10/12/2009

1

بنام او

متدولوژي ارزیابی،اولویت بندي و انتخاب استراتژي

مجتبی لشکربلوکیدانشجوي دکتري مدیریت استراتژیک

مشاور و مدرس در زمینه مدیریت استراتژیک www.Mojtabaonline.com

چرا این موضوع؟چرا این موضوع؟فقر روش شناختی

فقر آگاهی

تمام مشکالت ...را

10/12/2009

2

کارکردهاي ارزیابی، اولویت بندي و انتخابکارکردهاي ارزیابی، اولویت بندي و انتخاب: کارکرد انتخاب استراتژي

حذف استراتژي هاي نامناسب

:کارکرد اولویت بندي استراتژيبراي تخصیص منابع و براي تعیین ترتیب زمانی

:کارکرد ارزیابی استراتژي)بهبود استراتژينقاط قابل (شناخت نقاط ضعف

جایگاه ارزیابی، اولویت بندي و انتخابجایگاه ارزیابی، اولویت بندي و انتخاب

ارزیابی استراتژي ها

اولویت بندي استراتژي ها

انتخاب استراتژي ها

خلق و ایجاد استراتژي ها مجموعه اولیه استراتژي ها

استراتژي هاي منتخب

استراتژي هاي اولویت دار

استراتژي هاي اولویت دار تکمیل

شده

استراتژي هاي اولویت دار بدون

تغییر

استراتژي هاي بدون اولویت

استراتژي هاي محذوف

10/12/2009

3

خطاهاي ادراکی را در نظر داشته باشید خطاهاي ادراکی را در نظر داشته باشید یک خصوصیت،سایر خصوصیتها را تحت الشعاع قرار دهد : خطاي هاله اي

.و به علت وجود یک نکته منفی یا مثبت سایر وجوه نادیده گرفته شودسیاه و (دسته بندي افراد بر اساس یک یا دو صفت خاص :خطاي کلیشه اي

)سفید دیدننادیده انگاشتن برخی محرك هاي و ادراکهاي گیج کننده : خطاي دفاع ادراکی)رد یا نادیده انگاشتن تهدیدات بین المللی(یا غیرقابل تصور

تصور راجع به افراد طبق تجربیات گذشته و خطاي ادراك انتخابی مطلوبیت هاي فردي

پیش بینی رفتار افراد بر اساس اولین برخورد : خطاي اثر اولین برخوردهاتصور اولیه مصاحبه کننده از برخورد دقایق نخست فرد (با آنها

)مصاحبه شونده با وي

6

انتخاب انتخاب و اولویت بندي استراتژي هاو اولویت بندي استراتژي ها

چرا؟ چون استراتژي مستلزم چرا؟ چون استراتژي مستلزم صرف منابع است و منابع صرف منابع است و منابع

. . محدود استمحدود است

10/12/2009

4

7

روش هاي انتخاب و اولویت بندي استراتژي هاروش هاي انتخاب و اولویت بندي استراتژي ها منفعت هزینه تحلیل روشمهندسی اقتصاد هاي روش غیرجبرانی معیارهاي بر مبتنی هاي روش

خاص قبول قابل حداقل روشجامع قبول قابل حداقل روشترتیبی قبول قابل حداقل روش

جبرانی معیارهاي بر مبتنی هاي روش QSPM روشACCEPT روش

ذینفعان روشاستراتژي خانه روشعمیق قطعیت عدم و ریسک شرایط در گیري تصمیم هاي روشکیفی هايروش

8

روش تحلیل منفعت هزینه روش تحلیل منفعت هزینه

درآمدهاي مربوط

هاي هزینهمربوط

درآمد اصلی هزینه هاي اصلی

درآمد فرصت هزینه فرصتدرآمد آتی هزینه آتی مجموع درآمدها

مجموع ها هزینه

درآمدهاي نامربوط

هاي هزینهنامربوط

درآمد آتینامرتبط

هزینه هاي الزامی

درآمد فعلینامرتبط

گذشته هزینه

هزینه اصلی

هزینه فرصت

هزینه آتی

منفعت اصلی

منفعت فرصت

منفعت آتی

10/12/2009

5

9

روش هاي اقتصاد مهندسی روش هاي اقتصاد مهندسی - - اولویت بندي و انتخاب استراتژياولویت بندي و انتخاب استراتژي

ROA دارائی ها بازده نرخ

ROI گذاري سرمایه بازده نرخ

NPV فعلی ارزش خالص

EVA اقتصادي افزوده ارزش... و

EVA r= ( - c) × CapitalEVA r= ( ×Capital) - c( × Capital)EVA NOPAT= - c( ×Capital)

rبازده سرمایهنرخ cنرخ هزینه سرمایه

Capitalسرمایه NOPATسود خالص عملیاتی پس از مالیات

EVAارزش افزوده اقتصادي

10

معیارهاي غیرجبرانی معیارهاي غیرجبرانی - - اولویت بندي و انتخاب استراتژياولویت بندي و انتخاب استراتژيدر این تکنیک ها تالش می شود با پایین ترین سطح مدلسازي

مهمترین تکنیک هاي . فرآیند تصمیم گیري اجرا شود:غیرجبرانی عبارتند از

Conjunctive-Satisfying(روش رضایت بخش عام1. Method (

Disjunctive-Satisfying(روش رضایت بخش خاص2. Method (

Ordinal(اولویتی/روش ترتیبی3. Preemptive LexicographMethod, ,(: کاربرد این تکنیک ها در حاالت مختلف می تواند رخ دهد

غیرجبرانی معیارهاي فقط اي مرحله چند غیرجبرانی معیارهايجبرانی با ترکیبی غیرجبرانی معیارهاي

10/12/2009

6

11

، ، معیارهاي غیرجبرانیمعیارهاي غیرجبرانیا استفاده از ا استفاده از بببا وجود گزینه هاي زیاد، با وجود گزینه هاي زیاد، ..فضا را ساده تر کنیدفضا را ساده تر کنید

مبادله به ها گزینه بررسی در گیري تصمیم در معموالًtrade( ها شاخص بین off( شود می توجه. شاخص قوت توسط شاخص یک نواقص یا کمبود یعنی است جبران قابل دیگر هاي شاخص یا اساس بر ها گزینه ارزیابی غیرجبرانی هاي روش در اما.گیرد می صورت قاطع و برشی صورت به معیار یک

خاص، صنعت در گیري تصمیم هاي حوزه :عملی نمونه حوزه 40 به حوزه 200 کاهش

12

حداقل قابل قبولحداقل قابل قبولروش روش : روش حداقل قابل قبول جامع

حداقل قابل (در این روش براي هر یک از معیارها، استانداردي . تعیین می شود که آنها را سطح استاندارد می گوییم) قبولی

گزینه مقبول گزینه اي است که در تمام اهداف، از سطح .استاندارد عدول نکند

:خاص قبول قابل حداقل روش قابل حداقل( استانداردي معیارها، از یک هر براي روش این در

.گوییم می استاندارد سطح را آنها که شود می تعیین )قبولی از اهداف از یکی در حداقل در که است اي گزینه مقبول گزینه.نکند عدول استاندارد سطح

10/12/2009

7

13

))قاطعقاطع(( ییو معیار غیرجبرانو معیار غیرجبران ييسرمایه گذارسرمایه گذار))، کم، کم، بسیارکم، کم، کم، کم، بسیارکم، کم500500((روش حداقل قابل قبول جامع روش حداقل قابل قبول جامع

سیمان غذایی صنایع مسکن آموزش300 600 400 100 سرمایه

بسیار زیاد بسیار زیاد کم زیاد شهرتکم متوسط بسیار زیاد بسیار زیاد سودخوب متوسط متوسط بسیارخوب تجربهبسیارکم بسیار زیاد زیاد زیاد خیال آسایش

صنایع غذایی حذف است 500چون از شرط کمتر از عدول کرد

مسکن حذف است چون از شرط حداقل شهرت عدول

کرد

سیمان حذف است چون در شرط آسایش خیال مشکل داشت

14

روش ترتیبی یا اولویتیروش ترتیبی یا اولویتی تقدم یا ترتیب از همدیگر به نسبت اهداف روش این در

اولویت شاخص برتر گزینه انتخاب مالك یعنی برخوردارند، .بود خواهد برتر اینصورت در .کنیم برخورد گره به اولویت آن در اینکه مگر

.بود خواهد بعدي اولویت شاخص برتر گزینه انتخاب مالك .شود انتخاب بهینه گزینه تا یابد می ادامه فرایند این بودجه اول اولویت فوق مثال در کنید فرض مثال عنوان به

و هاست سیستم مفید عمر دوم اولویت .است شرکت و افزار سخت کیفیت فروش، از پس خدمات هاي شاخص

.دارند قرار سوم اولویت در افزار نرم

10/12/2009

8

15

خرید تجهیزاتخرید تجهیزات))ورود اهداف به ترتیبورود اهداف به ترتیب(( ییروش ترتیبروش ترتیب

4سیستم 3سیستم 2سیستم 1سیستم

300 600 400 100 بودجه

6 9 2 10 پایایی )عمرمفیدسال(

220 200 250 300 هزینه نت

خوب متوسط کم خوب سهولت بخشی

کم کم زیاد بسیار زیاد توانایی کاربري

16

نحوه ورود اهداف و حداقل قابل قبول نحوه ورود اهداف و حداقل قابل قبول قبول قابل حداقل

500کم

2503

متوسط

اولویت اهدافبودجهتوانایی کاربريهزینه تعمیرات و نگهداري

)عمر مفید(پایایی سهولت بخشی

10/12/2009

9

17

خرید تجهیزاتخرید تجهیزات))ورود اهداف به ترتیبورود اهداف به ترتیب(( ییروش ترتیبروش ترتیب

4سیستم 3سیستم 2سیستم 1سیستم 300 600 400 100 بودجه

6 9 2 10 پایایی

220 200 250 300 هزینه نتخوب متوسط کم خوب سهولت بخشی

کم کم زیاد بسیارزیاد توانایی کاربري

سیستم سه حذف است 500چون بودجه بیشتر از می خواهد

سیستم یک حذف است چون هزینه نت باالتر از

.دارد 250

سیستم دو حذف است چون عمر مفیدش کمتر از

.دو سال است

18

چندمعیارهچندمعیارهQSPMQSPMروش روش

3استراتژي 2استراتژي 1استراتژي ضریب نمره نهائیاهمیت جذابیت نمره نهائی جذابیت نمره نهائی جذابیت گروهها

S1

S2

W1

W2

Sum

O1

O2

O3

T1

T2

Sum

10/12/2009

10

19

چند معیارهچند معیارهAcceptAcceptروش روش

يپذیر امکان سازي هزینه

جانبی عوارضبخشی اثر

مقبولیتبري زمان

Attainability

Costing

Complication

Effectiveness

Popularity

Timing

Strategies titles A C C E P T نمره

1استراتژي 2استراتژي ..استراتژي ..استراتژي ..استراتژي

20

ماتریس معیار در مقابل معیارماتریس معیار در مقابل معیار

36.1

• 0.1 =• 0.2 = • 1 =• 5 =• 10 =

با اهمیت خیلی کمتر با اهمیت کمتر

با اهمیت مشابه با اهمیت بیشتر

اهمیت خیلی بیشتر

: توجه باشد B 10نسبت به Aاگر عامل

یک دهم خواهد شد Aنسبت به Bنسبت

هزینه اثر بخشی

مقبولیت فراهم آوري

جمع معیار

ضریب اهمیت

هزینه 0.2 0.1 5 5.3 0.15

اثربخشی

5 0.2 5 10.2 0.28

مقبولیت

10 5 5 20 0.55

فراهم آوري

0.2 0.2 0.2 0.6 0.02

10/12/2009

11

21 21

اولویت بندي با بکارگیري وزن دهی معیارهااولویت بندي با بکارگیري وزن دهی معیارها

استراتژيها

هزینه اثر بخشی مقبولیت فراهم آوري جمع کلی

نمره جمع نمره جمع نمره جمع نمره جمع

S1 3 2 1 2

S2 3 1 1 2

S3 2 2 3 3

S4 1 3 2 3

15/0 28/0 55/0 02/0

0.45

0.45

0.30

0.15

0.56

0.28

0.56

0.84

0.55

0.55

1.65

1.10

0.04

0.04

0.06

0.06

1.60

1.32

2.57

2.15

22

روش ذینفعان روش ذینفعان --اولویت بندي و انتخاب استراتژي اولویت بندي و انتخاب استراتژي 3استراتژي 2استراتژي 1استراتژي ضریب

نمره نهائیاهمیت مقبولیت نمره نهائی مقبولیت نمره نهائی مقبولیت ذینفعانS1

S2

S3

S4

1 Sum

10/12/2009

12

23

اول بخش بخش دوم

ي تژترااس

ک ی ي تژترااس

دو

ي تژترااس

سه

ي تژترااس

هارچ ي

تژترااس

نجپ ي

تژترااس

شش ي

تژترااس

فته ي

تژترااس

ت هش

هدف کیفییک هدف 3 3 1 3 9 9 1 5 5 1.2

هدف دو 1 3 1 9 3 1 1 9 3 4 1هدف سه 3 5 1

کیفی هدف

هدف چهار 9 9 9 1 1 1 1 1 3 4 1هدف پنج 9 9 9 1 1 1 1 1 4 4 1هدف ششم 1 1 1 9 9 1 9 9 5 4 1.3هدف هفتم 1 1 1 9 9 1 1 3 5 4 1.3

مطلوبیت ارزیابی

فهد

ار مقد

ت عیضو

ودوجم

ن یزام

یتهما

بهرت

امگان پذیريمنطقی امتیازمنطقی اولویتزمانی اولویت

+-

+ +-

--

خانه استراتژيخانه استراتژي --اولویت بندي و انتخاب استراتژي اولویت بندي و انتخاب استراتژي

24

سه الیه ايسه الیه اي: : روش کیفیروش کیفی ––اولویت بندي استراتژي اولویت بندي استراتژي مطلوبیت برتر= خلق ارزش ممتاز پایدار

)پیشگذارد ارزش منحصر به فرد(

قابلیت برتر= خلق مزیت پایدار یا پیاپی

)خلق ارزش منحصر به فردتوانایی (

موقعیت برتر= کسب منفعت از مزیت

)حال و آینده( منفعت استراتژیک پایدار

VALUE CREATING VRS. VALUE CAPTURING

10/12/2009

13

25

ارزیابی استراتژيارزیابی استراتژي

چرا؟ چون استراتژي چرا؟ چون استراتژي مستلزم بازتخصیص مستلزم بازتخصیص . . جدي منابع استجدي منابع است

26

روش ارزیابی استراتژي ها روش ارزیابی استراتژي ها 44Assumption( مفروضات برپایه ریزي برنامه based planning(

Fault( خطا درخت تحلیل Tree analysis(Fault M E Analysis

Side راهبرد جانبی پیامدهاي تحلیل effect of strategy execution

10/12/2009

14

برنامه ریزي بر پایه مفروضات برنامه ریزي بر پایه مفروضات

شناسایی تمام مفروضات

شناسایی فرض هاي مغفول مانده در برابر مفروضات منظور شده

شناسایی مفروضات بنیادي و آسیب پذیر

طراحی

اقدامات پنج گانه تدوین سند برنامه

پایدار

برنامه ریزي بر پایه مفروضاتبرنامه ریزي بر پایه مفروضاتمفروضات تبدیل(شناسایی فرض ها

)تلویحی به تصریحی

داراي ( شناسایی مفروضات بنیاديداراي (و آسیب پذیر ) اهمیت

)حساسیت

اقدامات مناسب براي جستجويشناسایی مفروضات (مفروضات

)مغفول مانده و منظور شده

طراحی اقدامات متناسب براي مفروضات بنیادي آسیب پذیر

و محتوا تحلیل - 2 ها، برنامه وار داستان بیان - 1 تکنیک - 3 و اجباري و آینده افعال جستجوي

10( خبر بی جا همه از خبرنگاران هاي پرسش)چرایی همراه به جیزي،مکانی،زمانی چه سوال

برون یابی روند و شناخت الگوها، شهود مبتنی بر سوال یکباره بعد 10(تجربه و تکنیک ریپ ون وینکل

–، اولویت بندي بر اساس اهمیت )سال خواب 20از حساسیت

و ها برنامه و مفروضات تطبیقی بررسی :دسته 4 شناسایی

ضعیف- 2 و شده پیوند خوب -1 هاي فرض اقدامات - 4 و نشده پیوند -3 و شده پیوندنشده پیوند

گانه 5اقدامات پایشی،

پیشگیرانه، تدافعی، جبرانی و جایگزین

10/12/2009

15

: تاریخ: تکمیل کننده FMEA:برگه ي کار :پروژه نام

ت ظاالحم

ت امااقد

ت ویولخ ا

نر طاخ

ی یابرد

ال حتم

ا

وع وق

ال حتم

ا

ت شد

یر ت تاثعل

مد طا پیاخ

ي تژترااس

1095*6*77654321

SEV = Severity rating (1 to 10)OCC = Occurrence frequency (1 to 10)DET = Detection Rating (1 to 10)RPN = Risk Priority Number (1 to 1000)

، افزایش احتمال ردیابی، کاهش احتمال وقوع)عواقب(ناظر به کاهش شدت تاثیر اقدامات

FMEA FMEA ..روش استقرایی مدیریت خطاها که از خطاها شروع می کندروش استقرایی مدیریت خطاها که از خطاها شروع می کند

FTA FTAتحلیل درخت خطاتحلیل درخت خطا. . روشی قیاسی که از یک واقعه نامطلوب شروع می کندروشی قیاسی که از یک واقعه نامطلوب شروع می کند

سطح ) علت(ریشه دوم

سطح ) علت(ریشه اول

واقعه نامطلوب اجرا نشدن استراتژي

عدم استقبال مشتریان

عدم اطمینان به شرکت ما

عدم شناخت از قیمت هاي جدید

جنگ قیمتی رقبا

احساس خطر

10/12/2009

16

تحلیل پیامدهاي جانبی راهبردتحلیل پیامدهاي جانبی راهبردSide effect of strategy execution Side effect of strategy execution ))SESE22((

زمان کنونی زمان آینده

مثبت منفی مثبت منفی

شده طراحی شده، ریزي برنامه (

)مورد نظر

بر سازمان تدافعی اقدامات)آگاهی رسانی(

تدافعی اقداماتآگاهی (

)رسانی

- - - اقدامات پیشگیرانه

بر سایر ذینفعان تبلیغی اقدامات اقدامات جبرانی

تبلیغی اقدامات اقدامات پیشگیرانه

طراحی نشده ریزي برنامه (

)نشده

بر سازمان - - - اقدامات جبرانی

- - - اقدامات پیشگیرانه

بر سایر ذینفعان تبلیغی اقدامات اقدامات جبرانی

تبلیغی اقدامات تدافعی اقداماتآگاهی (

)رسانی

تحلیل هزینه : دو کاربردمنفعت و اقدامات تکمیلی

وام مسکن: نمونه موردي

::منابع و مراجعمنابع و مراجعمحمدي. ارایه اي از دکتر ن

کتاب تصمیم گیري چند معیاره دکتر اصغر پورکتب اقتصاد مهندسیسایت آندیشکده آصف

ارایه اي از امیر فیروزنیا و همکارانهاي کسب وکار، رویکرد مدیریت استراتژیک، آلن آفا مدل

10/12/2009

17

سواالت شما؟ سواالت شما؟

www.Mojtabaonline.comwww.Mojtabaonline.com