HT Xep Hang BIDV

8/6/2019 HT Xep Hang BIDV

1/102

Trang 1

B GIO D C V O T O

TR NG I H C KINH T TP.HCM

-----------------------------

TH Y NG C THU

HON THI N PH NG PHP X P H NG

TN NHI M KHCH HNG DOANH NGHI P

T I NGN HNG U T V PHT TRI N VI T NAM

CHUYN NGNH : KINH T TI CHNH-NGN HNGM S : 60.31.12

LU N VN TH C S KINH T

NG I H NG D N KHOA H C

TS.TR M TH XUN H NG

TP.H CH MINH- NM 2007


2/102

Trang 2

M C L C

N i dung Trang

Danh m c cc ch vi t t t

L i m u

CH NG I

X P H NG TN NHI M DOANH NGHI P VAY V N NGN HNG 1.1. R I RO TN D NG -----------------------------------------------------------------------01

1.1.1. Khi ni m r i ro tn d ng -----------------------------------------------01

1.1.2. Cc nguyn nhn d n n r i ro tn d ng ---------------------------01

1.1.2.1. Cc nguyn nhn khch quan--------------------------------------------------01

a. Do mi tr ng kinh t khng n nh ----------------------------------------01

b. R i ro do mi tr ng php l --------------------------------------------------03

c. S thanh tra, ki m tra gim st c a NHNN ch a hi u qu ---------------04

1.1.2.2. R i ro do nguyn nhn ch quan ---------------------------------------------04

a. R i ro t pha khch hng vay --------------------------------------------------04

b. R i ro t pha ngn hng cho vay ----------------------------------------------05

1.2.X P H NG TN NHI M DOANH NGHI P VAY V N -------------------------07

1.2.1. nh ngha x p h ng tn nhi m --------------------------------------------------07

1.2.2.S c n thi t ph i XHTN trong ho t ng tn d ng ngn hng ----------081.2.2.1.XHTN doanh nghi p vay v n ngn hng ------------------------------------08

1.2.2.2.S c n thi t ph i XHTN trong ho t ng tn d ng ngn hng ---------08

a.Do yu c u h n ch r i ro tn d ng -------------------------------------------08

b.Do yu c u l a ch n khch hng cho vay -------------------------------------09

c. h tr phn lo i n v trch d phng r i ro ---------------------------09

d.Xy d ng chnh sch khch hng -----------------------------------------------10

1.2.3.Vai tr c a XHTN ---------------------------------------------------------------------10


3/102

Trang 3

1.2.3.1. i v i ngn hng th ng m i ----------------------------------------------10

1.2.3.2. i v i th tr ng ti chnh ---------------------------------------------------11

1.2.3.3. i v i doanh nghi p c x p h ng -------------------------------------11

1.3.NGUYN T C V CC CH TIU XHTN DOANH NGHI P -----------------121.3.1.Nguyn t c x p h ng tn nhi m ---------------------------------------------------12

1.3.2.Cc ch tiu th ng dng XHTN doanh nghi p --------------------------13

1.3.2.1.Cc ch tiu ti chnh ------------------------------------------------------------13

1.3.2.2.Cc ch tiu phi ti chnh ---------------------------------------------------13

1.4.S L C XHTN TRN TH GI I V BI H C KINH NGHI M CHO

VI T NAM ----------------------------------------------------------------------------------------14

1.4.1.S l c XHTN trn th gi i -------------------------------------------------------14

1.4.1.1.X p h ng tn nhi m t i M ---------------------------------------------------14

1.4.1.2.X p h ng tn nhi m t i Nh t B n -------------------------------------------15

1.4.1.3.X p h ng tn nhi m t i Thi Lan --------------------------------------------15

1.4.1.4.X p h ng tn nhi m t i Malaysia --------------------------------------------15

1.4.2.Bi h c kinh nghi m v XHTN doanh nghi p cho Vi t Nam -------------16

1.4.2.1.Cc NHTM xy d ng h th ng XHTN c a ring mnh ------------------16

1.4.2.2.C n thi t ph i xy d ng t ch c XHTN c l p -------------------------17

1.4.2.3.Xy d ng y cc ch tiu nh gi m c tn nhi m c a khch

hng vay------------------------------------------------------------------------------------17

1.4.2.4.Tham kh o k t qu x p h ng quy t nh u t --------------------17

K t lu n Ch ng I --------------------------------------------------------------------------17

CH NG II: TH C TR NG XHTN DOANH NGHI P T I NGN

HNG U T V PHT TRI N VI T NAM 2.1.GI I THI U NH U T V PHT TRI N VI T NAM ----------------------19

2.1.1.Gi i thi u qu trnh hnh thnh v pht tri n ---------------------------------19

2.1.1.1.Tm t t qu trnh hnh thnh v pht tri n ----------------------------------19

2.1.1.2.C c u t ch c ------------------------------------------------------------------20

2.1.2.Tnh hnh ho t ng ------------------------------------------------------------------20

2.1.2.1.Tnh hnh ti chnh v qu ho t ng kinh doanh --------------------------20

2.1.2.2.Tnh hnh ho t ng tn d ng -------------------------------------------------21


4/102

Trang 4

2.2.TNH HNH X P H NG TN NHI M T I VI T NAM -------------------------21

2.2.1.Trung tm thng tin tn d ng ngn hng nh n c ---------------------------22

2.2.2.Doanh nghi p kinh doanh thng tin tn nhi m ---------------------------------23

2.2.3.X p h ng tn nhi m c a cc ngn hng th ng m i -----------------------242.3.TH C TR NG PH NG PHP XHTN DOANH NGHI P T I BIDV -----24

2.3.1.Quy trnh XNTN-----------------------------------------------------------------------24

2.3.2.Cc ch tiu nh gi ------------------------------------------------------------------25

2.3.2.1.Cc ch tiu ti chnh ------------------------------------------------------------25

2.3.2.2.Cc ch tiu phi ti chnh --------------------------------------------------------27

2.3.3.Ph ng php tnh i m -------------------------------------------------------------29

2.3.3.1.Thang i m cc ch tiu ti chnh ---------------------------------------------29

2.3.3.2.Thang i m cc ch tiu phi ti chnh ----------------------------------------31

2.3.3.3. i m th ng ph t -------------------------------------------------------------33

2.3.4.K t qu x p h ng --------------------------------------------------------------------34

2.3.4.1. i v i doanh nghi p quan h -------------------------------------------34

2.3.4.2. i v i doanh nghi p m i quan h tn d ng l n u -------------------34

2.3.5. c i m khch hng theo h th ng XHTN c a BIDV --------------------36

2.3.6.V d minh h a XHTN m t doanh nghi p -------------------------------------37

2.4.SO SNH PH NG PHP XHTN C A BIDV V I M T S T CH C

KHC ------------------------------------------------------------------------------------------37

2.4.1.V i Ngn hng Ngo i th ng Vi t Nam ----------------------------------------37

2.4.2.V i ngn hng Cng th ng Vi t Nam -----------------------------------------39

2.4.3. V i Ngn hng Nh n c Vi t Nan (CIC) -------------------------------------39

2.4.4.V i Cng ty Ch ng khon Nh t ----------------------------------------------392.5. NH GI H TH NG XHTN KHCH HNG DOANH NGHI P VAY

V N T I BIDV ----------------------------------------------------------------------------------40

2.5.1.K t qu t c --------------------------------------------------------------------40

2.5.1.1.Tri n khai XHTN trn ton h th ng ----------------------------------------40

2.5.1.2.Nng cao kh nng phng ng a r i ro tn d ng ----------------------------41

2.5.1.3.D a vo k t qu XHTN quy t nh c p tn d ng --------------------42

2.5.1.4. a ra chnh sch khch hng trn c s c a XHTN --------------------42


5/102

Trang 5

2.5.1.5.H tr quy t nh cho vay tr ln nhanh chng --------------------------- 42

2.5.1.6.Ph ng php x p h ng n gi n, d th c hi n v p d ng ------------43

2.5.1.7.Ph ng php x p h ng bao g m nhi u ch tiu quan tr ng ---------43

2.5.2. Nh ng m t cn h n ch ------------------------------------------------------------432.5.2.1. Ch tiu nh gi x p h ng ch a ph h p -----------------------------432.5.2.2. Quy trnhh x p h ng ch a r rng -------------------------------------------45

2.5.2.3. i t ng x p h ng ch a ph h p -----------------------------------------45

2.5.2.4. S l ng cc th h ng x p h ng ch a y --------------------------45

2.5.3. Nguyn nhn c a nh ng h n ch ------------------------------------------------452.5.3.1. Nguyn nhn khch quan------------------------------------------------------45

a. Thng tin ph c v cho x p h ng khng y ----------------------------45

b. Th tr ng ch a c nhi u t ch c XHTN c th cung c p k t qu

XHTN cho cc ngn hng tham kh o -------------------------------------------46

2.5.3.2. Nguyn nhn ch quan ---------------------------------------------------------46

a. Nh n th c v XHTN ch a cao ------------------------------------------------46

b. Trnh cn b tn d ng ch a ng u ------------------------------------46

c. Ngn hng ch a c c s d li u ring ---------------------------------------47

d. K t qu x p h ng ch a c ng d ng trong qu n l r i ro tn d ng 47

e. Nhi u tr ng h p x p h ng ch mang tnh hnh th c --------------------47

K t lu n Ch ng II -------------------------------------------------------------------47

CH NG III: KI N NGH HON THI N PH NG PHP XHTN DOANH NGHI P T I BIDV

3.1. NH H NG C A BIDV TRONG TH I GIAN T I -------------------------493.1.1.Cc nh h ng c b n -------------------------------------------------------------49

3.1.1.1. nh h ng v tn d ng -------------------------------------------------------493.1.1.2. nh h ng v ngu n v n ---------------------------------------------------49

3.1.1.3. nh h ng v d ch v --------------------------------------------------------49

3.1.2.Cc ch tiu c b n n nm 2010 ------------------------------------------------503.1.3.Xy d ng h th ng x p h ng tn nhi m ---------------------------------------503.2.CC KI N NGH HON THI N PH NG PHP XHTN ------------------503.2.1. i v i nh n c --------------------------------------------------------------------50

3.2.1.1. Xy d ng t ch c XHTN c l p -------------------------------------------50

3.2.1.2. T o mi tr ng cho ho t ng kinh doanh tn nhi m pht tri n ------51


6/102

Trang 6

3.2.1.3. Nng cao ch t l ng thng tin tn nhi m c a CIC -----------------------51

3.2.1.4. Xy d ng h th ng d li u cung c p thng tin doanh nghi p nhanh

chng, y , chnh xc ----------------------------------------------------------------51

3.2.2. i v i Ngn hng u t v Pht tri n Vi t Nam ------------------------523.2.2.1.Cc ki n ngh v qu n tr i u hnh ------------------------------------52a. Nng cao nh n th c v XHTN -------------------------------------------------52

b. Xy d ng h th ng thng tin ring c a BIDV ------------------------------52

c. Tng c ng cng tc gio d c, o t o cn b -----------------------------52

d. y m nh th c thi XHTN trong ho t ng tn d ng ----------------------53

e. nh k ho c t su t ki m tra th c hi n XHTN --------------------------53

3.2.2.2.Cc ki n ngh hon thi n ph ng php x p h ng --------------------53

a. a thm tr ng s tnh i m cc ch tiu --------------------------------53

b. Thi t l p ch ng trnh ph n m n th c hi n x p h ng --------------53

c. B sung, thay th cc ch tiu ti chnh ---------------------------------------54

d. B sung, thay th cc ch tiu phi ti chnh ----------------------------------54

e. Thay i s l ng v k hi u b c x p h ng -------------------------------54

3.4.PH NG PHP X P H NG SAU KHI I U CH NH ---------------------553.4.1.B c 1, xc nh ngnh ngh kinh t -----------------------------------------------55

3.4.2.B c 2, xc nh quy m --------------------------------------------------------------56

3.4.3.B c 3, tnh ton v ch m i m cc ch tiu ti chnh ---------------------------56

3.4.4.B c 4, tnh ton v ch m i m cc ch tiu phi ti chnh ----------------------61

3.4.5.B c 5, tnh t ng i m ----------------------------------------------------------------65

3.4.6.B c 6, xc nh k t qu x p h ng tn nhi m -----------------------------------66

3.5.V D MINH H A XHTN M T DOANH NGHI P ------------------------------66K t lu n Ch ng III ---------------------------------------------------------------------------66K T LU N ----------------------------------------------------------------------------------------68PH L C S 01 PH L C S 02 TI LI U THAM KH O


7/102

Trang 7

L I M U

1. L do nghin c u.

M t trong lnh v c m Vi t Nam s m m c a khi chnh th c tr thnh

thnh vin th 150 c a WTO l lnh v c ti chnh ngn hng. Do nhi u ro c n b bi

b nn ho t ng ngn hng ch c ch n s tr ln si ng v c nh tranh quy t li t

h n. chi m lnh th ph n, thu ht c nhi u khch hng cc ngn hng trong

n c cng nh cc ngn hng n c ngoi s a ra nhi u chnh sch, cch th c

thu ht khch hng.

tham gia vo cu c c nh tranh c bi t l trong ho t ng tn d ng cc ngn hng th ng m i trong n c ngay t by gi ph i t i m i mnh, ph i xy

d ng h th ng qu n l r i ro tn d ng hi u qu , ph h p v i chu n m c v thng l

qu c t .

Ho t ng tn d ng l ho t ng c nhi u r i ro nh t trong nh ng ho t ng

c a cc ngn hng th ng m i chnh v v y hon thi n cc cng c qu n l r i ro tn

d ng lun l v n quan tr ng hng u c a cc ngn hng th ng m i. X p h ng

tn nhi m khch hng l m t trong nh ng cng c qu n l r i ro tn d ng m t cch khoa h c v hi u qu m cc ngn hng th ng m i hi n nay ang tri n khai p

d ng. M c d mang nh ng tn g i khc nhau, ty thu c vo m i ngn hng, c ngn

hng g i l H th ng x p h ng tn d ng n i b , h th ng ch m i m tn d ng

nh ng b n ch t u nh m nh gi m c tn nhi m, kh nng tr n trong t ng

lai c a khch hng c quan h d a trn h th ng x p h ng.

t ng b c nng cao cng tc qu n l r i ro tn d ng, ngy 31/12/2003

BIDV ban hnh quy t nh s 5645/Q-TD2 v i tn g i l ti u ti chnh sch

khch hng th c hi n x p h ng tn nhi m khch hng l doanh nghi p, lm c s

cho quy t nh c p tn d ng, th c hi n cc chnh sch khch hng ... . Sau ba nm

th c hi n h th ng x p h ng tn nhi m ny th hi n t m quan tr ng v ngha

th c ti n trong ho t ng tn d ng. M c d v y h th ng x p h ng tn nhi m do cn

nhi u h n ch , khng ph h p v i chu n m c qu c t v tnh hnh th c t Vi t Nam

cho nn k t qu x p h ng ch a ph n nh ng tnh hnh th c ch t khch hng, lm


8/102

Trang 8

cho cng tc qu n tr i u hnh trong ho t ng tn d ng, qu n l r i ro tn d ng g p

nhi u tr ng i.

V v y vi c hon thi n h th ng x p h ng c, xy d ng m t h th ng x p

h ng m i ph h p v i chu n m c qu c t v th c ti n Vi t Nam l r t c n thi t v hi n nay cng ang c BIDV tri n khai th c hi n.

2. M c ch nghin c u.

M c ch c a lu n vn nh m nghin c u nh ng v n sau :

- Trnh b y r i ro tn d ng, cc nguyn nhn d n n r i ro tn d ng. Gi i

thi u khi qut v XHTN, nguyn t c v cc ch tiu th ng dng XHTN, s c n

thi t ph i x p h ng tn nhi m doanh nghi p vay v n i v i ngn hng th ng m i,

s l c XHTN trn th gi i t a ra bi h c kinh nghi m i v i Vi t Nam . - Gi i thi u th c tr ng h th ng x p h ng tn nhi m khch hng doanh nghi p

c a BIDV, c ki n so snh h th ng x p h ng c a BIDV v i m t s t ch c khc

t a ra nh ng m t cn h n ch , nguyn nhn nh ng h n ch c a h th ng x p

h ng.

- Trn c s nh ng h n ch v nguyn nhn c a nh ng h n ch lu n vn

ki n ngh cc gi i php hon thi n h th ng x p h ng. Cc ki n ngh tr c h t l

i v i nh n c sau l v i BIDV. Sau khi ki n ngh , lu n vn ki n ngh xy

d ng m t h th ng x p h ng tn nhi m m i, b sung hon thi n cho h th ng

XHTN hi n hnh m BIDV ang p d ng.

3. Ph ng php nghin c u.

Ph ng php nghin c u c s d ng trong lu n vn l ph ng php duy

v t bi n ch ng, v n d ng cc nguyn t c khch quan, ton di n v th ng nh t gi a

l ch s v logic, s d ng cc ph ng php i t c th n tr u t ng ngoi ra lu n vn cn s d ng cc ti li u, cc cng trnh nghin c u c a cc tc gi trong

n c c lin quan.

4. i t ng nghin c u.

Lu n vn ch t p trung nghin c u v m t k thu t, ph ng php x p h ng

tn nhi m doanh nghi p. Cc v n khc c lin quan ch c p lm c s cho vi c

nghin c u nh r i ro tn d ng, nguyn t c v cc ch tiu x p h ng, XHTN trn th

gi i


9/102

Trang 9

5. ngha nghin c u.

Trn c s khi qut l lu n, nghin c u th c tr ng h th ng x p h ng t i

BIDV, kinh nghi m x p h ng c a cc t ch c khc trong v ngoi n c lu n vn

ki n ngh cc gi i php hon thi n h th ng x p h ng, trn c s a ra h th ng x p h ng doanh nghi p m i. y l h th ng x p h ng theo lu n vn kh hon

thi n v y , c th th c hi n tri n khai v p d ng trong ton h th ng BIDV

ho c b t k m t t ch c tn d ng no.

6. N i dung nghin c u.

Ngoi ph n m u, m c l c, ti li u tham kh o, danh m c cc ch vi t t t,

k t c u c a lu n vn bao g m nh ng n i dung sau :

Ch ng 1

X p h ng tn nhi m doanh nghi p vay v n ngn hng

Ch ng 2

Th c tr ng x p h ng tn nhi m doanh nghi p t i Ngn hng u t v

Pht tri n Vi t Nam

Ch ng 3

Ki n ngh hon thi n ph ng php x p h ng tn nhi m doanh nghi p

t i Ngn hng u t v Pht tri n Vi t Nam.


10/102

Trang 10

CH NG IX P H NG TN NHI M DOANH NGHI P VAY V N NGN HNG

1.1. R I RO TN D NG

1.1.1. Khi ni m r i ro tn d ng .

Trong c ch th tr ng, ho t ng c a cc t ch c tn d ng cng nh cc

doanh nghi p kinh doanh trong lnh v c khc lun ti m n nhi u r i ro. Cc r i ro

ngn hng th ng m i th ng g p ph i trong ho t ng ngn hng l r i ro tn d ng,

r i ro h i oi, r i ro thanh kho n, r i ro li su t, r i ro th tr ng, r i ro ngu n v n.

R i ro tn d ng th ng chi m t tr ng cao nh t trong ho t ng c a ngn hng

th ng m i, chnh v v y khi khch hng vay g p ph i r i ro d n n khng tr

c n cho ngn hng th s nh h ng ngay n ngu n v n ho t ng c a ngn

hng. T i Vi t Nam, theo Ngn hng Nh n c Vi t Nam th n x u chi m kho ng

3% t ng d n , nh ng theo cc chuyn gia n c ngoi, cc t ch c qu c t th n x u chi m t i 14-15% t ng d n , t c l g p 3 l n theo nh gi c a Ngn hng Nh

n c .

R i ro tn d ng c th c hi u nh sau :

- N u hi u tn d ng l s ng tr c gi tr hi n t i i l y gi tr t ng lai

v i m c ch mong mu n gi tr t ng lai l n h n gi tr hi n t i th r i ro tn d ng

l hi n t ng gi tr t ng lai thu v nh h n ho c b ng gi tr hi n t i.

- R i ro tn d ng c th c hi u l xc su t khch hng khng th c hi n

y cc ngha v ti chnh c cam k t.

- Ti p c n d i gc i u khi n h c th r i ro tn d ng c hi u l s

xu t hi n nh ng bi n c khng bnh th ng trong quan h tn d ng, gy h u qu

x u t i ho t ng ngn hng nh m t mt, thi t h i v ti s n, thu nh p c a ngn

hng, v n hay ph s n ngn hng.

Ngn hng nh n c a ra khi ni m v r i ro tn d ng t i Quy t nh s

493/2005/Q-NHNN ngy 22/04/2005 r i ro tn d ng trong ho t ng ngn hng c a


11/102

Trang 11

t ch c tn d ng l kh nng x y ra t n th t trong ho t ng ngn hng c a t ch c

tn d ng do khch hng khng th c hi n ho c khng c kh nng th c hi n ngha v

c a mnh theo cam k t.

Nh v y c th khi qut, r i ro tn d ng l t ng gi tr l n nh t c a kho n ti n m m t ngn hng c th th t thot khi khch hng lm vo tnh tr ng khng c kh

nng th c hi n cc ngha v ti chnh cam k t. Hay ni cch khc r i ro tn d ng l

r i ro ngn hng khng thu h i c n khi n h n.

1.1.2. Cc nguyn nhn d n n r i ro tn d ng.

1.1.2.1. Cc nguyn nhn khch quan.

a. Do mi tr ng kinh t khng n nh.

Mi tr ng kinh doanh bi n ng nhanh, kh d on.

Ho t ng c a ngn hng th ng m i g n li n v i ho t ng c a cc doanh

nghi p. Khi mi tr ng kinh t khng n nh lm nh h ng n ho t ng c a

cc doanh nghi p th h qu t t y u l s nh h ng n ho t ng c a cc ngn

hng th ng m i.

N n kinh t Vi t Nam chng ta v n cn l thu c qu nhi u vo s n xu t nng

nghi p v cng nghi p ph c v nng nghi p (nui tr ng, ch bi n th c ph m v nguyn li u), d u th, may gia cng, y l nh ng ngnh, lnh v c v n r t nh y

c m v i r i ro th i ti t v gi c th gi i, nn d b t n th ng khi th tr ng th

gi i bi n ng x u.

Th c t trong th i gian qua cho th y ngnh d t may trong m t s nm g n y

g p khng t kh khn v b kh ng ch h n ng ch lm nh h ng tr c ti p n

ho t ng kinh doanh c a cc doanh nghi p ni ring v c a cc ngn hng cho vay

ni chung. Ngnh th y s n cng g p nhi u lao ao v cc v ki n bn ph gi v a qua.

Khng ch xu t kh u, cc m t hng nh p kh u cng d b t n th ng khng

km. M t hng s t thp cng b nh h ng l n c a gi thp th gi i. Vi c tng gi

phi thp lm cho m t s doanh nghi p s n xu t thp trong n c ph i ng ng s n

xu t do chi ph gi thnh r t cao trong khi khng tiu th c s n ph m.

Trnh qu n l v m cn y u km.


12/102

Trang 12

Qu n l v m c a nh n c c th hi n vi c nh n c t o mi tr ng

thu n l i, thng thong cho ho t ng s n xu t kinh doanh thng qua lu t php, cc

quy nh, nh h ng cho cc doanh nghi p trong ho t ng u t , h tr tm ki m

th tr ng tiu th s n ph m N n kinh t th tr ng t t y u s d n n c nh tranh, cc nh kinh doanh s

tm ki m ngnh no c l i nh t u t v s r i b nh ng ngnh khng em l i

l i nhu n cho h v do c s chuy n d ch v n t ngnh ny qua ngnh khc v y

cng l m t hi n t ng khch quan. N u nh n c nh h ng khng t t c kh

nng x y ra tr ng h p m t ngnh, m t lnh v c no c t p trung qu nhi u

v n u t d n n d th a, lng ph.

Th c t t i Vi t Nam trong th i gian qua cho th y ngnh ma ng l m t v

d i n hnh. Do nh h ng khng t t d n n vi c u t cc nh my ng

trn lan, r t nhi u cc nh my ho t ng km hi u qu do s n ph m s n xu t ra gi

thnh cao, cng ngh l a ch n u t khng ph h p, thi u quy ho ch vng nguyn

li u s n xu t, u t nhi u lm s n ph m u u ra l n h n nhu c u. K t qu l

nhi u doanh nghi p ma ng lm vo tnh tr ng ph s n, khng c kh nng tr n

vay ngn hng. Ch ring ngnh ma ng, h th ng ngn hng th ng m i ph i

gnh ch u t n th t trn 5.000 t ng.

N xy d ng c b n cng ang l m t v n nh c nh i hi n nay, ngn sch

nh n c ang n cc doanh nghi p xy l p n 10.000 t ng. Cc doanh nghi p

xy l p v i ngu n v n ch s h u nh b, ho t ng ch y u b ng v n vay ngn

hng, n cng nhi u, cng lu th li ph i tr cng l n, hi u qu cng th p. Th c t

c nh ng cng trnh hon thnh nhi u nm nh ng v n ch a c thanh ton i u

ny lm cho cc doanh nghi p xy l p cng thm kh khn, nhi u doanh nghi p lm vo tnh tr ng khng cn kh nng tr n ngn hng.

H th ng thng tin qu n l y u km.

Hi n nay Vi t Nam ch a c m t c ch cng b thng tin y v doanh

nghi p v ngn hng. Trung tm thng tin tn d ng ngn hng (CIC) c a NHNN

ho t ng m t th p nin v t c nh ng k t qu b c u r t ng khch l

trong vi c cung c p thng tin v tnh hnh ho t ng tn d ng, nh ng ch a ph i l c

quan nh m c tn nhi m doanh nghi p m t cch c l p v hi u qu nn thng tin


13/102

Trang 13

cung c p cn n i u, thi u c p nh t, ch a p ng c y yu c u tra c u

thng tin c a cc ngn hng th ng m i cng l thch th c cho h th ng ngn

hng trong vi c m r ng v ki m sot tn d ng cho n n kinh t trong i u ki n thi u

m t h th ng thng tin t ng x ng. N u cc ngn hng c g ng ch y theo thnh tch, m r ng tn d ng trong i u ki n mi tr ng thng tin khng cn x ng, thi u chnh

xc v khch hng th nguy c n x u cho h th ng ngn hng c th gia tng.

b. R i ro do mi tr ng php l.

C ch c a nh n c.

Nh n c trong qu trnh th c hi n i u ti t kinh t v m, trong t ng th i k

ban hnh nhi u quy nh, chnh sch u i cho cc doanh nghi p nh n c, nhi u

tr ng h p cc doanh nghi p ph i cho vay theo ch nh ho c cho vay theo k ho ch

c a nh n c. Tr c y c th i k cc doanh nghi p nh n c v i tnh hnh ti

chnh khng m nh, khng c ti s n m b o nh ng v n c vay v i s ti n r t

l n t i cc ngn hng th ng m i nh n c mi n l c ph ng n c c quan ch

qu n ph duy t. Nhi u d n km hi u qu nh ng ngn hng th ng m i ph i cho

vay theo ch nh ho c theo k ho ch.

Chnh c ch c a nh n c mang tnh c quy n, u i t o ra r i ro cho cc ngn hng th ng m i. Th c t cho th y chnh sch cho vay theo k ho ch c a

nh n c, cho vay theo ch nh c a chnh ph pht sinh r t nhi u n x u.

Vn b n quy ph m php lu t cn nhi u h n ch .

Trong nh ng nm g n y, Qu c h i, y ban th ng v qu c h i, Chnh ph ,

Ngn hng Nh n c (NHNN) v cc c quan lin quan ban hnh nhi u lu t, vn

b n d i lu t h ng d n thi hnh lu t lin quan n ho t ng tn d ng ngn hng.

Tuy nhin, lu t v cc vn b n c song vi c tri n khai vo ho t ng ngn hng cn g p ph i nhi u v ng m c b t c p nh m t s vn b n v vi c c ng ch thu

h i n . Nh ng vn b n ny u c quy nh: Trong nh ng tr ng h p khch hng

khng tr c n , NHTM c quy n x l ti s n m b o n vay. Trn th c t , cc

NHTM khng lm c i u ny v ngn hng l m t t ch c kinh t , khng ph i l

c quan quy n l c nh n c, khng c ch c nng c ng ch bu c khch hng bn

giao ti s n m b o cho ngn hng x l cng nhi u cc quy nh khc d n

n tnh tr ng NHTM khng th gi i quy t c n t n ng, ti s n t n ng.


14/102

Trang 14

Ho t ng km hi u qu c a cc c quan qu n l nh n c.

Ho t ng km hi u qu c a m t s c quan qu n l nh n c c bi t trong

x l ti s n m b o cng t o ra r i ro cho cc ngn hng th ng m i. Theo quy

nh c a php lu t, ngn hng c th yu c u cc c quan nh n c ph i h p x l ti s n m b o nh y ban nhn dn a ph ng, cng an c ng ch ch s h u

ti s n giao ti s n pht mi nh ng khi th c hi n ngn hng r t kh c c s

h p tc c a cc c quan ny. M c d trong h p ng th ch p ti s n c quy nh

ngn hng c quy n ch n cch x l ti s n m b o theo quy nh t i h p ng tn

d ng, h p ng th ch p ti s n, nh ng khi khch hng vi ph m h p ng, n u

khng c s ng c a ch s h u ti s n ngn hng g n nh khng th th c hi n

c.M c ch c a ngn hng khi kh i ki n khch hng l thu h i n , ch khng

ph i l m t b n n quy t nh r ng khch hng ph i tr n cho ngn hng c a ta n.

Nhi u tr ng h p sau khi to tuyn n bu c khch hng ph i pht mi ti s n

tr n , a ra thi hnh n nh ng khi th c hi n v n g p khng t kh khn.

c.S thanh tra, ki m tra, gim st c a Ngn hng Nh n c ch a hi u qu

Bn c nh nh ng c g ng v k t qu t c, ho t ng thanh tra ngn hng

v m b o an ton h th ng ch a c s c i thi n cn b n v ch t l ng. Nng l c

cn b thanh tra, gim st ch a p ng c yu c u, th m ch m t s nghi p v

kinh doanh v cng ngh m i Thanh tra ngn hng cn ch a theo k p. N i dung v

ph ng php thanh tra, gim st l c h u, ch m c i m i. Vai tr ki m ton ch a

c pht huy v h th ng thng tin ch a c t ch c m t cch h u hi u. Thanh

tra t i ch v n l ph ng php ch y u, kh nng ki m sot ton b th tr ng ti n

t v gim st r i ro cn y u. Thanh tra ngn hng cn ho t ng m t cch th ng theo ki u x l v vi c pht sinh, t c kh nng ngn ch n v phng ng a r i ro

v vi ph m. M hnh t ch c c a thanh tra ngn hng cn nhi u b t c p. Do v y m

c nh ng sai ph m c a cc NHTM khng c thanh tra NHNN c nh bo, c bi n

php ngn ch n t u, n khi h u qu n ng n x y ra r i m i can thi p.

Hng lo t cc sai ph m v cho vay, b o lnh tn d ng m t s NHTM d n n

nh ng r i ro r t l n, c nguy c e d a s an ton c a c h th ng l ra c th

c ngn ch n ngay t u n u b my thanh tra pht hi n v x l s m h n.


15/102

Trang 15

1.1.2.2. R i ro tn d ng do nguyn nhn ch quan

a. R i ro t pha khch hng vay

Tnh hnh ti chnh y u, ho t ng km hi u qu .

Quy m ti s n, ngu n v n ch s h u nh b, t l n so v i ngu n v n t c cao l c i m chung c a h u h t cc doanh nghi p Vi t Nam. M t doanh nghi p

c tnh hnh ti chnh y u km, ho t ng km hi u qu s lm cho v n vay c a ngn

hng r i ro l n h n.

Thng tin ti chnh thi u minh b ch.

Thi quen ghi chp y , chnh xc, r rng cc s sch k ton v n ch a

c cc doanh nghi p tun th nghim ch nh v trung th c. Do v y, s sch k ton

m cc doanh nghi p cung c p cho ngn hng nhi u khi ch mang tnh ch t hnh th c,

khng ph n nh th c ch t tnh hnh kinh doanh. Khi cn b tn d ng phn tch tnh

hnh ti chnh c a doanh nghi p d a trn s li u do cc doanh nghi p cung c p,

th ng thi u tnh th c t v xc th c.

Kh nng qu n l kinh doanh y u km

Khi cc doanh nghi p vay ti n ngn hng m r ng quy m kinh doanh, a

ph n l t p trung v n u t vo ti s n v t ch t ch t doanh nghi p no m nh d n i m i cung cch qu n l, u t cho b my gim st kinh doanh, ti chnh, k ton

theo ng chu n m c. Quy m kinh doanh qu to so v i t duy qu n l l nguyn nhn

d n n s ph s n c a cc ph ng n kinh doanh y kh thi m l ra n ph i

thnh cng trn th c t .

S d ng v n vay sai m c ch.

a s cc doanh nghi p khi vay v n ngn hng u c cc ph ng n kinh

doanh ho c d n u t c th , kh thi. Tuy nhin cng c m t s doanh nghi p s

d ng v n vay sai m c ch, c l a o ngn hng chi m o t ti s n, n u cn

b ngn hng thi u k nng th m nh, thng ng v i khch hng rt ti n ngn

hng th thi t h i x y ra i v i ngn hng s r t l n.

Khng c thi n ch tr n vay ngn hng.

M t s doanh nghi p l i thi u thi n ch trong vi c tr n vay ngn hng, khng

th c hi n ng v i cc cam k t th a thu n v i ngn hng, khi ph ng n kinh

doanh, d n u t khng hi u qu cc doanh nghi p ny c tnh tr hon x l ti


16/102

Trang 16

s n m b o, khng t p trung cc ngu n khc tr n lm cho ngn hng ph i t n

r t nhi u th i gian v chi ph.

b. R i ro t pha ngn hng cho vay

Vi ph m cc quy nh c a nh n c. m b o an ton trong ho t ng tn d ng c a ngn hng, gi m thi u r i

ro, b o m cho h th ng ti chnh ngn hng ho t ng v pht tri n n nh, Chnh

ph , Ngn hng Nh n c a ra hng lo t cc quy nh b t bu c cc t ch c

tn d ng ph i th c hi n. V cho vay Ngn hng nh n c ban hng Quy ch cho vay

c ban hnh km theo Quy t nh 1627/2001/Q-NHNN ngy 31 thng 12 nm

2001, v m b o ti n vay Chnh ph ban hnh Ngh nh 178/1999/N-CP ngy

29 thng 12 nm 1999, Ngh nh 185/2002/N-CP ngy 25/10/2002 s a i Ngh nh

178 v Ngn hng Nh n c ban hnh cc vn b n h ng d n thi hnh Ngh nh

ny.

Th c t trong th i gian v a qua cho th y nh ng t n th t l n trong ho t ng

tn d ng trong cc v n kinh t l n u b t ngu n t vi ph m cc quy nh c a nh

n c trong ho t ng ngn hng, vi c cho vay khng p ng c cc quy nh c a

php lu t. Chnh v v y h n ch r i ro bi n php tr c tin l ph i tuy t i ch p hnh y v nghim tc cc quy nh c a php lu t.

Xem nh cng tc th m nh khi quy t nh cho vay

Th m nh l vi c xem xt v nh gi l i ton b hi u qu c a d n u t

v ph ng n s n xu t kinh doanh, ngn hng ch u t nh ng d n c hi u qu ,

c kh nng hon tr v n vay cho ngn hng, nh ng d n khng c hi u qu , c

m c r i ro cao, ngn hng kin quy t t ch i cho vay.

Khi khch hng l p ph ng n vay v n v g i cho cc ngn hng th ng m i, ph ng n lc no cng r t hi u qu , kh thi, n u ngn hng xem nh cng tc th m

nh, ch d a vo khch hng, m i quan h m quy t nh cho vay th kh nng r i ro

tn d ng x y ra s r t l n.

Ch a quan tm ng m c n gim st sau khi cho vay

Cc ngn hng th ng c thi quen t p trung nhi u cng s c cho vi c th m nh

tr c khi cho vay m l i l ng qu trnh ki m tra, ki m sot ng v n sau khi cho vay.

Khi ngn hng cho vay th kho n cho vay c n ph i c qu n l m t cch ch ng


17/102

Trang 17

m b o s c hon tr . Theo di n l m t trong nh ng trch nhi m quan

tr ng nh t c a cn b tn d ng ni ring v c a ngn hng ni chung. Vi c theo di

ho t ng c a khch hng vay nh m tun th cc i u kho n ra trong h p ng

tn d ng gi a khch hng v ngn hng nh m tm ra nh ng c h i kinh doanh m i v m r ng c h i kinh doanh. Tuy nhin trong th i gian qua cc ngn hng th ng m i

ch a th c hi n t t cng tc ny. i u ny m t ph n do y u t tm l ng i gy phi n

h cho khch hng c a cn b ngn hng, m t ph n do h th ng thng tin qu n l

ph c v kinh doanh t i cc doanh nghi p cn l c h u, khng cung c p c k p th i,

y cc thng tin m ngn hng th ng m i yu c u.

M t s cn b ngn hng h n ch trnh chuyn mn nghi p v .

Quy trnh nghi p v , quy nh c a php lu t d c ch t ch v y n u

i chng n a nh ng u ph i do con ng i th c hi n, n u con ng i thi u trnh

nghi p v chuyn mn, c tnh lm tri cc quy nh c a php lu t th kh nng r i ro

x y ra t n th t khng th l ng h t.

M t s v n kinh t l n trong th i gian v a qua c lin quan n ngn hng

th ng m i cho th y u c s ti p tay c a m t s nhn vin tn d ng ngn hng,

nhn vin ngn hng cng v i khch hng lm gi h s vay, hay nng gi tr ti s n

th ch p ho c ti s n c m c cao h n so v i gi tr th c t rt ti n ngn hng.

o c c a cn b l m t trong cc y u t t i quan tr ng gi i quy t v n

h n ch r i ro tn d ng. M t cn b km v nng l c c th b i d ng thm,

nh ng m t cn b tha ha v o c m l i gi i v m t nghi p v th th t v cng

nguy hi m khi c b tr trong cng tc tn d ng.

L ng l o trong cng tc ki m tra n i b cc ngn hng.

Ki m tra n b l vi c b ph n ki m tra n i b c a chnh ngn hng th ng m i ki m tra l i h s tn d ng m b o vi c c p tn d ng th c hi n ng

ch c a ngn hng, ng quy nh c a nh n c. Khi pht hi n ra nh ng sai st,

nh ng v n khng ph h p s bo co cho c p c th m quy n v ki n ngh ch nh

s a cho ph h p.

Ki m tra n i b c i m m nh h n thanh tra Ngn hng Nh n c tnh th i

gian v n nhanh chng, k p th i ngay khi v a pht sinh v n v tnh su st c a

ng i ki m tra vin, do vi c ki m tra c th c hi n th ng xuyn cng v i cng


18/102

Trang 18

vi c kinh doanh. Ki m tra n b su st, th ng xuyn cng h n ch c r i ro tn

d ng x y ra.

Tm l i, r i ro tn d ng t i cc ngn hng th ng m i c th pht sinh do r t

nhi u nguyn nhn, c th l cc nguyn nhn ch quan ho c nguyn nhn khch quan. Nguyn nhn khch quan thu c y u t bn ngoi, y l cc nguyn nhn m

b n thn ngn hng th ng m i r t kh lo i b , ng c l i nguyn nhn ch quan

thu c v n i t i c a ngn hng, cc ngn hng th ng m i c th a ra nhi u gi i

php h n ch cc nguyn nhn ny.

h n ch r i ro trong ho t ng tn d ng, cc ngn hng th ng m i c th

a ra nhi u gi i php, gi i php truy n th ng th ng c s d ng ph bi n l

tch bi t gi a cng tc phn tch th m nh v b ph n th c hi n cho vay m

b o tnh khch quan trong ho t ng tn d ng, nng cao nng l c c a i ng cn b

ngn hng, tng c ng ki m tra gim st sau khi cho vay. Hi n nay cc ngn hng

th ng m i th ng s d ng k t qu x p h ng tn nhi m khch hng vay v n lm c

s quy t nh cho vay, nh gi r i ro kho n vay, th c hi n chnh sch khch

hng. y l gi i php nng cao ch t l ng, h n ch r i ro tn d ng v a khch

quan v a khoa h c.

1.2. X P H NG TN NHI M DOANH NGHI P VAY V N

1.2.1. nh ngha x p h ng tn nhi m

X p h ng tn nhi m (credit ratings) l thu t ng b t ngu n t ti ng Anh

(credit : s tn nhi m, ratings : s x p h ng) do John Moody a ra vo nm 1909

trong cu n c m nang ch ng khon ng s t khi ti n hnh nghin c u, phn tch v

cng b b ng x p h ng tn nhi m l n u tin cho 1.500 lo i tri phi u c a 250 cng

ty theo m t h th ng k hi u g m 3 ch ci ABC c x p l n l t l Aaa n C (hi n nay nh ng k hi u ny tr thnh chu n m c qu c t ).

Tuy nhin x p h ng tn nhi m ch pht tri n nhanh M sau cu c kh ng

ho ng kinh t nm 1929 1933 khi hng lo t cc cng ty vay n b ph s n, v n .

Th i k ny chnh ph Hoa K c nhi u quy nh v vi c c m cc nh ch u

t (cc qu h u tr, cc qu b o hi m, ngn hng d tr ) b v n u t mua tri

phi u c tin c y th p d i m c an ton trong b ng x p h ng tn nhi m. Nh ng

quy nh ny lm cho uy tn c a cc cng ty x p h ng tn nhi m ngy m t ln cao.


19/102

Trang 19

Song trong su t h n 50 nm, vi c x p h ng tn nhi m ch c ph bi n M , ch

t nh ng nm 1970 n nay, d ch v x p h ng tn nhi m m i c m r ng v pht

tri n kh m nh nhi u n c.

Chng ta c th i m qua m t s nh ngha v x p h ng tn nhi m nh sau: - Theo Bohn, John A vi t trong cu n phn tch r i ro trn cc th tr ng ang

chuy n i th x p h ng tn nhi m l s nh gi v kh nng m t nh pht hnh

c th thanh ton ng h n c g c v li i v i m t lo i ch ng khon trong su t

th i gian t n t i c a n.

- Theo nh ngha c a cng ty ch ng khon Merrill Lynch th x p h ng tn

nhi m l nh gi hi n th i c a cng ty x p h ng tn nhi m v ch t l ng tn d ng

c a m t nh pht hnh ch ng khon n , v m t kho n n nh t nh. Ni khc i,

l cch nh gi hi n th i v ch t l ng tn d ng ang c xem xt trong hon c nh

h ng v t ng lai, ph n nh s s n sng v kh nng nh pht hnh c th thanh

ton g c v li ng h n. Trong k t qu x p h ng tn nhi m ch a ng c ki n

ch quan c a chuyn gia x p h ng tn nhi m.

- Theo cng ty Moodys th x p h ng tn nhi m l ki n v kh nng v s

s n sng c a m t nh pht hnh trong vi c thanh ton ng h n cho m t kho n n

nh t nh trong su t th i h n t n t i c a kho n n .

- Theo t i n th tr ng ch ng khon th x p h ng tn nhi m l cch c

tnh chnh th c tn nhi m t tr c n nay c a c nhn hay cng ty v kh nng chi

tr bao g m t t c cc s li u ki m tra, phn tch, h s l u tr v kh nng trch

nhi m tn d ng c a c nhn v cng ty kinh doanh.

T i nhi u n c trn th gi i, h u h t cc cng ty l n v cc t ch c cho vay

u thi t l p b ng x p h ng tn nhi m i v i cc khch hng hi n t i cng nh t ng lai c a h .

T cc nh ngha trn, theo tc gi th x p h ng tn nhi m doanh nghi p l

nh gi nng l c ti chnh, tnh hnh ho t ng hi n t i v tri n v ng pht tri n

trong t ng lai c a doanh nghi p c x p h ng t xc nh c m c r i ro

khng tr c n v kh nng tr n trong t ng lai.

1.2.2. S c n thi t ph i XHTN trong ho t ng tn d ng ngn hng.

1.2.2.1. X p h ng tn nhi m doanh nghi p vay v n ngn hng.


20/102

Trang 20

X p h ng tn nhi m xu t hi n t nhu c u th c t khch quan c a th tr ng,

kh i u l nhu c u i h i ph i c m t t ch c c l p nh gi r i ro nh

h ng u t c a cng chng t i cc ch ng khon do cc cng ty v cc nh ch ti

chnh pht hnh, ng th i thng qua k t qu x p h ng tn nhi m cc t ch c mu n ch ng minh cho s c m nh ti chnh c a cc t ch c .

Ngy nay cc ngn hng th ng m i u s d ng k t qu x p h ng tn nhi m

c a m t t ch c x p h ng tn nhi m c l p, c uy tn ho c t mnh xy d ng m t

h th ng x p h ng tn nhi m ring lm c s quy t nh cho vay, nh gi m c

r i ro c a kho n cho vay.

X p h ng tn nhi m khch hng vay v n c a ngn hng th ng m i l vi c

ngn hng th ng m i s d ng h th ng x p h ng tn nhi m n i b c a mnh

nh gi kh nng tr n c a khch hng vay, m c r i ro c a kho n vay, lm c

s a ra quy t nh c p tn d ng, qu n l r i ro, xy d ng cc chnh sch khch

hng i v i t ng h ng khch hng theo k t qu x p h ng cho ph h p.

Ngoi ra x p h ng tn nhi m khch hng cn nh m m c ch phn lo i v

gim st danh m c tn d ng, y l ho t ng v n cn m i m Vi t Nam. Hi n nay

trn th gi i v n ch a c m t chu n m c th ng nh t trong vi c phn lo i v x p

h ng danh m c tn d ng. Cng vi c ny ph thu c vo c th mi tr ng kinh t v

m v mi tr ng kinh doanh c a t ng n c, trong y u t l ch s ng m t vai tr

khng nh .

Vi c x p h ng tn nhi m khch hng lm c s cho vi c phn lo i v gim st

danh m c tn d ng u nh m t t i 5 m c ch ch y u sau :

(1) Cho php c m t nh n nh c th v danh m c tn d ng c a ngn hng;

(2) Pht hi n s m cc kho n tn d ng c kh nng b t n th t hay i ch ch h ng kh i chnh sch tn d ng c a ngn hng;

(3) C m t chnh sch nh gi tn d ng chnh xc h n;

(4) Xc nh r khi no c n s gim st ho c c cc ho t ng i u ch nh

kho n tn d ng v ng c l i;

(5) Lm c s xc nh m c d phng r i ro m t cch h p l.

Vi c phn lo i v x p h ng danh m c tn d ng trn c th c hi n cho t t c

cc khch hng v khng c thng bo cho khch hng v c p r i ro trong m i


21/102


22/102

Trang 22

hng th ng cn c vo ti s n m b o, ph ng n s n xu t kinh doanh, tnh hnh

ti chnh, kh nng tr n Tuy nhin khi c h th ng x p h ng tn nhi m, ngn

hng c th cn c vo k t qu x p h ng tn nhi m l a ch n khch hng t quan

h . Ch nh ng khch hng c k t qu x p h ng t m t m c r i ro no ngn hng m i xem xt cho vay.

c. h tr phn lo i n v trch d phng r i ro.

Theo quy nh c a ngn hng nh n c Vi t Nam t i Quy t nh s 493/2005/

Q-NHNN ngy 22/04/2005, th cc t ch c tn d ng ph i xy d ng h th ng x p

h ng tn d ng n i b h tr cho vi c phn lo i n , qu n l ch t l ng tn d ng

ph h p v i ph m vi ho t ng, tnh hnh th c t c a t ch c tn d ng. Vi c h tr

c a h th ng tn d ng n i b c c th hi n ch k t qu x p h ng tn

nhi m khch hng c a h th ng x p h ng tn d ng n i b s lm cn c tnh ton

v trch l p d phng r i ro. H th ng x p h ng tn d ng n i b t i thi u ph i bao

g m :

(1) Cc c s php l lin quan n thnh l p v ngnh ngh kinh doanh c a

khch hng;

(2) Cc ch tiu kinh t t ng h p lin quan n tnh hnh kinh doanh ti chnh,

ti s n, kh nng th c hi n ngha v ti chnh theo cam k t;

(3) Uy tn i v i t ch c tn d ng giao d ch tr c y;

(4) Cc tiu ch nh gi khch hng chi ti t, c th , c h th ng (nh gi y u

t ngnh ngh a ph ng) trn c s x p h ng c th i v i khch hng.

M i nm t ch c tn d ng ph i nh gi l i h th ng x p h ng tn d ng n i

b v chnh sch d phng r i ro cho ph h p v i tnh hnh th c t v cc quy nh

c a php lu t. N c phn thnh cc nhm nh sau : (1) Nhm 1 (N tiu chu n) bao g m : Cc kho n n c t ch c d ng

nh gi l c kh nng thu h i y c n g c v li ng h n.

(2) Nhm 2 (N c n ch ) bao g m : Cc kho n n c t ch c tn d ng

nh gi l c kh nng thu h i y c n g c v li nh ng c d u hi u khch

hng suy gi m kh nng tr n .


23/102

Trang 23

(3) Nhm 3 (N d i tiu chu n) bao g m : Cc kho n n c t ch c tn

d ng nh gi l khng c kh nng thu h i n g c v li khi n h n. Cc kho n n

ny c t ch c tn d ng nh gi l c kh nng t n th t m t ph n n g c v li.

(4) Nhm 4 (N nghi ng ) bao g m : Cc kho n n c t ch c tn d ng nh gi l kh nng t n th t cao.

(5) Nhm 5 (N c kh nng m t v n) bao g m : Cc kho n n c t ch c

tn d ng nh gi l khng cn kh nng thu h i, m t v n.

d.Xy d ng chnh sch khch hng.

Chnh sch khch hng c a ngn hng s c p d ng cho t ng nhm khch

hng d a trn k t qu x p h ng. Chnh sch khch hng bao g m :

- Chnh sch c p tn d ng : Ty thu c vo th h ng x p h ng c a doanh nghi p m ngn hng c th cung

c p cho khch hng nh ng s n ph m tn d ng khc nhau. Nh ng khch hng c th

h ng tn nhi m cao s c ngn hng cung c p khng gi i h n cc s n ph m tn

d ng nh cho vay ng n h n theo h n m c, cho vay trung v di h n

- Chnh sch li su t :

Cn c vo m c x p h ng khch hng, ngn hng s p d ng cc m c li su t

khc nhau. Nh ng khch hng c th h ng x p h ng cao s c nh ng m c li su t

u i h n so v i nh ng khch hng c th h ng x p h ng th p.

- Chnh sch ti s n m b o ti n vay :

Cn c vo k t qu x p h ng tn nhi m, ngn hng s a ra cc chnh sch

m b o ti n vay khc nhau nh khng c n ti s n m b o, m b o b ng ti s n

hnh thnh t v n vay, m b o b ng ti s n c a khch hng vay ho c c a bn th

ba.- Chnh sch cc lo i ph :

Nh ng khch hng c m c r i ro th p s c ngn hng p d ng cc lo i

ph th p h n so v i cc khch hng c r i ro cao h n.

1.2.3 Vai tr c a x p h ng tn nhi m.

1.2.3.1. i v i ngn hng th ng m i.

C s l a ch n khch hng cho vay.


24/102

Trang 24

Thng qua k t qu x p h ng tn nhi m khch hng, ngn hng s nh gi

c m c tn nhi m c a t ng khch hng vay v n, xc nh c m c r i ro

khi cung c p kho n vay, kh nng tr n vay. D a vo k t qu x p h ng tn nhi m

ngn hng s quy t nh cho vay hay t ch i cho vay m b o tnh khch quan, khoa h c.

Xy d ng chnh sch khch hng.

M i nhm khch hng ngn hng s c nh ng cch ng s khc nhau v a

nh m thu ht khch hng v a m b o qu n l r i ro, thng qua k t qu x p h ng

tn nhi m khch hng, ngn hng s phn chia khch hng thnh nh ng nhm d a trn

m c r i ro. Nh ng khch hng c tn nhi m cao, m c r i ro th p s c

h ng nhi u chnh sch u i h n so v i nh ng khch hng c m c r i ro cao

h n. Chnh sch khch hng bao g m chnh sch v c ch tn d ng, chnh sch v li

su t vay v n, cc lo i ph

Xy d ng danh m c tn d ng.

D a v k t qu x p h ng tn nhi m ngn hng s nh gi c m c r i

ro c a t ng doanh nghi p, t ng lnh v c ho t ng kinh doanh c a khch hng t

m xy d ng danh m c tn d ng ph h p. Phn lo i n v qu n l n .

Hi n nay ph n l n cc ngn hng th ng m i th c hi n vi c phn lo i n v

trch d phng r i ro theo i u 6 Quy t nh s 493/2005/Q-NHNN ngy

22/04/2005 c a ngn hng nh n c. Tuy nhin khi cc t ch c tn d ng xy d ng

c h th ng x p h ng tn d ng n i b c a ring mnh th s phn lo i n v trch

d phng r i ro theo k t qu x p h ng c a h th ng x p h ng tn d ng n i b .

1.2.3.2. i v i th tr ng ti chnh. Ngy nay h u h t nh ng th tr ng ch ng khon c a cc n c trn th gi i

u t n t i cc t ch c x p h ng tn nhi m, y l xu th ph h p v i i u ki n

kinh t th gi i hi n nay, v k t qu x p h ng tn nhi m l m t ngu n cung c p

thng tin cho nh ng nh u t , k t qu x p h ng tn nhi m lm xa tan i kho ng

t i thng tin gi a ng i cho vay v ng i i vay. Vai tr quan tr ng c a x p h ng tn

nhi m trn th tr ng ti chnh l :


25/102

Trang 25

- Cc nh u t s d ng k t qu x p h ng tn nhi m th c hi n chi n

l c u t sao cho r i ro th p nh t nh ng k t qu t c nh mong mu n;

- Cc t ch c i vay, c n huy ng v n s d ng k t qu x p h ng tn nhi m

t o ni m tin v i nh u t , t th c hi n c chi n l c huy ng v n v i chi ph th p, huy ng l ng v n nh mong mu n;

- Thng qua x p h ng tn nhi m, cc t ch c khc s d ng k t qu x p h ng

tn nhi m qu ng b hnh nh c a t ch c mnh, cung c p thng tin cho cc i tc,

t o ni m tin c a th tr ng.

1.2.3.3. i v i doanh nghi p c x p h ng.

- nh gi m c tn nhi m c a th tr ng i v i b n thn doanh

nghi p.XHTN do m t t ch c c l p th c hi n, k t qu ny c th ph n nh m c

tn nhi m c a th tr ng i v i doanh nghi p, k t qu XHTN cao hay th p cho

th y m c tn nhi m c a th tr ng cao hay th p i v i doanh nghi p.

- T o ni m tin i v i nh u t , ng i cho vay tng kh nng huy ng

v n.

K t qu x p h ng cho bi t m c r i ro khi cho doanh nghi p vay hay u t

vo doanh nghi p, k t qu XHTN cng cao cho th y r i ro th p, nh u t s yn

tm h n khi u t vo doanh nghi p.

- Cc doanh nghi p thng qua k t qu x p h ng tn nhi m qu ng b hnh

nh c a doanh nghi p mnh.

Cng b k t qu XHTN cng l m t cch qu ng b hnh nh c a doanh

nghi p, cng b cho th tr ng tnh hnh ho t ng v minh b ch cc thng tin.

1.3. NGUYN T C V CC CH TIU XHTN DOANH NGHI P 1.3.1. Nguyn t c x p h ng tn nhi m

X p h ng tn nhi m ra i t u th k 20 v i m c tiu c b n l d on

kh nng v n v d on gi tr h p ng t i nh ng th i i m c kh nng v n .

Vi c phn tch d a trn cc nguyn t c c b n sau :

Nguyn t c 1 : Phn tch cc y u t nh tnh v nh l ng.

Cc ch tiu lin quan n x p h ng g m :


26/102

Trang 26

(1) Cc d li u nh l ng : L nh ng quan st c o l ng b ng s , cc

d li u c l y trn cc bo co ti chnh. V d nh nh ng ch tiu l i nhu n, chi

ph tr li vay, v n l u ng.

(2) Cc d li u nh tnh : l nh ng quan st khng o l ng c b ng s . Trong t p d li u nh tnh m i quan st s v ch thu c v m t ki u lo i no . V

d nh tnh hnh c nh tranh, xu h ng th tr ng, v th kinh doanh c a cng ty, s

a d ng ho ho t ng v cc lu t l , quy nh.

Nguyn t c 2 : Vi c phn tch c ti n hnh b ng ph ng php trn -

xu ng, c ngha l phn tch t cc y u t v m nh h ng n cng ty n cc

y u t c a b n thn cng ty theo trnh t sau:

(1) Phn tch r i ro mang tnh v m v xu h ng c a qu c gia, ngnh nh t c

tng tr ng kinh t c a qu c gia, s n nh v chnh tr , chnh sch ti chnh, s

m c a th tr ng ;

(2) Phn tch r i ro ho t ng kinh doanh nh tnh hnh c nh tranh, xu h ng

th tr ng, v th kinh doanh c a cng ty, s a d ng ho ho t ng v cc lu t l

quy nh;

(3) Phn tch r i ro ti chnh bao g m hng lo t ch tiu ph thu c vo t ng

ngnh ngh , k t h p so snh gi a r i ro ti chnh v r i ro kinh doanh, xem xt

linh ho t ti chnh cng nh chnh sch ti chnh;

(4) Phn tch h ng pht tri n c a cng ty nh ch t l ng ban qu n l v

chi n l c kinh doanh;

(5) Phn tch tnh tr ng php l c a doanh nghi p.

Nguyn t c 3 : Xy d ng thang i m cc ch tiu n gi n, d hi u, d so

snh:Cc ch tiu c cho i m, sau t ng h p l i v ph n nh qua k hi u x p

h ng.

1.3.2. Cc ch tiu th ng dng x p h ng h ng tn nhi m doanh nghi p.

x p h ng tn nhi m doanh nghi p, thng th ng g m hai nhm ch tiu sau

:

1.3.2.1.Cc ch tiu ti chnh.


27/102

Trang 27

y l cc ch tiu nh l ng, c l y tr c ti p ho c k t qu tnh ton d a

trn cc bo co ti chnh nh b ng t ng k t ti s n, bo co k t qu ho t ng kinh

doanh, b ng l u chuy n ti n t c a doanh nghi p.

a.Cc t s kh nng thanh ton. + Kh nng thanh ton t ng qut.

+ Kh nng thanh ton n ng n h n.

+ Kh nng thanh ton nhanh.

+ Kh nng thanh ton n .

+ Kh nng thanh ton li vay.

b.Cc ch s ph n nh hi u su t s d ng v n s n xu t kinh doanh.

+ Vng quay v n l u ng.

+ Vng quay ton b ti s n.

+ Vng quay hng t n kho.

+ Vng quay cc kho n ph i thu

c. Cc t s ph n nh k t c u ti chnh.

+ T s t ti tr .

+ T s n

d.Cc t s ph n nh kh nng sinh l i.

+ T su t l i nhu n doanh thu.

+T su t l i nhu n c a ti s n (ROA).

+ T su t l i nhu n trn v n ch s h u (ROE).

1.3.2.2. Cc ch tiu phi ti chnh.

y l cc ch tiu nh tnh, ngu n c a cc ch tiu ny c l y khng ph i

ch d a trn cc bo co ti chnh c a doanh nghi p, cc thng tin ny c thu th p t nhi u ngu n c bn trong v bn ngoi doanh nghi p. xc nh cc ch tiu ny

m t cch chnh xc i h i ng i x p h ng ph i c trnh , am hi u v lnh v c

nh t nh.

a.Lnh v c ho t ng kinh doanh.

Lnh v c ho t ng kinh doanh ph n nh tri n v ng pht tri n c a ngnh, c a

s n ph m m doanh nghi p anh ho t ng. Nh ng lnh v c ang pht tri n. c s


28/102

Trang 28

tng tr ng cao th m c tn nhi m s cao h n so v i nh ng lnh v c, nh ng ngnh

ang suy thoi.

b. Uy tn trong quan h v i cc t ch c tn d ng. Ch tiu ny cho bi t doanh nghi p trong quan h v i cc t ch c tn d ng c

tr n ng h n, th c hi n y cc cam k t hay khng. Khi doanh nghi p lun tr

n y v ng h n cho th y doanh nghi p c tn nhi m v i cc t ch c tn d ng,

s d ng v n c hi u qu .

c. Kh nng tr n t l u chuy n ti n t .

Ch tiu ny cho bi t kh nng tr n g c trung di h n trong t ng lai. Tnh

ton ch tiu ny d a vo ngu n thu nh p d ki n t ph ng n s n xu t kinh doanh,

d n u t . D n u t , ph ng n s n xu t kinh doanh c hi u qu cao th kh

nng tr n t l u chuy n ti n t s l n.

d. Trnh qu n l c a lnh o doanh nghi p.

Trnh qu n l th hi n kinh nghi m chuyn mn, trnh h c v n, kh

nng lnh o i u hnh, tnh nng ng, nh y bn trong ho t ng kinh doanh y

l y u t r t quan tr ng trong qu n l doanh nghi p. M t doanh nghi p c ban lnh

o c nng l c, c chuyn mn cao s t o c ni m tin trong quan h v i ngn

hng.

e. Cc ch tiu khc.

Doanh nghi p cng ch l m t ch th trong ho t ng kinh doanh, ch u s tc

ng b i r t nhi u cc y u t t bn ngoi nh chnh sch c a nh n c, nh cung

c p, ng i tiu dng, s n ph m thay th , s ph thu c vo i u ki n t nhin,

nh ng doanh nghi p ph thu c vo bn ngoi nhi u th m c tn nhi m s th p h n so v i nh ng doanh nghi p c t s ph thu c h n.

1.4. S L C XHTN TR N TH GI I V BI H C KINH NGHI M CHO

VI T NAM

1.4.1. S l c x p h ng tn nhi m trn th gi i.

1.4.1.1. X p h ng tn nhi m t i M .

T i M hi n c hai nh m c tn nhi m n i ti ng nh t v cng lu i nh t

th gi i, l Standard & Poors v Moodys. Ngoi hai t ch c trn, nm 1982, Duff


29/102

Trang 29

and Phelps tr thnh nh m c tn nhi m l n nh t t i M v c gia nh p t ch c

NRSRO (T ch c th ng k x p h ng c p qu c gia Nationally Recognised Statistical

Rating Organization). Ngy nay cc t ch c nh m c tn nhi m c a M x p h ng

cho hng lo t cc cng c n c giao d ch trn th tr ng cng c ng cng nh t nhn. V i ti n trnh ton c u ho th tr ng ch ng khon, cc t ch c nh m c tn

nhi m c a M ho t ng cc th tr ng ti chnh l n trn th gi i cng nh r t

nhi u th tr ng ch ng khon m i n i.

Vi c nh gi v x p h ng cng ty do cc t ch c nh m c tn nhi m M

ti n hnh cng t p trung vo 03 lnh v c chnh :

(1) nh gi mi tr ng ngnh;

(2) nh gi tnh hnh ti chnh;

(3) nh gi ho t ng s n xu t kinh doanh.

Tuy nhin ngoi ba lnh v c ni trn, cc t ch c nh m c tn nhi m t i M

cn nh gi x p h ng m t lnh v c th t , l kh nng qu n l c a cng ty.

Vi c nh gi ch t l ng qu n l t p trung vo vi c xem xt c c u t ch c

c a cng ty, cc c i m trong ho t ng qu n l, ph ng php ki m sot r i ro,

h th ng cng ngh thng tin, quy trnh qu n l v ki m sot n i b cng nh ch t

l ng ph c v khch hng.

1.4.1.2. X p h ng tn nhi m t i Nh t B n.

Cng ty nh m c tn nhi m v thng tin u t c a Nh t B n (R&I Rating

& Investment Information). y l m t cng ty c 25 nm kinh nghi m trong lnh v c

chuyn mn v hi n ang chi m 75% th ph n trong vi c nh m c x p h ng cc tri

phi u di h n do cc cng ty Nht B n pht hnh.

Ph ng php x p h ng cng t p trung vo ba lnh v c chnh : (1) nh gi mi tr ng ngnh;

(2) nh gi tnh hnh ti chnh;

(3) nh gi ho t ng s n xu t kinh doanh.

1.4.1.3. X p h ng tn nhi m t i Thi Lan.

Nm 1993, Ngn hng trung ng Thi Lan ph i h p v i cng ty ti chnh cng

nghi p Thi Lan thnh l p d ch v nh m c tn nhi m v thng tin Thi Lan (TRIS -

vi t t t t ch Thai Rating & Information Services). M c d c quan ny c thnh


30/102

Trang 30

l p ph h p v i chnh sch c a nh n c nh ng n ho t ng nh m t doanh nghi p

t nhn. Kho ng 70 cng ty ti chnh qu c t , t nhn cng nh nh n c gp v n

thnh l p TRIS nh ng khng c ng no c s h u trn 5% v n c a t ch c ny.

TRIS s a ra quy t nh x p h ng m t cng ty sau khi phn tch cc y u t v s l ng v ch t l ng tn d ng.

m b o t t c cc y u t ch y u u c xem xt, quy trnh phn tch

c a TRIS bao g m phn tch ti chnh, phn tch ho t ng kinh doanh v phn tch

ngnh.

M i lnh v c TRIS s a ra cc cng th c phn tch khc nhau. M i ch i m

c a t ng lnh v c cng c cng th c ring, c p d ng, cn nh c ty theo c

i m c a ho t ng kinh doanh c x p h ng. 1.4.1.4. X p h ng tn nhi m t i Malaysia.

Nm 1990 c quan nh m c tn nhi m Malaysia (RAM - vi t t t t ch

Rating Agency of Malaysia) c thnh l p nh m kch thch s pht tri n c a th

tr ng tri phi u a ph ng. RAM c thnh l p d i hnh th c m t cng ty trch

nhi m h u h n v i s tham gia gp v n c a m t s l ng l n cc c ng t nhn

v khng c s tham gia c a chnh ph . Khng c ng ring l no c s h u h n

4,9% t ng s v n c a RAM.

Phn tch c a RAM t p trung vo r i ro tn d ng. Cc y u t nh gi x p

h ng c bi t s c p d ng i v i x p h ng tri phi u cng ty, cc nh ch ti

chnh. Phn tch c a RAM nhn chung bao qut ba lnh v c chnh :

- Phn tch ngnh :

B t u b ng vi c nh gi c i m c a ngnh gh , xem xt tnh nh y c m

c a cc ngu n l c cng ty i v i vi n c nh c a chu k kinh t khc nhau. Ch ng h n nh xem xt v m u d ch qu c t v xu h ng trong chnh sch ti n t c th

x y ra, xem xt cc c h i kinh doanh d i cc i u ki n khc nhau nh thay i xu

h ng lu t l , p l c chnh tr

- Phn tch ho t ng kinh doanh :

V i s th u o v mi tr ng kinh doanh c a nh pht hnh, cc nh phn

tch c a RAM hon ton c th nh gi c kh nng c a m t cng ty c p ng

c i u m chng ta c n bi t, l cng ty c m c tng tr ng nhanh h n hay


31/102

Trang 31

ch m h n so v i m c tng tr ng c a ton ngnh, kh nng sinh l i c a n tng hay

gi m? Chi n l c ti p th v v nghin c u pht tri n c a cng ty so v i cc i th

c nh tranh c a n? Khi g p mi tr ng b t l i, cc nh qu n l cng ty c v t qua

c nh ng tr ng i hay khng? nh h ng do s can thi p c a chnh ph cng chi m t tr ng ng k trong cc y u t c n xem xt.

- Phn tch ho t ng ti chnh :

Trong khi xem xt cc s li u ti chnh, RAM t p trung vo c hai y u t , l

th c ti n mang tnh kinh doanh v cc giao d ch cho php v vi c nh gi v kh

nng t o ra ti n m t, nh ng khng ph i l gi tr nh bo co m l em so v i cc

chi ph trong t ng lai hon thnh ngha v tr n cho nh ng ng i n m gi tri

phi u. RAM tm ki m cc xu h ng trong cc cam k t c a cng ty v cc yu c u v

tng v n. Trong vi c xem xt nh y c m c a th tr ng trong ng n h n, RAM tin

r ng c th b o v c cng ty v nh u t thot kh i s s t gi m tin c y c a

th tr ng.

1.4.2. Bi h c kinh nghi m v XHTN doanh nghi p cho Vi t Nam.

1.4.2.1. Cc NHTM xy d ng h th ng XHTN c a ring mnh.

M hnh t ch c c a cc ngn hng khng gi ng nh t ch c c a m t cng ty

chuyn v x p h ng tn nhi m. Khc v i cc cng ty x p h ng tn nhi m c l p,

m c ch c a cc ngn hng th ng m i khi x p h ng cc doanh nghi p vay v n l

phng ng a v qu n l r i ro tn d ng, xy d ng chnh sch khch hng. K t qu

x p h ng tn nhi m s c cc ngn hng s d ng quy t nh c p tn d ng v

theo di kho n vay.

Khi trn th tr ng c cc t ch c x p h ng tn nhi m c l p th cc ngn hng

th ng m i v n ph i th c hi n x p h ng ph c v cho ho t ng c a mnh, k t qu x p h ng c a m t ngn hng th ng m i c th khc k t qu x p h ng c a t

ch c tn nhi m c l p. Cc ngn hng th ng m i c th tham kh o k t qu x p

h ng c a cc t ch c x p h ng c l p trong qu trnh th c hi n x p h ng, lm c

s so snh, i chi u.

1.4.2.2. C n thi t ph i xy d ng t ch c x p h ng tn nhi m c l p.


32/102

Trang 32

Hi n nay h th ng nh m c tn nhi m b t u th hi n vai tr t i nh ng th

tr ng v n m i n i trn kh p th gi i. Trong nhi u tr ng h p x p h ng tn nhi m

ng vai tr quan tr ng i v i s pht tri n c a nh ng th tr ng ny.

nhi u qu c gia, ngn hng trung ng ho c cc c quan qu n l khc t mnh ki m tra ch t l ng ti chnh c a cc cng ty xc nh t cch gia nh p th

tr ng, ho c th ng xuyn ki m sot ch t l ng tn d ng c a cc bn tham gia th

tr ng. S tham gia c a h th ng nh m c tn nhi m c th gi m b t chi ph qu n

l, xo b nh ng tr l c v gip th tr ng pht tri n.

Kinh nghi m cc n c cho th y, t ch c nh m c tn nhi m ny ph i l m t

t ch c c l p, do nhi u c ng gp v n, khng m t t ch c, c nhn no c

quy n chi ph i c nh v y m i m b o s chnh xc, khch quan t m i t o

c s tn nhi m c a th tr ng.

1.4.2.3. Xy d ng y cc ch tiu nh gi m c tn nhi m c a khch

hng vay.

Kinh nghi p x p h ng c a cc t ch c trn th gi i cho th y m t h th ng x p

h ng y ph i bao g m vi c nh gi mi tr ng ngnh, nh gi tnh hnh ti

chnh, nh gi ho t ng s n xu t kinh doanh, nh gi kh nng qu n l v nhi u

y u t tc ng khc cho nn m t h th ng x p h ng tn nhi m c a ngn hng

cng ph i bao g m cc n i dung trn.

1.4.2.4. Tham kh o k t qu x p h ng quy t nh u t .

Vi c x p h ng c xem nh l nh m cung c p nh ng d on tri n v ng

pht tri n c a doanh nghi p, kh nng x y ra t n th t tn d ng c a ng i i vay nn

khng th hon tr ho c hon tr y cho ng i cho vay, c th l ch m thanh

ton ho c thanh ton t ng ph n. quy t nh u t , cc ngn hng th ng m i, cc nh u t d l t

ch c hay c nhn bao gi cng ph i xem xt n y u t r i ro tn d ng. Cc nh u

t ch ng u t hay c p tn d ng trn m t m c r i ro t i a no ty thu c

vo t ng i t ng.

X p h ng tn nhi m khch hng nh gi v kh nng m t ng i i vay c

th thanh ton ng h n n g c v li vay trong m t th i gian t n t i c a n, chnh


33/102

Trang 33

v y cn c vo k t qu x p h ng quy t nh u t s lm gi m chi ph, h n

ch r i ro.

K t lu n Ch ng I

Ch ng I lu n vn trnh b y khi qut v r i ro tn d ng, cc nguyn nhn d n n r i ro tn d ng, t a ra s c n thi t ph i x p h ng tn nhi m trong

ho t ng tn d ng c a cc ngn hng th ng m i.

Trong ho t ng tn d ng, cc ngn hng th ng m i s g p ph i r i ro l

i u khng th trnh kh i. R i ro tn d ng x y ra do nhi u nguyn nhn, c nh ng

nguyn nhn khch quan, c nh ng nguyn nhn ch quan. Bi n php nng cao kh

nng qu n l r i ro tn d ng l v n quan tm hng u c a cc ngn hng th ng

m i. qu n l r i ro tn d ng c nhi u cng c , XHTN l m t cng c qu n l

r i ro tn d ng khoa h c c s d ng ph bi n t i cc ngn hng th ng m i

trn th gi i v hi n nay cng ang c cc ngn hng th ng m i trong n c tri n

khai p d ng.

T i Ch ng I lu n vn cng trnh b y t ng th c s l lu n v XHTN, s

c n thi t v vai tr c a XHTN trong qu n l r i ro tn d ng c a cc ngn hng

th ng m i, trnh b y ph ng php v kinh nghi m XHTN trn th gi i. T i cc

n c c n n kinh t th tr ng pht tri n c r t nhi u t ch c XHTN c l p ho t

ng, cc t ch c mu n pht hnh cng c n ra th tr ng b t bu c ph i c m t

t ch c XHTN c uy tn cng b k t qu x p h ng.

XHTN c m t qu trnh hnh thnh v pht tri n lu di t i cc n c c n n

kinh t th tr ng v nhu c u i h i th c t khch quan c a th tr ng l cung

c p thng tin v kh nng tr n trong t ng lai c a ng i i vay cho th tr ng. K t qu c a XHTN c ngha r t l n i v i t ch c cho vay, nh u t v c ch

th c x p h ng.

T nh ng c s l lu n ny, lu n vn s nghin c u th c tr ng h th ng

XHTN c a BIDV, a ra nh ng h n ch , nguyn nhn nh ng h n ch c a h th ng

XHTN t i Ch ng II.


34/102

Trang 34

CH NG IITH C TR NG X P H NG TN NHI M DOANH NGHI P

T I NGN HNG U T V PHT TRI N VI T NAM

2.1. GI I THI U NGN HNG U T V PHT TRI N VI T NAM 2.1.1. Gi i thi u qu trnh hnh thnh v pht tri n

2.1.1.1.Tm t t qu trnh hnh thnh v pht tri n

Ngn hng u t v Pht tri n Vi t Nam vi t t t l BIDV (Bank for

Investment and Development of Vietnam) c thnh l p theo quy t nh 177/TTg

ngy 26/04/1957 c a Th t ng Chnh ph . Trong qu trnh ho t ng v tr ng

thnh, Ngn hng c mang cc tn g i khc nhau ph h p v i t ng th i k xy

d ng v pht tri n c a t n c:


35/102

Trang 35

Ngn hng Ki n thi t Vi t Nam t ngy 26/4/1957

Ngn hng u t v xy d ng Vi t Nam t ngy 24/6/1981

Ngn hng u t v Pht tri n Vi t Nam t ngy 14/11/1990

Ngn hng u t v Pht tri n Vi t Nam l m t trong b n ngn hng th ng m i nh n c l n nh t Vi t Nam, c hnh thnh s m nh t v lu i nh t, l

doanh nghi p nh n c h ng c bi t, c t ch c ho t ng theo m hnh T ng

cng ty nh n c. Tnh n 31/12/2006, t ng ti s n c a BIDV t 167.693 t

VND. H th ng t ch c c hnh thnh v hon thi n d n theo m hnh c a m t

t p on trong t ng lai. Hi n nay, m hnh t ch c c a BIDV g m 05 kh i l n:

Kh i ngn hng th ng m i qu c doanh (bao g m 3 s giao d ch v cc chi nhnh

trn ton qu c); Kh i Cng ty; Kh i cc n v s nghi p; Kh i lin doanh; Kh i

u t . T ng s cn b cng nhn vin c a ton h th ng t trn 10.000 ng i

v a c kinh nghi m, v a am hi u cng ngh ngn hng hi n i.

Bn c nh vi c ho t ng y cc ch c nng c a m t ngn hng th ng

m i c php kinh doanh a nng t ng h p v ti n t , tn d ng, d ch v ngn hng

v phi ngn hng, lm ngn hng i l, ph c v cc d n t cc ngu n v n, cc t

ch c kinh t , ti chnh, ti n t trong v ngoi n c, BIDV lun kh ng nh l ngn

hng ch l c ph c v u t pht tri n, huy ng v n cho vay di h n, trung h n,

ng n h n cho cc thnh ph n kinh t ; l ngn hng c nhi u kinh nghi m v u t

cc d n tr ng i m.

Trong su t qu trnh hnh thnh v pht tri n, Ngn hng u t v Pht tri n

Vi t Nam lun lm trn nhi m v c ng, nh n c v nhn dn giao cho. Cng

v i h th ng ngn hng th ng m i nh n c, BIDV lun l cng c s c bn, l l c

l ng ch l c trong th c thi chnh sch ti n t qu c gia. Trong ho t ng, BIDV lun tun th php lu t, th c hi n y ngha v v i ngn sch nh n c, b o

ton v pht tri n v n.

Giai o n hi n nay, Ngn hng u t v Pht tri n Vi t Nam xc nh m c

tiu ho t ng l: Hi u qu , an ton, pht tri n b n v ng v h i nh p qu c t .

2.1.1.2.C c u t ch c .

2.1.2. Tnh hnh ho t ng.

H I S CHNH HEAD OFFICE

H I NG QU N TR , T NG GIM C, CC H I NG, CC PHNG BAN

KH I CNG TY KH I U T KH I N V

S NGHI P KH I NGN HNGKH I LIN

DOANH

CNG TY CHOTHU TI CHNH

H N I (BIDVLEASING.CO)

CNG TY CHO THUTI CHNH 2 TP.HCM (BIDV

LEASING.CO.NO2)

CNG TY CH NGKHON (BSC)

Tr s chnh t i H N i Chi nhnh t i

TP.HCM

CNG TY QU N LN V KHAI THC

TI S N (BAMC)Tr s chnh t i H N i Chi nhnh t i

NGN HNG U TV PHT TRI N VI T

NAM (BIDV)Tr s chnh t i H N i Vn phng i di n t i

TP.HCM

S GIAOD CH

CHI

NHNH

C P 1

BN THU INGO I T

TRUNG TM OT O (BTC)

TRUNG TMCNG NGHTHNG TIN

(BITC)

BN THU INGO I T

PHNGGIAO D CH

PHNGGIAO D CH

QUTI T KI M

QUTI T KI M

NGN HNG VID PUBLIC (VID PUBLIC

BANK)H i s chnh S giao d ch t i H N i Chi nhnh t i TP.HCMChi nhnh t i N ng Chi nhnh t i H i Phng Chi nhnh t i Bnh

CTY C PH NCHUY N M CH TI CHNH QU C GIATr s t i H N i

CTY C PH N U T H T NG K THU T TP.HCMTr s t i TP.HCM

CTY C PH N THI T B B U I N Tr s t i H N i

CTY C PH N VNH S N SNG HINHTr s t i Bnh nh

NG N H NG TM CPNH H N I

Tr s t i H N i NGN HNG TM CPPHT TRI N NHTP.HCMTr s t i TP.HCM

NGN HNG TM CPNNG THN I Tr s t i ng Nai

QU TN D NG NHN DN TRUNG NGTr s t i H N i

NGN HNG LO -VI T NAM

Tr s chnh t i Ving ChnChi nhnh t i H N i Chi nhnh t i Chm PaS c

LIN DOANH B OHI M VI T C (QBE) Tr s chnh t i H N i Chi nhnh t i TP.HCM

CTY LIN DOANHTHP NHT&PTVN

Tr s chnh t i H N i


36/102

Trang 36

2.1.2.1. Tnh hnh ti chnh v k t qu ho t ng kinh doanh.

n v : T

ng

STT Ch tiu Nm2001 2002 2003 2004 2005 20061 T ng ti s n 59,949 70,802 85,851 99,660 126,607 167,6932 T ng d n 41,434 51,634 59,421 67,831 83,513 98,6073 Ngu n v n huy ng 39,052 46,115 59,910 67,262 88,183 121,6644 L i nhu n tr c thu 186 274 151 222 781 1,3405 Ngu n v n t c 2,566 3,760 5,503 6,182 6,531 10,5906 ROA (%) 1.35% 0.11% 0.45% 0.64% 0.51% 0.72%

7 ROE (%) 33.80% 2.44% 7.80% 10.44% 9.88% 14.19%Ngu n d li u :

- Bo co th ng nin nm 2005; B n co b ch;

- Bo co h i ngh gim c t i H N i thng 01/2007.

S li u trn cho th y qua cc nm t c tng tr ng ti s n c a BIDV kh

cao. T nm 2001 n cu i nm 2006, t ng ti s n c a BIDV tng ln g n g p ba

l n, t ng d n tng h n hai l n, ngu n v n huy ng tng h n ba l n, l i nhu n v

v n t c u tng h n nm l n. i u ny cho th y t c v quy m ho t ng c a

BIDV ngy cng c m r ng. M c d v y cc ch tiu ph n nh kh nng sinh l i

c a BIDV nh t su t l i nhu n trn ti s n, t su t l i nhu n trn v n ch s h u

qua cc th i k khng cao.

2.1.2.2. Tnh hnh ho t ng tn d ng.

n v : T ng

STT Ch tiu Nm2001 2002 2003 2004 2005 2006

1 T ng d n 41,434 51,634 59,421 67,831 83,513 98,607

T c tng tr ng tn d ng 21.94% 24.61% 15.08% 14.15% 20.91% 20.91%

2 N qu h n 418 1,193 1,705 2,578 2,597 1,144

T l n qu h n 1.01% 2.31% 2.87% 3.80% 3.11% 1.16%3 N x u 10,439 8,720

T l n x u 12.50% 8.84%4 Cho vay trung di h n 21,048 25,456 29,075 30,999 35,075 40,527

T l cho vay trung di h n 50.80% 49.30% 48.93% 45.70% 42.00% 41.10%5 Cho vay c ti s n m b o 16,615 19,827 25,373 36,968 55,119 69,025

T l CV c TS m b o 40.10% 38.40% 42.70% 54.50% 66.00% 70.00%6 Cho vay ngoi qu c doanh 7,458 12,909 17,826 24,351 40,086 57,192


37/102

Trang 37

T l CV ngoi qu c doanh 18.00% 25.00% 30.00% 35.90% 48.00% 58.00%

Ngu n d li u :

- Bo co nh gi ho t ng tn d ng v ki m sot tng tr ng tn d ng giai o n

2003 2005;

- Bo co th ng nin nm 2005; B n co b ch;

- Bo co h i ngh gim c t i H N i thng 01/2007.

T c tng tr ng tn d ng bnh qun m i nm kh cao (kho ng 20%), t l n

qu h n m c th p, t l n x u khng cao, t l cho vay c ti s n m b o ngy

cng chi m t tr ng l n trong t ng d n i u ny cho th y ho t ng tn d ng c a

BIDV c m c tng tr ng t t, ch t l ng tn d ng m b o.

Nm 2001 t l cho vay ngoi qu c doanh chi m t tr ng r t th p (ch a n

8% trong t n

HT Xep Hang BIDV

Documents

Transcript of HT Xep Hang BIDV