Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene...

56
Nummer archiefinventaris: 2.09.28 Inventaris van het archief van de Hoge Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding aid is written in Dutch.

Transcript of Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene...

Page 1: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

Nummer archiefinventaris: 2.09.28

Inventaris van het archief van de Hoge Raad der Nederlanden, 1838-1939

(1958)

Versie: herziene versie 2014

J. Gelauf, H.A.J. van Schie

Nationaal Archief, Den Haag 1974

This finding aid is written in Dutch.

Page 2: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding
Page 3: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 3

I N H O U D S O P G A V E

Beschrijving van het archief......................................................5Aanwijzingen voor de gebruiker...............................................................6

Openbaarheidsbeperkingen..........................................................................................6Materiële beperkingen...................................................................................................6Aanvraaginstructie.........................................................................................................6Citeerinstructie...............................................................................................................6

Archiefvorming.........................................................................................7Geschiedenis van de archiefvormer..............................................................................7

Geschiedenis van het orgaan...................................................................................7Taak en samenstelling...............................................................................................7

Geschiedenis van het archiefbeheer...........................................................................11De verwerving van het archief.................................................................................11

Verwant materiaal..................................................................................12Publicaties...................................................................................................................12

Literatuur.................................................................................................................12

Beschrijving van de series en archiefbestanddelen................13A. Algemene vergadering................................................................................................13B. Rechtspraak................................................................................................................15

B.1 Kamer voor Burgerlijke Zaken.........................................................................................15B.1.1 Het behandelen van cassatieberoepen...................................................................15B.1.2 Het behandelen van zaken in eerste aanleg en in hoger beroep.............................20B.1.3 Het behandelen van zaken in revisie.......................................................................21B.1.4 Het behandelen van zaken uit de koloniën in hoger beroep....................................21B.1.5 Het behandelen van verzoekschriften.....................................................................22

B.1.5.1 om dispensatie van wettelijke bepalingen........................................................22B.1.5.2 om surséance van betaling..............................................................................23B.1.5.3 om meerderjarigverklaring (venia aetatis)........................................................23B.1.5.4 van verschillende aard.....................................................................................23

B.2 Kamer voor Strafzaken...................................................................................................25B.2.1 Het behandelen van cassatieberoepen...................................................................25B.2.2 Het behandelen van zaken in eerste aanleg............................................................35B.2.3 Het behandelen van verzoekschriften.....................................................................36

B.2.3.1 van verschillende aard.....................................................................................36B.2.3.2 om vaststelling van het Nederlanderschap in vreemdelingenzaken.................36B.2.3.3 om herziening van vonnissen (revisie).............................................................36B.2.3.4 om cassatie van beschikkingen.......................................................................38

B.3 Kamer voor Belastingzaken............................................................................................39B.3.1 Het behandelen van cassatieberoepen...................................................................39

B.3.1.1 tegen uitspraken van de Raden van beroep voor de Directe Belastingen........39B.3.1.2 in onteigeningszaken en overige belastingzaken.............................................46

B.3.2 Het behandelen van verzoekschriften in kiesrechtzaken.........................................47C. Buitengerechtelijke zaken...........................................................................................48

C.1 Advisering inzake gratieverzoeken.................................................................................48C.2 Advisering inzake verzoeken om brieven van wettiging..................................................50

D. Huishoudelijke en griffiezaken....................................................................................52D.1 Tableau van advocaten en procureurs............................................................................52D.2 Benoemingen en beëdigingen........................................................................................53

Page 4: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

4 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

D.3 Comptabiliteit..................................................................................................................53D.4 Huishoudelijke zaken......................................................................................................56

Page 5: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 5

Beschrijving van het archief

B E S C H R I J V I N G VA N H E T A R C H I E F

Naam archiefblok:Hoge Raad der Nederlanden

Periode:1838-1959merendeel 1838-1939

Archiefbloknummer:J23900

Omvang:1029 inventarisnummers130,50 meter

Taal van het archiefmateriaal:Het merendeel der stukken is in het Nederlands.

Soort archiefmateriaal:Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefbewaarplaats:Nationaal Archief, Den Haag

Archiefvormers:

Hoge Raad der Nederlanden

Samenvatting van de inhoud van het archief:Het archief van de Hoge Raad der Nederlanden over de periode 1838-1939 bestaat grotendeels uit series arresten en rolboeken van burgerlijke zaken, strafzaken, en belastingzaken in cassatie. Verder zijn er series adviezen inzake gratie, meerderjarigverklaring en wettiging van kinderen, alsmede stukken inzake benoemingen en ontslagen van rechterlijke ambtenaren, en beëdiging van advocaten bij de Hoge Raad. Naamklappers op de arresten, rolboeken en dossiers geven toegang tot de series.

Page 6: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

6 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

Aanwijzingen voor de gebruiker

Aanwijzingen voor de gebruikerOpenbaarheidsbeperkingen

OPENBAARHEIDSBEPERKINGENDeels openbaar, deels beperkt openbaar (A).Materiële beperkingen

MATERIËLE BEPERKINGENHet archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staatAanvraaginstructie

AANVRAAGINSTRUCTIEOpenbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:

1. U maakt een profiel aan op www.gahetna.nl, en logt vervolgens in;2. Via de archiefinventaris (alleen de beschrijvingen met rode nummers) selecteert u

het gewenste archiefstuk door op de knop 'Reserveren' te klikken;3. In het volgende scherm geeft u aan op welke dag u het archiefstuk wilt inzien;4. Indien u zich bevindt in de studiezaal en een tafelnummer heeft ontvangen kunt u

dit nummer vermelden. Als u geen tafelnummer heeft kunt u tafelnummer 777 laten staan;

5. Vervolgens bevestigt u uw reservering door deze te versturen.Citeerinstructie

CITEERINSTRUCTIEBij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.

VOLLEDIG:Nationaal Archief, Den Haag, Hoge Raad der Nederlanden, nummer toegang 2.09.28, inventarisnummer ...

VERKORT:NL-HaNA, Hoge Raad, 1838-1939, 2.09.28, inv.nr. ...

Page 7: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 7

Archiefvorming

ArchiefvormingGeschiedenis van de archiefvormer

GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMERGeschiedenis van het orgaan

GESCHIEDENIS VAN HET ORGAANIn de Grondwet voor het Koninkrijk der Nederlanden is aangegeven dat er een opperste gerechtshof bestaat onder de naam van "Hoge Raad der Nederlanden" (artikel 175 van de Grondwet van 1815). Het duurde echter tot 1838, voordat het zover kwam; tot die tijd bleef de rechterlijke organisatie uit de Franse tijd (1810-1813) gehandhaafd met als hoogste rechtscollege het Hoog Gerechtshof te 's-Gravenhage.

De nieuwe Rechterlijke Organisatie, zoals die in de wetten van 18 april 1827 (Staatsblad nummer 20) en 28 april 1835 (Staatsblad nummer 10) en in de daarbij behorende wetten en besluiten is beschreven, werd met de gehele nieuwe wetgeving met ingang van 1 oktober 1838 in werking gebracht.Taak en samenstelling

TAAK EN SAMENSTELLINGDe Hoge Raad diende in tenminste twee Kamers verdeeld te zijn.

In het Staatsblad nummer 36. van 16 september 1838, is de kennisneming der zaken als volgt geregeld (civiele zaken):

"Eene der Kamers van den Hoogen Raad neemt kennis:

a. Van alle zaken vermeld in artikel 87, 89 en 91 der Wet op de Regterlijke organisatie en het beleid der Justitie;

b. Van alle juridische geschillen in burgerlijke regtszaken, vermeld bij artikel 88 derzelfde wet;

c. Van de wraking of verschooning van een of meer harer leden, vermeld in de derde afdeeling van den eersten titel van het eerste boek van het Wetboek van Burgerlijke regtsvordering;

d. Van de verwijzing naar een ander geregt. opgedragen aan den Hoogen Raad bij artikel 273 van hetzelfde Wetboek;

e. Van den eisch tot cassatie in burgerlijke zaken, die van registratie- en successie-regten daaronder begrepen;

f. En eindelijk in het algemeen van alle burgerlijke zaken, welke door de wet aan den Hoogen Raad worden opgedragen.

2. Zij advijseert op verzoeken om dispensatie, naar aanleiding van artikel 68 der Grondwet.

3. Zij beschikt op verzoeken om surseance van betaling, volgens artikel 900 en volgende van het Wetboek van Koophandel.

4. De requesten tot revisie, vermeld bij artikel 90 der Wet op de Regterlijke organisatie en het beleid der Justitie, mitsgaders bij den 8sten titel des eersten boeks van het Wetboek van Burgerlijke Regstvordering, worden mede bij deze Kamer gebragt, aangevuld door zoo veel leden uit de andere Kamer, als bij dien titel worden vereischt: er wordt van die zaken eene afzonderlijke rol gehouden. In geval van revisie bekleedt steeds de President het voorzitterschap".

Page 8: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

8 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

De andere Kamer neemt kennis (strafzaken):

a. Van alle jurisdictie geschillen in strafzaken, vermeld bij artikel 88 der Wet op de Regterlijke organisatie en het beleid der Justitie;

b. Van de wraking of verschooning van een of meer harer leden, naar aanleiding van den 16den titel van het Wetboek van Strafvordering;

c. Van de verzending der zaak naar eenen anderen regter, bij denzelfden titel aan den Hoogen Raad opgedragen;

d. Van de herkenning van veroordeelden, die ontvlugt en wederom achterhaald zijn. wanneer dezelve aan den Hoogen Raad is opgedragen, volgens den 10den titel van het gemelde Wetboek;

e. Van de opschorting of vernietiging van arresten en vonnissen, uit hoofde van bepaalde omstandigheden, volgens den 19den titel, van hetzelfde Wetboek;

f. Van den eed tot cassatie in strafzaken; En eindelijk in het algemeen van alle strafzaken, welke door de wet aan de Hoogen Raad zijn opgedragen.

2. Zij advijseert op verzoeken om gratie, naar aanleiding van artikel 67 der Grondwet, met uitzondering der verzoeken om gratie van de straffe des doods, waarop het advies door den Hoogen Raad in eene algemeene vergadering wordt ultgebragt.

3. Zij belast het onderzoek en de noodige vervolging; in de gevallen vermeld bij artikel 109 der Wet op de Regterlijke organisatie en het beleid der Justitie".

In het jaar 1914 is er een derde Kamer bijgekomen ten behoeve van de Belastingzaken. Deze Kamer neemt kennis van alle aangelegenheden op belastinggebied. Tevens is zij belast met de behandeling van de onteigeningszaken.

Elke Kamer van de Hoge Raad hield wekelijks drie terechtzittingen. Iedere Kamer diende te zijn samengesteld uit een president of vice-president en vijf tot zeven leden.

In gevallen waarin de wet geen bepaald getal der leden voorschreef, bestond elke Kamer van de Hoge Raad uit vijf leden, daaronder de Voorzitter inbegrepen. In heel bijzondere gevallen, bijvoorbeeld als hooggeplaatste ambtenaren moeten worden berecht zijn dat tien leden. Artikel 165 (van de Grondwet van 1815) zegt hiervan het volgende:

"De leden der Staten-Generaal, de hoofden der Ministerieële departementen, de Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië en de Gouverneurs van Suriname en Curaçao, de leden van de Raad van State en de Commissarissen des Konings in de provinciën staan wegens ambtsmisdrijven in die betrekking gepleegd, ook na hunne aftreding, terecht voor den Hoogen Raad ter vervolging hetzij van 's Konings wege. hetzij vanwege de Tweede Kamer".

De wet kan bepalen, dat nog andere ambtenaren en leden van de hoge colleges wegens ambtsmisdrijven voor de Hoge Raad terecht staan.

De Hoge Raad is geen hoogst feitelijke instantie. Zij is belast met de controle of het recht bij de lagere rechtsinstanties juist is toegepast en of deze geen procedurefouten hebben gemaakt.

Page 9: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 9

Na de uitspraak worden vele arresten met de conclusies in de vakbladen gepubliceerd. De leden van de Hoge Raad worden benoemd door de Koningin. Hiertoe maakt de Raad, welke vrij is bij het uitkiezen van de kandidaten, een niet bindende aanbeveling van zes personen en stuurt deze naar de Tweede Kamer van het Parlement. De Tweede Kamer draagt de eerste drie genoemde personen voor benoeming voor.

In de praktijk wordt altijd de eerstgenoemde benoemd tot raadsheer. Vacatures worden meestal opgevuld met leden welke afkomstig zijn uit de rechterlijke macht of kandidaten uit de universitaire wereld.

Wat zij hierbij gemeen hebben is dat het allen juristen zijn met grote kennis en ervaring. De leden worden benoemd voor het leven en zijn niet afzetbaar. De president wordt benoemd uit de leden van de Hoge Raad. Dit is altijd de oudste in rang van benoeming. De leden van de Hoge Raad gaan in de praktijk op hun zeventigste jaar met pensioen. Bij de Hoge Raad is ook een "Parket" (Openbaar Ministerie of O. M.). De hoogste functionaris daarvan is de procureur-generaal. De andere leden zijn de advocaten-generaal.

Ook de leden van het Parket worden door de Koningin benoemd. De procureur-generaal voor het leven, de advocaten-generaal tot hun zeventigste jaar.

Het Parket begeeft zich niet op het terrein van de strafvervolging. Zij heeft meer een adviserende taak.

De procureur-generaal bij de Hoge Raad waakt in het bijzonder voor de handhaving en de uitvoering der wetten en reglementen bij de Hoge Raad, bij al de "Geregtshoven, Regtbanken en Kantongeregten in het Koninkrijk" (Besluit van 14 september 1838, Staatsblad nummer 36).

De advocaten-generaal zijn ondergeschikt in hun ambtsbetrekkingen aan het hoofd van het Parket.

Volgens artikel 61 der Wet op de Rechterlijke Organisatie is de griffier buiten de werkzaamheden die de Wet hem opdraagt, belast met het beheer der griffie, het bewaren der minuten, registers en stukken, alsmede de gelden en van het geldswaarde hebbende papier en andere zaken en stukken, die ter griffie zijn aangebracht.

De verzamelingen van wetten en besluiten alsmede de boekwerken die bij de Hoge Raad in gebruik zijn worden door hem bewaard.

De Griffier is tevens belast met het "behoorlijk houden der rollen", alsmede de registers en het audientieblad.

De Griffier kan zich laten vervangen door een substituut-griffier of beëedigd klerk.

De Hoge Raad kan als de feiten voldoende vaststaan, zelf de zaak afdoen of deze terugverwijzen naar een gerechtshof dat nog geen kennis heeft genomen om de zaak opnieuw te onderzoek.

Hij kan daarentegen ook een veroordeelde ontslaan van rechtsvervolging. In beroep gaan bij de Hoge Raad heet "in cassatie gaan".

Page 10: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

10 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

Men kan in cassatie gaan als vormfouten in het proces zijn begaan. Sommige vormverzuimen zijn uitdrukkelijk in de wet met nietigheid van het vonnis bedreigd.

De verdachte en het Openbaar Ministerie kunnen pas in cassatie gaan als andere rechtsmogelijkheden zijn uitgeput. Iemand die door de rechtbank is veroordeeld zal eerst in hoger beroep moeten bij het gerechtshof alvorens hij cassatie aan kan tekenen bij de Hoge Raad.

Op verzoek van de Procureur-Generaal bij de Hoge Raad is het mogelijk dat deze een principiële uitspraak doet. Dit noemt men "Cassatie in belang der wet".

Ook is het mogelijk dat na afloop van een zaak blijkt dat een verdachte meineed heeft gepleegd of dat er ontlastende stukken zijn gevonden; in die gevallen spreekt men van "herziening van arrest of vonnis". Was het vroeger zo dat de Raad afging op een klein aantal bescheiden van de lagere rechter zoals het proces-verbaal, het vonnis en de behandeling van de zaak op de terechtzitting, tegenwoordig wordt het gehele dossier geraadpleegd. De Hoge Raad heeft bevoegdheid beslissingen van de kantongerechten, rechtbanken en de gerechtheven te casseren.

Er kunnen dan "middelen" worden ingediend op grond waarvan men meent dat een uitspraak van de lagere rechter niet gestand kan blijven. In elke zaak beziet een raadsheer-rapporteur de stukken op formele punten. Een zaak zonder "middelen" wordt een "peek" genoemd. Waarom dit woord "peek" is ingevoerd, kon niet achterhaald worden.

De cassatieverzoeken komen altijd binnen bij de griffie van de Hoge Raad. Vandaar wordt de zaak naar het Openbaar Ministerie van de Hoge Raad gezonden.

Het Openbaar Ministerie verzoekt aan de president van de Hoge Raad een dag te bepalen waarop de zaak kan worden behandeld.

Eén der raadsheren wordt benoemd tot rapporteur. Deze rapporteur-raadsheer brengt, als de zaak op de zitting komt. mondeling verslag uit.

Als de advocaat van de verdachte ter plaatse is, krijgt deze gelegenheid om de zaak te bepleiten. De president geeft hierna het woord aan de advocaat-generaal om een advies aan de Hoge Raad uit te brengen. Deze stelt zijn advies op schrift. Dit noemt men een conclusie. Na voorlezing van de conclusie, volgt de uitspraak van de Hoge Raad na zes weken. Dit noemt men een arrest.

In het eerdergenoemde besluit van 14 september 1838, Staatsblad nummer 36, is ook de eedsaflegging opgenomen vastgesteld in voldoening aan artikel 19 der "Wet op de zamenstelling van de Regterlijke Magt en het beleid der Justitie".

Voor leden der rechterlijke macht bij de Hoge Raad geldt het volgende:

"De President, Raadsheren en ambtenaren van het Openbaar Ministerie, alsmede de Griffier en substituut-griffier van de Hoge Raad, leggen de eed af in handen van de Koning".

Page 11: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 11

In het reglement van orde en discipline voor de advocaten en procureurs wordt uiteengezet wie bevoegd is om als advocaat te worden toegelaten.

Artikel 1:

"Elk, die den vereischten graad van Doctor of licencaat in de regten heeft verkregen, op eene der Hoge Scholen des Rijks, is bevoegd om te kunnen worden toegelaten als Advocaat".

De advocaten zijn verplicht hun woonplaats te hebben binnen het arrondissement, waarin het rechterlijk college is gelegen, waarbij zij zijn ingeschreven. De advocaten welke bij de Hoge Raad zijn ingeschreven hebben de bevoegdheid om hun beroep bij alle gerechtshoven en rechtbanken in het Koninkrijk uit te oefenen.

Door de griffier van de Hoge Raad wordt een register gehouden, waarin worden Ingeschreven de Koninklijke besluiten, bevattende de benoeming der "Regterlijke Ambtenaren", die tot het afleggen van de eed zijn toegelaten. Zij worden door den griffier op een tableau gesteld.

Verder wordt uiteengezet de afwisseling en orde van de inwendige dienst. Het betreft hier onder meer: Benoeming door de koning, het voorzitten der Kamer door de president of vice-president, de wisselende samenstelling der raadsheren in de Kamers, vervanging bij absentie en het houden van gewone- en buitengewone zittingen.

Verder schrijft artikel 35 dat voor de burgerlijke zaken, een register of algemene rol wordt gehouden, waarop ingeschreven "alle zaken in den rang waarin zij worden aangebragt, met de namen der partijen en van hare Procureurs.

Aan iedere zaak wordt een afzonderlijk nummer gegeven; op deze rol wordt ook kortelijk aantekening gehouden van al hetgeen in iedere zaak voorvalt".

Wanneer de zaken in staat zijn om te worden voorgedragen (bedoeld wordt ter terechtzitting te behandelen; artikel 39), zal zulks geschieden in den rang waarin dezelve op de rol voorkomen; "echter zal de Regter daarvan eene uitzondering maken voor de zaken die spoed vereischen".

De arresten worden uitgesproken door de president van de Kamer, die hetzelve heeft gewezen.Geschiedenis van het archiefbeheer

GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEERDe verwerving van het archief

DE VERWERVING VAN HET ARCHIEFHet archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht.

Page 12: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

12 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

Verwant materiaal

Verwant materiaalZie ook arresten in druk:

– Verzameling van arresten van den Hoogen Raad der Nederlanden; Amsterdam, C.G. Sulpke en Gebr. Diederichs: dl. 1 (1839) - dl. 47 (1903)

– De Nederlandsche Regtspraak of verzameling van arresten en gewijsden van den Hoogen Raad der Nederlanden en verdere regtscollegien, enz.; bijeengez. en uitgeg. door A. Brocx en James Cohen Stuart; vervolgd door N. de Gijselaar. 's-Gravenhage en Amsterdam, Gebr. van Cleef: dl. 1 (1839) - dl. 222 (1912)

– Nederlandse Jurisprudentie; Zwolle, W.E.J. Tjeenk Willink: vanaf 1913– Weekblad van het Regt: verzameling van regtszaken, bouwstoffen voor wetgeving,

mengelwerk; 's-Gravenhage, Belinfante: jrg. 1, no. 1 1839- jrg. 105, no. 77 1943– Beslissingen in belastingzaken: verzameling van rechterlijke en administratieve

beslissingen betreffende de directe belastingen en de invoerrechten en accijnzen; Amsterdam, Veen: 1910-1953

Publicaties

PUBLICATIESLiteratuur

LITERATUURT.J. de Bock, De Hoge Raad in de praktijk. Lochem, 1955.400 jaar Hoge Raad; verhandeling van mr. Th. A. Ariëns in het Advocatenblad van 10 september 1982. nr. 16. Orgaan van de Nederlandse Orde van Advocaten. Uitgegeven door W. E. Tjeenk Willink, Zwolle.De Hoge Raad der Nederlanden 1838-1988. Een portret, Zwolle 1988.

Page 13: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 13

Beschrijving van de series en archiefbestanddelen

B E S C H R I J V I N G VA N D E S E R I E S E N A R C H I E F B E S TA N D D E L E N

A. Algemene vergadering

A. ALGEMENE VERGADERING

656-661, 740Net-notulen van de algemene vergadering van de Hoge Raad der Nederlanden.1838-1935 7 delenIn de vergaderingen zijn de volgende onderwerpen regelmatig besproken:

– benoeming (aanbevelingslijsten), beëdiging, ontslag en overlijden van raadsheren, procureur-generaal en advocaten-generaal

– samenstelling der kamers van de Hoge Raad– benoeming, schorsing en ontslag van leden van de rechterlijke macht– benoeming en ontslag van leden van het Bureau van Consultatie en Raad van

Rechtsbijstand– schrapping van advocaten van het tableau van de Hoge Raad– benoeming en ontslag van personeel van de Hoge Raad– bibliotheek en huisvesting van de Hoge Raad– huishoudelijke uitgaven (begroting) van de Hoge Raad– adviezen aan de regering over voorgenomen wetgeving– adviezen aan de minister van Justitie over reglementen van orde van

gerechtshoven, rechtbanken en kantongerechten– adviezen aan de Koning op verzoeken om gratie van de doodstraf (tot feb. 1871)

656 1838-1842657 1843-1848658 1849-1858659 1859-1872, met register 1838-1872660 1873-1889, met register661 1890-1905, met register740 1906-1935 mei, met register

662-681 Concept-notulen van de algemene vergaderingen van de Hoge Raad der Nederlanden, met ingekomen en afschriften van uitgaande brieven, die in de vergaderingen besproken zijn.1838-1929 20 pakken662 1838-1839663 1840664 1841665 1842-1843 mei666 1843 juni -1844667 1845-1849 mei668 1849 juni -1853669 1854-1856 juli670 1856 sep. -1860

Page 14: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

14 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

671 1861-1867 mei672 1867 juni -1873673 1874-1880674 1881-1886675 1887-1893 maart676 1893 mei -1905678 1906-1909 jan.677 1909 feb. -1916679 1917-1920680 1921-1923681 1924-1929 mei

687 Beschikkingen van de Hoge Raad in algemene vergadering tot schorsing en ontslag van rechterlijke ambtenaren.1844-1934 1 pak

Page 15: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 15

B. Rechtspraak

B. RECHTSPRAAKB.1 Kamer voor Burgerlijke Zaken

B.1 KAMER VOOR BURGERLIJKE ZAKENB.1.1 Het behandelen van cassatieberoepen

B.1.1 HET BEHANDELEN VAN CASSATIEBEROEPENDe Hoge Raad oordeelt in burgerlijke en handelszaken in cassatie over de handelingen, arresten en vonnissen door de gerechtshoven, de arrondissementsrechtbanken en - meer beperkt - door de kantongerechten gedaan of gewezen, voor zover aan cassatie onderworpen (art. 95 RO jo. art. 398 e.v. Rv).

div.nrs. Processen-verbaal van terechtzitting, bevattende de arresten in cassatie in burgerlijke zaken en de conclusies van eis en van antwoord.1838-1939 93 bandenDe banden zijn genummerd 1-93. Memories van eis c.q. dagvaardingen en conclusies van antwoord (van de verweerder) zijn in beperkte mate bijgevoegd. Met name in de latere jaren, vanaf c. 1900 wordt het aantal dagvaardingen en conclusies geleidelijk minder. Vanaf 1920 ontbreken ze geheel.De arresten zijn niet op rolnummer, maar op datum van de uitspraak geordend, als onderdeel van het proces-verbaal van terechtzitting.1 1838-18402 18413 18424 18435 18446 18457 18468 18479 184810 184911 185012 185113 185214 185315 185416 185517 185618 185719 185820 185921 186022 186123 186224 186325 1864

Page 16: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

16 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

26 186527 186628 186729 186830 186931 187032 187133 187234 187335 187436 187537 187638 187739 187840 187941 188042 188143 188244 188345 188446 188547 188648 188749 188850 188951 189052 189153 1892 en 189354 1894 en 189555 1896 en 189756 1898 en 189957 1900 en 190158 1902 en 190359 190460 1905 en 190661 1907 en 190862 190963 191064 191165 1912

Page 17: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 17

66 191367 191468 191569 191670 191771 191872 1919505 1920506 1921507 1922508 1923509 1924 jan. - juni 6510 1924 juni 13 - dec.511 1925512 1926513 1927514 1928515 1929757 1930758 1931759 1932760 1933761 1934762 1935763 1936764 1937765 1938766 1939

div.nrs. Concept-arresten van de Kamer voor Burgerlijke zaken in cassatie.1914-1940 11 pakkenDe concept-arresten uit de jaren 1838-1913 en 1929 zijn niet bewaard gebleven.130 1914-1916131 1917-1919516 1920-1921517 1922-1925 juni518 1925 okt. -1927519 1928767 1930-1931768 1932-1933769 1934-1936

Page 18: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

18 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

770 1937-1938771 1939-1940

div.nrs. Algemene rol voor burgerlijke zaken, die van koophandel daaronder begrepen, in cassatie.1838-1941 27 delenOp de rolboeken bestaat een niet volledige alfabetische namenklapper (inv.nrs. 96, 98-99 en 781-782).Het rolboek bevat de volgende gegevens:

– rolnummer– namen van eisers en verweerders– namen van procureurs van beide partijen– loop van het geding: beknopte samenvatting en data– uitspraak: datum en beknopte samenvatting van het arrest

386 nrs. 1-236, 1838-1844387 nrs. 237-522, 1844-1849388 nrs. 523-805, 1849-1854389 nrs. 806-1051, 1854-1858390 nrs. 1052-1290, 1858-1863391 nrs. 1291-1528, 1863-1868392 nrs. 1529-1793, 1868-1873393 nrs. 1794-2078, 1873-1879394 nrs. 2079-2315, 1879-1884395 nrs. 2316-2599, 1884-1889396 nrs. 2600-2886, 1889-1894397 nrs. 2887-3179, 1894-1899398 nrs. 3180-3477, 1900-1904399 nrs. 3478-3774, 1904-1908400 nrs. 3775-4067, 1908-1912401 nrs. 4068-4353, 1912-1914402 nrs. 4354-4675, 1914-1917708 nrs. 4676-4986, 1917-1920709 nrs. 4987-5297, 1920-1923710 nrs. 5298-5598, 1923-1924711 nrs. 5599-5899, 1924-1926712 nrs. 5900-6197, 1926-1928774 nrs. 6198 - 6491, 1928-1930775 nrs. 6492 - 6788, 1930-1933776 nrs. 6789 - 7073, 1933-1935777 nrs. 7074 - 7376, 1935-1938778 nrs. 7378 - 7667, 1938-1941

82-85 "Kamerrolboek" van de Kamer voor Burgerlijke Zaken.1844-1876 4 delen

Page 19: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 19

Het rolboek bevat de volgende gegevens:– volgnummer van de kamerrol– volgnummer van de algemene rollen (inv.nrs. 387-393, 92-93 en 383-384)– zaken in cassatie: namen van eisers en gedaagde– zaken in eerste aanleg en hoger beroep: namen van eisers en gedaagde– zaken uit de koloniën: namen van eisers en gedaagde– namen van procureurs van beide partijen– loop van het geding: beknopte samenvatting en datum– uitspraak: beknopte samenvatting en datum

82 nrs. 280-713, 1844-184883 nrs. 714-1285, 1848-185684 nrs. 1286-1912, 1856-186685 nrs. 1913-2498, 1866-1876

86-91 Cassatierol: rolboek in burgerlijke zaken. Concept.1876-1910 6 delenDe inhoud is vrijwel identiek aan die van de algemene rol (inv.nrs. 393-400).Het rolboek bevat de volgende gegevens:

– volgnummer van de algemene rol (inv.nrs. 393-400)– namen van eisers en gedaagde– namen van procureurs van beide partijen– loop van het geding: beknopte samenvatting en datum

86 nrs. 1841-2057, 1876-187987 nrs. 2058-2238, 1879-188288 nrs. 2239-2436, 1882-188689 nrs. 2437-2825, 1886-189390 nrs. 2826-3366, 1893-190291 nrs. 3367-3943, 1902-1910

99 Alfabetische klapper op namen van partijen, verwijzend naar de rolboeken van de Kamer voor Burgerlijke Zaken.1838-1851 1 deelDe naamklapper verwijst naar de vier rolboeken:

– cassatierol, nrs. 1-671, inv.nrs. 386-388– rol eerste aanleg en hoger beroep, nrs. 1-184, inv.nr. 92– rol koloniale zaken, nrs. 1-123, inv.nr. 383– revisierol, nrs. 1-6, inv.nr. 706

96 Alfabetische klapper op namen van partijen, verwijzend naar de nummers van de cassatierol en naar de data der cassatiearresten.1839-1851 jan. 1 omslagDe naamklapper verwijst naar de cassatierol, nrs. 1-592, inv.nrs. 386-388.

98, 781-782 Alfabetische klapper op namen van partijen, verwijzend naar de algemene rolboeken in cassatiezaken, alsmede naar de algemene rolboeken van de Kamer voor Belastingzaken (Derde kamer) in onteigeningszaken.1894-1943 3 delen

Page 20: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

20 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

Een namenklapper op de rol en/of arresten over de periode 1852-1893 is niet bewaard gebleven.De naamklappers verwijzen naar de algemene cassatierol (inv.nrs. 394-402, 708-712 en 774-778) en de algemene onteigeningsrol (inv.nrs. 707 en 779-780).98 cassatierol nrs. 2080-5087, 1894-1920781 cassatierol nrs. 5088-6788, en onteigeningsrol nrs. 1-254,

1920-1933782 cassatierol nrs. 6789-7821, en onteigeningsrol nrs. 255-380,

1933-1943B.1.2 Het behandelen van zaken in eerste aanleg en in hoger beroep

B.1.2 HET BEHANDELEN VAN ZAKEN IN EERSTE AANLEG EN IN HOGER BEROEPDe Hoge Raad oordeelt in burgerlijke en handelszaken:

1. in eerste aanleg over alle persoonlijke en gemengde rechtsvorderingen, waarin de Koning, de leden van het koninklijk huis of de Staat als gedaagden worden aangesproken (art. 87 RO)

2. in eerste aanleg over alle geschillen in zaken van prijzen en buit door oorlogsschepen van de Staat of door kapers achterhaald en opgebracht (art. 89 RO)

3. in hoger beroep over zaken in eerste aanleg behandeld bij de (provinciale) gerechtshoven (art. 91 lid 1 RO)

Artikel 87 RO is vervallen bij de Wet van 22 juni 1893 S. 93.

73-81, 146A Processen-verbaal van terechtzitting, bevattende de arresten in eerste aanleg en in hoger beroep in burgerlijke zaken en de conclusies van eis en van antwoord.1838-1896 9 delen en 1 pak73 1838-184474 1845-184775 1848-185176 1852-185577 1856-186078 1861-186879 1869-187480 1875-188081 1881-1886146A 1887-1896

129 Concept-arresten van de Kamer voor Burgerlijke zaken in eerste aanleg en hoger beroep.1838-1896 1 pak

92-94 Algemene rol voor burgerlijke zaken in eerste aanleg en hoger beroep.1838-1896 3 delenOp de rolboeken bestaat een niet volledige alfabetische namenklapper (inv.nr. 99).Het rolboek bevat de volgende gegevens:

– rolnummer– namen van eisers en gedaagden– namen van procureurs van beide partijen

Page 21: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 21

– loop van het geding: beknopte samenvatting en datum– uitspraak: beknopte samenvatting en datum van het arrest

92 nrs. 1-235, 1838-185993 nrs. 236-419, 1859-189194 nrs. 420-441, 1891-1896

403 Rolboek in burgerlijke zaken in eerste aanleg en in hoger beroep, nrs. 322-441. Concept.1875-1896 1 deelDe inhoud is vrijwel identiek aan die van de algemene rol (inv.nrs. 93-94).

B.1.3 Het behandelen van zaken in revisie

B.1.3 HET BEHANDELEN VAN ZAKEN IN REVISIEDe Hoge Raad oordeelt in revisie over arresten door de Hoge Raad zelf in eerste aanleg gewezen (art. 90 RO jo. art. 359 e.v. Rv).

146 Processen-verbaal van terechtzitting, bevattende de arresten in revisie in burgerlijke zaken, met de rekesten van eis om revisie en de conclusies van antwoord.1842-1878 1 pakDe processen-verbaal en revisiearresten uit de periode 1879-1895 en 1959 zijn niet bewaard gebleven

151 Concept-arresten van de Kamer voor Burgerlijke zaken in revisiezaken.1843-1895 1 bundel.

706 Algemene rol voor burgerlijke zaken in revisie, nrs. 1-57.1842-1895, 1956-1959 1 deelOp het rolboek bestaat een niet volledige alfabetische namenklapper (inv.nrs. 99 en 382).Het rolboek bevat de volgende gegevens:

– rolnummer– namen van eisers en gedaagden– namen van procureurs van beide partijen– loop van het geding: beknopte samenvatting en datum– uitspraak: beknopte samenvatting en datum van het arrest

504 Rolboek in burgerlijke zaken in revisie, nrs. 1-57. Concept.1842-1895, 1956-1959 1 deel

B.1.4 Het behandelen van zaken uit de koloniën in hoger beroep

B.1.4 HET BEHANDELEN VAN ZAKEN UIT DE KOLONIËN IN HOGER BEROEPDe Hoge Raad oordeelt in hoger beroep over zaken in eerste aanleg behandeld bij de hoven van Justitie in de koloniën (art. 91 lid 2 RO).

385, 404-413Processen-verbaal van terechtzitting, bevattende de arresten in burgerlijke zaken uit de koloniën en de conclusies van eis en van antwoord.1838-1958 9 delen en 2 pakkenTot 1900 betreffen de zaken ook beroepen tegen uitspraken van het Hoog Gerechtshof van Nederlands-Indië, vanaf 1900 slechts beroepen tegen uitspraken van de Hoven van Justitie in Suriname en in Curaçao, later Nederlandse Antillen.

Page 22: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

22 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

404 1838-1844405 1845-1848406 1849-1855407 1856-1860408 1861-1865409 1866-1868410 1869-1872411 1873-1876412 1877-1881413 1882-1892, 1 pak385 1892-1958, 1 pak

403A Concept-arresten in burgerlijke zaken uit de koloniën.1839-1907 1 pak

383-384 Algemene rol voor burgerlijke zaken uit de Koloniën.1838-1958 2 delenOp het rolboek bestaat een niet volledige alfabetische namenklapper (inv.nrs. 99 en 382).Het rolboek bevat de volgende gegevens:

– rolnummer– namen van eisers en gedaagden– namen van procureurs van beide partijen– loop van het geding: beknopte samenvatting en datum– uitspraak: beknopte samenvatting en datum van het arrest

383 nrs. 1-235, 1838-1865384 nrs. 236-425, 1865-1958

382 Alfabetische klapper op namen van partijen, verwijzend naar de rol van koloniale zaken en naar de revisierol.1880-1898De naamklapper verwijst naar twee rolboeken:

– rol koloniale zaken, nrs. 356-396, inv.nr. 384– revisierol, nrs. 40-56, inv.nr. 706

B.1.5 Het behandelen van verzoekschriften

B.1.5 HET BEHANDELEN VAN VERZOEKSCHRIFTENB.1.5.1 om dispensatie van wettelijke bepalingen

B.1.5.1 OM DISPENSATIE VAN WETTELIJKE BEPALINGENDe Grondwet van 1815 verleende de Koning de bevoegdheid om individuele personen dispensatie te verlenen van wettelijke bepalingen, na advies ingewonnen te hebben van de Hoger Raad (art. 68; GW 1840: art. 67). Het betrof vooral bepalingen uit het Burgerlijk Wetboek. In de Grondwet van 1848 was de adviesfunctie van de Hoge Raad niet meer opgenomen.

95 Register van ingekomen rekesten om dispensatie van bepalingen van het Burgerlijk Wetboek, met namenklapper.1838-1848 1 deelHet register verwijst naar een serie adviezen aan de minister van Justitie, welke niet bewaard is gebleven. Het vermeldt:

Page 23: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 23

– datum van ontvangst van het rekest– het volgnummer– naam van de rekwestrant en wettelijke bepaling waarvan dispensatie– loop van de behandeling– nummer van het advies aan de minister van Justitie en, tot 1843, datum en nummer

van het Koninklijk besluit van afdoeningB.1.5.2 om surséance van betaling

B.1.5.2 OM SURSÉANCE VAN BETALINGDe Hoge Raad verleende surséance van betaling aan kooplieden die door buitengewone omstandigheden buiten staat geraakt waren hun schulden te kwijten (art. 901 WvK). Bij de in werking treding van de Wet op het faillissement en de surséance van betaling (1893 S. 140) per 1 mei 1894 is deze bevoegdheid vervallen.

--- Beschikkingen, verzoekschriften en registers.De archiefbescheiden, welke zijn ontstaan bij het uitoefenen van deze taak zijn niet bewaard gebleven.

B.1.5.3 om meerderjarigverklaring (venia aetatis)

B.1.5.3 OM MEERDERJARIGVERKLARING (VENIA AETATIS)De Hoge Raad verleende brieven van meerderjarigverklaring, welke door de Koning werden goedgekeurd (art. 474 BW). Ter verkrijging moest men 20 jaar zijn en was een onderzoek vereist. Als gevolg van de verlaging van de leeftijd waarop volgens het Burgerlijk Wetboek de meerderjarigheid wordt bereikt, verloor deze bevoegdheid haar betekenis. Bij de invoering van het Nieuw Burgerlijk Wetboek is de meerderjarigverklaring afgeschaft.

528 Register van aantekening van ingekomen rekesten om brieven van meerderjarige verklaring, nos. 1-1015.1838-1850 1 deelHet register vermeldt:

– het volgnummer 1-1015– naam van de rekwestrant– datum van ontvangst van het rekest– naam van de procureur– loop van de behandeling, vanaf 1843 alleen de datum van de beslissing

--- Register van ingekomen verzoekschriften om afgifte van een verklaring van meerderjarigheid.1851-1965 1 deelDit register is nog niet overgebracht en wordt bij de griffie van de Hoge Raad bewaard.

527, 783 Beschikkingen op verzoekschriften om afgifte van een verklaring van meerderjarigheid.1910-1944 2 pakkenDe beschikkingen zijn veelal geschreven op het verzoekschrift zelf.De verzoekschriften uit de jaren 1838-1909 zijn niet bewaard gebleven.527 nrs. 7495-7539, 1910-1918783 nrs. 7540-7600, 1919-1944

Openbaarheid beperkt tot 01-01-2020B.1.5.4 van verschillende aard

B.1.5.4 VAN VERSCHILLENDE AARD

689 Register van verzoekschriften van allerlei aard, ingekomen bij de Hoge Raad, en ingeschreven onder de nummers 1-2356.

Page 24: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

24 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

1892-1949 sep. 1 deelIn het register zijn verzoekschriften ingeschreven, welke betrekking hebben op een grote verscheidenheid aan zaken. Belangrijke categorieën zijn verzoekschriften om vernietiging van uitspraken:

– in burgerlijke zaken over arbitrage, bewindvoering en curatele, boedelscheiding en nalatenschappen, huwelijk en echtscheiding, ontzetting uit de ouderlijke macht, toewijzing kinderen na echtscheiding en voogdij, uitkering in levensonderhoud en alimentatie, verkoop van goederen

– inzake faillissementen, waaronder vaststelling van uitkeringslijsten en homologatie van akkoorden (sinds 1894)

– op basis van de Wet op de Handels- en Fabrieksmerken 1880, Merkenwet 1893, Octrooiwet 1910, Handelsregisterwet 1918 en de Handelsnaamwet 1921

– tot verhaal van onderstand krachtens de Armenwet (sinds 1912)– in het belang der wet de Huurcommissiewet, de Huuropzeggingswet (beide van

1919-1927), de Crisispachtwet 1932 (van 1932-1935) en de Wet op de vergadering van houders van schuldbrieven aan toonder (sinds 1934) betreffende

– betreffende de inschrijving en schorsing van advocaten (sinds 1929)– betreffende berisping of afzetting van notarissen (sinds 1930)– ter uitvoering van de Medische Tuchtwet (sinds 1930)

Voorts zijn ingeschreven de verzoekschriften aan de Hoge Raad:– om kosteloos te mogen procederen in zowel burgerlijke als strafzaken (gratis

admissie)– om beslissing in jurisdictiegeschillen in zowel burgerlijke als strafzaken (om regeling

van het rechtsgebied)– om behandeling van klachten over rechters (zie ook notulen Algemene Vergadering)– om aanwijzing van het gerecht voor hetwelk de vervolging en berechting van

rechterlijke ambtenaren zal plaatsvinden– om vaststelling van het Nederlanderschap ter voorkoming van uitzetting als

vreemdeling of uitlevering aan een vreemde mogendheid– om verlening van verlof tot het leggen van beslag op gelden of goederen die door of

ten behoeve van het Departement van Koloniën worden beheerd– om herziening van bij erfstellingen of legaat gemaakte bedingen omtrent het beheer

van voorwerpen van kunst of van geschiedkundige of wetenschappelijke aard (sinds 1925)

688A Alfabetische klapper op de namen van de rekwestranten, opgenomen in het register van verzoekschriften van allerlei aard, verwijzend naar de nrs. 1-2356.1892-1949 2 katernsDe klapper is opgemaakt in 1925 en bijgehouden tot 1949.

div.nrs. Beschikkingen en arresten op verzoekschriften van verschillende aard.1849-1939 15 pakkenDe beschikkingen en arresten zijn veelal geschreven op het verzoekschrift zelf, evenals de conclusie van de procureur-generaal.De rekesten uit de jaren 1838-1848 en 1857-1870 zijn niet bewaard gebleven. Omdat de rekesten niet zijn geregistreerd, is de (on)volledigheid van de wel bewaard gebleven, ongenummerde reeks (inv.nrs. 132-134) niet vast te stellen.Vanaf 1892 zijn de rekesten genummerd en geregistreerd in het register van verzoekschriften (inv.nr. 689).Verzoekschriften inzake faillissementen en om gratis admissie, alsmede in vreemdelingenzaken zijn uit de serie gehaald en tot afzonderlijke reeksen geordend. Zie inv.nrs. 138, 529-530, 791 en 139, 694, 792-793, alsmede 685.133 ongenummerd, 1849-1856132 ongenummerd, 1871-1883

Page 25: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 25

134 ongenummerd, 1884-1891134A nrs. 1-74, 1892-1895135 nrs. 75-340, 1896-1906136 nrs. 345-630, 1907-1917137 nrs. 631-689, 1918-1919690 nrs. 691-897, 1920-1925691 nrs. 898-1015, 1926-1928 feb.784 nrs. 1016-1163, 1928 mrt. -1930785 nrs. 1165-1221, 1931786 nrs. 1222-1342, 1932-1933787 nrs. 1343-1494, 1934-1935788 nrs. 1497-1580, 1936789 nrs. 1584-1731, 1937-1938790 nrs. 1733-1785, 1939

div.nrs. Beschikkingen op verzoekschriften om kosteloos te mogen procederen (om gratis admissie).1870-1939 3 pakken en 1 omslagDe beschikkingen zijn veelal geschreven op het verzoekschrift zelf.139 ongenummerd en nrs. 49-688 (vanaf 1895 genummerd), 1870-

1919694 nrs. 693-1100, 1920-1929792 nrs. 1118-1253, 1930-1932, 1 omslag793 nrs. 1258-1784, 1933-1939

div.nrs. Arresten op verzoekschriften om vernietiging van uitspraken inzake faillissementen.1896-1936 4 pakkenDe arresten zijn veelal geschreven op het verzoekschrift zelf.138 nrs. 89-682, 1896-1919529 nrs. 695-895, 1920-1925530 nrs. 899-1113, 1926-1929791 nrs. 1117-1581, 1930-1936

B.2 Kamer voor Strafzaken

B.2 KAMER VOOR STRAFZAKENB.2.1 Het behandelen van cassatieberoepen

B.2.1 HET BEHANDELEN VAN CASSATIEBEROEPENDe Hoge Raad oordeelt in strafzaken in cassatie over de handelingen, arresten en vonnissen door de gerechtshoven, arrondissementsrechtbanken en kabntonrechters gedaan of gewezen, voor zover aan cassatie onderworpen (art. 95 RO jo. art. 380Sv, sinds 1886 art. 346 Sv).

div.nrs. Arresten van de Kamer voor strafzaken in cassatie in strafzaken, met namenklappers.1838-1939 228 banden

Page 26: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

26 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

De banden zijn genummerd 1-228. In de laatste band van ieder jaar bevindt zich achterin een alfabetische klapper op namen van veroordeelden.De serie bevat ook de arresten van de Hoge Raad, welke in eerste aanleg zijn gewezen.De arresten zijn primair geordend op datum van uitspraak, en vervolgens van een jaarlijks arrestnummer voorzien. Het rolnummer is veelal wel op de eerste opagina van het arrest vermeld.152 1838-1839, nrs. 1-102153 1839, nrs. 103-197154 1840, nrs. 1-151155 1840, nrs. 152-295156 1841157 1841158 1842159 1842160 1843161 1843162 1844163 1844164 1845165 1845166 1846167 1846168 1847169 1847170 1848171 1848172 1849173 1849174 1850175 1850176 1851177 1851178 1852179 1852180 1853181 1853182 1854183 1854184 1855185 1855186 1856187 1856

Page 27: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 27

188 1857189 1857190 1858191 1858192 1859193 1859194 1860195 1860196 1861197 1861198 1862199 1862200 1863201 1863202 1864203 1864204 1865205 1865206 1866207 1866208 1867209 1867210 1868211 1868212 1869213 1869214 1870215 1870216 1871217 1871218 1872219 1872220 1873221 1873222 1874223 1874224 1875225 1875226 1876227 1876

Page 28: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

28 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

228 1877229 1877230 1878231 1878232 1879233 1879234 1880235 1880236 1881237 1881238 1882239 1882240 1883241 1883242 1884243 1884244 1885245 1885246 1886247 1886248 1887249 1887250 1888251 1888252 1889253 1889254 1890255 1890256 1891257 1891258 1892259 1892260 1893261 1893262 1894263 1894264 1895265 1895266 1896267 1896

Page 29: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 29

268 1897269 1897270 1898271 1898272 1899273 1899274 1900275 1900276 1901277 1902278 1902279 1901280 1903281 1903282 1904283 1904284 1905285 1905286 1906287 1906288 1907289 1907290 1908291 1909292 1909293 1908294 1910, 1e kwartaal295 1910, 2e kwartaal296 1910, 3e en 4e kwartaal297 1911, 1e kwartaal298 1911, 2e kwartaal299 1911, 3e en 4e kwartaal300 1912301 1912302 1912303 1913304 1913305 1913306 1914307 1914

Page 30: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

30 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

308 1914309 1915310 1915311 1916312 1916313 1917314 1917315 1917316 1918317 1918318 1919, nrs. 1-252, rolnrs. 26229-26433319 1919, nrs. 253-544, rolnrs. 26493-26710414 1920, nrs. 1-322, rolnrs. 26714-27056415 1920, nrs. 323-571, rolnrs. 27080-27251416 1921, deel I.417 1921, deel II.418 1922, deel I.419 1922, deel II.420 1922, deel III.421 1923, deel I.422 1923, deel II.423 1924, deel I.424 1924, deel II.425 1925, deel I.426 1925, deel II.427 1926, deel I.428 1926, deel II.429 1927, deel I.430 1927, deel II.431 1928, deel I.432 1928, deel II.433 1929, deel I.434 1929, deel II.800 1930, nrs. 1-385, rolnrs. 32945 - 33355801 1930, nrs. 386-651, rolnrs. 33414 - 33586802 1931, rolnrs. 33657 - 33833803 1931, rolnrs. 33930 - 34157804 1931, rolnrs. 34172 - 34511 met index805 1932, rolnrs. 34467 - 34699806 1932, rolnrs. 34822 - 35050

Page 31: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 31

807 1932, rolnrs. 35120 - 35405 met index808 1933, rolnrs. 35466 - 35645809 1933, rolnrs. 35715 - 36004810 1933, rolnrs. 36005 - 36121811 1933, rolnrs. 36315 - 36468 met index812 1934, rolnrs. 36440 - 36684813 1934, rolnrs. 36833 - 37048814 1934, rolnrs. 27073 - 37245815 1934, rolnrs. 37341 - 37561 met index816 1935, rolnrs. 37659 - 37789817 1935, rolnrs. 37804 - 38225818 1935, rolnrs. 38203 - 38414819 1935, rolnrs. 38317 - 38654 met index820 1936, rolnrs. 38768 - 38994821 1936, rolnrs. 39033 - 39349822 1936, rolnrs. 39234 - 39524823 1936, rolnrs. 39599 - 39882 met index824 1937, rolnrs. 40044 - 40359825 1937, rolnrs. 40360 - 40597826 1937, rolnrs. 40598 - 40720827 1937, rolnrs. 40733 - 40995828 1937, rolnrs. 41013 - 41311 met index829 1938, rolnrs. 41466 - 51868830 1938, rolnrs. 41698 - 41901831 1938, rolnrs. 41915 - 41995832 1938, rolnrs. 41998 - 42380833 1938, rolnrs. 42388 - 42586 met index834 1939, nrs. 1-200, rolnrs. 42470 - 42767835 1939, nrs. 201-400, rolnrs. 42768 - 43000836 1939, nrs. 401-600, rolnrs. 43002 - 43124837 1939, nrs. 601-800, rolnrs. 43133 - 43195838 1939, nrs. 801-1024, rolnrs. 43209 - 43498 met index

349A Arresten van de Hoge Raad oordelende als kamer van beschuldiging in Limburgse strafzaken, met processen-verbaal van terechtzitting en conclusies van de procureur-generaal.1838-1841 1 pakDe rechterlijke organisatie van 1838 werd in Limburg pas ingevoerd in 1842. Gedurende de periode oktober 1838 tot januari 1842 volgde de Hoge Raad in Limburgse strafzaken de procesgang zoals deze bij het Hooggerechtshof tot 1838 gebruikelijk was.

div.nrs. Concept-arresten van de Kamer voor Strafzaken in cassatie, met

Page 32: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

32 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

alfabetische namenklapper.1916-1919 33 pakkenVoorin het eerste pak van ieder jaar bevindt zich een alfabetische klapper op namen van veroordeelden.349 1916, nrs. 1-602350 1917, nrs. 1-713351 1918, nrs. 1-554352 1919, nrs. 1-544435 1920, nrs. 1-571436 1921, nrs. 1-620437 1922, nrs. 1-467438 1923, nrs. 1-523439 1924, nrs. 1-481440 1925, nrs. 1-640441 1926, nrs. 1-607442 1927, nrs. 1-710444 1928, nrs. 1-162443 1928, nrs. 163-795445 1929, nrs. 1-697839 1930, nrs. 1 - 651840 1931, nrs. 1 - 836841 1932, nrs. 1 - 662842 1932, nrs. 663 - 932843 1933, nrs. 1 - 224844 1933, nrs. 225 - 1076845 1934, nrs. 1 - 434846 1934, nrs. 435 - 1097847 1935, nrs. 1 - 502848 1935, nrs. 503 - 1079849 1936, nrs. 1 - 669850 1936, nrs. 670 - 1306851 1937, nrs. 1 - 666852 1937, nrs. 667 - 1345853 1938, nrs. 1 - 518854 1938, nrs. 519 - 1088855 1939, nrs. 1 - 384856 1939, nrs. 385 - 1024

div.nrs. Processen-verbaal van terechtzitting van de Kamer voor Strafzaken.1911-1919 51 dozen

Page 33: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 33

Bijgevoegd zijn de akten van betekening van de behandeling der zaak, opgemaakt op last van de procureur-generaal en uitgevoerd door de deurwaarder of dienaar der openbare macht.340 1911341 1912342 1913343 1914344 1915345 1916346 1917347 1918348 1919446 1920 jan. - aug.447 1920 sep. - dec.449 1921 jan. - mei 9448 1921 mei 23 - dec.450 1922 jan. - sep.451 1922 okt. - dec.452 1923 jan. - aug. 13453 1923 aug. 25 - dec.455 1924 jan. - juni 10454 1924 juni 16 - dec.457 1925 jan. - mei 11456 1925 mei 18 - dec.458 1926 jan. - mei459 1926 juni - dec.461 1927 jan. - mei 16460 1927 mei 23 - dec.463 1928 jan. - sep. 10462 1928 sep. 17 - dec.464 1929 jan. - mei 21465 1929 mei 27 - dec.857 1930 jan. - apr.858 1930 mei - dec.859 1931 jan. - mei 11860 1931 mei 27 - dec.861 1932 jan. - mei862 1932 juli - dec.863 1933 jan.- juni 14864 1933 juni 26 - dec.865 1934 jan. - mei

Page 34: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

34 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

866 1934 juni - dec.867 1935 jan. - feb.868 1935 mrt. - juni869 1935 juli - dec.870 1936 jan. - mrt. 16871 1936 mrt. 23 - juni872 1936 juli - dec.873 1937 jan. - juni874 1937 juli - dec.875 1938 jan. - juni876 1938 juli - dec.877 1939 jan. - juni878 1939 juli - dec.

div.nrs. Algemene rol voor strafzaken in cassatie.1838-1939 27 delenOp de rolboeken bestaat een niet-volledige alfabetische namenklapper (inv.nrs. 151A en 885-887).De rolboeken bevatten de volgende gegevens:

– datum ontvangst– rolnummer– naam eiser– rechterlijke autoriteit welke vonnis of arrest heeft gewezen– memorie van cassatie aanwezig of niet– naam raadsheer-rapporteur en datum van behandeling– datum verzending stukken naar raadsheer-rapporteur– datum en beknopte samenvatting van het arrest

De rolboeken over de periode 1841-1907 ontbreken. In de rolboeken is geen verwijzing naar de arrestnummers: de arrestdatum is bepalend voor de vindplaats van het arrest in de serie arresten.320 nrs. 1-703, 1838 okt. - 1841 juni326 nrs. 19718-20637, 1908-1909325 nrs. 20638-21557, 1909-1911324 nrs. 21558-22516, 1911-1912323 nrs. 22517-23476, 1912-1914322 nrs. 23477-24415, 1914-1915321 nrs. 24416-25401, 1915-1917327 nrs. 25402-26355, 1917-1919466 nrs. 26356-27285, 1919-1920467 nrs. 27286-28203, 1920-1922468 nrs. 28203-29106, 1922-1924469 nrs. 29107-30007, 1924-1925470 nrs. 30008-30898, 1925-1927471 nrs. 30899-31795, 1927-1928472 nrs. 31796-32749, 1928-1929

Page 35: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 35

473 nrs. 32750-33707, 1929-1930879 nrs. 33708 - 34640, 1930-1931880 nrs. 34641 - 35575, 1931-1932881 nrs. 35576 - 36566, 1933882 nrs. 36567 - 37505, 1933-1934883 nrs. 37506 - 38393, 1934-1935884 nrs. 38394 - 39292, 1935-1936888 nrs. 39293 - 40189, 1936889 nrs. 40190 - 41151, 1936-1937890 nrs. 41152 - 42049, 1937-1938891 nrs. 42050 - 42979, 1938-1939

327A Alfabetische klapper op namen van veroordeelden, verwijzend naar de rol van de Kamer voor Strafzaken. Concept.1838-1839De naamklapper verwijst naar de nummers 1-89 van de algemene rol (inv.nr. 320).

div.nrs. Alfabetische klapper op namen van veroordeelden, verwijzend naar de rol van de Kamer voor Strafzaken.1838-1948 6 delenEen namenklapper op de rol over de periode 1872-1920 is niet bewaard gebleven.De naamklappers verwijzen naar de rolnummers in de - deels niet meer bestaande - rolboeken (inv.nrs. 320, 467-473, 879-891).Bij de arresten van elk jaar (inv.nrs. 152-319, 414-434, 800-838) bevindt zich een namenklapper op de arresten van dat jaar.151A 1838-1854, rolnrs. 1-4494327B 1847-1859, rolnrs. 2352-6000327C 1859-1871, rolnrs. 6001-9053885 1921-1932, rolnrs. 27499 - 34880886 1932-1936, rolnrs. 34881 - 40050887 1936-1948, rolnrs. 40051 - 50618

Openbaarheid beperkt tot 01-01-2024B.2.2 Het behandelen van zaken in eerste aanleg

B.2.2 HET BEHANDELEN VAN ZAKEN IN EERSTE AANLEGDe Hoge Raad oordeelt in strafzaken in eerste en laatste ressort over:

1. alle misdrijven, uitgezonderd de overtredingen waartegen geen gevangenisstraf is bedreigd, gedurende de tijd hunner bediening begaan door Kamerleden, ministers, leden van de Raad van State, Commissarissen des Konings in de provincies, grootofficieren van het Huis des Konings, kanseliers der Nederlandse orden, ambassadeurs en andere gezanten bij buitenlandse mogendheden, gouverneurs(-generaal) in de koloniën, griffiers van beide Kamers der Staten-Generaal, de secretaris van de Raad van State, leden en secretaris van de Algemene Rekenkamer, raden en generaal-meesteren van de Munt en hun secretaris, raadsheren, ambtenaren van het openbaar ministerie en de griffier van de Hoge Raad, van het Hoog Militair Gerechtshof en van de gerechtshoven (art. 92 RO), tot 1 september 1886

2. ambtsmisdrijven en ambtsovertredingen, begaan door Kamerleden, ministers, gouverneurs(-generaal) in de koloniën, leden van de Raad van State en

Page 36: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

36 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

Commissarissen des Konings / der Koningin in de provincies (art. 92 RO), sedert 1 september 1886

3. de misdrijven van zeeroof en kaapvaart (art. 93 RO jis. artt. 381-385 en 388-389 Sr).

534 Gedrukte documenten, overgelegd tijdens het pleidooi in februari 1880 in de zaak tegen Lodewijk Pincoffs en Henri Kerdijk.1875 1 omslagVoor de strafzaken in eerste aanleg heeft de Hoge Raad geen afzonderlijke rol gehouden. De arresten zijn opgenomen in de algemene serie (inv.nrs. 152-247). Van de beroemde zaak tegen het Eerste Kamerlid Lodewijk Pincoffs en zijn compagnon Henri Kerdijk zijn slechts de arresten van 23 februari en 6 maart 1880 bewaard gebleven (in inv.nrs. 234), alsmede enkele, tijdens het pleidooi van de advocaat van H. Kerdijk, overgelegde drukwerken.

B.2.3 Het behandelen van verzoekschriften

B.2.3 HET BEHANDELEN VAN VERZOEKSCHRIFTENB.2.3.1 van verschillende aard

B.2.3.1 VAN VERSCHILLENDE AARDDe beschikkingen en arresten zijn veelal geschreven op het verzoekschrift zelf.De rekesten zijn niet genummerd.

696 Beschikkingen en arresten op verzoekschriften in strafzaken, ongenummerd.1838-1888 1 pakDe beschikkingen en arresten zijn veelal geschreven op het verzoekschrift zelf.Het betreft voornamelijk verzoeken om aan het openbaar ministerie of de gerechten te bevelen alsnog tot vervolging van misdrijven over te gaan welke tot dan toe was verzuimd (art. 109 RO).

B.2.3.2 om vaststelling van het Nederlanderschap in vreemdelingenzaken

B.2.3.2 OM VASTSTELLING VAN HET NEDERLANDERSCHAP IN VREEMDELINGENZAKENDe Hoge Raad beslist op verzoeken om vaststelling van het Nederlanderschap ter voorkoming van uitzetting als vreemdeling of uitlevering aan een vreemde mogendheid (art. 20 van de wet van 13 augustus 1849 S. 39, art. 16 van de wet van 6 april 1975 S. 66 en art. 4 van de wet van 17 juni 1918 S. 410.

685 Beschikkingen op verzoekschriften tot vaststelling van het Nederlanderschap van personen, ter voorkoming van uitzetting als vreemdeling of uitlevering aan een vreemde mogendheid.1851-1938 1 pakDe verzoekschriften vanaf 1892 zijn geregistreerd in het register van verzoekschriften (inv. 689).

B.2.3.3 om herziening van vonnissen (revisie)

B.2.3.3 OM HERZIENING VAN VONNISSEN (REVISIE)De Hoge Raad oordeelt in herziening over alle in kracht van gewijsde gegane einduitspraken inhoudende een veroordeling (art. 409-412 Sv, na 1886 art 375 Sv, sinds 1926 art. 457 Sv). Het rechtsmiddel van herziening is aanzienlijk uitgebreid bij de Wet van 14 juli 1899 S. 189.

1029 Arresten op verzoekschriften om schorsing of vernietiging van arresten of vonnissen van gerechtshoven en rechtbanken uit hoofde van bepaalde omstandigheden.1841-1898 1 omslag

Page 37: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 37

328-330, 480-485Arresten tot herziening (revisie) van strafzaken.1899-1930 9 delenDe arresten uit de periode 1930-1939 zijn niet bewaard gebleven. Zie voor de concepten van de arresten uit deze jaren de revisiedossiers (inv.nrs. 895-903).328 nrs. 1-200, 1899-1908329 nrs. 201-400, 1908-1914330 nrs. 401-600, 1914-1919480 nrs. 601-800, 1919-1921481 nrs. 801-1600, 1921-1922482 nrs. 1601-1700, 1922-1923483 nrs. 1701-1800, 1923-1925484 nrs. 1801-1950, 1925-1926485 nrs. 1951-2280, 1926-1930

div.nrs. Dossiers inzake de behandeling van verzoekschriften tot herziening (revisie) van strafzaken.1899-1920 34 pakkenDe dossiers bevatten het verzoekschrift, de conclusie van de procureur-generaal, het proces-verbaal van terechtzitting (indien gehouden) en het concept van het arrest.De dossiers 2281-2300 uit 1930-1931 ontbreken.331 nrs. 1-70, 1899-1903332 nrs. 71-130, 1903-1906333 nrs. 131-200, 1906-1908335 nrs. 201-300, 1908-1911334 nrs. 301-400, 1911-1914336 nrs. 401-460, 1914-1915337 nrs. 461-525, 1915-1917338 nrs. 526-600, 1917-1918339 nrs. 601-680, 1918-1920486 nrs. 681-754, 1920487 nrs. 755-800, 1920-1921488 nrs. 801-836, 1921489 nrs. 837-875, 1921-1922490 nrs. 877b-885, 1581-1600, 1922

Het nummer 883 behelst 696 verzoekschriften ten gunste van de herziening in één zaak.

491 nrs. 1601-1620, 1922492 nrs. 1621-1670, 1922-1923493 nrs. 1671-1745, 1923-1924495 nrs. 1746-1773, 1924494 nrs. 1774-1820, 1924-1925496 nrs. 1821-1838, 1925

Page 38: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

38 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

497 nrs. 1839-1900, 1925-1926498 nrs. 1901-2000, 1926-1927499 nrs. 2001-2100, 1927-1928500 nrs. 2101-2200, 1928-1929501 nrs. 2201-2280, 1929-1930895 nrs. 2301 - 2400, 1931-1932896 nrs. 2401 - 2500, 1932-1933897 nrs. 2501 - 2600, 1933-1934898 nrs. 2601 - 2700, 1934-1936899 nrs. 2701 - 2742, 1935-1936900 nrs. 2743 - 2800, 1936-1937901 nrs. 2801 - 2900 1937-1938902 nrs. 2901 - 2937, 1938903 nrs. 2938 - 3000, 1938-1939

703 Register van ingekomen revisieaanvragen, genummerd 1-3196.1899-1944 2 katerns

502 Alfabetische namenklapper op het register van revisieaanvragen, genummerd 1-854.1899-1922 1 deelDe klapper bevat ook een korte vermelding van de loop van de zaak.De klapper over de periode 1922-1939 bevindt zich in het archiefdeel 1940-1979 (archiefinventaris 2.09.65, inv.nr. 1756).

503 Processen-verbaal van de behandeling in raadkamer van de herziening van strafzaken, genummerd 1892-2011.1926-1929 1 omslagDe processen-verbaal bevatten geen overwegingen van de raadsheren.

B.2.3.4 om cassatie van beschikkingen

B.2.3.4 OM CASSATIE VAN BESCHIKKINGENDe Hoge Raad oordeelt in cassatie over beschikkingen van de rechtbank en van het gerechtshof in raadkamer, en van de kantonrechter, voor zover aan cassatie onderworpen. Cassatie over beschikkingen is mogelijk sinds de inwerking treding van het Wetboek van Strafvordering per 1 januari 1926.

479, 892-894Arresten op verzoekschriften tot cassatie van beschikkingen in strafzaken.1926-1942 4 pakkenBijgevoegd zijn de conclusies van de procureur-generaal en de verzoekschriften.Het register van verzoekschriften bevindt zich in het archief van de Hoge Raad 1940-1979, archiefinventaris 2.09.65, inv.nr. 1649.479 nrs. 1-28, 1926-1929892 nrs. 29-112, 1930-1936894 nrs. 113-149, 1937-1938893 nrs. 150-233, 1939-1942

Page 39: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 39

B.3 Kamer voor Belastingzaken

B.3 KAMER VOOR BELASTINGZAKENB.3.1 Het behandelen van cassatieberoepen

B.3.1 HET BEHANDELEN VAN CASSATIEBEROEPENDe Hoge Raad oordeelt in cassatie over de uitspraken in belastingzaken gewezen.

B.3.1.1 tegen uitspraken van de Raden van beroep voor de Directe Belastingen

B.3.1.1 TEGEN UITSPRAKEN VAN DE RADEN VAN BEROEP VOOR DE DIRECTE BELASTINGENDe Wet van 19 december 1914 S. 564 tot instelling van de Raden van Beroep voor de Directe Belastingen stelde cassatie open van uitspraken van deze raden (art. 18 van de Wet van 19 december 1914 S. 564).Vanaf 1920 was ook cassatie mogelijk in uitspraken over gemeentelijke belastingen.

div.nrs. Arresten in cassatie in belastingzaken.1915-1939 58 bandenDe banden zijn genummerd I-LI en 52-58.De arresten zijn geordend op nummer van het arrest, NIET op rolnummer.372 nrs. 1-66, 1915 nov. - 1917 juni373 nrs. 67-139, 1917 okt. - 1918 mei374 nrs. 140-215, 1918 juni - dec.375 nrs. 216-334, 1919 jan. - juli632 nrs. 335-405, 1919 okt. - dec.633 nrs. 406-490, 1920 jan. - juni634 nrs. 491-567, 1920 sep. - dec.635 nrs. 568-769, 1921636 nrs. 770-924, 1922 jan. - juni637 nrs. 925-1075, 1922 sep. - dec.638 nrs. 1076-1310, 1923 jan. - juni639 nrs. 1311-1455, 1923 sep. - dec.640 nrs. 1456-1689, 1924 jan. - juni641 nrs. 1690-1876, 1924 sep. - dec.642 nrs. 1877-2157, 1925 jan. - juni643 nrs. 2158-2386, 1925 sep. - dec.644 nrs. 2387-2554, 1926 jan. - apr. 4645 nrs. 2555-2787, 1926 apr. 7 - juni 9646 nrs. 2788-3005, 1926 juni 16 - dec.647 nrs. 3006-3168, 1927 jan. - mrt.648 nrs. 3169-3323, 1927 apr. - juni649 nrs. 3324-3476, 1927 sep. - dec.650 nrs. 3477-3600, 1928 jan. - mrt. 14651 nrs. 3601-3786, 1928 mrt. 14 - juni 25652 nrs. 3787-3965, 1928 juni 26 - dec.653 nrs. 3966-4140, 1929 jan. - apr.654 nrs. 4141-4268, 1929 mei - okt. 2

Page 40: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

40 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

655 nrs. 4269-4387, 1929 okt. 9 - dec.904 nrs. 4388 - 4550, 1930 jan. - mei905 nrs. 4551 - 4739, 1930 juni - dec.906 nrs. 4740 - 4927, 1931 jan. - juni 11907 nrs. 4928 - 5080, 1931 juni 19 - dec.908 nrs. 5081 - 5213, 1932 jan. - mei 4909 nrs. 5214 - 5232, 1932 mei 4 - sep.910 nrs. 5233 - 5489, 1932 okt. - dec.911 nrs. 5490 - 5623, 1933 jan. - mrt. 15912 nrs. 5624 - 5783, 1933 mrt. 22 - juni913 nrs. 5784 - 5941, 1933 sep. - dec.914 nrs. 5942 - 6057, 1934 jan. - apr. 11915 nrs. 6058 - 6191, 1934 apr. 19 - sep.916 nrs. 6192 - 6310, 1934 okt. - dec.917 nrs. 6311 - 6453, 1935 jan. - mei 9918 nrs. 6454 - 6577, 1935 mei 15 - okt. 9919 nrs. 6578 - 6687, 1935 okt. 16 - dec.920 nrs. 6688 - 6812, 1936 jan. - mrt. 11921 nrs. 6813 - 6908, 1936 mrt. 18 - juni 10922 nrs. 6909 - 7007, 1936 juni 17 - okt. 21923 nrs. 7008 - 7131, 1936 okt. 28 - dec.924 nrs. 7132 - 7291, 1937 jan. - mrt. 17925 nrs. 7292 - 7455, 1937 mrt. 24 - juni926 nrs. 7456 - 7609, 1937 sep. - dec.927 nrs. 7610 - 7720, 1938 jan. - feb.928 nrs. 7721 - 7838, 1938 mrt. - mei 11929 nrs. 7839 - 7943, 1938 mei 18 - okt. 12930 nrs. 7944 - 8072, 1938 okt. 19 - dec.931 nrs. 8073 - 8213, 1939 jan. - mrt.932 nrs. 8214 - 8334, 1939 apr. - okt. 18933 nrs. 8335 - 8423, 1939 okt. 18 - dec.

698-702 Concept-arresten van de Kamer voor Belastingzaken in cassatie.1915-1923 5 pakkenOm onduidelijke redenen bevinden deze concept-arresten zich niet in de dossiers (inv.nrs. 376-381, 535-549).698 nrs. 1-200, 1915-1918699 nrs. 201-350, 1918-1919700 nrs. 351-500, 1919-1920701 nrs. 1001-1150, 1922-1923702 nrs. 1151-1400, 1923

Page 41: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 41

div.nrs. Dossiers inzake de behandeling van beroepschriften in cassatie in belastingzaken.1915-1939 175 pakkenDe dossiers, geordend op rolnummer, bevatten meestal de volgende documenten:

– beroepschrift in cassatie– bestreden uitspraak in afschrift– vertoogschrift van de verweerder– conclusie van de procureur-generaal (tot dec. 1935)– concept-arrest (vanaf 1923)

376 nrs. 1-75, 1915-1917377 nrs. 76-175, 1917-1918378 nrs. 176-250, 1918379 nrs. 251-341, 1918-1919380 nrs. 342-399, 1919381 nrs. 400-450, 1919-1920535 nrs. 451-501, 1920536 nrs. 502-550, 1920537 nrs. 551-600, 1920538 nrs. 601-650, 1920-1921539 nrs. 651-700, 1921540 nrs. 701-760, 1921541 nrs. 761-820, 1921542 nrs. 821-880, 1921-1922543 nrs. 881-949, 1922544 nrs. 950-1030, 1922545 nrs. 1031-1100, 1922546 nrs. 1101-1170, 1922547 nrs. 1171-1240, 1922-1923548 nrs. 1241-1310, 1923549 nrs. 1311-1380, 1923550 nrs. 1381-1430, 1923551 nrs. 1431-1490, 1923552 nrs. 1491-1550, 1923553 nrs. 1551-1600, 1923-1924554 nrs. 1601-1650, 1924555 nrs. 1651-1700, 1924556 nrs. 1701-1750, 1924557 nrs. 1751-1800, 1924558 nrs. 1801-1850, 1924559 nrs. 1851-1900, 1924560 nrs. 1901-1940, 1924561 nrs. 1941-1980, 1924

Page 42: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

42 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

562 nrs. 1981-2020, 1924563 nrs. 2021-2060, 1924564 nrs. 2061-2100, 1924-1925565 nrs. 2101-2150, 1925566 nrs. 2151-2200, 1925567 nrs. 2201-2250, 1925568 nrs. 2251-2300, 1925569 nrs. 2301-2350, 1925570 nrs. 2351-2400, 1925571 nrs. 2401-2450, 1925572 nrs. 2451-2500, 1925573 nrs. 2501-2530, 1925574 nrs. 2531-2570, 1925575 nrs. 2571-2600, 1925576 nrs. 2601-2650, 1925-1926577 nrs. 2651-2700, 1926578 nrs. 2701-2800, 1926579 nrs. 2801-2808, 1926580 nrs. 2809-2850, 1926581 nrs. 2851-2900, 1926582 nrs. 2901-2950, 1926583 nrs. 2951-3000, 1926584 nrs. 3001-3050, 1926585 nrs. 3051-3100, 1926586 nrs. 3101-3150, 1926587 nrs. 3151-3200, 1926588 nrs. 3201-3250, 1926-1927589 nrs. 3251-3300, 1927590 nrs. 3301-3350, 1927591 nrs. 3351-3400, 1927592 nrs. 3401-3450, 1927593 nrs. 3451-3500, 1927594 nrs. 3501-3550, 1927595 nrs. 3551-3600, 1927596 nrs. 3601-3650, 1927-1928597 nrs. 3651-3700, 1928598 nrs. 3701-3750, 1928599 nrs. 3751-3800, 1928600 nrs. 3801-3850, 1928601 nrs. 3851-3900, 1928

Page 43: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 43

602 nrs. 3901-3950, 1928603 nrs. 3951-4000, 1928604 nrs. 4001-4050, 1928605 nrs. 4051-4100, 1928606 nrs. 4101-4150, 1928-1929607 nrs. 4151-4200, 1929608 nrs. 4201-4250, 1929609 nrs. 4251-4300, 1929610 nrs. 4301-4350, 1929611 nrs. 4351-4400, 1929612 nrs. 4401-4450, 1929613 nrs. 4451-4500, 1929614 nrs. 4501-4550, 1929-1930615 nrs. 4551-4600, 1930616 nrs. 4601-4650, 1930617 nrs. 4651-4700, 1930618 nrs. 4701-4750, 1930619 nrs. 4751-4800, 1930620 nrs. 4801-4850, 1930621 nrs. 4851-4874, 1930934 nrs. 4875 - 4900, 1930935 nrs. 4901 - 4950, 1930-1931936 nrs. 4951 - 5000, 1931937 nrs. 5001 - 5050, 1931938 nrs. 5051 - 5100, 1931939 nrs. 5101 - 5130, 1931940 nrs. 5131 - 5160, 1931-1932941 nrs. 5161 - 5200, 1932942 nrs. 5201 - 5250, 1932943 nrs. 5251 - 5300, 1932944 nrs. 5301 - 5350, 1932945 nrs. 5351 - 5400, 1932946 nrs. 5401 - 5450, 1932947 nrs. 5451 - 5500, 1932948 nrs. 5001 - 5550, 1932-1933949 nrs. 5551 - 5600, 1933950 nrs. 5601 - 5650, 1933951 nrs. 5651 - 5700, 1933952 nrs. 5701 - 5750, 1933953 nrs. 5751 - 5800, 1933

Page 44: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

44 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

954 nrs. 5801 - 5850, 1933955 nrs. 5851 - 5900, 1933956 nrs. 5901 - 5950, 1933957 nrs. 5951 - 6000, 1933958 nrs. 6001 - 6050, 1933959 nrs. 6051 - 6100, 1933-1934960 nrs. 6101 - 6150, 1934961 nrs. 6151 - 6200, 1934962 nrs. 6201 - 6250, 1934963 nrs. 6251 - 6300, 1934964 nrs. 6301 - 6350, 1934965 nrs. 6351 - 6400, 1934966 nrs. 6401 - 6450, 1935967 nrs. 6451 - 6500, 1935968 nrs. 6501 - 6540, 1935969 nrs. 6541 - 6580, 1935970 nrs. 6581 - 6610, 1935971 nrs. 6611 - 6617, 1935972 nrs. 6618 - 6640, 1935973 nrs. 6641 - 6680, 1935974 nrs. 6681 - 6710, 1935975 nrs. 6711 - 6750, 1935-1936976 nrs. 6751 - 6800, 1936977 nrs. 6801 - 6850, 1936978 nrs. 6851 - 6900, 1936979 nrs. 6901 - 6930, 1936980 nrs. 6931 - 6970, 1936981 nrs. 6971 - 7020, 1936982 nrs. 7021 - 7060, 1936983 nrs. 7061 - 7100, 1936984 nrs. 7101 - 7150, 1936985 nrs. 7151 - 7190, 1936-1937986 nrs. 7191 - 7220, 1937987 nrs. 7221 - 7250, 1937988 nrs. 7251 - 7290, 1937989 nrs. 7291 - 7330, 1937990 nrs. 7331 - 7350, 1937991 nrs. 7351 - 7370, 1937992 nrs. 7371 - 7410, 1937993 nrs. 7411 - 7450, 1937

Page 45: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 45

994 nrs. 7451 - 7480, 1937995 nrs. 7481 - 7520, 1937996 nrs. 7521 - 7560, 1937997 nrs. 7561 - 7610, 1937998 nrs. 7611 - 7660, 1937-1938999 nrs. 7661 - 7730, 19381000 nrs. 7731 - 7790, 19381001 nrs. 7791 - 7850, 19381002 nrs. 7851 - 7900, 19381003 nrs. 7901 - 7950, 19381004 nrs. 7951 - 8000, 19381005 nrs. 8001 - 8050, 19381006 nrs. 8051 - 8100, 19381007 nrs. 8101 - 8140, 19381008 nrs. 8141 - 8200, 1938-19391009 nrs. 8201 - 8260, 19391010 nrs. 8261 - 8320, 19391011 nrs. 8321 - 8390, 19391012 nrs. 8391 - 8440, 19391013 nrs. 8441 - 8480, 19391014 nrs. 8481 - 8520, 19391015 nrs. 8521 - 8560, 1939-1940

622-630, 1016-1020Algemene rol voor beroepen in cassatie tegen uitspraken van de Raden van beroep voor de Directe Belastingen.1915-1940 14 delenOp het rolboek bestaat een niet volledige alfabetische namenklapper (inv.nr. 631).Het rolboek bevat de volgende gegevens:

– rolnummer– namen van eisers en gedaagden– Raad van beroep, tegen welks uitspraak beroep is aangetekend– datum verzending beroepschrift– datum ontvangst vertoogschrift– datum verzending afschrift vertoogschrift– datum pleidooi– datum in handen stelling O.M.– uitspraak: datum, samenvatting arrest, arrestnummer, verwijzing naar publicatie in

Beslissingen in Belastingzaken622 nrs. 1-540, 1915-1920623 nrs. 541-961, 1920-1922624 nrs. 962-1532, 1922-1923625 nrs. 1533-1935, 1923-1924

Ontbreekt626 nrs. 1936-2339, 1924-1925

Page 46: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

46 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

627 nrs. 2340-2850, 1925-1926628 nrs. 2851-3254, 1926-1927629 nrs. 3255-4062, 1927-1928630 nrs. 4063-4874, 1928-19301016 nrs. 4875 - 5657, 1931-19321017 nrs. 5658 - 6452, 1932-19341018 nrs. 6453 - 7238, 1934-19361019 nrs. 7239 - 8034, 1936-19381020 nrs. 8035 - 8822, 1938-1940

631 Alfabetische klapper op namen van belanghebbende belastingplichtigen, verwijzend naar de rolboeken van de Kamer voor Belastingzaken, nrs. 1-6600.1915-1935 maart 1 deelDe naamklapper verwijst naar de rolnummer 1-6600 van de rolboeken (inv.nrs. 622-630 en 1016-1018). De klapper op de rolnummers 6601-8822 bevindt zich in het archief van de Hoge Raad 1940-1979, archiefinventaris 2.09.65, inv.nr. 3.

B.3.1.2 in onteigeningszaken en overige belastingzaken

B.3.1.2 IN ONTEIGENINGSZAKEN EN OVERIGE BELASTINGZAKENDe Hoge Raad oordeelt in cassatie over uitspraken in zaken betreffende:

– zegel-, registratie- en successierechten– onteigening van goederen (art. 52 der wet van 28 augustus 1851 S. 125)– schadeloosstelling bij vaststelling van een bouwverbod langs rijkswegen (art. 19 der

wet van 22 december 1922 S. 698)– schadeloosstelling bij een verbod van belemmerende werking en handelingen op en

boven luchtvaartterreinen en belendende percelen (art. 38 der wet van 30 juli S. 249 (Luchtvaartwet))

532-533, 772-773Processen-verbaal van terechtzitting van de Derde kamer (belastingzaken), bevattende de arresten in cassatie in onteigeningszaken en in zaken betreffende registratie- en successierecht.1919-1939 4 bandenDeze zaken werden behandeld volgens de procesgang in civiele zaken. Op gelijke wijze zijn, naast onteigeningszaken, ook belastingzaken behandeld waarvan de bestreden uitspraak niet door een Raad van beroep voor de Directe Belastingen was gedaan, maar door een ander gerecht.Bijgevoegd zijn veelal conclusies van eis en van antwoord, overgelegd bij de mondelinge behandeling ter zitting.532 1919 sep. - 1924533 1925-1928772 1929-1934773 1935-1939

707, 779-780Algemene rol voor onteigeningszaken en overige belastingzaken, in cassatie.1919-1951 3 delenOp de rolboeken bestaat een niet volledige alfabetische namenklapper (inv.nrs. 781-782).

Page 47: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 47

Het rolboek bevat de volgende gegevens:– rolnummer– namen van eisers en verweerders– namen van procureurs van beide partijen– loop van het geding: beknopte samenvatting en data– uitspraak: datum en beknopte samenvatting van het arrest

707 nrs. 1-158, 1919-1927779 nrs. 159-303, 1927-1936780 nrs. 304-462, 1936-1951

B.3.2 Het behandelen van verzoekschriften in kiesrechtzaken

B.3.2 HET BEHANDELEN VAN VERZOEKSCHRIFTEN IN KIESRECHTZAKENDe Hoge Raad oordeelt in cassatie in kiesrechtzaken. Tot 1919 was deze taak opgedragen aan de Kamer voor Burgerlijke zaken.

684 Processen-verbaal van terechtzitting met arresten tot cassatie van vonnissen van arrondissementsrechtbanken betreffende de vaststelling van kiezerslijsten.1850-1893 1 pakBetreft zaken als bedoeld in de art. 20 van de Wet van 4 juli 1850 S. 37.Bevat ook:

– register van nederlegging van verzoekschriften, 1850-1893, 4 deeltjes– cassatierol in kiesrechtzaken, nrs. 1-52, 1850-1893, 2 deeltjes

148 Verzoekschriften betreffende het kiesrecht, genummerd 1-51.1850-1893 1 pak

531 Processen-verbaal van terechtzitting met arresten in kiesrechtzaken.1897-1952 1 bandDe arresten hebben betrekking op de verzoekschriften 1-160.

div.nrs. Arresten op verzoeken tot cassatie van uitspraken van kantonrechters betreffende de vaststelling van kiezerslijsten.1897-1939 3 pakken en 1 omslagBetreft zaken als bedoeld in de art. 40 van de Wet van 7 september 1896 S. 154.Zie voor het register van verzoekschriften, genunmmerd 1-174, 1987-1981, archiefinventaris 2.09.65, inv.nr. 2510.140 nrs. 1-37, 1897-1903141 nrs. 38-80, 1904-1908147 nrs. 81-131, 1908 mei - 1919799 nrs. 132-149, 1920-1939, 1 omslag

Page 48: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

48 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

C. Buitengerechtelijke zaken

C. BUITENGERECHTELIJKE ZAKENC.1 Advisering inzake gratieverzoeken

C.1 ADVISERING INZAKE GRATIEVERZOEKENDe Hoge Raad adviseert de Kroon op verzoeken om gratie of vermindering (remissie), verwisseling of kwijtschelding van straf, krachtens art. 67 van de Grondwet 1815. De Grondwet van 1848 beperkte in art. 66 de adviestaak van de Hoge Raad tot verzoeken om gratie van straffen, indien het veroordelingen betreft van drie jaar gevangenisstraf en daarboven. Krachtens art. 68 van de Grondwet van 1887 is het adviesrecht geregeld in een algemene maatregel van bestuur, het Gratiebesluit 1887 (KB van 13 december 1887 S. 215). Krachtens de artt. 1, 2 en 13 adviseerde de Hoge Raad op verzoeken tot gratie van straffen, opgelegd bij vonnissen van rechters in de koloniën, van consulaire rechtbanken en indien op het tijdstip van indiening van het gratieverzoek meer dan drie jaren waren verlopen sinds de uitspraak van de rechter.

359-371 "Gratieregisters", registers van verzoekschriften om gratie of vermindering van straf, met alfabetische namenklappers.1838-1874 13 delenVoor verzoeken om gratie van de doodstraf, zie de notulen van de algemene vergaderingen van Hoge Raad (inv.nrs. 656-659 en 662-672).Op de gratieregisters bestaat een afzonderlijke alfabetische namenklapper (inv.nrs. 356-358).De gratieregisters bevatten de volgende gegevens:

– datum ontvangst– volgnummer (per jaar)– naam rekwestrant en beknopt verzoek– beknopte samenvatting van het advies– tot november 1842: datum en nummer van het KB, met inhoud van de beslissing

359 1838 juni - 1839Betreft verzoekschriften, ingeschreven onder de volgnummers 1-535 (1838) en 1-1088 (1839).

360 1840 - 1841 juniBetreft verzoekschriften, ingeschreven onder de volgnummers 1-1421 (1840) en 1-796 (1841).

361 1841 juli - 1842 okt. 25Betreft verzoekschriften, ingeschreven onder de volgnummers 797-1721 (1841) en 1-1300 (1842).

362 1842 okt. 25 -1843Betreft verzoekschriften, ingeschreven onder de volgnummers 1301-1611 (1842) en 1-1687 (1843).

363 1844Betreft verzoekschriften, ingeschreven onder de volgnummers 1-1922.

364 1845Betreft verzoekschriften, ingeschreven onder de volgnummers 1-2085.

365 1846Betreft verzoekschriften, ingeschreven onder de volgnummers 1-2075.

366 1847 - 1848 mrt.Betreft verzoekschriften, ingeschreven onder de volgnummers 1-1852 (1847) en 1-500 (1848).

367 1848 apr. - 1851 mrt.Betreft verzoekschriften, ingeschreven onder de volgnummers 501-1701 (1848), 1-530 (1849), 1-437 (1850) en 1-160 (1851).

Page 49: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 49

368 1851 apr. - 1853 sep. 16Betreft verzoekschriften, ingeschreven onder de volgnummers 161-546 (1851), 1-472 (1852) en 1-350 (1853).

369 1853 sep. 16 - 1856 juni 3Betreft verzoekschriften, ingeschreven onder de volgnummers 351-520 (1853), 1-486 (1854), 1-381 (1855) en 1-175 (1856). Zonder namenklapper.

370 1856 juni 3 - 1860 feb.Betreft verzoekschriften, ingeschreven onder de volgnummers 176-413 (1856), 1-371 (1857), 1-329 (1858), 1-259 (1859) en 1-52 (1860). Zonder namenklapper.

371 1860 mrt. 8 - 1874 dec.Betreft verzoekschriften, ingeschreven onder de volgnummers 53-245 (1860), 1-285 (1861), 1-278 (1862), 1-438 (1863), 1-282 (1864), 1-304 (1865), 1- 318 (1866), 1-348 (1867), 1-343 (1868), 1-382 (1869), 1-344 (1870), 1-385 (1871), 1-437 (1872), 1-346 (1873) en 1-355 (1874). Zonder namenklapper.

356-358 Alfabetische klappers op namen van rekwestranten, die een verzoekschrift om gratie of vermindering van straf hebben ingediend.1838-1875 3 delenDe namenklappers verwijzen naar volgnummers van de inschrijvingen in de gratieregisters (inv.nrs. 359-371). De verzoekschriften zijn per jaar genummerd.356 1838-1843357 1844-1854358 1855-1875

353-355, 474-478Adviezen van de Hoge Raad op verzoeken om gratie of vermindering van straf, krachtens artt. 1, 2 en 13 van het Gratiebesluit 1887 aan de Kroon uitgebracht.1901-1929 7 pakken en 1 omslagSedert de wijziging van het Gratiebesluit 1887 in 1925 (KB van 2 juli 1925 S. 321), wordt altijd het advies ingewonnen van de rechter die de straf heeft opgelegd. De bepaling dat op gratieverzoeken het advies van de Hoge Raad moest worden ingewonnen, namelijk in het geval dat op het tijdstip van de indiening van het gratieverzoek meer dan drie jaren waren verlopen, kwam toen te vervallen. Het aantal adviezen van de Hoge Raad daalde vervolgens van enkele tientallen tot slechts enkele per jaar.Adviezen van vóór 1901 zijn niet bewaard gebleven.Het register van gratieverzoeken vanaf 1923 bevindt zich in het archief van de Hoge Raad 1940-1979, archiefinventaris 2.09.65, inv.nr. 2563.353 1901-1905354 1906-1909355 1910-1914474 1915-1916475 1917-1920476 1921-1922477 1923-1925478 1926-1929, 1 omslag

Page 50: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

50 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

C.2 Advisering inzake verzoeken om brieven van wettiging

C.2 ADVISERING INZAKE VERZOEKEN OM BRIEVEN VAN WETTIGINGDe Hoge Raad adviseert de Kroon over verzoeken tot toekenning van brieven van wettiging (art. 329 BW).

div.nrs. Dossiers inzake de behandeling van verzoeken tot wettiging van kinderen door hun biologische ouders.1838-1940 40 pakkenDe dossiers bevatten het verzoekschrift met bijlagen, de conclusie van de procureur-generaal en het advies van de Hoge Raad.100 nrs. 1-65, 1838-1842101 nrs. 66-117, 1842-1844102 nrs. 118-163, 1845-1847103 nrs. 164-215, 1847-1850104 nrs. 216-274, 1850-1853105 nrs. 275-330, 1853-1855106 nrs. 331-392, 1856-1859107 nrs. 393-479, 1859-1864108 nrs. 480-568, 1864-1868109 nrs. 569-653, 1868-1871110 nrs. 654-738, 1871-1875111 nrs. 739-820, 1875-1877112 nrs. 821-913, 1878-1880113 nrs. 914-1001, 1880-1884114 nrs. 1002-1090, 1884-1887115 nrs. 1091-1195, 1887-1890116 nrs. 1196-1282, 1891-1893117 nrs. 1283-1355, 1894-1896118 nrs. 1356-1432, 1896-1898119 nrs. 1433-1501, 1898-1900120 nrs. 1502-1575, 1900-1902121 nrs. 1576-1646, 1902-1904122 nrs. 1647-1710, 1904-1906126 nrs. 1711-1777, 1906-1908124 nrs. 1778-1847, 1908-1911123 nrs. 1848-1908, 1911-1913125 nrs. 1909-1969, 1913-1915127 nrs. 1970-2034, 1915-1917128 nrs. 2035-2109, 1917-1920520 nrs. 2110-2174, 1920-1921521 nrs. 2175-2249, 1921-1923522 nrs. 2250-2322, 1923-1924

Page 51: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 51

523 nrs. 2323-2407, 1924-1926524 nrs. 2408-2478, 1926-1927525 nrs. 2479-2531, 1927-1928526 nrs. 2532-2608, 1928-1929794 nrs. 2609 - 2691, 1930-1931795 nrs. 2692 - 2746, 1931-1932796 nrs. 2747 - 2868, 1933-1935797 nrs. 2869 - 3040, 1936-1940

128A Register van verzoeken om wettiging van kinderen, nrs. 1-3870.1838-1953 juni 1 1 deelOpenbaarheid beperkt tot 01-01-2029Het register van wettiging bevat de volgende gegevens:

– volgnummer– naam en woonplaats rekwestranten en naam procureur– datum ontvangst verszoekschrift– tot 1842: loop van de behandeling en datum advies van de Hoge Raad– tot 1842: datum en nummer van het KB– vanaf 1914: datum verzending bevelschrift

Page 52: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

52 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

D. Huishoudelijke en griffiezaken

D. HUISHOUDELIJKE EN GRIFFIEZAKEND.1 Tableau van advocaten en procureurs

D.1 TABLEAU VAN ADVOCATEN EN PROCUREURS

div.nrs. Tableau van advocaten en procureurs, toegelaten bij de Hoge Raad, en bijgevoegd ingekomen brieven met verzoek om van het tableau te worden geschrapt.1845-1940 4 pakken en 1 omslag150A 1845-1907686 1908-19291022 1929-1940688 Ingekomen brieven om schrapping, 1909-19301030 Ingekomen brieven om schrapping, 1935-1939, 1 omslag

148A-150, 697Akten van beëdiging van advocaten, procureurs, tolken, deurwaarders en griffiepersoneel van de Hoge Raad.1838-1938 4 pakkenDe akten uit de periode 1838-1844 zijn in een register ingeschreven. Vanaf juni 1844 betreft het losse akten.148A 1838-1871150 1872-1894149 1895-1919697 1920-1938

div.nrs. Stukken, overgelegd aan de griffie door advocaten en procureurs voorafgaande aan de eedsaflegging.1920-1952 7 pakken en 1 omslag713 nrs. 1-100, 1920-1923714 nrs. 101-200, 1923-1925715 nrs. 201-300, 1925-1927716 nrs. 301-400, 1927-19291024 nrs. 401 - 500, 1929-19321025 nrs. 501 - 600, 1932-19341026 nrs. 601 - 700, 1934-1937693 nrs. 1202-1227, 1951-1952, 1 omslag

1023 Ingetrokken verzoekschriften om beëdiging als advocaat en procureur alsmede die waarvan na bericht van de Raad van Toezicht niets meer is vernomen, met bijlagen.1928-1943 1 pakDe stukken zijn genummerd in 61-1076, met hiaten.

705 Dossier betreffende onderzoek naar klachten over de deurwaarder bij de

Page 53: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 53

Hoge Raad, J.H. de Groot.1926-1929 1 omslag

D.2 Benoemingen en beëdigingen

D.2 BENOEMINGEN EN BEËDIGINGEN

148B Ingekomen processen-verbaal van installatie van gerechten door de gouverneurs der provincie en van eedsaflegging door leden van de provinciale gerechtshoven, arrondissementsrechtbanken en kantongerechten.1838 sep. 1 pak

div.nrs. Ingekomen Koninklijke Besluiten van benoeming en ontslag van rechterlijke ambtenaren.1838-1939 7 pakkenDe Koninklijke besluiten uit de periode 1847-1903 zijn in het griffiearchief niet bewaard gebleven. Zie hiervoor de archieven van het Ministerie van Justitie of van het Kabinet des Konings / der Koningin.142 1838-1846143 1904-1908144 1909-1913145 1914-1919681A 1920-1923682 1924-19291027 1930-19341028 1935-1939

683, 1021 Registers van eedsafleggingen van leden van de rechterlijke macht, tevens bevattende afschriften van de Koninklijke besluiten van hun benoeming.1845-1953 2 delenHet register over de periode 1857-1878 is niet bewaard gebleven.683 1845-18571021 1878-1953, 1 deel

D.3 Comptabiliteit

D.3 COMPTABILITEITIn de negentiende eeuw behoorden de opbrengsten uit de griffierechten tot het inkomen van de griffier. Eerst vanaf 1911 kreeg de griffier een vast salaris, en moesten de griffierechten op de toen gangbare wijze worden verantwoord en afgestort.

717 Rekeningenboek alsmede verslagen van rekening en verantwoording van kleine onkosten.1838-1844 1 omslag

735 Register der remises aan de griffier toegekend, ingevolge bestaande wetten op de registratie.1838-1845 1 deel

97 Répertoire van de arresten van Hoge Raad der Nederlanden en van akten

Page 54: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

54 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

ter griffie gepasseerd, onderhevig aan de registratie op de minuut, nrs. 1-2272.1838-1847 1 deelDe nummering in dit register heeft geen enkele relatie met de rolnummers van de Hoge Raad.Bevat de volgende gegevens:

– volgnummer– datum van de akte– naam belanghebbende– aard der akte– vermelding datum der registratie

695 Beschikkingen van de president op verzoekschriften om kosteloze afgifte van afschriften van arresten in strafzaken en in burgerlijke zaken gewezen.1858-1928 1 omslag

718, 744 Registers van rekening-courant met leveranciers en andere particulieren.1911-1932 2 delen718 1911 maart - 1924 okt.744 1924 juli - 1931 jan.

div.nrs. Registers van rekening-courant met advocaten en procureurs.1917-1932 9 delenBetreft hoofdzakelijk verrekening van verschuldigd griffierecht met voorschotten.719 1917, met namenklapper720 1918, met namenklapper721 1919, met namenklapper722 Deel II, 1919 juni - 1925729 Deel III, 1922 jan. - 1931 dec.723 Deel IV, 1923 aug. - 1929 juni745 Deel V, 1924 juni - 1930 dec.746 Deel VI, 1925 juli - 1932 feb.747 Deel VII, 1927 maart - 1932 feb.

748 Namenklapper op de registers IV-VIII van rekening-courant met de advocaten en procureurs.1923-1932 1 katern

730-733, 752Expeditieboek, register van afgegeven beschikkingen en daarvoor ontvangen griffierechten.1911-1941 5 delenHet expeditieboek uit de periode 1926-1931 is niet bewaard gebleven.730 1911731 1912 - 1917 juni 19732 1917 juni 25 - 1922 apr.733 1922 mei - 1926 juni

Page 55: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

2.09.28 Hoge Raad, 1838-1939 55

752 1932-1941

692 Rekestenboek.1911 dec. - 1933 juni 1 deelHet register bevat gelijksoortige rekesten als ingeschreven in inv.nr. 689. Ze zijn ingeschreven onder de nummers 1-680, welke nummering geen relatie heeft met de rol- of rekestnummering.De register bevat de volgende gegevens:

– volgnummer– datum ontvangst van het rekest– naam rekwestrant en strekking van het rekest– korte vermelding van de opgemaakte akten en processen-verbaal

736 Rechercheboek, register van verleende inzage in arresten, ter verantwoording van ontvangen griffierechten.1911, 1930 1 deel

734 Register van verschuldigde griffierechten en verantwoording in het register van griffierechten.1911 jan. - 1911 nov. 6 1 deel

724-728, 749-750Register van ontvangen griffierechten.1911-1944 7 delenHet register uit de periode 1929-1932 is niet bewaard gebleven.724 Deel A I, 1911-1912725 Deel A II, 1913-1914726 Deel A III, 1915-1917727 Deel A IV, 1918-1924 okt. 2728 Deel A V, 1924 okt. 10 - 1929 juni749 1932 feb. - 1937 sep.750 1937 jan. - 1944 mrt.

751 Register van griffierechten, afgedragen aan de Betaalmeester te 's-Gravenhage, vanaf november 1925 afgestort op postgirorekening 1 ten name van 's Rijks Schatkist.1911-1932 1 deel

742-743 Registers van debiteuren.1922-1944 2 delenDe verschuldigde bedragen hebben betrekking op de burgerlijke zaken met de rolnummers 5262-7931.Het register uit de periode 1933-1937 is niet bewaard gebleven.742 1922 juni - 1932 dec.743 1937 nov. - 1944 jan.

753-754 Kas-giroboeken.1932-1946 2 delen

Page 56: Hoge Raad, 1838-1939 - Nationaal Archief...Raad der Nederlanden, 1838-1939 (1958) Versie: herziene versie 2014 J. Gelauf, H.A.J. van Schie Nationaal Archief, Den Haag 1974 This finding

56 Hoge Raad, 1838-1939 2.09.28

753 1932 feb. -1937 sep.754 1937 sep. - 1946 mrt.

741 Begrotingen voor de jaren 1932-1939.1931-1939 1 omslag

737, 755-756Maandstaten van ontvangsten en uitgaven over de jaren 1914-1939.1914-1939 3 pakken737 1914-1929755 1930-1934756 1935-1939

D.4 Huishoudelijke zaken

D.4 HUISHOUDELIJKE ZAKEN

739 Algemene correspondentie van huishoudelijke en personele aard.1891-1914 1 omslag

738 Aankoop van brandstoffen voor verwarming van het gebouw.1915-1919 1 omslag

704 Verkoopboek met gegevens over verkoop en gros van voornamelijk vet, vlees en margarine.1880-1881Dit boek behoort waarschijnlijk tot een dossier, waarvan het is losgeraakt. Het werd aangetroffen in de archiefruimte van de Hoge Raad, zie corr. ARA/Tweede Afdeling 1982 D9.298/77