In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส...

20

Transcript of In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส...

Page 1: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

68

Economic Intelligence Center (EIC)

Page 2: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

69

In Focus จบสญญาณ

หนครวเรอนไทย

การเปลยนแปลงเชงโครงสรางทสำาคญขอหนงของเศรษฐกจไทยในชวงทศวรรษทผานมา คอ บทบาท ทเพมขนของการใชจายผานการกอหนของภาคครวเรอน สะทอนจากสดสวนของหนครวเรอนตอ GDP ทเพมขนอยางรวดเรวในระหวางชวงป 2008-2015 จาก 51% มาอยท 80% อยางไรกตาม แมวาตวเลขหนครวเรอนตอ GDP จะลดลงเลกนอยในชวงป 2016-2017 ซงทำาใหหลายฝายประเมนวา ปญหาภาระหนของครวเรอนไทยไดปรบตวดขน แตจากการวเคราะหของอไอซจากขอมลการสำารวจครวเรอนลาสดกลบใหภาพตรงกนขาม ภาระหนของครวเรอนทมหน ในทกกลมรายไดเพมขนในชวง 2 ปทผานมา โดยสาเหตมาจากมลคาหนทเพมขนและรายไดของครวเรอนทลดลง ยกเวนในกลมครวเรอนรายไดสงทรายไดปรบสงขนเลกนอยแตกยงตำากวา หนทเพมขน

Page 3: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

70

Economic Intelligence Center (EIC)

จบสญญาณหนครวเรอนไทย

www.scbeic.com

สดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนทเพมขน เปนผลจากทงการหดตวของรายได และการเพมขนของหน ในชวงป 2015-2017

2015

2017

+12%ตอรายไดทงปของครวเรอนทมหน

เพมขน

สดสวนหน

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำนกงานสถตแหงชาตและสำนกงานเศรษฐกจการเกษตร ณ วนท 2 กรกฎาคม 2018

83%

95%

*ครวเรอนทมหนคดเปน 51% ของครวเรอนทงหมดในป 2017

1 สนทรพยคำนวณจากผลรวมราคาบาน ทดน ยานพาหนะ และมลคาสนทรพยทางการเงนของครวเรอน 2 ตวเลขในวงเลบเปนสดสวนของป 2015

* มเพยงครวเรอนทรายไดมากกวา 50,000 บาทตอเดอนเทานน ทรายไดเฉลยเพมขนในชวงป 2015-2017

สดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอน

(Debt burden)

สำหรบครวเรอนทมหน

รายไดเฉลยลดลง(-1%)*

รายได

การบรโภค

สนทรพยทางการเงน

คาแรงนอกภาคเกษตร รายไดภาคเกษตร

หนเฉลยเพมขน(+13%)

0-10,000(81%)2 (72%)

(39%)

(39%)

(33%)

(66%)

(88%)

(95%)

10,000 - 30,000

30,000 - 50,000

>50,000

ชวงรายไดของครวเรอน(บาท/เดอน)

107% +4.5%

+10.3%

+12.9%

112%

108%

76% 55%

94% 47%

37%

สดสวนหนตอรายได

ครวเรอนรายได > 50,000 บาท

ครวเรอนทมหน ครวเรอนท ไมมหน

การเปลยนแปลง 2017/2015

สดสวนหนตอสนทรพย

ครวเรอนทมหนมภาวะทางการเงนทเปราะบางมากขนทกกลมรายไดมการขยายตวของหนสงกวารายได และสนทรพย1 ในชวง 2015-2017 โดยเฉพาะกลมครวเรอนรายไดนอย

คาดวาฐานะทางการเงนของครวเรอนทมหนจะดขน ในชวงหลงของป 2018 จากแนวโนมรายไดทเพมขน

ครวเรอนท ไมมหนเปนกลมทมการบรโภคเฉลยเพมขนในชวง2015-2017

ครวเรอนท ไมมหนมการขยายตวของรายได การบรโภค และสนทรพยทางการเงนทดกวาครวเรอนทมหน ในทกกลมรายไดโดยเฉพาะครวเรอนในกลมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน

+4.2%+3%-0.2% 37%

April2018 YOY

+10.3%

May2018 YOY

Page 4: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

71

ในชวง 10 ปทผานมา หนครวเรอนของไทยสงขนอยางรวดเรว และอยในระดบทสงมากเมอเทยบกบประเทศกำาลงพฒนาอนๆ หนครวเรอนของไทยขยายตวจากระดบ 51% ของ GDP ในป 2008 มาสระดบสงสดท 81% ในไตรมาส 4 ป 2015 ซงเปนการเพมขนอยางรวดเรวในชวงเวลาเพยง 8 ป และทำาใหสดสวนหนครวเรอนตอ GDP มาอยในระดบทสงมากเมอเทยบกบ กลมประเทศกำาลงพฒนาอนๆ และสงกวาประเทศพฒนาแลวหลายประเทศ การทไทยมสดสวนหนครวเรอนตอ GDP ทสงซงมาพรอมกบการเตบโตอยางรวดเรวของหน ถอวาเปนความเสยงและทำาใหเปนทจบตามองจากทงหนวยงานในประเทศและ ตางประเทศ (อานเพมเตมท Box: สองสถานการณหนครวเรอนโลก) อยางไรกตาม ในชวง 2 ปทผานมา สดสวนหนครวเรอนไทยตอ GDP ปรบตวลดลงแบบคอยเปนคอยไป ตงแตไตรมาส 1 ป 2016 สดสวนหนครวเรอนตอ GDP ของไทยปรบลดลงอยางชาๆ 7 ไตรมาสตดตอกนและจนสนป 2017 สดสวนดงกลาวอยทระดบ 77.5% ซงเปนการปรบลดแบบ passive กลาวคอแมหนครวเรอนจะยงคงเพมขน แตยงชากวาการเตบโตของ GDP ซงนบวาเปนเรองทดเนองจากเปนการสะทอนถงความระมดระวงดานการปลอยสนเชอทเพมขนทำาใหหนโตชาลง แต GDP ยงคงเตบโตไดและเรวกวาการเตบโตของหน อยางไรกด การใชสดสวนหนภาคครวเรอนตอ GDP เปนตวชวดภาระหนของครวเรอนยงอาจใหภาพทไมชดเจนนก การใชขอมลหนและรายไดของผมหนจากแบบสำารวจเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (Socio-Economic Survey:SES) จะชวยให ภาพของภาระหนครวเรอนไดชดเจนยงขน ซงจากขอมลแบบสำารวจดงกลาว14 ทไดเผยแพรลาสดในป 2017 นนไดชวยสะทอน ขอเทจจรงเกยวกบประเดนหนครวเรอนทนาสนใจทง 5 ประการดงตอไปน

In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย

14 ขอมล SES จดทำาโดยสำานกงานสถตแหงชาต โดยในทก 2 ปจะมการจดเกบขอมลครวเรอนแบบเตมรปแบบ (รายได รายจาย ภาระหนสน เปนตน) จากครวเรอนมากกวา 40,000 ครวเรอน ดวยวธสมเลอกทวประเทศ ซงอไอซไดทำาการตดขอมลสวนทเปน outlier ออก ดวยเกณฑดงน 1) ครวเรอนทมอายหวหนาครวเรอนนอยกวา 18 ป 2) ครวเรอนทมรายไดตดลบ 3) ครวเรอนทมรายไดทเปอรเซนไทลนอยกวา 0.25 และมากกวา 99.75 4) ครวเรอนทม Debt-Service Ratio ทเปอรเซนไทลมากกวา 99.80 และ 5) ครวเรอนทมสดสวนหนตอรายไดทงปทเปอรเซนไทลมากกวา 99.80 ทงน ทำาใหกลมตวอยางถกตดออกทงสน ประมาณ 1.3% ของกลมตวอยางทงหมด

Page 5: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

72

Economic Intelligence Center (EIC)

สองสถานการณหนครวเรอนโลก

BOX

หนครวเรอนทเพมสงขนควบคกบการเกดภาวะเศรษฐกจฟองสบในภาคอสงหารมทรพยของสหรฐฯ เคยเปนสาเหตหนงททำาใหเกดวกฤตเศรษฐกจในป 2008 และสงผลกระทบทวโลก หนครวเรอนจงเปนประเดนทหลายประเทศให ความสนใจและเฝาระวงกนเปนอยางมาก ทงน หลงจากวกฤตเศรษฐกจป 2008 เศรษฐกจสหรฐฯ ชะลอตวอยางมาก สงผลใหรายไดของครวเรอนลดลง นำาไปสปญหาการชำาระหนในกลมสนเชอทอยอาศย (mortgage loan) และทำาให ภาคครวเรอนตองลดทอนการบรโภคเพอนำาเงนมาชำาระหน อยางไรกด การปรบโครงสรางหนดงกลาวทำาใหสดสวน หนครวเรอนตอ Nominal GDP15 ของสหรฐฯ ลดลง จากระดบ 85.5% ในป 2007 ชวงกอนวกฤต สระดบ 67.8% ในป 2017

ในทางกลบกน สดสวนหนครวเรอนตอ Nominal GDP ของประเทศกำาลงพฒนา ในชวงหลงป 2008 กลบเพมขน โดยเฉพาะมาเลเซยและไทยทสดสวนหนครวเรอนตอ Nominal GDP เพมขนเรวกวาประเทศกำาลงพฒนาอนๆ (รปท 24) จนในปจจบนสงกวาสหรฐฯ และประเทศพฒนาแลวหลายประเทศ(รปท 25) เหตการณดงกลาวเกดขนเนองจากกลมประเทศกำาลงพฒนาสวนใหญไมไดรบผลกระทบจากวกฤตเศรษฐกจป 2008 โดยตรง อกทงในชวง 10 ปทผานมา กลมประเทศเหลานมการเตบโตทางเศรษฐกจและความเปนเมอง (urbanization) อยางรวดเรว การกอหนจงเพมขน โดยทงครวเรอนและภาคธนาคารคาดการณวาผกจะมรายไดทสงขนและจะมศกยภาพในการชำาระหนไดตอไป ในอนาคต นอกจากน การกอหนของภาคครวเรอนยงไดรบแรงสนบสนนจากอตราดอกเบยทตำาและการเขาถงบรการดานสนเชอทดขนดวยเชนกน

15 Nominal GDP คอ ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ณ ราคาปจจบน

Page 6: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

73

อยางไรกตาม ความสามารถในการชำาระหนของภาคครวเรอนไทย16 จะนากงวลอยางทเหนในภาพรวมหรอไมนน ขนอยกบวาหนครวเรอนมลกษณะการกระจายตวอยางไร การวเคราะหดงกลาวสามารถศกษาไดจากขอมลระดบ ครวเรอนทไดแสดงไวในบทความน

รปท 24: สดสวนหนครวเรอนตอ Nominal GDP ของไทย มาเลเซย และจนขยายตวสงใน ชวงป 2007-2017

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ MGI และ CEIC

ประเ

ทศพฒ

นาแลว

ประเ

ทศกา

ลงพฒ

นา

more correlatedless correlatedความเขมขนของหนสงโดยเปรยบเทยบ ความเขมขนของหนตำาโดยเปรยบเทยบ

16 ทงน บทความเรอง Debt and (not much) deleveraging (February 2015) ของ Mc Kinsey Global Institute ไดใช Debt-Service Ratio (DSR) เปนหนงในตวชวดความสามารถในการชำาระหน

In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย

การเปล�ยนแปลงของ หน�

ครวเรอนตอ Nominal GDP

(percentage points)

Debt-service ratio (%)

2007 2017 2007-2017 2013

เดนมารก 134.0 133.1 -0.9 24

ออสเตรเลย 114.7 130.2 15.5 26

เนเธอรแลนด 111.8 116.4 4.6 23

นอรเวย 79.0 106.7 27.7 19

แคนาดา 76.5 99.2 22.7 8

เกาหลใต 76.2 97.5 21.3 22

สหราชอาณาจกร 103.0 92.7 -10.4 16

สหรฐอเมรกา 85.5 67.8 -17.6 10

ฝร�งเศส 58.2 64.9 6.8 18

ไอรแลนด 101.5 55.9 -45.6 20

อตาล 51.5 55.1 3.6 10

เยอรมน 60.9 52.9 -8.0 13

มาเลเซย 63.6 84.3 20.7 44

ไทย 51.7 77.5 25.8 19

จน 18.7 49.0 30.2 8

หน�ครวเรอนตอ Nominal GDP (%)

Page 7: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

74

Economic Intelligence Center (EIC)

รปท 25: มาเลเซยและไทยมสดสวนหนครวเรอนตอ Nominal GDP ทสงกวาประเทศกำาลงพฒนาอนๆ

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ CEIC

สดสวนหนครวเรอนตอ Nominal GDP ในกลมประเทศกำาลงพฒนา

หนวย: %

5.1

5.1

8.0

10.1

3.1

12.9

37.1

18.7

51.7

63.6

7.1

9.4

10.2

10.2

10.3

15.5

45.9

49.0

77.5

84.3

อาเจนตนา

ฟลปปนส

อนโดนเซย

อนเดย

กมพชา

เมกซโก

อาเซยน 4

จน

ไทย

มาเลเซย

2017 2007

5.1

5.1

8.0

10.1

3.1

12.9

37.1

18.7

51.7

63.6

7.1

9.4

10.2

10.2

10.3

15.5

45.9

49.0

77.5

84.3

อาเจนตนา

ฟลปปนส

อนโดนเซย

อนเดย

กมพชา

เมกซโก

อาเซยน 4

จน

ไทย

มาเลเซย

2017 2007

Page 8: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

75

Fact 1: ขอมลครวเรอนชวาสดสวนของหนตอรายไดทงปไมไดลดลงในชวง 2 ปทผานมา ตามทแสดงในสดสวนหนครวเรอนตอ GDP

รปท 26: สดสวนรายไดครวเรอนตอรายไดประชาชาตลดลงในชวงป 2013-2016

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

สดสวนรายไดครวเรอนตอรายไดประชาชาต (NNP)

หนวย: %

18 อไอซพบวาแมจะใชตวเลขจำานวนรวมของหนครวเรอนตอรายไดครวเรอนทงปของประชากรทงหมดจากขอมล SES สะทอนไดวาหนครวเรอนตอรายไดมทศทางเพมขนในชวงระหวางป 2015-2017

83.3

79.9

76%

78%

80%

82%

84%

86%

88%

2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012r 2014r 2016p

การใชสดสวนหนครวเรอนรวมตอ GDP ซงเปนขอมลระดบมหภาคอาจใหภาพหนครวเรอนทคลาดเคลอนและไมสะทอนถงภาระหนของครวเรอนทมหน ไดดนก ความคลาดเคลอนของการพจารณาประเดนหนครวเรอน จากสดสวนหนครวเรอนตอ GDP มหลายประเดนดวยกน ไดแก 1) ขอมลหนครวเรอนท ใชเปนขอมลสนเชอภาคครวเรอนจากระบบสถาบนการเงน ซงไมรวมการตดหนสญ (write-off) ทอาจยงเปนภาระหนของลกหนอย และไมรวมหนนอกระบบ 2) GDP มการรวมรายได ในสวนทไมไดเปนรายไดของครวเรอน (เชน รายไดของภาคธรกจ) เขามาในการคำานวณดวย ซงจะเหนไดวาตงแตหลงป 2003 สดสวน รายไดของครวเรอนตอรายไดประชาชาตของไทยมแนวโนมลดลงเรอยๆ โดยในชวงระหวางป 2013-2017 สดสวนรายไดครวเรอนตอรายไดประชาชาตลดลงจาก 83.3% เหลอ 79.9% (รปท 26) ซงการท GDP มการเตบโตทดอาจไมไดหมายความวารายไดครวเรอนจะเตบโตไดดเทากบ GDP และ 3) การใช GDP แทนรายไดครวเรอนโดยตรง เปนการรวมครวเรอนทไมไดกยมเงนเขามาในการวเคราะหดวย ซงทำาให ภาพทไดไมสะทอนความเขมขนของภาระหนของครวเรอนทมหนสน โดยตรง ดงนน การใชขอมล SES และคดเฉพาะครวเรอนทม การกยมเงนเพอวเคราะหจะใหภาพทชดเจนยงขน18

In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย

Page 9: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

76

Economic Intelligence Center (EIC)

ขอมลรายไดครวเรอนจากการสำารวจ ชวาสดสวนหนครวเรอนตอรายไดทงปในชวงระหวางป 2015-2017 ยงคงเพมขนอยางตอเนอง จากขอมล SES ชดลาสดในป 2017 เผยวาสดสวนหนครวเรอนตอรายไดครวเรอนทงปเฉพาะครวเรอนทมหนเพมขน 12% จากระดบ 83% ในป 2015 มาอยท 95%19 ในป 2017 ซงสวนทางกบสดสวนหนครวเรอนตอ GDP จากขอมลมหภาค ทมทศทางลดลงในชวงเวลาเดยวกน20 (รปท 27)

รปท 27: ขอมลระดบมหภาคสะทอนถงทศทางของหนครวเรอนของไทยทมแนวโนมลดลง ในชวง 2 ปทผานมาซงขดแยงกบขอมลระดบครวเรอนของสำานกงานสถต

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต

หมายเหต: สดสวนหนครวเรอนตอรายไดทงปจากขอมลการสำารวจ SES คำานวณจากผลรวมของหนทกครวเรอนทมหนสน สวนดวยผลรวมของรายไดทกครวเรอนทมหนสน เพอใหเทยบเคยงกบสดสวนหนครวเรอนตอ GDP ไดใกลเคยงทสด

สดสวนหนครวเรอนตอรายไดทงป

หนวย: %

19 เพอใหสดสวนหนครวเรอนตอรายไดทงปสามารถเทยบเคยงกบสดสวนหนครวเรอนตอ GDP ไดใกลเคยงทสด อไอซคำานวณสดสวนดงกลาวโดยใชจำานวนรวมของหนครวเรอนสวนดวยจำานวนรายไดรวมของทกครวเรอนทมหนจากขอมล SES อยางไรกด ในการวเคราะหลำาดบถดไป ตงแตรปท 6 อไอซไดคำานวณสดสวนหนตอรายได โดยการใชคาเฉลยของสดสวนภาระหนครวเรอนตอรายไดของครวเรอนทมหนแทน แมวาวธการทงสองจะใหคาทแตกตางกนบาง แตไมวาจะคำานวณวธใด ทศทางการเปลยนแปลงของหนตอรายไดครวเรอนระหวางป 2015-2017 กเปนทศทางขาขน20 ตวเลขในการวเคราะหทงหมดเปนมลคาทแทจรง (real value) ทปรบดวยดชนราคาปฐานในป 2015 จากกระทรวงพาณชย

6370 74

78 80 79 787785

83

95

0

20

40

60

80

100

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

หนครวเรอน/GDP (ขอมล BOT) หนครวเรอน/รายไดครวเรอน (เฉพาะครวเรอนทมหน, ขอมล NSO)

6370 74

78 80 79 787785

83

95

0

20

40

60

80

100

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

หนครวเรอน/GDP (ขอมล BOT) หนครวเรอน/รายไดครวเรอนทงป (เฉพาะครวเรอนทมหน, ขอมล NSO)

Page 10: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

77

มลคาหนครวเรอนโดยรวมของทกกลมรายไดมจำานวนเพมขน โดยมาจากการกยมของผมรายไดสงเปนหลก เมอพจารณาครวเรอนตามกลมรายได22 ในประเดนแหลงทมาของการเตบโต (contribution to growth) ของหน อไอซพบวาการเตบโตของหนในกลมผมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน คดเปน 42% ของการเตบโตของหนครวเรอนทงหมด แตเมอพจารณาการเตบโตของจำานวนหนในแตละกลมรายได กลมผมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน เปนกลมทมหนครวเรอนเตบโต มากทสด (43% YOY) ตามมาดวยกลมครวเรอนทมรายไดสงกวา 50,000 บาท/เดอน (24% YOY) ทงน จะเหนไดวาจำานวนหนโดยรวมของครวเรอนทกกลมรายไดมการปรบตวเพมขน

Fact 2: หนครวเรอนเพมขนโดยเฉลยในทกกลมรายได แตรายไดครวเรอนกลบลดลงในเกอบทกกลมรายได

รปท 28: สดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนทเพมขนมาจากทงรายไดครวเรอนทลดลง และมลคาหนทเพมขนในป 2017 เมอเทยบกบป 2015

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต

หมายเหต: สดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนคำานวณจากคาเฉลยหนตอคาเฉลยรายไดครวเรอน

การเปลยนแปลงของมลคาหนสน รายได และสดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอน

หนวย : %

-5

0

5

10

15

20

25

2011/2009 2013/2011 2015/2013 2017/2015

สดสวนหนตอรายไดครวเรอนทงป คาเฉลยหนครวเรอน คาเฉลยรายไดครวเรอน

การเพมขนของสดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนโดยเฉลยในชวงป 2015-2017 มาจากทงรายไดเฉลยทลดลง และมลคาหนโดยเฉลยทเพมขน มลคาของหนครวเรอนในป 2017 โดยเฉลยเพมขนจากป 2015 เกอบ 13% อกทงรายไดเฉลยของ ครวเรอนทมหนสนจากทเคยมการเตบโตทระดบ 5 % ในป 2015 กลบมการเตบโตทตดลบท -1% ในป 2017 ทงน การทหนครวเรอนเพมขนแตรายไดกลบนอยลง ทำาใหสดสวนของหนตอรายไดทงปของครวเรอนรวมเพมสงขนประมาณ 15%21 (รปท 28)

21 สดสวนหนตอรายไดครวเรอนคำานวณจากผลหารของคาเฉลยหนสนตอคาเฉลยรายไดของครวเรอนทมหน 22 จำานวนครวเรอนทรายได 0-10,000 บาท/เดอน 10,000-30,000 บาท/เดอน 30,000-50,000 บาท/เดอน และมากกวา 50,000 บาท/เดอน คดเปน 21% 52% 16% และ11% ของจำานวนครวเรอนในประเทศทมประมาณ 20 ลานครวเรอน ตามลำาดบ ในขณะทครวเรอนทมหนสนในกลมรายไดแบบเดยวกนมอตราสวน 8% 26% 10% และ 7% ของจำานวนครวเรอนในประเทศ ตามลำาดบ

In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย

Page 11: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

78

Economic Intelligence Center (EIC)

ในทางตรงกนขาม ขอมลครวเรอนชวารายไดเฉลยของครวเรอนสวนใหญกลบลดลง ทงจากรายไดแรงงานทไมเพมขน และรายไดจากการทำาการเกษตรทลดลง เมอพจารณารายไดเฉลยของครวเรอนทมหนสน พบวาครวเรอนทมรายไดนอยกวา 50,000 บาท/เดอน ทกกลมมรายไดเฉลยและ การบรโภคเฉลยทลดลงประมาณ 1-3% ในขณะทครวเรอนทมรายได สงกวา 50,000 บาท เปนเพยงกลมเดยวทรายไดและการบรโภคยงเตบโตอย โดยรายไดเฉลยเตบโตท 1% ในขณะทการบรโภคเตบโตท 2.3% ในชวงป 2015-2017 (รปท 29) สาเหตสวนหนงทรายไดครวเรอนสวนใหญไมเพมขนนนมาจากรายไดจากการเกษตรของครวเรอนจำานวนมากทยงไดรบผลกระทบจากภยธรรมชาตตางๆ รวมทงปญหาราคาพชผลตกตำา โดยกำาไรจากการทำาการเกษตรของครวเรอนระหวางป 2015-2017 ลดลงประมาณ 8%23 ในขณะทคาจางแรงงานของครวเรอนยงคงทรงตวสอดคลองกบผลจากการสำารวจภาวะแรงงาน (Labor Force Survey: LFS) ทพบวาคาจางแรงงานเฉลย ขยายตวเพยง 0.7% ในป 201724 อกทงจำานวนผมงานทำาลดลง -2.2% ซงทำาใหรายไดแรงงานโดยรวมไมเพมขน25 (-0.2%)

รปท 29: หนตอรายไดทงปของครวเรอนทเพมขนในครวเรอนทกกลมรายได มาจากการทรายไดครวเรอนหดตว (ยกเวนกลมครวเรอนทมรายไดสง) และหนของครวเรอนเพมขน

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต

หมายเหต: สดสวนหนตอรายไดทงป (debt burden) คำานวณจากผลรวมสดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนทมหนหารดวยจำานวนครวเรอนทมหน

คาเฉลยสดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนทมหน (debt burden) แบงตามกลมรายได

หนวย : %

23 คำานวณโดย EIC จากขอมล SES 24 คาแรงขนตำาในป 2017 ปรบเพม 2% ในขณะทไมมการปรบขนคาจางขนตำาในป 201625 วเคราะหโดยอไอซโดยใชขอมล Labor Force Survey จากสำานกงานสถตแหงชาต

7681

66

8895

89

107

76

94

112

50

70

90

110

1302015 2017

อตราการเปลยนแปลงในป 2017 เทยบป 2015ครวเรอนทมหน

ทงหมด0-10k 10-30k 30-50k >50k

รายไดครวเรอนเฉลย -1% -3% -2% -1% 1%

มลคาหนครวเรอนเฉลย 13% 27% 10% 5% 20%

คาใชจายในการบรโภคเฉลย -2% -3% -2% -3% 2%

Page 12: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

7926 สนทรพยครวเรอนคำานวณจากการใชผลรวมของราคาบาน อาคารทใชประกอบธรกจ ทดน ยานพาหนะ และมลคาสนทรพยทางการเงนของครวเรอน

Fact 3: สดสวนหนตอสนทรพยของครวเรอนรายไดนอยอยในระดบทนากงวลกวา ครวเรอนกลมอน

มลคาสนทรพยของครวเรอนในทกกลมรายไดมมลคาคอนขางคงทระหวางป 2015-2017 การพจารณาปญหาหนโดยใชสดสวนหนตอรายไดทงปของครวเรอนอาจยงไมครอบคลมฐานะทางการเงนของครวเรอนไดดนก ขอมลสนทรพยครวเรอน ควรถกนำามาพจารณาดวย26 เพราะหากหนครวเรอนทเพมขนมาพรอมกบสนทรพยของครวเรอนทเพมขนดวย ปญหา หนครวเรอนอาจไมนากงวลเทาไหร เนองจากครวเรอนสามารถขายสนทรพยเพอมาชำาระหนได อยางไรกด ในชวงป 2015-2017 กลบพบวาครวเรอนทกกลมรายไดทมหนมหนสนเพมขน แตสนทรพยเฉลยของครวเรอนในกลมนกลบคอนขางคงท ซงสงผลใหสดสวนหนสนตอสนทรพยของครวเรอนในทกกลมรายไดมสดสวนเพมขน ซงสะทอนฐานะทางการเงนทเปราะบางมากขน

เมอพจารณาสดสวนหนครวเรอนตอสนทรพยรวมของครวเรอนสะทอนภาพวาครวเรอนรายไดนอยมสถานะทางการเงนทนากงวลกวากลมอน แมวาสดสวนหนตอสนทรพยครวเรอนจะเพมขนในทกกลมรายได แตครวเรอนทมรายไดนอยอยในสถานะทนากงวลกวากลมอน เนองจากสดสวนหนตอสนทรพยเตบโตสงและมคาท 108% ซงหมายความวา แมวาครวเรอนจะแปลงสนทรพยทงหมดมาชำาระหน กยงไมสามารถชำาระหนไดทงหมด (รปท 30)

รปท 30: สดสวนหนตอสนทรพยทงหมดของครวเรอนเพมขนในทกกลมรายได โดยมาจากหนครวเรอนทเพมขน และสนทรพยททรงตว

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต

หมายเหต: สนทรพยครวเรอนคำานวณจากการใชผลรวมของราคาบาน อาคารทใชประกอบธรกจ ทดน ยานพาหนะ และมลคาสนทรพยทางการเงนของครวเรอน

สดสวนหนตอสนทรพยทงหมดของครวเรอนทมหน แบงตามกลมรายได

หนวย : %

43

72

39 3933

59

108

5547

37

0

20

40

60

80

100

120

ครวเรอนทมหน 0-10k 10-30k 30-50k >50k

2015 2017

In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย

Page 13: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

80

Economic Intelligence Center (EIC)

Fact 4: ความสามารถในการชำาระหนของครวเรอนรายไดนอยยงคงลดลงอยางตอเนอง

ในภาพรวมป 2017 ความสามารถในการชำาระหนของครวเรอนในทกกลมรายไดลดลงอยางเนองตงแตป 2013 (DSR เฉลยสงขน)27 อไอซไดวดความสามารถในการชำาระหนของครวเรอนจากสดสวนการชำาระหนตอรายได ในแตละเดอนของครวเรอน หรอ Debt-Service Ratio (DSR) พบวา ครวเรอนทมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน (โดย 1 ใน 3 ของ ครวเรอนดงกลาวมอาชพเกษตรกรรม) มความสามารถในการชำาระหนทลดลงมากทสด (DSR เพมจาก 35% ในป 2015 เปน 38% ในป 2017 ซงเปนการเพมขนทมากกวาครวเรอนในกลมรายไดอนๆ) โดย DSR ทสงขนของครวเรอนทมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน มาจากการกยมทมากขน และรายไดทลดลง ครวเรอนทมความสามารถในการชำาระหนทลดลงรองลงมา คอ ครวเรอนทมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ซง DSR ทสงขนมาจากการกยมเพอซอทอยอาศยเปนสำาคญ ถงแมจะเปนหนสน กอนใหญแตมระยะเวลาการผอนชำาระทยาว ประกอบกบรายไดของครวเรอนรายไดสงทขยายตวเลกนอย ทำาให DSR ของ กลมครวเรอนรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอนเพมขนไมสงเทาครวเรอนทมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน (รปท 31)

รปท 31: ครวเรอนรายไดนอยม Debt-Service Ratio (DSR) สงกวาครวเรอนในกลมรายไดอนๆ และมการเพมขนของ DSR สงสด

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต

หมายเหต: คาเฉลยของ DSR คำานวณจากผลรวมของ DSR ในแตละครวเรอน สวนดวยจำานวนครวเรอน

คาเฉลย Debt-Service Ratio (DSR) ของครวเรอนทมหน แบงตามกลมรายได

หนวย: %

27 คา DSR สามารถสอถงความสามารถในการชำาระหนของครวเรอนได อยางไรกดคา DSR ทสงอาจไมสามารถสรปไดวาครวเรอนจะมหรอไมมความสามารถในการชำาระหน เนองจากหากครวเรอนมสนทรพยทเพมขนพรอมกนไปดวย ครวเรอนกอาจนำาสนทรพยทมมาขายและชำาระหน ได

24

32

22 22 21

25

35

2423 22

26

38

25 23 23

0

5

10

15

20

25

30

35

40

ครวเรอนทมหนทงหมด 0-10k 10-30k 30-50k >50k

2013 2015 2017

Page 14: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

81

รปท 32: ครวเรอนรายไดนอยมสดสวนการผอนชำาระหนตอรายไดหลงหกคาใชจายดานอาหารและเครองดม (DSR

inc-fb) ในแตละเดอนในอตราทสง

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต

หมายเหต: คาเฉลยของ DSRinc-fb

คำานวณจากผลรวมของ DSRinc-fb

ในแตละครวเรอน สวนดวยจำานวนครวเรอน โดย DSRinc-fb

คำานวณจาก หนทตองชำาระในแตละเดอนของครวเรอน สวนดวยรายไดหลงหกคาใชจายดานการบรโภคอาหารและเครองดมของครวเรอนนนๆ

สดสวนการผอนชำาระหนตอรายไดหลงหกคาใชจายดานอาหารและเครองดมในแตละเดอน แบงตามกลมรายได

หนวย: %

ทงหมด

ครวเรอนรายไดตำากวา 10,000 บาท/เดอน มสดสวนการผอนชำาระหนตอรายไดหลงหกคาอาหารและเครองดมในแตละเดอนเพมขนและอยในระดบทสง เมอพจารณาสดสวนการผอนชำาระหนในแตละเดอนเทยบกบรายไดหลงหกคาใชจายดานอาหารและเครองดม (DSR

inc-fb) พบวา ครวเรอนรายไดนอยกวา 30,000

บาท/เดอน ม DSRinc-fb

ทสงกวา DSR มาก โดยเฉพาะครวเรอนทมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน ซงมสดสวน DSR

inc-fb

เพมขนจากป 2015 และอยในระดบทสงมาก ในขณะทครวเรอน ทมรายไดมากกวา 30,000 บาท/เดอน ยงม DSR

inc-fb เฉลยตำากวา 40%

(รปท 32) โดย DSRinc-fb

ทคอนขางสงของครวเรอนทมรายไดนอยอาจสะทอนไดวา ครวเรอนทมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน อาจมรายไดตอเดอนไมเพยงพอตอการชำาระหนรายเดอน เมอคำานงถง คาใชจายสำาหรบอาหารและเครองดม ซงเปนคาใชจายทจำาเปนตอการดำารงชพพนฐาน ขณะทครวเรอนรายไดมากกวา 30,000 บาท/เดอน ยงมรายไดตอเดอนทเพยงพอสำาหรบการชำาระหนในแตละเดอน

0

50

100

150

200

250

300

ครวเรอนทมหน 0-10k 10-30k 30-50k >50k

2013

2015

2017

ป 2017คาเฉลย

DSR (%)

คาเฉลย

DSRinc-fb (%)

ครวเรอนท

มหนทงหมด25 73

0-10k 34 241

10-30k 25 58

30-50k 23 32

>50k 23 29

In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย

Page 15: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

82

Economic Intelligence Center (EIC)

ความสมพนธระหวางภาระการชำาระหนตอรายได (DSR) กบการบรโภคของครวเรอน

BOX

จากการศกษาขอมลระดบมหภาคในตางประเทศพบวา ในระยะสน การกยมของครวเรอนอาจเกดขนเพอชวยใหครวเรอน สามารถคงระดบการบรโภคของครวเรอนได สงผลใหการบรโภค ของครวเรอนขยายตวสงกวารายไดในปจจบนผานการยมเงนในอนาคตมาใชจาย อยางไรกตาม ในระยะยาวเมอครวเรอน ไมสามารถกอหนเพมไดอก ระดบหนครวเรอนทสงจะสงผล กระทบเชงลบตอการบรโภคของครวเรอน เนองจากครวเรอน จะลดระดบการบรโภคเพอนำามาชำาระหน และเตรยมรบมอกบความไมแนนอนของอตราดอกเบยของหนสนในอนาคต28

ทงน อไอซไดศกษาความสมพนธระหวางภาระการชำาระหนกบการบรโภคของครวเรอนผานความสมพนธระหวางรายไดกบการบรโภคของครวเรอนในแตละระดบ DSR จะเหนไดวาในกลมรายไดเดยวกน ครวเรอนทม DSR ทสง หรอวามภาระหนสนตอรายไดคอนขางมาก การบรโภคกลบไมคอยเพมขนตามรายไดของครวเรอนมากเทาใดนก (รปท 33) เมอเทยบกบครวเรอนในระดบรายไดเดยวกนแตมภาระการชำาระหนตำากวา ซงอาจสะทอนถงการทครวเรอนตองนำารายไดไปชำาระหน กอนทจะสงไปถงการเพมการบรโภคเมอครวเรอนมรายไดสงขน สำาหรบครวเรอนทไมมหน ไมนาแปลกใจทความสมพนธ (correlation) ระหวางรายไดกบการใชจายในชวงเวลาเดยวกน จะเปนบวกและคอนขางสง

28 การศกษาของของ IMF (2012) และ Chung (2009) พบวา หนครวเรอนทเพมขนจะสงผลตอการออมของครวเรอน และกระทบไปถงการบรโภคภาคเอกชน เนองจากครวเรอนจะลดระดบการบรโภคเพอเตรยมรบมอกบความไมแนนอนของอตราดอกเบยของหนสนในอนาคต นอกจากน Ogawa (2007) ยงพบวา ในประเทศญปนสดสวนหนสนตอทรพยสนของครวเรอนทสงขนจะทำาใหการบรโภคภาคครวเรอนในสนคากงคงทนและไมคงทนลดลง สอดคลองกบการศกษาหนครวเรอนจากขอมล 54 ประเทศทวโลกของ Lombardi (2017) ทพบวา ในระยะสน มลคาหนครวเรอนกบการบรโภคภาคครวเรอนมความสมพนธเชงบวก แตในระยะยาว หนครวเรอนมผลกระทบเชงลบตอการบรโภค โดยเฉพาะในประเทศทมสดสวนหนครวเรอนตอ GDP มากกวา 70%

Page 16: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

83

รปท 33: ความสมพนธระหวางรายไดกบการบรโภคของครวเรอนทม Debt-Service Ratio (DSR) มากกวา 40% มคานอยกวาครวเรอนทม DSR นอยกวา 40%

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต

หมายเหต: คา correlation ทงหมดเปนบวก

เปรยบเทยบคา correlation ระหวางรายไดและการบรโภคในกลมรายไดเดยวกนmore correlated less correlated

ครวเรอนท ไมมหน

ทกครวเรอน 0-10k 10-30k 30-50k >50k

DSR 0- 40%

DSR 40- 80%

DSR >80%

more correlated less correlated

ครวเรอนท ไมมหน

ทกครวเรอน 0-10k 10-30k 30-50k >50k

DSR 0- 40%

DSR 40- 80%

DSR >80%

In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย

Page 17: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

84

Economic Intelligence Center (EIC)

Fact 5: มเพยงสถานะทางการเงนของครวเรอนไมมหน ในกลมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ทมแนวโนมทดขน

ครวเรอนทไมมหนสวนใหญมรายไดและสนทรพยทางการเงนทลดลง เมอพจารณากลมครวเรอนทไมมหนแลว ครวเรอนรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน มสญญาณทไมดนก (รปท 34) ทงดานรายไดททรงตว การบรโภคทหดตว และสนทรพยทางการเงนทลดลง สอดคลองกบการขยายตวดานรายได ในภาคเกษตรทไมดในชวง 2-3 ปทผานมา และคาจางแรงงานเฉลยททรงตว (ทงคาจางขนตำาและคาจางแรงงานเฉลย) รวมไปถงการจางงานทลดลง ในขณะทครวเรอนทมรายไดในชวง 10,000 - 30,000 บาท/เดอน มรายไดและสนทรพยทางการเงนทลดลง แตมการบรโภคเพมขน สะทอนไดวาครวเรอนมการนำาเงนออมมาใชเพอการบรโภค เนองจากรายไดทไมเพยงพอตอการบรโภคทเพมขน

อยางไรกตาม ครวเรอนรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ทไมมหนมสญญาณทดทงดานรายได การบรโภค และสนทรพยทางการเงน เมอพจารณาครวเรอนทไมมหนแลว ครวเรอนรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ยงมสถานะทางการเงนทด โดยมรายได สนทรพยทางการเงน และการบรโภคทเพมขน นอกจากน ยงมความตองการทจะกยมเงนเพอใชในการลงทน โดยมถง 31% ของครวเรอนทไมมหนในกลมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ทมความตองการจะกยมเงนแตไมสามารถ เขาถงแหลงเงนกได29

รปท 34: ในกลมครวเรอนท ไมมหน ครวเรอนทมรายไดสงสงสญญาณทดทงดานรายได การบรโภค และสนทรพยทางการเงน

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต

การขยายตวของรายได การบรโภค และสนทรพยทางการเงนเฉลยในป 2017 เมอเทยบกบป 2015 แบงตามกลมรายไดของครวเรอนทไมมหน

หนวย : %

29 จากคำาถามเกยวกบความสามารถในการกหรอยมเงนเพอทำาธรกจหรอทำาการเกษตร และการกหรอยมเงนกรณฉกเฉนในแบบสอบถามครวเรอนของสำานกงานสถต

-6

-3

0

3

6

9

12

15

คร วเร อนทไมมหน 0-10k 10-30k 30-50k >50k

รายไดครวเรอนเฉลยการบรโภคของครวเรอนเฉลยสนทรพยทางการเงนเฉลย

รายไดครวเรอนเฉลย -0.2% -1.3% -0.1% -1.3% +4.5%

การบรโภคของครวเรอนเฉลย +2.9% -2.5% +2.4% +3.3% +10.3%

สนทรพยทางการเงนเฉลย +6.4% -5.4% -0.6% -2.9% +12.9%

อตราการเปลยนแปลงใน

ป 2017 เทยบป 2015

Page 18: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

85

ครวเรอนทมหน ในเกอบทกภมภาคและเกอบทกกลมรายไดยงไดรบแรงกดดนจากภาระหนครวเรอนทสงขน เมอพจารณาความสามารถในการแบกรบภาระหนสนของครวเรอน ทงจากทศทางของรายได มลคาหนตอรายได ทงป และสดสวนการชำาระหนตอเดอน พบวา ครวเรอน ในกลมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน คอนขางนากงวล โดยเฉพาะในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล ภาคกลาง ภาคเหนอ และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และมเพยงครวเรอนทมหนซงมรายไดนอยกวา 10,000 บาท/เดอน ในภาคใตเทานนทมรายไดเฉลยเพมขน และมสดสวนหนตอรายไดทงปกบ DSR ลดลง อยางไรกตาม ครวเรอนทมหนและมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ในภาคเหนอ และตะวนออกยงมสญญาณทด แมวาสดสวนหน ตอรายไดทงปจะยงเพมขน แตรายไดครวเรอนเฉลย เพมขน และ DSR ลดลง จากป 2015 (รปท 35)

Implication 1: ครวเรอนทมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล ภาคกลาง ภาคเหนอ และภาคใตอาจเปนโอกาสสำาหรบธรกจ

รปท 35: ครวเรอนทมหน ในเกอบทกภมภาคและกลมรายไดยงไดรบแรงกดดนจากภาระหนครวเรอนทสงขน

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต

กรงเทพและ

ปรมณฑลภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคตะวนออก ภาคตะวนตก

ภาค

ตะวนออก

เฉยงเหนอ

ภาคใต

0-10k

10-30k

30-50k

> 50k

กลมรายไดครวเรอน

ดชนชวดตางๆ แสดงสญญาณทแยลงทงหมด

ดชนชวดตางๆแสดงสญญาณทไมชดเจน

ดชนชวดตางๆ แสดงสญญาณทดขนทงหมด

สญญาณทดขนพจารณาจากการเปลยนแปลง

1. รายไดเฉลยเพมขน

2. คาเฉลยของ Debt burden ลดลง

3. คาเฉลยของ DSR ลดลง

In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย

Page 19: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

86

Economic Intelligence Center (EIC)

ครวเรอนทไมมหนซงมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ยงมแนวโนมทสดใส โดยเฉพาะในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล ภาคกลาง ภาคเหนอ และภาคใต เมอพจารณาครวเรอนทไมมหนสน ครวเรอนทมรายไดมากกวา 50,000 บาท/เดอน ยงมสถานะทางการเงนทดและอาจเปนโอกาสของธรกจ เนองจากยงมการขยายตวของรายได และสนทรพยทางการเงนทด รวมไปถงการบรโภคตอรายไดทขยายตวอยางตอเนอง (รปท 36)

ธรกจทจบกลมผมรายไดนอยมสญญาณทดขนในป 2018 ถงแมวาขอมลระดบครวเรอนในป 2017 จะแสดงใหเหนถงกำาลงซอ ทอาจถกเบยดเบยนจากภาระการชำาระหนของครวเรอนรายไดนอย แตอไอซคาดวา ในป 2018 รายไดของครวเรอน ทมรายไดนอยจะมแนวโนมทดขนทงในและนอกภาคเกษตร โดยรายไดภาคเกษตรขยายตวท 10.3%YOY ในเดอนพฤษภาคม และมแนวโนมทจะขยายตวตอเนองจากสภาพอากาศทเอออำานวย และราคาผลผลตทดกวาปกอนหนา ประกอบกบคาจางแรงงานนอกภาคเกษตรทขยายตวเฉลย 3.9%YOY ในไตรมาสแรกป 2018 และขยายตว 4.2%YOY ในเดอนเมษายนทผานมา นอกจากน จำานวนการจางงานทเพมขนตดตอกน 2 เดอนหลงจากทหดตวมาเปนชวงเวลาหนง นบเปนสญญาณทดตอการบรรเทาปญหาการแบกรบภาระหนครวเรอนรายไดนอยในป 2018

รปท 36: ครวเรอนท ไมมหน ในหลายๆภมภาคยงมแนวโนมทด โดยเฉพาะครวเรอนรายไดสง

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานสถต

สญญาณทดขนพจารณาจากการเปลยนแปลง

1. รายไดเฉลยเพมขน

2. สนทรพยทางการเงนเฉลยเพมขน

3. คาใชจายในการบรโภคเฉลยเพมขน

ดชนชวดตางๆ แสดงสญญาณทแยลงทงหมด

ดชนชวดตางๆแสดงสญญาณทไมชดเจน

ดชนชวดตางๆ แสดงสญญาณทดขนทงหมด

กรงเทพและ

ปรมณฑลภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคตะวนออก ภาคตะวนตก

ภาคตะวนออก

เฉยงเหนอภาคใต

0-10k

10-30k

30-50k

> 50k

กลมรายไดครวเรอน

Page 20: In Focus - SCBEIC · สหรัฐอเมริกา 85.5 67.8 -17.6 10 ฝรั งเศส 58.2 64.9 6.8 18 ไอร์แลนด์ 101.5 55.9 -45.6 20 อิตาลี

87

อยางไรกตาม ในป 2018 การใชจายภาคครวเรอนและรายรบจากนกทองเทยวตางประเทศทขยายตวจะเปนแรงผลกดนใหแกธรกจทงสองประเภท การขยายตวอยางตอเนองของธรกจในอตสาหกรรมโรงแรมและภตตาคารในชวง 1-2 ปทผานมา สวนหนงถกขบเคลอนจากการขยายตวของจำานวนและรายรบจากนกทองเทยวตางประเทศ และจะขยายตวอยางตอเนอง ในป 2018 ประกอบกบการใชจายภาคครวเรอนของไทยในภาพรวมทมแนวโนมขยายตวตอเนอง ยงเปนสญญาณทดตอธรกจคาสงคาปลก โดยเฉพาะธรกจในกลมหางสรรพสนคาทจะไดรบประโยชนจากแนวโนมการขยายตวของจำานวนนกทองเทยว ตางประเทศในป 2018

Implication 2: ธรกจรานอาหารและคาสงคาปลกอาจไดรบผลกระทบจากการขยายตวของหนครวเรอน แตมแนวโนมทดขนในป 2018 จากการใชจายภาคครวเรอนและ นกทองเทยวทขยายตว

30 จากผลการวเคราะหผานแบบจำาลองแบบ OLS เพอหาความสมพนธระหวาง หนสนของครวเรอนกบมลคาการใชจายในการทานอาหารนอกบานของครวเรอน โดยในแบบจำาลองมการใสควบคมตวแปรตางๆ ทเกยวกบลกษณะของครวเรอน ไดแก รายได อายหวหนาครวเรอน ทตง จำานวนสมาชก และป

ธรกจรานอาหารและคาปลกคาสงทมกลมเปาหมายหลกเปนครวเรอนไทยทมรายไดนอยอาจไดรบผลกระทบจาก ภาระหนครวเรอนทสงขนในชวงป 2017 จากการศกษาความสมพนธระหวางหนครวเรอนกบมลคาการใชจายในการออกไปทานอาหารนอกบานของครวเรอน30 พบวาในครวเรอนทมลกษณะคลายคลงกน (กลมรายได อายหวหนาครวเรอน จำานวนสมาชก และทตงครวเรอน) ครวเรอนทมภาระการชำาระหนตอรายไดทสง (DSR สง) จะมการใชจายในการทานอาหารนอกบานนอยกวา ประกอบกบงานวจยจากตางประเทศพบวา ภาระการชำาระหนตอรายไดของครวเรอนทสงขนทำาใหการบรโภคสนคากงคงทนและไมคงทนของครวเรอนลดลงอกดวย ทำาใหภาระหนครวเรอนทเพมขนของครวเรอนในกลมรายไดนอยอาจสงผลกระทบเชงลบตอธรกจรานอาหารและคาสงคาปลกทมกลมเปาหมายหลกเปนครวเรอนไทยรายไดนอย

In focus: จบสญญาณหนครวเรอนไทย