immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri

14

Transcript of immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri

Page 1: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri
Page 2: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri
Page 3: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri

Spesifik immun cavabsızlıqdır

İmmun sistem müəyyən antigenə qarşı spesifik limfositlərin proliferasiyasını aktivləşdirmir və immun cavab yaratmır

Müəyyən antigen tərəfindən induksiya olunmuş spesifik qeyri-reaktivliyə deyilir

Self tolerantlıq – orqanizmə aid antigenlərə qarşı təbii immunoloji tolerantlıq

Orqanizmin öz hüceyrələri ilə uyğunluq içində yaşamasına təsir göstərir

Təbii limfositar tolerantlıq orqanizmin öz antigeninə qarşı lazımdır

Page 4: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri
Page 5: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri

Mərkəzi tolerantlıq- Timusun daxilində autoreaktiv T-hüceyrələrin taninması və killinqi

Periferik tolerantlıq- Timusun xaricində klonal anergiya, yəni müəyyən T-hüceyrələrin və B-hüceyrələrin funksional inaktivləşməsi

Page 6: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri

Limfositlər sümük iliyində T-limfositlərə ayrıldıqdan sonra proliferasiya və differensasiya üçün timusa gəlirlər

Burada T-limfosit klonlarından yetkin T-limfositlər yaranır

Həmçinin antigeni tanıyan TCR reseptorları, antigenin tanınmasında köməkçi CD-4 və CD-8 molekullarinin da inkişafı tamamlanır

T-limfositlərə antigeni tanıya bilmə dərsləri verilir, APC self antigenləri təqdim edir

Bu antigenlərə yuksə self reaktivlik göstərən T-limfosit klonları məhv edilir. Bu prosesə klonal silinmə deyilir ki, bu da apoptoz vasitəsi ilə baş verir

Page 7: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri

Timusda olmayan self antigenlərə qarşı yaradılan tolerantlıqdır.

Bununla yanaşı mərkəzi tolerantlıqdan qaçan self reaktiv T-limfositlərə qarşı ehtiyat tolerantlıqdır

Page 8: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri

B-hüceyrələrin yetinləşməsi sümük iliyində olduğu üçün tolerantlıq da burada baş verir.

B-limfostitlərin tolerantlığı antigen dozası iləəlaqəlidir.

Self antigenlər yüksək dozalı olduqda onlara cavab verən B-hüceyrə klonları öldürülür.

Self antigenlərin aşağı dozasında isə B-limfositlərin anergiyası baş verir

Periferiyada T-hüceyrənin köməyi olmadan antigenləqarşılaşan B-hüceyrə anergiyaya uğrayır

Tolerant T-limfositlər B-limfositləri tolerant edirlər

Page 9: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri

Klonal silinmə(klonaldelesiya)

Hüceyrə anergiyasi

Supressiya

Tolerantlıq

Periferik Hüceyrə

anergiyası

Supressiya

MərkəziKlonal silinmə

Page 10: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri

Timusda T-limfositlərin inkişafı zamanı

Self MHC molekullarıni tanımayan T-hüceyrələri

Self antigenlərə həssas T- hüceyrələri apoptpza məruz qalirlar

Page 11: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri

Bəzi limfositlər apoptozdan qaça bilər

T-hüceyrələrin inkşafı zamanı bəzi self antigenlər timusa çatdırılmaya bilər

Bəzi self antigenlərtimusun funksiyasını itirməsindən sonra ortaya çıxa bilər

Page 12: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri

Self antigenlər APC-ə verilmədən əvvəl birbaşa TCR-əbağlana bilər

APC-lər əlavə siqnal molekulu daşımadığı üçün T-hüceyrə self antigene bağlansa da immun cavab yaranmır

Page 13: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri

T-supressor hüceyrələr self reaktiv T-hüceyrələrinətəsir edərək self antigenlərəcavab verməsinin qarşısını alır

Page 14: immunoloji tolerantliq ve onun mexanizmleri