Historia GIS jako systemu informatycznego
description
Transcript of Historia GIS jako systemu informatycznego
KP materiały pomocnicze do wykładów
1
Historia GIS jako systemu informatycznego
Systemy typu „desktop”
Systemy typu „klient - serwer”serwerbazy
danych
KP materiały pomocnicze do wykładów
2
Internet GIS
Systemy o architekturze n-warstwowej
serwer aplikacji
baza danych
serwerWWW
inte
rnet
KP materiały pomocnicze do wykładów
3
SDI
• Infrastruktura danych przestrzennych (ang. Spatial Data Infrastructure) jest to zespół odpowiednich technologii, środków prawnych, organizacyjnych i ekonomicznych które ułatwiają dostęp i korzystanie z danych i usług przestrzennych.
serwery usług
serwery danychinte
rnet
SDI = GIS + Internet + Standardy + Interoperacyjność + PrawoSDI = GIS + Internet + Standardy + Interoperacyjność + Prawo
KP materiały pomocnicze do wykładów
4
KP materiały pomocnicze do wykładów
5
Funkcjonowanie SDI
• opracowanie wersji polskiej: Jerzy Gaździcki, PTIP
Geodeta nr 2, 3, 4, 5 2003
Developing Spatial Data Infrastructures: The SDI Cookbook, pod redakcją Douglasa D. Neberta (wersja 2.0 z roku 2004 r.)
KP materiały pomocnicze do wykładów
6
GOSPODARKAoparta na wiedzyo geoprzestrzeni
SPOŁECZEŃSTWOgeoinformacyjne
ŚRODOWISKOnaturalne
orazantropogeniczne
POLITYKAi działania w
zakresie środowiska(geoprzestrzeni)
Powszechne udostępnianiedanych i usług
Dane prze- strzenne i metadane dla 34 tematów
Usługi sieciowe
Interope-racyjność
organiza-cyjna,techniczna,semanty-czna
WSPÓŁPRACUJĄCE ORGANY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJunijnej, państwowej i samorządowej
oraz ich infrastruktury, systemy i rejestry geoinformacyjne
INNE ORGANIZACJE PARTYCYPUJĄCE W INSPIRE
INSPIRE
Wspólne korzystaniez danych i usług
INSPIRE - Infrastruktura Informacji Przestrzennej w Europie
Infrastructure for Spatial Information in the European Community
KP materiały pomocnicze do wykładów
7
FAZA PRZYGOTOWAWCZA 2004 - 2006 Procedury uzgodnienia i uchwalenia dyrektywy Podjęcie prac nad przepisami implementacyjnymi Udział w unijnych pracach koncepcyjnych i legislacyjnych
FAZA TRANSPOZYCJI 2007- 2009 Wejście w życie dyrektywy (15.05.2007) Kontynuacja prac nad przepisami implementacyjnymi Przyjmowanie przepisów w trybie procedury komitetowej Wejście w życie aktów prawa krajowego transponujących dyrektywę (15.05.2009) Organizacja, uruchomienie i koordynacja prac nad infrastrukturami krajowymi Wdrażanie przepisów unijnych i krajowych Realizacja projektów dotyczących INSPIRE
FAZA IMPLEMENTACJI 2010 - 2013 Kontynuacja prac nad przepisami implementacyjnymi Monitorowanie postępu prac w Państwach Członkowskich, uruchomienie geoportalu UE Utworzenie infrastruktur krajowych (harmonizacja danych, uruchomienie usług), jako części składowych INSPIRE
KONTYNUACJA FAZY IMPLEMENTACJI 2014 - 2019 Nowelizacja przepisów implementacyjnych Zasilanie nowymi danymi
Poziom UE Poziom MS
KP materiały pomocnicze do wykładów
8
Udostępnianie usług - INSPIRE
Artykuł 11• a) usługi wyszukiwania, umożliwiające wyszukiwanie zbiorów oraz usług
danych przestrzennych na podstawie metadanych• b) usługi przeglądania, umożliwiające co najmniej: wyświetlanie,
nawigowanie, powiększanie i pomniejszanie, przesuwanie lub nakładanie na siebie zbiorów danych przestrzennych
• c) usługi pobierania, umożliwiające pobieranie kopii całych zbiorów danych przestrzennych lub części takich zbiorów
• d) usługi przekształcania, umożliwiające przekształcenie zbiorów danych przestrzennych w celu osiągnięcia interoperacyjności;
• e) usługi umożliwiające uruchamianie usług danych przestrzennych.
– Państwa członkowskie zapewniają nieodpłatny publiczny dostęp do usług, o których mowa w art. 11 ust. 1 lit. a) i b).
KP materiały pomocnicze do wykładów
9
Stan normalizacji
• Standardy ISO 191xx:– ISO 19115 – GI – Metadata– ISO 19119 – GI - Services– ISO 19139 – XML schema implementation– ISO 19106 – GI - Profiles
• Polska norma ISO 19115:2005 (U) Informacja geograficzna. Metadane
• katalogowanie zbiorów danych;• wykorzystanie w hurtowniach danych;• opis zbiorów danych geograficznych, serii zbiorów i pojedynczych
obiektów geograficznych oraz ich właściwości;• podstawa tworzenia profili społeczności
KP materiały pomocnicze do wykładów
10
Ustawa o polskiej infrastrukturze
informacji przestrzennej
ISO Standards 19115, 19119
Polski standard otwarty
metadanych
INSPIRE Directive
Regulation Implementing Directive as
regards Metadata
Rozporządzenie RM
Wytyczne techniczne (tematyczne, branżowe,
resortowe) organów wiodących
PRZYKŁAD RELACJI AKTÓW PRAWNYCH I STANDARDÓWPRZYKŁAD RELACJI AKTÓW PRAWNYCH I STANDARDÓW W ZAKRESIE METADANYCH W ZAKRESIE METADANYCH
KP materiały pomocnicze do wykładów
11
KP materiały pomocnicze do wykładów
12
INSPIRE Metadata Implementing Rules
• Formułuje zasady opisywania danych i usług metadanymi
• Definiuje elementy metadanych:– Obligatoryjne (Mandatory) M
– Warunkowe (Conditional) C
• Zawiera podstawowy zbiór metadanych (Base Matadata)
• Profil norm– ISO 19115 dla danych ISO 19119 dla usług
• Metadane opisują:– Zbiory danych– Serie zbiorów danych– Usługi
• Dwa poziomy metadanych wyszukiwania wg INSPIRE
KP materiały pomocnicze do wykładów
13
Standardem otwartym jest standard, ktStandardem otwartym jest standard, któóryry::•został stworzony i jest zarządzany przez niedochodową organizację, został stworzony i jest zarządzany przez niedochodową organizację,
a jego rozwój odbywa się w drodze otwartego procesu podejmowania a jego rozwój odbywa się w drodze otwartego procesu podejmowania
decyzji (konsensusu, większości głosów itp.) z udziałem wszystkich decyzji (konsensusu, większości głosów itp.) z udziałem wszystkich
zainteresowanych zainteresowanych •jest opublikowany, a jego specyfikacja jest dostępna bezpłatnie lub po jest opublikowany, a jego specyfikacja jest dostępna bezpłatnie lub po
kosztach druku i możliwa dla wszystkich do kopiowania, dystrybuowania kosztach druku i możliwa dla wszystkich do kopiowania, dystrybuowania
i używania bezpłatnie lub w cenie kosztów operacyjnych i używania bezpłatnie lub w cenie kosztów operacyjnych •wszelkie prawa autorskie, patenty i inna własność przemysłowa wszelkie prawa autorskie, patenty i inna własność przemysłowa
związane ze standardem są nieodwołalnie udostępnione bez opłat związane ze standardem są nieodwołalnie udostępnione bez opłat •nie ma żadnych ograniczeń w jego wykorzystaniu nie ma żadnych ograniczeń w jego wykorzystaniu
European Interoperability Framework for pan-European eGovernment Services
KP materiały pomocnicze do wykładów
14
Usługi geoinformacyjne
Usługi geoinformacyjne (web services)• dyskretne jednostki kodu wykonujące określone zadania wg
zasad specjalizacji funkcjonalnej hermetyzacji działania z możliwością łączenia z innymi usługami (wymiany danych)
wymagają: stosowania standardów i interoperacyjności systemów OGC (Open Geospatial Consortium)
standardy:GML (Geography Markup Language)WMS (Web Map Server)WFS (Web Feature Server