Houvast voor de schouder

32
Jaargang 9 | Nummer 3 | 2013 Samen bewegen Houvast voor de schouder

description

Uitgave 3 van 2013 "Houvast voor de schouder"

Transcript of Houvast voor de schouder

Page 1: Houvast voor de schouder

Jaargang 9 | Nummer 3 | 2013 Samen bewegen

“Houvast voor de schouder”

Page 2: Houvast voor de schouder

InFysio 2013_ A4 bladspiegel

EINDELOZE TRAININGSMOGELIJKHEDEN VOOR FUNCTIONELE REVALIDATIE VOOR IEDERE DOELGROEP EN TRAININGSRUIMTE

11-14 APRIL 2013

STAND B/34 / HAL 6

360XM360XS 360S360T 360XL

NIEUW! NIEUW!

NIEUWE CONFIGURATIES

NIEUW!

WWW.FACEBOOK.COM/LIFEFITNESSBENELUX

Kijk voor alle Synrgy360 confi guraties op www.lifefi tness.nl/synrgy

LF__Synrgy_alternatief 2013.indd 5 26-02-13 16:44

Page 3: Houvast voor de schouder

Voorwoord

3

Het wordt een warme lente. Het is de titel van een

opiniërend stuk opgesteld door collega fysiothe-

rapeut Hans van Mourik. Het gaat over de nieuwe

verenigingsstructuur van het KNGF. Er zijn voor- en

tegenstanders. De discussies op allerlei fora zijn

stevig. Het zou zo maar eens tropisch warm kunnen

worden. Ik hoop alleen dat het niet enorm

benauwd wordt. Dat verlamt nogal.

Ik ben geen structuurdeskundi-

ge, maar wat me opvalt is dat

er na vele maanden van over-

leg, ronde tafel bijeenkom-

sten, houtskoolschetsen uitein-

delijk een nieuwe structuur is

voorgesteld die al veelvoudig

wordt ingezet binnen vereni-

gingen (uit betrouwbare bron bin-

nen de KNMvD, de beroepsvereniging

voor dierenartsen en Installateurs van

Uneto). Dat had toch ook andersom gekund. Leg het

voor, ga door het land. Stel de scherpe randjes bij en

er is draagvlak.

Hoe dan ook: de timing om juist in topcrisis rondom

fysiotherapie zo’n interne strijd aan te gaan is wel

ernstig mis. Zodra het moeilijk wordt, gaan we bijna

re� exmatig naar binnen kijken. We leggen de focus

op de verenigingsstructuur en alweer een kwaliteits-

project wat nu weer de titel: kwaliteit in beweging

draagt. Beweging? Dat gaat dus oneindig door.

Links en rechts regent het ondoordachte bezuiniging-

en. Hoe goed we ook onze kwaliteit en structuur op

orde hebben... Fysiotherapie blijft niet gespaard. Er

moeten onderbouwde antwoorden komen op vra-

gen als: Hoeveel fysiotherapie zit er nu eigenlijk

in de basis? Hoe wenselijk is de auditontwikkeling

binnen de fysiotherapie. Hoeveel dossiervorming

is goed en waar ligt de grens? Wat te doen aan de

netontwikkeling (Claudicationet e.d.) met nog meer

verplichting?

Op veel van deze punten is in mijn

optiek de grens allang bereikt. Niet

vanuit boosheid, maar voor kwa-

litatief goede fysiotherapie kun

je budgetten niet verder ver-

lagen. Praktijk- en vakinhou-

delijke ontwikkeling vraagt

een bepaalde investering. Die

investering moet je kunnen

doen. Dat zou je als beroeps-

groep moeten onderbouwen, vast-

stellen en uitdragen. Naar alle stake-

holders, inderdaad ook patiënten.

Ik noem deze inzet gemakshalve ‘zero tolerance’

voor 2014. Het kan maar duidelijk zijn. Geen gerom-

mel meer met fysiotherapie,

niet meer geven zonder

eerst de garantie dat

we ook nemen. Geza-

menlijk stappen maken

om gezond te zijn en te

blijven.

Robert Hoogland

Zero tolerance

Page 4: Houvast voor de schouder

Vakblad voor ‘bewegende’ fysiotherapie

Biedt haar lezersInFormatieInHoudInTeractiviteit

Gericht op:Het continu bewegende speelveld van de fysiothera-pie in haar volledige omvang. Focus is hierbij de ac-tieve benadering van de spanning tussen inhoudelijk-heid en ondernemerschap.

Doel:Met verschillende redactionele informatieve en in-houdelijke bijdragen en interactieve communicatie-vormen ondersteuning bieden aan visie- en opinie-vorming op het gebied van vakinhoudelijkheid en ondernemerschap in de fysiotherapie.

HoofdredactieRobert Hoogland

De redactie houdt zich het recht voor ingezonden arti-kelen in te korten. Advertenties en advertorials wor-den geplaatst buiten de verantwoordelijkheid van de uitgever.

Aan dit nummer werkten meeKim RoosHuub Vreeburg

Gra� sche vormgevingHans de Booij Redactie & advertentiesWestvlietweg 72-Z2495 AA Den HaagTel. (070) 320 61 [email protected]

UitgeverPhytaliswww.phytalis.nl

Verschijning en oplageInFysio verschijnt 10 keer per jaar. Oplage 6.000 stuks. InFysio wordt gratis verzonden naar alle be-slissers in de fysiotherapie. Aanmelding voor InFy-sio is alleen mogelijk via www.infysio.nl. InFysio kan ook naar personen of andere instellingen verzonden worden. Daarvoor geldt een jaarabonnement van € 25,– (incl. BTW) per jaar. Dit abonnement kan op elk moment ingaan.

AdreswijzigingenUitsluitend doorgeven via e-mail of de [email protected]

CopyrightNiets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of verveelvoudigd, voor welk doel dan ook en op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestem-ming van de uitgever.

InFormatie

Actieve schouderrevalidatiebij hobby- en prestatiegerichtesporters (deel I) 6

Kraakbeenregeneratie (deel II) 12

NIEUWS 17, 21

EVIDENCE The Journals 23, 29

Het Rughuis Gedragsverandering sleutel tot succes bij rugklachten 24

Ga naar www.infysio.nlGa naar www.infysio.nl

4

Page 5: Houvast voor de schouder

5

Evidence The Journals23 Evaluation of outcome measures

for use in clinical pratice for adults with

musculoskeletal conditions of the knee.

A systematic review.

Clinical indications for arterial imaging in

cervical trauma

29 Prevention of Sports Injury I

Prevention of sport injury II

Download nu gratis onze App via de App Store!

Page 6: Houvast voor de schouder

6

Actieve schouderrevalidatie bij hobby- en prestatiegerichte sporters (deel 1)

Page 7: Houvast voor de schouder

7

De fysiotherapeut ziet in de verwijzingssituatie in zijn dagelijkse werk naast een grote groep

patiënten met lage rugklachten ook een grote groep patiënten met schouderklachten (tabel

1, Nivel 2007). Ook in de DTF-situatie is er sprake van een hoge prevalentie van schouder-

klachten (Swinkels 2009). In tegenstelling tot de acute aspecifi eke lage rugklachten is het

natuurlijk beloop bij schouderklachten verre van gunstig. Gegevens uit de huisartsenstan-

daard wijzen bijvoorbeeld uit dat 40% van de patiënten die voor schouderklachten bij de

huisarts zijn geweest een jaar na dat consult nog steeds deze klachten hebben (Winters

2008). Verder is er sprake van een hoge recidiefkans. Zo concludeert bijvoorbeeld Luime

uit haar onderzoek onder verpleegkundigen met nek-schouderklachten dat 32-36% van de

verpleegkundigen recidieven hebben ontwikkeld (Luime 2005). Samenvattend: Schouder-

klachten komen veel voor, het natuurlijke beloop is niet gunstig en de recidiefkans is groot!

Actieve schouderrevalidatie bij hobby- en prestatiegerichte sporters (deel 1)

Door: Martin Ophey, MSc, PT

Tot op heden is er nog geen KNGF-richt-lijn voor deze klachten ontwikkeld. Er is wel een CBO-richtlijn voor acute anteri-ore schouderluxatie beschikbaar (CBO 2005). Verder wordt er internationaal veel aandacht besteed aan wetenschap-pelijk onderzoek naar diagnostiek en therapie bij schouderklachten (b.v. Moen 2010, McFarland 2010, Michener 2009). Er is een groeiend wetenschap-pelijk bewijs voor de effectiviteit van actieve revalidatie als centraal onder-deel van de begeleiding van patiënten met instabiliteits- en impingementklach-ten (Bennell 2010, Ellenbecker 2010, Jaggi 2010, Kibler 2010, Kuhn 2008). Ook de rol van de scapula krijgt de laat-ste jaren veel aandacht bijvoorbeeld in de vorm van de scapulasummit (Kibler 2009). Zo zijn er in het Nederlands Tijd-schrift voor Fysiotherapie twee nummers gewijd aan de schouder (NtvF 2008).

DoelstellingOndanks de enorme hoeveelheid beschikbare informatie over dit thema blijkt uit eigen ervaring gedurende bij- en nascholingstrajecten dat fysiothera-peuten behoefte hebben aan duidelijke principes voor de actieve schouderreva-lidatie. In dit artikel worden een zestal principes besproken die de (sport-)fysio-therapeut houvast kunnen bieden in de dagelijkse praktijk. In de artikelen 2 en 3 wordt specifi ek ingegaan op de toe-passing van deze principes waarbij er vooral aandacht is voor scapulatraining (artikel 2) en rotatorentraining (artikel 3).

PRINCIPE 1: “De patiënt centraal”De anamnese is bij de schouderpatiënt de cruciale stap in het diagnostisch pro-ces. De (sport-) fysiotherapeut moet op basis van patroonherkenning een toets-baar werkmodel (fysiotherapeutische diagnose) opstellen. Bij het inventarise-ren van het gezondheidsprobleem staat niet de aandoening (I.C.D.) centraal maar het funct ioneringsprobleem (I.C.F.) van de individuele patiënt. De speci-fi eke functietesten voor de schouder, die in de laatste jaren zoveel aandacht heb-ben gekregen, zijn niet meer dan een

Schouder-symptomen/klachten, PHS

Lage rugklachten met en zonder uitstraling

Bron

Verwijzing 11,4% 16,2% Nivel 2007

DTF 32,9% 47,3% Swinkels 2009

Tabel 1 prevalentie van schouderklachten in de 1e lijn fysiotherapie

Page 8: Houvast voor de schouder

Hoogte14 cm

Voor de ondernemende therapeut die zijn praktijk wil laten groeien!

www.enraf-nonius.nl

Het veelzijdige en draagbare apparaat voor shockwavetherapie

Nieuw De Endopuls

811

Enraf-Nonius B.V. Vareseweg 127 3047 AT Rotterdam T: 010 2030 666 E: [email protected]

Een bijzonder gebruikersvriendelijk apparaat voor shockwavetherapie. Compact en licht, waardoor

draagbaar. Zéér eenvoudig te bedienen en uiterst effectief. Uw patiënten zullen u nog meer

waarderen dankzij de Endopuls 811. Door de Endopuls 811 wordt uw praktijk nog aantrekkelijker!

Page 9: Houvast voor de schouder

9

goede aanvulling op het klinisch redene-ren van de (sport-)fysiotherapeut. Daar-naast is in het verloop van de therapie een systematische evaluatie op functie - en activiteitenniveau van belang. Uitste-kende evaluatieve hulpmiddelen hierbij zijn ook vragenlijsten zoals de patiënt specifi eke klachtenlijst (P.S.K.) en de Disability of Arm, Shoulder and Hand (D.A.S.H.), (Engelen 2008).

PRINCIPE 2: “Optimale artrogene mobiliteit”Een goed functionerend glenohume-raal gewricht heeft voldoende mobili-teit nodig. Bij sporters die een eenzij-dige slag- of werpsport beoefenen is het bepalen van eventuele artrogene beper-kingen geen eenvoudige zaak. Immers is aan de voorkeurszijde bij gezonde werpsporters de exorotatie toegenomen en de endorotatie afgenomen als gevolg van de frequent uitgevoerde werpbewe-ging (adaptatie). Een prima hulpmiddel hierbij is dan ook het bepalen van de totale bewegingsuitslag in rotatie. De optelsom van exo- en endorotatie aan de dominante zijde moet overeengeko-men met de optelsom aan de niet-domi-nante zijde (Ellenbecker p. 53).

PRINCIPE 3:“Primaire oorzaak én secun-daire stoornissen behandelen”Nog te vaak wordt bijvoorbeeld bij een verdenking op een subacromiaal impin-gement syndroom (S.A.I.S.) alleen daar behandeld waar de klachten zich bevin-den (dwarse fricties, ultrageluid en side raises). Vaak wordt vergeten dat er wel-iswaar een aanleiding is geweest voor het ontstaan van de klachten (b.v. een tendinitis van de m. supraspinatus), maar dat de patiënt na weken of maan-den klachten allerlei secundaire stoornis-sen ontwikkelt. Vaak zijn deze klachten proximaal te vinden. Denk hierbij aan hypertonie in de m. trapezius pars des-cendens of een artrogene beperking van het glenohumerale gewricht. Deze

secundaire stoornissen kunnen de klach-ten in stand houden.

PRINCIPE 4: “Revalidatie verloopt van proximaal naar distaal”Ook al ligt de oorzaak van de klachten in de subacromiale ruimte is het in veel gevallen nodig de therapie volgens een proximaal-distaal principe te laten ver-lopen. Bij een gestoorde scapulafi xatie vanwege de hypertonie in de m. trape-zius descendens zou het bijvoorbeeld kunnen dat de scapula in een eleva-tiepositie verblijft waardoor wederom het trainen van de rotatorenmanchette bemoeilijkt wordt.

PRINCIPE 5:“Optimale intermusculaire coördinatie”Krachtenkoppels in de schouder zor-gen voor stabiliteit van de scapula en een goede centralisatie van het caput humeri. Krachtenkoppels zijn spieren met een tegenovergestelde functie die door optimale timing en recrutering elkaars krachten neutraliseren. Zo zorgt het samenspel tussen m. serratus anterior aan de ene kant en mm. rhomboideii met m. trapezius voor een gecontro-leerde laterorotatie tijdens de abduc-tie-elevatie beweging. Een ander voor-beeld van een krachtenkoppel is het samenspel tussen de exo- en endorota-toren van het glenohumerale gewricht. Door het samenspel tussen m. infraspi-natus en m. teres minor aan de ene kant en de m. subscapularis aan de andere kant wordt het caput humeri optimaal gecentraliseerd in de cavitas glenoida-les. Een derde relevant krachtenkoppel is het samenspel tussen cranialiserende en caudaliserende spieren. Concreet gaat het om de m. deltoideus aan de ene kant en de rotatorenmanchette samen met de m. biceps brachii caput longum aan de andere kant.

Bovenstaande principes drie tot vijf zijn uitstekend verwerkt door Jobe (1993)

door de actieve structuren van de schou-der te verdelen in vier groepen:

• Pivoters: spieren die verantwoorde-lijk zijn voor het pivoteren van het schouderblad (“scapulafi xatoren”).

• Protectors: lokale spieren die een centraliserende invloed uitoefenen op het caput humeri (m. subscapu-laris, m. infraspinatus, m. teres minor en m. biceps brachii caput longum).

• Positioners: spieren die de humerus positioneren in de ruimte (m. deltoi-deus en m. supraspinatus).

• Propellors: spieren met een grote dwarsdoorsnede die met hun origo en insertie ver van het glenohume-rale gewricht vandaan liggen. Deze spieren zijn vooral verantwoordelijk voor beweging (m. pectoralis major, m. latissimus dorsi en de m. triceps brachii).

Men zou zelfs nog de spieren van de onderste extremiteit en van de romp toe kunnen voegen aan dit systeem. Zeker in de sport speelt kracht en snelheid in de rest van de kinetische keten een grote rol voor de sportprestatie.

• Preparators: spieren van de onder-ste extremiteit en de romp. Deze spieren spelen bij de sporter een belangrijke prestatiebepalende rol. Zij bereiden de sportprestatie voor, omdat er een energietransfer uit de onderste extremiteit en de romp via de scapula naar de bovenste extre-miteit plaatsvindt.

In de opbouw van de actieve revali-datie bij sporters met schouderklachten volgt men deze 5 P´s in een opbouw van proximaal naar distaal.

Hoogte14 cm

Voor de ondernemende therapeut die zijn praktijk wil laten groeien!

www.enraf-nonius.nl

Het veelzijdige en draagbare apparaat voor shockwavetherapie

Nieuw De Endopuls

811

Enraf-Nonius B.V. Vareseweg 127 3047 AT Rotterdam T: 010 2030 666 E: [email protected]

Een bijzonder gebruikersvriendelijk apparaat voor shockwavetherapie. Compact en licht, waardoor

draagbaar. Zéér eenvoudig te bedienen en uiterst effectief. Uw patiënten zullen u nog meer

waarderen dankzij de Endopuls 811. Door de Endopuls 811 wordt uw praktijk nog aantrekkelijker!

Page 10: Houvast voor de schouder

10

Klinisch redeneren binnen evidence based handelen van schouder problematiek in de fysiotherapeutische praktijk

Cursus schouderrevalidatie

10

Magazine

Service

Onl ine

AcademyInformatie/inschrijven:

www.infysio.nl/academy

Inhoud cursus• Bindweefselfysiologie (algemeen en specifi ek).

• Anatomie van de schouder (nadruk klinische relevantie van de schouderanatomie).

• Biomechanica van de schouder: op basis van recent wetenschappelijk onderzoek.

• Fysiotherapeutische modellen en klinisch redeneren met aandacht voor patroonherkenning A.M.B.R.I., T.U.B.S., G.I.R.D. en diverse impingementproblematiek.

• Wondgenezing en de klinische relevantie voor fysiotherapeutisch handelen.

• Schouderpathologie: uni- en multidirectionele instabiliteiten, articulaire en interne impingements, S.L.A.P.- en Bankart-laesies, conservatief en operatief management.

• Vaardigheden: Het fysiotherapeutische onderzoek vooral voor specifi eke schoudertesten inclusief bespreking van de klinische waarde op basis van recent wetenschappelijk onderzoek (Evidence based physiotherapy).

• Revalidatieleer met aandacht voor de grondmotorische eigenschappen ‘coördinatie’, ‘mobiliteit’ en ‘kracht’.

• Vaardigheden: actieve revalidatie, open en gesloten keten training.

Accreditatie16 punten

Datum5, 6 en 7 september 2013. Alle dagen van 9.00 - 17.00 uur.

LocatieInFysio Academy, regio Den Haag

KostenCursuskosten € 525,– (Inclusief BTW, cursusmaterialen en catering)

Hotelovernachting vanaf € 50,–

SlechtsSlechtsSlechtsSlechtsSlechtsSlechts

20 plaatsen 20 plaatsen 20 plaatsen 20 plaatsen 20 plaatsen 20 plaatsen

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

beschikbaar!

Page 11: Houvast voor de schouder

11

Preparators

Pivoters

Protectors

Positioners

Propellors

Deze sequentie van proximaal naar distaal wordt op macroniveau zicht-baar gedurende een revalidatietraject maar ook op microniveau (volgorde van oefeningen binnen één behande-ling). Het consequent hanteren van dit principe is in mijn ervaring een suc-cesfactor in de schouderrevalidatie bij hobby- en prestatiegerichte sporters gebleken.

PRINCIPE 6: “Pijnvrij oefenen”Hoe moeilijk het ook is om in de begin-fase van een revalidatietraject pijnvrije oefentherapie op te starten is “pijnvrij oefenen” een principe dat door zowel fysiotherapeuten als patiënten te vaak genegeerd wordt. Patiënten verwach-ten over het algemeen zelfs dat het pijn doet (“no pain no gain”). Zeker C-vezel

pijn (diffuus, moeilijk lokaliseerbaar en langzaam adapterend) is een duidelijk signaal van overbelasting. Deze pijn is te beschouwen als het begin van een ontstekingsreactie (release van ontste-kingsmediatoren met alle gevolgen van dien). Daarnaast leidt pijn tot inhi-bitie van protectors en volgens som-mige auteurs zelfs van pivoters (Cools 2005, Ludewig 2000). Een andere vorm van inhibitie van deze spieren is mogelijk via intra-articulaire zwelling (refl ex-inhibitie). Beide vormen van inhi-bitie belemmeren het herstel van coör-dinatieve vermogens van de boven beschreven krachtenkoppels.

Hier wordt duidelijk hoe nauwkeurig de actieve revalidatie van de patiënt met

schouderklachten uitgevoerd moet wor-den. De kwaliteit van de bewegings-uitvoering inclusief het pijnvrij oefenen vormt een belangrijke basis voor suc-ces (zie hiervoor ook de artikelen over actieve revalidatie bij lage rugklach-ten in voorgaande edities van InFysio). Er bestaan dan ook geen goede en slechte oefeningen maar oefeningen die de patiënt op een bepaald moment in de revalidatie volgens deze kwali-teitscriteria wel of niet kan uitvoeren.

In het tweede artikel zal ingegaan

worden op het leveren van maatwerk

om de pivoters te trainen en moge-

lijkheden om in de dagelijkse prak-

tijk bij patiënten een pijnvrije oefen-

situatie te realiseren.

Martin Ophey

MSc Allied Health Care, ESP-sportfysio-therapeut is werkzaam Ysveld Fysio (www.ysveldfysio.nl) en geeft onderwijs over schouderrevalidatie binnen de ESP-sportfysiotherapie opleiding (www.esp-education.net) en cursussen over actieve schouderrevalidatie. www.nexus-physiotherapy.eu

Page 12: Houvast voor de schouder

12

Tekst: InFysio redactie

De procedureTenzij een preoperatieve MRI heeft bevestigd dat de patiënt geschikt is voor het transplanteren van chondro-cyten, moet de uiteindelijke beslissing genomen worden door de chirurg die de schade veel beter kan beoorde-len met behulp van een artroscopie. De operatie wordt uitgevoerd in twee fasen. Tijdens de eerste operatie, een sleutelgat procedure, neemt de chi-rurg een kraakbeen biopt, grotendeels afkomstig uit losse kraakbeenflappen in de periferie van het defect of van niet-gewichtdragende aspecten van het gewricht. Dit biopt wordt onmiddel-lijk verzonden naar een laboratorium, waar de cellen gedurende 5-7 weken op kweek worden gezet, waarna de cellen zich hebben vermenigvuldigd tot zo’n 2-5 miljoen (13). Zodra het verme-nigvuldigingsproces is voltooid, moet

men, omdat het bevriezen een nega-tieve invloed heeft op de levensvatbaar-heid van de cellen in een zeer kort tijds-bestek het implantatieproces uitvoeren. Tijdens de tweede operatie maakt de arts een kleine incisie in de knie om het beschadigde gebied dat grondig is gereinigd te visualiseren. Een collageen membraan wordt vervolgens vastge-hecht en de chondrocyten worden hier-onder ingespoten (afb. 3).

Gedurende een aantal maanden cre-eren deze cellen een matrix om het gewrichtsoppervlak te herstellen tot deze het niveau van het omringende kraakbeen heeft bereikt. Desondanks loopt men nog tegen technische pro-blemen aan en problemen met cellek-kage, delaminatie en graft overgrowth (hypertrofie) (14,18-21). Het implante-ren van gekweekte chondrocyten heeft geleid tot bezorgdheid over de onge-lijke verdeling van chondrocyten binnen

het defect en het risico op cellekkage (21). Om dergelijke problemen te voor-komen en om het implantatieproces te vereenvoudigen, heeft men biologisch afbreekbare ‘steigers’ gevuld met chon-drocyten ontwikkeld.

De tweede generatie techniek maakt het mogelijk om chondrocyten te kweken in een collageen matrix. Deze matrix wordt dan direct gelijmd op het defect, waar-

In het eerste deel een verkenning van herstel van kraakbeenletsel. Door gentechnologie

zijn nieuwe technieken van kraakbeentransplantatie mogelijk. De meest geavanceerde

van deze technieken is de matrix-geleide autologe chondrocytentransplantatie implan-

tatie (MaCi), waarvan is aangetoond dat deze techniek histologisch en functioneel nor-

maal kraakbeen levert. In dit tweede afsluitende deel meer over de basisprincipes van

deze techniek, de procedure, de postoperatieve revalidatie en de klinische resultaten.

De basisbeginselen van deze operatie zijn sinds de eerste toepassing onveranderd ge-

bleven. Deze zijn gebaseerd op het verkrijgen van een klein monster van het (autologe)

kraakbeen van de patiënt zelf, welke op kweek wordt gezet in het laboratorium en later

opnieuw wordt geïmplanteerd in het oppervlakte defect (14-19). Vervolgens zetten de

geïmplanteerde chondrocyten een complex proces in gang van matrixregeneratie, wat

uiteindelijk leidt tot de ontwikkeling van weefsel dat grote gelijkenis vertoont met het

hyalien kraakbeen.

Figuur 3

Kraakbeenregeneratie (deel II)

Page 13: Houvast voor de schouder

13

Figuur 3

Kraakbeenregeneratie (deel II)

door een veel kleinere incisie volstaat en de operatieduur wordt gereduceerd. Deze techniek is bekend geworden als ‘Matrix-geleide autologe chondrocyten-transplantatie implantatie’ (MaCi) (fig. 4,5) (15,16). Een ander voordeel van deze methode van cellevering is dat de ‘steiger’ kan fungeren als barrière tegen de invasie op het implantaat door fibro-blasten, die anders kan leiden tot minder-waardig fibreus herstel (22).

Veruit de beste resultaten zijn bereikt in het geval van gelokaliseerde en vastge-stelde defecten, omgeven door gezond oppervlaktekraakbeen (fig. 5,6). Het suc-ces is beduidend minder in het geval van zogenaamde bipolaire laesies waar defecten zich bevinden op tegengestelde oppervlakken in het art. pattelafemoralis (14,15).

Veel mensen gaan nog steeds uit van de misvatting dat ACI of MaCi het recon-strueren van gewrichten kan vergemak-kelijken, die aangetast zijn door artrose. Helaas is dit nog niet haalbaar met de huidige beschikbare technologieën. Dit is voornamelijk te wijten aan het feit dat bij artrose, het hele gewricht is beïn-vloed door veranderingen in biomecha-nica en biochemie. Hierdoor wordt een omgeving gecreëerd die ongeschikt is voor kraakbeenimplantatie (7).

Postoperatieve revalidatieDe eerste week na de operatie wordt meestal doorgebracht met het been in een verhoogde positie, met regelma-tige ijspakkingen en enkele isometrische spieroefeningen. Met fysiotherapie wordt meestal gestart zodra de wond volledig is genezen. Beweging is belangrijk om te voorkomen dat er verklevingen optreden (weefsels die samengroeien tijdens het genezingsproces) en er stijfheid ontstaat na de operatie. Met behulp van de con-tinuous passive motion (CPM) machine kan de beweeglijkheid van de knie wor-den hersteld zonder dat spieractiviteit wordt aangesproken(23,24). In aanvul-ling op de CPM, worden ook manipu-latie en massage rondom het litteken en in het bijzonder het mobiliseren van de knieschijf aanbevolen om de vorming van verklevingen tegen te gaan.

Het revalidatieproces na kraakbeencel-transplantatie is cruciaal voor het gene-zingsproces en het succes van de pro-cedure. Hoewel de hersteltijd lang kan zijn en volledige toewijding vereist, kun-nen de meeste patiënten al relatief vroeg in het programma de hoognodige low-impact activiteiten, zoals wandelen en autorijden, uitvoeren. Defecten aan het gewichtdragende oppervlak art. tibofe-moralis moeten onbelast herstellen. Pati-

enten gebruiken meestal krukken voor maximaal 3 maanden.

Fysiotherapie is vooral belangrijk tijdens de eerste postoperatieve periode en dient zich met name te richten op het behoud van spierfunctie en flexibiliteit. Hydrotherapie, inclusief aquajoggen, is in dit stadium zeer populair. Werkhervat-ting is afhankelijk van de eisen die wor-den gesteld aan de knie. Patiënten kun-nen bureauwerk hervatten na ongeveer 6-8 weken, terwijl fysiek zware activitei-ten moeten worden ontzien tot tenminste 12 weken. Het herstel is afhankelijk van de omvang, ernst en de locatie van het kraakbeenletsel, leeftijd van de patiënt en lichamelijke conditie, en een even-tuele extra uitgevoerde operatie op het moment van de implantatie (bijv. Voorste kruisband reconstructie, hoge tibiaosteo-tomie).

Afhankelijk van de omvang en de loca-tie van het kraakbeenletsel, kunnen low-impact activiteiten zoals zwemmen en fietsen ongeveer 3 maanden na de ingreep worden hervat. Met highim-pact sporten zoals joggen, hardlopen en aerobics moet worden gewacht tot ten minste 9-12 maanden na de

Figuur 4: Chondrocyten worden geladen op

een collageensteiger (membraan) en in een

steriel middel voor inplanting geleverd

Figuur 5: Minimaal het invasieve openen van

knie verbinding en inplanting van type MACI

membraan

Fig. 6: Pre- and postoperatieve MRI scan

laat een groot chondraal defect zien (linker

afbeelding). Na een MACI behandeling is

9 maanden later de kraakbeenlaesie bijna

compleet opgevuld met nieuw aangegroeid

gewrichtskraakbeen.

Page 14: Houvast voor de schouder

14

Het Veldon conceptHoogwaardig testen en trainen van de rug stabiliteit. Adequaat en inzichtelijk voor u, de cliënt en verzekeraar.

E-mail: [email protected] Tel: 020 682 35 15 www.mesologie.nl

www.academie-mesologie.nl

Mesologie: het reguliere alternatief

Academie voor Mesologie

INHOUD OPLEIDING:• Reguliere kennis van medische vakken

• Oosterse geneeskunde (TCM en Ayurveda)

• Homeopathie en voedingsleer

• Psychologie en filosofie.

• Integratie: Electro Fysiologische Diagnostiek

• Klinische stage als co-therapeut

De meest complete opleiding voor

complementaire geneeswijzen

Tevens:Medische Basisopleiding

Opleiding voor Osteopathie

Zo uniek als de mens en zijn klachten zijn, zo uniek moeten ook het onderzoek en de therapie zijn. Mesologie verbindt lichaam, psyche en geest; de ándere manier van kijken.

Page 15: Houvast voor de schouder

15

ingreep. De meeste chirurgen verifi ë-ren kraakbeenherstel door middel van een MRI-scan tijdens de revalidatiepe-riode. In sommige gevallen kan een tweede artroscopie noodzakelijk zijn. Vooral als de patiënt klaagt over mecha-nische klachten zoals ‘op slot schieten’ of klikken. Het volledig hervatten van sportieve activiteiten, met name die met snelle draaibewegingen (bijvoorbeeld voetbal, rugby, tennis, squash), kan het lange termijn effect van de ingreep in gevaar brengen. In het algemeen moet hiervan worden afgezien tot 12-18 maanden na de operatie.

Wel is het belangrijk om te realiseren dat sportieve activiteiten een positieve uitwerking hebben op de resultaten van de procedure, zoals Kreuz en zijn team hebben aangetoond (25). Zij zagen 36 maanden na de ingreep signifi cant betere resultaten bij patiënten die ten minste één tot drie keer per week spor-ten in vergelijking met patiënten die niet meer dan drie keer per maand sporten.

De auteurs concludeerden dat: “Fysieke training de lange termijn resultaten na autologe chondrocyten implantatie in de knie verbetert en zou moeten wor-den volgehouden tot ten minste 2 jaar na de operatie ”(25).

Klinische resultatenPatiënten moeten zich ervan bewust zijn dat de techniek niet altijd voor iedereen succesvol is. De algemene verwachting is dat bij 80-90% van de patiënten die ofwel ACI of MaCi ondergaan, signi-fi cante functionele verbeteringen optre-den. De relatieve doeltreffendheid en duurzaamheid van ACI in vergelijking met andere kraakbeenhersteltechnieken is nog steeds enigszins onsamenhang-end, wat vooral te wijten is aan het ontbreken van lange termijn follow-up studies (15, 26). Een slechte preopera-tieve functie en een lange geschiedenis van klachten met talrijke eerdere chirur-gische ingrepen blijken slechte prognos-tische indicatoren. Het is daarom van het allergrootste belang dat de arts of

de fysiotherapeut deze factoren herkent wanneer hij de patiënt adviseert over de behandeling en de prognose.

Een beperkt aantal lange termijn studies met tot 9 jaar follow-up hebben beves-tigd dat de resultaten bij 82-92% van de patiënten goed tot uitstekend zijn (5,14,27). Complicaties die optraden waren oppervlakkige wondinfecties, postoperatieve hematomen, intra-articu-laire verklevingen en periostale hyper-trofi e, terwijl volledig graft failure werd gemeld bij maximaal 16% van de geval-len. Minas rapporteerde over een groep van 169 patiënten met grote kraakbeen-laesies tot 12 cm2 behandeld met ACI. In het algemeen vertoonden 87% van de patiënten een signifi cante verbete-ring na een minimale follow-up van 24 maanden, terwijl 13% werd beschouwd als ‘niet gelukt’ (28). Vergelijkbare goede resultaten werden ook waarge-nomen door Behrens en zijn team (29) met behulp van de tweede generatie MaCi techniek (fi g. 4-6) (29,30).

Niet alles is positief binnen kraak-beenregeneratie. Het Gemini Zie-kenhuis in Den Helder heeft zijn cel-kweeklaboratorium gesloten, omdat het een innovatieve behandeling van patiënten met kraakbeenletsel als gevolg van een reeks tegenvallers heeft moeten staken. Dat bevestigt orthopedisch chirurg Rob Benink, die de methode in Nederland introdu-ceerde, tegenover Medisch Contact.

Volgens Benink moest Cellteam de acti-

viteiten staken wegens een ongeluk-

kige samenloop van omstandigheden.

Vooral de aanscherping van Europese

regelgeving begin dit jaar maakte het

moeilijker om een zogenoemde ‘markt-

autorisatie’ van de Europese toezicht-

houders voor de behandeling te krij-

gen.

Daarnaast, erkent Benink, was er ook

sprake van een discussie met zorg-

verzekeraar Achmea over de declara-

tie van de innovatieve behandeling. ‘Er

bestaat geen diagnose-behandelcom-

binatie voor. De dbc die er het meest bij

in de buurt komt, is die van een knie-

prothese. Maar Achmea meende dat er

sprake was van een oneigenlijk gebruik

van die dbc.’ Ook ervoer Benink veel

tegenwind van ‘gevestigde belangen’.

De orthopedisch chirurg betreurt het

dat Cellteam en het Gemini Zieken-

huis de behandeling moesten staken.

‘Inmiddels zijn 530 patiënten hier suc-

cesvol behandeld. Ook de patiënten-

vereniging was enthousiast. Bovendien

kostte de methode slechts eenderde

van wat de standaardbehandeling kost.

Hoe kan het dat zo’n mooie techniek de

nek is omgedraaid?’

IN HET NIEUWS:Gemini moet stoppen met kweken kraakbeen

“De algemene verwachting is dat bij 80-90% van depatienten die ofwel ACI of MaCi ondergaan,

significante functionele verbeteringen optreden”

Page 16: Houvast voor de schouder

16

SamconSAMCONBIOMEDICAL EQUIPMENTamcon

www.samcon.beSAMCON • POSTBUS 199 • 4530 AD TERNEUZEN • T 0115-567089 • F 0032-93621926 • [email protected]

DAVID BACK RUGCONCEPT

Spine Profile

EVE Professional

Patient, TestTest date

HeightWeight

Upper body weightHead weight

BMI

01.12.2009 Initial test

188.0 cm 88.0 kg52.4 kg

5.5 kg

24.9

02.12.2009 Middle test

188.0 cm 88.0 kg52.4 kg

5.5 kg

24.9Below averageReference area Above average

MobilityCervical

Sagittal extensionSagittal flexionFrontal right

Frontal leftTransversal rightTransversal left

LS/TSF110 Sagittal extensionF110 Sagittal flexionF120 Transversal rightF120 Transversal leftF150 Frontal rightF150 Frontal left

StrengthCervical

F140 ExtensionF140 FlexionF140 Lateralflexion rightF140 Lateralflexion left

LS/TSF110 ExtensionF120 Rotation rightF120 Rotation leftF130 Flexion

F150 Lateralflexion rightF150 Lateralflexion left

Strength relation CervicalFlexion / ExtensionLateralflexion right / left

LS/TSFlexion / ExtensionLateralflexion right / leftRotation right / left

-15%

+5%-11%

+18%+11%+6%-1%+6%-12%

+0.6%-12%

+2%-0.4%

+7%-6%+0.3%+1.0%+1.0%-5%

+1.0%-6%+3%

+13%+10%-1%+0.8%

+26%+8%

-16%

+25%

-19%

+3%+0.3%

+38%+14%+14%

+36%+15%

-17%

+8%-6%

+8%-3%+5%

+35%+14%+0.9%

+19%

-18%-22%

-0.8%+5%

-21%

-7%David Health Solutions Ltd.

Erottajankatu 15-17 A, 00170 Helsinki, Finland

Meer dan twintig jaar ervaring maakt van dit Rug- en Nekconcept de meest effectieve manier van behandelen.

David Back TherapieHet doel van de David Back Therapie is om de vicieuze cirkel te doorbre-ken en de rugpijn te laten afnemen. Door middel van de speciaal ontwor-pen toestellen kan de training veilig en gedoseerd opgebouwd worden. De David Back toestellen halen werelwijd een “pijnvrij-score” bij 82 à 85 % van de behandelde patiënten, vooral vanwege de unieke patiëntfi xatie wat slechts één bewegings-richting toelaat en compenserende spieractiviteit uitsluit.

Patiëntprofi elAan het begin van het behandeltraject wordt de patiënt gemeten; er wordt zowel een kracht- als mobiliteitsmeting gedaan. De gemeten waarden worden vergeleken met een database, waardoor een profi el ontstaat van de patiënt.

Uitgangspunten bij deze praktijk waren:wisselwerking fitness en fysiotherapie+

comfortabel voor medewerker en cliëntoptimale geluidwering tussen ruimtes

++

plezierige ruimtes met mooie lichtinval

+energieneutraal:+ het gebouw wekt jaarlijks evenveel energie op als er verbruikt wordt

casa

rat

sma

held

ere arch

itec

tuur

Architect Krijn Ratsma van architectenbureau Casa Ratsma woont al zijn hele werkzame leven samen met een fysio-therapeute met een eigen praktijk. Sinds eind 2011 zijn hun beide bedrijven gevestigd in één gloednieuw energie-neutraal gebouw van ruim 500 m2 in Dirksland. Het pand is volledig HKZ/pluspraktijk-proof en oogst veel waardering.Graag nodigen we u uit om (ook 's avonds) geheel vrijblijvend inspiratie op te komen doen voor uw eigen bouwplannen. U kunt een afspraak maken met Krijn Ratsma: telefoon 0187 603918 of mail [email protected].

De architect die begrijpt hoe u en uw cliënten een praktijk willen ervaren

www.fitenfysiodirksland.nl www.casaratsma.nl

Page 17: Houvast voor de schouder

17

NIEUWSTechnogym introduceert nieuwe WELLNESS BALLHet innovatieve ontwerp zorgt er voor dat de WELLNESS BALL ACTIVE SITTING in gebruik constant beweegt. De constante beweging tijdens zitten houdt het lichaam constant actief. Het helpt gebruikers om een juiste houding aan te nemen en rompstabiliteit te verbeteren, � exibiliteit van het lichaam te bevorderen en de buik en benen te vormen.

De WELLNESS BALL ACTIVE SITTING kan een standaard stoel vervangen. Daarnaast kan de Ball worden gebruikt om een compleet trainingsprogramma uit te voeren. Het gebruik van kwalitatieve materialen zorgt voor een veilige en mooie vervanging van een stoel. De Ball is opgebouwd uit twee verschillende stukken met verschillende dichtheden: de onderste helft is dichter en zwaarder voor meer stabiliteit en zitcomfort. De hoes van de active sitting is gemaakt van ademend, wasmachinebestendig en antibacterieel materiaal bedekt met anti-slip materiaal.

De Ball heeft een handvat om verplaatsen makkelijker te maken. Wanneer een gebruiker de QR code op de Ball leest met een smartphone of tablet, is het mogelijk om toegang te krijgen tot een video met trainingprogramma’s, tips en begeleiding.

Life Fitness breidt synrgy360 assortiment verder uitLife Fitness maakt het innovatieve en veelzijdige trainingsconcept Synrgy360 nóg toegankelijker met drie nieuwe, modulaire con� guraties. De nieuwe con� guraties bieden grote diversiteit aan functionele revalida-tietraining geschikt voor iedere ruimte. Synrgy360 functioneert als concept voor het uitvoeren van dynami-sche, innovatieve en total body-trainingen.

Eén van de nieuwe confi guraties is de Synrgy360XM, een compacte oplossing inclusief zes beschikbare trainingsruimtes die meer-dere sporters per ruimte toelaten. Daarnaast is er de nieuwe Synr-gy360XS die vier afzonderlijke trainingsruimtes biedt en de meest compacte confi guratie is de Synrgy360T met twee trainingsruimtes. Laatstgenoemde kan bovendien bijna helemaal tegen wand wor-den geplaatst, voor het optimaal benutten van de ruimte. Er zijn al mogelijkheden voor ruimtes vanaf 20 m².

Alle Synrgy360 confi guraties kunnen verbonden worden met elkaar door een nieuw cross over systeem. Hierdoor onstaan er extra trai-ningsmogelijkheden. De nieuwe modellen zijn van 11 t/m 14 april te zien tijdens FIBO op stand B34 in hal 6.

Meer informatie? www.life� tness.nl/synrgy

Page 18: Houvast voor de schouder

Probeer Mijn Marcom6 maanden met 50 % kortingProbeer Mijn Marcom6 maanden met Probeer Mijn Marcom6 maanden met Probeer Mijn Marcom

Stop vraaguitval, genereer bekendheid, vereenvoudig uw praktijkmarketing en communicatie.

Zware tijden met teruglopende omzetten? Onnodig! Er is juist veel groei mogelijk. Hoe? Gedegen praktijk-

communicatie en marketing gericht op de consument... Daar zit dé winst!

Oke, maar nu? Marketing en communicatie doet u er niet even bij. U heeft ook geen duur reclamebureau

nodig zonder verstand van de inhoud. Zelf regelen? Voor je website heb je de ene partij nodig, je praktijk-

folder wordt weer door een andere partij ontworpen en o ja moet je ook nog een drukker regelen.

De oplossing: Mijn MarComInFysio heeft alle technische deskundigheid in huis en - dat is uniek - kent ook de inhoud. Allemaal met één aanspreekpunt. InFysio biedt praktijkhouder(s) de oplossing. Die oplossing heet: Mijn MarCom. InFysio ondersteunt met Mijn MarCom nu al bijna 50 praktij-ken fysiotherapie.

Uw eigen teamMijn MarCom is eenvoudig gezegd uw eigen team van communicatie- en marketingprofessionals. Ontwerpers, webbouwers, tekst-schrijvers en social media experts. Ontwikkeld voor en door fysiotherapeuten. Allemaal voor u beschikbaar. Of het nu gaat om een logo, nieuwe website, drukwerk, folders, Twitter, Facebook... Mijn MarCom regelt het altijd op maat en samen met u.

Altijd actiefDe uitvoering gaat veel verder dan de techniek. Verschillende malen per week zal een consumentgericht bericht op uw website en social media verschijnen, maandelijks komt een digitale nieuwsbrief uit. Zelfs als u helemaal niets doet, is uw praktijk toch altijd actief en aanwezig!

Werkt dit ook voor mij?Lijkt het u aantrekkelijk, maar twijfelt u of het voor uw praktijk werkt? Kies dan voor ons half jaarlijks probeerprogramma.

Een half jaar Mijn MarCom probeer met 50% korting voor slechts € 199 per maand. U kunt daarna gewoon stoppen.

Meer weten?Het best werkt een telefoontje. We gaan dan specifi ek op uw situatie en vragen in. Uiteraard kunt u ook onze website bekijken of een e-mail sturen.

[email protected]

Page 19: Houvast voor de schouder

Probeer Mijn Marcom6 maanden met 50 % korting

Mijn MarCom - AbonnementenMijn MarCom Probeer

PROBEER PAKKET

Het Mijn MarCom Basispakket omvat alle stappen uit het stappenplan.

€ 199,- p/mnd excl. BTW

PROBEER PAKKET IS MAX. 6 MND, ZONDER RESTRICTIES STOPPEN

Mijn MarCom

BASIS PAKKET + WEBSITE

Het Mijn MarCom pakket omvat alle stappen uit het stappenplan.

€ 398,- p/mnd excl. BTW

StappenplanVoor een vast bedrag biedt Mijn MarCom een volledig geïntegreerde communicatie-oplossing die bestaat uit het volgende stappenplan:

1 Plan van aanpak2 Huisstijl3 Website realisatie en hosting4 Social Media5 Digitale nieuwsbrief 6 Nieuwsservice 7 Drukwerk8 Advies & begeleiding

50 %korting

Page 20: Houvast voor de schouder

Indien u zich wilt aanmelden voor één van deze cursussen of meer informatie wenst te ontvangen over onze trainingen, stuur dan een e-mail naar [email protected] of bel 010-422 32 22.

ONS CURSUSAANBOD VOOR 2013

KINESIS GRADED ACTIVITY 16 mei, Nederland 19 september, België14 november, Nederland12 december, Nederland

KINESIS FIT & ZWANGER 8 maart, Nederland14 september, Nederland

KINESIS GRADED ACTIVITY TRAINING – FUNCTIONELE OEFENTHERAPIE VOOR MENSEN MET A-SPECIFIEKE LAGE RUGKLACHTEN VOLGENS HET GRADED ACTIVITY PRINCIPE.Een tijdsgebonden aanpak met als doelstelling het normaliseren van het activiteitenniveau, het bevorderen van gezond gedrag en het verminderen van pijn gestuurd gedrag. Tijdens deze training krijgt u een volledig uitgewerkt en systematisch progressief trainingsprogramma aangeleerd.*Geaccrediteerd, 4 punten algemeen register en deelregister Sportfysiotherapeut.

KINESIS FIT & ZWANGER - KINESIS PRE- EN POSTNATALE OEFENTHERAPIE. De doelstelling van dit programma is om de zwangere vrouw tijdens haar hele zwangerschap fit te houden (belastbaarheid) en haar fysiek voor te bereiden op de bevalling (belasting). Ook in de periode na de bevalling wordt de training weer rustig opgebouwd en is het doel terug te keren naar het niveau van voor de zwangerschap.Tijdens deze training leert u oefenprotocollen opstellen ter preventie van bekkenproblemen bij zwangere vrouwen en het trainen van vrouwen die net bevallen zijn.

Met Kinesis kunnen natuurlijke bewegingen worden uitgevoerd waarbij aan elke beweging een variabele weerstand wordt geboden, afhankelijk van de grootte en de hoek van de actieradius. Om optimaal gebruik te kunnen maken van uw Kinesis apparatuur, bieden wij u diverse cursussen.

www.technogym.com

MAAK OPTIMAAL GEBRUIK VAN UW KINESIS BEWEEGCONCEPT MET EEN TRAINING VAN HET WELLNESS INSTITUTE

WORKSHOPWORKSHOPWORKSHOPWORKSHOPWORKSHOPWORKSHOPWORKSHOPWORKSHOPWORKSHOP

Wegens succes herhaaldWoensdag 29 mei Rijswijk

€50,– incl. BTWWat moet u als fysiotherapeut met Social Media?

Volg onze workshop ‘Social Media & Fysiotherapie’ voor het antwoord.

Er zijn slechts een beperkt aantal plaatsen beschikbaar dus schrijf snel in via www.infysio.nl

NU MET KORTINGSCODE €25,–

Page 21: Houvast voor de schouder

21

Indien u zich wilt aanmelden voor één van deze cursussen of meer informatie wenst te ontvangen over onze trainingen, stuur dan een e-mail naar [email protected] of bel 010-422 32 22.

ONS CURSUSAANBOD VOOR 2013

KINESIS GRADED ACTIVITY 16 mei, Nederland 19 september, België14 november, Nederland12 december, Nederland

KINESIS FIT & ZWANGER 8 maart, Nederland14 september, Nederland

KINESIS GRADED ACTIVITY TRAINING – FUNCTIONELE OEFENTHERAPIE VOOR MENSEN MET A-SPECIFIEKE LAGE RUGKLACHTEN VOLGENS HET GRADED ACTIVITY PRINCIPE.Een tijdsgebonden aanpak met als doelstelling het normaliseren van het activiteitenniveau, het bevorderen van gezond gedrag en het verminderen van pijn gestuurd gedrag. Tijdens deze training krijgt u een volledig uitgewerkt en systematisch progressief trainingsprogramma aangeleerd.*Geaccrediteerd, 4 punten algemeen register en deelregister Sportfysiotherapeut.

KINESIS FIT & ZWANGER - KINESIS PRE- EN POSTNATALE OEFENTHERAPIE. De doelstelling van dit programma is om de zwangere vrouw tijdens haar hele zwangerschap fit te houden (belastbaarheid) en haar fysiek voor te bereiden op de bevalling (belasting). Ook in de periode na de bevalling wordt de training weer rustig opgebouwd en is het doel terug te keren naar het niveau van voor de zwangerschap.Tijdens deze training leert u oefenprotocollen opstellen ter preventie van bekkenproblemen bij zwangere vrouwen en het trainen van vrouwen die net bevallen zijn.

Met Kinesis kunnen natuurlijke bewegingen worden uitgevoerd waarbij aan elke beweging een variabele weerstand wordt geboden, afhankelijk van de grootte en de hoek van de actieradius. Om optimaal gebruik te kunnen maken van uw Kinesis apparatuur, bieden wij u diverse cursussen.

www.technogym.com

MAAK OPTIMAAL GEBRUIK VAN UW KINESIS BEWEEGCONCEPT MET EEN TRAINING VAN HET WELLNESS INSTITUTE

NIEUWSNew-S-FloorMansom Fit� oor heeft een brede expertise opgebouwd in het aanbrengen van vloeren binnen de Fysiothe-rapie. Hierbij presenteert Mansom u de nieuwe producten.

Practice AeroDe oefenvloer bij uitstek voorzien van demping en geschikt voor fi tnessapparatuur. Met zijn 18 millimeter dikte is de vloer voorzien van een dempingpakket die voldoet aan de NOC-NSF normeringen. Dat maakt de vloer geschikt voor groepslessen. Hij kan in vele designs worden uitgevoerd. Oefenlijnen en speedladders kunnen erin worden aangebracht. De vloer geeft door de grip een veilig gevoel en is eenvoudig in onderhoud.

Multifunctional Equipment FlooringMet de komst van de Multifunctionele Fitnessapparatuur zoals de Synergy en de Kinesis heeft Mansom Fitfl oor vloeren met speciale trainingsbelijningen op de markt gebracht. De rubbervloer biedt grip en demping voor uw cliënt en de apparatuur. De belijning is afgestemd op de hoeken en afstanden van de apparatuur. Zo kunnen de prestaties worden bijgehouden en vergeleken.

Benieuwd naar de mogelijkheden?Bel naar 035-6550510. Bezoek Mansom op de Fibo op 11 t/m 14 april.

E-Cube nieuwe standaard in echografieExtreem accuraat, Ef� ciënte work� ow en Ergonomisch design.

Als deskundige op het gebied van echografi e is Dynamic trots aan te kunnen kondigen dat zij een samenwerking is aangegaan met Alpinion “Value Innovator in Medical Industry”.De E-CUBE systemen van Alpinion kenmerken zich o.a. door de Single Crystal-technologie. Deze technologie werd alleen gebruikt voor high-end systemen. Nu past Alpinion deze toe op de E-CUBE serie. Dit garandeert een hoge resolutie en een diepe penetratie, waardoor u met vertrou-wen een betrouwbare diagnose kunt stellen.E-CUBE 7 Bij de ontwikkeling werd aandacht besteed aan een optimaal comfort voor de gebruiker en een ruimtebesparend ontwerp dat unieke mobiliteit biedt.E-CUBE 9 Is een “award-winning” ultrasound systeem op technologie en design.

Specifi caties:• Single Crystal-technologie• FleXcan Architecture• Optimal Image Suite• FullSRITM (speckle reduction)

Weten hoe het werkt?E-CUBE demonstratie-dag op vrijdag 12 april en vrijdag 17 mei

Voor meer informatie:DYNAMIC 0546 658 580 of zie www.dynamic-bv.nl

Page 22: Houvast voor de schouder

Deze vooruitstrevende praktijk richt zich voornamelijk op sport-gerelateerde klachten. “We voeren belastbaarheidstrainingen uit in de grote sportzaal welke is voorzien van Technogym apparatuur met en-kele toestellen van de Selection Med Line. Onze sportspecifieke trainin-gen vinden plaats in een openketen sportzaal. En uiteindelijk zal de her-stelde patiënt zijn laatste trainingen afronden op het kunstgras of de at-letiekbaan van de praktijk. “Binnen de praktijk wordt het com-petentiegericht werken toegepast, waarbij de fysiotherapeuten geba-seerd op hun specialisme in ver-schillende subteams werken. Dit zorgt voor meer expertise in bepaal-de bewegingsproblemen en meer in-tercollegiale samenwerking binnen een casus.

Lage belasting en verstelbaarheidDe Selection Med apparatuur biedt de mogelijkheid om te werken met een zeer lage belastingintensiteit, waardoor de apparatuur al vroeg in het behandeltraject ingezet kan worden. De verstelbaarheid van de apparatuur zorgt ervoor dat we de belasting kunnen afstemmen op de specifieke spiergroep die we willen trainen. Hierdoor kan compensatie-mechanisme worden voorkomen.

Breed inzetbaarBij de keuze voor onze trainingsap-paratuur hadden we een aantal spe-cifieke eisen; de apparatuur moet gemakkelijk instapbaar zijn en de gewichten simpel te verstellen van-uit de werkhouding. Voor de belast-baarheidsfase van de orthopedische patiënt vinden wij het belangrijk dat de aanvangsweerstand zo laag mo-gelijk in te stellen is. Echter, is het voor onze sportende patiënten be-langrijk dat de te trainen spiergroep specifiek kan worden belast. De Se-lection Med bood ons deze drie mo-gelijkheden, hierdoor was de keuze makkelijk.

RevalidatietrajectenWij gebruiken de Selection Med toe-stellen nu al enige tijd in revalidatie-trajecten. In de beginfase met name voor het herwinnen van neuromus-culaire controle en het behalen van homeostasis. Vervolgens werken we aan belastbaarheidsopbouw tot-dat de patiënt in staat is om over te gaan naar losse oefeningen met ei-gen gewicht. We kunnen patiënt ook in latere fases nog op de apparatuur laten trainen (zoals met snelheid en explosiviteit). Zeker als je onder vermoeidheid nog op een veilige en kwalitatieve manier met snelheid wilt werken, merken we dat de Selec-tion Med sterke meerwaarde biedt.

In een teruglopende markt is het steeds belangrijker om onderschei-dend te zijn als praktijk. Een heldere visie en een duidelijke herkenbaar-heid van deze visie heeft ons gehol-pen onze groei door te zetten. Door de Selection Med toestellen is het ook voor onze patiënt duidelijk op welke wijze wij ons onderscheiden ten opzichte van de apparatuur in bijvoorbeeld een reguliere sport-school.

TECHNOGYM BENELUXEssebaan 63 - 2908 LJ Capelle aan den IJssel - Tel: +31 (0) 10 - 422 32 22 Fax: +31 (0) 10 - 422 25 68 - Email: [email protected] www.technogym.com

Selection MED is de meest uitgebreide medische lijn welke voldoet aan Europese richtlijnen. De lijn is ontwikkeld voor het uitvoeren van krachttraining op het gebied van revalidatie en sport en biedt veiligheid en variatie aan personen met verschillende lichamelijke condities.

Compliant EEC 93/42 Directive

SELECTION MED, INNOVATIE VOOR REVALIDATIE EN SPORT

Kruijdenberg centrum voor fysiotherapie en fysiofit, Alphen aan den Rijn

Kasper Kruijdenberg, eigenaar en fysiotherapeut.

*foto’s: Ferry Verheij

SELECTION MED IN DE PRAKTIJK

Page 23: Houvast voor de schouder

23

Evaluation of outcome measures for use in clinical pratice for adults with musculoskeletal conditions of the knee. A systematic review Howe TE, Dawson L.J. et al. Manual Therapy 2012,17(2):100-118

47 studies werden geïncludeerd en 37 outcome metingen werden geëvalueerd. Dit waren de outcomes voor volwassenen die conservatieve behandelingen van ligamentair letsel ondergingen (meniscusletsel, patellofemorale pijn en osteoartritis van de knie) met minimale ruimte- en apparatuureisen. 10 outcome metingen hadden adequate evidentie voor waarde en discriminerend ver-mogen. Er werd gebruikt gemaakt van AAOS, AKPS, goniometrie, IKDC, KOOS, LEFS, De Lysholm, De Tegner, The Western Ontario en de McMaster Evaluation Tool (WOME). Echter geen van de outcome metingen is uitvoerig getest dwars door alle klinimetrische eigenschappen.

InFysio Commentaar37 score protocollen, 10 met hoop. En dat alleen voor de knie! Als we ze allemaal invullen is er dan nog tijd voor behande-ling? Er is een website (www.orthopaedicscore.com) waar u deze testen online kunt doen. Er zijn ‘maar’ 7 testen voor de knie. Succes! Overigens klinimetrie is de studie van de psychometrische eigenschappen van instrumenten met een klinisch nut in de hui-dige fysiotherapie praktijk (wedden dat u blij was dat u zich dit afvroeg).

Clinical indications for arterial imagingin cervical traumaEven J, McCullough K, et al. Spine 2012; 37 (4): 286-291

Dit was een retrospectieve studie, die de data van twee traumacentra, in de periode 2005 tot 2009 verzamelde. Een evaluatie van de arteriële beeldvormingsprocedure (computed tomography en magnetic resonance angio-graphy) liet zien dat 36 van 159 patiënten (22,64%) die cervicale arteriële beeldvorming ondergingen letsel lie-ten zien. Dit was een statistisch signi� cante correlatie met ‘verplaatst’ cervicaal letsel dat werd gede� nieerd als cervicale dissociatie of hoge en/of springende facetgewrichten.Een ander signifi cante correlatie was de aanwezigheid van een neurologische beperking/klacht gedefi nieerd als een aanwe-zigheid van een probleem tijdens sensorisch en motorisch onderzoek. Niveau van letsel werd gedefi nieerd als axiaal (0-C2) versus subaxiaal (C3-C7). Leeftijd, BMI en roken werden niet statisch gerelateerd met vasculair letsel. InFysio CommentaarDeze is voor de sportarts/sportfysiotherapeut. De conclusie is dat vasculair letsel in Cx trauma niet ongewoon is en misschien vaker meegenomen moet worden in het onderzoek.

EVIDENCE The Journals

47 studies werden geïncludeerd en 37 outcome metingen werden geëvalueerd. Dit waren de outcomes voor volwassenen die conservatieve behandelingen van ligamentair letsel ondergingen (meniscusletsel, patellofemorale pijn en

Page 24: Houvast voor de schouder

Een aantal jaar geleden constateerde Marc Kuijpers dat er bij chronische rugklachten

met alleen fysiotherapeutische behandeling vaak onvoldoende resultaat wordt behaald.

Marc Kuijpers is fysiotherapeut bij Fysiovision. Hij zag veel patiënten die jarenlang zon-

der resultaat door vele specialisten werden gezien en behandeld. Daarom richtte hij Het

Rughuis op.

Tekst: InFysio redactie

Het Rughuis is een specialistisch, ambulant behandelcentrum gericht op de behande-ling van chronische rug-, bekken- en nek-pijn. Het Rughuis heeft inmiddels twee vestigingen: in Geleen en regio Parkstad (Limburg). Per vestiging is een team werk-zaam bestaande uit 10 tot 15 specialis-ten. Marc Kuijpers: “De teams bestaan uit psychotherapeuten, GZ-psychologen, basispsychologen, bewegingspecialis-ten, fysio- en manueel therapeuten. Daar-

naast worden de teams ondersteund door podologen, omdat het belangrijk is dat er goed naar de statiek van de patiënt wordt gekeken. De podologen zijn echter niet bij Het Rughuis in loondienst.”

Onbegrepen gevoelKuijpers vervolgt: “Jarenlang behan-delen zonder resultaat geeft vaak een onbegrepen gevoel bij de patiënt. Het komt voor de behandelaar vaak neer op pappen en nathouden. Daarbij ontwik-kelen patiënten vaak psychische klach-

ten. Denk bijvoorbeeld aan somber-heid en angst voor de pijn. Vaak spelen deze klachten zo een grote rol dat ze het leven van de patiënt ernstig belem-meren. Daarom handelen wij vanuit een andere insteek. Bij Het Rughuis is de psychotherapeut de hoofdbehandelaar. Actieve oefentherapie is daarbij heel belangrijk, maar het vervult een onder-steunende rol. Het succesvol behande-len van chronische rugklachten vergt een gedragsmatige verandering en een mul-tidisciplinaire insteek.”

24

Het RughuisGedragsverandering sleutel tot succes bij rugklachten

Page 25: Houvast voor de schouder

Intensief programmaEenmaal bij Het Rughuis in behande-ling doorloopt de patiënt een zeer inten-sief traject. Er wordt een groot beroep gedaan op de intrinsieke motivatie. “Voordat de patiënt wordt uitgenodigd voor de intake, wordt hij of zij zeer uit-gebreid geinformeerd over onze aan-pak. Het is heel belangrijk dat de patiënt vooraf al bekend is met het feit dat de psychotherapeut de hoofdbehandelaar is. Men kan hier niet kiezen om alleen fysiotherapeutische behandelingen te

ondergaan. Het is of het totaalpakket, of niets. Tijdens de informatie-avonden vertellen we uitgebreid over de intensi-teit van het behandelprogramma. Vervol-gens wordt er gescreend of de patiënt inderdaad de juiste indicatie heeft voor een behandeling bij Het Rughuis. Is de patiënt echt bereid om er zoveel tijd en energie in te steken? Patiënten bezoe-ken gedurende een half jaar 3 keer per week ons behandelcentrum. Ze kiezen dus bewust voor een intensieve aanpak. Daarom werken wij met een goed gemo-

tiveerde patiëntengroep. Ze hebben het er voor over om deze grote tijdinveste-ring te doen. We merken dat deze groep echt bereid is om hard te werken, omdat ze vaak al het andere al tevergeefs heb-ben geprobeerd”, aldus Kuijpers.

Goede resultatenMeten is weten, vindt Kuijpers: “Het Rughuis werkt outcome-gericht. We meten de effecten en resultaten van elke sessie. We herhalen gestructu-reerd en gecontroleerd de intiële metin-

Het RughuisGedragsverandering sleutel tot succes bij rugklachten

25

voor een intensieve aanpak ”

Page 26: Houvast voor de schouder

26

www.mansomfitfloor.nl

Behandelkamers

Oefenladder

Oefenzaal Wachtruimte

ULTRASOUND // EMG // SUPPORT // TRAININGVoor medici en paramedici die zonder zorgen hun blik willen verruimen biedt Dynamic een breed spectrum aan producten

en trainingen. Met toewijding zorgen de specialisten van Dynamic voor een blijvende impuls die uw werkplezier vergroot.

Samen met u ontdekken we de mogelijkheden en meerwaarde van echografie en emg in de praktijk.

Deze inzichten zijn de basis voor de communicatie met uw patienten en onderbouwing van uw werkwijze.

Doorzie uw mogelijkheden en maak kennis met Dynamic.

www.dynamic-bv.nlBedrijvenpark Twente 165L // 7602 KE Almelo The Netherlands // E [email protected] // T +31 (0)546 658 580

Extreem accuraat Single Crystal-technologie voor hoge resolutie en diepe penetratie.

Efficiënte workflowXSpeed voor ultra snelle processing.

Ergonomisch designComfort voor de gebruiker en een ruimtebesparend ontwerp dat unieke mobiliteit biedt.

Weten hoe het werkt?E-CUBE demonstratie-dag op vrijdag 12 april en vrijdag 17 mei

E-CUBE - NIEUWE STANDAARD IN ECHOGRAFIE

Page 27: Houvast voor de schouder

27

gen en we zorgen voor vergelijkbare resultaten. Daarvoor zetten we onder meer het David Spine Concept in.” Het David Spine Concept is een weten-schappenlijke, door apparatuur onder-steunde methode voor het analyseren en verbeteren van de functionele condi-tie van de wervelkolom. De apparaten zijn specifi ek ontworpen om op effec-tieve wijze de kracht, mobiliteit en coör-dinatie van de wervelkolom in kaart te brengen en te trainen. Doordat de pati-ent goed gefi xeerd in de apparaten zit,

wordt de lokale musculatuur getraind. Alle apparaten zijn voorzien van een touchscreen, waarop de frequentie en snelheid van de oefeningen wordt voor-geschreven. Kuijpers vervolgt: “We schaften het David Spine Concept aan

bij Samcon. We hadden al jarenlang goed contact met dit bedrijf en we zijn door Samcon altijd voorzien van eer-lijk en duidelijk advies. In de pilotfase van Het Rughuis hebben we de David apparatuur ingezet zonder psychothe-

rapeutische begeleiding van de pati-ent. Ook toen waren de resultaten al heel erg goed. Naast de zes toestel-len van het David Spine Concept zet-ten we ook veel functionele apparatuur in om de vertaalslag te maken naar de dagelijkse praktijk.”

Duurzaam resultaat Tijdens de laatste twee maanden van het programma wordt er veel aandacht besteed aan terugvalpreventie. Kuijpers legt uit: “We bespreken met de patiënt

hoe de bereikte resultaten en verbeterin-gen kunnen worden vastgehouden. Er wordt samen met de patiënt een perso-nal life plan opgesteld, gericht op pre-ventief denken en handelen. We gaan voor een duurzaam resultaat. Daarom kunnen onze patiënten binnenkort ook na afl oop van het behandeltraject op abonnementbasis door blijven trainen onder professionele begeleiding.” Het team van Het Rughuis timmert hard aan de weg. Momenteel zijn er twee ves-tigingen in Limburg, maar de opening van de derde en vierde vestiging staat aan het einde van 2013 op de plan-ning.

“We gaan voor eenduurzaam resultaat ”

Page 28: Houvast voor de schouder

Clinical SpecialistDe Clinical Specialist wint snel terrein. De Clinical Specialist is geen Master, maar specialist vanuit de praktijk. Clinical Specialist sluit optimaal aan bij de ambitie om de beste behandelaar te worden. Op termijn zal de Clinical Specialist ook aansluiting vinden bij de Nederlandse ontwikkeling.

Sport & meerIn zes blokken staan vijf doelgroepen centraal:

• Mensen met een chronische aandoening.

• Mensen met deconditioneringsproblematiek (het verantwoord activeren van mensen die bijvoorbeeld niet aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen voldoen).

• Recreatieve sporters.

• Prestatiegerichte wedstrijd- en topsporters.

StudielastHet tweejarige programma sportfysiotherapie kent een studielast van 910 studiebelastingsuren (32,5 EC’s). Per jaar volgt u drie on-derwijsweken. Naast de zes onderwijsweken is de studielast gemid-deld 4-6 uur per week.

Voor wieDeze ESP opleiding is geschikt voor:

• Fysiotherapeuten met affi niteit voor sport

• Fysiotherapeuten die zich willen verdiepen in de ‘actieve praktijk’

• Fysiotherapeuten die laag belastbare mensen optimaal actief wil-len begeleiden.

ESP – European Sport Physiotherapy

Clinical Specialist Sports PhysiotherapyWerk vanuit je eigen klinische ervaring gecombineerd met een innovatief programma aan verdieping en verbreding van je academische en klinische know-how en vaardig-heden.

Clinical Specialist Sports Physiotherapy

E S P

EDUCATION NETWORK

“Ontwikkel een benadering vanuit evidence based, probleemoplossend en klinisch redeneren voor een uitdagende carrière in fysiotherapie en sportgezondheid.

Word Clinical Specialist en maak het echte verschil in prestatie, gezondheid en fi theid van huidige en toekomstige patiënten en sporters.”

Informatie/inschrijvenwww.nexus-physiotherapy.eu

T 024 - 3010485Genoemde prijs is BTW vrijgesteld en voor de complete opleiding. Tijdens de opleiding vrijstelling voor behalen acreditatiepunten t/m 2015

€ 5.500

Page 29: Houvast voor de schouder

29

Prevention of Sports Injury I: a systematic review of applied biomechanics and physiology outcomes research McBain K, Shrier, et al. British Journal of Sports Medicine 2012;46:169-173

Dit begint met het overduidelijke statement dat hoewel fysieke activiteit geassocieerd wordt met een algemene reductie van sterfte, morbiditeit en verbeterde kwaliteit van leven, het ook zorgt voor risico op blessures, ziekte en hogere ziektekosten. Deze studie analyseerde gepubliceerde artikelen die interventies gebruikten gericht op het onderzoeken van biomechanica/fysiologische out-come (bv. directe risicofactoren) voor sportblessurepreventie om de state of the fi eld te karakteriseren en belangrijke gebieden te identifi ceren die nog niet gedekt zijn in de literatuur.

De initiële zoektocht identifi ceerde 2525 artikelen, maar dit werd teruggebracht naar 144 voor biomechanische en fysiologi-sche interventies voor sportblessures relevante publicaties. Beschermende uitrusting was de focus van 61,8% van de publicaties, training van 35,4% en er waren vier artikelen in een andere categorie (één op fi etszadelhoek, twee op supplementation en één op landingscondities). Het uitrustingsonderzoek bestudeerde stability devices (83,1%) en attenuating devices (13,5%), terwijl onderzoek naar training balans en coördinatie (54,9%), sterkte en kracht (43,1%) en stretching (15,7%) werd bestudeerd. Bijna alle studies (92,1%) onderzochten de lagere extremiteit en 78,1% onderzochten het gewricht (non-bone)-ligament type. Ten slotte bestudeerde het rapport contactsporten, 24,2% collision en 25,8% niet-contactsporten. InFysio CommentaarEr wordt verschrikkelijk veel onderzocht op dit gebied. Je vraagt je af hoe we nog geblesseerd kunnen raken! Interessant: het onderzoek stelde vast dat in de loop der jaren het design van de studie veranderde. Crossover studie designs namen 175% toe van eind jaren ’80 tot 2005, maar namen sindsdien weer 32% af. Randomised controlled trial (RCT) study designs namen 650% toe sinds de eerste helft van de jaren ’80. Protective equipment studies (61,8% van alle studies) namen 35% af sinds 2000 en trainingstudies (35,4% van alle studies) namen 213% toe. De essentie is dat er erg weinig onderzoek onderzoek is gedaan naar overmatig gebruik van de bovenste extremiteit.

Prevention of Sports Injury II: a systematic review of clinical science research McBain K, Shrier I, et al. British Journal of Sports Medicine 2012;46:174-179 Dit stuk is vergelijkbaar met het vorige onderzoek naar blessurepreventie. Dit onderzoek keek naar specifi eke klinische interven-ties en selecteerde 139 uit 2525 papers. Bijna 40% waren gerandomiseerd gecontroleerde trials en 30,2% waren cohorte stu-dies. De focus lag op beschermende uitrusting (41%), training (32,4%), opleiding (7,9%), regelgeving en regulering (4,3%) en 13,3% betrof een combinatie van bovengenoemde. Onderzoek naar uitrusting bestudeerde stability devices (42,1%), hoofd- en gezichtsbeschermers (33,3%), attenuating devices (7%) evenals andere devices (7%). Trainingstudies gebruikten vaak een com-binatie van interventies (bv. balans en stretching); de meesten bevatten balans en coördinatie (63,3%). Sterkte en kracht (36,7%) en stretching (22,5%) kwamen minder voor. Bijna 70% van de studies onderzochten blessures aan de lagere extremiteit en het merendeel waren gewrichts (non bone) ligamentsblessures. Contactsporten werden het meest bestudeerd (41,5%), gevolgd door collision (39,8%) en niet-contact (20,3%).

InFysio CommentaarWat goed is aan deze twee studies is dat het een enorme body of work omvat en de cijfers maken indruk. Geen solisties wer-kend therapeut kan ooit door zo een grote hoeveelheid papers komen (beide studies hadden meerdere auteurs). Het is ook goed dat beide hun doelen bereikte om ‘gaten’ in de literatuur te ontdekken. Dit artikel laat zien dat niet-contactspor-ten, vooral de regels rondom de sport, schreeuwen om verder onderzoek.

EVIDENCE The Journals

Page 30: Houvast voor de schouder

30

Ook zo gehecht aan uw bestaandezorgdossier en boekhoudsysteem?

Incura Fysio is dé complete online oplossing voor het gehele zorgproces!

incura.nl

• agenda en planner• 300+ meetinstrumenten• zorgdossier• facturatie• boekhouding

Page 31: Houvast voor de schouder

Wegens succes weer in NL

Cursus LumboPelvic MotorControlby Prof Dr Paul Hodges

De cursus LumboPelvic Motor Control is weer in Nederland beschikbaar. Het cursus-programma biedt speci� eke motorlearning strategieën gericht op herstel en functione-ren van het diepere musculaire systeem en de integratie van de diepe en oppervlakkige musculatuur

Beste interventieVan het begin (Basic) tot aan het volledige state of the art (Advanced) onderzoek, behandelen en hoog niveau, gespe-

cialiseerd revalidatieproces zal worden behandelen en gepraktiseerd. Na het volgen van de complete cursus Basic en

Advanced bent u in staat de beste klinische interventie binnen de huidige stand van zaken te verzorgen. Daarnaast bent

u – door toegang tot de volledige onderzoekslijn – verzekerd van de nieuwe mogelijkheden en evidentie.

Basic Cursus02 & 03 november 2013Tarief: € 485

Advanced* Cursus04 november 2013Tarief: € 250

Combi cursus Basic & Advanced*02,03 & 04 novemberTarief: € 700

Cursustijden: 09.00 – 17.00 uurPlaats: InFysio Academy Locatie Den Haag

Alle tarieven zijn incl. BTW en catering gedurende de lesdag. Eventuele hotelarrangementen in overleg met de organisatie. Meerdere hotellocaties op loopafstand.

* Advanced cursus alleen voor deelnemers die de Basic Cursus hebben gevolgd.

Informatie/aanmelden: www.infysio.nl/academy

Wat deelnemers zeggenKijk op onze App of website naar de interviews met de deelnemers.

Beperkt

aantal plaatsen.

Schrijf snel in!

Interview Prof Dr Paul HodgesKijk op de App of de website

voor het interview

Magazine

Service

Onl ine

Academy

Page 32: Houvast voor de schouder

Er is altijd een Gymna bank die bij u past.

Quadroflex Luxe Trioflex Advanced G2 Trio

Behandelbanken

Behandelbanken die aansluiten bij úw werkwijze!

Om op een prettige manier te kunnen werken, moet uw dagelijkse gereedschap naadloos

aansluiten bij uw werkwijze. Vanuit die filosofie zijn de Gymna behandelbanken ontwikkeld.

Of u nu een professionele generalist bent of een manueel specialist, er is altijd een bank die

naadloos bij u past.

Gymna introduceerde de afgelopen jaren veel fundamentele verbeteringen, zoals de elektrische kringschakelaar, het Gymna stabiliteitsprofiel (GSP), versmallingssteunen en bladverwarming. De ongeëvenaarde stabiliteit van de Advanced en Luxe banken van Gymna biedt u werkelijk het allerbeste. De tot in detail afgewerkte banken vormen een essentieel onderdeel van uw behandelkamer.

Ervaar het zelf en maak een afspraak voor een vrijblijvende demonstratie of vraag informatie aan. Bel nu of stuur een e-mail en u heeft onze brochure snel in huis.

voorheennieuwe naam:

Nederland

Bel 073 59 99 000, mail naar [email protected] of ga naar www.fyzzio.nl

ShockwaveEchografie Medische fitness Behandelbanken Fysiotechniek Opleidingen

Fyzzio_240x335fc_infysio.indd 1 01-05-12 17:12