CADERNO PARA FAMILIAS

Escola de familias Boletín Nadal

21 de decembro 2011

A LECTURA constitúe UN FACTOR clave na educación por ser un dos principais instrumentos de aprendizaxe e enriquecemento intelectual.

A capacidade para comprender un texto é esencial para que o neno/a poida de-senvolver a súa mente, estudar e abrir novas portas a outros coñecementos.

O obxectivo da escola non consiste unicamente en ensinar a ler ao alumnado se-nón tamén en espertar o gusto pola lectura e en crear e desenvolver neles un hábito lector, neste senso a colaboración e o papel das familias resultan im-prescindibles.

Os nenos/as comezan a acercarse a lectura, sobre todo cando ven ler aos máis próximos. Se nos ven ler cotiamente aos maiores, se os estimulamos para que presten atención pola escritura, pronto empezaran a facernos preguntas, e a través destas acederan ao coñecemento.

O acceso correcto a lecto-escritura está en relación co adecuado desenvolve-mento da linguaxe do neno/a, que comprenda o que se lle dí e se exprese co-rrectamente.

O proceso que segue un neno/a para empezar a ler e escribir non empe-za, xeralmente, cando os mestres ou as fami-lias o establecemos, se-nón que vai precedido de moitas influenzas, algu-nhas das cales son de tipo afectivo como o feito que dende moi pe-queno os libros estean presentes nos seus xo-gos, a actitude das fa-milias lendo libros ou o periódico, contándolles contos, etc

Todas estas situacións crean unhas expectati-vas nos nenos/as e mo-tivan as súas ganas de aprender unha ferra-menta tan útil. Esta utilidade é a mellor ma-neira de motivar o aprendizaxe da lectoes-critura. Algunhas indica-cións: Permitir que manipulen

os libros ao seu gusto (evitar que o libro con-vértase en algo intocable) Ofrecerlle libros con

colores vistosos, páxi-

nas de cartón ou de plástico para que poidan xogar con eles como algo divertido. Mostrarlle as páxinas

dos libros e contarlles historias sobre eles, de-jixando que os vexan ye-manipulen cando lles ape-tezan. Contárlles contos

SUXERENCIAS ANTES DE QUE SAIBAN LER.

S u x e r e n c i a s antes de que saiban ler.

1

S u x e r e n c i a s para cando em-pezan a ler.

2

S u x e r e n c i a s cando xa saben ler.

2

Que podemos facer as fami-lias para que os nenos/as aficio-nense a lectura e desfruten len-do?.

3

Como elixir os libros/lecturas?.

3

Xogar cos con-tos.

4

Contido

“É fundamental que as familias

inculquemos o amor pola lectura dende pequeniños”

HOXE OCUPAMONOS DA……..LECTURA NA CASA

SUXERENCIAS PARA CANDO EMPEZAN A LER

SUXERENCIAS CANDO XA SABEN LER Para que o neno/a adquira un bo hábito é necesario que desfrute lendo, por iso hai que procurar evitar as imposicións, pero como tamén é nece-sario que lle dedique un tempo diario á lectura, é polo que debemos pro-porcionar as condicións que máis a favorezan e motiven; entre elas in-cluiríanse as seguintes:

Ser modelos de lectores adultos. Estimular o seu hábito lector con actividades alternativas que lles

fagan ilusión. (permitirlles ir ao cine, deixarlles máis tempo en casa dal-gún amigo,….pero NON recompensas económicas, xa que debese poten-ciar o gusto pola lectura non o premio alleo a ela. Recomendarlles algún libro que nos gustara moito para comentalo des-

pois con eles. Non asociar a lectura coas obligacións, os castigos ou as al-

ternativas á diversión.

- Non resultan aconsellables frases do tipo “Xa xogaches un rato así que agora a facer os deberes e a ler;

- A lectura débese presentar como un premio en sí mesma, por exemplo dicindo “Como acabaches pronto os deberes, poderás quedar un rato máis lendo antes de acostarte.”

Página 2 CADERNO PARA FAMILIAS

Cuestións a ter en conta : - A lectura vai a ser fun-damental para enriquecer o vocabulario dos nonos fillos/as. Despois podemos conversar sobre as súas lecturas.

-Os expertos afirman que os nenos/as que están en ambientes nos que a lec-tura forma parte da acti-vidade habitual, aprenden antes e mellor a ler.

-Se intentamos ler xun-tos, se falamos sobre o leido, seguro que lle axu-damos.

O neno/a ten que sentir que a lectura forma parte da vida, que é un medio extraordinario de información e comunicación: poder ler un car-tel, un anuncio publicitario, as notas que o Mestre/a lle envía a casa, etc, son motivos que lle animan a dominala. Co fin de potenciar esa inte-gración da lectura na súa vida e mellorar o seu proceso de aprendiza-xe, podemos ter presentes as seguintes orientacións.

Ler cada día con eles e para eles. (Lectura compartida) Motivarlles para que sintan pracer lendo, pero non obrigarlles a ler. Non presentar o libro como unha alternativa á televisión ou a outros

xogos. Manter na casa un ambiente distendido, adecuado e pracenteiro ca-

ra a lectura. Ser pacientes e pensar que a lectura non se domina da noite á mañá. Ensalzar e alabar os seus progresos e non reprocharlles senón saben

Educación Infantil

Libros sinxelos, con predominio de ilustracións, sen exceso de vocabulario, con temas imaxina-tivos. O formato deberá ser pequeno e a encadernación robusta (cartón forte, plástico,…). A finalidade é o disfrute material e visual.

Educación Primaria (1er Ciclo)

Seguen predominando as imáxenes pero o texto xa ocupa un lugar destacado. Polo tanto, tex-tos breves con ilustracións suxerentes será o adecuado. Linguaxe sinxelo con introdución de palabras novas. As historias deben ser divertidas, ecolóxicas, liberadoras, para que os ne-nos/as inicien o seu camiño con entusiasmo.

Educación Primaria (2º Ciclo)

Os relatos crecen en extensión e intensidade. Durante estas idades xa se dominan os meca-nismos da lectura e entendese un vocabulario máis complicado.

A imagen deixa paso ao texto, xa non é un complemento para facilitar a comprensión. O libro será atractivo á vista cunha tipografía clara.

Educación Primaria (3er Ciclo)

Aparecen as historias cos seus argumentos: plantexamento, nudo e desenlace rápido. Teñen que ser relatos con suspense e acción. Os libros de aventuras, misterio e, sobre todo, depor-tes son os que más lles gustan.

# Qué nos vexan ler.

Iso animarálles a facer algo que se supón pracenteiro e interesante en canto que o fan perso-nas con prestixio para ele/as como son as súas familias.

# Lerlles nós textos que nos parezan adecuados (contos, noticias,)

A lectura constante realizada con cariño e dedicación contribuirá a espertar nos nenos/as as ganas de ler.

# Contarlles contos ou outras historias

Desenvolverá a imaxinación e aumentará o seu vocabulario.

# Colocar os libros en lugares accesibles, da misma maneira que poda estar calquer xogue-te. A manipulación debe chegar a ser habitual e natural, con estanterías baixas.

# Ler con eles cunha actitude positiva e con espíritu motivador

# Estimularlles e orientarlles nas súas lecturas pero respetando os seus gustos, favore-cendo aquelas que están en relación cos intereses do neno/a.

# Acompañarlles a librerías, bibliotecas ou actos culturais.

# Animarlles a escribir.

# Realizar con eles o “cromolibro”: Axenda de aneis onde se colocan as portadas dos libros que van lendo e, por detrás, un pequeno resumen coas ideas máis significativas.

QUE PODEMOS FACER AS FAMILIAS PARA QUE OS NENOS/AS AFICIONENSE AS LECTURAS E DISFRUTEN LENDO?

COMO ELIXIR OS LIBROS/LECTURAS?

Boletín Nadal Página 3

Aspectos a ter en conta: O libro debe elixirse en base ao principio de calidade. Se descoñecemos obras, autores e xéneros en torno ao mara-villoso mundo da literatura infantil e xuvenil actual, o máis prudente é deixarse orientar por un especialista.

A calidade debe estar acorde co vocabulario adecuado á idade do lector: frases cor-tas e sinxelas, lóxica, cohe-rencia e algo de intriga.

Os nenos/as ven con bos ollos que os protagonistas sexan da misma idade ou cercana.

Se son temas que preocupan aos nenos/as, sentiránse atraídos de inmediato polos libros .

Se a pesar de todos os es-forzos non consegues facer

aos teus fillos/as lectores, non desesperes. Hai nenos/as que tardan máis que outros en acercarse aos libros.

Aquí temos algúns exemplos de cómo xogar cos contos a través de diversas técnicas (Gramática da Fantasía.Gianni Rodari) ¿ Qué sucede despois?

Continuar os contos . Por exemplo:

Como continúa Cenicienta despois de casarse co príncipe?.

Pinocho minte adrede para obter madeira coa súa nariz.

Contos do revés

Tratase de trastocar o tema do cuento de forma premeditada. Exemplo: Carapuchiña vermella é mala e o lobo bo…

Ensalada de contos

Mezclanse elementos de distintos contos, Exem-plo: Carapuchiña vermella atopase con Pulgarcito.

O Gato con Botas axuda con sua peculiar manera a Hansel e Gretel.

Que pasaría se?

Exemplo: Que pasaría se chovera para enrriba?

O xogo das voces.

Debuxar a historia.

Inventar outro final

Blancanieves casase co enaniño Gruñón

Equivocar historias.

Tratase de cambiar os persoaxes ou situacións da histo-ria.

Exemplo:

- Erase unha vez unha nena que se chamaba Carapuchiña Amarela

- !Non, vermella!

- !Ah!, sí, Caperucita Vermella. A súa nai chamouna e di-xolle: “Esoita Carapuchiña Verde….

- Que no,n Vermella!

- !Ah!, sí, Vermella. “Vai a casa da tía Diomira a llevarlle esta pel de patacas”

- Non. “Vai a casa da avoiña a levarlle este pastel….

Ensalada de contos.

Mezclanse elementos de diferentes contos.

-Pulgarcito atopase con Carapuchiña no bosque

Plaxiar un conto.

Tratase de copiar a estructura dos contos, pero inven-tando outros persoaxes, relaciçons e situacións entre eles, deixando viaxar a imaxinación.

Exemplo: Cambiar os porquiños por ovelliñas...

Érase unha vez tres ovelliñas que lles gustaba moito a

música e xogar no campo…..

Adaptado do Equipo de orientación Educativa e Psicopedagóxica. Sector Fregenal-Jerez