πρώτα συμπτώματα της νόσου αυτή την περίοδο, καθώς η υψηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος τους υποχρεώνει να καταναλώνουν ακόμα μεγαλύτερες ποσότητες υγρών. Ειδικά για τους λεγόμενους μη ινσουλινοεξαρτώμενους διαβητικούς (διαβητικούς τύπου ΙΙ), ο καλύ-τερος τρόπος για τον περιορισμό της πολυ-ουρίας είναι να καταναλώνουν πολλά λαχανι-κά και την ημερήσια ποσότητα φρούτων που τους έχει καθορίσει ο θεράπων γιατρός τους.

Τips> Προσοχή στο καθημερινό διαιτολόγιο,

έτσι ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος ν’ αυξηθεί το σάκχαρό σας. Μια αύξηση του σακχάρου, συνδυασμένη με την καλοκαι-ρινή εφίδρωση (μεγάλη απώλεια υγρών), μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα, που ίσως να μην είναι και τόσο απλά.

> Τα φάρμακά σας για τη ρύθμιση του σακχάρου όχι μόνο δεν θα πρέπει να μει-ώνονται, αλλά αντίθετα, και πάντα με τη συμβουλή του γιατρού σας, να προσαρμό-ζονται σε δόσεις, ώστε να προλαμβάνο-νται οι καλοκαιρινοί κίνδυνοι.

Όσοι έχουν άσθμαΟι μήνες του καλοκαιριού δεν είναι και τόσο ευχάριστοι για όσους υποφέρουν από ανα-πνευστικά προβλήματα ή έχουν άσθμα. Η ταχύπνοια (που προκαλείται από τη ζέστη) και ο υπεραερισμός (εξαιτίας της έντονης προσπάθειας που καταβάλλει ο ασθενής για να αναπνεύσει) δυσκολεύουν τους ασθε-νείς, ειδικά όσους περνούν μεγάλα χρονικά διαστήματα σε περιοχές με αυξημένη ατμο-σφαιρική ρύπανση και ζέστη. Ο ξηρός και ζεστός αέρας προκαλεί δύσπνοια, βήχα και απόχρεμψη ενώ ο υγροποιημένος αέρας δι-ευκολύνει τη λειτουργία των πνευμόνων.

Τips > Καταναλώνετε λίγο περισσότερο αλάτι,

ώστε να πίνετε πολλά υγρά και να περιο-ρίζεται ο κίνδυνος της αφυδάτωσης.

> Η παραμονή σας σε κλιματιζόμενους χώ-ρους τώρα πια ενδείκνυται, αφού οι προ-διαγραφές των σύγχρονων κλιματιστικών προβλέπουν και ρύθμιση της υγρασίας του περιβάλλοντος. Όσοι, αντίθετα, δια-θέτετε κλιματιστικά παλιάς τεχνολογίας, μπορείτε να δημιουργήσετε την ιδανική ατμόσφαιρα με τη βοήθεια υγραντήρων ή, απλά, με την τοποθέτηση μιας λεκάνης με νερό στον χώρο που φιλοξενεί το κλι-ματιστικό.

> Μείνετε μακριά από τυχόν καλοκαιρινές φωτιές, γιατί μπορεί να σας… πνίξει ο κα-πνός και να δυσκολέψει πολύ η αναπνοή σας.

> Να θυμάστε ότι το κολύμπι είναι η ενδει-κνυόμενη άσκηση για αυτή την κατηγορία ασθενών, αλλά μια απότομη βουτιά σε κρύα νερά μπορεί να οδηγήσει σε κρίση άσθματος.

Όσοι παίρνουν αντι-ψυχωσικά φάρμακαΌπως όλοι οι άνθρωποι έτσι και οι ασθενείς που πάσχουν από ψύχωση χρειάζονται δια-κοπές, διακοπές από τη ρουτίνα και τη μο-νοτονία, διακοπές για κάτι πιο ευχάριστο και χαλαρωτικό. Παράλληλα, όμως, οι ασθενείς με ψύχωση χρειάζονται συνεχή θεραπεία με φάρμακα.Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι όλα ανεξαιρέ-τως τα φάρμακα, ακόμη και μια απλή ασπιρί-νη, έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες. Από τον κανόνα αυτό δεν εξαιρούνται ούτε τα αντι-ψυχωσικά. Οι πιο συνηθισμένες ανεπιθύμη-τες ενέργειες των κλασικών αντιψυχωσικών φαρμάκων είναι οι λεγόμενες εξωπυραμιδι-κές παρενέργειες, όπως μυϊκή ακαμψία, τρό-μος, κράμπες ή κινητική ανησυχία, κυρίως στα πόδια (σαν να θες να κινείσαι συνέχεια). Άλλες πιθανές παρενέργειες είναι η υπνηλία, η αύξηση βάρους, η αρρυθμία, διαταραχές της εμμήνου ρύσεως, σεξουαλικές δυσλει-τουργίες και η χαμηλή πίεση.Μια παρενέργεια που έχει ιδιαίτερη σημασία για το καλοκαίρι με τις υψηλές θερμοκρα-σίες είναι οι διαταραχές που προκαλούν τα φάρμακα αυτά στη θερμορυθμιστική λει-τουργία του σώματος. Έτσι, λοιπόν, είναι ση-μαντικό οι ασθενείς αυτοί και οι οικείοι τους να γνωρίζουν ότι η ζέστη και ο ήλιος πρέπει να αποφεύγονται.Τα νεότερα αντιψυχωσικά, ωστόσο, έχουν σημαντικά λιγότερες παρενέργειες. Το είδος και η σοβαρότητα των παρενεργειών διαφέ-ρουν από άτομο σε άτομο. Σε ορισμένους ασθενείς οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι περισσότερο δυσάρεστες από ό,τι σε κάποι-ους άλλους.

Tips> Γενικά είναι χρήσιμο οι ασθενείς που

παίρνουν αντιψυχωσικά να πίνουν πολλά υγρά.

> Nα προτιμούν τους δροσερούς χώρους.

> Nα κάνουν μπάνιο στη θάλασσα μόνο νωρίς το πρωί ή το απόγευμα μετά τις 6, οπότε ο ήλιος χαμηλώνει.

> Να αποφεύγουν την ηλιοθεραπεία και να έχουν πάντα καλυμμένο το σώμα από την έκθεση στον ήλιο.

Ιδιαίτερη προσοχή


Όσοι έχουν προβλήματα όρασηςΤο καλοκαίρι φέρνει συχνά άγχος και σ’ αυτούς που έχουν κάποια πάθηση στα μάτια και, πα-ρόλο που αγαπούν τη θάλασσα, δεν ξέρουν τι να κάνουν ώστε να βλέπουν καλά, αλλά και να βουτούν άφοβα στο νερό. Μια καλή λύση σε αυτές τις περιπτώσεις, σύμφωνα με τους ειδι-κούς, είναι οι φακοί επαφής, οι οποίοι όμως χρειάζονται φροντίδα. Οι φακοί επαφής στη θάλασσα από τη μια προσφέρουν άνεση στην όραση, από την άλλη όμως δεν εξαφανίζουν τον κίνδυνο της μόλυνσης και την πιθανότητα να γλιστρήσουν από τα μάτια και να χαθούν. Επιπλέον, μια από τις πιο συνηθισμένες παθή-σεις των ματιών το καλοκαίρι είναι οι επιπε-φυκίτιδες, που προσβάλλουν μικρούς και μεγάλους. Προκαλούνται από ιούς, μικρόβια, διάφορους ερεθισμούς (αέρας, δυνατό φως, σκόνη, νέφος), αλλά και από αλλεργιογόνους παράγοντες. Η μοναδική προφύλαξη που συ-στήνουν οι ειδικοί για τώρα το καλοκαίρι είναι τα γυαλιά με ειδική προστασία. Πρέπει να προσέχουν περισσότερο όσοι έχουν ανοιχτό χρώμα δέρματος και ματιών (είναι περισσό-τερο ευαίσθητοι και παθαίνουν συχνότερα επιπεφυκίτιδες). Ειδικά τώρα το καλοκαίρι πα-ρατηρούνται πολλές μολύνσεις των ματιών από ιούς και μικρόβια, αλλά και από θάλασσες που είναι μολυσμένες. Ο μεγάλος κίνδυνος είναι να περάσει η μόλυνση από τον επιπεφυκότα στον κερατοειδή και να προκαλέσει κερατοειδοεπι-πεφυκίτιδα, μια ιδιαίτερα σοβαρή μόλυνση.

Tips> Ο σκληρός φακός μπορεί μεν να μετακι-

νείται πιο εύκολα από τον μαλακό, όμως η παράλληλη εφαρμογή προσφέρει ικανο-ποιητική ασφάλεια.

> Οι μαλακοί φακοί «κάθονται» καλύτερα, αν τοποθετηθούν προηγουμένως σε διάλυ-μα με χαμηλότερη ή υψηλότερη οσμωτική δύναμη από τα δάκρυα.

> Για θαλάσσιο σκι που γίνεται με δυο πέδι-λα, προτιμήστε μαλακούς φακούς γιατί χά-νονται δυσκολότερα απ’ ό,τι στο μονοσκί.

> Όταν κολυμπάτε, είναι απαραίτητο να υπολογίζετε το βάθος και την απόσταση. Γι-ατί οι μαλακοί φακοί σφίγγουν τα πρώτα 3-4 λεπτά όταν έλθουν σε επαφή με το νερό. Γι’ αυτό καλό είναι να βρέχετε το πρόσωπό σας πριν από τη βουτιά.

> Στην πισίνα, για να μη μολυνθούν τα μάτια σας από το νερό της, θα πρέπει να τα ξε-πλένετε με αποστειρωμένο διάλυμα.

> Για μεγαλύτερη ασφάλεια, φοράτε τους φακούς επαφής τουλάχιστον μισή ώρα προτού μπείτε στη θάλασσα

> Μην τρίβετε τα μάτια σας βγαίνοντας από τη θάλασσα, όσοι φοράτε φακούς επαφής.

> Στις καταδύσεις, η χρήση φακών είναι πιο ασφαλής.

> Σε κάθε ερεθισμό που τυχόν σας παρουσια-στεί στο μάτι, πηγαίνετε αμέσως στον γιατρό για να σας χορηγηθεί η κατάλληλη αγωγή.

Όσοι έχουν υπέρταση Συνήθως το καλοκαίρι με τις υψηλές θερ-μοκρασίες η πίεση παρουσιάζει μια σχετική μείωση. Άρα το καλοκαίρι το πρόβλημα της απορρύθμισης είναι λιγότερο έντονο λόγω της εφίδρωσης και της αγγειοδιαστολής. Επι-προσθέτως, σε συνδυασμό με τη χαλάρωση των ασθενών που υπάρχει αυτή την εποχή του χρόνου, παρατηρείται μια πτώση της πίεσης. Αντίθετα, τον χειμώνα με τη μείωση της θερμοκρασίας έχουμε πιο συχνά απορ-ρύθμιση.

Tips> Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται προσοχή

από τους «μερακλήδες» που απολαμβά-νουν τα ουζάκια τους συνοδεία μεζέδων, γιατί μπορεί να χαθεί το μέτρο στο αλάτι.

> Τώρα με τη ζέστη, αντί για περπάτημα ως καθημερινή άσκηση, το κολύμπι είναι ιδι-αίτερα ευεργετικό για τους πάσχοντες.

Όσοι πάσχουν από αγγειοπάθειες Όσοι υποφέρουν από αγγειοπάθειες, φλε-βική ανεπάρκεια (κιρσούς), φλεβίτιδα και ευρυαγγεία δεν πρέπει να εκτίθενται στον ήλιο, καθώς η ακτινοβολία του επιβαρύ-νει σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημά τους. Γι’ αυτό πρέπει να περιορίζουν τις μετακινήσεις τους τις ώρες της ημέρας που ο υδράργυ-ρος αγγίζει τις υψηλές θερμοκρασίες και ν’ αποφεύγουν εντελώς τα θαλάσσια μπάνια αυτές τις ώρες. Και αυτοί μπορούν να χαρούν τη θάλασσα είτε νωρίς το πρωί είτε αργά το απόγευμα.

Tips> Τοποθετείτε κρύα επιθέματα στα κάτω

άκρα, καθώς τους καλοκαιρινούς μήνες τα αισθάνεστε πιο βαριά.

> Τις ώρες της ανάπαυσης και της χαλάρω-σης τοποθετείτε τα πόδια σας σε ψηλότε-ρη θέση από εκείνη του σώματος.

Λένε ΟΧΙ στο βουνό> Οι υπερτασικοί από στεφανιαία νόσο,

αφού πρέπει ν’ αποφεύγουν το ύψος των 2.000 μέτρων, όχι όμως και τα μικρότερα ύψη.

> Οι ασθματικοί και οι πνευμονοβρογχικοί (παλιοί καπνιστές), εφόσον στο βουνό μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι με δυο πολύ επικίνδυνους εχθρούς: το κρύο και τον αέρα. Γιατί το κρύο μπορεί να επιτεί-νει περιπτώσεις σοβαρών φλεγμονών, ενώ ο αέρας (με τη σημαντική μείωση της υγρασίας) μπορεί να προκαλέσει βρογχό-σπασμο.

Λένε ΝΑΙ στο βουνό > Όσοι πάσχουν από χρόνια βρογχίτιδα,

αφού εκεί θα βρουν την κατάλληλη ατμό-σφαιρα που θα τους βοηθήσει να ξεπερά-σουν το πρόβλημά τους.

> Οι καρδιοπαθείς που έχουν υποστεί μπάι-πας ή αγγειοπλαστική ή έχουν περάσει πολλά εμφράγματα, αλλά που μπορούν ωστόσο άνετα να κάνουν δουλειές στο σπίτι, το γραφείο ή οπουδήποτε αλλού.

> Όσοι έχουν ελαφρά στηθάγχη, με τις πα-ρακάτω, όμως, προϋποθέσεις: να είναι προσεκτικοί, να παίρνουν τα φάρμακά τους και να τηρούν τις εντολές του για-

τρού τους (ν’ αποφεύγουν τα βάρη, να μη βαδίζουν μετά το φαγητό με

γεμάτο στομάχι κ.ά.).

28•in•vitro

ΣυνέντευξηΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Βullying Στη Βίκυ Καρατζαφέρη

Εκατοντάδες παιδιά καθημε-ρινά καλούνται να αντιμε-τωπίσουν τον «νταή» του σχολείου, που με απειλές και χτυπήματα διεκδικεί αυτό

που θέλει από τα «θύματά» του. Ο διακε-κριμένος καθηγητής Παιδοψυχιατρικής κ. Ιωάννης Τσιάντης αναλύει το φαινόμενο bullying που παρατηρείται συχνά εντός και εκτός σχολείου καθώς και μέσω διαδι-κτύου και περιγράφει τα «σημάδια» που πρέπει να αφυπνίσουν τους γονείς.

Τι σημαίνει ο όρος bullying και ποιες είναι οι μορφές του;Οι όροι «ενδοσχολική βία», «εκφοβισμός» και «θυματοποίηση» χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν μία κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλη-τη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου. Η ενδοσχολική βία (και ο εκφοβισμός) ανάμεσα στους μαθη-τές είναι σωματική, λεκτική, ψυχολογική και κοινωνική. Εκδηλώνεται συνήθως με:• χειρονομίες, σπρωξιές, ξυλοδαρμούς, • φραστικές επιθέσεις, βρισιές, προσβο-

λές, απειλές,• εκβιασμούς, • καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, • κλοπές,• σεξουαλική παρενόχληση και κακοποί-

ηση, και • αποκλεισμό και απομόνωση από παρέες,

ομαδικά παιχνίδια και κοινωνικές δρα-στηριότητες.

Ο λεκτικός εκφοβισμός περιλαμβάνει τη συστηματική χρησιμοποίηση υβριστικών εκφράσεων ή χρησιμοποιεί σταθερά ένα άτομο ως στόχο πειραγμάτων, περίγελο. Ο σωματικός εκφοβισμός περιλαμβάνει σπρωξίματα, αγκωνιές, κλοτσιές, γροθι-ές ή χτυπήματα με όπλα ή αντικείμενα και αφορά σε όλες τις μορφές επιθέσεων ή τις απειλές σωματικών επιθέσεων. Ο εκφοβι-σμός με εκβιασμό είναι η εκούσια απόσπα-ση χρημάτων ή προσωπικών αντικειμένων, η οποία συνοδεύεται από απειλές ή και

Εκφοβισμός και βία στα σχολεία

ΙωAννης ΤςΙAνΤης

Αναπληρωτής Κα-θηγητής Παιδοψυ-χιατρικής, Επιστη-μονικός Υπεύθυνος Εταιρείας Ψυχο-κοινωνικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου (ΕΨΥΠΕ), Ψυχαναλυ-τικός Ψυχοθεραπευ-τής, Πρόεδρος Ιατρι-κών Ειδικοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κλάδος Παιδικής και Εφηβικής Ψυχιατρι-κής (UEMS)

εξαναγκασµό σε αντικοινωνικές πράξεις, για παράδειγµα να διαπράξει κλοπή ή βαν-δαλισµό ιδιοκτησίας. Επίσης, υπάρχουν πολλές µορφές έµµεσου εκφοβισµού, κατά τον οποίο ο θύτης προσπαθεί να αποµονώ-σει κοινωνικά κάποιο άτοµο ή το αγνοεί ή ακόµη επιχειρεί να πείσει τους άλλους να αισθανθούν αντιπάθεια γι’ αυτό διαδίδο-ντας κακόβουλες φήµες και ψεύδη.

Ποιος είναι ο ρόλος του διαδικτύου; Δί-νει πρόσφορο έδαφος στο φαινόµενο bullying; Η πανευρωπαϊκή έρευνα EUKidsOnline που δηµοσιεύτηκε πρόσφατα, υποστηρίζει ότι τα παιδιά στην Ευρώπη αρχίζουν, κατά µέσο όρο, να χρησιµοποιούν το διαδίκτυο σε ηλικία επτά ετών. Τα παιδιά χρησιµο-ποιούν το διαδίκτυο κυρίως για τα µαθή-µατά τους (84%) ή για να παρακολουθούν βίντεο (83%). Οι αµέσως επόµενες δηµο-φιλείς δραστηριότητες είναι τα παιχνίδια (74%) και η επικοινωνία µέσω µηνυµάτων (61%). Το 5% των παιδιών δηλώνει ότι έχει υποστεί διαδικτυακό εκφοβισµό (που πε-ριλαµβάνει την αποστολή απειλητικού ή υβριστικού υλικού µέσω ηλεκτρονικού τα-χυδροµείου ή µηνυµάτων SMS), ενώ ένας στους οχτώ ανέφερε ότι έχει ενοχληθεί ή αναστατωθεί από κάτι που αντίκρισε σε κάποια σύνδεσή του. Σε αντίθεση µε τις τυπικές µορφές εκφοβισµού, ο ηλεκτρο-νικός εκφοβισµός είναι ανώνυµος, µε τη χρήση προσωρινών λογαριασµών e-mail, ψευδώνυµα στα chat rooms, προγράµµατα ανταλλαγής άµεσων µηνυµάτων και ανώ-νυµα SMS. Ένας σηµαντικός παράγοντας είναι ότι τα παιδιά και οι έφηβοι γνωρίζουν περισσό-τερα για τους υπολογιστές και τα κινητά τηλέφωνα από τους γονείς τους, ως εκ τούτου µπορούν να λειτουργούν τις τε-χνολογίες χωρίς ανησυχία ότι ένας γονέας θα ανακαλύψει την εµπειρία τους µε τον εκφοβισµό (είτε ως θύµατα είτε ως δρά-στες).

Πόσο συχνά είναι ανάλογα κρούσµατα στην Ελλάδα αλλά και παγκόσµια;Σύµφωνα µε πρόσφατα στοιχεία, ένα στα τρία παιδιά έχει εµπλακεί σε τουλάχιστον ένα περιστατικό εκφοβισµού, ως θύτης,

θύµα ή παρατηρητής, και οι ερευνητές στην Αµερική και την Ευρώπη υποστη-ρίζουν ότι τα περιστατικά σχολικού εκ-φοβισµού και βίας έχουν αυξηθεί, τόσο στις τάξεις του δηµοτικού όσο και του γυµνασίου. Στην Ελλάδα το ποσοστό είναι γύρω στο 10% και υπάρχει µια αυξητική τάση. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 50% των παιδιών που δηλώνει ότι έχει πέσει θύµα εκφοβισµού δεν το αναφέρει στους γονείς του. Υπάρχουν επίσης αρκετά περιστατικά που δεν καταγράφονται γιατί τα θύµατα νιώθουν ντροπή για αυτό που τους έχει συµβεί και αισθάνονται ότι οι γονείς τους ή οι καθηγητές τους δεν τους πιστεύουν ή δεν µπορούν να κάνουν κάτι για να σταµα-τήσει ο εκφοβισµός.

Γιατί πιστεύετε ότι έχουν αυξηθεί τα περι-στατικά βίας και εκφοβισµού στο σχολείο;Τρεις διαφορετικοί λόγοι µπορεί να συ-ντρέχουν για την αύξηση των περιστατι-κών:• Υπάρχει πολύ µεγαλύτερη ευαισθητοποί-

ηση για τη σοβαρότητα του φαινοµένου και τις επιπτώσεις του, άρα οι µαθητές και οι γονείς αναφέρουν τα περιστατικά και δεν τα θεωρούν σαν φυσιολογικό µέ-ρος της σχολικής ζωής.

• Ένας µαθητής µπορεί να εκφοβίζεται σε 24ωρη βάση µέσω νέων τεχνολογιών (Internet, SMS, social networks κ.λπ.), άρα ο εκφοβισµός παύει να είναι ένα µεµονωµένο περιστατικό στη διάρκεια της ηµέρας.

• Η µη ικανοποιητική και υποστηρικτική σχέση µε τη µητέρα και τον πατέρα κα-θώς και η ελλιπής γονεϊκή επίβλεψη και η έλλειψη σταθερότητας και ορίων είναι πολύ σηµαντικοί παράγοντες, που µπο-ρεί να αυξήσουν την τάση ενός παιδιού να γίνει θύµα ή θύτης.

Μπορείτε να σκιαγραφήσετε το προφίλ του θύτη και του θύµατος και των παρατη-ρητών;Τα παιδιά - θύµατα είναι µε περισσότερο άγχος και ανασφάλεια από τους άλλους µαθητές, ήσυχα και ευαίσθητα, εσωστρε-φή και µοναχικά, µε χαµηλή αυτοεκτίµη-ση, φοβισµένα, µε παθητική στάση απέ-ναντι στη βία και δύσκολα υπερασπίζονται

τον εαυτό τους. Όταν υφίστανται βία αντιδρούν µε σύγχυση, απόγνωση, έντονο άγχος και πανικό. Τα παιδιά - θύτες, που ασκούν βία σε άλλα, έχουν χαµηλή αυτοεκτίµηση, είναι ενεργητικά και υπερδραστήρια, επιθετι-κά, επιρρεπή σε παραβίαση κανόνων και αντικοινωνικές συµπεριφορές, ικανά να ξεφεύγουν από δύσκολες καταστάσεις, δίχως ηθικούς ενδοιασµούς ή τύψεις για τις πράξεις τους.Τα παιδιά - παρατηρητές περιστατικών βίας διαχωρίζονται σε εκείνα που:• υποστηρίζουν τον θύτη µε γέλια, χειρο-

κροτήµατα και άλλες µορφές επιδοκι-µασίας,

• αποµακρύνονται από τη σκηνή και κά-νουν ότι δεν είδαν τίποτα,

• θυµατοποιούνται, τροµοκρατούνται, «παγώνουν»,

• δεν ξέρουν τι να κάνουν, είναι σε αµφι-θυµία και δεν παίρνουν θέση,

• προσπαθούν να βοηθήσουν το θύµα, αποδοκιµάζουν τον θύτη και τρέχουν να φέρουν βοήθεια.

Πώς µπορούν οι γονείς να εντοπίσουν ότι το παιδί τους είναι θύµα; Ορισµένες ενδείξεις που πιθανόν να υπο-δηλώνουν ότι το παιδί έχει πέσει θύµα βίας και εκφοβισµού στο σχολείο είναι: έχει µειωµένη διάθεση ή αρνείται να πάει στο σχολείο µε πρόσχηµα κάποια αδιαθε-σία, κάνει αδικαιολόγητες απουσίες, έχει απροσδόκητη µαθησιακή πτώση που απο-τυπώνεται µε βαθµούς που πέφτουν, στα διαλείµµατα περνά τον χρόνο του γύρω από τους εκπαιδευτικούς και τα γραφεία, καθυστερεί να πάει στο σχολείο ή αργεί να επιστρέψει στο σπίτι, αρχίζει να αλλά-ζει τους δρόµους που πάει στο σχολείο ή επιστρέφει από αυτό στο σπίτι, τα ρούχα του είναι συχνά σκισµένα και κατεστραµ-µένα, έχει σηµάδια και µελανιές στο σώµα ή άλλες ενδείξεις επίθεσης και αποφεύ-γει να εξηγήσει πώς συνέβησαν. Επιπλέ-ον, συχνά χάνει τα πράγµατά του, ζητάει συχνά χρήµατα από τους γονείς του γιατί έχασε αυτά που του έδωσαν, αρνείται να συµµετέχει σε σχολικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες, υπάρχουν ξαφνικές αλλαγές στη διάθεσή του που επιµένουν,

παραπονιέται για ψυχοσωµατικά προβλή-µατα.

Τι θα συµβουλεύατε τους γονείς;Εξηγήστε στο παιδί σας ότι οι «νταήδες» και οι εκφοβιστές βασίζονται στον κώδικα της σιωπής. Σπάζοντας αυτόν τον κώδικα τα πράγµατα αρχίζουν να αλλάζουν. • Ενηµερώστε τον διευθυντή του σχολείου

και τους δασκάλους.• Συζητήστε µε το παιδί σας πρακτικούς τρό-

πους για να αντιµετωπίζει τους «νταήδες»• Μιλήστε ειλικρινά και καθαρά µε το παι-

δί σας και υπενθυµίστε του ότι τον κατα-λαβαίνετε και νοιάζεστε για το καλό του.

• Αποφύγετε τον πανικό και µην κάνετε οτιδήποτε εν θερµώ.

• Μην υποτιµάτε τις συνέπειες που µπο-ρεί να έχει ο εκφοβισµός Οι µύθοι «ε, παιδιά είναι, πειράζονται µεταξύ τους» ή «έτσι θα σκληραγωγηθεί για να βγει στην κοινωνία», µπορεί να ζηµιώσουν το παιδί σας και να το οδηγήσουν σε δυστυ-χία και αποµόνωση.

• Διδάξτε του να κοιτά στα µάτια τον εκ-φοβιστή, να λέει δυνατά «ΑΣΕ ΜΕ ΗΣΥ-ΧΟ» ή «ΚΟΙΤΑ ΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΣΟΥ», να φεύ-γει και να το λέει σε κάποιον ενήλικα

• Ζητήστε βοήθεια από ειδικούς.

Η ΕΨΥΠΕ δραστηριοποιείται κατά του εκ-φοβισµού;Εφαρµόζουµε ένα Ευρωπαϊκό Διακρατικό Πρόγραµµα ήδη από το 2006, µε στόχο τη συστηµατική πιλοτική ποιοτική µελέτη των χαρακτηριστικών της βίας στο σχολείο κα-θώς επίσης την πρόληψη σε δηµοτικά στην Αθήνα και σε γυµνάσια της Θεσσαλονίκης και αντίστοιχα στη Λιθουανία, την Κύπρο και τη Γερµανία. Έχει εκδοθεί και ένα εγχειρίδιο για εκπαιδευτικούς πρωτοβάθµιας εκπαί-δευσης µε δραστηριότητες στην τάξη για την πρόληψη και την αντιµετώπιση του εκφοβι-σµού και της βίας. Επιπλέον, θα υλοποιήσου-µε ένα Πρόγραµµα Παρέµβασης τις σχολικές χρονιές 2011-2013. Τέλος, συγκροτήθηκε το «Δίκτυο κατά της βίας στο Σχολείο» µε βασικό στόχο την πρόληψη και αντιµετώπιση του φαινοµένου. Στο Δίκτυο συµµετέχουν ως ιδρυτικά µέλη φορείς της εκπαίδευσης, της υγείας και της ψυχικής υγείας από τον δηµό-σιο τοµέα και µη κυβερνητικοί οργανισµοί.

IN•VITRO•29ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Υπάρχουν ορισµένες ενδείξεις που πιθανόν να υποδηλώνουν ότι το παιδί έχει πέσει θύµα βίας και εκφοβισµού στο σχολείο, όπως όταν έχει µειωµένη διάθεση ή

αρνείται να έρθει στο σχολείο µε πρόσχηµα κάποια αδιαθεσία, κάνει

αδικαιολόγητες απουσίες ή έχει απροσδόκητη µαθησιακή πτώση...

Τα παιδιά - θύµατα, όταν υφίστανται βία, αντιδρούν µε σύγχυση, απόγνωση, έντονο

άγχος και πανικό. Από την άλλη, τα παιδιά - θύτες, που ασκούν

βία σε άλλα, έχουν χαµηλή αυτοεκτίµηση, είναι ενεργητικά και υπερδραστήρια, επιθετικά,

επιρρεπή σε παραβίαση κανόνων.

Αρκετά περιστατικά βίας δεν καταγράφονται γιατί τα θύµατα

νιώθουν ντροπή για αυτό που τους έχει συµβεί και αισθάνονται ότι οι γονείς τους ή οι καθηγητές τους

δεν τους πιστεύουν ή δεν µπορούν να κάνουν κάτι για να σταµατήσει ο

εκφοβισµός.

Υπάρχουν πολλές µορφές έµµεσου εκφοβισµού, κατά τον

οποίο ο θύτης προσπαθεί να αποµονώσει κοινωνικά κάποιο

άτοµο ή το αγνοεί ή ακόµη επιχειρεί να πείσει τους άλλους να

αισθανθούν αντιπάθεια γι’ αυτό διαδίδοντας κακόβουλες φήµες

και ψεύδη.

30•IN•VITRO

ReviewΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Το πολύτιμο νερό

Συνεργάστηκε ο Γιάννης Χρύσου Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Πηγή ζωής

Το γεγονός ότι ο άνθρωπος χωρίς φαγητό µπορεί να ζήσει περίπου 50 ηµέρες, αλλά δίχως νερό µόλις 48 ώρες, αποδεικνύει τη σπουδαι-ότητά του για την ίδια µας τη ζωή.

Είναι γνωστό ότι κάθε λειτουργία του οργανι-σµού µας, είτε πρόκειται για την αναπνοή είτε για την πέψη ή την εφίδρωση, χρειάζεται νερό. Η ίδια η ζωή είναι φαινόµενο... υδάτινο, εφό-σον τα κύτταρά µας «κολυµπούν» κυριολεκτι-κά µέσα σε υγρά, που αποτελούν το κυτταρικό πλάσµα. Είναι, επίσης, γνωστό ότι τα 2/3 του ανθρώπινου σώµατος είναι νερό.

Το σώμα μας χρειάζεται νερό για να είναι υγιέςΝερό και υγεία συµβαδίζουν, αφού το νερό ρυθµίζει τη σωµατική θερµοκρασία, µεταφέρει θρεπτικά συστατικά και οξυγόνο και αποµακρύ-νει τα άχρηστα προϊόντα του µεταβολισµού. Το νερό συµβάλλει, επίσης, στην αποτοξίνωση των

νεφρών, διασπά τις υδροδιαλυτές βιταµίνες και τα ιχνοστοιχεία και προστατεύει το σώµα από τους τραυµατισµούς. Καθηµερινά χάνονται από το σώµα µας 10-12 ποτήρια νερού, τα οποία πρέ-πει να αναπληρώνονται, για να διατηρείται έτσι η «στάθµη» των υγρών στον οργανισµό σε φυσιο-λογικά επίπεδα. Διαφορετικά ελλοχεύει η αφυ-δάτωση, από την οποία κινδυνεύουν περισσότε-ρο οι πολύ µικροί και οι πολύ µεγάλοι σε ηλικία άνθρωποι. Οι ενήλικες χρειάζονται ένα χιλιοστό-λιτρο (ml) νερού/θερµίδα ενέργειας, το οποίο «καίνε» υπό φυσιολογικές συνθήκες λειτουργίας τους. Αυτό σηµαίνει ότι ο οργανισµός σε αυτή την ηλικιακή περίοδο χρειάζεται περίπου 2 λίτρα υγρών (γύρω στα 8 ποτήρια) την ηµέρα, ενώ ένα ακόµα λίτρο λαµβάνεται από τα τρόφιµα. Τα παι-διά χρειάζονται 1,5 χιλιοστόλιτρα/θερµίδα.

Αυξημένες ανάγκεςΟι ανάγκες, όµως, όλων σε νερό αυξάνονται πε-

ρίπου κατά 50% σε υψηλές θερµοκρασίες, σε µεγάλο υψόµετρο και σε καταστάσεις έντονης σωµατικής δραστηριότητας. Επίσης, οι ανάγκες αυξάνονται όταν υπάρχει ζέστη µε υγρασία ή όταν κάποιος κρυολογήσει ή εµφανίσει πυρετό. Επιπλέον αυξάνονται στη διάρκεια της εγκυµοσύνης και του θηλασµού, στα αεροπορικά ταξίδια και κατά τη διάρκεια γυµναστικής. Όσοι, πάλι, πάσχουν από κάποια ασθένεια, θα τους συστήσει ο γιατρός τους τα υγρά και τις ποσότητες που πρέπει να πίνουν (σε περίπτωση, για παράδειγµα, αρχόµενης νε-φρικής ανεπάρκειας, χρειάζονται 2-2,5 λίτρα νερό καθηµερινά). Όσο για τα παιδιά, υπάρχει ένας γενικός κανό-νας που λέει ότι αυτά χρειάζονται περισσότερα υγρά από τους µεγάλους, γιατί είναι πιο ευαί-σθητα στην αφυδάτωση. Η απαραίτητη ποσό-τητα εξαρτάται από την ηλικία, το ύψος και το βάρος τους.

«Το νερό δεν είναι απλώς απαραίτητο για τη ζωή. Είναι η ίδια η ζωή», έλεγε ο Αντουάν Ντε Σαιντ Εξυπερύ. Και πώς να µην είναι έτσι, αφού τόσο ο πλανήτης µας όσο και ο ίδιος ο οργανισµός µας αποτελούνται κατά το µεγαλύτερο ποσοστό τους από νερό; Νερό είναι το 60% του βάρους ενός

ενήλικα, το 70% του βάρους ενός µωρού και το 94% του βάρους ενός εµβρύου 5 µηνών.


Πηγή ζωής

Eφίδρωση: ο κλιµατισµός του οργανισµούΤο νερό λειτουργεί και ως σύστημα κλιματισμού στον άνθρωπο. Επομένως η εφίδρωση, κυρίως όταν κάνει ζέστη, είναι λειτουργία υπεύθυνη για την απώλεια σημαντικής ποσότητας νερού, που πρέπει ασφαλώς να αναπληρωθεί. Προσοχή, λοιπόν, στην παρατεταμένη ηλιοθεραπεία και στις καλοκαιρινές δραστηριότητες. Οι ειδικοί το-νίζουν ότι ακόμα κι όταν νομίζετε ότι δεν ιδρώ-νετε, καθώς ο ιδρώτας εξατμίζεται αμέσως και μπορεί να μην τον αισθάνεστε, χάνετε άφθονο νερό από το σώμα σας. Ακόμα και όταν είμαστε εντελώς ακίνητοι, το σώμα μας παράγει θερμό-τητα – λόγω διαφόρων μεταβολικών διεργασιών – η οποία αποβάλλεται μέσω της «ασυναίσθη-της» εφίδρωσης (άδηλος αναπνοή).

ΕμφιαλωμένοΝερό βρύσης Μ

πορεί να είναι εξίσου καλό και καθαρό, εκτός αν υπάρχει κάποιο πρόβληµα στο τοπικό δίκτυο. Η σύνθεσή του ποικίλλει από περιοχή σε περιοχή

και συχνά κατηγορείται ότι έχει κακή γεύση, ότι περιέχει µικρόβια ή ότι δεν χωνεύεται εύκολα. Αυτά οφείλονται στο σύστηµα ύδρευσης και στην επεξεργασία που υφίσταται το νερό. Πάντως στις αναπτυγµένες χώρες το νερό της βρύ-σης είναι συνήθως πόσιµο και δεν κρύβει κινδύνους για την υγεία.

Οδηγίες χρήσεως Χρειάζεται µεγάλη προσοχή, αν περάσετε τις διακοπές σας σε κάποια περιοχή, της οποίας το νερό δεν θεωρείται ασφαλές, καθώς κινδυνεύετε να πάθετε δηλητηρίαση, αν πιείτε νερό που δεν φιλτράρεται καλά ή που περνά µέσα από ακατάλληλο δί-κτυο παροχής ή από µολυσµένα εδάφη. Αν περνάτε τις διακοπές σας σε περιοχή που δεν διαθέτει καλό νερό, τότε πρέπει να αποφεύγετε να:• πλένετε τα δόντια σας µε νερό της βρύσης,• τρώτε φρούτα και λαχανικά που δεν είναι πλυµένα µε απο-στειρωµένο νερό,• χρησιµοποιείτε παγάκια στα ποτά σας, • τρώτε σαλάτες στα εστιατόρια, αφού θα έχουν πλύνει τα λα-

χανικά µε µολυσµένο νερό,• αγοράζετε βρώσιµα από µέρη που δεν γνωρίζετε τι νερό χρη-

σιµοποιούν,• προτιµάτε τις νωπές ή λίγο βρασµένες σαλάτες. Στην ανάγκη χρησιµοποιείτε βρασµένο ή εµφιαλωµένο νερό (λίγο λεµόνι στο πόσιµο νερό µειώνει αρκετά τον κίνδυνο της µικροβιοφορίας).

Το εµφιαλωµένο νερό, το επονοµαζόµε-νο και επιτραπέζιο, ανάλογα µε την πηγή προέλευσής του περιέχει διαφορετικά

συστατικά που το κάνουν άλλοτε γλυκό, άλλοτε στυφό ή πιο γλυφό. Πάντως, αυτού του τύπου τα νερά, επειδή προέρχονται από κάποια πηγή και πιθανόν να έχουν υποστεί και βελτιώσεις, είναι πάντα καθαρά, έχουν σταθερή σύσταση και γεύση και είναι σωστά φιλτραρισµένα.Δεν υπόκεινται σε επεξεργασία, αλλά περιέχουν µεταλλικά ιχνοστοι-χεία, που κανονικά θα πρέπει να είναι 2 γρ./λίτρο και περιεκτικότητα νιτρωδών 10mg/λίτρο. Αν το νερό περιέχει λιγότερα µεταλλικά στοιχεία, τότε είναι διουρητικό.

Το εμφιαλωμένο νερό ενδείκνυται:• Για µωρά µέχρι ενός έτους, όταν βρίσκονται σε διακοπές, όπου δεν υπάρχει βεβαιότητα για την ποιότητα του νερού, ειδικά όταν η υδροδότηση της περιοχής γίνεται από πηγάδια ή στέρνες.• Για εγκύους, ειδικά στο πρώτο τρίµηνο της εγκυµοσύνης.• Για όσους κάνουν δίαιτα, γιατί η αλλαγή του νερού µπορεί να προκαλέσει γαστρεντερίτιδες.• Για όσους υποφέρουν από χρόνιες παθήσεις (νεφρά, καρδιαγγειακά κ.τ.λ.).

Οδηγίες χρήσεως

> Αν πίνετε µεταλλικό νερό, καλό είναι να αλ-λάζετε συχνά µάρκα, για να εξισορροπείτε

έτσι την εισροή µετάλλων στον οργανισµό σας.

> Στην πραγµατικότητα τα µεταλλικά νερά είναι περίπου σαν γιατρικό. Συνήθως έχουν σύνθε-ση που τους προσδίδει ιδιότητες θεραπευτι-κές (διουρητικές, χωνευτικές, για διάφορες παθήσεις κ.τ.λ.) και περιέχουν περισσότερο από 2γρ./λίτρο µέταλλα.

> Η συνεχής κατανάλωσή τους µπορεί να µην ενδείκνυται (λόγου χάρη, εξαιτίας της µεγά-λης περιεκτικότητας σε άλατα και ασβέστιο).

Προσέχετε περισσότερο Παρόλο που το εµφιαλωµένο νερό δεν περιέχει παθογόνους µικροοργανισµούς, αυτό δεν ση-µαίνει ότι είναι και αποστειρωµένο. Γι’ αυτό και µπορεί ν’ αναπτύξει βακτηρίδια, σε περίπτωση που:• δεν καταναλωθεί πριν από την ηµεροµηνία

λήξης του,• δεν διατηρηθεί σε δροσερό και σκιερό µέρος,

σε θερµοκρασία κάτω των 18ο C,• αφεθεί ανοιχτό για µέρες έξω από το ψυγείο.

Να θυμάστε Το εµφιαλωµένο νερό έχει:• διάρκεια ζωής ενός χρόνου,• δεν πρέπει να έχει κανένα χρώµα ή µυρωδιά• η γεύση του πρέπει να είναι ουδέτερη και ευ-

χάριστη.

Μην περιµένετε να διψάσετε για να πιείτεΗ αίσθηση της δίψας είναι ένα πρώτο σημάδι «συναγερμού» σε περιπτώσεις έλλειψης ικανής ποσότητας νερού στον οργανισμό ή σε περίπτωση μιας αφυδά-τωσης που παραμονεύει. Όπως είναι γνωστό, χάνουμε συνεχώς νερό είτε μέσω των λειτουργιών απόρριψης των άχρηστων συστατικών (ούρηση, αφόδευση), είτε με την εξάτμιση μέσω της αναπνοής, είτε με την εφίδρωση. Οι απώλειες νερού είναι επομένως συνεχείς, ιδιαίτερα το καλοκαίρι. Για παράδειγμα, με το κολύμπι και τα παιχνίδια με την μπάλα στην παραλία οι απώλειες μπορεί να φθάσουν εύκολα τα 5 λίτρα νερό την ημέρα, μόνο μέσω της εφίδρωσης. Στις μεγάλες, μάλιστα, ζέστες ή έπειτα από κάθε έντονη σωματική δραστηριότητα, οι απώλειες μπορεί να αυξηθούν σημαντικά. Εάν, λοιπόν, θέλετε να διαθέτει το σώμα σας επαρκή αποθέματα νερού, μη βασίζεστε στη δίψα, αφού ήδη θα έχε-τε μισο-αφυδατωθεί. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι και η μέτρια αφυδάτωση μπο-ρεί να διαταράξει τόσο τις σωματικές όσο και τις νοητικές επιδόσεις. Η αίσθηση ξηρότητας στο στόμα και η μείωση του σάλιου αποτελούν ενδείξεις αφυδάτω-σης. Για να εξασφαλιστεί, λοιπόν, μια καλή ενυδάτωση, θα πρέπει κάθε άνθρω-πος να πίνει νερό πριν, ακόμη, αισθανθεί δίψα.

Μυστικά για καλή ενυδάτωση > Όλα τα υγρά που πίνουμε ενυδατώνουν τον

οργανισμό, αλλά η πόση «καθαρού» νερού είναι ο καλύτερος τρόπος. Μη φοβάστε να πίνετε περισσότερο όταν κάνει ζέστη.

> Ο καφές χωρίς καφεΐνη, το τσάι, τα ανα-ψυκτικά χωρίς ζάχαρη και οι αραιωμέ-νοι φρουτοχυμοί βοηθούν επίσης. Όμως, κάθε ρόφημα που περιέχει έστω και λίγη ζάχαρη, αλάτι, καφεΐνη ή αλκοόλ, είναι δυνατόν να αυξήσει αντί να καλύψει τις ανάγκες του οργανισμού μας σε νερό.

> Τα φρούτα και τα φρέσκα λαχανικά, άφθονα το καλοκαίρι, μας δίνουν 85-95% νερό, τα κρέατα και τα ψάρια 70-80% και το ψωμί 35%. Σε σύνολο η διατροφή μάς δίνει περίπου 1 λίτρο νερό καθημερινά.

32•in•vitro

Γνωρίζεις ότι... ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Νέα φάρμακα

Χάπι news

Panitumumab για μεταστατικό ορθοκολικό καρκίνοΕγκρίθηκε ως θεραπεία πρώ-

της γραμμής σε συνδυασμό με folfox και ως θεραπεία δεύτερης γραμ-μής σε συνδυασμό με folfiri σε ασθενείς που έχουν λάβει χημειοθεραπεία πρώτης γραμμής με φθοριοπυριμιδίνες για ασθε-νείς με μεταστατικό ορθοκολικό καρκίνο. Οι μελέτες έδειξαν ότι όσοι ασθενείς το έλαβαν σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να επιβιώ-σουν περισσότερο χωρίς επιδείνωση της νόσου. Είναι το πρώτο πλήρως ανθρώπινο αντίσωμα που εγκρίθηκε ως μονοθεραπεία για ασθενείς με μεταστατικό ορθοκολικό καρκίνο.

Αντιδιαβητική ουσίαΗ δραστική ουσία μετφορμίνη έχει αποδεδειγμένη δράση στην

αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ, κυρίως στους παχύ-σαρκους διαβητικούς, και επιπλέον πρόσθετα οφέλη στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των διαβητικών, κα-θώς μειώνει τις διαβητικές επιπλοκές και στοχεύει στην αντιμετώπιση της αντίστασης στην ινσουλίνη.Είναι το μοναδικό από του στόματος αντιδιαβη-τικό φάρμακο που έχει επίσημη ένδειξη για χορήγηση σε παιδιά άνω των 10 ετών και σε εφήβους με διαβήτη τύπου ΙΙ, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μονοθεραπεία ή σε συνδυασμό με ινσουλίνη.

Γκολιμουμάμπη για αρθρίτιδεςΕγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η ουσία γκολιμουμά-

μπη για την αντιμετώπιση των αρθριτικών καταστροφών. Πρόκειται για μια υποδόρια μηνιαία θεραπεία, η οποία στοχεύ-ει στη μείωση των προβλημάτων που δημιουρ-γούν η ψωριασική αρθρίτιδα και η συμμετρική πολυαρθρική προσβολή σε ασθενείς που είχαν προηγούμενα λάβει θεραπεία με τροποποιητικά αντιρρευματικά φάρμακα, αλλά δεν είδαν μεγά-λες βελτιώσεις. Ενδείκνυται επίσης και για ασθε-νείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα που δεν ανταπο-κρίνονται επαρκώς στις συμβατικές θεραπείες. Σε συνδυασμό μάλιστα με την ουσία μεθοτρεξά-τη μειώνει τον ρυθμό εξέλιξης της βλάβης των αρθρώσεων.

Περιορισμοί έχουν επιβλη-θεί στη χρήση σκευασμάτων που περιέχουν

τη δραστική ουσία νιμε-

σουλίδη, καθώς η

μακροχρόνια χορήγησή

τους μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πρό-κλησης ηπατι-κών βλαβών. Η χρήση της

πρέπει να πε-ριοριστεί στην αντιμετώπιση

έντονου πόνου και δυσμηνόρ-

ροιας.

ΕλπίδΕς γεννούν οι ανακοινώσεις από το ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας. Η θεραπεία πρώτης γραμμής με τον αναστολέα ερλοτινίμπη, σε συνδυασμό με το μονοκλωνικό αντίσωμα MetMAb, διπλασίασαν τον χρόνο χωρίς επιδείνωση σε ασθενείς με προχωρημένο ή μεταστατικό καρκίνο του πνεύμονα. Αποτελεί μια μη χημειοθεραπευτική θεραπεία και χορηγείται από το στόμα μια φορά την ημέρα.Σχετικά με τον καρκίνο των ωοθηκών ανακοινώθηκε ότι το μονοκλωνικό αντίσωμα

μπεβασιζουμάμπη, σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία, μειώνει κατά 52% τον κίνδυνο εξέλιξης της νόσου σε σχέση με περιπτώσεις που λαμβάνουν μόνο χημειοθεραπεία. Η συγκεκριμένη μορφή καρκίνου σχετίζεται με υψηλές συγκεντρώσεις του αγγειακού ενδοθηλιακού αυξητικού παράγοντα (VEGF), του βασικού παράγοντα για την αγγειογένεση, που οδηγεί στην ανάπτυξη του όγκου. Η μπεβασιζουμάμπη είναι σχεδιασμένη για να δεσμεύει και να αναστέλλει τις βιολογικές επιδράσεις του VEGF.

Νεότερα για τους καρκινοπαθείς

Νέο φάρμακο για το μελάνωμαΕγκρίθηκε η ιπιλιμουμάμπη για τη θεραπεία του προχωρημένου μελανώματος σε ενήλικες που έχουν λάβει προηγούμενη θεραπεία, σύμφωνα με ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επι-τροπής. Είναι η πρώτη θεραπεία για ασθενείς με μη εγχειρήσιμο μελάνωμα που εγκρίνεται ύστερα από τουλάχιστον δύο δεκαετίες και δείχνει ότι μπορεί να αυξήσει το προσδόκιμο ζωής. Η ιπιλιμουμάμπη είναι μια καινοτόμος ανοσοθεραπεία, χορηγείται ενδοφλεβίως με 90λεπτη έγχυση κάθε τρεις εβδομάδες και χρειάζονται συνολικά τέσσερις δόσεις. Απο-τελεί ένα ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα που επιτίθεται στο CTLA-4, ένα μόριο που φρενάρει το ανοσοποιητικό σύστημα. Ακυρώ-νοντας το φρενάρισμα αυτό, δίνεται η δυνατό-τητα στο ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί στους καρκινικούς όγκους.Το μελάνωμα είναι ιάσιμο όταν αντιμετωπιστεί στα πρώιμα στάδια. Το μεταστατικό μελάνωμα, ωστόσο, παρουσιάζεται όταν ο καρκίνος επεκτείνεται και σε άλλα όργανα πέρα από την επιφάνεια του δέρματος, όπως οι λεμφαδένες, οι πνεύ-μονες και ο εγκέφαλος. Είναι μια από τις πιο επιθετικές μορφές καρκίνου, με το 75% των πασχόντων να χάνει τη μάχη εντός ενός έτους και προσβάλλει άτομα μέσης ηλικίας. Ελέγχεται η χρόνια μυελογενής λευχαιμία Αυτό οφείλεται στη χρησιμοποίηση των αναστολέων δεύτερης γενιάς (Dasatinib και Nilotinib) κατά του ενζύμου που προκαλεί τη συγκεκριμένη μορφή λευχαιμίας. Οι αναστο-λείς είναι πιο δραστικοί, το αποτέλεσμα επι-τυγχάνεται ταχύτερα και οι παρενέργειες από τη χρήση τους διαφέρουν από τις παρενέργει-ες του Imatinib (αναστολέας πρώτης γενιάς).


Γυαλιά που «βλέπουν»Γυαλιά που θα δίνουν τη δυνατότητα σε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν σοβα-ρά προβλήματα όρασης να αντιλαμβάνο-νται τα πράγματα γύρω τους, δημιούργη-σαν επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Δύο μικρές κάμερες, οι οποίες συνδέο-νται με έναν μίνι ηλεκτρονικό υπολογιστή, είναι ενσωματωμένες στα κρύσταλλα των ειδικών αυτών γυαλιών και καταγράφουν αυτά που είναι μπροστά σε αυτόν που τα φορά. Κάθε φορά που συλλαμβάνουν ένα αντικείμενο ή εμπόδιο, ενημερώνεται αυ-τόματα ο υπολογιστής, ο οποίος στέλνει ένα μήνυμα, προκειμένου να αποφευχθεί το εμπόδιο και να βρεθεί ο σωστός δρό-μος. Η εφεύρεση αυτή, που θα παρουσιαστεί στη θερινή έκθεση της Βασιλικής Επιστη-μονικής Εταιρείας, έχει στόχο να βοη-θήσει ουσιαστικά τους ανθρώπους που υποφέρουν από προβλήματα όρασης να απαλλαγούν οριστικά από το γνωστό λευ-κό μπαστούνι, που ανιχνεύει τον δρόμο μπροστά τους, και οι σκύλοι να είναι κυ-ρίως σύντροφοι των ανθρώπων αυτών και όχι οδηγοί.

Δόντια από βλαστοκύτταραΗ έρευνα δεν σταματά στη χτυπημένη από τον σεισμό Ιαπωνία, καθώς ερευνητές δημιούργησαν δόντια (και τους συνδε-τικούς ιστούς τους) από βλαστοκύτταρα πειραματόζωων και τους τα μεταμόσχευ-σαν με επιτυχία. Όπως αναφέρεται σε επιστημονικό άρθρο του «Public Library of Science», η επιστημονική ομάδα του δρα Τακάσι Τσούτζι αφαίρεσε δύο τύπους βλαστοκυττάρων από τους τραπεζίτες πο-ντικών και τα καλλιέργησαν σε εργαστηρι-ακό περιβάλλον μέχρι να αναπτυχθούν και να αποκτήσουν το σωστό μήκος και σχήμα. Όταν δημιουργήθηκε το δόντι, συνενώθη-κε με τους ιστούς και εμφυτεύθηκε στα οστά τής κάτω γνάθου των ποντικών και δεν προκάλεσαν κανένα πρό-βλημα ούτε στη σίτιση ούτε και στη μάσησή τους μετά τη μεταμόσχευση. Στα νέα δόντια μάλιστα εντοπί-στηκαν και νευρικές ίνες.Η δημιουργία πλήρως λειτουργικών δοντιών κάνει τους επιστήμονες να αισιοδοξούν καθώς είναι πιθανό να ανοίξει ο δρόμος για την ανάπτυξη ολόκληρων ανθρώπινων οδο-ντοστοιχιών μέσω των βλαστο-κυττάρων, τα οποία στη συνέχεια θα εμφυτεύονται, αποκαθιστώντας την ομαλή λειτουργία της στοματικής κοιλότητας.

Ο πρώτος παγκοσμίως

δερματο-λογικός

άτλαντας για iphone είναι γεγονός και δημιουργή-

θηκε από Έλ-ληνα. Περι-έχει εικόνες διαφόρων

νοσημάτων, όπως ακμή,

ψωρίαση, εκ-ζέματα κ.λπ. Η χρήση του δεν απαιτεί σύνδεση με το Internet και οι φω-τογραφίες

κατεβαίνουν με την εγκα-τάσταση του προγράμμα-

τος.

Science

Για πρώτη φορά ολοκληρώθη-κε με επιτυχία μεταμόσχευση συνθετικής τραχείας, δημιουρ-γημένη από τα βλαστοκύτταρα του ίδιου του ασθενούς. Πρό-

κειται για έναν Αφρικανό που σπούδαζε στην Ισλανδία, είχε προσβληθεί από καρκίνο της τραχείας σε προχωρημένο στάδιο και αντιμε-τώπιζε άμεσο κίνδυνο για τη ζωή του.Η σημαντική αυτή εξέλιξη σημειώθηκε στη Σουηδία από μια διεθνή ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής τον Ισπανό καθηγητή Πάολο Μακιαρίνι του Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Στοκχόλμης, με τη συμμετοχή και Βρετα-νών ειδικών. Οι γιατροί δημιούργησαν με τη βοήθεια της νανοτεχνολογίας ένα συνθετικό «εκμαγείο», αντίγραφο της ανθρώπινης τρα-χείας και στη συνέχεια το εμπλούτισαν με τα βλαστοκύτταρα του υποψήφιου λήπτη. Αν και κατά το παρελθόν έχουν δημιουργηθεί τραχείες από βλαστοκύτταρα, είναι η πρώτη φορά που δεν χρησιμοποιείται «σκελετός» κολλαγόνου από όργανα δωρητών.Αφού κατασκευάστηκε η συνθετική τραχεία, «ντυμένη» με τα βλαστοκύτταρα του νεα-ρού, τοποθετήθηκε σε βιο-αντιδραστήρα, μια συσκευή που παρέχει όλες τις κατάλλη-

λες περιβαλλοντικές συνθήκες προκειμένου να αναπτυχθεί. Δύο μέρες μετά, τα βλαστο-κύτταρα είχαν μετατραπεί σε τραχειακά κύτ-ταρα και το όργανο ήταν έτοιμο για μεταμό-σχευση.Η καινοτόμος αυτή τεχνική, εκτός από το ότι δεν απαιτεί την ύπαρξη δότη, όπως συμβαίνει με τη συμβατική μέθοδο μεταμόσχευσης τρα-χείας, δεν έχει ανάγκη από μεγάλη χρονική προετοιμασία του μοσχεύματος και δεν υπάρ-χει ο κίνδυνος απόρριψής του, αφού είναι ντυ-μένο με τα κύτταρα του ίδιου του ασθενούς. Επιπρόσθετα οι ασθενείς δεν θα χρειάζεται να περιμένουν στις ατελείωτες λίστες αναμονής για μόσχευμα, ιδιαίτερα μάλιστα τα παιδιά, για τα οποία η εύρεση κατάλληλου δότη είναι μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση.Ο νεαρός ασθενής αναρρώνει φυσιολογικά μετά την εμφύτευση, η «καινούργια» τραχεία του αποδεικνύεται ιδιαίτερα λειτουργική και η ερευνητική ομάδα προσανατολίζεται στη μελέτη για τη δημιουργία συνθετικού πνεύ-μονα. Στα άμεσα σχέδιά τους, πάντως, είναι τρεις ακόμα μεταμοσχεύσεις συνθετικής τραχείας, οι δύο αφορούν σε ενήλικους Αμε-ρικανούς πολίτες και η τρίτη σε ένα βρέφος μόλις δέκα μηνών από την Κορέα.

Μια νέα χειρουργική τεχνική που φιλοδοξεί να αντικαταστήσει τον γύψο ανέπτυξε Σκοτσέζος χειρουργός. Μέσω της λαπαροσκόπησης εισάγεται στο τραύμα ένας μικρός συνδετήρας που λειτουργεί ως στήριγμα των τραυματισμένων συνδέσμων ή αρθρώσεων. Ο συνδετήρας αυτός επιτρέπει στον ασθενή να κινείται και

παράλληλα υποστηρίζει τους συνδέσμους μέχρι να επανέλθουν. Η τεχνική αυτή έχει δοκιμαστεί σε περίπου 20 ασθενείς κι έχει παρατηρηθεί ταχύτερη ανάρρωση και λιγότερη δυσφορία, ενώ φαίνεται ιδιαίτερα ελκυστική στους αθλητές που δεν μπορούν να μείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα μακριά από τους στίβους.

Συνδετήρας και όχι γύψος


Τεχνολογία

Μεταμόσχευσησυνθετικής τραχείας



ΡεπορτάζΓράφει η Βασιλική ΜανιάτηΑυξητική γλουτών

Σύμφωνα με έρευνα, οι

Έλληνες δεν φοβούνται το νυστέρι. Ειδικότερα οι γυναίκες άνω των 35

χρόνων εξε-τάζουν το εν-δεχόμενο να υποβληθούν σε αυξητική

γλουτών, καθώς έχει φανεί ότι η εν λόγω επέμβαση εκτοξεύει

τη γυναικεία σεξουαλικό-

τητα.

Συνεργάστηκε ο Δρ. Γιώργος Ανδρεανίδης, πλαστικός χειρουργός

Απωθημένο πολλών γυναικών και αντικείμενο πόθου για πολλούς άνδρες, οι καλοσχηματισμένοι γλου-τοί είναι ένα αίτημα που υποβάλλεται συχνά στους πλαστικούς χειρουργούς. Με την αυξητική γλουτών, δηλαδή με το γέμι-

σμα των γλουτών, αυξάνεται και ουσιαστικά τελειοποιείται το περίγραμμα και η σφριγηλότητα των οπισθίων. Πρόκειται για μια επέμβαση με πολύ καλά αποτελέσματα, όπου και οι ασθενείς φεύγουν ικανοποιημένοι και το ποσοστό των επι-πλοκών είναι σχετικά χαμηλό.Το 1984 στην Αργεντινή περιγράφεται για πρώτη φορά η μέ-θοδος της αυξητικής γλουτών με ενθέματα σιλικόνης, όπως αυτά που χρησιμοποιούνται για την αυξητική του στήθους, χωρίς, όμως, καλό αισθητικό αποτέλεσμα και, επιπλέον, με αρ-κετές επιπλοκές.Τα νεότερα ενθέματα είναι ειδικά κατασκευασμένα για την αυξητική των γλουτών, τόσο στο σχήμα όσο και στην αντο-χή τους. Το κόστος μιας τέτοιας επέμβασης ξεκινά από τα 5.000 ευρώ.

Τα στάδια της επέμβασηςΠριν από την επέμβαση ο χειρουργός ζωγραφίζει πάνω στους γλουτούς τη θέση που πρέπει να έχουν τα ενθέματα, για να υπάρχει, έτσι, καλύτερη συμ-μετρία. Η επέμβαση γίνεται συνήθως σε γενική αναισθησία.Η τομή είναι περίπου πέντε εκατοστά και γί-νεται στη σχισμή ανάμεσα στους γλουτούς. Κατόπιν διανοίγεται μια «θήκη» κάτω από τον μείζονα γλουτιαίο μυ και έτσι το ένθεμα κα-λύπτεται από τον μυ, δίνοντας φυσικότητα στον γλουτό – παλαιότερα οι προθέσεις τοποθετούνταν άμεσα κάτω από το δέρ-μα, κάτι όμως που, όχι μόνο δεν είχε καλό αισθητικό αποτέλεσμα, αλλά είχε και πολλές επιπλοκές.Μετά την επέμβαση και για διά-στημα τριών εβδομάδων φοριέται ειδικός κορσές. Για τις πρώτες 48 ώρες η θέση του σώματος κατά την ανάπαυση πρέπει να είναι πλάγια ή μπρούμυτα. Για το ίδιο διάστημα – λόγω της τάσης στη χειρουργημέ-νη περιοχή – θα χρειαστούν αναλγητικά, ενδεχομένως εν-δοφλέβια. Μετά τις πρώτες 48 ώρες ίσως χρειαστεί ένα απλό αναλγητικό, αλλά όχι σε μόνιμη βάση. Μετά τις τρεις εβδομάδες επιτρέ-πεται η άθληση, σταδιακά αυξανό-μενη.Σε περίπτωση που χρειαστεί στο μέλ-λον, για οποιονδήποτε λόγο, να γίνει εν-δομυϊκή ένεση, καλό είναι να γίνεται στον μηρό για να αποφευχθεί τυχόν διάτρηση (τρύπημα) του ενθέματος.

Οι επιπλοκέςΑναφορές για ενθέματα που έσκασαν ανήκουν στην εποχή των πρώ-των μη ειδικών ενθεμάτων, όπως και οι αναφορές σχετικά με ίνωση της κάψας, όταν τα ενθέματα τοποθετούνταν επιφανειακά. Ο πόνος στην περιοχή του ισχιακού νεύρου (ισχιαλγία) είναι συνήθως μονόπλευρος και παροδικός. Το δυσάρεστο αυτό αίσθημα μπορεί να διαρκέσει περίπου από 7 έως 10 ημέρες.Τυχόν ασυμμετρία βασικά οφείλεται σε λανθασμένο σχεδιασμό, κατά συνέπεια σε διαφορετική τοποθέτηση. Σε αυτή την περίπτωση η διόρθωση επιτυγχάνεται με μια «διορθωτική» επέμβαση, η οποία είναι μικρότερη της αρχικής. Η επέμβαση στους γλουτούς μπορεί να συνδυαστεί άριστα με μία λιποαναρρόφηση στη γύρω περιοχή (γοφοί, άνω μέρους των γλουτών) τελειοποιώντας, έτσι, το περίγραμμα.

Τοποθέτηση λίπουςΈνας άλλος τρόπος «γεμίσματος» των γλουτών είναι η τοποθέτηση

λίπους από άλλα σημεία του σώματος (Λιπογλυπτική ή Λιπένθεση ή Liposculpturing). Σε αυτή την περίπτωση η επέμβαση γίνεται

σε τοπική αναισθησία με ενδοφλέβια καταστολή (μέθη).Ο χειρουργός παίρνει το λίπος από ένα προεπιλεγμένο ση-

μείο του σώματος και με ειδικές κάνουλες λιποαναρρόφη-σης (αφού πρώτα το λίπος υποστεί σχολαστική επεξεργα-σία για να διαχωριστεί από τα άλλα συστατικά) το εγχύει στους γλουτούς.Το κόστος τής εν λόγω μεθόδου ξεκινά από τις 2.800 ευρώ. Συνήθως ακόμη και από αδύνατα άτομα μπορούν οι ειδικοί να αναρροφήσουν χωρίς δυσκολία 400-500

ml λίπος (που θα χρειαστούν για την αυξητική) από περιοχές όπως η κοιλιά, οι γοφοί, οι μηροί.

Μετεγχειρητικά για τρεις εβδομάδες πρέπει να φορεθεί ελαστικός κορσές και για άλλες δέκα

ημέρες η θέση του σώματος στην κατάκλι-ση πρέπει να είναι πάλι πλάγια ή μπρού-

μυτα.Με δεδομένο ότι το λίπος προέρχεται

από τον ίδιο τον ασθενή δεν υπάρ-χει φόβος εμφάνισης αλλεργίας,

κάψας ή άλλων τυχόν επιπλοκών, που μπορεί να δημιουργηθούν από ένα ξένο σώμα. Είναι πιθανό περίπου ένα 30% του λίπους να απορροφηθεί από τον οργανισμό και να χρειαστεί μία μικρή διόρθωση. Σε παλαιότερες τεχνικές, το πο-σοστό απορρόφησης ήταν μέχρι

και 70%. Από το 1996, όμως, η μέθοδος τελειοποιήθηκε από τον

Sidney Cooleman κατά τέτοιον τρόπο, ώστε το μεγαλύτερο ποσο-

στό λίπους να παραμένει.Με τον ίδιο τρόπο μπορεί, επίσης, να

γεμίσει το περίγραμμα του προσώπου, ένα γερασμένο ή ένα αδυνατισμένο χέρι,

τα χείλη, ακόμη και να μεγεθυνθεί το ανδρι-κό μόριο.

Βραζιλιάνικο «γέμισμα»

27ο Συνέδριο Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας (ESHRE)


Στη χώρα µας δεχόµα-στε µεγάλο µερίδιο του λεγόµενου τουρισµού εξωσωµατι-κής. Δηλαδή υπογόνιµα

ζευγάρια που προσπαθούν

να κάνουν παιδί µε τη

βοήθεια Ελλήνων

ειδικών, µιας και συνήθως προέρχονται

από κράτη µε καθολικό θρήσκευµα, όπου υπάρ-

χουν κάποιες απαγορεύ-

σεις σχετικά µε αυτή τη διαδικασία.

Συνεργάστηκε ο κ. Ιωάννης Σκλαβούνος, µαιευτήρας χειρουργός γυναικολόγος, ειδικός υπογονιµότητας µονά-δας IVF Μαιευτηρίου ΜΗΤΕΡΑ (Διευθυντής Γυναικολογικού Τµήµατος ΤΥΠΕΤ)

Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

Ανταπόκριση

Τι συµβαίνει σε άλλες χώρεςΣΤΟ ΣΎΝΟΛΟ των ευρωπαϊκών εξωσωµατικών τέσσερις χώρες κρατούν τα ηνία και αντιστοι-χούν στο 56% των κύκλων. Είναι η Γαλλία µε 65.749, η Γερµανία µε 54.695, η Ισπανία µε 49.943 και η Βρετανία µε 43.953. Με βάση τα στοιχεία του 2006, αντιστοιχούν 1.127 κύκλοι εξωσωµατικής ανά ένα εκατοµµύριο Ευρωπαί-ων. Η Γαλλία ειδικότερα θεωρείται, µαζί µε τις σκανδιναβικές χώρες, από τα κράτη µε την κα-λύτερη πολιτική για οικογένειες µε παιδιά (φο-ροαπαλλαγές κ.τ.λ.). Αντίθετα στην Πολωνία, που το κράτος κατέρρευσε µετά την πτώση του τείχους, τα ποσοστά τεκνοποίησης έπεσαν το 2007 στο 1,27 από το 2,1 που ήταν παλαιό-τερα. Στην Ευρώπη τα τελευταία πέντε χρόνια ο αριθµός των κύκλων εξωσωµατικής γονιµο-ποίησης αυξήθηκε κατά 5-10%. Το 2006 σε 32 ευρωπαϊκά κράτη έγιναν 458.759 κύκλοι εξωσωµατικής. Τα αντίστοιχα νούµερα για τις ΗΠΑ είναι 138.198 κύκλοι ετησίως και για την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία 53.543.

Τα νούµερα>60-80 εκατομμύρια Ευρωπαίοι είναι υπο-

γόνιµοι.

>1 στα 6 ζευγάρια την Ελλάδα αντιµετωπί-ζει πρόβληµα γονιµότητας.

>1 στις 10 γυναίκες από 20 έως 44 ετών είναι υπογόνιµη.

> Στην Ελλάδα οι ετήσιες γεννήσεις µειώθη-καν σε 75.000, αν εξαιρεθούν οι γεννή-σεις από µετανάστες.

> Μόνο 1 στις 3 γυναίκες άνω των 40 ετών θα συλλάβει φυσιολογικά, έπειτα από 3 χρόνια ελεύθερων επαφών.

> 32 χρόνια µετά το πρώτο «παιδί του σω-λήνα», 3,75 εκατοµµύρια παιδιά έχουν γεννηθεί µε εξωσωµατική στον κόσµο.

>240.000 παιδιά γεννιούνται µε εξωσωµα-τική παγκοσµίως τον χρόνο.

>14.000 κύκλοι εξωσωµατικής γίνονται ετησίως στην Ελλάδα.

> 4% των παιδιών που γεννιούνται στην Ελλάδα προέρχονται από εξωσωµατική γονιµοποίηση.

> Στη χώρα µας έχουµε 40 κλινικές υποβοη-θούµενης αναπαραγωγής µε τη µεγαλύ-τερη αναλογία στην Ευρώπη για τον πλη-θυσµό µας.

> 25.000 κύκλοι εξωσωµατικής γίνονται ετησίως εκτός συνόρων, τροφοδοτώντας έτσι τον τουρισµό της εξωσωµατικής.

> 76% των Βρετανών θα πήγαινε σε άλλη χώρα να τεκνοποιήσει µε εξωσωµατική προκειµένου να έχει καλύτερη πρόσβαση στις θεραπείες.

> 2.500 - 3.500 ευρώ κοστίζει κάθε κύ-κλος εξωσωµατικής στην Ελλάδα – µόνο οι τρεις πρώτες αποζηµιώνονται από τα ασφαλιστικά ταµεία.

> Αν σε 12 μήνες ελεύθερων επαφών δεν πραγµατοποιηθεί σύλληψη, υπάρχει πρόβληµα γονιµότητας, σύµφωνα µε τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας.

«Ένα στα έξι ζευγάρια στην Ευρώπη αντιµετωπίζει προ-βλήµατα υπογονιµότητας. Παράλληλα, παρατηρούνται εκτεταµένες ανισότητες σε

ολόκληρη την Ευρώπη αναφορικά µε την πρόσβα-ση στις θεραπείες γονιµότητας και η κατάσταση αυτή πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο». Αυτό υπογράµµισε η Clare Lewis-Jones, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Οργανισµού Γονιµότητας, στο πλαί-σιο του 27ου Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εµβρυολογίας (ESHRE), που έγινε στη Στοκχόλµη.Στο συνέδριο παρουσιάστηκε µία πρωτοποριακή πανευρωπαϊ-κή έρευνα, που καταρτίστηκε από διεπιστηµονι-κή επιτροπή ειδικών, µε τίτλο «Η γονιµότητα έχει σηµασία» και, όπως φαίνεται, οι διάφορες κοι-νωνικές αντιλήψεις σε συνδυασµό µε διάφορους νοµοθετικούς περιορισµούς που επικρατούν ανά την Ευρώπη, η έλλειψη ασφαλιστικής κάλυψης και της κάλυψης των δαπανών, δεν διευκολύνουν τα ζευγάρια που θέλουν να αποκτήσουν παιδί µε τις µεθόδους υποβοηθούµενης αναπαραγωγής. Ήδη στην Ελλάδα οι κύκλοι εξωσωµατικής, που ετησίως έφταναν τις 14.000, παρουσιάζουν µείωση.

Το πρόβλημα της υπογονιμότηταςΈχει παρατηρηθεί ότι το 84% των ζευγαριών συλ-λαµβάνει εντός ενός έτους από την έναρξη των τα-κτικών σεξουαλικών επαφών χωρίς αντισύλληψη. Τα ζευγάρια που δεν έχουν ακόµη συλλάβει µέχρι το τέλος αυτής της περιόδου µπορούν να υποβλη-θούν σε κλινική διερεύνηση της υπογονιµότητας.Πάντως στις γυναίκες ηλικίας άνω των 35 ετών συ-νιστάται η διερεύνηση να αρχίσει ακόµη πιο νωρίς από αυτό το χρονικό διάστηµα.Οι ειδικοί που συµµετείχαν στο Συνέδριο είπαν ότι υπάρχουν πολυάριθµες πιθανές αιτίες υπογονι-µότητας, συµπεριλαµβανοµένων προβληµάτων ωορρηξίας και παραγωγής σπέρµατος ή γενετικών

ή συγγενών ανωµαλιών είτε στον άνδρα είτε στη γυναίκα. Η υπογονιµότητα συσχετίζεται, επίσης, µε την ηλικία και µε ορισµένους παράγοντες που αφορούν τον τρόπο ζωής, όπως το κάπνισµα, το σωµατικό βάρος και το στρες. Έχει αναφερθεί ότι το 20-30% των περιπτώσεων υπογονιµότητας συσχετίζονται µε προβλήµατα που αφορούν τον άνδρα, το 20-35% µε προβλήµατα που αφορούν τη γυναίκα και το 25-40% µε κάποιο πρόβληµα που αντιµετωπίζει το ζευγάρι από κοινού. Στο 10-20% των περιπτώσεων δεν ταυτοποιείται η αιτία.Τα καλά νέα είναι ότι, χάρη στην πρόοδο της επι-στήµης, υπάρχουν αρκετές διαθέσιµες θεραπείες για την υπογονιµότητα. Αυτές περιλαµβάνουν, µε-ταξύ άλλων, χειρουργική επέµβαση, φαρµακευτι-κή αγωγή, πρόκληση ωορρηξίας και σπερµατέγχυ-ση. Σε κάθε περίπτωση, όπως είπε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εµβρυολογίας (ESHRE) Δρ Λούκα Τζιαναρόλι: «Όπως µιλάµε στους έφηβους για την αντισύλληψη, πρέπει να ενηµερώνουµε τα αγόρια και τα κορίτσια κοντά στην ηλικία των 18 ετών ότι η γονιµότητα δεν κρατά αιώνια».

Το δημογραφικό πρόβλημαΟι περισσότερες δυτικές χώρες αντιµετωπίζουν έντονο δηµογραφικό πρόβληµα. Στην Ελλάδα, την περίοδο πριν από την οικονοµική κρίση, σηµειώ-νονταν περίπου 100.000-110.000 γεννήσεις τον χρόνο µε τους µετανάστες να συνεισφέρουν σε αυτό το ποσοστό κατά 20-30%. Τώρα είναι ζήτη-µα αν οι ετήσιες γεννήσεις φθάνουν τις 90.000. Προκειµένου να ανανεώνεται ο πληθυσµός, ο αριθµός των γεννήσεων ανά γυναίκα είναι 2,1 παιδιά. Αυτό που προβληµατίζει τη διεθνή επιστη-µονική κοινότητα είναι ο κίνδυνος να αντιστραφεί πλήρως η ηλικιακή πυραµίδα, δεδοµένου ότι ο ενήλικος πληθυσµός γηράσκει διαρκώς – στην Ελλάδα οι 65άρηδες συνιστούν πλέον το 1/3 του εγχώριου πληθυσµού.

Η γονιμότητα έχει σημασία

Τώρα το καλοκαίρι, εκτός απ’ το νηστικό αρκούδι, δεν χορεύει ούτε το διψασµένο… Η θερ-µοκρασία του περιβάλλοντος διαρκώς αυξάνεται και η θερ-

µοκρασία µας ακολουθεί τον ίδιο ρυθµό. Για να αντεπεξέλθει το σώµα µας σε αυτή την αλλαγή, οι ιδρωτοποιοί αδένες δουλεύουν σε ακατάπαυστους ρυθµούς, εποµένως χρειαζό-µαστε και περισσότερο νερό ή, διαφορετικά, επαρκή ενυδάτωση. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, ο άνθρωπος πρέπει να προσλαµβάνει και να αποβάλει 2-2,5 λίτρα / ηµέρα, αφού το νερό είναι το µεγαλύτερο οµογενές συστατικό του σώµατός µας. Από αυτά, το 1,4 προέρχεται από πόσιµα υγρά, το 0,7 από τις τροφές και περίπου το 0,2 είναι νερό που δηµιουργείται από τις καύσεις των τροφών. Η υδρική ισορροπία του οργανισµού στηρίζε-

ται στην ισορροπία πρόσληψης και αποβολής υγρών. Οι ανάγκες του κάθε ατόµου σε υγρά εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες, όπως η ηλικία, το φύλο, το επίπεδο φυσικής δρα-στηριότητας, η κατάσταση της υγείας, η θερ-µοκρασία και το κλίµα. Σε υγιή άτοµα, µικρή απόκλιση από τις ηµερήσιες ανάγκες υγρών δεν ενέχει κινδύνους, αφού εξισορροπείται µε αντίστοιχη ρύθµιση της απώλειας ούρων και ιδρώτα. Οι κύριες οδοί αποβολής νερού είναι τα ούρα και το δέρµα. Επειδή η αίσθηση της δίψας αρχίζει να αναπτύσσεται όταν έχουµε απώλεια υγρών πάνω από το 1% του σωµατι-κού βάρους, σε καµία περίπτωση, ειδικά τώρα το καλοκαίρι, δεν πρέπει να φτάνουµε σε αυτό το σηµείο. Εάν επικρατήσει το στάδιο της αφυ-δάτωσης, τότε παρατηρούνται συµπτώµατα όπως αύξηση της αρτηριακής πίεσης, εξάντλη-ση, πονοκέφαλος, µειωµένη αντοχή και συγκέ-ντρωση, θαµπό και κουρασµένο δέρµα.

Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

36•IN•VITRO

Η δίαιταΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Συνεργάστηκε η Εύα Ανδρέου – Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Ενδεικτικό διαιτολόγιο ΠΡΩΙΝΟ

•1 φλ. γάλα 1,5%•4 κ.σ. µούσλι µε αποξηραµένα φρούταΔΕΚΑΤΙΑΝΟ

• Χυµός φρέσκων φρούτων (νεκταρίνι, πεπό-νι, ανανάς)ΓΕΥΜΑ

• Φιλέτο τσιπούρας µε βραστά καρότα και σως λαδολέµονο µε ψιλοκοµµένο µαϊντανό και δυόσµο

• Σαλάτα φρέσκο σπανάκι µε τοµατίνια, παρ-µεζάνα και φλούδες από ωµό κολοκυθάκιΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ

•1 γιαούρτι 2% µε 5-6 φράουλεςΔΕΙΠΝΟ

• «Γκασπάτσο»: κρύα ντοµατόσουπα µε στικάκια αγγουριού, δυόσµο και 3-4 κ.σ. κρουτόν

Τips > Μην παραβλέπετε ποτέ και για κανέναν

λόγο το αίσθηµα της δίψας. Είναι συναγερ-µός!

> Παρατηρείτε το χρώµα των ούρων σας. Πρέπει να είναι κοντά στο χρώµα του κα-θαρού νερού.

>Περιορίστε το αλάτι και τη ζάχαρη.

>Έχετε ένα µπουκαλάκι νερό πάντα µαζί σας.

>Αντικαταστήστε έναν καφέ µε ένα κρύο τσάι.

>Πίνετε ένα ποτήρι νερό µόλις ξυπνάτε και ένα πριν κοιµηθείτε.

>Προσθέστε φρέσκα φρούτα στις σαλάτες σας.

> Συνοδέψτε σαλάτες και φαγητά µε φρέ-σκα ψιλοκοµµένα µυρωδικά, αντί για αλάτι.

>Καταναλώστε αλκοολούχα ποτά και κο-κτέιλ, µε πολύ ή τριµµένο πάγο.

Τώρα το καλοκαίρι, εκτός απ’ το νηστικό αρκούδι, δεν χορεύει ούτε το διψασµένο… Η θερ-

ται στην ισορροπία πρόσληψης και αποβολής υγρών. Οι ανάγκες του κάθε ατόµου σε υγρά εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες, όπως

Υγρή ισορροπία

της

ενυδ

άτω

σης


Η ενυδάτωση του οργα-

νισµού δεν γίνεται µόνο µε το αυτού-

σιο νερό, αλλά και µε το νερό που περιέχεται

στις τροφές, είτε υγρές

είτε στερεές (δηλαδή, µε περισσότερα

ή λιγότερα υγρά). Οι

τροφές µε µεγαλύτερη

περιεκτι-κότητα σε

νερό έχουν λιγότερες

θερµίδες ανά µερίδα και

στις «δίαιτες του νερού» πρέπει να καταναλώ-νονται σε

µεγαλύτερη ποσότητα και συχνότερα.

Λειτουργική ακεραιότηταΤο νερό είναι ο διαλύτης στον ανθρώπινο οργανισµό και συνιστά περίπου το 60% του σωµατικού βάρους των ενηλίκων. Το ισοζύγιο του ύδατος εξαρτάται βασικά από την ποσό-τητα των προσλαµβανοµένων υγρών και τον όγκο των αποβαλλοµένων ούρων. Το πρώτο σκέλος ρυθµίζεται µε τη δίψα, ενώ το δεύ-τερο σκέλος από τη δοµική και λειτουργική ακεραιότητα των νεφρών και τη δράση της βαζοπρεσσίνης (αντιδιουρητικής ορµόνης). Ο νεφρός µπορεί να εξασφαλίζει την οµοιοστα-σία του οργανισµού, αλλά σε παθολογικές καταστάσεις 1χάνει αυτήν του την ευελιξία, µε αποτέλεσµα να εµφανίζεται ευκολότερα αφυδάτωση ή υπερυδάτωση.

ΗλεκτρολύτεςΕνδεικτικά, τα τρόφιµα που αναφέρονται είναι πολύ πλούσια σε νερό και προσφέρουν στο σώµα υψηλά ποσοστά καλίου και νατρίου. Ο οργανισµός χρησιµοποιεί το νάτριο, το κάλιο και άλλους ηλεκτρολύτες για τη διατή-ρηση της ισορροπίας των υγρών του. Η ενδε-χόµενη ανισορροπία τους µπορεί να προκα-λέσει µυϊκές κράµπες, νοητική απάθεια και απώλεια όρεξης. Η ανεπάρκεια νατρίου είναι σπάνια, καθώς η µέση δυτική δίαιτα παρέχει πάνω από 5 φορές τη συνιστώµενη ηµερήσια δόση του νατρίου. Η υπέρµετρη πρόσληψη νατρίου, από την άλλη, συνδέεται µε κατα-κράτηση υγρών, υψηλή αρτηριακή πίεση και καρδιακή νόσο. Παράλληλα, ορισµένες µελέτες έχουν συνδέσει τα χαµηλά επίπεδα καλίου στη διατροφή µε υψηλή αρτηριακή πίεση. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι τα συµπληρώµατα καλίου µπορεί να οδηγήσουν σε ελαφρά πτώση της αρτηριακής πίεσης. Δεν συµφωνούν όµως όλες οι µελέτες στο συµπέρασµα αυτό. Το κάλιο αφθονεί σε πολ-λά τρόφιµα, και ιδιαίτερα στα φρούτα και τα λαχανικά. Τα άτοµα που κάνουν χρήση διουρητικών, πρέπει είναι ιδιαίτερα προσεκτικά µε την ενυ-δάτωση του οργανισµού τους.Συγχρόνως, ο φώσφορος και το ασβέστιο παί-ζουν σηµαντικό ρόλο στη σωστή λειτουργία των νεφρών και της καρδιάς και φυσικά στην όραση και στην υγεία των δοντιών. Η βιταµίνη C, µια από τις ισχυρότερες αντιοξειδωτικές ουσίες, προφυλάσσει τον οργανισµό από πολ-λές µορφές καρκίνου, από τις καρδιαγγειακές παθήσεις και τη φωτογήρανση. Η βιταµίνη Α, µαζί µε την καροτίνη (προ-βιταµίνη Α), ενισχύ-ει την όραση και την υγεία του δέρµατος.Η ισορροπία των ηλεκτρολυτών, εκτός των άλλων:• Προσφέρει βοήθεια στους µυς και τα νεύρα,

ώστε να λειτουργούν σωστά.• Διατηρεί την οξεοβασική ισορροπία του ορ-

γανισµού.• Μειώνει τον κίνδυνο υψηλής αρτηριακής πίε-

σης και την πιθανότητα εµφάνισης καρδιαγ-γειακών παθήσεων.

• Συµβάλλει στην υγεία και τη λάµψη του δέρ-µατος.

•Συµβάλλει στην απώλεια βάρους.

Αγγούρι 100 γρ.

νερό 96,4γρ. 10 kcal 0,5% ΣΗΔ, 140 mg K 3% ΣΗΔ, 49 mg P 7% ΣΗΔ)

Πεπόνι 100 γρ.

(νερό 92,2 γρ. 28 kcal 1,4% ΣΗΔ, 16 mg P 2,3% ΣΗΔ, 210 mg K 4,5% ΣΗΔ, φυτικές ίνες 0,8 γρ 3,3% ΣΗΔ)

Γάλα ημιαποβουτυρωμένο παστεριωμένο 100 γρ.

(νερό 89,8 γρ. 46 kcal 2,3% ΣΗΔ, 120 mg Ca 12% ΣΗΔ, 95 mg P 13,5% ΣΗΔ, 21 µg βιτ. Α 3% ΣΗΔ)

Αυγό βραστό 100 γρ.

(νερό 83,1 γρ. 147 kcal 8% ΣΗΔ, 130 mg K 2,7% ΣΗΔ, 57 mg Ca 5,7% ΣΗΔ, 200 mg P 28,5% ΣΗΔ, 140 mg Na 9,3% ΣΗΔ, 190 µg βιτ. Α 27,1% ΣΗΔ)

2,7% ΣΗΔ, 57 mg Ca 5,7% ΣΗΔ, 200 mg P 28,5% ΣΗΔ, 140 mg Na 9,3% ΣΗΔ, 190 µg βιτ. Α 27,1% ΣΗΔ)

3,3% ΣΗΔ)

τροφές µε µεγαλύτερη

περιεκτι-κότητα σε

νερό έχουν λιγότερες

θερµίδες ανά µερίδα και

στις «δίαιτες του νερού» πρέπει να καταναλώ-νονται σε

µεγαλύτερη ποσότητα και συχνότερα.

21 µg βιτ. Α 3% ΣΗΔ)

28,5% ΣΗΔ, 140 mg Na 9,3% ΣΗΔ, 190 µg βιτ.

Μαϊντανός 100 γρ.

(νερό 83,1 γρ. 34 kcal 1,7% ΣΗΔ, 760 mg K 16,1% ΣΗΔ, 200 mg Ca 20% ΣΗΔ, 4040 µg καροτίνη, 190 µg βιτ. C 253% ΣΗΔ, φυτικές ίνες 8,2 γρ. 34,1% ΣΗΔ)


Μικροί αντάρτες

Συνεργάστηκε η Νένυ Περβαντίδου, λέκτορας αναπτυξιακής παιδιατρικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Μονάδα Αναπτυξιακής και Συμπεριφορικής Παιδιατρικής

Α’ Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία».Baby boom

Τα παιδιά μας είναι ο καθρέ-φτης μας. Ψυχικές ή σωματικές νόσοι των γονιών, οι-κογενειακή

βία, πα-ραμέληση και στρε-σογόνες

καταστάσεις μπορεί να προκαλέ-σουν σε

ένα παιδί σοβαρά

και χρόνια προβλήμα-τα συμπερι-

φοράς.

Η συμπεριφορά των παιδιών είναι ένας πονοκέφαλος για τους γονείς, που αναρωτιού-νται πώς θα τους διδάξουν καλούς τρόπους αλλά και τι

θα κάνουν όταν αυτά αρχίζουν και «ξεφεύ-γουν». Σ’ αυτό έρχεται να προστεθεί και το θέμα του εντοπισμού του προβλήματος, κα-θώς έχει διαπιστωθεί ότι, ενώ το 12%-25% των παιδιών σε προσχολική ηλικία αντιμετω-πίζει διάφορα αναπτυξιακά, συμπεριφορικά και ψυχοκοινωνικά προβλήματα, μόνο ένα μικρό ποσοστό από τα παιδιά αυτά εντοπίζε-ται και παρακολουθείται ιατρικά.

Πότε υπάρχει πρόβλημαΗ έντονη δραστηριότητα στα μικρά παιδιά εί-ναι φυσιολογική στο πλαίσιο της εξερεύνησης και εκμάθησης του περιβάλλοντος. Ωστόσο, μπορούμε να διακρίνουμε πότε ένα νήπιο δι-αφέρει από τα άλλα. Προβλήματα στον ύπνο και στο φαγητό, έντονα κλάματα, αδυναμία να τα ελέγξουν οι γονείς, επιρρέπεια στα ατυ-χήματα, ξεσπάσματα θυμού, υπερκινητικότη-τα, επιθετικότητα και ελλειμματική προσοχή είναι μερικά από αυτά που μπορούν να εντο-πίσουν οι γονείς. Συχνά τα παραπάνω μπορεί και να συνοδεύονται από καθυστέρηση στην ομιλία και αναπτυξιακά προβλήματα.

Ξεσπάσματα θυμούΕντοπίζονται μεταξύ 18 μηνών και 3 ετών, λόγω της αναπτυσσόμενης αίσθησης αυ-τονομίας του παιδιού, το οποίο εκδηλώνει ανυπακοή κι αρνητισμό. Η κατάσταση γίνεται χειρότερη όταν και οι γονείς αντιδρούν με θυμό, καθώς το παιδί διδάσκεται λανθασμέ-να ότι είναι μια φυσιολογική αντίδραση.

ΥπερκινητικότηταΤο παιδί είναι υπερβολικά δραστήριο σε σχέ-ση με τους συνομηλίκους του, κάνει άσκοπες κινήσεις ενώ του είναι αδύνατο να κάνει

Τι μπορείτε να κάνετεΗ κακή συμπεριφορά των μικρών παιδιών είναι κάτι που προβλέπεται και θεωρείται μέρος της φυσιολογικής τους ανάπτυξης. Οι γονείς διδάσκουν στα παιδιά την καλή και την κακή συμπεριφορά από τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι ίδιοι, αλλά και από το πώς θα ασκήσουν την πειθαρχία. Η πειθαρχία είναι απαραίτητη, καθώς όλα τα παιδιά χρειάζονται κανόνες και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θεωρηθεί τιμωρία. Στο πλαίσιο της πειθαρχίας περιλαμβάνεται η επιβράβευση της καλής συμπεριφοράς, η αγνόηση της κακής και η επεξήγηση στο παιδί γιατί μια συμπεριφορά είναι καλή ή κακή.

Στα χρόνια της εφηβείαςοι παραπάνω διαταραχέσ μπορεί να ακολουθήσουν το παιδί και σε μεγαλύτε-ρη ηλικία και να εκδηλωθούν με άλλη ει-κόνα. Τα προβλήματα συμπεριφοράς των εφήβων κρύβονται πίσω από παραβατι-κότητα, χρήση ουσιών και συμπεριφορές κινδύνου. Συχνά μπορεί να συνυπάρχουν άγχος και κατάθλιψη.

Προσοχή στα σημάδιαΑπροσεξία: Δεν μπορούν να ανταποκρι-θούν στα μαθήματά τους, με αποτέλεσμα χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο. Διασπά-ται εύκολα η προσοχή τους, δεν έχουν καλή επικοινωνία και έχουν μεταπτώσεις στη διάθεσή τους.

Παρορμητικότητα: Οι νέοι αυτοί έχουν χαμηλό αυτοέλεγχο. Μπορεί να μπουν νωρίς σε σεξουαλικές δραστηριότητες, συχνά μάλιστα υψηλού κινδύνου (με αποτέλεσμα ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες αλλά και μεταδιδόμενα νοσήματα). Είναι ριψοκίνδυνοι οδηγοί, έχουν προ-βλήματα διαγωγής και έντονες συγκρούσεις με την οικο-γένεια.

Υπερκινητικότητα: Στην εφηβική ηλικία δεν υπάρχει η υπερβολική κινητικότητα που συναντάμε στα παιδιά, αλλά μια ανυπομονησία κι ένα αίσθημα ανησυχίας, που συχνά μοιάζει με ανία. Παρατηρείται, επίσης, κάπνισμα αλλά και κατάχρηση ουσιών.

ησυχία, ακόμα κι όταν αυτή απαιτείται. Τα υψηλά επίπεδα δραστηριότητας μπορεί να ενταθούν και με την εγγραφή ενός υπερκι-νητικού παιδιού σε παιδικό σταθμό, καθώς του δίνονται περισσότερες ευκαιρίες για πρώιμες εξερευνήσεις του χώρου. Συχνά τα υπερκινητικά παιδιά αντιμετωπίζουν και δια-ταραχές στον ύπνο τους.

Παρορμητικότητα«Μιλά πριν βουτήξει τη γλώσσα στο μυα-λό», όπως έλεγαν και οι παλαιότεροι, δρα, δηλαδή, πριν σκεφτεί. Αντιδρά σε γονείς και δασκάλους, διακόπτει, λέει αδιακρισίες, δεν

έχει υπομονή να πε-ριμένει τη σειρά του για να παίξει ή να μιλήσει και δεν μπο-ρεί να υποταχθεί σε κανόνες. Συχνά έχει και συναισθηματι-

κές μεταπτώσεις, με γρήγορες εναλλαγές της διάθεσής του.

ΕπιθετικότηταΠαρατηρούνται πρώιμες συγκρούσεις. Έχει επιθυμίες και ανάγκες που δεν είναι πραγμα-τοποιήσιμες. Δύο με τριών ετών συχνά κλο-τσάνε και χτυπάνε ενώ σε λίγο μεγαλύτερη ηλικία παρατηρείται και λεκτική επίθεση. Τα επιθετικά παιδιά είναι ευερέθιστα, κατα-στρέφουν παιχνίδια και βασανίζουν ζώα.

Διαταραχή ελλειμματικής προσοχήςΤο παιδί δεν συγκεντρώνεται ούτε καν μπρο-στά στην τηλεόραση και δεν στέκεται σχεδόν ποτέ σε ένα σημείο. Αν συγκεντρωθεί, είναι πολύ εύκολο να διασπαστεί η προσοχή του και δύσκολα επανέρχεται. Είναι συχνά απρό-σεκτο, ανοργάνωτο, δεν μπορεί να ολοκλη-ρώσει μια δραστηριότητα και δεν ακούει τις οδηγίες των ενηλίκων. Είναι αφηρημένο και χάνει τα πράγματά του.

Προβλήματα συμπεριφοράς

Η συμπεριφορά των γονέων διδάσκει στα παιδιά τον καλό και τον κακό τρόπο του φέρεσθαι



ΨυχολογίαΗ κήρυξη του «πολέμου»

Αν δεν επιτραπεί

στους νέους ν’ αρχίσουν να ασκούν την αυτο-

νομία τους, να παίρνουν

αποφά-σεις και να επιλύουν

μόνοι τους τα προβλήματα που παρου-σιάζονται

στον δρόμο τους, πώς θα μεγαλώσουν;

Συνεργάστηκαν οι Μελίνα Σταύρου, Συμβουλευτική Ψυχολόγος, και Αλέκα Συκάκη - Δούκα, Μαία - Εκπαιδευτικός

Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Οι φόβοι των γονέων είναι κατανοητοί, καθώς είναι υπαρκτοί οι κίνδυνοι που μπορεί να αντιμετωπίσουν οι έφηβοι

Συζητώντας για το σεξ με έναν… έφηβο Παρ’ ότι μπορεί να φανεί ενοχλητικό στους εφήβους, καθήκον των γονιών είναι να δώ-σουν στα παιδιά τους κάποιες συμβουλές για να αποφύγουν τους κινδύνους που μπορεί να παραμονεύουν. Αν ο φόβος σας είναι μήπως έχουν σεξουαλικές επαφές και, στην περί-πτωση των κοριτσιών, μήπως μείνουν έγκυες, τι περιμένετε για να τους μιλήσετε για τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες και την αντισύλληψη; Ο έφηβος πρέπει να μάθει «όχι μόνο πώς ωριμάζει το σώμα του, πώς λειτουρ-γεί, πώς γεννιούνται τα μωρά, αλλά και ότι η σεξουαλική ορμή και σχέση πρέπει να είναι αλληλένδετες με την αγάπη, τον σεβασμό, το ήθος και τις ψυχικές ανάγκες του».

Η πληροφόρηση δίνει γνώσεις!ΣυζητώνταΣ για το σεξ με έναν έφηβο, οι γονείς θα πρέπει:

> Να αποφεύγετε τις ηθικολογίες και να δί-νετε μια πλήρη φυσιολογική και θετική ει-κόνα, τόσο για την ερωτική πράξη όσο και για τα συναισθήματα που τη συνοδεύουν.

> Να παίρνετε την πρωτοβουλία και να του δίνετε την ευκαιρία να κάνει ερωτήσεις, σε περίπτωση που ο έφηβος ζητά πληροφο-ρίες.

> Να τον ενθαρρύνετε να συζητά τις απορί-ες του μαζί σας.

> Να θυμάστε ότι η άγνοια και οι παρανο-ήσεις αφήνουν τον νέο απροστάτευτο σε καταστάσεις που περιλαμβάνουν σεξουα-λικές αντιδράσεις, για τις οποίες δεν γνωρί-ζει τίποτα (είναι εντυπωσιακό το ποσοστό των εφήβων που ασχολείται με σεξουαλι-κά παιχνίδια, ακόμη και με τη συνουσία, χωρίς να έχουν οποιαδήποτε γνώση για το σεξ ή την αναπαραγωγή).

Προσοχή!> Η ενημέρωση προϋποθέτει ότι και οι ίδιοι

οι γονείς πρέπει να είστε καλά πληρο-φορημένοι για το σεξ και να μη βασίζε-στε απλώς στις δικές σας εμπειρίες ή τις εμπειρίες των άλλων.

> Στην πράξη, η προσέγγιση της εφηβείας χωρίς να έχει προηγηθεί καμιά σχετι-κή ενημέρωση και προετοιμασία για το σεξ, μπορεί να οδηγήσει σε ψυχολογικές διαταραχές, ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, αφροδίσια νοσήματα κ.ά.

> Πολλές φορές, η εμφάνιση της περιό-δου, η στύση των αγοριών, οι κολπικές αισθήσεις των κοριτσιών και η κλειτοριδι-κή ευχαρίστηση μπορεί να οδηγήσουν το παιδί σε έντονες αντιδράσεις αμηχανίας, ανησυχίας, φόβου, ντροπής και ενοχής, απλώς γιατί δεν ξέρει τι σημαίνουν τα γεγονότα αυτά.

Περίπου απ’ τα δεκατρία μέ-χρι τα δεκαπέντε είναι τα χρόνια της εφηβείας. Τώρα πια η πίεση των παιδιών είναι εντονότερη παρά ποτέ

και το παιχνίδι που παίζεται είναι πολύ σοβα-ρό. Έχει περάσει πλέον η εποχή που αρκού-σε οι γονείς να εξηγούν στα παιδιά τους ότι οι πολλές καραμέλες δημιουργούν τερηδό-να. Ο φόβος κάθε γονιού σχετίζεται τώρα πια με τις βραδιές που περνούν στα κλαμπ, όπου μπορεί να πίνουν πολύ, με τις ακατάλ-ληλες παρέες, με την έλξη που ασκούν τα ναρκωτικά, με το AIDS, με τις εγκυμοσύνες… Και όχι μόνο αυτά. Αλλά φτάνει και η στιγ-μή που η οικογενειακή φωλιά φαίνεται στα παιδιά μικρή και αποφασίζουν ότι θέλουν να πετάξουν μόνα τους. Για παράδειγμα, το να πάνε διακοπές με τους γονείς, τους φαίνεται πλέον φρικτά βαρετό και προτιμούν να πάνε με την παρέα τους. Και τότε; Ως γονείς πώς πρέπει να αντιδράσετε μπρος σε μια τέτοια απαίτηση; Να τους το επιτρέψετε ή να το απαγορεύσετε; Και κυρίως όταν πρόκειται για κορίτσια! Να πάνε διακοπές μόνα τους με αγόρια; Και με το σεξ, τι γίνεται; Δεν είναι ακόμα μικρά για τέτοια;

Οι φόβοι των γονιώνΟι παραπάνω και πολλές άλλες επιφυλάξεις βασανίζουν όλους τους γονείς την ώρα που πρέπει να δώσουν ή ν’ αρνηθούν την άδεια που τους ζητούν οι έφηβοι. Μερικοί γονείς με τα πολλά πείθονται. Άλλοι, πάλι, όχι, παρά τις εξηγήσεις και τις υποσχέσεις που τους δίνουν τα παιδιά τους σχετικά με την καλή τους συμπεριφορά. Σε μια σχετική έρευνα, όλοι οι νέοι που ρω-

τήθηκαν, εξέφρασαν τα ίδια παράπονα: ότι, δηλαδή, οι γονείς έχουν παλιές αντιλήψεις και συντηρητικές απόψεις, ότι ανησυχούν υπερβολικά, ότι πιστεύουν πως τα παιδιά είναι χαζά και πως ακόμα βυζαίνουν, ότι δεν ξέρουν να τα βγάλουν πέρα μόνα τους, ότι δεν είναι υπεύθυνα άτομα, ότι δεν τους έχουν εμπιστοσύνη, ότι…, ο κατάλογος είναι ατελείωτος. Ιδιαίτερα τα κορίτσια παραπονέθηκαν ότι οι γονείς τους πιστεύουν ότι άλλο να είσαι κορίτσι κι άλλο αγόρι και ότι αρνούνταν κα-τηγορηματικά να δώσουν την άδειά τους, «γιατί θα είναι μαζί με αγόρια και φοβούνταν μήπως μείνουν… έγκυες!».

Δώστε τους… ψήφο εμπιστοσύνηςΣίγουρα είναι μια δύσκολη απόφαση. Αν τους απαγορεύσετε ορθά - κοφτά να πάνε με την παρέα τους, και μάλιστα χωρίς να δικαιολο-

γήσετε την άρνησή σας, τότε η μνησικα-κία θα ριζώσει στην ψυχή του εφήβου, υποστηρίζουν οι ειδικοί. Αν, πάλι, κλείσετε τα μάτια

και τους αφήσετε να… πετάξουν μόνοι τους χωρίς καμιά συμβουλή, ούτε και τότε τους βοηθάτε. Το ζητούμενο, λοιπόν, είναι να βρε-θεί κάποια ισορροπία. Και το πιο λογικό είναι να τους δώσετε την αυτονομία τους κατά δόσεις, καθορίζοντας κάποιους κανόνες, για να μπορούν οι έφηβοι να διασκεδάζουν, χω-ρίς όμως να διατρέχουν κάποιους άσκοπους κινδύνους. Γιατί οι νέοι δεν απαιτούν μόνο ανεξαρτησία, αλλά και κάποια… ψήφο εμπι-στοσύνης από τη μεριά σας.

Φέτος θα πάω διακοπές με την παρέα μου!

40•in•vitro

ΕναλλακτικάΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Γελωτοθεραπεία Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Συνεργάστηκε ο Αλέξανδρος Λουπασάκης, Γιατρός Ολιστικής Θεραπευτικής, Ελληνική Κλινική Γέλιου

Η πρώτη κλι-νική γέλιου

ιδρύθηκε στο Birmingham

της Αγ-γλίας από τον Robert

Holden. Στην Ελλάδα η

πρώτη κλινι-κή ιδρύθηκε το 1998. Οι συμμετέχο-

ντες μπορούν να παρακο-λουθήσουν

θεωρία, ασκήσεις,

βιωματικές πρακτικές και να γελάσουν

πολύ.

Γελάω με την ψυχή μου

Όσο και να θέλουμε να το παραβλέ-ψουμε, ο σύγχρονος άνθρωπος έχει χάσει σε σημαντικό βαθμό την επαφή με το γέλιο. Μιλάμε για το πραγμα-τικό, αυθόρμητο, πηγαίο γέλιο. Αυτό

δεν σημαίνει ότι δεν γελάμε πια, αλλά, αν θέλουμε να παρατηρήσουμε σε βάθος τα πράγματα γύρω μας, θα διαπιστώσουμε ότι οι γελαστοί άνθρωποι, οι εύθυμοι άνθρωποι αποτελούν μάλλον «είδος προς εξαφάνιση»… Πολλά θα μπορούσε να πει κανείς για τις αιτίες που

οδηγούν σε αυτό το φαινόμενο, με τον σημερινό άνθρωπο να έχει (ξε)χάσει το γέλιο του. Οι ειδι-κοί θεωρούν πως βασική αιτία είναι η σοβα-

ροφάνεια. Η λανθασμένη τάση, δηλαδή, να δείχνουμε σοβαροί, «καθωσπρέπει», τυπικοί προς τους γύρω μας. Άλλοι επιστήμονες απο-δίδουν σε «φοβία» το να εκφραστούμε μέσα από το γέλιο, γιατί έτσι αποκαλύπτουμε

σημαντικό κομμάτι του χαρακτήρα μας, ενώ άλλοι τονίζουν ότι η απουσία γέλιου από τη

ζωή μας οφείλεται στην τάση να επιβάλλουμε στον εαυτό μας κανόνες μιας κακώς νοούμενης

«καλής συμπεριφοράς».Το βέβαιο είναι ότι μερικοί, πολλοί, ίσως οι περισ-

σότεροι άνθρωποι, απλώς δεν μπορούν να γελά-σουν, αγνοώντας μάλλον ότι πρόκειται για μια

μορφή αναπηρίας.

Η μαγεία του γέλιουΚι όμως, το γέλιο θεωρείται... μαγεία. Μπο-

ρεί ν’ αποτελέσει την αρχή της δημιουργί-ας ενός ολόκληρου κόσμου, αισθητού και όχι υπερβατικού, λένε οι καλλιτέχνες. Ο κόσμος του γέλιου ξεκινά από το χαμό-γελο και μπορεί να μας οδηγήσει μέχρι τη «φώτιση», λένε οι φιλόσοφοι. Με το γέλιο, η συμβίωση με την πεζή κα-θημερινότητα μπορεί να μετατραπεί σε μια γοητευτική ποιητική εμπειρία, λένε

οι ποιητές. Όσοι, λοιπόν, έχουν υποκύψει στη συνθήκη της σοβαροφάνειας, έχουν αποξενωθεί από το γέλιο ή το θεωρούν

περιττό, ήρθε ο καιρός να μάθουν ότι η ζωή έχει τουλάχιστον δύο όψεις.

Και η άλλη είναι, ευτυχώς, ξεκαρ-διστική!

Εννοείται ότι από μόνο του το γέλιο δεν μπορεί να κάνει

τα πάντα. Ούτε πρέπει να θεωρείται πανάκεια, ως

εργαλείο θεραπείας.

Ωστόσο, η αξία του είναι μεγάλη, ιδιαίτερα στην εποχή μας, που έχουμε πολλούς λόγους να είμαστε βλοσυροί.

«Φάρμακο» που γιατρεύειΕίναι απίστευτο το πόσο ευεργετικό είναι το γέλιο στη ζωή μας. Ιατρικές μελέτες έχουν δείξει ότι τη στιγμή που γελάμε δεκάδες λειτουργίες τίθενται σε εγρήγορση, τονώνοντας τον οργανισμό.Τα θετικά που προσφέρει το γέλιο στην υγεία μας εί-ναι πολλά, αφού:

>Ενισχύει το αμυντικό μας σύστημα, εφόσον αυ-ξάνει τη συγκέντρωση των αντισωμάτων στο αίμα

καθώς και των λευκών αιμοσφαιρίων που είναι απα-ραίτητα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των λοιμώξεων.

> « Βαθαίνει» την αναπνοή μας, δηλαδή είναι μια υπέροχη οξυγονοθεραπεία, καθώς 400 εκα-τομμύρια πνευμονικές κυψελίδες μπαίνουν σε λειτουργία, τρεις φορές περισσότερες από αυτές που ενεργοποιούνται όταν αναπνέουμε.

> Κινητοποιεί το πεπτικό και μυϊκό μας σύστημα, καθώς το γέλιο, και μάλιστα το ξεκαρδιστικό, κι-νητοποιεί τον πεπτικό σωλήνα. Πράγμα πολύ απο-τελεσματικό στην περίπτωση της αεροφαγίας, στη δυσκοιλιότητα, ενώ επιδρά θετικά και σε ολόκλη-ρη τη σπλαχνική κοιλότητα. Για παράδειγμα, ανα-ζωογονεί το πάγκρεας.

> Απελευθερώνει από το στρες, κάτι που όλοι θα έχετε ίσως διαπιστώσει, εφόσον λίγα λεπτά αφό-του έχετε γελάσει με την καρδιά σας, νιώθετε ένα έντονο αίσθημα χαλάρωσης.

> Έχει παυσίπονη δράση, εφόσον προκαλεί και πολλές αλλαγές στο βιοχημικό περιβάλλον του ορ-γανισμού. Για παράδειγμα, στα ενδογενή οπιοειδή (ενδορφίνες, εγκεφαλίνες), που έχουν καταπλη-κτική παυσίπονη δράση και προκαλούν ευφορία και ηρεμία, συμβάλλοντας στην αισιοδοξία και την εξάλειψη της θλίψης μας.

> Συνιστά ασπίδα απέναντι στις δυσκολίες, γιατί, αν μπορούμε ν’ αντιμετωπίσουμε γελώντας μια δύ-σκολη κατάσταση, τότε σίγουρα μπορούμε και να την υπερβούμε.

Πρακτική γελωτοθεραπείαςΤο καλό νέο είναι ότι η δήθεν σοβαρότητα έχει πλέ-ον τρόπους θεραπείας. Η γελωτοθεραπεία διδάσκει τους ανθρώπους πώς να (ξανα)θυμηθούν να γελούν «ανοιχτά», ακόμα και με καταστάσεις που δεν είναι και τόσο αστείες. Στη γελωτοθεραπεία δεν υπάρχουν κανόνες, δεν υπάρχουν οδηγίες που να ισχύουν εξί-σου για όλους τους ανθρώπους. Κύριος σκοπός της είναι να μας μάθει πώς ν’ αντιμετωπίζουμε τα δύσκο-λα που περνάμε, με τη μέθοδο της ανατροπής. Η μέ-θοδος αυτή στηρίζεται στην άποψη ότι κάθε γεγονός, ακόμα και τραγικό, αν απογυμνωθεί από συναισθη-ματισμούς, μετατρέπεται σε αστείο.Με λίγα λόγια, οι ειδικοί αυτής της σχολής διδάσκουν πώς να μάθουμε να «παίζουμε» με τον πόνο μας, να γίνουμε γελωτοποιοί του εαυτού μας. Δεν πρέπει, βέβαια, να ξεχνάμε ότι το γέλιο μας είναι τόσο περισσότερο ακμαίο όσο περισσότερο μερι-μνούμε για τη συνολική υγεία μας.

Business mail

ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011 IN•VITRO•41

ΠροτείνουμεΙατρικές σελίδες

To In Vitro και σε ηλεκτρονική μορφήΠλέον µπορείτε να διαβάσετε το In Vitro και µέσω διαδικτύου. H δι-αδικασία είναι πολύ απλή. Πληκτρολογήστε την παρακάτω διεύθυν-ση issuu.com/invitromagazine και θα εµφανιστούν στην οθόνη σας όλα τα τεύχη του περιοδικού. Πατώντας στο εξώφυλλο του ενός θα µπορέσετε να το ανοίξετε και να το ξεφυλλίσετε σε πραγµατικό χρόνο. Aν θέλετε µπορείτε να το κατεβάσετε σε µορφή PDF στην επιφάνεια του υπολογιστή σας. Έτσι δηµιουργείτε το προσωπικό σας αρχείο από τεύχη του In Vitro. Προσοχή όµως διότι απαγορεύε-ται η αναπαραγωγή και αναδηµοσίευση των θεµάτων του περιοδι-κού.

Govind B ChavhanΒασικές αρχές Mαγνητικής Τομογραφίας

Η ακτινολογία είναι το ταχύτερα εξελισ-σόµενο κοµµάτι της ιατρικής επιστήµης. Το εύρος της ξεκινά από την ανάδει-ξη της ανατοµίας φθάνοντας µέχρι τη φυσιολογία, τη λειτουργική και βιοχηµική πληροφορία καθώς και την ιστική διάγνωση.Ο µαγνητικός συντονι-σµός κυριαρχεί στη γρήγορη εξελικτική πορεία της ακτινολογίας. Καµία άλλη απεικονιστική µέ-θοδος δεν έχει εξελιχθεί τόσο όσο η µαγνητική τοµογραφία στα τελευταία 20 χρόνια. Σε όλα τα παραπάνω αναφέρεται το βιβλίο µε τίτλο «Βασικές αρχές της Μαγνητικής Τοµογραφίας» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ροτόντα και το οποίο επιχειρεί µια επιφανειακή αναφο-ρά στο θέµα του µαγνητικού συντονισµού ενώ προσπαθεί να εξηγήσει και ορισµένες βασικές αρχές της σπουδαίας αυτής εφαρµοσµένης επιστήµης.

Όλε Μάρτιν Χέισταντ«Η ιστορία της καρδιάς»

Ο Νορβηγός Όλε Μάρτιν Χέι-σταντ, συγγραφέας του βιβλίου «Η ιστορία της καρδιάς» ανήκει σε εκείνον τον κύκλο των καθη-γητών Πολιτισµικών Σπουδών της Δύσης που δίνουν στην καρδιά την ουσιαστική της υπόσταση. Κινητήρια δύναµη των συναισθηµάτων, ακού-ραστο ρολόι του οργανισµού, η βάση τελικά της ανθρώπινης µηχανής.Η καρδιά κατέχει σε όλους σχεδόν τους πολιτισµούς κε-ντρική συµβολική θέση, άλλοτε ως έδρα της ψυχής και άλλοτε ως σύµβολο της αγάπης, του έρωτα ή της συµπό-νιας. Οι ποιότητές της καθρεφτίζουν το ποιόν του ίδιου του ανθρώπου που έχουµε απέναντί µας και δείχνουν, για παράδειγµα, ότι κάποιος είναι µεγαλόκαρδος, κάποιος άλ-λος καλόκαρδος, ένας τρίτος σκληρόκαρδος, λεοντόκαρ-δος, άκαρδος... Στον φόβο η καρδιά τρέµει, στη λύπη γίνε-ται βαριά σαν πέτρα, στον έρωτα πεταρίζει, στην ευτυχία αγάλλεται. Πρόκειται για ένα βιβλίο που θα µπορούσε να εξηγήσει εν µέρει και την πρόσφατη τραγική «έκρηξη» του 32χρονου Νορβηγού Μπρέιβικ που αιµατοκύλησε άδοξα και παράδοξα τη µικρή χώρα των 4,5 εκατοµµυρί-ων ανθρώπων

Η Pharmathen βραβεύθηκεΩς µία από τις υγιέστερες ελληνικές επιχειρήσεις που διακρίθη-καν στον επιχειρηµατικό οδηγό «Diamonds 2011» βραβεύτηκε η Pharmathen. H σχετική εκδήλωση πραγµατοποιήθηκε από τη Statbank στα τέλη Ιουνίου στην Αµερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών. Με το τρίπτυχο «Έρευνα - Εξωστρέφεια - Επενδύσεις|, η Pharmathen επιχειρεί να απαντήσει στην κρίση. Η εταιρεία αντα-ποκρίθηκε αποτελεσµατικά στο «stress test» που πραγµατοποίη-σε η Statbank σε δεκάδες επιχειρήσεις του ελληνικού εµπορίου και της βιοµηχανίας και ξεχώρισε ανάµεσά τους, σε µια χρονιά µάλιστα που για πρώτη φορά, στα 10 χρόνια του θεσµού, εµφανί-στηκαν αρνητικά πρόσηµα.Έχοντας συµπληρώσει 42 χρόνια δραστηριότητας, η Pharmathen παρουσιάζει σήµερα κύκλο εργασιών της τάξης των 130 εκατ. ευρώ και κατατάσσεται ανάµεσα στις 200 µεγαλύτερες ελληνι-κές βιοµηχανίες. Την τελευταία πενταετία έχει προχωρήσει σε επενδύσεις ύψους 60 εκατ. ευρώ για την επέκταση των ερευνη-τικών υποδοµών και την αύξηση της καθετοποίησής της, µε τη δηµιουργία δύο νέων ερευνητικών δραστηριοτήτων, καινοτόµων προϊόντων και δραστικών πρώτων υλών. Παράλληλα, πέρυσι προ-χώρησε στα εγκαίνια της νέας παραγωγικής µονάδας στις Σάπες Ροδόπης, µια επένδυση η οποία ανήλθε σε 41 εκατ. ευρώ, δηµι-ουργώντας 150 νέες θέσεις εργασίας.

Δηµιουργίες από τη Merck SeronoΌπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, 8 στελέχη της Merck Serono, µαζί µε τα παιδιά τους, συµµετείχαν στη δηµιουρ-γία έργων µε τη συνεργασία παιδιών και νέων µε κινητικές και νοητικές αναπηρίες, κοινωνικούς φορείς, ειδικά σχολεία, παιδιά δηµοτικού, γυµνασίου, λυκείου και φοιτητές. Στο καλλιτεχνικό εργαστήρι συµµετείχαν το Γυµνά-σιο Παπάγου και τα Εκπαιδευτήρια Δούκα, η Αρωγή - Κέντρο Ατόµων µε Ειδικές Ανάγκες Δήµου Αχαρνών, το ΕΕΕΕΚ Εύβοιας - Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελµατικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Εύβοιας, το ΚΔΑΠ «ΚΡΙΚΟΣ» - Κέντρο Δηµιουργικής Απασχόλησης Ατόµων µε Ειδικές Ανάγκες Δήµου Βριλησσίων και το ΕΕΕΕΚ Κορίνθου - Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελµατικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Κορίνθου. Μέσω της Σύµπραξης αυτής, δίνεται σε όλους τους νέους η ευκαιρία να ανακαλύψουν έναν δικό τους κώδικα επι-κοινωνίας χωρίς λογοκρισία και µεσολαβητές, χτίζοντας µέσα από τη δηµιουργική διαδικασία σχέσεις κατανόη-σης, σεβασµού και αποδοχής.

Εγκαίνια γραφείων της UCB Α.Ε.Στα τέλη Ιουνίου και τις αρχές Ιουλίου, η UCB Α.Ε. εγκαινίασε τα νέα της γραφεία στην Αθήνα και Θεσσαλονί-κη αντίστοιχα. Στην πρωτεύουσα, οι εργαζόµενοι της UCB Α.Ε. εγκαινίασαν τα νέα τους γραφεία, παρουσία των Jean-Christophe Tellier, Ηead of European Operations, και Scott Myers, V.P. & Head of E.U. Mid-Markets.Την τελετή τίµησαν µε τη παρουσία τους ο πρέσβης του Βελγίου στην Ελλάδα Marc Van Den Reeck, ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισµού Φαρµάκων καθηγητής Ι. Τούντας, ο πρόεδρος του Συνδέσµου των Φαρµακευτικών Επι-χειρήσεων Ελλάδας Δ. Φιλιώτης, ο αντιπρόεδρος του ΕΟΠΠΥ και υποδιοικητής του ΙΚΑ Κ. Νικόλης, εκπρόσωποι συλλόγων ασθενών, αντιπρόσωποι φορέων και εταιρειών του φαρµακευτικού χώρου και πλήθος επαγγελµατιών υγείας.

42•in•vitro

ΟμορφιάΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Μετά την ηλιοθεραπεία Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Συνεργάστηκε η Μαρίνα Καλλιοπούλου, Αισθητικός

Οι ατελείωτες ώρες ηλιοθερα-πείας αποδίδουν και η επι-δερμίδα αποκτά σιγά - σιγά την πολυπόθητη σοκολατί απόχρωση - σήμα κατατε-

θέν του καλοκαιριού. Το ζητούμενο τώρα είναι αυτό το μπρονζέ χρώμα να διατηρη-θεί όσο περισσότερο γίνεται και, βέβαια, η επιδερμίδα να παραμείνει απαλή και λαμπερή, χωρίς δυσχρωμίες και ξεφλου-δίσματα. Το μυστικό είναι ένα: βαθιά ενυδάτωση για αναλλοίωτο χρώμα. Κάτι, δηλαδή, εξί-σου σημαντικό με τη χρήση αντηλιακού πριν από την έκθεση στην ηλιακή ακτινο-βολία. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε, εξάλλου, είναι ότι κάθε τύπος δέρματος μπορεί ν’ αφυδατωθεί, ακόμα και ο πιο λιπαρός.

Το αντηλιακό δεν αρκείΟ καλύτερος, λοιπόν, τρόπος για να διατη-ρήσετε το μαύρισμά σας αλλά και την επι-δερμίδα σας δροσερή, είναι τα λεγόμενα προϊόντα after sun για το πρόσωπο και για το σώμα. Πρόκειται για ενυδατικές λοσι-όν, πλούσιες κρέμες ή υπερυδατικά γαλα-κτώματα, η καθημερινή χρήση των οποίων σε όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού είναι απαραίτητη μετά το ντους, ώστε το δέρμα να διατηρήσει την ελαστικότητά του και να μη «στεγνώσει» από τον ήλιο.

ΕνυδατώνουνΤα ειδικά προϊόντα περιποίησης after sun είναι πλούσια σε συστατικά που θρέφουν την επιδερμίδα, βοηθούν την αποκατά-σταση της φυσικής της υγρασίας και κατα-πολεμούν την ξηρότητα. Η πρωτοποριακή σύνθεση των προϊόντων αυτών αποτελεί-ται κυρίως από βιταμίνες C και Ε και άλλα

Tips

Ενυδάτωση και δροσιά μετά τον ήλιο

ευεργετικά φυτικά εκχυλίσματα, όπως είναι για παράδειγμα η αλόη, που προ-λαμβάνουν τις φθορές και διατηρούν την επιδερμίδα δροσερή και αναζωο-γονημένη.

Καταπραΰνουν και παρατείνουν το μαύρισμαΤα προϊόντα after sun είναι ενισχυμένα με ειδικά συστατικά (καταπραϋντικούς και αναπλαστικούς παράγοντες), που αντιμετωπίζουν τις φλεγμονές και ανακουφίζουν από την αίσθη-ση καψίματος και κοκκινίλας. Επιπλέον, δροσίζουν ιδανικά την επιδερμίδα και έτσι, δίχως πόνο, τσουξίματα και κνησμό, μπορεί να ξαναβρεί πιο γρήγορα και πιο εύ-κολα την ισορροπία της. Επιπλέον αναδεικνύουν το μαύρι-σμα, καθώς τα after sun προϊόντα εί-ναι εμπλουτισμένα με χαμηλού επι-πέδου συστατικά autobrozant. Αυτή η ιδιότητα αποδεικνύεται από τους όρους Tan Maximizer και Tan Ektender που αναγράφονται στις συσκευασίες κά-ποιων εξ αυτών.

Δεν αποφύγατε το έγκαυμα; Τότε απλώστε στο ταλαιπωρημένο σας δέρμα μια μεγάλη ποσότητα από το after sun προϊόν σας. Εάν παρατηρήσετε ότι εμφανίζονται φου-σκάλες, χρησιμοποιήστε κάποιο ζελ με αλόη ή βαζελίνη. Για να διατηρήσετε την περιοχή καλά ενυδατωμένη, όταν αρχίσε-τε να ξεφλουδίζετε, περιποιηθείτε τη με λάδι jojoba ή με μια πλούσια κρέμα, φρο-ντίζοντας να αποφύγετε όλα τα προϊόντα που περιέχουν στη σύνθεσή τους AHA ή ρετινόλη.

Στην περί-πτωση που το after sun σας

τελείωσε, μπορείτε

να ανακου-φίσετε τη

φλογισμένη επιδερμίδα με μεγάλες ποσότητες κρύου για-

ουρτιού, μετά το ντους. Η

αίσθηση κα-ψίματος υπο-χωρεί σχετικά γρήγορα και

το δέρμα μπορεί άμεσα να δεχτεί το κατάλληλο ενυδατικό

προϊόν.

Πριν χρησιμοποιήσε-τε ένα after sun προ-ϊόν, αποφύγετε ό,τι θα μπορούσε να ανε-βάσει τη θερμοκρα-σία της επιδερμίδας σας (κάνετε ντους με κρύο ή χλιαρό νερό).

Η επιδερμίδα για να δεχθεί ένα τέτοιο προϊόν πρέπει να εί-ναι καθαρή από αλά-τι, σκόνη και ιδρώτα.

Μη χρησιμοποιεί-τε για το σώμα σας σκληρά σαπούνια και σφουγγάρια, που ενδεχομένως προκα-λέσουν ερεθισμούς στην επιδερμίδα.

Απλώνετε στην επι-δερμίδα σας αρκετή ποσότητα από το προ-ϊόν και ανανεώνετέ το κάθε μία ώρα, για να παραταθεί η αίσθηση δροσιάς και ανακού-φισης.

Φυλάτε το προϊόν στο ψυγείο, για μεγα-λύτερη αποτελεσμα-τικότητα και αίσθηση δροσιάς.

Θα διατηρήσετε περισσότερο την ηλιοκαμένη όψη σας αν δεν χρησιμοποιεί-τε στις διακοπές σας προϊόντα πίλινγκ.

Διαλέξτε προϊόντα after sun με όσο το δυνατόν πιο ανάλα-φρη μυρωδιά για να μην μπερδεύεται με το άρωμά σας.

Οι αγκώνες και οι φτέρνες (λόγω της έντονης ξηρότητάς τους) χρειάζονται ένα εξαιρετικά πλούσιο προϊόν με κρεμώδη υφή.

After Sun Spray, GARNIERΕιδικό προϊόν περιποίησης µε υψηλής πε-ριεκτικότητας υδατικούς παράγοντες, για να δροσίζετε άµεσα την επιδερµίδα σας, αν την αισθάνεστε να καίει, έπειτα από µια µέρα έκθεσης στον ήλιο. Αποκαθιστά την ισορροπία της επιδερµίδας και προσφέρει απόλυτη αίσθηση δροσιάς. Κυκλοφορεί και σε γαλάκτωµα.

Για να αποφύγετε τα αντιαι-σθητικά και ενοχλητικά σηµά-

δια της αφυδάτωσης στο δέρµα σας, ξεχωρίσαµε και σας παρου-

σιάζουµε µερικές από τις καλύτε-ρες after sun κρέµες, λοσιόν και

γαλακτώµατα που κυκλοφορούν αυτή τη στιγµή στην αγορά.

IN•VITRO•43

ShoppingΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Αfter sun προϊόντα

Για να αποφύγετε τα αντιαι-σθητικά και ενοχλητικά σηµά-

δια της αφυδάτωσης στο δέρµα σας, ξεχωρίσαµε και σας παρου-

σιάζουµε µερικές από τις καλύτε-ρες after sun κρέµες, λοσιόν και

γαλακτώµατα που κυκλοφορούν αυτή τη στιγµή στην αγορά.

σθητικά και ενοχλητικά σηµά-δια της αφυδάτωσης στο δέρµα

σας, ξεχωρίσαµε και σας παρου-σιάζουµε µερικές από τις καλύτε-

ρες after sun κρέµες, λοσιόν και γαλακτώµατα που κυκλοφορούν

αυτή τη στιγµή στην αγορά.

beauty

After Sun Resue Balm Icon, CLINIQUEΈνα εξαιρετικά ενυδατικό balm σώµατος που ηρεµεί την επιδερµίδα µετά την έκθε-ση στον ήλιο, µε καταπραϋντικά συστατι-κά, όπως η αλόη. Περιέχει επιπλέον και το εξειδικευµένο συστατικό λύµα µικροκόκ-κου (Micrococcus Lysate), που συµβάλ-λει στην επανορθωτική αντιµετώπιση της φθοράς από τις ελεύθερες ρίζες.

SOS Repair After Sun Lotion, NIVEA Μια λύση για την ταλαιπωρηµένη από τον ήλιο επιδερµίδα, που στηρίζεται σε δύο και-νοτοµίες της Beiersdorf: το σύµπλεγµα µε licochalcone (εκχύλισµα της κινέζικης ρίζας γλυκόριζα), µε ιδιαίτερα αντιφλεγµονώδη και καταπραϋντική δράση, και την πατεντα-ρισµένη τεχνολογία Hydra-IQ Technology®, που ρυθµίζει την παροχή και διανοµή της υγρασίας µέχρι τα βαθύτερα στρώµατα της επιδερµίδας.

After Sun Milk, FROΪKAΈνα γαλάκτωµα, ικανό να ενυδατώνει, να κα-ταπραΰνει το ηλιακό ερύθηµα και να ενισχύει τη φυσική άµυνα των κυττάρων ενάντια στην UV ακτινοβολία, καθώς περιέχει: υαλουρονικό οξύ βιοτεχνολογικής προέλευσης (µε µεγάλης διάρκειας ενυδατική δράση) κι έναν ειδικό συνδυασµό κυτταροπροστατευτικών και αντι-οξειδωτικών συστατικών (β-glucan, πανθενό-λη, φυτοστερόλες βιταµίνη Ε).

After Sun Lotion, DULGON Ένα δροσιστικό προϊόν, το οποίο θα βρείτε σε µορφή σπρέι, που χαρίζει πλούσια ενυ-δάτωση, ενώ ταυτόχρονα φροντίζει το δέρ-µα µετά την ηλιοθεραπεία. Η Aloe Vera που περιέχει, απαλύνει το ερεθισµένο δέρµα και αυξάνει τη δυνατότητα συγκράτησης υγρασίας. Τo προϊόν είναι δερµατολογικά ελεγµένo.

After Sun Aloe Vera – BODYFARMΔροσιστική και καταπραϋντική λοσιόν προσώ-που και σώµατος (κάθε τύπου) για µετά την ηλιοθεραπεία. Η Αλόη, µε καταπραϋντικές και αντιφλογιστικές ιδιότητες, ανακουφίζει άµεσα από κοκκινίλες και ηλιακά εγκαύµατα. Τα ενυδατικά φυσικά εκχυλίσµατα και οι αντι-οξειδωτικοί, αναπλαστικοί παράγοντες, που επίσης περιέχει, δροσίζουν και ενυδατώνουν σε βάθος το αφυδατωµένο δέρµα.

After Sun Body Cream, CAROTENΜια εξαιρετικά ενυδατική κρέµα σώµατος, που η προηγµένη σύνθε-σή της την κάνει ιδανική για την επιδερµίδα που έχει εκτεθεί για ώρες στην ηλιακή ακτινοβολία. Δια-τηρεί το µαύρισµα

αναλλοίωτο, εφόσον ενυδατώ-νει βαθιά την επι-

δερµίδα και δεν την αφήνει ν’ αφυδατω-θεί.

After Sun Lotion, PIZ BUIN Μια λοσιόν από τη σειρά after sun προϊό-ντων της Piz Buin, που ενισχύει και διατη-ρεί το µαύρισµα, ενώ ενυδατώνει και ανα-ζωογονεί απόλυτα την επιδερµίδα ύστερα από µια µέρα κάτω από τον ήλιο. Δερµατο-λογικά ελεγµένη, εµπεριέχει το µοναδικό τροπικό άρωµα tanga και το tanimel (ένα συστατικό για µαύρισµα που διαρκεί).

beautybeautyπου ηρεµεί την επιδερµίδα µετά την έκθε-

κά, όπως η αλόη. Περιέχει επιπλέον και το

beautySOS Repair After Sun Lotion, NIVEA Μια λύση για την ταλαιπωρηµένη από τον

τηρεί το µαύρισµα αναλλοίωτο,

εφόσον ενυδατώ-

την επι-δερµίδα και δεν την αφήνει ν’ αφυδατω-θεί.

οξειδωτικών συστατικών (β-glucan, πανθενό-λη, φυτοστερόλες βιταµίνη Ε).

beauty

44•IN•VITRO

ΣημειώσειςΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Δεν πρέπει να ξεχάσω...

NOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣΑΘΗΝΑ> Νοσοκοµείο Αιγινήτειο, Βασ. Σοφίας 72 > Γενικό Νοσο κο µείο Αθηνών «Γ. Γεννηµατάς» (Γενικό Κρατικό Αθηνών) Μεσογείων 154, Χολαργός > Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Η Ελπίς» Δηµη-τσάνης 7, Αµπελό κηποι > Ερρίκος Ντυ-νάν, Μεσογείων 107 > Γενικό Αντικαρ-κινικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Άγιος Σάββας», Λ. Αλεξάνδρας 171> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ιπποκράτειο», Βασ. Σοφίας 114 > Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Λαϊκό», Αγ. Θωµά 17> Μαιευ-τήριο Αθηνών «Έλενα Βενιζέλου», πλ. Έλενας Βενιζέλου 2 > Γενικό Νοσοκο-µείο Αθηνών «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο Ε.Ε.Σ» (Ερυθρός Σταυρός), Αθανασάκη 1> Γ.Ν. Νοσηµάτων Θώρακος «Σω-τηρiα», Μεσογείων 152 > Αρεταίειο Νοσοκοµείο, Βασ. Σοφίας 76 > Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Ευαγγελισµός», Υψηλάντου 45 > Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Aγλαΐα Κυριακού, Θηβών και Λεβαδείας, Αµπελόκηποι > Νοσοκοµείο Αφρ. & Δερµ. Νόσων Αθηνών «Ανδρέας Συγγρός», Δραγούµη 5 > Οφθαλµια-τρείο Αθηνών, Σίνα & Πανεπιστηµίου 26, > Ιασώ General, Λεωφ. Μεσογείων 264, Xολαργός > Doctors’ Hospital, Κε-φαλληνίας 26 > ΝΕΟ ΑΘΗΝΑΙΟΝ, Αστυ-

δάµαντος 83, Τηλ.: 210 7228511

ΠΕΙΡΑΙΆΣ> Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκοµείο Μεταξά, Μπότσαρη 51 > Γενικό Νοσο-κοµείο Πειραιά «Τζάνειο», Zαννή και Αφεντούλη

ΧΑΐΔΑΡΙ> Πανεπιστηµιακό Γενικό Νοσο κοµείο «Αττικό», Ρίµινι 1

ΚΑΛΛΙΘΕΑ> Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, Λ. Συγγρού 356

ΦΆΛΗΡΟ> Metropolitan Hospital, Εθνάρχου Μακαρίου & Ελ.Βενιζέλου 1 Ν. Φά-ληρο

ΚΗΦΙΣΙΑ> Γ.Ν. Αττικής ΚΑΤ, Νίκης 2

ΜΑΡΟΎΣΙ> Ιασώ, Κηφισίας 37 > Γ.Ν. Σισµανό-γλειο, Σισµανoγλείου 1

Ν. ΙΩΝΊΑ> Γ.Ν.Ν. Αγία Όλγα, Αγ. Όλγας 3

ΝΊΚΑΙΑ> Γ.Ν. Νίκαιας, Μαντούβαλου Δηµ. 3

ΜΕΛΊΣΣΙΑ> 1ο Νοσοκοµείο ΙΚΑ “Η Πεντέλη” (Πα-παδηµητρίου), Τέρµα Ζαΐµη> Γ.Ν.Μ. Αµ.

Φλέµιγκ, 25ης Μαρτίου 4, ΒΟΎΛΑ > Γενικό Νοσοκοµείο «Ασκλ η πιείο Βού-λας», Βασ. Παύλου 1

ΝOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ

ΕΥΚΑΡΠΊΑ> Γ.Ν. Θεσσαλονίκης Παπαγεωργίου ΘεσσαλονΙκη > ΑΧΕΠΑ, Κυριακίδη Στ. 1 > Γ. Γεννηµατάς, Εθνικής Αµύνης και Αγ. Δηµητρίου 41 > Λοιµωδών, Λα-µπράκη Γρ. 13 > ΕΚΑΒ, Πλαταιών 26 > Ιπποκράτειο, Παπαναστασίου Αλ. 49 > Γ. Ν. Αγ. Δηµήτριος, Ζωγράφου 2

ΚΑΛΑΜΑΡΙΆ> Α. Νοµαρχιακό Αγ. Παύλος, Αντιστά-σεως 161

ΧΟΡΤΙΑΤΗ> Γ. Ν. Παπανικολάου

IKA> Πλατεία Αττικής: Τσουδερού 61, > Περιστέρι: Β. Αλεξάνδρου 105, > Πατήσια: Ιωάννου Δροσοπούλου 157, > Αλεξάνδρας: Πανόρµου & Κα-ρύστου 7, > Νέος Κόσµος: Μάχης Ανα-λάτου & Λαγουµιτζή, > Πειραιάς: Αγ. Κωνσταντίνου 1 .ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣ> Κολοκούρη Ελένη Μεσογείων 117, εντός εµπορικού κέντρου, > Γρηγορό-

πουλος Σωτήρης Δευ τέρας Μεραρχίας 2 & Ακτή Μιαούλη, Πειραιάς, > Πλυ τάς Νικόλαος Κηφισίας 125-127, Ν. Ψυχι-κό, > Λουράντος Κώστας Οµήρου 6, Ν. Σµύρνη, > Μπακάκος Αγ. Κων/νου 3, Οµόνοια > Λένα Τριανταφύλλη Μπα-κάκου, Λεωφ. Κηφισίας 281, Κηφισιά > Βλάχος Κων/νος Στουρνάρη 53 (δί-πλα στο θέατρο Αλάµπρα), Αθήνα, > Βλάχος Παντελής Θεοτοκο πούλου 6, Χαλάνδρι, (πλησίον AGORA CENTER), > Αντωνό πουλος Νίκος Περικλέους 79, Κηπούπολη Περιστέρι, > Μαρούλης Γεώργιος Πανεπιστη µίου 6, Αθήνα, > Κούβαρης Κώστας Ηρώων Πολυτεχνεί-ου 37, Πειραιάς, > Λαζαρίδου-Παπαδο-πούλου Ευγενία Τραλέων 61, Γαλάτσι, > Λύγδας Νικόλαος Παναγή Τσαλδάρη 37, Περιστέρι, > Μαραγκού Βασιλεί-ου - Μαραγκού Ιωάννη Ακαδηµίας 76, Αθήνα, > Μώρος Δηµήτρης 2ας Μαίου, 26, Ν. Σµύρνη, > Ραφτόπουλος Γιώργος Κηφισίας 5, Αµπελόκηποι, > Σαµαράς Ανδρέας Αλεξάνδρας 146Β & Λουκάρε-ως, Αµπελόκηποι, > Σταµατίου-Βέρου Μαρία Ε. Βενιζέλου 126, Ν. Ερυθραία, > Σταυροπούλου Αικατερίνη Μεσογεί-ων 437 & Αγ. Παρασκευής, Αγ. Παρα-σκευή, >Σκρέκα Αθανασία, Αττικής 94, Άνω Γλυφάδα > Τσιροπούλου Σοφία Σπερχειού 61, Χρυσούπολη Περιστέρι,

> Γιαννακάκου-Σκουµπουρδή Αγγελική Περικλέους 11, Μαρούσι > Μπακογιάν-νη Πολυξένη, Δωδεκανήσου 39, Άλιµος > Αικατερίνη Παγιαύλα- Ευαγγέλου, Κώστα Βάρναλη 38, Χαλάνδρι

ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΊΤΕ ΕΠΊΣΗΣ:> Ιατρική Σχολή Πανεπιστηµίου Αθη-νών, Μικράς Ασίας 75, Γουδί> Διαγνωστικό κέντρο «ΔΙΑΓΝΩΣΗ» (υποκατάστηµα Λεωφόρου Αλεξάν-δρας) Λ. Αλεξάνδρας 166, Αθήνα> Holmes Place Athens, Εµπορικό Κέντρο “City Link” Βουκουρεστίου & Σταδίου 4> Ηolmes Place Μαρούσι, Εµπορικό κέ-ντρο “Αίθριο” Αγ. Κωνσταντίνου 40> GymTonic: Λεωφόρος Βουλιαγµένης 96, Γλυφάδα> Hercules: Εθνικής Αντιστάσεως 33, Νέα Ερυθραία> Hiltonia Spa Βασιλίσσης Σοφίας 46, Αθήνα> Press & Tabac - Εµπορικό κέντρο “THE MALL“ - Μαρούσι> Εµπορικό κατάστηµα Public Καρα-γεώργη Σερβίας 1, Πλα τεία Συντάγµα-τος, Αθήνα.

Πού θα μας βρίσκετε...

Ç óåëßäá

áõôÞ óáò áíÞêåé.

Óôåßëôå ìáò ìéêñÜ

ìõóôéêÜ ðïõ óáò

âïçèïýí íá æåßôå

ðéï õãéåéíÜ

[email protected]

Ο καλύτερος τρόπος για να

αποµακρύνω τη σκόνη και

την απλή βροµιά από την

ταπετσαρία του τοίχου µου

είναι το τρίψιµο µε ψίχα από

ψωµί. Καθαρίζει αµέσως!Η.Α.

Πάντα στρώνω το τραπέζι

µου µε σερβίτσια σε χρώµατα

κόκκινο και πορτοκαλί, γιατί

σύµφωνα µε τη χρωµατολο-

γία τα χρώµατα επηρεάζουν

τις διαθέσεις και τις αντιδρά-

σεις µας και το κόκκινο και το

πορτοκαλί βοηθούν την όρε-

ξη και την πέψη.Β.Α.

Για να εξολοθρεύσω τα έντοµα και γενικότερα τα παράσιτα στα δένδρα και στα φυτά µου, κάνω το εξής: ανακατεύω καλά µια κουτα-λιά της σούπας υγρό των πιάτων και µια κουταλιά σπορέλαιο σε 4 λίτρα νερό κι έπειτα «λούζω» µε αυτό τα δένδρα και τα φυτά, µέσα κι έξω απ’ το σπίτι, κάθε µια ή δύο

εβδοµάδες. Ζ.Α.

Για να εξαφανιστούν οι άσχηµες µυρωδιές στα ποτήρια µου, όπως αυγό, κρεµµύδι, σκόρδο, και ψάρι, πλένω τα ποτήρια καλά µε άφθονο νερό και απορρυπαντικό µε αιθέρια έλαια.

Β.Β.

Οι δύσκολοι λεκέδες από µελάνι στα υφάσµατα ή στα ρούχα καθαρίζονται µε αποτελεσµατικό τρόπο εάν, πριν το πλύσιµο, τα µουλιάσω για αρ-κετή αώρα σε γάλα.

Ι.Κ.

ΧρηστικάΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

ΔΙΑΒΗΤΗΣΑΤΤΙΚΗ> Β’ Προπ. Κλινική Πανεπι-στημίου Αθηνών

Π.Γ.Ν.Α. «ΑΤΤΙΚΟΝ» Δ/νση: Ρίμινι 1, Χαϊδάρι Τηλ.: 210 5831255

> Α’ Προπ. Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Π.Γ.Ν.Α. «ΛΑΪΚΟ» Δ/νση: Αγίου Θωμά 17, Αθήνα Τηλ.: 213 2060800, 210 7456000

> Π.Γ.Ν. Παίδων Αθηνών «Π. & Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ» Δ/νση: Θηβών & Λεβαδείας, Αμπελόκηποι Τηλ.: 213 2009000

> Α’ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Π.Γ.Ν. Παίδων Αθηνών «ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ» Δ/νση: Θηβών & Παπαδιαμαντοπούλου, Αθήνα Τηλ.: 213 2013000

> Β’ Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Π.Γ.Ν.Α. «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ» Δ/νση: Βασ. Σοφίας 114, Αθήνα Τηλ: 213 2088000

> Γ.Ν.Α «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ» Δ/νση: Βασ. Σοφίας 80, Αθήνα Τηλ.:213 2162000, 210 3381100

> Γ.Ν.Α. «ΠΟΛΥΚΛΙΝΙΚΗ» Δ/νση: Πειραιώς 3, Αθήνα Τηλ: 213 2044000

> Π.Γ.Ν.Α. «Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ» Δ/νση: Λ. Μεσογεί-ων 154 , Χολαργός Τηλ.: 213 2032000

> Γ.Ν.Α. «ΚΟΡΓΙΑΛΕΝΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΕΙΟ Ε.Ε.Σ.» Δ/νση: Αθανασάκη, Αμπελό-κηποι Τηλ.: 210 6414000

> Γ.Ν.Π. «ΤΖΑΝΕΙΟ» Δ/νση: Τζαννή & Αφεντούλη 1, Πειραιάς Τηλ.: 210 4592174

> Ν.Γ.Ν.Α. ΝΙΜΤΣ Δ/νση: Μονής Πετράκη 12, Αθή-να Τηλ.: 210 7288111

> Π.Γ.Ν.Α. «ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗ-ΜΩΝ» Δ/νση: Δ. Μαντούβα-λου 3, Νίκαια Τηλ.: 210 4933502

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ> Α’ Παθολογική Κλινική Αρι-στοτέλειου Πανε-

πιστημίου Θεσσαλονίκης Π.Γ.Ν.Θ. «ΑΧΕΠΑ» Δ/νση: Στ. Κυριακίδη 1 Τηλ.: 2310 99311

> Γ.Ν.Θ. «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» Δ/νση: Δυτική Περι-φερειακή, Ευκαρπία Τηλ.: 2310 693000

> Γ.Ν.Θ. «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ» Δ/νση: Κωνσταντινου-πόλεως 49, Τηλ. 231 3312000

ΙΑΤΡΕΙΑ - ΚΕΝΤΡΑ - ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ - ΑΣΘΜΑΑΘΗΝΑ> Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθη-

νών “η Σωτηρία” / Κέντρο Άσθματος Λεωφ. Με-σογείων 152 115 26 Αθήνα / τηλ 210.7763666.

> Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών “η Σωτηρία” / Σχολείο Άσθματος / Με-σογείων 152 115 26 Αθήνα / τηλ. 210.7763666 και 210.7781720.

> Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθη-νών “η Σωτηρία” / A’ Πανεπιστημιακή Πνευ-μονολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών / Μεσογείων 152, 115 26 Αθήνα /

> Ιατρικό Παλαιού Φαλήρου / Εργαστήριο Ελέγ-χου Αναπνευστικής Λειτουργίας – Βρογχοσκοπι-

κό / τηλ. 210.9892154> Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών

“ΑΤΤΙΚΟΝ” / Αλλεργιολογική Μονάδα / Ειδικό Ιατρείο Αναπνευστικής Αλλεργίας / Ρίμινι 1, Τ.Κ. 124 62, Χαϊδάρι, Αθήνα / όροφος -1

> Νοσοκομείο “Ερρίκος Ντυνάν / Παθολογι-κός Τομέας / Πνευμονολογικό Τμήμα / Ιατρείο Άσθματος / Μεσογείων 107, 115 26 Αθήνα / Τηλ.: 210 6972000, Fax: 210 6972200 / Τηλ. Γραμματείας: 210.6972958-9

> Ευρωκλινική Παίδων / Αλλεργιολογικό τμήμα / Ευρωκλινική Παίδων Λεμεσού 39-41 & Αχαρνών 209 / 104 46 Αθήνα Τηλ. Κέντρο: 210.8691900 Fax: 210.8691950

> Θεραπευτήριο “Υγεία” / Ιατρείο Αλλερ-γίας/ Ερυθρού Σταυρού 4 & Κηφισίας 151 23 Μαρούσι, Αθήνα / Τηλεφωνικό Κέντρο: 210.6867000Fax: 210.6845089

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ> Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης /

Ιατρικό Τμήμα/ Πνευμονολογική Κλινική/ Mονά-δα Άσθματος και Αλλεργικών Πνευμονοπαθει-ών / Μητρ. Ιωσήφ 5Θεσσαλονίκη 546 22 Τηλ: 2310.274077

> Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης “Παπα-γεωργίου” / Πνευμονολογικό Τμήμα / Τηλ: 2313.323000

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΤΟΠΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΑΣΘΜΑ> Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας ΗΠΑ

http://www.nlm.nih.gov/hmd/breath/breathhome.html

> Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας και Κλινι-κής Ανοσολογίας http://www.allergy.org.g

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΑΜΕΣΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΤΗΛΕΦΩΝΑ ΑΜΕΣΗΣ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ> Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ): Εθνι-

κό επιχειρησιακό κέντρο διαχείρισης διακομι-δής ασθενών με ασθενοφόρα μέσα / τηλ: 166 / ιστοσελίδα: www.ekab.gr

> Εθνικό Κέντρο Άμεσης Κοινωνικής Βοήθειας (ΕΚΑΚΒ): Εθνικό επιχειρησιακό καθοδηγητικό κέντρο αναφοράς ολόκληρου του συστήματος παροχής υπηρεσιών άμεσης κοινωνικής βοή-θειας. Παρέχει συμβουλευτική και ψυχολογική στήριξη και πληροφόρηση. Ενεργοποιεί τους μηχανισμούς άμεσης κοινωνικής παρέμβασης. Παραπέμπει στις κατάλληλες υπηρεσίες όλου του δικτύου του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), καθώς και σε άλλες κοινω-νικές Υπηρεσίες και φορείς για περαιτέρω βο-ήθεια – 24 ώρες/24ωρο – Τηλεφωνική Γραμμή Κοινωνικής Βοήθειας: 197 και 210.197 για τηλέ-φωνο από την περιφέρεια.

> Κέντρο Άμεσης Δράσης Ελληνικής Αστυνομίας: Επιχειρησιακό κέντρο επέμβασης της ΕΛΑΣ / τηλ: 100 / ιστοσελίδα: www.hellenicpolice.gr

> Κέντρο Άμεσης Επέμβασης Πυροσβεστικής

Υπηρεσίας: Επιχειρησιακό κέντρο επέμβασης της Πυροσβεστικής / τηλ: 199 / ιστοσελίδα: www.fireservice.gr

> Κέντρο Αιμοδοσίας ΕΕΣ 210-8219.391

ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΑΜΕΣΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ> Γραμμή Συντονισμού ΕΟΜ (Εθνικός Οργανισμός

Μεταμοσχεύσεων). Οργανώνει και συντονίζει τη διακίνηση μοσχευμάτων και μυελού οστών. Συμμετέχει στον συντονισμό διάθεσης οργάνων από δότες προς ασθενείς - 24 ώρες/24ωρο - τηλ 1147 και 210 6471200

> Κέντρο Δηλητηριάσεων: Δωρεάν πληροφορί-ες και ιατρικές οδηγίες σε κοινό, γιατρούς και νοσοκομεία για κάθε είδος δηλητηρίασης σε όλες τις ηλικίες. Οργανικό τμήμα του Παθολο-γικού Τομέα του Νοσοκομείου Παίδων “Π. & Α. Κυριακού”, μοναδικό στη χώρα. - 24 ώρες/24ωρο - τηλ: 210.7793777 / Ιστοσελίδα: www.aglaiakyriakou.gr/poison.html

> Σταθμός Πρώτων Βοηθειών ΙΚΑ: Για κάθε εί-δους άμεση βοήθεια. Λεωφόρος Αλεξάνδρας 117 & Παράσχου Αχιλλέως, Αθήνα, 114 75, ΑΤ-ΤΙΚΗΣ. Τηλ: 210.6467811

> Γραμμή Ζωής ΕΟΠ (Εθνικός Οργανισμός Προ-νοίας): Ειδικοί επιχειρούν λύσεις σε κοινωνικά ζητήματα / Τηλ: 175

ΓΡΑΜΜΕΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ> Ανοικτή Τηλεφωνική Γραμμή Ελπίδας (ΕΑΕ): Ελ-

ληνική Αντικαρκινική Εταιρεία. Ειδικοί παρέχουν ψυχολογική στήριξη σε καρκινοπαθείς και τους συγγενείς τους. (Δευτέρα - Τετάρτη: 7.30 πμ έως 20.00 μμ, Τρίτη – Πέμπτη - Παρασκευή: 7.30 πμ έως 14.30 μμ) Τηλ: 210.6401200

> Τηλεφωνική γραμμή για το AIDS: Τηλ: 210.7222.222

ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΟΤΕ / ΡΑΝΤΕΒΟύ ΙΑΤΡΙΚώΝ ΕΞΕΤάΣΕΩΝ> ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ: Ραντεβού δωρεάν ια-

τρικών εξετάσεων στα 7 δημοτικά ιατρεία του Δήμου Αθηναίων - 24 ώρες/24ωρο - τηλ: 1515 / ιστοσελίδα: www.healthpages.gr

> ΓΡΑΜΜΗ “ΙΑΣΙΣ”: Ραντεβού ιατρικών εξετάσε-ων στα δημόσια συμβεβλημένα νοσοκομεία - 24 ώρες/24ωρο - τηλ: 1535 / ιστοσελίδα: www.healthpages.gr

> ΓΡΑΜΜΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ: Τηλεφωνική γραμ-μή πληροφοριών για Εφημερεύοντα Νοσοκο-μεία, Φαρμακεία και Γιατρούς (Αθήνα, Θεσ-σαλονίκη, Πάτρα, Κρήτη, Θεσσαλία). Ακούτε ηχογραφημένο μήνυμα και ακολουθείτε τις οδηγίες - 24 ώρες/24ωρο - τηλ: 1434 και 14944

ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΕΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΥΓΕΙΑΣ> Ιατρική Γραμμή Υγείας: Ραντεβού γιαΔιαγνωστι-

κές εξετάσεις, επεμβάσεις και νοσηλείες. Ιατρι-κές επισκέψεις σε δίκτυο 2000 ιατρών όλων των ειδικοτήτων (30 ΕΥΡΩ).Επισκέψεις ιατρών κατ’ Οίκον - μόνο Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη – (κόστος 50 ΕΥΡΩ, ΣΚ 70 ΕΥΡΩ). Ιατρική και Νο-σηλευτική βοήθεια κατ’ Οίκον.

> Αιμοληψίες κατ’ Οίκον. Τηλεφωνικές Συμβου-

λευτικές Οδηγίες Πρώτης Ανάγκης / τηλ: 14501 / Ιστοσελίδα: www.bioiatriki.gr

ΕΚΤΑΚΤΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ - ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ> Γιατροί SOS: Ιδιώτες ιατροί για επισκέψεις μόνο

στο λεκανοπέδιο της Αττικής - 24 ώρες/24ωρο – τηλ: 1016

> ΗoMed: Ιδιώτες γιατροί για επισκέψεις, πε-ρίθαλψη και παρακολούθηση κατ’ Οίκον - 24 ώρες/24ωρο - τηλ: 1144

> Ιατροί κατ’ Οίκον: Ιδιώτες ιατροί για επισκέψεις κατ’ Οίκον – 24ώρες/24ωρο – τηλ: 1151

ΓΡΑΜΜΕΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ> Τηλεφωνική γραμμή στήριξης παιδιών και

εφήβων: Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (Ε.Ψ.Υ.Π.Ε). Ειδικοί παρέχουν συμβουλές σε προβλήματα ψυχικής υγείας της παιδικής και εφηβικής ηλικίας / Τηλ: 116111

ΙΑΤΡΕίΑ ΥΠέΡΤΑΣΗΣΑΘΗΝΑ> Iπποκράτειο / τηλ: 210-7483770> Γενικό Kρατικό Nικαίας / τηλ: 210-4915061 > Eρυθρός Σταυρός / τηλ: 210-6414000 και 210-

6414274> Σωτηρία / τηλ: 210-7719981 και 210-7778611> Tζάνειο / τηλ: 210-4519411> Eυαγγελισμός / τηλ.: 210-7201000 > Γεώργιος Γεννηματάς / τηλ: 210-7778901> 7ο Θεραπευτήριο I.K.A. / τηλ: 210-2022510-19> Aγία Όλγα / τηλ: 210-2776612 και 210-

2796897> Σισμανόγλειο / τηλ: 210-8039911 και 210-

8047165> Aλεξάνδρα / τηλ: 210-3381.100 και 210-

3381483> Λαϊκό / τηλ: 210-7456000> Ωνάσειο Kαρδιοχειρουργικό Kέντρο / τηλ: 210-

9493933> Aσκληπιείο Bούλας / τηλ: 210-8924444> Θριάσιο / τηλ: 210-5551501> Aττικό / τηλ: 210-5831000 και 210-5831100> Aγία Bαρβάρα (Λοιμωδών) / τηλ: 210-5301100> Παμμακάριστος / τηλ: 210-2011091 και 210-

2284851> Eλπίς / τηλ: 210-6434001> KAT / τηλ: 210-6280200> Aμαλία Φλέμινγκ / τηλ: 210-80.30.303

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ> AXEΠA / τηλ: 2310-993111> Iπποκράτειο / τηλ: 2310-892000> Παπαγεωργίου / τηλ: 2310-693229> Παπανικολάου / τηλ: 2310-358278> Ψυχιατρικό Nοσοκομείο Θεσσαλονίκης / τηλ.:

2310-647100

ΚΡΗΤΗ> Bενιζέλειο και Πανάνειο / τηλ: 2810-368000

και 2810-368189> Γενικό. Nοσ. Hρακλείου / τηλ: 2810-392.111

και 2810-542.107

in•vitro•45

46•IN•VITRO

Last pageΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

Ο ανθρώπινος οργανισμός

Nευρικά κύτταρα από το λεπτό έντερο

Η κίνηση των τοιχωµάτων του εντέρου (περισταλτική κίνηση) η οποία σπρώχνει τον πολφό της τροφής κατά µήκος του εντέ-ρου, ελέγχεται από ένα δίκτυο νευρικών κυττάρων (σκούρο καφέ) που συνδέονται µε επιµήκεις προεκτάσεις (στενές καφέ γραµµές). Όταν το έντερο γεµίζει το τοίχωµά του τε-

ντώνεται µε αποτέλεσµα τα νευρικά κύτταρα να προκαλούν συστολή των µυών του τοιχώµατος. Το αποτέλεσµα είναι µία κυµατιστή κίνηση που προωθεί το περιεχόµενο κατά µήκος του εντέρου.

[Μικροφωτογραφία από οπτικό µικροσκόπιο]

ÈÁÍÏÓÁÓÊÇÔÇÓ

in vitro guly-august

Documents

Transcript of in vitro guly-august