II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II...

18
ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร* ปลายฟ้า นามไพร** Playfa Namprai * บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์เรื่อง ผู้หญิงกับพื้นที่ใหม่ในสนามฟุตบอลไทย: ศึกษาเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มพริตตี้สาวสโมสรและ กลุ่มแฟนบอลหญิง ได้รับการสนับสนุนการวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พ.ศ. 2560 ** นักศึกษาปริญญาโท สาขาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Email: [email protected] 16 SOC&ANT th เอกสารประกอบการประชุมวิชาการ (Proceedings) การสัมมนาเครือข่ายนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา สาขาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา ครั้งที่ 16 ประจำาปีการศึกษา 2559 ระหว่างวันที่ 29-30 มิถุนายน พ.ศ.2560 Copyright © 2017 by Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre [Public Organisation] and Naresuan University. All rights reserved

Transcript of II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II...

Page 1: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

II ผหญงในสนามบอล : ชมชนของแฟนบอลหญงและพรตตสาวสโมสร II

551

ผหญงในสนามบอล : ชมชนของแฟนบอลหญงและพรตตสาวสโมสร*

ปลายฟา นามไพร**

Playfa Namprai

* บทความนเปนสวนหนงของวทยานพนธเรอง ผหญงกบพนทใหมในสนามฟตบอลไทย: ศกษาเปรยบเทยบระหวางกลมพรตตสาวสโมสรและ

กลมแฟนบอลหญง ไดรบการสนบสนนการวจยระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยเชยงใหม พ.ศ. 2560

** นกศกษาปรญญาโท สาขาสงคมวทยาและมานษยวทยา คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

Email: [email protected]

16SOC&ANT

thเอกสารประกอบการประชมวชาการ (Proceedings)

การสมมนาเครอขายนกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาสงคมวทยาและมานษยวทยา

ครงท 16 ประจำาปการศกษา 2559 ระหวางวนท 29-30 มถนายน พ.ศ.2560

Copyright © 2017 by Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre [Public Organisation] and Naresuan University.

All rights reserved

Page 2: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

552

ปลายฟา นามไพร

บทคดยอ

บทความนเขยนขนในระหวางการเกบขอมลภาคสนามการทำาวทยานพนธ มวตถประสงคใน

การเสนอตวตนและชมชนของผหญงในพนทสนามฟตบอลไทยลกและมงเนนศกษาเปรยบเทยบผหญง

สองกลมคอ แฟนบอลหญงและพรตตสาวสโมสร ในสนามฟตบอล ซงมองวาคอ “สนามของความสมพนธ

ทางสงคม” ทความเปนชายสถาปนาอำานาจขนมา งานศกษาเปนการวจยเชงคณภาพทเกบขอมลทงใน

สนามฟตบอลและพนทโลกออนไลน โดยอาศยแนวคด “ชมชนปฏบตการ” ในการวเคราะหตความกจกรรม

ทางสงคมและประสบการณตางๆ ของผหญงทงสองกลม จากงานศกษาบทความนเสนอวา กลมแฟน

คลบหญงและกลมพรตตสาวสโมสร มการรวมกลมทรวมทำางานเปนในรปแบบของพนองและครอบครว

เพอเกอหนนและปกปองกนและกนในสนามฟตบอล อกทงผหญงทงสองกลม ทแมจะมตวตนและเงอนไข

ทางสงคมทแตกตางกนในสนามฟตบอลซงเตมไปดวยแฟนบอลชาย นอกจากการแสดงออกผานการเชยร

ชมเกมการแขงขนของทมฟตบอล หรอนกเตะทชนชอบ พวกเธอตองจดการกบการแสดงออกของอารมณ

และการใชรางกายหญงสาว ในทามกลางปฏสมพนธระหวางแฟนบอลดวยกนเอง และระหวางกลมผหญง

เปนทงเพอนแฟนบอลรวมสโมสรและเพอนรวมงานทเผชญกบชะตากรรมการถกคกคามทางภาษาและ

สายตารวมกน

คำ�สำ�คญ: ผหญง, ฟตบอลไทย, ชมชนปฏบตการ

Page 3: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

II ผหญงในสนามบอล : ชมชนของแฟนบอลหญงและพรตตสาวสโมสร II

553

Abstract

This article wrote during the data collection and fieldwork of my thesis. The objectives

are proposing women in the field of Thai league and aims to study the two women groups:

women soccer fan club and Thai league pretty girls group. This thesis conducted by the

qualitative research method through collecting a data from both the soccer field and online

space. Besides, this study also used the concept of community of practice as the analysis

approach. The main propositions of this study are: 1). both of women’s fan club and Thai

league pretty girls group are gathered as they are a brotherhood and family in order to

protect each other; 2). Both of two groups can manage their emotions and body in

according with the fan culture.

Keywords: women, Thai soccer field, community of practice

Page 4: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

554

ปลายฟา นามไพร

บทนำา

ฟตบอลเปนกฬาทไดรบความนยมเปนอยางมากในปจจบน นกสงคมวทยามมมมองวา พนทของ

ฟตบอลเปนพนททางสงคมทเดมเคยเปนโลกของผชาย เปนกฬาทสรางโดยผชาย เลนโดยผชาย และชมโดยผชาย กลบเปดพนทใหกบคนกลมอนๆเขามามปฏสมพนธ ภายใตการกระทำาของระบบเสรนยม

ใหมไดเปลยนใหกฬากลายเปนความบนเทงทพรอมใหผคนเขามาบรโภคความหมาย อยางไรกตาม

การเปดพนทใหคนกลมอนๆเขามาในสนามฟตบอลโดยเฉพาะผหญงกลบไมอาจลบมายาคตทวาฟตบอล

คอโลกผชาย ทำาใหผหญงในสนามเปนกลมคนทไรตวตน และไมถกนำาเสนอหรอการทำาความเขาใน

ในฐานะทเปนสวนหนงหรอเปนผกระทำา (Actor) ในอตสาหกรรมฟตบอล

บทความชนนเปนการนำาเสนอผหญงในสนามบอลไทยลก โดยเฉพาะผหญงทรวมตวกนมาใช

ชวงเวลาของการแขงขนฟตบอลเปนเวลาของพกผอนหรอ กลมแฟนบอลหญงทตดตามสโมสรเมองทอง

ยไนเตดและผหญงอกกลมทใชชวงเวลาเดยวกนในทางตรงกนขามคอการทำางานเปนประชาสมพนธใน

สโมสรหรอ พรตตสโมสร เพอนำาเสนอวาในสนามฟตบอลทเปนสนามของความสมพนธเชงอำานาจและม

วาทกรรมชายเปนใหญทครอบงำา ทงแฟนบอลหญงและพรตตสโมสสรไดสรางชมชนปฏบตการ เปนเครอ

ขายในการเกอหนนกลมของตนทมการทำางานอยางเปนระบบในการจดการตนเอง ซงสะทอนการสราง

พนท และการมตวตนของพวกเธอในสนามฟตบอลไทยลก

1. อตสาหกรรมฟตบอลกบการเปดพนททางสงคมใหมในไทยลก การจดการแขงขนฟตบอลระบบลกของประเทศไทยกลายเปนอตสาหกรรมความบนเทงท

สรางเมดเงนมหาศาล เดมฟตบอลถกถอวาเปนกฬาทชวยเสรมสรางความแขงแรงใหกบรางกายและ

เปนยาวเศษประเภทหนง แตในโลกทกำาลงดำาเนนไปดวยการขยายการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจภายใต

อดมการณทนนยมเสรทมงเนนการแขงขนและแปรรปทรพยากรใหกลายเปนสนคาเชนกนวาฟตบอลเอง

กถกทำาใหเปนสนคา โดยอาศยการบรโภคความหมายของผคนทมทงระบบตลาด ผคนกลมอาชพตางๆ

หลากหลายประเภททเกยวของ ทงผชม ผเลน นกขาว เบองหลงการจดการแขงขน และธรกจประเภท

อนๆ ทเขามารวมพวพนในพนทสนามฟตบอลไทย

นกสงคมวทยาการกฬา (Sociology of Sports) ซงไดรบอทธพลทางความคดจากงานเขยนเชง

สงคมวทยากฬาของ Pierre Bourdieu เสนอวา กฬา คอสนามของความสมพนธเชงอำานาจ เปนพนท

ของการผลตซำาความไมเทาเทยม (Washington & Karen, 2001:190) ทงการผลตซำาอดมการณและ

โครงสรางทางชนชน (มกฬาบางประเภทถกสรางไวเพอเปนการรกษาความสมพนธของพวกพอง)

และการผลตซำาความเปนเพศ ความเปนหญงชาย Eder และ Parker ไดศกษากจกรรมกฬาในโรงเรยน

พบวา การทกฬาของผชายเปนกจกรรมสำาคญของโรงเรยน กฬากบนกเรยนชายจงถกหลอหลอมผาน

กจกรรมหลกสตรทเนนการแสวงหาความความสำาเรจ ในขณะทกจกรรมของนกเรยนหญงจะเนนไปท

Page 5: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

II ผหญงในสนามบอล : ชมชนของแฟนบอลหญงและพรตตสาวสโมสร II

555

การจดการอารมณ ในพนทของกฬาโรงเรยน ผหญงจงเปนไดเพยงแคผชม หรอเชยรลดเดอร ฉะนน

กฬาในสงคมสมยใหมจงกลายเปนระบบคำาจน “ความเปนชาย” ทวาพนทของกฬานนเปนทงสถานทผลต

ซำาทางเพศและเปนพนทของการชวงชง สรางสรรค ในสงคมสมยใหม กฬาจงเปนพนทสำาคญในการผลต

และการแสดงออกอตลกษณทางสงคม และอตลกษณทางเพศ การแสดงความเปนหญง ความเปนชาย

(Hearn,1987; Brittan,1989 ;อางใน Dunning,1999 : 220) สำาหรบฟตบอลแลว ถอวาเปน

“โลกของผชาย” เปนพนท เปนเกมการแขงขนของผชายและผลตซำาความเปนชาย แมวาปจจบนกฬา

ประเภทนจะมการแขงขนของผหญงอยบาง แตฟตบอลหญงยงไมไดเปนทนยมและไดรบการสนบสนน

นก ทงในระดบประเทศและระดบโลก ทมการแขงขนฟตบอลโลกหญง เชนเดยวกบการแขงขนฟตบอล

โลก (ทเลนโดยผชาย) มากไปกวานน สถานภาพของผหญง ใน “สนามฟตบอล” ยงมกตกอยในฐานะ

เพยงผชมขางสนาม หรอแฟนบอลผบรโภค Wolfram Manzenreiter (2008) กลาวถงฟตบอลลกใน

ญปน หรอเจลก (J-League) ทถกพฒนาขนเพอเปนกจกรรมสำาหรบการพกผอนทงครอบครวชาวญปน

ในเมองใหญ การแขงขนเจลกไดกลายเปนทนยมขนมา แตสงทตางออกไปคอจำานวนตวเลขของผชมและ

ผสนบสนนในการแขงขนนนมแนวโนมเพมขนเปนผหญงกวา 42.3% แมวาตวเลขทสงนจะสะทอนถง

ความเปลยนแปลงในอตสาหกรรมฟตบอลอาชพของญปนททงนาสนใจและ “ทาทาย” ตอความเปนชาย

ในสนามบอลของบรรดานกเตะ ทตองคำานงถงแฟนบอลหญงสาวมากขน แตสถานะของผหญงในสนาม

ฟตบอลกยงไมอาจทจะบงบอกตวตนหรอการมอยของพวกเธอได คอเปนไดแคเพยงแฟนบอลสาวทคลง

ไคลดารานกเตะชาย บอกตวตนหรอการมอยของพวกเธอได คอเปนไดแคเพยงแฟนบอลสาวทคลงไคล

ดารานกเตะชาย

สำาหรบวงการฟตบอลไทยลกในปจจบน กระแสความนยมของแฟนบอลหญงกมเพมมากขน

เรอยๆอยางสำาคญ(เชน ปรากฏการณแฟนเพจซปปยสหรอเสอเบอร 13 ของบรรมยทขายไดเปนจำานวน

มากจากการตดตามของแฟนบอลสาว) ทงนสวนหนงอาจสมพนธไปกบการททมฟตบอลหญงทมชาตไทย

ซงมฉายาวา “ชบาแกว” ผานเขาสรอบสดทายฟตบอลหญงชงแชมปโลก 2015 (FIFA Women World

Cup 2015) ทประเทศแคนาดา การแขงขนครงนทำาใหทมฟตบอลหญงไทยเปนตวแทนของความภมใจ

คนในชาต ภายใตการทำาหนาทบรหารของ นวลพรรณ ลำาซำา หรอ “มาดามแปง”1 ซงดำารงตำาแหนงผจด

การทม และโคชหนง หนงฤทย สระทองเวยน หวหนาผฝกสอนทมฟตบอลหญงทมชาตไทยซงเปนผหญง

คนแรกทสอบผานการคมทมระดบ A-License2 ปรากฏการณสงคมในแวดวงฟตบอลไทยเหลานสะทอน

วา ผหญงไดเขาส “สนามบอล” ทงในสถานะผเลน ผชมแฟนบอล และผบรหารงานอยางเปนมออาชพ

มากขน ในกรณของแฟนบอลหญงจากการทำางานภาคสนามเบองตน3 พบวามผหญงหลายกลมทเขาส

หรอมา “ปรากฏตว” อยในสนามฟตบอลและตางมสวนรวม มปฏสมพนธในพนทนแตกตางกนไป

โดยอาจแยกออกเปนกลมอาชพและสถานภาพสงคมไดดงน กลม พรตต นางฟาขางสนาม4 เปนกลม

ทถกจดจางมาเพอสรางสสนใหแกงานซงมอยสองแบบคอ นางฟาขางสนาม ถกจางมาจากสโมสร โดยตรง

สองคอ พรตต ผหญงทถกจางผานสปอนเซอรของสโมสร กลมแมคาและผใหบรการ เชน เจาหนาท

Page 6: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

556

ปลายฟา นามไพร

ขายตว ขายของทระลก และกลมแฟนบอลหญง สามารถแบงไดหลายกลมดงน แฟนบอลตวจรง

มตงแตวยรนไปจนถงวยกลางคน กลมเซเลบแฟนคลบ5 เปนกลมทจะตามเชยรนกฟตบอลเปนคนๆ

ไปมตงแตวยรนไปจนถงวยทำางาน ครอบครวแฟน ผหญงในกลมนมกจะมากบลกและสาม และอกกลม

คอครอบครวนกฟตบอล กลมผหญงทหลากหลายในพนทของ “สนามฟตบอล” ขางตน ชใหเหนวาการ

เกดขนของฟตบอลอาชพในสงคมไทยไดกลายเปน “พนทใหม” ทเปดโอกาสใหคนกลมใหม (ในทนผเขยน

เนนกลมผหญง)เขามามบทบาทและปฏสมพนธกน แมวาการเขาสพนทกฬาสนามฟตบอลของผหญง

จะยงไมมการรวมกลมทปรากฏเดนชดนก หากเทยบกบกลมแฟนบอลชาย ทมการรวมกลมแฟนคลบ

แสดงอตลกษณ แตในแงกลบกนนาสนใจมากกวาการแสดงตวกลมแฟนบอลผหญงกลบไปชดเจนในพนท

อนคอ สอสงคมออนไลน เชน กลมไลนสารชแฟนคลบ เพจนางฟาขางสนาม เพจเดอะแมยก

การกดถกใจหรอตดตามทงสโมสรและผเกยวของอยางแฟนเพจของสโมสรตางๆ เปนตน

กระบวนการเขาสพนท “สนามฟตบอล” (ในฐานะพนทวฒนธรรมใหม หรอกลาวอกอยางหนง

เปน “พนทสาธารณะ”) ของผหญงทกอตวเกดขนควบคมากบพฒนาการของอตสาหกรรมฟตบอลอาชพ

ไทยลกสะทอนกระบวนการภายใตเงอนไขความสมพนธเชงอำานาจทแตกตาง ซงนำาไปสการใหความหมาย

การแสดงตวตน ปฏบตการทางสงคม ทอาจมจดรวมหรอแตกตางกนตามไปดวย กลาวคอ ในแงหนง

การรวมตวกนของแฟนบอลหญงซงเขาไปบรโภคฟตบอลทมพนทของผชาย อาจมความหมายมากไปกวา

การเปนเพยงแฟนบอลแฟนคลบ ทวาคอการสรางพนท สรางชมชน เปน “ชมชนปฏบตการ”

(community of practice) ของกลมผหญงระดบลางในสงคมเมองสมยใหม ทกอเกดขนมา สะทอนผาน

การบรโภค การแสดงตวตน และการสอสารสญลกษณ ทางสอสงคมออนไลน และการจดกจกรรมตางๆ

รวมกน ขณะท“การทำางาน” ของสาวพรตตของสโมสรหรอทถกบรษทหางรานใหเขามาทำางาน “สงเสรม

การขาย” สรางภาพลกษณองคกร หรอสรางสสนในนามของสาวสวยหนด โชวความนารกเซกซในพนท

สนามฟตบอล ทเตมไปดวยสายตาจองมองของแฟนบอลชาย และพนทสนามฟตบอลในตวของมนเอง

คอพนทสถาปนาอำานาจความเปนชายดวยแลวจะกลายเปน ปฏบตการสงคมทจำาตองมการรวมกลมเพอน

รวมงาน จดการกบรางกาย หรอสราง “วฒนธรรมการทำางาน” ขนมาใหมอนจะมนยความหมายทรวม

หรอแตกตางไปจากเรองของกลมแฟนบอลหญง

2. ชมชนปฏบตการของผหญงในสนามฟตบอลไทย/สนามของความสมพนธ

เชงอำานาจ ฟตบอลเปลยนรปแบบจากการเปนเพยงเกมกฬามาสธรกจกฬาทมความเปนมออาชพมากขน

พฒนาการของอตสาหกรรมฟตบอลอาชพในสงคมไทย นอกจากจะพยายามสรางระบบการแขงขนม

มาตรฐาน เปนมออาชพ ยงมกระบวนการและกลไกทพยายามสรางผเลนใหเปนมออาชพดวย

ในขณะเดยวกนกยงมอาชพอนๆ ทเกดขนใหม เขามาชวยสงเสรมใหวงการฟตบอลอาชพสามารถขยาย

ตวในเชงธรกจการลงทน ไมวาจะเปนชางภาพ ชางกลองทตองถายทอดสดการแขงขนในแตละนด

Page 7: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

II ผหญงในสนามบอล : ชมชนของแฟนบอลหญงและพรตตสาวสโมสร II

557

มผรกษาความปลอดภยเพอปองกนความรนแรงทอาจเกดขนในสนาม คนขายอาหารและเครองดมและ

กลมหญงสาวอยาง “พรตตสโมสร” หรอนางฟาขางสนามกเปนอกหนงอาชพทเกดขนมา เพอกระตนและ

สงเสรมความบนเทงในสนามฟตบอล อาชพดงกลาวนตองอาศย หนาตา รปราง สดสวนของรางกาย และ

การจดการอารมณ การแสดง เพอสรางบรรยากาศ การเขาสอาชพนได ผหญงทจะเปนพรตตจงตองม

ทกษะ หรอสรางตนทน ทงทางรางกายและปญญา อารมณ เพอใหตรงตามคณสมบตของความตองการ

ในธรกจกฬาชนดน

การศกษา “งาน/การทำางาน” ของนกสงคมวทยาทไดรบอทธพลทางความคดจากแนวคด

Ethnomethodology ของ Harold Garfinkel มงไปทกระบวนการการทำางาน สนใจในกระบวนการไม

เปนทางการ (informal structure) หรอกลาวอกอยางหนง “วฒนธรรมการทำางาน” ทพฒนาขนมาจาก

ปฏบตการระดบชวตประจำาวนของแวดวงอาชพนน Garfinkel ไดพฒนาวธวทยาและแนวการศกษานขน

ในชวงทศวรรษ 1960 เมอครงทเขารวมโครงการวจยทเกยวของกบการตดสนคดความของคณะลกขนซง

พบวา ระบบการทำางานการตดสนคดความ ไมไดใชเพยงความรทางการศาลเทานน แตยงมวธการทำางาน

ทคณะลกขนตองทำาความเขาใจรวมวาอะไรเปนอะไร (วสนต ปญญาแกว, 2543 : 107)

ดงนนในงานศกษานผศกษาจะประยกตใชวธแนวคดสงคมวทยาการทำางาน ในการศกษาทำา

ความเขาใจ “การทำางาน” ผานประสบการณ ความหมาย และปฏบตการของผหญงในพนทใหมของ

“สนามฟตบอลไทย” ทงนโดยมองวาทงกลม คอพรตตสาวและกลมแฟนบอลหญง ตางกตอง “ทำางาน”

ในบรบทของความสมพนธเชงอำานาจดงกลาว ผหญงทงสองกลมตางมปฏบตการใน “พนทใหม”

และมการทำางานในแบบของตนเอง

อยางไรกตามการแสดงออกของพวกเธอนนไมไดมาจากการควบคมตนเองหรอไหลไปตาม

อารมณของการเชยร จะสามารถเขาใจคนเหลานไดจำาเปนตองพจารณากลมคนในแบบเดยวกน

มวฒนธรรมและการความชนชอบทไมวาจะเกดจากความจำาเปนในการทำางานหรอความรกความชอบ

กตาม และจากงานศกษาของ Lave และ Wenger ไดเสนอวา ชมชนปฏบตการ เปนการรวมตวกนของ

คนชายขอบ ชมชนนไมใชชมชนทมปฏสมพนธในวฒนธรรมแบบเดม ไมไดมรปแบบอยางแนนอนตายตว

ทวาการรวมตวเกดจากสถานการณทตองเผชญหนารวมกนในชวตประจำาวน (ชเกฮาร ทานาเบ

2551:160) ชมชนปฏบตการจงอาจเปนชมชนทเกดขนในเครอขายอนเตอรเนตกได แตการวเคราะห

ชมชนปฏบตนนจะตองอาศยมมมองความสมพนธทางอำานาจในการวเคราะหการรวมตวกนของชมชน

ในทำานองเดยวกน “สนามฟตบอล” อนเปนพนทของการผลตซำาทางเพศและยงเปนพนทใน

การตอสกบมายาคตเรองเพศภาวะของคนโดยทวไปทวา ฟตบอลเปนโลกของผชาย ดงนนผศกษาจงจะ

ประยกตใชใชแนวคดชมชนปฏบตการ มาชวยอธบายและตความทำาความเขาใจการรวมตวกนของ พรตต

หรอนางฟาขางสนาม และกลมแฟนบอลหญง ในพนทสนามฟตบอลไทย พนทสาธารณะใหมทพวกเธอ

พยายามทจะแสดงออกทงตวตน อารมณความรสก จนไปถงเพศวถททงตองจดการ (ถกบงการ)

และปลดปลอยไปพรอมๆ กน ทงอาจเปนไปเพอตอรองตอการถกมองขาม สถานะของหญงสาวทถก

Page 8: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

558

ปลายฟา นามไพร

ครอบงำาจากวาทกรรมระบบชายเปนใหญ หรอกระบวนการถกทำาใหเปนวตถ เปนเพยงสนคา ในบรบท

ของการกลายเปนอตสาหกรรมฟตบอลอาชพในสงคมไทย

2.1 เดอะแมยก ชมชนแฟนบอลหญง: ฉนไมใช “ตง” ฉนคอ “แมยก”

แฟนบอลทคลงไคลสโมสรทตนชนชอบมกแสดงออกผานการกระทำาหลายอยาง ไมวาจะเปน

ตดตามการแขงขนในทกๆนด สนใจในแผนทสโมสรจดวาง การเขารวมในกลมแฟนคลบหลก หรอแมแต

การแสดงออกทางสญลกษณผานคำาพด การรองเพลง การสวมเสอผาทแสดงสญลกษณของสโมสรนนๆ

นอกเหนอไปจากความชนชอบทผานการปฏสมพนธในชวตประจำาวนหรอในสนามบอลแลวยงม

การปรากฏของความชนชอบบนพนทเสมอนอยางโลกออนไลน “เดอะแมยก”6 เปนเพจหนงบนเฟซบกท

มยอดผตดตามกวาเกาพนคน ภายในมเรองราวของการไปตดตามเชยรฟตบอลและการนำาเสนอประเดน

ทเกดขนจากการแขงขน โดยทงหมดจะเกยวของกบสโมสรเอสซจเมองทอง ยไนเตดเปนหลก ซงเพจดง

กลาวเปนการรวมตวกนของผหญงหกคน อายระหวาง 20-32 ปทมความรกและชนชอบการเชยรบอล

ภาพท 1 ภาพแฟนเพจของกลม เดอะแมยก7

ผหญงทงหกคนทมอายตงแต 20 ปไปจนถง 32 ปกอเกดความเปนกลมภายใตความสมพนธ

ของการชนชอบในสงเดยวกน คอรกในเชยรฟตบอล โดยทไมไดรจกกนมากอน ความสมพนธทเกดขนจง

เปนการทำาความรจกจากความคนหนาคนตาในชวงทไปชมฟตบอลจนกลายเปนสนทคนเคย โดยเฉพาะ

ในชวงเวลาของการสนบสนนนกฟตบอลหลงแขงขนเสรจสนจะเปนชวงทเหลาแฟนบอลสามารถพบปะ

พดคยกบนกฟตบอลกอนทพวกเขาจะกลบทพก เหลาแฟนบอลซงสวนมากมกเปนผหญงจะการสนบสนน

นกฟตบอลหลายรปแบบเชน การนำาของขวญไปให การพดคยชมเชยร ขอถายภาพรวม ขอลายเซน เปนตน

การกระทำาดงกลาวนบไดวาเปนรปแบบทวไปทแฟนคลบจะสนบสนนคนทตนชนชอบ อยางไรกตาม

การกลายเปนแฟนคลบรวมถงวธการแสดงออกของผหญงทมตอศลปน ดาราหรอแมแตนกฟตบอลถกกด

ทบและดถกผานการเรยกพวกเธอวา “ตง” หมายถง แฟนคลบ เปนคำาทถกเรยกคกบคำาวา“เกรยน”

Page 9: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

II ผหญงในสนามบอล : ชมชนของแฟนบอลหญงและพรตตสาวสโมสร II

559

ซงตงมาจากการเรยกเดกผหญงทตองไวผมเทาตงห และคำาวาเกรยนใชกบเดกผชายทตองเกรยนผม

อดตทงสองคำาจะใชเปนคำาดาสำาหรบพฤตกรรมทไมด เชน เปนพวกตงทลมหลงอะไรบางอยาง อยางไม

ลมหลมตามกใชกบแฟนคลบศลปนเกาหล ในชวงหลงมการยอมรบการเปนตงมากขนจนกลายเปนคำา

ปกตททงผอน และตวของแฟนคลบยอมรบแทนตนเองวาตง คำาวาตงจงเปลยนจากคำาทไมดกลายเปน

แฟนคลบทชนชอบบางสงบางอยางเทานน แมวาจะมความพยายามในการเปลยนคำาวาตงใหกลายเปน

คำาในทางทดขน บอยครงตงกยงเปนคำาทมความหมายในทางลบ กลมเดอะแมยกเปนอกกลมทถกเรยก

วาตง ดงนนแลวพวกเธอจงเลอกทจะปฏเสธ พรอมกบบอกวาเราคอ “แมยก” จนกลายเปนทมาของชอ

กลมรวมทงแฟนเพจ

กลมเดอะแมยกทมาจากคนแปลกหนาจนกลายเปนคนคนเคยจนรวมกนเปนกลมทมผคนเขา

มาตดตามจนกลายเปนทรจกในกลมแฟนบอล หนงในหกไดอธบายถงความสมพนธของพวกเธอวา

การทพวกเธอรวมตวกนไดเพราะรกในการเชยรสโมสรเมองทอง8 เราชอบการเชยรแบบน และหลงรกใน

การเปนอลตราเมองทอง แมแตการสรางแฟนเพจขนมายงมวตถประสงคเพอกระจายขาวสำาหรบสมาชก

กลมทไมไดมาชมการแขงขนดวยกน ภายในสนามการตระเตรยมสำาหรบกลมเปนสงสำาคญโดยเฉพาะส

เสอ โดยสวนมากในกลมจะนดแนะเรองการแตงกายใหเปนแบบเดยวกน ในหนงปสโมสรจะออกแบบเสอ

มาอยางนอยสามถงสแบบ ดงนนแลวคาใชจายในสวนนคอนขางสงแตสวนมากกลมเดอะแมยกจะซอเกอบ

ทงหมดเผอทจะสามารถเวยนใสไดอยางหลากหลายและสกรนชอนกฟตบอลไดหลายคน ความมงมนท

นอกไปจากการแตงกาย การเชยรททงตองดไปดวย รองเพลง ตบมอตามจงหวะของกลอง และยนเชยร

ตลอดการแขงขน อกทงตองอาศยการจดจำาเนอรอง และในระหวางการแขงขน บอยครงทเดอะแมยกจะ

นดแนะกนใหทำาทาเชยรทแตกตางออกไปจากปกต เชน เมอไหรกตามท มงคล ทศไกร ทำาผลงานในสนาม

เดอะแมยกจะเรยกทกคนในทมเพอหนมาทำาทาตะเบะนว อนเนองจาก มงคล ทศไกร เปนทหาร

มสมยานามทเรยกกนวาจาเยน เปนตน นอกไปจากนบอยครงทกลมเดอะแมยกจะวจารณและตเตยนถง

จงหวะของเพลงหากผนำาเชยรดำาเนนเพลงชาเกนไป ไมเราอารมณ และทำาใหอารมณของการเชยรผอน

ลง ในขณะเดยวกนพวกเธอจะไมพอใจนกหากแฟนบอลคนอนๆแสดงออกถงความไมสภาพ ทำาลายขาว

ของ ความสมพนธของกลมเดอะแมยกภายในสนามทราวกบวาเปนกลมแฟนบอลทพยายามแสดงออก

ถงความรก ความชนชอบทมตอฟตบอลรวมทงปลอดปลอยอารมณไปพรอมๆกน แตการแสดงออกของ

พวกเธอลวนมากจากการจดการอยางเปนระบบและทำาความเขาใจกบเกมการแขงขนเพอทพวกเธอจะ

สามารถแสดงออกถงความเชยวชาญ

Page 10: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

560

ปลายฟา นามไพร

ภาพท 2 การรองเพลงเชยรกอนเกมการแขงขนของเดอะแมยก9

สนามฟตบอลทกลายเปนพนทสาธารณะใหมททำาใหสนามกลายเปนสนามของความหลาย

หลากโดยเฉพาะเพศภาพ สำาหรบฟตบอลทงผเลนและผชมสวนมากมกเปนผชายรวมไปถงการเปนสวน

หนงในการสรางความเปนชายแตปจจบนภายใตพนทดงกลาวกลบถกทาทายโดยผหญง แมวาไมเคยม

การขดเสนกนระหวางเพศทนอกเหนอไปจากผชายอยางเปนทางการในการเขาชมฟตบอลแตม

ขนบธรรมเนยมทางเพศ (Sexaul Custom) หรอขอบเขตของสงคมไดเลอกกจกรรมบางอยางไวเฉพาะ

กบเพศชายเทานน ผหญงทเขาสสนามฟตบอลกลบกลายเปนวตถทางเพศ (Sex Object) มากกวาทจะ

เปนผกระทำา (Sex Subject) เชน การกลาวอางถงผหญงทมาดบอลเพอดความหลอเหลาของนกฟตบอล

มาดบอลแตจรงๆไมเขาใจในกฎกตกาของเกมหรอแมแตมาดบอล การหยอกลอถงเนอถงตวดวยวาจา

และการกระทำาในสนามฟตบอลหรอโลกออนไลน เปนตน อำานาจของความเปนชายในสนามฟตบอลยง

คงทำางานอยางแขงขน การรวมกลมจงเปนทางออกใหกบคนกลมใหมๆสามารถปกปองกนไวไดเชน

เดยวกนกบกลมเดอะแมยกทผเขยนเกบขอมล จากทกลาวไวในขางตนแลววากลมดงกลาวเปนทรจกใน

สนามฟตบอลทเปนแฟนคลบของสโมสรเอสซจ เมองทอง ยไนเตด ดงนนนอกจากการทพวกเธอเปนแฟน

คลบฟตบอลแลวพวกเธอยงมแฟนคลบทตดตามทำาใหจะพบเจอกบสถานการณการถกคกคามในทงพนท

ออนไลนและในสนาม สำาหรบพนทออนไลนทไมจำาเปนตองเผชญหนา การลบขอความหรอไมตอบสนอง

ตอคำาหมนเปนทางออกทดทสดทไมตองนำาไปสความขดแยง แตสำาหรบสถานการณถกคกคามทตองเผชญ

หนาเกาะกำาบงของกลมแฟนบอลหญงจงกลายเปนความสมพนธแบบ “พ-นอง” โดยคนในกลมจะปกปอง

กนและกน คนทอายมากทสดจะเขามาเคลยรสถานการณพรอมกบพดคยดวยความประนประนอมมาก

ทสด คำาวา พ-นอง ทถกใชในชวงเวลานนคอการแทนตนเองของกลมเดอะแมยก โดยคนทอายมากทสด

ในกลมไดกลาวกบคนทเขามาคกคามกบตนวา “พวกเธอไมไดมใครเปนหวหนา ไมมใครมาสงใหทำาแบบ

นนแบบน แตเราอยดวยกนแบบพนอง ขอบคณทตดตามพวกเรา” กอนทเธอจะชวนคนในกลมเดนใหหาง

จากพนทดงกลาว

Page 11: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

II ผหญงในสนามบอล : ชมชนของแฟนบอลหญงและพรตตสาวสโมสร II

561

การรวมกลมของเดอะแมยกในสนามจงไมใชเพยงมากจากความรกความชอบในการเชยรฟตบอล

ความสมพนธดงกลาวมอาจอธบายถงการกลายเปนกลมทมนคงไดจากเงอนไขน แตในสนามอนเปนโลก

ทอนญาตใหอำานาจของความเปนชายสามารถคงอย การสรางชมชนเลกๆของผหญงหรอแมแต

กระบวนการสรางความรรวมกนทงการแสดงออก และกระบวนการตอบโตจากการถกกดทบวาเปนตง

ผานการเปนแมยกจงเปนพนทของความปลอดภยภายใตความสมพนธในแบบครอบครวของพวกเธอ

2.2 พรตตสาวสโมสร : การประกอบสรางภายใตอตสาหกรรมฟตบอลไทย

การขยายการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจภายใตอดมการณทนนยมเสรทมงเนนการแขงขนและ

แปรรปทรพยากรใหเปนสนคา กลายเปนอตสาหกรรมความบนเทง(Entertainment Industry)ทพรอม

ขายใหกบผบรโภค เชนกนวาฟตบอลเองกถกทำาใหเปนสนคาโดยอาศยการบรโภคความหมายของผคน

ทำาใหผคนตางเขามาชวงชงการนยามความหมายของฟตบอลในฐานะทเปนสนคา แตความหมายหลกท

เกดขนในฟตบอลกลบถกกอรางดวยการนยามผานโลกของผชายบนพนทของสนามบอลยงประกอบไป

ดวยมายคต (myth) ทวาฟตบอลเปนกฬาของผชาย ดวยมายาคตดงกลาวจงเปดชองทางใหแกธรกจ

ฟตบอลผานการสรางสสนกองเชยรอยางพรตตสโมสรขนมา อาชพพรตตหรอการเปนสวนหนงของงาน

ประชาสมพนธเกดขนอยางแพรหลายในงานนำาเสนอสนคาแตสำาหรบสนามฟตบอลนอกจากทจะม

พรตต นำาเสนอสนคารอบๆสนามแลว ยงมพรตตอกกลมททำางานเปนตวแทนสโมสรในการเชยรฟตบอล

หรอทมหลายๆคนใหสมญานามวา “นางฟาขางสนาม”

สโมสรในสนามฟตบอลไทยพรเมยรลกมการนำาเอาผหญงเขามาเปนตวแทนของสโมสรทแหง

แรกๆคอสโมสรบางกอกกลาส เอฟซ และยงคงเปนสโมสรเดยวทจดตงกลมพรตตสโมสรเหลานมาจวบ

จนปจจบน อกทงยงมชอเสยงเปนอยางมากหรอทผคนรจกในนาม “แรบบทเกรล (Rabbit Girl)” จากการ

เปดตวครงแรกในป 2009 และผลของการตอบรบทงดานบวกและดานลบยงเปนแรงกระตนใหหลายๆ

สโมสรสรางพรตตประจำาสโมสรของตนเองขนมา เชน ยไนเตด ดวาของสโมสรเอสซจ เมองทอง ยไนเตด

แบงคอก แองเจลสของสโมสรแบงคอก ยไนเตด เปนตน อยางไรกตามสโมสรหลายๆแหงทมความพยายาม

ในการเหลาพรตตประจำาทมไมอาจประสบความสำาเรจจนลมเลกในทสด สโมสรบากอกกลาสเอฟซจง

แทบจะกลายเปนตนแบบของพรตตสาวสโมสร ตนแบบนยงถกสงตอไปยงสโมสรเชยงใหม เอฟซและม

การเปดรบสมครกลมพรตตสาวทเรยกวา ซเอมเอฟซ เกรล แกง (CMFC Girl Gang)

Page 12: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

562

ปลายฟา นามไพร

สโมสร ชอในนามสโมสร ปทมพรตตสโมสร

สงห เชยงราย ยไนเตด

มสแอมบาสซาเดอร

กวางโซงเลด10

2012

2016

บางกอกกลาส เอฟซ แรบบทเกรล,บนนเกรล 2009-ปจจบน

บรรมย ยไนเตด มส บรรมย ยไนเตด 2013

แบงคอก ยไนเตด แบงคอก แองเจลส 2011

สโขทย เอฟซ พรตต 2013

เอสซจ เมองทอง ยไนเตด ยไนเตด ดวา 2010

ราชบร เอฟซ พรตต 2010

ตารางท 1 รายชอสโมสรทมการจดตงพรตตสโมสร11

ภาพท 3 แรบบทเกรลในจดถายภาพรวมแฟนๆ12

ความโดงดงของ “แรบบทเกรล” กลายเปนเสนทางอาชพของผหญงอกหนงเสนทางเมอสโมสร

เรมเปดรบสมครบคคลทวไปทตองมคณสมบตตามทตองการ เชน ตองสวย มอายตงแต 20-27 ป

มใจรกในการเชยรฟตบอล และสงสำาคญคอตองไมเคยถายแบบโปหรอเซกซมากอน เปนตน การคดเลอก

ในแตละปจะมจำานวนผสมครราวๆ 200-400 คนตอป คดเลอกหลายรอบจนในทสดเหลอ 5 คน

มสญญาทงสนหนงปและขนอยกบวาสโมสรจะมอบโอกาสใหรวมงานตอ ฉะนนในแตละปนอกจากพรต

ตทถกคดเลอกเขามาใหมแลวยงมรนทคดเลอกเขามาในปกอนๆดวย สำาหรบการแตงกายของแรบบทเกรล

จะถกวางกำาหนดมาจากบรษททตองอยในรปแบบของ สปอรตเกรล (Sport Girl) เสอกฬาหรอเสอยด

กางเกงขาสน รองเทาผาใบ และทคาดผมทรงหกระตาย สงทสำาคญคอการไมแตงตวโปซงเปนแนวทาง

หลกของการจดตงกลม13 ทำาใหงานหลกของพวกเธอคอการรวมเชยรและรองเพลงไปกบแฟนบอลบน

Page 13: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

II ผหญงในสนามบอล : ชมชนของแฟนบอลหญงและพรตตสาวสโมสร II

563

อฒจนทรบรเวณทศใตของสนาม สำาหรบงานอนนนจะเรมตงแตการกอนการแขงขนแรบบทเกรลจะไปยน

ประจำาการทสะพานขามคลองทางเขาประตทศใตเพอถายภาพและพดคยกบแฟนๆ หลงจากนนจะแบง

หนาทเพอถอธงผาใบของไทยพรเมยรเขาสสนาม โดยปกตของสโมสรอนๆจะใชเดกในอเคเดมของตนใน

การทำาหนาทดงกลาว เมอเกมการแขงขนเรมตนแรบบทเกรลจะรบเขาไปยงบรเวรกองเชยรมตำาแนงยน

บรเวณราวกนกงกลางของอฒจนทรจะรองเพลงเชยรและมทาทางประกอบอยางงายๆรวมกบเพลง

การแสดงออกของพรตตสโมสรลวนเปนการสรรคสรางและกำาหนดมาจากนายจางหรอตวของ

สโมสร การทำางานของพวกเธอจงตองจดการทงรางกาย และอารมณของตนเอง งานทกงานโดยเฉพาะ

งานบรการทเนนการขายอารมณ ในทนคออารมณของความสดใสทเปลงประกายในสนามซงเตมไปดวย

ความดดนรอบขาง ภายใตสโมสรบางกอกกลาส เอฟซ ไดเลอกใชการเปน “ครอบครว”14 เปนการจด

การหลกขององคกร พรตตสโมสรจะตองรวมตวเธอ สโมสรและแฟนบอลใหกลายเปนคนในครอบครว

เดยวกน เชน หากชวนเชญแฟนบอลใหมารวมเชยรจะมคำาทกลาวถงวามาเปนครอบครวกบพวกเรา

คำาวา ครอบครว ยงถกใชเปนขอหามของความสมพนธระหวางนกฟตบอลและพรตต แมแตตวพรตตเอง

กจะอยในความสมพนธแบบรนพรนนอง (ความเปนพนอง) ดวยกนอกดวย

การเชอมโยงระหวางการทำางานกบความสมพนธแบบครอบครวขององคกร ทำาใหครอบครวแหง

นไรซงความสมพนธทางสายเลอดและไมอาจถาวรยาวนานเนองจากมผคนเขา-ออกไดตลอดเวลา

แตสำาหรบพรตตความสมพนธในรปแบบนกลบไดสรางผลลพธในเชงยอนแยงขนมา กลาวคอ การเปน

ครอบครวไมไดเกดขนเฉพาะองคกร อยางทผเขยนไดกลาวไวในขางตนวา ครอบครวจะเชอมโยงไปกบ

แฟนบอลดวย ระหวางพรตตและแฟนบอลทเหมอนจะรวมกนเปนหนงเดยวจำาเปนตองวางตวใหมระยะ

หางเพอไมใหเกดการถงเนอถงตวมากเกนไป ในอกแงหนงครอบครวเองกลบกลายเปนเกราะกำาบงทด

ทสดเมอเกดเหตการณลวนลามหรอคกคามขนมาพวกเธอจะจดการโดยใหรนพพรตตจะตองทำาหนาทใน

การดแลและบอกกลาวตกเตอนแฟนคลบ แตสงสำาคญคอการเรยนรจากประสบการณวาในการทำางาน

ของพวกเธอตองรจกการวางตวและสรางระยะหางกบแฟน เชน การถายภาพรวมตองไมใกลชดมากจน

สามารถทจะโอบกอดกนได เปนตน

องคกรในแบบครอบครวจงเปนการสรางและจำากดความสมพนธทงพนกงานขององคกรรวมถง

บคคลภายนอกอยางแฟนบอลอกดวย อยางไรกตามพนทของสนามฟตบอลซงเปดโอกาสใหคนกลมใหม

(ในทนคอพรตต)กลบเปนโอกาสทมขอจำากดระหวางความสมพนธเชงอำานาจของความเปนชายคงอย โดย

เฉพาะการทำางานทถกมองวาเปนวตถทางเพศโดยตรงทำาใหครอบครวหรอความเปนพนองสามารถเขาถง

ความรสกมากไปกวาทจะเปนเพยงการจดการขององคกร

Page 14: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

564

ปลายฟา นามไพร

3. บทอภปราย อตสาหกรรมฟตบอลไทยไดกอใหเกดคนกลมใหมอยางพรตตสโมสรและแฟนบอลหญงเขามา

แมคนทงสองกลมจะมอยแลวกอนทจะเกดระบบลกอยางเปนอาชพ แตการเปนกลมกอนจนปรากฏและ

มชอเสยงเพงจะเกดขนในชวงสบปทผานมา ความสำาเรจของธรกจกฬานทำาใหผหญงสามารถทจะเขาไป

อยในพนทแหงนได แตสนามแหงนกลบไมไดเปดพนทอยางอสรเสร การปะทะระหวางเสรนยมใหมท

พยายามทะลายเสนกนเพอมงเนนการขายอยางอสระกบมายาคตชายเปนใหญอยางเขมขนในสนาม

ฟตบอลทำาใหผหญงถกมองเปนเพยงวตถทางเพศ การสรางกลมจากความรกความชนชอบหรอแมแตจาก

ประสบการณการทำางานรวมกนกลายเปนชมชน (Community) ขนาดเลก สามารถสรางความปลอดภย

จากภาวการณถกคกคาม งานของชเกฮาร ทานาเบ (2551) ไดชวาผปวยทถกเบยดขบออกจากสงคมท

ตนเคยอย การรวมกลมสามารถแกปญหาจากการถกรงเกยจหรอการเปนชายขอบ และสามารถหาทาง

ไปสการแกปญหาได

ในทางเดยวกนการรวมกลมไดสะทอนถงประสบการณการทำางานกลมพรตตทตองควบคม

รางกายและอารมณใหเปนไปตามทองคกรกำาหนด เชนเดยวกนวากลมแฟนบอลหญงการทำางานของพวก

เธอเปนการแสดงออกภายใตการเปนหนงในสมาชกของกลมและตางเปนงานทตองใชไหวพรบใน

การแสดงออกทไมอาจบอกไดวาในแตละครงจะตองพบเจอกบสงใด ลวนเปนกระบวนการของการสราง

ความรผานประสบการณในสนามของผหญงทงสองกลม การทำางานของทงคภายใตการเปนกองเชยรได

เหนถงความพยายามในการแสดงอตลกษณตวตนบนพนทสนามฟตบอลทเตมไปดวยการถกกดทบ

การแสดงออกของพวกเธอมความแตกตางจากแบบผชาย แตเปนการแสดงออกในแบบผหญง เชน

การเชยรใหมความสดใสของพรตต หรอการแสดงความไมพอใจการตอการเชยรแบบรนแรงจนไปถงการ

ขนการทำาลายขาวของของแฟนบอลหญง เปนตน ซงแตกตางไปจากงานของสมนตรา พงษประจกษ

(2552) ซงนำาเสนอผหญงทถกเบยดขบออกในสนามมาโดยผหญงเหลานตางตอรองจากการละความเปน

หญงทงไป ปรบตวตนใหมใหเปนทยอมรบกบกลมนกพนนโดยเอาตวตนของผชายมาใช คอ ตองพดโผงผาง

กลาไดกลาเสย ตลอดจนการเอาอดมการณแบบผชายมาใช เชน ใจนกเลงเหมอนผชาย ฉลาดแกมโกง

เหมอนผชาย ผเขยนมองวาการแสดงออกของความเปนหญงหรอการเชยรในแบบผหญงเปนการนำาเสนอ

เพศวถในทสาธารณะเพอแสดงออกถงตวตนของพวกเธอ

Page 15: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

II ผหญงในสนามบอล : ชมชนของแฟนบอลหญงและพรตตสาวสโมสร II

565

เชงอรรถ

1 ทมา โพสทเดย.(2558). “นวลพรรณ ลำาซำา” พลกประวตศาสตรวงการกฬา . สบคนออนไลน 8 กนยายน

พ.ศ. 2559, เขาถงไดจาก http://www.posttoday.com/analysis/interview/365267.

2 A-License คอ ใบประกอบวชาชพโคช สำาหรบบอลภายในประเทศคมทมระดบสงสดของประเทศอยางนอย

ตองผานใบประกอบวชาชพโคชระดบ A กอนหากจะทำางานขามพรมแดนตองไดใบประกอบวชาชพขนสงสดหรอ

Pro - License

3 ในฐานะผชวยนกวจยโครงการ “ฟตบอลไทยพรเมยรลก: การพนน ความเปนชาย วยรน และวฒนธรรมบรโภค

นยม” ซงทำาหนาทนกวจยสนาม การสำารวจแฟนบอล ในพนท 5 สนามไดแก 1. สโมสรการทาเรอ เอฟซ 2.สโมสรบรรมย

ยไนเตด 3.สโมสรเมองทอง ยไนเตด 4.สโมสรเชยงราย ยไนเตด และ 5.สโมสรเชยงใหม เอฟซ

4 คำาวานางฟาขางสนามเปนการใชเรยกตวแทนจากบางสโมสรจะไมแทนตนเองวาพรตต เนองจากผหญงกลม

นจะมคำาเรยกทเปนชอเฉพาะ เชน Rabbit Girls ของสโมสรบางกอกกลาส กวางโซงเลด ของสโมสรเชยงราย

ยไนเตด เปนตน 5 เซเลบเปนคำาทมาจาก Celebrity ซงหมายถงบคคลทมชอเสยงในวงกวาง ในทนหมายถง นกกฬาฟตบอลท

มชอเสยง สวนใหญจะเปนนกกฬาทมชาต เชน สารช อยเยน ชารล ชปปยส เปนตน

6 เดอะแมยกเปนแฟนบอลกลมหนงในหลายกลมทใหขอมลตอการเขยนวทยานพนธตอผศกษา

7 ทมา ภาพตวอยางจาก เพจเดอะแมยก เขาถงเมอวนท 21 มนาคม 2560. www.facebook.com/%E0%B

9%80%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%A2

%E0%B8%81-906849009402316/?fref=ts ไดรบอนญาตการเผยแพรจากบคคลในภาพแลว

8 อลตราสเมองทอง (Ultrasmuangthong) หนงในกลมแฟนคลบสโมสรเอสซจเมองทอง ยไนเตด

9 ทมา ถายโดยผเขยนขณะเกบขอมลภาคสนาม เมอวนท 8 มนาคม 2560 ไดรบอนญาตการเผยแพรจาก

บคคลในภาพแลว 10 กวางโซงเลด กวางโซงหมายถงดวงกวางชน ซงเปนสญลกษณของสโมสร สงห เชยงราย ยไนเตด กวางโซง

เลดถกนำามาใชเรยกทงพรตตของสโมสรและแฟนบอลผหญงในสโมสร สงห เชยงราย ยไนเตด 11 ทมาของขอมลการรบสมครพรตตจากสยามสปอรตhttp://www.siamsport.co.th/Sport_Foot-

ball/100301_150.html., http://www.smmsport.com/m/news.php?n=85838., http://www.smmsport.com/

reader.php?news=37683., http://www.smmsport.com/reader.php?news=44535. และ http://www.siamsport.

co.th/Sport_Football/120430_289.html.,ไทยรฐออนไลน เขาถงไดจาก https://www.thairath.co.th/

content/330628. และผจดการออนไลน เขาถงไดจาก http://www.manager.co.th/Sport/ViewNews.aspx-

?NewsID=9520000032393. ทงหมดเขาถงเมอวนท 21 มนาคม 2560 (ผศกษาเลอกคนขอมลจากสโมสรในไทย

พรเมยรลกป ค.ศ.2017 มาเทานน ในการแขงขน ดวชน 1และดวชน 2 อาจมสโมสรอนๆทจดจางพรตตสโมสรดวย

เชนกน) 12 ทมา ถายโดยผเขยนขณะเกบขอมลภาคสนาม เมอวนท 11 กมภาพนธ 2560 13 สวยใสไมโปเปนแนวทางหลกในทงในแงของการปฏบตและการแตงกาย ทมาจาก รายการผหญงถงผหญง

เทป Rabbit girls สวยใสไมโป เขาถงเมอวนท 21 มนาคม 2560 เขาถงไดจาก https://www.youtube.com/watch?v=U-

JNzBLTlL4Q

Page 16: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

566

ปลายฟา นามไพร

14 ครอบครว เปนคำาหลกทเมอมการสมภาษณหรอพดคยกบกลมแรบบทเกรลในสอสาธารณะ แรบบทเกรลจะ

ตองนำาเสนอการเปนครอบครวทงในองคกรเดยวกนรวมถงระหวางตวพวกเธอกบแฟนบอล ดตวอยางไดท รายการขาวเขม

เกมบอล https://www.youtube.com/watch?v=lslovEykL24&t=6s. และ รายการทมใครใครกรก เขาถงไดจาก

https://www.youtube.com/watch?v=WvrdKLos4RU&t=690s.

บรรณานกรมชเกฮาร ทานาเบ. (2551). ชมชนกบการปกครองชวญาณ: กลมผตดเชอเอชไอวในภาคเหนอของไทย.

กรงเทพฯ : ศนยมานษยวทยาสรนธร.

วสนต ปญญาแกว. (2543). ชาตพนธวธวทยา. วารสารสงคมศาสตร, 12(2),: 102-131.

สมนตรา พงษประจกษ .(2552). ผหญงในสนามมา. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต. สาขาสตร

ศกษา.วทยาลยสหวทยาการ. มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

Dunning, E. (1999). Sport Matters: Sociological Studies of Sport, Violence and Civilization.

London: Routledge.

Manzenreiter, W. (2008). Football in the reconstruction of the gender order in Japan.

Journal of Soccer & Society 9(2): 244-258.

Washington, R, E. and Karen, D. (2001). Sport and Society. Annual Review of Sociology,

27,: 187 - 212.

สบคนออนไลน

‘บรรมย’ รบสมคร ‘มส บรรมย ยไนเตด’ชงเงน1ลาน. (6 มนาคม พ.ศ.2556).ไทยรฐออนไลน. เขาถงได

จาก https://www.thairath.co.th/content/330628.

‘แรบบท เกรลส’ สดใสซาบซาเชยร ‘บางกอกกลาส’ .(21 มนาคม พ.ศ.2552). ผจดการออนไลน.

เขาถงไดจาก http://www.manager.co.th/Sport/ViewNews.aspx-

?NewsID=9520000032393

“นวลพรรณ ลำาซำา” พลกประวตศาสตรวงการกฬา . (17 พฤษภาคม 2558). โพสทเดย. เขาถงไดจาก

http://www.posttoday.com/analysis/interview/365267.

กวางโซงมหากาฬรบสมครมสแอมบาสซาเดอร. (30 เมษายน 2555). สยามสปอรต. เขาถงไดจาก

http://www.siamsport.co.th/Sport_Football/120430_289.html.

ขาวเขมเกมบอล KhaokemGameball. (17 มนาคม 2558). “Rabbit Girls” เกรลกรป สสนกองเชยร

ไทยลก[วดโอไฟล]. เขาถงไดจาก https://www.youtube.com/watch?v=lslovEykL24&t=6s.

ครอบครวขาว3. (13 พฤษจกายน 2557). “Rabbit girls สวยใสไมโป” [วดโอไฟล]. เขาถงไดจาก

https://www.youtube.com/watch?v=UJNzBLTlL4Q

Page 17: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

II ผหญงในสนามบอล : ชมชนของแฟนบอลหญงและพรตตสาวสโมสร II

567

แบงคอกแองเจลสสดคกคกเปดรบสมครถง22ก.ค.เทานน โชวตว7ส.ค.. (18 กรกฎาคม 2554).

สยามสปอรต. เขาถงไดจาก http://www.smmsport.com/reader.php?news=44535.

สโมสร ราชบร เอฟซ เปดรบสมครสาวสวย กลาแสดงออก เปนพรตตทม.(25 เมษายน 2553).

สยามสปอรต. เขาถงไดจาก http://www.smmsport.com/reader.php?news=37683.

สาวๆแหสมครลนเปนสาวกเมองทองฯยไนเตดฯ.(1 มนาคม 2553). สยามสปอรต. เขาถงไดจาก

http://www.siamsport.co.th/Sport_Football/100301_150.html.

หามพลาด! สโขทยรบสมครพรตตสโมสร ตดสน26พ.ค.น. (7 พฤษภาคม 2556). สยามสปอรต .

เขาถงไดจาก http://www.smmsport.com/m/news.php?n=85838.

Unseen Football. (29 กรกฎาคม 2559). ทมใครใครกรก : บางกอกกลาส เอฟซ [วดโอไฟล].

เขาถงไดจาก https://www.youtube.com/watch?v=WvrdKLos4RU&t=690s

Page 18: II อใใไ : ะะใอ้ใไอ่ำำ II th · 2017-08-24 · II ผู้หญิงในสนามบอล : ชุมชนของแฟนบอลหญิงและพริตตี้สาวสโมสร

568

ปลายฟา นามไพร