Iarn h§Jm‘

60
df© 54 do A§H 3 am OyZ 2019 qH ‘V 25 én`o nmZo 60 1965 nmgyZ eoVH è`m§À`m AmdSrMo EH ‘od ‘m{gH . l‘mÀ`m eoVrbm kmZmMr OmoS XoD Z g‘¥ÕrÀ`m dmQoda... Iarn h§Jm‘

Transcript of Iarn h§Jm‘

Page 1: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 & 1

df© 54 do A§H$ 3 am OyZ 2019 qH$‘V 25 én`o nmZo 60

1965 nmgyZ eoVH$è`m§À`m AmdS>rMo EH$‘od ‘m{gH$. l‘mÀ`m eoVrbm kmZmMr OmoS> XoD$Z g‘¥ÕrÀ`m dmQ>oda...

Iarn h§Jm‘

Page 2: Iarn h§Jm‘

2 && eoVH$ar & OyZ & 2019

Page 3: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 3

AZwH«$‘{UH$mOyZ 2019

g§nmX{H$¶ ...................................................................................................................4

‘ZmoJV ......................................................................................................................5

Iarn h§Jm‘mMo nwd© {Z¶moOZ d {nH$ nÜX²Vr .........................S>m°. ‘YwH$a Ym|S>o ..............................6

Iarn ^mV bmJdS> V§ÌkmZ ............................................S>m°. Za|Ð H$m{eX ............................10

Iarn Ádmar gwYmarV bmJdS> V§ÌkmZ ...............................S>m°. Eg. nr. åhoÌo ..........................17

Iarn ‘H$m bmJdS> V§ÌkmZ ...........................................S>m°. gw{Zb H$amS> ...........................19

~mJm¶Vr ~r.Q>r. H$mnyg bmJdS> V§ÌkmZ .............................S>m°. amO|Ð dmK ..............................24

H$mnyg {nH$mdarb Jwbm~r ~m|S>Air ì¶dñWmnZ ....................lr. ‘hoe ‘hmOZ ..........................27

gwYm[aV Vya bmJdS> V§ÌkmZ ..........................................S>m°. Z§XHw$‘ma Hw$Q>o ..........................29

gwYm[aV ‘wJ d CS>rX bmJdS> V§ÌkmZ ...............................S>m°. {dO¶ OmYd ...........................31

gw¶©’y$b bmJdS> V§ÌkmZ ...............................................S>m°. gwXm‘ nmQ>rb ...........................34

Iarn gmo¶m~rZ bmJdS> V§ÌkmZ ......................................àm. Or. S>r. M§XZH$a ......................36

AmS>gmbr D$g bmJdS> V§ÌkmZ ......................................S>m°. ^aV amgH$a ...........................40

D$g {nH$mdarb hþ‘Ur {H$S>rMo ì¶dñWmnZ ..........................lr. gw^mf KmS>Jo ...........................43

H$m§Xm bmJdS>, H$mT>Ur d gmR>dU V§ÌkmZ ..........................S>m°. {dZm¶H$ Omoer .........................45

{MHy$ bmJdS> V§ÌkmZ ...................................................S>m°. gr. S>r. ~S>JwOa .......................48

H$mOy bmJdS> V§ÌkmZ ...................................................S>m°. Ama. gr. JO{^¶o .....................50

qb~ydJu¶ ’$iPmS>m‘ܶo ‘¥J~hma ì¶dñWmnZ .......................S>m°. Or. Or. OmYd ........................54

H¥${f {d^mJmMo ‘mho OyZ 2019 Mo {eboXma

godm nwñVH$ Amkmdcr … OcX àemgZmgmR>rMo ‘hÎdnyU© nmD$c ...............................................56

Page 4: Iarn h§Jm‘

4 && eoVH$ar & OyZ & 2019

g§nmXH$s¶

eoVH$ar ~m§Ydm§Zm Iarn h§Jm‘mMo {Z¶moOZ H$aUo A{YH$

gmono Omdo ¶mgmR>r OyZ ‘{hݶmÀ¶m A§H$mMo {Z¶moOZ H$aʶmV

Amco Amho. Amnë¶mH$S>o Aën^yYmaH$ eoVH$è¶m§Mo à‘mU OmñV

Amho d ˶m§Mr gd© eoVr nO©Ý¶mYm[aV Amho. ¶m eoVH$è¶m§Mm

{dMma H$ê$Z nrH$ nÕVr{df¶rÀ¶m coImV EH$mpË‘H$ eoVr

nÕVrMm D$hmnmoh Ho$cm Amho. ˶mMm ’$m¶Xm eoVH$ar ~§Yw§Zm

{Z¶moOZmgmR>r hmoD$ eH$Vmo. H$moH$U, nyd© {dX^©, nwUo, Zm{eH$

d H$moëhmnya {OëømV ^mVmMo joÌ A{YH$ Amho. Iarn

^mVmÀ¶m gwYm[aV cmJdS>rMo V§ÌkmZ ¶m {df¶mÀ¶m coImV

A{YH$ CËnmXH$Vo{df¶r ‘mJ©Xe©Z Ho$co Amho. I[anmVrc

Ádmar cmJdS> V§ÌkmZmMm coI VodT>mM Cn¶wŠV Amho.

amÁ¶mV ‘Š¶mMo joÌ Joë¶m H$mhr dfm©V ‘moR>çm à‘mUmV

dmT>co Amho. ‘H$m {nH$mMr ‘emJV gyÌo ‘mhrV H$ê$Z

Vr A‘cmV AmUë¶mg CËnmXZmV ‘moR>r dmT> hmoVo. ¶m

coImgmo~VM ‘Š¶mdarc cîH$ar AirÀ¶m ì¶dñWmnZmMm

coI {VVH$mM ‘hÎdmMm Amho.

Amnë¶mH$S>o H$mnyg cmJdS>rÀ¶m EHy$U joÌmn¡H$s

95 Q>ŠŠ¶m§da joÌ ~r.Q>r. H$mngmMo Amho. ~r.Q>r. H$mnwg ¶m

{nH$m{df¶rMm coI d H$mngmdarc ~m|S>Airda Cnm¶¶moOZm

gwM{dUmam coIm§Mm ¶m A§H$mV g‘mdoe Ho$cm Amho.

¶m{edm¶ gwYm[aV Vya cmJdS> V§ÌkmZ, ‘yJ, CS>rX,

gy¶©’y$c, gmo¶m~rZ cmJdS> VgoM H$mOy d {MHy$ cmJdS> V§ÌkmZ

ho coI eoVH$è¶m§Zm Cn¶moJr R>aVrc. H$m§Xm cmJdS>, H$mT>Ur

d gmR>dU V§ÌkmZ, g§Ìm qc~ydJu¶ ‘¥J~hma ì¶dñWmnZmMo

coI ‘m{hVrnyU© AmhoV. VgoM AmS>gmcr CgmMr H$er H$miOr

¿¶mdr hm ‘hÎdmMm coI eoVH$ar ~m§Ydm§gmR>r ’$m¶ÚmMm R>aoc.

1965 nmgyZ eoVH$è`m§À`m AmdS>rMo EH$‘od ‘m{gH$. l‘mÀ`m eoVrbm kmZmMr OmoS> XoD$Z g‘¥ÕrÀ`m dmQ>oda...

àH$meH$ lr. gwhmg {Xdgo, (^màgo) Am¶w³V H¥${f, ‘hmamï´> amÁ¶

Vm§{ÌH$ ‘mJ©Xe©Z lr. {dO¶ KmdQ>o, H¥${f g§MmbH$ ({dñVma d à{ejU) lr. A{Zb ~ZgmoS>o, H¥${f ghg§MmbH$ ({dñVma d à{ejU)

g§nmXH$ … lr. ìhr. EZ. Xoe‘wI

ghmæ¶H$ g§nmXH$ … lr. amo{hV ‘mZo

Vm§{ÌH$ ghmæ` … lr. amO|Ð XoR>o, H¥${f n¶©dojH$ Om{hamV à{gÕr … gm¡. gwdUm© BÅ>‘ dJ©UrXma Zm|XUr … gm¡. JrVm {IñVr A§H$ {dVaU … lr. Aê$U H$mnao

g§nmXZ gh`moJ … ’«|$S>²g Am°’$ ’$m‘©g©, nwUo

‘wIn¥ð> ‘m§S>Ur d gOmdQ> … gm¡. gwIXm Hw$bH$Uu, nwUo

‘wÐU … AmZ§X npãbHo$eZ, EZEM 6, ‘wgir’$mQ>m, OiJmd

g§nH©$ H$m`m©b`o {Oëhm A{YjH$ H¥${f A{YH$mar, Cn{d^mJr¶ H¥${f A{YH$mar H¥${f {dH$mg A{YH$mar, JQ>{dH$mg A{YH$mar VmbwH$m H¥${f A{YH$mar, ‘§S>b H¥${f A{YH$mar

H¥${f {d^mJmMo g§Ho$VñWi … www.krishi.maharashtra.gov.in

‘hmamï´ emgZmMo g§Ho$VñWi … www.maharashtra.gov.in

H|$Ð emgZ H¥${f d ghH$ma {d^mJ g§Ho$VñWi … www.agricoop.nic.in

B©-‘ob … [email protected]

H¥${f {d^mJmÀ¶m do~gmB©Q>da "àH$meZo' ¶m erf©H$mImbr ‘m{gH$ Xa‘hm CnbãY Ho$bo OmVo. VgoM A±S´>m°BS> A°nÛmao ‘mo~mB©bda gwÕm CnbãY.

{H$gmZ H$m°b g|Q>a Q>mob ’«$s XÿaÜdZr … 1800-1801551

H¥${f {d^mJ Q>mob ’«$s XÿaÜdZr … 1800-2334000

dm{f©H$ dJ©Ur … é. 250/- Am{U {Ûdm{f©H$ dJ©Ur … é. 500/-

nÌì`dhma d dJ©UrgmR>r nÎmm … g§nmXH$ … eoVH$ar ‘m{gH$, H¥${f Am¶w³Vmb¶, H¥${f^dZ, Xþgam ‘Obm,

{edmOrZJa, nwUo - 411 005

Q>o{b’°$³g H«$‘m§H$ … 020-25537331 ¶m A§H$mV à{gÕ Pmboë¶m ~mVå¶m, boI, Om{hamV d Aݶ H$moU˶mhr

‘OHy$amer H¥${f {d^mJ gh‘V AgobM Ago Zmhr. A§H$mVrb H$mhr N>m¶m{MÌo àm{V{ZYrH$ ñdê$nmMr AmhoV.

dJ©UrXmam§gmR>r {ZdoXZ … eoVH$ar ‘m{gH$ dJ©Ur AmVm Am°ZbmB©Z nÕVrZo gras.mahakosh.gov.in ¶m H$m¶©àUmbrÛmao ^aʶmMr gw{dYm CnbãY Amho. ‘m{hVrgmR>r 020-25537331 ¶m H«$‘m§H$mda g§nH©$ gmYmdm.

A§H$ 3 am df© 54 do

Page 5: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 5

‘ZmoJV

gwhmg {Xdgo

OyZ AWm©V Á¶oð> ‘{hZm H$ï>H$ar eoVH$ar ~m§Ydm§À¶m Am¶wî¶mV gdm©{YH$ ‘hÎdmMm ‘mZcm OmVmo. ¶m ‘{hݶmV gwê$ hmoUmao "‘¥J ZjÌ Am{U n{hë¶m nmdgmMr AmoT'> hr Ho$di eoVH$è¶m§ZmM Zmhr Va g‘ñV ^maVr¶ g‘mO‘Zmcm cmJcocr AgVo. ^maV hm Xoe H¥${fàYmZ Agë¶m‘wio ‘¥J ZjÌmMo Amnë¶mgmR>r ’$ma ‘hÎd Amho, ho gm§Jm¶cm ZH$mo. ‘¥J ZjÌmÀ¶m àma§^r ¶oUmao H$mioHw$Å> T>J ho H¥$frg‘¥ÕrMo AJ«XÿV AgVmV. eoVm‘ܶo {nH$Umar YZYmݶmMr amg ¶m ‘oK‘§S>cm{edm¶ {Z‘m©U hmoUma Zmhr, Aer Amnë¶m ~iramOmMr YmaUm AgVo. Q>§MmB©À¶m nmœ©^y‘rda ¶m ‘{hݶmMr AmnU gmao A˶§V AmVwaVoZo dmQ> nhmV AmhmoV. ¶§Xm ~agUmam déUamOm Amnë¶mcm {ZpíMVM AmemXm¶r amhrc Aer Amem H$é¶m.

eoVH$ar ‘m{gH$mÀ¶m ¶m A§H$mV noaUrMr V¶mar, IarnmVrc {nHo$ d ˶m§Mr ‘m{hVr ¶m {df¶m§Zm àm‘w»¶mZo ñWmZ {Xco Amho. VÁk ‘§S>irMo Aä¶mgnyU© Am{U Cn¶w³V coI eoVH$ar ~m§Ydm§Zm ‘mJ©Xe©Zna R>aVrc. eoVH$è¶m§Zm I§~ranUo nwT>o OmʶmH$[aVm Iarn h§Jm‘mgmR>r emg{H$¶ ¶moOZm§Mr A§‘c~OmdUr VgoM doioda IVo, {~¶mU, {H$Q>H$ZmeHo$ CncãY H$éZ XoʶmMo H¥$fr {d^mJmZo A˶§V H$mQ>oH$moa {Z¶moOZ Ho$coco Amho. ˶mgmR>r amÁ¶mV {d^mJ{Zhm¶ joÌr¶ A{YH$mè¶m§À¶m ~¡R>H$m KoʶmV Amcoë¶m AmhoV. amÁ¶mV ¶m dfu ^mV, gmo¶m~rZ, H$mnyg, Vya, D$g, ‘H$m, Ádmar, ha^am ¶m {nH$m§gmR>r gw‘mao 12 hOma H«$m°ng°n{ZJS>rV eoVremim§Mo {Z¶moOZ H$aʶmV Amco AgyZ A˶§V ¶eñdr R>acoë¶m H$sS> d amoJ g„m àH$ënmÀ¶m (H«$m°ng°n) H$m‘H$mOmer eoVremim g§c¾ Ho$ë¶m OmUma AmhoV. H«°$mng°n ‘°mS>oc A˶§V ¶eñdr Pmë¶mZo A{YH$mar/H$‘©Mmè¶m§Mm AmË‘{dœmg dmT>cm Amho.

amÁ¶mVrc ‘hÎdmMo nrH$ Agcoë¶m H$mnwg {nH$mda ‘mJrc dfu H¥$fr {d^mJ, H|$Ð emgZmÀ¶m g§emoYZ g§ñWm, H¥$fr {dÚmnrR>o, H¥$fr {dkmZ H|$Ð d eoVH$ar ¶m gdmªÀ¶m gm‘wXm¶rH$ à¶ËZmVyZ Jwcm~r ~m|S> AirMm àmXþ^m©d AmQ>moŠ¶mV AmUʶmV ¶e Amco Amho. ¶m CnH«$‘m‘wio H$mnyg CËnmXH$ eoVH$è¶m§Mo ‘moR>çm à‘mUmV Am{W©H$ ZwH$gmZ Q>ico. ¶m dfugwÜXm eoVH$ar ~m§Ydm§H$Sy>Z ghH$m¶© Ano{jV Amho. VgoM ‘Š¶mdarc ZdrZ cîH$ar AirMo (FAW) EH$mË‘rH$ {H$S> ì¶dñWmnZ d Cgmdarc hþ‘Ur {H$S>rÀ¶m {Z¶§ÌUm~m~V ‘mhrVr ¶m A§H$mV XoʶmV Amcr Amho. gXaMr ‘mhrVr eoVH$ar ~m§YdmZm {ZpíMVM Cn¶moJr nS>oc.

¶m ‘{hݶmnmgyZ '‘{hݶmMo {ecoXma" (Hero of the Month) ho gXa eoVH$ar ‘m{gH$mV gwé H$arV AgyZ ¶m gXamV H¥$fr {d^mJmVrc A{YH$mar/H$‘©Mmar ¶m§Zr Ho$coë¶m C„oIZr¶ H$m‘mMr d CnH«$‘m§Mr ‘mhrVr dmMH$m§Zm CncãY H$éZ XoʶmV ¶oUma Amho. ¶m ‘m{cHo$Vrc n{hcm coI {d^mJr¶ H¥$fr ghg§MmcH$, nwUo ¶m H$m¶m©c¶mZo {dH${gV Ho$coë¶m 'B© godm Vn{ec" ¶m Amkmdcr{df¶rMm (Software) A§H$mV g‘mdoe Ho$cm Amho.

Iarn h§Jm‘mÀ¶m gd© eoVH$ar ~m§Ydm§Zm ew^oÀN>m!

Page 6: Iarn h§Jm‘

6 && eoVH$ar & OyZ & 2019

amÁ¶mVrb 81 Q>¸o$ eoVr nmdgmda Adc§~yZ Amho. nmdgmMo à‘mU ho A{Z¶{‘V AgVo. H$‘r H$mcmdYrV OmñV nmD$g qH$dm XmoZ

nmdgm§V ‘moR>m I§S> nS>V Agë¶m‘wio nrH$ CËnmXZ {ZpíMV am{hcoco Zmhr. {nH$m§Mr CËnmXH$Vm A{Ve¶ H$‘r AgyZ ˶mV Zoh‘rM ApñWaVm AmT>iyZ ¶oVo. ^yJ^m©‘ܶo OodT>o CncãY nmUr Amho ˶mMm Mm§Jë¶m àH$mao Cn¶moJ H$aʶmgmR>r emñÌmoŠV nÕVrZo nmʶmMo ì¶dñWmnZ d nrH$ {Z¶moOZ H$aUo ‘hÎdmMo Amho. Ho$di nmUr {Z¶moOZ H$ê$Z ^mJUma Zmhr Va {nH$m§Mo {Z¶moOZ H$aUo {VVHo$M ‘hÎdmMo Amho. ˶mgmR>r {d{dY nrH$nÕVrMm EH$mpË‘H$ eoVr nÕVr‘ܶo dmna H$aUo ’$m¶Xoera R>aVo. EHy$UM h§Jm‘{Zhm¶ KoʶmV ¶oUmè¶m {nH$m§gmR>rÀ¶m {Z¶moOZmVyZ eoVrMr ¶epñdVm Adc§~yZ AgVo.

EH$mpË‘H$ eoVr nÕVr

Aën Am{U A˶ën ^yYmaH$ eoVH$è¶m§Zm eoVrnmgyZ {‘iUmè¶m CËnmXZmda Hw$Qw>§~mMm M[aVmW© Mmc{dUo H$R>rU hmoV Amho. à˶oH$ {nT>rcm O‘rZ H$‘r hmoV Mmccr Amho. ˶m‘wio ¶m§{ÌH$ eoVr, Q>´°ŠQ>a, gwYmarV AdOmao H$‘r joÌmgmR>r dmnaUo ˶mcm eŠ¶ Zmhr. dfm©Zwdf} àM{cV {nHo$ KoUo nadS>V Zmhr. na§naoZwgma CËnÝZmgmR>r Zwg˶mM eoV {nH$m§da Adc§~yZ am{hë¶mZo eoVr H$aUo OmoI‘rMo R>aV Amho. eoVrVrc YmoHo$ AmoiIyZ eoVrcm nyaH$ KQ>H$m§Mm {dMma Ho$cm nm{hOo. Jar~ Am{U Am{W©H$ÑîQ>çm H$‘Hw$dV eoVH$è¶m§Zm eoVrcm cmJUmè¶m {Z{dð>m KoUo AS>MUrMo hmoV Amho. EH$ hoŠQ>anojm H$‘r Agcocm eoVH$ar ZwgVm eoVrda Adc§~yZ amhʶmMm YmoH$m nËH$ê$ eH$V Zmhr. ˶mÀ¶m Hw$Qw>§~mVrc 4 Vo 5 gXñ¶m§Mr AÝZgwajm ˶m§Zm df©^a ImÌrera CËnÝZ {‘iʶmMr emídVr, Hw$Qw>§~mcm gH$g Am{U g§Vw{cV AmhmamMr h‘r Hw$Qw>§~mMo OrdZ‘mZ Am{U Am{W©H$ ñVa C§MmdʶmgmR>r CncãY gmYZgm‘wJ«rMm H$m¶©j‘ dmna Ho$cm nm{hOo. EH$mpË‘H$ eoVr nÕVr hr ˶mgmR>r Cn¶wŠV R>aV Amho. ¶m‘ܶo gd© KQ>H$ EH$‘oH$mcm nyaH$ AgmdoV. EH$m KQ>H$mMo CËnÝZ AWdm Adeof Xþgè¶m KQ>H$mMo {Z{dð>ogmR>r Cn¶wŠV R>aVo. {nH$m§Mo Adeof nwÝhm dmnaUo eŠ¶ R>aV Amho. EH$mpË‘H$ eoVr nÕVrZo O{‘ZrMr gwnrH$Vm {Z{üV dmT>cr OmVo. ¶m‘ܶo ^m¡{VH$ amgm¶{ZH$ Am{U O¡{dH$ JwUY‘m©‘ܶo ’$m¶Xm Pmë¶mMo {XgyZ Amco Amho. hr EH$ gmIir nÕVrMr eoVr Amho.

EH$mpË‘H$ eoVr nÕVr‘ܶo eoVrMm H¥$Vr AmamIS>m V¶ma H$amdm cmJVmo. EH$ hoŠQ>anojm H$‘r joÌmgmR>r Am{U ˶mnojm A{YH$ joÌmgmR>r {Z¶moOZ H$aVm ¶oVo. ¶m‘ܶo ’$m¶Xoera nrH$ nÕVr ~amo~a eoVrnyaH$ BVa nÕVrMr ¶mo½¶ gm§JS> Kmcʶmda ^a {Xcm OmVmo. ¶m‘ܶo Xþ½Yì¶dgm¶, ’$i~mJ, J«rZhmCg, ^mOrnmcm, eoirnmcZ, Hw$ŠHw$Q>nmcZ, ‘Ëñ¶eoVr, Jm§Sy>iIV àH$ën d eoV‘mc à{H«$¶m ¶mgma»¶m eoVrnyaH$ OmoS>Y§ÚmMm {dMma Ho$cm nm{hOo. eoVH$ar eoVr H$aV Agcoë¶m ^mJmVrc hdm‘mZ, O‘rZ, nmʶmMr CncãYVm, eoV‘mc {dH«$rgmR>r OdiMr ~mOmanoR>,

Iarn h§Jm‘mMo nyd© {Z¶moOZ d nrH$ nÕVrS>m°. ‘YwH$a Ym|S>o, àmMm¶©, S>m°. {dÇ>bamd {dIo nmQ>rc ’$mC§S>oeZMo H¥${f ‘hm{dÚmc¶, {diX KmQ>, Ah‘XZJa.

eoV‘mcmcm Agcocr ‘mJUr, CncãY gmYZm§Mm H$m¶©j‘ dmna ¶m§Mm Aä¶mg H$ê$Z eoVr nÕVr àmê$n V¶ma H$amdo. eoVrMm ì¶dgm¶ {H$’$m¶Vera hmoD$Z amoOJma ¶m àmê$nm‘YyZM CncãY hmoD$ eH$Vmo. Jar~ eoVH$è¶m§Mm Am{W©H$ ñVa Am{U OrdZ‘mZ C§MmdʶmMm hm EH$ à¶ËZ Amho.

¶m eoVr nÕVr‘ܶo joÌmMo {Z¶moOZ H$aVmZm 40 Q>ŠHo$ joÌ Ymݶ {nH$mgmR>r, à˶oH$s 10 Q>ŠHo$ joÌ H$S>Ymݶ Am{U JirV {nH$m§gmR>r, 15 Vo 20 Q>ŠHo$ joÌ ’$i~mJm§gmR>r, 10 Vo 12 Q>ŠHo$ joÌ Mmam {nH$mgmR>r, 3 Q>ŠHo$ joÌ newnmcZ/ eoirnmcZ/ Hw$ŠHw$Q>nmcZmgmR>r, 4 Q>ŠHo$ joÌ eoS>ZoQ> eoVrgmR>r Am{U am{hcoco joÌ Jm§Sy>iIV Am{U eoV‘mc à{H«$¶m Aem àH$mao àmê$n Agmdo. ¶m‘YyZ ~mJm¶VrgmR>r Am{U {Oam¶VrgmR>r Cn¶wŠV àmê$n V¶ma H$amdo cmJVo.

~mJm¶Vr nrH$ nÕVr

Iarn D$g, ImoS>dm, H$m§Xm, ~mOar, Ádmar, ‘yJ, gmo¶m~rZ, ‘H$m, cgyU Kmg, g§H$[aV Zo{nAa

aã~r D$g, ~Q>mQ>m, ImoS>dm, Jhÿ, H$m§Xm, ha^am, ‘H$m, cgyU Kmg, g§H$[aV Zo{nAa

CÝhmir {haì¶m nmco^mÁ¶m, ‘yJ, Mdir, ^wB©‘yJ, cgyU Kmg, g§H$[aV Zoo{nAa

H$moaS>dmhÿ nrH$ nÕVr

Iarn Mdir, ‘H$m Mmam

aã~r Ádmar, Ádmar Mmam, ha^am

CÝhmir --

Am§VanrH$ nÕVrMm dmna

H$moaS>dmhÿ ’$i~mJm‘ܶo Am§VanrH$ : (~mOar + Vya 2:1) VŠVm H«$. 1 ZwgmaAm§VanrHo$ : ~mOar + Vya (2:1), gy¶©’y$c + Vya (2:1)gmo¶m~rZ + Vya (3:1), Jdma + Vya (2:1)Mmam{nHo$ : JmoS> Ádmar (’w$co JmoYZ,é{Mam,A‘¥Vm) ‘H$m JdVmMr {nHo$ : ’w$co JmodY©Z, ’w$co O¶d§V

H$‘r nmʶmda Vya + gmo¶m~rZ Am§VanrH$ nÕV

1) nmUr Q>§MmB©À¶m H$mimV 6 ’w$Q>mda VwarMr noaUr H$ê$Z XmoZ amonmVrc A§Va 1 ’y$Q> R>odmdo.

2) VwarÀ¶m ‘Yë¶m nQ²>Q>çm‘ܶo g§a{jV nmUr CncãY Agë¶mg gmo¶m~rZÀ¶m XrS> ’w$Q>mÀ¶m A§VamZo 3 Amoir noamì¶mV qH$dm ‘Yë¶m

Page 7: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 7

nQ²>Q>çmV [aOaZo Imoc gar H$mTy>Z ˶m‘ܶo nmdgmÀ¶m nmʶmMo g§YmaU H$amdo qH$dm

3) Vya + gmo¶m~rZ Am§VanrH$ KoVmZm 3 ’w$Q>mda gcJ gar nmS>mì¶mV. EH$mAmS> EH$ da§ã¶m‘ܶo Vya d gmo¶m~rZMr Q>moH$U H$ê$Z cmJdS> H$amdr. VwarMr cmJdS> da§ã¶mÀ¶m ‘ܶ^mJr (180 � 30 g|.‘r.) Va gmo¶m~rZ da§ã¶mÀ¶m XmoÝhr ~Jcm‘ܶo cmJdS> H$amdr. (45 � 10 g|.‘r.)

{nH$m‘Yrc H$moinUr

nmUrQ>§MmB©Vrc ‘hÎdmMr Am§Va‘emJV AgyZ {nH$mgmR>r CncãY Amocmì¶mMo g§dY©Z hmoʶmg ‘XV hmoVo. VgoM VU{Z¶§ÌUm~amo~a O‘rZ ^wg^werV hmoD$Z ^oJm ~wOë¶m‘wio O{‘ZrVrc Amocmdm {Q>Hy$Z amhVmo H$moinUrÛmao OdiOdi 35 Vo 40 {‘.‘r. Amocmì¶mMo g§dY©Z hmoVo åhUOoM EH$m nmʶmÀ¶m nmirBVHo$ nmʶmMr ~MV hmoVo d {nH$mcm OrdXmZ {‘iVo.

gwYmarV V§ÌkmZ

1) amonm§Mr {daiUr H$aUo : amonm§Mr {daiUr H$ê$Z O{‘ZrVrc AÝZ d nmUr ¶m§Mr ~MV H$amdr. ho AÝZ nmUr BVa amonm§Zm {‘iyZ Vr VmU ghZ H$aVmV.

2) IVm§Mm dmna : hr H$m‘o doioda Ho$ë¶mZo {nH$m§Mo VoO Mm§Jco amhÿZ nmʶmMm VmU ghZ H$aʶmg Vo gj‘ hmoVo.

3) nmʶmMm H$m¶©j‘ dmna : gar AmS> gar nÕVrZo nmʶmMm dmna H$ê$Z A{YH$ H$m¶©j‘Vm dmTy>Z CËnmXZ A~m{YV amhVo. {nH$m§À¶m nmZmMr g§»¶m H$‘r H$ê$Z nyU© ~mînr^dZ H$‘r hmoD$Z nrH$ n[apñWVr A~m{YV amhVo.

Iarn h§Jm‘nyd© {Z¶moOZ

O{‘ZrMm àH$ma, CncãY nmUr d {nH$m§Zm cmJUmè¶m nmʶmMr JaO cjmV KoD$ZM nrH$ {ZdS>mdo. Iarn h§Jm‘mMr nyd©V¶mar H$arV AgVmZm ‘mVr narjU, nyd© ‘emJV, go§Ðr¶ IVm§Mm dmna, {nH$m§Mo {Z¶moOZ, nmdgmÀ¶m nmʶmMo ì¶dñWmnZ ¶m gd© ~m~rMm {dMma H$ê$ZM Iarn h§Jm‘mVrc {nH$m§Mo {Z¶moOZ H$aUo Amdí¶H$ Amho.

1) ‘mVr narjU

{nH$m§À¶m ^aKmog CËnmXZmgmR>r O{‘ZrMr gwnrH$Vm {Q>H${dUo ‘hÎdmMo Amho. nmdgmim gwê$ hmoʶmnydu O{‘ZrÀ¶m àVrMm {ZX}em§H$ ‘mhrV AgUo OéarMo Amho. ˶mZwgma {Z¶moOrV {nH$mcm {H$Vr à‘mUmV AÝZÐì¶ ZÌ, ñ’w$aX, nmcme B˶mXrÛmao Úm¶cm nm{hOo, ¶mMr ‘m{hVr H$iVo. ‘mVr narjUmdê$Z O{‘ZrMr Amë‘Vm-{dë‘Vm Am{U jmam§Mo à‘mU H$iVo. O{‘ZrVrc AÝZÐì¶m§Mo à‘mU nmhÿZ {nH$m§Zm {e’$mag Ho$coë¶m V§ÌkmZmÀ¶m ‘mÌm§Mo {Z¶moOZ H$aVm ¶oVo. ‘¥X n{ÌHo$Zwgma {nH$m§Zm IVmMm ¶mo½¶ dmna H$ê$Z IMm©V ~MV H$amdr.

2) nyd© ‘emJV

{nH$m§À¶m ‘wim§Mr dmT> Mm§Jcr ìhmdr, ¶mgmR>r Zm§JaQ> d XmoZ Vo VrZ

Hw$idmÀ¶m nmù¶m XoD$Z T>oH$io ’$moS>mdrV. AmYrÀ¶m {nH$m§Mr YgH$Q>o, niH$mQ>çm, nmcm d BVa H$Mam Jmoim H$ê$Z Vmo Hw$Odmdm d eoV ñdÀN> R>odmdo. ˶m‘wio H$sS> d amoJ ¶m§À¶m gwámdñWm Zï> hmoʶmg ‘XV hmoVo. CncãYVoà‘mUo eoUIV/H§$nmoñQ> IV Xhm Q>Z à{VhoŠQ>ar ¶mà‘mUmV O{‘ZrV {‘gimdo.

3) gnmQ> dm’o$/~§{XñV dm’o$

eoVmV OoWo nmUr ‘waʶmMm doY OmñV Amho. nmUr O{‘Zrcm ’$magm CVma Zmhr, Aem {R>H$mUr CVmamcm AmS>do dm’o$ V¶ma H$amdoV.

Iarn h§Jm‘mV dm’o$ V¶ma H$aVmZm [aOaZo C^o AmS>do 60 ‘rQ>a A§Vamda CVmamg AmS>do dm’o$ V¶ma H$amdo. da§ã¶mMr C§Mr 20 Vo 30 go§.‘r. R>odmdr Ago dm’o$ OmJÀ¶m OmJr nmUr ‘wa{dʶmg ‘XV H$aVo. ˶m‘wio O{‘Zr‘ܶo Zoh‘r 50 Q>ŠHo$ OmñV Amoc gmR>{dcr OmVo.

4) gar da§~o

‘ܶ‘ Vo ^mar O{‘ZrV Iarn h§Jm‘mV ~iram‘ AWdm bmoI§S>r Zm§JamZo CVmamg AmS>do Vmg Kmcmdo. ˶m‘wio O{‘ZrV gè¶m V¶ma hmoVmV Am{U nS>Umè¶m nmdgmMo nmUr gè¶mVyZ O{‘ZrV ‘waVo gè¶m‘wio CVmamMr cm§~r H$‘r hmoD$Z {Za{Zamù¶m ^mJmV {d^mJcr OmVo. ˶m‘wio dmhÿZ OmUmè¶m nmʶmg OmJmoOmJr AS>Wio {Z‘m©U hmoVmV Am{U nmUr O{‘ZrV ‘waVo. ¶m nÕVrV 80 Q>³³¶mn¶ªV nmUr O{‘ZrV ‘waVo O{‘Zrdê$Z nmUr dmhÿZ OmV Zmhr. gè¶m§Mr cm§~r gmYmaUV: 90 ‘rQ>an¶ªV R>odmdr. ¶m nÕVr‘wio 30 Vo 40 Q>ŠHo$ nrH$ CËnmXZmV dmT> {XgyZ ¶oVo.

5) ~§{XñV gar da§~o

¶m nÕVrV da§~o CVmamcm AmS>do V¶ma H$amdoV, Va ~§{XñV da§~o CVmamÀ¶m {XeoZo R>odmdoV. Aem arVrZo CVmamcm AmS>do ~§{XñV gar da§~o V¶ma hmoVmV. ‘w»¶

daã¶m§Mr cm§~r 6 ‘rQ>a Va ~§{XñV daã¶m§Mr C§Mr 20 g|.‘r. d XmoZ daã¶m§Vrc A§Va 3 ‘rQ>a R>odmdo. OmñV nmD$g nS>cm Va ¶m nÕVrV ~§{XñV da§~o ’w$Qy>Z g§WJVrZo nmUr eoVmVyZ ~mhoa nS>Vo hr nÕV H$moaS>dmhÿ ^mJmV MmonU d jma¶wŠV O{‘ZrV nmUr ‘wa{dʶmgmR>r Cn¶wŠV AgyZ O{‘ZrVrc {dÐmì¶ jmam§Mo à‘mU H$‘r hmoʶmg ‘XV hmoVo.

6) g‘nmVirV ‘emJV

nrH$ g§dY©ZmgmR>r {dH$grV Pmcoë¶m AmYw{ZH$ V§ÌkmZmMm nmUr gmR>dU V§ÌkmZ åhUyZhr n[aUm‘H$maH$ar˶m Cn¶moJmV AmUVm ¶oVo.

Page 8: Iarn h§Jm‘

8 && eoVH$ar & OyZ & 2019

nmUcmoQ> joÌmVrc ‘mVr d nmUr doJdoJù¶m ñVamda WmondyZ Yacr OmVo. ˶m‘wio O{‘ZrV nmUr ‘wa{dʶmMm H$mcmdYr dmT>{dcm OmVmo Am{U O{‘ZrVrc Amocmdm dmT>{dʶmg ‘XV hmoVo. ¶mgmR>r O{‘ZrMo Amdí¶H$ VodT>o gnmQ>rH$aU, Zm§JaUr Hw$idUr ¶mgma»¶m ‘emJVr g‘nmVirV nU CVmamcm AmS>ì¶m {XeoZo H$amì¶m ˶m‘wio nmdgmMo nmUr O{‘ZrV ‘wa{dʶmg ‘XV hmoVo Am{U O{‘ZrMr Yyn hmoʶmg Amim ~gVmo.

7) O{‘ZrÀ¶m ‘JXþamà‘mUo {nH§$mMo {Z¶moOZ

nrH$ KoVmZm CncãY O‘rZ {nH$mg ¶mo½¶ Amho H$m? nmUr Yê$Z R>odʶmMr j‘Vm Amho H$m? ho {VVHo$M JaOoMo Amho. AWm©V ¶mgmR>r O{‘ZrMr CËnmXZ j‘Vm Am{U ZÌ, ñ’w$aX, nmcme nwa{dʶmMr j‘Vm ¶m Jmoï>r cjmV KoUo A˶§V ‘hÎdmMo Amho. O{‘ZrÀ¶m ‘JXþamà‘mUo {nH$mMr {ZdS> d {nH$m§Mo {Z¶moOZ H$amdo. ‘ܶ‘ Vo ^mar O‘rZ d {Z{üV nmdgmMo à‘mU (1000 {‘.‘r qH$dm OmñV nmD$g) OmñV Agë¶mg Iarn h§Jm‘mV ^mVmMo nrH$ ¿¶mdo. hcH$s Vo ‘ܶ‘ O‘rZ d H$moaS>dmhÿ joÌmgmR>r Iarn h§Jm‘mV gmo¶m~rZ, ‘yJ, CS>rX, gy¶©’y$c, ~mOar, H$m§Xm, ‘H$m B. nrH$ ¿¶mdrV. ~mJm¶Vr joÌmgmR>r Iarn h§Jm‘mV ^mV, Vyya, ^wB©‘yJ, gmo¶m~rZ, ~mOar, H$m§Xm, gy¶©’y$c, H$mnyg ‘H$m hr {nHo$ ¿¶mdrV. jma¶wŠV O{‘Zrda Iarn h§Jm‘mV H$mnyg, Ádmar, gmo¶m~rZ, H$m§Xm hr {nHo$ ¿¶mdrV.

8) ‘mog‘r nmdgmÀ¶m nmʶmMo ì¶dñWmnZ

Amnë¶mH$S>o Z¡G$˶ ‘mÝgyZMm nmD$g dm{f©H$ gamgarÀ¶m 80 Q>ŠHo$ nS>Vmo. Amncr AW©ì¶dñWm hr eoVrda Am{U eoVr hr nmdgmda Adc§~yZ Agë¶mZo ‘mog‘r nmdgmMo OmñV ‘hÎd Amho. ‘mÝgyZMm nmD$g nS>cm Zmhr Va nyd©‘emJV ì¶dpñWV hmoV Zmhr Aem n[apñWVrV O{‘ZrV OmñVrV OmñV nmUr {Oa{dʶmgmR>r O{‘ZrÀ¶m CVmamcm AmS>ì¶m 4 Vo 6 B§M ImocrÀ¶m gè¶m nmS>Uo, dm’o$ V¶ma H$aUo g‘nmVirV O{‘ZrMr ‘emJV H$aUo, Am§VanrH$ nÕVrMm Adc§~ H$aUo B. Vm§{ÌH$ ~m~r {nH$m§À¶m CJdUrgmR>r d CËnmXZ dmT>rgmR>r ’$m¶Xoera AmhoV.

9) hdm‘mZ Am{U h§Jm‘{Zhm¶ ~mJm¶V

{nH$m§Mo {Z¶moOZ H$aVmZm nmUr {H$Vr Am{U Ho$ìhm CncãY hmoB©c ho nmhUo ‘hÎdmMo Amho. nmʶmMr JaO hdm‘mZmda Adc§~yZ AgVo, CXm. Iarn h§Jm‘mV ^wB©‘yJ KoVcm Va XmoZ Vo VrZ nmʶmV V¶ma hmoB©c H$maU ~hþVm§e nmʶmMr JaO nmdgmÀ¶m nmʶmZo ^mJoc, nmdgmMm Á¶mdoir I§S> nS>oc ˶mdoir ’$ŠV AmnËH$mcrZ n[apñWVrV nmUr Úmdo cmJoc.

10) O{‘ZrÀ¶m ImocrZwgma nrH$ {Z¶moOZ

O{‘ZrMr Imocr H$‘r A{YH$ Agë¶m‘wio O{‘ZrVrc ImocrZwgma Amocmdm gmR>dyZ R>odʶmMr j‘Vm H$‘r OmñV AgVo {Za{Zamù¶m {nH§$mZm nmʶmMr H$‘r OmñV à‘mUmV Amdí¶H$Vm AgVo. VŠVm H«$. 2 ‘ܶo {Xë¶mà‘mUo O{‘ZrMr Imocr cjmV KoD$Z ˶m‘ܶo ¿¶md¶mMr {nH$m§Mr {e’$mag H$aʶmV Amcr Amho. ˶mà‘mUo {nH§$mMo {Z¶moOZ Ho$ë¶mg Adf©UmMo H$mcmdYrV CËnmXZmV pñWaVm AmUʶmg ‘XV hmoB©c.

VŠVm 1 … nmUr {Oa{dʶmMo V§ÌmMm Am§Va{nH$mgmR>r ’$m¶Xm

Am§VanrH$ nÕVrV nmUr Ymݶ CËnmXZ ({¹$./ho.) O‘rZ dmna j‘Vm

{Oa{dʶmMo V§Ì ~mOar (lÕm) Vya (~rEgE‘ Ama- 736) (EcB©Ama)

XmoZ AmoirV gar da§~m 24.47 20.89 1.47

1.80 ‘rQ>a A§Vamda gar nmS>Uo 22.90 20.02 1.40

‘moR>o dm’o$ nÕV 22.30 18.44 1.32

VŠVm 2 … O{‘ZrÀ¶m ImocrZwgma {nH$m§Mo {Z¶moOZ

O{‘ZrMr Imocr (go§.‘r) CncãY Amocmdm ({‘.‘r.) {Z¶moOZ

7.5 nojm H$‘r 15 Vo 20 JdV, dZeoVr, H$moaS>dmhÿ ’$i~mJ

7.5 Vo 22.5 30 Vo 35 JdV, hþcJm, ‘Q>H$s, Ea§S>r, dZeoVr d ’$i~mJ, ~mOar + hþcJm/‘Q>H$s (2:1) Am§VanrH$

22.5 Vo 45 40 Vo 60 gcJ gy¶©’y$c, ~mOar, Vya d ~mOar + Vya Am§VanrH$ (2:1) ¶m‘ܶo 3:1 ¶mà‘mUo ‘Q>H$s nÅ>mnoa nÕV

Page 9: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 9

VŠVm 3 … O{‘ZrVrc CncãY AÝZÐì¶mMm à‘mUmdê$Z IVmMm dmna

AÝZÐì¶mMo à‘mU g|Ðr¶ H$~© (Q>¸o$) O{‘ZrV CncãY AÝZÐì¶o ({H$cmo/ho.) IVm§Mr {e’$mag

ZÌ ñ’w$aX nmcme

A˶§V H$‘r 0.20 nojm H$‘r 140 nojm H$‘r 140 nojm H$‘r 140 nojm H$‘r {e’$maerV IV ‘mÌmnojm 50 Q>ŠHo$ OmñV

H$‘r 0.21 Vo 0.40 141 Vo 280 8 Vo 14 101 Vo 150 {e’$maerV IV ‘mÌmnojm 25 Q>ŠHo$ OmñV

‘ܶ‘ 0.41 Vo 0.60 281 Vo 420 15 Vo 21 151 Vo 200 {e’$maerV IV‘mÌm

WmoS>o OmñV 0.61 Vo 0.80 421 Vo 560 22 Vo 28 201 Vo 250 {e’$maerV IV‘mÌm

OmñV 0.81 Vo 1.0 561 Vo 700 29 Vo 35 251 Vo 300 {e’$maerV IV‘mÌmnojm 25 Q>ŠHo$ H$‘r

A˶§V OmñV 1.0 nojm OmñV 700 nojm OmñV 35 nojm OmñV 300 nojm OmñV {e’$maerV IV‘mÌmnojm 50 Q>ŠHo$ H$‘r

VŠVm 4 … O{‘ZrMm àH$ma, CncãY nmʶmÀ¶m nmù¶mà‘mUo {nH$m§Mo {Z¶moOZ

nmʶmMr n[apñWVr O{‘ZrMm àH$ma CncãY nmʶmÀ¶m {nHo$ Amdí¶H$ nmù¶m§Mr g§»¶m nmʶmÀ¶m nmù¶m

^anya nmUr ‘ܶ‘ Vo ^mar O‘rZ 6 Vo 8 ^wB©‘yJ 3 Vo 4

‘H$m 2 Vo 3

gy¶©’y$c 2 Vo 3

gmo¶m~rZ 2 Vo 3

‘ܶ‘ nmUr ‘ܶ‘ Vo ^mar O‘rZ 4 Vo 6 ^wB©‘yJ 1 Vo 2

‘H$m 2 Vo 3

gy¶©’y$c 3 Vo 4

gmo¶m~rZ 2 Vo 3

H$‘r nmUr ‘ܶ‘ Vo ^mar O‘rZ 3 Vo 4 ~mOar 1 Vo 2

^wB©‘yJ 1 Vo 2

‘yJ 1

A˶§V H$‘r nmUr ‘ܶ‘ Vo ^mar O‘rZ 2 ~mOar 1

‘yJ 1

(nmZ 39 da)

Page 10: Iarn h§Jm‘

10 && eoVH$ar & OyZ & 2019

^mV ho ‘hmamï´> amÁ¶mVrb AÞYmݶm§n¡H$s EH$ ‘hÎdmMo nrH$ Amho. ‘hmamï´> amÁ¶mV gZ 2016 Vo 2017 gmbr ho nrH$ 15.5 bmI hoŠQ>a joÌmda KoVbo hmoVo Am{U ˶mnmgyZ Vm§XimMo EHy$U CËnmXZ 36.93 bmI Q>Z {‘imbo åhUOoM ‘hmamï´> amÁ¶mMo gamgar hoŠQ>ar CËnmXZ 2373 {H$bmo

Amho. gܶmMo ‘hmamï´> amÁ¶mMo Vm§XimMo CËnmXZ ‘hmamï´> amÁ¶mMr AmOMr JaO bjmV KoVm {ZpíMVM H$‘r Amho.‘hmamîQ´>mMr ^mV CËnmXH$Vm H$‘r AgʶmMo à‘wI H$maU åhUOo gwYm[aV ^mV CËnmXZ V§ÌkmZmMm A^md ho hmo¶. ¶mgmR>r AmnU gwYm[aV Iarn

^mV bmJdS> V§ÌkmZ H$go Amho Vo nmhÿ.gwYmarV d g§H$[aV ^mV dmUm§Mm dmna : gwYm[aV OmVtMo à‘m{UV {~¶mUo dmnabo nm{hOo. gwYm[aV dmUm§‘ܶo AmT>iUmar à‘wI d¡{eîQ>ço åhUOo ¶m OmVr H$‘r C§MrÀ¶m, Z bmoiUmè¶m d IVmg CÎm‘ à{VgmX XoUmè¶m AmhoV. nmZo OmS>, é§X d C^Q> Am{U JX© {haì¶m a§JmMr Agë¶m‘wio H$~©J«hUmMo H$m¶© A{YH$ à^mdrnUo hmoVo. VgoM e|S>o, nmZ d ˶m Imbrb nmZo XrK©H$mimn¶ªV {hadr d H$m¶©j‘ amhVmV; ˶m‘wio nmZmVrb bm|~rV nitOmMo à‘mU H$‘r amhVo. MwS>m§Zm à‘mUmV ’w$Q>do ¶oVmV Am{U ˶mVrb ~hþVoH$ ’w$Q>do H$‘r H$mbmdYrV {ZgdVmV. ¶m‘wio ^mVmMo CËnmXZ (XmUo d n|T>m) A{YH$ {‘iVo.

‘hmË‘m ’w$bo H¥${f {dÚmnrR>, amhþar

A.H«$. g§emoYZ H|$Ð dmUmMo Zmd àgmaUmMo df© CËnmXZ (q¹$/ho) d¡{eîQ>ço

1. dS>Jm§d ‘mdi B§Ðm¶Ur 1987 40 Vo 45 bm§~, nmVi, gwdm{gH$ Xmʶm§Mr {Z‘Jadr OmV, H$anm d nU©H$anm amoJmg ‘ܶ‘ à{VH$maH$.

’w$bo g‘¥Õr 2007 45 Vo 50 bm§~, nmVi, Xmʶm§Mr {Z‘Jadr OmV, H$anm d nU©H$anm amoJmg ‘ܶ‘ à{VH$maH$, ImoS> {H$S>rg à{VH$maH$

2. amYmZJar ’w$bo amYm 2004 35 Vo 40 AmIyS>, nmVi, Xmʶm§Mr {Z‘Jadr OmV, H$anm amoJmg ‘ܶ‘ à{VH$maH$,

^moJmdVr 2004 40 Vo 45 bm§~, nmVi, gwdm{gH$ Xmʶm§Mr {Z‘Jadr OmV, H$anm d nU©H$anm amoJmg ‘ܶ‘ à{VH$maH$.

S>m°. ~mimgmho~ gmd§V H$moH$U H¥${f {dÚmnrR>, Xmnmobr

A.H«$. dmUmMo Zmd H$mbmdYr ({Xdg) XmʶmMr àV CËnmXZ (q¹$./ho.)

hidm JQ>

1. H$O©V- 184 100 Vo 105 bm§~Q>, ~marH$ 30 Vo 35

2. aËZm{Jar- 711 115 Vo 120 bm§~Q>, ~marH$ 40 Vo 45

3. aËZm{Jar - 24 115 Vo 120 bm§~Q>, ~marH$ 35 Vo 40

4. H$O©V - 3 115 Vo 120 AmIyS>, OmS> 40 Vo 45

5. H$O©V - 7 115 Vo 120 bm§~Q>, ~marH$ 40 Vo 45

6. aËZm{Jar -5 115 Vo 120 AmIyS>, ~marH$ 36 Vo 40

Iarn ^mV bmJdS> V§ÌkmZS>m°. EZ. ìhr. H$m{eX, à^mar A{YH$mar, H¥${f g§emoYZ H|$Ð, dS>Jm§d (‘mdi), {O. nwUo.

Page 11: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 11

A.H«$. dmUmMo Zmd H$mbmdYr ({Xdg) XmʶmMr àV CËnmXZ (q¹$./ho.)

{Z‘Jadm JQ>

1. H$O©V- 5 125 Vo 130 bm§~Q>, OmS> 45 Vo 50

2. nmbKa- 1 125 Vo 130 ‘ܶ‘, ~marH$ 35 Vo 40

3. H$O©V- 6 125 Vo 135 AmIyS>, ~marH$ 35 Vo 40

4. H$O©V- 9 120 Vo 125 ‘ܶ‘, bm§~Q> 45 Vo 50

5. aËZm{Jar - 4 125 Vo 130 bm§~Q>, ~marH$ 45 Vo 50

6. aËZm{Jar - 6 118 Vo 125 ‘ܶ‘, ~marH$ 45 Vo 50

7. aËZm{Jar - 7 122 Vo 125 AmIyS>, OmS> 45 Vo 50

Jadm JQ>

1. aËZm{Jar - 2 140 Vo 145 AmIyS>, OmS> 40 Vo 45

2. aËZm{Jar - 3 140 Vo 145 bm§~Q>, OmS> 45 Vo 50

3. H$O©V - 2 140 Vo 145 bm§~Q>, ~marH$ 40 Vo 45

4. H$O©V - 8 140 Vo 145 AmIyS>, ~marH$ 35 Vo 40

5. H$O©V - 10 140 Vo 145 bm§~Q>, ~marH$ 50 Vo 52

g§H$[aV JQ>

1. gømÐr 130 Vo 135 bm§~Q>, ~marH$ 65 Vo 70

2. gømÐr - 2 125 Vo 130 bm§~Q>, ~marH$ 60 Vo 65

3. gømÐr - 3 125 Vo 130 bm§~Q>, ~marH$ 65 Vo 70

4. gømÐr - 4 115 Vo 120 bm§~Q>, ~marH$ 60 Vo 65

5. gømÐr - 5 140 Vo 145 bm§~Q>, ~marH$ 65 Vo 70

Ima O{‘ZrgmR>r

1. nZdob - 1 125 Vo 130 AmIyS>, OmS> 35 Vo 40

2. nZdob - 2 115 Vo 120 bm§~Q>, ~marH$ 35 Vo 40

3. nZdob - 3 125 Vo 130 AmIyS>, OmS> 35 Vo 40

S>m°. n§Om~amd Xoe‘wI H¥${f {dÚmnrR>, AH$mobm

A.H«$. dmUmMo Zmd H$mbmdYr ({Xdg) XmʶmMr àV CËnmXZ (q¹$./ho.)

hidm JQ>

1. gmH$mobr 6 115 Vo 120 bm§~Q>, ~marH$ 40 Vo 45

2. qgXodmhr - 1 115 Vo 120 AmIyS>, OmS> 40 Vo 45

{Z‘Jadm JQ>

1. gmH$mobr -7 125 Vo 130 bm§~Q>, ~marH$ 30 Vo 40

2. nrHo$ìhr JUoe 125 Vo 130 ‘ܶ‘, ~marH$ 45 Vo 50

Page 12: Iarn h§Jm‘

12 && eoVH$ar & OyZ & 2019

3. nrHo$ìhr I‘§J 125 Vo 130 AmIyS>, ~marH$ 40 Vo 45

Jadm JQ>

1. gmH$mobr-6 115 Vo 120 bm§~Q>, ~marH$ 40 Vo 45

2. qgXodmhr -4 135 Vo 140 AmIyS>, ~marH$ 45 Vo 50

3. qgXodmhr -5 142 Vo 154 AmIyS>, OmS> 45 Vo 50

4. nrHo$ìhr ‘H$a§X 135 Vo 140 ‘ܶ‘, ~marH$ 35 Vo 40

5. gmH$mobr -8 140 Vo 145 bm§~Q>, ~marH$ 40 Vo 45

6. nrHo$ìhr {H$gmZ 130 Vo 135 ‘ܶ‘, ~marH$ 41 Vo 42

7. gmH$mobr- 9 130 Vo 135 ‘ܶ‘, ~marH$ 38 Vo 40

8. nrS>rHo$ìhr {VbH$ 140 Vo 145 AmIyS>, ~marH$ 40 Vo 45

‘. H¥$. {d. na^Ur

A.H«$. dmUmMo Zmd H$mbmdYr ({Xdg) XmʶmMr àV CËnmXZ (pŠd§./ho.)

hidm JQ> (noagmi)

1. à^mdVr 115 Vo 120 ‘ܶ‘, ~marH$ 30 Vo 35

2. namJ 108 Vo 112 bm§~Q>, ~marH$ 39 Vo 40

3. A§{~H$m 110 Vo 115 bm§~Q>, ~marH$ 17 Vo 20

4. VoaUm 90 Vo 100 bm§~Q>, ~marH$ 20 Vo 25

5. nr~rEZAma 03-2 105 Vo 110 bm§~Q>, ~marH$ 36 Vo 38

6. àgmX 110 Vo 115 bm§~Q>, OmS> 22 Vo 24

bmJdS> nÕV

‘hmamîQ´>mV O‘rZ, nmD$g d nmʶmÀ¶m CnbãYVoZwgma {d{dY ^mV bmJdS> nÕVtMm Adb§~ hmoVmo.1. bmdUr/nwZbm©JdS> nÕV : ¶m nÕVr‘ܶo ^mV amono amondm{Q>Ho$V

V¶ma H$ê$Z {MIbUr Ho$ë¶mZ§Va {d{eîQ> ‘wXVrV bmdUr Ho$br OmVo.

gwYmarV amondm{Q>H$m ì¶dñWmnZ : noaUrH$[aVm 1 Vo 1.20 ‘r. é§X d 8 Vo 10 g|.‘r. C§M Am{U Amdí¶H$VoZwgma bm§~rMo JmXrdm’o$ V¶ma H$amdoV. EH$ hoŠQ>a joÌmda ^mV bmJdS>rgmR>r 10 Ama joÌmdarb amondm{Q>H$m nwaoer hmoVo. dm’o$ V¶ma H$aVmZm 1 Ama joÌmg 250 {H$.J«°. eoUIV, 500 J«°‘ ZÌ, 400 J«°‘ ñ’w$aX d 500 J«°‘ nmbme ‘mVrV {‘gimdo. noaUrnydu {~¶mʶmg 2.5 J«°‘ à{V {H$.J«°. ¶mà‘mUo H$m~©oÝS>m{P‘ qH$dm Wm¶a‘/H°$ßQ>Z ~waerZmeH$ Mmoimdo. ˶mZ§Va A°PmoQ>mo~°ŠQ>a, ñ’w$aX {daKi{dUmao {OdmUy d APmopñn[a{bA‘ ¶m {OdmUy IVm§Mr ~rOà{H«$¶m H$amdr, noaUr AmoirV d {dai H$amdr. amonm§À¶m Omo‘Xma dmT>rgmR>r noaUrZ§Va 15 {Xdgm§Zr à{V Ama 500 J«°‘ ZÌ Úmdo.nmdgmÀ¶m A^mdr d BVa H$maUmZo bmdUr bm§~Urda nS>br Va Aem àg§Jr à{V Jw§R>m joÌmVrb amonmg 1 {H$bmo ¶w[a¶mMm {Vgam hám Úmdm.

dmâ¶mV ~r noaë¶mnmgyZ Vo CJdon¶ªV ~oVmMo nmUr hdo, qH$~hþZm Ho$di AmobmdmM hdm. A{Vd¥ï>r‘wio dmâ¶mV nmUr gmMë¶mg CJdU ¶mo½¶ à‘mUmV hmoV Zmhr. VgoM ~r Hw$OʶmMr eŠ¶Vm AgVo. ˶mgmR>r XmoZ dmâ¶mVrb N>moQ>çm ZmbrÛmao OmXm nmUr ~mhoa H$mTy>Z Q>mH$mdo. nmʶmMm {ZMam Pmë¶mZo amonmÀ¶m ‘wim§Zm àmUdm¶yMm ^anya nwadR>m hmoVmo d ˶m§Mr dmT> Omo‘Xma hmoʶmg ‘XV hmoVo.

Page 13: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 13

amonà{H«$¶m

^mV bmJdS>rMr amono à{VEH$a 250 J«°‘ A°PmoQ>mo~°ŠQ>a d 250 J«°‘ ñ’w$aX {daKi{dUmao {OdmUy 10 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ V¶ma Ho$boë¶m ÐmdUmV 20 {‘{ZQ>o ~wS>dyZ R>odmdrV. ˶mZ§Va nwZbm©JdS> H$amdr.

amon bmdUr (amodUr)/nwZcm©JdS>

{MIbUr : amonm§À¶m nwZbm©JdS>rgmR>r nma§n[aH$ nÕVrZo qH$dm ¶§ÌmÀ¶m ghmæ¶mZo {MIbUr H$amdr. ^mV eoVrMr {MIbUr H$aUo ’$ma {O{H$arMo H$m‘ Amho. ho H$m‘ eoVH$ar nma§n[aH$ nÕVrZo ñWm{ZH$ bmH$S>r Zm§JamÀ¶m ghmæ¶mZo H$aVmV. VgoM Zm§JamÀ¶m AmH$mam‘wio eoVH$è¶m§Zm {MIbUr H$aʶmg ~amM doi bmJVmo d {Xdgmbm 5 Vo 6 Jw§R>o joÌmMr {MIbUr hmoVo. ¶m {MIbUrMr àV H$‘r AgyZ ˶mMm CËnmXZmda n[aUm‘ hmoVmo.eoVH$è¶m§Mo l‘ dmM{dʶmgmR>r nmda {Q>ba gwÕm Cn¶w³V$¶§Ì

Amho. nmda {Q>ba gmo~VM amoQ>mìhoQ>a ho A˶mdí¶H$ AdOma åhUyZ nwa{dbo OmVo. ˶mMm dmna ^mV eoVr‘ܶo nyd©‘emJVrgmR>r H$aVm ¶oVmo. VgoM a~ar Q>m¶a ~XbyZ bmoI§S>r MmHo$ ~gdyZ ¶m amoQ>arÀ¶m ghmæ¶mZo {MIbUrgwÕm ì¶dpñWV H$aVm ¶oVo. Á¶m eoVH$è¶m§H$S>o Q´>°³Q>a Amho, ˶m§Zmhr bmoI§S>r MmHo$ (cage wheel) bmdyZ amoQ>mìhoQ>aÀ¶m ghmæ¶mZo CÎm‘ àH$mao H$‘r H$mbmdYrV {MIbUr H$aVm ¶oVo.

‘emJVrV {MIbUr H$aUo ’$ma ‘hÎdmMo AgVo. {MIbUr‘wio eoVmV nmUr gmMyZ amhʶm¶mo½¶ pñWVr {Z‘m©U hmoVo. ˶m¶moJo VUm§Mm Zme hmoVmo. {Xboë¶m IVm§Mr H$m¶©j‘Vm dmT>Vo. O{‘ZrVrb H$Um§VJ©V hdoMo MbZdbZ ‘¶m©{XV amhVo Am{U AÞmVrb AUy OmñV {H«$¶merb hmoD$Z BVa à{V{H«$¶m Mmby hmoVmV. ˶m åhUOo A‘mo{Z¶m gmMyZ amhUo, Zm¶Q´>oQ> H$‘r hmoUo, ñ’w$aX, bmoh, ‘°JZrOMr CnbãYVm dmT>Uo B. Aem arVrZo nyd©‘emJV ’$ma JaOoMr R>aVo. C^r-AmS>dr {MIbUr H$ê$Z, ’$ir {’$adyZ eoVmV nmUr gd© ^mJmV g‘mZ nmVirV amhrb Aem nÕVrZo nyd©‘emJVrMr H$m‘o doioda d AmYw{ZH$ ¶§ÌmZr nma nmS>mdrV.

¶mZ§Va hiì¶m OmVtMr nwZbm©JdS> noaUrZ§Va 21 Vo 25 {Xdgm§Zr, {Z‘Jaì¶m OmVtMr 23 Vo 27 {Xdgm§Zr d Jaì¶m OmVtMr 25 Vo 30 {Xdgm§Zr H$amdr. EH$m MwS>mV 3 Vo 4 amono R>odmdrV. g§H$[aV OmVtgmR>r EH$m MwS>mV ’$ŠV 1 Vo 2 amonoM R>odmdrV. hiì¶m OmVtÀ¶m amonm§Mr bmdUr 15 � 15 g|.‘r. Va {Z‘Jaì¶m d Jaì¶m OmVtMr 20 � 15 g|.‘r. A§Vamda H$amdr.

^mV bmJdS>rgmR>r hoŠQ>ar 100 {H$.J«°. ZÌ, 50 {H$.J«°. ñ’w$aX d 50 {H$.J«°. nmbme ¶m à‘mUmV amgm¶{ZH$ IVm§À¶m ‘mÌoMr {e’$mag H$aʶmV Ambr Amho. hr IV ‘mÌm hiì¶m OmVt‘ܶo bmJUrÀ¶m doir 50 Q>ŠHo$ ZÌ, g§nyU© ñ’w$aX d nmbme Am{U Cabobo 50 Q>ŠHo$ ZÌ bmJUrZ§Va 25 Vo 30 {Xdgm§Zr Úmdo. {Z‘Jaì¶m d Jaì¶m OmVt‘ܶo bmJUrÀ¶mdoir 40 Q>ŠHo$ ZÌ Am{U g§nyU© ñ’w$aX d nmbme Úmdo. bmJUrZ§Va 25 Vo 30 {Xdgm§Zr 40 Q>ŠHo$ ZÌ Am{U 20 Q>ŠHo$ ZÌ bmJUrZ§Va 55 Vo 60 {Xdgm§Zr Úmdo. g§H$[aV OmVtH$[aVm hoŠQ>ar 120 {H$.J«°. ZÌ, 50 {H$.J«°. ñ’w$aX d 50 {H$.J«°. nmbme ¶m à‘mUmV amgm¶{ZH$ IVm§À¶m ‘mÌoMr {e’$mag H$aʶmV Ambr Amho. hr IV ‘mÌm bmJUrÀ¶mdoir 50 Q>ŠHo$ ZÌ, g§nyU© ñ’w$aX d nmbme Am{U Cabobo

25 Q>ŠHo$ ZÌ bmJUrZ§Va 25 Vo 30 {Xdgm§Zr Am{U Cd©[aV 25 Q>ŠHo$ ZÌ bmJUrZ§Va 55 Vo 60 {Xdgm§Zr Úmdo.

gwYm[aV nÕVrZo nwZcm©JdS>

MmagyÌr bmdUr V§ÌkmZ : ^mV CËnmXH$ eoVH$ar dJm©g H$‘r ^m§S>dbmV hoŠQ>ar gamgar OmñV CËnÞ XoUmar S>m°. Zmam¶U gmd§V ¶m§Mr "MmagyÌr' bmJdS> nÕV à{gÕ Amho. ¶m‘ܶo ^mV eoVr ì¶dñWmnZmMr Mma gyÌo {deX H$aʶmV Ambr AmhoV.

gyÌ 1 : ^mV{nH$mÀ¶m Adeofm§Vrb (VwgmMm d n|T>çmMm) {g{bH$m°Z d nmbme ¶m AÞÐì¶m§Mm ’o$admna

1 A. ^mVmÀ¶m VwgmMr H$mir amI amondm{Q>Ho$V ~r noaʶmnydu {‘giUo- ^mVmÀ¶m VwgmMr amI (nyU© Oimbobr nm§T>ar amI Zìho) amondm{Q>Ho$‘ܶo, JmXrdmâ¶mV mVmMo ~r noaʶmnydu à{V Mm¡ag ‘rQ>a EH$ {H$.J°«. ¶m à‘mUmV 4 Vo 7 g|.‘r. Imobrn¶ªV ‘mVrV {‘gimdr d Z§Va à{H«$¶m Ho$bobo ^mVmMo ~r ˶mM AmoirV noamdo.

1 ~. ^mVmMm n|T>m bmdUrnydu eoVmV JmS>Uo- ^mVmMm n|T>m n{hë¶m Zm§JaUrÀ¶m doir hoŠQ>ar 2 Q>Z ¶m à‘mUmV eoVmV JmSy>Z ¿¶mdm. ¶m‘wio-

1) ^mV{nH$m§Zm {g{bH$m d nmbme ¶m§Mm nwadR>m hmoVmo. g|{ж nXmWm©V dmT> hmoVo.

nmbme : 20 Vo 25 {H$.J«°. d {g{bH$m : 100 Vo 120 {H$.J«°. 2) amono {ZamoJr d H$UIa hmoVmV.3) amonm§À¶m A§Jr ImoS>{H$S>m ¶m§Zm à{VH$ma H$aʶmMr j‘Vm dmT>Vo. 4) ^mVmMo CËnmXZ dmT>ʶmg ‘XV hmoVo. gyÌ 2 : {J[anwîn (p½b[a{gS>r¶m) {hadirÀ¶m IVmMm dmna

¶m‘ܶo {Jarnwîn ¶m {hadirÀ¶m ObX dmT>Umè¶m dZñnVrMr ~m§Ymda bmJdS> H$amdr. nmë¶mMm {hadirMo IV åhUyZ dmna H$amdm.

{J[anwînmÀ¶m ’$m§Úm O{‘ZrnmgyZ 30 Vo 40 g|.‘r. C§Mrda VmoS>mì¶mV. gd©gmYmanUo 2 Vo 4 {J[anwînmÀ¶m PmS>m§Mr {hadr nmZo (A§XmOo 30 {H$.J«°.) à{V Jw§R>m nwaogo hmoVo. ˶mM PmS>mÀ¶m VmoS>boë¶m ’$m§Úm {MIbUrnydu 6 Vo 8 {Xdg AJmoXa ImMamV ngamì¶mV. AmR>dS>çmV ’$m§Úm§darb nmZo JiyZ nS>VmV. Caboë¶m ’$m§Úm Jmoim H$ê$Z OiUmgmR>r B§YZ åhUyZ dmnamì¶mV. {MIbUr H$ê$Z JiyZ nS>bobr nmZo {MIbmV ì¶dpñWV {‘gimdrV Z§Va bmdUr H$amdr.

¶m‘wio :1) mVamonm§Zm g|{ж-ZÌ (ho³Q>ar 10 Vo 15 {H$.J«°.) doioda

{‘imë¶m‘wio ^mVmMo CËnmXZ dmT>ʶmg ‘XV hmoVo.2) ImMamV g|{ж nXmW© {‘imë¶m‘wio O{‘ZrMr OS>UKS>U gwYmê$Z

CËnmXZ j‘Vm dmT>ʶmg ‘XV hmoVo.3) g|{ж nXmW© ‘¶m©{XV à‘mUmV JmS>ë¶m‘wio ^mV ImMam§VyZ {Z‘m©U

hmoUmè¶m {‘WoZ dm¶yMo à‘mU (åhUOoM hdoMo àXÿfU) H$‘r hmoVo.4) {J[anwînmÀ¶m PmS>mnmgyZ C§Xra bm§~ niVmV. gyÌ 3 : {Z¶§{ÌV nwZcm©JdS>

1) {Z¶§{ÌV nwZbm©JdS> H$amd¶mÀ¶m gwYm[aV Xmoarda 25 g|.‘r. d 15 g|.‘r. AmbQy>Z nmbQy>Z (-25-15-25-15-g|.‘r.)

Page 14: Iarn h§Jm‘

14 && eoVH$ar & OyZ & 2019

A§Vamda IwUm H$amì¶mV. gwYm[aV bmdUr Xmoarda 15 g|.‘r A§Vamda Agboë¶m (à˶oH$ 2 Vo 3 amono/MyS>) àW‘ EH$ d Z§Va Xþgam MyS> bmdmdm. Aem àH$mao EH$mdoir OmoS>Amoi nÕV dmnê$Z ˶mM XmoarV bmdUrMo H$m‘ nyU© H$amdo. ImMamV 15 � 15 g|.‘r. MwS>m§Mo Mm¡H$moZ d 25 g|.‘r. MmbʶmMo añVo V¶ma hmoVmV.

bmdUr H$aVmZm à˶oH$ MwS>mV 2 Vo 3 amono bmdmdrV. g§H$[aV ^mVmgmR>r EH$m {R>H$mUr EH$ amon bmdmdo. amono gai d CWi (2 Vo 4 g|.‘r. Imobrda) bmdmdrV.¶m‘wio...

1) àM{bV nÕVrnojm {~¶mUm§Mr 30 Q>¸o$ ~MV hmoVo d ˶mM à‘mUmV amono V¶ma H$aʶmMo l‘ d n¡gm dmMVmo.

2) ˶mM à‘mUmV bmdUr d H$mnUr H$amdr. H$mnUrdarb ‘OwarMm IM©hr H$‘r hmoVmo. ˶m‘wio CËnmXZ ’$m¶Xoera hmoʶmg ‘XV hmoVo.

3) eoVH$è¶m§Zm {~«Ho$Q>gMm (IVmÀ¶m Jmoù¶m§Mm) H$m¶©j‘ dmna H$aUo e³¶ hmoVo.

gyÌ 4 : {Z¶§{ÌV nwZbm©JdS>rZ§Va ˶mM {Xder à˶oH$ Mma MwS>m§À¶m Mm¡H$moZmV ‘Ymo‘Y gamgar 2.7 J«°‘ dOZmMr (¶w[a¶m-S>rEnr) 1 {~«Ho$Q> (IVmMr Jmoir) hmVmZo 7 Vo 10 g|.‘r. Imob ImoMUo - ¶w[a¶m-S>rEnr IV (60:40 {‘lU) dmnê$Z {~«Ho$Q>g (27 J«°./

10 {~«Ho$Q>g) CerÀ¶m AmH$mamV ¶§ÌmÀ¶m gmømZo ({~«Ho$Q> V¶ma H$aʶmMo ‘erZ) V¶ma H$aVm ¶oVmV. EH$m Jw§R>çmbm 625 {~«Ho$Q>g (1.75 {H$.J«°.) nwaVmV ¶mVyZ {‘iUmè¶m IVmMr ‘mÌm (à{VhoŠQ>ar) : 57 {H$.J«°. ZÌ + 29 {H$.J«°. ñ’w$aX BVH$s AgVo.

¶m‘wio nmʶm~amo~a ZÌ d ñ’w$aX¶w³V$ IV dmhÿZ OmV Zmhr. IVm‘wio hmoUmao àXÿfU Q>iVo. {Xboë¶m IVmn¡H$s 80 Q>³³¶mn¶ªV ZÌ ^mV{nH$mg Cn¶moJr nS>Vo. IVmV 40 Q>³³¶mn¶ªV ~MV hmoVo d ˶mà‘mUmV IVmMm IM© H$‘r hmoD$Z Zâ¶mV dmT> hmoVo. {~«Ho$Q>g Imob ImoMë¶m‘wio AÞÐì¶o VUmbm {‘iV ZmhrV. VUmMm Ìmg H$‘r hmoVmo. VUZmeH$ Z dmnaë¶m‘wio àXÿfU Q>iVo. ^mVmMo CËnmXZ (XmUo d n|T>m) {ZpíMV dmT>Vo. ^mV eoVr ’$m¶ÚmMr hmoVo.

MmagyÌr nwZbm©JdS>rMo ho V§ÌkmZ gmono, emór¶ÑîQ>çm H$m¶©j‘, EHy$U bmJdS>rMm (~r, ‘Oya d IV ¶m§Mm) IM© H$‘r H$aUmao, dmVmdaUmMo àXÿfU Q>miUmao d ^mVeoVr {ZpíMVnUo ’$m¶Xoera R>aUmao Amho.

^mV bmJdS>rÀ¶m BVa nÕVr

2) noaUr nÕV (noa^mV qH$dm noagmi) : ¶m nÕVrV ^mV H$mnUrZ§Va Zm§JaUr, Z§Va Hw$idmÀ¶m 4 Vo 5 nmù¶m XoD$Z O‘rZ ^wg^werV H$amdr. nmD$g nS>ʶmnydu Yyidm’$ nÕVrZo qH$dm nmD$g nS>ë¶mZ§Va dmnemda nm^arZo AWdm {V’$UrZo (XmoZ MmS>çmMr) noaUr H$amdr. noaUrgmR>r gmYmaUV: à{VhoŠQ>ar 75 Vo 80 {H$.J«°. {~¶mUo dmnamdo. XmoZ AmoirVrb A§Va 20 Vo 22.5 g|.‘r. R>odyZ noaUr H$amdr. ¶m nÕVr‘ܶo EH$m MmS>çmVyZ ^mV {~¶mUo d Xþgè¶m MmS>çmVyZ IV noamdo.

IV ‘mÌm : H$moaS>dmhÿ noa^mVmg hoŠQ>ar 60:30:30 {H$.J«°. ZÌ, ñ’w$aX d nmbme dmnamdo. ZÌmMr 50 Q>ŠHo$ ‘mÌm, nyU© ñ’w$aX d nmbme noaUrdoir d am{hbobr 50 Q>ŠHo$ ‘mÌm ’w$Q>do ¶oʶmÀ¶m

doir Úmdo. ~mJm¶Vr noa^mV : ho³Q>ar 80:50:50 {H$.J«°. ZÌ,

ñ’w$aX d nmbme noaUrdoir 20 Q>ŠHo$ ZÌ d g§nyU© ñ’w$aX d nmbme noaUrZ§Va 30 {Xdgm§Zr 50 Q>ŠHo$ ZÌ Úmdo. noaUrZ§Va 60 {Xdgm§Zr 30 Q>ŠHo$ ZÌ Úmdo.

3) Q>moH$U nÕVr : OoWo amono V¶ma H$ê$Z bmJdS> H$aUo, e³¶ hmoV Zmhr, Aem {R>H$mUr Q>moH$U H$ê$Z ^mVmMo CËnmXZ dmT>{dVm ¶oUo ghO e³¶ Amho. H$moëhmnya {OëømÀ¶m H$mhr ^mJmV hr nÕV ¶eñdr Pmbr Amho. O{‘ZrÀ¶m ‘JXþamà‘mUo 20 � 15 g|.‘r. A§Vamda Jaì¶m d {Z‘Jaì¶m OmVr Am{U hiì¶m OmVr 15 � 15 g|.‘r. A§Vamda EH$m {R>H$mUr 2 Vo 3 ~r, 3 Vo 4 g|.‘r. Imob Q>mHy$Z Q>moH$U H$amdr.

4) ahÿ nÕVr : H$mhr doim gwédmVrMr Ywidmâ¶mda Ho$bobr noaUr A{Vd¥îQ>rZo dmhÿZ Joë¶mg d naV JmXrdm’o$ H$aUo e³¶ Zgë¶mg ‘moS> Ambobo ~r (ahÿ) {MIbUrZ§Va ’$moHy$Z noabo OmVo. Aem joÌmV nmUr gmMUma Zmhr, ¶mMr H$miOr ¿¶mdr. nmUr Am{U VUm§Mm Ìmg Agcoë¶m Ima O{‘ZrV ¶m nÕVrMm ’$ma Mm§Jbm Cn¶moJ hmoVmo.

5) XmnmoJ nÕV : hm dm’$m A§JUmV, Amogarda, Q>o~bmda, ’$ù¶m§da AJa gmoB©Zwgma H$aVm ¶oVmo. ¶m dmâ¶mV nmUr gmRy>Z amhʶmgmR>r {dQ>m qH$dm bmH$S>r nÅ>rÀ¶m gmhmæ¶mZo dmâ¶mV Mmar ~mOy 8 Vo 10 g|.‘r. C§M H$amì¶mV. dm’$m V¶ma H$aʶmgmR>r ßb°pñQ>H$Mm H$mJX dmnamdm. ¶m dmâ¶mMr é§Xr gd©gmYmaUnUo 1.5 ‘rQ>a R>odmdr. bm§~r gmoB©Zwgma R>odmdr. EH$ EH$a joÌmg 18 {H$.J«°. {~¶mUo bmJVo. EH$ Mm¡ag ‘rQ>a joÌmgmR>r 3 {H$.J«°. {~¶mUo dmnamdo.

nmUr ì¶dñWmnZ : ^mV {nH$mÀ¶m ¶mo½¶ dmT>rH$[aVm d A{YH$ CËnmXZmH$[aVm ^mV ImMamV nmʶmMr ¶mo½¶ nmVir amIUo

Page 15: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 15

Amdí¶H$ Amho. {nH$mÀ¶m dmT>rÀ¶m AdñWoZwgma ^mV ImMamVrb nmʶmMr nmVir nwT>rbà‘mUo Agmdr.

1) amon bmJUrnmgyZ amono pñWa hmoB©n¶ªV 1 Vo 2 g|.‘r. 2) amonm§À¶m dmT>rÀ¶m àmW{‘H$ AdñWoV 2 Vo 3 g|.‘r. 3) A{YH$ ’w$Q>do ¶oʶmÀ¶m AdñWoV 3 Vo 5 g|.‘r. 4) ^mV nmoQ>arÀ¶m AdñWoV 5 Vo 10 g|.‘r. 5) ’w$bmoam d XmUo ^aʶmÀ¶m AdñWoV 10 g|.‘r. 6) H$mnUrnydu 10 {Xdg AJmoXa nmʶmMm {ZMam H$amdm.{nH$mÀ¶m bmJdS>rnmgyZ Vo H$mT>Urn¶ªV nmʶmMo gw¶mo½¶ {Z¶moOZ Ho$ë¶mg1) amonm§Mr ‘wio ì¶dpñWV dmT>VmV.2) A’${bV ’w$Q>ì¶m§Mr g§»¶m H$‘r hmoVo.3) {dfmar AÞÐì¶m§Mr gmR>dU Z hmoVm {ZMè¶mÛmao Vo {ZKyZ OmVmV.4) Ag§Vw{bV OmñV hmoUmam ZÌ {ZMè¶mZo {ZKyZ OmVmo.5) A’${bV bm|~rMo à‘mU KQ>Vo.6) Am°pŠgOZ dm¶yMm ¶mo½¶ nwadR>m hmoD$Z amonm§Mr Am§VaemIr¶ dmT>

Mm§Jbr hmoVo.7)$ nrH$ bmoiV Zmhr.

EH$mpË‘H$ nrH$ g§ajU EH$mpË‘H$ VU ì¶dñWmnZ

^mV {nH$mMr H$‘r CËnmXH$Vm ¶oʶmMr Or {d{dY H$maUo AmhoV ˶mn¡H$s "EH$mpË‘H$ VU ì¶dñWmnZmMm A^md' ho EH$ ‘hÎdmMo H$maU Amho. ^mV {nH$mÀ¶m {d{dY bmJdS> nÕVr‘ܶo noa^mV nÕVrÀ¶m ^mV eoVr‘ܶo VU{Z¶§ÌU Z Ho$ë¶mg gw‘mao 67 Q>¸o$ BVH$s Va bmJdS> nÕVr‘ܶo gw‘mao 42 Q>¸o$ BVH$s CËnmXZmV KQ> ¶oVo.

nwZbm©JdS> nÕVrÀ¶m ^mV eoVr‘ܶo àm‘w»¶mZo EH$Xb dJm©Vrb Aé§X nmZmMr nmIS>, doUr bìhmim, N>Ìr bìhmim hr JdVdJu¶ VUo Va {ÛXb dJm©Vrb é§X nmZmMr Kmoi, Ho$Zm, ‘mH$m, H$Sw>qMM, B. VUo àm‘w»¶mZo AmT>iVmV.

noa^mV VgoM Q>moH$U nÕVrÀ¶m ^mVeoVr‘ܶo JdVdJu¶ VUm§‘ܶo nmIS>, hair, bìhmim d é§X nmZmÀ¶m VUm§‘ܶo ‘mH$m, Hw$Sw©>, Kmoi B. VUo A{YH$ à‘mUmV {XgyZ ¶oVmV. nwZbm©JdS>rÀ¶m ^mV eoVr‘ܶo {MIbUr Ho$ë¶m‘wio VUm§Mo à‘mU gwédmVrg A˶ën AgVo na§Vw, ’w$Q>dm ’w$Q>ʶmg gwédmV Pmbr H$s VUo hr {Xgy bmJVmV d {nH$mer ñnYm© H$aVmV. àm‘w»¶mZo eoVH$ar dJ© bmJdS>rZ§Va 3 AmR>dS>çmZ§Va VUo hr ‘Owam§‘m’©$V qH$dm ñdV: CnQy>Z H$mTy>Z ~oUUr H$aVmV. ¶m‘ܶo JdVdJu¶ VUm§Vrb bìhmim ¶m VUmÀ¶m JmR>r gma»¶m ‘wim§‘wio ’$³V$ nmZo hmVmV ¶oVmV d JmR>rMr ‘wio O{‘ZrV VerM amhÿZ naV ’w$Q>VmV ¶m‘wio VUm§Mm ~§Xmo~ñV H$aUo H$R>rU OmVo.

noa^mVm‘ܶo CJdUrnmgyZM VUm§Mo à‘mU A{YH$ {XgyZ ¶oVo. ¶m‘ܶo n{hbr ~oUUr hr noaUrZ§Va 15 Vo 20 {Xdgm§Zr H$amdr ¶m‘ܶohr hair, bìhmim d Ho$Zm hr VUo ghOmghOr CnQy>Z ¶oV ZmhrV ¶m‘wio ¶mZ§Va 15 {Xdgm§À¶m A§VamZo 2 Vo 3 ~oUUr H$aUo Amdí¶H$ R>aVo. ˶m‘wio gmh{OH$M CËnmXZ IM© IynM dmT>Vmo.

¶mgmR>r EH$mpË‘H$ VUì¶dñWmnZ hr nÕVr dmnaUo A{Ve¶

’$m¶Xoera {XgyZ Ambobr Amho. ¶m nÕVr‘ܶo, à{V~§YmË‘H$ d {ZdmaUmË‘H$ Cnm¶ ¶moObo OmVmV. à{V~§YmË‘H$ Cnm¶m§‘ܶo VUm§Mm àmXþ^m©d d VUm§Mr dmT> hmoD$ Z¶o, åhUyZ dmnaë¶m OmUmè¶m nÕVrMm g‘mdoe hmoVmo. ¶mgmR>r1) à‘m{UV ~r dmnaUo2) VU{da{hV ~r noaUo3) nrH$ noaUrnydu/cmJdS>rnydu VUm§Mm Zm¶ZmQ> H$aUo4) nyU© Hw$Obobo eoUIV/H§$nmoñQ> IV dmnaUo5) O{‘ZrMr nyd©‘emJV ¶mo½¶ [aVrZo H$aUo6) eoVmMo ~m§Y nmʶmÀ¶m Mmar/nmQ> d eoVmVrb añVo VU{dahrV R>odUo

B˶mXr. {ZdmaUmË‘H$ Cnm¶ : ¶m‘ܶo VUm§Mm àmXþ^m©d Pmë¶mda VUm§Mr

Vrd«Vm H$‘r H$aʶmgmR>r dmnamd¶mÀ¶m gd© nÕVr ¶màH$mamV ‘moS>VmV.

1) ¶mV ^m¡{VH$, ‘emJV d ¶m§{ÌH$ nÕVrMm g‘mdoe hmoVmo. Ogo hmVmZo VU CnQ>Uo, H$moinUr, IwanUr VU joÌmV nmUr gmR>{dUo ¶m{edm¶

2) ¶mo½¶ nrH$ nÕVr Adb§~, hoŠQ>ar ¶mo½¶ amonm§Mr g§»¶m R>odUo, ¶mo½¶ nrH$ ’o$anmbQ>, Am§VanrH$ nÕVrMm Adb§~, IV XoʶmMr gwYmarV nÕVr dmnaUo ¶m {~Ja IMuH$ nÕVtMm dmna hmoVmo.

3) ¶m nÕVtÀ¶m OmoS>rbm amgm¶{ZH$ nÕVrZo VU{Z¶§ÌUmMr OmoS> {Xbr OmVo.

¶m VUì¶dñWmnZmÀ¶m {d{dY nÕVr dmnaʶmnydu,A) ^mV eoVrVrb VUm§Mm àH$ma d ˶mZo ì¶mnbobo joÌ~) hdm‘mZ n[apñWVrH$) ˶m {d^mJmVrb Am{W©H$ d gm‘m{OH$ n[apñWVrMm {dMma H$ê$Z

EH$M nÕV Z dmnaVm {d{dY nÕVtMr ¶mo½¶ gm§JS> KmcyZ VU ì¶dñWmnZ H$aUo ¶mbmM ^mV eoVrVrb EH$mpË‘H$ VUì¶dñWmnZ Ago åhUVmV. ¶m‘ܶo, noa^mV AWdm Q>moH$U nÕVrMm dmna H$ê$Z Ho$boë¶m ^mVeoVr‘ܶo,

1) noaUrZ§Va bJoMM, nrH$ d VUo CJdUrnydu VUZmeH$mMr ’$dmaUr H$amdr ¶mgmR>r Am°Šgrßbmoa’o$Z 23.5 B.gr. 100 Vo 150 J«°‘/hoŠQ>ar {H«$¶merb KQ>H$ AgUmao VUZmeH$ 10 {‘.{b. 10 {bQ>a nmʶmV AWdm n|{S>{‘Wm{bZ 30 Q>¸o$ B.gr. 1 Vo 1.5 {H$.J«°./hoŠQ>ar {H«$¶merb KQ>H$ AgUmao VUZmeH$ 60 {‘.{b. 10 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ ßb°Q>’°$Z ZmoPb Agboë¶m n§nmZo ’$dmamdo. ¶m‘wio VUm§Mm ~è¶mn¡H$s ~§Xmo~ñV hmoD$Z VU CJdyZ da ¶oV ZmhrV. ¶mZ§Va 20 {Xdgm§Zr H$moinUr H$amdr d eodQ>r Oéarà‘mUo IwanUr H$amdr, ¶m‘wio VU{Z¶§ÌU {ZpíMV hmoB©b.

2) ¶m{edm¶ noa^mVm‘ܶo Xþgar EH$mpË‘H$ VU{Z¶§ÌUmMr nÕV åhUOo noaUrZ§Va bJoMM nrH$ d VUo CJdUrnydu ¶mAmYr gm§{JVboë¶m VUZmeH$mMr ¶mo½¶àH$mao ’$dmaUr H$aUo ¶mZ§Va 25 {Xdgm§Zr Or VUo CJdyZ Ambobr AmhoV ˶mda ‘oQ>°gëâ¶wam°Z {‘WmB©b 10 Q>¸o$ + Šbmoarå¶wam°Z BWmB©b 10 Q>¸o$ ¶m§Mo 20 J«°‘ {dÐmì¶ V¶ma {‘lU (0.004 {H$bmo {H«$¶merc KQ>H$) à{V hoŠQ>ar 500 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ VUm§da ì¶dpñWV ’$dmamdo. ¶m‘wio VUm§Mm ~§Xmo~ñV Mm§Jë¶m àH$mao hmoVmo.

Page 16: Iarn h§Jm‘

16 && eoVH$ar & OyZ & 2019

nwZbm©JdS>rÀ¶m ^mV eoVr‘ܶo : {MIbUr‘wio gwédmVrg VUo H$‘r AmT>iVmV nU ¶mZ§Va ¶oUmè¶m

VUm§gmR>r EH$mpË‘H$ nÕVrZo VU{Z¶§ÌU H$aUo ’$m¶Xoera R>aVo Ogo. amon bmJUrZ§Va 3 Vo 4 {XdgmV1) A°{Zbmo’$m°g 18 Q>¸o$ B.gr. 0.30 {H$.J«°./ho. {H«$¶merb KQ>H$

Agbobo VUZmeH$ 30 J«°‘ 10 {bQ>a nmʶmV AWdm ã¶wQ>mŠbmoa 50 Q>¸o$ B.gr. 1.25 {H$.J«°./ho. {H«$¶merc KQ>H$ Agbobo VUZmeH$ 50 {‘.{b. 10 {bQ>a nmʶmV AWdm n|S>r‘oWmbrZ 30 Q>¸o$ B.gr. 10 {H$.J«°./ho. {H«$¶merc KQ>H$ Agbobo VUZmeH$ 60 {‘.{b. 10 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ ’$dmamdo d ¶mZ§Va 25 {Xdgm§Zr EH$ IwanUr H$amdr.

EH$mpË‘H$ VU{Z¶§ÌU Cnm¶

1) nwZbm©JdS>rZ§Va 10 Vo 15 {Xdgm§Zr ‘oQ>°gëâ¶wam°Z {‘WmB©b10 Q>¸o$ Šbmoarå¶wam°Z BWmB©b 10 Q>¸o$ ¶mMo 20 J«°‘ {dÐmì¶ V¶ma {‘lU (0.004 {H$bmo {H«$¶merc KQ>H$) à{VhoŠQ>ar 500 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ VUm§da ì¶dpñWV ’$dmamdo. ¶mZ§Va 25 {Xdgm§Zr EH$ IwanUr H$amdr. VgoM

2) 2, 4 S>r B. B. 4.5 J°«‘ ho VUZmeH$ Á¶m‘ܶo 1 {H$.J«°./hoŠQ>a {H«$¶merc KQ>H$ AgUmao XmUoXma VUZmeH$ amonbmdUrZ§Va 30 {Xdgm§Zr 25 {H$.J«°. à{VhoŠQ>a EH$gmaIo ’$moH$mdo. ¶mZ§Va 25 {Xdgm§Zr EH$ IwanUr H$amdr.

^mV {nH$mMr H$mnUr, ‘iUr d gmR>dU H$mnUr

^mVmMo nrH$ {Zgdë¶mZ§Va gmYmaUnUo 25 Vo 30 {Xdgm§Zr bm|~rV 90 Q>¸o$ XmUo n¹$ Pmë¶mda H$mnUr H$amdr. dŠVeranUo H$mnUr Ho$ë¶mZo ^mV ^aS>VmZm H$UrMo à‘mUo H$‘rV H$‘r amhVo. àM{cV nÕVr‘ܶo ^mVmMr H$mnUr ˶m‘Yrb Amobmì¶mMo à‘mU A§XmOo 16 Vo 18 Q>¸o$ AgVmZm H$aVmV. ^mV OmñV dmië¶m‘wio H$mnUrÀ¶m doir XmUo JiyZ nS>VmV. ˶m‘wio hmoUmao ZwH$gmZ ho 5 Vo 10 Q>³³¶mn¶ªV AgVo VgoM ^mV {R>gyi ~ZVmo. ˶m‘wio ^aS>UrZ§Va Vm§XimV VwH$S>çm§Mo à‘mUo ~aoM AgVo. Aem Vm§Ximbm nm°{cegwÕm Mm§Jë¶màH$mao H$aVm ¶oV Zmhr. ¶m‘wio ^mVmMr H$mnUr Amobmì¶mMo à‘mU 21 Vo 23 Q>¸o$ AgVmZm H$amdr. ImoS>{H$S>rMo {Z¶§ÌUmÀ¶m Ñï>rZo H$mnUr O{‘ZrbJV H$aʶmgmR>r "d¡^d' {dù¶mMm dmna H$amdm.

"d¡^d' {dù¶mMr d¡{eîQ>ço

1) {dù¶mMo nmVo XmVoar d YmaXma AgyZ XmVm§Mr {Xem ‘wR>rH$S>o Amho.2) nm˶mÀ¶m {d{eï> AmH$mam‘wio nm˶mMr nyU© bm§~r H$mnUrH$[aVm

Cn¶moJmV ¶oVo.3) {dù¶mMo nmVo ‘wR>rnmgyZ 4.5 g|.‘r. R>odbo Amho.4) {dù¶mbm ‘wR>rOdi dmH${dë¶m‘wio H$mnUr O{‘ZrbJV H$aVm ¶oVo.5) dOZmg hbH$m Amho.6) ImoS>{H$S>çm§Mm àmXþ^m©d H$‘r H$aʶmg ‘XV H$aVmo. ñd¶§M{bV ^mV H$mnUr ¶§Ì : ^mV H$mnUrgwÕm gܶm nma§n[aH$

nÕVrZo Ho$br OmVo. ‘w»¶Ëdo ho H$m‘ ‘OwamH$adrM hmoV Agë¶m‘wio EoZ H$mT>UrMo doir ‘Owam§Mr Q>§MmB© ^mgVo. ¶mda Cnm¶ åhUyZ ^mV H$mnUrgmR>r ñd¶§M{bV ^mV H$mnUr ¶§Ì {dH$grV Ho$bo Amho. ho ¶§Ì 6 Vo 5 AídeŠVrÀ¶m {S>Pob B§{OZZo Mmb{dVm ¶oVo. H$mnUr ¶§Ì B§{OZÀ¶m nwT>rb ^mJmg OmoS>bo AgyZ nQ²>Q>çmÀ¶m ghmæ¶mZo ˶mg Mmb{dʶmMr eŠVr nwa{dbr OmVo. ¶m ¶§ÌmZo EH$mdoir 1 ‘r. é§XrMo nrH$ H$mnVm ¶oVo. EH$m Vmgmbm gmYmaUnUo 500 {‘.{b. {S>Pob bmJVo. ¶m ¶§Ìm‘wio ^mV nrH$ H$mnbo OmD$Z EH$m ~mOyg ì¶dpñWV A§Wabo OmVo. nrH$ noaVmZm gai aofoV noabo Zgob qH$dm ’$moHy$Z noabobo Agob VargwÕm H$mnUr ì¶dpñWV H$aVm ¶oVo. ho ¶§Ì Mmb{dʶmgmR>r EH$m ‘mUgmMr JaO AgVo. ¶m ¶§ÌmÀ¶m ghmæ¶mZo gmYmaUnUo 1 hoŠQ>a joÌmdaMr ^mV H$mnUr 1 {XdgmV H$aVm ¶oVo. gdm©V ‘hÎdmMo åhUOo ¶m H$mnUr ¶§ÌmZo ZwH$gmZrMo à‘mU ’$ŠV 0.2 Vo 0.5 Q>¸o$ EdT>oM AmT>ibo Amho. mV nrH$ Oa doioda H$mnbo Jobo Va ^mV PS>ʶmMo à‘mU ZJʶ Amho. ¶m ì¶{V[aŠV ^mV H$mnUr ¶§Ì ^maVmV CnbãY AmhoV.

‘iUr

^mV nyU©nUo dmië¶mda åhUOoM XmʶmVrb AmЩVoMo à‘mU 14 Vo 16 Q>¸o$ Imbr Amë¶mda ‘iUr H$amdr. ‘iUr Zoh‘rÀ¶m AJa ~¡bm§À¶m ghmæ¶mZo AJa ‘iUr ¶§ÌmZo H$amdr. ^mV ‘iUr ¶§Ìmbm EH$ Jmob S´>‘ AmS>ì¶m Amgmda ~g{dbobm AgVmo. S´>‘da nQ²Q>çm ~g{dboë¶m AgyZ ˶mda Vmam§Mo bwßg {d{eï> H$moZmV ~g{dbobo AgVmV. ¶m S´>‘Mr bm§~r gmYmaUnUo 60 g|.‘r. Vo 1 ‘rQ>an¶ªV AgVo. H$‘r bm§~rMo ^mV PmoS>Ur ¶§Ì nm¶S>b ‘mê$Z qH$dm BcopŠQ´>H$ ‘moQ>mada Mmb{dVm ¶oVo. OmñV bm§~rMo ¶§Ì BcopŠQ´>H$ ‘moQ>ma qH$dm nmda {Q>ba dmnê$ZgwÕm Mmb{dVm ¶oVo. ¶mda gmYmaUV: 2 Vo 4 ‘Oya EH$mM doir H$m‘ H$ê$ eH$VmV. EH$m Vmgm‘ܶo gmYmaUnUo 135 Vo 150 {H$bmo ^mVmMr PmoS>Ur H$aVm ¶oVo.

^mV {nH$mMr dmidU

^mV {nH$mÀ¶m H$mnUrdoir Xmʶm§Vrb AmЩVm 20 Vo 22 Q>¸o$ BVH$s AgVo. Aer hr AmЩVm ^mVmMo Ymݶ dmidyZ 12 Vo 14 Q>³³¶mn¶ªV Imbr AmUUo åhUOo "dmi{dUo' hmo¶. ¶m H$mT>UrÎmmoa gw¶mo½¶ à{H«$¶o‘wio ^mVmÀ¶m YmݶmMr àV, {~¶mUo åhUyZ dmnaj‘Vm, ^aS>ë¶mZ§Va hmoUmam AÞ åhUyZ dmna Am{U nm¡{ï>H$Vm {Q>H$dbr OmVo. åhUyZ H$miOrnyd©H$ dmi{dbobo ^mVmMo Ymݶ A{YH$ ~mOma^md Am{U ‘hÎd IoMyZ KoVo.

¶mo½¶ doir d ¶mo½¶ nÕVrZo dmi{dbobo ^mVmMo Ymݶ nwT>rbà‘mUo ’$m¶Xo XoVo.1) ¶mo½¶ nÕVrZo dmi{dë¶m‘wio (AmЩVoMo à‘mU Aën Agë¶mZo)

^mVmMo Ymݶ ho A{YH$ {Xdg gmR>{dVm ¶oVo.2) ~waer d {OdmUynmgyZ ZwH$gmZ H$‘r hmoVo.3) amgm¶{ZH$ KQ>H$m§Mo à‘mU ¶mo½¶ amhVo.

Aem àH$mao gwYm[aV ^mV bmJdS> V§ÌkmZ hrM ‘hmamîQ´>mMr ^mV CËnmXH$Vm dmT>{dʶmMr Jwé{H$ëbr Amho.

g§nH©$ … 9422851505

Page 17: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 17

‘hmamï>mV Iarn h§Jm‘mV àm‘w»¶mZo ‘amR>dmS>m, {dX ©, nyd© ImZXoe Am{U npíM‘ ‘hmamï>mVrc H$mhr ^mJmV ho nrH$ gd©gmYmaUnUo

KoʶmV ¶oVo. Á¶m mJmV nmʶmMm VwQ>dS>m qH$dm nO©Ý¶‘mZ H$‘r Amho Am{U O‘rZ hcH$s Amho Aem XþîH$miJ«ñV n[apñWVrV gwÜXm ÁdmarMo nrH$ Mm§Jbo ¶oVo. ÁdmarÀ¶m ¶m d¡{eîQ>çm‘wio {Vcm XþîH$mi à{VamoYH$ nrH$ åhUyZ AmoiIco OmVo. ÁdmarMo nrH$ Iarn d aã~r ¶m XmoÝhr h§Jm‘m§V KoVco OmVo. Iarn ÁdmarMr CËnmXH$Vm dmT>{dʶmgmR>r gwYm[aV V§ÌkmZmMr ‘m{hVr nwT>rbà‘mUo XoV AmhmoV.

hdm‘mZ

{dfwdd¥ÎmmnmgyZ 45 Ajm§emn¶ªV ¶m {nH$mMr cmJdS> hmoVo. ho nrH$ CîU hdm‘mZmV gwÜXm ¶oVo.

Ádmar ho gamgar 500 Vo 900 {‘.{‘. nmdgmÀ¶m mJmV KoVco OmUmao nmdgmMm VmU ghZ H$aUmao nrH$ Amho.

nmoQ>arAdñWm Vo nmoQ>arVyZ H$Urg ~mhoa nS>on¶ªVMm H$mi nmdgmÀ¶m Ñ{ï>H$moZmVyZ ‘hÎdmMm AgVmo.

¶mCcQ> XmUo n¹$ hmoʶmÀ¶m AdñWoV nmdgmMo à‘mU H$‘r Agm¶cm hdo, AݶWm XmUo nmdgmV gmnSy>Z ~waer amoJmZo H$mio nS>VmV. ¶mgmR>r ÁdmarMr doioda H$mT>Ur Am{U ~waer amoJmg à{V~§YH$ AgUmè¶m OmVrMr {ZdS> H$amdr.

O‘rZ

nmʶmMm Mm§Jcm {ZMam hmoUmè¶m O{‘ZrV ho nrH$ CÎm‘ ¶oVo. ¶mgmR>r ‘ܶ‘ Vo ^mar O‘rZ {ZdS>mdr. ÁdmarMo nrH$ ho 5.5 Vo 8.4 (gm‘w) Agcoë¶m O{‘ZrV KoVm ¶oVo.

nyd©‘emJV d ^aIVo

O{‘ZrMr nyd©‘emJV Mm§Jë¶m àH$mao Ho$ë¶m‘wio O{‘ZrV hdm IoiVr amhVo d VUm§Mm gwÜXm àmXþ m©d H$‘r hmoVmo.

nyduMo nrH$ {ZKmë¶mda cJoM O{‘ZrMr Zm§JaQ> H$aVmV d CÝhmù¶m‘ܶo EH$Xm Zm§JaUr H$ê$Z dIamÀ¶m 3 Vo 4 Imoc nmù¶m XoD$Z O{‘ZrMr Mm§Jcr ‘emJV H$amdr.

Ádmar ho nrH$ nmʶmMo cm°qJJ ghZ H$ê$ eH$V Zmhr, åhUyZ nmʶmMm {ZMam hmoʶmgmR>r O‘rZ Mm§Jë¶m nmVirda R>odmdr.

eoVmVrc H$mS>rH$Mam doMyZ eoV ñdÀN> H$amdo. eodQ>À¶m nmirnydu 10 Vo 15 JmS>çm Mm§Jco Hw$Ococo eoUIV O{‘ZrV

{‘gimdo.

noaUrMr doi

Z¡F$˶ ‘m¡g‘r nmD$g Pmë¶m~amo~a dmngm ¶oVmM noaUr H$amdr. Iarn

Iarn Ádmar cmJdS> V§ÌkmZS>m°. Eg. nr. åhoÌo, S>m°. Ec. EZ. Omdio, S>m°. Ama. Ama. YwV‘c, Ádmar g§emoYZ H|$Ð, dg§Vamd ZmB©H$ ‘amR>dmS>m, H¥${f {dÚmnrR>, na^Ur

ÁdmarMr noaUr {Z¶{‘V nmdgmim gwê$ Pmë¶mda OyZÀ¶m {Vgè¶m qH$dm Owc¡À¶m n{hë¶m AmR>dS>çmV H$amdr. C{eam noaUr Ho$ë¶mg ImoS>‘merMm ‘moR>çm à‘mUmV àmXþ m©d hmoD$Z PmS>m§Mr g§»¶m H$‘r hmoVo, ˶m‘wio CËnmXZmV KQ> hmoVo, åhUyZ noaUr doiodaM H$amdr.

cmJdS>rMo A§Va d {daiUr

Iarn ÁdmargmR>r hoŠQ>ar PmS>m§Mr ¶mo½¶ Vr g§»¶m {‘iʶmgmR>r XmoZ Amoit‘ܶo 45 g|.‘r. A§Va R>odmdo.

{~¶mUo hoŠQ>ar 7.5 {H$cmo g§H$[aV d 10 {H$cmo gwYm[aV dmUmMo {~¶mUo dmnamdo

3 Vo 4 g|.‘r. Imocrda noaUr H$amdr. ~r OmñV Imocrda OmUma Zmhr, ¶mMr H$miOr ¿¶mdr. OoUoH$ê$Z noaUr gmo~V IV XoUo gmoB©Mo hmoB©c.

{daiUr noaUrnmgyZ 12 Vo 15 {Xdgm§Zr H$amdr. XmoZ PmS>mVrb A§Va 10 Vo 12 g|.‘r. BVHo$ R>odmdo.

amgm¶{ZH$ IVo

Iarn Ádmar amgm¶{ZH$ IVmcm CÎm‘ à{VgmX XoVo. ˶m‘wio 80 {H$cmo ZÌ, 40 {H$cmo nmcme à{VhoŠQ>ar Úmdo. ¶mn¡H$s 40 {H$cmo ZÌ, g§nyU© ñ’w$aX d nmcme noaUr gmo~VM Úmdo.

Cacoë¶m 40 {H$cmo ZÌmMr ‘mÌm ÁdmarÀ¶m {nH$mcm 25 Vo 30 {Xdgm§Zr Úmdr. darc IV XoVmZm O{‘ZrV nwaogm Amocmdm Agë¶mMr ImÌr H$amdr. O{‘ZrV CncãY nmcmeMo à‘mU OmñV Agoc Va nmcmeMr ‘mÌm XoUo Q>mimdo.

Am§Va ‘emJV

Iarn ÁdmarÀ¶m CËnmXZ dmT>rg Am§Va‘emJVrMo ’$ma ‘hÎd Amho. ÁdmarMo nrH$ ho nyU©nUo nmdgmÀ¶m nmʶmda Adc§~yZ AgUmao nrH$ Agë¶m‘wio O{‘ZrV OmñVrVOmñV Amocmdm {Q>H$dyZ R>odUo A{YH$

Page 18: Iarn h§Jm‘

18 && eoVH$ar & OyZ & 2019

CËnmXZmÀ¶m Ñï>rZo ’$ma ‘hÎdmMo Amho. ÁdmarMo nrH$ 40 {Xdgm§Mo hmoB©n¶ªVM 3 Vo 4 doim dIamÀ¶m nmù¶m

Úmì¶mV. VUm§Mm OmñV àmXþ m©d Agë¶mg Amdí¶H$VoZwgma 1 Vo 2 doim

qZXUr H$amdr. ˶m‘wio eoVmV gè¶m nmSy>Z nmdgmMo nmUr Yê$Z R>odʶmg ‘XV hmoVo. E°Q>m{PZMo àr{‘J}Ýg A°pßbHo$eZ 0.50 {H$.J«°./ho. 650 brQ>a nmʶmV {‘lU H$ê$Z ’$dmamdo.

Am§VanrH$

‘ܶ‘ Vo ^mar O‘rZ Am{U h‘Img nmdgmÀ¶m ^mJm‘ܶo Iarn Ádmar‘ܶo gmo¶m~rZMr 2:4 qH$dm 3:6 ¶m à‘mUmV XmoZ AmoitVrc A§Va 45 g|.‘r. R>odyZ cmJdS> H$aʶmMr {e’$mag Amho.

VwarMo Am§VanrH$ 3:3 qH$dm 4:2 ¶m à‘mUmV KoVë¶mg ’$m¶Xm {‘ioc. gmo¶m~rZ, ‘yJ, CS>rX hr H$‘r H$mcmdYrMr {nHo$ Am§Va{nHo$ åhUyZ

KoVmZm 2:4 ¶m nrH$ nÕVrMm Adc§~ H$amdm. nmUr ì¶dñWmnZ … Iarn Ádmar ho H$moaS>dmhÿ nrH$ Agë¶m‘wio Amo{cVmMr JaO mgV Zmhr. na§Vw nmD$g Z nS>ë¶mZo {nH$mcm VmU nS>ë¶mg {nH$mMr dmT> Iw§Qy> Z¶o, åhUyZ nmUr XoʶmMr gmo¶ Agë¶mg {nH$mÀ¶m g§doXZerc AdñWoV g§a{jV nmUr Úmdo. Omo‘Xma dmT>rMm H$mi (28 Vo 30 {Xdg). nrH$ nmoQ>arV ¶oʶmMm H$mi (50 Vo 75 {Xdg) ’w$cmoam AdñWm (80 Vo 90 {Xdg) XmUo ^aʶmMm H$mi (95 Vo 100 {Xdg)

I[anmVrc ‘hÎdnyU© dmUm§Mr d¡{eîQ>ço

nr.ìhr.Ho$. 801 (na^Ur œoVm) : ¶m dmUmMo XmUo Q>nmoao d nm§T>ao ew « AmhoV. ¶m dmUmnmgyZ hoŠQ>ar 32 Vo 35 q¹$Q>c YmݶmMo, 10 Vo 12 Q>Z Mmè¶mMo CËnÞ {‘iVo. 115 Vo 120 {Xdgm§V V¶ma hmoUmao ho dmU Xmʶmda ¶oUmè¶m ~waer amoJmg ghZerb Amho.

nr.ìhr.Ho$. 809 : C§M dmT>Umè¶m ¶m dmUmnmgyZ 35 Vo 36 q¹$Q>c YmݶmMo, Va 120 Vo 122 q¹$Q>c dmicocm H$S>~m {‘iVmo. XmʶmMm a§J ‘mo˶mgmaIm M‘H$Xma AgyZ ho dmU H$mù¶m ~waer amoJmg à{VH$maj‘ Amho. ¶m dmUmg n¹$VogmR>r 118 {Xdg cmJVmV.

na^Ur eŠVr : XoemVrc Iarn ÁdmarÀ¶m ¶m n{hë¶mM O¡dg‘¥ÜX dmUm‘ܶo cmoh d OñVmMo A{YH$ à‘mU Agë¶m‘wio ‘mZdr OrdZmda d Amamo½¶mda Mm§Jcm n[aUm‘ hmoUma Amho. {deofV: aŠVmVrc cmohmÀ¶m H$‘VaVo‘wio AZoH$ 춊Vr‘ܶo aŠVj¶ ‘moR>çm à‘mUmV AmT>iVmo. ¶mgmR>r hm dmU A˶§V Cn¶wŠV R>aUma Amho.

dmUmMr d¡{eîQ>ço

¶m dmUmMo YmݶmMo CËnmXZ 36 Vo 38 q¹$Q>c à{VhoŠQ>ar Amho. ¶m dmUmMo H$S>ã¶mMo CËnmXZ 105 Vo 110 q¹$Q>c à{VhoŠQ>ar Amho. ¶m ZdrZ àgm[aV dmUm‘ܶo cmohmMo à‘mU 40 Vo 42 {‘{bJ«°‘

à{V{H$cmo Ymݶ ¶m dmUm‘ܶo OñVmMo à‘mU 24 {‘{cJ«°‘ à{V{H$cmo Ymݶ hm dmU ImoS>‘mer, ImoS>H$sS> d H$mù¶m ~waer amoJmg à{VH$maj‘ Amho.

g§H$[aV dmU

gr.Eg.EM. 14 : ¶m dmUmnmgyZ 40 Vo 45 q¹$Q>c YmݶmMo Va 8.5 Vo 9 Q>Z H$S>ã¶mMo CËnÞ {‘iVo. hm dmU 100 Vo 105 {XdgmV V¶ma hmoVmo. nmdgmV XmUo {deof H$mio nS>V ZmhrV.

gr.Eg.EM 16 : ‘ܶ‘ Vo mar O{‘ZrgmR>r ApIc maVr¶ ñVamda hm dmU àgm[aV Pmcm AgyZ Vmo 105 Vo 107 {XdgmV n¹$ hmoVmo. ¶m dmUmMr C§Mr 190 Vo 200 g|.‘r. AgyZ Ymݶ CËnmXZ 40 Vo 42 q¹$Q>c à{VhoŠQ>a Va H$S>~m CËnmXZ 9 Vo 9.5 Q>Z à{VhoŠQ>a {‘iVo.

gr.Eg.EM. 25 (na^Ur gmB©ZmW/ Eg. nr. EM 1567) : C§M dmT>Umam hm dmU 110 {Xdgm§V n¹$ hmoV AgyZ ˶mnmgyZ à{VhoŠQ>ar 43.3 q¹$Q>b Ymݶ CËnmXZ Am{U 120.7 q¹$Q>b H$S>ã¶mMo CËnmXZ {‘iVo. VgoM ho dmU ~waer amoJmg à{VH$maj‘ Agë¶mZo Iarn h§Jm‘mgmR>r CÎm‘ Amho.

Eg.nr.EM 1635 : Iarn h§Jm‘mV ‘ܶ‘ Vo ^mar O{‘ZrV cmJdS>rgmR>rMm hm dmU 108 Vo 110 {XdgmV n¹$ hmoVmo. ¶mnmgyZ hoŠQ>ar 38 Vo 40 q¹$Q>c YmݶmMo Am{U 118 Vo 120 q¹$Q>c H$S>ã¶mMo CËnmXZ {‘iVo. hm dmU ~waer amoJmg à{VH$maj‘ AgyZ YmݶmMr d ^mH$arMr àV CÎm‘ Amho.

Iarn Mmam{nH$mMo dmU … 1. gr.Eg.ìhr. 40 E’$ (Egnrìhr 2387) : hm Iarn ÁdmarMm Mmam {nH$mMm gai dmU 2018 ¶m dfu ‘hmamï>, H$Zm©Q>H$ d Vm{‘iZmSy> ¶m VrZ amÁ¶mgmR>r àgm[aV H$aʶmV Amcm. gXa dmU noaUrZ§Va 75 Vo 80 {Xdgm§Zr (’w$cmoè¶mV Amë¶mda) Mmè¶mMr H$mnUr H$amdr. XmoZ AmoirVrc A§Va 25 g|.‘r. d XmoZ PmS>mVrc A§Va 5 Vo 10 g|.‘r. EdT>o R>odmdo. hm dmU C§M dmT>Umam AgyZ (240 Vo 245 g|.‘r ), {haì¶m Mmè¶mMo (240 Vo 275 {¹$./ho.) VgoM dmicoë¶m Mmè¶mMo (150 Vo 170 {¹$./ho.) A{YH$ CËnmXZ XoUmam dmU Amho. nmZmdarb amoJm§gmR>r (A°W«°H$ZmoP, nmZH$anm d Ho$dS>m) VgoM ImoS>‘mer d ImoS>{H$S>çmg ‘ܶ‘ ghZerc. noaUrgmR>r 14 Vo 16 {H$cmo à{VEH$a {~¶mUo cmJVo. ÁdmarMr H$mnUr d ‘iUr … eoVH$è¶m§Zm Iarn Ádmar Am{W©H$ÑîQ>çm A{YH$ cm^Xm¶r R>amdr, åhUyZ ˶m§Zr "n[an¹$ AdñWoV ÁdmarMr H$mT>Ur, A{YH$ CËnÞmMr h‘r' hr åhU cjmV R>odmdr. H$mnUr C{eam Ho$ë¶mg nrH$ C{eam ¶oUmè¶m nmdgmV gmnS>ʶmMr

eŠ¶Vm AgVo. H$UgmMm Xm§S>m {ndim Pmcm, AmVë¶m ^mJmVrc XmUo Q>UH$ Pmco d

XmʶmMm ImcÀ¶m ^mJmda H$mim {R>nH$m Amcm åhUOo nrH$ hr n¹$ Pmco, Ago g‘Omdo.

Aem doiog Xmʶm‘ܶo gd©gmYmaUnUo 25 Vo 30 Q>ŠHo$ Amocmì¶mMo à‘mU Agmdo.

VgoM gmR>dUwH$sV Ymݶ Mm§Jco amhʶmgmR>r YmݶmV Amocmì¶mMo à‘mU 9 Vo 10 Q>ŠHo$ Agmdo. ˶mgmR>r ‘iUrZ§Va Ymݶ CÝhmV Mm§Jco dmidë¶mZ§VaM gmR>dU H$amdr.

CËnmXZ … gwYm[aV CËnmXZ dmT>rÀ¶m gyÌmMm ¶mo½¶ dmna, ¶mo½¶ doir Ho$cm AgVm g§H$[aV OmVrnmgyZ 40 Vo 50 q¹$Q>c n¶ªV Va CÞV OmVtnmgyZ 35 Vo 40 q¹$Q>c à{VhoŠQ>ar YmݶmMo CËnmXZ {‘iVo. VgoM ÁdmarnmgyZ gmYmaUnUo 8 Vo 10 Q>Z H$S>ã¶mMo CËnmXZ {‘iy eH$Vo. (nmZ 44 da)

Page 19: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 19

‘hmamï´>mV ‘H$m ho nrH$ àm‘w»¶mZo Zm{eH$, Ywio, H$moëhmnya, Am¡a§Jm~mX, Ah‘XZJa, Cñ‘mZm~mX, OmbZm, ~wbS>mUm Am{U

gmobmnya ¶m {OëømV ‘moR>çm à‘mUmda KoVbo OmVo. ‘H$m ho {‘l nrH$ åhUyZ D$g, hiX Am{U H$mhr à‘mUmV noa ^mVm‘ܶo KoVbo OmVo. {‘l {nH$mMm ‘w»¶ CÔoe OZmdam§gmR>r {hadm Mmam Am{U ImʶmgmR>r H$modir H$Ugo {‘i{dUo hm AgVmo. na§Vw {‘l nrH$ nÕVr‘wio ‘Š¶mMr gamgar à{VhoŠQ>a CËnmXH$Vm H$‘r Amho.

‘H$m nrH$ ‘emJV gyÌm§Zm Mm§Jbm à{VgmX XoV Agë¶mZo eoVH$è¶m§Zr g§H$[aV dmUm§Mr bmJdS> emómo³V$ nÕVrZo Ho$ë¶mg ˶m§À¶m CËnmXZmV Z¸$sM dmT> hmoD$Z ˶m§Zm ’$m¶Xm hmoB©b. ˶mgmR>r eoVH$è¶m§Zr ‘H$m bmJdS>rg nmofH$ ~m~tMr ‘m{hVr H$ê$Z KoUo Amdí¶H$ Amho.hdm‘mZ : ‘H$m nrH$ ho CîU, g‘erVmoîU Am{U erV Aem doJdoJù¶m hdm‘mZmer g‘ag hmoUmao nrH$ Amho. na§Vw, ‘Š¶mg CJdUrÀ¶m H$mimV A{YH$ nmD$g, H$‘r Vmn‘mZ d nrH$ dmT>rÀ¶m H$mimV YwHo$ {nH$mda à{VHy$b n[aUm‘ H$aVmV. ‘Š¶mMr ¶mo½¶ dmT> Am{U {dH$mgmgmR>r 25 Vo 30 A§e g|.J«o. Vmn‘mZ Mm§Jbo na§Vw, OoWo gm¡å¶ Vmn‘mZ (20 Vo 25 A§e g|.J«o.) Amho, Aem {R>H$mUr ‘H$m ho nrH$ df©^a KoVm ¶oVo. Vmn‘mZ 18 A§e g|.J«o. nojm H$‘r Agë¶mg ˶mMm ‘H$m CJdUrda n[aUm‘ hmoVmo. VgoM nrH$ ’w$bmoè¶mV AgVmZm Vmn‘mZ 35 A§e g|.J«o. nojm A{YH$ Agë¶mg ˶mMm {dnarV n[aUm‘ namJr^dZ d ’$bYmaUoda hmoD$Z CËnmXZmV KQ> ¶oVo.O{‘ZrMr {ZdS> : ‘Š¶mgmR>r ‘ܶ‘ Vo ^mar, Imob, aoVr¶w³V$, CÎm‘ {ZMè¶mMr, A{YH$ g|{ж nXmW© Am{U ObYmaUe³V$s Agbobr O‘rZ Mm§Jbr AgVo. {deofV…: ZXrH$mR>À¶m JmimÀ¶m O{‘ZrV ho nrH$ ’$ma Mm§Jbo ¶oVo. A{YH$ Amåb ( gm‘y 4.5 nojm H$‘r) Am{U MmonU AJa jma¶w³V$ (8.5 nojm A{YH$ gm‘y) O{‘ZrV ‘H$m KoD$ Z¶o. VgoM XbXbrMr O‘rZgwÕm Q>mimdr. O{‘ZrMm gm‘y 6.5 Vo 7.5 Xaå¶mZ Agmdm.nyd©‘emJV : O{‘ZrMr Imob (15 Vo 20 g|.‘r.) Zm§JaQ> H$amdr. {nH$mMr YgH$Q>o, Adeof, H$mS>rH$Mam B˶mXr Imob Zm§JaQ>r‘wio O{‘ZrV JmS>ë¶mZo O{‘ZrV g|{ж nXmW© {‘iVmo d O{‘ZrMm nmoV gwYmaVmo. Hw$idmÀ¶m 2 Vo 3 nmù¶m XoD$Z O‘rZ ^wg^werV H$amdr. eodQ>À¶m Hw$idmÀ¶m nmirÀ¶m doir hoŠQ>ar 10 Vo 12 Q>Z (25 Vo 30 JmS>çm) Mm§Jbo Hw$Obobo eoUIV qH$dm H§$nmoñQ> IV O{‘ZrV Mm§Jbo {‘gimdo. {hadirMo IV O{‘ZrV JmS>bo Agë¶mg eoUIVmMr Amdí¶H$Vm ^mgV Zmhr.gwYm[aV dmU : gwYm[aV dmUm§Mm dmna H$aUo A{YH$ CËnmXZmMm ‘yb^yV nm¶m Amho. ‘Š¶mÀ¶m g§{‘l d g§H$[aV OmVr ¶m ñWm{ZH$ dmUm§nojm 60 Vo 80 Q>¸o$ A{YH$ CËnmXZ XoVmV. {d{dY H$mbmdYr‘ܶo n¹$ hmoUmè¶m ‘Š¶mÀ¶m g§{‘l d g§H$[aV OmVr CnbãY AgyZ nmD$g Am{U O{‘ZrÀ¶m ‘JXþamà‘mUo ¶mo½¶ dmUmMr {ZdS> H$aUo ’$ma ‘hÎdmMo Amho. ‘hmamï´>mH$[aVm {e’$mag Ho$boë¶m H$mhr ‘Š¶mÀ¶m g§{‘l d g§H$[aV dmUm§Mr ‘m{hVr nwT>rb V³Ë¶mV {Xbr Amho.

A.H«$. Zmd d¡{eîQ>ço gamgar Ymݶ CËnmXZ (q¹$./ho.)

g§H$[aV dmU

A) C{eam n¹$ hmoUmao dmU ( 100 Vo 110 {Xdg)

1 ~m¶mo-9681 {ndim XmUm 60 Vo 70

2 EM Š¶y nr E‘-1 {ndim XmUm, AY© IirXma, JwUmË‘H$ g§H$[aV dmU, H$anm d ImoS>{H$S>rg à{VH$maH$ 60 Vo 65

3 EM Š¶y nr E‘-5 Zma§Jr XmUm, JwUmË‘H$ g§H$[aV dmU, H$anm d ImoS>{H$S>rg à{VH$maH$ 55 Vo 60

4 g§J‘ Zma§Jr XmUm 75 Vo 80

Iarn ‘H$m bmJdS> V§ÌkmZS>m°. gwZrb H$amS>, lr. gwem§V ‘hm{S>H$, àm. ‘m{UH$amd {nbmZo, àm. gO}amd nmQ>rb,

A{Ib ^maVr¶ ‘H$m g§emoYZ àH$ën, H$g~m ~mdS>m, H$moëhmnya

Page 20: Iarn h§Jm‘

20 && eoVH$ar & OyZ & 2019

5 Hw$~oa Zma§Jr {ndim XmUm 75 Vo 80

~) ‘ܶ‘ H$mbmdYrV n¹$ hmoUmao dmU ( 90 Vo 100 {Xdg)

1 amOfu Zma§Jr {ndim XmUm, H$anm d ImoS>{H$S>rg 70 Vo 75 (Iarn) à{VH$maH$, Iarn d aã~r h§Jm‘mV ¶mo½¶ 95 Vo 100 (aã~r)

2 ~m¶mo-9637 XmUm Zma§Jr 70 Vo 75

3 ’w$bo ‘hfu Zma§Jr {ndim XmUm, AY© IirXma, Iarn h§Jm‘mV ¶mo½¶ 75 Vo 80

H$) bdH$a (80 Vo 90 {Xdg) d A{V bdH$a n¹$ hmoUmao dmU (70 Vo 80 {Xdg)

1 nwgm g§H$a ‘H$m-1 Zma§Jr {ndim XmUm, Iarn h§Jm‘mV ¶mo½¶ 40 Vo 50

2 {ddoH$ g§H$[aV ‘H$m-21 {ndim XmUm, AY© IirXma 45 Vo 50

3 {ddoH$ g§H$[aV ‘H$m-27 {ndim XmUm, AY© IirXma 50 Vo 55

4 ‘hmamOm Zma§Jr XmUm 60 Vo 65

g§{‘l dmU

C{eam n¹$ hmoUmao dmU (100 Vo 110 {Xdg)

1. Am{’«$H$Z Q>m°b {haì¶m Mmè¶mgmR>r CÎm‘, nmZo bm§~, 10 Vo 12 ’y$Q> 60 Vo 70 Q>Z {hadm Mmam C§M H$anm amoJmg à{VH$maH$ (40 Vo 50 q¹$. Ymݶ)

{~¶mUo à‘mU : noaUrH$[aVm 15 Vo 20 {H$bmo {~¶mUo 1 hoŠQ>a joÌmg nwaogo hmoVo.~rOà{H«$¶m : noaUrnydu 2 Vo 2.5 J«°‘ Wm¶a‘ ho ~waerZmeH$ à{V{H$bmo {~¶mʶmg Mmoimdo, åhUOo H$anm amoJmMo {Z¶§ÌU H$aVm ¶oVo. VgoM A°PmoQ>mo~°ŠQ>a {OdmUy g§dY©Z 25 J«°‘ à{V{H$bmo {~¶mʶmg MmoiyZ Z§Va noaUr H$amdr.noaUrMr doi : Iarn h§Jm‘mV ‘Š¶mMr noaUr eŠ¶Vmo 15 OyZ Vo 15 Owb¡ Xaå¶mZ H$amdr. I[anmVrc noaUrg Cera Pmë¶mg ImoS>{H$S>rMm àmXþ^m©d hmoʶmMm YmoH$m OmñV AgVmo. n[aUm‘r amonm§Mr g§»¶m KQ>Vo d CËnmXZ H$‘r {‘iVo. noaUrMr nÕV : ‘Š¶mMr noaUr Q>moH$U nÕVrZo O{‘ZrV 4 Vo 5 g|.‘r. Imobrda H$amdr.

noaUrMo A§Va : 1) 75 � 20 g|.‘r. - C{eam d ‘ܶ‘ dmUm§gmR>r.2) 60 � 20 g|.‘r. - bdH$a n¹$ hmoUmè¶m dmUm§gmR>r.

O{‘ZrÀ¶m àH$mamZwgma gar-da§~m AWdm gnmQ> O{‘Zrda ‘Š¶mMr noaUr H$amdr. O‘rZ g‘nmVirV Zgë¶mg VoWo nmUr gmMʶmMm YmoH$m AgVmo. nmUr gmMboë¶m O{‘ZrV ‘Š¶mMr CJdU Mm§Jbr hmoV Zmhr. ˶m‘wio O{‘ZrMm CVma d {ZMam hmoʶmMr j‘Vm ¶mda {dMma H$ê$Z gar-da§~m AWdm gnmQ> O{‘Zrda ‘Š¶mMr noaUr H$amdr.IV ì¶dñWmnZ : ‘H$m nrH$ O{‘ZrVyZ ‘moR>çm à‘mUmV AÞÐì¶o emofyZ KoVo. ˶m‘wio ‘Š¶mg "ImXmS> nrH$' Ago g§~moYbo OmVo. ‘Š¶mÀ¶m A{YH$ CËnÞmgmR>r nwT>rbà‘mUo g§Vw{bV amgm¶{ZH$ IVm§Mm nwadR>m H$aUo JaOoMo Amho.

A.H«$. amgm¶{ZH$ IVo Úmd¶mMr doi AÞÐì¶o (à{VhoŠQ>a {H$bmoJ«°‘)

ZÌ (¶w[a¶m) ñ’w$aX (qgJb gwna ’$m°ñ’o$Q>) nmbme (å¶waoQ> Am°’$ nmoQ>°e)

1 noaUr˦m doir 40 (88) 60 (378) 40 (68)

2 noaUrZ§Va 30 {Xdg 40 (88) -- --

3 noaUrZ§Va 40-45 {Xdgm§Zr 40 (88) -- --

EHy$U 120 (264) 60 (378) 40 (68)

‘Š¶mg ZÌ AÞÐì¶mMm nwadR>m XmUo ^aʶmÀ¶m doion¶ªV Amdí¶H$ Agë¶mZo d {ZMè¶mÛmao ZÌmMm èhmg hmoVmo, åhUyZ ZÌ IV‘mÌm {d^mJyZ Úmdr. na§Vw g§nyU© ñ’w$aX Am{U nmbme noaUrÀ¶m doir Úmdr. gyú‘ AÞÐì¶m‘ܶo qPH$Mr H$‘VaVm Agë¶mg à{VhoŠQ>ar 20 Vo 25 {H$.J«°. qPH$

Page 21: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 21

gë’o$Q> noaUrÀ¶m doir Úmdo. VgoM noaUrÀ¶m doir amgm¶{ZH$ IVo 5 Vo 6 g|.‘r. Imobrda Am{U O{‘ZrV Mm§Jbr {‘giyZ ÚmdrV. Cä¶m {nH$mV ZÌ IV‘mÌm (¶w[a¶m) ‘H$m AmoirnmgyZ 10 Vo 12 g|.‘r. Xÿa A§Vamda Úmdo. nmUr ì¶dñWmnZ : ‘Š¶mMr nmZo é§X d bm§~ AgVmV. ~mînr^dZ {H«$¶o‘wio nmZmVyZ A{YH$ nmUr ~mhoa Q>mH$bo OmV Agë¶mZo ¶m {nH$mg nmʶmMr JaO A{YH$ Amho. ‘H$m nrH$ nmʶmÀ¶m VmUmg IynM g§doXZerb AmhoV. åhUyZ Iarn h§Jm‘mV nmdgmV I§S> nSy>Z nmʶmMm VmU nS>ë¶mg {nH$mÀ¶m ‘hÎdmÀ¶m AdñWoÀ¶m H$mimV g§a{jV nmUr Úmdo.

‘H$m {nH$mÀ¶m ‘hÎdmÀ¶m AdñWm Am{U JaOoZwgma nmUr ì¶dñWmnZ

nrH$ nmʶmÀ¶m EHy$U nmù¶m nmʶmMr EHy$U JaO (g|.‘r.) {nH$mÀ¶m ‘hÎdmÀ¶m AdñWm noaUr nmgyZMm H$mi ({Xdg)

‘H$m 4 40 Vo 45 1. amon AdñWm 25 Vo 30 (Iarn) 2. Vwam ~mhoa nS>VmZm 45 Vo 50 3. ’w$bmoè¶mV AgVmZm 60 Vo 65 4. XmUo ^aʶmÀ¶m doir 75 Vo 80

Am§Va‘emJV: noaUrZ§Va ¿¶md¶mMr H$miOr :

A) njr amIU : Iarn h§Jm‘mV noaUrZ§Va CJdU 5 Vo 6 {XdgmV Va aã~r h§Jm‘mV 8 Vo 10 {XdgmV hmoVo. nrH$ CJdV AgVmZm njr H$modio H$m|~ CMbVmV n[aUm‘r amonm§Mr g§»¶m H$‘r hmoD$Z CËnmXZ KQ>Vo, åhUyZ noaUrZ§Va gwadmVrÀ¶m 10 Vo 12 {Xdgmn¶ªV nú¶m§nmgyZ g§ajU H$aUo A˶§V ‘hÎdmMo Amho. VgoM nrH$ XþYmi AdñWoV AgVmZm njr H$Ugo ’$moSy>Z XmUo ImVmV, Aem doir XoIrb njr amIU Amdí¶H$ AgVo.

~) Zm§½¶m ^aUo/{daiUr H$aUo : ‘H$m CJdUrZ§Va 8 Vo 10 {Xdgm§Zr {daiUr H$ê$Z EH$m Mm¡’w$ë¶mda EH$M Omo‘Xma amon R>odyZ {daiUr H$amdr. JaO ^mgë¶mg nrH$ CJdUrZ§Va Ëd[aV Zm§½¶m ^amì¶mV.

H$) {nH$mV OmXm nmUr qH$dm XbXb Zgmdr : ‘Š¶mMr amonmdñWm OmXm nmUr qH$dm XbXbrÀ¶m pñWVrg IynM g§doXZerb Amho. noaUrZ§VaÀ¶m gwadmVrÀ¶m 20 {Xdgmn¶ªVÀ¶m H$mimV {nH$mV nmUr gmRy>Z amhUma Zmhr, ¶mMr XjVm ¿¶mdr.

S>) VU{Z¶§ÌU/^a XoUo : VU{Z¶§ÌUmgmR>r A°Q´>mPrZ 50 Q>¸o$ hoŠQ>ar 2 Vo 2.5 {H$.J«°. noaUr g§nVmM 500 crQ>a nmʶmV {‘giyZ g‘à‘mUmV O{‘Zrda ’$dmamdo. VgoM VUm§À¶m àmXþ^m©dmZwgma ‘H$m dmT>rÀ¶m gwadmVrÀ¶m H$mimV EH$ Vo XmoZ Iwanʶm H$ê$Z VmQ>m§Zm AmYmamgmR>r ‘mVr MT>dmdr. JaOoZwgma EH$ Vo XmoZ H$moinʶm H$amì¶mV.

nrH$ g§ajU : ‘H$m {nH$mg CJdUrnmgyZ Vo H$mT>Urn¶ªV {Za{Zamù¶m {H$S>rnmgyZ nmZo, ImoS>, ‘yi, ’w$bmoam Am{U H$Ugo ¶m§Zm CnÐd hmoVmo. Iarn h§Jm‘mV ‘H$m {nH$mda T>Jmi hdm‘mZm‘wio {H$S>r d amoJm§Mm àmXþ^m©d ‘moR>çm à‘mUmda {XgyZ ¶oVmo. {nH$mÀ¶m AdñWoZwgma ‘Š¶mda AmT>iyZ ¶oUmè¶m {H$S>r nwT>rbà‘mUo AmhoV.

A.H«$. nrH$ H$mbmdYr CnÐd H$aUmè¶m {H$S>r

1 CJdUrnmgyZ EH$ ‘{hZm A‘o[aH$Z bîH$ar Air, XoR> Hw$aVS>Umar Air Am{U ImoS>{H$S>m

2 EH$ Vo XmoZ ‘{hZo A‘o[aH$Z bîH$ar Air, nmZo Jw§S>miUmar Air, Ho$gmi Air Am{U H$aS>o gm|S>o

3 XmoZ Vo VrZ ‘{hZo A‘o[aH$Z bîH$ar Air, ‘mdm, nmZo Jw§S>miUmar Air, H$aS>o gm|S>o, ’w$bmoè¶mVrb âbr ~rQ>b, H$Ugo nmoIaUmè¶m d órHo$ga ImUmè¶m Aù¶m

4 VrZ ‘{hZo Vo H$mT>Urn¶ªV A‘o[aH$Z bîH$ar Air, ‘mdm, nmZo Jw§S>miUmar Air, H$aS>o gm|S>o, nmZo ImUmar Air, H$Ugo nmoIaUmè¶m d órHo$ga ImUmè¶m Aù¶m Am{U Ho$gmi Air

eoVH$ar ‘m{gH$mMo dJ©UrXma ìhm!

1. nmoñQ>m‘m’©$V ‘{ZAm°S>©a H$éZ eoVH$ar ‘m{gH$mMo dJ©UrXma hmoVm ¶oB©b.2. Am°ZcmB©Z nÕVrZohr gras.mahakosh.gov.in ¶m H$m¶©àUmcrÛmao

eoVH$ar ‘m{gH$ dJ©UrXma hmoD$ eH$Vm. A{YH$ ‘m{hVrgmR>r 020-25537331 ¶m H«$‘m§H$mda g§nH©$ H$amdm. dm{f©H$ dJ©Ur -250/- én¶o

d {Ûdm{f©H$ dJ©Ur-500/- én¶o

Page 22: Iarn h§Jm‘

22 && eoVH$ar & OyZ & 2019

H$sS> ì¶dñWmnZ

A ~ H$

{H$S>rMo Zmd ImoS>H$sS> A‘o[aH$Z bîH$ar Air H$Ugo nmoIaUmar Air

emór¶ Zmd H$m¶bmo nmQ>}bg ñnmoS>moßQ>oam ’¥${OnS>m© hobrH$moìhnm© Am{‘©Ooam

{H$S>rg ~ir nS>Umar amonmdñWm gd© AdñWm Ho$ea AdñWm {nH$mMr AdñWm

^m¡{VH$ {Z¶§ÌU 1. dmiboë¶m gwaù¶m 1. eŠ¶ Agë¶mg A§S>rnw§O Jmoim H$ê$Z Air doMyZ Zï> H$aUo. Aù¶mg{hV CnQy>Z Zï> H$amdoV. OmiyZ Q>mH$mì¶mV. 2. {H$S>rMm àmXþ^m©d {XgyZ ¶oVmM nmo§½¶m‘ܶo 2. eoV ñdÀN> R>odmdo. dmiy Q>mH$mdr. Ago Ho$ë¶mZo Airbm 3. àH$me gmnim dmnamdm. dmT>rÀ¶m ^mJmVrb ImʶmnmgyZ namd¥Îm H$aVm ¶oB©b d e|S>m VwQ>Uma Zmhr.

amgm¶{ZH$ {Z¶§ÌU H$m~m©arb 85 Q>¸o$ S>ãë¶ynr 1. AirÀ¶m dmT>rÀ¶m bdH$aÀ¶m -- 1764 J«°‘/hoŠQ>ar 500 Vo (1 Vo 3 AdñWm) AdñWm§‘ܶo {Z‘AH©$ 1000 crQ>a nmʶmVyZ 1500 nrnrE‘ qH$dm qZ~moir AH©$ 5 Q>¸o$ ’$dmamdo qH$dm ’$moaoQ> 10 Or. ¶m§Mr 5 {‘.{c. à{VcrQ>a nmUr à‘mUmV 10 Vo 12 {H$bmo/hoŠQ>ar ’$dmaUr H$amdr. AWdm à‘mUo O{‘ZrV {‘gimdo 2. Wm¶‘oWmoŠPm‘ 12.6 Q>¸o$ + b°åãS>m qH$dm S>m¶m{‘Wmo¶oQ> 30 B©gr. gm¶hobmoW«rZ 9.5 Q>¸o$ PoS> gr ¶m {‘l 1.2 {‘.br. 1 brQ>a H$sQ>H$ZmeH$mMr 0.5 {‘.br. à{VbrQ>a nmʶmVyZ ’$dmamdo. nmUr à‘mUmV ’$dmaUr H$amdr. AWdm 3. àmXþ^m©d ‘moR>çm à‘mUmV Agë¶mg B‘m‘oŠQ>rZ ~oÝPmoEQ> 5 Eg.Or. ¶m H$sQ>H$ZmeH$mMr 0.4 J«°‘ à{VcrQ>a nmUr à‘mUmV ’$dmaUr H$amdr. AWdm 4. ‘Yw‘H$m Agë¶mg pñnZmog°S> 45 Eg.gr. H$sQ>H$ZmeH$mMr 0.3 {‘.{c. à{VcrQ>a nmUr à‘mUmV ’$dmaUr H$amdr. AWdm 5. ^mVmMm ^wgm 10 {H$bmo d Jyi 2 {H$bmo nmʶmV EH$Ì H$ê$Z ˶mMo Jmoio V¶ma H$amdo d Xþgè¶m {Xder ˶mV 100 J«°‘ Wm¶moS>rH$m~© 75 S>ãë¶y.nr. {‘gimdo d AemàH$mao V¶ma Jmoù¶m ‘Š¶mÀ¶m nm|½¶mV Q>mH$mì¶mV.

O¡{dH$ H$sS> {Z¶§ÌU 1. Q´>m¶H$moJ«m‘m Mrbmo{Zg 1. A§S>çmda CnOr{dH$m H$aUmè¶m Q´>m¶H$moJ«m‘m 1. Q´>m¶H$moJ«m‘m Mrbmo{Zg ¶m namonOrdrMo A§S>r ¶m namonOrdr H$sQ>H$m§Mo hoŠQ>ar 50,000 ¶m namonOrdrMo A§S>r Agbobo 8 H$mS>© A§S>r Xhm {Xdgm§À¶m A§VamZo VrZ doim Agbobo 8 H$mS>© à{VhoŠQ>ar bmdmdoV. eoVmV gmoS>mdrV. AWdm à{VhoŠQ>ar bmdmdoV. 2. qZ~moir AH©$ 5 Q>¸o$ 2. Zmo‘war¶m [abm¶ ¶m ~waerOݶ 2. EM.E.EZ.nr.ìhr. CJdUrZ§Va 15 {Xdgm§Zr H$sQ>H$ZmeH$mMr 2 Vo 3 J«°‘ à{VbrQ>a 250 Eb B© à{VhoŠQ>ar ’$dmamdo. nmUr à‘mUmV ’$dmaUr H$amdr. AWdm dmnamdo. 3. B©.nr.EZ. qH$dm ‘oQ>mam¶{PA‘ Mr 100 J«°‘ à{V n§n ¶mà‘mUo ’$dmaUr H$amdr.

Page 23: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 23

à{V~§YmË‘H$ Cnm¶ ImoS>{H$S>tMr g§»¶m {nH$m§Mo Am{U BVa n¶m©¶r H$sS> dmT>Umè¶m {nH$m§Mo Am{U BVa n¶m©¶r AmQ>moŠ¶mV R>odʶmgmR>r PmS>m§Mo Adeof Zï> H$amdoV. VgoM gwámdñWoV H$sS> dmT>Umè¶m PmS>m§Mo {nH$m§Mo Am{U BVa n¶m©¶r Air Agbobo ImoS> N>mQ>mdo. Adeof Zï> H$amdoV. H$sS> dmT>Umè¶m PmS>m§Mo VgoM gwámdñWoV Adeof Zï> H$amdoV. VgoM Air Agbobo ImoS> gwámdñWoV Air Agbobo N>mQ>mdo. ImoS> N>mQ>mdo.

agm¶Zm§Mm gwa{jV dmna 1. agm¶Z IaoXr doir n¸o$ {~b ¿¶mdo. 2. ~§Xr Agbobo H$sQ>H$ZmeH$ Amho H$m Vo nmhmdo. 3. {e’$maerV H$sQ>H$ZmeH$m§Mm ¶mo½¶ à‘mUmV dmna H$amdm. 4. nwaoem kmZm{edm¶ agm¶Zo EH$‘oH$m§V {‘giy Z¶oV. 5. ’$dmaUr H$aVmZm Vm|S>mda ‘mñH$ ~m§Ymdo d hmV‘moOo dmnamdoV. 6. dmao OmoamV dmhV AgVmZm ’$dmaUr H$ê$ Z¶o. 7. ’$dmaUrZ§Va hmV, nm¶ d Vm|S> gm~UmZo ñdÀN> YwdmdoV. 8. VÁkm§Mm g„m Adí¶ ¿¶mdm.

amoJ ì¶dñWmnZ : ‘H$m {nH$mda ¶oUmè¶m amoJm§Mr g{dñVa ‘m{hVr nwT>rbà‘mUo Amho.

A ~ H$ S> B B©

amoJmMo Zmd ’w$bmoè¶mnyduMm ImoS> Hw$Oì¶m amoJ Q>{g©H$‘ nU© H$anm ‘o{S>g nU© H$anm ’w$bmoè¶mZ§VaMm ImoS> Hw$Oì¶m amoJ

H$maUr^yV OrdmMo {nWr¶‘ B{d©{Z¶m EŠgoamo{hb‘ S´o>ñŠboam â¶wOm[aA¶‘ ‘°H«$mo’$mo{‘ÝH$m emór¶ Zmd A’°$ZrS>a‘°Q>‘ H«$sgm§Wo‘ Q>{g©H$‘ ‘o{S>g ‘mo{Zbr’$mo‘© ’°${OAmobrZm

AZwHy$b hdm‘mZ A{YH$ CîUVm d AmЩVm W§S> d A{YH$ CîU X‘Q>, ’w$bmoè¶mV AgVmZm nmʶmMm VmU AmЩVm¶w³V$ W§S> hdm‘mZ.$

bjUo ImoS> Vn{H$ar ImoS> Vn{H$ar nmZm§da bm§~ nmZm§À¶m {eam§‘ܶo ImoS>mMm C^m N>oX KoVë¶mg AmVrb a§JmMm, AmH$gbobm a§JmMm, AmH$gbobm A§S>mH¥$Vr, H$aS>çm bm§~Q> Vn{H$ar ^mJ Jwbm~r-Om§^im/H$mù¶m a§JmMm ‘D$ d O{‘ZrbJV ‘D$ d O{‘ZrbJV -{haì¶m a§JmÀ¶m qH$dm JS>X {XgVmo. àmXþ^m©d ‘yi, Imbrb noao d ImoS>mg nri ImoS>mg nri 2.5 Vo 15 g|.‘r. bmbga-Vn{H$ar e|S>çmda hmoV Agë¶mZo PmS> dmiVo. {XgyZ ¶oVo. {XgyZ ¶oVo. {Mam {XgyZ ¶oVmV. a§JmÀ¶m {Mam {XgyZ ¶oVmV.

Cnm¶ 75 Q>¸o$ H°$ßQ>Z pãbqMJ nmdS>a ‘°ÝH$moPo~ ‘°ÝH$moPo~/Pm¶Zo~ 10 J«°‘ Q´>m¶H$moS>‘m© ~waer 1 {H$.J«°. 12 J«°‘ à{V 100 (33 Q>¸o$ ŠbmoarZ) 2.5 J«°‘ à{VcrQ>a 2.5 J«°‘ à{VcrQ>a eoUIVmV {‘giyZ 10 {Xdgm§Zr cr. nmUr à‘mUmV 10 {H$.J«°. nmUr ¶m à‘mUmV nmUr ¶m à‘mUmV O{‘ZrVyZ Úmdo. O{‘ZrVyZ Úmdo. à{VhoŠQ>a à‘mUo 8 Vo 10 {Xdgm§À¶m ’$dmamdo. O{‘ZrV Úmdo. A§VamZo ’$dmamdo.

H$mT>Ur d gmR>dUyH$ : YmݶmgmR>r ‘H$m {nH$mMr H$mT>Ur H$Ugmdarb AmdaU {ndiga nm§T>ao Am{U Q>UH$ Pmë¶mda H$amdr. ˶mgmR>r VmQ>o Z H$mnVm àW‘ H$Ugo gmobyZ IwSy>Z ¿¶mdrV Am{U gmobbobr H$Ugo 2 Vo 3 {Xdg CÝhmV Mm§Jbr dmidmdrV. ˶mZ§Va ‘H$m gmobUr ¶§ÌmÀ¶m ghmæ¶mZo H$Ugm§Mr gmobUr H$amdr d Z§Va XmʶmVrb Amobmdm 10 Vo 12 Q>¸o$ hmoB©n¶ªV XmUo CÝhmV Mm§Jbo dmidmdo OoUoH$ê$Z gmR>dUwH$sV {H$S>tMm àmXþ^m©d hmoUma Zmhr.

EH§$XarV gwYm[aV V§ÌkmZmMm dmna H$ê$Z ‘H$m {nH$mMo ì¶dñWmnZ Ho$ë¶mg ^aKmog CËnmXZ KoVm ¶oVo.

g§nH©$ … 9420330036

Page 24: Iarn h§Jm‘

24 && eoVH$ar & OyZ & 2019

H$mngmImcrc EHy$U joÌmn¡H$s 95 Q>³³¶m§nojm OmñV joÌmda ~r.Q>r. H$mngmMr cmJdS> hmoV AgVo. ˶m‘wio ~r.Q>r. H$mnyg

{~¶mUmg ‘moR>çm à‘mUmda ‘mJUr Amho. ~è¶mM eoVH$è¶m§H$Sy>Z H$mhr {d{eï> dmUm§Mr ‘mJUr Ho$cr OmVo d Vo dmU {‘imdo, åhUyZ AmJ«h Yacm OmVmo. ˶m‘wio ~r.Q>r. H$mnyg {~¶mʶm§À¶m {dH«$r‘ܶo H$mim ~mOma, OmXm XamZo {dH«$r, eoVH$è¶m§Mr ’$gdUyH$ B. g‘ñ¶m {Z‘m©U hmoV AmhoV. eoVH$è¶m§Zr EH$m {d{eï> OmVrMm AmJ«h Yê$Z {dZmH$maU ˶m dmUmMo ‘hÎd dmTy>Z {~¶mʶm§À¶m g‘ñ¶m {Z‘m©U H$ê$ Z¶oV. g§H$[aV ~r.Q>r. H$nmerda gZ 2017-18 ¶m h§Jm‘m‘ܶo ‘moR>çm à‘mUmda ~m|S>AirMm àmXþ^m©d AmT>iyZ Amcm. na§Vw gZ 2018-19 ¶m h§Jm‘m‘ܶo Ho$boë¶m à^mdr Cnm¶¶moOZm, OZOmJ¥Vr A{^¶mZ ¶m‘wio eo§Xar ~m|S>AirMm àmXþ^m©d H$‘r à‘mUmV Pmcm.

~r.Q>r. H$nmergmR>r AZwHy$c hdm‘mZ

H$nmerÀ¶m {nH$mg g§nyU© H$mcmdYrgmR>r 500 Vo 700 {‘.‘r. nmD$g d ˶mMo {nH$m§À¶m dmT>rÀ¶m AdñWoÀ¶m JaOoZwgma ¶mo½¶ {dVaU Amdí¶H$ AgVo. noaUrÀ¶m doir 50 Vo 75 {‘.‘r. nmD$g d {~¶mUo CJdUrgmR>r 18 Vo 20 A§e g|.J«o. Vmn‘mZmMr JaO AgVo. amon AdñWoÀ¶m H$m{¶H$ dmT>rgmR>r 20 Vo 35 A§e g|.J«o. Vmn‘mZ d AYyZ ‘YyZ {dIwacoë¶m ñdê$nmMr nmdgmMr JaO AgVo. ˶mnwT>rc dmT> AdñWm åhUOo nmVo, ’w$co cmJʶmMr doi ¶m AdñWogmR>r dmVmdaUm‘ܶo H$‘r AmЩVm d àIa gy¶©àH$me ¶m§Mr Amdí¶H$Vm AgVo. ~m|S>o ^aʶmÀ¶m doir O{‘Zr‘ܶo nwaoer Amoc, dmVmdaUmV OmñV AmЩVm d H$‘r Vmn‘mZ Amdí¶H$ AgVo. ˶m‘mZmZo da Z‘yX Ho$boë¶m hdm‘mZmÀ¶m CËnmXH$ KQ>H$m§er H$nmerMo nrH$ A{YH$ Mm§Jco ¶oʶmgmR>r g§VwcZ Amdí¶H$ AgVo. na§Vw ho gd© Amdí¶H$ hdm‘mZmMo KQ>H$ g§nyU©V: {ZgJm©À¶m ~Xcmda Adc§~yZ AgVmV. ¶mda ‘mZdr {Z¶§ÌU Agy eH$V Zmhr. ˶m‘wio ho gd© hdm‘mZmMo CËnmXH$ KQ>H$ à˶oH$ dfu H$nmerÀ¶m {nH$mg AZwHy$c amhVrc, ¶mMr emídVr ZgVo. ˶m‘wioM H$nmerÀ¶m CËnmXZm‘ܶo pñWaVm àmá hmoV Zmhr. à˶oH$ dfu A{Z¶{‘V hdm‘mZm‘wio à{VHy$c hdm‘mZ ¶m KQ>H$mMm H$nmerÀ¶m CËnmXZmda {dnarV n[aUm‘ hmoV AgVmo.

‘mÝgyZMm nmD$g gd©gmYmaUnUo 7 OyZnmgyZ gwê$ hmoV AgVmo. na§Vw ‘mJrc H$mhr dfm©Mm AZw^d cjmV KoVm ‘mÝgyZMr gwédmV doioda Pmcocr Zmhr. H$mhr dfm©V {Z¶{‘V gwédmV Pmcr na§Vw Z§Va nmdgmV I§S> nS>cm Amho. Mmcy h§Jm‘mV Mm§Jcm nmD$g hmoB©c, Agm A§XmO emókm§Zr dV©dcm Agë¶m‘wio eoVH$ar dJm©V d gd© gm‘mݶm§‘ܶo H$‘mcrMr CËgwH$Vm Amho.O‘rZ : H$nmerMo nrH$ gw‘mao ghm ‘{hZo qH$dm ˶mnojm A{YH$ H$mcmdYrgmR>r eoVmV amhV Agë¶m‘wio ¶mo½¶ O{‘ZrMr {ZdS> A˶§V ‘hÎdmMr Amho. H$nmerMr ‘wio gmoQ>‘yi àH$mamV ¶oV Agë¶mZo O{‘ZrV

Imocda OmVmV. åhUyZ H$nmer cmJdS>rgmR>r H$mir, ‘ܶ‘ Imoc 90 g|.‘r. d Mm§Jcm {ZMam hmoUmar, Amåc-{dåc {ZX}em§H$ 6 Vo 8.5 n¶ªV Agcocr O‘rZ {ZdS>mdr. CWi, hcŠ¶m Am{U nmUr Yê$Z R>odUmè¶m jma¶wŠV O{‘ZrV H$nmerMr cmJdS> H$ê$ Z¶o.nyd©‘emJV : H$nmerÀ¶m PmS>m§Mr ‘wio ^wg^werV O{‘ZrV 70 Vo 90 {XdgmV 60 Vo 90 g|.‘r. n¶ªV Imoc dmT>VmV. H$nmerÀ¶m ‘wim§Mr dmT> Mm§Jcr ìhmdr ¶mgmR>r EH$ Imoc Zm§JaQ> d 2 Vo 3 Hw$idmÀ¶m nmù¶m XoD$Z T>oH$io ’$moS>mdrV. AmYrÀ¶m {nH$m§Mr YgH$Q>o, niH$mQ>çm, hairÀ¶m H$mí¶m d AZmdí¶H$ ßb°pñQ>H$, H$mMm B. H$Mam Jmoim H$ê$Z Vmo Omimdm d eoV ñdÀN> R>odmdo. ˶m‘wio H$sS> d amoJ ¶m§À¶m gwámdñWm Zï> hmoʶmg ‘XV hmoVo. Mm§Jco Hw$Ococo eoUIV qH$dm H§$nmoñQ> IV hoŠQ>ar 25 JmS>çm ¶m à‘mUmV {‘gimdo.

~r.Q>r. H$nmergmR>r eoUIV, H§$nmoñQ> IV, Jm§Sy>iIVm~amo~aM EH$ ~°J qgJc gwna ’$m°ñ’o$Q>>, 15 Vo 20 {H$cmo ‘°¾o{e¶‘ gë’o$Q>, 10 {H$cmo ~moa°H$m°c Am{U 10 {H$cmo qPH$ gë’o$Q> noaUrnydu eoVmV {‘gië¶mg ˶mMm Z¸$sM Mm§Jcm ’$m¶Xm hmoVmo. 90 g|.‘r. qH$dm 120 g|.‘r. A‘o[aH$Z qH$dm B{Opße¶Z H$mngmZwgma A§Vamda CWi gè¶m nmS>mì¶mV. CWi gè¶m§‘wio H$nmercm Amdí¶H$ VodT>o nmUr XoVm ¶oVo d ˶m‘wio nmʶmMr ~MV hmoVo. Imoc d é§X gè¶m§‘wio PmS>m§Mr ‘wio dada amhVmV. d OmXm nmʶm‘wio {nH$mMr H$m{¶H$/emH$s¶ dmT> OmñV hmoD$Z CËnmXZmV KQ> ¶oVo. {edm¶ nmUrhr Oéarnojm OmñV {Xco OmVo. gè¶m§Mr cm§~r O{‘ZrÀ¶m àH$mamZwgma 6 Vo 8 ‘r. R>odmdr.~r.Q>r. H$nmerMr noaUr d noaUrMo A§Va : ~r.Q>r. H$nmerMr cmJdS> 20 ‘o Z§VaM H$amdr. H$maU ˶m AJmoXa dmVmdaUmV ‘hmamï´>mVrc H$moaS>dmhÿ H$nmerMr cmJdS> OyZ ‘{hݶmV qH$dm noaUr¶mo½¶ nmD$g Pmë¶mda H$amdr. ~mJm¶Vr H$nmerÀ¶m noaUr AJmoXa gè¶m§‘ܶo ^anya

~mJm¶Vr ~r.Q>r. H$mnyg cmJdS> V§ÌkmZS>m°. amO|Ð dmK, S>m°. A{dZme H$moiJo, ZmZmgmho~ ‘aH$S>,

H$mnyg gwYma àH$ën, ‘hmË‘m ’w$bo H¥${f {dÚmnrR>, amhþar, {O. Ah‘XZJa

Page 25: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 25

nmUr Úmdo. dmngm Amë¶mZ§Va noaUr A§VamZwgma H$amdr. noaUr H$aVmZm garÀ¶m ‘ܶmda 2 Vo 3 B§M Imob IÈ>m H$amdm d ˶mV {e’$mag Ho$ë¶mà‘mUo amgm¶{ZH$ IVo, {~¶mUo Q>mHy$Z ‘mVrZo PmH$mdo d cJoM nmUr Úmdo. VgoM gar nmS>ʶmnydu eoUIV {Xco Zgë¶mg à˶oH$ IS²>S>çmV amgm¶{ZH$ IVm§~amo~aM eoUIV Úmdo.

H$nmer‘ܶo noaUrMo A§Vahr ~m~ A{Ve¶ ‘hÎdmMr R>aVo. H$nmerÀ¶m XmoZ AmoirVrc d XmoZ PmS>mVrc A§Vamda H$nmerÀ¶m à{VhoŠQ>ar PmS>m§Mr g§»¶m Adc§~yZ AgyZ ˶mgmR>r nwT>rcà‘mUo A§Va R>odmdo.

dmU noaUrMo A§Va O{‘ZrMm hoŠQ>ar g|.‘r. àH$ma PmS>m§Mr g§»¶m

~r.Q>r. dmU 90 � 60 ‘ܶ‘ Vo 18,500 H$moaS>dmhÿ 90 � 90 ^mar 12,300

~r.Q>r. dmU 90 � 90 ^mar 12,300 ~mJm¶Vr 120 � 60 3,889

dmUm§Mr {ZdS>

gܶm ~mOmam‘ܶo ~r.Q>r. ¶m ZmdmZo {dH${gV Ho$coco AZoH$ H§$nݶm§Mo dmU CncãY AmhoV. ~hþVoH$ gd©M dmU Mm§Jë¶m àVrMo Am{U CËnmXZmÀ¶m ~m~VrV g‘Vwë¶ AmhoV. VgoM gd©M ~r.Q>r. ‘ܶo ~m|S>AirÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r à{VH$maeŠVr Amho. åhUyZM {~¶mUo KoVmZm eoVH$è¶m§Zr EH$mM H§$nZrÀ¶m {~¶mʶm§Mr ‘mJUr H$aʶmnojm H$‘r H$mcmdYrV OmñV CËnÞ XoUmè¶m, ag emofUmè¶m ~r.Q>r dmUm§Mr {ZdS> H$amdr. H$‘rV H$‘r IMm©V OmñVrV OmñV CËnmXZ H$go {‘i{dVm ¶oB©c ¶mMm {dMma eoVH$è¶m§Zr H$aʶmMr JaO Amho. ‘hmamï´>mVrc H¥${f {dÚmnrR> Am{U ‘hm~rO ¶m§À¶mVrc gm‘§Oñ¶ H$amamVyZ {dÚmnrR>mZo {dH${gV Ho$coco g§H$[aV H$mnyg dmU ~r.Q>r. H$mnyg dmUm§‘ܶo ê$nm§Va H$aʶmV Amco AmhoV. nrHo$ìhr hm¶~«rS>- 2 ~r.Q>r, EZ EM EM -44 ~r.Q>r ho dmU ¶m dfm©À¶m h§Jm‘m‘ܶo CncãY hmoVrc. VgoM ’w$co ídoVm§~ar ~r.Q>r hm H$mnyg dmU nwT>rc dfm©À¶m h§Jm‘m‘ܶo CncãY hmoB©c. ImgJr H§$nݶm§Zr {dH${gV Ho$boë¶m ~r.Q>r. dmUm§Mr Amnë¶m AZw^dmZwgma noaUrgmR>r {ZdS> H$amdr.

~mJm¶Vr ~r.Q>r. H$nmerÀ¶m cmJdS>rMm H$mcmdYr

1. cmJdS> 20 ‘o Vo ‘hmamï´>mVrc H$nmerMr 15 Owc¡ cmJdS> H$aUmao gd© {Oëho

2. doMUr {S>g|~a Vo OmZodmar

amgm¶{ZH$ IVo : ~r.Q>r. dmUmgmR>r {e’$maerV IV ‘mÌoÀ¶m 25 Q>¸o$ OmñV åhUOoM à{VhoŠQ>ar 125 {H$cmo ZÌ, 65 {H$cmo ñ’w$aX Am{U 65 {H$cmo nmcmeMr ‘mÌm Úmdr.VgoM O{‘ZrMm nmoV gwYmaʶmgmR>r à{V hoŠQ>a 25 JmS>çm eoUIV eodQ>À¶m Hw$idmÀ¶m nmir AJmoXa Úmdo qH$dm IV H$‘r Agë¶mg cmJdS>rÀ¶m doir à˶oH$ ’w$crda N>moQ>m IÈ>m KoD$Z ˶mV Am|Oi^a eoUIV Q>mH$mdo d ‘mVrV Mm§Jco {‘gimdo. ZÌ, ñ’w$aX d nmcme XoVmZm g§nyU© ñ’w$aX d nmcme Am{U 20 Q>¸o$ ZÌ noaUrÀ¶m doir Úmdo d Cacoco ZÌ g‘mZ XmoZ hß˶mV noaUrZ§Va 30 Vo 60 {Xdgm§Zr Úmdo. gdm©V ‘hËËdmMo åhUOo AmnU {ZdS>boë¶m O{‘ZrMo ‘mVr narjU H$ê$Z {dÚmnrR>mZo {e’$mag Ho$ë¶mà‘mUo O{‘ZrV Agcoco KQ>H$ Am{U {nH$mg Amdí¶H$ Agcoco KQ>H$ ¶mZwgma IVmMo à‘mU R>a{dë¶mg ˶mMm {ZpíMVM ’$m¶Xm hmoB©c.

‘mVr narjU Am{U {nH$mMo Ano{jV CËnmXZ 40 q¹$./ho. ¶mdê$Z ‘hmË‘m ’w$bo H¥${f {dÚmnrR>, amhþar ¶m§Zr nwT>rb gyÌo emoYyZ H$mT>cr AmhoV.

eoUIVmgmo~VM Ano{jV CËnmXZ g‘rH$aU à{V ho. 10 Q>Z eoUIV

1. IVm‘YyZ Úmd¶mMo (9.58 � Ano{jV CËnmXZ, q¹$./ho.)- ZÌ q¹$./ho. = (1.15 � O{‘ZrVrc CncãY ZÌ, q¹$./ho.)-(1.42 � eoUIV Q>Z/ho.)

2. IVm‘YyZ Úmd¶mMo (3.62 � Ano{jV CËnmXZ, q¹$./ho)- ñ’w$aX q¹$./ho. = (2.99 � O{‘ZrVrc CncãY ñ’w$aX, q¹$./ho.)-(1.59 � eoUIV Q>Z/ho.)

3. IVm‘YyZ Úmd¶mMo (8.32 � Ano{jV CËnmXZ, q¹$./ho)- nmcme q¹$./ho. = (0.45 � O{‘ZrVrc CncãY nmcme, q¹$./ho.)-(3.77 � eoUIV Q>Z/ho.)

eoUIV{da{hV Ano{jV CËnmXZ g‘rH$aU :

1. IVm‘YyZ Úmd¶mMo (10.36 � Ano{jV CËnmXZ, q¹$./ho.) ZÌ q¹$./ho. = - (1.21 � O{‘ZrVrc CncãY ZÌ)

2. IVm‘YyZ Úmd¶mMo (4.62 � Ano{jV CËnmXZ, q¹$./ho.) ñ’w$aX q¹$./ho. = -(3.83 � O{‘ZrVrc CncãY ñ’w$aX q¹$./ho. )

3. IVm‘YyZ Úmd¶mMo (8.57 � Ano{jV CËnmXZ, q¹$./ho.) nmcme q¹$./ho. = -(0.46 � O{‘ZrVrc CncãY nmcme q¹$./ho.)

Page 26: Iarn h§Jm‘

26 && eoVH$ar & OyZ & 2019

~mJm¶Vr ~r.Q>r. H$mngmgmR>r {e’$mag Ho$coë¶m amgm¶{ZH$ IVm§À¶m ‘mÌm VŠË¶mV nwT>o {Xë¶mà‘mUo Úmì¶mV.

A.H«$. IVo XoʶmMr doi ~r.Q>r. g§H$[aV dmU {H$.J«°./ho.

ZÌ ñ’w$aX nmcme

1 noaUr˦m doir 20 50 50

2 noaUrZ§Va 30 {Xdgm§Zr 40 - -

3 noaUrZ§Va 60 {Xdgm§Zr 40 - -

EHy$U {H$.J«°./ho. 100 50 50

Am§Va‘emJV

Zm§½¶m ^aUo : gd©gmYmaUnUo 10 {XdgmV gd© {~¶m CJdVmV. Á¶m {R>H$mUr ~r CJdcr Zgoc ˶m {R>H$mUr amIyZ R>odcoë¶m {~¶mʶm§nmgyZ, ˶mM dmUm§Mo AJa g§H$a dmUmMo {~¶mUo/amono Zm§½¶m ^aʶmgmR>r dmnamdo d cJoM nmUr Úmdo. {daiUr : 15 {XdgmZ§Va à˶oH$ ’w$crda EH$M Omo‘Xma amon R>odyZ ~mH$sMr CnQy>Z Q>mH$mdrV. {daiUr O‘rZ Amocr AgVmZm H$amdr. åhUOo Z CnQ>coë¶m PmS>m§À¶m ‘wim§Zm BOm hmoUma Zmhr.IwanUr : noaUrZ§Va Oéarà‘mUo Iwanʶm XoD$Z 60 {Xdgm§n¶ªV nrH$ ñdÀN> d VU{da{hV R>odmdo. ¶mgmR>r OoWo eŠ¶ Agoc VoWo Oéarà‘mUo amgm¶{ZH$ VUZmeH$m§Mm dmna H$amdm. ˶mgmR>r Imcrcn¡H$s EH$ VUZmeH$ dmnamdo d Amdí¶H$Voà‘mUo {nH$mÀ¶m Iwanʶm H$amì¶mV. VUZmeH$m‘wio IwanUrÀ¶m IMm©V ’$ma ‘moR>r ~MV hmoVo na§Vw dma§dma VUZmeHo$ dmnaë¶mZo O‘rZ Iam~ hmoD$ eH$Vo.

A.Z§. VUZmeH$mMo Zmd {H«$¶merb KQ>H$mMo hoŠQ>ar nmʶmMo à‘mU ’$dmaUrMr doi hoŠQ>ar à‘mU

1. noÝS>r{‘WrcrZ 1.5 crQ>a 500 crQ>a CJdUrnydu EH$ ’$dmam

2. Š¶wPm°cmo’$m°n - B{Wc 1.5 crQ>a 500 crQ>a noaUrZ§Va 10 Vo 35 {Xdgmn¶ªV

nmUr ì¶dñWmnZ : H$nmercm noaUrnmgyZ nmVo cmJon¶ªV VwcZoZo nmUr H$‘r cmJVo. ¶m H$mimV {nH$mcm OmñV nmUr XoD$ Z¶o, H$maU OmXm nmʶm‘wio PmS>m§Mr AZmdí¶H$ dmT> hmoVo. nrH$ ’w$bmoè¶mV Amë¶mda nmʶmMr JaO dmT>Vo d ~m|S>o ^aVmZm Vr gdm©V OmñV AgVo.

H$nmerMr CJdU, nmVo cmJUo, ’w$co C‘cUo, ~m|S>o YaUo d ~m|S>o ^aUo ¶m ‘hÎdmÀ¶m AdñWm AgyZ ¶m AdñWm§À¶m H$mimV O{‘ZrV Amocmdm AgUo OéarMo Amho. noaUr AmocmdyZ H$amdr. Z§Va 3 Vo 4 {Xdgm§Zr qM~dUrMo nmUr Úmdo. Oa nmʶmMm nwadR>m Anwam Agoc Va gar AmS> gar ¶m nÕVrZo nmUr Úmdo. n{hë¶m nmircm n{hbr, {Vgar, nmMdr ¶m à‘mUo gè¶m§V nmUr gmoS>mdo d Xþgè¶m nmircm Xþgar, Mm¡Wr, ghmdr ¶mà‘mUo gè¶m§V nmUr gmoS>mdo. ¶m‘wio H$nmercm cmJUmè¶m nmʶmV gw‘mao 30 Q>¸o$ ~MV hmoVo d CËnmXZmV KQ> ¶oV Zmhr.{R>~H$ qgMZmMm dmna : eoVmMr nmhUr Ho$ë¶mZ§Va AmamIS>çmZwgma {R>~H$ qgMZ g§MmMr C^maUr H$amdr. {R>~H$ qgMZ nÕVr‘ܶo PmS>mÀ¶m ‘wimOdi {nH$mÀ¶m JaOoà‘mUo nmUr ßc°pñQ>H$ ZirÀ¶m gmhmæ¶mZo Wo§~ W|~ ê$nmZo {Xë¶mZo nmʶmMr ~MV Va hmoVoM {edm¶ VUm§Mm CnÐd H$‘r hmoVmo. Am{U doioV d ‘Owamdarc IMm©V ~MV hmoVo.Am§VanrH$ : ~mJm¶Vr H$nmerV ^wB©‘wJmMo Am§VanrH$ åhUyZ KoVë¶mg OmñV ’$m¶Xm hmoVmo. ¶mgmR>r garÀ¶m EH$m ~mOyg H$nmer, Xþgè¶m ~mOyg ^wB©‘yJ ¶m§Mr 1:1 ¶m à‘mUmV noaUr H$amdr. XmoÝhr {nH$m§Mr noaUr garÀ¶m ~JcoÀ¶m ‘ܶmda H$amdr. Am§Va{nH$mMr noaUr H$nmerÀ¶m noaUrnydu EH$ ‘{hZm AJmoXa Ho$ë¶mg ’$m¶Xm Pmë¶mMo {XgyZ Amco Amho. ˶mMà‘mUo H$nmer‘ܶo Vya, Jdma, gmo¶m~rZ ¶mgmaIr Am§Va{nHo$ KoVë¶mg ’$m¶Xm hmoVmo.doMUr : maVr¶ H$mnyg hm nma§n[aH$ nÕVrZo CËnm{XV Ho$cm OmV Agcm Var Am§Vaamï´>r¶ÑîQ>çm ˶mVrc ogir‘wio {Z¶m©VrV {Z~ªY ¶oVmV. ¶mH$[aVm ¶m§{ÌH$ nÕVrZo d ^ogi‘wŠV H$mngmMr doMUr H$aUo JaOoMo Amho. H$mngmMm JwUmË‘H$ XOm© Am§Vaamï´>r¶ amIʶmgmR>r H$mngmMr ñdÀN> doMUr hmoUo Amdí¶H$ Amho. VgoM eoVH$ar dOZ dmT>mdo åhUyZ AY©dQ> ’w$Q>boë¶m ~m|S>m§Mr doMUr H$aVmV. ˶m‘ܶo Amocmdm amhV Agë¶mZo gmR>dUwH$sV Ym½¶mMr àV Iam~ hmoVo. ˶mgmR>r H$mngm‘ܶo AmЩVoMo à‘mU ‘¶m©Xonojm OmñV Zgmdo.

eoVmVrc A§XmOo 30 Vo 35 Q>¸o$ ~m|S>o ’w$Q>ë¶mda n{hcr doMUr H$amdr. ˶mZ§Va gmYmaUnUo 15 Vo 20 {XdgmÀ¶m A§VamZo 2 Vo 3 doMʶm H$amì¶mV. H$mngmMr doMUr gH$mir H$aUo A{YH$ Mm§Jco H$maU hdoVrc Amocmì¶mZo H$mS>rH$Mam, dmicocr nmZo H$nmercm {MH$Q>V ZmhrV. H$mnyg

(nmZ 33 da)

Page 27: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 27

XoemV gdm©V OmñV H$mnyg bmJdS> H$aUmè¶m amÁ¶m‘ܶo ‘hmamï>mMm AJ«H«$‘ bmJVmo. maVmMm {dMma Ho$bm AgVm gw‘mao 119 bmI ho³Q>a

joÌmda H$mnyg {nH$mMr bmJdS> H$aʶmV ¶oVo. ˶mMà‘mUo ‘hmamï>mVhr 38 bmI ho³Q>a joÌmda H$mnyg {nH$mMr ‘moR>çm à‘mUmda bmJdS> Ho$br OmVo. {deof ~m~ åhUOo 95 Q> o$ joÌ ~rQ>r H$nmerZo ì¶mnbo Amho. ‘mJrb H$mhr dfm©nmgyZ ~mJm¶Vr joÌmV bjUr¶ dmT> Pmbr. ˶mMm n[aUm‘ åhUOo CËnmXZ dmT>bo, na§Vw ˶mM gmo~V amgm¶{ZH$ IVo, {d{dY H$sS>ZmeHo$, ~waerZmeHo$ ¶m§Mmhr dmna ‘moR>çm à‘mUmda dmT>bm. gZ 2002 nmgyZ ^maVmV ~rQ>r H$mnyg dmUm§Zm nadmZJr {‘imbr Am{U H$mnyg {nH$mda ¶oUmè¶m A‘o[aH$Z ~m|S> Air, {R>nŠ¶m§Mr ~m|S>Air, Jwbm~r ~m|S>Air ¶mnmgyZ gwédmVrbm g§ajU {‘imbo. ˶mM~amo~a Jm¡U {H$S>r ‘w»¶ {H$S>r ~Zë¶m. CXm. {‘{b~J, {‘arS> T>oHy$U B˶mXr.

H|$Ðr¶ H$mnyg g§emoYZ g§ñWm, ZmJnya ¶m§Zr Ho$boë¶m à¶moJ MmMʶmVyZ Ago {ZXe©Zmg Ambo Amho H$s, ~hþg§»¶ ~rQ>r dmU ho ag emofUmè¶m {H$S>tZm ~ir nS>Umao AmhoV H$s Á¶mVyZ ^{dî¶mV ag emofUmè¶m {H$S>tÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r H$sS>ZmeH$m§Mm dmna ‘moR>çm à‘mUmda hmoD$ eH$Vmo.

Jwbm~r ~m|S>Air- EH$ Ñ{ï>jon

‘hmamï> amÁ¶mMm {dMma Ho$bm Va H$mnyg {nH$mdarb Jwbm~r ~m|S>Air hr C{eam åhUOo bmJdS>rnmgyZ 90 {XdgmZ§Va ¶oUmar H$sS> hmo¶. na§Vw Joë¶m XmoZ-VrZ dfm©nmgyZ hr H$sS> 60 {XdgmZ§Va AmT>iyZ Ambr Amho. ‘hmamï>mVrb {deofV… Z§Xþa~ma, Ywio, Am¡a§Jm~mX, OiJmd, ~wbS>mUm, AH$mobm, Ah‘XZJa, Zm§XoS>, dYm©, ¶dV‘mi, ~rS> B˶mXr {OëømV ¶m {H$S>rMm àmXþ m©d ‘moR>çm à‘mUmda {XgyZ Ambm Amho. gr.Am¶.gr.Ama., ZmJnya ¶m§À¶m AhdmbmZwgma Iarn h§Jm‘ 2017 ‘ܶo ‘hmamï>, Voc§JUm, Am§Y«àXoe, H$Zm©Q>H$ Am{U ‘ܶàXoe ¶m à‘wI H$mnyg CËnmXH$ amÁ¶m§‘ܶo Jwbm~r ~m|S>AirMm 8 Vo 9 Q>³³¶m§n¶ªV àmXþ m©d {XgyZ Ambobm AgyZ gmYmaUV… 10 Vo 30 Q>³³¶m§n¶ªV CËnmXZmV KQ> Ambobr Agë¶mMo Z‘yX H$aʶmV Ambobo Amho. Jwbm~r ~m|S>AirMo {Z¶§ÌU H$aʶmgmR>r Amdí¶H$ Cnm¶ ¶moOZm doioV Z Ho$ë¶mg ¶o˶m Iarn 2018 À¶m h§Jm‘mVhr ¶m {H$S>rMm ‘moR>çm à‘mUmda àmXþ m©d hmoʶmMr XmQ> eŠ¶Vm hmoVr, na§Vw H¥${f {d^mJ, H¥${f {dkmZ H|$Ð d H¥${f {dÚmnrR> ¶m§À¶m‘m’©$V ‘moR>çm à‘mUmda OZOmJ¥Vr VgoM amÁ¶nmVirda Jwbm~r ~m|S>Air ~m~V am~{dbobo A{^¶mZ

H$mnyg {nH$mdarb Jwbm~r ~m|S>Air ì¶dñWmnZlr. ‘hoe {d. ‘hmOZ, {df¶ {deofk (nrH$ g§ajU), H¥$fr {dkmZ H|$Ð, nmb, {O. OiJmd

¶m‘wio ¶§XmÀ¶m h§Jm‘mV Jwbm~r ~m|S>AirMm àmXþ m©d H$‘r Pmbm. nwT>rb H$mimVhr Aer g‘ñ¶m ZmH$maVm ¶oV Zmhr. ¶mH$[aVm g§ mì¶ YmoH$m Q>miʶmgmR>r gm‘y{hH$ nmVirda Jwbm~r ~m|S>AirMo ì¶dñWmnZ ~m~VMr ‘mohr‘ am~{dUo JaOoMo Amho.

Jwbm~r ~m|S>AirÀ¶m àmXþ m©dmMr à‘wI H$maUo

H$nmerÀ¶m ’$aXS>rImbr joÌmV dmT> Pmë¶m‘wio {H$S>rÀ¶m OrdZH«$‘mV I§S> nS>V Zmhr.

OmñV H$mbmdYrÀ¶m g§H$[aV dmUm§Mr bmJdS> ~hþg§»¶ g§H$[aV dmU Á¶m§Mm ’w$bmoam Am{U ’$iYmaUm H$mbmdYr

doJdoJim AgVmo, Á¶m‘wio Jwbm~r ~m|S>AirÀ¶m nwT>rb {nT>çm§Zm AI§S> ImÚ nwadR>m hmoVmo.

H$nmerMo nrH$ Zmoìh|~a ‘{hݶmZ§Va qH$dm E{àb-‘o Z§Va R>odë¶mg Jwbm~r ~m|S>Airbm df© a {Za§Va ImÚ nwadR>m hmoVmo.

~rQ>r OZwH$mg (H«$m¶ 1 Egr Am{U H«$m¶ 2 E~r) à{VH$mae³Vs {Z‘m©U Pmë¶m‘wio ~rQ>r H$nmerda ~m|S>AirMm àmXþ m©d hmoV Amho.

Aml¶ {nH$mÀ¶m Amoir Z bmdUo. ¶mo½¶doir ~m|S>AirÀ¶m ì¶dñWmnZmH$S>o Xþb©j doJdoJù¶m H$sS>ZmeH$m§Mr EH${ÌV ’$dmaUr

Jwbm~r ~m|S>AirMr AmoiI

A§S>çmVyZ {ZKmbobr Air a§JmZo nm§Tw>aH$s Va nyU© dmT> Pmbobr Air

Page 28: Iarn h§Jm‘

28 && eoVH$ar & OyZ & 2019

Jwbm~r a§JmMr AgyZ AmH$mamZo ‘mo˶mgmaIr Amho. ¶m Jwbm~r ~m|S>AirMr A§S>r H$nmerÀ¶m ’w$bo, ~m|S>, XoR> d H$modù¶m nmZmÀ¶m Imbr AgVmV.

AirÀ¶m àmXþ m©dm‘wio "S>mo‘H$ir' hr Air ’w$bo d {haì¶m ~m|S>m§Zm ZwH$gmZ nmohMVo. Á¶m ’w$bm§‘ܶo hr Air AgVo, Aer ’w$bo AY©dQ> C‘bboë¶m Jwbm~mÀ¶m H$irgmaIr {XgVmV ¶mbmM "S>mo‘H$ir' AdñWm åhUVmV. ¶m AirMm àmXþ m©d ~m|S>m‘ܶo OmñV à‘mUmV AmT>iyZ ¶oVo. A§S>çmVyZ {ZKmbobr Air ~m|S>mV {eaë¶mZ§Va ho {N>Ð ~§X hmoVo. ˶m‘wio ~m|S>mMo dê$Z {ZarjU Ho$ë¶mZ§Va gwÕm ¶m AirMm àmXþ m©d AmoiIVm ¶oV Zmhr. {haì¶m ~m|S>mda {XgUmao S>mJ Am{U {ZH$mg {N>Ð- A§XmOo 1.5 Vo 2.00 {‘.‘r AmH$mamMo bhmZ {ZH$mg {N>Ð ~m|S>mda Agë¶mg Jwbm~r ~m|S>Air CnpñWV Agë¶mMo H$iVo.

{Z¶§ÌUmÀ¶m Cnm¶¶moOZm

nyd©h§Jm‘r H$nmerMr bmJdS> Q>mimdr. {e’$mag Ho$boë¶m H$‘r H$mbmdYrV n¹$ hmoUmè¶m ~rQ>r H$mnyg AWdm

gai dmUm§Mr doioVM åhUOo OyZ ‘{hݶmV noaUr H$amdr. H$mnyg {nH$mMm h§Jm‘ {S>g|~a-OmZodmar Xaå¶mZM g§nwï>mV AmUUo. àmXþ m©dJ«ñV H$mngmMr gmR>dU H$ê$ Z¶o. AY©dQ> C‘bbobr àmXþ m©dJ«ñV ~m|S>o d {nH$mMo Adeof Ëd[aV Zï>

H$amdoV. g§H$[aV ~rQ>r-gai dmUm§Mo {~¶mUo A{YH¥$V {dH«o$˶m§H$Sy>Z IaoXr

H$amdo. XþH$mZXmam§H$Sy>Z n o$ {~b ¿¶mdo. Jwbm~r ~m|S>AirMm OrdZH«$‘ I§S>rV H$aʶmgmR>r {nH$m§Mr ’o$anmbQ>

H$amdr. nV§Jm§À¶m hmbMmbtda bj R>odʶmgmR>r noaUrÀ¶m 45 {XdgmZ§Va

hoŠQ>ar 5 ¶mà‘mUo H$m‘J§Y gmnio bmdmdoV. H$nmer {nH$mda ~m|S>AirÀ¶m àmXþ m©dmMo {ZXmZ H$aʶmgmR>r nm˶m d

’w$bo bmJʶmÀ¶m AdñWoV doimodoir {ZarjU H$amdo. bmJdS>rÀ¶m 60 {Xdgm§Z§Va qZ~moir AH©$ 5 Q> o$ A{YH$ {Z‘Vob

5 {‘.{b. à{V{bQ>aMr EH$ ’$dmaUr H$amdr. Q>m¶H$moJ«m‘m Q>m°¶{S>¶m ~°ŠQ>r ¶m namonOrdr Jm§Yrb‘merMo H$mS>©

(1.5 bmI A§S>r/hoŠQ>ar) H$nmer {nH$mV bmdmdoV. 60 hOma à{VEH$a ¶m à‘mUo AmR>dS>çmÀ¶m A§VamZo H$nmerÀ¶m ’w$bmoam AdñWoV VrZXm àgmaU H$amdo

{Z¶§ÌUmgmR>r hoŠQ>ar nmM H$m‘J§Y gmnio bmdmdoV. ‘mݶVm Agboë¶m d {e’$mag Ho$boë¶m H$sQ>H$ZmeH$m§MrM ’$dmaUr H$amdr. Ohmb {dfmar qH$dm Cƒ {dfmar JQ>mVrb H$sQ>H$ZmeH$mMr ’$dmaUr Q>mimdr.

H$nmer eoVmV nú¶m§Zm ~gʶmgmR>r hoŠQ>ar {H$‘mZ 10 njr Wm§~o C^mamdo åhUOoM njr ˶mda ~gdyZ eoVmVrb Aù¶m {Q>nyZ ImVrb.

H$sQ>H$ZmeH$mÀ¶m {‘lUmMm dmna Q>mimdm. {nH$mMm H$mbmdYr dmT>{dUmè¶m H$sQ>H$ZmeH$mMm dmna gwédmVrÀ¶m

VrZ ‘{hݶm§‘ܶo Q>mimdm. nm§T>è¶m ‘merMm àmXþ m©d Q>miʶmgmR>r Zmoìh|~anydu Hw$R>ë¶mhr g§ m{dV

àmXþ m©d H$aUmè¶m H$sQ>H$ZmeH$mMm dmna H$ê$ Z¶o. OmJ{VH$ Amamo½¶ g§KQ>ZmZwgma dJuH¥$V A˶§V {dfmar d Iyn {dfmar

H$sQ>H$ZmeH$mMm n¶m©daUmÀ¶m Ñï>rZo dmna Q>mimdm. ~m|S>o bmJʶmÀ¶m AdñWoV EH$ EH$a joÌmVyZ doJdoJù¶m PmS>m§Mr

20 ~m|S>o ’$moSy>Z nmhmdrV. Imbr JiyZ nS>bobr àmXþ m©dJ«ñV nm˶m, ’w$bo d ~m|S>o Jmoim H$ê$Z

Ëd[aV Zï> H$amdrV. ñdÀN> d {ZamoJr H$mngmMr ñdV§Ì doMUr H$ê$Z {dH«$s AWdm ¶mo½¶

gmR>dUyH$ H$amdr. VgoM H$sS>J«ñV H$mnyg Ëd[aV Zï> H$amdm. gyV{JaUr/OrqZJ {‘b‘ܶo gmR>{dboë¶m H$sS>J«ñV H$mngmV

gwámdñWoV Agboë¶m Aù¶m§nmgyZ {ZKUmè¶m nV§Jm§Zm nH$S>ʶmgmR>r ˶m n[agamV H$m‘J§Y AWdm àH$me gmnio bmdmdoV d O‘m Pmbobo nV§J Zï> H$amdoV.

Am{W©H$ ZwH$gmZmMr nmVir

Am{W©H$ ZwH$gmZ nmVir (8 nV§J/H$m‘J§Y gmnim/{XZ qH$dm 1 Air/10 ’w$bo qH$dm 1 Air/10 {hadr ~m|S>o) Amobm§S>ë¶mg {e’$mag Ho$boë¶m amgm¶{ZH$ H$sQ>H$ZmeH$m§Mm JaOoZwgma dmna H$amdm.

H$sQ>H$ZmeH$m§Mr ’$dmaUr : (à{V 10 {bQ>a nmUr)

H$sQ>H$ZmeHo$ ‘{hZm à‘mU / 10 {b. nmUr

{¹$Zm°b’$m°g 25 B©gr gßQ>|~a 20 {‘.{b. qH$dm Wm¶moS>rH$m~© 75 S>ãë¶wnr 20 J«°‘

Šbmoamonm¶ar’$m°g 20 B©gr Am°ŠQ>mo~a 25 {‘.{b. qH$dm Wm¶moS>rH$m~© 75 S>ãë¶wnr 20 J«°‘

gm¶na‘oW«rZ 10 B©gr Zmoìh|~a 10 {‘.{b. qH$dm ’o$ZdbaoQ> 20 B©gr 10 {‘.{b.

- nmda ñàogmR>r H$sQ>H$ZmeH$mMr ‘mÌ {VßnQ> H$amdr. g§X ©- H|$Ðr¶ H$mnyg g§emoYZ g§ñWm, ZmJnya

Q>moc ’«$s {H$gmZ godm H¥${f {d^mJmMm Q>moc ’«$s H«$‘m§H$ 1800 233 4000

hr godm OyZ 2011 nmgyZ H$m¶m©pÝdV Amho.

gXa godoVyZ eoVH$è¶m§Zm IVo, {~¶mUo, {H$Q>H$ZmeHo$ B˶mXr~m~V AS>MUr, e§H$m d eoVr {df¶H$ àíZm~m~V ‘mo’$V ‘mJ©Xe©Z àmá H$éZ KoVm ¶oVo.

{H$gmZ H$m°b g|Q>a Q>mob ’«$s XÿaÜdZr … 1800-1801551

Page 29: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 29

Vya ho EH$ ‘hÎdmMo I[anmVrc H$S>Ymݶ nrH$ Amho. H$S>Ymݶ {nH$m§‘ܶo Vwarcm ‘hÎdmMo ñWmZ Amho. ¶m {nH$mnmgyZ CËnmXZ

Mm§Jbo {‘iVo ˶m‘wio VwarMo nrH$ ZJXr nrH$ åhUyZ KoʶmH$S>o eoVH$ar diV Amho. ‘mZdr AmhmamV Vya {nH$mg OmñV ‘hÎdmMo ñWmZ Amho. VgoM BVa H$S>Ymݶ {nH$m§à‘mUo O{‘ZrMr gwnrH$Vm, CËnmXH$Vm d nmoV H$m¶‘ amIyZ O{‘ZrMr OS>UKS>U gwYmaʶmg ‘XV H$aUmao nrH$ Amho. Joë¶m H$mhr dfm©nmgyZ gVVÀ¶m ~Xb˶m hdm‘mZm‘wio d Adf©U n[apñWVr‘wio Vya CËnmXZ d ‘mJUr ¶m‘ܶo V’$mdV dmT>V Amho.

VwarÀ¶m H$‘r CËnmXZmMr à‘wI H$maUo

1) H$moaS>dmhÿ nÕVr‘ܶo bmJdS>.2) ñWm{ZH$, OmñV {XdgmÀ¶m d H$‘r CËnmXZ Agboë¶m dmUm§Mr

bmJdS>.3) noaUrdoir ~rOà{H«$¶m Z H$aUo. 4) O{‘ZrMr gwì¶dpñWV ‘emJV Z H$aUo.5) hoŠQ>ar PmS>m§Mr ¶mo½¶ g§»¶m ZgUo. 6) IVo, nmUr d VUì¶dñWmnZ ì¶dpñWV Z H$aUo.7) H$sS> d amoJm§Mo ì¶dñWmnZ Z H$aUo. ¶mgmR>r VwarMr gwYm[aV nÕVrZo

bmJdS> Ho$ë¶mg {Z{üVM CËnmXZmV dmT> hmoʶmg ‘XV hmoB©b. O‘rZ d hdm‘mZ : ¶m {nH$mg ‘ܶ‘ Vo ^mar Mm§Jbm {ZMam

hmoUmar O‘rZ ¶mo½¶ Amho. MmonU, nmUWi, jma¶w³V$ O{‘ZrV Vya Mm§Jbr ¶oV Zmhr. O{‘ZrV ñ’w$aX, H°$pëe¶‘, J§YH$ ¶m Ðì¶m§Mr H$‘VaVm Zgmdr. O{‘ZrMm gm‘y gmYmaUV… 6.5 Vo 7.5 Agmdm. ¶m {nH$mg 21 Vo 25 A§e g|.J«o. Vmn‘mZ Mm§Jbo ‘mZdVo. dm{f©H$ gamgar nO©Ý¶‘mZ ho 700 Vo 1000 {‘.‘r. AgUmè¶m ^mJmV ho nrH$ Mm§Jbo ¶oVo. noaUrZ§Va n{hë¶m EH$ Vo XrS> ‘{hݶmV nO©Ý¶‘mZ Mm§Jbo Agë¶mg ’$m¶ÚmMo R>aVo. OmñV nmD$g Pmë¶mg eoVmV nmUr gmMyZ amhUma Zmhr ¶mMr H$miOr ¿¶mdr.

nyd©‘emJV : CÝhmù¶mV n{hbo nrH$ H$mT>ë¶mZ§Va EH$ Imob Zm§JaQ> H$amdr d O‘rZ Mm§Jbr Vmny Úmdr. ˶mZ§Va Hw$idmÀ¶m 2 Vo 3 nmù¶m XoD$Z O‘rZ Mm§Jbr ^wg^werV H$amdr. Am§VanrH$ ¿¶m¶Mo Pmë¶mg ‘w»¶ {nH$mgmR>r Ho$bobr ‘emJV VwargmR>r ¶mo½¶ AgVo. Mm§Jbr ‘emJV Ho$ë¶mZo ‘wim§Mr dmT> Mm§Jbr hmoVo. eodQ>À¶m Hw$idUrdoir hoŠQ>ar 15 Vo 20 JmS>çm Mm§Jbo Hw$Obobo eoUIV O{‘ZrV {‘gimdo, H$mS>rH$Mam doMyZ O‘rZ noaUrgmR>r V¶ma H$amdr.

gwYmarV dmUm§Mr {ZdS> : VwarÀ¶m A{YH$ CËnmXZmgmR>r ZdrZ gwYmarV dmUm§Mr {ZdS> H$aUo Amdí¶H$ Amho. O{‘ZrMm àH$ma d nO©Ý¶‘mZmZwgma H¥${f {dÚmnrR>m§Zr {dH$grV Ho$boë¶m nwT>rb dmUm§Mr {ZdS> H$amdr.

1) Am¶.gr.nr.Eb. - 87 : hm dmU 120 Vo 130 {XdgmV V¶ma hmoVmo. hoŠQ>ar 18 Vo 20 q¹$Q>b CËnmXZ {‘iVo. ¶mMr dmT> ‘¶m©{XV hmoVo. e|Jm PwnŠ¶mV ¶oVmV. bdH$a V¶ma hmoUmam ‘hmamï´>mgmR>r àgm[aV Ho$bobm hm dmU Amho.

2) EHo$Q>r-8811 : gXa dmU 140 Vo 150 {XdgmV V¶ma hmoVmo. hoŠQ>ar 15 Vo 16 q¹$Q>b CËnmXZ {‘iVo. ‘ܶ‘ Vo bdH$a V¶ma hmoUmam {dX^m©gmR>r àgm[aV Ho$bobm hm dmU Amho.

3) {dnwbm : hm dmU 150 Vo 170 {XdgmV V¶ma hmoVmo. ¶m dmUmMo CËnÞ hoŠQ>ar 24 Vo 26 q¹$Q>bn¶ªV ¶oVo. gbJ VgoM Am§VanrH$ nÕVrgmR>r Mm§Jbm dmU Amho. ‘a VgoM dm§P amoJmg ‘ܶ‘ à{VH$maH$, g§nyU© amÁ¶mgmR>r àgm[aV dmU Amho.

4) ’w$bo amOoœar : gXa dmU 140 Vo 150 {XdgmV V¶ma hmoVmo. hoŠQ>ar gamgar CËnmXZ 28 Vo 30 q¹$Q>b {‘iVo. ‘a d dm§P amoJmg ‘ܶ‘ à{VH$maH$ bdH$a V¶ma hmoUmam g§nyU© ‘hmamï´>mgmR>r {e’$maerV Ho$bm Amho.

5) ~r.S>r.EZ. 708 … hm dmU 160 Vo 170 {XdgmV V¶ma hmoVmo. gbJ VgoM Am§VanrH$ nÕVrgmR>r ‘amR>dmS>m {d^mJmgmR>r àgm[aV dmU Amho. ho³Q>ar gamgar CËnmXZ 16 Vo 18 q¹$Q>b {‘iVo.

6) ~r.Eg.E‘.Ama. 736 : gXa dmU ‘a d dm§P amoJmg à{VH$maH$, gbJ VgoM Am§VanrH$ nÕVrgmR>r ¶mo½¶ dmU Amho. 170 Vo 180 {XdgmV V¶ma hmoVmo. hoŠQ>ar 16 Vo 18 q¹$Q>b CËnmXZ {‘iVo. ‘hmamï´>mgmR>r {e’$mag Ho$bm Amho.

7) ~r.Eg.E‘.Ama. 853 : hm dmU 160 Vo 170 {XdgmV V¶ma hmoVmo. hoŠQ>ar 18 Vo 20 q¹$Q>b CËnmXZ {‘iVo. Xmʶm§Mm a§J nm§T>am Amho. ‘a d dm§P amoJmg à{VH$maH$, gbJ Am{U Am§VanrH$ nÕVrgmR>r g§nyU© amÁ¶mgmR>r {e’$maerg dmU Amho.

gwYmarV Vya bmJdS> V§ÌkmZS>m°. {dO¶ OmYd, S>m°. Z§XHw$‘ma Hw$Q>o,

H$S>Ymݶ gwYma àH$ën, ‘hmË‘m ’w$bo H¥${f {dÚmnrR>, amhþar, {O. Ah‘XZJa

Page 30: Iarn h§Jm‘

30 && eoVH$ar & OyZ & 2019

8) ~r.S>r.EZ. 711 : hm dmU 150 Vo 160 {XdgmV V¶ma hmoVmo. Xmʶm§Mm a§J nm§T>am AgyZ hoŠQ>ar 18 Vo 20 q¹$Q>b CËnmXZ {‘iVo. dmT>rMm H$b {Z‘ngaQ>, ‘a d dm§P amoJmg à{VH$maH$, ‘amR>dmS>m d n{ü‘ ‘hmamï´>mgmR>r {e’$mag Amho.

9) ~r.S>r.EZ. 716 : gXa dmU 165 Vo 170 {XdgmV V¶ma hmoVmo. CÎm‘ àVrMr S>mi d A{YH$ CËnmXZ XoUmam hm dmU g§nyU© amÁ¶mgmR>r {e’$mag Ho$bm AgyZ hoŠQ>ar CËnmXZ 20 Vo 22 q¹$Q>b {‘iVo. ‘a d dm§P ¶m amoJmg à{VH$maH$ Amho.

10) nr.Ho$.ìhr. Vmam : hm dmU 170 Vo 180 {XdgmV V¶ma hmoVmo. Xmʶm§Mm a§J Vm§~S>m AgyZ hoŠQ>ar 18 Vo 20 q¹$Q>b CËnÞ {‘iVo. ‘a d dm§P amoJmg ‘ܶ‘ à{VH$maH$ AgyZ {dX^m©gmR>r àgm[aV Ho$bobm dmU.

noaUrMr doi : VwarMr noaUr doioda H$amdr. C{eam noaUr H$aV Joë¶mg CËnmXZmV KQ> ¶oVo. ¶mgmR>r ‘mÝgyZMm g‘mYmZH$maH$ nmD$g nS>ë¶mZ§Va dm’$gm ¶oVmV. VwarMr noaUr 15 OyZ Vo 15 Owb¡n¶ªV H$amdr.

~rOà{H«$¶m : VwargmR>r ~rOà{H«$¶m nwT>rbà‘mUo H$amdr.1) O{‘ZrVyZ hmoUmè¶m {d{dY amoJmnmgyZ {nH$mMm ~Mmd H$aʶmgmR>r

noaUrnydu {~¶mʶmg 2 J«°‘ Wm¶a‘ + 2 J«°‘ ~mdrñQ>rZ (H$m~]S>±{P‘) à{V{H$bmo ¶m à‘mUmV {~¶mʶmg Mmoimdo.

2) ‘wimdarb H$m¶©j‘ JmR>rÀ¶m g§»¶oV dmT> H$ê$Z hdoVrb ZÌmMo pñWarH$aU hmoʶmgmR>r am¶Pmo{~¶‘ {OdmUy g§dY©H$ 250 J«°‘

10 {H$bmo {~¶mʶmg ¶m à‘mUmV MmoiyZ {~¶mUo gmdbrV gwH$dmdo.3) O{‘ZrV pñWa Pmbobo ñ’w$aX CnbãY hmoʶmg ‘XV H$aʶmgmR>r

nr.Eg.~r. 250 J«°‘ à{V 10 {H$bmo {~¶mʶmg bmdmdo.4) ‘a amoJ hmoD$ Z¶o, åhUyZ Q´>m¶H$moS>‘m© 5 J«°‘ à{V{H$bmo {~¶mʶmg

bmdmdo. àW‘ amgm¶{ZH$ H$sQ>H$ZmeH$m§Mr ~rOà{H«$¶m H$amdr d Z§Va O¡{dH$ H$sQ>H$ZmeH$m§Mr ~rOà{H«$¶m H$amdr.

~rOà{H«$¶oMo ’$m¶Xo

1) {~¶mʶmMr CJdU Mm§Jë¶m à‘mUmV hmoVo.2) amonm§Mr dmT> Omo‘Xma hmoVo.3) {nH$m§Zm ZÌ d ñ’w$aX CnbãY hmoD$Z dmT> Omo‘mZo hmoVo. CËnmXZmV

(gamgar 15 Vo 20 Q>¸o$) dmT> hmoVo.4) O{‘ZrMr Ordemór¶ nÕVrZo gwnrH$Vm d CËnmXH$Vm dmT>Vo.5) BVa g§OrdHo$ d OrdZgÎdo {nH$m§Zm CnbãY hmoVmV.6) {OdmUy g§dY©Ho$ hr amgm¶{ZH$ IVm§nojm ñdñV AgyZ ˶m§Mr

CnbãYVm AÞdmT>rgmR>r hmoVo.7) O{‘ZrMr àV Mm§Jbr amhVo.

VwarMr noaUr, A§Va d hoŠQ>ar {~¶mUo :

VwarMo gbJ nrH$ ¿¶md¶mMo Agë¶mg bdH$a V¶ma hmoUmè¶m dmUm§Mr noaUr 45 � 20 g|.‘r. A§Vamda H$amdr. ‘ܶ‘ H$mbmdYrÀ¶m dmUm§Mr noaUr 180 � 30 g|.‘r. qH$dm 90 � 60 g|.‘r. A§Vamda H$amdr. Am§VanrH$ nÕVrV 180 � 30 g|.‘r. A§Vamda bmJdS> H$ê$Z ˶m‘ܶo Am§Va{nHo$ 30 g|.‘r. qH$dm 45 g|.‘r. A§Vamda noaUr H$amdrV.

gbJ noaUrgmR>r VwarMo hoŠQ>ar 18 Vo 20 {H$bmo {~¶mUo bmJVo. Q>moH$U nÕVrZo ‘ܶ‘ d C{eam n¹$ hmoUmè¶m dmUmgmR>r hoŠQ>ar 4 Vo 5 {H$bmo {~¶mUo nwaogo hmoVo. Am§Va{nHo$ : VwarMo àM{cV joÌ d CËnmXZ dmT>{dʶmgmR>r VgoM

O{‘ZrMr gwnrH$Vm d CËnmXH$Vm {Q>H${dʶmgmR>r Vwar~amo~a doJdoJir Am§Va{nHo$ KoʶmMr {e’$maer H$aʶmV Amë¶m AmhoV. ˶m H$mhr ‘hÎdmÀ¶m ’$m¶Xoera Am§VanrH$ nÕVr nwT>rbà‘mUo Vya + ~mOar (1:2), Vya + gy¶©’y$c (1:2), Vya + gmo¶m~rZ (1:3), Vya + Ádmar (1:2 qH$dm 1:4), Vya + H$mnyg (1:6/1:8), Vya + ^wB©‘yJ (1:3), Vya + ‘yJ (1:3), Vya + CS>rX (1:3) B. AemàH$mao Amoir‘ܶo {nH$m§Mr noaUr Ho$ë¶mg ’$m¶ÚmMo hmoVo.

IV ì¶dñWmnZ : gbJ noaUr Ho$boë¶m VwarÀ¶m {nH$m§Mr Omo‘Xma dmT> hmoʶmgmR>r hoŠQ>ar 25 {H$bmo ZÌ Am{U 50 {H$bmo ñ’w$aX qH$dm 125 {H$bmo S>rEnr noaUrdoir XmoZ MmS>çmÀ¶m nm^arZo noê$Z ÚmdrV. Am§VanrH$ nÕVrV ‘w»¶ {nH$m§Mr IV ‘mÌm Úmdr. VwarMo nrH$ ’w$bmoè¶mV AgVmZm 2 Q>¸o$ ¶w[a¶mMr ’$dmaUr Ho$ë¶mg ’$m¶Xm hmoVmo. åhUOo ’w$bJi H$‘r hmoʶmg ‘XV hmoB©b.

Am§Va‘emJV : VwarMo nrH$ gwédmVrÀ¶m H$mimV gmdH$me dmT>Vo. ¶mgmR>r nrH$ 45 {Xdgm§Mo hmoB©n¶ªV XmoZ H$moinʶm H$amì¶mV d EH$ IwanUr H$ê$Z eoV VU‘w³V$ R>odmdo. nrH$ CJdʶmnydu n|ÝS>r{‘WrbrZ ho VUZmeH$ 2.5 crQ>a 500 crQ>a nmʶmV {‘giyZ O{‘ZrV nwaogm Amobmdm AgVmZm ’$dmaUr H$amdr.

nmUr ì¶dñWmnZ : Vya {nH$mg gwédmVrÀ¶m H$mimV 15 Vo 20 {Xdg Am{U e|Jm ^aʶmÀ¶m H$mimV nmʶmMm VmU nS>Uma Zmhr, ¶mMr H$miOr ¿¶mdr. ¶m {nH$m‘ܶo nmʶmgmR>r VrZ AdñWm g§doXZerb AmhoV. 1) H$ù¶m bmJVmZm, 2) ’w$bmoam, 3) e|JmV XmUo ^aVmZm. ¶m AdñWoV O{‘ZrV nwaoer Amob AgUo Amdí¶H$ Amho. ‘w»¶V: Vya

ho nmdgmÀ¶m nmʶmda ¶oVo na§Vw nmdgmMm I§S> nS>ë¶mg g§a{jV nmUr XoʶmMr gmo¶ Agë¶mg nmUr XoUo.

Vya nrH$ g§ajU

EH$mpË‘H$ H$sS> {Z¶§ÌU : Vya {nH$mMo Iao Am{W©H$ ZwH$gmZ e|JmVrb H$modù¶m Xmʶmda CnOr{dH$m H$aUmè¶m KmQ>oAir, {ngmar nV§JmMr Air, e|Jodarb H$mir ‘mer ¶m à‘wI {H$S>tnmgyZ hmoVo. ¶m {H$S>rMo doirM {Z¶§ÌU Ho$bo Zmhr, Va CËnÞmV 30 Vo 40 Q>¸o$ KQ> ¶oVo. Vya {nH$mMo EH$mpË‘H$ H$sS> ì¶dñWmnZ H$aUo H$sS> {Z¶§ÌUmgmR>r ‘hÎdmMr ~m~ Amho. ˶mgmR>r Vya {nH$mMr noaUr doioda H$amdr, {nH$mMr ’o$anmbQ> H$amdr, CÝhmir Zm§JaQ> d nyd©‘emJV, nyduÀ¶m {nH$mMr YgH$Q>o doMyZ ¿¶mdrV, gwYmarV dmUm§Mr noaUr H$amdr, noaUrnydu {~¶mʶm§g ~waerZmeH$mMr ~rOà{H«$¶m H$amdr, VgoM am¶Pmo{~¶‘ Mmoimdo. ~mOar/Ádmar/^wB©‘yJ/gmo¶m~rZ ¶m {nH$m§~amo~a Vya ho Am§VanrH$ ¿¶mdo. doioda H$moinUr d IwanUr H$amdr, ’o$amo‘Z Q´>°n (H$m‘J§Y gmnio) 10 Vo 12/ho. {nH$m§‘ܶo bmdmdoV. nú¶m§Zm ~gʶmgmR>r H$m‘Q>çm/‘MmUo bmdmdoV. JaOoZwgma nwT>rb H$sQ>H$ZmeH$mMr ’$dmaUr H$amdr. (nmZ 58 da)

Page 31: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 31

H$S>Ymݶ {nH$m‘ܶo AënmdYrV (70 Vo 75 {Xdg) V¶ma hmoUmar, Iarn h§Jm‘mVrb ‘yJ Am{U CS>rX hr ‘hmamï> amÁ¶mVrb ‘hÎdmMr {nHo$ AmhoV. ¶m XmoÝhr {nH$m§Mo à˶oH$s gmYmaUV… 3 Vo 4 bj hoŠQ>a joÌ ‘hmamï>mV Amho d ˶m§Mr eoVr ‘w»¶V… nmdgmdaM Ho$br OmVo. hr {nHo$ h‘Img

nmD$g‘mZmÀ¶m àXoemV, ^mar H$gXma H$mù¶m O{‘ZrV Iarn h§Jm‘mV AënmdYrMr {nHo$ åhUyZ KoVbr OmVmV. hr {nHo$ h‘Img nmD$g‘mZmV A{Ve¶ Mm§Jbo CËnmXZ (10 Vo 12 pŠdQ>b à{VhoŠQ>a) XoVmV. hr S>midJu¶ {nHo$ Agë¶m‘wio ¶m {nH$m§À¶m ‘wimdarb JmR>rVrb am¶Pmo{~¶‘ {OdmUy‘m’©$V hdoVrb ZÌ emofyZ ˶mMo ‘wimdarb J«§Wr‘ܶo pñWarH$aU Ho$bo OmVo. ˶m‘wio BVa {nH$m§H$[aVm CËV‘ ~odS> V¶ma hmoVo. ˶mMà‘mUo nrH$ V¶ma Pmë¶mZ§Va e|Jm VmoSy>Z KoD$Z Vo O{‘ZrV JmS>ë¶mg ˶m§Mo {hadirÀ¶m IVmà‘mUo O{‘ZrMm H$g gwYmaʶmg ‘XV hmoVo. CS>rX Am{U ‘wJmV à{WZm§Mo à‘mU A{YH$ (24 Q> o$) AgyZ ˶mMr àVhr loð> Amho. ‘yJ nMZmg hbH$m Agë¶mZo ˶mVrb à{WZo A{YH$ gwb^VoZo earamÀ¶m dmT>rgmR>r Am{U Amamo½¶mgmR>r Cn¶wŠV AmhoV. ¶m {edm¶ ‘wJm‘ܶo I{ZOo Am{U OrdZgÎdo nwaoem à‘mUmV Agë¶mZo AmhmamV ‘yJ AWdm ˶mnmgyZ Ho$bobr S>mi A§V y©V Ho$ë¶mg g‘Vmob Am{U nm¡{ï>H$ Amhma åhUyZ Cn¶moJ hmoVmo. CÝhmir h§Jm‘mVhr ‘wJmMr eoVr Ho$br OmVo. CÝhmir h§Jm‘mV ¶m {nH$mda amoJ {H$S>rMm àmXþ m©d H$‘r à‘mUmV hmoVmo. ’o$~«wdmar‘ܶo D$g VmoS>Ur Pmboë¶m joÌmV VgoM aã~r Ádmar, ha^am, H$aS>B© B. aã~r {nH$mZ§Va CÝhmir ‘yJ KoVm ¶oVmoo. O‘rZ : ‘ܶ‘ Vo ^mar, nmʶmMm CËV‘ {ZMam hmoUmar O‘rZ ‘yJ Am{U CS>rX {nH$mg ¶mo½¶ AgVo. jma¶wŠV, ImobJQ>, nmUWi VgoM

CVmamdarb hbŠ¶m d {ZH$g O{‘ZrV ‘yJ, CS>rX {nH$mMr bmJdS> H$ê$ Z¶o. Amåb-{dåb {ZX}em§H$ (nrEM) 6.0 Vo 8.5 Agboë¶m O{‘ZrV hr {nHo$ Mm§Jbr ¶oVmV.

hdm‘mZ : ¶m {nH$mg 21 Vo 25 A§e g|.J«o. Vmn‘mZ Mm§Jbo ‘mZdVo. VgoM 30 Vo 35 A§e g|.J«o. Vmn‘mZmV gwÕm hr {nHo$ Mm§Jbr ¶oVmV. øm {nH$m§Zm 650 Vo 700 {‘{c‘rQ>a g‘à‘mUmV nS>bobm nmD$g ‘mZdVmo. ¶m {nH$m§Mr dmT> Omo‘mZo hmoD$Z CËnmXZ Mm§Jbo ¶oVo. ‘yJ Iarn Am{U CÝhmir h§Jm‘mV KoVm ¶oVo. CÝhmir h§Jm‘mV ‘wJmMo CËnmXZ Mm§Jbo {‘iVo. Iarn h§Jm‘mÀ¶m VwbZoV CÝhmir ‘wJmda ñdÀN> gy¶©àH$me Am{U CîU hdm‘mZ ¶m‘wio amoJ Am{U {H$S>tMo à‘mU H$‘r à‘mUmV AmT>iyZ ¶oVo. n[aUm‘r A{YH$ CËnmXZ {‘iʶmg Cn¶moJ hmoVmo.

nyd©‘emJV : XmoÝhr {nHo$ ‘ܶ‘ Vo ^mar O{‘ZrV ¿¶mdrV. O{‘ZrMr Imob Zm§JaQ> H$ê$Z O‘rZ ^wg^werV H$amdr. nyduMo nrH$ {ZKmë¶mda CÝhmù¶mV Imob Zm§JaQ> H$amdr. ˶mZ§Va ‘¥JmMm n{hbm ‘moR>m nmD$g nSy>Z Joë¶mda dIanmir AWdm Q´>°ŠQ>aZo Hw$id ‘mê$Z ¿¶mdm. YgH$Q>o, H$mS>r, H$Mam ì¶dpñWV doMyZ ¿¶mdm. Hw$idmÀ¶m EH$ XmoZ nmù¶m Úmì¶mV åhUOo O‘rZ ^wg^werV hmoD$Z noaUr ¶mo½¶ hmoB©b.

noaUrMr doi : doioda noaUrg A{Ve¶ ‘hÎd Amho. ‘mÝgyZMm n{hbm noaUr¶mo½¶ nmD$g Pmë¶mda Am{U O{‘ZrV dmngm ¶oVmM åhUOoM OyZÀ¶m Xþgè¶m n§YamdS>çmV noaUr nyU© H$amdr, noaUrg ’$ma Cera H$ê$ Z¶o, AݶWm nrH$ CËnmXZm‘ܶo ‘moR>r KQ> ¶oD$ eH$Vo. Xhm Owb¡Z§Va ‘yJ d CS>rX {nH$m§Mr noaUr Q>mimdr.

{~¶mUo à‘mU Am{U noaUr A§Va : {nH$mMo AnojrV CËnmXZ {‘iʶmÀ¶m Ñï>rZo hoŠQ>ar amonm§Mr g§»¶m ¶mo½¶ à‘mUmV AgUo Amdí¶H$ AgVo. ˶mgmR>r ‘yJ Am{U CS>rX {nH$m§H$[aVm 12 Vo 15 {H$bmo à{VhoŠQ>a {~¶mUo dmnamdo. XmoZ Amoir‘ܶo 30 g|.‘r. d XmoZ amonm§‘ܶo 10 go§.‘r. A§Va R>odyZ noaUr H$amdr.

gwYmarV dmU :

A.H«$. ‘yJ dmU àgmamMo df© {nH$mMm H$mbmdYr CËnÞ q¹$./ho. d¡{eîQ>ço bmJdS>rMm àXoe ({Xdg)

1. d¡^d 2001 70 Vo 75 14 Vo 15 A{YH$ CËnÞ, ‘hmamï´> ^war amoJ à{VH$maj‘ Q>nmoao {hado XmUo

2. ~r.nr.E‘.Ama-145 2001 65 Vo 70 12 Vo 14 ^war amoJ à{VH$maj‘, ‘hmamï´> Q>nmoao, {hado XmUo, cm§~ e|Jm

3. ~r.E‘. 2002-1 2005 65 Vo 70 12 Vo 14 Q>nmoao XmUo, cm§~ e|Jm, ‘hmamï´> ^war amoJ à{VH$maj‘,

gwYm[aV ‘yJ, CS>rX bmJdS> V§ÌkmZS>m°. {dO¶ OmYd, S>m°. Z§XHw$‘ma Hw$Q>o, àm. cú‘U åhgoH$S>Ymݶ gwYma àH$ën, ‘hmË‘m ’w$bo H¥${f {dÚmnrR>, amhþar

Page 32: Iarn h§Jm‘

32 && eoVH$ar & OyZ & 2019

A{YH$ CËnmXZ, EH$mM doir n¹$ hmoUmam dmU

4. nr.Ho$.ìhr. J«rZ JmoëS> 2007 70 Vo 75 10 Vo 11 ‘ܶ‘ AmH$mamMo XmUo, {dX^© EH$mM doir n¹$Vm ¶oUmam dmU, ^war amoJ à{VH$maj‘

5. CËH$fm© 2008 65 Vo 70 12 Vo 14 Q>nmoao, {hado XmUo, ‘hmamï´>

6. nr.Ho$.ìhr.E.Ho$.E‘. 4 2009 65 Vo 70 12 Vo 15 A{YH$ CËnmXZ, ‘hmamï´> ‘ܶ‘ AmH$mamMo XmUo, EH$mM doir n¹$Vm ¶oUmam dmU, ~hþamoJ à{VH$maH$

7. ~r.E‘. 2003-2 2010 65 Vo 70 12 Vo 14 Q>nmoao XmUo, cm§~ e|Jm, ‘hmamï´> ^war amoJ à{VH$maj‘, A{YH$ CËnmXZ

A.H«$. CS>rX dmU àgmamMo df© {nH$mMm H$mbmdYr CËnÞ q¹$./ho. d¡{eîQ>ço bmJdS>rMm àXoe ({Xdg)

1. Q>r.nr.¶y-4 1992 70 Vo 75 10 Vo 12 Q>nmoao, H$mio XmUo ‘hmamï´>, ‘ܶàXoe, JwOamV

2. ‘oiKmQ> (EHo$¶y-4) 1992 70 Vo 75 10 Vo 12 aã~r h§Jm‘mgmR>r ¶mo½¶, {dX^© Q>nmoao XmUo

3. Q>r.E.¶y-2 1993 70 Vo 75 10 Vo 12 Q>nmoao XmUo, ^mar {dX^© O{‘ZrgmR>r ¶mo½¶

4. Q>r.E.¶y-1 2000 65 Vo 70 10 Vo 12 Q>nmoao XmUo, amonmdñWoV {dX^© Omo‘Xma dmT>, EH$mM doir n¹$Vm hmoUmam dmU, ^war amoJ ‘ܶ‘ à{VH$maH$

5. ~r.S>r.¶y-1 2001 70 Vo 75 10 Vo 12 Q>nmoao XmUo ‘hmamï´>

6. nrHo$ìhr CS>rX 15 2005 65 Vo 70 10 Vo 12 Q>nmoao XmUo, EH$mM doir {dX^© n¹$Vm hmoUmam dmU, ^war amoJ ‘ܶ‘ à{VH$maH$

~rOà{H«$¶m Am{U {OdmUy g§dY©Z : {~¶mʶmMr CJdU Mm§Jbr hmoʶmgmR>r Am{U amonmdñWoV ~waerOݶ amoJmnmgyZ g§ajU H$aʶmgmR>r noaUrnydu

à{V{H$bmo {~¶mʶmg 5 J«°‘ Q´>m¶H$moS>‘m© qH$dm 2 J°«‘ Wm¶a‘ A{YH$ 2 J«°‘ H$m~}ÝS|>Pr‘ EH$Ì H$ê$Z Mmoimdo. ¶mZ§Va à{V 10 {H$bmo {~¶mʶmg 250 J«°‘ Mdir JQ>mMo am¶Pmo{~¶‘ g§dY©Z JwimÀ¶m W§S> ÐmdUmVyZ Mmoimdo. {~¶mUo gmdbrV gwH$dyZ bJoM noaUr H$amdr. ¶m‘wio ‘wim§darb J«§WrMo à‘mU dmT>Vo d hdoVrb ZÌ A{YH$ à‘mUmV emofyZ KoD$Z {nH$mg CnbãY Ho$bm OmVmo ¶m‘wio {nH$mMo CËnmXZ dmT>Vo.

IVo : Mm§Jbo Hw$Obobo eoUIV qH$dm H§$nmoñQ> IV 5 Q>Z à{VhoŠQ>a à‘mUo eodQ>À¶m Hw$idUrÀ¶m doir eoVmV ngê$Z Úmdo. ˶m‘wio Vo O{‘ZrV Mm§Jbo {‘gibo OmVo. ¶mZ§Va {~¶mUo noaUr H$aVmZm 20 {H$bmo ZÌ Am{U 40 {H$bmo ñ’w$aX åhUOoM 100 {H$bmo S>m¶A‘mo{Z¶‘ ’$m°ñ’o$Q> (S>rEnr)

Page 33: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 33

AWdm 43 {H$bmo ¶w[a¶m Am{U 250 {H$bmo qgJb gwna ’$m°ñ’o$Q> à{V hoŠQ>abm Úmdo. {nH$mg nmbme 30 {H$bmo à{VhoŠQ>a åhUOoM 50 {H$bmo å¶waoQ> Am°’$ nmoQ>°e {Xbo AgVm {nH$mMr amoJà{VH$maH$ j‘Vm dmT>Vo.

Am§Va‘emJV : nrH$ noaUrnmgyZ n{hbo 30 Vo 45 {Xdg VU{da{hV R>odUo ho CËnmXZ dmT>ʶmÀ¶m Ñï>rZo Amdí¶H$ AgVo. H$moi߶mÀ¶m ghmæ¶mZo nrH$ 20 Vo 25 {XdgmMo AgVmZm n{hbr Am{U 30 Vo 35 {XdgmMo AgVmZm Xþgar H$moinUr H$amdr. H$moinUr Ho$ë¶mZo O‘rZ ^wg^werV hmoD$Z O{‘ZrV hdm IoiVr amhVo d nrH$ dmT>rg nmofH$ dmVmdaU V¶ma hmoVo. VgoM O{‘ZrVrb ~mînr^dZmMm doJ H$‘r hmoD$Z Amob A{YH$ H$mi {Q>H$ʶmg ‘XV hmoVo. XmoZ AmoirVrb VU H$mT>bo OmD$Z amonm§Zm ‘mVrMr ^a bmJVo. H$moinUr O{‘ZrV dmngm AgVmZm H$amdr. H$moinUrZ§Va XmoZ amonmVrb VU H$mT>ʶmgmR>r bJoM IwanUr H$amdr. JaOoZwgma EH$ qH$dm XmoZ IwanUr H$amdr.

nmUr ì¶dñWmnZ : ‘yJ Am{U CS>rX hr {nHo$ nyU©V… nmdgmÀ¶m nmʶmda ¶oUmar {nHo$ AmhoV. ¶m {nH$m§Zm ’w$bo ¶oVmZm Am{U e|Jm ^aVmZm Amobmì¶mMr H$‘VaVm mgy bmJVo. Aem doir nmD$g Zgob Am{U O{‘ZrV Amobmdm IynM H$‘r Pmbm Agë¶mg, O{‘ZrÀ¶m àH$mamZwgma nmUr Úmdo. åhUOoM nrH$ ’w$bmoè¶mÀ¶m Xaå¶mZ VgoM e|Jm XmUo ^aVmZm nmUr CnbãY Agë¶mg Oê$a Úmdo. ¶m eoVH$ar ~m§YdmH$S>o Vwfma g§M CnbãY Agë¶mg ‘yJ CS>rX {nH$m§gmR>r nmUr XoʶmH$[aVm Oê$a Cn¶moJ H$amdm. ˶mMm {nH$mg CËnmXZ dmT>rgmR>r {ZpíMV ’$m¶Xm hmoVmo. ¶mgmR>r eoVmMr amZ~m§YUr ì¶dpñWV H$amdr. gmao nmSy>Z O{‘ZrÀ¶m CVmamZwgma ¶mo½¶ A§Vamda AmS>do nmQ> Q>mH$mdoV, åhUOo nmUr XoUo A{YH$ gmo¶rMo hmoVo.

H$sS> d amoJ {Z¶§ÌU : ¶m {nH$mda àm‘w»¶mZo ^war Am{U {ndim {dfmUy ¶m amoJm§Mm àmXþ^m©d AmT>iyZ ¶oVmo. ^war amoJmÀ¶m àmXþ^m©dm‘wio

{nH$mÀ¶m Imbrb nmZm§da nm§T>ao {R>nHo$ {XgVmV d WmoS>çmM {XdgmV nmZm§À¶m ~è¶mMem ^mJmda

A{Z¶{‘V AmH$mamMo {ndio MÅ>o {Xgy bmJVmV. H$mhr {Xdgm§Zr nmZ g§nyU© {ndio hmoD$Z H$~©J«hUmÀ¶m {H«$¶oV AS>Wim ¶oD$Z ’$ma H$‘r à‘mUmV e|Jm bmJVmV. ¶m amoJmÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r amoJmMm àmXþ^m©d {XgyZ ¶oVmM nmʶmV {‘giUmao J§YH$ 1250 J«°‘ qH$dm 500 J«°‘ H$m~©oÝS>o{P‘

A{YH$ 30 Q>¸o$ àdmhr S>m¶‘oWmoEQ> 500 {‘.{b., 500 crQ>a nmʶmVyZ

à{VhoŠQ>ar ’$dmamdo. Amdí¶H$Vm ^mgë¶mg 8 Vo 10 {Xdgm§Zr AmUIr EH$ ’$dmaUr H$amdr.

Am§VanrH$ : ‘yJ qH$dm CS>rX ¶m A{Ve¶ bdH$a ¶oUmè¶m {nH$m§‘ܶo ‘wJmÀ¶m XmoZ Amoir Am{U EH$ Amoi VwarMr ¶mà‘mUo Am§VanrH$ KoVë¶mg VwarÀ¶m Omo‘Xma dmT>rMr gwédmV hmoʶmnydu ‘yJ/CS>rX nrH$ hmVr ¶oVo. ˶mnmgyZ EH$ar 3 Vo 4 q¹$Q>b CËnÞ {‘iVo. VgoM Vya {nH$mnmgyZ nmgyZ 12 Vo 15 pŠd¨Q>b à{VhoŠQ>a CËnÞ {‘iVo.

H$mT>Ur, ‘iUr, gmR>dU : ‘wJmÀ¶m e|Jm 75 Q>¸o$ dmië¶mda n{hbr VmoS>Ur d ˶mZ§Va 8 Vo 10 {Xdgm§Zr am{hboë¶m gd© e|Jm VmoS>mì¶mV. e|Jm Iù¶mda Mm§Jë¶m dmië¶mda ‘iUr H$amdr. C{S>XmMr H$mnUr H$ê$Z Iù¶mda AmUyZ ˶mMr ‘iUr H$amdr. C{S>XmÀ¶m eo§Jm VmoS>ʶmMr JaO ^mgV Zmhr. ‘yJ, CS>rX Ymݶ 5 Vo 6 {Xdg Mm§Jbo H$S>H$ CÝhmV dmidyZ nmo˶mV qH$dm H$moR>rV gmR>dmdo. gmR>dUr‘ܶo H$Sw>qZ~mMm nmbm 5 Q>¸o$ à‘mUmV Kmbmdm. H$m|XQ> d Amobga OmJoV gmR>dU H$ê$ Z¶o. ¶m‘wio gmR>dUrVrb {H$S>rnmgyZ Ymݶ gwa{jV amhVo.

CËnmXZ : 1) CS>rX 10 Vo 12 pŠd¨Q>b à{VhoŠQ>ar CËnmXZ {‘iVo. 2) ‘yJ 12 Vo 15 pŠd¨Q>b à{VhoŠQ>ar CËnmXZ {‘iVo.

g§nH©$ … 9423865167

doMVmZm Mm§Jcm H$mnyg àW‘ doMmdm. ˶mZ§Va nmdgmV {^Ococm {ndiga a§J Agcocm d {H$S>H$m Am{U H$dS>r H$mnyg doJim doMmdm. à˶oH$ OmVrMm H$mnyg doJim gmR>dmdm. doMë¶mZ§Va H$mnyg 3 Vo 4 {Xdg CÝhmV dmidmdm. ñdÀN> d H$moaS>çm OmJr gmR>dmdm. Agm ñdÀN> doMUr Ho$cocm H$mnyg Mm§Jcm Xa {‘iʶmg Cn¶wŠV R>aVmo.

{nH$m§Mr ’o$anmcQ>

H$nmerMm àH$ma n{hbo df© Xþgao df© {Vgao df©

CÝhmir D$g D$g ImoS>dm H$mnyg-Jhÿ- ha^am

Iarn nyd© H$mnyg-Jhÿ ^wB©‘yJ/Vri-Ádmar/H$aS>B© -

g§nH©$ … 9422675648

(nmZ 26 dê$Z)

Page 34: Iarn h§Jm‘

34 && eoVH$ar & OyZ & 2019

‘hmamï´>mV Vob{~¶m {nH$m§‘ܶo ^wB©‘wJmÀ¶m nmR>monmR> gy¶©’y$c ho EH$ nrH$ KoVbo OmVo. ^maVmV

gy¶©’y$c bmJdS> H$aUmè¶m amÁ¶m§‘ܶo ‘hmamï´> amÁ¶mMm {Vgam H«$‘m§H$ Amho. amÁ¶mVrb ‘mÝgyZÀ¶m EH§$XarV A{ZpíMV AmJ‘ZmÀ¶m n[apñWVrV Iarn h§Jm‘mV C{eam noaUrgmR>r ¶mo½¶ d Cn¶w³V$ Ago ho nrH$ Amho. VWm{n df©^a VrZhr h§Jm‘mV KoVm ¶oD$ eH$Umè¶m ¶m {nH$mMr I[anmV 15 OyZ Vo 15 Owb¡ Xaå¶mZ noaUrMr {e’$mag Amho. nmD$g‘mZ C{eam gwê$ Pmë¶mg qH$dm Iarn {nH$mMr Xþ~ma noaUr Pmë¶mg gy¶©’y$c nrH$ KoʶmMm {dMma Ho$ë¶mg nrH$ dm¶m OmʶmMm qH$dm H$‘r CËnmXZ {‘iʶmMm YmoH$m Q>iVmo. {Xdg|{Xdg ¶m {nH$mImbrb joÌmV hmoUmar KQ> hr EH$ qMVoMr ~m~ Amho. OJmV gmo¶m~rZ ImbmoImb gy¶©’y$c ho EH$ ‘hÎdmMo ImÚVob Amho. gy¶©’w$cmMr CËnmXH$Vm 600 {H$.J«°./ho. åhUOo OmJ{VH$ gamgar CËnmXH$VoÀ¶m (1200 {H$.J«°./ho.) {Zå‘r Amho. gy¶©’w$cmMr bmJdS> dmT>{dʶm~amo~a CËnmXH$Vm dmT>{dUo Amdí¶H$ Amho. gy¶©’w$cmMr CËnmXH$Vm dmT>{dʶmgmR>r nyd©‘emJV, ¶mo½¶ O{‘ZrMr {ZdS>, gy¶©’w$cmÀ¶m gwYmarV g§H$[aV OmVrMm dmna, doioda noaUr, à{VhoŠQ>ar {~¶mUo dmna, noaUr A§Va, g§Vw{bV IVo, nmUr ì¶dñWmnZ, Am§Va‘emJV, H$sS> d amoJ ì¶dñWmnZ ˶mM~amo~arZo namJr^dZ dmT>{dʶmgmR>r ¶mo½¶ Vo {Z¶moOZ, nú¶m§nmgyZ g§ajU VgoM doioda H$mT>Ur B. Jmoï>tMm gw¶mo½¶ {dMma hmoUo Amdí¶H$ Amho.

gy¶©’w$cmV VobmMo à‘mU 38 Vo 45 Q>¸o$ BVHo$ AgVo Va à{WZm§Mo à‘mU 14 Vo 19 Q>¸o$ AgVo. OmñV {bZmo{bH$ AmåbmMo à‘mU VgoM

gy¶©’y$c bmJdS> V§ÌkmZS>m°. gwXm‘ nmQ>rb, S>m°. {Jare Mm¡Yar, gm¡. ew^m§Jr nmQ>rb, Vob{~¶m g§emoYZ H|$Ð, OiJmd

AZg°À¶waoQ>oS> ’°$Q>r A°{gS>> Agë¶m‘wio Vob OmñV H$mi {Q>H$Vo d OmñV Am°pŠgS>oQ>rìh ñQ>°{~brQ>r‘wio

ViUmgmR>r Mm§Jbo åhUyZ gy¶©’y$c Vobmg AmhmamV ‘hÎdmMo ñWmZ Amho.

hdm‘mZ : gy¶©’y$c ho nrH$ df©^a KoVm ¶oUmao nrH$ Amho. df©^amVrb hdm‘mZ ‘mZdyZ KoUmao nrH$ åhUyZ gd© h§Jm‘mV KoVm ¶oVo. O‘rZ : ¶m {nH$mgmR>r ¶mo½¶ {ZMam

hmoUmar ‘ܶ‘ Vo ^mar O‘rZ {ZdS>mdr. ‘mÌ, Amåb¶w³V$ AWdm nmUWi O‘rZ Q>mimdr.

nyd©‘emJV : hbŠ¶m O{‘ZrV Zm§JaUr, dIaUr, ’$ir {’$adyZ T>oH$io ’$moS>mdrV. ‘ܶ‘ O‘rZ Agë¶mg

gw¶mo½¶ dm’$gm AgVmZm 2 Vo 3 Hw$idmÀ¶m nmù¶m XoD$Z {nH$mÀ¶m dmT>rgmR>r Mm§Jbr ^wg^werV O‘rZ V¶ma H$amdr.

h§§Jm‘ : gy¶©’w$cmMo nrH$ Oar df©^a VrZhr h§Jm‘mV KoVm ¶oV Agbo, Var noaUrMr doi nmʶmMr CnbãYVm nmhÿZ {ZpíMV H$amdr bmJVo. H$maU gy¶©’w$cmcm nmʶmMm VmU ghZ hmoV Zmhr. VgoM {nH$mMr ’w$bmoam AdñWm Am{U XmUo ^aʶmMr AdñWm gVVÀ¶m nmdgmV OmñV à‘mUmV gmnS>Uma Zmhr, ¶mMo {Z¶moOZ H$amdo; H$maU ¶m XmoÝhrhr Jmoï>r CËnmXZmda n[aUm‘ H$aUmè¶m AmhoV.

h§§Jm‘ noaUrMr doi

Iarn Owb¡ n{hcm n§YadS>m

aã~r 15 Am°ŠQ>mo~a Vo 15 Zmoìh|~a

CÝhmir ’o$~«wdmarMm n{hcm n§YadS>m

gwYmarV dmU :

A.H«$. dmU H$mbmdYr CËnmXZ (q¹$./ho.) d¡{eï>ço

1 ’w$bo ^mñH$a 80 Vo 84 {Xdg 15 Vo 18 H$‘r H$mbmdYr, M‘H$Xma H$mio Q>nmoao XmUo, A{YH$ VobmMo à‘mU, amÁ¶mÀ¶m Adf©UJ«ñV ^mJmgmR>r àgm[aV

2 Eg.Eg. - 56 80 Vo 85 {Xdg 10 Vo 11 C{eam, Xþ~ma noaUrg ¶mo½¶, Am§VanrH$ nÕVrg d H$moaS>dmhÿ bmJdS>rg ¶mo½¶

3 ‘m°S>©Z 80 Vo 85 {Xdg 8 Vo 10 bdH$a n¹$ hmoUmam, ~wQ>H$m d H$moaS>dmhÿ bmJdS>rg ¶mo½¶ dmU

4 B©. gr. - 68414 100 Vo 110 {Xdg 10 Vo 12 A{YH$ CËnmXZj‘, C{eam noaUrg ¶mo½¶, I[anmgmR>r Mm§Jbm

5 ^mZy 85 Vo 90 {Xdg 12 Vo 13 gd© h§Jm‘mgmR>r VgoM Adf©UàdU {d^mJmgmR>r ¶mo½¶

Page 35: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 35

noaUrMo A§Va d nÕV : ‘ܶ‘ Vo Imob O{‘ZrV 45 g|.‘r. � 30 g|.‘r., ^mar O{‘ZrV 60 g|.‘r. � 30 g|.‘r. VgoM g§H$[aV dmU Am{U OmñV H$mbmdYrÀ¶m dmUmMr bmJdS> 60 g|.‘r. � 30 g|.‘r. A§Vamda H$amdr. H$moaS>dmhÿ gy¶©’w$cmMr noaUr XmoZ MmS>çmÀ¶m nm^arZo H$amdr åhUOo ~r d IV EH$mM doir noaVm ¶oVo. {~¶mUo 5 g|.‘r. nojm OmñV Imob noê$ Z¶o. ~mJm¶Vr {nH$mMr bmJdS> gar da§ã¶mda Q>moH$U nÕVrZo H$amdr.

~rOà{H«$¶m Am{U noaUr : gy¶©’w$cmÀ¶m noaUrgmR>r gwYmarV dmUmMo 8 Vo 10 {H$bmo {~¶mUo d g§H$[aV dmUmMo 5 Vo 6 {H$bmo {~¶mUo à{VhoŠQ>ar dmnamdo. {~¶m§À¶m bdH$a CJdUrgmR>r noaUrnydu {~¶mUo 12 Vo 14 Vmg nmʶmV {^OdyZ gmdbrV dmidmdo. Ho$dS>m amoJ Q>miʶmgmR>r 6 J«°‘ A°àm°Z 35 Eg.S>r. à{V{H$bmo {~¶mʶmg Mmoimdo. VgoM {dfmUyOݶ ZoH«$m°{gg amoJmÀ¶m à{V~§YmgmR>r B{‘S>mŠbmoàrS> 70 S>ãë¶y.E.JmCMmo 5 J«°‘ à{V{H$bmo {~¶mʶmg noaUrnydu bmdmdoo.

Am§VanrH$ : Am§VanrH$ nÕVrV gy¶©’y$c + Vya (2:1 qH$dm 2:2) Am{U ^wB©‘yJ + gy¶©’y$c (6:2 qH$dm 3:1) ¶m à‘mUmV noaUr Ho$ë¶mg CËnmXZmV Mm§Jbr dmT> hmoVo.

AÞÐì¶ ì¶dñWmnZ : H$moaS>dmhÿ {nH$mg à{VhoŠQ>ar 2.5 Q>Z eoUIV VgoM 50 {H$bmo ZÌ, 25 {H$bmo ñ’w$aX Am{U 25 {H$bmo nmbme noaUrÀ¶m d doiog XmoZ MmS>çmÀ¶m nm^arZo noê$Z Úmdo. ~mJm¶Vr {nH$mg à{VhoŠQ>ar 60 {H$bmo ZÌ + 60 {H$bmo ñ’w$aX + 60 {H$bmo nmbme Úmdo. ¶mn¡H$s 30 {H$bmo ZÌ d g§nyU© ñ’w$aX Am{U nmbme noaUrÀ¶m doir Úmdo d Caboë¶m 30 {H$bmo ZÌmMr ‘mÌm noaUrZ§Va EH$ ‘{hݶmÀ¶m AmV Úmdr. J§YH$mMr H$‘VaVm Agboë¶m O{‘ZrgmR>r à{VhoŠQ>ar 25 {H$bmo J§YH$ noaUrÀ¶m doir Jm§Sy>i IVmV {‘giyZ Úmdo. Á¶m O{‘ZrV bmoh, ‘°J{ZO d ‘m°{bãS>oZ‘Mr H$‘VaVm Amho Aem O{‘ZrV hr gyú‘ AÞÐì¶o {e’$maerà‘mUo {Xbr AgVm, CËnmXZmV dmT> hmoVo. ’w$bo C‘bʶmÀ¶m doir ~moa°ŠgMr (0.2 Q>¸o$) ’$dmaUr Ho$ë¶mg XmUo ^aʶmMo à‘mU VgoM VobmMo

à‘mU dmT>Vo, Va 1.0 Q>¸o$ ¶m à‘mUmV qPH$ gë’o$Q>Mr ’$dmaUr Ho$ë¶mg CËnmXZmV dmT> hmoVo.

Am§Va‘emJV : noaUrZ§Va 15 Vo 20 {Xdgm§Zr XmoZ amonmVrb A§Va 30 g|.‘r. R>odyZ {daiUr H$amdr. noaUrZ§Va 15 {Xdgm§Zr EH$ IwanUr VgoM XmoZ H$moinʶm H$amì¶mV. n{hcr H$moinUr noaUrZ§Va 20 {Xdgm§Zr d Xþgar H$moinUr 35 Vo 40 {Xdgm§Zr H$amdr.

nmUr ì¶dñWmnZ : gy¶©’y$c ho nmʶmgmR>r A{V g§doXZerc Ago nrH$ Amho. gy¶©’w$cmÀ¶m EHy$U nmUr dmnamMm {dMma Ho$ë¶mg 20 Q>¸o$ nmUr dmT>rgmR>r, 55 Q>¸o$ nmUr ’w$bmoam AdñWoV Va Cabobo 25 Q>¸o$ nmUr XmUo ^aʶmgmR>r Cn¶moJmV AmUbo OmVo. åhUyZ gy¶©’w$cmV 1) amon AdñWm, 2) ’w$bH$ir AdñWm 3) ’w$bmoè¶mMr AdñWm d 4) XmUo ^aʶmMr AdñWm ¶m g§doXZerb AdñWm§Xaå¶mZ nmʶmMm VmU nSy> XoD$ Z¶o.

VU{Z¶§ÌU : gy¶©’w$cmg ’w$Q>do qH$dm ’$m§Úm ’w$Q>V Zgë¶mZo VUm§À¶m dmT>rg AZwHy$b Ago dmVmdaU V¶ma hmoVo. åhUyZ VU{Z¶§ÌU H$aʶmÀ¶m Ñï>rZo VU{da{hV R>odmdo. VU{Z¶§ÌU H$aʶmgmR>r gy¶©’w$cmgmR>r 15 {Xdgm§À¶m A§VamZo 2 H$moinʶm d EH$ IwanUr H$amdr. ˶mM~amo~a amgm¶{ZH$ VUZmeHo$ dmnê$Z VU{Z¶§ÌU H$aVm ¶oVo. ˶mgmR>r noaUrnyd© d noaUrZ§Va Aer doJdoJir VUZmeHo$ dmnaVm ¶oVmV.

noaUrnyd© dmnamd¶mMr VUZmeHo$ : Q´>m¶âbwa°brZ 0.5 Vo 1 {H$bmo {H«$¶merc KQ>H$ à{VhoŠQ>ar nmʶmVyZ ’$dmamdo.

noaUrZ§Va dmnamd¶mMr VUZmeHo$ : n|S>r‘o{WbrZ 30 Q>ŠHo$ B©gr 0.75 Vo 1 {H$bmo {H«$¶merb KQ>H$ à{VhoŠQ>ar qH$dm Ab°Šbmoa 1 Vo 1.5 {H$bmo {H«$¶merc KQ>H$ ¶mn¡H$s EH$mMr 500 crQ>a nmʶmVyZ noaUrZ§Va nrH$ CJdUr AJmoXa ’$dmaUr ¿¶mdr d ˶mZ§Va JaOoZwgma 25 Vo 30 {Xdgm§Zr IwanUr qH$dm H$moinUr H$ê$Z nrH$ VU{da{hV R>odmdo.

(nmZ 47 da)

g§H$[aV dmU

A.H«$. dmU H$mbmdYr CËnmXZ (q¹$./ho.) d¡{eï>ço

1 Ho$.~r.Eg. EM.- 1 85 Vo 90 {Xdg 12 Vo 15 VobmMo à‘mU A{YH$

2 Eb.Eg.E’$.EM.- 90 Vo 95 {Xdg 18 Vo 20 Ho$dS>m amoJmg à{VH$maj‘, ‘hmamï´>, Am§Y«àXoe d 171 H$Zm©Q>H$ amÁ¶mV H$moaS>dmhÿ d ~mJm¶Vr h§Jm‘mgmR>r

3 Eb.Eg.E’$.EM.-35 80 Vo 85 {Xdg 16 Vo 18 Ho$dS>m amoJmg à{VH$maj‘, VobmMo à‘mU A{YH$ (37 Q>¸o$)

4 Eb.Eg.E’$.EM.-08 90 {Xdg 12 Vo 14 H$moaS>dmhÿ {d^mJmgmR>r, Ho$dS>m amoJmg à{V~§YH$

5 Ho$.~r.Eg.EM.-44 90 Vo 95 {Xdg 14 Vo 16 A{YH$ CËnmXZj‘

6 ’w$bo a{damO 90 Vo 95 {Xdg 17 Vo 20 npíM‘ ‘hmamï´> Iarn h§Jm‘mV C{eam noaUrgmR>r àgm[aV Ho$bobm A{YH$ CËnmXZj‘ g§H$[aV dmU, ~S> ZoH«$m°{gg amoJmg à{VH$maH$

7 E‘.Eg.E’$.EM.-17 90 Vo 95 {Xdg 18 Vo 20 Ho$dS>m amoJmg à{V~§YH$, Iarn d aã~r h§Jm‘mV H$moaS>dmhÿ d ~mJm¶Vr bmJdS>rgmR>r {e’$mag

Page 36: Iarn h§Jm‘

36 && eoVH$ar & OyZ & 2019

gmo¶m~rZ ho {dX^m©Vrb gdm©V ‘hÎdmMo VobdJu¶ nrH$ AgyZ ¶m {nH$mImbr H$nmer nmR>monmR> Odinmg 17 bmI hoŠQ>a joÌ bmJdS>rImbr Amho. {dX^m©V gmo¶m~rZ ho nrH$ ‘mJrb 20 Vo 25 dfm©nmgyZ gmV˶mZo KoV Agë¶m‘wio ¶m {nH$mMr CËnmXZj‘Vm {Xdg|{Xdg H$‘r hmoV Mmbbr

Amho. H$‘r CËnmXH$VoMo ~hþVm§e H$maUmn¡H$s H$mhr H$maUo åhUOoM {ZgJm©Mm A{Z¶{‘VnUm, AmYw{ZH$ V§ÌkmZmMm A^md, nrH$ ’o$anmbQ>mMm A^md B. Amho. gmo¶m~rZMr CËnmXH$Vm dmT>dm¶Mr Agob Va ¶mgmR>r AmYw{ZH$ V§ÌkmZmMr OmoS> AgUo Amdí¶H$ Amho. ¶mgmR>r Imbrb ~m~tMm Adb§~ H$amdm. O‘rZ d hdm‘mZ … gmo¶m~rZ {nH$mgmR>r ‘ܶ‘ Vo ^mar àVrMr, CÎm‘ nmʶmMm {ZMam hmoUmar, gm‘y 6.5 Vo 7.5 n¶ªV AgUmar O‘rZ hdr.

gmo¶m~rZ nrH$ CîU d X‘Q> hdm‘mZmV {OWo 700 Vo 1000 {‘.{b. nO©Ý¶‘mZ d 25 Vo 33 A§e g|.J«o. Vmn‘mZmV Mm§Jbo ¶oD$ eH$Vo. noaUr OyZMm {Vgam Vo Owb¡Mm Xþgam AmR>dS>m ¶m Xaå¶mZ H$amdr. ˶mZ§Va noaUr (15 Owb¡Z§Va) Ho$ë¶mg CËnmXZmV KQ> hmoVo.

O{‘ZrMr ‘emJV … noaUrnydu O{‘ZrMr 15 Vo 20 g|.‘r. Imob Zm§JaQ>r VrZ dfm©VyZ EH$Xm H$ê$Z d XmoZ Vo VrZ dIa nmù¶m XoD$Z O‘rZ ^wg^werV d g‘nmVirV H$amdr. hoŠQ>ar 5 Q>Z Mm§Jbo Hw$Obobo eoUIV qH$dm H$ånmoñQ> IV Q>mH$mdo d Z§Va ì¶dpñWV O{‘ZrV {‘giʶmgmR>r dIanmir Úmdr.

gmo¶m~rZÀ¶m {d{dY OmVr

A.H«$. OmVrMo Zmd àgmaU df© ’w$bmMm a§J n[an¹$ hoŠQ>ar 100 VobmMo hoŠQ>ar hmoʶmMm gamgar XmʶmMo à‘mU {~¶mUo H$mbmdYr CËnmXZ dOZ (Q>¸o$) ({H$bmo) ({Xdg) (q¹$Q>b) (J«°‘)

1. OoEg-335 1993 Om§^im 95 Vo 100 22 Vo 24 9 Vo 10 19 Vo 20 75

2. EZAmagr - 37 2001 nm§T>am 100 Vo 105 25 Vo 30 10 Vo 12 19 Vo 19.5 65

3. OoEg - 9305 2002 Om§^im 90 Vo 95 23 Vo 25 13 Vo 14 18 Vo 19 75

4. E‘E¶wEg 71 2002 Om§^im 93 Vo 100 20 Vo 24 11 Vo 12 18 Vo 19 75

5. Oo Eg 95-60 2006 Om§^im 82 Vo 88 18 Vo 20 13 Vo 14 16.60 75

6. ’w$bo H$ë¶mUr 2006 nm§T>am 95 Vo 100 23 Vo 24 13 Vo 14 17 Vo 18 75

7. Oo Eg 97-52 2008 nm§T>am 98 Vo 105 28 Vo 32 8.5 Vo 9.5 18 Vo 19 65

8. E‘E¶wEg 158 2009 Om§^im 93 Vo 98 21 Vo 25 10 Vo 11 19.7 65

9. Oo Eg 2029 2014 nm§T>am 93 Vo 96 21 Vo 22 12 Vo 14 19 Vo 19.5 75

10. Oo Eg 2034 2014 nm§T>am 86 Vo 88 20 Vo 21 12 Vo 13 18 Vo 19 75

11. ’w$bo AJ«Ur 2015 Om§^im 94 Vo 96 25 Vo 26 10 Vo 11 16 Vo 17 65

12. E E‘ Eg 1001 2018 Om§^im 95 Vo 100 22 Vo 25 10 Vo 11 19 Vo 20 75 (nrS>rHo$dr Ebmo JmoëS>)

{~¶mUo d ~rOà{H«$¶m … noaUrgmR>r H$‘rVH$‘r 70 Q>¸o$ CJdUj‘Vm Agbobo hoŠQ>ar 75 {H$bmo {~¶mUo dmnamdo. {~¶mUo 4 g|.‘r. nojm Imob noê$ Z¶o. noaUr CVmambm AmS>dr VgoM nyd©-n{ü‘ H$amdr. XmoZ AmoirVrb A§Va 30 � 8 qH$dm 45 � 5 g|.‘r. R>odmdo. noaUrnydu à{V{H$bmo {~¶mʶmg 3 J«°‘ H$m~m}ŠgrZ 37.5 Q>¸o$ + Wm¶a‘ 37.5 Q>¸o$ S>rEg ({‘l KQ>H$) ~waerZmeH$mMr ~rOà{H«$¶m H$amdr d ˶mZ§Va ZÌ CnbãY H$ê$Z XoUmao {OdmUy g§dY©H$ ~«oS>ram¶Pmo~r¶‘ Omnmo{ZH$‘ + ñ’w$aX {daKi{dUmao {OdmUy 250 J«°‘ à˶oH$s 10 {H$bmo {~¶mʶmg bmdmdo. hoŠQ>ar PmS>m§Mr g§»¶m 4 Vo 4.5 bmI Agmdr.

Iarn gmo¶m~rZ bmJdS> V§ÌkmZS>m°. gVre {ZMi, àm. ‘§Joe Xm§S>Jo, àm. JOmZZ M§XZH$a, àem§V ‘mohmoS>, S>m°. àdrU nmQ>rb

àmXo{eH$ g§emoYZ H|$Ð, S>m°. n§Om~amd Xoe‘wI H¥${f {dÚmnrR>, A‘amdVr

Page 37: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 37

Am§Va‘emJV … {nH$mÀ¶m dmT>rXaå¶mZ XmoZ S>daUr H$amì¶m. n{hbr S>daUr noaUrÀ¶m 15 Vo 20 {Xdgm§Zr d Xþgar 30 Vo 35 {Xdgm§Zr Amdí¶H$VoZwgma H$amdr. VgoM Amdí¶H$VoZwgma 1 Vo 2 doim qZXZr H$amdr.

‘ybñWmZr Obg§YmaU … gmo¶m~rZ {nH$m‘ܶo A{YH$ CËnmXZmgmR>r H$moaS>dmhÿ eoVr nÕVrV nmdgmÀ¶m nmʶmMo {Z¶moOZ Imbrbà‘mUo {ZX}{eV Ho$bo Amho.

A) Obg§dY©ZmgmR>r noaUr ~r~rE’$ ¶§ÌmZo H$amdr. VgoM gar da§~m nÕVr‘wio àM{bV nÕVrnojm 20 Q>¸o$ CËnmXZmV dmT> hmoVo ~) gmo¶m~rZ {nH$mV CËnmXZ dmT>rgmR>r, OmñV Am{W©H$ {‘iH$V d O{‘ZrMm Amobmdm {Q>H$dyZ R>odʶmgmR>r gmo¶m~rZ noaUrZ§Va A§XmOo

30 {Xdgm§Zr gmo¶m~rZÀ¶m 3 AmoirZ§Va 1 Amoi H$mT>mdr. H$) gmo¶m~rZ {nH$mMr nÅ>m nÕVrZo (6 Amoir gmo¶m~rZ Z§Va 1 Amoi [aH$m‘r) noaUr Ho$ë¶mg [aH$må¶m AmoirV gar nmSy>Z ‘ybñWmZr Obg§YmaU H$aVm ¶oB©b. VUì¶dñWmnZ … amgm¶{ZH$ nÕVrZo {Z¶§ÌU H$amd¶mMo Pmë¶mg Imbrb VUZmeH$m§Mm A§V^m©d H$amdm

A.H«$. VUZmeH$mMm amgm¶{ZH$ Zmd VUZmeH$mMr ’$dmaUrgmR>r dmnamd¶mMm H$mi àH$ma ‘mÌm/hoŠQ>a nmʶmMr ‘mÌm ({b./ho.)

1 noaUrnyd© âbwŠbmoa°brZ 45 Q>¸o$ B©gr 2.250 {b. 500 Vo 700 O‘rZ V¶ma Pmë¶mda noaUrnydu O{‘ZrV Amobmdm AgVmZm O{‘Zrda gmaIr ’$dmaUr H$amdr d dIamMr nmir XoD$Z O{‘ZrV {‘giyZ Úmdo

2 CJdUnyd© n|S>r‘r{WbrZ 30 Q>¸o$ B©gr 2.5 Vo 3.3 {b. 500 Vo 700 noaUrZ§Va ˶mM {Xder qH$dm A§Hw$a n¥ð>^mJmda ¶oʶmAmYr ’$dmaUr H$amdr

n|S>r‘r{WbrZ 38.7 Q>¸o$ B©gr 1.50 Vo 500 1.75 {bQ>a

S>m¶Šbmogwë¶m‘ 84 Q>¸o$ 22 Vo 26 J°«‘ 500 noaUrZ§Va bJoM 3 {XdgmÀ¶m AmV. S>ãby S>rOr

3 CJdU nümV B‘°{OWm¶na 10 Q>¸o$ Eg Eb 1 {bQ>a 500 Vo 600 noaUrZ§Va 15 Vo 20 {Xdgm§Zr ’$dmaUr H$amdr

{¹$P°bmo’°$mn nr B{Wb 1 {bQ>a 500 Vo 600 noaUrZ§Va 15 Vo 20 {Xdgm§Zr 5 Q>¸o$ B©gr $ ’$dmaUr H$amdr

{¹$P°bmo’°$mn nr B{Wb 450 {‘.{c. 500 Vo 600 noaUrZ§Va 15 Vo 20 {Xdgm§Zr 10 Q>¸o$ B©gr $ ’$dmaUr H$amdr

Šbmoar‘wamZ B{Wb 36 Vo 40 J«°‘ 500 Vo 600 noaUrZ§Va 15 Vo 20 {Xdgm§Zr ’$dmaUr H$amdr 25 Q>¸o$ S>ãby nr

àmonm¹$sP°’$mon 10Q>¸o$ B© gr 500 Vo 700 500 Vo 600 noaUrZ§Va 15 Vo 20 {Xdgm§Zr ’$dmaUr H$amdr {‘.{c.

{¹$P°bmo’°$mn nr Q>oâ¶warb 750 Vo 1000 500 Vo 600 noaUrZ§Va 15 Vo 20 {Xdgm§Zr ’$dmaUr H$amdr 4.41 Q>¸o$ B© gr {‘.{b.

B‘mP°‘moŠg 35 Q>¸o$ + 100 J«°‘ 500 Vo 600 noaUrZ§Va 15 Vo 20 {Xdgm§Zr ’$dmaUr H$amdr B‘°PrW°{na 35 Q>¸o$ S>ãbyOr

IVmMm dmna … gmo¶m~rZ {nH$mÀ¶m OmñV CËnmXZmgmR>r 5 Q>Z Mm§Jbo Hw$Obobo eoUIV qH$dm H§$nmoñQ> IV à{VhoŠQ>ar Úmdo. hoŠQ>ar 30 {H$bmo ZÌ, 75 {H$bmo ñ’w$aX, 30 {H$bmo nmbme noaUrÀ¶m doir Úmdo. (hoŠQ>ar 65 {H$bmo ¶w[a¶m, 468 {H$bmo qgJb gwna ’$m°ñ’o$Q> d 50 {H$bmo å¶waoQ> Am°’$ nmoQ>°e)EH$mpË‘H$ IV ì¶dñWmnZoÀ¶m Ñï>rZo hoŠQ>ar 5 Q>Z Mm§Jbo Hw$Obobo eoUIV qH$dm H§$nmoñQ> IV noaUrnydu {Xbo Agë¶mg VgoM {OdmUy g§dY©ZmMr

~rOà{H«$¶m Ho$br Agë¶mg amgm¶{ZH$ IVm§Mo ‘mÌm AYu Úmdr. A{YH$ CËnÞ {‘i{dʶmgmR>r {e’$mag Ho$boë¶m IV‘mÌo gmo~V noaUrZ§Va

Page 38: Iarn h§Jm‘

38 && eoVH$ar & OyZ & 2019

50 d 70 {Xdgm§Zr 2 Q>¸o$ ¶w[a¶mMr (100 {bQ>a nmʶmV 2 {H$bmo ¶w[a¶m) ’$dmaUr H$amdr qH$dm nmʶmV {daKiUmao IV 19…19…19 e|Jm ^aʶmMo doiog ’$dmaUr H$amdr. AmobrV … nrH$ ’w$bmoè¶mda d e|JmV XmUo ^aV Agboë¶m AdñWoV AgVmZm nmdgmMm I§S> nS>ë¶mg XmoZ g§a{jV AmobrV Úmdo.

H$sS> d amoJmMo ì¶dñWmnZ

1. H$sS> ì¶dñWmnZ

{H$S>rMo Zmd ì¶dñWmnZ

ImoS> ‘mer (Melanagromyzasojae) 1. ’$moaoQ> 10 Or 10 {H$bmo /ho. noaUrMo doir qH$dm {~¶mʶmbm Wm¶mo‘rWmŠgm‘ 30 E’$ Eg 10 {‘.{c./{H$bmo {~¶mUo noaUrMo AmYr ~rOà{H«$¶m H$amdr. 2. Q´>m¶Pmo’$mog 40 Bgr 12.5 {‘.{c. qH$dm B©{WAAm°Z 50 Q>¸o$ Eggr 30 {‘.{c. qH$dm Šbmoa°ZQ´>r{Zbràmob 18.5 Eg gr 3 {‘.{c. qH$dm B§S>moŠgmH$m~© 15.8 B© gr 6.7 {‘.{c. 10 {bQ>a nmʶmV ’$dmaUr H$amdr.

MH«$ ^w§Jm (Oberiopsisbrevis) 1. MH«$ ^w§Jm àmXþ^m©d Agbobo PmS>mMo ^mJ eoVm~mhoa ZoD$Z Zï> H$amdo. 2. {~¶mʶmMm Xa OmñV dmnê$ Z¶o. 3. Q´>m¶Pmo’$mog 40 Bgr 12.5 {‘.{c. qH$dm WmBŠbmoàrS> 21.5 Egr 15 {‘.{c. qH$dm àmonoZmo’$m°g 50 Eggr 20 {‘.{c. qH$dm B{WAmZ 50 Q>¸o$ Eggr 30 {‘.{c. Šbmoa°ZQ´>r{Zbràmob 18.5 Eg gr 3 {‘.{c. 10 {bQ>a nmʶmV ’$dmaUr H$amdr.

{hadr C§Q>Air (Chrysodeixisacuta 1. {e’$maerV IV ‘mÌm dmnamdr. and Diachrysiaorichalcea) 2. ~odoar¶m ~pñg¶mZm 1 {H$bmo/ho. Mr ’$dmaUr H$amdr. 3. 8 Vo 10 njr Wm§~o à{V EH$a bmdmdo. 4. 5 Q>¸o$ qZ~moir AH$m©Mr ’$dmaUr H$amdr. 5. àmonoZmo’$m°g 50 Eggr 20 {‘.{c. qH$dm Šbmoa°ZQ´>r{Zbràmob 18.5 Eg gr 3 {‘.{c. qH$dm B§S>moŠgmH$m~© 15.8 B© gr 6.7 {‘.{c. qH$dm S>mB©Šbmoamoìhmg 76 Bgr 6 {‘.{c. 10 {bQ>a nmʶmV ’$dmaUr H$amdr.

V§~mIyMo nmZo ImUmar Air 1. eoVmMr nmhUr H$ê$Z AirZo àmXþ^m©dJ«ñV Ho$bobm ^mJ H$mT>mdm. (Spodopteralitura) 2. 5 Q>¸o$ qZ~moir AH$m©Mr ’$dmaUr H$amdr. 3. qbJ AmH$f©U gmnio 10 Vo 12/ho. bmdmdo. 4. 8 Vo 10 njr Wm§~o à{VEH$a bmdmdo. 5. EgEbEZnrìhr 500 EbB©/ho. qH$dm ~rQ>r Hw$Q>mgr 15 J««°‘ à{V 10 {bQ>a nmʶmV ’$dmaUr H$amdr. 6. B§S>moŠgmH$m~© 15.8 Bgr 6.7 {‘.{c. qH$dm S>mB©Šbmoamoìhmg 76 Bgr 6 {‘.{c. qH$dm ñ¶mZoQ>moam‘ 11.7 Egr 9 {‘.{c. 10 {bQ>a nmʶmV ’$dmaUr H$amdr.

nm§T>ar ‘mer (Bemasiatabaci) 1. 5 Q>¸o$ qZ~moir AH$m©Mr ’$dmaUr H$amdr. 2. {ndio {MH$Q> gmnio (15 � 30 g|.‘r.) AmH$mamMo qH$dm VËg‘ AmH$mamMo 160 gmnio à{VhoŠQ>ar CJdUrZ§Va 15 {Xdgm§Zr {nH$mÀ¶m g‘H$j C§Mrda bmdmdo.

2.amoJ ì¶dñWmnZ

amoJmMo Zmd ì¶dñWmnZ

‘yigS>/ImoS>gS> (Rhizoctoniabataticola 1. {Z¶§ÌUmH$[aVm noaUrnydu H$m~m}ŠgrZ 37.5 Q>¸o$ + Wm¶a‘ 37.5 Q>¸o$ S>rEg / Macrophominaphaseolina) ({‘l KQ>H$) Mr 3 J«°‘ à{V{H$bmo {~¶mUo ¶mà‘mUo ~rOà{H«$¶m H$amdr. 2. amoJmMr bmJU Pmbobr PmS>o CnQy>Z H$mT>mdr d eoVm~mhoa ZoD$Z OmimdrV.

H$m°ba am°Q> (Sclerotiumrolfsii) 1. {Z¶§ÌUmH$[aVm noaUrnydu H$m~m}ŠgrZ 37.5 Q>¸o$ + Wm¶a‘ 37.5 Q>¸o$ S>rEg

Page 39: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 39

({‘l KQ>H$) Mr 3 J«°‘ à{V{H$bmo {~¶mUo ¶m à‘mUo ~rOà{H«$¶m H$amdr. 2. amoJmMr bmJU Pmbobr PmS>o CnQy>Z H$mT>mdr d eoVm~mhoa ZoD$Z OmimdrV.

{ndim ‘moP°H$ (Mungbean yellow 1. VwS>VwS>o H$[aVm bo~b Šbo‘ Agbobo B©‘mS>m°ŠbmoàrS> 48 E’$Eg 1.25 {‘.{c. à{V{H$bmo mosaic virus and Mung bean {~¶mUo ¶m à‘mUmV ~rOà{H$¶oH$[aVm dmna Ho$bm AgVm {dfmUydmhH$ ‘mdm, nm§T>ar ‘mer yellow mosaic India virus d ’w$b{H$S>tÀ¶m àmXþ^m©dmnmgyZ g§ajU hmoʶmg ‘XV hmoB©b. transmitted by white fl y) 2. CJdUrZ§Va 10 Vo 15 {Xdgm§Zr {ndio {MH$Q >gmnio 15 � 30 g|.‘r. AmH$mamMo hoŠQ>ar {H$‘mZ 160 gmnio ¶mà‘mUo bmdmdoV. 3. noaUrZ§Va 20 Vo 25 {Xdgm§Zr 5 Q>¸o$ qZ~moir AH$m©Mr ’$dmaUr H$amdr. 4. ImoS>‘mer d MH«$^w§Jm {H$S>rÀ¶m ì¶dñWmnZmH$[aVm bo~b Šbo‘ {e’$maerV Q´>m¶Pmo’$mog 40 Q>¸o$ 12.5 {‘.{c. 10 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ ’$dmaUrgmR>r dmna Ho$bm AgVm {dfmUydmhH$ ‘mdm, nm§T>ar ‘mer d ’w$b{H$S>o ¶m§Mo gwÕm ì¶dñWmnZ hmoVo. 5. ImoS>‘mer, MH«$^w§Jm d C§Q>AirÀ¶m ì¶dñWmnZmH$[aVm bo~b Šbo‘ {e’$maerV Wm¶mo{‘WmoŠPm‘ 12.5 Q>¸o$ + b°å~S>m ñ¶mhbmoW«rZ 9.5 Q>¸o$ B©. gr. 2.5 {‘.{c. à{V 10 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ ’$dmaUrgmR>r dmna Ho$bm AgVm {dfmUy dmhH$ ‘mdm, nm§T>ar ‘mer d ’w$b{H$S>o ¶m§Mo gwÕm CÎm‘ ì¶dñWmnZ hmoVo.

11) H$‘r nmD$g nS>Umè¶m ^mJm‘ܶo Ocg§YmaU

H$moaS>dmhÿ joÌmV h‘Img nrH$ ¶oʶmgmR>r nmdgmMo nmUr O{‘ZrV ‘wa{dUo ‘hÎdmMo Amho. ‘ybñWmZr Ocg§YmaU H$ê$Z H$moaS>dmhÿ emídV eoVr CËnmXZmgmR>r nmdgmÀ¶m nmʶmMm W|~ Z W|~ ‘wa{dUo A˶§V OéarMo Amho. ¶mH$[aVm ‘ycñWmZr nmUr ‘wa{dʶmÀ¶m nÕVr A˶§V n[aUm‘H$maH$ Am{U H$‘r IMm©À¶m AmhoV. ¶m nÕVr‘ܶo O{‘ZrV nmUr ‘wa{dco OmV Agë¶m‘wio BVa ¶m§{ÌH$ ‘¥X d Ocg§YmaU nÕVrnojm nmdgmÀ¶m nmʶmMo ~mînr^dZ H$‘r hmoVo. VgoM O{‘ZrV ‘wim^modVr nmUr gmR>{dco OmV Agë¶m‘wio Vo {nH$m§Zm ghO CncãY hmoVo Am{U ¶m nÕVr‘ܶo BVa {R>H$mUr nmUr dmhÿZ ݶmdo cmJV Zmhr. ˶m‘wio ’$ma ‘moR>r Jw§VdUyH$ H$amdr cmJV Zmhr. VgoM O{‘ZrMr CcWmnmcW OmñV hmoV Zmhr. ‘ycñWmZr ‘¥X d Ocg§YmaU nÕVrMm Iarn h§Jm‘mV Adc§~ Ho$ë¶mg Aem O{‘ZrV aã~r h§Jm‘mV H$aS>B©, gy¶©’y$c d ha^am ¶mgmaIo aã~r {nHo$ KoVm ¶oVmV.

12) AmÀN>mXZmMm dmna

AmÀN>mXZm‘wio O{‘ZrV gmR>dcoë¶m Amocmì¶mMo ~mînr^dZ H$‘r hmoʶmg ‘XV hmoVo. AmÀN>mXZmgmR>r H$mS>rH$Mam,

H$mnUr … H$mnUrÀ¶m doiog nmZo {ndir nSy>Z Jiy bmJVmV d e|JmMm a§J ^waH$Q>, Vm§~yg qH$dm H$minQ> hmoVmo. H$mnUrMo doir XmʶmVrb Amobmì¶mMo à‘mU 15 Vo 17 Q>¸o$ Agmdo.

‘iUr … ‘iUr ¶§ÌmÀ¶m S´>‘Mr JVr 350 Vo 400 ’o$ao à{V{‘{ZQ> ¶m Xaå¶mZ Agmdr, OoUoH$ê$Z {~¶mʶmbm BOm nmohmoMUma Zmhr Am{U CJdUe³Vsda {dnarV n[aUm‘ hmoUma Zmhr.

gmR>dUyH$ … XmʶmV Amobmì¶mMo à‘mU 10 Vo 12 Q>³³¶mnojm OmñV Zgmdo. ¶mgmR>r {~¶mUo CÝhmV gwH$dyZ VmJmMo nmo˶mV ^amdo. gm’$ Ho$bobo gmo¶m~rZ {~¶mUo 50 Vo 100 {H$bmoÀ¶m VmJmMo nmo˶mV nmM Wß߶m n¶ªV hdoera Imobr‘ܶo qH$dm eoS>‘ܶo aMyZ R>odVm ¶oVmV.

g§nH©$ … 0721-2970179

VyaH$mQ>çm, ÁdmarMr YgH$Q>o, dmicoco JdV B. g|Ðr¶ nXmW© O{‘ZrÀ¶m ^mJmda AmÀN>mXZ H$aʶmV Cn¶wŠV AmhoV. gmYmaUnUo {nH$mMr CJdU Pmë¶mZ§Va 15 {Xdgm§À¶m AmV hoŠQ>ar 5 Q>Z BVH$m g|{ж nXmW© O{‘ZrÀ¶m n¥ð>^mJmda ngamdm, ˶m‘wio O{‘Zr ^oJmiʶmMr {H«$¶m H$‘r hmoVo. AmÀN>mXZmMm dmna Ho$ë¶m‘wio {nH$mg 35 Vo 50 {‘.‘r. Amocmdm A{YH$ {‘iVmo.

13) O¡{dH$ ~m§Y nÕVr

XJS> ‘mVr Z dmnaVm g‘nmVir aofoV O{‘ZrÀ¶m CVmamZwgma 15 Vo 20 ‘rQ>a A§Vamda g‘nmVirV JdVmMr CVmamÀ¶m AmS>dr cmJdS> H$amdr. JdVmMr dmT> Pmë¶m§ZVa

dmhUmè¶m nmʶmg AS>Wim {Z‘m©U hmoVmo. O¡{dH$ ~m§Y KmVco AgVm O{‘ZrMm nmoV gwYmaVmo. ¶m nÕVrV AnYmdmMr JVr ~m§YmOdi H$‘r hmoVo. VgoM EH$ àH$maMr Z¡g{J©H$ JmiUr V¶ma hmoD$Z AnYmdm gmo~V Ambobo ‘mVrMo H$U AS>{dco OmVmV. ˶m‘wio Yyn Wm§~Vo Am{U O{‘ZrV Amocmdm {Q>Hy$Z R>odʶmg ‘XV hmoVo. O¡{dH$ ~m§YmgmR>r dmnacoë¶m JdVm§Mr {Z¶{‘V N>mQ>Ur H$ê$Z ˶mMm OZmdam§Zm Mmam åhUyZ Cn¶moJ H$aVm ¶oVmo. àm‘w»¶mZo ‘madoc, ‘Ðmg, A§OZ, Ig JdV d gw~m^yi ¶mn¡H$s EH$mMr {ZdS> H$amdr. g§nH©$ … 9422224534

(nmZ 9 dê$Z)

Page 40: Iarn h§Jm‘

40 && eoVH$ar & OyZ & 2019

‘hmamîQ´>mV Joë¶m gmR> dfm©V gmIa H$maImZXmar ~amo~aM CgmMo joÌ, gmIa CËnmXZ ¶m‘ܶo ^ard dmT> Pmbobr {XgyZ ¶oVo. ‘mÌ

à{VhoŠQ>ar D$g CËnmXH$Vo‘ܶo ’$maer dmT> Pmë¶mMo {XgyZ ¶oV Zmhr. AmOhr amÁ¶mMr gamgar CËnmXH$Vm EH$ar 35 Q>Z EdT>rM Amho. ¶m n[apñWVrV CgmImcrc joÌ dmT>{dʶmnojm CgmMr à{VhoŠQ>ar CËnmXH$Vm dmT>{dUo A˶§V JaOoMo Amho.

‘hmamï´>mV CgmMr bmJdS> AmS>gmbr, nyd©h§Jm‘r Am{U gwê$ ¶m VrZ h§Jm‘mV Ho$br OmVo. ¶m VrZhr h§Jm‘mMr VwbZm H$aVm AmS>gmbr h§Jm‘ ’$m¶Xoera Agë¶mMo {XgyZ ¶oVo. CJdUrnmgyZM AmS>gmbr Cgmg AZwHy$b hdm‘mZ {‘iVo. ˶m‘wio CJdU Mm§Jbr hmoD$Z ’w$Q>dm Omo‘Xma ¶oVmo. VgoM CÝhmù¶m‘ܶo nmʶmMm VmU ~gUmè¶m {R>H$mUr AmS>gmbr D$g 8 Vo 9 ‘{hݶm§Mm Pmbobm AgVmo. ¶m‘wio ho nrH$ nmʶmMm VmU Mm§Jë¶màH$mao ghZ H$ê$ eH$Vo. VgoM H$sS> d amoJ ¶m§Mm àmXþ^m©d gwê$ d ImoS>dm CgmÀ¶m VwcZoV H$‘r amhVmo. AmS>gmbr CgmMr CËnmXH$Vm dmT>{dʶmgmR>r O{‘ZrMr {ZdS> d nyd©‘emJVrnmgyZ CgmÀ¶m VmoS>Urn¶ªV nwT>rbà‘mUo ¶mo½¶ Vr H$miOr d {Z¶moOZ H$aUo Amdí¶H$ Amho.

O‘rZ d nyd©‘emJV

AmS>gmbr CgmgmR>r ‘ܶ‘ Vo ^mar ‘JXþamMr d CËV‘ {ZMè¶mMr O‘rZ Agmdr. Aem O{‘ZrMr Imobr 60 Vo 120 g|.‘r. Agmdr. VgoM g|{ж H$~m©Mo à‘mU 0.5 Q>³³¶mnojm OmñV Agmdo.

O{‘ZrMr C^r d AmS>dr Imob Zm§JaQ> H$amdr. O‘rZ Vmnë¶mZ§Va T>oH$io ’$moS>mdrV. Hw$idmÀ¶m Cä¶m-AmS>ì¶m nmù¶m KmbyZ O‘rZ ^wg^werV H$amdr. O‘rZ gnmQ> Ho$ë¶mZ§Va [aOaÀ¶m ghmæ¶mZo ^mar O{‘ZrV 120 Vo 150 g|.‘r. d ‘ܶ‘ O{‘ZrV 100 Vo 120 g|.‘r. A§Vamda gè¶m nmS>mì¶mV. nÅ>m nÕVrZo bmJdS> H$amd¶mMr Agë¶mg ‘ܶ‘ O{‘ZrgmR>r 2.5 Vo 5.0 ’y$Q> d ^mar O{‘ZrgmR>r 3.0 Vo 6.0 ’y$Q> Aem OmoS>Amoi nÕVrMm Adb§~ H$amdm. nÅ>m nÕVrMm Am§VanrH$ KoʶmgmR>r d {R>~H$ qgMZ g§M ~g{dʶmgmR>r Mm§Jbm Cn¶moJ hmoVmo. ¶m§{ÌH$ nÕVrMm (nm°da {Q>ba/bhmZ Q´>°ŠQ>a) dmna H$amd¶mMm Agë¶mg XmoZ garVrb A§Va 120 Vo 150 g|.‘r. (Mma Vo nmM ’w$Q>mn¶ªV) R>odmdo.

gwYmarV OmVr

AmS>gmbr h§Jm‘mV CgmMr bmJdS> H$aʶmgmR>r ’w$bo 265, H$mo-86032, H$mo-ìhrEgAma 9805 qH$dm ìhrEgAm¶ 8005 ¶m gwYmarV OmVtMr bmJdS> 15 Owb¡ Vo 15 Am°JñQ> ¶m H$mbmdYrV H$amdr.

bmJdS>

AmS>gmbr D$g bmJdS> V§ÌkmZS>m°. ^aV amgH$a, D$g {deofk, ‘ܶdVu D$g g§emoYZ H|$Ð, nmS>oJmd, Vm. ’$bQ>U, {O. gmVmam

H$mo. 86032

’w$co 265 ìhrEgAm¶ 8005

H$moaS>r bmJU nÕV

EH$ S>moim D$g {Q>nao XmoZ S>moim D$g {Q>nao

AmS>gmbr CgmMr bmJdS> 15 Owb¡ Vo 15 Am°JñQ> ¶m H$mbmdYrVM H$amdr. D$g bmJdS>rgmR>r ~oUo‘ù¶mVrbM ~oUo dmnamdo. Xa VrZ Vo Mma dfmªZr D$g ~oUo ~Xbmdo. CgmMr bmJdS> EH$ S>moim qH$dm XmoZ S>moù¶m§Mr {Q>nar dmnê$Z H$amdr. EH$ S>moim nÕVrZo H$amd¶mMr Agë¶mg XmoZ S>moù¶mVrb A§Va 30 g|.‘r. R>odmdo. e³¶Vmo H$moaS>çm nÕVrZo bmJU H$amdr. S>moim daÀ¶m ~mOyg R>odyZ hbHo$go nmUr Úmdo. XmoZ S>moù¶m§Mr {Q>nar dmnamd¶mMr Agë¶mg XmoZ {Q>nar ‘Yrb A§Va 15 Vo 20 g|.‘r. R>odmdo. ¶mgmR>r Amoë¶m nÕVrZo bmJU Ho$br Var Mmbob, ‘mÌ {Q>nar Imob Xm~br OmUma Zmhr, ¶mMr H$miOr ¿¶mdr. bmJUrgmR>r hoŠQ>ar XmoZ S>moù¶m§Mr 25,000 {Q>nar bmJVrb. EH$ S>moim nÕVrZo V¶ma Ho$boë¶m amonm§Mr bmJdS> H$amd¶mMr Agë¶mg XmoZ amonmVrb A§Va 1.5 Vo 2.0 ’y$Q> R>odmdo d garVrb A§Va 4 Vo 5 ’y$Q> R>odmdo. ¶m nÕVrZo hoŠQ>ar 13,500 Vo 14,000 amono bmJVrb.

Amobr bmJU nÕV

Page 41: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 41

~oUo à{H«$¶m

bmJUrgmR>r ~oUo‘ù¶mV dmT>{dbobo 9 Vo 11 ‘{hZo d¶mMo {ZamoJr, agaerV Am{U AZwwd§{eH$ÑîQ>çm ewÕ ~oUo dmnaë¶mg D$g CËnmXZmV 15 Vo 20 Q>¸o$ dmT> hmoVo.

H$mUr amoJmMm ~§Xmo~ñV H$aʶmgmR>r, VgoM H$m§S>rdarb Idbo H$sS> d {nR>çm T>oHy$U ¶m§À¶m {Z¶§ÌUmgmR>r 100 J«°‘ H$m~]S°>{P‘ d 300 {‘.{b. ‘°b°{WAm°Z qH$dm S>m¶{‘WmoEQ> 100 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ ~oUo 10 {‘{ZQ>o ~wS>dmdo. ¶m à{H«$¶oZ§Va A°{gQ>mo~°ŠQ>a 10 {H$bmo d ñ’w$aX {daKi{dUmao {OdmUy IV 1.25 {H$bmo 100 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ V¶ma Ho$boë¶m ÐmdUmV {Q>nar 30 {‘{ZQ>o ~wS>dyZ Z§Va bmJdS> H$amdr. {OdmUy IVmÀ¶m à{H«$¶o‘wio 50 Q>ŠHo$ ZÌ d 25 Q>¸o$ ñ’w$aX IVm§Mr ~MV hmoVo d CËnmXZmV dmT> hmoVo.

EH$mpË‘H$ IV ì¶dñWmnZ

AmS>gmbr CgmgmR>r hoŠQ>ar 50 Vo 60 JmS>çm Mm§Jbo Hw$Obobo eoUIV AJa H§$nmoñQ> IV Q>mHy$Z O{‘ZrV {‘gimdo. ¶mn¡H$s AYu ‘mÌm Xþgè¶m Zm§JaQ>rnydu Úmdr d Cd©[aV ‘mÌm gar‘ܶo Úmdr. eoUIV AJa H§$nmoñQ> IV CnbãY Zgë¶mg D$g bmJdS>rnydu VmJ qH$dm Y¢Mm ¶mgmaIo {hadirMo nrH$ KoD$Z nrH$ ’w$bH$ir AdñWoV AgVmZm O{‘ZrV JmS>mdo.

CgmgmR>r amgm¶{ZH$ IVm§Mo ì¶dñWmnZ nwT>rb VŠË¶m‘ܶo {Xë¶mà‘mUo H$amdo. ñ’w$aX d nmbme¶w³V$ IVo bmJUrnydu garV noê$Z ÚmdrV. Z̶w³V$ IVm§Mr H$m¶©j‘Vm dmT>{dʶmgmR>r Z̶w³V$ IVo CgmÀ¶m ‘wimÀ¶m gm{ZܶmV ¶oVrb, Aem nÕVrZo ÚmdrV. VgoM ¶w[a¶mMm dmna H$aVmZm qZ~moir n|S>rMm 6…1 ¶m à‘mUmV dmna H$amdm.

O{‘ZrMo ‘mVr narjU H$ê$Z KoVë¶mZ§Va gyú‘ AÞÐì¶m§Mr H$‘VaVm AgUmè¶m O{‘ZrgmR>r JaOoZwgma hoŠQ>ar 25 {H$bmo ’o$ag gë’o$Q>, 20 {H$bmo qPH$ gë’o$Q>, 10 {H$bmo ‘°JZrO gë’o$Q> d 5 {H$bmo ~moa°Šg Mm§Jë¶m Hw$Oboë¶m eoUIVm‘ܶo (10:1 à‘mUmV) 5 Vo 6 {Xdg ‘wadyZ garV Úmdo.

VŠVm H«$. 1. npíM‘ ‘hmamï´>mgmR>r IV XoʶmMo h§Jm‘{Zhm¶ doimnÌH$ ({H$bmo à{VhoŠQ>a)

A.Z. IV‘mÌm XoʶmMr doi AmS>gmbr

ZÌ (¶w[a¶m) ñ’w$aX (qg.gw.’$m°.) nmbme(å¶w.Am°.nmo.)

1 bmJUr˦m doir 40 (87) 85 (531) 85 (142)

2 bmJUrZ§Va 6 Vo 8 AmR>dS>çm§Zr 160 (347) -- --

3 bmJUrZ§Va 12 Vo 16 AmR>dS>çm§Zr 40 (87) -- --

4 ‘moR>çm ~m§YUrÀ¶m doir 160 (347) 85 (531) 85 (142)

EHy$U 400 (868) 170 (1062) 170 (282)

· H$mo 86032 hr OmV amgm¶{ZH$ IVm§À¶m OmXm IV ‘mÌog à{VgmX XoV Agë¶m‘wio à{Vho³Q>ar ZÌ, ñ’w$aX d nmbme ¶m amgm¶{ZH$ IVm§Mr 25 Q>ŠHo$ OmXm ‘mÌm Úmdr.

· A°goQ>mo~°ŠQ>a Am{U ñ’w$aX {daKi{dUmao {OdmUy ¶m {OdmUyIVm§Mr ~rO à{H«$¶m Ho$ë¶mg ZÌ IVmMr ‘mÌm 50 Q>¸o$ d ñ’w$aX IVmMr ‘mÌm 25 Q>¸o$ H$‘r H$ê$Z Úmdr.

AmS>gmbr CgmVrb Am§Va{nHo$

AmS>gmbr h§Jm‘mV 15 Owb¡ Vo 15 Am°JñQ> ¶m Xaå¶mZ CgmMr bmJU Ho$br OmVo. ¶m h§Jm‘mV O{‘ZrÀ¶m àH$mamZwgma Iarn h§Jm‘mVrb ^wB©‘yJ, Mdir, gmo¶m~rZ d ^mOrnmbm B˶mXr Am§Va{nHo$ KoVm ¶oVmV.

Cgm‘ܶo gmo¶m~rZMo Am§VanrH$

CgmMr bmJU H$aVmZm nÅ>m nÕVrZo 2.5 Vo 5 qH$dm 3 Vo 6 ’y$Q> Aem OmoS> Amoi nÕVrZo bmJdS> Ho$ë¶mg nQ²>Q>çm‘ܶo Am§VanrH$ Mm§Jë¶màH$mao KoVm ¶oVo. Cgm‘ܶo Am§Va{nH$m§À¶m {~¶mUmMo à‘mU Am§Va{nH$mÀ¶m AmoirÀ¶m g§»¶oZwgma d ì¶mnboë¶m joÌmZwgma R>admdo.

Page 42: Iarn h§Jm‘

42 && eoVH$ar & OyZ & 2019

VgoM Am§Va{nH$mgmR>r ˶m§Zr ì¶mnboë¶m joÌmZwgma ˶m-˶m {nH$mMr {e’$maerV amgm¶{ZH$ IVm§Mr ‘mÌm doJir Úmdr.

D$g {nH$m‘ܶo VmJ, Y¢Mm ¶mgma»¶m {hadirÀ¶m {nH$m§Mm Am§VanrH$ åhUyZ g‘mdoe H$aVm ¶oVmo d ~mi~m§YUrÀ¶m doir {hadirMr {nHo$ gar‘ܶo JmSy>Z ~mi ~m§YUr H$aVm ¶oVo. ¶m‘wio O{‘ZrMr gwnrH$Vm {Q>H${dʶmg ‘XV hmoVo.

Am§Va‘emJV d VU{Z¶§ÌU

D$g bmJdS>rZ§Va 3 Vo 4 {Xdgm§Zr O‘rZ dmní¶mda AgVmZm hoŠQ>ar 5 {H$bmo A°Q´>°PrZ qH$dm ‘oQ´>rã¶w{PZ hoŠQ>ar EH$ {H$bmo 500 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ g§nyU© O{‘Zrda ’$dmaUr H$amdr. D$g CJdë¶mZ§Va hair qH$dm bìhmim ¶m VUm§Mm àmXþ^m©d AmT>iyZ ¶oVmo. ¶mgmR>r 10 {bQ>a nmʶmV 80 {‘.{b. ½bm¶’$mogoQ> dmnamdo. ho VUZmeH$ Cgmda nSy> XoD$ Z¶o, ¶mgmR>r ßb°pñQ>H$ hÿS> dmnê$Z O{‘ZrbJV VUm§da ’$dmaUr H$amdr. CgmÀ¶m CJdUrZ§Va Amdí¶H$VoZwgma VUm§Mm ~§Xmo~ñV H$amdm. Am§Va‘emJVr‘ܶo VU{Z¶§ÌUm~amo~aM ~mi~m§YUr H$aUo A˶§V ‘hÎdmMr Amho. D$g bmJUrZ§Va 3 ‘{hݶm§Zr ~mi~m§YUr H¥${famOgma»¶m Am¡OmamÀ¶m ghmæ¶mZo ~mi~m§YUr H$amdr. ¶m‘wio {nH$mbm hbH$s ^a bmJVo, ’w$Q>ì¶m§Mr g§»¶m {Z¶§{ÌV hmoVo d ¶oUmao ’w$Q>ì¶m§Mr dmT> Omo‘Xma hmoVo.

‘moR>r ~m§YUr

nmʶmÀ¶m OmñV dmnam‘wio O‘rZ jma¶w³V$ ~ZVmV d A{V[aŠV nmʶmMm {ZMam hmoD$Z nmʶm~amo~a AÞÐì¶m§Mmhr èhmg hmoVmo. ˶m‘wio amgm¶{ZH$ IVm§Mr H$m¶©j‘Vm H$‘r hmoVo. {R>~H$ g§MmMm dmna H$amd¶mMm Agë¶mg nÅ>m nÕV qH$dm é§X gar nÕV dmnê$Z bmJdS> H$amdr. {R>~H$ qgMZm‘wio 50 Q>¸o$ nmʶmMr ~MV hmoVo. VgoM {R>~H$ g§MmÛmao IVo {Xë¶mg IVm§‘ܶo 20 Q>³³¶mn¶ªV ~MV hmoD$Z D$g CËnmXZmV 15 Vo 20 Q>³³¶mZo dmT> hmoVo.

H$sS> d amoJm§Mo {Z¶§ÌU

H$m~]S°>{P‘À¶m ~oUo à{H«$¶o‘wio CgmVrb H$mUr amoJmMm ~§Xmo~ñV hmoVmo. AmS>gmbr CgmV ImoS> {H$S>rMm àmXþ^m©d {XgyZ Amë¶mg hoŠQ>ar 5 ’w$bo Q´>m¶H$moH$mS>©Mr 10 {Xdgm§À¶m A§VamZo Amdí¶H$VoZwgma 2 Vo 3 àgmaUo H$amdrV. hþ‘UrÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r Šbmoamonm¶ar’$m°g hoŠQ>ar 2.5 {bQ>a 1000 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ O‘rZ dmní¶mda AgVmZm garVyZ Úmdo, VgoM n{hbm nmD$g Pmë¶mZ§Va {Z‘, ~m^yi d ~moa ¶m PmS>m§darb ^w§Joao gm‘wXm{¶H$ar˶m gm¶§H$miÀ¶m doir Jmoim H$ê$Z ZîQ> H$amdoV.

H$m§S>r {H$S>rÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r hoŠQ>ar 5 ’w$bo Q´>m¶H$moH$mS>© ‘moR>çm ~m§YUrZ§Va Xa 15 {Xdgm§Zr D$g VmoS>Urnydu EH$ ‘{hݶmn¶ªV bmdmdrV. nm|½¶mVrb {nR>çm T>oHy$U ¶m {H$S>rÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r ‘°b°{WAm°Z 50 Q>ŠHo$ àdmhr 20 {‘.{b. 10 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ ’$dmamdo.

bmoH$ar ‘mì¶mÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r H$moZmo~mW«m, ‘m¶H«$mo‘g, {S>’$m Aem {‘Ì H$sQ>H$m§À¶m à˶oH$s 1000 Aù¶m qH$dm H$mof à{VhoŠQ>ar eoVmV gmoS>mì¶mV. {‘Ì H$sQ>H$m§Mr CnbãYVm Zgë¶mg ’$moaoQ> 10 Q>ŠHo$ XmUoXma hoŠQ>ar 15 Vo 20 {H$bmo ¶m à‘mUmV 9 ‘{hݶmn¶ªVÀ¶m Cgmg dmnamdo qH$dm {‘Wrb {S>‘oQ>m°Z 25 Q>ŠHo$ àdmhr 10 {bQ>a nmʶmV 15 {‘.{b. ¶m à‘mUmV {‘giyZ AmbQy>Z nmbQy>Z Amdí¶H$VoZwgma 2 Vo 3 doim ’$dmamdo.

D$g VmoS>Ur d CËnÞ

AmS>gmbr CgmMr VmoS>Ur 16 Vo 18 ‘{hݶmZ§Va H$amdr. gܶm àM{bV ’w$bo-265 Am{U H$mo-86032 ¶m OmVtMm dmna Ho$ë¶mg hoŠQ>ar 200 Q>Zmn¶ªV D$g CËnmXZ ghO {‘iVo.

g§nH©$ … 9960602028

D$g nrH$ 4 Vo 4.5 ‘{hݶmMo Pmë¶mZ§Va nhmarÀ¶m Am¡OmamZo da§~o ’$moSy>Z d Z§Va gmaZ Hw$id MmbdyZ Am§Va‘emJV H$amdr d amgm¶{ZH$ IVm§Mr ‘mÌm XoD$Z [aOaÀ¶m ghmæ¶mZo ‘moR>r ~m§YUr H$amdr d nmUr XoʶmgmR>r gè¶m, da§~o gmdéZ ¿¶mdoV.

nmUr ì¶dñWmnZ

D$g bmJdS>rnmgyZ ‘moR>çm ~m§YUrn¶ªV gd©gmYmaUnUo nmʶmÀ¶m nmù¶m 8 g|.‘r. ImobrÀ¶m Úmì¶mV. ˶mZ§Va 10 g|.‘r. ImobrÀ¶m nmUr nmù¶m Úmì¶mV. h§Jm‘mZwgma CÝhmù¶mV 8 Vo 10 {Xdgm§Zr, nmdgmù¶mV 14 Vo 15 {Xdgm§Zr d {hdmù¶mV 18 Vo 20 {Xdgm§Zr nmʶmÀ¶m nmù¶m Úmì¶mV. ¶mnojm A{YH$ nmʶmMm dmna H$ê$ Z¶o.

Page 43: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 43

gZ 2018 dfuÀ¶m Jmin h§Jm‘mV D$g {nH$mda ‘moR>çm à‘mUmV hþ‘UrMm àmXþ^m©d AmT>iyZ Ambobm Amho. H$‘r à‘mUmVrb

nmD$g, {nH$mg nmʶmMm VmU Am{U hdm‘mZmVrb ~Xb ¶m‘wio hþ‘UrÀ¶m àmXþ^m©dmV dmT> hmoVo. ¶m {H$S>rMm CËnmXH$Voda WoQ> narUm‘ hmoV Agë¶mZo ¶o˶m h§Jm‘mV hþ‘Ur H$sS> {Z¶§ÌUmV R>odʶmÀ¶m Ñï>rZo AmVmnmgyZM A{YH$ OmJéH$VoZo eoVH$è¶m§Zr gm‘wXm{¶H$nUo Cnm¶ ¶moOZm H$aUo Amdí¶H$ Amho. ˶mH$arVm eoVH$ar ~§YwZr hþ‘Ur {H$S>rÀ¶m ì¶ñWmnZmÀ¶m Ñï>rZo nwT>rbà‘mUo Cnm¶ ¶moOZm H$amì¶mV.

D$gmdarb hþ‘Ur EH$mpË‘H$ ì¶dñWmnZ

CÝhmù¶mV Imob Zm§JaQ> H$amdr ˶m‘wio O{‘ZrVrb {H$S>rÀ¶m AdñWm da ¶oD$Z njr / CÝhm‘wio Zï> hmoʶmg ‘XV hmoVo.

nyU© Hw$Oboë¶m eoUIV/ H§$nmoñQ> IVmMm dmna H$amdm. AY©dQ> Hw$Obobo eoUIV/ H§$nmoñQ> IVmÛmao hþ‘UrMr A§S>r d Air AdñWm§Mm eoVmV àgma hmoD$Z nwT>rb àmXþ^m©d dmT>Vmo.

O{‘Z V¶ma H$aVmZm AWdm eoUIVm‘YyZ ’$moaoQ> 10 Q>¸o$ XmUoXma 25 {H$bmo àVr hoŠQ>ar ¶m à‘mUmV eoVmV Q>mH$mdo.

XmoZ {H$bmo namonOrdr ~waer {~ìho[a¶m ~°{g¶mZm d ‘°Q>oam¶{P¶‘ A{Zgmonbr 20 {H$bmo Mm§Jbo Hw$Oboë¶m eoUIVmV {‘giyZ nrH$ bmJdS>r AJmoXa EH$ hoŠQ>a O{‘ZrV {‘gimdr åhUOo àW‘mdñWoVrb Ai¶m§Mm ~waer‘wio Zme hmoB©b.

A{V àmXþ^m©dJ«ñV eoVmV hþ‘Urg H$‘r ~ir nS>Umar hiX d Ho$ir, nnB© d {ÛXb dJu¶ ‘ܶo ha^am, CS>rX, ‘wJ, Mdir, T>|À¶m Am{U VmJ hr {nHo$ KoD$Z {nH$m§Mr ’o$anmbQ> H$amdr.

eoV ñdÀN> Am{U VU‘w³V R>odmdo. eŠ¶ Agob Vmon¶ªV Am§Va‘emJV H$amdr. qZXUr, H$moinUr hr Am§Va‘emJVrMr H$m‘o Ho$ë¶mZo hþ‘UrÀ¶m Aù¶m n¥ð>^mJmda ¶oVmV, ˶m Aù¶m§Zm njr doMyZ ImVmV qH$dm ˶m gw¶©àH$memÀ¶m CîUVo‘wio ‘aVmV.

àH$me gmnù¶m§Mm dmna H$ê$Z ‘moR>çm à‘mUmV gm‘y{hH$ar˶m àm¡T> ^w§Joao nH$Sy>Z Zï> H$amdoV, ˶m‘wio {H$S>rMm nwT>rb àmXþ^m©d H$‘r hmoVmo.

Ea§S>r {df A{‘emMm dmna H$amdm (ñWm{ZH$ V§ÌkmZ nÕVr). Ea§S>r {df A{‘emÀ¶m dmgmH$S>o hþ‘UrMo ^w§Joao AmH${f©V hmoVmV d nmʶmV nSy>Z ‘aVmV. àm¡T> ^w§Joè¶m§Mo ì¶dñWmnZ A§S>r KmbʶmnyduM hmoV Agë¶mZo AirnmgyZ {nH$mbm hmoUmao ZwH$gmZ Q>mibo OmVo.

gm‘y{hH$ar˶m hþ‘Ur Air d àm¡T> ^w§Joao nH$Sy>Z Zï> H$amdoV. didmÀ¶m n{hë¶m nmdgmÀ¶m gar~amo~aM ^w§Joao O{‘ZrVyZ ~mhoa

¶oʶmg gwédmV hmoVo. g§Ü¶mH$mir gmS>ogmV Vo ZD$ ¶m doioV ho ^w§Joao PmS>m§da {XgyZ ¶oVmV. hm H$mi ˶m§À¶m {‘bZmMm AgVmo. ¶m H$mimVM ~m^yi, ~moa d H$Sw>qZ~mMr PmS>o hb{dë¶mg PmS>mÀ¶m nmZm§darb ^w§Jao O{‘Zrda nS>VmV. ho nS>bobo ^w§Joao am°Ho$b{‘lrV

D$g {nH$mdarb hþ‘Ur {H$S>rMo ì¶dñWmnZlr. gw^mf KmS>Jo, H¥$fr Cng§MmbH$ (nrH$ g§ajU)

nmʶmV Q>mHy$Z Zme H$amdoV. ^w§Joao ‘oë¶mZo EH$ {nT>r Zï> hmoVo, ˶m‘wio ˶m§Mm OrdZH«$‘ I§{S>V hmoD$Z nwT>rb ZwH$gmZ Q>iVo.

B{‘S>mŠbo{àS> 17.8 Q>¸o$ Eg Eb {H$Q>H$ZmeH$mMr 3 {‘br à{V 10 brQ>a nmʶmV {‘giyZ ~m^yi, H$Sy>qZ~mÀ¶m PmS>mda ’$dmaUr H$amdr. VgoM ’$dmaUr Ho$boë¶m ~m^yi, H$Sy>qZ~mÀ¶m ’$m§Úm eoVm‘ܶo {R>H${R>H$mUr R>odmì¶mV. amÌrbm ^y§Joao ’$m§Úmdarb nmZo Imëë¶m‘wio ‘éZ OmVmV.

{nH$mg nmUr XoVmZm Vo OmñV H$mi gmMyZ amhrb ¶mH$S>o bj Úmdo. OoUoH$éZ gmMboë¶m nmʶm‘ܶo Ai¶m JwX‘éZ ‘aVrb.

hþ‘UrJ«ñV eoVmVrb gwH$bobr {nH$m§Mr amono CnQ>mdrV d ‘wimeoOmarb Ai¶m§Mm am°Ho$b{‘lrV nmʶmV Zme H$amdm.

hþ‘UrÀ¶m Airbm amoJJ«ñV H$aUmè¶m gwÌH¥$‘r (B©.nr.EZ. H$ëMa) Mm dmna H$amdm. 50 {‘br B©.nr.EZ. H$ëMa à{V 10 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ O{‘Zrda ’$dmamdo qH$dm 2.5 {bQ>a B©.nr.EZ. H$ëMa à{V hoŠQ>a ¶m à‘mUmV ’$dmamdo.

Cä¶m {nH$m‘ܶo à{V hoŠQ>a 5 brQ>a Šbmoamonm¶ar’$m°g 20 Q>¸o$ 1000 brQ>a nmʶmV {‘giyZ V¶ma Pmbobo ÐmdU n{hë¶m nmdgmZ§Va 3 AmR>dS>¶m§Zr nmʶmÀ¶m nmir~amo~aM Úmdo.

hþ‘UrÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r ‘moR>¶m D$gmV qH$dm ImoS>ì¶m‘ܶo nhmarÀ¶m gmhmæ¶mZo ~w§Ü¶mbJV qH$dm XmoZ ~w§Ü¶mÀ¶m ‘ܶo N>moQ>mgm IÈ>m ¿¶mdm. ¶m H$m‘r D$g {nH$mV IV KmbʶmMr Or nhma Amho {VMm dmna H$amdm. ’$dmaUr n§nmMo ZmoPb H$mTy>Z ~w§Ü¶mbJV 40 {‘br Šbmoamonm¶[a’$m°g 10 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ ¶m ÐmdUmMr ~w§Ü¶mbJV V¶ma Ho$boë¶m IS²>S>çmV AmidUr H$amdr qH$dm 150 J«°‘ B{‘S>mŠbo{àS> 40 Q>¸o$ + {’$àmo{Zb 40 Q>¸o$ ¶m {H$Q>H$ZmeH$mMr 400 {bQ>a nmʶmV {‘giyZ EH$ar AmidUr H$amdr.

H¥${f {d^mJmMo YmoaU

H«$m°ng°n A§VJ©V H¥${f {d^mJmÀ¶m H$‘©Mmè¶m§Ûmao h§Jm‘mÀ¶m gwédmVrnmgyZ Cgmdarb hþ‘Ur {H$S>rMo gd}jU H$aʶmV ¶oUma.

H$sS> ~mYrV joÌmV 50 Q>¸o$ AZwXmZmda {H$Q>H$ZmeH$ {Z{dð>m§À¶m nwadR>çmMo {Z¶moOZ.

gd}jU VgoM ‘mg Q´>°qàgmR>r ’o$amo‘oZ gmnio d ë¶yg© CnbãY H$éZ XoʶmMo {Z¶moOZ.

nrH$ ì¶dñWmnZm~m~V D$g {nH$mÀ¶m gw‘mao 660 eoVremim ‘o ‘{hݶmnmgyZ am~{dʶmV ¶oUma ˶mÛmao gw‘mao 16500 eoVH$ar à{ejrV H$aʶmV ¶oUma.

bmJdS> h§Jm‘nydunmgyZ gmIa H$maImZo, H¥${f {dÚm{nR>o ¶m§À¶m gh^mJmVyZ eoVH$è¶m§‘ܶo {d{dY àMma à{gÕr ‘mܶ‘m§À¶m ‘XVrZo OZOmJ¥Vr H$aʶmV ¶oUma.

àmXþ^m©drV joÌm‘ܶo emókm§À¶m joÌr¶ ^oQ>rÛmao eoVH$è¶m§Zm H$sS>

Page 44: Iarn h§Jm‘

44 && eoVH$ar & OyZ & 2019

(nmZ 18 dê$Z)

ì¶dñWmnZm~m~V ‘mJ©Xe©Z H$aʶmV ¶oUma. H¥${f {dÚmnrR> nXdrÀ¶m A§{V‘ dfm©À¶m J«m‘rU H¥${f H$m¶m©Zw^d

(RAWE) H$m¶©H«$‘m§VJ©V à{ejU KoV Agboë¶m {dÚm϶mªÛmao H$sS> {Z¶§ÌmUm~m~V eoVH$è¶m§‘ܶo à˶j joÌr¶ ^oQ>rÛmao OZOmJ¥Vr

Ymݶ gmR>dUwH$sV ¿¶md¶mMr H$miOr … {nH$mMr CËnmXH$Vm dmT>{dUo {OVHo$ ‘hÎdmMo Amho, {VVHo$M CËnmXZ Ho$coco Ymݶ gwa{jV gmR>dUo ‘hÎdmMo hmo¶. ˶mgmR>r Ymݶ gmR>dUwH$sVrb ‘hÎdmMo nwT>rbà‘mUo Cnm¶ H$amdoV. ñdÀN>Vm : YmݶmÀ¶m gmR>dUwH$sV ñdÀN>Vocm Iyn ‘hÎd Amho.

‘iUr Ho$ë¶mZ§Va Ymݶ CÝhmV dmidyZ gm’$ H$aUo. Ymݶ CÝhmV dmi{dë¶mZo Q>UH$ hmoVo d ˶mMr JwUdÎmm {Q>Hy$Z amhVo d H$sS> cmJʶmMr g§ mdZm qH$dm eŠ¶Vm H$‘r AgVo.

Amocmdm : Ymݶ gwa{jV amhʶmgmR>r YmݶmVrc Amocmì¶mMo à‘mU 10 Vo 12 Q>ŠŠ¶m§nojm OmñV AgUma Zmhr, ¶mMr H$miOr ¿¶mdr. ˶m‘wio YmݶmV {H$S>rMr dmT> hmoV Zmhr.

YmݶmMr MmiUr H$aUo : hr nÕV gmYr, gmonr Am{U n[aUm‘H$maH$ Amho. Ymݶm‘ܶo AgUmè¶m {H$S>r MmiUrÀ¶m ‘mܶ‘mVyZ doJù¶m hmoVmV. doJù¶m Pmcoë¶m {H$S>r Vm~S>Vmo~ Zï> H$amì¶mV.

amgm¶{ZH$ Cnm¶ : Ymݶmcm H$sS> cmJy Z¶o, åhUyZ H$mhr H$sQ>H$ZmeH$m§Mr {e’$mag H$aʶmV Amcr Amho. ¶m‘ܶo ‘°co{WAm°Z (50 Q>ŠHo$ à‘mU), 0.50 Q>ŠHo$ qH$dm S>oëQ>m‘o{W«Z (2.5 Q>ŠHo$ nmʶmV {‘giUmar nmdS>a) 0.10 Q>ŠHo$ à‘mUo Ymݶ gmR>dUwH$snydu

H$aʶmV ¶oUma. nrH$ g§ajUmMo EgE‘EgÛmao {Z¶{‘V g„o XoʶmV ¶oUma. VgoM

www.mahaagricropsap.gov.in ¶m g§Ho$VñWimdahr à{gÕ H$aʶmV ¶oUma.

[aH$m‘r nmoVr, gmR>dUwH$sMr OmJm, [aH$m‘r H$UJr VgoM dmhVwH$sMr gmYZo ’$dmaUr H$ê$Z {ZOªVwH$ H$amdr. CKS>çm Ymݶmda ‘mÌ ’$dmaUr H$ê$ Z¶o. VgoM YwarOݶ Am¡fYm§Mm dmnagwÕm {H$S>tMm àmXþ m©d amoIʶmgmR>r Ho$cm OmVmo. ˶mH$[aVm A°ë¶w{‘{Z¶‘ ’$m°ñ’$mB©S>À¶m 2 Vo 3 Jmoù¶m à{VQ>Z Ymݶ gmR>dʶmgmR>r dmnamì¶m. YmݶmMr ‘iUr H$aʶmnmgyZ Vo gmR>dUwH$sn¶ªV Oa darc Cnm¶m§Mm Adc§~ Ho$cm Va eoVH$è¶m§À¶m Kar, JmoXm‘mV VgoM J«mhH$m§À¶m Kar Ymݶ H$sS>‘wŠV amhÿ eH$Vo qH$dm H$‘rVH$‘r {H$S>tMm àmXþ m©d hmoD$ eH$Vmo. ˶m‘wio eoVH$è¶m§Zm Am{W©H$ ’$m¶Xm hmoB©c.

A{YH$ CËnmXZ dmT>rgmR>r

1) nmdgmÀ¶m AmJ‘Zm ~amo~a noaUr Ho$ë¶mg ImoS>‘mer Am{U BVa amoJm§Mm àmXþ m©d Q>miVm ¶oVmo d A{YH$ CËnmXZ {‘iVo.

2) ÁdmarÀ¶m VmQ>m§Mr g§»¶m hoŠQ>ar 1,80,000 Agmdr.3) h‘Img nmdgmÀ¶m àXoemV 80:40:40 Va H$‘r nmdgmÀ¶m àXoemV

60:30:30 hr amgm¶{ZH$ IVmMr ‘mÌm dmnamdr.4) emar[aH$ n¹$ AdñWoVM H$mnUr H$amdr.5) Am§VanrH$ nÕVrMm Adc§~ H$amdm.

g§nH©$ … 7588156210

lr. AemoH$ ‘pÀN¨>Ð OmZamd ¶m§Zr gZ 1984 ‘ܶo H¥${f ‘hm{dÚmc¶,nwUo ¶oWwZ ~r.Eñgr. A°J«r (H¥${f) hr nXdr g§nmXZ Ho$cr. VX²Z§Va {X. 14 Am°ŠQ>mo~a 1984 amoOr Vo H¥${f n¶©dojH$ ¶m nXmda gm§p»¶H$s {d^mJ, H¥${f Am¶wŠVmc¶, ‘.am. nwUo ¶oWo àW‘ {Z¶yŠVrZo emgH$s¶ godoV hOa Pmco. ˶mZ§Va H¥${f n¶©dojH$, H¥${f JUZm ¶m nXmda H$mhr ‘{hZo H$m‘H$mO Ho$ë¶mZ§Va nXmoÞVrZo ˶m§Mr nXñWmnZm ’$cmoËnmXZ A{YH$mar ( JQ>nmVir) ‘hmS>, {O.am¶JS> ¶oWo Pmcr. Z§Va ˶m§Zr H¥${f A{YH$mar (’$cmoËnmXZ {d^mJ), H¥${f A{YH$mar (eoVH$ar ‘m{gH$) ¶m nXmda H¥${f Am¶wŠVmc¶, ‘. am. nwUo ¶oWo VgoM H¥${f A{YH$mar, IV MmMUr à¶moJemim, nwUo ¶m nXmda H$m‘H$mO Ho$co. nXmoÞVr {‘imë¶mZ§Va ˶m§Zr V§Ì A{YH$mar ¶m nXmda ‘.am. ’$cmoËnmXZ Am{U Am¡fYr dZñnVr ‘§S>i, nwUo ¶oWo à{V{Z¶wŠVrda gwÕm H$m‘H$mO Ho$co. Z§Va ˶m§Zr V§Ì A{YH$mar (à{ejU) VgoM V§Ì A{YH$mar (eoVH$ar ‘m{gH$) ¶m nXmda H¥${f Am¶wŠVmc¶mV H$m‘H$mO Ho$co. AemàH$mao EHy$U 34 df},

6 ‘{hZo d 14 {Xdg EdT>r àXrK© emgH$s¶ godm H$éZ Vo{X. 30 E{àc 2019 amoOr {Z¶V d¶mo‘mZmZygma godm{Zd¥Îm Pmco AmhoV.

H¥${f Am¶wŠVmc¶,nwUo ¶oWo eoVH$ar ‘m{gH$ H$m¶m©c¶mV ˶m§Zr H¥${f A{YH$mar åhUyZ 14 df} Va

V§Ì A{YH$mar åhUyZ 3 df} Aer EHy$U 17 df} godm A{Ve¶ Mm§Jë¶m nÕVrZo Ho$cr Amho. ¶m H$mcmdYrV ˶m§Zr

Xa ‘{hݶmÀ¶m eoVH$ar ‘m{gH$mÀ¶m A§H$mÀ¶m {Z{‘©Vr~amo~aM {d{dY {df¶m§da AZoH$ {deofm§H$mÀ¶m {Z{‘©Vr‘ܶo gwÕm Amnco ‘mocmMo ¶moJXmZ {Xco Amho. VgoM {d{dY nXmda AgVmZm ˶m§Zr A{VCËH¥$ð> H$m‘ Ho$ë¶mZo emgZmZo ˶m§Zm 6 AmJmD$ doVZdmT>r ‘§Oya H$éZ Jm¡a{dʶmV Amco Amho. {X. 30 E{àc 2019 amoOr Am¶mo{OV {Zamon g‘ma§^mV H¥${f {d^mJmH$Sy>Z ˶m§Zm ào‘mMm {Zamon XoD$Z ‘mݶdam§H$Sy>Z ˶m§Mm gnpËZH$ gËH$ma H$aʶmV Amcm.

lr. AemoH$ OmZamd ¶m§Zm "eoVH$ar ‘m{gH$" n[admamH$Sy>Z VgoM H¥${f {d^mJmH$Sy>Z hm{X©H$ ew^oÀN>m !!

H¥${f Am¶wŠVmc¶mVrc V§Ì A{YH$mar lr. AemoH$ OmZamd godm{Zd¥Îm

Page 45: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 45

H$m§Xm ho ‘hmamï´>mVrb gd©gm‘mݶ d {deofV: bhmZ d ‘ܶ‘ eoVH$è¶m§Mo ‘hÎdmMo ZJXr nrH$ Amho. ˶m‘wio ˶m§Mo gm‘m{OH$

d Am{W©H$ OrdZ‘mZ ¶m {nH$mda Adc§~yZ Amho. ^maVmV H$m§ÚmMr bmJdS> ‘w»¶V: aã~r h§Jm‘mV hmoVo. ‘hmamï´>mV H$m§ÚmMr VrZhr h§Jm‘mV (CXm. Iarn, am§JS>m d aã~r) bmJdS> Ho$br OmVo. {deofV: Á¶m eoVH$è¶m§H$S>o ~ma‘mhr nmUrnwadR>m CnbãY Zmhr, VgoM ’$maem gmYZ gm‘J«r CnbãY ZmhrV Agm eoVH$ar ZJXr CËnmXZmgmR>r ‘w»¶V: H$m§Xm {nH$mdaM Adb§~yZ Amho.

H$m§Xm {nH$dUmè¶m amÁ¶m§V joÌ Am{U CËnmXZ ¶m XmoÝhr Ñï>rZo ‘hmamï´>, H$Zm©Q>H$, JwOamV d Am§Y«àXoe hr amÁ¶o AmKmS>rda AmhoV. XoemMo 25 Q>¸o$ CËnmXZ EH$Q>çm ‘hmamï´>mV Amho. Zm{eH$, nwUo, gmVmam, ZJa, gmobmnya, Ywio ho {Oëho H$m§Xm CËnmXZmV AmKmS>rda AmhoV. ‘hmamï´>mVrb 37 Q>¸o$ Va XoemVrb 10 Q>¸o$ H$m§ÚmMo CËnmXZ EH$Q>çm Zm{eH$ {OëømV hmoVo. ‘mÌ, ¶m ‘hÎdmÀ¶m {nH$mV ~mOma^mdmVrb gVVÀ¶m MT>CVmam‘wio H$m¶‘ñdê$nr ApñWaVm AmT>iVo. ‘hmË‘m ’w$bo H¥${f {dÚmnrR>, amhþar ¶oWo H$m§Úmda g§emoYZ H$ê$Z H$m§ÚmMo CËnmXZ d gmR>dUj‘Vm dmT>{dʶmgmR>r eoVH$è¶m§Zm Cn¶w³V$ Ago H$m§Xm H$mT>Ur AJmoXaMo d H$m§Xm H$mT>UrZ§VaMo V§ÌkmZ {dH${gV H$aʶmV Ambo Amho. H$m§Xm H$mT>Ur AJmoXaÀ¶m V§ÌkmZm‘ܶo nrH$ bmJdS>rnmgyZ Xhm ‘hÎdmÀ¶m Jmoï>rMm g‘mdoe hmoVmo. VgoM H$m§Xm H$mT>UrZ§VaÀ¶m V§ÌkmZm‘ܶo H$m§Xm H$mT>UrnmgyZ Vo H$m§Xm gmR>dUwH$sn¶ªV nmM ‘hÎdmÀ¶m ‘wX²Úm§Mm g‘mdoe hmoVmo.

H$m§Xm H$mT>Urnyd© V§ÌkmZCÎm‘ gmR>dUyH$j‘Vm AgUmè¶m OmVtMr {ZdS>

Iarn Am{U am§JS>m h§Jm‘mgmR>r ’w$bo g‘W©, ~gd§V-780 d E.E’$.S>r.Ama ¶mgma»¶m OmVtMr Am{U aã~r h§Jm‘mV d CÝhmir h§Jm‘mH$[aVm àm‘w»¶mZo {dQ>H$ar (^Jdm) a§JmMo d gmR>dUyH$j‘ Agbobo H$m§ÚmMo dmU dmnabo OmVmV. ‘hmË‘m ’w$bo H¥${f {dÚmnrR>mZo EZ-2-4-1 hm dmU aã~r d CÝhmir h§Jm‘mVrb cmJdS>rH$[aVm {dH${gV Ho$bobm Amho. VgoM E.E’$.Eb.Ama. d AH$m© {ZHo$VZ ¶m dmUm§Mmhr dmna Ho$bm OmVmo. ‘hmamï´>mV ¶m {nH$mImbrb Iarn h§Jm‘mV 20 Q>¸o$, am§JS>m h§Jm‘mV 20 Q>¸o$ Va aã~r h§Jm‘mV 60 Q>¸o$ joÌ AgVo. aã~r h§Jm‘mMr CËnmXZ VgoM gmR>dUj‘Vm CËH¥$ï> AgVo. ¶m VrZhr h§Jm‘mgmR>r H$m§Xm bmJdS>rMo gwYmarV V§ÌkmZ àñVwV boImV {deX Ho$bo Amho.

CÎm‘ XOm©À¶m H$m§Xm {~¶mʶmMr {ZdS>

H$m§Xm gmR>dUwH$sV Mm§Jë¶m àH$mao {Q>H$boë¶m H$m§Xm JmoQ>mnmgyZ XrS> {H$.‘r. gwa{jV Ago {dbJrH$aU A§Va R>odyZ ~rOmoËnmXZ Ho$bo VaM ˶m OmVr‘Yrb gmR>dUj‘Vm {~¶m§‘ܶo {Q>Hy$Z amhVo. Aem gmR>{dboë¶m

H$m§Xm bmJdS>, H$mT>Ur d gmR>dU V§ÌkmZS>m°. {dZm¶H$ Omoer, énmbr AmT>md, H$sVu ^m§Jao

H$m§Xm gmR>dU ¶moOZm, CÚmZ{dÚm {d^mJ, ‘hmË‘m ’w$bo H¥${f {dÚmnrR>, amhþar, {O. Ah‘XZJa

H$m§Xm JmoQ>mnmgyZ V¶ma Ho$bobo ImÌrbm¶H$ d CÎm‘ XOm©À¶m {~¶mʶmMr bmJdS>rgmR>r {ZdS> H$amdr.

amondm{Q>Ho$V EH$gmaIr, {ZamoJr d Omo‘Xma amonm§Mr {Z{‘©Vr

Iarn h§Jm‘mgmR>r H$m§Xm {~¶mUo OyZ ‘{hݶmÀ¶m n{hë¶m AmR>dS>çmV, am§JS>m h§Jm‘mgmR>r Owb¡-Am°JñQ> ‘{hݶmV Va aã~r AWdm CÝhmir bmJdS>rgmR>r H$m§ÚmMo ~r Am°ŠQ>mo~a-Zmoìh|~a ‘{hݶmV JmXrdmâ¶mda Q>mHy$Z amono V¶ma H$aVmV. H$m§Xm bmJdS>rgmR>r EH$gmaIr amono dmnaë¶m‘wio EH$gma»¶m H$m§ÚmMo CËnmXZ {‘iʶmg ‘XV hmoVo d gmR>dUwH$sgmR>r ¶mo½¶ AgVmo. Voìhm amondm{Q>Ho$V amonm§Mr EH$gmaIr dmT> hmoʶmH$[aVm 3 � 2 ‘rQ>a AmH$mamMm JmXrdm’$m V¶ma H$amdm. à˶oH$ JmXrdmâ¶mV gmYmaUnUo XmoZ K‘obo eoUIV, 250 J«°‘ gw’$bm (15:15:15) d 20 J«°‘ H$m°na Am°ŠPrŠbmoamB©S> (ãbm¶Q>m°Šg) Mr nmdS>a {‘gimdr. à˶oH$ dmâ¶mV 10 g|.‘r. A§VamÀ¶m Amoir‘ܶo {~¶mUo nmVi noamdo. {~¶mUo CJdë¶mZ§Va 15 {Xdgm§Zr XmoZ Amoir‘ܶo hbH$ser IwanUr XoD$Z à˶oH$ dmâ¶mg 50 J«°‘ ¶w[a¶m d 5 J«°‘ {W‘oQ> Úmdo. EH$ ‘{hݶmZ§Va 10 crQ>a nmʶmV 10 {‘.{b. ‘oQ>m{gñQ>m°H$ + 25 J«°‘ S>m¶WoZ E‘-45 + 10{‘.{b. {MH$Q> Ðì¶ {‘giyZ EH$ ’$dmaUr Úmdr. ghm Vo AmR> AmR>dS>çmZ§Va EH$gma»¶m AmH$mamMr Omo‘Xma amono bmJdS>rgmR>r dmnamdr.g|Ðr¶ IVmMm ‘w~bH$ dmna d amgm¶{ZH$ IVm§Mm {Z¶§{ÌV dmna … O{‘ZrV anya g|{ж IVm§Mm gmR>m Agob d nmʶmMm Mm§Jbm {ZMam hmoV Agob Va CËnmXZmV Mm§Jbr dmT> hmoD$Z gmR>dUj‘Vm gwYmaVo. ˶mgmR>r hoŠQ>ar 40 ‘o. Q>Z Mm§Jbo Hw$Obobo eoUIV dmnamdo. qH$dm VmJ AWdm Y¢Mm gmaIr {hadirMr {nHo$ H$ê$Z JmS>mdrV qH$dm gmo¶m~rZgma»¶m {nH$mMr ‘moR>çm à‘mUmda nmZJi Pmbobr O‘rZ H$m§ÚmgmR>r {ZdS>mdr. bmJdS>rÀ¶m doir ZÌ, ñ’w$aX, nmbme ¶m amgm¶{ZH$ IVm§Mr 50:50:50 {H$.J«°. à{VhoŠQ>ar ‘mÌm Úmdr. ˶mH$[aVm hoŠQ>ar 236 {H$.J«°. 19:19:19 ¶m IVm§Mr ‘mÌm Úmdr.

Page 46: Iarn h§Jm‘

46 && eoVH$ar & OyZ & 2019

H$moaS>rV XmQ> bmJU H$aUo

H$moaS>çm dmâ¶mV bgUmgmaIr H$m§Xm amonm§Mr bmJdS> Ho$ë¶mg, à˶oH$ dmâ¶mVrb amonm§Mr g§»¶m ¶mo½¶ amIVm ¶oVo d ˶m‘wio bmJdS> XmQ> hmoD$Z ‘ܶ‘ AmH$mamÀ¶m EH$gma»¶m H$m§Úm§Mo Mm§Jbo CËnmXZ {‘iVo. VgoM ho H$m§Xo gmR>dUwH$sgmR>r ¶mo½¶ AgVmV. bmJdS>rgmR>r XmoZ AmoirVrb A§Va 15 g|.‘r. Va XmoZ amonm§‘Yrb A§Va 10 g|.‘r. BVHo$ R>odmdo. H$moaS>çm dmâ¶mV bmJdS> Ho$ë¶mda dmâ¶m‘ܶo nmUr hiwdma gmoS>mdo VgoM nmUr amonm§À¶m {déÕ {XeoZo Úmdo åhUOo amono dmhÿZ OmUma ZmhrV. VgoM Am§~dUrMo nmUr XoVmZm Zm§Jo nS>bo Agë¶mg Z MwH$Vm Zm§Jo amdoV. H$m§ÚmÀ¶m Amoë¶m bmJdS>r‘ܶo amonm§Mr g§»¶m ¶mo½¶ à‘mUmV amIVm ¶oV Zgë¶m‘wio amonm§Mr {dai d VwQ>H$ bmJdS> hmoD$Z doJdoJù¶m AmH$mamMo H$m§Xo CËnmXZ hmoVo d CËnmXZm‘ܶo 30 Vo 40 Q>¸o$ KQ> ¶oD$ eH$Vo. {R>~H$ qgMZmda H$m§ÚmMr bmJdS> Ho$br AgVm JwUdÎmm d CËnmXZ ‘moR>çm à‘mUmda {‘iVo. nmʶmMr 30 Vo 35 Q>¸o$ ~MV hmoVo. {R>~H$ qgMZmda H$m§ÚmMr bmJdS> H$aVmZm 1 ‘rQ>a é§XrMo dm’o$ H$amdoV.

amgm¶{ZH$ VUZmeH$m§Mm dmna

bmJdS>rZ§Va gwédmVrÀ¶m H$mimV H$m§Xm amonmMr dmT> ‘§X JVrZo hmoV AgVo. na§Vw VUm§Mr dmT> PnmQ>çmZo hmoV Agë¶m‘wio amonm§Mr dmT> Iw§Q>Vo. ˶mMm CËnmXZmda {dnarV n[aUm‘ hmoVmo. åhUyZ bmJdS>rZ§Va gwédmVrÀ¶m H$mimV amZ VU{da{hV R>odʶmgmR>r bmJdS>rnydu ~mgmbrZ 25 {‘.{b. 10 crQ>a nmʶmV AWdm bmJdS>rZ§Va 25 {Xdgm§Zr Am°ŠPrŠbmoa’o$Z 23.5 Q>¸o$ B©.gr. 7.5 {‘.{b. d Š¶wPobmoH$m°n BWmB©b 5 Q>¸o$ B©.gr. à{V 10 crQ>a nmʶmVyZ ’$dmaUr H$amdr d 45 {Xdgm§Zr EH$ IwanUr H$amdr.

H$anm d ’w$b{H$S>rMo {Z¶§ÌU

H$m§Xm {nH$mVrb CËnmXZ d gmR>dUj‘Vm dmT>{dʶmgmR>r H$anm ¶m amoJmMo VgoM ’w$b{H$S>tMo {Z¶§ÌU H$aUo JaOoMo AgVo. ˶mgmR>r bmJdS>rZ§Va 15 {Xdgm§À¶m A§VamZo nwT>rbà‘mUo AmbQy>Z nmbQy>Z ’$dmaʶm H$amì¶mV. ˶mgmR>r S>m¶WoZ E‘ 45 (25 J«°‘) + ‘oQ>m{gñQ>m°H$ (15 {‘.{b.) qH$dm ~mdrñQ>rZ (10 J«°‘), H±$n±{Z¶Z (25 J«°‘) d ’w$b{H$S>rMo {Z¶§ÌUmgmR>r {’$àmoZrb 25 B©.gr. qH$dm àmo‘Zmo’$m°g 50 B©.gr. (10 {‘.{b.) VgoM gm¶na‘oW«rZ 25 Q>¸o$ àdmhr (5 {‘.{b.) ¶mgmaIr Am¡fYo 10 crQ>a nmʶmV {‘giyZ dmnamdrV. à˶oH$ ’$dmaUrÀ¶m doir pñQ>H$a ({MH$Q>Ðì¶) 10 {‘.{b. à{V 10 crQ>a nmʶmV {‘giyZ ’$dmaUr H$amdr.

daIVmMr ‘mÌm

bmJdS>rZ§Va 30 Vo 45 {XdgmXaå¶mZ IwanUr H$ê$Z hoŠQ>ar 125 {H$.J«°. ¶w[a¶mMr ‘mÌm Úmdr. H$moU˶mhr n[apñWVrV 45 {XdgmZ§Va A{V[a³V$ ZÌ IVmMr ‘mÌm Q>mimdr. AݶWm gmR>dU j‘Voda {dnarV n[aUm‘ hmoVmo.{Z¶{‘V nmUrnwadR>m … H$m§Xm nmogʶmÀ¶m H$mbmdYrV (bmJdS>rZ§Va 45 Vo 90 {Xdg) EH$gmaIm d {Z¶{‘VnUo nmUr nwadR>m H$aUo JaOoMo Amho. ¶m H$mimV nmʶmMm VmU ~gë¶mg OmoS> H$m§ÚmMo à‘mU dmT>Vo.

˶m‘wio H$m§ÚmÀ¶m àVrda d gmR>dUj‘Voda {dnarV n[aUm‘ hmoVmo.

nmUr VmoS>Uo

H$mT>Urnydu 3 AmR>dS>o AJmoXa åhUOo bmJdS>rZ§Va 90 Vo 100 {Xdgm§Zr {nH$mMo nmUr VmoS>mdo, ˶m‘wio nwT>rb VrZ AmR>dS>çm§V H$m§Xm n¹$ hmoD$Z H$m§ÚmMr Z¡g{J©H$nUo ‘mZ nS>Vo d H$m§Xm H$mT>Urg V¶ma hmoVmo.

nÞmg Q>¸o$ H$m§ÚmÀ¶m ‘mZm nS>ë¶mda H$mT>Ur

nÞmg Q> o$ H$m§ÚmÀ¶m ‘mZm Z¡g{J©H$nUo nS>ë¶mZ§VaM H$m§Xm H$mT>Urg gwédmV H$amdr. H$m§Xm bmJdS>rZ§Va 110 Vo 140 {Xdgm§V H$mT>Urg V¶ma hmoVmo. H$m§Xm n¹$ Pmbm H$s ZdrZ nmV ¶oʶmMo Wm§~Vo. nmVrMm a§J {ndiga {Xgy bmJVmo. ¶mM doiog H$m§ÚmÀ¶m daÀ¶m nmVrMm ^mJ ‘D$ hmoD$Z AmnmoAmn dmiVmo d nmV H$mob‘S>Vo. ¶mbmM AmnU ‘mZ nmS>Uo Ago åhUVmo. 50 Q> o$ H$m§ÚmÀ¶m nmVr nS>ë¶mZ§Va H$mT>Ur H$amdr. ¶m H$mim‘ܶo H$m§Xm n¹$ hmoD$Z H$m§Úm‘ܶo gmR>dUwH$sgmR>r Amdí¶H$ AgUmao ~Xb KSy>Z ¶oV AgVmV. VgoM ¶m H$mimV H$m§ÚmÀ¶m ‘mZoMr OmS>r H$‘rVH$‘r AgVo.

H$mT>UrZ§Va H$m§Xm eoVmV nmVrgH$Q> 3 Vo 5 {Xdg dmi{dUo

¶m H$mbmdYrV H$m§Xm nmVr‘ܶo {Z‘m©U Pmbobo, gmR>dUwH$sV H$m§Úmbm gwánUm XoUmao OrdZgÎd ho hiyhiy nmVt‘YyZ H$m§Úm‘ܶo CVaV AgVo. ˶m‘wio nmV gwHo$n¶ªV H$m§Xm eoVmV dmi{dUo JaOoMo AgVo. na§Vw Agm H$m§Xm eoVmV dmi{dVmZm EH$ I~aXmar KoUo OéarMo AgVo. Vr åhUOo H$m§Xm T>rJ Z H$aVm, n{hbm H$m§Xm Xþgè¶m H$m§ÚmÀ¶m nmVrZo PmH$bm OmB©b Aem nÕVrZo H$m§Xo O{‘Zrda EH$gmaIo ngadyZ H$m§Xm eoVmV dmi{dbm nm{hOo.

H$m§ÚmMr ‘mZ R>odyZ nmV H$mnUo

H$m§Xm nmV gwHo$n¶ªV eoVmV dmi{dë¶mZ§Va àW‘ H$m§ÚmÀ¶m ‘mZobm nri XoD$Z 3 Vo 5 g|.‘r. (EH$ Vo XrS> B§M) ‘mZ R>odyZM H$m§ÚmMr nmV H$mnmdr. hm ‘hÎdmMm Q>ßnm AgyZ ˶m‘wio nwT>rb H$mimV H$m§ÚmMo ~mînr^dZ hmoD$Z dOZmV KQ> hmoUo, H$m§ÚmÀ¶m Vm|S>mVyZ H$m§Úmbm ‘moS> ¶oUo ¶mgma»¶m gmR>dUwH$sVrc ZwH$gmZtZm Amim ~gVmo. ~aoM eoVH$ar ¶m A{Ve¶ ‘hÎdmÀ¶m Jmoï>rH$S>o Xþb©j H$aVmV. eoVH$ar H$m§Úmbm A{O~mV ‘mZ Z R>odVm, H$m§ÚmMo Vm|S> CKS>o R>odyZ H$m§ÚmMr nmV nyU©nUo H$mnVmV. Aem àH$maMo H$m§Xo gmR>dUwH$sV {Q>H$V ZmhrV d ‘moR>çm à‘mUmda ZwH$gmZ g§^dVo.

H$m§Xm VrZ AmR>dS>çmH$[aVm (21 {Xdg) gmdbrV dmi{dUo

¶m H$mim‘ܶo H$m§Úm‘ܶo gmR>bobr CîUVm hiyhiy ~mhoa H$m§ÚmÀ¶m ~mhoarb gmbr‘Yrb nmUr nyU©nUo AmQy>Z ˶m§Mo nmnwÐçmV ê$nm§Va hmoVo d ˶mbm AmnU H$m§Úmbm nÎmr gwQ>Uo Ago åhUVmo. ho nmnwÐo qH$dm nÎmr gmR>dUwH$sV H$dM Hw§$S>bmMo H$m‘ H$ê$Z H$m§Úmbm gd© àH$maÀ¶m ZwH$gmZrnmgyZ g§ajU XoVmV. A{V[a³V$ CîUVm d nmUr {ZKyZ Joë¶m‘wio Agm H$m§Xm gS>V Zmhr. H$m§Úm^modVr nmnwÐçmMo AmdaU V¶ma Pmë¶m‘wio dmVmdaUmVrb AmЩVm d amoJ-{H$S>tnmgyZ ˶m§Mm ~Mmd hmoVmo. gmR>dUwH$sV

Page 47: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 47

~mînr^dZ amoIë¶m‘wio dOZmVrb KQ> amoIbr OmVo. VgoM H$m§ÚmMr œgZmMr {H«$¶m ‘§Xmdë¶m‘wio H$m§Xm gwámdñWoV OmVmo d ˶mbm 4 Vo 5 ‘{hZo ‘moS> ’w$Q>V ZmhrV. ¶m gd© gmR>dUwH$s‘Yrb ’$m¶Úm§gmR>r H$m§Xm gmdbrV nmVi Wa XoD$Z 21 {Xdgm§H$[aVm dmi{dUo A˶§V ‘hÎdmMo Amho.gmR>dUwH$snydu H$m§ÚmMr àVdmar … H$m§Xm ¶mo½¶ar˶m dmi{dë¶mZ§Va H$m§ÚmMr àVdmar H$ê$Z AmH$mamZo EH$X‘ bhmZ AWdm EH$X‘ ‘moR>o H$m§Xo, Jm|S>o ’w$Q>bobo, OmoS> Xþ miHo$ H$m§Xo, gS>bobo d ‘moS> Ambobo H$m§Xo {ZdSy>Z ~mOycm H$mT>mdoV Am{U ’$³V$ ‘ܶ‘ AmH$mamMo EH$gmaIo H$m§XoM gmR>dUwH$sgmR>r dmnamdoV.

H$m§Xm gmR>dUwH$sgmR>r gwYm[aV Mmi

Xþ‘Obr H$m§Xm MmirÀ¶m nÕVr‘ܶo MmirVrb O{‘ZrMr C§Mr g^modVmbÀ¶m O{‘Zrnojm 60 g|.‘r. C§M R>odʶmV ¶oVo. darb ‘Obm Am{U Imbrb ‘Obm Agm R>odmdm. XmoZ Q>ß߶m§‘ܶo d ImbÀ¶m Q>ß߶mÀ¶m Vimer hdm IoiVr amhʶmgmR>r 15 g|.‘r. Mo Jmio R>odmdoV. MmirVrb à˶oH$ H$ß߶mV H$m§ÚmÀ¶m gmR>dUwH$sV H$m§Úmda XmoZ ‘{hݶmÀ¶m A§VamZo S>m¶WoZ E‘-45 (0.25 Q> o$) À¶m 2 Vo 3 ’$dmaʶm Ho$ë¶mg H$m§Xm gS>ʶmMo à‘mU H$‘r hmoVo. VgoM H$m§Xm Mmir‘ܶo hdm IoiVr R>odUo ho H$m§Xm gmR>dUwH$sÀ¶m Ñï>rZo Mm§Jbo Amho. Aem MmirV H$m§Xm gmR>{dbm AgVm 6 ‘{hݶmn¶ªV 60 Vo 70 Q> o$ H$m§Xm Mm§Jbm amhVmo.

Aem nÕVrZo gmR>dUrgmR>r ¶mo½¶ OmV, {Z¶{‘V d JaOoZwgma nmʶmMm nwadR>m, H$sS> d amoJm§nmgyZ g§ajU, ¶mo½¶ {e’$maerZwgma amgm¶{ZH$ d g|{ж IVm§Mr ‘mÌm, 50 Q> o$ nmV nS>ë¶mZ§Va H$m§ÚmMr H$mT>Ur, CnQ>ë¶mZ§Va 4 Vo 5 {Xdg eoVmV H$m§Xm nmVrgh gwH${dUo, nmVrMm 4 g|.‘r. ^mJ R>odyZ H$m§Xm H$mnUr H$aUo d 21 {Xdg H$m§Xm gmdbrV dmi{dUo VgoM H$m§ÚmMr àVdmar H$ê$Z MmirMo CÝhmnmgyZ g§ajU H$aUo ¶m gd© {e’$maetMm Adb§~ Ho$ë¶mg àM{bV nÕVrnojm 18 Vo 20 Q> o$ H$m§Xm gmR>dUwH$sVrb ZwH$gmZ Q>iy eH$Vo.

H$m§Xm gmR>dUwH$sV VgoM hmVmiUrV doJdoJù¶m H$maUm§‘wio 50 Vo 60 Q> o$ H$m§Xm Iam~ hmoVmo. gmR>dUrV H$m§Xm Iam~ hmoʶmMo H$maU åhUOo H$m§ÚmÀ¶m dOZmV hmoUmar KQ>, H$m§Xm Zmgë¶m‘wio hmoUmar KQ> d H$m§Úmbm H$m|~ Amë¶m‘wio hmoUmar KQ> ¶m H$maUm‘wio H$m§Xm Iam~ hmoVmo. gmR>dUwH$sÀ¶m gwédmVrÀ¶m H$mimV åhUOo ‘o Vo Owb¡ ‘{hݶmV dmVmdaUmVrb Vmn‘mZ d AmЩVm OmñV AgVo. Voìhm dOZmVrb KQ> d gS>ʶmMr {H«$¶m ¶m‘wio H$m§ÚmMo ZwH$gmZ OmñV hmoVo. gmR>dUwH$sÀ¶m Z§VaÀ¶m H$mimV åhUOo Am°JñQ> Vo Zmoìh|~a ‘{hݶmV Ooìhm Vmn‘mZ Imbr ¶oVo d AmЩVm dmT>Vo Voìhm H$m§Úm§Zm H$m|~ ¶oʶmMo à‘mU OmñV {XgyZ ¶oVo.

Iarn H$m§ÚmÀ¶m gmR>dUwH$sgmR>r ’w$bo g‘W© hr OmV CËH¥$ï> (2.5 Vo 3 ‘{hZo) AmT>iyZ Ambr Va aã~r H$m§ÚmÀ¶m gmR>dUwH$sgmR>r H$mhr CËH¥$ï> OmVr AmhoV. CXm. EZ-2-4-1, A°{J«’$mC§S> cmBQ> aoS>, ¶m gwYmarV OmVrMo ‘o Vo Zmoìh|~a ¶m ghm ‘{hݶm§À¶m gmR>dUwH$sVrb ZwH$gmZrMo à‘mU BVa OmVtnojm ’$ma H$‘r AgVo. Varhr Vo gmYmaUnUo 36 Vo 51 Q> o$ AmT>iVo. gmR>dUwH$sV H$m§ÚmMr hmoUmar ZmgmS>r Wm§~{dʶmÀ¶m Ñï>rZo OmV, CËnmXZ V§Ì, H$mT>Ur, gwH${dUo, hmVmiUr, gmR>dʶmMr nÕV, dmVmdaUmVrb Vmn‘mZ Am{U AmЩVm ¶m Jmoï>r ‘hÎdmÀ¶m AmhoV. H$m§ÚmMo

nrH$ g§ajU : {dfmUyOݶ amoJmMm àgma ag emofUmè¶m ’w$b{H$S>çm§‘m’©$V hmoVmo. ˶m§À¶m {Z¶§ÌUmgmR>r B{‘S>mŠbmoàrS> 17.8 Q>¸o$ Eg.Eb. 2 {‘.{b./10 crQ>a nmUr ¶m à‘mUmV noaUrZ§Va 15 {XdgmÀ¶m A§VamZo VrZ doim ’$dmaʶm H$amì¶mV. Ho$gmi AirÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r Aù¶m§Mo nw§OHo$ doMyZ am°Ho$b {‘{lV nmʶmV Q>mHy$Z ˶m§Mm Zme H$amdm.

namJr^dZ : gy¶©’w$cmMo CËnmXZ dmT>{dʶmgmR>r nrH$ ’w$bmoè¶mV AgVmZm gH$mir 7 Vo 11 ¶mdoioV Vb‘ H$mnS> hmVmda Jw§S>miyZ ’w$bmda hmV {’$admdm åhUOo namJr^dZ hmoB©b VgoM ‘Y‘mí¶m gmoSy>Z namJr^dZ Ho$ë¶mg CËnmXZmV ^aKmog dmT> hmoVo.

gy¶©’w$cmÀ¶m A{YH$ CËnmXZmgmR>r ‘hÎdmÀ¶m Jmoï>r

1) g§H$[aV Am{U OmñV H$mbmdYr Agbobo dmU ^mar O{‘Zrda 60 g|.‘r. A§Vamda bmdmdoV Va H$‘r H$mbmdYrMo Am{U ~wQ>Ho$ dmU 45 g|.‘r. da bmdmdoV.

2) gy¶©’w$cmMo nrH$ ho AÞÐì¶ {‘i{dʶmÀ¶m ñnY}bm ’$maM g§doXZj‘ Agë¶mZo EH$m {R>H$mUr EH$M amon amhrb, ¶mgmR>r 10 Vo 15 {Xdgm§Zr {daiUr H$amdr. A{YH$ CËnmXZmgmR>r VgoM H$moaS>dmhÿ {nH$mgmR>r {daiUr H$aUo ’$maM Amdí¶H$ Amho.

3) IV ì¶dñWmnZ H$aVmZm ‘w»¶ AÞÐì¶m§~amo~a gë’$a ¶m Xþ涑 AÞÐì¶m§Mr 25 {H$./ho. ¶m à‘mUmV IV ‘mÌm noaUr doir Úmdr.

4) I[anmV nmdgmMm I§S> nS>ë¶mg g§a{jV nmUr Úmdo.5) nú¶m§nmgyZ {nH$mMo g§ajU H$aʶmgmR>r Cnm¶¶moOZm H$amdr. 6) namJr^dZ dmT>{dʶmgmR>r hoŠQ>ar 4 Vo 5 ‘Y‘mí¶m§À¶m noQ>çm

R>odmì¶m VgoM gH$miÀ¶m doir Vb‘ H$mnS> hmVmda Jw§S>miyZ ’w$bmda hmV {’$admdm åhUOo namJr^dZ hmoB©b.

7) nrH$ ’w$bmoè¶mV AgVmZm H$sQ>H$ZmeH$mMr ’$dmaUr H$ê$ Z¶o. H$mT>Ur : n¹$ Pmbobr ’w$bo Imbr dmH$VmV, ˶mdoir {nH$mMr

H$mT>Ur H$amdr. {dù¶mÀ¶m gmhmæ¶mZo ’w$bo H$mnyZ 2 Vo 3 {Xdg CÝhmV dmidmdr. {~¶mUo ‘iUr/H$mT>Ur ¶§ÌmÀ¶m ghmæ¶mZo doJio H$amdo d CÝhmV dmidmdo OoUoH$ê$Z ~r gmR>dUr¶mo½¶ hmoB©b.

CËnmXZ : H$moaS>dmhÿ {nH$mnmgyZ à{VhoŠQ>ar 8 Vo 10 q¹$Q>b, g§H$[aV dmUmnmgyZ 12 Vo 15 q¹$Q>b Am{U ~mJm¶Vr/g§H$[aV dmUmnmgyZ à{VhoŠQ>ar 18 Vo 20 q¹$Q>b CËnmXZ {‘iVo.

g§nH©$ … 9850327873

‘ܶ‘ dOZ, Jmobga AmH$ma, KÅ> ~marH$ ‘mZ, gbJ KÅ>nUo {MH$Q>bobm nmnwÐm ho JwUY‘© Agboë¶m OmVr Mm§Jë¶m {Q>H$VmV. H$m§ÚmMm AmH$ma hm gwÕm gmR>dUwH$sda n[aUm‘ H$aVmo. ’$ma bhmZ qH$dm ‘moR>çm AmH$mamÀ¶m H$m§Úm§Zm bdH$a H$m|~ ’w$Qy>Z Vo Iam~ hmoVmV. ˶m‘wio ‘ܶ‘ AmH$mamMo H$m§Xo, (4.5 Vo 5.5 g|.‘r. ì¶mgmMo) gmR>dUwH$sgmR>r CÎm‘ AgVmV. gmR>dUwH$sgmR>r H$m§Xm {ZdSy>Z ‘ܶ‘ AmH$mamMm, KÅ> {‘Q>boë¶m ‘mZoMm dmnamdm. OmS> ‘mZoMo d ‘moR>çm AmH$mamÀ¶m H$m§Úm‘ܶo ZmgmS>rMo à‘mU OmñV AgVo. g§nH©$ … 9420639520

(nmZ 35 dê$Z)

Page 48: Iarn h§Jm‘

48 && eoVH$ar & OyZ & 2019

{MHy$ ho H$‘r CËnmXZ IMm©V OmñVrMo CËnmXZ XoUmao ’$i nrH$ AgyZ Vo ~mJm¶Vr ’$i{nH$ ¶m JQ>mV ‘moS>Vo. ‘hmamï´>mV H$moH$U,

H$moëhmnya, ZJa, nwUo d BVa {Oëøm§V cmJdS> hmoV Amho.{MHy$ ’$iPmS> ho dmamamoYH$ AgyZ Vrd« dmXimghr XmX XoV Zmhr,

VgoM ¶m PmS>m§Mr gd©gmYmaU C§Mr 20 Vo 23 ‘rQ>an¶ªV AgVo. nmZo cm§~Q> {hadr Vo {’$H$Q> {ndir d MH$mH$sMr d 7 Vo 12 g|.‘r. cm§~ d 2 Vo 4 g|§.‘r. é§X AgVmV. CîUH${Q>~§Yr¶ dmVmdaUmV chmZ H$aS>çm a§JmMr ’w$co df©^a ¶oVmV. ’$im§Mm AmH$ma Om{VnaËdo Jmoc, C^Q>, ~gH$m Jmoc qH$dm ~gH$m C^Q> AgVmo. cmJdS>rnmgyZ gd©gmYmaUV: 3 Vo 5 dfm©V ’$iYmaUm gwê$ hmoVo. VgoM ’y$cYmaUonmgyZ Vo ’$i n¹$ hmoB©n¶ªV 7 Vo 8 ‘{hZoo H$mcmdYr cmJVmo. (dmVmdaUmZwgma WmoS>o H$‘r OmñV hmoVmo) à˶oH$ PmS>mnmgyZ d¶ d dmUnaËdo 300 Vo 3000 ’$io {‘iVmV. {MHy$À¶m Odinmg 40 Vo 50 OmVr AmhoV. ‘hmamï´> amÁ¶mV àm‘w»¶mZo H$mcrnÎmr, ^war nÎmr, {ncrnÎmr, T>mocm, {H«$Ho$Q>~m°c, Pw‘{H$¶m d VgoM ñWm{ZH$ dmU cmJdS>rV AmhoV. ^maVmVrc BVa {MHy$ dmUmV nmcm, {H${V©^maVr, dmdrdcgm, JwQ>r, qgJmnya {déMZJa, VJmam‘nwS>r, Jdaæ¶m, Ûmam nwS>r, JoS>o gnmoQ>m, OmoZmdcgm, T>mobm[admZr, S>rEMEg-1, S>rEMEg-2, H$mo-1, H$mo-2, nrHo$E‘-1 H$cH$Îmm ñno{e¶c, H$cH$Îmm amD$S> ~mam‘mgr B˶mXr dmU cmJdS>rV AmT>iVmV. O‘rZ : {MHy$ ho H$mQ>H$ ’$iPmS> AgyZ, {d{dY n„m Agcoë¶m

O{‘Zrda cmJdS> H$aVm ¶oUo eŠ¶ AgyZ Imoc-^wg^werV Kogy¶wŠV ‘ܶ‘ àH$maÀ¶m VgoM WmoS>çm AëH$ d AmåcY‘u O{‘Zrda cmJdS> ¶eñdr hmoVo. O‘rZ ‘mÌ ¶mo½¶ {ZMè¶mMr Agmdr. O{‘ZrMr Imocr 60 Vo 90 g|.‘r. Agmdr, H$‘r ImocrÀ¶m O{‘Zrda gwédmVrMr 6 Vo 8 dfm©n¶ªV dmT> Mm§Jcr hmoVo. Z§Va ‘mÌ, ‘wù¶m Imocda OmV Zgë¶m‘wio ’$iPmS>m§À¶m dmT>rda d ’$im§À¶m EHy$U JwUdÎmoda {dnarV n[aUm‘ hmoVmo. O{‘ZrV MwZIS>rMo à‘mU H$‘rM Agmdo AݶWm PmS>o H$mcm§VamZo ‘aVmV. (cmoh H$‘VaVoZo) ‘ܶ‘ H$mù¶m d nmʶmMm ¶mo½¶ {ZMam AgUmè¶m O{‘Zrda Mm§Jcr dmT> hmoVo.

O{‘ZrMr Imocda AmS>dr C^r Zm§JaQ> H$amdr, hair-cìhmim g‘yi Zï> H$amdm. O{‘Zrg 3 Vo 4 Hw$idmÀ¶m nmù¶m XoD$Z T>oH$io ’$moSy>Z g‘nmVirV AmUmdrV. gd©gmYmaUV: 10 � 10 ‘r. A§Vamda cmJdS> H$aVmV. à{VhoŠQ>ar 100 PmS>o ~gVmV. H$‘r nmʶmÀ¶m (nmdgmÀ¶m) ^mJmV d hcŠ¶m O{‘Zrda cmJdS> WmoS>çm H$‘r A§Vamda H$aVmV. {MHy$À¶m KZ cmJdS>rV 5 � 5 ‘r. A§Vamda cmJdS> hr X{jUoÀ¶m amÁ¶m‘ܶo H$aVmV. ¶m cmJdS>r‘ܶo à{Vho³Q>ar 400 PmS>o ~gVmV. cmJdS>rgmR>r ‘mho ‘mM©-E{àc ‘{hݶmV 1 � 1 � 1 ‘r AmH$mamMo IÈo> ImoXmdoV. IS²>S>çmVrb Mm§Jë¶m ‘mVrV 10 {H$bmo eoUIV, 3 {H$bmo qgJb gwna ’$m°ñnoQ> d 1.5 {H$bo å¶yaoQ> Am°’$ nmoQ>°e EH$Ì {‘giyZ IÈo> ^amdoV. ‘ܶ^mJr

EH$ H$mR>r amodmdr. hdm‘mZ … {MHy$ ho CîUH${Q>~§Yr¶ ’$iPS> AgyZ, g‘wÐgnmQ>rnmgyZ

1200 ‘rQ>a C§Mrn¶ªVÀ¶m ñWmZmn¶ªV cmJdS> eŠ¶ Amho. øm {nH$m§g CîU d X‘Q> hdm‘mZ ‘mZdVo. åhUyZ g‘wÐH$mR>mdarc hdm‘mZ Mm§Jco ‘mZdVo. X{jU ^maVmV {MHy$ ’$iPmS>o cmJdS> g‘wÐgnmQ>rnmgyZ 1000 ‘rQ>a C§Mrn¶ªV H$aVm ¶oVo. ˶mnojm OmñV C§Mrda PmS>m§Mr EHy$U dmT>, ’$im§Mo CËnÞ d JwUdÎmm ¶mda {dnarV n[aUm‘ hmoVmo. gd©gmYmaU 1250 Vo 2500 {‘.{b. nmdgmV Mm§Jcr dmT> AmT>iVo. OmñVrMm nmD$g d T>Jmi hdm‘mZ ¶m§Mm {dnarV n[aUm‘ ’$iYmaUoda hmoVmo. {MHy$ ’$iPmS>mÀ¶m ¶mo½¶ dmT>rgmR>r Vmn‘mZmÀ¶m n„m hm 11 Vo 34 A§e g|.J«o. BVH$m Agmdm. Vmn‘mZ 10 A§e g|.J«o. Imcr Joë¶mg {dnarV n[aUm‘ hmoD$Z PmS>m§Mr dmT> ‘§XmdVo. A{V OmñVrÀ¶m Vmn‘mZmV (41 A§e g|.J«o. nojm OmñV) ’$iYmaUm Q>ŠHo$dmar H$‘r hmoVo, ’$io JiVmV VgoM ’$imda nmZmda MÅ>o nS>VmV.

cmJdS>rgmR>r H$c‘o … AmnUmg hdo Agcoco dmU, Mm§Jë¶m ImÌrera gaH$mar nÝhoarVyZ cmJdS>rgmR>r AmUmdrV. {MHy$Mr A{^d¥Õr hr emIr¶ nÕVrZo H$aVmV. ¶mnÕVrV Iw§Q> d ‘mV¥d¥j XmoÝhr ¶mo½¶ JwUdÎmoMo AgmdoV. H$mhr {R>H$mUr JwQ>r Va H$mhr {R>H$mUr J«m°pâQ>¨J$ nÕVrMm dmna H$ê$Z H$c‘o {Z{‘©Vr gmYcr OmVo. ‘mV¥d¥jmnmgyZ AcJ Ho$coë¶m H$c‘mda ¶mo½¶ [aVrZo H${R>Ugm g§ñH$ma hmoUo JaOoMo AgVo. åhUyZ amono ¶mo½¶ d¶mMr VgoM amoJ d {H$S>r‘wŠV AgmdrV. nyU© H${R>UVm g§ñH$ma Pmcocr AgmdrV. bmJdS>rnydu 8 Vo 10 {Xdg amono eoVmV AmUyZ AmoirV AY©gmdcrV PmS>mImcr R>odmdrV. OoUoH$ê$Z Vr cmJdS> H$amd¶mÀ¶m ñWmZmdarc hdm‘mZmV ¶mo½¶ [aVrZo pñWamdʶmg ‘XV hmoB©c.

cmJdS>rMr doi … {Z¶moOrV eoVmV nyd©g§ñH$marV IS²>S>çmV gmYmaUV: Owc¡ Vo ’o$~«wdmar ¶m H$mimV H$c‘mMr nwZbm©JdS> H$amdr. cmJdS>rnydu H$c‘m§Zm 1 {Xdg AJmoXa nmUr Úmdo. eŠ¶Vmo ~waerZmeH$mMr AmidUr Úmdr. amono dmhVyH$ H$amdr. IS²>S>çmÀ¶m ‘ܶ^mJr amodcocr H$mS>r H$mTy>Z VoWo {nedrnojm ‘moR>m IÈ>m ¿¶mdm. H$c‘mg AgUmar {nedr ãcoS>Zo H$mnyZ H$mT>mdr d AcJX {nedrVbr ‘mVr ‘mܶ‘mg{hV R>odyZ AmOy~mOyMr ‘mVr nm¶mZo Xm~mdr. PmS>mg H$mR>rZo ~m§YyZ AmYma Úmdm. cmJdS>rZ§Va à{V{XZ 1 Vo 2 {cQ>a nmUr à{VPmS> Úmdo. cmJdS>rZ§Va {H$‘mZ Xa XmoZ-VrZ {Xdgm§Zr PmS>m^modVmcMr ‘mVr Xm~mdr.

nmUrnwadR>m ì¶dñWmnZ … {MHy$ gXmh[aV ’$iPmS> Agë¶mZo ¶m§Mr dmT> gVV gwê$ AgVo. ˶m‘wio ¶m ’$i{nH$m§À¶m ‘wù¶mÀ¶m H$m¶©joÌmV gmV˶mZo gr{‘V nU JaOoEdT>m Amocmdm amIUo JaOoMo R>aVo. åhUyZ ¶mo½¶doir ¶mo½¶ ˶m à‘mUmV nmUrnwadR>m H$aUo H«$‘àmá

{MHy$ cmJdS> V§ÌkmZS>m°. gr. S>r. ~S>JwOa, ghmæ¶H$ àmܶmnH$ (CÚmZ{dÚm), S>m°. E. E‘. {Va‘mir, ghmæ¶H$ àmܶmnH$ (dZñnVr amoJemó),

S>m°. ìhr. Eg. gwno, gh¶moJr g§emoYZ g§MmcH$, amï´>r¶ H¥${f ’$i g§emoYZ àH$ën, JUoeqIS>, nwUo

Page 49: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 49

R>aVo. nmdgmMm OmñVrMm I§S> nS>ë¶mg, {hdmù¶mV 12 Vo 15 {XdgmÀ¶m A§VamZo Va CÝhmù¶mV 7 Vo 10 {XdgmÀ¶m A§VamZo nmUrnwadR>m H$amdm. ZdrZ {MHy$ cmJdS>rV {R>~H$ qgMZmMm dmna H$amdm. eŠ¶Vmo EH$m AmoirgmR>r XmoZ c°Q>ac Zù¶m dmnamì¶mV. {R>~H$ qgMZm‘wio dmngm amIʶmg ‘XV hmoD$Z PmS>m§Mr dmT> doJmZo hmoVo. XmoZ c°Q>ac eŠ¶ Zgë¶mg PmS>mÀ¶m AmOy~mOyg 50 g|.‘r. A§Vamda 2 {S´>na cmdmdoV. PmS>o 3 Vo 4 dfmªMr Pmë¶mda 4 {S´>na cmdmdoV. PmS>mÀ¶m d¶mÀ¶m 5 Vo 6 dfm©n¶ªV 4 {cQ>a 1 Vmg ¶mà‘mUo nrH$dmT>rMr AdñWm, O{‘ZrMm àH$ma, hdm‘mZ ¶m§Mm {dMma H$ê$Z nmUr XoʶmÀ¶m ‘mÌm R>admì¶mV. {R>~H$ g§M {hdmù¶mV 4 Va CÝhmù¶mV 7 Vmg EH$ {XdgmAmS> Mmcdmdm. PmS>o ’$imda Amë¶mZ§Va ˶m§Zm cmJUmar nmʶmMr ‘mÌm dmT>Vo. Aem ‘moR>çm PmS>m§Zm {R>~H$Ûmao à{V{XZ 80 Vo 95 {cQ>a à{VPmS> nmUr Úmdo. Oar ho nrH$ XþîH$mi ghZ H$arV Agco, Var Mm§Jë¶m CËnmXZ d JwUdÎmogmR>r nmUr XoUo Amdí¶H$ Amho. Oa {R>~H$ g§MmMm dmna Zgoc Aem ~mJoV Jmoc Air H$amdrV d ˶mV nmUr Úmdo. A{VOmñV à‘mUmV nmUr XoD$ Z¶o. nmdgmMo A{V[aŠV nmUr eoVmV gmMUma Zmhr, ¶m~m~V H$miOr ¿¶mdr. ¶m PmS>m§Mr OwZr nmZo nSy>Z ~mJoV nmZmMm Wa cmJVmo, åhUyZ CÝhmù¶mV AmÀN>mXZ H$aʶmMr JaO ^mgV Zmhr.

N>mQ>Ur d AmH$ma XoUo : {MHy$Mo PmS> gXmh[aV Amho, ˶mMr ¶mo½¶àH$mao dmT> hmoD$Z ˶mg N>ÌrMm AmH$ma àmá hmoVmo. gwédmVrÀ¶m dmT>rÀ¶m H$mcmdYrV ¶mo½¶ àH$maMr N>mQ>Ur H$amdr, OoUoH$ê$Z ¶mo½¶ AmH$ma àmá hmoB©c. PmS>mg ^m¡{VH$ AmYma {‘ioc. PmS>mda Am{U PmS>mÀ¶m AmVrc ^mJmVrc ’$m§Úm§Zm ¶mo½¶ à‘mUmV gy¶©àH$me {‘ioc ¶mgmR>r PmS>m§Mm e|S>m, EH$m Imcrc EH$ ’$m§Úm, amoJQ> {H$S>Š¶m ’$m§Úm, PmS>mdarc ~m§S>Jyi ¶mo½¶ doir H$mnmì¶mV, ~mJo~mhoa ZoD$Z Zï> H$amì¶mV. gd© gmYmaU Va PmS>o ‘moR>r (30 Vo 40 df© d¶) d KZXmQ> Pmë¶mda ˶mÀ¶m AmVrc ~mOyg gy¶©àH$me nmohmoMcm Zgë¶mZo H$‘r ’w$c-’$i YmaUm, chmZ chmZ ’$io, VgoM ’$imVco ~r nmoIaUmar Air àmXþ m©d d ’w$co-’$io Ji g‘ñ¶m CX² dVmV åhUyZ ¶m ‘moR>çm H$‘r CËnmXH$ PmS>m§Mr ¶mo½¶ àH$mao N>mQ>Ur H$amdr. ‘w»¶ PmS>m§Mm e|S>m H$mnUo, EH$m Imcrc EH$ ’$m§Úm H$mT>Uo VgoM à˶oH$ ’$m§XrÀ¶m Mmohmo~mOy§Zr hcH$s (5 Vo 15 g|.‘r.) N>mQ>Ur H$amdr. KZ cmJdS>rV N>mQ>Ur dma§dma H$amdr cmJVo. ‘moR>çm A§VamÀ¶m cmJdS>rV Vr PmS>o ‘moR>r Pmë¶mZ§Va hcŠ¶m N>mQ>UrMr JaO ^mgVo.

Am§Va{nHo$ : {MHy$ ho ’$iPmS> ’$ma hiwdma dmT>V Agë¶mZo ˶m§Mm ngmam hmoʶmg ~arM df} OmVmV. ¶m H$mimV XmoZ Amoir d XmoZ PmS>mVrc ‘moH$ù¶m OmJoV Am§VanrH$ KoUo ’$m¶ÚmMo R>aVo. ¶m {MHy$ ~mJoV Ho$ir, nnB© qH$dm S>midJu¶ h§Jm‘r {nHo$ VgoM ^mOrnmcm {nHo$ KoVm ¶oVmV. Am§Va{nH$mg Amdí¶H$ AgUmao AÞÐì¶o d nrH$ g§ajU ì¶dñWmnZ ¶mo½¶ nÕVrZo H$amdo. ˶m {nH$m§Mm H$moUVmhr VmU ‘w»¶ {nH$m§da Zgmdm.

VU ì¶dñWmnZ : ~hþdm{f©H$ d ~mJm¶Vr {nHo$ Agë¶mZo VUmMm àmXþ^m©d OmñVrMm hmoVmo. ~mJoV gVV VUm§Mr dmT> hmoV AgVo. ~mJoV gdm©V OmñVrMr {ÛVr¶ VUo AmT>iVmV Va hair, cìhmim

¶mgmaIr EH$X{c¶ VUo àm‘w»¶mZo AmT>iVmV. hr XmoÝhr VUo ‘w»¶ {nH$m§er AÞ, nmUr, gy¶©àH$me ¶m§À¶mer ñnYm© H$aVmV d ¶m{edm¶ AZoH$ {H$S>r d gyú‘ {OdmUy dmT>rgmR>r gh^mJr hmoVmV. OmñVrMo A§Va Agë¶mZo XmoZ AmoirV Zm§Ja/nmda{Q>ca/Hw$Xi MmcdyZ JdV/VUo H$mT>cr OmVmV. PmS>m§Odirc {e„H$ JdV IwanrÀ¶m ghmæ¶mZo H$mT>mdrV. JdVdJu¶ VUo {Z¶§ÌUmgmR>r ½cm¶’$mogoQ> 5 Vo 8 {‘.{c. à{V{bQ>a dmnê$Z VU{Z¶§ÌU gmYmdo.

{H$S>r ì¶dñWmnZ : {MHy$ {nH$m§da nmZo nmoIaUmar Air, ’$i‘mer, ’y$cH$ir nmoIaUmar Air, ’$io nmoIaUmar Air, {MHy$darc nmZo ImUmar Air ¶m {H$S>r ¶oVmV. ¶m{edm¶ WmoS>m’$ma àmXþ^m©d H$aUmè¶m BVa 24 {H$S>rMr Zm|X Pmcr Amho.

1) ZmJAir : nmZ nmoIaVo, nmZmda ZmJ‘moS>r MÅ>o {XgVmV, H$mcm§VamZo nmZo dmiVmV. {Z¶§ÌUmgmR>r ~mJoV ñdÀN>Vm amImdr, hdm d gy¶©àH$me ¶mo½¶ amhrc ho ~Kmdo. VUo H$mT>mdrV, {e’$magrV H$sS>ZmeH$mMr ¶mo½¶ ‘mÌoV àmXþ^m©d {XgVmM ’$dmaUr ¿¶mdr. Am§Vaàdmhr H$sS>ZmeH$ dmnamdo. CXm. ’o$Zmoã¶wH$mZ© 50 Q>ŠHo$ àdmhr 10 {‘.{c. 10 {cQ>a nmUr KoD$Z ’$dmaUr H$amdr. Amdí¶H$Vm Agë¶mg nwÝhm ’$dmaUr H$amdr.

2) ’$i‘mer : ’$im§À¶m gmcrImcr ’$i‘mer A§S>r KmcVo, Aù¶m ’$im§À¶m JamV {eaVmV, Ja ImVmV d ZwH$gmZ H$aVmV, {H$S>rMo H$mof PmS>mImcrc O{‘ZrV amhVmV. OyZ-‘o ¶m H$mcmdYrV àmXþ^m©d OmñVrMm AgVmo.

{Z¶§ÌU : gd©gmYmaU ñdÀN>Vm, H$sS>J«ñV ’$io doMyZ Zï> H$amdrV, gmnim (ajH$) cmdmdm. ({‘{Wc ¶wOoZm°c Am{‘f)

3) {MHy$ ’y$cH$ir nmoIaUmar Air : ’$ma ZwH$gmZH$maH$ H$sS> AgyZ Zmoìh|~a Vo ’o$~«wdmar d OyZ ‘{hݶmV ‘moR>çm à‘mUmV àmXþ^m©d {XgyZ ¶oVmo. ’w$cH$irda A§S>r KmVcr OmVmV, Air H$ir nmoIaVo, ’y$c H$ir dmiVo d JiyZ nS>Vo.

{Z¶§ÌU : ~mJoMr gd©gmYmaU ñdÀN>Vogmo~V Mm§Jcr AÞÐì¶o ì¶dñWmnZ, {Zim a§J àH$me gmdim H$amdm d cmdmdm. {e’$magrV H$sS>ZmeH$mV S>oëQ>m ‘o{W«Z/B‘m‘opŠQ>Z ~oÝPrEQ> ¶m§Mr {e’$maer à‘mUo ‘mÌm KoD$Z 50 {Xdgm§Zr ’y$cYmaUoÀ¶m doir EH$ d ˶mZ§Va 20 {Xdgm§Zr Xþgar ’$dmaUr H$amdr.

4) nmZo ImUmar Air : gwédmVrg H$modù¶m nmZmda CnOr{dH$m H$aVo d ˶mZ§Va Air H$ù¶m d chmZ ’$io nmoIaVo. nmZmMr Omir H$aVmV. àmXþ^m©d nmdgmù¶mÀ¶m gwédmVrg ‘o-OyZ ‘ܶo Va nmdgmù¶mV eodQ>r åhUOo Am°³Q>mo~a ‘{hݶmV OmñVrMm AgVmo.

{Z¶§ÌU : ~mJoMr gd©gmYmaU ñdÀN>Vogmo~V àmXw^m©drV amoS>çmdarb nmZo Jmoim H$amdrV, OmiyZ Zï> H$amdrV. {e’$maerV ñne©Oݶ H$sS>ZmeH$mÀ¶m Amdí¶H$VoZwgma 1 Vo 2 ’$dmaʶm H$amì¶mV.

5) ImoS> nmoIaUmar Air : Air PmS>mÀ¶m ImcÀ¶m ^mJmda CnOr{dH$m H$aVo, ImoS> nmoIaVo d wgm ~mhoa nS>Vmo. ImoS>mÀ¶m {N>Ðm§VyZ {ZKUmè¶m wemdê$Z ¶m {H$S>rMm àmXþ m©d Pmcm Ago g‘OVo.

{Z¶§ÌU : ~mJoV gd©gmYmaU ñdÀN>Vm amImdr. ~mJoMo gmV˶mZo {ZarjU H$amdo. àmXþ^m©d {XgVmM {N>ÐmV AUHw$MrXma VmamMo Q>moH$

(nmZ 53 da)

Page 50: Iarn h§Jm‘

50 && eoVH$ar & OyZ & 2019

gZ 1990 n¶ªV ‘hmamï´>mV ’$ŠV 22 hOma hoŠQ>a joÌmda H$mOy cmJdS> hmoVr. ˶mn¡H$s ~hþVm§e cmJdS> amonm§nmgyZ Ho$cr Amho.

na§Vw gZ 2017-18 n¶ªV ¶m {nH$mImcr 1 cmI 91 hOma hoŠQ>a joÌ ì¶mnco AgyZ ˶mnmgyZ 2.69 cmI ‘o. Q>Z CËnmXZ {‘iV Amho, Va CËnmXH$Vm 1378 {H$.J«°./ho. Amho. ‘hmamï´> amÁ¶ H$mOy cmJdS>rImcrc joÌ, CËnmXZ Am{U CËnmXH$Vm ¶m {VÝhr ~m~VrV XoemV àW‘ H«$‘m§H$mda Amho. ‘hÎdmMo åhUOo ¶mVrc ~aoMgo joÌ gwYmarV A{YH$ CËnmXZ XoUmè¶m d|Jwcm© 1, 4, 6, 7 d 8 ¶m H$mOy OmVrÀ¶m cmJdS>rImcr Agë¶mZo XoemV BVa amÁ¶mÀ¶m VwcZoV CËnmXH$Vm Oar OmñV Agcr Var Vr dmT> H$aʶmg ^anya dmd Amho.

H$moH$Umgma»¶m H$mOy {nH$dUmè¶m nma§n[aH$ ^mJmV AOyZhr 3 cmI hoŠQ>a cmJdS>rcm¶H$ nS>rH$ joÌ Amho. ˶m‘wio H$mOy cmJdS>rg {dî¶mV ^anya dmd Amho. Aem S>m|Ja CVmamÀ¶m joÌmda ^aKmog CËnÝZ XoUmè¶m d {Z¶m©Vj‘ JwUY‘© AgUmè¶m d|Jwcm©-4, d|Jwcm©-6, d|Jwcm©-7 d|Jwcm©-8 Am{U d|Jwc}-9 ¶m H$c‘m§Mr cmJdS> Ho$ë¶mg EHy$U CËnmXZ dmT>ʶmg {ZpíMV ‘XV hmoB©c.

H$mOy cmJdS>rMo Zdo V§Ì AmË‘gmV H$aVmZm nwT>rb ‘hÎdmÀ¶m Jmoï>rH$S>o cj XoUo Amdí¶H$ R>aoc. O{‘ZrMr {ZdS> d hdm‘mZ : ¶m {nH$mMr cmJdS> àm‘w»¶mZo

XoemV CîU H${Q>~§Yr¶ {H$ZmanÅ>rÀ¶m ^mJmV Ho$cr OmVo. ¶m {nH$mcm g‘wÐH$mR>mMr Om§ä¶m XJS>mnmgyZ V¶ma Pmcocr CËV‘ {ZMè¶mMr O‘rZ ‘mZdVo. ˶m‘wio ‘hmamï´>mÀ¶m {H$ZmanÅ>rVrc qgYwXþJ©, aËZm{Jar, am¶JS> Am{U R>mUo ^mJmV H$mOyMr dmT> Mm§Jcr hmoD$Z CËnÝZhr Mm§Jco {‘iVo. H$moH$UmV cmJdS> S>m|JaCVmamda {H$’$m¶Vera hmoVo. ¶m {nH$mcm AmåcY‘u¶ O‘rZ ‘mZdVo.

H$mOy {nH$mcm CîU d X‘Q> hdm‘mZ ’$maM AZwHy$c Amho. W§S> hdm‘mZ d YwHo$ nS>Umè¶m ^mJmV ho nrH$ Mm§Jco ¶oV Zmhr. g‘wÐgnmQ>rnmgyZ Vo 700 ‘rQ>a C§MrMo àXoemV Am{U H$‘rV H$‘r 400 {‘.‘r. Am{U OmñVrV OmñV 4000 {‘.‘r. nmD$g nS>Umè¶m ^mJmV ho nrH$ CËV‘ àH$mao ¶oVo. H$mOyÀ¶m dmT>rgmR>r d A{YH$ CËnmXZmgmR>r ñdÀN> ^anya gy¶©àH$memMr Amdí¶H$Vm AgVo. gmdcr‘ܶo H$mOyMo PmS> Mm§Jco dmT>V Zmhr. hdm‘mZ KQ>H$m§Mm H$mOyÀ¶m CËnmXZmda nwT>rbà‘mUo n[aUm‘ hmoVmo.

1) H$mOy ‘mohaUo d ’$i YaʶmÀ¶m H$mcmdYrV hdm‘mZ CîU d H$moaS>o AgUo OéarMo Amho.

2) ‘mohmoa ¶oʶmÀ¶m H$mcmdYrV T>Jmi hdm‘mZ Agë¶mg H$mOydarc T>oH$ʶm {H$S>rÀ¶m àmXþ^m©d dmTy>Z ‘mohmoa OiVmo.

3) PmS>o ‘mohmoamda AgVmZm nmD$g nS>ë¶mg {nH$m§da A{Zï> n[aUm‘ hmoVmo.

4) ’$imMr dmT> hmoV AgVmZm AMmZH$ OmñV nmD$g dmT>cm (40-42

H$mOy cmJdS> V§ÌkmZS>m°. Ama.gr. JO{^¶o, S>m°. nr.gr. hiXdUoH$a, gm¡. ìhr. Ho$. PmoQ>o,

àmXo{eH$ ’$i g§emoYZ H|$Ð, d|Jwc}, {O. qgYwXþJ©

A§e g|.J«o.) Va ’$imMr Ji ‘moR>çm à‘mUmV hmoVo. AcrH$S>rc AmR>-Xhm dfm©À¶m H$mcmdYrV {deofH$ê$Z npíM‘

{H$ZmanÅ>rVrc hdm‘mZmV ~Xc KS>V Amho Am{U ˶mMm n[aUm‘ H$mOyMo {nH$mda hmoD$ cmJcm Amho. ˶m‘wio ¶m ~Xc˶m hdm‘mZmV Mm§Jë¶màH$mao dmT>Umè¶m d H$sS>-amoJm§Zm H$‘r ~ir nS>Umè¶m H$mOy OmVr {dH${gV H$aʶmgmR>r emñÌk à¶ËZerc AmhoV. Am{U ˶m‘ܶo ˶m§Zm ¶ehr {‘imco AgyZ AmO {Za{Zamù¶m ^mJmgmR>r 40 hÿZ A{YH$ OmVr {dH${gV Ho$ë¶m AmhoV. A{YH$ CËnmXZ XoUmè¶m gwYmarV OmVr> : H$mOy {nH$mMr cmJdS>

amonm§Zr Z H$aVm gwYmarV OmVrÀ¶m H$c‘m§Mr H$aUo ’$m¶Xoera R>aVo. H$mOy {nH$m‘ܶo nanamJrH$aUmZo ~r V¶ma hmoV Agë¶mZo Oar gwYmarV OmVrÀ¶m {~¶m cmdyZ cmJdS> Ho$cr Var ‘mV¥d¥jmà‘mUo h‘Img CËnÝZ {‘iocM ¶mMr ImÌr XoVm ¶oV Zmhr. ‘mV¥d¥jmà‘mUo JwUY‘© ¶oʶmH$[aVm Q>nmoao ~r Agcoë¶m d ^aKmog CËnmXZ XoUmè¶m H$mOy OmVrMr H$c‘o H$ê$Z cmJdS> H$aUo ’$m¶Xoera R>aVo. Am§Vaamï´>r¶ ~mOmanoR>o‘ܶo ‘moR>çm Jamcm Agcocr ‘mJUr VgoM XoemA§VJ©V gwÕm H$mOy Jamcm dmT>Vr ‘mJUr nmhVm àmXo{eH$ ’$i g§emoYZ H|$Ð, d|Jwcm© ¶oWyZ {dH${gV Pmcoë¶m ^aKmog CËnmXZ d {Z¶m©Vj‘ JwUY‘© Agcoë¶m d|Jwcm©-4, d|Jwcm©-6, d|Jwcm©-7, d|Jwcm©-8 Am{U d|Jwc}-9 ¶m OmVtMr H$c‘o cmdyZ cmJdS> H$amdr. d|Jwc}-9 hr ZdrZ {dH${gV OmV AgyZ PmS>m§Mm AmQ>monera Koa, Q>nmoao ~r, KmogmV ’$iYmaUm, A{YH$ CËnmXZ Am{U ~r ‘Yrc JamMo A{YH$ à‘mU hr ¶m OmVrMr à‘wI d¡{eï>ço AmhoV.

H$moH$Umgma»¶m H$mOy {nH${dUmè¶m nma§n[aH$ ^mJmV AOyZhr H$mOy

Page 51: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 51

cmJdS>rg ^anya dmd Amho. ¶m cmJdS>rcm¶H$ S>m|Ja CVmamÀ¶m nS>rH$ joÌmda VgoM OwZo amon cmdyZ cmJdS> Ho$ë¶mg joÌmda ^aKmog CËnmXZ XoUmè¶m d|Jwcm© 4, 6, 7, 8 d 9 ¶m OmVtMr H$c‘o cmdyZ cmJdS> Ho$ë¶mg EHy$U CËnmXZ dmT>ʶmg {ZpíMV ‘XV hmoB©c. {edm¶ naXoemVyZ hmoUmar H$mOy ~r Mr Am¶mV Wm§~dyZ H$mOy ~r da à{H«$¶m H$aUmè¶m H$maImݶm§Mr df©^a Agcocr ~r Mr JaO ^mJ{dVm ¶oB©c.

H$mOy{nH$m§Mo nmofU : H$mOy ho nrH$ nmofUÐì¶m§Zm Mm§Jcm à{VgmX XoVo, na§Vw gܶm ¶m {nH$mg ¶mo½¶ à‘mUmV à‘wI d gyú‘ AÝZÐì¶m§Mm nwadR>m Ho$cm OmV Zmhr. ¶mH$[aVm g|{ж VgoM amgm¶{ZH$ IVm§Mm dmOdr dmna CËnmXZ dmT>{dʶmgmR>r A˶§V Amdí¶H$ Amho. H$c‘m§Mr cmJdS> H$aVmZm PmS>mÀ¶m Omo‘Xma dmT>rgmR>r à˶oH$ IS²>S>çmV 1 {H$cmo qgJc gwna ’$m°ñ’o$Q> d XmoZ Vo VrZ K‘ocr eoUIV Kmcmdo. cmJdS>rZ§Va EH$ dfm©Zo PmS>m§Zm Am°JñQ> ‘{hݶmV nwT>rbà‘mUo IVm§Mr ‘mÌm Úmdr.

d¶ df} eoUIV ZÌ ¶w[a¶m ñ’w$aX qgJc gwna nmcme å¶waoQ> Am°’$ cmJdS>rZ§Va (K‘ocr) (J«°‘) (J«°‘) (J«°‘) ’$m°ñ’o$Q> (J«°‘) (J«°‘) nmoQ>°e (J«°‘)

1 1 250 500 63 400 63 100

2 2 500 1000 125 800 125 200

3 3 750 1500 188 1200 188 300

4 df© d nwT>o 4 1000 2000 250 1500 250 400

IVo EHo$ar IVmÛmao {Xcr Va ’$m¶Xoera R>aVmV. Mm§Jco Hw$Ococo eoUIV CncãY Zgë¶mg g|{ж nXmWm©Mm nwadR>m H$aʶmgmR>r {JarnwînmMm {hadm nmcm nyU© dmT> Pmcoë¶m PmS>mg à{Vdfu 20 {H$cmo XoUo Amdí¶H$ R>aoc.

IVo PmS>mÀ¶m {dñVmamà‘mUo PmS>mnmgyZ 1.5 Vo 2.0 ‘rQ>a A§Vamda 30 g|.‘r. é§X Am{U 15 g|.‘r. Imoc JmocmH$ma ~m§JS>r nÕVrZo Ma ImoXÿZ H$‘r nmdgmÀ¶m H$mcmdYrV ÚmdrV. Am§Va‘emJV d {ZJamUr … ZdrZ cmJdS> Ho$coë¶m H$c‘m§Mo

~w§Ü¶meoOmarb O‘rZ VU{da{hV R>odmdr. nmdgmim g§në¶mZ§Va H$c‘m§Mo ~w§Ü¶mOdirc ‘mVr hcdyZ ‘moH$ir H$amdr Am{U H$c‘m§^modVr nmcmnmMmoim JdVmMo AmÀN>mXZ qH$dm ßb°pñQ>H$ H$mJXmMo AmÀN>mXZ H$amdo. cmJdS> Ho$coë¶m joÌmVrc O§Jcr PmS>m§Mo PwSw>nm§Mo am{hcoë¶m ~w§Ü¶mnmgyZ ¶oUmar ’y$Q> d ~w§Yo ‘wimgH$Q> H$mTy>Z Q>mH$mdoV. H$maU Aer PwS>no AÝZÐì¶o d nmʶmgmR>r H$mOy H$c‘m§er ñnYm© H$aVmV d n¶m©¶mZo H$mOy H$c‘m§À¶m dmT>rda d CËnmXZmda A{Zï> n[aUm‘ hmoVmo. H$mOy H$c‘m§Mo OmoS>mImcr ¶oUmao ’w$Q>do doimodoir H$mTy>Z Q>mH$mdoV, åhUOo H$c‘m§Mr dmT> Omo‘mZo hmoVo. ho ’w$Q>do Z H$mT>ë¶mg H$c‘m§À¶m ’$m§XrMr dmT> Iw§Q>Vo Am{U H$mcm§VamZo H$b‘ ’$m§Xr ‘ê$Z OmD$Z ’$ŠV Iw§Q>mMr dmT> hmoVo d nwT>o JmdR>r dmU/OmVrMo PmS> hmoVo. ˶m‘wio CËnmXZ H$‘r {‘iVo. gwédmVrcm XmoZ dfm©V H$c‘m§Zm ¶mo½¶ diU XoʶmgmR>r VgoM nwT>o Am§Va‘emJVrMo H$m‘o gmoB©ñH$a hmoʶmH$[aVm N>mQ>Ur H$aUo Amdí¶H$ Amho. O{‘ZrnmgyZ gw‘mao 1 ‘rQ>a C§Mrn¶ªV H$c‘m§À¶m ’$m§Úm ¶oD$ XoD$ Z¶oV. EH$ ‘rQ>a C§MrMo da H$c‘m§Zm Mmahr ~mOyZo ’$m§ÚmMr dmT> hmoD$Z PmS>m§Mm AmH$ma Kw‘Q>mH$ma hmoB©c, ˶mH$S>o cj Úmdo. XmoZ dfm©VyZ EH$Xm ‘moR>çm PmS>mdarc gwH$coë¶m, EH$‘oH$mV Jocoë¶m, doS>çmdmH$S>çm dmT>coë¶m VgoM amoJ/H$sS>J«ñV ’$m§Úm N>mQy>Z Q>mH$mì¶mV d H$mncoë¶m ’$m§Úmda ~moS>m}noñQ> cmdmdr.

nmUr ì¶dñWmnZ … H$mOy ho H$moaS>dmhÿ nrH$ Agco Var nmʶmcm

Mm§Jco à{VgmX XoVo. cmJdS>rZ§Va n{hë¶m VrZ dfm©V nmdgmù¶mZ§Va nmUr {Xë¶mg H$c‘m§Mr dmT> Mm§Jcr hmoVo. CncãYVoZwgma H$c‘m§Zm n{hë¶m XmoZ dfm©V {hdmù¶mV 15 {XdgmÀ¶m A§VamZo Va CÝhmù¶mV 8 {XdgmÀ¶m A§VamZo 30 crQ>a nmUr {Xë¶mg H$c‘m§Mr dmT> Mm§Jcr hmoVo. {Za{Zamù¶m {R>H$mUr Pmcoë¶m à¶moJmZwgma Ago {XgyZ Amco Amho H$s, ‘moR>çm H$c‘m§Zm 15 {Xdgm§À¶m A§VamZo 200 crQ>a nmUr {Xë¶mg CËnmXZmV XþßnQ> dmT> hmoVo.

S>m|Ja CVmamda cmJdS> … npíM‘ {H$ZmanÅ>rVrc S>m|Ja CVmamda gmYmaU àVrÀ¶m npíM‘ CVaUrÀ¶m gwnrH$ O{‘ZrV H$mOy cmJdS> Cn¶wŠV R>aë¶m AmhoV. H$moH$UmV ¶m {nH$mMr cmJdS> S>m|Ja CVmamda ’$m¶Xoera R>acr Amho. gnmQ>rÀ¶m O{‘Zrnojm CVmamdarc O{‘ZrV ¶m {nH$mImcr {ZdS> Ho$ë¶mZo H$mOyÀ¶m cmJdS>rgmR>r Amdí¶H$ Agcoë¶m ^anya gy¶©àH$memMr JaO nyU© hmoVo, hdm IoiVr {‘iVo. VgoM {H$S>r d amoJm§Mm àmXþ^m©d H$‘r hmoD$Z CËnmXZmV A{YH$ ^a nS>Vo. ’w$cmoè¶mÀ¶m doir dma§dma YwHo$ nS>Umè¶m Xè¶m-Imoè¶m‘ܶo CËnmXH$Voda n[aUm‘ hmoVmo. na§Vw S>m|JaCVmamda O{‘Zrda g‘wÐmnmgyZ Vo gømÐrÀ¶m nm¶Ï¶mn¶ªVÀ¶m ^mJmV ¶m {nH$mMo CËnmXZ Mm§Jco KoVm ¶oVo. nmdgmù¶mZ§Va YwHo$ nS>Umè¶m ^mJmV C{eam ’w$cmoè¶mda ¶oUmè¶m OmVrMr cmJdS> ¶mo½¶ R>aVo.

ñWm{ZH$ PmS>mMo nwZOudZ … àM{cV H$mOy ~mJoVrc H$‘r CËnÝZ XoUmè¶m ~marH$ {~¶m Agcoë¶m VrZ Vo n§Yam df} d¶mÀ¶m H$mOy PmS>mMo ê$nm§Va gwYm[aV OmVr‘ܶo H$aʶmMo V§Ì S>m°. ~mimgmho~ gmd§V H$moH$U H¥${f {dÚmnrR>m‘m’©$V {dH${gV H$aʶmV Amco Amho. Aem àH$maMr OwZr PmS>o OmZodmar Vo ‘o qH$dm gßQ>|~a-Am°ŠQ>mo~a ‘{hݶm‘ܶo O{‘ZrnmgyZ 1 ‘rQ>a C§Mrda H$adVrZo H$mnmdrV qH$dm Hw$èhmS>rZo VmoS>mdrV Ago H$aV AgVmZm ImoS>mÀ¶m gmcrcm BOm hmoUma Zmhr, ¶mMr H$miOr ¿¶mdr. PmS> VmoS>ë¶mZ§Va 15 Vo 20 {Xdgm§Zr PmS>mÀ¶m ImoS>mda ’w$Q>do ¶oʶmg gwédmV hmoVo. ImoS>mÀ¶m AJXr daÀ¶m ^mJmda ¶oUmao 3-4 ’w$Q>do 10 Vo 15 g|.‘r cm§~rMo

Page 52: Iarn h§Jm‘

52 && eoVH$ar & OyZ & 2019

Pmë¶mda ˶mda ‘¥XH$mð> H$c‘ nÕVrZo H$c‘o ~§mYmdrV. H$c‘ Ho$coë¶m H$mS>çmVyZ 15 Vo 20 {XdgmV ZdrZ ’y$Q> ¶oD$ cmJVo d Vr Omo‘mZo dmTy> cmJVo.

ê$nm§V[aV PmS>mMr OmonmgZm

1) H$c‘o ~m§Yë¶mZ§Va H$c‘m§À¶m OmoS>mImcr ¶oUmar ’y$Q> doimodoir H$mT>mdrV.

2) H$c‘o 1 Vo 1.5 ‘{hݶmMr Pmë¶mda OmoS>mdarc nÅ>r gmoS>mdr. 3) H$c‘o dmè¶mZo ‘moSy> Z¶o, åhUyZ PmS>mcm AmYma Úmdm d Iw§Q>mda

ßb°pñQ>H$ {nedr ~m§Ymdr. 4) VmoS>coë¶m PmS>mÀ¶m Iw§Q>mda amoR>m cmJy Z¶o åhUyZ Šbmoamonm¶ar’$m°g

10 {‘.{b./crQ>a ¶m H$sQ>H$ZmeH$mÀ¶m ÐmdUmZo {^Odmdm. KZ nÕVrZo bmJdS> … H$mOyMr cmJdS> gm‘mݶV… 7 � 7 ‘rQ>a

qH$dm 8 � 8 ‘rQ>a A§Vamda H$aVmV. ¶mà‘mUo à{VhoŠQ>ar 200 Vo 155 AZwH«$‘o PmS>o ~gVmV. H$mOy PmS>mMr nyU© dmT> hmoD$Z darcà‘mUo Agcoco cmJdS>rMo A§Va ì¶mnʶmH$[aVm 10 dfm©Mm H$mcmdYr cmJVmo. Oa H$mOyMr KZ cmJdS> 4 � 4 qH$dm 5 � 5 ‘rQ>a A§Vamda Ho$ë¶mg hoŠQ>ar àM{cV 7 � 7 ‘rQ>a qH$dm 8 � 8 ‘rQ>a A§Vamdarc cmJdS>rnojm gw‘mao XþßnQ> PmS>o ~gVmV {edm¶ gXa KZ cmJdS>rnmgyZ XþßnQ> CËnÝZ gwÕm {‘iVo. na§Vw bmJdS>rZ§Va 10 dfm©Z§Va ‘Ycr EH$ Amoi H$mTy>Z Q>mH$Uo ho nwT>rc CËnmXZ KoʶmgmR>r Amdí¶H$ R>aVo Am{U gXa XmoZ am§Jo‘Ycr EH$ Amoi Z H$mT>ë¶mg Anwè¶m gy¶©àH$mem‘wio VgoM AÝZÐì¶mÀ¶m ñnY}‘wio CËnÝZ H$‘r {‘iVo. ˶mH$[aVm cmJdS>rZ§Va 10 dfm©Zo EH$ Amoi gmoSy>Z Xþgar Amoi ‘wimgh H$mTy>Z Q>mH$ë¶mg 8 � 8 qH$dm 10 � 10 ‘rQ>a A§Vamda nwT>o CËnÝZ KoVm ¶oVo. VgoM {e„H$ am{hcoë¶m PmS>m§À¶m C§M dmT>coë¶m ’$m§ÚmMr N>mQ>Ur Ho$ë¶mg A{YH$ CËnÝZ {‘iy eH$Vo.

{nH$mMr N>mQ>Ur … h§Jm‘ g§në¶mZ§Va ‘o ‘{hݶmV H$mOy PmS>m§Mr N>mQ>Ur H$aUo ’$m¶Xoera R>aVo. H$mOy PmS>mdarc gwH$coë¶m ˶mMà‘mUo doS>çmdmH$S>çm dmT>coë¶m ’$m§Úm N>mQy>Z Q>mH$mì¶mV d H$mncoë¶m ’$m§XrÀ¶m Q>moH$mda ~moS>m}noñQ> cmdmdr. H$mOy {nH$m‘ܶo ZdrZ nmcdrda ‘mohmoa ¶oV Agë¶mZo H$mOy PmS>mMr N>mQ>Ur Ho$ë¶mg A{YH$ ’$m§Úm d nmcdr ¶oD$Z CËnÝZmV ^a nS>Vo.

Am§Va{nHo$ … H$mOy cmJdS>r‘ܶo gwédmVrÀ¶m 7 Vo 8 dfm©V Am§Va{nHo$ KoVë¶mg Am{W©H$ ’$m¶Xm hmoVmo. VgoM cmJdS>rdarc IM© H$‘r hmoʶmg ‘XV hmoVo. Am§Va{nHo$ åhUyZ docdJu¶ ^mOrnmcm CXm. H$mH$S>r, XmoS>H$s, H$macr VgoM ^monim ¶m {nH$m§Mr cmJdS> Am{W©H$ÑîQ>çm ’$m¶Xoera AmT>iyZ Amcr Amho. ˶mMà‘mUo AZZgmMr cmJdS> XoIrc gwédmVrÀ¶m H$mcmdYrV ’$m¶Xoera Amho. Z§VaÀ¶m H$mcmdYrV AZZg cmJdS>r‘wio H$mOy ~r Jmoim H$aʶmg Ìmg hmoVmo, Ago AmT>iyZ Amco Amho. ˶mMà‘mUo H$moH$U {d^mJmV nyU© dmT> Pmcoë¶m H$mOy ~mJoVyZ A{YH$ CËnmXZ {‘iʶmgmR>r "gwaU' qH$dm "KmoaH§$X' ¶m H§$X{nH$m§Mr Am§VanrH$ åhUyZ Iarn h§Jm‘m‘ܶo cmJdS>rgmR>r {e’$mag H$aʶmV Amcr Amho.

‘¥Xm d Ocg§YmaU Ma … A{V nmD$g nS>Umè¶m VgoM S>m|Ja

CVmamdarc ^mJmV O{‘ZrMr Yyn hmoD$ Z¶o, åhUyZ 4.50 ‘r. cm§~ daÀ¶m ~mOyg 0.60 ‘r. é§X d ImcÀ¶m ~mOyg 0.30 ‘r é§X Va 0.30 ‘r. ImocrMo Ma ImoXʶmMr {e’$mag H$aʶmV Amcr Amho.

namJrH$aU Am{U ’$cYmaUm dmT>{dʶmgmR>r Cnm¶ … H$mOy‘ܶo A{YH$ CËnmXZmgmR>r ñdñV Aem gwH$coë¶m ‘mem§Mm AH©$ 500 J«°‘ 10 crQ>a nmʶmVyZ n{hcr ’$dmaUr ’w$cmoè¶mdoir Va Xþgar ’$dmaUr n{hë¶m ’$dmaUrZ§Va 15 {Xdgm§Zr Aer XmoZXm H$aʶmMr {e’$mag H$aʶmV Amcr Amho. ˶mMà‘mUo H$mOyMo CËnmXZ dmT>{dʶmgmR>r 10 nr.nr.E‘. BW«oc ¶m g§OrdH$mMr n{hcr ’$dmaUr nmcdr Amë¶mda d Xþgar ’$dmaUr ‘mohmoa Amë¶mda H$amdr. VgoM H$mOy ‘moha g§ajUmgmR>r dmnaʶmV ¶oUmè¶m à˶oH$ H$sQ>H$ZmeH$mMo ’$dmaUrgmo~V 2 Q>ŠHo$ ¶w[a¶m IV {‘giyZ ’$dmaco AgVm H$mOyÀ¶m CËnmXZmV dmT> hmoVo, Ago {XgyZ Amco Amho. ¶w[a¶m IVm‘wio nmZo H$any Z¶oV, åhUyZ ÐmdU gVV T>dimdo.

¶mo½¶ H$mT>Ur d gmR>dU … ‘mohmoa Amë¶mZ§Va H$mOy {~¶m n¹$ hmoʶmg gw‘mao 60 {Xdgm§Mm H$mcmdYr cmJVmo. H$mhr eoVH$ar H$mOy ~r 30 Vo 35 {XdgmMo gmYmaU amImS>r a§JmMo, ~m|S> {hadm AgVmZm PmS>mdê$Z VmoSy>Z H$mT>VmV hr nÕV ’$maM MwH$sMr Amho. Aem doir ~r nyU© n¹$ Pmcocr Zgë¶m‘wio H$mOy JamMr àV ImcmdVo, ~r gwaHw$Vco OmVmV. ~r Mo dOZ H$‘r ^aVo d ~m|Sy>Mo ZwH$gmZ hmoVo. Aem nÕVrZo An¹$ H$mOyMr VmoS>Ur Ho$ë¶mg gw‘mao 50 Q>ŠHo$ ZwH$gmZ hmoʶmMr eŠ¶Vm AgVo. åhUyZ H$mOy ~m|S> nyU© n¹$ Pmë¶mda Vo H$mTy>Z ¿¶mdo qH$dm PmS>mImcr nS>coco ~m|S> CMcyZ KoD$Z ˶m§À¶m {~¶m H$mTy>Z KoUo ¶mo½¶ R>aVo. H$mOy ~r VmOo AgVmZm ˶mV gw‘mao 20 Vo 25 Q>ŠHo$ nmʶmMo à‘mU AgVo Vo 12 Vo 13 Q>ŠHo$ H$aʶmgmR>r H$mOy ~r 3 Vo 4 {Xdg àIa CÝhmV dmiV Kmcmdo. Mm§Jco dmicoco H$mOy ~r nmdgmù¶mV gmR>dyZ R>odmd¶mMo Agë¶mg 200 JoO OmS>rÀ¶m ßb°pñQ>H$ {neì¶mV ~§X H$ê$Z JmoUr‘ܶo ^ê$ H$moaS>çm OmJr gmR>dyZ R>odmdo. H$mOy ~r darcà‘mUo gmR>{dë¶mg Vo 8 Vo 10 ‘{hZo Mm§Jë¶m pñWVrV amhÿ eH$Vo. Aem àH$mao H$mOy cmJdS> H$ê$Z {nH$mMr {ZJamUr KoVë¶mg {Vgè¶m dfu CËnmXZ {‘iʶmg gwédmV hmoVo d à˶oH$ H$c‘mg EH$ Vo XrS> {H$cmo {~¶m§Mo CËnÝZ {‘iVo. 9 Vo 10 dfm©Mr ~mJ Pmë¶mda hoŠQ>ar gamgar XmoZ Vo AS>rM Q>Z CËnÝZ {‘iy eH$Vo. {dÚmnrR>mZo H$mOy ~m|Sy>nmgyZ {d{dY {Q>H$mD$ nXmW© V¶ma H$aʶmÀ¶m nÕVr {dH$grV Ho$ë¶m AmhoV. H$mOy {~¶m§À¶m CËnÝZm~amo~aM H$mOy ~m|S>mMo 5 Vo 6 nQ> A{YH$ CËnÝZ {‘iVo. eoVH$è¶m§Zr H$mOy ~m|Sy>Mm Cn¶moJ à{H«$¶oH$[aVm Ho$ë¶mg CËnmXZmV ^a nSy> eH$Vo.

nrH$ g§ajU … H$mOyMo g§ajU CËnmXZ dmT>{dʶmgmR>r A˶§V Amdí¶H$ Amho. H$mOy {nH$mda EHy$U 60 àH$maÀ¶m {d{dY {H$S>r AmT>iyZ Amë¶m AmhoV. na§Vw H$mOydarc T>oH$ʶm amoR>m d ’w$c{H$S>r ¶m à‘wI AgyZ ˶mMdoirM {Z¶§ÌU H$aUo Amdí¶H$ Amho. H$mOydarc T>oH$ʶm hr H$sS> nmcdr, ‘mohmoa ~m|S> d ~r øm {nH$mÀ¶m gd© AdñWm§‘ܶo CnÐd H$aVo. ˶m‘wio ˶mda ¶mo½¶ doir {dÚmnrR>mZo (S>m°. ~mimgmho~ gmd§V H$moH$U H¥${f {dÚmnrR>) {e’$mag Ho$cocr ’$dmaUr Amdí¶H$VoZwgma H$amdr.

Page 53: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 53

A.H«$. ’$dmaUr H$sQ>H$ZmeH$mMo Zmd PmS>m§Mr AdñWm

1 n{hcr 36 Q>¸o$ àdmhr ‘moZmoH«$moQ>mo’$m°g (0.05 Q>¸o$- 1.5 {‘.{c./crQ>a ZdrZ nmcdrda nmʶmV) qH$dm c°åãS>m gm¶h°cmoW«rZ 5 Q>¸o$ (0.003 Q>¸o$ - 0.6 {‘.{c./ crQ>a nmʶmV)

2 Xþgar àmo’o$Zmo’$m°g 50 Q>¸o$ àdmhr (0.05 Q>¸o$ - 1 {‘.{c./crQ>a ‘mohmoamda nmʶmV) H$amdr.

3 {Vgar c°åãS>m gm¶h°cmoW«rZ 5 Q>¸o$ (0.03 Q>¸o$- 0.6 {‘.{c./crQ>a nmʶmV) ’$iYmaUoÀ¶m AdñWoV ’$dmaUr H$amdr.

H$mOy ~m|S> d ~r nmoIaUmè¶m AirMm àmXþ^m©d AmT>iyZ Amë¶mg S>m¶Šbmoamoìhm°g 76 Q>¸o$ àdmhr 10 {‘.{c. à{V 10 crQ>a nmʶmVyZ ’$dmaUr H$aʶmMr {e’$mag H$aʶmV Amcr Amho.

H$mOy ImoS> d ‘yi nmoIaUmar Air (amoR>m) {Z¶§ÌUmgmR>r àmXþ m©d àmW{‘H$ AdñWoV AgVmZmM Cnm¶¶moOZm Ho$cr nm{hOo. ¶m {H$S>rMm àmXþ m©d OodT>çm cdH$a cjmV ¶oB©c VodT>r Vo PmS> dmMʶmMr eŠ¶Vm OmñV AgVo. doirM Oa ¶mo½¶ Cnm¶¶moOZm Ho$cr Va H$sS>J«ñV PmS> ZŠH$sM OJdVm ¶oVo. ¶m {H$S>rÀ¶m àmXþ m©dm‘wio ‘ococr PmS>o qH$dm g§nyU© {ndir nS>cocr PmS>o ‘wimgH$Q> IUyZ H$mT>mdrV Am{U ˶mVrc Aù¶m§Mm Am{U H$mofm§Mm Zm¶ZmQ> H$amdm. åhUOo ¶m {H$S>rÀ¶m àgmamcm Amim ~gVmo.

~mJoVrc PmS>m§À¶m ImoS>mcJVMm ^mJ ñdÀN> R>odmdm d H$‘rV H$‘r ‘{hݶmÀ¶m A§VamZo ~mJoMr, PmS>m§Mr ì¶dpñWV nmhUr H$amdr. PmS>mcm H$sS> cmJcocr AmT>iyZ Amë¶mg 14 {‘.‘r. nQ>merÀ¶m ghmæ¶mZo gmc H$mTy>Z eŠ¶ VodT>çm Aù¶m H$mTy>Z Zï> H$amì¶mV. VgoM ~w§Ü¶mcJVMm g§nyU© ^mJ Šbmoamonm¶ar’$m°g 20 Q> o$ àdmhr (0.2 Q> o$- 10 {‘.{c./crQ>a nmʶmVyZ) ¶m H$sQ>H$ZmeH$mÀ¶m ÐmdUmZo {^Odmdm. VgoM ¶m {H$S>rÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r S>r.S>r.ìhr.nr. 76 Q> o$ àdmhr + am°Ho$c (10 {‘.{c. + 50 {‘.{c.) ho {‘lU AirZo Ho$coë¶m {N>ÐmV AmoVyZ ho {N>Ð {MIcmZo ~§X H$amdo qH$dm Šbmoamonm¶ar’$m°g 20 Q> o$ àdmhr d am°Ho$c (10 {‘.{c. + 50 {‘.{c.) ho {‘lU AirZo Ho$coë¶m {N>ÐmVyZ AmoVyZ ho {N>Ð {MIcmZo ~§X H$amdo. Aem àH$mao H$miOr KoVë¶mg ImoS>{H$S>m qH$dm amoR>m ¶m {H$S>rMo {Z¶§ÌU H$aVm ¶oVo. ’w$c{H$S>tÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r ’$moP°cm°Z (0.05 Q>ŠHo$) qH$dm S>m¶‘oWmoEQ> (0.03 Q>ŠHo$) ¶m H$sQ>H$ZmeH$m§Mr ’$dmaUr H$amdr. ^{dî¶mVrc dmQ>Mmc … H$moH$UmV H$mOy cmJdS>rg ^{dî¶mV ^anya

dmd AgyZ AmO{‘Vrg ¶m {nH$mImcr 2.91 cmI hoŠQ>a joÌ AgyZ AOyZhr 3 cmI hoŠQ>a joÌ H$mOy cmJdS>rg Cn¶wŠV Amho. gXa 3 cmI hoŠQ>a joÌ H$mOy cmJdS>rImcr Amë¶mg df© a cmJUmar H$mOy H$maImݶmcm cmJUmar ‘mJUr nyU© H$aVm ¶oB©c VgoM naXoemVyZ hmoUmar H$mOy ~r Mr Am¶mV Wm§~dyZ H$mOy CËnmXZmV ‘hmamï> ñd¶§nyU© hmoB©c. ˶mMà‘mUo {dÚmnrR>mZo {dH${gV Ho$coco ZdrZ H$mOy cmJdS> V§ÌkmZ H$mOy ~mJm¶VXmam§Zr AmË‘gmV Ho$ë¶mg gܶm {‘iUmè¶m gamgar 1300 {H$.J«°. à{VhoŠQ>a CËnmXZm‘ܶo ZŠH$sM dmT> hmoD$Z H$mOyMo gamgar CËnmXZ 2 Q>Z à{VhoŠQ>a ¶mnojm OmñV {‘iy eHo$c. gܶm H$mOy {~¶m§Zm {‘iUmam amñV Xa ¶m‘wio EH${ÌVar˶m H$mOy

cmJdS>rImcr joÌ dmT>V Amho. {dÚmnrR>m‘m’©$V H$mOy {nH$mdarc {d{dY {e’$maer eoVH$è¶m§Zm XoʶmV Amë¶m ˶m‘wio CËnmXZ d CËnmXH$Vm

dmTy>Z amoOJma {Z{‘©Vr hmoD$Z ehamH$S>o OmUmam VéU dJ© J«m‘rU ^mJmV pñWamdoc. g§nH©$ … 9423120719

(nmZ 49 dê$Z) Kmcmdo. Air~mhoa H$mT>mdr. {N>ÐmV Ho$amogrZ/ݶwAm°Z {nMH$marÀ¶m

ghmæ¶mZo gmoS>mdo, ˶mZ§Va {N>Ð {MIc‘mVrZo ~§X H$amdo. amoJ {Z¶§ÌU : {MHy$ {nH$m§da ’$mago amoJ àmXþ^m©d {XgyZ ¶oV Zmhr.

’$ma WmoS>çm à‘mUmV nmZmdarc {R>nHo$ d ’$m§Xr‘a VgoM ’$iJi {XgyZ ¶oVo. nmZmdarc {R>nŠ¶m§‘wio nmZm§Mm H$m¶©j‘ ^mJ à^m{dV hmoD$Z AÞ V¶ma H$aʶmMo joÌ d H$m¶©j‘Vm H$‘r hmoV, n[aUm‘r CËnmXZmV d JwUdÎmoV KQ> ¶oVo. ’$m§Xr‘a amoJmV ~waerMm àmXþ^m©d ’$m§Xrda hmoD$Z ’$m§Xrdarc nmZo gwH$VmV, JiyZ nS>VmV, ’$m§Xr Q>moH$mH$Sy>Z ‘aVo, ~waer dmT>Vo, ’$io XoR>mnmgyZ JiyZ nS>VmV. Á¶mdoiog gVVMm nmD$g d 90 Q>ŠHo$ AmЩVm AgVo d Vmn‘mZ 22 Vo 27 A§e g|.J«o. BVHo$ AgVo. Aem dmVmdaUmV OmñVrMm àmXþ^m©d hmoVmo. {Z¶§ÌUmV àm‘w»¶mZo ~mJoMr gd©gmYmaU ñdÀN>Vm amImdr. nmdgmù¶mnydu gd© amoJQ>, {H$S>Š¶m H$moaS>çm ’$m§Úm H$mnyZ ¿¶mì¶mV. ˶mZ§Va Xa 21 {Xdgm§Zr 1 Q>ŠHo$ ~moS>m}{‘lUmMr ’$dmaUr H$amdr.

’$io H$mT>Ur : gd©gmYmaUV: ‘moR>r ’$io Pmë¶mda, Á¶mdoiog {’$H$Q> H$aS>m a§J (~Q>mQ>çmgmaIm) hmoVmo, ‘moR>çm ’$imda AmoaIS>co AgVm {ndir N>Q>m {XgVo. MrH$ ¶oV Zmhr, ho gd© {ZH$f d AZw^d ¶m§Mr gm§JS> KmcyZ {MHy$Mr H$mT>Ur H$aVmV. H$‘rVH$‘r hmVmiUr H$ê$Z ßb°pñQ>H$ H«o$Q>gZo dmhVyH$ H$amdr. IaMQy>Z ’$im§Zm BOm hmoD$ Z¶o åhUyZ JdV, H$mJXr H$mnQ>o dmnê$Z Hy$eZ H$aVmV d ImoHo$ ^aVmV. dJ©dmar H$ê$Z Ver Zm|X ImoŠ¶mda H$aVmV.

CËnmXZ : PmS>m§Mr AdñWm, dmU, ì¶dñWmnZ ¶mda à{VPmS> ’$im§Mo CËnmXZ Adc§~yZ AgVo. gd©gmYmaU ì¶dñWmnZ 10 df© d¶mÀ¶m PmS>mnmgyZ 1000 Vo 1500 ’$io Va 25 Vo 30 df© d¶mÀ¶m PmS>mnmgyZ 2000 Vo 2500 ’$im§Mo CËnmXZ {‘iVo. gd©gmYmaU Vmn‘mZmV 2 Vo 3 {XdgmV ’$io {nH$VmV. ˶mZ§Va Vr 3 Vo 4 {Xdg Mm§Jcr amhVmV. AcrH$S>o 1000 nrnrE’$ B{W{cZ (BW«oc) dmnê$Z {nH${dcr OmVmV. gmYmaUV: 12 Vo 15 g|.J«o. Vmn‘mZ d 85 Vo 90 Q>ŠHo$ AmЩVoV ’$io 5 AmR>dS>o Mm§Jcr amhVmV. g§nH©$ … 8888850858

Page 54: Iarn h§Jm‘

54 && eoVH$ar & OyZ & 2019

{dX^m©Vrb ZmJnya g§Ìm CËH¥$ï> ñdmX, Md d AmH$f©H$ Zm[a¨Jr a§J ^maVmVM Zìho

Va OJmV à{gÕ Amho. g§Ìm ho nmofH$, CËgmhdY©H$, ñdm{Xï> d ñdmñWdY©H$ ’$i Agë¶m‘wio Amamo½¶mÀ¶m Ñï>rZo ‘hÎdmMo Amho. g§Ìm ’$imÀ¶m agmV A, ~, H$ ¶m OrdZgÎdm{edm¶ ’$ieH©$am, Amåb, H°$pëe¶‘, ’$m°ñ’$ag d bmoh hr I{ZOo AmhoV. ’$im§Mm ag H$mT>ë¶mZ§Va am{hboë¶m Mmo϶mnmgyZ newImÚ Va ’$imÀ¶m gmbrnmgyZ {ZKmbobo Vob ho gwJ§Yr Ho$eVob V¶ma H$aʶmH$[aVm dmnaVm ¶oVo. gܶm ApñVËdmV Agboë¶m g§Ìm ~mJm§n¡H$s ’$maM H$‘r ~mJm emór¶ nÕVrZo V¶ma Ho$boë¶m AmT>iVmV. g§Ìm ~mJobm IVo d nmUr XoʶmMo VgoM {H$S>r d amoJm§À¶m {Z¶§ÌUmMo ì¶dñWmnZ ’$maM H$‘r ~mJm¶VXma H$aVmV. ˶mbm AZoH$ H$maUo Agbr Var Vm§{ÌH$ ‘m{hVrMm A^md ho EH$ à‘wI H$maU Amho. ¶m‘wio ~hþVoH$ g§Ìm ~mJm§Mm èhmg hm Ano{jV CËnmXZ XoʶmnyduM Pmbobm nmhmd¶mg {‘iVmo. ¶mMr à‘wI H$maUo åhUOo bmJdS>rgmR>r A¶mo½¶ O{‘ZrMr d H$b‘m§Mr {ZdS>, Amo{bVmgmR>r nmʶmMr H$‘VaVm, emór¶ Ñ{ï>H$moZmVyZ IVmMo, nmʶmMo d {H$S>rMo ì¶dñWmnZ H$aʶmMm A^md, ‘¥J~hma ¶oʶmgmR>r dmOdrnojm OmñV VmU XoʶmMr àd¥Îmr, PmS>m§darb amoJQ> dmiboë¶m ’$m§Úm, gb Z H$mT>Uo, nmUr d IVo XoʶmMr MwH$sMr nÕV, ~mJoÀ¶m gwédmVrMo H$mimV Ádmar, H$nmer B˶mXr gmaIr Am§Va{nHo$ KoUo, {H$S>r d amoJ {Z¶§ÌUmH$S>o Xþb©j B˶mXr H$maUm§‘wio g§Í¶mÀ¶m PmS>mnmgyZ Xadfu CËnmXZ KoUo eŠ¶ hmoV Zmhr.

~hmamMo {Z¶moOZ

gmYmaUV: ’$iPmS>m§Zm F$Vy ~XbVmZm ZdrZ nmbdr ’w$Q>ʶmg gwédmV hmoVo. ¶m ZdrZ nmbdrg ZdVr Ago g§~moYʶmV ¶oVo. hr ZdVr dfm©VyZ VrZ doim åhUOo OmZodmar-’o$~«wdmar, OyZ-Owb¡ Am{U gßQ>|~a-Am°ŠQ>mo~a ¶m ‘{hݶmV ¶oVo. ˶mMà‘mUo g§Í¶mbmgwÕm dfm©VyZ VrZ doim ZdVr ¶oVo. ¶m ZdVrgmo~V ’w$bo gwÕm ¶oVmV na§Vw àm‘w»¶mZo ’w$bo hr XmoZ doim ¶oVmV. OmZodmar-’o$~«wdmar‘ܶo ¶oUmar Am§{~¶m ~hmamMr Va OyZ-Owb¡ ‘{hݶm‘ܶo ¶oUmar ‘¥J~hmamMr ’w$bo AgVmV. g§Í¶mMr PmS>o O{‘ZrVyZ {‘iUmao AÞÐì¶ Am{U nmUr gVV emofyZ KoV AgVmV Am{U ¶m‘wio ¶m {H«$¶oV AS>Wim {Z‘m©U H$ê$Z PmS>mMr dmT> Wm§~dyZ PmS>mg {dlm§Vr Úmdr bmJVo. ˶m‘wio g§Ìm PmS>mÀ¶m dmT>rH$[aVm bmJUmar AÞÐì¶o dmT>rH$[aVm IMu Z hmoVm ¶m AÞÐì¶mMm g§M¶ PmS>mÀ¶m ’$m§Úm‘ܶo à‘mU~Õ Pmë¶mda nmofH$ hdm‘mZ {‘iVmM ~hmamMr ’w$bo ZdrZ ZdVr gmo~V {Xgy bmJVmV.

qb~ydJu¶ ’$iPmS>m‘ܶo ‘¥J~hma ì¶dñWmnZS>m°. Or. Or. OmYd, S>m°. dm¶. ~r. Ym{‘©H$, S>m°. EM. ~r. Jmoa‘ZJa, S>m°. EH$Vm {X. ~mJS>o, lr. Eg. nr. nVtJo,

àmXo{eH$ ’$i g§emoYZ H|$Ð, H$mQ>mob, {O. ZmJnya

g§Ìm ‘¥J ~hmamÀ¶m g‘ñ¶m Am{U Cnm¶‘¥J~hma Z ¶oʶmMr H$maUo

ZmJnya g§Í¶mMr A¶mo½¶ O{‘Zr‘ܶo Pmbobr bmJdS> {dX^m©À¶m ‘moR>çm à‘mUmV g§Ìm ~mJm ¶m ^mar O{‘Zr‘ܶo bmdboë¶m AmhoV. ¶m ^mar O{‘Zr‘ܶo 60 Vo 90 Q>¸o$ g|.‘r. Imobrda {MH$U ‘mVrMo à‘mU 60 Vo 72 Q>¸o$ Amho. VgoM ‘w³V$ MwZIS>rMo à‘mU

10 Q>³³¶m§nojm OmñV Amho. ^mar O{‘ZrV nmʶmMm {ZMam hmoV Zmhr. nmUr gmMyZ amhVo,

˶m‘wio V§Vw‘¶ ‘wio H$‘Omoa hmoD$Z gS>VmV Am{U AÞÐì¶mMm nwadR>mhr {Z¶{‘V hmoV Zmhr, VgoM ^mar

O{‘ZrÀ¶m JwUY‘m©Zwgma Amobmdm H$‘r Pmë¶mg ‘mVrMo H$U AmHw§$MZ nmdVmV d O‘rZ H$S>H$ d KÅ> hmoVo Am{U Amobmdm ^anya Agë¶mg O‘rZ ’w$JVo ¶mMm n[aUm‘ ‘wimda hmoVmo. V§Vw‘¶ ‘wio VwQ>VmV d PmS>mMm èhmg hmoVmo VgoM ‘¥J~hma ¶oUmè¶m g§Ìm PmS>mbm CÝhmù¶mV nmʶmMm VmU XoUo Oéar AgVo. ^mar O{‘ZrV PmS>mbm ¶mo½¶ VmU ~gV Zmhr. H$maU ^mar O{‘ZrMr nmUrYmaU H$aʶmMr j‘Vm OmñV AgVo. ˶m‘wio VmUmÀ¶m H$mbmdYrV ^mar O{‘Zr‘ܶo 60 Vo 90 g|.‘r. Imbr CnbãY Agboë¶m Amobmì¶mMm nwadR>m PmS>mbm hmoVmo. ˶m‘wio ¶mo½¶ VmU ~gV Zmhr Am{U ˶mMm n[aUm‘ ‘¥J~hma Z ¶oʶmda hmoVmo. O{‘Zr‘ܶo ‘w³V$ MwZIS>rMo à‘mU 10 Q>³³¶mnojm OmñV Agë¶m‘wio g§Ìm PmS>mbm bmJUmar AÞÐì¶o V¶ma hmoʶmg AS>Wim {Z‘m©U hmoVmo. ¶mMmgwÕm ‘¥J~hma Z ¶oʶmda n[aUm‘ hmoVmo.

à{VHy$b hdm‘mZ

‘¥J~hma ¶oʶmH$[aVm OyZMm Xþgam AmR>dS>m Vo Owb¡Mm Xþgam AmR>dS>m ¶m H$mbmdYrV g§Ìm ~mJoVrb O{‘Zr‘ܶo ^anya Amobmdm AgUo Amdí¶H$ Amho. ¶m H$mbmdYrV {H$‘mZ 200 Vo 250 {‘.‘r. nmD$g nS>bobm Agmdm. Oa ¶m H$mbmdYrV nmD$g 150 {‘.‘r. nojm H$‘r nS>ë¶mg ~hma ¶oʶm‘ܶo AS>MUr {Z‘m©U hmoVmV. ‘¥J ZjÌmMo n{hbo EH$ XmoZ nmD$g OmoamMo 40 Vo 50 {‘.‘r. AgmdoV. VgoM ¶m H$mbmdYrV T>Jmi dmVmdaU amhÿZ 5 Vo 6 {Xdgm§Mr nmdgmMr PS> Agmdr. VgoM hdoVrb AmЩVm 80 Vo 90 Q>¸o$ AgUo Oéar Amho Am{U gamgar Vmn‘mZ 27 Vo 29 A§e g|.J«o. Agmdo. Aem AZwHy$b hdm‘mZmV g§Í¶mbm ‘¥J~hma ¶oVmo. na§Vw hr AZwHy$b n[apñWVr {ZgJm©À¶m bharnUm‘wio Joë¶m H$mhr dfmªnmgyZ CnbãY hmoV Zmhr.

g§Ìm PmS>mbm XoʶmV ¶oUmam A¶mo½¶ VmU, ‘¥J~hmamMr ’w$bo nmʶmÀ¶m VmUmMm H$mbmdYr O{‘ZrMm ‘JXÿa, PmS>mMo d¶ Am{U ñWm{ZH$ Vmn‘mZ ¶mda Adb§~yZ Amho. PmS>mbm ~gboë¶m ¶mo½¶ VmUm‘wio PmS>mMr dmT>

Page 55: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 55

Wm§~yZ PmS>mÀ¶m nmZmV, ’$m§ÚmV (H$~©ZÌ) ho à‘mU~Õ hmoVmV Am{U AZwHy$b n[apñWVr {‘iVmM ‘¥JmÀ¶m n{hë¶m nmdgmZ§Va ‘¥J~hmamMr ’w$bo {XgVmV. hm nmʶmMm VmU CÝhmù¶mV AH$mbr nmD$g Amë¶m‘wio ~gV Zmhr. ˶m‘wio ‘¥J~hmamMr ’w$bo ¶oV ZmhrV. ¶mo½¶ VmU ~gboë¶m PmS>mMr nmZo H$mo‘oOVmV, gwH$VmV, ImbÀ¶m ~mOyZo dmH$VmV Am{U H$mhr à‘mUmV nmZm§Mr Ji gwÕm hmoVo. hm ‘m’$H$ VmU ^mar O{‘ZrV bmJdS> Ho$boë¶m g§Ìm PmS>m§Zm ~gV Zmhr. ˶m‘wio gwÕm ‘¥J~hma ¶oV Zmhr. g§Ìm PmS>mbm ‘m’$H$ VmU ~gʶmMr {MÝho nmZm§‘ܶo CnbãY Agbobo nmʶmMo à‘mU ¶mdê$Z gwÕm R>a{dVm ¶oVo. nmZm‘ܶo 80 Q>³³¶m§nojm OmñV nmʶmMo à‘mU Agë¶mg PmS>mbm ¶mo½¶ VmU ~gV Zmhr. Va 70 Q>³³¶m§nojm H$‘r Agë¶mg Vrd« (OmñV) VmU ~gbobm AgVmo.

g§Ìm PmS>mMo Imbmdbobo àH¥$Vr‘mZ

g§Ìm ~mJonmgyZ Ano{jV CËnmXZ Z {‘imë¶m‘wio H$mhr ~mJm¶VXma g§Ìm ~mJoMr ¶mo½¶ {ZJm amIV ZmhrV, ˶m‘wio H$mhr g§Ìm ~mJm Xþb©{jV AmhoV. ˶mV ‘emJVrMm A^md AmT>iVmo. CXm. gb Z H$mT>Uo, {e’$maerZwgma IV ‘mÌm Z XoUo, Amo{bVmMm A^md, H$sS> d amoJm§Mm àmXþ^m©d B˶mXr. ˶m‘wio g§Ìm PmS>mMo àH¥$Vr‘mZ Imbm{dbo, gbmQ>bo, H$‘Omoa hmoD$Z Ae³V$ Pmbo H$s, Aem PmS>mda ‘¥J~hma ¶oV Zmhr.

‘¥J~hma ¶oʶmH$[aVm Cnm¶¶moOZmg§Ìm ~mJoÀ¶m O{‘ZrMm nmoV gwYmaUo

ZdrZ g§Ìm bmJdS> H$amd¶mMr Agë¶mg g§Í¶mH$[aVm ¶mo½¶ Agboë¶m O{‘Zr‘ܶo bmJdS> H$amdr. ‘ܶ‘ nmoVmMr 1 Vo 1.5 ‘rQ>a ImobrMr CÎm‘ {ZMam hmoUmar Am{U MwZIS>rMo à‘mU 10 Q>³³¶m§nojm H$‘r Agboë¶m O{‘Zr‘ܶo bmJdS> Ho$bobr Agmdr. na§Vw ^mar O{‘Zr‘ܶo g§Ìm bmJdS> Pmbobr Amho, ˶m O{‘ZrMm nmoV gwYmaʶmH$[aVm ^anya g|Ðr¶ IVmMm dmna Xadfu H$amdm. Xadfu à˶oH$ g§Ìm PmS>mbm 40 Vo 50 {H$bmo eoUIV Am{U 7.5 {H$bmo qZ~moir T>on Q>mH$mdr. VgoM g§Ìm~mJoV {hadirMr IVo JdVmMm 5 g|.‘r. Mm Wa XoD$Z AmÀN>m{XV H$amdm, ˶m‘wio O{‘ZrVrb gyú‘Ord g{H«$¶ hmoD$Z AÞÐì¶o ‘wim§Zm ghO CnbãY hmoVmV. 8 Vo 10 {H$bmo Q´>m¶H$moS>‘m© ~waer, 50 Vo 60 {H$bmo eoUIVmV {‘giyZ 1 hoŠQ>a joÌmV g§Ìm ~mJoVrb ‘mVrV {‘giyZ Úmdr. ~mJoV nmdgmÀ¶m nmʶmMm {ZMam hmoʶmH$[aVm CVmamÀ¶m {XeoZo XmoZ PmS>mÀ¶m ‘ܶo Ma ImoXÿZ nmUr ~mJoÀ¶m ~mhoa H$mT>mdo. MwZIS>rMo à‘mU A{YH$ Agë¶mg g§Ìm ~mJoV {Oßg‘Mm dmna H$amdm.

g§Ìm PmS>m§Zm ¶mo½¶ VmU XoUo

g§Ìm ~mJobm ‘¥J~hma ¶oʶmH$[aVm nmʶmÀ¶m VmUmMm H$mbmdYr O{‘ZrÀ¶m ‘JXþamda Adb§~yZ Amho. ‘ܶ‘ nmoVmMr 1 Vo 1.5 ‘rQ>a ImobrÀ¶m O{‘Zr‘ܶo bmJdS> Ho$boë¶m ~mJobm 50 {Xdgm§Mm VmU ‘¥J~hma KoʶmH$[aVm ¶mo½¶ Amho. hbŠ¶m O{‘Zr‘ܶo 15 Vo 20 {Xdgm§À¶m VmUmZo gwÕm g§Ìm~mJm ‘¥J~hmamZo ~haë¶mMo XmIbo AmhoV. VgoM mar O{‘Zr‘ܶo bmJdS> Ho$boë¶m g§Ìm ~mJobm 60 Vo 70 {Xdgm§Mm VmU XoD$Z gwÕm ‘¥J~hma Z Amë¶mMo AmT>ibo. ‘ܶ‘ CÎm‘ {ZMè¶mÀ¶m O{‘Zr‘ܶo bmJdS> Ho$boë¶m ~mJm§Zm 30 {XdgmÀ¶m nmʶmMm VmU XoUo ¶mo½¶ R>aob.

‘¥J~hmamH$[aVm IV ì¶dñWmnZ

‘¥J~hma ¶oʶmH$[aVm à{VPmS>mg 50 {H$bmo eoUIV CÝhmù¶mV Q>mHy$Z dIaUr H$amdr. OyZ ‘{hݶmV ‘¥JmMm n{hbm nmD$g nS>ë¶mZ§Va VmU VmoS>Vodoir à{VPmS>mg 600 J«°‘ ZÌ + 400 J«°‘ ñ’w$aX + 400 J«°‘ nmbme + 7.5 {H$bmo qZ~moir T>on XoʶmV ¶mdr. VgoM g§Ìm ~mJoVrb O{‘ZrV OñVmMr H$‘VaVm Agë¶mg ¶m IVmÀ¶m ‘mÌogmo~V qPH$ gë’o$Q> 200 J«°‘ à{VPmS> ‘mVrV {‘giyZ Úmdo. Cabobr ZÌmMr AYu ‘mÌm (600 J«°‘) ’$io dmQ>mʶmEdT>r Pmë¶mda qH$dm ’$iYmaUm Pmë¶mda 1.5 Vo 2 ‘{hݶm§Zr Am°JñQ>‘ܶo XoʶmV ¶mdr

‘¥J~hmamH$[aVm AmobrV ì¶dñWmnZ

‘¥J~hmamMr ’w$bo ¶oʶmH$[aVm g§Ìm~mJoV OyZ-Owb¡‘ܶo O{‘ZrV ^anya Amobmdm AgUo OéarMo Amho. ‘¥JmÀ¶m Anwè¶m nmdgm‘wio Amobmdm H$‘r nS>Vmo Am{U Vr H$‘VaVm ^ê$Z H$mT>ʶmH$[aVm Amo{bVmMr JaO AgVo. Aem doiog Ëd[aV AmobrV gwê$ H$amdo. ¶m H$mbmdYrV {R>~H$ qgMZmÛmao Ho$bobo AmobrV A{YH$ ’$m¶Xoera Amho. ˶mMà‘mUo ~hma YaʶmÀ¶m H$mbmdYrV Vwfma nÕVrZo AmobrV H$aUo gwÕm ’$m¶Xoera Amho. H$maU Vwfma qgMZ nÕVrZo AmobrV Ho$ë¶m‘wio g§Ìm~mJoV hdoVrb AmЩVoMo à‘mU 70 Vo 80 Q>¸o$ {Q>Hy$Z amhrb. ˶m‘wio ‘¥J~hmamMr ’w$bo ¶oVrb Am{U ’$bZ{H«$¶m gwÕm A{YH$ à‘mUmV AmT>iyZ ¶oB©b.

‘¥J~hma KoʶmH$[aVm g§{OdH$mMm Cn¶moJ

g§Ìm PmS>mMr dmT> Wm§~{dʶmH$[aVm Ogm nmʶmMm VmU Úmdm bmJVmo, ˶mMà‘mUo H$mhr g§OrdH$m§ZrgwÕm PmS>mMr dmT> Wm§~{dVm ¶oVo. g§Ìm PmS>mbm VmUmda gmoS>VmZm 1000 nr.nr.E‘. gm¶H$mogrb ¶m dmT>amoYH$ g§OrdH$m§Mr ’$dmaUr H$amdr. ˶m‘wio ‘¥J ~hmamMr ’w$bo Amë¶mMo à¶moJmdê$Z {ZXe©Zmg Ambo Amho. VgoM VmUmÀ¶m H$mbmdYrV AH$mbr nmD$g nS>ë¶mg bJoM Xþgè¶m {Xder 1000 nr.nr.E‘. gm¶H$mogrbMr Xþgar ’$dmaUr Ho$ë¶mg ‘¥J~hma Amë¶mMo AmT>iyZ Ambo.

‘¥J~hma KoʶmH$[aVm H$mhr Amdí¶H$ ~m~r

g§Í¶mMr bmJdS> ¶mo½¶ O{‘ZrV H$amdr. nmdgmÀ¶m nmʶmMm {ZMam Ëd[aV H$amdm. g§Ìm PmS>mbm O{‘ZrÀ¶m ‘JXþamà‘mUo ‘m’$H$ VmU Úmdm. ‘¥J~hma ¶oʶmÀ¶m H$mbmdYrV nmdgmMm I§S> qH$dm Anwam nmD$g

Pmë¶mg Ëd[aV AmobrV H$amdo. VmUmÀ¶m H$mbmdYrV nmD$g nS>ë¶mg dZñnVr dmT>amoYH$

1000 nr.nr.E‘. gm¶H$mogrbMr ’$dmaUr H$amdr. ~hma YaʶmÀ¶m H$mbmdYrV ~mJoV O{‘ZrÀ¶m ‘emJVrMr H$m‘o H$ê$ Z¶o.

Imbmdboë¶m gbmQ>boë¶m g§Ìm PmS>mMr N>mQ>Ur H$amdr {e’$maerZwgma IV Am{U AmobrV ì¶dñWmnZ H$amdo. g|Ðr¶ IVmMm

{Z¶{‘V dmna H$amdm. ‘¥J ~hmamÀ¶m ’$im§Mr H$mT>Ur 31 ‘mM©À¶m AmV H$amdr. ‘¥J~hmamMr 800 Vo 1000 ’$io à{VPmS> ¿¶mdrV.

g§nH©$ … 9422900636

Page 56: Iarn h§Jm‘

56 && eoVH$ar & OyZ & 2019

emgZmH$Sy>Z am~dco OmUmao {d{dY CnH«$‘ ‘yi cm^m϶mªn¶ªV nmohmoMdʶmgmR>r ‘m{hVr d V§ÌkmZmMm (Information

Technology) dmna H$ê$Z Amkmdcr {dH${gV H$aʶmgmR>r {d{dY ñVamdê$Z à¶ËZ hmoV AmhoV. gܶm ~rS>rEg, godmW© ¶m emgZ {dH${gV AmkmdcrVyZ {d{dY ¶moOZm§Mo AZwXmZ dmQ>n, doV{ZH$m ¶m g§X^m©V gwgyÌVm, d {Z¶moOZ ¶m‘wio emgZmg ’$m¶Xo Pmë¶mMo {gÕ Pmco Amho. AemM àH$maMo à¶ËZ H¥${f {d^mJmÀ¶m nwUo {d^mJmH$Sy>Z H$aʶmMm Joë¶m 6 Vo 7 dfmªnmgyZ à¶ËZ gwê$ AgyZ hm Ho$di à¶ËZ åhUyyZ Z amhVm H$m¶‘ñdê$nr ì¶dñWm {Z‘m©U H$aʶmgmR>r à¶ËZ hmoV AmhoV.

nwUo {d^mJmV 3 {Oëho d 38 VmcwŠ¶m§Mm g‘mdoe Amho. VgoM emgZmMo H¥${f {df¶H$ {d{dY CnH«$‘ am~{dʶmgmR>r Jmd, VmcwH$m, Cn{d^mJ, {Oëhm, {d^mJ ñVamda H$m¶m©c¶o d {d^mJ ñVamda {Za{Zamù¶m à¶moJemim§À¶m ‘mܶ‘mVyZ emgH$s¶ godm nwa{dë¶m OmV AmhoV. ¶mgmR>r 3936 A{YH$mar H$‘©Mmè¶m§Mm AmH¥${V~§Y ‘§Oya H$aʶmV Amcm Amho. ¶m A{YH$mar H$‘©Mmè¶m§Mo godm{df¶H$ Vnerc AÚ¶mdV H$aUo ¶mgmR>r godmnwñVH$ R>odUo hr àM{cV nÕV Amho. ‘mÌ ¶m R>odcoë¶m godm Vn{ecmMo g§H$cZ, g§ñH$aU d {d{dY àH$maMr ‘m{hVr V¶ma H$aUo Am{U ‘m{hVr H$moU˶mhr doir AÚ¶mdV ‘m{hVr {‘iʶmMr gw{dYm (Real Time Updated data) R>odʶmgmR>r doJdoJù¶m H$m¶m©gZm§‘m’©$V H$m¶©dmhr H$amdr cmJVo. ˶mMà‘mUoo godm Vnerc R>odUmè¶m H$‘©Mmè¶m§À¶m H$m¶©j‘VoV ~Xc Pmë¶mg gmV˶ amhV Zmhr ˶mMm n[aUm‘ godm{df¶H$ cm^ doioV Xoʶmda hmoVmo. emgH$s¶ godH$m§Zm ˶m§Mo godm{df¶H$ cm^ XoʶmMo emgZmZo {ZpíMV H$ê$Zhr Vo emgH$s¶ godH$m§Zm doioda AXm Z Pmë¶mg ˶mMm WoQ> n[aUm‘ H$m¶m©c¶mÀ¶m H$m¶©j‘Voda hmoVmo.

¶m gd© ~m~tMm {dMma d g§JUH$ V§ÌkmZmMm dmna H$ê$Z H$m‘mMo EH$mM {R>H$mUr EH$ÌrH$aU H$aʶmMr nÕV {dH|${ÐV H$ê$Z doioMr d

B© godm nwñVH$ Amkmdcr … OcX àemgZmgmR>rMo ‘hÎdnyU© nmD$c

¶m ‘{hݶmnmgyZ "‘{hݶmMo {ecoXma' ( Hero of the month ) ho gXa eoVH$ar ‘m{gH$mV gwê$ H$arV AgyZ ¶m gXamV C„oIZr¶ H$m‘ Ho$cocr H$m¶m©c¶o/A{YH$mè¶m§Zr Ho$coë¶m C„oIZr¶ H$m‘mMr ‘m{hVr/CnH«$‘m§Mr ‘m{hVr dmMH$m§Zm ìhmdr, Agm à¶ËZ Amho. ¶m ‘m{cHo$Vrc n{hcm coI {d^mJr¶ H¥${f ghg§MmcH$ nwUo {d^mJ H$m¶m©c¶mZo {dH${gV Ho$coë¶m "B© godm Vnerc' Amkmdcr{df¶r (gm°âQ>doAa) Amho.

Am{W©H$ ~MV H$aʶmÀ¶m CÔoemZo OcX godm cm^ CncãY hmoʶmgmR>r gZ 2009 ‘ܶo "S>oñH$ Q>m°n A°pßbHo$eZ' V¶ma H$ê$Z àemgH$s¶ H$m‘H$mO H$aʶmMm à¶ËZ {d^mJr¶ H¥${f ghg§MmcH$ nwUo H$m¶m©c¶mH$Sy>Z H$aʶmV Amcm. OmZodmar 2019 nmgyZ doo~-~og B© godmnwñVH$ Amkmdcr {dH${gV H$aʶmMm {ZU©¶ nwUo {d^mJmZo KoVcm. gܶm www.jdapune.com ¶m do~noOda gXaMr Amkmdcr à{gÕ H$aʶmV Amcr Amho.

B© godm Vnerc AmkmdcrVrc d¡{eîQ>ço

1. {d^mJr¶ H¥${f ghg§MmcH$ H$m¶m©c¶m§VJ©V gd© H$m¶m©c¶mVrc A{YH$mar/ H$‘©Mmar ¶m§Mo àW‘ {Z¶w³VsnmgyZ emgH$s¶ godm g‘márn¶ªVMo godm Vnerc AÚ¶mdV R>odco OmUma AmhoV.

2. godm Vnerc OVZ H$aʶmMr O~m~Xmar H$m¶m©c¶mà‘mUoM g§~{YV A{YH$mar H$‘©Mmar ¶m§Mr amhUma Amho. H$maU g§~§{YV emgH$s¶ godH$ g§~§{YV H$‘©Mmar XmoKm§Zmhr gmaIrM ‘m{hVr CncãY hmoB©c d emgH$s¶ godH$mg {d{dY emgH$s¶ godm cm^mg H$moUVr ‘m{hVr AnyU© Amho ¶mMr ‘m{hVr hmoB©c. Á¶m 춊Vrg ho cm^ {‘iUma AmhoV, ˶mg hr ‘m{hVr nmhVm ¶oV Agë¶mZo ˶m 춊Vrdahr O~m~Xmar ¶oD$Z win win situation {Z‘m©U hmoB©c d àemgmZmV nmaXe©H$Vm ¶oD$Z ˶m‘ܶo J{V‘mZVm AmUVm ¶oB©c.

3. EH$mM emgH$s¶ godH$mMo doJdoJio Vnerc doJdoJù¶m H$m¶m©gZmH$S>o R>odco OmVmV. CXm. {Z¶wŠVrg§X^m©Vrc Zm|Xr, d¡¶[³VH$ Zm|Xr, ~Xcr, nXmoÞVr, nXmdZVr, JmonZr¶ A{^coI, ‘Îmm d Xm{¶Ëd d Mm¡H$er gwê$ Agë¶mg ‘m{hVr, emgH$s¶ XoUr B. ˶m‘wio H$m‘mV gwgyÌVm amhV Zmhr. Vo ¶m AmkmdcrZo eŠ¶ hmoUma Amho.

4. emgH$s¶ godm cm^ {‘iʶmgmR>r à˶oH$ godH$mg ñWm{¶Ëd à‘mUnÌ, Zm‘{ZX}eZ, ñdJ«m‘ Kmo{fV H$aUo, H$m¶‘Mm nÎmm,

lr. H$m§Vrcmc ndma, E‘. Eñgr. (H¥${f), V§Ì A{YH$mar-gm§p»¶H$, lr. ndma 1991 ‘ܶo H¥${f {d^mJmV éOy Pmco. ˶m§Zr ’$cmoËnmXZ {df¶H$ ¶moOZm§Mo {Z¶moOZ, ’$iPmS>o ‘yë¶m§H$Z ‘mJ©X{e©H$m, amondm{Q>H$m {df¶H$ H$m‘H$mO d {Z¶‘mdcr V¶ma

H$aUo, eoVH$ar ‘m{gH$mMr Mm¡a§Jr N>nmB©, gm§p»¶H$ {df¶H$ ‘mJ©Xe©Z d g§JUH$sH$aU ¶mV ^ard H$m‘ Ho$co Amho. gܶm Vo à^mar ghmæ¶H$ àemgZ A{YH$mar, nwUo åhUyZ H$m¶©aV AmhoV. AmñWmnZm{df¶H$ H$m‘H$mOmMo g§JUH$sH$aU H$ê$Z J{V‘mZ d nmaXe©H$ àemgZmgmR>r Vo à¶ËZerc AmhoV.

H¥${f {d^mJmMo ‘mho OyZ 2019 Mo {eboXma

Page 57: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 57

gܶmMm nÎmm B˶mXr ‘m{hVr H$m¶m©c¶mg gwnyV© H$aUo Amdí¶H$ AgVo ˶mMr EH${ÌV ‘m{hVr EH$mM {R>H$mUr gmR>dyZ R>odcr OmUma AgyZ ~Xcr‘wio H$m¶m©c¶ ~Xcco Varhr Vr ‘m{hVr gd© {R>H$mUr CncãY hmoB©c. godm {Zd¥ÎmrMr àH$aUo gmXa H$aVmZm {H$‘mZ AQ>tMr nyV©Vm H$aʶmgmR>r Amdí¶H$ ‘m{hVr do~ nmoQ>©cda CncãY Agë¶mZo àH$aU cdH$a {ZH$mcr H$mT>Uo eŠ¶ hmoUma Amho.

5. nXmoÞVr, Amœm{gV àJVr cm^ XoʶmgmR>r {d{dY H$m¶m©gZmMr g§H${cV d g§ñH$aU Ho$cocr ‘m{hVr EH$m pŠbH$da CncãY hmoB©c.

6. godm Vnerc R>odUmè¶m H$‘©Mmè¶m§À¶m H$m¶©j‘VoV dmT> hmoD$Z H$‘rV H$‘r H$‘©Mmar g§»¶oV godm cm^ doioV H$mT>Uo eŠ¶ hmoB©c.

7. emgZmg d d[að> H$m¶m©c¶mg godm{df¶H$ Vnerc, AmajU , [aŠV nXo B˶mXr ~m~V Amdí¶H$ AgUmar ‘m{hVr WoQ> d VmËH$mi CncãY hmoB©c.

8. emgZmZo 9 E{àc 2018 nmgyZ g‘wnXoeZmZo ~Xcr H$aʶmMm {ZU©¶ KoVcm ¶m à{H«$¶o‘ܶo gwQ>gwQ>rVnUm AmUʶmgmR>r Amkmdcr Cn¶wŠV R>aV AgyZ ~XcrnmÌ H$‘©Mmè¶m§Zm Am°ZcmBZ ~Xcr AO© H$aUo, ˶mMo g‘wnXoeZ H$ê$Z ~Xcr AmXoe H$mT>Uo ¶m‘ܶo nmaXe©H$Vm, J{V‘mZVm d A§‘c~OmdUr B. ~m~r eŠ¶ Pmë¶m AmhoV.

9. A{YH$mar/ H$‘©Mmè¶m§H$Sy>Z H$m‘ H$aVmZm H$mhr MwH$m Pmë¶mg ‘hmamï´> ZmJar godm {Z¶‘mZwgma {ejm X§S> d dgwcrMr VaVyX Amho. ¶mgmR>r Anrc H$aUo qH$dm {ejoMr A§‘c~OmdUr ho Cnm¶ AmhoV ‘mÌ ¶mMr doirM A§‘c~OmdUr Pmë¶mg emgZmg d emgH$s¶ godH$mg ’$m¶ÚmMo hmoUma Amho.

10. A{YH$mar/H$‘©Mmar emgH$s¶ godoVrc ~Xcr, nXmoÞVr hmoʶmgmR>r AÚ¶mdV Á¶oð>Vm ¶mXr H$moU˶mhr jUr CncãY hmoUma Amho.

11. emgH$s¶ godH$m§À¶m ^aVr d nXmoÞVr à{H«$¶ogmR>r q~Xÿ Zm‘mdcr Zo‘yZ {Xcoë¶m g{‘VrH$Sy>Z à‘m{UV H$ê$Z KoUo H«$‘àmá R>aVo. ¶mgmR>r emgZmZo Zo‘yZ {Xcoë¶m AmajU Q>ŠHo$dmarZwgma ¶m à{H«$¶m nma nmS>ʶmgmR>r AmkmdcrVyZ H$Yrhr q~Xÿ Zm‘mdcr CncãY hmoVo.

12. 춳VrnaËdo d H$m¶m©c¶naËdo H$m‘H$mOmVrc ’$aH$ Zï> hmoUma AgyZ emídV SOP (Standard operating procedure) {Z‘m©U hmoD$Z emgH$s¶ godH$m§Mr Aݶm¶mMr ^mdZm, ݶm¶mc¶mVrc dmX H$‘r H$aʶmgmR>r ‘XV hmoB©c.

13. godm{Zd¥ÎmrÀ¶m {Zd¥{ÎmdoVZ àH$aU V¶ma H$aVmZm godm{df¶H$ Zm|XrMo nwamdo {‘iV ZmhrV ¶mgmR>r H$moU˶m Zm|Xr A˶mdí¶H$ AmhoV, ˶m {ZpíMV H$ê$Z à˶oH$ emgH$s¶ godH$mÀ¶m ˶m Zm|XtÀ¶m ñH°$Z H$m°nr Amkmdcr‘ܶo gmR>dVm ¶oUma AmhoV.

14. emgH$s¶ godH$m§Mr ݶm¶mc¶rZ àH$aUo, VH«$mar ¶m§Mohr g§H$cZ hmoV Agë¶mZo àemgH$s¶ {Z¶§ÌUmMm XOm© dmT>rg ‘XV hmoUma Amho.

H$m¶©nÕVr

1. {d^mJr¶ H$m¶m©c¶m‘ܶo AgUmao Ho$S>a A°S>{‘Z ho ˶m g§dJm©Vrc H$‘©Mmè¶m§À¶m {Z¶wŠVr Vo godm{Zd¥Îmr ¶m~m~VMoo godm Vnerc OVZ H$aVmV. VgoM ˶m§Zr Ho$coco ~Xc H$m¶‘ ñdê$nr amhVmV. ˶m‘wio Zm|XrgmR>r ‘mݶVm KoUo d ~Xc H$moUr Ho$cm ¶m g§~§YrMr H$m¶‘ ñdê$nmMr ‘m{hVr {Z¶wŠVr A{YH$mar ñVamda R>odcr OmVo.

2. emgH$s¶ godH$ Á¶m H$m¶m©c¶m‘ܶo H$m¶©aV Amho ˶m {R>H$mUr Amdí¶H$ Zmo§Xr, ñWm{ZH$ nmVirda ¿¶mì¶m cmJVmV. CXm. gܶmMm nÎmm, aOm, ‘Îmm d Xm{¶Ëd {Xë¶mMm {XZm§H$, hOa {XZm§H$, H$m¶©‘wŠV {XZm§H$ B©. ¶mgmR>r H$m¶m©c¶ A°S>{‘Z (Offi ce Admin) ¶m§Zm R>amdrH$ ‘m{hVr AÚ¶mdV H$aʶmgmR>r A{YH$ma R>odʶmV Amco AmhoV.

B© AmkmdcrMr Vm§{ÌH$ ‘m{hVr

1. B© godm Vnerc Amkmdcr g§JUH$s¶ ^mfm S>m°Q> ZoQ> V§ÌkmZmda V¶ma Ho$cr Amho d Amdí¶H$VoZwgma Ahdmc V¶ma hmoVmV.

2. ¶m AmkmdcrgmR>r {d^mJr¶ H¥${f ghg§MmcH$ ñVamda A°S>{‘Z d gwna A°S>{‘Z A{YH$ma R>odco AgyZ ‘yc yV ‘m{hVrMr A{YH$mè¶m§Zm ImÌr H$aʶmMr gw{dYm CncãY Pmcr Amho.

3. {d^mJmVrc nXm§Zwgma Ho$S>a A°S>{‘Z V¶ma Ho$co AmhoV CXm. H¥${f A{YH$mar, H¥${f n¶©dojH$, H¥${f ghmæ¶H$, AYrjH$ , d[að> {c{nH$ {enmB© A{^¶§Vm B.

4. H$m¶m©c¶m‘ܶo {df¶mZwgma H$m¶m©gZo Agë¶mZo Mm¡H$er, JmonZr¶ A{^coI, ‘Îmm d Xm{¶Ëd ¶mgmR>r {df¶mZwgma A°S>{‘Z R>odco AmhoV.

5. Amkmdcr‘ܶo H$m¶m©c¶, g§dJ©, àdJ© ¶m§Mo gyMr V¶ma Ho$co AgyZ {d^mJmÀ¶m JaOoZwgma d aMZoZwgma H$m¶m©c¶m‘ܶo d ˶m‘ܶo ‘§Oya nXm§À¶m g§»¶oV ~Xc H$aʶmMr gw{dYm CncãY Amho.

A{YH$ JwUdÎmoMo nmaXe©H$ àemgH$s¶ H$m‘H$mO hmoB©b

Amåhr nwUo {d^mJmMo àemgH$s¶ d Vm§{ÌH$ g§JUrH$aU H$aʶmgmR>r 2009 ‘ܶo gwédmV Ho$cr. ‘mÌ n{hë¶m Q>ß߶mVrc AmkmdcrVrc C{Udm H$‘r H$aUo d gܶmMr JaO AmoiIyZ AYrjH$ H¥${f A{YH$mar lr. XmXmam‘ gào ¶m§À¶m ‘mJ©Xe©ZmImcr lr. H$m§Vrcmc ndma ¶m§Zr OmZodmar 2019 ‘ܶo do~~og Amkmdcr {dH$grV H$aʶmMm {dMma ‘m§S>cm. H$m¶m©c¶mVrc A{YZñV H$‘©Mmè¶m§Zr ˶mcm gH$mamË‘H$VoMr OmoS> {Xcr. Amkmdcr {dH${gV H$aʶmgmR>r lr. ndma ¶m§Zr ˶m§Mm V§Ì emIm§‘Yrc g§JUH$sH$aU AZw dmMm dmna Ho$cm. Amkmdcr {dH$gH$ YZ§O¶ EÝQ>aàm¶OogMo lr. AmZ§X nmoVXma ¶m§Mo ¶moJXmZ {‘imë¶m‘wio Amkmdcr {dH${gV H$aUo gwc^ Pmco. ¶m AmkmdcrMm ’$m¶Xm H$‘©Mmè¶m§Zm hmoD$Z àemgH$s¶ H$m‘H$mOmV {ZpíMV ~Xc hmoB©c, ¶m~Ôc ‘cm ImÌr Amho. gXa H$m‘r lr. gwhmg {Xdgo, Am¶w³V H¥${f ¶m§Zr nyU© A{YH$ma {d^mJmg {dH|${ÐV Ho$ë¶m‘wio H$‘r IMm©V, H$‘©Mmè¶m§Zm dmnaʶmg gwQ>gwQ>rV d A˶§V H$‘r doioV àUmbr H$m¶m©Ýd¶rV Pmbr. gmo~VM g‘wnXoeZ ~XbrH$[aVm Am°ZbmB©Z àUmbr H$m¶m©pÝdV H$aVm Ambr, ˶m~m~V ‘m. Am¶w³V lr.gwhmg {Xdgo gmho~ ¶m§Mo ‘Z…nyd©H$ Am^ma ‘mZʶmV ¶oV AmhoV.

{Xcrn P|S>o, H¥${f ghg§MmcH$, nwUo {d^mJ

Page 58: Iarn h§Jm‘

58 && eoVH$ar & OyZ & 2019

6. {d^mJr¶ H¥${f ghg§MmcH$ H$m¶m©c¶mA§VJ©V 3 {Oëhm H$m¶m©c¶o, 10 Cn{d^mJr¶ H$m¶m©c¶o, 38 VmcwHo$ d 5 à¶moJemim Aer EHy$U 56 H$m¶m©c¶m§gmR>r H$m¶m©c¶ A°S>{‘Z V¶ma H$aʶmV Amco AmhoV.

Amkmdcr dmnamMm {dñVmamV ‘m. Am¶w³Vm§Mo àmoËgmhZ

OmZodmar 2017 ‘ܶo {dH$grV Pmcocr B©-godm nwñVH$ Amkmdcr emgH$s¶ H$‘©Mmè¶m§Mm godm cm^ doioV XoʶmgmR>r AmXe©dV Amkmdcr H$aʶmgmR>r {dÚ‘mZ H¥${f Am¶w³V ‘m. lr. gwhmg {Xdgo ¶m§Zr àmoËgm{hV Ho$co AgyZ ˶mMm {dñVma Ho$di nwUo {d^mJ Z amhVm amÁ¶mVrc AmR> {d^mJ d H¥${f Am¶w³Vmc¶ H$aʶmMm ‘ZmoX¶ ˶m§Zr 춊V Ho$cm Amho. {X.1/5/2019 amoOr ‘hmamï> {XZmMo Am¡{M˶ gmYyZ godm Vnerc {H$Am°ñH$À¶m (Kiosk) ‘mܶ‘mVyZ gd© {d^mJmVrc gd© emgH$s¶ godH$mg godmVnerc ‘m{hVr CncãY H$ê$Z XoʶmMm àma§ Pmcm Amho. ¶m{Z{‘ÎmmZo amÁ¶mVrc H¥${f {d^mJmMo A{YH$mar/H$‘©Mmar ¶m§Mo godm Vnerc EH$mM {R>H$mUr gmR>dyZ ˶mMm ’$m¶Xm J{V‘mZ àemgZ, nmaXe©H$Vm, gH$mamË‘H$Vm d VËna godm XoʶmgmR>r hmoD$Z H¥${f {d^mJmVrc ‘wi hoVy

’$dmaUr H«$‘m§H$ nrH$ AdñWm H$sQ>H$ZmeH$ à{V H$sQ>H$ZmeH$mMo H$sQ>H$ZmeH$mMo H$sQ>H$ZmeH$mMo H$sQ>H$ZmeH$mMo 1 crQ>a nmʶm‘ܶo à‘mU à{V 10 à‘mU 100 à{V EH$a à‘mU à{VhoŠQ>abm à‘mU crQ>a nmʶm‘ܶo crQ>a nmʶm‘ܶo

n{hbr ’$dmaUr {nH$mbm ’w$bo ho{bAmoH$sb 1 {‘.cr. 10 {‘.cr. 200 {‘.cr. 500 {‘.{c. bmJVmM (HNPV) 50 {‘.cr./hoŠQ>a qH$dm qZ~moir AH©$ 25 {H$bmo/ho.

Xþgar ’$dmaUr 50 Q>¸o$ ŠbmoaÝQ´>r{Zbràmob 0.30 {‘.cr. 3.0 {‘.cr. 60 {‘.{c. 150 {‘.{c. ’w$bo AgVmZm àdmhr 18.5 Q>¸o$

{Vgar ’$dmaUr e|Jm ^aVmZm B‘m‘oŠQ>rZ ~|PmoEoQ 0.4 J«°‘ 4 J«°‘ > 80 J«°‘ 200 J«°‘ (5 Eg Or) 200 J«°‘/ hoŠQ>a qH$dm ’$ë¶w~oÝS°>‘mB©S> 0.5 J«°‘ 5 J«°‘ 100 J«°‘ 250 J«°‘ 20 Q>¸o$ S>ãbwS>rOr 250 J«°‘/hoŠQ>a

amoJ ì¶dñWmnZ : Vwar‘ܶo àm‘w»¶mZo ‘a Am{U dm§P amoJ {XgyZ ¶oVmo. ¶mÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r {nH$m§Mr ’o$anmbQ>, amoJà{VH$maH$ OmVtMm dmna H$amdm. Ádmar, ~mOar, ‘H$m ¶mgmaIr Am§Va{nHo$ ¿¶mdrV. Wm¶a‘ qH$dm ~m{dñQ>rZMr ~rOà{H«$¶m H$amdr. amoJJ«ñV PmS>o CnQy>Z Zï> H$amdrV.

H$mT>Ur d ‘iUr : VwarÀ¶m e|Jm dmië¶mZ§Va VwarMr H$mnUr H$ê$Z ¿¶mdr. Iù¶mdaVr 5 Vo 6 {Xdg dmidyZ, H$mR>rÀ¶m ghmæ¶mZo ~S>dyZ ‘iUr H$amdr d C’$UUr H$ê$Z XmUo ñdÀN> H$amdoV.

CËnmXZ : AemàH$mao gwYmarV dmUm§Mm d ì¶dñWmnZmMm Cn¶moJ H$ê$Z VwarMr bmJdS> Ho$ë¶mg gamgar 18 Vo 20 q¹$Q>b hoŠQ>ar CËnmXZ {‘iy eH$Vo. g§nH©$ … 7588513398

(nmZ 30 dê$Z)

g§nmXZ … eoVH$ar ‘m{gH$, nwUo (g§X © … {d^mJr¶ H¥${f ghg§MmbH$ H$m¶m©b¶, nwUo)

godmcm^ Xoʶmg JVr {‘ioc

emgZmZo H$mc~Õ nXmoÞVr, ZdrZ ^aVr ¶m~m~V ‘hÎdmH$m§jr {ZU©¶ KoVco AmhoV. S>oQ>m~og Mm§Jco Agë¶mg H$‘©Mmè¶m§Zm ˶m§Mm godmcm^ Xoʶmg JVr {‘ioc. ¶mgmR>r V¶ma Pmcocr Amkmdcr d lr. H$m§Vrcmc ndma ˶mM~amo~a lr. X¶mZ§X OmYd, H¥${f Cng§MmcH$, VgoM lr. adtÐ ghmUo, lr. ^maV Jmoco„x, lr.{dO¶ hamio, lr‘Vr. ho‘cVm ‘m|T>o, lr‘Vr F$VwOm gw§ mQ>o, lr. ~mimgmho~ gmido, lr. ^mñH$a gmidr, lr. eoUH$a, lr. H$mio, lr. a{eX Zm¡a§Jm~mXr ¶m H$‘©Mmè¶m§Zr gm§{KH$ à¶ËZ H$ê$Z ‘mocmMo ¶moJXmZ {Xcoco Amho.

XmXmam‘ gào, AYrjH$ H¥$fr A{YH$mar

eoVH$è¶m§À¶m godogmR>r ¶mH$S>o joÌr¶ A{YH$mar H$‘©Mmè¶m§Mo cj H|${ÐV H$aVm ¶oB©c Aer Anojm ‘m. Am¶w³Vm§Zr 춊V Ho$cr.

Page 59: Iarn h§Jm‘

eoVH$ar & OyZ & 2019 && 59

¶m {H$S>rZo J«ñV Pmcocr 10 Q>ŠHo$ PmS>o AmT>iyZ Amë¶mg nwT>rcà‘mUo {H$Q>H$ZmeH$m§Mr ’$dmaUr H$amdr.

{nH$mÀ¶m gwadmVrÀ¶m AdñWoV AirMm àmXþ^m©d {XgyZ ¶oVmM H$moaS>r aoVr d MwZH$ir ¶m§Mo 9:1 ¶m à‘mUmVrc {‘lU PmS>mÀ¶m nm|½¶mV gmoS>mdo.

B‘m‘oŠQ>rZ ~|PmoEQ> 4 J°«‘ qH$dm pñnZmog°S> 3 {‘.{c. qH$dm Wm¶mo‘oWmoŠPm‘ 12.6 Q>ŠHo$ c°åãS>m gm¶hcmoW«rZ 9.5 Q>Ho$ PoS> gr 4 {‘.{c. qH$dm Šbmoa°Q´>°crZràmoc 18.5 Q>ŠHo$ Eg gr 4 {‘.{c. àVr 10 {c. nmʶmV {‘giyZ ’$dmaUr H$amdr.

‘hmamï´> emgZ

H¥${f {d^mJ‘³¶mdarb ZdrZ bîH$ar AirMr ‘³¶mdarb ZdrZ bîH$ar AirMr (FAW)(FAW) AmoiI AmoiI

Am{U EH$mpË‘H$ ì¶dñWmnZAm{U EH$mpË‘H$ ì¶dñWmnZ

H$sS> AmoiIʶmMr ‘w»¶ IyU åhUOo, AirÀ¶m S>moŠ¶mÀ¶m ~mOyg CcQ> Y AmH$mamMr IyU AgVo d earamÀ¶m eodQy>Z Xþgè¶m dc¶mda Mm¡H$moZr AmH$mamV Mma {R>nHo$ {XgyZ ¶oVmV.

EH$mË‘rH$ ì¶dñWmnZ1. {H$S>J«ñV {nH$m§À¶m eoVmMr Imoc Zm§JaUr eŠ¶Vmo {Xdgm H$amdr. åhUOo

nú¶mÛmao {H$S>rÀ¶m doJdoJù¶m AdñWm Zï> H$aʶmg ‘XV hmoB©c.

2. {nH$m§Mr ’o$anmcQ> H$amdr. ‘H$m {nH$mV Vya, CS>rX,‘wJ ¶mgma»¶m H$S>Ymݶ {nH$m§Mr Am§Va{nH$ åhUyZ cmJdS> H$amdr.

3. à{V EH$ar 10 njr Wm§~o nhrë¶m ‘hrݶmV C^mamdoV.

4. {nH$m§Mo {Z¶{‘V gd}jU H$amdo d ¶m {H$S>rMo nV§J AmH${f©V H$aʶmgmR>r àH$me gmnio d H$m‘J§Y gmnù¶mMm dmna H$amdm.

5. {nH$mdarc A§S>r g‘wh VgoM Aù¶m hmVmZo JmoimH$éZ Zï> H$amì¶mV.

6. Q>ocoZmo‘g ao‘g d Q´>m¶H$moJ«m‘m ¶m namonOrdr {H$Q>H$m§Mo EH$ar 50 hOma A§S>r ¶mà‘mUo eoVmV gmoS>mdr. ˶mZ§Va 4 Vo 5 {Xdgmn¶ªV amgm¶{ZH$ {H$Q>H$ZmeH$m§Mr ’$dmaUr H$é Z¶o.

7. A°Po{S>a°ŠQ>rZ 1500 nrnrE‘ qH$dm 5 Q>ŠHo$ qZ~moir AH$m©Mr ’$dmaUr H$amdr. 50 {‘.{c àVr 10 {c. nmʶmV {‘giyZ ’$dmamdo.

8. ݶw‘mo[a¶m [acB© qH$dm ‘oQ>mpèhPr¶‘ A°{Zgmoßbr ¶m O¡{dH$ {H$Q>H$ZmeH$m§Mr 40 J«°‘ àVr 10 {c. nmʶmV {‘giyZ g§Ü¶mH$miÀ¶m doir ’$dmaUr H$amdr.

A{YH$ ‘m{hVrgmR>r g§nH©$ : {Oëhm A{YjH$ H¥$fr A{YH$mar, VmcwH$m H¥$fr A{YH$mar, ‘§S>i H¥$fr A{YH$mar Q´>moc ’«$s H«$. 1800 233 4000 do~ gmB©Q> : www.krishi.maharashtra.gov.in

Page 60: Iarn h§Jm‘

60 && eoVH$ar & OyZ & 2019

Registered with R.N.I. Under MAH MAR/2000/1270*PCW/031/2018-2020*June 2019, Published on 1st of every month, Posted at BPC, PUNE, CSO, 411030 on every 30th to 7th days.

60

eoVH$ar … OyZ 2019

ho ‘m{gH$ H¥${f {d^mJ, ‘hmamï´> emgZH$arVm àH$meH$ d ‘wÐH$ lr. gwhmg {Xdgo, Am¶w³V H¥${f, ‘hmamï´> amÁ¶, nwUo d g§nmXH$ lr. ìhr. EZ. Xoe‘wI ¶m§Zr

AmZ§X npãbHo$eZ, OiJmd ¶oWo N>mnyZ H¥${f Am¶w³Vmb¶, ‘ܶdVu B‘maV, nwUo-1 ¶oWo à{gÕ Ho$bo.

¶m nζmda dJ©UrXma {‘iV Zgob Va hm A§H$ H¥$n¶m H¥${f {d^mJmÀ¶m g§~§{YV VmbwH$m H¥${f A{YH$mar H$m¶m©b¶/ ‘§S>b H¥${f A{YH$mar H$m¶m©b¶ qH$dm Z{OH$À¶m H¥${f n¶©dojH$ qH$dm H¥${f ghmæ¶H$ ¶m§À¶mH$S>o Úmdm.