X

Aaxeriaaxola

Bberdexka

berex

Eerraxaexistitu

Ggaixoa

garraxiagizagaixoa

gixajoagixona

gorrixkagoxoa

Iixilikixo

Jjuxtu

Kkaixokaxa

kexatukoxkorra

Lluxua

Mmaixua

mendixkamoxala

Pperrexila

pixapixka batpixkanakapoxpolina

puxikapuxkatu

Uuxatu

Xxaboiaxafla

xahuketaxahutuxakea

xamarraxanpuaxarabea

xarmagarriaxaxatuxehea

xehetasunaxelebreaxemeaxiringaxokoaxoria

xuhurraxukadera

xuxenxuxurlatu

IIxxaa ll ee tt rraadduunn hh ii tt zzaakk

32 hogeita hamabi

• Zer dira hurrengo marrazkiak?39

xx

r aa

k a n p n g a

m o l p u

p e

1

2

3

4

5 cc

1 2 3 4 5 cc

k a b o

hogeita hamahiru 33

BUSTIDURA

Hitz batzuetan, letra batzuk "busti" egiten ditugu. Esaterako, t ahos katubeharrean tt soinua ateratzen dugu: aittitta, politta; edo d edo n edo l edo zedo s letrak desberdin ebakitzen edo ahoskatzen ditugu.

• Azalpena eta eredu hitzak irakurri ondoren, ipini ✗ zeinua zure iritzianzuzenak diren baieztapenetan.

40

1. ❒ Bustidura, batez ere, haserrea adierazteko erabiltzen dugu.

2. ❒ Maitasuna edo kutuntasuna adierazteko erabiltzen da.

3. ❒ Solaskidearekin, hau da, gure hizketa lagunarekin konfiantza handia

dugunean erabiltzen dugu.

4. ❒ Hitz batzuetan, bustidurak ez du balio adierazkorrik edo berezirik.

5. ❒ Beste batzuetan, ostera, beren-beregi egiten dugu bustidura, hitzak

zentzu desberdin bat izan dezan.

6. ❒ Umeei gauzak goxoago esateko ere sarritan erabiltzen da.

7. ❒ Bustidura egitea ohitura kontua da: batzuek beti egiten dute eta beste

batzuek inoiz ez.

8. ❒ Bustidura bizilekuaren arabera egiten da: herri batzuetako hiztunek

egiten dute; beste batzuetakoek ez.

maisua ➯

txoria ➯

txikia ➯

txiza ➯

zakurra ➯

aita ➯

labur ➯

Madalen ➯

ilun ➯

azeria ➯

tanta ➯

gizajoa ➯

Mari ➯

egin ditu ➯

maixuxoriattipiapixatxakurraaittallabur

MaddalenillunaxeriattanttagixajoaMaddiegin dittu

34 hogeita hamalau

justuerrazagozoa

kozkorrapuskatusamarra

bereizsemeagizona

• Busti itzazu x soinuaz ondoko hitzak eta jarri dagozkien lerroetan. Herrikirolari ospetsu horren deitura lortuko duzu lauki beilegietako letrekin.

41

xx

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

uP x k a t u

• Jar itzazu hurrengo hitzak bustiduraz dagozkien lerroetan eta kirolariospetsu horren deitura lortuko duzu. Goitik behera, lauki beilegietan.

42

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

a I x u am

isilikzuhurrazuzena

garrasiamenditxoa

maisuaisilduzokoa

hogeita hamabost 35

ax

eh

ex

o

la

a

ut xux

ulr

a

hu

tu

a

x

ga

ix

a

o

xa

tu

uu

x

ua

l

xa

fl

a

• Erabil itzazu aurreko ariketetako hitz batzuk ondoko esaldietan. Bihotz irudiabustiduraz balia zaitezen adierazteko da.

43

• Bilatu loreetan dauden hitzak eta erabili ondoko esaldietan. Irakurri betierloju orratzen noranzkoan.

44

1. Familiaren diru guztia

zuen, baina ez zitzaionizan.

2. ! Ahotsik gabe geratu zen

eta hitzak besterik ezinizan zuen egin.

3. eta handikeriak ez daude

herri ren esku.

4. Baratzean zeuden beleaknahi izan zituen eta, orduan, burdin

bat erori zitzaion oinarengainera.

1. Nik zuri irabazi? Bai, horixe! , gainera!

2. Benetan zure amak prestatzen dituen indabak!

3. Arraioa! Nahi gabe hanka zapaldu eta... hasi zen umea.

4. Zer, ba? Engainatuko nauzulakoan ala? naiz ni, gero!

5. Gure txakurtxoa, euria denean, bere an egoten dakuxkurtuta.

6. Beno, ba, gazteok, gero arte! Txintxoak izan eta ibili!

36 hogeita hamasei

• Bilatu ezkerreko zakutoetan hiruna hitz. Lerro bakoitzetik silaba banaaukeratuta lortuko dituzu. Idatzi eskuineko zaku handian.

45

xx

XU KA DE A

XE

PIX

KA

LE

NA

BRE

KA

RA

GI ZA TA A

XE

XAR

MA

HE

GA

GAI

XO

SU

A

NAK

1. ........................................

2. ........................................

3. ........................................

4. ........................................

5. ........................................

6. ........................................

7. ........................................

8. ........................................

9. ........................................

10. ........................................

11. ........................................

12. ........................................

PI HU LI A

POX

XA

XON

PO

KE

TZI

NA

TA

7.

8.

9.

4.

5.

6.

1.

2.

3.

XA XA LA

KE

A

XO

XA

TU

TU

10.

11.

12.

✌ Orain, nahi baduzu, 1-6 ebaluazio ariketak egin ditzakezu.

RRI