Hisnul Muslim (dhivehi)

161

description

Hisnul Muslim (dhivehi)

Transcript of Hisnul Muslim (dhivehi)

Page 1: Hisnul Muslim (dhivehi)
Page 2: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

1

:تأليف

:ترمجة

ނއފރ

Page 3: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

2

`

مقدمة

دمالحلىع المالسالة والصو ،نيب العالمبياء هللا راألن فرأشأما . يوم الدين نهجه إلى آله وأصحابه أجمعين، ومن سار على والمرسلين، وعلى

دعب:

އދ . ހއދވފއވ ތނކވهللا ދނޔއކ ޙލތތއ ތފތވގތށ މތ. ގ ޙލތތއވސ އކލނގ ތފތކރއވއވއތނގއ ދރއޅ މޚލޤނ

. އއވސ މޚލޤކށ ފރހމ ފދނތރކމއ އކލނގ ނދއވއވމހނކމނ އހރމނ . ނ އކލނގއވފރތކ ހމއކފދވޑގނވ

. އނމނނކ އކލނގއށ ހރހއ ވގތއގއ ބނނޖހފއވ ބޔކވދރއޅމގ ހރހއ މރޙލތކއގއ އހރމނގ ޙޤޤ އހތރއކ އދ

އށ ދޢކރނ ވނ އހނކމނ އކލނގ. ޙޤޤ މދދވރއކ އކލނގއވއޅކމގ ޚލޞކމގއ ! އދކއއތ. އސލމދނގއ ޝރޢކރއވފއވ

އކލނގއށ ދޢކރ އޅތކނދކ هللا މތ. ދޢކރނ ވނ ލއވފއވއދ އޅތކނކރ ދޢ އޖބކށދއވނކމށ . ލބވވޑގނނވއވ

. ވނ ވޢދވވޑގނނވފއވއކލނގ

ދޢކރމގ މތކމބހގތނ . މތ އޅކމކވ ދޢކރމކ ވރށފހ . ގނ އޔތތކއ ޙދޘފޅތއ ވރދވގނ އއސފއވއވ ވރށ

Page 4: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

3

އކލނގ މތނ . ގ މތނ ހނދމކރމކވهللا މތ. ދޢއކ ޒކރކވއދ އކލނގ . ނދމކރމހގ މތނ އކލނގ ހނދމކރއވއވހ

އމހއގ މތނ ހނދމކރއވމގ ނތޖއކ އނގ ބނނތއ . ފއދވއދއވމވ

މކޑކޑފތކ ޤރއނއ ސއނތގ އލގއ ފޟލތއޝއޚ ސޢދ ތފތވގތތކގއ ކޔމށ . ވލއވފއވ ދޢފތކވބނ ޢލ ޤޙޠނ އކލ

މފތ ދވހބހށ . ސނނތވގނވ ދޢތއ މފތގއ ޝމލކރއވފއވއވދވއސކށމ މފތގއވ ތރޖމކށފއ މވނ މފތ ވދޅވ ކނމ

އދ ޢރބބސ ދނވޑއގނނވ . ދޢތކގ މނ ރނގޅށ އނގގތށވ .ހމވގތށވ ގ ތޚރޖދޢތކބފޅނނށ

ދޢއކ އޅގނޑށއ އދ ދވހ އނމހއ އޚނނއ އޚތނނށ މފތގއ މވ ދޢތއ އގ މޤމތކގއ އޚލޞތރކމއކ ކޔނ

.ދއވމވهللا މތއދކރމގ ހޔތއފޤ

وجلكتبها الفقري إىل عفو رب ه عز

حممد إبراهيم

.ހ1417މޙއރމ -25

.މ1996ޖނ -12

Page 5: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

4

.ގ މތކނކރމރކޒ

½ ¾ ¿ À ] .ތޢލ ވޙކރއވއވهللا ¼ »Z هللا އރނ ތމނ. ކރށވހނދމهللا ތޔބއމހނ ތމނފހ " )١٥٢: البقرة(

އށ هللاތޔބއމހނ ތމނއދ . ހށމވތޔބއމހނ ހނދމކރއވ ".އށ ތޔބއމހނ ކފރނވށވهللاއދ ތމނ. ރވށވޝކރވ

[ Ò Ñ Ð Ï Î Í ÌZ )އމނވއޖ އ " )٤١: األحزاب

ތޢލ هللا ބއމހނ ގނވގނވ ހނދމކރމކނ ތޔ! މސތކނނވ ".ކރށވހނދމ

[ ± ° ¯ ® ¬ « ª © ¨ §Z ކރ ފރހނނނއ އދތޢލ ހނދމهللا ގނގނއނ " )٣٥: األحزاب(

އބއމހނނށޓކއ .ދނނއވ އނހނނ ކރތޢލ ހނދމهللا ގނގނއނ ".އވވ އޖރ ތއޔރކރއވތޢލ ފފފއސވމއ މތވރވގނهللا

[ ¿ ¾ ½ ¼ » º ¹ ¸ ¶ µ ³

à  Á ÀZ )ގ ނފސގއ މޑމޅކމ އދ ތބ" )٢٠٥: األعراف

ނތ ހނދނ ހވރ ތބގ ވރ ލމއ ބރވތކމއކ އދ އޑ އފ ".ނވށވ ލވ މހނގ ތރއނ ތބއދ ޣފ. ކރށވރސކލނގ ހނދމ

Page 6: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

5

އމހކ " .ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلمއދ މހއއ، އދ އމހކ ބޑކރއވ ރސކލނގ ހނދމކރހއދވގ މސލކ ދރހރ މހކއ ބޑކރއވ ރސކލނގ ހނދމނކރމހހއދވ

)1(".މރވފއވ މހއގ މސލވ

ތޔބއމހނގ " .ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم ވސއދއދ ތޔބއމހނގ ވރ ،ޢމލތކގ ތރއނ އނމ ހޔ ޢމލކ ކބއކމ

އދ ،ރސކލނގ ޙޟރތގއ އނމ ޠހރކނބޑ ޢމލކ ކބއކމ ދރޖތކގއ ކނ ކބއ އނމ އފލގނވ ޢމލކ ތޔބއމހނގ

ދއވނ ހއޔވ؟ އކމކ ނށ ވދޅވތޔބއމހނތމނކލގފނ އދ . ހނނށ ރނއ ރހ ހދކރމށ ވރވސ ހޔވގނވ ކމކވތޔބއމ

ތޔބއމހނގ ޢދއވނނއ ތޔބއމހނ ބއދލކށ އބއމހނގ ކރތއ ކނޑ އދ އބއމހނ ތޔބއމހނގ ކރތއ ކނޑމށވރވސ

!އދހވ. ޞޙބނ ދނނވއވ. މކވތޔބއމހނނށ ހޔވގނވ ކ )2(.ރކރމވއށ ޒކهللا އ އ. ކރއވއވފޅحديث ! ވދޅވދއވށވ

حديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم. އގއ އއސފއވއވފޅحديث އދ ޤދސ ގهللاތމނ ވޑގނވނ هللاތމނ. "ތޢލ ވޙކރއވއވهللا .ފޅކރއވއވ

ހނދމކރ هللاއނ ތމނ. ތނނވދތރ ހކރގތއގ މ އهللاތމނއޅ

ހނދމކރވ هللا އގއއގއ . "ގއ ރވވގނވނ މފދއނނވ مسلمއދ . رواه البخاري )1(

ހނދމނކރވ ގގ މސލކ ދރހރމހކއ މރވފއވމހއގ هللا ގއކއ އގއއގއ . މސލވ

.األلباين هوصحح هماج وابن الترمذيرواه )2(

Page 7: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

6

ނފސށ ފހ އނގ އމއލ. ވޑގނވނ އނއ އކގއވ هللاހނދ ތމނ. ހށމވވސ އނ ހނދމކރއވهللاހނދމކށފނމ ތމނهللا އނ ތމނ ވރ ހޔށހނދމކށފނމ އ ޖމޢތ هللاއގ ތރގއ ތމނޖމޢތ އދ އނ

އ ކއވތކށ هللاއދ އނ ތމނ. ވހށމޖމޢތއގއ އނ ހނދމކރއވއދ . ވހށމއނއ މށކށ ކއރވވޑގނނވهللا ނ ވއޖނމ ތމނކއތ

މއކށ އނއ ބ هللاތނވއޖނމ ތމނކއއ މށކށ هللاއނ ތމނހނގފއ ރތށއނ ތމނރސކލނގ ޙޟ އދ. ހށމވކއރވވޑގނނވ

ރއށ އއށވރ ހލއކށ އއސފނމ ތމނރސކލނގ އނގ ކއ )1(".ހށމވވޑގނނވ

. ގ އރހނ ރވވގނވއވ بن بسر عبد اهللاރއސނލއވ هللا މތ އދ

ހމކށވރނ ދނގ !ގ ރސލއވهللاއ . ދނނވއވހމކށވރނ މހކ ފހ އހރނ އކމއގއ . އހރމނގ މއޗށ ގނވގނވއވ ތއޙކމ

.ފޅކރއވއވحديث . ވރގދޔށ ހފހއޓނކމއ އހރނނށ ބނދއވށވ )2(".ރކރމގއ ތތކށ ބހއޓށވއށ ޒކهللا ތބގ ދ އބދވސ "

ފތނ އނމ ގهللا" .ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم ވސއދއދ ކނމ ހޔކމކ . ހޔކމއ ވއވ ކރއ ކޔއފ މހއށ އގސބބނއ

އޅއ ކއރވވޑގތމގ މރދކ ، هللاގއ ފޅحديث މ (. رواه البخاري ومسلم واللفظ للبخاري )1(

ހނދމކށފނމ އދ هللا އބހ އނ ގނއނ . އކލނގ، އޅއށ ޘވބ ގނއނ ދއވމވމ އކލނގ، އނއށ ގނއނ ނގ ޙޟރތށ ކއތނވއޖނއކލ ހއޢމލގނ

).ޘވބދއވނއވ .األلباين هوصحح هماج وابن الترمذيرواه )2(

Page 8: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

7

. ޅއނވމވއކ އނމ އކރކ ތމނކލގފނ ވދ Z !] . ދހ ހޔކމވ

)1(".ކ އކރކވއދ މމ. ލމކ އކރކވ. އކމކ އލފކ އކރކވ

. ކބއނ ރވވގނ ވއވ ގ عامر بن عقبةރއސނލއވ هللا މތ އދ އއދވހކ ގއނ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم. އކލގފނ ވދޅވއވ

ފހ އކލގފނ . ގއވ ةفصނ ވނ މރއރ އހ. ކމވޑއގނފއވނ

އށ نحاطبކނމ ދވހކ ،ތރއނ ތޔބއމހނގ" .ފޅކރއވއވحديث

ސ ގޅމއ ނލއ އދ އއވފފއކއށ ގސ އތނނ އއވސ قيقعނވތ

ގނޑލ ދ ޖމލ ހފއގނ އއމށ ލބކރނ ނކނޑއ ބޑ ގނ !ގ ރސލއވهللا އ . ވއފމވފހ އހރމނ ދނނ "؟ކކހއޔވ

ފހ ތޔބއމހނގ" .ފޅކރއވއވحديث . ށ ލބކރމވރމނ އކމއހގ هللا ތރއނ މހކ މސކތށ ނދނނހއޔވ؟ އދ މސކތށ ގސ

ޔތ ކޔވއދނމއ ނވތ ދއޔތ ކޔނ އނއށ އ ފތނ ދ އއނއށ ތނ ޔތއދ ތނއ. އވޖމލށވރ ހޔކނ ބޑވގނވދ

. ހތރއޔތ ހތރޖމލށވރ ހޔކނ ބޑވ އދ. ޖމލށވރ ހޔކނ ބޑވ )2(".ހޔކނ ބޑވގނވއވއދ އޔތގ ޢދދ ގނވނ އޢދދގ ޖމލށވރ

.األلباين هوصحح رواه الترمذي )1( . مسلمرواه )2(

Page 9: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

8

މޖލހއގއ " .ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلمއދވސ ގ هللاމއޗށ އނގ. ގ ޒކރ ނކށފ މހދނނއވهللا އށނދ، އތނގއ

)1(".ޙޟރތނ ގއލމއ ހލކވއވ

އއވސ ބޔކ " .ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلمއދވސ އބއމހނގ ނބއޔގ މއޗށ ރނކށ އދ އށ ޒކهللا މޖލހއގއ،

ލކ ނވގތކށ އ ޞލވތ ނކޔވއފނމ އބއމހނގ މއޗށ ގއލމއ ހއރދކރއވއފނމ هللا ފހ . ނދއވބއމހނ ނއށގއ އމޖލހ

ފނމ އދ އކލނގ އރދކރއވއ. އބއމހނނށ ޢޛބދއވއވ )2(."ބއމހނނށ ފފފއސވއދއވއވއ

އއވސ ބޔކ " .ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلمއދވސ ތދވހނދ، ނ އބއމހނއށ ޒކރ ނކށފނމ އމޖލހهللا މޖލހއގއ

ތދވ ބޔކކމގއ މނވ އއޗކނފދ މރވފއވ ހމރއގ މސގނޑ )3(".އދ އބއމހނނށ ހތމވރކނ ހއޓވ. ނވއވ

!!!!!!!!

.األلباين هوصحح .رواه أبوداود) 1( .األلباين هوصححرواه الترمذي )2(

.األلباين هوصحح وأمحد أبوداودرواه )3(

Page 10: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

9

.ރތއކޒނދނ ހލއގނ ކރ - 1

)1("روشالن هيلإو ناتماأ ما دعب ناياحأ يذال هلل دمحلا" )1(

އކލނގއ އޅމނ . އށވهللاތޢރފއ ޙއޤވގނވނ ޙމދއނމހ "ތދވގނ ) ކއވޅތކނ(އދ . މރވމށފހ ދރނ ދއވ ރސކލނގއވ

".ދޔނވނ އކލނގ ޙޟރތށވ

ءيش لى كلع وه، ودمحال هلو كلمال ه، لهل كيرش ال هدحو اهللا الإ لهإ ال" )2( الإ ةوق الو لوح ال، وربكأ اهللا، واهللا الإ هلإ ال، وهلل دمحال، واهللا نحابس. ريدق )2("يل رفاغ ب، رميظعال يلعال اهللاب

. އއވސ އލހކ ނވއވޙއޤވގނވ އހނނވވނ މނވ އޅކهللا "ނވ އއކއވނތ ކކޝރލނގއ އކލނގއށ އއވސ އކ

އދ އނމހއ ޙމދ . ވނ އކލނގއށވއނމހ ވރކމއ. ލނގއވރސކމއޗށ ކމއގއދ އކލނގއ ކނމ. އށވވނ އކލނގތޢރފއ

. ވހރހ ޢއބކނ ހސޠހރވވޑގނވއهللا . ކޅދނވނތ ރސކލނގއވމނވ هللا އދ . އށވهللا ޙމދ ތޢރފއ ލބވޑގނވނ އދ އނމހއ

.رواه البخاري )1(އރނ އނއށ .ހލވއޖ މހ ހލވނ ވގތ މފދއނ ކޔށވރގނޑގ ވގތއގއ )2(

ދނ ކނމ ދޢއއ ކރޔސ އނގ ދޢ އކލނގ . ފފ ފއސވއދއވނއވهللا މތދނ ތދވ ވޟކށ ނމދކށފނމ އނގ ނމދ އކލނގ . އޖބކށދއވނއވ

.ه واللفظ له وصححه األلباينماج ابنو بخاريرواه ال. ނއވޤބލކރއވ

Page 11: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

10

އދ އނމބޑ . އލހކ ނވއވ އއވސއހނއޅކނވވނ ޙއޤވގނވ މކނ ބރއ އދ ނބއކހޔކމއ ކރމގ އއވސ ދއ. އވهللا

ދނ . ރތނ މނވ ނވއވގ ޙޟهللا ބރއ މތވރ ސލމތވމގ އއވސ "!ވފއސވނދމއޅއށ ފފ! ވ ރސކލކހއދވބޑކރއއ . ދޢކރށވމ

)1("هركذب يل نذأ، ويحور يلع در، ويدسج يف ينفاعا يذال هلل دمحلا" )3(

އކލނގއ މއޅގ . އށވهللا އނމހ ޙމދ ތޢރފއ ޙއޤވގނވނ "ހށގނޑށ ފރހމ ޢފޔތ ދއވއ އދ މ އޅގ ފރނ އލނ މ އޅއށ

ރކރމގ ހއދ މ އޅއށ ދއވ އކލނގއށ ޒކދއވއ އދ ".ރސކލނގއވ

)4( [ b a ` _ ^ ] \ [ Z Y

c! m l k j i h g f e

y x w v u t s r q p o n ! {

§ ¦ ¥ ¤ £¢ ¡ � ~ } |! « ª ©

» º ¹ ¸ ¶ µ ´³ ² ± ° ¯ ® ¬

¿ ¾ ½ ¼! É È Ç Æ Å Ä Ã Â Á

Ï Î Í Ì ËÊ ! ( ' & % $ # " !

.األلباين هوصححرواه الترمذي )1(

Page 12: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

11

7 6 5 4 3 21 0 / .- , + * )

A @ ? > = < ; : 9 8

L K JI H G F E D C BN M ! P

V U T S R Q! ^ ]\ [ Z Y X

_! l k j i h g f e d c b a

v u t s r qp o n m! | { z y x

« ª © ¨ § ¦ ¥ ¤ £ ¢ ¡ � ~ }

º ¹ ¸ ¶ µ ³ ² ± ° ¯® ¬

! Ä Ã Â Á À ¿ ¾ ½ ¼

ÅZ )1(

ހމކށވރނ އޑތކއ ބނ ހއދވމގއޔއ، އދ ރދވ ތފތވމގއ "ނކ ކޅށ ތބގނނއ އބއމހނ. ބއދވރނނށ ހރ ނޝނތކއ ވއވ

ހނދމކށ އދ هللا ނދ ތބގނނއ އރމއޗށ އށވތބގނ މތއށ.) އބއމހނ ދނނވއވ. (އޑތކއ ބނ ހއދވމމދ ފކރކރ މހނނވތކތ އބރސކލނގ މ! އ އޅމނ ހއދވ ބޑކރއވ ރސކލކ

އބރސކލނގ ހސޠހރވނތވ. ގތގއއ ނނވހއދވފއވނ ބޠލ

.رواه البخاري ومسلم )٢٠٠ – ١٩٠: آل عمران( )1(

Page 13: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

12

އ އޅމނ ! ފހ ނރކއގ ޢޛބނ އޅމނ ދނނވފނދވ. ނވއވވޑގހމކށވރނ އބރސކލނގ ނރކއށ ! ހއދވ ބޑކރއވ ރސކލކ

ވއދވއފ މހ ފހ އބރސކލނގ އމހ ނކމތ ކރއވއފކނ އ . މދދއ ދނ އއވސ ފރތއ ނވއވނނށ ރއދ އނޔވ. ކށވރވ

ހމކށވރނ އމނވމށ ގވލއވ ! އޅމނ ހއދވ ބޑކރއވ ރސކލކތޔބއމހނ، ތޔބއމހނގ ވރ ރސކލނގއށ ) ޔޢނ ރސލކ(ބކލކ

އ . ދނ އޅމނ އމނވމއވ. އމނވށ ގވލއވ އޑ އޅމނ އހމއވނގ ފފތއ އޅމނނށ އޅމ! އޅމނ ހއދވ ބޑކރއވ ރސކލކ

ކނތއތއ އދ އޅމނގ ކބއނ އޅމނގ ނބއ! ވފއސވދއވނދ! ވނވނދކގއ އޅމނ މރގނއދ ހޔލފ މހނނ އ! ވދރކށދއވނދ

އބރސކލނގ ރސލނގ ދފޅ ! އ އޅމނ ހއދވ ބޑކރއވ ރސކލކއދ ! މތނ އޅމނނށ ވޢދކރއވ އއޗއ އޅމނނށ ދއވނދވ

ހމކށވރނ ! ވއޅމނ ނކމތ ނކރއވނދ ޤޔމތ ދވހގއދނ އބއމހނގ ވރ . ދ ޚލފވވޑނގނނވއވއބރސކލނގ ވޢ

. ދޢ އޖބކށދއވއވ) އބއމހނގ(ރސކލނގ އބއމހނނށ ތޔބއމހނގ ތރއނ ފރހނއވޔސ އނހނއވޔސ ޢމލކރ މހއގ

ތޔބއމހނކރ . ވނމވގއލނ ނކރއ هللاހމކށވރނ ތމނޢމލ ފހ ހޖރކށ އދ ގދރނ .އއބޔކ އނއބޔއގ ތރއނ ވ ބޔކވ

މގގއ އނދގތއ ޖހ އދ ހނގރމކށ ޝހދވ ގهللاނރލވ އދ ތމނދރ ކރއވ هللاހމކށވރނ ތމނ މހނގ ކބއނ އބއމހނގ ކށފފތއ

އދ އތނތނގ ދށނ ފނއރތއ ދމދމ އނނ ސވރގތކށ . ހށމވ

Page 14: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

13

ގ ޙޟރތނވ هللا އއ . މވއބއމހނ ވއދވހށ هللاހމކށވރނ ތމނކފރވ މސތކނ ރށރށގއ އގތ މގތށ އއޅ . ވބއގ ގތނނވސ

މހނ އއޅ އބހ އ( .ނ ހއލނތރ ކރޔ ނދހށކމވކލގފއޅނ ނކ ތދނ އބއމހނގ ނމނވ . ފކޅކވތ ކޑކޑ އގވ) އޅނ އއއކމކ އބއމހނގ !އ ތނމތގ ހރ ނބއކމއވ. ނރކއވ

ހނނށޓކއ އތނތނގ ދށނ ފނއރތއ ވރރސކލނގއށ ތޤވވރވ މهللا އއ . ވއތނގއ އމހނ ދމތބނއ. ދމދމ އނނ ސވރގތއ ވއވ

ގ ޙޟރތގއވ ތކތ هللا . މނދރއއގ ގތނނވގ ޙޟރތނވ މހ ރނ އހލކތބނގއދ ހމކށވ. ހޔލފ މހނނށ މ ހޔވގނ ވއވ

އށއ، ތޔބއމހނނށ ބވއލއވނ ޤރއނށއ، އދ هللا ތރއނ އށ ނކމތވގނވ هللا ،އބއމހނނށ ބވއލއވނ ތއރތށއ، އނޖލށ

ގ އޔތތއ ކޑކޑ އގކށ هللا އބއމހނ . ވވއޙލ އމނވ މހނނއބއމހނނކ އބއމހނނށޓކއ އބއމހނގ . އކއއ ނލއވވ

އ ޙސބ هللا ހމކށވރނ . މހނނވ ކލނގ ޙޟރތނ އޖރވވރރސއ އމނވއޖ . ބއލވމގއ އވސވވޑގނވ ރސކލނގއވ

އދ ދޝމނނނ ކރމތލއ .ވނ ކތކރށތޔބއމހ! މސތކނނވއދ ދޝމނނ ހނގރމއށ އތވދނކމށ . ހނގރމކރއރ ކތކރށވ

އއ . އށ ތޤވވރވށވهللا އދ ތޔބއމހނ . ތއޔރވށވ ".ތޔބއމހނނށ ކމޔބވތއވ

Page 15: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

14

.ދޢހދނލއރ ކޔ - 2

)1("ةوق الو ينم لوح ريغ نم هينقزرو) بوالث(ا هذ ينساك يذال هلل دمحلا" )5(

މހދނ އކލނގއ . އށވهللا އނމހ ޙމދ ތޢރފއ ޙއޤވގނވނ "ހދނ މއޅގ އއވސ ބރކނލއ އދ މ. ރސކލނގއވ ލއވވމއޅ

".މއޅއށ ދއވ ރސކލނގއވ

.ދޢއހދނލއރ ކޔ - 3

ذوعأ، وهل عنص ما ريخو هريخ نم كلأس، أهينتوسك تنأ دمحال كل مهللا" )6( )2("هل عنص ما رشو هرش نم كب

ޙއޤވގނވނ އނމހ ޙމދ ތޢރފއ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"ގ ޙޟރތނ هللاމއޅ އބ. އވهللاނ މއޅ ލއވ އބމ ހދ. އށވهللاއބ

ހޔކނ ށޓކއ މހދނ އފއދވނކމގމހދމގއވ ހޔކމއ އދ އކމކއދ މހދމގއވ ނބއކމކ އދ އކމކށޓކއ . ނނވމވދއވމށއދ ދ

މހދނ އފއދވނކމގ ނބއކމނ ރއކއތރކށދއވމށ އދ ".ދނނވމވ

.وذكره األلباين يف إرواء الغليل. رواه أهل السنن إال النسائي )1( .األلباين هوصححأخرجه أبو داود )2(

Page 16: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

15

.ދޢހދމއލ މހއށ ކށދނވއ - 4

)7( "تبلي اهللاو فلخي ىلعات")1(

".ތޢލ އގ ބދލ އލނ ދއވއވهللا އދ . އ ބކރއވ ތބ"

)8( "لابس جدياد ،وعش حمياد ،ومت هشياد")2(

އދ ޝހދއގ . އދ ޙމދކރ މހއގ ގތގއ ދރއޅށވ. އހދނ ލށވ" ".ގތގއ މރވށވ

.ވގތ ކޔނވ ކލމ ލބހދނ - 5

)3("اهللا مسب" )9(

".މވމފޅގ ބރކތނ މހދނ ބއލގ އސهللا "

.ދޢފޚނއށ ވނނމނ ކޔ - 6

)4("ثئباخالو ثبخال نم كب ذوعأ ينإ مهللا ] اهللا مسب [" )10(

.األلباين هوصحح أخرجه أبو داود )1(

.رواه ابن ماجه والبغوي )2( .األلباين هوصححرواه الترمذي )3( .ލފޒކވރވކރއވ منصور بن سعيد ބރކޓގ ތރގއ އވނ. رواه البخاري ومسلم )4(

Page 17: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

16

.ދޢކޔފޚނއނ ނކނނމނ - 7

)1("كانرفغ" )11(

ފފ ތނމއޅ އބރސކލނގ ޙޟރ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ" ".ފއސވއދއވމށ އދ ދނނވމވ

.ޒކރވޟކރނ ފށމގ ކރނ ކރ - 8

)2("اهللا مسب" )12(

".ގ އސމފޅނ ފށމވهللا "

.ދޢވޟކށ ނމގނ ކޔ - 9

هدبا عدمحم نأ دهشأو هل كيرش ال هدحو اهللا الإ لهإ ن الأ دهشأ" )13(ورسلو3("ه(

މނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ އލހކ ނވކމށ هللا "އދ އކލނގއށ . އދ އކލނގއ އއކއވނތ އލހވ. މއޅ ހކވމވ

. والليلة اليوم عمل يفأخرجه . رواه أهل السنن إال النسائي )1(

. وذكره األلباين يف إرواء الغليل ابن ماجهو أبو داود رواه )2(

.مسلمرواه )3(

Page 18: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

17

އއދ މޙއމދގފނ އއލހގ އޅކމށ. އއވސ ބއވރއކ ނވއވ ".ވސ މއޅ ހކވމވ އއލހގ ރސލކމށ

)1("نيرهطتمال نم ينلعاجو نيابوالت نم ينلعاج مهللا" )14(

ތއބވ މސތކނނއ ޠހރވ! ޑކރއވ ރސކލކއ ހއދވބ" "!ވވނދމސތކނގ ތރއނ މއޅ ލއ

)15( "سحابنالل كهم بوحمدأك ،شهإ ن الأ دأ الإ لهنأ، تستغفرك أوتوب )2("كيلإ

އދ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ! ހސޠހރވނތކމއވ ގهللاއބ"މނވ هللاއބ. ވޑގނވއވއށ ލބهللاމދ ތޢރފއ އބއނމހ ޙ

އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ އލހކ ނވކމށ މއޅ ގ ޙޟރތނ ފފ ފއސވއދއވމށ އދ هللاމއޅ އބ. ހކވމވ

".އށ މއޅ ތއބވމވهللاއދ އބ. ނނވމވދ

.ޒކރގއނ ނކނނއރ ކރ - 10

)3("اهللاب الإ ةوق الو لوح الو، ى اهللالع تلكوت، اهللا مسب" )16(

.األلباين هوصححرواه الترمذي )1(

. وذكره األلباين يف إرواء الغليل. والليلة اليوم عمل يفرواه النسائي )2( .األلباين هوصحح. الترمذي و أبو داود رواه )3(

Page 19: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

18

ގ އނމހ ކނތއތއ ރނއހ. ގ އސމފޅގ ބރކތނ ނކނނމވهللا "އދ އއވސ ހޔކމއ ކރމގ ބރއވސ އދ . ޙވލކށފމވ އهللا

".ނވއވ ގ ޙޟރތނ މނވهللاނބއކމކނ ސލމތވމގ ބރއވސ

وأ، ملظأ وأ، لزأ وأ، لزأ وأ، لضأ وأ، لضأ نأ كب ذوعأ ينإ مهللا" )17( )1("يلع لهجي وأ، لهجأ وأ، ملظأ

މހކ މގފރއދމއ މއޅ ،މއޅ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"މއ މއޅ އޅ، މހކ ޙއޤމގނ ކއސވއލމގފރދގނ ދޔމނ ނވތ މ

މއޗށ ޙއޤމގނ ކއސލއގނ ދޔމނ ނވތ މއޅ މހއގ ގ މއޗށ އހނމހކ އނޔވރވމނ ނވތ މއޅއނޔވރވމއ މއޅ

އ ދތރ މއޅމހކ ދތރ ބއދބވރގތކށ މޢމލތކރމނނއ މއޅ ރއކއތރކށދއވމށއހނމހކ ބއދބވރގތކށ މޢމލތކރމނ

".އބރސކލނގ ޙޟރތނ އދމވ

.ޒކރގއށ ވނނއރ ކރ - 11

)2("نالكوت نابر ى اهللالعو، ناجرخ اهللا مسبو، ناجلو اهللا مسب" )18(

ގ އސމފޅގ هللا އދ . ގ އސމފޅގ ބރކތއކ އޅމނ ވނމއވهللا "އ هللاހއދވބޑކރއވ އދ އޅމނ . ބރކތއކ އޅމނ ނކތމއވ

.األلباين هوصحح. رواه أهل السنن )1( .وحسن إسناده ابن باز أخرجه أبو داود )2(

Page 20: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

19

އހލވރނނށ ދނ ގގ ( ".އޅމނގ އނމހ ކނތއތއ ޙވލކރމވ ).ސލމކރށވ

.ދޢމސކތށ ދއރ ކޔ - 12

يرصب يفو، ارون يعمس يفو، ارون ينسال يفا ورون يبلق يف لعاج مهللا" )19(نوار ،ومف نوقي نوار ،ومن تحتي نوار ،وعن يمنيي نوار ،وعن ماشلي نوار ،ومن يل مظعو، ارون يل مظعأو، ارون يسفن يف لعاجو، ارون يفلخ نمو، ارون يمماأنوار ،واجلع لي نوار ،واجنلعي نوللا، ارهأ معنطي نوار ،واجلع في عبصي نوار ،وفل يحمي نوار ،وفي دمي نوار ،وفي شرعي نوار ،وفي برشي نوللا[ )1("ارهم اجلع لي نورا فق يربي، ونورا في ظاعم[ )2(]يزوندي نوار ،زوندي نوار ،زوندي نو[ )3( ]اروهب لي نورلا عى ن4(]رو(

އދ ! ވމއޅގ ހތގއ ނރއލއވނދ! ލކއ ހއދވބޑކރއވ ރސކ") ކނފތގއ(ހމގއ އދ މއޅގ އ! ވއޅގ ދލގއ ނރއލއވނދމ

އދ !ލއވނދވނރއ) ލލގއ(އދ މއޅގ ފނމގއ ! ވނރއލއވނދއދ !އދ މއޅގ ތރނ ނރއލއވނދވ !އޅގ މތނ ނރއލއވނދވމ

އދ މއޅގ ވތފރތނ !ނރއލއވނދވމއޅގ ކނތފރތނ އދ މއޅގ !ދވނނރއލއވ މއޅގ ކރމތނ އދ !ނރއލއވނދވ

.رواه الترمذي )2( .رواه البخاري ومسلم )1( ذكره ابن حجر يف فتح الباري) 4( .وصححه األلباين. أخرجه البخاري يف األدب املفرد) 3(

Page 21: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

20

އދ !ދވނނރއލއވއދ މއޅގ ނފސގއ ! ފހތނ ނރއލއވނދވއދ މއޅއށ ނރއ ! މއޅއށ ނރއ އތރކށދއވނދވ

އދ މއޅ ނރއކމގއ ! އދ މއޅއށ ނރއލއވނދވ! ބޑކށދއވނދވ !މއޅއށ ނރއ ދއވނދވ! އވ ރސކލކއ ހއދވބޑކރ! ލއވނދވ

އދ މއޅގ މހގއ !ދވނނރއލއވއދ މއޅގ ގހރގއ އދ މއޅގ ! އދ މއޅގ ލގއ ނރއލއވނދވ! ނރއލއވނދވ

އ [! ދވއދ މއޅގ ހމގއ ނރއލއވނ! އސތށގއ ނރއލއވނދވވޅގއ އމއޅއށޓކއ މއޅގ ކ! ހއދވ ބޑކރއވ ރސކލކ

އދ މއޅއށ [ ]!އދ މއޅގ ކށގއ ނރއލއވނދވ! ނރއލއވނދވއދ ! އދ މއޅއށ ނރއ އތރކށދއވނދވ! ނރއ އތރކށދއވނދވ

އދ މއޅއށ ނރއގ މއޗށ [ ]!ރއ އތރކށދއވނދވމއޅއށ ނ "]!ނރއ ދއވނދވ

.ދޢމސކތށ ވނނމނ ކޔ - 13

نطايالش نم، ميدقال هنطالسو، ميركال ههجوبو، ميظعال اهللاب ذوعأ" )20(جالر1("مي( ]باهللا مس ،وةالالص[)2( ]والالسم لعى رساهللا لو[)للا" )3هاف متح لي )4("كتمحر ابوبأ

.وصححه األلباين أبو داود رواه) 3( .رواه ابن السني وحسنه األلباين )2( .األلباين هوصحح أبو داود رواه )1( ابوبأ يل حتافواللهم اغفر لي ذنوبي "ގއ ވރދވގނ އއސފއވނ ابن ماجهއދ .رواه مسلم) 4(رحمتއދ މރވޔތވސ ޞއޙ ކމގއ އލބނ ވދޅވއވ. މފދއނނވ "ك.

Page 22: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

21

ފޅއ، ވޖހއދ އކލނގ މތ ގ ޙޟރތނهللا މތވރ މތ ،މއޅ"ވ ދރކރވފއރޙމތނ އކލނގ އސވވޑގނވ ބރ މދވރކށ ގ އސމފޅގ هللا [" .ޝއޠނގ ކބއނ ރއކއތރކށދއވމށ އދމވ

ގ ރސލގ މއޗށ ޞލވތއ ސލމ هللا އދ [ ].ބރކތނ ވނނމވތއ ކޅމތގ ދރރޙ ގهللاއބ! ރއވ ރސކލކއ ހއދވބޑކ" ].ހއޓވ "!ވކއ ހޅއވއދއވނދޅއށޓމއ

.ދޢސކތނ ނކނނމނ ކޔމ - 14

، كلضف نم كلأسي أنإ مهللا، اهللا لوسى رلع مالالسو ةالالصو اهللا مسب" )21( )1("ميجالر نطايالش نم ينمصاع مهللا

ގ ރސލގ މއޗށ هللا އދ .އސމފޅގ ބރކތނ ނކނނމވގ هللا " ހމކށވރނ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ. ޞލވތއ ސލމ ހއޓވ

އ . ވނތވރކމނ ދއވމށ އދ ދނނވމވމއޅ އބރސކލނގ ފޟލނ ނގ ކބއރޙމތނ ދރކރވފއވ ޝއޠ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ "!ވމއޅ ސލމތކށ ދއވނދ

نم ينمصاع مهللا އތރށ އއސފއވނ . ތއ ބއލވށވ تعليق ގ دعاءއސވދޔ ) 1(

طانيم الشجيގއ އއސފއވ ގތވ ماجه ابنމއ الر.

Page 23: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

22

.ބނގގ ޒކރތއ - 15

)22( يلى حع الةالص )އދ .)ނމދށ އވސވގނނށވ يلى حالفالح ع ހރހ ދނހރ މދކލމ ފޔވއ.) ކމޔބ ހދމށ އވސވގނނށވ(

وال حول الބދލގއ ގމދކލމއ .ބނގދމހ ކޔގތށ ކޔށވ ކލމއއނބއކމކނ ސލމތވމގ ބރއވސ އދ ހޔކމއކރމގ ( إالباهللا قوة

)1(.ކޔށވ.) ގ ޙޟރތނމނވ ނވއވهللاބރއވސ ނމމށފހ އނނނވ ދޢ ކޔއ إال اهللا هال إل أشهد أن ބނގދމހ )23(

)2(.ކޔށވ

"أ ناأوشهإ ن الأ داهللا الإ له وحدال ه رشيل كه نأو محمدا عبده ورسلوه ،رضياهللاب ت راب ،بومحمد رسالو ،اإلبومالس د3("ناي(

އ،މނވ އޅކނވވނ ޙއޤ ވގނވ އހނ އއވސ އލހކ ނވކމށهللا "އކލނގއށ އއވސ ޝރކކ އ،އކލނގއ އއކއވނތ އލހކމށ

ގފނ އކލނގ މޙއމދ އދ ހމކށވރނ. ހކވމވ އޅވސނވކމށ މއ ހރހއ އއޗއގ هللا. ކވމވއކލނގ ރސލ ކމށހއދ އއޅކމށ

އސލމދނކ އދ އކމށމޙއމދގފނ ރސލއދ އކމށވރރސކލނގ ".ރނ ރހއޖއމވދނކމށ އހ

. رواه البخاري ومسلم )1(

.رواه مسلم) 3( .رواه ابن خزمية )2(

Page 24: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

23

رسول اهللا صلى اهللا عليه ބނގދމހގ ބނގއށ ޖވބދ ނމމށފހ " )24( )1(".ގ މއޗށ ޞލވތ ކޔވށވوسلم

.ށވދޢ ކރ އނނނވދނ )25(

، ةليضفالو ةليسوا الدمحم آت، ةمئقاال ةالالصو، ةامالت ةوعالد ههذ بر مهللا"وابثعه ماقام محموا الدذي وعدتإ [ ،هنال ك تخلال فمعاي2("] د(

ށ މޙއމދގފނ! އ މފރހމ ގވލމއ، މ ޤއމވ ނމދގ ވރރސކލކ"ވޢދކރއވ އކލގފނށ هللاއދ އބ! އވނދވދ މތވރކނ )3(ވސލތއ

هللاއބ ހމކށވރނ[! ޙމދ ލބގނވ މޤމށ އކލގފނ ފނއވނދވ "].ވޢދ ޚލފވވޑނގނނވއވ

. ޤމތ ދތރގއ އމއލ ނފސށ ދޢ ކރށވ އބނގއ") 26(އބރ ފނވ ) އޖބނކށ(ތގއ ކރ ދޢ ގހމކށވރނ އވ

)4(".ނލވނއވ

.رواه مسلم )1(. އތރށ ރވކރއވފއވ ޢބރތކވ بيهقياإلمام ރކޓ ތރގއ އވނ އދ ބ. رواه البخاري )2(

.وحسن إسناده ابن باز

އއ ސވރގގ " .ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلمވސލތ ބހގތނ )3( މޤމ އ ގ އޅތކނކރ އނމ އޅކށ މނވ هللا . މޤމކށ ކޔ ނމކވ

."އދ އ އޅއކ ތމނކލގފނ ކމގއ ވމށ އއމދކރމވ. ނވއވއކށގނ . وذكره األلباين يف إرواء الغليل. وأمحد وأبوداود الترمذيرواه )4(

Page 25: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

24

16 - ءعاد االسނމދ ފށ ދޢ( حتافت.(

مهللا، برغمالو قرشمال نيب تدعبا ماك يياطاخ نيبو ينيب دعبا مهللا") 27(ننقي من ياطاخماك، ي يالث ىقنواأل ببيض من الدللا، سنهنلساغ مي من ياطاخجلالثب، ي ءماالو الوبر1("د(

ފރތ އރ އރ ފރތއ، އރ އއސ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"ދރ ކރއވފދއނ މއޅއއ މއޅގ ކށފފތކ ދމދ هللاދމދ އބ

ހދ ފރނ ހޑމލއނ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ! ދރކށދއވދވއ ! ވސފކށދއވނދމއޅ ސފކރވ ފދއނ މއޅގ ކށފފތކނ

އއ ފނއ ގނޑފނނ މއޅގ ސނ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ "!ކށފފތއ ދވދއވނދވ

)28 ("سحابنالل كهم بوحمدك ،وباترك اسمك ،ولعاتى جدك ،إ الوغ لهيرك")2(

! އވ ރސކލކއ ހއދވބޑކރ !ގ ހސޠހރވނތކމއވهللاއބ"އބރސކލނގ . އނމހ ޙމދތޢރފއ ލބވޑގނވއވއށ هللاއބ

ނގ މތކމގ އދ އބރސކލ !ފޅގ ބރކތތރކމއވއސމއދ އބރސކލނގ ފޔވއ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ !އރހށކމއވ

".އހނ އއވސ އލހކ ނވއވ

. رواه البخاري ومسلم )1(

.األلباين هوصحح. أهل السنن أخرجه )2(

Page 26: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

25

)29 ("وجهت وهجي للذطف ير ماالسوات األورض نحفاي ناأ ماو مال نمرشكين ، كذلبو هل كيرش ال، نيملعاال بر هلل يتمامو، يياحمو، يكسنو، يتالص نإ، كدبع ناأو يبر تنأ. تنأ الإ هلإ ال كلمال تنأ مهللا. نيملسمال نم ناأو ترمأ الإ بونالذ رفغي ال هنإ عايمج يبونذ يل رفاغف يبنذب تفرتاعو يسفن تملظ ينع فراصو، تنأ الإ هانسحأل يدهي ال قالخاأل نسحأل ينداهو. تنأال، هائيس يرصف نعي أ الإ هائيسنل، تبيك وسعديك ،الوخيلك رب هيديك ،والشل ريلإ سيك ،كإليو أنا بك، باتكرت ولعاتيأ، تستغفرك أوتولإ بي1("ك(

، އޑތކއ ބނ ނތމގ ތރއނ ހއދވ ފރތށ މއޅގ މނ"އދ މއޅ . ކރމތކރމވ އޚލޞތރކމއކ ހރބޠލޢޤދތކނ އއކބވ

ހމކށވރނ މއޅގ ނމދއ މއޅގ . މޝރކނގ ތރއނ ނވމވނ ޢލމތކގ ޤރބނއ މއޅގ ދރހރމއ މއޅގ މރވނ ލބވޑގނވ

މއޅއށ. އކލނގއށ އއވސ ބއވރއކ ނވއވ. އށވهللا ވރ . އދ މއޅވނ މސލމނގ ތރއނނވ. އމރކރވގނވނ މފދއނނވ

މނވ هللاއބ. އ ޙޤޤރސކލއވهللاއބ! އވ ރސކލކއ ހއދވބޑކރއ މއޅގ هللاއބ. ލހކ ނވއވއޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ އ

މއޅވނ މއޅގ . ގ އޅކމވهللاއދ މއޅއ އބ. ވއވރރސކލނގއދ މއޅގ ފފތކށ މއޅ އޢތރފ . ނފސށ އނޔވރވފއވ

! ވފފތއ މއޅއށ ފއސވނދ ވމ މއޅގ އނމހ. ވއޖއމވވނ އހނ އއވސ ފރތއ ފޔވއ ފފތއ ފއސވދއ هللاހމކށވރނ އބ

.مسلم أخرجه )1(

Page 27: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

26

ފޔވއ އފދ هللاއބ ! ވޤށ މއޅއށ މގދއކވނދރވތ އޚލ. ނވއވއދ ނބއ . ރވތ އޚލޤކށ މގދއކނ އހނ އއވސ ފރތއ ނވއވ

ފދ ނބއ ފޔވއ އ هللاއބ! ޅގ ކބއނ ދރކށދއވނދވއޚލޤ މއމއޅ . އޚލޤއ މއޅގ ކބއނ ދރކރވނ އހނ ފރތއ ނވއވ

ގ ގވއލނތކށ هللاއދ އބ. ޙޟރވމވގ ގވއލނތކށ هللاއބއ އދ ނބ. ގ ދއތޕޅގއވهللاހ ހޔކމއވނ އބއދ އނމ. އޖބދމވ

މއޅ. ގ ޙޟރތށ ނސބތވގނ ނވއވهللاއއވސކމއ އބގ هللاރ ރޖޢވނވނ އބއދ އނބ. ގ ބރފޅއކގއވهللاދރހރނވނ އބ

އދ . އބރސކލނގ މތވ މތވރވވޑގނވއވ. ޙޟރތށވއދ މއޅ .އބރސކލނގ ޙޟރތށ ފފފއސވމށ އދ ދނނވމވ

".އބރސކލނގ ޙޟރތށ ތއބވމވ

، ضراألو اتوماالس رطفا ليافرسإو ، ليئكايمو ، ليائربج بر مهللا") 30( هيف ا وانك مايف كدباع نيب مكحت تنأ ، ةدهاالشو بيغال ملعايختفلنو . اهندي مال اختلف فيه مال ننذإب قحإ كنك تهدي من ءشات )1("ميقتسم اطرص ى لإ

ގ އސރފލ، އލޖބރލއ، މކއ! ރއވ ރސކލކއ ހއދވބޑކ"ފނނހ !އޑތކއބނ ނތމގ ތރއނ ހއދވ ރސކލކ! ވރރސކލކ

އ هللاއބ! ރސކލކކނތއތކއ ނފނނހ ކނތއތއ ދނވޑގނވ ގ އޅތކނގ މދގއ ހނގ ދބސވނތކގއ ޙކމ ކރއވ هللاއބ

.مسلم أخرجه )1(

Page 28: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

27

ޅއކ، ޙއޤގތރއނ އކނކމމދ ގ އޒނފهللاއބ. ގއވރސކލނހމކށވރނ ! ވނދވމއޅއށ ހދޔތދއކ ކނތއތކށ ދބސވވފއވ

".މހކށ ސދވގނވ މގށ ހދޔތ ދއކވމއވ އދވޑގނނވهللا އބ

دمحالو، اريثك هلل دمحالو، اريبك ربكأ هللا، اريبك ربكأ هللا، اريبك ربكأ هللا" )31(للك هثيار ،الوحمد للك هثيار ،وساهللا نحاب كبةر أوصމފދއނ ތނފހރ ( "الي

.)ކޔށވ

ބޑވމކނ ބޑވގނވ . އވهللاބޑވގނވ ބޑވމކނ އނމބޑ"އދ ގނވގނވ .އވهللاބޑވގނވ ބޑވމކނ އނމބޑ .އވهللاއނމބޑ

އދ ގނވގނވ .އށވهللاޙމދކނ އނމހއ ޙމދއލބވޑގނވނ އދ ގނވގނވ .އށވهللاޙމދކނ އނމހއ ޙމދއލބވޑގނވނ

ގ هللا އދ ހދނ ހވރ .އށވهللاހއ ޙމދއލބވޑގނވނ ޙމދކނ އނމ: نطايالش نم اهللاب ذوعأ" .)ދނކޔށވ" (.ހސޠހރވނތކނ ބޔނކރމވ

من فنخه ،وفنثه ،وهزمއނގއނ ކބއނނއ، ޝއޠނޝއޠނގ " "ه

ޔޢނ ( އކޅޖހމނނއނ ،)އކބރވރ ކމނނ އނގޔޢނ ( އފމމނނ )ވސވހނޔޢނ އނގ ( އނ ކށޓމނ، )އރވރކމނނއނގ ސޙ

)1(".ގ ޙޟރތށ ދނނވމވهللا ރއކއތރ ކށދއވމށ އދ

ރއސނލއވهللا މތ. ރވޔތއގއވއވގ مسلم އދ. وأمحد ابن ماجه و أخرجه أبو داود )1(އއކ ނމދ ކރނކށ اهللا عليه وسلمرسول اهللا صلى އއފހރކ އހރމނ . ވދޅވއވ عمر ابن

=وأصيال بكرة اهللا وسبحان كثيرا هللاوالحمد أكبر كبيرا اهللاމސތކނގ ތރއނ މހކ

Page 29: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

28

ތދވ ވޑއގނ ދމނމދ ކރއވއރރގނޑ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )32( .ވދޅވކމގއ ވއވ) ގއ اإلستفتاح دعاء(

ميق تنأ دمحال كلو، نهيف نمو ضراألو اتوماالس رون تنأ دمحال كل مهللا"ماالسوات األوضر ومن فهين، ]لوال كحمأ دنت رب ماالسوات األوضر ومن فهين[ ]لوال كحمل دك لمك ماالسوات األوضر ومن فهين[ ]لوال كحمأ دنت ملك ماالسوات األوضر ومن فهين[ ]لوال كحمأ[ ]دنال تحق ،ووعدال كحق ،قولوال كحق ،وقالؤال كحق ،الوجةن حق ،والنار حق ،وبالنينو حق ،ومحمد ى اهللالص لعيه ولسم حق ،والسةاع حللا[ ]قهل مأ كلسمت ،ولعيك تلكوت ،بوك آمنت ،لإويأ كنبت ،بوخا كصمت ،لإويكحا كماغف، تفر لق ما يدمت ،أ ماوخرتأ ما، وسررت ،أ ماولعنأ[ ]تنال تقمدم ،أونال تمؤخلإ ال رالإ ه )1("]تنأ الإ هلإ ال يهلإ تنأ[ ]تنأ

ފއ ލބވޑގނވނ އނމހ ޙމދތޢރ! ސކލކއ ހއދވބޑކރއވ ރ"އ އޑތކއ، ބމއ އދ އތނތނގއ ވހ هللاއބ. އށވهللاއބ ހމއކނ

ވނ ހމއކނ އދ އނމހއ ޙމދތޢރފއ ލބވޑގނ. ބއއގ ނރވ

މވނ އވނ " .ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلمމފދއނ ކހނދ =

ގ هللا އ . މސތކނގ ތރއނ މހކ ދނނވއވ "ކލމތކއ ކ މހކ ކކހއޔވ؟އކލމތކނ " .ފޅކރއވއވحديث .އކލމތއ ކ އޅގނޑވ! ރސލ އވ

".ހޅވއޖއވއކލމތކށޓކއ އޑގ ދރކޅތއ . ތމނކލގފނ ޢޖއބވވޑއގނފމވ

.رواه البخاري ومسلم )1(

Page 30: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

29

އ އޑތކއ، ބމއ އދ އތނތނގއ ވހ ބއއ هللاއބ .އށވهللاއބއދ އނމހއ . ބލހއޓމގއ ޤއމވވޑގނވ ރސކލނގއވ

އ އޑތކއ، هللاއބ .އށވهللاވނ ހމއކނ އބޙމދތޢރފއ ލބވޑގނއދ އނމހއ . ރސކލނގއވބމއ އދ އތނތނގއ ވހ ބއއގ ވރ

އ އޑތކއ هللاއބ .އށވهللاވނ ހމއކނ އބޙމދތޢރފއ ލބވޑގނއދ އނމހއ ޙމދތޢރފއ . ބމގ ވރކނ ލބވޑގނވ ރސކލނގއވ

. ގ ރސކލއވއ އޑތކއ ބމهللاއބ .އށވهللاވނ ހމއކނ އބލބވޑގނ އهللاއބ .އށވهللاވނ ހމއކނ އބއދ އނމހއ ޙމދތޢރފއ ލބވޑގނ

ގ هللاއބ އދ. ވޢދފޅކވސ ޙއޤވ ގهللاއދ އބ. ޙއޤވއދ . އ ބއދލވމވސ ޙއޤވهللاއބ އދ. ވޙބސފޅކވސ ޙއޤވ

އދ . އދ ނބއޔނ ޙއޤވ. އދ ނރކ ޙއޤވ. ސވރގ ޙއޤވ. އދ ޤޔމތދވސ ޙއޤވ .ޙއޤވ ޢލއހ ވސއލމهللا މދ ޞއލމޙއ

ބ ނއށ ބލهللاނ އބމއޅ ހމއކ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކގ ކނތއތއ އ މއޅهللاއބ އދ ހމއކނ. ކޔމނވއޖއމވ

އދ .އށ އމނވއޖއމވهللاއޅ ހމއކނ އބއދ މ. ޙވލކށފމވޔޢނ ތއބ . (ގ ޙޟރތށ މއޅ ރޖޢވއޖއމވهللاހމއކނ އބ

އދކޅ ) ދޝމނނނ(ގ މދދއކ هللاއދ ހމއކނ އބ.) މވވއޖއއކނ އބރސކލނގ ޙޟރތށ ޙކމކރއވމށ އދ އދ ހމ. ހދމވ

ހ ފފއއ ފފއކއ ފސވކރ ވމ މއޅގ އސވދޔހ. ވދނނވމއ ފޅގއ ކރ ފފތއވސ ދ މއޅ ސއރނކރ ފފތކއ! ވދނފއސވ. އވهللاއސކރއވ ފރތކ އބ) ހޔކނތކގއ މސތކނ( !ވނދފއސވ

Page 31: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

30

هللاއބ. އޅގ އލހވމ އهللاއބ .އވهللاއދ ފސކރއވ ފރތކވސ އބ ".ފޔވއ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ އލހކ ނވއވ

.ރކޢގއ ކޔދޢ - 17

)33( "سنحاب برال يعظمي")ތނފހރ މދވގނ( )1(

!"ގ ހސޠހރވނތ ކމއވهللاވބޑކރއވ މތވރ މއޅ ހއދ"

)34( "سحابنالل كهم رناب بوحمدالل كهاغ مفر لي")2(

އ ! އ ހއދވ ބޑކރއވ ރސކލކ !ގ ހސޠހރވނތ ކމއވهللاއބ"އށ هللاތޢރފއ އބއދ ހރހ ޙމދ! އޅމނގ ވރރސކލކ

މއޅއށ ފފ ! އ ހއދވ ބޑކރއވ ރސކލކ. ލބވޑގނވއވ "!ފއސވނދވ

)35( "سبوق، حدوس ،رال بالمكئة والرحو")3(

ހރހއ . ވޑގނވއވއނ ސފތކކނ ހސދރވ އކލނގ ހރހއ"ގ އކލނގއ މލއކތނނއ، ޖބރލ .ހރވ ވޑގނވއވޠޢއބކނ ހސ ."އވވރރސކލނގ

.وأمحد .أهل السنن أخرجه )1(

.رواه البخاري ومسلم )2(

.أبو داود رواه مسلم و )3(

Page 32: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

31

، يرصبو، يعمس كل عشخ تملسأ كلو، تنآم كبو، تعكر كل مهللا" )36(ومخي ،وظعمي ،وعبصي ،ماو اسب لقتق هدم1("ي(

އދ . އށ ރކޢ ކށފމވهللاއބ މއޅ! އ ހއދވ ބޑކރއވ ރސކލކ"އށ ބލނބ ކޔމނ هللاއބ އދ މއޅ. އށ އމނވއޖއމވهللاއބ މއޅ

ޑއއ، ނމއޅގ އވމއ، މއޅގ ފނމއ، މއޅގ ސކ. ވއޖއމވދނ އއޗއ އދ މއޅގ ފއތލ އފއލއ މއޅގ ގހރއ،މއޅގ ކއޓއ،

".ވނ އބރސކލނގއށ މޑމޅވ ނކމތ ވގނނވ) އބހ ޖސމ(

)37( "سنحاب ذال يجبروت ،الوكلموت ،الوكءيارب ،الوظعم٢"ة

ލނގ ވރރސކއ، ބޑކމއ، މތވރކމގ ގދފދކމއ، ވރކމ" "!ހސޠހރވނތކމއވ

.ކޔދޢއރ ރކޢނ ތދވ - 18

)38( "سماهللا ع لمن حمده")3(

".ފއވއޙމދކރމހގ އޑ އއސވ އކނލގއށލ ތޢ هللا"

)39( "رناب لوال كحمد ،حما كدثيبايا طر بامكار فيه")4(

.واألربعة إال ابن ماجه. رواه مسلم )1(

.وإسناده حسن. والنسائي وأمحد أبو داود رواه) 2(

.رواه البخاري )4( .رواه البخاري )3(

Page 33: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

32

ލއވގނވ ވގނވ، ބރކތވތރ، ވވގނގނ! މނގ ވރ ރސކލކއ އޅ" ".ވއވލބވޑގނ ޙމދ އށهللاއބ ކނޙމދ

)40( "ءلم ماالسوات واأل ءلمضر ماو بينماه ،وما ءلم ئشت من شءي بعده .، تيطعأ مال عنما ال مهللا، دبع كل نالكو، دبعال لقا ما قحأ، دجمالو ءناالث لهأالو معطي مال منعت ،الو يفنا الذ عجد منال كج1("د(

އއޗކއ އ ޑތކއ،ބމއ،އދމދގއވހއ! ރސކލކ ހއދވބޑކރއވ އ" އށ ޙމދهللاއބ އފރ އއޗއ އރދކރއވ هللاއއށފހވސ އބ އދ

މތވރކމއގ އރވތ ޘނއކއ، އނމހ އއ އނމހ. ލބވޑގނވއވއދ . ދނނވނ އނމ ޙއޤވގނވ ބހކ މއއވ އޅކ! ވރރސކލކ

ހއދވބޑކރއވ އ. ގ އޅނނމއވهللاމނ އނމނނކ އބއޅ هللاއދ އބ. ނވއވ ފރތއ ކރނއޗއ މނދއވ އ هللاބއ! ރސކލކއއވސ އދ. ފރތއވސ ނވއވއއޗއ ދނ އހނ މނކރއވ

ޤދރވރޔކށ ނވތ ނސބވރޔކށ އނގ ޤދރވރކނ ނވތ . ދނއވނކށ އއވސ ފއދއއ ޙޟރތނރކނ އބރސކލނގ ނސބވ

".)އއޗކ ޞލޙޢމލވ ހމއކނ ފއދދ(

.ކޔދޢ ސޖދގއ - 19

)41( "سنحاب براأل يىلع" ) 2()ތނފހރމދވގނ(

.وأمحد أهل السنن أخرجه )2( .رواه مسلم )1(

Page 34: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

33

".މއޅ ހއދވބޑކރއވ މތވރ ރސކލނގ ހސޠހރ ވނތކމއވ"

)42( "سحابنالل كهم رناب بوحمدالل كهاغ مفر لي")1(

އ ! އ ހއދވ ބޑކރއވ ރސކލކ !ކމއވގ ހސޠހރވނތهللاއބ"އށ هللاތޢރފއ އބއދ ހރހ ޙމދ! އޅމނގ ވރރސކލކ

މއޅއށ ފފ ! އ ހއދވ ބޑކރއވ ރސކލކ. ލބވޑގނވއވ "!ފއސވނދވ

)43( "سبوق، حدوس ،رال بالمكئة والرحو")2(

ހރހއ . ވޑގނވއވސފތކކނ ހސދރވއނ އކލނގ ހރހއ"ގ އކލނގއ މލއކތނނއ، ޖބރލ .ހރވ ވޑގނވއވޠޢއބކނ ހސ ."އވވރރސކލނގ

، هقلخ يذلل يهجو دجس، تملسأ كلو، تنآم كبو ،تدجسلك مهللا" )44(وصوره ،وشق سمعه وبصره ،باترأ اهللا كحسخاال نلقي3("ن(

އދ . ވއށ ސޖދކށފމهللاމއޅ އބ! ސކލކހއދވ ބޑކރއވ ރ އ" ނބއއށ ބލهللاބއދ މއޅ އ. ވއޖއމވއށ އމނهللاމއޅ އބ

މއޅގ މނހއދވ އމނ ބރސރ ކރއވ އމނގ . ވއޖއމވނކޔމ

.رواه البخاري ومسلم )1( .رواه مسلم )2(

.رواه مسلم )3(

Page 35: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

34

ގ هللا. އވށފމއޅގ މނ ސޖދ ކ ށފނނ ހމކށ ދއވ ފރތ އވމއ،ކރއވ ނމ ރވތކށ ހއދވ ޚލޤއ ކލނގއއ !މތވރ ކމއވ

".ފރތވ

)45 ("سنحاب ذال يجبروت ،الوكلموت ،الوكءيارب ،الوظعمة")1(

ލނގ ވރރސކއ، ބޑކމއ، މތވރކމގ ގދފދކމއ، ވރކމ" !"ހސޠހރވނތކމއވ

)2("هرسو هتينالعو هرآخو هلوأو، هلجو هقد، هلك يبنذ يل رفاغ مهللا" )46(

! ދވފފތކއ ފއސވނ އމއޅގ ހރހ! އވ ރސކލކބޑކރހއދވ އ"އދ ފރތމ ފފއއ އނމ ފހގ . ފފތކވއގ ކދފފތކއ ބޑތ

".ފޅވގނވ ފފއއ ސއރވ ވނހނ ވގނވ ފފއވ. ފފއވ

كب ذوعأو ،كتبوقع نم كتفاعامبو، كطخس نم كضارب ذوعأ ينإ مهللا") 47(منأ ال، كحصءناث ي لعيأ ،كنثأ ماك تنيت لعسفى ن3("ك(

ގ هللاކށވރނ މއޅ އބހމ! ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ އ"ގ ކފއނ ރއކތރކށދއވމށ هللاއބ މގ ސފފޅ މދވރކށރހވޑގތ

ގ هللاއބ ސފފޅ މދވރކށގ ގ ޢފކރއވهللاއދ އބ. އދދނނވމވ

.األلباين هوصححوالنسائي وأمحد أبو داود رواه )1(

. رواه مسلم )2(

. رواه مسلم )3(

Page 36: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

35

ޟރތނވ ގ ޙهللاއބއދ . ތރކށދއވމށ އދދނނވމވޢޤބތނ ރއކށ ގ ޙޟރތهللاތރކށދއވމށ އދ އބރއކ ނ عذابނވތ ނރހމކނމއޅއށ ރފއ ޘނދނނވނޖހ ތޢއށ هللاއބ. ދނނވމވ

ތފޅށ ޘނ ޒގ އމއލ هللاއ އބهللاއބ. ދދނކރވހއ ގނއވއ ".ވޙކރއވ ފދއނ ޘނ ލބވޑނގވ ފރތވ

.ދޢދ ކޔނދސޖދ ދމދގއ އ - 20

)48( "اغ برفر لي اغ برفر لي")1(

މއޅ ! ދވމއޅއށ ފފފއސވނ! ލކބޑކރއވ ރސކމއޅ ހއދވ" "!ދވމއޅއށ ފފފއސވނ! ލކހއދވ ބޑކރއވ ރސކ

، ينقزارو، ينفعاو، ينرباجو، ينداهو، ينمحارو، يل رفاغ مهللا") 49(وفارنع2("ي(

ދ އ !ދވމއޅއށ ފފފއސވނ! ރސކލކއ ހއދވ ބޑކރއވ "އދ ! ދވމއޅއށ ހދޔތ ދއކވނ އދ. ދވމއޅއށ ރޙމތ ލއވނ

عافية އދ މއޅއށ ފރހމ ! ދވދއވނއޅގ އނކނތއ ފބއދވމ

މއޅ މތވރ އދ . ވދއދ މއޅއށ ރޒޤ ދއވނ .ދއވނދވ ".ދވކރއވނ

.أبو داود رواه )1(

.األلباين هوصححأهل السنن إال النسائي أخرجه )2(

Page 37: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

36

.ގއ ކޔދޢއތލވތގ ސޖދ - 21

)50 ("سجد وهجي للذي قلخه ،وشق سمعه وبصرب هحوله قووته ، الله كاربفتنيقالالخ نس1("أح(

މނގއ އމއޅގ މނހއދވ ފޅނބރކމއ، ވނތނއފރތއގ ކޅދ"ގ هللاފހ . ވއގ މނސޖދކށފމއޅ ށކރއވ ފރތމއ ފނނ ހއވމ

".ކރއވ ފރތވނމ ރވތކށ ހއދވ ޚލޤއއ އ !މތވރކމއވ

كدنع يل هالعاجو، ارزو هاي بنع عضو، ارجأ كدنع هاب يل بتاك مهللا") 51( )2("داود كدبع نم هاتلبقت ماك ينم هالبقتو، ارخذ

ގهللاގ ސބބނ އބއސޖދމމއޅއށ ! ރއވ ރސކލކބޑކހއދވ އ" ގ ސބބނ މއޅގއސޖދމއދ ! އވނދވޔޟރތގއ އޖރއ ލޙ

ޙޟރތގއ މއޅއށޓކއ ގهللاބއދ އ !ފއސވނދވ އއފފ ކބއނއދ !ވސޖދ ލއވނދމކމގއ ޢމލއފއވ ހޔކރވރއކފހށ

މސޖދދގފނގ ކބއނ ވރސކލނގ އޅ ކމގއވ ދއބ ".ޤބލކރއވނދވ މސޖދ ދއނ މއޅގ ކބއނވސވފކރއޤބލ

وأمحد واحلاكم وصححه ووافقه الذهيب رواه الترمذي )1(

. واحلاكم وصححه ووافقه الذهيب رواه الترمذي )2(

Page 38: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

37

22 - التشއޔތޙއއތ( ده(.

ةمحرو يبالن هايأ كيلع مالالس، تبايـالطو، اتولالصو، هلل اتيحلتا") 52( اهللا الإ لهإ ن الأ دهشأ. نيحالالص اهللا دباى علعو نايلع مالالس، هاتكربو اهللاأوشهنأ د محمدا عبده ورسلو1("ه(

ތކއ، ހށގނޑނ ކރވ އނމހއ ކރވ އނމހއ އޅކނނލދ"ލބވޑގނވނ އޅކނތއ އޅކނތކއ އދ މދލނކރވ އނމހއ

،މތއގ ރޙهللا ،އކލގފނށ ސލމ !އނބއޔއވ. އށވهللاހ ޞލޙ އޅނނށ ސލމ ގ އނމهللاއޅމނނށއ ދ އ .ބރކތހއޓވ

ވސ އލހކ އޙއޤވގނވ އހނ އ ވވނމނވ އޅކނهللا. ޓވހއ އކލނގ އކމށމޙއމދގފނ އކލނގ އޅއދ . އޅހކވމވނވކމށ

".ރސލކމށ މއޅހކވމވ

ގ މއޗށ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلمގ ފހނ تشهد - 23

ޞލވތ ކޔވނ

ى لعو مياهربى إلع تيلص ماك، دمحم ى آللعو دمحى ملع لص مهللا" )53( ماك دمحم ى آللعو دمحى ملع كربا مهللا، ديجم ديمح كنإ، مياهربإ آل )2("ديجم ديمح كنإ، مياهربإ ى آللعو مياهربى إلع تكربا

.رواه البخاري )2( .رواه البخاري ومسلم )1(

Page 39: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

38

އބރހމގފނގ އލނގ އނއބރހމގފ! އވ ރސކލކބޑކރހއދވ އ"އ މޙއމދގފނގ ގފނލއވފދއނ މޙއމދ ޞލވތ هللاމއޗށ އބ

އ ހރހهللاރނ އބހމކށވ! ދވޞލވތ ލއވނ ވސއލނގ މއޗށއ . ރސކލނގއވ ހރހ މތކމއ ލބވޑގނވތޢރފކއ، ޙމދ

އބރހމގފނގ އލނގ އބރހމގފނއ،! ޑކރއވ ރސކލކހއދވބމއޗށ ބރކތލއވފދއނ މޙއމދގފނއ، މޙއމދގފނގ އލނގ

އ ހރހ ޙމދކއ، هللاވރނ އބހމކށ! ދވބރކތލއވނ ވސމއޗށ ".ހރހ މތކމއ ލބވޑގނވ ރސކލނގއވ

. مياهربإ ى آللع تيلص ماك، هتيرذو هاجوزى ألعو دمحى ملع لص مهللا" )54(رباوك لعى محمد وى ألعزاجوه رذويتبا ماك، هكرت إ ى آللعبراهيإ. منك حميد جمي1("د(

هللاލނގ މއޗށ އބފނގ އމގއބރހ! ޑކރއވ ރސކލކބހއދވ އ"އކލގފނގ އ،މޙއމދގފނފދއނ ލއވޞލވތ

ވސރފސކޅގ މއޗށއކލގފނގ ދއދ އ،ބލނނނއނބއނބކމއޗށ ގފނގ އލނއދ އބރހމގ! ޞލވތލއވނދވ

އ ކބލނނއކލގފނގ އނބއނބ އ،އވފދއނ މޙއމދގފނލބރކތ! ލއވނދވބރކތ ވސދރފސކޅގ މއޗށއދ އކލގފނގ

ކމއމތ ތޢރފކއ އނމހއ އނމހއ ޙމދهللاހމކށވރނ އބ ".ލބވޑގނވ ރސކލނގއވ

. ގ ލފޒވ مسلمއދ މއ .رواه البخاري ومسلم )1(

Page 40: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

39

.ކޔދޢ ގފހނ ސލމ ދނމގކރނ تشهد - 24

ياحمال ةنتف نمو، منهج ابذع نمو، ربقال ابذع نم كب ذوعأ ينإ مهللا") 55(الومامت ،ومن رش فتنال ةسمحي الد1("الج(

ޒބނނއ އކށވޅގ ،ހމށވރނ މއޅ! ކރއވ ރސކލކހއދވބޑ އ" ނގ ޙޟރތهللاއދ އބ ށދއވމށޒބނ ރއކތރކއގ އނރކ

ތރކށދއވމށމރވމގ ފތނއނ ރއކއ މއހރއދ ދރ. ދނނވމވތނއގ ނބއކމނ އދ މސޙއދއޖލގ ފ. އދ ދނނވމވ

".ދއވމށ އދ ދނނވމވރއކއތރކށ

، الجالد حيسمال ةنتف نم كب ذوعأو، ربقال ابذع نم كب ذوعأ ينإ مهللا" )56(أوعب ذوك من فتنال ةمياح الومامللا. تهنإ مأ يعب ذوك مال نمثأم الومغ2("مر(

ޒބނ އކށވޅގ ހމކށވރނ މއޅ ! ބޑކރއވ ރސކލކއދވހ އ"އދ .ދނނވމވ ނގ ޙޟރތهللاވމށ އދ އބއރއކއތރ ކށދ

ނތގ ޙޟރهللاކށދވމށ އދ އބމސޙއދއޖލގ ފތނއނ ރއކއތރ އދ ދރއޅމއ މރވމގ ފތނއނ ރއކއތރކށދއވމށ. ދނނވމވރނވރވމނ އދ ފފކރމނނއ ދ. ތނ ދނނވމވގ ޙޟރهللاއދ އބ

".ދނނވމވ ނގ ޙޟރތهللاރއކއތރކށދއވމށ އދ އބ

. ގ ލފޒވ مسلمއދ މއ .رواه البخاري ومسلم )1(

.رواه البخاري ومسلم )2(

Page 41: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

40

يل رفاغف، تنأ الإ بونالذ رفغي الو، اريثك مالظ يسفن تملظ ينإ مهللا") 57(مغفةر من عندك وارحنمإ ينأ كنال تفغور الرحي1("م(

ވނ މއޅގ އމއލ ހމކށވރނ މއޅ! ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ އ" އފޔވ هللاއދ އބ. އނޔވރވފއވ ވރވމކނގނވގނވ އނޔ ށނފސގ هللاއބ ފހ. ފއސވނ އހނއއވސ ފރތއ ނވއވ ފފތއ

ޅއށ އދ މއ !ދވނޙޟރތނވ ފފފއސވމކނ މއޅއށ ފފފއސވހމކށވރނ އބރސކލނގއ ފފފއސވ !އގވރވވޑގނނވނދވ ".އގވނތ ރސކލނގއވ

ماو، تنلعأ ماو، تررسأ ماو، ترخأ ماو، تمدق ما يل رفاغ مهللا") 58( )2("تنأ الإ لهإ ال رخؤمال تنأو، مدقمال تنأ. ينم هب ملعأ تنأ ماو، تفرسأ

ފފތކއ އމއޅގ އސވދޔހ މއޅއށ! އވ ރސކލކބޑކރހއދވ އފފތކއ އމއޅ ސއރނ ކރހއދ !ފއސވނދވފފއއ އހކރފސވވރށ އދ މއޅ ހއދފހނޅ !ފފއއ ފއސވނދވ އކރހ އފޅގ

އށ ވރބޑށ އދ އއ ފފއއކނ މއޅ !އސވނދވކށފއވ ފފތއ ފއބރސކލނގއ !އށ ފއސވނދވދނވޑގނނވ ފފވސ މއޅ هللاއބ

އބރސކލނގ. ވޑގނނވ ރސކލނގއވޑގނނވ އދ ފސވއސވވ .ވސ އލހކ ނވއވއވގނވ އހނ އފޔވ އޅކނ ވވނ ޙއޤ

. رواه البخاري ومسلم )1(

.رواه مسلم )2(

Page 42: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

41

)1("كتدباع نسحو، كركشو، كركى ذلع ينعأ مهللا" )59(

އށ هللاއބ، އކރކރމޒއށ هللاއބ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ އ"ޗށ މއޅއށ ރވތކށ އޅކނކރމގ މއ އށهللاއދ އބ ކރމއޝކރ

"!ދވމދދ ދއވނ

نأ نم كب ذوعأو، نبجال نم كب ذوعأو، لخبال نم كب ذوعأ ينإ مهللا") 60( )2("ربقال ابذعو يانالد ةنتف نم كب ذوعأو، رمعال لذرى ألإ درأ

ކމނ މއޅ ބޚލހމކށވރނ ! ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ އ"ޅ އދ މއ. ދނނވމވ ނގ ޙޟރތهللاށދއވމށ އދ އބރއކތރކ

. މވގ ޙޟރތނ ދނނވهللاފނޑކމނ ރއކއތރކށދއވމށ އދ އބމސތކނނށ މއޅގ ބރއފލނޖހ ( ހސބށ އނމ މސކޅ އމރ އދ

ގ هللاއދ އބ މށމނ ރއކއތރ ކށ ދއވރއދވމއޅ )ހސބށއމރޒބނ އށވޅގ އދ ދނޔގ ފތނއނނއ، ކ. ޙޟރތނ ދނނވމވ

".ގ ޙޟރތނ ދނނވމވهللاރއކއތރކށދއވމށ އދ އބ

)3("ارالن نم كب ذوعأو ةنجال كلأسأ ينإ مهللا") 61(

.األلباين هوصحح أبو داود والنسائي رواه )1(

.رواه البخاري )2(

.األلباين هوصحح أبو داود رواه )3(

Page 43: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

42

ގ ޙޟރތނ هللاކށވރނ މއޅ އބހމ! ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ އ"ނރކއނ ގ ޙޟރތނ هللاއދ އބ. ދނނވމވއދ އށސވރގ

".ވމށ އދ ދނނވމވއރއކއތރކށދ

يا لريخ ةياحال تملع ما ينيحأ قلخال ىلع كتردقو بيغال كملعب مهللا") 62(وتنفوذإ يا علمال تةفاو خيرا لللا، يهنإ مأ يلأسك خشيتك ي الفغبي وهاالشدة ،أولأسك كلال ةمقح فضاالر ي الوغبض ،أولأسقال كصد ي الفغىن رقفالو ،أولأسك نعال ماي يفند ،أولأسق كةر عال ني تقنطع ،أولأسضاالر ك بعد قوالشو كهجو ىلإ رظالن ةذل كلأسأو، تومال دعب شيعال درب كلأسأو، ءضاالق نالعاجو نماياإل ةنيزا بـنيز مهللا، ةلضم ةنتف الو ةرضم اءرض ريغ يف كئقال ىلإهاةد مهتدي1("ن(

،ވކމނނއޣއބ ދނވޑގނ هللاއބ! އވ ރސކލކއ ހއދވބޑކރ"ގ هللاމއޅ އބ( ޑގނވކމނވވކރއވމގ މއޗށ ކޅދނވނތޚލޤ

ޔވގނވކމށ މއޅއށޓކއ ހ ހރނމއޅގ ދރ) ޙޟރތނ މދނނވނ ވނމރ ދއ !ވހނދކ މއޅ ދރލހއޓވނދއދނވޑގނވހ هللاއބ

ދނވޑގނވނނމ މއޅގ هللاވގނވކމށ އބޓކއ ހޔމއޅއށހމކށވރނ މއޅއ ! ކއހއދވ ބޑކރއވ ރސކލ !ވމރގނނވނދ

އވމށ ބގއއ ޙޟރގއ އބރސކލނގއށ ބރވތވ މހއކމގއ ލޣއއދ ރހމގއއ ނރހމގއ . ޟރތނ ދނނވމވގ ޙهللاއދ އބ

.األلباين هوصحح النسائي وأمحد رواه )1(

Page 44: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

43

ގ ޙޟރތނ هللاޤ ދއވމށ އދ އބޙއޤބސބނމގ ހޔ ތއފވމށ އޤރކމގއ މދމނވރއ ދކމގއއ ފދނއދ މއސ. ދނނވމވއ އނވ ނޢމތއދ ނތދއމ. ގ ޙޟރތނ ދނނވމވهللاއދ އބ

ލށއދ މދކނޑމއނވ ލ .ގ ޙޟރތނ ދނނވމވهللاދއވމށ އދ އބގ ޙޟރތނ هللاދއވމށ އދ އބ) ހތހމޖހމއ(ފނކނދ އއޗއ

އ ލއވމށ ރހމހއކމގ) މނވރފޅށ( އދ ފއސލއށފހ. ވމދނނވދރއޅމއ އދ މރވމށ ފހ އރމ .ވމގ ޙޟރތނ ދނނވهللاދ އބއ

ގއލނދނވ އދ. ވމދނނވޙޟރތނ ގ هللاދއވމށ އދ އބމގ ފޅށ ބލދދރގ هللاއބއ ގފރދ ކހލ ފތނއކ ނލމ ލފކއ،ތކ

ގ هللاއޤވރކނ ދއވމށ އދ އބބއދލކރމގ ޝއ هللاފނކމއ، އބއމނކމގ ! އ ހއދވ ބޑކރއވ ރސކލކ. ވމޙޟރތނ ދނނވ

މގދއކ ބޔކ ތދ އދ !އޅމނ ޒނތތރ ކރއވނދވޒނތނ "!ދވމނ ލއވނޔކ ކމގއ އޅތދމގ ލބގނވ ބ ،އކމގއޔ

لم يلد ولم يولد يذال دمالص دحاأل داحوال كنأب هللا يا كلأسأ ينإ مهللا") 63(دا أحكفو له كني لمنأ، و تغفر لذ ينبوإ ينأ كنال تفغور الرحي1("م(

ބފޔކ އދ އ އފރތކށ هللاއބ !هللاއ ! ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ އ" އއކއވނތ، ،ނވ އދ އފރތކ އއފދ އހނއއވސ ފރތއނވދރއކ

،ވޑގނނވވއފރތ އހނ ފރތކށ ކމކށ ބނނ، އކހރވވޑގނވހމކށވރނ . ކނ ކނތއތކށ ބނނވ ފރތވތރތއހނފ ށއފރތ

.األلباين هوصححبلفظه وأمحد النسائي أخرجه )1(

Page 45: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

44

މއޅއށ މދވރކށ ފޅގ ޙޟރތނ މބސهللاއބ މއޅގނގނއނ އ هللاހމކށވރނ އބ .ވމވއދ ދނނފފފއސވއދއވމށ

".ފފފއސވ އގވނތ ރސކލނގއވ

، كل كيرش ال كدحو تنأ الإ لهإ ال دمحال كل نأب كلأسأ ينإ مهللا") 64( ينإ مويـق يا يح يا، امركاإلو لالجا الذ يا ضراألو اتوماالس عيدب يا، اننمال )1("ارالن نم كب ذوعأو ةنجال كلأسأ

ގ ޙޟރތނ هللاމކށވރނ މއޅ އބހ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"ހމކށވރނ އނމހއ ޙމދއ . ތއ މދވރކށ އދ ދނނވމވފޅމބސ

ފޔވއ އޅކނވވނ هللاއބ. އށވهللاލބވޑގނވނ އބތޢރފއ ވނތ އއކއ އهللاއބ. ލހކ ނވއވޙއޤވގނވ އހނ އއވސ އ

ނއނ އ ގނގهللاއބ. ވސ ބއވރއކނވއވއށ އއهللاއބ. އލހވނތމގ ތރއނ އނމ އޑތކއ ބނ އ. ނވ ފރތވވވޑގތރސނޙއ

އ ! ގ ވރ ރސކލކވރކމއ މތކމތއ މ! ހއދވ ރސކލކ ފރތމވ ހނގމގއ ޤއމވވޑގނ ވޑގނވ އނމހއ ކނކމއދރދމ

ގ ޙޟރތނ هللاދއވމށ އދ އބ ހމކށވރނ މއޅ ސވރގ! ރސކލކގ ޙޟރތނ هللاކށދވމށ އދ އބ ލމތއދ ނރކއނ ސ .ދނނވމވ ".ދނނވމވ

.األلباين هوصححرواه أهل السنن )1(

Page 46: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

45

دمالص دحاأل تنأ الإ لهإ ال اهللا تنأ كنأ دهشأ ينأب كلأسأ ينإ مهللا" )65( )1("دحا أوفك هن لكي ملو دلوي ملو دلي مل يذال

ގ ޙޟރތނ هللاމކށވރނ މއޅ އބހ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"އ ރސކލނގހމކށވރނ އބ. ތއ މދވރކށ އދ ދނނވމވފޅމބސ ނ ޙއޤވގނވ އހނވވކނއޅ އފޔވهللا އބ. އޅ ހކވމވކމށ މهللا

އ އފރތކށ ބފޔކ އދ ދރއކނވ އދ هللاއބ. ނވއވލހކ އއވސ އއފރތ ،ނވ އއކއވނތއއވސ ފރތއ އފރތކ އއފދ އހނ

ތކނ އހނފރތ ށއފރތ ،ވޑގނނވނފރތކށ ކމކށ ބނނވއހ ".ކނތއތކށ ބނނވ ފރތވ

.ނމދނ ސލމދނމށފހ ކރޒކރތއ - 25

ا ذ يا تكربات، مالالس كنمو، مالالس تنأ مهللا )ތނފހރ( اهللا رفغتسأ") 66( )2("امركاإلو لالجال

އ . ގ ޙޟރތނ ފފފއސވމށ އދދނނވމވهللاމއޅ "އދ . އ ސލމތކނދ ފރތވهللاއބ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ

އ މތވރކމއ މތކމގ ވރ. ގ ޙޟރތނނވهللاސލމތތރކނވނ އބ ."މތވރވވޑގނވއވ ،މތވهللا އބ! ރސކލކ

.األلباين هوصححوأمحد ابن ماجهو الترمذي و أبو داود رواه )1(

. رواه مسلم )2(

Page 47: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

46

ءيش لى كلع وهو دمحال هلو كلمال هل، هل كيرش ال هدحو اهللا الإ لهإ ال" )67( كنم دجا الذ عفني الو، تعنم مال يطعم الو، تيطعأ مال عنما ال مهللا، ريدق )1("دجال

. އލހކނވއވމނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ هللا ". އކލނގއށ އއވސ ބއވރއކނވއވ. އކލނގ އއކއވނތއވ

އދ . ހރހއ ވރކމކއ ހރހއ ޙމދއ ލބވޑގނވނ އކލނގއށވއކލނގއ ހރހއ ކމއގ މއޗށ ކޅދނވނތވވޑގނވ

ދއވ އއޗއ هللاބއ! ރސކލކ ހއދވބޑކރއވ އ .ރސކލނގއވއއޗއ ދނ މނކރއވ هللاއދ އބ. ނވއވ ފރތއ ކރނމނއއވސ ޤދރވރޔކށ ނވތ އދ. ފރތއވސ ނވއވއހނ

ރކނ އބރސކލނގ ނސބވރޔކށ އނގ ޤދރވރކނ ނވތ ނސބވއއޗކ ހމއކނ ފއދދ(. ނކށދނއވ އއވސ ފއދއއ ޙޟރތނ

" .)ޢމލވ ޞލޙ

ءيش لى كلع وهو دمحال هلو، كلمال هل، هل كيرش ال هدحو اهللا الإ لهإ ال") 68( هلو ةمعالن هل ،اهيإ الإ دبعن الو، اهللا الإ لهإ ال، اهللاب الإ ةوق الو لوح ال. ريدق )2("نورفكاال هرك ولو نيالد هل نيصلخم اهللا الإ لهإ ال، نسحال ءناالث هلو لضفال

.رواه البخاري ومسلم )1(

.رواه مسلم )2(

Page 48: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

47

. އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ އލހކނވއވމނވ هللا ". އކލނގއށ އއވސ ބއވރއކނވއވ. އކލނގ އއކއވނތއވ

އދ . ހރހއ ވރކމކއ ހރހއ ޙމދއ ލބވޑގނވނ އކލނގއށވކޅދނވނތވވޑގނވ އކލނގއ ހރހއ ކމއގ މއޗށ

ހޔކމއކރމގ ބރއ އދ ނބއކމކނ ސލމތވމގ . ރސކލނގއވމނވ އޅކނވވނ هللا .ގ ޙޟރތނ މނވ ނވއވهللاބރއވސ

އދ އޅމނ އކލނގއށ . ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ އލހކނވއވސނ ނޢމތއ، ދރމއއ، ރވތ. އޅކމއނކރމއވ މނވ

މނވ އޅކނވވނ هللا . ލބވޑގނވނ ހމއކނ އކލނގއށވއދ ކފރނ ކތނމ . ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ އލހކނވއވ

މއ ދނ މނނ އކލނގއށ އޅކނރހނކމގއވޔސ އޅ ." ޚލޞކރމހނނވ

)69( "سال، اهللا نحابحمد للكأ اهللا، هبر ) إ ال )ތއތރސފހރކނމކލމއއله )1("ريدق ءيش لى كلع وهو دمحال هلو كلمال هل، هل كيرش ال هدحو اهللا الإ

. އށވهللاމހއ ޙމދއ ލބވޑގނވނ އނ !ގ ހސޠހރވނތކމއވهللا"މނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ هللا . އވهللاއނމބޑ

އކލނގއށ އއވސ . އކލނގ އއކއވނތއވ. އލހކނވއވކމކއ ހރހއ ޙމދއ ލބވޑގނވނ ހރހއ ވރ. ބއވރއކނވއވ

. އނގ ކދފފތއ ފހވގނދނއވ. ކނމ ނމދއގ ފހނ މޒކރކށފމހ ދނނއވ" )1(

.رواه مسلم." އއ އފފތއ ކނޑގ ފނހއ ގނވކމގއވނމވސ މއވ

Page 49: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

48

އދ އކލނގއ ހރހއ ކމއގ މއޗށ . އކލނގއށވ ." ކޅދނވނތވވޑގނވ ރސކލނގއވ

)70( # " ! [ $ # " !! ' & ! )

, + * ! 2 1 0 / . Z

هللا . އވهللاއއ . ކލގފނ ވދޅވށވ!) އ މޙއމދގފނވ"(އކލނގއށ ދރކލކ . އ ފދވޑގނވ ރސކލނގއވهللا. އއކއވނތއވ

އދ އކލނގއ އއފދ އހނ . އދ ބފއކލކ ނމވމއވ. ނވއވ ."އއވސ ފރތއ ނވއވ

v # " ! [ 7 6 5 4! < ; : 9!

B A @ ? > ! H G F E D ! K J

N M L Z ހނދނގ ވރރސކލނގ . ކލގފނ ވދޅވށވ!) އ މޙއމދގފނވ"(

ޙޟރތނ، އކލނގ ހއދވ ހރހއ މޚލޤނގ ނބއކމނ އދ ރގނޑގ އނދރކނ ވރވހނދ އރގނޑގ . ރއކތރކމށ އދމވ

) ގށތއ ޖހއ އ(އދ . އނދރކމގ ނބއކމނ ރއކތރކމށ އދމވނބއކމނ ރއކތރކމށ ) އބހ ސހރވރނގ(ކށ ފމ އނހނނގ ގށތހސދވރވހނދ އނގ ނބއކމނ އދ ހސދވރޔ . އދމވ

."ރއކތރކމށ އދމވ

Page 50: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

49

v # " ! [ S R Q P! V U !

Y X ! ^ ] \ [ ! c b a `

d! h g fZ )1()ކނމ ނމދކށފހ( ޖނނނނއ އނސނނގ .ކލގފނ ވދޅވށވ!) އ މޙއމދގފނވ"(

) ގ ޒކރކރވހނދهللا(ތރއނ މސތކނގ ހތތކށ ވސވސލއދ ފހތށ އނބރދ ވސވހގވރ ޝއޠނގ ނބއކމނ

މސތކނގ ވރރސކލނގ ޙޟރތނ ރއކތރކށދއވމށ މސތކނގ . ތކނގ ޙޤޤ ރސކލއވއކލނގއ މސ. އދދނނވމވ

."އލހވ

)71( [ ¦ ¥ ¤ £ ¢ ¡� ~ } | { zy x w v u t s » º¹ ¸ ¶ µ ´ ³ ²± ° ¯ ® ¬ « ª ©¨ §

¾ ½ ¼ Å Ä ÃÂ Á À ¿ Ê É ÈÇ Æ Ï Î Í ÌËZ ) 2()ނމދކށފހކނމ(

އ އކލނގ ފޔވއ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ هللا"އކލނގއ ދރދމވޑގނވ އބދށ . އލހކނވ ރސކލނގއވ

ތއޔޖހމއ ނދނ އކލނގއށ . ޤއމވވޑގނވ ރސކލނގއވ. ހއއއޗއ ވނ އކލނގއށވއޑތކއ ބމގއ ވ. ނސބތވގނނވއވ

.األلباين هوصحح أبو داود والنسائي رواه )1(

އނ މރވނ ނނ އތރކމއ . ކނމ ނމދކށފހ މއޔތ ކޔވއފމހ ދނނއވ" )2( هوصححيف عمل اليوم والليلة وابن السني النسائيرواه ." އނ ސވރގ ވނނ މނއއނކރއވ

.األلباين

Page 51: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

50

އކލނގ ޙޟރތގއ އކލނގ އޒނފޅނލއ ޝފޢތތރވވނ އބއމހނގ ކރމތގއ ވހއކމކއ އބއމހނގ ފހތގއ ކކށހއޔވ؟ އކލނގ ) އބހ އސވދޔހއ ކމކއ ފހނ ވނހއ ކމއ(ވހއކމއ

އދ އކލނގ ޢލމފޅގ ތރއނ އކލނގ އރދކރއވ . ދނވޑގނވއވއކލނގ ކރސކޅ . މނވރއ މނވ އބއމހނނކށ ނނގނއވ

އޑތކއ ބމށވރ ) އކލނގ ފއނޕޅ އޅއވ ގނޑކޅ(ނ ރއކތރކށ ބލހއޓވމގއ އޑތކއ ބ އދ. ތނވސވގނވއވ

އދ އކލނގއ މތވރވ . އކލނގއށ އއވސ ވރބލކމއ ނދއވ ."މތވވޑގނވ ރސކލނގއވ

وهو تيميو ييحي دمحال هلو كلمال هل، هل كيرش ال هدحو اهللا الإ لهإ ال" )72(لى كلع شق ءيدي1()މޣރބނމދއ ފތސނމދށފހ ދހފހރ( "ر(

. މނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ އލހކނވއވهللا ". އކލނގއށ އއވސ ބއވރއކނވއވ. އކލނގ އއކއވނތއވ

. ހރހއ ވރކމކއ ހރހއ ޙމދއ ލބވޑގނވނ އކލނގއށވއދ އކލނގއ ހރހއ ކމއގ . އދ މރއވއވ. އކލނގ ދރއވއވ

."މއޗށ ކޅދނވނތވވޑގނވ ރސކލނގއވ

ފތސނމދނ ( "البقتم المعو، بايط قازرو، عافنا مالع كلأسأ ينإ مهللا" )73( )2()ސލމދނމށފހ

.وأمحد رواه الترمذي )1(

.األلباين هوصححوغريه رواه ابن ماجه )2(

Page 52: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

51

ގ ޙޟރތނ هللاހމކށވރނ މއޅ، އބ !އހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"ފއދކރނވ ޢލމކއ، ޙލލވގނވ ރޒޤކއ، ޤބލވވގނވ ޢމލއ

."ދއވމށ އދދނނވމވ

.އސތޚރނމދގ ދޢ - 26

اهللا عليه وسلمرسول اهللا صلى . ރއސނލއވ ޖބރގފނ ވދޅވއވهللا މތ )74(އހރމނނށ ޤރއނނ ސރތ އނގނނއދއވފދއނ އނމހއ

حديث . ކނކމގއ އސތޚރކރނ އހރމނނށ އނގނނއދއވއވތޔބއމހނގ ތރއނ މހކ ކމއކރމށ ގސތކށފނމ . "ކރއވއވފޅ

."ދނ ކޔށވ. ފޔވއ ދރކޢތ ނމދއކރށވފރޟނމދ

، ميظعال كلضف نم كلأسأو، كتردقب كردقتسأو، كملعب كريختسأ ينإ مهللا" ملعت تنك نإ مهللا، بويغال مالع تنأو، ملعأ الو، ملعتو، ردقأ الو ردقت كنإف ريخ .)ނވތ އކނ ހތށއރވށވ. ކރނއޅ ކމއގ ނނގނނށވ( رما األهذ نألي في دنيي وعامشي عاوقأ ةبرماقف يدره لي وسيره لث يربا مك لي فيه ،نإو ނވތ އކނ . ކރނއޅ ކމއގ ނނގނނށވ( رما األذه نأ ملعت تنك

هنع ينفراصو ينع هفراصف يرمأ ةبقعاو يشعامو ينيد يف يل رش .)ހތށއރވށވاقودر لال يخير حث نكا ثيأ مرنضب ي1("ه( ގ ޢލމފޅގ هللاހމކށވރނ މއޅ، އބ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"

ގ هللاއދ އބ. ގ ޙޟރތނ ހޔކނތކށ އދމވهللاޒރއޔއނ އބ

.رواه البخاري )1(

Page 53: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

52

ގ ޙޟރތނ ކޅދނކނ ދއވމށ هللاކޅދނވނތކމގ ޒރއޔއނ އބގ މތ ދރމވނތކމނ ދއވމށ هللاއދ އބ. އދދނނވމވ. ހރހއ ކމކށ ކޅދނވނތއވهللا ފހ ހމކށވރނ އބ. އދދނނވމވ

. ހރހއ ކމއ ދނވޑގނވމއވهللا އދ އބ .އދ މއޅ ނކޅދގނވމވއ ޣއބގއވ ހރހކމއ هللاއދ އބ. އދ މއޅ ނދނނމވ

! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ. މޅށދނވޑގނވ ރސކލނގއވމއޅގ ، މއޅގ ދނއ، މއޅގ ދރއޅމއ .....ހމކށވރނ މކމކ

ދނވޑގނވނނމ هللا ކނތކގ ނތޖގގތނ މއޅއށ ހޔކމއކމގއ އބއދ އކނތއ މއޅއށ ! ފހ އކނތއ މއޅއށ މނވރކށދއވނދވ

އދ ! ދނ އކމގއ މއޅއށ ބރކތލއވނދވ! ފސހކށދއވނދވމއޅގ ދނއ، މއޅގ ދރއޅމއ، މއޅގ .....ހމކށވރނ މކމކ

هللا ކނތކގ ނތޖގގތނ މއޅއށ ނބއކމއކމގއ އބއދ ! ދނވޑގނވނނމ ފހ މއޅގ ކބއނ އކނތއ ދރކށދއވނދވ

މއޅއށ އދ ހޔކނތއ! ނދވށދއވއކނތކނ މއޅ ދރކއދ އކމށ . މއވއއ ކނމތނއގއ ވނމވސ ! މނވރކށދއވނދވ !"މއޅ ރއސވނދވ

ގ ޙޟރތނ އސތޚރކށ އދ މއމނ މޚލޤނނ هللاޚލޤވނތ ކމއކ ވސނއގނ ކށފމހއށ އނގ ކނތއ ފރހމ ޔޤނމޝވރކށ

. ވޙކރއވއވهللا ހމކށވރނ މތ. އއވސ ހތމއއ ނވއވ) އކމގއ(

[ J I H G FE D C B A @? > =Z )1( " އދފހ ކލގފނ ކމކށ . ކލގފނ އބއމހނނ މޝވރކރއވށވ

."އށ ވކލކރއވށވهللاޢޒމކރއވއފނމ ފހ

.159: آل عمرانسورة )1(

Page 54: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

53

.ހނދނއ ހވރގ ޒކރތއ - 27 )1(.هدعب يبن ال نى ملع مالالسو ةالالصو، هدحو هلل دمحلا

އކލނގ . އށވهللاއނމހއ ޙމދތޢރފއ ޙއޤވގނވނ މތ{އދ އނބއޔއށފހ އއވސ ނބއޔކނވ ނބއޔގ . އއކއވނތއވ

}.މއޗށ ޞލވތއ ސލމހއޓވ

| ] أعوذ باهللا من الشيطان الرجيم )75( { zy x w v u t s ³ ²± ° ¯ ® ¬ « ª ©¨ § ¦ ¥ ¤ £ ¢ ¡� ~ }

Å Ä Ã Á À ¿ ¾ ½ ¼ » º¹ ¸ ¶ µ ´ Ï Î Í ÌË Ê É ÈÇ ÆZ )2( )71 ގއ މނ

).އސވހނގއޖއވ

رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم. ރއސނލއވ އނސގފނގ ކބއނ ރވވގނވއވهللا މތ )1(

އށ ޒކރކރ هللاފތސނމދނ ފށގނ އރއރއފމށދނދނ " .ފޅކރއވއވحديث ބޔކއކ ތމނކލގފނ އށނދވޑއގތނ، އސމޢލގފނގ ދރކޅނ ހތރއޅނ

އދ ޢޞރނމދނފށގނ . މނވނކރމށވރ ތމނކލގފނށ ލބވތކނބޑވއށ ޒކރކރ ބޔކއކ ތމނކލގފނ އށނދވޑއގތނވސ هللاސއޖއމށދނދނ އރއއ

وحسنه أبو داود رواه." ހތރއޅނ މނވނކރމށވރ ތމނކލގފނށ ލބވތކނ ބޑވ .األلباين

ހވރވނދނ ޖނނނގ ކބއނ މއޔތ ހނދނ ކޔއފމހ ". 255سورة البقرة )2(ވނދނ ޖނނނގ ކބއނ ނއދ ހވރ ކޔއފމހ ހނދ. ރއކތރކރވނއވ .يف صحيح الترغيب والترهيب األلباين هوصححأخرجه احلاكم ." ރއކތރކރވނއވ

Page 55: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

54

)76( # " ! [ $ # " !! ' & ! )

, + * ! 2 1 0 / . Z

v # " ! [ 7 6 5 4! < ; : 9!

B A @ ? > ! H G F E D ! K J

N M L Z # " ! [ S R Q P! V U ! X

Y ! ^ ] \ [ ! c b a `

d! h g fZ )1( )70 ހނގއޖއވގއ މނ އސވ.( ، هل كيرش ال هدحو اهللا الإ هلإ ال، هلل دمحالو هلل كلمال حبصأو ناحبصأ") 77( مويا الهذ يف ما ريخ كلأسأ بر، ريدق ءيش لك ىلع وهو دمحال هلو كلمال هلوخيما ر بعده أوعب ذوك من ما رش فا الذه ييمو وما رش بعده ،أ برعب ذوك مكال نلس ،وسال ءوكرب ،أ برعب ذوك من ابذع فاري الن وابذع قي الف2("رب( އށޓކއ هللاއދ އނމހއ ވރކމއ . އޅމނ ހނދނކށފމއވ"

އދ .) އށ މލކވއޖއވهللاނވތ އނމހއ ވރކމއ . (ހނދނކށފއވމނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ هللا . އށވهللاހރހއ ޙމދއވނ

އކނ އނއށ ހރހއ . ހ ދނނއވމތނސރތ ހނދނއ ހވރ ތނފހރ ކޔއފމ" )1(

.األلباين هوصحح الترمذيو أخرجه أبو داود." ކމކނ ފދނއވ .رواه مسلم )2(

Page 56: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

55

އކލނގއށ އއވސ . އކލނގ އއކއވނތއވ. އއވސ އލހކނވއވހރހއ ވރކމކއ ހރހއ ޙމދއ ލބވޑގނވނ . ބއވރއކނވއވމއޗށ އދ އކލނގއ ހރހއ ކމއގ. އކލނގއށވ

! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ. ކޅދނވނތވވޑގނވ ރސކލނގއވމއދގއ ވހއ ހޔކމކއ މއދށފހގއ ވހއ ހޔކމއ ދއވމށ އދ

އދ މއދގއ ވހއ . ވވމގ ޙޟރތނ ދނނهللاމއޅ އބރއކތރކށދއވމށ ނބއކމކނނއ މއދށފހގއ ވހއ ނބއކމކނ

އ ހއދވބޑކރއވ . ވވމގ ޙޟރތނ ދނނهللاއދ މއޅ އބށ ކނނތކމއ މސކޅ ކމގ ނބއކމނ ރއކތރކށދއވމ! ރސކލކ

އ ހއދވބޑކރއވ . ވވމގ ޙޟރތނ ދނނهللاއދ މއޅ އބނރކއގ އޒބނނއ ކށވޅގ އޒބނ ރއކތރކށދއވމށ ! ރސކލކ

." ވވމގ ޙޟރތނ ދނނهللاއދ މއޅ އބ

ال هدحو اهللا الإ لهإ ال، هلل دمحالو هلل كلمال أمسينا وأمسى" )ހވރނމ ކޔނ(رشيل كل، هال هلمك لوال هحمد وهو لى كلع شق ءيدير ،أ برلأسك خيما ر في ، هادعب ما رشو الليلة ههذ يف ما رش نم كب ذوعأو هادعب ما ريخوالليلة ههذأ برعب ذوك مكال نلس ،وسال ءوكرب ،أ برعب ذوك من ابذع فاري الن وابذع قي الف1("رب(

އށޓކއ هللاއދ އނމހއ ވރކމއ . އޅމނ ހވރކށފމއވ"އދ .) އށ މލކވއޖއވهللاނވތ އނމހއ ވރކމއ . (ހވރކށފއވ

މނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ هللا . އށވهللاހރހއ ޙމދއވނ އކލނގއށ އއވސ . އކލނގ އއކއވނތއވ. އއވސ އލހކނވއވ

ހރހއ ވރކމކއ ހރހއ ޙމދއ ލބވޑގނވނ . ބއވރއކނވއވ

.رواه مسلم )1(

Page 57: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

56

މއޗށ އދ އކލނގއ ހރހއ ކމއގ. އކލނގއށވ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ. ކޅދނވނތވވޑގނވ ރސކލނގއވ

މރގއ ވހއ ހޔކމކއ މރއށފހގއ ވހއ ހޔކމއ ދއވމށ އދ ވހއ ނބއކމކނނއ އދ މރގއ . ވވމގ ޙޟރތނ ދނނهللاމއޅ އބ

ގ هللاށފހގއ ވހއ ނބއކމކނ ރއކތރކށދއވމށ އދ މއޅ އބމރއކނނތކމއ ! ކލކއ ހއދވބޑކރއވ ރސ. ވވމޙޟރތނ ދނނ

ގ هللاކމގ ނބއކމނ ރއކތރކށދއވމށ އދ މއޅ އބމސކޅނރކއގ ! އދވބޑކރއވ ރސކލކއ ހ. ވވމޙޟރތނ ދނނ

ގ هللاއޒބނނއ ކށވޅގ އޒބނ ރއކތރކށދއވމށ އދ މއޅ އބ ."ވވމޙޟރތނ ދނނ

)1("روشالن كيلإو تومن كبو، ياحن كبو، نايسمأ كبو، ناحبصأ كب مهللا" )78( ގ ވގފޅއކ އޅމނ هللاއބ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"

އދ . ގ ވގފޅއކ އޅމނ ހވރކރމއވهللاއބއދ ހމ . ހނދނކރމއވގ هللاއދ ހމ އބ. ގ ރއކތރކމއކ އޅމނ ދރތބމއވهللاއބ

އދ ކށވޅނ ތދވގނ ދއނވނ . މރވމއވރއކތރކމއކ އޅމނ ."ގ ޙޟރތށވهللاއބ

تومن كبو، ياحن كبو ،ناحبصأ كبو، نايسمأ كب مهللا" )ހވރނމ ކޔނ(لإويامل كري2("ص(

.األلباين هوصححرواه الترمذي )1(

.األلباين هوصححرواه الترمذي )2(

Page 58: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

57

ގ ވގފޅއކ އޅމނهللاއބ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"އދ .ހނދނކރމއވ ގ ވގފޅއކ އޅމނهللاއދ ހމ އބ .ހވރކރމއވ

ގ هللاއދ ހމ އބ. ގ ރއކތރކމއކ އޅމނ ދރތބމއވهللاއބގ هللاދއނވނ އބއނބރ އދ . ރއކތރކމއކ އޅމނ މރވމއވ

."ޙޟރތށވ

كدهى علا عنأو، كدبا عنأو ينتقلخ، تنأإال لهإ ال يبر تنأ مهللا" )79(ووعدما ك اسطتعأ، تعب ذوك من ما رش صنعأ، تبل ءونب كعمتك لعي ،أوبءو )1("تنأ الإ بونالذ رفغي ال هنإف يل رفاغف يبنذب . އ މއޅގ ވރރސކލނގއވهللاއބ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"

. ފޔވއ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކނވއވهللا އބއދ މއޅއށ . ގ އޅކމވهللاއދ މއޅއކ އބ. އވهللاމއޅ ހއދވ އބ

ގ هللاއދ އބ. ގ ޢހދގ މތގއވهللاމއޅ މހރ އބކޅދނވ މނވރކނ މއޅއށ ކރވފއވ ކނތއތކގ ނބއކމނ . ވޢދގ މތގއވ

މއޅގ . ގ ޙޟރތނ އދދނނވމވهللاރއކތރކށދއވމށ މއޅ އބއދ މއޅގ . އޢތރފވމވތށ މއޅ ގ ނޢމهللاމއޗށވ އބ

އހނ ! ފހ މއޅއށ ފފފއސވނދވ. ފފތކށވސ މއޅ އޢތރފވމވ ."ފޔވއ ފފފއސވއދވނ އހނފރތއ ނވއވهللا ހމކށވރނ އބ

އށ އމނވހރ ޔޤނކމއކ މދޢ ހވރ ކޔއގނ ހއޓއ ހނދނނވނސ هللا )1(

އދ އފދއނ ހނދނ ކޔއގނ ހއޓއ . މރވއޖނމ އނ ސވރގ ވނނނއވ .أخرجه البخاري. ހވރނވނސ މރވއޖނމ އނ ސވރގ ވނނނއވ

Page 59: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

58

عيمجو كتكئالمو، كشرع ةلمح دهشأو كدهشأ )1(تحبصأ ينإ مهللا" )80(لخقأ، كنأ كنإ ال اهللا تأ الإ لهنت وحدال ك رشيل كك ،نأو محمدا عبدك ورسلو2()ހތރފހރ( "ك(

ގ هللاއއ، އބهللاއބހމކށވރނ މއޅ، ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"ޢރޝއފއލވ މލއކތބކލނނއ އދ ހރހއ މލއކތބކލނނއ،

ފޔވއ هللا ހމކށވރނ އބ. ލ ހނދނކރމވހއނމހއ މޚލޤނ ހކކރهللا އދ އބ. އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކ ނވއވ

އދ ހމކށވރނ . އށ އއވސ ބއވރއކ ނވއވهللاއބ. އކއވނތއވއ ."ގ ރސލއވهللاއދ އބ. ގ އޅއވهللاމޙއމދގފނކ އބ

كيرش ال كدحو كنمف كقلخ نم دحأب وأ ةمعن نم يب )3(حبصأ ما مهللا" )81( )4("ركالش كلو دمحال كلف، كل

ގ هللاމއޅގ މއޗށ ނވތ އބ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"މޚލޤނކރ މޚލޤއގ މއޗށ އއވސ ނޢމތއ ހނދނކށފނމ ފހ

އށ هللاއބ. އއކއވނތއވهللا އބ. ގ ޙޟރތނނވهللاއނޢމތވނ އބ

.މނއކ ހވރކރމވ. އވ تيسمأގ ބދލގއ تحبصأހވރނމ ކޔނ )1(އނ ނރކއނ هللا މތ. ހނދނ ނވތ ހވރ ހތރފހރ މޒކރކށފމހ ދނނއވ )2(

يف عمل اليوم والليلة وابن السني النسائيو البخاري يف األدب املفردو النسائيرواه . މނޖކރއވނއވ .وحسن إسناده ابن باز

.....މނއކ ހވރކށފނމ. އވ ىسمأގ ބދލގއ حبصأހވރނމ ކޔނ )3(

އދ ހވރ . މޒކރ ހނދނކށފމހ ހމކށވރނ އނގ އދވހގ ޝކރއދކށފއވ )4(يف عمل النسائيو أخرجه أبو داود. މޒކރކށފމހ ހމކށވރނ އނގ އރގ ޝކރއދކށފއވ

.اليوم والليلة وابن السني وابن حبان وحسن إسناده ابن باز

Page 60: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

59

ފހ ހރހއ ޙމދކއ ޝކރއ ވނ .އއވސ ބއވރއކ ނވއވ ."އށވهللاއބ

ال، يرصب يف ينفعا مهللا، يعمس يف ينفعا مهللا، يندب يف ينفعا مهللا" )82(، ربقال ابذع نم كب ذوعأو، رقفالو، رفكال نم كب ذوعأ ينإ مهللا. تنأ الإ لهإ )1()ރތނފހހނދނއ ހވރ ( "تنأ الإ لهإ ال

ޅގ ހށގނޑގއ ފރހމ މއޅއށ މއ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"މއޅއށ މއޅގ ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ! ތއލއވނދވޞއޙ

! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ! އޙތއލއވނދވޞއހމގއވސ ފރހމ މނވ هللا އބ! މއޅއށ މއޅގ ފނމގއވސ ފރހމ ސއޙތއލއވނދވ

ހއދވބޑކރއވ . ވ އހނއއވސ އލހކނވއވއޅކނވވނ ޙއޤވގނގ هللاކފރކމނނއ ފޤރކމނ ރއކތރކށދއވމށ މއޅ އބ! ރސކލކ

އދ ކށވޅގ އޒބނ ރއކތރކށދއވމށވސ . ޙޟރތނ އދދނނވމވފޔވއ އޅކނވވނ هللا އބ. ނވމވގ ޙޟރތނ އދދނهللاމއޅ އބ

." ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކ ނވއވ

)83( "حبسلإ ال اهللا يالإ ه هو لعيه تلكوت وهو رال بعال شرعظمي" ) ހނދނއ )2()ހތފހރހވރ

އކލނގ ފޔވއ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ . ފދއވهللا މއޅއށ ". މއޅ ވކލކރނ ހމއކނ އކލނގއށވ. އހނއއވސ އލހކ ނވއވ

."އދ އކލނގއ މތވރ ޢރޝގ ވރރސކލނގއވ

.وحسن إسناده ابن باز البخاري يف األدب املفردوالنسائي يف عمل اليوم والليلة و وأمحد أبو داود رواه )1(ދނޔއއ އޚރތގއ އނ . ހނދނއ ހވރ ހތފހރ މޒކރކށފމހ ދނނއވ )2(

السني مرفوعا وأبو داود موقوفا وصحح ابن أخرجه. އނއށ ފއދވއދއވނއވهللا އދކނތއތއ . إسناده شعيب وعبد القادر األرناؤوط

Page 61: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

60

وفعال كلأسأ ينإ مهللا، ةراآلخو يانالد يف ةيفعاالو وفعال كلأسأ ينإ مهللا" )84(عاالوفةي في دنيي ودياني أوهلي ،ماولللا، يهم استر عوراتي ،وآمن رعاوتي ،، يقوف نمو، يلماش نعو، ينيمي نعو، يفلخ نمو، يدي نيب نم ينظفاح مهللاأوعب ذوظعمتلتاغأ نأ ك من تحت1("ي(

ގ ޙޟރތނ هللاހމކށވރނ މއޅ، އބ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"އ .އދދނނވމވދނޔއއ އޚރތގއ ޢފކރއވމށއ ފރހމ ޢފޔތށ

ގ ޙޟރތނ هللاހމކށވރނ މއޅ އބ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކއދ މއޅގ ދނއ ދނޔގއ އދ މއޅގ . ޢފކށދއވމށ އދދނނވމވ

އ . އހލވރނނއ މދލގއ ފރހމ ޢފޔތކށ އދދނނވމވއދ !އ ވނހނކށދއވނދވމއޅގ ޢއބތ! ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ

އ ހއދވބޑކރއވ ! އމނކނދއވނދވ ގތނތކނމއޅގ ބރމއޅގ ކރމތނނއ، މއޅގ ފރގހނނއ، މއޅގ ! ރސކލކ

ކނތފރތނނއ، މއޅގ ވތފރތނނއ އދ މއޅގ މތނ މއޅ ދއމނ ހލކވއޅ އދ ކއލއކށ މއޅގ ދށނ މ! ރއކތރކށދއވނދވ

."ގ މތކނ މދވރކށ ދނނވމވهللاރއކތރކށދއވމށ އދ އބ

ءيش لك بر، ضراألو اتوماسال رطفا ،ةدهاالشو بيغال ملعا مهللا" )85(وملكيأ، هشهلإ ال نأ دأ الإ هنأ، تعب ذوك من رش سفني ،ومن رش الشطاين وشركه ،قأ نأورتف لعسفى ني سأ، اءوأ وجرلإ هى مس2("مل( ޣއބގއވ ކނތއތކއ ފނނހއ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"

އޑތކއ ބނ ނތމގތރއނ ހއދވ ! ކނތއތއ ދނވޑގނވ ރސކލކ

.األلباين هوصحح ابن ماجهو أبو داود رواه )1(

.األلباين هوصحح أبو داودو الترمذي رواه )2(

Page 62: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

61

هللا އބ! ހރހއ އއޗއގވރ އދ އތކތގ މލކވރ ރސކލކ! ރސކލކވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކނވކމށ މއޅ ފޔވއ އޅކނ

މއޅގ ނފސގ ނބއކމއ، ޝއޠނގ ނބއކމއ، އޝއޠނ . ހކވމވޝރކކރމށ ލއދ ވސވހނ ރއކތރކށދއވމށ އދ ) އهللاއބ(

އޅގ އމއލނފސގ މއޗށ އދ މ. ގ ޙޟރތނ ދނނވމވهللاއބމއޅއށ ކރވ ނބއކނތކނނއ ނވތ އނބއކނތއ އހނ

ގ ޙޟރތނ هللاމސލމކލއވއ ކރވމނ ރއކތރކށދއވމށ އދ އބ ."ދނނވމވ

وهو ءماي السف الو ضري األف ءيش هماس عم رضي ال يذال اهللا مسب" )86(السميال ععلي1()ތނފހރހނދނއ ހވރ ( "م( އކލނގ .)ރއކތރކނ ލބގނނމވ(ގ އސމފޅގ ބރކތނ هللا"

.އ ގއލމއ ނދނއވއސމފޅގ ބރކތއކ ބމއ އޑނ އއވސ އއޗއދ އކލނގއ މޅށ އއސވއވޑގނވ މޅށ ދނވޑގނވ

."ރސކލނގއވ

)87( "رضياهللاب ت راب ،اإلبومالس دناي ،بومحمد ى اهللالص لعيه ولسم بناي" )2()ތނފހރހނދނއ ހވރ (

. ހނދނއ ހވރ ތނފހރ މޒކރކށފމހއށ އއވސ އއޗއ ގއލމއ ނދނއވ )1(

.األلباين هوصححوأمحد ابن ماجهو الترمذيو أخرجه أبو داودއނ هللا ޤޔމތދވހގއ މތ. ހނދނއ ހވރ ތނފހރ މޒކރކށފމހ ދނނއވ )2(

الترمذيو أبو داوديف عمل اليوم والليلة وابن السني و والنسائي أمحد رواه. ރއސވނކނ ކށވރވ .وحسنه ابن باز

Page 63: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

62

އސލމދނކ އދ އކމށއއޗއގ ވރރސކލނގއ ހރހއ هللا "ރނ އހ ކމށނބއޔ އ صلى اهللا عليه وسلمحممد އދދނކމށއ ".ރހއޖއމވ

يسفى نلإ ينلكت الو هلك ينأش يل حلصأ ثيغتسأ كتمحرب وميق يا يح يا" )88( )1("نيع ةفرط

މގއ ބލހއޓވމޅކއނތ ! އ ދރދމވޑގނވ ރސކލކ"ގ ރޙމތގ ޒރއޔއނ މއޅ هللاހމއކނ އބ! ޤއމވވޑގނވ ރސކލކ

އދ ! މއޅގ ހރހއކމއ މއޅއށ އސލޙކށދއވނދވ. ފރޔދކރމވއސފޔއއޖހއލ ހނދކޅކށވސ މއޅއ މއޅގ ނފސ

!"ޙވލނކރއވނދވ

مويا الهذ ريخ كلأسأ ينإ مهلل، انيملعاال بر هلل كلمال حبصأو ناحبصأ" )89( )2("هدعب ما رشو هيف ما رش نم كب ذوعأو، اهدهو، هتكربو، هرونو ،هرصنو، هحتف

އދ އނމހއ ވރކމއ ޢލމތކގވރ . އޅމނ ހނދނކށފމއވ"ނވތ އނމހއ ވރކމއ ޢލމތކގވރ . (އށޓކއ ހނދނކށފއވهللاހމކށވރނ މއޅ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ.) އށ މލކވއޖއވهللاއބހ . ދވހގ ހޔކނދއވމށ އދދނނވމވގ ޙޟރތނ މهللاއބ

މދވހގ ފތޙއއ، މދވހގ ނޞރއ، މދވހގ ނރއ، މދވހގ ގ ޙޟރތނ هللاއދ މއޅ އބ. ތއ އދ މދވހގ ހދޔތވބރކ

މނ މދވހގއވ ނބއކމނނއ މއދށފހގއވ ނބއކ ."ރއކތރކށދއވމށ އދދނނވމވ

. وانظر صحيح الترغيب والترهيبرواه احلاكم وصححه ووافقه الذهيب )1( .وحسن إسناده شعيب وعبد القادر األرناؤوط أبو داود رواه )2(

Page 64: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

63

كلأسأ ينإ مهلل، انيملعاال بر هلل كلمال مسىأو مسيناأ" )ހވރނމ ކޔނ(خير هذال هلةف ليتهاح ،ونصهار ونوهار ،وبكرهات ،وههااد ،أوعب ذوك من ما رش فهاي وما رش بع1("هاد(

އނމހއ ވރކމއ ޢލމތކގވރ އދ. އޅމނ ހވރކށފމއވ"ނވތ އނމހއ ވރކމއ ޢލމތކގވރ . (އށޓކއ ހވރކށފއވهللاހމކށވރނ މއޅ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ.) އވމލކވއޖއށ هللاއބހ މރގ . ގ ޙޟރތނ މރގ ހޔކނދއވމށ އދދނނވމވهللاއބ

ފތޙއއ، މރގ ނޞރއ، މރގ ނރއ، މރގ ބރކތއ އދ މރގ ނ މރގއވ ނބއކމނނއ ގ ޙޟރތهللاއދ މއޅ އބ. ހދޔތވ

." މރއށފހގއވ ނބއކމނ ރއކތރކށދއވމށ އދދނނވމވ

دمحم نايبن نيى دلعو، صالخاإل ةملى كلعو مالساإل ةرطى فلع )2(ناحبصأ" )90(ى اهللالص لعيه ولسم ،ولعلى مبأ ةإ نايبراهيم ،نحفاي مسمال انك ماو من )3("نيكرشمال

ޝހދތގ (އސލމދނގ ފޠރތގ މއޗށއ، އޚލޞތރ ކލމފޅގ "ގ ދނގ صلى اهللا عليه وسلمحممد މއޗށއ، އޅމނގ ނބއޔ ) ކލމފޅގ

ގ މއލތގ މއޗށ عليه السالم مياهربإމއޗށއ އދ އޅމނގ ބއޕ އކލގފނކ ހރހއ ބޠލޢޤދތކކނ . އޅމނ ހނދނކށފމއވ

އދ މޝރކނގ ތރއނ . ކޔމނތރ ބކލކވ) އށهللا(އއކބވގނވ ."ނ ވވޑއނގނނވއވއކލގފ

. وحسن إسناده شعيب وعبد القادر األرناؤوط أبو داود رواه )1(

.މނއކ އޅމނ ހވރކށފމއވ. އވ مسيناأގބދލގއ ކޔނ ناحبصأހވރނމ )2( .األلباين هوصحح وابن السني يف عمل اليوم والليلة أمحد رواه )3(

Page 65: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

64

)91( "ساهللا نحاب بوحمده" )1()ސތކފހރ(

."ނގއށ ޙމދލބވޑގނވމއކ ހސޠހރވވޑގނވއވއކލ، هللاމތ"

ءيش لى كلع وهو دمحال هلو كلمال هل، هل كيرش ال هدحو اهللا الإ لهإ ال" )92( )2()ކނނތވފއވ ވގތއނމ އއފހރ(ނވތ )2()ދހފހރ( "ريدق

. މނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ އލހކނވއވهللا " .އކލނގއށ އއވސ ބއވރއކނވއވ. އކލނގ އއކއވނތއވ

އދ . ހރހއ ވރކމކއ ހރހއ ޙމދއ ލބވޑގނވނ އކލނގއށވއކލނގއ ހރހއ ކމއގ މއޗށ ކޅދނވނތވވޑގނވ

."ރސކލނގއވ

ءيش لى كلع وهو دمحال هلو كلمال هل، هل كيرش ال هدحو اهللا الإ لهإ ال" )93()3()ހނދނވ ވގތ ސތކފހރ( "ريدق

)94( "ساهللا نحاب بوحمده عدد لخقه ،ضار و سفنه ،ز وةن عرشه، ومدك ادمالته" )4()ހނދނވ ވގތ ތނފހރ(

އނ އޒކރކރވރށ ނވތ. ހނދނއ ހވރ ސތކފހރ މޒކރކށފމހ ދނނއވ )1(

އއށވރ ގނއނ ޒކރކރމހކ މނވ އނއށވރ މތޢމލއކށގނ ހމއކކވސ .رواه مسلم. ޤޔމތ ދވހގއ ނނނނއވ

.األلباين هوصحح ابن ماجهو أبو داود رواه )2( .األلباين هوصحح يف عمل اليوم والليلة النسائيرواه )2(

. އނ ދހ އޅނ މނވނކރފދއވ. ދވލކ ސތކފހރ މޒކރކށފމހ ދނނއވ )3(. އދ އނގކބއނ ސތކ ފފފއސވނއވ. އދ އނއށ ސތކ ހޔކނ ލޔއވނއވ

އދ އނއށވރ . އވއދ އދވހ ހވރވނދނ ޝއޠނގ ކބއނ އނ ރއކތރކރވނ. ގނއނ މޒކރކރމހކ މނވ އނއށވރ މތޢމލއކށގނހރ ހމއކކ ނހނނނއވ

.رواه البخاري ومسلم .رواه مسلم )4(

Page 66: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

65

. އކލނގއށ ޙމދލބވޑގނވމއކ ހސޠހރވނތވވޑގނވއވ، هللاމތ"އދ އކލނގ ޒތފޅށ . އއ އކލނގ މޚލޤނގ ޢދދ އއވރށވ

ވޒނއދ އކލނގ ޢރޝގ . އކލނގ ރހވޑގނވ މނވރށވ ."ކލމފޅތކގ ދއޔ އއވރށވ އދ އކލނގ. އއވރށވ

)1()ހނދނވހނދ( "البقتم المعو، بايط قازرو، عافنا مالع كلأسأ ينإ مهللا" )95(

ގ ޙޟރތނ هللاހމކށވރނ މއޅ، އބ !އހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"ފއދކރނވ ޢލމކއ، ޙލލވގނވ ރޒޤކއ، ޤބލވވގނވ ޢމލއ

." ދއވމށ އދދނނވމވ

)2()ދވލކ ސތކފހރ( "هيلإ بوتأو اهللا رفغتسأ" )96(

އދ އކލނގ ޙޟރތށ . ފފފއސވމށ އދމވގ ޙޟރތނ هللاމއޅ " ."ތއބވމވ

)3()ހވރވހނދ ތނފހރ( "قلخ ما رش نم اتامالت اهللا تمالكب ذوعأ" )97(

ގ ފރހމވގނވ ކލމފޅތއ މދވރކށ، އކލނގ ހއދވ هللاމތ") އކލނގ ޙޟރތނ(މޚލޤނގ ނބއކމނ މއޅ އނމހއ

."ރއކތރކމށ އދމވ

. وحسن إسناده شعيب وعبد القادر األرناؤوط ابن ماجهابن السني يف عمل اليوم والليلة و أخرجه )1(

.رواه البخاري ومسلم )2(

އރ އއވސ ވހސތޕއގ . ހވރވހނދ ތނފހރ މޒކރކށފމހ ދނނއވ )3( .األلباين هوصححيف عمل اليوم والليلة وابن السني النسائيو أمحد أخرجه. ގއލމއ އނއކށ ނވނއވ

Page 67: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

66

)1()ދހފހރ( "دمحم نايبى نلع ملسو لص مهللا" )98(

އޅމނގ ނބއޔ މޙއމދގފނގ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ" !"ޞލވތއ ސލމލއވނދވމއޗށ

.ނދއރ ކރޒކރތއ - 28

" # $ ދއތތލ ޖމކށ )99( ! ،7 6 5 4 ، Q P

S R ބލނފށއގނ ފމލމށފހ ދއތތލއށ މތނސރތކޔވ

)2(.ނތއކރށވކ މގތށ ތނފހރ. ވ ހސބއގއ ފރމށވގއނ ކޅދނ

)100 ( [ ¦ ¥ ¤ £ ¢ ¡� ~ } | { zy x w v u t s©¨ § ¬ « ª ® ¯ ²± ° ³ µ ´ ¶ º¹ ¸ »

Ê É ÈÇ Æ Å Ä ÃÂ Á À ¿ ¾ ½ ¼ Ï Î Í ÌËZ )2( )71 ގއ މނ އސވހނގއޖއވ.(

ހނދނވހނދ ދހފހރ އދ " .ފޅކރއވއވحديث وسلمرسول اهللا صلى اهللا عليه ) 1(

. ހވރވހނދ ދހފހރ ތމނކލގފނގ މއޗށ ޞލވތކޔވއފމހ ދނނއވأخرجه الطرباين بإسنادين ." ޤޔމތދވހގއ ތމނކލގފނގ ޝފޢތ އނއށ ލބނއވ

.رواه البخاري ومسلم) 2( .انظر صحيح الترغيب والترهيبأحدمها جيد و

)2(ގ هللاފހ ހމކށވރނ . ތނމތގއ ނދނއށނނއރ މއޔތ ކޔވއފމހ ދނނއވ

އދ . ޙޟރތނ މލއކތބކލކ އނ ރއކތރކށދއވމގއ ދމހނނނއވ .رواه البخاري. ހނދނވނދނ އނއ ޝއޠނ ކއރނވނއވ

Page 68: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

67

)101 ( [ s r q p on m l k j i h g

£ ¢ ¡� ~ } |{ z y x w v u t

¥ ¤! µ ´ ³ ² ± ° ¯ ®¬ « ª © ¨ §

Å Ä Ã Â Á À ¿ ¾½ ¼ » º ¹ ¸ ¶

ÙØ × Ö Õ Ô ÓÒ Ñ Ð Ï Î Í Ì Ë ÊÉ È Ç Æ

ß Þ Ý Ü Û ÚZ)1(

ގ ރސލ އކލގފނށ އކލގފނގ ވރރސކލނގ ޙޟރތނ هللا". އދ މއމނނވސ އމނވއޖއވ. ބވއލއވނ ފތށ އމނވއޖއވ

އށއ، އކލނގ މލއކތނނށއ، އކލނގ هللاއހރހއ ބކލނ .) އބކލނ ދނނވތވ. (ނވއޖއވފތތކށއ، އކލނގ ރސލނނށ އމ

އކލނގ ރސލނގ ތރއނ އއވސ ބކލއގ މދގއ އޅމނ އދ .) އބހ ހރހއ ރސލނނށ އޅމނ އމނވމއވ. (ފރޤއނކރމއވ

އދ . އޑއހއފމއވ) ގ ޙކމފޅތއهللا(އޅމނ . ދނނވތވއޅމނނށ ! އ އޅމނގ ވރރސކލކ. ކޔމނގނފމއވ) އކލނގއށ(

އދ އނބރދއނވނ . ގ ޙޟރތނ އދމއވهللاފފފއސވއދއވމށ އބއއވސ ނފސކށ އނފސކށ هللا . ގ ޙޟރތށވهللاހމއކނ އބ

އނފސއކރ . މނވ ތކލފއނޖއސވއވކޅދނވގނވވރށ

ކޔއފމހއށ ހރހއކމކނ އދއޔތ ރގޑއގއމދއޔތ ) 286-285: ةالبقرسورة ( )1( .رواه البخاري ومسلم. ފދގނވނއވ

Page 69: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

68

އދ އނފސއކރ ނބއކމއގ . ހޔޢމލއގ ސވބވނ ހމ އނފސކށވއޅމނނށ ! އ އޅމނގ ވރރސކލކ. ސޒވސވނ ހމއނފސކށވ

ޖނމ އޅމނ ހނދނނތގނ ނވތ ގސތއނތ ކށއކރވއއޅމނގ ކރގ ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ! ނހއޕވނދވ

! މސތކނނށ ޖއސވފދ ބރތކއ އޅމނނށ ނޖއސވނދވއޅމނކރމށ ކޅދނވގނނވވރގ ކމއ ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ

އދ ! އދ އޅމނނށ މފކރއވނދވ! ވނދވއޅމނނށ ނޖއސއ هللاއބ! މނނށ ރޙމތލއވނދވއދ އޅ! އޅމނނށ ފފފއސވނދވފހ ކފރނގ މއޗށ އޅމނނށ . އޅމނގ މދދވރޔއވ

!"ނޞރދއވނދވ

، اهمحارف يسفن تكسمأ نإف ، هعفرأ كبو، يبنج تعضو يبر كماسب" )102(أ نإورلسف هاتماب، هاظفاح تب ظفحه باعدك الصالحي1("ن(

ގ އސމފޅގ ބރކތނ މއޅގ އރކށ هللاއބ! އ މއޅގ ވރރސކލކ"هللا ފހ އބ. ގ ވގފޅއކ އރކށ އފއލހށމވهللاއބ އދ. ބއވއފމވ

ފހ އފރނއށ ހފހއޓވއފނމ ) ނފނއވއއނބރއ (މއޅގ ފރނ ގ هللاފނއވއފނމ އބ) އލނ އނބރއ(އދ އފރނ ! ރޙމކރއވނދވ

ތޔބއމހނގ ތރއނ މހކ އނގ ތނމތނ ތދވގނގސ އލނ ތނމއޗށ " )1(

اهللا ماسبއދ . ތނފހރ ތނމތ ފޅއލށވ ފސބއނހދމގ އނބރ އތވއޖނމ އނގ އހނ ހމކށވރނ އނއށ ފހގއ އތނށ އއ ކނއއޗއކމއ އނއކށ . ކޔށވ

. رواه البخاري ومسلم." ދނ ތނމތގއ އށނނހނދ މދޢކޔށވ. ނނގނއވ

Page 70: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

69

ޞލޙއޅތކނ ރއކތރކށދއވ ގތކނ ފހ އފރނ !" ރއކތރކށދއވނދވ

هاتييحأ نإ، هاياحمو هاتمام كل، اهافوت تنأو يسفن تقلخ كنإ مهللا" )103( )1("ةيفعاال كلأسأ ينإ مهللا. هال رفاغف هاتمأ نإو، هاظفاحف

ހއދވ ހމކށވރނ މއޅގ ނފސ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"އނފސގ . އވهللاއދ އނފސ މރގނނވނވސ ހމ އބ. އވهللاއބ

އނފސށ އލނ ދރނ هللا އބ. އށވهللاމރވމއ ދރނވނ ހމއކނ އބއދ އނފސ ! ދއވއފނމ ފހ އނފސ ރއކތރކށދއވނދވ

އ ހއދވބޑކރއވ ! ނފސށ ފފފއސވނދވމރގނނވއފނމ ފހ އގ ޙޟރތނ ފރހމ ޞއޙތއ هللاހމކށވރނ މއޅ އބ! ރސކލކ

." ދއވމށ އދދނނވމވ

)2()ތނފހރ( "كدباع ثعبت موي كابذع ينق مهللا" )104(

ގ އޅތކނ ދރއވއ هللاއބ !ހއދވބޑކރއވ ރސކލކއ " !"ނ މއޅ ދނނވނދވ ابذعގ هللاކށވޅތކނ ނނގވދވހ އބ

)3("ياحأو تومأ مهالل كماسب" )105(

.م وأمحد بلفظهمسل أخرجه )1(

އވހރފޅލއޕވނ އދވޑއގނނވހނދ އކލގފނގ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )2( أبو داود رواه. ކނތޕޅ އކލގފނގ ކތފތފޅގ ދށށ ލއވއ މދޢ ވދޅވކމގއވއވ

.رواه البخاري ومسلم )3( .بلفظه

Page 71: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

70

ހމއކނ ދ ދރނ މއޅ މރވނ އ !އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ " ."ގ އސމފޅގ ބރކތއކއވهللاއބ

)106( "سلا" .ތރސތނފހރ }.ހސޠހރވނތއވهللا {" اهللا نحابحمد لله "އނމބޑ { "ربكأ هللا" .ތރސތނފހރ }.އށވهللاއނމހއ ޙމދއވނ {

)1(".ތރސހތރފހރ }.އވهللا

نابر، ميظعال شرعال برو، ضراأل برو عبالس اتوماالس بر مهللا" )107(ورلك ب شفا، ءيلال قبح والنىو ،وملزن التوراة اإلوجنلي فالوقارأ، نعذو ، ءيش كلبق سيلف لواأل تنأ مهللا. هتيصناب ذآخ تنأ ءيش لك رش نم كبأونت اآلخلف ريس بعدك شءي ،أونالظ تاهلف ريف سقوك شءي ،أونباال تطن )2("رقفال نم نانغأو نيالد ناع ضقا، ءيش كنود سيلف

ހތއޑއ ބމއ އދ މތވރ ޢރޝގ !އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ "އށއ ! އ އޅމނގ ވރ އދ ހރހއއއޗއގ ވރރސކލކ! ވރރސކލކ

އދ ތއރތއ، އނޖލއ، ޤރއނ ! ޓރނ ގސފޅއވ ރސކލކއއގ ކޅދނވނތކމގ ދށގއވ ހރހއ هللاއބ! ބވއލއވ ރސކލކ

ގ ޙޟރތނ هللاއއޗއގ ނބއކމނ މއޅ ރއކތރކށދއވމށ އދ އބ ފރތމއ އނމهللاއބ !ހއދވބޑކރއވ ރސކލކއ . ދނނވމވ

ނދނ ތނމއޗށ އރހނދ މކލމފޅތއ އޢދދށ ކޔއފމހއށ އކނ ޚދމކށވރ )1(

.رواه البخاري ومسلم. ހޔވގނވއވ . رواه مسلم )2(

Page 72: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

71

އދ . އށވރ ކރނ އއވސ އއޗއ ނވއވهللاފހ އބ. ވޑގނވ ފރތވއށވރ ފހނ އއވސ هللاފހ އބ. އ އނމފހނ ވޑގނވނ ފރތވهللاއބ

ވރވވޑގނވ އއޗއގ މއޗށ އ ހރހއهللاއދ އބ. އއޗއ ނވނއވއ هللاއދ އބ. ގ މތނ އއވސ އއޗއ ނވއވهللاއބ. ފރތވ

) އށވރ ބޑށهللاއބ(ގ ފހތޕޅގއ هللاއބ. ގނވ ފރތވވޑވނހނވއޅމނގ ކބއނ ދރނ . ފރވފއވ އއވސ އއޗއ ނވއވ

އޅމނނށ ) އޅމނ ނރއވ(އދ ފޤރކމނ ! ށދއވނދވއދކ !"ފދނތރކނ ދއވނދވ

الو هي لفكا ال نمم مكف، اناآوو، نافاكو، ناقاسو نامعطأ يذال هلل دمحلا" )108(ويؤ1("م(

އކލނގއ އޅމނނށ . އށވهللاއނމހއ ޙމދއ ލބވޑގނވނ "ނދއވ އދ ބނދއވ އދ އޅމނނށ ފދނތރކނދއވ އދ ކ

ފހ ފދނތރކނދނ އދ . އޅމނނށ ހޔވހކނދއވ ރސކލނގއވ !"އބޔކވހއޔވހޔވހކނދނ ފރތއ ނވ ކހ

ءيش لك بر، ضراألو اتوماالس رطفا ،ةدهاالشو بيغال ملعا مهللا" )109(وملكيأ، هشهإ ال نأ دأ الإ لهنأ، تعب ذوك من رش سفني ،ومن رش الشطاين وشركه ،قأ نأورتف لعسفى ني سأ، اءوأ وجرلإ هى مس2("مل(

. رواه مسلم )1(

.األلباين هوصحح أبو داود رواه )2(

Page 73: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

72

ޣއބގއވ ކނތއތކއ ފނނހއ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"އޑތކއ ބނ ނތމގތރއނ ހއދވ ! ކނތއތއ ދނވޑގނވ ރސކލކ

هللا އބ! އއޗއގވރ އދ އތކތގ މލކވރ ރސކލކހރހއ ! ރސކލކފޔވއ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކނވކމށ މއޅ

މއޅގ ނފސގ ނބއކމއ، ޝއޠނގ ނބއކމއ، އޝއޠނ . ހކވމވވހނ ރއކތރކށދއވމށ އދ ޝރކކރމށ ލއދ ވސ) އهللاއބ(

އދ މއޅގ އމއލނފސގ މއޗށ . ގ ޙޟރތނ ދނނވމވهللاއބމއޅއށ ކރވ ނބއކނތކނނއ ނވތ އނބއކނތއ އހނ

ނ ގ ޙޟރތهللاމސލމކލއވއ ކރވމނ ރއކތރކށދއވމށ އދ އބ ."ދނނވމވ

)110( [!Z جالسސރތއ ةد [ $ # " !Z ސރތކޔވށވ.)1(

يهجو تهجوو، كيلإ يرمأ تضوفو، كيلإ يسفن تملسأ )2(مهللا" )111(، كيلإ الإ كنم جانم الو أجلم ال، كيلإ ةبهرو ةبغر، كيلإ يرهظ تأجلأو، كيلإآمنب تبتاكال كذأ ينلزت بويبنال كذأ يرلس3("ت(

.األلباين هوصحح والنسائي رواه الترمذي )1(

ދނ . ތބ ނދމށޓކއ ތނމއޗށ ދނ އދހނދ ނމދށ ވޟކރފދއނ ވޟކރށވ )2( .ކނތއރމއޗށ އށވ މދޢކޔށވ

رواه ." މދޢކޔއގނ އއވއ ތބ މރވއޖނމ ތބ މރވނ ފޠރތގ މތގއވ" )3( .البخاري ومسلم

Page 74: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

73

އށ هللاމއޅގ ނފސ މއޅ އބ !އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"އދ . އ ޙވލކށފމވهللاއދ މއޅގ ކނތއތއ އބ. ކޔމނތރކށފމވގ هللاރކށ އބއދ މއޅގ ބ. އ ކރމތކށފމވهللاމއޅގ މނ އބ

އށ ބރސކށ هللاއބހ މއޅ އބ. (ފމވޙޟރތށ ލނބއއށ ابذعގ هللاއބގ ރޙމތށ އއމދކށ هللاއބ ).ތމދކށފމވއޢ

ނ ރއކތރކނ ލބގނނނ ތނއ އދ ابذعގ هللاއބ. ބރވތވ ޙލގއވބވއލއވ هللا އބ. ގ ޙޟރތނ މނވ ނވއވهللاނޖވނ ތނއ ހމ އބ

."ގ ނބއޔއށ މއޅ އމނވމވهللاފނއވ އބهللا ގ ފތށއ އބهللاއބ

.ހނދ ކޔދޢ ފރޅލވ ރގނޑ ނދނއވ - 29

زيزعال ماهنيب ماو ضراألو اتوماالس بر، ارهقال داحالو اهللا الإ لهإ ال" )112( )1("ارفغال

. މނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކ ނވއވهللا"އޑތކއ ބމއ . އކލނގއ އއކއވނތ ގދކރތވނތ ރސކލނގއވ

ޢއޒތތރވވޑގނވ . އދ އދމދގއވހއ އއޗއގ ވރރސކލނގއވ ."ފފފއސވ ރސކލނގއވނ ގނއގނ

رواه احلاكم . ގނޑ ނދނއނނއރ އއފށނ އނއފށށޖހ ހނދ މފދއނކޔށވރ )1(

.األلباين هوصححيف عمل اليوم والليلة وابن السني النسائيو وصححه ووافقه الذهيب

Page 75: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

74

ނދގއ ބރވރކމއ އކނވރކނ އޙސސވއޖނމ - 30 .ކޔދޢ

اتزمه نمو، هدباع رشو، هبقاعو هبضغ نم اتامالت اهللا تمالكب ذوعأ" )113(ياالشطني نأو يحضر1("نو(

ގ ފރހމ ކލމފޅތއ މދވރކށ، އކލނގ ކފއނނއ، އކލނގ هللا"ސޒއނނއ، އކލނގ އޅތކނގ ނބއކމނނއ، ޝއޠނނގ

ޙޟރވމނ މއޅ ) މއޅގ ގތށ(އޝއޠނނ ވސވސތކނނއ އދ ."ރއކތރކނ ލބގނނމވ

.ނބއ ހވފނއ ފނމނ ކނތއކރނވގތ - 31

)2(.ވތފރތށ ތނފހރ ދލގކޅނ ކޅކޅއޖހށވ) 114(

ޝއޠނގ ނބއކމނނއ ފނނ ހވފނގ ނބއކމނ • )3(.ގ ޙޟރތނ އދދނނވށވهللاރއކތރކށދއވމށ

)4(.ދށވނކޔއއއވސ މހކށ އހވފނ •

)5(.އށވއތ ފރތނ އނއފރތށ އނބރލށވ •

)6(.ބނނނމ ތދވ ނމދކރށވ )115(

.األلباين هوصحح أبو داود رواه )1( .رواه مسلم )6(. رواه مسلم )5( .رواه مسلم )4( .رواه مسلم )3( .رواه مسلم )2(

Page 76: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

75

.ވތރގ ޤނތގއ ކރދޢ - 32

، تيلوت نميف ينلوتو، تيفعا نميف ينفعا، وتيده نميف ينداه مهللا" )116(رباوك لي فأ مايطعيت ،ونقي شق ما رضيإف، تنك قتضي الو قيضلى عيإ، كنه )1("تيلعاتو نابر تكربات، ]تيدعا نم زعي الو[، تيالو نم لذي ال

ހދޔތދއކވ މސތކނގ ތރގއ هللا އބ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"ފރހމ ޞއޙތދއވ هللا އދ އބ! މއޅއށވސ ހދޔތދއކވނދވ

هللا އބއދ ! މސތކނގ ތރގއ މއޅއށވސ ފރހމ ޞއޙތދއވނދވރގއ މއޅއވސ މސތކނގ ތ ނނވއބޔކ ޙވލވވޑގ

ދއވ ތކތގއ މއޅއށ هللا އދ އބ! ވވޑގނނވނދވޙވލނނމވ ކމއގ ނބއކމނ މއޅ هللا އދ އބ! ބރކތލއވނދވ

ގ هللاއދ އބ. ފއޞލކރއވމއވهللا ފހ އބ! ސލމތކށދއވނދވ. ފއޞލއ ޚލފށ އއވސ ފރތކށ ފއޞލއއނކރވނއވ

އދ [. ރޙމތތރވވޑގނފމހކ ނކމތނވހއޓވ هللاހމކށވރނ އބއޅމނގ ].ދޝމނވވޑގނފމހކ ޢއޒތތރނވހއޓވهللا އބ

!" އރހށކމއވ ގ މތވރކމއهللاއބ! ވރރސކލކ

كب ذوعأو ،كتبوقع نم كتفاعامبو، كطخس نم كضارب ذوعأ ينإ مهللا" )117(منأ ال، كحصءناث ي لعيأ ،كنثأ ماك تنيت لعسفى ن2("ك(

ބރކޓ ތރގއ އވނ ބއހޤ أهل السنن وأمحد والدارمي واحلاكم والبيهقي أخرجه )1(

.األلباين هوصحح أهل السنن وأمحد أخرجه )2( .وصححه األلباين. ރވކރއވފއވ ލފޒވ

Page 77: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

76

ގ هللاކށވރނ މއޅ އބހމ! ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ އ"ގ ކފއނ ރއކތރކށދއވމށ هللاއބ މގ ސފފޅ މދވރކށރހވޑގތ

ގ هللاއބ ގ ސފފޅ މދވރކށގ ޢފކރއވهللاއދ އބ. އދދނނވމވޟރތނވ ގ ޙهللاއބއދ . ތރކށދއވމށ އދދނނވމވޢޤބތނ ރއކ

ށ ގ ޙޟރތهللاތރކށދއވމށ އދ އބރއކ ނ عذابނވތ ނރހމކނމއޅއށ ރފއ ޘނއށ ދނނވނޖހ ތޢهللاއބ. ދނނވމވ

ތފޅށ ޘނ ޒގ އމއލ هللاއ އބهللاއބ. ޢދދނކރވހއ ގނއވ ".ޑނގވ ފރތވވޙކރއވ ފދއނ ޘނ ލބވ

وجرن، دفحنو ىعسن كيلإو، دجسنو يلصن كلو، دبـعن اكيإ مهللا" )118(رحمتك ونخىش ذعابنإ، ك ذعابكالب كرافين لحللا. قمهناإ م نستعينك ،ونستغفرك ،ونثني لعيال كخير ،الو فكنرك ،ونؤمب نك ،ونخضل عك ،ونلخع من فكير1("ك(

އޅމނ އޅކނކރނ ހމއކނ !ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ އ"އދ އޅމނ ނމދކރނވސ އދ ސޖދކރނވސ ހމއކނ .އށވهللاއބގ هللاއދ އޅމނ ގދއޅއ މސއކތކރނ ހމއކނ އބ. އށވهللاއބ

ގ هللاއދ އޅމނ އވސވގނނނވސ ހމއކނ އބ. ޙޟރތށވގ هللاއދ އބ. ކރމއވގ ރޙމތށ އޅމނ އއމދهللاއބ. ޙޟރތށވ

މދޢގ ސނދ . ވދޅވއވشيخ ألباين އދ . أخرجه البيهقي يف السنن الكربى وصحح إسناده )1(

رسول اهللا صلى اهللا . އދ މދޢ ވރދވފއވނ ޢމރގފނގ އރހނނވ. ޞއޙވގނވއވ .ގ އރހކނނނވ عليه وسلم

Page 78: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

77

އކ ކފރނނ عذاب ގهللاހމކށވރނ އބ. އށ ބރވތވމއވ عذابހމކށވރނ !ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ އ. ބއދލކރނ އއޗކވ

އދ ފފފއސވމށވސ . ގ ޙޟރތނ މދދށ އދމއވهللاއޅމނ އބއދ އޅމނ . އށ ރވތ ސނކޔމއވهللاއދ އޅމނ އބ. އދމއވ

އދ . އށ އމނވމއވهللاއދ އޅމނ އބ. އށ ކފރއނވމއވهللاއބއށ ކފރވމހނނ هللاއދ އބ. ހތތރކށ މޑމޅވމއވ އށهللاއޅމނ އބ

."އޅމނ ގޅނ ކނޑއލމއވ

.ވތރނ ސލމދނމށފހ ކރޒކރ - 33

)119( "سال نحابملقال كدسو" ) ތނފހރ އދ ތނވނފހރ އޑހރކށ

ޙޤޤ ރސކލ ރވވޑގނވ އނސފތކކނ ހސދހރހއ " )ދމލއފއއކލނގއ [ ]حوالرو ةكئالمال بر[ !"އވހސޠހރވނތ) هللا(

)1( ].މލއކތނނއ ޖބރލގވރ ރސކލނގއވ

.ފކރބޑވ ހތމއގ ވގތ ކރދޢ - 34

، كمكح يف ضما، كديب يتيصنا، كتمأ نبا، كدبع نبا، كدبع ينإ مهللا" )120(علد فضاق يؤأ، كلأسلكب ك ماس هل وك ،سميب ته فنسأ، كأ ونلزته في

އތރށ دارقطينތރގއ އވ ޢބރތކ ބރކޓ. والدارقطين وغريمها النسائي رواه )1(

.އދ އގ ސނދވސ ޞއޙވގނވއވ. ރވކރއވފއވ ޢބރތކވ

Page 79: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

78

بتاكأ، كو لعمتأ هحا مدن لخقوأ، ك اسثأترب ته في ال ملعغبي عندنأ، ك تجقال لعآنر بريبلق عي ،ونور صرديو ،ءالج حنزي ،هاذوب هم1("ي(

ގ هللاހމކށވރނ އހރނނކ އބ !ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ އ"ގ އނހނ އޅގ هللاއބ. ގ ފރހނ އޅގ ދރޔކމވهللاއބ. އޅކމވ

ގ ޙކމފޅ هللاއބ. ގ އތޕޅގއވهللاމއޅގ ލގނވނ އބ. ދރޔކމވ ގ ފއޞލ މއޅއމދهللاއބ. މއޅގ މއޗށ ތނފޒވގނވއވ

ދއވފއވ هللا ގ އމއލ ޒތފޅށ ޚދ އބهللاއބ. ޢދލވރވގނވއވގ މޚލޤނގ هللاބވއލއވފއވ ނވތ އބهللا ގ ފތގއ އބهللاނވތ އބ

ގ ޙޟރތނ هللاއބ އނގނނއދއވފއވ ނވތهللا ތރއނ މޚލޤކށ އބގ ހރހއ އސމފޅތކއ هللاޚއޞކރއވފއވ އބهللا ޣއބގ ޢލމގއ އބ

މދވރކށ، މއޅގ ހތގ ބހރކމގއއ، މއޅގ ހތގ ނރކމގއއ، މއޅގ ހތމފއލވއދ ޒރއޔކމގއއ އދ މއޅގ ފކރބޑވނ

ގ ޙޟރތނ هللاއދނމށ އބދރކށދ ޒރއޔކމގއ ޤރއނ ލއވ ."އދދނނވމވ

، نبجالو لخبالو، لسكالو زجعالو، نزحالو مهال نم كب ذوعأ ينإ مهللا" )121(وعلض الدني لغوب2("لجاالر ة(

.وصححه األلباين أمحد رواه )1(

البخاري . މދޢ ވރށގނއނ ކރއވކމގއވއވ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم. رواه البخاري )2( .مع الفتح

Page 80: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

79

ހމކށވރނ މއޅ ފކރބޑވމނނއ، !ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ އ"ހތމއނނއ، ނކޅދގނވމނނއ، ކނނތކމނނއ، ބޚލކމނނއ، ފނޑކމނނއ، ދރނގ ބރއނނއ އދ މސތކނ މއޅގ މއޗށ

."ދދނނވމވގ ޙޟރތނ އهللاގދވގތމނ ރއކތރކށދއވމށ އބ

.ބގރރވ ކނބޑވމނ ކރދޢ - 35

الإ لهإ ال، ميظعال شرعال بر اهللا الإ لهإ ال، ميلحال ميظعال اهللا الإ لهإ ال" )122( )1("ميركال شرعال برو ضراأل برو اتوماالس بر اهللا

މނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ هللا މތވރވ ކތތރވވޑގނވ "ފޔވއ އޅކނވވނ هللا މތވރ ޢރޝގވރ . އއވސ އލހކނވއވ

އޑތކއ ބމގވރ އދ މތ . ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ އލހކނވއވފޔވއ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ هللا ޢރޝގވރ ."އލހކނވއވ

ينأش يل حلصأو، نيع ةفرط يسفى نلإ ينلكت الف وجرأ كتمحر مهللا") 123( )2("تنأ الإ لهإ ال، هلك

ގ هللاމއޅ އއމދކރނ ހމއކނ އބ! ރސކލކއ ހއދވބޑކރއވ "ފހ އސފޔއއޖހއލ ހނދކޅކށވސ މއޅއ މއޅގ .ރޙމތށވ

.رواه البخاري ومسلم )1(

.األلباين وحسنه وأمحد أبو داود رواه )2(

Page 81: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

80

އދ މއޅގ ހރހއކމއ މއޅއށ ! ނފސ ޙވލނކރއވނދވޙއޤވގނވ އހނ މނވ އޅކނވވނ هللا އބ! ލޙކށދއވނދވޞއ

" .އއވސ އލހކނވއވ

)1("نيمالالظ نم تنك ينإ كنحابس تنأ الإ لهإ ال" )124(

.މނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ އލހކނވއވهللا އބ "ހމކށވރނ މއޅ އނޔވރނގ ތރއނ . ހސޠހރވނތއވهللا އބ ."ވމވ

)2("ئايش هب كرشأ ال يبر اهللا هللا" )125(

އކލނގއ އއވސ އއޗއ މއޅ . އ މއޅގ ވރރސކލނގއވهللاއ هللا" ."ބއވރނކރމވ

ބއދލވ ވގތ އދ އނޔވރ ވރޔކ ބއދލވދޝމނކ - 36 . ވގތ ކޔދޢ

)3("مهرورش نم كب ذوعنو مهروحن يف كلعجا ننإ مهللا" )126(

.األلباين هوصحح واحلاكم وصححه ووافقه الذهيب رواه الترمذي )1( .األلباين هوصحح أخرجه أبو داود )2(

.احلاكم ووافقه الذهيب هوصحح أبو داود رواه )3(

Page 82: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

81

)އޅމނގ ޙމޔތއ ދފޢށޓކއ! (އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"އދ . ކރމތކރމއވهللا ދމލށ އބ) ދޝމނނނ(އޅމނ އބއމހނނ

ގ هللاއބއމހނގ ނބއނލފކމނ އޅމނ ރއކތރކށދއވމށ އބ ."ޙޟރތނ ދނނވމއވ

كبو، لوصأ كبو ،لوحأ كب، يريصن تنأو، يدضع تنأ مهللا" )127( )1("لتقاأ

އދ . އ މއޅގ ވގވރޔއވهللاއބ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"ގ هللاމއޅ ޙރކތކރނ ހމއކނ އބ. އ މއޅގ މދދވރޔއވهللاއބ

ގ هللاހމލދނވސ އބ) ދޝމނނނށ(އދ މއޅ . ވގފޅނނވގ هللاހނގރމކރނވސ ހމއކނ އބ) ނކފރނ(އދ މއޅ . ވގފޅނނވ ." ވގފޅނނވ

)128( "حساهللا ناب نوعال موكلي")2(

ކހއރނގޅ އއއދ ވކލކރވ ފރތއގގތނ . ފދއވهللا އޅމނނށ " !"ހއޔވފރތއ

.األلباين هوصحح الترمذيو أبو داود رواه )1(

.رواه البخاري )2(

Page 83: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

82

.ބރގނފމހ ކރނވދޢރސގފނގ އނޔވރކމށ - 37

نالف نا مرجا يل نك ،ميظعال شرعال برو، عبالس اتوماالس بر مهللا" )129(الف نبن ،أوحابزه من الخئقنأ، ك فيطر لعأ يحد منهأ مو طيىغ ،عجا زرك ،وناث لجؤك ،لإ الوأ الإ هن1("ت(

! ހތއޑއ މތވރ ޢރޝގ ވރރސކލކ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"ދރ އވނމހގކބއނ މއޅއށ ރއކތރކނ ދއވ މވނމހއގ

މޚލޤނގ ތރއނ އނގ ގ هللاއދ އބ! ފރތއކމގއ ވވޑގނނވނދވޖމޢތތކނ އއވސ މހކ މއޅއށ އނޔވރވމނނއ ނބއކމގއ ހއދފހނޅއދއމނ މއޅ ރއކތރކށދއވ ފރތއކމގއ

ގ ސނ هللاއދ އބ. ގ ރއކތރކނ ގދފދއވهللاއބ !ވވޑގނނވނދވފޔވއ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ هللا އދ އބ. ވރއވމތ

."އލހކނވއވ

اهللاب ذوعأ، رذحأو فخاا أمم زعأ اهللا، اعيمج هقلخ نم زعأ اهللا، ربكأ هللا" )130(، هنذإب الإ ضرى األلع نعقي نأ عبالس اتوماالس كسممال، وه الإ هلإ ال يذالمن رش عبدالف كن ،وجنوده أوباتعه أوياشعه ،منجال ن اإلوللا، سنهك من لي "كريغ هلإ الو، كماس كرباتو، كرجا زعو كؤناث لج، مهرش نا مرجا )2()ތނފހރ(

.األلباين هوصحح أخرجه البخاري يف األدب املفرد )1(

.األلباين هوصحح أخرجه البخاري يف األدب املفرد )2(

Page 84: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

83

އކލނގ ހރހއ މޚލޤނނށވރ هللا . އވهللاއނމބޑ "މއޅ ބރގނނ އދ ޖހލނވ . ކށކޅދނވނތވ ޢއޒތތރވވޑގނވއވ

. ކށކޅދނވނތވ ޢއޒތތރވވޑގނވއވهللا އއޗކށވރ ހރހއގ މވނ އވނ އޅގ ނބއކމނނއ، ޖނނނނއ އނސނނގ هللاއބ

ތރއނވ އނގ ލޝކރއ، އނގ އކވރނނއ އދ އނގ ޖމޢތތކގ އކލނގއ . ރތނ މއޅ ލބގނނމވގ ޙޟهللاނބއކމނ ރއކތރކނ

އކލނގ ފޔވއ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ އއވސ އލހކނވ އކލނގ އޒނފޅއކ މނވ ބނމއޗށ ހތއޑ .ރސކލނގއވ

! ވ ރސކލކއ ހއދވބޑކރއ. ވއޓނނދ ހފހއޓވ ރސކލނގއވއބއމހނގ ނބއކމނ މއޅ ރއކތރކށދއވ ފރތއކމގއ

ގ ރއކތރކނ هللاއބ. ގ ސނ މތވރއވهللاއބ! ވވޑގނނވނދވފޔވއ هللا އދ އބ. ގ އސމފޅ ބރކތތރއވهللاއދ އބ. ގދފދއވ

."ވގނވ އހނ އއވސ އލހކނވއވއޅކނވވނ ޙއޤ

.ދޝމނމހގ މއޗށކރ ބދދޢ - 38

مهمزاه مهالل، ابزحاأل مزاه، بساحال عيرس، بتاكال لزنم مهللا" )131(ولزلزه1("م(

.رواه مسلم )1(

Page 85: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

84

! ބވއލއވ ރސކލކފތ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"ޖމޢތތއ ) ދޝމނނގ! (ހސބބއލވމށ އވސވވޑގނވ ރސކލކ

! އބއމހނ ބލކރއވނދވ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ! ބލކރއވނދވ !އދ އބއމހނގ ސބތކނ ނތކށލއވނދވ

.ރގނފމހ ކރނވދޢބޔކދކ ބ - 39

)1("تئش ماب مهينفاك مهللا" )132(

އދވޑގނނވ ގތކށ هللا އބ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ" !"އބއމހނގ ކބއނ މއޅއށ ފއދވދއވނދވ

.ކޔނވދޢއމނކމގއ ޝއކއ އފދއޖމހ - 40

)2(.ގ ޙޟރތނ ރއކތރކމށ އދށވهللا )133(

v 3(.ޝއކވކނތއކރނ ހއޓއލށވ(

އށއ އކލނގ هللا" )4("هلسرو اهللاب تنآم". ދނ މފދއނ ކޔށވ )134(

."ރސލނނށ އހރނ އމނވއޖއމވ

. رواه مسلم )1(

.رواه البخاري ومسلم )2(

.رواه مسلم )4( . رواه البخاري ومسلم )3(

Page 86: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

85

ËÊ É È Ç Æ ] . ގ އނނނވ ބސފޅ ކޔވށވهللا )135(

Ï Î Í ÌZ )1( "އދ . އކލނގއ އނމފރތމ ވޑގނވ ފރތވ

ހރހއ އއޗއގ މއޗށ އދ . އނމފހނ ވޑގނވނ ފރތވއދ އކލނގއ .ފރތވވނހނވވޑގނވ އދ .ވރވވޑގނވ ފރތވ

."ހރހއ އއޗއ ދނވޑގނވ ރސކލނގއވ

.ދރނއދކރމށ ކޔދޢ - 41

)2("اكوس نمع كلضفب يننغأو كامرح نع كلالحب ينفاك مهللا" )136(

ޙލލކރއވ ތކތގ ޒރއޔއނهللا އބ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"މއޅ )މއޅ ދރކރއވއ( ތކތނ ޙރމކރއވهللا އބ

ފޔވއ هللا ގ ޒރއޔއނ އބގ ދރމއهللاއބއދ ! ވނދވފދނތރކރއ !"މއޅއށ ފދނތރކނ ދއވނދވ )އދމނ( އހނފރތތކނ

، نبجالو لخبالو، لسكالو زجعالو، نزحالو مهال نم كب ذوعأ ينإ مهللا" )137(وعلض الدني لغوب3("لجاالر ة(

.وحسنه األلباين أبو داود رواه )3 :احلديدسورة ( )1(

.األلباين هوصححرواه الترمذي )2(

.رواه البخاري )3(

Page 87: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

86

ހމކށވރނ މއޅ ފކރބޑވމނނއ، !ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ އ"ހތމއނނއ، ނކޅދގނވމނނއ، ކނނތކމނނއ، ބޚލކމނނއ، ފނޑކމނނއ، ދރނގ ބރއނނއ އދ މސތކނ މއޅގ މއޗށ

."ދދނނވމވގ ޙޟރތނ އهللاގދވގތމނ ރއކތރކށދއވމށ އބ

)ހތށ(ނމދކރމނދއރ އދ ޤރއނކޔވމނދއރ - 42 .ވސވހއ ވދއޖނމ ކޔނވދޢ

ރޙމތނ ދރކރވފއވ ޝއޠނގ " "ميجالر نطايالش نم اهللاب ذوعأ" )138(

މފދއނ ." ޙޟރތނ ދނނވމވގ هللاކބއނ ރއކތރކށދއވމށ )1(.ކޔއ ވތފރތށ ތނފހރ ދލގކޅނ ކޅކޅއޖހށވ

.ދތވ އނދގވއޖމހ ކރނވދޢކމއކރމށ - 43

)2("الهس تئش اذإ نزحال لعجت تنأو الهس هتلعج ما الإ لهس ال مهللا" )139(

ފޅއގ حديثރވކރއވ عثمان بن أيب العاص ރއސނލއވ هللا މއ މތ .رواه مسلم )1(

هللا ފހ މތ. ދނ އހރނ އގތށ ކނތއކރމވ. އކލގފނ ވދޅވއވ. ބއކވ . އހރނގ ކބއނ ވސވސ ދރކށދއވއފއވ

ذا حديث صحيح وصححه عبد القادر األرناؤوط يف رواه ابن حبان يف صحيحه وابن السني وقال احلافظ ه )2( .األذكار للنووي ختريج

Page 88: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

87

ފސހކށދއވ ކމއ މނވهللا އބ !ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ އ"އދވޑގނފނމ އނދގކނތއ هللا އދ އބ. ފސހވގނނވއވ

."ފސހކމއގ ގތގއ ލއވމއވ

.ކރނވޒކރފފއއކރވއޖމހ ކނތއކރނވގތއ - 44

ފފއއކރވމނ ފހ ރނގޅށ ވޟކށ ދނ ތދވ ދރކޢތ ") 140(އމހކށ هللا އށ ފފފއސވމށ އދދނނވމނ هللاނމދއކށ

)1(."ފފފއސވއނދއވނ ހމ އއވސ އޅކނވއވ

.ދރކށދދޢއއ އނގ ވސވސތއ ޝއޠނ - 45

)2(.ގ ޙޟރތނ އދނهللاއނގ ކބއނ ރއކތރކށދއވމށ ) 141(

)3(.ބނގގވނ) 142(

)4(.ޒކރތއކރމއ ޤރއނކޔވނ )143(

.األلباين هوصحح الترمذيو أبو داود رواه )1(

ވނ 98ވނ އޔތއ 97 ސރތގއދ މއމނނ .األلباين هوصحح الترمذيو أبو داود رواه )2( .رواه البخاري ومسلم )3( .އޔތ ބއލވށވ

ތޔބއމހނގ ގތއ ތޔބއމހނ " .ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )4(ހމކށވރނ އގއއގއ ބޤރސރތ ކޔވ ގއކނ ޝއޠނ . ކށބނތކކށ ނހދށވ

=އދ ޝއޠނ ދރކށދ ޒކރތކގތރގއ ހނދނއ ހވރގ .رواه مسلم." ދވފލއވ

Page 89: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

88

ނރހވކމއ ދމވއޖނމ ނވތ ކރނއޅކމއ ކޅދނކމއ - 46 .ބރވއޖނމ ކޔނވދޢއޚތޔރނ

ގދފދ މއމނ " .ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )144(ގ ޙޟރތށ ލބވތކނ هللاއދ . ބލކށ މއމނއށވރ ހޔވގނވއވ

ކނމމހއގ ކބއގއވސ ) ދމހނކރ(އދ . ބޑވގނވއވ. ތބއށ ފއދކރނވ ކނތކގ މއޗށ ތބ ދހވތވށވ. ހޔކނތއވއވ

ނކޅދގނވ ) ހޔކނތއތކށ(އދ . ގ ޙޟރތނ މދދށ އދށވهللاއދ އދ ތބއށ މޞބތއޖހއޖނމ ފހ ތބ . މހއގގތގއ ނވށވ

. ރނނށ މވނއވނ ގތކށ ކނތއކރވނނމއވއހ. ނބނށވهللا ) މއ"( "لعف ءشا ماو اهللا ردق" .ތބ މފދއނ ބނށވ! އދކއއތ

." އކލނގ އރދކރއވގތށ ކނތއކރއވއފއވ. މނވރކރއވ ގތވ )1(."ޝއޠނގ ޢމލތއ ހޅވއދއވ" ކޔނނމއ "އހނ ހމކށވރނ

ރތކއ، ނދއރ ކރޒކރތކއ، ނދނހލއގނ ކރޒކރތކއ، ގއށ ޒކ=

ވނނއރގޔއ ގއނ ނކނނއރ ކރޒކރތކއ، މސކތށ ވނނއރގޔއ ނކނނއރ ށ ނދއރ މސލކ. ކރޒކރތކއ އދވސ ސނނތވގނވ މނނ ޒކރތއ ހމނއވ

كيرش ال هدحو اهللا الإ لهإ ال"އދ . އޔތލކރސ ކޔވމއ، ބޤރސރތގ ފހ ދއޔތކޔވމވމފދއނ ސތކފހރ ކޔއފމހ މޅއދވހ "ريدق ءيش لى كلع وهو دمحال هلو كلمال هل، هل

އދ ހމއފދއނ ބނގއކވސ ޝއޠނ . ޝއޠނގ ކބއނ ރއކތރވގނވއވ .ދރކށދ ޒކރކވ

.رواه مسلم )1(

Page 90: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

89

ށއތހނޔކމހހ ތހނޔ އދ ދރޔކލބމހއށ ކޔނޖ - 47 .އނ ދނޖހ ޖވބ

تقزرو، هدشأ غلبو، باهوال تركشو، كل بوهومال يف كل اهللا كربا" )145( "هرب

އދ ! ތބއށ ބރކތލއވށއވهللا ތބއށ ލބނ ދރފޅގ ކބއގއ މތ"އދ އކއޖ . ދއވފރތށ ތބ ޝކރއދކރހށކމވ) ތބއށ އދރފޅ(

އދ އކއޖ އޙސނތރވމގ ތއފޤ ! ޒވނއމރ ހމއށ ފރހށއވ !"ށއވތބއށ ދވހ

.ޔ ލބނމހ ތހނޔކމހއށ މފދއނ ޖވބދށވދނ ތހނ

"كابوث لزجأو، هلثم اهللا كقزرو، اريخ اهللا اكزجو، كيلع كرباو كل اهللا كربا"

! ބރކތލއވށއވއދ ތބގ މއޗށ ! ތބއށ ބރކތލއވށއވهللا މތ"ތބއށވސ އފދ هللا އދ މތ! ތބއށ ހޔޖޒދއވށއވهللا އދ މތ

)1(!"އދ ތބގ ސވބ ގނކށދއވށއވ! ދރއކ ދއވށއވ

.لسليم اهلاليل" صحيح األذكار للنووي"و" األذكار للنووي" )1(

Page 91: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

90

ގ ޙޟރތނ ދރނނށ ރއކތރކނ ހދމށ ކޔނޖހهللا - 48 .ކލމ

. ބނ ޢއބސގ ކބއނ ރވވގނވއވهللا ރއސނލއވ ޢބދهللا މތ )146(ޙސނގފނށއ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم. އކލގފނ ވދޅވއވ

ގ ޙޟރތނ ރއކތރކނ ދވމށ މކލމފޅނ هللاޙސއނގފނށ .ދނނވކމގއވއވ

)2("ةمال نيع لك نمو، ةمهاو نطايش لك نم ةامالت اهللا تمالكب )1(ماكذيعأ"

އނމހއ ޝއޠނނނއ، އނމހއ ގ ފރހމ ކލމފޅތކނ، هللا"ވހލސފތކއ، އނމހއ އސފނލލކނ ތޔދކލނނށ ރއކތރކނ

." ދއވމށ އދމވ

.ބލމހއށ ޒޔރތކރހނދ އނއށ ކށދނވދޢ - 49

)3("اهللا ءشا نإ روهط سأب ال" )147(

މބއޔކ ތބ (އރދކރއވއޔ هللا . އއވސ މއސލއއ ނތވ" ."ޠހރކށދ އއޗކވ) ފފތކނ

تمالكب كذيعأފރހނ އއކއޖކށނމ ކޔނ . މއ ދކދނނށނމ ޢބރތކރވ ގތވ )1( . މފދއނނވ.....ةامالت اهللا تمالكب كذيعأއނހނ އއކއޖކށނމ ކޔނ .....ةامالت اهللا

. رواه البخاري )3( .رواه البخاري )2(

Page 92: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

91

)1()ހތފހރ( "كيفشي نأ ميظعال شرعال بر ميظعال اهللا لأسأ" )148(

ތބއށ ޝފދއވމށ ގ ޙޟރތނ هللاމތވރ ޢރޝގވރ އރހށ މތ" ."އދދނނވމވ

.ބލމހއށ ޒޔރތކރމގ މތކނ - 50

އކލގފނ . ރއސނލއވ ޢލގފނގ ކބއނ ރވވގނވއވهللا މތ )149(އވނކށ އހރނ ފޅކރحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم. ވދޅވއވމސލމމހ އނގ ބލވފއވ މސލމ އޚއށ . "އޑއހމވ

ދނދނ އނ ހނގމނއދނ ސވރގގ ޒޔރތކރހނދ އށނދއޖއމށނނހނދ ރޙމތ އނ ބލމހގ ގތގއ އނ އށ ދނ. މވތކގ ތރގއވ

ސހތދހހފހ އއ ހނދނކމގއވނމ ހވރވނދނ . ފރވއލއވއދ އއ . މލއކތނ އނއށ ރޙމތލއވމށ ދޢކށދއވ

ހވރކމގއވނމ ހނދނވނދނ ހތދހހސ މލއކތނ އނއށ )2(."ދޢކށދއވ ރޙމތލއވމށ

ޙޟރއދ މރށ ،އއވސ މސލމކ" .ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )1(

ނވ ބލމހކށ ޒޔރތކށ މފދއނ ހތފހރ އނއށ ދޢކށދފނމ އނއށ ޢފޔތ .األلباين هوصحح الترمذيو أبو داود رواه." ލބނއވ

. وصححه األلباين وصححه أيضا أمحد شاكروأمحد ابن ماجهو رواه الترمذي )2(

Page 93: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

92

.ހރމމދ މޔސވފއވ ބލމހ ކރނވދޢދރ - 51

)1("ىلعاأل قيفالرب ينقحلأو ينمحارو يل رفاغ مهللا" )150(

އދ ! މއޅއށ ފފފއސވނދވ !ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ އ"އބހ (އދ އނމ މތވރ ރޙމތތރޔއ ! މއޅއށ ރޙމތލއވނދވ

!"ބއދލކށދއވނދވ) އهللا

ކއރވ ވގތ އވހރވވޑއގނނވނ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )151(ފނގ ތރއށ ދއތޕޅލއވއ ދއތޕޅ މނފޅގއ ފއސވމނ

މނވ އޅކނވވނ هللا " "اتركسل توملل نإ اهللا الإ لهإ ال". ވދޅވއވ

ވރށގނ ހމކށވރނ މރށ . ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކނވއވ )2(."އނދގތކއވއވ

كيرش ال هدحو اهللا الإ لهإ ال، هدحو اهللا الإ لهإ ال، ربكأ اهللاو اهللا الإ لهإ ال" )152( )3("اهللاب الإ ةوق الو لوح الو اهللا الإ لهإ ال، دمحال هلو كلمال هل اهللا الإ لهإ ال، هل

އދ . މނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކނވއވهللا "މނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ هللا . އވهللاއނމބޑ

މނވ އޅކނވވނ هللا . އކލނގ އއކއވނތއވ. އލހކނވއވ

.رواه البخاري ومسلم )1(ފޅގއ އވގތ އކލގފނ ދތއނގޅއވ ވހކވސ حديثއދ މ . رواه البخاري )2(

.އއސފއވއވ

.األلباين هوصحح ابن ماجهو الترمذي أخرجه )3(

Page 94: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

93

. އކލނގ އއކއވނތއވ. ހކނވއވޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލމނވ އޅކނވވނ هللا . އކލނގއށ އއވސ ބއވރއކ ނވއވ

އނމހއ ވރކމކއ އނމހއ . ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކނވއވވވނ ޙއޤވގނވ މނވ އޅކނهللا . ޙމދއ ލބވޑގނވނ އކލނގއށވ

އދ އއވސ ހޔކމއ ކރމގ ބރއވސ . އހނއއވސ އލހކނވއވ ގ ޙޟރތނ މނވهللاއދ ނބއކމކނ ސލމތވމގ ބރއވސ

".ނވއވ

އބހ އނއށ ޝހދތ(މރށ ޙޟރވފއވމހގ ތލޤނ - 52 ).ލއދނނ

މނވ هللا "" اهللا الإ لهإ ال"ނމފހބސކމގއ އމހއގ އ") 153(

މކލމވއޖމހ ."އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކނވއވ )1(."ސވރގ ވނނނއވ

.މޞބތއ ޖހއޖ މހ ކޔދޢ - 53

ا ريخ يل فلخأو يتبيصم يف ينرجأ مهللا ،نوعاجر هيلإ ناإو هلل ناإ" )154(م2("هان(

.رواه مسلم )2( .األلباين هوصحح أبو داود رواه )1(

Page 95: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

94

އދ ހމކށވރނ އޅމނ އބރ . އށވهللا ހމކށވރނ އޅމނވނ "! ރސކލކއވ ބޑކރއ ހއދވ. އށވ حضرةދއނވނ އކލނގ

އދ މއޅއށ އގ ! ދވގއ މއޅއށ އޖރ ދއވނމޞބތ މއޅއށޖހނ "!ދވއށވރ ހޔގތއ މނވރކށދއވނބދލގއ އ

.މއޔތގ ލމތ އތފރމއލ ލލއޕވއލމނ ކޔދޢ - 54

يف هبقع يف هفلاخو، نييدهمال يف هتجرد عفارو )1(نالفل رفاغ مهللا" )155( )2("هيف هل رونو هربق يف هل حسافو، نيملعاال بر يا هلو نال رفاغو، نيربغاال

!ފއސވނދވ މހކށ ފފމވނ ! ކރއވ ރސކލކއ ހއދވބޑ"އދ ހދޔތ ލބގނވ މސތކނގ ތރގއ ) .ގނނށވއމހއގ ނނ(

އދ އނގ ފހނ އނގ ފހތގއވ! ވނދވއނގ ދރޖ އފއލ އއދ އޅމނނށ! ލއވނދވ) ބދލ(ގ ޚލފ މސތކނގ ތރގއ އނ

އނއށ އނގ! ރސކލކޢލމތކގ ވރ އ! ދވނއސވއނއށ ފފ ފ "!އދ އނއށ އތނ އލކށ ދއވނދވ! ތނވސކށ ދއވނދވ ކށވޅ

އބހ މއޔތގ . ކޔށވحامد ل ގބދލގއ نالفلމރވމހގ ނމކ ޙމދ ކމގއވނމ )1(

.ނމގ ކރއށ ލމ އތރކރމއކ މއޔތގ ނނގނނށވ

.رواه مسلم )2(

Page 96: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

95

.ކށނމދގއ މއޔތއށޓކއ ކރދޢ - 55

، هلخدم عسوو، هلزن مركأو، هنع فاعو، هفعاو، همحارو هل رفاغ مهللا" )156(لساغوءماالب ه جلالثو الوبرد ،ونقه مال نماك ياطاخ قنيالث تواأل ببيض من الدسن ،أوبلده دارا خيرا من ارده ،أواله خيرا مأ نهله ،وزجاو خيرا من زجوه ،أودلخال هجةن ،أوذعه من قال ابذعرب ]وابذع 1("]ارالن(

އށއދ އނ! ނދވއނއށ ފފ ފއސވ! ކރއވ ރސކލކއ ހއދވބޑ" އށއދ އނ! ދއވނދވ ޢފޔތ އދ އނއށ ފރހމ! ލއވނދވރޙމތއނ އދ ! ކށދއވނދވދ އނގ މހމނދރ މތއ! ކށދއވނދވޢފ

އދ ފނނނއ، !ތނވސ ކށދއވނދވ )ކށވޅ( ވއދވތނއދ ހދފރނ ހޑމލއނ !ނއނނއ، ގނޑފނނ އނ ދވދއވނދވސ

އނގ އދ ! ދއވ ފދއނ ފފތކނ އނ ސފކށދއވނދވސފކށ އދ އނގ! ދއވނދވލކށބދއނ ގވށޗށ ވރ ހޔ ގވއޗކށ

އދ ! ގތށ އނ ބދލކށދއވނދވ އހލވރނގށ ވރ ހޔ އހލވރނނ! ލކށދއވނދވގތށ އނ ބދ ބއގއނއށ ވރ ހޔ ނބމހއނގ އ

ނރކއގ ނނއ ޒބއދ ކށވޅގ އ! އދވނދވއށ ވއދ އނ ސވރގ "!ދއވނދވއޒބނ އނ ރއކތރކށ

.رواه مسلم )1(

Page 97: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

96

ناركذو، ناريبكو ناريغصو، نابئغاو، نادهشاو، ناتيـم، ونايحل رفاغ مهللا" )157(أوللا، ناثانهم مأ نحييته أف ناميحه ى اإللعمالس ،ومن تفويته ف نامتفوه ى لع )1("هدعب نالضت الو هرجأ نامرحت ال مهللا، نماياإل

އނގ ތރގއ ދރތބ މހނނށއޅމ! ކރއވ ރސކލކއ ހއދވބޑ"އދ ! ދވފއސވނއޅމނގ ތރއނ މރވގސފއވ މހނނށ ފފ

! ފއސވނދވއ ނފނނހއ މހނނށ ފފމހނނށ އޅމނނށ ފނނހއއދ ! ފއސވނދވހނނށ ފފއ ބޑތމއދ އޅމނގ ކޑކދނނށ

އ ! އ އނހނނނށ ފފފއސވނދވއޅމނގ ތރގއ ތބ ފރހނނނށދރލހއޓވއފ هللاއބ އޅމނގ ތރއނ !އވ ރސކލކކރހއދވބޑ

މނގ އޅއދ ! އނ ދރލހއޓވނދވކނ މތގއ އސލމފހ މހ އނ މރ މތގއ ފހ އމނކނމރގނނވއފ މހ هللا އބތރއނ

އނގ އޖރނ އޅމނ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ! ގނނވނދވދމގ ތރއށ ނ މގފރއދ އނ އށ ފހ އޅމ! ނކރއވނދވމޙރމ

"!ދނކށލއވނދވ

ربقال ةنتف نم هقف، كاروج لبحو، كتمذ يف نالف نب نالف نإ مهللا" )158(وابذع ارالن ،أونأ تال لهءفاو الواغ، فقحفل ره وارحمإ هنأ كنال تفغور الرحي2("م(

.األلباين هوصححوأمحد رواه ابن ماجه )1(

.األلباين هوصحح أبو داودو ابن ماجه أخرجه )2(

Page 98: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

97

ވނ ހމކށވރނ މވނ މހއގ ދރ މ! ކރއވ ރސކލކހއދވބޑއ ". ގ ރއކއތރކމގ ދށގއވهللاއދ އބ. ޒނމގއވ ގهللاމހކ ވނ އބ

! ނ އނ ސލމތކށދއވނދވޢޒބގ ފތނއނނއ ނރކއގ ކށވޅ ފހފހ . ވގނވ ރސކލނގ އވ حقއ ތދވރ ވފތރ އދ هللاއދ އބ

އ ފފ ފއސވ هللاހމކށވރނ އބ! ލއވނދވ رمحةއނއށ ފފ ފއސވ ".އގވނތ ރސކލނގއވ

نإ، هابذع نع ينغ تنأو، كتمحى رلإ جتاحا كتمأ نابو كدبع مهللا" )159( )1("هنع زوجاتف ئايسم نكا نإو، هتناسح يف دزف ناسحم نكا

ގ އނހނ އޅގ هللاގ އޅ އދ އބهللاއބ! ރއވ ރސކލކކވބޑހއދއ " عذابވނ އނއށ هللاއދ އބ. ޖހފއވ ގ ރޙމތށ ބނނهللاދރ ވނ އބ

ތރއއ حسانإއނ އކ ހޔ ޢމލ ކށފއވ . ދއވމނ ފދވޑގނނވއދ އނއކ ! ދއވނދވވނމ އނގ ހޔކނތއތއ އތރކށކމގއ "!ކރއވނދވޢފ ކށފއވ މހއކމގއ ވނމ އނއށފފ

މއޗށ ކށނމދކރއރ އކއޖއށ ކޑކއޖގ - 56 .ކށދނވދޢ

)2("ربقال ابذع نم هذعأ مهللا" )160(

.أخرجه احلاكم وصححه ووافقه الذهيب وانظر أحكام اجلنائز لأللباين )1( =މޢޞމކޑކއޖއގދވހކ ނބއކމއނކރ . "ސޢދ ބނ މސއޔބ ވދޅވއވ )2(

Page 99: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

98

ކށވޅގ އޒބނ އކއޖ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ" !"ރއކތރކށދއވނދވ

عايفشو، هيدالوا لرخذو طارف هلعاج مهللا". އދ މދޢކށފނމ ރނގޅވللا. باجامهث مب لقه مازوينماه أوعظب مأ هجورماه ،لأوقحصاب هال حلمؤنمين ،واجلعه فلفاك يإ ةبراهيم ،وقب هرحمتك ذعال ابجحمي ،أوبلده دارا خيرا من اردهأ، واله خيرا مأ نهلللا، ههاغ مفر ألالسناف ،فأورنااط ،ومن سناقب )1("نماياإلب

) އކއޖގ މއނބފއނނށޓކއ(އކއޖ ! ކރއވ ރސކލކއ ހއދވބޑ"ކމގއ އއ ذخريةއސވގސފއވ އޖރއކމގއއ ރއކއތރކރވގނވ

އ ! ލއވނދވތރއއ ކމގއ شفاعة ވވޤބލ شفاعةއދ ! ލއވނދވއކއޖގ ސބބނ އދމހނގ ތލފތ ! ބޑކރއވ ރސކލކހއދވ

އދ އކއޖގ ސބބނ އދމހނގ އޖރ މތވރ !ބރކށދއވނދވ! ނނ އކއޖ ބއދލކށ ދއވނދވޞލޙ މއމނއދ ! ކށދއވނދވ

އދ ! އވނދވއ އކއޖ ލގ ބލހއޓވމގދށގ المالس عليه إبراهيمއދ !"ނ ދނނވދނވޢޒބނރކއގ އކއޖ ނ رمحة ގهللاއބ

އކލގފނ މދޢވދޅވ . މއޗށ އބހރއރގ ފހތޕޅގއ އހރނ ކށނމދކރމވ=

مالك يف املوطأ وابن أيب شيبة يف املصنف والبيهقي وصحح إسناده شعيب أخرجه." އޑ އހރނ އހމވ .األرناؤوط يف حتقيقه لشرح السنة للبغوي

.املغين البن قدامة والدروس املهمة لعامة األمة البن باز )1(

Page 100: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

99

)1("ارجأو، فالسو، طارف نال هلعاج مهللا" )161(

) މހމނދރ ތއޔރކރމށ(އޅމނނށ ! ކކރއވ ރސކލއ ހއދވބޑ") އސތޤބލކރމށ(ފއވ ކއޖއކމގއއ، އޅމނނށ ކރނގސ

އކއޖ ކމގއ އސވގސފއވ ކއޖއކމގއއ، އޅމނނށ އޖރއ !"ލއވނދވ

.ގ ދޢ تعزية - 57

ربصتلف. ىمسم لجأب هدنع ءيش لكى وطعأ ما هلو، ذخأ ما هلل نإ" )162(لوتحست2("ب(

އދ އކލނގ ދއވ . ހއޕވ އއޗއވނ އކލނގއށވهللا ހމކށވރނ "ގއ ކނމ حضرةއކލނގ . އއޗއވސ ވނ އކލނގ އށވ

ށ ސވބ އދ. ކތ ކރށވ. ވސ ކނޑއޅގނވ އޖލއ ވއވއއޗކށ ".އދ ނޔތ ގނނށވ

رفغو كاءزع نسحأو، كرجأ اهللا مظعأ". ނ ކނމވސ ރގޅވއދ މފދއليمت3("ك(

އދ ވދޅވ الفاحتة سورةކޑކއޖގ މއޗށ ކރއވ ކށނމދގއ البصري حسن )1(

.أخرجه البغوي وعبد الرزاق وعلقه البخاري يف كتاب اجلنائز .މދޢކރއވކމގއވއވ .األذكار للنووي )3( .رواه البخاري ومسلم )2(

Page 101: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

100

އދ ތބގ ކތތރކމއ ހތވރ ! އޖރ މތވރ ކރއވށއވގ ތބهللا " "!އދ ތބގ މއޔތއށ ފފ ފއސވދއވށއވ! ރވތކށދއވށއވ

.މއޔތ ކށވޅށ ތރކރމނ ކޔދޢ - 58

)1("اهللا لوسر ةنى سلعو اهللا مسب" )163(

ގ موسل عليه اهللا ىصل اهللا رسولއދ އސމފޅގ ބރކތ އކގ هللا " ").އހރމނ ތބ ވޅލމއވ(ސނނތ އއގތށ

.ވޅލމށފހ ކޔދޢމއޔތ - 59

)2("هتبث مهالل هل رفاغ مهللا" )164(

އ ! އނއށ ފފފއސވނދވ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ" !"އނއށ ސބތކނ ދއވނދވ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ

بسم". ތއ ވނ މފދއނނވ لفظރވކރއވ أمحدއދ بسند صحيح وأمحد أبو داود رواه )1( عليه اهللا صلى اهللا رسولގ އސމފޅގ ބރކތއކ އދ هللا " "اهللا رسول ملة وعلى اهللا .وسنده صحيح .)"އހރމނ ތބ ވޅލމއވ(ގ މތގއ ملةގ وسلم

ނވ ހނދ މހނ މއޔތ ވޅލމނ އވދވ ވޑއގނ وسلم عليه اهللا صلى رسول اهللا )2(ތޔބއމހނގ އޚ އށ ފފ ފއސވމށ ". ފޅ ކރއވއވ حديثވޑއގނފއ ހއޓކއރ ފހ ހމކށވރނ މހރ . ދޢކށދށވ ކނ ދއވނ އދ ثابتއދ އނއށ . އދށވ

.واحلاكم وصححه ووافقه الذهيب أبو داود رواه ."އނއ ސވލކރވމނދނއވ) ވޅގއށކ(

Page 102: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

101

.ކޔދޢމހނތކށ ޒޔރތ ކރމނ - 60

مكب اهللا ءشا نإ ناإو، نيملسمالو نينمؤمال نم، رياالد لهأ مكيلع ماللسا" )165( )1("ةيفعاال مكلو نال اهللا لأسأ ]نيرخأتسمالو نام نيمدقتسمال اهللا محريو[ نوقحال

!ގ ތރއނ މމހނތކގ އހލވރނނވނއ މސލމނނމއމނ އ" އދ ހމކށވރނ އހރމނނ. އޓވހ ތޔބއމހނގ މއޗށ ސލމތކނ

އދ އހރމނގ ( .އރދކރއވއޔ ތޔބއމހނނ ބއދލވނ މހނނވهللا !)ރޙމތލއވށއވهللا ތރއނ ކރނ ދޔމހނނށއ ފހނ ދނމހނނށ

ދއވމށ އދ ޢފޔތ ތޔބއމހނނށ އނ އހރމނނށ حضرة ގهللا ".ދނނވމވ

.ގދ ވއ ޖހ ވގތ ކޔދޢ - 61

)2("هارش نم كب ذوعأو، هاريخ كلأسأ ينإ مهللا" )166(

ނ އ حضرةގ هللاކށވރނ މއޅ އބހމ! ބޑކރއވ ރސކލކއ ހއދވ"ނ އ حضرةގ هللاއދ މއޅ އބ .ނ ދއވމށ އދ ދނނވމވކޔވއގ ހ

".އދ ދނނވމވވއގ ނބއކމނ ރއކއތރކށ ދއވމށ

ގއ ابن ماجهسنن ރއސނލއވ ބރއދގ ކބއނ هللا އދ މއ މތ ابن ماجهو رواه مسلم )1(

هللا ގއ މތ صحيح مسلمއދ ބރކޓތރގއ އވނ . ލފޒ ވރދވގނ އއސފއވ ގތވ .ވރދވފއވ ޢބރތކވރއސނލއވ ޢއޝތގފނގ ކބއނ

.األلباين هوصحح ابن ماجهو أخرجه أبو داود )2(

Page 103: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

102

كب ذوعأ، وهب تلسرأ ما ريخو، هايف ما ريخ، وهاريخ كلأسأ ينإ مهللا" )167(من هارش ،وما رش فهاي ،وأ ما رشرلسب ت1("ه(

، ވއގއވ ހއކމއހއކމއ، އއވއގ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"

އއޗއގ ހއކނ ދއވމށ އދ އވއ ފނއވނ އއއޗއގ ޒރއޔއނއދ އވއގ ނބއ ކމނނއ، . ނ މއޅ ދނނވމވ حضرةގ هللاއބ

ވނއވއ ފނއއއއޗއގ ޒރއޔއނ އވއގއވ ނބއކމނނއ،ނ މއޅ حضرةގ هللاށދއވމށ އދ އބނބއކމނ ރއކއތރ ކއއޗއގ ".ދނނވމވ

.ގގރ ޖހއރ ކޔދޢ - 62

)168 ("سال نحابذي يبسح الرعب دحمده الوالمةكئ من خفيته")2(

ކޔފރތ އދ އފރތކށ ބރނ تسبيحއކ ގގރ ކރމ محدއފރތކށ " "!ވނތކމއވ طاهرކޔ ފރތގ ހސ تسبيحމލއކތ ބކލނ

.رواه البخاري ومسلم )1(

ގގރގ އޑ އއސވ ހނދ ވހކ ދއކނ الزبري بن اهللا عبدރއސނލއވ هللا މތ )2(. އދ ޝއޚ އލބނ ވދޅވއވ .مالك يف املوطأ أخرجه .ދކށލއވ މދޢ ވދޅވކމގއވއވ

.ގ ކބއނ މބސފޅގ ސނދ ޞއޙވގނވއވ الزبري بن اهللا عبد

Page 104: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

103

.ބއއ ދޢތއ) ވރވއސވމށ އދ ކރވ(ގ استسقاء - 63

)1("لآج ريغ الجعا، رضا ريغ عافنا، عايرم ئايرم ثايغم ثايغ ناقاس مهللا" )169(

އޅމނ އފކރވއ އޅމނނށ އހވދ، ! އދވބޑކރއވ ރސކލކއ ހ"އޅމނނށ ،މނގ ދނޑބނތކށ އރކނ ގނސދއޅ ހތހމޖއސވއދ،

ވރއކނ އޅމނނށ ވހހށއވ ފއދދ ގއލމއނދ، ވހނ ލސނވ !"ފނދއވނދވ

)2("ناثغأ مهللا ،ناثغأ مهللا، ناثغأ مهللا" )170(

އ ! ވރ ވއސވނދވ އޅމނނށ! ރސކލކ ކރއވއ ހއދވބޑ"އ !ވރ ވއސވނދވ އޅމނނށ! ރސކލކ ކރއވހއދވބޑ !" ވރ ވއސވނދވ އޅމނނށ! ރސކލކ ކރއވހއދވބޑ

)3("تيمال كدلب يحأو، كتمحر رشانو، كمئهابو، كدباع قاس مهللا" )171(

ގ އޅތކނނށއ هللاއބ !އ ހއދވ ބޑ ކރއވ ރސކލކ"އދ ! ފތރއލއވނދވ رمحةގ هللاއދ އބ! ދއވނދވ ށ ފނހއވނނތކ

"!ގ މރވފއވ ރށ ދރއވނދވهللاއބ

.األلباين هوصحح أبو داود رواه )1(

. رواه البخاري ومسلم )2(

.وحسنه األلباين أبو داود رواه )3(

Page 105: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

104

.ވރވހ ވގތ ކޔދޢ - 64

)1("عافنا بايـص مهللا" )172(

ފއދ ހރ ވރއއ ކމގއ ) މ ވރ އކ! (ރސކލކބޑކރއވ އ ހއދވ" "!ލއވނދވ

.ވހމށފހ ކރޒކރވރ - 65

)173( "مطفب ناراهللا لض ورحمته")2(

ނ އހރމނގ މއޗށ ވރ ރޙމތއ އކލނގ ގ ދރމވނތކމهللا " ".ވހއޖއވ

.ސފކށ ދއވމށ އދ ކރދޢއޑމތ - 66

، ةيدواأل نوطبو، ابرالظو امى اآلكلع مهللا. نايلع الو نايالوح مهللا" )174(وبنامت الش3("رج(

.رواه البخاري )1(

.البخاري ومسلمرواه )2(

.رواه البخاري ومسلم )3(

Page 106: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

105

އޅމނގ ވށއގނވ ތނތނށ ! ކރއވ ރސކލކއ ހއދވބޑ"އ ! ވއސވނދވނ) މހރ(އދ އޅމނގ މއޗށ ! ވއސވނދވ ވދތކގ، އސބނތކށއ، ފރބދތކށއ! ކކރއވ ރސކލހއދވބޑ "!ގސފޅ ތނތނށ ވއސވނދވ އދ އޑގޑނ ތނތނށއ މދގއވ

.ހޅވ ހނދ ފނނ ހނދ ކޔދޢ - 67

قيفوالتو، مالساإلو ةمالالسو، نماياإلو نماألب نايلع هلهأ مهللا، ربكأ هللا" )175(مال تحب رناب وترىض ،رناب ورب1("اهللا ك(

އމނކމއ، ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ. އވهللا އނމ ބޑ " ރހވޑގނވ އދهللا ސލމކމއ އދ އބއ، އއމނކމއ، ސލމތކމ

ދ އޅމނގ ދއވމއ އކގއ އހނ توفيقލބވ ވޑގނވ ކނތއތކށ ގ އހރމނނއ ތބ.) އހނދއވ(! ދއވނދވފޅކށމއޗށ

".އވهللا ރސކލނގއވރ

.ރދވރޔ ރދވއލ ވގތ ކޔދޢ - 68

)2("اهللا ءشا نإ رجاأل تبثو، قورعال تلتابو أمالظ بهذ" )176(

.األلباين هوصححوالدارمي بلفظه رواه الترمذي )1(

.األلباين هوصححوغريه أخرجه أبو داود )2(

Page 107: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

106

އވއޔ އދ އރދކރ. އޖއވނރތއ ތމއދ . ފލއޖއވ ކރހއކނ" ".އޖރ ސބތވއޖއވ

)1("يل رفغت نأ ءيش لك تعسو يتال كتمحرب كلأسأ ينإ مهللا" )177(

ތނވސވގނވ އއޗކށ ވރ ހރހއ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"ގ هللاފޅ މދވރކށ މއޅގ ފފފއސވއދއވމށ އދ އބ رمحةގ هللاއބ ".ދނނވމވ ނ حضرة

.ކއމގ ކރނ ކޔދޢ - 69

"اهللا مسب" ފހ ހނ ކރ މހކ ކއއޗއ ކނފށހނދތޔބއމ )178(ފހ ކނ ފށއރ .ކޔށވ .)"ކނފށމވ(ބރކތނ ގ އސމފޅގ هللا"

"هرآخو هلوأ يف اهللا مسب" .ކޔނ ހނދނ ނތއޖނމ ފހ މފދއނ ކޔށވގ هللا )އހރނ ކނ(ފހގއވސ ) ކނފށމށ(އއ އދ ގކއމގ ފށމ")2(".ފޅގ ބރކތނނވ اسم

.ކޔ ހށކމވ އމހކށ ކނ ދއވމނ ފހ އނ މފދއނ تعاىل اهللا )179(! ކލކކރއވ ރސއ ހއދވބޑ" "هنا مريخ نامعطأو هيف نال كربا مهللا"

އދ އ ކއމށ ވރ ހއ ! ބރކތ ލއވނދވ އޅމނނށ އކއމގއ

ރދވއލވ ވގތ އކލގފނ عمرو بن العاص بن اهللا عبدރއސނލއވ هللا މދޢއކ މތ )1( .وحسنه احلافظ يف ختريج األذكار ابن ماجه أخرجه .ވދޅވ ދޢއކވ

.األلباين هوصحح الترمذيو أخرجه أبو داود )2(

Page 108: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

107

ކށ ކރފދއ ބނ އމހ تعاىل اهللاއދ " !ދއވނދވކއމއ އޅމނނށ ކނ نادزو هيف نال كربا مهللا" .ނމ ފހ އނ މފދއނ ކޔ ހށކމވދއވއފ

منނށ އކރފދގއ ބރކތ އޅމނ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކއ " "ه

)1(!"އދ އޅމނނށ އ އށވރ އތރ ކށ ދއވނދވ! ލއވނދވ

.ކއނމގނ ކޔދޢ - 70

)2("ةوق الو ينم لوح ريغ نم، هينقزرو، اهذ ينمعطأ يذال هلل دمحلا") 180(

ނގއ މކއނ އކލ. އށވهللا ވގނވނ حقއއ تعريف محدހރހ "އއވސ މސއކތކއ އދ މއޅގ . ދއވ ރސކލނގއވމއޅއށ ކނ

".ނލއ މކއނ މއޅއށ ދއވ ރސކލނގއވބރކ

الو، عدوم ]الو يفكم[ ريغ، هيف كاربام بايا طريثا كدمح هللا دمحلا" )181(مستغىن عنه ر3("ناب(

ފއދލވމއ ނވ އދ ، ލއވގނވވގނވ، ބރކތވތރ، ވވގނގނ" محدއށ اهللاއކނ تعريف محدދކށލވމއ ނވ އދ އއނ ފއދ ނލވ

!"ކއ އޅމނގ ވރ ރސކލ. ލބވޑގނ ވއވ تعريف

.األلباين هوصححرواه الترمذي )1(

.األلباين هوصححإال النسائي أهل السنن أخرجه )2( . بلفظه الترمذيرواه البخاري و )3(

Page 109: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

108

.ނވދޢކނދމހއށ މހމނ ކށދ - 71

)1("مهمحارو مهل رفاغو، مهتقزر مايف مهل كربا مهللا" )182(

ގއ قزرދއވ هللاއބއމހނނށ އބ! ކރއވ ރސކލކއ ހއދވބޑ" رمحةފއސވ އދ އބއމހނނށ ފފ! ވއބއމހނނށ ބރކތ ލއވނދ

"!ލއވނދވ

އއޗއ ބނދނ މހއށ ނވތ އކނކރމށ އދފ މހއށ - 72 .ކށދނވދޢ

)2("ينقاس نم قاسو ينمعطأ نم معطأ مهللا" )183(

!ކނދއވނދވ މއޅއށ ކނދނ މހއށ! ކކރއވ ރސކލއ ހއދވބޑ" "!ށ ބނދއވނދވއދ މއޅއށ ބނދނ މހއ

.ކޔދޢގއއގ އހލވރނގ ގތނ ރދވއލ އރ - 73

مكيلع تلصو، اررباأل مكمعاط لكأو، نومئالصا مكدنع رطفأ" )184( )3("ةكئالمال

.رواه مسلم )2( .رواه مسلم )1( . =އދ އމމ ނސއ ބޔނކރއވއވيف عمل اليوم والليلة النسائيو ابن ماجهو أبو داود رواه )3(

Page 110: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

109

އދ ހއލފ މހނ . ރދވރނ ތޔބއމހނގ ގތނ ރދވއލއފއވ" ތޔބއމހނނށ މލއކތނއދ . ތޔބއމހނގ ކއނ ކއފއވ

".ދއވއފއވދޢކށ

ސނނތ ރދއކށ ހނނމހ އނގ ރޙމތތރޔކ އނއށ - 74ކއމކށ ދޢވތދ ހނދ ރދ ވއލނ ގސތނކރނމ

.ދޢވތދނ ރޙމތތރޔއށ ދޢކށދނނ

ތޔބއމހނ ކރ " .ފޅކރއވއވحديث اهللا عليه وسلمرسول اهللا صلى ) 185(ރދވރޔކ . ކރށވދޢވތ ޤބލއ ދވއޖއޔ ފހ އދޢވތމހކށ

ރދވރޔކ އދ. ކށދށވދޢ )ދނ މހއށ دعوةއ (ކމގއ ވނމ )1(".ކށވ ކމގއ ނވނމ

ރދވރޔއށ މހކ ލދހތރބސ ބނފނމ ރދވރޔ - 75 .ދނޖހ ޖވބ

)2("مئصا ينإ، مئصا ينإ" )186(

ބއއގ ގތނ ރދވއލވއރ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلمހމކށވރނ =

.األلباين هوصحح. މފދއނވދޅވއވ .رواه مسلم )1(

.رواه البخاري ومسلم )2(

Page 111: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

110

ހމކށވރނ އހރނނ . ހމކށވރނ އހރނނ ރދވރއކމވ" ."ރދވރއކމވ

.މވފނނ ހނދ ކޔދޢގހނ ނކނނ އނމ ފރތމ - 76

كرباو، ناعصا يف نال كرباو ناتنيدم يف نال كرباو، نارمث يف نال كربا مهللا" )187( )1("نادم يف نال

ށ އޅމނގ މވގއ އޅމނނ! ކރއވ ރސކލކހއދވބޑ އ"! ލއވނދވށ އޅމނގ ރށގއ ބރކތއދ އޅމނނ! ލއވނދވބރކތ

އދ ! ލއވނދވބރކތ )2(ޞޢގއއދ އޅމނނށ އޅމނ މނނ ގނގޅ "!ލއވނދވބރކތ )3(ގނގޅ މއދގއ އޅމނ ނށ އޅމނ މނނ

.ކޔދޢކނބހއޅމނ - 77

އޅއޖނމ ފހ އމހކ ނބއސއތޔބއމހނ ކރ މހކށ ކ )188( އއ ލބވޑގނވނ تعريف محدއނމހއ " "هللا دمحلا" .މފދއނ ކޔށވ

."އށވهللا

. رواه مسلم )1(

ކލއށ ވސ 2.5އދ . ގރމ އޅވރގ އއޗކވ 500ކލ 2އކ ގތގޑކށ صاع )2(އދ . ގރމ އޅވރގ އއޗކވ 625އކ مد )3( .ބނނ ކރއވ لفظ މ صاع .އވ صاع 1މއދކ 4. ބނނ ކރއވ لفظމ مدގރމށ ވސ 625

Page 112: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

111

. ށވބނރޙމތތރޔ މފދއނ ނވތ އނގ އޚ އދ އނއށޓކއ އނގ "يرحمރޙމތލއވށއވއށ ތބهللا " "اهللا ك"!

ބ އޅނ ކ(ފއޔ ފހ އނ އ ބނ "اهللا كمحري" )އނގ އޚ( ފހ އނއށ

ނނށ ތޔބއމހهللا " "مكلبا حلصيو اهللا مكيدهي". ށވމފދއނ ބނ) މހ

)1("!ޙލތ އޞލޙކށދއވށއވއދ ތޔބއމހނގ !ދއކވށއވހދޔތ

ކޔއފނމ އނއށ "هللا دمحلا"ކފރކ ކނބއސއއޅއ - 78

.ދނޖހޖވބ

)189 ("يهدكياهللا م ويصلكلبا حم")2(

ޙލތ އދ ތޔބއމހނގ !ދއކވށއވނނށ ހދޔތ ތޔބއމހهللا " "!އޞލޙކށދއވށއވ

.ކއވނ ކރ މހއށ ކށދނވދޢ - 79

)3("ريخ يف ماكنيب عمجو، كيلع كرباو، كل هللا كربا" )190(

.رواه البخاري )1(

.األلباين هوصحح أبو داودو وأمحد رواه الترمذي )2(

.األلباين هوصححإال النسائي أهل السنن أخرجه )3(

Page 113: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

112

އދ !މއޗށ ބރކތ ލއވށއވ ގއދ ތބ! ބރކތލއވށއވ هللا އށތބ" !"ވށއވގއ ތޔ ދމހނ ޖމކށދއހޔކމއ

ކއވނކރމހއއ ސވރއއ ގނނމހ އތ ގނނއރ - 80 .ކޔދޢ

ކށފނމ ނވތމހނ ކރ މހކ އނހނކ ކއވނތޔބއ )191( .ގނފނމ ފހ މފދއނ ކޔށވ އޅއނހނކ

ما رشو هارش نم كب ذوعأو هيلع هاتلبج ما ريخو هاريخ كلأسأ إني مهللا"جلبهات لعيه" ގއވ ހވކއ ނ އނގ ކބއހމކށވރ! އ ހއދވ ބޑ ކރއވ ރސކލކ"

ގ هللاއވނ އދ މއޅ އބލއވ ހޔކމއ ދ هللاގއ އބ فطرةއދ އނގ ގއ فطرةގއވ ނބޔކއ އނގ އދ އނގ ކބއ. ނ ދނނވމވ حضرة حضرةގ هللاމކނ މއޅ ރއކއތރކށދއވމށ އދ އބކލއވ ނބއهللا އބ ".ދނނވމވ ނ

ގއ ހފއޓއގނ ހރ ހމ މޖމލއ ގނފނމ ގނގނޑގ ކޅއދ

)1(.ކޔހށކމވދޢ

.األلباين هوصحح ابن ماجهو أبو داود رواه )1(

Page 114: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

113

.ކރނ ކޔދޢ ގއއދނކރމ މހކއރ ރކރއރބނއ - 81

)1("ناتقزر ما نطايالش بنجو نطايالش نابنج مهللا. اهللا مسب" )192(ކރއވ އ ހއދވބޑ.) މކނކރމވ(ގ އސމފޅގ ބރކތނ هللا "

هللاއދ އބ! އވނދވދނ އޅމނ ދރކށގ ކބއޝއޠނ !ރސކލކ "!ދއވނދވކބއނ ޝއޠނ ދރކށ އޅމނނށ ދއވ ދރނގ

.ކޔދޢރޅއއމނ - 82

)2("ميجالر نطايالش نم اهللاب ذوعأ" )193(

ގ هللا ގ ކބއނ ރއކއތރކށ ދއވމށ އދ ޝއޠނ ލއވގނވލޢނތ" ".ނ މއޅ ދނނވމވ حضرة

.މޞބތއޖހފއވ މހކ ފނއޖ މހ ކޔނޖހދޢ - 83

قلخ نمم ريثك ىلع ينلضفو هب كالتا ابمم ينفاعا يذال هللا دمحلا" )194(فتض3("الي(

.رواه البخاري ومسلم )1(

.رواه البخاري ومسلم )2(

.األلباين هوصححرواه الترمذي )3(

Page 115: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

114

އށ އކލނގއ ތބ. އށވهللا ވނ އއ ލބވޑގނ تعريف محدއނމހއ "ދއވ ޢފޔތ މއޅއށ )މޞބތނ( ނއކލނގ ޖއސވ އމތޙނ

ނގ ތރއނ ގނ خملوقއދ އކލނގއ އކލނގ ހއދވ . ރސކލނގއވ ".ބއއގ މއޗށ މއޅ މތ ކރއވ ރސކލނގއވ

.މޖލހގއ ކޔދޢ - 84

. ގ ކބއނ ރވވގނވއވ عمر بن اهللا عبدރއސނލއވ هللا މތ )195(ކނމ މޖލހއގއ موسل عليه اهللا ىصل اهللا رسول. އކލގފނ ވދޅވއވ

.ވއވމދޢ ވދޅވކމގއފހރ 100މގ ކރނ ތދވވޑއގތ

"اغ برفر لي وتب لعإ ينأ كنت التوال ابفغوއ މއޅގ " )1("ر

ތއބ އދ މއޅގ ! ނދވފއސވމއޅއށ ފފ! ވރރސކލކތއބ ޤބލކރއވ އ ގނގނއނ هللاހމކށވރނ އބ! ކރއވނދވޤބލ

".ފއސވ ރސކލނގއވގނގނއނ ފފ

.األلباين هوصحح وغريه رواه الترمذي )1(

Page 116: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

115

.ދޢ كفارةމޖލހގ - 85

)196( "سحابنالل كهم بوحمدأك ،شهإ ن الأ دأ الإ لهنأ، تستغفرك أوتوب )1("كيلإ

އދ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ! ގ ހސޠހރވނތކމއވهللاއބ"މނވ هللا އބ. އށ ލބވޑގނ ވއވهللا އއ އބ تعريف محدއނމހއ

ވގނވ އހނ އއވސ އލހކ ނވކމށ މއޅ حقއޅކނ ވވނ އދ . މށ މއޅ އދމވނ ފފ ފއސވ ދއވ حضرةގ هللاއބ. ވހކވމ

".ވމވ توبةއށ މއޅ حضرةއބރސކލނގ

86 - "اهللا غفر ދއނ މފ!" ފފފއސވށއވهللا ތބއށ " "لك

.ދޢބނމހއށ ކށދނވ

)197( "لكو ")2(

."ފފފއސވށއވهللا އދ ތބއށވސ "

ރއސނލއވ ޢއޝތގފނގ هللا ހމކށވރނ މތ .األلباين هوصحح أهل السنن أخرجه )1(

رسول اهللا މކލމފޅތކނ ނނނމވ ގތކށ . "އކމނވދޅވއވ. ކބއނ ސބތވގނވއވކޔވއ ނއއދ ޤރއ. މޖލހއގއ އށނދވޑއނގނނވއވ عليه وسلمصلى اهللا

وأمحديف عمل اليوم والليلة النسائي أخرجه." އދ ނމދއ ނމކރއވއމއވ. ވދޅއނވއވ .لنسائيوصححه الدكتور فاروق محادة يف حتقيقه لعمل اليوم والليلة ل

. حتقيق الدكتور فاروق محادة .رواه أمحد والنسائي )2(

Page 117: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

116

.ދޢއ ކށދފމހއށ ކށދނވތބއށ ހޔކމ - 87

)198( "اكزا اهللا جريخ ")1(

."ތބއށ ހޔޖޒ ދއވށއވهللا "

ނވއވސލމތކށދهللا އކމއކރމނ ދއޖލގ ކބއނ މތ - 88 .ކނތއތއ

ދއޖލގ هللا ކހފސރތގ ފރތމ ދހއޔތ ހތނ ދސކށފމހ މތ" )199( )2(."ސލމތކށދއވނއވ ކބއނ

ކޔއ ނމމށފހ ދއޖލގ تشهدކނމ ނމދއގ ފހ އއތޙއޔތގއ )3(.ގ ޙޟރތށ ދނނވނهللاފތނއނ ސލމތކށދއވމށ އދ މތ

ބވމ ބނމހއށ ޓކއ އހރނ ތބދކ ލއށهللا - 89 .ދޢކށދނވ

)200( "كبأح يالذ نيتببأح له")4(

.وصححه األلباين. أخرجه الترمذي )1( .صحيح مسلم )2( .ވނ ދޢ ބއލވށވ 56ވނ ދޢއއ 55 )3(

.أخرجه أبو داود وحسنه األلباين )4(

Page 118: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

117

އފރތކށޓކއ އހރނދކ ތބލބވ ފރތ ތބދކ " ."ލބވވޑގނނވށއވ

.ދޢދލއ ދފމހއށ ކށދނވތބއށ މ - 90

)201( "كاهللا بار لك يف كلأه كمالو")1(

هللا ތބއށޓކއ ތބގ އހލވރނގ ކބއގއއ ތބގ މދލގއ މތ" ."ބރކތލއވށއވ

ދރނދނމހއށ ދރނ އދކރ ވގތ ދރނވރޔ - 91 .ދޢކށދނވ

)202( "كاهللا بار لك يف كلأه كمالاء إمنا ،وزج لفالس دماء الحاألدو")2(

هللا ތބއށޓކއ ތބގ އހލވރނގ ކބއގއއ ތބގ މދލގއ މތ") ދރނދނމހއށ(ހމކށވރނ ދރނގ ޖޒއކ . ބރކތލއވށއވ ."އދކރމވ) އދރނ(ޝކރއދކރމއ

.رواه البخاري )1( .يف عمل اليوم والليلة وابن ماجه وصححه األلباين أخرجه النسائي )2(

Page 119: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

118

.ދޢކކރވދނކމށ ބރނ ކރއށ ޝރهللاމތ - 92

)203( "مالله ذ إنيوأع أن بك ركأش أنا بكو لمأع، كرفغتأسا وال مل أعلم")1(

އ هللاމއޅއށ އނގޙލ، މއޅ އބ! އ ހއދވ ބޑކރއވ ރސކލކ". ގ ޙޟރތނއދ ދނނވމވهللاޝރކކރމނ ރއކއތރކށދއވމށ އބ

ގ هللاއދ މއޅއށ ނނގހރ ކރވ ފފތއ ފއސވއދއވމށ އބ ." ޙޟރތނއދ ދނނވމވ

93 - "كاهللا بار كيގއ ބރކތލއވށއވތބގ ކބއهللا މތ "ف !

.ދޢބނފމހއށ ކށދނވ މފދއނ

)204( "كيفو كاهللا بار")2(

."ބރކތލއވށއވهللا ގއވސ މތއދ ތބގ ކބއ"

.ނރހ ކރދޢދނ އދއސއގނ ބދފލބލމށ - 94

)3( "كريغ هلإ الو ،كريخ الإ ريخالو ،كريط الإ ريطال مهللا" )205(

.رواه أمحد وصححه األلباين يف صحيح اجلامع )1()2( يأخرجه ابن السن.

.وصححه األلباين يف األحاديث الصحيحة يابن السنرواه أمحد و )3(

Page 120: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

119

ލއވ ސނޕކމއ މނވ އއވސ هللا އބ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"އދހގނދ ފރތއގ އބހ ދނ އދއސއލމ އތ . (ސނޕކމއ ނވއވ

هللا އދ އބ) )1(.ސބބނ ކރނއޅ ކމކށ އއވސ އސރއނކރނއވމނވ هللا އދ އބ. ލއވ ހޔކމއ މނވ އއވސ ހޔކމއ ނވއވ

."އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކ ނވއވ

.ވތ އޅނދކށ ސވރވމނ ކރދޢސވރއކށ ނ - 95

N] هلل دمحال اهللا مسب" )206( M L K J I H G F

* S R Q PZ الحمد للال ،هحمد للال ،هحمد للكأ اهللا ،هباهللا ،ر بونالذ رفغي ال هنإف ،يل رفاغف يسفن تملظ ينإ مهالل كنحابس ،ربكأ اهللا ،ربكأ )2("تنأ الإ

. އށ ޙމދހއޓވهللاމތ. ގ އސމފޅގ ބރކތނ ސވރވމވهللاމތ"މސވރ ކޔމނތރކރވ ބޔއކމގއ އޅމނ ނވޙލ މސވރ [

އދ ! ކޔމނތރކށދއވ ފރތގ ހސޠހރވނތކމއވއޅމނނށ ].އޅމނ އނބރދއނވނ އޅމނގ ވރރސކލނގ ޙޟރތށވ

. އށ ޙމދހއޓވهللاމތ. އށ ޙމދހއޓވهللاމތ. އށ ޙމދހއޓވهللاމތގ هللاއބ. އވهللاޑ އނމ ބ. އވهللاއނމ ބޑ . އވهللاއނމ ބޑ

.ވނބބ ބއލވށވ 27ގ كتاب التوحيد )1(

.وصححه األلباينرواه أبو داود والترمذي )2(

Page 121: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

120

ހމކށވރނ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ! ހސޠހރވނތކމއވފހ މއޅއށ . މއޅ، މއޅގ އމއލ ނފސށ އނޔވރވމވ

މނވ ފފފއސވދވނ هللا އހނ ހމކށވރނ އބ! ފފފއސވނދވ ."ވއވއހނ ފރތއ ނ

.ދތރގ ދޢ - 96

L K J I ] ربكأ اهللا ،ربكأ اهللا ،ربكأ اهللا" )207( H G F

N M * S R Q PZ اللهناإ م نلأسك في بال اذه نارفسر وقالتىو، ومال نعما لم ترالل ،ىضهم نوه لعناي فساذه نار، واطو ناع بعده، نم كب ذوعأ ينإ مهالل ،لهاأل يف ةفيلخالو ،رفالس يف بحالصا تنأ مهاللوءثاع رفالس، كوآبال ةمرظن، وسال ءومبلقن لماال يف األو1("له(

މސވރ [. އވهللاއނމ ބޑ . އވهللاއނމ ބޑ . އވهللاއނމ ބޑ ކޔމނތރކރވ ބޔއކމގއ އޅމނ ނވޙލ މސވރ އޅމނނށ

އދ އޅމނ ! ކޔމނތރކށދއވ ފރތގ ހސޠހރވނތކމއވއ ].ވރރސކލނގ ޙޟރތށވއނބރދއނވނ އޅމނގ

ގ ޙޟރތނ هللاމދތރގއ އޅމނ އބ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކއ . ރއސވ ޢމލށ އދމއވهللا ހވށއ ތޤވވރކމށ އދ އބ

އދ ! މދތރ އޅމނނށ ފސހކށދއވނދވ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ

رواه مسلم )1(

Page 122: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

121

އ ! ދތރގ ދގކނ ކރކމގއ އޅމނނށ އޙސސކށދއވނދވ. އވهللاދތރގއ އޅމނގ އކވރއކ އބ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ

އބއމހނގ ކނތއތއ (އހލވރނގ ޚލފއކ ) ގގ(އދ މއޅގ އ ހއދވބޑކރއވ . އވهللاވސ ހމ އބ) ތކބލހއޓވއދއވ ފރ

ދތރގ އނދގކމއ، ހތމކރވނވ މނޒރނ އދ މދލއ ! ރސކލކގ هللاރއކތރކށދއވމށ އބ ނތރއށ އނނ ނބއ ބދލކއހލވރނގ

." ޙޟރތނ އދދނނވމވ

ނމފއ އނބރއނނމނ އސވދޔ ދޢގ ފހތށ އނނނވ އދ ދތރ ނ .ބއ އތރކރށވ

)1("حامدون لربنا عابدون، تائبون، آيبون،"

. އޅކނކރމހނނވ. ތއބވމހނނވ. އޅމނނ އނބރދމހނނވ" ."ވރއލހށ ޙމދކރމހނނވހމއކނ އޅމނގ

.ސހރށ ނވތ ރށށ ވނނމނ ކރދޢ - 97

)208( "مالله بم رالساتع وبالس ،ما أظللنو برو نيضع األربما السو ،أقللن برو نيياطما الشو ،للنأض برما الرياح وو ،نيذر ألكأس ريخ هذه ةيالقر، ريخها، ولأه ريخها، ما ويذ فوأعو بك نرها، مر ششها ولر ،أهشها ما وي2("ف(

.حه ووافقه الذهيبرواه احلاكم وصح )2( .رواه مسلم )1(

Page 123: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

122

ހތއޑއ އއޑތއ ހޔވހކނދނ !އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކއދ ހތބމއ އބނތއ އފލ ހރހއއޗއގ ! ހރހއއޗއގ ވރރސކލކ

އދ ޝއޠނނނއ އޝއޠނނ މގފރއދ ހރހބއއގ ! ވރރސކލކ! އދ ވޔއ އވއ ވއސވއލ ހރހއއޗއގ ވރރސކލކ! ވރރސކލކޙޟރތނ، މރށއ، މރށގ އހލވރނނއ، މރށގއ ގهللاމއޅ އބ

ގ ޙޟރތނ، މރށއ، هللاއދ މއޅ އބ. ވހއ އއޗއގ ހވށ އދމވމރށގ އހލވރނނއ، މރށގއ ވހއ އއޗއގ ނބއކމނ

."ރއކތރކމށ އދމވ

.ވނނމނ ކޔދޢބޒރށ - 98

وهو ويميت يحيي الحمد وله الملك له له، شريك ال وحده اهللا إال إله ال" )209(يال ح تومي هدبي ريالخ وهلى وء كل عيش ري1("قد(

. އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކ ނވއވ މނވهللا . އކލނގއށ އއވސ ބއވރއކ ނވއވ. އކލނގ އއކއވނތއވ

. އނމހއ ވރކމކއ އނމހއ ޙމދއ ލބވޑގނވނ އކލނގއށވއދ އކލނގއ ދރދމވޑގނވ . ވއދ ދރއވއ. އކލނގ މރއވއވ

. އނމހއ ހވއވނ އކލނގ އތޕޅގއވ. މރވމއނވ ރސކލނގއވ

)1( حه األلباينرواه الترمذي واحلاكم وصح.

Page 124: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

123

އދ އކލނގއ ހރހކމއގ މއޗށ ކޅދނވނތވވޑގނވ ."ރސކލނގއވ

.ސވރ ވރދރވ ހއޓނފށމނ ކޔދޢ - 99

)1("اهللا بسم" )210(

.)ދވމގ ހވގކމއ ބރ ލބހށކމވ(ގ އސމފޅގ ބރކތނ هللا"

.ނނމހއށ ކށދނވދޢވހޤއމ ދތރށ ނކނނމހ - 100

)211( "كمعدوتاهللا أس يال الذ عيضت هعائدو")2(

އފރތކ އފރތ ހވލކރވ . އ ހވލކރމވهللاތޔބއމހނ މތއހރނ، " ."އއޗއ ގއލގނނދ ފރތވ

.ވހނނމހ ދތރށ ނކނނމހއށ ކށދނވދޢޤއމ - 101

)212( "عدوتاهللا أس كنيد، كتأمانو، مياتوخو كلمع")3(

)1( حه األلباينرواه أبوداود وصح. )2( حه األلباينرواه أمحد وابن ماجه وصح. )3( حه األلباينرواه أمحد والترمذي وصح.

Page 125: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

124

ތބގ އހލވރނނއ، ތބ މސތކނނ (ތބގ ދނއ، ތބގ އމނތއ،"އ هللاއދ ތބގ އނމފހގ ޢމލ، އހރނ މތ) ހވލކށފއވ އމނތ

."ހވލކރމވ

)213( "كدوى اهللا زقوالت، غفرو كبذن، رسيو لك ريث الخيما ح تكن")1(

އދ ! ތބއށ ދތރޒދއގ ގތގއ ތޤވވރކނ ލއވށއވهللا މތ"އދ ތބވ ކނމތނއގއ ތބއށ ! އކލނގ ތބގ ފފފއސވށއވ

!"އކލނގ ހޔކނތއ ފހކށދއވށއވ

.ތކބރކއމއ ތސބޙކޔނދތރކރމނ ދއމގއ - 102

. ގފނގ ކބއނ ރވވގނވއވރއސނލއވ ޖބރهللا މތ )214(އހރމނ ދތރކރމނދއރ އސތނކށ އރނމ . "އކލގފނ ވދޅވއވ

ފއބއރ އދ އސތނކނ ތރޔށ. ކޔމއވ) އ اهللا أكبرއބހ (ތކބރ

)2(".ކޔމއވ) އسبحان اهللا އބހ (ތސބޙ

.الترمذي وصححه األلباينرواه )1( .رواه البخاري )2(

Page 126: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

125

) ފތސވނ ގތވމނ(ދތރވރޔ ދމނމދ ވގތ - 103 .ކރނވދޢ

)215( "عمس عسام دمن ،اهللا بحسحو هالئنا بلينا .عبنا ربل ،صاحأفضنا وليع )1("النار من باهللا عائذا

އށ ޙމދކރ އޑ އދ އކލނގ އޅމނގ މއޗށ ލއވ هللا) އޅމނ"(އ . އޑއހ ފރތކނ އއސވއފއވ) އޅމނ ބޔނކރ އޑ(ނޢމތތއ

އދ ! ވޑގނނވނދވއޅމނގ އކވރޔކކމގއ ! އޅމނގ ވރރސކލކ) މއޅ މދޢމކރނ! (އޅމނގ މއޗށ ދރމވނތވ ވޑގނނވނދވ

ގ ޙޟރތނ ދނނވ هللا ނރކއގ ޢޒބނ ރއކތރކށދއވމށ އދ ."ޙލގއވ

ބ ދތރއގއ ނވތ އނނވސ ޙލތއގއ މނޒލކށ ފއ - 104 .ހނދ ކރނވދޢ

)2("خلق ما شر من التامات اهللا بكلمات أعوذ" )216(

ގ ފރހމވގނވ ކލމފޅތއ މދވރކށ، އކލނގ ހއދވ هللاމތ") އކލނގ ޙޟރތނ(އނމހއ މޚލޤނގ ނބއކމނ މއޅ

."އދމވރއކތރކމށ

.رواه مسلم )2( .رواه مسلم )1(

Page 127: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

126

.ދތރ ނނމފއ އނބރއނނމނ ކރޒކރ - 105

ދތރފޅކނ ނވތ ޙއޖކރއވ އނބރ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )217(އގނނވ ކނމފހރކ ތނފހރ ވޑކށ އރވޑއގނނވއރ އސތނ

. ދނ މފދއނ ވދޅވއވ. ވދޅވއވ) އ اهللا أكبرއބހ (ތކބރ

شيء كل على الحمد، وهو وله الملك، له له، شريك ال وحده اهللا إال إله ال"رين، .قدون، آيبوبن، تائوبنا عابدرن لودحام. قداهللا ص ،هدعو رصنو ،هدبع مزهو ابزاألح هدح1("و(

. މނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކނވއވهللا". އކލނގއށ އއވސ ބއވރއކ ނވއވ. އކލނގ އއކއވނތއވ

ބވޑގނވނ އނމހއ ވރކމކއ އނމހއ ޙމދ ތޢރފއ ލއދ އކލނގއ ހރހކމއގ މއޗށ ކޅދނވނތވ . އކލނގއށވ

އނބރ ) އޅމނނ ދތރ ނނމފއ. (ވޑގނވ ރސކލނގއވހމއކނ . އޅކނކރ ބޔކމއވ. ތއބވ ބޔކމއވ. ދބޔކމއވ

އކލނގ ވޢދފޅ هللا މތ. ށ ޙމދކރ ބޔކމއވއޅމނގ ވރ އލހއދ . އދ އކލނގ އޅއށ ނޞރދއވއފއވ. ތދކށދއވއފއވ

." ދޝމނ ޖމޢތތއ ގނކނޏ ބލކރއވއފއވ

.متفق عليه )1(

Page 128: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

127

އފވރ ޚބރއ ނވތ ނރހވ ޚބރއ ލބމހ ކރނޖހ - 106 .ޒކރ

އށ އފވރ ޚބރއ ލބވޑއގނނވ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )218( .ހނދ މފދއނ ވދޅވއވ

"دمالح لهل يالذ هتمبنع متت حاتالصال"

ށ އهللاހރހއ ހޔޢމލއ އއލހގ ނޢމތގ ސބބނ ފރހމވ މތ" ."ޙމދހއޓވ

އދ އކލގފނށ ނރހވ ޚބރއ ލބވޑއގނނވ ހނދ މފދއނ .ވދޅވއވ

"دمالح لهلى لال كل عح"

)1(."އށ ޙމދހއޓވهللاހރހއ ޙލތއގއވސ މތ"

.أخرجه ابن السني يف عمل اليوم والليلة واحلاكم وصححه األلباين يف صحيح اجلامع )1(

Page 129: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

128

ޞލވތ ކޔވމގ މއޗށ ގرسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم - 107

.މތކނ

ތމނކލގފނގ . "ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )219(އނގ މއޗށ هللا މތ. މއޗށ އއފހރ ޞލވތކޔވއފމހ ދނނއވ

)1(."ދހފހރ ރޙމތލއވނއވ

ތމނކލގފނގ . "ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ )220(އދ ތޔބއމހނ . މހނފޅ ޢދކރތނއކމގއ ތޔބއމހނ ނހދށވ

އހނ ހމކށވރނ ތޔބއމހނ . ތމނކލގފނގ މއޗށ ޞލވތކޔވށވއއ ތޔބއމހނ . ނއވކޔވޞލވތ ތމނކލގފނގ އރހށ ފރ

)2(."ކނމތނއގއ ވނމވސމއވ

ބޚލމހއކ އމހގ . "ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ ) 221(ގތގއ ތމނކލގފނގ ނނފޅގނވ ހނދ ތމނކލގފނގ މއޗށ

)3(."ޞލވތ ނކޔވމހއވ

ބނމތގއ . "ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ )222(ތމނކލގފނގ . ގ މލއކތބކލނތކއވއވهللاދތރފތރކށ އޅއވ

.أخرجه مسلم )1(

.رواه أبو داود وأمحد وصححه األلباين )2(

.األلباينرواه الترمذي وصححه )3(

Page 130: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

129

އއމތގ މސތކނ ތމނކލގފނށ ކރސލމ އބކލނ ތމނކލގފނށ )1(."ފރކށދއވއވ

އމހއގ ސލމށ . "ފޅކރއވއވحديث ދވސ އކލގފނ އ )223(ތމނކލގފނގ ފރނފޅ ތމނކލގފނށ اهللا تعاىل ޖވބދއވމށޓކއ

)2(."ރއދނކރއވ ގތކށ ހމއކކވސ ތމނކލގފނށ ސލމއނކރއވ

.ޢއމކރނސލމ - 108

ތޔބއމހނ . "ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )224(އދ . އމނވއޖއމށދނދނ ތޔބއމހނ ސވރގއކށ ނވނނނއވ

ތޔބއމހނ އކކއނކކށ ލބކށފމށދނދނ ތޔބއމހނ އމނވކމގއ ތޔބއމހނ އކމއކށފނމ ތޔބއމހނ އކކއނކކދކ . ވއވނ

. ލބވނ ކމއ ތމނކލގފނ ތޔބއމހނނށ ބނދއވނހއޔވ )3(."ތޔބއމހނގ މދގއ ސލމ ޢއމކރށވ

. ރއސނލއވ ޢއމރ ބނ ޔސރގ ކބއނ ރވވގނވއވهللا މތ )225(ތނކމއ ޖމކށފމހ ފހ ހމކށވރނ އމނކނ . އކލގފނ ވދޅވއވ

އއ އމއލ ނފސށ އނސފވރވމއ، އނމހއ . ޖމކށފއވ

.رواه النسائي واحلاكم وصححه األلباين )1( .رواه أبوداود وحسنه األلباين )2( .رواه مسلم )3(

Page 131: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

130

ގ މގގއ هللاއތމތ ދތޙލވސ މސތކނނށ ސލމކރމއ، )1(."ހދކރމވ

. ބނ ޢމރގ ކބއނ ރވވގނވއވهللا ރއސނލއވ ޢބދهللا މތ )226(އ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلمހމކށވރނ މހކ . އކލގފނ ވދޅވއވ

ކނތއތކކ ކބއތއވ؟ އސލމދނގއ އނމހޔ. ސވލކރއވތބ ކނދނމއ، ތބ ) ފގރނނށ. "(ފޅކރއވއވحديث އކލގފނ

)2(."ދނނމހނނށއ ނދނނމހނނށ ތބ ސލމކރމވ

ކފރކ ސލމގވއލ ހނދ އނއށ ސލމގ - 109 .ޖވބދނޖހގތ

އހލކތބނ . "ފޅކރއވއވحديث اهللا صلى اهللا عليه وسلمرسول )227(އދ " "وعليكم"ތޔބއމހނނށ ސލމކރ ހނދ ތޔބއމހނ

)3(."މފދއނ ބނށވ" ތޔބއމހނގ މއޗށވސ

.رواه البخاري )1( .متفق عليه )2(

. متفق عليه )3(

Page 132: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

131

.ކޔދޢހ ގވއލ ހނދގޔއ ޙމރ ގވއލ ހނދ - 110

ތޔބއމހނ ހ . "ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )228(އބހ މފދއނ . ގ ދރމވނތކމށ އދށވهللاގވއލ އޑއހ ހނދ ފހ

. ކޔށވ

"كلفض نم ألكأس إني مالله"

ގ ދރމވނތކމށ هللاހމކށވރނ އބ! ރސކލކއހއދވބޑކރއވ " ."ގ ޙޟރތނ މއޅ އދމވهللاއބ

އދ ތޔބއމހނ ޙމރ . އހނ ހމކށވރނ އހ މލއކތކ ދކފއވގ هللاގވއލ އޑއހ ހނދ ފހ ޝއޠނގ ކބއނ ރއކތރކށދއވމށ

.އބހ މފދއނ ކޔށވ. ނ އދށވޙޟރތ

"أعوذ باهللا من الشيطان الرجيم"

ރޙމތނ ދރކރވފއވ ޝއޠނގ ކބއނ ރއކތރކށދއވމށ މއޅ " ."ގ ޙޟރތނ އދމވهللا

)1(."އހނ ހމކށވރނ އޙމރ ޝއޠނކ ދކފއވ

. متفق عليه )1(

Page 133: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

132

.ރގނޑ ކއތ ގވ އޑއވމނ ކޔދޢ - 111

ރގނޑ ކއތ . "ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )229(ގވއޑ އދ ޙމރ ގވއޑ އހއފ ހނދ އތކތގ ކބއނ ރއކތރ

ފދ ކލމއއ " باهللا أعوذ"އބހ . ގ ޙޟރތނ އދށވهللاކށދއވމށ

އހނ ހމކށވރނ އޙއވނނ ތޔބއމހނނށ ނފނނ ތކތ . ކޔށވ )1(."ދކތވ

އމހކ ދމލށ ތބ ހތރއއޗއ ބނފއވ މހއށ ތބ - 112 .ދޢ ކށދނވ

.ދޢކރއވފއވއވމފދއނ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )230(

"مما اللهن فأيمؤم هتببل سعفاج كذل ة لهبقر كإلي موي ةيام2("الق(

ލށ ހތރބހއ އއވސ މއމނކ ދމ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"އކނ އނއށ، ޤޔމތދވހގއ ނށ ބނވފއވނމ ފހ ތމނކލގފ

!"ގ ޙޟރތށ ކއތނވމގ ޒރއޔއއ ކމގއ ލއވނދވهللاއބ

.رواه أبو داود وأمحد )1(

. متفق عليه )2(

Page 134: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

133

މސލމކ އނއމސލމގ ތޢރފކރއރ ޢބރތކރނޖހ - 113 .ގތ

ތޔބއމހނކރ ". ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم) 231(މހކ އނގ އކވރޔގ ތޢރފކރނ ކނމހނ ޖހގނ ތޢރފކރ

އދ އކމއގ މއޗށ އނ، އނގ އކވރޔއށ ތޢރފކރ (ކމގއވނމ މފދއނ ) ކމކ ކނޑއޅގނ އނއށ އނގ ކމއކމގއވނމ

ތޤވވރއއ : މސލކށ(އނއކ މވނ އވނ މހއކނ : މވބނހށކއދ އނ . އހރނ ދނނމވ) ނވތ ޢލމވރއއ ނވތ އޅވރއއކނ

ގ ޙޟރތގއ އއވސ هللاއދ އހރނ . އވهللاޙސބކރއވ ފރތކ )1(."މހކ މޢޞމއނކރމވ

މސލމކށ އނގ ތޢރފކރ އޑއވއޖނމ ކޔނޖހ - 114 .ޢބރތ

)232( "مال الله ذنياخؤن، بما تلوقوي راغفو ين ما لولمعالي ] لنيعاجا وريخ )2("] يظنون مما

رواه مسلم )1(

ބރކޓގއ އވ ޢބރތކ އމމ ބއހޤ . رواه البخاري يف أدب املفرد، وصحح إسناده األلباين )2( .އ އތރށ ރވކރއވފއވ ބޔކވއވ ކޔނފތގ شعب اإلميان

Page 135: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

134

އބއމހނ އބނ ބސތކގ ސބބނ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ"އދ އބއމހނނށ ނނގ ކނތއތކނ މއޅއށ ! މއޅ ނހއޕވނދވ

ހއކމގއ މއޅ ށވރ ހޔމހކރ ވރ އދ އބއމހނ [! މފކރއވނދވ !"ލއވނދވ

ޙއޖށ ނވތ ޢމރއށ އޙރމބނދފއވމހ ތލބޔ - 115 .ކޔނޖހގތ

)233( "كيلب مالله كيلب ،كيال لب كريش لك ،كيإن لب ،دمة الحمالنعو لك ،لكالمال و كريش 1("لك(

.މއޅ ޙޟރވމވ! ރސކލކއހއދވބޑކރއވ . މއޅ ޙޟރވމވ"މއޅ . އށ އއވސ ބއވރއކ ނވއވهللاއބ. މއޅ ޙޟރވމވ

ހމކށވރނ އނމހއ ޙމދކއ، އނމހއ ނޢމތކއ، . ޙޟރވމވއށ އއވސ ބއވރއކ هللاއބ. އށވهللاއނމހއ ވރކމއވނ އބ

."ނވއވ

.އރއހމވ ހނދ ތކބރކޔނ އސވދލޙޖރ - 116

ޖމލކޅ މތ ސވރވ އނނވއ ގފޅގ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )234(ގނނވ އސވދ އރއހމވވޑއލޙޖރ. ވށއގނ ޠވފކރއވއވ

متفق عليه )1(

Page 136: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

135

ކނމފހރކ އކލގފނގ އތޕޅގއ އނނ ކނމވސ އއޗކނ )1(.އ ވދޅވއވ "هللا أكبرا"އސވދށ އޝރތކރއވއ ލޙޖރ) އސކޅނ(

އސވދ ލޔމނއއ ޙޖރލރކނ) ޠވފކރމނ ދއރ( - 117 .ދމދ ކޔދޢ

)235( [ ¶ µ ´ ³ ² ± ° ¯ ® ¬

¸Z)2(

ދނޔގއވސ ހޔކނ އދ އޚރތގއވސ ! އ އޅމނގ ވރރސކލކ" !"ހޔކނ އޅމނނށ ދއވއ އދ ނރކއގ ޢޒބނ އޅމނ ދނނވނދވ

.ޞފއއ މރވމތ ހއޓހރ ކޔދޢ - 118

ޞފފރބދއ ކއރވވޑއގތ ހނދ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )236( .މފދއނ ވދޅވއވ

" [ [Z Y X W V UZ أدأ بما أبداهللا ب به"

.رواه البخاري )1( .رواه أبوداود وأمحد، وحسنه األلباين) ٢٠١البقرة ( )2(

Page 137: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

136

އޔތގއ . (ގ ނޝނތކގ ތރއނނވهللاހމކށވރނ ޞފއއ މރވވނ "ފހ " ).ތމނކލގފނ ފއޓވމވ) ޞފއނ(ތނނ ފއޓވފއވ هللا

ދނ ގފޅ ފނވޑއގނފމށދނދނ . އކލގފނ ޞފއނ ފއޓވއވގ ތއޙދ هللاޤބލއށ ކރމތފޅލއވއ، ، އފރބދ މއޗށ އރއވޑއގނ

ވދޅވ ) އاهللا أكبر (ތކބރ ) އ ވދޅވ اهللا إال إله الއބހ (ބޔނކރއވ

.މފދއނ ވދޅވއވ

قدير، شيء كل على وهو الحمد وله الملك له له، شريك ال وحده اهللا إال إله ال" "وحده األحزاب وهزم عبده، ونصر وعده، أنجز وحده، اهللا إال إله ال

. މނވ އޅކނ ވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކ ނވއވهللا ". އކލނގއށ އއވސ ބއވރއކ ނވއވ. އކލނގ އއކއވނތއވ

ދއ އދ އނމހއ ޙމ. ނގއށވލއނމހއ ވރކމއ ލބވޑގނވނ އކއދ އކލނގއ ހރހއ ކމއގ . ލބވޑގނވނ ވސ އކލނގއށވ

މނވ އޅކނ ވވނ هللا . މއޗށ ކޅދނވނތވވޑގނވ ރސކލނގއވ. ނތއވއކލނގ އއކއވ. ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކ ނވއވ

އދ އކލނގ އޅއށ . އކލނގ ވޢދފޅ އކލނގ ފއދވއފއވއދ ދޝމނނގ ޖމޢތތއ ގނކނޏ . ނޞރދއވއފއވމފދއނ . ދނ އދމދގއ އކލގފނ ދޢކރއވއވ." ބލކރއވއފއވ

. ފޅއގ ބއކވ حديثމއ ވރށ ދގ . (ދޅވއވއކލގފނ ތނފހރ ވ

Page 138: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

137

މރވ މތގއވސ އކލގފނ .) "ފޅގއ އއސފއވއވ حديثއދ އ )1(."ކނތއކރއވ ހމ ޞފ މތގއ ކނތއކރއވ ގތށވ

.ކރދޢ) ވނ ދވހމހގ ނވ ذواحلجة(ޢރފތދވހ - 119

އނމ ހޔވގނވ " .ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )237(ތމނކލގފނގ އދ ތމނކލގފނއ. ދޢއކ ޢރފތދވހގ ދޢއވ

اهللا إال إله ال" :އނމ ހޔބސފޅކ ވދޅވ) އދވހ(ނ ބކލކރގ ނބهدحال و كريش ،له له لكالم لهو دمالح وهلى وء كل عيش ري2("قد(

. މނވ އޅކނ ވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކ ނވއވهللا ". އކލނގއށ އއވސ ބއވރއކ ނވއވ. އކލނގ އއކއވނތއވ

ދއ އދ އނމހއ ޙމ. ނގއށވއނމހއ ވރކމއ ލބވޑގނވނ އކލއދ އކލނގއ ހރހއ ކމއގ . ލބވޑގނވނ ވސ އކލނގއށވ

."މއޗށ ކޅދނވނތވވޑގނވ ރސކލނގއވ

.ކރޒކރ) މޒދލފގއ(އލމޝޢރލޙރމގ ކއރގއ - 120

) އކލގފނގ(އލޤޞވއ ކޔނ ،رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم " )238() މޒދލފއށ(އއ އލމޝޢރލޙރމށ . ޖމލކޅށ ސވރވވޑއގތވ

.رواه مسلم )1(

.رواه الترمذي وحسنه األلباين )2(

Page 139: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

138

އކލގފނ ) ފތސނމދކރއވމށ ފހގއ(ފހ . ވޑއގނފމށ ދނދނވ اهللا إال إله الاهللا أكبر، އދ . ޤބލއށ ކރމތފޅލއވއ ދޢކރއވއވ

) އގތގއ(ފހ . ގ އއކއވނތކނ ބޔނކރއވއވهللاމފދއނ ވދޅވ އދ އރއރމގ . ހނދނ ރނގޅށ އލވނދނ އކލގފނ ކޅށހނނވއވ

)1(."ކރނ އތނ ދކރއވއ ވޑއގތވ

.ޖމރތކށ ހލއކއރ ކނމ ހލކޅކއކ ތކބރކޔނ - 121

އޖމރތކށ (ތނޖމރގ ކއރގއ ، رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )239(އ اهللا أكبرކނމފހރކ ވޅއއލހލކ) ހލއއކވއރ

އދ ހއޓވޑއގނހރ . ދނ ކރއށޖހވޑއގނނވއވ. ވދޅވއވ. ޤބލއށ ކރމތފޅލއވއ އތޕޅ އފއލވއގނހރ ދޢކރއވއވ

ދނ . ތއކރއވއވމގތށ ފރތމ އދ ދވނޖމރގ ކއރގއ ކނފހ އޖމރއށވސ . ތނވނ ޖމރ އބހ ޖމރތލ ޢޤބ ދނނއވ

އ اهللا أكبرއދ ކނމހލކޅއ އއލއވމނ . އކލގފނ ހލއއކވއވ

އކލގފނ އދ އޖމރގ ކއރގއ ހއޓވޑއނގނ . ވދޅވއވ )2(."އނބރވޑއގނނވއވ

. رواه مسلم )1(

.رواه البخاري ومسلم )2(

Page 140: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

139

.އފވ އދ އފވރކނތކގ މއޗށ ކރދޢ - 122

!"ގ ހސޠހރވނތ ކމއވهللا" )1("سبحان اهللا" )240(

)241( "راهللا أكب")އވهللاއނމބޑ " )2".

.ކނތއކރނޖހގތއފވރކމއޖހމހ - 123

އށ އފވރކމއޖހވޑއގނނވ ހނދ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم" )242(އށ ޝކރއދކރމގ هللاނވތ އފވރޚބރއ ލބވޑއގނނވ ހނދ މތ

)3(."ގތނ ސޖދއށ ވޑއގނނވއވ

އޙސސވމހ ކޔނޖހދޢ ތދއހށގނޑނ ތނކށ - 124

ތބގ ހށގނޑނ " .ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )243( ދނ ތނފހރ . ތބގ އތ ބއވށވ ގއނތތބއށ ތދއޙސސވ

.އދ ހތފހރ މފދއނ ކޔށވ. ކޔށވ "اهللا بسم"

)4("وأحاذر أجد ما شر من وقدرته باهللا أعوذ"

.متفق عليه )1( .رواه البخاري والترمذي وأمحد )2( .رواه أهل السنن إال النسائي وصححه األلباين )3( .رواه مسلم )4(

Page 141: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

140

މއޅއށ އޙސސމވ ކނތކއ މއޅ ބރގނނ ކމއގ ނބއކމނ " ."އއ އކލނގ ކޅދނވނތކމގ ރއކތރކނ ހދމވهللاމތ

އހނމހކށ ޖހދނކމށ ބރގނނމހ ފނއމހއގ އސ - 125 .ކނތއކރނޖހގތ

ތޔބއމހނގ . "ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )244(ތރއނ މހކށ އނގ އޚގ ކބއނ ނވތ އނގ އމއލ ނފސނ ނވތ

ވ ކމއ ފނއޖނމ އކމގއ ބރކތލއވމށ އމއލ މދލނ އފކރނއކ ޙޤޤތގއވސ ޖހ ފނއހނހމކށވރނ އސ. އދ ދޢކރށވ

)1(."އއޗކވ

.ބރވރކނ އޙސސވ ވގތ ކޔނޖހ ކލމ - 126

ވވނ ޙއޤވގނވ މނވ އޅކނ هللا " )2("اهللا إال إله ال" )245(

."އހނއއވސ އލހކ ނވއވ

.رواه أمحد وابن ماجه ومالك وصححه األلباين )1(

.متفق عليه )2(

Page 142: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

141

.ކރއރ ކޔނޖހކލމޛބޙއމސފ ނ - 127

)1("مني تقبل اللهم" ] ولك منك اللهم [ "أكبر واهللا اهللا بسم" )246(

އދ އނމބޑ .) ކރމވޛބޙހއވނ މ(ގ އސމފޅގ ބރކތނ هللا"ގ ޙޟރތނ އދ هللاމއ އބ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ[." އވهللا

މއޅގ ! އ ހއދވބޑކރއވ ރސކލކ" ].އށޓކއވ އއޗކވهللاއބ

!"ޤބލކރއވނދވ) މޢމލ(ކބއނ

.ރ ރއދކރމށޓކއ ކޔދޢނލފ ޝއޠނނގ މކ - 128

، خلق ما شر من فاجر وال بر يجاوزهن ال التي التامات اهللا بكلمات أعوذ" )247( ذرأ ما شر ومن، فيها يعرج ما شر ومن السماء، من ينزل ما شر ومن، وذرأ وبرأيض فاألر ،نمر وما ش جرخها ينم ،نمر ون شتل فهار الليالنو ،نمر وكل ش

)2("نرحم يا بخير يطرق طارقا إال طارقހޔލފމހކށވސ އދ ނބއމހކށވސ އކލމފޅތއ ފހނޅއނދވ، "ގ ފރހމ ކލމފޅތއ މދވރކށ، އކލނގ ހއދވ، ފރނއޅއވ، هللا

ބނމތގއ ފތރއވ އނމހއ މޚލޤނގ ނބއކމނނއ، އޑނ ފއބ

ބރކޓގއ އވކލމއކ އމމ ބއހޤ އތރށ ރވކރއވފއވ . رواه مسلم والبيهقي )1(

.ގނވފއވ ޖމލއކވ މޢނވކށ އދ ފހޖމލއކ މސލމގ ރވޔތނ. ކލމއކވ .ألرناؤوطرواه أمحد بإسناد صحيح وابن السني وصحح إسناده ا )2(

Page 143: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

142

، ނބއކމނނއ، އޑށ އރ ކނމއއޗއގ ނބއކމނނއކނމއއޗއގ

އދ ބނމތގއ އކލނގ ފތރއވ ހރހއ މޚލޤނގ ނބއކމނނއ، އދ އބމނ ނކނނ ކނމއއޗއގ ނބއކމނނއ، އދ ރގނޑއ ދވލގ

ގނ ދމވކމއ ފޔވއ ރގނޑ އއދ ހޔކމކ ފތނތކގ ނބއކމނނއ، ."ދމވ ހރހއ ކމއގ ނބއކމނ މއޅ ރއކތރކނ އދމވ

.ތއބވނ )1(އސތޣފރކރމއ - 129

ގނދއވ هللا . "ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )248(ހމކށވރނ ތމނކލގފނ ދވލކ ހތދހފހރށވރ ގނއނ . ވދޅވމވ

)2(."ގ ޙޟރތނ ފފފއސވމށ އދ އކލނގ ޙޟރތށ ތއބވމވهللا

! އ މސތކނނވ. "ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ )249(ނ ހ ހމކށވރނ ތމނކލގފފ. ތއބވށވގ ޙޟރތށ هللاތޔބއމހނ

)3(."ދވލކ ސތކފހރ އކލނގ ޙޟރތށ ތއބވމވ

. ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ ) 250(

"رفغتاهللا أس ميظالع يإل ال الذإال ه وه يالح موالقي بوأتو هإلي"

.އސތޣފރކރމކ ފފފއސވމށ އދމވ )1(

.رواه البخاري )2( .رواه مسلم )3(

Page 144: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

143

އކލނގއ . ގ ޙޟރތނ ފފފއސވމށ އދމވهللاމތވރވގނވ "އކލނގ ފޔވއ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކ ނވ

އކލނގއ ދރދމވޑގނވ އބދށ ޤއމވވޑގނވ . ރސކލނގއވ ."އކލނގ ޙޟރތށ ތއބވމވ. ގއވރސކލނ

އއ . ފފފއސވއދއވނއވهللا އނއށ . މފދއނ ކޔއފމހ ދނނއވ" )1(."ހނގރމއގ މއދނނ ފލމހއ ކމގއވނމވސމއވ

އޅއ هللا މތ. "ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ )251(ފހ އވގތގއ . އނމކއތނވވޑގނނވނ ރގނޑގ އނމ ފހ ބއގއވ

އށ ޒކރކރމހނގ ތރއނވމށ ތބއށ ކޅދނވގނވނމ هللا )2(".އބއމހނގ ތރއނވހށކމވ

އޅ އނގ. "ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ )252(ފހ . ނނ ވގތގއވގއ އއނމކއތނވނ އނ ސޖދއ ވރރސކލނގއ

)3(."ތޔބއމހނ ދޢކރނ ގނކރހށކމވ) ގއސޖދއ(

ހމކށވރނ . "ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ )253(އދ ހމކށވރނ . ތމނކލގފނގ ހތޕޅގއވސ ފރދލވއވ

.أخرجه أبو داود والترمذي واحلاكم وصححه ووافقه الذهيب وصححه األلباين )1(

. أخرجه الترمذي والنسائي واحلاكم وصححه األلباين )2(

.رواه مسلم )3(

Page 145: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

144

ގ ޙޟރތނ ފފފއސވއދއވމށ هللاތމނކލގފނ ދވލކ ސތކފހރ )1(."އދމވ

130 - الإله ،لهل دمحان اهللا، الحبسرމކލމތއ إال اهللا، اهللا أكب

. ކޔމގ މތކނ

"وبحمده اهللا سبحان" . ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )254(." އކލނގއށ ޙމދލބވޑގނވމއކ ހސޠހރވނތއވ، هللاމތ"

އނގ ކދފފތއ . މފދއނ ދވލކ ސތކފހރ ކޔއފމހ ދނނއވ )2(."ކނޑގ ފނ އއވރވނމވސ ފހވގނދނއވ

ال وحده اهللا إال إله ال". ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ )255(كريش ،له له لكالم لهو دمالح وهلى وء كل عيش ريމފދއނ ދހފހރ " "قد

އސމޢލގފނގ ދރކޅނ އނ ދހއޅނ . ކޔއފމހ ދނނއވ )3(."މނވނކރފދއވ

ޢލއހ هللا ޞއލهللا ރސލ. މތނގއ ފރދލވމގ މރދކ ހނދނނތމވ. أخرجه مسلم )1(

އށ ޒކރކރއވމއ އކލނގ ޙޟރތށ ކއތނވނ ގނކރއވ هللاވސއލމއކ ފހ . އދ އމއލ ނފސށ ފރވރވލއވމގއ ދމހނނވ ބކލކވ. ބކލކވކމކނ ބއއވގތތކގއ އކލގފނ ހނދމފޅނތއޖނމ އއ ފފފއއކމގއ މއނ

.އދ އސތޣފރކރއވމށ އވސވވޑއގނނވއވ. ދކލއވއވ

.متفق عليه )2(

.ވނދޢގއ މނ އސވހނގއޖއވ 237 .متفق عليه )3(

Page 146: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

145

،ދމއޗށ ލއ. "ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ )256(އއ . ޙޟރތށ ލބވތ ދކލމއއވއވ ރޙމނގ ،ތލފތގއ ބރ

"ساهللا نحاب بوحمده سال اهللا نحابعظއކލނގއށ ، هللاމތ" "مي

ގ هللاމތވރ މތ. ޙމދލބވޑގތމއކ ހސޠހރވނތއވ )1(!"ހސޠހރވނތކމއވ

، هلل دمحالو، اهللا نحابس". ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ ) 257(إ الواهللا الإ له ،كأ اهللاوبއދ އނމހއ ޙމދއ . ހސޠހރވނތއވهللا ( "ر

މނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ އހނ هللاއދ . އށވهللاލބވޑގނވނ މފދއނ ތމނކލގފނ .) އވهللاއދ އނމބޑ . އއވސ އލހކނވއވ

އޗކށވރ ތމނކލގފނށ ވދޅވނ އއއޗއގ މއޗށ އރއރ ކނމއ )2(."ލބވތކނބޑވ

ކނމދވހކ އއހސ . "ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ ) 258(" ހޔކނ ޙޞލކރމށ ތޔބއމހނކރމހކ ނކޅދގނވހއޔވ؟

އހރމނކރމހކ . އކލގފނގ އރހގއ އނނވ ބކލކ ސވލކރއވއވحديث ގފނ އކލއއހސ ހޔކނ ޙޞލކރނ ކހނކނތއވ؟

އރނ އއހސ . ކޔށވ "اهللا نحابس"އނ ސތކފހރ . "ފޅކރއވއވ

. متفق عليه )1( .رواه مسلم )2(

Page 147: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

146

ނވތ އއހސ ފފ އނގކބއނ . ހޔކނ އނއށޓކއ ލޔއވނއވ )1(."ފއސވނއވ

ميظعال اهللا نحابس". ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ )259(بوحمدއކލނގއށ ޙމދލބވޑގނވމއކ ، هللاމތވރވގނވ މތ" "ه

މފދއނ ކޔއފމހއށޓކއ ސވރގގއ ކދރރކއ ." "ހސޠހރވނތއވ )2(."އނދނއވ

ބނ هللا ޢބދއ . "ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ )260(ކލގފނ ތބއށ ގތރއނ ޚޒނއއ ތމނސވރގގ ޚޒނތކ! ޤއސވ

ގ هللاއ. އދހވ. ބނ ޤއސ ވދޅވއވهللا ޢބދ" ބނދއވނހއޔވ؟ "اهللاب الإ ةوق الو لوح ال" . "ފޅކރއވއވحديث އކލގފނ ! ރސލއވ

ނބއކމކނ ސލމތވމގ ބރއވސ އދ ހޔކމއކރމގ ބރއވސ " ) 3(."މފދއނ ތބ ކޔހށކމވ." ގ ޙޟރތނމނވ ނވއވهللا

ގ ޙޟރތށ هللا. "ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ )261( لهإ الو، هلل دمحالو، اهللا نحابس"އއ . އނމލބވތކނބޑ ހތރކލމއކވ

.رواه مسلم )1(

.أخرجه الترمذي واحلاكم وصححه ووافقه الذهيب وصححه األلباين )2( .متفق عليه )3(

Page 148: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

147

މއނ ކނމކލމއކނ ތބފށކމގއވޔސ އއވސ "ربكأ اهللاو، اهللا الإ

) 1(."މއސލއއނތވ

ގ އރހށ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلمއއދވހކ އޢރބނގމހކ )262(އހރނ ބނއޅނ ބހއ އހރނނށ ކލގފނ . އއސ ދނނވއފއވ

ތބ . "ފޅކރއވއވحديث އކލގފނ .އދއވބއލވށވއނގނނ، اريبك ربكأ اهللا، هل كيرش ال هدحو اهللاإال لهإ ال". މފދއނ ވދޅވށވ

الوحمد للك هثيا ر ،ساهللا نحاب لعاال برميال، ن حلو ق الوال اهللاب الإ ةوزعزي މނވ އޅކނ ވވނ ޙއޤވގނވ އހނއއވސ އލހކ هللا " "ميكحال

އކލނގއށ އއވސ ބއވރއކ . އކލނގ އއކއވނތއވ. ނވއވއދ ގނވގނވ ޙމދކނ . އވهللاބޑވގނވ ބޑވމކނ އނމބޑ. ނވއވ

ގ هللاޢލމތކގ ވރ . އށވهللا އނމހއ ޙމދއލބވޑގނވނނބއކމކނ ސލމތވމގ ބރއވސ އދ . ހސޠހރވނތކމއވ

އކލނގއ . ގ ޙޟރތނމނވ ނވއވهللاހޔކމއކރމގ ބރއވސ އޢރބނގމހ ." ޢއޒތތރވވޑގނވ ޙކމތވނތ ރސކލނގއވ

ދނ އހރނނށ . ތޔއ އހރނގ ވރރސކލނގއށވ. ނވއފއވދނ. ތބ މފދއނ ވދޅވށވ. " ފޅކރއވއވحديث އކލގފނ ކބއތއވ؟

އ ހއދވބޑކރއވ " "ينقزارو ،ينداهو، ينمحارو، يل رفاغ مهللا"

.ވނދޢގއ މނ އސވހނގއޖއވ 257 .رواه مسلم )1(

Page 149: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

148

! އދ މއޅއށ ރޙމތލއވނދވ! މއޅއށ ފފފއސވނދވ! ރސކލކ )1(!"އދ މއޅއށ ރޒޤދއވނދވ! އދ މއޅއށ ހދޔތދއކވނދވ

رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلمމހކ އސލމވހނދ އނއށ ނމދކރނ )263(ދނ އނނނވ ކލމތކނ ދޢކރމށ އނއށ . ދސކށދއވއވއ " "ينقزارو ،ينفعاو ،ينداهو، ينمحارو، يل رفاغ مهللا". އމރކރއވއވ

މއޅއށ އދ ! މއޅއށ ފފފއސވނދވ! ހއދވބޑކރއވ ރސކލކއދ މއޅއށ ! އދ މއޅއށ ހދޔތދއކވނދވ! ރޙމތލއވނދވ )2(!"އދ މއޅއށ ރޒޤދއވނދވ! ޢފޔތދއވނދވ

ހމކށވރނ . "ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )264( "اهللاإال لهإ ال"އދ އނމމތ ޒކރކ . އވ "هلل دمحلا"އނމމތ ދޢއކ

)3(.އވ

އކ تحاالالص تياقبالا. ފޅކރއވއވحديث އދވސ އކލގފނ )265(

اهللاو، اهللا الإ لهإ الو، هلل دمحالو، اهللا نحابس") ބކހނނނވ ހޔޢމލތކކ(އދ އނމހއ . ހސޠހރވނތއވهللا "" اهللاب الإ ةوق الو لوح الو ربكأ

ދނ އޢރބނގމހ އނބރ ދޔހނދ . އތރށ ރވކރއވއވأبو داود އދ . رواه مسلم )1(

ހމކށވރނ އނގ ދއތ . "ފޅކރއވއވ حديثޢލއހ ވސއލމ هللا ޞއލهللا ރސލ ."ހޔކނތކނ ފރލއފއވ

. އނއށ ވދޅވއވ އކލގފނ. ގ އހނރވޔތއގއވއވ مسلمއދ . رواه مسلم )2( ."މކލމތއ ތބއށ ތބގ ދނޔއއ ތބގ އޚރތ ޖމކށދއވ" .رواه الترمذي وابن ماجه واحلاكم وصححه ووافقه الذهيب وصححه األلباين )3(

Page 150: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

149

މނވ އޅކނވވނ ޙއޤވގނވ هللاއދ . އށވهللاޙމދއ ލބވޑގނވނ މކނ އދ ނބއކ. އވهللاއދ އނމބޑ . އހނ އއވސ އލހކނވއވ

ގ هللاސލމތވމގ ބރއވސ އދ ހޔކމއކރމގ ބރއވސ )1(."ޙޟރތނމނވ ނވއވ

ތސބޙކއއވނ ކހނއ؟ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم - 131

. ބނ ޢމރގ ކބއނ ރވވގނވއވهللا ރއސނލއވ ޢބދهللا މތ )266(ކނތޕޅނ ތސބޙ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم. އކލގފނ ވދޅވއވ

)2(."ގނއވނކށ އހރނ ދކނމވ

ތރއނ ހޔކނތއތކގ ތރއނ އދ ޖމޢއދބތކގ - 132 .ހމނ ބއއކނތއތއ

ރގނޑގ . "ފޅކރއވއވحديث رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم )267(އނދރކނވރވ ވގތ ނވތ އރއއސ ވގތ ތޔބއމހނ ތޔބއމހނގ

އވގތ އހނހމކށވރނ. ޅދރނތއ ގއނ ނކތނދ ހފހއޓށވފހ ރގނޑގ ބއއ ވތވމނ . ޝއޠނނ ފތރގނއވ) ބނމތގއ(

އހނ . ކޔފއ ދރތއ ބނދކރށވ بسم اهللاއދ . އކދނ ދކށލށވ

.رواه أمحد بإسناد صحيح )1( .أخرجه أبو داود بلفظه والترمذي وصححه األلباين )2(

Page 151: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

150

بسم اهللاއދ . އގތށ ބނދކރވފއވ ދރކނ ޝއޠނ ނވނނނއވ

ކޔފއ بسم اهللاއދ .ކޔފއ ފނއޅ ހނތކގ ތނ ބނދކރށވ

ކނމވސ އއޗއ އގމތގއ ) މތނތނމ. (ކނވރތކގ މތޖހށވ )1(."އދ ބއތތއ ނއވއލށވ. ބއވށވ

وى اهللالص ولسم باورك لعنايبى ن محمد ولعى آله أوبحاصأ هجمعين.

++++++++

. متفق عليه )1(

Page 152: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

151

ފހރސތ

2 ....................................................................مقدمة §

4 ....................................................ގ މތކނކރމރކޒ §

9 .........................................ހލއގނ ކރ ޛކރތއނދނ - 1

14 ......................................................ދޢހދނލއރ ކޔ - 2

14 ....................................................ދޢއހދނލއރ ކޔ - 3

15 ........................................ދޢމހއށ ކށދނވހދމއލ އ - 4

15 ........................................ލ ވގތ ކޔނވ ކލމހދނ ބ - 5

15 ............................................ދޢފޚނއށ ވނނމނ ކޔ - 6

16 ..........................................ދޢކޔފޚނއނ ނކނނމނ - 7

16 ....................................ޒކރވޟކރނ ފށމގ ކރނ ކރ - 8

16 ...............................................ދޢވޟކށ ނމގނ ކޔ - 9

17 ..........................................ޒކރގއނ ނކނނއރ ކރ - 10

18 ............................................ޒކރގއށ ވނނއރ ކރ - 11

19 ..............................................ދޢމސކތށ ދއރ ކޔ - 12

Page 153: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

152

20 ..........................................ދޢމސކތށ ވނނމނ ކޔ - 13

21 .......................................މސކތނ ނކނނމނ ކޔދޢ - 14

22 ......................................................ބނގގ ޒކރތއ - 15

16 - ءعاد االس24 ..................................).ނމދ ފށ ދޢ( حتافت

30 ......................................................ރކޢގއ ކޔދޢ - 17

31 .............................................ކޔދޢއރ ރކޢނ ތދވ - 18

32 ...................................................ކޔދޢ ގއއސޖދ - 19

35 .......................................ދޢދސޖދ ދމދގއ އދ ކޔ - 20

36 .........................................ގއ ކޔދޢއތލވތގ ސޖދ - 21

22 - التش37 ...............................................)އޔތޙއއތ( ده

ގ މއޗށ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلمގ ފހނ تشهد - 23

37 ............................................................ކޔވނ ޞލވތ

39 .........................ކޔދޢ ގފހނ ސލމ ދނމގކރނ تشهد - 24

45 ..............................ނމދނ ސލމދނމށފހ ކރޒކރތއ - 25

51 .................................................އސތޚރނމދގ ދޢ - 26

Page 154: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

153

53 ...........................................ހނދނއ ހވރގ ޒކރތއ - 27

66 ..................................................ނދއރ ކރޒކރތއ - 28

73 ..........................ހނދ ކޔދޢ ރގނޑ ނދނއވ ފރޅލވ - 29

74 ......އޙސސވއޖނމ ކޔދޢނދގއ ބރވރކމއ އކނވރކނ - 30

74 ..........................ނބއ ހވފނއ ފނމނ ކނތއކރނވގތ - 31

75 .............................................ވތރގ ޤނތގއ ކރދޢ - 32

77 ..................................ވތރނ ސލމދނމށފހ ކރޒކރ - 33

77 ..................................ފކރބޑވ ހތމއގ ވގތ ކރދޢ - 34

79 ......................................ބގރރވ ކނބޑވމނ ކރދޢ - 35

ވގތ ބއދލވ އނޔވރ ވރޔކ ދޝމނކ ބއދލވ ވގތ އދ - 36 80 ......................................................................ކޔދޢ

82 ...............ރސގފނގ އނޔވރކމށ ބރގނފމހ ކރނވދޢ - 37

83 ....................................ދޝމނމހގ މއޗށކރ ބދދޢ - 38

84 ...................................ބޔކދކ ބރގނފމހ ކރނވދޢ - 39

Page 155: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

154

84 .........................އމނކމގއ ޝއކއ އފދއޖމހ ކޔނވދޢ - 40

85 .................................................ދރނއދކރމށ ކޔދޢ - 41

ވސވހއ ) ހތށ(ނމދކރމނދއރ އދ ޤރއނކޔވމނދއރ - 42 86 ........................................................ވދއޖނމ ކޔނވދޢ

86 .......................ކރނވދޢކމއކރމށ ދތވ އނދގވއޖމހ - 43

87 .................ފފއއކރވއޖމހ ކނތއކރނވގތއ ކރނވޒކރ - 44

87 .........................ޝއޠނއއ އނގ ވސވސތއ ދރކށދދޢ - 45

ކޅދނކމއ ކރނއޅކމއނރހވކމއ ދމވއޖނމ ނވތ - 46 88 .........................................އޚތޔރނ ބރވއޖނމ ކޔނވދޢ

އށ އނ ހ ތހނޔ އދ ތހނޔކމހދރޔކލބމހއށ ކޔނޖ - 47 89 .................................................................ދނޖހ ޖވބ

90 ....ގ ޙޟރތނ ދރނނށ ރއކތރކނ ހދމށ ކޔނޖހ ކލމهللا - 48

90 .....................ބލމހއށ ޒޔރތކރހނދ އނއށ ކށދނވދޢ - 49

91 ......................................ޒޔރތކރމގ މތކނބލމހއށ - 50

92 .........................ދރހރމމދ މޔސވފއވ ބލމހ ކރނވދޢ - 51

93 ).އބހ އނއށ ޝހދތ ލއދނނ(މރށ ޙޟރވފއވމހގ ތލޤނ - 52

Page 156: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

155

93 .......................................ޖހއޖ މހ ކޔދޢމޞބތއ - 53

94 ...............މއޔތގ ލމތ އތފރމއލ ލލއޕވއލމނ ކޔދޢ - 54

95 .................................ކށނމދގއ މއޔތއށޓކއ ކރދޢ - 55

97 ........ކށނމދކރއރ އކއޖއށ ކށދނވދޢ ކޑކއޖގ މއޗށ - 56

99 ...........................................................ގ ދޢ تعزية - 57

100 .................................މއޔތ ކށވޅށ ތރކރމނ ކޔދޢ - 58

100 ..........................................ޔދޢމއޔތ ވޅލމށފހ ކ - 59

101 ..................................މހނތކށ ޒޔރތ ކރމނ ކޔދޢ - 60

101 ..........................................ގދ ވއ ޖހ ވގތ ކޔދޢ - 61

102 ................................................ގގރ ޖހއރ ކޔދޢ - 62

103 ............ބއއ ދޢތއ) ވރވއސވމށ އދ ކރވ(ގ استسقاء - 63

104 .................................................ވރވހ ވގތ ކޔދޢ - 64

104 ..............................................ވރވހމށފހ ކރޒކރ - 65

104 .............................އޑމތ ސފކށ ދއވމށ އދ ކރދޢ - 66

105 ...................................ހޅވ ހނދ ފނނ ހނދ ކޔދޢ - 67

Page 157: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

156

105 ......................................ރދވރޔ ރދވއލ ވގތ ކޔދޢ - 68

106 ...................................................ކއމގ ކރނ ކޔދޢ - 69

107 ......................................................ކއނމގނ ކޔދޢ - 70

108 ......................................ނވދޢކނދމހއށ މހމނ ކށދ - 71

އއޗއ ބނދނ މހއށ ނވތ އކނކރމށ އދފ މހއށ - 72 108 ...................................................................ކށދނވދޢ

108 ....................ގއއގ އހލވރނގ ގތނ ރދވއލ އރ ކޔދޢ - 73

ސނނތ ރދއކށ ހނނމހ އނގ ރޙމތތރޔކ އނއށ ކއމކށ - 74ދޢވތދ ހނދ ރދ ވއލނ ގސތނކރނމ ދޢވތދނ ރޙމތތރޔއށ

109 ..................................................................ދޢކށދނނ

109 .ޖހ ޖވބރދވރޔއށ މހކ ލދހތރބސ ބނފނމ ރދވރޔ ދނ - 75

110 ...............ގހނ ނކނނ އނމ ފރތމ މވފނނ ހނދ ކޔދޢ - 76

110 ...................................................ކނބހއޅމނ ކޔދޢ - 77

111 .ދނޖހޖވބކޔއފނމ އނއށ "هللا دمحلا"ކފރކ ކނބއސއއޅއ - 78

111 .......................................ކއވނ ކރ މހއށ ކށދނވދޢ - 79

112 ........ކޔދޢ ކއވނކރމހއއ ސވރއއ ގނނމހ އތ ގނނއރ - 80

Page 158: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

157

113 ..............ގ ކރނ ކޔދޢރކރއރ އއދނކރމ މހކއރ އބ - 81

113 ....................................................ރޅއއމނ ކޔދޢ - 82

113 .................މޞބތއޖހފއވ މހކ ފނއޖ މހ ކޔނޖހދޢ - 83

114 ....................................................މޖލހގއ ކޔދޢ - 84

115 ..................................................ދޢ كفارةމޖލހގ - 85

86 - "اهللا غفر ދއނ މފ!" ފފފއސވށއވهللا ތބއށ " "لك

115 ....................................................ދޢކށދނވ ބނމހއށ

116 ......................ތބއށ ހޔކމއ ކށދފމހއށ ކށދނވ ދޢ - 87

ސލމތކށދއވފނވ هللا އކމއކރމނ ދއޖލގ ކބއނ މތ - 88 116 ...................................................................ކނތއތއ

116 .އށ ޓކއ އހރނ ތބދކ ލބވމ ބނމހއށ ކށދނވދޢهللا - 89

117 .............................ތބއށ މދލއ ދފމހއށ ކށދނވދޢ - 90

117 .އދކރ ވގތ ދރނދނމހއށ ކށދނވދޢ ދރނނގ މހ ދރނ - 91

118 .......................އށ ޝރކކރވދނކމށ ބރނ ކރދޢهللاމތ - 92

93 - "كاهللا بار كيމފދއނ ! ރކތލއވށއވތބގ ކބގއ ބهللا މތ "ف

118 ..................................................ބނފމހއށ ކށދނވދޢ

Page 159: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

158

118 ......................ދނ އދއސއގނ ބދފލބލމށ ނރހ ކރދޢ - 94

119 ...................ސވރއކށ ނވތ އޅނދކށ ސވރވމނ ކރދޢ - 95

120 .............................................................ދތރގ ދޢ - 96

121 ..............................ސހރށ ނވތ ރށށ ވނނމނ ކރދޢ - 97

122 ..............................................ބޒރށ ވނނމނ ކޔދޢ - 98

123 ..............................ސވރ ވރދރވ ހއޓނފށމނ ކޔދޢ - 99

123 .............ދތރށ ނކނނމހ ޙޟރވހނނމހއށ ކށދނވދޢ - 100

123 .............ޙޟރވހނނމހ ދތރށ ނކނނމހއށ ކށދނވދޢ - 101

124 ................ތސބޙކޔނދތރކރމނ ދއމގއ ތކބރކއމއ - 102

125 ....ކރނވދޢ) ފތސވނ ގތވމނ(ދތރވރޔ ދމނމދ ވގތ - 103

ގއ މނޒލކށ ފއބ ހނދ ދތރއގއ ނވތ އނނވސ ޙލތއ - 104 125 ..................................................................ކރނވދޢ

126 .......................ދތރ ނނމފއ އނބރއނނމނ ކރޒކރ - 105

127 ..އފވރ ޚބރއ ނވތ ނރހވ ޚބރއ ލބމހ ކރނޖހ ޒކރ - 106

128 .ގމއޗށ ޞލވތ ކޔވމގ މތކނ ليه وسلمرسول اهللا صلى اهللا ع - 107

Page 160: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

159

129 ...................................................ސލމ ޢއމކރނ - 108

130 ...ކފރކ ސލމގވއލ ހނދ އނއށ ސލމގ ޖވބދނޖހގތ - 109

131 ...............ގވއލ ހނދ ކޔދޢހ ގވއލ ހނދގޔއ ޙމރ - 110

132 .............................ރގނޑ ކއތ ގވ އޑއވމނ ކޔދޢ - 111

އމހކ ދމލށ ތބ ހތރއއޗއ ބނފއވ މހއށ ތބ - 112 132 .................................................................ކށދނވދޢ

133 ...މސލމކ އނއމސލމގ ތޢރފކރއރ ޢބރތކރނޖހ ގތ - 113

133 ...މސލމކށ އނގ ތޢރފކރ އޑއވއޖނމ ކޔނޖހ ޢބރތ - 114

ރއށ އޙރމބނދފއވމހ ތލބޔ ޙއޖށ ނވތ ޢމ - 115 134 .................................................................ކޔނޖހގތ

134 .......................އސވދ އރއހމވ ހނދ ތކބރކޔނލޙޖރ - 116

135 .އސވދ ދމދ ކޔދޢލޖރޔމނއއ ޙލރކނ) ދއރޠވފކރމނ( - 117

135 .................................ޞފއއ މރވމތ ހއޓހރ ކޔދޢ - 118

137 ...............ކރދޢ) ވނ ދވހމހގ ނވ ذواحلجة(ޢރފތދވހ - 119

137 ............ކރޒކރ )މޒދލފގއ(އލމޝޢރލޙރމގ ކއރގއ - 120

Page 161: Hisnul Muslim (dhivehi)

މސލމގ ކއލ

160

138 ............ޖމރތކށ ހލއކއރ ކނމ ހލކޅކއކ ތކބރކޔނ - 121

139 .........................އފވ އދ އފވރކނތކގ މއޗށ ކރދޢ - 122

139 .............................އފވރކމއޖހމހ ކނތއކރނޖހގތ - 123

139 ..............ހށގނޑނ ތނކށ ތދއއޙސސވމހ ކޔނޖހދޢ - 124

ޖހދނކމށ ބރގނނމހ އމހއގ އސފނ އހނމހކށ - 125 140 .........................................................ކނތއކރނޖހގތ

140 .....................ބރވރކނ އޙސސވ ވގތ ކޔނޖހ ކލމ - 126

141 .............................ކރއރ ކޔނޖހކލމޛބޙނއމސފ - 127

141 ..............ދކރމށޓކއ ކޔދޢނލފ ޝއޠނނގ މކރ ރއ - 128

142 ........................................ތއބވނ އސތޣފރކރމއ - 129

130 - بس دمحان اهللا، الحهللا رإال اهللا، اهللا أكب މކލމތއ ކޔމގ ، الإله

144 ......................................................................މތކނ

149 .........ތސބޙކއއވނ ކހނއ؟ رسول اهللا صلى اهللا عليه وسلم - 131

ޢއދބތކގ ތރއނ ހމނ ހޔކނތއތކގ ތރއނ އދ ޖމ - 132 149 .............................................................ބއއކނތއތއ

151 ...............................................................ފހރސތ §