İCRA TOPLANTISI15.01.2015

DÜNYA EKONOMİSİ

AVRUPAJAPONYA ÇİN AMERİKA

DÜNYA EKONOMİSİ / AVRUPA

• Deflasyon riski ( fiyat düşüşleri ) artarak devam ediyor…• Büyüme tarafında İrlanda, İspanya ve Almanya dışında

canlanma yok.• Almanya dışındaki diğer büyükler Fransa ve İtalya’da

büyüme sıfır…• Perakende satışlar geriliyor…• Avrupa resesyonda…

DÜNYA EKONOMİSİ / JAPONYA

• Parasal genişleme başladı…• Enflasyonu artırmak için uğraşıyor, ancak ekonomide tam

anlamıyla canlanma sağlanamadı…• 2015 büyüme beklentisi % 0,5…• Dünyada enerji fiyatlarındaki düşüş dezenflasyonist etkiyi

artırıyor…• Japonya resesyonda…

DÜNYA EKONOMİSİ / ÇİN

• İhracat ağırlıklı bir ekonomiden iç tüketim ağırlıklı bir ekonomiye dönmeye çalışıyor…

• Gelir dağılımının çok bozuk olduğu ve tasarrufların şirketlerde oluştuğu ekonomide bu tasarruf ve alım gücünün hane halklarına kanalize edilmesi hem zor, hem de uzun bir süreç…

• Bir zamanlar % 10 seviyelerinde büyüyen ülkede büyüme hızı düşüyor…

• Bankacılık sektörünün durumu çok parlak değil…

DÜNYA EKONOMİSİ / AMERİKA

• 2014 yılı 3. çeyrekte % 3,5 ile beklenen üzerinden bir büyüme gerçekleştirdi…

• Son dönemlerde veriler geçmiş yıllara göre nispeten daha iyi geliyor…

• FED parasal daraltmaya başlamış durumda…• Enflasyon yaratmaya çalışıyor…• Faiz artırım kararını da buna göre verecek…

DÜNYA EKONOMİSİ / GENEL

• Amerika dışında tüm dünyadaki deflasyon tehdidi ekonomileri kendi potansiyellerinin çok altında bir büyüme hızına zorlamaktadır.

• Motorlar kapasitelerinin altında çalışmaktalar…• Motorların hız kesmesi sadece bu ülkeleri değil dünyadaki

tüm ülkeleri tehdit ediyor…• Bu ülkelerdeki yetersiz talep enflasyonu baskıladığı gibi

büyümeyi de frenliyor…

DÜNYA EKONOMİSİ / GENEL

• ABD’de 3 trilyon USD’a varan parasal genişlemeye rağmen enflasyon beklenen seviyede olmadı…

• ABD dışındaki tüm bölgelerde parasal genişleme enflasyon etkisi yaratamıyor…

• Bizim gibi ülkelerde tasarruf yapamamak harcama alışkanlığı nasıl bir hastalık ise bu ülkelerde de harcamamak tasarruf yapmak öyle bir hastalık haline gelmiş vaziyette…

DÜNYA EKONOMİSİ

• Deflasyon genel olarak belirli bir aralıkta fiyatların sürekli düşüş trendinde olması demektir.

• Deflasyon refahı frenler, ekonomide üretimin artması gerekir, ancak üretim miktarı para ve fiyatların artmasına bağlı…

• İşsizlik yaratır, para yetersizliğinden ya da karların düşmesinden dolayı üretimin kısılması emek talebini azaltır…

• Ücretleri düşürür, tüketim azalır…

DÜNYA EKONOMİSİDoların değerlenmeye başlamasının gerekçeleri

• Amerika ekonomisinin performansı diğer bölgelere göre çok daha iyi…

• Büyüme cephesindeki bölgesel farklılık para akışının ABD’ye doğru olması durumu yaratıyor…

• Amerika parasal genişlemeyi durdurdu , buna karşılık büyüme arayan ve deflasyon tehdidi ile karşı karşıya Avrupa ve Japonya ‘nın parasal genişlemeye gitmesi doları daha da değerli yapacak…

DÜNYA EKONOMİSİDoların değerlenmeye başlamasının gerekçeleri

• FED’in beklenen 2015 in ikinci çeyreğindeki faiz artışları bu durumu daha da belirgin hale getirecek…

• Rusya’nın Ukrayna macerası da Avrupa ekonomilerini olumsuz etkilemekte ve görece kuvvetli durumda bulunan ABD ekonomisi nedeniyle dolara geçişi kolaylaştırmaktadır.

DÜNYA EKONOMİSİ

Doların değer kazanmasının iki olumlu etkisi olacak;

1. Parasının değeri dolara karşı düşen ülkenin rekabet gücü artacağı için ihracata dayalı büyüme imkanı ortaya çıkacak..

2. Enflasyon yaratamamaktan şikayet eden ülkeler dolara karşı para birimleri düştüğü için bir nevi enflasyon ithal eder durumda olacaklar…

PETROL FİYATLARI

GLOBAL KRİZ

IRAK’IN İŞGALİ

ARAP BAHARI

Petrol fiyatları bu yıl yaklaşık % 50 geriledi…

PETROL FİYATLARI / NEDEN DÜŞÜYOR ?

• Amerika’nın Ukrayna krizi nedeniyle Rusya’ya bir ders verme çabası…

• Rusya yanında ABD’nin petrol üreticisi İran’a ders verme çabası…

• Suudi Arabistan’ın Amerika’daki kaya gazı üretimine karşı fiyatları aşağı çekerek kaya gazı ile rekabet etme çabası, bilindiği gibi kaya gazı çıkarma çabaları Amerika’da yüksek petrol fiyatı ve sıfır faiz döneminde hız kazandı…

PETROL FİYATLARI / NEDEN DÜŞÜYOR ?

• Suudi Arabistan’ın Amerika’da daha etkin olma çabası, zira ülke Avrupa’ya farklı Amerika’ya farklı fiyatlama yapıyor…

• Suudi Arabistan’ın bu piyasada patron benim mesajı, pazar payını koruma / artırma çabası…

• Bunların tümünden ayrı bir görüşe göre ise petrol fiyatlarındaki düşüş büyük ölçüde talep kaynaklı, yani deflasyon nedeniyle petrole talep düşüyor…

PETROL FİYATLARI

• Petrol fiyatlarının düşmesi petrol ithal eden gelişmiş ülkelere maliyet avantajı faydası sağlayacak…

• Petrol ithal eden gelişmekte olan ekonomilerde de ekonomik göstergelerin iyileşmesi anlamında katkı sağlayacak…

• Ancak petrol fiyatlarının düşmesi yenilenebilir enerji kaynaklarının rekabetçi gücünü düşürecek, hatta bu konudaki araştırma geliştirme faaliyetlerine de sekte vurabilecektir..

PETROL FİYATLARI

• Fiyat düşüşlerinden en fazla avantaj sağlayacak ülkeler ABD, Kanada, Japonya, Tayvan, Hindistan, Endonezya, Türkiye…

• Petrol fiyatlarındaki 20 USD’lık düşüşün bu ülkelerin milli gelirlerine olumlu etkisi % 0,5 – 1 arasında olacak…

• İngiltere, Çin, Avustralya, Güney Kore, Brezilya, Meksika da diğer fayda sağlayacak ülkeler…

• Buna karşılık Ortadoğu ekonomisi ilk 12 ay içinde % 0,5 olumsuz etkisi olacak, en fazla etkilenen ülke ise Rusya oldu / olacak…

PETROL FİYATLARI / NEDEN DÜŞÜYOR ?

• Petroldeki fiyat düşüşü özellikle piyasayı yöneten Suudi Arabistan gibi ülkelerin dışındaki petrol ihracatçısı ülkelerde sorun yaratabilir, bu sorun ilk etapta maliyeti düşen gelişen ve gelişmekte olan petrol ithalatçısı ülkelerde olumlu gibi görünse de zincirleme bir etki ile başka bir krize kapı açabilir…

PETROL FİYATLARI / RUSYA

• Ülkenin 2008 küresel krizi sonrasında ekonomik gücü doğal kaynaklar dışında azaldı.

• Siyasi belirsizlik nedeniyle sermaye çıkışları başladı.

• Büyüme hızı azaldı…

• Ukrayna macerası sonrasında tüketim ve yatırımda zorlanmalar ortaya çıktı…

PETROL FİYATLARI / RUSYA

• Tüketimdeki düşüşte enflasyon oranının Kasım 2014 sonunda % 9,1’e kadar yükselmesi ile rublenin son altı ayda dolar karşısında ciddi değer kaybı etkili oldu.

• 20 Haziran’da 1 dolar = 35,4 ruble iken, 18 Aralık’ta 1 Dolar = 67,7 Ruble oldu.

• Rusya ekonomisinin yıllık verdiği 60 milyar USD’lık cari fazla petrol ve doğal gaz ihracatından gelmektedir. Bu fazla artık yok…

TÜRKİYE / 2014 KAPANIŞI

Büyüme 3 %Enflasyon ( TÜFE / Kasım / Yıllıklandırılmış ) 8,17 %

TÜRKİYE / 2014 GETİRİ ORANLARI

31.12.2013 En Düşük En Yüksek 31.12.2014 %Borsa 67.802,00 60.754,00 87.048,00 84.074,00 24,00%Dolar 2,13 2,06 2,41 2,32 8,92%Euro 2,98 2,74 3,27 2,82 -5,37%

Altın ( Ons / Dolar ) 1.200,00 1.132,00 1.392,00 1.189,00 -0,92%

TÜRKİYE / CARİ DENGE

Dış Ticaret Dengesi

İhracat (+)İthalat (-)

Hizmetler Dengesi

Hizmet Gelirleri (+)Hizmet Giderleri (-)

Yatırım Dengesi

Yatırım Gelirleri (+)Yatırım Giderleri (-)

TÜRKİYE / CARİ AÇIK

Milyar USD

TÜRKİYE

• 2013 ilk 10 ayında cari açık 52 milyar USD’dı… 2014 yılının ilk 10 ayında 33 milyar USD oldu…

• Döviz açığının gerilemesinde ithalat artışının durması, ihracatın artması var…

• İthalat üretimde dış kaynaklara ihtiyaç nedeniyle azalmadı, bu ihtiyaç devam ediyor, tam tersine talep azaldığı için ithalata düştü…

TÜRKİYE

milyar USD 2011 2012 20132014/

HaziranToplam Dış Borç 303,6 338,7 389,3 401,7

Kamu Kesimi 94,2 104 115,9 119,5TCMB 9,3 7,1 5,2 4,3

Özel Sektör 200 227,7 268,2 278

TÜRKİYE / BÜYÜME

Büyüme cari açık ilişkisi

Mavi büyüme / Kırmızı cari açık

TÜRKİYE / BÜYÜME

Gelişmekte Olan Ülkeler / Türkiye Büyüme Karşılaştırması

Türkiye Kırmızı

TÜRKİYE / BÜYÜME

TÜRKİYE / ENFLASYON

2013 2014 2015 / ……..TÜKETİCİ GÜVEN

ENDEKSİ 75 67HANEHALKI TÜKETİM

HARCAMALARININ GSMH 'A ORANI ( % )

71,2 70,5

TÜRKİYE / ENFLASYON

Tablo 2014 yılında talebin artış göstermediği iktidar beklentilerine uygun olarak talebin gerilediği görülmektedir.

Bu durumda fiyat artışlarının gerekçesinin talep artışı olmadığı buradan da yaşanan enflasyonun talep enflasyonu olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz…

Faaliyet gösteren şirketlerde gider kaleminin yaklaşık % 25’ini personel giderlerinin oluşturduğunu söyleyebiliriz… % 40’ını da hammadde giderleri oluşturmaktadır… ( * )

(*) 20 den fazla işçi çalıştıran 38.997 adet firmanın 2006 – 2011 yılları arasındaki giderlerinin ortalamasıdır. TCMB Çalışma Tebliği Yüncüler & Öğünç

TÜRKİYE / ENFLASYONTC

MB

OYU

N AL

ANI

KUR

MALİYET

FAİZ

ENFLASYON

DIŞ ETKİLER

İÇ ETKİLER

TÜRKİYE

Toplantı Tarihi Haftalık Repo Borç Alma Borç verme

2013 sonu 4,5 3,5 7,7521.01.2014 4,5 3,5 7,7528.01.2014 10 8 1218.02.2014 10 8 1218.03.2014 10 8 1224.04.2014 10 8 1222.05.2014 9,5 8 1224.06.2014 8,75 8 1217.07.2014 8,25 7,5 1227.08.2014 8,25 7,5 11,2525.09.2014 8,25 7,5 11,2523.10.2014 8,25 7,5 11,2520.11.2014 8,25 7,5 11,2524.12.2014 8,25 7,5 11,25

TÜRKİYE

• ABD parasal genişleme bitti…

• ABD Merkez Bankası FED faiz artırımına 2015 ‘in ikinci çeyreği gibi başlayacak…

• Saydığımız gerekçelerle USD dünyada güçleniyor…

• ABD yeni toparlanmaya başlamış iken, kalan 3 motorda arıza veriyor…

• Üstüne petrol fiyatlarındaki düşüş kaynaklı Rusya krizi derinleşmeye başlıyor…

• Rusya ile alışveriş yapamayan Avrupa da etkileniyor…

TÜRKİYE

• Gerek Rusya ve gerekse Avrupa ile alışverişi olan Türkiye nin etkilenmesi de kaçınılmaz…

• Avrupa ve Japonya gevşek para politikasını sürdürecek…

• Petrol fiyatları 55 – 75 USD aralığında olacak…

TÜRKİYE

• Ülkenin ekonomik politikaları talebin kısılması yönünde etki ediyor… büyüme yavaşlıyor…

• İç talebin kısılması için frene basıldıkça döviz açığı azalıyor ancak büyüme de yavaşlıyor…

• 2015 yılında iç talepteki daralma devam edecek gibi duruyor…

• 2015 seçim yılı… Seçmene iyi görünme politikaları göstergeleri etkileyebilir… TCMB nin faizde bir indirimi USD daha da hareketlendirebilir…

TÜRKİYE

• 2015 yılına ilişkin söylenebilecek en olumlu şey petrol fiyatının cari açık üzerindeki olumlu etkisi olabilir… Petrolün ortalama fiyatı 65 USD olursa cari açığa yıllık etkisi 15- 16 milyar USD olacak…

• Cari açık üzerindeki etki USD kuruna da olumlu yansıyabilir…

CE665n665ral CE665n665ral CE665n665ral CE665n665ral CE665n665ral CE665n665ral CE665n665ral CE665n665ralCE660n660ral

CE660n660ral

CE660n660ral

OrtalamaYılsonu

Ortalama Yılsonu2007 1,31 1,162008 1,31 1,522009 1,55 1,492010 1,51 1,542011 1,68 1,892012 1,8 1,782013 1,91 2,132014 2,18 2,33

TÜRKİYE

TÜRKİYE

TÜRKİYE / 2015 KUR BEKLENTİSİ

• Kur beklentisi normal şartlar altında 2,35 – 2,55 arasında hareket edecek…

• Yılın ilk 3 ayında İsviçre ‘nin aldığı karar gibi oynaklığa neden olacak kararlar olmazsa FED faiz artırım kararına kadar kur makul seviyelerde gelişecek görüşü de var…

TÜRKİYE

Özetle;

• Dünyada güçlenen dolar, FED’in faiz artırımları, Rusya krizi, Avrupa’da durgunluk, krizin ve durgunluğun yaratacağı pazar daralması, Türkiye’deki talepte daralma, 2015 seçimi…

• Petrol fiyatlarının gerilemesi, 2015 yılının bu şekilde geçilmesinin yaratacağı cari açık avantajı