i.vietnamdoc.neti.vietnamdoc.net/data/file/2015/Thang06/24/giao-an-day-them-Van-6.pdf7 !H U 6 h& %&...

. .1

ChỦ ®Ò 1 : Tõ tiÕng ViÖt .Ngµy so¹n : 01-07-2010

TiÕt 1 + 2 : Tõ vµ cÊu t¹o cña tõ tiÕng ViÖt .

A / Môc tiªu cÇn ®¹t : Gióp HS :- HiÓu ®îc thÕ nµo lµ tõ vµ ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña tõ tiÕng ViÖt :+ Kh¸i niÖm vÒ tõ.+ §¬n vÞ cÊu t¹o tõ (tiÕng).+ Çc kiÓu cÊu t¹o tõ (tõ ®¬n /tõ phøc; tõ ghÐp/tõ l¸y )- VËn dông vµo sö dông trong cuéc sèng h»ng ngµy vµ trong çc v¨n c¶nh cô thÓ.B / ChuÈn bÞ :- Çc tµi liÖu liªn quan.- B¶ng phô .C / TiÕn tr×nh giê d¹y :

Ho¹t ®éng 1 : Khëi ®éng :- GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS.- Giíi thiÖu bµi.

Ho¹t ®éng 2 : H×nh thµnh kh¸i niÖm :

? Trong TV , ®¬n vÞ nµo kh«ng ph¶i lµ ®¬n vÞdïng ®Ó ®Æt c©u ?? §¬n vÞ nµo dïng ®Ó t¹o c©u lín h¬n tõ ?GV ®a VD :N¨m häc nµy, t«i ®· trë thµnh cËu häc sinh lípS¸u.? X¸c ®Þnh çc tiÕng vµ çc tõ cã mÆt trong®o¹n trÝch trªn ?? T¹i sao çc tiÕng vµ çc tõ l¹i kh«ng b»ngnhau trong vd trªn ?? VËy ®¬n vÞ cÊu t¹o cña tõ lµ g× ?? Tõ do 1 tiÕng t¹o thµnh ®îc gäi lµ g× ?? Tõ do 2 hoÆc nhiÒu tiÕng t¹o thµnh gäi lµ g× ?Bµi tËp : X¸c ®Þnh çc tõ cã mÆt trong ®o¹n th¬sau :

“ Trêi sinh ra tríc nhÊtChØ toµn lµ trÎ conTrªn tr¸i ®Êt trôi trÇnKh«ng d¸ng c©y, ngän cá.MÆt trêi còng cha cãChØ toµn lµ bãng ®ªmKh«ng khÝ chØ mµu ®enCha cã mµu s¾c kh¸cM¾t trÎ con s¸ng l¾mNhng cha thÊy g× ®©uMÆt trêi míi nh« caoCho trÎ con nh×n râ.Mµu xanh b¾t ®Çu cáMµu xanh b¾t ®Çu c©y

1- Tõ lµ g× ?- TiÕng, chØ lµ ®¬n vÞ dïng ®Ó cÊu t¹o nªn tõ.- §ã lµ nh÷ng côm tõ ( kÕt hîp tõ ), lµm thµnhphÇn c©u- Gåm 12 tiÕng

9 tõ.- Cã çc tõ gåm 1 tiÕng, cã çc tõ gåm 2 tiÕngtrë lªn.- TiÕng lµ ®¬n vÞ cÊu t¹o nªn tõ.- Tõ ®¬n lµ tõ do 1 tiÕng t¹o thµnh.- Tõ phøc lµ tõ do 2 hoÆc nhiÒu tiÕng t¹o thµnh.

HS lµm viÖc theo nhãm, cö ®¹i diÖn tr×nh bµy.

. .2

C©y cao b»ng gang tayL¸ cá b»ng sîi tãcÇi hoa b»ng çi cócMµu ®á lµm ra hoahim bÊy giê sinh raCho trÎ nghe tiÕng hãt…”

? Cã bao nhiªu tõ phøc ?? Nh÷ng tõ phøc nµo cã quan hÖ víi nhau vÒnghÜa ?? Tõ phøc do çc tiÕng cã quan hÖ vÒ mÆt nghÜat¹o thµnh ®îc gäi lµ g× ?

? Nh÷ng tõ phøc nµo cã quan hÖ víi nhau vÒ©m ?? Tõ phøc do çc tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒmÆt ©m t¹o thµnh ®îc gäi lµ g×?? §Ó ph©n biÖt tõ l¸y hay tõ ghÐp, ta ph¶i lµmg× ?

Ho¹t ®éng 3 : LuyÖn tËp :Bµi tËp 1 : T×m çc tõ ghÐp ®ång nghÜa víi:gièng nßi, ch¨n nu«i.

Bµi tËp 2 : T×m çc tõ ghÐp theo kiÓu cÊu t¹o :th¬m lõng (th¬m + x), tr¾ng tinh (tr¾ng + x ).? NhËn xÐt cÊu t¹o cña çc tõ trªn ?

Bµi tËp 3 : Trong çc tõ díi ®©y, tõ nµo lµ tõghÐp, tõ nµo lµ tõ l¸y ?Bao bäc, c¨n cíc, hái han, ma mãc, mai mét,m¶i miÕt,s¾m söa, cña c¶i,tÝnh t×nh, thót thÝt

- HS lµm viÖc ®éc lËp, suy nghÜ tr¶ lêi.- Trôi trÇn, tr¸i ®Êt, trÎ con, mÆt trêi, bãng ®ªm,mµu s¾c, mµu xanh, mµu ®á, gang tay, sîi tãc,çi hoa, çi cóc.- Tõ ghÐp (ghÐp nghÜa)

- Kh«ng khÝ.

- Tõ l¸y (l¸y ©m)

- X¸c ®Þnh quan hÖ gi÷a çc tiÕng trong tõ phøc®ã.S¬ ®å cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt :

Tõ tiÕng ViÖt

Tõ ®¬n Tõ phøc( tõ 1 tiÕng) (tõ nhiÒu tiÕng)

Tõ TõghÐp l¸y(ghÐp (l¸ynghÜa) ©m)

- HS t×m nh÷ng tõ ghÐp 2 tiÕng, trong ®ã cã 1trong 2 tiÕng ®· cho ®îc gi÷ l¹i.VD : dßng gièng..

- Do 1 tiÕng chÝnh cã nghÜa vµ 1 tiÕng phô ®îcghÐp víi tiÕng chÝnh; nghÜa cña tõ lµ nghÜa cñatiÕng chÝnh ®îc ph©n lo¹i theo nghÜa tiÕng phô(nghÜa ph©n lo¹i)

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ :- N¾m néi dung bµi häc.- T×m 1 sè tõ ghÐp cã tiÕng ®i vµ 1 sè tõ ghÐp cã tiÕng häc.- ChuÈn bÞ bµi míi.. .

. .3

Ngµy so¹n : 03-7-2010

TiÕt 3 + 4 : Tõ ghÐp.A / Môc tiªu cÇn ®¹t :

Gióp häc sinh:-N¾m ®îc ®Æc ®iÓm cña tõ ghÐp, çc lo¹i tõ ghÐp.- VËn dông vµo v¨n c¶nh cô thÓ, vµo cuéc sèng h»ng ngµy.B / ChuÈn bÞ :- Tµi liÖu cã liªn quan.- B¶ng phô .C / TiÕn tr×nh giê d¹y :

Ho¹t ®éng 1 : Khëi ®éng:- KiÓm tra bµi cò:

? VÏ s¬ ®å cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt. LÊy VD minh ho¹ ?? Lµm bµi tËp ®· cho vÒ nhµ ?

- Giíi thiÖu bµi míi.Ho¹t ®éng 2 : H×nh thµnh kh¸i niÖm :

GV treo b¶ng phô : cho VD sau :Bè ®Ó ý lµ s¸ng nay, lóc c« gi¸o ®Õn th¨m, khi

nãi víi mÑ, t«i cã nhì thèt ra mét lêi thiÕu lÔ®é. §Ó c¶nh ço t«i, bè ®· viÕt th nµy. §äc tht«i xóc ®éng v« cïng.

( Ðt-m«n-®« ®¬ A-mi-xi)? T×m nh÷ng tõ ®¬n vµ nh÷ng tõ phøc cã trongVD ?? Tõ phøc ®îc chia thµnh nh÷ng lo¹i nµo?? ThÕ nµo lµ tõ ghÐp ?? NhËn xÐt vÒ çc tiÕng trong tõ ghÐp ?? LÊy vÝ dô ?? T×m trong v¨n b¶n “ Con Rång, ch¸u Tiªn“ çc tõ ghÐp ?? Dùa vµo mèi liªn hÖ vÒ nghÜa gi÷a çc tiÕng,tõ ghÐp ®îc chia lµm mÊy lo¹i ? Lµ nh÷ng lo¹inµo ?

1- §Æc ®iÓm cña tõ ghÐp:

- Tõ ®¬n : bè,lµ, s¸ng ,nay, lóc, ®Õn, th¨m, khi,nãi, víi, mÑ, t«i, cã, nhì, thèt, ra,mét ,lêi ,thiÕu ,®·, ®Ó, viÕt , th, nµy, ®äc, th.- Tõ phøc : ®Ó ý, c« gi¸o, lÔ ®é, c¶nh ço, xóc®éng, v« cïng.- Tõ ghÐp, tõ l¸y.

- Tõ ghÐp lµ tõ do 2 hay nhiÒu tiÕng t¹o thµnh.- Çc tiÕng trong tõ ghÐp thêng cã nghÜa vµ cãquan hÖ víi nhau vÒ nghÜa.2- Çc lo¹i tõ ghÐp :- 2 lo¹i : Tõ ghÐp chÝnh phô vµ tõ ghÐp ®¼nglËp .

Lo¹i tõ ghÐp §Æc ®iÓm vÒ cÊu t¹o §Æc ®iÓm vÒ nghÜaTõ ghÐp chÝnhphô

-Cã tiÕng chÝnh vµ tiÕng phô.- TiÕng phô bæ sung nghÜa cho tiÕngchÝnh.- TiÕng chÝnh ®Æt tríc tiÕng phô.

- Cã tÝnh chÊt ph©n nghÜa.- NghÜa cña tõ ghÐp chÝnh phô hÑp h¬nnghÜa cña tiÕng chÝnh trong tõ ®ã.

Tõ ghÐp ®¼ng lËp - Kh«ng ph©n biÖt tiÕng chÝnh, tiÕngphô.- Çc tiÕng cã quan hÖ b×nh ®¼ng vÒmÆt ng÷ nghÜa.

- Cã tÝnh chÊt hîp nghÜa.- NghÜa cña tõ ghÐp ®¼ng lËp kh¸i qu¸th¬n nghÜa cña çc tiÕng trong tõ.

Ho¹t ®éng 3 : LuyÖn tËp :1- H·y lËp 1 danh môc çc tõ ghÐp trong v¨n b¶n B¸nh chng b¸nh giÇy råi ph©n lo¹i thµnh tõ

ghÐp ®¼ng lËp vµ tõ ghÐp chÝnh phô.2- Miªu t¶ vÒ ®Æc ®iÓm cÊu t¹o vµ vÒ nghÜa cña 5 tõ ghÐp ®¼ng lËp theo danh môc ë BT 1.3- Miªu t¶ vÒ ®Æc ®iÓm cÊu t¹o vµ vÒ nghÜa cña 5 tõ ghÐp chÝnh phô theo danh môc ë BT 1.4- Nªu nhËn xÐt vÒ nghÜa cu¶ tõ ghÐp chÝnh phô ®Ó ph©n biÖt víi çc trêng hîp kh«ng ph¶i lµ

tõ ghÐp.

. .4

Ngµy so¹n : 11 -7-2010

TiÕt 5 :

Tõ l¸y .A–Môc tiªu cÇn ®¹t :

Gióp HS:- N¾m ®îc thÕ nµo lµ tõ l¸y , ®Æc ®iÓm cña tõ l¸y, çc lo¹i tõ l¸y.- Ph©n biÖt ®îc tõ l¸y víi tõ ghÐp.- VËn dông vµo sö dông trong giao tiÕp h»ng ngµy, trong lµm v¨n.

B – ChuÈn bÞ :- GV : §äc tµi liÖu cã liªn quan , so¹n bµi.

B¶ng phô.- HS: Tr¶ lêi c©u hái.

C – TiÕn tr×nh giê d¹y :Ho¹t ®éng 1 : Khëi ®éng :

- KiÓm tra bµi cò :? ThÕ nµo lµ tõ ghÐp? Cã mÊy lo¹i tõ ghÐp ? LÊy VD minh ho¹ ?? ®Æc ®iÓm cña çc lo¹i tõ ghÐp?

- Giíi thiÖu bµi .Ho¹t ®éng 2 : H×nh thµnh kh¸i niÖm :

? Tõ l¸y lµ g× ?

GV treo b¶ng phô cã VD sau :§øng bªn ni ®ång ngã bªn tª ®ång, thÊy mªnhm«ng b¸t ng¸t§øng bªn tª ®ång ngã bªn ni ®ång, còng b¸tng¸t mªnh m«ngTh©n em nh chÏn lóa ®ßng ®ßngPhÊt ph¬ díi ngän n¾ng hång buæi mai.? T×m çc tõ l¸y cã trong bµi ca dao trªn ?? Quan hÖ vÒ ©m thanh thÓ hiÖn gi÷a chóngntn ?? Cã mÊy lo¹i tõ l¸y ? Lµ nh÷ng lo¹i nµo?Chóng cã ®Æc ®iÓm vÒ cÊu t¹o vµ vÒ nghÜa ntn ?

1- §Æc ®iÓm cña tõ l¸y :- Tõ l¸y lµ tõ do 2 trë lªn t¹o thµnh.Çc tiÕng trong tõ l¸y cã quan hÖ vÒ ©m thanh( cã ®Æc ®iÓm gièng nhau vÒ ©m thanh vµ cã sùhoµ phèi çc ®Æc ®iÓm ©m thanh gi÷a çc tiÕng ).- Mªnh m«ng, b¸t ng¸t , ®ßng ®ßng, phÊt ph¬ .

2 – Çc lo¹i tõ l¸y :

HS tr¶ lêi ®îc nh sau :( GV cho HS kÎ b¶ng )

Lo¹i tõ l¸y §Æc ®iÓm vÒ cÊu t¹o §Æc ®iÓm vÒ nghÜaTõ l¸y toµn bé - Çc tiÕng lÆp nhau hoµn toµn.

- Çc tiÕng cã sù biÕn ®æi (thanh ®iÖu hoÆcphô ©m cuèi ) ®Ó t¹o nªn sù hµi hoµ ©mthanh.

- Cã s¾c th¸i biÓu c¶m.- Cã s¾c th¸i t¨ng hay gi¶m nghÜaso víi tiÕng gèc (nÕu cã) do sùhoµ phèi ©m thanh gi÷a çc tiÕngtrong tõ.

Tõ l¸y bé phËn - Çc tiÕng cã sù gièng nhau ë phô ©m ®Çuhay vÇn.

- Cã nghÜa miªu t¶, cã s¾c th¸ibiÓu c¶m do sù hoµ phèi ©m thanhgi÷a çc tiÕng.

? Tõ l¸y vµ tõ ghÐp gièng vµ kh¸c nhau nh thÕnµo ?

3 – Ph©n biÖt tõ l¸y vµ tõ ghÐp :- Gièng nhau : §Òu lµ tõ phøc ( do 2 tiÕng trëlªn t¹o thµnh )

. .5

? LÊy VD minh ho¹ ®Ó lµm râ ?

- Kh¸c nhau : Tõ l¸y do quan hÖ vÒ ©m thanh t¹othµnh.Tõ ghÐp do çc tiÕng cã quan hÖ vÒ nghÜa t¹othµnh.

Ho¹t ®éng 3 : LuyÖn tËp :LËp danh môc çc lo¹i tõ l¸y vµ ph©n lo¹i tõ l¸y trong v¨n b¶n “ Th¸nh Giãng “ vµ “ Th¹ch Sanh“ Theo mÉu sau :Tõ l¸y toµn bé :

+ çc tiÕng lÆp nhau hoµn toµn :+ Çc tiÕng cã biÕn ®æi thanh ®iÖu hoÆc phô ©m cuèi :

Tõ l¸y bé phËn :+ çc tiÕng lÆp l¹i phô ©m ®Çu :+ Çc tiÕng lÆp l¹i phÇn vÇn :

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ :- N¾m néi dung bµi häc.- ChuÈn bÞ lµm bµi kiÓm tra 1 tiÕt.

. .Ngµy so¹n : 12-7-2010

TiÕt 6 :

KiÓm tra chñ ®Ò 1 .A–Môc tiªu cÇn ®¹t :

Gióp HS :- HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc toµn chuyªn ®Ò ®Ó lµm bµi viÕt.- RÌn kÜ n¨ng lµm viÖc ®äc lËp, cã hÖ thèng.

B- ChuÈn bÞ :§äc tµi liÖu, nghiªn cøu néi dung, ra ®Ò.

C – TiÕn tr×nh giê d¹y :Ho¹t ®éng 1 : GVæn ®Þnh tæ chøc líp.

- Ghi ®Ò lªn b¶ng.Ho¹t ®éng 2 : Cho HS lµm bµi :

§Ò Bµi :

1- S¾p xÕp çc tõ ghÐp sau ®©y vµo b¶ng ph©n lo¹i: häc hµnh, nhµ cöa, xoµi tîng, nh·n lång, chims©u, lµm ¨n, ®Êt çt, xe ®¹p, v«i ve, nhµ kh¸ch, nhµ nghØ.

Tõ ghÐp chÝnh phô

Tõ ghÐp ®¼ng lËp

2- Nèi cét A víi cét B ®Ó t¹o thµnh çc tõ ghÐp chÝnh phô hîp nghÜa :A B

Bót T«iXanh M¾tMa BiV«i GÆtthÝch ng¾tmïa ng©u

. .6

3- §iÒn thªm çc tiÕng ®Ó t¹o thµnh tõ l¸y :….rµo ; …..bÈm ; ….. tïm ; …..nhÎ ; ……lïng ; …..chÝt.Trong……; ngoan ……; lång …….; mÞn ……; bùc …..; ®Ñp …..

4- §Æt c©u víi mçi tõ sau :a) l¹nh lïng :b) l¹nh lÏo :c) nhanh nh¶u :d) nhanh nhÑn :

5- Chän çc tõ thÝch hîp sau ®©y ®Ó ®iÒn vµo chç trèng : ©m x©m, sÇm sËp, ngai ng¸i, å å, ®ép ®ép,man m¸c :

Ma xuèng……,giät ng· ,giät bay, bôi níc tr¾ng xo¸. Trong nhµ …. h¼n ®i. Mïi níc míiÊm , ngßn ngät, …… . Mïi ….. . , xa l¹ cña nh÷ng trËn ma ®Çu mïa ®em vÒ. Ma rÌo rÌo trªns©n , gâ …….trªn phªn nøa , m¸i gi¹i , ®Ëp ….., liªn miªn vµo tµu l¸ chuèi . TiÕng giät gianh®æ ….., xãi lªn nh÷ng r·nh níc s©u.

§¸p ¸n :C©u 1 : 2 ®iÓm

Tõ ghÐp chÝnh phô Xoµi tîng, nh·n lång, chim s©u, xe ®¹p, nhµ kh¸ch, nhµ nghØ

Tõ ghÐp ®¼ng lËp Häc hµnh, nhµ cöa, lµm ¨n, ®Êt çt, v«i ve,

C©u 2 : 2 ®iÓmNèi :

Bót + biXanh + ng¾tMa + ng©uV«i + t«iThÝch + m¾tMïa + gÆt

C©u 3 : 2 ®iÓmHs thªm ®Ó t¹o thµnh tõ l¸y:

- rµo rµo, lÈm bÈm, um tïm, nhá nhÎ, l¹nh lïng , chi chÝt.- Trong trÎo, ngoan ngo·n, lång lén , mÞn mµng, bùc béi , ®Ñp ®Ï.

C©u 4 : 2 ®iÓmHS ®Æt c©u ®îc víi nh÷ng tõ l¸yC©u 5 : 2 ®iÓm

LÇn lît ®iÒn: sÇm sËp , ©m x©m , man m¸c , ngai ng¸i , ®ép ®ép , lïng tïng, å å .

. .

. .7

Ngµy so¹n : 17-7-2010.

Chuyªn ®Ò 2 : hÖ thèng tõ tiÕng viÖt.TiÕt 1+2 :

Tõ ®ång nghÜa.A/ Môc tiªu cÇn ®¹t :

Gióp häc sinh :- N¾m ®îc kh¸i niÖm tõ ®ång nghÜa , çc lo¹i tõ ®ång nghÜa.- N¾m ®îc çch sö dông tõ ®ång nghÜa cho hîp lý.- VËn dông vµo sö dông trong cuéc sèng , trong hµnh v¨n.

B/ ChuÈn bÞ :- Tµi liÖu cã liªn quan.- B¶ng phô.

C/ TiÕn tr×nh giê d¹y:Ho¹t ®éng 1 : Khëi ®éng :

- KiÓm tra bµi cò :GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ ë nhµ cña HS.

- Giíi thiÖu bµi míi:Ho¹t ®éng 2: H×nh thµnh kh¸i niÖm:

GV treo b¶ng phô cã VD :§em qua , gµ g¸y, canh ba

Vî t«i, con g¸i, ®µn bµ, n÷ nhi.? NhËn xÐt vÒ ý nghÜa cña nhãm tõ trªn ?? Em hiÓu thÕ nµo lµ tõ ®ång nghÜa ?

BT : T×m çc tõ ®ång nghÜa víi nhãm tõ sau:Phô mÉuThuû chungN«ng nghiÖpS¬n thuûGiang s¬nMai métBÇn tiÖnPhó quýKh«ng phËnGV cho VD : So s¸nh hai nhãm tõ ®ång nghÜasau ®©y :a) - Rñ nhau xuèng bÓ mß cua§em vÒ nÊu qu¶ m¬ chua trªn rõng

- Chim xanh ¨n tr¸i xoµi xanh¡n no t¾m m¸t ®Ëu cµnh c©y ®ab) – Tríc søc tÊn c«ng nh vò b·o vµ tinh thÇnchiÕn ®Êu tuyÖt vêi cña nghÜa qu©n T©y S¬n,hµng v¹n qu©n Thanh ®· bá m¹ng.- C«ng chóa Ha-ba-na ®· hi sinh anh dòng ,thanh kiÕm vÉn cÇm tay.? Cã mÊy lo¹i tõ ®ång nghÜa ?

? LÊy VD vÒ tõ ®ång nghÜa hoµn toµn vµ tõ ®ång

1- Tõ ®ång nghÜa lµ g× ?

- Cã nghÜa gÇn gièng nhau.-> Lµ nh÷ng tõ cã nghÜa gièng nhau hoÆc gÇngièng nhau.

2- Çc lo¹i tõ ®ång nghÜa :

- Qu¶ , tr¸i : gièng nhau, kh«ng ph©n biÖt s¾cth¸i ý nghÜa.

- Bá m¹ng : chÕt ( s¾c th¸i coi thêng )Hi sinh : chÕt ( S½c th¸i trang träng )

- Cã hai lo¹i tõ ®ång nghÜa : ®ång nghÜa hoµntoµn ( kh«ng ph©n biÖt s¾c th¸i ý nghÜa ) vµ®ång nghÜa kh«ng hoµn toµn (cã s¾c th¸i ýnghÜa kh¸c nhau ).

3- Çch sö dông tõ ®ång nghi·

. .8

nghÜa kh«ng hoµn toµn ?BT : T×m çc tõ ®ång nghÜa víi çc tõ ®Þaph¬ng sau :VõngL¹cLînMÑ§©u

? Thö thay thÕ çc tõ ®ång nghÜa qu¶- tr¸i ; bám¹nghi sinh trong çc VD ë môc 2 vµ rót ranhËn xÐt ?? Cã ph¶i çc tõ ®ång nghÜa bao giê còng thaythÕ ®îc cho nhau kh«ng ?? VËy khi nãi vµ viÕt ta cÇn sö dông tõ ®ångnghÜa ntn ?

-> Kh«ng ph¶i bao giê çc tõ ®ång nghÜa còngcã thÓ thay thÕ ®îc cho nhau.-> Khi nãi còng nh khi viÕt, cÇn c©n nh¾c ®Óchän trong sè çc tõ ®ång nghÜa nh÷ng tõ thÓhiÖn ®óng thùc tÕ kh¸ch quan vµ s¾c th¸i biÓuc¶m.

Ho¹t ®éng 3 : LuyÖn tËp :T×m çc tõ ®ång nghÜa thay thÕ çc tõ in ®Ëm trong çc c©u sau :

a) Trªn nh÷ng chiÕc m¸y bay chªnh chÕch däc ®êng b¨ng , çc phi c«ng ®· ngåi yªn trongkhoang l¸i , s½n sµng ®îi lÖnh.

b) Ngêi giµ, trÎ con, ®«ng nhÊt lµ g¸i trai trong b¶n xóm l¹i mçi ®ªm ®Ëp lóa ë tõng chßicanh cña tõng nhµ.

c) Lµng míi ®Þnh c lªn trong n¾ng sím. Nh÷ng sinh ho¹t ®Çu tiªn cña mét ngµy b¾t ®Çu.Thanh niªn ra rõng gì bÉy gµ, bÉy chim. Phô n÷ qu©y quÇn giÆt giò bªn nh÷ng giÕng nícmíi ®µo. Em nhá ®ïa vui tríc nhµ sµn.

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ.- N¾m néi dung bµi häc.- §Æt c©u víi mçi tõ trong nhãm sau :a) xÊu, xÊu xa, xÊu hæ, xÊu xÝ.b) Thµnh ®¹t, thµnh c«ng, thµnh qu¶, thµnh tÝch.c) Träng ®¹i, lín lao, to lín, vÜ ®¹id) Bao la, mªnh m«ng, b¸t ng¸t- ChuÈn bÞ bµi míi.

Ngµy so¹n : 24-7-2010TiÕt 3+4 :

Tõ tr¸i nghÜa.A/ Môc tiªu cÇn ®¹t :

Gióp häc sinh :- HiÓu thÕ nµo lµ tõ tr¸i nghÜa.- Çc trêng hîp tr¸i nghÜa.- T¸c dông cña viÖc dïng tõ tr¸i nghÜa.- VËn dông vµo sö dông trong v¨n c¶nh cô thÓ, trong giao tiÕp h»ng ngµy ®Ó g©y Ên tîng

m¹nh, biÓu c¶m…B/ ChuÈn bÞ :

- B¶ng phô.- Tµi liÖu cã liªn quan.

. .9

C/ TiÕn tr×nh giê d¹y :Ho¹t ®éng 1 : Khëi ®éng :

- KiÓm tra bµi cò :? ThÕ nµo lµ tõ ®ång nghÜa ? LÊy VD minh ho¹?? Cã mÊy lo¹i tõ ®ång nghÜa ? Mçi lo¹i lÊy 1 VD minh ho¹ ?? Sö dông tõ ®ång nghÜa nh thÕ nµo cho phï hîp?- Giíi thiÖu bµi míi.

Ho¹t ®éng 2 : H×nh thµnh kh¸i niÖm :

GV treo b¶ng phô cã ghi VD :Tõ h«m vµo mïa míi, ®Êt trêi u ¸m ma phïn.C¶nh buån mµ lßng vui.

( T« Hoµi )? trong VD trªn , tõ nµo vµ tõ nµo cã nghÜa tr¸ingîc nhau ?? Em hiÓu thÕ nµo lµ tõ tr¸i nghÜa ?? T×m tõ tr¸i nghÜa víi çc tõ sau :Tuæi giµTre giµC©n giµvÞt giµ? Tõ ®ã em rót ra kÕt luËn g× ?

? LÊy VD vÒ tõ thuéc nhiÒu cÆp tõ tr¸i nghÜakh¸c nhau ?Bµi tËp 1 : §iÒn tõ tr¸i nghÜa thÝch hîp vµo chçtrèng trong ®o¹n th¬ sau :

Nhµ ai võa chÝn qu¶ ®Çu§· nghe xãm trícvên….th¬m lõng

L¸ chiÒu côp ngñ ung dung§Ó c©y…… tng bõng sím mai

Ngät th¬m sau líp vá gaiQu¶ ngon lín m·i cho ai ®Ñp lßng

Mêi c«, mêi b¸c ¨n cïngSçu riªng mµ ho¸……tr¨m nhµ

( Ph¹m Hæ )Bµi tËp 2 : T×m tõ tr¸i nghÜa víi nh÷ng tõ in ®Ëmtrong ®o¹n trÝch sau :Th«ng thêng, ngêi ®i xa trë l¹i quª nhµ hay

kÓ víi bµ con l¸ng giÒng chuyÖn l¹ ph¬ng xa.Riªng t«i vÒ lµng, vÒ xø, lóc nµo còng thÝch nãi®Õn çi ®Ñp, çi lín quª m×nh.

( Mai V¨n T¹o )

? T×m 1 sè thµnh ng÷, tôc ng÷ cã sö dông tõ tr¸inghÜa ? Nªu t¸c dông cña viÖc sö dông tõ tr¸inghÜa Êy ?? Trong BT 1 em võa lµm , sö dông tõ tr¸i nghÜacã t¸c dông g× ?

1- ThÕ nµo lµ tõ tr¸i nghÜa ?

- buån & vui

- Lµ nh÷ng tõ cã nghÜa tr¸i ngîc nhau

- trÎ- non- non ( ®uèi )- t¬

-Mét tõ cã thÓ thuéc nhiÒu cÆp tõ tr¸inghÜa kh¸c nhau.

- sau- thøc dËy- vui chung

2- Sö dông tõ tr¸i nghÜa:

- T¹o tÝnh t¬ng ph¶n, g©y Ên tîng m¹nh,lµm cho lêi nãi thªm sinh ®éng .

. .10

Ho¹t ®éng 3 : LuyÖn tËp :Bµi tËp 1 : ChØ ra c¬ së chung, tiªu chuÈn ®Ó x¸c ®Þnh hiÖn tîng tr¸i nghÜa ë çc cÆp tõ sau ®©y :- Sao ®ang vui vÎ ra buån b·

Võa míi quen nhau ®· l¹ lïng( TrÇn TÕ X¬ng )

- ChÕt vinh cßn h¬n sèng nhôc- ( Thµnh ng÷ )- Hoa hÐo vµ hoa t¬i

M¾t quen vµ m¾t l¹Thµnh phè lµ mét con tµu ®ãng dë§ªm ®ªm håi hép ®îi ra kh¬i

( Lu Quang Vò )

Híng dÉn HS lµm theo b¶ng mÉu sau :

CÆp tõ tr¸i nghÜa C¬ së, tiªu chÝ x¸c ®ÞnhVui vÎ- buån b· Tr¹ng th¸i, t©m tr¹ng cña con ngêi

Bµi tËp 2 : T×m çc cÆp tõ tr¸i nghÜa trong çc c©u sau :a) Níc non lËn ®Ën mét m×nh

Th©n cß lªn th¸c , xuèng ghÒnh bÊy nayAi lµm cho bÓ kia ®Çy

Cho ao kia c¹n, cho gÇy cß con ?( Ca dao )

b) Th©n em nh h¹t ma saH¹t vµo ®µi çc, h¹t ra ruéng cµy

( Ca dao )c) Th©n em nh tr¸i bÇn tr«i

Giã dËp, sãng dåi, biÕt tÊp vµo ®©u ?( Ca dao )

Ho¹t ®éng 4 :Híng dÉn häc ë nhµ :- N¾m néi dung bµi- Lµm bµi tËp.- ChuÈn bÞ bµi míi.

. .Ngµy so¹n : 01-8-2010

TiÕt 5 :Tõ ®ång ©m.

A/ Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp HS :

- HiÓu ®îc thÕ nµo lµ tõ ®ång ©m.- NghÜa cña çc tõ ®ång ©m.- Ph©n biÖt tõ ®ång ©m, tõ nhiÒu nghi· , tõ ®ång nghÜa, tõ tr¸i nghÜa .- VËn dông vµo sö dông trong nh÷ng trêng hîp kh¸c nhau.B/ ChuÈn bÞ :- b¶ng phô .- Tµi liÖu cã liªn quanC/ TiÕn tr×nh giê d¹y :

. .11

Ho¹t ®éng 1 : Khëi ®éng:- KiÓm tra bµi cò :? ThÕ nµo lµ tõ tr¸i nghÜa ? LÊy VD minh ho¹ ?? Sö dông tõ tr¸i nghÜa nh thÕ nµo ?- Giíi thiÖu bµi míi .

Ho¹t ®éng 2 : H×nh thµnh kh¸i niÖm :GV treo b¶ng phô cã ghi VD :Bµ giµ ®i chî CÇu §«ng

Bãi xem mét quÎ lÊy chång lîi ch¨ng ?ThÇy bãi gieo quÎ nãi r»ng

Lîi th× cã lîi nhng r¨ng kh«ng cßn.( ca dao )

? T×m çc tõ cã ©m ®äc gièng nhau trong VDtrªn ?? ý bµ giµ muèn hái ®iÒu g× ?? Cßn thÇy bãi l¹i muèn nãi ®iÒu g× ?Hai tõ lîi trong bµi ca dao lµ tõ ®ång ©m. VËyem hiÓu tõ ®ång ©m lµ g× ?? NhËn xÐt çch viÕt çc tõ ®ång ©m ®ã ?? çc tõ ®ång ©m ®ã nghÜa cã gièng nhaukh«ng ?? Tõ ®ång ©m cã ph¶i lµ tõ nhiÒu nghÜa kh«ng ?? Lêy VD vÒ tõ ®ång ©m ?? tõ ®ång ©m , tõ nhiÒu nghÜa cã ®iÓm g× gièngnhau ?Kh¸c nhau ?

1- ThÕ nµo lµ tõ ®ång ©m ?

- Lîi- Lîi léc.- Lîi r¨ng.

- Tõ ®ång ©m lµ nh÷ng tõ cã ©m thanhgièng nhau.- Trong tiÕng ViÖt, phÇn lín çc tõ ®ång©m ®îc viÕt gièng nhau (®ång tù)- NghÜa cña çc tõ ®ång ©m kh¸c h¼n nhau.- Kh«ng, nghÜa cña çc tõ ®ång ©m kh«ngcã quan hÖ g× víi nhau.- VD : Con ruåi ®Ëu m©m x«i ®Ëu.

Con kiÕn bß ®Üa thÞt bß.Con ngùa ®¸ con ngùa ®¸.2- Ph©n biÖt tõ ®ång ©m, tõ nhiÒunghÜa .- Gièng nhau vÒ ©m thanh.- Kh¸c nhau : mét tõ cã nhiÒu nghÜa liªn hÖvíi nhau -> tõ nhiÒu nghÜa.NhiÒu tõ kh¸c nghÜa kh«ng cã liªn hÖ víinhau -> tõ ®ång ©m.

Ho¹t ®éng 3 : LuyÖn tËp :T×m nh÷ng tõ ®ång ©m víi çc tõ in ®Ëm trong bµi th¬ sau :

Khãc Tæng Cãc.Chµng Cãc ¬i ! Chµng Cãc ¬i !ThiÕp bÐn duyªn chµng cã thÕ th«iNßng näc ®øt ®u«i tõ ®©y nhÐNgh×n vµng kh«n chuéc dÊu b«i v«i

( Hå Xu©n H¬ng )

Ho¹t ®éng 4 : híng dÉn häc ë nhµ :- T×m çc tõ ®ång ©m víi mçi tõ : mùc, phong , gian.- N¾m bµi cò.- ChuÈn bÞ kiÓm tra chuyªn ®Ò 2.

. .

. .12

Ngµy so¹n : 02-8-2010TiÕt 6 :

KiÓm tra chuyªn ®Ò 2 .A/ Môc tiªu cÇn ®¹t :



C – TiÕn tr×nh giê d¹y :Ho¹t ®éng 1 : GV æn ®Þnh tæ chøc líp.


§Ò Bµi :C©u 1 : Nèi tõ ë cét A víi nÐt nghÜa phï hîp ë cét B :

A Ba) l¹nh 1) rÐt buètb) lµnh l¹nh 2) rÊt l¹nhc) rÐt 3) h¬i l¹nhd) gi¸ 4) tr¸i nghÜa víi nãngC©u 2 :§iÒn tõ thÝch hîp vµo chç trèng:

Nhanh nh¶u, nhanh nhÑn, nhanh chãnga) C«ng viÖc ®· hoµn thµnh …….b) Con bÐ nãi n¨ng…………..c) §«i ch©n Nam ®i bãng rÊt……..

C©u 3 : G¹ch ch©n nh÷ng côm tõ tr¸i nghÜa trong c¸c c©u sau :a) Non cao non thÊp m©y thuéc

C©y cøng c©y mÒm giã hay( NguyÔn Tr·i )

b) Trong lao tï cò ®ãn tï míiTrªn trêi m©y t¹nh ®uæi m©y ma.

( Hå ChÝ Minh)c) N¬i im lÆng s¾p bïng lªn b·o löa

Chç ån µo ®ang ho¸ than r¬i.( Ph¹m TiÕn DuËt )

C©u 4: T×m nh÷ng tõ cã chøa c¸c tõ sau :a) Lîi : …………………………………………………………………………b) B×nh:………………………………………………………………………..c) Ba :………………………………………………………………………….d) Lµ :…………………………………………………………………………

C©u 5 : Tõ ®ång trong nh÷ng trêng hîp sau muèn nãi ®iÒu g× ?a) trèng ®ång : ………………………………………………………………b) lµm viÖc ngoµi ®ång :…………………………………………………….c) ®ång lßng :……………………………………………………………….d) ®ång tiÒn :………………………………………………………………..

§¸p ¸n :C©u 1 : 2 ®iÓm : Nèi ®óng : a + 4

b + 3c + 2d + 1

C©u 2 :1 ®iÓm. ®iÒn ®óng : nhanh chãng, nhanh nh¶u, nhanh nhÑn

. .13

C©u 3 :2 ®iÓm. G¹ch ch©n ®óng :cao- thÊp ; cøng –mÒmCò- míi; t¹nh -ma.Im lÆng – ån µo ; s¾p bïng- ®ang ho¸ ; b·o löa-than r¬iC©u 4 : 2 ®iÓmC©u 5 : 3 ®iÓm :

- kim lo¹i- n¬i chèn- cïng chung søc- ®¬n vÞ tiÒn tÖ

Ngµy so¹n : 07-10-2007

Chuyªn ®Ò 3 : HiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ.

TiÕt 1+2 : NghÜa cña tõA.Môc tiªu cÇn ®¹t1. Häc sinh n¾m v÷ng :- ThÕ nµo lµ nghÜa cña tõ?- Mét sè çch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ.2. LuyÖn kÜ n¨ng gi¶i thÝch nghÜa cña tõ ®Ò dïng tõ mét çch cã ý thøc trong nãi vµ viÕt.B. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß: B¶ng phôC. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.GV treo b¶ng phô cã ghi VD ë SgkHS ®äc vµ tr¶ lêi c©u hái:? NÕu lÊy dÊu (:) lµm chuÈn th× çc vÝ dôtrªn gåm mÊy phÇn ? Lµ nh÷ng phÇn nµo?Mét häc sinh ®äc to phÇn gi¶i thÝch nghÜatõ : TËp qu¸n.?Trong hai c©u sau tõ tËp qu¸n vµ thãi quencã thÓ thay thÕ cho nhau ® îc hay kh«ng ?T¹i sao ?a. Ngêi ViÖt cã tËp qu¸n ¨n trÇu.b. B¹n Nam cã thãi quen ¨n quµ vÆt.? VËy tõ tËp qu¸n ®· ® îc gi¶i thÝch ýnghÜa nh thÕ nµo?

? Mçi chó thÝch cho 3 tõ: tËp qu¸n, lÉm liÖt,nao nóng gåm mÊy bé phËn ?? Bé phËn nµo trong chó thÝch nªu lªn nghÜacña tõ.? NghÜa cña tõ øng víi phÇn nµo trong m«h×nh díi ®©y.

H×nh thøcNéi dung

? Tõ m« h×nh trªn em h·y cho biÕt em hiÓuthÕ nµo lµ nghÜa cña tõ ?? Em h·y t×m hiÓu tõ : C©y, b©ng khu©ng,thuyÒn, ®¸nh theo m« h×nh trªn.Gi¸o viªn giao theo 4 nhãm.

I. NghÜa cña tõ lµ g× ?1. VÝ dô 1

- Gåm 2 phÇn :+ PhÇn bªn tr¸i lµ çc tõ in ®Ëm cÇn gi¶i nghÜa.+ PhÇn bªn ph¶i lµ néi dung gi¶i thÝch nghÜa cñatõ. C©u a cã thÓ dïng c¶ 2 tõ C©u b chØ dïng ® îc tõ thãi quen.- Cã thÓ nãi : B¹n Nam cã thãi quen ¨n quµ.- Kh«ng thÓ nãi : B¹n Nam cã tËp qu¸n ¨n quµ.VËy lÝ do lµ :- Tõ tËp qu¸n cã ý nghÜa réng, th êng g¾n víichñ ®Ò lµ sè ®«ng.- Tõ thãi quen cã ý nghÜa hÑp, th êng g¾n víichñ ®Ò lµ mét ç nh©n. Tõ tËp qu¸n ® îc gi¶ithÝch b»ng çch diÔn t¶ kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ.2. KÕt luËn.

* VÝ dô :- 2 bé phËn : tõ vµ nghÜa cña tõ.- Bé phËn nªu lªn nghÜa cña tõ lµ bé phËn ®»ngsau dÊu ‘:’ §ã chÝnh lµ nghÜa cña tõ ; Néi dunglµ çi chøa ®ùng trong h×nh thøc cña tõ, lµ çi cãtõ l©u ®êi ta ph¶i t×m hiÓu ®Ó dïng cho ®óng.b. Bµi häc 1:NghÜa cña tõ lµ néi dung (sù vËt, tÝnh chÊt, ho¹t®éng, quan hÖ...) mµ tõ biÓu thÞ.

. .14

? Çc tõ trªn ®· ® îc gi¶i thÝch ý nghÜa nhthÕ nµo ?Häc sinh chó gi¶i tõ lÉm liÖt

? Trong 3 c©u sau, 3 tõ lÉm liÖt, hïng dòng,oai nghiªm cã thÓ thay thÕ cho nhau ® îckh«ng ? T¹i sao ?? 3 tõ cã thÓ thay thÕ cho nhau ® îc, gäi lµ3 tõ g× ?? VËy tõ lÉm liÖt ®· ® îc gi¶i thÝch ý nghÜanh thÕ nµo ?

? Çch gi¶i nghÜa tõ nao nóng ?

Gi¸o viªn : Nh vËy ta ®· cã 2 çch gi¶inghÜa tõ :Gi¶i thÝch = kh¸i niÖmvµ gi¶i thÝch= çch dïng tõ ®ång nghÜa. VËy cßn çchnµo ?? Çc em h·y t×m nh÷ng tõ tr¸i nghÜa víi tõ :Cao th îng, s¸ng sña, nh½n nhôi.

? Çc tõ trªn ®· ®îc gi¶i thÝch ý nghÜa nhthÕ nµo ?? Cã mÊy çch gi¶i nghÜa cña tõ ? Lµ nh÷ngçch nµo ?Häc sinh ®äc ghi nhí II.Lu ý : §Ó hiÓu s©u s¾c ý nghÜa cña tõ, cãthÓ ® a ra cïng lóc çc tõ ®ång nghÜa vµ tr¸inghÜa.

VD: C©y:- H×nh thøc : Lµ tõ ®¬n, chØ cã mét tiÕng- Néi dung : chØ mét loµi thùc vËtVD: B©ng khu©ng- H×nh thøc : lµ tõ l¸y, gåm 2 tiÕng- Néi dung : chØ 1 tr¹ng th¸i t×nh c¶m kh«ng rârÖt cña con ng êi.* VD:ThuyÒn- H×nh thøc : lµ tõ ®¬n, gåm 1 tiÕng- Néi dung : chØ ph ¬ng tiÖn giao th«ng ® êngthuû*VD: §¸nh- H×nh thøc: tõ ®¬n, gåm 1 tiÕng- Néi dung: Ho¹t ®éng cña chñ thÓ t¸c ®éng lªnmét ®èi tîng nµo ®ã. Gi¶i thÝch b»ng çch ®Æc t¶ kh¸i niÖm mµ tõbiÓu thÞ.VÝ dô :a. T thÕ lÉm liÖt cña ng êi anh hïngb. T thÕ hïng dòng cña ngêi anh hïng.c. T thÕ oai nghiªm cña ngêi anh hïng. cã thÓ thay thÕ cho nhau ®îc v× chóng kh«nglµm cho néi dung th«ng b¸o vµ s¾c th¸i ý nghÜacña c©u thay ®æi. 3 tõ ®ång nghÜa. Gi¶i thÝch b»ng çch dïng tõ ®ång nghÜa. Gièng tõ lÉm liÖt.- §¹i diÖn 4 tæ lªn b¶ng t×m- Cao th îng : nhá nhen, ti tiÖn, hÌn h¹, lÌmnhÌm,...- S¸ng sña : tèi t¨m, h¾c ¸m, ©m u, u ¸m...- Nh½n nhôi : sï s×, nham nhë, mÊp m«, ... Gi¶i thÝch b»ng tõ tr¸i nghÜa.II. Çc çch gi¶i nghÜa tõ:- Tr×nh bµy kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ- § a ra nh÷ng tõ ®ång nghÜa hoÆc tr¸i nghÜa víitõ cÇn gi¶i thÝchVÝ dô :Tõ : Trung thùc :- §ång nghÜa : ThËt thµ, th¼ng th¾n,...- Tr¸i nghÜa : Dèi tr¸, l ¬n lÑo, ...

Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ :- N¾m néi dung bµi häc.- ChuÈn bÞ bµi míi. .

Ngµy so¹n : 09-10-2007

TiÕt 3 : luyÖn tËpA.Môc tiªu cÇn ®¹t

. .15

1. Häc sinh n¾m v÷ng :- ThÕ nµo lµ nghÜa cña tõ ?- Mét sè çch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ.2. LuyÖn kÜ n¨ng gi¶i thÝch nghÜa cña tõ ®Ò dïng tõ mét çch cã ý thøc trong nãi vµ viÕt.B. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß: B¶ng phôC. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.

Häc sinh lµm bµi tËp theo nhãmBµi tËp 1a. Chó thÝch 1 : Gi¶i thÝch b»ng dÞch tõ H¸n ViÖt sang tõ thuÇn viÖt.b. Chó thÝch 2 : Gi¶i thÝch b»ng çch tr×nh bµy kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ.c. Chó thÝch 3 : Çch gi¶i thÝch b»ng viÖc m« t¶ ®Æc ®iÓm cña sù viÖc.d. Chó thÝch 4 : Çch gi¶i thÝch tr×nh bµy kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ.e. Chó thÝch 5 : Gi¶i thÝch b»ng tõ ®ång nghÜa.g. Chó thÝch 6 : Gi¶i thÝch b»ng çch tr×nh bµy kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ.h. Chó thÝch 7 : Gi¶i thÝch b»ng çch dïng tõ ®ång nghÜa.i. Chó thÝch 8 : Gi¶i thÝch b»ng kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ.g. Chó thÝch 9 : Gi¶i thÝch b»ng tõ ®ång nghÜa.Bµi tËp 2 :a. Häc tËpb. Häc lámc. Häc háid. Häc hµnh.Bµi tËp 3 : §iÒn tõa. Trung b×nhb. Trung gian.c. Trung niªn.Bµi tËp 4 : Gi¶i thÝch tõ* GiÕng : Hè ®µo s©u vµo lßng ®Êt ®Ó lÊy n íc ¨n uèng. Gi¶i thÝch b»ng kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ* Rung rinh : ChuyÓn ®éng nhÑ nhµng, liªn tôc. Gi¶i thÝch b»ng kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ* HÌn nh¸t : Tr¸i víi dòng c¶m Dïng tõ tr¸i nghÜa ®Ó gi¶i thÝch.

Ho¹t ®éng IV H íng dÉn häc ë nhµBµi tËp 5 : Gi¶i nghÜa tõ mÊt ;? H·y gi¶i nghÜa tõ ‘mÊt’ theo nghÜa ®en ?

MÊt : tr¸i nghÜa víi cßn.? Häc sinh th¶o luËn cuéc héi tho¹i, ®Ó ®i ®Õn kÕt luËn. Nh©n vËt Nô ®· gi¶i thÝch côm tõ kh«ngmÊt lµ biÕt nã ë ®©u §iÒu thó vÞ lµ çch gi¶i thÝch nµy ®· ® îc c« chiªu hån nhiªn chÊp nhËn.Nh vËy, mÊt cã nghÜa lµ kh«ng mÊt nghÜa lµ vÉn cßn.KÕt luËn :- So víi çch gi¶i nghÜa ë b íc 1 lµ sai- So víi çch gi¶i nghÜa ë trong v¨n c¶nh, trong truyÖn th× ®óng vµ rÊt th«ng minh. .

. .16

Ngµy so¹n : 10-10-2007TiÕt 4+ 5 :Tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõA/ Môc tiªu cÇn ®¹t :

Gióp häc sinh :- HiÓu ®îc thÕ nµo lµ tõ nhiÒu nghÜa.- VËn dông sö dông trong nãi vµ viÕt.

B/ ChuÈn bÞ :- B¶ng phô .- Tµi liÖu cã liªn quan.C/ TiÕn tr×nh giê d¹y :

Ho¹t ®éng 1 : Khëi ®éng :- KiÓm tra bµi cò :GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh.-Giíi thiÖu bµi míi

Ho¹t ®éng 2 : h×nh thµnh kh¸i niÖm :

? Trong thùc tÕ , nh÷ng tõ nµo chØ cã duy nhÊtmét nghÜa?HS ®äc l¹i bµi th¬ Nh÷ng çi ch©n- SGK Ng÷v¨n 6- T1? Trong bµi cã nh÷ng sù vËt nµo cã ch©n?? T¸c gi¶ nãi vÒ ch©n cña nh÷ng vËt Êy nh thÕnµo?? Nh÷ng çi ch©n Êy cã ®iÓm g× chung?? Cã ph¶i tõ ch©n chØ cã duy nhÊt 1 nghÜakh«ng ?? VËy nãi chung tõ cã thÓ cã mÊy nghÜa?? Em hiÓu thÕ nµo lµ tõ nhiÒu nghÜa?? Tõ nhiÒu nghÜa ®îc t¹o ra nh»m môc ®Ých g× ?? Gi¶i nghÜa cña nh÷ng tõ ch©n cã trong bµi ?? Theo em, trong nh÷ng tõ trªn, cã tõ gi÷ vai trßnghÜa gèc cha ?? VËy tõ nµo lµ nghÜa gèc ?? Nh÷ng tõ ch©n trong bµi lµ hiÖn tîng chuyÓnnghÜa cña tõ. Em hiÓu thÕ nµo lµ hiÖn tîngchuyÓn nghÜa cña tõ ?? LÊy VD ?? ThÕ nµo lµ nghÜa gèc, nghÜa chuyÓn ?

1- ThÕ nµo lµ tõ nhiÒu nghÜa ?- Nh÷ng kh¸i niÖm . VD : To¸n häc, « xy- GËy, compa, kiÒng, bµn.- §Òu lµ n¬i tiÕp xóc víi ®Êt cña sù vËt.- Kh«ng, nã cã nhiÒu nghÜa.-> Tõ cã thÓ cã 1 hoÆc nhiÒu nghÜa.- Tõ nhiÒu nghÜa lµ hiÖn tîng thªm nghÜa míicho tõ cã s½n mµ kh«ng cÇn ph¶i t¹o ra tõ míi ,nh»m ®¸p øng nhu cÇu biÓu thÞ nh÷ng kh¸i niÖmmíi, gäi tªn nh÷ng sù vËt míi mµ con ngêi nhËnthøc ®îc vµo tiÕng nãi

2- HiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ :- Cha- Ch©n ngêi- Lµ hiÖn tîng thªm nghÜa míi cho tõ , thay ®æinghÜa cho tõ, mµ kh«ng cÇn ph¶i t¹o thªm tõ míi®îc gäi lµ hiÑn tîng chuyÓn nghÜa cu¶ tõ.- NghÜa ban ®Çu cña tõ lµm c¬ së h×nh thµnh çcnghÜa kh¸c gäi lµ nghÜa gèc. Çc nghÜa h×nhthµnh trªn c¬ së nghÜa gèc gäi lµ nghÜa chuyÓn.

Ho¹t ®éng 3 : luyÖn tËp :Bµi tËp 1 : X¸c ®Þnh nghÜa gèc cña çc tõ : mÆt , mòi, ®Çu.Bµi tËp 2 : Gi¶i thÝch nghÜa cña çc tõ ®¸nh trong çc VD sau :a) Håi Êy, ë Thanh Ho¸ cã mét ngêi ®¸nh ç tªn lµ Lª ThËn

( sù tÝch Hå G¬m )b) Ngêi ¢u L¹c ®¸nh tan qu©n TÇn x©m lîc

( LÞch sö 6 )c) Cha ®¸nh tr©u cµy, con ®Ëp ®Êt.

( Em bÐ th«ng minh )Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ :- N¾m néi dung bµi häc.- ChuÈn bÞ kiÓm tra chuyªn ®Ò 3.

. .17

. .

Ngµy so¹n : 21-10-2007TiÕt 6 :

KiÓm tra chuyªn ®Ò 3

A/Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp HS :

- HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc toµn chuyªn ®Ò ®Ó lµm bµi viÕt.- RÌn kÜ n¨ng lµm viÖc ®äc lËp, cã hÖ thèng.




§Ò Bµi :C©u 1 : Ghi ch÷ ®óng ( § ) hoÆc sai ( S ) vµo cuèi mçi c©u sau :A / TÊt c¶ tõ tiÕng ViÖt chØ cã mét nghÜa (….)B / TÊt c¶ tõ tiÕng ViÖt ®Òu cã nhiÒu nghÜa (….)C / Cã tõ chØ cã mét nghÜa nhng l¹i cã tõ chØ cã nhiÒu nghÜa (…)D / Tõ nhiÒu nghÜa cã nghÜa ®en, nghÜa xuÊt hiÖn tõ ®Çu, nghÜa bãng, nghÜa ®îc h×nh thµnh tõnghi· gèc (….)C©u 2 : Nªu 10 tõ chØ cã mét nghÜa ?C©u 3 : Nªu 10 tõ cã nhiÒu nghÜa ?C©u 4 : Nªu mét sè nghÜa cña c¸c tõ sau :- nhµ :……………………………………………………………………………..- ¨n :……………………………………………………………………………….- ch¬i :…………………………………………………………………………- ®i :………………………………………………………………………………..- m¾t :……………………………………………………………………………..§¸p ¸n :C©u 1 : ( 1 ®iÓm )

A/ SB/ SC/ §D/ §

C©u 2 : HS nªu ®óng 10 tõ : 2 ®iÓm.C©u 3 : HS nªu ®óng 10 tõ : 2 ®iÓm.C©u 4 : ( 5 ®iÓm- mçi ý 1 ®iÓm )D / Tæng kÕt- dÆn dß :DÆn HS chuÈn bÞ bµi míi.. .

. .18

Ngµy so¹n : 24-10-2007Chuyªn ®Ò 4 :

V¨n tù sù

TiÕt 1+2 : T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù

A) Môc tiªu cÇn ®¹t1. Gi¸o viªn gióp häc sinh n¾m v÷ng thÕ nµo lµ v¨n b¶n tù sù ? Vai trß cña ph ¬ng thøc biÓu ®¹tnµy trong cuéc sèng, trong giao tiÕp.2. NhËn diÖn v¨n b¶n tù sù trong çc v¨n b¶n ®·, ®ang, s¾p häc, b íc ®Çu tËp viÕt, tËp nãi kiÓuv¨n b¶n tù sù.B) ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß:

§äc çc tµi liÖu cã liªn quan.C. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häcGiíi thiÖu bµi :- Ai cã thÓ gi¶i nghÜa ®îc kh¸i niÖm v¨n tù sù lµ g×?- V¨n tù sù kh¸c g× víi v¨n miªu t¶ ? Trong nh÷ng t×nh huèng nµo ng êi ta ph¶i dïng ®Õn v¨ntù sù?

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung bµi häc

? Hµng ngµy em cã kÓ chuyÖn, nghe kÓchuyÖn kh«ng ? kÓ nh÷ng chuyÖn g× ?? Theo em kÓ chuyÖn ®Ó lµm g× ?

Gi¸o viªn : §Ó ®¸p øng yªu cÇu t×m hiÓu sùviÖc, con ngêi, c©u chuyÖn cña ng êinghe, ng êi ®äc ®ã lµ ph¬ng thøc tùsù? §äc vµ nghe truyÖn truyÒn thuyÕt Th¸nhGiãng em hiÓu ® îc nh÷ng ®iÒu g× ?

? LiÖt kª çc sù viÖc trong truyÖn Th¸nhGiãng ?HS liÖt kª chuçi chi tiÕt trong truyÖnTh¸nh Giãng,tõ chi tiÕt më ®Çu ®Õn chi tiÕtkÕt thóc.Qua ®ã cho biÕt truyÖn thÓ hiÖnnéi dung chñ yÕu g×?

I. ý nghÜa vµ ®Æc ®iÓm chung cña ph¬ngthøc tù sù- KÓ chuyÖn v¨n häc, kÓ truyÖn ®êi thêng,chuyÖn sinh ho¹t... §Ó biÕt, nhËn thøc vÒ ng êi, sù vËt, sùviÖc, ®Ó gi¶i thÝch, ®Ó khen, chª Ng êi kÓ : th«ng b¸o, gi¶i thÝch Ng êi nghe : t×m hiÓu, ®Ó biÕt* V¨n b¶n : Th¸nh Giãnga) TruyÖn lµ 1 v¨n b¶n tù sù, kÓ vÒ Th¸nhGiãng, thêi vua Hïng thø 6 ®· ®øng lªn ®¸nh®uæi giÆc ¢n.... TruyÖn ca ngîi c«ng ®øc cñavÞ anh hïng lµng Giãng v× cã c«ng ®¸nh ®uæigiÆc x©m l îc mµ kh«ng mµng ®Õn danh lîi.b) Çc sù viÖc trong truyÖn ® îc diÔn ra theotr×nh tù :- Sù ra ®êi cña Giãng- Th¸nh Giãng biÕt nãi vµ nhËn tr¸ch nhiÖm®¸nh giÆc- Th¸nh Giãng lín nhanh nh thæi- Th¸nh Giãng v ¬n vai thµnh tr¸ng sü cìingùa s¾t, mÆc ¸o gi¸p s¾t, cÇm roi s¾t ®i ®¸nhgiÆc.- Th¸nh Giãng ®¸nh tan giÆc- Th¸nh Giãng lªn nói, cëi bá ¸o gi¸p s¾t bayvÒ trêi.- Vua lËp ®Òn thê phong danh hiÖu- Nh÷ng dÊu tÝch cßn l¹i cña Th¸nh Giãng-> TruyÖn thÓ hiÖn chñ ®Ò ®¸nh giÆc gi÷n íc cña ng êi ViÖt cæ ...

. .19

? Em hiÓu thÕ nµo lµ chuçi sù viÖc trongv¨n tù sù ? Em h·y kÓ l¹i sù viÖc Giãng ra®êi ntn ? Theo em cã thÓ bá bít chi tiÕtnµo cã ® îc kh«ng?

? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ tù sù ?? §Æc ®iÓm cña ph ¬ng thøc tù sù lµ g× ?

? ý nghÜa cña tù sù ?

* Lµ kÓ l¹i sù viÖc mét çch cã ®Çu cã ®u«i.ViÖc g× x¶y ra tr íc, th êng lµ nguyªn nh©ndÉn ®Õn viÖc x¶y ra sau nªn cã vai trß gi¶ithÝch cho viÖc sau.* Khi kÓ l¹i 1 sù viÖc ph¶i kÓ çc chi tiÕt nháh¬n t¹o ra sù viÖc ®ã* Kh«ng thÓ bá ® îc v× nÕu bá c©u chuyÖnsÏ rêi r¹c, khã hiÓu- Tù sù lµ çch kÓ chuyÖn, kÓ viÖc, kÓ vÒ conng êi (nh©n vËt). C©u chuyÖn bao gåmnh÷ng chuçi sù viÖc nèi tiÕp nhau ®Ó ®i ®ÕnkÕt thóc.- Tù sù gióp ng êi ®äc, ng êi nghe hiÓu râsù viÖc, con ng êi, hiÓu râ vÊn ®Ò, tõ ®ã bµytá th¸i ®é khen, chª- Tù sù rÊt cÇn thiÕt trong cuéc sèng, tronggiao tiÕp, trong v¨n ch ¬ng.

Ho¹t ®éng 3 : LuyÖn tËp :1- KÓ l¹i ng¾n gän díi h×nh thøc v¨n xu«i bµi th¬ Sa bÉy. ( SGK trang 29 )2- Em hoÆc b¹n em ®· bao giê nãi chuyÖn riªng hay lµm mÊt trËt tù trong giê häc, hoÆc quaycãp khi kiÓm tra , hoÆc m¾c nh÷ng lçi lÇm t¬ng tù cha ? H·y kÓ l¹i chuyÖn ®¸ng tr¸ch Êy ?3- Mét b¹n ®Þnh s¾p xÕp chuçi sù viÖc cho truyÖn Con Rång ch¸u Tiªn nh sau :- ¢u C¬ thuéc dßng tiªn, LLQ thuéc nßi Rång -> thµnh vî thµnh chång, ®Î ra çi bäc tr¨m trøngnë tr¨m con -> gÆp nhau -> mét thêi gian sau chia tay nhau, chia çc con ®i cai qu¶n ®Êt níc -> më ra thêi ®¹i Hïng V¬ng -> lËp ra níc V¨n Lang -> nguån gèc d©n téc ta lµ con Rångch¸u Tiªn.a) Em h·y s¾p xÕp l¹i cho m¹ch truyÖn hîp lý h¬n ?b) Còng víi çch lµm nh vËy, h·y chän vµ s¾p xÕp çc sù viÖc trong truyÖn B¸nh chng, b¸nh

giÇy råi ph¸t biÓu ý nghÜa cña truyÖn ?

Ho¹t ®éng 4; Hu íng dÉn lµm bµi tËp ë nhµ- N¾m néi dung bµi häc.- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.. .

Ngµy so¹n : 30-10-2007TiÕt 3+ 4 :

Sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t.1. Häc sinh n¾m v÷ng.- ThÕ nµo lµ sù viÖc ? ThÕ nµo lµ nh©n vËt trong v¨n tù sù ? §Æc ®iÓm vµ çch thÓ hiÖn sù viÖc vµnh©n vËt trong t¸c phÈm tù sù. Hai lo¹i nh©n vËt chñ yÕu : nh©n vËt chÝnh vµ nh©n vËt phô.- Quan hÖ gi÷a sù vËt vµ nh©n vËt.2. TÝch hîp víi phÇn v¨n ë v¨n b¶n ‘S¬n Tinh, Thuû Tinh’ víi phÇn tiÕng viÖt ë kh¸i niÖm : NghÜacña tõ .3. KÜ n¨ng nhËn diÖn, ph©n lo¹i nh©n vËt, t×m hiÓu x©u chuçi çc sù viÖc, chi tiÕt trong truyÖn.B.ChuÈn bÞ : B¶ng phô ,®äc çc tµi liÖu cã liªn quanC.ThiÕt kÕ bµi d¹y häc.* KiÓm tra bµi cò:

. .20

* Giíi thiÖu bµi : ë bµi tr íc, ta ®· thÊy râ, trong t¸c phÈm tù sù bao giê còng ph¶i cã viÖc, cãng êi. §ã lµ sù viÖc (chi tiÕt) vµ nh©n vËt- hai ®Æc ®iÓm cèt lâi cña t¸c phÈm tù sù.

Nhng vai trß, tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña nh©n vËt vµ sù viÖc trong t¸c phÈm tù sù nhu thÕ nµo ?Lµm thÕ nµo ®Ó nhËn ra ? Lµm thÕ nµo ®Ó x©y dùng nã cho hay, cho sèng ®éng trong bµi viÕt cñam×nh ?* TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng.

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

Ho¹t ®éng 1.Híng dÉn häc sinh n¾m ®Æc ®iÓm cña sùviÖc vµ nh©n vËt.GV treo b¶ng phô? Xem xÐt 7 sù viÖc trong truyÒn thuyÕt"S¬n Tinh, Thuû Tinh" em h·y chØ ra :- Sù viÖc khëi ®Çu ?- Sù viÖc ph¸t triÓn ?- Sù viÖc cao trµo ?- Sù viÖc kÕt thóc ?? H·y ph©n tÝch mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷açc sù viÖc ®ã ?

Cã 6 yÕu tè cô thÓ cÇn thiÕt cña sù viÖctrong t¸c phÈm tù sù lµ :- Ai lµm ? (nh©n vËt)- X¶y ra ë ®©u ? (kh«ng gian, ®Þa ®iÓm)- X¶y ra lóc nµo ? (thêi gian)- V× sao l¹i x¶y ra ? (nguyªn nh©n)- X¶y ra nh thÕ nµo ? (diÔn biÕn, qu¸tr×nh)? Em h·y chØ ra 6 yÕu tè ®ã ë truyÖn ‘S¬nTinh, Thuû Tinh’? Theo em cã thÓ xãa yÕu tè thêi gian, ®Æc®iÓm trong truyÖn nµy ® îc kh«ng ? V×sao ?? ViÖc giíi thiÖu S¬n Tinh cã tµi cã cÇnthiÕt kh«ng ?

Néi dung bµi häc

I. §Æc ®iÓm cña sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨ntù sù.

1. Sù viÖc trong v¨n tù sùa. Sù viÖc trong v¨n tù sù- Sù viÖc khëi ®Çu (1) : Vua Hïng kÐn rÓ.- Sù viÖc ph¸t triÓn (2, 3, 4)+ Hai thÇn ®Õn cÇu h«n.+ Vua Hïng ra ®iÒu kiÖn kÐn rÓ+ S¬n Tinh ®Õn tr íc, ® îc vî.

- Sù viÖc cao trµo (5. 6)+ Thuû Tinh thua cuéc, ®¸nh ghen d©ng n íc

®¸nh S¬n Tinh.+ Hai lÇn ®¸nh nhau hµng th¸ng trêi cuèi

cïng Thuû Tinh thua, rót vÒ.- Sù viÖc kÕt thóc (7)+ Hµng n¨m Thuû Tinh l¹i d©ng n íc ®¸nh

S¬n Tinh, nh ng ®Òu thua. Gi÷a çc sù viÖc trªn cã quan hÖ nh©n qu¶ víinhau. Çi tr íc lµ nguyªn nh©n cña çi sau, çisau lµ nguyªn nh©n cña çi sau n÷a Tãm l¹i,çc sù viÖc mãc nèi víi nhau trong mèi quan hÖrÊt chÆt chÏ kh«ng thÓ ®¶o lén, bá bít mét sùviÖc nµo. NÕu cø bá mét sù viÖc trong hÖ thèng dÉn ®Õn cèt truyÖn bÞ ¶nh h ëng ph¸ vì.b. 6 yÕu tè ë trong truyÖn- Hïng V ¬ng, S¬n Tinh, Thuû Tinh.- ë Phong Ch©u, ®Êt cña Vua Hïng.- Thêi vua Hïng.- Do sù ghen tu«ng cña Thuû Tinh.- Nh÷ng trËn ®¸nh nhau dai d¼ng cña 2 thÇnhµng n¨m.- Thuû Tinh thua. Hµng n¨m cuéc chiÕn gi÷a haithÇn vÉn x¶y ra.

Kh«ng ® îc v× : Cèt truyÖn sÏ thiÕu søcthuyÕt phôc, kh«ng cßn mang ý nghia truyÒnthuyÕt. Cã cÇn thiÕt v× nh thÕ míi cã thÓ chèng

. .21

? NÕu bá sù viÖc vua Hïng kÐn rÓ ®i cã® îc kh«ng ?? ViÖc Thuû Tinh næi dËy cã lÝ hay kh«ng ?V× sao ?

Gi¸o viªn : Sù thó vÞ, søc hÊp dÉn vÎ ®Ñpcña truyÖn n»m ë çc chi tiÕt thÓ hiÖn 6 yÕutè ®ã. Sù viÖc trong truyÖn ph¶i cã ý nghÜa,ng êi kÓ nªu sù viÖc nh»m thÓ hiÖn th¸i ®éyªu ghÐt cña m×nh. Em h·y cho biÕt sù viÖcnµo thÓ hiÖn mèi thiÖn c¶m cña ng êi kÓ®èi víi S¬n Tinh vµ vua Hïng ?? S¬n Tinh th¾ng Thuû Tinh mÊy lÇn, cã ýnghÜa g× ?

? Cã thÓ xãa bá sù viÖc ‘Hµng n¨m ... d©ngn íc’ ® îc kh«ng ? V× sao ? §iÒu ®ã cãý nghÜa g× ?Qua ph©n tÝch çc vÝ dô vµ tr¶ lêi çc c©uhái. Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ sù viÖc trongv¨n tù sù ?Häc sinh rót ra kÕt luËn .

Gi¸o viªn chèt l¹i

Gi¸o viªn chuyÓn ý 2.? Trong truyÖn ‘S¬n Tinh, Thuû Tinh’ ai lµnh©n vËt chÝnh, nh©n vËt quan träng nhÊt ?? Ai lµ nh©n vËt phô ? Nh©n vËt phô nµy cãcÇn thiÕt kh«ng ? Cã thÓ bá ® îc kh«ng ?Qua ®ã em hiÓu g× vÒ nh©n vËt chÝnh trongv¨n tù sù.? Nh©n vËt phô cã vai trß g× ?? VËy çc nh©n vËt trong v¨n tù sù ®îc kÓnh thÕ nµo ?H·y cho biÕt çc nh©n vËt trong truyÖn ‘S¬nTinh, Thuû Tinh’ ® îc kÓ nh thÕ nµo ?Häc sinh rót ra kÕt luËn

GV kÕt luËn

chäi næi víi Thuû Tinh. NÕu bá th× kh«ng ® îc, v× kh«ng cã lÝ do g×®Ó 2 thÇn thi tµi. Cã lÝ, v× :- Thuû Tinh cho r»ng m×nh ch¼ng kÐm g× S¬nTinh. ChØ v× chËm ch©n nªn mÊt vî Tøc giËn.- ThÓ hiÖn tÝnh ghen tu«ng ghª gím cña thÇn.c. S¬n Tinh cã tµi chèng lôt.- SÝnh lÔ lµ s¶n vËt cña nói rõng, dÔ cho S¬nTinh, khã cho Thuû Tinh. S¬n Tinh chØ viÖc ®emcña nhµ mµ ®i hái vî nªn ®Õn ® îc sím.- S¬n Tinh th¾ng liªn tôc : LÊy ® îc vî, th¾ngtrËn tiÕp theo, vÒ sau n¨m nµo còng th¾ng cãý nghÜa : NÕu ®Ó Thuû Tinh th¾ng th× Vua Hïngvµ thÇn d©n sÏ ph¶i ngËp ch×m trong n íc lò, bÞtiªu diÖt. Tõ ®ã ta thÊy c©u chuyÖn nµy kÓ ranh»m ®Ó kh¼ng ®Þnh S¬n Tinh, Vua Hïng- Kh«ng V× ®ã lµ hiÖn t îng tù nhiªn, quiluËt cña thiªn niªn ë xø së nµy Gi¶i thÝchhiÖn t îng m a b·o lò lôt cña nh©n d©n ta.Bµi häc 1 :Sù viÖc trong v¨n tù sù ® îc tr×nh bµy cô thÓvÓ :- Thêi gian, ®Þa ®iÓm- Nh©n vËt cô thÓ.- Nguyªn nh©n, diÔn biÕn, kÕt qu¶.S¾p xÕp sao cho thÓ hiÖn ® îc t t ëng mµng êi kÓ muèn biÓu ®¹t.2. Nh©n vËt trong v¨n tù sùa. Nh©n vËt trong v¨n tù sù lµ ai ?- Lµ kÎ võa thùc hiÖn çc sù viÖc lµ kÎ ®îc nãitíi, ® îc biÓu d ¬ng hay bÞ lªn ¸n. (ng êilµm ra sù viÖc, ng êi ® îc nãi tíi)- Nh©n vËt chÝnh, cã vai trß quan träng nhÊt ®ãlµ : S¬n Tinh, Thuû Tinh.- Nh©n vËt ® îc nãi tíi nhiÒu nhÊt lµ Thuû Tinh.- Nh©n vËt phô : Hïng V ¬ng, MÞ N ¬ng rÊtcÇn thiÕt kh«ng thÓ bá ® îc v× nÕu bá th×c©u chuyÖn cã nguy c¬ chÖch h íng, ®æ vì.Bµi häc 2- Nh©n vËt chÝnh lµ nh©n vËt ® îc kÓ nhiÒu viÖcnhÊt, lµ ® îc nãi tíi nhiÒu nhÊt cã vai trßchñ yÕu trong viÖc thÓ hiÖn t t ëng v¨n b¶n.- Nh©n vËt phô chØ gióp nh©n vËt chÝnh ho¹t®éng.b. Nh©n vËt ® îc kÓ thÓ hiÖn qua çc mÆt : tªngäi, lai lÞch, tÝnh nÕt, h×nh d¸ng, viÖc lµm.

Ho¹t ®éng 3 : LuyÖn tËp :1. KÓ l¹i mét trong 4 truyÖn ®· häc mµ em yªu thÝch nhÊt b»ng lêi v¨n cña em ? Nãi râ lÝ do v× sao ?

. .22

2- TruyÖn cæ tÝch c©y tre tr¨m ®èt ®· g©y cho em nhiÒu Ên tîng bÊt ngê, thó vÞ . H·y kÓ l¹i c©uchuyÖn b»ng lêi v¨n cña em .3- H·y tù giíi thiÖu vÒ b¶n th©n em ?III.H íng dÉn häc ë nhµ- N¾m néi dung bµi häc.- Lµm bµi tËp.- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo .. .

Ngµy so¹n : 29-11-2007TiÕt 5 : LuyÖn nãi kÓ chuyÖn.

A/ Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh:

1. Dùa vµo dµn bµi tËp nãi kÓ chuyÖn d íi nhiÒu h×nh thøc ®¬n gi¶n, ng¾n gän2. RÌn luyÖn kü n¨ng nãi, kÓ tr íc tËp thÓ sao cho to, râ, m¹ch l¹c, chó ý ph©n biÖt lêi – kÓchuyÖn vµ lêi nh©n vËt nãi trùc tiÕp* ChuÈn bÞ cña thÇy, trß, h×nh thøc d¹y häc- Häc sinh : chuÈn bÞ dµn ý s¬ l îc, tËp nãi, tËp kÓ ë nhµ- Trªn líp : chia nhãm, tæ tËp thÓ, nhËn xÐt lÉn nhau, cö ®¹i diÖn kÓ ë líp.B.TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häcI. Ho¹t ®éng 1 : DÉn vµo bµi* Gi¸o viªn kiÓm tra dµn bµi cña häc sinhNªu yªu cÇu tiÕt häc, chia nhãm, tæ, ®éng viªn häc sinh m¹nh d¹n, h¨ng h¸i tËp kÓ, tËp nãi tr ícnhãm, tæ, tr íc líp.II. Ho¹t ®éng 2 : H íng dÉn häc sinh chuÈn bÞLËp dµn bµi cho ®Ò sau :H·y tù giíi thiÖu vÒ b¶n th©n em ?Dµn bµi :a) Më bµi : Nªu lÝ do kÓ chuyÖn.b) Th©n bµi :+ Buæi s¸ng : dËy, tËp thÓ dôc, vÖ sinh c¸ nh©n, chuÈn bÞ s¸ch vë, ¨n s¸ng, ®Õn trêng.+ Buæi chiÒu : lµm bµi tËp. Ch¬i thÓ thao, gióp bèmÑ quÐt dän, lau nhµ, lµm c¬m tèi+ Buæi tèi : xem ch¬ng tr×nh phim dµnh cho thiÕu nhi, häc bµi, chuÈn bÞ bµi cho ngµy h«m sau.NÕu Ýt bµi tËp , cã thÓ ®äc truyÖn m×nh a thÝch dµnh cho løa tuæi thiÕu nhi.c) KÕt bµi : NhËn xÐt vÒ c«ng viÖc vµ cuéc sèng cña b¶n th©n.GV dùa trªn dµn ý ®· lËp, cho HS tËp nãi tríc líp.Cho HS nhËn xÐt, bæ sung.GV ®¸nh gi¸, nhËn xÐt, cho ®iÓm.III- LuyÖn tËp :Bµi tËp : Em ®· say mª m«n ng÷ v¨n ( hoÆc m«n to¸n , ngo¹i ng÷ ...) tõ lóc nµo ? H·y kÓ l¹i mét vµikØ niÖm cña riªng em ®èi víi m«n häc ®ã ?Ho¹t ®éng 4 : Híng dÉn häc ë nhµ :- N¾m néi dung bµi häc.- Lµm bµi tËp cßn l¹i.- ChuÈn bÞ kiÓm tra viÕt.. .

. .23

Ngµy so¹n : 30-11- 2007.TiÕt 6 :

KiÓm tra chuyªn ®Ò 4 .



B- ChuÈn bÞ :§äc tµi liÖu, nghiªn cøu néi dung , ra ®Ò.



§Ò Bµi :C©u 1 : Trong v¨n tù sù , nh©n vËt cã liªn quan nh thÕ nµo ®èi víi sù viÖc ?A- Liªn quan nhiÒu B- Liªn quan Ýt .C- Liªn quan nhiÒu hoÆc Ýt D- Kh«ng cã liªn quan g×.C©u 2 : Nh©n vËt phô trong t¸c phÈm tù sù :A- Cã vai trß rÊt quan träng trong viÖc thÓ hiÖn t tëng cña t¸c phÈm.B- Kh«ng cã vai trß g× trong t¸c phÈm .C- Tuy cã vai trß thø yÕu nhng vÉn rÊt cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn cña c©u chuyÖn.D- Cã quan hÖ ®Õn tÊt c¶ c¸c nh©n vËt kh¸c trong truyÖn.C©u 3 : Mét ngµy ho¹t ®éng cña em .§¸p ¸n :C©u 1 : A ( 0,5 ®iÓm )C©u 2 : C ( 0,5 ®iÓm )C©u 3 : 9 ®iÓm.- H×nh thøc tr×nh bµy, lçi chÝnh t¶, diÔn ®¹t : 1 ®iÓm.- Bè côc 3 phÇn hîp lý : 1 ®iÓm.- Néi dung : §Çy ®ñ , hÊp dÉn, kh«ng sa vµo liÖt kª viÖc : 7 ®iÓmD- DÆn dß :- ChuÈn bÞ cho chuyªn ®Ò míi.. .

. .24

Ngµy so¹n : 28-11-2007.

Chuyªn ®Ò 5 : KÓ chuyÖn tëng tîng .TiÕt 1+ 2 :

T×m hiÓu chung vÒ kÓ chuyÖn tëng tîng.

A / Môc tiªu cÇn ®¹t :Gióp häc sinh :

- B íc ®Çu n¾m ® îc néi dung, yªu cÇu cña kÓ chuyÖn s¸ng t¹o ë møc ®é ®¬n gi¶n.- Häc sinh chuÈn bÞ chän ®Ò tµi, t×m tßi néi dung, cèt truyÖn ®Ó viÕt mét bµi kÓ chuyÖn s¸ng t¹o.* Ph ¬ng ph¸p :- §äc, ph©n tÝch mÉu.- Th¶o luËn vÒ vai trß cña t ëng t îng tù do trong kÓ chuyÖn s¸ng t¹o, ph©n biÖt møc ®é gi÷atruyÖn s¸ng t¹o, truyÖn ®êi th êng.B. ThiÕt kÕ bµi d¹y häc.I. æn ®Þnh tæ chøc:

II. KiÓm tra bµi cò:

? Em h·y nªu çc b íc lµm mét bµi v¨n kÓ chuyÖn ®êi th êng

III.Bµi míi:

IV.Çc ho¹t ®éng d¹y häcHo¹t ®éng 1 I. T×m hiÓu chung vÒ kÓ chuyÖn t ëng t îng.

* Häc sinh kÓ tãm t¾t truyÖn ngô ng«n : Ch©n, Tay, Tai, M¾t, MiÖng. Gi¸o viªn nªu c©u hái.? TruyÖn nµy cã thËt kh«ng ? Nh©n vËt cã thËt ? Sù viÖc cã thËt kh«ng ?? V× sao em biÕt râ ®©y lµ truyÖn ngô ng«n d©n gian hoµn toµn do t ëng tîng mµ cã ?? Ng êi kÓ ®· vËn dông t ëng t îng nh thÕ nµo ?? T ëng t îng ®ãng vai trß nh thÕ nµo ? ë trong truyÖn nµy ?? Cã ph¶i tÊt c¶ mäi chi tiÕt, sù viÖc trong truyÖn ®Òu lµ bÞa ®Æt hay kh«ng ? V× sao em biÕt ?? Chi tiÕt nµo dùa vµo sù thËt ?? Chi tiÕt nµo t ëng t îng ?* TruyÖn : Lôc sóc thµnh c«ng, giÊc m¬ trß chuyÖn víi Lang Liªu gi¸o viªn cho häc sinhth¶o luËn theo ht c©u hái trªn.* Ghi nhí : SGK

Ho¹t ®éng 2: II. LuyÖn tËp- Häc sinh chän mét trong çc ®Ò ë SGK ®Ó t×m ý, lËp dµn ý cho ®Ò.§Ò 1 : H·y t ëng t îng cuéc ®ä søc gi÷a S¬n Tinh vµ Thuû Tinh trong ®iÒu kiÖn ngµy nay...Dµn ý :* Më bµi :- TrËn lò lôt khñng khiÕp n¨m 2000 ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long.- Thuû Tinh – S¬n Tinh l¹i ®¹i chiÕn víi nhau trªn chiÕn tr êng míi nµy.* Th©n bµi :- C¶nh Thuû Tinh khiªu chiÕn, tÊn c«ng vÉn víi nh÷ng vò khÝ cò nh ng m¹nh gÊp béi, tµn ¸cgÊp béi- C¶nh S¬n Tinh thêi nay chèng lò lôt : Huy ®éng søc m¹nh tæng lùc : §Êt, ®¸, xe ben,...- Çc ph ¬ng tiÖn th«ng tin hiÖn ®¹i : v« tuyÕn, ®iÖn tho¹i di ®éng...- C¶nh bé ®éi, c«ng an, gióp nh©n d©n chèng lò..- C¶ n íc quyªn gãp l¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch.- C¶nh nh÷ng chiÕn sÜ hy sinh v× d©n.

. .25

* KÕt bµi : Cuèi cïng, Thuû Tinh l¹i mét lÇn n÷a chÞu thua nh÷ng chµng S¬n Tinh cña thÕ kØ 21.§Ò 2 : Do mét lçi lÇm nµo ®ã mµ em ( hoÆc b¹n em ) bÞ ph¹t ph¶i biÕn thµnh mét con vËt trongba ngµy. Trong ba ngµy ®ã, em (hoÆc b¹n em ) ®· gÆp nh÷ng ®iÒu thó vÞ hay r¾c rèi g× ? V× saoem ( hoÆc b¹n em ) mong chãng hÕt h¹n ®Ó trë l¹i lµm ngêi ?§Ò 3 : Trong nhµ cã ba ph¬ng tiÖn giao th«ng : xe ®¹p, xe m¸y vµ « t«. Chóng c·i nhau, so b×h¬n thiÖt kÞch liÖt. H·y tëng tîng em nghe thÊy cuéc c·i v· ®ã vµ dµn xÕp nh thÕ nµo ?Gîi ý : Híng kÓ chuyÖn cô thÓ lµ ph¶i dùa vµo ®Æc tÝnh cña çc lo¹i ph¬ng tiÖn giao th«ng :- Xe ®¹p : Cã u ®iÓm lµ gän nhÑ, c¬ ®éng, kh«ng cÇn nhiªn liÖu, rÎ tiÒn l¹i dÔ sö dông, aicòng cã thÓ ®i ®îc , l¹i tiÖn cho viÖc rÌn luyÖn c¬ thÓ b»ng vËn ®éng. Cã thÓ ®i vµo çc ngâng¸ch, ®êng xÊu, ®êng mßn, chç khã ®i...- Xe m¸y : tèc ®é cao, cã thÓ gi¶i quyÕt c«ng viÖc nhanh chãng, ®ì tèn søc, ®¸p ømg nhu cÇucña cuéc sèng hiÖn ®¹i nhng cã nhîc ®iÓm lµ tèn nhiªn liÖu, dÔ g©y tai n¹n- ¤ t« : ®¶m b¶o cho con ngêi sù an toµn, kh«ng bÞ ¶nh hëng bëi sù kh¾c nghiÖt cña thêi tiÕtnhng tèn nhiªn liÖu, gi¸ thµnh cao, kh«ng ®i ®îc vµo ngâ ng¸ch, khi háng ph¶i söa ch÷a tènkÐm, ph¶i cã ngêi biÕt l¸i, ph¶i cã n¬i ®ç xe...Tëng tîng ra cuéc gÆp gì gi÷a ba ph¬ng tiÖn nµy, t¹o c¬ héi ®Ó chóng so b× h¬n thua, tranhc·i kÞch liÖt, chª bai nhau vµ kheo c«ng lao cña m×nh. Em víi t çch lµ ngêi chñ, hiÓu râ u,nhîc ®iÓm cña tõng lo¹i ph¬ng tiÖn trªn, nªn em sÏ ®øng ra dµn xÕpHo¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ :T×m hiÓu vai trß cña t ëng t îng, nh©n hãa trong mét sè truyÖn ngô ng«n ®· häc, trongtruyÖn ‘DÕ mÌn phiªu l u kÝ’ cña T« Hoµi.- ChuÈn bÞ bµi míi.. .

Ngµy so¹n : 03-12-2007TiÕt 3 :

Çch lµm bµi v¨n kÓ chuyÖn tëng tîngA / Môc tiªu cÇn ®¹t :

Gióp häc sinh :- B íc ®Çu n¾m ® îc néi dung, yªu cÇu cña kÓ chuyÖn s¸ng t¹o ë møc ®é ®¬n gi¶n, biÕt lËpdµn ý cho bµi v¨n kÓ chuyÖn tëng tîng- Häc sinh chuÈn bÞ chän ®Ò tµi, t×m tßi néi dung, cèt truyÖn ®Ó viÕt mét bµi kÓ chuyÖn s¸ng t¹o.- RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm viÖc ®éc lËp, t duy s¸ng t¹o* Phu ¬ng ph¸p :- Th¶o luËn nhãm vÒ vai trß cña t ëng t îng tù do trong kÓ chuyÖn s¸ng t¹o, ph©n biÖt møc®é gi÷a truyÖn s¸ng t¹o, truyÖn ®êi th êng.B. ThiÕt kÕ bµi d¹y häc.I. æn ®Þnh tæ chøc:

II. KiÓm tra bµi cò:

? Em h·y nªu çc b íc lµm mét bµi v¨n kÓ chuyÖn ®êi th êng

III.Bµi míi:

? §Ó lµm mét bµi v¨n kÓ chuyÖn tëng tîng cÇntr¶i qua mÊy bíc ? Lµ nh÷ng bíc nµo ?? Nªu néi dung cña çc bíc ?

? Bíc thø hai lµ g× ?? Bíc nµy cÇn thùc hiÖn nh÷ng thao t¸c nµo ?? çc ý ®îc tr×nh bµy ntn trong bµi v¨n ?

1- çch lµm bµi v¨n kÓ chuyÖn tëng tîng :Tr¶i qua bèn bíc:a) T×m hiÓu ®Ò :- §äc kÜ ®Ò- G¹ch ch©n nh÷ng tõ träng t©m- X¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Òb) T×m ý :- X¸c ®Þnh néi dung sÏ viÕt trong bµi nh»m®¸p øng yªu cÇu cña ®Ò

. .26

? bíc thø 3 lµ g× ?LËp dµn ý yªu cÇu chóng ta ph¶i lµm g×?

? Cuèi cïng ta ph¶i lµm g× ?? Bè côc cña bµi kÓ chuyÖn tëng tîng gåmmÊy phÇn ? Lµ nh÷ng phÇn nµo ?

- T×m çc ý thÓ hiÖn néi dung cña bµi viÕt (çcnh©n vËt, çc sù viÖc quan träng, s¾p xÕpchuçi sù viÖc hîp lÝ, cã khëi ®Çu-diÔn biÕn-kÕtqu¶-ý nghÜa cña truyÖn )c) LËp dµn ý :- S¾p xÕp chuçi sù viÖc theo mét tr×nh tù nhÊt®Þnh víi môc ®Ých ®Ó ngêi ®äc theo dâi ®îcc©u chuyÖn vµ hiÓu ®îc chñ ®Ò cña bµi viÕtd) ViÕt thµnh v¨n :- Dùa vµo dµn bµi, viÕt thµnh v¨n bµi lµm cñam×nh theo bè côc 3 phÇn :+ Më bµi+ Th©n bµi+ KÕt bµi

2- LuyÖn tËp :Cho biÕt çch lµm cho ®Ò bµi sau :Cuèn vë cò vµ cuèn vë míi cña em trß chuyÖn víi nhau vÒ em. H·y tëng tîng em t×nh cênghe ®îc c©u chuyÖn Êy vµ thay ®æi nh thÕ nµo ?Gîi ý :- Em cã cÊt gi÷ quyÓn vë cò chu ®¸o kh«ng ? Cã ®Ó cho nã bÞ qu¨n mÐp, d©y mùc, sên r¸ch,phñ bôi kh«ng ? Em nghe cuèn vë cò phµn nµn nh÷ng g× ? Em cã hi väng cuèn vë míi sÏbªnh vùc em trong cuéc gÆp ®ã kh«ng ? Hay lµ nã còng ®ång t×nh vµ ngËm ngïi ®îi çi ngµybÞ em ®èi xö thê ¬, ghÎ l¹nh ®Ó lÆp l¹i sè phËn cña cuèn vë cò ?Néi dung c©u chuyÖn tëng tîng còng cã thÓ ngîc l¹i víi nh÷ng ®iÒu gi¶ thiÕt trªn ®©yGv cho HS luyÖn çch lµm bµi v¨n kÓ chuyÖn tëng tîng theo çc bíc võa häcHo¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ :T×m hiÓu vai trß cña t ëng t îng, nh©n hãa trong mét sè truyÖn cæ tÝch ®· häc. ChØ râ çcyÕu tè ®ã- ChuÈn bÞ bµi míi.. .

Ngµy so¹n : 05-12-2007TiÕt 4+ 5 :

LuyÖn tËpA / Môc tiªu cÇn ®¹t :

Gióp häc sinh :- N¾m ® îc néi dung, yªu cÇu cña kÓ chuyÖn s¸ng t¹o ë møc ®é ®¬n gi¶n, biÕt lËp dµn ý chobµi v¨n kÓ chuyÖn tëng tîng- Häc sinh chuÈn bÞ chän ®Ò tµi, t×m tßi néi dung, cèt truyÖn ®Ó viÕt mét bµi kÓ chuyÖn s¸ng t¹o.- RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm viÖc ®éc lËp, t duy s¸ng t¹o, kÜ n¨ng nãi tèt tríc ®«ng ngêi* Phu ¬ng ph¸p :- Th¶o luËn nhãm vÒ vai trß cña t ëng t îng tù do trong kÓ chuyÖn s¸ng t¹o, ph©n biÖt møc®é gi÷a truyÖn s¸ng t¹o, truyÖn ®êi th êng.- LuyÖn nãi cho HSB. ThiÕt kÕ bµi d¹y häc.GV chia nhãm Hs, ph©n viÖc :§Ò 1 : Mîn lêi chó chã con ( mÌo con ) trong nhµ ®Ó kÓ chuyÖn t×nh c¶m gi÷a em vµ con chã( con mÌo ) ®ã.

. .27

§Ò 2 : Thay ®æi ng«i kÓ ®Ó béc lé t©m t×nh cña c« ót khi bÞ hai ngêi chÞ ®éc ¸c ®Èy xuèngbiÓn vµ sèng mét m×nh trªn hoang ®¶o trong truyÖn Sä Dõa§Ò 3 : Tëng tîng ®o¹n kÕt míi cho truyÖn C©y bót thÇn hoÆc truyÖn Em bÐ th«ng minh( Tham kh¶o mÈu chuyÖn Con cß víi truyÖn ngô ng«n –SGK trang 140 )§Ò 4 : Em ®· tõng gÆp «ng Tiªn ( «ng Bôt ) trong nh÷ng truyÖn cæ d©n gian. H·y miªu t¶ l¹ih×nh ¶nh «ng Tiªn ( «ng Bôt ) theo trÝ tëng tîng cña em.§Ò 5 : B¸c Hå lµ vÞ l·nh tô v« cïng yªu quý cña ®ång bµo ViÖt Nam . H·y t¶ l¹i h×nh ¶nh B¸cHå mµ em c¶m nhËn ®îc tõ bµi th¬ §ªm nay B¸c kh«ng ngñ cña nhµ th¬ Minh HuÖ .* Híng dÉn luyÖn tËp :- Dùa trªn nh÷ng ®iÒu em tëng tîng ®îc, h·y s¨p xÕp thµnh mét dµn bµi hîp lÝ.- Çc chi tiÕt do trÝ tëng tîng dÖt nªn cã thÓ r¸t phong phó, cho nªn cÇn lùa chän ®Ó tËptrung híng vµo mét chñ ®Ò nµo ®ã cho c©u chuyÖn tr¸nh ®îc sù lan man- C©u chuyÖn ph¶i ®îc kÓ l¹i theo mét tr×nh tù chÆt chÏ, hîp víi quy luËt cña t©m tr¹ng vµkhung c¶nh tëng tîng.- lêi v¨n sö dông trong dµn bµi lµ ®Ó kÓ l¹i. TËp kÓ miÖng nhiÒu lÇn, nÕu cÇn, viÕt thµnh bµihoµn chØnh .Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn häc ë nhµ :T×m hiÓu vai trß cña t ëng t îng, nh©n hãa trong mét sè truyÖn truyÒn thuyÕt ®· häc. ChØ râçc yÕu tè ®ã

- ChuÈn bÞ bµi míi.- ChuÈn bÞ lµm bµi kiÓm tra chuyªn ®Ò 5

Ngµy so¹n : 16-12-2007TiÕt 30 :

kiÓm tra chuyªn ®Ò 5.A/Môc tiªu cÇn ®¹t :





§Ò Bµi :Khoanh trßn vµo ch÷ çi tríc c©u tr¶ lêi ®óng :C©u 1 : Trong çc chi tiÕt sau, chi tiÕt nµo kh«ng cã yÕu tè tëng tîng ?

A- Ch©n, Tay, Tai, M¾t rñ nhau kh«ng lµm g×.B- CËu Tay,cËu Ch©n thÊy mÖt mái r· rêiC- L·o MiÖng thÊy nhît nh¹t c¶ hai m«i.D- M¾t nh×n, tai nghe, miÖng ¨n.

C©u 2 : Trong çc c©u sau, c©u nµo cã yÕu tè tëng tîng ?A- Tªt n¨m nµo nhµ em còng gãi vµ nÊu b¸nh chng, dï bËn rén ®Õn ®©u còng kh«ng

thay ®æi lÖ ®ãB- N¨m Êy, vµo ®ªm 29 th¸ng Ch¹p, em cïng mÊy ngêi b¹n thøc canh nåi b¸nh chngC- §ªm ®· khuya, mäi ngêi ®· ®i ngñ c¶, mäi vËt ®Òu ch×m vµo yªn lÆng

. .28

D- Bçng em nghe thÊy mét tiÕng nãi l¹ vµ thÊy mét ngêi bói tãc cñ hµnh, ¨n mÆc kiÓuxa cò, nh×n em mØm cêi

C©u 3 : ý nµo sau ®©y kh«ng cÇn cã trong ®Þnh nghÜa vÒ truyÖn tëng tîng ?A- TruyÖn ®îc nghÜ ra b»ng trÝ tëng tîng cña ngêi kÓ.B- TruyÖn tuy kh«ng cã s½n trong s¸ch vë hay trong thùc tÕ nhng cã mét ý nghÜa nµo ®ãC- TruyÖn ®îc kÓ dùa trªn mét phÇn nh÷ng ®iÒu cã thËt råi tëng tîng thªmD- Çc chi tiÕt tëng tîng cÇn ph¶i hoang ®êng, li k× míi thó vÞ

C©u 4 : Trong nhµ cã ba ph¬ng tiÖn giao th«ng : xe ®¹p, xe m¸y vµ « t«. Chóng c·i nhau, so b×h¬n thiÖt kÞch liÖt. H·y tëng tîng em nghe thÊy cuéc c·i v· ®ã vµ dµn xÕp nh thÕ nµo ?Đ¸p ¸n :C©u 1 : D ( 0,5 ®iÓm )C©u 2 : D ( 0,5 ®iÓm )C©u 3 : D ( 0,5 ®iÓm )C©u 4 : ( 8,5 ®iÓm )Gîi ý : Híng kÓ chuyÖn cô thÓ lµ ph¶i dùa vµo ®Æc tÝnh cña çc lo¹i ph¬ng tiÖn giao th«ng :- Xe ®¹p : Cã u ®iÓm lµ gän nhÑ, c¬ ®éng, kh«ng cÇn nhiªn liÖu, rÎ tiÒn l¹i dÔ sö dông, aicòng cã thÓ ®i ®îc , l¹i tiÖn cho viÖc rÌn luyÖn c¬ thÓ b»ng vËn ®éng. Cã thÓ ®i vµo çc ngâng¸ch, ®êng xÊu, ®êng mßn, chç khã ®i...- Xe m¸y : tèc ®é cao, cã thÓ gi¶i quyÕt c«ng viÖc nhanh chãng, ®ì tèn søc, ®¸p ømg nhu cÇucña cuéc sèng hiÖn ®¹i nhng cã nhîc ®iÓm lµ tèn nhiªn liÖu, dÔ g©y tai n¹n- ¤ t« : ®¶m b¶o cho con ngêi sù an toµn, kh«ng bÞ ¶nh hëng bëi sù kh¾c nghiÖt cña thêi tiÕtnhng tèn nhiªn liÖu, gi¸ thµnh cao, kh«ng ®i ®îc vµo ngâ ng¸ch, khi háng ph¶i söa ch÷a tènkÐm, ph¶i cã ngêi biÕt l¸i, ph¶i cã n¬i ®ç xe...Tëng tîng ra cuéc gÆp gì gi÷a ba ph¬ng tiÖn nµy, t¹o c¬ héi ®Ó chóng so b× h¬n thua, tranhc·i kÞch liÖt, chª bai nhau vµ kheo c«ng lao cña m×nh. Em víi t çch lµ ngêi chñ, hiÓu râ u,nhîc ®iÓm cña tõng lo¹i ph¬ng tiÖn trªn, nªn em sÏ ®øng ra dµn xÕp.-> Bè côc ®ñ 3 phÇn râ rµng : 1 ®iÓm.- Tr×nh bµy néi dung ®ñ nh gîi ý : 6 ®iÓm- Bµi viÕt s¸ng t¹o : 1 ®iÓm.- §óng chÝnh t¶, ng÷ ph¸p....: 0,5 ®iÓm* DÆn dß :ChuÈn bÞ bµi cho chuyªn ®Ò míi.

. .

Ngµy so¹n : 22-12-2007

. .29

Chuyªn ®Ò 6 :danh tõ

TiÕt 31+ 32 : Danh tõ

A.Môc tiªu cÇn ®¹t.Gióp häc sinh :

1. Cñng cè n©ng cao mét b íc kiÕn thøc vÒ danh tõ ®· häc ë tiÓu häc. Cô thÓ.- §Æc ®iÓm cña danh tõ.- Çc nhãm danh tõ chØ ®¬n vÞ vµ sù vËt.

2. TÝch hîp víi v¨n trong v¨n b¶n ‘C©y bót thÇn’, víi tËp lµm v¨n ë ng«i kÓ, lêi kÓ trong v¨ntù sù.

3. LuyÖn kÜ n¨ng thèng kª, ph©n lo¹i çc danh tõ.B.ChuÈn bÞ: B¶ng phôC. TiÕn tr×nh tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc.

Ho¹t ®éng cña häc sinh(D íi sù híng dÉn cña gi¸o viªn)

Néi dung bµi häc(KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña häc sinh)

Gv treo b¶ng phô cã ghi vÝ dô ë SGK? H·y nh¾c l¹i çch hiÓu cña em. ThÕ nµo lµdanh tõ ?? H·y chØ ra danh tõ trong côm danh tõ : bacon tr©u Êy? Danh tõ ‘Con tr©u’ ë côm danh tõ trªn ®îckÕt hîp víi tõ nµo ®øng tr íc vµ sau nã ?Nh÷ng tõ ®ã lµ lo¹i tõ g× ?? T×m thªm çc danh tõ kh¸c ë trong c©u ®·dÉn ?? Qua viÖc t×m hiÓu vÒ danh tõ, dùa vµo ghinhí em h·y rót ra ®Æc ®iÓm cña danh tõ ?? 1. Danh tõ lµ g× ?? 2. Danh tõ cã thÓ kÕt hîp víi tõ nµo ®»ngtr íc vµ sau nã ®Ó t¹o thµnh côm danh tõ? 3. Danh tõ th êng gi÷ chøc vô ng÷ ph¸p g×ë trong c©u ?

? T×m nghÜa cña çc danh tõ in ®Ëm (con,viªn, thóng, ta) so víi çc danh tõ ®»ng sau(tr©u, quan, g¹o, thãc).? Dùa vµo vÞ trÝ, ý nghÜa kh¸i qu¸t cña tõ, theoem danh tõ ® îc ph©n chia thµnh mÊy lo¹ilín ? Cô thÓ tõng lo¹i ?? Thay thÕ (con, viªn, thóng, ta..) b»ng mét sètõ kh¸c, nhËn xÐt tr êng hîp thay thÕ nµo th×tÝnh ®Õm, ®o l êng thay ®æi, kh«ng ®æi. V×sao ?? V× vËy sao cã thÓ nãi ‘Ba thóng g¹o rÊt ®Çy’Kh«ng thÓ nãi ‘Nhµ cã 6 t¹ thãc rÊt nÆng’ ?

I. §Æc ®iÓm cña danh tõ.* Danh tõ.- Danh tõ lµ nh÷ng tõ chØ ngêi, vËt nãichung..- Tõ ‘ba’ lµ chØ tõ chØ sè l îng ®øngtr íc.- Tõ ‘Êy’ lµ chØ tõ ®øng sau.* §Æc ®iÓm cña danh tõ.* Danh tõ lµ nh÷ng tõ chØ ng êi, vËt, hiÖnt îng, kh¸i niÖm...* Kh¶ n¨ng kÕt hîp :- Tõ chØ sè l îng ®øng tr íc.- Çc tõ nµy, Êy, ®ã,... vµ mét sè tõ ng÷kh¸c ®»ng sau.VD1 : Häc sinh- Häc sinh ch¨m häc- Em lµ häc sinh líp 6A.VD2 : ThÇy gi¸o.- ThÇy gi¸o ®ang gi¶ng b¶i- Bè em lµ thÇy gi¸o.* Chøc vô trong c©u :- Chøc vô ®iÓn h×nh lµ lµm chñ ng÷.- Khi lµm vÞ ng÷ cÇn cã tõ lµ ®øng tríc.II. Ph©n lo¹i danh tõ.- Çc tõ : con, viªn, thóng, t¹ lµ nh÷ng tõchØ lo¹i ®¬n vÞ.- Çc tõ : tr©u, quan, g¹o, thãc ®øng sau chØng êi, vËt, sù vËt.* Danh tõ ® îc chia thµnh 2 lo¹i lín ®ã lµdanh tõ chØ sù vËt vµ danh tõ chØ ®¬n vÞ.a. Danh tõ chØ ®¬n vÞ.- Thay con b»ng chó, b¸c

. .30

? Tãm l¹i danh tõ ®¬n vÞ lµ g× ?Danh tõ ®¬n vÞ gåm nh÷ng nhãm nµo? Danh tõ chØ sù vËt lµ g× ?

Gi¸o viªn chèt l¹i kiÕn thøc toµn bµi.HS ®äc to ghi nhí

- Thay viªn b»ng «ng, tªn ®¬n vÞ tÝnh ®Õn ®o l êng kh«ng thay®æi v× çc tõ ®ã kh«ng chØ sè ®o, sè ®Õm.- Thay thóng b»ng r¸, ræ, ®Êu- Thay t¹ b»ng tÊn, c©n ®¬n vÞ tÝnh ®Õm, ®o l êng thay ®æi v×®ã lµ nh÷ng chØ sè ®o, sè ®Õm.* Cã thÓ nãi : Ba thóng g¹o rÊt ®Çy v× danhtõ thóng chØ sè l îng kh«ng chÝnh x¸c nªncã thÓ thªm çc tõ bæ sung vÒ l îng.* Kh«ng thÓ nãi : s¸u t¹ g¹o rÊt nÆng v× t¹ chØ sè lîng chÝnh x¸c, cô thÓ, nÕu thªmtõ nÆng, nhÑ thõa* Tãm l¹i :- Danh tõ ®¬n vÞ : nªu tªn ®¬n vÞ dïng ®ÓtÝnh ®Õm, ®o l êng sù vËt.- Danh tõ chØ ®¬n vÞ gåm 2 nhãm lín.+ Danh tõ chØ ®¬n vÞ tù nhiªn (gäi lµ lo¹i tõ)+ Danh tõ chØ ®¬n vÞ qui íc, gåm

- Danh tõ chØ ®¬n vÞ chÝnh x¸c- Danh tõ chØ ®¬n vÞ íc chõng.

b. Danh tõ chØ sù vËt : Nªu tªn tõng lo¹i,hoÆc tõng ç thÓ ng êi, vËt, hiÖn t îng,kh¸i niÖm.* Ghi nhí : SGK

Ho¹t ®éng 3(H íng dÉn luyÖn tËp)

IV. LuyÖn tËpBµi tËp 1 : ViÕt mét ®o¹n v¨n t¶ c¶nh mÆt trêi mäc hay mÆt trêi lÆn ë vïng nói, vïng biÓn hoÆc®ång b»ng.Bµi tËp 2 : LiÖt kª çc lo¹i tõa. Chuyªn ®øng tr íc danh tõ chØ ng êi : ngµi, viªn, ng êi, em.b. Chuyªn ®øng tr íc danh tõ chØ ®å vËt : qu¶, quyÓn, pho, tê...Bµi tËp 3 : LiÖt kª çc danh tõ.a. ChØ ®¬n vÞ qui íc chÝnh x¸c : t¹, tÊn.b. ChØ ®¬n vÞ qui íc, íc chõng : vèc, hò, bã gang...Bµi 4 : ChØ ra çc danh tõ trong ®o¹n trÝch díi ®©y :Tõ h«m ®ã, b¸c Tai, c« M¾t, cËu Ch©n, cËu Tay kh«ng lµm g× n÷a. Mét ngµy, hai ngµy, råi ba

ngµy, c¶ bän thÊy mÖt mái, r· rêi. CËu Ch©n, cËu Tay kh«ng cßn muèn cÊt m×nh lªn ®Ó ch¹y nh¶y,vui ®ïa nh tríc n÷a ; c« M¾t th× ngµy còng nh ®ªm lóc nµo còng lê ®ê, thÊy hai mi nÆng trÜunh buån ngñ mµ kh«ng ngñ ®îc. B¸c Tai tríc ®©y hay ®i nghe hß nghe h¸t, nghe tiÕng g× còng râ,nay bçng thÊy lóc nµo còng ï ï nh xay lóa ë trong. C¶ bän lõ ®õ mÖt mái n thÕ, cho ®Õn ngµy thøb¶y th× kh«ng thÓ chÞu ®ùng ®îc n÷a...Bµi tËp 5 :H·y viÕt bµi v¨n t¶ ngêi th©n yªu gÇn gòi nhÊt víi em .

Ho¹t ®éng 4: H íng dÉn häc ë nhµ:HS lµm bµi tËp 5ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. .

. .31

Ngµy so¹n: 28-12-2007TiÕt 33 + 34 :

côm danh tõ.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t.Häc sinh cÇn n¾m ® îc :- §Æc ®iÓm cña côm danh tõ.- CÊu t¹o cña phÇn trung t©m, phÇn tr íc vµ sau danh tõ.* LuyÖn kÜ n¨ng nhËn biÕt vµ ph©n tÝch cÊu t¹o cña côm danh tõ trong c©u. §Æt c©u víi çc cômdanh tõ.* TÝch hîp víi phÇn v¨n ë v¨n b¶n : Ch©n, Tay, Tai, M¾t, MiÖng víi phÇn tËp lµm v¨n ë viÖc x©ydùng dµn ý v¨n tù sù.B.ChuÈn bÞ : B¶ng côm danh tõ .C. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc* Bµi cò: Lång kiÓm tra trong qu¸ tr×nh d¹y häc bµi míi* Giíi thiÖu bµi.

Ho¹t ®éng cña häc sinh(D íi sù hu íng dÉn cña gi¸o viªn)

Néi dung bµi häc(KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña häc sinh)

GV treo b¶ng phô? Häc sinh t×m nh÷ng tõ mµ çc tõ in ®Ëm bænghÜa trong c©u :? Çc tõ ng÷ phô lµ nh÷ng tõ nµo ?? So s¸nh çc çch nãi sau :a. Tóp lÒu – Mét tóp lÒu (côm danh tõ)b. Mét tóp lÒu (côm danh tõ)Mét tóp lÒu n¸t (côm danh tõ phøc t¹p)c. Mét tóp lÒu n¸t (côm danh tõ phøc t¹p)Mét tóp lÒu n¸t trªn bê biÓn(côm danh tõphøc t¹p h¬n n÷a)Häc sinh t×m danh tõ , ph¸t triÓn danh tõ ®ãthµnh côm danh tõ. §Æt c©u víi côm danh tõ®ã. NhËn xÐt vÒ ho¹t ®éng trong c©u cña cômdanh tõ ®ã so víi mét tõ.

? Côm danh tõ lµ g× ?

? CÊu t¹o cña côm danh tõ ntn ?Gi¸o viªn kh¸i qu¸t l¹i b»ng çch vÏ m« h×nhcÊu t¹o côm danh tõ? LiÖt kª nh÷ng tõ ng÷ phô thuéc ®øngtr íc, ®øng sau danh tõ trong çc danh tõtrªn, s¾p xÕp chóng thµnh lo¹i.Häc sinh ®iÒn çc côm danh tõ trong c©u trªnvµo ®óng çc m« h×nh cña danh tõ.

I. Côm danh tõ- X a : Ngµy, Hai : cã, vî chång- Mét : Tóp lÒu, «ng l·o ®¸nh ç, vî chång.- N¸t trªn bê biÓn : Tóp lÒu- Tõ trung t©m : Ngµy, vî chång, tóp lÒu.- Tõ, ng÷ phô : x a, hai, ¤ng l·o ®¸nh ç,mét, n¸t, trªn bê biÓn.* NhËn xÐt :- NghÜa cña côm danh tõ phøc t¹p, cô thÓ h¬nnghÜa cña danh tõ.- Côm danh tõ cµng phøc t¹p (cµng thªm çctõ ng÷ phô) th× nghÜa cña nã cµng phøc t¹ph¬n.- VD : S«ng Dßng s«ng Cöu Long.§Æt c©u : Dßng s«ng Cöu Long ®æ ra biÓn§«ng b»ng chÝn cöa. Côm danh tõ ho¹t ®éng nh 1 danh tõ,nh ng cô thÓ h¬n, ®Çy ®ñ h¬n, lµm chñ ng÷trong c©u .2. Ghi nhí :SGKII. CÊu t¹o cña côm danh tõ- Çc phu ng÷ tr íc cã hai lo¹i : C¶ (chØ sèl îng íc kho¶ng) ; ba (chØ sè l îng chÝnhx¸c).- Çc phô ng÷ ®øng sau cã hai lo¹i :+ Êy, sau : ChØ vÞ trÝ ®Ó ph©n biÖt.+ §ùc, nÕp : ChØ ®Æc ®iÓma. M« h×nh tæng qu¸t côm danh tõ.

Côm danh tõPhÇn truíc PhÇn trung t©m PhÇn sau

. .32

t1 t2 T1 T2 S1 S2TÊt c¶ Nh÷ng Em Häc sinh Ch¨m ngoan Êy

b. Trong côm danh tõ- Çc phô ng÷ ë phÇn tr íc bæ sung chodanh tõ çc ý nghÜa vÒ sè vµ lîng.- Çc phô ng÷ ë phÇn sau nªu lªn ®Æc ®iÓmcña sù vËt mµ danh tõ biÓu thÞ hoÆc x¸c ®ÞnhvÞ trÝ cña vËt Êy trong kh«ng gian hay thêigian.

Ho¹t ®éng 3 : LuyÖn TËp :Bµi tËp 1 : Cho ®o¹n trÝch sau :Mét anh ®i th¶ èng l¬n, mét buæi s¸ng tinh s¬ng, ®· thÊy h¾n trÇn truång vµ x¸m ng¾t trong

mét çi v¸y ®ôp ®Ó bªn mét çi lß g¹ch bá kh«ng, anh ta ríc lÊy vµ ®em cho mét ngêi ®µn bµ go¸mï. Ngêi ®µn bµ go¸ mï nµy b¸n h¾n cho mét b¸c phã cèi kh«ng con vµ khi b¸c phã cèi nµy chÕtth× h¾n b¬ v¬, hÕt ®i ë cho nhµ nµy l¹i ®i ë cho nhµ nä. N¨m hai m¬i tuæi, h¾n lµm canh ®iÒn cho«ng LÝ KiÕn, b©y giê lµ cô B¸ KiÕn ¨n tiªn chØ lµng.

( Nam Cao- ChÝ PhÌo )a) T×m vµ ghi çc côm danh tõ cã trong ®o¹n trÝch trªn vµo m« h×nh cÊu t¹o côm danh tõ.b) NhËn xÐt vÒ cÊu t¹o cña çc côm danh tõ cã trong ®o¹n trÝch trªn .Bµi tËp 2 : §äc l¹i truyÖn Õch ngåi ®¸y giÕng vµ ghi l¹i çc côm danh tõ vµo m« h×nh cÊu t¹o cômdanh tõBµi tËp 3 : ViÕt mét ®o¹n v¨n cã sö dông çc côm danh tõ. G¹ch ch©n çc côm danh tõ Êy.

Ho¹t ®éng 4: H íng dÉn häc ë nhµN¾m v÷ng kh¸i niÖm vµ cÊu t¹o cña côm danh tõSo¹n bµi tiÕp theo. .

Ngµy so¹n : 31-12-2007TiÕt 35 :

LuyÖn tËp.

A. Môc tiªu cÇn ®¹t.Häc sinh cÇn n¾m ® îc :- §Æc ®iÓm cña côm danh tõ.- CÊu t¹o cña phÇn trung t©m, phÇn tr íc vµ sau cña côm danh tõ.* LuyÖn kÜ n¨ng nhËn biÕt vµ ph©n tÝch cÊu t¹o cña côm danh tõ trong c©u. §Æt c©u víi çc cômdanh tõ.

. .33

B.ChuÈn bÞ : B¶ng phôC. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc* Bµi cò:? VÏ m« h×nh cÊu t¹o côm danh tõ vµ cho VD minh ho¹ vµo m« h×nh Êy ?* Giíi thiÖu bµi.* Tæ chøc cho häc sinh luyÖn tËp :

Bµi tËp 1 : §äc l¹i truyÖn Ch©n,Tay, Tai, M¾t, MiÖng , chØ ra çc côm danh tõ cã trong truyÖn vµchÐp nã vµo m« h×nh cÊu t¹o côm danh tõ.


t1 t2 T1 T2 S1 S2

Bµi tËp 2 : T×m vµ chÐp çc côm danh tõ trong ®o¹n trÝch sau vµo m« h×nh cÊu t¹o côm danh tõ :Håi Êy, ë Thanh Ho¸ cã mét ngêi ®¸nh ç tªn lµ Lª ThËn. Mét ®ªm nä, ThËn th¶ líi ë mét

bÕn v¾ng nh thêng lÖ. Khi kÐo líi lªn, thÊy n»ng nÆng,Lª ThËn ch¾c mÈm ®îc mÎ ç to. Nhngkhi thß tay vµo b¾t ç, chµng chØ thÊy cã mét thanh s¾t. Chµng vøt lu«n thanh s¾t xuèng níc, råil¹i th¶ líi ë mét chç kh¸c.

( Ng÷ v¨n 6- tËp mét )Bµi tËp 3 : ViÕt mét bµi v¨n kÓ vÒ mét kØ niÖm kh«ng bao giê quªn cña em, trong ®ã cã sö dông çccôm danh tõ, g¹ch ch©n çc côm danh tõ Êy.D- Híng dÉn häc ë nhµ :- N¾m l¹i néi dung toµn chuyªn ®Ò- ChuÈn bÞ lµm bµi kiÓm tra chuyªn ®Ò 6.. .

Ngµy so¹n : 1-1-2008TiÕt 36 :

KiÓm tra chuyªn ®Ò 6.






§Ò Bµi :C©u 1 : Cho ®o¹n trÝch sau :Mét anh ®i th¶ èng l¬n, mét buæi s¸ng tinh s¬ng, ®· thÊy h¾n trÇn truång vµ x¸m ng¾t trong

mét çi v¸y ®ôp ®Ó bªn mét çi lß g¹ch bá kh«ng, anh ta ríc lÊy vµ ®em cho mét ngêi ®µn bµ go¸mï. Ngêi ®µn bµ go¸ mï nµy b¸n h¾n cho mét b¸c phã cèi kh«ng con vµ khi b¸c phã cèi nµy chÕt

. .34

th× h¾n b¬ v¬, hÕt ®i ë cho nhµ nµy l¹i ®i ë cho nhµ nä. N¨m hai m¬i tuæi, h¾n lµm canh ®iÒn cho«ng LÝ KiÕn, b©y giê lµ cô B¸ KiÕn ¨n tiªn chØ lµng.

( Nam Cao- ChÝ PhÌo )a) T×m vµ ghi çc côm danh tõ cã trong ®o¹n trÝch trªn vµo m« h×nh cÊu t¹o côm danh tõ.b) NhËn xÐt vÒ cÊu t¹o cña çc côm danh tõ cã trong ®o¹n trÝch trªn .C©u 2 : ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n ( 8-10 dßng ) kÓ vÒ mét kØ niÖm kh«ng bao giê quªn cña em,trong ®ã cã sö dông çc côm danh tõ, g¹ch ch©n çc côm danh tõ Êy.§¸p ¸n :C©u 1 : 6 ®iÓm :a) 3 ®iÓm :


t1 t2 T1 T2 S1 S2MétMét

MétMétMét

Mét

N¨m

buæi

Hai m¬i

anhs¸ngh¾n

çiçingêingêib¸cb¸ch¾nnhµnhµtuæi

tinh s¬ng

v¸ylß g¹ch®µn bµ®µn bµphã cèiphã cèi

®i th¶ èng l¬n

trÇn truång vµ x¸mng¾t®ôpbá kh«nggo¸ mïgo¸ mïkh«ng con

b¬ v¬

nµy

nµy

nµynä

b) NhËn xÐt : hÇu hÕt lµ çc côm danh tõ kh«ng ®Çy ®ñ theo m« h×nh cÊu t¹o côm danh tõ : kh«ng®ñ vÞ trÝ ë phÇn trung t©m, phÇn phô tríc, phÇn phô sau ; hoÆc chØ cã mét phÇn trung t©m víi métphÇn phô ( tríc hoÆc sau )C©u 2 : 4 ®iÓm :- HS viÕt ®óng ®o¹n v¨n : 1 ®iÓm- Cã sö dông çc côm danh tõ ®óng vµ g¹ch ch©n ®óng : 3 ®iÓm* DÆn dß :- ChuÈn bÞ cho chuyªn ®Ò míi.. .


®éng tõ .TiÕt 37+ 38 : §éng tõ

A. Môc tiªu cÇn ®¹t1. Cñng cè vµ n©ng cao nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë bËc tiÓu häc vÒ ®éng tõ- §Æc ®iÓm cña ®éng tõ vµ mét sè lo¹i ®éng tõ quan träng- BiÕt sö dông ®óng ®éng tõ khi nãi, viÕt2. RÌn kü n¨ng nhËn biÕt, ph©n lo¹i ®éng tõ, sö dông ®óng ®éng tõ vµ khi nãi, viÕt.B.ChuÈn bÞ: B¶ng phô, M« h×nh côm tõ TiÕng viÖtC. ThiÕt kÕ bµi d¹y häc

. .35

* Bµi míi

Ho¹t ®éng cña häc sinhD íi sù híng dÉn cña gi¸o viªn

Néi dung bµi häcKÕt qu¶ çc ho¹t ®éng cña häc sinh

Ho¹t ®éng 1 :? ThÕ nµo lµ ®éng tõ ?Cho vÝ dôGVtreo b¶ng phô cã ghi VD ë môc I SGK? T×m çc ®éng tõ trong vÝ dô a, b, c ?

? H·y cho biÕt çc ®éng tõ võa t×m ® îc cãý nghÜa kh¸i qu¸t g× ?? Em h·y t×m sù kh¸c biÖt gi÷a danh tõ vµ®éng tõ ?

VD : Häc tËp lµ nhiÖm vô hµng ®Çu cña häcsinh.Häc sinh ®äc l¹i ghi nhí s¸ch gi¸o khoa

Ho¹t ®éng 2 :Çc lo¹i ®éng tõ chÝnhGi¸o viªn nªu tiªu chÝ ph©n lo¹i ®éng tõ nh®· ®a ra trong sgkHäc sinh dùa vµo tiªu chÝ ®ã ®Ó xÕp çc ®éngtõ theo ®óng tiªu chÝ lùa chän trªn b¶ngphô )...HS ®äc ghi nhí? t×m thªm mçi lo¹i ®éng tõ cã ®Æc ®iÓm trªns¾p xÕp vµo b¶ng hÖ thèng ph©n lo¹iGi¸o viªn cho häc sinh ®äc ghi nhí, tãm t¾tnéi dung ghi nhí

I. §Æc ®iÓm cña ®éng tõ

1. Kh¸i niÖm ®éng tõ- §éng tõ lµ nh÷ng tõ chØ hµnh ®éng, tr¹ng th¸icña sù vËt.VÝ dô : ch¹y, ®i, häc, ngñ, khãc- Çc ®éng tõ trong vÝ dôa) §i, ®Õn, ra, háib) LÊy, lµm, lÔc) Treo, cã, xem, c êi, b¶o, ph¶i, ®Ó chØ hµnh®éng, tr¹ng th¸i cña sù vËt2. §Æc ®iÓm :* §éng tõ chØ hµnh ®éng, tr¹ng th¸i cña sù vËt* KÕt hîp ® îc víi çc tõ : sÏ, vÉn, ®ang, h·y,®õng, chí, ®·...* Th êng lµm vÞ ng÷ trong c©uVÝ dô : t«i häc* Kh«ng thÓ kÕt hîp víi çc tõ : nh÷ng, çc, sè tõ,l îng tõ...* Khi lµm chñ ng÷ th× ®éng tõ mÊt kh¶ n¨ng kÕthîp víi çc tõ ®·, sÏ, ®ang, h·y, ®õng, chê3. Ghi nhí : s¸ch gi¸o khoaII. Çc lo¹i ®éng tõ chÝnha) §éng tõ kh«ng ®ßi hái cã ®éng tõ kh¸c ®i kÌmphÝa sau :- §i, ch¹y, c êi, ®äc, hái, ngåi, ®øng tr¶ lêic©u hái lµm g×- Buån, g·y, ghÐt, ®au, nhøc, nøt, vui, yªu tr¶lêi c©u hái lµm sao, thÕ nµo ?b) §éng tõ ®ßi hái cã ®éng tõ kh¸c ®i kÌm phÝasau:d¸m, toan, ®Þnh tr¶ lêi c©u hái : lµm sao, thÕ nµoc) Ghi nhí : sgk

Ho¹t ®éng 3 : LuyÖn tËp :Bµi tËp 1: T×m vµ xÕp lo¹i ®éng tõ trong truyÖn Õch ngåi ®¸ygiÕngBµi tËp 2 : Lùa chän ®éng tõ thÝch hîp ®iÒn vµo nh÷ng chç trèng sau :Gµ ... tíi, Cãc ®· ra hiÖu cho Ço ë ®»ng sau ... tíi, ...vµo cæ vµ c¾p ®i. Ngäc Hoµng cµng tøc

giËn, ... Chã ra c¾n Ço. Chã võa ... ra khái cöa, Cãc ®· lµm hiÖu cho GÊu ... lªn, quËt Chã ... chÕtt¬i.

Ngäc Hoµng ... trÇn gian næi lo¹n, dÞu giäng nãi:- Th«i cËu ... ®i ! Ta sÏ cho ma xuèng !

( Cãc kiÖn Trêi )Bµi tËp 3 : ChØ ra vµ ph©n lo¹i çc ®éng tõ trong ®o¹n trÝch díi ®©y :

. .36

Tõ h«m ®ã, b¸c Tai, c« M¾t, cËu Ch©n, cËu Tay kh«ng lµm g× n÷a. Mét ngµy, hai ngµy, råi bangµy, c¶ bän thÊy mÖt mái, r· rêi. CËu Ch©n, cËu Tay kh«ng cßn muèn cÊt m×nh lªn ®Ó ch¹y nh¶y,vui ®ïa nh tríc n÷a ; c« M¾t th× ngµy còng nh ®ªm lóc nµo còng lê ®ê, thÊy hai mi nÆng trÜunh buån ngñ mµ kh«ng ngñ ®îc. B¸c Tai tríc ®©y hay ®i nghe hß nghe h¸t, nghe tiÕng g× còng râ,nay bçng thÊy lóc nµo còng ï ï nh xay lóa ë trong. C¶ bän lõ ®õ mÖt mái n thÕ, cho ®Õn ngµy thøb¶y th× kh«ng thÓ chÞu ®ùng ®îc n÷a...Bµi tËp 4 : ViÕt mét bµi v¨n t¶ ngêi th©n yªu gÇn gòi nhÊt ®èi víi em, trong ®ã cã sö dông çc®éng tõ. G¹ch ch©n çc ®éng tõ Êy .D- Híng dÉn häc ë nhµ :- Lµm tiÕp bµi tËp 4.- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo : Côm ®éng tõ.. .

Ngµy so¹n : 14-01-2008

TiÕt 39+ 40 : Côm ®éng tõ

A. Môc tiªu cÇn ®¹tGióp häc sinh n¾m v÷ng :1. Kh¸i niÖm vµ cÊu t¹o cña côm ®éng tõ khi nãi, viÕt2. RÌn kü n¨ng nhËn biÕt vµ vËn dông côm ®éng tõ khi nãi, viÕtB. ChuÈn bÞ : B¶ng côm tõ , B¶ng phôC. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :*KiÓm tra bµi cò :? §éng tõ lµ g×? Cho vÝ dô.* Bµi míi:* Çc ho¹t ®éng d¹y häc:

Ho¹t ®éng cña häc sinhDíi sù h íng dÉn cña gi¸o viªn

Néi dung bµi häcKÕt qu¶ çc ho¹t ®éng cña häc sinh

? Côm ®éng tõ lµ g× ?GV treo b¶ng phô cã ghi vÝ dô SGK? Çc tõ in ®Ëm trong c©u v¨n bæ sung ýnghÜa cho ®éng tõ nµo :? H·y l îc bá çc tõ ng÷ im ®Ëm, nhËn xÐtvai trß cña chóng? T×m 1, 2 ®éng tõ, ph¸t triÓn thµnh côm ®éngtõ? §Æt c©u hái víi côm ®éng tõ Êy ?NhËn xÐt vÒ ho¹t ®éng cña côm ®éng tõ sovíi ®éng tõ ?? Côm ®éng tõ lµ g× ? §Æc ®iÓm ng÷ ph¸p cñacôm ®éng tõ.Häc sinh ®äc môc ghi nhí

? H·y vÏ m« h×nh côm ®éng tõ dùa vµo m«h×nh côm danh tõ? Côm ®éng tõ gåm mÊy bé phËn ? §ã lµnh÷ng bé phËn nµo ?? Dùa vµo vÞ trÝ çc bé phËn em h·y vÏ m«

I. Côm ®éng tõ lµ g× ?- §·, nhiÒu n¬i : ®i- Còng, nh÷ng c©u ®è o¸i ¨m : Ra NÕu l îc bá çc tõ ng÷ in ®Ëm th× c©u trë nªnv« nghÜa- §éng tõ : c¾t- Côm ®éng tõ : §ang c¾t cá ngoµi ®ång- §Æt c©u :Na//®ang c¾t cá ngoµi ®ångCN VN* NhËn xÐt :- §éng tõ lµm vÞ ng÷ trong c©u- Côm ®éng tõ lµm vÞ ng÷ trong c©u Côm ®éng tõ ho¹t ®éng trong c©u nh mét®éng tõ* Ghi nhí : sgk

II. CÊu t¹o cña côm ®éng tõ* Côm ®éng tõ gåm 3 bé phËn : phÇn tr íc ®éngtõ, ®éng tõ trung t©m vµ phÇn ®øng sau ®éng tõPhÇn tr íc PhÇn trung t©m PhÇn sau

. .37

h×nh cña côm ®éng tõ

H·y ®äc ghi nhí 2 vµ nªu tãm t¾t ý nghÜa cñaçc phô ng÷ tr íc, sau cña phÇn trung t©mcña ®éng tõ.

®·còng

®ira

NhiÒu n¬iNh÷ng c©u®èo¸i....ngêi

* Çc phô ng÷ tr íc bæ sung cho ®éng tõ vÒ çcý nghÜa:- Quan hÖ thêi gian- TiÕp diÔn t ¬ng tù- KhuyÕn khÝch hoÆc ng¨n c¶n hµnh ®éng- Kh¼ng ®Þnh hoÆc phñ ®Þnh hµnh ®éng.* Çc phô ng÷ sau bæ sung cho ®éng tõ çc chitiÕt vÒ :+ §èi t îng, h íng, ®Þa ®iÓm+ Thêi gian, môc ®Ých, nguyªn nh©n+ Ph ¬ng tiÖn, çch thøc hµnh ®éng.

Ho¹t ®éng 4 :H íng dÉn luyÖn tËp

Bµi tËp 1 : CÊu t¹o cña côm ®éng tõ cã ®iÓm g× gièng vµ kh¸c so víi côm danh tõ ?Bµi tËp 2 : T×m côm ®éng tõ trong truyÖn vui Thãi quen dïng tõ ( SGK trang 147 ) . Ghi çc côm®éng tõ ®ã vµo m« h×nh côm ®éng tõ.Bµi tËp 3 : T×m vµ chÐp çc côm ®éng tõ trong ®o¹n trÝch sau vµo m« h×nh cÊu t¹o côm ®éng tõ :

Håi Êy, ë Thanh Ho¸ cã mét ngêi ®¸nh ç tªn lµ Lª ThËn. Mét ®ªm nä, ThËn th¶ líi ë métbÕn v¾ng nh thêng lÖ. Khi kÐo líi lªn, thÊy n»ng nÆng, Lª ThËn ch¾c mÈm ®îc mÎ ç to.Nhng khi thß tay vµo b¾t ç, chµng chØ thÊy cã mét thanh s¾t. Chµng vøt lu«n thanh s¾t xuèngníc, råi l¹i th¶ líi ë mét chç kh¸c.

( Ng÷ v¨n 6- tËp mét )Bµi tËp 4 : ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n ( 8-10 c©u ) cã sö dông çc côm ®éng tõ. G¹ch ch©n çc côm ®éngtõ Êy

Ho¹t ®éng 5 : H íng dÉn häc ë nhµHoµn thµnh çc bµi tËp cßn l¹iSo¹n bµi tiÕp theo* §iÒu chØnh kÕ häach :................................................................................................................................................................................................................................................................................. .

Ngµy so¹n : 22-1-2008TiÕt 41 :

LuyÖn tËp.

A. Môc tiªu cÇn ®¹tGióp häc sinh n¾m v÷ng :1. Kh¸i niÖm vµ cÊu t¹o cña côm ®éng tõ khi nãi, viÕt2. RÌn kü n¨ng nhËn biÕt vµ vËn dông côm ®éng tõ khi nãi, viÕtB. ChuÈn bÞ : B¶ng côm tõ , B¶ng phôC. Tæ chøc çc ho¹t ®éng d¹y häc :*KiÓm tra bµi cò :? §éng tõ lµ g×? Cho vÝ dô.? Côm ®éng tõ lµ g× ? LÊy VD vµ chÐp vµo m« h×nh.

. .38

* Bµi míi:* Çc ho¹t ®éng d¹y häc:Bµi tËp 1 : T×m vµ chÐp çc côm ®éng tõ cã trong ®o¹n trÝch sau ®©y vµo vë :

Ngµy xa, cã hai vî chång «ng l·o ®¸nh ç ë víi nhau trong mét tóp lÒu n¸t trªn bê biÓn.Ngµyngµy, chång ®i th¶ líi, vî ë nhµ kÐo sîi.

Mét h«m, ngêi chång ra biÓn ®¸nh ç.LÇn ®Çu kÐo líi chØ thÊy cã bïn ; lÇn thø nh× kÐo líichØ thÊy c©y rong biÓn ;lÇn thø ba kÐo líi th× b¾t ®îc mét con ç vµng.

(¤ng l·o ®¸nh ç vµ con ç vµng )Bµi tËp 2 : T×m côm ®éng tõ trong truyÖn vui Thãi quen dïng tõ ( SGK trang 147) . Ghi çc

côm ®éng tõ ®ã vµo m« h×nh côm ®éng tõ.Ho¹t ®éng 5 : H íng dÉn häc ë nhµ

Hoµn thµnh çc bµi tËp cßn l¹iSo¹n bµi tiÕp theo* §iÒu chØnh kÕ häach :................................................................................................................................................................................................................................................................................. .

Ngµy so¹n : 27-1-2008TiÕt 42 :

KiÓm tra chuyªn ®Ò 7.






§Ò Bµi :ViÕt mét bµi v¨n t¶ ngêi th©n yªu gÇn gòi nhÊt ®èi víi em, trong ®ã cã sö dông çc côm ®éng tõ.G¹ch ch©n çc côm ®éng tõ Êy vµ chÐp vµo m« h×nh.

D- Híng dÉn häc ë nhµ :- ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo

* §iÒu chØnh kÕ häach :................................................................................................................................................................................................................................................................................. .

. .39


¤n tËp truyÖn d©n gian.TiÕt 43+ 44 :

TruyÖn truyÒn thuyÕt.

A- Môc tiªu cÇn ®¹t :- HS n¾m ®îc kh¸i niÖm truyÖn truyÒn thuyÕt, hiÓu ®îc ý nghÜa lÞch sö trong nh÷ng truyÖn d©n

gian Êy.- Tù hµo vÒ nh÷ng truyÒn thuyÕt tèt ®Ñp ®ã cña d©n téc ta.- KÓ l¹Þ ®îc çc truyÖn truyÒn thuyÕt ®· häc.B- ChuÈn bÞ :- Mét sè truyÖn truyÒn thuyÕt VN.C- TiÕn tr×nh giê d¹y :- KiÓm tra bµi cò : GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS- Bµi míi :

? Nh¾c l¹i kh¸i niÖm truyÖn truyÒn thuyÕt ?

? Em ®· häc nh÷ng truyÖn truyÒn thuyÕt nµo ?? TruyÖn Con Rång ch¸u Tiªn cã nh÷ng néidung g× ?

? KÓ l¹i truyÖn ?? Gi¶i thÝch tªn truyÖn Con Rång ch¸u Tiªn ?? TruyÖn cã sö dông NT g× ?

? TruyÒn thuyÕt b¸nh chng b¸nh giµy cã néidung g× ?

? KÓ l¹i c©u chuyÖn ?? TruyÒn thuyÕt Th¸nh Giãng cã néi dung g× ?

1- Kh¸i niÖm truyÖn truyÒn thuyÕt.- Lµ nh÷ng truyÖn d©n gian kÓ vÒ çc nh©nvËt vµ sù kiÖn cã liªn quan ®Õn lÞch sö thêiqu¸ khø, thêng cã yÕu tè tëng tîng k×¶o. TruyÒn thuyÕt thÓ hiÖn th¸i ®é vµ çch®¸nh gi¸ cña nh©n d©n ®èi víi çc sù kiÖnvµ nh©n vËt lÞch sö ®îc kÓ.2- Çc truyÖn truyÒn thuyÕt ®· häc

- Gi¶i thÝch nguån gèc cao quý cña d©n técVN.- ThÓ hiÖn íc nguyÖn ®oµn kÕt anh emgi÷a çc d©n téc trªn d¶i ®Êt VN .

- Dïng nhiÒu yÕu tè tëng tîng k× ¶o ®Ócuéc sèng lµm ¨n vµ XD nÒn v¨n hiÕn buæi®Çu cña tæ tiªn ta trë nªn th¬ méng vµ giµutÝnh lÝ tëng.- Võa ca ngîi k× tÝch v¨n ho¸, chÕ biÕn hailo¹i b¸nh míi vµ quý cña Dt còng lµ ®Ò caonghÒ trång lóa, võa thÓ hiÖn t×nh c¶m ¬nnghÜa cña thÕ hÖ con ch¸u ®èi víi trêi ®Êt,tæ tiªn

. .40

? T¹i sao nãi truyÖn lµ mét chuçi çc sù viÖc k×l¹ ?

? KÓ l¹i c©u chuyÖn ?? ChØ ra bíc tiÕn vÒ NT cña truyÖn so víi çctruyÖn tríc ?

? KÓ l¹i c©u truyÖn nµy ?? Nªu néi dung vµ ý nghÜa cña truyÖn S¬n Tinh,Thuû Tinh ?

? §ãng vai S¬n Tinh kÓ l¹i c©u chuyÖn nµy ?? Néi dung truyÖn Sù tÝch Hå G¬m ?

? §ãng vai Lª ThËn kÓ l¹i c©u chuyÖn trªn ?

- Th«ng qua cuéc ra trËn vµ chiÕn th¾ngthÇn tèc cña chó bÐ Giãng míi 3 tuæi,truyÖn ph¶n ¸nh søc m¹nh ®oµn kÕt cñacéng ®ång, cña thiªn nhiªn ®Êt níc trongcuéc chiÕn ®Êu chèng ngo¹i x©m vµ thÓhiÖn ý thøc d©n téc, ý thøc lÞch sö cña nh©nd©n VN.- Sù ra ®êi k× l¹.- Hµnh ®éng k× l¹ .- Sù kÕt thóc k× l¹.

- Çc yÕu tè k× ¶o lµm cho çc sù kiÖn vµnh©n vËt linh thiªng h¬n, ®ång thêi sù x¸c®Þnh kh«ng gian vµ têi gian cô thÓ ®· t¹o raniÒm tin cho ngêi nghe vÒ nh÷ng ®iÒu cãthùc cña truyÖn kÓ.

- Gi¶i thÝch hiÖn tîng lò lôt, nªu cao vaitrß vµ íc m¬ chinh phôc tù nhiªn, më réng®Þa bµn SX cña ngêi anh hïng v¨n ho¸cïng toµn thÓ c d©n V¨n Lang buæi ®Çudùng níc

- Ca ngîi tÝnh chÊt chÝnh nghÜa, tinh thÇnyªu níc, lßng yªu chuéng hoµ b×nh cñaND vµ th¾ng lîi vÎ vang cña cuéc khëinghÜa LS ë thÕ kØ XV do Lª Lîi l·nh ®¹o.

D : H íng dÉn häc ë nhµSo¹n bµi tiÕp theo* §iÒu chØnh kÕ häach :................................................................................................................................................................................................................................................................................…………………………………………………………………………………………

Ngµy so¹n : 17-2-2008TiÕt 45 + 46 :

TruyÖn cæ tÝch .

A- Môc tiªu cÇn ®¹t :- HS n¾m ®îc kh¸i niÖm truyÖn cæ tÝch, hiÓu ®îc ý nghÜa trong nh÷ng truyÖn d©n gian Êy.

- Tù hµo vÒ nh÷ng truyÖn cæ tÝch tèt ®Ñp ®ã cña d©n téc ta.- KÓ l¹Þ ®îc çc truyÖn cæ tÝch ®· häc.B- ChuÈn bÞ :- Mét sè truyÖn cæ tÝch VN.C- TiÕn tr×nh giê d¹y :- KiÓm tra bµi cò :? ThÕ nµo lµ truyÖn truyÒn thuyÕt ? KÓ l¹i mét truyÒn thuyÕt mµ em thÝch nhÊt ? Nãi râ v× sao emthÝch ?- Bµi míi :

. .41

? Nh¾c l¹i kh¸i niÖm truyÖn cæ tÝch ?

? LÊy VD truyÖn cæ tÝch vÒ loµi vËt ?

? LÊy VD truyÖn cæ tÝch thÇn k× ?

? LÊy VD truyÖn cæ tÝch sinh ho¹t ?

? Em ®· häc nh÷ng truyÖn cæ tÝch nµo ? KÓ tªn ?? TruyÖn cã néi dung g× ?

? KÓ l¹i néi dung c©u chuyÖn ?

? T¹i sao khi nghe tin nhµ vua g¶ c«ng chóa choTh¹ch Sanh, hoµng tö 18 níc ch hÇu l¹i kh«ng®ång t×nh, ®em qu©n sang ®¸nh ?

? TruyÖn cã néi dung g× ?

? KÓ l¹i c©u chuyÖn ?

? Trong nh÷ng phÈm chÊt díi ®©y, chó bÐ cãnh÷ng phÈm chÊt nµo, t¹i sao ?A- Th«ng minh D- V× d©n v× nícB- Dòng c¶m E- HiÒn lµnh

1- Kh¸i niÖm truyÖn cæ tÝch- Lµ 1 thÓ lo¹i cña VHDG, gåm cã 3 lo¹i :a) TruyÖn cæ tÝch vÒ loµi vËt : cã n.v chÝnh lµçc con vËt. Lo¹i truyÖn nµy nh»m gi¶i thÝchçc ®Æc ®iÓm , thãi quen cña çc con vËt,hoÆc kÓ vÒ quan hÖ gi÷a çc con vËt...tõ ®ã®óc kÕt thµnh nh÷ng kinh nghiÖm vÒ thÕ giíiloµi vËt vµ ngô ý çc vÊn ®Ò ®¹o ®øc, kinhnghiÖm sèng cña con ngêi. Kh«ng Ýt truyÖncæ tÝch ®· ®îc chuyÓn thµnh truyÖn ngông«nb) TruyÖn cæ tÝch thÇn k× : lµ nh÷ng c©uchuyÖn cã nhiÒu yÕu tè thÇn k× vÒ ngêi emót, ngêi mang lèt xÊu xÝ, ngêi mè c«i,ngêi dòng sÜ, ngêi cã tµi l¹...ph¶n ¸nh cuéc®Êu tranh gi÷a çi thiÖn vµ çi ¸c, íc m¬ cñanh©n d©n vÒ c«ng lÝ XH vµ sù ®æi ®êi. §©y lµlo¹i truyÖn tiªu biÓu nhÊt , ®Æc s¾c nhÊt cñatruyÖn cæ tÝch.c) TruyÖn cæ tÝch sinh ho¹t : kÓ vÒ sù th«ngminh s¾c s¶o, tµi ph©n xö, hoÆc sù lÐm lØnh,mÑo lõa...cña nh©n vËt. Lo¹i truyÖn nµy rÊtgÇn víi cuéc sèng thËt, Ýt hoÆc kh«ng sö dôngyÕu tè thÇn k×.2- Çc truyÖn cæ tÝch ®· häc :a) Th¹ch Sanh :- Ca ngîi chiÕn c«ng giÊt ch»n tinh, diÖt ®¹ibµng, ®¸nh qu©n 18 níc ch hÇu cøu kÎ yÕuvµ d©n lµnh cña chµng dòng sÜ Th¹ch Sanh,®ång thêi thÓ hiÖn íc m¬ vÒ c«ng lÝ XH, vÒ®¹o ®øc sèng hiÌn lµnh nh©n hËu, lu«n x¶th©n v× ngêi kh¸c vµ tinh thÇn yªu chuénghoµ b×nh cña nh©n d©n ta.- V× c«ng chóa cµnh vµng l¸ ngäc l¹i ®îc®em g¶ cho chµng ®èn cñi mµ kh«ng g¶ choçc v¬ng c«ng quý téc. Lùa chän nµy cãtÝnh th¸ch thøc.b) Em bÐ th«ng minh :- TruyÖn lu«n ®a ra nh÷ng c©u hái o¸i o¨m®Ó thö th¸ch trÝ th«ng minh cña nh©n vËt, qua®ã kh¼ng ®Þnh gi¸ trÞ cña trÝ tuÖ vµ m¬ íc cãngêi tµi giái g¸nh v¸c viÖc níc cña nh©nd©n.

- A, B, D, G

c) C©y bót thÇn :- Ca ngîi M· L¬ng nhê cã c©y bót thÇn ®·

. .42

C- KhÐo tay G- Ch¨m chØ? TruyÖn cã néi dung g× ?

? KÓ l¹i truyÖn ?

? Cã thÓ coi hµnh ®éng giÕt chÕt tªn ®Þa chñ vµgia ®×nh tªn vua ®éc ¸c lµ hµnh ®éng ¸c ®éc®îc kh«ng ? T¹i sao ?

? Néi dung cña truyÖn lµ g× ?

? KÓ l¹i c©u chuyÖn ?

? Cuéc sèng cña «ng l·o cã thay ®æi kh«ng saunh÷ng lÇn gÆp ç vµng ?

dèc lßng mang hÕt tµi nghÖ ra gióp ®ì d©nnghÌo, tiªu diÖt lò ®Þa chñ ¸c b¸, ch«n vïi c¶lò vua quan ®éc ¸c xuèng biÓn. Qua ®ã, thÓhiÖn quan niÖm cña nh©n d©n vÒ c«ng lÝ XH,vÒ môc ®Ých nghÖ thuËt vµ m¬ íc vÒ kh¶n¨ng k× diÖu cña con ngêi.- Kh«ng, v× truyÖn cæ tÝch thêng kÕt thóc cãhËu, nh÷ng kÎ ®éc ¸c thêng bÞ trõng trÞ thÝch®¸ng víi téi lçi mµ chóng g©y ra.d) ¤ng l·o ®¸nh ç vµ con ç vµng.- Ph¶n ¸nh mqh ®èi lËp gi÷a ç vµng, «ng l·o®¸nh ç víi mô vî «ng ; nhng thùc chÊt ®ãlµ mqh gi÷a ngêi hiÒn lµnh, thËt thµ víi kÎtham lam, b¹c ¸c. Qua ®ã muèn ca ngîi lßngbiÕt ¬n ®èi víi ngêi nh©n hËu vµ nªu bµi häc®Ých ®¸ng cho nh÷ng kÎ tham lam, béi b¹c.- Kh«ng thay ®æi g×, cã ch¨ng lµ cµng ngµy«ng cµng bÞ m¾ng nhiÕc thËm tÖ h¬n

D- LuyÖn tËp :§ãng vai nh©n vËt em thÝch trong truyÖn cæ tÝch em thÝch ®Ó kÓ l¹i c©u chuyÖn Êy ?E- Híng dÉn häc ë nhµ :- So¹n bµi tiÕp theo.* §iÒu chØnh kÕ ho¹ch :........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

. .43

Ngµy so¹n : 25-2-2008TiÕt 47 :

Truþªn ngô ng«n

A- Môc tiªu cÇn ®¹t :- HS n¾m ®îc kh¸i niÖm truyÖn ngô ng«n, hiÓu ®îc ý nghÜa trong nh÷ng truyÖn d©n gian Êy.- Tù hµo vÒ nh÷ng bµi häc kÝn ®¸o mµ s©u s¾c Êy tèt ®Ñp ®ã cña nh©n d©n ta.- KÓ l¹Þ ®îc çc truyÖn ngô ng«n ®· häc.B- ChuÈn bÞ :- Mét sè truyÖn ngô ng«n VN.C- TiÕn tr×nh giê d¹y :- KiÓm tra bµi cò :? ThÕ nµo lµ truyÖn cæ tÝch ? Cã mÊy lo¹i truyÖn cæ tÝch ? Lµ nh÷ng lo¹i nµo ?? KÓ l¹i mét truyÖn cæ tÝch mµ em thÝch nhÊt ? Nãi râ v× sao em thÝch ?- Bµi míi :

? Nh¾c l¹i khaÝ niÖm truyÖn ngô ng«n ?

? Em ®· häc nh÷ng truyÖn ngô ng«n nµo?

? KÓ l¹i nh÷ng truyÖn ngô ng«n trªn ?

? ý nghÜa , bµi häc tõ çc truyÖn ngô ng«n ®ã ?

? TruyÖn nªu ra bµi häc g× ?

I- Kh¸i niÖm truyÖn ngô ng«n :- Lµ lo¹i truyÖn thêng mîn chuyÖn ®å vËt,loµi vËt hoÆc con ngêi ®Ó nãi bãng giã chuyÖncon ngêi nh»m nªu nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm®èi víi cuéc sèng.II- Nh÷ng truyÖn ngô ng«n ®· häc :- Õch ngåi ®¸y giÕng.- ThÇy bãi xem voi.- §eo nh¹c cho mÌo- Ch©n , Tay, Tai, M¾t , MiÖng.a) £ch ngåi ®¸y giÕng : mîn chuyÖn con Õchnh×nh thÊy trêi chØ b»ng çi vung ®Ó Èn dôchuyÖn con ngêi, phª ph¸n nh÷ng ngêi lÊynhËn thøc chñ quan cña m×nh thay thÕ cho thùct¹i.b) ThÇy bãi xem voi : Phª ph¸n çch xem voikh«ng ®Çy ®ñ cña 5 «ng thÇy bãi, nªu bµi häckinh nghiÖm vÒ çch nh×n nhËn vµ ®¸nh gi¸ sùvËt, réng h¬n lµ nh×n nhËn mäi vËt vµ con ngêicµn trän vÑn, toµn diÖn.c) Ch©n, Tay, Tai, M¾t , MiÖng : Dïng çc béphËn cña c¬ thÓ ngêi ®Ó Èn dô vÒ mqh t¬ng hçgi÷a çc thµnh viªn trong céng ®ång.Nªu ra bµihäc vÒ vai trß cña mçi ç nh©n trong céng ®ång.Mçi ngêi cã vai trß riªng, kh«ng thÓ nãi aiquan träng h¬n ai. V× vËy, cÇn hoµn thµnh tètc«ng viÖc cña m×nh, kh«ng nªn û vµo ngêikh¸c th× céng ®ång míi tèt ®Ñp.

. .44

D- LuyÖn tËp :GV cho Hs ®äc ph©n vai truþªn Ch©n, Tay, Tai, M¾t , MiÖng.

ThÇy bãi xem voi.E- Híng dÉn häc ë nhµ :- So¹n bµi tiÕp theo.* §iÒu chØnh kÕ ho¹ch :......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .

Ngµy so¹n : 25-2-2008TiÕt 48 + 49 :

TruyÖn cêi.

A- Môc tiªu cÇn ®¹t :- HS n¾m ®îc kh¸i niÖm truyÖn cêi, hiÓu ®îc ý nghÜa trong nh÷ng truyÖn d©n gian Êy.- Tù hµo vÒ nh÷ng bµi häc kÝn ®¸o mµ s©u s¾c Êy tèt ®Ñp ®ã cña nh©n d©n ta.- KÓ l¹Þ ®îc çc truyÖn cßi ®· häc.B- ChuÈn bÞ :- Mét sè truyÖn cêi VN.C- TiÕn tr×nh giê d¹y :- KiÓm tra bµi cò :? ThÕ nµo lµ truyÖn ngô ng«n ? KÓ l¹i mét truyÖn mµ em thÝch nhÊt ? Nãi râ v× sao em thÝch ?- Bµi míi :

? TruyÖn cêi lµ lo¹i truyÖn ntn ?

? Em ®· häc nh÷ng truyÖn cêi nµo ?

? Néi dung truyÖn treo biÓn lµ g× ?

? TruyÖn phª ph¸n ®iÒu g× ?

? KÓ l¹i truyÖn ?? TruyÖn cã néi dung g× ?? Qua ®ã nh»m phª ph¸n ®iÒu g× ?

I- Kh¸i niÖm :- Lµ lo¹i truyÖn kÓ vÒ nh÷ng hµnh ®éng ®¸ngcêi cña con ngêi, nh»m g©y ra çi cêi.II- Çc truyÖn cêi ®· häc :- Treo biÓn- Lîn cíi, ¸o míi.a) Treo biÓn :Lµ c©u chuyÖn vÒ nhµ hµng b¸n ç nghe ai nãicòng coi lµ ®óng, véi vµng lµm theo mµ ch¼ngcã chñ kiÕn g×. Qua ®ã, nhÑ nhµng phª ph¸nnh÷ng ngêi kh«ng cã chÝnh kiÕn, ®ång thêi nªubµi häc lµm viÖc g× còng ph¶i suy xÐt kÜ vµ ph¶icã chÝnh kiÕn, kh«ng nªn chØ biÕt nghe theongêi kh¸c mét çch thô ®éngb) Lîn cíi, ¸o míi.Th«ng qua tiÕng cêi, truyÖn chÕ giÏu anh chµngmÊt lîn cßn cè khoe ®ã lµ lîn cíi, anh cã ¸omíi còng cè khoe b»ng ®îc chiÕc ¸o míi cñam×nh, kh«ng cÇn biÕt ngêi ta cã muèn nghehay kh«ng. Réng h¬n, truyÖn phª ph¸n nh÷ngngêi huªnh hoang, cã tÝnh thÝch khoe cña.

D- LuyÖn tËp :

. .45

GV cho Hs ®äc ph©n vai truþªn Lîn cíi, ¸o míiE- Híng dÉn häc ë nhµ :- So¹n bµi tiÕp theo.* §iÒu chØnh kÕ ho¹ch :......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .

Ngµy so¹n : 01-03-2008TiÕt 50 + 51 :

So s¸nh.A- Môc tiªu cÇn ®¹t :

Gióp häc sinh :- N¾m ®îc so s¸nh lµ g× , cÊu t¹o cña phÐp so s¸nh, vÏ ®îc m« h×nh cÊu t¹o cña phÐp so s¸nh.- VËn dông vµo trong nãi vµ viÕt.B- ChuÈn bÞ :- M« h×nh cÊu t¹o cña phÐp so s¸nh.C- TiÕn tr×nh giê d¹y :- KiÓm tra bµi cò :? KÓ tªn c¸c lo¹i truyÖn d©n gian mµ em ®· häc ?- Bµi míi :

Hoạt động của học sinh(Dưới sự hướng dẫn cña giáo viên)

Nội dung bài học(Kết quả các hoạt động của h/s )

GV treo b¶ng phô cã ghi VDHS ®äc VD vµ tr¶ lêi c©u hái:? Tìm các cụm từ chứa hình ảnh so sánh? Từ các hình ảnh so sánh đã tìm được, yêucầu h/s xác định các sự vật được so sánh vớinhau? Vì sao có thể so sánh như vậy?? Tác dụng cña việc sử dụng so sánh ?

? Em hiểu so sánh là gì ?? LÊy vÝ dô ?

I. So sánh là gì* Hình ảnh so sánh- Trẻ em như búp trên cành- Rừng đước… như hai dãy trường thànhvô tậnSv ®îc so s¸nh* Giữa các sự vật được so sánh với nhau cãnh÷ng ®iÓm gièng nhau* Tác dụng : Làm nổi bật cảm nhận của ngườiviết về nh÷ng sự vật được nói đến, lµm câu thơ,câu văn có tính hình ảnh, gợi cảm.* Ghi nhớ : Lµ ®èi chiÕu sù vËt ,sù viÖc nµy víi sùvËt ,sù viÖc kh¸c cã nÐt t ¬ng ®ång ®Ó lµm t¨ngsøc gîi h×nh ,gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t .

. .46

-GV treo bảng cấu tạo của phép so sánh, h/sđiền các so sánh tìm được ở phần I vào bảng? Cho h/s nhận xét về các yếu tố của phép sosánh

? Yêu cầu h/s tìm thêm ví dụ về so sánh màh/s đã gặp và phân tích cấu tạo của so sánh? Yêu cầu h/s tìm thêm ví dụ về so s¸nh màh/s đã gặp và phân tích cấu tạo của so sánhH/s Làm bài tập 3 :

Hoạt động 3 : H íng dÉn luyÖn tËpN¾m l¹i nội dung bài học. H/s đặt câu có sửdụng so sánh

II. Cấu tạo của phép so sánhVế A(Sự vậtđược sosánh)

Ph ongDiÖnSo s¸nh

TừSosánh

Vế B(Sự vật dùng đểso sánh)

Trẻ em Như Búp trêncànhRừngđước

Dựng lêncao ngất

Như Hai d·y trườngthành vô tận

* Phép so sánh có cấu tạo đầy đủ gồm 4 yếu tốnhưng khi sử dụng có thể lược bỏ 1 yếu tố nào đóBài 3 :a, Vắng mặt từ ngữ chỉ phuong diện so sánh, từ sosánhb, Từ so sánh và vế B được đảo lên trước vế A

III. Luyện tập :Bài 1:- Thầy thuốc như mẹ hiền- “Đường vô xứ Nghệ …hoạ đồ”- Lòng ta vui như hộiNhư cờ bay, gió reo!

- Sự nghiệp của chúng ta giống như rừng cây đương lên đầy nhựa sống và ngày càng lớn mạnhnhanh chóng.Bài 2 : Trong tiÕng ViÖt, cã nhiÒu thµnh ng÷ ®îc cÊu t¹o theo phÐp so s¸nh. H·y t×m nh÷ng thµnhng÷ ®ã.Bài 3 : ViÕt 1 ®o¹n v¨n cã sö dông phÐp so s¸nh.Ho¹t ®éng4: H íng dÉn luyÖn tËp ë nhµ- N¾m v÷ng kh¸i niÖm- Lµm bµi tËp cßn l¹i.- T×m c¸c phÐp so s¸nh cã trong bµi “ S«ng níc Cµ Mau “* §iÒu chØnh kÕ ho¹ch :......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .

Ngµy so¹n : 12-3-2008TiÕt 52 + 53 : Nhân hoá

A. Mục tiêu cần đạt :Kiến thức : Giúp h/s nắm vững- Khái niệm nhân hoá ,các kiÓu nhân hoáLuyện kĩ năng :

- Phân tích giá trị biểu cảm của nhân hoá

. .47

- Sử dụng nhân hoá đúng lúc, đúng chổ trong nói, viết.B. ChuÈn bÞ :B¶ng phôC. Thiết kế bài dạy học :- . KiÓm tra bµi cò: ? Em ®· ® îc ®äc nh÷ng truyÖn nµo nãi vÒ çc con vËt ,®å vËt , c©y cèi cãnh÷ng hµnh ®éng nh con ng êi ?- Bµi míi:


Hoạt động 1 :GV treo b¶ng phô- H/s đọc đoạn trích trong bài “Mưa” của TrầnĐăng Khoa.? H·y kÓ tªn çc sù vËt ®îc nh¾c tíi trong khæth¬?? Nh÷ng sù vËt Êy ® îc g¸n cho nh÷ng hµnh®éng nµo ?

? Nh÷ng tõ ng÷ trªn vèn dïng ®Ó miªu t¶ hµnh®éng cña ai?? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch gäi sù vËt ë ®©y ?? Kết luận : Cách dïng như vậy được gọi là nhânhoá (biÕn các sự vật không phải là người trở nêncã các đặc điÓm, tính chất, hành động… như conngười)? Vậy em hiểu như thế nào là nhân hoá?? Em h·y so s¸nh 2 çch diÔn ®¹t trªn ,xem çchdiÔn ®¹t nµo hay h¬n? V× sao? H·y nªu t¸c dông cña biÖn ph¸p nh©n ho¸ ?

Hoạt động 2 :Tìm hiểu các kiÓu nhân hoá

? Tìm trong sự vật được nhân hoá trong các câuthơ, câu văn đã cho.? Cách nhân hoá các nhân vật trong câu thơ, câuvăn đã cho.? trong 3 kiểu nhân hoá đó, kiểu nào hay hợphơn cả (3 kiểu)

G/v cũng cố nội dung tiết học

I. Tìm hiểu khái niệm nhân hoá :* VÝ dô :

+ Çc sù vËt : trêi ,c©y mÝa ,kiÕm

+ Hµnh ®éng : - MÆc ¸o gi¸p- Ra trËn- Móa g ¬m-Hµnh qu©n

+ Nh÷ng tõ ng÷ nµy vèn dïng ®Ó miªu t¶hµnh ®éng cña con ng êi ®ang chuÈn bÞ chiÕn®Êu+ Çch gäi : Gäi " trêi " b»ng " «ng "-> dïnglo¹i tõ gäi ng êi ®Ó gäi sù vËt kh«ng ph¶i lµng êi

- §o¹n 1: sö dông phÐp nh©n ho¸ lµm cho sùvËt, sù viÖc hiÖn lªn sèng ®éng ,gÇn gòi víicon ng êi.- §o¹n 2: Miªu t¶ t êng thuËt mét çchkh¸ch quan*GV b×nh : B»ng biÖn ph¸p nh©n ho¸ , nhµ th¬TrÇn §¨ng Khoa ®· thæi vµo thÕ giíi loµi vËtmét linh hån ng êi, khiÕn cho nh÷ng sù vËtvèn v« tri v« gi¸c cã nh÷ng hµnh ®éng, thuéctÝnh ,t×nh c¶m cña con ng êi gióp cho c¶nhvËt trong bµi th¬ trë nªn sèng ®éng ..* Ghi nhí1: SGKII.Çc kiÓu nh©n ho¸:1. XÐt vÝ dô :

*Sù viÖc ® îc nh©n ho¸:- MiÖng, Tai, Tay, Ch©n, M¾t- Tre xung phong, chèng gi÷.- Tr©u ¬i.* çch nh©n ho¸:- Dïng tõ ng÷ vèn gäi ng êi ®Ó gäi vËt- Tõ chuyªn x ng h« víi vËt nh ng êi.

. .48

Hoạt động 3 Luyện tập :Bài tập 1:

Từ ngữ thể hiện phép nhân hoá- Đông vui- Tàu mẹ, tàu con- Xe anh, xe em- Túi tít, nhận hang về và trở hang ra- Bận rộn

=> Tác dụng : LÀm cho quang cảnh bến cảng được miêu tả sống động hơn, người đọc dễ hìnhdung được cảnh nhộn nhịp, bận rộn của các phương tiện có trên cảng.Bài tập 3 :

Cách viết một sử dụng nhiều phép nhân hoá, nhờ vậy mà sinh động và gợi cảm hơn => cótính biểu cảm cao hơn, chổi rơm chở nên gần gủi với con người, song động hơn => Phù hợp vớicách viết của văn biểu cảm+ Cách 2 : Phù hợp với cách viết của văn bản thuyết minh

Ho¹t ®éng4: H íng dÉn luyÖn tËp ë nhµ- Häc thuéc ghi nhí- Lµm bµi tËp cßn l¹i.

Ngµy so¹n : 20-3-2008TiÕt 54 + 55 : Ẩn dôA. Kết quả cần đạt :1, Kiến thức :H/s cần nắm được :

- Khái niệm ẩn dụ- Các kiểu ẩn dụ

2, Luyện kĩ năng :- Phát hiện và phân tích được giá trị biểu cảm của ẩn dụ- Biết vận dụng ẩn dụ trong nói và viết

B. Thiết kế bài dạy học :I. æn ®Þnh tæ chøc:II. KiÓm tra bµi cò: Nh©n ho¸ lµ g×? LÊy vÝ dô minh ho¹III.Bµi míi:IV.C¸c ho¹t ®éng d¹y häc


H/s diển cảm khổ thơ mục I sgk tr 68? Cụm từ người cha dung để chỉ ai?? Tại sao em biết điều đó? Tìm một ví dụ tương tự trong thơ của TốHữu? Cụm từ người cha trên có gì giống và khácnhau ?G/v chốt : Khi phép so sánh bị lược bỏ vế A,người ta gọi đó là so sánh ngầm (ẩn kín) =>Đó là phép ẩn dụ

I. Èn dô lµ g×

1, Bài tập :- Người Cha chỉ Bác Hồ

=> Ta biết được là nhờ ngữ cảnh của bài thơVD : “Bác Hồ cha của chúng em… Quả tim lớn lọc trăm đường máu nhỏ”

(Tố Hữu)

. .49

Trở lại VD1: Vì sao tác giả lại ví Bác Hồ vớiNgười Cha. Cách nói như vậy => Ẩn dụ? Em hiểu thế nào là ẩn dụ ? Dùng ẩn dụ cótác dụng gì ?G/v cho h/s làm bài tập 2Hoạt động 2:Câu ca dao “Thuyền…

… đợi biển”? Từ “thuyền” và “bến” được dung với ngiãgốc hay nghiã chuyển?? Giải thích nghĩa gốc, nghĩa chuyển của 2từ đó ?? Tìm câu ca dao có cách dung hình ảnhtương tự ?“ Anh như thuyền điEm như bến đợi”? Các hình ảnh thuyền và biển gợi cho emlien tưởng đến ai ?H/s đọc VD sgk (mục II)? Các từ “thắp”, “lửa hồng” dung để chỉ hìnhtượng sinh vật nào ? Vì sao ? Có thể ví nhưvậy ?

H/s đọc kĩ câu văn của Nguyễn Tuân? Theo em cụm từ “thấy nắng giòn tan” có gìđặc biệt

? Sự chuyển đổi cảm giác ấy có tác dụnggì ?

Theo em có mấy kiểu ẩn dụ

=> Giống : Đều so sánh Bác Hồ với người cha=> Khác : Ở VD1:Lược bỏ vế A chỉ còn vế BỞ VD2 : Không lược bỏ, còn cả vế A,B* Vì Bác Hồ có phẩm chất giống người cha ở chổđó là tình yêu thương, sự chăm sóc chu đáo đối vớicon=> Rút ra ghi nhớ sgk

II. Hướng dẫn phân loại các kiểu ẩn dụ :1, Ví dụ :- Thuyền, bến được dung với nghĩa chuyển+ Thuyền : Phương tiện giao thong đường thuỷ+ Bến : Đầu mối giao thongNghĩa chuyển :+ Thuyền : Có tính chất cơ động, chỉ người đi xa+ Bến : Tính chất cố định, chỉ người chờ*Liên tưởng : Những người con trai, con gái yêunhau, xa nhau, nhớ thương nhau.=> Giống nhau về phẩm chất

* “Thắp”, “lửa hồng” => Chỉ hµng rào hoa râm bụttrước nhà Bác ở làng Sen=> Dựa trên sự tương đồng : Màu đỏ của hoa râmbụt và hình ảnh ngọn lửa => Hình ảnh hoa đỏ khẻđong đưa trong gió như ngọn lửa đang cháy=> Cách thức thực hiện hành động* Thấy nắng giòn tan- Thấy : Động từ => thị giác- Giòn tan : Âm thanh => tính giác được dung chođtg của thị giác=> Sự so sánh đặc biệt : Chỉ đổi cảm giác từ thínhgiác.=> tạo ra lien tưởng thú vị2, Có 3 kiểu ẩn dụ :

Hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện tập:Bài tập 1 :

Cách 1 : Miêu tả trực tiếp, có tác dụng nhạn thức lí tínhCách 2 : Dùng phép so sánh, có tác dụng định dạng lạiCách 3 : Ẩn dụ có tác dụng hình tượng hoá

Bài tập 2:a, Ăn quả nhớ kẻ trồng cây

- Ăn quả : Thừa hưởng thành quả của tiền nhân- Kẻ trồng cây : Người đi trước, người làm ra thành quả

=> Quả tương đồng với thành quảb, Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng

- Mực : Đen, khó tẩy rửa => Tương đồng với hoàn cảnh xấu, người xấu- Rạng : Sáng sủa => Tương đồng với hoàn cảnh tốt, người tốt

. .50

c, Mặt trời đi qua trên lăngẨn dụ : Mặt trời => Chỉ phong cách đạo đức cách mạng của Bác Hồ

Ho¹t ®éng4: H íng dÉn luyÖn tËp ë nhµ- Lµm bµi tËp cßn laÞ- ChuÈn bÞ bµi míi..

Ngµy so¹n : 6-4-2008TiÕt 56 + 57 : Hoán dụA.Môc tiªu bµi häc:- Gióp HS n¾m ® îc kh¸i niÖm ho¸n dô, çc kiÓu ho¸n dô.- B íc ®Çu biÕt ph©n tÝch t¸c dông cña ho¸n dô.B. ChuÈn bÞ: B¶ng phôC. TiÕn tr×nh lªn líp:1. KiÓm tra bµi cò:Nh©n ho¸ lµ g× ? Cho vÝ dô minh ho¹2.Bµi míi :


GV treo b¶ng phô vÝ dô? Em hØªu tõ ¸o n©u, ¸o xanh ë ®©y lµ g×? ¸o n©u, ¸o xanh chØ ®èi t îng nµo?

? N«ng th«n ,thµnh thÞ nãi vÒ çi g×?

? Em nhËn xÐt g× vÒ çch dïng nh÷ng tõ trªn tronghai vÝ dô nµy.

? Çch diÔn ®¹t trªn ng êi ta gäi lµ biÖn ph¸p g×.? VËy em hiÓu nh thÕ nµo lµ ho¸n dô.

? GV gäi HS ®äc vÝ dô trªn b¶ng phô? T×m hiÓu tõ in ®Ëm, mèi quan hÖ cña çc tõ ®ãvíi sù vËt mµ nã biÓu thÞ.

? Tõ sù ph©n tÝch vÝ dô trªn em h·y cho biÕt cãnh÷ng kiÓu ho¸n dô nµo.

I. Ho¸n dô:- ¸o n©u, ¸o xanh chØ nh÷ng ngêi n«ngd©n, c«ng nh©n v× ng êi n«ng d©n mÆço n©u,ng êi c«ng nh©n mÆc ¸o n©u khi lµmviÖc .- N«ng th«n, thµnh thÞ : chØ nh÷ng ng êisèng ë n«ng th«n vµ nh÷ng ng êi sèng ëthµnh thÞ.-> Çch dïng ng¾n gän, t¨ng tÝnh h×nh¶nh ,c©u v¨nhµm sóc, nªu bËt ® îc ®Æc®iÓm cña ng êi ®ang nãi ®Õn.* Ho¸n dô:- Gäi tªn sù vËt hiÖn t îng, kh¸i niÖmb»ng tªn cña mét sù vËt hiÖn t îng,kh¸i niÖm cã quan hÖ gÇn gòi vãi nã.- T¸c dông: Lµm t¨ng tÝnh gîi h×nh, gîic¶m cho diÔn ®¹t.II. Çc kiÓu ho¸n dô:- Bµn tay: Bé phËn cña con ng êi dïngthay cho ng êi lao ®éng.MQH: Bé phËn- toµn thÓ.- Mét, ba: sè l îng cô thÓ ®Ó dïng thaycho sè Ýt , sè nhiÒu.- §æ m¸u: DÊu hiÖu dïng thay cho sù hisinh mÊt m¸t.MQH: DÊu hiÖu cña sù vËt sù viÖc* Cã 4 kiÓu ho¸n dô th êng gÆp:- LÊy bé phËn ®Ó nãi çi toµn thÓ.- LÊy vËt chøa ®ùng ®Ó nãi ®Õn vËt bÞchøa ®ùng.- LÊy DÊu hiÖu cña sù vËt sù viÖc

. .51

-LÊy çi cô thÓ ®Ó nãi çi trõu t îng.

Ho¹t ®éng3: H íng dÇn HS luyÖn tËpBµi tËp 1: GV chia nhãm cho Hs lµm bµiN1: c©uaN2: C©ubN3: C©ucN4: C©udBµi tËp 2: Ph©n biÖt Èn dô vµ ho¸n dôGièng: gäi tªn sù vËt, hiÖn t îng nµy b»ng tªn sù vËt, hiÖn t îng kh¸c.Kh¸c:- Èn dô: Dùa vµo quan hÖ t ¬ng ®ång vÒ h×h thøc, çch thùc hiÖn- Ho¸n dô: Dùa vµo 4 kiÓu quan hÖ gÇn gòi

Ho¹t ®éng4 H íng dÉn häc ë nhµ- Lµm bµi tËp cßn laÞ.- ChuÈn bÞ bµi míi.* §iÒu chØnh kÕ ho¹ch :......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .

i.vietnamdoc.neti.vietnamdoc.net/data/file/2015/Thang06/24/giao-an-day-them-Van-6.pdf7 !H U 6 h& %&...

Documents

Transcript of i.vietnamdoc.neti.vietnamdoc.net/data/file/2015/Thang06/24/giao-an-day-them-Van-6.pdf7 !H U 6 h& %&...