Hướng dẫn xây dựng mô hình hộ gia đình sử dụng …...2012/12/05 · 6 Hướng...

1Hướng dẫn xây dựng mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

2 Hướng dẫn xây dựng mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

MỤC LỤC

Mục lục.............................................................................................................................2

Danh sách các bảng biểu.............................................................................................4

1.giới thiỆu........................................................................................................................5

2.hướng Dẫn chung.......................................................................................................6

2.1. mụ c tiêu và phạm vi áp dụ ng......................................................................................................62.2. định nghĩa.......................................................................................................................................6

3.tiêu chí Mô hình hộ gia đình sử Dụng năng lượng tiết kiỆM và hiêu quả...................................................................................................................................................8

3.1. định mứ c tiêu thụ năng lượng...............................................................................................103.2. thiế t bị tiế t kiệ m năng lượng.................................................................................................113.3. kiế n thứ c về kỹ thuật sd thiế t bị tk và hiệ u quả về năng lượng................................13

4. tổ chức xây Dựng, đánh giá và báo cáo thực hiỆn Mô hình gia đình sử Dụng năng lượng tiết kiỆM và hiêu quả........................................19

4.1. quy trình.......................................................................................................................................194.2. đăng ký..........................................................................................................................................204.3. hướng dẫn...................................................................................................................................214.4. khảo sát........................................................................................................................................214.5. đánh giá........................................................................................................................................214.6. báo cáo..........................................................................................................................................22

5. Phụ lục...................................................................................................................23

5.1.biể u đăng ký kế hoạch năm (mẫu đk tknl- 01)...........................................................................235.2.biể u đăng ký áp dụ ng (mẫu đk tknl-07).......................................................................................245.3.biể u khảo sát kế t quả áp dụ ng (mẫu đk tknl-08).....................................................................255.4.biể u tổng hợp kế t quả thự c hiệ n (mẫu đk tknl – 01).............................................................275.5.báo cáo tóm tắt kế t quả thự c hiệ n (mẫu bc tknl-01).......................................................285.6.nhãn năng lượng tại một số quốc gia.........................................................................................295.7.tài liệ u hướng dẫn lự a chọn, lắp đặt, sử dụ ng thiế t bị năng lượng tại hộ gia đình.................................................................................................................................................................................30

5.7.1 đèn........................................................................................................................................305.7.2 quạt......................................................................................................................................325.7.3 quạt thông gió................................................................................................................345.7.4 quạt sưởi............................................................................................................................365.7.5 bàn là....................................................................................................................................38


5.7.6 tivi.........................................................................................................................................405.7.7 nồi cơm điện....................................................................................................................425.7.8 bếp........................................................................................................................................445.7.9 lò vi sóng...........................................................................................................................465.7.10 bình đun nước.................................................................................................................485.7.11 bình nước nóng..............................................................................................................505.7.12 bình nước nóng năng lượng mặt trời..................................................................535.7.13 Máy xay đa năng............................................................................................................565.7.14 điều hòa.............................................................................................................................575.7.15 tủ lạnh.................................................................................................................................605.7.16 Máy hút ẩm.......................................................................................................................625.7.17 Máy bơm nước................................................................................................................645.7.18 Máy giặt..............................................................................................................................665.7.19 Máy hút bụi.......................................................................................................................695.7.20 Máy rửa bát.......................................................................................................................715.7.21 hầm biogas.......................................................................................................................73

5.8. đề xuất định Mức tiêu thụ năng lượng hộ gia đình.........................77

5.8.1 lựa chọn đơn vị định mức...................................................................................775.8.2 lựa chọn phân loại hộ gia đình.........................................................................785.8.3 đề xuất đinh mức tiêu thụ năng lượng cho mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.......................................................79


DANH SÁCH CÁC BẢNG BIỂU

Bảng 1. Định mức tiêu thụ năng lượng đối với hộ gia đình............................................................8

Bảng 2. Danh sách thiết bị tiết kiệm năng lượng................................................................................9

Bảng 3. Kỹ thuật sử dụng thiết bị tiết kiệm và hiệu quả về năng lượng.................................10

Bảng 4. Tóm tắt các hoạt động chính.....................................................................................................14

Bảng 5. Tỷ lệ dân số theo diện tích mặt sàn xây dựng...................................................................58

Bảng 6. Mối quan hệ chính giữa đặc điểm hộ gia đình và nhu cầu sử dụng năng lượng 58

Bảng 7. Mức tiêu thụ năng lượng điện hàng năm tại các hộ gia đình, kWh/m2.................60

Bảng 8. Tỷ lệ hộ gia đình sử dụng thiết bị năng lượng theo miền khí hậu............................60

Bảng 9. Mức tiêu thụ năng lượng điện hàng năm tại các hộ gia đình, kWh/m2/người..61


GIỚI THIỆU

Ngày 2 tháng 10 năm 2012, Thủ Tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả giai đoạn 2012 - 2015. Một trong những mục tiêu quan trọng của chương trình là tiết kiệm từ 5% đến 8% tổng mức tiêu thụ năng lượng trong giai đoạn 2011 – 2015 so với dự báo hiện nay về phát triển năng lượng và phát triển kinh tế xã hội theo phương án phát triển bình thường. Chương trình đã đưa ra 4 nhóm nội dung và 13 đề án để thực các mục tiêu của chương trình. Một trong các đề án của chương trình là: “Triển khai thí điểm cuộc vận động xây dựng mô hình sử dụng tiết kiệm năng lượng hiệu quả trong mỗi hộ gia đình”.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải về Chương trình mục tiêu quốc gia sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (Thông báo số 89/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ ngày 13 tháng 3 năm 2012), Bộ Công Thương ban hành tài liệu hướng dẫn xây dựng mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tại các khu vực (nông thôn, đô thị) làm cơ sở cho công tác vận động, tuyên truyền; đưa ra các mục tiêu về tỷ lệ hộ gia đình sử dụng mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm, hộ gia đình sử dụng các thiết bị tiết kiệm năng lượng (dàn đun nước sử dụng năng lượng mặt trời, đèn compact,...) để có cơ sở chỉ đạo và kiểm tra, đánh giá kết quả việc thực hiện.

Tiêu chí về mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được xác định cho các hộ thực hiện lần đầu và các lần tiếp theo với mong muốn có được sự tham gia hưởng ứng mạnh mẽ từ cộng đồng. Các hộ gia đình sau khi áp dụng mô hình sẽ nhận biết được mức tiêu thụ năng lượng hiện tại, có ý thức sử dụng thiết bị tiết kiệm và có hiệu quả, hướng tới sử dụng năng lượng bền vững.

Trong quá trình hướng dẫn, kiểm tra, đánh giá kết quả xây dựng mô hình sử dụng năng lượng mẫu của các hộ gia đình, mọi chi tiết xin liên hệ:

Văn phong Chương trình Mục tiêu quôc gia vê Sử dụng Năng lượng Tiết kiệm và Hiệu quả ĐC: 54 Hai Bà Trưng, Hoàn Kiếm, Hà Nội, Việt Nam ĐT: 84-4-2.2202.412 Fax: 84-4-3.9369 896 www: tietkiemnangluong.com.vn


2. HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG

2.1 Mục tiêu và phạm vi áp dụng

Tài liệu hướng dẫn này được xây dựng với mục tiêu hỗ trợ việc thực hiện đề án “Triển khai thí điểm cuộc vận động xây dựng mô hình sử dụng tiết kiệm năng lượng hiệu quả trong mỗi hộ gia đình” trong khuôn khổ hoạt động của Chương trình Mục tiêu Quốc gia về Sử dụng Năng lượng Tiết kiệm và Hiệu quả, Bộ Công Thương (sau đây gọi tắt là Chương trình).

Để cuộc vận động đạt sự hưởng ứng tham gia của các hộ gia đình và có cơ sở tổng kết, báo cáo kết quả, tài liệu này được xây dựng với mục tiêu sau:

Xác định tiêu chí mô hình sử dụng tiết kiệm năng lượng hiệu quả trong mỗi hộ - gia đình

Xây dựng quy trình kiểm tra, đánh giá và báo cáo tại địa phương-

Cung cấp thông tin hỗ trợ việc hướng dẫn đào tạo các hộ gia đình sử dụng tiết - kiệm năng lượng và hiệu quả

Trong giai đoạn đầu tiên của cuộc vận động, việc sử dụng tiết kiệm năng lượng và hiệu quả tập trung vào sử dụng điện trong các hộ dân dụng trên toàn quốc.

2.2 Định nghĩaHộ gia đình:- Hộ gia đình chỉ sử dụng năng lượng cho mục đích sinh hoạt, có sử dụng điện ít nhất từ một năm trở lên trên toàn quốc. Không áp dụng với các hộ kinh doanh, sản xuất, cho thuê hoặc dịch vụ.

Khu vực- : Của hộ gia đình được phân thành đô thị và nông thôn:

Hộ gia đình đô thị: hộ gia đình thuộc phạm vi đô thị loại I, II, III, IV, V và o đô thị loại đặc biệt theo nghị định số 42/2009/ND-CP ngày 7/5/2009 của thủ tướng chính phủ

Hộ gia đình nông thôn: hộ gia đình còn lạio

Miền khí hậu:- Được chia thành 7 miền:

Tây Bắc Bộ bao gồm 3 tỉnh Lai Châu, Điện Biên, Sơn Lao

Đông Bắc Bộ, bao gồm 11 tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Hoà Bình, Hà Giang, o Tuyên Quang, Phú Thọ, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Cạn, Thái Nguyên, Quảng Ninh

Đồng bằng Bắc Bộ bao gồm 11 tỉnh thành phố Vĩnh Phúc, Bắc Giang, o Bắc Ninh, Hà Nội, Hà Nam, Hải Phòng, Hải Dương, Hưng Yên, Nam Định, Thái Bình và Ninh Bình

Bắc Trung bộ bao gồm 6 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, o Thanh Hóa, Nghệ An


Nam Trung Bộ, bao gồm 8 tỉnh, thành phố Bình Thuận, Bình Định, Đà o Nẵng, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Phú Yên, Quảng Nam, Quảng Ngãi

Tây Nguyên, bao gồm 5 tỉnh Dăk lăk, Gia Lai, Lâm Đồng, Đăk nông, Kon o tum

Nam Bộ, bao gồm 19 tỉnh thành phố An Giang, Bình Dương, Bến Tre, Bạc o Liêu, Bình Phước, Cà Mau, Cần Thơ, Đồng Tháp, Đồng nai, Hậu Giang, Kiên Giang, Long An, Trà Vinh, Tiền Giang, TP Hồ Chí Minh, Tây Ninh, Sóc Trăng, Vũng Tàu, Vĩnh Long

Mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả:-

Hộ gia đình nhận biết được mức tiêu thụ năng lượng hiện tại, có ý thức sử dụng - thiết bị tiết kiệm và có hiệu quả, hướng tới sử dụng năng lượng bền vững, đáp ứng tiêu chí sau:

Đối với hộ gia đình đăng ký lần đầu:o

Chứng minh được mức tiêu thụ điện bằng hoặc thấp hơn định mức tiêu thụ năng lượng

Sử dụng ít nhất ba loại thiết bị tiết kiệm năng lượng

Có kiến thức về tiết kiệm năng lượng với ít nhất ba loại thiết bị, mỗi loại ít nhất ba kỹ thuật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

Đối với hộ gia đình đã được công nhận năm trước:o

Chứng minh được định mức tiêu thụ điện năm tiếp theo thấp hơn 8% so với năm trước

Định mức tiêu thụ năng lượng: - Định mức được đo bằng kWh/m2/năm, được xác định trong tài liệu này và có thể được Chương trình điều chỉnh hàng năm.

Thiết bị tiết kiệm năng lượng:- Bao gồm thiết bị sử dụng năng lượng tái tạo, thiết bị sử dụng năng lượng điện được dán nhãn năng lượng quốc gia (của Việt nam và các nước khác). Danh sách thiết bị tiết kiệm năng lượng được quy định trong tài liệu này và được chương trình cập nhật bổ sung hàng năm.

Kiến thức về kỹ thuật sử dụng thiết bị tiết kiệm và hiệu quả về năng lượng: - Biết được kiến thức sử dụng 3 thiết bị năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, trong đó mỗi thiết bị có hiểu biết ít nhất 3 kỹ thuật được quy định trong tài liệu hướng dẫn này (Bảng 3)

Nhãn năng lượng quốc gia:- Là nhãn được một quốc gia công bố và sử dụng để xác nhận thông tin về loại năng lượng sử dụng, mức tiêu thụ năng lượng, hiệu suất năng lượng và các thông tin khác giúp người tiêu dùng nhận biết và lựa chọn thiết bị tiết kiệm năng lượng. Nhãn của khu vực (EU) cũng được coi là nhãn quốc gia. Nhãn năng lượng gồm hai loại: nhãn so sánh và nhãn xác nhận.

Nhãn so sánh là nhãn cung cấp thông tin về mức tiết kiệm năng lượng o (từ cấp 1 đến 5) giúp người tiêu dùng so sánh với các sản phẩm cùng


loại trên thị trường

Nhãn xác nhận là nhãn chứng nhận thiết bị có hiệu suất năng lượng cao o nhất so với thiết bị khác cùng loại.

Thiết bị được dán nhãn năng lượng quốc gia:- Thiết bị được dán một trong hai loại nhãn nêu trên (với nhãn năng lượng của Việt nam) và nhãn xác nhận (với nhãn năng lượng của các quốc gia khác)


3. Tiêu chí mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

Hộ gia đình được coi là Mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả khi đáp ứng được các tiêu chí sau:

Đối với hộ gia đình đăng ký lần đầu:-

Chứng minh được mức tiêu thụ điện bằng hoặc thấp hơn định mức tiêu o thụ năng lượng (xem mục 3.1)

Sử dụng ít nhất ba loại thiết bị tiết kiệm năng lượng (xem mục 3.2)o

Có kiến thức về tiết kiệm năng lượng với ít nhấtba loại thiết bị, mỗi loại o ít nhất ba kỹ thuật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (xem mục 3.3)

Đối với hộ gia đình đã được công nhận năm trước:-

Chứng minh được định mức tiêu thụ điện năm tiếp theo thấp hơn 8% o so với năm trước

Cụ thể là:

3.1 Định mức tiêu thụ năng lượng

Hộ gia đình được xem xét đánh giá là mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả khi chứng minh được mức tiêu thụ điện bằng hoặc thấp hơn định mức tiêu thụ năng lượng quy định dưới đây.


Bảng 1. Định mức tiêu thụ năng lượng đối với hộ gia đình

Khu vực Vùng khí hậu

Tỉnh/thành phố kWh/m2/năm

Đô thị Tây Bắc Bộ 3 tỉnh: Lai Châu, Điện Biên, Sơn La

≤ 19,7

Đông Bắc Bộ

11 tỉnh:Lào Cai, Yên Bái, Hoà Bình, Hà Giang, Tuyên Quang, Phú Thọ, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Cạn, Thái Nguyên, Quảng Ninh

≤ 24,3

Đồng bằng Bắc Bộ

11 tỉnh, thành phố: Vĩnh Phúc, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hà Nội, Hà Nam, Hải Phòng, Hải Dương, Hưng Yên, Nam Định, Thái Bình và Ninh Bình

≤ 26,8

Bắc Trung Bộ

6 tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Thanh Hóa, Nghệ An

≤ 9,7

Nam Trung Bộ

8 tỉnh, thành phố: Bình Thuận, Bình Định, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Phú Yên, Quảng Nam, Quảng Ngãi

≤ 13,8

Tây Nguyên 5 tỉnh: Dăk lăk, Gia Lai, Lâm Đồng, Đăk nông, Kon tum

≤ 16,1

Nam Bộ 19 tỉnh, thành phố: An Giang, Bình Dương, Bến Tre, Bạc Liêu, Bình Phước, Cà Mau, Cần Thơ, Đồng Tháp, Đồng Nai, Hậu Gi-ang, Kiên Giang, Long An, Sóc Trăng, Trà Vinh, Tiền Giang, TP Hồ Chí Minh, Tây Ninh, Vũng Tàu, Vĩnh Long

≤ 20,0

Nông thôn Toàn quốc ≤ 8,4

Định mức tiêu thụ năng lượng được đo bằng kWh/m2/năm, được xác định cho các hộ gia đình thuộc đô thị và nông thôn, trong đó:

Lượng điện tiêu thụ được xác định là số kWh hộ gia đình sử dụng trong o một năm theo hóa đơn điện hàng tháng hoặc giá trị trung bình của 4 tháng đại diện cho 4 quý trong năm được sao kê từ điện lực địa phương. Không áp dụng với ước tính quy đổi từ chi phí tiền điện.


Diện tích mo 2 được xác định là tổng diện tích mặt sàn xây dựng được sử dụng để sinh hoạt, không bao gồm khu vực sân, vườn, lối đi xung quanh...

Mẫu đăng ký mô hình gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được trình bày trong phụ lục 5.2

3.2 Thiết bị tiết kiệm năng lượng

Thiết bị tiết kiệm năng lượng bao gồm thiết bị sử dụng năng lượng tái tạo, thiết bị sử dụng năng lượng điện được dán nhãn năng lượng quốc gia.

Tại Việt nam, các thiết bị được quy định theo Quyết định số 51/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng ngày 12/9/2011 về danh mục phương tiện, thiết bị phải dán nhãn năng lượng, áp dụng mức hiệu suất năng lượng tối thiểu và lộ trình thực hiện và các thiết bị điện được dán nhãn năng lượng khác. Danh sách thiết bị tiết kiệm năng lượng được quy định trong tài liệu này và có thể được chương trình cập nhật bổ sung hàng năm.

Các hộ gia đình được xem xét đánh giá là mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả khi sử dụng ít nhất ba loại thiết bị tiết kiệm năng lượng dưới đây.

Bảng 2. Danh sách thiết bị tiết kiệm năng lượng

Loại Nhóm thiết bị Hiện trạng Điều kiện đạt tiêu chí

Thiết bị sử dụng năng lượng tái tạo

Bình đun nước nóng mặt trời1.

Đèn mặt trời2.

Đèn biogas/biomas3.

Quạt biogas/biomas4.

Bếp đun biogas/biomas5.

Máy sưởi biogas/biomas6.

Máy phát điện biogas/biomas7.

Các thiết bị khác sử dụng năng lượng 8. mặt trời, năng lượng gió, địa năng, thủy năng, sinh khối, và khí sinh học

Không quy định dán nhãn năng lượng, khuyến khích sử dụng

Có sử dụng



Thiết bị dán nhãn năng lượng của Việt nam

Đèn huỳnh quang ống thẳng1. Đèn huỳnh quang compact2. Chấn lưu điện từ cho đèn huỳnh 3. quangChấn lưu điện tử cho đèn huỳnh 4. quangMáy điều hòa nhiệt độ5. Tủ lạnh6. Máy giặt 7. Nồi cơm điện8. Quạt điện9. Máy thu hình10. Các thiết bị khác (tự nguyện dán 11. nhãn)

Khuyến khích thực hiện đến hết 31/12/2012 và bắt buộc thực hiện từ 1/1/2013

Đã có sản phẩm đèn và quạt được dán nhãn năng lượng trên thị trường

Có sử dụng

Được dán nhãn năng lượng của Việt nam

Thiết bị dán nhãn năng lượng của các

quốc gia

khác

Hầu hết các thiết bị dân dụng: bóng đèn, chấn lưu đèn huỳnh quang, đầu đĩa, đèn huỳnh quang, điều hòa, động cơ điện, lò nướng, lò sưởi điện, lò vi sóng, màn hình máy vi tính, máy đun nước, máy giặt, máy hút ẩm, máy in, máy làm đá, máy rửa bát, máy sấy quần áo, máy vi tính, nồi cơm điện, ti vi, tủ đông, tủ lạnh, tủ mát

Chưa được dán nhãn năng lượng ở Việt nam

Trên thế giới có trên 30 quốc gia đã có chương trình dán nhãn năng lượng, trong đó có 24 nước có chương trình dán nhãn tiêu chuẩn sử dụng năng lượng tối thiểu MEPs (xem chi tiết phụ lục 5.6)

Có sử dụng

Được dán nhãn năng lượng của một trong các quốc gia sau: Các nước có nhãn năng lượng gồm: Aghentina, Úc, Brazin, Canada, Chile, Trung Quốc, Columbia, Costa Rica, Khối EU, Ghanna, Ấn Độ, Iran, Israel, Nhật, Hàn quốc, Malay-sia, Mexico, New Zealand, Peru, Phil-ippines, Nga, Saudi Arabia, Singapore, Srilanka, Nam Phi, Đài loan, Tussinia, và Mỹ

Thiết bị có nhãn năng lượng hay nhãn tiêu chuẩn sử dụng năng lượng tối thiểu MEPs



Thiết bị dán nhãn năng lượng của các

hãng sản xuất

Hầu hết các thiết bị dân dụng: bóng đèn, chấn lưu đèn huỳnh quang, đầu đĩa, đèn huỳnh quang, điều hòa, động cơ điện, lò nướng, lò sưởi điện, lò vi sóng, màn hình máy vi tính, máy đun nước, máy giặt, máy hút ẩm, máy in, máy làm đá, máy rửa bát, máy sấy quần áo, máy vi tính, nồi cơm điện, ti vi, tủ đông, tủ lạnh, tủ mát

Được các hãng dán nhãn sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

Có sử dụng

Ghi cụ thể tên nhãn tiết kiệm năng lượng

Chỉ áp dụng năm 2013

Thiết bị

giảm tiêu thụ

năng lượng

Đèn led

Đèn compact

Đèn cảm ứng tự động bật tắt theo nhu cầu

Thiết bị hẹn giờ gắn thêm

Vòi sen đặt nhiệt độ

Các thiết bị khác

Chưa được dán nhãn

Có sử dụng

Minh chứng được việc sử dụng tiết kiệm điện hơn các thiết bị thông dụng

Chỉ áp dụng năm 2013

3.3 Kiến thức về kỹ thuật sử dụng thiết bị tiết kiệm và hiệu quả về năng lượng

Các hộ gia đình được xem xét đánh giá là mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả khi chứng minh được kiến thức sử dụng hiệu quả năng lượng 3 loại thiết bị, mỗi loại có kiến thức của 3 kỹ thuật sử dụng thiết bị tiết kiệm và hiệu quả về năng lượng.

Kỹ thuật sử dụng thiết bị tiết kiệm và hiệu quả về năng lượng dùng để đối chứng đánh giá hiểu biết được trình bày trong bảng sau:


Bảng 3. Kỹ thuật sử dụng thiết bị tiết kiệm và hiệu quả về năng lượng

TT Loại thiết

bị

Kỹ thuật sử dụng thiết bị tiết kiệm và hiệu quả về năng lượng

Thiết bị cơ bản1 Đèn Tắt đèn khi không sử dụng1.

Tắt bớt hoặc dùng chiết áp giảm độ sáng đèn khi xem TV 2. Đọc sách với đèn bàn 3. Thường xuyên vệ sinh bóng và chóa đèn 4. Dùng đèn cảm ứng5.

2 Quạt Tắt quạt khi không sử dụng1. Sử dụng chức năng xoay đảo hướng gió để làm mát tuần tự các vị 2. trí trong phòng thay vì cùng bật nhiều quạt;Chọn tốc độ và chế độ phù hợp (ví dụ Sleep Mode); 3. Thường xuyên vệ sinh cánh quạt, lồng quạt, ổ trục, cơ cấu đảo gió 4. và tra dầu vào ổ bạc trục động cơ (2 tháng/lần);Quạt sạc điện: cần sạc đầy bình mỗi tháng 1 lần5. Quạt sạc điện: Không cắm điện liên tục đối với các loại quạt dùng 6. (ac - quy) sạc điện. Chỉ cắm điện khi đèn báo cần sạc lại điện;Quạt cây: Chỉnh độ cao phù hợp và để quạt ở gần vị trí cần làm 7. mát

3 Nồi cơm điện

Nấu cơm trước bữa ăn từ 30 đến 45 phút để hạn chế thời gian ủ 1. nóng;Thường xuyên vệ sinh đáy nồi và mâm nhiệt2. Tận dụng nguồn nước nóng sẵn có để đun nấu 3.

4 Ti vi Tắt ti vi khi không sử dụng1. Tắt ti vi bằng nút nguồn trên máy (không tắt bằng điều khiển từ 2. xa)Chỉnh âm lượng ở mức đủ nghe3. Đặt độ tương phản, màu sắc và độ sáng ở mức 50%4.

Thiết bị thông dụng5 Quạt

thông gió, quạt

hút mùi

Hạn chế bật máy ở tốc độ cao nhất: Bật quạt với tốc độ tương ứng 1. với số bếp đang nấu, độ lớn của ngọn lửa/nhiệt độ bếp và loại món ăn đang nấu. Với các món đơn giản như canh hay rau luộc chỉ cần bật chế độ thấp nhất và chỉ nên bật tốc độ cao hơn khi nấu các món nặng mùi và nhiều mỡ như nướng, chiên hay xào. Bật quạt ngay trước khi bắt đầu nấu và tắt quạt sau nấu nướng 2. khoảng 2 phút;Vệ sinh lưới lọc kim loại, tấm lọc mỡ và quạt thường xuyên.3.


TT Loại thiết

bị


6 Máy sưởi, máy

sấy tóc

Máy sưởiĐóng kín cửa phòng trong khi dùng thiết bị sưởi ấm;1. Thường xuyên vệ sinh cánh quạt và lồng bảo vệ.2. Chọn nhiệt độ và tốc độ quạt theo nhu cầu và nhiệt độ phòng3. Sử dụng chức năng xoay đổi hướng và tạo ẩm để tăng hiệu quả 4. sưởi;

Máy sấy tócLau đầu thật khô trước khi sấy tóc1. Trong khi sấy, cứ sau 10 giây thì chuyển đổi chế độ sấy từ sấy nóng 2. sang chỉ thổi gióDùng chế độ thổi gió khi tóc gần khô 3.

7 Bàn là Bàn làNếu sử dụng máy sấy quần áo thì nên là ngay sau khi sấy; 1. Phân loại quần áo trước khi là: là quần áo cùng chất liệu vải cùng 2. nhau, loại dày là trước, mỏng là sau. Chọn nhiệt độ (hoặc chế độ)là phù hợp với từng chất liệu vải3. Tiếp tục là sau khi ngắt điện bàn là4. Lau sạch bề mặt đế kim loại sau khi là5.

Bàn là hơiDùng nước đã đun sôi để tránh các loại khoáng chất đóng cặn 1. Không vặn núm hơi ngay khi vừa cắm điện2. Đổ nước thừa trong bình chứa bàn là sau khi là xong để tránh 3. đóng cặn

8 Máy vi tính và thiết bị giải trí

Chỉnh âm lượng (Volume) ở mức vừa đủ nghe;1. Chuyển sang chế độ chờ khi tạm dừng;2. Cài đặt chế độ tiết kiệm năng lượng cho máy vi tính: Control panel 3. -> Power Option -> Power Saver: tự động tắt màn hình/ổ đĩa cứng, chuyển sang chế độ ngủ hoặc tắt máy sau một khoảng thời gian không sử dụng.


TT Loại thiết

bị


9 Bếp và lò

nướng

Bếp:Chế biến và chuẩn bị thức ăn sẵn sàng trước khi nấu. 1. Không nấu ngay thực phẩm được bảo quản trong tủ lạnh (chờ 30 2. phút)Chọn nồi theo lượng đồ ăn cần xào nấu3. Chọn bếp và chế độ nấu theo kích cỡ đáy nồi/chảo;4. Đun nhỏ lửa khi nước đã sôi5. Đậy vung trong khi nấu6. Tận dụng nguồn nước nóng sẵn có để đun nấu 7. Thường xuyên vệ sinh bát chia lửa của bếp gas 8. Tận dụng nguồn nước nóng sẵn có để đun nấu 9.

Lò nướng: Để thực phẩm thật khô (hoặc ráo nước) trước khi nướng1. Bọc thực phẩm bằng giấy bọc kim loại chuyên dụng khi nướng2.

10 Lò vi sóng

Lò vi sóng: Dùng đồ đựng thức ăn (bát, đĩa, cốc…) bằng sứ, thủy tinh không 1. pha kim loạiThái/cắt/chặt thực phẩm thành các miếng có kích thước bằng 2. nhau hoặc xếp thực phẩm theo vòng tròn, phần thực phẩm to, dày quay ra ngoàiSử dụng các chương trình nấu được cài đặt sẵn3. Nhập chính xác khối lượng thực phẩm khi rã đông. Hạn chế dùng 4. chức năng rã đông thực phẩm Thường xuyên vệ sinh bên trong lò 5.

11 Bình đun

nước siêu tốc

Bình đun nước:Đun vừa đủ lượng cần dùng1. Không đun nước trong phòng có điều hòa hoặc trước luồng gió 2. của quạt;Thường xuyên vệ sinh, tẩy cặn bám trong bình3.

12 Bình nước nóng

Bình nước nóng:Cài đặt nhiệt độ trong khoảng 361. oC – 40oCChỉ bật bình nước nóng (gián tiếp) từ 5 đến 10 phút và tắt bình 2. trước khi tắmTắt vòi nước nóng khi không sử dụng, mở vòi to vừa đủ 3. Kiểm tra, súc và xả cặn theo hướng dẫn của nhà sản xuất4. Thay bình mới nếu bình đã quá cũ, bám nhiều cặn5.


TT Loại thiết

bị


13 Máy xay đa năng

Máy xay đa năng:Cắt thực phẩm, rau, củ thành các miếng nhỏ đồng đều trước khi 1. xay;Tăng dần công suất xay từ nhẹ đến mạnh nếu được chọn lựa cho 2. thực phẩm cứngSử dụng nút nhồi (Pulse) đảo đều thực phẩm và xay ban đầu. 3. Chỉ cho máy chạy mỗi lẫn 15 đến 20 giây, nghỉ một chút rồi chạy 4. tiếpVệ sinh máy và dao ngay sau khi xay5.

14 Điều hòa

nhiệt độ

Điều hòa nhiệt độCài đặt nhiệt độ trong nhà 25-271. oC nhưng không chênh quá 5oC so với bên ngoài Chỉ sử dụng chế độ làm mát nhanh hoặc đặt chế độ quạt mạnh 2. nhất trong khoảng 3 phút đầu tiênBật chế độ điều chỉnh gió đa hướng (swing) hoặc kết hợp với quạt 3. Đóng kín các cửa phòng sử dụng điều hòa và hạn chế ra vào 4. phòng;Đóng cửa chớp hoặc dùng rèm che ánh nắng trực tiếp chiếu vào 5. phòng;Hạn chế sử dụng các thiết bị sinh nhiệt như bàn là, bếp, bình đun 6. nước trong phòng;Vệ sinh các tấm lưới lọc bụi và các giàn trao đổi nhiệt ít nhất 2 lần/7. năm và bảo dưỡng máy ít nhất 1 lần/nămTắt điều hòa trước 30 phút khi không sử dụng8.

15 Tủ lạnh Tủ lạnh:Để tủ lạnh ở vị trí thoáng mát, thành tủ cách tường ít nhất 5 cm1. Chỉnh nhiệt độ theo thực phẩm và mùa trong năm: cá tươi, thịt 2. tươi tốt nhất là trên dưới –1oC, với sữa bò và trứng gà, trứng vịt là 3oC, với hoa quả và rau xanh là 5oC;Không để đồ ăn nóng vào tủ lạnh. Thức ăn sau khi nấu phải để 3. nguội trước khi cất trữĐựng thực phẩm trong các hộp nhựa hoặc thủy tinh có nắp kín 4. trong tủ lạnhXếp đồ trong các khoang ngăn nắp và thông thoáng5. Luôn để các khay đá hoặc đá khô trong ngăn đá6. Hạn chế mở cửa tủ, không mở cửa tủ quá lâu7. Thường xuyên kiểm tra độ kín của các gioăng cửa8.


TT Loại thiết

bị


16 Máy bơm nước

Máy bơm nước:Dùng bộ hẹn giờ và van phao tự động đi kèm1. Chỉ bật máy bơm khi yêu cầu áp (bơm nước lên bể, tắm vòi sen, 2. chạy máy giặt….)Tiết kiệm nước sử dụng 3.

17 Máy giặt

Máy giặt:Giặt lượng quần áp theo công suất máy. Dùng chế độ giặt tiết kiệm 1. nếu giặt ít.Không giặt ở chế độ nước nóng khi không cần thiết. Khi giặt nước 2. nóng, chỉ nên đặt ở nhiệt độ 40oC – 50oC.Chọn chế độ vắt theo độ ẩm không khí và vị trí phơi quần áo. Chỉ 3. dùng tốc độ vắt tối đa khi độ ẩm không khí trên 80% và phơi ở nơi có mái che.Chọn chế độ vắt cao nhất nếu sau khi giặt sẽ sấy quần áo4. Thường xuyên vệ sinh lưới lọc máy bơm của máy.5.

18 Máy hút bụi

Máy hút bụi:Kiểm tra và đảm bảo túi lọc không bị đầy1. Kiểm tra và đảm bảo các vị trí khớp nối giữa các đoạn ống hút, đầu 2. hút khít nhau và không có các mảnh rác lớn cản trở trong ốngBật tốc độ theo loại bụi/rác cần hút3. Tắt máy khi di chuyển/sắp xếp đồ vật4. Dừng máy nghỉ tạm thời sau khoảng 1 – 2 phút chạy liên tục5.

3. Thiết bị ít thông dụng

19 Máy hút ẩm

Máy hút ẩm:1. Đóng kín cửa phòng2. Kết hợp sử dụng quạt thông gió 3. Cách ly khu nhà tắm, vệ sinh4.

20 Máy rửa bát

Chỉ vận hành khi máy đủ tải theo chế độ được chọn1. Xếp tối đa bát đĩa trong máy theo bề mặt làm sạch2. Làm sạch sơ bộ bát đĩa trước khi rửa và chọn chế độ rửa nhanh. 3. Hạn chế sử dụng chế độ rửa kỹThường xuyên vệ sinh máy và lưới lọc4.


TT Loại thiết

bị


4. Thiết bị sử dụng năng lượng tái tạo

21 Bình nước nóng, đèn năng lượng mặt trời

Tận dụng nước nóng cho nhiều mục đích sinh hoạt có nhu cầu 1. nhiệt (tắm, giặt, rửa bát, nấu cơm...)Chỉ sử dụng điện đun nước khi nhiệt độ ngoài trời dưới 302. oCThường xuyên lau ống/bề mặt hấp thụ năng lượng3. Thường xuyên kiểm tra, súc rửa cặn4.

22 Đèn, quạt, bếp, máy

phát sử dụng khí sinh học, sinh khối

Tránh các tạp chất và chất độc với hệ vi sinh như đất, cát, gỗ, thân 1. cành già, dầu mỡ, xà phòng, thuốc tẩy, thuốc nhuộm, thuốc trừ sâu, thuốc sát trùng, phân và nước tiểu của động vật ốm có dùng kháng sinh.Định kỳ lấy bỏ váng và lắng cặn mỗi năm một lần trước mùa đôn2. Định kỳ kiểm tra hàng tuần đường ống và xả nước ở những chỗ 3. võng

4. Tổ chức xây dựng, đánh giá và báo cáo thực hiện mô hình gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

4.1 Quy trình

Chương trình Mục tiêu Quốc gia về Sử dụng Năng lượng Tiết kiệm và Hiệu quả, Bộ Công Thương là đầu mối triển khai hướng dẫn xây dựng mô hình mẫu sử dụng năng lượng hiệu quả, tiết kiệm tại các hộ gia đình.

Tập đoàn Điện lực Việt nam(EVN), Ủy ban Nhân dân các địa phương/Sở Công Thương, và các Trung tâm Tiết kiệm Năng lượng phối hợp với Chương trình triển khai vận động áp dụng mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng hiệu quả tại địa phương và báo cáo kết quả thực hiện.


Việc tổ chức xây dựng mô hình gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được thực hiện hàng năm, từ tháng 12 năm trước đến tháng 11 năm sau tại tất cả các tỉnh thành phố trên toàn quốc. Quá trình gồm 5 bước chính là đăng ký, hướng dẫn, khảo sát, đánh giá và báo cáo với các yêu cầu về thời gian và sản phẩm được mô tả tóm tắt dưới đây.

Bảng 4. Tóm tắt các hoạt động chính

Bước thực hiện

Nội dung Hạn thực hiện

Biểu mẫu

Bước 1. Đăng ký

Liên hệ với Chương trình để nộp biểu đăng ký

15/11 năm trước

Biểu đăng ký theo hướng dẫn triển khai nhiệm vụ (biểu mẫu ĐK-TKNL 01, phụ lục lục 5.1)

Bước 2. Hướng dẫn

Tổ chức hướng dẫn, đào tạo về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả với số lượng hộ được Chương trình phê duyệt

Hộ gia đình đăng ký áp dụng mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

Tháng 1 đến tháng 10 hàng năm

Tài liệu hướng dẫn theo phụ lục 5.4

Hộ gia đình đăng ký theo biểu ĐK-TKNL 07 trong phụ lục 5.2.

Bước 3. Khảo sát

Gửi và nhận phiếu khảo sát sử dụng năng lượng trong các hộ gia đình


Biểu khảo sát ĐK-TKNL 08, phụ lục 5.3

Bước 4. Đánh giá

Đối chiếu với các tiêu chí mô hình hộ gia đình để xác định số lượng hộ gia đình đạt tiêu chí


Biểu tổng hợp PL TKNL-01, phụ lục 5.4.

Bước 5. Báo cáo

Tổng kết, báo cáo kết quả thực hiện so với nhiệm vụ đăng ký

Tháng 12 hàng năm

Biểu báo cáo theo hướng dẫn triển khai nhiệm vụ mẫu BC TKNL-01 trong phụ lục 5.5

4.2 Đăng ký

Tập đoàn Điện lực Việt nam (EVN), Ủy ban Nhân dân các địa phương/Sở Công Thương và các Trung tâm Tiết kiệm Năng lượng thực hiện đăng ký kế hoạch xây dựng mô hình gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả với Chương trình theo mẫu ở phụ lục 5.1.


Nội dung đăng ký cần ghi rõ:

Số lượng hộ đã đạt tiêu chí mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả - năm trước

Số lượng hộ sẽ được hướng dẫn, khảo sát, đánh giá về sử dụng năng lượng năm - tới

Số lượng hộ dự kiến đạt được tiêu chí mô hình sử dụng năng lượng năm tới-

Số lượng hộ dự kiến sử dụng năng lượng tái tạo năm tới-

4.3 Hướng dẫn

Tập đoàn Điện lực Việt nam EVN, Ủy ban Nhân dân các địa phương/Sở Công Thương và các Trung tâm Tiết kiệm Năng lượng tổ chức hướng dẫn cho các hộ gia đình về các nội dung chính sau:

Lưu giữ hóa đơn sử dụng điện hàng tháng-

Xác định thiết bị sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả-

Cách thức sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả-

Tiêu chí mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả-

Đăng ký áp dụng mô hình gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả-

Tham khảo phụ lục 5.7 về hướng dẫn mua sắm, chọn lựa, sử dụng các thiết bị năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Việc đăng ký áp dụng mô hình gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được thực hiện theo biểu mẫu ĐK-TKNL 07 trong phụ lục 5.2.

4.4 Khảo sát

Tập đoàn Điện lực Việt nam (EVN), Ủy ban Nhân dân các địa phương/Sở Công Thương và các Trung tâm Tiết kiệm Năng lượng thu thập số liệu hiện trạng áp dụng mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả với các hộ đã đăng ký trong quá trình hướng dẫn theo biểu khảo sát ĐK-TKNL 08 trong phụ lục 5.3

Tùy theo tình hình của mỗi địa phương, hình thức thu thập thông tin khảo sát sẽ do đơn vị triển khai chủ động thực hiện như sử dụng phiếu khảo sát, điện thoại, phỏng vấn tại chỗ, đo đạc thực tế...

4.5 Đánh giá

Tập đoàn Điện lực Việt nam (EVN), Ủy ban Nhân dân các địa phương/Sở Công Thương và các Trung tâm Tiết kiệm Năng lượng căn cứ vào các tiêu chí đã được mô tả trong mục 3 để xác định danh sách các hộ đạt mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả theo biểu PL TKNL-01, phụ lục 5.4.


4.6 Báo cáo

Tập đoàn Điện lực Việt nam (EVN), Ủy ban Nhân dân các địa phương/Sở Công Thương và các Trung tâm Tiết kiệm Năng lượng tổng hợp kết quả xây dựng mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả và báo cáo chung với kết quả thực hiện nhiệm vụ năm theo mẫu BC TKNL-01 trong phụ lục 5.5.

Báo cáo cần ghi rõ:

Số lượng hộ tham gia mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả-

Số lượng hộ đã đạt tiêu chí mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả-

Số lượng hộ đang sử dụng năng lượng tái tạo -

Các góp ý thay đổi, bổ sung cho hướng dẫn xây dựng mô hình-


5. Phụ lục

5.1 Biểu đăng ký kế hoạch năm (mẫu ĐK TKNL-01)

ĐƠN VỊ:_______________________ DANH MỤC KẾ HOẠCH ĐỀ XUẤT NĂM ________

Chương trình Mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

TT

Tên nhiệm

vụ

Mã số

Nội dung

Dự kiến kết quả

Đơn vị

phối hợp

Kinh phí thực hiện (triệu đồng) Thời gian

Chương trình

Hợp tác quốc tế

Nguồn khác

Bắt đầu

Kết thúc

Xây dựng mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

0240 - Số lượng hộ đã đạt tiêu chí mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả năm trước- Tóm tắt cách thức thực hiện

- Số lượng hộ sẽ được hướng dẫn, khảo sát, đánh giá về sử dụng năng lượng năm tới- Số lượng hộ dự kiến đạt được tiêu chí mô hình sử dụng năng lượng năm tới- Số lượng hộ dự kiến sử dụng năng lượng tái tạo năm tới

Ghi rõ

Ghi rõ Ghi rõ

Ghi rõ Tháng/ năm

Tháng/ năm

Người lập biểu: ________________________Chức vụ: ________________________Điện thoại: ________________________

______, NGÀY_______, THÁNG_________, NĂM______ĐẠI DIỆN ĐƠN VỊ ĐĂNG KÝ

(KÝ TÊN VÀ ĐÓNG DẤU)


5.2 Biểu đăng ký áp dụng (mẫu ĐK TKNL-07)

BIỂU ĐĂNG KÝ ÁP DỤNG MÔ HÌNH GIA ĐÌNH SỬ DỤNGNĂNG LƯỢNG TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ

Chương trình Mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệmvà hiệu quả

1.1 Họ và tên chủ hộ 1.8

Khu vực (đô thị loai I, II, III, IV, đặc biệt, nông thôn)

1.2 Địa chỉ 1.9 Tổng diện tích sử dụng (m2)

1.3 Tỉnh/thành phố 1.10

Tổng diện tích mặt sàn xây dựng(m2)

1.4 Điện thoại 1.11 Số nhân khẩu đăng ký (người)

1.5 Loại nhà Chung cư Biệt thự/nhà vườn Nhà xây gia đình 1.12

Số nhân khẩu sinh hoạt thường xuyên trên 6 tháng/năm (người)

1.6

Hình thức xác minh điện tiêu thụ

Hóa đơn điện hàng tháng Có hóa đơn điện đại diện cho 4 quý gần nhất Có thể sao kê tại điện lực Phương pháp khác_________________ Không biết

1.13Đăng ký áp dụng năm đầu (x hoặc để trống)

1.7

Tên 3 loại thiết bị đang sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

1.14

Mức tiêu hao điện của 12 tháng trước (kWh/m2/người), nếu có

___________, NGÀY_______, THÁNG_________, NĂM__________ĐẠI DIỆN HỘ GIA ĐÌNH

(KÝ TÊN VÀ GHI RÕ HỌ TÊN)


5.3 Biểu khảo sát kết quả áp dụng (mẫu ĐK TKNL-08)

BIỂU KHẢO SÁT KẾT QUẢ ÁP DỤNG MÔ HÌNH GIA ĐÌNH SỬ DỤNGNĂNG LƯỢNG TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ


PHẦN 1. CẬP NHẬT CÁC NỘI DUNG ĐÃ ĐĂNG KÝ NGÀY______________

1.1 Họ và tên chủ hộ 1.8

Khu vực (đô thị loai I, II, III, IV, đặc biệt, nông thôn)

1.2 Địa chỉ 1.9 Tổng diện tích sử dụng (m2)

1.3Tỉnh/thành phố

1.10 Tổng diện tích mặt sàn xây dựng(m2)

1.4 Điện thoại 1.11 Số nhân khẩu đăng ký

(người)

1.5 Loại nhà Chung cư Biệt thự/nhà vườn Nhà xây gia đình 1.12

Số nhân khẩu sinh hoạt thường xuyên trên 6 tháng/năm (người)

1.6

Hình thức xác minh điện tiêu thụ

Hóa đơn điện hàng tháng Có hóa đơn điện đại diện cho 4 quý gần nhất Có thể sao kê tại điện lực Phương pháp khác_________________ Không biết

1.13 Đăng ký áp dụng năm đầu (x hoặc để trông)

1.7

Tên 3 loại thiết bị đang sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

1.14Mức tiêu hao điện của 12 tháng trước (kWh/m2/người), nếu có


PHẦN 2. NỘI DUNG KHẢO SÁT

2.1

Tên thiết bị tiết kiệm năng lượng đang sử dụng

Nhãn năng lượng (C/K)

Tên nhãn (nếu có)

Quốc gia

(nếu có)

2.4 Tiêu thụ điện

Hóa đơn số/ Nguồn số liệu

kWh

Tháng 1/năm___

Tháng 2/năm___

Tháng 3/năm___

Tháng 4/năm___

Tháng 5/năm___

2.2 Thiết bị sử dụng năng lượng tái tạo Tháng 6/năm___

Loại năng lượng Tên thiết bị Tháng 7/năm___

Tháng 8/năm___

Tháng 9/năm___

Tháng 10/năm_

2.3 Thiết bị đã biết cách sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Tháng 11/năm_

Tên thiết bị

Các cách sử dụng tiết kiệm và hiệu quả Tháng 12/năm_

Tổng 12 tháng

Mức tiêu thụ trong năm kWh/m2

2.5. Các ý kiến đóng góp để xây dựng mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tốt hơn

Người xác minh thông tin:___________________Chức vụ:_______________________________________Đơn vị:_________________________________________Điện thoại:_____________________________________

_______, NGÀY_______, THÁNG_______, NĂM____

ĐẠI DIỆN HỘ GIA ĐÌNH(KÝ TÊN VÀ GHI RÕ HỌ TÊN)


5.4 Biểu Tổng hợp kết quả thực hiện (mẫu PL TKNL – 01)

ĐƠN VỊ: _______________________

BIỂU TỔNG HỢP KẾT QUẢ ÁP DỤNG MÔ HÌNH GIA ĐÌNH SỬ DỤNG

NĂNG LƯỢNG TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ


TT

Tên chủ hộ

Địa chỉ

Loại nhà

Khu vực

m2 Người Áp dụng năm đầu (x)

Định mức tiêu thụ năng lượng kWh/

m2

Thiết bị sử dụng

năng lượng tái

tạo

Thiết bị tiết kiệm

năng lượng dán nhãn quốc

gia

Thiết bị có kiến thức sử dụng năng lượng tiết

kiệm và hiệu quả

Năm trước

Năm nay

Yêu cầu

SL Tên SL Tên SL Tên

TỔNG SỐ HỘ

Loại nhà: chung cư, biệt thự/nhà vườn, nhà xây, Khu vực: đô thị, nông thôn, m2: Tổng diện tích mặt sàn xây dựng, Người: Số nhân khẩu sinh hoạt thường xuyên

Người lập biểu: ___________________________Chức vụ: ___________________________Điện thoại: ___________________________

________, NGÀY_______, THÁNG_________, NĂM__________

ĐẠI DIỆN ĐƠN VỊ ĐĂNG KÝ(KÝ TÊN VÀ ĐÓNG DẤU)


5.5 Báo cáo tóm tắt kết quả thực hiện (mẫu BC TKNL-01)

ĐƠN VỊ: _______________________

Báo cáo tóm tắt kết quả thực hiện nhiệm vụ năm______


TT

Tên nhiệm

vụ

Mã số

Thời gian thực hiện

Đơn vị

phối hợp

Kinh phí thực hiện, triệu đồng

Kết quả

Bắt đầu

Kết thúc

Chương trình

Hợp tác

quốc tế

Khác Mô tả Đánh giá (đạt,

chưa đạt)

1 Xây dựng mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

0240 Tháng/ năm

Tháng/ năm

Ghi rõ

Ghi rõ Ghi rõ Ghi rõ Số lượng hộ tham gia mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quảSố lượng hộ đã đạt tiêu chí mô hình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Số lượng hộ đang sử dụng năng lượng tái tạo

Ghi rõ

Các khó khăn, kiến nghị:và các góp ý thay đổi, bổ sung cho hướng dẫn xây dựng mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu qủa

Người lập biểu: ___________________________Chức vụ: ___________________________Điện thoại: ___________________________

________, NGÀY_______, THÁNG_________, NĂM_______

ĐẠI DIỆN ĐƠN VỊ ĐĂNG KÝ(KÝ TÊN VÀ ĐÓNG DẤU)


5.6 Nhãn năng lượng tại một số quốc gia

Nguồn: Energy labelling and standard programs throughout the world, The National Ap-plicances and Energy Efficiency Commitee, Australia, 2004


5.7 Tài liệu hướng dẫn lựa chọn, lắp đặt, sử dụng thiết bị năng lượng tại hộ gia đình

Chương này trình bày nội dung hướng dẫn các giải pháp tiết kiệm điện năng trong gia đình. Các giải pháp tập trung vào ba nhóm giải pháp: lựa chọn thiết bị phù hợp; cách lắp đặt thiết bị và cách sử dụng hiệu quả, tiết kiệm các thiết bị điện gia dụng phổ biến.

5.7.1 Đèn

1. Lựa chọn đèn chiếu sáng:Bảng sau đây đưa ra hướng dẫn lựa chọn loại đèn theo các nhu cầu sử dụng khác nhau:

Loại đèn Ứng dụng đặc trưng Công suất (W)

Tuổi thọ (giờ)

Hiệu suất tương đối

Đèn dây tóc tiêu chuẩn

Chiếu sáng chung, đèn bàn, đèn đọc sách, chỉnh được độ sáng

25 – 100 1000

Đèn dây tóc halogen

Chiếu sáng chung, kết hợp trang trí, chỉnh được độ sáng

40 – 300 2000 - 4000

Đèn huỳnh quang (đèn tuýp, đèn ống)

Chiếu sáng chung (theo dải)

26 – 40 5000 - 8000

Đèn compact Chiếu sáng chung (theo điểm), kết hợp trang trí

6 – 40 8000 - 10000

Đèn LED Chiếu sáng chung (theo điểm), kết hợp trang trí

4 – 9 Trên 20000

Hiệu suất tương đôi là hiệu quả năng lượng (Lumen/Watt) so sánh tương đôi với bóng đèn dây tóc tiêu chuẩn.

Đèn chiếu sáng là thiết bị tiêu thụ điện phổ biến nhất trong các hộ gia đình. Mặc dù công suất tiêu thụ của từng bóng đèn không lớn nhưng do sử dụng thường xuyên tại nhiêu vị trí trong nhà nên hệ thông chiếu sáng có thể chiếm tới 15% lượng điện tiêu thụ bình quân trong các hộ gia đình. Sử dụng đèn chiếu sáng hợp lý sẽ góp phần đáng kể vào việc tiết kiệm điện trong gia đình.


2. Thiết kế và lắp đặt hệ thống chiếu sáng:

Tham khảo các nhà chuyên môn về ánh sáng, kiến trúc khi thiết kế hệ thống chiếu sáng;

Chọn loại đèn phù hợp với nhu cầu sử dụng;

Lắp các công-tắc riêng cho từng đèn hoặc cụm đèn;

Lắp công-tắc chỉnh độ sáng (dimmer) cho đèn halogen, đèn dây tóc;

Đối với đèn tuýp, sử dụng chấn lưu điện tử sẽ tiết kiệm ~30% điện tiêu thụ, bóng đèn loại T5 và T8 sẽ tiết kiệm từ 30% đến 10% điện tiêu thụ so với bóng loại T10.

3. Sử dụng đèn chiếu sáng:

Tắt đèn khi không sử dụng;

Tắt bớt hoặc dùng dimmer giảm độ sáng đèn khi xem TV hoặc đọc sách với đèn bàn;

Tận dụng tối đa sánh sáng tự nhiên để chiếu sáng, tuy nhiên cần lưu ý ánh nắng trực tiếp sẽ mang theo nhiệt làm nóng bên trong nhà.

Thường xuyên vệ sinh bóng và chóa đèn để đảm bảo độ sáng.


5.7.2 Quạt

1. Lựa chọn quạt:Bảng sau đây cung cấp thông tin cơ bản về các loại quạt, giúp lựa chọn loại quạt phù hợp với nhu cầu sử dụng: Loại quạt Đặc điểm Công suất (W)

Quạt bàn Dễ di chuyển, sử dụng được ở nhiều vị trí khác nhau như mặt bàn hoặc để trên giường, phù hợp với khu vực nhỏ

30 – 60

Quạt hộp Dễ di chuyển, chỉ phù hợp đặt trên sàn nhà, không gian làm mát rộng và an toàn hơn quạt bàn

40 – 70

Quạt đứng/quạt cây

Dễ di chuyển, chỉ phù hợp đặt trên sàn nhà, không gian làm mát rộng, linh hoạt và điều chỉnh được chiều cao

50 – 65

Quạt tháp Dễ di chuyển, thiết kế đẹp, chỉ phù hợp đặt trên sàn nhà, không gian làm mát hẹp hơn quạt cây

35 – 65

Quạt treo tường Tiết kiệm không gian do gắn cố định trên tường, chỉ làm mát cho một khu vực nhất định

50 – 65

Quạt trần Tiết kiệm không gian do treo trên trần, không gian làm mát rộng, phù hợp với phòng có trần cao trên 3,5 mét

65 – 80

Quạt hơi nước Cấu tạo tương tự quạt cây, quạt tháp. Có thêm tính năng phun sương tạo ẩm/làm mát từ nước hoặc nước đá

50 – 85

Quạt thông gió Dùng để thông gió cho các không gian chức năng như nhà bếp, khu vệ sinh, phòng kín sử dụng điều hòa...

18 – 45

Các lưu ý khi chọn mua quạt:

Quạt hộp cần phải có chức năng tự tắt khi bị đổ hoặc nhấc lên khỏi mặt sàn;

Quạt là thiết bị làm mát phổ biến nhất trong các hộ gia đình ở Việt Nam. Quạt rất đa dạng vê chủng loại, phổ biến nhất là quạt bàn, quạt hộp, quạt đứng, quạt cây, quạt treo tường, quạt trần. Một sô loại quạt con có thêm tính năng sưởi ẩm hay tạo ẩm. Các loại quạt làm mát thường chiếm hơn 3% điện năng tiêu thụ bình quân trong các hộ gia đình.


Nên mua các loại quạt có thể điều chỉnh tốc độ và có chế độ gió theo nhịp sinh học lúc ngủ (Sleep Mode);

Đối với các loại quạt bàn, quạt hộp và quạt đứng/quạt cây, nên mua quạt có cánh bằng nhựa thay vì cánh kim loại;

Chọn mua các loại quạt có kết cấu đơn giản, dễ tháo – lắp khi cần vệ sinh và bảo dưỡng;

Chọn đúng loại quạt thông gió (quạt cho nhà bếp, quạt nhà vệ sinh…) với công suất và lưu lượng gió phù hợp với đặc điểm và diện tích không gian cần thông gió. Nên tham khảo ý kiến các nhà chuyên môn về thông gió, kiến trúc để chọn đúng loại quạt.

2. Lắp đặt quạt:

Đối với quạt trần: chọn vị trí phù hợp để phát huy hết khả năng làm mát của quạt;

Đối với quạt treo tường: chọn vị trí lắp phù hợp với yêu cầu sử dụng của từng không gian chức năng trong gia đình như khu vực bàn ăn, bàn tiếp khách. Không lắp quạt quá cao vì sẽ giảm hiệu quả làm mát, cũng không lắp quá thấp làm giảm phạm vi làm mát của quạt.

3. Sử dụng và bảo dưỡng quạt:

Chỉnh độ cao phù hợp (quạt cây) và để quạt ở gần vị trí cần làm mát;

Bật tốc độ vừa đủ và sử dụng chế độ phù hợp (ví dụ Sleep Mode);

Sử dụng chức năng xoay đảo hướng gió để làm mát tuần tự các vị trí trong phòng thay vì cùng bật nhiều quạt;

Không cắm điện liên tục đối với các loại quạt dùng acqui sạc điện, chỉ cắm điện khi đèn báo cần sạc lại điện;

Thường xuyên vệ sinh cánh quạt, lồng quạt, ổ trục, cơ cấu đảo gió và tra dầu vào ổ bạc trục động cơ (2 tháng/lần);

Khi không sử dụng (mùa đông) cần vệ sinh, tra dầu và bọc quạt trong túi ni-lông trước khi cất vào hộp để tránh hơi ẩm làm han rỉ các bộ phận kim loại. Quạt sạc điện cần sạc đầy bình mỗi tháng 1 lần.


5.7.3 Quạt thông gió, quạt hút

1. Lựa chọn quạt:

Bảng sau đây cung cấp các thông tin cơ bản về quạt hút và quạt thông gió, giúp lựa loại quạt phù hợp với nhu cầu sử dụng:

Loại quạt Đặc điểm Công suất (W)

Quạt hút mùi

Được lắp ngay phía trên bếp nấu, có tác dụng hút mùi, hơi nước và nhiệt giúp cho nhà bếp thoáng mát. Có 3 kích thước phổ biến là 60, 70 và 90 cm, tương ứng với chiều rộng bếp. Có 3 loại chính:

Khử mùi tuần hoàn: không cần lắp ống thoát khí, dễ - lắp đặt nhưng phải thay tấm lọc thường xuyên.Hút mùi: cần có ống thoát khí ra bên ngoài, hút mùi - và hơi nóng tốt hơn loại tuần hoàn.Kết hợp: là loại quạt hút mùi có đường thoát khí ra - ngoài và có thêm van để đảo hướng gió tuần hoàn. Loại này phổ biến nhất trên thị trường.

150 – 300

Quạt thông gió

Dùng để thông gió cho các không gian chức năng như nhà bếp, khu vệ sinh, phòng điều hòa... Có 2 loại chính:

Loại lắp trần (âm trần): có tính thẩm mỹ cao, hiệu - quả thông gió cao nhưng đòi hỏi phải có không gian cho hệ thống ống thông gió trên trần (trần 2 lớp).Loại lắp tường: lắp đặt đơn giản nhưng hiệu quả - thông gió thấp hơn quạt lắp trần.

18 – 45

Quạt hút mùi:

Không nên chọn loại khử tuần hoàn vì không phù hợp với tập quán nấu ăn và

Quạt hút (con gọi là quạt hút mùi) và quạt thông gió là các thiết bị thông gió được sử dụng phổ biến nhất trong các gia đình ở Việt Nam. Việc sử dụng đúng và hợp lý các loại quạt hút/thông gió sẽ góp phần đảm bảo môi trường sông trong lành và nâng cao hiệu quả sử dụng các thiết bị khác như máy điêu hoa nhiệt độ, bếp nấu.


điều kiện khí hậu ở Việt Nam;

Với quạt có kích thước 60 – 70 cm (tương đương với bếp đôi hoặc bếp 3), chọn loại có lưu lượng từ 500 đến 650 m3/giờ.

Với quạt có kích thước 90 cm (tương đương với bếp 4), chọn loại có lưu lượng từ 750 đến 1000 m3/giờ.

Khi so sánh các loại quạt, nên chọn quạt có tỷ số lưu lượng/công suất cao hơn vì sẽ có hiệu năng hoạt động cao hơn. Trong đó lưu lượng thường được tính bằng m3/giờ và công suất quạt tính bằng Watt.

Chọn mua quạt có kết cấu đơn giản, dễ dàng tháo – lắp khi cần vệ sinh và bảo dưỡng.

Quạt thông gió:

Chọn đúng loại quạt thông gió (quạt cho nhà bếp, quạt nhà vệ sinh…) với công suất và lưu lượng gió phù hợp với đặc điểm và diện tích không gian cần thông gió;

Tham khảo ý kiến các nhà chuyên môn về thông gió, kiến trúc để chọn đúng loại quạt.

2. Lắp đặt quạt:

Quạt hút: lắp theo hướng dẫn của nhà sản xuất;

Quạt thông gió: tham khảo ý kiến các nhà chuyên môn về thông gió, kiến trúc khi chọn vị trí lắp đặt.

3. Sử dụng và bảo dưỡng quạt hút mùi:

Bật quạt với tốc độ vừa đủ tương ứng với số bếp đang nấu, độ lớn của ngọn lửa/nhiệt độ bếp và loại món ăn đang nấu. Với các món đơn giản như súp, canh hay rau luộc chỉ cần bật chế độ thấp nhất và chỉ nên bật tốc độ cao hơn khi nấu các món nặng mùi và nhiều mỡ như nướng, chiên hay xào. Hạn chế bật máy ở tốc độ cao nhất;

Chỉ nên bật quạt ngay trước khi bắt đầu nấu và tắt quạt sau nấu nướng khoảng 2 phút;

Nếu sử dụng hàng ngày, nên vệ sinh lưới lọc kim loại, tấm lọc mỡ và quạt hàng tháng.


5.7.4 Quạt sưởi

1. Lựa chọn quạt sưởi, máy sưởi, máy sấy tóc:Bảng sau đây đưa ra các so sánh cơ bản giữa các loại thiết bị sưởi khác nhau:

Loại thiết bị sưởi

Đặc điểm chung Công suất (W)

Quạt sưởi Có thể sử dụng linh hoạt để sưởi ấm, sấy quần áo trong mùa nồm ẩm hoặc dùng như một chiếc quạt bình thường. Diện tích khu vực làm ấm rộng nhờ luồng khí ấm đối lưu. Một số loại có chức năng làm ẩm

25 – 100

Đèn sưởi Chỉ sưởi ấm cho không gian hẹp do luồng nhiệt được hướng tập trung vào một vị trí, không dùng được để sấy khô quần áo, một số loại chỉ dùng được ở một vị trí (như nhà tắm) do gắn cố định trên tường. Thời gian làm ấm nhanh

40 – 300

Máy sưởi (tấm sưởi dầu)

Ngoài chức năng sưởi ấm thì loại máy tấm sưởi dầu còn có thể dùng để sấy khô quần áo (nếu máy có chức năng quạt thổi). Không đốt cháy không khí vì hơi nóng tỏa ra đều và chậm nên không tạo cảm giác khô. Diện tích sưởi cao hơn đèn sưởi

26 – 40

Máy sấy tóc Bản chất của máy sấy tóc là một chiếc quạt sưởi cầm tay chuyên dùng để sấy khô tóc với luồng gió ấm được thổi tập trung

Quạt sưởi & máy sấy tóc:

Chọn mua loại có công suất phù hợp với nhu cầu sử dụng;

Nên chọn quạt sưởi có chức năng điều chỉnh nhiệt độ và tốc độ quạt gió riêng biệt;

Trong khi máy sấy tóc là vật dụng phổ biến trong các gia đình thì quạt sưởi, máy sưởi chỉ phổ biến ở các tỉnh phía bắc do thời tiết lạnh trong mùa đông. Do có công suất lớn, nhóm thiết bị này có thể chiếm hơn 8% điện năng tiêu thụ hàng tháng của gia đình, vì vậy việc sử dụng hợp lý sẽ góp phần tiết kiệm điện.


Nên mua quạt sưởi có cấu xoay nhiều hướng, có chức năng tạo ẩm và có công tắc an toàn tắt máy khi bị đổ;

Chọn máy sấy tóc có chế độ chỉ dùng quạt hoặc có nút bấm tạm ngắt cấp nhiệt.

Đèn sưởi & tấm sưởi dầu:

Chọn mua loại có công suất phù hợp với nhu cầu sử dụng;

Nên chọn mua loại có chức năng điều chỉnh nhiệt độ, nên mua máy sưởi có quạt thổi gió.

2. Sử dụng quạt sưởi, máy sưởi, máy sấy tóc:

Với đèn sưởi cố định, nên chọn vị trí lắp hợp lý để việc sưởi ấm được hiệu quả, ví dụ như lắp đèn sưởi nhà tắm hướng về phía bồn tắm hoặc khoang tắm đứng;

Đặt quạt sưởi, máy sưởi ở vị trí phù hợp khi sử dụng;

Chọn nhiệt độ và tốc độ quạt phù hợp, nên sử dụng chức năng xoay đổi hướng và tạo ẩm để tăng hiệu quả sưởi;

Đóng kín cửa phòng trong khi dùng thiết bị sưởi ấm;

Lau đầu thật khô trước khi sấy tóc vừa có lợi cho sức khỏe vừa giúp tóc mau khô khi sấy và tiết kiệm điện;

Trong khi sấy tóc, cứ sau 10 giây thì nên chuyển đổi giữa chế độ sấy nóng sang chế độ chỉ thổi gió. Khi tóc gần khô nên chuyển hẳn sang chế độ chỉ quạt;

Thường xuyên vệ sinh cánh quạt và lồng bảo vệ.


5.7.5 Bàn là

1. Lựa chọn bàn là:

Nên mua bàn là có các chế độ là tương ứng với các chất liệu vải khác nhau và có chức năng là hơi, công suất từ 600 – 800 Watt;

Tốt nhất là nên chọn loại bàn là đã có sẵn chế độ tiết kiệm điện , một rơ-le nhiệt tự động được thiết kế bên trong sẽ tự ngắt khi bàn là đạt đến độ nóng yêu cầu, và bật lại khi nhiệt độ giảm đi.

2. Sử dụng bàn là:

Hạn chế dùng bàn là vào giờ cao điểm hoặc dùng chung với các thiết bị điện có công suất lớn khác như bình nóng lạnh, máy điều hòa, lò sưởi…;

Nên gom quần áo để là chung một lần. Nếu gia đình sử dụng máy sấy quần áp thì nên là ngay sau khi sấy;

Trước khi là nên phân loại quần áo, quần áo cùng chất liệu vải nên là cùng nhau, loại dày là trước, mỏng là sau để tận dụng nhiệt độ bàn là. Sử dụng nhiệt độ phù hợp với từng chất liệu vải, vừa tiết kiệm điện vừa tránh cho quần áo khỏi cháy ô do nhiệt độ quá cao. Sau khi ngắt điện bàn là, còn có thể là thêm được 2 bộ quần áo nữa vì nhiệt độ bàn là giảm chậm;

Với bàn là hơi thì tốt nhất là sử dụng nước đã đun sôi để tránh các loại khoáng chất đóng cặn sét gây tắc lỗ phun hơi nước hoặc bám lại bên trong bàn là làm bẩn quần áo và cản trở sự truyền nhiệt. Tuyệt đối không cho bất kỳ chất tạo mùi thơm nào vào bình chứa nước vì gặp nhiệt độ cao sẽ ăn mòn các thiết bị bên trong bàn là;

Không nên vặn núm hơi ngay khi vừa cắm điện, khi đó lượng hơi không đủ, nước chảy ra ở dạng giọt, gây ướt cục bộ, đồng nghĩa với việc tốn thời gian và điện để làm khô;

Các loại bàn là gia dụng có công suất từ 900 – 2500 Watt. Trong các gia đình ở khu vực thành thị, bàn là có thể chiếm tới 7% điện năng tiêu thụ hàng tháng. Việc sử dụng bàn là hợp lý sẽ góp phần tiết kiệm điện năng tiêu thụ và tiên điện phải chi trả hàng tháng.


Sau khi là xong nên đổ nước thừa trong bình chứa bàn là để tránh sự đóng cặn bên trong bàn là;

Nếu mặt bàn là bị ma sát, do cặn bẩn bám vào, nên dùng khăn bông ẩm để vệ sinh, lau thật sạch từ lúc bàn là vẫn còn hơi ấm là dễ sạch nhất. Khi mặt bàn là bị gỉ, không nên dùng giấy nhám hoặc vật sắc nhọn để chà xát, dùng kem đánh răng, giấm hoặc dầu gió thoa lên bề mặt rồi lau sạch bằng vải mềm. Lau sạch bề mặt đế kim loại sẽ giúp bàn là điện hoạt động hiệu quả hơn cho những lần sau.


5.7.6 Tivi, máy tính và các thiết bị giải trí

1. Lựa chọn TV và các thiết bị đện tử nghe nhìn, giải trí:TV màn hình phẳng là loại phổ biến nhất trên thị trường hiện nay với 3 loại màn hình chính là Plasma TV, LCD TV và LED TV như trong bảng sau:

Đặc điểm Mức tiêu thụ điện (*)

Plas-ma

Góc nhìn rộng, hình ảnh chuyển động đẹp, màu sắc chính xác, độ tương phản cao nhất. Màn hình dày, kiểu dáng bình thường Cao nhất

LCD Góc nhìn hẹp, thể hiện hình ảnh chuyển động, màu sắc và độ tương phản kém TV Plasma. Màn hình mỏng, có nhiều kiểu dáng đẹp Trung bình

LED Góc nhìn rộng, hình ảnh chuyển động đẹp, màu sắc và độ tương phản gần bằng TV Plasma. Màn hình mỏng, có nhiều kiểu dáng đẹp Thấp nhất

(*) TV có cùng kích thước màn hình.Ngoài ra, một thông số quan trọng khi lựa chọn TV là chiều dài đường chéo màn hình (tính bằng inch). Khoảng cách tối ưu từ vị trí ngồi xem TV tới màn hình được tính bằng 3 lần chiều dài đường chéo. Theo nguyên tắc đó, nên lựa chọn kích thước màn hình TV theo bảng sau:

Các thiết bị điện tử nghe nhìn, giải trí gia đình bao gồm TV, dàn âm thanh, máy vi tính, máy chơi game…, phổ biến nhất là TV. Trong các gia đình ở khu vực thành thị, các thiết bị này thường được sử dụng trên 6 giờ/ngày và tiêu thụ tới 24% điện năng. Lựa chọn thiết bị phù hợp và sử dụng đúng cách các thiết bị điện tử nghe nhìn không chỉ tiết kiệm điện mà con giúp tăng tuổi thọ thiết bị.


Khoảng cách từ vị trí ngồi xem (m) Kích thước màn hình TV (inch)2,5 323,0 37 - 423,5 464,0 50

Mua các loại TV có chức năng tự động chuyển sang màn xanh nhạt khi không có tín hiệu;

Đối với màn hình máy vi tính, nếu không có nhu cầu đặc biệt thì màn hình LCD từ 17 đến 19 inch là phù hợp nhất;

Đối với dàn âm thanh và loa, nên mua loại có công suất vừa đủ, phù hợp với phòng nghe. Thông thường các loại dàn âm thanh và loa có công suất từ 75 – 100 Watt là đủ đáp ứng nhu cầu giải trí tại gia đình;

Khi chọn mua các thiết bị điện tử giải trí nghe nhìn, nên chọn mua các sản phẩm có dán nhãn tiết kiệm năng lượng như Energy Star, TCO hay energy saving…

2. Sử dụng TV và các thiết bị đện tử nghe nhìn, giải trí:

Tắt bằng nút nguồn chính trên máy thay vì dùng điều khiển từ xa vì khi tắt bằng điều khiển từ xa, TV hoặc đầu đĩa sẽ không thực sự tắt mà chỉ chuyển sang chế độ chờ (Stand by) và vẫn tiêu thụ điện;

Điều chỉnh màu sắc (Color), độ sáng (Brightness) và độ tương phản (Contrast) của màn hình ở mức phù hợp (~50%), vừa đỡ chói mắt vừa tiết kiệm điện. Khi xem TV từ nguồn tín hiệu phổ thông (bắt sóng hoặc truyền hình cáp) thì nên đặt chế độ hình ảnh ở mức dịu (Softness);

Chỉnh âm lượng (Volume) ở mức vừa đủ nghe;

Chuyển sang chế độ chờ khi tạm dừng;

Cài đặt chế độ tiết kiệm năng lượng cho máy vi tính: Control panel -> Power Option -> Power Saver: tự động tắt màn hình/ổ đĩa cứng, chuyển sang chế độ ngủ hoặc tắt máy sau một khoảng thời gian không sử dụng.


5.7.7 Nồi cơm điện

1. Lựa chọn nồi:

Nên chọn nồi có công suất và dung tích phù hợp với số người trong gia đình. Bảng sau đây đưa ra hướng dẫn lựa chọn nồi nấu cơm theo số lượng người trong gia đình:

Dung tích (Lít) Công suất (W) Số người trong gia đình

Dưới 1 250 – 400 2

1 – 1,5 450 – 600 2 – 4

1,5 – 1,8 650 – 850 3 – 6

Trên 1,8 Trên 900 Trên 6

Nếu có thể thì nên chọn mua nồi có mạch điều khiển điện tử với nhiều chế độ nấu khác nhau.

2. Sử dụng nồi cơm điện:

Không nên nấu cơm quá sớm, chỉ nên nấu cơm trước bữa ăn từ 30 đến 45 phút để hạn chế thời gian ủ nóng;

Lựa chọn chế độ nấu phù hợp;

Thường xuyên vệ sinh đáy nồi và mâm nhiệt để duy trì hiệu quả truyền nhiệt.

3. Nồi nấu cơm dùng gas: Bên cạnh các loại nồi nấu sử dụng điện thì trên thị trường còn có các loại nồi nấu

sử dụng gas. So với nồi điện, loại nồi này có các ưu nhược điểm sau:

Nồi cơm điện đang ngày càng phổ biến trong các gia đình do được sử dụng thường xuyên nên nồi cơm điện tiêu thụ gần 10% điện năng trong các gia đình. Trong hoàn cảnh giá năng lượng đang ngày càng tăng cao thì việc sử dụng nồi nấu cơm hợp lý sẽ giúp các gia đình tiết kiệm chi phí cho các bữa ăn hàng ngày


Có thể tận dụng nguồn khí sinh học (biogas) ở các khu vực nông thôn hoặc ngoại thành nơi có các trang trại chăn nuôi, sẵn có nguồn nguyên liệu sản xuất biogas;

Dung tích nồi lớn từ 6 – 10 lít, phù hợp với các gia đình đông người;

Không có chế độ nấu hoàn toàn tự động, cần có thao tác điều khiển;

Kém linh hoạt hơn nồi điện vì phải đặt tại vị trí có van cấp gas;

Độ an toàn kém hơn nồi điện.

Việc sử dụng và vệ sinh nồi nấu gas cần thực hiện đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.


5.7.8 Bếp & lò nướng

1. Lựa chọn bếp & lò nướng:Bảng sau đây đưa ra các so sánh cơ bản giữa các loại bếp khác nhau:

Loại bếp Đặc điểm chung

Bếp gas Rất đa dạng về chủng loại. Đa số bếp gas sử dụng khí gas - hóa lỏng (LPG) và một số loại sử dụng khí sinh học biogas. Có từ 1 đến 4 chỗ nấu, có thể có thêm lò nướng -

Bếp điện Chủng loại đa dạng- Có từ 1 đến 4 chỗ nấu, có thể có thêm lò nướng - Độ an toàn cao, dễ bố trí vị trí đặt bếp-

Bếp điện từ (tấm sưởi dầu)

Thường là bếp đơn- Tốc độ tăng nhiệt nhanh- Chỉ dùng được với nồi/chảo chuyên dụng-

Chọn mua loại bếp phù hợp với nhu cầu sử dụng và nguồn năng lượng;

Nên mua bếp loại 2 chỗ nấu trở lên phù hợp với các kích thước đường kính đáy nồi/chảo khác nhau;

Mua bếp có chế độ ninh (ngọn lửa nhỏ hoặc nhiệt độ vừa đủ để duy trì trạng thái sôi);

Chọn mua lò nướng có thể tích và công suất vừa đủ, phù hợp với nhu cầu sử dụng;

Bếp là vật dụng không thể thiếu trong gia đình. Loại bếp được sử dụng phổ biến nhất hiện nay trong các hộ gia đình là bếp gas và bếp điện. Tại khu vực thành thị, mặc dù bếp gas đã trở nên phổ biến nhưng các loại bếp điện vẫn tiêu thụ gần 11% tổng lượng điện bình quân hàng tháng. Do giá năng lượng (gas, điện) đang ngày càng tăng cao nên việc sử dụng hợp lý sẽ giúp các gia đình tiết kiệm chi phí cho các bữa ăn hàng ngày.


Nếu có thể nên mua các loại bếp điện và lò nướng có đồng hồ hiển thị nhiệt độ.

2. Lắp đặt bếp & lò nướng:

Lắp đặt theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất;

Đảm bảo các ống gas, mối nối, van gas luôn kín để tránh rò rỉ gas;

Lò nướng đặt trong hộc tủ bếp thì cần bố trí đường thoát hơi nóng cho lò.

3. Sử dụng bếp & lò nướng:

Chế biến và chuẩn bị đầy đủ trước khi nấu. Thực phẩm bảo quản trong tủ lạnh không nên nấu ngay khi vừa lấy ra khỏi tủ, nên bỏ thực phẩm ra khỏi tủ lạnh trước khi nấu 30 phút;

Chọn nồi có kích cỡ phù hợp với lượng đồ ăn cần xào nấu. Sử dụng nồi kim loại có đáy không quá dày;

Sử dụng bếp (chỗ nấu) phù hợp với kích cỡ đáy nồi/chảo;

Chỉnh nhiệt độ nấu phù hợp, với bếp gas thì luôn chỉnh ngọn lửa nhỏ hơn đáy nồi;

Chuyển sang chế độ ninh khi nước đã sôi khi luộc/ninh thức ăn;

Đậy vung trong khi nấu;

Tận dụng nguồn nước nóng sẵn có để đun nấu (ví dụ như nước năng lượng mặt trời);

Thường xuyên vệ sinh bát chia lửa của bếp gas để ngọn lửa xanh đều;

Không nên để đáy nồi/chảo bám nhiều muội làm giảm khả năng truyền nhiệt;

Xem hướng dẫn sử dụng lo nướng trong phần lo vi sóng .


5.7.9 Lò vi sóng

1. Lựa chọn lò vi sóng:

Nên chọn lò phù hợp với số người trong gia đình. Bảng sau đây đưa ra hướng dẫn lựa chọn loại lò theo số lượng người trong gia đình:

Dung tích lò (Lít)

Số người trong gia đình

Công suất vi sóng (W)

Công suất nướng (W)

Dưới 20 ít hơn 3 600 – 750 800 – 900

20 – 23 3 – 5 700 – 900 900 – 1200

26 – 28 5 – 6 800 – 1000 1000 – 1400

30 – 32 6 – 8 850 – 1100 1000 – 2000

Trên 40 Trên 8 900 – 1200 1100 – 2500

Không nhất thiết phải mua lò có công suất cao, dung tích lò và các chức năng nấu quan trọng hơn là công suất;

Hiện nay, trên thị trường đã có các loại lò vi sóng sử dụng biến tần (inverter), các loại lò này thường có giá thành cao hơn loại không dùng biến tần có cùng dung tích. Ngoài việc điều khiển nhiệt chính xác để nấu món ăn ngon hơn, lò vi sóng sử dụng biến tần còn giúp tiết kiệm điện.

2. Sử dụng lò vi sóng:

Không đặt lò gần các đồ điện khác để tránh ảnh hưởng đến hoạt động của các đồ vật này. Nếu đặt lò trong hộc tủ bếp thì cần bố trí đường thoát hơi nóng cho lò, đặc biệt là với lò có chức năng nướng;

Lo vi sóng đang ngày càng phổ biến trong các căn bếp gia đình do sự tiện lợi mà nó mang lại. Ngoài chức năng nấu bằng vi sóng, các loại lo đời mới con có thêm chức năng nướng. Do lo vi sóng và lo nướng là các thiết bị điện công suất lớn chiếm khoảng 10% điện năng hàng tháng nên việc sử dụng đúng cách và hợp lý sẽ góp phần tiết kiệm điện trong gia đình.


Nên dùng đồ đựng thức ăn (bát, đĩa, cốc…) bằng sứ, thủy tinh không quá dày vì sẽ hút giữ nhiệt, làm thực phẩm lâu chín;

Luôn có nước hoặc thực phẩm ướt khi nấu bằng lò, khi món ăn quá khô, có thể vẩy một ít nước sạch vào đồ ăn;

Khi nấu, nên xếp thực phẩm theo vòng tròn, phần thực phẩm to, dày quay ra ngoài. Nên thái/cắt/chặt thực phẩm thành các miếng có kích thước bằng nhau để thực phẩm dễ chín đều, tiết kiệm thời gian lò hoạt động;

Nên sử dụng các chương trình nấu được cài đặt sẵn vì đã được tối ưu hóa;

Nhập chính xác khối lượng thực phẩm khi rã đông, nấu theo chương trình (tùy vào phần mềm của từng loại lò) để quá trình nấu được tối ưu;

Hạn chế dùng chức năng rã đông thực phẩm bằng cách lên kế hoạch nấu nướng hợp lý, ví dụ nếu định nấu món thịt quay cho bữa tối thì buổi sáng trước khi đi làm hãy bỏ miếng thịt định quay từ ngăn đá của tủ lạnh xuống ngăn mát hoặc bỏ hẳn ra ngoài. Như thế quá trình rã đông sẽ diễn ra tự nhiên, đồng thời tiết kiệm điện cho lò vi sóng và cả tủ lạnh;

Khi dùng chức năng nướng, nên để thực phẩm thật khô (hoặc ráo nước) rồi hãy nướng. Khi nướng thịt, cá nên bọc thực phẩm bằng giấy bọc kim loại chuyên dụng để tăng khả năng truyền nhiệt;

Thường xuyên vệ sinh bên trong lò sạch sẽ.


5.7.10 Bình đun nước

1. Lựa chọn bình đun nước:

Bảng sau đây đưa ra các so sánh cơ bản giữa các loại bình đun nước khác nhau:

Loại bếp Đặc điểm chungBình (ấm) siêu tốc

Dung tích từ 1 đến 2 lít, thời gian đun nhanh- Tự động tắt khi nước sôi, không có khả năng giữ nhiệt- Phù hợp cho việc đun nước rồi sau đó rót vào phích để giữ nhiệt -

Bình đun nước nóng

Dung tích từ 2 đến 4 lít, thời gian đun sôi nước lâu- Bình bật liên tục, tự động chuyển sang chế độ giữ nhiệt khi nước - đã sôi Phù hợp nhu cầu dùng nhiều nước sôi (pha trà, pha sữa cho em - bé)

Bình (ấm) đun không có bộ phận gia nhiệt

Phải đun bằng bếp điện hoặc bếp gas thông thường, thời gian - đun lâuCó còi báo khi nước sôi- Phù hợp cho việc đun nước rồi sau đó rót vào phích để giữ nhiệt-

Chọn mua loại bình và dung tích bình phù hợp với tập quán và nhu cầu sử dụng;

Mua sản phẩm từ các nhà sản xuất có uy tín để đảm bảo an toàn. Tránh mua các sản phẩm rẻ tiền vì bộ phận tự ngắt khi nước sôi hoặc còi báo nước sôi rất dễ hỏng.

Với công suất tiêu thụ từ 600 – 1500 Watt, các loại bình đun nước chiếm tới 24% điện năng tiêu thụ hàng tháng trong gia đình. Việc sử dụng bình đun nước hợp lý sẽ góp phần tiết kiệm đáng kể điện năng tiêu thụ và tiên điện phải chi trả hàng tháng.


2. Sử dụng bình đun nước:

Nước đun bằng bình siêu tốc nếu dùng không hết thì nên rót ngay vào phích để giữ nhiệt, khi cần dùng thì lấy ra đun lại;

Hạn chế sử dụng hoặc tắt bình đun nước nóng khi không sử dụng trong một khoảng thời gian dài (ví dụ khi khi vắng khỏi nhà hoặc ban đêm);

Tránh đun nước trong phòng có điều hòa hoặc để bình trước luồng gió của quạt;

Thường xuyên vệ sinh, tẩy cặn bám trong bình để tăng khả năng trao đổi nhiệt.


5.7.11 Bình nước nóng

1. Lựa chọn bình nước nóng:

Bảng sau đây đưa ra các so sánh cơ bản giữa các loại bình nước nóng khác nhau:

Loại bình Đặc điểm chung

Bình nước nóng tức thời (trực tiếp)

Sử dụng sợi đốt điện công suất từ 3,0 – 5,0 kW, dung tích bình đun - chỉ khoảng 1 lít, không trữ được nước nóng, cấp nước nóng tức thời khi mở vòiKích thước nhỏ, dễ lắp đặt, phù hợp với không gian chật hẹp-

Bình nước nóng(gián tiếp)

Sử dụng sợi đốt có công suất từ 1,5 – 2,5 kW, dung tích bình từ 15 - đến 30 lít, có thể trữ nước nóng sau 1 ngày, thời gian đun nóng nước từ 5 – 10 phútKích thước lớn, cần phải lắp chắc chắn do khá nặng, sử dụng an - toàn

Bình nước nóng sử dụng bơm nhiệt (gián tiếp)

Sử dụng công nghệ bơm nhiệt, từ 1,5 – 3,0 kW, dung tích bình chứa - thường lớn hơn 100 lít, phù hợp với gia đình đông người. Giá cao Kích thước lớn, hiệu suất cao hơn bình sợi đốt và rất an toàn-

Bình nước nóng tức thời sử dụng gas

Sử dụng gas, dung tích bình đun cỡ 1 lít nên không trữ được nước - nóng, cấp nước nóng tức thời khi mở vòi. Chi phí sử dụng thấp hơn bình điệnLắp đặt phức tạp do phải có ống cấp gas và thoát khí thải, dễ mất - an toàn,

Với công suất tiêu thụ từ 1500 – 5000 Watt, các loại bình (máy) nước nóng chiếm tới 18% điện năng tiêu thụ trong gia đình. Việc sử dụng bình nước nóng hợp lý sẽ giúp các gia đình tiết kiệm đáng kể điện năng tiêu thụ và tiên điện phải chi trả hàng tháng.


Hệ thống cấp nước nóng sử dụng năng lượng mặt trời

Phụ thuộc vào thời tiết, nhiệt độ nước không cao bằng bình điện - hoặc gas, làm nóng chậm (từ 2 đến 6 giờ tùy điều kiện thời tiết)Tốn diện tích, chỉ phù hợp với các gia đình có không gian như mái - nhà, sân thượng. Hầu như không tốn chi phí sử dụng và không có rủi ro về an toàn

Chọn mua loại bình và dung tích bình phù hợp với tập quán và nhu cầu sử dụng;

Mua sản phẩm từ các nhà sản xuất có uy tín để đảm bảo chất lượng và an toàn.

2. Lắp đặt bình nước nóng:

Thực hiện theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất, đặc biệt lưu ý các chỉ dẫn an toàn;

Bình nước nóng đốt bằng gas nên lắp tại các vị trí bên ngoài nhà như ban công hoặc sân. Nếu lắp trong nhà cần đảm bảo có đường thoát khí thải;

Lắp công tắc riêng cho các bình nước nóng. Nếu lắp bình tại các vị trí kín (treo trên trần giả, nhà kho, ban công…) thì nên dùng loại công tắc có đèn báo chế độ tắt-bật;

Bảo ôn các đường ống nước nóng;

Nếu sử dụng kết hợp bình nước nóng với hệ thống cấp nước nóng năng lượng mặt trời thì nên thiết kế lại hệ thống cấp nước nóng trong đó hệ thống năng lượng mặt trời đóng vai trò là nguồn cấp nước cho các bình nước nóng trong gia đình.

3. Sử dụng và bảo dưỡng bình nước nóng:

Nên cái đặt nhiệt độ trong khoảng 36 oC – 40oC;

Chỉ bật bình nước nóng (gián tiếp) trước khi tắm từ 5 đến 10 phút và nên tắt bình trước khi tắm;

Mở vòi vừa đủ khi dùng bình nước nóng tức thời, tránh lưu lượng sử dụng quá cao;

Nếu nguồn nước cấp đủ áp lực thì không cần dùng bơm tăng áp;


Hợp lý hóa việc sử dụng để tiết kiệm nước nóng;

Nên kiểm tra que khử cặn trong bình nước nóng (gián tiếp) định kỳ 6 tháng/lần, súc và xả cặn theo hướng dẫn của nhà sản xuất;

Nên thay bình mới nếu bình đã quá cũ, bám nhiều cặn.


5.7.12 Bình nước nóng năng lượng mặt trời

1. Lựa chọn bình nước nóng năng lượng mặt trời:

Chọn dung tích bình: gia đình từ 4 đến 5 người thì nên chọn bình có dung tích như sau:

Khu vực miền Nam và Nam Trung bộ: chỉ cần loại bình có dung tích 120 o lít;

Khu vực miền Bắc và và Bắc Trung bộ: nên chọn loại bình có dung tích 180 o - 200 lít.

Khi lựa chọn bình nước nóng năng lượng mặt trời, cần lưu ý tới chất liệu dùng để chế tạo các bộ phận và chất lượng gia công các chi tiết đó. Bảng sau đây sẽ cung cấp các thông tin cơ bản giúp xác định mức chất lượng của hệ thống nước nóng năng lượng mặt trời:

Bộ phậnMức chất lượng

Trung bình Khá Tốt

Ruột bình

InoxDày khoảng 0,4 mm

Inox 304Dày từ 0,5 – 0,55 mm

Inox 304 tráng men thủy tinh hoặc men sứ Titan, dày trên 1,8 mm

Hàn ruột bình Hàn ép mép Hàn ép mép

Hàn ép mép – Phủ men thủy tinh hoặc men sứ che lấp hoàn toàn

Bình nước nóng năng lượng mặt trời đang ngày càng được sử dụng rộng rãi ở các đô thị. Mặc dù không phải là thiết bị tiêu thụ năng lượng (điện, gas) nhưng việc sử dụng hiệu quả bình nước nóng năng lượng mặt trời cũng sẽ giúp các gia đình tiết kiệm chi phí năng lượng thông qua việc thay thế hoặc giảm sử dụng các loại bình nước nóng truyên thông.


Lớp bảo ôn

Lớp nhựa xốp PU lẫn tạp chất, nén không áp lực, ấn tay vào sẽ thấy lún

Lớp PU tinh khiết, nén áp lực do đó cứng hơn rất nhiều, tay ấn không lún

Lớp PU tinh khiết, nén áp lực do đó cứng hơn rất nhiều, tay ấn không lún

Chất liệu vỏ bình

Inox 201 hoặc inox không đạt tiêu chuẩn, không được sắc nét

Inox 304, 430, Du-plex, sắc nét, không bị móp - méo

Inox 304, 430, Duplex, sắc nét, không bị móp - méo

Chế tạo vỏ bình

Ép bằng máy với công nghệ cũ, đường dập không khít

Công nghệ hiện đại. Các mép nối khít và tạo độ sắc nét nhất định

Công nghệ hiện đại. Các mép nối khít và tạo độ sắc nét nhất định

Chất liệu khung, chân đế

Inox 201, 430 Inox 304, 430, Du-plex Inox 304, 430, Duplex

Ống chân không

Φ47, Φ58 – 2 lớp hoặc Φ58 – 3 lớp. Hiệu suất thu nhiệt ~ 90%

Φ58 – 3 lớp, ống dầu.

Hiệu suất thu nhiệt có thể tới 92%

Φ58 – 3 lớp, ống dầu.

Hiệu suất thu nhiệt có thể tới 95%

Đánh giá chung

Gia nhiệt và giữ nhiệt ở mức trung bình. Tuổi thọ từ 8 - 10 năm.

Đảm bảo gia nhiệt & giữ nhiệt tốt.Tuổi thọ tới 15 năm.

Đảm bảo gia nhiệt & giữ nhiệt tốt.Tuổi thọ trên 20 năm.

Số lượng ống chân không: đối với loại ống chân không Φ58 – 1,8m (loại phổ biến nhất trên thị trường) thì số lượng ống được quy định theo chuẩn của nhà sản xuất như sau:

Dung tích bình Số lượng ống120 lít 12150 lít 15180 lít 18200 lít 20240 lít 24300 lít 30


Nêm tìm hiểu về chất lượng sản phẩm qua nhiều kênh thông tin, từ những người có chuyên môn và mua sản phẩm từ các nhà cung cấp có uy tín;

2. Lắp đặt bình nước nóng năng lượng mặt trời:

Mái nhà phải có nắng và không bị che khuất;

Bồn/bể chứa nước phải cao hơn bình nước nóng để đảm bảo nguồn cấp nước ổn định vì bình nước nóng năng lượng mặt trời chỉ hoạt động khi được cấp nước đều và liên tục;

Nếu sử dụng kết hợp bình nước nóng với hệ thống cấp nước nóng năng lượng mặt trời thì nên thiết kế lại hệ thống cấp nước nóng trong đó hệ thống năng lượng mặt trời đóng vai trò là nguồn cấp nước cho các bình nước nóng trong gia đình.

Bố trí đường ống nước nóng càng ngắn càng tốt và nên có bảo ôn đường ống nước nóng;

Nối ống đúng kỹ thuật tránh rò rỉ.

3. Sử dụng và bảo dưỡng bình nước nóng:

Hợp lý hóa việc sử dụng để tiết kiệm nước nóng;

Thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.


5.7.13 Máy xay đa năng

1. Lựa chọn máy xay:

Chọn loại máy phù hợp với nhu cầu sử dụng. Nếu chỉ sử dụng để xay thực phẩm, hoa quả thì máy xay với dung tích cối xay 1,5 lít và công suất từ 500 – 600 Watt là đủ đáp ứng nhu cầu;

Nếu chỉ có nhu cầu xay thịt, rau và chế biến các món ăn lỏng như cháo, súp thì nên mua máy xay cầm tay, vừa tiện dụng lại tiết kiệm điện.

2. Sử dụng máy xay:

Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng đi kèm máy;

Cho lượng thực phẩm đúng với hướng dẫn. Nếu cho nhiều, không thể xay nhuyễn thực phẩm lại vừa không tốt cho máy và lưỡi dao. Nên cắt thực phẩm, rau củ thành các miếng nhỏ đồng đều trước khi xay;

Với những thực phẩm cứng, một số máy có 3 chức năng từ xay với công suất nhẹ, bình thường đến mạnh. Hãy dùng lần lượt 3 tính năng này để giúp quá trình xay hiệu quả hơn, không hại lưỡi dao;

Nên sử dụng nút nhồi (Pulse) khi xay. Nút này có chức năng đảo đều thực phẩm và xay sơ. Dùng nút nhồi giúp máy không phải hoạt động gắng sức khi xay nhuyễn thực phẩm;

Mỗi lần bấm chỉ nên cho máy chạy khoảng 15 đến 20 giây, nghỉ một chút rồi chạy tiếp để không hại máy.

Vệ sinh máy cẩn thận để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và gia tăng độ bền lưỡi dao, máy.

Có rất nhiêu loại máy xay đa năng, từ loại cầm tay với công suất khoảng 200 Watt cho tới loại có côi xay dung tích tới 2,5 lít và công suất trên 1000 Watt. Trong các gia đình ở khu vực thành thị, máy xay tiêu thụ trung bình khoảng 1,4% điện năng tiêu thụ hàng tháng.


5.7.14 Điều hòa

1. Lựa chọn máy điều hòa nhiệt độ:Có 4 loại máy điều hòa nhiệt độ phổ biến thường sử dụng cho hộ gia đình:

Loại cửa sổ (1 cục): có cấu tạo một khối máy duy nhất. Để gắn máy này chỉ cần - tạo một khung cửa sổ trên tường khi gắn máy, để bề mặt (giàn lạnh) quay vào trong phòng.

Loại 2 cục treo tường: cục nóng lắp bên ngoài nhà và cục lạnh gắn trên tường - trong nhà. Loại này thích hợp với nhà có không gian thoáng (hành lang, ban công) để đặt cục nóng.

Loại 2 cục âm trần: cấu tạo giống như loại 2 cục treo tường nhưng cục lạnh lắp - âm trần. Loại này thích hợp với các nhà biệt thự hoặc chung cư cao cấp có kết cấu trần 2 lớp.

Loại 2 cục đặt đứng: là loại 2 cục với cục lạnh có kích thước lớn đặt đứng trên - sàn nhà. Loại này thường có công suất lớn và chỉ thích hợp với các phòng có diện tích trên 45 m2.

Ngoài ra, một thông số quan trọng khi lựa chọn máy điều hòa hòa nhiệt độ là công suất lạnh của máy, tính bằng đơn vị BTU/giờ. Bảng sau đây đưa ra hướng dẫn lựa chọn công suất máy theo diện tích phòng cần điều hòa:

Diện tích phòng (m2) Công suất lạnh (BTU/giờ)

10 - 15 9000

15 - 20 12000

20 - 30 18000

Trên 30 24000

Điêu hoa nhiệt độ là thiết bị tiêu thụ điện lớn nhất trong gia đình. Vào mùa nóng, trong gia đình sử dụng điêu hoa, máy điêu hoa nhiệt độ có thể tiêu thụ tới hơn 30% điện năng. Chính vì vậy việc sử dụng điêu hoa nhiệt độ hợp lý sẽ góp phần tiết kiệm đáng kể điện năng tiêu thụ và tiên điện phải chi trả hàng tháng.


Hiện nay, trên thị trường đã có các loại điều hòa nhiệt độ sử dụng biến tần (invert-er), các loại máy này thường có giá thành cao hơn các máy không dùng biến tần có cùng công suất. Tuy nhiên máy điều hòa nhiệt độ sử dụng biến tần có thể tiết kiệm 5% điện tiêu thụ và đảm bảo duy trì nhiệt độ trong phòng điều hòa ổn định, nâng cao chất lượng điều hòa không khí.

2. Lắp đặt máy điều hòa nhiệt độ:

Thực hiện theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất;

Đối với máy điều hòa 2 cục thì khoảng cách giữa 2 cục không nên quá 15 mét;

Đường ống lạnh phải được bảo ôn đúng kỹ thuật bằng vật liệu bảo ôn tốt;

Không gắn cục lạnh trong các góc khuất (làm giảm khả năng đối lưu không khí), cục lạnh treo tường nên gắn ở độ cao từ 2,5 đến 3,5 mét;

Khi nhà có nhiều máy điều hòa thì cần bố trí các cục nóng hợp lý, không đặt các cục nóng quá gần nhau hoặc thổi gió nóng vào nhau làm giảm khả năng giải nhiệt;

Đặt cục nóng tại vị trí thoáng mát, không bị ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp. Nếu cần thiết thì có thể lắp thêm mái che nắng cho cục nóng;

Không đặt cục nóng ở nơi có gió to vì sẽ ảnh hướng đến hoạt động của quạt;

Không đặt cục nóng ở gần mặt đất hoặc những chỗ có nhiều bụi.

3. Sử dụng và bảo dưỡng máy điều hòa nhiệt độ:

Cài đặt nhiệt độ hợp lý: mặc dù dải nhiệt độ lý tưởng trong nhà từ 22 oC (mùa đông) đến 25oC (mùa hè) nhưng do cảm nhận nhiệt độ môi trường của cơ thể con người là tương đối nên có thể cài đặt nhiệt độ máy điều hòa tùy thuộc vào nhiệt độ bên ngoài như sau:

Nhiệt độ bên ngoài (oC) 30 32 34 trên 35

Nhiệt độ cài đặt cao nhất (oC) 26 27 28 29

Theo tính toán, tăng thêm 1oC nhiệt độ cài đặt sẽ giúp tiết kiệm 3% điện năng tiêu thụ;

Chỉ sử dụng chế độ làm mát nhanh (turbo) hoặc đặt chế độ quạt mạnh nhất trong khoảng 3 phút đầu tiên sau khi bật điều hòa. Sau đó cần chuyển về chế độ bình thường với tốc độ quạt vừa phải;

Bật chế độ điều chỉnh gió đa hướng (swing) hoặc có thể sử dụng kết hợp với


quạt (nếu cần thiết) để tăng khả năng luân chuyển không khí trong phòng điều hòa;

Không sử dụng quạt thông gió có công suất lớn hơn 25 W cho phòng sử dụng điều hòa;

Đóng kín các cửa phòng sử dụng điều hòa và hạn chế ra vào phòng;

Đóng cửa chớp hoặc dùng rèm che ánh nắng trực tiếp chiếu vào phòng;

Hạn chế sử dụng các thiết bị sinh nhiệt như bàn là, bếp, bình đun nước trong phòng;

Vệ sinh các tấm lưới lọc bụi và các giàn trao đổi nhiệt ít nhất 2 lần/năm và bảo dưỡng máy ít nhất 1 lần/năm;

Liên hệ với các cơ sở dịch vụ điện lạnh để kiểm tra khi phát hiện các dấu hiệu bất thường (máy kêu to, không có hơi lạnh, tự động bật hoặc tắt…) để kiểm tra và sửa chữa, bảo trì.


5.5.15 Tủ lạnh

1. Lựa chọn tủ lạnh:

Nên chọn tủ có dung tích phù hợp với số người và tập quán sinh hoạt của gia đình. Bảng sau đây đưa ra hướng dẫn lựa chọn dung tích tủ lạnh theo số lượng người và tập quán sinh hoạt trong gia đình:

Số người trong gia đình

Đi chợ hàng ngày

Đi chợ 2 ngày/lần

Đi chợ 2 lần/tuần

Đi chợ 1 lần/tuần

Dưới 3 100 – 110 lít 120 – 130 lít 150 – 170 lít 180 – 200 lít

4 – 5 130 – 150 lít 160 – 170 lít 180 – 200 lít 210 – 230 lít

6 – 8 170 – 180 lít 200 – 210 lít 230 – 250 lít 260 – 280 lít

Trên 8 200 – 210 lít 210 – 240 lít 250 – 280 lít 280 – 300 lít

Chọn tủ lạnh có quạt gió và có các ngăn chứa riêng cho từng loại đồ ăn, thực phẩm, rau quả. Tốt nhất là tủ có các cánh mở riêng cho từng khoang chứa đồ ăn;

Hiện nay, trên thị trường đã có các loại tủ lạnh sử dụng biến tần (inverter), các loại tủ này thường có giá thành cao hơn loại không dùng biến tần có cùng dung tích. Tuy nhiên tủ lạnh sử dụng biến tần có thể tiết kiệm 5% điện tiêu thụ và đảm bảo duy trì nhiệt độ trong tủ ổn định giúp bảo quản thực phẩm tốt hơn.

2. Sử dụng tủ lạnh:

Để tủ lạnh ở vị trí thoáng mát, thành tủ cách tường ít nhất 5 cm;

Chỉnh nhiệt độ hợp lý cho từng khoang và từng mùa trong năm. Thông thường nhiệt độ giữ lạnh cho cá tươi, thịt tươi tốt nhất là trên dưới –1oC, với sữa bò và trứng gà, trứng vịt là 3oC, với hoa quả và rau xanh là 5oC;

Cùng với sự phát triển của xã hội, tủ lạnh ngày càng phổ biến trong các căn bếp gia đình. Do đặc điểm vận hành liên tục, chi phí tiên điện cho tủ lạnh có thể chiếm hơn 16% tổng tiên điện hàng tháng của gia đình. Việc sử dụng tủ lạnh hợp lý sẽ góp phần tiết kiệm đáng kể điện năng tiêu thụ và tiên điện phải chi trả hàng tháng.


Không để đồ ăn nóng vào tủ lạnh. Thức ăn sau khi nấu phải để nguội trước khi cất trữ;

Đựng thực phẩm trong các hộp plastic hoặc thủy tinh có nắp kín trước khi để vào tủ lạnh. Xếp đồ trong các khoang ngăn nắp và thông thoáng sẽ giúp khí lạnh lưu thông tốt;

Luôn để các khay đá trong ngăn đá để giữ lạnh. Nếu không muốn dùng nước đá, có thể tìm mua các túi giữ lạnh hoặc đá khô có màng bọc plastic để vào ngăn đá để giữ lạnh;

Hạn chế mở cửa tủ, không mở cửa tủ quá lâu;

Thường xuyên kiểm tra độ kín của các gioăng cửa. Liên hệ với cơ sở dịch vụ điện lạnh để kiểm tra khi có các dấu hiệu bất thường (máy kêu to, kém lạnh, bật - tắt liên tục…).


5.7.16 Máy hút ẩm

1. Lựa chọn máy hút ẩm:Việc lựa chọn đúng loại máy hút ẩm có công suất phù hợp với nhu cầu sử dụng có ý nghĩa quan trọng đối với chi phí năng lượng và hiệu năng hút ẩm. Khi mua máy, cần xem xét tới các yếu tố:

Diện tích, thể tích và kết cấu căn phòng định đặt máy;

Độ ẩm môi trường và độ ẩm cần duy trì;

Máy gắn cố định hay có thể di chuyển ở nhiều vị trí khác nhau;

Máy hút ẩm cho cả ngôi nhà hay cho một phòng;

Công suất hút ẩm của máy thường được thể hiện bằng lượng nước hút được trong 24 giờ trong điều kiện nhiệt độ và độ ẩm nhất định (ví dụ 10 – 15 lít/24 giờ trong điều kiện 28oC và độ ẩm 85%). Khi mua hàng, nên cung cấp đủ các thông tin nói trên để nhờ nhân viên tư vấn bán hàng hỗ trợ lựa chọn loại máy có công suất phù hợp nhất.Một số kinh nghiệm khi mua máy hút ẩm:

Với máy đặt cố định: nên chọn các loại máy hút ẩm có vòi xả nước trực tiếp ra ngoài do đó sẽ không phải lo khi bình chứa nước thải đầy;

Với máy không gắn cố định: nên chọn loại có bình chứa nước có dung tích đủ lớn và có hệ thống thông báo bằng đèn hoặc âm thanh khi đầy nước;

Nên chọn máy có công suất cao hơn công suất cần thiết khoảng 10%.

Máy hút ẩm đang được sử dụng ngày càng nhiêu trong các gia đình ở khu vực phía Bắc do đặc điểm thời tiết nồm ẩm trong mùa xuân. Với công suất tiêu thụ điện phổ biến trong khoảng từ 200 đến 1000 Watt, máy hút ẩm cũng là một trong những thiết bị tiêu thụ nhiêu điện khi vận hành liên tục.Việc sử dụng máy hút ẩm hợp lý sẽ góp phần tiết kiệm điện năng tiêu thụ trong gia đình.


2. Sử dụng máy hút ẩm:

Thực hiện theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất;

Đóng kín các cửa phòng đang bật máy hút ẩm và hạn chế ra vào phòng;

Kết hợp sử dụng quạt thông gió để giảm độ ẩm trong phòng;

Đóng kín cửa nhà tắm, các khu vệ sinh và bật quạt hút gió sau khi sử dụng để hơi ẩm không xâm nhập vào phòng đặt máy hút ẩm;

Liên hệ với các cơ sở dịch vụ để kiểm tra khi phát hiện các dấu hiệu bất thường (máy kêu to, không có hút được hơi ẩm, tự động bật hoặc tắt…) để kiểm tra và sửa chữa, bảo trì.


5.7.17 Máy bơm nước

1. Lựa chọn máy bơm:

Chọn loại máy bơm có đặc tính phù hợp với nhu cầu sử dụng của gia đình (đặc điểm nguồn nước và bể chứa):

Bơm hút: dùng để hút nước ở các nguồn sâu như nước giếng khoan;o

Bơm đẩy: bơm đẩy nước lên bồn chứa trên cao;o

Bơm hút & đẩy: kết hợp 2 loại trên;o

Bơm áp lực tự động: dùng để tăng áp cho vòi sen, máy giặt… khi không o đủ áp lực;

Hai thông số quan trọng nhất khi chọn máy bơm là chiều cao hút - đẩy (mét) và lưu lượng bơm (m3/giờ). Nên hỏi ý kiến các kỹ thuật viên của nơi cung cấp máy bơm để chọn được loại máy phù hợp. Thông thường, máy bơm có độ cao đẩy từ 1,2 đến 1,5 lần độ cao thực tế là thích hợp (độ cao nhà là 10m thì chọn loại máy bơm có thể bơm nước lên độ cao khoảng 12 – 15m);

Nên chọn mua các loại máy bơm có hiệu suất cao.

2. Lắp đặt máy bơm:

Lắp đặt máy bơm đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất;

Lắp đặt máy càng gần nguồn nước càng tốt, cố định máy, tránh để máy rung khi chạy;

Đầu hút của vòi bơm đặt cao hơn đáy và xa thành giếng, có lưới lọc để tránh rác làm nghẹt ống hút;

Ngoại trừ các khu chung cư mới xây dựng có hệ thông cấp nước tập trung đáp ứng nhu cầu sử dụng thì máy bơm được dùng phổ biến ở các hộ gia đình từ nông thôn đến thành thị. Tính trung bình, máy bơm tiêu thụ khoảng 2,8% điện năng trong gia đình.


Bố trí đường ống hợp lý để hạn chế các điểm gấp khúc làm tăng trở lực đường ống. Nối ống đúng kỹ thuật tránh rò rỉ;

Nên sử dụng bồn chứa trữ nước trên cao (có van phao đóng ngắt máy bơm tự động) để tạo áp lực ổn định và điều hòa nhu cầu dùng nước, tránh trường hợp phải bơm mỗi khi sử dụng;

Nên có cầu dao hoặc atomat riêng cho máy bơm để có thể ngắt điện khi cần.

3. Sử dụng máy bơm nước:

Nếu bồn chứa có thể tích đủ lớn thì có thể dùng bộ hẹn giờ (Timer) thay cho van phao tự động. Cài đặt bộ hẹn giờ để bơm nước vào khoảng thời gian cố định trong ngày. Nên bơm nước vào giờ thấp điểm;

Đối với máy bơm áp lực thì chỉ nên bật cầu dao hoặc atomat cấp điện cho máy bơm khi sử dụng (tắm vòi sen, chạy máy giặt….) vì nếu cấp điện liên tục thì máy sẽ thường xuyên vận hành để bù áp khi hệ thống đường ống không kín hoặc các thiết bị dùng nước đã cũ gây rò rỉ nước;

Sử dụng nước tiết kiệm cũng là tiết kiệm điện cho máy bơm.


5.7.18 Máy giặt, máy sấy quần áo

1. Lựa chọn máy giặt, máy sấy quần áo:Có 3 kiểu máy giặt gia dụng được sử dụng phổ biến là máy lồng đứng, lồng ngang và lồng nghiêng. Bảng sau đây đưa ra các so sánh cơ bản giữa 3 kiểu máy:

Loại máy Đặc điểm Tiêu thụ điện & nước

Lồng đứng Phù hợp với gia đình có vị trí đặt máy chật - hẹp, dễ thao tác, giá rẻQuần áo giặt hay bị xoắn, tốc độ vắt không - cao, ồn

Cao nhất

Lồng ngang

Phù hợp với gia đình có vị trí đặt máy rộng, - nhiều chế độ giặt, có kèm tính năng giặt nóng và sấy, giá đắtQuần áo không bị xoắn, tốc độ vắt cao, máy - chạy êm

Tiết kiệm hơn

Lồng nghiêng

Phù hợp với gia đình có vị trí đặt máy rộng, - nhiều chế độ giặt, có kèm tính năng giặt nóng và sấy, giá đắtQuần áo không bị xoắn, tốc độ vắt cao, máy - chạy êm

Tiết kiệm hơn

Ngoài chức năng cơ bản là giặt với các chương trình giặt cài sẵn, các kiểu máy giặt lồng ngang và lồng nghiêng còn có thêm tùy chọn là tính năng giặt bằng nước nóng và sấy khô quần áo. Khi mua máy, nên cân nhắc nhu cầu sử dụng để lựa chọn loại phù hợp;

Ngoài các loại máy giặt có kèm chức năng sấy, các hãng điện tử còn sản xuất các loại máy chỉ có chức năng sấy quần áo. Các máy này thường có hình dáng và kích thước gần giống với sản phẩm máy giặt cùng do hãng sản xuất. Nếu có không gian để đặt máy thì nên mua máy giặt và máy sấy riêng thay vì mua máy giặt có chức năng sấy vì các lý do sau đây:

Máy giặt đang ngày càng trở nên phổ biến trong các gia đình, đặc biệt là ở khu vực thành thị. Tính trung bình, máy giặt tiêu thụ khoảng 4,2% điện năng trong gia đình. Sử dụng máy giặt hợp lý không chỉ giúp tiết kiệm điện mà con bảo vệ môi trường từ việc tiết kiệm nước và giảm nước thải.


máy giặt có chức năng sấy thường có giá tương đương (thậm chí đắt hơn) o giá của máy giặt (có cùng công suất giặt) và máy sấy;

trong khi máy giặt (kèm chức năng sấy) thường có công suất giặt tối đa là o 8 kg quần áo mỗi mẻ thì máy sấy có thể sấy 11 kg quần áo (sau khi đã vắt khô) mỗi mẻ. Như vậy nếu kết hợp giữa máy giặt 6kg/mẻ với máy sấy 11 kg/mẻ (giặt 2 mẻ rồi sấy cùng) sẽ kinh tế hơn so với dùng một máy giặt có chức năng sấy có công suất giặt bằng hoặc lớn hơn 6 kg/mẻ;

Hai thông số quan trọng nhất khi lựa chọn máy giặt là khối lượng giặt và tốc độ vắt. Với gia đình có từ 4 đến 5 người thì nên lựa chọn máy giặt có khối lượng giặt từ 5,5 đến 6,5 kg/mẻ và tốc độ vắt (tối đa) từ 550 đến 650 vòng/phút là đủ đáp ứng nhu cầu giặt;

Nên chọn mua máy giặt có chức năng giặt tiết kiệm (Economy mode). Với máy lồng ngang, nên mua loại có chức năng tạm dừng chu trình giặt để bổ sung thêm quần áo.

2. Lắp đặt máy giặt, máy sấy quần áo:

Máy giặt và máy sấy nên để ở chỗ khô và thoáng;

Đối với máy giặt, phải đảm bảo áp lực nước cấp theo tài liệu hướng dẫn của nhà sản xuất, nếu áp lực không đủ cần lắp thêm máy bơm tăng áp. Ống thoát nước phải lắp đúng kỹ thuật để tránh thất thoát nước.

3. Sử dụng và bảo dưỡng máy giặt, máy sấy quần áo:

Lượng quần áo giặt hoặc sấy mỗi mẻ không nên thấp hơn công suất giặt/sấy của máy, dùng chế độ giặt tiết kiệm nếu giặt ít hơn;

Chọn chế độ giặt phù hợp với chất liệu vải hoặc yêu cầu giặt;

Nếu không cần thiết thì không nên giặt ở chế độ nước nóng. Trong mùa đông nếu giặt nước nóng thì chỉ nên đặt ở nhiệt độ 40oC – 50oC là vẫn đảm bảo giặt sạch;

Vì máy giặt tiêu thụ rất nhiều điện khi vắt cho nên không cần thiết phải đặt tốc độ vắt tối đa. Nên lưu ý tới điều kiện thời tiết khi đặt tốc độ vắt. Bảng sau đây sẽ đưa ra các gợi ý về chọn tốc độ vắt tùy vào điều kiện thời tiết:


Độ ẩm không khí

Chỗ phơi có mái che, thoáng gió Phơi ngoài trời, có nắng, thoáng gió

Dưới 60% 500 vòng/phút 450 vòng/phút

60% – 70% 650 vòng/phút 500 vòng/phút

70% – 80% 800 vòng/phút 650 vòng/phút

Trên 80% Tốc độ vắt tối đa 850 vòng/phút

(Quần áo khô sau khoảng từ 5 đến 8 giờ phơi)

Nếu sử dụng máy giặt có chức năng sấy hoặc máy giặt kết hợp máy sấy thì nên đặt tốc độ vắt cao nhất để giảm tải cho công đoạn sấy;

Trong điều kiện trời khô ráo và có nắng thì nên phơi quần áo thay vì sấy;

Thường xuyên vệ sinh máy giặt theo hướng dẫn của nhà sản xuất, đặc biệt là lưới lọc máy bơm của máy.


5.7.19 Máy hút bụi

1. Lựa chọn máy hút bụi:

Nên chọn loại máy có nút điều kiển và bật tắt ở tay cầm sẽ thuận tiện cho taho tác và tắt máy khi tạm dừng để di chuyển đồ đạc;

Khi mua máy không nên chỉ căn cứ vào công suất, một chiếc máy công suất 1000 – 1200 Watt của các hãng tên tuổi hoàn toàn có thể hút mạnh hơn (thậm chí mạnh hơn nhiều) so với máy có công suất 1800 – 2000 Watt của các hãng không tên tuổi;

Khi mua nên yêu cầu nhân viên cửa hàng cắm điện và thử lực hút của máy ngay tại cửa hàng. Bịt tay vào đầu hút của máy để cảm nhận lực hút của máy, thể thử hút một số vật như khuy áo, đầu lọc thuốc lá… để kiểm chứng và so sánh;

Cân nhắc nhu cầu sử dụng để mua máy hút khô hay có thể hút được cả nước, loại dùng túi lọc đựng rác hay hộp đựng rác;

Nên mua máy có nhiều loại đầu hút để có thể hút được ở các vị trí, bề mặt khác nhau.

2. Sử dụng máy hút bụi:

Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng đi kèm máy;

Để tiết kiệm điện khi sử dụng máy hút bụi, nên kiểm tra và đảm bảo túi lọc đã được giũ sạch. Nếu túi đầy bụi, bụi sẽ lấp mất đường gió, giảm lực hút, khiến máy phải hoạt động nhiều hơn và tiêu tốn nhiều điện năng hơn;

Kiểm tra các vị trí khớp nối giữa các đoạn ống hút, đầu hút để đảm bảo chúng được lắp khít và không có các mảnh rác lớn cản trở luồng khí;

Bật tốc độ phù hợp với từng loại bụi/rác cần hút;

Máy hút bụi đàn dần trở nên phổ biến, đặc biệt trong các gia đình ở thành thị. Trong các gia đình có sử dụng máy hút bụi, trung bình mỗi tháng máy hút bụi tiêu tôn khoảng 5,5% điện năng tiêu thụ của cả gia đình, do đó Ssử dụng máy hút bụi hợp lý cũng sẽ góp phần tiết kiệm điện.


Tắt máy khi tạm dừng hút để di chuyển/sắp xếp đồ vật;

Nên dừng máy sau khoảng 1 – 2 phút chạy liên tục, tránh hút liên tục trong thời gian dài hơn vì máy máy sẽ nóng hoặc quá tải gây hỏng máy;

Tuyệt đối không hút bụi ướt hoặc nước nếu máy không có tính năng hút được nước.

Thường xuyên đổ và vệ sinh sạch sẽ túi đựng rác vì bụi bám vào túi càng nhiều sức hút càng giảm. Nếu túi đựng hoặc khoang đựng bị rách, phải mua ngay cái khác thay thế vì khi thủng các hạt bụi sẽ bị quấn vào mô tơ và kẹt làm cháy máy.


5.7.20 Máy rửa bát

1. Lựa chọn máy rửa bát:Có 3 kiểu máy rửa bát phổ biến trên thị trường là loại máy cố định một khoang, loại máy cố định dạng module và máy di động. Bảng sau đây đưa ra các so sánh cơ bản giữa 3 kiểu máy:

Loại máy Đặc điểmMáy cố định một khoang

Máy chỉ có một khoang rửa lớn, cửa thường mở nghiêng ra phía - trướcĐể cố định, đứng độc lập hoặc lắp âm tủ (trong hệ thống tủ bếp)- Công suất rửa thường từ 12 bộ đồ ăn trở lên- Phù hợp với các gia đình có số lượng người sinh hoạt ổn định-

Máy cố định dạng module

Máy có nhiều module lắp chồng lên nhau, mở theo kiểu ngăn - kéoĐể cố định, đứng độc lập hoặc lắp âm tủ- Từng module có thể hoạt động độc lập. Công suất phụ thuộc số - lượng và công suất từng module. Phù hợp với nhu cầu sử dụng linh hoạt

Máy di động Có thể thay đổi vị trí đặt máy, chỉ cần kết nối vòi cấp thoát nước - với bồn rửa là sử dụng được (thường đặt trên mặt bàn bếp)Công suất rửa thường từ 6 đến 8 bộ đồ ăn. Phù hợp với những - gia đình nhỏ, thuê nhà và hay phải di chuyển hoặc những căn bếp nhỏ, không thiết kế sẵn không gian lắp máy và đường cấp thoát nước

Khi chọn mua máy cần lưu ý các vấn đề sau:

Sự sẵn có không gian và vị trí lắp đặt máy, đường cấp điện, cấp thoát nước;

Nhờ sự tiện nghi mang lại cho cuộc sông gia đình mà máy rửa bát đang dần được sử dụng trong các căn bếp gia đình tại các thành phô lớn. Do máy rửa bát sử dụng điện, nước và các hóa chất tẩy rửa khi vận hành nên việc sử dụng hợp lý sẽ góp phần tiết kiệm điện, nước và bảo vệ môi trường.


Lượng chén bát cần rửa, số lượng người và tập quán sinh hoạt của gia đình;

Sự phù hợp với các loại chén, bát, đĩa mà gia đình sử dụng;

Các chương trình rửa sẵn có (1/2 tải, tiết kiệm, rửa nóng, rửa lạnh…);

Mức tiêu thụ nước cho một mẻ rửa đầy tải và chế độ tiết kiệm. Thông thường, mức tiêu thụ ở chế độ đầy tải cho một máy có công suất 12 bộ đồ ăn vào khoảng 14 – 18 lít nước/mẻ;

Mức tiêu thụ và giá của hóa chất tẩy rửa (muối rửa và nước tẩy rửa chuyên dụng).

2. Sử dụng máy rửa bát:Lắp đặt máy theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất, đặc biệt lưu ý các yêu cầu về đường cấp và thoát nước;

Nên dồn bát đĩa để rửa một lần tương ứng với công suất rửa tối đa của máy. Nếu không đủ thì cần đặt ở chế độ rửa tiết kiệm hoặc 1/2 tải;

Đặt nhiệt độ nước nóng trong chế độ rửa nóng hợp lý;

Gạt hết tất cả những thức ăn thừa và dùng giấy lau hết dầu mỡ trên bát đĩa trước khi cho vào máy;

Xếp bát, đĩa, li cốc vào đúng vị trí trên các khay/giá theo hướng dẫn sử dụng;

Không dùng máy để rửa các loại dụng cụ nhà bếp, đồ nấu nướng không tương thích với máy;

Chỉ sử dụng muối rửa và nước tẩy rửa chuyên dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất;

Vệ sinh máy sau mỗi lần sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất;

Cài chặt nắp đậy các khoang chứa muối muối rửa, nước rửa chuyên dụng. Đặt mức lượng muối trong máy phù hợp theo hướng dẫn sử dụng.


5.7.21 Hầm biogas

1. Lựa chọn loại hầm biogas:Có 3 loại hầm KT1, KT2, KT31 do Trung tâm công nghệ khí sinh học phát triển. Bảng sau đây đưa ra các so sánh cơ bản giữa các kiểu hầm. Nói chung nên áp dụng KT1. Khi đào sâu gặp khó khăn do gặp nước ngầm hoặc đá tảng thì nên áp dụng KT2. (nguồn: VNEEP – Trung tâm công nghệ khí sinh học – Dự án khí sinh học công nghiệp – Chương trình mục tiêu quôc gia vê sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả).

Loại hầm Đặc điểm

Kiểu KT1 và KT2 Chi phí vật liệu xây dựng thấp do chỉ sử dụng các vật liệu - thông thường, hạn chế dùng sắt thép tới mức tối đa.Thiết kế mẫu có nhiều phương án phù hợp với điều kiện - khí hậu, số lượng và loại nguyên liệu, tập quán chăn nuôi cũng như nhu cầu sử dụng khí của từng gia đình.Tốn diện tích mặt bằng do bể điều áp tách riêng.- Đòi hỏi phải có phụ gia chống thấm khí và đất sét là vật - liệu không sẵn có đối với nhiều địa phương.Khối lượng đất phải đào và lấp lớn, kỹ thuật xây dựng - phức tạp nên chi phí nhân công cao, thợ xây dễ độc quyền.Hay bị xì khí ở nắp cửa thăm và thấm khí ở vòm - Không thuận tiện cho việc lấy váng và lắng cặn- Sản xuất đơn lẻ, thủ công, mức độ công nghiệp hoá và - thương mại hoá thấp, khó đảm bảo chất lượng cao, đồng đều.Mức độ an toàn thấp, nguy cơ nứt vỡ bể, chết ngạt cao.-

Hầm biogas xử lý phân gia súc (trâu, bo, lợn…) để tạo khí sinh học, làm nhiên liệu cho bếp gas, chiếu sáng…. Các loại hầm KT1, KT2 đã được ứng dụng rộng rãi với trên 50000 công trình trên toàn quôc.


Kiểu KT31 (nắp cố định)

Nắp có dạng vòm bán cầu chế tạo bằng composit tại công - xưởng. Nắp được buộc neo vào sàn để giữ không nổi lên khi chứa khí.Kết cấu gọn vì cả ba bộ phận (phân giải, điều áp, chứa khí) - đều nằm trong một bể, kỹ thuật xây dựng quen thuộc. Lắp đặt dễ dàng, kín khí tốt, vận hành thuận tiện, an toàn. - Thiết bị đã được ứng dụng thí điểm ở nhiều nơi, từ quy mô gia đình tới quy mô trang trại.

Thiết bị KT1 và KT2 cùng kích cỡ Thiết bị KT31 (1_bể phân giải; 2_Bộ phân chứa khí; 6_Bộ phận điều áp)Khi xây dựng hầm biogas cần lưu ý các vấn đề sau:

Chọn địa điểm xây hầm: Cách xa nơi đất trũng để tránh bị nước ngập, xa hồ, ao để tránh nước ngầm, thuận tiện khi thi công và giữ cho công trình bền vững lâu dài;

Gần nơi cung cấp nguyên liệu nạp để đỡ tốn công sức vận chuyển nguyên liệu. Nếu kết hợp thiết bị KSH với nhà xí thì cần nối thẳng nhà xí với bể phân hủy để phân chảy thẳng vào bể phân hủy đảm bảo yêu cầu vệ sinh;

Đặt ở nơi có nhiều nắng, kín gió để giữ nhiệt, thuận lợi cho quá trình sinh khí.

2. Sử dụng khí sinh học biogas:

Nạp liệu ban đầu:

Với nguyên liệu là chất thải vật nuôi: lượng nguyên liệu nạp là 300 - 500 kg cho


1 m3 thể tích phân hủy. Một thiết bị có thể tích phân hủy 3 m3, cần lượng chất thải vật nuôi nạp đầy ban đầu là: M = (300 - 500) × 3 = 900 - 1500 kg;

Tuyệt đối không dùng phân của những con vật bị ốm được tiêm hoặc uống kháng sinh;

Với nguyên liệu là thực vật: lượng nguyên liệu nạp cho 1 m 3 phân hủy: cây sống dưới nước: 400 - 450 kg; rơm rạ khô: 120 - 150 kg. Mùa hè, thời gian ủ 10 - 15 ngày. Mùa đông, thời gian ủ có thể kéo dài tới 1 tháng;

Pha loãng và hòa trộn nguyên liệu: tỷ lệ pha loãng là 1 - 2 lít nước cho 1 kg chất thải (phân + nước tiểu) động vật, 3 - 4 lít nước cho 1 kg phân nguyên, tuỳ thuộc vào mức độ nguyên liệu loãng hay đặc;

Đưa khí vào sử dụng: ban đầu thành phần metan thấp nên khí chưa cháy được. Cần xả hết vài ba lần. Sau đó châm thử ở bếp. Nếu khí bắt cháy là có thể sử dụng được. Cần lưu ý phòng cháy nổ! Không được châm lửa vào đầu ống dẫn khí để thử vì có nguy cơ gây nổ;

Nếu dùng phân lợn hoặc phân trâu bò và thời tiết nắng nóng thì vài chục giờ sau, thậm chí chỉ vài giờ sau, khí đã cháy được. Dùng nguyên liệu khác hoặc thời tiết rét lạnh, thời gian này dài hơn, có thể tới hàng tuần hoặc hơn nữa;

Nạp liệu hàng ngày:

Sau khi nạp nguyên liệu ban đầu 15 - 20 ngày, cần nạp nguyên liệu bổ sung và lấy nguyên liệu đã phân hủy đi. Lượng dịch phân hủy lấy đi bằng lượng bổ sung vào;

Nhiệt độ trung bình về mùa đông (0C) Lượng chất thải nạp (kg/ngày/m3)

10 – 15 6 – 9 15 – 20 8 – 12

20 11 – 16 Lượng chất thải vật nuôi tôi đa nạp cho 1 m3 phân hủy

Nếu nguyên liệu là thực vật: Nên nạp từng mẻ như nạp ban đầu nêu trên. Nếu nạp hàng ngày phối hợp với chất thải vật nuôi thì lượng nạp bằng 1/3 hoặc 1/4 lượng chất thải vật nuôi.

Các tạp chất và chất độc cần tránh:

Không cho các tạp chất sau đây vào bể phân hủy:

Đất, cát, gỗ, thân cành già vì chúng tạo váng và bã cặn;-


Dầu mỡ, xà phòng, thuốc tẩy, thuốc nhuộm, thuốc trừ sâu, thuốc sát trùng, - phân và nước tiểu của động vật ốm có dùng kháng sinh.

Bảo dưỡng thiết bị khí sinh học:

Định kỳ lấy bỏ váng và lắng cặn. Khi váng hình thành quá dày, làm giảm sản lượng khí, cần được lấy bỏ đi. Tốt nhất việc lấy bỏ váng và lắng cặn nên làm định kỳ mỗi năm một lần vào trước mùa đông để chuẩn bị cho thiết bị hoạt động thuận lợi trong mùa đông.

Những đường ống bằng chất dẻo mềm thường có những chỗ võng và nước sẽ đọng lại ở đây. Vì vậy phải dốc ống để nước xả đi vài ngày một lần.

Đề phòng cháy nổ:

KSH có thể nổ khi được trộn lẫn với không khí ở tỷ lệ 6 - 25%. Vì vậy khi thiết bị mới hoạt động, trong bộ phận chứa khí còn không khí, tuyệt đối không thử xem khí cháy được chưa bằng cách châm lửa trực tiếp vào đầu ống dẫn khí;

Khi ngửi thấy mùi hôi của KSH chứng tỏ có KSH trong không khí, cần tuyệt đối cấm lửa;

Khi châm bếp và đèn, cần đưa lửa tới gần mặt đốt rồi mới mở van khí. Nếu ngược lại hỗn hợp KSH và không khí được tạo ra trước có thể bùng cháy khi gặp lửa.


5.8 Đề xuất định mức tiêu thụ năng lượng hộ gia đình5.8.1 Lựa chọn đơn vị định mức

Trên thế giới, việc xác định định mức tiêu thụ năng lượng cho hộ gia đình chủ yếu được xác định bằng hai đơn vị sau:

Năng lượng sử dụng trong một năm chia cho diện tích mặt sàn xây dựng(kWh/- m2): được áp dụng phổ biến, đặc biệt khi so sánh các tòa nhà, các hộ gia đình tại các nước có mức sống đồng đều, có sự tương đồng về loại hình hộ gia đình (số m2/người)

Năng lượng sử dụng trong một năm chia cho diện tích mặt sàn xây dựngvà số - người trong hộ gia đình (kWh/m2/người): cho các trường hợp còn lại.

Tại Việt nam:

- Tỷ lệ m2/người được rải đều cho nhiều quy mô, chưa đến 50% dân số diện tích mặt sàn xây dựng6-15m2/người, cụ thể là:

Bảng 5. Tỷ lệ dân số theo diện tích mặt sàn xây dựng

Nguồn: Dự thảo chiến lược nhà ở 2020

m2/người Tỷ lệ m2/người Tỷ lệ

< 5 3,7% 26-30 6,8%

6-10 21,2% 31-35 4%

11-15 22,2% 36-40 3,8%

16-20 17,8% >41 10,7%

21-25 9,9%

Việc thống kê thêm một chỉ số liên quan đến số người sinh hoạt trong gia đình - không gặp khó khăn gì đối với quá trình khảo sát, đánh giá, lại có độ tin cậy cao hơn.

Chỉ số kWh/m2/người được đề xuất sử dụng để đo lường và đánh giá hiệu quả sử dụng năng lượng trong các hộ gia đình. Trong quá trình thảo luận với Chương trình, để đơn giản hóa việc hướng dẫn và đánh giá, chỉ số kWh/m2 được sử dụng là tiêu chí đánh giá.

5.8.2 Lựa chọn phân loại hộ gia đìnhMức tiêu thụ năng lượng trong một hộ gia đình thể hiện qua số thiết bị, loại thiết bị, hiệu quả thiết bị và thời gian sử dụng thiết bị tiêu thụ năng lượng.

Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến thói quen sử dụng năng lượng của một hộ gia đình


như vùng miền khí hậu hộ gia đình đang sinh sống, khu vực hộ gia đình sinh sống (liên quan đến thu nhập bình quân), loại nhà, số nhân khẩu, diện tích sàn, nghề nghiệp, độ tuổi....

Mối quan hệ này được thể hiện trong bảng sau:

Bảng 6. Mối quan hệ chính giữa đặc điểm hộ gia đình và nhu cầu sử dụng năng lượng

Yếu tố Mức độ ảnh hưởng Có sự khác biệt rõ rệt vềSố thiết bị lựa

chọn và sử dụng

Loại thiết

bị cho cùng một

nhu cầu

Hiệu suất cùng một thiết bị sử dụng cho cùng một nhu cầu

Thời gian sử dụng

thiết bị

Vùng miền khí hậu (7 miền khí hậu)

Loại thiết bị sử dụng để giảm độ ẩm và sự khác biệt về nhiệt độ

x x x

Khu vực (đô thị, nông thôn)

Khả năng tài chính liên quan đến chọn lựa và mua sắm thiết bị cũng như số lượng thiết bị

x x x

Loại nhà (liền kề, biệt thự, chung cư)

Khả năng cách nhiệt và thông gió

x x

Nghề nghiệp (toàn thời, bán thời, lao động tự do)

Thời gian sinh hoạt tại gia đình và thói quen sử dụng thiết bị

x

Độ tuổi (người già, trẻ nhỏ và độ tuổi lao động)

Thời gian sinh hoạt tại gia đình và thói quen sử dụng thiết bị

x

Để đơn giản hóa tiêu chí xác định mô hình hộ gia đình cũng như việc hướng dẫn thu thập, xử lý và đánh giá số liệu, hai tiêu chí có nhiều ảnh hưởng nhất đến nhu cầu sử dụng năng lượng được chọn là vùng miền khí hậu và đặc điểm khu vực (đô thị, nông thôn).

Trong quá trình thực hiện, yếu tố về loại nhà và số người có thể được cân nhắc xem xét bổ sung.

Miền khí hậu được chia thành 7 vùng theo phân loại của Trung tâm Dự báo Khí - tượng Thủy văn và Báo cáo Kịch bản biến đổi khí hậu của Bộ Tài nguyên và Môi trường năm 2011 .


Tây Bắc Bộ bao gồm3 tỉnh Lai Châu, Điện biên, Sơn Lao

Đông Bắc Bộ, bao gồm 11 tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Hoà Bình, Hà Giang, o Tuyên Quang, Phú Thọ, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Cạn, Thái Nguyên, Quảng Ninh

Đồng bằng Bắc Bộ bao gồm 11 tỉnh thành phố Vĩnh Phúc, Bắc Giang, o Bắc Ninh, Hà Nội, Hà Nam, Hải Phòng, Hải Dương, Hưng Yên, Nam Định, Thái Bình và Ninh Bình

Bắc Trung bộ bao gồm 6 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, o Thanh Hóa, Nghệ An

Nam Trung Bộ, bao gồm 8 tỉnh, thành phố Bình Thuận, Bình Định, Đà o Nẵng, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Phú Yên, Quảng Nam, Quảng Ngãi

Tây Nguyên, bao gồm 5 tỉnh Dăk lăk, Gia Lai, Lâm Đồng, Đăk nông, Kon o tum

Nam Bộ, bao gồm 19 tỉnh thành phố An Giang, Bình Dương, Bến Tre, o Bạc Liêu, Bình Phước, Cà Mau, Cần Thơ, Đồng Tháp, Đồng nai, Hậu Giang, Kiên Giang, Long An, Trà Vinh, Tiền Giang, TP Hồ Chí Minh, Tây Ninh, Sóc Trăng, Vũng Tàu, Vĩnh Long

Khu vực của hộ gia đình được phân thành đô thị và nông thôn:-

Hộ gia đình đô thị: hộ gia đình thuộc phạm vi đô thị loại I, II, III, IV, o V và đô thị loại đặc biệt theo nghị định số 42/2009/ND-CP ngày 7/5/2009 của thủ tướng chính phủ

Hộ gia đình nông thôn: hộ gia đình còn lạio

Đề xuất đinh mức tiêu thụ năng lượng cho mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quảTheo khảo sát đánh giá và phân tích hiện trạng sử dụng điện và trang thiết bị điện trong hộ gia đình của Bộ Công Thương, do Công ty CP Dịch vụ Năng lượng Việt nam thực hiện năm 2009 với 4939 hộ gia đình tại 17 tỉnh thành phố, mức tiêu thụ năng lượng tại các hộ gia đình được xác định dưới đây.

Với mục tiêu thúc đẩy mô hình hộ gia đình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả và 2 tiêu chí về lựa chọn và sử dụng thiết bị, mức tiêu thụ năng lượng với 25% hộ gia đình có khả năng đạt được đề xuất.


Bảng 7. Mức tiêu thụ năng lượng điện hàng năm tại các hộ gia đình, kWh/m2

Khu vực

Khí hậu Tỷ lệ hộ đáp ứng Số mẫu25% 50% 75% 100%

Đô thị Tây Bắc Bộ 19,7 36,0 50,0 74,7 22Đông Bắc Bộ 24,3 34,8 45,3 273,3 77Đồng bằng Bắc Bộ 26,8 45,0 63,0 205,2 450Bắc Trung Bộ 9,7 16,7 22,9 141,4 107Nam Trung Bộ 13,8 21,6 29,2 215,0 258Tây Nguyên 16,1 22,0 27,3 58,8 30Nam Bộ 20,0 36,0 54,0 75,9 1144

Nông thôn

Toàn quốc 8,4 11,9 28,7 99,0 38

Do mục đích sử dụng của khảo sát nhằm mục tiêu xác định loại thiết bị sử dụng, định mức tiêu thụ năng lượng được xác định trên đây được tổng hợp từ trên 2000 hộ gia đình đáp ứng các giả thiết sau:

Có đủ số liệu điện tiêu thụ cho cả mùa hè và mùa đông. Điện tiêu thụ năm được - xác định bằng điện tiêu thụ trung bình của hai mùa nhân 12 tháng

Có đủ cả số liệu về diện tích mặt sàn xây dựngvà số người sinh hoạt-

Có diện tích mặt sàn xây dựngtừ 4m- 2/người trở lên (tránh trường hợp cho thuê). Bên cạnh đó, theo Dự thảo chiến lược nhà ở 2020, tỷ lệ các hộ gia đình sử dụng dưới 5m2/người tại Việt nam chỉ chiếm 3,7% (không đại diện)

Có diện tích mặt sàn xây dựngdưới 200m- 2/người (tránh trường hợp nhầm lẫn khi khai báo diện tích mặt sàn xây dựngbao gồm cả sân vườn, chấp nhận bỏ qua một số trường hợp có diện tích mặt sàn lớn)

Có sai khác giữa năng lượng tiêu thụ theo hóa đơn điện và tính toán theo số thiết - bị sử dụng của khảo sát dưới 30% (tránh trường hợp khai thiếu thiết bị)

Khảo sát không được thực hiện với các hộ nông thôn. Với trên 2000 mẫu được sàng lọc, các hộ chỉ sử dụng thiết bị cơ bản (đèn, quạt, tivi, nồi cơm điện) được sử dụng làm đại diện cho các hộ nông thôn. Số lượng mẫu của các hộ này còn nhỏ, cần có kiểm chứng và điều chỉnh trong những năm tiếp theo.

Tỷ lệ các hộ sử dụng thiết bị năng lượng theo khảo sát được trình bày trong bảng sau, trong đó trên 90% hộ gia đình có đèn, quạt, tivi, và nồi cơm điện.


Bảng 8. Tỷ lệ hộ gia đình sử dụng thiết bị năng lượng theo miền khí hậu

TT Tên thiết bịTỷ lệ hộ gia đình sử dụng, %

Miền Bắc Miền Trung Miền NamCÁC THIẾT BỊ CƠ BẢN1 Đèn 100,00 100,00 100,002 Quạt 99,51 97,92 95,873 TV 97,54 98,68 97,324 Nồi cơm điện 96,95 95,61 95,09CÁC THIẾT BỊ THÔNG DỤNG5 Tủ lạnh 92,61 75,99 86,476 Bình nước nóng 73,69 38,27 39,487 Máy giặt 66,01 51,64 62,798 Máy bơm nước 56,06 30,48 38,53

9 Máy tính (để bàn, xách tay) 54,68 40,46 44,80

10 Điều hòa 49,06 13,60 31,9311 Bàn là 47,19 70,72 66,8712 Máy sấy tóc 30,64 32,46 23,3113 Lò vi sóng 26,40 11,62 17,3314 Máy xay 21,87 24,56 21,91CÁC THIẾT BỊ ÍT THÔNG DỤNG16 Ấm đun nước 13,30 14,80 10,6817 Máy hút bụi 10,64 2,74 5,90

18 Lò nướng điện và ga loại lớn 0,59 1,32 0,45

19 Máy làm đá 0,49 0,22 3,1420 Bếp điện 0,39 2,52 2,8521 Máy sấy quần áo 0,20 0,22 0,0822 Lưu điện UPS - - 2,85

Bảng sau trình bày mức tiêu thụ điện của các hộ gia đình theo kWh/m2/người để tham khảo khi thay đổi tiêu chí đánh giá:


Bảng 9. Mức tiêu thụ năng lượng điện hàng năm tại các hộ gia đình, kWh/m2/người

Khu vực Khí hậu Tỷ lệ hộ đáp ứng Số mẫu25% 50% 75% 100%

Đô thị Tây Bắc Bộ 8,5 9,8 10,3 24,9 22Đông Bắc Bộ 6,2 10,8 15 136,7 75Đồng bằng Bắc Bộ 5,6 11,2 17,5 120,0 435Bắc Trung Bộ 2,5 4,3 6,4 23,6 105Nam Trung Bộ 3,2 2,5 7,5 43,0 258Tây Nguyên 2,5 5,4 7,7 20,4 30Nam Bộ 4,2 8,1 12,1 18,3 1123

Nông thôn

Toàn quốc 2,03 4,0 6,7 30,6 34

Hướng dẫn xây dựng mô hình hộ gia đình sử dụng …...2012/12/05 · 6 Hướng...

Documents

Transcript of Hướng dẫn xây dựng mô hình hộ gia đình sử dụng …...2012/12/05 · 6 Hướng...